Lợi nhuận và các biện pháp nhằm nâng cao lợi nhuận tại Công ty Lương thực cấp 1 Lương Yên

CH¦¥NG I LÝ luËn chung vÒ lîi nhuËn vµ c¸c biÖn ph¸p n©ng cao lîi nhuËn cña doanh nghiÖp I . B¶n chÊt , vai trß vµ kÕt cÊu lîi nhuËn trong doanh nghiÖp : 1 . Kh¸i niÖm , nguån gèc vµ b¶n chÊt cña lîi nhuËn 1 .1 : Kh¸i niÖm lîi nhuËn : Doanh nghiÖp lµ tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ quèc d©n , sù ph¸t triÓn hay suy tho¸i cña doanh nghiÖp ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn hay suy tho¸i cña nÒn kinh tÕ quèc d©n . Chøc n¨ng cña c¸c doanh nghiÖp lµ thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt x· héi , s¶n xuÊt ra tæng s¶n phÈm x· héi víi nguån lùc hiÖn cã nh»m cung cÊp hµng ho¸ , dÞch vô ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ. Song , kinh tÕ thÞ tr­êng víi c¸c quy luËt kh¾t khe cña nã buéc c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ph¶i lµm ¨n cã hiÖu qu¶ , tøc lµ cã lîi nhuËn. Do ®ã , lîi nhuËn lµ môc tiªu kinh tÕ tèi quan träng. §Ó cung cÊp hµng ho¸ , dÞch vô cho nhu cÇu cña thÞ tr­êng , nhu cÇu cña x· héi , c¸c doanh nghiÖp ph¶i bá ra nh÷ng chi phÝ nhÊt ®Þnh cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy , khi tiªu thô hµng ho¸ doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o thu nhËp bï ®¾p ®­îc chi phÝ bá ra vµ cã lîi nhuËn ®Ó kh«ng chØ t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n mµ cßn ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng , kh«ng ngõng tÝch luü , ph¸t triÓn s¶n xuÊt , cñng cè , t¨ng c­êng vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ tr­êng. NÕu kh«ng t¹o ra ®­îc lîi nhuËn th× doanh nghiÖp còng kh«ng muèn s½n sµng cung cÊp cho nhu cÇu x· héi , nhu cÇu tiªu dïng cña con ng­êi nh÷ng hµng ho¸ , dÞch vô mong muèn. VËy , lîi nhuËn lµ g× ? Mét c¸ch kh¸i qu¸t vµ nh×n tõ gãc ®é doanh nghiÖp , ta cã thÓ hiÓu : Lîi nhuËn lµ chØ tiªu tæng hîp , ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt , kinh doanh cña doanh nghiÖp , nã lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a c¸c kho¶n thu nhËp vµ c¸c kho¶n chi phÝ ®· bá ra trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. Do ®ã , ®Ó x¸c ®Þnh lîi nhuËn thu ®­îc trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh , ng­êi ta c¨n cø vµo 2 yÕu tè sau: Thu nhËp ph¸t sinh trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh Chi phÝ ph¸t sinh nh»m ®em l¹i thu nhËp trong thêi kú ®ã , hay nãi c¸ch kh¸c, ®ã lµ nh÷ng chi phÝ ph©n bæ cho c¸c ho¹t ®éng , c¸c nghiÖp vô kinh doanh ®· thùc hiÖn trong kú. C«ng thøc chung , x¸c ®Þnh lîi nhuËn nh­ sau: Lîi nhuËn = Tæng thu nhËp ( Doanh thu ) - Tæng chi phÝ Nh­ vËy , ta thÊy lîi nhuËn lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ tµi chÝnh cuèi cïng cña c¸c ho¹t ®éng trong doanh nghiÖp . Nã lµ chØ tiªu chÊt l­îng , tæng hîp ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña doanh nghiÖp. 1.2 : Nguån gèc vµ b¶n chÊt cña lîi nhuËn Ngay tõ khi cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt , trao ®æi , mua b¸n hµng ho¸ th× lîi nhuËn ®· lµ ®Ò tµi nghiªn cøu , tranh luËn cña nhiÒu tr­êng ph¸i , nhiÒu nhµ lý luËn kinh tÕ. Adam Smith lµ ng­êi ®Çu tiªn trong sè c¸c nhµ kinh tÕ häc cæ ®iÓn ®· nghiªn cøu kh¸ toµn diÖn vÒ nguån gèc vµ b¶n chÊt cña lîi nhuËn . ¤ng xuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm : Gi¸ trÞ trao ®æi cña mäi hµng ho¸ lµ do lao ®éng s¶n xuÊt ra hµng ho¸ ®ã quyÕt ®Þnh , ®Ó tõ ®ã ®Æt nÒn t¶ng cho c¸c lý thuyÕt vÒ kinh tÕ thÞ tr­êng . Theo A.Smith : NÕu chÊt l­îng cña lao ®éng , chi phÝ cho viÖc s¶n xuÊt ra mét s¶n phÈm nµo ®ã cµng lín th× gi¸ trÞ vµ do ®ã gi¸ trÞ trao ®æi cña nã còng cµng lín . ¤ng kh¼ng ®Þnh , gi¸ trÞ cña mét hµng ho¸ quyÕt ®Þnh gi¸ trÞ trao ®æi : trong cÊu thµnh gi¸ trÞ cña hµng ho¸ cã tiÒn l­¬ng , ®Þa t« vµ lîi nhuËn . Theo A. Smith , lîi nhuËn cña nhµ t­ b¶n ®­îc t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt , lµ h×nh th¸i biÓu hiÖn kh¸c cña gi¸ trÞ thÆng d­ , tøc phÇn gi¸ trÞ do lao ®éng kh«ng ®­îc tr¶ c«ng t¹o ra . ¤ng ®­a ra ®Þnh nghÜa : “ Lîi nhuËn lµ kho¶n khÊu trõ thø hai vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm do ng­êi lao ®éng t¹o ra ” ( kho¶n khÊu trõ thø nhÊt lµ ®Þa t« - tiÒn cho viÖc sö dông ruéng ®Êt ) . Nguån gèc cña lîi nhuËn lµ do toµn bé t­ b¶n ®Çu t­ ®Î ra trong c¶ lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ l­u th«ng. Lîi nhuËn lµ nguån gèc cña c¸c thu nhËp trong x· héi vµ cña mäi gi¸ trÞ trao ®æi. A. Smith cßn cho r»ng , kh«ng chØ cã lao ®éng n«ng nghiÖp mµ c¶ lao ®éng c«ng nghiÖp cïng t¹o ra lîi nhuËn : T­ b¶n cho vay nhËn ®­îc lîi tøc cho vay khi cho vay vèn , t­ b¶n ng©n hµng thu ®­îc lîi nhuËn ng©n hµng khi kinh doanh nghiÖp vô ng©n hµng... ®ã lµ biÓu hiÖn kh¸c cña lîi nhuËn ®­îc t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt . ChÝnh c¸c nhµ t­ b¶n ( cho vay – s¶n xuÊt ) sÏ tho¶ thuËn ®Ó ph©n chia gi¸ trÞ thÆng d­ ®­îc t¹o ra tõ s¶n xuÊt kinh doanh t­ b¶n chñ nghÜa . S¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa ngµy cµng ph¸t triÓn th× tÝnh c¹nh tranh cµng quyÕt liÖt . A. Smith cßn ph¸t hiÖn viÖc ph©n chia lîi nhuËn theo tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n vµ khi quy m« ®Çu t­ t­ b¶n cµng lín th× tû suÊt lîi nhuËn cã xu h­íng gi¶m sót . Tuy cßn cã nh÷ng sai lÇm trong hÖ thèng lý luËn cña m×nh nh­ng A. Smith d· chØ ra ®­îc r»ng : Nguån gèc thùc sù do gi¸ trÞ thÆng d­ t¹o ra lµ do lao ®éng t¹o ra , cßn lîi nhuËn , ®Þa t« , lîi tøc chØ lµ biÕn thÓ , lµ h×nh th¸i biÓu hiÖn kh¸c nhau cña gi¸ trÞ thÆng d­ mµ th«i . David Ricardo vµ nh÷ng ng­êi kÕ tôc ®· x©y dùng häc thuyÕt kinh tÕ cña m×nh trªn c¬ së nh÷ng tiÒn ®Ò vµ ph¸t kiÕn cña A. Smith . D. Ricardo còng hoµn toµn dùa vµo gi¸ trÞ lao ®éng ®Ó ph©n tÝch , chØ râ nguån gèc vµ b¶n chÊt cña lîi nhuËn trong s¶n xuÊt kinh doanh t­ b¶n chñ nghÜa . ¤ng ®· kh¼ng ®Þnh : Lao ®éng lµ nguån gèc cña gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ hµng ho¸ s¶n phÈm lao ®éng ®­îc ph©n thµnh c¸c nguån thu nhËp : tiÒn l­¬ng , ®Þa t« , lîi nhuËn . ¤ng kÕt luËn : “ Lîi nhuËn chÝnh lµ phÇn gi¸ trÞ lao ®éng thõa ra ngoµi tiÒn c«ng , lîi nhuËn lµ lao ®éng kh«ng ®­îc tr¶ c«ng cña c«ng nh©n ” . D. Ricardo coi lîi nhuËn lµ phÇn gi¸ trÞ thõa ra ngoµi tiÒn c«ng , sè chªnh lÖch ®è chÝnh lµ lîi nhuËn . ¤ng thÊy ®­îc quan hÖ m©u thuÉn gi÷a tiÒn l­¬ng vµ lîi nhuËn : ViÖc h¹ thÊp tiÒn l­¬ng lµm cho lîi nhuËn t¨ng vµ ng­îc l¹i , tiÒn l­¬ng t¨ng lµm cho lîi nhuËn gi¶m , cßn gi¸ trÞ hµng ho¸ kh«ng thay ®æi . ¤ng nhËn thÊy sù ®èi lËp gi÷a tiÒn l­¬ng vµ lîi nhuËn , tøc sù ®èi lËp gi÷a lîi Ých kinh tÕ cña c«ng nh©n vµ c¸c nhµ t­ b¶n. Ph©n tÝch s©u h¬n sù vËn ®éng cña lîi nhuËn trong s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa , D. Ricardo ®· nhËn ®Þnh : NÕu t­ b¶n ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt nh÷ng ®¹i l­îng b»ng nhau sÏ nhËn ®­îc nh÷ng ®¹i l­îng nh­ nhau vµ b×nh qu©n ho¸ lîi nhuËn lµ mét xu h­íng kh¸ch quan cña s¶n xuÊt – kinh doanh t­ b¶n chñ nghÜa. VÒ quan hÖ gi÷a tiÒn c«ng vµ lîi nhuËn , «ng cho r»ng : Lîi nhuËn phô thuéc vµo møc t¨ng n¨ng suÊt vµ ®èi nghÞch víi tiÒn c«ng. T­¬ng ®èi kh¸c biÖt víi c¸c häc thuyÕt gi¸ trÞ ë trªn lµ lý luËn “ TÝnh h÷u dông” cña Jan BatÜtay cho r»ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt t¹o ra tÝnh h÷u dông hay gi¸ trÞ sö dông , cßn tÝnh h÷u dông l¹i truyÒn gi¸ trÞ cho c¸c vËt phÈm . ¤ng cho r»ng kh«ng nh÷ng lao ®éng t¹o ra gi¸ trÞ mµ t­ b¶n còng t¹o ra gi¸ trÞ. J. BatÜtxay cho r»ng : b¶n chÊt lîi nhuËn lµ phÇn th­ëng thÝch ®¸ng cho viÖc m¹o hiÓm ®Çu t­ t­ b¶n ®Ó kinh doanh , lµ h×nh thøc tiÒn c«ng ®Æc biÖt mµ nhµ t­ b¶n tr¶ l¹i cho m×nh . J.BatÜtxay ®­a ra nguyªn t¾c ph©n phèi thu nhËp trong x· héi t­ b¶n : C«ng nh©n lµm thuª nhËn ®­îc tiÒn c«ng tõ s¶n phÈm lao ®éng . Chñ ruéng ®Êt nhËn ®­îc ®Þa t« tõ viÖc chuyÓn nh­îng quyÒn sö dông cho c¸c nhµ t­ b¶n chñ nghÜa. Chñ t­ b¶n nhËn ®­îc lîi nhuËn tõ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Cã thÓ nãi , quan ®iÓm cña J. BatÜtxay rÊt gÇn víi quan ®iÓm “ Mäi lao ®éng ®Òu ®­îc tr¶ c«ng sßng ph¼ng ” cña kinh tÕ t­ b¶n hiÖn ®¹i. KÕ thõa nh÷ng quan ®iÓm ®óng ®¾n , khoa häc cña nh÷ng nhµ lý luËn tiÒn bèi , C¸c M¸c ®· nghiªn cøu mét c¸ch toµn diÖn , triÖt ®Ó vÒ nguån gèc , b¶n chÊt cña loÞ nhuËn trong kinh doanh t­ b¶n chñ nghÜa . Dùa trªn lý luËn gi¸ trÞ lao ®éng , C¸c M¸c ®· ph¸t hiÖn vµ v¹ch râ toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt gi¸ trÞ thÆng d­ d­íi CNTB - ®iÒu mµ c¸c nhµ khoa häc tr­íc «ng ch­a lµm ®­îc. C¸c M¸c ®· kh¼ng ®Þnh : “ Nguån gèc cña lîi nhuËn lµ do lao ®éng lµm thuª t¹o ra,b¶n chÊt cña lîi nhuËn lµ h×nh th¸i biÓu hiÖn cña gi¸ trÞ thÆng d, lµ kÕt qu¶ cña lao ®éng kh«ng ®­îc tr¶ c«ng ” §Ó v¹ch râ sù h×nh thµnh lîi nhuËn trong s¶n xuÊt kinh doanh TBCN , C¸c M¸c b¾t ®Çu tõ chi phÝ s¶n xuÊt TBCN . §Ó cã thÓ s¶n xuÊt ra hµng ho¸ cã gi¸ trÞ lµ C+V+m ( trong ®ã : C lµ t­ b¶n bÊt biÕn , lµ bé phËn t­ b¶n tån t¹i d­íi h×nh thøc nguyªn nhiªn vËt liÖu , m¸y mãc thiÕt bÞ ; V lµ t­ b¶n kh¶ biÕn , lµ bé phËn t­ b¶n dïng ®Ó mua søc lao ®éng vµ m lµ gi¸ trÞ thÆng d­ , lµ gi¸ trÞ do ng­êi lao ®éng t¹o ra kh«ng ®­îc tr¶ c«ng ) th× nhµ t­ b¶n chØ ph¶i bá ra l­îng t­ b¶n lµ C+V . C+V ®­îc gäi lµ chi phÝ s¶n xuÊt TBCN ( ký hiÖu lµ K ) . Khi ®­a hµng hãa ra trao ®æi trªn thÞ tr­êng th× theo quy luËt gi¸ trÞ , gi¸ b¸n nhÊt trÝ víi gi¸ trÞ cña hµng ho¸ lµ C+V+m . Do vËy , nhµ t­ b¶n thu ®­îc mét kho¶n tiÒn lín h¬n chi phÝ mµ hä ®· bá ra . Sè chªnh lÖch nµy ®­îc gäi lµ lîi nhuËn ( ký hiÖu lµ P ) vµ gi¸ trÞ hµng ho¸ cã thÓ viÕt l¹i thµnh K+P . Nh­ vËy , d­êng nh­ lîi nhuËn lµ do t­ b¶n øng tr­íc sinh ra nh­ng thùc chÊt nã chØ lµ mét h×nh th¸i biÓu hiÖn cña gi¸ trÞ thÆng d­ mµ th«i . D­íi t¸c ®éng cña quy luËt cung - cÇu , gi¸ b¸n kh«ng ph¶i lu«n b»ng gi¸ trÞ , mµ nã dao ®éng xung quanh gi¸ trÞ , do vËy mµ lîi nhuËn kh«ng ph¶i lóc nµo còng b»ng gi¸ trÞ thÆng d­. T­ b¶n ho¹t ®éng trong lÜnh vùc th­¬ng nghiÖp thuÇn tuý mÆc dï kh«ng t¹o ra gÝa trÞ vµ gi¸ trÞ thÆng d­ nh­ng vÉn thu ®­îc lîi nhuËn . Së dÜ cã ®­îc lîi nhuËn lµ v× t­ b¶n c«ng nghiÖp th­êng cho t­ b¶n th­¬ng nghiÖp mét phÇn gi¸ trÞ thÆng d­ t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó t­ b¸n th­¬ng nghiÖp thùc hiÖn gi¸ trÞ hµng ho¸ cho t­ b¶n c«ng nghiÖp . Do vËy , nguån gèc s©u xa cña lîi nhuËn th­¬ng nghiÖp còng tõ gi¸ trÞ thÆng d­ mµ ra. KÕt luËn : Lîi nhuËn lµ mét ph¹m trï kinh tÕ cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nãi chung, mét nÒn kinh tÕ mµ trong quan hÖ s¶n xuÊt tån t¹i c¸c h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt. Lîi nhuËn cña s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét h×nh th¸i biÓu hiÖn cña gi¸ trÞ thÆng d­ , tøc lµ phÇn gi¸ trÞ d«i ra ngoµi tiÒn c«ng , do lao ®éng lµm thuª t¹o ra . NÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ x· héi cã sù ®èi lËp gi÷a chñ doanh nghiÖp vµ ng­êi lµm thuª do ®ã lîi nhuËn biÓu hiÖn m©u thuÉn vÒ quuuyÒn lîi kinh tÕ gi÷a chñ vµ giíi thî , biÓu hiÖn quan hÖ bãc lét vµ n« dÞch lao ®éng Trong m«i tr­êng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ cã sù chuyÓn ho¸ lîi nhuËn vµ h×nh thµnh tû suÊt lîi nhuËn . Cïng víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt , sù thay ®æi cña cÊu t¹o h÷u c¬ TBCN , viÖc t¨ng ®Çu t­ t­ b¶n cè ®Þnh vµo s¶n xuÊt , viÖc thay thÕ lao ®éng sèng b»ng hÖ thèng m¸y mãc lµm cho tû suÊt lîi nhuËn cã xu h­íng gi¶m ®i . Lîi nhuËn cña s¶n xuÊt kinh doanh cã quan hÖ chÆt chÏ víi tiÒn c«ng tr¶ cho viÖc thuª lao ®éng . Víi t­ c¸ch lµ mét yÕu tè cña chi phi s¶n xuÊt , tiÒn c«ng cã xu h­íng vËn ®éng ng­îc chiÒu víi lîi nhuËn doanh nghiÖp vµ khi n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lªn , lîi nhuËn t¨ng nh­ng tiÒn c«ng l¹i gi¶m xuèng. 