Hoàn thiện tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Khoá Minh Khai

lêi më ®Çu Ngµy nay trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh, tù quyÕt ®Þnh tõ kh©u s¶n xuÊt ®Õn kh©u tiªu thô SP kÓ c¶ vÊn ®Ò hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp. §Ó cho doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Çy biÕn ®éng vµ phøc t¹p nh­ hiÖn nay cÇn ph¶i cã bé m¸y qu¶n lý sao cho phï hîp. Tronh bµi b¸o “vÒ cuéc c¸ch m¹ng cña ta” ®· nhÊn m¹nh vai trß tæ chøc, Lªnin viÕt “ng­êi nµo cã tæ chøc, kü thuËt cao nhÊt vµ m¸y mãc thiÕt bÞ tèt nhÊt ng­êi ®ã sÏ th¾ng”. Do vËy chóng ta kh«ng thÓ coi th­êng vÊn ®Ì tæ chøc bé m¸y qu¶n lý trong doanh nghiÖp Bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp ®­îc coi lµ bé phËn ®Çu n·o ®­a ra nh÷ng ®­êng lèi chñ tr­¬ng s¸ch l­îc quan träng cña doanh nghiÖp cho nªn dï muèn hay kh«ng mçi doanh nghiÖp ph¶i ph©n tÝch vµ xem xÐt vÊn ®Ò vÒ c«ng t¸c hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp. §ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò cña x· héi trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay cña c¸c doanh nghiÖp. ViÖc nghiªn cøu bé m¸y tæ chøc qu¶n lý lµ ®Ó hiÓu bé m¸y tæ chøc qu¶n lý vµ tÇm quan träng cña nã, tõ ®ã t×m ra biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó ngµy cµng hoµn thiÖn bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña doanh nghiÖp, ®­a doanh nghiÖp ngµy cµng ph¸t triÓn cã søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ®em l¹i sù ph¸t triÓn cho doanh nghiÖp nãi riªng vµ cho x· héi nãi chung chÝnh v× vËy mµ em ®· m¹nh d¹n nghiªn cøu ®Ò tµi “Hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty kho¸ Minh Khai” Néi dung tr×nh bµy gåm 3 phÇn : PhÇn1:Néi dung vµ yªu cÇu ®èi víi tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp PhÇn 2: Thùc tr¹ng tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty kho¸ Minh Khai PhÇn 3: mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña nhµ m¸y kho¸ Minh Khai PhÇn 1: néi dung vµ yªu cÇu ®èi víi tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp 1.2 Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý vµ ý nghÜa cña tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp 1.1.1Quan niÖm vÒ qu¶n lý vµ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý a.Quan niÖm vÒ qu¶n lý Qu¶n lý lµ mét ph¹m trï cã liªn quan mËt thiÕt víi hiÖp t¸c vµ ph©n c«ng lao ®éng. C¸c M¸c ®· coi viÖc xuÊt hiÖn cña qu¶n lý nh­ mét kÕt qu¶ tÊt yÕu cña sù chuyÓn nhiÒu qu¸ tr×nh lao ®éng c¸ biÖt, t¶n m¹n, ®éc lËp víi nhau thµnh mét qu¸ tr×nh lao ®éng ®­îc phèi hîp l¹i C¸c M¸c ®· viÕt “bÊt cø lao ®éng x· héi hay lao ®éng chung nµo mµ tiÕn hµnh trªn mét quy m« kh¸ lín ®Òu yªu cÇu ph¶i cã sù chØ ®¹o vÒ ®iÒu hoµ lao ®éng c¸ nh©n sù chØ ®¹o ®ã ph¶i lµm chøc n¨ng chung, tøc lµ chøc n¨ng ph¸t sinh tõ sù kh¸c nhau gi÷a sù vËn ®éng chung cña c¬ thÓ s¶n xuÊt víi nh÷ng vËn ®éng nh©n cña nh÷ng khÝ quan ®éc lËp hîp thµnh c¬ thÓ s¶n xuÊt ®ã. Mét nh¹c sÜ ®éc tÊu th× ®iÒu khiÓn lÊy m×nh nh­ng mét dµn nh¹c cÇn cã nh¹c tr­ëng. Nh­ vËy C¸c M¸c ®· nhÊn m¹nh r»ng chøc n¨ng qu¶n lý thÓ hiÖn ë sù kÕt hîp mét c¸ch hîp lý c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña s¶n xuÊt. Viªc x¸c lËp mét sù ¨n khíp vÒ ho¹t ®éng gi÷a nh÷ng ng­êi lao ®éng riªng biÖt. N Õu chøc n¨ng nµy kh«ng ®­îc thùc hiÑn th× qu¸ tr×nh lao ®éng hiÖp t¸c kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®­îc Lao ®éng ®· vµ sÏ m·i m·i lµ lao ®éng xh nªn qu¶n lý tån t¹i trong mäi x· héi, dï x· héi cã ë tr×nh ®é ph¸t triÓn nµo. Nh­ng môc ®Ých nguyªn t¾c ph­¬ng ph¸p vµ gi¬Ý h¹n cu¶ qu¶n lý phô thuéc vµo b¶n chÊt cña x· héi, vµo nh÷ng quan hÖ kinh tÕ thèng trÞ trong x· héi ®ã, trong x· héi cã giai cÊp, qu¶n lý mang tÝnh giai cÊp vµ ®­îc tiÕn hµnh v× lîi Ých cña giai cÊp thèng trÞ. C¸c M¸c viÕt “mäi h×nh th¸i s¶n xuÊt ®Òu sinh ra nh÷ng quan hÖ qu¶n lý h×nh th¸i riªng cña nã...” tÊt c¶ c¸c d¹ng qu¶n lý ®Òu chia thµnh chñ thÓ qu¶n lý vµ ®èi t­îng qu¶n lý. Qu¶n lý cã liªn quan ®Õn viÖc trao ®æi th«ng tin vµ cã liªn hÖ ng­îc l¹i, th«ng tin ®i tõ trªn ®i xuèng vµ tõ d­íi ®i lªn. Nã cã kh¶ n¨ng thÝch nghi. Qua ®ã thÊy qu¶n lý lµ sù t¸c ®éng