Lý luận tuần hoàn và chu chuyển tư bản và việc áp dụng nó đối với vấn đề nâng cao hiệu quả sử dụng vốn trong các Doanh nghiệp nhà nước

Môc lôc Trang Lêi nãi ®Çu 1 Ch­¬ng 1: Lý luËn tuÇn hoµn vµ chu chuyÓn t­ b¶n cña C¸c M¸c 2 1. Lý luËn vÒ tuÇn hoµn cña t­ b¶n 2 1.1 Sù vËn ®éng vµ sù biÕn ho¸ h×nh thµi cña t­ b¶n 2 1.2. Quan hÖ biÖn chøng gi÷a c¸c h×nh th¸i tuÇn hoµn t­ b¶n 4 2. Lý luËn vÒ chu chuyÓn t­ b¶n 4 2.1. Thêi gian chu chuyÓn 5 2.2. C¸c biÖn ph¸p nh»m t¨ng tèc ®é chu chuyÓn cña t­ b¶n 7 Ch­¬ng 2: ViÖc sö dông vèn cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc 8 1. VÊn ®Ò vèn trong doanh nghiÖp Nhµ n­íc 8 2. VÊn ®Ò vèn cè ®Þnh vµ gi¶i ph¸p cho vèn cè ®Þnh 9 2.1. VÊn ®Ò hao mßn cña t­ b¶n cè ®Þnh 9 2.2. C¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ hao mßn cè ®Þnh 10 3. VÊn ®Ò vèn l­u ®éng vµ gi¶i ph¸p cho vèn l­u ®éng 11 3.1. Sö dông hiÖu qu¶ nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp 11 3.2. Qu¶n lý nguyªn vËt liÖu 11 4. T×nh tr¹ng sö dông vèn vµ gi¶i ph¸p sö dông vèn trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ViÖt Nam hiÖn nay 13 4.1. T×nh tr¹ng sö dông vèn trong doanh nghiÖp Nhµ n­íc 13 4.2. Mét sè gi¶i ph¸p cho c¸c DNNN ViÖt Nam trong vÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn 15 KÕt luËn 18 Tµi liÖu tham kh¶o 19 Lêi nãi ®Çu Trong ñöôøng loái caûi caùch vaø phaùt trieån cuaû nöôùc ta hieän nay, Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ñaõ khaúng ñònh neàn kinh teá nöôùc ta laø neàn kinh teá nhieàu thaønh phaàn trong ñoù khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc giöõ vai troø chuû ñaïo, laø löïc löôïng kinh teá chuû löïc, laø xöông soáng cho neàn kinh teá quoác daân. Ñoái vôùi Vieät Nam hieän nay, caùc DNNN coù vai troø chuû ñaïo ñeå baûo ñaûm söï caân ñoái, oån ñònh vaø beàn vöõng trong phaùt trieån kinh teá; baûo ñaûm keát hôïp haøi hoaø giöaõ phaùt trieån kinh teá vaø phaùt trieån xaõ hoäi; coù traùch nhieäm khaéc phuïc vaø haïn cheá nhöõng khuyeát taät cuaû kinh teá thò tröôøng. Ñieàu ñoù coù nghiaõ laø DNNN coù vai troø chieán löôïc vµ ®­îc theå hieän qua caùc ñieåm chính sau: Thöù nhaát, caùc DNNN phaûi giöõ ñuôïc vai troø chuû ñaïo treân thöïc teá, naém giöõ caùc ngaønh caùc lónh vöïc kinh teá coù lieân quan ñeán an ninh quoác phoøng, caùc ngaønh then choát cuaû neàn kinh teáù. Thöù hai, caùc DNNN phaûi laø ñoøn baåy laø coâng cuï maø nhaø nöôùc söû duïng ñeå huy ñoäng voán taäp trung vaøo caùc lónh vöïc mang tính chaát chieán löôïc cuaû neàn kinh teá, taäp trung vaøo caùc hoaït ñoäng thu huùt chuyeån giao coâng ngheä, kyõ thuaät quaûn lyù …. vôùi nhöõng trang bò kyõ thuaät coâng ngheä vaø nhaân löïc coù trình ñoä cao . Ñeå phaùt huy ñöôïc vai troø cuaû DNNN, caàn phaûi coù nhöõng chính saùch vaø nhöõng giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuaû DNNN.Coù raát nhieàu noäi dung xoay quanh vaán ñeà naøy nhöng moät vaán ñeà quan troïng caàn ñöôïc söï quan taâm ñuùng möùc ñoù laø söï noã löïc cuûa baûn thaân doanh nghieäp trong vieäc naâng cao hieäu quaû söû duïng voán, vì voán laø ñieåm xuaát phaùt ñöôïc öùng ra ñeå chuyeån hoùa thaønh caùc yeáu toá cuœa quaù trình saœn xuaát kinh doanh. Trong cô cheá kinh teá thò tröôøng hieän nay moïi vaän haønh kinh teá ñeàu ñöôïc tieàn teä hoùa, do vaäy, voán laø vaán ñeà quan troïng. Voán ôû ñaây, ñoái vôùi doanh nghieäp ñöôïc hieåu laø bao goàm voán coá ñònh (nhaø xöôûng, maùy moùc...) vaø voán löu ñoäng (nguyeân vaät lieäu, tieàn coâng...). Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà voán trong DNNN, veà maët lí luaän chuùng ta phaûi ñi töø lí luaän tuaàn hoaøn vaø chu chuyeån cuûa tö baûn trong hoïc thuyeát kinh teá chính trò cuûa Caùc Maùc. Trong khuoân khoå ñeà taøi naøy, em xin ñöôïc trình baøy sô löôïc veà Lí luaän tuaàn hoaøn vaø chu chuyeån tö baûn vaø vieäc aùp duïng lí luaän ñoái vôùi vaán ñeà naâng cao hieäu quaû söû duïng voán trong doanh nghieäp nhaø nöôùc.  