2 . Vai trß cña lîi nhuËn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng : Lîi nhuËn cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp , h¬n thÕ n÷a lîi nhuËn cßn cã vai trß rÊt quan träng bëi sù ®ãng gãp to lín ®«Ý víi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n mµ cô thÓ lµ Nhµ n­íc nãi chung vµ ®èi víi mçi ng­êi lao ®éng nãi riªng. Cã thÓ nãi , trong ®iÒu kiÖn h¹ch to¸n kinh doanh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng , doang nghiÖp cã tån t¹i vµ ph¸t triÓn hay kh«ng , ®iÒu ®ã phô thuéc vµo doanh nghiÖp cã t¹o ra ®­îc lîi nhuËn hay kh«ng . V× vËy , lîi nhuËn cã vai trß rÊt quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng ®ång thêi lµ mét chØ tiªu c¬ b¶n ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp , thÓ hiÖn trªn 3 ph¹m vi chÝnh : Møc nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc , ®¶m b¶o ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ më réng kh¶ n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh. ThËt vËy , trong ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n , lîi nhuËn lµ nguån tÝch luü c¬ b¶n ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng nÒn kinh tÕ . ViÖc tham gia ®ãng gãp cña doanh nghiÖp vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc ®­îc thÓ hiÖn qua sè thuÕ lîi tøc mµ doanh nghiÖp ®· nép . Trªn c¬ së kho¶n thu nµy , Nhµ n­íc sÏ cã ®iÒu kiÖn tËp trung thªm vèn ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng , kÝch thÝch s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn , x©y dùng ®­îc c¸c c«ng tr×nh phóc lîi nh»m n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n , thµnh lËp c¸c ®éi s¶n xuÊt kinh doanh tõ ®ã gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò lao ®éng , gi¶m sè l­îng ng­êi thÊt nghiÖp trong x· héi. . . Bªn c¹nh vai trß tÝch cùc cña lîi nhuËn ®èi víi nhµ n­íc, nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi chung , lîi nhuËn ®ã cßn lµ môc tiªu , lµ ®éng lùc vµ lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i , ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp . Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ nh»m ®¹t tíi lîi nhuËn tèi ®a trong khu«n khæ cña ph¸p luËt . XuÊt ph¸t tõ môc tiªu ®ã , trong kinh doanh c¸c doanh nghiÖp lu«n t×m cho m×nh mét con ®­êng riªng tèi ­u ®Ó cã thÓ tho¶ m·n cao nhÊt nhu cÇu cña thÞ tr­êng vµ ®¹t ®Õn lîi nhuËn tèi ®a. Nh­ vËy ®éng lùc lîi nhuËn ®· thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng ngµy cµng më réng . Nhê cã vèn bæ sung thªm tõ lîi nhuËn , doanh nghiÖp míi chñ ®éng trong viÖc ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh doanh c¶ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u, cã thÓ ®Çu t­ mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ míi , øng dông c«ng nghÖ míi v¸o s¶n xuÊt kinh doanh , t¨ng møc vèn l­u ®éng tõ ®ã t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng , t¨ng khèi l­îng s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng vµ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm , phôc vô tèi ®a nhu cÇu tiªu dïng , n©ng cao kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh thÞ tr­êng cho doanh nghiÖp. MÆt kh¸c , muèn ®øng v÷ng trong cuéc c¹nh tranh khèc liÖt cña thÞ tr­êng th× ®ßi hái ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã hiÖu qu¶ tøc lµ cã lîi nhuËn bëi cã lîi nhuËn míi cã tiÒn ®Ò vËt chÊt ®Ó b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn kinh doanh, më réng quy m« kinh doanh , hay nãi c¸ch kh¸c ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. §ång thêi , lîi nhuËn kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña doanh nghiÖp trªn th­¬ng tr­êng . Doanh nghiÖp cã lîi nhuËn chøng tá doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶ , sö dông vèn kinh doanh hîp lý , bé phËn qu¶n lý cã tµi n¨ng l·nh ®¹o, lùc l­îng c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é . Nhê ®ã uy tÝn vµ thÕ lùc cña doanh nghiÖp ngµy cµng t¨ng , hµng ho¸ ®­îc tiªu thô nhanh h¬n vµ doanh nghiÖp cã thÓ dÔ dµng huy ®éng vèn b»ng c¸ch sö dông tÝn dông hµng ho¸ , ph¸t hµnh cæ phiÕu , tr¸i phiÕu, liªn doanh liªn kÕt. . . Nh­ vËy , ta thÊy r»ng vai trß cña lîi nhuËn ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ v« cïng to lín vµ do ®ã nã còng cã vai trß quan träng ®èi víi ng­êi lao ®éng . ThËt vËy , môc ®Ých cña nhµ s¶n xuÊt kinh doanh lµ lîi nhuËn cßn môc tiªu cña ng­êi cung cÊp søc lao ®éng lµ tiÒn l­¬ng . TiÒn l­¬ng cã hai chøc n¨ng: §èi víi nhµ s¶n xuÊt kinh doanh nã lµ mét yÕu tè chi phÝ cßn ®èi víi ng­êi lao ®éng nã lµ thu nhËp , lµ lîi Ých kinh tÕ cña hä . Do ®ã doanh nghiÖp thuª søc lao ®éng lµ thùc hiÖn ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt kinh doanh nh»m t×m hiÓu lîi nhuËn , nªn v× vËy tiÒn l­¬ng lµ chi phÝ ®­îc bï ®¾p ë kÕt qu¶ lao ®éng vµ n¨ng suÊt lao ®éng lµ mét ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp t¨ng lîi nhuËn . Ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc tiÒn c«ng sÏ gióp ®¶m b¶o cho nhu cÇu vËt chÊt cÇn thiÕt , bªn c¹nh ®ã thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt më réng søc lao ®éng . Doanh nghiÖp cã lîi nhuËn th× thu nhËp cña ng­êi lao ®éng míi ®­îc ®¶m b¶o , ngoµi ra, khi thu nhËp cña ng­êi lao ®éng t¨ng lªn ®ång nghÜa víi viÖc cã thÓ bæ sung c¸c quü ( trong ®ã cã quü khen th­ëng vµ phóc lîi ) lµm cho lîi Ých cña ng­êi lao ®éng ®­îc t¨ng thªm . Tãm l¹i , lîi nhuËn võa lµ môc tiªu võa lµ ®éng lùc cña c¸c doanh nghiÖp cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp vµ lµ mèi quan t©m cña nhiÒu phÝa : c¶ doanh nghiÖp , c¶ ng­êi lao ®éng vµ Nhµ n­íc. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ do ®ã lîi nhuËn cña doanh nghiÖp lµm cho Nhµ n­íc , doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng cã quan hÖ g¾n bã , cïng ph¸t triÓn . 3. KÕt cÊu lîi nhuËn trong doanh nghiÖp: Lîi nhuËn lµ kÕt qu¶ tµi chÝnh cuèi cïng cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh , lµ chØ tiªu chÊt l­îng ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng , víi c¬ chÕ h¹ch to¸n kinh doanh , ph¹m vi kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc më réng , doanh nghiÖp cã thÓ ®Çu t­ vµo nhiÒu ho¹t ®éng theo nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau , do vËy , lîi nhuËn thu ®­îc còng ®a d¹ng theo ph­¬ng thøc ®Çu t­ cña doanh nghiÖp . NÕu xÐt theo nguån h×nh thµnh , lîi nhuËn cña doanh nghiÖp bao gåm : Lîi nhuËn tr­íc thuÕ = Lîi nhuËn tõ + Lîi nhuËn + Lîi nhuËn H§ kinh doanh H§ tµi chÝnh H§ bÊt th­êng : Lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh : Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ lîi nhuËn do tiªu thô s¶n phÈm lao vô , dÞch vô cña doanh nghiÖp , lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a doanh thu cña ho¹t ®éng kinh doanh trõ ®i gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm hµng ho¸ , dÞch vô ®· tiªu thô vµ thuÕ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ( trõ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ) §©y lµ bé phËn lîi nhuËn chiÕm tû träng lín trong toµn bé lîi nhuËn . : Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh : Ngoµi lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh , c¸c doanh nghiÖp cßn cã thÓ tham gia vµo ho¹t ®éng tµi chÝnh . Ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ ho¹t ®éng liªn quan ®Õn viÖc ®Çu t­ vèn ra bªn ngoµi doanh nghiÖp nh­ : gãp vèn liªn doanh , liªn kÕt kinh doanh , gãp vèn cæ phÇn , ho¹t ®éng mua b¸n tÝn phiÕu , tr¸i phiÕu, cæ phiÕu , cho thuª tµi s¶n , l·i tiÒn göi vµ l·i cho vay thuéc nguån vèn kinh doanh vµ quü. . . C¸c kho¶n lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng nµy gãp phÇn lµm t¨ng tæng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp . : Lîi nhuËn bÊt th­êng : §ã lµ c¸c kho¶n l·i thu ®­îc tõ c¸c ho¹t ®éng ( nghiÖp vô ) riªng biÖt kh¸c ngoµi nh÷ng ho¹t ®éng nªu trªn ; nh÷ng kho¶n l·i nµy ph¸t sinh kh«ng th­êng xuyªn , doanh nghiÖp kh«ng dù kiÕn tr­íc hoÆc cã dù kiÕn tr­íc nh­ng Ýt cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn . Lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng nµy bao gåm lîi nhuËn c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh«ng cã chñ nî , thu håi c¸c kho¶n nî khã ®ßi ®­îc duyÖt bá , c¸c kho¶n thu tõ b¸n vËt t­ tµi s¶n thõa sau khi ®· bï trõ hao hôt mÊt m¸t ; l·i thu tõ nh­îng b¸n , thanh lý TSC§ ; tiÒn ®­îc ph¹t , ®­îc båi th­êng. . . Tû träng cña mçi bé phËn lîi nhuËn trong tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp cã sù kh¸c nhau gi÷a c¸c doanh nghiÖp thuéc lÜnh vùc kinh doanh kh¸c nhau vµ thuéc vµ thuéc c¸c m«i tr­êng kinh tÕ kh¸c nhau . ViÖc xem xÐt kÕt cÊu lîi nhuËn cã ý nghÜa quan träng , cho ta thÊy ®­îc c¸c bé phËn cÊu thµnh nªn lîi nhuËn vµ tû träng cña tõng kho¶n môc trong tæng lîi nhuËn , tõ ®ã xem xÐt , ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña tõng ho¹t ®éng , t×m ra c¸c mÆt tÝch cùc còng nh­ tån t¹i trong tõng ho¹t ®éng ®Ó ®Ò ra quyÕt ®Þnh thÝch hîp , n©ng cao h¬n n÷a lîi nhuËn cho doanh nghiÖp . 4. Sù h×nh thµnh lîi nhuËn trong s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng : Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng , lîi nhuËn lu«n lµ kh¸t väng , lµ phÇn th­ëng ®­îc mong ®îi nhÊt cho sù phÊn ®Êu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn vµ tèi thiÓu ho¸ chi phÝ C«ng thøc tæng qu¸t x¸c ®Þnh trong s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp dùa trªn quan hÖ so s¸nh gi÷a doanh thu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ chi phÝ cña nã nh­ sau : P = D - C Trong ®ã : P : Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp D : Doanh thu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh C : Chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh . * Doanh thu : Lµ gi¸ trÞ hµng ho¸ , dÞch vô tiªu thô trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh . Doanh thu b¸n hµng cña doanh nghiÖp phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè : s¶n l­îng hµng ho¸ , dÞch vô ®em ra b¸n vµ gi¸ b¸n mçi ®¬n vÞ hµng ho¸ , dÞch vô . ThËt vËy , nÕu ta gäi møc s¶n l­îng lµ L , gi¸ b¸n cho mçi ®¬n vÞ s¶n l­îng lµ G th× ta cã : D = L * G Quy luËt cung cÇu thÞ tr­êng cho thÊy , khi gi¸ c¶ lµm cho l­îng cung vµ l­îng cÇu b»ng nhau th× ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ thÞ tr­êng b¸n hÕt hµng hay thÞ tr­êng ë tr¹ng th¸i c©n b»ng . Trªn thÞ tr­êng tù do , bÊt cø mét sù thiªn lÖch khái gi¸ c©n b»ng sÏ ®Òu cã xu h­íng tù ®iÒu chØnh, tøc lµ nÕu s¶n l­îng cung qu¸ lín cã thÓ lµm gi¶m gi¸ b¸n vµ ng­îc l¹i . MÆt kh¸c , nÕu t¨ng s¶n l­îng , më réng quy m« , doang nghiÖp sÏ ph¶i t¨ng chi phÝ ®Çu vµo , nh­ vËy th× viÖc thay ®æi møc s¶n l­îng sÏ ¶nh h­ëng ®Õn c¶ chi phÝ s¶n xuÊt vµ doanh thu . Doanh thu lín míi chØ lµ kh¶ n¨ng dÉn tíi møc sinh lêi lín chø ch­a h¼n ®· quyÕt ®Þnh tíi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp cßn ®Ó tèi ®a ho¸ lîi nhuËn doanh nghiÖp ph¶i lµm ra s¶n phÈm víi chi phÝ tèi thiÓu cã ®­îc . Do ®ã , ®Ó x¸c ®Þnh lîi nhuËn doanh nghiÖp ph¶i so s¸nh doanh thu ®¹t ®­îc víi nh÷ng chi phÝ mµ doanh nghiÖp ®· bá vµo s¶n xuÊt kinh doanh . * Chi phÝ kinh doanh : Lµ tÊt c¶ c¸c phÝ tæn mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra ®Ó ®¹t ®­îc doanh thu nµo ®ã . Chi phÝ ®­îc ph©n thµnh chi phÝ cè ®Þnh vµ chi phÝ biÕn ®æi , v× vËy khi lùa chän kü thuËt s¶n xuÊt c¸c doanh nghiÖp ph¶i tÝnh to¸n gi÷a gi¸ cña tõng yÕu tè ph¶i mua víi sù kÕt hîp vÒ l­îng cÇn cã cña c¸c yÕu tè sao cho tæng chi phÝ ®­îc kiÓm so¸t ë møc ®é thÊp nhÊt . Chi phÝ s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh gi¸ b¸n cña hµng ho¸ ,dÞch vô nh»m b¶o toµn vèn vµ thu ®­îc lîi nhuËn vÒ cho doanh nghiÖp . Do ®ã , chØ khi nµo doanh thu ®¹t ®­îc lín h¬n chi phÝ bá ra th× doanh nghiÖp míi cã thÓ tiÕp tôc s¶n xuÊt kinh doanh , nÕu kh«ng doanh nghiÖp sÏ ph¶i thu hÑp s¶n xuÊt , thËm chÝ ngõng hoÆc ®ãng cöa hoµn toµn. s¶n xuÊt , thËm chÝ ngõng hoÆc ®ãng cöa hoµn toµn. Cã thÓ tãm t¾t lý thuyÕt trªn b»ng s¬ ®å sau : Chi phÝ SXKD (yÕu tè ®Çu vµo ) Doanh thu (®Çu ra ) DN quyÕt ®Þnh møc s¶n l­îng cÇn SX cho thÞ tr­êng Chi phÝ cè ®Þnh Chi phÝ biÕn ®æi Lîi nhuËn Gi¸ cña SP, HH, DV S¶n l­îng DN cung cÊp cho TT ThÞ tr­êng c¸c yÕu tè SXKD (lao ®éng , vèn ) DN quyÕt ®Þnh tiÕp tôc SXKD, gi¶m s¶n l­îng hoÆc ®ãng cöa Nhu cÇu cña TT ®èi víi SP, HH, DV cña DN BÞ ®iÒu tiÕt bëi quy luËt c¹nh tranh , c¸c doanh nghiÖp lu«n mong muèn s¶n xuÊt vµ b¸n ®­îc nhiÒu hµng ho¸ , dÞch vô , lu«n t×m c¸ch ®Ó më réng , ph¸t triÓn thÞ tr­êng . Nh­ng víi s¬ ®å trªn ®· chØ ra r»ng viÖc t¨ng s¶n l­îng sÏ ®ång nghÜa víi t¨ng chi phÝ ®Çu vµo. §©y d­êng nh­ lµ mét m©u thuÉn lín ®èi víi doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh t×m kiÕm lîi nhuËn . C©u hái ®Æt ra ë ®©y lµ : §©u lµ møc s¶n l­îng tèi ®a ho¸ ®­îc lîi nhuËn ?, ViÖc s¶n xuÊt thªm mét ®¬n vÞ s¶n phÈm sÏ ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo ®Õn lîi nhuËn ? §Ó tr¶ lêi c©u hái nµy , c¸c c¬ chÕ h×nh thµnh lîi nhuËn trong doanh nghiÖp sö dông c¸c kh¸i niÖm doanh thu biªn vµ chi phÝ biªn , cho phÐp nghiªn cøu kü h¬n , cô thÓ h¬n t¸c ®éng qua l¹i gi÷a doanh thu vµ chi phÝ víi lîi nhuËn tèi ®a cã thÓ ®¹t ®­îc cña doanh nghiÖp ®ång thêi x¸c ®Þnh møc s¶n l­îng tèi ­­ nhÊt mµ doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh cung øng cho thÞ truêng. Ta biÕt r»ng ë mçi møc s¶n l­îng mµ doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt thªm , bªn c¹nh møc doanh thu t¨ng thªm doanh nghiÖp ph¶i chi phÝ mét kho¶n nhÊt ®Þnh vµ kho¶n doanh nghiÖp t¨ng thªm khi doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh t¨ng møc s¶n xuÊt thªm mét ®¬n vÞ s¶n l­îng ®­îc gäi lµ doanh thu biªn . T­¬ng tù nh­ vËy , kho¶n chi phÝ thªm cho mét ®¬n vÞ ®Çu ra t¨ng thªm ®­îc gäi lµ chi phÝ biªn . §Æc