Hoàn thiện kế toán nguyên vật liệu tại Công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi

m sát việc sử dụng tài sản, vật tư tiền vốn, nhằm đảm bảo sản xuất được liên tục, quản lý và sử dụng một cách tốt nhất các yếu tố chi phí tạo được hiệu quả sản xuất kinh doanh. Trong đó hạch toán vật liệu đóng vai trò quan trọng bởi vì vật liệu là yếu tố cơ bản để đảm bảo cho quá trình sản xuất kinh doanh được tiến hành bình thường, là cơ sở vật chất cấu thành nên thực thể của sản phẩm, chiểm tỷ trọng lớn trong chi phí và giá thành sản phẩm. Tác động rất lớn đến hiệu quả của quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh. Xuất phát từ sự cần thiết trên, trong thời gian thực tập tại phòng kế toán của công ty Cơ khí - Điện thuỷ lợi, tìm hiểu thực trạng sản xuất của công ty em thấy được tầm quan trọng của vật liệu đối với quá trình sản xuất kinh doanh, sự cần thiết phải quản lý, sử dụng tiết kiệm vật liệu, nhằm đáp ứng mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp. Nhận thức được những khó khăn, thuận lợi của công tác hoạch toán vật liệu tại công ty. Em mạnh dạn đi sâu nghiên cứu đề tài “Hoàn thiện kế toán nguyên vật liệu tại công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi” Chuyên đề gồm 3 phần: Phần I: Tổng quan về Công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi Phần II: Thực trạng kế toán nguyên vật liệu tại công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi Phần III: Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện kế toán nguyên vật liệu tại công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi. Được sự chỉ dẫn nhiệt tình của thầy giáo và các cô chú tại công ty cơ khí điện Thuỷ Lợi đã giúp em hoàn thành bài báo cáo thực tập. Nhưng với khả năng chuyên môn còn hạn hẹp do vậy nội dung và chất lượng bài báo cáo sẽ không tránh khỏi những khiếm khuyết sai xót. Kính mong thầy giáo quan tâm đóng góp ý kiến để đảm bảo cho bài viết ngày càng hoàn thiện và chất lượng tốt hơn. Em xin chân thành cảm ơn! PHẦN I : TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY CƠ KHÍ - ĐIỆN THUỶ LỢI 1 .Lịch sử hình thành và sự phát triển của công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi. Tên doanh nghiệp : Công ty Cơ khí - Điện Thuỷ lợi. Địa chỉ : Km 10 - Quốc lộ 1A - Thanh Trì - Hà Nội. Công ty Cơ Khí -Điện Thuỷ lợi là nhà máy chuyên ngành của Bộ Thuỷ lợi (nay là Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn). Tiền thân của công ty là tập đoàn thương binh 19-8 thuộc Tổng đội công trình trực thuộc bộ Thuỷ lợi, đặt trụ sở tại Kim Mã từ năm 1985. Năm 1964, xưởng Kim Mã được chuyển địa điểm về xã Tứ Hiệp, huyện Thanh Trì_Hà Nội lấy tên là nhà máy Cơ Khí Thuỷ lợi. Ngày 15/4/1967 Bộ trưởng Bộ Thuỷ lợi Hà Kế Tấn đã ký quyết định số 211-QĐ/TL tách nhà máy Cơ Khí iện Thuỷ lợi khi đó thành hai nhà máy loại 5: - Nhà máy sản xuất phụ tùng, sửa chữa ô tô, máy kéo, sơ tán taị tỉnh Hà Tây (nay là công ty chế tạo và sửa chữa thiết bị thuỷ lợi). - Nhà máy sản xuất, lắp ráp máy đóng mở cửa cống và hàng cơ khí chuyên dung phục vụ thuỷ lợi, sơ tán tại huyện Yên M-Hưng Yên (nay là công ty Cơ Khí iện Thuỷ lợi). Ngày 21/4/1983, xét theo yêu cầu sắp xếp lại tổ chức của các đơn vị sản xuất và xây dựng trực thuộc Bộ Thuỷ lợi, Bộ trưởng Bộ Thuỷ lợi đã ký quyết định số 106-QĐ/TCCB chuyển bộ phận lắp ráp máy thuộc xí nghiệp liên hiệp xây dựng thuỷ lợi khu vực II về nhà máy để làm nhiệm vụ lắp đặt các trạm bơm và nhà máy Thuỷ điện theo kế hoạch của Bộ Thuỷ lợi giao cho Nhà máy Cơ khí Thuỷ lợi đảm nhiệm. Đến ngày 19/07/1983 thực hiện một bước sắp xếp lại sản xuất theo chỉ thị số 120 của HĐBT, Bộ Thuỷ lợi đã ký quyết định số 1297-QĐ/TCCB sát nhập công ty sửa chữa máy bơm điện đóng tai Như Quỳnh-Mỹ Vân Hưng Yên vào nhầ máy Cơ khí Thuỷ lợi đồng thời chuyển giao toàn bộ nhiệm vụ sửa chữa, sản xuất phụ tùng máy bơm điện cho nhà máy Cơ khí - Điện Thuỷ lợi. Ngày 06/09/1995 để phù hợp với xu thế phát triển theo cơ chế mới, Bộ trưởng Bộ Thuỷ lợi đã ký quyết định số 78/QĐ/TCCB đổi tên nhà máy cơ khí -Điện Thuỷ lợi thành công ty Cơ khí - Điện Thuỷ lợi ngày nay trực thuộc Bộ Thuỷ lợi ( nay là Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn) đóng tại km 10 - Quốc lộ 1A Xã Tứ Hiệp - Huyện Thanh Trì Thành Phố Hà Nội. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty trong một số năm gần đây cụ thể như sau: Đơn vị tính: Đồng STT Chỉ tiêu Năm 2005 Năm 2006 Năm 2007 1 Doanh thu bán hàng 44,285,588,000 55,947,695,500 70,494,096,000 2 Lợi nhuận trước thuế 949.866.000 989,994,500 1,247,393,000 3 Các khoản nộp ngân sách 1.690.291.500 3,065,557,000 3,862,602,000 4 Thu nhập bình quân một tháng 1.249.500 1,537,000 1,937,000 5 Số lượng lao động 370 400 450 -Công nhân sản xuất trực tiếp 280 290 330 -Cán bộ nhân viên gián tiếp 75 90 100 -Nhân viên phục vụ 15 20 20 6 Tổng tài sản 98.177.905.000 103.067.831.500 117.360.380.000 - TS ngắn hạn 90.064.221.500 86.404.157.000 90.235.164.000 - TS dài hạn 8.113.683.500 16.663.674.500 27.125.216.000 Thông qua các chỉ tiêu trên có thể thấy doanh nghiệp đã có sự tăng trưởng cả về quy mô cũng như hiệu quả hoạt động kinh doanh: Tổng số tài sản của công ty trong ba năm qua đều tăng năm 2007 tăng 14.292.548.500 đồng với số tương đối tăng 13,86% so với năm 2006. Trong đó tài sản ngắn hạn tăng 3.831.007.000 đồng, nhưng năm 2006 so với năm 2005 thì tài sản ngắn hạn giảm 3.660.064.500 đồng điều này có thể do công tác thu hồi các khoản phải thu của doanh nghiệp hoạt động tốt làm cho các khoản phải thu giảm đáng kể. Tài sản dài hạn của công ty trong ba năm tăng mạnh do công ty đầu tư lớn vào tài sản cố định để nâng cao hiêu quả kinh doanh mặt khác công ty nhận thêm nhiều dự án, có nhiều công trình đang thi công làm tăng chi phí xây dựng cơ bản dở dang. Nhờ có sự đầu tư kịp thời nên doanh thu của công ty năm 2007 tăng 14.546.400.500 đồng với số tương đối tăng 26% so với năm 2006, đồng thời lợi nhuận trước thuế mà doanh nghiệp có được cũng tăng lên 257.398.500 đồng . Bên cạnh đó công ty cũng luôn thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ đối với ngân sách nhà nước. Quy mô của công ty được mở rộng số lượng lao động trong công ty năm 2006 tăng 30 người so với năm 2005, năm 2007 tăng 50 người so với năm 2006 và mức thu nhập bình quân năm 2007 tăng 400.000 đồng với số tăng tương đối là 26,02% so với năm 2006 như vậy cuộc sống của người lao động ngày càng ổn định chứng tỏ doanh nghiệp kinh doanh ngày càng hiệu quả. 2 .Đặc điểm kinh doanh và tổ chức sản xuất kinh doanh của công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi 2.1 Đặc điểm hoạt động kinh doanh - Đặc điểm sản phẩm - Tính đa dạng về chủng loại sản phẩm: Công ty Cơ Khí - Điện Thuỷ Lợi là doanh nghiệp chuyên cung cấp các thiết bị phục vụ cho công tác tưới tiêu nước, nên để hoàn thiện được công trình công ty tiến hành sản xuất rất nhiều sản phẩm: động cơ điện, máy biến áp, van, palăng, cân điện tử Ngoài các sản phẩm cơ khí công ty còn thi công các công trình xây dựng như: thuỷ điện, kè, cống, hồ, hệ thống cấp tiêu nước Như vậy, không những có các chủng loại sản phẩm phong phú, công ty còn phải hoạt động trong nhiều ngành nghề khác nhau từ đó tạo ra sự khó khăn trong quản lý vốn ngắn hạn. Trong bộ phận sản xuất các thiết bị phục vụ cho lắp đặt các công trình, vồn lưu động luân chuyển nhanh hơn so với vốn lưu động trong bộ phận xây dựng và lắp đặt. Ngoài ra còn có nhiều sự khác nhau như tỷ trọng giữa các loại tài sản ngắn hạn, chủng loại tài sản ngắn hạn trong việc sản xuất mỗi loại sản phẩm. - Tính đơn chiếc của sản phẩm: Công ty Cơ Khí - Điện Thuỷ Lợi chủ yếu sản xuất và lắp đặt theo đơn đặt hàng, mỗi công trình thuỷ lợi lại có công dụng khác nhau vì vậy yêu cầu về thiết kế cũng như