Khảo sát giá trị cảm nhận của sinh viên về dịch vụ Đào tạo

1 MÔÛ ÑAÀU Trong boái caûnh chung cuûa coâng cuoäc xaõ hoäi hoaù giaùo duïc cuûa ñaát nöôùc, xuaát hieän ngaøy caøng nhieàu loaïi hình tröôøng ôû caáp ñaøo taïo ñaïo hoïc ngoaøi heä coâng laäp nhö tö thuïc, baùn coâng, daân laäp beân caïnh khoâng ít cô sôû ñaøo taïo ñaïi hoïc cuûa caùc nöôùc khaùc ñang tích cöïc thu huùt hoïc sinh - sinh vieân trong nöôùc ta ñi du hoïc vôùi nhieàu hình thöùc, caùc toå chöùc ñaøo taïo naøy ñang caïnh tranh vôùi nhau vaø vôùi heä thoáng ñaïi hoïc coâng laäp trong vieäc thu huùt khaùch haøng sinh vieân söû duïng dòch vuï ñaøo taïo ñaïi hoïc; theâm nöõa laø saép tôùi ñaây khi Vieät Nam ñaõ chính thöùc gia nhaäp WTO, luùc ñoù nhieàu nöôùc seõ coù quyeàn tham gia ñaøo taïo ñaïi hoïc taïi Vieät Nam vôùi hình thöùc 100% voán nöôùc ngoaøi thì Giaùo duïc ñaïi hoïc taïi Vieät Nam seõ môû ra moät thò tröôøng caïnh tranh thöïc söï. Tình hình chung ñoù ñaõ ñaët taát caû caùc tröôøng ñaïi hoïc coâng laäp cuûa Vieät Nam vaøo moät cuoäc caïnh tranh gay gaét trong hieän taïi vaø seõ trôû neân ngaøy caøng khoác lieät trong töông lai raát gaàn maø neáu khoâng nhanh choùng coù keá hoaïch öùng phoù thì nguy cô thaát baïi ngay treân saân nhaø laø khoâng theå traùnh khoûi. Ñeå naâng cao theá vaø löïc caïnh tranh nhaèm giaønh chieán thaéng, moät trong nhöõng bieän phaùp caàn thieát laø caùc tröôøng ñaïi hoïc coâng laäp trong nöôùc caàn laéng nghe tieáng noùi cuûa sinh vieân, khaûo saùt söï caûm nhaän cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo nhaø tröôøng ñang cung caáp ñeå bieát sinh vieân muoán gì vaø caàn gì; sinh vieân ñaõ ñaùnh giaù nhö theá naøo veà thöïc teá maø hoï nhaän ñöôïc trong quaù trình hoïc taäp taïi tröôøng, töø ñoù nhaø tröôøng seõ xaùc ñònh ñöôïc phöông höôùng thuùc ñaåy giaù trò cuûa dòch vuï ñaøo taïo ñang cung caáp cho sinh vieân. Veà khaùi nieäm “dòch vuï ñaøo taïo” vöøa nhaéc ñeán ôû treân thì hieän nay treân caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng ñang noåi leân nhöõng cuoäc tranh luaän giöõa caùc 2 nhaø nghieân cöùu, caùc nhaø giaùo duïc veà vieäc coù hay khoâng tính thò tröôøng, tính haøng hoaù cuûa Giaùo duïc taïi Vieät Nam. Moãi ngöôøi ñeàu ñöùng treân goùc ñoä nghieân cöùu cuûa mình ñeå lyù luaän cho quan ñieåm rieâng trong caùch nhìn nhaän veà Giaùo duïc trong boái caûnh hieän taïi. Nhieàu cuoäc hoäi thaûo, cuoäc toïa ñaøm cuõng ñaõ ñöôïc toå chöùc ñeå thaûo luaän veà vaán ñeà naøy nhöng ñeàu chöa ñaït ñöôïc moät quan ñieåm chung. Nhöng, tuy coøn coù nhieàu yù kieán khaùc nhau thì haàu heát hoï ñeàu thoáng nhaát raèng, hieän nay Giaùo duïc khoâng theå quay löng vôùi Kinh teá thò tröôøng, taùch rieâng ra khoûi xu theá vaän ñoäng cuûa Kinh teá thò tröôøng ñöôïc. Noùi theâm veà lónh vöïc Giaùo duïc ñaïi hoïc, cuõng coù nhieàu tranh luaän vaãn chöa ñeán hoài keát, nhöng nhieàu ngöôøi ñaõ ñoàng yù vôùi quan ñieåm caùc tröôøng ñaïi hoïc ngaøy nay neân coi sinh vieân laø ñoái töôïng phuïc vuï ñöôïc cung caáp moät loaïi dòch vuï ñaëc bieät laø dòch vuï ñaøo taïo, dòch vuï ñaøo taïo ñaëc bieät ôû choã keát quaû cuoái cuøng cuûa quaù trình söû duïng dòch vuï laø con ngöôøi, quaù trình cung caáp dòch vuï ñaøo taïo seõ cung caáp cho hoï nhöõng tri thöùc caàn thieát vaø reøn luyeän phöông phaùp hoïc taäp, phöông phaùp tö duy, taïo cô sôû cho vieäc töï hoïc, töï tìm kieám thoâng tin vaø kieán thöùc, naêng löïc saùng taïo vaø ñoäc laäp suy nghó ñeå hoï coù theå ñaûm nhaän ñöôïc nhöõng coâng vieäc chuyeân moân nhaát ñònh sau khi toát nghieäp, coù khaû naêng nhaän ñònh, suy luaän vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà do thöïc teá ñaët ra (chuù yù khaùi nieäm “ñaøo taïo” ôû ñaây heïp hôn nhieàu so vôùi “giaùo duïc” veà tính nhaân vaên vaø ñöôïc cuï theå hoaù laø ñaøo taïo chuyeân moân). Xem ñaøo taïo laø moät hình thöùc dòch vuï neân sinh vieân söû duïng dòch vuï ñaøo taïo cuõng ñöôïc xem laø khaùch haøng, do ñoù nhöõng nghieân cöùu nhaém vaøo vieäc naâng cao giaù trò caûm nhaän cuûa khaùch haøng hay nhaém ñeán muïc tieâu hoaøn thieän ñoái ña dòch vuï vì khaùch haøng ñöôïc tieán haønh trong lónh vöïc naøy laø caàn thieát laø hôïp lyù. Nhaát laø trong khung caûnh caïnh tranh trong ñaøo taïo ñaïi hoïc vöøa moâ taû ôû treân. 3 Töø ñoù muïc tieâu cuûa nghieân cöùu naøy laø nhaèm nhaän ñònh nhöõng khía caïnh maø sinh vieân ñaïi hoïc coâng laäp söû duïng khi hoï ñaùnh giaù giaù trò dòch vuï ñaøo taïo nhaän ñöôïc töø toå chöùc cung caáp dòch vuï, ngoaøi vieäc nhaän dieän caùc khía caïnh chung cuûa giaù trò caûm nhaän, cuoäc ngieân cöùu coøn ñieàu tra tính tình huoáng cuûa giaù trò caûm nhaän qua vieäc khaûo saùt nhöõng söï khaùc bieät trong loái ñaùnh giaù cuûa sinh vieân khaùc nhau veà ngaønh hoïc vaø thôøi gian vaøo tröôøng veà giaù trò dòch vuï; sau ñoù nghieân cöùu coøn nhaèm xaùc ñònh taàm quan troïng töông ñoái giöõa giaù trò caûm nhaän vaø söï haøi loøng cuûa sinh vieân veà chaát löôïng giaûng daïy ñoái vôùi söï ñaùnh giaù toaøn dieän cuûa hoï veà dòch vuï ñaøo taïo cuûa toå chöùc. Töø ñoù ñöa ra nhöõng gôïi yù veà caùch thieát keá caùc chieán löôïc cuûng coá giaù trò caûm nhaän cho sinh vieân. Moät khi sinh vieân ñaõ ñöôïc xaùc ñònh laø khaùch haøng cuûa quaù trình cung caáp dòch vuï ñaøo taïo trong moâi tröôøng ñaïo hoïc thì caùc khaûo saùt veà chaát löôïng hay giaù trò cuûa loaïi hình dòch vuï naøy ñeàu caàn ñöùng vaøo vò trí cuûa sinh vieân ñeå choïn ñöôïc goùc nhìn chính xaùc, ñeå baûo ñaûm cho caùc keát quaû ñaùnh giaù laø coù tính thieát thöïc vaø coù giaù trò söû duïng cao. Do haïn cheá veà thôøi gian cuõng nhö ñieàu kieän vì ñaây laø ñeà taøi nghieân cöùu caù nhaân neân muïc tieâu khaûo saùt giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo cuûa sinh vieân caùc ñaïi hoïc coâng laäp ñöôïc taùc giaû Luaän vaên khoanh vuøng thöïc hieän taïi Khoa Kinh teá cuûa tröôøng Ñaïi hoïc Thuyû saûn Nha Trang laø nôi taùc giaû ñang coâng taùc. Caùc keát quaû nghieân cöùu phaùt hieän ñöôïc treân sinh vieân Khoa Kinh teá seõ laø cô sôû ban ñaàu ñeå taùc giaû coù nhöõng nhaän ñònh veà caùch thöùc sinh vieân caùc ñaïi hoïc coâng laäp caûm nhaän veà giaù trò dòch vuï nhaø tröôøng ñang cung caáp cho hoï, töø ñoù hình thaønh thang ño giaù trò caûm nhaän söû duïng cho nhöõng nghieân cöùu môû roäng hôn sau naøy, beân caïnh ñoù gôïi yù caùc phöông höôùng thuùc ñaåy giaù trò dòch vuï ñaøo taïo cuûa caùc nhaø tröôøng. Ngoaøi ra keát quaû nghieân cöùu cuõng cung caáp nhöõng 4 thoâng tin höõu ích cho chính ban quaûn trò Khoa Kinh teá cuûa ÑH Thuyû saûn ñeå caûi thieän giaù trò dòch vuï ñaøo taïo cuûa Khoa. Töø phaïm vi nghieân cöùu ñaõ xaùc ñònh treân, ñoái töôïng ñöôïc choïn cho nghieân cöùu laø sinh vieân ñaïi hoïc chính quy cuûa Khoa Kinh teá cuûa Tröôøng ÑH Thuyû saûn, döõ lieäu ñöôïc thu thaäp baèng caùch phaùt baûn caâu hoûi ñeán sinh vieân cuûa Khoa theo taát caû caùc lôùp thuoäc caùc ngaønh vaø khoaù hoïc khaùc nhau. Baûn caâu hoûi söû duïng cho nghieân cöùu ñöôïc hình thaønh caên cöù treân thang ño giaù trò caûm nhaän trong ñaøo taïo ñaïi hoïc cuûa moät nghieân cöùu töông töï ôû nöôùc ngoaøi vaø ñöôïc hieäu chænh laïi cho phuø hôïp vôùi tình huoáng cuûa Vieät Nam baèng keát quaû cuûa phoûng vaán saâu. Soá baûn caâu hoûi thu veà ñöôïc choïn loïc laïi theo chaát löôïng vaø sau ñoù ñöôïc nhaäp lieäu vaø xöû lyù treân phaàn meàm SPSS. Caùc phöông phaùp phaân tích ña bieán nhö phaân tích phöông sai, hoài quy boäi, ANOVA… ñöôïc aùp duïng ñeå kieåm ñònh caùc giaû thuyeát khoa hoïc ñaët ra cho nghieân cöùu, hình thaønh nhöõng keát quaû cuï theå veà maët ñònh löôïng. Luaän vaên ñöôïc thieát keá goàm ba chöông nhö sau: Chöông 1: Cô sôû lyù luaän Trong chöông naøy taùc giaû toång hôïp laïi cô sôû lyù luaän veà giaù trò caûm nhaän vaø giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo. Chöông 2: Khaûo saùt giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo Noäi dung chöông 2 moâ taû tieán trình thöïc hieän khaûo saùt giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo taïi Khoa Kinh teá vaø trình baøy keát quaû phaân tích. Chöông 3: Keát luaän vaø kieán nghò Chöông naøy theå hieän nhöõng keát luaän ruùt ra töø keát quaû nghieân cöùu vaø caùc kieán nghò nhaèm gia taêng toái ña giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo. Cuoái cuøng laø caùc keát luaän chung cuûa nghieân cöùu. 5 Ñeà taøi nghieân cöùu ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng muïc ñích sau: xaùc ñònh raèng giaù trò chöùc naêng lieân quan ñeán tính thieát thöïc cuûa baèng caáp ÑH, giaù trò chöùc naêng theå hieän qua ñaùnh giaù cuûa sinh vieân veà moái quan heä hoïc phí – chaát löôïng, giaù trò xaõ hoäi, giaù trò caûm xuùc, giaù trò hình aûnh vaø giaù trò hieåu bieát laø nhöõng chæ daãn quan troïng veà giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân ñaïi hoïc coâng laäp; beân caïnh ñoù söï ñaùnh giaù toaøn dieän cuûa hoï veà dòch vuï ñaøo taïo cuûa toå chöùc chòu taùc ñoäng quan troïng cuûa söï haøi loøng veà chaát löôïng giaûng daïy maø toå chöùc cung caáp; ngoaøi ra caùc phaùn xeùt veà giaù trò ñöôïc chöùng minh laø coù tính tình huoáng theo ngaønh hoïc vaø thôøi gian hoïc taäp; vaø söï ñaùnh giaù cao hay thaáp cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo cuûa toå chöùc coù lieân quan vôùi vieäc hoï coù tieáp tuïc söû duïng laïi dòch vuï ñaøo taïo ñoù ñeå hoaøn thaønh caùc baäc hoïc cao hôn. 6 CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN 1.1 Giaù trò caûm nhaän Töø thaäp kyû cuoái cuûa theá kyû 20 khaùi nieäm “giaù trò caûm nhaän” ñaõ ñöôïc giôùi nghieân cöùu treân theá giôùi quan taâm ñeán, noù noåi leân nhö moät boä phaän caáu truùc ñoùng vai troø quan troïng ñoái vôùi söï soáng coøn cuûa nhieàu toå chöùc. Taàm quan troïng cuûa giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï theå hieän ôû choã noù ñöôïc xem nhö moät hình thöùc chính cuûa söï ñaùnh giaù cuûa khaùch haøng veà dòch vuï, vaø maëc duø ñöôïc giôùi nghieân cöùu veà Marketing thöøa nhaän nhö vaäy nhöng nhöõng coâng trình nghieân cöùu ñaõ coù cho ñeán nay vaãn cho thaáy raèng söï hieåu thaáu baûn chaát thaät söï cuûa boä phaän caáu truùc giaù trò dòch vuï vaø söï taùc ñoäng cuûa noù leân haønh vi cuûa khaùch haøng coøn raát giôùi haïn. Söï hieåu bieát thaáu ñaùo veà maët lyù thuyeát caùch khaùch haøng ñaùnh giaù giaù trò trong quaù trình thöïc teá söû duïng dòch vuï cuûa hoï thì vaãn coøn haïn cheá, nhöng caùc coâng trình nghieân cöùu thöïc teá veà caùch nhaän dieän nhöõng daáu hieäu ñaùnh daáu giaù trò caûm nhaän cuûa khaùch haøng ñeán nay toû ra coù nhieàu tieán trieån. Theo nhaø nghieân cöùu noåi tieáng trong lónh vöïc Marketing laø Philip Kotler thì “giaù trò” laø söï ñaùnh giaù cuûa khaùch haøng veà khaû naêng chung cuûa saûn phaåm thoaû maõn nhöõng nhu caàu cuûa mình. Giaù trò daønh cho khaùch haøng laø khoaûn cheânh leäch giöõa nhöõng giaù trò maø khaùch haøng nhaän ñöôïc töø vieäc sôû höõu vaø söû duïng saûn phaåm vôùi chi phí boû ra ñeå coù ñöôïc saûn phaåm. Khaùch haøng khoâng xeùt ñoaùn nhöõng giaù trò saûn phaåm vaø chi phí boû ra naøy moät caùch