Hoàn thiện Kế toán nghiệp vụ tiêu thụ hàng hoá ở Công ty TNHH á Châu

Lêi më ®Çu HiÖn nay Th­¬ng m¹i ®ang ®­îc quan t©m nh­ lµ mét trong c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng quan träng cña nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i. Sù ph¸t triÓn ngµy cµng gia t¨ng víi nhÞp ®é cao cña ho¹t ®éng th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ ®· vµ ®ang më ra c¸c c¬ héi l«i cuèn c¸c tæ chøc vµ c¸c nhµ kinh doanh tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i nh»m môc ®Ých kiÕm lêi vµ t×m c¬ héi th¨ng tiÕn trong x· héi. Tõ khi nÒn kinh tÕ n­íc ta chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lÝ cña nhµ n­íc th× vÊn ®Ò c¹nh tranh lµ tÊt yÕu nh­ng còng ®ång thêi më ra nh÷ng c¬ héi ph¸t triÓn cho c¸c Doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i víi ý nghÜa lµ tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng nh»m cung cÊp hµng ho¸ dông cô ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu sinh ho¹t cña con ng­êi vµ nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cña toµn x· héi. §èi víi DNTM, tiªu thô lµ giai ®o¹n cùc kú quan träng trong mçi c«ng ty kinh doanh v× nhê ®ã hµng ho¸ ®­îc chuyÓn thµnh tiÒn, ®¶m b¶o thu håi vèn, cã l·i vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho Doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn, lóc nµy Doanh nghiÖp míi thùc sù thùc hiÖn chøc n¨ng: " cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng". Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh, tiªu thô lµ nghiÖp vô ®Æc tr­ng vµ c¬ b¶n nhÊt chi phèi mäi nghiÖp vô trong c¸c chu kú kinh doanh cã thÓ diÔn ra liªn tôc, nhÞp nhµng khi c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn tèt kh©u tiªu thô, ®ã còng lµ c¬ së t¹o lîi nhuËn mµ lîi nhuËn chÝnh lµ môc tiªu sèng cßn cña Doanh nghiÖp trong nÒn KTTT. NhËn thøc tÇm quan träng tæ chøc tiªu thô nãi chung vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n b¸n hµng nãi riªng. Qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty TNHH ¸ Ch©u, víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña gi¸o viªn h­íng dÉn vµ phßng kÕ to¸n cña c«ng ty, em ®i s©u vµo nghiªn cøu vµ thùc hiÖn viÕt b¸o c¸o thùc tËp víi tÕ bµo "Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ ë c«ng ty TNHH ¸ Ch©u" Môc tiªu cña b¸o c¸o thùc tËp nµy vËn dông lý luËn vÒ h¹ch to¸n tiªu thô t¹i c«ng ty TNHH ¸ Ch©u, tõ ®ã ph©n tÝch nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty. Néi dung b¶n b¸o c¸o gåm 3 ch­¬ng Ch­¬ng I: Lý luËn nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ trong DNTM Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ t¹i c«ng ty TNHH ¸ Ch©u Ch­¬ngIII: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ t¹i c«ng ty TNHH ¸ Ch©u Ch­¬ng I Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ t¹i DNTM I. §Æc ®iÓm cña nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ vµ nghiÖp vô kÕ to¸n 1. §Æc ®iÓm cña nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ 1.1. Kh¸i niÖm Tiªu thô hµng ho¸ lµ kh©u cuèi cïng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña DNTM lµ qu¸ tr×nh trao ®æi hµng ho¸ vµ dÞch vô trong ®ã Doanh nghiÖp chuyÓn quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô cho ng­êi mua ®Ó nhËn quyÒn së h÷u vÒ tiÒn hay quyÒn ®ßi tiÒn. Tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ cña DNTM th­êng ®ång nghÜa víi viÖc b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸ ra khái Doanh nghiÖp. Tuy nhiªn ta kh«ng nªn hiÓu tiªu thô hµng ho¸ chØ ®¬n thuÇn lµ hµnh vi b¸n hµng. Thùc ra b¸n hµng chØ lµ hµnh vi cuèi cïng nhÊt biÓu hiÖn cho sù thay ®æi vÒ mÆt h×nh th¸i gi¸ trÞ cho qu¸ tr×nh tæ chøc l­u chuyÓn hµng ho¸. V× vËy cÇn hiÓu râ b¶n chÊt cña tiªu thô hµng ho¸ d­íi gãc ®é kinh tÕ vµ d­íi gãc ®é kü thuËt. - VÒ mÆt kinh tÕ: B¶n chÊt cña tiªu thô hµng ho¸ vµ sù thay ®æi h×nh th¸i gi¸ trÞ hµng ho¸. Qua tiªu thô hµng ho¸ chuyÓn tõ h×nh th¸i hiÖn vËt sang h×nh th¸i tiÒn tÖ vµ dßng chu chuyÓn vèn cña DNTM ®­îc h×nh thµnh. Còng qua ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸, gi¸ trÞ hµng ho¸ ®­îc thùc hiÖn tõng phÇn hoÆc thùc hiÖn tõng phÇn hoÆc h×nh thµnh tuú thuéc vµ t×nh h×nh vµ b¶n chÊt kinh doanh cña Doanh nghiÖp ®ång thêi gi¸ trÞ cña hµng ho¸ ®­îc thõa nhËn. - VÒ mÆt kü thuËt, tiªu thô