tÝnh cña doanh thu biªn ( DTB ) vµ chi phÝ biªn ( CPB ) phô thuéc vµo c¸c quy luËt cña thÞ tr­êng , vµo lo¹i kü thuËt vµ c«ng nghÖ mµ doanh nghiÖp sö dông , sù vËn dông cña n¨ng suÊt lao ®éng . Ta cã thÓ sö dông s¬ ®å sau ®Ó m« t¶ quan hÖ gi÷a DTB vµ CPB , x¸c ®Þnh møc s¶n l­îng vµ lîi nhuËn tèi ®a cã thÓ ®¹t ®­îc cña doanh nghiÖp . DTB CPB §å thÞ 1 : Lç L·i E S¶n L­îng SL 1 Dùa vµo ®å thÞ trªn ta thÊy : §­êng CPB lóc ®Çu gi¶m xuèng , sau ®ã t¨ng lªn liªn tôc cßn ®­êng DTB gi¶m xuèng liªn tôc sau ®ã c¾t ®­êng DTB t¹i ®iÓm E víi møc s¶n l­îng mµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ SL1. XÐt nh÷ng ®iÓm n»m bªn tr¸i SL1, nÕu møc s¶n l­îng t¨ng thªm doanh nghiÖp ®Òu cã c¬ héi ®¹t ®­îc DTB lín h¬n CPB tøc lµ doanh nghiÖp sÏ cã l·i . Cßn nh÷ng ®iÓm n»m bªn ph¶i cña SL1 th× ®­êng DTB thÊp h¬n ®­êng CPB cho nªn trong tr­êng hîp nµy nÕu doanh nghiÖp kh«ng quyÕt ®Þnh gi¶m bít hoÆc ngõng ngay viÖc s¶n xuÊt vµ cung øng thªm s¶n phÈm th× doanh nghiÖp sÏ bÞ thua lç . VËy SL1 lµ møc s¶n l­îng tèi ­u ho¸ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp , t¹i ®ã DTB võa ®ñ ®Ó bï ®¾p CPB . Tuy nhiªn, bªn c¹nh ®ã th× trªn thÞ tr­êng cßn cã mét sè yÕu tè kh¸c còng chi phèi ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp , ®­îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau: §å thÞ 2 : DTB CPB DTB CPB E’ E’ E E E S¶n L­îng SL 2 S¶n L­îng SL 2 SL 1 SL 1 Tr­êng hîp 1 Tr­êng hîp 2 NÕu thÞ tr­êng lµ khan hiÕm hµng ho¸ th× cÇu cña thÞ tr­êng ®èi víi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp t¨ng lªn , gi¸ s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp dù ®Þnh b¸n ra còng t¨ng , ®­êng cÇu dÞch chuyÓn vµ do ®ã ®­êng DTB sÏ dÞch sang ph¶i . Khi ®ã møc s¶n l­îng tèi ®a kh«ng ph¶i lµ SL1 mµ lµ SL2 ( SL2 >SL1 ) . Lóc nµy , doanh nghiÖp cÇn t¨ng møc s¶n l­îng lªn vµ nh­ vËy , doanh thu ,lîi nhuËn ®¹t ®­îc còng t¨ng lªn (øng víi tr­êng hîp 1 ) . NÕu thÞ tr­êng c¸c yÕu tè s¶n xuÊt t¨ng gi¸ tøc lµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ l­¬ng cao cho thî cã tay nghÒ ®Æc biÖt . . ., lóc nµy CPB cho mçi ®Çu vµo bæ sung sÏ t¨ng lªn , ®­êng CPB sÏ ®­îc ®Èy lªn trªn . T¹i møc s¶n l­îng ban ®Çu SL1 , DTB kh«ng ®ñ ®Ó bï ®¾p CPB , do ®ã doanh nghiÖp cÇn nhanh chãng gi¶m møc s¶n l­îng xuèng cßn SL2 ( SL2 < SL1 ) ®Ó h¹n chÕ sù gi¶m sót cña lîi nhuËn (øng víi tr­êng hîp 2 ). Tãm l¹i , trong mäi tr­êng hîp , ®Ó ®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh doanh cã lîi nhuËn doanh nghiÖp ph¶i lu«n tu©n thñ nguyªn t¾c : DTB ph¶i bï ®¾p ®­îc CPB , tû lÖ t¨ng gi¸ ®Çu vµo ph¶i ®­îc bï ®¾p bëi tû lÖ t¨ng gi¸ cña ®Çu ra , nÕu kh«ng doanh nghiÖp sÏ ph¶i gi¶m s¶n l­îng cña m×nh ®Ó h¹n chÕ sù gi¶m sót cña lîi nhuËn . II . Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i : Lîi nhuËn cña DNTM bao gåm nhiÒu bé phËn kh¸c nhau do ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ ®a d¹ng vµ phong phó . Mçi bé phËn lîi nhuËn tõ nh÷ng ho¹t ®éng kh¸c nhau cã ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh kh¸c nhau . 1.Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn ho¹t ®éng kinh doanh : LN thu ®­îc = Doanh thu thuÇn - Gi¸ vèn - Chi phÝ - Chi phÝ - ThuÕ ph¶i tõ H§KD trong kú hµng b¸n b¸n hµng QLDN nép Trong ®ã : Doanh thu thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh lµ toµn gi¸ trÞ cña s¶n phÈm hµng ho¸ , dÞch vô cung øng trªn thÞ tr­êng ®­îc thùc hiÖn trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh sau khi ®· trõ ®i c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu nh­ : Gi¶m gi¸ hµng b¸n , Hµng bÞ tr¶ l¹i (nÕu cã chøng tõ hîp lÖ ) ,ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt , ThuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép ( nÕu cã ). §©y lµ bé phËn doanh thu chñ yÕu chiÕm tû träng lín trong tæng sè doanh thu , nã quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i cña doanh nghiÖp . Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh doanh thu lµ khi ng­êi mua ®· chÊp nhËn thanh to¸n , kh«ng phô thuéc vµo viÖc doanh nghiÖp ®· thu ®­îc tiÒn hay ch­a. TiÒn thu vÒ trong kú lµ tæng sè tiÒn mµ doanh nghiÖp thu ®­îc tõ ho¹t ®éng b¸n hµng trong kú bao gåm c¶ kho¶n tiÒn mµ kh¸ch hµng cßn nî kú tr­íc vµ kú nµy tr¶ hoÆc tiÒn øng tr­íc cña kh¸ch ®Ó mua hµng. TiÒn thu vÒ trong kú cã thÓ lín h¬n hoÆc nhá h¬n doanh thu trong kú cña doanh nghiÖp . C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu : Gi¶m gi¸ hµng b¸n : §ã lµ sè tiÒn mµ doanh nghiÖp chÊp nhËn gi¶m cho ng­êi mua v× nh÷ng nguyªn nh©n thuéc vÒ doanh nghiÖp ( hµng sai quy c¸ch , kÐm phÈm chÊt . . . .) hoÆc sè tiÒn th­ëng cho ng­êi mua do mua mét lÇn víi sè l­îng lín ( bít gi¸ ) hoÆc sè l­îng hµng mua trong mét kho¶ng thêi gian lµ ®¸ng kÓ ( håi khÊu ). Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i : Ph¶n ¸nh doanh thu cña sè hµng ho¸ tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i , do lçi thuéc vÒ doanh nghiÖp nh­ vi ph¹m cam kÕt , vi ph¹m hîp ®ång , sai quy c¸ch . . ThuÕ tiªu thô : Bao gåm : ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt , thuÕ xuÊt khÈu . . .: §ã lµ nghÜa vô cña doanh nghiÖp víi Nhµ n­íc vÒ ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm , hµng ho¸ , cung cÊp lao vô , dÞch vô . . . Tæng chi phÝ liªn quan ®Õn hµng ho¸ tiªu thô trong kú , bao gåm : Tæng trÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸ tiªu thô trong kú : Lµ kh¸i niÖm dïng chung cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®Ó chØ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng ®· tiªu thô trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i . ChØ tiªu nµy cã thÓ lµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña s¶n phÈm ®· tiªu thô trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt , gi¸ thµnh thùc tÕ cña c«ng tr×nh , h¹ng môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh bµn giao cho bªn A ( ®èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p ) hoÆc lµ gi¸ thµnh cña dÞch vô ®· hoµn thµnh ( ®èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô ). Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n lµ thêi ®iÓm x¸c ®Þnh doanh thu cña doanh nghiÖp . Chi phÝ b¸n hµng : Lµ toµn bé c¸c chi phÝ phôc vô trùc tiÕp cho viÖc tiªu thô s¶n phÈm , hµng ho¸ , dÞch vô ph©n bæ cho s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô ®· tiªu thô trong kú . Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp : Lµ chi phÝ phôc vô cho viÖc ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý chung trong toµn doanh nghiÖp ph©n bæ cho s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô ®· tiªu thô trong kú. Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ hai kho¶n môc lín cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn , nã ph¶n ¸nh tr×nh ®é tæ chøc , qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp . ThuÕ nép ë kh©u tiªu thô : Lµ nh÷ng kho¶n thuÕ gi¸n thu bao gåm : thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ( nÕu tÝnh theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp ) , thuÕ xuÊt khÈu , thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ( nÕu doanh nghiÖp cã s¶n xuÊt nh÷ng hµng ho¸ , dÞch vô thuéc diÖn tiªu thô chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ). 2. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn ho¹t ®éng tµi chÝnh : Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng = Thu nhËp tõ ho¹t ®éng - Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh tµi chÝnh tµi chÝnh Trong ®ã : * Thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh cã thÓ bao gåm : - Thu nhËp do chia liªn doanh - Lîi tøc cæ phiÕu - L·i tiÒn göi ng©n hµng hoÆc l·i cho vay c¸c ®èi t­îng kh¸c - Thu nhËp tõ ho¹t ®éng kinh doanh chøng kho¸n ( chªnh lÖch gi¸ mua b¸n tÝn phiÕu , tr¸i phiÕu , cæ phiÕu ) , thu nhËp tõ viÖc cho thuª tµi s¶n. - Hoµn nhËp c¸c kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ chøng kho¸n ®· trÝch n¨m tr­íc nh­ng kh«ng sö dông hÕt. - Thu nhËp tµi chÝnh kh¸c. * Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh : Lµ c¸c kho¶n chi phÝ ®Çu t­ tµi chÝnh ra ngoµi doanh nghiÖp nh»m sö dông hîp lý c¸c nguån vèn , t¨ng thªm thu nhËp vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp . C¸c kho¶n chi phÝ nµy bao gåm : - Chi phÝ thùc hiÖn ho¹t ®éng liªn doanh , liªn kÕt ( kh«ng bao gåm phÇn vèn gãp liªn doanh ) - Chi phÝ cho thuª tµi s¶n - Chi phÝ mua b¶n c¸c lo¹i chøng kho¸n kÓ c¸c tæn thÊt trong ®Çu t­ ( nÕu cã) - Chi phÝ lËp dù phßng gi¶m gi¸ chøng kho¸n - Chi phÝ tµi chÝnh kh¸c 3. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn ho¹t ®éng bÊt th­êng : Lîi nhuËn bÊt th­êng = Thu nhËp bÊt th­êng - Chi phÝ bÊt th­êng Trong ®ã : *Thu nhËp ho¹t ®éng bÊt th­êng : Lµ nh÷ng kho¶n thu nhËp ph¸t sinh kh«ng th­êng xuyªn tõ nh÷ng ho¹t ®éng riªng biÖt : - Thu håi c¸c kho¶n nî khã ®ßi ®· ®­îc duyÖt - Thu tõ viÖc b¸n vËt t­ , phÕ liÖu , tµi s¶n thõa - Thu tõ nh­îng b¸n , thanh lý TSC§ ( kh«ng bao gåm gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ) - Hoµn nhËp c¸c kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho vµ c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi ®· trÝch n¨m tr­íc nh­ng kh«ng sö dông hÕt . - C¸c kho¶n TNBT kh¸c nh­ : TiÒn ®­îc ph¹t , tiÒn ®­îc båi th­êng . . . * Chi phÝ bÊt th­êng cã thÓ bao gåm : - Chi phÝ nh­îng b¸n , thanh lý TSC§ - Gi¸ trÞ tæn thÊt thùc tÕ sau khi ®· gi¶m trõ tiÒn ®Òn bï cña ng­êi ph¹m lçi , c¸c tæ chøc b¶o hiÓm vµ sè bï ®¾p cña c¸c quü dù phßng. - C¸._.c kho¶n chi phÝ bÊt th­êng kh¸c nh­ : tiÒn nép ph¹t , tiÒn båi th­êng . . Trªn c¬ së x¸c ®Þnh lîi nhuËn tõ c¸c ho¹t ®éng kh¸c nhau , tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ®­îc x¸c ®Þnh qua c«ng thøc sau : Tæng lîi nhuËn = Lîi nhuËn + Lîi nhuËn + Lîi nhuËn cña DN H§ SXKD H§ tµi chÝnh H§ bÊt th­êng X¸c ®Þnh chÝnh x¸c lîi nhuËn cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi doanh nghiÖp . Nã ®¶m b¶o ph¶n ¸nh ®óng kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh ( th­êng lµ mét n¨m ) , lµ c¬ së cho viÖc ®¸nh gi¸ n¨ng lùc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trªn th­¬ng tr­êng , ®ång thêi lµ c¬ së cho viÖc ph©n phèi ®óng ®¾n lîi nhuËn t¹o ra ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch th­êng xuyªn , liªn tôc . 4. Lîi nhuËn trong mèi quan hÖ víi vèn , tµi s¶n , doanh thu vµ gi¸ thµnh : Ta thÊy r»ng , lîi nhuËn cã tÇm quan träng rÊt lín ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp . Tuy nhiªn , lîi nhuËn kh«ng ph¶i lµ chØ tiªu duy nhÊt ®­îc sö dông ®Ó ®¸nh gi¸ , so s¸nh hiÖu qu¶ qua c¸c kú kinh doanh cña mét doanh nghiÖp còng nh­ gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau bëi lÏ nã cã nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ , cßn tån t¹i nh­ sau : Do tÝnh chÊt tæng hîp cña chØ tiªu lîi nhuËn nªn nã chØ ph¶n ¸nh kÕt qu¶ tµi chÝnh cuèi cïng cña doanh nghiÖp , trong khi ®ã l¹i cã rÊt nhiÒu nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn , bao gåm : yÕu tè mang tÝnh kh¸ch quan , yÕu tè mang tÝnh chñ quan vµ cã mét sè nh©n tè ¶nh h­ëng ng­îc chiÒu nhau (doanh thu bÞ ¶nh h­ëng bëi gi¸ vµ l­îng ) , do vËy mµ nã bï trõ cho nhau . ChØ tiªu lîi nhuËn kh«ng cho ta thÊy ®­îc sù ¶nh h­ëng cña nh÷ng nh©n tè nµy. Do ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanh , ®iÒu kiÖn giao th«ng vËn t¶i , vËn chuyÓn hµng ho¸ , thÞ tr­êng tiªu thô , thêi ®iÓm tiªu thô cã kh¸c nhau th­êng lµm cho lîi nhuËn gi÷a c¸c doanh nghiÖp kh«ng gièng nhau . Lîi nhuËn tuyÖt ®èi phô thuéc nhiÒu vµo quy m« kinh doanh cña doanh nghiÖp , lîi nhuËn cã thÓ lµm ta ®ång nhÊt mét doanh nghiÖp cã vèn kinh doanh lín nh­ng kinh doanh kÐm hiÖu qu¶ víi mét doanh nghiÖp Ýt vèn nh­ng kinh doanh l¹i cã hiÖu qña h¬n bëi nhiÒu khi lîi nhuËn tuyÖt ®èi cña chóng b»ng nhau . Do vËy , ®Ó kh¾c phôc nh÷ng nh­îc ®iÓm cña chØ tiªu lîi nhuËn tuyÖt ®èi , ®Ó ®¸nh gi¸ toµn diÖn vµ chÝnh x¸c hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh , ng­êi ta ph¶i sö dông c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a lîi nhuËn vµ c¸c yÕu tè kh¸c nh­ : doanh thu , vèn , chi phÝ . . .C¸c chØ tiªu nµy ®­îc gäi lµ tû suÊt lîi nhuËn hay cßn gäi lµ hÖ sè sinh lêi ( hoÆc doanh lîi ) . C¸c chØ tiªu th­êng ®­îc sö dông lµ : 4.1: Tû suÊt lîi nhuËn doanh thu : Lîi nhuËn thùc hiÖn trong kú Tû suÊt lîi nhuËn doanh thu = x 100 Doanh thu thùc hiÖn trong kú Tû suÊt nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ban qu¶n lý doanh nghiÖp , thÓ hiÖn ë chç : Doanh thu kh«ng nh÷ng bï ®¾p ®­îc gi¸ vèn vµ chi phÝ kinh doanh mµ cßn t¹o ra lîi nhuËn . Tû suÊt nµy cho thÊy , cø 100 ®ång doanh thu ®­îc thùc hiÖn th× doanh nghiÖp thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn . Lîi nhuËn ®­îc sö dông ®Ó tÝnh trong chØ tiªu trªn lµ lîi nhuËn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chiÕm tû träng lín trong tæng lîi nhuËn . Trong tr­êng hîp lîi nhuËn ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ lîi nhuËn ho¹t ®éng bÊt th­êng chiÕm tû träng lín th× khi x¸c ®Þnh tû suÊt nµy doanh nghiÖp ph¶i lo¹i bá chóng ra ®Ó chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh trung thùc kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp . 4.2 : Tû suÊt lîi nhuËn vèn kinh doanh : Tû suÊt nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn . Nã thÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a lîi nhuËn vµ sè vèn kinh doanh sö dông b×nh qu©n trong kú vµ chØ tiªu nµy ®­îc tÝnh nh­ sau : Lîi nhuËn thùc hiÖn trong kú Tû suÊt lîi nhuËn = x 100 vèn kinh doanh Vèn kinh doanh b×nh qu©n Trong ®ã , vèn kinh doanh b×nh qu©n ®­îc tÝnh : Vèn KD BQ + Vèn KD + Vèn KD + Vèn KD + Vèn KD ®Çu n¨m / 2 cuèi quý I cuèi quý II cuèi quý III cuèi quý IV / 2 Vèn KD = b×nh qu©n 4 Tû suÊt nµy cho biÕt , cø 100 ®ång vèn tham gia vµo kinh doanh th× thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn . Víi chØ tiªu nµy doanh nghiÖp còng ph¶i lo¹i bá lîi nhuËn ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ lîi nhuËn ho¹t ®éng bÊt th­êng khi chóng chiÕm tû träng lín ®Ó chØ tiªu nµy cã thÓ ph¶n ¸nh trung thùc kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. 4.3 : Tû suÊt lîi nhuËn chi phÝ : Tû suÊt nµy ph¶n ¸nh tr×nh ®é kiÓm so¸t chi phÝ cña doanh nghiÖp vµ ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau : Lîi nhuËn thùc hiÖn trong kú Tû suÊt lîi nhuËn = x 100 chi phÝ Tæng chi phÝ ph¸t sinh trong kú Tû suÊt nµy ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ qu¶n lý chi phÝ cña doanh nghiÖp , cô thÓ : nÕu doanh nghiÖp bá ra 100 ®ång chi phÝ th× sÏ thu vÒ ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn . Qua chØ tiªu nµy , doanh nghiÖp sÏ thÊy ®­îc hiÖu qu¶ qu¶n lý chi phÝ qua c¸c thêi kú , trªn c¬ së ®ã t×m ra vµ kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i ®Ó kh«ng ngõng gi¶m thiÓu chi phÝ , n©ng cao lîi nhuËn . 4.4 : Tû suÊt lîi nhuËn vèn chñ së h÷u : Tû suÊt nµy ®o l­êng kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn chñ së h÷u vµ ®­îc tÝnh nh­ sau : Lîi nhuËn thùc hiÖn trong kú Tû suÊt lîi nhuËn = x 100 vèn chñ së h÷u Vèn chñ së h÷u b×nh qu©n Tû suÊt nµy cho biÕt , khi chñ së h÷u doanh nghiÖp ®Çu t­ 100 ®ång vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× sÏ thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn . 4.5 : Tû suÊt lîi nhuËn cña s¶n phÈm s¶n xuÊt : Tû suÊt nµy lµ tû lÖ so s¸nh hiÖu sè gi÷a gi¸ b¸n cña s¶n phÈm hµng ho¸ so víi gi¸ thµnh cña s¶n phÈm hµng ho¸ Gi¸ b¸n SP - Gi¸ thµnh SP Tû suÊt lîi nhuËn = X 100 s¶n phÈm s¶n xuÊt Gi¸ thµnh s¶n phÈm ChØ tiªu nµy cã thÓ nghiªn cøu cho toµn bé s¶n l­îng hµng ho¸ trong kú hoÆc tÝnh riªng cho tõng lo¹i s¶n phÈm cô thÓ. ViÖc ph©n tÝch qua chØ tiªu nµy lµ rÊt quan träng bëi nã gióp tÝnh to¸n vµ x¸c ®Þnh gi¸ c¶ cho tõng lo¹i s¶n phÈm ®Æc biÖt nhÊt lµ khi cã biÕn ®éng cña chÊt l­îng do c¶i tiÕn kü thuËt . Tãm l¹i , tû suÊt lîi nhuËn cao hay thÊp phô thuéc vµo ®Æc thï cña tõng nghµnh s¶n xuÊt , vµo ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng nghµnh . ViÖc phÊn ®Êu t¨ng lîi nhuËn vµ h¬n n÷a lµm t¨ng tû suÊt lîi nhuËn lµ nhiÖm vô th­êng xuyªn cña doanh nghiÖp . III . C¸c biÖn ph¸p n©ng cao lîi nhuËn cña doanh nghiÖp : 1 . C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp : Lîi nhuËn lµ kÕt qu¶ tµi chÝnh cuèi cïng cña doanh nghiÖp . Nã chÞu ¶nh h­ëng cña rÊt nhiÒu nh©n tè , ®ã cã thÓ lµ nh©n tè kh¸ch quan do m«i tr­êng kinh doanh ®­a l¹i hay ®ã lµ bÊt kú mét sù thay ®æi nµo trong néi bé doanh nghiÖp còng ¶nh h­ëng hoÆc lµ trùc tiÕp hoÆc lµ gi¸n tiÕp ®Õn lîi nhuËn . Do ®iÒu kiÖn thêi gian vµ sù h¹n chÕ trong b¶n luËn v¨n nµy nªn ta chØ xÐt hai nhãm nh©n tè chÝnh ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn : Nhãm nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn doanh thu vµ nhãm nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh . 1.1: Nhãm nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn doanh thu: Cã thÓ nhËn thÊy r»ng cã rÊt nhiÒu nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn doanh thu , song næi lªn cã mÊy nh©n tè c¬ b¶n sau : Thø nhÊt : §Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng nghµnh nghÒ , tõng doanh nghiÖp : Nh©n tè nµy cã thÓ ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp , tõ ®ã t¸c ®éng tíi doanh thu vµ lîi nhuËn . Trong nghµnh c«ng nghiÖp viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm ®a d¹ng víi tr×nh ®é kü thuËt cao Ýt phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ thêi vô nªn vÊn ®Ò tiªu thô s¶n phÈm lµ nhannh chãng , th­êng xuyªn , liªn tôc do ®ã lîi nhuËn thu vÒ lµ cao . Cßn trong nghµnh n«ng nghiÖp ,s¶n xuÊt theo thêi vô , tËp trung chñ yÕu vµo mïa thu hoÆch s¶n phÈm , thÞ tr­êng kh«ng æn ®Þnh bªn c¹nh ®ã chÞu nhiÒu ¶nh h­ëng cña thiªn nhiªn nªn lîi nhuËn thu vÒ lµ kh«ng cao vµ kh«ng æn ®Þnh . Nghµnh x©y dùng , do s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng , thêi gian thi c«ng dµi nªn viÖc tiªu thô s¶n phÈm lµ l©u . . . Thø hai : Khèi l­îng hµng ho¸ tiªu thô : Trong khi c¸c yÕu tè kh¸c kh«ng ®æi th× khèi l­îng hµng ho¸ t¨ng lªn sÏ lµm cho doanh thu t¨ng do ®ã kÐo theo lîi nhuËn còng t¨ng . Tuy nhiªn , nÕu khèi l­îng s¶n phÈm ®­a ra cµng nhiÒu th× kh¶ n¨ng doanh thu t¨ng cµng lín nh­ng ®ã míi chØ lµ kh¶ n¨ng . VÊn ®Ò ë ®©y ®ã lµ sù phï hîp víi thÞ hiÕu , sù hÊp dÉn ®èi víi ng­êi tiªu dïng nÕu kh«ng sÏ cã nh÷ng ¶nh h­ëng ng­îc ®èi víi viÖc thùc hiÖn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp . NÕu khèi l­îng hµng ho¸ ®­a ra qu¸ lín th× dï s¶n phÈm cã hÊp dÉn , gi¸ c¶ cã hîp lý nh­ng søc mua lµ h¹n chÕ do vËy sÏ kh«ng thÓ tiªu thô hÕt ®­îc . Ng­îc l¹i , nÕu ®­a ra thÞ tr­êng mét khèi l­îng s¶n phÈm nhá h¬n nhu cÇu thÞ tr­êng th× tÊt yÕu doanh thi sÏ Ýt . MÆt kh¸c , nÕu bé phËn kh¸ch hµng kh«ng ®­îc ®¸p øng nhu cÇu sÏ ph¶i t×m ®Õn nh÷ng s¶n phÈm cïng lo¹i trªn thÞ tr­êng vµ do ®ã doanh nghiÖp sÏ mÊt ®i mét bé phËn kh¸ch hµng, mÊt uy tÝn , doanh thu gi¶m dÉn tíi lîi nhuËn gi¶m . V× vËy , doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ ®óng nhu cÇu thÞ tr­êng vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña m×nh ®Ó ®­a ra thÞ tr­êng khèi l­îng s¶n phÈm thÝch hîp , nh»m ®¶m b¶o doanh thu tiªu thô cao , tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cho doanh nghiÖp m×nh . Thø ba : ChÊt l­îng cña s¶n phÈm ,dÞch vô : ChÊt l­îng s¶n phÈm , dÞch vô còng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè thóc ®Èy hay k×m h·m c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm , tõ ®ã ¶nh h­ëng ®Õn doanh thu . Cã n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm , doanh nghiÖp míi cã uy thÕ c¹nh tranh, chiÕm lÜnh thÞ tr­êng . §©y lµ vÊn ®Ò kh«ng chØ liªn quan ®Õn lîi Ých cña b¶n th©n doanh nghiÖp , lîi Ých ng­êi tiªu dïng mµ cßn liªn quan ®Õn lîi Ých chung cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n Trong kinh doanh , kh«ng cã g× ®¶m b¶o ch¾c ch¾n r»ng mét s¶n phÈm ®· ®­îc giíi thiÖu trªn thÞ tr­êng vµ ®· ®­îc tiÕp nhËn lµ s¶n phÈm ®ã sÏ tiÕp tôc thµnh c«ng trõ khi chÊt l­îng cña nã ph¶i lu«n ®­îc c¶i tiÕn , n©ng cao . Víi chÊt l­îng tèt doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng dÔ dµng tiªu thô mµ cßn cã thÓ n©ng cao gi¸ b¸n , gãp phÇn t¨ng doanh thu , t¨ng lîi nhuËn . Ng­îc l¹i , chÊt l­îng kh«ng tèt sÏ g©y nhiÒu khã kh¨n trong c«ng t¸c tiªu thô cña doanh nghiÖp , ngay c¶ khi gi¸ b¸n rÎ th× ch­a ch¾c ng­êi tiªu dïng ®· chÊp nhËn . Cã thÓ nãi , n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm ,sÏ lµm t¨ng thªm gi¸ trÞ sö dông , kÐo dµi thêi gian sö dông cña s¶n phÈm , t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tiªu thô s¶n phÈm , t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn vµ n©ng cao doanh lîi cña doanh nghiÖp . Thø t­ : ¶nh h­ëng cña gi¸ c¶ s¶n phÈm : VÒ nguyªn t¾c , gi¸ c¶ lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ hµng ho¸ vµ gi¸ c¶ xoay quanh gi¸ trÞ hµng ho¸ . Víi c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay , gi¸ c¶ h×nh thµnh tù ph¸t trªn c¬ së tho¶ thuËn gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n vµ do ®ã doanh nghiÖp cã thÓ hoµn toµn sö dông gi¸ c¶ nh­ mét c«ng cô s¾c bÐn ®Ó ®Èy m¹nh tiªu thô s¶n phÈm tõ ®ã t¨ng doanh thu , t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp . §èi víi nh÷ng thÞ tr­êng mµ søc mua cã h¹n th× gi¸ c¶ cã ý nghÜa cùc kú quan träng . Víi mét møc gi¸ thÊp h¬n cã thÓ thu hót ®«ng ®¶o ng­êi mua vµ ng­îc l¹i , víi mét møc gi¸ cao h¬n cã thÓ lµm gi¶m søc mua ®i rÊt nhiÒu . §iÒu nµy cã thÓ thÊy ë thÞ tr­êng n«ng th«n , miÒn nói n¬i cã møc thu nhËp th¸p vµ mét minh chøng râ nÐt lµ sù chiÕm lÜnh cña hµng Trung Quèc trªn thÞ tr­êng n­íc ta thêi gian qua . Nh­ vËy , víi chÝnh s¸ch gi¸ c¶ , doanh nghiÖp cã thÓ ®Èy m¹nh hay h¹n chÕ tiªu thô s¶n phÈm , quyÕt ®Þnh doanh thu vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp . Thø n¨m : KÕt cÊu hµng ho¸ tiªu thô : Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay , ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ , tr¸nh rñi ro trong kinh doanh , c¸c doanh nghiÖp th­êng ph¶i kinh doanh nhiÒu nghµnh hµng , nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau ®¸p øng nh÷ng thÞ hiÕu tiªu dïng kh¸c nhau . Tuy nhiªn , khi ®­a ra thÞ tr­êng kh«ng ph¶i mÆt hµng nµo còng cã møc tiªu thô nh­ nhau mµ cã mÆt hµng tiªu thô nhiÒu , cã mÆt hµng tiªu thô Ýt vµ thay ®æi theo tõng thêi kú dÉn ®Õn kÕt cÊu hµng ho¸ thay ®æi ¶nh h­ëng ®Õn doanh thu vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp . Do vËy , nÕu doanh nghiÖp n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu , thÞ hiÕu thÞ tr­êng , nghiªn cøu chu kú sèng cña s¶n phÈm ®Ó cã thÓ ®­a ra ®­îc kÕt cÊu hµng hîp lý , sÏ tr¸nh khái ø ®äng hµng ho¸ , ®Èy m¹nh møc tiªu thô tõ ®ã n©ng cao lîi nhuËn . Thø s¸u : ¶nh h­ëng cña thÞ tr­êng tiªu thô : Nh©n tè nµy ¶nh h­ëng m¹nh mÏ ®Õn c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm . ThÞ tr­êng lµ n¬i tiªu thô s¶n phÈm còng lµ n¬i cung cÊp cho doanh nghiÖp nh÷ng th«ng tin quan träng ®Ó cã thÓ ho¹ch ®Þnh ®Çu t­ s¶n xuÊt , ®­a ra thÞ tr­êng nh÷ng s¶n phÈm phï hîp víi thÞ hiÕu , thÝch hîp víi nhu cÇu . Nh­ vËy , sÏ t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng doanh thu , n©ng cao lîi nhuËn cho doanh nghiÖp . 1.2 : Nhãm nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt , kinh doanh : §©y lµ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn tr×nh ®é qu¶n lý vµ sö dông chi phÝ cña doanh nghiÖp trong qóa tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm , cô thÓ : Mét lµ : Møc chi phÝ nguyªn vËt liÖu , n¨ng l­îng ®éng lùc : Chi phÝ nµy chiÕm tû träng lín trong gi¸ thµnh cña s¶n phÈm , do ®ã nÕu tiÕt kiÖm ®­îc kho¶n chi phÝ nµy sÏ gãp phÇn lµm gi¶m gi¸ thµnh vµ t¨ng lîi nhuËn . Muèn qu¶n lý , sö dông hîp lý , tiÕt kiÖm vËt liÖu th× cÇn ph¶i n¾m râ , biÕt ®­îc c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn nã : * Møc tiªu hao b×nh qu©n cña tõng lo¹i vËt liÖu : ¶nh h­ëng cña nh©n tè nµy ®Õn chi phÝ vËt liÖu lµ ¶nh h­ëng tû lÖ thuËn . NÕu t¨ng møc tiªu hao sÏ lµm t¨ng møc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trong gi¸ thµnh vµ ng­îc l¹i , nÕu gi¶m møc tiªu hao sÏ lµm gi¶m møc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trong gi¸ thµnh . ViÖc thay ®æi møc tiªu hao cã thÓ do c«ng t¸c qu¶n lý , sö dông vËt liÖu vµ do c«ng t¸c thiÕt kÕ mÉu m· s¶n phÈm thay ®æi . §øng trªn gãc ®é qu¶n lý vËt liÖu th× viÖc thay ®æi mÉu m· s¶n phÈm lµ nh©n tè kh¸ch quan song trªn gãc ®é qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung th× ®ã l¹i lµ nh©n tè chñ quan bëi viÖc nghiªn cøu c¶i tiÕn mÉu m· , kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp kh«ng nh÷ng t¹o ra ®­îc s¶n phÈm phï hîp thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn tiÕt kiÖm vËt t­ trong s¶n xuÊt . * Nh©n tè gi¸ vËt t­ xuÊt dïng : §©y lµ mét nh©n tè ¶nh h­ëng tû lÖ thuËn ®Õn kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu . Gi¸ vËt liÖu xuÊt dïng l¹i phô thuéc vµo nhiÒu nh©n tè kh¸c nh­ : gi¸ mua , chi phÝ thu mua ... , trong ®ã gi¸ mua l¹i phô thuéc vµo nguån cung cÊp vµ thêi ®iÓm mua , chi phÝ thu mua l¹i phô thuéc vµo ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn , tuyÕn ®­êng vËn chuyÓn. . . * Nh©n tè sö dông vËt liÖu thay thÕ : Trong thùc tÕ , ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt , doanh nghiÖp ph¶i sö dông vËt liÖu thay thÕ v× nhiÒu lý do kh¸c nhau . ViÖc dïng nguyªn vËt liÖu rÎ tiÒn , thay thÕ cho nguyªn vËt liÖu ®¾t tiÒn lµ xu h­íng tÝch cùc ®­îc c¸c doanh nghiÖp chó ý nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ nguyªn vËt