Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty quản lý và sửa chữa đường bộ 232

Ch­¬ng I c¬ së lý luËn cña tæ chøc h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo trong doanh nghiÖp . Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa cña lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng trong doanh nghiÖp 1.1.1 Vai trß ph©n lo¹i ,ý nghÜa cña lao ®éng Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty th× ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®ã lµ lao ®«ng (con ng­êi) . §Ó ®¶m b¶o tiÕn hµnh liªn tôc qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt tr­íc hÕt cÇn ph¶i ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp ®ång thêi còng lµ qu¸ tr×nh tiªu hao c¸c yÕu tè c¬ b¶n: søc lao ®éng, ®èi t­îng lao ®éng vµ t­ liÖu lao ®éng. Trong ®ã, søc lao ®éng víi t­ c¸ch lµ lao ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc cña con ng­êi sö dông c¸c t­ liÖu lao ®éng nh»m t¸c ®éng, biÕn ®æi c¸c ®èi t­îng lao ®éng thµnh c¸c vËt phÈm cã Ých phôc vô nhu cÇu sinh ho¹t cña m×nh. Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt th­êng cã hai lo¹i lao ®éng chñ yÕu.C«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 232 còng vËy lao ®«ng c«ng ty còng ®­îc chia lµm hai lo¹i. + C«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt : Lµ nh÷ng ng­êi trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt . + C«ng nh©n gi¸n tiÕp s¶n xuÊt : Lµ nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c qu¶n lý hyay v¨n phßng. ý nghÜa :§èi víi mäi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh, viÖc t×m kiÕm lîi nhuËn chñ yÕu th«ng qua gi¸ trÞ thÆng d­. Mµ theo M¸c: “Søc lao ®éng cã ®Æc ®iÓm lµ khi tiªu dïng sÏ t¹o ra mét gi¸ trÞ míi lín h¬n. V× thÕ cã thÓ coi nguån gèc duy nhÊt t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d­ lµ søc lao ®éng”. §Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra b×nh th­êng vµ liªn tôc th× nhÊt thiÕt ph¶i cã yÕu tè søc lao ®éng, nÕu thiÕu nã th× qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng thÓ diÔn ra. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn nh­ hiÖn nay, søc lao ®éng mang tÝnh chÊt lµ mét lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt. Ng­êi lao ®éng cã quyÒn tù do lµm chñ søc lao ®éng cña m×nh, cã quyÒn ®ßi hái ®­îc tr¶ c«ng chÝnh ®¸ng víi søc lao ®éng m×nh bá ra. 1.1.2 Kh¸i niÖm vai trß chøc n¨ng,ý nghÜa cña tiÒn l­¬ng Kh¸i niÖm : TiÒn l­¬ng chÝnh lµ phÇn thï lao ®éng ®­îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo thêi gian khèi l­îng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc cña hä +Vai trß cña tiÒn l­¬ng :TiÒn l­¬ng cã vai trß rÊt to lín nã lµm tho¶ m·n nhu cÇu cña ng­êi lao ®éng. V× tiÒn l­¬ng lµ nguån thu nhËp chñ yÕu cña ng­êi lao ®éng, ng­êi lao ®éng ®i lµm cèt lµ ®Ó cho doanh nghiÖp tr¶ thï lao cho hä b»ng tiÒn l­¬ng ®Ó ®¶m b¶o cuéc sèng tèi thiÓu cho hä. §ång thêi ®ã còng lµ kho¶n chi phÝ doanh nghiÖp bá ra tr¶ cho ng­êi lao ®éng v× hä ®· lµm ra s¶n phÈm cho doanh nghiÖp. TiÒn l­¬ng cã vai trß nh­ mét nhÞp cÇu nèi gi÷a ng­êi sö dông lao ®éng víi ng­êi lao ®éng. NÕu tiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng kh«ng hîp lý sÏ lµm cho ng­ßi lao ®éng kh«ng ®¶m b¶o ngµy c«ng vµ kØ luËt lao ®éng còng nh­ chÊt l­îng lao ®éng. Lóc ®ã doanh nghiÖp sÏ kh«ng ®¹t ®­îc møc tiÕt kiÖm chi phÝ lao ®éng còng nh­ lîi nhuËn cÇn cã ®­îc ®Ó doanh nghiÖp tån t¹i lóc nµy c¶ hai bªn ®Òu kh«ng cã lîi. V× vËy viÖc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng cÇn ph¶i tÝnh to¸n mét c¸ch hîp lý ®Ó c¶ hai bªn cïng cã lîi ®ång thêi kÝch thÝch ng­êi lao ®éng tù gi¸c vµ h¨ng say lao ®éng. + Chøc n¨ng cña tiÒn l­¬ng lµ :TiÒn l­¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn phÇn s¶n phÈm x· héi tr¶ cho ng­êi lao ®éng t­¬ng øng víi thêi gian chÊt l­îng vµ kÕt qu¶ lao ®éng mµ hä ®· cèng hiÕn. Nh­ vËy tiÒn l­¬ng thùc chÊt lµ kho¶n trï lao mµ doanh nghiÖp tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian mµ hä cèng hiÕn cho doanh nghiÖp. TiÒn l­¬ng cã thÓ biÓu hiÖn b»ng tiÒn hoÆc b»ng s¶n phÈm. TiÒn l­¬ng cã chøc n¨ng v« cïng quan träng nã lµ ®ßn bÈy kinh tÕ võa khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng chÊp hµnh kû luËt lao ®éng, ®¶m b¶o ngµy c«ng, giê c«ng, n¨ng suÊt lao ®éng, võa tiÕt kiÖm chi phÝ vÒ lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. §iÒu 55 cña Bé luËt lao ®éng cã ghi râ: “TiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng do hai bªn tho¶ thuËn trong hîp ®ång lao ®éng vµ tr¶ theo n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt l­îng lao ®éng vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc”. §Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn theo ®óng quy ®Þnh nµy, tiÒn l­¬ng bao gåm c¸c chøc n¨ng sau: — Chøc n¨ng t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng Søc lao ®éng ®­îc duy tr× vµ ph¸t triÒn lµ nhê cã t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. TiÒn l­¬ng ph¶i ®¶m b¶o ®­îc chøc n¨ng nµy tøc lµ ph¶i thùc hiÖn ®­îc c¶ qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ®¬n gi¶n vµ qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng. §iÒu nµy cã nghÜa lµ tiÒn l­¬ng kh«ng chØ ®¶m b¶o møc sèng cho ng­êi lao ®éng mµ cßn ®ñ ®Ó hä n©ng cao tr×nh ®é, n¨ng lùc cho b¶n th©n, gia ®×nh, thËm chÝ mét phÇn ®Ó tÝch luü. — Chøc n¨ng th­íc ®o gi¸ trÞ Chøc n¨ng nµy biÓu hiÖn gi¸ c¶ cña søc lao ®éng, lµ c¬ së ®Ó ®iÒu chØnh gi¸ c¶ cho phï hîp mçi khi cã sù biÕn ®éng. Nhê vËy mµ ng­êi lao ®éng cã thÓ hµi lßng víi c¸c møc l­¬ng nhËn ®­îc t­¬ng øng víi søc lao ®éng bá ra. — Chøc n¨ng kÝch thÝch søc lao ®éng Víi ng­êi lao ®éng, tiÒn l­¬ng lµ thu nhËp chÝnh ®¶m b¶o cuéc sèng cho hä. V× thÕ, tiÒn l­¬ng ®­îc tr¶ phï hîp víi søc lao ®éng sÏ lµ ®éng lùc thu hót, kÝch thÝch ng­êi lao ®éng ph¸t huy tèi ®a n¨ng lùc cña m×nh. Mét chÕ ®é l­¬ng ®­îc coi lµ hîp lý khi nã g¾n ®­îc tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng víi doanh nghiÖp. §©y lµ yÕu tè tiªn quyÕt trong viÖc thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. — Chøc n¨ng lµ c«ng cô qu¶n lý cña Nhµ n­íc §èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh, môc tiªu cao nhÊt lµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. C¸c chñ doanh nghiÖp lu«n muèn tËn dông tèi ®a søc lao ®éng cña c«ng nh©n viªn nh»m gióp ®ì phÇn nµo chi phi s¶n xuÊt. §Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng, Nhµ n­íc ®· ban hµnh mét sè chÝnh s¸ch, chÕ ®é vÒ tiÒn l­¬ng phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ x· héi, buéc c¶ ng­êi sö dông lao ®éng vµ ng­êi cung cÊp lao ®éng ph¶i tu©n theo. — Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt lao ®éng. Th«ng qua hÖ thèng b¶ng l­¬ng vµ c¸c chÕ ®é phô cÊp x¸c ®Þnh cho tõng nghµnh, vïng víi møc l­¬ng hîp lý, ng­êi lao ®éng sÏ s½n sµng ®ãn nhËn c«ng viÖc ®­îc giao. Nh­ vËy, tiÒn l­¬ng ®· t¹o ®éng lùc thu hót lao ®éng ®Õn lµm viÖc t¹i nh÷ng vïng nghµnh kinh tÕ kh¸c nhau, trë thµnh c«ng cô ®iÒu tiÕt lao ®éng gãp phÇn t¹o c¬ cÊu lao ®éng hîp lý gi÷a c¸c vïng nghµnh. +ý nghÜa cña tiÒn l­¬ng : TiÒn l­¬ng lµ nguån thu nhËp chñ yÕu cña ng­êi lao ®éng. Ngoµi ra ng­êi lao ®éng cßn ®­îc h­ëng mét sè nguån thu nhËp kh¸c nh­: Trî cÊp BHXH, tiÒn th­ëng, tiÒn ¨n ca… Chi phÝ tiÒn l­¬ng lµ mét phËn chi phÝ cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra. Tæ chøc sö dông lao ®éng hîp lý, h¹ch to¸n tèt lao ®éng, trªn cë së ®ã tÝnh ®óng thï lao lao ®éng, thanh to¸n kÞp thêi tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n liªn quan tõ ®ã kÝch thÝch ng­êi lao ®éng quan t©m ®Õn thêi gian, kÕt qu¶ vµ chÊt l­îng lao ®éng, chÊp hµnh tèt kû luËt lao ®éng, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, gãp phÇn tiÕt kiÖn chi phÝ vÒ lao ®éng sèng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho ng­êi lao ®éng. + C¸c lo¹i tiÒn l­¬ng : X· héi cµng ph¸t triÓn, tr×nh ®é vµ kü n¨ng lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng ngµy cµng cao, tiÒn l­¬ng kh«ng chØ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu tinh thÇn cña ng­êi lao ®éng. Ng­êi lao ®éng kh«ng quan t©m ®Õn khèi l­îng tiÒn nhËn ®­îc mµ thùc chÊt lµ hä quan t©m ®Õn khèi l­îng hµng ho¸ dÞch vô mµ hä cã thÓ mua ®­îc b»ng tiÒn cña m×nh. Do vËy, ®· tån t¹i hai kh¸i niÖm lµ tiÒn l­¬ng thùc tÕ vµ tiÒn l­¬ng danh nghÜa. TiÒn l­¬ng danh nghÜa: ®­îc hiÓu lµ sè tiÒn mµ ng­êi sö dông lao ®éng tr¶ cho ng­êi lao ®éng. Sè tiÒn nµy nhiÒu hay Ýt