hµng ho¸ lµ qu¸ tr×nh kinh tÕ bao gåm tõ viÖc tæ chøc ®Õn viÖc thùc hiÖn trao ®æi mua b¸n hµng ho¸ th«ng qua nghiÖp vô kinh tÕ kü thuËt, c¸c hµnh vi mua b¸n cô thÓ nh»m thùc hiÖn chøc n¨ng vµ nghiÖp vô cña Doanh nghiÖp. Tiªu thô hµng ho¸ thÓ hiÖn kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é cña Doanh nghiÖp trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu cña m×nh còng nh­ ®¸p øng cho c¸c nhu c©ï s¶n xuÊt vµ tiªu dïng x· héi. Doanh thu: Hµng ho¸ ®­îc tiªu thô sÏ cã doanh thu vµ theo chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt nam th× doanh thu ®­îc hiÓu lµ: Tæng gi¸ trÞ c¸c lîi Ých kinh tÕ doanh nghiÖp thu ®­îc trong kú kÕ to¸n, ph¸t sinh tõ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng th­êng cña doanh nghiÖp, gãp phÇn lµm t¨ng vèn chñ së h÷u. 1.2. Vai trß cña tiªu thô hµng ho¸ ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp Tiªu thô hµng ho¸ cã t¸c dông nhiÒu mÆt d­íi lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ tiªu dïng x· héi. §èi víi doanh nghiÖp, cã thùc hiÖn tèt kh©u tiªu thô hoµn thµnh kÕ ho¹ch b¸n hµng th× doanh nghiÖp míi cã kh¶ n¨ng thu håi vèn bï ®¾p ®­îc chi phÝ vµ ®¶m b¶o ho¹t ®éng kinh doanh. Qu¸ tr×nh tiªu thô sÏ cung øng hµng ho¸ cÇn thiÕt, ®¸p øng nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng. Th«ng qua tiªu thô th× tÝch h÷u Ých cña hµng ho¸ míi ®­îc thùc hiÖn, ph¶n ¸nh sù phï hîp cña hµng ho¸ víi ng­êi tiªu dïng. 1.3. C¸c ph­¬g thøc tiªu thô hµng ho¸. 1.3.1. Ph­¬ng thøc b¸n bu«n: B¸n bu«n hµng lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng cho ng­êi mua víi môc ®Ých b¸n ra hoÆc ®Ó gia c«ng, chÕ biÕn råi b¸n ra vµ hµng th­êng b¸n theo l« hµng hoÆc b¸n víi sè l­îng lín. §Æc ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ hµng ho¸ vÉn n»m trong lÜnh vùc l­u th«ng, ch­a ®i vµo tiªu dïng, do vËy gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ ch­a ®­îc thùc hiÖn. Gi¸ b¸n biÕn ®éng tuú thuéc vµo khèi l­îng hµng ho¸. Ph­¬ng thøc thanh to¸n b¸n bu«n gåm: * B¸n bu«n qua kho - B¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp - B¸n bu«n qua kho theo ph­¬ng thøc chuyÓn hµng * B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng - B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp - B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc vËn chuyÓn th¼ng. 1.3.2. Ph­¬ng thøc b¸n lÎ B¸n lÎ lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp cho ng­êi tiªu dïng c¸c tæ chøc kinh tÕ hoÆc c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ tËp thÓ mua vÒ mang tÝnh chÊt dïng néi bé. Ph­¬ng thøc b¸n hµng cã ­u ®iÓm lµ tho¸t khái lÜnh vùc l­u th«ng, ®i vµo lÜnh vùc tiªu dïng. Gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ ®­îc thùc hiÖn - H×nh thøc b¸n lÎ tËp trung - H×nh thøc b¸n lÎ trùc tiÕp - H×nh thøc b¸n hµng tù phôc vô - H×nh thøc b¸n hµng tr¶ gãp 1.3.3. Ph­¬ng thøc b¸n hµng ®¹i lý, ký göi hµng ho¸ §©y lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng mµ trong ®ã DNTM giao hµng cho c¬ së ®¹i lý, ký göi c¸c c¬ së nµy trùc tiÕp bµn hµng bªn nhËn ®¹i lý, ký göi sÏ trùc tiÕp b¸n hµng, thanh to¸n tiÒn hµng vµ ®­îc h­ëng hoa hång ®¹i lý b¸n. Sè hµng göi ®¹i lý vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña DNTM. Sè hµng nµy ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô khi DNTM nhËn tiÒn do bªn ®¹i lý thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. 1.4. Gi¸ b¸n hµng VÒ nguyªn t¾c, gi¸ b¸n hµng ho¸ lµ gi¸ tháa thuËn gi÷a Doanh nghiÖp vµ bªn mua ®­îc ghi nhËn trªn c¸c ho¸ ®¬n vµ hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸. Gi¸ b¸n = Gi¸ mua thùc tÕ + ThÆng sè Th­¬ng m¹i ThÆng sè th­¬ng m¹i = Gi¸ mua thùc tÕ x Tû lÖ % ThÆng sè Th­¬ng m¹i Trong ®ã: - Gi¸ mua thùc tÕ lµ gi¸ mua trªn hîp ®ång céng víi c¸c kho¶n chi phÝ thu mua ( nÕu cã) - ThÆng sè Th­¬ng m¹i lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n vµ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng b¸n - Tû lÖ thÆng sè th­¬ng m¹i ®­îc x¸c ®Þnh cho tõng mÆt hµng vµ do Doanh nghiÖp tù x¸c ®Þnh Theo chÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông 1/11/1999 th× nÕu doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝch thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ th× gi¸ b¸n lµ gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ cßn ®èi víi doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝch thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp th× gi¸ b¸n cña hµng ho¸ lµ gi¸ thanh to¸n - VÒ mÆt b¸n, gi¸ hµng ho¸ ph¶i tho¶ m·n 3 ®iÒu kiÖn: + Ph¶i bï ®¾p ®­îc nguån vèn + Ph¶i bï ®¾p ®­îc chi phÝ kinh doanh + Ph¶i hoµn thµnh lîi nhuËn cho Doanh nghiÖp Gi¸ b¸n lµ nh©n tè quan träng trong nhiÒu yÕu tè t¸c ®éng ®Õn tèc ®é tiªu thô hµng ho¸ cña DNTM. NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò nµy, mçi Doanh nghiÖp tù t×m c¸ch trang bÞ cho m×nh mét chÝnh s¸ch gi¸ riªng thËt hîp lý vµ hiÖu qu¶ nh»m môc ®Ých tiªu thô ®­îc hµng ho¸ vµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn 1.5. Ph¹m vi vµ thêi ®iÓm x¸c ®Þnh lµ tiªu thô hµng ho¸ Hµng hãa trong DNTM cã thÓ ®­îc lu©n chuyÓn bªn trong hay bªn ngoµi Doanh nghiÖp víi nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau. Hµng ho¸ ®­îc coi lµ hoµn thµnh tiªu thô trong DNTM, ®­îc ghi nhËn doanh thu b¸n hµng ®­îc tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh sau: - Hµng ho¸ ph¶i th«ng qua qu¸ tr×nh mua b¸n vµ thanh to¸n cho mét ph­¬ng thøc mua b¸n nhÊt ®Þnh, nã thÓ hiÖn ph¶i cã sù trao ®æi cã Ých kinh tÕ, thÓ hiÖn c¸c chøng tõ kÕ to¸n cã liªn quan ( Ho¸ ®¬n GTGT, Ho¸ ®¬n b¸n hµng) - Hµng ho¸ ph¶i chuyÓn quyÒn së h÷u tõ DNTM ( bªn b¸n) sang bªn mua vµ DNTM ®· thu ®­îc tiÒn hay mét lo¹i hµng ho¸ kh¸c hoÆc ®­îc ng­êi mua chÊp nhËn nî - Hµng ho¸ tiªu thô thuéc diÖn kinh doanh cña doanh nghiÖp, do doanh nghiÖp mua hoÆc s¶n xuÊt, chÕ biÕn - Hµng ho¸ xuÊt ®Ó ®æi lÊy hµng ho¸ kh¸c - Hµng ho¸ xuÊt ®Ó thanh to¸n tiÒn l­¬ng, th­ëng cho c«ng nh©n viªn - Thanh to¸n thu nhËp cho c¸c thµnh viªn cña Doanh nghiÖp - Hµng ho¸ xuÊt dïng néi bé - Hµng ho¸ xuÊt hao hôt Trong DNTM, thêi ®iÓm ghi chÐp vµ sæ kÕ to¸n vÒ hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh doanh thu lµ thêi ®iÓm hµng ho¸ ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. Thêi ®iÓm cã ®­îc quy ®Þnh theo tõng ph­¬ng thøc, h×nh thøc b¸n hµng nh­ sau. + B¸n bu«n qua kho, b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp: Thêi ®iÓm ghi chÐp lµ bªn mua ký nhËn ®ñ hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n + B¸n bu«n qua kho, b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc chuyÓn hµng: Thêi ®iÓm ghi chÐp lµ bªn mua x¸c ®Þnh nî vµ chÊp nhËn thanh to¸n + B¸n lÎ hµng ho¸: Ghi chÐp khi kÕ to¸n nhËn ®­îc tiÒn do bªn ®¹i lý, ký göi thanh to¸n tiÒn hoÆc chÊp nhËn nî. ViÖc x¸c nhËn ®óng ®¾n ph¹m vi vµ thêi ®iÓm ghi chÐp hµng b¸n cã ý nghÜa rÊt quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý tiªu thô hµng ho¸. Chóng cho biÕt ®­îc qu¸ tr×nh ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ thu bao nhiªu lîi nhuËn, t×nh h×nh nép ng©n s¸ch, t×nh h×nh tÝch c¸c quü cña Doanh nghiÖp 1.6. C¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n * Ph­¬ng thøc thanh to¸n trùc tiÕp = Ng©n s¸ch = TiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ®æi hµng * Ph­¬ng thøc thanh to¸n kh«ng trùc tiÕp : Ng©n s¸ch = Uû nhiÖm cho uû nhiÖm thu = SÐc, ThuÕ tÝn dông, h×nh thøc thanh to¸n chÊp nhËn * Ph­¬ng thøc thanh to¸n chËm : Khi ng­êi b¸n giao hµng cho ng­êi mua th× ng­êi mua kh«ng thanh to¸n ngay mµ ký nhËn nî tõ ®ã c«ng nî ph¶i thu ë ng­êi mua. 2. Yªu cÇu qu¶n lý nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ vµ nhiÖm vô kÕ to¸n 2.1. Néi dung yªu cÇu qu¶n lý nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ - Qu¶n lý vÒ sè l­îng - Qu¶n lý vÒ gi¸ c¶ hµng ho¸ - Qu¶n lý vÒ thu håi tiÒn hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. 2.2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸. - Ghi chÐp, ph¶n ¸nh kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ t×nh h×nh b¸n hµng cña doanh nghiÖp trong kú, ngoµi ra kÕ to¸n tæng hîp trªn c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n b¸n hµng cÇn theo dâi, ghi chÐp vÒ sè l­îng, kÕt cÊu chñng lo¹i vµ gi¸ c¶ cña hµng b¸n, ghi chÐp doanh thu b¸n hµng theo tõng mÆt hµng theo tõng nhãm mÆt hµng, theo tõng ®¬n vÞ trùc thuéc.... - X¸c ®Þnh ®óng ®¾n thêi ®iÓm hµng ho¸ ®­îc coi lµ tiªu thô ®Ó lËp b¸o c¸o b¸n hµng vµ ghi nhËn doanh thu. - Lùa chän ph­¬ng thøc thanh to¸n hîp lý – tõ ®ã ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc x¸c ®Þnh t×nh h×nh thu håi tiÒn hµng, t×nh h×nh