Kế toán và tính chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty TNHH sản xuất & thương mại Nhơn Hòa

ÑEÀ CÖÔNG CHI TIEÁT ÑEÀ TAØI : KEÁ TOAÙN CHI PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM TAÏI COÂNG TY TNHH SX & TM NHÔN HOAØ PHAÀN 1 : KHAÙI QUAÙT CHUNG VEÀ COÂNG TY TNHH SX & TM NHÔN HOØA I. Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån 1. Quaù trình hình thaønh 2. Heä thoáng cô sôû 3. Phöông aùn hoaït ñoäng saûn xuaát 4. Quy trình saûn xuaát 5. Moät soá thaønh tích II. Chöùc naêng – Nhieäm vuï III. Cô caáu toå chöùc vaø quaûn lyù 1. Toå chöùc boä maùy quaûn lyù taïi coâng ty 2. Toå chöùc coâng taùc keá toaùn taïi coâng ty 2.1 Chöùc naêng vaø sô ñoà boä maùy keá toaùn taïi coâng ty 2.1.1 Chöùc naêng 2.1.2 Sô ñoà 2.2 Hình thöùc keá toaùn 2.2.1 Soå saùch söû duïng 2.2.2 Trình töï ghi soå 2.3 Toå chöùc boä maùy keá toaùn PHAÀN 2 : KEÁ TOAÙN CHI PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM A. CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ KEÁ TOAÙN CHI PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM I. Nhöõng vaán ñeà chung veà keá toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm 1. Khaùi nieäm vaø phaân loaïi chi phí 1.1 Khaùi nieäm 1.2 Phaân loaïi 2. Khaùi nieäm vaø phaân loaïi giaù thaønh 2.1 Khaùi nieäm 2.2 Phaân loaïi 3. Kyø tính giaù thaønh 4. Moái quan heä giöõa chi phí saûn xuaát vaø giaù thaønh 5. Nhieäm vuï keá toaùn 6. Xaùc ñònh ñoái töôïng taäp hôïp chi phí vaø ñoái töôïng tính giaù thaønh II. Keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát 1. Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp 1.1 Khaùi nieäm 1.2 Chöùng töø vaø soå saùch söû duïng 1.3 Phöông phaùp phaân boå CP NVL TT 1.3.1 Chi phí nguyeân vaät lieäu chính 1.3.2 Chi phí vaät lieäu phuï 1.3.3 Chi phí veà nhieân lieäu 1.4 Taøi khoaûn söû duïng 1.5 Trình töï haïch toaùn 2. Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 2.1 Khaùi nieäm 2.2 Chöùng töø vaø soå saùch söû duïng 2.3 Phöông phaùp phaân boå CP NCTT 2.4 Taøi khoaûn söû duïng 2.5 Trình töï haïch toaùn 3. Chi phí saûn xuaát chung 3.1 Khaùi nieäm 3.2 Chöùng töø vaø soå saùch söû duïng 3.3 Phöông phaùp phaân boå CP SXC 3.4 Taøi khoaûn söû duïng 3.5 Trình töï haïch toaùn III. Keá toaùn caùc khoaûn thieät haïi trong saûn xuaát 1. Thieät haïi veà saûn phaåm hoûng trong saûn xuaát 1.1 Keá toaùn veà thieät haïi saûn phaåm hoûng khoâng söûa chhöõa ñöôïc 1.2 Keá toaùn veà thieät haïi saûn phaåm hoûng söûa chhöõa ñöôïc 2. Thieät haïi veà ngöøng saûn xuaát IV. Trình töï taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm 1. Quy trình taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm 2. Taøi khoaûn söû duïng 3. Sô ñoà toång quaùt V. Kieåm keâ vaø ñaùnh giaù saûn phaåm dôû dang 1. Kieåm keâ 2. Ñaùnh giaù saûn phaåm dôû dang 2.1 Phöông phaùp ñaùnh giaù SPDD theo trò giaù nguyeân vaät lieäu 2.2 Phöông phaùp öôùc löôïng töông ñöông VI. Phöông phaùp tính giaù thaønh saûn phaåm 1. Phöông phaùp tính giaù thaønh giaûn ñôn 2. Phöông phaùp tính giaù thaønh theo heä soá B. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM TAÏI COÂNG TY TNHH SX & TM NHÔN HOAØ I. Nhöõng vaán ñeà chung veà keá toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm taïi coâng ty TNHH SX & TM Nhôn Hoaø 1. Khaùi nieäm vaø phaân loaïi chi phí 1.1 Khaùi nieäm 1.2 Phaân loaïi 2. Khaùi nieäm vaø phaân loaïi giaù thaønh 2.1 Khaùi nieäm 2.2 Phaân loaïi 3. Ñoái töôïng taäp hôïp chi phí vaø ñoái töôïng tính giaù thaønh 3.1 Ñoái töôïng taäp hôïp chi phí 3.2 Ñoái töôïng tính giaù thaønh 4. Kyø tính giaù thaønh II. Keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát 1. Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp 1.1 Noäi dung CP NVL TT 1.2 Chöùng töø vaø soå saùch söû duïng 1.3 Phöông phaùp taäp hôïp vaø phaân boå CP NVL TT 1.4 Taøi khoaûn söû duïng Trình töï haïch toaùn 2. Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 2.1 Noäi dung CP NCTT 2.2 Chöùng töø vaø soå saùch söû duïng 2.3 Phöông phaùp taäp hôïp vaø phaân boå CP NCTT 2.4 Taøi khoaûn söû duïng 2.5 Trình töï haïch toaùn 3. Chi phí saûn xuaát chung 3.1 Noäi dung CP SXC 3.2 Phöông phaùp phaân boå CP SXC 3.3 Taøi khoaûn söû duïng 3.4 Quy trình haïch toaùn 3.5 Noäi dung CP SXC 3.5.1 CP nhaân vieân PX 3.5.2 CP vaät lieäu SXC 3.5.3 CP duïng cuï SXC 3.5.4 CP khaáu hao TSCÑ 3.5.5 CP dòch vuï SXC 3.5.6 CP khaùc SXC III. Toång hôïp CPSX 1. Taøi khoaûn söû duïng 2. Trình töï haïch toaùn IV. Kieåm keâ – Ñaùnh giaù SPDD 1. Khaùi nieäm 2. Phöông phaùp ñaùnh giaù SPDD V. Phöông phaùp tính giaù thaønh saûn phaåm PHAÀN 3 : NHAÄN XEÙT VAØ KIEÁN NGHÒ I. Nhaän xeùt II. Kieán nghò PHAÀN 1 : KHAÙI QUAÙT CHUNG VEÀ COÂNG TY Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån Quaù trình hình thaønh: 1983: laø 1 toå hôïp saûn xuaát cô khí vôùi quy moâ nhoû 1985-1987: HTX NHÔN HOØA 1987: HTX baäc cao 5/1995: ñöôïc nhaän Huaân chöông lao ñoäng haïng 3 1998: xin chuyeån ñoåi thaønh coâng ty TNHH SX & TM NHÔN HOØA Goïi taét: Coâng ty TNHH NHÔN HOØA Teân giao dòch quoác teá: NHÔN HOØA CO. LTD Coâng ty ñöôïc thaønh laäp theo quyeát ñònh soá: 1944/GP/TLDN 04/09/1998 cuûa UBND TP. HCM Truï sôû chính: 124/9B Ung Vaên Khieâm-F25-Q.BT-TP.HCM Ñieän thoaïi: (08)8991125 – 8999000 Fax: (84)8991857 Email: nhonhoascale@hcm.vnn.vn Voán ñieàu leä: 44.790.000.000 ñoàng Chuû tòch HÑTV : OÂng Lyù Sieâng Heä thoáng cô sôû Toång dieän tích maët baèng: 47.195 m2 1 nhaø maùy saûn xuaát taïi 516 QL13õ P. Hieäp Bình Phöôùc - Q.Thuû Ñöùc 1 cöûa haøng baùn leû vaø giôùi thieäu saûn phaåm 1 boä phaän baûo haønh söûa chöõa Thieát bò maùy moùc: hôn 1000 maùy moùc caùc loaïi goàm: tieän, phay, baøo, ñoät daäp, CNC coù coâng suaát töø 500 kg ñeán 300 taán Naêng löïc saûn xuaát: 2.000.000 caùi/naêm Lao ñoäng: gaàn 1500 ngöôøi Nhaø xöôûng: 7 phaân xöôûng 3 heä thoáng sôn tónh ñieän 1 heä thoáng xi maï keõm Töø khi thaønh laäp coâng ty ñaõ maïnh daïn ñaàu tö ñoåi môùi khoâng ngöøng veà trang thieát bò maùy moùc vaø kyõ thuaät.Vôùi daây chuyeàn chuyeàn coâng ngheä hieän ñaïi, coâng ty ñaõ saûn xuaát ra nhieàu saûn phaåm vôùi nhieàu maãu maõ phong phuù, ña daïng ñaùp öùng nhu caàu thò tröôøng noäi ñòa vaø xuaát khaåu. Saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát theo tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng ISO 9001, nhieàu naêm lieàn ñöôïc ngöôøi tieâu duøng bình choïn laø haøng Vieät Nam chaát löôïng cao. Thò tröôøng coâng ty: Vieät Nam, Nhaät, Maõ Lai, Hoàng Koâng, Ñaøi Loan, Philippin, Trung Quoác, Myõ, UÙc, Phaùp, Laøo. Phöông aùn hoaït ñoäng saûn xuaát Saûn xuaát maët haøng cô khí chuû yeáu cuûa coâng ty: caân ñoàng hoà caùc loaïi Caùc loaïi caân ñoàng hoà loø xo 1 maët soá: 500g, 1, 2, 4, 5, 10, 12, 15, 20, 30, 50, 60, 100 kg Caân treû sô sinh: 20 kg Caân söùc khoeû: 120 kg Caùc loaïi caân ñoàng hoà loø xo 2 maët soá: Caân nhöïa treo: 4, 8, 12 kg Caân saét: 4, 8, 10, 12, 15, 20, 100 kg Mua baùn caùc saûn phaåm cô khí coù chaát löôïng cao ñaùp öùng thò tröôøng ngöôøi tieâu duøng. Nhaän gia coâng caùc saûn phaåm cô khí theo ñôn ñaët haøng. Nghieân cöùu phaùt trieån saûn xuaát caùc saûn phaåm cô khí. Quy trình saûn xuaát SÔ ÑOÀ QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT CAÂN ÑOÀNG HOÀ LOØ XO Ñoùng goùi xuaát tieâu thuï Kieåm ñònh xuaát xöôûng Hieäu chænh Laép raùp toång thaønh Xöû lyù beà maët vaø laép raùp cuïm chi tieát Cheá taïo caùc chi tieát (1) (2) (3) (4) (5) (6) (1) Nguyeân vaät lieäu mua ngoaøi hay gôûi gia coâng nhaäp kho. Töø kho nguyeân vaät lieäu ñöôïc ñöa xuoáng caùc khaâu ñoät, daäp, phay tieän, cuoán loø xo ñeå caùc