Hoàn thiện công tác kế toán tiêu thụ thành phẩm tại Công ty XNK Súc sản và gia cầm Hải Phòng

Lêi më ®Çu Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· chuyÓn dÇn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung, quan liªu, bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc ®¸ng kÓ vÒ mäi mÆt cña ®êi sèng kinh tÕ - x· héi, nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi c¸c quy luËt kinh tÕ ®Æc tr­ng cña nã nh­ quy luËt gi¸ trÞ, quy luËt cung cÇu, quy luËt c¹nh tranh... ®· t¹o nªn m«i tr­êng kinh doanh hÊp dÉn, s«i ®éng nh­ng còng ®Çy rñi ro vµ kh«ng kÐm phÇn khèc liÖt. Trong m«i tr­êng ®ã, s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra lµ ®Ó tiªu thô, phôc vô cho nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi. Víi vai trß lµ tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp trong tÊt c¶ c¸c ngµnh nghÒ thuéc mäi lÜnh vùc muèn tån t¹i trªn thÞ tr­êng ®Òu ph¶i ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, tù kh¼ng ®Þnh m×nh ®Ó v­¬n lªn. Kh¸c víi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cò, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i s¶n xuÊt c¸i g×? s¶n xuÊt cho ai? s¶n xuÊt nh­ thÕ nµo? ... l¹i trë nªn v« cïng quan träng, vµ khã kh¨n lín nhÊt víi c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay lµ lµm thÕ nµo ®Ó s¶n phÈm cña m×nh tiªu thô tèt v× cã tiªu thô doanh nghiÖp míi cã thu nhËp ®Ó bï ®¾p chi phÝ bá ra, t¨ng tÝch luü vµ ph¸t triÓn. C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt ®ã. Lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ biÕn thùc phÈm víi c¸c s¶n phÈm tiªu thô cho tiªu dïng nªn c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty còng ®ßi hái nh÷ng yªu cÇu nhÊt ®Þnh. Trong phÇn hµnh kÕ to¸n, c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô lµ mét phÇn hµnh rÊt quan träng. §Ó kh«ng ngõng n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ s¶n xuÊt mµ biÓu hiÖn cña nã lµ chØ tiªu lîi nhuËn - ®­îc x¸c ®Þnh th«ng qua h¹ch to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh - c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã ®Çy ®ñ th«ng tin chi tiÕt vÒ qu¸ tr×nh tiªu thô, tõ ®ã cã ®­îc nh÷ng ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty vµ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh phï hîp. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nµy, kÕt hîp víi kiÕn thøc ®· ®­îc häc vµ thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng, víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña ThÇy gi¸o PGS. TS - Nghiªm V¨n Lîi - Gi¶ng viªn Khoa KÕ to¸n Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n cïng c¸c c« chó trong phßng KÕ to¸n tµi vô cña C«ng ty, em ®· quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi “Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng” lµm chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp. Môc tiªu cña chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp nµy lµ vËn dông nh÷ng lý luËn kÕ to¸n tiªu thô vµo thùc tÕ t¹i C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng, tõ ®ã nªu ra vµ ph©n tÝch nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô t¹i C«ng ty. Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, bµi viÕt cña em ®­îc tr×nh bµy thµnh ba phÇn víi kÕt cÊu nh­ sau: PhÇn I: Kh¸i qu¸t chung vÒ C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng. PhÇn II: Thùc tÕ kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng. PhÇn III: Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô t¹i C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng. Qua thêi gian thùc tËp t×m hiÓu thùc tÕ t¹i C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng vµ lµm chuyªn ®Ò tèt nghiÖp, em ®· cñng cè ®­îc kiÕn thøc vÒ lý thuyÕt, tõ ®ã ®èi chiÕu víi thùc tÕ t¹i C«ng ty ®· gióp em tÝch luü ®­îc mét l­îng kiÕn thøc vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm nãi riªng cña mét doanh nghiÖp kinh doanh trªn thùc tÕ. Do thêi gian thùc tËp cã h¹n vµ kiÕn thøc cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ, nªn c¸c vÊn ®Ò mµ em ®­a ra trong bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong ®­îc sù quan t©m gióp ®ì, chØ b¶o vµ ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ nh÷ng ng­êi quan t©m ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Sinh viªn §ç ThÞ Thu NguyÖt PhÇn I kh¸i qu¸t chung vÒ c«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng I - Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng. C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp s¶n xuÊt, kinh doanh vµ lµ mét ®¬n vÞ thµnh viªn trùc thuéc Tæng C«ng ty Ch¨n nu«i ViÖt Nam. Công ty ®­îc thµnh lËp dùa trªn c¬ së hîp nhÊt gi÷a C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm Hµ Néi vµ Chi nh¸nh Tæng C«ng Ty XNK sóc s¶n gia cÇm H¶i Phßng theo QuyÕt ®Þnh sè 486/NN -TCCB/Q§ ngµy 01 th¸ng 04 n¨m 1997 cña Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n vµ ®­îc lÊy tªn lµ C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng. C«ng ty lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, cã con dÊu riªng. Tªn C«ng ty viÕt b»ng tiÕng ViÖt: C«ng ty xnk sóc s¶n vµ gia cÇm h¶i phßng Tªn C«ng ty giao dÞch b»ng tiÕng Anh: haiphong animal and poultry products import - export corporation Tªn C«ng ty viÕt t¾t: animex haiphong Trô së chÝnh: Sè 16 Cï ChÝnh Lan, QuËn Hång Bµng, H¶i Phßng §iÖn tho¹i: 031.823.737 Fax: 031.842.181 Vèn ®iÒu lÖ: 7.618.000.000 VN§ GiÊy phÐp kinh doanh sè 111075 do Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ H¶i Phßng cÊp ngµy 19 th¸ng 5 n¨m 1997. Ban ®Çu, C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng chØ cã 97 c¸n bé c«ng nh©n viªn, tæng diÖn tÝch ho¹t ®éng lµ 1.728 m2 víi 2 ®Þa ®iÓm chÝnh lµ: C¬ së I: Sè 16 Cï ChÝnh Lan - Hång Bµng - H¶i Phßng: dïng lµm v¨n phßng giao dÞch. C¬ së II: Sè 20 TrÇn Phó - Hång Bµng - H¶i Phßng: gåm c¸c ph©n x­ëng chÕ biÕn thuû h¶i s¶n vµ c¸c kho chøa ®«ng l¹nh. Nh÷ng ngµy ®Çu thµnh lËp, c¬ së vËt chÊt kü thuËt, c«ng nghÖ s¶n xuÊt cßn yÕu kÐm, h¬n n÷a C«ng ty l¹i ®­îc thµnh lËp n¨m 1997 - thêi kú kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc cã nhiÒu biÕn ®éng, do ®ã C«ng ty ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n vÒ thÞ tr­êng tiªu thô còng nh­ nguån vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh. Th¸ng 8 n¨m 2000, C«ng ty ®· m¹nh d¹n vay Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng H¶i Phßng sè vèn lµ 6.782.500.000 ®ång, ®ång thêi C«ng ty còng xin UBND TP H¶i Phßng cÊp thªm 2.500 m2 ®Êt t¹i khu vùc §ång ThiÖn vµ 172 m2 ®Êt t¹i khu vùc Lª Lîi (H¶i Phßng) ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh. Cho ®Õn nay, tæng diÖn tÝch ho¹t ®éng cña C«ng ty lµ 4.400 m2 víi 5 c¬ së trªn ®Þa bµn TP H¶i Phßng bao gåm: - C¬ së I: Trô së chÝnh t¹i sè 16 Cï ChÝnh Lan. - C¬ së II: Nhµ kho l¹nh sè 20 TrÇn Phó. - C¬ së III: Nhµ kho l¹nh khu vùc §ång thiÖn. - C¬ së IV: X­ëng l¾p r¸p ®iÖn l¹nh §ång thiÖn. - C¬ së V: Nhµ kho khu vùc Lª Lîi. Víi sù nç lùc kh«ng ngõng cña b¶n th©n còng nh­ sù hç trî cña Tæng C«ng ty Ch¨n Nu«i ViÖt Nam, qua gÇn 10 n¨m ho¹t ®éng, C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng ®· ph¸t huy ®­îc nh÷ng thÕ m¹nh cña m×nh, vµ tõng b­íc ®i lªn trë thµnh mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc lµm ¨n cã l·i, x©y dùng ®­îc c¬ së vËt chÊt tèt vµ t¹o ®­îc uy tÝn trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, ®ãng gãp kh«ng nhá vµo Ng©n s¸ch Nhµ n­íc, ®ång thêi gãp phÇn tÝch cùc trong viÖc t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm cho hµng tr¨m lao ®éng r«i d­ trªn ®Þa bµn TP H¶i Phßng vµ mét sè tØnh l©n cËn. Tuy nhiªn, hiÖn nay C«ng ty vÉn lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc trùc thuéc Tæng C«ng ty Ch¨n Nu«i ViÖt Nam vµ ch­a ®­îc cæ phÇn ho¸, chÝnh ®iÒu nµy còng lµm gi¶m sù n¨ng ®éng cña doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Do vËy, C«ng ty cÇn sím chuÈn bÞ tèt cho m×nh vÒ mäi mÆt ®Ó sím cã thÓ cæ phÇn ho¸ theo nh­ chñ tr­¬ng cña Nhµ N­íc hiÖn nay. II - §Æc ®iÓm kinh doanh 1. Quy tr×nh c«ng nghÖ HiÖn nay C«ng ty ®ang s¶n xuÊt, chÕ biÕn nhiÒu chñng lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau nh­: c¸c s¶n phÈm thÞt, c¸ hép ®«ng l¹nh; thÞt c¸ t­¬i sèng chØ qua s¬ chÕ; thÞt, c¸ cÊp ®«ng; thÞt, c¸ chÕ biÕn thµnh ®å ¨n s½n; vµ c¸c lo¹i thøc ¨n gia sóc, gia cÇm. Mçi lo¹i s¶n phÈm cã quy tr×nh chÕ biÕn riªng. Sau ®©y em xin tr×nh bµy quy tr×nh chÕ biÕn thÞt lîn choai ®«ng l¹nh - mét trong nh÷ng mÆt hµng chñ ®¹o cña C«ng ty. Quy tr×nh chÕ biÕn nµy ®­îc kh¸i qu¸t nh­ sau: Lîn choai nhèt sau 24 giê kÓ tõ khi nhËp chuång, chØ cho uèng n­íc, kh«ng cho ¨n vµ ®­îc t¾m röa thËt s¹ch sÏ tr­íc khi ®­a vµo giÕt mæ. Ch©m tª: Lîn ®­îc ch©m tª (lµm cho¸ng), cÈu lªn d©y chuyÒn giÕt mæ vµ chäc lÊy tiÕt. C¹o l«ng, lµm s¹ch: Lîn ®­îc nhóng n­íc nãng, ®­a lªn m¸y c¹o l«ng, sau ®ã ®­a lªn d©y chuyÒn lµm s¹ch. Mæ: Lîn ®­îc c¹o l¹i s¹ch l«ng vµ röa n­íc s¹ch sÏ, mæ bá hÕt néi t¹ng kÓ c¶ mì l¸, röa s¹ch; b¸c sü thó y cña C«ng ty kh¸m th©n thÞt, néi t¹ng, nÕu kh«ng ph¸t hiÖn bÖnh, lîn ®­îc ®ãng dÊu thó y, xÎ ®«i x­¬ng sèng, x­¬ng ®Çu, bá hÕt ãc vµ tuû sèng. ChÕ biÕn: §­a lîn vµo phßng lµm m¸t nhiÖt ®é tõ 50C ®Õn 70C, sau ®­a ra phßng chÕ biÕn, läc bá s­ên vai, x­¬ng cæ, x­¬ng bay, x­¬ng chËu; söa vµ lo¹i bá mì d¾t, ®Ó nguyªn x­¬ng èng vµ ®Þnh h×nh mãng tói PE vµ xÕp vµo khay. §ãng gãi: Lîn ®­îc ®­a vµo tñ cÊp ®«ng nhiÖt ®é tõ -350C ®Õn -450C, khi nhiÖt ®é t©m thÞt ®¹t -120C tiÕn hµnh ®ãng gãi vµo bao PP vµ ®­a vµo phßng b¶o qu¶n nhiÖt ®é tõ -180C ®Õn -220C. KiÓm tra chÊt l­îng: L« hµng ®ñ 20 tÊn ®Õn 24 tÊn, KCS xÝ nghiÖp vµ trung t©m thó y lÊy mÉu kiÓm tra c¸c chØ tiªu c¶m quan, lý, ho¸, vi sinh, nÕu kh«ng cã vi trïng g©y bÖnh vµ ®¹t c¸c chØ sè do Bé Y tÕ quy ®Þnh th× l« hµng ®­îc trung t©m thó y cÊp giÊy chøng nhËn kiÓm dÞch cho phÐp tiªu thô. Lîn choai Ch©m tª C¹o l«ng, lµm s¹ch Mæ ChÕ biÕn §ãng gãi KiÓm tra chÊt l­îng S¬ ®å 01: quy tr×nh chÕ biÕn thÞt lîn 2. ThÞ tr­êng. 2.1. Nguån nguyªn liÖu ®Çu vµo. ThÞ tr­êng cung cÊp nguyªn liÖu ®Çu vµo cho qu¸ tr×nh chÕ biÕn cña C«ng ty chñ yÕu lµ c¸c tØnh khu vùc MiÒn B¾c. §©y lµ c¸c tØnh ®ång b»ng, cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn c¸c ®µn gia cÇm, c¸c lo¹i ®éng vËt ch¨n nu«i lÊy thÞt nh­: lîn, tr©u, bß… vµ cã kh¶ n¨ng cung cÊp sè l­îng lín c¸c mÆt hµng thuû, h¶i s¶n. §©y lµ thÞ tr­êng cung cÊp kh¸ æn ®Þnh, gi¸ c¶ hîp lý; h¬n n÷a, nguån cung cÊp l¹i rÊt gÇn khu vùc ho¹t ®éng cña C«ng ty t¹o nªn mét lîi thÕ rÊt lín cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng tèt. HiÖn nay, H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh, Th¸i B×nh, Hµ T©y, H­ng Yªn, H¶i D­¬ng, Thanh Ho¸, NghÖ An, S¬n La ®­îc coi lµ nh÷ng thÞ tr­êng cung cÊp nguyªn liÖu chÝnh cña C«ng ty. C«ng ty ®· vµ ®ang cã nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc nh»m t¹o ra cho m×nh mét thÞ tr­êng cung cÊp æn ®Þnh, chÊt l­îng ®¶m b¶o, tr¸nh t×nh tr¹ng thiÕu nguyªn liÖu cho s¶n xuÊt. Cô thÓ lµ, n¨m 2002, C«ng ty ®· chñ ®éng ®Çu t­ vèn nh»m x©y dùng mét trang tr¹i chuyªn ch¨n nu«i lîn quy m« lín t¹i huyÖn Thuû Nguyªn - TP H¶i Phßng víi tæng ®µn lîn kho¶ng 72.692 con/n¨m. Trong ®ã: §µn lîn n¸i sinh s¶n: 3.048 con; ®µn lîn n¸i cô kþ, «ng bµ: 1.218 con; n¸i gièng bè, mÑ: 1.250 con; lîn s÷a: 48.739 con; lîn lÊy thÞt: 19.527 con. Bªn c¹nh ®ã, C«ng ty cßn ®Çu t­ vèn, thøc ¨n ch¨n nu«i, hç trî kü thuËt cho bµ con n«ng d©n ë H¶i Phßng, Th¸i B×nh, H¶i D­¬ng, Nam §Þnh… nh»m ®Èy m¹nh ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm vµ nu«i trång thñy s¶n, cung cÊp nguyªn liÖu ®Çu vµo cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ biÕn cña C«ng ty. TÝnh ®Õn thêi ®iÓm th¸ng 12 n¨m 2005, C«ng ty ®· hç trî cho bµ con n«ng d©n 2.456.780.000 ®ång vµ 15.438 tÊn thøc ¨n gia sóc c¸c lo¹i. 2.2. ThÞ tr­êng tiªu thô 2.2.1. ThÞ tr­êng néi ®Þa Trong nh÷ng n¨m ®Çu míi thµnh lËp, thÞ tr­êng tiªu thô cña C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng chñ yÕu lµ H¶i Phßng vµ c¸c tØnh l©n cËn TP H¶i Phßng nh­: Hµ Néi, Qu¶ng Ninh, H¶i D­¬ng, Th¸i B×nh, Nam §Þnh, Hµ T©y víi s¶n