c«ng nî... - Tæng hîp tÝnh to¸n vµ ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng cho tõng hµng ho¸ ®· tiªu thô. - Cung cÊp kÞp thêi, chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vÒ t×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸ phôc vô cho viÖc chØ ®¹o kinh doanh. - KiÓm tra chÆt chÏ chøng tõ b¸n hµng, ®¶m b¶o chøng tõ ®­îc lËp vµ lu©n chuyÓn theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh, tr¸nh t×nh tr¹ng trïng lÆp, bá xãt. II. KÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp Th­¬ng m¹i 1. Vai trß vµ yªu cÇu cña kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ Doanh nghiÖp Th­¬ng m¹i - víi tÝnh chÊt lµ kh©u trung gian nèi liÒn gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. C¸c doanh nghiÖp Th­¬ng m¹i ®· thùc hiÖn viÖc l­u chuyÓn hµng ho¸ gåm: mua vµo – dù tr÷ - b¸n ra. Trong qu¸ tr×nh kinh doanh th× tiªu thô lµ kh©u quyÕt ®Þnh ®Õn toµn bé c¸c kh©u kh¸c. Tõ kh©u tiªu thô ®­îc thùc hiÖn tèt sÏ gióp doanh nghiÖp thu håi vèn, bï ®¾p chi phÝ trªn c¬ së x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tµi chÝnh vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô cña NSNN. - KÕt hîp h¹ch to¸n tæng hîp víi h¹ch to¸n chi tiÕt, kÕt hîp gi÷a h¹ch to¸n nghiÖp vô víi h¹ch to¸n kÕ to¸n, h¹ch to¸n thèng kª ph¶i ®¶m b¶o ph¶n ¸nh ®­îc c¶ chØ tiªu tæng hîp lÉn chØ tiªu chi tiÕt. §Ó thùc hiÖn ®­îc yªu cÇu nµy cÇn kÕt hîp kÕ to¸n tæng hîp víi kÕ to¸n qu¶n trÞ. - C¸c th«ng tin mµ kÕ to¸n cung cÊp ph¶i chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ cã Ých cho ng­êi sö dông th«ng tin. §Ó ®¸p øng yªu cÇu nµy th× h¹ch to¸n qu¸ tr×nh tiªu thô ph¶i dùa vµo c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n hiÖn hµnh, ®ång thêi ph¶i biÕt ¸p dông trong tõng tr­êng hîp cô thÓ. 2. KÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp Th­¬ng m¹i theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. 2.1. H¹ch to¸n ban ®Çu: Lµ qu¸ tr×nh theo dâi ghi chÐp hÖ thèng ho¸ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ trªn chøng tõ lµm c¬ së cho viÖc h¹ch to¸n tæng hîp vµ h¹ch to¸n chi tiÕt. - X¸c ®Þnh lo¹i chøng tõ x©y dùng cho tõng bé phËn kinh doanh - Quy ®Þnh ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm ghi chÐp ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vµo c¸c chøng tõ ban ®Çu, ®¶m b¶o tÝnh hîp lÖ, hîp ph¸p cña chøng tõ kÕ to¸n. - Quy tr×nh xö lý vµ lu©n chuyÓn chøng tõ ban ®Çu mét c¸ch hîp lý, tr¸nh ghi chÐp trïng lÆp: kiÓm tra chøng tõ, hoµn chØnh chøng tõ, lu©n chuyÓn chøng tõ, b¶o qu¶n, l­u tr÷. + Ho¸ ®¬n GTGT + Ho¸ ®¬n b¸n hµng + PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé + PhiÕu xuÊt kho göi hµng ®¹i lý + B¸o c¸o b¸n hµng + B¶ng kª nhËn hµng vµ thanh to¸n + Chøng tõ kÕt chuyÓn gi¸ trÞ hµng b¸n + C¸c chøng tõ kh¸c cã liªn quan 2.2. H¹ch to¸n tæng hîp: Lµ viÖc sö dông hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n ®Ó ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh, lµm c¨n cø lËp sæ tæng hîp. V× vËy, h¹ch to¸n nghiÖp vô tiªu thô ph¶i x¸c ®Þnh c¸c tµi kho¶n cÇn dïng. Theo hÖ thèng chÕ ®é kÕ to¸n doanh nghiÖp ban hµnh ngµy 1/1/1995 theo Q§ 1141/CD – KT vµ chÝnh thøc ¸p dông trong c¶ n­íc ngµy 1/11/1996 cïng víi ban hµnh luËt thuÕ GTGT ¸p dông tõ 1/1/1995 vµ Th«ng t­ 89: chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam ¸p dông tõ 1/1/2002 th× kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ trong doanh nghiÖp Th­¬ng m¹i sö dông tµi kho¶n sau: TK 511 " Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô" - Néi dung: ph¶n ¸nh doanh sè b¸n ra cña hµng ho¸ dÞch vô ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô trong kú. - KÕt cÊu: Bªn Nî: - C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu trong kú - ThuÕ TTDB vµ thuÕ XK ph¶i nép - KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn trong kú Bªn Cã: - Doanh thu b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh trong kú * Tµi kho¶n 511: "Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô - Néi dung: Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh doanh sè b¸n ra cña hµng ho¸ vµ dÞch vô ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô trong kú. - KÕt cÊu: Bªn Nî: - C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu trong kú - ThuÕ TT§B vµ thuÕ XK ph¶i