Hoàn thiện công tác Kế toán tiêu thụ hàng hoá & xác định kết quả tiêu thụ tại Công ty TNHH Việt Vượng

Lêi nãi ®Çu Trong mét nÒn kinh tÕ, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i gi÷ vai trß ph©n phèi l­u th«ng hµng ho¸, thóc ®Èy qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i diÔn ra theo chu k× T-H-T’ hay nãi c¸ch kh¸c nã bao gåm hai giai ®o¹n mua vµ b¸n hµng ho¸. Nh­ vËy, trong ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i, b¸n hµng lµ nghiÖp vô kinh doanh c¬ b¶n, nã gi÷ vai trß chi phèi c¸c nghiÖp vô kh¸c. C¸c chu k× kinh doanh chØ cã thÓ diÔn ra liªn tôc nhÞp nhµng khi kh©u b¸n hµng ®­îc tæ chøc tè nh»m quay vßng vèn nhanh, t¨ng hiÖu suÊt sinh lêi. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, sù c¹nh tranh lµ hiÖn t­îng tÊt yÕu. C¹nh tranh võa lµ c¬ héi võa lµ thö th¸ch ®èi víi mçi doanh nghiÖp. C¬ chÕ thÞ tr­êng cho phÐp ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c hiÖu qu¶ kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp nµo tæ chøc tèt nghiÖp vô b¸n hµng ®¶m b¶o thu håi vèn vµ cã l·i sÏ cã ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Ng­îc l¹i doanh nghiÖp tá ra non kÐm trong tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh th× ch¼ng bao l©u sÏ ®i ®Õn bê vùc ph¸ s¶n, thùc tÕ cña nÒn kinh tÕ n­íc ta ®ang chøng tá ®iÒu ®ã. B­íc sang n¨m 2005, viÖc b¸n hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp trªn toµn quèc ph¶i ®èi mÆt víi kh«ng Ýt khã kh¨n thö th¸ch. Mét lµ, sù gia t¨ng ngµy cµng nhiÒu cña c¸c doanh nghiÖp víi c¸c lo¹i h×nh kinh doanh ®a d¹ng lµm cho sù c¹nh tranh ngµy cµng trë nªn gay g¾t. Thªm vµo ®ã, cïng víi chÝnh s¸ch më cña nÒn kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cßn ph¶i ®èi mÆt víi sù c¹nh tranh cña c¸c h·ng n­íc ngoµi. Hai lµ, c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cßn nhiÒu bÊt cËp g©y kh«ng Ýt khã kh¨n trë ng¹i cho c¸c doanh nghiÖp. Do vËy, ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trªn th­¬ng tr­êng th× doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc tèt c«ng t¸c b¸n hµng, cã chiÕn l­îc b¸n hµng thÝch hîp cho phÐp doanh nghiÖp chñ ®éng thÝch øng víi m«i tr­êng n¾m b¾t c¬ héi, huy ®éng cã hiÖu qu¶ nguån lùc hiÖn cã vµ l©u dµi ®Ó b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. G¾n liÒn víi c«ng t¸c b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh gi÷ mét vai trß hÕt søc quan träng v× nã ph¶n ¸nh toµn bé qu¸ tr×nh b¸n hµng cña doanh nghiÖp còng nh­ viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cung cÊp th«ng tin cho nhµ qu¶n lý vÒ hiÖu qu¶, t×nh h×nh kinh doanh cña tõng ®èi t­îng hµng ho¸ ®Ó tõ ®ã cã ®­îc nh÷ng quyÕt ®Þnh kinh doanh chÝnh x¸c kÞp thêi vµ cã hiÖu qu¶. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty TNHH ViÖt V­îng, thÊy râ ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, em ®· m¹nh d¹n ®i s©u t×m hiÓu ®­îc thùc tÕ qua ®Ò tµi: Hoµn thiÖn c«ng t¸cKÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty TNHH ViÖt V­îng. Ngoµi phÇn Më ®Çu, KÕt luËn , B¸o c¸o gåm ba phÇn chÝnh sau: *PhÇn I : Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. *PhÇn II : t×nh h×nh thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ë c«ng ty tnhh viÖt v­îng. *PhÇn III : ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ë