khaâu naøy cheá taïo ra caùc chi tieát cô phaän. (2) Caùc cô phaän sau khi ñöôïc cheá taïo seõ chuyeån qua khaâu xi maï, phosphate ñeå taåy röûa, xi maï choáng seùt. Sau ñoù chuyeån qua khaâu nguoäi ñeå gia coâng thuøng khung, ñeá caân, gia coâng sôn beà maët baèng heä thoáng sôn tónh ñieän, khaâu hoäp soá, khaâu kim ñeå gia coâng cheá bieán boä hoäp soá, boä kim chæ thò. Tieáp theo caùc cô phaän seõ ñöôïc nhaäp kho. (3) Töø kho, caùc cô phaän, cuïm chi tieát ñöôïc xuaát ñeå laép raùp, bao bì hoaøn chænh töông ñoái saûn phaåm. (4) Saûn phaåm töông ñoái ñöôïc chuyeån ñeán khaâu chænh ñeå ñöôïc kieåm tra, ñieàu chænh ñoä chính xaùc tröôùc khi ñöa sang boä phaän kieåm ñònh. (5) Boä phaän naøy do caùc Kieåm ñònh vieân tröïc thuoäc Toång cuïc tieâu chuaån ño löôøng chaát löôïng thaønh phoá, hoaëc do Toå kieåm ñònh cuûa coâng ty ñöôïc caáp giaáy uyû quyeàn kieåm ñònh saûn phaåm tröôùc khi xuaát xöôûng nhaäp kho tieâu thuï. Hieän nay, coâng ty ñöôïc uyû quyeàn kieåm ñònh caùc loaïi caân tröø caân 2 maët soá. (6) Saûn phaåm ñaït tieâu chuaån ñöôïc chuyeån sang khaâu ñoùng goùi tröôùc khi ñöa ra tieâu thuï treân thò tröôøng. Moät soá thaønh tích ñaït ñöôïc Huaân chöông lao ñoäng haïng 2 theo Quyeát ñònh soá 602QÑ/CTN ngaøy 20/09/2002. Baèng khen cuûa Hoäi ñoàng Boä Tröôûng theo Quyeát ñònh soá 89/CTKT ngaøy 12/05/2002. Huy chöông veà chaát löôïng saûn phaåm: HCV Hoäi chôï Quang Trung TP.HCM ngaøy 14/02/1986. HCV Hoäi chôï trieån laõm tieåu thuû coâng myõ ngheä laàn 2 taïi Haø Noäi ngaøy 20/06/1987 1991 caân ñoàng hoà loø xo loaïi 12 kg ñaït daáu chaát löôïng caáp 1 Vieät Nam. HCV veà tieâu chuaån chaát löôïng taïi Hoäi chôï trieån laõm quoác teá Caàn Thô 1999 cho loaïi caân 60-100 kg. HCV taïi Hoäi chôï quoác teá haøng coâng nghieäp Vieät Nam (caân 60 kg, caân treû sô sinh loaïi 12 kg) ngaøy 24/10/1999… Do ñoù phöông chaâm hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty laø: CHAÁT LÖÔÏNG LAØ TRUYEÀN THOÁNG CUÛA NHÔN HOØA. Chöùc naêng – Nhieäm vuï Quaûn lyù vaø söû duïng voán coù hieäu quaû, ñaûm baûo saûn xuaát coù hieäu quaû. Chaáp haønh toát chính saùch keá toaùn. Thöïc hieän nghóa vuï vôùi nhaø nöôùc. Ñaøo taïo boài döôõng naâng cao trình ñoä cuûa caùn boä, coâng nhaân vieân ñeå coù ñuû naêng löïc phuïc vuï cho quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty. Cô caáu toå chöùc vaø quaûn lyù Toå chöùc boä phaän quaûn lyù taïi coâng ty SÔ ÑOÀ TOÅ CHÖÙC BOÄ MAÙY QUAÛN LYÙ TAÏI COÂNG TY BCH CÑ CHUÛ TÒCH HÑTV GIAÙM ÑOÁC BAN KIEÅM SOAÙT TP HC-QT TP KT TP KH-VT TP KD TP KT-TC PGÑ HC-QT PGÑ KT PGÑ KH-KD TPX 1 TPX 2 TPX 3 TPX 4 TPX5 TPX 6 TPX 7 SÔ ÑOÀ TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ TAÏI PHAÂN XÖÔÛNG TRÖÔÛNG PX TOÅ TRÖÔÛNG TOÅ PHOÙ KEÁT HÔÏP HAØN SÔN LAÉP RAÙP BAO BÌ Hoäi Ñoàng Thaønh Vieân: laø cô quan ñieàu haønh cao nhaát, coù chöùc naêng quaûn lyù vaø ñieàu haønh coâng ty. Giaùm Ñoác: (ñoàng thôøi laø Chuû Tòch HÑTV) laø ngöôøi ñaïi dieän HÑTV ñieàu haønh vaø quaûn lyù moïi hoaït ñoäng cuûa coâng ty, chòu traùch nhieäm tröïc tieáp tröôùc HÑTV. Phoù Giaùm Ñoác: laø ngöôøi thöøa leänh cuûa Giaùm Ñoác, coù nhieäm vuï quaûn lyù vaø ñieàu haønh coâng vieäc khi ñöôïc giao moät caùch cuï theå veà 1 khaâu hay 1 chöùc naêng. Laø ngöôøi theo doõi, saép xeáp, ñeà ra keá hoaïch sao cho phuø hôïp vôùi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty vaø kieåm tra laïi vieäc thöïc hieän. Phoøng haønh chính – quaûn trò: thöïc hieän chöùc naêng quaûn lyù Caùn boä-Coâng nhaân vieân, cô sôû vaät chaát vaø caùc nghieäp vuï lao ñoäng tieàn löông. Phoøng kyõ thuaät: phuï traùch ñaûm baûo cho quaù trình saûn xuaát ñöôïc dieãn ra lieân tuïc, nhòp nhaøng, hôïp lyù giöõa caùc boä phaän. Phoøng keá hoaïch: hoaïch ñònh keá hoaïch, ñieàu ñoä saûn xuaát, cung öùng ñaày ñuû nguoàn nguyeân lieäu ñaàu vaøo cho quaù trình saûn xuaát. Phoøng kinh doanh: thöïc hieän quy trình baùn haøng, ñaùp öùng caùc hôïp ñoàng, ñôn ñaët haøng. Phoøng keá toaùn – taøi chính: thöïc hieän chöùc naêng taøi chính keá toaùn, phuï traùch toaøn boä coâng taùc thoáng keâ, keá toaùn vaø taøi chính. Phaân xöôûng 1: cheá taïo khuoân gaù, nhieät luyeän, ñoät daäp caùc chi tieát saûn phaåm. Phaân xöôûng 2: tieän, phay, baøo, cuoán loø xo. Phaân xöôûng 3: nguoäi, phosphate, xi maï, sôn Phaân xöôûng 4, 5, 6 : laép raùp chænh caân caùc loaïi. Phaân xöôûng 7: saûn xuaát saûn phaåm môùi: giaù phôi, giaù treo. Toå chöùc coâng taùc keá toaùn taïi coâng ty Chöùc naêng vaø sô ñoà boä maùy keá toaùn taïi coâng ty Chöùc naêng KT tröôûng: höôùng daãn chæ ñaïo moïi coâng vieäc ghi cheùp, ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh trong quaù trình saûn xuaát kinh doanh. KT toång hôïp: thu thaäp toaøn boä thoâng tin caàn thieát xöû lyù hoaït ñoäng kinh doanh. KT vaät tö-haøng hoaù: xöû lyù caùc chöùng töø vaät tö nhö Hoaù ñôn mua haøng kieâm phieáu kieåm nhaän, Phieáu xuaát kho, … sau ñoù ghi cheùp vaøo soå nghieäp vuï theo doõi tình hình söû duïng nguyeân vaät lieäu ñeå cung caáp soá lieäu cho KT toång hôïp. KT TSCÑ: theo doõi tình hình taêng, giaûm vaø khaáu hao taøi saûn coá ñònh haøng thaùng, laäp baùo caùo trích khaáu hao haøng thaùng taøi saûn coá ñònh. KT XDCB: haïch toaùn keá toaùn veà nghieäp vuï XDCB nhö: voán, nguoàn voán, tieán ñoä hôïp ñoàng thi coâng xaây döïng vaø mua saém trang thieát bò nghieäm thu vaø baøn giao coâng trình ñöa vaøo söû duïng. KT thanh toaùn: coù nghóa vuï theo doõi caùc khoaûn phaûi thu, phaûi traû, laäp caùc chöùng töø thu chi, kieåm thu vieäc thöïc hieän coâng taùc thanh toaùn, cung caáp soá lieäu caàn thieát cho KT toång hôïp. KT tính giaù thaønh: theo doõi kieåm tra xaùc nhaän SPDD treân daây chuyeàn saûn xuaát vaøo cuoái thaùng, caên cöù vaøo baùo caùo cuûa nhöõng tröôûng PX thoâng qua phoøng KH-VT ñeå tính giaù thaønh saûn phaåm. KT tieàn löông vaø quyõ baûo hieåm: haïch toaùn tieàn löông, phuï caáp, caùc quyõ baûo hieåm (BHXH, BHYT), thöïc hieän vieäc noäp ngaân saùch veà thueá thu nhaäp caù nhaân, caùc quyõ baûo hieåm, kinh phí coâng ñoaøn lieân quan. KT tieàn löông coù nhieäm vuï thu thaäp caùc baûng chaám coâng töø caùc PX, theo doõi tình hình söû duïng lao ñoäng, tính löông vaø laäp quyõ theo doõi löông, cung caáp soá lieäu theo yeâu caàu KT toång hôïp. Thuû quyõ: quaûn lyù vaø theo doõi tình hình taêng giaûm löôïng tieàn maët, ngaân phieáu, tieàn gôûi ngaân haøng, cheùp soå quyõ, ñi giao dòch vôùi ngaân haøng, khaùch haøng, tham möu cho KT tröôûng veà thu chi tieàn maët, kieåm keâ quyõ. Sô ñoà KT TRÖÔÛNG THANH TOAÙN TSCÑ-VT-CCDC KT TOÅNG HÔÏP SP DD TP NVL Cheá Bieán NVL Bao Bì TSCÑ XDCB CCDC Thu Chi Quyõ Tính Löông Baûo Hieåm Hôïp Ñoàng Mua Baùn Coâng Nôï Phaûi Thu Phaûi Traû Tính Giaù Trò CX 2.2 Hình thöùc keá toaùn. Coâng ty aùp duïng hình thöùc soå NHAÄT KYÙ CHUNG Soå saùch söû duïng Soå NKC: laø loaïi soå duøng ñeå ghi cheùp taát caû caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh theo trình töï thôøi gian vaø quan heä ñoái öùng taøi khoaûn cuûa caùc nghieäp vuï ñoù, laøm caên cöù ñeå ghi vaøo Soå caùi . Soå caùi: laø loaïi soå toång hôïp duøng ñeå taäp hôïp vaø heä thoáng hoaù caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh cuûa töøng taøi khoaûn toång hôïp. Soá lieäu cuûa Soå caùi cuoái thaùng duøng ñeå ghi vaøo baûng Caân ñoái phaùt sinh, töø ñoù ghi vaøo baûng Caân ñoái keá toaùn vaø caùc baùo bieåu keá toaùn khaùc. Soå nhaät kyù ñaëc bieät: ñöôïc duøng trong tröôøng hôïp nghieäp vuï phaùt sinh nhieàu, NKÑB goàm 4 loaïi sau: baùn haøng chòu, mua haøng chòu, thu tieàn maët vaø chi tieàn maët. Khi duøng soå NKÑB thì chöùng töø goác tröôùc heát ñöôïc ghi vaøo soå NKÑB, sau ñoùù, haøng ngaøy hoaëc ñònh kyø toång hôïp soá lieäu cuûa NKÑB ghi 1 laàn vaøo Soå caùi. Caùc soå, theû chi tieát duøng ñeå ghi cheùp moät caùch chi tieát caùc ñoái töôïng keá toaùn caàn phaûi theo doõi chi tieát nhaèm phuïc vuï yeâu caàu tính toaùn moät soá chæ tieâu toång hôïp, phaân tích vaø kieåm tra cuûa ñôn vò maø soå keá toaùn toång hôïp khoâng theå ñaùp öùng ñöôïc. 