nép. - KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn trong kú Bªn Cã: - Doanh thu b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh trong kú. Tµi kho¶n 511 kh«ng cã sè d­ cuèi kú Tµi kho¶n 511 cã 4 TK cÊp 2: - Tµi kho¶n 5111: Doanh thu b¸n hµng - Tµi kho¶n 5112: Doanh thu b¸n thµnh phÈm - Tµi kho¶n 5113: Doanh thu cung cÊp c¸c dÞch vô - Tµi kho¶n 5114: Doanh thu trî cÊp, trî gi¸ VÒ nguyªn t¾c, doanh thu ph¶n ¸nh trªn tµi kho¶n 511 lµ doanh thu thùc tÕ theo gi¸ b¸n trªn ho¸ ®¬n. §èi víi c¸c ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ th× gi¸ b¸n ph¶n ¸nh trªn tµi kho¶n 511 lµ gÝa b¸n ch­a cã thuÕ, cßn ®èi víi ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp th× gi¸ b¸n ph¶n ¸nh trªn tµi kho¶n 511 lµ gi¸ b¸n cã thuÕ. Theo chuÈn mùc kÕ to¸n th× doanh thu b¸n hµng ®­îc ghi nhËn khi ®ång thêi tho¶ m·n c¶ 5 ®iÒu kiÖn sau: - Doanh nghiÖp ®· chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u s¶n phÈm hoÆc hµng ho¸ cho ng­êi mua; - Doanh nghiÖp kh«ng cßn n¾m gi÷ quyÒn qu¶n lý hµng ho¸ nh­ ng­êi së h÷u hµng ho¸ hoÆc quyÒn kiÓm so¸t hµng ho¸; - Doanh thu ®­îc x¸c ®Þnh t­¬ng ®èi ch¾c ch¾n; - Doanh nghiÖp ®· thu ®­îc hoÆc sÏ thu ®­îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch b¸n hµng; - X¸c ®Þnh ®­îc chi phÝ liªn quan ®Õn giao dÞch b¸n hµng. * Tµi kho¶n 512: " Doanh thu b¸n hµng néi bé" - Néi dung: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu do b¸n hµng ho¸, s¶n phÈm dÞch vô trong néi bé gi÷a c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trong cïng mét C«ng ty, tæng C«ng ty. - KÕt cÊu: Tµi kho¶n 512 cã kÕt cÊu t­¬ng tù kÕt cÊu tµi kho¶n 511. Tµi kho¶n 512 cã 3 TK cÊp 2 sau: - Tµi kho¶n 5121: Doanh thu b¸n hµng ho¸ - Tµi kho¶n 5122: Doanh thu b¸n thµnh phÈm - Tµi kho¶n 5123: Doanh thu cung cÊp dÞch vô * Tµi kho¶n 131: " Ph¶i thu cña kh¸ch hµng" - Néi dung: Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh c¸c kho¶n nî ph¶i thu vµ t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i thu vÒ tiÒn b¸n hµng ho¸, s¶n phÈm dÞch vô. - KÕt cÊu: Bªn Nî: - Sè tiÒn ph¶i thu kh¸ch hµng vÒ b¸n hµng ho¸, dÞch vô trong kú - Sè tiÒn ®· thanh to¸n víi kh¸ch hµng trong kú Bªn Cã: - Sè tiÒn kh¸ch hµng ®· thanh to¸n trong kú - Sè tiÒn gi¶m trõ cho ng­êi mua (CK, gi¶m gi¸, hµng bÞ tr¶ l¹i) D­ Nî: - Sè tiÒn ph¶i ®ßi kh¸ch hµng hiÖn cßn cuèi kú D­ Cã: - Sè tiÒn øng tr­íc hay thu thõa cña kh¸ch hµng * Tµi kho¶n 157: " Hµng göi b¸n" - Néi dung: Tµi kho¶n nµy ®­îc sö dông ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ hµng ho¸ göi b¸n hoÆc göi cho c¸c c¬ së ®¹i lý nh­ng ch­a ®­îc chÊp nhËn thanh to¸n - KÕt cÊu: Bªn Nî: - TrÞ gi¸ hµng göi b¸n t¨ng trong kú Bªn Cã: - KÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng göi b¸n ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô trong kú D­ Nî: - TrÞ gi¸ hµng göi b¸n hiÖn cßn cuèi kú *Tµi kho¶n 521: "ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i" - Néi dung: Tµi kho¶n nµy ph¸t sinh trong tr­êng hîp hµng b¸n mét lÇn víi sè l­îng lín trªn tæng sè c¸c th­¬ng vô b¸n vµ thùc hiÖn trong n¨m. - KÕt cÊu: Bªn Nî: - ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i sang doanh thu cuèi kú Bªn Cã: - KÕt chuyÓn chiÕt khÊu th­¬ng m¹i sang doanh thu cuèi kú Tµi kho¶n 521 kh«ng cã sè d­ cuèi kú Tµi kho¶n 521 cã TK cÊp 2: - Tµi kho¶n 5211: ChiÕt khÊu hµng ho¸ - Tµi kho¶n 5211: ChiÕt khÊu thµnh phÈm - Tµi kho¶n 5211: ChiÕt khÊu dÞch vô * Tµi kho¶n 531, 532: " Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i" vµ " Gi¶m gi¸ hµng b¸n" - Néi dung: Tµi kho¶n 531: ph¶n ¸nh gi¸ trÞ khèi l­îng hµng b¸n ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i vµ tõ chèi thanh to¸n. Tµi kho¶n 532: ph¶n ¸nh kho¶n gi¶m trõ cho ng­êi mua do hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt, sai quy c¸ch hay l¹c hËu thÞ hiÕu. - KÕt cÊu: Bªn Nî: Sè tiÒn ph¶i tr¶ ng­êi mua cña hµng bÞ tr¶ l¹i, hµng gi¶m gi¸ Bªn Cã: - KÕt chuyÓn gi¶m trõ doanh thu cuèi kú Tµi kho¶n 531, 532 kh«ng cã sè d­ cuèi kú * Tµi kho¶n 632: " Gi¸ vèn hµng b¸n" - Néi dung: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ vèn cña hµng ho¸, thµnh phÈm dÞch vô ®· tiªu thô. - KÕt cÊu: Bªn Nî: - TrÞ gi¸ vèn hµng ho¸ ®· b¸n trong kú. - Chi phÝ NVL, chi phÝ NC v­ît møc bÊt th­êng, chi phÝ SXC cè ®Þnh kh«ng ph©n bæ kh«ng ®­îc tÝnh vµo gi¸ hµng tån