Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại chi nhánh Công ty Cổ phần GALI

LỜI MỞ ĐẦU Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, doanh thu và lợi nhuận có ý nghĩa sống còn để quyết định sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Doanh thu là nguồn vốn để doanh nghiệp có thể trang trải chi phí và mở rộng quy mô. Để có được uy tín trên thị trường thì doanh thu của doanh nghiệp là yếu tố quyết định. Lợi nhuận càng cào thì doanh nghiệp hoạt động càng có hiệu quả và khả năng đóng góp cho nhà nước sẽ tăng lên. Như vậy, rõ ràng lợi nhuận là mục tiêu số một đối với mọi doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường. Một doanh nghiệp ra đời, hoạt động nhằm mục tiêu trước mắt và lâu dài của họ, tốc độ phát triển nhanh hay chậm cho ta cái nhìn tổng thể về sức sống hiện tại và tiềm năng trong tương lai của doanh nghiệp đó. Hiệu quả sản xuất kinh doanh không tự nhiên có, nó là kết quả của sự phối kết hợp của một hệ thống các yếu xuất phát từ chính doanh nghiệp và có sự tác động từ môi trường bên ngoài. Do đó để không ngừng nâng cao doanh thu và lợi nhuận, các doanh nghiệp phải áp dụng các công cụ quản lý kinh tế khác nhau. Một trong số công cụ đắc lực ấy là công tác kế toán nói chung và công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh giúp cho doanh nghiệp cố được thông tin chính xác, kịp thời từ đó giúp cho doanh nghiệp phân tích, đánh giá chính xác tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp mình và có thể lựa chọn phương án kinh doanh, đầu tư có lợi nhất góp phần vào sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp trong tương lai. Nhận thức được tầm quan trọng trên công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp mà trong quá trình thực tập tại chi nhánh công ty Cổ phần GALi, em đã chọn đề tài làm chuyên đề luận văn là “ Tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh tại chi nhánh công ty Cổ phần GALi”. Môc tiªu cña chuyªn ®Ò tµi lµ vËn dông lý luËn h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ kiÐn thøc ®· ®­îc häc ë tr­êng vµo nhu cÇu thùc tiÔn vÒ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i Chi nh¸nh. Tõ ®ã ph©n tÝch nh÷ng ®iÒu cßn tån t¹i, nh»m gãp mét phÇn nhá vµo c«ng viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ thùc tËp. Trong chuyªn ®Ò nµy em sÏ tËp trung ®¸nh gi¸ t×nh h×nh chung ë ®¬n vÞ thùc tËp vÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ kÕ to¸n, ph©n tÝch quy tr×nh kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ë ®¬n vÞ vµ ph­¬ng h­íng, biÖn ph¸p gi¶i quyÕt cña vÊn ®Ò thùc tÕ cßn tån t¹i. Chuyªn ®Ò sÏ ®­îc thiÕt kÕ thµnh 3 phÇn chÝnh ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn: Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i c¸c Doanh nghiÖp Th­¬ng m¹i. Ch­¬ng II: T×nh h×nh thùc tÕ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ë Chi nh¸nh C«ng ty Cæ phÇn Gali t¹i Hµ Néi. Ch­¬ng III: Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn C«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ë Chi nh¸nh C«ng ty Cæ phÇn Gali t¹i Hµ Néi. Do thời gian thực tập có hạn, chưa có điều kiện tiếp xúc nhiều với thực tế nên bài luận văn này không tránh khỏi những khiếm khuyết nhất định. Em rất mong nhận được ý kiến đóng góp của thầy cô và các chÞ trong phòng kế toán để bài chuyªn ®Ò này của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! Ch­¬ng I : lý luËn CHUNG VỀ c«ng t¸c KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG TRONG CAC DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI 1.1/ Khái niệm và ý nghĩa của kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng 1.1.1/ Khái niệm về bán hàng và xác định kết quả bán hàng Bán hàng là khâu cuối cùng trong quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp thương mại. Thực hiện nghiệp vụ này, vốn của doanh nghiệp thương mại được chuyển từ hình thái vật là hàng hoá sang hình thái tiền tệ. Bán hàng là một mắt xích rất quan trọng trong chu kỳ vận động của hàng hoá. Trong các loại hình doanh nghiệp nói chung hay trong các doanh nghiệp thương mại nói riêng thì bán hàng là cơ sở để xác định kết quả kinh doanh và ngược lại xác định kết quả kinh doanh là chỉ tiêu quan trọng đối với mỗi doanh nghiệp vì có xác định được doanh thu bán hàng thì mới có thể bù đắp được mọi chi phí bỏ ra trong quá trình kinh doanh, thu được lợi nhuận tối đa mà vẫn được khách hàng chấp nhận. Như vậy bán hàng ( tiêu thụ) là thực hiện mục đích sản xuất kinh doanh từ sản xuất ra sản phẩm đến tiêu thụ sản phẩm, sản phẩm được đưa ra từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ ( bán hàng). Bán hàng là khâu lưu thông hàng hoá, là cầu nối trung gian giữa một bên sản xuất, phân phối một bên là tiêu dùng. Đặc biệt trong nền kinh tế thị trường thì tiêu thụ (bán hàng) được hiểu theo nghĩa rộng hơn đó là quá trình kinh tế bao gồm nhiều khâu từ việc nghiên cứu thị trường, xác định nhu cầu khách hàng, tổ chức mua hàng và xuất bán theo yêu cầu của khách hàng nhằm mục đích đạt hiệu quả kinh tế cao nhất. 1.1.2/ Ý nghĩa của kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, việc tiêu thụ sản phẩm, hàng hoá có ý nghĩa rất quan trọng, nó đảm bảo cho quá trình sản xuất ra liên tục, là điều kiện tồn tại và phát triển cho doanh nghiệp. Tiêu thụ sản phẩm, hàng hoá trở thành căn cứ quan trọng để doanh nghiệp lập kế hoạch sản xuất kinh doanh hợp lý về thời gian, số lượng, tìm cách phát huy thế mạnh và hạn chế những điểm yếu của mình. Như vậy, bán hàng là điểm mấu chốt giúp cho doanh nghiệp có thể duy trì và phát triển được hay không. Kế toán là một công cụ quản lý có hiệu lực nhất trong hệ thống các công cụ quản lý. Có nhiệm vụ thu nhận, xử lý, cung cấp toàn bộ thông tin về hoạt động kinh tế tài chính giúp cho nhà quản lý đưa ra được những phương án kinh doanh tối ưu. Kết quả và hiệu quả kinh doanh là vấn đề họ phải quan tâm hàng đầu. Doanh nghiệp không thể phát triển được nếu kết quả kinh doanh thấp. Vì vây, việc tổ chức công tác kế toán bán hàng, kế toán xác định kết quả bán hàng một cách khoa học, hợp lý và phù hợp với điều kiện cụ thể của doanh nghiệp ý nghĩa rất quan trọng trong việc quyết định sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. ba chỉ tiêu mà tất cả các doanh nghiệp đặc biệt quan tâm là: + Doanh thu + Chi phí + Lợi nhuận Tăng doanh thu, giảm chi phí là một trong những yêu cầu cơ bản, bức xúc của tất cả các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế. Việc bán hàng và xác định kết quả bán hàng có mối liên hệ trực tiếp đến lợi nhuận của doanh nghiệp. 1.1.3/ NhiÖm vô cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng Trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i hµng ho¸ lµ tµi s¶n chñ yÕu vµ biÕn ®éng nhÊt, vèn hµng ho¸ chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng sè vèn l­u ®éng còng nh­ toµn bé vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp cho nªn kÕ to¸n hµng ho¸ lµ kh©u quan träng ®ång thêi nghiÖp vô tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô quyÕt ®Þnh sù sèng cßn ®èi víi mçi doanh nghiÖp. Do tÝnh chÊt quan träng cña tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng nh­ vËy ®ßi hái kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ph¶i thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau: - Ph¶n ¸nh víi gi¸m ®èc t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kinh tÕ vÒ b¸n hµn vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng nh­ møc b¸n ra, doanh thu b¸n hµng quan träng lµ l·i thuÇn vµ ho¹t ®éng b¸n hµng. - Ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, kÞp thêi chi tiÕt sù biÕn ®éng cña hµng ho¸ ë tÊt c¶ c¸c tr¹ng th¸i. Hµng ®i ®­êng, hµng trong kho, trong quÇy, hµng gia c«ng chÕ biÕn, hµng göi ®¹i lý.... nh»m ®¶m b¶o an toµn cho hµng ho¸. - Ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi doanh thu b¸n hµng ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶, ®¶m b¶o thu ®ñ vµ kÞp thêi tiÒn b¸n