liªn tôc cã tæ chøc, cã ®Þnh h­íng cña chñ thÓ qu¶n lý lªn ®èi t­îng qu¶n lý nh»m duy tr× tÝnh tréi cña hÖ thèng sö dông mét c¸ch tèt nhÊt cã tiÒm n¨ng, c¸c c¬ héi cña hÖ thèng ®Ó d­a hÖ thèng ®Õn môc tiªu ®· ®¹t ®· ®Þnh ®Ó ®ath ®­îc hiÖu qu¶ tèt nhÊt trong ®iÒu kiÖn m«i tr­êng biÕn ®éng. b. Quan niÖm vÒ tæ chøc qu¶n lý : Trong x· héi hiÖn ®¹i, h×nh thøc tæ chøc cña con ng­êi ®i tõ nh÷ng tËp thÓ kh«ng chÝnh quy, nh÷ng nhãm l©m thêi ®Õn nh÷ng tæ chøc tæ chøc cã c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y chÆt chÏ. Ngµy nay tæ chøc cã tÊt c¶ trong mäi ngµnh ho¹t ®éng trong x· héi tõ chÝnh trÞ ®Õn v¨n ho¸ vµ kinh tÕ ...Trong ®ã nh÷ng tæ chøc kinh doanh vµ nh÷ng tæ chøc chinh quyÒn lµ næi bËt vÒ s¶n l­îng vÒ s¶n l­îng quy m« vµ t¸c ®éng trªn ®êi sèng con ng­êi. ChÝnh nhê cã tæ chøc mµ con ng­êi hiÖn ®¹i ®¹t ®­îc nh÷ng thanh tùu thÇn kú mµ kh«ng cã mét c¸ nh©n riªng lÎ nµo cã thÓ ®¹t ®­îc, tÊt c¶ chóng ta ®Òu cã thÓ chØ ra 1 tæ chøc trong x· héi. Nh­ng vÒ mÆt khoa häc, ®Þnh nghÜa tæ chøc lµ mét viÖc phøc t¹p. HÇu nh­ mçi nhµ ngghiªn cøu vÒ qu¶n trÞ ®Òu cã nh÷ng ®Þnh nghÜa riªng cña m×nh. Nh÷ng ®Þnh nghÜa nµy ®Òu h­íng ®Õn mét khÝa c¹nh nhÊt ®Þnh cña tæ chøc. Qua c¸c ®Þnh nghÜa ®ã, chóng ta cã ®Þnh nghÜa mét c¸ch tãm t¾t nh­ sau : Tæ chøc lµ mét sù tËp hîp nhiÒu ng­êi mét c¸ch cã ý thøc ®Ó nh»m h×nh thµnh c¸c môc tiªu chung. Tæ chøc lµ mét thùc thÓ cã môc tiªu ph¶i hoµn thµnh cã ®êi sèng vµ nhøng ho¹t ®éng riªng cña nã, ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Qu¶n trÞ lµ sù ho¹t ®éng cña tæ chøc nh»m b¶o ®¶m sù tån t¹i vËn ®éng cña tæ chøc ®ã h­íng vÒ muc tiªu. Dµn nh¹c lµ mét tæ chøc, nh­ng dµn nh¹c kh«ng thÓ nµo tån t¹i vµ ch¬i mét b¶n nh¹c nµo nÕu kh«ng cã lao ®éng cña ng­êi chØ huy dµn nh¹c. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp lµ mét néi dung cña c«ng t¸c tæ chøc doanh nghiÖp. NÕu hiÓu ë møc ®é kh¸i qu¸t nhÊt th× tæ chøc doanh nghiÖp lµ tæ chøc sù kÕt hîp c¸c yÕu tè s¶n xuÊt v× thÕ viÖc nghiªn cøu tæ chøc doanh nghiÖp nãi riªng kh«ng thÓ kh«ng xuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm ph©n chia ho¹t ®éng lao ®éng cña con ng­êi thµnh hai yÕu tè s¶n xuÊt ®éc lËp víi nhau lµ lao ®éng qu¶n trÞ vµ lao ®éng thùc hiÖn lµm c¬ së cho c«ng t¸c tæ chøc doanh nghiÖp nãi chung vµ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp nãi riªng. Tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp trùc tiÕp ®Ò cËp ®Õn nh©n tè chñ thÓ cßn tæ chøc lao ®éng l¹i liªn quan ®Õn nh©n tè kh¸ch thÓ cña qu¶n lý doanh nghiÖp. c. Kh¸i niÖm qu¶n lý Qu¶n lý lµ sù t¸c ®éng cã môc ®Ých cña chñ thÓ qu¶n lý lªn ®èi t­îng qu¶n lý nh»m duy tr× ho¹t ®éng cña hÖ thèng sö dông mét c¸ch tèt nhÊt mäi tiÒm n¨ng s½n cã c¸c c¬ héi ®Ó ®­a hÖ thèng ®Õn môc tiªu ®· ®Þnh trong ®iÒu kiÖn biÕn ®éng cña m«i tr­êng. Qu¶n lý doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh vËn dông thùc tÕ nh÷ng quy luËt tù nhiªn trong viÖc lùa chän vµ x¸c ®Þnh c¸c biÖn ph¸p vÒ kinh tÕ, x· héi tæ chøc kü thuËt ®Ó t¸c ®éng lªn tËp thÓ lao ®éng tõ ®ã t¸c ®éng lªn c¸c yÕu tè vËt chÊt cña s¶n xuÊt kinh doanh. 1.1.2 Môc ®Ých vµ ý nghÜa cña tæ chøc cña bé m¸y qu¶n lý: Môc ®Ých cña tæ chøc bé m¸y qu¶n lý : Môc ®Ých cña qu¶n lý doanh nghiÖp lµ mét mÆt nh»m ®¹t ®ùoc n¨ng xuÊt cao nhÊt trong s¶n xuÊt kinh doanh, mÆt kh¸c kh«ng ngõng hoµn thiÖn tæ chøc lao ®éng. Thùc chÊt cña qu¶n lý hÖ thèng lµ qu¶n lý con ng­êi v× con ng­êi lµ yÕu tè c¬ b¶n cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Quy m« hÖ thèng cµng lín th× vai trß qu¶n lý cÇn ®­îc n©ng cao chØ cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o hiÖu qña ho¹t ®éng cña hÖ thèng. b. Môc ®Ých cña tæ chøc bé m¸y qu¶n lý : §iÒu hµnh hÖ thèng qu¶n lý ho¹t ®éng ho¹t ®éng tèt cã hiÖu qu¶, hoµn thµnh tèt môc tiªu, nhiÖm vô cña hÖ thèng ®Æt ra. Ph©n c«ng lao ®éng hîp lý: nh÷ng ng­êi cã kh¶ n¨ng chuyªn m«n thuéc lÜnh vùc nµo ®­îc ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm vÒ lÜnh vùc ®ã ng­êi kh«ng cã kh¶ n¨ng th× chuyÓn ®Õn nh÷ng bé phËn thÝch hîp. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý t¹o tÝnh hµi hoµ gi÷a c¸c bé phËn c¸c bé phËn cã quan hÖ víi nhau v× vËy nhê cã tæ chøc bé m¸y qu¶n lý mµ mèi quan hÖ gi÷a c¸c bé phËn nµy cã sù hµi hoµ nhÞp nhµng h¬n. 1.2 Néi dung cu¶ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp 1.2.1Chøc n¨ng vµ mèi quan hÖ: Chøc n¨ng qu¶n lý lµ lo¹i ho¹t ®éng riªng biÖt cña lao ®éng qu¶n lý thÓ hiÖn nh÷ng ph­¬ng thøc t¸c ®éng cña chñ thÓ qu¶n lý ®Õn ®èi t­îng qu¶n lý. ViÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n chøc n¨ng qu¶n lý lµ tiÒn ®Ò cµn thiÕt kh¸ch quan ®Ó cã thÓ qu¶n lý doanh nghiÖp theo h­íng chuyªn tinh gi¶m nhÑ vµ cã hiÖu lùc kh«ng thÓ kh«ng ph©n tÝch sù phï hîp gi÷a c¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý víi nh÷ng chøc n¨ng qu¶n lý. * Chøc n¨ng ®Þnh h­íng : Chøc n¨ng qu¶n lý lµ lo¹i ho¹t ®éng riªng biÖt cña lao ®éng qu¶n lý, thÓ hiÖn nh÷ng ph­¬ng thøc t¸c ®éng cña chñ thÓ qñan lý ®Õn ®èi t­îng qu¶n lý. ViÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n chøc n¨ng qu¶n lý lµ tiªn ®Ò cÇn thiÕt kh¸ch quan ®Ó cã thÓ qu¶n lý doanh nghiÖp theo h­íng chuyªn tinh gi¶m nhÑ vµ cã hiÖu lùc kh«ng thÓ kh«ng ph©n tÝch sù phï hîp gi÷a c¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý víi nh÷ng chøc n¨ng qu¶n lý. * Chøc n¨ng ®Þnh h­íng : Lµ chøc n¨ng dù kiÕn tr­íc con ®­êng ph¸t triÓn trong t­¬ng lai cña doanh nghiÖp mµ chñ yÕu ®Ò cËp ®Õn môc tiªu cña doanh nghiÖp vµ con ®­êng ®Ó ®¹t môc tiªu ®ã. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng chøc n¨ng quyÕt ®Þnh sù thµnh hay b¹i ph¸t triÓn hay diÖt vong cña doanh nghiÖp theo quan niÖm truyÒn thèng chøc n¨ng ®Þnh h­íng chÝnh lµ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ dùa trªn c¬ së thèng kª kinh nghiÖm ®Ó so¹n th¶o c¸c môc tiªu vµ ph­¬ng ¸n hµnh ®éng h­íng môc tiªu * Chøc n¨ng tæ chøc : Chøc n¨ng bao gåm hai bé phËn g¾n bã c¬ h÷u víi nhau lµ tæ chøc x©y dùng vµ tæ chøc qu¸ tr×nh tæ chøc x©y dùng, bao gåm mäi c«ng viÖc liªn quan ®Õn c«ng t¸c x©y dùng mét doanh nghiÖp nh­ x©y dùng mét c¬ cÊu s¶n xuÊt, c«ng nghÖ ë ph­¬ng thøc s¶n xuÊt bao nhiªu bé m¸y chøc n¨ng. Tæ chøc qu¸ tr×nh ho¹t ®éng víi néi dung c¬ b¶n lµ tæ chøc thùc hiÖn c¸c t­ t­ëng chiÕn l­îc kÕ ho¹ch. * Chøc n¨ng ph©n phèi : Khi ®Þnh h­íng ph¸t triÓn th× ®ßi hái tr­íc hÕt lµ viÖc ph©n phèi nhiÖm vô ph©n quyÒn ®iÒu hµnh ®õ¬ng vËn ®éng gi÷u c¸c bé phËn. §©y lµ nhiÖm vô cña c«ng t¸c tæ chøc khi nhiÖm vô ®· ®­îc ph©n ra vµ ph©n phèi cho mäi cÊp vµ ®Õn mäi c¸ nh©n trong tæ chøc tÊt yÕu ®ßi hái ph¶i h­íng c¸c nhiÖm vô ®ã theo môc tiªu ®ã chÝnh lµ chøc n¨ng phèi hîp qu¶n trÞ. Theo H.Payol “phèi hîp lµ lµm ®ång ®Òu gi÷a tÊt c¶ nh÷ng hµnh ®éng cña doanh nghiÖp nh»m ®µo t¹o dÔ dµng vµ cã hiÖu qu¶”. Phèi hîp còng cã thÓ hiÓu lµ mét bé phËn chøc n¨ng tæ chøc ph©n chia c«ng viÖc kh«ng thÓ t¸ch r¬× viÖc lµm ®ång ®Òu c¸c c«ng viÖc ®· ph©n chia. * Chøc n¨ng kiÓm tra : Nh©n tè qu¶n trÞ lu«n so s¸nh gi÷a môc tiªu ®Æt ra cho tõng bé phËn vµ cho c¶ doanh nghiÖp víi kÕt qu¶ hä ®¹t ®­îc ë tõng thêi gian ng¾n ®¸nh gi¸ ®­îc t¹i sao vµ b»ng c¸ch nµo cã thÓ thùc hiÑn ®­îc c¸c môc tiªu ®Æt ra. ViÖc ®ã ®ßi hái c«ng t¸c kiÓm tra qu¸ tr×nh ho¹t ®éng mét mÆt cho ng­êi hoÆc m¸y thùc hiÖn vµ m¨t kh¸c ®Ò cËp ®Õn c¶ hoµn c¶nh bªn trong vµ bªn ngoµi doanh nghiÖp H.Payol cho r»ng “kiÓm tra thùc chÊt lµ duyÖt vµ xem xÐt tÊt c¶ cã ®­îc tiÕn hµnh phï hîp víi ch­¬ng tr×nh ®· ®Þnh víi nh÷ng mÖnh lÖnh ®· ban bè vµ nh÷ng nguyªn lý ®· thõa nhËn” c«ng cô kiÓm tra kinh tÕ chñ yÕu trong c¸c doanh nghiÖp lµ lÜnh vùc tÝnh to¸n doanh nghiÖp. * Chøc n¨ng ®iÒu khiÓn : Lµ chøc n¨ng mµ chñ thÓ qu¶n trÞ t¸c ®éng lªn c¸c ®èi t­îng qu¶n trÞ nh»m lµm cho hä thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô ®ùoc giao. b. Mèi quan hÖ gi÷a qu¶n lý vµ c¸c ®èi t­îng bÞ qu¶n lý: Theo lý thuyÕt hÖ thèng doanh nghiÖp lµ mét hÖ thèng gåm hai ph©n hÖ ph©n hÖ xs vµ ph©n hÖ qu¶n lý gi÷a hai ph©n hÖ nµy cã mèi quan hÖ chÆt chÏ cã sù t­¬ng t¸c qua l¹i víi nhau. Ph©n hÖ s¶n xuÊt lu«n lµ c¬ së kh¸ch quan cho ph©n hÖ qu¶n lý cßn ph©n hÖ qu¶n lý t¸c ®éng ng­îc l¹i thóc ®Èy ph©n hÖ sx ph¸t triÓn do vËy khi dù th¶o söa ®æi hay hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc c¬ cÊu qu¶n lý th× cÇn ph¶i xem xÐt ph©n tÝch kü ph©n hÖ s¶n xuÊt. Ngoµi ra khi x¸c ®Þnh c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý cÇn ph¶i quy ®Þnh chÝnh x¸c hîp lý sè luîng c¸n bé qu¶n lý vµ c¸c cÊp qu¶n lý. 1.2.2. Bé m¸y qu¶n lý : a. Kh¸i niÖm bé m¸y qu¶n lý Bé m¸y qu¶n lý cña mét tæ chøc lµ mét hÖ thèng c¸c con ng­êi cïng víi c¸c ph­¬ng tiÖn cña tæ chøc ®­îc liªn kÕt theo mét sè nguyªn t½c vµ quy t¾c nhÊt ®Þnh mµ tæ chøc thõa nhËn ®Ó l·nh ®¹o qu¶n lý toµn bé c¸c ho¹t ®éng cña hÖ thèng nh»m ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu ®· ®Þnh hay nãi c¸ch kh¸c bé m¸y qu¶n lý chÝnh lµ chñ thÓ qu¶n lý cña hÖ thèng. b. Nh÷ng yªu cÇu cña bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp: Bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp ph¶i gän nhÑ ®©y lµ yªu cÇu ®Çu tiªn cña bé m¸y qu¶n lý v× nÕu bé m¸y kång kÒnh th× mçi lóc cÇn sù biÓu quyÕt cã nhiÒu ý kiÕn ®iÒu nµy lµm cho bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp cã hiªu qu¶ thÊp vµ chËm. Bé m¸y qu¶n lý DN ho¹t ®éng ph¶i cã hiÖu lùc. NÕu mét bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp cã ®­îc yªu cÇu lµ gän nhÑ nh­ng l¹i ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶ th× bé m¸y ®ã vÉn ch­a ®¹t yªu cÇu. MÖnh lÖnh chØ thÞ cña bé m¸y ®­a ra ph¶i ®­îc chÊp hµnh ®Çy ®ñ vµ ®óng. Bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp cßn ph¶i ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ mçi ho¹t ®éng cña bé m¸y sau khi thùc hiÖn ph¶i cã mét kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh ®ång thêi ph¶i b¶o ®¶m thùc hiÖn nghiªm tóc chÕ ®é tr¸ch nhiÖm c¸c nh©n trªn c¬ së ®¶m b¶o vµ ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña tËp thÓ lao ®éng trong doanh nghiÖp, ph¶i phï hîp víi quy m« sx thÝch øng víi nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÕ vµ kt cña doanh nghiÖp ngoµi ra bé m¸y qu¶n lý trong tæ chøc cßn ph¶i ®¶m b¶o sù chuyªn tinh gän nhÑ vµ cã hiÑu qu¶ tû lÖ gi­a nh©n viªn qu¶n lý so víi tæng sè c«ng nh©n viªn chøc lµ nhá nhÊt mµ vÉn hoµn thµnh ®Çy ®ñ c¸c chøc n¨ng qu¶n lý ®ång thêi mäi quyÕt ®Þnh bé m¸y ®­îc chÈn bÞ chu ®¸o khoa häc s¸t víi thùc tÕ ®­îc mäi ng­êi tù gi¸c chÊp nhËn. NÕu ®¶m b¶o thùc hiÖn ®­îc c¸c yªu cÇu trªn sÏ t¹o lªn quyÒn lùc vµ uy quyÒn cña bé m¸y qu¶n lý. c. Ph©n c«ng bé m¸y ®iÒu hµnh doanh nghiÖp: Trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc c¸c doanh nghiÖp hiÖn ®¹i ®ßi hái mét sù chØ huy s¶n xuÊt vµ kinh doanh theo mét ý chÝ thèng nhÊt tuyÖt ®èi ®ßi hái sù phôc tïng kû luËt hÕt søc nghiªm ngÆt, sù ®iÒu khiÓn c¶ bé m¸y qu¶n trÞ theo nh÷ng nguyªn t¾c thèng nhÊt tõ trªn xuèng d­íi. Gi¸m ®èc doanh nghiÖp lµ ng­êi ®­îc giao tr¸ch nhiÖm qu¶n trÞ doanh nghiÖp lµ ng­êi chØ huy cao nhÊt trong doanh nghiÖp cã nhiÖm vô qu¶n lý toµn diÖn chÞu tr¸ch nhiÖm toµn diÖn vÒ mäi s¶n xuÊt kû luËt kinh doanh vµ «õi sèng cña doanh nghiÖp. §Ó cã thêi gian tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh chiÕn l­îc cña doanh nghiÖp gi¸m ®èc lªn ph©n c«ng qu¶n lý s¶n xuÊt vµ kû luËt cho phã gi¸m ®èc. Ng­êi nµy cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc s¶n xuÊt vµ chØ huy qu¸ tr×nh sx hµng ngµy tõ kh©u chuÈn bÞ s¶n xuÊt ®Õn kh©u bè trÝ ®iÒu hµnh lao ®éng tæ chøc cÊp ph¸t vËt t­. Tuú theo tõng m« h×nh doanh nghiÖp mµ mçi doanh nghiÖp cã thÓ bÇu 1 ®Õn 2 phã gi¸m ®èc trë lªn mçi phã gi¸m ®èc sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm mét phÇn trong c¬ cÊu tæ chøc sx cña doanh nghiÖp: phã gi¸m ®èc kü thuËt, phã gi¸m ®èc s¶n xuÊt. Tõ ®ã c¸c PG§ ph©n c«ng c«ng viÖc ®Õn tõng phßng ban ph©n x­ëng tæ ®éi (nÕu lµ c¬ së s¶n xuÊt ). Toµn bé ho¹t ®éng tµi chÝnh kÕ to¸n theo quy ®Þnh hiÖn nay ®­îc giao cho kÕ to¸n tr­ëng cã vÞ trÝ nh­ phã gi¸m ®èc. d. Lao ®éng qu¶n lý: * Kh¸i niÖm lao ®éng qu¶n lý: Lao ®éng qu¶n lý lµ mét d¹ng lao ®éng ®Æc biÖt cña lao ®éng s¶n xuÊt, ®Ó hoµn thµnh c¸c chøc n¨ng s¶n xuÊt kh¸c nhau cÇn thiÕt ph¶i cã qu¸ tr×nh qu¶n lý. Trong doanh nghiÖp lao ®éng qu¶n lý gåm nh÷ng ng­êi lao ®éng ho¹t ®éng trong bé m¸y qu¶n lý vµ nh÷ng ng­êi thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng qu¶n lý ®ã lµ: gi¸m ®èc, phã gi¸m ®èc, tr­ëng phã c¸c phßng ban... c¸c nh©n viªn lµm viÖc trong c¸c phßng ban chøc n¨ng vµ mét sè ng­êi phôc vô kh¸c. Lao ®éng qu¶n lý ®ãng vi trß rÊt quan träng bëi