Tài liệu Kinh doanh thẻ tín dụng tại các Ngân hàng thương Mại: ... Ebook Kinh doanh thẻ tín dụng tại các Ngân hàng thương Mại
33 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1293 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Kinh doanh thẻ tín dụng tại các Ngân hàng thương Mại, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi nãi ®Çu
VÊn ®Ò tiÒn gi¶ trong lu th«ng vµ c¸c vô ¸n kinh tÕ ®· lµm thÊt tho¸t hµng tr¨m triÖu ®ång ®Õn hµng tØ ®ång. Vµ xu híng héi nhËp cña thÕ giíi hiÖn nay th× viÖc thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt ®· g©y kh¸ nhiÒu c¶n trë cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ t¸i s¶n xuÊt x· héi. V× vËy cÇn cã mét c«ng cô thanh to¸n kh¸c nh»m thay thÕ c«ng cô thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt ®ã lµ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt vµ mét trong nh÷ng c«ng cô ®ã lµ thÎ tÝn dông (TTD).
Sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ vµ th¬ng m¹i ®iÖn tö ®ßi hái ph¶i hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng Ng©n hµng, øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo thùc hiÖn h×nh thøc thanh to¸n míi. Nh»m t¨ng cêng kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c Ng©n hµng trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, ®ã còng lµ c¬ héi ®Ó chóng ta sö dông nh÷ng thµnh qu¶ cña c¸ch m¹ng khoa häc kÜ thuËt trong lÜnh vùc ng©n hµng, nh»m tõng bíc ®a c¸c NHTM níc ta thu hÑp dÇn sù c¸ch biÖt víi c¸c Ng©n hµng trªn thÕ giíi.
Giao dÞch cña ngêi d©n th«ng qua thÎ tÝn dông ë c¸c níc ph¸t triÓn lµ rÊt lín. Giao dÞch nµy ®em l¹i rÊt nhiÒu lîi Ých nhng ë ViÖt Nam l¹i qu¸ míi mÎ nhng híng ph¸t triÓn l¹i gÆp nhiÒu sù víng m¾c. NhËn thøc ®îc vai trß rÊt to lín cña thanh to¸n b»ng TTD, vµ qua nghiªn cøu t×nh h×nh kinh doanh thÎ, v× nh÷ng lý do trªn nªn em chän ®Ò tµi: "Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh thÎ tÝn dông t¹i c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i.
Qua kh¶o s¸t viÖc sö dông thÎ tÝn dông ë ViÖt Nam ®Ó qua ®ã ®a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn viÖc sö dông thÎ tÝn dông trong thanh to¸n gÇn ®©y ®· gÆp kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc.
§©y lµ mét lÜnh vùc cßn kh¸ míi mÎ ë ViÖt Nam trong khi tr×nh ®é cña ngêi viÕt cßn h¹n chÕ, do vËy cã nh÷ng sai sãt trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn lµ khã tr¸nh khái. Em kÝnh mong thÇy c« chØ b¶o. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« Phan Tó Quúnh ®· híng dÉn em hoµn thµnh bµi tiÓu luËn nµy.
Ch¬ng 1
Giíi thiÖu tæng quan vÒ thÎ tÝn dông (TTD).
Mét trong nh÷ng ph¸t minh quan träng nhÊt cña con ngêi cã tÝnh chÊt ®ét ph¸, ®Èy nÒn v¨n minh cña nh©n lo¹i tiÕn mét bíc dµi lµ sù ph¸t minh ra tiÒn tÖ. Tõ khi ra ®êi, c«ng cô tiÒn tÖ kh«ng ngõng ®îc hoµn thiÖn nh»m hai môc tiªu chÝnh lµ sù tiÖn lîi vµ an toµn. B»ng kÜ thuËt vµ ph¸t triÓn nh vò b·o cña c«ng nghÖ th«ng tin, thÎ tÝn dông chÝnh lµ s¶n phÈm cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kÜ thuËt. ThÎ tÝn dông kh«ng nh÷ng ®¸p øng ®îc hai môc tiªu trªn mµ cßn thÓ hiÖn ®îc sù v¨n minh, hiÖn ®¹i cña xu híng héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸ nh hiÖn nay.
1. Giíi thiÖu vÒ thÎ tÝn dông.
1.1.Kh¸i niÖm thÎ tÝn dông.
ThÎ tÝn dông lµ lo¹i thÎ cho phÐp chñ thÎ ®îc sö dông trong HMTD tuÇn hoµn ®îc cÊp mµ chñ thÎ ph¶i thanh to¸n Ýt nhÊt møc tr¶ nî tèi thiÓu vµo ngµy ®Õn h¹n.
§©y lµ lo¹i thanh to¸n hiÖn ®¹i do NHPH cho phÐp chñ thÎ thanh to¸n hµng ho¸ - dÞch vô b»ng thÎ víi h¹n møc chi tiªu nhÊt ®Þnh. H¹n møc chi tiªu nµy ®îc NH quy ®Þnh cho tõng chñ thÎ dùa trªn kh¶ n¨ng tµi chÝnh, sè tiÒn ký quü hoÆc tµi s¶n thÕ chÊp lµm gi¸ trÞ ®¶m b¶o. Thùc chÊt ®©y lµ h×nh thøc TTKDTM cho phÐp chi tiªu tríc tr¶ tiªn sau víi thêi h¹n u ®·i cuèi th¸ng kh«ng tÝnh l·i tõ 16 ®Õn 46 ngµy. Vµo cuèi mçi k× tÝn dông, chñ thÎ thanh to¸n víi NH toµn bé hoÆc mét phÇn sè tiÒn ®· chi tiªu theo sau khi h¹ch to¸n ( b¶ng kª chi tiÕt c¸c kho¶n chi tiªu cña chñ thÎ trong th¸ng).
XÐt vÒ b¶n chÊt kinh tÕ, thÎ tÝn dông lµ sù cam kÕt thanh to¸n cña NHPH sÏ thanh to¸n cho nh÷ng kho¶n tiÒn mµ chñ thÎ ®· chi tiªu. Tøc lµ NHPH cam kÕt cho chñ thÎ vay tiÒn cña m×nh ®Ó mua hµng ho¸ - dÞch vô, rót tiÒn mÆt qua m¸y thanh to¸n tiÒn tù ®éng ATM ( Automated Teller Machine) trong sè tiÒn NH cho phÐp. Tuy nhiªn viÖc chi tiªu b»ng thÎ tÝn dông bÞ giíi h¹n bëi ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ vµ ®iÓm øng tiÒn mÆt. Do chñ thÎ sö dông thÎ ®Ó chi tiªu thay v× ph¶i mang theo mét lîng tiÒn mÆt nhÊt ®Þnh nªn thÎ tÝn dông nh mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n thay tiÒn mÆt nhng thÎ tÝn dông kh«ng ph¶i lµ tiÒn tÖ.Nã kh«ng mang ®Æc tÝnh, tÝnh chÊt vµ chøc n¨ng cña tiÒn tÖ.
