Hoàn thiện công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư vào lĩnh vực thuỷ điện tại Sở Giao dịch I - Ngân hàng Phát triển Việt Nam

năm 2000 tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt bình quân mỗi năm từ 7,5%-8,0%; tăng trưởng xuất khẩu từ 14%-16% và cơ bản trở thành nước công nghiệp vào năm 2020 Để đạt dược mục tiêu đó, tổng đầu tư toàn xã hội đạt khoảng 1.850-1.960 nghìn tỷ đồng, chiếm 37%-38% GDP; trong đó, dự kiến kế hoạch nguồn vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước đạt 160-170 nghìn tỷ đồng, tăng khoảng 50% so với giai đoạn 2001-2005. Đây là một kênh tín dụng rất quan trọng để Nhà nước tập trung hỗ trợ vào các chương trình, dự án, sản phẩm trọng điểm nhằm chuyển đổi mạnh cơ cấu kinh tế theo hướng phát huy được lợi thế từng ngành, từng vùng, từng sản phẩm; tăng cường trang thiết bị có công nghệ tiên tiến, hiện đại hóa các ngành sản xuất công nghiệp,trước hết tập trung vào các ngành và sản phẩm công nghiệp có lợi thế cạnh tranh, cơ sở hạ tầng của một số ngành kinh tế-xã hội, các vùng miền khó khăn mà ngân sách Nhà nước không có nguồn để hỗ trợ; các tổ chức tín dụng không muốn cho vay và các nhà đầu tư ngần ngại vì vốn đầu tư lớn, thời gian hoàn vốn dài, độ rủi ro cao… Cùng với việc huy động tối đa các nguồn lực trong và ngoài nứớc cho đầu tư phát triển, một trong các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực, chống thất thoát lãng phí vốn của Nhà nứớc là đổi mới tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước ( bao gồm cả cơ chế chính sách và tổ chức thực hiện), góp phần nâng cao trách nhiệm của các chủ thể tham gia hoạt động tín dịng đầu tư phát triển của Nhà nước, nhằm sử dụng các nguồn vốn đầu tư tập trung, đúng quy hoạch, kế hoạch có hiệu quả, tránh đầu tư dàn trải -Việc hoàn thiện chính sách tài chính, trong đó có chính sách hỗ trợ đầu tư và xuất khẩu, chích sách chi ngân sách Nhà nước phải đảm bảo tính minh bạch, cải cách hệ thống ngân hàng phải tách bạch rõ hoạt động cho vay theo chính sách và cho vay thương mại, đảm bảo môi trường pháp lý bình đẳng và một hệ thống chính sách ổn định, công khai, rõ ràng phù hợp với thông lệ quốc tế từ khâu hoạch định, tổ chức bộ máy và triển khai thực hiện. Từ đó đăt ra yêu cầu cần đổi mới chính sách và mô hình tổ chức thực hiện tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước theo hướng tiếp cận với thị trường, minh bạch về tài chính, chủ động, độc lập và tự chịu trách nhiệm trong hoạt động nghiệp vụ; đảm bảo nguồn vốn tín dụng đầu tư Nhà nước ngày càng ổn định và phát triển bền vững, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, hạn chế rủi ro, đảm bảo an toàn nguồn vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước. Dự kiến nguồn vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước giai đoạn 2006-2010 là 160-170 nghìn tỷ đồng,tăng khoảng 50% so với giai đoạn 2001-2005.Như vậy, kênh tín dụng này chiếm một vị trí quan trọng góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và thực hiên thắng lợi mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2006-2010, tạo đà đưa đất nước cơ bản trở thành nước công nghiệp vào năm 2020 Xuất phát từ đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, dự kiến nhiệm vụ kế hoạch 2006-2010, những yêu cầu thách thức của quá trình hội nhập và tăng trưởng kinh tế nói chung và lĩnh vực đầu tư phát triển, lĩnh vực xuất khẩu nói riêng, Quỹ hỗ trợ phát triển đã báo cáo chính phủ phương hướng đổi mới tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước như sau: Tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước được hoạch định theo lộ trình hội nhập, định hướng thị trường đảm bảo bình đẳng giữa các thành phần kinh tế; chú trọng các doanh nghiệp ngoài quốc doanh, doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đồng thời cần bổ sung các quy định để các dự án được hỗ trợ đều phải được kiểm soát chặt chẽ toàn bộ quá trình đầu tư từ chủ trương, ý đồ đầu tư đến khâu chuẩn bị dự án, và quá trình khai thác sủ dụng công trình hoàn thành cho đến khi hoàn trả hết vốn và lãi cho Nhà nước Từng bước điều chỉnh phạm vi, đối tượng được hưởng tín dụng ưu đãi, hình thức và thời hạn hỗ trợ theo lộ trình hội nhập đảm bảo hỗ trợ có hiệu quả phục vụ mục tiêu tăng trưởng, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; đa dạng hóa các hình thức hỗ trợ để hỗ trợ được nhiều hơn, đáp ứng nhu cầu đa dạng hóa của các nhà đầu tư, chuyển dàn tư ưư đãi về lãi suất sang ưu đãi về điều kiện được hỗ trợ, mức hỗ trợ, thời hạn hỗ trợ… Tổ chức lại Quỹ hỗ trợ phát triển theo hướng nâng cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm và đa dạng hóa các hoạt động nghiệp vụ theo mô hình Ngân hàng chính sách, là công cụ của Chính phủ để hỗ trợ đầu tư và xuất khẩu theo chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của đất nước trong từng thời kỳ Với phương hướng đổi mới tín dụng đầu tư của Nhà nước được đề xuất nêu trên, VDB đã được thành lập theo Quyết định số 108/2006/QĐ-TTg ngày 19/5/2006 của Chính phủ trên cơ sở tổ chức lại Quỹ hỗ trợ phát triển ( được thành lập theo Nghị định số 50/1999/NĐ-CP ngày 8/7/1999 của Chính phủ ) để thực hiện chính sách tín dụng đầu tư phát triển và tín dụng xuất khẩu của Nhà nước Ngân hàng phát triển có tư cách pháp nhân , có vốn điều lệ, có con dấu, được mở tài khoản tại Ngân hàng Nhà nước, Kho bạc Nhà nước, các ngân hàng thương mại trong nước và nước ngoài, được tham gia hệ thống thanh toán với các ngân hàng và cung cấp dịch vụ thanh toán theo quy định của pháp luật. Ngân hàng phát triển kế thừa mọi quyền lợi, trách nhiệm từ Quỹ Hỗ trợ phát triển Vốn điều lệ của VDB là 5000 tỷ đồng từ nguồn vốn điều lệ của Quỹ Hỗ trợ phát triển Theo Quyết định số 04/QĐ-NHPT ngày 01/7/2006 của Tổng giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam, Sở giao dịch I được thành lập trên cơ sở tổ chức lại chi nhánh Quỹ HTPT Hà Nội và Sở Giao dịch Quỹ HTPT để thực hiện các nhiệm vụ: huy động, tiếp nhận các nguồn vốn của các tổ chức trong và ngoài nước để thực hiện chính sách tín dụng ĐTPT, tín dụng ngắn hạn hỗ trợ xuất khẩu của Nhà nước và các nhiệm vụ khác do Tổng Giám đốc giao. Kể từ ngày chính thức đi vào hoạt động 01/7/2006, Sở giao dịch I quyết tâm thực hiện chỉ đạo của Tổng Giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam, đã nhanh chóng ổn định tổ chức, triển khai ngay các công việc kế thừa và nhận bàn giao từ Chi nhánh Quỹ HTPT Hà Nội và Sở Giao dịch Quỹ hỗ trợ phát triển đồng thời nâng cao chất lượng và hiệu quả công việc của hai đơn vị được kế thừa. Tập thể cán bộ viên chức của Sở Giao dịch I gồm 107 người, đã nỗ lực cố gắng, thực hiện nhiệm vụ được giao. Chức năng, nhiệm vụ của Sở giao dịch I Nhiệm vụ của Sở Giao dịch I Sở giao dịch I có nhiệm vụ triển khai các nghiệp vụ theo phân cấp của Tổng Giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam Huy động, tiếp nhận và quản lý các nguồn vốn; Cho vay đầu tư phát triển và cho vay các dự án đầu tư ra nước ngoai theo quyết định của thủ tướng chính phủ; Hỗ trợ sau đầu tư Bão lãnh tín dụng đầu tư; Cho vay xuất khẩu; Bảo lãnh tín dụng xuất khẩu Bảo lãnh dự thầu và bảo lãnh thực hiện hợp đồng xuất khẩu; Thực hiện nghiệm vụ nhận ủy thác cấp phát, ủy thác và nhận ủy thác cho vay từ các nguồn của các đơn vị kinh tế, các tổ chức trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật; Quản lý và sử dụng vốn ODA, vốn viện trợ, vay nợ nứơc ngoài của Chính phủ dùng để cho vay lại các dự án đầu tư trên địa bàn Hà Nội, một số dự án liên tỉnh mà chủ đầu tư có trụ sở chính đặt tại Hà Nội; Tổ chức thực hiện nhiệm vụ thanh toán liên ngân hàng, thanh toán với khách hàng, thanh toán nội bộ trong toàn hệ thống Ngân hàng Phát triển Việt Nam theo quy định của Tổng Giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam; Tổ chức công tác thẩm định, phòng ngừa rủi ro, quản lý và ứng dụng công nghệ thông tin ( thu thập, xử lý, lưu trữ, phân tích, báo cáo, bảo