2.2.2 Trình töï ghi soå Haøng ngaøy khi coù nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh, caên cöù vaøo caùc chöùng töø chuyeån ñeán phoøng KT-TC, KT töøng phaàn haønh seõ vaøo caùc file töông öùng ñeå nhaäp soá lieäu vaøo maùy. File buùt toaùn toång hôïp seõ thöïc hieän buùt toaùn nhaät kyù cho nhöõng chöùng töø khoâng thuoäc caùc file tieàn teä, mua haøng-vaät tö, baùn haøng. Ñoàng thôøi vaøo cuoái thaùng, buùt toaùn toång hôïp seõ thöïc hieän caùc buùt toaùn keát chuyeån ñeå xaùc ñònh chi phí vaø tính giaù thaønh saûn phaåm, xaùc ñònh keát quaû kinh doanh vaø in ra caùc baùo caùo nhö soå NKC, soå chi tieát, soå caùi toång hôïp. Toå chöùc boä maùy keá toaùn Do ñaëc ñieåm saûn xuaát cuûa coâng ty, ñòa baøn saûn xuaát vaø vaên phoøng coù söï quaûn lyù keát hôïp chaët cheõ. Ñoàng thôøi, cô sôû vaät chaát kyõ thuaät phuïc vuï cho vieäc xöû lyù thoâng tin ñöôïc trang bò hieän ñaïi, ñaày ñuû, ñoàng boä. Neân coâng ty aùp duïng hình thöùc toå chöùc boä maùy keá toaùn TAÄP TRUNG. Hình thöùc naøy goïn nheï, ít toán keùm, thoâng tin xöû lyù taäp trung neân vieäc laäp baùo caùo keá toaùn seõ nhanh choùng kòp thôøi. SÔ ÑOÀ HAÏCH TOAÙN THEO HÌNH THÖÙC NHAÄT KYÙ CHUNG Giaáy ñeà nghò thu, chi Giaáy ñeà nghò taïm öùng Giaáy thanh toaùn tieàn taïm öùng Phieáu thu, chi File tieàn teä Hoaù ñôn, leänh nhaäp (mua haøng) Hoaù ñôn, bieân lai (dòch vuï) File mua haøng Taêng, giaûm TSCÑ Baøn giao TSCÑ Thanh lyù TSCÑ Khaáu hao, kieåm keâ TSCÑ Buùt toaùn toång hôïp File TSCÑ Buùt toaùn keát chuyeån Baùo caùo Soå NKC Soå Caùi TH Soå chi tieát BCTC Baûng CÑ NXT Phieáu nhaäp kho (NVL, TP) Phieáu xuaát kho Phieáu xuaát kho kieâm vaän chuyeån noäi boä File vaät tö Hoaù ñôn baùn haøng, dòch vuï File baùn haøng PHAÀN 2: KEÁ TOAÙN CHI PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ KEÁ TOAÙN CHI PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM Nhöõng vaán ñeà chung veà chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm Khaùi nieäm vaø phaân loaïi chi phí Khaùi nieäm CPSX cuûa xí nghieäp coâng nghieäp laø toaøn boä caùc hao phí veà lao ñoäng soáng (tieàn löông, BHXH, BHYT, KPCÑ) vaø lao ñoäng vaät hoaù (nguyeân vaät lieäu, nhieân lieäu, khaáu hao TSCÑ …) phaùt sinh trong quaùtrình saûn xuaát saûn phaåm. Chi phí coù lieân quan tröïc tieáp ñeán vieäc cheá taïo ra saûn phaåm vaø chi phí khoâng mang tính chaát coâng nghieäp nhö chi phí cho coâng taùc söûa chöõa lôùn TSCÑ, chi phí cuûa caùc quyõ chuyeân duøng. Phaân loaïi Caên cöù vaøo khaû naêng quy naïp CPSX vaøo trong giaù thaønh saûn phaåm, goàm 2 loaïi: Chi phí tröïc tieáp: laø nhöõng chi phí coù lieân quan ñeán 1 loaïi saûn phaåm vaø ñöôïc tính vaøo giaù thaønh theo phöông phaùp tröïc tieáp nhö tieàn löông cuûa coâng nhaân saûn xuaát, nguyeân vaät lieäu chính. Chi phí giaùn tieáp: laø chi phí coù lieân quan ñeán nhieàu loaïi saûn phaåm, do ñoù noù ñöôïc tính vaøo giaù thaønh theo phöông phaùp (tröïc tieáp) phaân boå döïa vaøo 1 tieâu thöùc nhaát ñònh. Coâng duïng: keá toaùn seõ taäp hôïp vaø phaân boå chi phí chính xaùc cho caùc ñoái töôïng Caên cöù theo noäi dung kinh teá, goàm 5 loaïi: Chi phí veà nguyeân lieäu, vaät lieäu: giaù trò nguyeân vaät lieäu, nhieân lieäu, phuï tuøng thay theá … xuaát duøng trong kyø, ngoaïi tröø caùc loaïi nguyeân vaät lieäu duøng khoâng heát traû laïi khi chuyeån cho kyø sau, xuaát cho xaây döïng cô baûn hoaëc baùn ra ngoaøi. Chi phí nhaân coâng: tieàn löông, khoaûn trích theo tieàn löông (BHXH, BHYT, KPCÑ), phaûi traû khaùc cho coâng nhaân vieân chöùc trong kyø. Chi phí khaáu hao TSCÑ: giaù trò hao moøn cuûa TSCÑ söû duïng cho kinh doanh trong kyø. Chi phí dòch vuï mua ngoaøi: tieàn ñieän, nöôùc, ñieän thoaïi, thueâ maët baèng, veä sinh vaø caùc dòch vuï khaùc . Chi phí baèng tieàn: leä phí, tieáp khaùch, hoäi nghò, coâng taùc… Coâng duïng: cung caáp thoâng tin ñeå döï toaùn nhu caàu voán löu ñoäng. Ñoàng thôøi cung caáp thoâng tin laäp baùo caùo chi phí theo yeáu toá cuûa baùo caùo taøi chính. Caên cöù theo khoaûn muïc, goàm 3 loaïi: Chi phí veà nguyeân vaät lieäu: bao goàm chi phí veà nguyeân vaät lieäu chính, phuï tham gia tröïc tieáp vaøo vieäc hình thaønh saûn phaåm. Chi phí veà nhaân coâng tröïc tieáp saûn xuaát: tieàn löông, caùc khoaûn trích theo löông cuûa coâng nhaân tröïc tieáp saûn xuaát cheá taïo saûn phaåm. Chi phí saûn xuaát chung: laø nhöõng chi phí coù lieân quan ñeán vieäc toå chöùc vaø quaûn lyù trong phaïm vi phaân xöôûng ñoù(trong ñoù goàm caû nhöõng chi phí chung lieân quan ñeán vieäc saûn xuaát nhieàu loaïi saûn phaåm trong phaïm vi phaân xöôûng). Coâng duïng: Cung caáp soá lieäu ñeå tính giaù thaønh saûn phaåm. Ñoàng thôøi cung caáp thoâng tin ñeå ñònh möùc chi phí, xaùc ñònh giaù thaønh ñònh möùc Khaùi nieäm vaø phaân loaïi giaù thaønh Khaùi nieäm Quaù trình phaùt sinh caùc chi phí saûn xuaát, cuõng ñoàng thôøi laø quaù trình taïo ra 1 khoái löôïng saûn phaåm nhaát ñònh. Nhöõng chi phí saûn xuaát coù lieân quan ñeán 1 khoái löôïng saûn phaåm hoaøn thaønh ñöôïc goïi laø giaù thaønh saûn phaåm. Giaù thaønh laø 1 chæ tieâu toång hôïp phaûn aùnh chaát löôïng toaøn boä hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh vaø quaûn lyù kinh teá taøi chính cuûa xí nghieäp. Möùc haï giaù thaønh theå hieän trình ñoä söû duïng hôïp lyù caùc yeáu toá cô baûn cuûa quaù trình saûn xuaát vaø trình ñoä quaûn lyù kinh teá taøi chính cuûa doanh nghieäp. Trong ñieàu kieän kinh teá thò tröôøng, vieäc naâng cao hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh baèng caùch phaán ñaáu haï giaù thaønh saûn phaåm laø 1 ñieàu kieän caên baûn ñaûm baûo söï toàn taïi vaø phaùt trieån doanh nghieäp. Phaân loaïi Ñeå phuïc vuï cho coâng taùc quaûn lyù ôû DN, ngöôøi ta thöôøng söû duïng caùc loaïi giaù thaønh nhö sau: Giaù thaønh keá hoaïch: laø loaïi giaù thaønh ñöôïc xaùc ñònh tröôùc khi baét ñaàu saûn xuaát cuûa kyø keá hoaïch döïa treân caùc ñònh möùc vaø döï toaùn cuûa kyø keá hoaïch . Giaù thaønh keá hoaïch ñöôïc coi laø muïc tieâu maø DN phaûi coá gaéng thöïc hieän hoaøn thaønh nhaèm ñeå thöïc hieän hoaøn thaønh muïc tieâu chung cuûa toaøn DN. Giaù thaønh ñònh möùc: laø giaù thaønh ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû ñònh möùc chi phí hieän haønh taïi töøng thôøi ñieåm nhaát ñònh trong kyø keá hoaïch. Giaù thaønh ñònh möùc ñöôïc xem laø caên cöù ñeå kieåm soaùt tình hình thöïc hieän caùc ñònh möùc tieâu hao caùc yeáu toá vaät chaát khaùc nhau phaùt sinh trong quaù trình saûn xuaát. Giaù thaønh ñònh möùc cuõng ñöôïc xaây döïng tröôùc khi baét ñaàu saûn xuaát. Giaù thaønh thöïc teá: laø giaù thaønh ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû caùc khoaûn hao phí thöïc teá trong kyø ñeå thöïc hieän quaù trình saûn xuaát saûn phaåm. Giaù thaønh thöïc teá ñöôïc xaùc ñònh sau khi ñaõ xaùc ñònh ñöôïc keát quaû saûn xuaát trong kyø. Giaù thaønh thöïc teá laø caên cöù ñeå kieåm tra ñaùnh giaù tình hình tieát kieäm chi phí, haï thaáp giaù thaønh vaø xaùc ñònh keát quaû kinh doanh. 