hoaøn toaøn veà maët ñònh löôïng, hoï xeùt ñoaùn theo “giaù trò caûm nhaän”. Ví duï, Fedex laø haõng chuyeån phaùt nhanh chieám 45% thò phaàn cuûa thò tröôøng chuyeån phaùt nhanh cuûa Myõ do noù noåi tieáng veà chaát löôïng dòch vuï chuyeån phaùt, tuy nhieân coù thöïc söï Fedex laø haõng vaän chuyeån 7 nhanh nhaát, ñaùng tin caäy nhaát khoâng? Vaø neáu ñuùng nhö vaäy thì dòch vuï raát toát aáy coù trò giaù ñuùng vôùi caùi giaù cao ngaát maø Fedex ñaõ ñònh cho dòch vuï cuûa mình khoâng? Caùc haõng chuyeån phaùt khaùc ví duï Postal Service tuyeân boá raèng dòch vuï cuûa hoï cuõng khoâng heà thua keùm maø giaù laïi reû hôn. Tuy nhieân Postal vaãn chæ daønh ñöôïc 8% thò phaàn. Vaán ñeà Postal phaûi ñoái ñaàu ôû ñaây chính laø phaûi laøm sao thay ñoåi ñöôïc giaù trò caûm nhaän cuûa khaùch haøng veà Fedex, khaùch haøng khoâng chæ thaáy ôû Feldex söï vaän chuyeån nhanh choùng vaø an toaøn maø coøn hôn theá nöõa, khi söû duïng Fedex hoï nhaän ñöôïc nhöõng giaù trò voâ hình khaùc, chaúng haïn nhö duøng dòch vuï cuûa Fedex laøm cho caû ngöôøi gôûi vaø ngöôøi nhaän caûm thaáy mình quan troïng hôn. Tuy nhieân, cho ñeán nay ñeå tìm kieám moät ñònh nghóa chính xaùc veà giaù trò vaãn laø moät vieäc raát khoù khaên ñoái vôùi caùc nhaø nghieân cöùu vì giaù trò ñöôïc xem nhö laø keát quaû cô baûn cuûa quaù trình tieâu duøng dòch vuï vaø caáu truùc cuûa giaù trò caûm nhaän cuûa khaùch haøng coù theå thay ñoåi theo boái caûnh thöïc teá ñöôïc quan saùt trong cuoäc nghieân cöùu. Trong caùc nghieân cöùu cuûa mình, caùc nhaø nghieân cöùu Doyle (1984); Hauser vaø Urban (1986) ñaõ moâ taû söï ñaùnh giaù cuûa khaùch haøng veà giaù trò nhö laø moät haøm soá cuûa caùc chi phí tieàn baïc vaø chi phí phi tieàn baïc (chi phí phi tieàn baïc chaúng haïn nhö nhöõng hao phí veà coâng söùc vaø thôøi gian lieân quan tôùi vieäc söû duïng dòch vuï ñaùnh ñoåi vôùi caùc lôïi ích nhaän laïi ñöôïc). Trong boái caûnh maø nghieân cöùu cuûa hoï moâ taû thì giaù trò vöøa coù tính tình huoáng vöøa coù tính caù nhaân vì moãi caù nhaân coù theå coù nhöõng chaáp nhaän khaùc nhau veà söï ñaùnh ñoåi vaø tuyø theo nhöõng tình huoáng khaùc nhau cuûa quaù trình tieâu duøng dòch vuï maø giaù trò coù theå ñöôïc ñònh nghóa khaùc nhau. Quan ñieåm treân cuõng ñöôïc Kotler vaø Dubois chia seû trong nghieân cöùu cuûa hoï naêm 1993, Kotler vaø Dubois ñaõ ñeà ra moät khuoân khoå khaùi nieäm cô baûn ñeå 8 nhaän dieän moät vaøi yeáu toá xaùc ñònh coù theå coù cuûa giaù trò dòch vuï chaúng haïn nhö chi phí tieàn baïc, nhöõng yeâu caàu ñoái vôùi dòch vuï, yeâu caàu ñoái vôùi hình aûnh cuûa toå chöùc, vaø nhöõng noã löïc veà tinh thaàn vaø theå chaát cuûa khaùch haøng nhaèm coù ñöôïc dòch vuï. Neáu tìm kieám roäng hôn nhöõng nghieân cöùu ñaõ coù, coù theå thaáy raèng nhieàu nhaø nghieân cöùu laïi ñònh nghóa boä phaän giaù trò khaùch haøng döôùi daïng moái quan taâm cuûa khaùch haøng veà chaát löôïng hoï nhaän ñöôïc so vôùi caùi giaù hoï ñaõ traû cho saûn phaåm hay dòch vuï. Ví duï nghieân cöùu cuûa Babin cuøng caùc ñoàng söï cuûa oâng naêm 1994 veà giaù trò cuûa thuù vui ñi mua saém laäp luaän raèng: giaù trò ñaïi dieän cho söï ñaùnh ñoåi giöõa chi phí vôùi lôïi ích vaø noù phaùt sinh töø caû hai yeáu toá chaát löôïng vaø giaù caû dòch vuï. Rust vaø Oliver chæ ra trong nghieân cöùu cuûa hoï veà giaù trò dòch vuï naêm 1993 raèng: giaù trò seõ taêng khi chaát löôïng taêng vaø giaù caû giaûm, vaø maëc duø giaù trò coù theå ñöôïc khaùi nieäm hoaù nhö söï phuï thuoäc vaøo giaù caû vaø chaát löôïng, Rust vaø Oliver vaãn löu yù ôû phaàn keát luaän cuûa nghieân cöùu raèng hoï chöa theå hieåu roõ veà caùch thöùc hai bieán naøy töông taùc vôùi nhau ñeå hình thaønh neân giaù trò. Trong nghieân cöùu veà dòch vuï ñieän thoaïi ñöôøng daøi tieán haønh naêm 1991 hai nhaø nghieân cöùu Bolton vaø Drew phaùt hieän raèng yeáu toá xaùc ñònh quan troïng nhaát cuûa giaù trò laø chaát löôïng. Hoï chuù yù raèng: giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï khaùc vôùi chaát löôïng vaø laø moät hình thöùc toaøn dieän hôn cuûa söï ñaùnh giaù cuûa khaùch haøng veà dòch vuï. Coøn theo caùc nghieân cöùu cuûa Holbrook laàn löôït vaøo naêm 1986 vaø 1994 thì giaù trò coù theå ñöôïc khaùi nieäm hoaù nhö söï ñaùnh giaù toaøn dieän veà quaù trình tieâu duøng dòch vuï,ï vaø cuõng gioáng nhö chaát löôïng vaø söï haøi loøng, giaù trò coù theå laø moät söï ñaùnh giaù cuï theå taïi moät thôøi ñieåm hoaëc laø moät söï ñaùnh giaù toaøn dieän trong moät thôøi gian daøi. 9 Trong caùc moâ hình lyù thuyeát lieân quan ñeán giaù trò caûm nhaän, taùc giaû khaù taâm ñaéc vôùi moâ hình cuûa Sheth veà lyù thuyeát giaù trò caûm nhaän khi tieâu duøng saûn phaåm dòch vuï. Sheth vaø caùc ñoàng söï cuûa oâng trong nghieân cöùu “Taïi sao ngöôøi ta ñaõ choïn mua caùi ngöôøi ta ñaõ mua- moät lyù thuyeát veà giaù trò tieâu duøng” (Why we buy what we buy: a theory of consumption values) ñaõ phaùt trieån moät lyù thuyeát quan troïng giaûi thích giaù trò tieâu duøng cô baûn daãn daét khaùch haøng khi hoï löïa thöïc hieän löïa choïn dòch vuï. Neàn taûng cuûa lyù thuyeát naøy ñaõ xem söï löïa choïn saûn phaåm - dòch vuï nhö moät haøm soá cuûa naêm giaù trò tieâu duøng ñoäc laäp phöùc taïp vaø coù theå khaùc nhau veà taàm quan troïng theo nhöõng tình huoáng khaùc nhau ñoái vôùi nhöõng khaùch haøng khaùc nhau. Naêm giaù trò tieâu duøng ñoù cuï theå laø: giaù trò chöùc naêng, giaù trò xaõ hoäi, giaù trò caûm xuùc, giaù trò thuoäc veà tri thöùc, vaø giaù trò theo ñieàu kieän. Cuï theå laø: - Giaù trò chöùc naêng coù lieân quan ñeán tính thieát thöïc kinh teá, ñeán nhöõng lôïi ích gaén keát vôùi vieäc sôû höõu ñöôïc saûn phaåm - dòch vuï ñöôïc khaùch haøng ñaùnh giaù treân moät chuoãi nhöõng thuoäc tính noåi baät nhö giaù caû, söï ñaùng tin caäy, tính laâu beàn. Ñieàu ñaùng chuù yù laø trong nhieàu nghieân cöùu khaùc, nhöõng vaán ñeà naøy ñöôïc nhaän dieän nhö nhöõng nhaân toá xaùc ñònh chaát löôïng. - Giaù trò xaõ hoäi lieân quan ñeán nhöõng lôïi ích nhaän ñöôïc töø söï gaén keát cuûa khaùch haøng vôùi nhöõng nhoùm xaõ hoäi cuï theå nhö baïn beø vaø nhöõng nhoùm coù lieân quan, Sheth ñaùnh giaù raèng giaù trò xaõ hoäi ñoùng moät vai troø quan troïng trong söï ñaùnh giaù cuûa khaùch haøng veà saûn phaåm - dòch vuï. - Giaù trò caûm xuùc ñöôïc Sheth moâ taû nhö khaû naêng cuûa saûn phaåm, dòch vuï gôïi leân nhöõng caûm xuùc hoaëc traïng thaùi tình caûm vaø noù ñöôïc ño löôøng theo moät aán töôïng chung veà caûm xuùc cuûa khaùch haøng ñoái vôùi ñoái töôïng. 10 - Giaù trò veà hieåu bieát ñöôïc ñònh nghóa trong nghieân cöùu cuûa Sheth vaø caùc ñoàng söï cuûa oâng nhö khaû naêng cuûa saûn phaåm – dòch vuï cung caáp söï môùi laï hoaëc söï thoaû maõn veà hieåu bieát. Giaù trò veà hieåu bieát ñöôïc xem xeùt nhö moät chöùc naêng cô baûn cuûa giaù trò vaø coù theå aûnh höôûng ñeán döï ñònh haønh vi vaø ñieàu chænh haønh vi cuûa khaùch haøng. - Cuoái cuøng, giaù trò ñieàu kieän ñöôïc moâ taû nhö moät taäp nhöõng tình huoáng maø khaùch haøng ñoái maët khi löïa choïn saûn phaåm – dòch vuï theo nghóa: laø nhöõng bieán hoaøn caûnh ñöôïc xem nhö coù taùc ñoäng vaøo söï ñaùnh giaù cuûa khaùch haøng veà lôïi ích cuûa saûn phaåm – dòch vuï 1.2 Giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo 1.2.1 Moâ hình giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo ñaõ hình thaønh qua caùc nghieân cöùu cuûa nöôùc ngoaøi Tìm kieám saâu hôn caùc nghieân cöùu thöïc teá veà giaù trò caûm nhaän ñaõ ñöôïc thöïc hieän trong lónh vöïc ñaøo taïo Ñaïi hoïc (ÑH) cuûa caùc nhaø nghieân cöùu theá giôùi nhaèm vaøo muïc ñích khaûo saùt khaùi nieäm giaù trò dòch vuï ñaøo taïo theo ñaùnh giaù cuûa sinh vieân taùc giaû gaëp ñöôïc nghieân cöùu do Gaston LeBlanc vaø Nha Nguyeân thöïc hieän naêm 1999 ñeå khaûo saùt giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân trong tình huoáng cuûa moät tröôøng ÑH nhoû chuyeân ngaønh Kinh teá taïi Canada. Ñaùng chuù yù ôû choã nghieân cöùu naøy döïa treân moâ hình lyù thuyeát veà giaù trò caûm nhaän do Sheth ñaõ xaây döïng, töùc laø naêm giaù trò tieâu duøng cuï theå laø giaù trò chöùc naêng, giaù trò xaõ hoäi, giaù trò caûm xuùc, giaù trò thuoäc veà tri thöùc, vaø giaù trò theo ñieàu kieän trong nghieân cöùu veà moâ hình giaù trò caûm nhaän cuûa Sheth ñaõ hình thaønh neàn taûng cho nghieân cöùu khaùm phaù veà giaù trò dòch vuï ñaøo taïo cuûa Le Blanc vaø Nha Nguyen. Hai nhaø nghieân cöùu naøy ñaõ duøng phöông phaùp phoûng vaán nhoùm ñeå xaây döïng caùc muïc hoûi lieân quan ñeán giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo cuûa tröôøng Kinh teá taïi Canada, ño löôøng 11 treân moät thang ño Likert 7 ñieåm. Keát quaû phaân tích cuûa hoï ñaõ nhaän dieän 6 yeáu toá cô baûn ñaïi dieän cho 6 thaønh phaàn caáu taïo neân giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân tröôøng kinh teá ñoù veà dòch vuï ñaøo taïo, coù theå ñöôïc moâ taû nhö sau: - Yeáu toá 1 ñöôïc xem laø “giaù trò chöùc naêng” bao goàm nhöõng muïc hoûi veà tính thieát thöïc kinh teá cuûa baèng caáp ngaønh kinh teá vaø giaù trò cuûa noù ñoái vôùi sinh vieân trong vieäc tìm vieäc laøm trong töông lai vaø trong vieäc ñaït ñöôïc nhöõng nguyeän voïng veà ngheà nghieäp cuûa hoï. - Yeáu toá 2 laø “giaù trò veà tri thöùc” lieân quan ñeán khaû naêng cuûa tröôøng Kinh teá cung caáp dòch vuï giaùo duïc coù chaát löôïng ñeán sinh vieân thoâng qua kieán thöùc vaø söï dìu daét cuaû caùc caùn boä giaûng daïy. - Yeáu toá 3 ñöôïc ñaët teân laø “giaù trò hình aûnh” vôùi caùc thaønh phaàn cuûa noù laø caùc muïc hoûi ñaïi dieän cho nieàm tin cuûa sinh vieân raèng hình aûnh tröôøng hoï taïo döïng neân coù lieân heä gaàn guõi vôùi giaù trò taám baèng cuûa hoï. - Yeáu toá 4 goïi laø “giaù trò caûm xuùc” lieân quan vôùi nhöõng traïng thaùi xuùc caûm cuûa sinh vieân döôùi hình thöùc nhöõng caûm nhaän toát cuûa sinh vieân veà chuyeân ngaønh hoï hoïc. - Yeáu toá 5 cuõng ñöôïc xaùc ñònh laø “giaù trò chöùc naêng” nhöng döôùi daïng moái quan heä hoïc phí-chaát löôïng bao goàm nhöõng muïc hoûi lieân quan ñeán nhöõng thöù sinh vieân tin raèng hoï ñang ñaït ñöôïc so vôùi nhöõng caùi hoï boû ra; noù lieân quan ñeán lyù thuyeát con ngöôøi kinh teá vaø lieân quan ñeán moái quan heä toàn taïi giöõa giaù caû vaø chaát löôïng khi hoï xem xeùt giaù trò - Yeáu toá 6 laø “giaù trò xaõ hoäi” caáu thaønh töø nhöõng lôïi ích maø sinh vieân nhaän ñöôïc töø vieäc coù baïn beø trong lôùp cuõng nhö trong caùc nhoùm vaø caùc hoaït ñoäng XH laøm taêng theâm giaù trò cho nhöõng kinh nghieäm hoïc taäp cuûa hoï. 12 Keát quaû nghieân cöùu naøy chæ ra raèng giaù trò chöùc naêng döôùi daïng nhaän thöùc cuûa sinh vieân veà moái lieân heä giöõa hoïc phí vaø chaát löôïng; caùc kieán thöùc ñaït ñöôïc; giaù trò chöùc naêng theå hieän qua tính thieát thöïc kinh teá (trong vieäc tìm kieám vieäc laøm vaø ñaït ñöôïc muïc tieâu ngheà nghieäp) cuûa baèng caáp; hình aûnh cuûa tröôøng; cuõng nhö giaù trò xaõ hoäi vaø giaù trò caûm xuùc laø nhöõng chæ daãn quan troïng veà giaù trò caûm nhaän trong ñaøo taïo ÑH. Nhö vaäy cuoäc nghieân cöùu cuûa Nha Nguyeân vaø Gaston LeBlanc ñaët neàn taûng