KẾ TOÁN CÁC KHOẢN CÔNG NỢ MUA VÀ CÔNG NỢ BÁN TẠI XÍ NGHIỆP XÂY DỰNG DÂN DỤNG VÀ CÔNG NGHIỆP 576

Låìi måí âáöu Báút kyì mäüt âån vë naìo khi bæåïc vaìo kinh doanh thç bao giåì cuîng phaíi âàût ra muûc tiãu træåïc màõt laì kinh doanh coï hiãûu quaí vaì âaût âæåüc låüi nhuáûn täúi âa. Âãø âaût âæåüc muûc tiãu âoï, ngoaìi nhæîng âæåìng läúi, chênh saïch cuía nhaì quaín trë, nhaì quaín trë phaíi quan tám âãún váún âãö täø chæïc trong âån vë, båíi âoï laì nhæîng nhán täú aính hæåíng âãún hiãûu quaí hoaût âäüng cuía âån vë. Viãûc xaïc âënh âuïng âàõn cå cáúu täø chæïc seî taûo âiãöu kiãûn cho âån vë hoaût âäüng täút hån, kêch thêch âæåüc sæû saïng taûo cuía caïc thaình viãn, taûo âæåüc sæû phäúi håüp nhëp nhaìng giæîa caïc bäü pháûn trong täø chæïc. Cå cáúu täø chæïc khoa hoüc vaì håüp lyï phaíi phuì håüp våïi quy mä, âàûc âiãøm saín xuáút kinh doanh cuía âån vë, phaíi phuì håüp våïi nàng læûc hoaût âäüng cuía âån vë. Sæû phuì håüp âoï thãø hiãûn åí sæû phán quyãön, phán cáúp quaín lyï taìi chênh åí âån vë Bãn caûnh âoï hãû thäúng thäng tin nhanh cuîng goïp pháön phuûc vuû cho nhaì quaín lyï trong quaï trçnh quyãút âënh âãø âaût âæåüc muûc tiãu cuäúi cuìng. Hãû thäúng naìy âaím baío våïi cäng taïc täø chæïc haûch toaïn kãú toaïn taûi âån vë, âàûc biãût laì cäng taïc haûch toaïn caïc khoaín cäng nåü. Xuáút phaït tæì thæûc tiãùn âoï, trong mäüt thåìi gian thæûc táûp taûi Xê nghiãûp Xáy dæûng Dán duûng vaì Cäng nghiãûp 576, em choün âãö taìi: “Kãú toaïn caïc khoaín cäng nåü mua vaì cäng nåü baïn taûi Xê nghiãûp Xáy dæûng Dán duûng vaì Cäng nghiãûp 576” laì âãö taìi nghiãn cæïu trong thåìi gian thæûc táûp cuía mçnh âãø laìm chuyãn âãö täút nghiãûp. Âãö taìi gäöm coï 3 pháön: Pháön I. Cå såí lyï luáûn vãö tçnh hçnh haûch toaïn caïc khoaín cäng nåü . Pháön II. Tçnh hçnh thæûc tãú haûch toaïn caïc nghiãûp vuû thanh toaïn cäng nåü taûi Xê nghiãûp Xáy dæûng Dán duûng vaì Cäng nghiãûp 576. Pháön III. Mäüt säú yï kiãún âãö xuáút nhàòm hoaìn thiãûn täø chæïc haûch toaïn caïc nghiãûp vuû thanh toaïn cäng nåü taûi Xê nghiãûp . Màûc duì hãút sæïc cäú gàõng, song våïi nàng læûc vaì thåìi gian coï haûn, âãö taìi maì em trçnh baìy khäng traïnh khoíi sai soït. Em xin chán thaình caím ån sæû âoïng goïp yï kiãún cuía tháöy vaì caïc cä chuï åí phoìng kãú toaïn taûi Xê nghiãûp Xáy dæûng Dán duûng vaì Cäng nghiãûp 576. PHÁÖN I CÅ SÅÍ LYÏ LUÁÛN VÃÖ TÇNH HÇNH HAÛCH TOAÏN CAÏC KHOAÍN CÄNG NÅÜ I. MÄÜT SÄÚ KHAÏI NIÃÛM CHUNG VÃÖ HAÛCH TOAÏN CAÏCNGHIÃÛP VUÛ THANH TOAÏN CÄNG NÅÜ MUA, CÄNG NÅÜ BAÏN: 1. Näüi dung caïc nghiãûp vuû thanh toaïn: Trong quaï trçnh hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh thæåìng xuyãn phaït sinh caïc nghiãûp vuû thanh toaïn, phaín aïnh mäúi quan hãû thanh toaïn giæîa âån vë våïi cäng nhán viãn chæïc, våïi ngán saïch, våïi ngæåìi mua, ngæåìi baïn... thäng qua quan hãû thanh toaïn coï thãø âaïnh giaï âæåüc tçnh hçnh taìi chênh vaì cháút læåüng hoaût âäüng taìi chênh cuía doanh nghiãûp. nãúu hoaût âäüng taìi chênh täút doanh nghiãûp seî êt bë chiãúm duûng vaì êt âi chiãúm duûng väún cuía ngæåìi khaïc. Ngæåüc duûng väún láùn nhau, dáùn âãún cäng nåü dáy dæa keïo daìi. 2. Nguyãn tàõc hoaût âäüng cuía nghiãûp vuû thanh toaïn: Âãø theo doîi chênh xaïc këp thåìi caïc nghiãûp vuû thanh toaïn kãú toaïn cáön quaï triãût caïc nguyãn tàõc sau: - Phaíi theo doîi chi tiãút tæìng khoaín nåü phaíi thu, phaíi traí cho tæìng âäúi tæåüng thæåìng xuyãn tiãún haình âäúi chiãúu, kiãøm tra viãûc thanh toaïn âæåüc këp thåìi. - Âäúi våïi caïc âäúi tæåüng coï quan hãû giao dëch thç âënh kyì hoàûc cuäúi thaïng kãú toaïn cáön kiãøm tra âäúi chiãúu tæìng khoaín nåü phaït sinh, säú âaî thanh toaïn vaì säú coìn phaíi thanh toaïn coï xaïc nháûn bàòng vàn baíng. - Âäúi våïi caïc khoaín nåü phaíi traí, phaíi thu coï gäúc ngoaûi