lÏ chØ cÇn mét sai sãt nhá cã thÕ ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh lao ®éng. * Néi dung cña lao ®éng qu¶n lý: Lao ®éng qu¶n lý gåm nhiÒu ®Æc ®iÓm c¬ b¶n kÕt hîp l¹i víi nhau. Néi dung mang tÝnh chÊt kü thuËt thÓ hiÖn ë c¸c c«ng viÖc thiÕt kÕ vµ ph©n tÝch chuyªn m«n néi udung mang tÝnh hµnh chÝnh thÓ hienÑ ë viÖc thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc nh»m tæ chøc thùc hiÖn c¸c ph­¬ng ¸n, thiÕt kÕ, quy ®Þnh nh­: lËp kÕ ho¹ch, h­íng dÉn c«ng viÖc, ®iÒu chØnh, kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ c«ng viÖc. Néi dung mang tÝnh chÊt s¸ng t¹o thÓ hiÖn ë viÖc thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc nh­ suy nghÜ, khia th¸c, t×m tßi vµ ph¸t minh c¸c s¸ng kiÕn míi, c¸c quyÕt ®Þnh vµ c¸c ph­¬ng ph¸p ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc. Néi dung mang tÝnh chÊt thùc hµnh ®¬n gi¶n: ®ã lµ thùc hiÖn c¸c c«ng viÖcm ®¬n gi¶n theo c¸c quyÕt ®Þnh, h­íng dÉn s½n cã. Ngoµi ra, cßn cã néi dung mang tÝnh chÊt héi häp vµ sù vô kh¸c nh­: tham gia c¸c cuéc häp vÒ chuyªn m«n hoÆc gi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc cã tÝnh chÊt thñ tôc. C¸c lo¹i lao ®éng qu¶n lý ®Òu bao gåm c¸c néi dung trªn, song cã kh¸c nhau vÒ tØ träng tõng néi dung. TØ träng néi dung kh¸c nhau th× vÞ trÝ tr¸ch nhiÖm cña mçi lo¹i kh¸c nhau, kh¶ n¨ng thùc hiÖn còng kh¸c nhau. 1.2.3. C¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý: a. Kh¸i niÖm c¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý: C¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý lµ tæng hîp c¸c bé phËn kh¸c nhau cã mèi liªn hÖ vµ quan hÖ phô thuéc lÉn nhau ®­îc chuyªn m«n ho¸, ®­îc giao nh÷ng tr¸ch nhiÖm nhÊt ®Þnh vµ ®­îc bè trÝ theo tõng cÊp nh»m thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng qu¶n lý trong hÖ thèng. C¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý ®­îc h×nh thµnh bëi c¸c bé phËn qu¶n lý vµ c¸c cÊp qu¶n lý. c. C¸c kiÓu c¬ c¸u tæ chøc bé m¸y qu¶n lý: A1 A2 A3 B1 B2 B3 L·nh ®¹o tuyÕn 1 L·nh ®¹o tuyÕn 2 L·nh ®¹o tæ chøc * C¬ cÊu trùc tuyÕn: S¬ ®å: KiÓu c¬ cÊu qu¶n lý trùc tuyÕn Trong ®ã A1, A2,..., An; B1, B2, ..., Bn lµ nh÷ng ng­êi thùc hiÖn trong c¸c bé phËn. A1 A2 A3 An L·nh ®¹o tuyÕn 1 L·nh ®¹o tuyÕn 2 L·nh ®¹o tæ chøc §©y lµ c¬ cÊu ®¬n gi¶n nhÊt, mét cÊp d­íi cã 1 thñ tr­ëng cÊp trªn mµ thi hµnh mÖnh lÖnh cña ng­êi ®ã mµ th«i. Ng­êi l·nh ®¹o trùc tuyÕn ph¶i thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c chøc n¨ng vÒ qu¶n lý. Mèi liªn hÖ ®­îc thùc hiÖn theo chiÒu däc. KiÓu c¬ c¸u nµy cã ­u ®iÓm lµ quy tr¸ch nhiÖm râ rµng, duy tr× tÝnh kû luËt vµ kiÓm tra. Ng­êi l·nh ®¹o c¸c tuyÕn ph¶i chÞu hoµn toµn tr¸ch nhiÖm víi c¸c ho¹t ®éng cña cÊp d­íi. ChÝnh v× vËy mµ t¹o ®iÒu kiÖn duy tr× chÕ ®é 1 thñ tr­ëng, bªn c¹nh ®ã kiÓu c¬ cÊu nµy cã nh­îc ®iÓm: ®ßi hái ng­êi l·nh ®¹o ph¶i cã kiÕn thøc toµn diÖn, tæng hîp nã, khuyÕn khÝch s¸ng t¹o cña cÊp d­íi, kh«ng tËn dông ®­îc sù gióp ®ì t­ vÊn cña c¸c chuyªn gia vµ khi cÇn thiÕt liªn hÖ gi÷a 2 thµnh viªn cña c¸c tuyÕn th× viÖc b¸o c¸o th«ng tin ®i theo ®­êng vßng. S¬ ®å: KiÓu c¬ cÊu qu¶n lý theo chøc n¨ng Theo kiÓu c¬ cÊu nµy, c«ng t¸c qu¶n lý ®­îc tæ chøc theo chøc n¨ng, do ®ã h×nh thµnh lªn nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o ®­îc chuyªn m«n ho¸, chØ ®¶m nhiÖm mét chøc n¨ng nhÊt ®Þnh, cÊp d­íi kh«ng nh÷ng chÞu sù l·nh ®¹o cña mét bé phËn chøc n¨ng mµ cßn chÞu sù l·nh ®¹o cña ng­êi chñ doanh nghiÖp vµ bé phËn chøc n¨ng kh¸c. ¦u ®iÓm cña d¹ng c¬ cÊu nµy lµ: thu hót c¸c chuyªn gia vµo c«ng t¸c qu¶n lý, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò chuyªn m«n mét c¸ch thµnh th¹o vµ gi¶m bít g¸nh nÆng tr¸ch nhiÖm qu¶n lý cho ng­êi l·nh ®¹o. C¬ cÊu theo chøc n¨ng cã nh÷ng h¹n chÕ lµ kh«ng duy tr× ®­îc tÝnh kü luËt, kiÓm tra vµ phèi hîp ng­êi l·nh ®¹o tæ chøc ph¶i phèi hîp víi ng­êi l·n ®¹o chøc n¨ng nh­ng do ®ã quyÕt nhiÒu mÖnh lÖnh nªn l·nh ®¹o tæ chøc kh«ng phèi hîp ®­îc hÕt, dÉn ®Õn ng­êi thõa hµnh ph¶i chÞu mét lóc nhiÒu mÖnh lÖnh, thËm chÝ nhiÒu mÖnh lÖnh tr¸i ng­îc nhau. * C¬ cÊu trùc tuyÕn chøc n¨ng: §ång thêi ph¶i ®¶m b¶o thùc hiÖn nghiªm tóc chÕ ®é tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n trªn