treân moâ hình 5 yeáu toá giaù trò cuûa Sheth ñaõ hình thaønh moät moâ hình lyù thuyeát môùi coù theå söû duïng cho vieäc khaûo saùt giaù trò caûm nhaän trong lónh vöïc cung caáp dòch vuï giaùo duïc ÑH cho sinh vieân ngaønh Kinh teá vôùi 6 khía caïnh cô baûn, trong ñoù coù moät khía caïnh ñöôïc khaùm phaù theâm so vôùi moâ hình cuûa Sheth laø giaù trò hình aûnh cuûa toå chöùc do lónh vöïc ñaøo taïo ÑH coù ñaëc thuø laø phaàn lôùn caùc khaùch haøng (töùc laø sinh vieân) söû duïng dòch vuï naøy mong muoán tích luyõ khaû naêng trôû thaønh moät ngöôøi laøm thueâ thaønh coâng, do ñoù hình aûnh cuûa toå chöùc cung caáp dòch vuï taùc ñoäng khoâng nhoû ñeán söï khôûi ñaàu cuûa hoï. Tuy nhieân baùo caùo cuûa nghieân cöùu cho thaáy raèng keát quaû nghieân cöùu khoâng nhaän dieän ñöôïc boä phaän giaù trò ñieàu kieän trong tình huoáng khaûo saùt giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo ÑH; vaø giaù trò chöùc naêng theo lyù thuyeát cuûa Sheth thì ñöôïc taùch thaønh hai boä phaän rieâng bieät laø giaù trò chöùc naêng thoaû maõn öôùc muoán vaø giaù trò chöùc naêng lieân quan ñeán moái quan heä giöõa hoïc phí ñaõ ñoùng vaø chaát löôïng ñaøo taïo nhaän ñöôïc taïi tröôøng ÑH; beân caïnh ñoù hai nhaø nghieân cöùu naøy nhaän dieän ñöôïc theâm boä phaän giaù trò hình aûnh vôùi thaønh phaàn cuûa noù laø caùc muïc hoûi ñaïi dieän cho nieàm tin cuûa sinh vieân raèng hình aûnh maø tröôøng hoï ñaõ taïo döïng neân coù lieân heä gaàn guõi vôùi giaù trò taám baèng cuûa hoï. Toùm laïi giaù trò dòch vuï ñaøo taïo theo caûm nhaän cuûa sinh vieân trong khung caûnh tröôøng ÑH chuyeân ngaønh kinh teá ñöôïc xaùc ñònh goàm 6 boä phaän caáu thaønh laø: Giaù trò chöùc naêng lieân quan ñeán tính thieát thöïc kinh teá 13 cuûa baèng caáp ÑH, giaù trò chöùc naêng lieân quan ñeán moái quan heä hoïc phí – chaát löôïng, giaù trò hình aûnh, giaù trò caûm xuùc, giaù trò hieåu bieát vaø giaù trò xaõ hoäi. Boä thang ño xaây döïng trong nghieân cöùu Nha Nguyeân vaø Gaston LeBlanc ñöôïc taùc giaû vaän duïng cho nghieân cöùu khaùm phaù veà giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân trong khung caûnh ñaøo taïo ÑH coâng laäp cuûa Vieät Nam nhaèm muïc tieâu tìm ra nhöõng giaù trò boä phaän hình thaønh giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo cuûa tröôøng, xem xeùt söï khaùc bieät trong ñaùnh giaù cuûa sinh vieân veà giaù trò theo ngaønh hoïc, khoaù hoïc. Tuy nhieân tröôùc khi söû duïng boä thang ño ñoù ñaõ ñöôïc hieäu chænh laïi cho phuø hôïp ñaëc ñieåm taâm lyù cuûa sinh vieân Vieät Nam qua thoâng tin töø caùc cuoäc phoûng vaán saâu cuûa taùc giaû ñoái vôùi sinh vieân, vaán ñeà naøy seõ ñöôïc taùc giaû moâ taû caën keõ hôn trong nhöõng phaàn sau. 1.2.2 Nhöõng coâng trình nghieân cöùu ñaõ coù trong nöôùc lieân quan ñeán giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo Ñoù laø boái caûnh cuûa theá giôùi, coøn ôû nöôùc ta, ñaõ coù caùc moät soá nghieân cöùu lieân quan ñeán khaùi nieäm “giaù trò daønh cho khaùch haøng” hay “giaù trò caûm nhaän” trong lónh vöïc Marketingï do caùc coâng ty kinh doanh thuaàn tuùy tieán haønh; tuy nhieân, rieâng “dòch vuï ñaøo taïo” vaãn coøn laø moät khaùi nieäm khaù môùi meû vaø coù nhieàu tranh luaän neân caùc nghieân cöùu saâu veà giaù trò caûm nhaän trong lónh vöïc giaùo duïc ñaëc bieät laø giaùo duïc ÑH haàu nhö chöa thaáy ngoaøi ñeà taøi nghieân cöùu Khoa hoïc cuûa Tieán só Hoaøng Thò Phöông Thaûo vaø Thaïïc só Hoaøng Troïng hieän ñang ñöôïc thöïc hieän taïi tröôøng ÑH Kinh teá. Ñeà taøi nghieân cöùu Khoa hoïc naøy cuõng aùp duïng boä thang ño cuûa Nha Nguyeân vaø Gaston LeBlanc tuy nhieân ñieåm khaùc bieät vôùi nghieân cöùu taïi ÑH Thuûy saûn Nha Trang laø ôû choã hai nhaø nghieân cöùu cuûa ÑH Kinh teá vaän duïng trieät ñeå boä thang ño ñoù, ngoaøi ra nghieân cöùu cuûa hoï coøn môû roäng ñeán caû vieäc khaûo saùt chaát löôïng dòch vuï ñaøo taïo theo caûm nhaän cuûa sinh 14 vieân, sau ñoù hoï söû duïng moâ hình SEM ñeå ño löôøng xem giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo hay chaát löôïng caûm nhaän taùc ñoäng maïnh hôn ñeán söï haøi loøng cuûa sinh vieân. Ñeà taøi naøy vaãn trong quaù trình thöïc hieän chöù chöa nghieäm thu neân taùc giaû khoâng coù ñieàu kieän tham khaûo ñeå phaùt trieån theâm nghieân cöùu cuûa mình, tuy nhieân vaän duïng nhöõng kieán thöùc tieáp thu ñöôïc trong quaù trình hoïc taäp vaø thöøa keá caùc nghieân cöùu cuûa theá giôùi, taùc giaû Luaän vaên vaãn maïnh daïn thöïc hieän treân cô sôû coù nhöõng ñieàu chænh phuø hôïp vôùi thöïc teá veà khaû naêng tö duy vaø quan ñieåm cuûa sinh vieân Vieät Nam. Taùc giaû coá gaéng ñeå nhaän dieän caùc thaønh phaàn tham gia vaøo quaù trình sinh vieân thöïc hieän xeùt ñoaùn giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo vaø phaùt trieån saâu hôn moät soá hieåu bieát khaùc nhö khaùc bieät giöõa khoùa hoïc, ngaønh hoïc ñeán söï xeùt ñoaùn giaù trò. Quan heä giöõa söï haøi loøng ñoái vôùi chaát löôïng hoaït ñoäng giaûng daïy vaø caûm nhaän veà giaù trò dòch vuï ñeán ñaùnh giaù toaøn dieän veà dòch vuï ñaøo taïo. Tìm kieán moái lieân heä giöõa söï ñaùnh giaù toaøn dieän cuûa sinh vieân ñoái vôùi dòch vuï ñaøo taïo vaø döï ñònh hoïc taäp tieáp cuûa hoï taïi Khoa Kinh teá ôû baäc hoïc sau ñaïi hoïc. Töø caùc keát luaän ruùt ra, taùc giaû ñeà xuaát nhöõng kieán nghò veà caùc bieän phaùp caûi caùch ñem laïi cho sinh vieân nhieàu giaù trò hôn. 1.3 Thöïc traïng cuûa Giaùo duïc ÑH Vieät Nam 1.3.1 Giaùo duïc ÑH Vieät Nam hieän nay Neàn giaùo duïc Vieät Nam töø sau caùch maïng thaùng 8 naêm 1945 ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp to lôùn cho söï nghieäp baûo veä toå quoác vaø xaây döïng ñaát nöôùc, töø hôn 95% daân soá muø chöõ vaøo naêm 1945, ñeán nay tình theá ñaõ ñaûo ngöôïc vôùi gaàn 94% daân soá töø 15 tuoåi trôû leân bieát chöõ, ñaõ xaây döïng hoaøn chænh moät heä thoáng giaùo duïc quoác daân töø maàm non ñeán ñaïi hoïc, taàng taàng lôùp lôùp thanh nieân ñöôïc ñaøo taïo qua caùc tröôøng hoïc cuûa nöôùc ta ñaõ vaø ñang hoaït ñoäng tích cöïc vaø hieäu quaû treân 15 taát caû caùc lónh vöïc coâng taùc töø kinh teá xaõ hoäi ñeán an ninh quoác phoøng vaø quan heä quoác teá… thaät laø nhöõng thaønh töïu ñaùng traân troïng. Tuy nhieân, böôùc vaøo theá kyû 21, giaùo duïc VN cuõng ñang ñaët ra nhöõng vaán ñeà maø toaøn xaõ hoäi hieän nay phaûi traên trôû. Maëc duø hôn 10 naêm qua Giaùo duïc ñaøo taïo ñaõ ñöôïc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ñaët thaønh quoác saùch haøng ñaàu nhöng ñöùng tröôùc nhöõng thaùch thöùc môùi cuûa thôøi ñaïi trong cuoäc ñua tranh quyeát lieät veà moïi maët ñang dieãn ra treân toaøn caàu, neàn giaùo duïc VN ñang boäc loä nhöõng yeáu ñieåm, baát caäp caàn ñöôïc phaân tích nghieâm tuùc vaø sôùm khaéc phuïc. Ñaëc bieät trong tình hình ñoù giaùo duïc ÑH ñoøi hoûi söï chaán chænh caáp baùch hôn caû vì giaùo duïc ÑH giöõ vai troø chuû ñaïo trong toaøn boä heä thoáng giaùo duïc do noù taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán trình ñoä phaùt trieån cuûa khoa hoïc vaø coâng ngheä cuûa moät ñaát nöôùc. Caùc nöôùc phaùt trieån treân theá giôùi hieän nay ñaït ñöôïc vò trí hieän taïi vôùi nhöõng thaønh töïu röïc rôõ ñeàu nhôø ñaõ bieát laáy giaùo duïc ÑH laøm ñoøn baåy thaønh coâng. Cuoäc caùch maïng coâng ngheä vaø xu theá kinh teá tri thöùc toaøn caàu hieän nay caøng neâu cao hôn nöõa vai troø cuûa giaùo duïc ÑH ñoái vôùi söï thònh suy cuûa taát caû caùc nöôùc. Ñeå ñaùnh giaù cuï theå hôn veà giaùo duïc ÑH cuûa VN, taùc giaû ñi theo höôùng maø nhieàu nhaø nghieân cöùu hieän nay ñaõ thöïc hieän, ñoù laø xuaát phaùt töø muïc tieâu ñaøo taïo cuûa giaùo duïc ÑH, xem xeùt nhöõng yeáu keùm vaø noåi coäm hieän nay cuûa giaùo duïc ÑH nöôùc ta theo muïc tieâu ñaøo taïo hieän nay thì thaáy taäp trung ôû maáy ñieåm sau : - Chöông trình vaø noäi dung ñaøo taïo keùm tính thieát thöïc, ít lieân heä vôùi caùc hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc, ít nhaém tôùi khaû naêng laøm ñöôïc vieäc vaø khaû naêng tìm vieäc laøm sau khi ra tröôøng, quaù naëng veà lyù thuyeát maø nheï veà thöïc haønh, thöïc tieãn. Do vaäy sinh vieân hoïc taäp vaát vaû, chòu nhieàu aùp löïc maø 16 sau khi toát nghieäp laïi khoù tìm vieäc laøm vaø khoù thích nghi vôùi thöïc teá, khoâng laøm ñöôïc vieäc. - Phöông phaùp giaûng daïy theo loái truyeàn thuï moät chieàu thuï ñoäng Thaày noùi- troø ghi (maø kie._.án thöùc cuûa thaày cuõng thöôøng laø kieán thöùc saùch vôû, thieáu kinh ngieäm thöïc teá do thaày ít coù ñieàu kieän thöïc hieän nghieân cöùu khoa hoïc), haàu nhö khoâng söû duïng phöông tieän tin hoïc hoã trôï giaûng daïy. Caùch daïy aùp ñaët aáy cuøng vôùi khoái löôïng kieán thöùc bò nhoài nheùt laøm cho sinh vieân khoâng ñöôïc phaùt huy tính ñoäc laäp trong suy nghó, thieáu khaû naêng saùng taïo, thieáu söï say meâ tìm toøi khaùm phaù trong hoïc taäp maø chæ hoïc ñeå ñoái phoù. - Neàn giaùo duïc ÑH cuûa ta keùm tính lieân thoâng ngay trong nöôùc chöù chöa keå ngoaøi nöôùc, neân moïi ngöôøi khoâng ñöôïc taïo ñieàu kieän ñeå vöøa hoïc vöøa laøm hay laøm roài laïi hoïc neân khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu muoán hoïc taäp suoát ñôøi ñeå thích öùng vôùi moâi tröôøng soáng luoân bieán ñoäng. - Tình hình giaùo duïc ÑH hieän nay coøn gaây nhieàu suy ngaãm laøm xuaát hieän yeâu caàu muoán chaán höng neàn giaùo duïc laø do khoaûng töø naêm 1985 Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo baét ñaàu taêng quy moâ ñaøo taïo ñaïi hoïc, ña daïng hoaù caùc loaïi hình ñaøo taïo ñeå ñaùp öùng nhu caàu hoïc taäp ngaøy caøng taêng cuûa nhaân daân. Caùc tröôøng ñaïi hoïc ñeàu taêng chæ tieâu tuyeån sinh, môû theâm caùc lôùp ñaøo taïo khoâng chính quy; caùc tröôøng ñaïi hoïc baùn coâng, daân laäp, tö thuïc laàn löôït ra ñôøi. Nhöng chuùng ta ñaõ khoâng chuaån bò toát cho vieäc phaùt trieån quy moâ ñaøo taïo aáy, soá löôïng sinh vieân taêng leân nhieàu laàn trong khi ñoäi nguõ giaûng vieân, thö vieän, phoøng thí nghieäm, cô sôû vaät chaát kyõ thuaät khoâng ñöôïc taêng cöôøng phuø hôïp neân chaát löôïng ñaøo taïo ñaïi hoïc ñaõ bò aûnh höôûng ñaùng keå . - Beân caïnh ñoù laø nhöõng hieän töôïng nhö chöông trình hoïc quaù taûi, toå chöùc thi cöû khoâng hôïp lyù, tieâu cöïc trong thi tuyeån sinh ñaïi hoïc, tình traïng mua baùn baèng caáp, caùc cuoäc ñua chen vaøo caùc tröôøng ÑH,… ñang laøm söï baát bình trong xaõ 17 hoäi ngaøy caøng taêng, laøm roái loaïn kyû cöông vaø maát loøng tin cuûa nhaân daân vaøo giôùi trí thöùc, laøm maát uy tín cuûa ñaøo taïo ñaïi hoïc. - Ngoaøi nhöõng hieän töôïng keå treân thì nhöõng ngöôøi coù taâm huyeát vaø hieåu bieát veà giaùo duïc ñeàu nhaän thaáy roõ ñieàu quan troïng hôn caû laø söï tuït haäu cuûa giaùo duïc ÑH Vieät Nam so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi vaø do ñoù keùo theo söï baát caäp cuûa heä thoáng giaùo duïc ÑH hieän nay so vôùi muïc tieâu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc trong thôøi kyø môùi vaø yeâu caàu phaùt trieån con ngöôøi Vieät Nam trong theá kæ 21. 