Hoàn thiện kế toán chi phí sản Xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp trong các doanh nghiệp nước ta hiện nay

Lêi më ®Çu X©y l¾p lµ mét ngµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Æc biÖt, s¶n phÈm ngµnh x©y l¾p lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh cña toµn x· héi, lµ mét bé phËn c¬ së vËt chÊt quan trong cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Ho¹t ®éng x©yl¾p ®ãng mét vai trß chñ chèt trong qu¸ tr×nh s¸ng t¹o c¬ së h¹ tÇng cho mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña ®Êt n­íc. Cïng víi sù ®æi míi ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ , c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p ®· cã sù chuyÓn biÕn, ®æi míi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh, ph­¬ng thøc qu¶n lÝ, kh«ng ngõng ph¸t triÓn vµ kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ, vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Tuy nhiªn trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p hiÖn nay c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung, kÕ to¸n chi phÝ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p nãi riªng cßn béc lé nh÷ng tån t¹i ch­a ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lÝ vµ qu¸ tr×nh héi nhËp. Do ®ã viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n c«ng t¸c nãi chung, kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p nãi riªng nh»m ph¶n ¸nh ®óng chi phÝ, lµm c¬ së cho viÖc tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm x©yl¾p, cung cÊp th«ng tin phôc vô cho viÖc ®iÒu hµnh, kiÓm tra chi phÝ vµ ho¹ch ®Þnh chi phÝ cña doanh nghiÖp lµ nhu cÇu cÇn thiÕt . Tõ nh÷ng lÝ do trªn t«i chän ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p trong c¸c doanh nghiÖp n­íc ta hiÖn nay”. Ch­¬ng I LÝ luËn chung vÒ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt XL ¶nh h­ëng ®Õn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 1) §Æc ®iÓm x©y l¾p ¶nh h­ëng ®Õn tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. Doanh nghiÖp XL lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ c¬ së cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, cã tµi kho¶n riªng më t¹i c¸c ng©n hµng, ®­îc nhµ n­íc giao vèn, cã tr¸ch nhiÖm sö dông vèn cã hiÖu qu¶, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn ®ång thêi thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi ng©n s¸ch nhµ n­íc, ho¹t ®éng s¶n xuÊt XL nh»m thùc hiÖn môc tiªu kinh tÕ x· héi do nhµ n­íc giao. Doanh nghiÖp XL lµ doanh nghiÖp thuéc ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt mang tÝnh c«ng nghiÖp nh­ng kh¸c víi c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt kh¸c. Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp XL mang nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt ¶nh h­ëng ®Õn viÖc tæ chøc, qu¶n lÝ vµ h¹ch to¸n, ®Æc biÖt ®èi víi kÕ to¸n s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 1.1 S¶n phÈm XL quy m« lín, kÕt cÊu phøc t¹p, mang tÝnh ®¬n chiÕc. S¶n phÈm XL lµ nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng, vËt kiÕn tróc cã quy m« lín, kÕt cÊu phøc t¹p thêi gian thi c«ng dµi lµm cho viÖc tæ chøc qu¶n lÝ vµ h¹ch to¸n kh«ng nh­ c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh¸c. §Æc ®iÓm nµy ®ßi hái viÖc tæ chøc qu¶n lÝ vµ h¹ch to¸n s¶n phÈm XL nhÊt thiÕt ph¶i lËp dù to¸n ( dù to¸n thiÕt kÕ, dù to¸n thi c«ng) . Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt XL ph¶i so s¸nh víi dù to¸n, lÊy dù to¸n lµm th­íc ®o, ®ång thêi ®Ó gi¶m bít rñi ro ph¶i mua b¶o hiÓm cho c«ng tr×nh XL. MÆt kh¸c do qu¸ t×nh thi c«ng kÐo dµi viÖc x¸c ®Þnh ®¹i l­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ k× tÝnh gi¸ thµnh kh«ng nh­ doanh nghiÖp s¶n xuÊt vËt chÊt kh¸c mµ tuú vµo ®Æc ®iÓm kÜ thuËt cña tõng c«ng tr×nh, ph­¬ng ph¸p lËp dù to¸n vµ ph­¬ng ph¸p thanh to¸n ®Ó x¸c ®Þnh. §¹i l­îng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ s¶n phÈm XL hoµn thµnh ®Õn giai ®o¹n quy ­íc cã dù to¸n riªng. S¶n phÈm XL cã thêi gian sö dông l©u dµi do ®ã c«ng tr×nh xl ph¶i ®­îc quan t©m hµng ®Çu. 1.2 S¶n phÈm xl ®­îc tiªu thô theo gi¸ trÞ dù to¸n hoÆc ®Êu thÇu. ChÝnh v× thÕ tÝnh chÊt hµng ho¸ cña s¶n phÈm XL kh«ng thÓ hiÖn râ( v× ®· quy ®Þnh gi¸ c¶, ng­êi mua, ng­êi b¸n s¶n phÈm XL cã tr­íc khi x©y dùng th«ng qua hîp ®ång giao nhËn thÇu). Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp XL thùc hiÖn theo ph­¬ng thøc nhËn thÇu khèi l­îng XL do ®­îc chñ ®Êu thÇu giao, s¶n phÈm XL mang tÝnh ®¬n chiÕc riªng lÎ. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, viÖc nhËn thÇu XL ®­îc tiÕn hµnh theo ph­¬ng thøc ®Êu thÇu gi÷a c¸c doanh nghiÖp. V× vËy, ®Ó tróng thÇu ®­îc nhËn thi c«ng c«ng tr×nh th× doanh nghiÖp XL ph¶i x©y dùng ®­îc gi¸ thÇu hîp lÝ trªn c¬ së gi¸ c¶ thÞ tr­êng vµ kh¶ n¨ng cña c¸c doanh nghiÖp vÒ tiÕn ®é thi c«ng, tæ chøc qu¶n lÝ vµ viÖc phÊn ®Êu h¹ thÊp chi phÝ ®¶m b¶o häat ®éng kinh doanh cã l·i. MÆt kh¸c s¶n phÈm XL mang tÝnh ®¬n chiÕc, mçi ®èi t­îng XL ®ßi hái yªu cÇu kÜ thuËt, kÕt cÊu, h×nh thøc, ®Þa ®iÓm x©y ®ùng thÝch hîp ®­îc x¸c ®Þnh cô thÓ theo tõng thiÕt kÕ. V× vËy, ph¶i lu«n thay ®æi ph­¬ng thøc tæ chøc thi c«ng biÖn ph¸p thi c«ng. Do tÝnh ®¬n chiÕc nªn chi phÝ s¶n xuÊt cho tõng ®èi t­îng XL cã néi dung vµ kÕt cÊu kh«ng ®ång nhÊt nh­ c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp kh¸c. V× vËy, kÕ to¸n ph¶i h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cho tõng lo¹i s¶n phÈm XL riªng biÖt hoÆc tõng nhãm s¶n phÈm XL nÕu ®­îc x©y ®ùng cïng mét thiÕt kÕ mÉu trªn cïng mét ®Þa ®iÓm. S¶n phÈm XL ®­îc cè ®Þnh t¹i n¬i s¶n xuÊt cßn ®iÒu kiÖn ®Ó s¶n xuÊt di chuyÓn theo ®Þa ®iÓm. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt ph¶i th­êng xuyªn di chuyÓn ®Þa ®iÓm, ph¸t sinh chi phÝ ®iÒu ®éng nh©n c«ng, di chuyÓn m¸y thi c«ng, chi phÝ x©y dùng c«ng tr×nh t¹m thêi… Do ®ã kÕ to¸n ph¶i tËp trung vµ ph©n phèi chi phÝ cho tõng ®èi t­îng. Ho¹t ®éng XL diÔn ra ngoµi trêi chÞu sù t¸c ®éng trùc tiÕp cña c¸c yÕu tè thuéc vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn. C¸c yÕu tè m«i tr­êng thi c«ng ¶nh h­ëng ®Õn kÜ thuËt thi c«ng, ¶nh h­ëng ®Õn tæ chøc qu¶n lÝ vËt liÖu, m¸y mãc thi c«ng. §iÒu ®ã cã thÓ lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt t¨ng nh­ chi phÝ hao hôt vËt t­, chi phÝ ngõng s¶n xuÊt… V× vËy, kÕ to¸n ph¶i theo dâi ph¶n ¸nh chi phÝ . Thêi gian s¶n xuÊt s¶n phÈm XL l©u dµi. S¶n phÈm XL tõ khi khëi c«ng cho ®Õn khi hoµn thµnh bµn giao ®­a vµo sö dông th­êng kÐo dµi. Nã phô thuéc vµo quy m«, tÝnh phøc t¹p vÒ kÜ thuËt cña tõng c«ng tr×nh. Qu¸ tr×nh thi c«ng ®­îc chia thµnh nhiÒu giai ®o¹n, mçi giai ®o¹n l¹i chia thµnh nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau, c¸c c«ng viÖc th­êng diÔn ra ngoµi trêi, chÞu t¸c ®éng rÊt lín ®Õn c¸c nh©n tè m«i tr­êng nh­ n¾ng m­a, lò lôt… §Æc ®iÓm nµy ®ßi hái viÖc tæ chøc qu¶n lÝ, gi¸m s¸t chÆt chÏ cho ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng tr×nh ®óng nh­ thiÕt kÕ, dù to¸n: C¸c nhµ thÇu cã tr¸ch nhiÖm b¶o hµnh c«ng tr×nh( chñ ®Çu t­ gi÷ l¹i mét tû lÖ nhÊt ®Þnh trªn gi¸ trÞ c«ng tr×nh, khi hÕt thêi h¹n b¶o hµnh c«mg tr×nh míi tr¶ l¹i cho ®¬n vÞ XL) nh»m môc ®Ých b¶o vÖ lîi Ých chñ ®Çu t­ ®ång thêi x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp x©y dùng vÒ chÊt l­îng c«ng tr×nh tr­íc chñ ®Çu t­ vÒ ph¸p luËt. DN x©y dùng cã nghÜa vô thùc hiÖn söa ch÷a h­ háng do m×nh g©y ra trong thêi h¹n b¶o hµnh. DN kh«ng thÓ chê ®Õn khi hoµn thµnh c«ng tr×nh míi tiÕn hµnh tÝnh to¸n kÕt qu¶ mµ ph¶i tiÕn hµnh ®Þnh kú. Bëi vËy, xuÊt hiÖn kh¸i niÖm gÝa trÞ dù to¸n( gi¸ thµnh dù to¸n ) cho tõng h¹ng môc c«ng tr×nh ®Ó cã thÓ h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh to¸n l·i lç cho bÊt cø khèi l­îng XL nµo ®­îc thùc hiÖn trong k×. Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn ®ßi hái trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt, c¸c doanh nghiÖp XL ph¶i tæ chøc qu¶n lÝ chÆt chÏ tµi s¶n nguyªn vËt liÖu, ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh , yªu cÇu qu¶n lÝ. §Æc biÖt tæ chøc kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ chi phÝ, x©y ®ùng chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm XL hoµn thµnh, cung cÊp th«ng tin tµi liÖu cÇn thiÕt ®ª ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n, gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lÝ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh… 2) §Æc ®iÓm tæ chøc kÕ to¸n trong ®¬n vÞ XL. 2.1. §èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ. §èi t­îng kÕ to¸n tËp hîp CPSX lµ ph¹m vi, giíi h¹n ®Ó tËp hîp CPSX cã thÓ gåm: -N¬i ph¸t sinh chi phÝ: Ph©n x­ëng, tæ ®éi s¶n xuÊt, c«ng tr­êng x©y dùng. -N¬i g¸nh chÞu chi phÝ: C«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, khèi l­îng c«ng tr×nh x©y l¾p. X¸c ®Þnh ®óng ®¾n ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ lµ c¬ së ®Ó kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ mét c¸ch kÞp thêi, chÝnh x¸c cho tõng ®èi t­îng, tõ ®ã lµm tiÒn ®Ò kiÓm tra, kiÓm so¸t qu¸ tr×nh chi phÝ, t¨ng c­êng tr¸ch nhiÖm vËt chÊt víi tõng bé phËn. §èi t­îng tËp hîp CP tr­íc hÕt lµ tõng ®éi XL, ph©n x­ëng SX, trªn c¬ së ®ã tËp hîp CP cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc khèi l­îng XL do ®éi, ph©n x­áng SX thùc hiÖn. ViÖc tËp hîp CPSX theo tõng bé phËn XL gióp nhµ qu¶n lý biÕt ®­îc CP cña tõng bé phËn, tõ ®ã kiÓm tra qu¸ tr×nh CP, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña tõng bé phËn vµ t¨ng c­êng h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé doanh nghiÖp. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh SPXL §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ kÕt qu¶ SX ®¹t ®­îc, biÓu hiÖn thµnh nh÷ng s¶n phÈm, c«ng viÖc mµ c¸c CPSX ®­îc tËp hîp CP. X¸c ®Þnh hîp lý ®èi t­îng kÕ to¸n tËp hîp CPSX lµ tiÒn ®Ò, ®iÒu kiÖn ®Ó tÝnh gi¸ thµnh theo c¸c ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong DN. Trong DNXL th«ng th­êng ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh SPXL lµ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc khèi l­îng c«ng t¸c XL cã dù ®o¸n to¸n riªng ®· hoµn thµnh. Ph­¬ng ph¸p tËp hîp CPSX. Ph­¬ng ph¸p tËp hîp CPSX lµ ph­¬ng ph¸p thÓ hiÖn c¸ch thøc tËp hîp, ph©n lo¹i CPSX trong mét k× s¶n xuÊt kinh doanh theo ®èi t­îng ®· ®Þnh tr­íc. Trong c¸c DNXL víi ®Æc ®iÓm cña SPXL lµ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh vµ ®­îc lËp dù ®o¸n to¸n khi tiÕn hµnh SXXL, do ®ã tËp hîp CPSX XL ®­îc thùc hiÖn theo c¸c kho¶n môc CP nh»m phôc vô cho viÖc kiÓm tra, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn dù ®o¸n to¸n CP. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh. Gi¸ thµnh cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh XL hoµn thanh bµn giao ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së tæng céng CPSXKD x©y l¾p ph¸t sinh tõ lóc khëi c«ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®Õn khi hoµn thµnh. Tuy nhiªn, do ®Æc ®iÓm cña SPXL, qu¸ tr×nh XL vµ ph­¬ng thøc thanh to¸n víi bªn giao thÇu, ®Ó ®¸p øng yªu c©u qu¶n lý c¸c DNXL trong tõng k× ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm XL dë dang cuèi k×. SPXL dë dang cuèi k× lµ khèi l­îng SP, c«ng viÖc XL ®ang trong qu¸ tr×nh SPXL ch­a ®¹t tíi ®iÓm dõng kÜ thuËt hîp lÝ theo quy ®Þnh. Kh¸c víi DNSX kh¸c, trong c¸c DNXL viÖc ®¸nh gi¸ SPXL dë dang tuú thuéc vµo ph­¬ng thøc thanh to¸n víi bªn giao thÇu. NÕu thùc hiÖn thanh to¸n khi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thanh toµn bé bµn giao th× gi¸ trÞ SPDD lµ tæng CPSX ®­îc tËp hîp ®Õn thêi ®iÓm cuèi k×. NÕu thùc hiÖn thanh to¸n theo giai do¹n x©y dùng hoµn thµnh bµn giao th× SPDD lµ khèi l­îng SPXL ch­a ®¹t tíi ®iÓm dõng kÜ thuËt hîp lý vµ ®­îc ®¸nh gi¸ theo CPSX thùc tÕ. H×nh thøc sæ kÕ to¸n. KÓ tõ ngµy 1/10/1994 ®Õn nay ®Òu ¸p dông thèng nhÊt theo h×nh thøc kÕ to¸n NhËt KÝ Chung theo s¬ ®å kh¸i qu¸t sau: Trong h×nh thøc kÕ to¸n nµy, hµng ngµy kÕ to¸n c¨n cø vµo néi dung ho¹t ®éng kinh tÕ ph¸t sinh ®­îc ph¶n ¸nh trong chøng tõ gèc ®Ó ®iÒu khiÓn ngay trªn chøng tõ gèc vµ ghi vµo NhËt Ký Chung, sæ quü, sæ kÕ to¸n chi tiÕt. §èi víi chøng tõ gèc mµ néi dung kinh tÕ cïng lo¹i th× cã thÓ lËp B¶ng Tæng Hîp chøng tõ gèc ®Ó ghi th¼ng vµo NKC . Sau ®ã c¨n cø vµo NKC ®Ó ghi sæ C¸i theo tõng ®Þnh kho¶n. NÕu DN cã nhiÒu ho¹t ®éng kinh tÕ ph¸t sinh cïng lo¹i trong th¸ng, th× c¸c nghiÖp vô ®ã ghi vµo mét “ NhËt KÝ chuyªn dïng ” nh­: NhËt KÝ Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n, nhËt kÝ Ph¶i thu cña kh¸ch hµng, nhËt kÝ TiÒn mÆt, nhËt kÝ TiÒn göi ng©n hµng. Sau ®ã c¨n cø vµo c¸c ®Þnh kho¶n cña ho¹t ®éng kinh tÕ ghi vµo sæ C¸i. Cuèi th¸ng céng sæ C¸i ®Ó ®èi chiÕu sè liÖu cña c¸c tµi kho¶n cã liªn quan víi sè liÖu trong “ B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh ” cña sæ kÕ to¸n chi tiÕt vµ sè liÖu cña sæ Quü. Sau khi ®èi chiÕu khíp ®óng c¸c sè liÖu cña c¸c tµi kho¶n cã liªn quan th× c¨n cø vµo sæ C¸i ®Ó lËp “ B¶ng C©n §èi tµi kho¶n ” vµ “ B¶ng chi tiÕt sè ph¸t sinh ” ®Ó lËp “ B¶ng C©n §èi kÕ to¸n ” vµ B¸o c¸o kÕ to¸n kh¸c. C¸c doanh nghiªp XL Nhµ N­íc thuéc Bé X©y Dùng thêi gian qua ®· cã 95 trong tæng sè 98 DN sö dông m¸y vi tÝnh vµo c«ng t¸c kÕ to¸n, nªn nh÷ng DN nµy tuy sè l­îng chøng tõ gèc ph¸t sinh hµng th¸ng t­¬ng ®èi lín nh­ng còng chØ ghi vµo NKC, kh«ng më NK chuyªn dïng. Cßn ®èi víi DNXL ch­a sö dông m¸y vi tÝnh vµo c«ng t¸c kÕ to¸n th× ®Òu ph¶i më “ NhËt KÝ chuyªn dïng ”. Nh­ng hÇu hÕt c¨n cø vµo “NhËt KÝ chuyªn dïng ” vµo “NhËt KÝ Chung ” ghi theo hµng ngµy vµo sæ C¸i theo chøng tõ gèc ph¸t sinh sÏ kh«ng ghi ®­îc chi tiÕt c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®· ghi ë “ NhËt KÝ chuyªn dïng ” . H×nh thøc kÕ to¸n nay cã ­u ®iÓm ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu, dÔ lµm, thuËn tiÖn cho viÖc kiÓm tra, ®èi chiÕu sè liÖu, nh­ng còng cã nh­îc ®iÓm. NÕu kh«ng sö dông m¸y vi tÝnh v¸o c«ng t¸c kÕ to¸n th× khèi l­îng c«ng viÖc ghi chÐp kÕ to¸n nhiÒu dÔ bÞ trïng lÆp. ViÖc céng sæ, ®èi chiÕu, kiÓm tra sè liÖu dån vµo cuèi th¸ng, lµm chËm c«ng viÖc lËp B¸o c¸o kÕ to¸n. S¬ ®å h×nh thøc kÕ to¸n “ NhËt KÝ Chung ” nh­ sau: Chøng tõ gèc NhËt ký NhËt ký chung Sæ quü KÕ to¸n chuyªn dïng chi tiÕt Sæ c¸i B¶ng chi tiÕt sè ph¸t sinh B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n B¶ng c©n ®èi sè kÕ to¸n vµ b¸o c¸o kÕ to¸n kh¸c Ghi hµng ngµy Ghi ®Þnh kú hoÆc cuèi th¸ng. KiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu I-H¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh SPXL. 1. Kh¸i niÖm CPSX cña ®¬n vÞ XL lµ toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ DN ®· bá ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong mét k× nhÊt ®Þnh biÓu hiÖn b»ng tiÒn. 1.1 Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Lµ toµn bé vËt liÖu thùc tÕ ®· sö dông trong qu¸ tr×nh SXXL bao gåm : vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, vËt liÖu l­u chuyÓn, vËt kÕt cÊu, gi¸ trÞ thiÕt bÞ kÌm theo vËt kiÕn tróc. Mét sè lo¹i ®Æc thï nh­: vËt liÖu ®­êng èng, kÕt cÊu thÐp, cÊu kiÖn bª t«ng ®óc s½n, phô kiÖn ®iÖn, phô kiÖn th«ng tin, phô kiÖn vÖ sinh… GÝa cña c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu ®­îc tÝnh theo th«ng b¸o gi¸ cña liªn së Tµi ChÝnh VËt GÝa – X©y Dùng ®Þa ph­¬ng, nh÷ng lo¹i vËt liÖu kh«ng cã trong th«ng b¸o gi¸ ®­îc tÝnh theo gi¸ b¸n phï hîp víi mÆt b»ng gi¸ t¹i thêi ®iÓm tÝnh to¸n. C¸c lo¹i vËt liÖu nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi khi vµo CPNVL ®­îc tÝnh theo gi¸ nhËp khÈu gåm gi¸ mua, chi phÝ vËn chuyÓn tõ c¶ng hoÆc tõ n¬i mua ®Õn c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, chi phÝ l­u kho, l­u b·i t¹i c¶ng ViÖt Nam, chi phÝ b¶o qu¶n, b¶o d­ìng t¹i kho b·i hiÖn tr­êng, thuÕ vµ b¶o hiÓm. GÝa vËt liÖu nhËp khÈu ®­îc quy ®æi ra tiÒn ViÖt Nam theo tØ gi¸ quy ®Þnh hiÖn hµnh t¹i th¬× ®iÓm nhËp khÈu. 1.2 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Lµ toµn bé tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt XL, c«ng nh©n phôc vô XL kÓ c¶ c«ng nh©n vËn chuyÓn bèc dì vËt liÖu trong ph¹m vi mÆt b»ng XL, c«ng nh©n chuÈn bÞ , thu dän c«ng tr­êng thi c«ng, bao gåm l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô, c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l­¬ng. Nã bao gåm tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y, c«ng nh©n qu¶n lÝ ®éi vµ kh«ng bao gåm c¸c kho¶n trÝch b¶o BHXH, BHYT, KPC§, trªn tiÒn l­¬ng. C¨n cø Th«ng t­ sè 03/2002/ TT- BL§, BL§TBXH ngµy 9/01/2002 th× l­¬ng tèi thiÓu ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ tiÒn l­¬ng trong gi¸ trÞ dù to¸n x©y dùng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: TL mindt = TL min ( 1 + Kdc) Lmindt : Møc l­¬ng tèi thiÓu ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ tiÒn l­¬ng trong gi¸ trÞ dù to¸n x©y dùng. Lmin : Møc l­¬ng tèi thiÓu ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ tiÒn l­¬ng tõng thêi k×. Kdc : HÖ sè ®iÒu chØnh t¨ng thªm tiÒn l­¬ng tèi thiÓu. 1.3) Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. Lµ toµn bé chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc sö dông m¸y mãc thi c«ng ®Ó thùc hiÖn khèi l­îng c«ng viÖc XL. Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng bao gåm chi phÝ th­êng xuyªn vµ chi phÝ t¹m thêi. Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng th­êng xuyªn: bao gåm chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh xe m¸y tÝnh th¼ng vµo gi¸ thµnh ca m¸y, gåm: tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n ®iÓu khiÓn m¸y thi c«ng, khÊu hao m¸y mãc thi c«ng, nhiªn liÖu, ®éng lùc dïng cho m¸y thi c«ng, tiÒn thuª m¸y. Chi phÝ t¹m thêi: lµ chi phÝ ph¶i ph©n bæ dÇn theo thêi gian sö dông m¸y thi c«ng: chi phÝ thö m¸y, chi phÝ vËn chuyÓn, chi phÝ x©y dùng c«ng tr×nh, chi phÝ phôc vô m¸y thi c«ng( l¸n tr¹i, ®­êng ray), chÝ söa ch÷a lín m¸y thi c«ng. TK 623 ®­îc sö dông ®èi víi tr­êng hîp DN thùc hiÖn XL c«ng tr×nh theo ph­¬ng ph¸p thi c«ng hçn hîp võa thñ c«ng võa b»ng m¸y. Tr­êng hîp DN thùc hiÖn XL c«ng tr×nh hoµn toµn b»ng m¸y th× kh«ng sö dông TK 623, c¸c chi phÝ XL h¹ch to¸n trùc tiÕp vµo TK 621, TK 622, TK 627. TK 623 cã 6 TK cÊp 2: TK 623.1: Chi phÝ nh©n c«ng: Ph¶n ¸nh l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô, phô cÊp l­¬ng ph¶i c«ng nh©n trùc tiÕp ®iÓu khiÓn xe, m¸y thi c«ng. TK nµy kh«ng ph¶n ¸nh kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ tÝnh trªn tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cña c«ng nh©n sö dông m¸y thi c«ng. Kho¶n nµy ®­îc h¹ch to¸n vµo CPSXC. TK 623.2: Chi phÝ vËt liÖu: Ph¶n ¸nh CP vËt liÖu, vËt liÖu kh¸c phôc vô xe, m¸y thi c«ng. TK 623.3: Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt: Ph¶n ¸nh c«ng cô, dông cô lao ®éng liªn quan ®Õn ho¹t ®éng xe m¸y, thi c«ng. TK 623.4: Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng : Ph¶n ¸nh khÊu hao m¸y mãc thi c«ng sö dông vµo x©y l¾p c«ng tr×nh. TK 623.7 : Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Ph¶n ¸nh chi phÝ dÞch vô mua ngoµi nh­ thuª ngoµi söa ch÷a m¸y thi c«ng, b¶o hiÓm xe, m¸y thi c«ng, cchi phÝ ®iÖn n­íc, tiÒn thuª TSC§, ph¶i tr¶ cho nhµ thÇu phô. TK 623.8 : Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c : Ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ b»ng tiÒn phôc vô cho ho¹t ®éng cña xe , m¸y thi c«ng, chi phÝ sö dông xe m¸y thi c«ng ®­îc ph©n bæ theo tõng c«ng tr×nh theo tiªu thøc phï hîp trong DN, giê m¸y sö dông, theo CP NVLTT Chi phÝ s¶n xuÊt chung. Lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn qu¶n lý vµ phôc vô s¶n xuÊt ë tõng tæ ®éi s¶n xuÊt x©y l¾p. Chi phÝ s¶n xuÊt chung ë DNXL gåm: chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng: bao gåm tiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l­¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý ®éi, c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ trªn tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n XL trùc tiÕp, c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y, nh©n viªn qu¶n lý ®éi, tiÒn ¨n gi÷a ca cña nh©n viªn XL, nh©n viªn qu¶n lý ®éi. TK sö dông : TK627.1 Chi phÝ vËt liÖu sö dông ë ®éi thi c«ng. TK sö dông: TK 627.2 Chi phÝ c«ng cô, dông cô, ®å dïng ë ®éi thi c«ng TK sö dông: TK 627.3 Chi phÝ khÊu hao TSC§ sö dông ë ®éi thi c«ng kh«ng ph¶i lµ m¸y mãc thi c«ng. TK sö dông: TK 627.4 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi sö dông ë ®éi thi c«ng nh­ tiÒn ®iÖn, tiÒn n­íc, tiÒn ®iÖn tho¹i. TK sö dông: TK 627.7 Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ b»ng tiÒn ngoµi c¸c chi phÝ ph¸t sinh trªn ë tæ ®éi. TK sö dông: TK 627.8. Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang TK nµy dïng ®Ó tæng hîp CPSX phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh SPXL vµ ¸p dông ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho lµ KKTX. TK nµy ®­îc më chi tiÕt theo ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ: TK 154 cã 4 TK cÊp 2: TK 154.1- X©y l¾p: Dïng ®Ó tæng hîp CPSX, tÝnh gi¸ thµnh SPXL vµ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ SPXL dë dang cuèi k×. TK 154.2- SP kh¸c: Dïng ®Ó tæng hîp CPSX, tÝnh gi¸ thµnh SPXL vµ ph¶n ¸nh gi¸ trÞ s¶n phÈm kh¸c dë dang cuèi k×. TK 154.3- DÞch vô: Dïng ®Ó tæng hîp CPSX, tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô vµ ph¶n ¸nh chi phÝ dÞch vô dë dang cuèi k×. TK 154.4- Chi phÝ b¶o hµnh x©y l¾p: Dïng ®Ó tæng hîp CP b¶o hµnh c«ng tr×nh x©y dùng, l¾p ®Æt thùc tÕ ph¸t sinh trong k× vµ gi¸ trÞ c«ng tr×nh b¶o hµnh XL cßn dë dang cuèi k×. * Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ CPSX lµ hai kh¸i niÖm kh¸c nhau nh­ng cã mèi quan hÖ mËt thiÕt. CPSX lµ c¬ së ®Ó tÝnh gia thµnh s¶n phÈm, chi phÝ biÓu hiÖn sù hao phÝ cßn gia thµnh biÓu hiÖn kÕt qu¶. §©y lµ hai mÆt thèng nhÊt cña cïng qu¸ tr×nh v× vËy chóng gièng nhau vÒ chÊt. Nh­ng gi÷a CPSX vµ gi¸ thµnh cã sù kh¸c nhau vÒ l­îng. Mèi quan hÖ gi÷a CPSX vµ gi¸ thµnh XL ®­îc biÓu hiÖn b»ng s¬ ®å Chi phÝ s¶n xuÊt Chi phÝ tÝnh vµo gi¸ thµnh Chi phÝ kh«ng tÝnh gi¸ thµnh Chi phÝ trùc tiÕp Chi phÝ gi¸n tiÕp GÝa thµnh s¶n phÈm Tãm