Hoàn thiện công tác nghiệp vụ Kế toán bán hàng tại Công ty TNHH Gia Long

Lêi nãi ®Çu C«ng cuéc ®æi míi do §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam khëi x­íng vµ l·nh ®¹o ®· t¹o c¬ héi vµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nhiÒu ngµnh kinh tÕ ph¸t triÓn, gãp phÇn t¹o nªn nh÷ng biÕn ®æi s©u s¾c cña nÒn kinh tÕ n­íc nhµ. Song còng ph¸t sinh nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p, ®Æt ra cho nÒn kinh tÕ nãi chung vµ cho c¸c ngµnh c¸c cÊp nh÷ng yªu cÇu vµ th¸ch thøc míi, ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc vµ m¹nh mÏ ®Ó thÝch nghi ®Ó ®¸p øng m«i tr­êng míi, ®¶m b¶o cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh, bÒn v÷ng vµ ®óng ®Þnh h­íng. Thùc tÕ cho thÊy, c¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i n¨ng ®éng, kinh doanh ph¶i cã l·i, nÕu kh«ng sÏ kh«ng thÓ ®øng v÷ng tr­íc sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c. Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt ®ã ,doanh nghiÖp th­¬ng m¹i muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× viÖc tæ chøc tèt nghiÖp vô b¸n hµng, nh»m ®¶m b¶o håi vèn bï ®¾p c¸c chi phÝ bá ra vµ x¸c ®Þnh ®óng ®¾n kÕt qu¶ b¸n hµng, taä ra doanh thu vµ thu nhËp kh¸c lµ vÊn ®Ò quan träng. Theo ®ã em ®· chän C«ng ty TNHH TM Hµ Dung ®Ó thùc tËp. C«ng ty lµ mét trong lµ mét trong rÊt nhiÒu c¸c doanh nghiÖp ®· tù x©y dùng, kh¼ng ®Þnh m×nh nh­ bao doanh nghiÖp trÎ, ®Çy triÓn väng kh¸c trªn tÊt c¶ c¸c mÆt kinh doang ë n­íc ta. §©y chÝnh lµ nh÷ng vÊn ®Ò then chèt trong c«ng cuéc x©y dùng ®Êt n­íc, ®ßi hái tÊt c¸ c¸c cÊp ngµnh cho ®Õn nh÷ng sinh viªn ®ang thùc tËp ph¶i quan t©m nghiªn cøu. XuÊt ph¸t tõ vÊn ®Ò trªn, qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty TNHH Th­¬ng M¹i Hµ Dung b¶n th©n em ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o h­íng dÉn thùc tËp, Ban l·nh ®¹o, phßng tµi chÝnh kÕ to¸n C«ng ty cïng víi sù cè g¾ng häc hái cña b¶n th©n. Tuy nhiªn thêi gian thùc tËp vµ kh¶ n¨ng cßn bÞ h¹n chÕ nªn b¸o c¸o thùc tËp tæng hîp cña em kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc nh÷ng thiÕu sãt, em rÊt mong ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o khoa tµi chÝnh kÕ to¸n tr­êng §¹i häc th­¬ng m¹i Hµ néi, phßng kÕ to¸n C«ng ty gióp ®ì Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ®Õn tÊt c¶ c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o tr­êng §¹i häc Th­¬ng m¹i Hµ Néi, Ban l·nh ®¹o vµ phßng tµi chÝnh kÕ to¸n C«ng ty TNHH §Çu Th­¬ng M¹i Hµ Dung gióp ®ì em hoµn thµnh b¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp nµy. ®Ò c­¬ng chuyªn ®Ò thùc tËp PhÇn I: Tæng quan vÒ doang nghiÖp 1.1. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp 1.2. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp PhÇn II: T×nh h×nh tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n 2.1. §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÓ to¸n 2.2. T×nh h×nh tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n a)Tæ chøc h¹ch to¸n ban ®Çu b) Tæ chøc hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp c) Tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n d) T×nh h×nh tæ chøc hÖ thèng b¸o c¸o kÕ to¸n PhÇn III : KÕt luËn PhÇn I tæng quan vÒ doang nghiÖp Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp - Kh¸i qu¸t lÞch sö thµnh lËp cña doanh nghiÖp : C«ng ty TNHH TM Hµ Dung lµ mét doang nghiÖp ho¹t ®éng theo ®iÒu lÖ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 0102007862. Ngµy 03 th¸ng 03 n¨m 2003 Do së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ thµnh phè Hµ Néi, cã trô së chÝnh t¹i sè 62 §­êng Tr­êng Chinh - P. Ph­¬ng Mai - Q. §èng §a - Thµnh phè Hµ Néi Tuy míi ®­îc thµnh lËp ®­îc 04 n¨m bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty cßn rÊt non trÎ nh­ng c«ng ty ®· tõng b­íc kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ trÝ , vai trß cña m×nh , ngµy cµng më réng thÞ tr­êng kinh doanh. Khi míi thµnh lËp ho¹t ®éng kinh doang cña c«ng ty chñ yÕu phôc vô ë Hµ Néi vµ c¸c tØnh l©n cËn nh­ng tõ n¨m 2004 C«ng ty ®· më réng thÞ tr­êng kinh doanh ®Õn c¸c tØnh miÒn Trung vµ MiÒn Nam. Ngµy ®Çu thµnh lËp vèn ®iÒu lÖ cña c«ng ty 2.000.000.000® , tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty ch­a cã g× nhiÒu ngoµi 01 bé m¸y tÝnhvµ mét sè thiÕt bÞ v¨n phßng nh­ng cho tíi thêi ®iÓm th¸ng 04 n¨m 2007 vèn cña c«ng ty ®· lªn ®Õn 11.000.000.000 ®, 04 xe « t« t¶i 5 tÊn vµ 01 xe cÈu ®Ó ho¹t ®éng liªn tôc - Chøc n¨ng nhiÖm vô chÝnh cña c«ng ty + Chøc n¨ng. Chóng ta ®ang thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN lµ tù s¶n xuÊt kinh doanh cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Chøc n¨ng chÝnh c«ng ty TNHH TM Hµ Dung C«ng ty TNHH TM Hµ Dung lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh cã chøc n¨ng b¸n bu«n b¸n lÎ ngµnh hµng vËt t­ ngµnh n­íc phôc vô nhu cÇu cña thÞ tr­êng, Ngoµi ra c«ng ty cßn lµm ®¹i lý cho mét sè c«ng ty s¶n xuÊt kh¸c nh­ C«ng ty èng thÐp Hoµ Ph¸t, C«ng ty nhùa thiÕu niªn TiÒn Phong + NhiÖm vô Víi nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n trªn nhiÖm vô cña c«ng ty trong qu¸ tr×nh kinh doanh lµ: - TriÓn khai c¸c ®¬n ®Æt hµng ®Ó giao cho kh¸ch hµng - Thùc hiÖn c¸c ph¸p lÖnh vÒ kÕ to¸n thèng kª, qu¶n lý tµi s¶n tµi chÝnh,... - §µo t¹o båi d­ìng n©ng cao nghiÖp vÞ b¸n hµng. §Ó thùc hiÖn tèt chøc n¨ng, nhiÖm vô nãi trªn vµ tæ chøc qu¶n lý h¹ch to¸n theo chÕ ®é chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã mét c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý kinh tÕ vµ h¹ch to¸n phï hîp nhÊt ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña thÞ tr­êng vµ ®ßi hái kh¸c trong kinh doanh. - §èi t­îng vµ ®Þa bµn kinh doanh cña c«ng ty Do ®Æc thï cña c«ng ty lµ Kinh doanh ngµnh hµng vËt t­ ngµnh n­íc ,èng thÐp c¸c lo¹i cïng víi n¨ng lùc ho¹t ®éng cña ®éi ngò c¸n bé, , nªn ®Þa bµn kinh doanh cña c«ng ty kh¸ réng, thÞ tr­êng kinh doanh ë kh¾p n¬i nh­ : Hµ Néi, Th¸i Nguyªn, H­ng Yªn,B¾c Ninh, ViÖt Tr×, H¶i D­¬ng, S¬n La, Lai Ch©u , Hµ Giang , NghÖ An..., - §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty Víi ®Æc thï lµ mét doanh nghiÖp kinh doanh trong lÜnh vùc mua ®i b¸n l¹i ®Ó t¹o ra lîi nhuËn nªn s¶n phÈm cña c«ng ty kinh doanh chñ yÕu lµ nh÷ng s¶n phÈm cña ®în vÞ kh¸c s¶n xuÊt ra c«ng ty b¸n hµng thu tiÒn ngay ®Ó quay vßng vèn nhanh 1.2- Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i Hµ Dung - Kh¸i qu¸t m« h×nh tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty Lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp kinh doanh, quy m«, tr×nh ®é qu¶n lý vµ chøc n¨ng qu¶n lý cña C«ng Ty. C«ng ty ®· x©y dùng m« h×nh qu¶n lý trùc tiÕp, ë mçi cÊp cã mét ng­êi quyÕt ®Þnh cao nhÊt ®Ó gi¶i quyÕt c«ng viÖc, phôc vô cho nhu cÇu kinh doanh vµ c¸c lÜnh vùc chÝnh trÞ, x· héi. C«ng ty TNHH TM Hµ Dung gåm ban gi¸m ®èc vµ c¸c phßng ban , c¸c cöa hµng trùc thuéc. HiÖn nay bé m¸y qu¶n lÝ kinh doanh cña c«ng ty nh­ sau : Trong C«ng ty Gi¸m ®èc lµ ng­êi cã quyÕt ®Þnh cao nhÊt vµ c¸c phßng ban ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm thi hµnh c¸c quyÕt ®Þnh cña Gi¸m ®èc vµ b¸o c¸o thùc tÕ diÔn ra ë mçi n¬i thuéc quyÒn qu¶n lý cña m×nh. Phßng kinh doanh :lµ ng­êi tham m­u cho gi¸m ®èc vÒ viÖc kinh doanh nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng mµ kh¶ n¨ng c«ng ty kinh doanh ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ tõ ®ã më réng thªm thi tr­êng . - Phßng kÕ to¸n: cã nhiÖm vô ph¶n ¸nh liªn tôc cã hÖ thèng qu¸ tr×nh thùc hiÖn chÕ ®é ho¹ch to¸n kinh doanh cña c«ng ty. - Phßng hµnh chÝnh: cã tr¸ch nhiÖm ®¶m b¶o l­u tr÷ giÊy tê v¨n b¶n ,trùc tiÕp nhËn hîp ®ång kinh tÕ, ®¬n ®Æt hµng - C¸c cöa hµng trùc thuéc : cã nhiÖm vô tr­ng bµy hµng ho¸ ,b¸o gi¸ cña hµng ho¸ theo hµng ngµy vµ kÝ nhËn hîp ®ång víi kh¸ch hµng. C¸c phßng ban chøc n¨ng ®­îc tæ chøc theo yªu cÇu qu¶n lý viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, mçi phßng ban cã mét nhiÖm vô vµ chøc n¨ng kh¸c nhau . M« h×nh bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty ®­îc kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau: Ban Gi¸m §èc Phßng hµnh chÝnh Phßng kinh doanh Phßng kÕ to¸n Cöa hµng sè 1 Cöa hµng sè 2 Cöa hµng sè 3 PhÇn II T×nh h×nh tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n T×nh h×nh tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp - H×nh thøc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kinh doanh, tÝnh chÊt vµ quy m« ho¹t ®éng kinh doanh, C«ng ty TNHH TM Hµ Dung ®· lùa chän h×nh thøc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp trung. Mäi c«ng viÖc vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n ®Òu ®­îc tËp trung gi¶i quyÕt trªn phßng tµi chÝnh kÕ to¸n c«ng ty, c¸c bé phËn trùc thuéc c«ng ty chØ tiÕn hµnh thu thËp ghi chÐp ban ®Çu, kiÓm tra chøng tõ gèc n¬i ph¸t sinh, ®Þnh kú hµng th¸ng göi vÒ phßng kÕ to¸n cña c«ng ty ®Ó xö lý vµ tæng hîp. §øng ®Çu lµ kÕ to¸n tr­ëng (Kiªm tr­ëng phßng kÕ to¸n) chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña gi¸m ®èc, cã tr¸ch nhiÖm h­íng dÉn, kiÓm tra c«ng viÖc cña nh©n viªn trong phßng kÕ to¸n. C¸c kÕ to¸n viªn cã tr¸ch nhiÖm gióp kÕ to¸n tr­ëng thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc mµ mçi ng­êi ®¶m nhËn. Phßng kÕ to¸n cña c«ng ty gåm n¨m ng­êi vµ s¬ ®å tæ chøc nh­ sau: - Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n: Sè l­îng nh©n viªn kÕ to¸n gåm bèn ng­êi vµ tr×nh ®é chuyªn m«n, nhiÖm vô cña mçi nh©n viªn nh­ sau: + KÕ to¸n tr­ëng: ChØ ®¹o trùc tiÕp bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty, kiÓm tra ®«n ®èc t×nh h×nh thùc hiÖn h¹ch to¸n cña c¸c kÕ to¸n viªn , ®ång thêi lµ ng­êi trî lý kinh tÕ tæng hîp cho Gi¸m ®èc vµ chÞu mäi tr¸ch nhiÖm tr­íc Gi¸m ®èc vµ toµn C«ng ty vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña phßng kÕ to¸n tµi chÝnh, gi¸m s¸t t×nh h×nh sö dông tµi chÝnh theo ®óng môc ®Ých. Ngoµi ra cßn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc ph¸p luËt vÒ t×nh h×nh h¹ch to¸n kÕ to¸n theo ®óng chÕ ®é cña Nhµ n­íc quy ®Þnh . + KÕ to¸n c«ng nî: Theo dâi toµn bé c¸c kho¶n c«ng nî: ph¶i thu kh¸ch hµng, øng tr­íc cho ng­êi b¸n, t¹m øng, ph¶i thu kh¸c, c«ng nî néi bé c«ng ty, c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n, ng­êi mua øng tr­íc tiÒn... lËp b¸o c¸o chi tiÕt theo nhiÖm vô ®­îc ph©n c«ng + KÕ to¸n thanh to¸n: ChÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm tra chøng tõ thanh to¸n, theo dâi vµ h¹ch to¸n c¸c kho¶n thu chi tiÒn mÆt hµng ngµy, lËp b¸o c¸o chi tiÕt theo nhiÖm vô ®­îc ph©n c«ng. + KÕ to¸n tæng hîp: Ghi chÐp tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh trong ®¬n vÞ theo thø tù thêi gian vµ theo quan hÖ ®èi øng tµi kho¶n vµo sæ nhËt ký chung,kª khai thuÕ hµng th¸ng theo quy ®Þnh , theo dâi doanh thu, tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty . + KÕ to¸n b¸n hµng: Ph¶i tæ chøc ghi chÐp ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ chi tiÕt,kÞp thêi vµ gi¸m s¸t chÆt chÏ t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm, t×nh h×nh thanh to¸n víi ng­êi mua, ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ c¸c kho¶n thuÕ tiªu thô s¶n phÈm ph¶i nép.KÕ to¸n b¸n cßn ph¶i lËp b¸o c¸o t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm vµ b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh,ph©n phèi lîi nhuËn cña c«ng ty S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n thanh to¸n KÕ to¸n c«ng nî KÕ to¸n b¸n hµng KT Tæng hîp ---- -------- ---- Quan hÖ t¸c nghiÖp. Quan hÖ chØ ®¹o trùc tiÕp H×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông. C«ng ty TNHH TM Hµ Dung ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ. Mäi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh kinh tÕ c¨n cø vµo chøng tõ gèc ®Ó lµm c¬ së ghi sæ tæng hîp. ViÖc ghi sæ tæng hîp bao gåm: ghi theo tr×nh tù thêi gian trªn sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ vµ ghi theo hÖ thèng trªn sæ c¸i cña c¸c tµi kho¶n. C¸c sæ kÕ to¸n ®­îc sö dung bao gåm: sæ ®¨ng ký chøng tõ ,sæ c¸i vµ c¸c sæ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. Tr×nh tù ghi sæ: Hµng ngµy kÕ to¸n lËp c¸c chøng tõ gèc, n¹p d÷ liÖu vµo m¸y trªn sæ chi tiÕt liªn quan ®Ó theo dâi. Cuèi th¸ng c¨n cø vµo chøng tõ gèc ®Ó ghi vµo sæ ®¨ng ký chøng tõ ,sau ®ã ®Ó ghi vµo sæ c¸i. Sæ c¸i sau khi ®­îc lËp xong ®èi chiÕu víi sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt, sæ quü ®Ó lËp b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh, kiÓm tra viÖc ®èi chiÕu ghi chÐp sè liÖu vµo sæ s¸ch kÕ to¸n theo sè d­ ®Çu kú, sè ph¸t sinh Nî(Cã), sè d­ cuèi kú trong tµi kho¶n. Vµo cuèi quý (N¨m), c¨n cø vµo sæ c¸i tõng tµi kho¶n vµ b¶ng tæng hîp chi tiÕt (®­îc lËp tõ c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt ) kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. Quan hÖ ®èi chiÕu kiÓm tra ph¶i ®¶m b¶o tæng sè ph¸t sinh Nî vµ tæng sè ph¸t sinh Cã cña tÊt c¶ c¸c tµi kho¶n trªn b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh ph¶i b»ng nhau vµ b»ng tæng sè tiÒn ph¸t sinh trªn sæ chøng tõ ®¨ng ký ghi sæ. * Cty TNHH TM Hµ Dung ¸p dông h×nh thøc nhËt ký chøng tõ ghi sæ. + Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ dïng ®Ó ghi chÐp c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh theo tr×nh tù thêi gian + Sæ c¸i tµi kho¶n: 511, 632 + Sæ chi tiÕt b¸n hµng: Sæ nµy ®­îc më cho tõng s¶n phÈm, hµng ho¸ ®· b¸n cho kh¸ch hµng thanh to¸n ngay hoÆc chÊp nhËn nî + Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua S¬ ®å h¹ch to¸n theo h×nh thøc chøng tõ ghi sæ Chøng tõ gèc: H§ GTGT;PX,PN,... Sæ quü Sæ thÎ KT chi tiÕtTK 131,156,331,... Chøng tõ ghi sæ Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ B¶ng tæng hîp chi tiÕtTK131,156,331,... Sæ c¸iTK 131,331,156,... B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi hµng ngµy Ghi chó: : Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu sè liÖu - C¸c chÝnh s¸ch kÕ to¸n cña doanh nghiÖp : §Ó phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh C«ng ty ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n doanh nghiÖp nhá vµ võa theo quyÕt ®Þnh sè 144/2001/ Q§- BTC ngµy 21/12/2001(®· söa ®æi bæ sung). C«ng ty b¾t ®Çu niªn ®é kÕ to¸n tõ ngµy 01/ 01 vµ kÕt thóc vµo ngµy 31/ 12 trong n¨m. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho : Gi¸ mua+ chi phÝ vËn chuyÓn + thuÕ VAT, bèc rì + lÖ phÝ cÇu ®­êng ( nÕu cã ) XuÊt kho vËt t­ tÝnh theo gi¸ nhËp, Ph­¬ng ph¸p khÊu hao TSC§ theo quyÕt ®Þnh 206/2003/Q§-BTC ngµy 12 th¸ng 12/2003 . §¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông trong c«ng t¸c nghi chÐp kÕ to¸n lµ ®ång ViÖt Nam . Ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT lµ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ 2.2- Thùc tÕ tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n 2.2.1. Tæ chøc h¹ch to¸n ban ®Çu. - Kh¸i qu¸t hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n ¸p dông t¹i doanh nghiÖp + Danh môc chøng tõ ¸p dông: TT Tªn chøng tõ Sè hiÖu 1 Lao ®éng tiÒn l­¬ng B¶ng chÊm c«ng B¶ng chÊm c«ng lµm thªm giê B¶ng thanh to¸n tiÒn th­ëng B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng GiÊy ®i ®­êng B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ BHXH 01a- L§TL 01b- L§TL 03- L§TL 02- L§TL 04- L§TL 11- L§TL 2 Hµng tån kho PhiÕu nhËp kho PhiÕu xuÊt kho B¶ng kª mua hµng B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu, CCDC 01-VT 02-VT 06-VT 07-VT 3 TiÒn tÖ PhiÕu thu PhiÕu chi GiÊy ®Ò nghÞ t¹m øng GiÊy thanh to¸n tiÒn t¹m øng GiÊy ®Ò nghÞ thanh to¸n Biªn lai thu tiÒn B¶ng kª chi tiÒn 01-TT 02-TT 03-TT 04-TT 05-TT 4 Tµi s¶n cè ®Þnh Biªn b¶n giao nhËn TSC§ Biªn b¶n thanh lý TSC§ Biªn b¶n ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ Biªn b¶n kiÓm kª TSC§ B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao TSC§ 01-TSC§ 03-TSC§ 05-TSC§ 06-TSC§ 5 Chøng tõ ban hµnh theo v¨n b¶n ph¸p luËt Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng GiÊy chøng nhËn nghØ èm h­ëng BHXH Ho¸ ®¬n b¸n hµng th«ng th­êng ... 