1.3.2 Ñaëc ñieåm cuûa Khoa kinh teá – ÑH Thuyû saûn Nha Trang Khoa Kinh teá khai sinh khaù muoän so vôùi tuoåi cuûa tröôøng ÑH Thuyû saûn Nha Trang (Tieàn thaân cuûa Tröôøng ÑH Thuyû saûn laø Khoa Thuyû saûn ñöôïc thaønh laäp ngaøy 01/8/1959 taïi Hoïc vieän Noâng Laâm Haø Noäi - nay laø Tröôøng ÑH Noâng nghieäp I Haø Noäi. Ngaøy 16/8/1966, theo quyeát ñònh soá 155-CP cuûa Thuû töôùng Chính Phuû, khoa Thuyû saûn taùch thaønh tröôøng Thuyû saûn, sau ngaøy thoáng nhaát ñaát nöôùc, tröôøng chuyeån ñòa ñieåm töø Haûi Phoøng vaøo Nha Trang vaø laáy teân laø tröôøng ÑH Haûi saûn, töø naêm 1980 chính thöùc ñoåi teân thaønh tröôøng ÑH Thuyû saûn Nha Trang), Khoa ñöôïc thaønh laäp chính thöùc naêm 1982 vôùi moät chuyeân ngaønh chuû ñaïo laø Kinh teá thuyû saûn. Theo xu theá phaùt trieån cuûa ñaøo taïo ÑH nöôùc ta, Khoa Kinh teá cuõng môû roäng quy moâ vaø loaïi hình ñaøo taïo, phaùt trieån theâm ba chuyeân ngaønh nöõa laø Keá toaùn doanh nghieäp, Quaûn trò kinh doanh (naêm 1997) vaø Thöông maïi (naêm 2003). Cô sôû vaät chaát phuïc vuï ñaøo taïo cuûa Khoa cuõng khoâng ngöøng ñöôïc môû roäng vôùi heä thoáng giaûng ñöôøng naêm taàng tieän nghi coù söùc chöùa 60 ñeán 150 sinh vieân/phoøng, coù phoøng chuyeân duøng vôùi caùc thieát bò daønh rieâng cho caùc moân hoïc söû duïng caùc phöông tieän giaûng daïy hieän ñaïi. Phoøng maùy tính cuûa Khoa phuïc vuï vieäc thöïc haønh cuûa sinh vieân ñöôïc trang bò heä thoáng maùy môùi, caáu hình 18 maïnh vaø ñuû caùc thieát bò hoã trôï tieân tieán, naèm lieàn keà heä thoáng vaên phoøng cuûa caùc Boäï moân vaø caùc toå chöùc ñoaøn theå cuûa Khoa, caùch khoâng xa khu giaûng ñöôøng chính. Löïc löôïng giaûng vieân treû ñöôïc boå sung töø nhieàu nguoàn taïo söï môû mang vaø giao thoa tri thöùc. Trình ñoä cuûa giaûng vieân khoâng ngöøng ñöôïc cuûng coá qua caùc lôùp ñaøo taïo ngaén ngaøy vaø caùc lôùp hoïc sau ñaïi hoïc trong cuõng nhö ngoaøi nöôùc. Naêm 2004 Khoa môû theâm caáp ñaøo taïo sau ñaïi hoïc chuyeân ngaønh Kinh teá thuyû saûn, hieän nay ñang ñaøo taïo khoaù thöù 2. Tuy nhieân do quy moâ ñaøo taïo khaù lôùn vôùi nhieàu heä laïi phaân taùn taïi nhieàu ñòa phöông treân toaøn quoác, do nguoàn löïc chöa ñuû maïnh neân söï thieáu huït vaø khoâng baûo ñaûm chaát löôïng phuïc vuï hoaøn haûo laø khoù traùnh ñöôïc. Thöïc teá naøy ñaõ laøm giaûm suùt söï haøi loøng trong sinh vieân, taïo ra nhöõng phaøn naøn duø Khoa ñaõ luoân coá gaéng heát mình. Cuøng vôùi nhöõng khoù khaên do ñieàu kieän ñòa lyù baát lôïi gaây ra, do thaâm nieân ñaøo taïo coøn ngaén nguûi vaø hình aûnh chöa ñaäm neùt, Khoa Kinh teá thöïc söï ñang ñöùng tröôùc nhöõng thaùch thöùc lôùn trong cuoäc caïnh tranh giaùo duïc ÑH ngaøy caøng gay gaét. Toùm laïi, hieän traïng cuûa Khoa Kinh teá – ÑH Thuyû saûn cuõng naèm trong boái caûnh chung cuûa heä thoáng ÑH coâng laäp cuûa Vieät Nam vôùi haøng loaït khoù khaên phaûi ñoái maët trong tieán trình hoäi nhaäp, coäng vôùi haøng loaït haïn cheá ñaõ hình thaønh qua quaù trình phaùt trieån, taát caû ñeàu ñoøi hoûi caàn coù nhöõng ñoåi thay tích cöïc vaø cô baûn. Tuy nhieân neân baét ñaàu töø ñaâu? Töø tö duy, quy moâ ñaøo taïo hay chöông trình, ñoäi nguõ giaûng vieân…? Trong khi moät laùng gieàng gaàn guõi cuûa chuùng ta laø ñaûo quoác Singapore ñang treân ñöôøng xaây döïng thaønh moät trung taâm ñaøo taïo chaát löôïng cao cuûa toaøn khu vöïc maø chuùng ta vaãn coøn ñang loay hoay tìm vò trí ñeå ñaët ñoøn baåy cho neàn giaùo duïc ÑH cuûa chuùng ta khoâng chöøng seõ quaù treã. Taùc giaû khoâng laïm baøn theâm veà quan ñieåm maø chæ nghó raèng trong khi chôø ñôïi caùc nhaø hoaïch 19 ñònh chính saùch tìm ñöôïc caùc bieän phaùp ñuùng ñaén vaø phuø hôïp, caùc tröôøng ÑH coâng laäp caàn töï ñoåi môùi mình tröôùc, taùc giaû trình baøy ra ñaây phaùt bieåu cuûa GS Phaïm Phuï – ÑH Baùch Khoa thay cho yù kieán cuûa mình “Ñaõ ñeán luùc giaùo duïc ÑH phaûi tieán gaàn hôn ñeán quan nieäm: dòch vuï giaùo duïc laø moät loaïi haøng hoaù coâng khoâng thuaàn tuyù”. Vôùi nhaän thöùc nhö vaäy thì vieäc tìm hieåu giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân veà loaïi hình dòch vuï ñaøo taïo naøy laø vieäc caàn laøm trong tieán trình xaùc ñònh caùch phöông phaùp caûi taïo vaø hoaøn thieän noù theo höôùng nhaém ñeán khaùch haøng, bôûi phaûi hieåu khaùch haøng nghó gì thì môùi laø haøi loøng hoï ñöôïc. Laøm khaùch haøng haøi loøng laø chìa khoaù ñeå chieán thaéng trong caïnh tranh. Nghieân cöùu veà giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân maø taùc giaû tieán haønh cuõng phuø hôïp trong boái caûnh Khoa Kinh teá ñang caàn thöïc hieän raø soaùt laïi toaøn boä quaù trình cung caáp dòch vuï ñaøo taïo cuûa mình töø goùc nhìn cuûa sinh vieân chöù khoâng phaûi cuûa nhaø quaûn lyù ñeå tìm hieåu caùch thöùc sinh vieân ñaùnh giaù giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo cuûa Khoa, töø ñoù ñöa ra nhöõng gôïi yù cuï theå veà caùc phöông phaùp cuûng coá giaù trò dòch vuï ñaøo taïo cuûa Khoa trong caûm nhaän cuûa sinh vieân. 20 CHÖÔNG 2 : KHAÛO SAÙT GIAÙ TRÒ CAÛM NHAÄN CUÛA SINH VIEÂN VEÀ DÒCH VUÏ ÑAØO TAÏO Nhö taùc giaû ñaõ trình baøy, cô sôû lyù luaän veà maët hoïc thuaät cuûa vaán ñeà nghieân cöùu laø “giaù trò dòch vuï” noùi chung vaø ”giaù trò dòch vuï ñaøo taïo” noùi rieâng vaãn chöa ñònh hình hoaøn toaøn, caùc hieåu bieát coù ñöôïc ñeàu caên cöù treân caùc nghieân cöùu thöïc nghieäm. Tuy nhieân qua nghieân cöùu moâ hình giaù trò caûm nhaän trong ñaøo taïo ÑH cuûa hai nhaø nghieân cöùu Nha Nguyen vaø LeBlanc taùc giaû nhaän ñònh raèng caáu truùc giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân Vieät Nam ñoái vôùi dòch vuï ñaøo taïo ñaïi hoïc cuï theå hoaù trong khung caûnh cuûa khoa Kinh teá - ÑH Thuûy saûn tuy coù 6 boä phaän töông ñoàng vôùi moâ hình giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân ÑH nöôùc ngoaøi nhöng vaãn seõ coù neùt khaùc bieät do ñaëc ñieåm rieâng cuûa ñoái töôïng: - Thöù nhaát, quan ñieåm troïng baèng caáp baét reã laâu ñôøi trong nhaän thöùc cuûa xaõ hoäi Vieät Nam cuøng vôùi vieäc ñaùnh giaù cao tuyeät ñoái giaù trò cuûa taám baèng ÑH nhö moät taám giaáy thoâng haønh ñeå böôùc vaøo ñôøi maëc duø hieän vaãn gaây nhieàu tranh caõi chöa ñeán hoài phaân ñuùng sai nhöng söï toàn taïi khoâng theå phuû nhaän cuûa noù coù khaû naêng seõ laøm cho moät soá thaønh phaàn giaù trò sinh vieân nhaän ñöôïc trong quaù trình hoïc taäp ÑH seõ coù neùt ñaëc bieät hôn sinh vieân Canada nhö moät ñaëc thuø cho khung caûnh nghieân cöùu giaù trò dòch vuï trong ñaøo taïo ñaïi hoïc taïi moät tröôøng ÑH cuûa Vieät Nam. Töø nhaän ñònh naøy, taùc giaû quyeát ñònh hieäu chænh boä thang ño cuûa Nha Nguyeân vaø Gaston LeBlanc theo höôùng nhaán maïnh hôn ñeán giaù trò caûm xuùc khi xaây döïng theâm muïc hoûi theå hieän traïng thaùi töï tin khi ñöôïc böôùc chaân vaøo ñôøi qua con ñöôøng ÑH 21 - Thöù hai, taùc giaû coøn muoán phaùt trieån theâm vieäc ño löôøng caû möùc ñoä haøi loøng cuûa sinh vieân veà chaát löôïng giaûng daïy cuûa Khoa (chaát löôïng giaûng daïy cuõng laø moät khaùi nieäm coù ñoä bieán ñoäng roäng nhöng ñöôïc cho raèng coù lieân quan tröïc tieáp tôùi cô sôû haï taàng phuïc vuï hoïc taäïp, chaát löôïng giaûng vieân, phöông phaùp daïy hoïc…), vôùi chuû yù xaùc ñònh xem giöõa caùc yeáu toá caáu thaønh neân giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo vaø söï haøi loøng veà chaát löôïng giaûng daïy thì thaønh phaàn naøo ñoùng vai troø quan troïng hôn trong quaù trình ñònh hình söï ñaùnh giaù toaøn dieän cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo maø toå chöùc ñang cung caáp. YÙ ñònh naøy xuaát phaùt töø thöïc teá khi taùc giaû phoûng vaán saâu 15 em sinh vieân cuûa Khoa Kinh teá ôû caû hai giôùi tính ñöôïc choïn ngaãu nhieân töø 4 chuyeân ngaønh cuûa 3 khoùa hoïc, taát caû caùc em ñeàu theå hieän quan ñieåm raèng "Noùi gì thì noùi, ñoái vôùi sinh vieân, chaát löôïng giaûng daïy vaãn laø caùi quan troïng nhaát vì muïc ñích chính cuûa chuùng em ñeán ñaây laø ñeå hoïc" (trích nguyeân vaên lôøi cuûa moät sinh vieân) nhö moät söï toång keát cho nhöõng yù kieán ñoùng goùp cuûa mình. Nhö vaäy coù leõ ñaùnh giaù veà chaát löôïng daïy hoïc phaûi coù moät vai troø ñaùng keå trong söï ñaùnh giaù toaøn dieän cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo cuûa toå chöùc ngoaøi giaù trò caûm nhaän maëc duø giaù trò caûm nhaän vaãn ñöôïc coi laø hình thöùc cô baûn cuûa söï ñaùnh giaù cuûa khaùch haøng veà dòch vuï. 2.1 Caùc giaû thuyeát khoa hoïc ñaët ra cho nghieân cöùu vaø phöông höôùng kieåm ñònh caùc giaû thuyeát naøy Xuaát phaùt töø muïc tieâu nghieân cöùu, keát hôïp vôùi nhöõng nhaän ñònh khaùi quaùt keå treân coäng vôùi hieåu bieát coù ñöôïc qua tham khaûo caùc baùo caùo cuûa caùc nhaø nghieân cöùu ñi tröôùc, taùc giaû ñaõ ñaët ra moät soá giaû thuyeát cô baûn sau. 1. Thöù nhaát: giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo ñöôïc sinh vieân xem xeùt treân caùc khía caïnh sau: 22 - Giaù trò chöùc naêng lieân quan ñeán tính thieát thöïc maø quaù trình ñaøo taïo ÑH ñem laïi cho hoï nhö khaû naêng xin ñöôïc vieäc laøm oån ñònh sau khi ra tröôøng hay tìm ñöôïc vieäc laøm toát vôùi möùc löông cao, cô hoäi thaêng tieán trong söï nghieäp sau naøy. - Nhöõng giaù trò caûm xuùc sinh vieân coù ñöôïc khi hoïc ÑH, chaúng haïn nhö nieàm vui khi nhaän thaáy raèng mình ñaõ choïn ñuùng ngaønh ñeå hoïc, söï töï tin khi böôùc chaân vaøo ñôøi qua con ñöôøng ÑH. - Giaù trò hình aûnh xuaát phaùt töø ñaùnh giaù cuûa sinh vieân veà hình aûnh vaø danh tieáng maø toå chöùc ñaøo taïo ñaõ taïo ra trong coâng chuùng vaø taùc ñoäng cuûa noù ñeán giaù trò taám baèng cöû nhaân cuûa hoï. - Giaù trò hieåu bieát lieân quan ñeán ñaùnh giaù cuûa sinh vieân veà chaát vaø löôïng nhöõng kieán thöùc maø hoï nhaän ñöôïc qua quaù trình ñöôïc ñaøo taïo. - Giaù trò chöùc naêng lieân quan ñeán ñaùnh giaù cuûa sinh vieân veà söï töông xöùng giöõa hoïc phí hoï ñaõ ñoùng vôùi chaát löôïng dòch vuï ñaøo taïo hoï ñöôïc cung öùng. - Giaù trò xaõ hoäi lieân quan ñeán nhöõng lôïi ích nhaän ñöôïc töø söï gaén keát cuûa sinh vieân vôùi nhöõng nhoùm xaõ hoäi cuï theå nhö baïn beø vaø nhöõng nhoùm coù lieân quan, coù leõ moâi tröôøng ÑH laø nôi caùc sinh vieân nhaän ñöôïc nhöõng giaù trò xaõ hoäi noåi baät cho ñeán thôøi ñieåm hieän taïi trong cuoäc ñôøi cuûa hoï vì taïi ñaây hoï ñöôïc tieáp xuùc vôùi raát nhieàu ñoái töôïng, ñaëc bieät laø nhöõng sinh vieân khaùc ñeán töø nhieàu vuøng mieàn khaùc nhau trong caû nöôùc. Vai troø cuûa töøng boä phaän giaù trò treân trong giaù trò caûm nhaän chung cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo cuûa toå chöùc laø khaùc nhau. 23 Coøn söï ñaùnh giaù toaøn dieän cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo khoâng chæ do giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo chi phoái maø coøn chòu taùc ñoäng cuûa möùc ñoä sinh vieân haøi loøng veà chaát löôïng giaûng daïy hoï nhaän töø toå chöùc. Taùc giaû seõ duøng phöông phaùp phaân tích nhaân toá ñeå trích ruùt ra caùc boä phaän giaù trò cô baûn (trong phaân tích nhaân toá ngöôøi ta goïi laø caùc boä phaän laø nhaân toá) aån döôùi nhöõng döõ lieäu ñöôïc thu thaäp töø sinh vieân khoa Kinh teá qua baûn caâu