phô thuéc vµo n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng, phô thuéc vµo tr×nh ®é lao ®éng vµ kinh nghiÖm cña hä. TiÒn l­¬ng thùc tÕ: lµ sè l­îng mµ c¸c lo¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô tiªu dïng cÇn thiÕt mµ ng­êi lao ®éng cã thÓ mua ®­îc b»ng tiÒn l­¬ng danh nghÜa cña hä. Mèi liªn hÖ gi÷a tiÒn l­¬ng thùc tÕ vµ tiÒn l­¬ng danh nghÜa: tiÒn l­¬ng thùc tÕ phô thuéc nhiÒu vµo tiÒn l­¬ng danh nghÜa vµ chØ sè gi¸ c¶ hµng ho¸, dÞch vô. NÕu tiÒn l­¬ng danh nghÜa cao mµ chØ sè gi¸ c¶ còng cao th× tiÒn l­¬ng thùc tÕ thÊp. ChØ khi tiÒn l­¬ng danh nghÜa t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng thªm cña chØ sè gi¸ c¶ th× thu nhËp thùc tÕ cña ng­êi lao ®éng míi t¨ng. TiÒn l­¬ng thùc tÕ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng tai s¶n xuÊt. 1.1.3 Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng gåm cã: B¶o hiÓm x· héi, B¶o hiÓm y tÕ, Kinh phÝ c«ng ®oµn. — B¶o hiÓm x· héi Theo kh¸i niÖm cña tæ chøc lao ®éng quèc tÕ ILOS, B¶o hiÓm x· héi ®­îc hiÓu lµ sù b¶o vÖ cña x· héi víi c¸c thµnh viªn cña m×nh th«ng qua mét lo¹t c¸c biÖn ph¸p c«ng céng ®Ó chèng l¹i t×nh tr¹ng khã kh¨n vÒ kinh tÕ – x· héi, bÞ gi¶m thu nhËp do èm ®au, mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng, tuæi giµ... Quü BHXH lµ quü tµi chÝnh ®éc lËp, tËp trung n»m ngoµi ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Quü cã môc ®Ých vµ chñ thÓ riªng. Môc ®Ých t¹o lËp quü BHXH lµ dïng ®Ó chi tr¶ cho ng­êi lao ®éng, gióp hä æn ®Þnh cuéc sèng khi gÆp c¸c biÕn cè hoÆc rñi ro. Chñ thÓ cña quü BHXH chÝnh lµ nh÷ng ng­êi tham gia ®ãng gãp h×nh thµnh nªn quü, do ®ã cã thÓ bao gåm c¶: Ng­êi lao ®éng, ng­êi sö dông lao ®éng vµ Nhµ n­íc. Nguån h×nh thµnh quü BHXH: Theo nghÞ ®Þnh 43/ CP ngµy 22/6/1993 vµ ®iÒu lÖ BHXH ViÖt Nam ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 12/CP ngµy 26/1/1995 quy ®Þnh quü BHXH ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån sau: - Ng­êi sö dông lao ®éng ®ãng b»ng 15% so víi tæng quü tiÒn l­¬ng cña nh÷ng ng­êi tham gia BHXH trong ®¬n vÞ. Trong ®ã, 10% ®Ó chi tr¶ c¸c chÕ ®é h­u trÝ, tö tuÊt vµ 5% ®Ó chi c¸c chÕ ®é èm ®au, tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp. - Ng­êi lao ®éng ®ãng b»ng 5% tiÒn l­¬ng th¸ng ®Ó chi c¸c chÕ ®é h­u trÝ vµ tö tuÊt. - Nhµ n­íc ®ãng gãp vµ hç trî thªm ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c chÕ ®é BHXH ®èi víi ng­êi lao ®éng... - C¸c nguån kh¸c: ®­îc viÖn trî tõ c¸c tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc... — B¶o hiÓm y tÕ Nh»m x· héi ho¸ viÖc kh¸m ch÷a bÖnh, ng­êi lao ®éng cßn ®­îc h­ëng c¸c kho¶n kh¸m ch÷a bÖnh kh«ng mÊt tiÒn bao gåm c¸c kho¶n viÖn phÝ, thuèc men trong thêi gian sinh ®Î... nÕu hä cã thÎ b¶o hiÓm y tÕ vµ c¸c kho¶n kh¸m ch÷a bÖnh ®ã n»m trong ph¹m vi b¶o hiÓm. ThÎ BHYT ®­îc trÝch mua tõ quü BHYT. Theo nghÞ ®Þnh 47- CP ngµy 6/6/1994 quy ®Þnh, tû lÖ BHYT 3% tiÒn l­¬ng, trong ®ã 2% tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh do chñ doanh nghiÖp (ng­êi sö dông lao ®éng) tr¶, 1% tÝnh trõ vµo thu nhËp cña ng­êi lao ®éng. BHYT mang tÝnh chÊt b¾t buéc víi mäi c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp. — Kinh phÝ c«ng ®oµn C«ng ®oµn lµ mét tæ chøc cña ng­êi lao ®éng, do ng­êi lao ®éng lËp ra, ho¹t ®éng v× lîi Ých cña ng­êi lao ®éng. C«ng ®oµn ®¹i diÖn cho toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp, võa b¶o vÖ quyÒn lîi võa trùc tiÕp h­íng dÉn vµ gi¸o dôc th¸i ®é lao ®éng cho hä. §©y lµ mét tæ chøc cÇn thiÕt trong mäi doanh nghiÖp. §Ó cã nguån kinh phÝ cho ho¹t ®éng cña tæ chøc c«ng ®oµn, hµng th¸ng doanh nghiÖp ph¶i trÝch theo 1 tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l­¬ng (tiÒn c«ng) vµ phô cÊp thùc tÕ ph¶i tr¶ ng­êi lao ®éng ®Ó h×nh thµnh kinh phÝ c«ng ®oµn. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, tû lÖ trÝch kinh phÝ c«ng ®oµn lµ 2% ®­îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh do chñ doanh nghiÖp chÞu. Trong 2% nµy th× 1% nép cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn cÊp trªn, 1% cßn l¹i dµnh cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn c¬ së .C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng trong doanh nghiÖp. Mçi doanh nghiÖp kh¸c nhau cã nh÷ng ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh, tÝnh chÊt c«ng viÖc vµ tr×nh ®é qu¶n lý kh¸c nhau. V× vËy, mµ hä chän h×nh thøc tr¶ tiÒn l­¬ng kh¸c nhau, sao cho phï hîp víi doanh nghiÖp m×nh. Môc ®Ých cña chÕ ®é tiÒn l­¬ng lµ nh»m qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Trªn thùctÕ c¸c doanh nghiÖp sö dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng phæ biÕn nh­ tiÒn l­¬ng theo thêi gian, tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm vµ tiÒn l­¬ng kho¸n. Trong mét doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông tõng h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho tõng bé phËn kh¸c nhau. 1.2.1 TiÒn l­¬ng theo thêi gian Th­êng ¸p dông cho lao ®éng lµm c«ng t¸c v¨n phßng nh­ hµnh chÝnh qu¶n trÞ, tæ chøc lao ®éng, thèng kª, tµi vô... Tr¶ l­¬ng theo thêi gian lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ, theo nghµnh nghÒ vµ tr×nh ®é thµnh th¹o nghiÖp vô kü thuËt chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng. Tuú theo tÝnh chÊt lao ®éng kh¸c nhau mµ mçi nghµnh nghÒ, nghiÖp vô cô thÓ cã mét thang l­¬ng riªng. Trong mçi thang l­¬ng l¹i tuú theo tr×nh ®é nghiÖp vô, chuyªn m«n mµ chia thµnh nhiÒu bËc l­¬ng, mçi bËc l­¬ng cã møc tiÒn l­¬ng nhÊt ®Þnh. TiÒn l­¬ng theo thêi gian cã thÓ chia ra c¸c lo¹i sau: -Tr¶ l­¬ng thao th¸ng (l­¬ng th¸ng): Sè tiÒn l­¬ng tr¶ trong th¸ng ®­îc tÝnh b»ng møc l­¬ng theo thang b¶ng l­¬ng do Nhµ n­íc quy ®Þnh céng víi tiÒn phô cÊp (nÕu cã). TiÒn phô cÊp ë ®©y cã thÓ lµ: Phô cÊp chøc vô, phô cÊp nghµnh nghÒ, phô cÊp ®éc h¹i, phô cÊp khu vùc... + Møc l­¬ng mét ngµy (ngµy c«ng): Theo QuyÕt ®Þnh sè 188 – 1999/ QDTTCP ngµy 17 th¸ng 9 n¨m 1999 cña Thñ t­íng ChÝnh Phñ quy ®Þnh tuÇn lµm viÖc 40h, vËy ngµy c«ng lµm viÖc trong th¸ng ®­îc quy ®Þnh trung b×nh lµ 22 ngµy c«ng. VËy møc l­¬ng mét ngµy = Sè l­¬ng ph¶i tr¶ trong th¸ng/ 22. Sè tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ trong th¸ng = Sè ngµy lµm viÖc x møc l­¬ng mét ngµy. L­¬ng nµy th­êng ®­îc ¸p dông ®Ó tÝnh l­¬ng trong nh÷ng ngµy héi häp, häc tËp, ngµy lµm nhiÖm vô kh¸c hoÆc ®Ó tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng lµm theo hîp ®ång. + L­¬ng giê: Møc l­¬ng 1h = Møc l­¬ng 1 ngµy/8 Sè tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ trong th¸ng = Sè giê lµm viÖc x Møc l­¬ng 1h Møc l­¬ng 1h cßn ®­îc sö dông ®Ó tÝnh ra ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho mét s¶n phÈm = Møc l­¬ng 1h/ Sè s¶n phÈm. - L­¬ng c«ng nhËt: Lµ tiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng trªn c¬ së sù tho¶ thuËn gi÷a ng­êi sö dông lao ®éng vµ ng­êi lao ®éng. Do nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian (mang tÝnh b×nh qu©n, ch­a thùc sù g¾n víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt), ®Ó kh¾c phôc phÇn nµo h¹n chÕ ®ã, tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã thÓ ®­îc kÕt hîp víi chÕ ®é tiÒn th­ëng ®Ó khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc. Trong ®ã: TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ = TiÒn l­¬ng + TiÒn cho ng­êi lao ®éng theo thêi gian th­ëng 1.2.2 Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm. TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo sè l­îng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc ®· hoµn thµnh. H×nh thøc nµy ®¶m b¶o thùc hiÖn ®Çy ®ñ nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, g¾n chÆt sè l­îng víi chÊt l­îng lao ®éng, ®éng viªn khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng nhiÖt t×nh, say mª lao ®éng, t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm cho x· héi. TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm phô thuéc vµo ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cña tõng s¶n phÈm, c«ng ®o¹n chÕ biÕn s¶n phÈm vµ sè l­îng s¶n phÈm c«ng viÖc mµ ng­êi lao ®éng hoµn thµnh ®ñ tiªu chuÈn quy ®Þnh. §Ó thùc hiÖn tÝnh l­¬ng theo s¶n phÈm cÇn ph¶i cã: - X©y dùng ®­îc ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. - Ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n ban ®Çu sao cho x¸c ®Þnh ®­îc chÝnh x¸c kÕt qu¶ cña tõng ng­êi hoÆc tõng nhãm lao ®éng (cµng chi tiÕt cµng tèt). - Doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc, bè