3. Kyø tính giaù thaønh Kyø tính giaù thaønh laø thôøi ñieåm caàn thieát phaûi tính giaù thaønh. Vieäc xaùc ñònh caùc kyø tính giaù thaønh trong doanh nghieäp phuï thuoäc vaøo tính chaát, ñaëc ñieåm hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp vaø yeâu caàu haïch toaùn. Ñoái vôùi nhöõng doanh nghieäp coù chu kyø saûn xuaát saûn phaåm ngaén, saûn phaåm hoaøn thaønh vaø nhaäp kho lieân tuïc, kyø tính giaù thaønh ñöôïc xaùc ñònh laø haøng thaùng vaøo ngaøy cuoái thaùng. Tính toaùn giaù thaønh haøng thaùng seõ giuùp vieäc cung caáp thoâng tin veà chi phí ñöôïc kòp thôøi vaø phaùt huy ñöôïc taùc duïng trong vieäc quaûn lyù vaø kieåm tra cuûa keá toaùn. Tröôøng hôïp doanh nghieäp saûn xuaát ñôn chieác, hoaëc haøng loaït, chu kyø saûn xuaát daøi, saûn phaåm hoaëc loaït saûn phaåm chæ hoaøn thaønh khi keát thuùc saûn xuaát. Nhö vaäy, veà maët keá toaùn haøng thaùng vaãn toång hôïp chi phí saûn xuaát cho caùc ñoái töôïng coù lieân quan, nhöng khoâng tính giaù thaønh nhö saûn phaåm hoaøn thaønh, seõ söû duïng soá lieäu chi phí saûn xuaát ñaõ taäp hôïp ñeå tính toaùn giaù thaønh baèng nhöõng phöông phaùp thích hôïp. Nhö vaäy, kyø tính giaù thaønh phuø hôïp vôùi chu kyø saûn xuaát, nhöng coù theå khoâng phuø hôïp vôùi caùc thôøi kyø laäp baùo caùo taøi chính. Ñieàu naøy laøm haïn cheá taùc duïng quaûn lyù cuûa chæ tieâu giaù thaønh. 4. Moái quan heä giöõa chi phí saûn xuaát vaø giaù thaønh CHI PHÍ SAÛN XUAÁT GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM Cuøng noäi dung kinh teá:hao phí cuûa caùc nguoàn löïc Lieân quan vôùi thôøi kyø saûn xuaát Lieân quan vôùi khoái löôïng thaønh phaåm Rieâng bieät cuûa töøng kyø saûn xuaát Coù theå laø chi phí saûn xuaát cuûa nhieàu kyø Lieân quan vôùi thaønh phaåm, saûn phaåm dôû dang Lieân quan vôùi thaønh phaåm 5. Nhieäm vuï keá toaùn Phaûn aùnh chính xaùc vaø kòp thôøi moïi chi phí phaùt sinh theo ñuùng caùc khoaûn muïc ñöôïc quy ñònh. Vaän duïng caùc phöông phaùp phaân boå chi phí vaø tính giaù thaønh phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm quaûn lyù vaø quy trình coâng ngheä cuûa xí nghieäp ñeå tính chính xaùc vaø kòp thôøi giaù thaønh saûn phaåm saûn xuaát. Cung caáp caùc taøi lieäu caàn thieát cho vieäc laäp döï toaùn vaø phaân tích hoaït ñoäng kinh teá veà phöông dieän giaù thaønh. Khai thaùc caùc khaû naêng tieàm taøng, söû duïng coù hieäu quaû chi phí ñeå haï giaù thaønh saûn phaåm vaø naâng cao lôïi nhuaän cuûa DN. 6. Xaùc ñònh ñoái töôïng taäp hôïp chi phí vaø ñoái töôïng tính giaù thaønh Chi phí saûn xuaát trong caùc doanh nghieäp bao goàm nhieàu loaïi khaùc nhau veà noäi dung kinh teá, coâng duïng vaø ñòa ñieåm phaùt sinh. Yeâu caàu haïch toaùn ñoøi hoûi caùc chi phí phaûi ñöôïc taäp hôïp theo ñuùng caùc yeáu toá vaø khoaûn muïc ñaõ quy ñònh vaø theo 1 giôùi haïn nhaát ñònh nhaèm phuïc vuï cho vieäc tính giaù thaønh saûn phaåm. Nhö vaäy, vieäc xaùc ñònh ñoái töôïng taäp hôïp chi phí saûn xuaát thöïc chaát laø vieäc xaùc ñònh nhöõng phaïm vi giôùi haïn maø chi phí caàn ñöôïc taäp hôïp. Cô sôû ñeå xaùc ñònh ñoái töôïng taäp hôïp chi phí saûn xuaát laø : Ñaëc ñieåm veà toå chöùc saûn xuaát vaø toå chöùc quaûn lyù cuûa doanh nghieäp. Yeâu caàu vaø trình ñoä cuûa caùn boä haïch toaùn. Töø nhöõng cô sôû treân, ñoái töôïng taäp hôïp chi phí coù theå xaùc ñònh laø töøng phaân xöôûng, töøng giai ñoaïn coâng ngheä, töøng saûn phaåm, nhoùm saûn phaåm hoaëc theo töøng ñôn ñaët haøng (hoaëc haïng muïc coâng trình). Ñoái töôïng tính giaù thaønh laø nhöõng saûn phaåm, coâng vieäc hoaëc lao vuï caàn thieát phaûi tính giaù thaønh. Xaùc ñònh ñuùng ñaén ñoái töôïng tính giaù thaønh laø cô sôû toå chöùc haïch toaùn chi phí saûn xuaát. Ngöôøi ta ñaêng kyù, phaân loaïi, ghi cheùp treân caùc chöùng töø ban ñaàu caùc chi phí saûn xuaát theo caùc ñoái töôïng tính giaù thaønh. Trong caùc xí nghieäp coâng nghieäp, ñoái töôïng tính giaù thaønh bao goàm caùc saûn phaåm do ngaønh saûn xuaát chính cheá taïo ra. Ngoaøi ra vieäc tính giaù thaønh theo töøng loaïi saûn phaåm, coøn caàn thieát phaûi tính giaù thaønh theo caùc giai ñoaïn coâng ngheä vaø tính giaù thaønh caùc baùn thaønh phaåm töï cheá neáu quy trình coâng ngheä phaân chia thaønh caùc giai ñoaïn roõ reät.  Keá toaùn taäp hôïp chi phí saûn xuaát Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp Khaùi nieäm: CP nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp laø nhöõng chi phí veà nguyeân vaät lieäu, nhieân lieäu vaø ñoäng löïc duøng tröïc tieáp cho saûn xuaát saûn phaåm cuûa doanh nghieäp. Khi xuaát duøng (hoaëc söû duïng) caùc chi phí nguyeân vaät lieäu seõ ñöôïc taäp hôïp tröïc tieáp cho caùc ñoái töôïng tính giaù thaønh coù lieân quan (loaïi saûn phaåm, nhoùm saûn phaåm, …) Trong tröôøng hôïp vaät tö ñöôïc söû duïng cho nhieàu ñoái töôïng khaùc nhau, coù theå söû duïng caùc phöông phaùp phaân boå thích hôïp ñeå phaân chia chi phí nguyeân vaät lieäu cho caùc loaïi saûn phaåm. Tieâu chuaån phaân boå thöôøng söû duïng laø ñònh möùc tieâu hao, soá löôïng, hoaëc troïng löôïng saûn phaåm, theo heä soá … 1.2 Chöùng töø vaø soå saùch söû duïng Chöùng töø: PNK, PXK, PXK kieâm vaän chuyeån noäi boä, bieân baûn kieåm vaät tö, baûng phaân boå NVL, CCDC. Soå saùch: Soå chi tieát, soå theo doõi CCDC, soå Caùi, soå NKC 1.3 Phöông phaùp phaân boå nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp 1.3.1 Chi phí nguyeân vaät lieäu chính Nguyeân vaät lieäu chính, (keå caû baùn thaønh phaåm mua ngoaøi) laø nhöõng nguyeân vaät lieäu khi qua saûn xuaát seõ caáu taïo neân thöïc theå cuûa saûn phaåm nhö: boâng, sôïi trong coâng nghieäp deät, saét theùp trong xí nghieäp cô khí … Thoâng thöôøng chi phí naøy ñöôïc tính tröïc tieáp cho caùc ñoái töôïng söû duïng coù lieân quan khi xuaát duøng. Khi xuaát duøng, treân caùc chöùng töø ban ñaàu caàn ghi roõ nguyeân vaät lieäu ñöôïc söû duïng ñeå saûn xuaát loaïi saûn phaåm naøo; töø ñoù, caên cöù vaøo caùc phieáu lónh vaät tö ñeå tính chi phí nguyeân vaät lieäu chính cho caùc ñoái töôïng tính giaù thaønh coù lieân quan. Trong tröôøng hôïp cuøng 1 thöù nguyeân vaät lieäu ñöôïc xuaát duøng ñeå saûn xuaát nhieàu loaïi saûn phaåm khaùc nhau hoaëc nhieàu quy caùch khaùc nhau, coù theå söû duïng caùc phöông phaùp phaân boå. Coâng thöùc toång quaùt: Möùc phaân boå chi phí Toång trò giaù nguyeân vaät lieäu nguyeân vaät lieäu chính thöïc teá xuaát söû duïng Khoái löôïng cuûa töøng ñoái chính cho = x töôïng ñöôïc xaùc ñònh theo töøng ñoái töôïng Toång soá khoái löôïng cuûa caùc moät tieâu thöùc nhaát ñònh ñoái töôïng ñöôïc xaùc ñònh theo moät tieâu thöùc nhaát ñònh 1.3.2 Chi phí vaät lieäu phuï Vaät lieäu phuï laø vaät lieäu trong quaù trình söû duïng coù taùc duïng ñaûm baûo cho quaù trình saûn xuaát ñöôïc bình thöôøng, noù khoâng caáu taïo neân thöïc theå cuûa saûn phaåm. Ví duï: Veùc-ni duøng ñeå ñaùnh boùng ñoà moäc, chæ khaâu trong ngaønh may, sôn trong coâng nghieäp cô khí, daàu môõ boâi trôn maùy moùc thieát bò … Chi phí vaät lieäu ñöôïc tính vaøo caùc ñoái töôïng söû duïng theo phöông phaùp phaân boå giaùn tieáp, tuyø theo tính chaát cuûa caùc loaïi vaät lieäu phuï, coù theå aùp duïng caùc phöông phaùp phaân boå sau: Caên cöù ñònh möùc tieâu hao vaät lieäu phuï (caùch tính toaùn phaân boå nhö ñoái vôùi nguyeân vaät lieäu chính) Phöông phaùp naøy coù theå aùp duïng ñoái vôùi caùc xí nghieäp may ñeå phaân boå chæ khaâu, trong caùc xí nghieäp deät kim ñeå phaân boå thuoác nhuoäm … Caên cöù vaøo tyû leä troïng löôïng nguyeân vaät lieäu chính ñöôïc cheá bieán. Caên cöù theo soá giôø maùy söû duïng: phöông phaùp naøy ñöôïc aùp duïng trong tröôøng hôïp möùc tieâu hao vaät lieäu phuï coù quan heä maät thieát vôùi söï chuyeån ñoäng cuûa maùy. Nhö chi phí daàu môõ boâi trôn cho maùy moùc thieát bò … 1.3.3 Chi phí veà nhieân lieäu (than cuûi, daàu ñoát) vaø ñoäng löïc (ñieän, khí eùp, hôi nöôùc) duøng vaøo saûn xuaát. Ñoái vôùi loaïi chi phí naøy, neáu möùc tieâu hao thaáp seõ ñöôïc quy naïp vaøo chi phí saûn xuaát chung ñeå phaân boå. Trong tröôøng hôïp möùc tieâu hao lôùn coù theå vaän duïng caùc phöông phaùp phaân boå thích hôïp ñeå phaân boå cho caùc ñoái töôïng tính gía thaønh coù lieân quan. Ñoái vôùi ñoäng löïc do boä phaän saûn xuaát phuï saûn xuaát ra, seõ ñöôïc phaân boå vaøo caùc ñoái töôïng tính giaù thaønh theo möùc ñoä söû duïng vaø giaù thaønh thöïc teá cuûa ñoäng löïc töï saûn xuaá._.t. Ñoái vôùi ñoäng löïc mua ngoaøi, chi phí söû duïng ñoäng löïc ñöôïc xaùc ñònh baèng soá löôïng ñoäng löïc söû duïng nhaân vôùi ñôn giaù hoaù ñôn. Möùc phaân boå cho töøng ñoái töôïng, cuõng seõ caên cöù vaøo soá löôïng söû duïng ghi nhaän trong caùc duïng cuï ño löôøng. Tröôøng hôïp khoâng coù duïng cuï ño löôøng coù theå caên cöù vaøo coâng suaát thieát keá cuûa duïng cuï duøng ñoäng löïc ñeå tính toaùn giaùn tieáp. 