tãû, cáön theo doîi ngoaûi tãû vaì quy âäøi theo “âäöng cuía Ngán haìng Nhaì næåïc Viãût Nam”. Cuäúi kyì phaíi âiãöu chènh säú dæ theo tyí giaï thæûc tãú. - Âäúi våïi caïc khoaín nåü phaíi traí, phaíi thu bàòng vaìng, baûc, âaï quyï, cáön chi tiãút theo caí theo caí chie tiãu giaï trë vaì hiãûn váût. Cuäúi kyì phaíi âiãöu chènh säú dæ theo giaï thæûc tãú. - Cáön phán loaûi caïc khoaín nåü phaíi traí, phaíi thu theo thåìi gian thanh toaïn cuîng nhæ theo tæìng âäúi tæåüng, nháút laì nhæîng âäúi tæåüng coï váún âãö âãø coï kãú hoaûch vaì biãûn phaïp thanh toaïn phuì håüp. - Tuyãût âäúi khäng âæåüc buì træì säú dæ giæîa hai bãn nåü vaì coï cuía mäüt säú taìi khoaín thanh toaïn nhæ TK 131, TK 331 maì phaíi càn cæï vaìo säú sæ chi tiãút tæìng bãn âãø láúy säú liãûu ghi vaìo caïc chè tiãu trãn baíng cán âäúi kãú toaïn. 3. Haûch toaïn caïckhoaín thanh toaïn våïi ngæåìi mua: - Taìi khoaín haûch toaïn: Âãø theo doîi caïc khoaín thanh toaïn våïi khaïch haìng vãö tiãön baïn saín pháøm, haìng hoaï cung cáúp lao vuû, dëch vuû, taìi saín kãú toaïn sæí duûng TK 131 “Phaíi thu cuía khaïch haìng”. Taìi khoaín naìy âæåüc theo doîi chi tiãút theo tæìng khaïch haìng, trong âoï phán ra khaïch haìng âuïng haûn, khaïch haìng coï váún âãö ,âãø coï càn cæï xaïc âënh mæïc dæû phoìng cáön láûp vaì biãûn phaïp xæí lyï. Bãn Nåü: + Säú tiãön baïn váût tæ, saín pháøm, haìng hoaï, lao vuû, dëch vuû phaíi thu åí khaïch haìng. + Säú tiãön thæìa traí laûi cho khaïch haìng. + Âiãöu chènh khoaín chãnh lãûch do tyí giaï ngoaûi tãû tàng våïi caïc khoaín phaíi thu ngæåìi mua coï gäúc ngoaûi tãû Bãn Coï: + Säú tiãön âaî thu åí khaïch haìng (kãø caí tiãön æïng træåïc cuía khaïch haìng) + Säú chiãúu kháúu, giaím giaï haìng baïn vaì doanh thu cuía tæìng haìng baïn bë traí laûi træì vaìo nåü phaíi thu. + Caïc nghiãûp vuû khaïc lamd giaím khoaín phaíi thu åí khaïch haìng (chãnh lãûch giaím tyí giaï, thanh toaïn buì træì, xoaï säø nåü khoï âoìi...) TK 131 coï thãø âäöng thåìi væìa dæ bãn Nåü væìa dæ bãn Coï. Dæ Nåü: phaín aïnh säú tiãön doanh nghiãûp coìn phaíi thu khaïch haìng. Dæ Coï: phaín aïnh säú tiãön ngæåìi mua âàût træåïc hoàûc traí thæìa. * Phæång phaïp haûch toaïn: - Træåìng håüp baïn haìng thu tiãön sau (baïn chëu) Baïn haìng thu tiãön sau laì viãûc doanh nghiãûp sau khi giao haìng cho khaïch haìng, âæåüc khaïch haìng cháúp nháûn säú haìng âuí giap nhæng tiãön haình chæa thanh toaïn. Vãö thæûc cháút baïn haìng thu tiãön sau laì viãûc baïn haìng thu tiãön cháûm cuû thãø nhæ sau: Så âäö haûch toaïn thanh toaïn våïi ngæåìi mua (Tênh thuãú VAT theo phæång phaïp kháúu træì) TK 131 TK 531,532 TK 331 Doanh thu baïn haìng vaì thu nháûp hoaût âäüng khaïc Giaím giaï haìng baïn, haìng baïn traí laûi TK 3331 Thuãú VAT phaíi näüp Thuãú VAT tæång æïng våïi giaím giaï vaì haìng traí laûi TK 3331 TK 111,112 Säú chi häü hoàûc traí laûi tiãön thæìa cho ngæåìi mua TK 111,112 TK 642 Buì træì cäng nåü Säú tiãön âaî thu (kãø caí æïng træåïc) Nåü khoï âoìi âaî xæí lyï TK 511,711,515 Så âäö haûch toaïn thanh toaïn våïi ngæåìi mua (Tênh thuãú VAT theo phæång phaïp træûc tiãúp) TK 131 TK 531,532 TK 111,112 Doanh thu baïn haìng vaì thu nháûp hoaût âäüng khaïc (täøng giaï thanh toaïn gäöm caí thuãú VAT) Giaím giaï haìng baïn, haìng baïn bë traí laûi Buì træì cäng nåü TK 331 TK 111,112 Säú chi häü hoàûc traí laûi tiãön thæìa cho ngæåìi mua TK 642 Säú tiãön âaî thu (kãø caí æïng træåïc) Nåü khoï âoìi âaî xæí lyï TK 511,711,515 4. Haûch toaïn caïc khoaín thanh toaïn våïi ngæåìi cung cáúp: a. Taìi khoaín haûch toaïn: Âãø theo doîi tçnh hçnh phán têch caïc khoaín nåü phaíi traí cho ngæåìi cung cáúp, ngæåìi baïn váût tæ, haìng hoïa, dëch vuû, lao vuû , ngæåìi nháûn tháöu xáy dæûng cå baín, nháûn tháöu sæía chæîa tjr cäú âënh... kãú toaïn sæí duûng TK 331 “Phaíi traí cho ngæåìi