liÖu . Hai lµ : Møc chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt : Trong tæng thÓ gi¸ thµnh cña s¶n phÈm , tiÒn l­¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt chiÕm tû träng t­¬ng ®èi lín vµ do ®ã ¶nh h­ëng tíi chi phÝ s¶n xuÊt , tíi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp . Ba lµ : Chi phÝ vÒ qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh : §©y còng lµ mét trong nh÷ng chi phÝ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp . NÕu chi phÝ nµy t¨ng sÏ lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng , tõ ®ã lµm gi¶m lîi nhuËn cña doanh nghiÖp , do vËy cÇn cã ph­¬ng ph¸p qu¶n lý khoa häc , tinh gi¶m bé m¸y sao cho gän nhÑ nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ qu¶n lý cho doanh nghiÖp Bèn lµ : Chi phÝ l­u th«ng : C¸c lo¹i chi phÝ nµy tuy kh«ng trùc tiÕp t¹o thµnh thùc thÓ s¶n phÈm nh­ng gi÷ mét vÞ trÝ quan träng ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh tiªu thô . NÕu chi phÝ nµy gi¶m tøc lµ gi¸ thµnh toµn bé s¶n phÈm gi¶m vµ do ®ã sÏ n©ng cao lîi nhuËn . Tãm l¹i , doanh nghiÖp ph¶i phÊn ®Êu gi¶m chi phÝ mét c¸ch hîp lý nh­ng kh«ng lµm gi¶m chÊt l­îng s¶n phÈm , cã nh­ vËy míi gi÷ ®­îc uy tÝn cña m×nh , t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó cã lîi nhuËn æn ®Þnh vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn . Ngoµi hai nhãm nh©n tè chÝnh trªn , bªn c¹nh nhãm nh©n tè chñ quan cßn cã c¸c nh©n tè kh¸ch quan ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp , cô thÓ : *C¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc : C¸c chÝnh s¸ch nµy cã thÓ cã nh÷ng t¸c ®éng tèt , cã t¸c dông thóc ®Èy t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nÕu nh­ chóng phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ nãi chung vµ cña c¸c doanh nghiÖp , c¸c nghµnh nghÒ lÜnh vùc kinh tÕ nèi riªng . Ng­îc l¹i , nÕu c¸c chÝnh s¸ch kh«ng thùc tÕ , kh«ng phï hîp th× chóng sÏ lµm c¶n trë , k×m h·m ®èi víi sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp , thËm chÝ lµm cho mét sè doanh nghiÖp ®i ®Õn bê vùc ph¸ s¶n . * Sù c¹nh tranh cña c¸c ®èi thñ cã cïng mÆt hµng kinh doanh , lÜnh vùc kinh doanh víi doanh nghiÖp: Nguyªn nh©n nµy cã ¶nh h­ëng m¹nh mÏ , ®e do¹ ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp bëi ngµy nay c¸c doanh nghiÖp ph¶i tån t¹i vµ ho¹t ®éng trong m«i tr­êng kinh doanh cã tÝnh c¹nh tranh ngµy cµng cao . M«i tr­êng c¹nh tranh sÏ lµ n¬i ®µo th¶i nh÷ng doanh nghiÖp kinh doanh yÕu kÐm nh­ng ®ång thêi còng lµ n¬i cho c¸c doanh nghiÖp cã dÞp cä s¸t , thóc ®Èy lÉn nhau , lµm ¨n cã hiÖu qu¶ h¬n . * HiÖn nay , sù ph¸t triÓn kinh tÕ chung cña thÕ giíi ®ang ®­îc toµn cÇu ho¸ m¹nh mÏ . Mét quèc gia sÏ kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®­îc nÕu t¸ch rêi sù ph¸t triÓn chung cña khu vùc vµ thÓ giíi bëi nã cã sù liªn quan lîi Ých lÉn nhau . V× vËy , mçi sù biÕn ®éng vÒ kinh tÕ còng nh­ chÝnh trÞ cña quèc gia , khu vùc ®Òu ¶nh h­ëng ®Õn quèc gia , khu vùc kh¸c do ®ã ¶nh h­ëng ®Õn t×nh h×nh cña c¸c doanh nghiÖp trong mçi quèc gia ®ã Trªn ®©y , lµ nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng tíi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp . NÕu biÕt vËn dông cã hiÖu qu¶ sù ¶nh h­ëng cña nh÷ng nh©n tè nµy sÏ gãp phÇn t¨ng doanh thu , mang l¹i lîi Ých cao cho doanh nghiÖp . Trong t×nh h×nh hiÖn nay , lîi nhuËn lµ vÊn ®Ò “ sèng cßn ” cña doanh nghiÖp do ®ã viÖc t¨ng lîi nhuËn cµng trë nªn cÊp b¸ch . Tuy nhتn , ®Ó gi¶i quyÕt bµi to¸n nµy ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i cã nh÷ng ph­¬ng ph¸p nhÊt ®Þnh . 2.C¸c biÖn ph¸p c¬ b¶n n©ng cao lîi nhuËn cña doanh nghiÖp : Khi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ ,doanh nghiÖp cã thÓ nhanh chãng thu håi ®­îc vèn ®Çu t­ ®Ó tõng b­íc thay ®æi c«ng nghÖ tiªn tiÕn phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña x· héi , ®¸p øng tèt h¬n n÷a nhu cÇu tiªu dïng . Lîi nhuËn cao gióp cho tèc ®é tÝch luü cµng nhanh, vèn kinh doanh t¨ng nhanh vµ ®­îc bæ sung , tõ ®ã doanh nghiÖp cã thÓ kh¼ng ®Þnh uy tÝn , vÞ thÕ cña m×nh trªn th­¬ng tr­êng , t¨ng nhanh kh¶ n¨ng c¹nh tranh, giµnh th¾ng lîi víi hiÖu qu¶ kinh doanh cao nhÊt trªn c¬ së ®¸p øng tèt c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ , dÞch vô cho nhu cÇu tiªu dïng x· héi . N©ng cao lîi nhuËn l¹i chÝnh lµ ®iÒu kiÖn , lµ c¬ së ®Ó t¨ng thªm h¬n n÷a lîi nhuËn . Tãm l¹i , viÖc phÊn ®Êu t¨ng lîi nhuËn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp lu«n lµ vÊn ®Ò bøc xóc vµ cÇn thiÕt v× sù ph¸t triÓn tiÕn bé cña doanh nghiÖp nãi riªng vµ cña x· héi nãi chung . 2.1 : X©y dùng ph­¬ng ¸n kinh doanh phï hîp : §©y lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp bëi môc tiªu hµng ®Çu trong ho¹t ®éng kinh doanh lµ lîi nhuËn , v× vËy sau khi x¸c ®Þnh môc tiªu kinh doanh n¨m tíi qua viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh kinh doanh n¨m hiÖn t¹i , n¾m b¾t nh÷ng yÕu tè , d÷ kiÖn liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong t­¬ng lai th× doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh lËp ph­¬ng ¸n kinh doanh ®Ó gi¶i quyÕt nhiÖm vô kinh tÕ ®· ®Æt ra . VÊn ®Ò ®Æt ra trong viÖc x©y dùng ph­¬ng ¸n kinh doanh phï hîp lµ ph­¬ng ¸n ph¶i mang tÝnh kh¶ thi , phï hîp víi t×nh h×nh thÞ tr­êng , khai th¸c hÕt mäi tiÒm n¨ng , thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn vµ thu vÒ lîi nhuËn tèi ®a cho doanh nghiÖp . §Ó ®¹t ®­îc c¸c yªu cÇu trªn , khi x©y dùng ph­¬ng ¸n kinh doanh, ta ph¶i tu©n theo tr×nh tù : * Tr­íc hÕt doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh hiÖn nay trªn th­¬ng tr­êng , ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng ®iÓm m¹nh , ®iÓm yÕu cña m×nh , vÞ trÝ quan hÖ cña m×nh víi ng­êi cung cÊp , víi kh¸ch hµng vµ víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh . * Doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh nghiªn cøu thÞ tr­êng , xem xÐt vµ t×m hiÓu nh÷ng nhu cÇu ch­a ®­îc tho¶ m·n , nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña møc cÇu vµ ®é co d·n cña cÇu víi gi¸ . * Trªn c¬ së ®ã , doanh nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh mÆt hµng s¶n xuÊt kinh doanh , bao gåm : c¬ cÊu mÆt hµng , sè l­îng , chÊt l­îng cña mçi lo¹i hµng ho¸ vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cña chóng . Doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®èi t­îng phôc vô cña tõng mÆt hµng , x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng ®éc quyÒn hay c¹nh tranh cña hµng ho¸ vµ xem xÐt kh¶ n¨ng ®æi míi , c¶i tiÕn s¶n phÈm cã ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thay ®æi cña thÞ tr­êng hay kh«ng ? * Sau khi x¸c ®Þnh mÆt hµng kinh doanh , doanh nghiÖp ph¶i lùa chän mét sè c«ng nghÖ ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng ho¸ dùa trªn hai tiªu chÝ : Vèn , Kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ kh¶ n¨ng n©ng cÊp ph¸t triÓn c«ng nghÖ ®ã . §iÒu quan träng h¬n c¶ lµ doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc lîi nhuËn dù tÝnh thu ®­îc tõ ph­¬ng ¸n kinh doanh . * Cuèi cïng, doanh nghiÖp ph¶i lùa chän m« h×nh tæ chøc qu¶n lý , x¸c ®Þnh c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra vµ biÖn ph¸p phßng ngõa , lËp kÕ ho¹ch chi tiÕt nh­ : kÕ ho¹ch nguyªn vËt liÖu, s¶n xuÊt , tµi chÝnh , nh©n sù , tiªu thô . . . ®Ó ®­a ra ph­¬ng ¸n kinh doanh cã gi¸ trÞ vµ ®i s©u vµo thùc tiÔn . Cã thÓ nãi , x©y dùng ph­¬ng ¸n kinh doanh phï hîp gióp cho doanh nghiÖp thùc sù lµm chñ ho¹t ®éng cña m×nh , t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp chñ ®éng sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc ch­a ®­îc khai th¸c hay khai th¸c ch­a triÖt ®Ó . §ång thêi , gióp cho c¸c doanh nghiÖp biÕt tr­íc ®­îc quy m« cña sè l·i sÔ ®­îc t¹o ra , qua ®ã cã kÕ ho¹ch ph©n phèi hîp lý , t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt , kinh doanh sau nµy . Tãm l¹i , x©y dùng ph­¬ng ¸n kinh doanh phï hîp lµ ho¹t ®éng gãp phÇn n©ng cao lîi nhuËn cho doanh nghiÖp . 2.2 : Lùa chän , huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn : Sù ph¸t triÓn kinh doanh víi quy m« ngµy cµng lín h¬n cña doanh nghiÖp ®ßi hái ph¶i cã mét l­îng vèn ngµy cµng nhiÒu. Lùa chän , huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn cã nghÜa lµ nhu cÇu vÒ vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i lu«n ®­îc ®¶m b¶o , ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng bÞ tr× ho·n bëi vÊn ®Ò vèn vµ chi phÝ bá ra ®Ó ®­îc quyÒn sö dông vèn ®ã lµ thÊp nhÊt . Ngoµi vèn ®iÒu lÖ doanh nghiÖp cã khi thµnh lËp doanh nghiÖp , trong qu¸ tr×nh kinh doanh , vèn cña doanh nghiÖp cßn t¨ng lªn nhê bæ sung lîi nhuËn thµnh vèn . Tuy nhiªn , nhu cÇu vèn cña doanh nghiÖp th­êng lín h¬n sè vèn tù cã , do vËy doanh nghiÖp cÇn ph¶i huy ®éng vèn tõ bªn ngoµi . Vµ sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®· lµm n¶y sinh nhiÒu c«ng cô tµi chÝnh ngµy cµng phong phó , ®a d¹ng nh­ : Cæ phiÕu , tr¸i phiÕu . . .cho phÐp c¸c doanh nghiÖp huy ®éng sè tiÒn nhµn rçi n»m ph©n t¸n , r¶i r¸c trong tÇng líp d©n c­ tËp trung l¹i thµnh nguån tµi chÝnh to lín cho c¸c doanh nghiÖp . Tuy nhiªn , viÖc sö dông c¸c c«ng cô tµi chÝnh ®Ó tËp trung vèn , huy ®éng vèn l¹i kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò ®¬n gi¶n . Mçi c«ng cô thÞ tr­êng mµ doanh nghiÖp sö dông cã thÓ ®em l¹i nh÷ng lîi Ých nhÊt ®Þnh cho doanh nghiÖp nh­ng ®ång thêi còng cã thÓ ®­a ®Õn nh÷ng ®iÒu bÊt lîi . V× vËy , tr­íc khi quyÕt ®Þnh huy ®éng vèn doanh nghiÖp cÇn ph¶i : X¸c ®Þnh môc ®Ých cña viÖc huy ®éng vµ lîi Ých thu ®­îc nhê viÖc sö dông vèn huy ®éng X¸c ®Þnh thêi gian mµ l­îng vèn bÞ kÑt trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh X¸c ®Þnh khèi l­îng vèn cÇn huy ®éng Trªn c¬ së ®ã , doanh nghiÖp tiÕn hµnh lùa chän nguån vèn huy ®éng nµo cã thÓ tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn cña doanh nghiÖp sao cho chi phÝ sö dông vèn lµ thÊp nhÊt vµ so sanh chi phÝ l·i vay bá ra víi lîi Ých thu ®­îc tõ viÖc huy ®éng thªm vèn . NÕu lîi Ých thu ®­îc thÊp h¬n chi phÝ l·i vay th× doanh nghiÖp ph¶i xÐt l¹i ph­¬ng ¸n kinh doanh cña m×nh . Nh­ vËy , viÖc huy ®éng vèn cã ý nghÜa vµ tÇm quan träng to lín , tuy nhiªn ®Ó sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn lµ ®iÒu kh«ng dÔ vµ nhiÒu khi mang tÝnh quyÕt ®Þnh tíi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp . §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng ,doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®óng ®¾n nhu cÇu vèn l­u ®éng ( ®ñ vèn s¶n xuÊt ,kinh doanh , tr¸nh t×nh tr¹ng ø ®äng vèn , l·ng phÝ . .. ) lµ c¨n cø quan träng ®Ó doanh nghiÖp lËp kÕ ho¹ch , chñ ®éng khai th¸c c¸c nguån bï ®¾p t¹o ®iÒu kiÖn sö dông vèn l­u ®éng tiÕt kiÖm , cã hiÖu qu¶ . Vßng quay vèn l­u ®éng cµng nhanh lµ c¬ së ®Ó kh«ng ngõng më réng l­u chuyÓn , gãp phÇn rót ng¾n thêi gian l­u th«ng x· héi . §ång thêi ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh , ®¬n vÞ cÇn tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p chñ yÕu nh­ : - Bè trÝ hîp lý c¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp , thùc hiÖn ®Çu t­ theo chiÒu s©u , x©y dùng ®éi ngò cã tay nghÒ cao , vËn hµnh sö dông tèt m¸y mãc thiÕt bÞ nh»m t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng - §¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n theo sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng nh»m b¶o toµn vèn cè ®Þnh . CÇn xö lý c¸c tµi s¶n thõa , tµi s¶n hÕt thêi gian sö dông ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng vèn cè ®Þnh kh«ng tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh . Tãm l¹i , hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp phô thuéc rÊt lín vµo viÖc tæ chøc , sö dông vèn . ViÖc huy ®éng vèn kÞp thêi cã ý nghÜa quan träng gióp doanh nghiÖp cã thÓ chíp ®­îc c¸c c¬ héi kinh doanh , mÆt kh¸c , cã thÓ gi¶m bít vµ tr¸nh ®­îc nh÷ng thiÖt h¹i do ø ®äng vèn g©y ra , gi¶m ®­îc c¸c kho¶n tiÒn tr¶ l·i vay. ViÖc h×nh thµnh vµ sö dông tèt c¸c quü cña doanh nghiÖp gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tiÒn vèn . 