Kế toán nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ ở Công ty Bánh kẹo Hải Châu

doanh trong kỳ. Công cụ lao động là những tư liệu lao động không có đủ tiêu chuẩn quy định về giá trị và thời gian sử dụng của TSCĐ, tham gia vào nhiều chu kỳ sản xuất khác nhau vẫn giữ nguyên hình thái ban đầu và giá trị thì bị hao mòn dần, chuyển dịch từng phần vào chi phí sản xuất kinh doanh trong kỳ. 2. Nhiệm vụ của kế toán vật liệu, CCDC trong doanh nghiệp sản xuất. Trong điều kiện cạnh tranh gay gắt của nền kinh tế thị trường để tiến hành sản xuất kinh doanh, nhà lãnh đạo phải thường xuyên nắm bắt được thông tin về thị trường, giá cả, sự biến động của các yếu tố đầu vào và đầu ra một cách đầy đủ. Hạch toán kế toán nói chung và hạch toán vật liệu nói riêng là một vấn đề rất quan trọng nhưng cần thực hiện tốt các nhiệm vụ sau: Tổ chức đánh giá NVL phù hợp với các nguyên tắc yêu cầu quản lý thống nhất của Nhà nước và doanh nghiệp nhằm mục đích phục vụ cho công tác lãnh đạo và quản lý, phân tích tình hình thu mua, bảo quản và sử dụng vật liệu nhằm hạ giá thành sản phẩm. Tổ chức chứng từ, tài khoản, sổ kế toán phù hợp với phương pháp kế toán hàng tồn kho của DN để ghi chép phản ánh, tập hợp số liệu về tình hình hiện có và sự biến động của NVL nhằm cung cấp số liệu cho việc tập hợp chi phí sản xuất và tính gía thành sản phẩm. Thực hiện phân tích, đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch mua, tình hình sử dụng vật liệu, CCDC trong quá trình sản xuất kinh doanh. II. Hệ thống tài khoản, chứng từ, sổ sách kế toán nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ ở công ty Bánh kẹo Hải Châu: Hệ thống tài khoản: Công ty Bánh kẹo Hải Châu hàng năm đều sản xuất một khối lượng sản phẩm lớn đa dạng và phong phú hơn 30 loại bánh, kẹo, bột canh nên nguyên vật liệu cho sản xuất ở công ty cũng rất phong phú. Chúng được chia thành các loại sau: Nguyên vật liệu chính Nguyên vật liệu phụ Nhiên liệu Vật liệu khác Phụ tùng thay thế Thiết bị, dụng cụ, vật liệu xây dựng cơ bản Bao bì các loại Phế liệu thu hồi Để phản ánh giá trị hiện có tình hình biến động nguyên vật liệu trong quá trình sản xuất, kế toán công ty Bánh kẹo Hải Châu sử dụng TK 152- “nguyên vật liệu” với các tài khhoản cấp hai tương ứng cho từng loại nguyên vật liệu: TK 1521 – Nguyên vật liệu chính TK 1522 – Nguyên vật liệu phụ TK 1523 – Nhiên liệu TK 1524 – Phụ tùng thay thế TK 1525 – Thiết bị, dụng cụ vật liệu XDCB TK 1527 – Bao bì các loại TK 1528 – Phế liệu thu hồi Để thuận lợi cho công tác kế toán và quản lý, công cụ dụng cụ ở công ty Bánh kẹo Hải Châu được chia thành hai loại: công cụ dụng cụ và vật rẻ tiền mau hỏng. - Công cụ dụng cụ dùng cho sản xuất ở các phân xưởng là các máy công cụ nhỏ phục vụ sản xuất như máy dán túi, máy căng màng nylon, chổi đồng, ... , quần áo bảo hộ lao động, ... - Vật rẻ tiền mau hỏng ở công ty là: giấy bút văn phòng, phân xưởng, xà phòng, giẻ lau máy, ... Tài khoản sử dụng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình biến động công cụ dụng cụ là TK 153- “công cụ dụng cụ” chỉ vời 1 tài khoản cấp hai: TK 1531- “công cụ dụng cụ và vật rẻ tiền mau hỏng”. 2- Chứng từ, sổ sách kế toán nguyên vật liệu – công cụ dụng cụ: * Nghiệp vụ nhập kho: Biên bản kiểm ngiệm vật tư Phiếu nhập kho Thẻ kho * Nghiệp vụ xuất kho: Phiếu lĩnh vật tư theo hạn mức Phiếu xuất kho Thẻ kho Báo cáo sử dụng vật tư Báo cáo tổng hợp nhập – xuất – tồn Sổ Nhật ký chung Sổ cái TK 152, 153, ... III. Kế toán nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ tại công ty Bánh kẹo Hải Châu: 1. Kế toán nguyên vật liệu: 1.1 Phương pháp tính giá nhập, xuất nguyên vật liệu: * Giá nhập kho: Công ty Bánh kẹo Hải Châu tính giá vật tư nhập kho theo giá thực tế (giá gốc). Vì công ty tính thuế VAT theo phương pháp khấu trừ nên khi nhập kho vật tư, giá để ghi sổ là giá gốc trên Hoá đơn (giá không thuế VAT) cộng với chi phí thu mua, ... cụ thể: - Đối với vật liệu mua ngoài nhập kho: Giá vật liệu = Giá gốc ghi + Chi phí thu mua - Chiết khấu, giảm giá, nhập kho trên hoá đơn (vận chuyển, bốc dỡ, ...) bớt giá, ... (nếu có) - Đối với vật liệu thuê ngoài gia công chế biến: Giá vật liệu = Giá vật tư xuất + Chi phí gia công và chi nhập kho gia công phí khác có liên quan * Giá xuất kho: Đối với vật liệu xuất kho: do đặc điểm sản xuất của công ty là số lần xuất kho nguyên vật liệu nhiều và liên tục công ty đã áp dụng phương pháp bình quân gia quyền để xác định trị giá nguyên vật liệu xuất kho. Công thức xác định: Giá trị thức tế của Giá trị thức tế của NVL i Đơn giá bình NVL i tồn đầu tháng + nhập trong tháng quân của loại = vật liệu i Số lượng NVL i + Số lượng NVL i tồn đầu tháng nhập trong tháng Từ đó: Giá trị thực tế VL i xuất kho = Số lượng thực tế VL i xuất kho x Đơn giá bình quân của loại VL i Hạch toán nguyên vật liệu: * Hạch toán chi tiết nguyên vật liệu: Để kết hợp chặt chẽ việc hạch toán nghiệp vụ của thủ kho và việc ghi chép ở Phòng kế toán công ty Bánh kẹo Hải Châu đã nghiên cứu và đang áp dụng phương pháp thẻ song song để hạch toán chi tiết nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ. Trình tự ghi chép của phương pháp này như sau: Trình tự ghi chép tại kho: Hàng ngày thủ kho căn cứ vào chứng từ nhập xuất nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ ghi số lượng nguyên vật liệu,công cụ dụng cụ thực xuất vào thẻ(hoặc sổ) kho có liên quan. Thủ kho phải thường xuyên đối chiếu số lượng nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ thực tế với kho. Hàng ngày hoặc định kỳ chuyển thẻ (hoặc sổ) kho lên Phòng kế toán. Trình tự ghi chép ở Phòng kế toán: Hàng ngày hoặc định kỳ căn cứ vào phiếu nhập xuất nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ kế toán ghi vào thẻ hoăc sổ chi tiết nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ có đối chiếu với thẻ kho. Cuối tháng cộng tổng nhập xuất tồn rồi đối chiếu với thẻ kho sau đó lập bảng tổng hợp nhập xuất tồn kho về nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ để đối chiếu với bộ phận kế toán tổng hợp. Trình tự này được thể hiện trên sơ đồ sau: Báo cáo nhập, xuất, tồn Sổ chi tiết VL, CCDC Chứng từ Phiếu xuất kho Thẻ kho Phiếu nhập kho Sơ đồ hạch toán phương pháp thẻ song song Ghi chú: : Ghi hàng ngày. : Ghi cuối tháng. : Quan hệ đối chiếu. * Nghiệp vụ nhập kho: Khi nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ về đến kho trước khi nhập căn cứ vào Hợp đồng mua bán hàng hoá với nhà cung cấp hoặc Hoá đơn (GTGT) ban kiểm nghiệm công ty kiểm tra về số lượng, chất lượng, quy cách nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ. Trên cơ sở Hoá đơn (GTGT), Biên bản kiểm nghiệm, Phòng Kế hoạch vật tư lập Phiếu nhập kho. Phiếu nhập kho có thể lập chung cho nhiều loại nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ cùng một lần giao nhận và cùng một kho. Phiếu nhập kho được lập thành 3 liên có đầy đủ chữ kí của kế toán, thủ kho, người mua hàng, thủ trưởng đơn vị. - Liên 1: Phòng kế hoạch vật tư lưu lại - Liên 2: Giao thủ kho để ghi vào thẻ kho. Định kỳ (tuần, tháng) thủ kho sẽ giao lại cho phòng kế toán. Liên 3: Giao cho người mua để thanh toán Vật liệu hoàn thành thủ tục nhập kho theo đúng qui định sẽ được thủ kho sắp xếp, bố trí NVL trong kho một cách khoa học hợp lý cho việc bảo quản vật liệu và thuận tiện cho công tác theo dõi tình hình nhập-xuất-tồn. Ngày 09/08 hàng và hoá đơn của công ty TNHH Cường Thịnh về tới kho công ty. Công ty đã tiến hành kiểm nghiệm số hàng