hµng ®Ó tr¸nh bÞ chiÕm dông vèn. - Ph¶n ¸nh víi gi¸m ®èc t×nh h×nh thùc hiÖn kÕt qu¶ tiªu thô, cung cÊp sè liÖu, lËp quyÕt to¸n ®Çy ®ñ, kÞp thêi ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng hiÖu qu¶ tiªu thô còng nh­ thùc hiÖn nghÜa vô víi Nhµ n­íc. §Ó thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô trªn kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cÇn chó ý c¸c ®iÓm sau: + X¸c ®Þnh ®óng thêi ®iÓm b¸n hµng ®Ó kÞp thêi b¸o c¸o b¸n hµng vµ ph¶n ¸nh doanh thu. B¸o c¸o th­êng xuyªn kÞp thêi t×nh h×nh b¸n hµng vµ thanh to¸n víi kh¸ch hµng chi tiÕt theo tõng lo¹i hîp ®ång kinh tÕ ... nh»m gi¸m s¸t chÆt chÏ hµng ho¸ b¸n ra, ®«n ®èc viÖc nép tiÒn b¸n hµng vµo quü. + Tæ chøc hÖ thèng chøng tõ ban ®Çu vµ tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ hîp lý. C¸c chøng tõ ban ®Çu ph¶i ®Çy ®ñ, hîp ph¸p, lu©n chuyÓn khoa häc, hîp lý, tr¸nh trïng lÆp, bá sãt. + X¸c ®Þnh ®óng vµ tËp hîp ®ñ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh trong kú. Ph©n bæ chÝnh x¸c sè chi phÝ cho hµng tiªu thô. 1.2/ Nội dung của kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng 1.2.1/ Kế toán doanh thu bán hàng 1.2.1.1/ Khái niệm về doanh thu bán hàng Doanh thu bán hàng là tổng giá trị được thực hiện do việc bán hàng hoá, sản phẩm, cung cấp dịch vụ cho khách hàng. Tổng doanh thu bán hàng là số tiền ghi trên hoá đơn bán hàng, trên hợp đồng cung cấp dịch vụ. 1.2.1.2/ Thời điểm ghi nhận doanh thu bán hàng Doanh thu bán hàng được ghi nhận khi thoả mãn các điều kiện sau : +Doanh thu đã chuyển giao phần lớn lợi ích và rủi ro gắn liền với quyền sở hưu của sản phẩm hàng hoá cho người +Doanh nghiệp không còn nắm giữ về sản phẩm hàng hoá như một người sở hữu sản phẩm hàng hoá hoặc quyền kiểm soát hàng hoá này. + Doanh nghiệp chắc chắn thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng + Doanh thu phải được xác định một cách chắc chắn. + Phải xác định được một cách riêng biệt cụ thể các chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng. Doanh thu bán hàng của doanh nghiệp được phân loại thành doanh thu bán hàng ra ngoài doanh thu nội bộ. Đối với doanh nghiệp, doanh thu bán hàng là nguồn thu chủ yếu được xác định như sau: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ (của từng loại hàng hoá) = Khối lượng hàng hoá dịch vụ được coi là đã tiêu thụ ( của từng loại hàng hoá) x Giá bán của hàng hoá, dịch vụ hàng hoá đó Để xác định được kết quả bán hàng ta cần tính được doanh thu thuần: Doanh thu thuần về bán hàng: là số chênh lệch giữa tổng số doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ với các khoản giảm trừ doanh thu. Doanh thu thuần về bán hàng = Doanh thu bán hàng - Các khoản giảm trừ doanh thu Các khoản giảm trừ doanh thu Các khoản giảm trừ doanh thu bao gồm : Chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, giá trị hàng bán bị trả lại, thuế tiêu thu đặc biệt, thuế xuất khẩu và thuết GTGT nộp theo phương pháp trực tiếp. + Chiết khấu thương mại : Là khoản tiền mà doanh nghiệp bán giảm trừ cho khách hàng khi mua hàng với số lượng lớn theo thoả thuận về chiết khấu thương mại đã ghi trên hợp đồng kinh tế hoặc biên bản cam kết giữa hai bên. + Giảm giá hàng bán : Là số tiền mà doanh nghiệp bán giảm trừ cho khách hàng trên giá bán đã thoả thuận do hàng bán kém phẩm chất, không đúng quy cách, thời hạn đã được quy định trong hợp đồng kinh tế + Doanh thu hàng bán bị trả lại : Là trị giá tính theo giá thanh toán của số hàng đã bị khách hàng trả lại do vi phạm các điều kiện đã cam kết trong hợp đồng kinh tế như phẩm chất, sai quy cách, chung loại… + Thuế tiêu thu đặc biệt, thuế xuất khẩu, thuế GTGT nộp theo phương pháp trực tiếp : là số thuế cho hàng hoá chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, chịu thuế xuất khẩu, chịu thuế GTGT mà doanh nghiệp đã áp dụng phương pháp tính thuế thoa phương pháp trực tiếp. 1.2.1.3/ Phương pháp xác định doanh thu bán hàng Tuỳ theo phương pháp tính thuế GTGT của từng doanh nghiệp mà doanh thu bán hàng được xác định như sau: Đối với doanh nghiệp tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thì doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ không bao gồm thuế GTGT. Đối với doanh nghiệp kinh doanh hàng hoá thuộc diện chịu thuế GTGT mà doanh nghiệp su dụng phương pháp tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp thì doanh thu bán hàng hoá, cung cấp dịch vụ bao gồm cả thuế GTGT. 1.2.1.4/ Chứng từ kế toán sử dụng Để phục vụ cho kế toán doanh thu bán hàng, tuỳ theo các thức bán hàng mà kế toán cần phải sử dụng các chứng từ sau: Hoá đơn GTGT, hoá đơn bán hàng, hoá đơn bán hàng kiêm phiếu xuất kho, phiếu nhập kho, hoá đơn bán hàng giao thẳng. Phiếu thu tiền mặt, giấy báo Có của ngân hàng Giấy nộp tiền của nhân viên bán hàng. Bảng kê bán lẻ hàng hoá. Báo có bán hàng Các chứng từ liên quan khác. 1.2.1.5/ Tài khoản kế toán sử dụng Dựa vào hệ thống tài khoản kế toán do Bộ Tài Chính ban hành thì tuỳ thuộc từng loại hình và quy mô doanh nghiệp mà doanh nghiệp lựa chọn sử dụng các khoản cho phù hợp với doanh nghiệp mình. Để theo dõi, phản ánh doanh thu bán hàng trong kỳ, kế toán sử dụng các tài khoản sau : TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ Nội dung : Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán của hoạt động sản xuất kinh doanh từ giao dịch và các nghiệp vụ sau: + Bán hàng : bán sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra, bán hàng hoá mua vào và bán bất động sản đầu tư. + Cung cấp dịch vụ :Thực hiện công việc đã thoả mãn theo hợp đồng trong một kỳ, hoặc nhiều kỳ kế toán, như cung cấp dịch vụ vận tải, du lịch, cho thuê TSCĐ theo phương pháp cho thuê hoạt động. Tài khoản 511 cuối kỳ không có số dư. Nguyên tắc hạch toán: Kế toán chỉ phản ánh vào tài khoản 511 doanh thu của khối lượng sản phẩm, hàng hoá đã bán, dịch vụ đã cung cấp được xác định là tiêu thụ trong kỳ không phân biệt doanh thu đã thu tiền hay sẽ được thu tiền. Giá bán đơn vị hàng hoá dùng làm căn cứ tính doanh thu thực hiện trong kỳ hạch toán là giá bán thực tế, là giá ghi trong hoá đơn bán hàng và các chứng từ có liên quan đến bán hàng. Không hạch toán vào tài khoản này trong các trường hợp sau: + Trị giá hàng hoá, vật tư, bán thành phẩm xuất giao cho bên ngoài gia công chế biến. + Trị giá sản phẩm, bán thành phẩm, dịch vụ, cung cấp giữa các đơn vị thành viên trong một công ty, tổng công ty hạch toán toàn ngành( sản phẩm, bán thành phẩm, dịch vụ tiêu thụ nội bộ). + Số tiền thu được về nhượng bán, thanh lý TSCĐ. + Trị giá sản phẩm, hàng hoá đang gửi bán, dịch vụ hoàn thành đã cung cấp cho khách hàng nhưng chưa được người mua chấp nhận thanh toán. + Trị giá hàng gửi bán theo phương thức gửi bán đại lý, ký gửi( chưa được xác định là tiêu thụ). + Các khoản thu nhập khác không được coi là doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ Tài khoản 511 có 5 tài khoản cấp 2 Tài khoản 5111- Doanh thu bán hàng hoá Tài khoản 5112 – Doanh thu bán thành phẩm; Tài khoản 5113- Doanh thu cung cấp dịch vụ; Tài khoản 5114 – Doanh thu trợ cấp, trợ giá; Tài khoản 5117 – Doanh thu kinh doanh bất động sản đầu tư. Tài khoản 512 – Doanh thu nội bộ: Nội dung: Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu của số sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ tiêu thụ nội bộ doanh nghiệp. Doanh thu tiêu thụ nội bộ là lợi ích kinh tế thu được từ việc bán hàng hoá, sản phẩm, cung cấp dịch vụ nội bộ giữa các đơn vị thuộc hạch toán phụ thuộc trong cùng một công ty, Tổng công ty tính theo giá bán nội bô. Tài khoản 512 không có số dư cuối kỳ Tài khoản này bao gồm 3 tài khoản cấp 2: Tài khoản 5121 – Doanh thu bán hàng hoá Tài khoản 5122 – Doanh thu bán thành phẩm Tài khoản 5123 – Doanh thu cung cấp dịch vụ Tài khoản 531 – Hàng bán bị trả lại: Nội dung : Tài khoản này dùng để phản ánh số tiền theo giá bán hàng hoá, sản phẩm dịch vụ đã tiêu thụ bị khách hàng trả lại do không đúng quy cách, phẩm chất hoặc do vi phạm cam kết trong hợp