Hoàn thiện công tác tạo động lực tại Công ty TNHH 1 thành viên vận tải Viễn Dương Vinashin

PhÇn më ®Çu Ngµy nay, trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t, tÊt c¶ c¸c c«ng ty ®Òu muèn t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña m×nh. Tõ ®ã gióp c«ng ty m×nh ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng vµ ngµy cµng chiÕm thÞ phÇn lín, ngµy cµng ph¸t triÓn, v÷ng m¹nh. Muèn thùc hiÖn ®­îc môc tiªu tèi quan träng nµy th× c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc cÇn ph¶i ®­îc ®Æt lªn vÞ trÝ hµng ®Çu. Bëi v× nã quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mäi chiÕn l­îc kinh doanh cña tÊt c¶ c¸c c«ng ty. Nh­ng trªn thùc tÕ kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c c«ng ty ®Òu hiÓu râ vÒ vai trß to lín cña nguån nh©n lùc vµ cã c¸c chÝnh s¸ch hîp lý ®Ó t¹o ®éng lùc cho nguån nh©n lùc cña m×nh ph¸t huy hiÖu qu¶ tèt nhÊt. V× thÕ cã kh«ng Ýt c«ng ty cña ViÖt Nam ta ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶, thËm chÝ nhiÒu c«ng ty cßn l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n mÆc dï nã së h÷u mét nguån nh©n lùc víi tr×nh ®é nghiÖp vô rÊt cao. Bªn c¹nh ®ã còng cã rÊt nhiÒu c«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn, ®­îc ng­êi tiªu dïng tin t­ëng, yªu thÝch, t¹o ®­îc thµnh c«ng vang déi vµ chç ®øng v÷ng m¹nh trªn thÞ tr­êng.VËy vÊn ®Ò ®Æt ra ë ®©y chÝnh lµ sù kh¸c nhau trong c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc nãi chung vµ c¸c chÝnh s¸ch t¹o ®éng lùc cho ®éi ngò lao ®éng nãi riªng ë c¸c c«ng ty ®ã. HiÓu râ tÇm quan träng cña ®éi ngò nh©n lùc, t«i thÊy r»ng viÖc ngiªn cøu vµ ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p t¹o ®éng lùc lao ®éng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ hiÖn nay ë n­íc ta lµ mét yªu cÇu cÊp b¸ch vµ quan träng. Nã kh«ng chØ cÇn thiÕt víi c¸c c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt mµ cßn cÇn thiÕt c¶ víi c¸c c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vù cung cÊp dÞch vô. ChÝnh v× thÕ t«i ®· chän ®Ò tµi: “ Hoµn thiÖn c«ng t¸c t¹o ®éng lùc t¹i c«ng ty TNHH mét thµnh viªn vËn t¶i viÔn d­¬ng Vinashin “ lµm ®Ò tµi kho¸ luËn tèt nghiÖp cña m×nh. Néi dung kho¸ luËn ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn gåm c¸c phÇn sau: Ch­¬ng I. C¬ së vÒ vÊn ®Ò t¹o ®éng lùc lao ®éng. Ch­¬ng II. Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c t¹o ®éng lùc lao ®éng t¹i C«ng ty TNHH mét thµnh viªn Vinashin. Ch­¬ng III. Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng t¹i C«ng ty TNHH mét thµnh viªn Vinashin. §©y lµ mét ®Ò tµi khã, ph¹m vi ngiªn cøu réng. Do thêi gian vµ kh¶ n¨ng b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn kho¸ luËn nµy ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt. T«i rÊt mong ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ ng­êi ®äc ®Ó néi dung ngiªn cøu cña kho¸ luËn nµy ®­îc s©u s¾c h¬n. Qua ®©y, t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o PGS. TS NguyÔn Ngäc Qu©n, ban l·nh ®¹o cña C«ng ty TNHH mét thµnh viªn Vinashin ®· tËn t×nh gióp ®ì t«i thùc hiÖn kho¸ luËn nµy. Hµ Néi, th¸ng 6 n¨m 2007 Sinh viªn NguyÔn ThÞ Thanh Thuû Ch­¬ng I C¬ së lý luËn vÒ vÊn ®Ò t¹o ®éng lùc lao ®éng I- Kh¸i niÖm vÒ t¹o t¹o ®éng lùc vµ c¸c yÕu tè t¹o ®éng lùc 1. Kh¸i niÖm vÒ ®éng lùc: Mét doanh nghiÖp chØ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ khi c¸c nh©n viªn cña nã lµm viÖc cã hiÖu qu¶. Mµ muèn c¸c nh©n viªn lµm viÖc cã hiÖu qu¶ th× l¹i phô thuéc chÆt chÏ vµo c¸ch thøc vµ ph­¬ng ph¸p mµ nh÷ng ng­êi qu¶n lý sö dông ®Ó t¹o ®éng lùc lao ®éng cho c¸c nh©n viªn cña m×nh. Cã rÊt nhiÒu c¸ch hiÓu vÒ t¹o ®éng lùc lao ®éng.Theo nh­ Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ nh©n lùc cña tr­êng Kinh tÕ Quèc d©n cña PGS. TS NguyÔn Ngäc Qu©n (chñ biªn) vµ ThS NguyÔn V¨n §iÒm - nhµ xuÊt b¶n lao ®éng x· héi Hµ Néi xuÊt b¶n n¨m 2004 - ®Þnh nghÜa vÒ ®éng lùc lao ®éng nh­ sau: “ §éng lùc ®­îc hiÓu lµ sù khao kh¸t vµ tù nguyÖn cña mçi c¸ nh©n nh»m t¨ng c­êng mäi nç lùc cña b¶n th©n ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu hay kÕt qu¶ nµo ®ã“ Nh­ vËy ta thÊy r»ng ®éng lùc lao ®éng thuéc vÒ tinh thÇn lao ®éng vµ ®­îc thÓ hiÖn qua hµnh vi lao ®éng cô thÓ, nã xuÊt ph¸t tõ chÝnh b¶n th©n ng­êi lao ®éng, trªn c¬ së ý thøc khao kh¸t vµ tinh thÇn lao ®éng tù nguyÖn, nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc mµ b¶n th©n hä thùc hiÖn. Cã hai nguån t¹o ra ®éng l­ch lao ®éng lµ: Nguån bªn trong (c¸ nh©n) vµ nguån bªn ngoµi (m«i tr­êng sèng vµ lµm viÖc). 2. C¸c yÕu tè t¹o ®éng lùc: 2.1. C¸c yÕu tè thuéc b¶n th©n ng­êi lao ®éng: - Môc tiªu kh¸c nhau cña mçi c¸ nh©n: Môc tiªu lµ c¸i ®Ých xuyªn suèt trong mäi hµnh ®éng cña con ng­êi. Mét ng­êi cã môc tiªu cao, râ rµng th× hµnh ®éng vµ kÕt qu¶ lao ®éng cña hä sÏ kh¸c víi ng­êi cã môc tiªu thÊp hay môc tiªu kh«ng râ rµng. KÕt qu¶ lao ®éng cña hä ®­îc quyÕt ®Þnh bëi sù nç lùc cña b¶n th©n hä. - Sù kh¸c biÖt vÒ hÖ thèng c¸c yªu cÇu: Nhu cÇu vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn cµng cao, trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ hiÖn t¹i bÞ giíi h¹n…chÝnh ®iÒu nµy thóc ®Èy ng­êi lao ®éng nç lùc lµm viÖc h¬n ®Ó cã ®ñ tµi chÝnh ®Ó ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu ®ã. - Sù kh¸c nhau vÒ kh¶ n¨ng vµ kinh nghiÖm cña mçi ng­êi: Nh÷ng ng­êi cã nhiÒu kinh nghiÖm vµ kh¶ n¨ng lao ®éng cao th× môc tiªu lao ®éng vµ ®éng lùc lao ®éng cña hä sÏ cao h¬n nh÷ng ng­êi Ýt kinh nghiÖm, kh¶ n¨ng lao ®éng thÊp. - Sù kh¸c biÖt vÒ t×nh tr¹ng kinh tÕ cña mçi c¸ nh©n còng lµ mét nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ®éng lùc lao ®éng vµ ho¹t ®éng lao ®éng cña mçi c¸ nh©n ng­êi lao ®éng. - Sù kh¸c biÖt vÒ ®Æc ®iÓm c¸ nh©n: Tuæi, giíi tÝnh, chñng téc, t«n gi¸o…còng ¶nh h­ëng ®Õn ®éng lùc lao ®éng cña mçi c¸ nh©n. 2.2 C¸c yÕu tè thuéc m«i tr­êng lµm viÖc: - C¸c yÕu tè thuéc m«i tr­êng bªn trong cña Tæ chøc: + TriÕt lý qu¶n lý cña tæ chøc: Cã coi träng hay kh«ng coi träng ®éi ngò nh©n viªn? Phong c¸ch qu¶n lý tù do, d©n chñ hay ®éc ®o¸n? + C¸c chÝnh s¸ch nh©n sù vµ quyÕt ®Þnh nh©n sù vÒ tuyÓn dông, tiÒn l­¬ng, n©ng l­¬ng ®· hîp lý ch­a? + V¨n ho¸ cña Tæ chøc: Lµm viÖc cã ®óng giê hay kh«ng? Cã ®­îc nãi chuyÖn trong giê lµm viÖc hay kh«ng? Ng­êi lao ®éng cã ®oµn kÕt gióp ®ì nhau trong lao ®éng hay kh«ng? + C¬ cÊu tæ chøc cña bé m¸y qu¶n lý cã khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc cã hiÖu qu¶ hay kh«ng? + §iÒu kiÖn lao ®éng cïng lµ mét nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ®éng lùc lao ®éng vµ kÕt qu¶ lao ®éng cña ng­êi lao ®éng. - C¸c yÕu tè thuéc m«i tr­êng bªn ngoµi tæ chøc: + HÖ thèng ph¸p luËt: T×nh h×nh chÝnh trÞ cã æn ®Þnh hay kh«ng? Ph¸p luËt cã b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña ng­êi lao ®éng hay kh«ng? + V¨n ho¸ truyÒn thèng cña d©n téc. + HÖ thèng phóc lîi x· héi. TÊt c¶ c¸c yÕu tè trªn sÏ cã nh÷ng t¸c ®éng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ®éng lùc lao ®éng cña ng­êi lao ®éng, tõ ®ã t¸c ®éng ®Õn hµnh vi lao ®éng vµ kÕt qu¶ lao ®éng cña ng­êi lao ®éng. II- Mét sè häc thuyÕt t¹o ®éng lùc lao ®éng: 1. Mét sè häc thuyÕt t¹o ®éng lùc lao ®éng: 1.1. Thø bËc nhu cÇu cña Maslow ( Maslow’s Hierachy of needs): Maslow cho r»ng con ng­êi cã rÊt nhiÒu nhu cÇu kh¸c nhau mµ hä khao kh¸t ®­îc tho¶ m·n. ¤ng chia c¸c nhu cÇu ®ã thµnh n¨m lo¹i, vµ s¾p xÕp chóng theo thø bËc ®­îc minh ho¹ nh­ ®å thÞ sau ®©y: 1 HÖ thèng nhu cÇu cña Maslow 4 5 Nhu cÇu tù hoµn thiÖn 3 Nhu cÇu ®­îc t«n träng 2 Nhu cÇu x· héi 1 Nhu cÇu an toµn Nhu cÇu sinh lý - Nhu cÇu sinh lý: Lµ c¸c ®åi hái c¬ b¶n vÒ thøc ¨n, n­íc uèng chç ë vµ c¸c nhu cÇu c¬ b¶n kh¸c. - Nhu cÇu an toµn: Lµ nhu cÇu ®­îc æn ®Þnh, ch¾c ch¾n, ®­îc b¶o vÖ khái c¸c bÊt tr¾c hoÆc c¸c nhu cÇu tù b¶o vÖ. - Nhu cÇu x· héi: Lµ nhu cÇu ®­îc quan hÖ víi nh÷ng ng­êi kh¸c ®Ó thÓ hiÖn vµ chÊp nhËn t×nh c¶m, sù ch¨m sãc vµ hiÖp t¸c. - Nhu cÇu ®­îc t«n träng: Lµ nhu cÇu cã ®Þa vÞ, ®­îc ng­¬× kh¸c c«ng nhËn vµ t«n träng, còng nh­ nhu cÇu tù t«n träng m×nh. - Nhu cÇu tù hoµn thiÖn m×nh: Lµ nhu cÇu ®­îc tr­ëng thµnh vµ ph¸t triÓn, ®­îc biÕn c¸c n¨ng lùc cña m×nh thµnh hiÖn thùc, hoÆc nhu cÇu ®¹t ®­îc c¸c thµnh tÝch míi cã ý nghÜa, nhu cÇu s¸ng t¹o. Theo Maslow, ®Ó t¹o ®éng lùc cho nh©n viªn, ng­êi qu¶n lý ph¶i hiÓu nhu cÇu cña hä ®ang ë bËc nµo vµ h­íng sù tho¶ m·n c¸c nhu cÇu ë thø bËc ®ã trªn c¬ së: Mét lµ t×m c¸ch ®¸p øng dùa vµo môc tiªu cña Tæ chøc. Hai lµ dùa trªn kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña Tæ chøc trong tõng thêi kú. 1.2. Häc thuyÕt t¨ng c­êng tÝch cùc cña B. F. Skinner (B. F. Skinner ‘s Reinforcement Theory): Häc thuyÕt nµy cho r»ng: Nh÷ng hµnh vi ®­îc th­ëng cã xu h­íng lÆp l¹i, c¸c hµnh vi bÞ ph¹t hoÆc kh«ng ®­îc th­ëng sÏ dÇn bÞ lo¹i trõ. Kho¶ng thêi gian gi÷a viÖc x¶y ra hµnh vi víi viÖc tiÕn hµnh th­ëng ph¹t nªn cµng ng¾n cµng tèt. NÕu qu¸ nhÊn m¹nh ®Õn viÖc ph¹t sÏ ¶nh h­ëng tiªu cùc ®Õn hµnh vi cña ng­êi lao ®éng. Do ®ã, ®Ó t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng, Tæ chøc cÇn x©y dùng chuÈn mùc c¸c hµnh vi tÝch cùc vµ tiªu cùc ®Ó ng­êi lao ®éng hiÓu, ý thøc vµ x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng hµnh ®éng.§ång thêi, x©y dùng møc th­ëng ph¹t râ rµng t­¬ng øng víi c¸c hµnh vi tÝch cùc hoÆc tiªu cùc vµ cÇn thiÕt thùc hiÖn c«ng b»ng víi tÊt c¶ mäi ng­êi. 1.3. Häc thuyÕt kú väng cña Victor Vroom (Victor Vroom’s Expectancy Theory): Chóng ta cã thÓ ngiªn cøu häc thuyÕt qua m« h×nh kú väng ®¬n gi¶n nh­ sau: H×nh 2. M« h×nh kú väng ®¬n gi¶n hãa Nç lùc c¸ nh©n KÕt qu¶ c¸ nh©n PhÇn th­ëng tæ chøc Môc tiªu c¸ nh©n Theo häc thuyÕt nµy, ®éng lùc lµ chøc n¨ng cña sù kú väng c¸ nh©n. Mét sù nç lùc sÔ ®em l¹i mét thµnh tÝch nhÊt ®Þnh, thµnh tÝch ®ã sÏ dÉn ®Õn kÕt qu¶ hay phÇn th­ëng nh­ mong muèn. VÒ c¬ b¶n, häc thuyÕt nµy cho r»ng c­êng ®é ®éng lùc (nç lùc) cña mét ng­êi phô thuéc vµo sù tin t­ëng cña ng­êi ®ã m¹nh mÏ ®Õn møc nµo ®èi víi viÖc m×nh cã thÓ ®¹t ®­îc nh÷ng g× mµ m×nh cè g¾ng. NÕu nh­ ®¹t ®­îc môc tiªu nµy, liÖu ng­êi ®ã cã ®­îc th­ëng mét c¸ch xøng ®¸ng, vµ nÕu nh­ ®­îc tæ chøc th­ëng liÖu phÇn th­ëng ®ã cã tháa m·n c¸c môc tiªu c¸ nh©n cña ng­êi ®ã hay kh«ng? Häc thuyÕt nµy gîi cho c¸c nhµ qu¶n lý cÇn ph¶i lµm cho ng­êi lao ®éng hiÓu ®­îc mèi quan hÖ trùc tiÕp gi÷a nç lùc - thµnh tÝch; thµnh tÝch - kÕt qu¶. 1.4. Häc thuyÕt c«ng b»ng cña J. Staycy Adams (J. Staycy Adam’s Equity Theory) Mçi ng­êi ®i lµm ®Òu muèn ®­îc ®èi xö c«ng b»ng. Mçi c¸ nh©n cã xu h­íng so s¸nh sù ®ãng gãp cho Tæ chøc vµ quyÒn lîi hä nhËn ®­îc víi sù ®ãng gãp vµ quyÒn lîi mµ ng­êi kh¸c nhËn ®­îc. Ng­êi lao ®éng chØ c¶m thÊy ®­îc ®èi xö c«ng b»ng khi tû lÖ gi÷a sù ®ãng gãp vµ quyÒn lîi cña m×nh ngang ngöa víi tû lÖ ®ã ë nh÷ng ng­êi kh¸c. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua biÓu thøc sau: C¸c quyÒn lîi c¸ nh©n C¸c quyÒn lîi cña nh÷ng ng­êi kh¸c Sù ®ãng gãp c¸ nh©n Sù ®ãng gãp cña nh÷ng ng­êi kh¸c Do ®ã ®Ó t¹o ®éng lùc, ng­êi qu¶n lý cÇn t¹o ra vµ duy tr× sù c©n b»ng gi÷a nh÷ng ®ãng gãp cña c¸c c¸ nh©n vµ quyÒn lîi mµ hä ®­îc h­ëng. 1.5. Häc thuyÕt hÖ thèng hai yÕu tè cña F. Herzberg (F. Herzberg’s The Two Factors Theory) F. Herzberg cho r»ng cã hai yÕu tè t¸c ®éng ®Õn viÖc t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng, ®ã lµ: Nhãm yÕu tè m«i tr­êng Nhãm §éng Lùc - §iÒu kiÖn lµm viÖc - Sù h­íng dÉn trong c«ng viÖc - Quan hÖ nh©n sù - ChÝnh s¸ch nh©n sù vµ viÖc thùc hiªn chÝnh s¸ch - VÊn ®Ò vÒ tiÒn l­¬ng - Sù thõa nhËn thµnh tÝch (Lµm nhiÒu ®­îc ®¸nh gi¸ cao vµ ng­îc l¹i) - Sù thµnh ®¹t nh­: ®Þa vÞ, thu nhËp… - Sù th¨ng tiÕn - B¶n chÊt c«ng viÖc ng­êi lao ®éng ®¶m nhËn - Sù ph©n ®Þnh nhiÖm vô, tr¸ch nhiÖm trong lao ®éng T¸c dông: Ng¨n ngõa sù kh«ng tháa m·n cña ng­êi lao ®éng. T¸c dông: T¹o ra ®éng lùc víi yÕu tè m«i tr­êng ®­îc ®¶m b¶o. Häc thuyÕt nµy chØ ra r»ng, ®Ó t¹o ®éng lùc th× yÕu tè ®Çu tiªn lµ ph¶i t¹o ra m«i tr­êng lao ®éng tèt.§ång thêi ph¶i thiÕt kÕ vµ thiÕt kÕ l¹i c«ng viÖc mét c¸ch hîp lý, ph©n ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm vµ nhiÖm vô tõng ng­êi. 1.6 Häc thuyÕt ®Æt môc tiªu cña Edwin Locke (Edwin Locke’s Goal - setting Theory) ¤ng cho r»ng, ý ®å lµm viÖc h­íng tíi môc tiªu lµ nguån gèc chñ yÕu cña viÖc t¹o ®éng lùc trong lao ®éng. Do ®ã ®Ó t¹o ®éng lùc cÇn ph¶i cã môc tiªu cô thÓ vµ mang tÝnh th¸ch thøc, ®ång thêi cÇn ph¶i thu hót ng­êi lao ®éng ®Æt ra môc tiªu lao ®éng. 2. NhËn xÐt vÒ c¸c häc thuyÕt vµ viÖc vËn dông chóng trong qu¶n lý lao ®éng hiÖn nay: 2.1 NhËn xÐt vÒ c¸c häc thuyÕt: Chóng ta cã thÓ thÊy mét ®iÒu lµ: c¸c häc thuyÕt vÒ ®éng lùc bÞ rµng buéc vÒ v¨n hãa. HÇu hÕt c¸c häc thuyÕt trªn ®­îc x©y dùng ë Mü vµ ng­êi Mü chñ yÕu nãi vÒ ng­êi Mü. §iÒu râ rµng nhÊt lµ c¸c häc thuyÕt nµy tËp trung m¹nh mÏ nhÊt vµo chñ nghÜa c¸ nh©n vµ tÝnh ®µn «ng. Ch¼ng h¹n, thuyÕt ®Æt môc tiªu vµ thuyÕt kú väng ®Òu nhÊn m¹nh vµo viÖc hoµn thµnh môc tiªu còng nh­ t­ duy mang tÝnh lý trÝ vµ c¸ nh©n.Lý thuyÕt thø bËc nhu cÇu cña Maslow cho r»ng mäi ng­êi b¾t ®Çu ë cÊp ®é sinh lý vµ sau ®ã chuyÓn dÇn lªn theo thø bËc trËt tù sau: sinh lý, an toµn, x· héi, danh dù vµ tù hoµn thiÖn m×nh. Thø bËc nµy, dï cã bÊt kú t¸c ®éng nµo ®i n÷a ®Òu g¾n víi v¨n hãa Mü. Trong c¸c nÒn v¨n hãa kh¸c, thø bËc nhu cÇu nµy cã thÓ kh¸c ®i. Mét kh¸i niÖm ®éng lùc n÷a mµ râ rµng cã xu h­íng thiªn vÒ n­íc Mü lµ nhu cÇu vÒ thµnh tÝch. Quan ®iÓm cho r»ng mét nhu cÇu vÒ thµnh tÝch ®èng vai trß nh­ mét nh©n tè t¹o ®éng lùc bªn trong hµm ch­a hai ®Æc ®iÓm v¨n hãa: mét sù s½n lßng chÊp nhËn mét møc ®é rñi ro võa ph¶i (kh«ng tÝnh c¸c n­íc cã ®iÓm m¹nh vÒ viÖc tr¸nh t×nh tr¹ng bÊp bªnh) vµ mét mèi quan t©m ®èi víi thµnh tÝch (bao hµm hÇu hÕt c¸c n­íc cã tÝnh ®µn «ng m¹nh mÏ). Sù kÕt hîp nµy ®­îc t×m thÊy trong c¸c n­íc hÖ Anh – Mü nh­: Mü, Anh, Canada. Trong khi ®ã nh÷ng ®Æc ®iÓm nµy lµ t­¬ng ®èi Ýt ái ë Chilª vµ Bå §µo Nha… Tr¶i qua mçi thêi kú ph¸t triÓn , tïy thuéc vµo ®iÒu kiÖn kinh tÕ, v¨n hãa, chÝnh trÞ, x· héi…cña tõng dËn téc hay cña tõng Tæ chøc mµ c¸c lý thuyÕt cã hiÖu qu¶ kh¸c nhau trong c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc. Trªn thùc tÕ, mçi häc thuyÕt trªn ®Òu cã nh÷ng ­­ ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm nhÊt ®Þnh: - Víi häc thuyÕt c¶u Herzberg, chóng ta cã thÓ thÊy mét sè ®iÓm h¹n chÕ nh­ sau: +Thø nhÊt, ph­¬ng thøc mµ «ng sö dông cã nh÷ng h¹n chÕ vÒ mÆt ph­¬ng ph¸p luËn. Khi mäi thø diÔn ra su«n sÎ, mäi ng­êi th­êng cã xu h­íng c«ng nhËn b¶n th©n hä. B»ng kh«ng hä ®æ lçi cho m«i trêng bªn ngoµi vÒ sù thÊt b¹i. + Thø hai, ®é tin cËy trong ph­¬ng ph¸p luËn cña «ng lµ ®iÒu cßn ph¶i bµn luËn. Nh÷ng ng­êi ®¸nh gi¸ ph¶i tiÕn hµnh diÔn gi¶i, do vËy hä cã thÓ lµm háng nh÷ng ph¸t hiÖn cña t¸c gi¶ b»ng viÖc diÔn gi¶i c©u tr¶ lêi theo mét c¸ch trong khi xem xÐt mét c©u tr¶ lêi t­¬ng tù theo mét c¸ch kh¸c. + Thø ba, kh«ng cã mét th­íc ®o tæng thÓ ®Ó ®o sù tháa m·n. Bëi v× mét ng­êi cã thÓ kh«ng thÝch mét phÇn trong c«ng viÖc cña m×nh nh­ng vÉn coi c«ng viÖc ®ã lµ chÊp nhËn ®­îc. + Thø t­, «ng ®­a ra gi¶ thuyÕt vÒ mèi quan hÖ gi÷a sù tháa m·n vµ n¨ng suÊt, nh­ng ph­¬ng ph¸p luËn mµ «ng sö dông chØ xem xÐt ®Õn sù tháa m·n c«ng viÖc, chø kh«ng xem xÐt ®Õn n¨ng suÊt. §Ó ngiªn cøu nµy trë nªn thÝch hîp h¬n cÇn ph¶i ®­a ra gi¶ thuyÕt lµ cã mèi quan hÖ m·nh mÏ gi÷a sù tháa m·n c«ng viÖc vµ n¨ng suÊt. Tuy nhiªn, häc thuyÕt nµy cña Herzberg ®· vµ ®ang ®­îc phæ biÕn réng r·i vµ hÇu nh­ kh«ng cã nhµ qu¶n lý nµo xa l¹ víi nh÷ng khuyÕn nghÞ mµ «ng ®­a ra.trong tr­êng hîp nµy, phÇn nhiÒu sù nhiÖt t×nh ban ®Çu víi viÖc ph¸t triÓn c«ng viÖc theo chiÒu däc cho phÐp nh©n viªn chÞu tr¸ch nhiÖm h¬n n÷a trong viÖc ho¹ch ®Þnh vµ kiÓm so¸t c«ng viÖc cña m×nh. - Víi häc thuyÕt c«ng b»ng cña Staycy Adam: Häc thuyÕt nµy thõa nhËn, c¸c c¸ nh©n kh«ng chØ quan t©m tíi khèi l­îng phÇn th­ëng tuyÖt ®èi mµ hä nh©n ®­îc cho sù nç lùc cña m×nh, mµ hä cßn quan t©m tíi khèi l­îng phÇn ®ã víi nh÷ng g× mµ ng­êi kh¸c nhËn ®­îc. C¸c ®Çu vµo nh­: n¨ng lùc, kinh nghiÖm, tr×nh ®é, tµi n¨ng ®­îc ®em so s¸nh víi nh÷ng ®Çu ra nh­: møc l­¬ng, t¨ng l­¬ng, sù c«ng nhËn vµ c¸c yÕu tè kh¸c. Khi mäi ng­êi nhËn rhøc lµ cã sù chªnh lÖch gi÷a tØ lÖ ®Çu vµo - ®Çu ra cña hä víi nh÷ng ng­êi lao ®éng kh¸c, nhÊt ®Þnh cã sù c¨ng th¼ng. Sù c¨ng th¼ng nµy lµ c¬ së t¹o ®éng lùc, khi mµ mäi ng­êi phÊn ®Êu ®Ó dµnh ®­îc c¸i mµ hä cho lµ c«ng b»ng vµ tháa ®¸ng. Tuy nhiªn, häc thuyÕt nµy ch­a lµm s¸ng tá mét sè ®iÒu sau: ch¼ng h¹n lµm thÕ nµo c¸c nh©n viªn chän ®­îc ng­êi ®Ó ®èi chiÕu? Lµm thÕ nµo hä cã thÓ kÕt hîp vµ so s¸nh ®Çu vµo vµ ®Çu ra cña m×nh víi cña ng­êi kh¸c ®Ó ®i ®Ðn kÕt luËn? Khi nµo vµ lµm thÕ nµo c¸c yÕu tè thay ®æi qua thêi gian? MÆ kh¸c sù c«ng b»ng hay bÊt c«ng b»ng chØ cã tÝnh chÊt t­¬ng ®èi vµ phu thuéc vµo nhËn thøc cña tõng c¸ nh©n vµ mèi quan hÖ gi÷a c¸ nh©n vµ tæ chøc. - Víi häc thuyÕt cña Maslow, viÖc chØ ra c¸c thø bËc nhu cÇu cña ng­êi lao ®éng vµ tháa m·n c¸c nhu cÇu ®ã lµ rÊt cÇn thiÕt.Nã lµ c«ng cô cô thÓ ®Ó ng­êi qu¶n lý t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng. Song chóng ta khã cã thÓ biÕt nhu cÇu cña ng­êi lao ®éng ë møc nµo vµ møc ®é tháa m·n nh­ thÕ nµo lµ hîp lý ®Ó t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng. V× nÕu nhu cÇu nµy ®­îc tháa m·n råi th× kh«ng cßn ®éng lùc n÷a. 2.2 VËn dông c¸c häc thuyÕt t¹o ®éng lùc vµo ViÖt Nam hiÖn nay: 2.2.1 T×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c t¹o ®éng lùc t¹i c¸c tæ chøc cña ViÖt Nam: Nh×n chung, sù nhËn thøc vÒ vai trß cña bé phËn qu¶n trÞ nh©n lùc ë ViÖt Nam hiÖn nay vÉn ch­a ®­îc ®¸nh gi¸ ®óng. Do vËy c«ng t¸c t¹o ®éng lùc lao ®éng v·n ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc vµ ®Æt ®óng vÞ trÝ quan träng ®¸ng cã cña nã. C¸c nhµ qu¶n lý cña n­íc ta ch­a chó t©m ngiªn cøu vµ vËn dông c¸c häc thuyÕt t¹o ®éng lùc trong lao ®éng. Quan ®iÓm vÒ ®éng lùc lao ®éng cßn ®¬n gi¶n vµ cøng nh¾c, thiÕu linh ho¹t. KiÕn thøc vÒ ®éng lùc vµ t¹o ®éng lùc cßn thiÕu t×nh hÖ thèng. Cßn cã nh÷ng sai lÇm trong nhËn thøc vµ viÖc ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p t¹o ®éng lùc trong lao ®éng. Mét sè sai lÇm th­êng gÆp nh­: coi ®éng lùc lµ ®Æc ®iÓm tÝnh c¸ch cña ng­êi lao ®éng, cã nghÜa lµ cã ng­êi cã ®éng lùc vµ cã ng­êi kh«ng cã ®éng lùc; kh«ng quan t©m ®Õn ®iÒu kiÖn mµ ®éng lùc n¶y sinh cã liªn quan mËt thiÕt tíi ®iÒu kiÖn lµm viÖc; th­ßng g¾n ®éng lùc víi sù tháa m·n nhu cÇu c¸ nh©n, t¸ch biÖt c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch vËt chÊt vµ tinh thÇn…Thùc tÕ hiÖn nay vÉn ch­a cã tæ chøc nµo ngiªn cøu øng dông ®Ó ®­a ra hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch t¹o ®éng lùc, ch­a cã ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng toµn diÖn ®Ó t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng. 2.2.2 VËn dông c¸c häc thuyÕt t¹o ®éng lùc vµo ViÖt Nam: C¸c nhµ ngiªn cøu ViÖt Nam cã thÓ ngiªn cøu vµ ¸p dông mét sè ®iÓm quan träng trong viÖc øng dông c¸c häc thuyÕt t¹o ®éng lùc lao ®éng nh­ sau: Thõa nhËn sù kh¸c biÖt c¸ nh©n. Bè trÝ hîp lý gi÷a ng­êi lao ®éng vµ c«ng viÖc. Sö dông c¸c môc tiªu lao ®éng. B¶o ®¶m r»ng c¸c môc tiªu lµ cã thÓ ®¹t ®­îc. C¸ nh©n hãa phÇn th­ëng. G¾n c¸c phÇn th­ëng víi kÕt qu¶ lµm viÖc KiÓm tra hÖ thèng ®Ó ®¹t ®­îc sù c«ng b»ng. Tuy nhiªn c¸c nhµ qu¶n lý cÇn vËn dông mét c¸ch linh ho¹t, tr¸nh cøng nh¾c, sao cho phï hîp víi hoµn c¶nh. CÇn l­u ý ®Õn sù kh¸c biÖt vÒ v¨n hãa gi÷a tõng d©n téc, tõng vïng lµnh thæ, tõng tæ chøc…®Ó vËn dông c¸c häc thuyÕt t¹o ®éng lùc trªn sao cho ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. III. C¸c ph­¬ng h­íng t¹o ®éng lùc 1. X¸c ®Þnh tiªu chuÈn thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cho nh©n viªn - X¸c ®Þnh c¸c môc tiªu cña Tæ chøc sao cho phï hîp, ®óng h­íng vµ lµm cho ng­êi lao ®éng hiÓu râ môc tiªu ®ã. - Quan t©m ®Õn ý kiÕn ®ãng gãp cña ng­êi lao ®éng (kÝch thÝch sù quan t©m vµ ý thøc ®­îc t«n träng cña ng­êi lao ®éng). - Ph©n tÝch c«ng viÖc ®Ó x¸c ®Þnh râ nhiÖm vô, tr¸ch nhiÖm, tæ chøc thùc hiÖn c«ng viÖc cô thÓ ®èi víi ng­êi lao ®éng th«ng qua b¶n m« t¶ c«ng viÖc vµ b¶n h­íng dÉn thùc hiÖn c«ng viÖc. - Tæ chøc ph¶i thùc hiÖn ®¸nh gi¸ c«ng viÖc mét c¸ch c«ng b»ng, th­êng xuyªn vµ theo ®Þnh kú møc ®ä hoµn thµnh c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng. - Th«ng tin ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc lµ c¬ së quan träng ®Ó ®­a ra c¸ quyÕt ®Þnh nh©n sù. 2. T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ng­êi lao ®éng thùc hiÖn vµ hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao 2.1 TuyÓn chän vµ bè trÝ lao ®éng phï hîp ®Ó ng­êi lao ®éng thùc hiÖn c«ng viÖc §ã lµ qu¸ tr×nh lùa chän trong sè nh÷ng øng viªn dù tuyÓn ®Ó chän ra ng­êi thÝch hîp nhÊt cho nh÷ng chç c«ng viÖc trèng vµ bè trÝ lao ®éng phï hîp víi nh÷ng yªu cÇu cña c«ng viÖc. §©y lµ c«ng viÖc quan träng hµng ®Çu gãp phÇn thóc ®Èy t¹o ®éng lùc lao ®éng cho ng­êi lao ®éng, tõ ®ã doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn th¾ng lîi c¸c môc tiªu s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Riªng ®èi víi ng­êi lao ®éng, khi nhËn ®­îc c«ng viÖc phï hîp víi tÝnh c¸ch, thãi quen, së tr­êng, n¨ng lùc… cña m×nh th× hä sÏ an t©m g¾n bã víi c«ng viÖc. §ång thêi, hä cã thÓ t×m c¸ch hoµn thµnh c«ng viÖc cña m×nh mét c¸ch tèt nhÊt. §Ó thùc hiÖn vai trß quan träng trong c«ng t¸c tuyÓn dông vµ bè trÝ nh©n lùc cÇn thùc hiÖn triÖt ®Ó c¸c yªu cÇu sau: - Yªu cÇu ®èi víi c«ng t¸c tuyÓn dông: + TuyÓn dông ph¶i dùa vµo môc tiªu cña doanh nghiÖp, dùa vµo kÕ ho¹ch hãa nguån nh©n lùc. + Ph¶i tuyÓn dông ®­îc nh÷ng ng­êi ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c«ng viÖc c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng, c¨n cø vµo: b¶n m« t¶ c«ng viÖc, b¶n yªu cÇu c«ng viÖc. + TuyÓn ng­êi pahØ cã kû luËt, trung thùc vµ mong muèn ®¶m nhËn c«ng viÖc ®ã. + Ph¶i ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c tuyÓn dông. Cã thÓ c¨n cø vµo tû lÖ tuyÓn chän sau: Sè ng­êi ®­îc tuyÓn chän Tû lÖ tuyÓn chän = Tæng sè ng­êi ®­îc tuyÓn C¨n cø vµo tû lÖ tuyÓn chän trªn cã thÓ ®¸nh gi¸ møc ®é hÊp dÉn cña nghÒ, ®¸nh gi¸ sù thµnh c«ng cña c«ng t¸c tuyÓn dông. NÕu tû lÖ nµy thÊp cho thÊy nghÒ nµy kh«ng hÊp dÉn hoÆc chÝnh s¸ch tuyÓn mé, tuyÓn chän ch­a ®­îc hîp lý.Tõ ®ã x¸c ®Þnh nh÷ng kh©u yÕu vµ x¸c ®Þnh c¸c ph­¬ng ph¸p kh¾c phôc. Yªu cÇu ®èi víi c«ng t¸c bè trÝ nh©n lùc: C«ng t¸c bè trÝ nh©n lùc gåm cã: ho¹t ®éng ®Þnh h­íng, bè trÝ lao ®éng vµo vÞ trÝ viÖc lµm míi, bè trÝ l¹i lao ®éng th«ng qua thuyªn chuyÓn, ®Ò b¹t vµ xuèng chøc ph¶i thùc hiÖn mét c¸ch cã kÕ ho¹ch, dùa trªn c¸c chÝnh s¸ch thñ tôc ®­îc thiÕt kÕ hîp lý. Tõ ®ã cã thÓ trao cho ng­êi lao ®éng nh÷ng c«ng viÖc phï hîp víi chuyªn m«n, tr×nh ®é, së tr­êng…®Ó ®¸p øng c«ng viÖc cña tæ chøc, ®ång thêi ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña ng­êi lao ®éng. 2.2 §¶m b¶o ®iÒu kiÖn lµm viÖc tè nhÊt cho ng­êi lao ®éng - VÒ bè trÝ n¬i lµm viÖc: + Cung cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ ®¹t tiªu chuÈn + Bè trÝ m¸y mãc thuËn tiÖn vµ an toµn + Cung cÊp nguyªn vËt liÖu ®¶m b¶o ®óng tiªu chuÈn vµ kÞp thêi. + TuyÓn dông vµ bè trÝ lao ®éng ®óng yªu cÇu c«ng viÖc - VÒ c«ng t¸c an toµn, vÖ sinh lao ®éng: X©y dùng chÕ ®é lµm viÖc, nghØ ng¬i hîp lý. §¶m b¶o m«i tr­êng lµm viÖc hîp vÖ sinh: nhiÖt ®é, khÝ hËu, ¸nh s¸ng, ®é Èm, tiÕng ån, ®é bôi, møc ®é phãng x¹… - VÒ m«i tr­êng x· héi trong tæ chøc: cÇn x©y dùng vµ duy tr× mèi quan hÖ lao ®éng tèt ®Ñp, ®oµn kÕt, hîp t¸c vµ gióp ®ì nhau trong lao ®éng, còng nh­ trong cuéc sèng. Kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng, ®iÒu kiÖn lao ®éng, t¹o c¶m gi¸c an toµn tho¶i m¸i cho ng­êi lao ®éng, tõ ®ã thóc ®Èy lao ®éng ®¹t n¨ng suÊt cao h¬n n÷a. 2.3 Lµm cho c«ng viÖc cã ý nghÜa h¬n - Doanh nghiÖp ph¶i lµm giµu c«ng viÖc, lu©n chuyÓn ng­êi lao ®éng lµm c¸c c«ng viÖc kh¸c hoÆc lµm c«ng viÖc ®ßi hái møc ®é phøc t¹p vµ tÝnh tr¸ch nhiÖm cao h¬n. - §éng viªn, khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tham gia vµo c«ng viÖc chung. Nªu cao tÇm quan träng cña c«ng viÖc vµ vai trß, tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp. - T¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi lao ®éng ph¸t huy s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, vµ ph­¬ng ph¸p lµm viÖc cã hiÖu qu¶ nhÊt. - Doanh nghiÖp ph¶i cung cÊp cho ng­êi lao ®éng ®Çy ®ñ nh÷ng th«ng tin vÒ c«ng viÖc mét c¸ch kÞp thêi. §ång thêi, còng ph¶i