kho. - Kho¶n hao hôt mÊt m¸t cña hµng tån kho sau khi trõ ®i phÇn båi th­êng vËt chÊt. - Chi phÝ tù s¶n xuÊt, tù chÕ t¹o TSC§ v­ît trªn møc b×nh th­êng kh«ng ®­îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§. - Chi phÝ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®­îc lËp vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n. Bªn Cã: - Hoµn nhËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho - TrÞ gi¸ hµng ho¸, s¶n phÈm ®· b¸n bÞ tr¶ l¹i - KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n sang TK 911 vµo cuèi kú. Tµi kho¶n 632 kh«ng cã sè d­ cuèi kú Ngoµi ra, kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ sö dông c¸c tµi kho¶n cã liªn quan sau: TK 111, TK 112, TK 641, TK 642, TK 911, TK 33311... 2.3. Tr×nh tù h¹ch to¸n 2.3.1. KÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ t¹i ®¬n vÞ ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn trong h¹ch to¸n hµng tån kho tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ A. KÕ to¸n bu«n qua kho A1. B¸n bu«n qua kho * XuÊt b¸n t¹i kho: - X¸c ®Þnh vÒ doanh thu b¸n hµng: Nî TK 111,112,131: Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511: Gi¸ b¸n ch­a thuÕ Cã TK 33311: VAT ®Çu ra - KÕt chuyÓn sè hµng ®· b¸n Nî TK 632 Gi¸ xuÊt kho hµng ho¸ Cã TK 156 * XuÊt hµng göi b¸n: - Khi xuÊt hµng ho¸: Nî TK 157 Gi¸ kho hµng ho¸ Cã TK 156 - Hµng ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô Nî TK 111, 112, 131: Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511: Gi¸ b¸n ch­a thuÕ Cã TK 33311: VAT ®Çu ra - KÕt chuyÓn sè hµng ®· b¸n Nî TK 632 Gi¸ xuÊt kho hµng ho¸ Cã TK 157 A2. B¸n bu«n chuyÓn th¼ng * Bµn giao tay ba: - X¸c ®Þnh vÒ doanh thu b¸n hµng: Nî TK 111,112,131: Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511: Gi¸ b¸n ch­a thuÕ Cã TK 33311: VAT ®Çu ra - KÕt chuyÓn gi¸ mua cña hµng b¸n: Nî TK 632: Gi¸ mua cña hµng b¸n Nî TK 133: ThuÕ VAT ®Çu vµo Cã TK 111, 112, 131: Tæng gi¸ thanh to¸n * Göi hµng chuyÓn b¸n th¼ng: - Khi mua hµng, göi b¸n th¼ng cho kh¸ch hµng: Nî TK 157: Gi¸ mua ch­a cã thuÕ Nî TK 133: ThuÕ VAT Cã TK 111, 112, 131: Tæng gi¸ thanh to¸n - Khi hµng göi b¸n ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô: Nî TK 111, 112, 131: Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511: Gi¸ b¸n ch­a thuÕ Cã TK 33311: VAT ®Çu ra - KÕt chuyÓn sè hµng ®· b¸n Nî TK 632 KÕt chuyÓn gi¸ trÞ Cã TK 157 cña hµng ho¸ * Chi phÝ b¸n hµng: Trong qu¸ tr×nh b¸n hµng sÏ ph¸t sinh c¸c kho¶n chi phÝ vÒ vËn chuyÓn, bèc xÕp. Tuú theo hîp ®ång ®· ký kÕt víi kh¸ch hµng mµ cã thÓ doanh nghiÖp chÞu hay kh¸ch hµng chÞu chi phÝ. - NÕu doanh nghiÖp chÞu chi phÝ: Nî TK 641: Gi¸ phÝ ch­a thuÕ Nî TK 133: ThuÕ VAT (nÕu cã) Cã TK 111, 112, 141...: Tæng gi¸ thanh to¸n - NÕu chi phÝ kh¸ch hµng chÞu nh­ng doanh nghiÖp ®· chi hé: * NÕu hµng b¸n ®· x¸c ®Þnh ngay doanh thu, khi chi hé cho kh¸ch hµng: Nî TK 131 Gi¸ phÝ thùc tÕ Cã TK 111, 112, 141 * NÕu hµng göi b¸n cho kh¸ch hµng, khi chi hé kh¸ch hµng chi phÝ Nî TK 138 (1388) Gi¸ thanh to¸n chi phÝ Cã TK 111,112,141 Khi kh¸ch hµng chÊp nhËn thanh to¸n hay thanh to¸n tiÒn phÝ: Nî TK 111,112,131 Gi¸ thanh to¸n chi phÝ Cã TK 138 (1388) * Bao b× ®i cïng hµng b¸n tÝnh gi¸ riªng - XuÊt b¸n t¹i kho cã bao b× tÝnh gi¸ riªng Nî TK 111,112,131: Tæng gi¸ thanh to¸n bao b× Cã TK 1532: Gi¸ xuÊt kho bao b× Cã TK 33311: ThuÕ VAT ®Çu ra cña bao b× - B¸n giao tay ba cã bao b× tÝnh gi¸ riªng Nî TK 111,112,131 Ch­a thanh to¸n Cã TK 111,112,331 (ch­a cã VAT) Nî TK 133 Cã TK 333 ThuÕ VAT cña bao b× - Göi hµng b¸n cã bao b× tÝnh gi¸ riªng. * XuÊt kho bao b× ®i cïng hµng b¸n: Nî TK 138 (1388) Gi¸ xuÊt kho bao b× Cã TK 1532 * Mua hµng göi b¸n th¼ng cã bao b×: Nî TK 138 (1388): Gi¸ bao b× ch­a cã VAT Nî TK 133: ThuÕ VAT cña bao b× Cã TK 111,112,331: Tæng gi¸ thanh to¸n Khi kh¸ch hµng chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc ®· thanh to¸n tiÒn bao b× Nî TK 111,112,131: Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 138 (1388): Gi¸ trÞ cña bao b× Cã TK 333: ThuÕ VAT * C¸c kho¶n gi¶m trõ cho kh¸ch hµng TH1: ChiÕt khÊu thanh to¸n kh¸ch hµng ®­îc h­ëng (do kh¸ch hµng thanh to¸n ngay hay thanh to¸n sím) - NÕu kh¸ch hµng mua hµng, thanh to¸n ngay vµ ®­îc h­ëng chiÕt khÊu Nî TK 111, 112: Sè thùc thu Nî TK 635: Sè CK cho kh¸ch hµng Cã TK 511: Gi¸ b¸n hµng ho¸ Cã TK 