trÝ ®Çy ®ñ c«ng viÖc cho ng­êi lao ®éng. - Ph¶i cã hÖ thèng kiÓm tra chÊt l­îng chÆt chÏ. ViÖc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã thÓ tiÕn hµnh theo nh÷ng h×nh thøc sau: + TiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm trùc tiÕp kh«ng h¹n chÕ, theo h×nh thøc nµy tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng ®­îc tÝnh: Sè tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ trong th¸ng = Sè l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh x §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho 1 s¶n phÈm H×nh thøc nµy ®­îc ¸p dông ®èi víi lao ®éng trùc tiÕp, s¶n xuÊt hµng lo¹t vµ ®· ®¸nh gi¸ ®óng kÕt qu¶ lao ®éng. + TiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp: th­êng ®­îc ¸p dông ®Ó tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n phô phôc vô cho c«ng nh©n chÝnh vµ cïng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. C¸ch tÝnh nh­ sau: TiÒn l­¬ng = i% x TiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng s¶n xuÊt trùc tiÕp Trong ®ã: i%: TØ lÖ tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n phô víi tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp. - TiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm cã th­ëng, cã ph¹t: Lµ tiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm g¾n víi chÕ ®é tiÒn th­ëng trong s¶n xuÊt nh­: Th­ëng tiÕt kiÖm vËt t­, th­ëng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, th­ëng gi¶m tû lÖ hµng háng... vµ cã thÓ ph¹t trong nh÷ng tr­êng hîp ng­êi lao ®éng lµm ra s¶n phÈm háng, hao phÝ vËt t­, kh«ng ®¶m b¶o ngµy c«ng quy ®Þnh, kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®­îc giao... C¸ch tÝnh nh­ sau: TiÒn l­¬ng = TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp (gi¸n tiÕp) + TiÒn th­ëng - TiÒn ph¹t - TiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm luü tiÕn, c¸ch tÝnh l­¬ng theo h×nh thøc nµy gåm hai phÇn: + PhÇn thø nhÊt: c¨n cø vµo møc ®é hoµn thµnh ®Þnh møc lao ®éng, tÝnh ra tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ theo s¶n phÈm trong ®Þnh møc. + PhÇn thø hai: c¨n cø vµo møc ®é v­ît ®Þnh møc ®Ó tÝnh tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ theo tû lÖ luü tiÕn. Tû lÖ hoµn thµnh v­ît ®Þnh møc cµng cao th× tû suÊt luü tiÕn cµng nhiÒu. H×nh thøc nµy khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt vµ c­êng ®é lao ®éng ®Õn møc tèi ®a do vËy th­êng ¸p dông ®Ó tr¶ l­¬ng cho ng­êi lµm viÖc trong kh©u träng yÕu nhÊt hoÆc khi doanh nghiÖp ph¶i hoµn thµnh gÊp mét ®¬n ®Æt hµng. 1.2.3 TiÒn l­¬ng kho¸n TiÒn l­¬ng kho¸n lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng theo khèi l­îng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc mµ hä hoµn thµnh. H×nh thøc nµy ¸p dông cho nh÷ng c«ng viÖc nÕu giao cho tõng chi tiÕt, tõng bé phËn sÏ kh«ng cã lîi ph¶i giao toµn bé khèi l­îng c«ng viÖc cho c¶ nhãm hoµn thµnh trong thêi gian nhÊt ®Þnh. - Tr¶ l­¬ng kho¸n gän theo s¶n phÈm cuèi cïng: lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm nh­ng tiÒn l­¬ng ®­îc tÝnh theo ®¬n gi¸ tËp hîp cho s¶n phÈm hoµn thµnh ®Õn c«ng viÖc cuèi cïng. H×nh thøc nµy ¸p dông cho tõng doanh nghiÖp mµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ nh»m khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng quan t©m ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm. - Tr¶ l­¬ng kho¸n quü l­¬ng: theo h×nh thøc nµy doanh nghiÖp tÝnh to¸n vµ giao kho¸n quü l­¬ng cho tõng phßng ban, bé phËn theo nguyªn t¾c hoµn thµnh kÕ ho¹ch c«ng t¸c hay kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch. - Tr¶ l­¬ng kho¸n thu nhËp: tuú thuéc vµo kÕt qu¶ cña doanh nghiÖp h×nh thµnh quü l­¬ng ®Ó ph©n chia cho ng­êi lao ®éng. Khi tiÒn l­¬ng kh«ng thÓ h¹ch to¸n l­¬ng cho tõng lao ®éng th× ph¶i tr¶ l­¬ng cho c¶ tËp thÓ lao ®éng ®ã, sau ®ã míi chia cho tõng ng­êi. TiÒn c«ng cã thÓ ®­îc chia dùa vµo c¸c yÕu tè sau: + Dùa vµo cÊp bËc kü thuËt vµ cÊp bËc c«ng viÖc (ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc ¸p dông khi cÊp bËc c«ng viÖc ®­îc giao phï hîp víi cÊp bËc kü thuËt) + Dùa vµo cÊp bËc kü thuËt vµ cÊp bËc c«ng viÖc kÕt hîp víi b×nh c«ng ®iÓm (¸p dông khi c«ng viÖc ®­îc giao kh«ng phï hîp víi cÊp bËc kü thuËt). + Dùa trªn c¬ së sè ®iÓm ®Ó tÝnh møc l­¬ng tõng ®iÓm (¸p dông khi kh«ng thùc hiÖn viÖc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm v× khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh th­êng kh«ng phô thuéc vµo chÊt l­îng tay nghÒ mµ phô thuéc vµo søc khoÎ vµ th¸i ®é lao ®éng cña tõng ng­êi). Khi ¸p dông h×nh thøc nµy tiÒn l­¬ng thùc tÕ cña ng­êi lao ®éng chØ x¸c ®Þnh khi kÕt thóc kú h¹ch to¸n. V× vËy viÖc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng thùc chÊt lµ t¹o ph©n phèi thu nhËp. 1.2.4 Mét sè chÕ ®é kh¸c khi tÝnh l­¬ng — ChÕ ®é th­ëng Ngoµi chÕ ®é tiÒn l­¬ng c¸c doanh nghiÖp cßn tiÕn hµnh x©y dùng chÕ ®é tiÒn th­ëng cho c¸c c¸ nh©n, tËp thÓ cã thµnh tÝch trong s¶n xuÊt kinh doanh. TiÒn th­ëng thùc chÊt lµ kho¶n tiÒn l­¬ng bæ sung nh»m qu¸n triÖt ®Çy ®ñ nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Trong c¬ cÊu thu nhËp cña ng­êi lao ®éng th× tiÒn l­¬ng cã tÝnh æn ®Þnh, th­êng xuyªn, cßn tiÒn th­ëng chØ lµ phÇn thu nhËp thªm vµ phô thuéc vµo c¸c chØ tiªu th­ëng, phô thuéc vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Nguyªn t¾c thùc hiÖn chÕ ®é th­ëng: - §èi t­îng xÐt th­ëng: + Lao ®éng cã thêi gian lµm viÖc t¹i doanh nghiÖp tõ mét n¨m trë lªn. + Cã ®ãng gãp vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. - Møc th­ëng: Møc th­ëng cña mét n¨m kh«ng thÊp h¬n mét th¸ng l­¬ng theo nguyªn t¾c sau: + C¨n cø vµo kÕt qu¶ ®ãng gãp cña ng­êi lao ®éng ®èi víi doanh nghiÖp thÓ hiÖn qua n¨ng suÊt, chÊt l­îng c«ng viÖc. + C¨n cø vµo thêi gian lµm viÖc t¹i doanh nghiÖp, ng­êi cã thêi gian nhiÒu th× ®­îc h­ëng nhiÒu h¬n. + ChÊp hµnh néi quy kû luËt cña doanh nghiÖp - C¸c lo¹i tiÒn th­ëng: tiÒn th­ëng bao gåm tiÒn th­ëng thi ®ua (lÊy tõ quü khen th­ëng) vµ tiÒn th­ëng trong s¶n xuÊt kinh doanh (th­ëng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, th­ëng tiÕt kiÖm vËt t­, th­ëng ph¸t minh, s¸ng kiÕn...) + TiÒn th­ëng trong s¶n xuÊt kinh doanh (th­êng xuyªn): H×nh thøc nµy cã tÝnh chÊt l­¬ng, ®©y thùc chÊt lµ mét phÇn cña quü l­¬ng ®­îc t¸ch ra ®Ó tr¶ cho ng­êi lao ®éng d­íi h×nh thøc tiÒn th­ëng theo mét tiªu chuÈn nhÊt ®Þnh. · TiÒn th­ëng vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm: kho¶n tiÒn nµy ®­îc tÝnh trªn c¬ së tû lÖ quy ®Þnh chung (kh«ng qu¸ 40%) vµ phÇn chªnh lÖch gi¸ gi÷a s¶n phÈm cÊp cao vµ s¶n phÈm cÊp thÊp. · TiÒn th­ëng vÒ tiÕt kiÖm vËt t­: lµ kho¶n tiÒn th­ëng tÝnh trªn c¬ së gi¸ trÞ tiÕt kiÖm ®­îc so víi ®Þnh møc vµ tû lÖ quy ®Þnh kh«ng qu¸ 40%. - TiÒn th­ëng thi ®ua (kh«ng th­êng xuyªn): lo¹i tiÒn th­ëng nµy kh«ng thuéc quü l­¬ng mµ ®­îc trÝch tõ quü khen th­ëng, kho¶n tiÒn th­ëng nµy ®­îc tr¶ d­íi h×nh thøc ph©n lo¹i trong mét kú (quý, nöa n¨m, n¨m). TiÒn th­ëng ®­îc lÊy tõ quü tiÒn th­ëng cña doanh nghiÖp: quü tiÒn th­ëng trÝch tõ lîi nhuËn cßn l¹i sau khi nép lîi tøc, thanh to¸n c¸c kho¶n tiÒn ph¹t, c«ng nî… tèi ®a hãa kh«ng qu¸ 50% quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña doanh nghiÖp. §Ó tiÒn th­ëng trë thµnh c«ng cô khuyÕn khÝch vËt chÊt ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ c¸c h×nh thøc vµ c¸c chÕ ®é th­ëng. §ång thêi tr­íc khi chi tr¶ ph¶i x¸c ®Þnh râ quü tiÒn th­ëng hiÖn cã cña doanh nghiÖp. =ChÕ ®é phô cÊp. Theo ®iÒu 4 cña NghÞ ®Þnh sè 205/2004/N§CP quy ®Þnh chÕ ®é phô cÊp víi ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp nhµ n­íc nh­ sau: - Phô cÊp khu vù: ¸p dông ®èi víi nh÷ng ng­êi lµm viÖc ë vïng xa x«i, hÎo l¸nh vµ khÝ hËu xÊu. Phô cÊp gåm 7 møc: 0.1; 0.2; 0.3; 0.4; 0.5; 0.7 vµ 1 so víi møc l­¬ng tèi thiÓu chung. - Phô cÊp tr¸ch nhiÖm c«ng viÖc: ¸p dông ®èi víi thµnh viªn kh«ng chuyªn tr¸ch Héi ®ång qu¶n trÞ, thµnh viªn Ban kiÓm s¸t (kh«ng kÓ tr­ëng ban kiÓm so¸t) vµ nh÷ng ng­êi lµm mét sè viÖc ®ßi hái tr¸ch nhiÖm cao hoÆc ph¶i ®¶m nhiÖm c«ng t¸c qu¶n lý kh«ng thuéc chøc danh l·nh ®¹o. Phô cÊp gåm 4 møc: 0.1; 0.2; 0.3 vµ 0.5 so víi møc l­¬ng tèi thiÓu chung - Phô cÊp ®«c h¹i, nguy hiÓm: ¸p dông víi ng­êi lµm nghÒ hoÆc c«ng viÖc th­êng xuyªn thay ®æi ®Þa ®iÓm víi lµm viÖc vµ n¬i ë. Phô cÊp gåm 3 møc: 0.2; 0.4 vµ 0.6 so víi møc l­¬ng tèi thiÓu chung. - Phô cÊp thu hót: ¸p dông ®èi víi ng­êi ®Õn lµm viÖc t¹i vïng kinh tÕ míi, c¬ së kinh tÕ vµ ®¶o xa ®Êt liÒn cã ®iÒu kiÖn sinh ho¹t ®Æc biÖt khã kh¨n. Phô cÊp gåm 4 møc: 20%; 30%; 50% vµ 70% møc l­¬ng cÊp bËc, chøc vô hoÆc chuyªn m«n, nghiÖp vô. 1.3 C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng Ngoµi tiÒn l­¬ng c¬ b¶n, c«ng nh©n viªn chøc ®­îc h­ëng c¸c kho¶n trî cÊp thuéc phóc lîi x· héi trong ®ã cã trî cÊp BHXH, BHYT. Tham gia vµo BHXH, BHYT, ho¹t ®éng c«ng ®oµn lµ nghÜa vô vµ quyÒn lîi cña mäi ng­êi lao ®éng ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc nghµnh nghÒ kinh tÕ kh¸c nhau vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau. 1.3.1 B¶o hiÓm x· héi Nhµ n­íc quy ®Þnh chÝnh s¸ch vÒ BHXH nh»m tõng b­íc më réng vµ n©ng cao viÖc b¶o ®¶m vËt chÊt, gãp phÇn æn ®inh ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh trong c¸c tr­êng hîp ng­êi lao ®éng èm ®au, thai s¶n, hÕt tuæi lao ®éng, tai n¹n lao ®éng hoÆc c¸c rñi ro kh¸c. ChÝnh phñ ban hµnh §iÒu lÖ BHXH, thµnh lËp hÖ thèng tæ chøc BHXH, ban hµnh quy chÕ vÒ tæ chøc, ho¹t ®éng cña quü BHXH víi sù tham gia cña Tæng Liªn §oµn Lao §éng ViÖt Nam. Quü BHXH ®­îc h×nh thµnh chñ yÕu tõ c¸c nguån sau: Ng­êi sö dông lao ®éng ®ãng gãp 15% so víi tæng quü l­¬ng (tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh). Ng­êi lao ®éng ®ãng b»ng 5% tiÒn l­¬ng. Nhµ n­íc hç trî vµ ®ãng thªm ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c chÕ ®é BHXH ®èi víi ng­êi lao ®éng. TiÒn sinh lêi cña quü. C¸c nguån kh¸c. HiÖn nay ë ViÖt Nam BHXH ®ang thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm sau: Trî cÊp èm ®au. Trî cÊp thai s¶n. Trî cÊp tai n¹n lao ®éng, vµ bÖnh nghÒ nghiÖp. Trî cÊp mÊt søc lao ®éng, trî cÊp tµn tËt. Trong c¸c doanh nghiÖp ®i ®«i víi quü tiÒn l­¬ng lµ quü BHXH. Quü BHXH dïng ®Ó ®µi thä c«ng nh©n viªn cã ®ãng gãp vµo quü trong tr­êng hîp: Ng­êi lao ®éng mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng: H­u trÝ, trî cÊp th«i viÖc, tö tuÊt. Ng­êi lao ®éng mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng t¹m thêi: èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, vµ bÖnh nghÒ nghiÖp. Quü BHXH do c¬ quan BHXH thèng nhÊt qu¶n lý. Khi c¸c doanh nghiÖp trÝch ®­îc BHXH theo quy ®Þnh th× ph¶i nép hÕt cho c¬ quan BHXH. Sau khi nép ®­îc c¬ quan BHXH øng tr­íc 3% ®Ó chi tiªu BHXH trong doanh nghiÖp. Cuèi kú kÕ to¸n tæng hîp chi tiªu BHXH lËp b¸o c¸o göi c¬ quan b¶o hiÓm cÊp trªn duyÖt. 1.3.2 B¶o hiÓm y tÕ. BHYT thùc chÊt lµ sù b¶o trî vÒ y tÕ cho ng­êi tham gia b¶o hiÓm, gióp hä phÇn nµo trang tr¶i tiÒn kh¸m, ch÷a bÖnh, tiÒn viÖn phÝ, thuèc thang… Môc ®Ých cña BHXH lµ tËp hîp mét m¹ng l­íi b¶o vÖ søc khoÎ cho toµn céng ®ång bÊt kÓ ®ÞavÞ x· héi, møc thu nhËp cao hay thÊp. Quü BHYT ®­îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch 3% trªn sè thu nhËp ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong ®ã ng­êi sö dông lao ®éng ph¶i chÞu 2% tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh, ng­êi lao ®éng nép 1% trõ vµo phÇn thu cña ng­êi lao ®éng. Quü BHYT do c¬ quan BHYT thèng nhÊt qu¶n lý vµ trî cÊp cho ng­êi lao ®éng qua m¹ng l­íi y tÕ. Khi tÝnh ®­îc møc trÝch BHYT c¸c doanh nghiÖp ph¶i nép hÕt 3% cho c¬ quan BHYT. 1.3.3 Kinh phÝ c«ng ®oµn. Kinh phÝ c«ng ®oµn lµ quü tµi trî cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn ë c¸c cÊp. §©y lµ nguån ®¸p øng cho nhu cÇu chi tiªu cña c«ng ®oµn (tr¶ l­¬ng cho c¸n bé c«ng ®oµn chuyªn tr¸ch, chi tiªu héi häp). C¸c doanh nghiÖp trÝch nép kinh phÝ c«ng ®oµn b»ng 2% tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l­¬ng (c¨n cø thèng nhÊt víi trÝch nép BHXH, BHYT). C¸c kho¶n phô cÊp bao gåm phô cÊp chøc vô, phô cÊp chøc vô bÇu cö, phô cÊp tr¸ch nhiÖm, phô cÊp th©m niªn, phô cÊp khu vùc (nÕu cã). Kinh phÝ c«ng ®oµn do doanh nghiÖp trÝch lËp còng ®­îc ph©n cÊp qu¶n lý vµ chi tiªu theo chÕ ®é quy ®Þnh. Mét phÇn quü nµy ®­îc nép cho c¬ quan c«ng ®oµn cÊp trªn lµ 1% vµ 1% cßn l¹i ®Ó chi tiªu cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn cña doanh nghiÖp. Hµng th¸ng, khi ®¬n vÞ rót kinh phÝ tr¶ l­¬ng, ®ång thêi lËp giÊy rót kinh phÝ c«ng ®oµn nép cho c¬ quan C«ng ®oµn ë kho b¹c Nhµ n­íc. Kho¶n trÝch nép kinh phÝ c«ng ®oµn ®­îc h¹ch to¸n vµo gi¸ thµnh hoÆc phÝ l­u th«ng vµ quyÕt to¸n theo quy ®Þnh hiÖn hµnh. 1.4. Tæ chøc h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng Qu¶n lý tiÒn l­¬ng lµ mét néi dung quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh, nã lµ mét nh©n tè gióp doanh nghiÖp hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Tæ choc c«ng t¸c h¹ch to¸n lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng gióp doanh nghiÖp qu¶n lý tèt quü l­¬ng, ®¶m b¶o ®­îc viÖc tr¶ l­¬ng, BHXH ®óng nguyªn t¾c, ®óng chÕ ®é, khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao ®ång thêi t¹o c¬ së cho viÖc ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc chÝnh x¸c. 1.4.1 H¹ch to¸n chi tiÕt tiÒn l­¬ng. = H¹ch to¸n sè l­îng lao ®éng Sè l­îng lao ®éng cña doanh nghiÖp ph¶n ¸nh trªn sæ s¸ch dùa vµo sè lao ®éng hiÖn cã cña doanh nghiÖp bao gåm sè l­îng tong lo¹i lao ®éng theo nghÒ nghiÖp c«ng viÖc vµ tr×nh ®é tay nghÒ, cÊp bËc kü thuËt, bao gåm c¶ sè lao ®éng dµi h¹n vµ sè lao ®éng t¹m thêi, c¶ lùc l­îng lao ®éng trùc tiÕp vµ lao ®éng thuéc khu vùc ngoµi s¶n xuÊt. H¹ch to¸n sè lao ®éng lµ viÖc theo dâi kÞp thêi chÝnh x¸c biÕn ®éng t¨ng gi¶m sè l­îng lao ®éng theo tõng lo¹i lao ®éng trªn c¬ së ®ã lµ c¨n cø cho viÖc tÝnh l­¬ng ph¶i tr¶ vµ c¸c chÕ ®é kh¸c cho ng­êi lao ®éng. ViÖc h¹ch to¸n sè l­îng lao ®éng ®­îc ph¶n ¸nh trªn sæ “Danh s¸ch lao ®éng” cña doanh nghiÖp vµ sæ “Danh s¸ch lao ®éng” ë tõng bé phËn. Sæ nµy do phßng tæ chøc lao ®éng lËp theo mÉu quy ®Þnh vµ ®­îc lËp thµnh 2 b¶n: 1 b¶n cho phßng tæ chøc lao ®éng, 1 b¶n cho phßng kÕ to¸n qu¶n lý. C¨n cø ®Ó ghi vµo sæ danh s¸ch nµy lµ c¸c hîp ®ång lao ®éng vµ c¸c quyÕt ®Þnh cña cÊp cã them quyÒn duyÖt theo quy ®Þnh cña doanh nghiÖp (khi chuyÓn ®æi c«ng t¸c, th«I viÖc…) Khi nhËn ®­îc chøng tõ trªn phßng lao ®éng, phßng kÕ to¸n ph¶i ghi chÐp kÞp thêi ®Çy ®ñ vµo sæ danh s¸ch lao ®éng cña doanh nghiÖp ®Õn tõng bé phËn phßng ban, tæ s¶n xuÊt trong ®¬n vÞ. ViÖc ghi chÐp nµy lµ c¬ së ®Çu tiªn ®Ó lËp b¸o c¸o lao ®éng vµ ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng vÒ lao ®éng trong doanh nghiÖp vµo cuèi th¸ng, cuèi quý tuú theo yªu cÇu cña qu¶n lý cÊp trªn. = H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng. H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng lµ viÖc ghi chÐp kÞp thêi chÝnh x¸c thêi gian lao ®éng cña tõng ng­êi lao ®éng, trªn c¬ së ®ã tÝnh tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng ®­îc chÝnh x¸c. H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng ph¶n ¸nh sè ngµy c«ng, sè giê lµm viÖc thùc tÕ, sè giê ngõng s¶n xuÊt, nghØ viÖc cña tõng lao ®éng, tõng bé phËn s¶n xuÊt, tõng phßng ban trong doanh nghiÖp. Chøng tõ h¹ch to¸n thêi gian lao ®éng bao gåm: “B¶ng chÊm c«ng”, “PhiÕu lµm thªm giê”, “PhiÕu nghØ h­ëng BHXH”. B¶ng chÊm c«ng ®­îc lËp hµng th¸ng, theo dâi hµng ngµy trong th¸ng cña tõng c¸ nh©n, tõng tæ s¶n xuÊt, tõng bé phËn. Tæ tr­ëng s¶n xuÊt, tæ c«ng t¸c hoÆc nh÷ng ng­êi ®­îc uû nhiÖm theo quy ®Þnh. Cuèi th¸ng c¨n cø theo thêi gian lao ®éng thùc tÕ (sè ngµy c«ng), sè ngµy nghØ ®Ó tÝnh l­¬ng, th­ëng vµ tæng hîp thêi gian lao ®éng cña tõng ng­êi lao ®éng trong tõng bé phËn. B¶ng chÊm c«ng ph¶i ®­îc treo c«ng khai ®Ó mäi ng­êi kiÓm tra vµ gi¸m s¸t. PhiÕu lµm thªm giê (hoÆc phiÕu lµm thªm) h¹ch to¸n chi tiÕt cho tõng ng­êi theo sè giê lµm viÖc. PhiÕu nghØ BHXH dïng trong tr­êng hîp èm ®au, con èm, nghØ thai s¶n, nghØ tai n¹n lao ®éng. Chøng tõ nµy do c¬ quan y tÕ (nÕu ®­îc phÐp) hoÆc do bÖnh viÖn vµ ®­îc ghi vµo b¶ng chÊm c«ng. =H¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng. Hach to¸n kÕt qu¶ lao ®éng lµ viÖc ghi chÐp kÞp thêi, chÝnh x¸c sè l­îng, chÊt l­îng s¶n phÈm cña tõng c«ng nh©n hoÆc tõng tËp thÓ c«ng nh©n ®Ó tõ ®ã tÝnh l­¬ng, tÝnh th­ëng vµ kiÓm tra sù phï hîp cña tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ víi kÕt qu¶ lao ®éng thùc tÕ, tÝnh to¸n x¸c ®Þnh n¨ng suet lao ®éng, kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn ®Þnh møc lao ®éng cña tõng ng­êi, tõng bé phËn vµ cña c¶ doanh nghiÖp. Tuú thuéc vµo lo¹i h×nh vµ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña tõng doanh nghiÖp mµ sö dông c¸c chøng tõ ban ®Çu kh¸c nhau. C¸c chøng tõ cã thÓ sö dông lµ: “PhiÕu kho¸n”, “B¶ng kª khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh”, “B¶ng