Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm với việc tăng cường quản lý Doanh nghiệp tại Công ty cổ phần Xây dựng số 7

MỤC LỤC Lời nói đầu 4 CHƯƠNG I : LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP XÂY LẮP. 6 1. Khái niệm và vai trò của chi phí sản xuất và tính giá thànhsản phẩm 6 1.1. Khái niệm và vai trò của chi phí sản xuất 6 1.1.1 Khái niệm 6 1.1.2 Vai trò của chi phí sản xuất 7 1.2 Khái niệm và vai trò của giá thành 8 1.2.1 Khái niệm 8 1.2.2 Vai trò của giá thành 9 2. Yêu cầu quản lý chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 9 3. Ý nghĩa, nhiệm vụ hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 10 4. Phân loại chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 11 4.1 Phân loại chi phí sản xuất 11 4.1.1 Phân loại chi phí sản xuất theo yếu tố chi phí 11 4.1.2 Phân loại chi phí sản xuất theo khoản mục chi phí trong giá thành sản phẩm 12 4.1.3 Phân loại chi phí sản xuất theo lĩnh vực kinh doanh 14 4.1.4 Phân loại chi phí sản xuất theo chức năng của chi phí 14 4.2 Phân loại giá thành sản phẩm 15 4.2.1 Căn cứ vào thờI điểm tính và nguồn số liệu để tính giá thành sản phẩm 15 4.2.2 Căn cứ theo phạm vị phát sinh chi phí 16 5. Đối tượng, phương pháp hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp xây lắp 16 5.1 Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 16 5.2 Phương pháp hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 18 6. Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 20 6.1 Phương pháp kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 20 6.1.1Khái niệm 20 6.1.2 Phương pháp hạch toán 21 6.2 Phương pháp kế toán chi phí nhân công trực tiếp 22 6.2.1Khái niệm 22 6.2.2 Phương pháp hạch toán 22 6.3 Phương pháp kế toán tập hợp và phân bổ chi phí máy thi công 24 6.3.1Khái niệm 24 6.3.2 Phương pháp hạch toán 24 6.4 Phương pháp kế toán chi phí sản xuất chung 25 6.4.1Khái niệm 25 6.4.2 Phương pháp hạch toán 26 6.5 Tổng hợp chi phí sản xuất và đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ 27 6.5.Tổng hợp chi phí sản xuất 27 Kiểm kê đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ 7. Hệ thống sổ kế toán liên quan đến hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 29 29 Chương II: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG SỐ 7- VINACONEX No 7 32 1. Đặc điểm chung của công ty cổ phần xây dựng số 7 32 1.1 Tổng quan về công ty 32 1.2 Quá trình hình thành và phát triển của công ty 32 1.3 Đặc điểm, quy trình công nghệ 34 1.4 Đặc điểm tổ chức hoạt động sản xuất- kinh doanh 35 1.5 Đặc điểm tổ chức quản lý 37 1.6 Công tác quản lý tài chính và nhân sự 39 1.7 Tổ chức kế toán 39 2. Thực trạng hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 42 2.1 Đối tượng và phương pháp hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 42 2.1.1 Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 42 2.1.2 Phương pháp hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 42 2.2 Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 46 2.2.1 Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 46 2.2.2 Hạch toán chi phí nhân công trực tiếp 56 2.2.3 Hạch toán chi phí sử dụng máy thi công 61 2.2.4 Hạch toán chi phí sản xuất chung 68 2.2.5 Tổng hợp chi phí sản xuất, kiểm kê đánh giá sản phẩm dở dang và tính giá thành sản phẩm 72 CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CT CP XÂY DỰNG SỐ 7 79 1. Nhận xét về công tác kế toán 79 1.1 Ưu điểm 79 1.2 Nhược điểm 82 2. Nguyên tắc hoàn thiện 83 3. Một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác hạch toán chi phí và tính giá thành sản phẩm tại công ty cổ phần xây dựng số 7. 83 LỜI NÓI ĐẦU KÕ to¸n lµ mét c«ng cô h÷u hiÖu phôc vô cho qu¶n lý kinh tÕ, víi chøc n¨ng c¬ b¶n lµ cung cÊp nh÷ng th«ng tin tµ chÝnh cho b¶n th©n doanh nghiÖp mµ cßn cho c¶ c¸c bªn quan t©m nh­: nhµ ®Çu t­, Ng©n hµng, Nhµ n­íc… §èi víi c¸c nhµ kinh tÕ, c¸c nhµ qu¶n trÞ th× kÕ to¸n ®­îc coi nh­ mét nghÖ thuËt ghi chÐp, ph©n tÝch, tæng hîp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn nh­ ë n­íc ta, c¸c doanh nghiÖp dï lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc hay doanh nghiÖp thµnh lËp theo luËt doanh nghiÖp, lµ doanh nghiÖp lín hay nhá ®Òu ph¶i tù h¹ch to¸n lÊy thu nhËp ®Ó bï ®¾p cho chi phÝ vµ ®¶m b¶o b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn chñ së h÷u. Song trªn thùc tÕ tû lÖ thÊt tho¸t vèn ®Çu t­ c¬ b¶n cßn t­¬ng ®èi cao do ch­a qu¶n lý tèt c¸c lo¹i chi phÝ. Ta cã thÓ nhËn thÊy râ rµng r»ng, chi phÝ s¶n xuÊt lµ yÕu tè ®Çu vµo cña mäi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Do ®ã c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cÇn ph¶i ®­îc coi träng ®óng møc tõ ®ã ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp cã thÓ tån t¹i vµ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng, ®¶m b¶o thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt më réng. §èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n, gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ mét chØ tiªu chÊt l­îng quan träng trong kinh doanh, ®©y lµ mét chØ tiªu quan träng v× chi phÝ x©y l¾p ph¸t sinh trong kú th­êng rÊt lín, qua chØ tiªu nµy cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc tr×nh ®é qu¶n lý kinh doanh, t×nh h×nh sö dông vèn cña doanh nghiÖp. V× vËy, qu¶n lý tèt chi phÝ s¶n xuÊt nh»m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô hµng ®Çu cña doanh nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n. Bªn c¹nh ®ã, muèn ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái mçi doanh nghiÖp cÇn ph¶i tù ®¸nh gi¸, ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh, nh»m t×m ra c¸c mÆt m¹nh, yÕu ®Ó cã ph­¬ng h­íng, biÖn ph¸p nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. §©y lµ vÊn ®Ò cã tÝnh nguyªn t¾c trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, liªn quan ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh gay g¾t hiÖn nay. C«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng lµ mét c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó nhµ qu¶n lý thùc hiÖn môc tiªu nµy. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty CP x©y dùng sè 7, ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c anh chÞ trong phßng Tµi chÝnh- KÕ to¸n vµ cña gi¸o viªn h­íng dÉn em ®· lùa chän vµ viÕt luËn v¨n tèt nghiÖp víi ®Ò tµi “Hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi viÖc t¨ng c­êng qu¶n lý doanh nghiÖp t¹i C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 7” Bµi viÕt cã kÕt cÊu nh­ sau: Ch­¬ng I: Lý luận chung về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp xây lắp . Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 7. Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 7. Trong qu¸ tr×nh hoµn thµnh ®Ò tµi nµy em ®· nhËn ®­îc sù gióp ®ì, quan t©m nhiÖt t×nh cña c« NguyÔn Thanh Quý vµ c¸c c¸n bé trong phßng Tµi chÝnh cña C«ng ty. Nh­ng do nhËn thøc vµ kinh nghiÖm thùc tÕ cßn Ýt, nªn bµi viÕt cßn nhiÒu sai sãt. V× vËy em rÊt mong muèn ®­îc tiÕp thu vµ ch©n thµnh c¶m ¬n nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp chØ b¶o ®Ó em cã ®iÒu kiÖn bæ sung n©ng cao kiÕn thøc cña m×nh phôc vô tèt h¬n cho c«ng t¸c thùc tÕ sau nµy. Chương I: Lý luận chung về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp xây lắp. 1.Khái niệm và vai trò của chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm: 1.1 Khái niệm và vai trò của chi phí sản xuất: 1.1.1 Khái niệm: Sản xuất là quá trình biến đối tượng lao động thành sản phẩm có ích, phù hợp với yêu cầu của con người và phục vụ cho con người, dưới tác dụng của lao động sống thông qua các vật truyền dẫn là tư liệu lao động. Hay nói cách khác, quá trình sản xuất hàng hoá là quá trình kết hợp các yếu tố: sức lao đông, tư liệu sản xuất và đối tượng sản xuất. Trên đây là khái niệm cơ bản nhất về sản xuất, thông qua đó có thể thấy rằng, để hoạt động sản xuất được diễn ra liên tục thì phải bỏ ra một lượng chi phí về lao động và chi phí về tư liệu sản xuất tức là đối tượng lao động và tư liệu lao động. Vậy, chi phí sản xuất kinh doanh là giá trị về lao động sống và lao động vật hoá được biểu hiện bằng tiền mà doanh nghiệp, chủ doanh nghiệp đã bỏ ra để tiến hành công việc sản xuất trong kỳ (tháng, quý, năm). Thực chất của chi phí là sự chuyển dịch vốn, giá trị của các tư liệu sản xuất và sức lao động hay gọi chung là yếu tố sản xuất vào các đối tượng tính giá thành sản phẩm (lao vụ, dịch vụ). Như vậy, bản chất của quá trình sản xuất là quá trình tiêu hao các yếu tố trên nên các chi phí phát sinh là tất yếu khách quan và không phụ thuộc vào ý chí chủ quan của chủ đầu tư và nhà quản lý. Nhà quản lý chỉ có thể kiểm soát chi phí sao cho nó được sử dụng một cách có hiệu quả và đem lại lợi ích cao nhất, tránh lãng phí. Đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng cơ bản, chi phí sản xuất cũng là toàn bộ giá trị các hao phí về tư liệu lao động, đối tượng lao động, sức lao động được thể hiện bằng tiền mà doanh nghiệp, chủ doanh nghiệp bỏ ra để thực hiện sản xuất. Các chi phí này thông qua lao động của con người sẽ chuyển dần giá trị vào các sản phẩm xây lắp và hình thành nên giá thành sản phẩm xây lắp. Tất nhiên không phải bất cứ khoản chi nào trong doanh nghiệp xây dựng cũng được coi là chi phí sản xuất kinh doanh vì chi phí là giá trị của lao động sống và lao động vật hoá được biểu hiện bằng tiền mà doanh nghiệp đã chi ra và để phục vụ cho hoạt động xây dựng nên chỉ có những chi phí có nguồn gốc là những hao phí về mặt lao động và tài sản liên quan đến công trình được thực hiện trong kỳ mới được phép ghi nhận là chi phí chứ không phải mọi khoản chi của doanh nghiệp trong kỳ hạch toán. Ở đây cần phân biệt rõ chi phí và chi tiêu. Chi phí trong doanh nghiệp xây dựng là những khoản chi được nêu rõ ở trên, còn chi tiêu là sự giảm đi của các các loại nguyên vật liệu, hàng tồn kho, tài sản, tiền vốn của doanh nghiệp, các khoản chi này có thể được dùng vào bất cứ mục đích gì, có thể là dùng cho xây dựng nhưng cũng có thể dùng cho quá trình cung ứng (vật tư, hàng hoá) hoặc là chi cho quá trình tiêu thụ (chi vận chuyển, bốc dỡ, quảng cáo). Về mặt thời gian, hai khái niệm này cũng có những điểm khác nhau: ví dụ như, chi mua nguyên vật liệu: thì khoản tiền mà doanh nghiệp bỏ ra để mua nguyên vật liệu là khoản chi tiêu nhưng nếu số nguyên vật liệu ấy trong kỳ không dùng cho sản xuất hoặc dùng cho sản xuất nhưng chưa dùng thì không phải tất cả khoản chi tiêu đó đều là chi phí trong kỳ. Mặt khác, cũng có những khoản chi phí được ghi nhận trong kỳ nhưng không được ghi nhận là chi tiêu vì thực tế nó chưa được chi ra. Có sự khác biệt này là do sự vận động và chuyển dịch giá trị gía trị của mỗi loại tài sản vào sản phẩm sản xuất và sự phân biệt các kỳ hạch toán sản xuất hay nói cách khác là yêu cầu kỹ thuật hạch toán. 1.1.2 Vai trò của chi phí sản xuất: Với khái niệm trên có thể thấy rõ vai trò to lớn của chi phí đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Đặc biệt là đối với doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây lắp thì chi phí sản xuất có vai trò quan trọng vì sản phẩm của họ là các công trình với đặc điểm là thời gian thi công dài, giá trị lớn nên các chi phí phát sinh trong kỳ thường rất lớn, trong đó chi phí sản xuất có chiếm tỉ trọng lớn nhất trong cơ cấu chi phí của doanh nghiệp và là phần quan trọng cấu thành nên giá thành của các công trình. Thật vậy: - Để xây dựng các công trình, trước hết phải có các yếu tố cần thiết cho quá trình sản xuất là sức lao động, máy thi công và công cụ, dụng cụ, nguyên vật liệu. Đây là những chi phí cần thiết mà không có chúng thì không thể tiến hành sản xuất được. Đặc biệt ngày nay trong nền sản xuất lớn, hiện đại, máy móc càng có vai trò quan trọng hơn, nó giúp cho hoạt động sản xuất được diễn ra nhanh chóng, đảm bảo yêu cầu kỹ thuật và nâng cao năng suất lao động, thậm chí máy móc còn thay thế con người làm những công việc khó khăn, nguy hiểm.Tuy vậy, lao động của con người lại có ý nghĩa quyết định đối với sản xuất vì con người là chủ thể, không có con người thì không thể sản xuất được, không có người để tạo ra máy móc. - Chi phí là bộ phận cấu thành nên giá thành sản phẩm, khi doanh nghiệp xây lắp hoàn thành, bàn giao công trình, hạng mục công trình cho chủ đầu tư thì phần giá trị tương ứng mà doanh nghiệp sẽ nhận được là doanh thu. Doanh thu bao gồm giá thành sản phẩm và lợi nhuận của doanh nghiệp. Như vậy, chi phí có ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận. - Đối với kế toán, chi phí là căn cứ để xác định giá thành sản phẩm, lợi nhuận kinh doanh và lập báo cáo tài chính của doanh nghiệp. - Đối với các nhà quản lý, các chi phí phát sinh trong kỳ là cơ sở để xem xét tình hình