hoûi, sau ñoù duøng heä soá Cronbach Alpha kieåm tra laïi töøng nhaân toá moät xem döõ lieäu thu thaäp töø sinh vieân khoa Kinh teá ÑH Thuyû saûn coù uûng hoä cho giaû thuyeát veà 6 boä phaän caáu thaønh giaù trò caûm nhaän maø taùc giaû ñaët ra hay khoâng. Phöông phaùp phaân tích nhaân toá keát hôïp vôùi heä soá Cronbach Alpha noùi treân cuõng ñoàng thôøi kieåm tra ñoä tin caäy vaø ñoä giaù trò cho thang ño giaù trò caûm nhaän maø taùc giaû thieát keá cho nghieân cöùu cuaû mình. Cuï theå laø neáu toaøn boä caùc boä phaän giaù trò ñöôïc ruùt trích giaûi thích ñöôïc khoaûng treân 50% bieán ñoäng thöïc teá cuûa giaù trò caûm nhaän trong sinh vieân thì thang ño xem nhö coù moät ñoä giaù trò duøng ñöôïc; vaø heä soá Cronbach Alpha töø 0,7 trôû leân theå hieän moät ñoä tin caäy ñaùng keå cuûa thang ño. Vaán ñeà naøy seõ ñöôïc baøn luaän cuï theå hôn ôû phaàn Phaân tích döõ lieäu. Sau ñoù phöông phaùp hoài quy tuyeán tính boäi ñöôïc duøng ñeán vôùi bieán phuï thuoäc laø ñieåm ñaùnh giaù toaøn dieän veà dòch vuï ñaøo taïo maø sinh vieân cho Khoa Kinh teá treân thang ñieåm 5; caùc bieán giaûi thích coù tieàm naêng laø caùc nhaân soá ñaïi dieän cho caùc boä phaän caáu thaønh giaù trò maø phaân tích nhaân toá ñaõ tính ra vaø bieán ñaùnh giaù veà möùc ñoä haøi loøng ñoái vôùi chaát löôïng ñaøo taïo cuûa Khoa. Keát quaû cuûa hoài quy boäi seõ giuùp taùc giaû cuûng coá hay baùc boû giaû thuyeát ñaõ phaùt trieån theâm veà vieäc coù söï taùc ñoäng cuûa caû möùc ñoä haøi loøng veà chaát löôïng giaûng daïy vaø giaù trò dòch vuï theo caûm nhaän ñeán söï ñaùnh giaù toaøn dieän veà dòch vuï ñaøo taïo cuûa toå chöùc cung caáp dòch vuï. 24 2. Thöù hai: söï xeùt ñoaùn giaù trò caûm nhaän coù leõ coù söï khaùc bieät giöõa caùc sinh vieân khaùc nhau veà ngaønh hoïc cuõng nhö khoaù hoïc. Töùc laø giaù trò caûm nhaän coù tính tình huoáng. Giaû thuyeát naøy seõ ñöôïc kieåm ñònh baèng phöông phaùp phaân tích ANOVA. Neáu coù söï khaùc bieät thì phaân tích ANOVA saâu seõ giuùp tìm ra söï khaùc bieät ñoù. 3. Thöù ba: coù moät moái lieân heä giöõa söï ñaùnh giaù toaøn dieän cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo maø toå chöùc cung caáp vôùi quyeát ñònh hoïc taäp tieáp leân sau Ñaïi hoïc cuûa sinh vieân, töùc laø döï ñònh tieáp tuïc söû duïng dòch vuï ñaøo taïo cuûa toå chöùc. Sinh vieân ñaùnh giaù cao seõ tieáp tuïc söû duïng dòch vuï ñaøo taïo toå chöùc ñang cung caáp ñeå hoaøn thaønh baäc hoïc cao hôn, vaø ngöôïc laïi. Kieåm ñònh t seõ tìm kieám coù hay khoâng moái lieân heä naøy. 2.2 Nghieân cöùu ñònh tính, xaây döïng baûn caâu hoûi, phoûng vaán thöû 2.2.1 Nghieân cöùu ñònh tính Muïc tieâu cuûa nghieân cöùu ñònh tính laø ñeå xaây döïng boä thang ño hoaøn chænh duøng chính thöùc cho nghieân cöùu veà giaù trò dòch vuï ñaøo taïo theo caûm nhaän cuûa sinh vieân. Nhö taùc giaû ñaõ moâ taû sô boä ôû caùc phaàn treân, taùc giaû ñaõ hieäu chænh boä thang ño maø nghieân cöùu cuûa Nha Nguyeân vaø Gaston Le Blanc ñaõ xaây döïng qua tieán haønh phoûng vaán saâu 15 em sinh vieân cuûa Khoa Kinh teá – ÑH Thuyû saûn. Caùc em sinh vieân naøy ñöôïc choïn ngaãu nhieân ôû caû hai giôùi tính nam vaø nöõ töø caùc lôùp thuoäc caùc ngaønh vaø nieân khoaù khaùc nhau, coù 4 chuyeân ngaønh (laø Kinh teá thuyû saûn, Quaûn trò kinh doanh, Kinh teá Thöông maïi vaø Keá toaùn doanh nghieäp) trong Khoa kinh teá cho caû 3 nieân khoùa (bao goàm naêm 2, naêm 3 vaø naêm cuoái). Noäi dung phoûng vaán caên cöù treân khung boä thang ño maø Nha Nguyeân vaø Le Blanc xaây 25 döïng, nhöõng ngöôøi tham gia phoûng vaán saâu ñöôïc hoûi veà caùc khía caïnh khaùc nhau lieân quan ñeán dòch vuï ñaøo taïo vaø caùch thöùc hoï ñaùnh giaù giaù trò dòch vuï cuûa Khoa. Chính caùc cuoäc noùi chuyeän saâu vôùi caùc em ñaõ giuùp taùc giaû quyeát ñònh phaùt trieån theâm vieäc ño löôøng taàm aûnh höôûng cuûa möùc ñoä haøi loøng veà chaát löôïng giaûng daïy ñoái vôùi söï ñaùnh giaù toaøn dieän cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo vì caùc em sinh vieân ñeàu theå hieän moät thaùi ñoä thoáng nhaát raèng: ñoái vôùi ngöôøi ñi hoïc, quan troïng nhaát vaãn laø chaát löôïng giaûng daïy, tuy khoâng theå phuû nhaän coøn nhieàu yeáu toá khaùc coù khaû naêng aûnh höôûng ñeán thaùi ñoä chung nhaát cuûa hoï ñoái vôùi cô sôû toå chöùc ñaøo taïo. Qua noùi chuyeän vôùi caùc em taùc giaû ñaõ coù cô sôû ñieàu chænh ngoân töø ñeå caùc muïc hoûi trong boä thang ño cuûa hai nhaø nghieân cöùu Nha Nguyen vaø Le Blanc phuø hôïp hôn vôùi ngoân töø cuõng nhö ngöõ caûnh cuûa tröôøng ÑH Vieät Nam; hoaëc bôûi vì trong moät soá tình huoáng ngoân töø cuûa tieáng Vieät khoâng ñuû suùc tích, ngoaøi ra coøn vì ñoái vôùi sinh vieân Khoa Kinh teá cuûa ÑH Thuyû saûn, nhöõng nghieân cöùu nhö theá naøy laø ñieàu raát môùi laï vaø hình thöùc thu thaäp döõ lieäu taùc giaû döï ñònh söû duïng laø daïng töï quaûn neân caàn coù söï maïch laïc roõ raøng trong haønh vaên. Caùc sinh vieân tham döï phoûng vaán saâu coøn phaùt trieån theâm cho taùc giaû nhöõng muïc hoûi phuø hôïp vôùi boái caûnh cuûa nghieân cöùu, ví duï caùc em cho raèng caùc em khoâng chæ vui hôn vôùi nhöõng baïn beø ñoàng lôùp maø moâi tröôøng ÑH coøn taïo ñieàu kieän naâng cao giaù trò xaõ hoäi do caùc em coù raát nhieàu baïn beø môùi ñeán töø nhieàu mieàn queâ treân caû nöôùc; hay caùc em cho raèng moâi tröôøng ÑH thöïc söï laø moät “tröôøng hoïc lôùn” khoâng chæ do löôïng kieán thöùc haøn laâm caùc em nhaän ñöôïc, maø ñaây coøn laø nôi giuùp caùc em hoaøn thieän baûn thaân mình veà moïi maët, vaø caùc sinh vieân tham döï phoûng vaán saâu coøn theå hieän söï ñaùnh giaù giaù trò hieåu bieát qua möùc ñoä cuûa nhöõng kieán thöùc thöïc teá veà ngaønh kinh teá maø thaày coâ cung caáp. 26 Cuõng coù muïc hoûi treân baûn caâu hoûi goác bò loaïi boû ví duï nhö “Söï dìu daét cuûa Thaày coâ aûnh höôûng ñeán giaù trò kieán thöùc toâi nhaän ñöôïc” vì noù khoâng ñöôïc caùc ñoái töôïng ñöôïc phoûng vaán saâu xaùc nhaän laø moät trong nhöõng yeáu toá tham gia vaøo quaù trình ñaùnh giaù giaù trò cuûa hoï. Phoûng vaán ñònh tính cuõng giuùp taùc giaû khaúng ñònh raèng thang ño Likert 7 möùc ñoä gaây boái roái cho caùc sinh vieân laàn ñaàu tieáp xuùc vôùi baûn hoûi, do ñoù taùc giaû quyeát ñònh söû duïng thang ño Likert 5 möùc ñoä ñeå ñôn giaûn vaø deã hieåu hôn ñoái vôùi caùc em sinh vieân. Thang ño taùc giaû choïn thay ñoåi töø 5 laø “hoaøn toaøn ñoàng yù”ù ñeán 1 laø “hoaøn toaøn phaûn ñoái” 2.2.2 Xaây döïng baûn caâu hoûi Söû duïng keát quaû cuûa quaù trình nghieân cöùu ñònh tính taùc giaû hình thaønh ñöôïc caùc muïc hoûi chi tieát nhaèm vaøo caùc khía caïnh (hay boä phaän) khaùc nhau cuûa giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo cuûa sinh vieân nhö: giaù trò hình aûnh veà tröôøng, giaù trò chöùc naêng theå hieän qua ñaùnh giaù veà moái quan heä hoïc phí-chaát löôïng, giaù trò caûm xuùc, giaù trò xaõ hoäi, vaø giaù trò chöùc naêng qua caûm nhaän veà söï thieát thöïc kinh teá cuûa baèng caáp; ngoaøi ra coøn coù 3 muïc hoûi tìm hieåu söï haøi loøng veà chaát löôïng, cuï theå coù 29 muïc hoûi chi tieát nhö sau: - Veà khía caïnh giaù trò chöùc naêng thoâng qua caûm nhaän veà söï thieát thöïc kinh teá lieân quan ñeán nhöõng lôïi ích gaén keát vôùi vieäc söû duïng dòch vuï trong boái caûnh dòch vuï ñaøo taïo ÑH taïi Khoa Kinh teá coù theå xem nhö ñaùnh giaù cuûa sinh vieân veà tính höõu ích maø baèng toát nghieäp töø Khoa Kinh teá seõ ñem laïi cho hoï trong quaù trình tìm kieám vieäc laøm khi ra tröôøng cuõng nhö baûo ñaûm cuoäc soáng cuûa hoï sau naøy. Thang ño cho boä phaän giaù trò naøy coù theå cho tieát hoaù döôùi nhöõng muïc hoûi sau: 27 • Baèng toát nghieäp nhaän ñöôïc töø Khoa Kinh teá -ÑHTS cho pheùp toâi tìm ñöôïc vieäc laøm coù löông cao. • Toâi tin raèng kieán thöùc hoïc ñöôïc taïi Khoa KT–ÑHTS seõ cho pheùp toâi thaêng tieán trong söï nghieäp sau naøy • Baèng toát nghieäp Khoa Kinh teá - ÑHTS seõ giuùp toâi tìm ñöôïc moät coâng vieäc oån ñònh. • Toâi tin raèng caùc nhaø tuyeån duïng thích nhaän sinh vieân toát nghieäp töø Khoa Kinh teá - ÑHTS. - Veà boä phaän giaù trò chöùc naêng thoâng qua caûm nhaän döôùi hình thöùc ñaùnh giaù cuûa sinh vieân veà chaát löôïng ñaøo taïo hoï nhaän ñöôïc taïi tröôøng ÑH nhö moät söï trao ñoåi vôùi hoïc phí hoï ñaõ ñoùng coù nhöõng muïc hoûi chi tieát sau : • Khi so saùnh vôùi möùc hoïc phí toâi ñoùng, toâi tin raèng Khoa Kinh teá ñaõ cung caáp moät dòch vuï ñaøo taïo töông xöùng vôùi hoïc phí. • Khi xem xeùt möùc hoïc phí toâi ñoùng, toâi tin raèng quan heä giöõa chaát löôïng ñaøo taïo vaø hoïc phí taïi Khoa Kinh teá – ÑHTS laø caân ñoái. • Hoïc phí toâi ñoùng cao hôn nhöõng lôïi ích maø Khoa Kinh teá thöïc söï cung caáp cho toâi - Giaù trò xaõ hoäi lieân quan ñeán nhöõng lôïi ích nhaän ñöôïc töø söï gaén keát cuûa khaùch haøng vôùi nhöõng nhoùm xaõ hoäi cuï theå nhö baïn beø vaø nhöõng nhoùm coù lieân quan cuï theå hoaù döôùi nhöõng muïc hoûi sau ñaây: • Toâi nhaän ra thôøi gian hoïc taäp ôû ñaây trôû neân thuù vò hôn khi coù nhöõng ngöôøi baïn thaân trong lôùp. • Toâi vui vì ñaõ gaëp ñöôïc nhieàu baïn beø ñeán töø nhieàu mieàn queâ. 28 • Caùc hoaït ñoäng phong traøo cuûa Khoa Kinh teá – ÑHTS khieán cho vieäc hoïc taäp cuûa toâi thuù vò. - Giaù trò caûm xuùc laø khaû naêng cuûa saûn phaåm, dòch vuï gôïi leân nhöõng caûm xuùc hoaëc traïng thaùi tình caûm, cuï theå hoaù trong tình huoáng ñaøo taïo ÑH, sinh vieân coù theå nhaän ñöôïc caûm xuùc haøi loøng, töï tin veà söï löïa choïn moâi tröôøng hoïc taäp cuûa mình; hoï cuõng coù theå thaáy vui söôùng hay ngöôïc laïi laø thaát voïng qua quaù trình hoïc taäp, vì theá taùc giaû xaùc ñònh nhöõng muïc hoûi sau: • Theo toâi, xöùng ñaùng ñaàu tö boán naêm röôõi ñeå coù ñöôïc taám baèng cuûa Khoa Kinh teá – ÑHTS. • Toâi vui laø ñaõ choïn hoïc Khoa Kinh teá – ÑHTS • Toâi thích hoïc chuyeân ngaønh cuûa toâi taïi Khoa Kinh teá – ÑHTS • Toâi phaùt hieän ra chuyeân ngaønh cuûa toâi raát thuù vò. • Laø sinh vieân cuûa Khoa Kinh teá - tröôøng ÑHTS khieán toâi thaáy töï tin. • Thöïc ra, toâi hoái tieác ñaõ choïn Khoa Kinh teá - ÑHTS - Giaù trò veà hieåu bieát ñöôïc ñònh nghóa nhö khaû naêng cuûa dòch vuï cung caáp söï môùi laï hoaëc söï thoaû maõn veà hieåu bieát. Vôùi ñaëc thuø cuûa dòch vuï ñaøo taïo laø cung caáp tri thöùc, giaù trò hieåu bieát chaéc chaén ñoùng vai troø raát quan troïng trong vieäc ñònh hình giaù trò dòch vuï, theo caûm nhaän cuûa caùc sinh vieân thì giaù trò hieåu bieát theå hieän qua caùc ñaùnh giaù chi tieát laø: • Toâi hoïc ñöôïc nhieàu ñieàu môùi trong caùc moân hoïc ôû Khoa Kinh teá tröôøng ÑHTS • Kieán thöùc chuyeân moân Khoa Kinh teá – ÑHTS cung caáp laøm thoaû maõn mong muoán hoïc hoûi cuûa toâi. 29 • Chöông trình hoïc cuûa Khoa KT- ÑHTS ñaõ trang bò cho toâi nhöõng kieán thöùc chuyeân moân phuø hôïp. • Taïi Khoa KT- ÑHTS, toâi ñaõ hoïc ñöôïc nhieàu ñieàu veà thöïc teá chöù khoâng chæ laø lyù thuyeát suoâng. • Quaù trình hoïc taäp ôû Khoa KT- ÑHTS ñaõ giuùp toâi hoaøn thieän baûn thaân mình veà nhieàu maët. - Giaù trò hình aûnh goàm nhöõng muïc hoûi theå hieän ñaùnh giaù chi tieát cuûa sinh vieân veà vaán ñeà uy tín