này trước khi nhập kho (xin xem Bảng 13 ). Bảng 13: Đơn vị: Công ty Bánh kẹo Hải Châu Biên bản kiểm nghiệm vật tư Số 0124 Căn cứ vào hoá đơn bán hàng số 01042 của bên cung cấp ngày 08/08/01 và hợp đồng số 108 ngày 02/08/01. Ban kiểm nghiệm gồm: Bà: Nguyễn Thị Thu Đại diện Phòng Kế hoạch vật tư- Trưởng ban ông: Lê Minh Hoàng Đại diện Phòng Kỹ thuật – Uỷ viên Bà: Nguyễn Thị Hải Thủ kho – Uỷ viên Đã kiểm nghiệm các loại vật tư dưới đây: Mã vật tư Tên nhãn hiệu vật tư Đơn vị Số lượng Theo chứng từ Thực nhập Đúng qui cách Không đúng qui cách Bột mì Bột sữa gầy Bột cacao Kg Kg Kg 10.000 1.000 800 10.000 1.000 800 10.000 1.000 800 0 0 0 Kết luận của ban kiểm nghiệm vật tư : Đủ số lượng. Đạt tiêu chuẩn nhập kho. Ngày 09 tháng 08 năm 2001 Uỷ viên Uỷ viên Trưởng ban (Ký, họ tên) (Ký, họ tên) (Ký, họ tên) Căn cứ Biên bản kiểm nghiệm vật tư này Thủ kho công ty đã viết Phiếu nhập kho số 1035 (xin xem Bảng 14 ). Bảng 14: Đơn vị: Công ty Bánh kẹo Hải Châu Số: 1035 Phiếu nhập kho Ngày 09 tháng 08 năm 2001 Nợ TK 152(1521) Có TK 112 Họ tên người giao hàng: Nguyễn Thu Hoài Nhập của : công ty THHH Cường Thịnh Nhập tại kho: chị Lan stt Tên, qui cách sản phẩm hàng hoá Mã số Đơn vị Số lượng Đơn giá Thành tiền Chứng từ Thực nhập 1 2 3 Bột mỳ Bột sữa gầy Bột cacao Cộng 01001 01004 02104 Kg Kg Kg 10.000 1.000 800 10.000 1.000 800 3.500 38.879 30.000 35.000.000 38.879.000 24.000.000 97.879.000 Cộng thành tiền (viết bằng chữ): Chín mươi bẩy triệu tám trăm bẩy mươi chín nghìn đồng. Phụ trách cung tiêu Người nhập Thủ kho (Ký, họ tên) (Ký, họ tên) (Ký, họ tên) Và vào thẻ kho (xin xem Bảng 15 ) Bảng 15: Đơn vị: công ty Bánh kẹo Hải Châu Tên kho: Chị Lan Thẻ kho Ngày 08 tháng 08 năm 2001 Tên vật tư: Bột sưã gầy Đơn vị tính : Kg Mã số: 01001 Stt Chứng từ Diễn giải Số lượng Ký xác nhận của kt Số hiệu NT Nhập Xuất Tồn Nhập Xuất Tồn đầu tháng 1.500 1 1034 08/8 Nhập của CT 2.498 2 1035 09/8 Nhập của CT 1.000 3 1332 08/8 Xuất cho Bánh I 146.83 4 1338 20/8 Xuất cho Bánh II 684.42 5 Tồn cuối tháng 1.120 * Nghiệp vụ xuất kho: Hàng tháng căn cứ vào kế hoạch sản xuất và định mức tiêu hao nguyên vật liệu cho từng sản phẩm tháng trước, Phòng KHVT tính ra lượng NVL định mức để sản xuất từng loại sản phẩm tháng này. Đầu tháng Phòng KHVT lập ra “ Phiếu lĩnh vật tư theo hạn mức”. Xin xem mẫu Phiếu lĩnh vật tư theo hạn mức cho phân xưởng Bánh I tháng 08/2001 (Bảng 16) Bảng 16: Đơn vị: công ty Bánh kẹo Hải Châu Phiếu lĩnh vật tư theo hạn mức Tháng 08/2001 Nợ TK 621, 627 Có TK 152, 153 Họ và tên người lĩnh: Nguyễn Văn Hải Bộ phận: phân xưởng Bánh I Lĩnh tại kho: chị Thu Vật tư, nguyên liệu Mã số Đơn vị Hạn mức được lĩnh Thực lĩnh Số lượng Đơn giá Bột mì Đường Bột sữa gầy ........................ Muối Dầu ăn ........................ Than Kiple Dầu mazut ......................... Quần áo bảo hộ lao động ......................... 01001 01002 01004 02001 02004 03001 03005 153a Kg Kg Kg Kg Lít Kg Lít Bộ 37.140 6.634 831.25 6 200 5.400 420 20 37.140 6.634 831.25 5.8 200 5.300 410 20 3.613 5330 39.959,9 1.520 12.000 1.715 2.634 30.150 Phụ trách bộ Phụ trách cung tiêu Thủ kho phận sử dụng (Ký, họ tên) (Ký, họ tên) (Ký, họ tên) Căn cứ vào Phiếu lĩnh vật tư này thủ kho viết Phiếu xuất kho (xin xem bảng số 17). Bảng 17: Đơn vị: Công ty Bánh kẹo Hải Châu Mẫu số 02VT Số: 1332 QĐ số 1141 TC/ CĐKT ngày 01/11/1995 của BTC Phiếu xuất kho Ngày 4 tháng 08 năm 2001 Họ tên người nhận: .....Nguyễn Văn Hiệp............................. Bộ phận: .................Phân xưởng Bánh I................................. Lý do xuất kho: ........sản xuất sản phẩm .............................. Xuất tại kho: .............chị Dung ............................................. Stt Tên nhãn hiệu, quy