1.4 TK söû duïng: 621 – CP NVLTT Beân Nôï: Trò giaù thöïc teá nguyeân vaät lieäu xuaát duøng tröïc tieáp cho saûn xuaát saûn phaåm ôû caùc phaân xöôûng saûn xuaát. Beân Coù: Trò giaù nguyeân vaät lieäu duøng khoâng heát traû laïi kho. Keát chuyeån (hoaëc phaân boå) trò giaù nguyeân vaät lieäu cho caùc ñoái töôïng tính giaù thaønh coù lieân quan. TK 621 ñöôïc keát toaùn (khoâng coù soá dö) vaøo luùc cuoái kyø. 1.5 Trình töï haïch toaùn 151, 152 621 152 (1) (3) 111, 112, 331 154 (2) (4) (1) Xuaát kho nguyeân vaät lieäu duøng cho saûn xuaát tröïc tieáp (2) Mua nguyeân vaät lieäu chuyeån giao tröïc tieáp cho saûn xuaát (3) Nguyeân vaät lieäu duøng khoâng heát traû laïi kho (4) Cuoái kyø, keát chuyeån (hoaëc phaân boå) chi phí nguyeân vaät lieäu cho caùc ñoái töôïng tính giaù thaønh coù lieân quan. 2. Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 2.1 Khaùi nieäm Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp saûn xuaát bao goàm taát caû caùc khoaûn chi phí lieân quan ñeán boä phaän lao ñoäng tröïc tieáp saûn xuaát saûn phaåm nhö: tieàn löông, tieàn coâng, caùc khoaûn phuï caáp, caùc khoaûn trích theo löông (BHXH, BHYT, KPCÑ) vaø chi phí theo quy ñònh. 2.2 Chöùng töø vaø soå saùch söû duïng Chöùng töø: baûng chaám coâng, baûng thanh toaùn löông Soå saùch: soå chi tieát, soå caùi, soå NKC 2.3 Phöông phaùp phaân boå chi phí nhaân coâng tröïc tieáp Cuoái thaùng caên cöù vaøo baûng thanh toaùn löông, thanh toaùn laøm ñeâm theâm giôø, vaø caùc chöùng töø goác laøm caên cöù tính löông cho CNVC, keá toaùn tieán haønh phaân loaïi chöùng töø theo caùc ñoái töôïng söû duïng (622, 641, 642, 241 …) Sau ñoù, trong töøng taøi khoaûn caùc chöùng töø laïi tieáp tuïc ñöôïc phaân loaïi theo töøng ñôn vò söû duïng, theo saûn phaåm, coâng vieäc … Döïa vaøo söï phaân loaïi naøy, toång hôïp tieàn löông cho caùc ñoái töôïng söû duïng ñeå ghi vaøo baûng phaân boå (BPB soá 1). Trong tröôøng hôïp 1 taäp theå lao ñoäng cuøng tieán haønh saûn xuaát ra nhieàu loaïi saûn phaåm, coù theå aùp duïng phöông phaùp phaân boå theo tieàn löông ñònh möùc tính theo saûn löôïng thöïc teá. Coâng thöùc toång quaùt: Möùc phaân boå chi Toång soá tieàn löông coâng nhaân phí tieàn löông cuûa tröïc tieáp cuûa caùc ñoái töôïng Khoái löôïng phaân boå coâng nhaân tröïc tieáp = x cuûa töøng ñoái töôïng cho töøng ñoái töôïng Toång khoái löôïng phaân boå theo tieâu thöùc söû duïng Treân cô sôû tieàn löông ñöôïc phaân boå seõ tieán haønh trích BHXH, BHYT vaø KPCÑ theo tyû leä quy ñònh ñeå tính vaøo chi phí. 2.4 TK söû duïng: 622 – CP NCTT Beân Nôï: Taäp hôïp caùc chi phí nhaân coâng tröïc tieáp (goàm tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo löông) Beân Coù: Keát chuyeån chi phí nhaân coâng vaøo TK 154 luùc cuoái kyø. TK 622 khoâng coù soá dö cuoái kyø. 2.5 Trình töï haïch toaùn 334 622 154 (1) 335 338 (3) (2) (1) Chi phí tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo löông ñöôïc quy naïp cho caùc ñoái töôïng chòu chi phí coù lieân quan. (2) Trích tröôùc tieàn löông nghæ pheùp phaûi traû cho coâng nhaân tröïc tieáp saûn xuaát. (3) Keát chuyeån chi phí nhaân coâng tröïc tieáp vaø caùc khoaûn trích theo löông vaøo TK 154 ñeå tính giaù thaønh luùc cuoái kyø. 3. Chi phí saûn xuaát chung 3.1 Khaùi nieäm CP saûn xuaát chung laø nhöõng chi phí ñöôïc duøng ñeå quaûn lyù vaø phuïc vuï ôû caùc boä phaän hoaëc phaân xöôûng saûn xuaát chính. Trong heä thoáng taøi khoaûn hieän haønh, chi phí chung ñöôïc quy ñònh goàm caùc khoaûn sau ñaây: Chi phí nhaân vieân phaân xöôûng: goàm caùc chi phí tieàn löông, caùc khoaûn phuï caáp, caùc khoaûn trích theo löông … phaûi traû hoaëc phaûi tính cho nhaân vieân phaân xöôûng. Chi phí vaät lieäu: goàm nhöõng chi phí vaät lieäu duøng chung ôû phaân xöôûng nhö: vaät lieäu duøng söûa chöõa baûo döôõng TSCÑ, coâng cuï duïng cuï thuoäc phaân xöôûng quaûn lyù vaø söû duïng. Chi phí duïng cuï saûn xuaát: nhö khuoân maãu ñuùc, duïng cuï caàm tay, vaùn khuoân … Chi phí khaáu hao TSCÑ: bao goàm caùc chi phí khaáu hao maùy moùc thieát bò, phöông tieän vaän taûi, nhaø xöôûng, vöôøn caây laâu naêm, suùc vaät sinh saûn, laøm vieäc … Chi phí dòch vuï mua ngoaøi: nhö chi phí veà ñieän, nöôùc, ñieän thoaïi, söûa chöõa TSCÑ, vaø caùc chi phí mua ngoaøi khaùc. Chi phí baèng tieàn khaùc: phaûn aùnh caùc chi phí baèng tieàn ngoaøi caùc chi phí ñaõ keå treân nhö: chi phí hoäi nghò, tieáp khaùch … 3.2 Chöùng töø vaø soå saùch söû duïng Chöùng töø: PNK, PXK, Phieáu chi Soå saùch: soå chi tieát, soå caùi, soå NKC 3.3 Phöông phaùp phaân boå chi phí saûn xuaát chung Taøi khoaûn chi phí saûn xuaát chung ñöôïc môû chi tieát cho töøng phaân xöôûng vaø ñöôïc phaân boå cho caùc ñoái töôïng tính giaù thaønh trong phaïm vi phaân xöôûng ñoù. Phöông phaùp phaân boå ñöôïc tieán haønh treân cô sôû nhieàu tieâu thöùc khaùc nhau tuyø theo ñaëc ñieåm vaø tính chaát hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Thoâng thöôøng, vieäc phaân boå ñöôïc tieán haønh treân cô sôû tieàn löông coâng nhaân tröïc tieáp saûn xuaát . Coâng thöùc toång quaùt: Möùc phaân boå Chi phí saûn xuaát chung thöïc teá Soá ñôn vò cuûa chi phí saûn xuaát phaùt sinh trong thaùng töøng ñoái töôïng chung cho töøng = x tính theo tieâu thöùc ñoái töôïng Toång soá ñôn vò cuûa caùc ñoái töôïng ñöôïc ñöôïc löïa choïn phaân boå tính theo tieâu thöùc löïa choïn Löu yù: Trong tröôøng hôïp saûn phaåm saûn xuaát thöïc teá thaáp hôn coâng suaát bình thöôøng, keá toaùn seõ xaùc ñònh phaàn chi phí saûn xuaát chung (627) phaân boå vaøo chi phí cheá bieán saûn phaåm theo möùc bình thöôøng. Phaàn cheânh leäch (giöõa chi phí saûn xuaát chung thöïc teá vaø chi phí saûn xuaát chung theo möùc bình thöôøng) seõ ñöôïc ghi nhaän vaøo giaù voán haøng hoaù (632). 