1.2.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thÎ tÝn dông.
NhiÒu ngêi trong chóng ta h¼n còng ®· gÆp ph¶i nh÷ng t×nh huèng khã xö khi trong ngêi kh«ng cã tiÒn mÆt. ChiÕc thÎ ®Çu tiªn ®¸nh dÊu cuéc c¸ch
m¹ng vÒ thÎ tÝn dông ra ®êi tõ mét t×nh huèng t¬ng tù. §ã lµ buæi tèi n¨m 1949, sau khi ¨n tèi ë mét nhµ hµng, «ng Frank MC Namara mét doanh nh©n ngêi Mü bçng ph¸t hiÖn ra m×nh kh«ng mang theo tiÒn mÆt vµ «ng buéc ph¶i gäi ®iÖn vÒ nhµ ®Ó ngêi nhµ mang ®Õn thanh to¸n. T×nh thÕ khã xö lÇn ®ã khiÕn «ng n¶y ra ý tëng vÒ mét h×nh thøc thanh to¸n gän nhÑ mµ kh«ng cÇn mang theo tiÒn mÆt bªn c¹nh vµ «ng ®· mµy mß s¸ng t¹o ra mét ph¬ng tiÖn kh«ng dïng tiÒn mÆt trong nh÷ng trêng hîp t¬ng tù. ThÕ lµ lÇn ®Çu tiªn MC Namara ®· cho ra ®êi lo¹i thÎ mang tªn “Diners Club”. Víi lÖ phÝ h»ng n¨m lµ 5 USD, nh÷ng ngêi mang thÎ “Diners Club” cã thÓ ghi nî khi ¨n ë 27 nhµ hµng n»m trong hoÆc ven thµnh phè New York.
XuÊt ph¸t tõ mét ý tëng trong t×nh huèng khã xö, nhng víi nh÷ng tiÖn Ých ®i kÌm, thÎ tÝn dông ®· nhanh chãng chinh phôc ®îc kh¸ch hµng. §Õn n¨m 1951 h¬n 1 triÖu dollars ®îc tÝnh nî vµ sè lîng thÎ ngµy cµng t¨ng lªn, c«ng ty ph¸t hµnh thÎ “Diners Club” nhanh chãng thu l·i. TiÕp nèi thµnh c«ng cña ther “Diners Club” n¨m 1955 hµng lo¹t thÎ míi ra ®êi nh: Trip Charge, GoldenKey, Gourment Club, Esquire lub. §Õn n¨m 1958 Carte Blanche vµ American Expree ra ®êi vµ thèng lÜnh thÞ trêng. Vµ hiÖn nay tæ chc thÎ Amex (American Express) ®ang lµ tæ chøc thÎ du lÞch gi¶I trÝ (Travel & Entertianment – T&E) lín nhÊt thÕ giíi. Tæng sè thÎ ph¸t hµnh gÊp 5 lÇn Diners Club vµ gÊp 2 lÇn JCB. N¨m 1990 tæng doanh thu cña thÎ Amex lµ 111,5 triÖu USD víi sè lîng 35,4 triÖu thÎ lu hµnh, nhng chØ 3 n¨m sau ®ã vµo n¨m 1993 tæng doanh thu ®· t¨ng lªn 124 tû USD víi 36,5 triÖu thÎ lu hµnh, t¹i 36 triÖu c¬ së chÊp nhËn thÎ. Kh¸c víi lo¹i thÎ kh¸c tæ chøc thÎ Amex tù ph¸t hµnh vµ trùc tiÕp qu¶n lý chñ thÎ. Qua ®ã n¾m b¾t ®îc th«ng tin cÇn thiÕt vÒ kh¸ch hµng ®Ó ®a ra c¸c ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn nh ph©n lo¹i kh¸ch hµng ®Ó cung cÊp dÞch vô.
Visa tiÒn th©n lµ Bank Americard do Bank of American ph¸t hµnh vµo n¨m 1960 khi c¸cNH nhËn thÊy r»ng phÇn lín thÎ lóc bÊy giê chØ dµnh cho giíi doanh nh©n giµu cã trong khi ®ã míi lµ ®èi tîng sö dông thÎ chñ yÕu cho thÞ trêng t¬ng lai. Ngµy nay Visa Card lµ lo¹i thÎ cã quy m« ph¸t triÓn lín nhÊt toµn cÇu.TÝnh ®Õn n¨m 1990 tæng doanh thu lµ 345 tû USD víi 257 triÖu thÎ lu hµnh, nhng ®Õn n¨m 1993 tæng doanh thu ®· ®¹t 542 tû USD. HÖ thèng rót tiÒn tù ®éng cñaVisa cã kho¶ng 164.000 m¸y ATM ë 65 níc trªn thÕ giíi. Visa kh«ng trùc tiÕp ph¸t hµnh mµ giao cho nh©n viªn, chÝnh v× thÕ gióp Visa më réng ®îc thÞ trêng h¬n so víi c¸c lo¹i kh¸c.
JCB xuÊt ph¸t tõ NhËt B¶n vµ ra ®êi vµo n¨m 1961 bëi NH sanwa. Môc tiªu lµ híng vµo thÞ trêng du lÞch vµ gi¶i trÝ, hiÖn nay JCB lµ lo¹i thÎ c¹nh tranh víi Amex vµ ngêi nhËt ®· chøng tá c«ng nghÖ thÎ kh«ng ph¶i lµ ®éc quyÒn tuyÖt ®èi cña c¸c tæ chøc Mü. §iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn qua sè liÖu sau: n¨m 1990 tæng doanh thu ®¹t 16,5 tû USD víi 17 triÖu thÎ lu hµnh vµ n¨m 1993 doanh sè ®· t¨ng lªn 38,1 tû USD víi 27,5 triÖu thÓ ®îc chÊp nhËn ë 400.000 n¬i, tiªu thô trªn 109 quècgia.
Masters Casd ra ®êi vµo n¨m 1966 víi tªn gäi ban ®Çu lµ Master Charge do hiÖp héi NH gäi t¾t lµ ICA (Interbank Card Assciation) ph¸t hµnh th«ng qua c¸c thµnh viªn trªn thÕ giíi. N¨m 1993 tæng doanh thu lµ 320,6USD víi 215 triÖu thÎ ®îc chÊp nhËn ë 220 quèc gia, cã hÖ thèng ATM lín nhÊt thÕ giíi t¹i 9 triÖu ®iÓm chÊp nhËn thÎ.
ChÝnh sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng NHTM, nh÷ng øng dông cña cuéc c¸ch m¹ng th«ng tin trong lÜnh vùc NH ®· gãp phÇn t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô nh»m môc tiªu phôc vô lîi Ých kh¸ch hµng mµ mét trong nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô ®ã lµ thÎ víi c¸c tªn gäi kh¸c nhau: ThÎ sÐc, thÎ rót tiÒn mÆt, thÎ ghi nî, thÎ tÝn dông… Víi lîi thÕ vÒ vèn, chuyªn m«n trong nghiÖp vô thÈm ®Þnh, c¬ së h¹ tÇng s½n cã phôc vô cho ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ. ChÝnh v× thÕ ngµy nay thanh to¸n b»ng thÎ ®· trë thµnh vÊn ®Ò hÕt søc phæ biÕn, lîi nhuËn thu ®îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh thÎ vµ c¸c s¶n phÈm dÞch vô kh¸c ®· chiÕm 2/3 tæng lîi nhuËn ho¹t ®éng cña NH. Sù ph¸t triÓn cña thÎ g¾n liÒn víi sù æn ®Þnh vµ t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ toµn cÇu.