các loại vật tư phục vụ cho việc sản xuất các sản phẩm đó cũng rất khác nhau. Sự khác nhau còn thể hiện ở vị trí thi công các công trình: có những công trình ở gần nguồn nguyên liệu nhưng cũng có những công trình được thi công ở những vùng sâu vùng xa, những sự khác nhau trên tạo ra rất nhiều khó khăn trong công tác xác định nhu cầu vốn ngắn hạn thường xuyên cần thiết cũng như công tác quản lý vốn ngắn hạn. - Sản phẩm có giá trị lớn, thi công trong thời gian dài: Đặc điểm này cũng là đặc điểm của các sản phẩm của ngành xây dựng nói chung. Các công trình công ty thi công thường có giá trị nhiều tỷ đồng và thường được thi công trong thời gian dài có khi đến vài năm, từ đó yêu cầu công ty phải có lượng vốn ngắn hạn lớn để đảm bảo cho hoạt động sản xuất kinh doanh được liên tục. - Nhiệm vụ hiện nay của Công ty Cơ khí - đ iện Thuỷ lợi là: - Thiết kế, chế tao, lắp đặt, sửa chữa thiết bị cơ khí và điện cho các công trình thuỷ lợi, thuỷ điện, nông nghiệp và chế biến nông lâm hải sản, lặn khảo sát, thi công, sửa chữa các công trình xây dựng dưới nước. - Xử lý và tráng phủ chống ăn mòn kim loại. - Kiểm tra thông số kỹ thuật máy bơm nước, thiết bị điện, kiểm tra mối hàn bằng siêu âm. - Kinh doanh thiết bị phụ tùng máy nông nghiệp, thuỷ lợi, thuỷ điện. - Gia công, xây lắp nền móng, khung nhà và bao che công trình công nghiệp, gia công lắp đặt thiết bị công nghệ. Công ty Cơ Khí - Điện Thuỷ Lợi là một đơn vị hạch toán kinh tế độc lập, hoạt động trong cơ chế thị trường có sự cạnh tranh gay gắt của các doanh nghiệp khác trong lĩnh vực cơ khí chế tạo. Song với sự nỗ lực của ban lãnh đạo cùng toàn bộ cán bộ công nhân viên, sản xuất kinh doanh của công ty đã không ngừng phát triển, không những bảo toàn số vốn được giao mà còn có sự tăng trưởng. Trong những năm qua Công ty đã tham gia những công trình thuỷ lợi lớn của cả nước như: công trình song Ba Hạ, công trình Cửa Đạt… Năm nay là năm Công ty tròn 50 năm, suốt 50 năm qua hầu như năm nào công ty cũng hoàn thành vượt mức kế hoạch được Nhà nước giao, đời sống của cán bộ công nhân viên không ngừng được cải thiện và luôn làm tròn nghĩa vụ đối với Nhà nước. - Đặc điểm quy trình sản xuất Quy trình sản xuất sản phẩm được thực hiện chặt chẽ, hợp lý qua các khâu và được bộ phận KCS kiểm tra chất lượng đều đặn ở từng khâu là điều kiện đảm bảo cho sản phẩm đạt chất lượng tốt, thực hiện giao hàng đúng thời gian, đảm bảo uy tín của công ty trên thị trường. Đối với một số doanh nghiệp tổ chức sản xuất khoa học sẽ góp phần nâng cao năng suất lao động, tăng chất lượng sản phẩm tổ chức hợp lý giữa các khâu, giai đoạn phân xưởng sản xuất đảm bảo cho sản xuất được tiến hành trôi chảy. Công việc này cũng đòi hỏi phụ thuộc vào nhiều yếu tố, tính chất và nhiệm vụ sản xuất của từng đơn vị sao cho quá trình sản xuất ra sản phẩm có thể sản xuất ra với khối lượng lớn và chất lượng cao từ đó tăng khả năng tiêu thụ sản phẩm, giảm bớt được một cách tối thiểu về chi phí đồng thời tăng lợi nhuận tiêu thụ nhằm đảm bảo tài chính cho Công ty hoạt động bình thường. Công ty cơ khí điện Thuỷ lợi là đơn vị sản xuất với tính chất sản phẩm đa dạng, phức tạp vì phải gia công nhiều chi tiết khác nhau và đòi hỏi sự chính xác cao về khuôn cối. Để hoàn thành một sản phẩm phải trải qua nhiều giai đoạn công nghệ khác nhau. -Tổ chức sản xuất kinh doanh Mô hình sản xuất của công ty bao gồm 4 xí nghiệp nhỏ có nhiệm vụ trực tiếp sản xuất theo kế hoạch được giao từ phòng kế hoạch. - Xí nghiệp Gia công nóng: có nhiệm vụ đúc, rèn, dập, tán, uốn các chi tiết cấu thành lên sản phẩm - Xí nghiệp cơ khí: có nhiệm vụ là chuyên gia công, cắt gọt các chi tiết kim loại phục vụ cho công trình như sản xuất các bu long. - Xí nghiệp lắp máy: có nhiệm vụ là chuyên gia công và lắp ráp các thiết bị cơ khí và các kết cấu kim loại của công trình theo đồ án thiết kế được duyệt theo yêu