3.4 TK söû duïng: 627 – CP SXC Beân Nôï: Taäp hôïp caùc chi phí saûn xuaát chung thöïc teá phaùt sinh trong kyø. Beân coù: Caùc khoaûn ghi giaûm chi phí saûn xuaát chung. Keát chuyeån chi phí saûn xuaát vaøo TK tính giaù thaønh coù lieân quan (154) TK 627 khoâng coù soá dö cuoái kyø. TK 627 coù 6 TK caáp 2: 6271: CP nhaân vieân phaân xöôûng 6272: CP vaät lieäu 6273: CP duïng cuï saûn xuaát 6274: CP khaáu hao TSCÑ 6277: CP dòch vuï mua ngoaøi 6278: CP baèng tieàn khaùc 3.5 Trình töï haïch toaùn 334,338 627 154 (1) (6) 152, 153 (2) 214 (3) 331, 111, 112 (4) 335, 142, 242 (5) (1) Chi phí tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo löông ñöôïc quy naïp cho caùc ñoái töôïng chòu chi phí coù lieân quan. (2) Chi phí veà vaät lieäu vaø duïng cuï loaïi phaân boå 1 laàn. (3) Chi phí khaáu hao TSCÑ. (4) Chi phí dòch vuï mua ngoaøi vaø caùc chi phí khaùc baèng tieàn. (5) Caùc chi phí trích tröôùc vaø chi phí phaân boå daàn. (6) Cuoái kyø, tính phaân boå chi phí saûn xuaát chung vaø keát chuyeån vaøo caùc TK coù lieân quan (TK 154) III. Keá toaùn caùc khoaûn thieät haïi trong saûn xuaát 1. Thieät haïi veà saûn phaåm hoûng trong saûn xuaát Saûn phaåm hoûng ñöôïc chia laøm 2 loaïi: Saûn phaåm hoûng coù theå söûa chöõa ñöôïc: laø nhöõng saûn phaåm bò hö hoûng nhöng coù theå söûa chöõa ñöôïc veà maët kyõ thuaät vaø coù lôïi veà maët kinh teá. Saûn phaåm hoûng khoâng theå söûa chöõa ñöôïc: laø nhöõng saûn phaåm bò hö hoûng khoâng theå söûa chöõa ñöôïc veà maët kyõ thuaät hoaëc coù theå söûa chöõa ñöôïc nhöng khoâng coù lôïi veà maët kinh teá. 1.1 Keá toaùn thieät haïi veà saûn phaåm hoûng khoâng söûa chöõa ñöôïc Thieät haïi veà saûn phaåm hoûng khoâng söûa chöõa ñöôïc laø toaøn boä giaù trò saûn phaåm hoûng trong quaù trình cheá bieán (tính theo giaù thaønh saûn xuaát). Tröø ñi giaù trò pheá lieäu pheá phaåm thu ñöôïc vaø caùc khoaûn boài thöôøng do ngöôøi phaïm loãi gaây ra. Trong heä thoáng TK hieän haønh, caùc khoaûn giaûm tröø seõ ñöôïc theå hieän baèng moät khoaûn gia taêng thu nhaäp khaùc (711) hoaëc moät khoaûn ghi giaûm chi phí. Caùc khoaûn thieät haïi ñöôïc tính nhaäp vaøo giaù thaønh cuûa thaønh phaåm saûn xuaát ra trong kyø. Trình töï haïch toaùn: 711 111, 112, 152, 153, 138 (1) 154 (2) (1) Ghi nhaän thu nhaäp khaùc thu ñöôïc töø vieäc taän thu caùc saûn phaåm hoûng. (2) Ghi giaûm chi phí töø giaù trò pheá lieäu taän thu ñöôïc. 1.2 Keá toaùn thieät haïi veà saûn phaåm hoûng söûa chöõa ñöôïc Bao goàm caùc khoaûn chi phí duøng ñeå söûa chöõa nhö: tieàn löông coâng nhaân söûa chöõa, vaät lieäu duøng ñeå söûa chöõa … Trong tröôøng hôïp coù quyeát ñònh xöû lyù ngöôøi coù loãi phaûi boài thöôøng moät phaàn, thì thieät haïi saûn phaåm hoûng söûa chöõa ñöôïc phaûi tröø ñi phaàn naøy. Trình töï haïch toaùn: 152, 153 621 154 138, 111, 112 (1a) (2) 334, 338 622 (3) (1b) 711 (1a) (1b) Ghi nhaän caùc chi phí söûa chöõa thöïc teá phaùt sinh (2) Keát chuyeån chi phí söûa chöõa vaøo TK 154 luùc cuoái kyø (3) Quyeát ñònh xöû lyù ngöôøi coù loãi boài thöôøng (ghi giaûm chi phí hoaëc taêng thu nhaäp khaùc) 2. Thieät haïi veà ngöøng saûn xuaát Thieät haïi ngöøng saûn xuaát laø taát caû nhöõng thieät haïi xaûy ra do ngöøng saûn xuaát ngoaøi keá hoaïch (neáu coù döï tính trong keá hoaïch thì haïch toaùn vaøo 335) trong 1 thôøi gian nhaát ñònh do nhöõng nguyeân nhaân khaùch quan hoaëc chuû quan do xí nghieäp gaây ra nhö maát ñieän, thieáu nguyeân vaät lieäu, toå chöùc lao ñoäng khoâng hôïp lyù … Caùc khoaûn thieät haïi thöïc teá phaùt sinh ñöôïc ghi nhaän nhö laø 1 khoaûn chi phí baát thöôøng theo ñònh khoaûn: Nôï TK 811 (chi phí baát thöôøng) Coù TK 111, 112, 334, 338, 152 … Caùc khoaûn thu nhaët ñöôïc (pheá lieäu, pheá phaåm … ) vaø caùc khoaûn thu do baét ngöôøi phaïm loãi phaûi boài thöôøng ñöôïc ghi nhaän : Nôï TK 111, 112, 152, 138 Coù TK 711 (thu nhaäp baát thöôøng) Trình töï taäp hôïp chi phí vaø tính giaù thaønh saûn phaåm Quy trình taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm Chi phí saûn xuaát trong xí nghieäp bao goàm nhieàu loaïi coù ñaëc ñieåm khaùc nhau: coù loaïi laø chi phí tröïc tieáp, coù loaïi laø chi phí giaùn tieáp. Trong caùc chi phí giaùn tieáp coù loaïi lieân quan ñeán nhieàu loaïi saûn phaåm saûn xuaát trong 1 kyø, coù loaïi lieân quan ñeán saûn phaåm saûn xuaát cuûa nhieàu kyø khaùc nhau … Caùc chi phí naøy laïi coù quan heä laãn nhau. Vì vaäy ñeå tính giaù thaønh chính xaùc, caàn xaùc ñònh ñuùng ñaén trình töï haïch toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm. Quy trình taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh ñöôïc tieán haønh theo 4 böôùc caên baûn sau: Böôùc 1: taäp hôïp caùc chi phí tröïc tieáp cho caùc ñoái töôïng chòu chi phí coù lieân quan. Böôùc 2: tính toaùn phaân boå vaø keát chuyeån caùc chi phí ñaõ taäp hôïp ôû böôùc 1 vaøo taøi khoaûn tính giaù thaønh vaø theo caùc ñoái töôïng chòu chi phí ñaõ ñöôïc xaùc ñònh. Böôùc 3: kieåm keâ vaø ñaùnh giaù saûn phaåm dôû dang cuoái kyø theo nhöõng phöông phaùp thích hôïp. Böôùc 4: tính giaù thaønh saûn phaåm vaø haïch toaùn nhaäp kho thaønh phaåm. 2. Taøi khoaûn söû duïng: 154 – CP saûn xuaát kinh doanh dôû dang SDÑK beân Nôï: chi phí saûn xuaát dôû dang ñaàu kyø. Beân Nôï: taäp hôïp caùc chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp, chi phí nhaân coâng tröïc tieáp vaø chi phí saûn xuaát chung. Beân Coù: Giaù thaønh saûn xuaát cuûa saûn phaåm hoaøn thaønh nhaäp kho. Caùc khoaûn giaûm chi phí saûn xuaát. SDCK beân Nôï: theå hieän chi phí saûn xuaát cuûa saûn phaåm ñang cheá taïo. 3. Sô ñoà toång quaùt: 152, 111, … 621 154 152, 111,… (1a) (2a) (3) 334, 338 622 155 (1b) (2b) (4) 331, 111, 112 627 214 (1c) (2c) 142, 335 (1a, 1b, 1c) Taäp hôïp CP NVLTT, CPNCTT, CPSXC (2a, 2b, 2c) Tính vaø keát chuyeån CP NVLTT, CP NCTT, CP SXC (3) Caùc khoaûn laøm giaûm chi phí (4) Tính giaù thaønh vaø haïch toaùn nhaäp kho thaønh phaåm Chuù yù: Chi phí saûn xuaát phaûi ñöôïc taäp hôïp rieâng theo töøng ñoái töôïng tính giaù thaønh cuûa töøng phaân xöôûng saûn xuaát chính trong soå chi tieát cuûa TK 154 “Chi phí SXKD dôû dang”. Caùc chi phí saûn xuaát taäp hôïp cho töøng ñoái töôïng tính giaù thaønh phaûi ñöôïc phaân tích theo caùc khoaûn muïc giaù thaønh ñöôïc quy ñònh goàm: CP NVLTT, CP NCTT, CP SXC. Caên cöù ñeå ghi caùc khoaûn muïc treân vaøo caùc soå chi tieát TK 154 laø caùc baûng phaân boå coù lieân quan. Ñoái vôùi caùc baùn thaønh phaåm: Neáu mua ngoaøi ñeå tieáp tuïc gia coâng cheá bieán seõ ñöôïc ghi thaønh 1 khoaûn muïc rieâng nguyeân vaät lieäu duøng tröïc tieáp cho saûn xuaát. Neáu ñöôïc nhaäp töø 1 phaân xöôûng khaùc ñeå tieáp tuïc gia coâng cheá bieán, noù phaûi ñöôïc phaân tích thaønh caùc khoaûn muïc chi tieát ñeå tính nhaäp vaøo caùc khoaûn muïc chi phí cuûa böôùc cheá bieán sau. Trong tröôøng hôïp baùn thaønh phaåm söû duïng cho saûn xuaát cuûa kyø naøy bao goàm baùn thaønh phaåm ñöôïc saûn xuaát ra töø nhieàu kyø tröôùc, coù theå ghi theo giaù thaønh saûn xuaát bình quaân. Caàn loaïi tröø bôùt caùc chi phí sau ra khoûi giaù thaønh saûn phaåm: Giaù trò nguyeân vaät lieäu phaân xöôûng laõnh veà chöa duøng heát traû laïi kho Nôï TK 152 “Nguyeân vaät lieäu” Coù TK 154 “SXKD dôû dang” Giaù trò pheá lieäu nhaäp kho, hoaëc baùn tröïc tieáp Nôï TK 152 “Nguyeân vaät lieäu” ùNôï TK 111 hoaëc 112 Coù TK 154 “SXKD dôû dang” Giaù trò caùc saûn phaåm hoûng khoâng söûa chöõa ñöôïc Nôï TK 111, 112, 152, 153, 138 … Coù TK 154 “SXKD dôû dang” Baét ngöôøi phaïm loãi boài thöôøng Nôï TK 111, 112, 138 … Coù TK 154 “SXKD dôû dang” IV. Kieåm keâ vaø ñaùnh giaù saûn phaåm dôû dang 1. Kieåm keâ Noäi dung cuûa coâng vieäc naøy laø xaùc ñònh soá löôïng vaø möùc ñoä hoaøn thaønh cuûa caùc saûn phaåm chi tieát coøn ñang gia coâng hoaëc laép raùp. Khi kieåm keâ caàn xaùc ñònh möùc ñoä hoaøn thaønh cuûa saûn phaåm ñang cheá taïo caên cöù vaøo quy ñònh cuûa boä phaän kyõ thuaät veà ñaùnh giaù möùc ñoä hoaøn thaønh qua töøng thao taùc coâng ñoaïn. Keát quaû kieåm keâ seõ ñöôïc ghi nhaän vaøo caùc phieáu kieåm keâ ñöôïc laäp theo töøng saûn phaåm hoaëc chi tieát. 