01/GTKT-3LL 02/GTGT-3LL + Quy ®Þnh chung cña doanh nghiÖp vÒ lËp vµ lu©n chuyÓn chøng tõ Sau khi c«ng ty ký hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ víi ®¬n vÞ mua hµng, phßng kinh doanh cã tr¸ch nhiÖm lËp ®¬n gi¸ . C¨n cø vµo c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ph¸t sinh t¹i doanh nghiÖp, kÕ to¸n doanh nghiÖp tËp hîp b¸o c¸o sæ vÒ C«ng ty ®Ó h¹ch to¸n. - ¦u ®iÓm : Doanh nghiÖp ®· ¸p dông ®óng c¸c chøng tõ do Bé tµi chÝnh quy ®Þnh, c¸c chøng tõ kÕ to¸n ®­îc ghi râ rµng rÔ hiÓu gióp kÕ to¸n h¹ch to¸n ®óng c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ph¸t sinh - Nh­îc ®iÓm : Do ®Þa bµn kinh doanh réng cho nªn nhiÒu khi chøng tõ ghi tay ch­a ®óng quy ®Þnh cho nªn khi mang vÒ phßng kÕ to¸n kh«ng ®­îc chÊp nhËn 2.2.2- Tæ chøc hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp Theo quyÕt ®Þnh sè 48/2006 Q§- BTC ngµy 14/9/2006 ®èi víi chÕ ®é kÕ to¸n Doanh nghiÖp nhá vµ võa. - Danh môc tµi kho¶n tæng hîp vµ tµi kho¶n chi tiÕt + Tµi kho¶n 111: TiÒn mÆt ( TK 1111- TiÒn viÖt nam ) + Tµi kho¶n 112: TiÒn göi ng©n hµng ( TK 1121-TiÒn viÖt nam) + Tµi kho¶n 131 : Ph¶i thu kh¸ch hµng + Tµi kho¶n 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ ( TK 1331: ThuÕ GTGT khÊu trõ hµng ho¸,dv TK 1332 : ThuÕ GTGT khÊu trõ TSC§ + Tµi kho¶n 141: T¹m øng + Tµi kho¶n 153 : C«ng cô dông cô + Tµi kho¶n 156 : Hµng ho¸ (TK 1561: Gi¸ mua hµng ho¸) TK 1562: Chi phÝ thu mua hµng ho¸ + Tµi kho¶n 157: Hµng göi ®i b¸n + Tµi kho¶n 159: Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho + Tµi kho¶n 211 : TSC§ ( TK 2111 – TSC§ h÷u h×nh ) (TK 2113 – M¸y mãc thiÕt bÞ) ( TK 2114 – Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, chuyÒn dÉn ) + Tµi kho¶n 214 : Hao mßn TSC§ ( TK 2141 : Hao mßn TSC§ HH) + Tµi kho¶n 311 : Vay ng¾n h¹n + Tµi kho¶n 331 : Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n + Tµi kho¶n 333: ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép nhµ n­íc ( TK 3331 – TGTGT ®Çu ra TK 3338 : C¸c lo¹i thuÕ kh¸c ) + Tµi kho¶n 334 : Ph¶i tr¶ ng­êi lao ®éng + Tµi kho¶n 338 : Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c ( TK 3383 : BHXH TK 3384 : BHYT TK 3388 : Ph¶I tr¶ ph¶i nép kh¸c + Tµi kho¶n 411: Nguån vèn kinh doanh + Tµi kho¶n 412 : Lîi nhuËn tÝch luü + Tµi kho¶n 415: C¸c quü cña doanh nghiÖp + Tµi kho¶n 511 ; Doanh thu ( TK 5111: Doanh thu b¸n hµng ho¸) + Tµi kho¶n 632 : Gi¸ vèn hnµg b¸n + Tµi kho¶n 635: Chi phÝ tµi chÝnh + Tµi kho¶n 642 : chi phÝ qu¶n lý ( TK 6421 : Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý TK 6422: Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý TK 6423 :Chi phÝ ®å dïng v¨n phßng TK 6424 : Chi phÝ khÊu hao TSC§ TK6425 : ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ TK 6427 : Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi TK 6428 : Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c + Tµi kho¶n 711: Thu nhËp kh¸c + Tµi kho¶n 811 : Chi phÝ kh¸c + Tµi kho¶n 911 : X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh + Tµi kho¶n 002 :VËt t­ hµng ho¸ nhËn g÷i hé , nhËn gia c«ng + Tµi kho¶n 003 :Hµng ho¸ nhËn b¸n hé , nhËn ký göi + Tµi kho¶n 009 : Nguån vèn khÊu hao VËn dông hÖ thèng tµi kho¶n h¹ch to¸n mét sè nghiÖp vô chñ yÕu : NghiÖp vô mua hµng , b¸n hµng,chi phÝ kinh doanh vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh + Hµng mua nhËn kho trong th¸ng Nî TK 156(1) : Gi¸ mua ch­a cã thuÕ GTGT Nî TK 133(1) : ThuÕ GTGT Cã TK 111, 112,311, 141 , 331 ... : Gi¸ thanh to¸n + Hµng b¸n t¹i kho Nî TK 111, 112 ,131 : Gi¸ thanh to¸n Cã TK 511 : Gi¸ ch­a cã thuÕ GTGT Cã TK 333(11): ThuÕ GTGT KÕt chuyÓn sè l­îng hµng b¸n Nî TK 632 Cã TK 156(1) Gi¸ xuÊt kho hµng h¸o + XuÊt kho nguyªn vËt liÖu hµng ho¸ sö dông trong qu¸ tr×nh b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp Nî TK 641(2) : Chi phÝ b¸n hµng Nî TK 642(2) : Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Cã TK 152 : Nguyªn liÖu , vËt liÖu + Cuèi kú Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®­îc kÕt chuyÓn: Nî TK 911 :X¸c ®Þnh kÕt qu¶ Cã TK 641:Chi phÝ b¸n hµng Cã TK 642 : Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp - ¦u nh­îc ®iÓm vÒ tæ chøc hÖ thèng tµi kho¶n ­u ®iÓm : C«ng ty ®· sö dông hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n râ rµng, ®óng quy ®Þnh. ViÖc cung cÊp th«ng tin, sè liÖu mét c¸ch kÞp thêi, chÝnh x¸c gióp ban Gi¸m ®èc n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty, ®Ó ®iÒu hµnh KD cã hiÖu qu¶. Sæ s¸ch dïng trong mçi phÇn hµnh kÕ to¸n t­¬ng ®èi gän nhÑ, râ rµng, Ýt trïng l¾p, ®éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n nhiÖt t×nh, cã tinh thÇn t­¬ng trî lÉn nhau trong c«ng viÖc, cã tr×nh ®é chuyªn m«n v÷ng vµng. Tu©n thñ quy ®Þnh vÒ c¸c luËt thuÕ, ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª tèt, lu«n lu«n hoµn thµnh nghÜa vô nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Nh­îc ®iÓm: HÖ thèng tµi kho¶n t­¬ng ®èi nhiÒu, v× thÕ viÖc kiÓm tra, ®èi chiÕu gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, cã nh÷ng thêi gian c«ng viÖc dån vµo mét lóc (nhÊt lµ vµo cuèi th¸ng, cuèi quý) dÉn ®Õn sè liÖu cã thÓ kh«ng kÞp thêi. c) Tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n: H×nh thøc kÕ to¸n lµ h×nh th­c tè chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n (bao gåm, sè l­îng c¸c lo¹i sæ, kÕt cÊu c¸c lo¹i sæ, mèi quan hÖ gi÷a c¸c lo¹i sæ) dïng ®Ó ghi chÐp tæng hîp , chØnh lý vµ hÖ thèng ho¸ c¸c sè liÖu vÒ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ch­ng tõ gèc nh»m cung cÊp c¸c chØ tiªu cÇn thiÕt ®Ó lËp b¸o c¸o tµi chÝnh theo mét tr×nh tù vµ ph­¬ng ph¸p nhÊt ®Þnh. ViÖc ghi chÐp ,tæng hîp , hÖ thèng ho¸ sè liÖu kÕ to¸n tõ chøng tõ ®Ó cung cÊp sè liÖu lËp b¸o c¸o tµi chÝnh lµ kh©u chiÕm khèi l­îng c«ng viÖc chñ yÕu cña bé m¸y kÕ to¸n, lµ kh©u tËp trung mäi nghiÖp vô kinh tÕ vµ vËn dông c¸c ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n. Do ®ã , tæ chøc vËn dông h×nh thøc sæ kÕ to¸n hîp lý cña doanh nghiÖp th× sÏ ph¸t huy ®­îc chøc n¨ng gi¸m ®èc cña kÕ to¸n, cung cÊp ®­îc ®Çy ®ñ chÝnh x¸c , kÞp thêi chØ tiªu cÇn thiÕt cho cho qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh , cã kh¶ n¨ng ®¬n gi¶n ho¸ , gi¶m nhÑ viÖc ghi chÐp , ®èi chiÕu n©ng cao hiÖu suÊt c«ng t¸c kÕ to¸n. HiÖn nay theo chÕ ®é kÕ to¸n cña Nhµ n­íc cã 4 ph­¬ng thøc sæ kÕ to¸n sau: - H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký chung - H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký sæ c¸i - H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ - H×nh thøc sæ kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ §Ó ph¶n ¸nh nhiÖm vô b¸n hµng, kÕ to¸n tuú thuéc vµo h×nh thøc kÕ to¸n ®¬n vÞ ¸p dông mµ sö dông c¸c sæ kÕ to¸n nh­ sau: * Cty TNHH TM Hµ Dung ¸p dông h×nh thøc nhËt ký chøng tõ ghi sæ. + Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ dïng ®Ó ghi chÐp c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh theo tr×nh tù thêi gian + Sæ c¸i tµi kho¶n: 511, 632 + Sæ chi tiÕt b¸n hµng: Sæ nµy ®­îc më cho tõng s¶n phÈm, hµng ho¸ ®· b¸n cho kh¸ch hµng thanh to¸n ngay hoÆc chÊp nhËn nî + Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua - Sù kh¸c biÖt gi÷a sæ kÕ to¸n cña DN víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh ChØ cã sù kh¸c biÖt nhá lµ phÇn lín DN hiÖn nay sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n nªn ph­¬ng ph¸p ghi chÐp còng Ýt h¬n mµ chñ yÕu lµm trªn phÇn mÒm Ngoµi sæ s¸ch theo yªu cÇu, c«ng ty cßn më mét sè sæ chi tiÕt, b¶ng kª, phï hîp ®Ó theo dâi mét c¸ch chi tiÕt c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, ®¸p øng yªu cÇu c«ng t¸c qu¶n lý. HÖ thèng b¸o c¸o cña c«ng ty ®­îc lËp ®óng thêi h¹n theo quy ®Þnh cña bé tµi chÝnh, sè l­îng b¸o c¸o, biÓu mÉu b¸o c¸o cña c«ng ty lµ ®Çy ®ñ, sè liÖu ph¶n ¸nh ®óng thùc tÕ tµi chÝnh cña ®¬n vÞ. TÊt c¶ c¸c tµi liÖu kÕ to¸n ®­îc ®­a vµo l­u tr÷ ®Çy ®ñ, cã hÖ thèng vµ ®­îc s¾p xÕp thµnh tõng bé hå s¬. Trong tõng bé hå s¬, tµi liÖu kÕ to¸n ®­îc s¾p xÕp theo thø tù thêi gian ph¸t sinh theo mçi niªn ®é kÕ to¸n, ®¶m b¶o hîp lý, dÔ tra cøu khi cµn thiÕt. C«ng ty ®· sím trang bÞ mét hÖ thèng m¸y tÝnh hiÖn ®¹i víi phÇn mÒm thèng nhÊt ®­îc hÖ thèng ho¸ cao, gióp cho viÖc cËp nhËp vµo sæ s¸ch kÕ to¸n d¬n gi¶n, gän nhÑ, ®¸p øng yªu cÇu cung cÊp th«ng tin nhanh, chÊt l­îng cao,gi¶m bít chi phÝ vµ thuËn tiÖn cho viÖc l­u tr÷, b¶o qu¶n sè liÖu. Hµng ngµy khi nhËn ®­îc chøng tõ kÕ to¸n, kÕ to¸n cËp nhËp vµo m¸y tÝnh khi cÇn sÏ in ra sè, b¶ng biÓu, b¸o c¸o, ®Ó ®èi chiÕu so s¸nh. Nãi tãm l¹i, c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty ph¶n ¸nh kh¸ ®Çy ®ñ chÆt chÏ cã hÖ thèng qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸, gãp phÇn to lín cho viÖc ra quyÕt ®Þnh xö lý cña cÊp l·nh ®¹o. §Æc biÖt cã thÓ kh¼ng ®Þnh viÖc ¸p dông vi tÝnh ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n. d) T×nh