c«ng ty tnhh viÖt v­îng. Còng nh©n dÞp nµy em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ThÇy gi¸o TrÇn M¹nh Dòng ®· tËn t×nh h­íng dÉn gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c¸n bé phßng KÕ to¸n trong qu¸ tr×nh thùc tËp taiC«ng ty TNHH ViÖt V­îng. PhÇn I lý luËn chung vÒ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ trong doanh nghiÖp I. b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng 1. B¶n chÊt cña ho¹t ®éng b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong doanh nghiÖp Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, khi mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù h¹ch to¸n kinh doanh, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ quyÕt ®Þnh cña m×nh th× b¸n hµng ho¸ cã ý nghÜa hÕt søc quan träng ®èi víi sù sèng cßn cña c¸c doanh nghiÖp. C¸c M¸c ®· tõng kh¼ng ®Þnh: L­u th«ng võa lµ tiÒn ®Ò, võa lµ ®iÒu kiÖn, võa lµ kÕt qu¶ cña s¶n xuÊt.Theo quan ®iÓm nµy th× s¶n xuÊt vµ l­u th«ng g¾n bã chÆt chÏ víi nhau t¹o nªn mét chu tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. C¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i thùc hiÖn kh©u trung gian nèi liÒn gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. Qu¸ tr×nh nµy bao gåm hai kh©u mua vµ b¸n hµng ho¸, lµ mét tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. Qu¸ tr×nh b¸n hµng ë c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lµ qu¸ tr×nh vËn ®éng cña vèn kinh doanh tõ vèn hµng ho¸ sang vèn b»ng tiÒn vµ h×nh thµnh kÕt qu¶ kinh doanh th­¬ng m¹i. Qu¸ tr×nh b¸n hµng hoµn tÊt khi hµng ho¸ ®· giao cho ng­êi mua vµ ®· thu ®uîc tiÒn b¸n hµng. Chóng ta cã thÓ kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh b¸n hµng nh­ sau: -§ã lµ sù mua b¸n cã tho¶ thuËn: doanh nghiÖp ®ång ý b¸n vµ kh¸ch hµng ®ång ý mua, ®· tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn. -Doanh nghiÖp giao cho kh¸ch hµng mét l­îng hµng ho¸ vµ nhËn ®­îc tõ kh¸ch hµng mét kho¶n tiÒn hoÆc mét kho¶n nî. Kho¶n tiÒn nµy ®­îc gäi lµ doanh thu b¸n hµng, dïng ®Ó bï ®¾p c¸c kho¶n chi phÝ ®· bá ra trong qu¸ tr×nh kinh doanh. - C¨n cø vµo sè tiÒn hay kho¶n nî mµ kh¸ch hµng chÊp nhËn tr¶ ®Ó h¹ch to¸n kÕt qu¶ kinh doanh trong k× cña doanh nghiÖp. - XÐt vÒ mÆt kinh tÕ häc, b¸n hµng lµ mét trong bèn kh©u cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. §ã lµ mét qu¸ tr×nh lao ®éng kÜ thuËt nghiÖp vô phøc t¹p cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nh»m tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng cho x· héi. ChØ cã th«ng qua b¸n hµng th× tÝnh h÷u Ých cña hµng ho¸ míi ®­îc thùc hiÖn, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn hµnh t¸i s¶n xuÊt x· héi. ViÖc thóc ®Èy b¸n hµng ho¸ ë doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lµ c¬ së ®Ó thóc ®Èy c«ng t¸c ë doanh nghiÖp th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. - XÐt vÒ ph­¬ng diÖn x· héi, b¸n hµng cã vai trß quan träng trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng. Th«ng qua c«ng t¸c b¸n hµng, c¸c ®¬n vÞ kinh doanh cã thÓ dù ®o¸n nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi nãi chung vµ tõng khu vùc nãi riªng víi tõng s¶n phÈm hµng ho¸ tõ ®ã doanh nghiÖp sÏ x©y dùng ®­îc c¸c kÕ ho¹ch kinh doanh phï hîp nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. ChÝnh qua ®ã, doanh nghiÖp ®· gãp phÇn ®iÒu hoµ gi÷a cung vµ cÇu trong nÒn kinh tÕ. - Ngoµi nh÷ng chøc n¨ng trªn, c«ng t¸c b¸n hµng lµ c¬ së ®Ó cã kÕt qu¶ kinh doanh. Gi÷a b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã mèi liªn hÖ hÕt søc mËt thiÕt vµ t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. B¸n hµng lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh, quyÕt ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh lµ cao hay thÊp cßn kÕt qu¶ kinh doanh lµ c¨n cø quan träng ®Ó ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnhvµ b¸n hµng ho¸. Nh­ vËy, cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng kÕt qu¶ kinh doanh lµ môc tiªu cuèi cïng cña doanh nghiÖp, cßn b¸n hµng lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó thùc hiÖn môc tiªu cuèi cïng ®ã. - ViÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh chÝnh lµ x¸c ®Þnh phÇn chªnh lÖch gi÷a mét bªn lµ doanh thu thuÇn víi mét bªn lµ toµn bé chi phÝ ®· bá ra. Sè chªnh lÖch ®ã biÓu hiÖn “l·i” hoÆc “lç”. X¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ kinh doanh lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi k× nhÊt ®Þnh cña doanh nghiÖp, c¸c ®Þnh nghÜa vô mµ doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn ®èi víi Nhµ n­íc, lËp c¸c quÜ t¹o ®iÒu kiÖn më réng s¶n xuÊt. Ngoµi ra viÖc x¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ kinh doanh cßn lµ c¬ së ®Ó lËp kÕ ho¹ch cho k× kinh doanh tiÕp theo, ®ång thêi nã còng lµ sè liÖu cung cÊp th«ng tin cho c¸c ®èi t­îng quan t©m nh­ c¸c nhµ ®Çu t­, c¸c ng©n hµng… Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, khi mµ c¸c doanh nghiÖp ®ang ph¶i tiÕn hµnh kinh doanh trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã ý nghÜa rÊt quan träng trong viÖc xö lý, cung cÊp c¸c th«ng tin kh«ng nh÷ng cho c¸c nhµ qu¶n lÝ cña doanh nghiÖp ®Ó lùa chän ph­¬ng ¸n kinh doanh cã hiÖu qña mµ nã cßn lµ c¨n cø ®Ó c¸c c¬ quan qu¶n lý tµi chÝnh, c¬ quan thuÕ... thùc hiÖn viÖc gi¸m s¸t viÖc chÊp hµnh c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é tµi chÝnh... Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ vai trß nªu trªn, kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã nh÷ng nhiÖm vô sau: Mét lµ ghi chÐp ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ kÞp thêi khèi l­îng hµng ho¸ b¸n ta, tÝnh to¸n ®óng ®¾n trÞ gi¸ vèn cña hµng b¸n ra vµ c¸c chi phÝ nh»m x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp Hai lµ cung cÊp th«ng tin kÞp thêi vÒ t×nh h×nh b¸n hµng phôc vô cho l·nh ®¹o, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i. Ba lµ kiÓm tra tiÕn ®é thùc hiÖn kÕ ho¹ch b¸n hµng, kÕ ho¹ch lîi nhuËn, kØ luËt thanh to¸n vµ qu¶n lÝ chÆt chÏ tiÒn b¸n hµng, kØ luËt thu nép ng©n s¸ch. §Ó thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô trªn kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ph¶i chó ý nh÷ng néi dung sau: Thø nhÊt, x¸c ®Þnh ®óng thêi ®iÓm hµng ho¸ ®­îc coi lµ ®­îc b¸n ®Ó kÞp thêi lËp b¸o c¸o b¸n hµng vµ ph¶n ¸nh doanh thu. B¸o c¸o th­êng xuyªn, kÞp thêi t×nh h×nh b¸n hµng vµ thanh to¸n víi kh¸ch hµng, ®¶m b¶o gi¸m s¸t chÆt chÏ hµng b¸n vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, chñng lo¹i, thêi gian...