HiÖn nay thÎ tÝn dông ®îc xem nh mét c«ng cô thanh to¸n hiÖn ®¹i, v¨n minh thuËn tiÖn ®Æc biÖt lµ c¸c níc ph¸t triÓn. Sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña khoa häc c«ng nghÖ ®É liªn tôc c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn h¬n tÝnh n¨ng cña thÎ tÝn dông, gióp cho thÎ tÝn dông trë thµnh ph¬ng thøc thanh to¸n nhanh gän, chÝnh x¸c, an toµn, tiÖn lîi.
1.3. Ph©n lo¹i thÎ tÝn dông (TTD).
Ph©n lo¹i theo ph¹m vi sö dông thÎ.
- ThÎ tÝn dông trong níc: Lµ lo¹i thÎ cã ph¹m vi sö dông vµ thanh to¸n trong mét níc. NHPH vµ c¬ së chÊp nhËn thÎ cïng trong mét níc. §ång tiÒn cña thÎ chØ duy nhÊt lµ ®ång néi tÖ.
- ThÎ tÝn dông quèc tÕ: Lµ c¸c lo¹i thÎ do c¸c NH, tæ chøc tµi chÝnh trong níc vµ quèc tÕ ( lµ thµnh viªn cña cña tæ chøc thÎ quèc tÕ) ph¸t hµnh. ThÎ nµy cã thÓ thanh to¸n ë tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ trªn thÕ giíi.
Ph©n lo¹i theo ®èi tîng sö dông.
- ThÎ c¸ nh©n: Lµ thÎ ®îc ph¸t hµnh cho c¸c c¸ nh©n cã nhu cÇu vµ ®¸p øng ®îc ®îc ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn ph¸t hµnh thÎ. Chñ thÎ chÞu tr¸ch nhiÖm thanh to¸n c¸c kho¶n chi tiªu thÎ b»ng nguån tiÒn cña b¶n th©n m×nh.
*ThÎ c¸ nh©n cã hai lo¹i thÎ chÝnh vµ thÎ phô.
+ ThÎ chÝnh: Do c¸ nh©n ®øng tªn xin ph¸t hµnh thÎ cho chÝnh m×nh sö dông vµ c¸ nh©n ®ã lµ chñ thÎ chÝnh.
+ ThÎ phô: Chñ thÎ chÝnh xin ph¸t hµnh thÎ phô cho ngêi kh¸c sö dông ( chñ thÎ phô). Chñ thÎ chÝnh chÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé chi tiªu cña chñ thÎ phô.
-ThÎ c«ng ty: Lµ lo¹i thÎ tÝn dông dïng cho c«ng ty thanh to¸n trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. C«ng ty ®øng tªn ký hîp ®ång sö dông thÎ vµ uû quyÒn cho ngêi ®øng tªn trong thÎ tÝn dông ®Ó sö dông, ®ång thêi mäi thanh to¸n liªn quan ®Õn thÎ ®Òu do c«ng ty thanh to¸n víi ng©n hµng ph¸t hµnh.
Ph©n lo¹i theo møc tÝn dông.
Cã hai lo¹i: ThÎ vµng vµ thÎ chuÈn.
- ThÎ vµng: Lµ thÎ cã h¹n møc tÝn dông tõ 50.000.000 -90.000.000
- ThÎ chuÈn: Lµ thÎ cã h¹n møc tÝn dông tõ 10.000.000-díi 50.000.000.
Trong ®ã, h¹n møc tÝn dông lµ møc d nî tèi ®a mµ chñ thÎ ®îc phÐp sö dông trong mét chu kú tÝn dông.
Ph©n lo¹i thÎ theo c«ng nghÖ s¶n xuÊt.
- ThÎ dËp næi (Embossed Card): hiÖn giê hÇu nh kh«ng cßn sö dông.
- ThÎ tõ tÝnh (Magnetic Card): C¸c th«ng tin vÒ thÎ trªn mét gi¶i b¨ng tõ
- ThÎ th«ng minh (IC/Smard Card): C¸c th«ng tin ®îc lu tr÷ b»ng c¸c vi m¹ch. ThÎ nµy sÏ ®îc sö dông phæ biÕn trong t¬ng lai.
1.4. ¦u ®iÓm, nhîc ®iÓm cña h×nh thøc thanh to¸n thÎ tÝn dông.
a. ¦u ®iÓm cña h×nh thøc thanh to¸n thÎ tÝn dông
ThÎ tÝn dông ra ®êi ®¸nh dÊu mét bíc ph¸t triÓn vît bËc cña c«ng nghÖ NH Hoµ chung víi sù ph¸t triÓn vÒ kinh tÕ- x· héi cña thÕ giíi, thÎ tÝn dông ®· ph¸t huy vai trß tÝch cùc cña m×nh:
* Thø nhÊt: Gãp phÇn lµm gi¶m khèi lîng tiÒn mÆt trong lu th«ng. Nh÷ng níc ph¸t triÓn thanh to¸n tiªu dïng b»ng thÎ chiÕm tû träng lín nhÊt trong c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n. Nhê vËy mµ khèi lîng thanh to¸n còng nh ¸p lùc tiÒn mÆt trong lu th«ng gi¶m ®¸ng kÓ, tõ ®ã lµm gi¶m c¸c chi phÝ vËn chuyÓn, ph¸t hµnh, kiÓm kª tiÒn trong nÒn kinh tÕ, ®ång thêi gióp h¹n chÕ ®îc n¹n tiÒn gi¶
* Thø hai: Gãp phÇn t¨ng nhanh tèc ®é chu chuyÓn thanh to¸n. HÇu hÕt mäi giao dÞch thÎ trong ph¹m vi quèc gia hay toµn cÇu ®Òu ®îc thùc hiÖn vµ thanh to¸n trùc tuyÕn, v× vËy tèc ®é chu chuyÓn thanh to¸n nhanh h¬n nhiÒu so víi nh÷ng giao dÞch sö dông ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh¸c. Thay v× thùc hiÖn giao dÞch trªn giÊy tê, víi giao dÞch thÎ mäi th«ng tin ®Òu ®îc xö lý qua hÖ thèng m¸y mãc ®iÖn tö thuËn tiÖn.