h×nh tæ chøc hÖ thèng b¸o c¸o kÕ to¸n: Kh¸i qu¸t hÖ thèng b¸o c¸o Tµi ChÝnh,b¸o c¸o qu¶n trÞ: B¸o c¸o tµi chÝnh quy ®Þnh cho c¸c doanh nghiÖp bao gåm 4 biÓu mÉu b¸o c¸o: - B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n MÉu sè B 01 - DN - KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh MÉu sè B 02 - DN - L­u chuyÓn tiÒn tÖ MÉu sè B 03 - DN - ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh MÉu sè B 04 - DN Ngoµi ra, ®Ó phôc vô yªu cÇu qu¶n lý kinh tÕ, tµi chÝnh, yªu cÇu chØ ®¹o ,®iÒu hµnh, c¸c ngµnh, c¸c tæng c«ng ty , c¸c tËp ®oµn xuÊt ,liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp , c¸c c«ng ty liªn doanh... cã thÓ quy ®Þnh thªm c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh chi tiÕt kh¸c. - C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh ®­îc lËp vµ göi vµo cuèi mçi n¨m (kÓ tõ ngµy b¾t ®Çu niªn ®é kÕ to¸n) ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh tµi chÝnh quý ®ã vµ vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh tµi chÝnh niªn ®é kÕ to¸n ®ã. C¸c doanh nghiÖp cã thÓ lËp b¸o c¸o tµi chÝnh hµng th¸ng ®Ó phôc vô yªu cÇu qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh s¶n xuÊt ,kinh doanh. - B¸o c¸o tµi chÝnh quý ®­îc göi chËm nhÊt lµ sau 15 ngµy,kÓ tõ ngµy kÕt thóc quý vµ b¸o c¸o tµi chÝnh n¨m ®­îc göi chËm nhÊt lµ sau 30 ngµy kÓ tõ sau ngµy kÕt thóc niªn ®é kÕ to¸n. N¬i nhËn b¸o c¸o tµi chÝnh: + Côc thèng kª tØnh, thµnh phè + Chi côc thuÕ ¦u nh­îc ®iÓm cña hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh ¦u ®iÓm: Cung cÊp th«ng tin kinh tÕ nhanh gän cho viÖc ®¸nh gi¸ t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, th«ng tin ®ã lµ c¨n cø quan träng cho viÖc ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh vÒ qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nh­îc ®iÓm: §ßi hái tr×nh ®é kÕ to¸n v÷ng vµng ®Ó lËp b¸o c¸o tµi chÝnh cho chÝnh x¸c kh¸ch quan , trung thùc, nÕu kh«ng v÷ng vµng chuyªn m«n dÉn ®Õn bb¸o c¸o bÞ sai lÖch. kÕt luËn Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ,chÕ ®é kÕ to¸n lu«n lu«n thay ®æi ®ßi hái mçi doanh nghiÖp cÇn ph¶i vËn dông linh ho¹t hîp lý chÕ ®é kÕ to¸n míi vµo c«ng t¸c kÕ to¸n cña m×nh mét c¸ch ®øng ®¾n kÞp thêi ®em l¹i hiÖu qu¶ qu¶n lý cao nhÊt. ë c«ng ty TNHH TM Hµ Dung ,viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ®· ®i vµo nÒ nÕp vµ ®· ph¸t huy nh÷ng mÆt m¹nh ®¸ng kÓ.Qua thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty, em ®· b­íc ®Çu lµm quen víi c«ng viÖc kÕ to¸n,t×m hiÓu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n còng nh­ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n cña c«ng ty,®Æc biÖt ®i s©u t×m hiÓu vÒ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë c«ng ty. Trong thêi gian thùc tËp ë c«ng ty hµ Dung em ®· cã ®iÒu kiÖn ®Ó nghiªn cøu tiÕp cËn thùc tÕ, trªn c¬ së ®ã ®Ò xuÊt mét ý kiÕn bæ sung nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë c«ng ty. Song thêi gian thùc tËp kh«ng nhiÒu, víi kiÕn thøc hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ, v× vËy b¸o c¸o cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ vÒ néi dung vµ h×nh thøc. Do vËy em rÊt mong ®­îc sù gióp ®ì cña c« gi¸o ®Ó b¸o c¸o cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. §Ó hoµn thµnh ®­îc b¸o c¸o nµy em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o TS NguyÔn ViÕt TiÕn, cïng c¸c anh chÞ trong phßng kÕ to¸n cña c«ng ty Hµ Dung, ®· gióp em t×m hiÓu nghiªn cøu trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty. Hµ Néi 04 th¸ng 4 n¨m 2007 Sinh viªn Lª thÞ MÕn NhËn xÐt cña ®¬n vÞ thùc tËp ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. Hµ Néi, ngµy 04 th¸ng 4 n¨m 2007 Gi¸m ®èc c«ng ty NhËn xÐt cña ®¬n vÞ thùc tËp ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. Hµ Néi, ngµy 04 th¸ng 4 n¨m 2007 Gi¸m ®èc c«ng ty §Ò c­¬ng chuyªn ®Ò tèt nghiÖp c¸c ®Ò tµi vÒ kÕt to¸n Hä vµ tªn sinh viªn: Lª ThÞ MÕn Líp : DK3 K36 §Þa ®iÓm thùc tËp : C«ng ty TNHH TM Hµ Dung §iÖn tho¹i liªn l¹c :04.7647307 - D §: 0988.858.239 Tªn ®Ò tµi: Hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i trong ®iÒu kiÖn vËn dông chuÈn mùc kÕ to¸n sè 14 “Doanh thu vµ thu nhËp kh¸c”. Gi¸o viªn h­íng dÉn: TS NguyÔn ViÕt TiÕn - D §: 0912.011.508 Lêi nãi ®Çu TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi Môc ®Ých nghiªn cøu, Ph¹m vi nghiªn cøu Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu §ãng gãp cña ®Ò tµi Bè côc chuyªn ®Ò Ch­¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n b¸n hµng Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chungvÒ kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i §Æc ®iÓm vµ nhiÖm vô kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng Yªu cÇu qu¶n lý vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng 1.1.2.1. Yªu cÇu qu¶n lý nghiÖp vô b¸n hµng 1.1.2.2. NhiÖm vô kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng Néi dung chuÈn mùc kÕ to¸n s« 14 “ Doanh thu vµ thu nhËp kh¸c” vµ ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng 1.2.1. Néi dung chuÈn mùc kÕ to¸n sè 14 “ Doanh thu vµ thu nhËp kh¸c” Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng Ch­¬ng 2 : Thùc tr¹ng kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng b¸n hµng t¹i C«ng ty TNHH TM Hµ Dung 2.1 §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh vµ tè chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty TNHH TM Hµ Dung 2.1.1. §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh t¹i C«ng ty TNHH TM Hµ Dung 2.1.1.1. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp 2.1.1.2. §Æc ®iÓm tè chøc bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp 2.1.2. §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty TNHH TM Hµ Dung 2.2. Thùc tr¹ng kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng t¹i C«ng ty TNHH TM Hµ Dung 2.2.1.§Æc ®iÓm nghiÖp vô b¸n hµng t¹i Cty TNHH TM Hµ Dung 2.2.2. KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng t¹i doanh nghiÖp 2.2.2.1. H¹ch to¸n ban ®Çu 2.2.2.2. Tµi kho¶n sö dông 2.2.2.3. Tr×nh tù h¹ch to¸n 2.2.2.4. Sè s¸ch kÕ to¸n Ch­¬ng 3 : Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng t¹i C«ng ty TNHH TM Hµ Dung 3.1. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng t¹i C«ng ty TNHH TM Hµ Dung 3.1.1.¦u ®iÓm - VÒ tæ chøc h¹ch to¸n ban ®Çu VÒ sö dông tµi kho¶n Tr×nh tù h¹ch to¸n VÒ tæ chøc hÖ thèng sæ s¸ch tµi kho¶n kÕ to¸n 3.1.2. Nh÷ng h¹n chÕ trong kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng VÒ tæ chøc h¹ch to¸n ban ®Çu VÒ sö dông tµi kho¶n Tr×nh tù h¹ch to¸n VÒ tæ chøc hÖ thèng sæ s¸ch tµi kho¶n kÕ to¸n 3.2. Sù cÇn thiÕt vµ yªu cÇu hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng 3.2.1. Sù cÇn thiÕt cña viÖc hoµn thiÖn k._.Õ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng 3.2.2. Yªu cÇu cña viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ý nghÜa cña viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng C¸c gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng t¹i C«ng ty TNHH TM Hµ Dung 3.3.1. VÒ h¹ch to¸n ban ®Çu 3.3.2. Tµi kho¶n sö dông Tr×nh tù h¹ch to¸n. Sæ s¸ch kÕ to¸n. C¸c gi¶i ph¸p kh¸c. KÕt LuËn Tù ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh vµ kÕt qu¶ chuyªn ®Ò. Nh÷ng vÊn ®Ò cã thÓ ph¸t triÓn ®Ó nghiªn cøu á møc cao h¬n Ch­¬ng 1 C¬ së lý luËn vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 1.1- §Æc ®iÓm vµ nhiÖm vô kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 1.1.1- VÞ trÝ cña nghiÖp vô b¸n hµng a- Kh¸i niÖm b¸n hµng B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña mét doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, nã chÝnh lµ qu¸ tr×nh chuyÓn giao quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ tõ tay ng­êi b¸n sang tay ng­êi mua ®Ó nhËn quyÒn së h÷u vÒ tiÒn tÖ hoÆc quyÒn ®­îc ®ßi tiÒn ë ng­êi mua. Hµng ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lµ hµng ho¸ mua vÒ ®Ó b¸n ra nh»m ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt, tiªu dïng vµ xuÊt khÈu. Qu¸ tr×nh b¸n hµng ë c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lµ qu¸ tr×nh vËn ®éng cña vèn kinh doanh tõ vèn hµng ho¸ sang vèn b»ng tiÒn vµ h×nh thµnh kÕt qu¶ b¸n hµng. Qu¸ tr×nh b¸n hµng hoµn tÊt khi hµng ho¸ ®· ®­îc giao cho ng­êi mua vµ doanh nghiÖp ®· thu ®­îc tiÒn b¸n hµng. VÒ mÆt kinh tÕ, b¶n chÊt cña b¸n hµng chÝnh lµ sù thay ®æi gi¸ trÞ cña hµng ho¸. Hµng ho¸ cña doanh nghiÖp chuyÓn tõ h×nh th¸i hiÖn vËt sang h×nh th¸i tiÒn tÖ lóc nµy doanh nghiÖp kÕt thóc mét chu kú kinh doanh, tøc lµ vßng chu chuyÓn vèn cña doanh nghiÖp ®­îc hoµn thµnh . VÒ mÆt tæ chøc kü thuËt, b¸n hµng lµ qu¸ tr×nh kinh tÕ bao gåm tõ viÖc tæ chøc ®Õn viÖc trao ®æi mua b¸n hµng ho¸ th«ng qua c¸c kh©u nghiÖp vô kinh tÕ kü thuËt, c¸c hµnh vi mua b¸n cô thÓ nh»m thùc hiÖn chøc n¨ng vµ nhiÖm vô vña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, thÓ hiÖn kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é cña doanh nghiÖp trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu cña m×nh còng nh­ ®¸p øng cho c¸c nhu cÇu s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cña x· héi. b. Vai trß cña b¸n hµng Qua ph©n tÝch cã thÓ thÊy b¸n hµng lµ mét ho¹t ®éng ®Æc tr­ng, chñ yÕu cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, lµ kh©u cuèi cïng cña ho¹t ®éng kinh doanh hµngho¸, do ®ã b¸n hµng ®ãng mét vai trß rÊt quan träng kh«ng chØ ®èi víi b¶n th©n mçi doanh nghiÖp mµ víi c¶ sù ph¸t triÓn chung cña toµn bé nÒn kinh tÕ . + §èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i: Ho¹t ®éng b¸n hµng chÝnh lµ ®iÒu kiÖn quan träng gióp cho doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn . Ho¹t ®éng b¸n hµng ®· cung cÊp cho doanh nghiÖp nh÷ng th«ng tin thùc tÕ quan träng vÒ thÞ tr­êng kinh doanh nh­ thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng, ®èi thñ kinh doanh,… qua viÖc cung cÊp nh÷ng sè liÖu cô thÓ, nh÷ng th«ng tin chi tiÕt, lµ c¨n cø ®Ó c¸c doanh nghiÖp thÊy ®­îc t×nh h×nh ph¸t triÓn cña m×nh rót ra ­u, nh­îc ®iÓm, biÖn ph¸p hoµn thiÖn h¬n tõ ®ã lËp kÕ ho¹ch cho kú sau ®­îc hiÖu qu¶ h¬n vµ tr¸nh ®­îc rñi ro . + §èi víi kinh tÕ x· héi : Thùc hiÖn tèt kh©u b¸n hµng lµ ®iÒu kiÖn tèt ®Ó kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a l­u th«ng hµng ho¸ vµ l­u th«ng tiÒn tÖ, lµ ®iÒu kiÖn ®Î æn ®Þnh vµ n©ng cao ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng nãi riªng vµ toµn x· héi nãi chung, th«ng qua t¹o viÖc lµm, ®ãng gãp cho x· héi . Nh­ vËy, ho¹t ®éng b¸n hµng cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu vµ c¸c chiÕn l­îc mµ c¸c doanh nghiÖp theo ®uæi, thóc ®Èy vßng quay cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt më réng søc lao ®éng gãp phÇn thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi vµ n©ng cao c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp . 1.1.2- §Æc ®iÓm cña nghiÖp vô b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 1.1.2.1- §èi t­îng b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i Ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i kh«ng ph¶i lµ ho¹t ®éng t¹o ra gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ sö dông míi mµ lµ thùc hiÖn gi¸ trÞ th«ng qua ph©n phèi vµ tiªu thô hµng ho¸ ra thÞ tr­êng. ChÝnh v× vËy, ®èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nh©n vËt trung t©m lµ kh¸ch hµng, mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®Òu tËp trung vµ h­íng tíi kh¸ch hµng, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt cho hä tho· m·n nhu cÇu Kh¸ch hµng cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lµ ng­êi tiªu dïng lµ c¸c ®¬n vÞ kinh doanh, c¸c c¬ quan ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp, c¸c tæ chøc quÇn chóng x· héi, … 1.1.2.2- C¸c ph­¬ng thøc vµ c¸c h×nh thøc b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i C¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i cã thÓ tiÕn hµnh b¸n hµng theo nhiÒu h×nh thøc sau: a. Ph­¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ §©y lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng cho c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i kh¸c, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt , ®Ó thùc hiÖn b¸n ra hoÆc ®Ó gia c«ng chÕ biÕn råi tiÕp tôc b¸n ra. §Æc ®iÓm cña hµng ho¸ b¸n bu«n lµ hµng ho¸ vÉn n»m trong lÜnh vùc l­u th«ng ch­a ®i vµo lÜnh vùc tiªu dïng, do vËy gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ ch­a ®­îc thùc hiÖn. Hµng ho¸ th­êng ®­îc b¸n theo l« hµng hoÆc ®­îc b¸n víi sè l­îng lín, gi¸ biÕn ®éng tuú thuéc vµo khèi l­îng b¸n ra, ph­¬ng thøc thanh to¸n. Trong b¸n bu«n hµng ho¸ th­êng hai ph­¬ng thøc sau: * Ph­¬ng thøc b¸n bu«n qua kho B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho lµ ph­¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ mµ trong ®ã hµng ph¶i ®­îc xuÊt ra tõ kho b¶o qu¶n cña doanh nghiÖp. Ph­¬ng thøc ®­îc biÓu hiÖn d­íi hai h×nh thøc sau: + B¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp t¹i kho : Theo h×nh thøc nµy, kh¸ch hµng cö ng­êi mang giÊy uû nhiÖm ®Õn kho cña doanh nghiÖp trùc tiÕp nhËn hµng vµ ¸p t¶i hµng vÒ. Sau khi nhËn hµng ho¸, ®¹i diÖn bªn mua ký nhËn ®· ®ñ hµng vÇo c¸c chøng tõ b¸n hµng cña bªn b¸n ®ång thêi tr¶ tiÒn ngay hoÆc ký nhËn nî cña ng­êi b¸n. + B¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc chuyÓn hµng: Theo h×nh thøc nµy, c¨n cø vµo hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt, hoÆc theo ®¬n ®Æt hµng cña ng­êi mua, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i xuÊt kho hµng ho¸ chuyÓn cho ng­êi mua b»ng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña doanh nghiÖp hoÆc thuª bªn ngoµi theo hîp ®ång ký kÕt, hoÆc theo ®¬n dÆt hµng cña ng­êi mua xuÊt kho göi hµng cho ng­êi mua b»ng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hoÆc thuª ngoµi. Hµng ho¸ göi ®i vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp, khi nµo bªn mua kiÓm nhËn hµng, thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n th× quyÒn së h÷u míi ®­îc chuyÓn giao tõ ng­êi b¸n sang ng­êi mua. * Ph­¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng. Theo ph­¬ng thøc nµy, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i sau khi mua hµng tõ nhµ cung cÊp kh«ng ®em vÒ nhËp kho cña doanh nghiÖp mµ giao b¸n ngay hoÆc chuyÓn b¸n ngay cho kh¸ch hµng. Ph­¬ng thøc b¸n hµng nµy ®­îc ph©n thµnh hai h×nh thøc sau: + B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp: Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i sau khi mua hµng, nhËn hµng cña bªn mua cung cÊp sÏ giao b¸n trùc tiÕp cho ®¹i diÖn cña bªn mua t¹i kho cña bªn cung cÊp hµng ho¸ cho doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. Sau khi giao nhËn hµng ho¸ ®¹i diÖn bªn mua sÏ ký nhËn ®ñ hµng vµ thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n th× quyÒn së h÷u hµng ho¸ sÏ ®­îc chuyÓn giao cho bªn mua, hµng ho¸ ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. + B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc göi hµng: Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i sau khi mua hµng, nhËn hµng mau tõ bªn cung cÊp sÏ dïng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hoÆc thuª ngµi ®Ó vËn chuyÓn hµng ®Õn giao cho bªn mua ë ®Þa ®iÓm ®· ®­îc tho· thuËn tr­íc trong hîp ®ång. Hµng ho¸ chuyÓn b¸n trong tr­êng hîp nµy vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, chi phÝ vËn chuyÓn do doanh nghiÖp chÞu hÆc bªn mua chÞu tuú thuéc vµo quy ®Þnh trong hîp ®ång ®· ký kÕt. Khi nhËn ®­îc tiÒn cña bªn mua thanh to¸n hoÆc giÊy b¸o cña bªn mua ®· nhËn d­îc hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n th× hµng ho¸ ®­îc x¸c nhËn lµ tiªu thô. b. Ph­¬ng thøc b¸n lÎ hµng ho¸ B¸n lÎ hµng ho¸ lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp cho ng­êi tiªu dïng hoÆc c¸c tæ chøc kinh tÕ hoÆc c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, tËp thÓ mua vÒ mang tÝnh chÊt tiªu dïng néi bé. §Æc ®iÓm cña ph­¬ng thøc b¸n lÎ lµ hµng ho¸ b¸n ®· ra khái lÜnh vù l­u th«ng vµ ®i vµo lÜnh vùc tiªu dïng. Nh­ vËy,gi¸ trÞ vµ gi¸ tri sö dông cña hµng ho¸ ®· ®­îc thùc hiÖn. B¸n lÎ th­êng b¸n ®¬n chiªc hoÆc víi sè l­îng nhá, gi¸ b¸n th­êng æn ®Þnh. Ph­¬ng thøc b¸n lÎ th­êng ®­îc thÓ hiÖn d­íi c¸c h×nh thøc sau: * H×nh thøc b¸n lÎ thu tiÒn trùc tiÕp: Theo h×nh thøc nµy, nh©n viªn b¸n hµng hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm vËt chÊt vÒ sè hµng ®· nhËn ®Ó b¸n ë quÇy hµng, ®ång thêi chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý tiÒn b¸n hµng trong ngµy. Nh©n viªn b¸n hµng trùc tiÕp thùc hiÖn viÖc thu tiÒn cña kh¸ch