2. Ñaùnh giaù saûn phaåm dôû dang Ñaùnh giaù saûn phaåm laøm dôû vaøo cuoái kyø laø vaán ñeà coù yù nghóa quan troïng trong vieäc tính toaùn giaù thaønh vaø xaùc ñònh ñuùng ñaén keát quaû kinh doanh trong kyø. Ñeå ñaùnh giaù saûn phaåm laøm dôû ta coù theå söû duïng nhieàu phöông phaùp tuyø theo ñaëc ñieåm saûn xuaát vaø quy trình coâng ngheä taïi DN. 2.1 Phöông phaùp ñaùnh giaù saûn phaåm dôû dang theo trò giaù nguyeân vaät lieäu Trong tröôøng hôïp giaù trò nguyeân vaät lieäu chieám tyû troïng lôùn trong giaù thaønh saûn phaåm (thöôøng töø 80% trôû leân ) vaø saûn phaåm ñang cheá taïo giöõa caùc kyø oån ñònh (cheânh leäch khoâng lôùn), coù theå chæ caàn laáy giaù trò nguyeân vaät lieäu duøng cheá bieán laøm chi phí cho saûn phaåm dôû dang, khoâng caàn tính theâm caùc chi phí khaùc. Coâng thöùc toång quaùt: Toång giaù trò cuûa NVL söû duïng Giaù trò SP = x Soá löôïng SP dôû dang dôû dang Soá löôïng + Soá löôïng thaønh phaåm SP dôû dang Phöông phaùp öôùc löôïng töông ñöông Theo phöông phaùp naøy trò giaù saûn phaåm dôû dang ñöôïc xaùc ñònh theo trò giaù cuûa nguyeân vaät lieäu coäng vôùi caùc chi phí cheá bieán khaùc ñöôïc tính theo möùc ñoä hoaøn thaønh. Trình töï tính toaùn ñöôïc tieán haønh nhö sau: Böôùc 1 : quy ñoåi saûn phaåm chi tieát ñang cheá taïo thaønh saûn phaåm chi tieát hoaøn thaønh töông ñöông. Soá löôïng saûn phaåm Soá löôïng saûn phaåm Tyû leä hoaøn thaønh cuûa hoaøn thaønh quy ñoåi = dôû dang x saûn phaåm dôû dang töø sp dôû dang Böôùc 2: xaùc ñònh chi phí cheá bieán trong saûn phaåm dôû dang. Chi phí cheá bieán Toång soá chi phí cheá bieán Soá löôïng sp hoaøn trong sp dôû dang = x thaønh quy ñoåi töø Soá löôïng sp + Soá löôïng sp hoaøn sp dôû dang hoaøn thaønh thaønh quy ñoåi töø sp dôû dang Böôùc 3: xaùc ñònh giaù trò saûn phaåm dôû dang. Giaù trò sp = Giaù trò NVL trong + Chi phí cheá bieán trong dôû dang sp dôû dang sp dôû dang V. Phöông phaùp tính giaù thaønh saûn phaåm Treân cô sôû chi phí saûn xuaát ñaõ taäp hôïp ñöôïc, keá toaùn seõ tieán haønh tính giaù thaønh thöïc teá cuûa saûn phaåm coâng vieäc, lao vuï ñaõ hoaøn thaønh. Thöïc chaát cuûa vieäc xaùc ñònh giaù thaønh saûn phaåm laø löïa choïn caùc phöông phaùp tính toaùn phaân boå caùc chi phí ñaõ caáu thaønh trong saûn phaåm lao vuï phuø hôïp ñaëc ñieåm toå chöùc saûn xuaát cuûa doanh nghieäp, vôùi tính chaát cuûa quy trình coâng ngheä saûn xuaát saûn phaåm, vôùi yeâu caàu vaø trình ñoä quaûn lyù cuûa doanh nghieäp vaø vôùi caùc quy ñònh thoáng nhaát chung cuûa nhaø nöôùc. Theo quy ñònh hieän haønh, giaù thaønh saûn phaåm ñöôïc tính theo 3 khoaûn muïc: Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp Chi phí saûn xuaát chung Tuy nhieân, tuyø theo yeâu caàu quaûn trò cuûa töøng doanh ngieäp, caùc khoaûn muïc treân coù theå ñöôïc phaân tích chi tieát hôn. Keát quaû tính toaùn giaù thaønh saûn phaåm seõ ñöôïc phaûn aùnh trong caùc baùo bieåu tính giaù thaønh, theå hieän trình töï vaø phöông phaùp tính giaù thaønh doanh nghieäp ñaõ aùp duïng . 1. Phöông phaùp tính giaù thaønh giaûn ñôn (phöông phaùp tröïc tieáp) Theo phöông phaùp naøy, giaù thaønh ñöôïc xaùc ñònh tröïc tieáp caên cöù vaøo chi phí saûn xuaát ñaõ taäp hôïp ñöôïc vaø tính toaùn theo coâng thöùc sau: Toång giaù thaønh CPSX CPSX Caùc khoaûn CPSX SP hoaøn thaønh = dôû dang + phaùt sinh - laøm giaûm - dôû dang trong kyø ñaàu kyø trong kyø chi phí cuoái kyø Toång giaù thaønh SP hoaøn thaønh trong kyø Giaù thaønh ñôn vò SP = Soá löôïng SP hoaøn thaønh Phöông phaùp naøy thích hôïp ñoái vôùi caùc DN coù quy trình coâng ngheä kheùp kín töø khi ñöa nguyeân vaät lieäu vaøo cho tôùi khi hoaøn thaønh saûn phaåm, maët haøng ít, saûn xuaát khoái löôïng nhieàu vôùi chu kyø ngaén. 2. Phöông phaùp tính giaùù thaønh theo heä soá: Phöông phaùp naøy ñöôïc aùp duïng trong tröôøng hôïp trong cuøng 1 quy trình saûn xuaát taïo ra ñoàng thôøi nhieàu loaïi saûn phaåm chính vaø khoâng theå toå chöùc theo doõi chi tieát chi phí theo töøng loaïi saûn phaåm. Do vaäy, ñeå xaùc ñònh giaù thaønh cho töøng loaïi saûn phaåm chính caàn phaûi quy ñoåi caùc saûn phaåm chính khaùc nhau veà 1 loaïi saûn phaåm duy nhaát, goïi laø saûn phaåm tieâu chuaån theo heä soá quy ñoåi ñöôïc xaây döïng saün. Saûn phaåm coù heä soá 1 ñöôïc choïn laøm saûn phaåm tieâu chuaån. Trình töï tính toaùn ñöôïc tieán haønh nhö sau: Böôùc 1: quy ñoåi taát caû caùc loaïi saûn phaåm ra thaønh 1 saûn phaåm tieâu chuaån theo 1 heä soá quy ñoåi cho saün. Toaøn boä = Soá löôïng sp saûn xuaát x Heä soá quy ñoåi sp quy ñoåi thöïc teá Böôùc 2: xaùc ñònh giaù thaønh cuûa 1 saûn phaåm quy ñoåi Toång giaù thaønh sp quy ñoåi Giaù thaønh 1 = sp quy ñoåi Soá löôïng sp quy ñoåi Böôùc 3: tính giaù thaønh töøng loaïi saûn phaåm. B. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH TAÏI COÂNG TY TNHH SX & TM NHÔN HOAØ Nhöõng vaán ñeà chung veà keá toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh taïi coâng ty Khaùi nieäm vaø phaân loaïi chi phí Khaùi nieäm Coâng ty TNHH SX & TM Nhôn Hoaø saûn xuaát maët haøng cô khí chuû yeáu laø caân ñoàng hoà caùc loaïi neân chi phí saûn xuaát taïi coâng ty laø toaøn boä caùc hao phí veà lao ñoäng soáng (tieàn löông, BHXH, BHYT, KPCÑ) vaø lao ñoäng vaät hoaù (NVL, nhieân lieäu, CCDC, khaáu hao TSCÑ, …) phaùt sinh trong quaù trình saûn xuaát saûn phaåm caân ñoàng hoà. Phaân loaïi Taïi coâng ty, chi phí saûn xuaát ñöôïc phaân loaïi theo khoaûn muïc nhaèm cung caáp soá lieäu caàn thieát ñeå tính giaù thaønh, ñònh möùc chi phí vaø xaùc ñònh giaù thaønh ñònh möùc. Chi phí saûn xuaát goàm 3 khoaûn muïc sau : Chi phí veà nguyeân vaät lieäu : bao goàm chi phí veà NVL chính, NVL ban ñaàu, BTP cheá bieán, BTP thu mua, vaät lieäu phuï, bao bì ñoùng goùi, nhieân lieäu. Chi phí veà nhaân coâng tröïc tieáp saûn xuaát : bao goàm tieàn aên tröa, tieàn löông, pheùp naêm, trôï caáp thoâi vieäc, caùc khoaûn trích theo löông cuûa coâng nhaân tröïc tieáp cheá taïo saûn phaåm. Chi phí saûn xuaát chung : goàm vaät lieäu giaùn tieáp, CCDC, tieàn löông nhaân vieân quaûn lyù saûn xuaát, khaáu hao TSCÑ duøng saûn xuaát, … Khaùi nieäm vaø phaân loaïi giaù thaønh Khaùi nieäm Giaù thaønh saûn phaåm laø toaøn boä chi phí saûn xuaát phaùt sinh trong kyø lieân quan ñeán moät khoái löôïng saûn phaåm caân hoaøn thaønh. Phaân loaïi Ñeå phuïc vuï cho coâng taùc quaûn lyù, taïi DN söû duïng 2 loaïi giaù thaønh sau : Giaù thaønh keá hoaïch : laø loaïi giaù thaønh ñöôïc xaùc ñònh tröôùc khi baét ñaàu saûn xuaát cuûa kyø keá hoaïch döïa treân caùc ñònh möùc vaø döï toaùn cuûa kyø keá hoaïch. Taïi coâng ty, giaù thaønh keá hoaïch ñöôïc chi tieát cho töøng nhoùm saûn phaåm, ñöôïc söû duïng khi saûn phaåm hoaøn thaønh nhaäp kho trong kyø. Giaù thaønh keá hoaïch baèng khoaûn 50-60% giaù thaønh thöïc teá. Giaù thaønh thöïc teá : laø giaù thaønh ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû caùc khoaûn hao phí thöïc teá trong kyø ñeå cheá taïo saûn phaåm caân, ñöôïc xaùc ñònh sau khi saûn xuaát hoaøn thaønh. Ñoái töôïng taäp hôïp chi phí vaø ñoái töôïng tính giaù thaønh Ñoái töôïng taäp hôïp chi phí: Coâng ty coù nhieàu phaân xöôûng vaø chi phí phaùt sinh rieâng ôû töøng phaân xöôûng neân ñoái töôïng taäp hôïp chi phí laø töøng phaân xöôûng. 