sản xuất và đưa ra các biện pháp, kế hoạch chiến lược nhằm thu được lợi nhuận tối đa. 1.2 Khái niệm và vai trò của giá thành: 1.2.1 Khái niệm: Giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp xây lắp là gía trị các hao phí về lao động và tư liệu sản xuất được biểu hiện bằng tiền có liên quan đến công trình, hạng mục công trình, khối lượng công việc đã hoàn thành theo tiến độ thi công. Giá thành sản phẩm bao gồm tất cả những khoản chi phí phát sinh trong kỳ và chi phí từ kỳ trước chuyển sang, ngoài ra còn có các chi phí trích trước có liên quan đến khối lượng công việc hoàn thành trong kỳ. Tổng giá thành sản phẩm hoàn thành Chi phí sản xuất dở dang đầu kỳ Chi phí sản xuất phát sinh trong kỳ (đã trừ các khoản thu hồi ghi giảm chi phí Chi phí sản xuất dở dang cuối kỳ = + - Giá thành sản phẩm chỉ bao gồm những chi phí liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp vào quá trình sản xuất, tiêu thụ sản phẩm chứ không phải là tất cả các chi phí phát sinh trong kỳ của doanh nghiệp như: chi phí quản lý, chi phí tài chính… Trong lĩnh vực xây dựng cơ bản, giá thành sản phẩm khác chi phí sản xuất ở chỗ, có những khoản đã được tính là chi phí trong kỳ nhưng chưa phải là gía thành sản phẩm vì phần công trình, hạng mục công trình đó chưa hoàn thành. Đối với những phần hạng mục công trình hoàn thành ngay trong một kỳ, không có sản phẩm dở dang đầu kỳ và cuối kỳ thì chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm hoàn thành trùng nhau. 1.2.2 Vai trò của giá thành: Giá thành là phần quan trọng trong doanh thu của sản phẩm sản xuất. Được cấu tạo nên từ chi phí sản xuất sản phẩm phát sinh trong kỳ, gía thành có ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận thu được. Tuỳ theo những tiêu thức khác nhau, ta có thể phân loại giá thành, mỗi loại có vai trò riêng và quan trọng đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Giá thành sản phẩm thực tế phát sinh là căn cứ để xây dựng nên giá bán hàng hoá. Giá thành sản phẩm của doanh nghiệp ở mỗi kỳ kế toán thường không giống nhau, có điểu đó là do sự biến động giá cả trên thị trường hoặc các chính sách tài chính của công ty, giá thành sản phẩm sản xuất trong kỳ là căn cứ để ban quản lý xác định được hiệu quả và hiệu năng sản xuất của doanh nghiệp trong kỳ. Đặc biệt, giá thành kế hoạch, giá thành định mức cũng có vai trò quan trọng, đây là loại giá thành được xác định trước khi bước vào tiến hành công việc sản xuất kinh doanh trong kỳ. Vì vậy, đây là căn cứ để đề ra kế hoạch sản xuất của doanh nghiệp, so sánh với giá thành thực tế phát sinh, đây là căn cứ để đánh giá hiệu quả sản xuất và đề ra mục tiêu hoạt động cho kỳ sản xuất sắp tới. Đối với các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực xây dựng cơ bản, xác định giá thành sản phẩm sản xuất có ý nghĩa rất quan trọng. Vì công trình có giá trị rất lớn nên giá thành dự toán là cần thiết, đây là cơ sở để doanh nghiệp tiến hành giao khoán công việc trong kỳ cho các đội sản xuất, kiểm soát chi phí phát sinh và bảo đảm chất lượng công trình. 2. Yêu cầu quản lý chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm: Các chi phí phát sinh trong doanh nghiệp phải được theo dõi và ghi nhận kịp thời chính xác vì chi phí sản xuất là thành phần tạo nên doanh thu của doanh nghiệp, là căn cứ quan trọng đối với nhiều người quan tâm như: nhà quản lý, nhà đầu tư, các cơ quan thuế… Đối với từng nghiệp vụ phát sinh chi phí đều phải có chứng từ hợp lý, hợp lệ làm căn cứ ghi sổ kế toán. Các nghiệp vụ phát sinh chi phí trong kỳ thường rất nhiều và phức tạp, phải quản lý chi phí phát sinh chặt chẽ, tránh lãng phí, đảm bảo chi phí sản xuất trong kỳ được sử dụng có hiệu quả. Từ đó cung cấp thông tin cho các nhà quản lý một cách nhanh chóng, chính xác. Giá thành sản phẩm sản xuất trong kỳ của doanh nghiệp phải được quản lý rõ ràng dựa trên cơ sở là chi phí thực tế phát sinh. Sản phẩm xây lắp là những công trình có giá trị lớn và cần phải đảm bảo an toàn chất lượng lại mang tính đơn chiếc và có kết cấu phức tạp, thời gian tiến hành sản xuất lầu … vì vậy, đối với mỗi công trình cần tiến hành lập dự toán trong đó có dự toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm. Trong quá trình xây lắp cần tiến hành so sánh chi phí thực tế phát sinh vớI dự toán, lấy dự toán làm thước đo. Sản phẩm xây lắp cố định tại một chỗ vị vậy làm cho công tác quản lý sử dụng hạch toán tài sản, nguyên vật liệu rất phức tạp. Cần phải tổ chức tốt công tác quản lý và bảo quản tài sản tránh thất thoát trong sản xuất. 3. Ý nghĩa, nhiệm vụ hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm: Ý nghĩa của hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là phải tổ chức hạch toán khoa học để cung cấp các thông tin cần thiết cho quản lý, giúp quản lý nắm rõ tình hình tài chính của doanh nghiệp, từ đó đề xuất kiến nghị nhằm cải thiện tình hình. Cụ thể: Hạch toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm chính xác là phản ánh trung thực tình hình tài chính của công ty, là cơ sở để xác định lợi nhuận của doanh nghiệp. Ghi nhận chi phí sản xuất đầy đủ từ đó tính chính xác ra giá thành sản phẩm tạo điều kiện cho nhà quản lý nắm rõ được tình hình sản xuất, từ đó tìm ra biện pháp nâng cao lợi nhuận, đảm bảo đứng vững trên thương trường. Thông qua thông tin về chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm do bộ phận kế toán cung cấp, những nhà quản lý doanh nghiệp có thể nắm được chi phí và giá thành trực tiếp của từng hoạt động, từng công trình, hạng mục công trình cũng như kết quả của toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp để phân tích đánh gía tình hình thực hiện các định mức chi phí và dự đoán chi phí, tình hình sử dung tài sản, vật tư, lao động, tiền vốn, và tình hình thực hiện kế hoạch giá thành sản phẩm để có quyết định hợp lý. Các chi phí sản xuất phát sinh trong kỳ và giá thành sản phẩm là cơ sở để kế toán lập báo cáo tài chính, phản ánh một cách trung thực chi phí phát sinh là điều mà các nhà đầu tư rất quan tâm. Nhiệm vụ của công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm: Phải căn cứ vào đặc điểm quy trình công nghệ, đặc điểm tổ chức sản xuất sản phẩm của doanh nghiệp để xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm thích hợp. Tổ chức hạch toán và phẩn bổ từng loại chi phí sản xuất theo đúng đối tượng bằng phương pháp thích hợp đã chọn, nhằm cung cấp kịp thời chính xác các số liệu thông tin tổng hợp về các khoản mục chi phí và yếu tố chi phí theo quy định, xác định đúng đắn chi phí của từng sản phẩm hoàn thành và dở dang cuối kỳ. Vận dụng phương pháp tính giá thành thích hợp để tính giá thành của từng công trình, hạng mục công trình đúng khoản mục chi phí và đảm bảo nguyên tắc tính đúng kỳ kế toán. Phản ánh đầy đủ chính xác kịp thời toàn bộ chi phí thực tế phát sinh theo từng đối tượng tập hợp chi phí từ đó tính một cách chính xác giá thành sản phẩm. Giám đốc tình hình thực hiện kế hoạch sản xuất, kế hoạch giá thành nhằm tăng cường hiệu quả quản lý và hiệu năng sản xuất, không ngừng tốI thiểu hoá chi phí, tối đa hoá lợi nhuận cho doanh nghiệp. 4. Phân loại chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm: 4.1 Phân loại chi phí sản xuất: Có rất nhiều tiêu thức để phân loại chi phí sản xuất, với mỗi cách phân loại chi phí khác nhau, có nhưng công dụng đối với công tác quản lý khác nhau. 4.1.1 Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè chi phÝ: Trong bÊt kú doanh nghiÖp s¶n xuÊt nµo còng tån t¹i 3 yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ chi phÝ vÒ ®èi t­îng lao ®éng, chi phÝ vÒ t­ liÖu lao ®éng vµ chi phÝ søc lao ®éng. Tuy nhiªn trong ho¹t ®éng thùc tÕ cña doanh nghiÖp c¸c yÕu tè cã mÆt trong c¸c nghiÖp vô kinh tÕ rÊt ®a d¹ng, ®Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ trong doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶ vµ thùc hiÖn tèt c«ng t¸c ph©n tÝch chi phÝ, c¸c yÕu tè cã cïng néi dung kinh tÕ ®­îc x¾p xÕp chung vµo mét yÕu tè kh«ng ph©n biÖt chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc ph¸t sinh ë ®©u hay dïng vµo môc ®Ých g× trong s¶n xuÊt, còng cã thÓ ®­îc chi tiÕt ho¸ theo néi dung kinh tÕ cô thÓ cña chóng. Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt trong kú ®èi víi doanh nghiÖp x©y l¾p ®­îc chia thµnh c¸c yÕu tè sau: YÕu tè chi phÝ nguyªn vËt liÖu: Lµ nh÷ng chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu, kh«ng ph©n biÖt lµ chi phÝ trùc tiÕp hay chi phÝ gi¸n tiÕp, chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh hay phô nh­: xi m¨ng, s¾t thÐp, c¸t, ®¸ sái… YÕu tè chi phÝ nhiªn liÖu ®éng lùc sö dung vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong kú, c¸c yÕu tè chi phÝ nµy ph¶i lo¹i bá phÇn dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho vµ phÇn phÕ liÖu thu håi. YÕu tè chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l­¬ng: lµ nh÷ng chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp mang tÝnh chÊt l­¬ng mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng. YÕu tè chi phÝ b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn: ®©y lµ kho¶n trÝch theo l­¬ng mµ doanh nghiÖp ph¶i trÝch cho ng­êi lao ®éng theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc dùa trªn c¬ së lµ tæng sè l­¬ng chÝnh vµ phô c¸p l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng. YÕu tè chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Bao gåm toµn bé gi¸ trÞ khÊu hao TSC§ mµ doanh nghiÖp ph¶I trÝch cho tÊt c¶ tµI s¶n cè ®Þnh sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh cña do¹nh nghiÖp, kh«ng ph©n biÖt tµI s¶n ®ã ®­îc dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt hay qu¶n lý. YÕu tè chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Lµ gi¸ trÞ cña c¸c dÞch vô mua ngoµi sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp nh­ tiÒn ®iÖn, tiÒn n­íc, tiÒn t­ vÊn, söa ch÷a lín, thuª ngoµi… Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Bao gåm c¸c chi phÝ dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ngoµi c¸c yÕu tè chi phÝ ®· nªu trªn. ViÖc ph©n lo¹i chi phÝ theo yÕu tè cã ý nghÜa lín trong qu¶n lý. Nã cho biÕt c¬ cÊu chi phÝ theo néi dung kinh tÕ ®Ó ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. Nã lµ c¬ së ®Ó lËp dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, lËp kÕ ho¹ch cung øng vËt t­, kÕ ho¹ch quü tiÒn l­¬ng, tÝnh to¸n nhu cÇu sö dông vèn l­u ®éng ®Þnh møc. §èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n nã lµ c¬ së thiÕt lËp c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, gi¸m ®èc t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, gióp sö dông tµi kho¶n cÊp 2 khi ph©n lo¹i chi phÝ mang néi dung tæng hîp, ngoµi ra nã cßn lµ c¬ së ®Ó tÝnh thu nhËp quèc d©n (C+V+m) ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh t¨ng NSL§. 4.1.2 Ph©n lo¹i theo kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm Theo quy ®Þnh hiÖn nay, cã thÓ ph©n lo¹i chi phÝ theo kho¶n môc s¶n phÈm trong gi¸ thµnh s¶n phÈm, c¸ch ph©n lo¹i nµy dùa vµo c«ng dông cña chi phÝ vµ møc ph©n bæ chi phÝ cho tõng ®èi t­îng, c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n còng nh­ doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c, gi¸ thµnh s¶n phÈm bao gåm c¸c kho¶n môc chi phÝ sau: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: lµ toµn bé chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh, nguyªn vËt liÖu phô, nhiªn liÖu… tham gia trùc tiÕp vµo viÖc t¹o nªn thùc thÓ cña c«ng tr×nh (kho¶n môc nµy kh«ng bao gåm chi phÝ nhiªn liÖu cho m¸y thi c«ng) Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Lµ toµn bé tiÒn l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô, phô cÊp l­¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p c«ng tr×nh, c«ng nh©n vËn chuyÓn bèc dì vËt t­ trong ph¹m vi mÆt b»ng thi c«ng (tÝnh c¶ lao ®éng trong biªn chÕ vµ ngoµi biªn chÕ). NgoµI ra cßn bao gåm c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña c¸c quü b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn cho ng­êi lao ®éng thuéc biªn chÕ cña doanh nghiÖp. Nh­ng kh«ng bao gåm c¸c kho¶n phô cÊp vµ tiÒn l­¬ng cã tÝnh chÊt l­¬ng cña c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng, c«ng nh©n vËn chuyÓn vËt liÖu ngoµi ph¹m vi c«ng tr­êng vµ c¸c kho¶n trÝch theo lu¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng. Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: Lµ c¸c chi phÝ cã liªn quan tíi viÖc sö dông m¸y thi c«ng s¶n phÈm x©y l¾p, bao gåm chi phÝ nhiªn liÖu ®éng lùc cho m¸y thi c«ng, tiÒn khÊu hao m¸y, tiÒn l­¬ng c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng . Do ho¹t ®éng cña m¸y thi c«ng trong x©y dùng c¬ b¶n mµ chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng chia lµm hai lo¹i: + Chi phÝ t¹m thêi: Lµ nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc l¾p r¸p, ch¹y thö, vËn chuyÓn m¸y phôc vô sö dông m¸y thi c«ng trong tõng thêi kú (ph©n bæ theo tiªu thøc thêi gian sö dông) + Chi phÝ th­êng xuyªn: Lµ nh÷ng chi phÝ hµng ngµy cÇn thiÕt cho viÖc sö dông m¸y thi c«ng bao gåm tiÒn khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ, tiÒn thuª m¸y, tiÒn l­¬ng c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y, nhiªn liÖu ®éng lùc,.vËt liÖu dïng cho m¸y, chi phÝ söa ch÷a th­êng xuyªn vµ c¸c chi phÝ kh¸c. Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ trùc tiÕp phôc vô cho s¶n xuÊt ®éi, c«ng tr×nh x©y dùng nh­ng kh«ng thÓ tÝnh cho tõng ®èi t­îng cô thÓ. Chi phÝ nµy gåm: TiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n tÝnh theo l­¬ng cña bé phËn qu¶n lý ®éi, khÊu hao TSC§ dïng cho qu¶n lý ®éi, chi phÝ c«ng cô, dông cô vµ c¸c chi phÝ kh¸c ph¸t sinh trong kú liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña ®éi. Chi phÝ b¸n hµng: gåm tÊt c¶ c¸c chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn qu¶n trÞ kinh doanh vµ qu¶n lý hµnh chÝnh trong doanh nghiÖp. C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp nhµ qu¶n lý x¸c ®Þnh ®­îc c¬ cÊu chi phÝ n»m trong gi¸ thµnh s¶n phÈm tõ ®ã thÊy ®­îc møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng kho¶n môc chi phÝ tíi gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y dùng vµ ®­a ra dù to¸n vÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm. ChÝnh v× vËy ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i chi phÝ nµy ®­îc sö dông phæ biÕn trong doanh nghiÖp kinh doanh x©y l¾p. 4.1.3 Ph©n lo¹i theo lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh doanh Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy chi phÝ x©y l¾p ®­îc ph©n thµnh c¸c lo¹i chi phÝ sau: Chi phÝ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: Lµ nh÷ng chi phÝ dïng cho ho¹t ®éng SXKD chÝnh vµ phô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thi c«ng vµ bµn giao c«ng tr×nh cïng c¸c kho¶n chi qu¶n lý. Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh: Lµ c¸c chi phÝ vèn vµ c¸c tµi s¶n ®em l¹i lîi nhuËn cho doanh nghiÖp nh­ chi phÝ cho thuª tµi s¶n gãp vèn liªn doanh nh­ng kh«ng tÝnh vµo gi¸ trÞ vèn gãp. Chi phÝ kh¸c: Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh kh«ng th­êng xuyªn t¹i doanh nghiÖp vµ ngoµi dù kiÕn cña doanh nghiÖp nh­ chi phÝ båi th­êng hîp ®ång, chi phÝ thanh lý tµI s¶n cè ®Þnh… C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp c¸c nhµ qu¶n lý biÕt ®­îc c¬ cÊu chi phÝ theo c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng. Ngoµi ra nã cßn gióp kÕ to¸n sö dông c¸c TK kÕ to¸n phï hîp vµ h¹ch to¸n chi phÝ theo tõng ho¹t ®éng. 4.1.4 Ph©n lo¹i theo chøc n¨ng cña chi phÝ C¸ch ph©n lo¹i nµy dùa vµo chøc n¨ng cña chi phÝ tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh­ thÕ nµo. - Chi phÝ tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt: Chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ m¸y thi c«ng, chi phÝ s¶n xuÊt chung (C¸c chi phÝ nµy tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt) - Chi phÝ tham gia vµo chøc n¨ng b¸n hµng: Chi phÝ b¸n hµng (kh«ng lµm t¨ng gi¸ trÞ sö dông nh­ng lµm t¨ng gi¸ trÞ hµng ho¸) - Chi phÝ tham gia vµo chøc n¨ng qu¶n lý: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: l­¬ng nh©n viªn qu¶n lý, chi phÝ cho c¸c c«ng cô dông cô dïng cho v¨n phßng. C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp ta biÕt chøc n¨ng cña chi phÝ tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, x¸c ®Þnh chi phÝ vµo gi¸ thµnh hoÆc trõ vµo kÕt qu¶ cña doanh nghiÖp. Trªn ®©y lµ mét sè c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ chñ yÕu trong kÕ to¸n tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p th× c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ theo néi dung cña chi phÝ vµ ph©n theo kho¶n môc tÝnh gi¸ thµnh ®­îc ¸p dông nhiÒu nhÊt. 4.2 Phân loại giá thành sản phẩm : 4.2.1 C¨n cø vµo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh: Th«ng th­êng, trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, cã c¸c lo¹i gi¸ thµnh sau: Gi¸ thành dù to¸n: lµ tæng chi phÝ dù to¸n ®Ó hoµn thµnh khèi l­îng x©y l¾p c«ng tr×nh. Lo¹i gi¸ thµnh nµy ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn ®Þnh møc vµ khung gi¸ quy ®Þnh ¸p dông cho tõng vïng, l·nh thæ. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch; lµ gi¸ thµnh x¸c ®Þnh c¨n cø vµo nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña mçi ®¬n vÞ x©y l¾p trªn c¬ së biÖn ph¸p thi c«ng, c¸c ®Þnh møc ®¬n gi¸ ¸p dông cho mçi ®¬n vÞ. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch bao gåm gi¸ thµnh dù to¸n vµ møc h¹ gi¸ thµnh dù to¸n. Gi¸ thµnh thùc tÕ: lµ toµn bé c¸c chi phÝ thùc tÕ mµ doanh nghiÖp chi ra ®Ó x©y dùng c«ng tr×nh, hoµn thµnh bµn giao khèi l­îng x©y l¾p mµ ®¬n vÞ ®· ký kÕt víi chñ ®Çu t­. Gi¸ thµnh thùc tÕ ®­îc x¸c ®Þnh theo sè liÖu trªn sæ kÕ to¸n. 4.2.2 C¨n cø theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ: Gi¸ thµnh s¶n xuÊt: lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt c¶ c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm theo tõng c«ng x­ëng s¶n xuÊt, bé phËn s¶n xuÊt, ®éi s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p. Lo¹i gi¸ thµnh nµy bao gåm: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. Gi¸ thµnh tiªu thô: lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh toµn bé c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm. Do vËy lo¹i gi¸ thµnh nµy bao gåm c¸c kho¶n: gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Do vËy, gi¸ thµnh tiªu thô cßn ®­îc gäi lµ gi¸ thµnh toµn bé. 5. Đối tượng, phương pháp hạch toán chi phí sản xuất và tính gía thành sản phẩm trong doanh nghiÖp x©y l¾p: 5.1 §èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: Trong bÊt cø doanh nghiÖp s¶n xuÊt nµo còng vËy, ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó ho¹t ®éng vµ tån t¹i trªn thÞ tr­êng c¹nh tranh lµ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c lo¹i chi phÝ ph¸t sinh trong kú, ®iÒu nµy còng cã nghÜa lµ ph¶i h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm mét c¸ch x¸c, kÞp thêi, ®ång thêi theo dâi sù biÕn ®éng cña chi phÝ trong kú. Nh­ng ®Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã c«ng viÖc ®Çu tiªn mµ nhµ qu¶n lý ph¶i lµm lµ x¸c ®Þnh ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Thùc chÊt cña viÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ lµ x¸c ®Þnh giíi h¹n tËp hîp chi phÝ, ®iÒu nµy còng cã nghÜa lµ x¸c ®Þnh n¬i ph¸t sinh chi phÝ vµ n¬i tËp hîp chi phÝ. Cã thÓ dùa vµo mét sè tiªu thøc sau ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt: c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp lµ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n hay s¶n xuÊt phøc t¹p. §èi víi s¶n xuÊt gi¶n ®¬n th× ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ s¶n phÈm hay toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã thÓ lµ nhãm s¶n phÈm (nÕu s¶n xuÊt nhiÒu thø s¶n phÈm t­¬ng tù nhau). Cßn ®èi t­îng h¹ch to¸n gi¸._. thµnh s¶n phÈm lµ s¶n phÈm hoµn thµnh cuèi cïng s¶n xuÊt ra. Lo¹i h×nh s¶n xuÊt: s¶n xuÊt ®¬n chiÕc, s¶n xuÊt nhá hay s¶n xuÊt hµng lo¹t víi khèi l­îng lín. Yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh: dùa trªn c¬ së tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý, tr×nh ®é vµ yªu cÇu cña nhµ qu¶n lý ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.Víi tr×nh ®é cao, cã thÓ chi tiÕt ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chi tiÕt theo tõng gãc ®é kh¸c nhau, cßn víi tr×nh ®é thÊp, møc ®é chi tiÕt cã thÓ gi¶n bít, c¸c ®èi t­îng cã thÓ bÞ h¹n chÕ vµ thu hÑp l¹i. Ngoµi ra cßn cã thÓ c¨n cø vµo c¸c ®Æc ®iÓm sau ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh x¸c: §Æc ®iÓm cña chi phÝ (®Æc tÝnh kü thuËt, ®Æc ®iÓm sö dông, ®Æc ®iÓm th­¬ng phÈm...). Yªu cÇu kiÓm tra, kiÓm so¸t chi phÝ vµ yªu cÇu h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé cña doanh nghiÖp. Yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh theo c¸c ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh MÆt kh¸c, ®Æc ®iÓm cña c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p lµ: S¶n phÈm c¸c doanh nghiÖp nµy lµm ra ®Òu cã quy m« lín, kÕt cÊu phøc t¹p mang tÝnh ®¬n chiÕc, thêi gian s¶n xuÊt kÐo dµi. S¶n phÈm x©y l¾p ®­îc tiªu thô theo gi¸ dù to¸n hoÆc gi¸ ®· ký kÕt trong hîp ®ång víi chñ ®Çu t­. S¶n phÈm x©y l¾p cè ®Þnh t¹i n¬i s¶n xuÊt cßn c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt nh­: nguyªn vËt liÖu, nh©n c«ng, m¸y thi c«ng…ph¶i di chuyÓn theo ®Þa ®IÓm thi c«ng. Qu¸ tr×nh thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh th­êng kÐo dµi: thêi gian thi c«ng phô thuéc vµo khèi l­îng x©y dùng, tÝnh phøc t¹p cña c«ng tr×nh, ngoµi ra cßn cã c¸c ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh:n¾ng, m­a, b·o…Nªn qu¸ tr×nh thi c«ng c«ng tr×nh ®­îc chia ra thµnh nhiÒu giai ®o¹n, mçi giai ®o¹n ®­îc chia thµnh nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau. Víi c¸c ®Æc ®iÓm trªn, c«ng t¸c qu¶n lý, gi¸m s¸t còng ®ßi hái ph¶i ®­îc tæ chøc chÆt chÏ sao cho ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng tr×nh ®óng nh­ thiÕt kÕ, hoµn thµnh ®óng thêi gian theo hîp ®ång ®· ký. V× vËy, trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt th­êng lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, c¸c giai ®o¹n c«ng viÖc cña h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc nhãm c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh… §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh, c¸c giai ®o¹n c«ng viÖc ®· hoµn thµnh… Víi hai kh¸i niÖm trªn ta thÊy ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh vµ ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c nhau.  §èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¨n cø ®Ó më c¸c tµi kho¶n, c¸c sæ chi tiÕt, tæ chøc ghi chÐp ban ®Çu, tËp hîp sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt chi tiÕt theo c«ng tr×n. Cßn viÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh l¹i lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n lËp c¸c b¶ng biÓu chi tiÕt tÝnh gi¸ thµnh vµ tæ chøc c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, c«ng viÖc ®· hoµn thµnh. Tuy nhiªn gi÷a ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh l¹i cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. VÒ b¶n chÊt chóng ®Òu lµ nh÷ng ph¹m vi, giíi h¹n ®Ó tËp hîp chi phÝ. Sè liÖu vÒ chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®­îc trong kú lµ c¬ së ®Ó c¨n cø ®Ó tÝnh gi¸ thµnh. Mèi quan hÖ gi÷a ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ ®­îc biÓu hiÖn trong c¸c tr­êng hîp sau: - T­¬ng øng víi mét ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ nhiÒu ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh cã liªn quan. - T­¬ng øng víi nhiÒu ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chØ cã mét ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh. - §èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh t­¬ng øng phï hîp nhau. Còng do chÝnh c¸c ®Æc ®iÓm cña c«ng ty x©y l¾p mµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh th­êng trïng hîp víi ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, ®ã cã thÓ lµ: C«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao. 5.2 Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm Gièng nh­ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c, trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét ph­¬ng ph¸p hay hÖ thèng ph­¬ng ph¸p ®­îc sö dông ®Ó tËp hîp vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt trong ph¹m vi giíi h¹n cña ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ. Thùc chÊt cña viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong c«ng t¸c kÕ to¸n hµng ngµy lµ më sæ, thÎ chi tiÕt ®Ó theo dâi c¸c chi phÝ ph¸t sinh theo ®èi t­îng ®· x¸c ®Þnh. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét ph­¬ng ph¸p, hÖ thèng ph­¬ng ph¸p ®­îc sö dông ®Ó tÝnh gi¸ thµnh cña ®¬n vÞ s¶n phÈm, mang tÝnh chÊt thuÇn tuý kü thuËt tÝnh to¸n chi phÝ cho tõng ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh. Cã c¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm sau: Ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp (ph­¬ng ph¸p gi¶n ®¬n): ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, sè l­îng s¶n phÈm Ýt, s¶n xuÊt víi khèi l­îng lín vµ chu kú s¶n xuÊt ng¾n. Ph­¬ng ph¸p céng chi phÝ: ¸p dông víi c¸c doanh nghiÖp mµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®­îc thùc hiÖn th«ng qua nhiÒu giai ®o¹n, nhiÒu bé phËn s¶n xuÊt kh¸c nhau. Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch céng c¸c chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c bé phËn, chi tiÕt s¶n phÈm hay tæng chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c giai ®o¹n, bé phËn s¶n xuÊt t¹o nªn thµnh phÈm Ph­¬ng ph¸p hÖ sè: ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp mµ trong s¶n xuÊt tiªu thô mét l­îng nguyªn liÖu vµ søc lao ®éng vµ cïng s¶n xuÊt ®­îc nhiÒu s¶n phÈm. Ph­¬ng ph¸p tû lÖ: Ph­¬ng ph¸p lo¹i trõ gi¸ trÞ s¶n phÈm phô Ph­¬ng ph¸p liªn hîp. Cô thÓ víi c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p, do ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ lµ tõng c«ng tr×nh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh, ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ ®­îc sö dông lµ ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ theo c«ng tr×nh vµ tõng h¹ng môc c«ng tr×nh. C¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn khèi l­îng c«ng viÖc nµo th× tËp hîp trùc tiÕp cho khèi l­îng ®ã. §èi víi c¸c lo¹i chi phÝ gi¸n tiÕp nh­ chi phÝ s¶n xuÊt chung (chi phÝ nh©n viªn gi¸m s¸t c«ng tr×nh) th× sÏ tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ ®ã theo tiªu thøc nhÊt ®Þnh cho tõng c«ng tr×nh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh sau ®ã tËp hîp t­¬ng tù nh­ c¸c lo¹i chi phÝ trùc tiÕp kh¸c. Do ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh cña c«ng ty lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh mµ trong kú kÕ to¸n, nªn ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ®­îc sö dông th­êng lµ ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp (gi¶n ®¬n), vµ ph­¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ. C¸c xÝ nghiÖp x©y l¾p th­êng ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh sau: a. Ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: Ph­¬ng ph¸p nµy lµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ®­îc sö dông phæ biÕn trong c¸c xÝ nghiÖp x©y l¾p hiÖn nay v× s¶n xuÊt thi c«ng mang tÝnh chÊt ®¬n chiÕc, ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt phï hîp víi ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh. H¬n n÷a, ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp cung cÊp kÞp thêi sè liÖu gi¸ thµnh trong mçi kú b¸o c¸o vµ c¸ch tÝnh to¸n ®¬n gi¶n, thùc hiÖn dÔ dµng. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, tËp hîp tÊt c¶ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trùc tiÕp cho mét c«ng tr×nh hoÆc h¹ng môc c«ng tr×nh, tõ khi khëi c«ng ®Õn khi hoµn thµnh chÝnh lµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã. Tr­êng hîp c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ch­a hoµn thµnh toµn bé mµ cã khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao th×: Gi¸ thµnh thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao = Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu k× + Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong k× - Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú NÕu c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh cã thiÕt kÕ kh¸c nhau, dù to¸n kh¸c nhau nh­ng cïng thi c«ng trªn mét ®Þa ®iÓm do mét ®éi c«ng tr×nh s¶n xuÊt ®¶m nhiÖm vµ kh«ng cã ®iÒu kiÖn qu¶n lý, theo dâi riªng viÖc sö dông c¸c lo¹i chi phÝ kh¸c nhau cho tõng h¹ng môc c«ng tr×nh th× tõng lo¹i chi phÝ ®· tËp hîp trªn toµn bé c«ng tr×nh ®Òu ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng h¹ng môc c«ng tr×nh. Khi ®ã: gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng h¹ng môc c«ng tr×nh = Gdti x H trong ®ã: - H : tØ lÖ ph©n bæ gi¸ thµnh thùc tÕ. - åC : tæng chi phÝ thùc tÕ cña c¶ c«ng tr­êng. - å Gdt : tæng dù to¸n cña tÊt c¶ c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh. - Gdt : Gi¸ trÞ dù to¸n cña h¹ng môc c«ng tr×nh thø i. b. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng Ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong tr­êng hîp xÝ nghiÖp nhËn thÇu x©y l¾p theo ®¬n ®Æt hµng. Khi ®ã ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng ®¬n ®Æt hµng. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, hµng th¸ng chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ph¸t sinh ®­îc tËp hîp theo tõng ®¬n ®Æt hµng vµ khi nµo hoµn thµnh c«ng tr×nh th× chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®­îc còng chÝnh lµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña ®¬n ®Æt hµng ®ã. c. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc trªn c¬ së x¸c ®Þnh møc vµ ®¬n gi¸ t¹i thêi ®iÓm tÝnh gi¸ thµnh. - V¹ch ra ®­îc mét c¸ch chÝnh x¸c c¸c thay ®æi vÒ ®Þnh møc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn thi c«ng c«ngtr×nh. - X¸c ®Þnh ®­îc c¸c chªnh lÖch so víi ®Þnh møc vµ nguyªn nh©n g©y ra chªnh lÖch ®ã. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm x©y l¾p ®­îc x©y dùng theo c«ng thøc sau: Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm x©y l¾p = Gi¸ thµnh ®Þnh møc cña s¶n phÈm x©y l¾p ± Chªnh lÖch do thay ®æi ®Þnh møc ± Chªnh lÖch do tho¸t ly ®Þnh møc 6. Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm: Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh trong doanh nghiÖp kinh doanh x©y l¾p chØ h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn 6.1 Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp 6.1.1 Kh¸i niÖm: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: lµ c¸c hao phÝ vÒ nguyªn, vËt liÖu chÝnh, nguyªn vËt liÖu phô, nhiªn liÖu… ®­îc sö dông trùc tiÕp cho viÖc x©y dùng c«ng tr×nh. 6.1.2 Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n C¸c doanh nghiÖp x©y l¾p khi h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp sö dông TK 621 "Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp". Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh nh÷ng chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô, dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p hay l¾p ®Æt c¸c c«ng tr×nh, thùc hiÖn dÞch vô lao vô trong kú s¶n xuÊt kinh doanh. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô ph¶i tÝnh theo gi¸ thùc tÕ khi xuÊt dïng. Nã kh«ng bao gåm gi¸ trÞ vËt liÖu, nhiªn liÖu sö dông cho m¸y thi c«ng vµ vËt liÖu sö dông cho qu¶n lý ®éi c«ng tr×nh. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cßn bao gåm c¶ c¸c chi phÝ cèp pha, dµn gi¸o, c«ng cô dông cô ®­îc sö dông nhiÒu lÇn. Tµi kho¶n nµy ®­îc më chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng sö dông trùc tiÕp c¸c nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô hoÆc tËp hîp chung cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o, thùc hiÖn dÞch vô khi xuÊt nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô. §Ó cã thÓ tÝnh to¸n tËp hîp chÝnh x¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n cÇn chó ý kiÓm tra x¸c ®Þnh sè nguyªn vËt liÖu ®· lÜnh nh­ng cuèi kú ch­a sö dông hÕt vµ gi¸ trÞ cña phÕ liÖu thu håi (nÕu cã) ®Ó lo¹i ra khái chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp trong kú. Chi phÝ thùc tÕ TrÞ gi¸ NVL TrÞ gi¸ NVL TrÞ gi¸ NVL trùc tiÕp = xuÊt ®­a vµo - cßn l¹i cuèi kú - phÕ liÖu trong kú sö dông theo sö dông thu håi Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®­îc c¨n cø vµo c¸c chøng tõ xuÊt kho ®Ó tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ vËt liÖu xuÊt dïng vµ c¨n cø vµo c¸c ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®· x¸c ®Þnh ®Ó tËp hîp. Tµi kho¶n nµy cã kÕt cÊu nh­ sau: Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp cho x©y dùng c«ng tr×nh Bªn Cã: Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng kh«ng hÕt KÕt chuyÓn chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp Tµi kho¶n nµy cuèi kú kh«ng cã sè d­. C¨n cø vµo ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ trÞ vËt liÖu sö dông, chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®­îc h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK 621- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Nî TK 133-ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (VAT) ®­îc khÊu trõ (nÕu cã) Cã TK 152- Nguyªn liÖu, vËt liÖu Cã TK 111, 112, 331... Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu dïng kh«ng hÕt: Nî TK 152 - chi tiÕt vËt liÖu Cã TK 621- chi tiÕt theo ®èi t­îng Cuèi kú, kÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh: Nî TK 154- chi tiÕt theo ®èi t­îng Cã TK 621- chi tiÕt theo ®èi t­îng S¬ ®å 1: H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp: TK 151,152,111,112,331… TK 621 TK 154 KÕt chuyÓn CP NVLTT VËt liÖu dïng trùc tiÕp cho thi c«ng c«ng tr×nh TK 152 VL dïng kh«ng hÕt nhËp l¹ikho 6.2 Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 6.2.1 Kh¸i niÖm: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ nh÷ng kho¶n thï lao ph¶I tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp x©y dùng c«ng tr×nh, bao gåm: tiÒn l­¬ng chÝnh, tiÒn l­¬ng phô vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l­¬ng. Ngoµi ra, chi phÝ nµy cßn bao gåm c¸c kho¶n ®ãng gãp cho c¸c quü b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn do doanh nghiÖp ®ãng gãp vµ ®­îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú theo tû lÖ ®· quy ®Þnh. 6.2.2 Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: §Ó h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, ng­êi ta sö dông TK 622 "Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp". Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ lao ®éng trùc tiÕp tham gia x©y l¾p, s¶n xuÊt. Tµi kho¶n nµy cã kÕt cÊu nh­ sau: Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp x©y dùng c«ng tr×nh C¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tû lÖ quy ®Þnh Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh. Tµi kho¶n nµy cuèi kú kh«ng cã sè d­. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n cô thÓ: TÝnh ra tæng sè tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng, phô cÊp theo l­¬ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng: Nî TK622- chi tiÕt theo c«ng tr×nh Cã TK 334 TrÝch b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn theo tû lÖ quy ®Þnh: Nî TK622- chi tiÕt theo c«ng tr×nh Cã TK 338 (3382, 3383, 3384) Cuèi kú, kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo tµI kho¶n tÝnh gi¸ thµnh theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh: Nî TK 154- chi tiÕt theo c«ng tr×nh Cã TK 622 - chi tiÕt theo c«ng tr×nh S¬ ®å 2 : H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: TK 151,152,111,112,331… TK 622 TK 154 TiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l­¬ng tr¶ cho CN trùc tiÕp KÕt chuyÓn CP NC TT TK338 C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 6.3 KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: 6.3.1 Kh¸i niÖm: chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng lµ toµn bé c¸c chi phÝ trùc tiÕp ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh sö dông m¸y thi c«ng ®Ó thùc hiÖn khèi l­îng c«ng viÖc x©y l¾p b»ng m¸y theo ph­¬ng thøc thi c«ng hçn hîp, gåm cã c¸c kho¶n sau ®©y: . Chi phÝ nh©n c«ng (TK 6231): l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô, phô cÊp ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp ®iÒu khiÓn xe m¸y thi c«ng. . Chi phÝ vËt liÖu (TK6232): nhiªn liÖu, vËt liÖu dïng cho m¸y thi c«ng. . Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt dïng cho xe m¸y (TK 6233). . Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng (TK 6234). . Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi dïng cho xe m¸y thi c«ng (TK6237). . Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c cho xe m¸y thi c«ng (TK6238). 6.3.2 Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: §Ó h¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng sö dông TK 623 "Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng". Tµi kho¶n nµy chØ sö dông ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ sö dông xe, m¸y thi c«ng ®èi víi doanh nghiÖp x©y l¾p thùc hiÖn x©y l¾p c«ng tr×nh theo ph­¬ng thøc thi c«ng hçn hîp. Kh«ng h¹ch to¸n vµo TK623 kho¶n trÝch vÒ b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn tÝnh trªn l­¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n sö dông m¸y thi c«ng. Tµi kho¶n nµy cã kÕt cÊu nh­ sau: Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ m¸y thi c«ng trùc tiÕp x©y dùng c«ng tr×nh Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ m¸y thi c«ng trùc tiÕp vµo tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh. Tµi kho¶n nµy cuèi kú kh«ng cã sè d­. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: +NÕu cã tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng biÖt vµ cã ph©n cÊp h¹ch to¸n cho ®éi m¸y cã tæ chøc kÕ to¸n riªng: TËp hîp chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña ®éi m¸y thi c«ng: Nî TK 621, 622, 627 Cã TK152, 334, 331, 214... Tæng hîp chi phÝ sö dông m¸y trªn TK 154- Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang vµ tÝnh gi¸ thµnh ca m¸y, ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng x©y l¾p: Nî TK154- Chi tiÕt sö dông m¸y Cã TK621, 622, 627 NÕu doanh nghiÖp thùc hiÖn theo ph­¬ng thøc cung cÊp lao vô xe m¸y lÉn nhau gi÷a c¸c bé phËn, c¨n cø vµo gi¸ thµnh ca xe m¸y, ghi: Nî TK 623- Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng Cã TK 154_Chi tiÕt sö dông m¸y NÕu doanh nghiÖp thùc hiÖn theo ph­¬ng thøc b¸n lao vô m¸y lÉn nhau gi÷a c¸c bé phËn trong néi bé: Nî TK 623_ Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng Nî TK 133_ VAT ®­îc khÊu trõ Cã TK 511, 512 Cã TK 3331-VAT ph¶i nép +NÕu kh«ng tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng, hoÆc cã tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng biÖt nh­ng kh«ng tæ chøc kÕ to¸n riªng cho ®éi m¸y thi c«ng: TËp hîp chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: Nî TK 623- Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng Nî TK133_ VAT ®­îc khÊu trõ (nÕu cã) Cã TK 111, 112, 152, 142, 214, 331, 334, 338... Sau ®ã ph©n bæ, kÕt chuyÓn vµo tõng c«ng tr×nh: Nî TK154_ Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang Cã TK 623_ Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng +NÕu thuª ca m¸y thi c«ng: Nî TK 623- Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng Nî TK 133-VAT ®­îc khÊu trõ Cã TK 111, 112, 331... 6.4 Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung: 6.4.1 Kh¸i niÖm: chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ chi phÝ chi ra ®Ó phôc vô ho¹t ®éng s¶n xuÊt t¹i c¸c c«ng tr­êng, c¸c ®éi, vµ c¸c bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp, gåm: l­¬ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi x©y dùng, kho¶n trÝch b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn ®­îc tÝnh theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tiÒn l­¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý ®éi, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh dïng chung cho ho¹t ®éng cña ®éi vµ nh÷ng chi phÝ kh¸c liªn quan tíi ho¹t ®éng cña ®éi. 6.4.2 Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: §Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung, ng­êi ta sö dông tµi kho¶n 627 "Chi phÝ s¶n xuÊt chung". Tµi kho¶n 627 gåm cã c¸c tµi kho¶n cÊp II: .TK 6271- chi phÝ nh©n viªn v¨n phßng. .TK 6272- chi phÝ vËt liÖu. .TK 6273- chi phÝ dông cô s¶n xuÊt. .TK 6274- chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. .TK 6277- chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. .TK 6278- chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. Tµi kho¶n nµy cã kÕt cÊu nh­ sau: Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh x©y dùng c«ng tr×nh Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh. Tµi kho¶n nµy cuèi kú kh«ng cã sè d­. Chi phÝ s¶n xuÊt chung th­êng ®­îc h¹ch to¸n chi tiÕt riªng theo tõng ph©n x­ëng, tæ, ®éi s¶n xuÊt sau ®ã míi tiÕn hµnh ph©n bæ c¸c ®èi t­îng chÞu chi phÝ liªn quan. ViÖc ph©n bæ còng ®­îc tiÕn hµnh dùa trªn tiªu thøc ph©n bæ hîp lý. -Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung: Nî TK 627_ Chi phÝ s¶n xuÊt chung Nî TK 133_VAT ®­îc khÊu trõ (nÕu cã) Cã TK 111, 112, 152, 142, 214, 331, 334, 338... Ph©n bæ vµ kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung: Nî TK 154- Chi tiÕt theo c«ng tr×nh Cã TK 627_ Chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh Tiªu thøc th­êng ®­îc sö dông ®Ó ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p lµ theo ®Þnh møc, theo tiÒn l­¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt thùc tÕ, theo sè chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh… Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt, ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú: Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt: C¸c chi phÝ s¶n xuÊt sau khi ®· ®­îc tËp hîp trong kú s¶n xuÊt, cuèi kú sÏ ®­îc tËp hîp vµo bªn Nî TK 154 “chi phÝ s¶n xuÊt- kinh doanh dë dang”, tµi kho¶n nµy trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p ®­îc më chi tiÕt theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh…Tµi kho¶n nµy cã kÕt cÊu nh­ sau: Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú Bªn Cã: C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt Tæng gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh trong kú D­ Nî: Chi phÝ thùc tÕ cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh dë dang cuèi kú. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n: Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng, chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh... Nî TK 154- chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang Cã TK 621, 622, 623, 627 . NÕu cã thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt x©y l¾p ghi gi¶m chi phÝ: Nî TK138- Ph¶i thu kh¸c (1388) Nî TK 334- Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn Nî TK811- Chi phÝ kh¸c Nî TK 131- Ph¶i thu kh¸ch hµng (sè thiÖt h¹i ph¶i thu cña chñ ®Çu t­) Cã TK 154- Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang . NÕu nhËp kho nguyªn vËt liÖu thõa khi kÕt thóc hîp ®ång x©y dùng: Nî TK 152- nguyªn vËt liÖu (theo gi¸ gèc) Cã TK 154- Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang . NÕu cã phÕ liÖu nhËp kho ghi: Nî TK 152-Nguyªn vËt liÖu (theo gi¸ cã thÓ thu håi) Cã TK 154- Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang Quy tr×nh h¹ch to¸n cña phÇn hµnh nµy ®­îc kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau: S¬ ®å 3: KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt TK 152, 153 TK621 TK 154 TK 152, 138 Chi phÝ NVL trùc tiÕp KÕt chuyÓn, ph©n bæ NhËp kho phÕ liÖu chi phÝ NVL trùc tiÕp thu håi,c¸c kho¶n båi th­êng ph¶i thu TK 111 112, 334 TK 622 CP nh©n c«ng KÕt chuyÓn ph©n bæ trùc tiÕp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK 632 TK 623 Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm x©y l¾p hoµn Chi phÝ m¸y thi KÕt chuyÓn ph©n bæ thµnh bµn giao c«ng chi phÝ MTC TK 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung KÕt chuyÓn,ph©n bæ chi phÝ SX chung TK 214 Chi phÝ khÊu hao TSC§ TK 111,112,331 TK 133 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi b»ng tiÒn kh¸c ThuÕ GTGT 6.5.2 KiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú: Trªn c¬ së kÕt qu¶ kiÓm kª s¶n phÈm lµm dë ®· tæng hîp ®­îc, kÕ to¸n tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë theo mét trong c¸c ph­¬ng ph¸p th­êng ®­îc ¸p dông sau: - §èi víi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt x©y l¾p, nÕu s¶n phÈm x©y l¾p ®­îc chØ ®Þnh bµn giao thanh to¸n sau khi ®· hoµn thµnh toµn bé th× c«ng tr×nh hoÆc h¹ng môc c«ng tr×nh ch­a bµn giao, thanh to¸n ®­îc coi lµ s¶n phÈm x©y l¾p dë dang; toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®· ph¸t sinh thuéc c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®Òu lµ chi phÝ cña s¶n phÈm dë dang. Khi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®­îc bµn giao thanh to¸n th× toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ®· ph¸t sinh sÏ ®­îc tÝnh vµo gi¸ thµnh cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. - NÕu nh÷ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®­îc bµn giao thanh to¸n theo tõng giai ®o¹n x©y l¾p, l¾p ®Æt th× nh÷ng giai ®o¹n x©y l¾p dë dang ch­a bµn giao thanh to¸n lµ s¶n phÈm dë dang. Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú sÏ ®­îc tÝnh to¸n mét phÇn vµo cho s¶n phÈm dë dang cuèi kú theo tû lÖ dù to¸n c«ng tr×nh. Gi¸ trÞ khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú = Chi phÝ s¶n xuÊt + Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú ph¸t sinh trong kú Gi¸ trÞ khèi l­îng Gi¸ trÞ khèi luîng x©y l¾p hoµn thµnh + x©y l¾p dë dang cuèi theo dù to¸n kú theo dù to¸n Gi¸ trÞ khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú theo dù to¸n Ngoµi ra ®èi víi mét sè c«ng viÖc nh­: n©ng cÊp, söa ch÷a, hoµn thiÖn x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ nhá, thêi gian thi c«ng ng¾n, theo hîp ®ång ®­îc bªn chñ ®Çu t­ thanh to¸n sau khi hoµn thµnh toµn bé th× gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú chÝnh lµ toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ph¸t sinh tõ khi thi c«ng ®Õn thêi ®iÓm kiÓm kª, ®¸nh gi¸. NÕu trong kú doanh nghiÖp cã nhiÒu c«ng tr×nh hoµn thµnh th× kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp gi¸ thµnh c«ng tr×nh, vµ lÊy ®ã lµm c¨n cø ghi sæ: Nî TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 154: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang 7.HÖ thèng sæ kÕ to¸n liªn quan ®Õn h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: H×nh thøc sæ kÕ to¸n lµ h×nh thøc kÕt hîp c¸c lo¹i sæ s¸ch cã kÕt cÊu kh¸c nhau theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh nh»m hÖ thèng ho¸ vµ tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu theo yªu cÇu kinh doanh. Do ®iÒu kiÖn cña tõng doanh nghiÖp kh¸c nhau nªn doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän h×nh thøc tæ chøc sæ kÕ to¸n cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña ®¬n vÞ m×nh. Thùc tÕ cã nhiÒu h×nh thøc tæ chøc sæ kÕ to¸n nh­: NhËt kÝ- sæ c¸i, chøng tõ ghi sæ, nhËt kÝ chung, nhËt kÝ chøng tõ. Mçi h×nh thøc cã nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm riªng vµ thùc sù ph¸t huy hiÖu qu¶ trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh. Trong ph¹m vi luËn v¨n nµy, em xin ®­îc phÐp tr×nh bµy h×nh thøc sæ mµ doanh nghiÖp n¬i em th­c tËp ¸p dông lµ h×nh thøc “NhËt kÝ chung”. *§Æc tr­ng c¬ b¶n:C¨n cø trùc tiÕp ®Ó ghi sæ kÕ to¸n tæng hîp lµ sæ NhËt kÝ chung T¸ch rêi viÖc ghi sæ theo thêi gian vµ theo hÖ thèng T¸ch rêi h¹ch to¸n tæng hîp vµ h¹ch to¸n chi tiÕt Cuèi kú ph¶I lËp b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh ®Ó kiÓm tra sè liÖu tr­íc khi lËp B¸o c¸o tµi chÝnh Sæ s¸ch sö dông: + Sæ quü. + Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. + B¶ng tæng hîp chi tiÕt. + NhËt ký chung. + NhËt ký ®Æc biÖt +Sæ c¸i. +…. Tr×nh tù ghi sæ: Hµng ngµy, c¨n cø vµo chøng tõ gèc hoÆc b¶ng tæng hîp chøng tõ gèc kÕ to¸n ghi vµo NhËt kÝ chung hoÆc NhËt ký ®Æc biÖt vµ sæ chi tiÕt Cuèi kú, tõ sæ NhËt ký chung vµ NhËt ký ®Æc biÖt kÕ to¸n ghi vµo Sæ c¸i c¸c tµi kho¶n cã liªn quan, tõ ®ã lËp b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh ®Ó kiÓm tra sè liÖu trªn c¸c tµI kho¶n tæng hîp. NÕu c©n ®èi, tiÕn hµnh lËp c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh cÇn thiÕt VÒ nguyªn t¾c sè ph¸t sinh Nî, sè ph¸t sinh Cã vµ sè d­ cuèi k× cña tõng tµi kho¶n trªn Sæ c¸i ph¶i khíp ®óng víi sè liÖu trªn b¶ng tæng hîp chi tiÕt theo tõng tµi kho¶n t­¬ng øng. Chøng tõ gèc hoÆc b¶ng tæng hîp chøng tõ gèc Sæ NhËt ký ®Æc biÖt Sæ (thÎ) chi tiÕt NhËt ký chung sæ c¸i B¶ng tæng hîp c¸c chi tiÕt B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh B¸o c¸o tµi chÝnh Sơ đồ 4 :Trình tự ghi sổ kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm theo hình thức Nhật Ký Chung Ghi chó: Ghi hµng ngµy Ghi cuèi thang,hoÆc ®Þnh kú §èi chiÕu Chương II: Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty cô phần xây dựng số 7 – Vinaconex No7. 1.§Æc ®iÓm chung cña c«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 7: 1.1 Tæng quan vÒ c«ng ty: Tªn c«ng ty : C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 7 (Vinaconex No 7) Trô së chÝnh : Sè 2 ngâ 475 ®­êng NguyÔn Tr·i- QuËn Thanh Xu©n- Hµ Néi Website : 1. 2. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 7 (thuéc Tæng C«ng ty xuÊt nhËp khÈu x©y dùng ViÖt Nam- VINACONEX) tr­íc ®©y lµ C«ng ty x©y dùng sè 9, trùc thuéc Tæng C«ng ty xuÊt nhËp khÈu x©y dùng ViÖt Nam - Bé x©y dùng, (tªn giao dÞch quèc tÕ lµ VINANICO) ®­îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 170A/BXD - TCL§ ngµy 5 th¸ng 5 n¨m 1993 víi c¸c ngµnh nghÒ kinh doanh chñ yÕu lµ: X©y dùng c«ng tr×nh c«ng nghiÖp, c«ng céng, nhµ ë vµ x©y dùng kh¸c S¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng ( g¹ch, ngãi, tÊm lîp, ®¸ èp l¸t, kÝnh an toµn). S¶n xuÊt cÊu kiÖn bª t«ng. Kinh doanh vËt liÖu x©y dùng. Theo quyÕt ®Þnh sè 703/BXD-TCL§ ngµy 19/7/1995 cña Bé tr­ëng Bé x©y dùng ®æi tªn C«ng ty x©y dùng sè 9 thuéc Tæng C«ng ty xuÊt nhËp khÈu x©y dùng ViÖt Nam thµnh C«ng ty x©y dùng sè 9-1. Tªn giao dÞch lµ VINANICO. Ngµy 02/01/1996 theo quyÕt ®Þnh sè 02/BXD-TCL§ cña Bé tr­ëng Bé x©y dùng ®æi tªn c«ng ty x©y dùng sè 9-1 thuéc Tæng c«ng ty xuÊt nhËp khÈu x©y dùng ViÖt Nam thµnh C«ng ty x©y dùng sè 7 tªn giao dÞch lµ VINACONCO 7. Ngµy 19/12/2001 theo quyÕt ®Þnh sè 2065/Q§-BXD cña Bé tr­ëng Bé x©y dùng, C«ng ty chuyÓn ®æi h×nh thøc tõ së h÷u Nhµ n­íc sang h×nh thøc cæ phÇn víi tªn giao dÞch lµ C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 7-VINACONEX No7. Tõ khi chuyÓn ®æi sang h×nh thøc C«ng ty cæ phÇn. Do ¸p lùc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng vµ yªu cÇu cña cæ ®«ng, C«ng ty ®· tiÕn hµnh c¾t gi¶m nh÷ng kho¶n chi phÝ kh«ng hiÖu qu¶, tiÕn hµnh ®iÒu chØnh vµ bè chÝ l¹i nh©n sù. Nh÷ng viÖc lµm nµy ®· cho hiÖu qu¶ rÊt tèt, lîi nhuËn hµng n¨m cña C«ng ty tiÕp tôc t¨ng lªn hµng n¨m, tõ ®ã n©ng cao l­îng cæ tøc tr¶ cho cæ ®«ng vµ thu nhËp cña ng­êi lao ®éng.Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, C«ng ty cã më vµ ®­a vµo ho¹t ®éng mét nhµ m¸y kÝnh an toµn. D­íi sù ®iÒu hµnh cña C«ng ty, chØ trong n¨m thø hai ®i vµo ho¹t ®éng, nhµ m¸y ®· cã doanh sè kh¸ lín t¹o ra mét khèi l­îng lîi nhuËn kh«ng nhá cho c«ng ty. Cã thÓ tãm t¾t c¸c ngµnh kinh doanh chÝnh cña c«ng ty hiÖn nay lµ: X©y dùng c«ng tr×nh d©n dông, c«ng nghiÖp; nÒn mãng, cÇu cèng, giao th«ng ®­êng bé c¸c cÊp, thuû lîi, b­u ®iÖn, c¸c c«ng tr×nh kü thuËt h¹ tÇng ®« thÞ vµ khu c«ng nghiÖp; c¸c c«ng tr×nh ®­êng d©y, tr¹m biÕn thÕ ®iÖn 110 KV, thi c«ng san ®¾p nÒn mãng, xö lý nÒn ®Êt yÕu, c¸c c«ng tr×nh x©y dùng cÊp tho¸t, l¾p ®Æt ®­êng èng c«ng nghÖ vµ ¸p lùc, ®iÖn l¹nh. Söa ch÷a, thay thÕ, l¾p ®Æt c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ, c¸c lo¹i kÕt cÊu bª t«ng, kÕt cÊu thÐp, c¸c hÖ thèng kü thuËt c«ng tr×nh (thang m¸y, ®iÒu hoµ, th«ng giã, phßng ch¸y, cÊp tho¸t n­íc…). X©y dùng ph¸t triÓn nhµ, kinh doanh bÊt ®éng s¶n S¶n xuÊt, kinh doanh vËt liÖu x©y dùng (s¶n xuÊt kÝnh d¸n cao cÊp, bª t«ng th­¬ng phÈm, cÊu kiÖn bª t«ng). §Æc biÖt, víi s¶n phÈm lµ kÝnh an toµn do nhµ m¸y kÝnh an toµn cña C«ng ty s¶n xuÊt ra ®· ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn vµ tin t­ëng vµo chÊt l­îng còng nh­ ®é an toµn. Nghiªn cøu ®Çu t­, thùc hiÖn c¸c dù ¸n ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin, s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, m¸y mãc, thiÕt bÞ x©y dùng. C¸c dÞch vô cho thuª xe, m¸y, thiÕt bÞ; c¸c dÞch vô söa ch÷a, b¶o d­ìng xe m¸y. Kinh doanh thiÕt bÞ x©y dùng, Kinh doanh c¸c ngµnh nghÒ kh¸c trong ph¹m vi ®¨ng ký vµ phï hîp víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Cho ®Õn nay, c«ng ty ®· thi c«ng rÊt nhiÒu c«ng tr×nh trªn c¶ n­íc, ®Æc biÖt lµ t¹i khu vùc phÝa B¾c, cã thÓ kÓ ®Õn mét sè c«ng tr×nh mµ C«ng ty ®· lµm nh­: Th­ viÖn §iÖn tö tr­êng §¹i häc B¸ch Khoa Hµ Néi, S©n vËn ®éng Quèc gia Hµ Néi, hÖ thèng cÊp ®iÖn khu ®« thÞ Trung Hoµ-Nh©n ChÝnh-Hµ Néi, nhµ thÝ nghiÖm tr­êng §¹i häc X©y Dùng Hµ Néi, nhµ lµm viÖc trung t©m tin häc kho b¹c Nhµ n­íc… TÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh ®Òu ®¶m b¶o chÊt l­îng, yªu cÇu kü thuËt vµ mü thuËt, thi c«ng ®óng tiÕn ®é vµ ®­îc chñ ®Çu t­ ®¸nh gi¸ cao. Cã ®­îc ®iÒu ®ã lµ nhê sù s¸ng suèt cña l·nh ®¹o C«ng ty trong viÖc ®æi míi c«ng nghÖ, ®Çu t­ c¸c trang thiÕt bÞ x©y dùng tiªn tiÕn, båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý cña c¸c cÊp vµ c«ng nh©n kü thuËt c¸c chuyªn ngµnh, s¾p xÕp tæ chøc bé m¸y trong toµn c«ng ty mét c¸ch khoa häc. 1.3. §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ - Khi tiÕp nhËn th«ng b¸o mêi thÇu C«ng ty chuÈn bÞ hå s¬ dù thÇu S¬ ®å 5: L­u ®å ®Êu thÇu: TiÕp nhËn th«ng b¸o Mua hå s¬ Nép hå s¬ ChuÈn bÞ hå s¬ Tæ chøc thùc hiÖn Kh«ng tróng thÇu Tróng thÇu L­u hå s¬ §µm ph¸n Ký kÕt H§KT - NÕu tróng thÇu C«ng ty sÏ tæ chøc thùc hiÖn theo qui tr×nh c«ng nghÖ sau: S¬ ®å 6: qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt : NhËn mÆt b»ng thi c«ng Thi c«ng phÇn khung BTCT Thi c«ng phÇn mãng CT X©y th« c«ng tr×nh KiÓm tra & nghiÖm thu Bµn giao & quyÕt to¸n CT Hoµn thiÖn c«ng tr×nh L¾p ®Æt hÖ thèng ®iÖn n­íc & c¸c tbÞ kh¸c 1.4. §Æc ®iÓm tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. NÕu tróng thÇu, sau khi ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ gi÷a chñ ®Çu t­ vµ nhµ thÇu c«ng ty sÏ tæ chøc vµ ®iÒu hµnh s¶n xuÊt theo s¬ ®å 1: “ S¬ ®å tæ chøc hiÖn tr­êng” + Gi¸m ®èc c«ng ty: Lµ ng­êi ®¹i diÖn ®¬n vÞ thÇu, ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ víi chñ ®Çu t­, cã tr¸ch nhiÖm tr­íc chñ §Çu t­, thñ tr­ëng cÊp trªn vµ ph¸p luËt Nhµ n­íc. + Chñ nhiÖm c«ng tr×nh: Lµ chØ huy C«ng tr­êng, ®­îc Gi¸m ®èc trùc tiÕp giao nhiÖm vô vµ d­íi sù chØ ®¹o cña Ban gi¸m ®èc c«ng ty. Chñ nhiÖm c«ng tr×nh cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc vµ qu¶n lý c«ng tr­êng thùc hiÖn nhiÖm vô kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt n._.n­íc §VT:VN§ NT Ghi Chøng tõ DiÔn gi¶i TK §¦ Sè tiÒn SH NT Nî Cã Sè d­ ®Çu kú 92.112.142 31/12 31/12 K/c chi phÝ NVL TT vµo gi¸ thµnh 621 271.164.630 31/12 31/12 K/c chi phÝ NC TT vµo gi¸ thµnh 622 194.237.525 31/12 K/c chi phÝ m¸y thi c«ng vµo gi¸ thµnh 623 33.526.350 31/12 K/c chi phÝ SXC quý IV K/c chi phÝ s¶n xuÊt vµo gi¸ thµnh 627 632 71.544.900 570.589.822 Tæng céng sè ph¸t sinh 570.473.405 570.589.822 Sè d­ cuèi kú 91.994.725 Ng­êi ghi sæ (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) §ång thêi, kÕ to¸n còng tiÕn hµnh lËp Sæ C¸i TK154- Tæng hîp cho toµn c«ng ty. Sæ c¸i TK 154 –Toµn c«ng ty (Quý IV/2005) Chøng tõ DiÔn gi¶i TK §¦ Sè tiÒn SH NT Nî Cã Sè d­ ®Çu kú 1.612.325.620 … … … … … … 31/12 K/c chi phÝ NVL trùc tiÕp quý IV sang chi phÝ SXKD dë dang cho CT TT tin häc vµ thèng kª kho b¹c NN 621 271164230 … … … … … … 31/12 K/c chi phÝ m¸y thi c«ng quý IV sang chi phÝ SXKD dë dang cho CT tr­êng §HQG 623 12.892.051 … …. …. … … … 31/12 K/c chi phÝ s¶n xuÊt vµo gi¸ thµnh Sè ph¸t sinh Sè d­ cuèi kú 632 9.961.397.200 550.270.320 11.023.452.500 11.023.452.500 Ng­êi ghi sæ (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) Cuèi kú , kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ ph¸t sinh trong kú vµ tiÕn hµnh lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ ph¸t sinh theo quý vµ n¨m. B¶ng nµy tËp hîp chi phÝ cña tõng c«ng tr×nh vµ tõ ®ã tÝnh ra chi phÝ cña c¶ c«ng ty B¶ng tæng hîp chi phÝ ph¸t sinh Quý IV/2001 TT Tªn c«ng tr×nh NVLT2 NCT2 CP MTC CP SXC Tæng 1 Nhµ lµm viÖcTT tin häc vµ thèng kª kho b¹cNN 271164630 194237525 33526350 71544900 570473405 2 Nhµ lµm viÖc tr­êng §HQG 342150950 142350000 35654350 82112360 602267660 … … … … … … … Tæng céng 5620678250 2590458450 542925700 1207334800 9861397200 2.2.5.2 KiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 7 tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ theo c«ng tr×nh vµ h¹ng môc c«ng tr×nh (®èi víi c«ng tr×nh lín). Hµng quý, C«ng ty thanh to¸n víi chñ ®Çu t­ phÇn khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh tÝnh ®Õn thêi ®iÓm ®ã, t¹i ®iÓm ®¹t tiªu chuÈn kü thuËt. §Ó thanh to¸n ®­îc C«ng ty ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi quý. ViÖc x¸c ®Þnh th­êng ®­îc tiÕn hµnh b»ng biÖn ph¸p kiÓm kª khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi quý, ®©y lµ khèi l­îng x©y l¾p ch­a ®¹t ®Õn ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý, tÝnh tõ ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý liÒn tr­íc ®ã. Cuèi mçi quý, chñ nhiÖm CT, ®¹i diÖn bªn chñ ®Çu t­ vµ c¸n bé kü thuËt cña ®éi x©y dùng ra c«ng tr×nh ®Ó x¸c ®Þnh phÇn viÖc hoµn thµnh vµ dë dang cuèi quý. Hai bªn cïng kiÓm tra chÊt l­îng c«ng tr×nh sau ®ã cïng lËp b¶ng kiÓm kª khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh trong quý vµ khèi l­îng dë dang cuèi quý theo dù to¸n chi tiÕt, theo tõng kho¶n môc tÝnh gi¸ thµnh. B¶ng nµy sÏ ®­îc c¸n bé kü thuËt göi sang phßng kÕ to¸n. KÕ to¸n c¨n cø vµo ®ã vµ tæng chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong kú, chi phÝ dë dang ®Çu kú tÝnh ra chi phÝ dë dang cuèi kú theo c«ng thøc sau: CP SX dë dang ®Çu kú + Gi¸ trÞ cña KLXL dë dang cuèi kú Gi¸ trÞ KLXL hoµn thµnh theo dù to¸n Gi¸ trÞ KLXL dë dang cuèi kú theo dù to¸n + x Gi¸ trÞ KLXL dë dang cuèi kú theo dù to¸n CP SX ph¸t sinh trong kú Tõ ®ã lËp b¶ng kª chi phÝ dë dang thùc tÕ cuèi kú theo kho¶n môc tÝnh gi¸ thµnh chi tiÕt cho tõng c«ng tr×nh. B¶ng kª chi phÝ dë dang cuèi kú- Quý IV C«ng tr×nh: Nhµ lµm viÖc trung t©m tin häc vµ thèng kª kho b¹c Nhµ n­íc §V: VN§ Kho¶n môc chi phÝ Gi¸ trÞ thùc tÕ Chi phÝ NVL trùc tiÕp 59.223.337 CP nh©n c«ng trùc tiÕp 18.341.179 CP m¸y thi c«ng 4.293.061 CP s¶n xuÊt chung 10.137.148 Céng 91.994.725 2.2.5.3 TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p: Thêi ®iÓm tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ th­êng lµ khi kÕt thóc s¶n phÈm, c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, cã khi lµ ®iÓm dõng kü thuËt nhÊt ®Þnh c«ng viÖc x©y l¾p. Víi nh÷ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh th× gi¸ thùc tÕ sÏ ®­îc thÓ hiÖn ë sè d­ cuèi kú trªn sæ chi tiÕt TK 154- më cho c«ng tr×nh ®ã. Gi¸ thµnh thùc tÕ cña chi phÝ = Chi phÝ dë dang ®Çu kú Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú Chi phÝ dë dang cuèi kú - + Trong tr­êng hîp cã phÕ liÖu vËt liÖu thu håi th× gi¸ thµnh lµ phÇn cßn l¹i sau khi lÊy sè d­ t¹i thêi ®iÓm hoµn thµnh trªn sæ c¸i TK 154 trõ ®i phÕ liÖu, vËt liÖu thu håi. Nh­ vËy víi c¸c c«ng tr×nh ch­a hoµn thµnh kÕ to¸n x¸c ®Þnh phÇn ®¹t ®iÓm dõng kü thuËt vµ coi ®ã lµ h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh, kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n. PhÇn ch­a ®¹t ®iÓm dõng kü thuËt lµ chi phÝ dë dang ®Ó l¹i trªn TK 154. Nh­ vËy , kÕ to¸n c«ng ty khi tÝnh gi¸ thµnh qua TK 632: Nî TK 632 : Tæng gi¸ thµnh x©y l¾p Cã TK154- Chi tiÕt theo c«ng tr×nh KÕ to¸n tæng hîp trªn c«ng ty cuèi mçi quý c¨n cø vµo b¶ng kª chi phÝ dë dang cuèi quý n, b¶ng chi phÝ dë dang cuèi quý (n-1) vµ b¶ng chi phÝ ph¸t sinh trong quý n ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh theo c«ng tr×nh vµ tæng hîp cho toµn doanh nghiÖp. ThÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p Quý IV/2005 C«ng tr×nh: Nhµ lµm viÖc trung t©m tin häc vµ thèng kª kho b¹c Nhµ n­íc ChØ tiªu Tæng sè Theo kho¶n môc chi phÝ VliÖu Nc«ng trùc tiÕp M¸y thi c«ng Chi phÝ SXC Trùc tiÕp 1.CPSXKD ®Çu kú 92112142 34662078 32154365 9563236 15732463 2.CPSXKPS 570472405 271164630 194237525 33525350 71544900 3.CPSXKD d2 cuèi kú 91994725 59223337 18341179 4293061 10137148 4.GT SP hoµn thµnh 570589822 246603371 208050711 38795525 77140215 Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty Vinaconex 7. 1. NhËn xÐt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n: 1.1. ¦u ®iÓm C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 7 tõ ngµy thµnh lËp ®Õn nay ®· lín m¹nh kh«ng ngõng c¶ vÒ quy m« lÉn chÊt l­îng s¶n xuÊt. Mét ®iÒu kh«ng thÓ kh«ng nh¾c ®Õn lµ c«ng ty lu«n t×m c¸ch tiÕp cËn thÞ tr­êng, më réng quy m« kinh doanh, thu hót kh¸ch hµng vµ ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh doanh x©y dùng. Trªn c¬ së më réng s¶n xuÊt b»ng t×m kiÕm thªm c«ng tr×nh, thªm s¶n phÈm ngoµi phÇn kÕ ho¹ch chÝnh hµng quý, hµng n¨m. * Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty ®­îc tæ chøc mét c¸ch gän nhÑ, quy tr×nh lµm viÖc khoa häc, c¸n bé kÕ to¸n ®­îc bè trÝ hîp lý phï hîp víi tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng cña mçi ng­êi, t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao tr¸ch nhiÖm c«ng viÖc ®­îc giao. ChÝnh v× thÕ mµ viÖc h¹ch to¸n néi bé cã hiÖu qu¶, gãp phÇn ®¾c lùc vµo c«ng t¸c qu¶n lý cña c«ng ty. Tõng nh©n viªn ®­îc ph©n c«ng nh÷ng phÇn hµnh c«ng viÖc cô thÓ v× thÕ tÝnh chuyªn m«n ho¸ cao ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong c«ng viÖc. MÆt kh¸c vÉn ®¶m b¶o nguyªn t¾c bÊt kiªm nhiÖm, nguyªn t¾c ph©n c«ng ph©n nhiÖm trong qu¶n lý. Bªn c¹nh ®ã tr×nh ®é cña nh©n viªn kÕ to¸n trong C«ng ty cao (trªn 80% lµ ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc) cã tr×nh ®é chuyªn m«n s©u, cã kinh nghiÖm vµ n¾m v÷ng nh÷ng quy ®Þnh hiÖn hµnh cña chÕ ®é kÕ to¸n v× thÕ gi¶m tèi thiÓu ®­îc nh÷ng sai sãt trong c«ng t¸c kÕ to¸n. * Nh×n chung chøng tõ ban ®Çu ®­îc tæ chøc hîp ph¸p, hîp lÖ vµ ®Çy ®ñ. C¸ch thøc h¹ch to¸n cña c«ng ty nãi chung ®· kh¸ h÷u hiÖu phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n c¶i c¸ch. ViÖc lùa h×nh thøc NhËt ký chung lµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña C«ng ty vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ¸p dông kÕ to¸n m¸y. Phßng tµi chÝnh ®­îc trang bÞ hÖ thèng m¸y tÝnh ®Çy ®ñ hiÖn ®¹i gióp cho nh©n viªn kÕ to¸n gi¶m bít ®­îc khèi l­îng c«ng viÖc, tiÕt kiÖm thêi gian, n©ng cao tÝnh chÝnh x¸c, ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu th«ng tin, ®ång thêi l¹i dÔ kiÓm tra, söa ch÷a v× thÕ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu qu¶n lý ngµy cµng cao cña C«ng Ty. MÆt kh¸c ë ®éi s¶n xuÊt còng cã nh©n viªn kÕ to¸n v× vËy ®¶m b¶o chi phÝ ph¸t sinh ®­îc ghi nhËn kÞp