đông. Tài khoản 531 cuối kỳ không có số dư. Tài khoản 532 - Giảm giá hàng bán Nội dung : Tài khoản này dùng để phản ánh khoản giảm giá hàng bán thực tế phát sinh và việc xử lý khoản giảm giá hàng bán trong kỳ kế toán. Tài khoản 532 cuối kỳ không có số dư. Tài khoản 521 - Chiết khấu thương mại: Nội dung : Tài khoản này dùng để phản ánh khoản chiết khấu thương mại mà doanh nghiệp đã giảm trừ, hoặc đã thanh toán cho người mua hàng do việc người mua hàng đã mua hàng( sản phẩm,hàng hoá,dịch vụ) với khối lượng lớn và theo thoả thuận bên bán sẽ giành cho bên mua một khoản chiết khấu thương mại. (Đã ghi trên hợp đồng kinh tế mua bán hoặc cam kết mua bán hàng). Tài khoản 521 cuối kỳ không có số dư. 1.2.1.6/ Phương pháp kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ Phương pháp bán hàng trực tiếp: Bán hàng trực tiếp : là phương pháp giao hàng cho người mua trực tiếp tại kho ( hay trực tiếp tại các phân xưởng không qua kho) của doanh nghiệp. Số hàng này khi bàn giao cho bên khách hàng được chính thức coi là tiêu thụ và người bán mất quyền sở hữu về số hàng này. Người mua thanh toán hay chấp nhận thanh toán số hàng mà người đã giao. Sơ đồ kế toán b¸n hàng theo phương pháp trực tiếp: Xem sơ đồ số 01 Phương pháp bán hàng đại lý, ký gửi: Bán hàng đại lý , ký gửi: là phương pháp mà bên chủ hàng ( gọi là bên giao đại lý) xuất hàng giao cho bên nhận đại lý, ký gửi (gọi là bên đại lý) để bán. Bên đại lý sẽ được hưởng thù lao đại lý dưới hình thức hoa hồng hoặc chênh lệch giá. Theo luật thuế GTGT, nếu bên nhận đại lý bán hàng theo đúng giá do bên giao đại lý quy định thì toàn bộ thuế GTGT sẽ do chủ hàng chịu, bên đại lý không phải nộp thuế GTGT trên phần hoa hồng được hưởng. Ngược lại,nếu bên đại lý hưởng chênh lẹch giá thì bên đại lý sẽ phải chịu thuế GTGT tính trên phần giá trị tăng thêm này, bên chủ hàng chỉ chịu thuế GTGT trong phạm vi doanh thu của mình Sơ đồ kế toán bán hàng theo phương thức bán hàng đại lý, ký gửi tại đơn vị giao đại lý: ( Xem sơ đồ số 02) Sơ đồ kế toán bán hàng theo phương thức bán hàng đại lý, ký gửi tại đơn vị đại lý : (Xem sơ đồ số 03) Phương thức bán hàng trả góp: Bán hàng trả góp: là phương thức bán hàng thu tiền nhiều lần. người mua sẽ thanh toán lần đầu ngay tại thời điểm mua. Số tiền còn lại người mua chấp nhận trả dần ở các kỳ tiếp theo và phải chịu một tỷ lệ lãi suất nhất định theo sự thoả thuận của hai bên. Theo phương thức này, về mặt hạch toán, khi giao hàng cho người mua thì lượng hàng hoá chuyển giao được coi là tiêu thụ. Về thực chất, chỉ khi nào người mua thanh toán hết tiền hàng thì doanh nghiệp mới mất quyền sở hữu hàng hoá. Sơ đồ kế toán bán hàng theo phương thức bán hàng trả góp: (Xem sơ đồ số 04) Phương thức hàng đổi hàng: Hàng đổi hàng : là phương thức tiêu thụ trong đó người bán đem sản phẩm, vật tư hàng hoá của mình để đổi lấy vật tư, hàng hoá của người mua. Giá trao đổi là giá bán của vật tư hàng hoá trên thị trương. Sơ đồ kế toán bán hàng theo phương thức hàng đổi hàng : (Xem sơ đồ số 05) 1.2.2/ Kế toán giá vốn hàng bán 1.2.2.1/ Khái niệm về giá vốn hàng Giá vốn hàng bán là giá trị của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã tiêu thụ trong kỳ. Đối với doanh nghiệp thương mại thì giá vốn hàng bán là số tiền thực tế mà doanh nghiệp đã bỏ ra để có được số hàng hoá đó, nó bao gồm trị giá mua thực tế và chi phí mua hàng xuất bán Trị giá vốn của hàng bán ra trong kỳ = trị giá của hàng bán ra trong kỳ + Chi phí thu mua phân bổ cho hàng bán ra trong kỳ 1.2.2.2/ Phương pháp x¸c ®Þnh giá b¸n * KÕ to¸n Theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn Hàng hoá được nhập từ nhiều nguồn khác nhau, ở thời điểm khác nhau vì vậy khi xuất kho cần tính trị giá xuất kho thực tế của hàng hoá đó. Tuỳ thuộc vào từng doanh nghiệp mà các doanh nghiệp có thể lựa chọn của phương pháp khác sau: + Tính theo giá thực tế tồn đầu kỳ: Theo phương pháp này giá thực tế hàng hoá xuất kho là đơn giá thực tế hàng hoá tồn đầu kỳ. Trị giá thực tế hàng hoá xuất kho = Số lượng hàng hoá xuất kho x Đơn giá thực tế hàng hoá tồn đầu kỳ + Tính theo giá thực tế bình quân gia quyền: Theo phương pháp này thì giá thực tế hàng hoá xuất kho cũng được căn cứ vào số lượng xuất kho trong kỳ và đơn giá thực tế bình quân. Trị giá thực tế hàng xuất kho = Số lượng hàng hoá xuất kho x Đơn giá thực tế bình quân Trị giá thực tế hàng hoá tồn đầu kỳ + Trị giá thực tế hàng hoá nhập trong kỳ Số lượng thực tế hàng hoá tồn đầu kỳ + Số lượng hàng hoá nhập trong kỳ = Đơn giá bình quân cả kỳ dự trữ Trong đó : Phương pháp này tính giá thực tế bình quân của toán bộ số hàng tồn đầu kỳ và số hàng nhập trong kỳ. + Tính theo phương pháp nhập trước, xuất trước:Theo phương pháp này trước hết ta phải xác định được đơn giá thực tế nhập kho của từng lần nhập và giả thiết rằng hàng rào nhập kho trước thì xuất trước Ở phương pháp này người ta tính giá thực tế xuất kho theo nguyên tắc tính theo đơn gái thực tế nhập trước đối với lượng hàng xuất kho theo nguyên tắc tính theo đơn giá thực tế nhập trước đối với lượng hàng xuất kho thuộc lần nhập trước, số còn lại được tính theo đơn giá thực tế lần nhập tiếp theo. + Tính theo phương pháp nhập sau, xuất trước: Theo phương pháp này ta phải xác định được đơn giá thực tế của từng lần nhập kho và giả thiết rằng hàng nào nhập kho sau thì xuất trước. Căn cứ vào số lượng xuất kho để tính giá thực tế xuất kho theo nguyên tắc: tính theo đơn giá của lần nhập sau cùng, số còn lại được tính theo đơn giá thực tế của các lần nhập trước đó. + Tính theo giá thực tế đích danh: Theo phương pháp này đòi hỏi doanh nghiệp phải quản lý theo dõi hàng hoá theo từng lô hàng, khi xuất hàng hoá thuộc lô hàng nào căn cứ vào số lượng xuất kho và đơn giá nhập kho( mua) thực tế của lô hàng đó để tính giá trị thực tế xuất kho. * KÕ to¸n theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú TrÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt b¸n trong kú = TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña hµng ho¸ tån kho ®Çu ky + TrÞ gi¸ vèn TT cña HH göi b¸n ch­a X§ TT dky + TrÞ gi¸ vèn TT cña HH NK trong kú - TrÞ gi¸ vèn TT cña HH tån kho CK - TrÞ gi¸ vèn TT HH ch­a ®c XD TT CKy 1.2.2.3/ Chứng từ kế toán sử dụng + Phiếu nhập kho + Phiếu xuất kho. 1.2.2.4/ Tài khoản kế toán sử dụng Để phản ánh trị gái vốn hàng bán ra và việc kết chuyển trị giá vốn hàng bán để xác định kết quả bán hàng, kế toán sử dụng Tài khoản 632 “ Giá vốn hàng bán”. Tài khoản 632 có kết cấu như sau: Tài khoản 632 cuối kỳ không có số dư. Ngoài ra còn sử dụng các tài khoản liên quan khác như : Tài khoản 152,157,911. 1.2.2.5/ Trình tự kế toán giá vốn hàng bán + Sơ đồ kế toán giá vốn hàng bán theo phương pháp kê khai thường xuyên (Xem sơ đồ sô 06) +Sơ đồ kế toán giá vốn hàng bán theo phương pháp kiểm kê định kỳ: (Xem sơ đồ số 07) 1.2.3/ Kế toán chi phí bán hàng 1.2.3.1/ Khái niệm về chi phí bán hàng Chi phí bán hàng : là những khoản chi phí doanh nghiệp bỏ ra có liên quan đến hoạt động tiêu thụ sản phẩm, hàng hoá trong kỳ, là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ hao phí về lao động sống và lao động vật hoá cần thiết để phục vụ quá trình bán hàng như : chi phí nhân viên bán hàng, chi phí dụng cụ bán hàng, hoa hồng cho các đại lý, quảng cáo sản phẩm, bảo hành, khấu hao TSCĐ dùng cho việc bán hàng và các chi phí dịch vụ mua ngoài khác. 1.2.3.2 Chứng từ kế toán sử dụng + Phiếu chi + Phiếu xuất kho, các hợp đồng dịch vụ mua ngoài. 