Néi dung Ch­¬ng 1 : Lyù luaän tuaàn hoaøn vaø chu chuyeån tö baûn cuûa Caùc Maùc S¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa lµ sù thèng nhÊt biÖn chøng gi÷a qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ qu¸ tr×nh l­u th«ng. Nghiªn cøu tuÇn hoµn vµ chu chuyÓn cña t­ b¶n lµ nghiªn cøu sù vËn ®éng cña t­ b¶n vÒ chÊt vµ vÒ l­îng, lµ nghiªn cøu qu¸ tr×nh l­u th«ng cña t­ b¶n theo nghÜa réng cña nã. 1.Lyù luaän veà tuaàn hoaøn cuûa tö baûn : 1.1 Sù vËn ®éng vµ sù biÕn ho¸ h×nh th¸i cña t­ b¶n: Nghieân cöùu trong giai ñoaïn töï do caïnh tranh cuûa chuû nghóa tö baûn, Maùc ñaõ vaïch roõ raèng tö baûn laø giaù trò, tö baûn coù baûn naêng töï taêng leân ,luoân vaän ñoäng vaø lôùn leân khoâng ngöøng. Ñoái vôùi tö baûn coâng nghieäp , Maùc ñöa ra coâng thöùc tuaàn hoaøn cuûa tö baûn nhö sau : SLÑ T-H ......... SX ......... H’-T’ TLSX Giai ñoaïn (I) (II) (III) Tuaàn hoaøn cuûa tö baûn laø söï bieán chuyeån lieân tieáp cuûa tö baûn qua ba giai ñoaïn, traûi qua ba hình thaùi, thöïc hieän ba chöùc naêng töông öùng, ñeå trôû veà hình thaùi ban ñaàu vôùi löôïng giaù trò lôùn hôn. =Giai ñoaïn 1 : T-H Giai ñoaïn naøy tieàn teä bieán thaønh haøng hoaù: T-H. Veà maët hình thöùc cuûa haønh vi mua, ñoù laø moät haønh vi löu thoâng haøng hoaù thoâng thöôøng. Song maët khaùc, noäi dung vaät chaát cuûa haønh vi mua ñoù laïi laøm cho haønh vi löu thoâng aáy trôû thaønh moät giai ñoaïn vaän ñoäng cuûa tö baûn, mang tính chaát tö baûn chuû nghóa. Tö baûn trong giai ñoaïn naøy mang hình thaùi tö baûn tieàn teä.Haøng hoaù mua baùn laø nhöõng loaïi haøng hoaù nhaát ñònh; tö lieäu saûn xuaát vaø söùc lao ñoängù,coù theå bieåu dieãn thaønh: SLÑ (söùc lao ñoäng) T-H TLSX (tö lieäu saûn xuaát) Hai haønh vi naøy xaûy ra treân hai thò tröôøng hoaøn toaøn khaùc nhau, laø thò tröôøng söùc lao ñoäng vaø thò tröôøng haøng hoaù thoâng thöôøng. Haønh vi T-TLSX laø caàn thieát ñeå söùc lao ñoäng ñaõ mua coù theå hoaït ñoäng ñöôïc.Ta xeùt quaù trình T-SLÑ. Ñoù laø moät quan heä haøng hoaù - tieàn teä thoâng thöôøng. Nhöng ñoàng thôøi ñoù cuõng laø söï mua baùn giöõa moät beân laø nhaø tö baûn chuyeân moân mua nhö theá vaø moät beân laø ngöôøi voâ saûn chuyeân moân baùn nhö vaäy. Sôû dó coù quan heä mua baùn kieåu ñoù, chính laø vì nhöõng ñieàu kieän caàn thieát ñeå thöïc hieän söùc lao ñoäng - tö lieäu saûn xuaát vaø tö lieäu sinh hoaït - ñaõ bò taùch rôøi khoûi ngöôøi lao ñoäng vaø ñaõ trôû thaønh taøi saûn cuûa ngöôøi khoâng lao ñoäng. Tính chaát tö baûn chuû nghóa trong vieäc mua baùn treân khoâng phaûi do baûn thaân tieàn teä gaây neân maø laø do quaù trình taùch rôøi ñoù gaây neân, vaø tieàn teä ôû ñaây ñaõ bieán thaønh tö baûn. ..tieàn teä. Nhö vaäy, khi giai ñoaïn vaän ñoäng thöù nhaát chaám döùt, tö baûn tieàn teä chuyeån hoaù thaønh tö baûn saûn xuaát, laøm tieàn ñeà cho giai ñoaïn hai. = Giai ñoaïn 2 : saûn xuaát Sau khi mua ñöôïc haøng hoaù (tö lieäu saûn xuaát vaø söùc lao ñoäng) thì tö baûn ñaõ truùt boû hình thöùc tieàn teä maø mang hình thöùc hieän vaät. Vôùi hình thöùc ñoù, noù khoâng theå tieáp tuïc löu thoâng ñöôïc,v× coâng nhaân chæ baùn söùc lao ñoäng trong moät thôøi gian, chöù khoâng phaûi laø noâ leä cuûa nhaø tö baûn. Tö lieäu saûn xuaát vaø söùc lao ñoäng phaûi ñöôïc ñem ra tieâu duøng cho saûn xuaát. Nhaø tö baûn baét coâng nhaân phaûi vaän duïng tö lieäu saûn xuaát ñeå saûn xuaát ra saûn phaåm. Tö baûn saûn xuaát coù chöùc naêng thöïc hieän quaù trình saûn xuaát tö baûn chuû nghóa taïo ra giaù trò coù chöùa ñöïng giaù trò thaëng dö. Coù theå bieåu dieãn giai ñoaïn hai nhö sau : SLÑ H ........ SX .......... H’ TLSX Haøng hoaù saûn xuaát ra coù giaù trò baèng giaù trò cuûa tö baûn saûn xuaát ñaõ tieâu duøng coäng vôùi giaù trò thaëng dö do tö baûn saûn xuaát aáy taïo ra. Khi giai ñoaïn vaän ñoäng thöù hai chaám döùt, tö baûn saûn xuaát chuyeån hoaù thaønh tö baûn haøng hoaù. =Giai ñoaïn 3 : H’-T’ Giaù trò cuûa H’ laø giaù trò cuûa giaù trò tö baûn coäng vôùi giaù trò thaëng dö. Khi thöïc hieän H’-T’ thì T’=T+t > T. T ñaõ lôùn leân moät löôïng t. Luùc naøy. Giaù trò tö baûn laïi mang hình thaùi tieàn teä. toác ñoä thöïc hieän bieán hoaù hình thaùi H’-T’ coù taùc duïng to lôùn ñoái vôùi söï hoaït ñoäng cuûa tö baûn vôùi tö caùch laø giaù trò töï lôùn leân : H’ chuyeån hoaù thaønh T’ caøng nhanh bao nhieâu thì gÝa trò töï lôùn leân caøng nhanh baáy nhieâu, maëc daàu baûn thaân quaù trình töï lôùn leân cuûa giaù trò khoâng dieãn ra trong löu thoâng. 1.2.Quan hÖ biÖn chøng gi÷a c¸c h×nh th¸i tuÇn hoµn t­ b¶n: Tö baûn ñaõ vaän ñoäng qua ba giai ñoaïn vaø trong moãi giai ñoaïn, tö baûn toàn taïi döôùi moät hình thöùc vaø laøm moät chöùc naêng nhaát ñònh. Ôû giai ñoaïn I, tö baûn toàn taïi döôùi hình thöùc tö baûn tieàn teä maø chöùc naêng cuûa noù laø mua haøng hoaù. Ôû giai ñoaïn II, tö baûn toàn taïi döôùi hình thöùc tö baûn saûn xuaát maø chöùc naêng cuûa noù laø saûn xuaát ra giaù trò thaëng dö. Ôû giai ñoaïn III, tö baûn toàn taïi döôùi hình thöùc tö baûn haøng hoaù maø chöùc naêng cuûa noù laø thöïc hieän giaù trò vaø giaù trò thaëng dö. Trong ba giai ñoaïn vaän ñoäng tuaàn hoaøn cuûa tö baûn thì giai ñoaïn I vaø giai ñoaïn III dieãn ra trong löu thoâng, thöïc hieän chöùc naêng mua caùc yeáu toá saûn xuaát vaø baùn haøng hoaù coù chöùa ñöïng giaù trò thaëng dö. Giai ñoaïn II dieãn ra trong saûn xuaát, thöïc hieän chöùc naêng saûn xuaát giaù trò vaø giaù trò thaëng dö. Do vaäy, giai ñoaïn II laø giai ñoaïn coù tính chaát quyeát ñònh vì chæ trong giai ñoaïn ñoù môùi saùng taïo ra giaù trò vaø giaù trò thaëng dö. Nhöng quaù trình löu thoâng (giai ñoaïn I vaø III) cuõng coù taùc duïng raát quan troïng, vì neáu khoâng coù löu thoâng, thì khoâng theå coù taùi saûn xuaát tö baûn chuû nghóa, do ñoù tö baûn cuõng khoâng theå toàn taïi ñöôïc. Tö baûn chæ coù theå tuaàn hoaøn moät caùch bình thöôøng trong ñieàu kieän caùc giai ñoaïn ñöôïc keá tieáp nhau khoâng ngöøng. Maët khaùc, tö baûn cuõng chæ coù theå tuaàn hoaøn moät caùch bình thöôøng, neáu nhö tö baûn cuûa moãi nhaø tö baûn coâng nghieäp, trong cuøng moät luùc, ñeàu toàn taïi döôùi ba hình thöùc : tö baûn tieàn teä, tö baûn saûn xuaát, tö baûn haøng hoaù. Trong khi moät boä phaän laø tö baûn tieàn teä ñang bieán thaønh tö baûn saûn xuaát, thì moät boä phaän khaùc laø tö baûn saûn xuaát ñang bieán thaønh tö baûn haøng hoaù, vaø moät boä phaän thöù ba laø tö baûn haøng hoaù thì laïi bieán thaønh tö baûn tieàn teä. Khoâng nhöõng töøng tö baûn caù bieät ñeàu nhö theá, maø taát caû caùc tö baûn trong xaõ hoäi cuõng nhö theá. Caùc tö baûn ñeàu khoâng ngöøng vaän ñoäng, khoâng ngöøng truùt boû hình thöùc naøy ñeå mang hình thöùc khaùc, vaø thoâng qua söï vaän ñoäng ñoù maø lôùn leân. Khoâng theå quan nieäm tö baûn nhö moät vaät tónh. 2.Lyù luaän veà chu chuyeån cuûa tö baûn : Söï tuaàn hoaøn cuûa tö baûn, neáu xeùt noù laø moät quaù trình ñònh kyø ñoåi môùi vaø laëp ñi laëp laïi, chöù khoâng phaûi laø moät quaù trình coâ laäp, rieâng leû, thì goïi laø chu chuyeån cuûa tö baûn. Khi nghieân cöùu chu chuyeån cuûa tö baûn thì vaán ñeà toác ñoä vaän ñoäng cuûa tö baûn trôû thaønh moät trong nhöõng vaán ñeà quan troïng nhaát.Vieäc nghieân cöùu chu chuyeån cuûa tö baûn cuõng bao haøm vieäc nghieân cöùu nhöõng ñieàu kieän vaän ñoäng lieân tuïc cuûa tö baûn.Caùc voøng chu chuyeån cuûa tö baûn khoâng nhöõng noái tieáp nhau, maø coøn xen keõ nhau, töùc laø khi voøng chu chuyeån naøy chöa keát thuùc, thì voøng chu chuyeån khaùc ñaõ baét ñaàu Ta laàn löôït nghieân cöùu caùc vaán ñeà cuûa chu chuyeån tö baûn töø thôøi gian chu chuyeån, tö baûn coá ñònh, tö baûn löu ñoäng ñeán toác ñoä chu chuyeån cuûa tö baûn. 2.1.Thôøi gian chu chuyeån : Thôøi gian chu chuyeån cuûa tö baûn laø khoaûng thôøi gian keå töø khi