chó ý ®Õn nh÷ng ý kiÕn ph¶n håi tõ phÝa ng­êi lao ®éng. 3. KÝch thÝch lao ®éng 3.1. KÝch thÝch b»ng vËt chÊt 3.1.1 TiÒn l­¬ng TiÒn l­¬ng (tiÒn c«ng) ph¶i gi÷ vai trß lµ ®ßn bÈy kinh tÕ chÝnh vµ thùc hiÖn tèt chøc n¨ng t¸i s¶n xuÊt vµ më réng søc lao ®éng. TiÒn l­¬ng (tiÒn c«ng) ph¶i lµ sù tháa thuËn b×nh ®¼ng gi÷a c¸c bªn tham gia quan hÖ lao ®éng vµ kh«ng tr¸i quy ®Þnh cña ph¸p luËt. §Æc biÖt nã ph¶i ph¶n ¸nh ®­îc møc ®é ®ãng gãp cña ng­êi lao ®éng ®èi víi tæ chøc. C¸ch thøc tr¶ c«ng nªn ®¬n gi¶n, khoa häc, mäi ng­êi lao ®éng cã thÓ hiÓu ®­îc ®Çy ®ñ chÝnh x¸c. Tr¸nh nh÷ng th¾c m¾c, ph©n v©n, nghi ngê…v× ®©y lµ nguyªn nh©n g©y ra bÊt ®ång trong quan hÖ lao ®éng. C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng: Cã hai h×nh thøc tr¶ l­¬ng th­êng ¸p dông, ®ã lµ: - H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian: H×nh thøc nµy cã nhiÒu nh­îc ®iÓm lµ mang tÝnh chÊt b×nh qu©n, kh«ng tu©n thñ theo nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, v× thu nhËp kh«ng g¾n víi kÕt qu¶ lao ®éng. Cã hai h×nh thøc tr¶ l­¬ng thêi gian, ®ã lµ: + Tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n: Theo sè ngµy (hoÆc giê) thùc tÕ lµm viÖc vµ møc l­¬ng ngµy (hoÆc giê) cña c«ng viÖc. + Tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã th­ëng: gåm tiÒn l­¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n céng tiÒn th­ëng. TiÒn th­ëng cã thÓ tÝnh cho c¸c s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt hay còng cã thÓ tÝnh cho c¸c s¶n phÈm v­ît møc, hoÆc cho c«ng viÖc thùc hiÖn xuÊt s¾c. C«ng thøc x¸c ®Þnh l­¬ng thêi gian: L­¬ng c¬ b¶n = HÖ sè l­¬ng * Møc l­¬ng tèi thiÓu. Møc l­¬ng th¸ng ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: (L­ong c¬ b¶n + phô cÊp) L­¬ng th¸ng = * Sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ Ngµy c«ng chÕ ®é th¸ng Møc l­¬ng ngµy ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Møc l­¬ng th¸ng Møc l­¬ng ngµy = Ngµy c«ng chÕ ®é th¸ng Møc l­¬ng giê ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Møc l­¬ng ngµy Møc l­¬ng giê = Sè giê c«ng chÕ ®é - H×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm: Lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng ¸p dông ®èi víi nh÷ng ng­êi lµm c«ng viÖc s¶n, kinh doanh cã thÓ ®Þnh møc ®­îc s¶n phÈm lµm ra. C«ng thøc tÝnh tiÒn l­¬ng s¶n phÈm (SP) ®¬n gi¶n nhÊt ®ã lµ: TiÒn l­¬ng s¶n phÈm = §¬n gi¸ SP * Sè l­îng SP hoµn thµnh H×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy bao gåm: + Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n. + Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ. + Tr¶ l­¬ng s¶n phÈm gi¸n tiÕp. + Tr¶ l­¬ng kho¸n. + Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã th­ëng. + Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lòy tiÕn. Víi h×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm, nã qu¸n triÖt ®µy ®ñ h¬n nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Nã g¾n trùc tiÕp thu nhËp cña ng­êi lao ®éng víi kÕt qu¶ lµm viÖc cña hä. Nã khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng häc tËp, c¶i tiÕn ph­¬ng ph¸p lµm viÖc ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ dÞch vô. 3.1.2 TiÒn th­ëng TiÒn th­ëng cã t¸c dông khuyÕn khÝch vËt chÊt vµ tinh thÇn ®èi víi ng­êi lao ®éng. Khi thùc hiÖn chÕ ®é tiÒn th­ëng cho ng­êi lao ®éng, doanh nghiÖp cÇn l­u ý: x©y dùng c¸c chØ tiªu th­ëng, h×nh thøc th­ëng vµ møc th­ëng hîp lý, c«ng khai, khoa häc, b×nh ®¼ng. MÆt kh¸c ph¶i ®¶m b¶o: th­ëng nh­ng kh«ng lµm mÊt vai trß cña tiÒn l­¬ng. Mét sè chØ tiªu th­ëng nh­ sau: - Th­ëng do hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v­ît møc s¶n xuÊt, kinh doanh ®Ò ra. - Th­ëng do gi¶m tû lÖ hµng kÐm chÊt l­îng, phÕ phÈm. - Th­ëng do cã nh÷ng s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, ph­¬ng ph¸p lµm viÖc.Th­ëng do trong kú ®¹t ®­îc lîi nhuËn cao. 3.1.3 C¸c phóc lîi lao ®éng C¸c phóc lîi ®­îc hiÓu lµ phÇn thï lao gi¸n tiÕp ®­îc tr¶ d­íi d¹ng c¸c hç trî cuéc sèng cña ng­êi lao ®éng nh­: b¶o hiÓm søc kháe, b¶o hiÓm x· héi, tiÒn l­¬ng h­u, tiÒn tr¶ cho thêi gian nghØ thai s¶n, tiÒn tr¶ cho nh÷ng ngµy nghØ lÔ, nghØ phÐp c¶u ng­êi lao ®éng. Phóc lîi lao ®éng bao gåm c¸c lo¹i c¬ b¶n sau: - Phóc lîi theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt: ®©y lµ nh÷ng lo¹i phóc lîi mµ doanh nghiÖp b¾t buéc ph¶i thùc hiÖn cho ng­êi lao ®éng nh­ b¶o hiÓm x· héi ( (BHXH) b¾t buéc. Nhµ n­íc quy ®Þnh vÒ BHXH b¾t buéc nh»m b¶o ®¶m cuéc sèng cho ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä khi ng­êi lao ®éng gÆp ph¶i nh÷ng rñi ro nh­: tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp, èm ®au, mÊt viÖc lµm, hÕt tuæi lao ®éng…Ngoµi ra cßn cã c¸c kho¶n tiÒn mµ ng­êi lao ®éng kh«ng ®i lµm nh­ng vÉn ®­îc h­ëng l­¬ng nh­ tiÒn nghØ lÔ, nghØ tÕt, ngµy phÐp. - Phuc lîi tù nguyÖn: ®ã lµ c¸c lo¹i phuc lîi kh«ng quy ®Þnh b¾t buéc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp thùc hiÖn ®Ó khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng yªu c«ng viÖc h¬n, an t©m víi c«ng viÖc, lao ®éng tèt h¬n, g¾n bã h¬n víi tæ chøc. VÝ dô nh­: c¸c ch­¬ng tr×nh gi¶i trÝ, nghØ m¸t, hç trî nhµ ë, ph­¬ng tiÖn ®i l¹i, tiÒn ®iÖn tho¹i, vµ c¸c phóc lîi kh¸c g¾n liÒn víi c¸c quan hÖ lµm viÖc hoÆc víi c¸c thµnh viªn trong tæ chøc. 3.2 C¸c h×nh thøc kÝch thÝch phi vËt chÊt Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ - v¨n hãa - x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn th× ngoµi nh÷ng nhu cÇu rÊt cao vÒ vËt chÊt, nhu cÇu tinh thÇn( nhu cÇu phi vËt chÊt) ngµy cµng trë nªn ®a d¹ng, phong phó, vµ cÇn thiÕt h¬n bao giê hÕt. Nhµ qu¶n trÞ nh©n lùc cÇn chó ý ®Õn ®Æc ®iÓm nµy ®Ó cã c¸c chÝnh s¸ch t¹o ®éng lùc lao ®éng thÝch hîp th«ng qua c¸c kÝch thÝch phi vËt chÊt. KÝch thÝch phi vËt chÊt bao gåm c¸c lo¹i c¬ b¶n nh­ sau: 3.2.1 Ph©n c«ng lao ®éng hîp lý Ph©n c«ng lao ®éng lµ sù ph©n chia c«ng viÖc gi÷a nh÷ng ng­êi tham gia s¶n xuÊt cho phï hîp víi kh¶ n¨ng cña hä vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n, søc kháe, giíi tÝnh, chøc n¨ng, nghÒ nghiÖp… Yªu cÇu nµy ®ßi hái c¸c nhµ qu¶n lý ph¶i hiÓu râ sù ®ßi hái cña c«ng viÖc, hiÓu râ ng­êi lao ®éng. Víi mçi ®Æc ®iÓm cña tõng doanh nghiÖp, tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng kh¸c nhau mµ cã nh÷ng h×nh thøc ph©n c«ng lao ®éng sao cho thÝch hîp. ViÖc ph©n c«ng lao ®éng hîp lý t¹o ®iÒu kiÖn chuyªn m«n hãa lao ®éng, chuyªn m«n hãa ®­îc c«ng cô lao ®éng, sö dông nh÷ng c«ng cô lao ®éng cã n¨ng suÊt cao, ng­êi lao ®éng cã thÓ nhanh chãng thÝch nghi víi c«ng viÖc, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi lao ®éng n©ng cao n©ng cao kü n¨ng, kü x¶o, tr×nh ®é chuyªn m«n, kü thuËt trong c«ng viÖc. 3.2.2 §µo t¹o vµ ph¸t triÓn §µo t¹o vµ ph¸t triÓn lµ c¸c ho¹t ®éng nh»m duy tr× vµ n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp, lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®øng v½ng vµ th¾ng lîi trong m«i tr­êng c¹nh tranh gay g¾t nh­ hiÖn nay. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn bao gåm ba lo¹i ho¹t ®éng: gi¸o dôc, ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn. Riªng ®èi víi ng­êi lao ®éng, c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn cã ý nghÜa quan träng sau: T¹o ra sù g¾n bã gi÷a ng­êi lao ®éng vµ doanh nghiÖp. T¹o ra tÝnh chuyªn ngiÖp cña ng­êi lao ®éng. - T¹o ra sù thÝch øng cña ng­êi lao ®éng víi c«ng viÖc hiÖn t¹i còng nh­ trong t­¬ng lai. §¸p øng nhu cÇu vµ nguyÖn väng ph¸t triÓn cña ng­êi lao ®éng. - T¹o cho ng­êi lao ®éng cã c¸ch nh×n, c¸ch t­ duy míi vÒ c«ng viÖc cña hä.§©y lµ c¬ së ®Ó ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o cña hä trong c«ng viÖc. Chóng ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh, c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ c¬ së, nÒn t¶ng thóc ®Èy ng­êi lao ®éng g¾n bã h¬n víi doanh nghiÖp vµ lao ®éng cã n¨ng suÊt cao h¬n. Nã hoµn toµn phï hîp víi yªu cÇu thùc tiÔn ph¸t triÓn cña x· héi vµ nhu cÇu tù hoµn thiÖn b¶n th©n cña mçi ng­êi lao ®éng. 3.2.3 C¸c phong trµo thi ®ua khen th­ëng vµ c¸c ho¹t ®éng t¹o ®éng lùc kh¸c Ph¸t ®éng c¸c phong trµo thi ®ua khen th­ëng, lËp thµnh tÝch nh»m t¹o sù c¹nh tranh gi÷a c¸c bé phËn, c¸c nhãm lao ®éng, kÝch thÝch sù phÊn ®Êu cña ng­êi lao ®éng. C¸c nhµ qu¶n lý cã thÓ thùc hiÖn b»ng c¸ch: sö dông giÊy khen, b»ng khen, giÊy chøng nhËn, khen th­ëng, ®éng viªn kÞp thêi cña l·nh ®¹o cÊp trªn, tæ chøc c¸c ho¹t ®éng giao l­u v¨n nghÖ, ca nh¹c, d¹ héi…®Ó t¨ng c­êng sù giao l­u gi÷a nh÷ng ng­êi lao ®éng víi nhau vµ víi doanh nghiÖp. ChÝnh nh÷ng ®iÒu nµy còng gãp phÇn t¹o ®éng lùc lao ®éng cho ng­êi lao ®éng, gióp doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn thµnh c«ng môc tiªu s¶n xuÊt, kinh doanh cña m×nh. IV. ý nghÜa cña viÖc t¹o ®éng lùc trong c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ t¹i C«ng ty TNHH mét thµnh viªn Vinashin nãi riªng Khi ng­êi lao ®éng cã ®éng lùc lao ®éng, hä sÏ yªu c«ng viÖc cña m×nh, vµ g¾n bã h¬n víi tæ chøc. Do ®ã, hä sÏ h¨ng say lao ®éng mµ kh«ng thÊy mÖt mái hay øc chÕ, hä sÏ cè g¾ng hoµn thiÖn tèt h¬n c«ng viÖc ®­îc giao, sÏ n._.giªn cøu vµ c¶i tiÕn kü thuËt, ph­¬ng ph¸p lµm viÖc cã hiÖu qu¶ h¬n. §èi víi c¸c doanh nghÞªp, c«ng t¸c t¹o ®éng lùc trong lao ®éng cã vai trß hÕt søc quan träng ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, h¹n chÕ tèi ®a c¸c l·ng phÝ vÒ nguyªn nhiªn vËt liÖu, s¶n phÈm háng hay s¶n phÈm kÐm chÊt l­îng vµ c¸c chi phÝ vÒ lao ®éng nh­: chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng, chi phÝ tuyÓn dông, ®µo t¹o…§ã lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, n©ng cao søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, duy tr× ®­îc kh¸ch hµng cò vµ thu hót thªm kh¸ch hµng míi. Môc ®Ých nh»m kh«ng ngõng më réng thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm, dÞch vô vµ n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. MÆt kh¸c, ta thÊy r»ng, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp n­íc ta hiÖn nay, c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc nãi chung vµ c«ng t¸c ®µo t¹o nguån nh©n lùc nãi riªng vÉn ch­a ®­îc quan t©m xøng ®¸ng víi tÇm quan träng cña nã. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n c¬ b¶n khiÕn c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ch­a tËn dông hÕt tiÒm n¨ng cña nguån lao ®éng s¸ng t¹o mµ chóng ta ®ang së h÷u. Do ®ã, viÖc ngiªn cøu vµ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p t¹o ®éng lùc lao ®éng lµ mét nhiÖm vô cÊp thiÕt ®Æt ra ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp n­íc ta hiÖn nay. §èi víi C«ng ty TNHH mét thµnh viªn Vinashin nãi riªng, do ®Æc thï cña ngµnh kinh doanh vËn t¶i viÔn d­¬ng lµ ph¶i vËn chuyÓn c¸c chuyÕn hµng kh«ng chØ trong n­íc mµ cßn c¶ c¸c chuyÕn hµng ®i rÊt nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, ph¶i lµm viÖc trùc tiÕp víi c¸c n­íc tiªn tiÕn trªn thÕ gièi nªn ®ßi hái C«ng ty ph¶i cã ®éi ngò lao ®éng chuyªn nghiÖp, cã tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô hiÖn ®¹i xøng tÇm víi c¸c n­íc bÌ b¹n trªn thÕ giíi. §ång thêi, do ®Æc ®iÓm kinh doanh lµ ph¶i lªnh ®ªnh trªn biÓn nhiÒu ngµy, thËm chÝ nhiÒu th¸ng nªn C«ng ty cßn cÇn ph¶i cã ®éi ngò lao ®éng kh«ng chØ giái chuyªn m«n nghiÖp vô mµ cßn ph¶i thùc sù yªu nghÒ g¾n bã víi C«ng ty.Trong nh÷ng chuyÕn ®i biÓn dµi ngµy nh­ thÕ, viÖc qu¶n lý chÆt chÏ cña c¸c cÊp l·nh ®¹o cÊp cao lµ rÊt khã, nªn C«ng ty rÊt cÇn cã ®éi ngò lao ®éng tù gi¸c, trung thùc. ChÝnh do nh­ng ®Æc ®iÓm võa tr×nh bµy mµ c«ng t¸c t¹o ®éng lùc trong lao ®éng, còng nh­ c«ng t¸c ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ®· cÇn thiÕt l¹i trë nªn cÇn thiÕt h¬n bÊt cø lóc nµo hÕt ®èi víi C«ng ty. Mét yÕu tè kh¸c ®Æt ra, ®ã lµ C«ng ty cã d©y truyÒn c«ng nghÖ ®ãng míi tµu biÓn rÊt hiÖn ®¹i theo ®óng tiªu chuÈn quèc tÕ trong ngµnh vËn t¶i viÔn d­¬ng, song n¨ng suÊt lao ®éng vÉn cßn ch­a ®¹t ®­îc møc ®¸ng cã do hiÖu suÊt sö dông m¸y mãc cßn thÊp. ChÝnh v× vËy nªn c«ng t¸c ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc l¹i cµng cÇn thiÕt h¬n ®èi víi C«ng ty. Nh­ vËy, cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng, t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng lùc cho ng­êi lao ®énglµ mét