* Thø ba: Thùc hiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý vÜ m« cña nhµ níc. ViÖc sö dông thÎ ®îc thùc hiÖn th«ng qua m¹ng trùc tuyÕn díi sù kiÓm so¸t cña NH ®· t¹o ®iÒu kiÖn quan träng cho viÖc kiÓm so¸t khèi lîng tiÒn giao dÞch thanh to¸n cña d©n c vµ cña c¶ nÒn kinh tÕ, do ®ã gi¶m ®îc c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ngÇm, ®ång thêi qua ®ã cã thÓ tÝnh to¸n ®îc lîng tiÒn cung øng, t¨ng cêng tÝnh chñ ®¹o cña nhµ níc trong nÒn kinh tÕ vÜ m«.
*Thø t: C¶i thiÖn m«i trêng v¨n minh th¬ng m¹i, thu hót kh¸ch du lÞch vµ ®Çu t níc ngoµi. Thanh to¸n b»ng thÎ t¹o ®iÒu kiÖn hÕt søc thuËn lîi cho viÖc héi nhËp nÒn kinh tÕ ViÖt Nam víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi trong lÜnh vùc: tµi chÝnh NH th«ng qua c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ. Tõ ®ã t¹o ra m«i trêng v¨n minh th¬ng m¹i thu hót nhiÒu nhµ ®Çu t níc ngoµi vµ kh¸ch du lÞch. Thanh to¸n thÎ an toµn, hiÖu qu¶, chÝnh x¸c, nhanh chãng còng sÏ t¹o ra niÒm tin ®èi víi d©n chóng vµo ho¹t ®éng cña hÖ thèng NH. Víi tÊm thÎ nhá trong tay, ta cã thÓ thanh to¸n hµng ho¸ dÞch vô t¹i c¸c ®iÓm chÊp nhËn thÎ. Trªn toµn thÕ giíi b»ng bÊt kú lo¹i tiÒn nµo mµ kh«ng ph¶i tr¶ thªm mét kho¶n phô phÝ nµo.
+ Kh«ng bÞ giíi h¹n bëi lîng tiÒn mang theo ngêi, cã thÓ gi¶i quyÕt ®îc nh÷ng nhu cÇu ph¸t sinh ®ét xuÊt.
+ §îc cÊp mét h¹n møc tÝn dông ®Ó chi tiªu tríc tr¶ tiÒn sau ( §©y chÝnh lµ tÝnh tÝn dông cóa s¶n phÈm).
+ Cã thÓ rót tiÒn mÆt khi cÇn thiÕt t¹i c¸c ng©n hµng thanh to¸n thÎ hay t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM ë kh¾p n¬i trªn thÕ giíi.
+ Cã thÓ kiÓm tra sè, ®iÓm øng tiÒn mÆt th«ng qua c¸c thiÕt bÞ cña NH. + §îc hëng mé sè dÞch vô kh¸c do NH ph¸t hµnh vµ triÓn khai ¸p dông cho chñ thÎ nh: DÞch vô b¶o hiÓm, dÞch vô y tÕ, trî gióp toµn cÇu.
+ An toµn vÒ tµi s¶n, chØ duy nhÊt chñ thÎ ®îc sö dông vµ biÕt mËt m· riªng (sè PIN) ®Ó sö dông, v× vËy an toµn trong qu¶n ký tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ v× th«ng tin vÒ giao dÞch ®îc lu l¹i nªn kh«ng thÊt tho¸t ®îc tiÒn mÆt còng nh tr¸nh ®îc tiÒn gi¶, gi¶m thiÓu sù nhÇm lÉn trong thanh to¸n.
b. Nhîc ®iÓm cña thanh to¸n b»ng thÎ tÝn dông.
Thanh to¸n b»ng thÎ tÝn dông ®em l¹i rÊt nhiÒu tiÖn Ých cho kh¸ch hµng, lîi nhuËn cho Ng©n hµng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ- x· héi song tÊm huy ch¬ng nµo còng cã mÆt tr¸i cña nã. Thanh to¸n b»ng thÎ tÝn dông còng cã mét sè nhîc ®iÓm sau.
+ Do thÎ tÝn dông cã giíi h¹n thanh to¸n nhÊt ®Þnh nªn kh¸ch hµng kh«ng thÓ rót tiÒn mÆt hoÆc mua s¾m hµng ho¸ dÞch vô vît qu¸ giíi h¹n thanh to¸n cña thÎ.
+ ThÎ tÝn dông kh«ng khuyÕn khÝch rót tiÒn mÆt nªn nÕu rót tiÒn mÆt t¹i c¸c m¸y ATM kh¸ch hµng sÏ chÞu mét kho¶n phÝ nµo ®ã.
Sö dông thÎ tÝn dông bÞ giíi h¹n h¬n sö dông tiÒn mÆt do thÎ tÝn dông chØ ®îc sö dông t¹i c¸c ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ.
+ NH muèn thu hót ®îc lîi nhuËn th× ph¶i ph¸t hµnh ®îc mét sè lîng thÎ ®¸ng kÓ. Trong khi ®ã NHPH ph¶i bá nhiÒu chi phÝ ®Ó sö dông c«ng nghÖ th«ng tin, trang bÞ hÖ thèng ATM, thiÕt lËp m¹ng líi ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ vµ NH§L thanh to¸n thÎ.
c. Nh÷ng rñi ro trong thanh to¸n b»ng thÎ tÝn dông.
VÒ khÝa c¹nh rñi ro th× thÎ tÝn dông cã ®é an toµn cao h¬n nhiÒu d¹ng ®Çu t vµ cho vay kh¸c. TÝnh an toµn thÓ hiÖn ngay ë h×nh thøc ph¸t hµnh cña nã. HiÖn nay thÎ tÝn dông ®îc ph¸t hµnh díi ba h×nh thøc ®ã lµ:
ThÕ chÊp.
TÝn chÊp.
KÕt hîp c¶ hai.
Trong lÇn ph¸t hµnh ®Çu tiªn chñ thÎ ph¶i thÕ chÊp 125% h¹n møc tÝn dông ®îc cÊp. §¬ng nhiªn h×nh thøc nµy th× an toµn tuyÖt ®èi cho NH. Nhng nÕu ph¸t hµnh theo c¸ch nµy sÏ g©y khã kh¨n cho lç lùc ph¸t triÓn thÞ trêng thÎ vµ nã chØ phï hîp trong giai ®o¹n thö nghiÖm.
TÝn chÊp ®îc quan t©m ®Õn nh mé nh©n tè më réng thÞ trêng thÎ. NH c¨n cø vµo nh©n th©n, møc thu nhËp h»ng n¨m ®Ó quyÕt ®Þnh h¹n møc tÝn dông. Thuy nhiªn trêng hîp nµy chøa nhiÒu rñi ro, nhÊt lµ khi chñ thÎ kh«ng thÓ thanh to¸n ®îc do nguyªn nh©n chñ quan tõ phÝa chñ thÎ hay nguyªn nh©n kh¸ch quan ¶nh hëng ®Õn viÖc tr¶ nî cña chñ thÎ. Vµ trªn thùc tÕ th× c¸c ng©n hµng hiÖn nay ®Òu kÕt hîp sö dông c¶ hai biÖn ph¸p trªn, ®ã lµ thÈm ®Þnh KH vµ yªu cÇu ký quü råi tõ ®ã quy ®Þnh HMTD.