l¹i, b¶n chÊt kinh tÕ cña gi¸ thµnh cña gi¸ thµnh SPXL lµ gi¸ trÞ cu¶ c¸c hao phÝ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ vµ chi phÝ cÇn thiÕt cÇn thiÕt kh¸c kÕt tinh trong SPXL hoµn thµnh. Gi¸ thµnh SPXL lµ chØ tiªu chÊt l­îng tæng hîp ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, thÓ hiÖn hiÖu qu¶ cña c¸c biÖn ph¸p tæ chøc kiÓm tra, kÜ thuËt, qu¶n lý. V× vËy ®ßi hái c¸c s¶n phÈm ph¶i ®­îc x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c trung thùc ®Ó gióp DN vµ Nhµ N­íc cã c¨n cø xem xÐt, ®¸nh gi¸, kiÓm tra vµ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p thÝch øng víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong tõng giai ®o¹n cô thÓ. * Gi¸ thµnh SPXL lµ toµn bé chi phÝ tÝnh b»ng tiÒn ®Ó hoµn thµnh khèi l­îng XL theo quy ®Þnh. Cã nhiÒu c¸ch ®Ó ph©n lo¹i gi¸ thµnh: - Theo thêi ®iÓm vµ c¬ së sè liÖu tÝnh gi¸ thµnh, gi¸ thµnh ®­îc ph©n lo¹i nh­ sau: 1.6. Gi¸ thµnh dù to¸n. Lµ tæng chi phÝ dù to¸n ®Ó hoµn thµnh khèi l­îng x©y l¾p c«ng tr×nh.Gi¸ thµnh dù to¸n ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc vµ ®¬n gi¸ quy ®Þnh cña Nhµ N­íc. GÝa thµnh dù to¸n < gi¸ trÞ dù to¸n ë phÇn l·i ®Þnh møc. Gi¸ thµnh dù to¸n = Gi¸ trÞ - L·i ®Þnh møc c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh Gi¸ trÞ dù to¸n cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh bao gåm chi phÝ trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt vµ l·i ®Þnh møc. C¸c chi phÝ ®­îc x¸c ®Þnh theo møc tiªu hao vËt t­, lao ®éng, sö dông m¸y vµ mÆt b»ng gi¸ khu vùc tõng thêi kÝ do Nhµ N­íc ban hµnh. . Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch. Lµ gi¸ thµnh ®­îc x¸c ®Ýnh tr­íc khi tiÕn hµnh thùc hiÖn SXXL, nã ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ ë doanh nghiÖp vÒ c¸c ®Þnh møc, ®¬n gÝa, biÖn ph¸p thi c«ng. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch = Gi¸ thµnh dù to¸n - Møc h¹ gi¸ thµnh C«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh C«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh Møc h¹ gÝa thµnh ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn c¬ së c«ng nh©n lµnh nghÒ, ®iÒu kiÖn thi c«ng, c«ng nh©n thi c«ng, thÞ tr­êng, nguån vèn… 1.8. Gi¸ thµnh thùc tÕ Lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé chi phÝ thùc tÕ ®Ó hoµn thµnh khèi l­îng XL. Gi¸ thµnh thùc tÕ bao gåm: Chi phÝ theo ®Þnh møc, v­ît ®Þnh møc vµ kh«ng ®Þnh møc nh­ c¸c kho¶n béi chi, l·ng phÝ vÒ vËt t­, lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ ®iÓu chØnh ®­îc phÐp tÝnh vµo gi¸ thµnh. Gi¸ thµnh thùc tÕ ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së sè liÖu cña kÕ to¸n vÒ chi phÝ s¶n xuÊt cña khèi l­îng XL thùc hiÖn trong k×. Trong c¸c DNXL do ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt XL víi yªu cÇu c«ng t¸c qu¶n lý CP vµ gi¸ thµnh, ngoµi viÖc qu¶n lý theo c¸c lo¹i gi¸ thµnh ®ßi hái ph¶i theo dâi qu¶n lý gi¸ thµnh cña khèi l­îng XL hoµn thµnh theo quy ­íc. Gi¸ thµnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh lµ khèi l­îng cña nh÷ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh, ®¶m b¶o kÜ thuËt ®óng chÊt l­îng thiÕt kÕ ®­îc bªn chñ ®Çu t­ nghiÖm thu vµ chÊp nhËn thanh to¸n. Tuy nã kh«ng ®¸p øng kÞp thêi c¸c th«ng tin cÇc thiÕt cho viÖc qu¶n lý CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thi c«ng. §iÒu ®ã ®ßi hái ph¶i tÝnh ®­îc gi¸ thµnh cña khèi l­îng XL hoµn thµnh quy ­íc. Gi¸ thµnh cña khèi l­îng XL hoµn thµnh quy ­íc lµ gi¸ thµnh cña khèi l­îng XL hoµn thµnh ®Õn mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh vÇ tho¶ m·n ®iÒu kiÖn: + Ph¶i n»m trong thiÕt kÕ vµ ®¶m b¶o chªnh lÖch quy ®Þnh. + Ph¶i ®¹t ®Õn ®iÓm dõng kÜ thuËt hîp lý. Gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y dùng vµ l¾p ®Æt vËt t­ kÕt cÊu gåm cã gi¸ trÞ kÕt cÊu, gi¸ trÞ thiÕt bÞ kÌm theo vËt t­ kiÕn tróc nh­ thiÕt bÞ vÖ sinh, th«ng giã, s­ëi Êm… Gi¸ thµnh c«ng tr×nh l¾p ®Æt thiÕt bÞ kh«ng bao gåm gi¸ trÞ cña b¶n th©n thiÕt bÞ ®­a vµo l¾p ®Æt. Do vËy, khi ®¬n vÞ XL nhËn thiÕt bÞ cña ®¬n vÞ chñ ®Çu t­ ( do chñ ®Çu t­ mua hoÆc ®­îc cÊp ) giao ®Ó l¾p ®Æt, ®¬n vÞ XL ph¶i ghi riªng ®Ó theo dâi, kh«ng tÝnh vµo gi¸ thµnh c«ng tr×nh l¾p ®Æt. - Ngoµi ra , ph©n lo¹i theo ph¹m vi tÝnh to¸n chi phÝ, cã c¸c lo¹i: Gi¸ thµnh XL toµn bé. Gi¸ thµnh XL hoµn thµnh theo biÕn phÝ. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt khèi l­îng XL hoµn thµnh cãph©n bæ hîp lý chi phÝ cè ®Þnh. Gi¸ thµnh toµn bé cña khèi l­îng XL bµn giao. Ph­¬ng ph¸p tæ chøc kÕ to¸n. Trong DN, tæ chøc kÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gÝa thµnh ®­îc thùc hiÖn theo hai ph­¬ng ph¸p : KÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gÝa thµnh s¶n phÈm theo c«ng viÖc vµ theo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Trong DNSX víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt theo c¸c ho¹t ®éng nhËn thÇu, s¶n phÈm XL lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh mang tÝnh ®¬n chiÕc do ®ã ng­êi ta sö dông ph­¬ng ph¸p tæ chøc kÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh SP theo c«ng viÖc. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, c¸c CPSX ph¸t sinh ®­îc tÝnh dån vµ tÝch luü theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh gióp nhµ qu¶n trÞ biÕt ®­îc gia thµnh tõng c«ng viÖc, trªn c¬ së ®ã so s¸nh víi dù to¸n nh»m kiÓm so¸t kÞp thêi chi phÝ, ®iÓu chØnh chi phÝ cña doanh nghiÖp. TK621 TK 154 TK632 ( Chi phÝ NVL trùc tiÕp) ( Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang) ( Gi¸ vèn hµng b¸n) Chi tiÕt tµi kho¶n Chi tiÕt tµi kho¶n Chi tiÕt tµi kho¶n Chi phÝ NVL trùc tiÕp gi¸ thµnh thùc tÕ c«ng tr×nh, h¹ng môc TK 622 c«ng tr×nh hoµn thµnh ( Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ) bµn giao Chi tiÕt tµi kho¶n Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK 623 (Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng) Chi tiÕt tµi kho¶n Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng TK 627 (Chi phÝ s¶n xuÊt chung) Chi tiÕt tµi kho¶n Chi phÝ SX chung H¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh SPXL. 3.1 KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp C¨n cø vµo ®èi t­îng h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ trÞ vËt liÖu sö dông: Nî TK 621.chi tiÕt c«ng tr×nh Nî TK 133 Nî TK 152 Cã TK 111,112,331… 3.2 KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. C¨n cø vµo b¶ng tÝnh l­¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp ho¹t ®éng XL bao gåm l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô, phô cÊp l­¬ng( KÓ c¶ kho¶n ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n thuª ngoµi). Nî TK 622.chi tiÕt c«ng tr×nh Cã TK 334 3.3 Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng phô thuéc vµo h×nh thøc sö dông m¸y thi c«ng: Tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng biÖt chuyªn thøc hiÖn c¸c khèi l­îng thi c«ng b»ng m¸y hoÆc giao m¸y hoÆc giao m¸y thi c«ng cho c¸c ®éi, xÝ nghiÖp x©y l¾p. 3.3.1 . Doanh nghiÖp tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng cã ph©n cÊp h¹ch to¸n. - TËp hîp CPSX ®éi m¸y thi c«ng: Nî TK 621, 622, 627( ®éi m¸y thi c«ng) Nî TK 133 Cã TK 214, 331… - §Þnh k× kÕt chuyÓn CP ®Ó tÝnh gi¸ thµnh ca m¸y thi c«ng: Nî TK 154.®éi m¸y thi c«ng Cã TK 621, 622, 627 NÕu DN thùc hiÖn theo ph­¬ng thøc cung øng lao vô xe m¸y lÉn nhau gi÷a c¸c bé phËn c¨n cø gÝa thµnh xe m¸y , ghi : Nî TK 623. chi tiÕt c«ng tr×nh Cã TK 154.®éi m¸y thi c«ng. NÕu DN thùc hiÖn theo ph­¬ng thøc b¸n lao vô m¸y lÉn nhau gi÷a c¸c bé phËn trong néi bé . .Nî TK 632. chi tiÕt c«ng tr×nh Cã TK liªn quan .Nî TK 623. chi tiÕt c«ng tr×nh Cã TK 512 .Ph¶n ¸nh VAT . Nî TK 133 Cã TK 333.11 Cung cÊp dÞch vô m¸y thi c«ng cho bªn ngoµi: . Nî TK 632 Cã TK liªn quan .Nî TK 623.chi tiÕt c«ng tr×nh Cã TK 511 Cã TK 333.11. 3.3.2 . DN kh«ng tæ chøc bé m¸y thi c«ng riªng hoÆc cã tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng nh­ng kh«ng tæ chøc h¹ch to¸n riªng. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng .Nî TK 623.chi tiÕt c«ng tr×nh Nî TK 133( nÕu cã ) Cã TK 152,153,142,334,214,111,112… KÕt chuyÓn chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng cho tõng c«ng tr×nh. .Nî TK 154 Cã TK 623.chi tiÕt c«ng tr×nh 3.3.3. NÕu thuª ca m¸y thi c«ng c¨n cø vµo chøng tõ tr¶ tiÒn thuª xe, m¸y thi c«ng: .Nî TK 627.chi tiÕt c«ng tr×nh Nî TK 133 ( nÕu cã ) Cã TK 154. 3.4 . Chi phÝ s¶n xuÊt chung - TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung Nî TK 627 Nî TK 133 Cã TK liªn quan - Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh Nî TK 154 Cã TK 627. - TiÒn trÝch theo l­¬ng cña lao ®éng trùc tiÕp, nh©n viªn qu¶n lý ®éi, ®­îc h¹ch to¸n: Nî TK 627.1 Nî TK 334.1 Cã TK 338. 3.5. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt 3.5.1. KÕ to¸n thiÖt h¹i x©y l¾p * ThiÖt h¹i trong x©y l¾p gåm 2 lo¹i: + ThiÖt h¹i vÒ sù cè c«ng tr×nh x©y l¾p. + ThiÖt h¹i vÒ ngõng s¶n xuÊt. ThiÖt h¹i do sù cè c«ng tr×nh XL: Bao gåm: + H­ háng cña kÕt cÊu dÉn ®Õn kh«ng ®¶m b¶o yªu cÇu cña thiÕt kÕ. . §æ vì cña mét bé phËn hay tßan bé c«ng tr×nh. . Ph¸ ®i lµm l¹i theo yªu cÇu cña chñ ®Çu t­. Chi phÝ kh¾c phôc sù cè: + NÕu doanh nghiÖp lµm sai thiÕt kÕ th× doanh nghiÖp ph¶i chÞu toµn bé chi phÝ cho viÖc söa ch÷a hoÆc x©y dùng l¹i c«ng tr×nh sù cè trªn c¬ së x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n, tËp thÓ trong doanh nghiÖp ®Ó xö lý chi phÝ. + NÕu do c¬ quan kh¶o s¸t thiÕt kÕ g©y ra th× hä ph¶i chÞu hoµn toµn tr¸ch nhiÖm. + NÕu sù cè x¶y ra do chÊt l­îng nguyªn vËt liÖu th× ng­êi cung øng chÞu tr¸ch nhiÖm. + NÕu thiÖt h¹i do nguyªn nh©n tõ phÝa chñ ®Çu t­ th× hä chÞu toµn bé chi phÝ. KÕ to¸n TËp hîp TK liªn quan TK 621, 622, 623, 627 TK 154.1 chi phÝ TK 155, TK 632 TK 334,138.8 TK 131 TK 811 ThiÖt h¹i ngõng s¶n xuÊt trong x©y l¾p Nguyªn nh©n: Chñ yÕu do nguyªn nh©n vÒ thêi tiÕt hoÆc thÞ tr­êng cung øng nguyªn vËt liÖu. Chi phÝ: + TiÒn l­¬ng, nhiªn liÖu, ®éng lùc, chi phÝ b¶o vÖ… + Chi phÝ thu dän hiÖn tr­êng - KÕ to¸n: Chi phÝ ngõng s¶n xuÊt thùc tÕ ph¸t sinh ®­îc tËp hîp trªn TK 627. 3.6. TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm dë dang. S¶n phÈm dë dang trong SXXL ®­îc x¸c ®Þnh b»ng ph­¬ng ph¸p kiÓm kª hµng th¸ng. ViÖc tÝnh s¶n phÈm dë dang trong s¶n xuÊt XL phô thuéc vµo ph­¬ng thøc thanh to¸n khèi l­îng XL hoµn thµnh gi÷a bªn nhËn thÇu vµ chñ ®Çu t­. NÕu quy ®Þnh thanh to¸n SPXL sau khi hoµn thµnh toµn bé th× gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang lµ tæng chi phÝ ph¸t sinh tõ løc khëi c«ng ®Õn cuèi th¸ng ®o. NÕu quy ®Þnh thanh to¸n SPXL theo ®iÓm dõng kÜ thuËt hîp lý ( x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ dù to¸n) th× s¶n phÈm dë dang lµ c¸c khèi l­îng XL ch­a ®¹t tíi ®iÓm dõng kÜ thuËt hîp lý ®· quy ®Þnh vµ ®­îc tÝnh theo chi phÝ thùc tÕ trªn c¬ së ph©n bæ chi phÝ cña h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã cho giai ®o¹n, tæ hîp c«ng viÖc ®· hoµn thµnh vµ giai ®o¹n cßn dë dang theo gi¸ trÞ dù to¸n cña chóng. TÝnh gi¸ thµnh c«ng t¸c XL : §Ó tÝnh gi¸ thµnh c«ng t¸c XL hoµn thµnh cã thÓ ¸p dông nhiÒu ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh kh¸c nhau phô thuéc vµo ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong SXXL, s¶n phÈm ¸p dông cuèi cïng lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh x©y dùng xong vµ ®­a vµo sö dông, do ®ã h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp XL tÝnh ®­îc gi¸ thµnh s¶n phÈm ®ã. Gi¸ thµnh c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh XL ®· hoµn thµnh ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së tæng céng chi phÝ ph¸t sinh tõ lóc khëi c«ng ®Õn khi hoµn thµnh, nh÷ng chi phÝ nµy ®­îc h¹ch to¸n trªn c¸c sæ (thÎ) chi tiÕt CPSX. Tuy nhiªn, do ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt XL vµ ph­¬ng ph¸p thanh to¸n khèi l­îng XL hoµn thµnh, trong k× b¸o c¸o cã thÓ cã mét bé phËn c«ng tr×nh hoÆc khèi l­îng ( x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ dù to¸n)… hoµn thµnh ®­îc thanh to¸n víi chñ ®Çu t­. V× vËy, trong tõng thêi k× b¸o c¸o ngoµi viÖc tÝnh gi¸ thµnh c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh ph¶i tÝnh gi¸ thµnh khèi l­îng c«ng t¸c XL hoµn thµnh vµ bµn giao trong kú. Gi¸ thµnh c«ng t¸c trong kú b¸o c¸o ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Gi¸ thµnh thùc tª khèi l­îng = CPSXDD + CPSXph¸t sinh – CPSXDD XL hoµn thµnh ®Çu k× trong kú cuèi kú §Ó phôc vô cho môc ®Ých so s¸nh ph©n tÝch CPSX vµ gi¸ thµnh víi dù to¸n gi¸ thµnh XL cã thÓ chi tiÕt theo kho¶n môc: CP NVLTT, CP NCTT, CP sö dông m¸y thi c«ng, CP SXC. ThÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm XL Th¸ng … n¨m … Tªn c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh Tæng sè Theo kho¶n môc chi phÝ NVLTT NCTT M¸y thi c«ng S¶n xuÊt chung 1. CPSX DD ®Çu k× 2. CPSX ph¸t sinh trong k× 3. CPSX DD cuèi kú 4. Gi¸ thµnh s¶n phÈm 3. KÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gÝa thµnh theo chuÈn mùc kÕ to¸n Quèc tÕ vµ chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam. ChuÈn mùc kÕ to¸n Quèc tÕ ( Internation Accouting Standard – IAS ) do Uû Ban x©y dùng c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n Quèc tÕ trùc thuéc liªn ®oµn KÕ To¸n Quèc TÕ ban hµnh, lµ nh÷ng quy ®._.