yªu cÇu quan träng ®Ó doanh nghiÖp thùc hiÖn thµnh c«ng mäi kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Ch­¬ng II §¸nh gi¸ vµ ph©n tÝch thùc tr¹ng c«ng t¸c t¹o ®éng lùc t¹i C«ng ty TNHH mét thµnh viªn Vinashin I. Giíi thiÖu chung vÒ c«ng ty TNHH mét thµnh viªn Vinashin 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn - Tên doanh nghiệp : Công ty TNHH một thành viên Vận tải Viễn dương Vinashin.Tên tiếng Anh: VINASHIN OCEAN SHIPPING COMPANY LIMITED. - Tên giao dịch quốc tế : VINASHINLINES. - Hình thức pháp lý : Là doanh nghiệp Nhà nước, từ 19/05/2006 được Nhà nước quyết định là đơn vị hạch toán kinh tế độc lập. Từ 19/05/2006 về trước là đơn vị Hạch toán phụ thuộc Tổng công ty Công nghiệp tàu thuỷ Việt Nam. - Địa chỉ giao dịch : Lô CC1- i.3.1, khu đô thị mới Pháp Vân, phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, Hà Nội. Điện thoại : (04) 6813411/ 6813412/ 6813413 Fax : (04) 6813404 Email : vinashinlines@hn.vnn.vn Webside : www.vinashinlines.com - Đại diện tại Hải Phòng : 20 Hồ Xuân Hương, Hồng Bàng, Hải Phòng. Tel/ fax : (031) 842236. Email : vinashinlineshp@hn.vnn.vn - Đại diện tại Hồ Chí Minh : 424/6 Nguyễn Tất Thành, phường 18, quận 4, thành phố Hồ Chí Minh. Điện thoại : (08)9413596 Fax : (08)9413597 Email : vinashinlineshcm@vnn.vn - Gi¸m ®èc hiÖn t¹i: TrÇn V¨n Liªm. Ngày 23/08/2000, với quyết định số 197 QĐ/TCCB-LĐ của Hợp đồng quản trị Tổng Công ty công nghiệp tàu thuỷ Việt Nam (VINASHIN), Xí nghiệp vận tải và dịch vụ Hàng Hải ( tiền thân của Công ty TNHH một thành viên Vận tải Viễn dương Vinashin) được thành lập. Trải qua quá trình củng cố và tổ chức hoạt động, để phù hợp với quy mô và đặc điểm sản xuất kinh doanh, ngày 03/08/2001, Xí nghiệp được đổi tên thành Công ty vận tải và dịch vụ hàng hải và ngày 16/12/2003 đổi thành Công ty vận tải Viễn dương Vinashin. Cùng với quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Tập đoàn Công nghiệp Tàu thuỷ Việt Nam, ngày 19/05/2006 Công ty TNHH một thành viên Vận tải Viễn dương Vinashin được thành lập trên cơ sở của Công ty vận tải Viễn dương Vinashin. 2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y, chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c¸c phßng ban §Ó kinh doanh cã hiÖu qu¶ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng th× viÖc s¾p xÕp bé m¸y qu¶n lý c¸c phßng ban sao cho phï hîp, ®¶m b¶o sù phèi hîp cã hiÖu qu¶ cao lµ mét vÊn ®Ò rÊt quan träng. S¬ ®å tæ chøc cña C«ng ty gồm các phòng ban nghiệp vụ tham mưu giúp việc cho Giám đốc. Sau đây là mô hình cơ cấu bộ máy quản lý của Công ty: S¬ ®å 1: m« h×nh c¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty TỔNG GIÁM ĐỐC PHÓ TỔNG GIÁM ĐỐC NỘI CHÍNH PHÓ TỔNG GIÁM ĐỐC KỸ THUẬT VẬT TƯ Phòng kỹ thuật Vật tư Phòng Hành chính Phòng Tổ chức Phòng Kế toán Tài chính Phòng Khai thác 2 Phòng Khai thác 1 Phòng Pháp Chế ĐỘI TÀU Phòng Kế hoạch đầu tư ĐẠI DIỆN CÔNG TY TẠI HẢI PHÒNG ĐẠI DIỆN CÔNG TY TẠI HỒ CHÍ MINH * Chú thích : Mô hình quản lý của Công ty là mô hình trực tuyến chức năng. Các phòng ban trực tiếp thông tin tình hình sản xuất kinh doanh cho Tổng Giám đốc và Tổng giám đốc chỉ thị ý kiến chỉ đạo trực tiếp cho các phòng ban cấp dưới. * Chức năng nhiệm vụ các phòng ban a. Phòng hành chính: - Thực hiện công tác văn thư - lưu trữ, quản lý con dấu theo quy định của nhà nước. Thực hiện công tác thông tin. - Đảm bảo tốt công tác bảo vệ an ninh trật tự của Công ty trên địa bàn khu vực. - Quản lý ô tô, bảo dưỡng và chữa xe đáp ứng yêu cầu công tác của toàn Công ty. - Thực hiện công tác vệ sinh, lễ tân, phục vụ ăn trưa. - Theo dõi, quản lý tài sản thiết bị của Công ty, mua sắm, bảo dưỡng trang thiết bị văn phòng. b/ Phòng Tổ chức lao động: - Thực hiện công tác tổ chức cán bộ. - Xây dựng quy chế làm việc, thoả ước lao động tập thể, nội quy lao động, quy chế lương, quy chế trả thưởng ... - Thực hiện công tác tuyển dụng, đào tạo, đào tạo lại, thải hồi, ký Hợp đồng lao động. - Theo dõi giải quyết các chế độ chính sách bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Bảo hộ lao động, phép năm. - Tham mưu và dự thảo các quyết định về thành lập, giải thể các phòng ban, đại diện; các Quyết định bổ nhiệm, bãi nhiệm cán bộ; các Quyết định khen thưởng, kỷ luật; quyết định nâng lương, chuyển lương. - Theo dõi tăng giảm quân số lao động, lập báo cáo về lao động tiền lương. Đơn giá tiền theo quy định Tập đoàn và Nhà nước. c/ Phòng Kỹ thuật Vật tư: là bộ phận phục vụ, có chức năng giúp cho lãnh đạo Xí nghiệp quản lý đội tàu về các mặt kỹ thuật đối với con người và phương tiện. e/ Phòng Pháp chế: thực hiện chức năng tham mưu giúp việc cho Tổng Giám đốc Công ty trên các lĩnh vực Pháp chế, quản lý đội tàu và một số hoạt động đối ngoại của Công ty. f/ Phòng Kế hoạch đầu tư: Tham mưu cho Tổng Giám đốc về công tác kế hoạch, tổng hợp cho lãnh đạo Công ty mọi mặt của hoạt động sản xuất kinh doanh toàn Công ty - Đôn đốc các phòng nghiệp vụ, đại diện, các tàu có biện pháp thực hiện chỉ tiêu SXKD - Đánh giá tính hiệu quả và tính khả thi của dự án - Theo dõi, lên kế hoạch và đôn đốc việc triển khai thực hiện các dự án đóng tàu của Công ty g/ phòng Khai thác 1: - Tham mưu cho Tổng Giám đốc về công tác kế hoạch, công tác khai thác, công tác điều độ tàu. - Xây dựng phương pháp và hạch toán kinh tế tàu, từng tàu, từng chuyến, quý, năm - Dự thảo các Hợp đồng kinh tế - Cùng các đại diện phòng ban đôn đốc, giải quyết việc tàu ra vào cảng, xếp dỡ hàng hoá, những sự cố phát sinh, v.v... để phục vụ cho các phương tiện hoạt động. - Đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt, bí mật, kịp thời. - Tổ chức theo dõi các hoạt động của các phương tiện. - Đưa ra các biện pháp khai thác, điều độ phương tiện mang lại hiệu quả kinh tế, có phương án điều độ tàu trong mọi hoàn cảnh.. - Đưa ra các biện pháp khai thác, điều độ phương tiện mang lại hiệu quả kinh tế kinh tế, có phương án điều độ tàu trong mọi hoàn cảnh. h/ Phòng Kinh doanh: - Tham mưu cho lãnh đạo Công ty về mảng hoạt động kinh doanh mua bán tàu; - Đánh giá tính hiệu quả và tính khả thi của việc kinh doanh mua bán tàu; - Theo dõi, việc triển khai ký các Hợp đồng liên doanh liên kết với một số Công ty, tập đoàn tàu biển nước ngoaì trong lĩnh vực vận tải biển. k/ Phòng Kế toán tài chính: - Luân chuyển tiền tệ đảm bảo theo yêu cầu hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị phù hợp với các chế độ, chính sách của Nhà nước về tài chính kế toán. - Hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra và thu nhập đầy đủ kịp thời tất cả chứng từ kế toán của đơn vị. - Tổ chức mọi công việc kiểm toán để thực hiện đầy đủ, có chất lượng mọi nội dung công việc kế toán trong Công ty, tham mưu giúp Giám đốc hướng dẫn các phòng ban liên quan mở và ghi đóng sổ hạch toán nghiệp vụ phục vụ cho việc điều hành hàng ngày mọi hoạt động kinh doanh của Công ty. - Tham gia công tác kiểm kê tài sản, kiểm tra kế toán, tổ chức bảo quản lưu trữ hồ sơ, tài liệu kế toán theo quy định. - Thu, chi tiền tệ theo lệnh của Tổng Giám đốc Công ty phù hợp với tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh và chính sách chế độ của Nhà nước. - Bảo quản giữ gìn tiền tệ an toàn, tránh mọi thất thoát. - Huy động vốn cho sản xuất và đầu tư khi có yêu cầu của Giám đốc. - Thanh toán với các tàu, công nhân viên chức và khách hàng trong và ngoài Công ty. - Thanh quyết toán với ngân sách Nhà nước về các khoản phải thu, phải nợ. m/ Văn phòng đại diện tại Thành phố Hồ Chí Minh: - Giám đốc và Phó Giám đốc Chi nhánh sẽ tìm kiếm và quan hệ trực tiếp với các khách hàng tại địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh và khu vực miền Nam. - Tổ chức thực hiện các công tác quản lý cán bộ, thuyền viên cũng như các tàu khi tàu nằm trên địa bàn chinh nhánh quản lý. - Trực tiếp thực hiện các hợp đồng khách hàng do Công ty phê duyệt, đại lý tàu biển và môi giới hàng hoá bằng các đường vận tải, tổ chức giao nhận hàng hoá do Công ty thực hiện vận chuyển. n/ Văn phòng đại diện tại Hải Phòng: - Thay mặt Giám đốc Công ty quan hệ trực tiếp với các khách hàng tại địa bàn Thành phố Hải Phòng và Quảng Ninh. - Giúp Công ty tìm kiếm khách hàng và phát triển thị trường. - Tổ chức thực hiện các hợp đồng với khách hàng do Công ty giao, Đại lý tàu biển và môi giới hàng hoá, vận tải hàng hoá bằng đường bộ, đường biển; tổ chức giao nhận và vận chuyển hàng Container từ kho tới kho. 3. §Æc ®iÓm vÒ tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh 3.1 Ngµnh nghÒ s¶n xuÊt kinh doanh Quản lý, khai thác vận tải tàu mẫu và các phương tiện thuỷ ( kể cả đội tàu tìm kiếm cứu nạn). Cho thuê định hạn các loại tàu vận tải. Môi giới và dịch vụ hàng hải. Đại lý tàu biển. Kinh doanh tàu biển, thiết bị giao thông vận tải, dầu thô, sản phẩm dầu khí. Xuất nhập khẩu vật tư thiết bị, phụ tùng hàng hoá nghành tàu thuỷ, dịch vụ lai kéo tàu thuyền ra vào cảng. Huấn luyện, đào tạo sĩ quan thuyền viên. Công ty được Đăng kiểm Việt Nam cấp chứng nhận phù hợp (DOC), giấy chứng nhận quản lý an toàn (SMC) theo Bộ luật quản lý an toàn quốc tế (ISM Code) và Giấy chứng nhận Quốc tế về an ninh tàu biển cho các tàu theo Bộ luật Quốc tế về an ninh tàu biển và cảng biển ( ISPS). 3.2 §Æc ®iÓm vÒ tæ chøc s¶n xuÊt 3.2.1 §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý ®èi víi c¸c ®éi tµu hiÖn cã cña C«ng ty Ho¹t ®éng tæ chøc qu¶n lý ®èi víi c¸c ®éi tµu hiÖn cã cña C«ng ty ®­îc thÓ hiÖn nh­ s¬ ®å sau: S¬ ®å 2: S¬ ®å tæ chøc qu¶n lý ®èi víi c¸c ®éi tµu cña C«ng ty PHÒNG TỔ CHỨC PHÒNG KẾ TOÁN TÀI CHÍNH PHÒNG KHAI THÁC 2 PHÒNG KHAI THÁC 1 Tàu VINASHIN - 1 Tàu VINASHIN SKY Tàu VINASHIN STAR Tàu VINASHIN SUN Tàu CÁI LÂN 2 Tàu VINASHIN PACIFIC PHÒNG PHÁP CHẾ PHÒNG KỸ THUẬT VẬT TƯ PHÒNG KẾ HOẠCH ĐẦU TƯ PHÒNG HÀNH CHÍNH Tàu BẠCH ĐẰNG GIANG Tàu VINASHIN SEA BAN LÃNH ĐẠO CÔNG TY Mäi th«ng tin qu¶n lý tõ c¸c phßng ban hay nh÷ng ý kiÕn cña ®éi ngò anh em thuyÒn viªn ®­îc truyÒn theo s¬ ®å ho¹t ®éng trªn. NÕu c¸c c¸n bé thuyÒn viªn cã ý kiÕn ph¶n håi nµo vÒ c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý sÏ ph¶n ¸nh l¹i víi tr­ëng phßng ban trùc tiÕp qu¶n lý m×nh, c¸c tr­ëng phßng ban nµy sÏ ph¶n ¸nh l¹i víi Ban l·nh ®¹o cña C«ng ty. VÝ dô, tµu Vinashin Star cã ý kiÕn ph¶n håi th× sÏ ph¶n ¸nh víi tr­ëng phßng khia th¸c sè 1, tiÕp ®ã, tr­ëng phßng khai th¸c sè 1 sÏ ph¶n ¸nh l¹i víi Ban l·nh ®¹o C«ng ty. Gi÷a c¸c phßng ban trong C«ng ty cã mèi liªn kÕt theo chiÒu ngang, tøc lµ th«ng tin vÒ c¸c ®éi tµu sÏ ®­îc c¸c phßng ban trùc tiÕp qu¶n lý chóng cung cÊp cho c¸c phßng ban kh¸c cã liªn quan, ®ång thêi c¸c phßng ban nay sÏ cung cÊp c¸c th«ng tin cÇn thiÕt kh¸c cho c¸c phßng khai th¸c ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý c¸c ®éi tµu cã hiÖu qu¶ cao h¬n. 3.2.2 §Æc ®iÓm vÒ qui tr×nh c«ng nghÖ Do lÜnh vùc kinh doanh cña C«ng ty lµ ngµnh vËn t¶i viÔn d­¬ng, tøc lµ mét ngµnh dÞch vô cho nªn khi ngiªn cøu quy tr×nh c«ng nghÖ cña C«ng ty ta ngiªn cøu qui tr×nh phôc vô mét ®¬n hµng vËn chuyÓn cña mét ®éi tµu t¹i C«ng ty: S¬ ®å 3: Quy tr×nh phôc vô mét ®¬n hµng cña mét ®éi tµu TiÕp nhËn ®¬n hµng Bèc dì hµng lªn tµu, ký nhËn ®¬n hµng TiÕn hµnh vËn chuyÓn hµng ®Õn n¬i giao kÕt KiÓm kª, giao hµng, kÕt thóc ®¬n hµng 3.2.3 Bè trÝ c¸c trang thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt Cơ sở vật chất khối văn phòng: Cùng với sự phát triển vượt bậc và ý chí quyết tâm, nỗ lực phấn đấu của Tập thể cán bộ Nhân viên - Thuyền viên, đến cuối năm 2005 Công ty đã mua được 01 lô đất riêng với diện tích hơn 800 m2, và xây dựng toà nhà 08 tầng tại khu đô thị mới Pháp Vân, Hà nội làm trụ sở chính của Công ty. Tại thành phố Hồ Chí Minh và Hải Phòng, Công ty hiện tại tạm thời thuê văn phòng dài hạn. Tại trụ sở Công ty được bố trí 12 phòng làm việc với đầy đủ các trang thiết bị phục vụ công việc hiện đại, thoáng mát. Ngoài ra còn có 01 nhà ăn chung, 01 nhà ăn tiếp khách; 01 hội trường lớn; 02 phòng họp lớn - nhỏ; 03 phòng tiếp khách. Ngoài ra Công ty còn dành riêng tầng 1 làm gara ô tô và trang bị 01 bàn bóng bàn phục vụ nhu cầu thể dục thể thao cho công nhân viên. Hiện tại Công ty đang sở hữu 02 xe ô tô ( 01 xe Zace – 7 chỗ, 01 xe Atit, Toyota – 4 chỗ). Đội tàu của Công ty hiện nay bao gồm: Tàu đa chức năng VINASHIN