Ho¹t ®éng cña thÎ tÝn dông gãp phÇn t¹o ra cho NH nh÷ng ®èi t¸c l©u dµi vµ mang tÝnh æn ®Þnh cao v× nã lµ h×nh thøc tÝn dông tiªu dïng vµ mang tÝnh ng¾n h¹n nªn Ýt chÞu biÕn ®éng cña chu kú kinh tÕ. Vµ khi hîp ®ång thÎ tÝn dông ®îc ký kÕt sÏ g¾n NH víi kh¸ch hµng, trong qu¸ tr×nh kinh doanh thÎ sè lîng kh¸ch hµng cña NH chØ t¨ng chø kh«ng gi¶m (rÊt Ýt khi chñ thÎ chñ ®éng chÊm døt hîp ®ång sö dông thÎ trõ khi hä bÞ ng©n hµng rót hîp ®ång).ViÖc t¹o lËp ®îc nh÷ng quan hÖ tÝn dông, thanh to¸n l©u dµi trong bèi c¶nh m«i trêng kinh doanh lu«n biÕn ®éng vµ t×nh h×nh c¹nh tranh gay g¾t nh hiÖn nay lµ m«t lîi thÕ lín m¹nh cña kinh doanh thÎ.
- Rñi ro tÝn dông: NH ph¸t hµnh thÎ cho kh¸ch hµng cã ®¬n xin ph¸t hµnh thÎ víi ®¬n xin gi¶ m¹o (Fraudulen Applications). ThÎ do kh«ng thÈm ®Þnh kü c¸c th«ng tin kh¸ch hµng trªn hå s¬ xin ph¸t hµnh thÎ. Trêng hîp nµy cã dÉn ®Õn rñi ro vÒ tÝn dông cho NHPH khi chñ thÎ sö dông thÎ mµ kh«ng cã kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh, kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n.
- Rñi ro khi sö dông thÎ:ThÎ gi¶ (Couterfeit Card). ThÎ do c¸ tæ chøc téi ph¹m hoÆc c¸ nh©n lµm gi¶ c¨n cø tõ nhng th«ng tin cã ®îc tõ c¸c chøng tõ giao dÞch thÎ ho¹c thÎ mÊt c¾p thÊt l¹c. ThÎ gi¶ ®îc sö dông t¹o ra c¸c giao dÞch gi¶ m¹o sÏ g©y tæn thÊt cho NHPH, chÞu hoµn toµn tr¸ch nhiÖm víi mäi giao dÞch cã m· sè(Pin) cña NHPH.
- Tµi kho¶n thÎ bÞ lîi dông (Account takeover). §Õn kú ph¸t hµnh l¹i thÎ, NHPH nhËn ®îc th«ng b¸o thay ®æi ®Þa chØ cña chñ thÎ vµ ®îc yªu cÇu göi thÎ míi vÒ ®Þa chØ míi. Kh«ng kiÓm tra tÝnh x¸c thùc cña th«ng b¸o nªn NHPH göi thÎ cho ngêi kh«ng ph¶i lµ chñ thÎ theo ®Þa chØ ®ã. Tµi kho¶n cña chñ thÎ bÞ ngêi kh¸c sö dông chØ ®îc ph¸t hiÖn khi chñ thÎ ®Ých thùc kh«ng nhËn ®îc thÎ liªn l¹c víi NHPH hoÆc khi NH yªu cÇu chñ thÎ thanh to¸n sao kª.
- Chñ thÎ thËt kh«ng nhËn ®îc thÎ ph¸t hµnh: thÎ bÞ ®¸nh c¾p trªn ®êng göi tõ NHPH ®Õn chñ thÎ. Chñ thÎ kh«ng hÒ biÕt lµ thÎ ®· ®îc göi cho m×nh trong khi ®ã thÎ ®îc sö dông. Rñi ro nµy NH sö dông ph¶i chÞu.
- Giao dÞch gi¶ trªn thÎ ®· mÊt: thÎ bÞ ®¸nh cÊp, thÊt l¹c, bÞ ngêi kh¸c sö dông.
- Rñi ro khi thanh to¸n thÎ. Båi hoµn giao dÞch kh«ng theo quy ®Þnh cña tæ chøc thÎ quèc tÕ.
Thanh to¸n giao dÞch gi¶ m¹o: NÕu NH vÉn kh«ng thanh to¸n cho nh÷ng giao dÞch gi¶ m¹o th× NH ®ã ph¶i chÞu rñi ro nµy.
Nh©n viªn DÞch vô chÊp nhËn thÎ in nhiÒu ho¸ ®¬n thanh to¸n cho mét thÎ(Multiple irmiisnt): khi thùc hiÖn giao dÞch nh©n viªn cña ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ cè t×nh in nhiÒu bé ho¸ ®¬n thanh to¸n nhng chØ cho chñ thÎ ký mét bé ho¸ ®¬n ®Ó hoµn thµnh giao dÞch. Sau ®ã anh ta sÏ gi¶ m¹o ch÷ ký chñ thÎ ®Ó nép ho¸ ®¬n thanh to¸n cho ng©n hµng.
- T¹o b¨ng tõ gi¶ (skimming). LÊy c¾p th«ng tin trªn b¨ng tõ cña thÎ thËt ®Ó t¹o b¨ng tõ trªn thÎ gi¶.
- Rñi ro trong hÖ thèng: Khi hÖ thèng vi tÝnh kh«ng ho¹t ®éng hoÆc cã lçi trong sö lý d÷ liÖu.
Mét nhîc ®iÓm n÷a cña chñ thÎ tÝn dông lµ nã kÝch thÝch sù tiªu dïng qu¸ møc cña KH. NÕu sö dông tiÒn mÆt ®Ó mua hµng,KH ý thøc ®îc sè tiÒn mang theo lµ giíi h¹n, v× vËy sÏ chän nh÷ng mÆt hµng cÇn thiÕt, phï hîp víi sè tiÒn mang theo. NÕu sö dông thÎ ®Ó mua hµng ho¸ -dÞch vô, do sè tiÒn trªn thÎ cã gi¸ trÞ rÊt lín nªn khi mua hµng b¹n dÔ dµng l©m vµo t×nh tr¹ng mua bÊt cø thø g× mµ m×nh thÝch dÉn ®Õn l·ng phÝ.
1.5 – HiÖu qu¶ kinh doanh thÎ tÝn dông cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i.
ThÎ ®· mang l¹i cho NH nhiÒu nguån thu kh¸c nhau. §Çu tiªn, ph¶i kÓ ®Õn ®ã lµ nh÷ng kho¶n phÝ thu ®îc bao gåm :
- Thø nhÊt: C¸c kho¶n phÝ mµ chñ thÎ ph¶i tr¶. Tuy sè phÝ ¸p dông cho mçi thÎ lµ kh«ng lín, trong nhiÒu trêng hîp phÝ thu lµ ®Ó bï chi, nhng víi nhiÒu thÎ NH cã thÓ tÝch l¹i ®îc mét nguån thu.