mật ), tổ chức bộ máy kế toán và thực hiện chế độ kế toán tài chính, chế độ báo cáo thống kê, kế toán định kỳ và báo cáo đột xuất theo quy định của Ngân hàng Phát triển Việt Nam. Tổ chức thực hiện công tác pháp chế, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tín dụng ĐTPT và tín dụng xuất khẩu của Nhà nước tại đơn vị, thực hiện công tác tiếp công dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo theo quy định. Quản lý tổ chức bộ máy, biên chế, cán bộ, viên chức, lao động hợp đồng và công tác đào tạo, bồi dưỡng và thực hiện các chính sách đối với đội ngũ cán bộ, viên chức theo quy định của Nhà nước và phân cấp của Tổng Giám đốc. Tổ chức công tác thi đua, khen thưởng, công tác hành chính, quản trị, tài vụ, xây dựng cơ bản nội bộ tại đơn vị theo quy định. Chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật của Nhà nước, các quy định khác có liên quan đến hoạt động của Sở Giao dịch I; thực hiện nhiệm vụ cải cách hành chính theo mục tiêu nâng cao chất lượng hoạt động, công khai thủ tục, cải tiến quy trình nghiệp vụ và cung cấp thông tin để tạo thuận lợi phục vụ khách hàng. Thực hiện các nhiệm vụ khác do Tổng Giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam giao Trách nhiệm và quyền hạn của Sở Giao dịch I Quản lý và sử dụng vốn, tài sản, đất đai, các nguồn lực khác đượ Tổng Giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam giao cho Sở Giao dịch I để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ được giao; Huy động vốn, thực hiện nhiệm vụ tín dụng đầu tư phát triển và tín dụng xuất khẩu được Tổng Giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam; Bảo toàn vốn và được áp dụng các biện pháp bảo toàn vốn; chịu trách nhiệm trước Tổng Giám đốc về thất thoát vốn đã được giao theo quy định của Pháp luật. Chủ động phối hợp với các cơ quan Nhà nước, các tổ chức, cá nhân có liên quan để thực hiện nhiệm vụ của Sở Giao dịch I; Đại diện theo ủy quyền của Tổng Giám đốc khởi kiện, khiếu nại đến cơ quan có thẩm quyền để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Sở Giao dịch I Tổ chức triển khai hoạt động bộ máy các phòng trực thuộc để quản lý điều hành công việc phù hợp với nhiệm vụ của Sở Giao dich I theo quy định của Tổng Giám đốc. Yêu cầu khách hàng cung cấp tài liệu chứng minh dự án đầu tư, phương án kinh doanh khả thi, khả năng tài chính của khách hàng trước khi quyết định cho vay, bảo lãnh theo phân cấp; Thẩm định và chịu trách nhiệm về việc thẩm định phương án tài chính, phương án kinh doanh, phương án trả nợ của khách hàng; Yêu cầu các chủ đầu tư sử dụng vốn tín dụng đầu tư phát triển, tín dụng xuất khẩu của Nhà nước tại Sở Giao dịch I cung cấp đầy đủ, chính xác các thông tin về tình hình sản xuất kinh doanh, tình hình tài chính, tín dụng của doanh nghiệp; Từ chối việc cho vay, hỗ trợ sau đầu tư, bão lãnh tín dụng đầu tư và tín dụng xuất khẩu các dự án, các khoản vay không đảm bảo các điều kiện theo quy định; Kiểm tra việc sử dụng vốn vay và trả nợ của khách hàng. Chấm dứt việc cho vay, thu hồi nợ trước thời hạn khi phát hiện khách hàng cung cấp thông tin sai sự thật, vi phạm hợp đồng, vi phạm pháp luật. Khởi kiện khách hàng hoặc người bảo lãnh vi phạm hợp đồng theo quy định của pháp luật và của Tổng Giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam; Khi đến hạn trả nợ, nếu khách hàng không trả được nợ và không có thỏa thuận khác, Sở Giao dịch I được quyền báo cáo với các cấp có thẩm quyền để phát mại tài sản bảo đảm tiền vay để thu hồi nợ theo quy định của Pháp luật và quy định của Tổng Giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam; Chủ động trong xử lý rủi ro theo quy định của Pháp luật và quy định của Tổng Giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam; Tổ chức thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính hàng năm theo hướng dẫn và quy định của Tổng Giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam đảm bảo công khai, minh bạch về hoạt động và tài chính của Sở Giao dịch I và chấp hành chế độ báo cáo thống kê với cơ quan có thẩm quyền theo quy định Báo cáo Tổng Giám đốc trong việc ủy thác, nhận ủy thác trong hoạt động nghiệp vụ, cung ứng các dịch vụ tài chính, ngân hàng cho khách hàng theo quy định của Pháp luật và quy định của Tổng Giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam; Tổ chức bộ máy và điều hành Tình hình hoạt động kinh doanh của Sở giao dịch I Những hoạt động chủ yếu 1- Huy động vốn Đến hết 31/12/2006, vốn huy động bình quân năm 2006 của Sở Gaio dịch I đạt 2.801.087 triệu đồng bằng 137% kế hoạch được Hội sở chính giao ( nếu tính cả bán trái phiếu Chính phủ của Ngân hàng Phát triển Việt Nam phát hành do Sở Giao dịch I khai thác được thì dư nợ đạt 3.126.187 tỷ đồng ). Doanh số huy động trong năm 2006 đạt trên 7.000 tỷ đồng. Vốn huy động đã có sự tăng trưởng đều đặn qua hằng năm. Số dư vốn huy động tại thời điểm 31/12/2006 đạt 2.916,106 tỷ đồng, trong đó: + Kỳ hạn từ 1 năm trở lên: 1.370,343 tỷ đồng. + Kỳ hạn dưới 1 năm: 1.460,994 tỷ đồng. + Không kỳ hạn: 84,769 tỷ đồng Số vốn huy động được taị Sở Giao dịch I đã đáp ứng nhu cầu giải ngân vốn tín dụng ngắn hạn HTXK ( doanh số cho vay ngắn hạn HTXK 709,487 tỷ đồng; dư nợ 461,476 tỷ đồng ). Trong thời gian chưa sử dụng vốn, Sở Giao dịch I thực hiện nghiêm túc quy định điều chuyển vốn huy động về Hội Sở chính đến 31/12/2006 là 1.659,526 tỷ đồng. Vốn huy động đến hạn được thanh toán đầy đủ, kịp thời. Xác định công tác huy động vốn luôn là một nhiệm vụ trọng tâm.Năm 2007, Sở Giao dịch I đã chủ động triển khai công tác huy động vốn, cùng với việc tích cực tìm kiếm các nguồn vốn phù hợp với đặc điểm huy động vốn của NHPT, Sở Giao dịch I luôn bám sát và phân tích thị trường, khai thác các khách hàng mới đẩy mạnh công tác huy động vốn trong khi lãi suất quy định của HSC thấp hơn rất nhiều so với lãi suất trên thị trường liên Ngân hàng và thường xuyên biến động theo xu hướng giảm từ 2- 3%/năm so với lãi suất trên thị trường, đề xuất nhiều các giải pháp báo cáo Ngân hàng Phát triển để đa dạng hoá các hình thức huy động và khai thác được các nguồn vốn trên địa bàn. Tính đến 31/12/2007, kết quả huy động vốn bình quân năm 2007 của Sở Giao dịch 1 đạt 2.215.909 triệu đồng, số vốn huy động có kỳ hạn trên 1 năm chiếm 60,60%/ tổng dư có vốn huy động. Tăng trưởng huy động vốn qua từng quý trong năm cụ thể như sau: Quý 1: đạt số dư bình quân 2.469.378 triệu đồng. Quý 2: đạt số dư bình quân 2.698.047 triệu đồng. Quý 3: đạt số dư bình quân 2.787.304 triệu đồng. Quý 4: đạt số dư bình quân 908.905 triệu đồng. Số dư vốn huy động tại thời điểm 31/12/2007 đạt 810.501 triệu đồng, trong đó: + Kỳ hạn từ 1 năm trở lên: 491.197 triệu đồng. + Kỳ hạn dưới 1 năm: 220.000 triệu đồng. + Không kỳ hạn: 99.305 triệu đồng. Trong thời gian chưa sử dụng vốn, Sở Giao dịch 1 thực hiện nghiêm túc quy định điều chuyển vốn huy động về Hội sở chính. Vốn huy động đến hạn được thanh toán đầy đủ, kịp thời. 2- Tín dụng ĐTPT của Nhà nước 2.1- Công tác giải ngân Trong năm 2006, Sở Giao dịch I thực hiện giải ngân 446,293 tỷ đồng cho 37 dự án đạt 81,12% kế hoạch giải ngân được TW giao ( đã trừ số vốn không có nhu cầu sử dụng của 03 dự án phải trả lại kế hoạch). Công tác giải ngân vốn tín dụng ĐTPT tại Sở Giao dịch I được thực hiện chặt chẽ, đúng quy định và có sự phối hợp thường xuyên của các phòng ban có liên quan. Năm 2007, Sở Giao dịch I thực hiện giải ngân 622.460 triệu đồng đạt 79,85% KH năm (Theo KHGN giao đầu năm đạt 98,14%). Công tác giải ngân vốn tín dụng ĐTPT tại Sở Giao dịch I được thực hiện chặt chẽ, đúng quy định và có sự phối hợp thường xuyên với các Chủ đầu tư. Tuy nhiên dù đã tích cực trong việc theo dõi, đôn đốc các chủ dự án thực hiện giải ngân vốn tín dụng ĐTPT theo kế hoạch, nhưng một số dự án do các nguyên nhân khác nhau vẫn không thực hiện giải ngân đúng tiến độ và kế hoạch đề ra tập trung vào 21 dự án của ngành điện (chỉ đạt 7,56 % KH năm) nguyên nhân do chưa chủ động khi rà soát lập kế hoạch, đăng ký theo số của Chủ đầu tư đề nghị trong khi giá trị khối lượng đã được thực hiện và giải ngân bằng nguồn vốn khác, một số dự án cấp nước và một vài dự án khác không đánh giá hết được khả năng thực hiện thực tế nên không có khối lượng hoàn thành nghiệm thu để thanh toán. 2.2- Công tác thu hồi nợ vay Đến hết 31/12/2006, thu nợ gốc vốn tín dụng ĐTPT của Nhà nước được 508.029 triệu đồng đạt 107,75% kế hoạch năm 2006; thu nợ lãi được 170.750 triệu đồng đạt 110,71% kế hoạch năm. Dư nợ vốn trong nước đến hết 31/12/2006: 3.779.161 triệu đồng, trong đó nợ quá hạn; 269.489 triệu đồng, chiếm tỷ lệ 7,13% tổng dư nợ. Nợ gốc quá hạn và lãi phải thu nhưng chưa thu được chủ yếu tập trung vào các dự án quốc lộ có nguồn trả nợ từ Ngân sách Nhà nước, từ nguồn thu phí, một số dự án đang xử lý nợ như: dự án Trung tâm Hội chợ triển lãm thương mại; dự án văn phòng đại diện giao dịch Ngay từ những tháng đầu năm 2007 Sở Giao dịch 1 đã tập trung triển khai quyết liệt và tìm nhiều giải pháp để đẩy mạnh công tác thu hồi nợ, nhất là các dự án có nợ quá hạn, lãi treo, các dự án khó khăn trong việc trả nợ vay, kết quả thực hiện: Thu nợ gốc: 573.709 trđ đạt 73,26% KH năm; Thu nợ lãi: 174.769 trđ đạt 81,80% KH năm; Dư nợ vốn trong nước đến hết 31/12/2007: 3.822.063 triệu đồng, trong đó nợ quá hạn 217.315 triệu đồng, chiếm tỷ lệ 5,69 %/ tổng dư nợ; lãi phải thu nhưng chưa thu được 85.339 triệu đồng. Nợ gốc quá hạn và lãi phải thu nhưng chưa thu được chủ yếu tập trung vào các dự án quốc lộ có nguồn trả nợ từ thu phí, một số dự án đang xử lý nợ như: dự án Trung tâm Hội chợ triển lãm thương mại; NM chế biến thức ăn chăn nuôi Ngọc Hồi; ĐTXD Trường tuổi hoa, Điện tử điện lạnh, Trường Bình Minh, Phương Nam, HTX Đông xuân, Kính mắt Hà Nội.... Sở Giao dịch I tổ chức kiểm tra tại các đơn vị vay vốn, phát hiện kịp thời các trường hợp chủ đầu tư không thực hiện đúng các cam kết trong hợp đồng tín dụng, tổ chức ký hợp đồng bảo đảm tiền vay với các trường hợp đủ thủ tục để hạn chế rủi ro khi có sự cố xảy ra đối với công tác thu nợ. Các trường hợp còn vướng mắcđã tích cực tháo gỡ hoặc báo cáo Hội sở chính để được xử lý kịp thời. 2.3- Phân loại nợ vay, xử lý nợ Tổng dư nợ của 154 dự án vay vốn tín dụng ĐTPT tại Sở Giao dịch I đến hết 31/12/2006 được phân loại như sau: Dư nợ bình thường: 3.052.612 triệu đồng gồm 111 dự án. Dư nợ có khó khăn tạm thời: 562.794 triệu đồng, gồm 28 dự án. Dư nợ khó thu: 156.319 triệu đồng, gồm 12 dự án. Sở Giao dịch 1 đã thực hiện nghiêm túc quy định của Ngân hàng Phát triển Việt Nam về công tác phân loại nợ vay, định kỳ hàng tháng (đối với dư nợ cho vay ngắn hạn HTXK) và hàng quý (đối với dư nợ cho vay tín dụng ĐTPT) lập báo cáo tổng hợp phân loại nợ vay. Tổng dư nợ của 131 dự án vay vốn tín dụng ĐTPT tại Sở Giao dịch 1 đến hết 31/12/2007 được phân loại như sau: - Dư nợ bình thường: 3.218.455 triệu đồng, gồm 97 dự án. - Dư nợ có khó khăn tạm thời: 464.722 triệu đồng, gồm 24 dự án, trong đó do Nhà nước điều chỉnh chính sách 614 triệu đồng, do chuyển đổi sở hữu, xắp xếp lại tổ chức 48.793 triệu đồng, do nguyên nhân khác 226.604 triệu đồng, số dư nợ được khoanh nợ đến 31/12/2007 là: 188.711 triệu đồng. - Dư nợ khó thu: 135.259 triệu đồng, gồm 07 dự án. Không qua công tác phân loại nợ vay, Sở Giao dịch 1 nắm rõ và thường xuyên phân tích, đánh giá thực trạng dư nợ vay, từ đó có biện pháp tăng cường công tác thu nợ hoặc có giải pháp tháo gỡ đối với các dự án gặp khó khăn trong việc trả nợ do nguyên nhân khách quan. 2.4- Tài sản bảo đảm tiền vay Trong năm 2006, Sở Giao dịch I tiếp tục thực hiện rà soát tình hình hợp đồng bảo đảm tiền vay của các dự án nhận bàn giao từ Chi nhánh Quỹ HTPT Hà Nội và Sở Giao dịch Quỹ HTPT, thực hiện phân loại và báo cáo TW các khó khăn, vướng mẳc trong quá trình tổ chức ký hợp đồng bảo đảm tiền vay và đăng ký giao dịch bảo đảm. Đến hết 31/12/2006, trong số các dự án vay vốn tín dụng ĐTPT, Sở Giao dịch I đã thực hiện ký hợp đồng bảo đảm tiền vay 100 dự án Năm 2007, Sở Giao dịch 1 tiếp tục thực hiện rà soát tình hình ký hợp đồng bảo đảm tiền vay của các dự án, thực hiện phân loại và báo cáo HSC các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện ký hợp đồng bảo đảm tiền vay và đăng ký giao dịch bảo đảm. Đến hết 31/12/2007, trong số 154 dự án vay vốn tín dụng ĐTPT, Sở Giao dịch 1 đã thực hiện ký hợp đồng bảo đảm tiền vay 91 dự án (trong đó 52 dự án đã đăng ký giao dịch bảo đảmt); 35 dự án thuộc diện không phải ký hợp đồng bảo đảm tiền vay (21 dự án ngành điện2, 04 dự án nguồn trả nợ từ NSNN, 10 dự án khác); 18 dự án tạm thời chưa đủ điều kiện ký hợp đồng bảo đảm tiền vay và đang triển khai ký hợp đồng bảo đảm tiền vay. 3- Công tác cho vay ngắn hạn hỗ trợ xuất khẩu Trong năm 2006, công tác cho vay ngắn hạn HTXK đạt doanh số cho vay 709.487 triệu đồng, dư nợ đạt 461.476 triệu đồng, dư nợ bình quân năm đạt 304.466 triệu đồng; nợ quá hạn 720 triệu đồng chiếm tỷ lệ 0,16% dư nợ vay. Số vốn cho vay ngắn hạn HTXK tập trung vào các mặt hàng: cà phê (10%), máy tính ( 25% ), gạo (44,5%), hàng dệt kim, chè, bóng đèn tiết kiệm điện... Năm 2007, giải ngân tín dụng XKNH đạt doanh số cho vay 1.708.673 triệu đồng, dư nợ đạt 1.844.580 triệu đồng, dư nợ bình quân năm 717.220 triệu đồng đạt 109,33% KH năm, không có nợ quá hạn và lãi treo. Số vốn cho vay ngắn hạn HTXK tập trung vào các mặt hàng: Gạo (71,33 %/ tổng dư nợ), máy tính XK (22,07%), Bóng đèn (5,43%), cà phê ( 1,09%), hàng thủ công mỹ nghệ. Thị trường xuất khẩu tập trung chủ yếu là Cuba, Mỹ, Châu âu, Thuỵ sỹ. Việc xử lý các khoản nợ quá hạn được thực hiện tích cực, giảm từ 720 triệu đồng đầu năm đến 31/12/2007 không còn nợ quá hạn. Công tác cho vay ngắn hạn HTXK mặc dù đã có rất nhiều cố gắng song việc khai thác thêm các Khách hàng mới còn nhiều hạn chế, cho vay xuất khẩu đang tập trung chủ yếu vào các chương trình theo chỉ định của Chính Phủ (chiếm 93c,40%/ tổng dư nợ). 4- Công tác cho vay lại vốn ODA Trong năm 2006, thực hiện nhiệm vụ được giao, Sở Giao dịch I triển khai việc quản lý vốn giải ngân qua tài khoản đặc biệt gồm các dự án năng lượng nông thôn 2, dự án cấp nước đô thị và dự án cấp nước vệ sinh đồng bằng sông Hồng. Tổng số vốn đã giải ngân cho các dự án từ tài khoản đặc biệt đến 31/12/2006 là: 52.822 triệu đồng. Trong năm 2006 thực hiện quản lý 55 dự án ODA cho vay lại với số dư là 7.782.908 triệu đồng, cùng với việc tự tổ chức tự kiểm tra, khắc phục các tồn tại được phát hiện qua quá trình kiểm tra, Sở Giao dịch I đã thực hiện cho vay lại vốn ODA số tiền 712.248 triệu đồng; thu nợ gốc đạt 421.248 triệu đồng, bằng 102,55% kế hoạch năm; nợ gốc quá hạn 25.594 triệu đồng chiếm tỷ lệ 0,32% tổng dư nợ Thực hiện quản lý 62 chương trình, dự án ODA cho vay lại với số dư tại thời điểm 31/12/2007 là 9.391.071 triệu đồng, Sở Giao dịch 1 đã thực hiện cho vay lại vốn ODA số tiền 1.975.419 triệu đồng; thu nợ gốc 677.610 triệu đồng, đạt 125,93% kế hoạch năm; thu lãi và phí 464.322 triệu đồng, đạt 121,72% kế hoạch năm; nợ gốc quá hạn 49.381 triệu đồng chiếm tỷ lệ 0,53% tổng dư nợ. Thực hiện nhiệm vụ được giao, Sở Giao dịch I triển khai việc quản lý và giải ngân qua tài khoản đặc biệt. Tổng số vốn đã giải ngân cho các dự án từ 03 tài khoản đặc biệt đến 31/12/2007 của 03 dự án Năng lượng nông thôn II, Cấp nước Sông Hồng, Cấp nước đô thị là: 339.127 triệu đồng. Sở Giao dịch I đã phối hợp với Hội Sở chính hướng dẫn Chi nhánh thực hiện kiểm soát chi và giải đáp các vấn đề phát sinh nhằm tháo gỡ và giải quyết những vướng mắc trong quá trình giải ngân và kiểm soát chi qua tài khoản đặc biệt. Việc đôn đốc các Chủ đầu tư nhận nợ đã được triển khai tích cực và có các biện pháp quyết liệt nên đến 31/12/2007 số dư chưa nhận nợ tại Sở Giao dịch I đã giảm nhiều so với số đầu năm (đầu năm 448.170 triệu đồng®, cuối năm 108.034 triệu đồng) giảm 340.136 triệu đồng. 5- Công tác cấp hỗ trợ sau đầu tư Đối với những dự án cần xử lý như: Chủ Thực