STAR : 12.669 DWT Tàu hàng khô VINASHIN SKY : 14.602 DWT Tàu dầu VINASHIN – 1 : 3.781 DWT Tàu đa chức năng VINASHIN SUN : 12.669 DWT Tàu hàng khô Cái Lân 2 : 6.296 DWT Tàu Container VINASHIN PACIFIC : 1.113 TEU Tàu chuyên dụng Heavy lift BẠCH ĐẰNG GIANG : 10.703 DWT Tàu dầu VINASHIN SEA : 13.500 DWT Chúng ta cũng nhận thấy toàn bộ các tàu biển của Công ty TNHH Vận tải Viễn dương Vinashin đều đã được đóng mới, chỉ trừ tàu VNS Pacific và tàu Bạch Đằng Giang, nên đội tàu của Công ty có thể coi là đội tàu trẻ, với những trang bị kỹ thuật tương đối mới và phù hợp với yêu cầu của thế giới về khả năng đi biển. Hầu hết đội tàu của Công ty được đóng bởi các Nhà máy trong nước, nơi cơ sở vật chất còn nghèo nàn, tay nghề thợ còn chưa cao dẫn đến chất lượng con tàu còn thấp. Ngoài ra, do chi phí phục vụ cho đóng tàu còn thấp so với thế giới nên chất lượng máy móc thường không cao, chủ yếu các trang thiết bị trên tàu có nguồn gốc từ Trung Quốc - tuổi thọ máy móc kém, nên thường xảy ra các hiện tượng hỏng hóc, gây chậm trễ ngày tàu, phát sinh thêm nhiều chi phí, ảnh hưởng tới hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty. Tuy nhiên, cơ sở vật chất kỹ thuật của Công ty nhìn chung luôn được Ban lãnh đạo cố gắng cải thiện và trang bị thêm những máy móc công nghệ nhằm đáp ứng phần nào những đòi hỏi phù hợp với nền kinh tế đất nước.Tại khối hành chính của Công ty cũng đã được trang bị những phần mềm quản lý nhằm công nghiệp hoá bộ máy quản lý. Trên thực tế, máy móc trên tàu luôn được ưu tiên củng cố, trang bị đáp ứng yêu cầu vận chuyển trong và ngoài nước. Mặc dù, được sự hỗ trợ rất lớn của Chính phủ và sự quan tâm, giúp đỡ của Tổng công ty, nhưng Vinashinlines vẫn đang phải rất cố gắng để xây dựng cho mình chỗ đứng vững chắc trong ngành vận tải biển trong nước và quốc tế với sự cạnh tranh ngành càng khốc liệt trên thị trường và sự tăng giá của các nhiên liệu phục vụ sản xuất. Sau 5 năm cố gắng, nỗ lực của toàn thể Cán bộ - CNV - thuyền viên, Công ty đã tự mua đất và xây dựng được trụ sở giao dịch và điều hành khang trang ở thành phố Hà Nội, thuận tiện cho việc đi lại và giao dịch buôn bán. Công ty cố gắng trang bị khá đầy đủ các thiết bị văn phòng tạo điều kiện cho cán bộ công nhân viªn hoành thành tốt nhiệm vụ được giao. Đối với các cơ sở vật chất không còn phát huy tác dụng Công ty tiến hành thanh lý để đưa thêm vồn vào kinh doanh. Về phương tiện vận chuyển: các tàu được neo đậu, trông coi cẩn thận tại các cảng lớn như cảng Đình vũ - Hải Phòng, Mỹ Khê – Đà Năng, Nhà Bè - Hồ Chí Minh một cách an toàn và hợp pháp, thường xuyên được bảo dưỡng theo định kỳ do chính nhân viên của Công ty. Ngoài ra, các tàu luôn được trang bị những hệ thống quản lý an toàn theo tiêu chuẩn của Quốc tế. Nhìn chung cho đến nay, Công ty có được hệ thống vật chất, cơ sở kỹ thuật tương đối tốt, điều này cũng tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động nâng cao được năng suất lao động, phát huy hết khả năng của mình, cho phép các cán bộ quản lý có thể kiểm tra, kiểm soát, đôn đốc, truyền đạt mệnh lệnh một cách nhanh chóng xuống cấp dưới... từ đó ảnh hưởng tới hoạt động quản trị nhân lực. Hơn nữa, trụ sở chính nằm tại trung tâm thành phố Hà nội – trung tâm kinh tế, văn hoá, do vậy việc tuyển dụng nhân tài dễ dàng hơn vì ở đây tập trung nhiều nguồn cung cấp lao động và có nhiều phương tiện để thu thập thông tin. 3.2.4 T×nh h×nh sö dông lao ®éng t¹i C«ng ty Víi ph­¬ng ch©m: lao ®éng lµ nguån lùc chÝnh cho sù ph¸t triÓn cña C«ng ty, vÊn ®Ò sö dông lao ®éng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®­îc quan t©m hµng ®Çu.Cô thÓ: 3.2.4.1 VÒ mÆt sè l­îng lao ®éng B¶ng 1: Sè l­îng c¸n bé c«ng nh©n viªc cña C«ng ty tÝnh ®Õn ngµy 31/12/2006 §¬n vÞ: Ng­êi STT CÁC PHÒNG BAN Tổng Lao động Giới tính Ghi chú Nam Nữ 1 Ban Giám đốc 03 03 2 Phòng Tổ chức 05 03 02 3 Phòng Kế toán Tài chính 08 03 05 4 Phòng Khai thác 1 04 01 03 5 Phòng Khai thác 2 03 02 01 6 Phòng Kế hoạch đầu tư 03 02 01 7 Phòng Kỹ thuật Vật tư 10 09 01 8 Phòng Pháp chế 05 05 9 Phòng Hành chính 16 09 07 10 Đại diện Hải Phòng 04 03 01 11 Đại diện Hồ Chí Minh 03 03 12 Thuyền viên vận tải 162 162 13 Thuyền viên dự trữ 58 58 Tổng cộng 284 263 21 Nguồn: Phòng TCCB – LĐ Tổng số lao động của Công ty có mặt tại thời điểm 31/12/2005 là 284 người nhưng do đặc thù ngành nghề sản xuất kih doanh của Công ty là vận tải biển do đó luôn có những thay đổi trong danh sách lao động đặc biệt là danh sách thuyền viên ( khối thuyền viên vận tải). Cụ thể số thuyền viên trong dự trữ, không lao động thường xuyên là lớn nhưng họ vẫn được hưởng chế độ tiền lương như bình thường được tính theo hệ số lương. §Ó thÊy ®­îc xu h­íng biÕn ®éng cña nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty, ta ngiªn cøu t×nh h×nh biÕn ®éng nh©n lùc t¹i C«ng ty qua 5 n¨m 2001-2005: B¶ng 2: Sè l­îng c¸n bé c«ng nh©n viªn qua 5 n¨m 2001-2006 ChØ tiªu 2001 2002 2003 2004 2005 Tæng sè lao ®éng (TSL§) 125 137 138 214 235 Nguồn: Phòng TCCB – LĐ B¶ng 3: T×nh h×nh biÕn ®éng sè l­îng lao ®éng cña C«ng ty qua 5 n¨m 2001- 2005: ChØ tiªu 2002/2001 2003/2002 2004/2003 2005/2004 Chªnh lÖch tuyÖt ®èi = TSL§ n¨m tr­íc - TSL§ n¨m sau. 12 1 76 21 Chªnh lÖch t­¬ng ®èi = Chªnh lÖch tuyÖt ®èi / TSL§ n¨m tr­íc * 100% (%). 9,6 0,729927 55,07246 9,813084 Trong 5 n¨m 2001, 2002, 2003, 2004, 2005 tæng sè lao ®éng cña C«ng ty biÕn ®éng theo xu h­íng sè l­îng ngµy cµng t¨ng. Cô thÓ: sè lao ®éng n¨m 2002 so víi n¨m 2001 t¨ng 12 ng­êi, t­¬ng øng víi viÖc t¨ng 9,6 % . N¨m 2003 cã sù biÕn ®éng nhá so víi n¨m 2002, sè l­îng lao ®éng t¨ng 1 ng­êi, t­¬ng øng víi viÖc t¨ng 0,729927 %. Tõ n¨m 2001 ®Õn n¨m 2003 sè l­îng lao ®éng hÇu nh­ kh«ng cã sù thay ®æi lín do n¨m 2001 ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã nh÷ng biÕn ®éng , c«ng ty r¬i vµo t×nh tr¹ng bÞ ¶nh h­ëng bëi nÒn kinh tÕ trong khu vùc nªn gi¸ trÞ doanh thu còng nh­ s¶n l­îng vËn chuyÓn n¨m 2001 gi¶m so víi nh÷ng n¨m tr­íc. §iÒu ®ã dÉn tíi nhu cÇu vÒ nh©n lùc kh«ng cã g× cÇn thay ®æi. N¨m 2004 sè l­îng lao ®éng t¨ng 76 ng­êi so víi n¨m 2003, tøc lµ 55,07246 %. Tíi n¨m 2004 míi cã sù nh¶y vät vÒ nh©n sù , t¨ng h¬n hai lÇn sè l­îng lao ®éng so víi n¨m 2003. Cã sù biÕn ®éng lín nµy lµ do cuèi n¨m 2003, ®Çu n¨m 2004 doanh nghiÖp cã tróng thÇu mét sè c«ng tr×nh lín cña Nhµ n­íc vµ ký ®­îc thªm nhiÒu hîp ®ång vËn t¶i víi c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc còng nh­ b¾t tay vµo thùc hiÖn mét sè dù ¸n míi. N¨m 2005 sè l­îng lao ®éng t¨ng 21 ng­êi, t­¬ng øng víi 9,813084%. Nãi chung, ngo¹i trõ n¨m 2004 sè lao ®éng t¨ng vät, cßn c¸c n¨m kh¸c sè lao ®éng cña c«ng ty lu«n t¨ng ®Òu ®Æn. §iÒu ®ã cho thÊy t×nh h×nh kinh doanh cña c«ng ty nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· ngµy cµng ph¸t triÓn, dÉn tíi nhu cÇu vÒ nh©n lùc ngµy cµng cao. 3.2.4.2. VÒ mÆt chÊt l­îng lao ®éng Theo tr×nh ®é chuyªn m«n: B¶ng 4 : Theo tr×nh ®é chuyªn m«n ChØ tiªu 2001 2002 2003 2004 2005 Tæng sè lao ®éng 125 137 138 214 235 Trªn §¹i häc 02 03 03 05 §¹i häc 34 38 46 63 91 Trung cÊp 26 30 21 68 39 C«ng nh©n kü thuËt, thuû thñ, thuyÒn viªn 65 67 68 80 100 Nguồn: Phòng TCCB – LĐ B¶ng 5: T×nh h×nh biÕn ®éng nguån nh©n lùc cña C«ng ty qua 5 n¨m 2001-2005 ChØ tiªu 2002/2001 2003/2002 2004/2003 2005/2004 T§ % T§ % T§ % T§ % Trªn §¹i häc 2 1,6 1 0,729927 0 0 2 0,934579 §¹i häc 4 3,2 8 5,839416 17 12,31884 28 13,08411 Trung cÊp 4 3,2 -9 -6,56934 47 34,05797 -29 -13,5514 C«ng nh©n kü thuËt, thuû thñ, thuyÒn viªn 2 1,6 1 0,729927 12 8,695652 20 9,345794 Chó ý: - T§ lµ sè chªnh lÖch tuyÖt ®èi. T§ = Sè lao ®éng n¨m tr­íc - Sè lao ®éng n¨m sau. - % lµ sè chªnh lÖch t­¬ng ®èi. % = T§/ Tæng sè lao ®éng n¨m tr­íc * 100%. Lùc l­îng lao ®éng cã tr×nh ®é cao ®­îc ®µo t¹o ë c«ng ty chiÕm mét tû träng ®¸ng kÓ. Sè nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc ë c«ng ty lu«n chiÕm tû träng cao. Qua 5 n¨m, sè nh©n viªn cã tr×nh ®é cña c«ng ty t¨ng lªn ®¸ng kÓ. N¨m 2001 c«ng ty kh«ng cã lao ®éng nµo cã tr×nh ®é trªn ®¹i häc, nh­ng tíi n¨m 2002 sè lao ®éng cã tr×nh ®é trªn ®¹i häc lµ 02 ng­êi t­¬ng ®­¬ng lµ 1,6 % tæng sè lao ®éng n¨m nµy. N¨m 2003 vµ 2004 sè lao ®éng cã tr×nh ®é trªn ®¹i häc lµ nh­ nhau : 03 ng­êi, t¨ng 01 ng­êi so víi n¨m 2002. Tr×nh ®é ®¹i häc vµo n¨m 2001 lµ 34 ng­êi, qua c¸c n¨m 2002 ®Õn 2003 sè l­îng lao ®éng nµy t¨ng dÇn lªn: n¨m 2002 t¨ng 4 ng­êi, t­¬ng øng víi 3,2% ; sang n¨m 2003 sè nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc t¨ng thªm 8 ng­êi, t­¬ng øng víi 5,839416% tæng sè lao ®éng n¨m nµy, sang n¨m 2004 sè ng­êi cã tr×nh ®é ®¹i häc lªn tíi 63 ng­êi tøc lµ t¨ng 17 ng­êi, t­¬ng øng víi viÖc t¨ng 12,31884% tæng sè lao ®éng n¨m nµy. Tuy nhiªn xÐt vÒ tØ lÖ sè ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é ®¹i häc trªn tæng sè lao ®éng th× kh«ng ®¸ng kÓ. TØ lÖ qua c¸c n¨m lµ nh­ sau: sè ng­êi cã tr×nh ®é ®¹i häc n¨m 2001 chiÕm tØ lÖ 27,2% tæng sè lao ®éng, n¨m 2002 lµ 27,7%, n¨m 2003 lµ 33,3%, n¨m 2004 lµ 29,4%, n¨m 2005 lµ 38,72% so víi tæng sè lao ®éng n¨m ®ã. Riªng n¨m 2005 sè lao ®éng cã tr×nh ®é trªn ®¹i häc t¨ng thªm 02 ng­êi vµ sè lao ®éng cã tr×nh ®é ®¹i häc lµ 91 ng­êi chiÕm 38,7% tæng sè lao ®éng. §èi víi lao ®éng cã tr×nh ®é trung cÊp, do c«ng ty cã chÝnh s¸ch ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn tr×nh ®é lao ®éng nªn sè lao ®éng nµy cã xu h­íng kh«ng t¨ng nhiÒu mµ cã phÇn gi¶m bít: n¨m 2001 lµ 26 ng­êi chiÕm 20,8% tæng sè lao ®éng, n¨m 2002 lµ 30 ng­êi chiÕm 21,8% tæng sè lao ®éng nh­ng tíi n¨m 2003 gi¶m xuèng lµ 21 ng­êi chiÕm 15,2% tæng sè lao ®éng, n¨m 2004 t¨ng sè lao ®éng lµ 63 ng­êi chiÕm 29,4% tæng sè lao ®éng(lµ n¨m cã sè lao ®éng tr×nh ®é trung cÊp cao nhÊt trong 5 n¨m tõ 2001 ®Õn 2005), do chñ tr­¬ng ®· ®Ò ra n¨m 2005 sè lao ®éng cã tr×nh ®é trung cÊp gi¶m xuèng cßn 39 ng­êi chiÕm tØ lÖ nhá trong tæng sè lao ®éng 16,5%. Cã thÓ nãi, C«ng ty TNHH mét thµnh viªn Vinashin lµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh víi ®éi ngò lao ®éng t­¬ng ®èi cao, ®Æc biÖt lµ ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý cho tíi hiÖn nay cã tr×nh ®é thÊp nhÊt lµ tèt nghiÖp ®¹i häc t¹i chøc. Cã thÓ nãi c«ng ty ®· tiÕn hµnh ®µo t¹o vµ tuyÓn thªm mét sè nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc lµ kh«ng nhá, ®©y lµ sù cÇn thiÕt ®Ó ®¸p øng ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Nguyªn nh©n cña viÖc sè lao ®éng cã tr×nh ®é ngµy cµng t¨ng lªn lµ do yªu cÇu ®ßi hái cña c«ng viÖc, do yªu cÇu ®iÒu khiÓn c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ph¶i an toµn, chÝnh x¸c vµ nh¹y bÐn trong viÖc sö lý nh÷ng t×nh huèng x¶y ra trong qu¸ tr×nh vËn hµnh m¸y mãc. Nh­ vËy, míi cè chÊt l­îng vËn t¶i cao míi cã thÓ c¹nh tranh ®­îc víi c¸c ®èi thñ kh¸c vµ kÐo theo c«ng t¸c QTNL còng cÇn ph¶i ®­îc hoµn thiÖn n©ng cao h¬n. Do yªu cÇu ®ã c«ng ty ®· tiÕn hµnh tuyÓn dông thªm nh÷ng lao ®éng cã tr×nh ®é cao vµo c«ng ty, ®ång thêi c«ng ty tiÕn hµnh ®µo t¹o cho ®éi ngò c¸n bé lao ®éng trong c«ng ty (kÓ c¶ ®µo t¹o t¹i chç vµ göi ®i ®µo t¹o ë c¸c tr­êng, trung t©m d¹y nghÒ). Theo giíi tÝnh : B¶ng 6:Sè l­îng lao ®éng theo giíi tÝnh t¹i C«ng ty giai ®o¹n 2001-2005 ChØ tiªu 2001 2002 2003 2004 2005 Tæng sè lao ®éng 125 137 138 214 235 Nam 122 132 133 207 217 N÷ 3 5 5 7 18 Nguồn: Phòng TCCB – LĐ B¶ng 7: T×nh h×nh biÕn ®éng nguån nh©n lùc theo giíi tÝnh t¹i C«ng ty giai ®o¹n 2001-2005 ChØ tiªu 2002/2001 2003/2002 2004/2003 2005/2004 T§ % T§ % T§ % T§ % Nam 10 8 1 0,73 74 53,62 10 4,67 N÷ 2 1,6 0 0,00 2 1,45 11 5,14 Chó ý: - T§ lµ sè chªnh lÖch tuyÖt ®èi. T§ = Sè lao ®éng n¨m tr­íc - Sè lao ®éng n¨m sau. - % lµ sè chªnh lÖch t­¬ng ®èi. % = T§/ Tæng sè lao ®éng n¨m tr­íc * 100%. Trong 5 n¨m qua ta thÊy tØ lÖ lao ®éng nam trong c«ng ty lu«n lín h¬n tû lÖ lao ®éng n÷ rÊt nhiÒu vµ cã xu h­íng ph¸t triÓn theo h­íng nµy. §iÒu nµy hoµn toµn phï hîp bëi v× ho¹t ®éng ®Æc thï cña c«ng ty lµ vËn t¶i, mµ trong ®ã vËn t¶i b»ng ®­êng biÓn lµ chñ yÕu. §iÒu nµy ®ßi hái nh÷ng quy ®Þnh kh¾t khe vÒ giíi tÝnh, buéc nh÷ng lao ®éng cã søc khoÎ nh­ nam giíi ho¹t ®éng chiÕm tØ lÖ cao, cßn n÷ giíi chØ chñ yÕu phôc vô c«ng viÖc gi¸n tiÕp nh­: ®¹i lý b¸n hµng, v¨n phßng, tham gia c«ng t¸c qu¶n lý… Qua biÓu sè trªn ta thÊy