baïn”. Taìi khoaín naìy âæåüc måí chi tiãút theo tæìng âäúi tæåüng thanh toaïn vaì kãút cáúu nhæ sau: Bãn Nåü: - Säú tiãön âaî traí hco ngæåìi baïn (kãø caí tiãön âàût træåïc). - Caïc khoaín chiãút kháúu mua haìng, giaím giaï mua vaì haìng mua traí laûi âæåüc ngæåìi baïn cháúp nháûn træì vaìo säú nåü phaíi traí. - Caïc nghiãûp vuû khaïc phaït sinh laìm giaím nåü phaíi traí ngæåìi baïn (thanh roïan buì træì, nåü vä chuí...) Bãn Coï: - Täøng säú tiãön haìng phaíi traí ngæåìi baïn, ngæåìi cung cáúp váût tæ, haìng hoïa, dëch vuû, lao vuû vaì ngæåìi nháûn tháöu xáy dæûng cå baín nháûn tháöu sæía chæîa låïn taìi saín cäú âënh ... - Säú tiãön æïng thæìa nháûn âæåüc ngæåìi baïn traí laûi. - Caïc nghiãûp vuû khaïc phaït sinh laìm tàng nåü phaíi traí ngæåìi baïn (chãnh lãûch tàng tyí giaï, âiãöu chènh tàng giaï taûm tênh...) TK 331 coï thãø âäöng thåìi coï säú dæ bãn nåü vaì coï säú dæ bãn coï. Dæ Nåü: Phaín aïnh säú tiãön æïng træåïc hoàûc traí thæìa cho ngæåìi baïn. Dæ Coï: Säú tiãön coìn phaíi traí ngæåìi baïn, ngæåìi cung cáúp. b. Phæång phaïp haûch toaïn: + Træåìng håüp mua chëu váût tæ, haìng hoïa, taìi saín, dëch vuû: Mua chëu váût tæ, haìng hoïa, taìi saín, lao vuû, dëch vuû laì viãûc ngæåìi baïn cháúp nháûn cho doanh nghiãûp (ngæåìi mua) thanh toaïn cháûm khäúi læåüng haìng maì hoü âaî baïn giao cho ngæåìi mua. Mua chëu haìng coìn âæåüc goüi laì mua traí cháûm hay mua thanh toaïn sau. Khi mua chëu, kãú toaïn càn cæï vaìo giaï trë haìng mua, phaín aïnh caïc buït toïan sau: - Træåìng håüp doanh nghiãûp näüp thuãú GTGT theo phæång phaïp kháúu træì: Phaín aïnh giaï trë váût tæ, haìng hoïa, taìi saín, dëch vuû... mua chëu phaíi traí ngæåìi baïn (ghi theo giaï mua khäng thuãú âáöu vaìo) Nåü TK liãn quan (TK 151, 152, 153, 156): giaï mua Nåü TK 211, 213: giaï mua taìi saín cäú âënh chæa coï thuãú VAT. Nåü TK 241 (chi tiãút cäng trçnh): giaï giao tháöu chæa coï thuãú VAT. Nåü TK liãn quan (TK 611, 627, 641, 642, 821...) giaï mua Nåü TK 133 (1331, 1332): thuãú VAT âáöu vaìo âæåüc kháúu træì Coï TK 331 (chi tiãút âäúi tæåüng): täøng giaï thanh toaïn Phaín aïnh säú giaím giaï haìng mua, giaï mua haìng traí laûi (caí thuãú VAT) træì vaìo säú tiãön haìng phaíi traí. Coï TK liãn quan (TK 152, 153, 156, 211, 213...): säú giaím giaï haìng mua, haìng mua traí laûi khäng coï thuãú VAT. Coï TK 133: thuãú VAT tæångæïng våïi säú giaím giaï haìng mua, haìng mua traí laûi âæåüc kháúu træì. Phaín aïnh säú chiãút kháúu thanh toaïn âæåüc hæåíng træì vaìo nåü phaíi traí. Nåü TK 331 (chi tiãút âäúi tæåüng): säú chiãút kháúu træì vaìo säú nåü. Coï TK 711: ghi tàng thu nháûp hoaût âäüng taìi chênh. Så âäö haûch toaïn thanh toaïn våïi ngæåìi mua (Tênh thuãú VAT theo phæång phaïp træûc tiãúp) TK 131 TK 111,112 Thanh toaïn bàòng tiãön (kãø caí âàût træåïc) Thu häöi tiãön traí thæìa TK 511 Thanh toaïn bàòng haìng hoïa TK 133 Giaï trë váût tæ taìi saín ... mua chëu TK 151,152,153, 211,213,241... TK 627,641,642 Säú tiãön âaî thu (kãø caí æïng træåïc) Dëch vuû mua chëu khaïc TK 111,112,311,341 Saín pháøm, dëch vuû thanh toaïn buì træì TK 152,153,211 Giaím giaï haìng mua traí laûi TK 131 TK 133 Thuãú VAT tæång æïng våïi säú giaím giaï, haìng bë traí laûi Træåìng håüp doanh nghiãûp tênh thuãú GTGT thæo phæång phaïp træûc tiãúp hay våïi nhæîng haìng khäng thuäüc diãûn chëu thuãú VAT: Phaín aïnh giaï trë váût tæ, haìng hoïa, taìi saín, dëch vuû... mua chëu phaíi traí ngæåìi baïn. Nåü TK liãn quan (TK 151, 152, 153, 156): täøng giaï thanh toaïn Nåü TK 211, 213: giaï mua t coï thuãú VAT. Nåü TK 241 (chi tiãút cäng trçnh): täøng giaï thanh toaïn Nåü TK liãn quan (TK 611, 627, 641, 642, 821...) täøng giaï thanh toaïn Coï TK 331 (chi tiãút âäúi tæåüng): täøng giaï thanh toaïn Phaín aïnh säú chiãút kháúu mua haìng, giaím giaï haìng mua, haìng mua traí