cầu của khách hàng.quá trình gia công và lắp ráp của hai xí nghiệp này thường được tạo lên thực thể ( phần chính) của sản phẩm. - Xí nghiệp cơ điện: Có nhiệm vụ quản lý mạng điện, gia công và lắp ráp các thiết bị điện, tủ bạng điện cao thế và hạ thế, sửa chữa máy móc công cụ điện. Sơ đồ 01: Sơ đồ bộ máy tổ chức sản xuất của Công ty Cơ khí - Điện Thuỷ lợi công ty xí nghiệp gia công nóng Xí nghiệp cơ khí Xí nghiệp lắp máy Xí nghiệp cơ điện 2.2 Đặc điểm tổ chức quản lý của công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi Để đảm bảo cho việc sản xuất được thực hiện một cách có hiệu quả, Công ty Cơ khí - Điện Thuỷ lợi tổ chức bộ máy quản lý gọn nhẹ và tổ chức theo kiểu trực tuyến ( sơ đồ 02). - Đứng đầu là giám đốc công ty: Người có quyền lực cao nhất đồng thời chịu mọi trách nhiệm với Nhà nước, tập thển công nhân viên trong công ty cũng như các khách hàng trong sản xuất kinh doanh. - Phó Giám đốc: Giúp việc cho giám đốc là hai phó giám đốc, một phó giám đốc phụ trách kỹ thuật, một phó giám đốc phụ trách kinh doanh và hệ thống các phòng ban chức năng. Ban giám đốc lãnh đạo và lãnh đạo trực tiếp đến các phòng ban, các xí nghiệp. - Các phòng ban nghiệp vụ: Các phòng, ban nghiệp vụ có chức năng có nhiệm vụ theo dõi, đôn đốc hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch tiến độ sản xuất, các quy trình với các tiêu chuẩn cụ thể và các định mức kinh tế kỹ thuật, các chế độ quản lý, các phân xưởng xí nghiệp giúp các giám đốc xí nghiệp nắm bắt tình hình sản xuất, tổ chức ghi chép các số liệu phục vụ cho việc chỉ đạo sản xuất và thực hiện hạch toán kết quả kinh doanh. - Phòng tổ chức hành chính: Thực hiện các nhiệm vụ về hành chính văn phòng đáp ứng kịp thời theo yêu cầu của lãnh đạo của công ty và các phòng nghiệp vụ. Nghiên cứu các chế độ chính sách của Nhà nước để áp dụng thực hiện trong công ty. - Phòng kỹ thuật: Có chức năng xây dựng triển khai chiến lược đầu tư tổng thể và lâu dài, xây dựng kế hoạch đầu tư, mua sắm, sửa chữa thiết bị phụ tùng, lắp đặt thiết bị mới. Xây dựng ban hành hệ thống định mức kinh tế kỹ thuật và theo dõi thực hiện, hiệu quả ban hành định mức mới.Tổ chức nghiên cứu đề xuất các giải pháp kỹ thuật đưa ra những mẫu mã sản phẩm mới có nhiều điểm vượt trội so với sản phẩm cũ. - Phòng kế hoạch: chịu trách nhiệm lập các kế hoạch dự án. - Phòng kế toán thống kê: Có chức năng trong việc lập kế hoạch sử dụng và quản lý nguồn tài chính của công ty, phân tích các hoạt động kinh tế nhằm bảo toàn vốn của công ty, tổ chức công tác hạch toán kế toán theo đúng chế độ kế toán thống kê và chế độ quản lý của nhà nước. Thực hiện công tác thanh quyết toán chi phí cho các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Tham mưu cho lãnh đạo công ty về các chế độ quản lý tài chính tiền tệ, thực hiện công tác xây dựng kế hoạch tài chính. phòng chịu trách nhiệm theo dõi mọi hoạt động sản xuất của công ty. Sơ đồ 02: Mô hình tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi Giám đốc Phó giám đốc kinh doanh Phó giám đốc kỹ thuật Phòng tổ chức hành chính Phòng kế hoạch Phòng kỹ thuật Phòng kế toán thống kê 3 . Đặc điểm tổ chức công tác kế toán tại công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi 3.1 Tổ chức bộ máy kế toán của công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi Là một doanh nghiệp có quy mô vừa, tổ chức hoạt động tập trung trên cùng một địa bàn đồng thời để đảm bảo sự lãnh đạo tập trung thống nhất của kế toán trường, đảm bảo kiểm tra, xử lý và cung cấp thông tin kế toán giúp cho lãnh đạo công ty nắm được kịp thời tình hình hoạt động của công ty thông qua qua thông tin kế toán cung cấp, Công ty Cơ khí - Điện Thuỷ lợi đã áp dụng hình thức kế toán tập trung. Theo hình thức này, toàn bộ công việc kế toán được thực hiện tại phòng kế toán của công ty và ở các xí nghiệp trực thuộc, không tổ chức bộ máy kế toán riêng mà chỉ bố trí các nhân viên kế toán làm nhiệm vụ tổ chức ghi chép ban đầu, thu thập chứng từ gửi về phòng kế toán công ty. Xuất phát từ tình hình thực tế và yêu cầu quản lý của công ty, biên chế quân sự của phòng kế toán - thống kê hiện nay gồm 5 người dưới sự lãnh đạo trực tiếp của kế toán trưởng. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ đặt ra, từng nhân viên kế toán đã được phân công thực hịên các chức năng, nhiệm vụ cụ thể như sau: - Kế toán trưởng: Là người chỉ đạo, giám sát toàn bộ mạng lưới kế toán của công ty. Kế toán trưởng có nhiệm vụ chấp hành các chế độ bảo vệ tài sản, vật tư, tiền vốn.Mọi chứng từ liên quan đến vật tư, tài sản của công ty đều phải có chữ ký của kế toán trưởng mới có giá trị. Kế toán trưởng điều hành và kiểm tra việc chấp hành chính sách kế toán tài chính đồng thời phải báo cáo một cách kịp thời, chính xác, đúng đắn đối với giám đốc tình hình và kết quả hoạt động tài chính trong doanh nghiệp để tìm ra những mặt mạnh cần phát huy và những tồn tại cần khắc phục và đưa ra những kiến nghị với giám đốc làm tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. - Kế toán vật tư kiêm tiêu thụ: Có nhiệm vụ hạch toán, theo dõi tình hình biến động của vật liệu, công cụ dụng cụ cả về số lượng và giá trị. Hàng tuần kế toán vật tư phải xuống kho để kiểm tra việc ghi chép thẻ kho của thủ kho, nhận các phiếu nhập - xuất kho vật tư và tiến hành thực tế xuất kho, vào sổ chi tiết vật tư và phân loại các phiếu xuất kho theo từng đối tượng sử dụng. Hàng quý kế toán vật liệu lập bảng phân bổ vật tư xuất dung hoặc bảng kê chứng từ để căn cứ vào đó lập các chứng từ ghi sổ. Kế toán vật tư còn có nhiệm vụ tham gia kiểm kê vật tư vào cuối năm cùng với thủ kho và bộ phận thống kê vật tư, sau đó lập biên bản kiểm kê hàng tồn kho. - Kế toán tiền lương: Có nhiệm vụ hạch toán và kiểm tra tình hình thực hiện quỹ lương, phân tích việc sử dụng lao động và định mức lao động. Hàng thàng, căn cứ vào bảng chấm công, bảng tình phụ cấp, trợ cấp, phiếu xác nhận thời gian lao động hoặc phiếu kiểm nghiệm, các chứng từ liên quan khác như: phiếu ghi bảo hiểm xã hội do các bộ phận khác gửi đến, kế toán lập bảng thanh toán tiền lương, thanh toán bảo hiểm xã hội, thanh toán tiền thưởng sau đó chuyển cho kế toán trưởng ký duyệt làm căn cứ lập phiếu chi và phát tiền lương, theo dõi khoản tạm ứng của cán bộ công nhân viên, thanh toán lương và bảo hiểm xã hội, lập bảng phân bổ tiền lương. - Kế toán thanh toán: Có nhiệm vụ là căn cứ vào các chứng từ hợp lệ như hoá đơn bán hàng, báo giá, các chứng từ nhập - xuất kho để lập các phiếu thu, phiếu chi, viết séc, uỷ nhiệm chi, lập bảng kê chứng từ thu, chi tiền mặt, lập bảng kê chứng từ ngân hàng, làm các thủ tục vay và trả nợ ngân hàng, vào sổ kế toán tài khoản tiền gửi, tiền vay, theo dõi tình hình tồn quỹ tiền mặt, đôn đốc tình hình thanh quyết toán các công trình, theo dõi chi tiết các tài khoản công nợ như: TK 131, 136, 331, 336 - Thủ quỹ: có nhiệm vụ gửi tiền mặt và rút tiền gửi ngân hàng về quỹ. căn cứ vào các phiếu thu, phiếu chi hợp lệ để thu và phát tiền mặt. - Kế toán tổng hợp: căn cứ vào các chứng từ ghi sổ kèm theo các bảng kê, các chứng từ gốc để vào sổ cái, hàng quý tiến hành tập hợp chi phí, tính giá thành, xác định kết quả kinh doanh, lập bảng cân đối kế toán và các báo cáo tài chính khác. Giám sát và hạch toán tình hình biến động tài sản cố định cả về số lượng và giá trị, hàng năm tiến hành kiểm kê tài sản, tính và trích khấu hao tài sản, phân tích phản ánh kết quả của công ty hàng quý và cả năm. Kế toán tổng hợp là người giúp việc chính cho kế toán trưởng. - Bộ phận kế toán ở các xí nghiệp: Có nhiệm vụ thu thập, kiểm tra và báo cáo về phòng kế toán thống kê của công ty theo đúng định kỳ. Sơ đồ 03: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty Cơ khí - Điện Thuỷ lợi Kế toán trưởng Kế toán vật tư tiêu thụ Kế toán thanh toán Kế toán lương và BHXH Thủ quỹ Kế toán tổng hợp Các nhân viên kế toán ở các xí ngiệp 3.2 Hình thức kế toán áp dụng tại công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi Hình thức kế toán: áp dụng hình thức chứng từ ghi sổ. - Cuối tháng, căn cứ vào chứng từ gốc hoặc bảng tổng hợp chứng từ gốc kế toán lập chứng từ ghi sổ. căn cứ vào chứng từ ghi sổ để ghi vào sổ đăng ký chứng từ ghi sổ, sau đó được dùng để ghi vào sổ cái. các chứng từ gốc sau khi làm căn cứ lập chứng từ ghi sổ được dung để ghi vào các sổ, thẻ kế toán chi tiết. - Cuối tháng, kế toán phải khoá sổ, tính ra tổng số tiền của các nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh trong tháng trên sổ đăng ký chứng từ ghi sổ, tính ra tổng số phát sinh nợ, tổng số phát sinh có và số dư của từng tài khoản trên sổ cái. căn cứ vào sổ cái lập bảng cân đối phát sinh. - Sau khi đối chiếu khớp đúng số liệu ghi trên sổ cái vào bảng tổng hợp chi tiết (được lập từ các sổ kế toán chi tiết) được dung để lập các báo cáo tài chính. - Quan hệ đối chiếu được sử dụng để kiểm tra sự bằng nhau của tổng phát sinh nợ và tổng phát sinh có của tất cả các tài khoản trên bảng cân đối số phát sinh và bằng tổng số tiền phát sinh trên sổ đăng ký chứng từ ghi sổ, đồng thời số dư của từng tài khoản trên bảng cân đối số phát sinh phải bằng số dư tương ứng của từng tài khoản tương ứng trên bảng tổng hợp chi tiết. - Cuối năm căn cứ vào số liệu trên bảng cân đối phát sinh, sổ cái và các tài khoản chi tiết có liên quan, kế toán tổng hợp tiến hành lập các báo cáo năm của công ty. Sơ đồ 04: Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức chứng từ ghi sổ tại công ty Cơ khí - Điện Thuỷ lợi Sổ đăng kí chứng từ ghi sổ Chứng từ ghi sổ Sổ cái Bảng tổng hợp chi tiết Sổ quỹ bảng tổng hợp chứng từ gốc Sổ thẻ kế toán chi tiết Chứng từ gốc Bảng cân đối số phát sinh báo cáo tài chính : Ghi hàng ngày : Ghi cuối tháng : ối chiếu : Máy xử lý thông tin 3.3 Chích sách kế toán của công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi Chế độ công ty áp dụng: theo QĐ 15 kỳ kế toán: kỳ kế toán năm, công ty phải lập báo cáo giữa niên độ ( báo cáo quý ) Phương pháp hạch toán và kế toán chi tiết hàng tồn kho: áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên Phương pháp tính trị giá vốn hàng xuất kho: xác định theo phương pháp nhập trước, xuất trước Phương pháp khấu hao TSCĐ: Thực hiện phương pháp khấu hao tuyến tính.. 3.4 Quy định chung của công ty về lập và luân chuyển chứng từ - Mọi nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh liên quan đến hoạt động của công ty đều phải lập chứng từ kế toán. Chứng từ chỉ lập 1 lần cho một nghiệp vụ. Nội dung chứng từ phải đầy đủ, rõ ràng, trung thực, không tẩy xoá, số tiền viết bằng chữ phải khớp đúng với số tiền viết bằng số. - Chứng từ phải lập đủ số liên theo quy định: + Mọi chứng từ phải có đầy đủ chữ kí theo chức danh quy định trên chứng từ. + Trình tự luân chuyển chứng từ : theo quy định của nhà nước Lập, tiếp nhận, xử lý chứng từ kế toán. Kiểm tra kí chứng từ kế toán. phân loại sắp xếp chứng từ, định khoản và ghi sổ kế toán. Lưu trữ, bảo quản chứng từ. 3.5 Tổ chức hệ thống sổ - Các sổ kế toán tổng hợp áp dụng tại công ty - Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ: là sổ kế toán tổng hợp được mở theo dõi các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo trình tự thời gian. Sổ này dung để đăng ký số hiệu và quản ký chứng từ ghi sổ, đồng thời dung để kiểm tra, đối chiếu số liệu với bảng cân đối số phát sinh. Sổ cái: Là sổ kế toán tổng hợp dung để ghi các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo tài khoản kế toán. số liệu ghi trên sổ cái dung để kiểm tra, đối chiếu với số liệu ghi trên sổ đăng ký chứng từ ghi sổ, các sổ, thẻ kế toán chi tiết dung để lập các báo cáo tài chính. Các sổ kế toán chi tiết - Sổ tài sản cố định, sổ chi tiết vật tư, sản phẩm, thẻ kho, sổ chi tiết chi phí sản xuất kinh doanh. Thẻ tính giá thành sản phẩm. Sổ chi tiết chi phí trả trước, chi phí phải trả. Sổ chi tiết tiền gửi, tiền vay. Sổ chi tiết thanh toán với người bán, người mua, ngân sách. Sổ chi tiết bán hàng, các bảng phân bổ , bảng phân bổ tiền lương và bảo hiểm xã hội , bảng phân bổ nguyên vật liệu và công cụ dụng cụ, bảng tính và phân bổ khấu hao tài sản cố định - sổ chi tiết:,154, 621, 622, 627, 131, 331, 334. 