hay danh tieáng cuûa Khoa trong coäng ñoàng aûnh höôûng ñeán giaù trò taám baèng toát nghieäp ÑH cuûa hoï, hoaëc ñaùnh giaù cuûa gia ñình sinh vieân veà khoa Kinh teá, ví duï: • Toâi ñaõ nghe ngöôøi ta noùi nhöõng ñieàu toát ñeïp veà Khoa Kinh teá cuûa Tröôøng ÑHTS. • Toâi cho raèng caùc nhaø tuyeån duïng coù nhöõng aán töôïng toát veà Khoa Kinh teá – ÑHTS • Uy tín laâu nay cuûa Khoa Kinh teá - ÑHTS ñaõ naâng cao giaù trò taám baèng cuûa toâi • Danh tieáng cuûa Khoa Kinh teá - ÑHTS ñaõ coù aûnh höôûng toát ñeán giaù trò taám baèng cuûa toâi. • Gia ñình toâi tin raèng Khoa Kinh teá – ÑHTS coù chöông trình hoïc raát toát. - Cuoái cuøng söï haøi loøng cuûa sinh vieân veà chaát löôïng giaûng daïy cuûa Khoa ñöôïc chi tieát hoaù nhö sau: 30 • Noùi chung, toâi thaáy vöøa loøng vôùi chaát löôïng giaûng daïy cuûa Khoa Kinh teá - ÑHTS. • Thöïc söï, toâi voâ cuøng haøi loøng veà chaát löôïng giaûng daïy cuûa Khoa Kinh teá - ÑHTS • Cho ñeán luùc naøy toâi caûm thaáy thaát voïng veà chaát löôïng giaûng daïy cuûa Khoa Kinh teá -ÑHTS Taát caû nhöõng muïc hoûi naøy ñöôïc ño löôøng treân thang ño söï taùn thaønh Likert 5 ñieåm, thay ñoåi töø 1 laø hoaøn toaøn phaûn ñoái ñeán 5 laø raát taùn thaønh. Coù moät vaøi muïc hoûi ñöôïc thieát keá daïng ñoái nghóa. Traät töï caùc muïc hoûi trong baûng caâu hoûi coù luùc ñi cuøng nhau trong moät nhoùm coù lieân quan gaàn nhöng cuõng coù luùc bò taùch rieâng ra ñeå baûo ñaûm söï khaùch quan vaø ñoøi hoûi sinh vieân phaûi suy xeùt nhieàu hôn khi choïn löïa phöông aùn traû lôøi. Rieâng ñaùnh giaù toaøn dieän cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo cuûa khoa Kinh teá ñöôïc tìm hieåu baèng caùch yeâu caàu sinh vieân cho ñieåm treân thang ñieåm 5. Caùc thoâng tin veà ngaønh hoïc, khoaù hoïc vaø giôùi tính cuûa sinh vieân cuõng ñöôïc thu thaäp, sinh vieân cuõng ñöôïc yeâu caàu cho bieát coù döï ñònh hoïc tieáp leân sau ñaïi hoïc hay khoâng, neáu coù thì seõ hoïc taïi Khoa hay taïi moät tröôøng khaùc. 2.2.3 Phoûng vaán thöû Baûn caâu hoûi hình thaønh sau khaûo saùt ñònh tính ñöôïc ñöôïc ñem phoûng vaán thöû treân 87 sinh vieân, phaûn hoài tröïc tieáp töø caùc em cho thaáy baûn caâu hoûi roõ raøng vaø khoâng gaây hieåu nhaàm yù, tuy nhieân taùc giaû cuõng ñaõ ghi nhaän moät vaøi yù kieán thaéc maéc cuûa caùc em veà ngoân töø vaø coù ñieàu chænh laàn nöõa ñeå baûo ñaûm tính maïch laïc trong haønh vaên. Keát quaû phoûng vaán thöû cuõng cho thaáy caùc em khoâng phaân bieät toát nhöõng muïc hoûi ñoái nghóa neân taùc giaû quyeát ñònh loaïi boû chuùng, lyù do laø 31 vì ñoái vôùi caùc em sinh vieân Khoa Kinh teá loaïi hình ñieàu tra nhö theá naøy caùc em chæ môùi gaëp laàn ñaàu, cuoái cuøng coøn 26 muïc hoûi cô baûn khoâng keå nhöõng caâu hoûi nhaèm thu thaäp thoâng tin phuï veà sinh vieân. Ngoaøi ra taùc giaû coøn coá gaéng hieäu chænh veà maët hình thöùc sao cho baûn caâu hoûi naèm goïn treân 2 maët cuûa moät tôø A4 nhöng vaãn roõ raøng deã ñoïc nhaèm khoâng gaây taâm lyù e ngaïi cho ngöôøi ñöôïc phoûng vaán. Thôøi gian thöïc hieän traû lôøi baûn caâu hoûi hoaøn chænh naøy (xin xem baûn caâu hoûi ôû phaàn Phuï luïc 1) ñöôïc xaùc ñònh laø khoaûng 10 phuùt. 2.3 Thu thaäp döõ lieäu Taùc giaû söû duïng phöông phaùp laáy maãu thuaän tieän, daïng ñieàu tra laø töï quaûn. Taùc giaû xem thôøi khoaù bieåu cuûa toaøn khoa, leân keá hoaïch ñeán töøng lôùp trong khoaûng thôøi gian giaûi lao daøi nhaát laø giöõa tieát 2 vaø tieát 3, ñeà nghò giaûng vieân cho xin ít phuùt cuoái cuøng cuûa tieát 2 ñeå phaùt baûn caâu hoûi cho caùc sinh vieân coù maët taïi lôùp vaø giaûi thích ngaén goïn veà muïc tieâu cuûa cuoäc nghieân cöùu, höôùng daãn caùc sinh vieân caùch traû lôøi, sau ñoù chôø caùc em hoaøn taát baûn caâu hoûi vaø thu laïi. Vôùi phöông phaùp phoûng vaán daïng töï quaûn thì vieäc laøm naøy laø caàn thieát ñeå taïo cho sinh vieân söï chuù yù vaø nhieät tình traû lôøi, ngoaøi ra haïn cheá soá löôïng baûn caâu hoûi bò thaát thoaùt laø ít nhaát. Vì sinh vieân ñeán lôùp khoâng ñaày ñuû vaø coù caû hieän töôïng caùc em khoâng noäp laïi baûn caâu hoûi neân soá löôïng baûn caâu hoûi thu veà ban ñaàu chæ baèng 75% soá löôïng sinh vieân thöïc teá theo danh saùch cuûa giaùo vuï khoa (637 so vôùi 850 sinh vieân). 2.4 Xöû lyù döõ lieäu thu thaäp ñöôïc Caùc baûn caâu hoûi thu veà ñöôïc choïn loïc laïi, loaïi ra nhöõng baûn caâu hoûi khoâng hoaøn chænh, coù phaàn bò boû troáng hay coù daáu hieäu ngöôøi traû lôøi khoâng hôïp taùc, thieáu nghieâm tuùc. Sau khi ñaõ ñöôïc choïn loïc ñeå loaïi nhöõng baûn khoâng ñaûm baûo chaát löôïng (77 baûn), soá baûn hoûi ñaõ hoaøn chænh coøn laïi (560 baûn) ñöôïc nhaäp 32 lieäu theo soá löôïng sao cho baûo ñaûm moät söï caân ñoái töông ñoái giöõa caùc ngaønh hoïc vaø khoaù hoïc theo tyû leä thöïc teá, do ñoù con soá cuoái cuøng laø 490 baûn hoûi ñaõ ñöôïc nhaäp lieäu hoaøn chænh treân phaàn meàm xöû lyù soá lieäu thoáng keâ SPSS. Taùc giaû quyeát ñònh chaáp nh._. baûn, phaûi coù kieán thöùc saâu roäng caû veà thöïc tieãn vaø lyù thuyeát, coù khaû naêng toå chöùc vaø daãn daét vaán ñeà, coù nhieät tình vaø traùch nhieäm trong daïy hoïc… Nhöõng ñoøi hoûi naøy gaén lieàn vôùi quaù trình tuyeån duïng vaø ñaøo taïo ñoäi nguõ giaûng vieân treû nhaát laø trong tình huoáng caùc toå chöùc ñaøo taïo ñang môû mang vaø phaùt trieån nhö Khoa Kinh teá. - Ngoaøi ra coøn coù caùc bieän phaùp caûi taïo ñôn giaûn maø ít ñöôïc chuù yù nhöng cuõng ñöôïc caùc sinh vieân tham gia phoûng vaán cho raèng coù khaû naêng caûi thieän chaát löôïng giaûng daïy, chaúng haïn nhö caùc em ñeà nghò Khoa khoâng phaân boá quaù ñoâng sinh vieân trong moät lôùp laøm giaûm khaû naêng tieáp thu baøi giaûng, khaû naêng bao quaùt vaø quan taâm ñeán sinh vieân cuûa giaûng vieân; trình töï caùc moân hoïc trong chöông trình phaûi ñöôïc nghieân cöùu laïi ñeå saép xeáp thaät logic vaø hôïp lyù giuùp caùc em thu nhaän kieán thöùc coù heä thoáng, moân tröôùc laøm cô sôû cho moân sau, moân sau vaän duïng ñöôïc kieán thöùc cuûa moân tröôùc; Khoa caàn toå chöùc vieäc ñaùnh giaù chaát löôïng giaûng daïy 62 ñeàu ñaën haøng kyø qua hình thöùc baûn caâu hoûi phaùt cho sinh vieân ñeå phaùt hieän kòp thôøi nhöõng loã hoång trong chaát löôïng giaûng daïy caàn nhanh choùng ñöôïc haøn gaén. Nhöõng bieän phaùp caûi tieán chaát löôïng giaûng daïy maø sinh vieân ñeà xuaát ôû treân treân phaûi ñöôïc tieán haønh ñeàu ñaën ñeå duy trì moät chaát löôïng giaûng daïy oån ñònh vaø ngaøy caøng hoaøn thieän. Nhö vaäy ñaùnh giaù cuûa ngöôøi hoïc veà toå chöùc cung caáp dòch vuï cuõng oån ñònh vaø tích cöïc, nhö moät heä quaû, ñieàu naøy seõ taïo ra nhöõng phaûn öùng veà caûm xuùc tích cöïc trong hoï vaø taïo ra nhöõng lôøi truyeàn mieäng toát ñeïp töø hoï ñeán coâng chuùng laøm gia taêng danh tieáng cuûa Khoa, ñoàng thôøi cuûng coá quyeát ñònh söû duïng tieáp dòch vuï cuûa toå chöùc cho quaù trình hoïc taäp tieáp ôû baäc hoïc cao hôn. 63 KEÁT LUAÄN Keát quaû nghieân cöùu ñaõ cho thaáy noäi dung beân trong cuûa nhaän thöùc cuûa sinh vieân veà giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo do moät toå chöùc ñaøo taïo ÑH thuoäc heä coâng laäp cung caáp, do tính chaát caù nhaân cuûa cuoäc nghieân cöùu khieán taùc giaû khoanh vuøng nghieân cöùu taïi Khoa kinh teá cuûa ÑH Thuyû saûn cho neân keát quaû nghieân cöùu chæ môùi mang tính khaùm phaù vaø ñoøi hoûi söï caån thaän khi suy roäng cho caùc toå chöùc giaùo duïc ÑH coâng laäp trong nöôùc. Beân caïnh ñoù söï thuaän tieän cuûa maãu nhöõng sinh vieân tham gia traû lôøi caâu hoûi khieán cho taùc giaû coù khaû naêng ñaõ boû soùt moät khía caïnh khaùc cuûa giaù trò caûm nhaän trong nhöõng sinh vieân khoâng ñeán giaûng ñöôøng. Ngoaøi ra neáu döõ lieäu thu thaäp cho nghieân cöùu nhaän ñöôïc sau khi caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng ñöa tin roäng raõi veà loä trình ñieàu chænh hoïc phí cuûa Chính phuû thì coù theå nhaän thöùc veà boä phaän giaù trò chöùc naêng lieân quan ñeán quan heä hoïc phí - chaát löôïng seõ bò taùc ñoäng. Nhöng moâ hình giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo ÑH theo caûm nhaän cuûa sinh vieân ñöôïc ñònh hình qua nghieân cöùu naøy coù theå xem nhö moät kinh nghieäm veà maët thöïc tieãn vaø khung cô baûn veà lyù thuyeát ñeå tieáp tuïc phaùt trieån nhöõng nghieân cöùu töông lai. Ngoaøi ra, maëc duø chöa coù caùc lyù thuyeát chuaån taéc veà caùch khaùch haøng ñaùnh giaù giaù trò trong quaù trình tieâu duøng dòch vuï cuûa hoï nhöng neàn taûng thöïc teá cuûa nghieân cöùu veà giaù trò dòch vuï ñaøo taïo cuûa boái caûnh ÑH nöôùc ngoaøi ñaõ toû ra phuø hôïp cho khung caûnh ÑH Vieät Nam coäng theâm vôùi nhöõng ñaëc ñieåm rieâng phuø hôïp. Caùc nghieân cöùu saâu hôn veà giaù trò caûm nhaän trong sinh vieân ÑH coâng laäp Vieät Nam seõ coù khaû naêng nhaän ra nhöõng ñaëc ñieåm rieâng khaùc roõ raøng vaø ñaëc thuø hôn, ñieàu naøy khuyeán khích taùc giaû döï ñònh ñöa nghieân cöùu cuûa mình ñi xa hôn trong thôøi gian saép tôùi treân cô sôû 6 boä phaän ñöôïc nhaän dieän caáu thaønh neân giaù trò 64 caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo cuûa sinh vieân heä thoáng ÑH coâng laäp Vieät Nam laø: boä phaän giaù trò chöùc naêng döôùi daïng ñaùnh giaù cuûa sinh vieân veà moái quan heä giöõa hoïc phí vaø chaát löôïng, boä phaän giaù trò chöùc naêng theå hieän qua tính höõu duïng vaø thieát thöïc cuûa baèng caáp ÑH, boä phaän giaù trò caûm xuùc, boä phaän giaù trò hieåu bieát, boä phaän giaù trò xaõ hoäi vaø boä phaän giaù trò hình aûnh. Trong caùc nghieân cöùu veà giaù trò dòch vuï ñaøo taïo tieán haønh sau taùc giaû caàn khaéc phuïc nhöõng haïn cheá cuûa cuoäc nghieân cöùu naøy vaø thöïc hieän tìm kieám moät boä phaän giaù trò caûm nhaän khaùc khaù quan troïng ñöôïc nhaän dieän bôûi moâ hình cuûa Sheth nhöng laïi khoâng ñöôïc tìm thaáy trong thang ño do Nha Nguyeân vaø LeBalnc xaây döïng, ñoù laø boä phaän giaù trò ñieàu kieän. Vôùi quan ñieåm khaùc xaõ hoäi phöông Taây laø xem troïng tuyeät ñoái giaù trò cuûa taám baèng ÑH, coù khaû naêng boä phaän giaù trò ñieàu kieän naøy seõ noåi leân vaø ñöôïc nhaän thaáy roõ reät trong khung caûnh nghieân cöùu giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo ÑH taïi Vieät Nam. Neáu nhaän ñònh naøy ñöôïc chöùng minh coù nghóa laø moâ hình giaù trò caûm nhaän veà dòch vuï ñaøo taïo ÑH taïi Vieät Nam ñaõ ñöôïc ñònh hình treân moät thang ño môùi. Maëc duø taùc giaû ñaõ coù nhieàu coá gaéng, song do khaû naêng coù haïn neân ñeà taøi nghieân cöùu giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân veà dòch vuï ñaøo taïo ÑH chaéc chaén khoâng traùnh khoûi sô soùt, beân caïnh ñoù söï thieáu huït caùc nghieân cöùu ñi tröôùc trong nöôùc veà giaù trò dòch vuï ñaøo taïo cuõng laø moät khoù khaên khoâng nhoû khieán tieán trình thöïc hieän nghieân cöùu gaëp nhieàu khoù khaên khieán keát quaû nghieân cöùu vaãn coøn coù nhöõng haïn cheá nhaát ñònh. Taùc giaû luaän vaên raát bieát ôn vaø mong nhaän ñöôïc caùc yù kieán trao ñoåi vaø ñoùng goùp cuûa caùc thaønh vieân cuûa Hoäi ñoàng baûo veä Luaän vaên cuõng nhö caùc baïn ñoïc coù quan taâm ñeå caùc cuoäc nghieân cöùu saép tôùi ñaït