3.2 Ñoái töôïng tính giaù thaønh: Do ñaëc ñieåm saûn xuaát saûn phaåm taïi coâng ty phaûi traûi qua nhieàu giai ñoaïn saûn xuaát vaø nhöõng saûn phaåm coù chi phí saûn xuaát khoâng cheânh leäch nhieàu so vôùi nhau neân ñoái töôïng tính giaù thaønh saûn phaåm laø : Nhoùm saûn phaåm coù kích côõ nhö nhau : Nhoùm caân 0.9 … 5 kg, nhoùm caân nhöïa 1 … 2 kg, nhoùm caân trung 4 … 12 kg, nhoùm caân 20 … 22 kg, nhoùm caân 50 … 60 kg, nhoùm caân 90 … 100 kg. Saûn phaåm coù kích côõ rieâng nhö saûn phaåm caân 15 kg, caân 30 kg, caân 120 kg. Kyø tính giaù thaønh: Do chu kyø saûn xuaát töông ñoái ngaén, keát hôïp saûn xuaát oån ñònh, coù saûn phaåm hoaøn thaønh vaø nhaäp kho lieân tuïc neân kyø tính giaù thaønh ñöôïc xaùc ñònh laø haøng thaùng vaøo ngaøy cuoái thaùng. II. Keá toaùn taäp hôïp chi phí Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp 1.1 Noäi dung CP NVL TT Taïi coâng ty, saûn phaåm caân söû duïng nguyeân vaät lieäu mua ngoaøi, gia coâng, ñieàu chuyeån kho (neáu vaät tö ôû kho 1 thieáu seõ ñöôïc chuyeån töø kho 5 sang vaø ngöôïc laïi), ñöôïc phaân thaønh caùc khoaûn sau: TK 1521000 : NVL chính goàm tole, saét (mieáng nhoû), theùp laù, nhöïa, hoaù chaát caùc loaïi. TK 1529000 : NVL ban ñaàu goàm tole, saét (mieáng lôùn) TK 1522000 : BTP cheá bieán (khung taûi, maët löng, maët soá, maët hoâng (traùi, phaûi), choát giöõ khung, toå hôïp chi tieát boä hoäp soá, boä kim chæ thò … TK 1523000 : BTP thu mua goàm ñai oác, maët chuïp, riveâ, con taùn, buø lon, nöôùc sôn caùc loaïi … TK 1524000 : VL phuï goàm giaáy nhaùm, gieû lau, daây chì, boâng goøn … TK 1525000 : Bao bì ñoùng goùi goàm thuøng giaáy carton, bao ni loâng… TK 1526000 : Nhieân lieäu goàm xaêng, daàu, nhôùt. Tröôùc khi xuaát ñeå laép raùp, NVL phaûi traûi qua giai ñoaïn gia coâng cheá bieán thaønh caùc cô phaän. Cô phaän hoaøn thaønh ñöôïc nhaäp laïi kho döôùi daïng NVL phuïc vuï cho vieäc laép raùp hoaøn chænh thaønh phaåm. NVL ñöa gia coâng goàm NVL ban ñaàu, NVL chính, BTP cheá bieán. Coù 2 daïng gia coâng : gia coâng noäi boä vaø gia coâng thueâ ngoaøi cheá bieán . Keá toaùn söû duïng TK 1549000 laøm TK trung gian ñeå theo doõi vieäc xuaát, nhaäp NVL ñöa gia coâng. Xuaát NVL ñeå saûn xuaát ñöôïc caên cöù treân ñònh möùc cuûa caùc loaïi caân vaø soá löôïng caân döï kieán saûn xuaát. Coù 2 loaïi xuaát : xuaát laép raùp vaø xuaát bao bì. 1.2 Chöùng töø vaø soå saùch söû duïng Chöùng töø : PNK, PXK, PXK kieâm vaän chuyeån noäi boä Soå saùch : Soå NKC, Soå chi tieát, Soå Caùi TH Phieáu xuaát kho : PXK do phoøng KHVT laäp treân cô sôû Ñôn ñaët haøng, ñöôïc laäp thaønh 3 lieân : Lieân 1 : Phoøng KHVT löu Lieân 2 : Thuû kho giöõ vaø ghi vaøo theû kho, chuyeån cho phoøng KT ñeå tính ñôn giaù xuaát vaø ghi vaøo caùc soå KT (NKC, Soå chi tieát, Soå Caùi) Lieân 3 : Ngöôøi nhaän giöõ ñeå ghi vaøo soå cuûa boä phaän söû duïng Caùch luaân chuyeån PXK : Phoøng KHVT Kho (2) (3) (1) (4) (5) Phoøng KT Phaân xöôûng (1) Phaân xöôûng saûn xuaát vieát phieáu yeâu caàu caáp vaät tö chuyeån leân kho. (2) ÔÛ kho seõ chuyeån phieáu naøy cho phoøng KHVT. (3) Phoøng KHVT döïa vaøo baûng keá hoaïch cung caáp vaät tö cho töøng PX, laäp PXK keøm theo leänh xuaát kho chuyeån cho kho . (4) ÔÛ kho, thuû kho seõ caáp ñuùng soá löôïng xuaát roài chuyeån PXK cho phoøng KHVT. (5) Phoøng KT nhaän PXK töø phoøng KHVT, nhaäp soá lieäu vaøo maùy, in phieáu tính giaù xuaát. Sau ñoù, KT baûo quaûn vaø löu tröõ. Phieáu xuaát kho kieâm vaän chuyeån noäi boä : PXK kieâm vaän chuyeån noäi boä ñöôïc söû duïng khi vaät tö hoaëc cô phaän thieáu vaø thoâng thöôøng ñöôïc ñieàu chuyeån töø kho 5 sang kho 1 vì vaät tö mua veà thöôøng ñöôïc nhaäp taïi kho 5. Phieáu ñöôïc laäp thaønh 2 lieân : Lieân 1 : thuû kho beân xuaát giöõ laøm caên cöù ñeå ghi vaøo theû kho, sau ñoù seõ chuyeån cho phoøng KT ñeå tính ñôn giaù xuaát vaø thaønh tieàn. Lieân 2 : thuû kho beân nhaäp giöõ laøm caên cöù ghi vaøo theû kho, sau ñoù chuyeån cho phoøng KT ñeå ghi soå. Caùch ghi treân PXK kieâm vaän chuyeån noäi boä : Coät 1 : thuû kho beân xuaát ghi soá thöïc xuaát cuûa töøng loaïi haøng. Coät 2 : thuû kho beân nhaäp ghi soá thöïc nhaäp cuûa töøng loaïi haøng. Coät 3, 4 : KT ôû nôi xuaát haøng ghi coät ñôn giaù vaø thaønh tieàn. Sau khi xuaát kho, thuû kho beân xuaát ghi ngaøy, thaùng, naêm xuaát kho, kyù vaøo phieáu vaø giao cho ngöôøi vaän chuyeån mang theo cuøng haøng vaän chuyeån treân ñöôøng. Thuû kho beân nhaäp, sau khi nhaän haøng xong ghi soá thöïc nhaän , ghi ngaøy, thaùng, naêm nhaän, sau ñoù cuøng ngöôøi vaän chuyeån kyù teân leân phieáu. Phöông phaùp taäp hôïp vaø phaân boå Ñoái vôùi phöông phaùp taäp hôïp vaø phaân boå CP NVL TT, caên cöù vaøo ñònh möùc nguyeân vaät lieäu caáu thaønh neân saûn phaåm do phoøng KHVT laäp, phieáu ñeà nghò cung caáp vaät tö cho töøng saûn phaåm cuûa caùc PX neân CP NVL ñöôïc coâng ty taäp hôïp tröïc tieáp cho töøng nhoùm saûn phaåm. TK söû duïng : 6210000 – CP NVL TT Beân Nôï: trò giaù thöïc teá NVL xuaát duøng tröïc tieáp cho töøng nhoùm caân ôû caùc PX SX Beân Coù: keát chuyeån trò giaù NVL cuûa töøng nhoùm caân vaøo TK CPSX KDDD rieâng cho töøng nhoùm saûn phaåm. TK 6210000 coù caùc tieåu khoaûn : 6211100 : CP NVL TT caân 0.9 … 5 kg NÑ 6211200 : CP NVL TT caân nhöïa 6211300 : CP NVL TT caân nhöïa vuoâng … 1.5 Trình töï haïch toaùn CP NVL TT 1.5.1 Quy trình haïch toaùn : PNK, PXK, PXK kieâm VCNB File vaät tö Phieáu tính giaù nhaäp, xuaát Buùt toaùn toång hôïp Baùo caùo: Soå NKC, Soå CT, Soå Caùi BK CPNVL TT, BK PB CPSX 1.5.2 Sô ñoà haïch toaùn: 1522000 6211100 1541100 (1a) 1523000 (1b) 1524000 (2) (1c) 1525000 (1d) (1a, 1b, 1c, 1d) Xuaát laép raùp vaø xuaát bao bì tröïc tieáp saûn xuaát saûn phaåm. (2) Keát chuyeån trò giaù NVL cuûa töøng nhoùm caân vaøo TK CPSX KDDD rieâng cho töøng nhoùm saûn phaåm. Nghieäp vuï minh hoïa Ñoái töôïng tính giaù thaønh saûn phaåm ôû coâng ty laø caùc nhoùm caân rieâng bieät. Do ñoù trong phaïm vi chuyeân ñeà xin choïn nhoùm caân 0.9 … 5 kg vaø soá lieäu phaùt sinh trong thaùng 03 naêm 2005 laøm ví duï minh hoaï. Ngaøy 29/03/2005, caên cöù leänh xuaát kho soá 050329BX05 cuûa PGÑ KH-KD xuaát laép raùp goàm: maët soá 5 kg NÑ 2100 caùi, kim chæ thò 1, 2, 5 kg 2200 caùi, loø xo taûi 5 kg 2100 caùi, … KT vaät tö vaøo file vaät tö nhaäp soá löôïng, tính ñôn giaù, thaønh tieàn vaø in ra phieáu tính giaù xuaát soá CI050329B007. Toång trò giaù phieáu xuaát laø 47.106.104 ñoàng. Ngaøy 30/03/2005, caên cöù leänh ñieàu ñoäng soá AX02042999 cuûa PGÑ KH-KD veà vieäc nhaäp ñieàu chuyeån töø kho 5 goàm : toå hôïp khung taûi caân 1, 2, 5 kg 3400 caùi, toå hôïp thuøng caân 1, 2, 5 kg 3400 caùi, … KT vaät tö vaøo file vaät tö nhaäp soá löôïng, tính ñôn giaù, thaønh tieàn vaø in ra phieáu tính giaù xuaát soá CE0503300001. Toång trò giaù phieáu xuaát laø 59.600.215 ñoàng PHIEÁU XUAÁT KHO Soá: CI050329B007 Ngaøy 29 thaùng 03 naêm2005 Nôï:6211100,Coù:1522000 Hoï teân ngöôøi nhaän haøng: BP/ÑV: PX4 Theo leänh xuaát kho soá: 050329BX05 Ngaøy 29/03/2005 cuûa PGÑ KHKD Lyù do xuaát: Laép raùp caân 1,2,5 kg NÑ (Dóa Inox) Xuaát taïi kho: [K0010]-Kho 1 STT Teân nhaõn hieäu, quy caùch phaåm chaát vaät tö (SP, HH) Maõ soá ÑVT Soá löôïng Ñôn giaù Thaønh tieàn Yeâu caàu Thöïc xuaát A B C D 1 2 3 4 1 Maët soá 5 kg NÑ I1A009-903 Caùi 2.100,00 2.948,8 6.192.534 2 Kim chæ thò 1, 2, 5 kg I1A012-901 Caùi 2.200,00 55,2 121.415 3 Taám giöõ khung 1, 2, 5 kg I1A015-901 Caùi 4.040,00 1.183,5 4.781.249 4 Giaù ñôõ taám giöõ khung 1, 2, 5 kg I1A016-901 Caùi 2.020,00 1.385,0 2.797.608 5 Loø xo keùo thanh raêng 1, 2, 5 kg I1A030-901 Caùi 2.100,00 51,4 107.977 6 Loø xo taûi 5 kg I1A045-903 Caùi 2.100,00 722,8 1.517.803 7 Tai chænh loø xo taûi 1, 2, 5 kg I1A046-901 Caùi 2.100,00 0,0 0 8 Choát giöõ khung 1, 2, 5 kg I1A058-901 Caùi 8.400,00 108,1 908.350 9 Thanh choáng xoay 1, 2, 5 kg I1A067-901 Caùi 2.060,00 0,0 0 10 Toå hôïp khung taûi caân 1, 2, 5 kg I1AZ05-901 Boä 2.000,00 2.967,3 5.934.656 11 Toå hôïp thuøng caân 1, 2, 5 kg I1AZ06-901 Boä 2.000,00 11.542,3 23.084.601 12 Boä ñoøn truyeàn löïc caân 1, 2, 5 kg I1AZ17-901 Boä 2.000,00 104,0 208.048 13 Boä hoäp soá HS01 I1AZ35-901 Boä 2.000,00 570,1 1.140.199 14 Ñeá kim 1 …30, SS I1B013-901 Boä 2.200,00 118,2 259.996 15 Voøng chaän kim (1…30) I1B014-901 Boä 2.200,00 23,5 51.668 Coäng TK 1522000 4._.