3.6 Hệ thống tài khoản sử dụng. - Công ty Cơ khí - Điện Thuỷ Lợi đã đăng ký sử dụng hệ thống tài khoản kế toán thống nhất của bộ tài chính ban hành theo quyết định số 15/2006/QĐ-BTC ngày 20/03/2006 của bộ trưởng bộ tài chính. ồng thời công ty cũng mở chi tiết một số tài khoản nhằm quản lý cụ thể, các loại vốn, tài sản và nhằm mục đích phục vụ yêu cầu quản trị nội bộ của công ty. 3.7 Hệ thống báo cáo - Theo quy định của nhà nước: Hệ thống báo cáo tài chính gồm + Bảng cân đối kế toán + Báo cáo kết quả kinh doanh + Báo cáo lưu chuyển tiền tệ + Thuyết minh báo cáo tài chính Theo quy định của công ty: Theo quy định hạch toán tài chính của công ty, ngoài những báo cáo tài chính trên công ty còn lập thêm một số báo cáo khác như: Báo cáo công nợ, báo cáo chi phí sản xuất và giá thành, báo cáo nhập, xuất và tồn kho của hàng tồn kho nhằm mục đích phục vụ cho công việc kế toán và cung cấp thông tin cho việc quản trị trong doanh nghiệp báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh minh hoạ cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2006 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh Năm: 2006 đơn vị: đồng CHỈ TIÊU Mã số Kỳ này Kỳ trước Luỹ kế từ đầu năm 1 2 3 4 5 1. Tổng doanh thu 01 52.911.000.000 52.911.000.000 2. Các khoản giảm trừ 02 - - 3. Doanh thu thuần (01-02) 10 52.911.000.000 52.911.000.000 4. Giá vốn hàng bán 11 48.125.000.000 48.125.000.000 5. Lợi nhuận gộp (10-20) 20 4.786.000.000 4.786.000.000 6. Chi phí bán hàng 21 - - 7. Chi phí quản lý doanh nghiệp 22 2.294.000.000 2.294.000.000 8. Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh (20-21-22) 30 2.492.000.000 2.492.000.000 9. Lợi nhuận từ hoạt động bất thường 40 221.000.000 221.000.000 10. Tổng lợi nhuận trước thuế (30+40) 50 2.713.000.000 2.713.000.000 11. Thuế thu nhập doanh nghiệp 51 693.000.000 693.000.000 12. Lợi nhuận sau thuế.(50-51) 60 2.020.000.000 2.020.000.000 PHẦN II : THỰC TRẠNG KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY CƠ KHÍ - ĐIỆN THỦY LỢI. I .ĐẶC ĐIỂM KẾ TOÁN NGHIỆP VỤ NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY CƠ KHÍ - ĐIỆN THUỶ LỢI 1 .Đặc điểm nguyên vật liệu Công ty Cơ khí - Điện thuỷ lợi là một công ty có quy mô lớn với nhiệm vụ chuyên sản xuất và láp ráp phần cơ khí cho các công trình thuỷ lợi trong cả nước, sản phẩm của công ty là tất cả các loại của cống, máy đóng, mở của cống, máy bơm các loại, tủ điện cao và hạ thế ...Mỗi sản phẩm được sản xuất trên các công đoạn, kỹ thuật khác nhau, nên chủng loại vật liệu công ty phải sử dụng là rất lớn. Do đặc điểm, tính chất đặc thù của ngành sản xuất nên nguyên vật liệu chính của công ty chủ yếu là kim loại như Sắt, thép, tôn các loại, đồng, gang, còn một số nguyên liệu khác như sơn, oxy, đất đèn, các loại dây thép, dây kẽm, mức độ sử dụng không nhiều. Do đặc thù về sản phẩm nên chi phí về nguyên vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong chi phí và giá thành sản phẩm .