thêi, chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ. *PhÇn mÒm kÕ to¸n ®­îc sö dông t¹i phßng tµi chÝnh kÕ to¸n kh¸ hîp lý víi ®Çy ®ñ c¸c lo¹i sæ chi tiÕt, sæ tæng hîp ®­îc kÕt cÊu theo ®óng quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. Nh÷ng th«ng tin kÕ to¸n ®­îc in ra th­êng xuyªn vµ ®­îc lËp thµnh tõng quyÓn sæ chi tiÕt, sæ tæng hîp ®Ó qu¶n lý th«ng tin kÕ to¸n mét c¸ch khoa häc, ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c. *ViÖc theo dâi t×nh h×nh thi c«ng, t×nh h×nh sö dông NVL, nh©n c«ng tõng c«ng tr×nh, ngoµi kÕ to¸n ®éi, t¹i C«ng ty còng më sæ chi tiÕt cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Mét mÆt gióp cho c«ng t¸c kiÓm tra ®èi chiÕu ®­îc chÆt chÏ mÆt kh¸c cã thÓ ®­a ra nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cho ®éi nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ cao cho toµn C«ng ty. *T¹i C«ng ty c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®­îc cËp nhËt th­êng xuyªn ®Çy ®ñ vµ cã chøng tõ hîp lÖ ®i kÌm. ChÝnh v× vËy C«ng ty lu«n ®¶m b¶o cho viÖc lËp vµ nép b¸o c¸o kÕ to¸n kÞp thêi cho cÊp trªn vµ ®¬n vÞ chñ qu¶n cho vµo cuèi mçi quý. *§Ó phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt, c«ng ty ®· ¸p dông h×nh thøc giao kho¸n xuèng c¸c ®éi x©y dùng vµ thi c«ng. §©y lµ mét h×nh thøc tæ chøc phï hîp víi ®Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt cña C«ng ty. Trong kinh doanh x©y dùng c¬ b¶n, h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian kh«ng cßn phï hîp n÷a. Mét sè n¨m gÇn ®©y c¸c doanh nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n còng ¸p dông h×nh thøc kho¸n s¶n phÈm. §©y lµ mét h×nh thøc qu¶n lý hîp lý, t¹o ®iÒu kiÖn ®Èy nhanh tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, tiÕt kiÖm vËt t­, tiÒn vèn vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Ph­¬ng ph¸p kho¸n s¶n phÈm trong x©y dùng c¬ b¶n t¹o ®iÒu kiÖn g¾n liÒn víi lîi Ých vËt chÊt cña ng­êi lao ®éng víi chÊt l­îng vµ tiÕn ®é thi c«ng, x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm vËt chÊt víi tõng tæ, ®éi, c«ng nh©n trªn c¬ së ph¸t huy tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o vµ kh¶ n¨ng hiÖn cã cña c«ng ty Nh×n chung c«ng t¸c h¹ch to¸n vµ ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ , tÝnh gi¸ thµnh t¹i C«ng ty CP x©y dùng sè 7 lµ ®óng chÕ ®é, râ rµng, phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña C«ng ty. Nh÷ng ­u ®iÓm nµy lµ nguyªn nh©n gióp c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cã nh÷ng ­u ®iÓm néi bé. - VÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ NVL trùc tiÕp Thùc hiÖn giao quyÒn chñ ®éng cho ®éi tr­ëng chÞu tr¸ch nhiÖm mua s¾m nh÷ng vËt t­ cßn thiÕu cÇn sö dông ngay. Ph¶i ®¶m b¶o vËt t­ ®óng chÊt l­îng, ®óng thñ tôc theo chÕ ®é hiÖn hµnh (®ñ ho¸ ®¬n tµi chÝnh vµ nhËp thñ tôc nhËp xuÊt hoÆc xuÊt th¼ng cho c«ng tr×nh). §èi víi vËt t­ sö dông cña c«ng ty, c«ng ty c©n ®èi lµm thñ tôc xuÊt tÝnh vµo gi¸ thµnh c«ng tr×nh. Tr­êng hîp kh«ng cã hoÆc thiÕu m¸y mãc, thiÕt bÞ, c«ng ty thuª ngoµi b»ng h×nh thøc hîp ®ång thuª thiÕt bÞ theo thÓ lÖ hiÖn hµnh. Toµn bé kinh phÝ hîp ®ång ®­îc chuyÓn vÒ phßng tµi chÝnh ®Ó theo dâi vµ h¹ch to¸n. - VÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ViÖc lùa chän ph­¬ng ph¸p tr¶ l­¬ng t¹i C«ng ty lµ rÊt hîp lý. H×nh thøc kho¸n ®­îc sö dông ®Ó giao viÖc cho c«ng nh©n t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy ng­êi lao ®éng cã ý thøc tr¸ch nhiÖm h¬n ®èi víi c«ng viÖc c¶ vÒ thêi gian lÉn chÊt l­îng nh­ vËy th× còng ®¶m b¶o tiÕn ®é thi c«ng vµ chÊt l­îng cña c«ng tr×nh. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®­îc ¸p dông víi bé phËn lao ®éng gi¸n tiÕp do lao ®éng cña hä kh«ng t¹o ra s¶n phÈm cô thÓ nªn kh«ng thùc hiÖn lµm kho¸n ®­îc. Qu¸ tr×nh lao ®éng cña c«ng nh©n ®­îc theo dâi th­êng xuyªn qua b¶ng chÊm c«ng, b¶ng thanh to¸n l­¬ng ghi râ sè c«ng, tiÒn cña tõng c«ng nh©n gióp cho kÕ to¸n tæng hîp tiÒn l­¬ng vµ tÝnh gi¸ thµnh thuËn tiÖn. - VÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng ViÖc sö dông nhËt tr×nh m¸y vµ lÖnh ®iÒu ®éng m¸y gióp C«ng ty x¸c ®Þnh râ kho¶ng thêi gian ho¹t ®éng t¹i 1 c«ng tr×nh cña 1 m¸y thi c«ng qua ngµy th¸ng ghi trªn lÖnh ®iÒu ®éng. C¸c kho¶n chi phÝ liªn quan ®Õn m¸y thi c«ng ®­îc h¹ch to¸n thµnh 1 kho¶n riªng, râ rµng cô thÓ th«ng qua b¶ng tæng hîp chi phÝ m¸y thi c«ng. Cuèi kú kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ thuª m¸y do vËy ng­êi qu¶n lý biÕt ®­îc c¬ cÊu chi phÝ m¸y thi c«ng trong gi¸ thµnh vµ gióp kÕ to¸n tæng hîp trong viÖc tÝnh gi¸ thµnh, ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông m¸y. - VÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®­îc tæng hîp thµnh tõng b¶ng riªng trong ®ã chi tiÕt tõng lo¹i chi phÝ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tæng hîp, cho c«ng t¸c qu¶n lý. §èi víi chi phÝ khÊu hao ®­îc tÝnh vµ h¹ch to¸n kh¸ chÝnh x¸c theo quy ®Þnh. C¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ ®­îc x¸c ®Þnh tû lÖ khÊu hao kh¸ hîp lý ®¶m b¶o ph¶n ¸nh ®óng chi phÝ vµ t¹o nguån tµi chÝnh cho t¸i ®Çu t­ TSC§. §èi víi c«ng cô dông cô do ®Æc tr­ng lµ thêi gian thi c«ng kÐo dµi nªn c¸c lo¹i c«ng cô, dông cô kh¸ cè ®Þnh t¹i mét c«ng tr×nh nªn C«ng ty kh«ng ph¶i ph©n bæ chi phÝ nµy cho c¸c c«ng tr×nh. §èi víi c¸c dÞch vô mua ngoµi ®Òu cã chøng tõ hîp lÖ. Nh÷ng chi phÝ chung ph¸t sinh cho nhiÒu c«ng tr×nh ®­îc tËp hîp vµ ph©n bæ hîp lý ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c. - VÒ sæ kÕ to¸n chi tiÕt Cã thÓ nãi C«ng ty ®· tæ chøc ®­îc 1 hÖ thèng sæ chi tiÕt kh¸ ®Çy ®ñ vµ hîp lý h÷u Ých cho c«ng t¸c theo dâi chi phÝ. Trong sæ chi tiÕt cã cét sè luü kÕ cho phÐp ngay lËp tøc biÕt ®­îc sè chi phÝ ph¸t sinh tõ ®Çu kú ®Õn bÊt cø thêi ®iÓm nµo trong kú chi tiÕt cho tõng kho¶n môc. 1.2. Nh­îc ®iÓm T¹i C«ng ty CP x©y dùng sè 7 , nh×n chung c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh ®· thùc hiÖn tèt chøc n¨ng cña m×nh. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh h¹ch to¸n vÉn cßn mét sè ®iÓm ch­a hîp lý cÇn kh¾c phôc ®Ó c«ng t¸c h¹ch to¸n ®­îc hoµn thiÖn h¬n, ®ã lµ: *Do ®Æc ®iÓm phÇn h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña chÕ ®é kÕ to¸n c¶i c¸ch ®­îc x©y dùng trªn m« h×nh c«ng nghiÖp chÞu sù chi phèi cña ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt c«ng nghiÖp nªn viÖc vËn dông vµo doanh nghiÖp x©y l¾p cã ®Æc thï riªng lµ khã kh¨n. Tuy nhiªn ®Ó ph¶n ¸nh ®óng b¶n chÊt cña chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh, C«ng ty nªn l­u ý vÒ c¸c tµi kho¶n sö dông ®Ó thay ®æi l¹i phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. trong TK 6274 cña C«ng ty gåm c¶ khÊu hao m¸y thi c«ng, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, khÊu hao nhµ lµm viÖc, khÊu hao nhµ x­ëng. Nh­ vËy viÖc h¹ch to¸n nµy lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt chung t¨ng lªn, chi phÝ m¸y thi c«ng gi¶m ®i. Bªn c¹nh ®ã, viÖc theo dâi chi phÝ m¸y trªn thÎ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng ph©n biÖt ®©u lµ chi phÝ m¸y thi c«ng, tõ ®ã h¹n chÕ viÖc t×m c¸c gi¶i ph¸p t¨ng c«ng suÊt sö dông m¸y. MÆt kh¸c, chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng kÕt chuyÓn vµo TK 154- Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. KÕ to¸n C«ng ty coi chi phÝ m¸y thi c«ng chØ gåm chi phÝ chung cho m¸y thi c«ng (TK623) mµ kh«ng tÝnh chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp sö dông cho m¸y thi c«ng vµ chi phÝ nh©n c«ng ®øng m¸y vµo kho¶n môc m¸y thi c«ng (PhÇn chi phÝ nguyªn vËt liÖu tÝnh vµo kho¶n môc nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, phÇn nh©n c«ng tÝnh vµo kho¶n môc nh©n c«ng trùc tiÕp). ViÖc h¹ch to¸n nh­ vËy kh«ng lµm thay ®æi gi¸ thµnh nh­ng lµm thay ®æi tû lÖ gi÷a c¸c kho¶n môc trong gi¸ thµnh g©y ra sù thiÕu chÝnh x¸c khi ph©n tÝch kho¶n môc gi¸ thµnh. *§èi víi h¹ch to¸n chi phÝ NVL trùc tiÕp do t¹i c«ng tr­êng kÕ to¸n ®éi kh«ng lËp phiÕu nhËp kho nªn ch­a theo dâi chÆt chÏ vÒ viÖc xuÊt nhËp vËt t­ t¹i c«ng tr­êng ®­îc, ®ång thêi b¶ng theo dâi chi tiÕt vËt t­ ®­îc tËp trung cho lo¹i vËt t­ nªn tÝnh chi tiÕt, cô thÓ ch­a cao. MÆt kh¸c do ®Þa bµn cña C«ng ty réng, nghÜa lµ cã nhiÒu c«ng tr×nh thi c«ng ë xa C«ng ty nªn c«ng t¸c thu nhËp vµ göi chøng tõ cña §éi vÒ phßng kÕ to¸n cña C«ng ty cßn t­¬ng ®èi chËm ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n chung. *§èi víi h¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng. + §èi víi m¸y thi c«ng cña C«ng ty giao cho §éi qu¶n lý vµ sö dông trong b¶ng tÝnh khÊu hao ch­a cã cét tû lÖ tÝnh khÊu hao. - §èi víi h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung: + §èi víi c¸c kho¶n trÝch theo b¶ng l­¬ng ( BHXH, BHYT, KPC§) cña c«ng nh©n trong danh s¸ch quü l­¬ng cña C«ng ty, C«ng ty kh«ng ®­a vµo tµi kho¶n 627 mµ ®­a vµo tµi kho¶n 642. Nh­ vËy lµm cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh vµ c¬ cÊu chi phÝ trong gi¸ thµnh kÐm chÝnh x¸c. 2. Nguyªn t¾c hoµn thiÖn: C¨n cø vµo luËt kÕ to¸n vµ c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n hiÖn hµnh, cÇn ph¶i hoµn thiÖn hÖ thèng kÕ to¸n cña c«ng ty theo h­íng tu©n thñ ®óng theo chuÈn mùc kÕ to¸n. Nh­ng ®ång thêi còng kh«ng nªn vËn dông mét c¸ch qu¸ cøng nh¾c mµ cÇn ph¶i dùa trªn thùc tÕ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®Ó x©y dùng nªn mét hÖ thèng kÕ to¸n ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, gióp Ých cho c«ng t¸c qu¶n lý cña nhµ qu¶n trÞ. 3. Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 7. * Thø nhÊt: H¹ch to¸n kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: -Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp h¹ch to¸n vµo TK 621. Tuy nhiªn khi xuÊt nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp phôc vô c«ng tr×nh kÕ to¸n nªn ph©n chia TK 152 thµnh 5 tµi kho¶n cÊp II: + TK 1521 - Nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh ( Lµ ®èi t­îng lao ®éng chñ yÕu ®Ó cÊu thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm x©y l¾p nh­: Xi m¨ng, s¾t thÐp, c¸t sái, g¹ch ®¸...) + TK 1522- VËt liÖu phô (nh­ s¬n c¸c lo¹i, v«i ve, c¸c lo¹i chÊt kÕt dÝnh kh¸c...) + TK 1523- Nhiªn liÖu (nh­ x¨ng, dÇu phôc vô cho ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, thiÕt bÞ thi c«ng.) + TK 1524- Phô tïng thay thÕ (gåm c¸c lo¹i phô tïng chi tiÕt ®Ó thay thÕ, söa ch÷a c¸c lo¹i mÊy mãc thiÕt bÞ thi c«ng, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i.) + TK 1528- vËt liÖu kh¸c (lµ vËt liÖu lo¹i ra trong qu¸ tr×nh thi c«ng nh­: gç, s¾t thÐp vôn...) Ngoµi ra, tïy thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi tiÕt cña c«ng ty mµ trong tõng lo¹i vËt t­ nªu trªn l¹i ®­îc chia thµnh tõng nhãm, tõng thø theo qui c¸ch. Khi xuÊt nhiªn liÖu, vËt liÖu phôc vô c«ng tr×nh kÕ to¸n ghi: Nî TK 621 - Chi tiÕt cho ®èi t­îng Cã TK 152 - Chi tiÕt theo lo¹i nguyªn vËt liÖu xuÊt Khi ®ã kÕ to¸n dÔ dµng qu¶n lý, so s¸nh møc tiªu hao cña tõng lo¹i vËt liÖu, nhiªn liÖu, phô tïng cho tõng c«ng tr×nh. -Trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, vËt liÖu vµ c«ng cô do C«ng ty xuÊt th¼ng tíi ch©n c«ng tr×nh, hoÆc do ®éi tù mua s¾m kh«ng bao gåm chi phÝ thu mua (chi phÝ vËn chuyÓn, bèc xÕp, b¶o qu¶n...). Chi phÝ nµy ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 627 (TK 6277- chi phÝ dÞch vô mua ngoµi), lµm cho vËt t­ kh«ng ®­îc ph¶n ¸nh theo trÞ gi¸ thùc tÕ, vi ph¹m nguyªn t¾c gi¸ vèn, v× theo nguyªn t¾c nµy: TrÞ gi¸ thùc tÕ nhËp = Gi¸ mua + Chi phÝ thu mua - ChiÕt khÊu, gi¶m gi¸ Nh­ c¸ch h¹ch to¸n hiÖn giê cña c«ng ty sÏ kh«ng ph¶n ¸nh ®óng trÞ gi¸ thùc tÕ cña vËt t­ mua vµo, do ®ã trÞ gi¸ thùc tÕ vËt t­ xuÊt dïng trong kú, tån ®Çu kú, tån cuèi kú còng bÞ sai lÖch theo, chi phÝ vËt t­ gi¶m ®i trong khi chi phÝ dÞch vô mua ngoµi t¨ng lªn. §Ó kh¾c phôc sai sãt nµy nªn thùc hiÖn h¹ch to¸n nh­ sau: . Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ mua theo hãa ®¬n: Nî TK 152,153 Nî TK 133 Cã TK 111, 112, 331... . Ph¶n ¸nh sè chi phÝ thu mua: Nî TK 152, 153 Cã TK 111, 112, 331... * Thø hai: H¹ch to¸n kho¶n môc chi phÝ m¸y thi c«ng: theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh chi phÝ nµy gåm chi phÝ nhiªn liÖu cho m¸y thi c«ng, chi phÝ nh©n c«ng ®iÒu khiÓn m¸y, kÕ to¸n c«ng ty kh«ng t¸ch riªng chi phÝ nhiªn liÖu vµ chi phÝ nh©n c«ng phôc vô m¸y thi c«ng mµ tÝnh gép vµo kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng mµ ch­a cã sù h¹ch to¸n chi tiÕt c¸c kho¶n môc nµy trªn tµi kho¶n 623. ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng nh­ vËy ch­a ph¶n ¸nh chÝnh x¸c toµn bé chi phÝ ph¸t sinh cña phÇn m¸y thi c«ng. §Ó tËp hîp chi phÝ m¸y thi c«ng, kÕ to¸n cÇn sö dông TK 623. Khi h¹ch to¸n chi tiÕt c¸c kho¶n chi phÝ trong chi phÝ m¸y thi c«ng cã thÓ dïng c¸c tµi kho¶n bËc II ®Ó ph©n biÖt víi chi phÝ kh¸c: TK 6231- Chi phÝ nh©n c«ng sö dông m¸y thi c«ng TK 6232- Chi phÝ vËt liÖu TK 6233- Chi phÝ c«ng cô, dông cô TK 6234- Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng TK 6237- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi TK 6238- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c + Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng nh­ sau: Chi phÝ vËt liÖu phôc vô m¸y thi c«ng. Nî TK 6232 Cã TK 152: Chi tiÕt nhiªn liÖu phô tïng. Chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. Nî TK 6231 Cã TK 334,338 Chi phÝ chung cña ®éi thi c«ng c¬ giíi. Nî TK 6237 Cã TK 152, 153, 214, 334, 338... Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng Nî TK 6234 Cã TK 214 * Thø ba: H¹ch to¸n chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: C«ng ty sö dông TK 6274 ®Ó trÝch khÊu hao cho tÊt c¶ tµi s¶n cè ®Þnh dïng trong s¶n xuÊt vµ trong qu¶n lý doanh nghiÖp. ViÖc h¹ch to¸n nh­ vËy kh«ng ®¶m b¶o tÝnh trung thùc, hîp lý cña th«ng tin kÕ to¸n cung cÊp, kh«ng ph©n biÖt râ rµng ®­îc ®©u lµ chi phÝ trùc tiÕp vµ ®©u lµ chi phÝ gi¸n tiÕp, lµm t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt chung lªn ®¸ng kÓ. §Ó kh¾c phôc nh­îc ®iÓm nµy, C«ng ty cÇn thùc hiÖn tÝnh to¸n, bãc t¸ch sè khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cho c¸c ho¹t ®«ng kh¸c nhau, ®Æc biÖt kh«ng tÝnh khÊu hao m¸y thi c«ng vµo chung tµi kho¶n nµy. C«ng ty nªn sö dông “ B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh” ®Ó tÝnh to¸n sè khÊu hao cho tõng n¬i sö dông B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh TT ChØ tiªu tû lÖ khÊu hao (%) N¬i sö dông toµn DN TK 6274 CPSXC TK 6424 CPQLDN Nguyªn gi¸ KhÊu hao 1 I. Sè khÊu hao ®· trÝch 2 II. Sè khÊu hao t¨ng trong kú 3 ... 4 III. Sè khÊu hao gi¶m th¸ng tr­íc 5 ... 6 IV. Sè khÊu hao ph¶i trÝch trong kú 7 ... Ngµy th¸ng n¨m 2005 LËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng ViÖc lËp vµ sö dông mÉu nµy ph¶i ®­îc quy ®Þnh vµ gi¶i thÝch trong chÕ ®é ghi chÐp ban ®Çu. Thø t­: §èi víi chi phÝ nh©n c«ng C«ng ty trÝch BHXH, BHYT, KPC§ cña nh©n viªn qu¶n lý ®éi ®­a vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµm cho gi¸ thµnh c«ng tr×nh gi¶m ®i, nh­ vËy kh«ng x¸c ®Þnh chÝnh x¸c l·i do tõng c«ng tr×nh mang l¹i mÆc dï l·i cña to¶n C«ng ty lµ kh«ng thay ®æi. Do ®ã C«ng ty cÇn h¹ch to¸n kho¶n nµy vµo TK 627 hoÆc C«ng ty ph©n bæ chi phÝ nµy tõ TK 642 vµo TK 6271 cña tõng c«ng tr×nh. Thø n¨m: §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung: Chi phÝ c«ng cô dông cô: Nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn lµ ®­îc ph©n bæ 1 lÇn vµo chi phÝ SX do cã gi¸ trÞ nhá vµ thêi gian thi c«ng CT th­êng dµi. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ c«ng cô dông cô sö dông cho 1 CT th­êng kh«ng hao hôt nhiÒu, vÉn cã thÓ sö dông nhiÒu lÇn. V× vËy C«ng ty nªn më sæ theo dâi t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån c«ng cô, dông cô chi tiÕt h¬n ®Ó tr¸nh l·ng phÝ. - §èi víi tiÒn l­¬ng bé phËn qu¶n lý ®éi, trong tr­êng hîp ph¶i ph©n bæ, C«ng ty ®· lùa chon tiªu thøc ph©n bæ lµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp nh­ng theo t«i nh­ vËy lµ kh«ng nªn v×: Thø nhÊt, muèn ph©n bæ th× ph¶i cã chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp tøc lµ viÖc h¹ch to¸n chi phÝ SX chung ph¶i phô thuéc vµo viÖc h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, nh­ vËy sÏ g©y chËm trÔ cho c«ng viÖc h¹ch to¸n. Thø hai, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cßn phô thuéc vµo thêi kú thi c«ng CT (CT míi khëi c«ng, CT ®ang hoµn thiÖn th× chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kh«ng t­¬ng øng víi khèi l­îng hoµn thµnh trong kú) nªn dïng tiªu thøc nµy ch­a h¼n ®· chÝnh x¸c. Theo t«i C«ng ty nªn lùa chän tiªu thøc ®¸nh gi¸ lµ gi¸ thµnh dù to¸n cña tõng giai ®o¹n t­¬ng øng, nã sÏ kh¾c phôc ®­îc c¶ 2 nh­îc ®iÓm cña tiªu thøc cò. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn nªn lËp thµnh 2 b¶ng: B¶ng tæng hîp chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ b¶ng chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c ®Ó tiÖn cho viÖc theo dâi vµ qu¶n lý. *qu¶n lý chi phÝ vËt t­. S¶n phÈm x©y l¾p cña c«ng ty còng gièng nh­ s¶n phÈm cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh x©y l¾p kh¸c lµ chi phÝ vËt t­ chiÕm tû träng lín, v× vËy tiÕt kiÖm vËt t­ lµ rÊt cÇn thiÕt. TiÕt kiÖm kh«ng cã nghÜa lµ bít xÐn... mµ thùc chÊt lµ ph¶i gi¶m hao hôt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. TiÕt kiÖm vËt t­ trong phôc håi chi tiÕt, sö dông l¹i vËt t­ cßn ®¶m b¶o chÊt l­îng, tiÕt kiÖm c«ng cô dông cô s¶n xuÊt. Thùc chÊt ë c«ng ty cã nh÷ng phô tïng cò nh­ng chØ cÇn qua phôc håi nhá vÉn cã thÓ sö dông ®­îc, vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm. Nh­ng do kho¸n s¶n phÈm nªn khi nhËn c«ng tr×nh míi c¸c ®éi ®Òu ®Ò nghÞ thay míi toµn bé c¸c ph­¬ng tiÖn, thiÕt bÞ phôc vô qu¶n lý, gi¸ trÞ míi cña thiÕt bÞ phô tïng nµy lín h¬n rÊt nhiÒu. HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông kÕ to¸n b»ng m¸y vi tÝnh. §Ó thùc hiÖn viÖc h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu, gi¶m hao hôt nguyªn vËt liÖu th× c«ng ty nªn x©y dùng hÖ thèng danh ®iÓm vËt t­: (VÝ dô: 152.02.01 ThÐp Liªn X« F6). ViÖc x©y dùng hÖ thèng danh ®iÓm vËt t­ sÏ lµm cho viÖc h¹ch to¸n chi phÝ vËt liÖu ®¬n gi¶n h¬n nhiÒu, gi¶m tèi thiÓu thÊt tho¸t, gi¶m gi¸ thµnh cña s¶n phÈm x©y l¾p. * X¸c ®Þnh chi phÝ s¶n phÈm dë dang. PhÇn c«ng viÖc ®· hoµn thµnh cña hîp ®ång x©y dùng lµm c¬ së h¹ch to¸n doanh thu cã thÓ x¸c ®Þnh b»ng nhiÒu c¸ch kh¸c nhau. Tïy vµo b¶n chÊt cña hîp ®ång, c¸c ph­¬ng ph¸p ®ã cã thÓ lµ: §¸nh gi¸ phÇn c«ng viÖc ®· hoµn thµnh so víi tæng khèi l­îng x©y l¾p ph¶i hoµn thµnh cña hîp ®ång, Tû lÖ phÇn tr¨m gi÷a khèi l­îng x©y l¾p ®· hoµn thµnh so víi tæng khèi l­îng x©y l¾p ph¶i hoµn thµnh cña hîp ®ång. - Tû lÖ phÇn tr¨m gi÷a chi phÝ ph¸t sinh cña phÇn c«ng viÖc hoµn thµnh t¹i mét thêi ®iÓm so víi tæng chi phÝ dù to¸n cña hîp ®ång. C«ng ty x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n phÈm dë dang theo hai ph­¬ng ph¸p ®Çu tiªn, ®ßi hái bé phËn kü thuËt thi c«ng ph¶i phèi hîp víi c¸c bé phËn kh¸c thùc hiÖn. Nh­ng viÖc x¸c ®Þnh ®iÓm dõng kü thuËt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm dë dang kh«ng chÝnh x¸c, cã thÓ dÉn ®Õn lµm t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm. NÕu ¸p dông ph­¬ng ph¸p: “Tû lÖ phÇn tr¨m gi÷a chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh cña phÇn c«ng viÖc hoµn thµnh t¹i mét thêi ®iÓm so víi tæng chi phÝ dù to¸n cña hîp ®ång” th× giao cho bé phËn kÕ to¸n phèi hîp víi c¸c bé phËn kh¸c thùc hiÖn sÏ chÝnh x¸c h¬n. Tuy nhiªn, dï ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµo th× sù kÕt hîp gi÷a bé phËn kÕ to¸n, bé phËn kü thuËt thi c«ng vµ c¸c bé phËn qu¶n lý kh¸c trong doanh nghiÖp lµ rÊt quan träng. Nã gióp cho c«ng t¸c kÕ to¸n cã th«ng tin vµ sè liÖu chÝnh x¸c, ®¶m b¶o thùc chÊt gi¸ thµnh s¶n phÈm theo qui ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. * HiÖu qu¶ cao trong c«ng t¸c kÕ to¸n . Mét trong nh÷ng môc tiªu cña c¶i c¸ch hÖ thèng kÕ to¸n cña n­íc ta lµ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc øng dông tin häc vµo h¹ch to¸n kÕ to¸n. Bëi v× tin häc ®· vµ ®ang trë thµnh mét c«ng cô qu¶n lý hµng ®Çu trong lÜnh vùc qu¶n lý kinh tÕ, th«ng tin liªn l¹c... Tuy nhiªn trong c«ng ty vÉn tiÕn hµnh h×nh thøc thñ c«ng lµ chñ yÕu. V× vËy trªn c¬ së m¸y tÝnh ®· cã, c«ng ty cµi ®Æt thªm phÇn mÒm vµo h¹ch to¸n sÏ lµm gi¶m bít khã kh¨n cho nh©n viªn phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n, nh­ phÇn mÒm: Fast acounting, Accnet Enterprise, Effect...hoÆc c«ng ty cã thÓ thuª c¸c c«ng ty phÇn mÒm kÕ to¸n chuyªn dông x©y dùng nªn cho m×nh mét phÇn mÒm kÕ to¸n tiÖn Ých h¬n phï hîp víi thùc tÕ s¶n xuÊt cña c«ng ty. *VÒ sæ s¸ch kÕ to¸n: Trong hÖ thèng sæ s¸ch cña c«ng ty, ngoµi viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng cña h¹ch to¸n kÕ to¸n cßn cÇn ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu cña kÕ to¸n qu¶n trÞ, cung cÊp sè liÖu cho ban gi¸m ®èc kÞp thêi. Sæ chi tiÕt gi¸ thµnh cña c«ng ty míi chØ ®¶m b¶o ®­îc mét chøc n¨ng h¹ch to¸n kÕ to¸n. V× vËy kÕ to¸n chi phÝ gi¸ thµnh nªn lËp mét sæ theo dâi riªng theo kho¶n môc, gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang, gi¸ thµnh thùc tÕ, gi¸ thµnh dù to¸n tõng c«ng tr×nh ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc cung cÊp sè liÖu néi bé cho ban gi¸m ®èc c«ng ty. * ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n míi HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n theo Q§1141 TC/Q§/G§KT ngµy 1/11/1995. ChÕ ®é kÕ to¸n nµy chØ phï hîp xíi c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p khi ch­a cã quyÕt ®Þnh 1864/Q§/BXD cña Bé x©y dùng, vÒ viÖc ban hµnh chÕ ®é kÕ to¸n míi ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p. Bëi vËy c«ng ty nªn ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n theo Q§1864 ®Ó phï hîp víi ®Æc ®iÓm lÜnh vùc ho¹t ®éng x©y l¾p. * ®Èy m¹nh c«ng t¸c båi d­ìng vµ t¹o ®éng c¬ lµm viÖc cho c¸n bé,c«ng nh©n viªn BiÖn ph¸p qu¶n lý nh©n sù tèt nhÊt ph¶i lµ biÖn ph¸p kÕt hîp ®­îc lîi Ých chung vµ lîi Ých riªng, khuyÕn khÝch ®­îc lîi Ých c¶ vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ng­êi lao ®éng. Do ®ã ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao h¬n n÷a trong c«ng viÖc, C«ng ty cÇn cã chÝnh s¸ch th­ëng ph¹t râ rµng, cã chÕ ®é khen th­ëng kÞp thêi nh»m ®éng viªn tinh thÇn lao ®éng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. nÕu c¸n bé thùc hiÖn ®­îc hîp ®ång lín cã hiÖu qu¶ th× nªn trÝch mét phÇn lîi nhuËn ®Ó th­ëng. Th­êng xuyªn t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn häc c¸c líp n©ng cao nghiÖp vô chuyªn m«n. chó ý n©ng cao nghiÖp vô kÕ to¸n cña c¸n bé phßng Tµi chÝnh, t¹o ®iÒu kiÖn cho hä n¾m v÷ng vµ nhanh chãng ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n míi theo ®óng quy chÕ hiÖn hµnh. Bªn c¹nh ®ã ®µo t¹o båi d­ìng, n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ cho c«ng nh©n bËc cao trong lÜnh vùc x©y l¾p lµ rÊt cÇn thiÕt, v× hä lµ nh÷ng ng­êi trùc tiÕp thi c«ng t¹o ra s¶n phÈm, h¬n n÷a nhu cÇu thÞ tr­êng ®ßi hái vÒ chÊt l­îng còng nh­ mü thuËt cña s¶n phÈm x©y l¾p ngµy cµng cao vµ ®a d¹ng. * VÒ c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý: Trong bÊt cø Doanh nghiÖp c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý lµ hÕt søc quan träng. ViÖc tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cã tèt, tæ chøc bé m¸y s¶n xuÊt hîp lý th× míi ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®­îc. C«ng ty nªn cã tæ chøc kiÓm to¸n néi bé ®Ó th­êng xuyªn kiÓm tra c«ng t¸c kÕ to¸n c¶ ë ®éi s¶n xuÊt vµ ë phßng kÕ to¸n cña c«ng ty nh»m h¹n chÕ tiªu cùc, sai sãt. §ång thêi t­ vÊn cho gi¸m s¸t nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. KÕt luËn Qua thêi gian thùc tËp thùc tÕ t¹i C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 7, ®­îc sù gióp ®ì, h­íng dÉn nhiÖt t×nh cña Ban l·nh ®¹o C«ng ty, Phßng tµi chÝnh - kÕ to¸n C«ng ty, cïng víi sù cè g¾ng cña b¶n th©n em ®· t×m hiÓu vÒ t×nh h×nh kÕ to¸n cña C«ng ty, hiÓu ®­îc vai trß cña c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· gãp phÇn gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, tõ ®ã gãp phÇn t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm , t¨ng lîi nhuËn. Qua qu¸ tr×nh t×m hiÓu em ®· hoµn thµnh bµi luËn v¨n tèt nghiÖp víi ®Ò tµi “ Hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xu©t vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi viÖc t¨ng c­êng qu¶n lý doanh nghiÖp t¹i C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 7” Do tr×nh ®é cßn cã h¹n, kinh nghiÖm thøc tÕ cßn Ýt ái, thêi gian thùc tËp ng¾n nªn trong luËn v¨n cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× thÕ em rÊt mong nhËn ®­îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c c¸n bé kÕ to¸n trong phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n C«ng ty ®Ó bæ sung cho kiÕn thøc cña m×nh gióp em hoµn thµnh tèt chuyªn ®Ò cña m×nh Cuèi cïng em xin c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c anh chÞ c«ng t¸c t¹i Phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n C«ng ty cæ phÇn x©y dùng sè 7 ®· t¹o ®iÒu kiÖn, tËn t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc tËp nµy. Tài liệu tham khảo 1. Giáo trình kế toán tài chính- chủ biên: GS. TS. Đặng Thị Đông- NXB. Thống kê 2004. 2. Giáo trình kế toán quản trị-PGS.TS. Nguyễn Minh Phương- NXB Thống kê 2004 3. Giáo trình phân tích hoạt động kinh doanh- PGS. TS. Phạm Thị Gái NXB. Thống kê 2004 NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG ._.