l­îng tiªu thô rÊt thÊp, chØ kho¶ng 5.000 tÊn s¶n phÈm/n¨m. S¶n phÈm cña C«ng ty hÇu nh­ kh«ng ®­îc thÞ tr­êng miÒn Trung vµ MiÒn Nam biÕt ®Õn vµ viÖc xuÊt khÈu s¶n phÈm cña m×nh sang thÞ tr­êng n­íc ngoµi lµ rÊt Ýt. N¨m 2001, viÖc C«ng ty ®· m¹nh gi¹n më c¸c ®¹i lý giíi thiÖu s¶n phÈm vµ göi hµng ®Õn c¸c siªu thÞ trªn kh¾p c¶ n­íc ®· t¹o ra mét b­íc ngoÆt lín ®èi víi C«ng ty. KÓ tõ ®ã, s¶n phÈm cña C«ng ty ®· tiÕp cËn ®­îc víi thÞ tr­êng MiÒn Trung vµ MiÒn Nam vµ tõng b­íc cã ®­îc chç ®øng v÷ng ch¾c t¹i c¸c thÞ tr­êng nµy. §Õn nay, s¶n phÈm cña C«ng ty míi chiÕm kho¶ng 2,57% thÞ phÇn c¶ n­íc. §©y lµ mét con sè cßn kh¸ khiªm tèn nh­ng ®ã lµ c¶ sù nç lùc rÊt lín cña toµn thÓ c¸n bé, c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. V× C«ng ty míi chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng ®­îc 9 n¨m, m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ ®· ®­îc c¶i tiÕn nh­ng cßn kÐm so víi nhiÒu n­íc ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cßn Ýt (498 ng­êi), tay nghÒ cña ng­êi lao ®éng tuy ®· ®­îc c¶i thiÖn nhiÒu so víi tr­íc nh­ng vÉn cßn h¹n chÕ ®Æc biÖt lµ sù c¹nh tranh gay g¾t cña thÞ tr­êng. Ngµy nay, nhu cÇu sö dông thùc phÈm cña ng­êi d©n ngµy cµng t¨ng cao do ®êi sèng ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn, ®ã lµ mét ®iÒu kiÖn hÕt søc thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt chÕ biÕn thùc phÈm, vµ tÊt nhiªn C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng còng cã ®­îc thuËn lîi ®ã. Tuy nhiªn, C«ng ty ph¶i ®èi mÆt víi sù c¹nh tranh rÊt gay g¾t cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt chÕ biÕn c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i. HiÖn nay, trªn c¶ n­íc cã kho¶ng h¬n 150 doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ biÕn c¸c mÆt hµng thùc phÈm n«ng, thuû, h¶i s¶n c¸c lo¹i; trong Tæng C«ng Ty Ch¨n Nu«i ViÖt Nam còng ®· cã ®Õn 40 doanh nghiÖp; vµ ngay t¹i ®Þa bµn TP H¶i Phßng ®· cã ®Õn 8 doanh nghiÖp. ë c¸c tØnh l©n cËn, tØnh nµo còng cã c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt chÕ biÕn s¶n phÈm cïng lo¹i, ®Æc biÖt lµ t¹i Qu¶ng Ninh cã nhµ m¸y chÕ biÕn ®å hép H¹ Long - mét doanh nghiÖp cã bÒ dµy lÞch sö, s¶n phÈm cã uy tÝn lín trªn thÞ tr­êng. 2.2.2. ThÞ tr­êng n­íc ngoµi. Trong nh÷ng n¨m ®Çu míi thµnh lËp, s¶n phÈm cña C«ng ty hÇu nh­ chØ tiªu thô ë thÞ tr­êng néi ®Þa, C«ng ty chØ xuÊt khÈu sang Trung Quèc, §µi Loan, Hång K«ng vµ c¸c n­íc trong khu vùc §«ng Nam ¸ víi sè l­îng rÊt h¹n chÕ. KÓ tõ n¨m 2000, C«ng ty ®· tiÕp cËn vµ th©m nhËp vµo thÞ tr­êng nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, mµ thµnh tùu ®¸ng kÓ lµ n¨m 2001 C«ng ty ®· b­íc ®Çu ®­a s¶n phÈm cña m×nh vµo thÞ tr­êng Mü, NhËt B¶n, EU - nh÷ng thÞ tr­êng tiªu thô lín nh­ng ®­îc coi lµ "khã tÝnh" nhÊt thÕ giíi. Tuy nhiªn, hiÖn nay hÇu nh­ s¶n phÈm cña C«ng ty míi chØ ®­îc tiªu thô ë thÞ tr­êng c¸c n­íc l¸ng giÒng, ë Ch©u Phi và mét vµi n­íc §«ng ¢u; nh×n chung nh÷ng thÞ tr­êng lín nh­: NhËt B¶n, Mü, EU míi chØ tiªu thô ë møc rÊt h¹n chÕ. Bëi v×, còng gièng nh­ rÊt nhiÒu c¸c doanh nghiÖp kh¸c ë ViÖt Nam, C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng gÆp ph¶i khã kh¨n khi xuÊt khÈu s¶n phÈm cña m×nh sang thÞ tr­êng n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ nh÷ng thÞ tr­êng khã tÝnh ®ã lµ vÊn ®Ò vÒ chÊt l­îng vµ an toµn thùc phÈm. MÆc dï hiÖn nay, C«ng ty ®· ®Çu t­ trang thiÕt bÞ, m¸y mãc tiªn tiÕn theo quy tr×nh c«ng nghÖ cña Thuþ §iÓn nh­ng thùc sù vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu về tiêu chuẩn chất lượng khắt khe của cña thÞ tr­êng thế giới. §©y lµ mét vÊn ®Ò rÊt lín mµ C«ng ty cÇn ph¶i sớm gi¶i quyÕt, đồng thời công ty cần xây dựng cho mình thương hiệu sản phẩm uy tín cã nh­ vËy s¶n phÈm cña C«ng ty míi cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng, ®Æc biÖt khi ViÖt Nam ra nhËp Tæ chøc Th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) møc ®é c¹nh tranh sÏ trë nªn khèc liÖt h¬n rÊt nhiÒu. Qua kh¶o s¸t vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu thùc tÕ, C«ng ty nhËn thÊy r»ng Ch©u Phi, §«ng ¢u, B¾c ¸ lµ nh÷ng thÞ tr­êng lín ®Çy tiÒm n¨ng v× ®©y lµ nh÷ng khu vùc cã nhu cÇu vÒ s¶n phÈm cña C«ng ty lµ rÊt cao, C«ng ty hoµn toµn cã thÓ ®¸p øng ®­îc vµ nh÷ng thÞ tr­êng nµy ch­a cã qu¸ nhiÒu đối thủ cạnh trạnh chó träng tíi. Tuy vËy, hiện nay doanh thu tiªu thô cña C«ng ty trªn c¸c thÞ tr­êng nµy míi chØ ®¹t kho¶ng 20 tû ®ång/n¨m - ®©y lµ con sè cßn khiªm tèn. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nµy lµ C«ng ty ch­a ¸p dông h×nh thøc giíi thiÖu s¶n phÈm vµ b¸n hµng qua Internet - mét biÖn ph¸p marketing rÊt hiÖu qu¶ ®ang ®­îc nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi sö dông. Cho ®Õn nay, s¶n phÈm cña C«ng ty ®· cã mÆt trªn 28 n­íc trªn thÕ giíi, chiến lược kinh doanh sắp tới của Công ty là Công ty vẫn tiếp tục tìm kiếm để mở rộng thị trường tiêu thụ sang những thị trường mới, bên cạnh đó Công ty vẫn chú trọng đầu tư khai thác những thị trường truyền thống mà Công ty đang có uy tín. III. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng. C¬ cÊu tæ chøc cña C«ng ty ®­îc x©y dùng theo m« h×nh trùc tuyÕn chøc n¨ng, chØ ®¹o thèng nhÊt tõ trªn xuèng d­íi. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña mçi bé phËn nh­ sau: * Gi¸m ®èc: - Do Tæng C«ng ty bæ nhiÖm, chÞu tr¸ch nhiÖm l·nh ®¹o, chØ ®¹o chung ®èi víi C«ng ty vÒ c¸c vÊn ®Ò nh­: C«ng t¸c quy ho¹ch, kÕ ho¹ch kinh doanh XNK, liªn doanh liªn kÕt kinh tÕ, kÕ ho¹ch tæ chøc c¸n bé. - Gi¸m ®èc cã nhiÖm vô, quyÒn h¹n cao nhÊt trong C«ng ty, cã toµn quyÒn nh©n danh C«ng ty quyÕt ®Þnh c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña C«ng ty. - ChÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng Th«n, Tæng C«ng ty Ch¨n Nu«i ViÖt Nam vµ tr­íc ph¸p luËt vÒ c¸c ho¹t ®éng cña C«ng ty. * Phã gi¸m ®èc: - Phô tr¸ch ph¸t triÓn s¶n xuÊt, c«ng nghÖ chÕ biÕn, chÊt l­îng s¶n phÈm, an toµn lao ®éng, b¶o vÖ an toµn néi bé c¬ quan, phßng chèng ch¸y næ, b·o lôt, tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o. - Trùc tiÕp phô tr¸ch vÒ ho¹t ®éng cña c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt; qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c phßng ban trong C«ng ty. - Phã gi¸m ®èc chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Gi¸m ®èc vµ ph¸p luËt khi gi¶i quyÕt c«ng viÖc thuéc lÜnh vùc ®­îc ph©n c«ng. Phã gi¸m ®èc ®­îc quyÒn chñ ®éng ®iÒu hµnh c«ng viÖc theo ®óng chñ tr­¬ng cña l·nh ®¹o. * Phßng Tæ chøc Hµnh chÝnh: - Tham m­u cho gi¸m ®èc vÒ viÖc qu¶n lý, c«ng t¸c tæ chøc nh©n sù cña C«ng ty. - B¶o qu¶n c¸c giÊy tê tµi liÖu, lËp kÕ ho¹ch trang bÞ, mua s¾m thiÕt bÞ phôc vô v¨n phßng. - Th¶o c¸c c«ng v¨n giÊy tê theo lÖnh cña gi¸m ®èc; tiÕp nhËn c¸c c«ng v¨n giÊy tê tõ n¬i kh¸c göi ®Õn. - ChÞu tr¸ch nhiÖm tiÕp kh¸ch vµ tæ chøc Héi NghÞ trong C«ng ty. - Thùc hiÖn c¸c chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, c¸c chÕ ®é qui ®Þnh vÒ tiÒn l­¬ng, th­ëng cho CBCNV, ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng. * Phßng KÕ to¸n Tµi vô: - Thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý nguån vèn, thùc hiÖn c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch kÕ to¸n tµi chÝnh theo quy ®Þnh cña chÕ ®é. - Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh hiÖn t¹i cña C«ng ty, ®ång thêi c©n ®èi thu chi, lËp dù to¸n trong t­¬ng lai c¸c vÊn ®Ò vÒ tµi chÝnh nh»m tham m­u cho Ban Gi¸m ®èc ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh vÒ tµi chÝnh. - KiÓm tra viÖc kiÓm kª ®Þnh kú hµng n¨m ®Ó qu¶n lý ®iÒu hµnh vµ phôc vô quyÕt to¸n tµi chÝnh, tÝnh vµ x©y dùng gi¸ thµnh, lËp c¸c b¸o c¸o cuèi n¨m phôc vô nhu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty. * Phßng KÕ ho¹ch thÞ tr­êng: - T×m hiÓu, ph©n tÝch c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng ®Çu ra, ®Çu vµo ë c¶ trong vµ ngoµi n­íc b¸o c¸o gi¸m ®èc ®Ó gi¸m ®èc cã ph­¬ng h­íng, quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh nh÷ng yÕu tè cã liªn quan ®Õn s¶n phÈm cña C«ng ty. - Lµm nhiÖm vô tham m­u gióp cho Ban gi¸m ®èc trong viÖc lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh; tæ chøc c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm. * Phßng NghiÖp vô Giao nhËn: - Cã nhiÖm vô lµm c¸c thñ tôc xuÊt, nhËp khÈu hµng hãa, thuª ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ®Ó vËn chuyÓn theo ®óng kÕ ho¹ch vµ thêi gian. - Cung øng vËt t­, nguyªn liÖu ®¶m b¶o c¶ vÒ sè l­îng, chÊt l­îng còng nh­ gi¸ c¶ phôc vô cho s¶n xuÊt, chÕ biÕn; qu¶n lý c¸c kho vËt t­, hµng ho¸, thµnh phÈm. - Tæ chøc b¸n hµng t¹i C«ng ty. * Phßng Qu¶n lý chÊt l­îng: - Tæ chøc kiÓm tra chÊt l­îng vËt t­, nguyªn liÖu, thµnh phÈm theo tiªu chuÈn chÊt l­îng mµ C«ng ty ®· ®­a ra. - Nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. * Phßng Y tÕ vµ b¶o vÖ: - Tæ chøc c«ng t¸c b¶o vÖ ng­êi vµ tµi s¶n, phßng chèng ch¸y næ, ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc khi x¶y ra sù cè. - Qu¶n lý c¸c ph­¬ng tiÖn sinh ho¹t, tæ chøc ch¨m lo søc khoÎ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. * C¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt: Gåm cã Ph©n x­ëng chÕ biÕn n«ng, thuû h¶i s¶n; Ph©n x­ëng §iÖn c«ng nghiÖp; Ph©n x­ëng L¾p r¸p ®iÖn l¹nh vµ Ph©n x­ëng chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc, mçi Ph©n x­ëng cã nhiÖm vô s¶n xuÊt riªng theo kÕ ho¹ch C«ng ty ®· ®Ò ra. T¹i mçi ph©n x­ëng cã mét ®éi s¶n xuÊt chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña qu¶n ®èc ph©n x­ëng. Qu¶n ®èc ph©n x­ëng cã tr¸ch nhiÖm n¾m b¾t kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, triÓn khai kÕ ho¹ch s¶n xuÊt phï hîp ®Ó hoµn thµnh kÕ ho¹ch C«ng ty giao. C¬ cÊu tæ chøc cña C«ng ty ®­îc kh¸i qu¸t theo s¬ ®å d­íi ®©y: s¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc cña c«ng ty xnk sóc s¶n vµ gia cÇm h¶i phßng ban gi¸m ®èc px chÕ biÕn thøc ¨n ch¨n nu«i px l¾p r¸p ®iÖn l¹nh px chÕ biÕn n«ng, thuû, h¶i s¶n px ®iÖn c«ng nghiÖp Phßng y tÕ vµ b¶o vÖ phßng kÕ ho¹ch thÞ tr­êng phßng qu¶n lý chÊt l­îng phßng kÕ to¸n tµi vô phßng nghiÖp vô giao nhËn Phßng tæ chøc hµnh chÝnh S¬ ®å 02: c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý sxkd IV. §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng 1. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm lµ toµn bé c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng ®Òu ®­îc ®Æt t¹i ®Þa phËn TP H¶i Phßng, ph¹m vi ph©n bè kh«ng qu¸ réng, C«ng ty l¹i chØ cã rÊt Ýt c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh, vµ do yªu cÇu qu¶n lý c«ng t¸c kÕ to¸n, bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng ®­îc tæ chøc theo h×nh thøc tËp trung. Theo h×nh thøc nµy, toµn bé c«ng viÖc kÕ to¸n tõ viÖc ghi sæ kÕ to¸n ®Õn viÖc tæng hîp b¸o c¸o ®Òu ®­îc thùc hiÖn t¹i Phßng KÕ to¸n Tµi vô. T¹i c¸c Ph©n x­ëng chÕ biÕn kh«ng bè trÝ c¸c nh©n viªn kÕ to¸n mµ chØ cã c¸c nh©n viªn thèng kª, ghi chÐp nh÷ng th«ng tin ban ®Çu cña c¸c Ph©n x­ëng ®ã. §Þnh kú 5 ngµy, c¸c nh©n viªn nµy ph¶i lËp b¸o c¸o göi vÒ Phßng KÕ to¸n Tµi vô. Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty ®­îc kh¸i qu¸t theo m« h×nh d­íi ®©y: kÕ to¸n tr­ëng (KÕ to¸n tiªu thô) phã phßng kÕ to¸n (KÕ to¸n tæng hîp vµ tÝnh gi¸ thµnh) KÕ to¸n vËt t­ vµ TSC§ KÕ to¸n thanh to¸n Thñ quü KÕ to¸n tiÒn l­¬ng Nh©n viªn thèng kª t¹i c¸c ph©n x­ëng S¬ ®å 03: s¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n 2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô NhiÖm vô cña Phßng KÕ to¸n Tµi vô lµ h­íng dÉn vµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn thu thËp xö lý c¸c th«ng tin kÕ to¸n ban ®Çu cña c¸c nh©n viªn thèng kª t¹i c¸c Ph©n x­ëng, thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n vµ qu¶n lý tµi chÝnh theo quy ®Þnh cña chÕ ®é. §ång thêi, phßng KÕ to¸n tµi vô cßn cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty mét c¸ch ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ kÞp thêi; tõ ®ã tham m­u cho Ban Gi¸m ®èc ®Ó ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña C«ng ty. HiÖn nay, Phßng KÕ to¸n cña C«ng ty ®­îc biªn chÕ 6 ng­êi vµ ®­îc tæ chøc nh­ sau: * KÕ to¸n tr­ëng: - Phô tr¸ch, chØ ®¹o toµn diÖn c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty. - Lµ kiÓm so¸t viªn kinh tÕ tµi chÝnh. - Ph©n tÝch, cung cÊp th«ng tin kinh tÕ tµi chÝnh cho Ban l·nh ®¹o C«ng ty, lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh cao nhÊt tr­íc gi¸m ®èc vµ ph¸p luËt vÒ nh÷ng sè liÖu b¸o c¸o kÕ to¸n. - KÕ to¸n tr­ëng kiªm chøc tr­ëng Phßng KÕ to¸n Tµi vô vµ kÕ to¸n tiªu thô, theo dâi t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho thµnh phÈm c¶ vÒ sè l­îng vµ gi¸ trÞ; tÝnh doanh thu b¸n hµng, c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu vµ tÝnh c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng cña C«ng ty. * Phã phßng kÕ to¸n: - Tham m­u cho KÕ to¸n tr­ëng vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n trong C«ng ty. - Phã phßng kÕ to¸n kiªm kÕ to¸n tæng hîp vµ tÝnh gi¸ thµnh, lµm nhiÖm vô tËp hîp chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt, tÝnh sè d­ cuèi kú cña c¸c tµi kho¶n, tÝnh tæng doanh thu, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, lªn c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n. * KÕ to¸n thanh to¸n: - Theo dâi t×nh h×nh thu, chi tiÒn mÆt. - Theo dâi c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ vµ t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n c«ng nî cña C«ng ty. * KÕ to¸n vËt t­ vµ TSC§: - Qu¶n lý, kiÓm kª, ®¸nh gi¸ vËt t­, nguyªn liÖu vµ TSC§ cña doanh nghiÖp. - TrÝch khÊu hao TSC§. - Më sæ theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng cña c¸c lo¹i vËt t­, nguyªn liÖu vµ TSC§. * KÕ to¸n tiÒn l­¬ng - Hµng th¸ng, c¨n cø vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c bé phËn, phßng, ban, ph©n x­ëng vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng, hÖ sè cÊp bËc cña tõng ng­êi lao ®éng ®Ó tÝnh thu nhËp cho tõng ng­êi. - TÝnh tæng tiÒn l­¬ng, c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c cña c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng sö dông. - TÝnh vµ trÝch c¸c kho¶n ph¶i nép theo l­¬ng (BHXH, BHYT, KPC§). - LËp b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng cho tõng bé phËn, phßng ban, ph©n x­ëng trong C«ng ty. * Thñ quü: - ChÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn vµ theo dâi c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn thu, chi tiÒn mÆt. - Qu¶n lý, b¶o qu¶n tiÒn mÆt. - KiÓm kª, lËp sæ quü theo qui ®Þnh. - B¶o qu¶n, l­u tr÷ c¸c chøng tõ gèc, cung cÊp d÷ liÖu cho kÕ to¸n thanh to¸n ghi sæ. 3. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n. 3.1. ChÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông. C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc, trùc thuéc Tæng c«ng ty Ch¨n Nu«i ViÖt Nam, do ®ã chÕ ®é kÕ to¸n ®­îc ¸p dông trong C«ng ty lµ chÕ ®é kÕ to¸n ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè: 1141-TC/Q§/C§KT ngµy 01 th¸ng 11 n¨m 1995 cña Bé Tµi ChÝnh. HiÖn nay, C«ng ty ®ang ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn trong h¹ch to¸n hµng tån kho vµ sö dông gi¸ ®Ých danh ®Ó tÝnh gi¸ xuÊt kho thµnh phÈm (theo ph­¬ng ph¸p nµy thµnh phÈm ®­îc x¸c ®Þnh theo gi¸ trÞ tõng l« hµng). VÒ Tµi s¶n cè ®Þnh, C«ng ty trÝch khÊu hao TSC§ theo ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®­êng th¼ng; VÒ ngo¹i tÖ, C«ng ty sö dông tû gi¸ thùc tÕ trong h¹ch to¸n kÕ to¸n. C«ng ty tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. 3.2. H×nh thøc sæ kÕ to¸n. KÓ tõ ngµy thµnh lËp cho ®Õn nay, C«ng ty ¸p dông h×nh thøc sæ "NhËt ký chung". §Æc tr­ng c¬ b¶n cña h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chung lµ tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh ph¸t sinh ®Òu ph¶i ®­îc ghi vµo sæ nhËt ký, mµ träng t©m lµ sæ NhËt ký chung, theo tr×nh tù thêi gian ph¸t sinh vµ ®Þnh kho¶n kÕ to¸n cña nghiÖp vô ®ã, sau ®ã lÊy sè liÖu trªn c¸c sæ NhËt ký ®Ó ghi Sæ c¸i theo tõng nghiÖp vô ph¸t sinh. HÖ thèng sæ s¸ch mµ C«ng ty ®ang sö dông bao gåm: - Sæ NhËt ký chung. - NhËt ký mua hµng. - NhËt ký b¸n hµng. - Sæ c¸i c¸c tµi kho¶n. - C¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n cña C«ng ty ®­îc thÓ hiÖn theo s¬ ®å sau: Chøng tõ gèc b¸o c¸o kÕ to¸n B¶ng tæng hîp chi tiÕt Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh Sæ c¸i Sæ nhËt ký chung Sæ nhËt ký ®Æc biÖt Ghi chó: Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng Quan hÖ ®èi chiÕu S¬ ®å 04: tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n 3.3. HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh (C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng lµ doanh nghiÖp thùc hiÖn toµn bé tõ kh©u s¶n xuÊt ®Õn kh©u tiªu thô cuèi cïng) nªn hÖ thèng tµi kho¶n cña C«ng ty t­¬ng ®èi lín, C«ng ty ®· ®¨ng ký sö dông hÇu hÕt c¸c tµi kho¶n theo QuyÕt ®Þnh sè 1141/TC/Q§/C§KT vµ c¸c tµi kho¶n söa ®æi, bæ sung theo c¸c th«ng t­ h­íng dÉn. C«ng ty kh«ng sö dông mét sè tµi kho¶n nh­: TK 121, TK 221, TK 113, TK 159, TK 611, TK 631. Ngoµi ra, ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng t¸c kÕ to¸n, C«ng ty më thªm mét sè tµi kho¶n cÊp 2, cÊp 3. 3.4. Chøng tõ kÕ to¸n. HiÖn nay, C«ng ty sö dông hÇu hÕt c¸c chøng tõ trong hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n do Bé tµi chÝnh ban hµnh, cã thÓ chia thµnh 5 lo¹i chøng tõ nh­ sau: - Lo¹i 1: Chøng tõ vÒ lao ®éng, tiÒn l­¬ng: B¶ng chÊm c«ng, b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng, GiÊy chøng nhËn nghØ viÖc h­ëng BHXH, Danh s¸ch ng­êi lao ®éng h­ëng trî cÊp BHXH, B¶ng thanh to¸n tiÒn th­ëng, PhiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm, c«ng viÖc hoµn thµnh, PhiÕu b¸o lµm thªm giê, Hîp ®ång giao kho¸n. - Lo¹i 2: Chøng tõ vÒ hµng tån kho: PhiÕu nhËp kho, PhiÕu xuÊt kho, PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé, Biªn b¶n kiÓm nghiÖm, ThÎ kho, PhiÕu b¸o vËt t­ cßn l¹i cuèi kú, Biªn b¶n kiÓm kª vËt t­, s¶n phÈm, hµng ho¸. - Lo¹i 3: Chøng tõ vÒ b¸n hµng: Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng, Ho¸ ®¬n thu mua hµng, Ho¸ ®¬n dÞch vô thuª tµi chÝnh, PhiÕu xuÊt kho hµng göi b¸n ®¹i lý, B¶ng thanh to¸n hµng ®¹i lý. - Lo¹i 4: Chøng tõ vÒ tiÒn tÖ: PhiÕu thu, PhiÕu chi, GiÊy ®Ò nghÞ t¹m øng, GiÊy thanh to¸n tiÒn t¹m øng, Biªn lai thu tiÒn, Biªn b¶n kiÓm kª quü. - Lo¹i 5: Chøng tõ vÒ Tµi s¶n cè ®Þnh: Biªn b¶n giao nhËn, ThÎ TSC§, Biªn b¶n thanh lý TSC§, Biªn b¶n giao nhËn TSC§ söa ch÷a lín hoµn thµnh, Biªn b¶n ®¸nh gi¸ l¹i TSC§. PhÇn II Thùc tÕ kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng I - §Æc ®iÓm thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng. §Æc ®iÓm thµnh phÈm. S¶n phÈm cña C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng chñ yÕu lµ c¸c lo¹i thùc phÈm nh­: thÞt, c¸ hép; lîn s÷a; c¸ t­¬i l¹nh; c¸ cÊp ®«ng…®ã lµ nh÷ng thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi sau khi tr¶i qua qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ gia c«ng chÕ biÕn. Ngoµi ra C«ng ty cßn cã bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh thøc ¨n gia sóc vµ cung cÊp mét sè dÞch vô cho bªn ngoµi nh­ dÞch vô vËn t¶i, xuÊt nhËp khÈu uû th¸c theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. §Ó tiÖn cho viÖc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n, thµnh phÈm cña C«ng ty ®­îc chia lµm nhiÒu lo¹i, mçi lo¹i cã quy c¸ch, phÈm chÊt kh¸c nhau. Sù phong phó, ®a d¹ng cña c¸c lo¹i thµnh phÈm t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho kh©u tiªu thô, ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu tiªu dïng cña thÞ tr­êng. Tuy nhiªn ®©y còng lµ mét ®Æc ®iÓm g©y phøc t¹p, khã kh¨n cho c«ng t¸c qu¶n lý thµnh phÈm còng nh­ h¹ch to¸n chi tiÕt, tæng hîp c¸c lo¹i thµnh phÈm cña C«ng ty. 2. §Æc ®iÓm vÒ tiªu thô thµnh phÈm. 2.1. §Æc ®iÓm vÒ tiªu thô thµnh phÈm theo ph­¬ng thøc tiªu thô néi ®Þa. B¸n hµng lµ c«ng ®o¹n cuèi cïng ®Ó khÐp kÝn chu kú s¶n xuÊt kinh doanh, nã ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh tíi sù ph¸t triÓn cña C«ng ty. V× vËy, c«ng ty lu«n chó träng ®Õn viÖc ®Èy nhanh tèc ®é l­u th«ng hµng hãa víi nhiÒu ph­¬ng thøc b¸n hµng. Hiện nay C«ng ty đang ¸p dông ba ph­¬ng thøc tiªu thô c¬ b¶n ®ã lµ: - Ph­¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp. - Ph­¬ng thøc chuyÓn hµng theo hîp ®ång. - Ph­¬ng thøc tiªu thô qua c¸c ®¹i lý. §Ó kÝch thÝch qu¸ tr×nh tiªu thô thµnh phÈm, ®ång thêi ®Ó phï hîp víi kh¶ n¨ng thanh to¸n cña mäi kh¸ch hµng ®Õn víi C«ng ty, C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng ®· ¸p dông nhiÒu h×nh thøc thanh to¸n, bao gåm: - Thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt hoÆc sÐc tiÒn mÆt: Ph­¬ng thøc thanh to¸n nµy ®­îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng mua Ýt, kh«ng th­êng xuyªn, kh¸ch hµng míi hoÆc kh¸ch hµng cã nhu cÇu thanh to¸n ngay vµ c¸c ®¹i lý cña C«ng ty chñ yÕu thu tiÒn b¸n hµng b»ng tiÒn mÆt. Ph­¬ng thøc thanh to¸n nµy gióp c«ng ty thu håi vèn nhanh, tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng chiÕm dông vèn vµ c¸c kho¶n nî khã ®ßi cña kh¸ch hµng. - Thanh to¸n b»ng chuyÓn kho¶n hoÆc sÐc qua ng©n hµng: Ph­¬ng thøc thanh to¸n nµy th­êng ¸p dông víi c¸c kh¸ch hµng lín vµ th­êng xuyªn cña c«ng ty, c¸c Hîp ®ång kinh tÕ cña c«ng ty víi c¸c kh¸ch hµng nµy th­êng cã gi¸ trÞ lín bëi cïng mét lóc hä mua nhiÒu hµng kh¸c nhau. Ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng tiÒn göi ng©n hµng ®­îc ¸p dông nhiÒu nhÊt t¹i c«ng ty hiÖn nay. - Thanh to¸n chËm: Ph­¬ng thøc nµy ®­îc ¸p dông cho kh¸ch hµng cã quan hÖ th­êng xuyªn, nh÷ng kh¸ch hµng cã uy tÝn víi c«ng ty. §©y lµ ph­¬ng thøc thanh to¸n ®­îc ¸p dông nhiÒu trong c¸c ®iÒu kho¶n thanh to¸n ký kÕt trong Hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ cña c«ng ty. - Kh¸ch hµng øng tr­íc tiÒn hµng: H×nh thøc thanh to¸n nµy ®­îc ¸p dông trong mét sè hîp ®ång b¸n hµng cã gi¸ trÞ lín.Theo tho¶ thuËn ghi trong hîp ®ång th× kh¸ch hµng sÏ øng tr­íc mét phÇn tiÒn hµng ®Ó ®¶m b¶o cho c«ng ty. Ngoµi viÖc s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng, C«ng ty cßn nghiªn cøu më réng thÞ tr­êng tiªu thô nh­ b¸n s¶n phÈm ë c¸c ®¹i lý víi h×nh thøc thanh to¸n ®Þnh kú b¸n ®­îc bao nhiªu hµng tr¶ tiÒn bÊy nhiªu, nÕu kh«ng b¸n ®­îc hµng, C«ng ty chÊp nhËn viÖc tr¶ l¹i hµng cña c¸c ®¹i lý. §Ó hç trî cho viÖc b¸n hµng, C«ng ty cßn tæ chøc qu¶ng c¸._.o, chµo hµng, giíi thiÖu s¶n phÈm ë nhiÒu n¬i, nhÊt lµ triÓn l·m, më quÇy giíi thiÖu s¶n phÈm nh»m thu hót kh¸ch hµng ë mÉu m·, chÊt l­îng c¸c lo¹i. C¸c kh¸ch hµng ®Õn víi C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng ®Òu cã ®­îc s¶n phÈm víi chÊt l­îng cao, phï hîp víi ®iÒu kiÖn ng­êi tiªu dïng, gi¸ c¶ hîp tói tiÒn vµ cã thÓ lùa chän h×nh thøc thanh to¸n thÝch hîp nhÊt. MÆt kh¸c, víi c¸c kh¸ch hµng th­êng xuyªn, C«ng ty cho phÐp mang hµng ®i, khi b¸n ®­îc míi ph¶i thanh to¸n vµ nÕu hµng bÞ kÐm phÈm chÊt cã thÓ ®em tíi C«ng ty ®æi lÊy hµng míi hoÆc tr¶ l¹i. Víi c¸c ®¹i lý hîp ®ång dµi h¹n sÏ ®­îc h­ëng chÝnh s¸ch ­u tiªn nh­ h­ëng % hoa hång vµ cã th­ëng nÕu b¸n ®­îc nhiÒu hµng. Víi ph­¬ng ch©m lµ s¶n phÈm b¸n ra ph¶i gi÷ ch÷ tÝn víi kh¸ch hµng, C«ng ty ®· ®Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶n lý thµnh phÈm c¶ vÒ chÊt l­îng, sè l­îng, gi¸ thµnh vµ gi¸ b¸n. - VÒ quy c¸ch phÈm chÊt s¶n phÈm: Tr­íc khi cho nhËp kho, thµnh phÈm ®· ®­îc bé phËn KCS vµ trung t©m thó y cña C«ng ty ®Ó kiÓm tra l¹i mét c¸ch nghiªm ngÆt vÒ chÊt l­îng vµ quy c¸ch, kiªn quyÕt kh«ng cho nhËp nh÷ng thµnh phÈm kh«ng ®¹t yªu cÇu. C«ng ty ®Æc biÖt chó träng nguyªn t¾c s¶n xuÊt ph¶i g¾n liÒn víi thÞ tr­êng, cho phÐp nhËp kho nh÷ng thµnh phÈm ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn vµ cã thÓ b¸n ®­îc. Khi giao hµng cho kh¸ch hµng, C«ng ty cö ng­êi kiÓm tra kü chÊt l­îng, quy c¸ch s¶n phÈm s¶n xuÊt so víi chøng tõ xuÊt kho. - VÒ phÝa khèi l­îng thµnh phÈm xuÊt b¸n: Phßng Nghiệp vụ giao nhận ®¶m nhËn viÕt lÖnh xuÊt kho và phiÕu xuÊt kho) còn h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm do phßng kÕ to¸n lµm. Do ®ã, Phßng KÕ to¸n Tài vụ vµ Phßng Nghiệp vụ giao nhận n¾m ch¾c t×nh h×nh hiÖn cã cña tõng lo¹i, tõng thø s¶n phÈm lµ c¬ së ®Ó ký kÕt hîp ®ång b¸n hµng, viÕt lÖnh xuÊt kho gióp kh¸ch