( Nó chiểm khoảng 80% tổng giá thành). Vì vậy khi có sự biến động nhỏ của nguyên vật liệu cũng ảnh hưởng rất lớn giá thành sản phẩm, muốn hạ giá thành sản phẩm cách tốt nhất là quản lý và sử dụng một cách có hiệu quả. 2 .Phân loại nguyên vật liệu Nguyên vật liệu với số lượng rất lớn, chủng loại nhiều, mỗi loại có đặc tính lý hoá, công dụng và nội dung kinh tế khác nhau.Vì vậy tiến hành quản lý và hạch toán chính xác đảm bảo cho công việc được thuận lợi và không tốn nhiều công sức thì phải phân loại một cách khoa học, theo những tiêu nhất định. Để phủ hợp với quá trình sản xuất sản phẩm công ty đã tiến hành phân loại vật liệu theo nội dung kinh tế. Theo đó vật liệu của công ty được phân chia thành những loại sau: - Nguyên vật liệu chính: là đối tượng lao động chủ yếu, là cơ sỏ vật chất hình thành nên sản phẩm của công ty. Bao gồm nhiều loại khác nhau như: Sắt, thép, tôn, đồng, gang, thiết bị điện ....Trong mỗi loại lại được chia thành nhiều nhóm khác nhau như: Thép có nhiều loại: Thép dẹt, thép tròn, thép vuông, thép hình chữ L, thép hình chữ U, thép hình chữ I, thép lục lăng. Tôn cũng có nhiều loại: Tôn 5 ly, 6 ly...32,5 ly, mạ kẽm, tôn pha gang. - Vật liệu phụ: Có tác dụng tạo mối liên kết giữa các cấu kiện hoạc tạo nên một chính thể sản phẩm như: Đinh nhôm, đinh vít, dây thép, gioăng, ốc vít, dây kẽm , que hàn, đất đèn, sơn...dùng vào việc nối, liên kết, tạo hình dáng sản phẩm. Ngoài ra còn có các vật liẹu phụ khác không tạo nên một phần thực thể của sản phẩm song nó có tác dụng làm chức năng tăng thêm độ bền chất lượng sản phẩm, giúp cho quá trình sản xuất đựoc tiến hành tốt như anốt hi sinh, muối, oxy, sơn chống rỉ, axit... - Nhiên liệu: Bao gồm than dùng cho rèn, gia công, đun nước, xăng, dầu đẻ chạy máy phát điện và dùng cho xe chuyên chở. - Phụ tùng thay thế: ở công ty phụ tùng thay thế gồm ở mũi khoan, vòng bi các loại, công tác điện, dây điện, phích cắm, bóng đèn... - Phế liệu thu hồi: Là những vật liệu bị loại ra trong quá trình sản xuất, nó đã mất hoàn toàn giá trị sử dụng như rỉ sắt, đầu thừa sắt thép, các mảnh vụn được loại ra trong quá trình thi công cắt gọt, khoan, tiện...phế liệu không còn khả năng tận dụng trong quá trình sản xuất nên nó được thu gom lại để bán ra ngoài thu tiền về và tính giảm chi phí sản xuất kinh doanh. 3 .Đánh giá nguyên vật liệu tại công ty Cơ khí - Địên Thuỷ Lợi Đánh giá nguyên vật liệu là một công tác quan trọng trong việc tổ chức hạch toán nguyên vật liệu. Đánh giá nguyên vật liệu là dùng thước đo tiền tệ để biểu hiện giá trị của vật liệu theo những nguyên tác nhất định, đòi hỏi đảm bảo yêu cầu của đánh giá. Có nhiều cách khác nhau đẻ đánh giá nguyên vật liệu nhập kho cũng như xuất kho. Tuy nhiên tuỳ vào đặc điểm cụ thể của tình hình sản xuất kinh doanh cũng như đặc trưng của các nguyên vật liệu công ty sủ dụng mà chọn cách đánh giá phù hợp với đơn vị mình. Cụ thể phương pháp đánh giá nguyên vật liệu nhập kho và xuất kho tại công ty Cơ khí - Điện thuỷ lợi được thực hiện như sau: - Đánh giá nguyên vật liệu nhập kho: Công ty áp dụng phương pháp đánh giá nguyên vật liệu nhập kho theo giá thực tế. Trong công ty nguyên vật liệu được mua từ nhiều nguồn khác nhau và theo từng nguồn nhập mà giá thực tế của nguyên vật liệu trong từng trường hợp cũng khác nhau. Vì vậy giá mua thực tế của nguyên vật liệu mua ngoài nhập kho được xác định: + = giá thực tế của nguyên vật liệu nhập kho giá mua ghi trên hoá đơn của người bán Chi phí thu mua (nếu có) Trong đó giá mua ghi trên hoá đơn của người bán không bao gồm thuế GTGT do công ty tính thuế GTGT theo phương pháp tính thuế theo phương pháp khấu trừ. - Đánh giá nguyên vật liệu xuất kho: giá trị nguyên vật liệu xuất trong kỳ Đơn giá xuất số lượng nguyên vật liệu xuất trong kỳ =y= x ở công ty hiện nay, khi xuất kho vật liệu để sản xuất, kế toán tính giá thực tế vật liệu xuất kho theo phương pháp nhập trước xuất trước. Kế toán vật tư tính giá thực tế xuất kho căn cứ vào sổ chi tiết vật tư. Giá thực tế xuất kho sẽ được tính theo đơn giá thực tế của lần nhập trước, số còn lại được tính theo đơn giá thức tế của lần nhập tiếp theo. Nếu số còn lại quá ít thì có thể được tính theo đơn giá của lần nhập trước. Giá thực tế của vật liệu tồn kho cuối kỳ chính là giá ._.