sè lao ®éng nam lu«n t¨ng, cô thÓ nh­: Tõ 122 ng­êi n¨m 2001 (chiÕm 97,6% tæng sè lao ®éng) lªn 217 ng­êi n¨m 2005 (chiÕm 92,3% tæng sè lao ®éng). Trong khi ®ã, sè lao ®éng n÷ trong c¸c n¨m tõ 2001 ®Õn 2005 cã t¨ng nh­ng kh«ng ®¸ng kÓ. N¨m 2002, sè lao ®éng n÷ t¨ng so víi n¨m 2001 lµ 2 ng­êi, t­¬ng øng víi 1,6% so víi n¨m 2001. N¨m 2003, sè lao ®éng n÷ kh«ng hÒ biÕn ®éng so víi n¨m 2002. §Õn n¨m 2004, sè lao ®éng n÷ t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 2 ng­êi, t­¬ng øng víi viÖc t¨ng 1,45% so víi n¨m 2003. §Æc biÖt, sè lao ®éng n÷ t¹i thêi ®iÓm n¨m 2005 t¨ng lªn lµ 11 ng­êi, t­¬ng øng víi viÖc t¨ng 5,14% do nhu cÇu bæ sung lao ®éng ë c¸c bé phËn qu¶n lý t¹i c«ng ty còng nh­ t¹i c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn ë H¶i Phßng vµ chi nh¸nh t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh. §iÒu nµy chÝnh lµ nhê cã sù n¨ng ®éng, nh¹y bÐn trong qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh cña l·nh ®¹o c«ng ty, kh«ng ngõng t×m kiÕm, më réng thÞ phÇn ho¹t ®éng. ChÝnh v× vËy ®· ®Æt ra nhu cÇu cÇn bæ sung thªm lao ®éng míi. Trong ®ã, l·nh ®¹o c«ng ty ®· rÊt chó träng s¾p xÕp nh÷ng vÞ trÝ c«ng viÖc phï hîp víi lao ®éng n÷ giíi. Sù gia t¨ng sè lao ®éng n÷ tÝnh ®Õn thêi ®iÓm n¨m 2005 lµ phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn chung cña toµn c«ng ty. Cµng ph¸t triÓn, nhu cÇu vËn t¶i cµng cao, c«ng ty cµng më réng vµ t¨ng c­êng c¸c tuyÕn ho¹t ®éng th× nhu cÇu vÒ c¸c thuyÒn viªn, thuû thñ cµng t¨ng, mµ chñ yÕu ®ã lµ lao ®éng nam. Theo tuæi t¸c: C«ng ty TNHH mét thµnh viªn Vinashin lµ mét doanh nghiÖp trÎ do vËy ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn còng lµ trÎ so víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c, ng­êi cao tuæi nhÊt lµ 56 tuæi, trÎ nhÊt lµ 20. Tæng sè lao ®éng cña c«ng ty n¨m 2005 lµ 235 ng­êi, trong ®ã cã: 02 ng­êi cã ®é tuæi trªn 50 tuæi 08 ng­êi trªn 40 tuæi 163 ng­ëi ë ®é tuæi trªn 30 62 ng­êi trªn 20 tuæi. Nh×n chung, c¬ cÊu lao ®éng cña C«ng ty Vinashin lµ c¬ cÊu trÎ. §iÒu thuËn lîi dÔ nhËn thÊy ë ®©y lµ lùc l­îng lao ®éng trÎ nhiÖt t×nh, n¨ng ®éng ®Çy s¸ng t¹o míi víi c«ng viÖc; trÎ tuæi nªn tiÕp thu nh÷ng kü thuËt c«ng nghÖ míi rÊt nhanh. Tuy nhiªn, ®©y còng lµ mét h¹n chÕ cña c«ng ty lµ thiÕu mét ®éi ngò lao ®éng cao tuæi víi nh÷ng kinh nghiÖm mµ kh«ng tr­êng líp nµo d¹y ®­îc còng nh­ sù chÝn ch¾n cña tuæi t¸c trong c«ng viÖc. Theo lao ®éng trùc tiÕp vµ lao ®éng gi¸n tiÕp B¶ng 8: Sè l­îng lao ®éng trùc tiÕp vµ lao ®éng gi¸n tiÕp t¹i C«ng ty giai ®o¹n 2001-2005 ChØ tiªu 2001 2002 2003 2004 2005 Lao ®éng gi¸n tiÕp 15 19 19 38 62 Lao ®éng trùc tiÕp 110 107 119 122 173 Nguồn: Phòng TCCB – LĐ B¶ng 9: T×nh h×nh biÕn ®éng lao ®éng trùc tiÕp, lao ®éng gi¸n tiÕp t¹i C«ng ty giai ®o¹n 2001-2005 ChØ tiªu 2002/2001 2003/2002 2004/2003 2005/2004 T§ % T§ % T§ % T§ % Lao ®éng gi¸n tiÕp 4,00 3,20 0,00 0,00 19,00 13,77 24,00 11,21 Lao ®éng trùc tiÕp -3,00 -2,40 12,00 8,76 3,00 2,17 51,00 23,83 Chó ý: - T§ lµ sè chªnh lÖch tuyÖt ®èi. T§ = Sè lao ®éng n¨m tr­íc - Sè lao ®éng n¨m sau. §¬n vÞ: ng­êi - % lµ sè chªnh lÖch t­¬ng ®èi. % = T§/ Tæng sè lao ®éng n¨m tr­íc * 100%. So víi n¨m 2001, n¨m 2002 sè lao ®éng trùc tiÕp ®· t¨ng lªn 4 ng­êi, t­¬ng øng víi viÖc t¨ng 3,2% so víi n¨m 2001, lao ®éng gi¸n tiÕp gi¶m 3 ng­êi, t­¬ng øng víi viÖc gi¶m 2,4%. Sang n¨m 2003 sè lao ®éng gi¸n tiÕp kh«ng t¨ng, lao ®éng trùc tiÕp gi¶m t¨ng thªm ®¸ng kÓ 12 ng­êi, t­¬ng øng víi viÖc t¨ng 8,76% so víi n¨m 2002. N¨m 2004, sè lao ®éng cña c«ng ty cã nh÷ng biÕn ®æi nhÊt ®Þnh, sè lao ®éng trùc tiÕp t¨ng 3 ng­êi, t­¬ng øng víi viÖc t¨ng 2,17% so víi n¨m 2003, cßn sè lao ®éng gi¸n tiÕp l¹i t¨ng ë møc ®¸ng quan t©m lµ 19 ng­êi, t­¬ng øng víi viÖc t¨ng13,77% so víi n¨m 2003._.ng ty, sù biÕn ®éng lao ®éng cßn t­¬ng ®èi cao. §©y còng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè khiÕn cho n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng ty kh«ng æn ®Þnh vµ ch­a thùc sù cao. Ch­¬ng III Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng t¹i C«ng ty I. NhËn xÐt chung vÒ c«ng t¸c t¹o ®éng lùc qua kÕt qu¶ ®iÒu tra t¹i C«ng ty B¶ng 14: Tæng hîp kÕt qu¶ ®iÒu tra Néi dung c¸c chØ tiªu ®iÒu tra Lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt Lao ®éng gi¸n tiÕp RÊt tèt B×nh th­ßng CÇn ®iÒu chØnh mét phÇn BÊt b×nh th­êng víi tÊt c¶ RÊt tèt B×nh th­ßng CÇn ®iÒu chØnh mét phÇn BÊt b×nh th­êng víi tÊt c¶ Th«ng tin cho ng­êi lao ®éng vÒ KH SXKD 36 70 34 0 34 80 30 0 Th«ng tin vÒ nhiÖm vô vµ yªu cÇu cña c«ng viÖc 30 76 38 0 28 84 28 0 M­c ®é phï hîp trong viÖc bè trÝ lao ®éng víi ngµnh nghÒ lao ®éng 40 67 39 0 29 76 33 0 Møc ®é phï hîp trong PCL§ víi tr×nh ®é chuyªn m«n tay nghÒ 45 78 31 0 13 94 22 1 ChÊt l­îng cña c«ng t¸c ®¸nh gi¸ lao ®éng 75 52 46 3 38 37 33 0 §iÒu kiÖn vµ m«i tr­êng lµm viÖc 39 105 29 0 43 55 13 0 C«ng t¸c tr¶ thï lao lao ®éng 110 33 5 6 66 44 19 1 C«ng t¸c khen th­ëng vµ c¸c phóc lîi lao ®éng 100 30 16 0 56 64 18 0 C«ng t¸c ®µo t¹o lao ®éng 81 54 27 0 75 43 4 0 Quan hÖ lao ®éng 101 42 25 0 68 26 22 0 C«ng t¸c phô vô n¬i lµm viÖc 30 103 7 0 27 106 11 0 Phong trµo thi ®ua 29 112 0 0 29 87 27 0 (Nguån: phßng TCCB – L§ ) Qua b¶ng ®iÒu tra ta cã thÓ rót ra nh÷ng nhËn xÐt sau: nh×n chung, c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc cña C«ng ty t­¬ng ®èi tèt. §a sè ng­êi lao ®éng hµi lßng víi c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc cña C«ng ty. Tû lÖ ng­êi lao ®éng trùc tiÕp hµi lßng vÒ c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng cao h¬n ng­êi lao ®éng gi¸n tiÕp. Mét sè vÊn ®Ò ng­êi lao ®éng hµi lßng nhÊt mµ C«ng ty cÇn ngiªn cøu ph¸t huy, ®ã lµ: C«ng t¸c tr¶ thï lao lao ®éng (61.97% ng­êi lao ®éng ®­îc hái tr¶ lêi lµ “ rÊt tèt” ); quan hÖ lao ®éng (59.51% ng­êi lao ®éng ®­îc hái tr¶ lêi lµ “rÊt tèt” ); C«ng t¸c khen th­ëng vµ c¸c phóc lîi lao ®éng (54.93% ng­êi lao ®éng ®­îc hái cho lµ “rÊt tèt”) hay nh­ C«ng t¸c ®µo t¹o lao ®éng ( còng cã 54.93% ng­êi lao ®éng ®­îc hái cho lµ “rÊt tèt”)… Tuy nhiªn, vÉn cßn cã mét sè vÊn ®Ò ng­êi lao ®éng ch­a thËt sù hµi lßng nh­: C«ng t¸c phô vô n¬i lµm viÖc, Møc ®é phï hîp trong PCL§ víi tr×nh ®é chuyªn m«n tay nghÒ, Th«ng tin vÒ nhiÖm vô vµ yªu cÇu cña c«ng viÖc…§èi víi tõng tr­êng hîp cô thÓ t«i xin tr×nh bµy c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc d­íi ®©y: II Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c t¹o ®éng lùc lao ®éng t¹i C«ng ty TNHH mét thµnh viªn Vinashin 1 Nh×n nhËn ®óng vai trß vµ tæ chøc cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña bé phËn qu¶n trÞ nh©n lùc Ban l·nh ®¹o C«ng ty nªn cã quan niÖm ®óng ®¾n h¬n vÒ vai trß cña c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n lùc: ý thøc ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c quan trÞ nh©n lùc nãi chung vµ c«ng t¸c t¹o ®éng lùc lao ®éng nãi riªng. Mäi ý ®å cña ban l·nh ®¹o tèt nhÊt nªn thÓ hiÖn b»ng c¸c v¨n b¶n cô thÓ. §ã lµ c¨n cø quan träng nhÊt ®Ó c¸c bé phËn n¾m ®­îc vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ, thèng nhÊt c¸c môc tiªu cña Ban l·nh ®¹o C«ng ty. Ho¹t ®éng cña C«ng ty phô thuéc phÇn lín vµo vai trß “chÌo l¸i” cña ®éi ngò c¸n bé qu¶n trÞ nh©n lùc. L·nh ®¹o C«ng ty cÇn nhËn thÊy tÇm quan träng cña c¸c c¸n bé qu¶n trÞ nh©n lùc vµ kh«ng nªn can thiÖp qu¸ s©u vµo nghiÖp vô qu¶n lý cña bé phËn nµy. Kh«ng nh÷ng thÕ, mµ cßn cÇn m¹nh d¹n giao quyÒn quyÕt ®Þnh vÒ lÜnh vùc nh©n sù cho ®éi ngò qu¶n trÞ nh©n lùc. Bé phËn qu¶n lý nguån nh©n lùc kh«ng thÓ r¨m r¾p lµm theo mäi ý kiÕn cña ng­êi lao ®éng, hay nhÊt nhÊt thùc hiÖn nh÷ng ý kiÕn cña Banh l·nh ®¹o. Hä ph¶i cã quyÒn chñ ®éng , s¸ng t¹o ra c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý. L·nh ®¹o C«ng ty cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch ­u tiªn cho c¸n bé nh©n sù ®­îc tham gia häc tËp, n©ng cao nghiÖp vô, cËp nhËt kiÕn thøc qu¶n lý míi nhÊt, trang bÞ c¸c trang thiªt bÞ cÇn thiÕt ®Ó hä thùc hiÖn nhiÖm vô quan träng cña m×nh. Riªng ®èi víi phßng TCCB – L§, t«I xin ®­a ra ý kiÕn sau: C«ng ty nªn tuyÓn dông nh©n sù t­¬ng øng c¸c chøc danh c«ng viÖc cã tr×nh ®é vµ sè l­îng nh­ sau: STT Chøc danh c«ng viÖc Sè l­îng Tr×nh ®é chuyªn m«n 1 C¸n bé tiÒn l­¬ng: BHXH, BHYT 01 §¹i häc, cao ®¼ng chÝnh quy ngµnh kinh tÕ lao ®éng 2 C¸n bé phô tr¸ch c«ng t¸c ph©n c«ng viÖc ph©n c«ng lao ®éng sao cho phï hîp víi ngµnh nghÒ ®µo t¹o cña ng­êi lao ®éng 01 §¹i häc chÝnh quy ngµnh kinh tÕ lao ®éng, qu¶n trÞ nh©n lùc 3 C¸n bé phô tr¸ch cång viÖc th«ng tin vÒ nhiÖm vô vµ yªu cÇu cña c«ng viÖc cho ng­êi lao ®éng 01 §¹i häc chÝnh quy ngµnh qu¶n trÞ nh©n lùc, ngµnh kinh tÕ lao ®éng 2.Hoµn thiÖn l¹i hÖ thèng ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc Tõ kÕt qu¶ ®iÒu tra ta cã thÓ thÊy r»ng: sè ng­êi lao ®éng trùc tiÕp hµi lßng vÒ c«ng t¸c nµy lµ 42.61% vµ chØ 35.19% ng­êi lao ®éng gi¸n tiÕp hµi lßng vÒ c«ng t¸c nµy. Do vËy C«ng ty cÇn l­u ý ®Ó c¶i thiÖn chÊt l­îng hÖ thèng ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc ®Ó thóc ®Êy ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc h¬n. C«ng ty cÇn l­u ý mét sè ®iÓm sau: §¸nh gi¸ ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c kÕt qu¶ lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng lµ mét c«ng viÖc hÕt søc quan träng. §ã lµ c¨n cø ®Ó ®­a ra c¸c chÝnh qu¶n lý nh©n sù phï hîp, cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ng­êi lao ®éng. Víi C«ng ty viÖc ®¸nh gi¸ ®óng kÕt qu¶ lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng cã ý nghÜa quan träng ®Æc biÖt: c«ng viÖc vËn t¶I viÔn d­¬ng hÇu hÕt lµ c¸c chuyÕn ®i dµi ngµy, luc ®ã Ban l·nh ®¹o C«ng ty kh«ng thÓ qu¶n lý th­ßng xuyªn víi c¸c c¸n bé thuyÒn viªn lªnh ®ªnh trªn biÓn nh­ víi c¸c nh©n viªn phôc vô trªn bê, do ®ã viÖc ®¸nh gi¸ ®óng kÕt qu¶ lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng rÊt cÇn thiÕt ®Ó c«ng t¸c qu¶n lý nh©n sù cña C«ng ty cã hiÖu qu¶. C«ng t¸c ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc ph¶i thùc hiÖn khoa häc víi c¸c ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ phï hîp, theo ®óng tr×nh tù, kh¸ch quan, d©n chñ, c«ng b»ng vµ ®¶m b¶o hîp t×nh, hîp lý. Muèn vËy, C«ng ty cÇn thùc hiÖn c¸c néi dung sau: - Thµnh lËp “Ban ®¸nh gi¸” ®Ó tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ vµ kiÓm so¸t qu¸ tr×nh lao ®éng. Thµnh phÇn Ban ®¸nh gi¸ ph¶i cã sù tham gia cña nh÷ng ng­êi giái chuyªn m«n, cã ®¹o ®øc tèt, cã tr×nh ®é qu¶n lý t¹i c¸c bé phËn chøc n¨ng nh­: Ban gi¸m ®èc, phßng TCCB – L§, BCH C«ng ®oµn, vµ c¸c phßng ban cã liªn quan. - Ph¶i x©y dùng c¸c B¶n m« t¶ c«ng viÖc vµ B¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc cô thÓ cho tõng chøc danh. §ã lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ kÕt qu¶ lao ®éng. - Ph¶i x©y dùng c¸c danh môc chØ tiªu ®¸nh gi¸ cô thÓ h¬n. CÇn t¸ch biÖt c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ bé phËn lao ®éng giµn tiÕp vµ trùc tiÕp. - Ph¶i gi¸o dôc tuyªn truyÒn cho ng­êi lao ®éng thùc hiÖn nghiªm tóc c«ng t¸c ®¸nh gi¸. 