laûi âæåüc ngæåìi baïn cháúp nháûn træì vaìo säú nåü phaíi traí (nãúu coï) , ghi: Nåü TK 331 täøng säú chiãút kháúu, giaím giaï, giaï mua haìng traí laûi (caí thuãú VAT) træì vaìo säú tiãön haìng phaíi traí. Coï TK liãn quan (TK 152, 153, 156, 211, 123...): säú giaím giaï haìng mua, haìng mua bë traí laûi theo giaï coï thuãú VAT. Coï TK 711: säú chiãút kháúu thanh toaïn âæåüc hæåíng. Så âäö haûch toaïn thanh toaïn våïi ngæåìi baïn (Tênh thuãú VAT theo phæång phaïp træûc tiãúp) TK 331 TK 111,112 Thanh toaïn bàòng tiãön (kãø caí âàût træåïc) Thu häöi tiãön traí thæìa TK 511 Thanh toaïn bàòng haìng hoïa TK 627,641... Giaï trë váût tæ taìi saín ... mua chëu TK 151,152,153, 211,213,241... Dëch vuû mua chëu khaïc TK 111,112,311,341 Saín pháøm, dëch vuû thanh toaïn buì træì TK 152,153,211... Giaím giaï haìng mua traí laûi TK 331 Khi thanh toaïn hãút tiãön haìng cho ngæåìi baïn: Nåü TK 331 (chi tiãút âäúi tæåüng): säú tiãön âaî thanh toaïn. Coï TK liãn quan (111, 112): säú tiãön âaî thanh toaïn Coï TK liãn quan (311, 341): säú tiãön vay âaî thanh toaïn cho ngæåìi baïn, ngæåìi cung cáúp, ngæåìi nháûn tháöu. Coï TK 131 (chi tiãút âäúi tæåüng): säú âaî thanh toaïn buì træì. 5. Haûch toaïn tçnh hçnh thanh toaïn våïi Ngán saïch Nhaì næåïc: a. Taìi khoaín sæí duûng: Âãø theo doîi tçnh hçnh thanh toaïn caïc khoaín våïi ngán saïch Nhaì næåïc vãö caïc khoaín thuãú, phê, lãû phê...kãú toaïn sæí duûng TK 333 “Thuãú vaì caïc khoaín phaíi näüp Nhaì næåïc”. Taìi khoaín naìy âæåüc måí chi tiãút theo tçnh hçnh thanh toaïn tæìng khoaín nghéa vuû (phaíi näüp, âaî näüp, coìn phaíi näüp, näüp thæìa). Moüi khoaín thuãú, phê lãû phê theo quy âënh âæåüc tênh bàòng VNÂ. Træåìng håüp doanh nghiãûp näüp thuãú bàòng ngoaûi tãû, phaíi quy âäøi ra VNÂ theo tyí giaï thæûc tãú âãø ghi säø TK 333 coï kãút cáúu nhæ sau: Bãn Nåü: - Caïc khoaín âaî näüp Ngán saïch Nhaì næåïc . - Caïc khoaín tråü cáúp, tråü giaï âæåüc ngán saïch duyãût. - Caïc nghiãûp vuû khaïc laìm giaím säú phaíi näüp ngán saïch. Bãn Coï: - Caïckhoaín phaíi näüp Ngán saïch Nhaì næåïc . - Caïc khoaín tråü cáúp, tråü giaï âaî nháûn. Dæ Coï: caïc khoaín coìn phaíi näüp ngán saïch Nhaì næåïc. Dæ Nåü : (nãúu coï) säú näüp thæìa cho ngán saïch hoàûc caïc khoaín tråü cáúp, tråü giaï âæåüc ngán saïch duyãût nhæng chæa nháûn. Bãn caûnh TK 333, kãú toaïn coìn sæí duûng TK 133 “Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì”. Taìi khoaín naìy chè sæí duûng âäúi våïi caïc doanh nghiãûp thuäüc âäúi tæåüng näüp thuãú VAT theo phæång phaïp kháúu træì. Näüi dung phaín aïnh cuía taìi khoaín 133: Bãn Nåü: phaín aïnh säú thuãú VAT âæåüc kháúu træì. Bãn Coï: - Säú thuãú VAT âáöu vaìo âaî kháúu træì trong kyì. - Caïc nghiãûp vuû khaïc laìm giaím thuãú VAT âáöu vaìo (säú khäng âæåüc kháúu træì, säú âaî âæåüc hoaìn laûi, säú thuãú cuía haìng mua traí laûi...) Dæ Nåü : Phaín aïnh säú thuãú VAT âáöu vaìo coìn âæåüc kháúu træì hay hoaìn laûi nhæng chæa nháûn. TK 133 âæåüc chi tiãút thaình 2 tiãøu khoaín: TK 1331: Thuãú GTGT tàng âæåüc kháúu træì cuía haìng hoïa, dëch vuû. TK 1332: Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì cuía taìi saín cäú âënh. b. Haûch toaïn thuãú GTGT: * Càn cæï tênh thuãú GTGt laì giaï trë tênh vaì thuãú suáút. Thuãú giaï trë gia tàng cå såí kinh doanh phaíi naûp âæåüc tênh theo mäüt trong hai phæång phaïp: kháúu træì vaì phæång phaïp træûc tiãúp trãn thuãú giaï trë gia tàng. Træåìng håüp cå såí kinh doanh thuäüc âäúi tæåüng naûp thuãú theo phæång phaïp kháúu træì thuãú coï hoaût âäüng kinh doanh mua, baïn vaìng, baûc, âaï quyï, ngoaûi tãû thç cå såí phaíi haûch toaïn riãng hoaût âäüng kinh doanh naìy âãø tênh thuãú træûc tiãúp trãn thuãú giaï trë gia tàng. Âäúi tæåüng aïp duûng vaì viãûc xaïc âënh thuãú phaíi naûp theo phæång phaïp sau: - Phæång phaïp træì