c¬ së ®¶m b¶o vµ ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña tËp thÓ lao ®éng trong doanh nghiÖp, ph¶i phï hîp víi quy m« s¶n xuÊt, thÝch øng víi nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra, bé m¸t qu¶n lý trong mét tæ chøc cßn ph¶i ®¶m b¶o sù chuyªn tinh, gän nhÑ vµ hiÖu lùc. TØ lÖ gi÷a nh©n viªn qu¶n lý so víi tæng sè c«ng nh©n viªn chøc lµ nhá nhÊt mµ vÉn hoµn thµnh ®Çy ®ñ c¸c chøc n¨ng qu¶n lý. §ång thêi mäi quyÕt ®Þnh bé m¸y ®­îc chuÈn bÞ chu ®¸o, khoa häc, s¸t víi thùc tÕ ®­îc mäi ng­êi tù gi¸c chÊp nhËn. NÕu ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c yªu cÇu trªn sÏ t¹o nªn nguån lùc vµ uy quyÒn cña bé m¸y qu¶n lý. c. Ph©n c«ng bé m¸y ®iÒu hµnh doanh nghiÖp: Trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc c¸c doanh nghiÖp hiÖn ®¹i ®ßi hái mét sù chØ huy s¶n xuÊt vµ kinh doanh theo mét ý chÝ thèng nhÊt tuyÖt ®èi, ®ßi hái sù phôc tïng kû luËt hÕt søc nghiªm ngÆt. Sù ®iÒu khiÓn c¶ bé m¸y qu¶n trÞ theo nh÷ng quy t¾c thèng nhÊt tõ trªn xuèng d­íi. Gi¸m ®èc doanh nghiÖp lµ ng­êi ®­îc giao tr¸ch nhiÖm qu¶n trÞ doanh nghiÖp, lµ ng­êi chØ huy cao nhÊt trong doanh nghiÖp, cã nhiÖm vô qu¶n lý toµn diÖn, chÞu tr¸ch nhiÖm toµn diÖn vÒ mäi mÆt s¶n xuÊt, kû luËt kinh doanh vµ ®êi sèng cña doanh nghiÖp. §Ó cã thêi gian tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò lín cã tÝnh chiÕn l­îc, gi¸m ®èc nªn ph©n c«ng qu¶n lý s¶n xuÊt vµ kû luËt cho phã gi¸m ®èc. Ng­êi nµy cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc vµ chØ huy qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ngµy tõ kh©u chuÈn bÞ s¶n xuÊt ®Õn bè trÝ, ®iÒu hµnh lao ®éng, tæ chøc cÊp ph¸t vËt t­. Tuú theo m« h×nh doanh nghiÖp mµ m«i xdn cã thÓ bÇu 1 hoÆc 2 phã gi¸m ®èc trë lªn. Mçi phã gi¸m ®èc nµy phô tr¸ch mét phÇn trong c¬ cÊu tæ chøc cña doanh nghiÖp: phã gi¸m ®èc kü thuËt, phã gi¸m ®èc s¶n xuÊt... Tõ ®ã, c¸c phã gi¸m ®èc ph©n c«ng c«ng viÖc ®Õn tõng phßng ban, ph©n x­ëng, tæ ®éi lµ c¬ së s¶n xuÊt. Toµn bé ho¹t ®éng tµi chÝnh, kÕ to¸n theo quy ®Þnh hiÖn nay ®­îc giao cho kÕ to¸n tr­ëng cã vÞ trÝ nh­ phã gi¸m ®èc. L·nh ®¹o tæ chøc L·nh ®¹o tuyÕn 2 L·nh ®¹o chøc n¨ng B L·nh ®¹o chøc n¨ng A L·nh ®¹o tuyÕn 1 B3 B2 B1 A3 A2 A1 S¬ ®å: KiÓu c¬ cÊu qu¶n lý trùc tuýen - chøc n¨ng. Trong ®ã: A1, A2,..., An; B1, B2,..., Bn lµ nh÷ng ng­êi thùc hiÖn trong c¸c bé phËn. KiÓu c¬ cÊu nµy lµ sù phèi hîp gi÷a 2 lo¹i c¬ cÊu trùc tuyÕn vµ chøc n¨ng. ë ®©y lao ®éng vµ tæ chøc ®­îc sù gióp ®ì cña c¸c phßng ban chøc n¨ng trong viÖc ra quyÕt ®Þnh ®Ó h­íng dÉn, ®iÒu khiÓn, kiÓm tra, truyÒn mÖnh lÖnh theo tuyÕn ®· ®­îc quy ®Þnh. Ng­êi l·nh ®¹o c¸c phßng ban chøc n¨ng kh«ng cã quyÒn ra quyÕt ®Þnh cho ng­êi thõa hµnh ë c¸c tuyÕn, c¸c c¬ cÊu trùc tuyÕn - chøc n¨ng cã ­u ®iÓm: tËn dông ®­îc ­u ®iÓm cña 2 lo¹i c¬ cÊy: c¬ cÊu trùc tuyÕn vµ c¬ cÊu chøc n¨ng ®ã lµ ph¸t huy ®­îc n¨ng lùc chuyªn m«n cña c¸c bé phËn chøc n¨ng, ®ång thêi ®¶m b¶o ®­îc quyÒn chØ huy cña hÖ thèng trùc tuyÕn. Tuy nhiª, d¹ng c¬ cÊu nµy cã ®iÓm h¹n chÕ: do cã qu¸ nhiÒu bé phËn chøc n¨ng th­êng ph¶i häp hµnh nhiÒu, g©y c¨ng th¼ng vµ l·ng phÝ thêi gian. Ngoµi ra, cßn cã thÓ x¶y ra m©u thuÉn gi÷a ng­êi l·nh ®¹o vµ c¸c tuyÕn víi nhau do kh«ng thèng nhÊt quyÒn hµnh vµ quan ®iÓm. Trªn ®©y lµ 3 kiÓu c¬ cÊu tæ chøc vµ bé m¸y qu¶n lý c¬ b¶n, ngoµi ra cßn cã c¸c kiÓu c¬ cÊu trùc tuýen tham m­u, c¬ cÊu h×nh thøc vµ kh«ng h×nh thøc. X· héi ngµy nay cµng ngµy ph¸t triÓn dÉn ®Õn biÕn ®æi m¹nh mÏ trong c¸c ®¬n vÞ. Song sù ph¸t triÓn g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh tËp trung vµ chuyªn m«n ho¸ cao ®ßi hái ph¶i cã sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c bé phËn trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña tæ chøc. V× vËy, hoµn thiÖn tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty lµ mét tÊt yÕu. ViÖc hoµn thiÖn chøc n¨ng lµm cho viÖc thùc hiÖn qu¶n lý lao ®éng cã chÊt l­îng cao h¬n. 1.3. Yªu cÇu ®èi víi tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp. a. Thèng nhÊt môc ®Ých cña tæ chøc: Mét môc ®Ých chØ tËp hîp ®­îc sù hîp t¸c khi nh÷ng nguån tham gia hiÓu ®­îc b¶n chÊt vµ mèi quan hÖ mËt thiÕt cña môc ®Ých ®ã nh­ lµ ®èi t­îng cña sù hîp t¸c. Nãi