1.2.3.3/ Tài khoản kế toán sử dụng Để phản ánh chi phí bán hàng kế toán sử dụngTk 641 “chi phí bán hàng”. Tài khoản này dùng để phản ánh các khoản chi phí thực tế phát sinh trong quá trình tiêu thụ sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ. Tài khoản 641 được mở thành 7 tài khoản cấp 2. Tài khoản 641 có kết cấu như sau: Tài khoản 641: Cuối kỳ không có số dư. Tài khoản 641 – Chi phí bán hàng, có 7 tài khoản cấp 2: Tài khoản 6411 : Chi phí nhân viên; Tài khoản 6412 : Chi phí vật liệu, bao bì; Tài khoản 6413 : Chi phí đồ dùng, dụng cụ; Tài khoản 6414: Chi phí khấu hao TSCĐ Tài khoản 6415: Chi phí bảo hành; Tài khoản 6416: Chi phí dịch vụ mua ngoài Tài khoản 6417: Chi phí bằng tiền khác 1.2.3.4/ Trình tự hạch toán chi phí bán hàng : (Xem sơ đồ số 08) 1.2.4/ Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp 1.2.4.1/ Khái niệm chi phí quản lý doanh nghiệp Chi phí quản lý doanh nghiệp: Là những chi phí phát sinh có liên quan đến quản lý chung của toàn doanh nghiệp. Theo quy định của bộ tài chính thì chi phí quản lý doanh nghiệp bao gồm: Chi phí nhân viên quản lý, chi phí vật liệu quản lý, chi phí đồ dùng văn phòng, chi phí khấu hao TSCĐ dùng cho công tác quản lý chung của doanh nghiệp, các khoản thuế, phí và lệ phí, bảo hiểm, chi phí dự phòng, chi phí dịch vụ mua ngoài và các tài khoản chi phí khác bằng tiền. 1.2.4.2/ Tài khoản kế toán sử dụng Để phản ánh chi phí quản lý doanh nghiệp, kế toán sử dung Tài khoản 642 “ Chi phí quản lý doanh nghiệp”. Tài khoản này phản ánh tổng hợp và kết chuyển chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí hành chính và chi phí chung liên quan đến hoạt động của cả doanh nghiệp. Tài khoản 642 có kết cấu như sau: Tài khoản 642: Cuối kỳ không có số dư. Tài khoản 642- Chi phí quản lý doanh nghiệp, có 8 tài khoản cấp 2: Tài khoản 6421: Chi phí nhân viên quản lý; Tài khoản 6422: Chi phí vật liệu quản lý; Tài khoản 6423: Chi phí đồ dùng văn phòng; Tài khoản 6424: Chi phí khấu hao TSCĐ; Tài khoản 6425: Thuế, phí và lệ phí; Tài khoản 6426 : Chi phí dự phòng; Tài khoản 6427 : Chi phí dịch vụ mua ngoài; Tài khoản 6428: Chi phí bằng tiền khác; 1.2.4.3/ Trình tự hạch toán chi phí quản lý doanh nghiệp : (Xem sơ đồ số 09) 1.2.5/ Kế toán xác định kết quả bán hàng 1.2.5.1/ Khái niệm về kết quả bán hàng Kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh: là số chênh lệch giữa doanh thu thuần và trị giá vốn hàng bán( gồm cả sản phẩm, hàng hoá, bất động sản đầu tư và dịch vụ, giá thành sản xuất của sản phẩm xây lắp, chi phí liên quan đến hoạt động kinh doanh bất động sản đầu tư như: Chi phí khấu hao, chi phí sửa chữa, nâng cấp, chi phí cho thuê hoạt động, chi phí thanh lý, nhượng bán bất động sản đầu tư), chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp. 1.2.5.2/ Tài khoản sử dụng Kế toán sử dụng Tài khoản 911 “xác định kết quả bán hàng” để xác định toàn bộ kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.Tk 911 có kết cấu như sau: Tài khoản 911 cuối kỳ không có số dư Để xác định kết quả kinh doanh, kế toán còn sử dụng Tài khoản 421 “ Lãi chưa phân phối”. Tài khoản 421 có kết cấu như sau: Bên nợ: - kết chuyển lỗ. Bên có :- kết chuyển lãi. 1.2.5.3/ Trình tự hạch toán xác định kết quả bán hàng + Theo phương pháp kiểm kê định kỳ và đơn vị áp dụng phương pháp khấu trừ (Xem sơ đồ số 10,11) 1.3/ HÖ Thèng sæ kÕ to¸n sö dông trong kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ theo h×nh thøc “NhËt Ký Chung” Sæ nhËt ký chung (MÉu sè: S03a-DN) Sæ nhËt ký thu tiÒn (MÉu sè: S03a1-DN) Sæ nhËt ký chi tiÒn (MÉu sè: S03a2-DN) Sæ nhËt ký mua hµng (MÉu sè: S03a3-DN) Sæ nhËt ký b¸n hµng: (MÉu sè: S03a4-DN Sæ c¸i: 111, 421, 156, 511, 632 ,641, 642, 911.. (MÉu sè: S03b-DN Sæ kho (MÉu sè: S12-DN) Sæ chi tiÕt b¸n hµng (MÉu sè: S35-DN) Sæ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh (MÉu sè: S36-DN) - B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh (MÉu sè: S03-DN) - Sæ chi tiÕt hµng ho¸ (MÉu sè S10-DN) - B¶ng tæng hîp chi tiÕt hµng ho¸ (MÉu sè S11-DN) - Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi nguêi mua (ng­êi b¸n) (MÉu sè S31-DN) - Sæ chi tiÕt c¸c tµi kho¶n (MÉu sè S38-DN) - Sæ chi tiÕt kh¸c theo yªu cÇu qu¶n lý cña DN .. Ch­¬ng II: t×nh h×nh thùc tÕ VỀ c«ng t¸c TỔ CHỨC CÔNG TÁC KÕ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG TẠI CHI NHÁNH CÔNG TY CỔ PHẦN gali 2.1/ Khái quát chung về Công ty Cổ phần gali 2.1.1/ Khái quát quá trình hình thành và phát triển công ty Cổ phần GALI Công ty cổ phần GALI là nhà nhập khẩu, l¾p r¸p vµ kinh doanh c¸c thiÕt bÞ, s¶n phÈm ®iÖn gia dông, ®å dïng trong nhµ bÕp, c¸c mÆt hµng ®iÖn tö ®iÖn l¹nh, thiÕt bÞ v¨n phßng, kim khÝ ®iÖn m¸y. C«ng Ty liªn tôc ®Èy m¹nh ph¸t triÓn vµ tù hµo trë thµnh nhµ ph©n phèi chÝnh thøc vµ ®éc quyÒn c¸c s¶n phÈm mang th­¬ng hiªu GaLi Electric t¹i ViÖt Nam (®¹t tiªu chuÈn theo c«ng nghÖ NhËt B¶n). HiÖn nay s¶n phÈm GALI ®· cã mÆt trªn toµn quèc, víi 43 chñng lo¹i s¶n phÈm, 194 mÉu m· c¸c lo¹i ®­îc chia theo tõng nhãm hµng dµnh cho tõng cÊp nh­ nhãm hµng b×nh d©n, trung cÊp vµ cao cÊp. Công ty cổ phần GALI tiÒn th©n lµ C«ng ty TNHH-TM H¶i TriÒu-chuyªn mua b¸n c¸c mÆt hµng may mÆc, s¶n phÈm b»ng da, kim khÝ ®iÖn m¸y, ®iÖn tö, hµng gia dông- được thành lập vào th¸ng 11 năm 1999 cã trô së chÝnh t¹i 426 Hai Bµ Tr­ng, Ph­êng T©n §Þnh, QuËn 1, Thµnh Phè Hå ChÝ Minh. Trªn nÒn t¶ng ®ã ngay 01 th¸ng 12 n¨m 2004 C«ng Ty Cæ PhÇn GaLi ®­îc thµnh lËp, to¹ l¹c t¹i 170 - 172 Phan XÝch Long, Ph­êng 2, QuËn Phó NhuËn, Thµnh Phè Hå ChÝ Minh theo giấy phép số 3649/ GP/ TLDN do Uỷ ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cấp. Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 4103002914 do sở kế hoạch đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh cấp. Trụ sở chính công ty : 170-172 Phan XÝch Long P2, Q Phó NhuËn, TP. HCM ĐT: 08- 5170088 Fax : 08-5172425 Mã số thuế : 0303575303 Những năm đầu thành lập, công ty hoạt động với quy mô nhở. Nhờ chú trọng đầu tư nghiên cứu thị trường, c¸c mÆt hµng kinh doanh của công ty đáp ứng được nhu cầu, thị hiếu khách hàng và được người tiêu dùng tín nhiệm. Uy tín của công ty ngày càng được nâng cao, thị trường tiêu thụ sản phẩm được mở rộng, hoạt động của công ty ngày càng mang lại hiệu quả. Tháng 10/ 2004, công ty đã thành lập chi nhánh công ty cổ phần Gali tại thủ đô Hà Néi, giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh sè 0113008351 t¹i s¬ kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ thµnh phè Hµ Néi, ng­êi ®øng ®Çu chi nh¸nh Bïi ThÕ Linh. Tháng 11/2004 chi nh¸nh ®· ®­a ra với mục tiêu bao phủ thị trường. Chi nhánh Hà Nôi : 1F9 Ngâ 104 Lª Thanh NghÞ HBT Hµ Néi Mã số thuế : 0303575303-001 Tµi kho¶n: 030010227037 Điện thoại: 04-8684459 Fax : 04-8684461 * Chøc n¨ng, NhiÖm vô cña chi nh¸nh - Chøc n¨ng: Chi nh¸nh thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch do C«ng ty giao. Cô thÓ: Th«ng tin hai chiÒu gi÷a C«ng ty vµ chi nh¸nh ®Ó më ho¹t ®éng cña C«ng ty ra c¸c tØnh phÝa B¾c phôc vô cho viÖc tiªu thô c¸c mÆt hµng ®iÖn gia dông Chi nh¸nh ®¹i diÖn cho C«ng ty thùc hiÖn c¸c dÞch vô t­ vÊn kh¸ch hang. Tæ chøc th«ng tin héi th¶o triÓn l·m, Liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong n­íc phôc vô môc ®Ých kinh doanh cña C«ng ty . Giíi thiÖu c¸c mÆt hµng vµ tiªu thô c¸c mÆt hµng ®iÖn gia dông, thùc hiÖn c¸c dÞch vô t­ vÊn, tæ chøc kinh doanh mua b¸n phôc vô c¸c ho¹t ®éng cña C«ng ty . - NhiÖm vô: Nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng t¹i khu vùc phÝa B¾c trªn c¬ së thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô C«ng ty giao cho chi nh¸nh, ®Ó x¸c lËp kÕ ho¹ch kinh tÕ kinh doanh dÞch vô chiÕn l­îc mÆt hµng, b¹n hµng. Khai th¸c mäi tiÒm n¨ng, mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. Giíi thiÖu c¸c mÆt hµng. §¹i diÖn cho C«ng ty ®Ó thùc hiÖn c¸c dÞch vô t­ vÊn, tæ chøc kinh doanh mua b¸n phôc vô c¸c ho¹t ®éng cña C«ng ty ®óng c¬ chÕ ph¸p luËt cña nhµ n­íc quy ®Þnh. Gãp phÇn t¹o nguån vèn, sö dông vèn, qu¶n lý vèn, b¶o toµn vèn ®¶m b¶o an toµn, ®óng ®¾n cã hiÖu qu¶ tèt nhÊt. Thùc hiÖn nghiªm chØnh nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm b¸o c¸o tµi chÝnh víi C«ng ty, nhanh chãng kÞp thêi. Qu¶n lý tèt vÒ lùc l­îng lao ®éng ch¨m lo ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn, båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸ khoa häc kü thuËt cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. T«n träng ®¶m b¶o quyÒn lîi ®èi víi ng­êi lao ®éng. T¨ng c­êng gi÷ g×n an ninh chÝnh trÞ trËt tù an toµn x· héi. lµm trßn nghÜa vô ®èi víi cÊp trªn vµ ®Þa ph­¬ng së t¹i, duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña chi nh¸nh, gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn chung cña C«ng ty. * Mét sè chØ tiªu trong vµi n¨m gÇn ._.