thuãú: Âäúi tæåüng aïp duûng laì caïcâån vë täø chæïc kinh doanh, bao gäöm caïc doanh nghiãûp Nhaì næåïc, doanh nghiãûp âáöu tæ næåïc ngoaìi, doanh nghiãûp tæ nhán, caïc cäng ty cäø pháön, håüp taïc xaî vaì caïc âån vë, täø chæïc kinh doanh khaïc, tæì caïc âäúi tæåüng aïp duûng tênh thuãú theo phæång phaïp tênh træûc tiãúp nãn giaï trë gia tàng. Säú thuãú giaï trë gia tàng phaíi naûp âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc sau: Säú thuãú GTGT phaíi näüp = Thuãú GTGT âáöu ra * Thuãú tênh thuãú GTGT theo phæång phaïp âáöu vaìo Trong âoï: Thuãú GTGT âáöu ra = Giaï tênh thuãú cuía haìng hoïa dëch vuû chëu thuãú baïn ra * Thuãú suáút thuãú GTGT cuía haìng hoïa, dëch vuû vaìo Thuãú GTGT täøng säú thuãú GTGT giaï trãn hoïa âån GTGT mua haìng hoïa nháûp kháøu. Phæång phaïp tênh thuãú giaï trë gia tàng træûc tiãúp trãn giaï trë gia tàng laì: Caï nhán saín xuáút kinh doanh laì ngæåìi Viãût Nam. Täø chæïc, caï nhán næåïc ngoaìi kinh doanh åí Viãût Nam khäng theo luáût âáöu tæ næåïc ngoaìi taûi Viãût Nam chæa thæûc hiãûn âáöy âuí caïc âiãöu kiãûn vãö kãú toaïn, hoïa âån chæïng tæì âãø laìm càn cæï tênh thuãú theo phæång phaïp kháúu træì thuãú. Cå såí kinh doanh mua, baïn vaìng, baûc, âaï quyï, ngoaûi tãû: Säú thuãú GTGT phaíi näüp = GTGT cuía haìng hoïa dëch vuû baïn ra * Thuãú suáút thuãú GTGT cuía haìng hoïa dëch vuû Trong âoï: GTGT cuía haìng hoïa, dëch vuû = Giaï thanh toaïn cuía haìng hoïa, dëch vuû baïn ra * Giaï thanh toaïn cuía haìng hoïa dëch vuû mua vaìo tæång æïng c. Phæång phaïp haûch toaïn thuãú tiãu thuû âàûc biãût: Càn cæï tênh thuãú tiãu thuû âàûc biãût laì giaï tênh thuãú cuía haìng hoïa, dëch vuû chëu thuãú vaì suáút thuãú. Phæång phaïp haûch toaïn : Khi baïn haìng, dëch vuû thuäüc diãûn chëu thuãú tiãu thuû âàûc biãût: Phaín aïnh doanh thu tiãu thuû (gäöm caí thuãú tiãu thuû âàûc biãût) Nåü TK liãn quan (131, 111, 112...) Coï TK 511, 512. Phaín aïnh säú thuãú tiãu thuû âàûc biãût phaíi näüp: Nåü TK 511, 512 Coï TK 333 (3332) Khi nháûp kháøu haìng hoïa thuäüc âäúi tæåüng chëu thuãú tiãu thuû âàûc biãût, càn cæï vaìo hoïa âån mua haìng nháûp kháøu vaì thäng baïo naûp thuãú, phaín aïnh säú thuãú phaíi näüp (tênh vaìo giaï väún váût tæ, haìng hoïa) Nåü TK liãn quan (151,152,153,156,211...) Coï TK 333 (3332) Khi naûp thuãú tiãu thuû âàûc biãût cho ngán saïch: Nåü TK 333 (3332): säú thuãú tiãu thuû âàûc biãût âaî näüp Coï TK liãn quan (111,112,311...) d. Phæång phaïp haûch toaïn thuãú thu nháûp doanh nghiãûp: Theo quy âënh taûi âiãöu VII luáût thuãú thu nháûp doanh nghiãûp, thu nháûp chëu thuãú âæåüc xaïc âënh nhæ sau: Thu nháûp chëu thuãú trong kyì tênh thuãú = Doanh thu âãø tênh thu nháûp chëu thuãú trong kyì tênh thuãú - Chi phê håüp lyï trong kyì tênh thuãú + Thu nháûp chëu thuãú khaïc trong kyì tênh thuãú Trong âoï: doanh thu âãø tênh thuãú thu nháûp chëu thuãú laì toaìn bäü tiãön baïn haìng, tiãön cung æïng dëch vuû bao gäöm caí tråü giaï, phuû thu, phuû tråü maì cå såí kinh doanh âæåüc hæåíng. Thuãú thu nháûp doanh nghiãûp phaíi näüp âæåüc tênh nhæ sau: Täøng säú thuãú thu nháûp DN phaíi näüp trong kyì = Täøng säú thu nháûp chëu thuãú trong kyì tênh thuãú * Thuãú suáút e. Phæång phaïp haûch toaïn khoaín thu trãn väún: Thu trãn väún laì khoaín tiãu thuû vãö sæí duûng väún ngán saïch vaì väún coï nguäön gäúc tæì ngán saïch Nhaì næåïc âäúi våïi caïc täø chæïc kinh tãú nhàòm âaím baío cäng bàòng trong viãûc sæí duûng caïc nguäön väún, thuïc âáøy âån vë sæí duûng väún coï hiãûu quaí. Táút caí caïc täø chæïc kinh doanh haûch toaïn kinh tãú âäüc láûp coï sæí duûng väún ngán saïch nãúu sau khi näüp thuãú thu nháûp doanh nghiãûp maì coìn låüi nhuáûn âiãöu phaíi näüp thu trãn väún (kãø caí âån vë sæû nghiãûp haûch toaïn kinh tãú, ngán haìng, baío hiãøm...) Säú thu trãn väún phaíi näüp haìng