hiện quản lý 114 dự án hỗ trợ lãi suất sau đầu tư, năm 2007, Sở Giao dịch I đã tiếp tục thực hiện công tác rà soát, kiểm tra hồ sơ đồng thời với việc thực hiện cấp hỗ trợ sau đầu tư cho các dự án theo chỉ tiêu kế hoạch năm 2007. Đến 31/12/2007, tổng số vốn hỗ trợ lãi suất sau đầu tư đã cấp là 42.369 triệu đồng, đạt 94,76% kế hoạch năm 2007. Trước khi cấp HT SĐT Sở Giao dịch đã chủ động kiểm tra tài sản hình thành từ vốn vay, tính toán xác định số cấp đúng các quy định của Nhà nước và NHPT. Sở Giao dịch I đã thực hiện kiểm tra 100% các dự án trước khi cấp. 6- Công tác cấp phát vốn uỷ thác Năm 2006 tổng số vốn hỗ trợ lãi suất sau đầu tư đã cấp trong năm là 48.168 triệu đồng, trong đó số cấp năm 2005 là 19.519 triệu đồng, đạt 89,22%% kế hoạch năm 2006 Trong năm 2007 Sở Giao dịch 1 đang quản lý 91 dự án và đã thực hiện cấp phát vốn uỷ thác đạt doanh số 44.581 triệu đồng, quản lý nguồn vốn cấp phát: 278.250 triệu đồng. Để tăng cường chất lượng công tác quản lý vốn uỷ thác, Sở Giao dịch 1 đã thường xuyên tổ chức kiểm tra các dự án cấp phát vốn uỷ thác. Qua kiểm tra đã kịp thời phát hiện những tồn tại thiếu sót, phối hợp với chủ đầu tư bổ sung. đầu tư không còn tiếp tục cấp uỷ thác tại Sở, số dư nhận bàn giao từ năm 2000 đến nay không phát sinh số cấp phát. Sở Giao dịch I đã chủ động phối hợp với Chủ đầu tư để xử lý kịp thời, năm 2007 đã xử lý tất toán 54 dự án . 7- Công tác thẩm định Trong năm 2006, Sở Giao dịch I đã tổ chức thẩm định phương án tài chính, phương án trả nợ vốn vay của 17 dự án vay vốn tín dụng ĐTPT của Nhà nước báo cáo Trung ương để xem xét, phê duyệt, Công tác thẩm định được thực hiện đúng quy định đảm bảo thời gian và chất lượng thẩm định. Bộ phận Thẩm định và bộ phận Tín dụng luôn có sự phối hợp, đảm bảo thực hiện tốt yêu cầu công việc. Trong năm 2006, bộ phận Thẩm định tại Sở Giao dịch I đã phối hợp kiểm tra, xác định giá trị khối lượng hoàn thành dự án Năng lượng Nông thôn Miền Bắc giai đoạn 1 là 115 gói thầu với giá trị đề nghị kiểm tra: 304,8 tỷ đồng, giá trị khối lượng hoàn thành sau kiểm tra: 302,7 tỷ đồng, giá trị giảm trừ khoảng 2,1 tỷ đồng. Năm 2007, Sở Giao dịch 1 đã tổ chức thẩm định phương án tài chính ( PATC), phương án trả nợ vốn vay (PATNVV) của các dự án vay vốn tín dụng ĐTPT của Nhà nước quyết định cho vay hoặc báo cáo Hội sở chính để xem xét, quyết định với kết quả: - Thẩm định xong và thông báo cho vay 04 dự án mới với số vốn cam kết cho vay 468.335 triệu đồng. - Tái thẩm định xong 02 dự án với số vốn cam kết cho vay 100.000 triệu đồng. - Đã hoàn thiện hồ sơ đang thẩm định 02 dự án. Đang tiếp nhận, hoàn thiện hồ sơ thẩm định 05 dự án. Ngoài việc thẩm định PATC, PATNVV đối với các dự án mới, Sở Giao dịch I đã thẩm tra giá trị khối lượng quyết toán phần xây lắp đối với các dự án tín dụng ĐTPT, tín dụng ODA, cấp phát uỷ thác 155 hồ sơ với giá trị kiểm tra 418.097 triệu đồng, đã kịp thời phát hiện và cắt giảm giá trị khối lượng không đúng theo quy định là 3.867 triệu đồng. Xác định giá trị tài sản bảo đảm tiền vay theo đúng quy định tạo điều kiện đẩy nhanh công tác ký các hợp đồng bảo đảm tiền vay. Chất lượng thẩm định đã được nâng cao hơn năm 2006, song thời gian thẩm định vẫn còn dài, các kênh thông tin cung cấp các dữ liệu phục vụ cho công tác thẩm định còn hạn chế và chưa được cập nhật thường xuyên nên có nhiều ảnh hưởng đến chất lượng của công tác thẩm định . Đối với công tác kiểm tra xác định giá trị khối lượng hoàn thành để đảm bảo công tác giải ngân, thanh toán (đặc biệt đối với khối lượng các dự án năng lượng nông thôn). Thời gian kiểm tra, xác định giá trị khối lượng hoàn thành đã rút ngắn rất nhiều so với năm 2006. 3.2. Đánh giá chung về kêt quả hoạt động kinh doanh của Sở giao dịch I a/ .Những kết quả đạt được Ngay từ khi đầu năm Sở Giao dịch 1 đã triển khai toàn diện các mặt công tác. Những kết quả đạt được trong năm 2007 đã thể hiện sự nỗ lực, cố gắng của tập thể Ban Lãnh đạo và toàn thể cán bộ viên chức, Sở Giao dịch I đánh giá những mặt được trong việc thực hiện nhiệm vụ như sau: 1.1- Công tác ổn định tổ chức, sắp xếp đội ngũ cán bộ từng bước được kiện toàn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được Tổng giám đốc Ngân hàng Phát triển Việt Nam giao. Thực hiện nghiêm túc quy chế làm việc, quy chế dân chủ, đoàn kết nội bộ, thực hiện quản lý theo trách nhiệm của người đứng đầu, phân định rõ trách nhiệm giữa các cấp tạo điều kiện thuận lợi trong xử lý công việc. 1.2- Thực hiện tác nghiệp các nghiệp vụ: Tín dụng ĐTPT, cho vay ngắn hạn HTXK, huy động vốn, cấp hỗ trợ lãi suất sau đầu tư, cho vay lại vốn ODA, cấp phát vốn uỷ thác, theo đúng quy chế, quy trình của Ngân hàng Phát triển Việt Nam. Công tác thu nợ vốn tín dụng đầu tư phát triển, vốn tín dụng xuất khẩu và vốn ODA được đặt lên hàng đầu với nhiều biện pháp và được tập trung thực hiện quyết liệt, với mục tiêu tận thu tối đa các khoản thu cùng với việc từng bước xử lý các khoản nợ tồn đọng nên trong năm 2007 công tác thu nợ đạt kết quả tương đối tốt, nhiều khoản nợ khó thu đã đôn đốc thu được (đã thu 18.140 triệu đồng nợ gốc khó thu ngoài kế hoạch), nợ quá hạn, lãi treo sau khi trừ các dự án có nguồn thu từ NSNN, thu phí đã giảm được đáng kể so với đầu năm. 1.3- Công tác huy động vốn được đẩy mạnh; Tỷ trọng nguồn vốn có kỳ hạn dài tăng, đối tượng khách hàng huy động vốn từng bước được mở rộng; mạnh dạn đề xuất các phương án huy động vốn để từng bước đa dạng hoá phương thức huy động vốn; Công tác lập và xây dựng, điều chỉnh kế hoạch đã được cải tiến và linh hoạt hơn, Công tác cân đối nguồn vốn đã được tin học hoá nên Sở Giao dịch I đã thực hiện cân đối theo ngày giúp cho việc sử dụng vốn ngày càng hiệu quả. 1.4- Công tác kiểm tra và khắc phục sau kiểm tra được thực hiện thường xuyên, liên tục, phát hiện kịp thời tồn tại, thiếu sót để tổ chức khắc phục và rút kinh nghiệm. Việc tự rà soát để kiểm tra lại các công việc đã thực hiện từng bước trở thành thói quen và việc làm thường xuyên của các bộ phận. 1.5- Công tác thanh toán trực tiếp với khách hàng và công tác kho quỹ tuy mới được triển khai nhưng đã thực hiện tốt đảm bảo chính xác, an toàn. 1.6- Công tác thanh toán chuyển tiền điện tử nội bộ được phối hợp, triển khai nhịp nhàng, vận hành ổn định. Công tác tổ chức, xây dựng và cấp mã khoá bảo mật, luân chuyển, kiểm soát, hạch toán đối chiếu chứng từ đảm bảo chính xác, kịp thời và an toàn. 1.7- Công tác đào tạo và tự đào tạo được coi trọng và triển khai thường xuyên, liên tục, từng bước nâng cao được trình độ nghiệp vụ chuyên môn và năng lực chỉ đạo điều hành của cán bộ viên chức phù hợp với mô hình mới. 1.8- Công tác thi đua khen thưởng đựoc chú trọng và được Sở Giao dịch I coi là đòn bẩy quan trọng trong việc khuyến khích các Bộ phận, Cá nhân phấn đấu hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ được giao. b/ Hạn chế và nguyên nhân Hạn chế 2.1- Công tác thu nợ một số dự án có nợ quá hạn lớn kết quả còn hạn chế; Nợ gốc quá hạn và lãi treo tuy giảm ở một số dự án nhưng nhiều dự án vẫn tiếp tục tăng; Một số dự án chưa hoàn thành đầy đủ việc ký hợp đồng bảo đảm tiền vay và đăng ký giao dịch bảo đảm; Công tác khắc phục những tồn tại phát hiện trong quá trình kiểm tra và tự k._.iểm tra tiến độ còn chậm. 2.2- Công tác huy động vốn chưa xây dựng được chiến lược huy động vốn bền vững nên kết quả huy động vốn không có tính ổn định vì còn phụ thuộc nhiều vào cơ chế, lãi suất, đối tượng huy động vốn…; Phong cách phục vụ và phương thức huy động vốn chưa theo kịp các Ngân hàng Thương mại trên địa bàn. Chính sách đối với Khách hàng chưa được quan tâm đúng mức, vì vậy rất khó khăn trong việc duy trì được các Khách hàng đang có quan hệ huy động vốn. 2.3- Đội ngũ cán bộ viên chức do được điều động, tuyển dụng và tiếp nhận từ nhiều đơn vị khác nhau, trong đó có nhiều cán bộ ngoài ngành, sinh viên mới tốt nghiệp ra trường, tuổi đời còn trẻ, kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế, nên việc