cách, phẩm chất vật tư (hh,sp) Mã số Đv Số lượng Đơn giá Thành tiền Y cầu TX 1 2 Bột mì Đường Cộng 01001 01002 Kg Kg 17.140 3.500 17.140 3.500 3.625 4210 62.137.642 14.735.000 76.872.642 Cộng thành tiền (viết bằng chữ ) : Bảy mươi sáu triệu tám trăm bảy mươi hai nghìn sáu trăm bốn mươi hai đồng. Phụ trách bảo quản Phụ trách cung tiêu Người nhận KT trưởng Thủ kho * Hạch toán tổng hợp nguyên vật liệu: Công ty Bánh kẹo Hải Châu không sử dụng tài khoản 151 – “ Hàng mua đang đi đường “ để hạch toán nguyên vật liệu. Khi hoá đơn về đến Phòng Kế hoạch vật tư mà hàng chưa về kho thì hoá đơn đó sẽ được lưu riêng cho đến khi hàng về sẽ xử lý như bình thường. Trình tự hạch toán cụ thể được thể hiện trên sơ đồ sau: TK 331, 111, 112, 141, ... TK 152 TK 621 NVL mua ngoài nhập kho Xuất NVL để chế tạo SP TK 1331 VAT khấu trừ TK 627, 642, 641 TK 411 Xuất cho SXC, cho bán hàng Nhận cấp phát, tặng thưởng quản lý, ... vốn góp liên doanh TK 128, 222 TK 642, 3381, ... Xuất góp vốn liên doanh Thừa khi kiểm kê (trong định mức TK 154 và ngoài định mức) Xuất thuê ngoài gia công TK 128. 222 chế biến Nhận lại vốn góp liên doanh TK 1381, 642, ... Thiếu phát hiện trong kiểm kê TK 421 Đánh giá Đánh giá tăng giảm Hàng ngày, từ các chứng từ gốc ( phiếu nhập kho, phiếu xuất kho, hoá đơn GTGT) kế toán tiến hành ghi Nhật ký chung bằng cách gõ nhập bút toán kế toán tương ứng với từng nghiệp vụ kinh tế phát sinh vào máy với chương trình cài sẵn máy sẽ tự động ghi vào Sổ nhật ký chung . Từ Nhật ký chung số liệu sẽ được máy xử lý và tự động chuyển vào Sổ cái các tài khoản liên quan. Trích lập một số nghiệp vụ phát sinh tại công ty trong quý III năm 2001: Nghiệp vụ 1: Ngày 09/08 công ty mua nguyên vật liệu của công ty TNHH Cường Thịnh, phiếu nhập kho số 1035 (xin xem lại Bảng 14) trị giá mua 97.879.000đ, thuế VAT 10%, tiền hàng đã thanh toán bằng TGNH- giấy báo Nợ số 458 ngày 10/08. Hoá đơn (GTGT) Ngày 09 tháng 08 năm 2001 Đơn vị bán hàng: công ty TNHH Cường Thịnh Địa chỉ : 28- Đặng Dung Số tài khoản: Điện thoại: Họ tên người mua hàng: công ty Bánh kẹo Hải Châu Đơn vị: Địa chỉ: Số tài khoản: Hình thức thanh toán: TGNH STT Tên hàng hoá, dịch vụ Đơn vị tính Số lượng Đơn giá Thành tiền A B C 1 2 3=1x2 1 2 3 Bột mì Bột sữa gầy Bột cacao Kg Kg Kg 10.000 1.000 800 3.500 38.879 30.000 35.000.000 38.879.000 24.000.000 Cộng tiền hàng: 97.879.000 Thuế suất GTGT: 10% Tiền thuế GTGT: 9.787.900 Tổng cộng tiền thanh toán : 107.666.900 Số tiền viết bằng chữ: Một trăm ninh bẩy triệu sáu trăm sáu mươi sáu nghìn chín trăm đồng. Người mua hàng Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị (Ký, Họ tên) (Ký, Họ tên) (Ký,., đóng đấu, Họ tên) Giấy báo nợ Số chứng từ A458 Công ty Bánh kẹo Hải Châu Ngày 10/ 08 / 01 Tài khoản Nợ: Số dư đầu : 854.865.429 Số dư cuối: 747.198.529 (Số tiền bằng chữ): Một trăm ninh bẩy triệu sáu trăm sáu mươi sáu nghìn chín trăm đồng. Diễn giải:Thanh toán tiền vật tư cho Cường Thịnh. Tài khoản Có: Kế toán Kiểm soát Kế toán trưỏng (Ký họ tên) (Ký họ tên) (Ký họ tên) Kế toán phản ánh vào Nhật ký chung (xin xem Phụ lục) nghiệp vụ này bằng bút toán sau: Nợ TK 1521: 97.879.000 Nợ TK 133: 9.797.900 Có TK 112: 107.666.900 Nghiệp vụ 2: Ngày 04/08/01 xuất kho vật tư cho sản xuất sản phẩm ở phân xưởng Bánh I ( xin xem lại phiếu xuất kho số 1332 – Bảng 17 ) Kế toán phản ánh vào Nhật ký chung (xin xem Phụ lục) bằng bút toán sau: Nợ TK 6211: 76.872.642 Có TK 152: 76.872.642 Để đảm bảo quản lý chặt chẽ, phán ánh được chi phí phát sinh công ty đều cử phụ trách thống kê theo dõi việc xuất dùng, sử dụng NVL tại phân xưởng. Hàng ngày nhân viên thống kê PX có nhiện vụ theo dõi việc xuất dùng nguyên, nhiên vật liệu tiêu hao cho sản xuất tại phân xưởng. Cuối tháng