®©y - VÒ nguån vèn Vèn cña chi nh¸nh lµ yÕu tè ®Çu vµo rÊt quan träng, nã quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc kinh doanh cña chi nh¸nh. Tõ vèn cã thÓ mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ, thuª m­ín, tuyÓn dông lao ®éng ..... vèn lu«n thay ®æi vÒ h×nh th¸i nµy sang h×nh th¸i kh¸c, cø tiÕp tôc x¶y ra nh­ thÕ nèi tiÕp nhau t¹o nªn chu chuyÓn vèn. Vèn ®­îc h×nh thµnh tõ 2 nguån: + Nguån vèn chñ së h÷u cã thÓ lµ nguån ng©n s¸ch tõ cÊp trªn, vèn trÝch tõ lîi nhuËn.. + Nguån vèn ng¾n h¹n, vay dµi h¹n tõ ng©n hµng, vay tõ c¸c tæ chøc kh¸c, vay cña c¸n bé c«ng nh©n viªn, nî ng©n s¸ch, nî ng­êi b¸n ... T×nh hÝnh vèn cña C«ng ty qua c¸c n¨m ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sè liÖu sau (Xem biểu số 01a) Qua b¶ng ph©n tÝch cho thÊy trong 3 n¨m qua tæng sè vèn kinh doanh ®· t¨ng lªn râ rÖt. Cô thÓ n¨m 2006/2005 tæng sè vèn t¨ng 99.997.914® t­¬ng øng t¨ng 5,9%. N¨m 2007/2006 tæng sè t¨ng 630.350.600® t­¬ng øng t¨ng 35,3%. Nguyªn nh©n cña viÖc t¨ng nµy lµ do chi nh¸nh ®· t¨ng Nî ph¶i tr¶ b»ng c¸ch vay Ng©n hµng, vay vèn c¸n bé C«ng nh©n viªn ®Ó nh»m môc ®Ých bæ sung vèn. §Ó biÕt râ nguyªn nh©n t¨ng vèn ta xem xÐt c¸c khÝa c¹nh: - Ph©n chia theo h×nh thøc lu©n chuyÓn: C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt lu©n chuyÓn nhanh hay chËm mµ ng­êi ta chia thµnh vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng. N¨m 2006/2005 vèn l­u ®éng t¨ng 108.398.611 t­¬ng øng t¨ng 7,11%. N¨m 2007/2006 t¨ng 671.148.230 t­¬ng øng t¨ng 41,12% trong khi ®ã vèn cè ®Þnh l¹i gi¶m, n¨m 2006/2005 gi¶m 8.400.696® t­¬ng øng gi¶m 5,24%, n¨m 2007/2006 gi¶m 40.797.631® t­¬ng øng gi¶m 26,83%. Nguyªn nh©n lµ do nh÷ng n¨m ®Çu trang thiÕt bÞ, tµi s¶n cßn cò vµ ch­a cã nhiÒu. Nh÷ng n¨m vÒ sau cã mua s¾m nh­ng kh«ng ®¸ng kÓ vµ khÊu hao theo chÕ ®é quy ®Þnh. Nh×n chung qua 3 n¨m vèn l­u ®éng cña Chi nh¸nh chiÕm tû träng ngµy cµng lín. - Ph©n theo nguån h×nh thµnh: bao gåm vèn chñ së h÷u vµ nguån vèn vay. NÕu lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc th× th­êng lµ vèn chñ së h÷u chiÕm tû träng lín song ®èi víi chi nh¸nh th× ng­îc laÞ vèn vay l¹i chiÕm tû träng lín h¬n, phÇn lín vèn chñ së h÷u cña chi nh¸nh do C«ng ty cÊp, ngoµi ra Chi nh¸nh cã tÝch luü vèn tõ nguån lîi nhuËn. Nguån vèn chñ së h÷u t¨ng chËm. N¨m 2006/2005 t¨ng 13.357.800® t­¬ng øng t¨ng 4,46%. N¨m 2007/2006 t¨ng 140.087.900® t­¬ng øng t¨ng 44,82% trong khi ®ã nî ph¶i tr¶ t¨ng rÊt nhanh. N¨m 2006/2005 t¨ng 86.640.114® t­¬ng øng t¨ng 6,25% vµ n¨m 2007/2006 t¨ng 490.262.700® t­¬ng øng t¨ng 33,3%. Tãm l¹i qua sè liÖu ph©n tÝch ta thÊy tû träng nguån vèn chñ së h÷u chiÕm khiªm tèn trong tæng sè nguån vèn, do ®ã tÝnh chñ ®éng trong kinh doanh cña chi nh¸nh yÕu vµ ngµy cµng gi¶m. - Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của chi nhánh trong hai năm qua: (Xem biểu số 01b) Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh cña chi nh¸nh qua 2 n¨m th«ng qua b¶ng kÕt qu¶ kinh doanh. Qua b¶ng cho thÊy mÆc dï C«ng ty gÆp nhiÒu khã kh¨n do cã sù ®æi míi vÒ c¬ chÕ qu¶n lý vµ tèc ®é ph¸t triÓn thÞ tr­êng. Nh­ng chi nh¸nh vÉn hÕt søc cè g¾ng v­¬n lªn, doanh thu n¨m 2007 so víi n¨m 2006 t¨ng vät. T×nh h×nh cña chi nh¸nh ngµy cµng kh¶ quan h¬n. S¶n l­îng hµng ho¸ vµ thu nhËp cña c¸n bé c«ng nh©n viªn t¨ng. §¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh kinh doanh cña chi nh¸nh qua c¸c chØ tiªu trªn ta thÊy kÕt qu¶ kinh doanh cña chi nh¸nh mçi n¨m mét tiÕn bé. C¸c chØ tiªu vÒ doanh thu, lîi nhuËn, nép ng©n s¸ch vµ thu nhËp b×nh qu©n cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng t¨ng. §Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn, C«ng ty cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh vµ ®Þnh h­íng thÝch hîp nh»m t¹o chç ®øng trªn thÞ tr­êng khuÕch tr­¬ng vµ ®Èy m¹nh viÖc tiªu thô hµng ho¸. 2.1.2/ §Æc ®iÓm tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh t¹i chi nh¸nh Lµ mét Chi nh¸nh ph¹m vi ho¹t ®éng víi m¹ng l­íi ë xung quanh Hµ Néi vµ c¸c tØnh trªn toµn miÒn B¾c víi nh÷ng chøc n¨ng nhiÖm vô ®· ®­îc nªu ë phÇn trªn HiÖn nay chi nh¸nh c«ng ty Cæ PhÇn Gali Lµ mét chi nh¸nh cã tÇm cì trong n­íc. Næi lªn kinh doanh chñ yÕu cña chi nh¸nh lµ b¸n hµng (b¸n bu«n) c¸c mÆt hµng ®iÖn gia dông cho c¸c C«ng Ty, siªu thÞ, ®¹i lý, cöa hµng.. 2.1.3/ Đặc điểm tổ chức bộ máy qu¶n lý của chi nhánh công ty Cổ phần GALI - Giám đốc là người đại diện pháp nhân của chi nhánh công ty, chịu trách nhiệm trước mọi cơ quan chức năng có liên quan, điều hành mọi hoạt động của chi nhánh. Giám đốc tham gia quản lý toàn diên, có tính tổng hợp theo luật doanh nghiệp nhà nước trực tiếp phân công chỉ đạo điều hành công việc ở các bộ phận kế toán, kinh doanh, hành chính, văn phòng. Các công việc về bán hàng và mở rộng bán hàng, ký các hợp đồng kinh tế với các doanh nghiệp, đơn vị, cá nhân có nhu cầu quan hệ với công ty. - Phòng hành chính tổ chức: Quản lý lao động, theo dõi tính lương cho các cán bộ trong công ty, tổ chức bảo vệ an toàn người và tài sản của công ty. Lập các dự án sửa chữa tài sản cố đinh, mua bán thiết bị phục vụ cho việc kinh doanh của công ty. Nhận fax các thông báo và báo cáo chuyển cho bộ phận chức năng xử lý, phân loại và lưu vào các file hồ sơ.. Phòng kinh doanh: Giao dịch với khách hàng, chịu trách nhiệm về tiêu thụ hàng hoá của công ty. Nghiên cứu phát triển thị trường, xây dựng và thực hiện các chiến lược quảng cáo. Phòng kế toán: Chịu sự chỉ đạo trực tiếp của giám đốc, chịu trách nhiệm hạch toán toàn bộ các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo đúng pháp lệnh kế toán thống kê của nhà nước. Hướng dẫn, chỉ đạo, kiểm tra các bộ phận trong công ty, phân tích hoạt động tài chính của công ty, kip thời báo cáo ban giám đốc, phòng kinh doanh để cho hoạt động chung của công ty ngày càng tốt hơn. Hệ thống kho hàng: Thủ kho và toàn bộ nhân viên vận chuyển, bốc xếp hàng, có nhiệm vụ trực tiếp nhập, xuất và bảo quản hàng hoá trong kho Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của chi nhánh công ty : ( Xem sơ đồ số 12) 2.1.4/ Đặc đỉêm tổ chức C«ng t¸c kế toán tại chi nhánh công ty Cổ phần GALI 2.1.4.1/ Bé m¸y kÕ to¸n Việc tổ chức thực hiện các chức năng nhiệm vụ hạch toán kế toán trong công ty bộ máy kế toán đảm nhiệm. Quan hệ giữa các lao động trong bộ máy kế toán được tổ chức theo kiểu trực tuyến, kế toán trưởng trực tiếp điều hành các nhân viên trong phòng kế toán thông qua khâu trung gian nhận lệnh. Với cách tổ chức bộ máy kế toán này, mối quan hệ trong bộ máy kế toán trở nên đơn giản, đảm bảo sự chỉ đạo toàn diện, thống nhất và tập trung công tác kế toán, thống kê và hạch toán nghiệp vụ kỹ thuật của kế toán trưởng về những vấn đề có liên quan kế toán hay thông tin kinh tê, gọn nhẹ, hợp lý theo hướng chuyên môn hoá, đúng năng lực của từng nhân viên kế toán, phù hợp với tổ chức kinh doanh và yêu cầu quản lý của doanh nghiệp Công việc của bộ máy kế toán trong công ty gồm: Tiến hành công tác kế toán theo đúng quy định của Nhà nước. Lập báo cáo kế toán theo quy định và kiểm tra sự chính xác của báo cáo có các phòng ban khác lập. Giúp giám đốc hướng dẫn chỉ đạo các phòng ban và các bộ phận trực thuộc thực hiện việc ghi chép ban đầu đúng chế độ, phương pháp. Giúp giám đốc tổ chức công tác thông tin kinh tế, hạch toán kinh tế, phân tích hoạt động kinh tế quyết toán với cấp có thẩm quyền. Lưu trữ, bảo quản hồ sơ tài liệu và quản lý tập trung thống nhất số liệu đó cho các bộ phận liên quan trong doanh nghiệp và cho cơ quan quản lý theo quy đinh. Để phù hợp với đặc điểm tổ chức kinh doanh, công ty tổ chức hình thức sổ kế toán theo phương pháp Nhật ký chung, tổ chức công tác kế toán