2.3: Tæ chøc hîp lý qu¸ tr×nh mua vµ dù tr÷ hµng ho¸ : Qu¸ tr×nh mua vµ dù tr÷ hµng ho¸ ®­îc tæ chøc hîp lý sÏ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh, tèi thiÓu ho¸ chi phÝ ph¸t sinh trong kh©u mua vµ dù tr÷ hµng ho¸ nh»m ®¹t lîi nhuËn tèi ®a cho doanh nghiÖp . Doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh ®­îc møc dù tr÷ hîp lý ®Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh æn ®Þnh víi chi phÝ dù tr÷ thÊp nhÊt . NÕu dù tr÷ víi khèi l­îng qu¸ lín th× doanh nghiÖp sÏ ph¶i chÞu nhiÒu chi phÝ dù tr÷ bªn c¹nh ®ã cßn t¨ng rñi ro , hao hôt , mÊt m¸t hµng ho¸ , vèn kinh doanh bÞ ø ®äng . Ng­îc l¹i , nÕu dù tr÷ qu¸ Ýt sÏ dÉn ®Õn viÖc s¶n xuÊt , tiªu thô kh«ng ®­îc kÞp thêi , g©y mÊt tÝn nhiÖm víi kh¸ch hµng , lµm t¨ng c¸c kho¶n chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt kh¸c. Cã thÓ nãi , yÕu tè quyÕt ®Þnh trong viÖc tæ chøc qu¸ tr×nh mua vµ dù tr÷ hµng ho¸ lµ sù dù b¸o chÝnh x¸c møc tiªu thô hµng ho¸ trong kú kÕ ho¹ch . Khi ®· x¸c ®Þnh ®­îc møc tiªu thô trong kú kÕ ho¹ch , doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh sè lÇn ®Æt hµng vµ khèi l­îng hµng trong mçi lÇn ®Æt sao cho tæng chi phÝ ®Æt hµng vµ chi phÝ dù tr÷ lµ thÊp nhÊt. 2.4 : Tæ chøc hîp lý qu¸ tr×nh tiªu thô vµ thanh to¸n tiÒn hµng : Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng , c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i ®­îc ®Òu ph¶i cã ­u thÕ c¹nh tranh h¬n h¼n ®èi thñ cña m×nh . ViÖc t¹o ra mét ph­¬ng thøc hîp lý ®Ó ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ vµ t¹o ra ph­¬ng thøc thanh to¸n dÔ dµng , thuËn lîi ®Ó thu hót kh¸ch hµng lµ mét trong nh÷ng mèi quan t©m hµng ®Çu cña doanh nghiÖp . Tæ chøc tèt qu¸ tr×nh thanh to¸n tiÒn hµng sÏ ®Èy m¹nh khèi l­îng hµng ho¸ tiªu thô , t¨ng thÞ phÇn cho doanh nghiÖp , ®Èy m¹nh tèc ®é chu chuyÓn vèn , gi¶m ®­îc ®Þnh phÝ trªn mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm , nhê vËy mµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp sÏ t¨ng lªn . Tuy nhiªn, ®Ó tæ chøc tèt qu¸ tr×nh tiªu thô ,cÇn lµm tèt c¸c c«ng viÖc sau : * X©y dùng m¹ng l­íi b¸n hµng : Cã rÊt nhiÒu ph­¬ng thøc tiªu thô hµng ho¸ nh­ : B¸n bu«n , b¸n lÎ , b¸n ®¹i lý vµ b¸n tr¶ gãp . . . Mçi ph­¬ng thøc b¸n hµng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c nhau tuú thuéc vµo tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c nhau nh­ : B¸n bu«n th­êng ®­îc ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ; B¸n lÎ th­êng ®­îc ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt , kinh doanh hµng ho¸ cã gi¸ trÞ cao vµ ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã ®Þa ®iÓm thÝch hîp , cã hÖ thèng c¬ së vËt chÊt phôc vô b¸n hµng tèt ; B¸n ®¹i lý th­êng ¸p dông ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp kh«ng cã ®iÒu kiÖn më réng m¹ng l­íi b¸n lÎ vµ ch­a cã kh¶ n¨ng x©m nhËp thÞ tr­êng ; B¸n tr¶ gãp th­êng ®­îc ¸p dông cho c¸c mÆt hµng cã nhu cÇu cao nh­ng kh¶ n¨ng thanh to¸n cßn h¹n chÕ. Do ®ã , tuú vµo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh , ®Æc ®iÓm hµng ho¸ , kh¶ n¨ng vÒ vèn mµ doanh nghiÖp lùa chän mét hay mét sè ph­¬ng thøc b¸n hµng phï hîp trªn c¬ së x©y dùng mét m¹ng l­íi tiªu thô thÝch øng víi ph­¬ng thøc ®· chän . * ChÝnh s¸ch khuyÕch tr­¬ng , qu¶ng c¸o nh»m xóc tiÕn b¸n : §Ó giíi thiÖu hµng ho¸ cho ng­êi tiªu dïng ®­îc biÕt , quan t©m ®Õn s¶n phÈm cña m×nh , doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn chÝnh s¸ch nµy d­íi c¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn tin ( nh­ : Ti vi , radio , t¹p chÝ , tê r¬i ), thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh khuyÕn m¹i , ch­¬ng tr×nh thÓ thao , tham gia héi chî triÓn l·m , chµo hµng trùc tiÕp ®Õn kh¸ch hµng tiÒm n¨ng ... * Cung cÊp dÞch vô sau b¸n : §©y lµ mét c«ng cô ®Ó thÓ hiÖn doanh nghiÖp coi träng ch÷ tÝn trong kinh doanh , th­êng ®­îc ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp kinh doanh hµng ho¸ cã gi¸ trÞ cao , thêi gian sö dông l©u . Cung cÊp dÞch vô sau b¸n sÏ t¹o lßng tin cho kh¸ch hµng ®Õn víi s¶n phÈm cña m×nh cµng nhiÒu , t¨ng doanh thu, t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp . ViÖc thanh to¸n tiÒn hµng còng ¶nh h­ëng ®Õn møc tiªu thô , tõ ®ã ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn . Thanh to¸n tiÒn hµng hîp lý tøc lµ ph­¬ng thøc thanh to¸n ph¶i hÊp dÉn kh¸ch hµng, t¹o ®iÒu kiÖn tho¶i m¸i nhÊt cho kh¸ch hµng nh­ng còng ph¶i ®¶m b¶o tr¸nh bÞ chiÕm dông vèn , tr¸nh rñi ro trong thanh to¸n . §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng , doanh nghiÖp ph¶i linh ®éng trong khi ®Æt ®iÒu kiÖn vÒ ®Þa ®iÓm , thêi h¹n vµ h×nh thøc thanh to¸n nh­ng ®Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cho doanh nghiÖp , doanh nghiÖp cÇn ph¶i xem xÐt khi ®­a ra chÝnh s¸ch chiÕt khÊu v× nã ph¶i ®¶m b¶o khuyÕn khÝch ®­îc kh¸ch hµng sím thanh to¸n tiÒn cho doanh nghiÖp . 2.5 : TiÕt kiÖm chi phÝ : Mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng cña doanh nghiÖp lµ ph¶i ®¶m b¶o tiÕt kiÖm chi phÝ kinh doanh . TiÕt kiÖm chi phÝ lµ con ®­êng c¬ b¶n ®Ó t¨ng lîi nhuËn vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp h¹ thÊp gi¸ b¸n do ®ã sÏ thu hót ®­îc kh¸ch hµng ®Õn víi doanh nghiÖp nhiÒu h¬n , ®¶m b¶o cã møc l·i tho¶ ®¸ng . TiÕt kiÖm chi phÝ kh«ng ®ång nghÜa víi viÖc c¾t gi¶m chi phÝ mµ tiÕt kiÖm chi phÝ lµ chØ tiªu cã hiÖu qu¶ hay nãi c¸ch kh¸c , víi mét ®ång chi phÝ bá ra ph¶i thu ®­îc lîi Ých lín nhÊt . §Ó tiÕn hµnh h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh , doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p sau : T¨ng møc l­u chuyÓn nh»m gi¶m tû suÊt chi phÝ Kh«ng ngõng c¶i tiÕn ph­¬ng thøc kinh doanh phôc vô , vËn dông tèt chÕ ®é kÕ to¸n tr¸nh nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh kh«ng ®¸ng cã Lùa chän nguån hµng phï hîp X¸c ®Þnh sè lÇn ®Æt hµng vµ l­îng hµng mçi lÇn ®Æt sao cho chi phÝ mua vµ dù tr÷ lµ thÊp nhÊt Tæ chøc bé m¸y gän nhÑ , linh ho¹t gi¶m thiÓu c¸c kh©u trung gian Cã chÕ ®é th­ëng ph¹t kÞp thêi , g¾n liÒn quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm vµo mçi ng­êi LËp dù to¸n chi phÝ : C¨n cø vµo kÕ ho¹ch tµi chÝnh n¨m , cÇn._. hµng x¨ng ®Çu lµ 15.807 triÖu ®ång thùc hiÖn tõ ngµy khai tr­¬ng 12/ 6 ®Õn 31/12/2001 ®¹t 136,2 % kÕ ho¹ch giao . * S¶n l­îng Mú ¨n liÒn cña XÝ nghiÖp Nh©n ChÝnh ®¹t 1.450 tÊn so víi kÕ ho¹ch ®­îc giao ®¹t 207 % Cã thÓ nãi , bøc tranh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ dÞch vô cña toµn C«ng ty trªn b×nh diÖn chung hiÖn nay ®ã lµ sù æn ®Þnh c¬ b¶n vÒ tæ chøc , ®· cã nh÷ng n¬i , nh÷ng chç cã dÊu hiÖu æn ®Þnh dÇn vÒ c«ng ¨n viÖc lµm , cã nh÷ng ®ØÓm to¶ s¸ng vÒ hiÖu qu¶ , ®· tù kh¼ng ®Þnh sù phÊn ®Êu v­¬n lªn . * VÒ c«ng t¸c kinh doanh : Tr­íc hÕt , ph¶i kh¼ng ®Þnh sù ®Þnh h­íng vµ chuyÓn h­íng trong quan ®iÓm chØ ®¹o cña C«ng ty lµ ®óng ®¾n : Tõ thùc tÕ phøc t¹p rñi ro cao trong kinh doanh l­¬ng thùc néi ®Þa , nh÷ng khã kh¨n trong xuÊt khÈu trùc tiÕp hoÆc cung øng xuÊt khÈu theo chØ tiªu cña Tæng c«ng ty vµ hiÖu qu¶ còng kh«ng cßn cao , C«ng ty ®· t×m lèi ra b»ng dÞch vô . sù kiªn tr× ®Çu t­ cho cöa hµng x¨ng dÇu sau mét n¨m lµm thñ tôc vµ chØ sau 6 th¸ng ®­a vµo kinh doanh , ®Õn nay d· cho kÕt qu¶ v­ît hai lÇn dù kiÕn vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ nhiÒu mÆt : vÒ lao ®éng , vÒ lîi nhuËn , vÒ c¶nh quan vµ c¶ vÒ uy tÝn. . . Khai th¸c dÞch vô trªn c¬ së khai th¸c tèi ®a lîi thÓ vÒ ®Þa ®iÓm , vÒ ®Êt ®ai lµ h­íng ®i ®óng , sÏ cho hiÖu qu¶ l©u dµi , æn ®Þnh , phï hîp trong thêi kú hiÖn nay . ViÖc duy tr× nh÷ng lîi thÕ s½n cã trong kinh doanh l­¬ng thùc néi ®Þa còng cã hiÖu qu¶ hç trî vµ ®ã còng chÝnh lµ bµi häc tõ viÖc g¾n lion víi kinh doanh l­¬ng thùc ë XÝ nghiÖp Mú Nh©n ChÝnh víi s¶n l­îng 23.000 tÊn thãc g¹o , ®· hç ttrî cho chi phÝ , bï ®¾p cho gi¸ thµnh mú , gi¶m lç tõ 1000®/kg xuèng cßn 200 ®/kg . * VÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh : Víi ho¹t ®éng cña ®ång tiÒn vµo - ra qua C«ng ty lªn ®Õn 200 tû , cho ®Õn nay cã thÓ nãi lµ “ an toµn ” . Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Çu t­ víi yªu cÇu ®¸p øng vèn kÞp thêi còng lµ kÕt qu¶ cña kh¶ n¨ng nghiÖp vô tèt , kh«ng ®Ó x¶y ra sai sãt , lµ quan hÖ tèt víi c¸c bé phËn nghiÖp vô ng©n hµng , b¹n hµng . * VÒ s¶n xuÊt , dÞch vô: C¸n bé c«ng nh©n viªn Chi nh¸nh C¸i BÌ ®· cã nhiÒu cè g¾ng . Víi kÕt qu¶ lµ ®¹t doanh sè b¸n 21 tû 290 triÖu ®ång , thùc hiÖn nép thuÕ vµ khÊu hao gÇn 85 triÖu vµ cã lîi nhuËn 84 triÖu lµ cè g¾ng lín trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt vµ thÞ tr­êng thu mua khã kh¨n h¬n nh÷ng n¨m tr­íc . S¶n phÈm Mú ¨n liÒn LYFOCO sau mét n¨m ®i vµo thÞ tr­êng còng ®· cã chç ®øng tuy cßn rÊt h¹n chÕ , c¸n bé c«ng nh©n viªn XÝ nghiÖp cã thÓ nãi ®· æn ®Þnh s¶n xuÊt vµ cã thu nhËp æn ®Þnh . Cïng víi c¸c s¶n phÈm ®· cã , C«ng ty tiÕp tôc nghiªn cøu viÖc më réng s¶n xuÊt , t¹o s¶n phÈm míi , c«ng t¸c gi¸m s¸t , kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm còng ®· lµm tèt , do vËy chÊt l­îng hµng mua vµo cña C«ng ty ®­îc ®¶m b¶o . Cã thÓ nãi , lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc tù chñ , ®éc lËp , n¨ng ®éng vµ nhanh nh¹y , lu«n t×m kiÕm thÞ tr­êng , ®a d¹ng nghµnh nghÒ kinh doanh nh»m lµm ¨n cã l·i , C«ng ty l­¬ng thùc cÊp I L­¬ng Yªn ®· vµ ®ang tõng b­íc kh¼ng ®Þnh m×nh trªn c¬ së xu h­íng héi nhËp víi thÕ giíi ®ang tõng ngµy , tõng giê thay ®æi . 2. Nh÷ng khã kh¨n vµ nh÷ng mÆt cßn tån t¹i trong C«ng ty LYFOCO : Tr­íc hÕt ph¶i kÓ ®Õn nh÷ng khã kh¨n cña C«ng ty trong n¨m qua : Nh÷ng biÕn ®éng s©u s¾c theo chiÒu h­íng kh¾c nghiÖt cña thêi tiÕt toµn cÇu ®· liªn tiÕp ¶nh h­ëng ®Õn n­íc ta , ®Æc biÖt b·o , lò ë c¸c tØnh miÒn Trung vµ ®ång b»ng S«ng Cöu Lng ®· g©y ra hËu qu¶ nÆng nÒ cho ®êi sèng bµ con ë vïng chÞu thiªn tai vµ s¶n xuÊt l­¬ng thùc do ®ã còng bÞ ¶nh h­ëng kh«ng nhá . DiÔn biÕn cña thÞ tr­êng g¹o thÕ giíi l¹i tiÕp tôc chiÒu h­íng thu hÑp nhu cÇu vµ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng g¹o khu vùc vÉn lu«n lµ gay g¾t . MÆc dï gi¸ g¹o chµo cña ta cã lóc v­ît Th¸i Lan tõ 4 ®Õn 10 USD nh­ng n¨m 2001 chóng ta ®· xuÊt khÈu ®­îc 3,550 triÖu tÊn , v­ît n¨m 2000 ®Õn 50.000 tÊn , tuy vËy tæng gi¸ trÞ xuÊt còng chØ b»ng 90% . NhiÒu hîp ®ång ®· ký kh«ng l­êng tr­íc ®­îc diÔn biÕn gi¸ bÊt lîi nªn nhiÒu doanh nghiÖp xuÊt khÈu g¹o bÞ thua lç nÆng . C¸c hîp ®ång xuÊt b¸n cho IRAC vµ CUBA trong n¨m qua cña Tæng c«ng ty còng thùc hiÖn hÕt søc khã kh¨n vµ hiÖu qu¶ thÊp , thËm chÝ lç . ThÞ tr­êng l­¬ng thùc néi ®Þa vÉn biÕn ®éng thÊt th­êng , chªnh lÖch cung cÇu gi÷a hai miÒn Nam - B¾c chØ diÕn ra trong tõng lóc , kh«ng theo quy luËt vµ còng chØ trong tõng kho¶ng thêi gian ng¾n , do vËy , kinh doanh l­¬ng thùc n«ij ®Þa vÉn lµ bµi to¸n khã cho doanh nghiÖp Nhµ n­íc . NÕu kh«ng cã th«ng tin chÝnh x¸c , nÕu kh«ng kÕt hîp linh ho¹t gi÷a hai ®Çu Nam - B¾c , nÕu chØ ph¸n ®o¸n hoÆc hµnh ®éng chËm mét tuÇn lµ thÊt b¹i . Kªnh thãc g¹o dù tr÷ quèc gia víi quy tr×nh ®Êu thÇu còng lµ n¬i c¹nh tranh phøc t¹p , chi phÝ th­êng v­ît kh¶ n¨ng lµm cho hiÖu qu¶ vèn ®· máng l¹i thªm khã xö lý . Bªn c¹nh ®ã , tiÕp tôc quan ®iÓm chØ ®¹o : §ßi hái c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn ph¶i tù vËn ®éng , nç lùc ph¸t huy néi lùc , Tæng c«ng ty ®· gi¶m tèi ®a c¸c ®iÒu kiÖn ­u ®·i trong viÖc giao chØ tiªu xuÊt khÈu . MÆt kh¸c , nh÷ng biÕn ®éng vÒ tæ chøc trong hoµn c¶nh võa ph¶i duy tr× c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh , dÞch vô vèn cã , võa ph¶i æn ®Þnh tæ chøc bé m¸y cña ba ®¬n vÞ míi s¸t nhËp trong vßng 4 th¸ng ( tõ th¸ng 4/2001 ®Õn th¸ng 7/2001 ) lµm cho sè l­îng lao ®éng t¨ng gÊp 4 lÇn , ®Þa bµn ®¬n vÞ më réng ph¸t sinh nh÷ng khã kh¨n vÒ qu¶n lý , vÒ tµi chÝnh vµ vÒ lao ®éng . Víi nh÷ng khã kh¨n trªn nªn trong ho¹t ®éng cña C«ng ty cßn mét sè tån t¹i cÇn kh¾c phôc : Nh÷ng mÆt cßn tån t¹i : - Tuy C«ng ty ®· tiÕn hµnh ®æi míi m¸y mãc , thiÕt bÞ d©y chuyÒn s¶n xuÊt nh­ng vÉn cßn nhiÒu m¸y mãc thiÕt bÞ dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®· l¹c hËu hoÆc xuèng cÊp lµm ¶nh h­ëng ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng kÌm theo chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng thÓ gi¶m h¬n ®­îc n÷a . Víi c¬ së vËt chÊt ch­a hiÖn ®¹i vµ ®ång bé , dÉn ®Õn viÖc chÕ biÕn c¸c n«ng s¶n , l­¬ng thùc , thùc phÈm víi chi phÝ cßn cao , lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm lín , do ®ã mµ c¸c s¶n phÈm cña C«ng ty ch­a ®ñ søc c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i trªn thÞ tr­êng . - V× C«ng ty lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc ho¹t ®éng trong c¬ chÕ bao cÊp khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng , t­ t­ëng bao cÊp vµ chê sù gióp ®ì cu¶ Tæng c«ng ty cßn nÆng , dÉn ®Õn th¸i ®é lµm viÖc t¹i c¸c ph©n x­ëng , c¸c phßng ban cßn Ø l¹i , dùa dÉm , thiÕu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh do m×nh lµm ra . - C«ng t¸c thÞ tr­êng cña C«ng ty cßn nhiÒu yÕu kÐm, C«ng ty ch­a chñ ®éng më réng thÞ tr­êng tتu thô còng nh­ ch­a chñ ®éng n¾m b¾t c¸c th«ng tin vÒ chÊt l­îng mÉu m· , gi¸ c¶ hµng ho¸ dÞch vô vµ c¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng . S¶n phÈm ch­a thËt phï hîp víi thÞ hiÕu tiªu dïng nªn ®· g©y khã kh¨n cho C«ng ty trong viÖc chiÕm lÜnh thÞ tr­êng néi ®Þa mµ ë ®©y chñ yÕu lµ s¶n phÈm Mú ¨n liÒn ch­a thùc sù ®­îc chó träng qu¶ng c¸o , tr­ng bµy s¶n phÈm nªn Ýt ®­îc thÞ tr­êng biÕt ®Õn . - KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty lµ ch­a tèt , trong khi ®ã C«ng