333: ThuÕ VAT - NÕu kh¸ch hµng nhËn nî, sau ®ã thanh to¸n ®­îc h­ëng chiÕt khÊu Nî TK 111,112: Sè thùc thu Nî TK 635: Sè CK cho kh¸ch hµng Cã TK 131: Sè tiÒn ®· thanh to¸n TH2: Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Trong qu¸ tr×nh b¸n hµng, sau khi hµng ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô, kh¸ch hµng kiÓm nhËn, ph¸t hiÖn sai hîp ®ång vµ tõ chèi thanh to¸n - X¸c ®Þnh sè tiÒn ph¶i tr¶ l¹i kh¸ch hµng Nî TK 531: Gi¸ b¸n ch­a thuÕ Nî TK 33311: Sè thuÕ VAT gi¶m trõ Cã TK 111,112,131: Gi¸ thanh to¸n - NhËp l¹i kho sè hµng bÞ tr¶ l¹i + Nî TK 156,157 Gi¸ vèn thùc tÕ xuÊt kho Cã TK 632 cña hµng bÞ tr¶ l¹i + Nî TK 153: TrÞ gi¸ bao b× (ch­a cã VAT) Nî TK 3331: Ghi gi¶m VAT ®Çu vµo Cã TK 111, 112,131: Gi¸ thanh to¸n cña bao b× TH3: Gi¶m gi¸ hµng b¸n Khi hµng ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô, sau ®ã doanh nghiÖp chÊp nhËn gi¶m gi¸ cho kh¸ch hµng mua nhiÒu hay hµng sai hîp ®ång Nî TK 532: Sè gi¶m gi¸ ch­a thuÕ Nî TK 3331: Sè thuÕ gi¶m trõ Cã TK 111,112,131: Tæng sè tiÒn gi¶m gi¸ Cuèi kú, kÕ to¸n thùc hiÖn bót to¸n kÕt chuyÓn sè gi¶m trõ doanh thu Nî TK 511 KÕt chuyÓn c¸c kho¶n Cã TK 531, 532 gi¶m trõ doanh thu TH4: ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i Khi ph¸t sinh chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ngoµi hîp ®ång: Nî TK 521: Sè CKTM Nî TK 3331: Sè thuÕ VAT t­¬ng øng (nÕu cã) Cã TK 111,112,131: Tæng gi¸ thanh to¸n Cuèi kú, kÕt chuyÓn: Nî TK 511 Cã TK 521 * C¸c tr­êng hîp thõa, thiÕu ë kh©u tiªu thô TH1: Hµng thõa mµ ch­a râ nguyªn nh©n - NÕu kh¸ch hµng nhËn gi÷ hé: Nî TK 157 TrÞ gi¸ thùc tÕ xuÊt kho Cã TK 3381 cña sè hµng göi thõa - Xö lý: + NÕu kh¸ch hµng xin mua cña doanh nghiÖp chÊp nhËn Nî TK 131: Tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng thõa Cã TK 511: Gi¸ b¸n ch­a cã VAT Cã TK 33311: ThuÕ VAT ®Çu ra Nî TK 632 TrÞ gi¸ thùc tÕ xuÊt kho Cã TK 157 cña sè hµng thõa + NÕu doanh nghiÖp chuyÓn vÒ nhËp kho Nî TK 156 Gi¸ trÞ hµng thõa Cã TK 157 TH2: Hµng thiÕu trong kh©u tiªu thô - Hµng göi b¸n ch­a x¸c ®Þnh lµ tiªu thô Khi hµng ®Õn, kh¸ch hµng kiÓm nhËp ph¸t hiÖn thiÕu ch­a râ nguyªn nh©n Nî TK 138 (1381) Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt kho Cã TK 157 cña hµng thiÕu - Hµng göi b¸n, ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô Khi kh¸ch hµng kiÓm nhËp, ph¸t hiÖn thiÕu vµ tõ chèi thanh to¸n vÒ sè hµng thiÕu. + X¸c ®Þnh sè tiÒn ph¶i tr¶ kh¸ch hµng: Nî TK 531: Gi¸ b¸n ch­a thuÕ cña hµng thiÕu Nî TK 3331: Sè thuÕ gi¶m trõ Cã TK 111, 112,131: Tæng sè tiÒn ph¶i tr¶ + X¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña hµng thiÕu: Nî TK 138 (1381) Gi¸ trÞ cña hµng thiÕu Cã TK 632 - Xö lý: + Do thñ kho xuÊt thiÕu Nî TK 156 Gi¸ trÞ cña hµng thiÕu Cã TK 138 + NÕu quy tr¸ch nhiÖm b¾t båi th­êng Nî TK 111,334,1388 Gi¸ trÞ cña hµng thiÕu Cã TK 1381 + NÕu do hao hôt Nî TK 641 Nî TK 811 Gi¸ trÞ cña hµng ho¸ thiÕu Cã TK 1381 B. KÕ to¸n b¸n lÎ hµng ho¸ TH1: B¸n lÎ b×nh th­êng C¨n cø vµo b¸o c¸o b¸n hµng cña mËu dÞch viªn, kÕ to¸n x¸c ®Þnh Nî TK 111,112: Gi¸ thanh to¸n Cã TK 511: Gi¸ b¸n ch­a thuÕ Cã TK 33311: ThuÕ VAT ®Çu ra KÕt chuyÓn sè hµng ®· b¸n Nî TK 632 Gi¸ trÞ hµng xuÊt b¸n Cã TK 156 TH2: B¸n lÎ cã ph¸t sinh thõa, thiÕu: - Thõa tiÒn b¸n hµng: Nî TK 111: Tæng sè tiÒn thanh to¸n Cã TK 511 : Gi¸ b¸n hµng ho¸ Cã TK 3331: ThuÕ VAT Cã TK 3381 : Sè tiÒn thõa ch­a râ nguyªn nh©n Xö lý: Nî TK 3381 Cã TK 111 Cã TK 711 - ThiÕu tiÒn b¸n hµng: Nî TK 111, 112 Sè tiÒn thùc thu Nî TK 138 (1381) Sè tiÒn thiÕu ch­a râ nguyªn nh©n Cã TK 511 Gi¸ b¸n ch­a cã VAT Cã TK 33311 ThuÕ VAT ®Çu ra Xö lý: Nî TK 111,334,1388 Nî TK 641 Nî TK 811 Cã TK 1381 TH3: B¸n lÎ ®­îc Nhµ n­íc trî gi¸ Tr­êng hîp, doanh nghiÖp b¸n nh÷ng mÆt hµng ®­îc Nhµ n­íc trî gi¸, khi b¸n hµng vÉn x¸c ®Þnh doanh thu theo gi¸ thùc tÕ. Nî TK 111, 112 Sè thùc thu Cã TK 511 Gi¸ b¸n ch­a cã VAT Cã TK 33311 ThuÕ VAT Sau ®ã, khi tÝnh sè trî gi¸ ph¶i ®ßi Nhµ n­íc Nî TK 333 (3339) Sè tiÒn ®­îc trî gi¸ Cã TK 511 (5114) C. KÕ to¸n b¸n hµng tr¶ gãp Khi giao hµng cho kh¸ch: Nî TK 111, 112 Sè tiÒn thu lÇn ®Çu Nî TK 131 Sè nî ph¶i thu Cã TK 511 Gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ Cã TK 33311 ThuÕ VAT Cã TK 3387 Sè l·i tr¶ gãp KÕt chuyÓn hµng b¸n Nî TK 632 Gi¸ trÞ hµng xuÊt b¸n Cã TK 156 §Þnh kú, khi thu tiÒn cña kh¸ch hµng: Nî