theo mô hình kế toán tập trung. Theo hình thức này, tất cả các công viẹc kế toán như phân loại chứng từ, kiểm tra chứng từ ban đầu, định khoản kế toán, ghi sổ tổng hợp và chi tiết, lập báo cáo, thông tin kinh tế… đều được thực hiện tập trung ở phòng kế toán của C«ng Ty. Các bộ phận trực thuộc chỉ tổ chức khâu ghi chép ban đâu. Công ty chỉ mở một sổ kế toán, tổ chức một bộ máy kế toán để thực hiện tất cả các giai đoạn hạch toán ở mọi phần hành kế toán. 2.1.4.2/ Hình thức ghi sổ kế toán: - Xuất phát từ đặc điểm kinh doanh, căn cứ vào tình hình hoạt động cũng như khối lượng nghiệp vụ kinh tế phát sinh và yêu cầu quản lý của công ty mà công ty đã áp dụng hình thức ghi sổ kế toán: “ Nhật ký Chung” Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức Nhật Ký chung: (Xem sơ đồ số 14) 2.1.4.3/ Đặc điểm tổ chức vận dụng chính sách, chế độ kế toán của chi nhánh công ty Cổ phần Gali - Niên độ kế toán : bắt đầu từ ngày 01/01/N và kết thúc vào ngày 31/12/N. - Đơn vị tiền tệ sử dụng trong ghi chép kế toán và nguyên tắc, phương pháp chuyển đổi các đồng tiền khác: đơn vị sử dụng đồng việt Nam trong ghi chép và hạch toán . Khi quy đổi đồng tiền khác thì căn cứ vào tỷ giá ngoài tệ do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Công ty áp dụng phương pháp tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ. Phương pháp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên. Phương pháp đánh giá hàng tồn kho theo phương pháp giá đơn vị bình quân. Hệ thống chứng từ kế toán : Kế toán công ty sử dụng các chứng từ theo mẫu ban hành của Bộ Tài chính. Trong đó, hệ thống chứng từ bắt buộc tuân thủ theo đúng chế độ. Các chứng từ hướng dẫn vẫn tuân thủ theo quy định và có thêm một số các chỉ tiêu khác phục vụ cho yêu cầu quản lý. Hệ thống tài khoản kế toán: Công ty sử dụng các tài khoản kế toán theo hệ thống tài khoản kế toán doanh nghiệp ban hành theo quy định của Bộ Tài Chính. 2.1.4.4 Chức năng, nhiệm vụ của các kế toán phần hành. Để thực hiện đầy đủ, toàn diện các nhiệm vụ và đảm bảo sự lãnh đạo thống nhất, tập trung của kế toán trưởng, đồng thời đảm bảo sự chuyên môn hoá của cán bộ Kế toán về căn cứ và đặc điểm tổ chức kinh doanh, quản lý của công ty mà bộ máy kế toán gồm nhiÒu người, đều có trình độ đại học, được phân công công việc như sau: Kế toán trưởng: Tổ chức chỉ đạo công tác kế toán tài chính trong công ty. Kế toán trưởng duyệt lại toàn bộ sổ sách, phân tích, đánh giá, thuyết minh tình hình tài chính của công ty, trình giám đốc gửi lên Bộ Tài Chính và các ngành liên quan. Kế toán tổng hợp: Lập báo cáo về sự tăng giảm số dư Nợ, Có tại ngân hàng theo dõi tổng hợp chi phí và phân bổ chi phí chung cho từng khoản mục chi phí một cách chi tiết tình hình tăng giảm khấu hao TSCĐ ®ång thêi theo dõi quá trình bán hàng, lập bảng kê hàng hoá tiêu thu và giao dịch với khách hàng, tổng hợp lượng hàng hoá nhập xuất trong ngày. Cuối tháng lập báo cáo tổng hợp bán hang. Thủ quỹ : làm nhiệm vụ quản lý quỹ, quản lý việc thu, chi, lập báo cáo quỹ, thực hiện đầy đủ các nội quy, quy định và chịu trách nhiệm trước kế toán trưởng về công việc của mình. Thực hiện tổng hợp tiếp nhận, thanh, quyết toán chi lương, thưởng và các khoản chi khác trong công ty. - Kế toán ThuÕ: B¸o c¸o c¸c quyÕt to¸n thuÕ, tµi chÝnh hµng th¸ng, quý, n¨m vµ ®ång thêi theo dâi c¸c kho¶n ph¶i nép ng©n s¸ch: ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, m«n bµi. Kế toán công nợ: Có nhiệm vụ theo dõi các khoản công nợ và tình hình thanh toán công nợ với khách hàng, với nhà cung cấp mà cy có giao dịch, đối chiếu công hàng ngày với từng khách hàng (nếu có phát sinh). Tổ chức các chứng từ có liên quan, tổ chức hạch toán chi tiết, hạch toán tình hình thanh toán. đồng thời lập các phiếu thu chi, trên cơ sở đó mở các sổ theo dõi thu chi phát sinh hàng ngày tại công ty. Báo cáo về công nợ cho giám đốc công ty hàng tuân. Kế toán kho : Chịu trách nhiệm kiểm tra số lượng hàng hoá nhập, xuất hàng ngày, đối chiếu với thủ kho về lượng hàng hoá. Theo dõi hạch toán hàng hoá nhập - xuất - tồn trong kỳ hạch toán. Hàng tháng lập báo cáo gửi về công ty. - Sơ đồ bộ máy kế toán chi nhánh công ty: (Xem sơ đồ số 13) 2.2/ T×nh h×nh thùc tÕ vÒ công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại chi nhánh công ty Cổ phần Gali 2.2.1/ §Æc ®iÓm ho¹t ®éng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng 2.2.1.1/ §Æc ®iÓm ho¹t ®éng: Chi nh¸nh nhËp hµng chñ yÕu tõ C«ng Ty Cæ PhÇn Gali t¹i TP Hå ChÝ Minh (C«ng ty MÑ) víi c¸c mÆt hµng gia dông Hµng ngµy nh©n viªn kinh doanh, Marketting ®i giao dÞch trùc tiÕp víi kh¸ch hµng lµ c¸c Siªu ThÞ, C«ng Ty, §¹i lý ®Ó lµm c¸c nhiÖm vu nh­ t­ vÊn qu¶ng c¸o th­¬ng hiÖu cña m×nh khi kh¸ch hµng ­ng ý võa lßng mÆt hµng thi hai bªn b¾t ®Çu tho¶ thuËn gi¸ vµ lµm hîp ®ång. Sau khi nhËp hµng tõ c«ng ty MÑ vÒ hµng sÏ ®­îc nhËp vµo kho, khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu mua hµng th× sÏ liªn hÖ trùc tiÕp cho nh©n viªn phßng kinh doanh b»ng ®iÖn tho¹i, Fax, mail.. ®Ó ®¨ng ký c¸c mÆt hµng cÇn mua Sau khi nh©n viªn kinh doanh lµm xong c¸c ®¬n ®Æt hµng (3 liªn) sÏ chuyÓn ngay lªn phßng kÕ to¸n 2 liªn, kÕ to¸n b¸n hµng liªn 1 vµ kÕ to¸n thuÕ liªn 2 KÕ to¸n b¸n hµng lËp phiÕu xuÊt kho, kÕ to¸n thuÕ viÕt ho¸ ®¬n. Sau khi ®· cã ®Çy ®ñ ch÷ ký cña kÕ to¸n thñ tr­ëng phiÕu xuÊt kho, ho¸ ®¬n ®­îc chuyÓn cho bé phËn b¸n hµng (giao hµng) ®­a xuèng kho (25 L¹c Trung) ®Ó thñ kho lµm c¨n cø xuÊt hµng tiÕp sau ®ã nh©n viªn giao hµng sÏ vËn chuyÓn hµng tíi cho kh¸ch hµng. Chi nh¸nh xuÊt b¸n cho c¸c c«ng ty, siªu thÞ, cöa hµng, ®¹i lý, c¸ nh©n.. trªn toµn phÝa b¾c vµ b¸n theo ph­¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp, tr¶ chËm... Kh¸ch hµng sÏ thanh to¸n ngay b»ng tiÒm mÆt hoÆc chuyÓn kho¶n qua ng©n hµng l©u h¬n thÞ chÞu 1 thêi gian nh­ng vÉn ph¶i ®¶m b¶o sè nî kh«ng v­ît qu¸ quy ®Þnh cña chi nh¸nh 2.2.1.2: §Æc ®iÓm x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng KÕt qu¶ b¸n hµng x¸c ®Þnh ®­îc dùa vµo phÇn tÝnh to¸n thñ c«ng trªn Exel do Chi nh¸nh lËp ra, sau khi cã ®¬n ®Æt hµng tõ phßng kinh doanh kÕ to¸n dùa vµo c¸c m· hµng råi lËp (®µnh m¸y) vµo phÇn b¶ng kª b¸n hµng Cã sè l­îng hµng b¸n vµ ®¬n gi¸ ®· ®­îc lËp ë phÇn b¶ng kª nhËp hµng sÏ cã ®­îc gi¸ trÞ hµng b¸n gi¸ (gi¸ vèn, gi¸ trÞ b¸n). Cø nh­ vËy hµng ngµy hµng th¸ng kÕ to¸n sÏ tËp hîp ®­îc tæng gi¸ trÞ cña vèn bá ra ë b¶ng nhËp xuÊt tånvµ doanh thu thu ®­îc cña tæng c¸c l« hµng tõ b¶ng kª b¸n hµng, céng víi c¸c chi phÝ ph¶i bá ra kÕ to¸n x¸c ®Þnh ®­îc kÕt qu¶ b¸n hµng. Xem 2 b¶ng sau:  2.2.2/ Thñ tôc b¸n hµng vµ chøng tõ sö dông ViÖc b¸n hµng cña chi nh¸nh chñ yÕu ®­îc tæ chøc thùc hiÖn trªn 3 ph­¬ng thøc: B¸n bu«n, b¸n lÎ,... Tuú vµo tõng ph­¬ng thøc giao hµng, h×nh thøc thanh to¸n mµ kÕ to¸n b¸n hµng (tiªu thô) còng kh¸c nhau. MÆt kh¸c, hµng th¸ng qu¸ tr×nh b¸n hµng còng kh«ng gièng nhau viÖc b¸n hµng diÔn ra kh«ng ®­îc ®Òu ®Æn, doanh thu b¸n hµng cã th¸ng nhiÒu th¸ng Ýt. §ã lµ ®iÒu tÊt nhiªn. * KÕ to¸n b¸n hµng theo ph­¬ng thøc b¸n bu«n Khi chi nh¸nh nhËp mét l« hµng nµo ®ã khi hµng ®· vÒ kho hoÆc hµng ®ang ®i ®­êng vÒ bé phËn b¸n hµng chi nh¸nh sÏ göi th­ chµo hµng (cã thÓ trùc tiÕp gäi ®iÖn tho¹i) tíi c¸c kh¸ch hµng mua bu«n cña chi nh¸nh. Qua viÖc trao ®æi vÒ nhu cÇu mua b¸n cña hai bªn. Trªn c¬ së ®¬n hái hµng vµ th­ chµo hµng cña C«ng ty ®­a ra, hai bªn sÏ ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång (hîp ®ång mua b¸n), c­n cø vµo hîp ®ång ®· ký kÕt hay ®¬n ®Æt hµng ®· phª duyÖt bëi Gi¸m ®èc, phßng kÕ to¸n lËp ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng. Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng (BiÓu sè2) võa lµ ho¸ ®¬n b¸n hµng, vµ lµ c¨n cø ®Ó xuÊt kho, võa lµ c¨n cø ®Ó h¹ch to¸n doanh thu. §èi víi ng­êi mua hµng lµm chøng tõ ®i ®­êng vµ ghi sæ kÕ to¸n. Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng ®­îc lËp lµm 3 liªn (®Ì giÊy than viÕt 1 lÇn): Liªn 1: L­u t¹i quyÓn ho¸ ®¬n gèc do phßng kÕ to¸n gi÷ ®Ó theo dâi hµng ngµy. Liªn 2: Giao cho kh¸ch hµng lµm chøng tõ ®i ®­êng vµ ghi sæ kÕ to¸n ®¬n vÞ mua. Liªn 3: Giao cho thñ kho dïng ®Ó ghi sæ kho sau ®ã chuyÓn cho kÕ to¸n ghi sæ vµ lµm thñ tôc thanh to¸n. Trªn mçi ho¸ ®¬n b¸n hµng cã ®Çy ®ñ hä tªn kh¸ch hµng, ®Þa chØ, h×nh thøc thanh to¸n, khèi l­îng ®¬n gi¸ cña tõng lo¹i hµng ho¸ b¸n ra, tæng tiÒn hµng, thuÕ GTGT vµ tæng sè tiÒn thanh to¸n. * KÕ to¸n tiªu thô hh theo ph­¬ng thøc b¸n lÎ Theo ph­¬ng thøc nµy viÖc b¸n lÎ chñ yÕu diÔn ra t¹i v¨n phßng cña C«ng ty, vµ th­êng kh¸ch hµng xem hµng nÕu ®ång ý vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ th× sÏ mua hµng vµ tr¶ tiÒn ngay, tuy nhiªn doanh thu b¸n lÎ th­êng kh«ng lín. NÕu viÖc b¸n lÎ ph¸t sinh qua ®iÖn tho¹i hoÆc qua Fax nghÜa lµ kh¸ch hµng gäi ®iÖn trùc tiÕp tíi phßng kinh doanh cña C«ng ty vÒ viÑc mua mét lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã vµ yªu cÇu chuyÓn tíi tËn n¬i, khi ®ã phßng kÕ to¸n sÏ viÕt H§ GTGT vµ xÐ 2 liªn (liªn 2 vµ liªn 3) cho ng­êi giao hµng (th­êng lµ nh©n viªn phßng kinh doanh vµ phßng kü thuËt) vµ yªu cÇu ng­êi mua hµng ký vµo ®Ó thùc hiÖn tÝnh hîp lÖ, hîp ph¸p cña ho¸ ®¬n. Sau khi lËp ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng nh©n viªn phßng kinh doanh sÏ cÇm ho¸ ®¬n nµy xuèng kho lµm thñ tôc xuÊt hµng. ë kho, khi nhËn ®­îc ho¸ ®¬n, thñ kho sÏ ghi vµo sæ kho theo sè l­îng hµng ®­îc b¸n. Sæ kho do thñ kho më hµng quý vµ më chi tiÕt cho tõng lo¹i hµng ho¸. Thñ kho cã nhiÖm vô theo dâi chi tiÕt hµng ho¸ nhËp, xuÊt, tån vµ sau ghi vµo sæ kho, thñ kho mang ho¸ ®¬n GTGT ®Õn cho phßng kÕ to¸n. §Õn cuèi th¸ng, thñ kho tÝnh sè tån kho tõng lo¹i hµng ho¸ ®Ó ®èi chiÕu víi phßng kÕ to¸n. ë phßng kÕ to¸n: Sau khi nhËn ®­îc chøng tõ vÒ tiªu thô hµng ho¸ do thñ kho mang tíi, kÕ to¸n kiÓm tra tÝnh ph¸p lý råi ký duyÖt. Mçi vËt t­ ®Òu ®­îc kÕ to¸n cho mét m· riªng nªn khi nhËn ®­îc ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng kÕ to¸n ph¶i tra m· cña mÆt hµng ®­îc b¸n ®Ó nhËp vµo m¸y vi tÝnh. KÕ to¸n tiªu thô sö dông sæ chi tiÕt hµng ho¸, b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt tån, sæ chi tiÕt doanh thu b¸n hµng 2.2.3 KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ë Chi nh¸nh C«ng Ty Cæ PhÇn Gali t¹i Hµ Néi 2.2.3.1/ Kế toán doanh thu a/ Néi dung doanh thu b¸n hµng Doanh thu bán hàng của chi nhánh công ty là tổng hợp lợi ích kinh tế thu được từ việc cung cấp hàng hoá cho khách hàng bao gồm doanh thu từ việc bán hàng các loại hàng hoá do công ty nhập về tõ C«ng ty Cæ phÇn Gali t¹i TP HCM (C«ng Ty Me). Tai công ty, doanh thu bán hàng là doanh thu bán hàng của hàng hoá nhập ®· nhËp kho tõ C«ng ty MÑ Chi nhánh công ty Cổ phần Gali là đơn vị kinh doanh nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, toàn bộ số hàng hoá mà công ty bán đều thuộc đối tượng nộp thuế GTGT. Vì vây, doanh thu bán hàng của chi nhánh công ty là toàn bộ số tiền thu được từ bán hàng không bao gồm thuế GTGT b/ Chứng từ kế toán sử dụng Để hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh liên quan đến tình hình bán hàng và doanh thu bán hàng, tuy thuộc vào các phương thức thanh toán, kế toán công ty sử dụng các chứng từ từ gốc sau: + Hoá đơn GTGT + Phiếu thu + Phiếu xuất kho. +Các chứng từ khác có liên quan. c/ Tài khoản kế toán sử dụng tại chi nhánh công ty Để phản ánh doanh thu bán hàng hoá trong kỳ, kế toán sử dụng Tài khoản 511 “ doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ” Các tài khoản liên quan khác: Tài khoản 131 “ Phải thu của khách hàng” Tài khoản 111 “ Tiền mặt” Tài khoản 112 : “ Tiền gửi ngân hàng” d/ Phương pháp hạch toán và trình tự ghi sổ - Tại kho căn cứ vào phiếu xuất kho do bộ phận kế toán bán hàng viết để giao cho khách hàng theo đúng như số lượng hàng ghi trên phiếu xuất kho. Cuối ngày thủ kho phân loại, kiểm tra chứng từ theo từng loại hàng rồi ghi vào số lượng nhập- kho phân loại, kiểm tra chứng từ theo từng loại hàng rồi ghi vào số lượng nhập - xuất - tồn vào từng thẻ kho) Xem biểu số 02) tương ứng, mỗi mặt hàng được mở một thẻ kho. Đồng thời cuối mỗi ngày thủ kho nộp toàn bộ phiếu xuất kho cho phòng kế toán để làm căn cứ đối chiếu bán hàng Tại phòng kế toán: Kế toán tiến hành theo dõi hàng hoá về mặt hiện vật lẫn giá trị dựa trên các chứng từ ban đầu là phiếu nhập, phiếu xuất. Kế toán bán hàng theo dõi lượng hàng hoá nhập, xuất ở kho công ty, kế toán mở cho mỗi loại hàng hoá một mã riêng nên khi nhận hoá đơn GTGT kế toán tiến hành nhập số lượng hàng vào máy tính theo đúng mã của nó. Kế toán sử dụng hoá đơn, sổ chi tiết hàng hoá (Xem biểu số 03) bảng tổn hợp nhập - xuất- tồn hàng hoá (Xem biểu sô 04) để theo dõi lượng hàng còn tồn ở kho Hàng ngay, căn cứ vào hoá đơn GTGT, các chứng từ khác có liên quan kế toán tiến hành ghi vào bảng kê hoá đơn bán hàng (Xem biểu số 05) và báo cáo bán hàng chi tiết theo từng mặt hàng (xem biểu số 06). Sổ chi tiết bán hàng và báo cáo bán hàng chi tiết theo từng mặt hàng dùng để theo dõi doanh số bán hàng theo từng loại hàng hoá. Sau khi lập bảng kê hoá đơn bán hàng, báo cáo bán hàng chi tiết theo mặt hang, kế toán căn cứ vào hoá đơn định khoản, kế toán phản ánh đồng thời vào sổ Nhật ký chung và sổ chi tiết các tài khoản. Cuối tháng, kế toán đối chiếu số tổng cộng ở sổ chi tiêt bán hàng với số tổng cộng của bảng tổng hợp doanh thu(xem biểu số 07) đồng thời đối chiếu với phát sinh tài khoản 511, các số liệu này phải trùng nhau. Đồng thời tiến hành hạch toán bán hàng: Phương pháp hạch toán cụ thể như sau: * Phương pháp bán hàng trực tiếp: Phương pháp này áp dụng cho nhóm khách hàng quen thuộc là cá nhân hoặc tổ chức mua với số lượng lớn. Bán hàng thu tiền ngay: Khi khách hàng ký hợp đồng thanh toán ngay, khi xuất hàng căn cứ vào hoá đơn GTGT, kế toán ghi: Nợ TK 111,112 : Tổng giá thanh toán Có TK 511 : Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ Có TK 3331 : Thuế GTGT đầu tư ra Ví dụ 1 : Ngày 5/8/2007 chi nhánh công ty Cổ phần Gali bán cho công ty cổ phần NhÊt Nam một số mặt hàng như sau: (Trích hoá đơn GTGT số 0026251( Xem biểu số 08) Giá bán cả thuế GTGT là 33.852.000 đồng, thuế suất GTGT 10%. Công ty Cổ phần NhÊt Nam thanh toán ngay bằng tiền mặt Tại phòng kế toán sau khi nhận được các chứng từ liên quan đến xuất kho hàng hoá ( Phiếu xuất kho: Xem biểu số 09), kế toán kho căn cứ vào mã hàng để nhập các dữ kiện của chứng từ vào phần hành bán hàng đã được lập trình sẵn trên máy tính theo chỉ tiêu số lượng và hoá đơn GTGT số 0026521 và phiếu thu số 18. (Xem bảng biểu số 10)) kế toán định khoản như sau: Nợ TK 111 : 33.852.000 đồng Có TK 3331 : 30.775.000 đồng Có Tk 511 : 3.077.500 đồng Căn cứ vào phiếu thu kế toán ghi vào sổ quỹ tiền mặt (Xem biểu số 11). Cuối tháng căn cứ vào hoá đơn GTGT và sổ chi tiết bán hàng kế toán phản ánh doanh thu của công ty vào nhật ký chung. Căn cứ vào Nhật ký chung kế toán ghi sổ cái TK 511( Xem biểu số 12) và các Tk 111, TK 3331 * Phương thức chậm thanh toán. Phương thức này áp dụng với khách hàng quen thuộc với công ty, các khách hàng có quan hệ mua bán thường xuyên với công ty. Hàng tuần kế toán công nợ phải đối chiếu bù trừ công nợ giữa 2 công ty Khi khách hàng ký hợp đồng trả chậm, khi xuất hàng căn cứ vào hoá đơn GTGT kế toán định khoản : Nợ Tk 131 : Tổng giá thanh toán Có Tk 3331 : Thuế GTGT phải nộp Có Tk 511 : Doanh thu bán hàng chưa có thuế VD2 : Ngày 03/8/2008 chi nhánh công ty cổ phần Gali bán cho chi nhánh công ty TNHH TM Tiếp Thị Bến Thành một số mặt hàng như sau: ( trích hoá đơn số 0016235). Giá bán cả thuế GTGT là 24.783.880 đồng, thuế suất GTGT 10%. Chi nhánh công ty TNHH TM Tiếp Thị Bến Thành ký nhận tiền mua hàng tiền căn cứ. Vào hóa đơn GTGT số: 0016235, và hợp đồng mua bán hàng hóa giữa hai công ty, kế toán định khoản: Nợ TK 131: 24.783.880đồng Có TK 3331: 2.253.080 đồng Có Tk: 511: 22.530.800 đồng Từ hóa đơn bán hàng kế toán vào sổ chi tiết bán hàng (xem biểu số 13) Cuối tháng căn cứ vào hóa đơn GTGT, báo cáo bán hàng tại công ty, sổ chi tiết TK 131 theo dõi số tiền chưa nộp của người mua, kế toán phản ánh doanh thu bán hàng vào nhật ký chung, từ nhật ký chung kế tóan ghi vào sổ cái Tk 511. 