thaïng = Täøng säú väún thuäüc diãûn phaíi näüp thu trãn väún * Tyí lãû thu trãn väún haìng thaïng Täøng säú väún thuäüc diãûn phaíi näüp thu trãn väún bao gäöm: väún cäú âënh, väún læu âäüng do ngán saïch cáúp vaì väún coï nguäön gäúc tæì ngán saïch cáúpcàn cæï vaìo biãn baín giao nháûn vaì säú väún tàng thãm (do ngán saïch cáúp bäø sung, do baío toaìn). Säú väún maì Nhaì næåïc âaî thu häöi (kháúu hao cå baín âaî näüp, väún hoaìn laûi cho ngán saïch, säú tiãön chuyãøn cho âån vë khaïc...) âæåüc træì vaìo säú väún phaíi näüp thuãú. Phaín aïnh säú thu trãn väún phaíi näüp: Nåü TK 421 Coï TK 333 (3335) Khi näüp: Nåü TK 333 (3335) Coï TK liãn quan (111,112,311...) 6. Haûch toaïn caïc nghiãûp vuû thanh toaïn näüi bäü: Caïc nghiãûp vuû thanh toaïn näüi bäü taûi xê nghiãûp âäúi våïi âån vë cáúp trãn vaì âån vë cáúp dæåïi âæåüc haûch toaïn vaìo TK 136 “Phaíi thu näüi bäü” vaì TK 336 ”Phaíi traí näüi bäü”. * Taûi xê nghiãûp måí TK 136(8), taìi khoaín âæåüc måí chi tiãút cho tæìng âån vë træûc thuäüc xê nghiãûp. TK 136(8) - chi tiãút cho xê nghiãûp âæåüc måí nhæ sau: Bãn Nåü: - Caïc khoaín phaíi thu vãö thanh toaïn häü váût tæ. - Phaíi thu vãö thanh toaïn tiãön âiãûn, næåïc. - Phaíi thu vãö thanh toaïn häü laîi vay âáöu tæ - Phaíi thu vãö taûm æïng kinh phê - Phaíi thu vãö chi phê quaín lyï näüp lãn Täøng cäng ty. - Phaíi thu vãö kháúu hao TSCÂ - Phaíi thu vãö 2% KPCÂ. - Phaíi thu vãö 15% BHXH. - Phaíi thu vãö 2% BHYT. - Phaíi thu vãö 1% BHYT vaì 5% BHXH. Bãn Coï: - Caïc âån vë træûc thuäüc thanh toaïn tiãön âiãûn thàõp saïng, biãøn quaíng caïo cho xê nghiãûp. - Caïc âån vë træûc thuäüc näüp tiãön nháûn thiãút kãú cäng trçnh vãö cho xê nghiãûp. * Taûi caïc âån vë træûc thuäüc måí TK 336 (3368) phaín aïnh caïc khoaín thanh toaïn giæîa xê nghiãûp våïi âån vë træûc thuäüc. + Bãn Nåü: - Khaïch haìng cuía âån vë træûc thuäüc traí tiãön xáy làõp thiãút kãú - Âån vë træûc thuäüc traí nåü xê nghiãûp. - Tiãön âiãûn thàõp saïng biãøn quaíng caïo . - Chuyãøn traí tiãön cho xê nghiãûp. + Bãn Coï: - Xê nghiãûp baïo nåü tiãön häö så nhán læûc - Baïo nåü laîi vay väún læu âäüng. - Ngán haìng thu phê baío laînh håüp âäöng. - Täøng thu phê baío laînh dæû tháöu. - Phaíi traí vãö taûm æïng kinh phê. - Phaíi traí vãö kháúu hao. - Phaíi traí vãö BHXH, BHYT. Så âäö haûch toaïn phaíi thu näüi bäü TK 136(8) TK 111,112 (1) (7) TK 214 (2) TK 156(1),611 TK 511 (3) TK 333(1), 333(5) (4) TK 331 TK 111,112 TK 338 (5) (6) (8) Doanh thu nhåì thu häü Kháúu hao TSCÂ phaíi thu åí âån vë cå såí Säú tiãön baïn haìng Caïc khoaín thuãú phaíi thu åí caïc âån vë cå såí Caïc âån vë vay väún âãø kinh doanh Näüp BHXH, BHYT, KPCÂ cho cå quan quaín lyï Âån vë cå såí traí nåü cho xê nghiãûp. Caïc âån vë chuyãøn traí haìng hoïa cho xê nghiãûp. Så âäö haûch toaïn caïckhoaín phaíi traí åí caïc âån vë cå såí TK 336 (1) (2) TK 156 TK 111,112 TK 156(1) TK 111,141 TK 627,642 TK 331 TK 338 (3) (4) (5) (6) (7) Chi tiãön traí, näüp cho xê nghiãûp. Traí tiãön haìng hoïa cho xê nghiãûp. Nháûn tiãön do xê nghiãûp chuyãøn xuäúng. Nháûn haìng do xê nghiãûp chuyãøn xuäúng. Xê nghiãûp traí nåü tiãön haìng Chi phê do xê nghiãûp phán bäø xuäúng Caïc khoaín BHXH, BHYT, KPCÂ phaíi näüp vãö xê nghiãûp PHÁÖN II TÇNH HÇNH THÆÛC TÃÚ HAÛCH TOAÏN CAÏC NGHIÃÛP VUÛ THANH TOAÏN CÄNG NÅÜ TAÛI XÊ NGHIÃÛP A. KHAÏI QUAÏT CHUNG VÃÖ TÇNH HÇNH HOAÛT ÂÄÜNG VAÌ PHAÏT TRIÃØN CUÍA XÊ NGHIÃÛP: I. KHAÏI QUAÏT CHUNG: 1. Sæû hçnh thaình cuía xê nghiãûp: Xê nghiãûp hoaût âäüng theo quyãút âënh vaì giáúy pheïp: - Quyãút âënh thaình láûp säú 2223/GÂ/TCCB-LÂ ngaìy 13 thaïng 6 nàm 2001 cuía Chuí tëch Häüi âäöng Quaín trë Täøng Cäng ty Xáy dæûng Cäng trçnh Giao thäng 5. - Giáúy pheïp âàng kyï kinh doanh säú 3147 ngaìy 18 thaïng 6 nàm 2001 cuía Såí Kãú hoaûch vaì Âáöu tæ Thaình phäú Âaì Nàông. Tãn giao dëch