tö baûn öùng ra döôùi moät hình thöùc nhaát ñònh (tieàn teä, saûn xuaát, haøng hoaù) cho ñeán khi noù trôû veà tay nhaø tö baûn cuõng döôùi hình thöùc nhö theá, nhöng coù theâm giaù trò thaëng dö.Thôøi gian chu chuyeån cuûa tö baûn laø thöôùc ño thôøi haïn ñoåi môùi, thôøi haïn laëp laïi quaù trình taêng theâm giaù trò cuûa tö baûn. Nhö vaäy, muoán chu chuyeån moät voøng, tö baûn phaûi traûi qua hai giai ñoaïn löu thoâng vaø moät giai ñoaïn saûn xuaát. Thôøi gian tö baûn naèm trong lónh vöïc saûn xuaát goïi laø thôøi gian saûn xuaát. Thôøi gian tö baûn naèm trong lónh vöïc löu thoâng goïi laø thôøi gian löu thoâng. Thôøi gian chu chuyeån = thôøi gian saûn xuaát + thôøi gian löu thoâng. Thôøi gian saûn xuaát Thêi kú lao ®éng Thêi gian s¶n phÈm n»m ë kho s¶n xuÊt Thêi gian ngõng viÖc trong qu¸ tr×nh lao ®éng Thêi kú t¸c ®éng cña tù nhiªn Thôøi gian saûn xuaát = + + + Thêi gian lao ñoäng laø thôøi gian quan troïng nhaát cuûa thôøi gian saûn xuaát, ñoù laø luùc lao ñoäng tröïc tieáp taùc ñoäng ñeán ñoái töôïng lao ñoäng. Thôøi gian naøy daøi hay ngaén laø tuyø theo cuûa ngaønh saûn xuaát... Thôøi gian ñoái töôïng lao ñoäng chòu taùc ñoäng cuûa töï nhieân, phuï thuoäc vaøo tính chaát cuûa ngaønh saûn xuaát vaø trình ñoä aùp duïng nhöõng tieán boä kó thuaät. Ví duï ñeå saûn xuaát röôïu thì caàn coù thôøi gian ñeå leân men, thôøi gian naøy phuï thuoäc vaøo khí haäu, ñoä aåm khoâng khí... raát khaùc nhau theo muøa vaø theo vuøng nhöng neáu aùp duïng caùc tieân tieán kó thuaät nhö taïo phoøng coù ñieàu kieän thích hôïp thì coù theå ruùt ngaén thôøi gian naøy. Thôøi gian ngöøng vieäc trong quaù trình lao ñoäng : thôøi gian nghæ ngôi, ngöøng treä. Thôøi gian nguyeân vaät lieäu döï tröõ naèm trong kho saün saøng ñöa vaøo quaù trình saûn xuaát. Thôøi gian naøy coù theå keùo daøi do vieäc toå chöùc cung öùng nguyeân vaät lieäu hay toå chöùc quaûn lí keùm. Thôøi gian löu thoâng laø khoaûng thôøi gian maø tö baûn chuyeån töø hình thöùc tieàn teä sang hình thöùc saûn xuaát, vaø töø hình thöùc haøng hoaù chuyeån veà hình thöùc tieàn teä. Ñoù laø thôøi gian mua haøng vaø thôøi gian baùn haøng cuûa nhaø tö baûn,øtuyø theo ñieàu kieän mua tö lieäu saûn xuaát vaø ñieàu kieän baùn haøng. ..... =Söï phaân chia tö baûn thaønh tö baûn coá ñònh vaø tö baûn löu ñoäng : Tö baûn coá ñònh vaø tö baûn löu ñoäng chæ laø nhöõng hình thöùc vaän ñoäng cuûa caùc boä phaän tö baûn rieâng bieät. Vieäc chia tö baûn ra thaønh tö baûn coá ñònh vaø tö baûn löu ñoäng chæ laø do tính ñaëc thuø cuûa söï vaän ñoäng cuûa caùc boä phaän tö baûn ñoù quyeát ñònh. Tö baûn coá ñònh laø boä phaän tö baûn saûn xuaát maø baûn thaân noù tham gia hoaøn toaøn vaøo quaù trình saûn xuaát, nhöng giaù trò thì laïi khoâng chuyeån heát moät laàn, maø chuyeån daàn töøng phaàn moät vaøo saûn phaåm. Goàm coù : nhaø xöôûng, maùy moùc, thieát bò, caùc vaät lieäu phuï trong noâng nghieäp (phaân boùn, chaát caûi taïo ñaát...)... Tö baûn löu ñoäng laø moät boä phaän tö baûn saûn xuaát maø giaù trò cuûa noù sau moät thôøi kyø saûn xuaát, coù theå hoaøn laïi hoaøn toaøn cho nhaø tö baûn döôùi hình thöùc tieàn teä, sau khi haøng hoaù ñaõ baùn xong. Goàm coù : nguyeân vaät lieäu, nhieân lieäu, giaù trò söùc lao ñoäng. Ñeå traùnh söï nhaàm laãn khi nghieân cöùu söï phaân chia cuûa tö baûn, ta coù sô ñoà phaân chia tö baûn nhö sau : Maùymoùc,nhaøxöôûng TBcoáñònh(c1) TB baát bieán(c) TB saûn xuaát Nguyeân vaät lieäu(c2) TB löu ñoäng TB khaû bieán(v) Tieàn coâng(v) Vieäc phaân chia tö baûn saûn xuaát thaønh tö baûn coá ñònh vaø tö baûn löu ñoäng laø do caùch thöùc chuyeån giaù trò cuûa nhöõng boä phaän tö baûn aáy quyeát ñònh ; coøn vieäc phaân chia tö baûn saûn xuaát thaønh tö baûn baát bieán vaø tö baûn khaû bieán thì do quaù trình saûn xuaát giaù trò môùi quyeát ®Þnh, giaù trò môùi naøy phaân thaønh giaù trò söùc lao ñoäng ñöôïc taùi saûn xuaát vaø giaù trò thaëng dö. Ñoù laø söï khaùc nhau veà nguyeân taéc giöõa moät beân laø tö baûn coá ñònh vaø tö baûn löu ñoäng, vaø moät beân laø tö baûn baát bieán vaø tö baûn khaû bieán ; nhöng hoaøn toaøn khoâng coù nghóa laø tö baûn coá ñònh vaø tö baûn löu ñoäng thuoäc veà löu thoâng, coøn tö baûn baát bieán vaø tö baûn khaû bieán thuoäc veà saûn xuaát.Vieäc phaân chia ra tö baûn baát bieán vaø tö baûn khaû bieán xaùc ñònh roõ baûn chaát cuûa neàn saûn xuaát tö baûn chuû nghóa.Coøn vieäc phaân chia ra tö baûn coá ñònh vaø tö baûn löu ñoäng, khoâng nhöõng khoâng vaïch ra ñöôïc baûn chaát cuûa neàn saûn xuaát tö baûn chuû nghóa, maø coøn che ñaäy baûn chaát ñoù nöõa. Bôûi vì nhìn beà ngoaøi hieän töôïng, taát caû chæ laø söï khaùc nhau veà chu chuyeån cuûa caùc boä phaän tö baûn khaùc nhau, trong ñoù khoâng nhöõng quaù trình lôùn leân cuûa giaù trò, maø caû quaù trình chuyeån giaù trò sang saûn phaåm cuõng maát ñi. Taát caû ñeàu bò che laáp ñaèng sau beà ngoaøi hieän töôïng. Chia tö baûn thaønh tö baûn coá ñònh vaø tö baûn löu ñoäng coù yù nghóa veà maët quaûn lí, giuùp caùc nhaø tö baûn söû duïng caùc boä phaän cuûa tö baûn sao cho coù hieäu quaû. 2.2.Caùc bieän phaùp laøm taêng toác ñoä chu chuyeån cuûa tö baûn : Nhöõng nhaân toá quyeát ñònh toác ñoä chu chuyeån laø thôøi kyø lao ñoäng, thôøi gian saûn xuaát vaø thôøi gian löu thoâng. Do ñoù ñaåy nhanh chu chuyeån tö baûn töùc laø laøm giaûm thôøi kyø lao ñoäng, thôøi gian saûn xuaát vaø thôøi gian löu thoâng. =Giaûm thôøi gian saûn xuaát : Thôøi gian saûn xuaát laø thôøi gian chuû yeáu vaø quan troïng nhaát ñoái vôùi quaù trình hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Vieäc giaûm thôøi gian saûn xuaát tuy raát khoù khaên nhöng laø moät ñoøi hoûi taát yeáu. Coù theå giaûm thôøi gian saûn xuaát theo moät soá höôùng sau: Moät laø, taêng naêng suaát lao ñoäng, taêng cöôøng ñoä lao ñoäng ñeå giaûm thôøi gian lao ñoäng. Vieäc taêng cöôøng ñoä lao ñoäng laø raát haïn cheá, chæ neân aùp duïng khi coâng vieäc ñoät ngoät taêng leân coøn veà laâu daøi thì taêng naêng suaát môùi laø vaán ñeà phaûi quan taâm. Ñeå thöïc hieän ñöôïc vieäc naøy döùng treân goùc ñoä cuûa doanh nghieäp, hoï caàn phaûi coù nhöõng chính saùch öu ñaõi ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng, thuùc ñaåy hoï ñoùng goùp söùc lao ñoäng nhieàu hôn. Ñeå theo kòp toác ñoä phaùt trieån khoa hoïc kó thuaät vaø coâng ngheä hieän nay, thì ñeå baûo ñaûm taêng naêng suaát hieäu quaû nhaân löïc trong doanh nghieäp caàn ñöôïc ñaøo taïo theo höôùng chuyeân moân hoaù, coù trình ñoä kó thuaät cao, coù taùc phong coâng nghieäp. Hai laø, aùùp duïng nhöõng coâng ngheä tieân tieán ñeå ruùt ngaén thôøi gian ñoái töôïng lao ñoäng chòu taùc ñoäng cuûa töï nhieân. §eå aùp duïng ñöôïc caùc coâng ngheä tieân tieán laø moät coâng vieäc raát khoù khaên. Voán daønh cho phaùt trieån khoa hoïc kó thuaät coâng ngheä laø raát lôùn neân doanh nghieäp caàn phaûi toái öu hoaù ñeå taän duïng nguoàn voán ñaït ñöôïc hieäu quaû cao nhaát. Ba laø, tìm caùch toå chöùc toát vieäc cung öùng nguyeân vaät lieäu ñeå ruùt ngaén thôøi gian döï tröõ nguyeân vaät lieäu. Caùc doanh nghieäp neân coá gaéng khai thaùc caùc nguoàn nhieân lieäu gaàn nhaát, nhanh choùng ñöa vaøo saûn xuaát. Vieäc nhaäp kho vaãn caàn kieåm soaùt chaët cheõ, traùnh gian laän, laõng phí. Moät doanh nghieäp muoán thaønh coâng thì phaûi laøm giaûm thôøi gian löu thoâng moät caùch toái ña. Ñieàu naøy ñoøi hoûi söï nhaïy beùn cuûa doanh nghieäp trong khaâu quaûn lyù. Coù theå moät soá höôùng laøm giaûm thôøi gian löu thoâng sau: Moät laø, caûi tieán vieäc mua baùn haøng hoaù. Toå chöùc toát vieäc kí keát hôïp ñoàng, tìm nhöõng phöông thöùc mua baùn giao dòch môùi seõ thuùc ñaåy nhanh vieäc mua baùn haøng hoaù. Söï hoaït baùt cuûa caùc DNNN caàn ñöôïc phaùt trieån moät caùch toái ña vì chæ coù nhö vaäy môùi theo kòp söï vaän ñoäng cuûa thò tröôøng. Hai