giao nhËn s¶n phÈm”, “GiÊy giao ca”, “Hîp ®ång giao kho¸n”, “B¶ng kª s¶n l­îng tõng ng­êi”… Chøng tõ kÕt qu¶ lao ®éng ph¶i do ng­êi lËp (tæ tr­ëng) ký, c¸n bé kÕ to¸n kiÓm tra x¸c nhËn, l·nh ®¹o y duyÖt (qu¶n ®èc ph©n x­ëng, tr­ëng bé phËn). Sau ®ã, chøng tõ ®­îc chuyÓn cho nh©n viªn h¹ch to¸n ph©n x­ëng ®Ó tæng hîp kÕt qu¶ lao ®éng cña toµn ®¬n vÞ. Sau ®ã chuyÓn lªn phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng x¸c nhËn. Cuèi cïng chuyÓn vÒ phßng kÕ to¸n cña doanh nghiÖp lµm c¨n cø tÝnh l­¬ng, tÝnh th­ëng. §Ó tæng hîp kÕt qu¶ lao ®éng t¹i mçi ph©n x­ëng, bé phËn s¶n xuÊt, nh©n viªn h¹ch to¸n ph©n x­ëng ph¶i më sæ tæng hîp kÕt qu¶ lao ®éng. Trªn c¬ së c¸c chøng tõ h¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng do c¸c tæ göi ®Õn, hµng ngµy (hoÆc ®Þnh kú), ._.nh©n viªn h¹ch to¸n ph©n x­ëng ghi kÕt qu¶ lao ®éng göi cña tõng ng­êi, tõng bé phËn vµo sæ vµ céng sæ, lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ lao ®éng göi cho c¸c bé phËn qu¶n lý liªn quan. Phßng kÕ to¸n doanh nghiÖp còng ph¶i më sæ tæng hîp kÕt qu¶ lao ®éng ®Ó tæng hîp kÕt qu¶ chung cña toµn doanh nghiÖp. =Thanh to¸n tiÒn l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. §Ó thanh to¸n tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng cho c¸n bé nh©n viªn, hµng th¸ng kÕ to¸n lËp “B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng” cho tõng ®éi, tõng tæ s¶n xuÊt, tõng bé phËn s¶n xuÊt dùa trªn kÕt qu¶ tÝnh l­¬ng. “B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng” ®­îc lËp dùa vµo c¸c chøng tõ h¹ch to¸n vÒ thêi gian lao ®éng kÕt qu¶ s¶n xuÊt. Víi tr¶ l­¬ng theo thêi gian, ph¶i cã “B¶ng chÊm c«ng”. Víi bé phËn lao ®éng h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm ®ã lµ “B¶ng kª khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh”, “B¶ng giao nhËn s¶n phÈm”. “B¶ng thanh to¸n l­¬ng” ph¶i ghi râ c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng (tiÒn l­¬ng s¶n phÈm, l­¬ng thêi gian), c¸c kho¶n khÊu trõ vµ sè tiÒn cßn ®­îc lÜnh. Sau khi kÕ to¸n tr­ëng kiÓm tra x¸c nhËn, gi¸m ®èc duyÖt, “b¶ng thanh to¸n l­¬ng” sÏ lµm c¨n cø ®Ó tÝnh l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. C¸c b¶ng thanh to¸n l­¬ng, b¶ng kª, danh s¸ch nh÷ng ng­êi ch­a lÜnh l­¬ng cïng c¸c chøng tõ kh¸c vÒ thu, chi tiÒn mÆt ph¶i chuyÓn kÞp thêi cho phßng kÕ to¸n ghi sæ. T¹i c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt mang tÝnh thêi vô ®Ó tr¸nh cã sù biÕn ®éng trong c¬ cÊu chi phÝ tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm trong qu¸ tr×nh kinh doanh. KÕ to¸n ¸p dông ph­¬ng ph¸p trÝch tr­íc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt, ®Òu ®Æn ®­a vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm, coi nh­ mét kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶. C¸ch tÝnh nh­ sau: Møc trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng = TiÒn l­¬ng chÝnh thùc tÕ ph¶i tr¶ x Tû lÖ phÐp kÕ ho¹ch cña CNTTSX c«ng nh©n trùc tiÕp trong th¸ng trÝch tr­íc Trong ®ã: Tû lÖ = Tæng sè l­¬ng phÐp kÕ ho¹ch cña n¨m CNTTSX x100 trÝch tr­íc Tæng sè l­¬ng chÝnh kÕ ho¹ch cña n¨m CNTTSX Còng cã thÓ trªn c¬ së kinh nghiÖm nhiÒu n¨m, doanh nghiÖp tù s¶n x¸c ®Þnh mét tû lÖ trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng phÐp kÕ ho¹ch cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt mét c¸ch hîp lý. 1.4.2 H¹ch to¸n tæng hîp tiÒn l­¬ng. = Tµi kho¶n sö dông. §Ó h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng, kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n sau: TK 334: “Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn”, dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n thanh to¸n víi c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp vÒ tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng, phô cÊp, BHXH, tiÒn th­ëng vµ c¸c kho¶n kh¸c thuéc vÒ thu nhËp cña hä TK334 SPS: C¸c kho¶n khÊu trõ vµo l­¬ng , tiÒn c«ng cña c«ng nh©n viªn. - C¸c kho¶n tiÒn l­¬ng tiÒn th­ëng vµ c¸c kho¶n kh¸c ®· tr¶ hoÆc ®· øng cho ng­êi lao ®éng D­ §K: TiÒn l­¬ng tiÒn th­ëng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ng­êi lao ®éng lóc ®Çu kú SPS : C¸c kho¶n tiÒn l­¬ng tiÒn th­ëng vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ ng­êi lao ®éng D­ cã: TiÒn l­¬ng ,tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c cßn ph¶i tr¶ c«ng cho nh©n viªn. D­ nî(nÕu cã):Sè tr¶ thõa cho c«ng nh©n viªn. TK 334 : ®­îc chi tiÕt thµnh 2 tµi kho¶n -3341 : Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn -3348 : Ph¶i tr¶ ng­êi lao ®éng kh¸c TK 338: “Ph¶i tr¶ vµ ph¶i nép kh¸c”, dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ ph¶i nép cho c¬ quan ph¸p luËt, cho c¸c tæ chøc, ®oµn thÓ x· héi, cho cÊp trªn vÒ kinh phÝ c«ng ®oµn, BHXH, BHYT, c¸c kho¶n khÊu trõ vµo l­¬ng theo quyÕt ®Þnh cña toµ (tiÒn nu«i con ly dÞ, nu«i con ngoµi gi¸ thó, ¸n phÝ…), gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý, c¸c kho¶n vay m­în t¹m thêi, nhËn ký quü ký c­îc, c¸c kho¶n thu hé gi÷ hé TK338 D­ cã: Sè tiÒn ph¶i tr¶, ph¶i nép vµo gi¸ trÞ tµi s¶n chê xö lý. D­ nî(nÕu cã):Sè tr¶ thõa nép thõa, v­ît chi ch­a ®­îc thanh to¸n. C¸c kho¶n ®· nép cho c¬ quan qu¶n lý quü. C¸c kho¶n ®· chi vÒ kinh phÝ c«ng ®oµn. Xö lý gi¸ trÞ tµi s¶n thõa. KÕt chuyÓn doanh thu nhËn tr­íc vµo doanh thu b¸n hµng øng tõng thêi k×. C¸c kho¶n ®· tr¶, ®· nép kh¸c. -TrÝch kinh phÝ c«ng ®oµn, BHXH, BHYT theo tØ lÖ qui ®Þnh. - Tæng doanh thu nhËn tr­íc ph¸t sinh trong k×. - C¸c kho¶n ph¶i tr¶ , ph¶i nép hay thu hé. -Gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý. -Sè ®· nép , ®· tr¶ lín h¬n sè ph¶i nép, ph¶i tr¶ ®­îc hoµn. TK338 Chi tiÕt lµm s¸u tµi kho¶n: 3381: Tµi s¶n thõa chê gi¶i quyÕt. 3382: Kinh phÝ c«ng ®oµn. 3383: BHXH. 3384: BHYT. 3387: Doanh thu ch­a thùc hiÖn. 3388: Ph¶i nép kh¸c. Ngoµi ra, kÕ to¸n cßn sö dông mét sè TK kh¸c cã liªn quan trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nh­: 111, 112, 138, 141, 622, 627, 641 (6411), 642 (6421)… = Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n. Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n bao giê còng xuÊt ph¸t tõ chøng tõ gèc vµ kÕt thóc b»ng c¸c b¸o c¸o, kÕ to¸n th«ng qua viÖc theo dâi ghi chÐp, tÝnh to¸n xö lý sè liÖu trªn sæ s¸ch kÕ to¸n. Sæ s¸ch kÕ to¸n lµ kh©u trung t©m cña toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n. C¸c doanh nghiÖp sö dông sæ kÕ to¸n tæng hîp cho kÕ to¸n tæng hîp tiÒn l­¬ng, BHXH, BHYT, kinh phÝ c«ng ®oµn tuú theo h×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông t¹i doanh nghiÖp. S¬ ®å 1: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp tiÒn l­¬ng. (1): H¹ch to¸n c¸c kho¶n khÊu trõ vµo thu nhËp cña c«ng nh©n viªn nh­: Sè t¹m øng trõ vµo l­¬ng, thuÕ thu nhËp ph¶i nép, sè t¹m øng trõ vµo l­¬ng, c¸c kho¶n båi th­êng vËt chÊt, thiÖt h¹i… (2): H¹ch to¸n tæng sè kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ ph¶i trÝch lËp, trong ®ã bao gåm phÇn tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh theo tû lÖ víi tiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp l­¬ng (19%) vµ phÇn trõ vµo thu nhËp cña c«ng nh©n viªn chøc (6%). (3): H¹ch to¸n c¸c kho¶n thanh to¸n thï lao lao ®éng (tiÒn c«ng, tiÒn l­¬ng) tiÒn th­ëng cho c«ng nh©n viªn b»ng tiÒn mÆt hoÆc chuyÓn kho¶n qua ng©n hµng hoÆc b»ng vËt t­ hµng ho¸. (4): H¹ch to¸n c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, b¶o hiÓm x· héi vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm hay thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô. (5): H¹ch to¸n c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, b¶o hiÓm x· héi vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ nh©n viªn ph©n x­ëng. (6): H¹ch to¸n c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, b¶o hiÓm x· héi vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ nh©n viªn b¸n hµng, tiªu thô s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô vµ nh©n viªn qu¶n lý doanh nghiÖp. (7): H¹ch to¸n sè tiÒn th­ëng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn tõ quü khen th­ëng (th­ëng thi ®ua, th­ëng cuèi quý, cuèi n¨m). (8): H¹ch to¸n sè b¶o hiÓm x· héi ph¶i tr¶ trùc tiÕp cho c«ng nh©n viªn chøc. 1.5 H¹ch to¸n c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 1.5.1 H¹ch to¸n chi tiÕt c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng C¨n cø vµo chÕ ®é ®· nªu, kÕ to¸n tÝnh c¸c kho¶n trÝch theo tiÒn l­¬ng. (19% tÝnh vµo chi phÝ, 6% trõ vµo l­¬ng). Møc