- Thø hai: c¸c kho¶n phÝ cho giao dÞch rót tiÒn mÆt, phÝ chËm tr¶ ®èi víi KH sö dông thÎ tÝn dông ®Ó øng tríc tiÒn cña NH. Th«ng thêng lo¹i phÝ nµy cao h¬n l·i suÊt cho vay dµi h¹n cña NH. Nh trong trêng hîp rót tiÒn mÆt phÝ cã thÓ lªn tíi 4% cho NHPH vµ NH vÉn tÝnh l·i khi kh¸ch hµng kh«ng tr¶ tiÒn ®óng h¹n. Víi thÎ tÝn dông l·i chËm tr¶ cã thÓ vît møc 2.5%.
- Thø ba: phÝ thu tõ c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ khi hä muèn NH lµ ngêi thanh to¸n cuèi cïng mµ nhê viÖc thanh to¸n ®ã hä ®· thu hót ®îc nhiÒu h¬n kh¸ch hµng, ®em l¹i phÇn t¨ng trong doanh thu.
KÕ ®Õn, lîi nhuËn mµ NH thu ®îc lµ tõ ho¹t ®éng lµm ®¹i lý hay chi nh¸nh thanh to¸n cho tæ chøc ph¸t hµnh thÎ. §©y cã thÓ nãi lµ nguån thu lín nhÊt, nh lµ mét chiÕt khÊu th¬ng m¹i khi NH thanh to¸n l¹i tiÒn cho tæ chøc ph¸t hµnh. PhÇn lín c¸c NH ë Việt Nam ®Òu lµm chi nh¸nh thanh to¸n cho tæ chøc thÎ quèc tÕ vµ ®· thu ®¬c mét kho¶n phÝ lín cho ho¹t ®éng nµy.
TËp trung l¹i, NH cã thÓ thu 6 lo¹i phÝ kh¸c nhau:
* ChiÕt khÊu th¬ng m¹i: Kho¶n thu ph¸t sinh trªn doanh sè thanh to¸n cña c¸c CSCNT. Khi c¸c CSCNT tr×nh ho¸ ®¬n thanh to¸n thÎ tÝn dông lªn NH, NH sÏ tÝnh chiÕt khÊu mét kho¶n trªn doanh thu.
*LÖ phÝ thêng niªn: kho¶n phÝ mµ chñ thÎ ph¶i tr¶ cho quyÒn sö dông thÎ tÝn dông.
* PhÝ rót tiÒn mÆt: Kho¶n phÝ thu ®îc trªn mçi giao dÞch rót tiÒn trùc tiÕp t¹i quÇy giao dÞch hoÆc c¸c m¸y ATM. Kho¶n phÝ 4% nµy chñ thÎ trùc tiÕp ph¶i tr¶.
* C¸c kho¶n thu tµi trî:
TÝn dông lµ mét d¹ng thøc cho vay. L·i sÏ ®îc tÝnh trªn sè d tuÇn hoµn.T¹i ngµy ®¸o h¹n nÕu chñ thÎ thanh to¸n Ýt h¬n sè d thùc tÕ sÏ ph¶i chÞu l·i suÊt theo l·i suÊt hiÖn hµnh cña NH trªn phÇn d nî cßn thiÕu. Trêng hîp chñ thÎ kh«ng thanh to¸n ®ñ sè tiÒn thanh to¸n tèi thiÓu theo quy ®Þnh, cßn ph¶i chÞu kho¶n phÝ chËm tr¶ trªn phÇn sè d thanh to¸n tèi thiÓu cßn l¹i.
* PhÝ ®¹i lý thanh to¸n: Víi c¸c giao dÞch thÎ mµ NH thanh to¸n hé NHPH, Ng©n hµng sÏ ®îc hëng mét phÇn chiÕt khÊu trªn doanh sè thanh to¸n hé.
C¸c kho¶n thu kh¸c:
- PhÝ t¨ng h¹n møc tÝn dông t¹m thêi.
- PhÝ tra so¸t.
- PhÝ cÊp l¹i thÎ mÊt c¾p.
- PhÝ cËp nhËt thÎ mÊt c¾p, thÊt l¹c lªn danh s¸ch cÊm lu hµnh.
TÊt c¶ nh÷ng kho¶n thu tõ nghiÖp vô thÎ ®em l¹i mét tØ suÊt sinh lêi lªn tíi 20%/n¨m cho NH. V× vËy, dÔ hiÓu t¹i sao thÎ tÝn dông cã mét søc hÊp dÉn lín nh vËy víi nh÷ng tæ chøc kinh doanh thÎ.
Bªn c¹nh lîi Ých lµm t¨ng lîi nhuËn cho NH, viÖc kinh doanh thÎ cßn gãp phÇn ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc dÞch vô mµ NH cung cÊp. Mµ ®iÒu nµy cã t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn uy tÝn cña NH. Râ rµng, khi lùa chän mét NH phôc vô m×nh KH sÏ chän NH nµo cã kh¶ n¨ng cung øng nhiÒu h×nh thøc dÞch vô h¬n, giao dÞch tiÖn lîi h¬n. V× vËy kinh doanh thÎ chÝnh lµ mét híng ®i ®óng ®¾n cho c¸c NH hiÖn ®¹i ®Ó n©ng cao uy tÝn vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng…
2. NghiÖp vô ph¸t hµnh, sö dông vµ thanh to¸n thÎ tÝn dông
2.1- C¸c kh¸i niÖm
- C¬ së chÊp nhËn thÎ. (Merchant)
Lµ ®¬n vÞ b¸n hµng ho¸ dÞch vô cã ký kÕt víi NH thanh to¸n vÒ viÖc chÊp nhËn thÎ thanh to¸n thÎ nh: Cöa hµng, kh¸ch hµng …C¸c ®¬n vÞ nµy ®îc trang bÞ m¸y mãc kü thuËt ®Ó tiÕp nhËn thÎ thanh to¸n tiÒn hµng, dÞch vô, tr¶ nî thay tiÒn mÆt.
- Ng©n hµng ph¸t hµnh (Issuing Bank)
NHPH lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña tæ chøc thÎ quèc tÕ, lµ NH chuÈn bÞ (cung cÊp) thÎ cho KH. NH cã tr¸ch nhiÖm tiÕp nhËn hå s¬ xin cÊp thÎ, xö lý vµ ph¸t hµnh thÎ, më vµ qu¶n lý tµi kho¶n, ®ång thêi thùc hiÖn viÖc thanh to¸n cuèi cïng víi chñ thÎ, cung cÊp c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ. Ngoµi ra NHPH, trong mét sè trêng hîp cßn ®ãng vai trß lµ NHTT. V× vËy nã cã thªm tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cña NHTT trong nh÷ng trêng hîp ®ã.