hµng vµ giao hµng cho kh¸ch. Trong h×nh thøc b¸n lÎ nµy, hoµn thµnh trùc diÖn víi ng­êi mua vµ th­êng kh«ng cÇn lËp chøng tõ cho nghiÖp vô b¸n lÎ. H×nh thøc nµy kh¸ phæ bÕn v× nã tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian mua hµng cña kh¸ch hµng, ®ång thêi tiÕt kiÖm ®­îc lao ®éng t¹i quÇy hµng. * H×nh thøc b¸n lÎ thu tiÒn tËp trung: Theo h×nh thøc nµy, nghiÖp vô thu tiÒn ë ng­êi mua vµ giao hµng cho ng­êi mua t¸ch rêi nhau. Mçi quÇy hµng hoÆc liªn quÇy hµng bè trÝ mét sè nh©n viªn thu tiÒn chuyªn lµm nhiÖm vô thu tiÒn cña kh¸ch, viÕt ho¸ ®¬n hoÆc tÝch kª giao cho kh¸ch hµng ®Ó hä ®Õn nhËn hµng ë quÇy hµng do nh©n viªn b¸n hµng giao. Do cã sù t¸ch rêi gi÷a mua hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng sÏ tr¸nh ®­îc nh÷ng sai sãt, mÊt m¸t vÒ hµng ho¸ vµ tiÒn, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc qu¶n lý vµ ph©n bæ tr¸ch nhiÖm ®Õn tõng c¸ nh©n cô thÓ. Tuy nhiªn nã g©y phiÒn cho kh¸ch hµng vÒ thêi gian thñ tôc nªn chñ yÕu h×nh thøc nµy chØ ®­îc ¸p dông trong viÖc b¸n nh÷ng mÆt hµng cã gi¸ trÞ cao. * H×nh thøc b¸n hµng tù phôc vô: Theo h×nh thøc nµy, nh©n viªn b¸n hµng chØ cã tr¸ch nhiÖm h­íng dÉn kh¸ch hµng vµ b¶o qu¶n hµng ho¸ ë qu©y hµng do m×nh phô tr¸ch, cßn kh¸ch mua hµng tù chän hµng ho¸ cÇn mua mang ra quÇy thu ng©n ®Ó thanh to¸n. * H×nh thøc b¸n hµng tr¶ gãp: Theo h×nh thøc nµy, ng­êi mua hµng khi mua hµng ph¶i tr¶ tr­íc mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Ngoµi doanh thu b¸n hµng theo gi¸ b¸n lÎ b×nh th­êng cßn ph¶i tr¶ thªm phÇn l·i cña kh¸ch do tr¶ chËm. VÒ mÆt h¹ch to¸n khi giao hµng cho ng­êi mua th× hµng ho¸ tr¶ g¸p ®­îc coi lµ tiªu thô vµ bªn b¸n ghi nhËn doanh thu. * H×nh thøc b¸n hµng tù ®éng: §èi víi mét sè mÆt hµng cã thÓ sö dung m¸y ®Ó thùc hiÖn nghiÖp vô b¸n hµng. Kh¸ch hµng mua hµng theo ph­¬ng thøc nµy th­êng dïng tiÒn b»ng kim lo¹i, khi mua hµng bá tiÒn vµo m¸y vµ m¸y tù ®éng chuyÓn hµng ra cho kh¸ch,… 1.1.2.3- C¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n vµ h×nh thøc thanh to¸n a. C¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n Sau khi bªn mua nh©n hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n, th× bªn b¸n cã thÓ thu tiÒn hµng cña bªn mua theo nhiÒu ph­¬ng thøc kh¸c nhau tuú thuéc vµo sù tÝn nhiÖm, tho· thuËn gi÷a hai bªn mµ lùa ph­¬ng thøc thanh to¸n cho phï hîp. HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i th­êng ¸p dông c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n sau: * Ph­¬ng thøc thanh to¸n trùc tiÕp Lµ ph­¬ng thøc thanh to¸n mµ quyÒn së h÷u vÒ tiÒn tÖ sÏ ®­îc di chuyÓn tõ ng­êi mua sang ng­êi b¸n sau khi quyÒn së h÷u hµng ho¸ ®ùc chuyÓn giao. H×nh thøc thanh to¸n nµy cã thÓ b»ng tiÒn mÆt, ng©n phiÕu, sÐc hoÆc cã thÓ b»ng hµng ho¸, ë ph­¬ng thøc nµy sù vËn ®éng cña hµng ho¸ g¾n liÒn víi sù vËn ®éng cña tiÒn tÖ. * Ph­¬ng thøc thanh to¸n tr¶ chËm Lµ ph­¬ng thøc thanh to¸n mµ quyÒn së h÷u vÒ tiÒn tÖ sÏ ®­îc chuyÓn giao sau mét kho¶ng thêi gian kÓ tõ thêi ®iÓm chuyÓn giao quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ cho ng­êi mua, tøc lµ h×nh thµnh kho¶n c«ng nî ph¶i thu cña ng­êi mua. Nî ph¶i thu cÇn ®­îc h¹ch to¸n qu¶n lý chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng ph¶i thu vµ ghi chÐp râ theo tõng lÇn thanh to¸n, ë h×nh thøc nµy vËn ®éng cña hµng ho¸ vµ tiÒn tÖ cã kho¶ng c¸ch vÒ kh«ng gian vµ thêi gian. b. H×nh thøc thanh to¸n * Thanh to¸n trùc tiÕp b»ng tiÒn mÆt §©y lµ h×nh thøc thanh to¸n trùc tiÕp gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n. Khi bªn b¸n cung cÊp hµng ho¸ th× bªn mua xuÊt tiÒn mÆt ®Ó tr¶ trùc tiÕp t­¬ng øng víi gi¸ hai bªn tho· thuËn. Th«ng th­êng th× h×nh thøc thanh to¸n nµy ®­îc c¸c doanh nghiÖp sö dông trong b¸n lÎ hµng ho¸, hoÆc b¸n víi sè l­îng Ýt, sè tiÒn ph¸t sinh kh«ng lín nh­ c¸c kho¶n chi vÒ vËn chuyÓn hµng ho¸, phÝ, lÖ phÝ,... vµ th­êng dïng ®Ó thanh to¸n mua b¸n trong n­íc. Thanh to¸n theo h×nh thøc nµy ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thu tiÒn nhanh, tr¸nh ®­îc rñi ro trong thanh to¸n. * Thanh to¸n qua ng©n hµng Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo xu h­íng khu vùc ho¸, toµn cÇu ho¸, ng©n hµng ®ãng vai trß rÊt quan träng trong quan hÖ thanh to¸n tiÒn hµng gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n. ViÖc thanh to¸n qua ng©n hµng cã rÊt nhiÒu ­u ®iÓm lµ tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian tiÒn b¹c cho c¶ ng­êi mua vµ ng­êi b¸n, ®ång thêi ®é an toµn trong thanh to¸n còng cao h¬n. H×nh thøc thanh to¸n qua ng©n hµng cung rÊt ®a d¹ng, lùa chän ph­¬ng thøc nµo lµ tuú th­îc vµo ®iÒu kiÖn cña mçi bªn vµ sù tho· thuËn gi÷a hai bªn. - Thanh to¸n b»ng sÐc: SÐc lµ tê lÖnh tr¶ tiÒn cña chñ tµi kho¶n ®­îc lËp trªn mÉu quy ®Þnh cña ng©n hµng nhµ n­íc, yªu cÇu ng©n hµng phôc vô m×nh trÝch mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh tõ tµi kho¶n cña m×nh ®Ó tr¶ cho ng­êi thô h­ëng cã tªn ghi trªn sÐc hoÆc ng­êi cÇm tê sÐc. - Thanh to¸n b»ng hèi phiÕu: §©y lµ tê lÖn tr¶ tiÒn v« ®iÒu kiÖn do mét ng­êi ký ph¸t cho mét ng­êi kh¸c, yªu cÇu ng­êi nµy khi nh×n thÊy håi phiÕu hoÆc ®Õn ngµy cô thÓ hoÆc ngµy x¸c ®Þnh trong t­¬ng lai ph¶i tr¶ sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho ng­êi kh¸c hoÆc tr¶ cho ng­êi cÇm phiÕu. - Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi: Lµ lÖnh chi tiÒn mµ chñ tµi kho¶n ph¸t hµnh yªu cÇu ng©n hµng phôc vô m×nh trÝch tiÒn göi tµi kho¶n cña m×nh ®Ó tr¶ cho ng­êi h­ëng thô. NÕu ng­êi mua chËm tr¶ sÏ g©y thiÖt h¹i cho ngõêi b¸n v× hµng ho¸ ®· giao cho ng­êi mua. - Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm thu: ë h×nh thøc nµy, ng­êi b¸n sau khi hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng hoÆc cung øng hµng ho¸ cho ng­êi mua, sÏ lËp giÊy uû nhiÖm thu ®Ó uû th¸c cho ng©n hµng phôc vô m×nh thu hé sè tiÒn tõ ng­êi mua vÒ gi¸ trÞ hµng ho¸ ®· giao cho ng­êi mua, ë h×nh thøc nµy quyÒn lîi cña ng­êi b¸n sÏ kh«ng ®­îc ®¶m b¶o nÕu ng­êi mua chËm tr¶ hoÆc tõ chèi hµng khi thÞ tr­êng cña ng­êi mua bÊt lîi. Do ®ã thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi, uû nhiÖm thu th­êng ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã quan hÖ giao dÞch th­êng xuyªn tÝn nhiÖm lÉn nhau hoÆc trong quan hÖ gi÷a c«ng ty mÑ víi c«ng ty con. - Thanh to¸n b»ng th­ tÝn dông : Th­ tÝn dông lµ lÖnh cña ng©n hµng bªn mua ®èi víi ng©n hµng bªn b¸n, yªu cÇu ng©n hµng bªn b¸n tr¶ tiÒn cho ®¬n vÞ b¸n c¨n cø vµo bé chøng tõ thanh to¸n mµ ®¬n vÞ bªn b¸n xuÊt tr×nh phï hîp víi c¸c ®iÒu kho¶n trong thÎ tÝn dông. Ng­êi mua c¨n cø vµo ®¬n ®Æt hµng hoÆc hîp ®ång ®· ký kÕt víi bªn b¸n lµm giÊy ®Ò nghÞ më th­ tÝn dông göi tíi ng©n hµng phôc vô m×nh yªu cÇu ng©n hµng më mét th­ tÝn dông cho ng­êi b¸n h­ëng. §Ó më th­ tÝn dông ng­êi mua ph¶i ký quü vµo tµi kho¶n tÝn dông cho ng©n hµng phôc vô m×nh. 1.1.2.4- §Æc ®iÓm vÒ gi¸ §­îc thÓ hiÖn trªn c¸c chØ tiªu sau: * Gi¸ b¸n hµng ho¸: Trong c¬ chÕ thi tr­êng, gi¸ b¸n hµng ho¸ lµ gi¸ tho· thuËn gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n, ®­îc ghi trªn ho¸ ®¬n hoÆc hîp ®ång. Tuy nhiªn nguyªn t¾c x¸c ®Þnh gi¸ b¸n lµ ph¶i ®¶m b¶o bï ®¾p ®­îc gi¸ vèn, chi phÝ bá ra ®ång thêi ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp cã ®­îc kho¶n lîi nhuËn ®Þnh møc. Trªn nguyªn t¾c ®ã gi¸ b¸n hµng ho¸ ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Gi¸ b¸n hµng ho¸ = Gi¸ mua thùc tÕ + ThÆng sè th­¬ng m¹i ThÆng sè th­¬ng m¹i dïng ®Ó bï ®¾p chi phÝ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh vµ h×nh thµnh lîi nhuËn ®Þnh møc cho doanh nghiÖp, nã ®­îc tÝnh theo tû lÖ % trªn gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ tiªu thô. Nh­ vËy ta cã Gi¸ b¸n hµng ho¸ = Gi¸ mua thùc tÕ x (1 + % TSTM ) HiÖn nay nhµ n­íc chØ quy ®Þnh gi¸ mét sè mÆt hµng thiÕt yÕu, quan träng cßn ®a sè hµng ho¸ kh¸c gi¸ c¶ ®­îc x¸c ®Þnh theo quy luËt cung cÇu trªn thÞ tr­êng. V× vËy mçi doanh nghiÖp tuú thuéc vµo s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh, vµo thÞ tr­êng, vµo c¹nh tranh, vµo chu kú sèng cña s¶n phÈm,… mµ x¸c ®Þnh cho m×nh mét møc gi¸ phï hîp. * Gi¸ vèn hµng b¸n: - X¸c ®Þnh gi¸ mua thùc tÕ cña hµng b¸n. Qu¶n lý gi¸ vèn hµng ho¸ tiªu thô lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng, gi¸ vèn hµng ho¸ nhËp kho ®­îc x¸c ®Þnh phï hîp víi tõng nguån nhËp. Hµng ho¸ do doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ t¹o ®­îc ®¸nh gi¸ theo chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh thùc tÕ bao gåm: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung. Hµng ho¸ thuª ngoµi gia c«ng, ®­îc ®¸nh gi¸ theo chi phÝ thùc tÕ gia c«ng gåm: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®em gia c«ng. Chi phÝ thuª ngoµi gia c«ng vµ c¸c chi phÝ kh¸c liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh gia c«ng nh­ chi phÝ vËn chuyÓn, chi phÝ lµm thñ tôc xuÊt kho nguyªn vËt liÖu ®em gia c«ng, nhËp kho thµnh phÈm ®Ó hoµn thµnh gia c«ng. §èi víi hµng ho¸ xuÊt kho còng ph¶i ®­îc thÓ hiÖn theo gi¸ vèn thùc tÕ. Hµng ho¸ xuÊt kho còng cã thÓ theo nh÷ng gi¸ thùc tÕ kh¸c nhau ë tõng thêi ®iÓm trong kú h¹ch to¸n, nªn viÖc h¹ch to¸n x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ hµng ho¸ xuÊt kho cã thÓ ¸p dông mét trong c¸c ph­¬ng ph¸p chñ yÕu sau : + Ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt dïng trong kú ®­îc tÝnh theo gi¸ b×nh qu©n ( B×nh qu©n c¶ kú dù tr÷, b×nh qu©n cuèi kú tr­íc hoÆc b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp ). Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt dïng = Sè l­îng vËt liÖu xuÊt dïng x Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n Trong ®ã: Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ = Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú L­îng thùc tÕ vËt liÖu tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú Ph­¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ tuy ®¬n gi¶n, dÔ lµm nh­ng ®é chÝnh x¸c kh«ng cao. H¬n n÷a, c«ng viÖc tÝnh to¸n dån vµo cuèi th¸ng g©y ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c quyÕt to¸n chung. Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n cuèi kú tr­íc = Gi¸ thùc tÕ ®¬n vÞ tån ®Çu kú (hoÆc cuèi kú tr­íc) L­îng thùc tÕ vËt liÖu tån ®Çu kú (hoÆc cuèi kú tr­íc) Ph­¬ng ph¸p nµy mÆc dÇu qu¸ ®¬n gi¶n vµ ph¶n ¸nh kÞp thêi t×nh h×nh biÕn ®éng vËt liÖu trong kú tuy nhiªn kh«ng chÝnh x¸c v× kh«ng tÝnh ®Õn sù biÕn ®éng cña gi¸ vËt liÖu kú nµy. Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp = Gi¸ thùc tÕ vËt liÖu tån tr­íc khi nhËp céng sè nhËp L­îng thùc tÕ vËt liÖu tån tr­íc khi nhËp céng l­îng nhËp Ph­¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp l¹i kh¾c phôc nh­îc ®iÓm cña 2 ph­¬ng ph¸p trªn, võa chÝnh x¸c, võa cËp nhËt. Nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ tèn nhiÒu c«ng søc, tÝnh to¸n nhiÒu lÇn. + Ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc, xuÊt tr­íc (FIFO). Theo ph­¬ng ph¸p nµy, gi¶ thiÕt r»ng sè vËt liÖu nhËp tr­íc th× xuÊt tr­íc, xuÊt hÕt sè nhËp tr­íc míi ®Õn sè nhËp sau theo gi¸ thùc tÕ cña tõng sè hµng xuÊt. Nãi c¸ch kh¸c, c¬ së cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ gi¸ thùc tÕ vËt liÖu mua tr­íc sÏ ®­îc dïng lµm gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt tr­íc vµ do vËy gi¸ trÞ vËt liÖu tån kho cuèi kú sÏ lµ gi¸ thùc tÕ cña sè vËt liÖu mua vµo sau cïng. Ph­¬ng ph¸p nµy thÝch hîp trong tr­êng hîp gi¸ c¶ æn ®Þnh hoÆc cã xu h­íng gi¶m. Do vËy gi¸ trÞ cña hµng ho¸ tån kho cuèi kú sÏ lµ gi¸ trÞ thùc tÕ hµng ho¸ mua vµo sau cuèi cïng trong kú. TrÞ gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt kho trong th¸ng = §¬n gi¸ mua thùc tÕ cña hµng ho¸ nhËp kho theo tõng lÇn nhËp kho tr­íc x Sè l­îng hµng ho¸ xuÊt kho trong th¸ng thuéc sè l­îng tõng lÇn nhËp hµng + Ph­¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tr­íc (LIFO). Ph­¬ng ph¸p nµy gi¶ ®Þnh vËt liÖu mua sau cïng sÏ ®­îc xuÊt tr­íc tiªn, ng­îc l¹i víi ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc xuÊt tr­íc ë trªn. Cô thÓ khi xuÊt hÕt hµng ho¸ nhËp sau míi ®Õn hµng ho¸ nhËp tr­íc, vµ trÞ gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt kho trong th¸ng ®­îc tÝnh nh­ sau: TrÞ gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ xuÊt kho trong th¸ng = §¬n gi¸ mua thùc tÕ cña hµng ho¸ nhËp kho theo tõng lÇn nhËp kho sau x Sè l­îng hµng ho¸ xuÊt kho trong th¸ng thuéc sè l­îng tõng lÇn nhËp kho + Ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: Theo ph­¬ng ph¸p nµy, vËt liÖu ®­îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ theo ®¬n chiÕc hay tõng l« vµ gi÷ nguyªn tõ lóc nhËp vµo cho ®Õn lóc xuÊt dïng (trõ tr­êng hîp ®iÒu chØnh). Khi xuÊt vËt liÖu nµo sÏ tÝnh theo gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu ®ã. Do vËy, ph­¬ng ph¸p nµy cßn cã tªn gäi lµ ph­¬ng ph¸p ®Æc ®iÓm riªng hay ph­¬ng ph¸p gi¸ trÞ thùc tÕ ®Ých danh vµ th­êng sö dông víi c¸c lo¹i vËt liÖu cã gi¸ trÞ cao vµ cã tÝnh t¸ch biÖt. - Ph©n bæ chi phÝ mua hµng cho hµng ho¸ ®· b¸n trong kú. Chi phÝ mua hµng ho¸ lµ mét bé phËn quan träng trong c¬ cÊu gi¸ trÞ hµng ho¸ nhËp kho. Nã ®­îc tËp hîp trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp cho sè hµng mua thuéc kú b¸o c¸o cuèi kú ph©n bæ hµng b¸n trong kú. C«ng thøc ph©n bæ nh­ sau: Chi phÝ mua hµng ph©n bæ cho hµng b¸n ra = Chi phÝ mua ®Çu kú + Chi phÝ mua ph¸t sinh trong kú x Gi¸ mua hµng ho¸ b¸n ra trong kú TrÞ gi¸ hµng ho¸ tån ®Çu kú + TrÞ gi¸ hµng ho¸ mua trong kú * Gi¸ thanh to¸n: Lµ gi¸ ph¶i thu cña bªn mua vÒ sè hµng ho¸ ®· tiªu thô. Gi¸ thanh to¸n ®­îc ph©n biÖt theo hai tr­êng hîp sau: + §èi víi hµng chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ Gi¸ thanh to¸n = Gi¸ b¸n hµng ho¸ ch­a GTGT + ThuÕ GTGT ®Çu ra + §èi víi hµng ho¸ kh«ng thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: Gi¸ thanh to¸n = Gi¸ b¸n hµng ho¸ ®· cã thuÕ GTGT * C¸c kho¶n gi¶m trõ : §©y lµ nh÷ng kho¶n mµ chi phÝ ph¸t sinh c¸c ®¬n vÞ b¸n ph¶i gi¶m trõ cho kh¸ch hµng bao gåm: + ChiÕt khÊu thanh to¸n : Lµ sè tiÒn mµ bªn mua ®­îc h­ëng do thanh to¸n sím tiÒn hµng ho¸ tr­íc thêi h¹n thanh to¸n + Kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n : Lµ kho¶n gi¶m trõ cho ng­êi mua do hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt, sai quy c¸ch hoÆc kh«ng ®­îc ­a chu«ng trªn thÞ tr­êng. + Kho¶n gi¸ trÞ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Lµ gi¸ trÞ khèi l­îng hµng b¸n x¸c ®Þnh lµ tiªu thô nh­ng bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i vµ tõ chèi thanh to¸n. + ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i : Lµ kho¶n doanh nghiÖp b¸n gi¶m gi¸ niªm yÕt cho kh¸ch hµng khi mua hµng víi khèi l­îng lín. 1.2- Yªu cÇu qu¶n lý vµ nhiÖm vô kÕ to¸n b¸n hµng KÕ to¸n b¸n hµng lµ c«ng cô ®¾c lùc h÷u hiÖu ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý cña c¸c ho¹t ®éng trong doanh nghiÖp. Do ®ã tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng mét c¸ch khoa häc, hîp lý, phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh nghiÖp cã ý nghÜa quan träng trong viÖc phÊn ®Êu n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, thu nhËn, xö lý vµ cung cÊp th«ng tin cho chñ doanh nghiÖp vµ gi¸m ®èc ®iÒu hµnh vµ cho c¸c c¬ quan chñ qu¶n, c¬ quan tµi chÝnh, ng©n hµng,... §Ó lµm tèt ®iÒu nµy c«ng t¸c kÕ to¸n ph¶i thùc hiÖn tèt yªu cÇu qu¶n lý vµ nhiÖm vô b¸n hµng . 1.2.1- Yªu cÇu qu¶n lý nghiÖp vô b¸n hµng Trong qu¸ tr×nh b¸n hµng, tµi s¶n cña doanh nghiÖp chuyÓn tõ h×nh th¸i hµng ho¸ sang h×nh th¸i tiÒn tÖ. Do ®ã ®Ó qu¶n lý nghiÖp vô b¸n hµng, c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i cÇn ph¶i quÈn lý trªn c¶ hai mÆt lµ tiÒn vµ hµng, cô thÓ viÖc qu¶n lý nghiÖp vô b¸n hµng cÇn ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau: a- Ph¹m vi hµng b¸n Hµng ho¸ ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, ®­îc ghi nhËn doanh thu b¸n hµng ph¶i ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh, doanh thu hµng b¸n ®­îc ghi nhËn khi ®ång thêi tho· m·n n¨m ®iÒu kiÖn sau: - Doanh nghiÖp ®· chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u s¶n phÈm hµng ho¸ cho ng­êi mua. - Doanh nghiÖp kh«ng cßn n¾m gi÷ quyÒn qu¶n lý hµng ho¸, së h÷u hoÆc quyÒn kiÓm so¸t hµng ho¸ . - Doanh thu ®­îc x¸c ®Þnh t­¬ng ®èi ch¾c ch¾n. - Doanh nghiÖp ®· thu ®­îc hoÆc sÏ thu ®­îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch b¸n hµng. - X¸c ®Þnh ®­îc chi phÝ liªn quan ®Õn giao dÞch b¸n hµng. Ngoµi c¸c tr­êng hîp trªn cßn cã c¸c tr­êng hîp xuÊt kh¸c ®­îc coi lµ tiªu thô vµ ghi vµo doanh thu b¸n hµng nh­ : + Hµng xuÊt b¸n cho ®¬n vÞ néi bé doanh nghiÖp cã tæ chøc kÕ to¸n