2.2.3.2/ Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu Tại công ty chỉ có 1 trường hợp giảm trừ doanh thu: hàng bán bị trả lại. Khi bán cho khách hàng, nếu xẩy ra điều gì đó thì nguyên nhân thuộc về công ty như vi phạm hợp đồng kinh tế, hàng kém phẩm chất hay không đúng quy cách phẩm chất,chủng loại trên hóa đơn, công ty cho phép trả lại một phần hay tất cả hàng đã mua. Điều này khẳng định công ty luôn giữ uy tín với bạn hàng và cũng khẳng định chất lượng hàng hóa của công ty a/ Chứng từ ¸p dụng: Trong trường hợp hàng đã tiêu thụ bị khách hàng trả lại do hàng không đúng quy cách, phẩm chất theo hợp đồng hoặc do không tiêu thụ được sẽ phát sinh khoản hàng bán bị trả lại. Khi trả lại hàng hóa trên hóa đơn, khách hàng phải ghi rõ lý do trả lại hàng. Hàng hóa bị trả lại phải qua kiểm tra của ban kiểm tra hàng hóa bị trả lại bao gồm cán bộ phòng kinh doanh, thủ kho, kế toán. Ban kiểm tra nhập hàng bán bị trả lại sẽ lập biên bản kiểm tra kế toán bị trả lại và viết phiếu nhập hàng bị trả lại. Căn cứ vào biên bản kiểm tra và phiếu nhập hàng bị trả lại do ban kiểm tra lập, phòng kinh doanh sẽ nhập Phiếu Nhập Kho (xem biểu số 14) Thành 3 liên: 1 liên do phòng kinh doanh thu, 1 liên kế toán bán hàng lưu để hạch toán, 1 liên do thủ kho giữ để ghi thẻ kho. b/ Tài khoản sử dụng: Để hạch toán bán hàng bị trả lại kế toán sử dụng TK 531 “Hàng bán bị trả lại” c/ Phương pháp hạch toán. Ví dụ 3: Ngày 25 tháng 8 năm 2008 chi nhánh công ty TNHH TM Tiếp Thị Bến Thành trả lại một số mặt hàng do hàng bán chậm. Trị giá hàng trả lại bao gồm cả thuế GTGT là: 11.759.000 đồng, thuế suất 10% Căn cứ vào phiếu nhập kho kế toán tính doanh thu của hàng bán bị trả lại để thanh toán với khách hàng và phản ánh doanh thu bán hàng bị trả lại vào Nhật ký chung vào sổ cái TK 531.(xem biểu số 15) theo định khoản sau: Nợ TK 531: 10.690.000 đồng Nợ TK 3331: 1.069.000 đồng Co TK 131: 11.759.000 Cuối kỳ, kết chuyển toàn bộ doanh thu bán hàng bị trả lại sang TK 511 để xác định doanh thu thuần, kế toán ghi: Nợ TK 511: 10.690.000 đồng Có TK 531: 10.690.000 đồng 2.2.3.3/ Kế toán giá vốn hàng bán tại chi nhánh công ty a/ Tài khoản kế toán sử dụng Để hạch toán giá vốn hàng bán, kế toán sử dụng TK 632 “Giá vốn hàng bán” Ngoài ra kế toán còn sử dụng TK 156, 336 b / Sổ kế toán sử dụng Kế toán sử dụng sổ cái TK 632 để hạch toán giá vốn hàng bán, công ty mở sổ chi tiết cho tài khoản này. c/ Phương pháp kế toán giá vốn của hàng bán tại chi nhánh công ty Trước khi phản ánh trị giá vốn hàng bán, kế toán cần phải tính giá xuất kho. Tại công ty tính giá xuất kho theo phương pháp giá đơn vị bình quân. Theo phương pháp này đơn giá xuất kho được tính trên cơ sở giá bình quân của hàng hóa tồn đầu kỳ và nhập vào trong kỳ. Theo công thức: Trị giá thực tế hàng hóa tồn đầu kỳ + Trị giá thực tế hàng hóa nhập trong kỳ = Đơn giá bình quân Số lượng thực tế hàng hóa tồn đầu kỳ + Số lượng hàng hóa nhập trong kỳ §¬n gi¸ b×nh qu©n cña m¸y xay thÞt MG-80 Cụ thể ta tính giá xuất kho của các loại hàng hóa : 36.408.000 = –––––––––––––––––––– = 984.000 đồng 37 §¬n gi¸ b×nh qu©n cña m¸y xay thÞt MG-55 70.591.000 = –––––––––––––––––––– = 967.000 đồng 73 §¬n gi¸ b×nh qu©n cña MG-100 87.516.000 = –––––––––––––––––––– = 858.000 đồng 102 Cuèi th¸ng phản ánh ®­îc trị giá vốn hàng bán: M¸y xay thÞt MG-100 : 10 x 858.000 = 8.580.000 đồng M¸y xay thÞt MG- 55 : 3 x 967.000 = 2.901.000 đồng M¸y xay thÞt MG-80 : 7 x 984.000 = 6.888.000 đồng Tæng céng: 18.369.000 đồng Cuèi th¸ng vµo ngµy 30/08 ta cã phiÕu xuÊt kho sè: 0026252 (Xem biÓu sè 9) kÕ to¸n h¹ch to¸n trÞ gi¸ vèn hµng m¸y xay thÞt b¸n ®­îc nh­ sau: Nî TK 632: 18.369.000 ®ång Cã TK 156: 18.369.000 ®ång §ång thêi kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n ®· tiªu thô cho Cty c¸c mÆt hµng m¸y xay thÞt nµy ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, kÕ to¸n ghi: Nî TK 911: 18.369.000 ®ång Cã TK 632: 18.369.000 ®ång Cuèi th¸ng c¨n cø vµo b¶ng tæng hîp nhËp-xuÊt-tån toµn bé hµng ho¸ ®· b¸n ®­îc kÕ to¸n cËp nhËt vµo nhËt ký chung, sæ c¸i TK 156 (Xem biÓu sè 16) Nî TK 632: 394.550.000 Co TK 156: 394.550.000 K/c tæng gi¸ vèn c¸c mÆt hµng Nî TK 911: 394.550.000 Cã TK 632: 394.550.000 Sæ c¸i TK 632 (Xem biÓu sè 17). 2.2.3.4 KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng: a/. Néi dung chi phÝ b¸n hµng Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay víi sù c¹nh tranh gay g¾t, doanh nghiÖp nµo chiÕm ®­îc thÞ phÇn lín doanh nghiÖp ®ã sÏ cã thÕ m¹nh h¬n trong qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ Chi nh¸nh C«ng ty Cæ PhÇn Gali còng vËy, ®Ó b¸n ®­îc hµng ho¸ C«ng ty th­êng ph¶i chi ra c¸c kho¶n chi phÝ ®­îc gäi lµ chi phÝ b¸n hµng Chi phÝ b¸n hµng cña chi nh¸nh c«ng ty Cæ phÇn Gali gåm: + Chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp theo l­¬ng cho toµn bé nh©n viªn b¸n hµng + Chi phÝ chµo hµng, giíi thiÖu s¶n phÈm. + Chi phÝ vËn chuyÓn (chi phÝ x¨ng dÇu, cÇu phµ…), chi phÝ b¶o qu¶n, bèc xÕp hµng ho¸. + C¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn liªn quan ®Õn b¸n hµng b/. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông §Ó h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng, kÕ to¸n sö dông TK 641“chi phÝ b¸n hµng”. c/ Chøng tõ kÕ to¸n sö dông. + PhiÕu chi + Ho¸ ®¬n mua ngoµi. + B¶ng tÝnh l­¬ng cña nh©n viªn b¸n hµng KÕ to¸n ph¶n ¸nh trªn sæ chi phÝ b¸n hµng d/. Sæ kÕ to¸n sö dông. KÕ to¸n sö dông sæ c¸i TK 641 “Chi phÝ b¸n hµng” e/. Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng C«ng ty kh«ng sö dông sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng mµ cã nghiÖp vô chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn chi phÝ b¸n hµng, kÕ to¸n tËp hîp chøng tõ sau ®ã ghi vµo sæ c¸i TK 641. Mäi chi phÝ b¸n hµng ®­îc tËp hîp vµ ph©n bæ vµo cuèi mçi th¸ng chi phÝ b¸n hµng ®­îc theo dâi theo tõng chøng tõ ph¸t sinh vµ ®­îc kÕt chuyÓn sang TK 911- " X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh". VD: Mét sè nghiÖp vô chñ yÕu PS trong th¸ng + Ngµy 02/08 chi tiÒn vËn chuyÓn, bèc dì hµng: 2.230.000 Nî TK 641: 2.230.000 Cã TK 111: 2.230.000 + Ngµy 15/08 tËp hîp chi phÝ cho nh©n viªn Kinh Doanh vÒ chi phÝ chµo hµng, giíi thiÖu s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi: Nî TK 641: 8.300.000 Cã TK 111: 8.300.000 + Ngµy 30/08 kÕ to¸n tÝnh ra chi phÝ l­¬ng ph¶I tr¶, B¶o hiÓm cho bé phËn b¸n hµng 12.200.000 Nî TK 641: 8.000.000 Cã TK334: 8.000.000 + Nî TK 641: 748.000 Cã TK 338: 748.000 + TËp hîp toµn bé chi phÝ b¸n hµng ®· ph¸t sinh kÕt chuyÓn vµo TK 911 Nî TK 911: 30.050.000 Cã TK 641: 30.050.000 Xem BiÓu sè … 2.2.3.5 KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. a/. Néi dung chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cña chi nh¸nh c«ng ty Cæ phÇn Gali gåm: + Chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp theo l­¬ng cho toµn bé nh©n viªn cña c«ng ty. + Chi phÝ chµo hµng, giíi thiÖu s¶n phÈm. + Chi phÝ vËn chuyÓn (chi phÝ x¨ng dÇu, cÇu phµ…), chi phÝ b¶o qu¶n, bèc xÕp hµng ho¸. + Chi phÝ khÊu hao TSC§. + Chi phÝ mua ®å dïng v¨n phßng + Chi phÝ c«ng cô dïng cho v¨n phßng (m¸y tÝnh, m¸y ®iÖn tho¹i…). + Chi phÝ thuª nhµ kho, nhµ v¨n phßng. + Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi kh¸c (tiÒn ®iÖn, tiÒn n­íc, vÖ sinh phÝ…). + C¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn. b/. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông. §Ó h¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, kÕ to¸n sö dông TK 642 “chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp”. Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông mét sè TK liªn quan kh¸c TK 214, 242, 142 c/. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông. + PhiÕu chi + Ho¸ ®¬n dÞch vô mua ngoµi. + B¶ng tÝnh l­¬ng + B¶ng trÝch khÊu hao TSC§. KÕ to¸n ph¶n ¸nh trªn sæ chi phÝ q._.