c¸ch kh¸c, khi c¸c c¸ nh©n ph¶i c¶m nhËn ®­îc môc ®Ých cña tæ chøc lµ cña chung, tÊt c¶ c¸c thµnh viªn míi cã ®­îc sù “®ång lßng hîp t¸c”, nÕu cã nh÷ng kh¸c biÖt c¬ b¶n vµ nghiªm träng gi÷a môc ®Ých c¸ nh©n vµ tËp thÓ th× sÏ cã sù ly t¸n nh©n t©m. Môc ®Ých tæ chøc vµ ®éng c¬ c¸ nh©n: mçi ng­êi tham gia vµo bÊt kú tæ chøc nµo ®Òu cã t­ c¸ch - t­ c¸ch tæ chøc vµ t­ c¸ch c¸ nh©n. CÇn ph¶i ph©n biÖt râ rµng gi÷a môc ®Ých tæ chøc vµ ®éng c¬ c¸ nh©n, v× c¶ 2 tÊt yÕu kh«ng ph¶i lµ ®ång nhÊt, chóng chØ ®ång nhÊt khi ®¹t ®­îc môc ®Ých vµ tæ chøc tù nã trë thµnh nguån gèc cña sù tho¶ m·n c¸ nh©n. §éng c¬ c¸ nh©n lµ c¸i néi t¹i, lµ chñ quan; cßn môc ®Ých chung lµ c¸i bªn ngoµi, kh«ng thuéc c¸ nh©n vµ lµ c¸i kh¸ch quan. Do ®ã, ng­êi chØ huy ph¶i lµm cho c¸c thµnh viªn th©m nhuÇn môc ®Ých chung cña tæ chøc. MÆc dï vËy, nghiªn cøu môc ®Ých cña tæ chøc vµ ®éng c¬ c¸ nh©n vÉn rÊt kh¸c biÖt. Mäi ng­êi tham gia vµo viÖc thùc hiÖn môc ®Ých chung v× hä c¶m thÊy nh÷ng tho¶ m·n c¸ nh©n cña hä sÏ cã ®­îc tõ viÖc ®¹t môc ®Ých tæ chøc. b. Bé m¸y tæ chøc ph¶i g¾n víi môc tiªu vµ phôc vô triÖt ®Ó cho thùc hiÖn môc tiªu: Nguyªn t¾c nµy kh¼ng ®Þnh, bao giê bé m¸y tæ chøc còng ph¶i phï hîp víi môc tiªu, tõ môc tiªu mµ ®Æt ra cÊu tróc bé m¸y - CÊu tróc c¸c thµnh phÇn bé m¸y. - CÊu tróc c¸ch vËn hµnh. - CÊu tróc con ng­êi chØ huy, phèi hîp, x¸c ®Þnh ®éng lùc thóc ®Èy. c. HiÖu qu¶: Bé m¸y tæ chøc ph¶i ®­îc x©y dùng trªn nguyªn t¾c chuyªn tinh, gän nhÑ vµ gi¶m thiÓu mäi chi phÝ. d. C©n ®èi: - C©n ®èi gi÷a quyÒn hµnh vµ tr¸ch nhiÖm. - C©n ®èi gi÷a chøc vô vµ quyÒn hµnh trong bé m¸y. - C©n ®èi vÒ c«ng viÖc gi÷a c¸c bé phËn víi nhau. - C©n ®èi nh»m t¹o ra sù æn ®Þnh, v÷ng ch¾c trong tæ chøc. e. Linh ho¹t vµ hiÖu lùc: Bé m¸y cña tæ chøc kh«ng ®­îc cøng nh¾, cè ®Þnh mµ ph¶i n¨ng ®éng, mÒm dÎo ®¶m b¶o dÔ thÝch nghi vµ øng phã kÞp thêi víi nh÷ng thay ®æi cña m«i tr­êng. f. Ph©n cÊp hîp lý: Mçi tæ chøc ®Òu cã mét hÖ thèng thÇn kinh cña nã lµ “d©y chuyÒn c¸c nhµ l·nh ®¹o” s¾p xÕp theo “chuçi xÝch thø bËc” tõ trªn xuèng d­íi. ViÖc qu¶n lý diÔn ra theo quyªn t¾c cÊp d­íi nhËn lÖnh tõ mét cÊp trªn trùc tiÕp vµ nguyªn t¾c “v¸n cÇu”. Nguyªn t¾c vµ h×nh thøc “v¸n cÇu” nh»m h¹n chÕ chuçi xÝch quyÒn lùc, t¨ng c­êng giao tiÕp th«ng tin gi÷a nh÷ng ng­êi ®ång cÊp. Chóng ta kh«ng tuyÖt ®èi ho¸ nguyªn t¾c thø bËc v× nh­ vËy sÏ cµng lµm t¨ng sù quan liªu vµ lµm gi¶m hiÖu qu¶ qu¶n lý. Tuy nhiªn, ph­¬ng ph¸p v¸n cÇu còng kh«ng thÓ ¸p dông ®¹i trµ ®­îc, v× lµm nh­ vËy sÏ lµm gi¶m quyÒn lùc qu¶n lý tËp trong trong bé m¸y tæ chøc. Thùc tÕ l·nh ®¹o chãp bu cña tæ chøc c¬ quan quyÒn lùc cao nhÊt ë ®Ønh th¸p còng kh«ng thÝch vµ kh«ng khuyÕn khÝch ph­¬ng ph¸p “v¸n cÇu”. PhÇn 2: Thùc tr¹ng tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty kho¸ Minh Khai 2.1. Kh¸i qu¸t vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty kho¸ Minh Khai. 2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh cña C«ng ty kho¸ Minh Khai: C«ng ty Kho¸ Minh Khai tr­íc ®©y lµ nhµ m¸y Kho¸ Minh Khai, ®­îc thµnh lËp tõ n¨m 1972 theo QuyÕt ®Þnh sè 561/BKT cña Bé KiÕn tróc (nay lµ Bé X©y dùng). VÒ lo¹i h×nh tæ chøc: C«ng ty Kho¸ Minh Khai lµ mät doanh nghiÖp nhµ n­íc h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, tù chñ vÒ tµi chÝnh, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé X©y dùng. Trô së chÝnh: 125D Minh Khai, quËn Hai Bµ Tr­ng, Hµ Néi. Do ®Æc ®iÓm cña C«ng ty X©y dùng tõ thêi chiÕn tranh chèng Mü vµ trang thiÕt bÞm¸ymãc, thiÕt bÞ c«ng nghÖ s¶n xuÊt do Ba Lan gióp. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty tr¶i qua c¸c giai ®o¹n sau: * Giai ®o¹n tõ 1975-1980: C«ng ty ho¹t ®éng theo ®óng chøc n¨ng, nhiÖm vô, môc tiªu, ngµnh nghÒ theo quy ®Þnh. Ban ®Çu vÒ s¶n xuÊt s¶n phÈm cßn cã c¸c lo¹i kho¸, b¶n lÒ, ke cöa, chèt, acm«n, mãc giã. Thêi gian ®Çu s¶n xuÊt s¶n phÈm theo thiÕt kÕ cña ViÖt Nam. Nh÷ng n¨m sau, C«ng ty thay ®æi dÇn dÇn mÉu m· s¶n phÈm cho thÝch øng víi nhu cÇu ng­êi tiªu dïng. * Giai ®o¹n tõ 1981-1988: C«ng ty s¶n xuÊt theo kÕ ho¹ch Bé giao, ngoµi nh÷ng spp cò nh­ trªn cßn cã giµn gi¸o thÐp, xe hoµn thiÖn, bi ®an, nghiÒn vµ m¾t sµng si m¨ng, ®ång thêi s¶n xuÊt thªm c¸c mÆt hµng kim khÝ phôc vô