quäúc tãú: “Industrial & Civil Enginccrring Enterprise Company 576” Tãn viãút tàõt: “INCENCO 576” * Truû såí chênh âàût taûi : Quáûn Haíi Cháu, Thaình phäú Âaì Nàông. Tiãön thán cuía xê nghiãûp xáy dæûng Dán duûng vaì Cäng nghiãûp 576 laì phoìng Xáy dæûng Dán duûng cuía Täøng Cäng ty Xáy dæûng Cäng trçnh Giao thäng 5. Trong thåìi kyì kinh tãú kãú hoaûch hoïa táûp trung, phoìng Xáy dæûng Dán duûng vaì Cäng nghiãûp, cå såí kyî thuáût haû táöng, khu cäng nghiãûp, cuûm dán cæ âäü thë...do Täøng Cäng ty Xáy dæûng Cäng trçnh Giao thäng 5 âaím nhiãûm thi cäng, thæûc hiãûn kãú hoaûch cuía Bäü xáy dæûng giao. Sau âaûi häüi âaûi biãøu cuía Âaíng cäüng saín Viãût Nam láön thæï 6 næåïc ta âäøi måïi quy chãú quaín lyï nãön kinh tãú, xoïa dáön cå chãú táûp trung bao cáúp trong hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh. Træåïc sæû thay âäøi måïi chung cuía âáút næåïc, Xê nghiãûp Xáy dæûng Cäng trçnh Giao thäng 5 cuîng dáön chuyãøn sang cå chãú haûch toaïn kinh tãú näüi bäü âãún caïc bäü pháûn trong cäng ty. Xuáút phaït tæì chuí træång âoï cuía laînh âaûo cäng ty, phoìng Xáy dæûng Dán duûng âæåüc chuyãøn ra laìm bäü pháûn saín xuáút tháût sæû kãø tæì nàm 1992 våïi sæû phaït triãøn cuía phoìng Xáy dæûng Dán duûng, theo âãö nghë cuía Täøng Cäng ty Xáy dæûng Cäng trçnh Giao thäng 5, ngaìy 13/6/2001 theo càn cæï cuía häüi âäöng quaín trë Täøng Cäng ty vãö viãûc thaình láûp Xê nghiãûp Xáy dæûng Dán duûng vaì Cäng nghiãûp 576 træûc thuäüc Täøng cäng ty, cäng ty laì âån vë thaình viãn, træûc thuäüc Täøng Cäng ty. Xê nghiãûp chëu sæû quaín lyï træûc tiãúp cuía Täøng cäng ty haûch toaïn kinh tãú phuû thuäüc vaìo Täøng Cäng ty, theo quyãút âënh säú 1590/QÂ/TCCB-LÂ ngaìy 21/6/1997 cuía Bäü træåíng Bäü giao thäng váûn taíi, quyãút âënh chæïc nàng nhiãûm vuû, quyãön haûn cuía Täøng Cäng ty Xáy dæûng Cäng trçnh Giao thäng 5. Xê nghiãûp âæåüc Täøng cäng ty giao väún, taìi saín, âæåüc tæû chuí vãö taìi chênh, âæåüc âàng kyï kinh doanh theo quy âënh cuía phaïp luáût hiãûn haình. Hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh cuía xê nghiãûp thæûc hiãûn âuïng theo phaïp luáût Nhaì næåïc vaì trong khuän khäø âiãöu lãû täø chæïc vaì hoaût âäüng cuía Täøng Cäng ty. 2. Quaï trçnh phaït triãøn cuía xê nghiãûp: Xê nghiãûp láûp kãú hoaûch saín xuáút kinh doanh ngàõn haûn vaì daìi haûn trçnh Täøng cäng ty tháøm duyãût, âäöng thåìi cán âäúi nàng læûc vaì yãu cáöu cuía thë træåìng täø khai thaïc täút tiãöm nàng vãö nguäön väún, váût tæ, taìi saín, thiãút bë cäng nhán lao âäüng cuía xê nghiãûp. Nhæîng cäng trçnh coï kyî thuáût phæïc taûp, cäng nghãû cao, æïng duûng khoa hoüc cäng nghãû måïi... vaì nhæîng cäng trçnh xáy dæûng, kinh doanh chuyãøn giao theo hçnh thæïc håüp âäöng B.O.T vaì B.T.O, BT trãn cå såí nhiãûm vuû saín xuáút kinh doanh âæåüc xaïc âënh, xê nghiãûp tæìng bæåïc âäøi måïi thiãút bë âáöu tæ chiãöu sáu, tàng nàng læûc saín xuáút aïp duûng cäng nghãû tiãn tiãún vaìo quaï trçnh saín xuáút kinh doanh, âaím baío viãûc laìm thæåìng xuyãn cho cäng nhán, lao âäüng âem laûi hiãûu quaí ngaìy caìng cao trong saín xuáút kinh doanh. Xê nghiãûp täø chæïc quy mä saín xuáút kinh doanh phuì håüp våïi khaí nàng quaín lyï vaì caûnh tranh âæåüc thë træåìng. Vãö taìi saín nhæîng cäng bäú vãö taìi chênh âaî âæåüc xaïc nháûn cuía cå quan tháøm quyãön kãø tæì ngaìy thaình láûp (ngaìy 13 thaïng 6 nàm 2001). Täøng säú taìi saín coï : 25.000.000.000. Taìi saín læu âäüng : 1.700.000.000. Ngán haìng giao dëch: Säú taìi khoaín: 73010169B taûi ngán haìng Âáöu tæ Phaït triãøn Thaình phäú Âaì Nàông. Täøng giaï trë tên duûng: 35 tyí VNÂ. Hiãûn nay xê nghiãûp coï täøng säú caïn bäü cäng nhán viãn laì 233 ngæåìi vaì coï nhiãöu maïy mcoï thiãút bë coï cháút læåüng cao âaïp æïng täút cho quaï trçnh xáy dæûng cå baín vaì kinh doanh måí räüng trãn