trÝch = Tæng sè tiÒn l­¬ng thùc tÕ x Tû lÖ c¸c kho¶n c¸c kho¶n ph¶i tr¶ hµng th¸ng trÝch theo l­¬ng Tû lÖ trÝch: BHXH lµ 20% trong ®è: trÝch 15% tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh vµ trõ 5% vµo l­¬ng. BHYT lµ 3% trong ®ã: trÝch 2% tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh vµ 1% vµo l­¬ng. Kinh phÝ c«ng ®oµn trÝch 2% tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh. Sau khi tÝnh c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng kÕ to¸n lËp b¶ng ph©n bæ kinh phÝ c«ng ®oµn, BHXH, BHYT. B¶ng ph©n bæ nµy dïng chung cho ph©n bæ tiÒn l­¬ng. Trªn c¬ së ®ã chøng tõ vÒ lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng liªn quan, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i, tæng hîp tiÒn l­¬ng (tiÒn c«ng). Ph¶n ¸nh cho tõng ®èi t­îng sö dông (tiÒn l­¬ng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, tiÒn l­¬ng nh©n viªn ph©n x­ëng, nh©n viªn qu¶n lý...). Trong ®ã ph©n biÖt l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô cïng c¸c kho¶n kh¸c ®Ó ghi vµo c¸c cét t­¬ng øng thuéc TK334. Sau ®ã c¨n cø vµo tiÒn l­¬ng thùc tÕ (l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô) vµ tû lÖ quy ®Þnh vÒ trÝch c¸c kho¶n BHXH, BHYT vµ KPC§ ®Ó tÝnh trÝch vµ ghi vµo cét TK338 ë c¸c dßng thÝch hîp. Sè liÖu vÒ tæng hîp ph©n phèi tiÒn l­¬ng vµ trÝch BHXH, BHYT vµ KPC§ ®­îc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ghi vµo b¶ng kª tËp hîp chi phÝ “B¶ng kª sè 4”. C¨n cø vµo c¸c chøng tõ “NghØ h­ëng BHXH” do c¬ quan y tÕ cÊp, c¸c phiÕu chi liªn quan ®Õn chi cho BHYT, chi cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn. KÕ to¸n tæng hîp b¸o c¸o Kinh phÝ c«ng ®oµn, BHXH, BHYT göi lªn cÊp trªn. 1.5.2 H¹ch to¸n tæng hîp c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. §Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n, trÝch lËp, sö dông c¸c quü BHXH, BHYT, KPC§ kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 338: Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c víi 3TK cÊp 2 nh­ sau: Ÿ TK 3382 – Kinh phÝ c«ng ®oµn. TK3382 SPS:Kinh phÝ c«ng ®oµn ®· nép t¹i ®¬n vÞ. - Kinh phÝ c«ng ®oµn trÝch nép cÊp trªn. D­ §K: KPC§ hiÖn cßn lóc ®Çu kú SPS:TrÝch kinh phÝ c«ng ®oµn vµo chi phÝ kinh doanh. D­ nî:Kinh phÝ c«ng ®oµn v­ît thu. D­ cã: Kinh phÝ c«ng ®oµn ch­a nép, ch­a chi. Ÿ TK 3383 – B¶o hiÓm x· héi. TK3383 SPS :BHXH ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng -BHXH ®· nép cho c¬ quan qu¶n lý BHXH D­ §K: BHXH hiÖn cßn lóc ®Çu kú. SPS :TÝnh BHXH vµo chi phÝ kinh doanh. -TÝnh BHXH trõ vµo thu nhËp ng­êi lao ®éng. D­ nî:BHXH v­ît thu. D­ cã: BHXH ch­a nép. Ÿ TK 3384 – B¶o hiÓm y tÕ. TK3384 SPS : Nép BHYT cho cv¬ quan qu¶n lý D­ §K : BHYT hiÖn cßn lóc ®Çu kú. SPS :TrÝch BHYT tÝnh vµo chi phÝ vµ thu nhËp cña ng­êi lao ®éng. D­ cã: BHYT ch­a nép. Ho¹ch to¸n tæng hîp vµo c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ®­îc thÓ hiÖn theo s¬ ®å 2. sS¬ ®å 2: S¬ ®å ho¹ch to¸n c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. TK334 TK338 TK 662,627 (1) (2) TK 111,112 TK 334 (3) (4) TK111,112 ( 5) (1): H¹ch to¸n sè b¶o hiÓm x· héi ph¶i tr¶ trùc tiÕp cho c«ng nh©n viªn chøc. (2): H¹ch to¸n nép Kinh phÝ c«ng ®oµn, B¶o hiÓm x· héi, B¶o hiÓm y tÕ cho c¬ quan qu¶n lý vµ chi tiªu Kinh phÝ c«ng ®oµn t¹i c¬ së. (3): H¹ch to¸n viÖc trÝch Kinh phÝ c«ng ®oµn, B¶o hiÓm x· héi, B¶o hiÓm y tÕ theo tû lÖ quy ®Þnh tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh. (4): H¹ch to¸n viÖc trÝch Kinh phÝ c«ng ®oµn, B¶o hiÓm x· héi, B¶o hiÓm y tÕ theo tû lÖ quy ®Þnh trõ vµo thu nhËp cña c«ng nh©n viªn chøc. (5): H¹ch to¸n sè B¶o hiÓm x· héi, Kinh phÝ c«ng ®oµn chi v­ît ®­îc cÊp. 1.5.3 H¹ch to¸n c¸c kho¶n th­ëng. TiÒn th­ëng ®­îc chia ra lµm 2 lo¹i tiÒn th­ëng theo l­¬ng vµ tiÒn th­ëng ngoµi l­¬ng. TiÒn th­ëng theo l­¬ng (th­ëng theo s¶n phÈm) ®­îc h¹ch to¸n gièng nh­ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng vµ ®­îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n xuÊt. TiÒn th­ëng ngoµi l­¬ng lµ nh÷ng kho¶n th­ëng ®­îc trÝch tõ lîi nhuËn sau thuÕ vµ ®­îc trÝch theo quy ®Þnh cña nghÞ ®Þnh 197/CP Cuèi mçi kú SXKD, lîi nhuËn sau khi nép thuÕ ®­îc trÝch theo quy ®Þnh ®Ó h×nh thµnh c¸c quü trong ®ã cã quü tiÒn th­ëng (theo tû lÖ % quy ®Þnh) vµ ®­îc h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK 421: Tû lÖ % theo quy ®Þnh * LN ch­a ph©n phèi Cã TK 431: Tû lÖ % theo quy ®Þnh * LN ch­a ph©n phèi Ch­¬ng II Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 232 2.1. Nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña c«ng ty. 2.1.1. Giíi thiÖu tæng qu¸t vÒ C«ng ty. - Tªn c«ng ty: C«ng ty Qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 232 - §Þa chØ: x· An T­êng – huyÖn Yªn S¬n – tØnh Tuyªn Quang - §iÖn tho¹i: 027.872.238 - Tµi kho¶n: 500007653214 t¹i Ng©n hµng C«ng th­¬ng tØnh Tuyªn Quang. - Nghµnh nghÒ kinh doanh: Söa ch÷a vµ qu¶n lý x©y dùng c¸c c«ng tr×nh giao th«ng vËn t¶i (®­êng bé, cÇu). Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. C«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 232 thuéc Khu qu¶n lý ®­ßng bé2 Côc ®­ßng Bé ViÖt Nam,Bé giao th«ng vËn t¶i lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc ,s¶n xuÊt kinh doanh nhá trong lÜnh vùc qu¶n lý khai th¸c söa ch÷a vµ x©y dùng giao th«ng ®­ßng bé. TiÒn th©n cña C«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 232 lµ mét ®éi qu¶n lý ®­êng bé ®Þa ph­¬ng tØnh Tuyªn Quang. Do yªu cÇu c«ng t¸c nhiÖm vô ®¶m b¶o giao th«ng th¸ng 10 n¨m 1980 ®oµn qu¶n lý ®­ßng bé 2 ®­îc thµnh lËp trªn c¬ së tËp hîp c¸c ®¬n vÞ ®éi giao th«ng ®¾c lùc vµ h¹t giao th«ng cña c¸c huyÖn trong tØnh Tuyªn Quang lóc bÊy giê,víi chøc n¨ng ,nhiÖm vô cña ®éi qu¶n lý d­ßng bé lµ: §¶m b¶o giao th«ng c¸c tuyÕn ®­êng Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng chñ yÕu trong tØnh Tuyªn Quang do c«ng ty giao th«ng vËn t¶i Tuyªn Quang trùc tiÕp qu¶n lý. Th¸ng 8 n¨m 1991 thùc hiÖn chñ tr­¬ng cña ChÝnh phñ t¸ch c¸c tæ chøc liªn hiÖp giao th«ng thµnh 2 lÜnh vùc riªng biÖt : S¶n xuÊt kinh doanh vµ kinh tÕ sù nghiÖp .Tæng c«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 2 vµ khu qu¶n lý giao th«ng 2 XÝ nghiÖp ®­êng bé 232 lµ mét trong m­êi thµnh viªn ®­îc chuyÓn sang khu qu¶n lý ®­êng bé 2 vµ ®­îc ®æi tªn lµ ,ph©n khu qu¶n lý ®­êng bé 232 víi nhiÖm vô lµ qu¶n lý vµ söa ch÷a th­êng xuyªn tuyÕn quèc lé 2 tõ ThÞ trÊn §oan Hïng t¹i km 106+500 ®Õn hÕt ®Þa phËn Tuyªn Quang.Vµ x©y dùng c¬ b¶n söa ch÷a lín ,söa ch÷a c¸c c«ng tr×nh giao th«ng võa vµ nhá trªn tuyÕn ®­êng qu¶n lý ,®Õn th¸ng1 n¨m 1995 d­îc bé giao th«ng vËn t¶i giao thªm qu¶n lý söa ch÷a quèc lé 2 tõ km132 +500 ®Õn km365 +200 cöa khÈu thanh thuû Hµ Giang. Th¸ng 3 n¨m 1998 c¨n cø vµo nghÞ ®Þnh sè 56/ CP cña chÝnh phñ ngµy 2-10-1996 vÒ viÖc chuyÓn ®æi c¸cc®¬n vÞ xÝ nghiÖp kinh tÕ sang doanh nghiÖp nhµ n­íc ho¹t ®éng c«ng Ých, ph©n khu qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 232 ®­îc ®æi tªn lµ c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 232. Víi nhiÖm vô chñ yÕu lµ ho¹t ®éng c«ng Ých trong lÜnh vùc qu¶n lý söa ch÷a th­êng xuyªn cÇu ®­êng , ®¶m b¶o an toµn giao th«ng trªn tuyÕn qu«c lé 2 dµi 200km . Ngoµi ra cßn ho¹t ®éng söa ch÷a c«ng tr×nh giao th«ng võa vµ nhá trong ®Þa bµn c«ng ty qu¶n lý.C¬ quan cÊp trªn trùc tiÕp cña c«ng ty lµ khu qu¶n lý ®­¬ng bé 2 ,Côc ®­êng bé ViÖt Nam. H¬n 30 n¨m x©y dùng vµ ph¸t triÓn c«ng ty liªn tôc ®­îc Khu qu¶n lý ®­êng bé 2 ,Côc ®­êng bé ViÖt Nam tÆng Cê ®¬n vÞ xuÊt s¾c trong nghµnh ®­êng bé.Hai n¨m 1993 vµ2000 ®­îc nhµ n­íc tÆng th­ëng Hu©n ch­¬ng lao ®éng h¹ng ba.§¶ng bé lu«n ®­îc ®¸nh gi¸ lµ ®¶ng bé v÷ng m¹nh c¸c ®oµn thÓ ®oµn viªn trong c«ng ty cã phong trµo ho¹t ®éng thÓ thao tèt nhiÒu n¨m liÒn ®øng ®Çu nghµnh.Nh­ n¨m2007 ®¹t gi¶i nhÊt cÇu l«ng do côc ®­êng bé ViÖt Nam tæ chøc. 2.1.2. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. C«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 232 lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc ho¹t ®éng c«ng Ých vµ x©y dùng kinh doanh võa vµ nhá tiÒn th©n tõ mét ®¬n vÞ qu¶n lý ®­êng bé ®¬n thuÇn v¬Ý cÊu tróc s¶n xuÊt ®¬n gi¶n s¶n xuÊt lµm thñ c«ng lµ chñ yÕu thiÕt bÞ xe, m¸y Ýt l¹i kh«ng ®ång bé. + Nh÷ng nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh chñ yÕu cña c«ng ty hiÖn nay lµ: Qu¶n lý vµ söa ch÷a th­êng xuyªn tuyÕn ®­êng quèc lé 2 trªn ®Þa bµn 3 tØnh Phó Thä – Tuyªn Quang – Hµ Giang cã chiÒu dµi 200km . §Êu thÇu thi c«ng c¸c c«ng tr×nh võa vµ nhá ngoµi ph¹m vi tuyÕn c«ng ty qu¶n lý S¶n phÈm chñ yÕu hµng n¨m cña c«ng ty. §èi víi lÜnh vùc ho¹t ®éng c«ng Ých: Duy tu söa ch÷a vµ ®¶m b¶o giao th«ng toµn tuyÕn §èi víi lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh. §Êu thÇu thi c«ng c¸c c«ng tr×nh võa vµ nhá. S¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu vµ b¸n s¶n phÈm. Th«ng qua nhiÖm vô c¬ b¶n lµ qu¶n lý vµ söa ch÷a th­êng xuyªn vµ thi c«ng c¸c c«ng tr×nh võa vµ nhá.CÊu tróc s¶n xuÊt cña c«ng ty nh­ sau Tæng sè c¸n bé c«ng nh©n tr«ng c«ng ty lµ 201 ng­êi ®­îc ph©n chia bè trÝ thµnh Mét v¨n phßng c«ng ty. Mét ®éi c«ng tr×nh thi c«ng. N¨m h¹t qu¶n lý ®­êng. 2.1.3. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý t¹i C«ng ty. S¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶n lý. C«ng ty Qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 232 cã 4 phßng ban, 1®éi c«ng tr×nh,5 h¹t qu¶n lý ®­êng. §éi CT 1 H¹t QL §B 7 H¹t QL §B 6 H¹t QL §B5 H¹t QL §B4 H¹t QL §B1 G § C«ng ty PG§1 PG§2 Phßng QLGT Phßng KHVT Phßng NSHC Phßng tµi vô Chó gi¶i : G§: Gi¸m ®èc PG§: Phã gi¸m ®èc KHVT: KÕ ho¹ch vËt t­ NSHC: Nh©n sù hµnh chÝnh QLGT: Qu¶n lý giao th«ng QL§B: Qu¶n lý ®­êng bé CT: C«ng tr×nh Chøc n¨ng nhiÖm vô cña c¸c phßng ban. - Ban gi¸m ®èc: Gi¸m ®èc C«ng ty trùc tiÕp tiÕn hµnh kiÓm tra ho¹t ®éng cña c¸c phßng ban trùc thuéc. Gi¸m ®èc lµ ng­êi ®¹i diÖn cho C«ng ty vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi ho¹t ®éng cña C«ng ty. Gióp viÖc cho gi¸m ®èc lµ c¸c phã gi¸m ®èc (phã gi¸m ®èc kü thuËt thi c«ng, phã gi¸m ®èc kinh doanh). - Phßng tµi vô kÕ to¸n : Cã nhiÖm vô ®¶m b¶o vèn, c©n ®èi thu chi, xö lý c¸c th«ng tin vÒ vèn. Thu thËp chøng tõ, tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Tæ chøc thanh to¸n c¸c khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh khi cã phiÕu gi¸ thanh to¸n, c¨n cø vµo kh¶ n¨ng thanh to¸n, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt ®Ó mua s¾m thiÕt bÞ, vËt t­ dù tr÷. Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n lËp kÕ ho¹ch vay vèn ng¾n, trung vµ dµi h¹n phôc vô kÞp thêi cho s¶n xuÊt. Cã nhiÖm vô theo dâi chi tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng theo c¸c chÕ ®é quy ®Þnh cña nhµ n­íc ban hµnh. - Phßng KÕ ho¹ch: NhiÖm vô lµ t×m kiÕm viÖc lµm, giao dÞch ký kÕt c¸c hîp ®ång, nhËn thÇu x©y l¾p quan hÖ víi Chñ ®Çu t­ ®Ó lËp c¸c thñ tôc chän thÇu vµ ®Êu thÇu. Tæ chøc ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh tÕ khi tróng thÇu, lËp dù to¸n chi tiÕt ®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh nhËn thÇu. Thanh to¸n c¸c khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh theo ®iÓm dõng kü thuËt, quyÕt to¸n thanh lý hîp ®ång khi c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao. C©n ®èi kÕ ho¹ch giao nhiÖm vô cho c¸c ®éi s¶n xuÊt, ký hîp ®ång thi c«ng víi c¸c ®éi s¶n xuÊt trªn c¬ së nhiÖm vô ®­îc giao (kÌm theo dù to¸n néi bé). ChØ ®¹o viÖc thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ cña c¸c ®éi s¶n xuÊt th«ng qua c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång kinh tÕ. B¸o c¸o kÕt qu¶ thùc hiÖn th¸ng, quý, n¨m. Ký c¸c hîp ®ång phôc vô thi c«ng víi c¸c ®¬n vÞ, thanh quyÕt to¸n víi c¸c ®¬n vÞ. - Phßng nh©n sù hµnh chÝnh: Theo dâi,tiÕp nhËn vµ bè trÝ nh©n lùc kÓ c¶ lùc l­îng gi¸n tiÕp vµ trùc tiÕp ®¶m b¶o phï hîp víi chøc n¨ng nhiÖm vô cña tõng phßng ban, tõng ®éi s¶n xuÊt, phï hîp víi kh¶ n¨ng vµ n¨ng lùc cña tõng nh©n viªn sao cho cã hiÖu qu¶ nhÊt. Theo dâi qu¸ tr×nh thùc hiÖn cña ®¬n vÞ ®Ó ®Ò xuÊt th­ëng ph¹t, xö lý c¸c vô viÖc vi ph¹m c¸c néi quy, quy chÕ cña Nhµ n­íc vµ cña C«ng ty - Phßng qu¶n lý giao th«ng: Thùc hiÖn viÖc qu¶n lý söa ch÷a ,x©y dùng trùc tiÕp c¸c c«ng tr×nh giao th«ng DuyÖt biÖn ph¸p tæ chøc thi c«ng cho c¸c ®éi s¶n xuÊt, chØ ®¹o viÖc thùc hiÖn c¸c yªu cÇu kû thuËt, chÊt l­îng c«ng tr×nh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh. Tæ chøc nghiÖm thu khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh víi c¸c ®¬n vÞ vµ víi c¸c Chñ ®Çu t­ ®Ó thanh to¸n. NghiÖm thu bµn giao c«ng tr×nh ®Ó quyÕt to¸n c«ng tr×nh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh. LËp biÖn ph¸p tæ chøc thi c«ng c¸c c«ng tr×nh tróng thÇu, tr×nh t­ vÊn gi¸m s¸t duyÖt ®Ó triÓn khai thi c«ng. - C¸c h¹t qu¶n lý ®­êng bé: Thùc hiÖn viÖc tu d­ìng vµ söa ch÷a c¸c ®o¹n ®­êng ®­îc giao n»m trong ph¹m vi qu¶n lý - §éi c«ng tr×nh: Cã tr¸ch nhiÖm thi c«ng c¸c c«ng tr×nh ®­îc giao. 2.1.4. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n. - S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty Theo h×nh thøc nµy toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n trong c«ng ty ®­îc tiÕn hµnh tËp chung t¹i phßng tµi chÝnh kÕ to¸n .C¸c h¹t qu¶n lý giao th«ng vµ c¸c ®éi c«ng tr×nh kh«ng tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n riªng mµ chØ theo dâi kiÓm tra c«ng t¸c kÕ to¸n h¹ch to¸n ban ®Çu thu thËp, ghi chÐp vµo c¸c sæ s¸ch nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh t¹i ®¬n vÞ m×nh. KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n tæng hîp Thñ quü KÕ to¸n tiÒn mÆt,nî ph¶i tr¶,tiÒn l­¬ng KÕ to¸n vËt t­,kÕ to¸n thuÕ GTGT®Çu vµo,TGNH KÕ to¸n TSC§,thuÕ GTGT ®Çu ra,c«ng nî ph¶i thu Chøc n¨ng ,nhiÖm vô cña tõng bé phËn kÕ to¸n Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n cña c«ng ty gåm 5 ng­êi, mçi ng­êi ®¶m nhËn nh÷ng nhiÖm vô cô thÓ nh­ sau : KÕ to¸n tr­ëng kiªm kÕ to¸n tæng hîp : Lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm chØ ®¹o trùc tiÕp cña gi¸m ®èc,lµ ng­êi qu¶n lý vµ chÞu tr¸ch nhiÖm cao nhÊt tr«ng phßng nhiÖm vô cña kÕ to¸n tr­ëng lµ tæ chøc, chØ ®¹o ®iÒu hµnh c«ng t¸c kÕ to¸n ,tµi chÝnh cña c«ng ty,h¹ch to¸n kÕ to¸n tæng hîp theo tõng th¸ng,thùc hiÖn viÖc chÊp hµnh chÕ ®é b¸o c¸o thèng kª ®Þnh k×, qu¶n lý hå s¬ tµi liÖu kÕ to¸n.KÕ to¸n tr­ëng còng kiªm lu«n viÖc tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh c«ng tr×nh. Phã phßng kÕ to¸n : Lµ ng­êi gióp viªvj vµ thay mÆt kÕ to¸n tr­ëng gi¶i quyÕt c«ng viÖc khi kÕ to¸n tr­ëng v¾ng m¨t , chÞu tr¸ch nhiÖm phÇn hµnh kÕ to¸n vÆt t­ hîp ®ång vay, thuÕ GTGT ®Çu vµo vµ lËp b¸o c¸o tæng hîp thuÕ,phã phßng kÕ to¸n còng lµ ng­êi trùc tiÕp thùc hiÖn c«ng t¸c giao dÞch víi ng©n hµng. KÕ to¸n TSC§,thuÕ GTGT ®Çu ra,c«ng nî ph¶i thu : Theo dâi c¸c quý ph¶n ¸nh t×nh h×nh t¨ng ,gi¶m TSC§ , tÝnh khÊu hao,ph©n bè khÊu hao vµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ,söa ch÷a lín ®Çu t­ , phô tr¸ch TK 124(chi phÝ tr¶ tr­íc) .Theo dâi c«ng nî víi ng­êi mua ,theo dâi thuÕ GTGT ®Çu ra,lËp b¸o c¸o thèng kª. KÕ to¸n tiÒn mÆt ,tiÒn l­¬ng vµ c«ng nî ph¶i tr¶ : ChÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm tra chøng tõ ,thñ tôc thu chi tiÒn mÆt,thanh to¸n víi ng©n hµng vµ ng©n s¸ch nhµ n­íc ,theo dâi thu thËp c¸ nh©n ,chÞu tr¸ch nhiÖm tµi kho¶n 334( Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn) ,tµi kho¶n 335 (chi phÝ ph¶i tr¶)®ång thêi tÝnh to¸n l­¬ng ,BHXH,BHYT,KPC§. Thñ quü : Thùc hiÖn c«ng t¸c thu chi tiÒn mÆt vµ tiÒn lÜnh ,nép ng©n hµng kho b¹c ,ph¸t tiÒn ,lËp b¸o c¸o thu chi tiÒn mÆt hµng ngµy. H×nh thøc kÕ to¸n mµ doanh nghiÖp ¸p dông. - §Ó phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý vµ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. C«ng ty ¸p dông h×nh thøc chøng tõ ghi sæ -HÖ thèng tµi kho¶n ¸p dông lµ hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n theo quy ®Þnh sè 114 TC- Q§- C§KT vµ th«ng t­ míi theo quyÕt ®Þnh sè 149 cña 2001 / Q§ - BTC -Niªn ®é kÕ to¸n ë c«ng ty ¸p dông thèng nhÊt theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc b¾t ®Çu tõ 01/01 vµ kÕt thóc vµo 31/12 hµng n¨m. -Kú h¹ch to¸n : C«ng ty h¹ch to¸n theo th¸ng. -§¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông: ViÖt Nam §ång H×nh thøc chøng tõ ghi sæ t¹i c«ng ty C«ng ty sö dông c¸c lo¹i sæ sau: +Sæ ®¨ng kÝ chøng tõ ghi sæ +Chøng tõ ghi sæ +Sæ c¸i h×nh thøc chøng tõ ghi sæ +Sæ chi tiÕt +B¶ng c©n ®èi ph¸t sinh Tuú theo yªu cÇu cña c«ng viÖc cña tõng bé phËn kÕ to¸n sö dông c¸c lo¹i sæ trªn ®¶m b¶o tÝnh ph¸p lý vµ ®óng quy ®Þnh 2.2. Thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 232 2.2.1. Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ qu¶n lý vµ kÕ to¸n tiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i C«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 232 2.2.1.1. §Æc ®iÓm vµ ph©n lo¹i lao ®éng sö dông t¹i c«ng ty. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay viÖc qu¶n lý nguån lao ®éng cã ý nghÜa v« cïng to lín gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a ng­êi lao ®éng, t­ liÖu lao ®éng, vµ m«i tr­êng lao ®éng sÏ gãp phÇn t¨ng N¨ng suÊt lao ®éng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao cho doanh nghiÖp. ThÊy ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng, C«ng ty ®· cè g¾ng ngµy mét hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng sao cho hîp lý vµ ®¹t hiÖu qu¶ c«ng viÖc cao h¬n. C«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 232 cã ®éi ngò c¸n bé c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ 201 ng­êi . 2.2.1.2. Néi dung quü tiÒn l­¬ng t¹i c«ng ty Ÿ Nguån h×nh thµnh quü tiÒn l­¬ng cña c«ng ty: Tæng quü tiÒn l­¬ng hµng th¸ng ®­îc x¸c ®Þnh b»ng: Doanh sè kinh doanh thùc hiÖn trong kú nh©n víi ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ®­îc duyÖt (theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ n­íc). Quü tiÒn l­¬ng bæ sung theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. Quü tiÒn l­¬ng dù phßng tõ n¨m tr­íc chuyÓn sang. Ÿ Quü tiÒn l­¬ng. §­îc ph©n bæ thµnh: Quü tiÒn l­¬ng trùc tiÕp tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong c«ng ty theo l­¬ng kho¸n, l­¬ng s¶n phÈm, l­¬ng thêi gian tèi thiÓu kh«ng d­íi 76% tæng quü l­¬ng. Quü tiÒn th­ëng trÝch tõ quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn tèi ®a kh«ng qu¸ 09% tæng quü l­¬ng Quü khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt cao, tay nghÒ giái tèi ®a kh«ng qu¸ 02%. Quü tiÒn l­¬ng dù phßng cña c«ng ty tèi ®a kh«ng qu¸ 12% tæng quü tiÒn l­¬ng. Quü hç trî theo quy chÕ cña tæng c«ng ty vµ c«ng ty b»ng 1% tæng quü tiÒn l­¬ng. Quü tiÒn l­¬ng dù phßng ®­îc tËp trung t¹i c«ng ty ®Ó sö dông trong c¸c tr­êng hîp sau: + Chi bæ sung trong c¸c tr­êng hîp quü l­¬ng thùc hiÖn trong th¸ng, quý kh«ng ®ñ chi l­¬ng cho CBCNV theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vµ c«ng ty. + Quü tiÒn l­¬ng dù phßng cßn l¹i sÏ chuyÓn sang dù phßng cho n¨m sau. 2.2.2 Kế toan chi tiết tiền lương và trích theo lương Công ty đang áp dụng 3 hình thức trả lương v Hình thức trả lương theo khoán sản phẩm: Được thực hiện với công nhân trực tiếp tại các đơn vị Hạt quản lí đường, Đội công trình: Theo hình thức này tiền lương của người lao động sẽ được trả theo sản phẩm (trả theo khối lượng công việc) được Công ty sử dụng để trả lương cho người lao động tại các đội, hạt trực thuộc Công ty. Căn cứ vào các phần việc ở từng công trình, Công ty giao khoán mỗi phần việc cho các đội, hạt thuộc Công ty. Mỗi phần việc tương ứng một khoản tiền mà khi đội hoàn thành công việc sẽ được quyết toán và số tiền này chính là quỹ lương của đội do Công ty giao khoán. Tiền lương thực tế của từng nhân viên trong đội, hạt là số tiền lương Công ty giao khoán sẽ được chia cho số lượng nhân viên trong đội, hạt tham gia vào hạng mục công việc đó. VD: Công ty giao cho đội xây dựng công trình1 : 1. Láng nhựa 2 lớp tiêu chuẩn nhựa 3kg/m2 : 5.000 m2. Đơn giá : 3.000đ/m2. Thành tiền : 15.000.000 đồng. Như vậy, sau khi hoàn thành công việc và được nghiệm thu chất lượng sản phẩm, đội công trình 2 sẽ được hưởng 15.000.000 đồng tiền lương khoán, trên cơ sở đó tiền lương của mỗi công nhân trong đội được chia theo quy định riêng của đội (tính theo khối lượng công việc hoàn thành của mỗi người). Với công thức tính lương : Tiền lương người lao động = [ suất lương khoán x hệ số nội bộ (K) nếu có x Hệ số phân loại thành tích cá nhân A, B, C, D ] + tiền khuyến khích thợ bậc cao v Hình thức trả lương theo doanh thu: Được thực hiện đối với nhân viên làm nhiệm vụ thu phí giao thông Với công thức tính lương : Tiền lương người lao động = [ số ngày công trực tiếp làm việc x đơn giá tiền lương /ngày theo cấp bậc công việc x hệ số tiền lương nội bộ (K) x hệ số thành tích cá nhân A, B, C ] + tiền lương khuyến khích thợ bậc cao Bảng số 1: STT Hä vµ tªn Chøc HÖ C«ng L¬ng trùc tiÕp SX - C«ng t¸c L¬ng gi¸n tiÕp SX Tæng TiÒn TiÒn BHXH Tù Tæng danh sè Ph©n lo¹i theo TiÒn l¬ng cÊp bËc TiÒn l¬ng ca 3 HÖ sè Phô cÊp tiÒn l¬ng TiÒn l¬ng Häc, TNL§ quü ¨n BD§H tóc céng nghÒ A,B,C A,B,C chøc vô néi bé chøc vô t¨ng giê lễ, phep ®×nh chØ l¬ng ca nghiÖp C«ng TiÒn C«ng TiÒn C TiÒn C TiÒn C TiÒn C TiÒn 1 §Æng V¨n NghÞ §T 2.96 B 1.0 21.0 21 1,484,668 7 174,462 0 162,000 2 245,908 - 2,067,037 161,000 2,228,037 3 Hoµng V¨n D©n §P 3.58 B 1.0 21.0 21 1,717,574 7 174,462 0 162,000 - - 2,054,035 147,000 84000 2,285,035 4 Ph¹m ThÞ Ng©n §P 3.27 B 1.0 21.0 21 1,568,845 7 174,462 0 - - 1,743,307 147,000 84000 1,974,307 5 NguyÔn Tö Tri KT 2.65 A 1.1 23.1 21 1,271,388 7 174,462 0 54,000 - - 1,499,850 147,000 1,646,850 6 Vò ThÞ Ph¬ng Nam KT 2.18 B 1.0 21.0 21 950,815 7 174,462 0 - - 1,125,277 147,000 - 1,272,277 7 §ç ThÞ HuyÒn TQ 2.56 A 1.1 23.1 21 1,228,209 7 174,462 0 - - 1,402,671 147,000 1,549,671 8 NguyÔn ThiÖn Th¾ng TQ 3.58 B 1.0 21.0 21 1,561,431 7 174,462 0 - - 1,735,892 147,000 1,882,892 9 NguyÔn ThÞ TØnh TQ 3.32 B 1.0 21.0 21 1,448,031 7 174,462 0 54,000 - - 1,676,492 147,000 1,823,492 10 Lª ThÞ Loµn TK 2.96 B 1.0 6.0 6 368,862 - 0 - - 368,862 42,000 15 889,714 1,300,576 11 §Æng ThÞ Trang Nhung yt¸ 1.84 A 1.1 23.1 21 882,775 - 0 - - 882,775 147,000 1,029,775 12 LuyÖn Huy TuÊn LX 2.18 A 1.1 23.1 21 1,045,897 - 0 - - 1,045,897 147,000 1,192,897 12 Céng 31.08 -6 11.40 224.4 216 13,528,495 56 1,395,692 - 432,000 2 245,908 0 - 0 - 15,602,095 1,526,000 168,000 15 889,714 - 18,185,810 Em xin được xét cách tính lương tháng của các thành viên trong tổ gián gián tiếp – đội thu phí Cầu Bình. Cách tính lương cho ông Đặng văn Nghị đội trưởng tổ gián tiếp – đội thu phí Cầu Bình: Lương ông Nghị gồm các khoản sau: Tiền lương cấp bậc chức vụ = (hệ số cấp bậc x mức lương tối thiểu)/26 x hệ số phân loại thành tích A, B, C x số ngày công làm việc thực tế trong tháng x [hệ số nội bộ (K)+ hệ số lãnh đạo (M)] = (2,96 x 540.000)/26 x 1 x 21 x [ 1 + 0,15] = 1.484.668đ Tiền lương ca 3 = (hệ số lương làm việc ca 3 x 540.000)/26 x số ngày công làm việc ca 3 thực tế trong tháng = (1,2 x 540.000)/26 x 7 = 174.462đ Phụ cấp chức vụ = 540.000 x 0,3 = 162.000đ Tiền lương ông nghị làm tăng giờ = (hệ số cấp bậc x 540.000)/26 x số công ông Nghị làm tăng giờ x 200% = (2,96 x 540.000)/26 x 2 x 200% = 245.908đ Tiền ăn ca = (số công đi làm trong tháng + số công làm tăng giờ) x 7000 = (21+2)x7000= 161.000đ è Tổng lương tháng của ông Nghị bằng các khoản trên cộng lại = 2.228.037đ Cách tính lương cho ông Hoàng văn Dân và bà Phạm thị Ngân – là 2 đội phó Tiền lương cấp bậc chức vụ của 2 ông bà này khác ông Nghị ở trên ở hệ số lãnh đạo (M) của 2 ông bà này là 0,1 chứ không fải 0,15 – là hệ số lãnh đạo của đội trưởng và hệ số cấp bậc của mỗi người là khác nhau ông Dân là 3,58; bà Ngân là 3,27 Các khoản khác thì cũng tương tự như của ông Nghị Cách tính lương cho những người còn lại là nhân viên của tổ thì sẽ ko có hệ số lãnh đạo M v Hình thức trả lương cho CBCNV gián tiếp văn phòng và các đơn được thực hiện như sau: Tiền lương = Ngày công thực tế làm việc x đơn giá tiền lương ngày theo cấp bậc chức vụ x hệ số tiền lương nội bộ (K) x hệ số trách nhiệm lãnh đạo đơn vị (M) x hệ số thành tích cá nhân A, B, C b/Một số chế độ khác: Em xin trích qui chế của Công ty về chế độ phân phối tiền thưởng số 120/TCHC ngày 30/06/2000 ………………………………… PHÂN PHỐI TIỀN THƯỞNG Điều 15: Tiền thưởng để phân phối cho CBCNV trong Công ty được hình thành từ các nguồn sau đây: Tiền thưởng trong qũi lương thu phí cầu đường ( theo dự toán ) Tiền tiết kiệm qũi lương Tiền thưởng từ lợi nhuận Tiết kiệm nguyên vật liệu Lợi nhuận do sáng kiến cải tiến, hợp lí hóa sản xuất… Điều 16: 1/ CBCNV làm việc ở bộ phận nào thì được hưởng tiền thưởng ở bộ phận đó 2/ Tiền thưởng của CBCNV ở các bộ phận khác nhau không được chênh lệch quá 20% (tính theo cùng bậc lương và hệ số thành tích tương đương) Điều 17: Việc phân phối tiền thưởng cho CBCNV trong Công ty được tiến hành vào dịp nhân các ngày lễ trong năm dựa trên cơ sở: Thời gian công tác thực tế ( tính theo tháng công tác đến tại thời điểm phân phối trong năm) và mức độ hoàn thành nhiệm vụ của từng người. aQuy chế này dùng để tính trả lương, trả thưởng ( gọi tắt là phân phối tiền lương, tiền thưởng ) cho CBCNV trong danh sách định biên của Công ty. Các trường hợp và đối tượng sau đây không dụng theo quy chế này: Lao động hợp đồng theo công việc do các đơn vị Hạt kí hợp đồng. Những ngày công không trực tiếp tham gia sản xuất như:._.