laø, phaùt trieån heä thoáng giao thoâng vaän taûi vaø thoâng tin lieân laïc. Vaän chuyeån thuaän tieän, nhanh choùng seõ giaûm thôøi gian toàn kho cuûa haøng hoaù vaø traùnh caùc ruûi ro cho haøng ho¸. Ba laø, naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng marketing nhaèm phaùt trieån thò tröôøng. Tröôùc khi saûn xuaát, doanh nghieäp caàn thieát phaûi tìm hieåu thò tröôøng, naém baét ñöôïc nhu caàu cuûa thò tröôøng ñeå coù theå deã daøng baùn ñöôïc haøng, chieám ñöôïc thò tröôøng lôùn. Hoaït ñoäng Marketing coù theå sô boä goàm nhöõng vaán ñeà sau: = Quaûng caùo : Ngaøy nay quaûng caùo ñoùng vai troø quan troïng trong quaù trình giôùi thieäu, tieáp caän ngöôøi tieâu duøng. Caùc loaïi hình quaûng caùo thöôøng laø baùo chí, phaùt thanh, truyeàn hình, aùp phích, catalogue cuûa doanh nghieäp. Trong cô cheá thò tröôøng hieän nay, caùc buoåi hoäi thaûo coøn laø dòp ñeå caùc doanh nghieäp quaûng caùo giôùi thieäu saån phaåm, nhaõn hieäu mình vôùi ngöôøi tieâu duøng.Thöôøng xuyeân tham gia caùc kyø hoäi chôï, giôùi thieäu saûn phaåm vaø laéng nghe nhöõng nhaän xeùt cuûa ngöôøi tröïc tieáp tieâu duøng vôùi saûn phaåm cuûa doanh nghieäp. Khuyeán maõi : Coù theå aùp duïng töøng ñôït khuyeán maõi nhö : taëng phaåm, giaûm giaù, taêng tyû leä hoa hoàng.... vôùi nhöõng saûn phaåm giaù trò khoâng cao, coù in nhaõn hieäu, logo cuûa xí nghieäp, vöøa laø haøng khuyeán maõi, vöøa tieáp tuïc quaûng caùo cho doanh nghieäp. Truyeàn thoâng : Thoâng qua caùc baøi vieát, phoùng söï truyeàn hình, caùc hoaït ñoäng baûo trô theå duïc theå thao, caùc chöông trình coâng taùc xaõ hoäi.... giuùp ngöôøi tieâu duøng coù aán töôïng toát vôùi teân tuoåi doanh nghieäp . Thieát laäp heä thoáng phaân phoái : Caùc doanh nghieäp phaûi thieát laäp heä thoáng phaân phoái, ñaûm baûo saûn phaåm ñeán ñöôïc roäng raõi ngöôøi tieâu duøng caû nöôùc. CH¦¥NG 2: Vieäc söû duïng voán cuûa caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc Vaán ñeà voán trong doanh nghieäp nhaø nöôùc: Voán laø phöông tieän kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp. Phaàn lôùn voán cuûa doanh nghieäp nhaø nöôùc laø töø ngaân saùch nhaø nöôùc. Trong caùc DN naøy tö lieäu saûn xuaát khoâng mang hình thaùi tö baûn maø mang hình thaùi voán. Coù sô ñoà caùch tính toaùn veà voán trong moät doanh nghieäp nhö sau: Voán löu ñoäng Khaáu hao (maùy moùc, nhaø xöôûng) Chi phí chung (cô sôû, vaên phoøng) Chi phí lao ñoäng giaùn tieáp Chi phí lao ñoäng tröïc tiÕp Chi phí nguyeân vaät lieäu Chi phí ñieàu haønh Khaáu hao Traû laõi Toång chi phí SX Doanh thu Lôïi töùc Voán löu ñoäng Voán coá ñònh Chi phí tröôùc khi ñaàu tö Toång voán ñaàu tö Ñi vay Voán töï coù Chi phí phaân phoái vaø baùn haøng Doanh thu (döï kieán) Tyû leä hoaøn voán Lôøi/Loã 2.Vaán ñeà voán cè ñònh vaø giaûi phaùp cho voán coá ñònh 2.1.Vaán ñeà hao moøn cuûa tö baûn coá ñònh : Trong quaù trình söû duïng, tö baûn coá ñònh chu chuyeån chaäm hôn tö baûn löu ñoäng. Trong khi tö baûn coá ñònh chu chuyeån ñöôïc moät voøng, thì tö baûn löu ñoäng ñaõ chu chuyeån ñöôïc nhieàu voøng. Ngay trong tö baûn coá ñònh, thôøi gian chu chuyeån cuûa caùc yeáu toá khaùc nhau cuõng khoâng gioáng nhau. Ví duï : nhaø xöôûng, maùy moùc... coù thôøi gian hoaït ñoäng daøi, ngaén khaùc nhau, nghóa laø hao moøn khaùc nhau. Coù 2 hình thöùc hao moøn cuûa tö baûn coá ñònh : hao moøn höõu hình vaø hao moøn voâ hình. Hao moøn höõu hình laø do söï söû duïng vaø do taùc ñoäng cuûa thieân nhieân laøm cho nhöõng boä phaän tö baûn ñoù daàn daàn hao moøn ñi ñeán choã hoûng, khoâng duøng ñöôïc nöõa. Ñaây laø söï hao moøn veà giaù trò söû duïng, ñi ñoâi vôùi noù giaù trò cuõng bò giaûm daàn. Ñeå haïn cheá söï hao moøn naøy thì phaûi söû duïng maùy moùc ñuùng cheá ñoä vaø baûo döôõng thöôøng xuyeân. Hao moøn voâ hình laø noùi veà nhöõng tröôøng hôïp maùy moùc tuy coøn toát, nhöng bò maát giaù, vì coù nhöõng maùy moùc môùi