- Ng©n hµng thanh to¸n hay ng©n hµng ®¹i lý (Aquirer)
NHTT lµ NH trùc tiÕp ký hîp ®ång víi c¬ së tiÕp nhËn vµ thanh to¸n c¸c chøng tõ giao dÞch do c¬ së chÊp nhËn thÎ xuÊt tr×nh. Mét NH cã thÓ võa ®ãng vai trß NHTT võa ®ãng vai trß lµ NHPH.
- Chñ thÎ (Cardholedr)
Lµ ngêi cã tªn ghi trªn thÎ ®îc dïng thÎ ®Ó chi tr¶, thanh to¸n tiÒn hµng, dÞch vô thay tiÒn mÆt. ChØ cã chñ thÎ míi sö dông thÎ cña m×nh mµ th«i. Mçi khi thanh to¸n cho c¬ së chÊp nhËn thÎ vÒ hµng ho¸, dÞch vô hoÆc tr¶ nî, chñ thÎ ph¶i xuÊt tr×nh thÎ ®Ó n¬i ®©y kiÓm tra theo quy ®Þnh vµ lËp biªn lai thanh to¸n. Mét chñ thÎ cã thÓ sö dông mét hoÆc nhiÒu thÎ.
- Danh s¸ch Bulletin.
Danh s¸ch Bulletin cßn gäi lµ danh s¸ch b¸o ®éng khÈn cÊp, lµ danh s¸ch liÖt kª nh÷ng sè thÎ kh«ng ®îc phÐp thanh to¸n. §ã lµ nh÷ng thÎ tiªu dïng qu¸ h¹n, thÎ gi¶ m¹o ®ang lu hµnh, thÎ bÞ lé mËt m· c¸ nh©n ( Pin), thÎ bÞ mÊt cÊp, thÊt l¹c, thÎ bÞ lo¹i bá. Danh s¸ch nµy ®îc lËp ra nh»m môc ®Ých th«ng b¸o cho nh÷ng CSCNT trªn toµn thÕ giíi, kh«ng chÊp nhËn thanh to¸n cho nh÷ng thÎ “®en” cã sè trong danh s¸ch trªn. Danh s¸ch Bulletin ®îc lËp ra trªn c¬ s¬ tËp hîp tõ nh÷ng d÷ liÖu c¸c thµnh viªn ph¸t hµnh trong hÖ thèng tõng lo¹i thÎ. Danh s¸ch ®îc cËp nhËt liªn tôc vµ göi ®Õn cho tÊt c¶ c¸c NHTT ®Ó hä th«ng b¸o kÞp thêi cho c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ.
- Th¬ng vô.
Th¬ng vô ®îc hiÓu lµ vô thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô, tr¶ nî b»ng thÎ hoÆc c¸c dÞch vô rót tiÒn mÆt t¹i quÇy hoÆc qua m¸y ATM do chñ thÎ thùc hiÖn
- H¹n møc tÝn dông ( Credit limit)
H¹n møc tÝn dông ®îc hiÓu lµ tæng sè tÝn dông tèi ®a mµ NHPH cÊp cho chñ thÎ sö dông ®èi víi tõng lo¹i thÎ.
- Tµi kho¶n thÎ ( Card acount)
Lµ tµi kho¶n ®îc më riªng cho cho viÖc sö dông vµ thanh to¸n thÎ cña chñ thÎ.
- Sè PIN
Lµ m· sè c¸ nh©n riªng cña chñ thÎ ®Ó thùc hiÖn giao dÞch rót tiÒn t¹i m¸y ATM. M· sè nµy do NH ph¸t hµnh. C¸ nh©n ph¶i gi÷ bÝ mËt, chØ mét m×nh m×nh biÕt.
- BIN
Lµ m· sè ®Ó chØ NH ph¸t hµnh thÎ.Trong hiÖp héi thÎ cã nhiÒu NH thµnh viªn, mçi NH thµnh viªn cã mét m· sè riªng gióp thuËn lîi trong viÖc thanh to¸n vµ truy xuÊt.
- Ngµy hiÖu lùc.
* Ngµy sao kª: Lµ ngµy NH ph¸t hµnh thÎ lËp c¸c sao kª vÒ tµi kho¶n chi tiªu mµ chñ thÎ ph¶i thanh to¸n trong th¸ng.
* Ngµy ®¸o h¹n: lµ ngµy NH ph¸t hµnh thÎ quy ®inh cho chñ thÎ thanh to¸n toµn bé hay mét phÇn tæng trÞ gi¸ trªn sao kª.
- Trung t©m thÎ (TTT): Lµ phßng qu¶n lý thÎ trung t©m. ChÞu tr¸ch nhiÖm ®iÒu hµnh ho¹t ®éng ph¸t hµnh, cÊp phÐp, tra so¸t thanh to¸n thÎ vµ qu¶n lý rñi ro.
- Tæ chøc thÎ quèc tÕ: Lµ hiÖp héi c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông tham gia ph¸t hµnh vµ thanh to¸n quèc tÕ.
- §iÓm øng tiÒn mÆt: Lµ c¸c ®¬n vÞ, NHTT uû quyÒn øng tiÒn mÆt cho chñ thÎ. §iÓm øng tiÒn mÆt còng ph¶i ký hîp ®ång chÊp nhËn øng tiÒn mÆt b»ng thÎ. Ngoµi ra mçi m¸y ATM còng lµ mét ®iÓm øng tiÒn mÆt tù ®éng.
2.2 Qu¶n lý chi tiªu vµ thanh to¸n sao kª cña chñ thÎ.
a) T¹i trung t©m thÎ( TTT).
- Qu¶n lý chi tiªu
+ TTT qu¶n lý vµ theo dâi HMTD chung, HMTD ngµy, h¹n møc chi tiªu cña chñ thÎ.
+ Mét sè quy t¾c trong qu¶n lý HMTD thÎ.
* HMTD chung: Lµ møc d nî tèi ®a mµ chñ thÎ ®îc phÐp sö dông trong mét kú tÝn dông. H¹n møc nµy n¨m ngoµi h¹n møc tèi ®a cho vay cña NH ®èi víi KH theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. §©y lµ h¹n møc tuÇn hoµn, khi chñ thÎ chi tiªu sè tiÒn sÏ bÞ trõ ngay vµo HMTD chung. Sau ®ã KH thanh to¸n sao kª, sè tiÒn võa thanh to¸n sÏ ®îc cËp nhËp vµo tµi kho¶n thÎ.
* H¹n møc chi tiªu hµng ho¸ - dÞch vô: Lµ phÇn cßn l¹i cña HMTD ®îc cÊp sau khi trõ ®i tæng gi¸ trÞ giao dÞch øng tiÒn mÆt ®· sö dông trong kú. HMTD kh«ng sö dông sÏ ®îc tù ®éng chuyÓn sang h¹n møc chi tiªu hµng ho¸ dÞch vô.