x©y dùng nh­ cöa xÕp, cöa chíp lËt, cöa hoa. Trong giai ®o¹n nµy, c«ng ty ®· tiÕn hµnh 2 vÊn ®Ò lín: - N©ng cao chÊt l­îng cña s¶n phÈm vµ ®· xuÊt khÈu c¸c lo¹i kho¸, ke, b¶n lÒ, crªm«n cho c¸c n­íc Hunggari, Cuba, Lµo vµ xuÊt khÈu t¹i chç cho T©y §øc. - C«ng ty ®· nghiªn cøu vÒ chÕ t¹o bi nghiÒn cho c«ng nghiÖp xi m¨ng vµ c¸c phô tïng kh¸c. Ngoµi ra, cßn lµ c«ng ty ®Çu tiªn nghiªn cøu c«ng nghÖ s¶n xuÊt giµn gi¸o thÐp. * Giai ®o¹n 1989-1991: Thêi kú chuûen m¹nh tõ c¬ chÕ bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, b­íc ®Çu cã nhiÒu khã kh¨n, nhÊt lµ ®èi víi ngµnh c¬ khÝ. Nh­ng nhµ m¸y ®· ®­a ra môc tiªu: gi÷ v÷ng s¶n xuÊt tiªu thô, kh«ng ®Ó c«ng nh©n nghØ v× thiÕu viÖc lµm,hµng ho¸ s¶n xuÊt ph¶i ®­îc tiªu thô hÕt vµ ®¶m b¶o ®êi sèng c«ng nh©n viªn. Mét phÇn lín lao ®éng d«i d­ kh«ng cã tr×nh ®é tay nghÒ, søc khoÎ chuyÓn sang c«ng t¸c kh¸c cho phï hîp h¬n. §ång thêi göi c¸n bé, c«ng nh©n ®i lao ®éng, häc tËp ë n­íc ngoµi. Mét phÇn cho nghØ h­u vÒ mÊt søc. * Tõ 1992 ®Õn nay: ë giai ®o¹n nµy, C«ng ty ®· chuyÓn ho¸ m¹nh vµo nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. C«ng ty ®· tiÕn hµnh s¾p xÕp l¹i s¶n xuÊt theo NghÞ ®Þnh sè 388/H§BT. C«ng ty ®· chó träng nhiÒu vµo viÖc s¶n xuÊt, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i s¶n phÈm, phôc vô ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. ViÖc quan t©m tíi chÊt l­îng kü thuËt, mü thuËt cña s¶n phÈm ®­îc ®­a lªn hµng ®Çu. Thêi kú nµy, bªn c¹nh viÖc s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng truyÒn thèng, C«ng ty ®· tung ra thÞ tr­êng nhiÒu s¶n phÈm míi víi mÉum· phong phó vµ c¶i tiÕn tiÖn lîi h¬n. Ngµy 5-5-1983 Bé tr­ëng Bé X©y dùng ®· ký QuyÕt ®Þnh sè 163A/BXD-TCL§ thµnh lËp l¹i doanh nghiÖp nhµ n­íc víi tªn gäi Nhµ m¸y Kho¸ Minh Khai trùc thuéc Liªn hiÖp c¸c XÝ nghiÖp x©y dùng ®­îc gäi lµ Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng vµ Nhµ m¸y Kho¸ Minh Khai ®­îc ®æi tªn thµnh C«ng ty Kho¸ Minh Khai theo QuyÕt ®Þnh cña Thñ t­íng ChÝnh phñ ra ngµy 7/3/1994. Tr¶i qua qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, C«ng ty Kho¸ Minh Khai ®· kh«ng ngõng phÊn ®Êu vÒ mäi mÆt. C«ng ty ®· thùc hiÖn h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, tù c©n ®èi vÒ tµi chÝnh, coi träng hiÖu qu¶ kinh tÕ ®ång thêi thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô nép ng©n s¸ch nhµ n­íc. MÆt kh¸c C«ng ty kh«ng ngõng c¶i tiÕn kü thuËt, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm n¾m b¾t kÞp thêi thÞ hiÕu tiªu dïng ®Ó tung ra thÞ tr­êng nh÷ng s¶n phÈm phï hîp. HiÖn nay, s¶n phÈm cña c«ng ty ®ñ søc m¹nh c¹nh tranh vµ tiªu thô tèt trªn thÞ tr­êng. N¨m 1994, C«ng ty ®· cã 4 s¶n phÈm ®¹t Huy ch­¬ng Vµng t¹i Héi chî quèc tÕ Hµng c«ng nghiÖp ViÖt Nam ®ã lµ: Kho¸ MK 10, Kho¸ treo MK 10N, b¶n lÒ 100 vµ cremon MK 23A. Võa qua, th¸ng 3-2000 C«ng ty tham gia Héi chî hµng ViÖt Nam chÊt l­îng cao ®· ®­îc ng­êi tiªu dïng b×nh chän lµ hµng ViÖt Nam chÊt l­îng cao. 2.1. KÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty Kho¸ Minh Khai: GÇn 30 n¨m ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn, C«ng ty Kho¸ Minh Khai ®· dÇn dÇn tù kh¼ng ®Þnh ®­îc m×nh, v­¬n lªn phÊn ®Êu vÒ mäi mÆt. C«ng ty th­êng xuyªn c¶i tiÕn kü thuËt, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, nh¹y bÐn n¾m b¾t kÞp thêi thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng, lu«n tung ra thÞ tr­êng nh÷ng s¶n phÈm phï hîp víi nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi. KÕt qu¶ tiªu thô s¶n phÈm nh÷ng n¨m qua ®¹t kh¸ tèt do s¶n phÈm cña c«ng ty ®­îc ng­êi tiªu dïng chÊpnhËn kh«ng chØ bëi gi¸ c¶ hîp lý mµ cßn do chÊt l­îng cña s¶n phÈm. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c«ng ty cã thÓ ®­îc xem xÐt qua mét sè chØ tiªu chñ yÕu (xem b¶ng biÓu trang sau) BiÓu sè 1: KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty mét sè n¨m qua TT C¸c chØ tiªu §¬n vÞ tÝnh N¨m 1996 N¨m 1997 N¨m 1998 N¨m 1999 N¨m 2000 KH T.hiÖn KH T.hiÖn KH T.hiÖn KH T.hiÖn KH T.hiÖn 1 Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng 1.630 2.140 7.223 8.000 12.411 12.372 12.585 11.662 12.415 12.500 2 Doanh thu 7.854 7.194 8.498 9.407 15.121 14.596 15._.