toát hôn, toái taân hôn xuaát hieän. Ñaây laø hao moøn thuaàn tuyù veà giaù trò. =Coù 2 nguyeân nhaân daãn ñeán hao moøn voâ hình cuûa tö baûn coá ñònh. Moät laø, khi naêng suaát trong caùc ngaønh cheá taïo maùy taêng, ngöôøi ta saûn xuaát ra ñöôïc maùy môùi coù giaù trò thaáp hôn maùy cuõ, laøm cho maùy cuõ bò giaûm giaù maëc duø giaù trò söû duïng vaãn nguyeân veïn. Ví duï : Naêm 1998 mua 1 maùy A giaù laø 10 trieäu ñoàng. Ñeán naêm 1999 giaù mua 1 maùy A chæ coøn 5 trieäu ñoàng do naêng suaát cheá taïo maùy taêng neân loaïi maùy naøy ñöôïc saûn xuaát vôùi soá löôïng lôùn hôn neân giaù giaûm ñaùng keå. Vieäc ñoù ñaõ laøm maùy A mua naêm 98 bò hao moøn 5 trieäu ñoàng.Tuy nhieân, doanh nghieäp vaãn coù theå söû duïng maùy A. Hai laø, do aùp duïng kó thuaät môùi, ngöôøi ta saûn xuaát maùy môùi coù coâng suaát cao hôn maùy cuõ laøm cho maùy cuõ bò giaûm giaù maëc duø giaù trò söû duïng vaãn nguyeân veïn. Trong tröôøng hôïp naøy, ñeå taïo hieäu quaû cho coâng vieäc saûn xuaát kinh doanh thì chæ coøn caùch thanh lí maùy cuõ. 2.2. Caùc bieän phaùp haïn cheá hao moøn coá ñònh: Laäp quyõ khaáu hao: Quyõ khaáu hao duøng cho boä phaän tö baûn coá ñònh, boä phaän maø chæ sau nhieàu naêm môùi ñeán kyø haïn taùi saûn xuaát vaø phaûi ñöôïc thay theá toaøn boä. Soá tieàn maø moät nhaø tö baûn khaù lôùn phaûi tích luyõ laïi döôùi daïng moät soá tieàn tích tröõ coù quy moâ töông ñoái lôùn, ñöôïc ñem doác caû moät laàn vaøo löu thoâng ñeå mua tö baûn coá ñònh. Sau ñoù, trong giôùi haïn cuûa xaõ hoäi aáy, baûn thaân soá tieàn ñoù laïi phaân giaûi thaønh phöông tieän löu thoâng vaø tieàn tích tröõ. Nhôø coù vieäc hình thaønh quyõ khaáu hao, - theo tyû leä hao moøn cuûa noù, giaù trò cuûa tö baûn coá ñònh quay trôû veà quyõ naøy nhö laø veà ñieåm xuaát phaùt cuûa noùõ. Vôùi söï phaùt trieån cuûa tín duïng, soá tieàn noùi treân hoaït ñoäng khoâng phaûi vôùi tö caùch laø tieàn tích tröõ nöõa, maø laøm tö baûn, duøng ñeå cho vay. Vôùi hao moøn voâ hình thì phaûi söû duïng heát coâng suaát cuûa maùy trong moät thôøi gian ngaén nhaát, baèng caùch toå chöùc laøm vieäc ba ca trong ngaøy vaø naâng cao khaû naêng, kyõ thuaät söû duïng maùy moùc cuûa coâng nhaân. Ñoái vôùi DNNN, caùc doanh nghieäp ñeàu chòu söï quaûn lyù cuûa moät cô quan Nhaø nöôùc naøo ñoù, coù theå laø cô quan Trung öông hay ñòa phöông. Töø ñoù, coù moät vaán ñeà ñaët ra laø moãi khi coù döï ñònh mua maùy moùc, daây chuyeån saûn xuaát môùi, doanh nghieäp phaûi chôø söï xeùt duyeät cuûa cô quan quaûn lí roài môùi coù theå tieán haønh caùc thuû tuïc mua baùn. Söï röôøm raø trong caùc thuû tuïc haønh chính ñoù ñaõ khieán khoâng ít maùy moùc khi ñeán tay doanh nghieäp saûn xuaát ñaõ bò hao moøn voâ hình khoâng ít. Tuy nhieân, doanh nghieäp khoâng theå giaûi quyeát vaán ñeà naøy maø phaûi chôø ñôïi nhöõng ñoåi môùi mang tính vó moâ cuûa Nhaø nöôùc ñoái vôùi coâng taùc quaûn lí DNNN. Ñeå ñoåi môùi khoa hoïc coâng ngheä tieân tieán moät caùch hieäu quaû nhaát, traùnh nhöõng hao moøn khoâng ñaùng coù, doanh nghieäp caàn chuû ñoäng thöïc hieän caùc coâng vieäc sau : Thieát laäp maïng löôùi cung caáp caùc thoâng tin ñaày ñuû, kòp thôøi veà coâng ngheä, khoâng ñöôïc chôø ñôïi thoâng tin töø nhaø cung caáp vì coù theå coù nhöõng sai leäch. Taïo döïng heä thoáng tö vaán veà coâng ngheä. Taïo döïng heä thoáng thaåm ñònh veà coâng ngheä. Ñaøo taïo caùn boä Thieát laäp heä thoáng nghieân cöùu vaø trieån khai veà coâng ngheä. Caàn coù heä thoáng taøi chính - tín duïng vaø ngaân haøng phuïc vuï hoaït ñoäng ñoåi môùi coâng ngheä (caùc loaïi quyõ vaø ngaân haøng chuyeân duïng...) Caàn coù maïng löôùi xuùc tieán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 3) Vaán ñeà voán löu ñoäng vaø giaûi phaùp cho voán löu ñoäng : ViÖc chu chuyÓn vèn l­u ®éng phô thuéc nhiÒu vµo vÊn ®Ò qu¶n lÝ cña doanh nghiÖp nh­ qu¶n lÝ ®Çu vµo, ®Çu ra, l­u kho hµng ho¸, nguyªn vËt liÖu, ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lÝ vµ c«ng nh©n, tuyÓn nh©n viªn .v.v... §Ó ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng th× vÊn ®Ò cÇn chó ý nhÊt lµ ®éi ngò lao ®éng vµ viÖc qu¶n lÝ nguyªn vËt liÖu. 3.1. Söû duïng hieäu quaû nguoàn nhaân löïc trong doanh nghiÖp : Ñeå tö baûn löu ñoäng hoaït ñoäng coù hieäu quaû thì vaán ñeà khoâng phaûi laø laøm sao ñeå giaûm chi phí tieàn coâng lao ñoäng maø phaûi taêng hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa ñoàng voán. Doanh nghieäp caàn phaûi chuù yù tuyeån choïn, ñaøo taïo, naâng cao trình ñoä cuûa ñoäi nguõ nhaân löïc theo caùc höôùng chuû yeáu sau ñeå phuø hôïp vôùi neàn kinh teá thò tröôøng : Taêng soá löôïng ñoäi nguõ caùn boä kyõ thuaät vaø coâng nhaân laønh ngheà, ñaëc bieät laø coâng nhaân coù theå ñaùp öùng yeâu caàu vaän haønh maùy moùc, kyõ thuaät hieän ñaïi. Naâng cao thaùi ñoä chaáp haønh kyû luaät lao ñoäng vaø taùc phong coâng nghieäp cuûa coâng nhaân vieân chöùc. Lieân tuïc ñaøo taïo ñoäi nguõ lao ñoäng quaûn lyù theo kòp nhöõng xu höôùng môùi, coù ñöôïc nhöõng kyõ naêng quaûn lyù hieän ñaïi. Ñoái vôùi giaùm ñoác doanh nghieäp, caàn thieát phaûi coù söï ñaøo taïo chuyeân moân hoaù, coi giaùm ñoác laø moät ngheà, taùch quyeàn sôû höõu vôùi quyeàn quaûn lí. 3.2 Quaûn lí nguyeân vaät lieäu: Coù nhöõng loaïi vaät tö nhieân lieäu vaø nhaát laø naêng löôïng chieám tyû troïng khoâng nhoû trong giaù thaønh, nhöng laïi khoâng ñöôïc h¹ch toaùn tröïc tieáp vaøo giaù thaønh, daãn ñeán vieäc quaûn lyù vaø söû duïng laõng phí, chæ vì khoâng coù duïng cuï ño nhö coâng tô ñeám ñieän, ñoàng hoà ño hôi nöôùc, khí neùn, nöôùc coâng nghieäp.v.v... rieâng cho töøng phaân xöôûng. Hoaëc coù nhöng khoâng ñöôïc haïch toaùn ñuùng chi phí thöïc teá nhö: phoái lieäu theo ñôn nhöng khoâng coù caân ño chính xaùc maø chæ ñeám bao nhö bao muoái, ñeám thuøng nhö thuøng daàu, thuøng xaêng, ñeám xe ñaåy tay chôû than naïp vaøo loø nöôùng, loø hôi.v.v... Caùch laøm nhö vaäy ñaõ taïo ñieàu kieän cho vieäc söû duïng laõng phí khoâng nhöõng trong khu vöïc saûn xuaát, gaây aûnh höôûng ñeán chaát löôïng saûn phaåm, giaûm saûn löôïng cuûa phaân xöôûng tröïc tieáp tieâu duøng vaät tö, nhieân lieäu ñoù, maø coøn taïo keõ hôû cho nhöõng hao huït quaù ñònh möùc, nhöõng maát maùt trong khaâu vaän chuyeån vaät tö veà xí nghieäp. Ñaïi boä phaän caùc vaät lieäu reû tieàn mau hoûng nhö duïng cuï söûa chöõa vaø saûn xuaát, ñoà bao goùi, bao bì vaän chuyeån... goàm raát nhieàu loaïi, chieám giaù trò khoâng nhoû trong toång chi phí saûn xuaát vaø tieâu thuï saûn phaåm nhö soït tre, thuøng goã, tuùi ni loâng, hoäp nhöïa, daây thöøng, caùc duïng cuï caàm tay, bao bì cho tieâu thuï.v.v... ñaïi boä phaän chöa ñöôïc quaûn lyù chaët cheõ, ñònh möùc thôøi haïn söû duïng vaø soá löôïng caáp phaùt coøn tuyø tieän, haïch toaùn khoâng roõ raøng. Theâm vaøo ñoù, yù thöùc baûo quaûn ngöôøi coâng nhaân keùm do chöa ñöôïc giaùo duïc, neân thôøi haïn söû duïng vaät reû tieàn mau hoûng trong thöïc teá caøng ngaén. Moät trong nhöõng nguyeân nhaân gaây khoù khaên cho toå chöùc haïch toaùn vaät tö laø haïch toaùn saûn phaåm dôû dang haøng thaùng. Moät soá xí nghieäp muoán quaûn lyù vaät tö chaët cheõ nhöng chöa tìm ñöôïc phöông phaùp ñaùnh giaù saûn phaåm dôû dang vöøa chính xaùc laïi vöøa ñôõ toán thôøi gian, neân vieäc trieån khai haïch toaùn kinh teá phaân xöôûng chaäm. Tieát kieäm vaät tö noùi chung chöa phaûi laø moät trong nhöõng chæ tieâu ñeå laøm caên cöù phaân phoái thu nhaäp cho taäp theå vaø caù nhaân. ÔÛ caùc khaâu chuyeån tieáp giöõa kho vaät tö vôùi phaân xöôûng, giöõa boä phaän cung caáp vôùi kho taøng, giöõa phaân xöôûng vôùi nhau, vieäc toå chöùc haïch toaùn chöa chaët cheõ, chính xaùc, caäp nhaät, ñaày ñuû. Nhaát laø ñoái vôùi moät soá ngaønh coù chu kyø saûn xuaát daøi, saûn phaåm dôû dang nhieàu, coàng keành, qua nhieàu böôùc cheá bieán nhö ._.