hµng cã thÓ nhËn hµng mét c¸ch dÔ dµng, nhanh chãng, kh©u thanh to¸n tiÒn hµng vµ giao nhËn hµng kh«ng g©y phiÒn hµ g× cho kh¸ch hµng. - VÒ gi¸ c¶: C«ng ty sö dông gi¸ b¸n ®éng, tøc lµ gi¸ b¸n ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ vµ sù biÕn ®éng cña cung cÇu thÞ tr­êng. Do cã sù thay ®æi th­êng xuyªn vÒ gi¸ b¸n nªn t¹i Phßng KÕ to¸n Tài vụ cã b¶ng th«ng b¸o gi¸ b¸n ®Ó mäi kh¸ch hµng tíi mua ®Òu biÕt. Trªn b¶ng th«ng b¸o cã ghi râ gi¸ b¸n cho tõng lo¹i, tõng thø s¶n phÈm vµ thêi h¹n cã hiÖu lùc cña gi¸ c¶ ®Ó kh¸ch hµng tiÖn theo dâi. §Æc biÖt, khi cã lÖnh gi¶m gi¸ cña Gi¸m ®èc C«ng ty cho bÊt kú mÆt hµng nµo th× Phßng KÕ to¸n Tài vụ sÏ th«ng b¸o l¹i cho kh¸ch hµng cã liªn quan. C«ng ty thùc hiÖn ®óng tr¸ch nhiÖm vÒ gi¸ b¸n víi c¸c hîp ®ång ®· ký kÕt trong khi t¨ng gi¸ ë c¸c hîp ®ång kh¸c. 2.2. §Æc ®iÓm tiªu thô thµnh phÈm theo ph­¬ng thøc xuÊt khÈu. HiÖn nay, C«ng ty ®ang cã quan hÖ giao dÞch víi nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi, ®Ó kÝch thÝch tiªu thô s¶n phÈm cña m×nh víi c¸c b¹n hµng n­íc ngoµi, C«ng ty còng sö dông nhiÒu h×nh thøc thanh to¸n quèc tÕ ®a d¹ng nh­: thanh to¸n theo ph­¬ng thøc nhê thu víi c¸c ®iÒu kiÖn thanh to¸n: D/A (Documentary Against Acceptance), D/P (Documentary Against Payment) vµ TT (Telegraphic Transfer) vµ chñ yÕu lµ sö dông ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng th­ tÝn dông (Letter of Credit - L/C) - mét h×nh thøc thanh to¸n quèc tÕ ®­îc c¸c doanh nghiÖp sö dông kh¸ phæ biÕn ë n­íc ta hiÖn nay. Chủ yếu C«ng ty xuÊt khÈu hµng theo gi¸ FOB (Free On Board) nªn hµng ho¸ cña C«ng ty sau khi kh¸ch hµng n­íc ngoµi kiÓm tra vµ chÊp nhËn mua hµng, C«ng ty hoµn thµnh thñ tôc xuÊt khÈu t¹i h¶i quan cöa khÈu vµ vËn chuyÓn hµng lªn ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ®· ®­îc coi lµ tiªu thô. ViÖc xuÊt khÈu hµng phøc t¹p, h¬n n÷a, tr­íc khi hµng ®­îc xuÊt khÈu ®· ®­îc C«ng ty vµ kh¸ch hµng kiÓm tra kü l­ìng vÒ chÊt l­îng, bao b×, mÉu m· s¶n phÈm nªn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµ gi¶m gi¸ hµng b¸n xuÊt khÈu lµ rÊt hiÕm khi x¶y ra. II - KÕ to¸n tiªu thô t¹i C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng. HiÖn nay, qu¸ tr×nh b¸n hµng ë C«ng ty ®­îc thùc hiÖn theo hai nghiÖp vô lµ: b¸n hµng néi ®Þa vµ xuÊt khÈu. KÕ to¸n tiªu thô néi ®Þa. HiÖn nay, C«ng ty tiªu thô hµng ho¸ trong n­íc theo ba ph­¬ng thøc tiªu thô ®ã lµ: b¸n hµng trùc tiÕp, b¸n hµng theo hîp ®ång vµ tiªu thô qua c¸c ®¹i lý. 1.1. KÕ to¸n tiªu thô theo ph­¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp. 1.1.1. Chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông. Bé chøng tõ tiªu thô hµng ho¸, thµnh phÈm theo ph­¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp cña C«ng ty bao gåm c¸c chøng tõ sau: - LÖnh xuÊt kho. - PhiÕu xuÊt kho. - Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT). - VËn ®¬n. - GiÊy chøng nhËn vÖ sinh. - GiÊy chøng nhËn khö trïng. - GiÊy chøng nhËn kiÓm dÞch. Tr­íc ®©y, C«ng ty sö dông Ho¸ ®¬n b¸n hµng kiªm phiÕu xuÊt kho, nh­ng kÓ tõ ngµy 01/01/1999 theo sù thay ®æi cña chÕ ®é kÕ to¸n, khi C«ng ty xuÊt hµng b¸n trong n­íc th× phßng Nghiệp vụ giao nhận cña C«ng ty kh«ng viÕt Ho¸ ®¬n b¸n hµng kiªm phiÕu xuÊt kho n÷a mµ nay sö dông ngay Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng ®Ó ghi vµo c¸c sæ liªn quan. KÕ to¸n b¸n hµng néi ®Þa ë C«ng ty sö dông c¸c tµi kho¶n chñ yÕu lµ: - TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n. TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n néi ®Þa. - TK 155: Thµnh phÈm. - TK 511: Doanh thu b¸n hµng. TK 511 ®­îc chi tiÕt víi c¸c tiÓu kho¶n sau: TK 5112 - Doanh thu b¸n c¸c thµnh phÈm. TK 51121 - Doanh thu néi ®Þa TK 5113 - Doanh thu cung cÊp dÞch vô. TK 5113 - Doanh thu néi ®Þa. §ång thêi kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n cã liªn quan nh­: TK 111, TK 112 , TK 131 vµ TK 333. Sæ s¸ch kÕ to¸n. * KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng néi ®Þa cña C«ng ty ®­îc ph¶n ¸nh vµo c¸c sæ chi tiết và sổ tổng hợp sau: + Sổ chi tiết: - B¸o c¸o chi tiÕt doanh thu b¸n hµng néi ®Þa. - B¸o c¸o chi tiÕt xuÊt hµng néi ®Þa. - Sæ chi tiÕt b¸n hµng néi ®Þa. - Sæ chi tiÕt TK 511. + Sổ tổng hợp: - NhËt ký chung. - NhËt ký b¸n hµng. - B¸o c¸o tæng hîp xuÊt hµng néi ®Þa. - Báo cáo tæng hîp doanh thu b¸n hµng néi ®Þa. - B¸o c¸o tiªu thô hµng ho¸ néi ®Þa. - Sæ c¸i tµi kho¶n: TK 511. - B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh. Ngoµi ra, kÕ to¸n sö dông c¸c sæ cã liªn quan nh­: sæ chi tiÕt TK 131, sæ chi tiÕt ®èi chiÕu c«ng nî, sæ tæng hîp chi tiÕt TK 131, sæ c¸i TK 131, sæ c¸i TK 111, 112 vµ sæ chi tiÕt TK 333, sæ c¸i TK 333. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng ®­îc kh¸i qu¸t nh­ sau: Sæ NhËt ký b¸n hµng Sæ c¸i TK 511 B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh b¸o c¸o tµi chÝnh Ho¸ ®¬n GTGT Sæ tæng hîp doanh thu, B¸o c¸o tiªu thô hµng ho¸, b¸o c¸o tæng hîp xuÊt hµng BC chi tiÕt doanh thu, Sæ chi tiÕt b¸n hµng, B¸o c¸o chi tiết xuất hµng . Ghi chó: Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng Quan hÖ ®èi chiÕu S¬ ®å 05: tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n doanh thu C¨n cø ®Ó ghi sæ doanh thu vµ c¸c sæ kh¸c cã liªn quan lµ Ho¸ ®¬n GTGT, tr×nh tù lu©n chuyÓn Ho¸ ®¬n GTGT nh­ sau: (1) Ng­êi mua hµng ®Ò nghÞ mua hµng th«ng qua hîp ®ång mua b¸n ®· ký kÕt. (2) Phßng NghiÖp vô giao nhËn lËp ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT). (3) KÕ to¸n tr­ëng vµ Gi¸m ®èc ký ho¸ ®¬n. (4) KÕ to¸n tiªu thô lËp phiÕu thu råi nép thñ quü. (5) Thñ quü thu tiÒn, ký råi chuyÓn ho¸ ®¬n cho kÕ to¸n tiªu thô. (6) Thñ kho c¨n cø vµo hãa ®¬n xuÊt hµng, ghi phiÕu xuÊt kho, thÎ kho råi chuyÓn ho¸ ®¬n cho kÕ to¸n tiªu thô. (7) KÕ to¸n tiªu thô ®Þnh kho¶n, ghi gi¸ vèn, doanh thu, b¶o qu¶n vµ l­u tr÷ ho¸ ®¬n. Tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ nªu trªn ¸p dông trong tr­êng hîp C«ng ty b¸n hµng thu tiÒn ngay. Trong thùc tÕ, C«ng ty th­êng b¸n hµng kh«ng thu ®­îc tiÒn ngay nªn 2 b­íc 4 vµ 5 ®­îc thùc hiÖn sau cïng. S¬ ®å l­u chuyÓn ho¸ ®¬n GTGT: KÕ to¸n tiªu thô KÕ to¸n tr­ëng, Gi¸m ®èc Thñ quü Phßng NVGN KÕ to¸n tiªu thô Thñ kho Ng­êi mua hµng Ghi sæ, b¶o qu¶n, l­u tr÷ XuÊt kho, lËp H§ Thu tiÒn, ký H§ ViÕt phiÕu thu Ký hîp ®ång Ký duyÖt ªyÖt LËp H§ GTGT S¬ ®å 06: tr×nh tù lu©n chuyÓn ho¸ ®¬n GTGT * KÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n cña C«ng ty ®­îc ph¶n ¸nh vµo c¸c sæ chi tiết và tổng hợp sau: + Sổ chi tiết: - Sæ chi tiÕt gi¸ vèn hµng b¸n néi ®Þa. + Sổ tổng hợp: - NhËt ký chung. - Sæ tæng hîp gi¸ vèn hµng b¸n néi ®Þa. - Sæ c¸i TK 632. - B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh. Ngoµi c¸c sæ nªu trªn, kÕ to¸n cßn sö dông sæ c¸i TK 155, sæ chi tiÕt vËt t­, s¶n phÈm, hµng ho¸, sæ chi tiÕt thµnh phÈm, b¶ng tæng hîp chi tiÕt thµnh phÈm, b¸o c¸o chi tiÕt xuÊt hµng vµ b¸o c¸o tæng hîp xuÊt hµng ®Ó cã thÓ theo dâi chÝnh x¸c gi¸ vèn hµng b¸n. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n gi¸ vèn ®­îc kh¸i qu¸t nh­ sau: B¶ng tæng hîp chi tiÕt gÝa vèn Sæ chi tiÕt gÝa vèn Sæ c¸i TK 632 b¸o c¸o tµi chÝnh PhiÕu xuÊt kho B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh Sæ nhËt ký chung Ghi chó: Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng Quan hÖ ®èi chiÕu S¬ ®å 07: tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n C¨n cø ®Ó ghi gi¸ vèn vµ c¸c kho¶n liªn quan lµ phiÕu xuÊt kho, tr×nh tù lu©n chuyÓn phiÕu xuÊt kho nh­ sau: (1) Ng­êi cã nhu cÇu vÒ vËt t­, s¶n phÈm, hµng ho¸ ®Ò nghÞ xuÊt kho. (2) Gi¸m ®èc vµ kÕ to¸n tr­ëng duyÖt lÖnh xuÊt. (3) C¸n bé Phßng NghiÖp vô giao nhËn lËp phiÕu xuÊt kho. (4) KÕ to¸n tr­ëng ký phiÕu xuÊt kho. (5) Thñ kho c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho tiÕn hµnh kiÓm giao hµng xuÊt, ghi sè thùc xuÊt vµ cïng ng­êi nhËn hµng ký nhËn, ghi vµo thÎ kho råi chuyÓn cho kÕ to¸n vËt t­. (6) KÕ to¸n vËt t­ c¨n cø vµo ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ xuÊt kho (gi¸ thùc tÕ ®Ých danh) ghi ®¬n gi¸ hµng xuÊt, tÝnh thµnh tiÒn, ghi sæ kÕ to¸n vµ b¶o qu¶n, l­u tr÷ phiÕu xuÊt kho. S¬ ®å l­u chuyÓn phiÕu xuÊt kho: Ng­êi nhËn hµng §Ò nghÞ xuÊt kho DuyÖt lªnh xuÊt kho PhiÕu xuÊt kho Ký phiÕu xuÊt kho Ghi sæ, b¶o qu¶n, l­u tr÷ Thñ kho KÕ to¸n tr­ëng C¸n bé phßng NVGN Gi¸m ®èc, KT tr­ëng KÕ to¸n vËt t­ XuÊt kho, ký phiÕu xuÊt S¬ ®å 08: tr×nh tù lu©n chuyÓn phiÕu xuÊt kho Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n. Theo ph­¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp th× hµng ®­îc giao trùc tiÕp cho ng­êi mua t¹i kho (hoÆc trùc tiÕp t¹i c¸c ph©n x­ëng kh«ng qua kho) cña C«ng ty. Sè hµng sau khi b¸n giao cho kh¸ch hµng ®­îc chÝnh thøc coi lµ tiªu thô vµ C«ng ty mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng nµy. Ng­êi mua thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n sè hµng C«ng ty giao. Khi xuÊt s¶n phÈm, hµng ho¸ kÕ to¸n ghi c¶ bót to¸n ph¶n ¸nh gi¸ vèn vµ doanh thu b¸n hµng. 1.1.3.1. KÕ to¸n gi¸ vèn. C«ng ty tÝnh gi¸ vèn xuÊt kho cho tõng l« hµng cña tõng mÆt hµng tõng mÆt hµng theo gi¸ ®Ých danh, phôc vô ®ång thêi c¶ cho tiªu thô néi ®Þa vµ xuÊt khÈu. C¨n cø vµo phiÕu xuÊt thµnh phÈm, kÕ to¸n ghi sæ kÕ to¸n vµo c¸c sæ cÇn thiÕt nh­: Sæ NhËt ký chung, sæ chi tiÕt gi¸ vèn, sæ tæng hîp gi¸ vèn, sæ c¸i TK 632. VÝ dô 1.1: Ngµy 14 th¸ng 02 n¨m 2006, C«ng ty xuÊt kho 24.750 kg C¸ Nôc hoa ®«ng l¹nh. Phßng NghiÖp vô giao nhËn viÕt phiÕu xuÊt kho nh­ sau: BiÓu 1.1 PhiÕu xuÊt kho Ngµy 14 th¸ng 02 n¨m 2006 QuyÓn sè: 8 Liªn 1: L­u Sè CT: 617 C¨n cø lÖnh ®iÒu ®éng sè 657 ngµy 13 th¸ng 02 n¨m 2006. XuÊt t¹i kho : 20 TrÇn Phó. Lý do xuÊt: XuÊt b¸n cho C«ng ty TNHH Tr­êng Huy. STT Tªn s¶n phÈm, hµng ho¸ M· sè §VT Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 C¸ Nôc hoa ®«ng l¹nh 0204 Kg 24.750 6.207,498 153.635.585 Tổng cộng 153.635.585 Ngµy 14 th¸ng 02 n¨m 2006 Ng­êi lËp biÓu (Ký, ghi râ hä tªn) Thñ kho (Ký, ghi râ hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, ghi râ hä tªn) Thñ tr­ëng Ký, ®ãng dÊu, ghi râ hä tªn) C¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho, kÕ to¸n ghi vµo sæ NhËt ký chung nh­ sau: BiÓu 1.2 CTY XNK SóC S¶N Vµ GIA CÇM HP Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ-BTC ngày 25/10/2000 16 Cù Chính Lan - Hồng Bàng - Hải Phòng bổ sung theo TT Số 89/2002/T T -BTC ngày 09/11/2002 và TT số 105/2003/TT - BTC ngày 04/11/2003 của Bộ trưởng Bộ Tài Chính NHẬT KÝ CHUNG Từ ngày 01 tháng 01 năm 2006 Đến ngày 31 tháng 12 năm 2006 §¬n vÞ tÝnh: §ång NTGS Chứng từ Diễn giải Đã ghi sổ cái TK Số tiền SH NT Nợ Có Số trang trước chuyển sang x x x x x x ……… 14/02 617 14/02 Xuất kho bán cá Nục hoa đông lạnh 632 153,635,585 155 153,635,585 14/02 41710 14/02 B¸n c¸ Nôc hoa ®«ng l¹nh cho CTy TNHH Tr­êng Huy 111 169,438,500 511 161,370,000 333 8,068,500 …….. Cộng chuyển sang trang sau x x x x x x Ngày ……. tháng ……... năm ………. Người lập biểu Kế toán trưởng Thủ trưởng (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, đóng dấu, ghi rõ họ tên) Tõ NhËt ký chung, kÕ to¸n ghi vµo Sæ c¸i TK 632 nh­ sau: BiÓu 1.3 CTY XNK SÚC SẢN VÀ GIA CẦM HP Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ-BTC ngày 25/10/2000, 16 Cù Chính Lan - Hồng Bàng - Hải Phòng bổ sung theo TT Số 89/2002/T T -BTC ngày 09/11/2002 và TT số 105/2003/TT - BTC ngày 04/11/2003 của Bộ trưởng Bộ Tài Chính sæ c¸i Từ ngày 01 tháng 03 năm 2006 Đến ngày 31 tháng 03 năm 2006 Tªn tµi kho¶n: Gi¸ vèn hµng b¸n Sè hiÖu: 632 Đơn vị tính: đồng NT GS Chứng từ Diễn giải NKC TK ĐƯ Số tiền SH NT Trang Dòng Nợ Có Số dư đầu quý 0 0 ……… 14/02 617 14/02 Xuất kho bán cá Nục hoa đông lạnh 155 153,635,585 ……… Kết chuyển giá vốn vào TK 911 12,458,362,000 Cộng số phát sinh trong quý 12,458,362,000 12,458,362,000 Số dư cuối quý 0 0 Ngày ……. tháng ……... năm ………. Người lập biểu Kế toán trưởng Thủ trưởng (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, đóng dấu, ghi rõ họ tên) Còng tõ phiÕu xuÊt kho, kÕ to¸n ghi vµo sæ chi tiÕt gi¸ vèn nh­ sau: CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 1.4 sæ chi tiÕt gi¸ vèn hµng b¸n néi ®Þa Tµi kho¶n: 6321 §èi t­îng: C¸ Nôc hoa ®«ng l¹nh Tõ ngµy 01 /01 / 2006 §Õn ngµy 31/03/2006 §¬n vÞ tÝnh: §ång NT GS Chøng tõ DiÕn gi¶i TK §¦ Sè ph¸t sinh Sè d­ SH NT Nî Cã Nî Cã …… 14/02 617 14//02 XuÊt kho C¸ Nôc ®«ng l¹nh (Cty TNHH Tr­êng Huy) 155 153.635.585 153.635.585 17/02 619 17/02 XuÊt kho C¸ Nôc ®«ng l¹nh (Cty TNHH TuÊn Anh) 155 74.241.680 227.877.265 17/03 620 17/03 XuÊt kho C¸ Nôc ®«ng l¹nh (Trung T©m TM V©n Hå) 155 31.262.525 2.187.747.650 … ….. KÕt chuyÓn gi¸ vèn sang TK 911 911 2.187.747.650 0 Tæng céng 2.187.747.650 2.187.747.650 0 0 Ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 Nguêi lËp biÓu (Ký, ghi râ hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, ghi râ hä tªn) Thñ tr­ëng (Ký, ®ãng dÊu, ghi râ hä tªn) CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 1.5 sæ chi tiÕt gi¸ vèn hµng b¸n néi ®Þa Tµi kho¶n: 6321 Tõ ngµy 01 /01 / 2006 §Õn ngµy 31/03/2006 §¬n vÞ tÝnh: §ång NTGS Chøng tõ DiÕn gi¶i TK §¦ Sè ph¸t sinh Sè d­ SH NT Nî Cã Nî Cã …….. 