ñöôïc keát quaû hoaøn thieän hôn. 65 PHUÏ LUÏC PHUÏ LUÏC 1 Baûn caâu hoûi chính thöùc duøng cho nghieân cöùu PHIEÁU THU THAÄP YÙ KIEÁN SINH VIEÂN (Baïn khoâng caàn ñieàn teân vaøo phieáu naøy) Höôùng daãn traû lôøi : Chaúng haïn, neáu baïn ñöôïc hoûi yù kieán cuûa baïn veà phaùt bieåu “Lôùp hoïc cuûa toâi raát vui veû” 1 2 3 4 5 Baïn seõ traû lôøi baèng caùch khoanh troøn vaøo moät trong caùc con soá töø 1 ñeán 5 ñöôïc in beân caïnh phaùt bieåu (vaø chæ moät thoâi !) maø theå hieän roõ nhaát caûm nhaän cuûa baïn veà möùc ñoä ñuùng cuûa caâu phaùt bieåu ñoù ñoái vôùi tình huoáng cuûa caù nhaân baïn. Trong ñoù möùc ñoä ñoàng yù cuûa baïn ñoái vôùi caâu phaùt bieåu ñöôïc quy öôùc nhö sau: 1 2 3 4 5 Hoaøn toaøn phaûn ñoái Phaûn ñoái Trung hoaø Taùn thaønh Raát taùn thaønh Söï traû lôøi khaùch quan cuûa baïn seõ goùp phaàn quyeát ñònh thaønh coâng cuûa nghieân cöùu, vì vaäy mong baïn caân nhaéc tröôùc khi traû lôøi töøng caâu moät theo tình huoáng vaø quan ñieåm cuûa rieâng baïn ! Baûn Caâu Hoûi 1 Toâi tin raèng caùc nhaø tuyeån duïng thích nhaän sinh vieân toát nghieäp töø Khoa Kinh teá - ÑHTS. 1 2 3 4 5 2 Baèng toát nghieäp nhaän ñöôïc töø Khoa Kinh teá -ÑHTS cho pheùp toâi tìm ñöôïc vieäc laøm coù löông cao. 1 2 3 4 5 3 Baèng toát nghieäp Khoa Kinh teá - ÑHTS seõ giuùp toâi tìm ñöôïc moät coâng vieäc oån ñònh. 1 2 3 4 5 4 Toâi tin raèng kieán thöùc hoïc ñöôïc taïi Khoa KT–ÑHTS seõ cho pheùp toâi thaêng tieán trong söï nghieäp sau naøy. 1 2 3 4 5 5 Theo toâi, xöùng ñaùng ñaàu tö boán naêm röôõi ñeå coù ñöôïc taám baèng cuûa Khoa Kinh teá – ÑHTS. 1 2 3 4 5 6 Toâi vui laø ñaõ choïn hoïc Khoa Kinh teá – ÑHTS 1 2 3 4 5 7 Toâi thích hoïc chuyeân ngaønh cuûa toâi taïi Khoa Kinh teá - ÑHTS 1 2 3 4 5 66 8 Toâi phaùt hieän ra chuyeân ngaønh cuûa toâi raát thuù vò. 1 2 3 4 5 9 Laø sinh vieân cuûa Khoa Kinh teá - tröôøng ÑHTS khieán toâi thaáy töï tin. 1 2 3 4 5 1 0 Toâi hoïc ñöôïc nhieàu ñieàu môùi trong caùc moân hoïc ôû Khoa Kinh teá tröôøng ÑHTS 1 2 3 4 5 1 1 Kieán thöùc chuyeân moân Khoa Kinh teá – ÑHTS cung caáp laøm thoaû maõn mong muoán hoïc hoûi cuûa toâi. 1 2 3 4 5 1 2 Chöông trình hoïc cuûa Khoa KT- ÑHTS ñaõ trang bò cho toâi nhöõng kieán thöùc chuyeân moân phuø hôïp. 1 2 3 4 5 1 3 Taïi Khoa KT- ÑHTS, toâi ñaõ hoïc ñöôïc nhieàu ñieàu veà thöïc teá chöù khoâng chæ laø lyù thuyeát suoâng. 1 2 3 4 5 1 4 Quaù trình hoïc taäp ôû Khoa KT- ÑHTS ñaõ giuùp toâi hoaøn thieän baûn thaân mình veà nhieàu maët. 1 2 3 4 5 1 5 Noùi chung, toâi thaáy vöøa loøng vôùi chaát löôïng giaûng daïy cuûa Khoa Kinh teá cuûa tröôøng ÑHTS. 1 2 3 4 5 1 6 Thöïc söï, toâi voâ cuøng haøi loøng veà chaát löôïng giaûng daïy cuûa Khoa Kinh teá - ÑHTS 1 2 3 4 5 1 7 Toâi nhaän ra thôøi gian hoïc taäp ôû ñaây trôû neân thuù vò hôn khi coù nhöõng ngöôøi baïn thaân trong lôùp. 1 2 3 4 5 1 8 Toâi vui vì ñaõ gaëp ñöôïc nhieàu baïn beø ñeán töø nhieàu mieàn queâ. 1 2 3 4 5 1 9 Gia ñình toâi tin raèng Khoa Kinh teá – ÑHTS coù chöông trình hoïc raát toát. 1 2 3 4 5 2 0 Caùc hoaït ñoäng phong traøo cuûa Khoa Kinh teá – ÑHTS khieán cho vieäc hoïc taäp cuûa toâi thuù vò. 1 2 3 4 5 2 1 Toâi ñaõ nghe ngöôøi ta noùi nhöõng ñieàu toát ñeïp veà Khoa Kinh teá cuûa Tröôøng ÑHTS. 1 2 3 4 5 2 2 Toâi cho raèng caùc nhaø tuyeån duïng coù nhöõng aán töôïng toát veà Khoa Kinh teá - ÑHTS 1 2 3 4 5 2 3 Uy tín laâu nay cuûa Khoa Kinh teá - ÑHTS ñaõ naâng cao giaù trò taám baèng cuûa toâi 1 2 3 4 5 2 4 Danh tieáng cuûa Khoa Kinh teá - ÑHTS ñaõ coù aûnh höôûng toát ñeán giaù trò taám baèng cuûa toâi. 1 2 3 4 5 2 5 Khi so saùnh vôùi möùc hoïc phí toâi ñoùng, toâi tin raèng Khoa Kinh teá ñaõ cung caáp moät dòch vuï ñaøo taïo töông xöùng vôùi hoïc phí. 1 2 3 4 5 2 6 Khi xem xeùt möùc hoïc phí toâi ñoùng, toâi tin raèng quan heä giöõa chaát löôïng ñaøo taïo vaø hoïc phí taïi Khoa Kinh teá – ÑHTS laø caân ñoái. 1 2 3 4 5 67 27. Neáu baïn ñöôïc yeâu caàu cho ñieåm ñaùnh giaù toaøn dieän dòch vuï ñaøo taïo taïo cuûa Khoa Kinh teá - tröôøng ÑHTS treân thang ñieåm 5 thì baïn seõ cho maáy ñieåm: …… (coù theå cho ñieåm leû) 28. Giôùi tính cuûa baïn: Nam Nöõ 29. Baïn ñang laø sinh vieân naêm: 2 3 cuoái 30. Chuyeân ngaønh cuûa baïn laø : KTTS KTDN QTKD TM 31. Keát quaû hoïc taäp tích luyõ cuûa baïn: Gioûi Khaù TB Khaùc 32. Baïn coù döï ñònh hoïc leân Sau ÑH khoâng: Coù Ko Ko chaéc Chöa bieát 33. Neáu coù, baïn seõ tieáp tuïc hoïc SÑH taïi Khoa Kinh teá hay ôû tröôøng khaùc: ÑHTS Tröôøng khaùc 34. Xin baïn vui loøng cho bieát lyù do söï choïn löïa ôû caâu treân . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35. Baïn coù ñeà xuaát hay kieán nghò gì khoâng? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . CAÛM ÔN BAÏN VÌ SÖÏ HÔÏP TAÙC ÑAÕ DAØNH CHO CHUÙNG TOÂI ! 68 PHUÏ LUÏC 2 Chuaån ñoaùn caùc vi phaïm giaû ñònh treân moâ hình hoài quy tuyeán tính 1.Chuaån ñoaùn hieän töôïng ña coäng tuyeán Cuõng treân Baûng 12 Caùc heä soá hoài quy Coefficients(a), coät VIF cho ta bieát giaù trò cuûa heä soá phoùng ñaïi phöông sai töông öùng vôùi töøng bieán ñoäc laäp, theo quy taéc giaù trò naøy döôùi 5 xem nhö khoâng toàn taïi ña coäng tuyeán giöõa caùc bieán ñoäc laäp. Nhö vaäy coù theå keát luaän moâ hình hoài quy tuyeán tính chuùng ta xaây döïng vôùi caùc bieán ñoäc laäp ñöôïc ñöa vaøo moâ hình khoâng gaây ra hieän töôïng ña coäng tuyeán. 2.Chuaån ñoaùn phaân phoái chuaån cuûa phaàn dö Bieåu ñoà Histogram cuûa caùc phaàn dö veõ ôû Hình 1 döôùi ñaây cho thaáy moät hình daùng phaân phoái xaáp xæ chuaån. Ñeå khaúng ñònh caûm nhaän tröïc quan hôn taùc giaû thöïc hieän kieåm ñònh Kolmogorov – Smirnov cho giaû thuyeát Ho:phaàn dö cuûa hoài quy coù phaân phoái chuaån. Baûng 1 Kieåm ñònh Kolmogorov-Smirnov (Kolmogorov-Smirnov Test) cho bieát keát quaû kieåm ñònh nhö sau:vôùi möùc yù nghóa quan saùt tính toaùn ñöôïc laø 0,131 >0,05 taùc giaû chaáp nhaän giaû thuyeát Ho ñaõ ñaët ra. Nhö vaäy moâ hình ñaõ thoaû maõn giaû ñònh veà phaân phoái chuaån cuûa phaàn dö. Baûng 1 Kieåm ñònh Kolmogorov-Smirnov (Kolmogorov-Smirnov Test) Phaàn dö cuûa hoài quy Soá quan saùt 490 Caùc ñaïi löôïng moâ taû Trung bình 0 Ñoä leäch chuaån .45756239 Kolmogorov-Smirnov Z 1.167 Sig. (2-ñuoâi) .131 69 Hình 1 Bieåu ñoà Histogram cuûa phaàn dö. 1.50 1.25 1.00 .75.50.250.00 -.25 -.50 -.75 -1.00 -1.25 -1.50 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Std. Dev = .46 Mean = 0.00 N = 490.00 3. Chuaån ñoaùn giaû ñònh lieân heä tuyeán tính Ñoà thò phaân taùn (Hình 2) giöõa caùc giaù trò döï ñoaùn töø moâ hình hoài quy (truïc hoaønh) vaø giaù trò phaàn dö ñaõ chuaån hoaù (truïc tung) khoâng cho thaáy moät kieåu bieán thieân coù quy luaät nhö baäc 2 hay tuyeán tính, treân Hình 2 caùc phaàn dö phaân boá ngaãu nhieân khaù caân xöùng caû hai beân ñöôøng thaúng ñi qua ñieåm 0 treân truïc tung (theå hieän giaù trò trung bình cuûa phaàn dö ñaõ chuaån hoaù) neân moâ hình xaây döïng ñöôïc xem nhö thoaû maõn giaû ñònh veà lieân heä tuyeán tính. Tuy nhieân ñoà thò phaân taùn naøy cuõng gôïi leân moái nghi ngôø raèng coù theå toàn taïi hieän töôïng phöông sai thay ñoåi trong moâ hình. 70 Hình 2 Ñoà thò phaân taùn giöõa giaù trò döï ñoaùn vaø phaàn dö töø hoài quy 3210-1-2-3-4 4 3 2 1 0 -1 -2 -3 -4 4. Chuaån ñoaùn hieän töôïng töông quan chuoãi Thöïc teá vieäc nghieân cöùu cuûa chuùng ta thu thaäp döõ lieäu cheùo chöù khoâng phaûi döõ lieäu chuoãi thôøi gian laøm cho khaû naêng gaëp söï vi phaïm giaû ñònh veà töông quan giöõa caùc phaàn dö laø thaáp, nhöng taùc giaû cuõng muoán taïo ñoà thò phaân taùn giöõa phaàn dö vaø phaàn dö treã moät thôøi ñoaïn, ñoàng thôøi tính toaùn heä soá töông quan r cuûa Pearson ñeå xem coù toàn taïi moái lieân heä töông quan giöõa caùc phaàn dö hay khoâng. Heä soá töông quan tính ñöôïc = 0,218 khaúng ñònh khoâng toàn taïi moái töông quan naøo giöõa caùc phaàn dö. Ñoà thò phaân taùn Hình 3 cuõng theå hieän moät söï phaân boá ngaãu nhieân khoâng coù xu höôùng. Nhö vaäy moâ hình khoâng vi phaïm hieän töôïng töông quan chuoãi. 71 Hình 3 Ñoà thò phaân taùn Phaàn dö Ph aàn d ö tre ã m oät th ôøi ñ oa ïn 5. Chuaån ñoaùn hieän töôïng phöông sai thay ñoåi Aùp duïng phöông phaùp kieåm ñònh heä soá töông quan haïng Spearman giöõa giaù trò tuyeät ñoái cuûa caùc phaàn dö vaø giaù trò bieán phuï thuoäc ñöôïc döï ñoaùn töø moâ hình. Taùc giaû ñaët giaû thuyeát Ho: phöông sai cuûa moâ hình thay ñoåi. Neáu giaû thuyeát naøy ñuùng thì heä soá töông quan haïng toång theå giöõa phaàn dö vaø bieán ñoäc laäp seõ khaùc 0. Keát quaû kieåm ñònh heä soá töông quan Spearman nhö sau: vôùi giaù trò Sig = 0,001 thì quy taéc laø baùc boû giaû thuyeát cho raèng heä soá töông quan haïng toång theå =0, töùc heä soá töông quan haïng khaùc 0, maø heä soá töông quan haïng toång theå giöõa phaàn dö vaø bieán ñoäc laäp khaùc 0 töùc laø coù toàn taïi hieän töôïng Phöông sai thay ñoåi. 72 Baûng 2 Heä soá töông quan Spearman Gia tri tuyet doi cua phan du Gia tri du doan Heä soá töông quan -.143(**) Sig. (2-ñuoâi) .001 Soâ quan saùt 490 Vôùi thoâng tin cuûa cuoäc nghieân cöùu naøy taùc giaû phoûng ñoaùn hieän töôïng phöông sai thay ñoåi coù veû nhö do moät soá bieán quan troïng coù khaû naêng giaûi thích cho bieán phuï thuoäc laø ñaùnh giaù toaøn dieän veà dòch vuï ñaøo taïo ñaõ khoâng coù maët trong moâ hình, khaû naêng giaûi thích 50,5% cuûa moâ hình ñoái vôùi bieán ñoäng cuûa bieán phuï thuoäc cuõng uûng hoä nhaän ñònh naøy. Ngoaøi ra söï doø tìm caùc nguoàn gaây phöông sai thay ñoåi treân caùc bieán ñoäc laäp hieän coù trong moâ hình maø taùc giaû tieán haønh ñeàu khoâng cho thaáy ñöôïc baûn chaát cuûa phöông sai thay ñoåi. Söï toàn taïi cuûa phöông sai thay ñoåi laøm cho caùc heä soá hoài quy öôùc löôïng ñöôïc vaãn khoâng thieân leäch nhöng noù khoâng coøn hieäu cuûa nhaát töùc phöông sai cuûa noù khoâng phaûi laø nhoû nhaát trong nhoùm caùc öôùc löôïng khoâng thieân leäch ñieàu naøy deã daãn ñeán nguy cô chaáp nhaän giaû thuyeát Ho khi kieåm ñònh yù nghóa cuûa caùc heä soá hoài quy toång theå vaø ñi ñeán keát luaän caùc bieán ñoäc laäp khoâng giaûi thích ñöôïc cho bieán phuï thuoäc. Tuy nhieân ôû treân ta ñaõ coù keát luaän raát khaû quan veà caùc heä soá hoài quy toång theå neân ta vaãn chaáp nhaän söï toàn taïi cuûa phöông sai thay ñoåi, tuy nhieân söï suy dieãn yù nghóa cuûa caùc heä soá hoài quy phaûi caån troïng hôn. 73 PHUÏ LUÏC 3 Kieåm ñònh söï ñoàng ñeàu cuûa phöông sai tröôùc khi tieán haønh phaân tích ANOVA Baûng 1 Kieåm ñònh söï ñoàng ñeàu cuûa phöông sai theo khoaù hoïc (Test of Homogeneity of Variances) Levene Statisti c df1 df2 Sig. GT hinh anh 1.582 2 487 .207 GT hieu biet .048 2 487 .953 GT cam xuc .176 2 487 .839 GT chuc nang_tinh thiet thuc .702 2 487 .496 Gt chuc nang_hoc phi-chat luong 1.829 2 487 .162 GT xa hoi .205 2 487 .815 Baûng 2 Kieåm ñònh söï ñoàng ñeàu cuùa phöông sai theo ngaønh hoïc(Test of Homogeneity of Variances) Levene Statistic df1 df2 Sig. GT hinh anh 1.861 3 486 .135 GT hieu biet 2.133 3 486 .095 GT cam xuc 1.159 3 486 .325 GT chuc nang_tinh thiet thuc .524 3 486 .666 Gt chuc nang_hoc phi-chat luong .395 3 486 .757 GT xa hoi 1.136 3 486 .334 74 PHUÏ LUÏC 4 Phaân tích saâu ANOVA