nhân viên thống kê phân xưởng tập hợp lượng tiêu hao của từng loại NVL cho từng sản phẩm và thể hiện việc tập hợp này trên một biểu gọi là:” Báo cáo sử dụng vật tư ” lập riêng cho từng phân xưởng. Cuối tháng thống kê chuyển báo cáo này lên Phòng tài vụ cho kế toán vật tư. Xin xem Báo cáo sử dụng vật tư phân xưởng Bánh I (Bảng 18). Đồng thời khi nhận được Báo cáo sử dụng vật tư do thống kê phân xưởng gửi lên, sau khi đối chiếu, kiểm tra, kế toán vật tư ghi nhập vào Nhật ký chung cho từng phân xưởng , số lượng nguyên vật liệu tiêu hao cho từng sản phẩm. Máy tính sẽ tự áp giá cho từng nguyên vật liệu thực tế sử dụng cho sản xuất và máy cũng tự động tính ra hao phí nguyên vật liệu cho sản xuất từng loại sản phẩm. Máy cũng tự động nhập các số liệu về xuất nguyên vật liệu (cả về mặt giá trị và số lượng) vào sổ chi tiết vật tư và đưa ra Bảng tổng hợp Nhập- Xuất –Tồn nguyên vật liệu (xin xem bảng số 20). Báo cáo là tài liệu rất quan trọng làm cơ sở tiến hành tập hợp toàn bộ NVL – CCDC xuất dùng để lập Bảng phân bổ NVL – CCDC (xin xem bảng số 21). Bảng 19: Công ty Bánh kẹo Hải Châu Sổ cái Nguyên vật liệu – TK 152 Từ ngày 1/07/2001 đến 30/09/2001 NTghi sổ Chứng từ Diễn giải Tk đối ứng Số tiền SH NT Nợ Có 09/8 09/8 18/8 31/8 04/8 Nhập kho NVL mua của CT ................................ Cộng đối ứng TK Nhập kho NL mua của QN ................................... Cộng đối ứng TK Xuất cho SXSP phân xưởng Bánh I tháng 8 Thu hồi phế liệu ở PX Bánh I Cộng đối ứng ......................... Cộng đối ứng TK Xuất cho sản xuất chung PX B I tháng 8 ............................... Cộng đối ứng TK ............................... 112 112 331 331 6211 6211 6211 621 6272 6272 97.879.000 1.250.840.000 2.135.600 2.135.600 247.821.726 247.821726 1.589.173 9.456.896 Cộng phát sinh 3.415.971.888 .3600.305.590 Số dư đầu kỳ: 1.621.158.271 Số dư cuối kỳ: 1.436.824.569 2. Hạch toán tổng hợp công cụ dụng cụ : Trường hợp tăng công cụ dụng cụ được hạch toán tương tự như nguyên vật liệu. Trường hợp xuất công cụ dụng cụ, ở công ty Bánh kẹo Hải Châu tất cả các loại công cụ dụng cụ khi xuất dùng đều chỉ áp dụng phương pháp phân bổ một lần- 100% giá trị xuất dùng. Khi xuất kế toán ghi : Nợ TK 627: Giá thực tế CCDC xuất dùng cho SXC Nợ TK 641: Giá thực tế CCDC xuất dùng cho BP BH Nợ TK 642: Giá thực tế CCDC xuất dùng cho BP QLDN Có TK 153: Giá thực tế CCDC xuất dùng kho Với CCDC xuất cho SXC thì sẽ được tập hợp riêng cho từng phân xưởng và sẽ được phân bổ cho các sản phẩm của phân xưởng theo tiêu thức sản lượng, lượng sản phẩm trực tiếp sản xuất được trong kỳ. Hàng ngày, kế toán tập hợp các chứng từ gốc và ghi vào Nhật kỳ chung bằng bút toán tương ứng với từng nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Chẳng hạn tháng 8, căn cứ vào phiếu xuất kho số 1678 ngày 04/08 (xin xem Bảng 22), xuất cho phân xưởng Bánh I, kế toán ghi bút toán : Nợ TK 6273: 1.340.900 Có TK 153: 1.340.900 Bảng 22: Đơn vị: Công ty Bánh kẹo Hải Châu Mẫu số 02VT Số: 1678 QĐ số 1141 TC/ CĐKT ngày 01/11/1995 của BTC Phiếu xuất kho Ngày 4 tháng 08 năm 2001 Họ tên người nhận: .....Nguyễn Văn Hiệp............................. Bộ phận: .................Phân xưởng Bánh I................................. Lý do xuất kho: ...................................... Xuất tại kho: .............chị Dung ............................................. Stt Tên nhãn hiệu, quy cách, phẩm chất vật tư (hh,sp) Mã số Đv Số lượng Đơn giá Thành tiền Y cầu TX 1 2 Quần áo bảo hộ LĐ Dụng cụ khác Cộng 153a 153 Bộ Cái 30 30 30 30 35.500 9.197 1.065.000 275.900 1.340.900 Cộng thành tiền (viết bằng chữ ) : Bảy mươi sáu triệu tám trăm bảy mươi hai nghìn sáu trăm bốn mươi hai đồng. Phụ trách bảo quản Phụ trách cung tiêu Người nhận KT trưởng Thủ kho Máy tính sẽ ghi nhập bút toán này vào Sổ chi tiết chứng từ bút toán và Nhật kỳ chung rồi tự động xử lý đưa vào Sổ cái TK liên quan. Xin xem sổ cái TK 153- Bảng 23. Bảng 23: Công ty Bánh kẹo Hải Châu Sổ cái Công cụ dụng cụ – TK 153 Từ ngày 1/07/2001 đến 30/09/2001 NTghi sổ Chứng từ Diễn giải Tk đối ứng Số tiền SH NT Nợ Có 09/9 04/8 18/9 Nhập kho CCDC mua của XN HH ................................ Cộng đối ứng TK Xuất cho sản xuất chung PX Bánh I ............................... Cộng đối ứng TK Xuất cho BPBH Cộng đối ứng TK ..................... 111 111 6273 6273 641 641 8.838.000 1.340.900 60.869.526 5.695.630 Cộng phát sinh 152.183.834 167.542.900 Số dư đầu kỳ: 242.782.650 Số dư cuối kỳ: 249.905.568 Chương II. kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm I. Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và tổ chức hạch toán chi phí sản xuất tại công ty Bánh kẹo Hải Châu : 1. Đối tượng và phương pháp tập hợp chi phí sản xuất: Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất : Xuất phát từ đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty là sản xuất hàng loạt chu kỳ sản xuất ngắn, sản phẩm dở dang hầu như không có trong ca, trong ngày. Mỗi loại , mỗi nhóm sản phẩm được sản xuất trên một dây chuyền công nghệ riêng biệt và ở các phân xưởng khác nhau. Hoạt động của từng phân xưởng trong công ty mang tính độc lập, không liên quan với nhau trong mỗi phân xưởng có các tổ đội đảm nhiệm từng khâu việc trong toàn bộ quá trình sản xuất. Nguyên vật liệu đưa vào chế biến theo một quy trình công nghệ được lập sẵn không có sự gián đoạn về mặt kỹ thuật và thời gian. Các chi phí sản xuất phát sinh gắn liền trực tiếp với hoạt động sản xuất sản phẩm trong phân xưởng. Vì vậy để đảm bảo hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm được chính xác đảm bảo yêu cầu của công tác quản lý công ty Bánh kẹo Hải Châu đã xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất là từng phân xưởng. Kỳ tập hợp chi phí sản xuất là hàng tháng. Phương pháp kế toán tập hợp chi phí sản xuất: Do công ty lựa chọn đối tượng tập hợp chi phí sản xuất là từng phân xưởng cho nên chi phí phát sinh trực tiếp đến loại sản phẩm nào, phân xưởng nào được tập hợp trực tiếp cho sản phẩm , phân xưởng đó. Như vậy kế toán đã sử dụng phương pháp trực tiếp để tập hợp chi phí sản xuất cho từng đối tượng sử dụng chi phí . Chi phí sản xuất của công ty bao gồm 3 khoản mục chi phí sản xuất chính là: - Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp : là những khoản chi về nguyên vật liệu sản xuất, thực tế đã chi ra trong kỳ, dược tập hợp vào TK 621 – “ chi phí nguyên vật liệu trực tiếp “ - Chi phí nhân công trực tiếp : là những khoản tiền phải chi trả cho những người trực tiếp sản xuất ra sản phẩm trong kỳ, được tập hợp vào TK 622 – “ chi phí nhân công trực tiếp" - Chi phí sản xuất chung: là những khoản chi phí khác ngoài hai khoản chi phí trên mà doanh nghiệp phải chi trả để phục vụ trực tiếp cho sản xuất, được tập hợp vào TK 627 – “ chi phí sản xuất chung”. Các khoản chi phí này bao gồm: + Chi phí nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ + Chi phí nhân viên phân xưởng + Chi phí khấu hao TSCĐ + Chi phí dịch vụ mua ngoài + Chi phí bằng tiền khác Đối với chi phí sản xuất chung, nếu có những chi phí nào không hạch toán trực tiếp cho từng đối tượng kế toán thì phải tiến hành phân bổ theo tiêu thức sản lượng. 