triển khai công tác còn lúng túng, hiệu quả chưa cao. 2.4- Một bộ phận cán bộ viên chức có lề lối, tác phong làm việc chưa thật sự văn minh, hiện đại; trách nhiệm đối với công việc chưa cao. Việc phối hợp công tác giữa các bộ phận và với các cơ quan có liên quan trong khi thực thi nhiệm vụ có lúc, có nơi chưa thật sự thông suốt, nhịp nhàng phần nào ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả công việc. 2.5- Công tác tự đào tạo và nâng cao nghiệp vụ mặc dù đã được triển khai thực hiện nhưng hiệu quả chưa cao. Việc tự học tập, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của một số cán bộ viên chức trong Sở còn hạn chế. Nguyên nhân - Nguyên nhân chủ quan Ban Lãnh đạo Sở và Lãnh đạo một số Phòng chưa thực sự kiên quyết trong chỉ đạo điều hành, có lúc còn bị động, lúng túng. Việc xử lý các vướng mắc còn qua nhiều khâu, xin ý kiến nhiều bộ phận làm cho hiệu quả xử lý không được kịp thời. Một số Cán bộ chưa xác định được vai trò, vị trí và trách nhiệm của mình, thái độ làm việc chưa nghiêm túc trong khi thực thi nhiệm vụ nên hiệu quả công việc chưa được cao. 3.2- Nguyên nhân khách quan - Việc triển khai hướng dẫn thực hiện nghị định 151/2006/NĐ-CP ngày 20/12/2006 của Chính Phủ còn chậm, việc ban hành các quy chế về nghiệp vụ chưa kịp thời do đó còn lúng túng trong việc triển khai và hướng dẫn khách hàng hoàn thành các thủ tục vay vốn theo quy chế mới. - Một số dự án mới có đặc thù riêng như đầu tư ra nước ngoài, vệ tinh viễn thông có một số nội dung liên quan đến quản lý dự án chưa có trong quy chế, quy trình, Sở Giao dịch I phải nghiên cứu đề xuất báo cáo Hội sở chính trước khi thực hiện. - Cơ chế về huy động vốn chưa linh hoạt, Các điều kiện về huy động vốn không gắn với thực tế biến động trên thị trường tiền tệ, chính sách Khách hàng chưa có quy định cụ thể nên việc triển khai công tác huy động vốn bị hạn chế, nguồn vốn không ổn định - Công tác Cán bộ có nhiều biến động trong việc điều chuyển, tuyển dụng mới, đội ngũ Cán bộ đông nhưng không tinh thông nghiệp vụ, kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế, nên việc triển khai công tác còn lúng túng, nhất là trong xử lý các công việc chuyên môn. CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THẨM ĐỊNH TÀI CHÍNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ VÀO LĨNH VỰC THỦY ĐIỆN TẠI SỞ GIAO DỊCH I – NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM Đánh giá tình hình đầu tư vào các dự án thủy điện tại Sở giao dịch I – Ngân hàng phát triển Việt Nam Đặc điểm các dự án đầu tư vào lĩnh vực thủy điện 4.Nội dung thẩm định tài chính dự án ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ ë c¸c Ng©n hµng lµ do c¸n bé tÝn dông vµ thÈm ®Þnh viªn phô tr¸ch. Tõ nh÷ng th«ng tin mµ chñ ®Çu t­ cung cÊp trong luËn chøng kinh tÕ kü thuËt vµ c¸c tµi liÖu liªn quan, th«ng tin Ng©n hµng thu thËp ®­îc tõ pháng vÊn trùc tiÕp kh¸ch hµng, tõ c¸c Ng©n hµng b¹n mµ kh¸ch hµng cã quan hÖ, tõ ®iÒu tra thùc tÕ n¬i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh,…Ng©n hµng tiÕn hµnh sö lý th«ng tin, ®¸nh gi¸ c¸c b¶ng dù trï tµi chÝnh, x¸c ®Þnh luång lîi Ých vµ chi phÝ trªn c¬ së ®¶m b¶o gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn, ®­a ra kÕt luËn vÒ hiÖu qu¶ tµi chÝnh vµ møc ®é rñi ro cña dù ¸n. ViÖc thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n sÏ gióp cho Ng©n hµng tr¶ lêi c©u hái: Cã nªn cho vay hay kh«ng? Cho vay bao nhiªu, thêi h¹n, l·i suÊt ra sao. KÕ ho¹ch gi¶i ng©n, qu¶n lý vµ thu nî. §­a ra kiÕn nghÞ cho doanh nghiÖp hoÆc yªu cÇu doanh nghiÖp bæ xung thªm ®iÒu kiÖn g× nÕu cÇn. C¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i th­êng tiÕn hµnh thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n theo c¸c néi dung sau: 3.2.1. ThÈm ®Þnh nhu cÇu vèn ®Çu t­ vµ nguån tµi trî: ThÈm ®Þnh nhu cÇu vèn ®Çu t­ lµ viÖc ®¸nh gi¸ møc ®é chÝnh x¸c cña nhu cÇu vèn ®Çu t­ vµo dù ¸n. Kh«ng chØ cã thÈm ®Þnh vÒ vèn dµi h¹n mµ c¶ vÒ nguån vèn ng¾n h¹n tµi trî cho dù ¸n. X¸c ®Þnh tæng vèn ®Çu t­ lµ rÊt cÇn thiÕt cho mçi dù ¸n. Tæng vèn ®Çu t­ ®­îc x¸c ®Þnh bao gåm chi phÝ chuÈn bÞ ®Çu t­, chuÈn bÞ x©y dùng, thùc hiÖn ®Çu t­, chuÈn bÞ s¶n xuÊt – s¶n xuÊt thö, vèn l­u ®éng ®Ó ®¶m b¶o huy ®éng dù ¸n vµo ho¹t ®éng ®¹t c«ng suÊt theo môc tiªu dù ¸n ®Ò ra. Thµnh phÇn vèn bao gåm: Vèn cè ®Þnh (®Çu t­ c¬ b¶n) nh»m t¹o ra n¨ng lùc míi t¨ng thªm ®Ó ®¹t môc tiªu dù ¸n. Chi phÝ vèn cè ®Þnh bao gåm: Vèn chuÈn bÞ ®Çu t­ : lµ chi phÝ tr­íc khi thùc hiÖn dù ¸n (chi phÝ tr­íc vËn hµnh). Chi phÝ nµy tuy kh«ng trùc tiÕp t¹o ra tµi s¶n cè ®Þnh nh­ng lµ c¸c chi phÝ gi¸n tiÕp hoÆc liªn quan ®Õn viÖc t¹o ra vµ vËn hµnh khai th¸c c¸c tµi s¶n ®ã ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®Çu t­. Chi phÝ nµy bao gåm: chi phÝ cho ®iÒu tra kh¶o s¸t ®Ó thiÕt lËp, tr×nh duyÖt dù ¸n, chi phÝ cho t­ vÊn kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, chi phÝ cho qu¶n lý dù ¸n, chi phÝ ®µo t¹o, huÊn luyÖn,…C¸c chi phÝ nµy khã cã thÓ tÝnh to¸n chÝnh x¸c ®­îc. Bëi vËy, cÇn ph¶i ®­îc xem xÐt ®Çy ®ñ c¸c kho¶n môc ®Ó dù trï cho s¸t. C¸c chi phÝ cho x©y l¾p vµ mua s¾m thiÕt bÞ gåm c¸c kho¶n sau: Chi phÝ ban ®Çu vÒ mÆt ®Êt, mÆt n­íc. Chi phÝ nµy ph¶i phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña Bé tµi chÝnh vÒ tiÒn thuª ®Êt, mÆt n­íc, mÆt biÓn. Chi phÝ chuÈn bÞ mÆt b»ng x©y dùng. Gi¸ trÞ nhµ x­ëng vµ kÕt cÊu h¹ tÇng s½n cã. Chi phÝ x©y dùng míi hoÆc c¶i t¹o nhµ x­ëng hoÆc cÊu tróc h¹ tÇng. Chi phÝ vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ (bao gåm c¶ l¾p ®Æt, ch¹y thö), ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. Vèn l­u ®éng ban ®Çu (hay cßn ®­îc gäi lµ vèn l­u ®éng rßng) gåm c¸c chi phÝ ®Ó t¹o ra c¸c tµi s¶n l­u ®éng ban ®Çu (cho mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh ®Çu tiªn) nh»m ®¶m b¶o cho dù ¸n cã thÓ ®i vµo ho¹t ®éng b×nh th­êng theo c¸c diÒu kiÖn kinh tÕ, kü thuËt ®· dù tÝnh. Nã bao gåm: Vèn s¶n xuÊt: chi phÝ nguyªn, nhiªn, vËt liÖu, phô tïng, ®iÖn n­íc,... Vèn l­u ®éng: thµnh phÈm tån kho, s¶n phÈm dë dang, hµng ho¸ b¸n chÞu, vèn b»ng tiÒn. Vèn dù phßng Tæng vèn ®Çu t­ cho mét dù ¸n th­êng ®­îc c¸c cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt. Nh­ng thÈm ®Þnh l¹i nhu cÇu vèn ®Çu t­ lµ rÊt cÇn thiÕt víi Ng©n hµng nh»m tr¸nh hai t×nh huèng hay xÈy ra: Vèn ®Çu t­ qu¸ thÊp g©y khã kh¨n cho dù ¸n ho¹t ®éng sau nµy vµ lµm t¨ng hiÖu qu¶ tµi chÝnh mét c¸ch gi¶ t¹o. Vèn ®Çu t­ cao sÏ g©y l·ng phÝ. Víi dù ¸n h×nh thµnh ph¸p nh©n míi ngoµi ra cÇn ph¶i xem xÐt møc vèn ®Çu t­ cã ®¶m b¶o lín h¬n møc vèn ph¸p ®Þnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt kh«ng. TiÕp theo Ng©n hµng xem xÐt nguån tµi trî cho dù ¸n, kh¶ n¨ng ®¶m b¶o vèn tõ mçi nguån vÒ mÆt sè l­îng vµ tiÕn ®é. C¸c nguån tµi trî cho dù ¸n cã thÓ do ng©n s¸ch cÊp, Ng©n hµng cho vay, vèn gãp cæ phÇn, vèn liªn doanh do c¸c bªn liªn doanh gãp, vèn tù cã hoÆc vèn huy ®äng tõ c¸c nguån kh¸c. §Ó d¶m b¶o tiÕn ®é thùc hiÖn ®Çu t­ cña dù ¸n, võa ®Ó tr¸nh ø ®äng vèn, nªn c¸c nguån tµi trî cÇn ®­îc xem xÐt kh«ng chØ vÒ mÆt sè l­îng mµ c¶ vÒ thêi ®iÓm nhËn ®­îc tµi trî. V× vËy, c¸c nguån dù kiÕn nµy ph¶i ®­îc d¶m b¶o ch¾c ch¾n. Sù d¶m b¶o nµy ph¶i cã c¬ së ph¸p lý vµ c¬ së thùc tÕ. Ng©n hµng ph¶i n¾m ch¾c c¸c vÊn ®Ò nµy. ThÝ dô nh­ nÕu nguån tµi trî lµ ng©n s¸ch cÊp th× ph¶i cã sù cam kÕt cña c¸c c¬ quan nµy. NÕu lµ vèn gãp cæ phÇn hoÆc liªn doanh ph¶i cã sù cam kÕt vÒ tiÕn ®é vµ sè l­îng vèn gãp cña c¸c cæ ®«ng hoÆc c¸c bªn liªn doanh vµ ®­îc ghi trong ®iÒu lÖ. NÕu lµ vèn tù cã th× ph¶i cã b¶n gi¶i t×nh vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¬ së trong 3 n¨m tr­íc ®©y vµ hiÖn t¹i chøng tá r»ng c¬ së ®·, ®ang vµ sÏ tiÕp tôc ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, cã tÝch luü vµ do ®ã cã vèn ®Ó thùc hiÖn dù ¸n. NÕu lµ vèn vay tæ chøc tÝn dông kh¸c th× ph¶i xem xÐt ®é tin cËy vÒ kh¶ n¨ng cho vay, kÕ ho¹ch gi¶i ng©n cña nguån nµy. Trªn c¬ së so s¸nh nhu cÇu vÒ vèn víi kh¶ n¨ng ®¶m