ty vÉn ch­a t×m kiÕm ®­îc ®èi t¸c ®Ó cã thÓ xuÊt khÈu trùc tiÕp bëi ®ã lµ lÜnh vùc kinh doanh høa hÑn mang l¹i nguån thu lín cho C«ng ty , do ®ã C«ng ty cÇn nghiªn cøu ®Ó th©m nhËp vµo c¸c thÞ tr­êng cã nhu cÇu vÒ l­¬ng thùc mµ ch­a ®­îc ®¸p øng . II . Mét sè ®Ò xuÊt , kiÕn nghÞ gãp phÇn n©ng cao lîi nhuËn t¹i C«ng ty l­¬ng thùc cÊp I L­¬ng Yªn : Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty LYFOCO , ®­îc tiÕp cËn víi t×nh h×nh thùc tÕ , xem xÐt c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt , kinh doanh , em thÊy r»ng trong nh÷ng n¨m võa qua mÆc dï C«ng ty ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù c¹nh tranh gay g¾t vµ quyÕt liÖt víi nh÷ng khã kh¨n míi ph¸t sinh vµ khã kh¨n cò cßn tån taÞ nh­ng C«ng ty LYFOCO ®· lu«n phÊn ®Êu , tù kh¼ng ®Þnh m×nh , tõng b­íc ®Èy lïi khã kh¨n vµ ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong s¶n xuÊt kinh doanh . Víi thùc tr¹ng cña n¨m 2001 , Ban gi¸m ®èc vµ toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty ®· ®Æt ra mét sè môc tiªu kinh tÕ chñ yÕu n¨m 2002 : Thùc hiÖn tèt chñ tr­¬ng cña §¶ng , chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc vµ cÊp trªn , t¨ng c­êng tù lùc c¸nh sinh , tiÕp tôc cñng cè vµ hoµn thiÖn bé m¸y tæ chøc qu¶n lý , ®a d¹ng nghµnh nghÒ kinh doanh , n©ng cao doanh sè , h¹ gi¸ thµnh , gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh , b¶o toµn vèn , t¨ng hiÖu qu¶ , ®æi míi m¹nh trong t­ duy kinh tÕ . æn ®Þnh tõng b­íc viÖc lµm vµ ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn toµn C«ng ty . Mét sè chØ tiªu kinh tÕ chñ yÕu n¨m 2002 : Doanh sè toµn C«ng ty : 175 tû S¶n l­îng hµng ho¸ : + L­¬ng thùc quy g¹o : 55.000 tÊn + Mú ¨n liÒn : 1.500 tÊn (t¨ng l­îng bãng kÝnh ) + X¨ng dÇu : 7.200 m3 (GÇn 30 tû ®ång ) + DÞch vô bÕn xe : 7,3 tû ®ång + DÞch vô thÓ thao tennis : 0,3 tû ®ång + Thuª kho vµ dÞch vô kh¸c : 1 tû ®ång _ L·i thùc hiÖn :500 triÖu ®ång _ Thu nhËp b×nh qu©n víi møc l­¬ng c¬ b¶n tèi thiÓu lµ 530.000 / ng­êi / th¸ng . §Ó cã thÓ phÊn ®Êu hoµn thµnh tèt c¸c chØ tiªu trªn , víi t×nh h×nh ®Æc ®iÓm cña n¨m 2001 ®ßi hái ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty ph¶i cã hiÖu qu¶ ngay tõ thêi gian ®Çu , ph¶i ®¹t møc doanh sè kÕ ho¹ch vµ më réng mÆt hµng h¬n n÷a ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao lîi nhuËn . Trong thêi gian ®­îc thùc tËp t¹i C«ng ty cïng víi viÖc t×m hiÓu t×nh h×nh s¶n xuÊt , kinh doanh vµ qu¶n lý cña C«ng ty , em thÊy r»ng bÊt kú mét ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ ®Òu mang l¹i nh÷ng kÕt qu¶ tÝch cùc , gãp phÇn n©ng cao lîi nhuËn cho C«ng ty , do ®ã em xin m¹nh d¹n ®Ò xuÊt mét sè ý kiÕn sau gãp phÇn n©ng cao lîi nhuËn t¹i C«ng ty : 1 . T¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p thóc ®Èy tiªu thô : Khi ®Ò cËp ®Õn bÊt kú mét ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nµo ®Òu ph¶i nãi ®Õn thÞ tr­êng tiªu thô v× thÞ tr­êng lµ c¨n cø , lµ môc tiªu ®Ó c¸c nhµ doanh nghiÖp ho¹ch ®Þnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña m×nh . Cã tiªu thô ®­îc c¸c s¶n phÈm , hµng ho¸ th× míi cã doanh thu , míi x¸c ®Þnh ®­îc kÕt qu¶ cña tõng lo¹i ho¹t ®éng kinh doanh , do ®ã thÞ tr­ßng tiªu thô lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò ®­îc c¸c doanh nghiÖp quan t©m hµng ®Çu . Mäi biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy tiªu thô lµ nh»m n©ng cao lîi nhuËn cña C«ng ty vµ C«ng ty cã thÓ tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p sau : - C«ng ty ph¶i th­êng xuyªn nghiªn cøu vµ tæ chøc s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm Mú ¨n liÒn vµ ®­a ra thÞ tr­êng g¹o ®Æc s¶n cã chÊt l­îng cao víi nhiÒu chñng lo¹i chÊt l­îng phong phó vµ mÉu m· ®Ñp . §Ó lµm ®­îc nh­ vËy, th× theo em , C«ng ty h×nh thµnh mét phßng marketing chuyªn biÖt , ho¹t ®éng ®éc lËp cã thÓ t¹i C«ng ty hay t¹i c¸c c¬ së xÝ nghiÖp trùc thuéc C«ng ty . Phßng nµy phô tr¸ch c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng , ®ång thêi phèi hîp víi c¸c phßng ban kh¸c x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt , ph©n phãi , ®Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm nh»m gióp cho snr phÈm s¶n xuÊt ra ®­îc tiªu thô dÔ dµng h¬n . Së dÜ cÇn cã sù thµnh lËp phßng marketing bëi nã sÏ gióp c¸n bé trong phßng cã sù ho¹t ®éng chuyªn s©u h¬n vÒ c«ng t¸c thÞ tr­êng , c«ng t¸c xóc tiÕn b¸n mét lÜnh vùc mµ C«ng ty cßn bá ngá . Ta biÕt r»ng , nhu cÇu vÒ l­¬ng thùc trªn thÞ tr­êng lu«n ®ßi hái chÊt l­îng ngµy cµng cao v× vËy ngoµi viÖc n©ng cao chÊt l­îng ss¶n phÈm , ®Çu t­ thªm d©y chuyÒn s¶n xuÊt mú gãi hiÖn ®¹i , hÖ thèng m¸y xay s¸t con tèt . . . th× C«ng ty nªn lËp ra c¸c phßng sinh ho¸ , phßng KCS (phßng kiÓm ®Þnh chÊt l­îng ) , khuyÕn khÝch , ®­a c¸c c¸n bé trong phßng ®i häc tËp c¸c ph­¬ng tiÖn míi , c¸c ph­¬ng ph¸p chÕ biÕn míi , häc hái kinh nghiÖm ®Ó tõ ®ã cã thÓ t¹o ra ®­îc nhiÒu chñng lo¹i s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn .Ngoµi ra, viÖc ®¸p øng yªu cÇu vÒ chÊt l­îng l­¬ng thùc trªn thÞ tr­êng ®ßi hái C«ng ty ph¶i cã kÕ ho¹ch thu mua hîp lý theo mïa vô , thùc hiÖn chÕ ®é b¶o qu¶n dù tr÷ hîp lý ®Ó gi÷ cho chÊt l­îng cña l­¬ng thùc ®¶m b¶o yªu cÇu . Do ®ã , C«ng ty nªn cã sù liªn hÖ trùc tiÕp víi ng­êi s¶n xuÊt vµ c¸c nhµ cung øng , ®­a ra c¸c yªu cÇu vÒ chÊt l­îng cña s¶n phÈm thu mua ®Ó hä cã thÓ mua gièng tèt , trång cÊy , b¶o qu¶n vµ cung cÊp s¶n phÈm cho C«ng ty theo ®óng yªu cÇu sau mçi mïa vô ®Ó tiÕn tíi trong t­¬ng lai víi chÊt l­îng cña m×nh C«ng ty cã thÓ ký kÕt nh÷ng hîp ®ång xuÊt kh©ñ trùc tiÕp víi ®èi t¸c n­íc ngoµi . C«ng ty còng nªn t¨ng c­êng c«ng t¸c th«ng tin tuyªn truyÒn , qu¶ng c¸o , m¹nh d¹n tham gia héi chî triÓn l·m , cö nh©n viªn cã tr×nh ®é marketing , cã kh¶ n¨ng giao tiÕp ®Ó thu hót kh¸ch hµng ®Õn víi s¶n phÈm mú ¨n liÒn , g¹o t¸m ®Æc s¶n cña C«ng ty . - Më réng thÞ tr­êng tiªu thô , më ®¹i lý trªn kh¾p c¸c tØnh thµnh cña ®Êt n­íc , tiÕn hµnh c¸c h×nh thøc b¸n hµng l­u ®éng ®Ó cung øng réng r·i c¸c s¶n phÈm cña C«ng ty ®Õn tay nh÷ng kh¸ch hµng tiÒm n¨ng (vÝ dô nh­ h×nh thøc b¸n g¹o t¸m trªn c¸c xe «t« l­u ®éng ®Ó cã thÓ qu¶ng b¸ réng r·i s¶n phÈm cña m×nh ®Õn tay ng­êi tiªu dïng ) Ngoµi ra , C«ng ty cÇn ph¶i nghiªn cøu tèt h¬n , t×m hiÓu nhu cÇu thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc , t¨ng c­êng t×m ®èi t¸c xuÊt khÈu trùc tiÕp , cÇn khai th¸c triÖt ®Ó thÕ m¹nh cña thÞ tr­êng phÝa Nam vµ më réng thÞ tr­êng phÝa B¾c . HiÖn nay , C«ng ty víi tªn giao dÞch lµ LYFOCO ®· cã quan hÖ víi trªn 20 kh¸ch hµng quèc tÕ nh­ng vÉn ch­a ký kÕt ®­îc hîp ®ång xuÊt khÈu trùc tiÕp , v× vËy , C«ng ty nªn cã c¸c ho¹t ®éng thóc ®Èy giíi thiÖu vÒ C«ng ty , më c¸c trang WEB cña C«ng ty trªn m¹ng víi c¸c h×nh thøc giíi thiÖu phong phó , ph­¬ng thøc b¸n hµng hÊp dÉn ®Ó c¶i thiÖn t×nh h×nh kinh doanh hiÖn nay, c¸c phßng kinh doanh , phßng ®èi ngo¹i cÇn ®­îc nèi m¹ng ®Ó cã thÓ t×m hiÓu tèt nhu cÇu thÞ tr­êng , cã ®­îc nh÷ng b­íc ®i ®óng ®¾n t¹o uy tÝn cho C«ng ty , gãp phÇn n©ng cao lîi nhuËn vÒ l©u dµi . C«ng ty còng nªn cö c¸c c¸n bé khai th¸c thÞ tr­êng , thùc hiÖn c¸c tuyÕn khai th¸c nhu cÇu l­¬ng thùc ë c¸c tØnh miÒn nói , c¸c khu n«ng tr­êng vµ cã thÓ ë mét sè tr­êng ®¹i häc , cao ®¼ng , trung häc d¹y nghÒ , c¸c c¬ quan xÝ nghiÖp . Tu bæ , n©ng cÊp ®Ó ®­a tr¹m H¶i Phßng thµnh ®Çu mèi tiªu thô néi ®Þa B¾c - Nam . - Trong n¨m 2002 , C«ng ty sÏ ®­a ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô thÓ thao ( s©n tennis , bÓ b¬i ) ®i vµo ho¹t ®éng vµ dÇn hoµn thiÖn ®Ó ®­a ho¹t ®éng cña trung t©m dÞch vô giao th«ng vËn t¶i vµo ho¹t ®éng . §©y lµ c¸c lo¹i h×nh kinh doanh míi , ®ßi hái ph¶i cã c¸c lo¹i h×nh dÞch vô bæ trî phong phó vµ ®a d¹ng , c¶nh quan ph¶i ®Ñp ,v¨n minh ®Ó cã thÓ thu hót kh¸ch hµng do ®ã C«ng ty cÇn ®©ï t­ kh«ng chØ c¬ së vËt chÊt mµ cßn ph¶i ®µo t¹o ®éi ngò nh©n viªn lµnh nghÒ , t¹o Ên t­îng tèt ®Ñp , thu hót kh¸ch hµng ®Õn víi dÞch vô cña C«ng ty vµ sÏ høa hÑn mang l¹i nhiÒu doanh thu ,lîi nhuËn cao cho C«ng ty. Song song víi c¸c ho¹t ®éng trªn , C«ng ty vÉn cÇn ph¶i tËp trung ph¸t triÓn nh÷ng mÆt hµng truyÒn thèng ®¶m b¶o nhiÖm vô chÝnh trÞ cña nghµnh vµ võa ph¸t huy n¨ng lùc s¶n xuÊt hiÖn cã nh­ : Mú ¨n liÒn , thãc , g¹o , vµ c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn kh¸c . §ång thêi ®Èy m¹nh viÖc më h­íng s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô míi snr phÈm míi nh­ : s¶n xuÊt thøc ¨n gia sóc , ®Çu t­ kinh doanh nhµ ë cao tÇng , sö dông ®Êt ®ai t¹i xÝ nghiÖp NguyÔn §øc C¶nh . . . nh»m khai th¸c mäi nguån lùc , tiÒm n¨ng s½n cã . 2. Gi¶i ph¸p vÒ vèn : Cã thÓ nãi víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ ®a d¹ng nghµnh nghÒ nh­ hiÖn nay , nhu cÇu vÒ vèn lµ vÊn ®Ò mu«n thuë vµ ®Æt ra ë ®©y lµ C«ng ty nªn huy ®éng vèn nh­ thÕ nµo ? Bªn c¹nh nh÷ng c¸ch huy ®éng vèn truyÒn thèng nh­ :Vay ng©n hµng , tranh thñ sù gióp ®ì cña Tæng c«ng ty . .. th× ®Ó ph¸t huy tinh thÇn tù chñ tµi chÝnh , th«ng qua thÞ tr­êng tµi chÝnh C«ng ty cã thÓ lùa chän h×nh thøc b¸n vµ t¸i thuª ,mét h×nh thøc ®Æc biÖt cña ph­¬ng thøc thuª tµi chÝnh . B¸n vµ t¸i thuª lµ mét h×nh thøc thuª mµ doanh nghiÖp (ng­êi thuª ) b¸n tµi s¶n cña chÝnh hä cho ng­êi cho thuª ( th­êng lµ C«ng ty cho thuª tµi chÝnh ) vµ ®ång thêi , ngay lóc ®ã mét hîp ®ång thuª mua ®­îc ký kÕt víi néi dung ng­êi cho thuª cho doanh nghiÖp thuª l¹i chÝnh tµi s¶n mµ hä võa b¸n . §Æc tr­ng chñ yÕu cña h×nh thøc nµy lµ ng­êi thuª gi÷ l¹i quyÒn sö dông vµ giao quyÒn së h÷u ph¸p lý cho ng­êi cho thuª , ®ång thêi nhËn ®­îc tiÒn b¸n tµi s¶n . Ng­êi thuª ®· lÇn l­ît víi t­ c¸ch lµ ng­êi së h÷u ban ®Çu , ng­êi sö dông vµ ng­êi thuª tµi s¶n .Thùc hiÖn b¸n vµ t¸i thuª gióp C«ng ty võa cã thªm vèn nhÊt lµ ®¸p øngnhu cÇu vÒ vèn l­u ®éng , võa duy tr× ®­îc viÖc sö dông tµi s¶n . Sö dông ph­¬ng thøc nµy gióp cho C«ng ty dÔ dµng h¬n trong viÖc huy ®éng vµ sö dông vèn vay . Bëi lÏ , mét trong nh÷ng khã kh¨n lín nhÊt mµ c¸c doanh nghiÖp th­êng gÆp ph¶i khi vay vèn c¸c tæ chøc tµi chÝnh lµ ph¶i thÕ chÊp c¸c tµi s¶n cña m×nh . Trong khi ®ã , do ®Æc thï cña thuª tµi chÝnh lµ ng­êi cho thuª n¾m quyÒn së h÷u ®èi víi tµi s¶n cho thuª , v× vËy , ®¹i bé phËn c¸c hîp ®ång thuª tµi chÝnh ®­îc ký kÕt , ng­êi cho thuª kh«ng ®ßi hái doanh nghiÖp lµ ng­êi ®i thuª ph¶i cã tµi s¶n thÕ chÊp . §©y lµ mét ­u thÕ rÊt lín cu¶ thuª tµi chÝnh so víi c¸c h×nh thøc tÝn dông th«ng th­êng . H¬n n÷a , sau khio kÕt thóc thêi h¹n cho thuª theo hîp ®ång , C«ng ty cã thÓ ®­îc chuyÓn quyÒn së h÷u tµi s¶n , ®­îc tiÕp tôc thuª hoÆc chÊm døt nÕu thÊy kh«ng cã lîi , nhÊt lµ vìi nh÷ng c«ng nghÖ dÔ bÞ hao mßn vµ ®iÒu nµy lµ thÝch hîp víi viÖc cho thuª ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña C«ng ty l­¬ng thùc cÊp I L­¬ng Yªn . MÆt kh¸c , sö dông h×nh thøc nµy sÏ gióp C«ng ty cã thÓ thùc hiÖn nhanh chãng dù ¸n ®Çu t­ , chíp ®­îc kÞp thêi c¬ héi kinh doanh , më réng s¶n xuÊt trong ®iÒu kiÖn vèn h¹n chÕ . Tuy nhiªn , ®Î ¸p dông thµnh c«ng h×nh thøc huy ®éng vèn nµy ®åi hái Ban l·nh ®¹o C«ng ty cÇn ph¶i cã hiÓu biÕt s©u réng vÒ kü thuËt c«ng nghÖ cÇn sö dông còng nh­ vÒ thÞ tr­êng tµi chÝnh . Trªn c¬ së so s¸nh , tÝnh to¸n chi phÝ bá ra víi kh¶ n¨ng sinh lêi cña chóng còng nh­ cña sè vèn ®­îc gi¶i phãng ®Ó ®Çu t­ cho tµi s¶n l­u ®éng , C«ng ty sÏ cã ®­îc quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n nhÊt . 