Duøng kieåm ñònh Tukey ñeå tìm kieám nguoàn goác söï khaùc bieät trong ñaùnh giaù giaù trò chöùc naêng_tính thieát thöïc giöõa caùc khoaù hoïc Baûng 1 Multiple Comparisons Dependent Variable: GT chuc nang_tinh thiet thuc (I) Khoa hoc (J) Khoa hoc Mean Difference (I-J) Std. Error Sig. 95% Confidence Interval Lower Bound Upper Bound Nam 2 Nam 2 Nam 3 -.0473917 .106767 80 .897 - .298392 1 .203608 7 Nam cuoi -.4264419(*) .111757 50 .000 - .689172 5 - .163711 2 Nam 3 Nam 2 .0473917 .106767 80 .897 - .203608 7 .298392 1 Nam 3 Nam cuoi -.3790502(*) .109185 36 .002 - .635734 0 - .122366 3 Nam cuoi Nam 2 .4264419(*) .111757 50 .000 .163711 2 .689172 5 Nam 3 .3790502(*) .109185 36 .002 .122366 3 .635734 0 * The mean difference is significant at the .05 level. Duøng kieåm ñònh Tukey ñeå tìm kieám nguoàn goác söï khaùc bieät trong ñaùnh giaù giaù trò hieåu bieát, giaù trò caûm xuùc vaø giaù trò xaõ hoäi giöõa caùc ngaønh hoïc 75 Baûng 2 Multiple Comparisons Dependent Variable: GT hieu biet (I) Nganh hoc (J) Nganh hoc Mean Difference (I-J) Std. Error Sig. 95% Confidence Interval Lower Bound Upper Bound Kinh te Thuy san Ke toan Doanh nghiep - .3821403(*) .11806906 .007 -.6865154 -.0777651 Quan tri Kinh doanh -.0486132 .12504452 .980 -.3709707 .2737442 Kinh te Thuy san Thuong mai -.0132984 .14025884 1.000 -.3748774 .3482807 Ke toan Doanh nghiep Kinh te Thuy san .3821403(*) .11806906 .007 .0777651 .6865154 Quan tri Kinh doanh .3335271(*) .11859761 .026 .0277894 .6392647 Ke toan Doanh nghiep Thuong mai .3688419(*) .13454294 .032 .0219981 .7156857 Kinh te Thuy san .0486132 .12504452 .980 -.2737442 .3709707 Ke toan Doanh nghiep - .3335271(*) .11859761 .026 -.6392647 -.0277894 Quan tri Kinh doanh Quan tri Kinh doanh Thuong mai .0353149 .14070405 .994 -.3274119 .3980417 Thuong mai Kinh te Thuy san .0132984 .14025884 1.000 -.3482807 .3748774 Ke toan Doanh nghiep - .3688419(*) .13454294 .032 -.7156857 -.0219981 Quan tri Kinh doanh -.0353149 .14070405 .994 -.3980417 .3274119 Thuong mai 76 Baûng 3 Multiple Comparisons Dependent Variable: GT cam xuc (I) Nganh hoc (J) Nganh hoc Mean Difference (I-J) Std. Error Sig. 95% Confidence Interval Lower Bound Upper Bound Kinh te Thuy san Ke toan Doanh nghiep .3473740(*) .11760331 .017 .0441995 .6505484 Quan tri Kinh doanh .1619999 .12455124 .563 -.1590859 .4830857 Kinh te Thuy san Thuong mai -.1848977 .13970555 .548 -.5450504 .1752550 Ke toan Doanh nghiep Quan tri Kinh doanh -.1853741 .11812977 .397 -.4899057 .1191576 Kinh te Thuy san - .3473740(*) .11760331 .017 -.6505484 -.0441995 Ke toan Doanh nghiep Thuong mai - .5322717(*) .13401220 .000 -.8777473 -.1867961 Kinh te Thuy san -.1619999 .12455124 .563 -.4830857 .1590859 Ke toan Doanh nghiep .1853741 .11812977 .397 -.1191576 .4899057 Quan tri Kinh doanh Quan tri Kinh doanh Thuong mai -.3468976 .14014901 .065 -.7081935 .0143983 Kinh te Thuy san .1848977 .13970555 .548 -.1752550 .5450504 Ke toan Doanh nghiep .5322717(*) .13401220 .000 .1867961 .8777473 Quan tri Kinh doanh .3468976 .14014901 .065 -.0143983 .7081935 Thuong mai Thuong mai 77 Baûng 4 Multiple Comparisons Dependent Variable: GT xa hoi (I) Nganh hoc (J) Nganh hoc Mean Difference (I-J) Std. Error Sig. 95% Confidence Interval Lower Bound Upper Bound Kinh te Thuy san Ke toan Doanh nghiep .1643897 .11868918 .509 -.1415840 .4703635 Quan tri Kinh doanh -.0562050 .12570127 .970 -.3802555 .2678455 Kinh te Thuy san Thuong mai .3253166 .14099550 .098 -.0381616 .6887947 Kinh te Thuy san -.1643897 .11868918 .509 -.4703635 .1415840 Ke toan Doanh nghiep Quan tri Kinh doanh -.2205947 .11922050 .251 -.5279382 .0867487 Ke toan Doanh nghiep Thuong mai .1609268 .13524958 .634 -.1877387 .5095923 Kinh te Thuy san .0562050 .12570127 .970 -.2678455 .3802555 Ke toan Doanh nghiep .2205947 .11922050 .251 -.0867487 .5279382 Quan tri Kinh doanh Quan tri Kinh doanh Thuong mai .3815216(*) .14144305 .036 .0168897 .7461535 Kinh te Thuy san -.3253166 .14099550 .098 -.6887947 .0381616 Ke toan Doanh nghiep -.1609268 .13524958 .634 -.5095923 .1877387 Quan tri Kinh doanh - .3815216(*) .14144305 .036 -.7461535 -.0168897 Thuong mai Thuong mai 78 PHUÏ LUÏC 5 Trình baøy tieán trình doø tìm ma traän nhaân toá thích hôïp baèng caùch xoay nhaân toá Treân baûng ma traän nhaân toá (Component Matrix(a)) döôùi ñaây chöùa caùc heä soá Factor loading bieåu dieãn töông quan giöõa caùc nhaân toá vaø caùc bieán (muïc hoûi), heä soá naøy caøng lôùn cho bieát nhaân toá vaø bieán coù töông quan caøng chaët cheõ vôùi nhau. Caùc heä soá naøy seõ giuùp ngöôøi ta giaûi thích ñöôïc yù nghóa cuûa caùc nhaân toá thoâng qua moái quan heä giöõa nhaân toá vaø caùc bieán thuoäc veà noù, nhöng thöôøng thì ma traän nhaân toá ban ñaàu naøy khoâng theå hieän thoâng tin roõ raøng do caùc nhaân toá coù heä soá töông quan vôùi nhieàu bieán töùc coù nhieàu muïc hoûi xuaát hieän treân caû 2 hoaëc 3 nhaân toá khieán cho khoù maø ñoïc ñöôïc yù nghóa cuûa caùc nhaân toá, ví duï nhö muïc hoûi “Bang tot nghiep khoa KT dem lai viec lam luong cao” coù töông quan vôùi caû nhaân toá 1 vaø nhaân toá 3 hay “Khoa KT cung cap dich vu dao tao tuong xung voi hoc phi” töông quan vôùi caû nhaân toá 1, 2 vaø 6. Baûng 1 Component Matrix(a) Caùc nhaân toá Caùc muïc hoûi thuoäc veà caùc nhaân toá 1 2 3 4 5 6 Uy tin cua khoa KT da nang cao gia tri tam bang tot nghiep .694 Danh tieng cua khoa KT anh huong tot den tam bang tot nghiep .664 Chuong trinh hoc cua Khoa KT co nhung kien thuc phu hop .620 Kien thuc Khoa KT cung cap lam thoa man mong muon hoc hoi .610 Cac doanh nghiep co an tuong tot ve khoa KT .606 Da nghe nhung dieu tot dep ve Khoa KT .589 Bang tot nghiep khoa KT dem lai viec lam luong cao .582 -.404 79 Da hoc duoc nhieu dieu moi tu cac mon hoc tai khoa KT .576 Vui vi da hoc Khoa KT .565 .442 Hoc tap tai Khoa KT giup hoan thien ban than ve nhieu mat .562 Khoa KT day nhieu dieu thuc te chu khong phai ly thuyet suong .562 Tu tin vi la sinh vien khoa KT .557 Hoat dong phong trao cua Khoa KT lam viec hoc tap thu vi .555 Phat hien ra chuyen nganh cua minh thu vi .554 .430 Gia dinh tin rang chuong trinh hoc cua Khoa KT tot .541 Khoa KT cung cap dich vu dao tao tuong xung voi hoc phi .531 -.427 .470 Kien thuc hoc duoc tai khoa KT giup thang tien trong su nghiep .520 .424 Bang tot nghiep khoa KT dem lai viec lam on dinh .493 .406 Quan he giua chat luong dao tao voi hoc phi can doi .489 -.485 Viec hoc tap o Khoa KT thu vi hon vi co nhieu ban den tu nhieu vung que .449 .432 Thoi gian hoc tap tai khoa KT vui hon voi nhung ban be trong lop .401 Thich hoc chuyen nganh cua minh tai khoa KT .492 .513 -.444 Cac nha tuyen dung thich nhan sinh vien khoa KT .464 -.493 Extraction Method: Principal Component Analysis. a 6 components extracted. Vôùi tình huoáng nhö theá naøy neáu thöïc hieän xoay caùc nhaân toá thì ma traän nhaân toá seõ trôû neân deã giaûi thích hôn vì moãi muïc hoûi chæ coù yù nghóa treân moät nhaân toá maø thoâi. Vieäc xoay nhaân toá khoâng aûnh höôûng ñeán toång phaàn traêm toaøn boä phöông sai ñöôïc giaûi thích, tuy nhieân phaàn traêm phöông sai ñöôïc giaûi thích bôûi 80 töøng nhaân toá thì coù thay ñoåi, cuï theå laø phaàn phöông sai giaûi thích bôûi töøng nhaân toá seõ phaân phoái laïi khi xoay nhaân toá. Xem baûng döôùi Baûng 2 Total Variance Explained Componen t Initial Eigenvalues Rotation Sums of Squared Loadings Total % of Variance Cumulative % Total % of Variance Cumulative % 1 7.089 30.821 30.821 2.970 12.912 12.912 2 1.764 7.668 38.489 2.937 12.770 25.682 3 1.608 6.991 45.480 2.407 10.465 36.147 4 1.228 5.338 50.818 2.183 9.493 45.639 5 1.175 5.108 55.926 1.751 7.615 53.254 6 1.051 4.568 60.494 1.665 7.239 60.494 Extraction Method: Principal Component Analysis. Nhö vaäy keát quaû xoay nhaân toá cuõng xaùc ñònh ñöôïc 6 boä phaän giaù trò caûm nhaän vaø 6 boä phaän naøy cuõng giaûi thích ñöôïc 60,49% bieán ñoäng trong toaøn boä giaù trò caûm nhaän cuûa sinh vieân nhö phöông aùn khoâng xoay nhaân toá, tuy nhieân xoay nhaân toá taïo ra cho chuùng ta ma traän nhaân toá deã giaûi thích hôn nhieàu. PHUÏ LUÏC 6 Ñaùnh giaù ñoä tin caäy cuûa thang ño baèng heä soá Cronbach Alpha Baûng 1 Phaân tích ñoä tin caäy cuûa thang ño boä phaän “giaù trò chöùc naêng theå hieän qua tính thieát thöïc cuûa baèng caáp ÑH” STT Teân muïc hoûi Giaù trò Alpha neáu loaïi bieán 1. Cac nha tuyen dung thich nhan sinh vien tot nghiep tu Khoa KT .6611 2. Bang tot nghiep khoa KT dem lai viec lam on dinh .5601 3. Bang tot nghiep khoa KT dem lai viec lam co thu nhap cao .6356 4. Kien thuc hoc duoc tai khoa KT giup thang tien trong su nghiep .6660 Soá tröôøng hôïp = 490.0 Soá muïc hoûi = 4 Heä soá ñoä tin caäy 81 Alpha = .6956 Baûng 2 Phaân tích ñoä tin caäy cuûa thang ño boä phaän “giaù trò chöùc naêng theå hieän qua moái lieân heä hoïc phí - chaát löôïng” STT Teân muïc hoûi 1. Khoa KT cung cap dich vu dao tao tuong xung voi hoc phi 2. Quan he giua chat luong dao tao voi hoc phi can doi Soá tröôøng hôïp = 490.0 Soá muïc hoûi = 2 Heä soá ñoä tin caäy Alpha = .8431 Baûng 3 Phaân tích ñoä tin caäy cuûa thang ño boä phaän “giaù trò xaõ hoäi” STT Teân muïc hoûi 1. Thoi gian hoc tap tai khoa KT vui hon voi nhung ban be trong lop 2. Viec hoc tap o Khoa KT thu vi hon vi co ban be den tu nhieu vung que Soá tröôøng hôïp = 490.0 Soá muïc hoûi = 2 Heä soá ñoä tin caäy Alpha = .6934 82 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Tieáng Vieät 1. Haø Vaên Sôn vaø taäp theå taùc giaû (2004), Giaùo trình lyù thuyeát thoáng keâ, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ, ÑH Kinh teá Tp Hoà Chí Minh. 2. Hoaøng Troïng, Chu Nguyeãn Moäng Ngoïc (2005), Phaân tích döõ lieäu nghieân cöùu vôùi SPSS, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ, Tp Hoà Chí Minh. 3. Philip Kotler (1994), Marketing caên baûn, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ, Haø Noäi. 4. Traàn Xuaân Kieâm, Nguyeãn Vaên Thi (2001), Nghieân cöùu tieáp thò, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ, Tp Hoà Chí Minh. Tieáng Anh 1. Babin, B.J. and Boles, J.S. (1998), “Employee behaviour in a service environment : a model and test of potential differences between men and women”, Journal of Markrting, 62 (8), pp 77-91 2. Bernard, H.Rusell (1995), Research method in Anthoropology, Qualitative and Quatitative Approaches, 2nd ed, AltaMira Press. 3. Hair Jr., J.F., Anderson, R.E., Tatham, R.L., Black, W.C.(1992), Multivariate Data Analysis with Reading, 3rd ed, Macmillan Publishing Company. 4. Khalifa, A.S (2004), “Customer value: a review of recent literature and an integrative configuration”, Management Decision, 42(5), pp 645-666. 5. Kotler, P. (1996), Marketing Managenent, 9th ed, Prentica – Hall, Upper Saddle River NJ. 6. LeBlanc, G., Nguyen, Nha.(1999), “Listening to the customer’s voice: examing perceived service value among bussiness college students”, The International Journal of Educational Management, 13(4), pp 187-198. 7. Sheth, J.N,. Newman, B.I., Gross, B.L. (1991), “Why we buy What we buy: A Theory of Consumption Values”, Journal of Bussiness Research, 22, pp 159-170. ._.