14/02 617 14//02 XuÊt kho C¸ Nôc ®«ng l¹nh (CTY TNHH Tr­êng Huy) 155 153.635.585 153.635.585 17/02 618 17/02 XuÊt kho c¸ thu rång (TCTy Ch¨n Nu«i ViÖt Nam) 155 43.125.000 … ….. 17/03 629 08/03 XuÊt kho ThÞt lîn ®«ng l¹nh (Ph¹m ThÞ TuyÕt) 155 125.149.344 2.156.485.125 31/03 KÕt chuyÓn gi¸ vèn sang TK 911 911 12.458.362.000 0 0 Tæng céng 12.458.362.000 12.458.362.000 0 0 Ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 Nguêi lËp biÓu (Ký, ghi râ hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, ghi râ hä tªn) Thñ tr­ëng (Ký, ®ãng dÊu, ghi râ hä tªn) CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 1.6 sæ tæng hîp gi¸ vèn hµng b¸n néi ®Þa Tµi kho¶n: 6321 Tõ ngµy 01 /01 / 2006 §Õn ngµy 31/03/2006 §¬n vÞ tÝnh: §ång DiÕn gi¶i TK§¦ Sè ph¸t sinh Sè d­ Nî Cã Nî Cã XuÊt kho C¸ Nôc ®«ng l¹nh 155 2.187.747.650 2.187.747.650 XuÊt kho C¸ Thu hång 155 74.241.680 74.241.680 ….. XuÊt kho ThÞ lîn s÷a 155 4.125.149.344 4.125.149.344 XuÊt kho Søa 155 31.262.525 31.262.525 KÕt chuyÓn gi¸ vèn sang TK 911 911 12.458.362.000 0 Tæng céng 12.458.362.000 12.458.362.000 0 0 Ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 Nguêi lËp biÓu (Ký, ghi râ hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, ghi râ hä tªn) Thñ tr­ëng (Ký, ®ãng dÊu, ghi râ hä tªn) CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 1.7 sæ tæng hîp gi¸ vèn hµng b¸n Tµi kho¶n: 632 Tõ ngµy 01 /01 / 2006 §Õn ngµy 31/03/2006 §¬n vÞ tÝnh: §ång DiÕn gi¶i TK§¦ Sè ph¸t sinh Sè d­ Nî Cã Nî Cã XuÊt kho C¸ Nôc ®«ng l¹nh 155 3.587.747.000 3.587.747.000 XuÊt kho C¸ Thu hång 155 2.291.890 2.291.890 ….. XuÊt kho ThÞ lîn s÷a 155 5.125.149.344 5.125.149.344 XuÊt kho Søa 155 91.262.500 91.262.500 KÕt chuyÓn gi¸ vèn sang TK 911 911 17.902.953.700 17.902.953.700 0 17.902.953.700 17.902.953.700 0 0 Ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 Nguêi lËp biÓu (Ký, ghi râ hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, ghi râ hä tªn) Thñ tr­ëng (Ký, ®ãng dÊu, ghi râ hä tªn) KÕ to¸n doanh thu. Hµng ngµy khi ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô b¸n hµng sÏ ®­îc ghi trùc tiÕp vµo ho¸ ®¬n GTGT. C¨n cø vµo Ho¸ ®¬n GTGT kÕ to¸n ghi sæ NhËt ký b¸n hµng, NhËt ký chung vµ c¸c sæ chi tiÕt doanh thu, tõ c¸c sæ chi tiÕt kÕ to¸n vµo c¸c sæ tæng hîp t­¬ng øng vµ c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt vµ tæng hîp kh¸c cã liªn quan. VÝ dô 1.2: TiÕp vÝ dô 1.1 nªu trªn. Phßng NghiÖp vô giao nhËn viÕt Ho¸ ®¬n GTGT nh­ sau: BiÓu 1.8  HO¸ §¥N GI¸ TRÞ GIA T¡NG Liªn 1: L­u Ngµy 14 th¸ng 02 n¨m 2006 MÉu sè: 01 GTKT-3LL AY/2006B 0041710 §¬n vÞ b¸n hµng: C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng. §Þa chØ: 16 Cï ChÝnh Lan - Hång Bµng - H¶i Phßng. Sè tµi kho¶n: §iÖn tho¹i: 031.823.737 MST: 0200102640-1 Hä vµ tªn nguêi mua hµng: C«ng ty TNHH Tr­êng Huy. §Þa chØ: § 50 A H¶i Phong - H¶i HËu - Nam §Þnh. Sè tµi kho¶n: §iÖn tho¹i: MST: 0600283215 H×nh thøc thanh to¸n: tiÒn mÆt. STT Tªn hµng ho¸, dÞch vô §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gÝa Thµnh tiÒn A B C 1 2 3 = 1 x 2 1 C¸ Nôc hoa ®«ng l¹nh Kg 24.750 6.520 161.370.000 Céng tiÒn hµng: 161.370.000 ThuÕ suÊt GTGT: 5% TiÒn ThuÕ GTGT: 8.068.500 Tæng céng tiÒn thanh to¸n: 169.438.500 Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: Mét tr¨m s¸u m­¬i chÝn triÖu bèn tr¨m ba m­¬i t¸m ngh×n n¨m tr¨m ®ång ch½n/. Ng­êi mua hµng (Ký, ghi râ hä tªn) Ng­êi b¸n hµng (Ký, ghi râ hä tªn) Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, ®ãng dÊu, ghi râ hä tªn) C¨n cø vµo Ho¸ ®¬n GTGT kÕ to¸n ghi ®ång thêi vµo sæ NhËt ký b¸n hµng vµ Sæ NhËt ký chung (Ghi vµo sæ NhËt ký chung nh­ ®· ghi trªn ®©y). CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 1.9 NHËT Ký B¸N HµNG Tõ ngµy 01 /01 / 2006 §Õn ngµy 31/03/2006 §¬n vÞ tÝnh: §ång Tªn hµng Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn ChiÕt khÊu VAT Tæng céng …… C¸ Nôc hoa ®«ng l¹nh 24.750 6.520 161.370.000 8.068.000 169.438.500 14/02/06 4170 Cty TNHH Tr­êng Huy 161,370,000 8,068,500 169.438.500 ……. Tæng céng  24.354.239.808 1.190.368.050  24.997.729.050 Ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 Nguêi lËp biÓu (Ký, ghi râ hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, ghi râ hä tªn) Thñ tr­ëng (Ký, ®ãng dÊu, ghi râ hä tªn) Tõ NhËt ký chung, kÕ to¸n ghi vµo Sæ c¸i TK 511 nh­ sau: BiÓu 1.10 CTY XNK SÚC SẢN VÀ GIA CẦM HP Ban hành theo QĐ số 167/2000/QĐ-BTC ngày 25/10/2000, 16 Cù Chính Lan - Hồng Bàng - Hải Phòng bổ sung theo TT Số 89/2002/T T -BTC ngày 09/11/2002 và TT số 105/2003/TT - BTC ngày 04/11/2003 của Bộ trưởng Bộ Tài Chính sæ c¸i Từ ngày 01 tháng 03 năm 2006 Đến ngày 31 tháng 03 năm 2006 Tªn tµi kho¶n: Doanh thu b¸n hµng Sè hiÖu: 511 §¬n vÞ tÝnh: §ång NTGS Chứng từ Diễn giải NKC TK §¦ Số tiền SH NT Trang Dßng Nợ Có Số d­ ®Çu quý 0 0 ……… 14/02 617 14/02 Doanh thu bán cá Nục hoa đông lạnh cho CTy TNHH Trường Huy 111  161.370.000 ……… Kết chuyển doanh thu vào TK 911 24.354239.808  Cộng số phát sinh trong quý  24.354239.808  24.354239.808  Số dư cuối quý 0 0 Ngày ……. tháng ……... năm ………. Người lập biểu Kế toán trưởng Thủ trưởng (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, đóng dấu, ghi rõ họ tên) Tõ Hãa ®¬n GTGT, kÕ to¸n ghi vµo B¸o c¸o chi tiÕt doanh thu, Sæ chi tiÕt b¸n hµng, B¸o c¸o chi tiÕt xuÊt hµng vµ sæ chi tiÕt TK 511 nh­ sau: CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 1.11 B¸o c¸o chi tiÕt doanh thu b¸n hµng néi ®Þa TK 51121 Tõ ngµy 01 /01 / 2006 §Õn ngµy 31/03/2006 §¬n vÞ tÝnh: §ång Chøng tõ DiÕn gi¶i TK §¦ Doanh thu Gi¶m trõ ThuÕ GTGT Tæng Ho¸ ®¬n SH NT …… 41703 13/02 XuÊt kho C¸ Thu rång (Kh¸ch hµng lÎ c¸) 131 113.558.667 0 5.677.933 119.236.600 ….. 41710 14/02 XuÊt kho C¸ Nôc ®«ng l¹nh (CTY TNHH Tr­êng Huy) 111 161.370.000 0 8.068.500 169.438.500 41717 17/03 XuÊt kho Søa (Cty TNHH TuÊn Anh) 131 31.262.525 8.187.747 39.450.272 Tæng céng 17.521.036.000 0 876.051.800 18.397.087.000 Ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 Nguêi lËp biÓu (Ký, ghi rõ họ tên) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, ghi rõ họ tên) Thñ tr­ëng (Ký, đóng dấu, ghi rõ họ tên CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 1.12 sæ chi tiÕt b¸n hµng néi ®Þa TK 51121 Tõ ngµy 01 /01 / 2006 §Õn ngµy 31/03/2006 §¬n vÞ tÝnh: §ång Chøng tõ DiÕn gi¶i TK §¦ Doanh thu Gi¶m trõ ThuÕ GTGT Tæng Ho¸ ®¬n SH NT Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn …… 41703 13/02 XuÊt kho C¸ Thu rång (Kh¸ch hµng lÎ c¸) 131 877 35.984,08 113.558.667 0 5.677.933 119.236.600 ….. 41710 14/02 XuÊt kho C¸ Nôc ®«ng l¹nh (Cty TNHH Tr­êng Huy) 111 24.750 6.250 161.370.000 0 8.068.500 169.438.500 41717 17/03 XuÊt kho Søa (Cty TNHH TuÊn Anh) 131 4.414 25.726,93 31.262.525 8.187.747 39.450.272 Tæng céng 17.521.036.000 0 876.051.800 18.397.087.000 Ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 Nguêi lËp biÓu (Ký, ghi rõ họ tên) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, ghi rõ họ tên) Thñ tr­ëng (Ký, đóng dấu, ghi rõ họ tên) CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 1.13 B¸o c¸o chi tiÕt xuÊt hµng néi ®Þa TK 51121 Tõ ngµy 01 /01 / 2006 §Õn ngµy 31/03/2006 §¬n vÞ tÝnh:§ång Chøng tõ MÆt hµng §VT Sè l­îng Gi¸ trÞ ChiÕt khÊu VAT Tæng céng SH NT …… 41710 14/02/06 C¸ Nôc ®«ng l¹nh Kg 24.750 161.370.000 0 8.068.500 169.438.500 Céng chøng tõ 41710 Kg 24.750 161.370.000 0 8.068.500 169.438.500 …… Tæng céng 17.521.036.000 876.051.800 18.397.087.000 Ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 Nguêi lËp biÓu (Ký, ghi rõ họ tên) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, ghi rõ họ tên) Thñ tr­ëng (Ký, đóng dấu, ghi rõ họ tên) CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 1.14 b¸o c¸o tæng hîp doanh thu b¸n hµng néi ®Þa Tõ ngµy 01 /01 / 2006 §Õn ngµy 31/03/2006 §¬n vÞ tÝnh: §ång Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Sè l­îng Doanh thu Tæng doanh thu Gi¶m trõ Doanh thu thuÇn I - Ho¹t ®éng s¶n xuÊt 16.974.157.192 0 16.974.157.192 1. C¸ B¹c M¸ 106.765,2 Kg 1.475.670.054 0 1.475.670.054 2. C¸ Thu rång 44.170 Kg 1.589.147.000 0 1.589.147.000 3. C¸ Nôc ®«ng l¹nh 352.465 Kg 2.298.069.000 0 2.298.069.000 … II – Ho¹t ®éng th­¬ng m¹i 546878808 0 546878808 1. DÞch vô cho thuª kho tµng 29.254.546 0 29.254.546 2. DÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn 228.034.858 0 228.034.858 3. DÞch vô kh¸c 289.589.404 0 289.589.404 Tæng céng 17.521.036.000 0 17.521.036.000 Ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 Nguêi lËp biÓu (Ký, ghi rõ họ tên) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, ghi rõ họ tên) Thñ tr­ëng (Ký, đóng dấu, ghi rõ họ tên) CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 1.15 b¸o c¸o tiªu thô hµng ho¸ néi ®Þa Tõ ngµy 01 /01 / 2006 §Õn ngµy 31/03/2006 §¬n vÞ tÝnh:§ång Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Sè l­îng Doanh thu thuÇn GÝa vèn hµng b¸n Lîi nhuËn gép I - Ho¹t ®éng s¶n xuÊt 16.974.157.192 1. C¸ B¹c M¸ 106.765,2 Kg 1.475.670.054 2. C¸ Thu rång 44.170 Kg 1.589.147.000 3. C¸ Nôc ®«ng l¹nh 352.465 Kg 2.298.069.000 … II – Ho¹t ®éng th­¬ng m¹i 546878808 0 546878808 1. DÞch vô cho thuª kho tµng 29.254.546 0 29.254.546 2. DÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn 228.034.858 0 228.034.858 3. DÞch vô kh¸c 289.589.404 0 289.589.404 Tæng céng 17.521.036.000 Ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 Nguêi lËp biÓu (Ký, ghi rõ họ tên) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, ghi rõ họ tên) Thñ tr­ëng (Ký, đóng dấu, ghi rõ họ tên) 1.2. KÕ to¸n tiªu thô theo ph­¬ng thøc tiªu thô theo hîp ®ång. 1.2.1. Chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông. §Ó h¹ch to¸n tiªu thô theo ph­¬ng thøc tiªu thô theo hîp ®ång, KÕ to¸n sö dông TK 157: Hµng göi b¸n vµ c¸c tµi kho¶n sö dông nh­ c¸ch h¹ch to¸n ®èi víi ph­¬ng ph¸p tiªu thô trùc tiÕp. Ngoµi c¸c chøng tõ sö dông gièng nh­ ph­¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp th× theo ph­¬ng thøc nµy, bé chøng tõ b¸n hµng ®Çy ®ñ cßn ph¶i cã Hîp ®ång mua b¸n gi÷a hai bªn. Sæ s¸ch kÕ to¸n. Theo ph­¬ng thøc tiªu thô nµy, kÕ to¸n còng ph¶i sö dông nh÷ng sæ s¸ch gièng nh­ theo ph­¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp, ngoµi ra cßn ph¶i dïng ®Õn sæ ®Ó theo dâi hµng göi b¸n, ®ã lµ: Sæ chi tiÕt hµng göi b¸n, sæ tæng hîp hµng göi b¸n và sæ c¸i TK 157. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n. Khi xuÊt hµng cho kh¸ch hµng theo hîp ®ång, Phßng NghiÖp vô giao nhËn viÕt phiÕu xuÊt kho kiêm vận chuyển nội bộ, Tuy nhiªn, lóc nµy vÉn ch­a ®­îc coi lµ tiªu thô. VÝ dô 1.3 : Ngµy 10 th¸ng 02 C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng ký hîp ®ång b¸n hµng sè 35/KH - 06 víi C«ng ty TNHH TuÊn Anh. BiÓu 1.16 STT Tªn hµng ho¸, dÞch vô §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gÝa Thµnh tiÒn A B C 1 2 3 = 1 x 2 1 C¸ Nôc hoa ®«ng l¹nh Kg 11.960 6.667 79.733.333 Céng tiÒn hµng: 79.733.333 ThuÕ suÊt GTGT: 5% TiÒn ThuÕ GTGT: 3.986.667 Tæng céng tiÒn thanh to¸n: 83.720.000 Ngµy 17/02/2006, C«ng ty chuyÓn hµng ®Õn ®Þa ®iÓm ghi trong hîp ®ång cho kh¸ch hµng, c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho, kÕ to¸n ®Þnh kho¶n vµo NhËt ký chung nh­ sau: Nî TK 157: 74.241.680 Cã TK 155: 74.241.680 Khi nµo kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n th× míi ®­îc coi lµ tiªu thô, lóc ®ã kÕ to¸n míi ghi nhËn gi¸ vèn vµ doanh thu b¸n hµng gièng nh­ theo ph­¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp, kÕ to¸n ghi vµo NhËt ký chung víi ®Þnh kho¶n: Nî TK 632 : 74.241.680 Cã TK 157: 74.241.680 §ång thêi còng ghi: Nî TK 131: 83.720.000 Cã TK 511 (5112): 79.733.333 Cã TK 333 (33311): 3.986.667 KÕ to¸n ghi vµo c¸c sæ t­¬ng øng gièng nh­ theo ph­¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp. 1.3. KÕ to¸n thô theo ph­¬ng thøc ®¹i lý 1.31. Chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông. Theo ph­¬ng thøc tiªu thô nµy, ngoµi c¸c chøng tõ cÇn sö dông gièng nh­ theo ph­¬ng thøc tiªu trùc tiÕp cßn ph¶i cã Hîp ®ång ®¹i lý vµ B¸o c¸o b¸n hµng cña ®¹i lý. §Ó h¹ch to¸n tiªu thô theo ph­¬ng thøc ®¹i lý, KÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n gièng nh­ ph­¬ng ph¸p tiªu thô theo Hîp ®ång. 1.3.2. Sæ s¸ch kÕ to¸n. Theo ph­¬ng thøc tiªu thô nµy, kÕ to¸n còng sö dông nh÷ng sæ s¸ch t­¬ng tù nh­ ph­¬ng thøc tiªu thô theo hîp ®ång. Ngoµi ra, kÕ to¸n cßn sö dông B¸o c¸o xuÊt hµng göi ®¹i lý, B¸o c¸o nhËp hµng ®¹i lý tr¶ l¹i vµ ®Ó theo dâi chÆt chÏ tõng ®¹i lý, cuèi quý kÕ to¸n "hµng göi b¸n" còng lËp b¶ng theo dâi cho tõng ®¹i lý, ghi râ cô thÓ tõng lÇn xuÊt hµng cho ®¹i lý vµ tõng lÇn tr¶ tiÒn hµng cho C«ng ty. Nh×n vµo b¶ng nµy ta cã thÓ biÕt ®­îc tæng l­îng xuÊt trong quý vµ sè l­îng s¶n phÈm tiªu thô ®­îc trong quý theo tõng ®¹i lý. 1.3.3. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n Khi xuÊt hµng cho c¸c ®¹i lý, Phßng NghiÖp vô giao nhËn viÕt phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé, lóc ®ã hµng vÉn ch­a ®­îc coi lµ tiªu thô, chØ khi nµo c¸c ®¹i lý nép b¸o c¸o b¸n hµng vµ lµm thñ tôc thanh to¸n th× míi ®­îc coi lµ tiªu thô. ë C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng ®Ó t¨ng c­êng ®­îc l­îng hµng hãa b¸n ra, ®· khuyÕn khÝch c¸c ®¹i lý b¸n hµng ®i ®Õn ®©u nép tiÒn vµo ®Õn ®ã. Khi nhËn ®­îc tiÒn hµng cña c¸c ®¹i lý, c¨n cø vµo phiÕu thu, hãa ®¬n GTGT cã ghi chó lµ ®· thanh to¸n, kÕ to¸n doanh thu ghi sæ chi tiÕt b¸n hµng vµ sæ chi tiÕt thuÕ. Tõ b¶ng kª chi tiÕt cho tõng ®¹i lý, cuèi quý kÕ to¸n lËp b¶ng c©n ®èi nhËp - xuÊt - tån TK157. Tõ b¶ng c©n ®èi nhËp - xuÊt - tån, C«ng ty sÏ biÕt ®­îc l­îng hµng b¸n ra trong kú, l­îng cßn tån cuèi kú ë c¸c ®¹i lý, tõ ®ã cã biÖn ph¸p vµ h­íng gi¶i quyÕt l­îng hµng tån ®äng trong c¶ C«ng ty. §ång thêi, còng c¨n cø vµo b¶ng theo dâi tõng ®¹i lý, kÕ to¸n hµng göi b¸n ghi b¶ng "Theo dâi c«ng nî ®¹i lý" ®Ó cã thÓ theo dâi tæng qu¸t t×nh h×nh cña tõng ®¹i lý. Cuèi quý, c¨n cø vµo b¶ng c©n ®èi nhËp xuÊt tån ®¹i lý, kÕ to¸n lËp b¶ng c©n ®èi ph¸t sinh TK 157, lµ c¨n cø ®Ó lËp b¶ng tæng hîp tµi kho¶n sau nµy. Sau khi đại lý đã bán được hàng, Công ty thu tiền hàng và ghi nhận doanh thu, giá vốn và các khoản khác có liên quan giống như phương thức tiêu thụ trực tiếp. CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 1.17 Sæ chi tiÕt hµng göi ®¹i lý ®¹I Lý sè I - QUý I/2006 H¶i Phßng, ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 STT Tªn s¶n phÈm,hµng ho¸ Tån ®Çu kú Göi vµo trong kú Thanh to¸n §¬n gi¸ Sè l­îng Thµnh tiÒn Ngµy 30/01 Ngµy…. Ngµy… Ngµy… Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 C¸ Ngõ 13..298,89 20 Kg 265.977,8 2 C¸ trè 10.391,89 25 Kg 259.797,25 3 ThÞt lîn 32.950 10 Kg 329.500 58 Kg 32.300 1.873.400 4 ThÞt gµ 0 0 50 Kg 28.300 1.415.000 5 C¸ Thu rång 35.978,03 50 Kg 1.798.901,5 ....... C¸ Thu ph¸n 31.071,98 35 Kg 1.087.519,3 …… Tæng céng 140 3.741.695,85 108 3.288.400 Ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 §¹i lý sè 1 x¸c nhËn (Ký, ghi rõ họ tên) Ng­êi lËp biÓu (Ký, ghi rõ họ tên) Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, đóng dấu, ghi rõ họ tên) CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 1.18 Sæ chi tiÕt theo dâi thanh to¸n cña ®¹i lý ®¹I Lý sè I - QUý I/2006 §¬n vÞ tÝnh: §ång STT Ngµy SD ®Çu kú T¨ng trong kú Thanh to¸n SD cuèi kú 1 01/01 3.741.695,85 …… …… …… …… 31/01 3.288.400 …… …… 31/03 18.521.000 18.521.000 0 Ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 §¹i lý sè 1 x¸c nhËn (Ký, ghi rõ họ tên) Ng­êi lËp biÓu (Ký, ghi rõ họ tên) Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, đóng dấu, ghi rõ họ tên) 2. KÕ to¸n b¸n hµng xuÊt khÈu. Cho ®Õn nay C«ng ty vÉn xuÊt khÈu hµng ho¸ ra n­íc ngoµi theo gi¸ FOB vµ xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc xuÊt khÈu trùc tiÕp. 2.1. Chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông. Bé chøng tõ tiªu thô cña C«ng ty lµ bé chøng tõ ngo¹i bao gåm: +Sale and purchase Contract: Hîp ®ång mua b¸n. + Commercial Invoice: Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i. + PhiÕu xuÊt kho. + Bill of Lading: VËn ®¬n. + Packing list: B¶ng kª chi tiÕt. + Certificate of Original: GiÊy chøng nhËn xuÊt xø hµng ho¸. + Inspection Certificate: GiÊy chøng nhËn kiÓm dÞch. + Sanitary (Health) Certificate: GiÊy chøng nhËn vÖ sinh. + Fumigation Certificate: GiÊy chøng nhËn khö trïng. + Chøng th­ gi¸m ®Þnh vÒ sè l­îng vµ t×nh tr¹ng (do Vinacontrol cÊp). + Biªn b¶n giao nhËn. + Tê khai hµng ho¸ xuÊt khÈu. Vµ c¸c giÊy tê kh¸c tuú tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ. §Ó h¹ch to¸n kÕ to¸n tiªu thô, C«ng ty sö dông c¸c tµi kho¶n sau: - TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n. TK 6322: Gi¸ vèn hµng xuÊt khÈu. - TK 155: Thµnh phÈm. ._.g tin häc trong xö lý th«ng tin kÕ to¸n. Về việc sử dụng và luân chuyển chứng từ: Công ty đã sử dụng hợp lý hệ thống chứng từ theo quy định của Bộ Tài chính. C¸c chøng tõ kÕ to¸n ®­îc lËp phï hîp víi yªu cÇu ph¸p lý còng nh­ yªu cÇu qu¶n lý kinh doanh. C¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vµ hoµn thµnh ®­îc ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, trung thùc. Quy tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ ®­îc thùc hiÖn theo ®óng quy ®Þnh, c¸c chøng tõ ®­îc l­u gi÷ cÈn thËn theo tõng nhóm cụ thể thuËn lîi cho viÖc t×m kiÕm, kiÓm tra, ®èi chiÕu khi cÇn thiÕt. Về việc sử dụng sổ sách kế toán: Nhìn chung, công ty sử dụng khá đầy đủ các loại sổ sách kế toán từ hệ thống sổ chi tiết đến sổ tổng hợp. Điều này giúp cho kế toán phản ánh đầy đủ, chi tiết tất cả các nghiệp vụ kinh tế phát sinh đáp ứng được yêu cầu quản lý của Công ty. Về hệ thống tài khoản sử dụng: HÖ thèng tµi kho¶n ®­îc sö dông t­¬ng ®èi phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña C«ng ty. C¸c tµi kho¶n ®­îc më chi tiÕt ®¶m b¶o yªu cÇu qu¶n lý, h¹ch to¸n, đÆc biÖt là TK112 (tiền gửi ngân hàng) và c¸c TK c«ng nî. Do ®Æc ®iÓm C«ng ty chuyªn ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, mËt ®é giao dÞch thanh to¸n qua ng©n hµng lín, l­îng tiÒn nhiÒu nªn TK 112 ®­îc më chi tiÕt TK1121 vµ TK1122 vµ chi tiÕt tõng lo¹i ngo¹i tÖ, tõng ng©n hµng cã tham gia giao dÞch. C¸c TK c«ng nî còng ®­îc chi tiÕt theo tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng trong ngoµi ngµnh, theo tõng kh¸ch hµng. §iÒu nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c kÕ to¸n, ®¶m b¶o xö lý, cung cÊp th«ng tin ®óng ®¾n, kÞp thêi cho c¸c nhµ qu¶n lý. Trong qóa tr×nh ho¹t ®éng, bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty ®· tõng b­íc ®­îc hoàn thiện nhưng vÉn cßn tån t¹i mét sè nhược ®iÓm cÇn ph¶i ®­îc quan t©m, xem xÐt vµ kh«ng ngõng hoµn thiÖn. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty, em nhËn thÊy nh÷ng yÕu ®iÓm cßn tån t¹i ®ã lµ: VÒ m« h×nh tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n: HiÖn nay kÕ to¸n tr­ëng ph¶i kiªm qu¸ nhiÒu c«ng viÖc, võa kiªm nhiÖm vô tr­ëng phßng kÕ to¸n võa ph¶i ®¶m nhiÖm tr¸ch nhiÖm h¹ch to¸n tiªu thô. HiÖn nay, C«ng ty cã rÊt nhiÒu chñng lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau, møc tiªu thô c¶ trong vµ ngoµi n­íc kh¸ lín, thÞ tr­êng tiªu thô trong vµ ngoµi n­íc còng dÇn më réng do vËy khèi l­îng c«ng viÖc cña kÕ to¸n tiªu thô lµ rÊt lín ®ßi hái nhiÒu thêi gian nªn kÕ to¸n tr­ëng khã cã thÓ ®¶m ®­¬ng tèt c«ng viÖc cña m×nh. VÒ c«ng t¸c lËp b¸o c¸o tµi chÝnh: HiÖn nay t¹i C«ng ty míi chØ lËp c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh lµ: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, ThuyÕt minh B¸o c¸o tµi chÝnh, cßn B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ - mét b¸o c¸o tµi chÝnh rÊt quan träng trong viÖc cung cÊp th«ng tin tµi chÝnh cho doanh nghiÖp vÉn ch­a ®­îc C«ng ty chó ý, c¸c nh©n viªn kÕ to¸n cßn tá ra xa l¹ víi viÖc lËp b¸o c¸o nµy. Bªn c¹nh ®ã, C«ng ty còng míi chØ dõng l¹i ë viÖc lËp c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n tµi chÝnh, c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n qu¶n trÞ còng vÉn ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc, viÖc sö dông c¸c b¸o c¸o qu¶n trÞ cßn rÊt Ýt. VÒ vÊn ®Ò øng dông tin häc trong c«ng t¸c kÕ to¸n: HiÖn nay, C«ng ty vÉn ch­a sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n, toµn bé c«ng viÖc kÕ to¸n cña C«ng ty ®Òu ®­îc thùc hiÖn thñ c«ng. §iÒu nµy ®· g©y ra trë ng¹i rÊt lín cho c¸c nh©n viªn kÕ to¸n, ®Æc biÖt khi quy m« s¶n xuÊt cña C«ng ty ngµy cµng më réng, khèi l­îng c«ng viÖc kÕ to¸n t¨ng lªn mét l­îng ®¸ng kÓ. §©y chÝnh lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch mµ C«ng ty cÇn ph¶i gi¶i quyÕt v× viÖc sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n sÏ gi¶m bít c«ng viÖc cña kÕ to¸n viªn, gióp qu¸ tr×nh nhËp liÖu ®¬n gi¶n, nhanh, gän, chÝnh x¸c, viÖc t×m vµ söa ch÷a sai sãt còng ®¬n gi¶n h¬n nhiÒu, nhê vËy cã thÓ n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng lao ®éng. ViÖc sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n lµ biÖn ph¸p tèi ­u gióp n©ng cao tèc ®é, chÊt l­îng, hiÖu qu¶ cung cÊp th«ng tin kÕ to¸n. 2. VÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm. 2.1. ¦u ®iÓm Thø nhÊt: VÒ c«ng t¸c tæ chøc b¸n hµng vµ c«ng t¸c qu¶n lý b¸n hµng ë C«ng ty XNK Súc sản và gia cầm Hải Phòng. §Ó kÝch thÝch qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, ®ång thêi ®Ó phï hîp víi kh¶ n¨ng thanh to¸n cña mäi kh¸ch hµng đối víi C«ng ty, C«ng ty XNK Súc sản và gia cầm Hải Phòng ®· sö dông nhiÒu ph­¬ng thøc thanh to¸n kh¸c nhau, trong ®ã chñ yÕu lµ thanh to¸n tiÒn ngay vµ tr¶ chËm. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng mua víi khèi l­îng lín sÏ ®­îc gi¶m gi¸, hµng kÐm phÈm chÊt cã thÓ ®­îc tr¶ l¹i. §èi víi ®¹i lý, h×nh thøc thanh to¸n lµ ®Þnh kú b¸n ®­îc bao nhiªu hµng tr¶ tiÒn bÊy nhiªu, nÕu kh«ng b¸n ®­îc hµng C«ng ty chÊp nhËn viÖc tr¶ l¹i cña c¸c ®¹i lý. Víi c¸c ®¹i lý hîp ®ång dµi h¹n sÏ ®­îc h­ëng chÝnh s¸ch ­u tiªn nh­ h­ëng % hoa hång cao vµ cã th­ëng nÕu b¸n ®­îc nhiÒu hµng. C«ng ty XNK Súc sản và gia cầm Hải Phòng rÊt coi träng thÞ tr­êng néi ®Þa v× ®©y lµ thÞ tr­êng réng lín, lµ môc tiªu cña nhiÒu doanh nghiÖp kh¸c. NÕu nh­ thÞ phÇn cña C«ng ty tăng lên trên thÞ tr­êng nµy th× cã thÓ th× nã n©ng cao ®¸ng kÓ ®­îc doanh thu b¸n hµng trong kú. ChÝnh v× vËy, C«ng ty lu«n quan t©m ®Õn c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ng­êi tiªu dïng nh­ gi¶m gi¸ hµng b¸n, chÊp nhËn hµng kÐm phÈm chÊt, sai quy c¸ch bÞ tr¶ l¹i... ViÖc nµy xÐt vÒ ph­¬ng diÖn mét ®¬n vÞ thµnh phÈm th× sÏ gi¶m lîi nhuËn nh­ng xÐt trªn tæng thÓ th× nã lµm t¨ng kho¶n lîi tøc cho doanh nghiÖp. C«ng ty ®Æc biÖt chó träng vÒ quy c¸ch, phÈm chÊt s¶n phÈm, vÒ khèi l­îng thµnh phÈm xuÊt b¸n vµ vÒ gi¸ c¶. Víi ph­¬ng tr©m kinh doanh "lÊy ch÷ tÝn lµm ®Çu”, C«ng ty kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, vµ ®· tù x©y dùng cho m×nh mét chç ®øng v÷ng ch¾c ë thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Thø hai: VÒ kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m doanh thu. - VÒ chøng tõ kÕ to¸n sö dông phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh vµ thùc tr¹ng cña C«ng ty. ViÖc thay ®æi kh«ng viÕt ho¸ ®¬n b¸n hµng kiªm phiÕu xuÊt kho kÓ tõ ngµy 1/1/1999 phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. - C«ng ty XNK Súc sản và gia cầm Hải Phòng lµ mét doanh nghiÖp cã quy m« võa, sè l­îng nghiÖp vô ph¸t sinh