2. Kế toán tập hợp và phân bổ chi phí sản xuất: 2.1 Kế toán tập hợp và phân bổ chi phí NVL trực tiếp: Chi phí NVL trực tiếp ở công ty Bánh kẹo Hải Châu bao gồm: Chi phí NVL chính. Chi phí NVL phụ. Chi phí nhiên liệu. Chi phí vật liệu trực tiếp khác. Để hạch toán chi phí NVL trực tiếp công ty sử dụng TK 621 – “ chi phí NVL trực tiếp “ với các tài khoản cấp hai: TK 6211 – Chi phí NVL trực tiếp phân xưởng Bánh I TK6212 – Chi phí NVL trực tiếp Phân xưởng Bánh II TK 6213 – Chi phí NVL trực tiếp phân xưởng Bánh III TK 6214 – Chi phí NVL trực tiếp phân xưởng Kẹo TK 6215 – Chi phí NVL trực tiếp phân xưởng Bột canh * Trình tự hạch toán chi phí NVL trực tiếp ở công ty Bánh kẹo Hải Châu : Hàng ngày, từ các chứng từ gốc ( phiếu nhập kho, phiếu xuất kho, hoá đơn mua hàng) kế toán vật tư tiến hành ghi chép sự biến động vật tư vào Nhật ký chung bằng cách gõ nhập bút toán kế toán tương ứng với từng nghiệp vụ kinh tế phát sinh. BT1. Khi xuất kho vật liệu để sử dụng trực tiếp cho việc chế tạo sản phẩm: Nợ TK621: Chi phí NVL trực tiếp Có TK152: Nguyên vật liệu BT2: Trường hợp vật liệu về không nhập kho mà giao ngay cho bộ phận sản xuất chế tạo sản phẩm, ghi: Nợ TK621: Chi phí nguyên vật liệu vật liệu trực tiếp Có TK111, 112, 331: Trả bằng tiền mặt, TGNH... BT3: Khi thu hồi phế liệu từ sản xuất trực tiếp sản phẩm : Nợ TK 152: Nguyên vật liệu Có TK 621: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp BT4: Cuối kì kết chuyển chi phí NVL thực tế cho các đối tượng có liên quan để tính giá thành sản phẩm, ghi: Nợ TK154: Chi phí kinh doanh dở dang Có TK621: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp Từ Nhật ký chung số liệu sẽ được máy xử lý và tự động chuyển vào Sổ cái các tài khoản liên quan . Đối với phân xưởng Bánh I , tháng 08/01 kế toán phản ánh vào Nhật ký chung (xin xem Phụ lục) bằng bút toán sau: Nợ TK 1541: 248.433.726 Có TK 6211: 248.433.726 Sau đó máy tính sẽ tự động ghi nhập vào Sổ cái TK 1541 và TK 6211(xin xem bảng 33). Công ty Bánh kẹo Hải Châu Sổ cái Nguyên vật liệu trực tiếp – Phân xưởng Bánh I Số hiệu TK: 621 Từ ngày 01/08/01 đến ngày 31/08/01 Ng/th Số CT Diễn giải TK ĐƯ Số tiền Nợ Có …………………… 04/08 Xuất than cho SX quy Hoa Quả 1523 301.963 Xuất than cho SX HT 1523 1.396.580 Xuất than cho SX LK DD 1523 4.678.714 Xuất than cho SX LK CC 1523 2.836.052 Cộng đối ứng 1523 9.213.309 Xuất bao bì cho quy Hoa Quả 1526 425.736 Xuất bao bì cho quy Hoa Quả 1526 41.580 Xuất bao bì cho quy Hoa Quả 1526 377.190 Xuất bao bì cho quy HT 1526 ……….. Cộng đối ứng 1526 30.388.998 Phế liệu thu hồi phân xưởng bánh I 1528 2.135.600 Cộng đối ứng 1528 2.135.600 Cộng đối ứng tài khoản 152 2.135.600 Xuất băng dính cho quy Hoa Quả 1531 24.000 ………………. Cộng đối ứng 1531 890.800 Cộng đối ứng TK 153 890.800 Kết chuyển CP NVL - QHQ 1541 9.164.816 Kết chuyển CP NVL – HT 1541 41.871.723 Kết chuyển CP NVL – LKDD 1541 120.168.724 Kết chuyển CP NVL - LKCC 1541 75.092.863 Cộng đối ứng 1541 246.298.126 Cộng đối ứng 154 246.298.126 Cộng đối ứng TK 246.298.126 Cộng phát sinh 248.433.726 248.433.726 Dư đầu kỳ: ….. 0 Dư cuối kỳ:….. 0 2.2 Kế toán tập hợp và phân bổ chi phí nhân công trực tiếp: Khoản mục chi phí nhân công trực tiếp ở công ty Bánh kẹo Hải Châu bao gồm: Chi phí tiền lương và các khoản trích theo lương (BHXH, KPCĐ, BHYT) của công nhân sản xuất trực tiếp. Ngoài ra còn bao gồm các khoản tiền phụ cấp, trợ cấp, ... Trong điều kiện hiện nay khi máy móc sản xuất còn hạn chế thì chi phí nhân công trực tiếp vẫn chiếm một tỷ trọng lớn trong giá thành. Như vậy, tiền lương của công nhân sản xuất là một bộ phận quan trọng trong chi phí sản xuất của công ty. Để hạch toán chi phí nhân công trực tiếp kế toán công ty sử dụng TK 622 – “ chi phí nhân công trực tiếp “ với các tài khoản cấp hai: TK 6221- Chi phí nhân công trực tiếp phân xưởng Bánh I TK 6222- Chi phí nhân công trực tiếp phân xưởng Bánh II TK 6223- Chi phí nhân công trực tiếp phân xưởng Bánh III TK 6224- Chi phí nhân công trực tiếp phân xưởng Kẹo TK 6225- Chi phí nhân công trực