- CËp nhËp d÷ liÖu ph¸t sinh hµng ngµy vµo hÖ thèng qu¶n lý thÎ. TTT thêng xuyªn theo dâi vµ cËp nhËp th«ng tin míi vÒ t×nh h×nh sö dông thÎ, t×nh tr¹ng thÎ. Sím ph¸t hiÖn nh÷ng trêng hîp gian lËn, mÊt c¾p…vµ kÞp thêi th«ng b¸o cho chi nh¸nh thanh to¸n, §VCNT, §UTM.
- TÝnh l·i vµ phÝ trªn tµi kho¶n thÎ: l·i bÊt ®Çu ®îc tÝnh tõ khi ph¸t sinh giao dÞch ®îc thanh to¸n víi §VCNT cho ®Õn khi lËp sao kª. NÕu KH thanh to¸n ®óng h¹n møc th× sÏ ®îc miÔn l·i ®ã.
- LËp sao kª vµ göi cho CNPH:
Sao kª lµ b¶n kª chi tiÕt vµ tr¶ nî cña chñ thÎ cïng l·i vµ ph¸t sinh trong mét chu kú sö dông thÎ. Sao kª ®îc göi cho chñ thÎ hµng th¸ng ngay sau ngµy sao kª lµm c¨n cø tr¶ nî vµ ghi nî chi nh¸nh. CËp nhËp d÷ liÖu thanh to¸n cña chñ thÎ.
b) T¹i chi nh¸nh ph¸t hµnh (CNPH)
+NhËn sao kª tõ TTT vµ göi cho kh¸ch hµng th¸ng. NÕu KH cã g× th¾c m¾c vÒ sao kª th× liªn hÖ víi CNPH trong vßng 7 ngµy.
+ NhËn giÊy b¸o nî tõ TTT, thanh to¸n sao kª, thanh to¸n tr¶ nî cña chñ thÎ.
c) Quy tr×nh nghiÖp vô chÊp nhËn vµ thanh to¸n thÎ tÝn dông.
1.Thanh to¸n t¹i ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ, ®iÓm øng tiÒn mÆt.
- Khi b¸n hµng ho¸ - dÞch vô hay øng tiÒn mÆt cho chñ thÎ §VCNT vµ c¸c §¦TM ph¶i lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng cã ch÷ ký cña chñ thÎ.
- Khi chñ thÎ xuÊt tr×nh thÎ ®Ó thanh to¸n th× ph¶i kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña thÎ, tªn chñ thÎ, thêi h¹n hiÖu lùc cña thÎ, kiÓm tra chøng minh nh©n d©n, hé chiÕu.
- Khi tÊt c¶ nhng th«ng tin vÒ kh¸ch hµng ®· ®îc kiÓm tra, c¸c §VCNT hoÆc §¦TM sÏ ®îc thùc hiÖn theo tr×nh tù sau:
+ §èi víi §VCNT / §¦TM cã trang bÞ m¸y EDC/ CAT. Cµi thÎ vµo m¸y EDC ®Ó lÊy d÷ liÖu vÒ thÎ, kiÓm tra sè thÎ vµ ngµy hiÖu lùc ®îc in næi trªn thÎ cã trïng víi sè thÎ vµ ngµy hiÖu lùc trªn EDC hay kh«ng sau ®ã nhËp vµo m¸y sè tiÒn giao dich. M¸y sÏ tù ®éng cÊp phÐp nÕu giao dÞch ®ã cÇn ph¶i cÊp phÐp. NÕu m¸y kh«ng cÊp phÕp th× §VCNT vµ §¦TM ph¶i th«ng b¸o xin cÊp phÐp tõ TTT hoÆc thùc hiÖn giao dÞch víi sè tiÒn nhá h¬n.
Khi hoµn thµnh giao dÞch m¸y sÏ in ho¸ ®¬n thµnh 3 liªn KH ph¶i kÝ vµo ho¸ ®¬n. Ch÷ ký trªn ho¸ ®¬n ph¶i gièng ch÷ ký trªn ®¨ng ký ë mÆt sau thÎ. §VCNT sÏ giao mét niªn cho kh¸ch vµ gi÷ l¹i hai liªn.
* Giao dÞch ®Æc biÖt.
øng tiÒn mÆt lµ giao dÞch trong ®ã chñ thÎ sö dông thÎ ®Ó rót tiÒn mÆt t¹i c¸c §¦TM hoÆc ®îc cung øng dÞch vô ®Æc biÖt nh chuyÓn tiÒn, mua xÌng ®¸nh b¹c. …§èi tîng lµ thÎ Visa hoÆc thÎ h¹ng nhÊt Premier, ph¶i lµ giao dÞch ®îc cÊp phÐp. ViÖc ®iÒu chØnh mét phÇn hay huû bá toµn bé giao dÞch ph¶i ®îc thùc hiÖn tríc khi d÷ liÖu giao dÞch gèc vÒ NHTM.
3. NghiÖp vô thanh to¸n.
§iÒu kiÖn ®Ó mét NH tham gia vµo qu¸ tr×nh thanh to¸n thÎ còng t¬ng tù nh NHPH, mét NH muèn tham gia vµo qu¸ tr×nh thanh to¸n thÎ th× nã ph¶i ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu vÒ ph¸p lý còng nh c¸c yªu cÇu vÒ tµi chÝnh. Riªng ®èi víi Visa vµ Marters card th× ®Ó lµ NHTT th× ph¶i lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña tæ chøc thÎ quèc tÕ ®ã. Vµ NHTT ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh thµnh vµ qu¶n lý c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ.
3.1 Tra s¸t, khiÕu n¹i vµ båi hoµn.
a) Kh¸i niÖm:
Gi¶i quyÕt c¸c tra so¸t, khiÕu n¹i cña chñ thÎ lµ mét quy tr×nh ®îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña tæ chøc thÎ quèc tÕ. Quy ®Þnh nµy yªu cÇu c¸c bªn tham gia thùc hiÖn giao dÞch thanh to¸n thÎ ph¶i tu©n theo ®óng c¸c ®iÒu kho¶n vÒ nghiÖp vô cña m×nh vµ ®ång thêi ®¶m b¶o cung cÊp chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ chøng minh cho hµnh vi cña m×nh.
+ Yªu cÇu xuÊt tr×nh chøng tõ: NHPH yªu cÇu CNTT xuÊt tr×nh c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Õn giao dÞch chñ thÎ cã thÓ th¸c m¾c, khiÕu n¹i.
+®ßi båi hoµn : NHPH ®ßi tiÒn CNTT ®èi víi giao dÞch chñ thÎ khiÕu n¹i.
+ T¸i xuÊt tr×nh: CNTT xuÊt tr×nh l¹i giao dÞch ®· bÞ NHPH ®ßi båi hoµn kh«ng ®óng.
+ Hoµ gi¶i: C¸c thµnh viªn cã liªn quan trùc tiÕp th¬ng lîng nh»m gi¶i quyÕt tranh chÊp.
+ Gi¶i quyÕt tranh chÊp qua träng tµi.
b) Gi¶i quyÕt tra s¸t, khiÕu n¹i khi NHTM lµ NHPH thÎ.
+ chñ thÎ cã thÓ yªu cÇu tra so¸t k._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- V0531.doc