t­¬ng ®èi lín. C«ng ty võa b¸n hµng néi ®Þa võa xuÊt khÈu ra n­íc ngoµi nªn víi mét khèi l­îng lín vµ phøc t¹p c¸c ho¹t ®éng nh­ vËy, viÖc theo dâi cho tõng ho¹t ®éng lµ rÊt cÇn thiÕt. C«ng ty ®· më sæ chi tiÕt doanh thu, gi¸ vèn cho thÞ tr­êng trong n­íc vµ n­íc ngoµi, tõng kh¸ch hµng, nh×n vµo c¸c sæ nµy, c¸c nhµ qu¶n lý cã thÓ n¾m b¾t ®­îc thùc tr¹ng cña C«ng ty trong tõng lÜnh vùc, tõ ®ã cã biÖn ph¸p vµ ph­¬ng h­íng gi¶i quyÕt cho phï hîp. - Khi cã c¸c nghiÖp vô b¸n hµng ph¸t sinh, kÕ to¸n võa ph¶n ¸nh vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng võa ph¶n ¸nh vµo sæ chi tiÕt thuÕ. Víi ph­¬ng ph¸p ghi chÐp ®Çy ®ñ vµ khoa häc nh­ vËy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c b­íc h¹ch to¸n sau nµy, nh­ lµ viÖc lËp b¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra vµo cuèi quý ®Ó kª khai nép thuÕ. - Hiện nay C«ng ty cã quan hÖ víi nhiÒu b¹n hµng trong vµ ngoµi n­íc, t×nh h×nh thanh to¸n t­¬ng ®èi phøc t¹p, nh­ng C«ng ty ®· tæ chøc gi¸m s¸t rÊt chÆt chÏ b»ng c«ng cô kÕ to¸n cô thÓ. §ã lµ C«ng ty ®· më sæ chi tiÕt "Ph¶i thu cña kh¸ch hµng" ®Õn tõng kh¸ch hµng riªng biÖt. Cuèi quý, c¨n cø vµo c¸c sæ chi tiÕt TK 131 ®Ó lËp Sæ tæng hîp ®èi chiÕu c«ng nî nh»m th©u tãm toµn bé t×nh h×nh thanh to¸n cña c¸c kh¸ch hµng. ViÖc lµm nµy rÊt hîp lý, nã phï hîp víi yªu cÇu cña chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh vµ yªu cÇu theo dâi c«ng nî cña C«ng ty. Do C«ng ty cã nhiÒu mÆt hµng víi nhiÒu mÉu m· kh¸c nhau, ®ång thêi khi tiªu thô chóng ®­îc viÕt chung trªn mét ho¸ ®¬n theo tõng lÇn mua cña kh¸ch hµng. Do vËy, ®Ó ®¬n gi¶n trong c¸ch ghi chÐp vµ tr¸nh cång kÒnh vÒ sæ s¸ch, kÕ to¸n ®· ghi sæ chi tiÕt b¸n hµng theo tõng chøng tõ víi tæng gi¸ b¸n cña tÊt c¶ c¸c mÆt hµng trªn cïng mét hãa ®¬n. §iÒu nµy lµ khoa häc vµ hîp lý v× C«ng ty kh«ng tÝnh lç l·i ®Õn tõng thø thµnh phÈm mµ tÝnh chung cho toµn bé l­îng thµnh phÈm tiªu thô trong kú. Thø ba: VÒ kÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n. - §Ó ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n, kÕ to¸n c¨n cø vµo b¶ng c©n ®èi nhËp - xuÊt - tån thµnh phÈm vµ b¶ng c©n ®èi nhËp xuÊt tån hµng göi b¸n.. Cßn trong b¶ng c©n ®èi nhËp xuÊt tån thµnh phÈm, kÕ to¸n ®· nªu râ tõng chØ tiªu nhËp xuÊt thµnh phÈm nguån gèc tõ ®©u, do ®ã nh×n vµo b¶ng nµy cã thÓ biÕt ®­îc t×nh h×nh cô thÓ cña tõng lo¹i ho¹t ®éng. Tõ ®ã, gióp cho ban l·nh ®¹o cã biÖn ph¸p khai th¸c nguån hµng vµ t×m hiÓu tõng ho¹t ®éng liªn quan ®Õn tiªu thô, xem lo¹i h×nh nµo cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn ®­îc ®Ó cã kÕ ho¹ch cho kú sau. Thø t­: VÒ kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng. ë C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng, sè l­îng c¸c mÆt hµng nhiÒu nªn kÕ to¸n kh«ng më sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng theo dâi cho tõng lo¹i s¶n phÈm mµ chØ më sæ theo dâi cho tõng lo¹i chi phÝ, nhê ®ã ®· h¹n chÕ ®­îc viÖc ghi sæ kÕ to¸n. 2.2. Nh­îc ®iÓm. Thø nhÊt: VÒ kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m doanh thu. - T¹i C«ng ty, khi ph¸t sinh c¸c kho¶n lµm gi¶m trõ doanh thu nh­ gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, chiÕt khÊu th­¬ng m¹i, ®­îc ghi vµo sæ chi tiÕt doanh thu vµ sæ chi tiÕt b¸n hµng; cuèi quý, c¸c kho¶n gi¶m trõ nµy còng ®­îc tËp hîp vµo b¸o c¸o tæng hîp doanh thu. Tuy nhiªn, trªn sæ chi tiÕt doanh thu vµ sæ chi tiÕt b¸n hµng kh«ng chi tiÕt tõng kho¶n môc gi¶m trõ doanh thu mµ chØ ghi mét cét chung lµ cét “Gi¶m trõ”. Víi viÖc h¹ch to¸n nh­ vËy lµ kh«ng chi tiÕt nªn kh«ng kiÓm so¸t chÆt chÏ ®­îc c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu vµ ch­a phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. - C¸ch h¹ch to¸n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i lµ ch­a ®óng víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. Cô thÓ: Để hạch to¸n “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i”, kÕ to¸n ghi ®¶o bót to¸n ghi nhËn doanh thu khi b¸n hµng. H¹ch to¸n nh­ vËy kh«ng lµm sai lÖch chØ tiªu doanh thu thuÇn nh­ng sÏ kh«ng thÓ theo dâi riªng hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i trong kú. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, ®©y lµ mét kho¶n gi¶m trõ doanh thu vµ ®­îc theo dâi riªng trªn tµi kho¶n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, ®Õn cuèi kú, khi x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn th× tiÕn hµnh kÕt chuyÓn sang tµi kho¶n doanh thu ®Ó ghi gi¶m doanh thu b¸n hµng. - ViÖc C«ng ty më c¶ sæ chi tiÕt b¸n hµng vµ sæ chi tiÕt doanh thu lµ kh«ng cÇn thiÕt v× sæ chi tiÕt doanh thu cã kÕt cÊu gièng hÖt sæ chi tiÕt b¸n hµng, hai sæ nµy chØ kh¸c nhau ë chç: trong sæ chi tiÕt b¸n hµng cét “Doanh thu” ®­îc chi tiÕt ra thµnh 3 cét nhá víi 3 chØ tiªu lµ “Sè l­îng”, “ §¬n gi¸”, “Thµnh tiÒn” cßn c¸c chØ tiªu cßn l¹i trªn 2 sæ lµ gièng nhau. ViÖc më 2 sæ nh­ vËy lµ kh«ng cÇn thiÕt, th«ng tin cung cÊp trªn 2 sæ lµ trïng lÆp l¹i lµm t¨ng viÖc ghi chÐp trªn c¸c sæ kÕ to¸n, nh­ vËy khèi l­îng c«ng viÖc kÕ to¸n t¨ng lªn kh¸ nhiÒu. Thø hai: VÒ kÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n. C«ng ty sö dông ph­¬ng ph¸p gi¸ ®Ých danh ®Ó tÝnh gi¸ xuÊt thµnh phÈm, ­u ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ cho phÐp tÝnh gi¸ chÝnh x¸c gi¸ trÞ hµng xuÊt nh­ng thùc tÕ cho thÊy ph­¬ng ph¸p nµy kh«ng phï hîp víi t×nh h×nh xuÊt hµng cña C«ng ty. S¶n phÈm cña C«ng ty gåm rÊt nhiÒu chñng lo¹i kh¸c nhau, tÇn suÊt nhËp, xuÊt thµnh phÈm lµ rÊt cao nªn viÖc x¸c ®Þnh gi¸ b¸n hµng ngµy qu¶ lµ khã ®èi víi C«ng ty vµ viÖc ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ ®Ých danh dÉn ®Õn khèi l­îng ghi chÐp kÕ to¸n rÊt lín vµ phøc t¹p trong khi sè l­îng nh©n viªn kÕ to¸n cña C«ng ty kh«ng nhiÒu vµ viÖc sö dông m¸y tÝnh cho c«ng t¸c kÕ to¸n cßn h¹n chÕ. H¬n n÷a, s¶n phÈm cña C«ng ty lµ thùc phÈm chÕ biÕn ®­îc ®ãng gãi, ®ãng hép rÊt gièng nhau cho tõng lo¹i chñng lo¹i s¶n phÈm, gi¸ thµnh thµnh phÈm biÕn ®æi kh«ng lín gi÷a c¸c thêi kú, do vËy mµ viÖc ¸p dông tÝnh gi¸ thµnh phÈm xuÊt kho theo gi¸ ®Ých danh lµ kh«ng cÇn thiÕt. Thø ba: VÒ viÖc trÝch lËp dù phßng - T¹i C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng, kho¶n "Ph¶i thu cña kh¸ch hµng" rÊt lín, chiÕm kho¶ng h¬n 65% doanh thu b¸n hµng cña C«ng ty vµ cã nhiÒu kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng C«ng ty ®· kh«ng thÓ ®ßi ®­îc do kh¸ch hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n hoÆc ph¸ s¶n hay gi¶i thÓ. Theo chÕ ®é quy ®Þnh, ®Ó tr¸nh nh÷ng rñi ro, tæn thÊt cã thÕ x¶y ra trong tr­êng hîp nî khã ®ßi, C«ng ty ®­îc phÐp lËp dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi. Trong thùc tÕ, C«ng ty kh«ng trÝch lËp dù phßng nµy, khi x¶y ra tr­êng hîp kh¸ch hµng bÞ ph¸ s¶n kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n th× C«ng ty kh«ng cã kho¶n bï ®¾p, vµ kho¶n thiÖt h¹i do nî ph¶i thu khã ®ßi kh«ng ®ßi ®­îc nµy ®­îc h¹ch to¸n trùc tiÕp vµo chi phÝ b¸n hµng cña doanh nghiÖp, lóc ®ã kÕ to¸n ghi sæ nh­ sau: Nî TK 642 (6426) Cã TK 131 ViÖc h¹ch to¸n nh­ vËy lµ kh«ng ®óng theo quy ®Þnh hiÖn hµnh. - MÆc dï gi¸ c¶ c¸c s¶n phÈm, hµng ho¸ cña C«ng ty dao ®éng kh«ng lín gi÷a c¸c kú, gi÷a c¸c n¨m nh­ng nhiÒu khi mét sè thµnh phÈm tån kho cña C«ng ty t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o tµi chÝnh cã gi¸ thÞ tr­êng thÊp h¬n gi¸ ghi trªn sæ kÕ to¸n. Theo quy ®Þnh, trong tr­êng hîp hµng ho¸ tån kho t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o tµi chÝnh cã gi¸ thÞ tr­êng thÊp h¬n gi¸ ghi trªn sæ kÕ to¸n th× ph¶i trÝch lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho nh­ng C«ng ty l¹i kh«ng trÝch lËp kho¶n dù phßng nµy, C«ng ty ®· bá qua sù chªnh lÖch gi¸ trÞ cña s¶n phÈm tån khi ghi trªn sæ kÕ to¸n vµ gi¸ c¶ thÞ tr­êng t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. Thø t­: §èi víi c¸c ®¹i lý, ®Ó theo dâi chÆt chÏ t×nh h×nh cña c¸c ®¹i lý, kÕ to¸n "hµng göi ®¹i lý" ®· lËp b¶ng theo dâi tõng ®¹i lý. Song trong b¶ng nµy, cét thanh to¸n chØ ghi tæng gi¸ thanh to¸n bao gåm c¶ thuÕ GTGT, nh­ vËy sÏ khã theo dâi doanh thu cña c¸c ®¹i lý vµ c¸c kho¶n thuÕ GTGT. Thªm vµo ®ã, trong sæ chi tiÕt theo dâi hµng göi ®¹i lý viÖc thiÕt kÕ mÉu sè ch­a khoa häc v× ta thÊy nÕu tÇn suÊt nhËp hµng cña c¸c ®¹i lý cµng lín th× sè cét cña sæ cµng nhiÒu (mçi lÇn ®¹i lý nhËp hµng cña C«ng ty sÏ lµm cho sè cét cña mÉu sæ nµy t¨ng lªn 3 cét), nh­ vËy lµm cho mÉu sæ rÊt cång kÒnh, kh«ng tiÖn theo dâi. PhÇn III Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô t¹i C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng. I - Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn kÕ to¸n tiªu thô t¹i C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng. Nh÷ng n¨m qua, cïng víi sù ®æi míi s©u s¾c cña c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, tõ c¬ chÕ qu¶n lý tËp trung, bao cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc, c¸c doanh nghiÖp ®· thùc sù ph¶i vËn ®éng ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn b»ng chÝnh thùc lùc cña m×nh. C¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i n¨ng ®éng, s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i cã l·i, tù m×nh t×m thÞ tr­êng tiªu thô, tù b¶o toµn vµ ph¸t triÓn nguån vèn kinh doanh... ®Ó tù khẳng ®Þnh ®­îc vÞ thÕ cña m×nh trªn th­¬ng tr­êng. Muèn ®¹t ®­îc ®iÒu ®ã th× ®ßi hái c«ng t¸c kÕ to¸n trong doanh nghiÖp nãi chung vµ trong c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm nãi riªng ph¶i ngµy cµng ®­îc cñng cè, hoµn thiÖn ®Ó thùc sù trë thµnh c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ - tµi chÝnh, gãp phÇn vµo viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh nghiÖp. Còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c, t¹i C«ng XNK Súc sản và gia cầm Hải Phòng viÖc tæ chøc bé m¸y vµ c«ng t¸c kÕ to¸n bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm cßn cã mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. Yªu cÇu cña c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô nãi riªng lµ ph¶i ph¶n ¸nh chÝnh x¸c c¸c th«ng tin kinh tÕ - tµi chÝnh, cung cÊp cho ban l·nh ®¹o C«ng ty, cho c¸c c¬ quan qu¶n lý vµ c¸c bªn liªn quan nh÷ng th«ng tin ®óng ®¾n vµ h÷u Ých. Hiện nay nền kinh tế nước ta vận động theo nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, C«ng ty cã quyÒn chñ ®éng trong kinh doanh theo ph­¬ng thøc thanh to¸n ®éc lËp, lÊy thu bï chi, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc c¬ quan chñ qu¶n mäi ho¹t ®éng cña m×nh. C«ng ty ph¶i ®­¬ng ®Çu víi sù c¹nh tranh gay g¾t, gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc t×m thÞ tr­êng ®Çu ra cho s¶n phÈm cña m×nh. NÕu kh«ng cã mét hÖ thèng kÕ to¸n hoµn thiÖn, ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c th«ng tin kinh tÕ, tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, th× ban l·nh ®¹o sÏ kh«ng cã ®­îc th«ng tin chÝnh x¸c ®Ó gióp hä ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, Nhµ n­íc sÏ kh«ng n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh tµi chÝnh, kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña C«ng ty, c¸c doanh nghiÖp kh¸c cã mèi quan hÖ víi C«ng ty sÏ kh«ng biÕt ®­îc kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, tiªu thô c¸c mÆt hµng, kh¶ n¨ng thanh to¸n ®Ó ®­a ra quyÕt ®Þnh hîp t¸c, cho vay, ®Çu t­... H¬n n÷a, hiÖn nay c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô cña C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng vÉn cßn mét sè h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc ®Ó cã thÓ ®¸p øng tèt h¬n n÷a nhu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp. V× vËy, hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô nãi riªng lµ mét trong c¸c yªu cÇu cÇn thiÕt, ®Æc biÖt quan träng ®èi víi C«ng ty hiÖn nay. II - Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n tiªu thô t¹i C«ng ty XNK sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng. Cã thÓ nãi, c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ tèt. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc, c«ng t¸c kÕ to¸n cßn mét sè nh÷ng mÆt h¹n chÕ, C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm nãi riªng. Víi t­ c¸ch lµ mét sinh viªn víi tr×nh ®é nhËn thøc vµ hiÓu biÕt vÒ thùc tÕ cã h¹n, trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty, qua t×m hiÓu vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n tiªu thô nãi riªng, em xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty. 1. VÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung. Thø nhÊt: Về bộ máy tổ chức kế toán. C«ng ty cÇn ph¶i thay ®æi nhiÖm vô cña kÕ to¸n tr­ëng trong bé m¸y kÕ to¸n, khi ®ã m« h×nh tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty sÏ thay ®æi. Theo m« h×nh míi, kÕ to¸n tr­ëng sÏ kh«ng kiªm nhiÖm vô kÕ to¸n tiªu thô, công ty cần tuyển dụng thêm kế toán viên để đảm nhiệm công việc này. ViÖc ph©n t¸ch nhiÖm vô nµy t¹o n©ng cao tÝnh chuyªn m«n ho¸ trong c«ng t¸c kÕ to¸n, gi¶m thiÓu sai sãt trong qu¸ tr×nh lµm viÖc do ph¶i ®¶m nhiÖm khèi l­îng c«ng viÖc qu¸ lín cña kÕ to¸n tr­ëng. Thø hai: C«ng ty cÇn chó träng ®Õn viÖc lËp b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ vµ c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n qu¶n trÞ, cã nh­ vËy th× viÖc cung cÊp th«ng tin tµi chÝnh kÕ to¸n cho doanh nghiÖp míi ®Çy ®ñ, tõ ®ã gióp cho c¸c nhµ qu¶n trÞ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý mét c¸ch chÝnh x¸c. Thø ba: C«ng ty nªn ®Çu t­ ®Ó sö dông phÇn mÒn kÕ to¸n m¸y trong c«ng t¸c kÕ to¸n. §©y chÝnh lµ yÕu tè c¨n b¶n gióp C«ng ty cã thÓ tinh gi¶n bé m¸y kÕ to¸n, gi¶m chi phÝ qu¶n lý mµ vÉn n©ng cao ®­îc chÊt l­îng th«ng tin kÕ to¸n. HiÖn nay, trªn thÞ tr­êng n­íc ta cã rÊt nhiÒu phÇn mÒm kÕ to¸n ®­îc sö dông réng r·i, ®iÓn h×nh nh­ c¸c phÇn mÒm kÕ to¸n nh­: Effect, Fast Accounting, ACSoft, Asian… viÖc sö dông c¸c phÇn mÒm nµy rÊt ®¬n gi¶n, C«ng ty chØ mÊt thêi gian ng¾n ®Ó thö nghiÖm vµ ®­a phÇn mÒm kÕ to¸n vµo sö dông. Bªn c¹nh ®ã, C«ng ty cÇn nèi m¹ng néi bé trong toµn C«ng ty. ViÖc nèi m¹ng néi bé sÏ gióp cho viÖc truyÒn ®¹t th«ng tin trong néi bé ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch nhanh chãng tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý. Vµ tÊt nhiªn, viÖc cung cÊp th«ng tin tõ c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt lªn phßng kÕ to¸n C«ng ty còng sÏ ®­îc thùc hiÖn nhanh chãng h¬n, ®¶m b¶o tÝnh kÞp thêi trong c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n, ®ång thêi gi¶m bít viÖc ®i l¹i ®Ó b¸o c¸o t×nh h×nh cña c¸c nh©n viªn thèng kª t¹i c¸c ph©n x­ëng. VÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô. Thø nhÊt: VÒ kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m doanh thu. - Víi c¸c nghiÖp vô b¸n hµng thanh to¸n chËm ®· ®­îc ghi vµo Sæ NhËt ký b¸n hµng th× kh«ng cÇn ph¶i ghi vµo Sæ NhËt ký chung ®Ó tr¸nh ghi chÐp trïng lÆp kh«ng cÇn thiÕt. Khi ®ã, mÉu Sæ NhËt ký b¸n hµng cña C«ng ty còng cÇn thay ®æi ®Ó cã thÓ ghi chÐp ®Çy ®ñ th«ng tin cÇn thiÕt. Cô thÓ, mÉu sæ NhËt ký b¸n hµng cÇn thay ®æi l¹i nh­ sau: CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 2.1 sæ nhËt ký b¸n hµng Tõ ngµy ………….. §Õn ngµy ………….. §¬m vÞ tÝnh: §ång Chøng tõ DiÔn gi¶i Nî TK 131 Cã c¸c tµi kho¶n SH NT TK 511 TK 333 TK 3387 Tæng céng Ngµy …. th¸ng …. n¨m …. Nguêi lËp biÓu (Ký, ghi râ hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, ghi râ hä tªn) Thñ tr­ëng (Ký, ®ãng dÊu, ghi râ hä tªn) - C«ng ty kh«ng cÇn thiÕt ph¶i sö dông Sæ chi tiÕt doanh thu mµ chØ cÇn dïng Sæ chi tiÕt b¸n hµng. Tuy nhiªn, trªn Sæ chi tiÕt b¸n hµng cét “Gi¶m trõ” cÇn ®­îc chi tiÕt thµnh 3 cét nhá lµ: “ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i”, “Gi¶m gi¸ hµng b¸n”, “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i”. Lóc ®ã, sæ chi tiÕt b¸n hµng ®­îc kÕt cÊu l¹i nh­ sau: CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 2.2 sæ chi tiÕt b¸n hµng Tõ ngµy ………….. §Õn ngµy ………….. §¬m vÞ tÝnh: §ång Chøng tõ DiÕn gi¶i TK §¦ Doanh thu Gi¶m trõ ThuÕ GTGT Tæng Ho¸ ®¬n SH NT Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn CK TM GG HB HB BTL Tæng céng Ngµy …. th¸ng …. n¨m …. Nguêi lËp biÓu (Ký, ghi râ hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, ghi râ hä tªn) Thñ tr­ëng (Ký, ®ãng dÊu, ghi râ hä tªn) - Kho¶n “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i” ph¸t sinh trong kú cña C«ng ty cÇn ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 531 (Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i), cuèi kú, tæng trÞ gi¸ cña hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i chuyÓn sang tµi kho¶n “Doanh thu b¸n hµng” ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn. ViÖc h¹ch to¸n kho¶n “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i” nh­ sau: + Khi c«ng ty nhËn l¹i sè hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµ nhËp l¹i sè hµng nµy vµo kho, ghi: Nî TK 155: NhËp kho thµnh phÈm. Nî TK 157: Göi t¹i kho cña ng­êi mua. Nî TK 138 (1381): Gi¸ trÞ chê xö lý. Cã TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n. + Thanh to¸n víi ng­êi mua vÒ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Nî TK 531: Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Nî TK 3331 (33311): ThuÕ GTGT ph¶i tr¶ cho kh¸ch hµng t­¬ng øng víi sè hµng bÞ tr¶ l¹i. Cã TK 111, 112, 131, 3388 + Cuèi kú kÕt chuyÓn kho¶n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Nî TK 5112: Doanh thu b¸n c¸c thµnh phÈm Cã TK 531: Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Thø 2: VÒ kÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n. Trong ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ xuÊt kho thµnh phÈm, C«ng ty nªn sö dông theo ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷. Ph­¬ng ph¸p nµy gióp cho viÖc tÝnh gi¸ hµng xuÊt ®¬n gi¶n h¬n nhiÒu mµ vÉn kh«ng lµm gi¶m tÝnh chÝnh x¸c cña gi¸ hµng xuÊt v× nh­ ®· nªu ë trªn lµ gi¸ thµnh thµnh phÈm cña C«ng ty Ýt thay ®æi. ViÖc ¸p dông ph­¬ng ph¸p gi¸ b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ sÏ gãp phÇn gi¶m bít sè l­îng ghi sæ cña kÕ to¸n khi mµ c¸c nghiÖp vô xuÊt kho cña C«ng ty diÔn ra mét c¸ch rÊt th­êng xuyªn. §¬n gi¸ b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ = Gi¸ trÞ thùc tÕ cña thµnh phÈm tån kho ®Çu kú vµ nhËp trong kú Sè l­îng thµnh phÈm tån kho ®Çu kú vµ nhËp trong kú C«ng ty cã thÓ tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n theo gi¸ b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ víi c«ng thøc sau: Thø ba: VÒ viÖc trÝch lËp dù phßng. C«ng ty ph¶i trÝch lËp dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi cho c¸c kho¶n nî khã ®ßi vµ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho theo Th«ng t­ sè 64 - TC/TCDN ngµy 04 th¸ng 09 n¨m 1997 cña Bé Tµi ChÝnh. Trªn c¬ së nh÷ng ®èi t­îng vµ ®iÒu kiÖn lËp dù phßng vÒ nî ph¶i thu khã ®ßi vµ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, C«ng ty ph¶i lËp dù phßng cho tõng kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi, tõng hµng tån kho, dù kiÕn møc tæn thÊt cã thÓ x¶y ra trong n¨m kÕ ho¹ch, kÌm theo c¸c chøng tõ chøng minh c¸c kho¶n nî khã ®ßi nãi trªn. Sau khi lËp dù phßng cho tõng kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi vµ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, C«ng ty ph¶i tæng hîp toµn bé kho¶n dù phßng vµo b¶ng kª chi tiÕt lµm c¨n cø ®Ó h¹ch to¸n vµo chi phÝ qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Møc lËp dù phßng c¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi tèi ®a kh«ng v­ît qu¸ 20% tæng sè d­ nî ph¶i thu cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm 31/12 hµng n¨m vµ ®¶m b¶o doanh nghiÖp kh«ng bÞ lç. Møc dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi ë cuèi niªn ®é = Sè d­ b×nh qu©n nî ph¶i thu ë cuèi niªn ®é x Tû lÖ thÊt thu ­íc tÝnh Møc dù phßng gi¶m gi¸ vËt t­ hµng ho¸ cho n¨m kÕ ho¹ch = L­îng vËt t­, hµng ho¸ tån kho gi¶m gi¸ t¹i thêi ®iÓm 31/12 n¨m b¸o c¸o x Gi¸ h¹ch to¸n trªn sæ kÕ to¸n n¨m b¸o c¸o - Gi¸ thùc tÕ vËt t­, hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng t¹i thêi ®iÓm 31/12 n¨m b¸o c¸o Thø t­: §èi víi c¸c ®¹i lý, trong sæ chi tiÕt theo dâi tõng ®¹i lý cÇn thay ®æi l¹i mÉu b¶ng nµy ®Ó tiÖn cho viÖc ghi chÐp nhÊt lµ trong tr­êng hîp tÇn suÊt nhËp, xuÊt cña c¸c ®¹i lý lín. Cô thÓ, sæ theo dâi nµy nªn ®­îc thay ®æi nh­ sau: CTY xnk Sóc s¶n vµ gia cÇm Hp 16 Cï ChÝnh Lan – Hång Bµng – H¶i Phßng BiÓu 2.3 Sæ chi tiÕt hµng göi ®¹i lý ®¹I Lý sè I - QUý I/2006 §¬n vÞ tÝnh: §ång STT Ngµy Tªn s¶n phÈm hµng ho¸ Tån ®Çu kú Göi vµo trong kú Thanh to¸n Tån cuèi kú Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn …… Tæng céng Ngµy 31 th¸ng 03 n¨m 2006 §¹i lý sè 1 x¸c nhËn (Ký, ghi rõ họ tên) Ng­êi lËp biÓu (Ký, ghi rõ họ tên) Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, đóng dấu, ghi rõ họ tên) kÕt luËn Nh÷ng n¨m qua, cïng víi sù ®æi míi s©u s¾c cña c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, chuyÓn sang nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cu¶ Nhµ n­íc, c¸c doanh nghiÖp thùc sù ph¶i vËn ®éng ®Ó tån t¹i vµ ®i lªn b»ng chÝnh thùc lùc cña m×nh. C¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i n¨ng ®éng ®Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®em l¹i lîi nhuËn cao. §ång thêi, ph¶i tù m×nh t×m c¸c nguån vèn, tù b¶o toµn vµ ph¸t triÓn nguån vèn kinh doanh sao cho ®¹t hiÖu qu¶ nhÊt. Muèn ®¹t ®­îc ®iÒu ®ã ®ßi hái c«ng t¸c kÕ to¸n trong doanh nghiÖp nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô nãi riªng ph¶i ngµy cµng ®­îc cñng cè vµ hoµn thiÖn ®Ó thùc sù trë thµnh c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ, tµi chÝnh, gãp phÇn vµo c«ng viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp ph¶i vËn dông mét c¸c linh ho¹t, s¸ng t¹o vµ hîp lý vµo thùc tiÔn, ®Ó c«ng t¸c kÕ to¸n ph¸t huy hÕt vai trß trong qu¸ tr×nh qu¶n lý kinh tÕ cña doanh nghiÖp. HiÖn nay, ®Ò tµi “Hoµn thiÖn kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm” kh«ng cßn lµ ®Ò tµi nghiªn cøu míi mÎ ®èi víi c¸c thÕ hÖ sinh viªn KÕ to¸n, nh­ng nã vÉn lu«n ®­îc quan t©m ®óng møc bëi tiªu thô lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Trong thêi gian thùc tËp t¹i phßng kÕ to¸n cña C«ng ty XNK Sóc s¶n vµ gia cÇm H¶i Phßng, d­íi sù h­íng dÉn nhiÖt t×nh cña ThÇy gi¸o PGS.TS. Nghiªm V¨n Lîi vµ sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c c« chó trong phßng KÕ to¸n Tµi vô cña C«ng ty, em ®· ®i s©u t×m hiÓu vÒ c«ng t¸c tiªu thô. Qua ®ã, em ®· nhËn thÊy ®­îc nh÷ng mÆt m¹nh cña C«ng ty cÇn ph¸t huy vµ mét sè vÊn ®Ò cßn tån t¹i vµ em ®· m¹nh d¹n ®­a ra mét sè ý kiÕn ®ãng gãp, víi môc ®Ých hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty này. gi¶i thÝch c¸c tõ viÕt t¾t - KHTSC§: KhÊu hao Tµi s¶n cè ®Þnh - VAT: ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo - TK: Tµi kho¶n - NVL: Nguyªn vËt liÖu - CCDC: C«ng cô dông cô - CPBH: Chi phÝ b¸n hµng - GTGT: Gi¸ trÞ gia t¨ng - TP: Thµnh phè - KQKD: KÕt qu¶ kinh doanh - DN: Doanh nghiÖp - H§KD: Ho¹t ®éng kinh doanh - SH: Sè hiÖu - GS: Ghi sổ - NT: Ngµy th¸ng - UBND: Uû ban nh©n d©n. - TP: Thµnh phè - Cty: C«ng ty - §VT: §¬n vÞ tÝnh - CKTM: ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i - GGHB: Gi¶m gi¸ hµng b¸n - HBBTL: Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i - HP: Hải Phòng - XNK: XuÊt nhËp khÈu. DANH MôC TµI LIÖU THAM KH¶O Gi¸o tr×nh KÕ to¸n tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp - Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n - NXB Thèng Kª - N¨m 2004. HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp theo chuÈn mùc kÕ to¸n míi - NXB Thèng Kª - N¨m 2004. Gi¸o tr×nh thanh to¸n quèc tÕ trong ngo¹i th­¬ng - Tr­êng §¹i häc Ngo¹i th­¬ng - NXB Gi¸o dôc - N¨m 2002. S¬ ®å h­íng dÉn kÕ to¸n doanh nghiÖp - NXB Tµi chÝnh - N¨m 2004. HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ thuÕ GTGT - NXB Thèng Kª - N¨m 2003. Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt h¹ch to¸n kÕ to¸n - Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n - NXB Thèng Kª 2004. Th«ng lÖ kÕ to¸n quèc tÕ vµ kÕ to¸n doanh nghiÖp - Tr­êng Häc viÖn Tµi chÝnh - NXB Tµi chÝnh 2004. Website: Website: môc lôc Trang NhËn xÐt cña gi¸o viªn h­íng dÉn ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ._.