TK 111,112 Sè ®· thu Cã TK 131 KÕt chuyÓn sè l·i t­¬ng øng víi tõng kú: Nî TK 3387 Cã TK 515 D. KÕ to¸n b¸n hµng ®¹i lý * Göi ®¹i lý b¸n hµng: - Khi göi hµng cho bªn nhËn ®¹i lý: Nî TK 157 Gi¸ xuÊt kho cña hµng ho¸ Cã TK 156 HoÆc nÕu mua, göi b¸n th¼ng cho ®¹i lý Nî TK 157 Gi¸ mua ch­a thuÕ Nî TK 133 ThuÕ VAT Cã TK 111, 112.331 Gi¸ thanh to¸n - Khi bªn nhËn ®¹i lý thanh to¸n tiÒn b¸n hµng ®¹i lý Nî TK 111, 112 Sè tiÒn ph¶i thu Nî TK 641 Hoa hång ®¹i lý Cã TK 511 Gi¸ b¸n ch­a thuÕ Cã TK 33311 ThuÕ VAT Vµ: Nî TK 632 Gi¸ trÞ hµng Cã TK 157 göi b¸n * NhËn b¸n hµng ®¹i lý - Khi nhËn hµng b¸n ®¹i lý Nî TK 003: Gi¸ trÞ hµng göi b¸n - Khi b¸n hµng ®¹i lý: + NÕu x¸c ®Þnh ngay hoa hång ®¹i lý ®­îc h­ëng Nî TK 111,112,131 Gi¸ thanh to¸n Cã TK 331 Sè ph¶i tr¶ bªn giao ®¹i lý Cã TK 5113 Hoa hång ®¹i lý KÕt chuyÓn sè hµng ®· b¸n Cã TK 003: Gi¸ trÞ hµng göi b¸n + Kh«ng x¸c ®Þnh ngay hoa hång ®¹i lý ®­îc h­ëng Nî TK 111,112,131 Gi¸ thanh to¸n Cã TK 331 Vµ kÕt chuyÓn sè hµng ®· b¸n Cã TK 003: Gi¸ b¸n hµng ho¸ Khi tÝnh hoa hång ®¹i lý ®­îc h­ëng Nî TK 331 Hoa hång ®­îc tÝnh Cã TK 5113 Khi thanh to¸n víi bªn giao ®¹i lý Nî TK 331 Sè tiÒn ph¶i tr¶ Cã TK 111,112 E. KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng néi bé Khi b¸n hµng cho ®¬n vÞ thuéc néi bé cña doanh nghiÖp Nî TK 111,112,136 Tæng sè tiÒn Cã TK 512 Gi¸ b¸n ch­a thuÕ Cã TK 33311 ThuÕ VAT KÕt chuyÓn gi¸ vèn: Nî TK 632 Cã TK 156, 157 Khi thu ®­îc tiÒn cña ®¬n vÞ néi bé Nî TK 111,112 Cã TK 136 G. KÕ to¸n c¸c tr­êng hîp xuÊt kh¸c ®­îc coi lµ tiªu thô * XuÊt hµng ho¸ ®Ó tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng Nî TK 334 Gi¸ thanh to¸n Cã TK 511 Gi¸ b¸n ch­a thuÕ Cã TK 33311 ThuÕ VAT ®Çu ra KÕt chuyÓn hµng xuÊt b¸n Nî TK 632 Gi¸ xuÊt kho cña Cã TK 156 hµng ho¸ * XuÊt hµng ho¸ ®Ó phôc vô kinh doanh Nî TK 641, 642 Gi¸ ch­a thuÕ Cã TK 512 §ång thêi ph¶n ¸nh thuÕ VAT: Nî TK 133 Cã TK 33311 ThuÕ VAT KÕt chuyÓn hµng xuÊt b¸n Nî TK 632 Gi¸ xuÊt kho cña Cã TK 156 hµng ho¸ * XuÊt hµng ho¸ ®Ó chi vÒ khen th­ëng phóc lîi hay biÕu tÆng Nî TK 431 (4311,4312) Gi¸ thanh to¸n Cã TK 511 Gi¸ ch­a thuÕ Cã TK 33311 ThuÕ VAT KÕt chuyÓn hµng xuÊt b¸n Nî TK 632 Gi¸ xuÊt kho cña Cã TK 156 hµng ho¸ * TÊt c¶ c¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng, h×nh thøc b¸n hµng cuèi kú ®Òu ph¶i thùc hiÖn bót to¸n sau: - KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n: Nî TK 911 Cã TK 632 - KÕt chuyÓn c¸c lo¹i chi phÝ (nÕu cã) Nî TK 911 Cã TK 641, 642 - KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng: Nî TK 511 Cã TK 911 2.3.2 KÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn trong h¹ch to¸n hµng tån kho tÝnh thuÕ theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp. TÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp ®­îc ¸p dông ë nh÷ng doanh nghiÖp ch­a ¸p dông ®Çy ®ñ chÕ ®é ho¸ ®¬n chøng tõ. Khi ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy th× gi¸ mua cña hµng ho¸ bao gåm c¶ thuÕ GTGT ®Çu vµo, trong doanh thu, thu nhËp cã c¶ thuÕ GTGT ®Çu ra. C¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®­îc h¹ch to¸n t­¬ng tù nh­ doanh nghiÖp tÝnh thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ, chØ kh¸c lµ kh«ng sö dông tµi kho¶n 3331 " ThuÕ GTGT ®Çu ra" ®Ó ph¶n ¸nh thuÕ GTGT khi ph¸t sinh nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ mµ h¹ch to¸n c¶ doanh thu vµ thuÕ GTGT vµo tµi kho¶n 511, ®Õn cuèi kú x¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép b»ng c«ng thøc sau: Sè thuÕ GTGT ph¶i nép = Doanh thu b¸n hµng - Gi¸ cña hµng b¸n x % ThuÕ suÊt ThuÕ GTGT ph¶i nép ®­îc tÝnh vµo doanh thu b¸n hµng trong kú Nî TK 511 Sè thuÕ ph¶i nép Cã TK 33311 2.3.3. KÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ ¸p dông ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú trong h¹ch to¸n hµng tån kho vµ tÝnh thuÐe GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. T¹i ®¬n vÞ nµy, qu¸ tr×nh tiªu thô kh«ng chia thµnh b¸n hµng trùc tiÕp vµ göi b¸n vµ khi xuÊt b¸n kÕ to¸n kh«ng ghi sæ ngay. Do ®ã, ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú ®­îc ¸p dông t¹i ®¬n vÞ b¸n lÎ, b¸n bu«n nh­ng lµ b¸n trùc tiÕp t¹i kho. VÒ nguyªn t¾c, ghi nhËn doanh thu ®­îc h¹ch to¸n nh­ ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn, chØ cã kh¸c lµ: cuèi kú trªn c¬ së ®· x¸c ®Þnh ®­._.