b¶o vèn cho dù ¸n tõ c¸c nguån vµ tiÕn ®é. NÕu kh¶ n¨ng lín h¬n hoÆc b»ng nhu cÇu th× dù ¸n ®­îc chÊp nhËn vÒ ph­¬ng diÖn tæng vèn ®Çu t­. Ng­îc l¹i, nÕu kh¶ n¨ng nhá h¬n nhu cÇu th× Ng©n hµng vµ chñ ®Çu t­ ph¶i tho¶ thuËn l¹i víi nhau, cã thÓ ph¶i gi¶m quy m« dù ¸n, xem xÐt l¹i khÝa c¹nh kü thuËt ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé trong viÖc gi¶m quy m« cña dù ¸n. Møc cho vay cña Ng©n hµng cã thÓ tÝnh b»ng: = - - Vốn khác Møc cho vay nµy lµ møc cho vay tèi ®a mµ Ng©n hµng cã thÓ chÊp nhËn víi dù ¸n nµy. §ång thêi møc cho vay nµy còng ph¶i tháa m·n ®iÒu kiÖn vÒ khèi l­îng mét kho¶n vay víi mét kh¸ch hµng quy ®Þnh trong quy chÕ cho vay cña mçi Ng©n hµng. 3.2.2. ThÈm ®Þnh l¹i vÒ doanh thu vµ chi phÝ: Sau khi x¸c ®Þnh tæng møc vèn ®Çu t­, c¬ cÊu nguån vèn vµ tiÕn ®é huy ®éng vèn, b­íc tiÕp theo lµ qu¸ tr×nh ph©n tÝch vµ tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu kinh tÕ tµi chÝnh cña dù ¸n. Nh­ng tr­íc tiªn ph¶i ®¸nh gi¸ l¹i sù chÝnh x¸c sè liÖu dù ¸n. C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh gióp cho Ng©n hµng thÊy ®­îc t×nh h×nh ho¹t ®éng cña dù ¸n vµ nã lµ nguån sè liÖu quan träng gióp cho viÖc tÝnh to¸n ph©n tÝch c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh mÆt tµi chÝnh. Ng©n hµng thÈm ®Þnh l¹i doanh thu vµ chi phÝ dùa vµo c«ng suÊt dù kiÕn vµ quan träng lµ dùa vµo s¶n l­îng tiªu thô dù kiÕn. Trªn c¬ së thÈm ®Þnh dù ¸n vÒ ph­¬ng diÖn thÞ tr­êng (®Çu vµo, nguyªn nhiªn vËt liÖu, nh©n c«ng, ®Çu ra,…), Ng©n hµng ­íc tÝnh vÒ s¶n l­îng, gi¸ vèn hµng b¸n vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¹m thêi dù kiÕn ®­îc doanh thu vµ chi phÝ. Doanh thu cña dù ¸n ®­îc dù tÝnh cho tõng n¨m ho¹t ®éng vµ dùa vµo kÕ hoach s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng n¨m cña dù ¸n ®Ó x¸c ®Þnh. Nã ®­îc x¸c ®Þnh theo mÉu sau: B¶ng doanh thu §¬n vÞ tÝnh ChØ tiªu N¨m ho¹t ®éng 1 2 … n Doanh thu tõ s¶n phÈm chÝnh Doanh thu tõ s¶n phÈm phô Doanh thu tõ phÕ liÖu, phÕ phÈm DÞch vô cung cÊp cho bªn ngoµi. Tæng doanh thu kh«ng cã VAT ViÖc dù tÝnh chi phÝ s¶n xuÊt, dÞch vô dùa trªn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt hµng n¨m, kÕ ho¹ch khÊu hao vµ kÕ ho¹ch tr¶ nî cña dù ¸n vµ ®­îc thùc hiÖn theo b¶ng sau: B¶ng chi phÝ s¶n xuÊt §¬n vÞ tÝnh ChØ tiªu N¨m ho¹t ®éng 1 2 ... n Nguyªn vËt liÖu B¸n thµnh phÈm, dÞch vô mua ngoµi Nhiªn liÖu L­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng Chi phÝ b¶o d­ìng m¸y mãc thiÕt bÞ KhÊu hao Chi phÝ qu¶n lý Chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt L·i vay tÝn dông Chi phÝ kh¸c Tæng chi phÝ *C¸c kho¶n chi phÝ dù tÝnh trong b¶ng kh«ng cã thuÕ VAT 3.2.3. ThÈm ®Þnh hiÖu qu¶ tµi chÝnh: §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh Ng©n hµng sö dông c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ sau: ChØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n. ChØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng hoµn vèn cña dù ¸n. ChØ tiªu ph¶n ¸nh rñi ro cña dù ¸n. Sau ®©y ta sÏ nghiªn cøu kü h¬n vÒ c¸c chØ tiªu nµy Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n: bao gåm: NPV, IRR, PI. Trªn c¬ së c¸c sè liÖu thÈm ®Þnh trªn, Ng©n hµng tiÕn hµnh tÝnh dßng tiÒn cña dù ¸n vµ tõ ®ã tÝnh ra c¸c chØ tiªu NPV, IR, PI. §Ó cã thÓ hiÓu s©u thªm vÒ c¸c chØ tiªu nµy, ta cÇn ph¶i lµm râ c¸c kh¸i niÖm sau: *Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn: tiÒn cã gi¸ trÞ kh«ng gièng nhau t¹i c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau, tû lÖ l·i suÊt (tû lÖ lîi tøc yªu cÇu) lµ gi¸ cña tiÒn tÖ, nã ph¶n ¸nh chi phÝ c¬ héi mµ ng­êi sö dông tiÒn mÊt ®i khi dïng tiÒn ®Çu t­ vµo dù ¸n chø kh«ng göi Ng©n hµng hay ®Çu t­ vµo lÜnh vùc mong ®îi kh¸c. Ho¹t ®éng ®Çu t­ tiÕn hµnh trong nhiÒu n¨m dµi v× vËy cÇn ph¶i chó ý tíi vÊn ®Ò nµy. *Dßng tiÒn (ký hiÖu lµ CF): lµ c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸ dù ¸n ®Çu t­, ®­îc x¸c ®Þnh dùa vµo sè l­îng tiÒn nhËn ®­îc vµ l­îng tiÒn ®· bá ra t¹i cïng mét thêi ®iÓm trong thêi gian cña dù ¸n. C¸c tÝnh to¸n chØ tiªu ®Òu ph¶i dùa vµo dßng tiÒn CF, V× vËy viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c dßng CF nµy lµ v« cïng quan träng. Dùa trªn c¬ së thÈm ®Þnh doanh thu vµ chi phÝ ë trªn, Ng©n hµng tiÕn hµnh x©y dùng b¶ng tÝnh dßng tiÒn dù ¸n. ChØ tiªu N¨m 0 1 ... n 1. Vèn ®Çu t­ - C0 2. Doanh thu b¸n hµng 0 3. Gi¸ vèn hµng b¸n 0 4. L·i gép (1 - 2) 0 5. Thu nhËp tr­íc thuÕ vµ l·i vay 0 6. L·i vay 0 7. Lîi nhuËn tr­íc thuÕ 0 8. ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 0 9. Lîi nhuËn sau thuÕ (6 - 7) 0 10. CF = LNST + KhÊu hao TSC§ 0 11. CF cßn l¹i = CF - Tr¶ gèc 0 *ChiÕt khÊu: lµ tû lÖ quy ®æi gi¸ trÞ tiÒn t¹i c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau vÒ cïng mét thêi ®iÓm. Trong dù ¸n ®Çu t­, lîi Ých vµ chi phÝ ph¸t sinh t¹i c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau v× thÕ muèn ph¶n ¸nh trung thùc c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau vÒ thêi gian nµy ®ßi hái ph¶i lo¹i bá yÕu tè thêi gian trong nã tøc lµ ph¶i quy ®æi vÒ cïng mét thêi ®iÓm trªn c¬ së gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn dùa trªn mét tû lÖ chiÕt khÊu thÝch hîp. Tû lÖ nµy ®­îc x¸c ®Þnh lµ chi phÝ vèn b×nh qu©n gia quyÒn WACC. a)Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV: Net Present Value) Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng cña dù ¸n lµ chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c luång tiÒn dù tÝnh dù ¸n mang l¹i trong thêi gian kinh tÕ cña dù ¸n víi gi¸ trÞ ®Çu t­ ban ®Çu. C«ng thøc tÝnh cña NPV: C1 C2 Cn NPV = - C0 + + + … + (1 + r)1 (1 + r)2 (1 + r)n n Ci = - C0 + å i = 1 (1 + r)i Trong ®ã: Ci lµ c¸c luång tiÒn dù tÝnh dù ¸n mang l¹i trong n¨m thø i C0 lµ vèn ®Çu t­ ban ®Çu vµo dù ¸n, do lµ kho¶n ®Çu t­ - luång tiÒn ra- nªn mang gi¸ trÞ ©m. r lµ tû lÖ chiÕt khÊu Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng lµ chØ tiªu c¬ b¶n vµ quan träng trong ph©n tÝch còng nh­ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­. ChØ tiªu NPV ph¶n ¸nh gi¸ trÞ t¨ng thªm (khi NPV d­¬ng) hoÆc gi¸ trÞ gi¶m ®i (khi NPV ©m) cña gi¸ trÞ ®Çu t­ khi dù ¸n ®­îc chÊp nhËn. NPV ph¶n ¸nh kÕt qu¶ l·i lç cña dù ¸n theo gi¸ trÞ hiÖn t¹i (t¹i thêi ®iÓm gèc) sau khi ®· tÝnh ®Õn yÕu tè chi phÝ c¬ héi cña vèn ®Çu t­. NPV d­¬ng lµ dù ¸n cã l·i, NPV = 0 chøng tá dù ¸n chØ chØ ®¹t møc trang tr¶i ®ñ chi phÝ vèn, NPV ©m lµ nh÷ng dù ¸n bÞ thua lç. Nguyªn t¾c sö dông chØ tiªu: Trong thÈm ®Þnh dù ¸n sinh lêi lµ dù ¸n cho NPV > 0. VËy chÊp nhËn dù ¸n cã NPV d­¬ng. Khi cã nhiÒu dù ¸n cã tÝnh lo¹i trõ nhau th× lùa chän dù ¸n cã NPV d­¬ng vµ lín nhÊt. Víi c¸c dù ¸n ®éc lËp th× chÊp nhËn dù ¸n cã NPV ³ 0. Tuy nhiªn, chØ tiªu nµy còng cã ­u, nh­îc ®iÓm: *¦u ®iÓm: Ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n dùa trªn c¬ së dßng tiÒn rßng cã chiÕt khÊu lµ hîp lý v× tiÒn cã gi¸ trÞ thêi gian. Lùa chän theo chØ tiªu nµy lµ hîp lý v× xÐt cho cïng chñ ®Çu t­ vµ nhµ tµi trî thùc hiÖn dù ¸n nh»m môc tiªu tµi chÝnh, tøc cµng lµm t¨ng l­îng tiÒn nhiÒu lµ cµng tèt. *Nh­îc ®iÓm: ViÖc dïng chØ tiªu nµy ®Ó so s¸nh c¸c dù ¸n cã thêi h¹n vµ møc vèn C0 cã sù kh¸c biÖt lµ rÊt khã kh¨n, ®«i khi ®­a ra kÕt qu¶ thiÕu tÝnh chÝnh x¸c. TÝnh chÝnh x¸c cña NPV phô thuéc nhiÒu vµo tû lÖ chiÕt khÊu trong khi x¸c ®Þnh tû lÖ nµy lµ t­¬ng ®èi khã kh¨n vµ phøc t¹p. Kh«ng cho phÐp biÕt ®­îc hiÖu qu¶ cña mét ®¬n vÞ vèn bá ra lµ bao nhiªu. b)ChØ tiªu doanh lîi (PI): ChØ tiªu nµy cßn ®­îc gäi lµ tû sè lîi Ých - chi phÝ, lµ tû lÖ gi÷a gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c luång tiÒn dù ¸n mang l¹i vµ gi¸ trÞ ®Çu t­ ban ®Çu. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh 1 ®¬n vÞ ®Çu t­ sÏ mang l¹i bao nhiªu ®¬n vÞ gi¸ trÞ. PV PI = C0 Trong ®ã: n Ci PV = å ®­îc gäi lµ gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña luång tiÒn dù ¸n i = 1 (1 + r)i C0 lµ vèn ®Çu t­ ban ®Çu. PI ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lîi cña dù ¸n trªn mçi ®¬n vÞ tiÒn tÖ ®­îc ®Çu t­. PI lín h¬n 1 cã nghÜa lµ dù ¸n mang l¹i gi¸ trÞ cao h¬n gi¸ trÞ ban ®Çu vµ khi ®ã dù ¸n cã thÓ chÊp nhËn ®­îc. Nguyªn t¾c sö dông chØ tiªu nµy: §èi víi c¸c dù ¸n ®éc lËp ng­êi ta lùa chän dù ¸n cã PI ³ 1. §èi víi c¸c dù ¸n lo¹i trõ nhau ta chän dù ¸n nµo cã PI ³ 1 vµ lín nhÊt. ChØ tiªu nµy cã ­u, nh­îc ®iÓm: *¦u ®iÓm: Ph¶n ¸nh ®­îc hiÖu qu¶ cña mçi ®¬n vÞ tiÒn ®Çu t­ vµo dù ¸n. Ph¶n ¸nh ®­îc hiÖu qu¶ cña mçi ®¬n vÞ tiÒn ®Çu t­ vµo dù ¸n.QuyÕt ®Þnh chÊp nhËn hay tõ chèi dù ¸n phô thuéc vµo môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña chñ së h÷u. *Nh­îc ®iÓm: Còng nh­ NPV, ®é chÝnh x¸c phô thuéc nhiÒu vµo chØ tiªu tû lÖ chiÕt khÊu. §©y lµ chØ tiªu t­¬ng ®èi nªn kh«ng ®o l­êng trùc tiÕp lîi Ých cña dù ¸n mang l¹i cho chñ dù ¸n. c)Tû lÖ hoµn vèn néi bé (IRR– Interret Return Rate): Tû suÊt hoµn vèn néi bé ®o l­êng tû lÖ thu nhËp b×nh qu©n c¸c n¨m trªn vèn ®Çu t­, nã ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n ch­a tÝnh ®Õn chi phÝ c¬ héi cña vèn ®Çu t­. Tû lÖ hoµn vèn néi bé lµ tû lÖ chiÕt khÊu mµ t¹i ®ã gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng cña dù ¸n nhËn gi¸ trÞ 0. Tøc lµ: n Ci NPV = - C0 + å = 0 i = 1 (1 + IRR)i Ta cã thÓ tÝnh to¸n tû lÖ nµy b»ng ph­¬ng ph¸p néi suy tuyÕn tÝnh: - Víi r1 lµ tû lÖ ®Ó NPV1 > 0. Víi r2 lµ tû lÖ ®Ó NPV2 < 0 Khi ®ã : NPV1 IRR = r1 + (r2 – r1) NPV1 +½NPV2½ IRR chÝnh lµ tû lÖ sinh lêi cÇn thiÕt cña dù ¸n. §©y lµ møc l·i suÊt tiÒn vay cao nhÊt mµ c¸c nhµ ®Çu t­ cã thÓ chÊp nhËn mµ kh«ng bÞ thua thiÖt nÕu toµn bé vèn ®Çu t­ cho dù ¸n lµ vèn vay (nÕu vèn ®Çu t­ ban ®Çu ®­îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau th× ®ã lµ chi phÝ vèn b×nh qu©n cao nhÊt cã thÓ chÊp nhËn ®­îc). Tøc lµ nÕu chi phÝ vèn b»ng IRR, dù ¸n sÏ kh«ng t¹o thªm ®­îc gi¸ trÞ hay kh«ng cã l·i. Tõ ®ã ta thÊy, nÕu IRR lín h¬n chi phÝ vèn (tû lÖ chiÕt khÊu cña dù ¸n) th× thùc hiÖn dù ¸n. Trong tr­êng hîp nµy cã thÓ nãi, dù ¸n cã l·i, t­¬ng ®­¬ng víi gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng d­¬ng. Trong viÖc tÝnh to¸n c¸c IRR cÇn l­u ý, kh«ng cÇn ph¶i c¨n cø vµo tû lÖ chiÕt khÊu dù tÝnh. §iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa lµ tû lÖ chiÕt khÊu lµ kh«ng quan träng. V× tiªu chuÈn ®Ó so s¸nh lµ tû lÖ chiÕt khÊu cña dù ¸n. X¸c ®Þnh IRR ng­êi ta th­êng sö dông ph­¬ng ph¸p néi suy tuyÕn tÝnh. HiÖn nay, víi c¸c phÇn mÒm hiÖn ®¹i, viÖc x¸c ®Þnh IRR kh«ng cßn khã kh¨n n÷a. Nguyªn t¾c sö dông IRR ®Ó ®¸nh gi¸, lùa chän dù ¸n nh­ sau: NÕu hai dù ¸n ®éc lËp th× dù ¸n cã IRR ³ r sÏ ®­îc chän. NÕu hai dù ¸n lo¹i trõ nhau th× dù ¸n nµo cã IRR lín h¬n sÏ ®­îc chän. Sö dông IRR còng cã nh÷ng ­u , nh­îc ®iÓm sau: *¦u ®iÓm: ThÓ hiÖn gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn hay chi phÝ c¬ héi cña vèn ®Çu t­. DÔ dµng so s¸nh víi chi phÝ sö dông vèn nªn ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sinh lêi cña mét ®ång vèn. Cã thÓ lùa chän gi÷a c¸c dù ¸n cã thêi gian kh¸c nhau, kh¾c phô ®­îc nh­îc ®iÓm cña chØ tiªu NPV *Nh­îc ®iÓm: Trong tr­êng hîp rßng tiÒn cña dù ¸n bÞ biÕn d¹ng tõ ©m sang d­¬ng (dù ¸n cã luång tiÒn vµo ra sen kÏ n¨m nµy qua n¨m kh¸c) th× IRR ®a trÞ khã kh¨n trong d¸nh gi¸. Trong tr­êng hîp nµy th× kh«ng nªn sö dông IRR ®Ó ®¸nh gi¸. Dïng IRR ®Ó lùa chän dù ¸n lo¹i trõ cã quy m«, thêi gian kh¸c nhau kh«ng chÝnh x¸c. Trong tr­êng hîp dïng IRR vµ NPV cã kÕt qu¶ tr¸i ng­îc th× ng­êi ta th­êng coi träng chØ tiªu NPV h¬n. Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng hoµn vèn cña dù ¸n: Thêi gian hoµn vèn ®Çu t­ (PP - Payback Period): Vèn ®Çu t­ ®­îc thu håi nhanh nh­ thÕ nµo, trong vßng bao nhiªu n¨m còng lµ mèi quan t©m kh«ng chØ cña riªng nhµ ®Çu t­ mµ cßn cña c¸c nhµ tµi trî cho dù ¸n. Bëi lÏ, c¸c nhµ ®Çu t­ ®Òu muèn thu håi vèn nhanh, víi c¸c chØ tiªu kh¸c nhau, thêi gian hoµn vèn cµng ng¾n th× rñi ro cña viÖc thu håi vèn cµng thÊp. Thêi gian hoµn vèn cña mét dù ¸n lµ ®é dµi thêi gian ®Ó thu håi ®ñ vèn ®Çu t­ ban ®Çu. Tøc lµ, thêi gian mµ tæng c¸c luång tiÒn thu ®­îc tõ dù ¸n b»ng tæng vèn ®Çu t­ ban ®Çu. Cã hai c¸ch tÝnh chØ tiªu nµy: thêi gian hoµn vèn kh«ng chiÕt khÊu (kh«ng tÝnh tíi gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn) vµ thêi gian hoµn vèn cã chiÕt khÊu (tÝnh tíi gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn). ViÖc tÝnh to¸n dùa trªn viÖc lËp b¶ng. Cã thÓ x¸c ®Þnh thêi gian thu håi vèn theo c«ng thøc sau: N¨m ngay tr­íc c¸c Chi phÝ ch­a ®­îc bï Thêi gian hoµn vèn = luång tiÒn cña dù ¸n + ®¾p hµng n¨m bëi luång ®¸p øng ®­îc chi phÝ tiÒn thu ®­îc trong n¨m Ph­¬ng ph¸p tÝnh thêi gian hoµn vèn cung cÊp th«ng tin vÒ ®é dµi thêi gian dù tÝnh cÇn thiÕt ®Ó c¸c luång tiÒn rßng cña dù ¸n bï ®¾p ®­îc chi phÝ ®Çu t­ ban ®Çu cña dù ¸n. C¸c nhµ ®Çu t­ th­êng thiÕt lËp mét thêi gian hoµn vèn tèi ®a cã thÓ chÊp nhËn ®­îc vµ sÏ b¸c bá dù ¸n ®Çu t­ cã thêi gian l©u h¬n. Sö dông chØ tiªu PP ®Ó ®¸nh gi¸, lùa chän dù ¸n theo nguyªn t¾c: dù ¸n cã thêi gian hoµn vèn cµng nhá cµng tèt. Ph­¬ng ph¸p ®­îc c¸i dÔ tÝnh to¸n kh«ng cã sù phøc t¹p, nh­ng l¹i cã nhiÒu nh­îc ®iÓm víi 3 ph­¬ng ph¸p trªn lµ: PhÇn thu nhËp sau thêi gian hoµn vèn bÞ bá qua hoµn toµn. YÕu tè rñi ro ®èi víi luång tiÒn trong t­¬ng lai kh«ng bÞ xem xÐt, ®¸nh gi¸. Thêi gian hoµn vèn kh«ng chiÕt khÊu kh«ng tÝnh tíi gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn. XÕp h¹ng c¸c dù ¸n kh«ng phï hîp víi môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña chñ së h÷u. Mét sè nhµ ph©n tÝch cßn sö dông chØ tiªu thêi gian hoµn vèn sau khi ®· tÝnh tíi yÕu tè thêi gian cña c¸c luång tiÒn. ChØ tiªu nµy ®­îc gäi lµ thêi gian thu håi vèn cã tÝnh chiÕt khÊu. Thùc chÊt ®©y lµ viÖc tÝnh to¸n thêi gian thu håi vèn c¨n cø theo gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c luång tiÒn. Tuy nhiªn, ph­¬ng ph¸p nµy vÉn m¾c ph¶i nh­îc ®iÓm c¬ b¶n cña chØ tiªu thêi gian hoµn vèn, v× nã kh«ng quan t©m ®Õn c¸c luång tiÒn sau thêi gian thu håi vèn. Vµ do vËy, cã thÓ lo¹i bá nhÇm c¸c dù ¸n tèt. Víi c¸c nhµ Ng©n hµng ngoµi viÖc x¸c ®Þnh chØ tiªu PP dùa trªn l­îng vèn cña chñ ®Çu t­ mµ cßn ph¶i tÝnh ®Õn PP ®ùa trªn l­îng vèn ®i vay, chØ tiªu nµy ®­îc gäi lµ thêi gian hoµn vèn vay. Dùa vµo chØ tiªu nµy cã thÓ ®­a ra thêi h¹n tÝn dông cña kho¶n vay. 3.2.4. ThÈm ®Þnh kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n: KÕ ho¹ch tr¶ nî th­êng ®­îc chñ ®Çu t­ tr×nh lªn trong hå s¬ xin vay. V× ®iÒu kiÖn vay tr¶ ch­a x¸c ®Þnh nªn kÕ ho¹ch nµy th­êng mang tÝnh chñ quan. Trªn c¬ së ph©n tÝch dßng tiÒn thu tõ dù ¸n, c¸c kho¶n vay dù ¸n ph¶i tr¶ trong cïng thêi gian, chØ tiªu thêi gian hoµn vèn, Ng©n hµng sÏ tiÕn hµnh thÈm ®Þnh kÕ ho¹ch tr¶ nî vµ tho¶ thuËn víi chñ ®Çu t­ vÒ viÖc tr¶ nî theo ph­¬ng thøc nµo, kú h¹n lµ bao nhiªu. CÇn ph¶i thÊy r»ng nguån tr¶ nî gèc tõ dù ¸n lµ lîi nhuËn sau thuÕ ®Ó l¹i vµ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Ng©n hµng c¨n cø vµo ®ã ®Ó mµ x¸c ®Þnh ra kÕ ho¹ch tr¶ nî cña chñ ®Çu t­ bao gåm c¶ tr¶ nî gèc vµ l·i hµng th¸ng. NÕu trong thêi h¹n cho vay cã n¨m dù ¸n kh«ng ®ñ ®¶m b¶o tr¶ nî tõ c¸c nguån th× Ng©n hµng ph¶i yªu cÇu chñ ®Çu t­ cã cam kÕt tr¶ nî b»ng c¸c nguån kh¸c. ViÖc ph©n tÝch nµy sÏ gióp cho Ng©n hµng xem xÐt kÕ ho¹ch tr¶ nî kho¶n vay gióp n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông cña m×nh. Ngoµi c¸c néi dung thÈm ®Þnh tµi chÝnh trªn c¸c c¸n bé thÈm ®Þnh cßn tiÕn hµnh ph©n tÝch rñi ro còng nh­ ph©n tÝch ®é nhËy. 3.2.5. Ph©n tÝch rñi ro dù ¸n: Dù ¸n ®Çu t­ cã thêi gian ho¹t ®éng dµi nªn chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu yÕu tè. Víi dù ¸n cã liªn quan tíi vay ngo¹i tÖ th× cã rñi ro tû gi¸. Víi c¸c dù ¸n trong n­íc ngoµi chÞu t¸c ®éng bëi yÕu tè x· héi cßn chÞu t¸c ®éng cña yÕu tè l¹m ph¸t, viÖc t¨ng gi¸ ®Çu vµo còng nh­ ®Çu ra ®Òu ¶nh h­ëng tíi l­îng hµng b¸n. C¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh tÝnh to¸n ë trªn lµ dùa trªn c¬ së c¸c dù kiÕn kh«ng ®æi trong t­¬ng lai, tøc lµ ph©n tÝch dù ¸n trong tr¹ng th¸i tÜnh. V× thÕ nªn rÊt cã thÓ khi gÆp c¸c biÕn ®éng trong t­¬ng lai, dù ¸n kh«ng cßn hiÖu qu¶ nh­ dù tÝnh n÷a. §Ó cã thÓ cã nh÷ng ®¸nh gi¸ nh÷ng tr¹ng th¸i ®éng nµy th× ng­êi ta ph¶i sö dông thªm c¸c tiªu thøc ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro cña dù ¸n. ViÖc sö dông thªm c«ng cô nµy gióp cho c¸c nhµ ph©n tÝch nhËn ®Þnh møc ®é tin cËy cña c¸c sè liÖu ®· tÝnh to¸n. Ng­êi ta th­êng sö dông hai ph­¬ng ph¸p ®Ó ph©n tÝch ®ã lµ: ph©n tÝch ®é nh¹y vµ ph©n tÝch t×nh huèng. Ph©n tÝch ®é nh¹y: Ph©n tÝch ®é nh¹y cho phÐp Ng©n hµng ®¸nh gi¸ ®é ch¾c ch¾n cña hiÖu qu¶ tµi chÝnh, tøc lµ xem xÐt chØ tiªu NPV, IRR thay ®æi ra sao khi cã sù thay ®æi bÊt lîi cña c¸c biÕn ®Æc biÖt c¸c biÕn ®Çu vµo. Ph­¬ng ph¸p nµy tiÕn hµnh th«ng qua 3 b­íc: X¸c ®Þnh c¸c biÕn ®Çu vµo cã sù bÊt æn. Th­¬ng lµ gi¸ b¸n (cña nguyªn, nhiªn, vËt liÖu ®Çu vµo), chi phÝ, tû gi¸, l¹m ph¸t, ... TÝnh to¸n l¹i c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh NPV , IRR. Tõ ®ã ®o l­êng sù thay ®æi % cña c¸c chØ tiªu nµy khi cã sù thay ®æi cña c¸c yÕu tè ®ã. TÝnh chØ sè nh¹y c¶m cña dù ¸n, ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc: % thay ®æi cña chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh ban ®Çu %thay ®æi cña ®¹i l­îng ®Çu vµo g©y ra sù thay ®æ ®ã ChØ sè nh¹y c¶m th­êng mang dÊu ©m, ®iÒu nµy cã thÓ hiÓu lµ sù thay ®æi cña c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh ng­îc chiÒu víi sù thay ®æi cña c¸c biÕn ®Çu vµo, râ rµng khi gi¸ ®Çu vµo t¨ng, chi phÝ t¨ng, tû gi¸ t¨ng ®Òu lµm sôt gi¶m lîi nhuËn sau thuÕ vµ c¸c chØ tiªu NPV, IRR gi¶m xuèng. TrÞ tuyÖt ®èi cña nã cµng lín chøng tá sù biÕn ®éng cña c¸c chØ tiªu NPV, IRR cµng cao, tøc lµ dù ¸n cµng chøa ®ùng nhiÒu rñi ro. Ph­¬ng ph¸p nµy cã h¹n chÕ khi xem xÐt ®ång thêi nhiÒu yÕu tè biÕn ®éng ®Æc biÖt víi c¸c dù ¸n mµ nguyªn liÖu ph¶i nhËp khÈu, th× chÞu t¸c ®éng cña tû gi¸, gi¸ nguyªn vËt liÖu quèc tÕ, gi¸ nguyªn vËt liÖu trong n­íc, c¸c kho¶n thuÕ xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸,... Khi gÆp tr­êng hîp nµy viÖc tÝnh to¸n gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ hÕt søc phøc t¹p, c¸c nh©n tè nµy l¹i cã nh÷ng t¸c ®éng t­¬ng hç víi nhau do ®ã rÊt khã lo¹i bá ®Ó nghiªn cøu riªng tõng t¸c ®éng. *Ph©n tÝch t×nh huèng: Ph©n tÝch t×nh huèng lµ viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña dù ¸n trong nh÷ng tr­êng hîp nhÊt ®Þnh: tèt nhÊt (gi¸ b¸n vµ s¶n l­îng lµ cao nhÊt), xÊu nhÊt (gi¸ b¸n h¹, s¶n l­îng tiªu thô thÊp) vµ so s¸nh víi tr­êng hîp dù tÝnh. Mçi mét t×nh huèng x¶y ra g¾n víi mét x¸c suÊt cã thÓ x¶y ra. TÝnh c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh t­¬ng øng vµ ®é lÖch chuÈn cña tõng chØ tiªu. Th«ng th­êng c¸n bé tÝn dông tÝnh to¸n 3 kh¶ n¨ng x¶y ra: - Tr­êng hîp cã kh¶ n¨ng x¶y ra nhiÒu nhÊt: th­êng ®©y lµ tr­êng hîp ®­îc tr×nh bµy trong dù ¸n ®Çu t­. Tr­êng hîp tèt nhÊt x¶y ra: gi¸ b¸n cao h¬n, chi phÝ gi¶m, s¶n l­îng tiªu thô t¨ng. Tr­êng hîp xÊu nhÊt x¶y ra: gi¸ b¸n h¹, chi phÝ t¨ng, s¶n l­îng tiªu thô gi¶m. §Ó ®¸nh rñi ro cña dù ¸n, ng­êi ta cßn sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p kh¸c nh­: ph­¬ng ph¸p ®iÒu chØnh chiÕt khÊu, ph­¬ng ph¸p hÖ sè tin cËy, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch m« pháng. Song ®©y lµ nh÷ng ph­¬ng ph¸p phøc t¹p, ®ßi hái sù trî gióp cña c¸c phÇn mÒm m¸y tÝnh chuyªn dông. Tãm l¹i, viÖc ph©n tÝch rñi ro cho phÐp ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro cña dù ¸n, trî gióp Ng©n hµng trong viÖc ra quyÕt ®Þnhtµi trî. NÕu cã th× nh÷ng chñ ®Çu t­ cÇn cã biÖn ph¸p qu¶n lý c¸c yÕu tè rñi ro tiÒm tnµg nh­ thÕ nµo? Ví dụ minh hoạ: Công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư “ Thuỷ điện Nậm Xây Nọi 2” Giới thiệu và đánh giá về Công ty Cổ phần Sông Đà 9.06 Giới thiệu về Công ty Công ty cổ phần Sông Đà 9.06 tiền than là Xí nghiệp Sông Đà 9.06- Công ty Sông Đà 9 thuộc Tổng công ty Sông Đà được thành lập theo quuyết định số 1749/QĐ-BXD ngày 26/12/2003 của Bộ Xây Dựng; Sau gần 4 năm được chuyển đổi chính thức thnàh Công ty Cổ phần từ 15/1/2004 đến nay, Công ty đã phát triển về quy mô và dần khẳng định được vị trí của mình trên thị trường, vốn điều lệ tăng 5.000.000.000đ ( theo giấy kinh doanh ban đầu) lên đến 25.000.000.000 (theo giấy kinh doanh thay đổi lần thứ 3), trong đó Công ty Cổ phần Sông Đà 9 chiếm 40% ( do Tổng Công ty Sông Đà giao nhiệm vụ cho Công ty Cổ phần Sông Đà 9 nắm giữ ). Cùng với sự lãnh đạo của Ban điều hành công ty, sự đoàn kết, tuân thủ kỷ cương kỷ luật lao động tập thể cán bộ công nhân viên trong công ty đã đoàn kết xây dựng và phát triển công ty ngày càng vững mạnh và khẳng định vị trí là đơn vị thi công xây lắp có uy tín trên thị trường, cụ thể trong những năm qua Công ty đã được Tổng Công ty Sông Đà giao tham gia thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng trên những công trình trọng điểm của đất nước như: Nhà máy Thuỷ điện Yaly, nhà máy thủy điện Sơn La, nhà máy thuỷ điện Tuyên Quang, Nhà máy thuỷ điện Nậm Chiến… Đặc biệt, trong 02 năm qua, Công ty đã trúng thầu và đang thi công các công trình: Công trình Thuỷ điện Sê San 4; Công trình thuỷ điện Nậm Chiến ( gói thầu: Đoạn Km 8+500 đến Km 10 ); Công trình Hồ chứa nước Đầm Hà Đông theo quyết định số 2999/QĐ-BNN-XD ngày 18/12/2006 của Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn, công trình NV 01 thuộc tổng cục V - Bộ công an theo quyết định 34/QĐ-H11 ngày 4/01/2007 của Tổng cục hậu cần - Bộ công an; Gói thầu số 30. Dự án hồ chứa nước IA ML A theo thông báo số 75/TB-BQL của Ban Quản lý Đầu tư và xây dựng thuỷ lợi 8 ngày 21/05/2007 và một số công trình khác…( Công ty đã gửi kèm theo các QĐ trúng thầu hoặc hợp đồng kinh tế ). Ngoài lĩnh vực thi công xây lắp, Công ty đã nhiều năm sản xuất và kinh doanh bê tông thương phẩm. Với kinh nghiệm là một đơn vị thi công xây lắp đã hi công nhiều công trình Thuỷ điện, năm 2007 Công ty Cổ phần Sông Đà 9.06 đang chuẩn bị làm chủ đầu tư một số dự án như: Xây dựng Nhà máy Thuỷ điện Nậm Xây Nọi 2, một số dự án xây dựng khu Nhà chung cư hỗn hợp: Hoàng Quốc Việt, Mỹ Đình… Đánh giá tình hình tài chính và SXKD của Công ty Theo Báo cáo tài chính của Công ty hai năm trước khi đầu tư: năm 2005, năm 2006 đã được kiểm toán và báo cáo tài chính 9 tháng đầu năm 2007, kết quả một số chỉ tiêu tổng quát như sau: Năm 2005 Năm 2006 9 tháng đầu năm 2007 Tổng tài sản 35.661.568.003 47.470.168.486 72.509.222.563 Vốn đầu tư chủ sở hữu 4.926.000.000 5.000.000.000 25.000.000.000 Doanh thu 16.770.143.800 17.517.374.981 24.584.587.811 Lợi nhuận trước thuế 904.766.528 948.288.802 5.117.649.650 Nhìn chung sau hơn 2 năm cổ phần hoá công ty đã đi vào hoạt động ổn định và tăng trưởng, công ty có xu hướng tăng trưởng mạnh được thể hiện qua tổng tài sản năm 2006 so với năm 2005 tăng 33%, tháng đầu năm 2007 so với năm 2006 tăng 52% ; vốn đầu tư chủ sở hữu 9 tháng đầu năm 2007 so với năm 2006 tăng 400%; lợi nhuận trước thuế 9 tháng đầu năm 2007 so với năm 2006 tăng là 439%. Một số chỉ tiêu cụ thể: Năm 2005 Năm 2006 9 tháng đầu năm 2007 Giới hạn ngành Đầu năm Cuối năm Bình quân Đầu năm Cuối năm Bình quân a.1 KNTT tổng quát (lần) =Tổng tài sản/nợ phải trả 1,22 1,2 1,21 1,2 1,156 1,175 1,743 1,4-2,5 a.2 KNTT ngắn hạn( lần ) =tổng giá trị tài sản lưư động và đầu tư ngắn hạn/ nợ ngắn hạn 0,98 0,98 0,98 0,98 1,029 1,008 1,637 0,5-2,5 a.3 KNTT nhanh (lần) = Vốn bằng tiền và khoản đầu tư tài chính ngắn hạn/ nợ ngắn hạn 0,01 0,0026 0,01 0,0026 0,0089 0,0063 0,2011 0,2-1,3 a.4 KNTT dài hạn (lần) = Tổng TSCĐ và ĐTDH/ nợ DH 4,23 610,87 7,86 610,87 486,06 548,46 411,1 1,0-1,4 b. Hệ số nợ = Nợ ngắn hạn/ nguồn vốn chủ sở hữu*100% 453,48 500 478,54 500 639,75 572,55 134,57 82-233 c. hiệu quả sử dụng vốn và khả năng sinh lời c.1 Hiệu quả sử dụng tài sản (lần)= doanh thu/ tổng tài sản bình quân 0,53 0,42 0,41 1,7-4,2 c.2 Vòng quay hang tồn kho (vòng)=giá vốn hang bán/ hàng tồn kho bìn._.