3. TiÕt kiÖm chi phÝ : Trong s¶n phÈm s¶n xuÊt , chi phÝ s¶n xuÊt cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm , tiÕt kiÖm ®­îc kho¶n chi phÝ nµy sÏ gãp phÇn lµm gi¶m gi¸ thµnh do ®ã kÝch thÝch ®­îc viÖc tiªu thô hµng ho¸ , mang l¹i lîi nhuËn cao h¬n cho C«ng ty . Cßn trong kinh doanh, th× viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ b¸n hµng , chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp sÏ lµm t¨ng lîi nhuËn cho C«ng ty , bëi chi phÝ lµ mét bé phËn ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn kinh doanh . Do vËy , muèn t¨ng lîi nhuËn th× ngoµi viÖc t¨ng doanh thu cßn ph¶i kÕt hîp víi c¸c biÖn ph¸p gi¶m chi phÝ kinh doanh vµ v× thÕ Ban l·nh ®¹o cña C«ng ty cÇn ph¶i phèi hîp s¸t sao vµ trùc tiÕp víi c¸c nh©n viªn , t×m ra nh÷ng bÊt hîp lý trong chi phÝ kinh doanh ®Ó cã c¸c kÕ ho¹ch thùc hiÖn gi¶m chi phÝ bÊt hîp lý . Qua c¸c biÓu ph©n tÝch trong ch­¬ng hai , ta thÊy r»ng gi¸ vèn cña C«ng ty lµ cao , do ®ã ®· ¶nh h­ëng lín ®èi víi kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty . §Ó gi¶m ®­îc gi¸ thµnh ®Çu vµo , C«ng ty cÇn t×m kiÕm c¸c ®èi t¸c cung cÊp ®Çu vµo cã chÊt l­îng tèt víi gi¸ thµnh h¹ vµ do ®ã C«ng ty nªn cã quan hÖ víi nhiÒu b¹n hµng nh»m h¹n chÕ sù ®éc quyÒn , Ðp gi¸ . §èi víi c¸c mÆt hµng l­¬ng thùc , n«ng s¶n , C«ng ty nªn giao dÞch trùc tiÕp víi nhòng ng­êi s¶n xuÊt ra s¶n phÈm ®Ó ®¶m b¶o ®­îc chÊt l­îng tèt mµ gi¸ c¶ l¹i h¹ , tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ t­ th­¬ng Ðp gi¸ . MÆt kh¸c ,®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ , C«ng ty nªn thùc hiÖn ®Þnh møc kinh tÕ kinh tÕ kü thuËt cho tõng mÆt hµng , l« hµng vµ c¸c dÞch vô . H¹ch to¸n cô thÓ ®Çu ra , ®Çu vµo , kho¸n chi phÝ qu¶n lý trªn c¬ së ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt nh­ : Chi phÝ ®iÖn , n­íc , x¨ng xe , v¨n phßng phÈm vµ c¸c chi phÝ kh¸c nh»m n©ng cao lîi nhuËn cho C«ng ty . X©y dùng c¸c chØ tiªu kho¸n hîp lý nhÊt ®Þnh , C«ng ty kh«ng chØ tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ mµ cßn t¨ng ®­îc chÊt l­îng c«ng viÖc ®­îc giao . MÆt cßn tån t¹i kh¸c cña C«ng ty ®ã lµ t­ t­ëng bao cÊp , Ø l¹i vµo Tæng c«ng ty do ®ã , ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cña m×nh , C«ng ty nªn thùc hiÖn c¬ chÕ kho¸n cho tõng ®¬n vÞ ë c¸c møc ®é kh¸c nhau , t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ phÊn ®Êu v­¬n lªn , tù kh¼ng ®Þnh m×nh trong s¶n xuÊt - kinh doanh dÞch vô , lµ ®éng lùc thóc ®Èy ®în vÞ tù lo l­¬ng c¬ b¶n vµ b÷a ¨n tr­a cho c¸n bé c«ng nh©n viªn kh«ng cÇn hç trî , víi c¸ch lµm nµy c¸c doanh nghiÖp sÏ ph¶i tù h¹ch to¸n ®ñ , thùc hiÖn tiÕt kiÖm trong tÊt c¶ c¸c kh©u s¶n xuÊt , dÞch vô . Ph¶i cã c¸c quy chÕ th­ëng , ph¹t theo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt , kinh doanh vµ chÊt l­îng c«ng t¸c ®èi víi tõng ®¬n vÞ , c¸ nh©n . Ph¶i tæ chøc qu¶n lý hîp lý ®Ó c¸c phßng ban trong C«ng ty gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu s¶n xuÊt - kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc nhanh , ®¶m b¶o chÕ ®é , võa tiÕt kiÖm chi phÝ võa t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ®¬n vÞ hoµn thµnh nhiÖm vô. Ngoµi ra, ®Ó cã thÓ tiÕt kiÖm chi phÝ qu¶n lý h¬n n÷a , em cã ®Ò xuÊt : HiÖn nay , hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n ¸p dông t¹i C«ng ty l­¬ng thùc cÊp I L­¬ng Yªn lµ h×nh thøc chøng tõ ghi sæ . H×nh thøc nµy cã thÓ nãi lµ phï hîp víi quy m« , ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh , yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty . Tuy nhiªn , h×nh thøc NhËt ký chung hiÖn nay lµ rÊt phæ biÕn bëi tÝnh ­u viÖt cña nã vµ ®iÒu quan träng h¬n lµ h×nh thøc nµy cã thÓ gi¶m chi phÝ qu¶n lý cho C«ng ty , n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng qu¶n lý h¬n . Thay v× cÇn nhiÒu kÕ to¸n phÇn hµnh ®Ó h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh , th× h×nh thøc nhËt ký chung chØ cÇn 3 kÕ to¸n ®èi víi ho¹t ®éng cña C«ng ty , thªm vµo ®ã h×nh thøc nµy ®¬n gi¶n , tiÖn lîi mang l¹i hiÖu qu¶ cao bëi sö dông h×nh thøc nµy C«ng ty nªn cã phÇn mÒm kÕ to¸n cho riªng C«ng ty vµ viÖc xö lý d÷ liÖu lµ do m¸y tÝnh thùc hiÖn nªn ®¶m b¶o tÝnh nhanh nh¹y,chÝnh x¸c vµ tÝnh trung thùc cao, n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý cho Ban l·nh ®¹o C«ng ty ,phï hîp víi yªu cÇu ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty . Víi mét phÇn mÒm kÕ to¸n ®èi víi tõng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp , trung b×nh cã gi¸ lµ 10 triÖu VN§ , kho¶n chi phÝ nµy sÏ ®­îc khÊu hao trong vµi n¨m nh­ng thay vµo ®ã lµ mét bé m¸y kÕ to¸n ®­îc tinh gi¶m , gän nhÑ , chi phÝ qu¶n lý sÏ gi¶m , mang l¹i hiÖu qu¶ cao vÒ l©u dµi cho C«ng ty . 4. Tæ chøc s¶n xuÊt , ®æi míi c¬ chÕ t­ duy , n©ng cao chÊt l­îng qu¶n lý ®iÒu hµnh : N¨m 2000 vµ 2001 , t×nh h×nh c¬ cÊu , tæ chøc cã nhiÒu thay ®æi bëi sù sat nhËp cña C«ng ty kinh doanh vµ chÕ biÕn l­¬ng thùc S«ng Hång (n¨m 2000 ) vµ sù s¸t nhËp 3 thµnh viªn míi trùc thuéc Tæng c«ng ty (7 /2001) ®ßi hái C«ng ty ph¶i tiÕp tôc rµ so¸t lao ®éng cña c¸c phßng ban , xÝ nghiÖp , trung t©m , cöa hµng trªn tinh thÇn gän nhÑ , hiÖu qu¶ , gi¶m thiÓu sè kh«ng s¾p xÕp ®­îc viÖc lµm ,n©ng dÇn møc thu nhËh cña ng­êi lao ®éng , khuyÕn khÝch hä g¾n bã víi C«ng ty h¬n ,lµm viÖc cã hiÖu qu¶ trªn tinh thÇn : ‘’d¸m nghÜ , d¸m lµm , d¸m chÞu tr¸ch nhiÖm ” , gãp phÇn thóc ®Èy lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ph¸t triÓn . §Ó tr¸nh sù Ø l¹i , tr«ng chê trong t­ t­ëng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn , C«ng ty cÇn cã quy chÕ th­ëng ph¹t c¨n cø vµo hiÖu qu¶ , nh»m khuyÕn khÝch lao ®éng giái , tr¸nh vµ xo¸ bá t¸c phong lÒ mÒ , chËm ch¹p , dùa dÉm , thÝch khen , sî khuyÕt ®iÓm vµ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ m×nh . Nªn cã nh÷ng phong trµo ph¸t ®éng tõ C«ng ty tíi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn trùc thuéc nh»m nÕu cao sù phèi hîp ®ång bé , ph¸t huy t×nh tËp thÓ, tÝnh n¨ng ®éng , s¸ng t¹o mçi vÞ trÝ c«ng t¸c . CÇn cã nh÷ng buæi to¹ ®µm theo chuyªn ®Ò s¶n xuÊt kinh doanh nh»m khai th¸c , ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng hiÖn cã cña C«ng ty , c¸c phßng ban chuyªn m«n cã tr¸ch nhiÖm nghiªn cøu , ®Ò xuÊt s¸ng kiÕn thuéc lÜnh vøc phô tr¸ch cña ®¬n vÞ m×nh nh»m mang l¹i lîi nhuËn cao nhÊt cho C«ng ty . §èi víi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc cña C«ng ty cã sù h¹ch to¸n ®éc lËp th× C«ng ty ph¶i th­êng xuyªn gi¸m s¸t , t¨ng c­êng kh©u kiÓm tra , thùc hiÖn c¸c quy chÕ vÒ h¹ch to¸n nh»m tr¸nh nh÷ng sai sãt , nh÷ng bÊt hîp lý , n©ng cao hiÖu qu¶n lý kinh doanh , tiÕt kiÖm chi phÝ , gãp phÇn n©ng cao lîi nhuËn cho C«ng ty . 5. Më réng c«ng t¸c ®èi ngo¹i vµ c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ theo h­íng kinh doanh míi : N¨m 2002 , sÏ lµ mét n¨m bËn rén cña C«ng ty víi nhiÒu dù ¸n ®Çu t­ míi t¹o c¬ së vËt chÊt khai th¸c cã hiÖu qu¶ nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh , t¹o thªm viÖc lµm æn ®Þnh , bao gåm : §Çu t­ x©y dùng cöa hµng x¨ng dÇu Uy Nç - §«ng Anh : 800 triÖu ®ång X©y dùng trung t©m thÓ thao L­¬ng Yªn : 4,3 tû ®ång X©y dùng trung t©m dÞch vô giao th«ng vËn t¶i L­¬ng Yªn : 2 tû ®ång Ngoµi ra , t¨ng c­êng hÖ thèng qu¶n lý vµ khai th¸c th­¬ng m¹i th«ng qua hÖ thèng m¹ng tin häc trªn c¬ së n©ng cÊp phÇn mÒm vi tÝnh víi møc ®Çu t­ lµ 250 triÖu ®ång . Nh­ vËy , víi nhiÒu ho¹t ®éng ®Çu t­ ®Ó tiÕn hµnh ®i vµo ho¹t ®éng ®­îc nhanh nhÊt vµ cã hiÖu qu¶ , C«ng ty cÇn lµm tèt c¸c thñ tôc x©y dùng nh»m nhanh chãng ®­a c¸c dù ¸n ®i vµo khai th¸c , t¹o c«ng ¨n viÖc lµm , thu nhËp cho ng­êi lao ®éng vµ thu håi vèn nhanh . bªn c¹nh ®ã ,C«ng ty cÇn më réng C«ng t¸c ngo¹i giao nh»m thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t­ tõ bªn ngo¹i ®Ó c¸c dù ¸n ®­îc hoµn thµnh ®óng thêi h¹n , tiÕt kiÖm chi phÝ , mang l¹i hiÖu qu¶ cao cho C«ng ty .ChÝnh v× vËy ph¶i cã sù chØ ®¹o nhiÖt t×nh , ®«n ®èc , cã tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¸n bé phÇn hµnh víi c¬ chÕ gi¸m s¸t chÆt chÏ ®¶m b¶o ®óng yªu cÇu qu¶n lý cña Nhµ n­íc vÒ x©y dùng ®Ó hiÖu qu¶ vµ tiÕt kiÖm . Bªn c¹nh ®ã , C«ng ty nªn chuÈn bÞ ®µo t¹o mét ®«Þ ngò nh©n viªn ®ñ n¨ng lùc hoÆc cho ®i häc nh÷ng líp ®µo t¹o nghiÖp vô , båi d­ìng ®Ó cã thÓ lµm tèt nhiÖm vô ®­îc giao khi C«ng ty bè trÝ vµo c«ng viÖc míi vµ còng nªn tæ chøc c¸c buæi lÊy ý kiÕn , rót kinh nghiÖm ®Ó ph¸t huy hiÖu qu¶ trong lÜnh vùc kinh doanh nµy . Ngoµi ra , C«ng ty nªn ®Çu t­ nh÷ng chuyªn gia c«ng nghÖ , t¨ng c­êng c¸n bé quûan lý vµ tiªu thô ®Ó ®Èy m¹nh khèi l­îng s¶n phÈm tiªu thô , ®¸p øng tèt vµ tho¶ m·n kÞp thêi c¸c nhu cÇu , mong muèn vÒ chÊt l­îng , mÉu m· cña thÞ tr­êng ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm , dÞch vô cña C«ng ty . Do ho¹t ®éng kinh doanh ®a d¹ng lµm cho c«ng t¸c ®èi ngo¹i trë nªn phøc t¹p. Kh¸ch hµng , c¸c doanh nghiÖp trong nghµnh tõ B¾c vµo Nam ®Òu lµ nh÷ng ®èi t¸c cña C«ng ty , v× thÕ C«ng ty cÇn t¹o h×nh ¶nh tèt ®Ñp , t¹o uy tÝn cho c¸c ®èi t¸c th«ng qua ®ã cã thÓ t×m kiÕm ®­îc hîp ®ång xuÊt khÈu trùc tiÕp t¹o thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty tèt h¬n. 6. Lµm tèt c«ng t¸c kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n trong C«ng ty : CÇn ph¶i lµm tèt c«ng t¸c kÕ to¸n bëi th«ng tin do bé m¸y kÕ to¸n cung cÊp cã hoµn toµn ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c th× míi gióp cho Ban l·nh ®¹o C«ng ty ®­a ra ®­îc c¸c quyÕt ®Þnh , c¸c gi¶i ph¸p kÞp thêi mµ muèn nh­ vËy C«ng ty nªn tæ chøc mét bé phËn kiÓm to¸n néi bé trong C«ng ty , mét vÊn ®Ò mµ hiÖn nay C«ng ty ch­a lµm . MÆt kh¸c ,víi ho¹t ®éng kinh doanh ®a d¹ng víi nhiÒu chi nh¸nh , ®¬n vÞ trùc thuéc th× cã sù kiÓm tra , kiÓm so¸t ®Þnh kú cña hÖ thèng kiÓm to¸n néi bé C«ng ty lµ ®iÒu rÊt cÇn thiÕt , n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý . NÕu C«ng ty chØ thùc sù tiÕn hµnh c«ng t¸c nµy khi ho¹t ®éng qu¶n lý tµi chÝnh trong C«ng ty cã vÊn ®Ì th× lóc nµy ho¹t ®éng kiÓm to¸n chØ mang tÝnh h×nh thøc , sÏ kh«ng gióp Ých ®­îc nhiÒu cho ho¹t ®éng tµi chÝnh cña C«ng ty ,cã thÓ ph¸t sinh nh÷ng tæn thÊt , nh÷ng chi phÝ kh«ng ®¸ng cã vµ thËm chÝ mÊt c¶ nh÷ng c¬ héi kinh doanh . Vµ nh­ ®· kiÕn nghÞ ë phÇn gi¶i ph¸p vÒ chi phÝ , th× C«ng ty cÇn vËn dông phÇn mÒm kÕ to¸n vµ tin häc trong c«ng t¸c kÕ to¸n ,nèi m¹ng hÖ thèng m¸y tÝnh trong C«ng ty kh«ng chØ t¹i b¶n th©n C«ng ty mµ cßn t¹i c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc bëi ta ®· biÕt r»ng ,thÞ tr­êng l­¬ng thùc néi ®Þa lµ lu«n biÕn ®éng thÊt th­êng , chªnh lÖch cung cÇu chØ diÔn ra tõng lóc vµ kh«ng theo quy luËt , nÕu kh«ng cã th«ng tin chÝnh x¸c , nÕu kh«ng kÕt hîp linh ho¹t gi÷a hai ®Çu Nam - B¾c th× rñi ro sÏ lµ cao . MÆt kh¸c , ®©y lµ ®ßi hái cÇn thiÕt cho viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng qu¶n lý tµi chÝnh trong t­¬ng lai gÇn , cã nh­ thÕ míi ®¸p øng ®­îc yªu cÇu kinh doanh cña C«ng ty ngµy cµng më réng . Trªn ®©y , lµ mét sè ý kiÕn cña em nh»m n©ng cao h¬n n÷a lîi nhuËn t¹i C«ng ty L­¬ng thùc cÊp I L­¬ng Yªn . Em tin r»ng , ý kiÕn ®ã sÏ gióp C«ng ty thu ®­îc kÕt qu¶ tèt h¬n trong ho¹t ®éng cña m×nh , lîi nhuËn sÏ cao h¬n. KÕt luËn Lîi nhuËn gi÷ mét vai trß quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp . Mét doanh nghiÖp cã tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc hay kh«ng th× ®iÒu quan träng lµ doanh nghiÖp ®ã cã t¹o ra ®­îc lîi nhuËn hay kh«ng . V× lîi nhuËn lµ ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng , ®ång thêi lµ mét chØ tiªu kinh tÕ c¬ b¶n ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp . Do ®ã , ®ßi hái ng­êi qu¶n lý kinh doanh ph¶i ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ vµ lîi nhuËn kh«ng ngõng t¨ng lªn . XuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn nh­ vËy , em thÊy r»ng , viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n lîi nhuËn vµ t×m ra c¸c biÖn ph¸p n©ng cao lîi nhuËn ®· , ®ang vµ sÏ tiÕp tôc lµ vÊn ®Ò ®­îc quan t©m , gi¶i quyÕt . Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty L­¬ng thùc cÊp I L­¬ng Yªn , ®­îc t×m hiÓu thùc tÕ t¹i C«ng ty kÕt hîp víi lý thuyÕt ®· ®­îc häc ë tr­êng , em ®· nghiªn cøu vµ hoµn thµnh ®Ò tµi luËn v¨n tèt nghiÖp : “Lîi nhuËn vµ c¸c biÖn ph¸p nh»m n©ng cao lîi nhuËn t¹i C«ng ty L­¬ng thùc cÊp I L­¬ng Yªn ” . N«Þ dung cña bµi luËn v¨n ®· tr×nh bµy kh¸i qu¸t vÒ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý , bé m¸y kÕ to¸n , t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty qua hai n¨m 2000 - 2001vµ qua ®ã , em ®· m¹nh d¹n ®­a ra mét sè biÖn ph¸p nh»m môc ®Ých hoµn thiÖn h¬n ho¹t ®éng kinh doanh vµ n©ng cao lîi nhuËn cña C«ng ty trong thêi gian tíi .Tuy vËy , c¸c biÖn ph¸p ®Ò ra cßn mang tÝnh lý thuyÕt vµ ®Ó thùc hiÖn ®­îc c¸c biÖn ph¸p ®ã cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ h¬n n÷a , ®ßi hái sù nç lùc cè g¾ng cña Ban l·nh ®¹o vµ tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty . Do thêi gian nghiªn cøu , tr×nh ®é chuyªn m«n cã h¹n vµ ®Ò tµi nghiªn cøu réng nªn bµi luËn v¨n ch¾c sÏ cßn nh÷ng thiÕu sãt . Em rÊt mong nhËn ®­îc lêi chØ dÉn cña thÇy c« gi¸o ®Ó em cã thÓ n©ng cao kiÕn thøc cña m×nh . Mét lÇn n÷a qua b¶n luËn v¨n nµy , cho phÐp em ®­îc göi lêi c¶m ¬n tíi c¸c b¸c , c¸c c« , chó phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n C«ng ty L­¬ng thùc cÊp I L­¬ng Yªn vµ ®Æc biÖt lµ c« gi¸o NguyÔn Minh H¹nh ®· tËn t×nh h­íng dÉn em hoµn thµnh b¶n luËn v¨n nµy . Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh vµ sæ s¸ch kÕ to¸n cña C«ng ty L­¬ng thùc cÊp I L­¬ng Yªn . 2. Kinh tÕ chÝnh trÞ M¸c - Lª nin , NXB ChÝnh trÞ quèc gia 1996. 3. Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ doanh nghiÖp , NXB Thèng kª 1997 4. Tµi chÝnh doanh nghiÖp s¶n xuÊt cña tr­êng §¹i häc Tµi chÝnh - KÕ to¸n , Hµ Néi . 5. Tµi chÝnh doanh nghiÖp Th­¬ng m¹i cña TS §inh V¨n S¬n , NXB thèng kª 1999 6. “ HÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý - Tµi liÖu chñ yÕu sö dông trong chØ ®¹o qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh” - Tæng c«ng ty L­¬ng thùc MiÒn B¾c - C«ng ty L­¬ng thùc cÊp I L­¬ng Yªn - Hµ néi 1999 . 7. Kinh tÕ häc cña David Begg , Stanley Fischer , Rudiger Dornbusch , NXB Gi¸o Dôc , 1992 . 8. C¸c T¹p chÝ tµi chÝnh . ._.