tiếp phân xưởng Bột canh. * Trình tự hạch toán chi phí nhân công trực tiếp ở công ty Bánh kẹo Hải Châu : - Căn cứ vào Bảng chấm công, Bảng đơn giá tiền lương và các chỉ tiêu liên quan thống kê phân xưởng ghi vào Bảng thanh toán tiền lương cho công nhân sản xuất từng bộ phận trong từng phân xưởng. Sau khi đã được Phòng tổ chức duyệt kế toán lương căn cứ theo sản lượng thực tế nhập kho và đơn giá lương công nhân trực tiếp sản xuất cho từng tấn sản phẩm để tính ra chi phí nhân công trực tiếp cho từng loại sản phẩm sản xuất trong tháng. Khi nhận được Bảng thanh toán lương từ các phân xưởng kế toán lương tính tổng quỹ lương và thể hiện trên Bảng tính lương. Căn cứ bảng này kế toán lương nhập vào Nhật ký chung bút toán phản ánh chi phí tiền công của công nhân trực tiếp sản xuất từng phân xưởng: BT1: Hàng tháng tiền lương phải trả trực tiếp cho công nhân SX: Nợ TK622: Chi phí nhân công trực tiếp Có TK334: Phải trả công nhân viên Đối với phân xưởng Bánh I tháng 08/ 01 kế toán ghi : Nợ TK 6221: 55.969.918 (chi tiết theo sản phẩm) Có TK 334: 55.969.918 Tính các khoản trích theo lương: ở công ty Bánh kẹo Hải Châu, các khoản trích theo lương bao gồm BHXH, BHYT, KPCĐ trong đó được tính vào chi phí như sau: BHXH: 15% của lương cơ bản. BHYT: 2% lương cơ bản. KPCĐ: 2% của tiền lương thực tế. Thực tế các khoản trích theo lương của công nhân sản xuất được thống kê phân xưởng tính toán và kế toán lương kiểm tra lại. Sau đó kế toán lương sẽ tổng hợp số liệu về các khoản trích theo lương vào chi phí nhân công trực tiếp của toàn phân xưởng. Tiếp theo, căn cứ sản lượng thực tế kế toán lương sẽ phân bổ khoản chi phí này cho các loại sản phẩm ở phân xưởng. Việc tính toán này được phản ánh trên Bảng phân bổ lương và các khoản trích theo lương. Cuối cùng, căn cứ bảng này kế toán lương nhập vào Nhật ký chung bằng bút toán : BT2: Khoản trích BHXH, BHYT, KFCĐ theo tỷ lệ qui định : Nợ TK622: Chi phí nhân công trực tiếp Có TK338 (3382,3383,3384): Các khoản phải trả khác Đối với phân xưởng Bánh I tháng 08/ 01 kế toán ghi : Nợ TK 6221: 548.505 H.Thảo: 66.812 Quy HQ : 14.531 LK DD : 176.303 LK CC 209.859 Có TK 3382: 548.505 Nợ TK 6221: 1.544.770 H.Thảo: 297.125 Quy HQ : 198.890 LK DD : 490.850 LK CC 557.905 Có TK 3383: 1.544.770 Nợ TK 6221: 205.970 H.Thảo: 65.456 Quy HQ : 42.350 LK DD : 94.125 LK CC: 121.931 Có TK 3384: 205.970 Cuối tháng, kế toán thực hiện bút toán kết chuyển chi phí nhân công trực tiếp ở từng phân xưởng. đối với phân xưởng Bánh I, kế toán ghi vào máy bút toán sau : BT3: Cuối kỳ, kết chuyển chi phí nhân công trực tiếp vào giá thành sản phẩm theo từng đối tượng hạch toán chi phí, kế toán ghi: Nợ TK 154: Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Có TK 622: Chi phí nhân công trực tiếp Đối với phân xưởng Bánh I tháng 08/ 01 kế toán ghi : Nợ TK 1541: 58.269.163 Có TK 6221: 58.269.163 Máy sẽ tự động ghi nhập tất cả các bút toán trên vào Sổ cái các TK liên quan. Xin xem sổ cái TK 622- “chi phí nhân công trực tiếp “. 2.3 Kế toán tập hợp và phân bổ chi phí sản xuất chung: Tại công ty Bánh kẹo Hải Châu chi phí sản xuất chung gồm: - Chi phí nhân viên phân xưởng - Chi phí vật liệu, công cụ dụng cụ - Chi phí dịch vụ mua ngoài dùng cho sản xuất - Các chi phí khác bằng tiền. Để hạch toán chi phí sản xuất chung, kế toán công ty sử dụng TK 627 – chi phí sản xuất chung và mở các tài khoản cấp hai sau: TK 6271: Chi phí nhân viên phân xưởng TK 6272: Chi phí NVL dùng cho quản lý phân xưởng TK 6273: Chi phí công cụ, dụng cụ dùng cho phân xưởng sản xuất TK 6274: Chi phí khấu hao TSCĐ TK 6277: Chi phí dịch vụ mua ngoài TK 6278: Chi phí bằng tiền khác. Bảng 34: Công ty Bánh kẹo Hải Châu Sổ cái tài khoản 622 Chi phí nhân công trực tiếp Từ ngày ._.