3. Hoµn thiÖn chÕ ®é tr¶ l­¬ng Tõ kÕt qu¶ ®iÒu tra, sè ng­êi lao ®éng hµi lßng vÒ kÕt qu¶ c«ng t¸c tr¶ l­¬ng lµ kh¸ tèt: 61.97% ng­êi lao ®éng ®­îc hái tr¶ lêi lµ “ rÊt tèt”, tuy nhiªn c«ng t¸c tr¶ l­¬ng cña C«ng ty vÉn cã mét sè ®iÓm cÇn l­u ý nh­ sau: HiÖn nay, t¹i C«ng ty TNHH mét thµnh viªn Vinashin ¸p dông tr¶ l­¬ng theo hÖ sè l­¬ng cho c¸n bé qu¶n lý vµ viÖc tr¶ l­¬ng trªn c¬ së hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, cô thÓ lµ kho¸n doanh thu cho tõng phßng, tõng tµu, dÞch vô nh­ hiÖn hay lµ t­¬ng ®èi hîp lý. C¸ch tr¶ l­¬ng nµy ®· gãp phÇn khuyÕn khÝch c¸n bé c«ng nh©n viªn tÝch cùc tham gia c«ng t¸c, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Song c¸ch tÝnh l­¬ng nµy chØ ph¸t huy t¸c dông tèi ®a khi ®­îc ¸p dông cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt vµ bé phËn b¸n hµng, dÞch vô, nã t¹o ra sù ganh ®ua trong c«ng viÖc, khuyÕn khÝch c«ng nh©n c¶i tiÕn kü thuËt, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®em l¹i nhiÒu lîi nhuËn cho c«ng ty còng nh­ t¨ng thu nh¹p cho chÝnh b¶n th©n hä. Cßn ®èi víi c¸c bé phËn kinh doanh, ¸p dông c¸ch tÝnh l­¬ng nµy sÏ dÔ t¹o ra sù c¹nh tranh gi÷a c¸c phßng ban. Nh­ vËy nghiÔm nhiªn c¸c phßng ban trong c«ng ty l¹i trë thµnh ®èi thñ c¹nh tranh cña nhau, ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn viÖc kinh doanh cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng. Vµ ®èi víi c¸c phßng hµnh chÝnh th× c¸ch tÝnh l­¬ng hiÖn nay vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ nh­ phÇn tr­íc ®· tr×nh bµy. V× vËy trong thêi gian tíi, c«ng ty cÇn nghiªn cøu vµ ¸p dông mét h×nh thøc tr¶ l­¬ng míi cho c¸c bé phËn trong c«ng ty. Theo t«i, ®Ó cã ®­îc mét h×nh thøc tr¶ l­¬ng hîp lý cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, tr­íc hÕt c«ng ty cÇn ph¶i xem xÐt tíi c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn tiÒn l­¬ng vµ trªn c¬ së ®ã ®Ó tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. C«ng ty nªn ¸p dông c¸ch tÝnh l­¬ng sau: TLi = LCBi x HSq®i HSq®i = Hnni x Hkvi x Hl®i x Hnci x Htrni x Htni x Hkdi Trong ®ã: TLi: tiÒn l­¬ng cña ng­êi thø i LCBi: tiÒn l­¬ng c¬ b¶n do Nhµ n­íc quy ®Þnh vµ hiÖn nay b»ng 290.000 ®ång. HSq®i: hÖ sè quy ®æi ng­êi i. Hnni: hÖ sè Nhµ n­íc, tøc do Nhµ n­íc quy ®Þnh dùa vµo cÊp bËc, chøc vj cña ng­êi thø i. Hkvi: hÖ sè khu vùc. Do chi phÝ sinh ho¹t lµ kh¸c nhau gi÷a c¸c khu vùc nªn viÖc ®­a hÖ sè khu vùc vµo c«ng thøc tÝnh l­¬ng nh»m ®Ó ®iÒu chØnh tr¶ l­¬ng theo gi¸ c¶ sinh ho¹t ë c¸c khu vùc kh¸c nhau. Hl®i: hÖ sè lao ®éng, ®­îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo tr×nh ®é nghiÖp vô, tøc lµ xem xÐt møc ®é thµnh th¹o cña c«ng viÖc ®­îc giao, kh¶ n¨ng ®¶m nhËn c«ng viÖc,... c¨n cø vµo c­êng ®é lao ®éng. Hnci: hÖ sè ngµy c«ng, c¨n cø vµo sè ngµy c«ng lµm viÖc thùc tÕ cña nh©n viªn trong th¸ng. Htrni: hÖ sè tr¸ch nhiÖm, c¨n cø vµo tr¸ch nhiÖm cña mçi ng­êi ®­îc ph©n c«ng, møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc. Htni: hÖ sè th©m niªn, c¨n cø vµo th©m niªn c«ng t¸c cña ng­êi lao ®éng. Hkdi: hÖ sè kÕt qu¶ kinh doanh, c¨n cø vµo kÕt qu¶, hiÖu qu¶ ®¹t ®­îc cña ng­êi lao ®éng. Nh­ vËy víi c¸ch tÝnh l­¬ng nµy, c«ng ty ®· ®­a ®­îc phÇn lín c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn l­¬ng vµo trong c«ng thøc tÝnh l­¬ng. VÒ quü khen th­ëng Theo t«i quü khen th­ëng nªn ®­îc sö dông nh­ sau: quü ®­îc chia lµm hai phÇn: * PhÇn mét : phÇn nµy dïng ®Ó chia ®Òu cho toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty. Hµng th¸ng, hµng quý c«ng ty sÏ trÝch mét phÇn tõ ®©y ®Ó chia cho nh©n viªn, ®Ó ®éng viªn khuyÕn khÝch hä. §Æc biÖt quü nµy sÏ tËp trung chia cho nh©n viªn vµo tõng quý, tõng ®ît 6 th¸ng hoÆc vµo dÞp ngµy lÔ tÕt trong n¨m (hiÖn t¹i c«ng ty còng ®· trÝch tõ quü nµy ®Ó th­ëng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, nh­ng chØ vµo dÞp tÕt). TiÒn th­ëng nµy cã t¸c dông khuyÕn khÝch cho c¶ tËp thÓ ng­êi lao ®éng, nã thÓ hiÖn sù quan t©m cña c«ng ty ®Õn tËp thÓ, thÓ hiÖn ®­îc kÕt qu¶ lao ®éng cña hä. Lµm nh­ vËy còng phÇn nµo æn ®Þnh ®­îc mét kho¶n thu nhËp ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn, vµ h¬n n÷a do m«i tr­êng kinh doanh th­êng xuyªn thay ®æi cho nªn viÖc mét sè bé phËn sÏ gÆp khã kh¨n trong s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy viÖc ¸p dông h×nh thøc tiÒn th­ëng nµy sÏ cã t¸c dông ®éng viªn nh÷ng phßng, bé phËn, c¸ nh©n ®ang gÆp khã kh¨n trong kinh doanh ch¼ng h¹n nh­ ch­a ký thªm ®­îc hîp ®ång míi, ch­a b¸n ®­îc s¶n phÈm... * PhÇn 2: phÇn nµy s¶n xuÊt do ban gi¸m ®èc sö dông ®Ó khen th­ëng cho c¸c bé phËn, c¸ nh©n hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®­îc giao. ViÖc khen th­ëng nµy cã thÓ ¸p dông c¸ch thøc mµ hiÖn nay c«ng ty cÇn lµm. Do hiÖn t¹i c«ng ty ch­a chó träng ®Õn h×nh thøc khen th­ëng c¸ nh©n. C«ng ty nªn qui ®Þnh râ rµng møc th­ëng, h×nh thøc th­ëng cho c¸c c¸ nh©n xuÊt s¾c trong c«ng ty.Tuy nhiªn ®èi víi c¸c phßng qu¶n lý vµ phôc vô møc th­ëng nªn c¨n cø vµo møc ®é vµ chÊt l­îng hoµn thµnh c«ng viÖc ®­îc giao. C«ng ty nªn quy ®Þnh mét møc th­ëng giao ®éng trong mét kho¶ng nµo ®ã cho khèi qu¶n lý vµ phôc vô. Cßn ®Ó kh¾c phôc tÝnh b×nh qu©n trong néi bé c¸c phßng, møc th­ëng cho mçi nh©n viªn trong phßng cã thÓ dùa vµo b¶ng ®¸nh gi¸ thµnh tÝch c«ng t¸c cña tr­ëng phßng ®Ó chia th­ëng vµ nh­ vËy l¹i ®Æt ra yªu cÇu lµ c¸c tr­ëng phßng ph¶i lµm viÖc mét c¸ch c«ng b»ng v« t­, tr¸ch thiªn vÞ, gi¶m thiÓu yÕu tè t×nh c¶m trong ®¸nh gi¸. VÒ quü phóc lîi. Sau khi t¸ch quü phóc lîi ra khái quü khen th­ëng, viÖc sö dông quü phóc lîi cña c«ng ty nªn ®­îc chia lµm 3 phÇn: * PhÇn mét: lËp quü chung dïng ®Ó tæ chøc cho c¸n bé c«ng nh©n viªn tham quan nghØ m¸t... ®Æc biÖt cã thÓ sö dông quü nµy ®Ó mua tÆng phÈm cho nh©n viªn nh©n dÞp c­íi hái, sinh nhËt... ë ®©y xÐt vÒ mÆt gi¸ trÞ nã kh«ng lín l¾m, nh­ng nã thÓ hiÖn sù quan t©m ®èi víi nh©n viªn, tõ ®ã cã t¸c dông kÝch thÝch nh©n viªn lµm viÖc cã hiÖu qu¶ h¬n. * PhÇn hai: phÇn nµy dµnh cho sù nghiÖp, c«ng tr×nh ®Çu t­ c«ng céng nh­ nhµ trÎ, nhµ ¨n, c©u l¹c bé... Quü nµy còng cã thÓ sö dông ®Ó ®Çu t­ thªm cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ®i häc, tæ chøc gÆp mÆt con em nh©n viªn trong c«ng ty vµo nh÷ng ngµy lÔ tÕt cña thiÕu nhi, vµo cuèi n¨m häc ®Ó khen th­ëng, khÝch lÖ cho c¸c con em cã thµnh tÝch cao trong häc tËp. Vµ còng cã thÓ dïng cho ho¹t ®éng vui ch¬i gi¶i trÝ cña nh©n viªn ngoµi giê, tõ ®ã còng cã t¸c dông kÝch thÝch, khÝch lÖ tinh thÇn lµm viÖc cña c¸n bé nh©n viªn. Ngoµi ra nã cßn thÓ hiÖn sù quan t©m cña c«ng ty ®èi víi b¶n th©n nh©n viªn vµ gia ®×nh hä. * PhÇn 3: phÇn quü riªng: PhÇn nµy kh«ng mang tÝnh chÊt chung ®ång ®Òu mµ nªn dµnh riªng cho nh÷ng ng­êi gÆp khã kh¨n h¬n so víi c¸c thµnh viªn kh¸c trong c«ng ty. Nã ®­îc sö dông trong viÖc th¨m hái, gióp ®ì nh©n viªn khi èm ®au, gia ®×nh gÆp khã kh¨n... §øng vÒ mét khÝa c¹nh nµo ®ã cã thÓ thÊy trong hoµn c¶nh cô thÓ phÇn quü nµy cã t¸c dông to lín ®èi víi ng­êi lao ®éng. Hä thÊy ®­îc tËp thÓ quan t©m hä, chia sÎ víi hä nh÷ng lóc khã kh¨m, gia ®×nh gÆp chuyÖn buån... lµm cho hä tù c¶m thÊy ph¶i cã tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng viÖc. Cã thÓ nãi ngoµi tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng lµ ®ßn bÈy kÝch thÝch vËt chÊt quan träng ®èi víi ng­êi lao ®éng, nh­ng nã kh«ng ph¶i lµ môc ®Ých duy nhÊt, nhu cÇu duy nhÊt ng­êi lao ®éng cÇn ®­îc tho¶ m·n, mµ ng­êi lao ®éng cßn cÇn sù th¨ng tiÕn, quyÒn lùc danh dù trong c«ng ty, hä cÇn nh÷ng ho¹t ®éng tinh thÇn lµm cho cuéc sèng s«i ®éng h¬n, phong phó h¬n. V× vËy cho dï tiÒn l­¬ng cao nh­ng nh÷ngnhu cÇu kh¸c kh«ng ®­îc tho¶ m·n th× còng khã mµ gi÷ ®­îc ng­êi lao ®éng. V× vËy c«ng ty nªn th­êng xuyªn tæ chøc c¸c ho¹t ®éng thÓ thao, v¨n ho¸, to¹ ®µm, trao phÇn th­ëng cho ng­êi cã thµnh tÝch... C«ng ty nªn chó ý quan t©m ®Õn ®êi sèng riªng t­ cña ng­êi lao ®éng ®Ó kÞp thêi ®éng viªn, gióp ®ì khi cÇn thiÕt. 4. Hoµn thiÖn c«ng t¸c ph©n c«ng vµ hiÖp t¸c lao ®éng 4.1. C«ng t¸c ph©n c«ng lao ®éng Theo nh­ kÕt qu¶ ®iÒu tra th× chØ cã 20,42% lao ®éng ®­îc hái tr¶ lêi hµi lßng vÒ c«ng t¸c nµy. C«ng ty cÇn xem xÐt l¹i ®éi ngò lao ®éng t¹i tÊt c¶ c¸c bé phËn vÒ c¸c mÆt sau - Ngµnh nghÒ ®µo t¹o; - CÊp bËc tay nghÒ cña c«ng nh©n kü thuËt - Giíi tÝnh; - §é tuæi - T×nh tr¹ng søc khoÎ; - §Æc ®iÓm c«ng viÖc ®ang lµm; - CÊp bËc c«ng viÖc ®ang lµm; - N¨ng suÊt vµ chÊt l­îng c«ng viÖc ®ang lµm; - NguyÖn véng cña ng­êi lao ®éng… Tõ ®ã x¸c ®Þnh møc ®é phï hîp hay ch­a phï hîp trong c«ng t¸c ph©n c«ng lao ®éng, ®Ó cã nh÷ng ®iÒu chØnh kÞp thêi. Muèn ph©n c«ng lao ®éng cã hiÖu qu¶ cao h¬n, theo t«i cÇn thùc hiÖn hai viÖc nh­ sau: Thø nhÊt, C«ng ty cÇn thiÕt kÕ, ®¸nh gi¸ l¹i c«ng viÖc. §ång thêi, khÈn tr­¬ng x©y dùng l¹i b¶n m« t¶ c«ng viÖc vµ b¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc. C«ng ty ph¶I ®Þnh møc lao ®éng mét c¸ch chÝnh x¸c, ®èi víi bé phËn lao ®éng gi¸n tiÕp cÇn l­îng ho¸ thêi gian hoµn thµnh c«ng viÖc. Cã nh­ vËy, C«ng ty míi cã c¬ së ph©n c«ng lao ®éng cã hiÖu qu¶. Thø hai, ph©n c«ng lao ®éng cÇn xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña c«ng viÖc tr­íc, sau ®ã míi t×m ng­êi thÝch hîp ®Ó bè trÝ vµo vÞ trÝ ®ã. 4.2 HiÖp t¸c lao ®éng Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty chØ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ khi cã sù phèi hîp ®ång bé cña c¸c phßng ban, bé phËn. Mµ tr­íc hÕt, mçi bé phËn cÇn lµm trßn tr¸ch nhiÖm cña m×nh nh­: Phßng TCCB – L§ ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn vÒ c¸c thñ tôc giÊy tê, gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng c¸c chÕ ®é vÒ quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm liªn quan ®Õn ng­êi lao ®éng ®Î hä yªn t©m lao ®éng cã hiÖu qu¶…. 5. X©y dùng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®µo t¹o lao ®éng hîp lý Vấn đề đào tạo nâng cao trình độ cho lực lượng lao động được coi là hướng sử dụng hiệu quả nhất trong bất cứ một Công ty nào. Đào tạo, nâng cao được trình độ chuyên môn để đáp ứng yêu cầu công việc, vượt qua những hạn chế về thành tích hiện tại. Đối với Công ty vận tải Viễn dương Vinashin với xu hướng mở rộng ngành nghề và quy mô kinh doanh trong năm tới thì nhu cầu về lao động có trình độ chuyên ngành như: cử nhân quản trị hàng hải, kỹ sư máy tàu biển, kỹ sư kinh tế vận tải biển...; thuỷ thủ, công nhân kỹ thuật có trình độ tay nghề cao có xu hướng tăng lên. Vì vậy, Công ty cần phải có chính sách khuyến khích người lao động học tập lên cao, tích lũy kiến thức, nhất là đối với những vị trí đang làm việc không đúng chuyên môn, đảm bảo không đào tạo tràn lan, kém chất lượng. Hàng năm, Công ty nên tiến hành việc đánh giá lại tình hình thực hiện đào tạo và áp dụng nhiều hình thức đào tạo hợp lý và phong phú hơn nữa để nâng cao hiểu biết, chuyên môn về ngành tàu biển – vì đây là nghề đặc thù, không phải ai mới tiếp cận cũng có thể biết rõ về tàu và hàng hải trên biển. VÊn ®Ò ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng cÇn ph¶i ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn, liªn tôc th«ng qua c¸c ho¹t ®éng kiÓm tra tay nghÒ ®Þnh kú, thi n©ng bËc ®Þnh kú. HiÖn nay, ®Þnh kú mét n¨m mét lÇn c«ng ty tæ chøc cho c¸c c«ng nh©n viªn tham gia thi n©ng bËc, qua ®ã cã thÓ kiÓm tra ®­îc tay nghÒ cña hä, cã ®iÒu kiÖn phæ biÕn kü thuËt míi, c«ng nghÖ míi cho ng­êi lao ®éng . §µo t¹o vµ ph¸t huy nguån nh©n lùc lµ c«ng t¸c cã vÞ trÝ quan träng trong ho¹t ®éng cña c«ng ty. §µo t¹o ph¶i qua qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch ®µo t¹o ®Õn lùa chän c¸c h×nh thøc, ph­¬ng thøc ®µo t¹o vµ cuèi cïng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®µo t¹o . - X¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o : c«ng ty nªn x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cô thÓ cho nhiÒu n¨m vµ tõ ®ã ®Ó biÕt ®­îc yªu cÇu vÒ nh©n lùc ®èi víi tõng c«ng viÖc. Môc ®Ých lµ lªn kÕ ho¹ch ®Ó cö bao nhiªu ng­êi ®i ®µo t¹o trong thêi gian ®ã. - LËp kÕ ho¹ch ®µo t¹o : + Néi dung ®µo t¹o : x¸c ®Þnh râ ®µo t¹o chuyªn ngµnh trªn ®¹i häc, ®¹i häc, trung cÊp hay ®µo t¹o tay nghÒ, ®µo t¹o n©ng cao kiÕn thøc qu¶n lý + Kinh phÝ ®µo t¹o : x¸c ®Þnh râ nguån kinh phÝ, c«ng ty nªn cã quü riªng ®Ó thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch ®µo t¹o. + §èi t­îng ®µo t¹o : kü s­, cö nh©n, c«ng nh©n, thuû thñ, thuyÒn viªn... viÖc cö c¸n bé ®i häc theo tõng ch­¬ng tr×nh ph¶i ®¶m b¶o sù th«ng nhÊt kh¸ch quan trong toµn c«ng ty. Nªn thùc hiÖn ®Ò cö c¸n bé theo theo tr×nh tù sau: B1: Phßng tæ chøc cã kÕ ho¹ch ®Ò cö ban ®Çu. B2: Th«ng qua kÕ ho¹ch ®Ò cö vµ ban l·nh ®¹o lÊy ý kiÕn cña nh©n viªn vÒ kÕ ho¹ch ®Ò cö ®i häc. B3: Sau khi thu thËp th«ng tin, lÊy ý kiÕn, phßng tæ chøc nép hå s¬ giíi thiÖu lªn bé ®Ó cã quyÕt ®Þnh cö c¸n bé ®i häc. NÕu thùc hiÖn tèt vÊn ®Ò nay sÏ gióp cho ho¹t ®éng ®i häc mang tÝnh kh¸ch quan c«ng khai kh«ng g©y nªn sù th¾c m¾c khã hiÓu gi÷a c¸c nh©n viªn cñac«ng ty - Ph­¬ng thøc ®µo t¹o : + §µo t¹o trong c«ng viÖc: c«ng ty tæ chøc c¸c buæi häc thùc tÕ t¹i c¸c ®éi tµu, tr¹m s÷a ch÷a, phßng ban... ng­êi h­íng dÉn lµ nh÷ng kü s­, cö nh©n cã chuyªn m«n giái, kinh nghiÖm l©u n¨m nh»m môc ®Ých n©ng cao tay nghÒ tr×nh ®é chuyªn m«n cho nh©n viªn . H×nh thøc ®µo t¹o nµy gióp cho nh©n viªn tiÕp cËn víi thùc tÕ, trùc tiÕp hái ®­îc c¸c th¾c m¾c dÔ dÉn ®Õn sai sãt trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. Ngoµi ra c«ng ty cã thÓ mêi