riªng + Hµng ho¸ xuÊt sö dông cho ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp nh­ qu¶ng c¸o, qu¶n lý, tiÕp thÞ,… +… b- Thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu b¸n hµng Theo quy ®Þnh cña chuÈn mùc kÕ to¸n sè 14 th× doanh thu b¸n hµng ®­îc ghi nhËn khi tho· m·n ®ång thêi 5 ®iÒu kiÖn sau: - Tr­êng hîp doanh nghiÖp n¾m ®­îc quyÒn së h÷u tiÒn tÖ tr­íc khi mÊt quyÒn së h÷u hµng ho¸: Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh vµ ghi chÐp hµn b¸n lµ lóc nhËn ®­îc giÊy b¸o cã cña ng©n hµng. - Tr­êng hîp doanh nghiÖp mÊt quyÒn së h÷u hµng ho¸ tr­íc khi n¾m ®­îc quyÒn së h÷u tiÒn tÖ: Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh vµ ghi nhËn hµng b¸n ra lµ lóc nhËn ®­îc ho¸ ®¬n ®· cã ch÷ ký nhËn nî cña bªn mua. - Tr­êng hîp doanh nghiÖp mÊt quyÒn së h÷u hµng ho¸ ®ång thêi n¾m ®­îc quyÒn së h÷u tiÒn tÖ: Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh vµ ghi nhËn hµng b¸n ra lµ lóc nhËn ®­îc ho¸ ®¬n ®· cã ch÷ ký nhËn nî cña bªn mua. - Trong göi b¸n ®¹i lý: Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh vµ ghi nhËn doanh thu lµ khi bªn nhËn ®¹i lý chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc nhËn ®­îc tiÒn cña bªn ®¹i lý. - Trong b¸n lÎ: Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh vµ ghi nhËn doanh thu lµ khi nhËn ®­îc b¸o c¸o b¸n hµng cña mËu dÞch viªn Nh­ vËy, thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu b¸n hµng lµ thêi ®iÓm kÕ to¸n ®­îc ghi vµo sæ s¸ch cã liªn quan vÒ hµng ho¸ ®· tiªu thô, thêi diÓm nµy ®­îc x¸c ®Þnh tuú thuéc theo ph­¬ng thøc, h×nh thøc b¸n hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng nh­ng nãi chung ®©y lµ thêi ®iÓm bªn b¸n mÊt quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ vµ sÏ thu ®­îc tiÒn cña bªn mua hoÆc bªn mua chÊp nhËn thanh to¸n. 1.2.2- NhiÖm vô cña kÕ to¸n b¸n hµng Tæ chøc kÕ to¸n b¸n hµng cÇn thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau: - Ghi chÐp, ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, kÞp thêi khèi l­îng hµng ho¸ b¸n ra, sè l­îng ®· giao cho c¸c cöa hµng tiªu thô, x¸c ®Þnh ®Çy ®ñ doanh thu b¸n hµng. Ph¶i tæ chøc tèt kÕ to¸n chi tiÕt hµng ho¸ ë kh©u b¸n ®¶m b¶o ph¶n ¸nh hµng ho¸ c¶ vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, chñng lo¹i vµ gi¸ trÞ. - Ph¶n ¸nh, kiÓm tra tiÕn ®é thùc hiÖn kÕ ho¹ch b¸n hµng, kÕ ho¹ch lîi nhuËn b¸n hµng. KÕ to¸n ph¶i ghi chÐp ®Çy ®ñ kÞp thêi kÕt hîp víi viÖc kiÓm tra th­êng xuyªn c¸c chØ tiªu ®ã . - X¸c ®Þnh chÝnh x¸c gi¸ mua thùc tÕ cña l­îng hµng ®· tiªu thô, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng b¸n ra, ph©n bæ chÝnh x¸c chi phÝ thu mua hµng ho¸,… nh»m x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. - Cung cÊp nh÷ng th«ng tin kÞp thêi vÒ t×nh h×nh b¸n hµng phôc vô cho viÖc l·nh ®¹o, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh. Cô thÓ ph¶i b¸o c¸o th­êng xuyªn, kÞp thêi t×nh h×nh b¸n hµng, t×nh h×nh thanh to¸n víi kh¸ch hµng theo tõng lo¹i hµng, tõng hîp ®ång kinh tÕ. §ång thêi tham m­u cho l·nh ®¹o vÒ c¸c gi¶i ph¸p ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh b¸n hµng. 1.3- Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 1.3.1- Chøng tõ kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng sö dông §èi víi ho¹t ®éng b¸n hµng, h¹ch to¸n ban ®Çu ph¶n ¸nh sinh ®éng l¹i c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, th«ng qua ho¹t ®éng b¸n hµng cña doang nghiÖp qua th«ng tin vÒ sè l­îng, gi¸ trÞ cña hµng b¸n, h×nh thøc thanh to¸n, h×nh thøc b¸n hµng,… lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu b¸n hµng vµ kÕt qu¶ b¸n hµng, lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña tõng c¸ nh©n liªn quan ®Õn ho¹t ®éng nµy, ng¨n ngõa c¸c ho¹t ®éng x©m ph¹m tµi s¶n vµ vi ph¹m chÝnh s¸ch, chÕ ®é, ®ång thêi cung cÊp sè liÖu ban ®Çu ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. Mçi lo¹i chøng tõ kÕ to¸n ph¸n ¸nh ho¹t ®éng kinh tÕ riªng, do ®ã cã yªu cÇu ghi sæ kÕ to¸n vµ yªu cÇu qu¶n lý kh¸c nhau nªn tr×nh tù xö lý vµ lu©n chuyÓn chøng tõ còng kh¸c nhau. Sau ®©y lµ mét sè ho¸ ®¬n chøng tõ sö dông trong h¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n hµng: - Ho¸ ®¬n GTGT lµ chøng tõ cña bªn b¸n x¸c nhËn sè l­îng, chÊt l­îng, ®¬n gia vµ sè tiÒn b¸n s¶n phÈm hµng ho¸ cho bªn mua. Ho¸ ®¬n GTGT lµ c¨n cø ®Ó ng­êi b¸n ghi nhËn doanh thu vµ x¸c ®Þnh thuÕ GTGT ®Çu ra,… Ho¸ ®¬n nµy ®­îc lËp thµnh 3 liªn: Liªn 1 ®Ó l­u sæ gèc; Liªn 2 giao cho kh¸ch hµng; Liªn 3 giao cho thñ kho lµm thñ tôc xuÊt kho, vµo thÎ kho råi chuyÓn cho phßng kÕ to¸n lµm c¨n cø ®Ó h¹ch to¸n. - Ho¸ ®¬n b¸n hµng lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu nh­ng trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng kh«ng ph¶n ¸nh thuÕ GTGT vµ ho¸ ®¬n nµy còng ®­îc lËp thµnh 3 liªn nh­ ho¸ ®¬n GTGT. - PhiÕu xuÊt kho dïng ®Ó theo dâi chÆt chÏ sè l­îng hµng ho¸ xuÊt kho. PhiÕu nµy ®­îc lËp thµnh 3 liªn: Liªn 1 l­u gèc; Liªn 2 giao cho kh¸ch hµng; Liªn 3 thñ kho gi÷ ®Ó ghi thÎ kho råi chuyÓn cho phßng kÕ to¸n ®Ó lµm c¨n cø h¹ch to¸n. - PhiÕu chi lµ chøng tõ ghi nhËn c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh kinh doanh. - PhiÕu thu lµ chøng tõ ghi nhËn doanh thu b¸n hµng mµ kh¸ch hµng thanh to¸n (b»ng tiÒn mÆt). PhiÕu thu ®­îc lËp thµnh 3 liªn: Liªn 1 l­u; Liªn 2 giao cho ng­êi nép tiÒn; Liªn 3 lµm c¨n cø ghi sæ kÕ to¸n. Ngoµi c¸c chøng tõ trªn th× tuú vµo ®Æc ®iÓm kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp mµ cã thÓ sö dông thªm c¸c chøng tõ nh­: B¶ng kª b¸n lÎ hµng ho¸ dÞch vô; GiÊy nép tiÒn cña nh©n viªn b¸n hµng; B¶ng thanh to¸n hµng ®¹i lý; C¸c chøng tõ chi phÝ; Ho¸ ®¬n vËn chuyÓn;… 1.3.2- VËn dông tµi kho¶n HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n lµ danh môc hÖ thèng ho¸ c¸c tµi kho¶n mµ kÕ to¸n sö dông trong nghiÖp vô b¸n hµng. Tõ c¸c chøng tõ ban ®Çu vËn dông tµi kho¶n sÏ gióp ph©n lo¹i c¸c chøng tõ ®Ó ghi vµo tµi kho¶n liªn quan, tµi kho¶n sÏ ph¶n ¸nh mét c¸ch liªn tôc, th­êng xuyªn vÒ t×nh h×nh vµ sù biÕn ®éng cña tõng ®èi l­îng liªn quan ®Õn nghiÖp vô b¸n nh­: Doanh thu; ph¶i thu cña kh¸ch hµng; gi¸ vèn;… Sau ®©y lµ kÕ cÊu mét sè tµi kho¶n mµ kÕ to¸n b¸n hµng sö dông: * Tµi kho¶n 511: Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô lµ toµn bé sè tiÒn thu ®­îc hoÆc sÏ thu ®­îc tõ c¸c giao dÞch vµ nghiÖp vô ph¸t sinh doanh thu nh­ b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng bao gåm c¶ c¸c kho¶n phô thu vµ phÝ thu thªm ngoµi gi¸ b¸n (nÕu cã). Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh tæng doanh thu b¸n hµng thùc tÕ vµ cung cÊp dÞch vô cña doanh nghiÖp trong mét kú kÕ to¸n cïng c¸c tµi kho¶n gi¶m tõ doanh thu, nh»m x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn trong kú cña doanh nghiÖp. - KÕ cÊu tµi kho¶n: TK 511 - C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu: + ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i + Gi¶m gi¸ hµng b¸n + Doanh thu b¸n hµng bÞ tr¶ l¹i - ThuÕ xuÊt khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt cña mét sè hµng ho¸ dÞch vô tiªu thô trong kú - ThuÕ GTGT ph¶i nép cña kú h¹ch to¸n ®èi víi hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra trong kú (c¬ së nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp) - Cuèi kú kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ - Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô thùc tÕ ph¸t sinh trong kú Tµi kho¶n nµy cuèi kú kh«ng cßn sè d­ vµ ®­îc chi tiÕt thµnh c¸c tµi kho¶n cÊp 2 sau: + Tµi kho¶n 5111: Doanh thu b¸n hµng ho¸ + Tµi kho¶n 5112: Doanh thu b¸n thµnh phÈm + Tµi kho¶n 5113: Doanh thu cung cÊp dÞch vô + Tµi kho¶n 5114: Doanh thu trî cÊp trî gi¸ * Tµi kho¶n 521: ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh kho¶n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i mµ doanh nghiÖp ®· gi¶m trõ hoÆc ®· thanh to¸n cho ng­êi mua hµng do ng­êi mua ®· mua hµng cña doanh nghiÖp víi sè l­îng lín theo tho¶ thuËn vÒ chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ®· ghi trªn hîp ®ång kinh tÕ mua b¸n hoÆc c¸c cam kÕt vÒ mua b¸n hµng. KÕt cÊu tµi kho¶n: TK 521 - ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i theo tõng lÇn ph¸t sinh trong kú: - Cuèi kú kÕt chuyÓn toµn bé chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ph¸t sinh trong kú sang tµi ._.