thë træåìng. II. CHÆÏC NÀNG, NHIÃÛM VUÛ VAÌ ÂÀÛC ÂIÃØM KINH DOANH CUÍA XÊ NGHIÃÛP: 1. Chæïc nàng, nhiãûm vuû: Xê nghiãûp hoaût âäüng trãn lénh væûc xáy dæûng caïc cäng trçnh dán duûng vaì cäng nghiãûp, kinh doanh, xuáút nháûp kháøu, váût liãûu xáy dæûng, váût tæ thiãút bë phuûc vuû xáy dæûng dán duûng vaì cäng nghiãûp, theo nhiãûm vuû quy âënh taûi quyãút âënh thaình láûp xê nghiãûp; giáúy pheïp âàng kyï kinh doanh âæåüc cå quan tháøm quyãön cáúp; theo nhiãûm vuû âæåüc Täøng cäng ty giao. Xê nghiãûp coï caïc nhiãûm vuû chuí yãúu sau: - Âáöu tæ, xáy dæûng vaì kinh doanh caïc cäng trçnh dán duûng, cäng nghiãûp cå såí kyî thuáût haû táöng, khu cäng nghiãûp, cuûm dán cæ âä thë. - Xáy dæûng caïc cäng trçnh giao thäng thuíy låüi, thuíy âiãûn. - Saín xuáút, sæía chæîa caïc phæång tiãûn, thiãút bë chuyãn duìng trong xáy dæûng dán duûng vaì cäng nghiãûp. - Kinh doanh váût liãûu xáy dæûng, thiãút bë chuyãn duìng trong xáy dæûng dán duûng vaì cäng nghiãûp. Trong quaï trçnh hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh, tuìy thuäüc vaìo tênh cháút quy mä kinh doanh cuía xê nghiãûp, häüi âäöng quaín trë Täøng cäng ty seî xem xeït bäø sung thãm nhiãûm vuû cho phuì håüp våïi khaí nàng vaì yãu cáöu saín xuáút kinh doanh cuía xê nghiãûp. 2. Âàûc âiãøm hoaût âäüng kinh doanh cuía xê nghiãûp: Thäng qua viãûc âàng kyï vaì âæåüc sæû cháúp nháûn cuía cå quan laînh âaûo, xê nghiãûp khai thaïc måí räüng caïc cå såí saín xuáút kinh doanh, âàût vàn phoìng âaûi diãûn, vàn phoìng giao dëch åí caïc âëa baìn trong næåïc hoàûc åí næåïc ngoaìi, nhæng phaíi tuán thuí phaïp luáût, âæåüc chênh quyãön âëa phæång cháúp thuáûn, phuì håüp våïi luáûn chæïng kinh tãú. Täø chæïc saín xuáút kinh doanh phuû tråü âãø âaím baío thæûc hiãûn hiãûu quaí caïc chè tiãu phaïp lãûnh vaì ngaình kinh doanh xáy dæûng. III. CÅ CÁÚU TÄØ CHÆÏC XÊ NGHIÃÛP: 1. Cå cáúu täø chæïc quaín lyï cuía xê nghiãûp: Caïc doanh nghiãûp kinh doanh muäún âæåüc âæïng væîng vaì caûnh tranh trãn thë træåìng thç cáön phaíi täø chæïc cå cáúu quaín lyï sao cho væìa phuì håüp våïi quy mä kinh doanh, væìa thæûc hiãûn âæåüc chæïc nàng quaín lyï coï hiãûu quaí cao. Cuîng nhæ caïc xê nghiãûp khaïc, xê nghiãûp âæåüc täø chæïc bäü maïy phuì håüp våïi mä hçnh kinh doanh, nhàòm âãø baío täön väún kinh doanh vaì mang laûi thu nháûp cao cho xê nghiãûp. 2. Täø chæïc kinh doanh vaì âàûc âiãøm quy trçnh vãö cäng trçnh xáy dæûng åí xê nghiãûp: a. Täø chæïc kinh doanh åí xê nghiãûp: Nhæ âaî trçnh baìy trãn, quaï trçnh hoaût âäüng kinh doanh cuía xê nghiãûp âaî xáy dæûng nãn nhæîng cäng trçnh låïn nhæ: (Nhaì âiãöu haình Täøng cäng ty Xáy dæûng Cäng trçnh Giao thäng 5, Cäng ty Tæ váún Thiãút kãú 533, Khaïch saûn Thanh Thanh, âæåìng Nam Phæåïc Baìn Thaûch, âæåìng Tráön Quyï Caïp - Tam Kyì...) mäùi cäng trçnh xáy dæûng coï quy trçnh hoaût âäüng khaïc nhau, nhæîng xê nghiãûp âaî täø chæïc xáy dæûng thaình cäng âi vaìo hoaût âäüng täút. Så âäö täø chæïc kinh doanh nhæ sau: Ban giaïm âäúc Kãú hoaûch kinh doanh Kyî thuáût Kãú toaïn taìi vuû Vàn phoìng håüp taïc V. phoìng phêa nam XN Cå khê C.haìng Váût liãûu Âäüi xe maïy Âäüi XD säú I Âäüi XD säú II Âäüi XD säú III b. Âàûc âiãøm quy trçnh vãö cäng trçnh xáy dæûng: Xê nghiãûp täø chæïc kinh doanh hçnh thaình lãn caïc cäng trçnh, säúlæåüng cäng nhán xáy dæûng nhiãöu: mäüt tràm ngæåìi, maïy moïc phuûc vuû cho xáy dæûng âæåüc âáöu tæ nhiãöu âoïng vai troì quan troüng häù tråü cho lao âäüng. Mäüt säú cäng trçnh coï quy trçnh âån giaín nhæ: nhaì Tçnh Nghéa meû Viãût Nam Anh huìng, Chåü Tam An - Tam Kyì, chåü Âäng Haì. Maïy moïc goün nheû, thiãút kãú âån giaín. Bãn caûnh âoï mäüt säú cäng trçnh coï quy mä ráút phæïc taûp hån traíi qua nhiãöu giai âoaûn måïi hoaìn thaình, láúy cäng trçnh vê duû nhæ: âæåìng Muang Ngan âãún Nakhon, thuíy låüi Nàm Long, ph._.