c¸c kü s­, chuyªn viªn giái cña bé, c¸c ngµnh, c¸n bé cã chuyªn m«n giái ë c¸c c«ng ty kh¸c cã uy tÝn ®Õn trùc tiÕp gi¶ng d¹y, truyÒn ®¹t kinh nghiÖm. Ph­¬ng ph¸p nµy tèn kÐm h¬n, nh­ng thu ®­îc hiÖu qu¶ cao h¬n, khuyÕn khÝch nh©n viªn tÝnh s¸ng t¹o h¬n. C«ng viÖc ®µo t¹o nµy cÇn ®­îc duy tr× nh­ tr­íc ®©y; cÇn ph¶i qu¶n lý, cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o râ rµng cô thÓ h¬n ®Ó tr¸nh tr×nh tr¹ng l·ng phÝ vµ thu ®­îc kÕt qu¶ cao h¬n + §µo t¹o ngoµi c«ng viÖc : c«ng ty giíi thiÖu hå s¬ vÒ Bé ®Ó trùc tiÕp cö ng­êi ®i häc t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc B¸ch Khoa, Kinh TÕ, GTVT, Hµng H¶i, c¸c tr­êng ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý, c¸c trung t©m ®µo t¹o tay nghÒ. H×nh thøc nµy cÇn ph¶i ®­îc ph¸t huy tèt h¬n so víi tr­íc ®©y. Ngoµi viÖc cö ng­êi ®i häc ë c¸c tr­êng chuyªn m«n, c¸c c«ng ty cã thÓ cö mét sè l­îng tr­ëng phßng, c¸n bé qu¶n lý trùc tiÕp ph©n x­ëng ®i häc tËp vÒ kinh nghiÖm qu¶n lý, chuyªn m«n t¹i c¸c c«ng ty vËn t¶i thuû, c¸c mhµ m¸y tµu biÓn kh¸c cã hiÖu qu¶ lµm viÖc cao. C«ng viÖc nµy tr­íc ®©y ch­a cã vµ nªn cã thªm h×nh thøc nµy trong thêi gian tíi. Sau ®ã cã nhiÖm vô phæ biÕn l¹i c¸c kinh nghiÖm cho c¸c nh©n viªn trong c«ng ty. §©y lµ ph­¬ng ph¸p tèt nh­ng kh¸ tèn kÐm. - Thêi gian ®µo t¹o : x¸c ®Þnh ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ng¾n h¹n hay dµi h¹n tõ ®ã c«ng ty cã kÕ ho¹ch s¾p xÕp thay thÕ c¸n bé ®i häc tr¸nh t×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi, ø ®äng c«ng viÖc. - §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®µo t¹o : viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qña ®µo t¹o lµ mét viÖc cÇn thiÕt trong qóa tr×nh ®µo t¹o. Ho¹t ®éng nµy gióp c«ng ty biÕt ®­îc chÊt l­îng ®éi ngò nguån nh©n lùc sau khi ®µo t¹o. Trªn c¬ së ®ã bæ sung nh÷ng sai sãt trong kÕ ho¹ch ®µo t¹o. + §èi víi ®µo t¹o trong c«ng viÖc : khi kÕt thóc ®ît ®µo t¹o, c«ng ty tiÕn hµnh tæ chøc chÊm bµi thu ho¹ch vµ c«ng bè kÕt qu¶ trªn toµn c«ng ty . §èi víi c¸c bµi ch­a ®¹t kÕt qu¶ cao cÇn cã biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ®Ó nh©n viªn cã ý thøc häc tËp nghiªn cøu h¬n. + §èi víi ®µo t¹o ngoµi c«ng viÖc: cÇn tæ chøc xem xÐt l¹i kÕt qu¶ c«ng viÖc ng­êi lao ®éng sau thêi gian ®µo t¹o. C«ng ty nªn ®¸nh gi¸ sau mét th¸ng lµm viÖc cña nh©n viªn ®· ®­îc cö ®i häc vµ cho nhËn xÐt vÒ kÕt qña thùc hiÖn c«ng viÖc cña ng­êi ®ã. Tõ ®ã rót ra kÕt luËn lµ ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ®ã cã phï hîp kh«ng, cã giaØ quyÕt ®­îc yªu cÇu c«ng viÖc hay kh«ng, xem c«ng t¸c ®µo t¹o cã nh÷ng nh­îc ®iÓm g× ®Ó rót kinh nghiÖm. Đào tạo là một hoạt động quan trọng của Quản trị nhân lực, vì vậy Công ty cần thực hiện chặt chẽ, khoa học, có những đánh giá nghiêm túc đối với những người được cử đi đào tạo. Tóm lại, những giải pháp nêu ở trên nếu thực hiện được sẽ giúp Công ty có được một đội ngũ nhân lực có chất lượng cao. Công tác Quản trị nhân lực được thực hiện từ phân tích công việc đến đào tạo theo một quy trình rõ ràng. Công ty phải có kế hoạch đào tạo cụ thể phù hợp với khả năng sản xuất kinh doanh và chiến lược phát triển của Công ty. Phải xác định chính xác nhu cầu đào tạo ( khi nào, ở đâu, kỹ năng nào, bao nhiêu người), đối tượng nào cần thiết phải đào tạo, chi phí bình quân đào tạo đã đem lại được kết quả như thế nào; nên rút ra kinh nghiệm cho đợt đào tạo sau; lên kế hoạch rõ ràng và cụ thể cho các năm tới. §Æc biÖt ®èi víi lao ®éng qu¶n lý, c«ng ty ph¶i chó ý ®µo t¹o thÕ hÖ kÕ tiÕp. Ngoµi viÖc ®µo t¹o vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n, c«ng ty cÇn n©ng cao tr×nh ®é hiÓu biÕt kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi ...cho ng­êi lao ®éng vµ nhÊt 6. C¶i thiÖn ®iÒu kiÖn vµ m«i tr­êng lµm viÖc Môi trường làm việc của người lao động trong Công ty có tác động trực tiếp đến kết quả công việc mà người đó thực hiện. Nếu như môi trường lao động trong Công ty tạo cho người lao động một tâm lý ức chế, phải làm việc trong bầu không khí căng thẳng, ô nhiễm sẽ làm cho người lao động mất đi khả năgn tập trung, chuyên sâu vào công việc. Khi đó chất lượng công việc của người lao động làm ra sẽ không chỉ đạt yêu cầu mà cả các công tác kỹ thuật cũng sẽ bị sai quy cách, dẫn đến những sai sót trong vận hành máy móc, có thể gây thiệt hại lớn về vật chất. Nhận thức rõ được điều này, Ban giám đốc Công ty đã thực hiện được một số công việc sau: Tạo môi trường trong sạch và thoáng mát như: trông thêm cây xanh trong Công ty, vệ sinh sạch sẽ nơi làm việc và và khu vực chung của Công ty. Trên các tàu nên trang bị thêm các thiết bị hút bụi, lọc khí và các thiết bị cách âm buồng máy với khu sinh hoạt của thuyền viên, đồng thời trồng cây xanh(dễ sống- ít phải chăm sóc) để cải tạo môi trường làm việc trên các tàu. Tạo ra môi trường làm việc ấm cúng, giúp người lao động cảm thấy thoải mái khi làm việc và như thế chất lượng công việc sẽ cao hơn rất nhiều. Thực hiện các cuộc giao lưu giữa các chi nhánh, đại diện, phòng ban, đội tàu, nhằm thi đua lao động để nâng cao hiệu suất lao động. Đi sâu, đi sát, quan tâm, tìm hiểu đến hoàn cảnh riêng của từng cá nhân để có chế độ ưu tiên đối với từng cá nhân có hoàn cảnh khó khăn. Ngoài ra còn khuyến khích, kêu gọi các cán bộ công nhân viên, lao động trong Công ty, ủng hộ lẫn nhau để vượt qua được hoàn cảnh khó khăn. Như vậy, môi trường làm việc cho người lao động là một khâu quan trọng quyết định đến chất lượng công việc mà họ thực hiện. Vì thế, tạo ra môi trường lao động tốt trong Công ty là một giải pháp giúp cho Công ty hoàn thành công tác quản trị nhân lực một cách tốt hơn. 7. C¶i thiÖn quan hÖ trong lao ®éng - Tõ phÝa ng­êi sö dông lao ®éng: L·nh ®¹o C«ng ty cÇn th­êng xuyªn rµ so¸t toµn bé ho¹t ®éng qu¶n lý cña m×nh, ph©n tÝch nh÷ng tån t¹i g©y bÊt b×nh hco ng­êi lao ®éngvµ kiÑp thêi kh¾c phôc. Tuy nhiªn, cÇn tËp trung gi¶I quyÕt mèi quan hÖ vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô gi÷a c¸c bªn tham gia qu¸ tr×nh lao ®éng, cô thÓ: + C«ng ty cÇn sím ký hîp ®ång lao ®éng chÝnh thøc, ®ãng BHXH vµ BHYT cho nh÷ng ng­êi lao ®éng ®ñ tiªu chuÈn theo quy ®Þnh cña LuËt l©o ®éng vµ quy chÕ cña C«ng ty. + Thùc hiÖn chÕ ®é tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, c¸c phóc lîi kh¸c mét c¸c c«ng b¨ng gi÷a nh÷ng ng­êi lao ®éng víi nhau. + Rót ng¾n kho¶ng c¸ch gi÷a chñ sö dông lao ®éng vµ ng­êi lao ®éng bangõ c¸ch: giao l­u v¨n nghÖ, gÆp gì trß chuyÖn lÊy ý kiÕn cña ng­êi lao ®éng vµ thùc sù tiÕp thu ý kiÕn… - Tõ phÝa ng­êi lao ®éng: + TuyÖt ®èi trung thµnh víi C«ng ty. + ChÊp hµnh néi quy kû luËt lao ®éng. + T«n träng ng­êi qu¶n lý cÊp trªn. + §oµn kÕt, gióp ®ì ®ång nghiÖp trong c«ng viÖc + Nghiªm chØnh tu©n thñ nh÷ng h×nh thøc xö lý khi vi ph¹m luËt lao ®éng - Tõ phÝa BCH C«ng ®oµn: + Th­êng xuyªn tæ chøc c¸c ho¹t ®éng: v¨n nghÖ, thÓ thao, phong trµo khen th­ëng thi ®ua, c¸c buæi sinh ho¹t n©ng cao tr×nh ®é v¨n hãa, ph¸p luËt cho ng­êi lao ®éng + Th­êng xuyªn gãp ý víi Ban l·nh ®¹o C«ng ty tr­íc khi ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý, b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña ng­êi lao ®éng vµ sö dông lao ®éng. + H¸ng n¨m tæ chøc §aih héi c«ng ®oµn ®Ó ng­êi lao ®éng cã c¬ héi gãp ý kiÕn cña minh, ®ång thêi bÇu ra BCH c«ng ®oµn míi cã ®ñ phÈm chÊt ®¹o ®øc vµ n¨ng lùc b¶o vÖ quyÒn lîi cña m×nh. 8. Thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ nh÷ng h×nh thøc kû luËt lao ®éng Song song víi c«ng t¸c khen th­ëng, C«ng ty còng cÇn triÖt ®Ó ¸p dông c¸c h×nh thøc kû luËt ®Ó xö lý nh÷ng ng­êi lao ®éng vi ph¹m néi quy, quy chÕ. Th«ng th­êng cã c¸c h×nh thøc kû luËt sau: C¶nh c¸o miÖng, c¶nh c¸o b»ng v¨n b¶n, ®×nh chØ c«ng t¸c, sa th¶i. ViÖc thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c h×nh thøc kû luËt t¹o ra mét m«i tr­êng lµm viÖc cã kû luËt, trËt tù , ng­êi lao ®éng chÊp hµnh nghiªm chØnh c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý. §ång thêi nã cßn t¹o c¬ së ®Ó hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt c«ng viÖc, tr¸nh tai n¹n nghÒ nghiÖp vµ c¸c rñi ro kh¸c. §Ó ®¶m b¶o kû luËt lao ®éng cã hiÖu qu¶ cao, C«ng ty cÇn thùc hiÖn theo ®óng nguyªn t¾c sau: - C«ng ty cÇn ph¶i thèng nhÊt x©y dùng vµ ban hµnh mét c¸ch cã hÖ thèng c¸c quy ®Þnh kÌm theo c¸c chÕ tµi xö lý ®èi víi c¸c hµnh vi vi ph¹m. Néi dung vµ møc ®é kû luËt phait ®ógn quy chÕ vµ quy ®Þnh cña luËt lao ®éng hiÖn hµnh. - Quy ®Þnh râ rµng tr¸ch nhiÖm cña tõng ng­êi cã liªn quan ®Õn kû luËt lao ®éng . - Ph¶i th«ng tin ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi c¸c ®iÒu kho¶n cña kû luËt lao ®éng ®Õn ng­êi lao ®éng ®Ó hä biÕt vµ tù gi¸c thùc hiªn quy ®Þnh cu¶ C«ng ty. Quy tr×nh kû luËt ph¶i thùc hiÖn theo ®óng tr×nh tù, C«ng ty cã thÓ thùc hiÖn theo tr×nh tù sau: S¬ ®å : Qu¸ tr×nh thi hµnh kû luËt lao ®éng Hµnh vi kh«ng ®óng Cã Kh«ng Kh«ng thi hµnh kû luËt Vi ph¹m cã ®¸ng bÞ thi hµnh kû luËt ? Cã Kh«ng C¶nh c¸o miÖng Vi ph¹m cã ®¸ng bÞ nÆng h¬n lµ c¶nh c¸o miÖng? Cã Kh«ng C¶nh b¸o b»ng v¨n b¶n Vi ph¹m cã ®¸ng bÞ nÆng h¬n lµ c¶nh c¸o b»ng v¨n b¶n b¶n? Cã Kh«ng Vi ph¹m cã ®¸ng bÞ nÆng h¬n lµ ®×nh chØ c«ng t¸c? §×nh chØ c«ng t¸c Cã Sa th¶i (Nguån: Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ nh©n lùc trang 297) Thµnh phÇn tham gia kû luËt ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c bªn liªn quan: BCH C«ng ®oµn c¬ së, ®¹i diÖn theo ph¸p luËt cu¶u ng­êi lao ®éng, ng­êi s­ dông lao ®éng cã thÈm quyÒn, vµ nh÷ng ng­êi cã liªn quan kh¸c. Møc ®é kû luËt ph¶i hîp, t×nh hîp lý t¹o c¬ héi cho ng­êi lao ®éng cã c¬ héi söa ch÷a. Nh­nh còng ®¶m b¶o tÝnh nghiªm minh vµ cã t¸c dông r¨n ®e. KÕt luËn Mçi ng­êi lao ®éng lµ mét chñ thÓ ®éc lËp, cã nh÷ng h¹n chÕ vµ kh¶ n¨ng tiÒm Èn riªng. Tuú tõng ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh lao ®éng thùc tÕ mµ chóng béc lé ra lµ tÝch cùc hay tiªu cùc ë c¸c møc ®é kh¸c nhau. Nhµ qu¶n trÞ cÇn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p nh»m kh¬i dËy tiÒm n¨ng, ph¸t huy mÆt tÝch cùc, s¸ng t¹o, ®ång thêi h¹n chÕ nh÷ng mÆt ch­a tÝch cùc ë ng­êi lao ®éng. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã, nhÊt thiÕt nhµ qu¶n lý ph¶i hiÓu vµ thùc hiÖn tèt c«ng t¸c t¹o ®éng lùc lao ®éng. Trong thêi gian thùc tËp tai C«ng ty TNHH mét thµnh viªn, t«i nhËn thÊy Ban l·nh ®¹o C«ng ty vµ tr­ëng phßng ban chøc n¨ng ®· chó träng ®Õn c«ng t¸c t¹o ®éng lùc trong lao ®éng, b­íc ®Çu cã nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh, gãp phµn t¨ng n¨ng suÊt , chÊt l­îng c«ng viÖc, at­ng tÝnh c¹nh tranh cña C«ng ty trªn thÞ tr­êng. Tuy nhiªn, bªn c¹nh ®ã C«ng ty vÉn cßn cã mét sè h¹n chÕ cÇn ph¶i ngiªn cøu vµ ®iÒu chØnh cho hîp lý h¬n. Chuyªn ®Ò nµy ®Ò cËp kh¸ ®µy ®ñ vÒ mÆt ph­¬ng ph¸p luËn cña c«ng t¸c t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng. Vµ ®· ph¶n ¸nh chi tiÕt thùc tr¹ng c«ng t¸c t¹o ®éng lùc lao ®éng t¹i C«ng ty TNHH vËn t¶i viÔn d­¬ng mét thµnh viªn Vinashin vÒ c¸c mÆt: - X¸c ®Þnh môc tiªu tæ chøc phï hîp, ®óng h­íng vµ lµm cho ng­êi lao ®éng hiÓu râ môc tiªu ®ã. - X¸c ®Þnh nhiÖm vô, tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc. - C«ng t¸c bè trÝ lao ®éng - C«ng t¸c phôc vÞ n¬i lµm viÖc. - H×nh thøc khuyÕn khÝch b»ng vËt chÊt. - H×nh thøc khuyÕn khÝch b»ng tinh thÇn. Trªn c¬ së nh÷ng néi dung ngiªn cøu ®ã, t«i xin ®­a ra mét sè nhËn xÐt vµ ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c t¹o ®éng lùc lao ®éng t¹i C«ng ty TNHH mét thµnh viªn vËn t¶i viÔn d­¬ng Vinashin vÒ c¸c mÆt sau: - Hoµn thiÖn l¹i hÖ thèng ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc. - Hoµn thiÖn l¹i h×nh htøc vµ c¸c chÕ ®é tr¶ l­¬ng. - Hoµn thiÖn l¹i tæ chøc vµ hiÖp t¸c lao ®éng. - X©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch ®µo t¹o lao ®éng hîp lý. C¶i thiÖn ®iÒu kiÖn vµ m«i tr­êng lµm viÖc. - C¶i thiÖn quan hÖ trong lao ®éng Qua ®©y, t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o PGS. TS NguyÔn Ngäc Qu©n, Ban l·nh ®¹o vµ toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn C«ng ty TNHH mét thµnh viªn vËn t¶i viÔn d­¬ng Vinashin ®· tËn t×nh gióp ®ì t«i hoµn thiÖn khãa luËn tèt nghiÖp nµy. Hµ Néi, th¸ng 6 n¨m 2007 Sinh viªn thùc hiÖn NguyÔn ThÞ Thanh Thñy Môc lôc Trang ._.