§«n ®èc viÖc thu tiÒn b¸n hµng vÒ quÜ kÞp thêi, tr¸nh hiÖn t­îng tiªu cùc sö dông tiÒn h¹ng cho môc ®Ých c¸ nh©n. Thø hai, tæ chøc hÖ thèng chøng tõ ban ®Çu vµ tr×nh tù lu©n chuyÓn hîp lÝ. C¸c chøng tõ ban ®Çu ph¶i ®Çy®ñ hîp ph¸p, lu©n chuyÓn khoa häc, hîp lÝ tr¸nh trïng lÆp, bá sãt vµ kh«ng qu¶ phøc t¹p nh­ng vÉn ®¶m b¶o yªu cÇu hîp lý, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n. Tæ chøc vËn dông tèt hÖ thèng tµi kho¶n, hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ. Thø ba, x¸c ®Þnh ®óng vµ tËp hîp ®óng vµ tËp hîp ®Çy ®ñ chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh b¸n hµng còng nh­ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, ph©n bæ chi phÝ hîp lÝ cho hµng cßn l¹i cuèi k× vµ kÕt chuyÓn chi phÝ hîp lÝ cho hµng trong k× ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh chÝnh x¸c. KÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô cña m×nh sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc cho c«ng t¸c b¸n hµng nãi riªng vµ cho ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung cña doanh nghiÖp. Nã gióp cho ng­êi sö dông nh÷ng th«ng tin cña kÕ to¸n n¾m ®­îc toµn diÖn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, gióp cho ng­êi qu¶n lý trong viÖc ra quyÕt ®Þnh kÞp thêi còng nh­ trong viÖc lËp kÕ ho¹ch kinh doanh trong t­¬ng lai. 2. C¸c ph­¬ng thøc tiªu thô hµng ho¸ 2.1. B¸n bu«n qua kho §©y lµ h×nh thøc b¸n bu«n mµ hµng ho¸ b¸n ®­îc xuÊt ra tõ kho cña doanh nghiÖp. Theo ph­¬ng thøc nµy cã 2 h×nh thøc b¸n bu«n: * B¸n bu«n qua kho b»ng c¸ch giao hµng trùc tiÕp: theo h×nh thøc nµy, bªn mua cö ®¹i diÖn ®Õn kho doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ®Ó nhËn hµng. Doanh nghiÖp xuÊt kho hµng ho¸ giao trùc tiÕp cho ®¹i diÖn bªn mua ký nhËn ®ñ hµng, bªn mua ®· thanh ro¸n hoÆc chËp nhËn thanh to¸n, hµng ho¸ ®­îc x¸c nhËn lµ tiªu thô. * B¸n bu«n qua kho b»ng c¸ch chuyÓn th¼ng hµng: Theo h×nh thøc nµy, c¨n cø vµo hîp ®ång ®· ký kÕt, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i xuÊt kho hµng ho¸ b»ng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hay thuª ngoµi chuyÓn ®Õn giao cho bªn mua t¹i mét ®Þa ®iÓm ®· ®­îc tho¶ thuËn gi÷a hai bªn. Hµng ho¸ chuyÓn b¸n vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, sè hµng nµy ®­îc x¸c nhËn lµ tiªu thô khi nhËn ®­îc tiÒn cña bªn mua thanh to¸n hay chÊp nhËn thanh to¸n. 2.2. B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng §©y lµ h×nh thøc b¸n bu«n mµ c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i sau khi mua hµng, nhËn hµng mua vÒ kh«ng nhËp kho mµ chuyÓn th¼ng cho bªn mua. Ph­¬ng thøc nµy ®­îc thùc hiÖn theo c¸c h×nh thøc: * B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n. Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp kh«ng tham gia vµo viÖc thanh to¸n tiÒn mua hµng b¸n hµng víi ng­êi mua, ng­êi b¸n. Doanh nghiÖp chØ thùc hiÖn viÖc m«i giíi: sau khi t×m ®­îc nguån hµng, tho¶ thuËn gi¸ c¶ sè l­îng (dùa trªn c¬ së gi¸ c¶ sè l­îng trong ®¬n ®Æt hµng cña ng­êi mua) doanh nghiÖp tiÕn hµnh bµn giao hµng ngµy t¹i kho hay ®Þa ®iÓm giao hµng cña ng­êi b¸n vµ ng­êi mua cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n víi ng­êi b¸n chø kh«ng ph¶i víi doanh nghiÖp. Nh­ vËy, hµng ho¸ trong tr­êng hîp nµy kh«ng thuéc së h÷u cña doanh nghiÖp, doanh nghiÖp ®­îc h­ëng hoa hång m«i giíi. *B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng cã tham gia thanh to¸n. Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i sau khi mua hµng chuyÓn hµng ®i b¸n th¼ng cho bªn mua t¹i mét ®Þa diÓm ®· tho¶ thuËn. Hµng ho¸ lóc nµy vÉn thuéc së h÷u cña doanh nghiÖp. ChØ khi bªn mua thanh to¸n hoÆc khi doanh nghiÖp nhËn ®­îc giÊy biªn nhËn hµng vµ bªn mua chÊpnhËn thanh to¸n th× hµng ho¸ ®­îc x¸c nhËn lµ tiªu thô. Trong tr­¬ng hîp nµy, doanh nghiÖp tham gia thanh to¸n víi c¶ hai bªn: Thu tiÒn b¸n hµng cña ng­êi mua vµ tr¶ tiÒn mua hµng cho ng­êi b¸n. 2.3. Ph­¬ng thøc b¸n lÎ §©y lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp cho ng­êi tiªu dïng. *H×nh thøc b¸n hµng thu tiÒn tËp trung: Theo h×nh thøc nµy nhiÖm vô thu tiÒn cña ng­êi mua vµ giao hµng cho ng­êi mua t¸ch rêi nhau. Mçi quÇy hµng cã mét nh©n viªn thu tiÒn mua hµng cña kh¸ch hµng, viÕt ho¸ ®¬n hoÆc tÝch kª giao hµng cho kh¸ch ®Ó kh¸ch hµng ®Õn nhËn ë quÇy hµng do nh©n viªn b¸n hµng giao. HÕt ca, hÕt ngµy b¸n hµng, nh©n viªn b¸n hµng c¨n cø vµo ho¸ ®¬n hoÆc kiÓm kª hµng ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè l­îng hµng ho¸ b¸n trong ca, trong ngµy vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng. Nh©n viªn thu tiÒn vµ nép tiÒn cho thñ quü vµ lµm giÊy nép tiÒn. *H×nh thøc b¸n hµng thu tiÒn trùc tiÕp: Theo h×nh thøc nµy, nh©n viªn b¸n hµng thu tiÒn trùc tiÕp cña kh¸c vµ giao hµng cho kh¸ch. HÕt ca, hÕt ngµy b¸n hµng, nh©n viªn b¸n hµng nép tiÒn cho thñ quü vµ lÊy giÊy nép tiÒn b¸n hµng. Sau ®ã nh©n viªn b¸n hµng kiÓm kª hµng tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè l­îng hµng ®· b¸n trong ca, trong ngµy vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng. *H×nh thøc b¸n hµng tr¶ gãp: Theo h×nh thøc nµy, ng­êi mua ®­îc tr¶ tiÒn mua hµng thµnh nhiÒu lÇn. Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ngoµi sè tiÒn thu theo gi¸ b¸n hµng cßn thu thªm ë ng­êi mua mét kho¶n tiÒn l·i v× tr¶ chËm. 2.4. Ph­¬ng thøc b¸n hµng qua ®¹i lý - §èi víi bªn giao ®¹i lý: Hµng giao cho ®¬n vÞ ®¹i lý vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp vµ ch­a x¸c dÞnh lµ ®· b¸n. Doanh nghiÖp chØo h¹ch to¸n vµo doanh thu khi nhËn ®­îc tiÒn to¸n cña bªn nhËn ®¹i lý hoÆc ®· ®­îc chÊp nhËn thanh to¸n. Doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm nép thuÕ GTGT, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt (nÕu cã) trªn tæng gi¸ trÞ hµng göi b¸n ®· tiªu thô mµ kh«ng ®­îc trõ ®i phÇn hoa hång ®· tr¶ cho bªn nhËn ®¹i lý. Kho¶n hoa hång doanh nghiÖp ®· tr¶ coi nh­ lµ phÇn chi phÝ b¸n hµng ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 641. *§èi víi bªn nhËn ®¹i lý: Sè hµng nhËn ®¹i lý kh«ng thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp nh­ng doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm ph¶i b¶o qu¶n, gi÷ g×n, b¸n hé. Sè hoa hång ®­îc h­ëng lµ doanh thu trong hîp ®ång b¸n hé cña doanh nghiÖp. 2.5. Ph­¬ng thøc hµng ®æi hµng Tr­êng hîp nµy kh¸c víi c¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng trªn lµ ng­êi mua kh«ng tr¶ b»ng tiÒn mµ tr¶ b»ng vËt t­, hµng ho¸. ViÖc trao ®æi hµng ho¸ th­êng cã lîi cho c¶ hai bªn v× nã tr¸nh ®­îc viÖc thanh to¸n b»ng tiÒn, tiÕt kiÖm ®­îc vèn l­u ®éng, ®ång thêi vÉn tiªu thô ®­îc hµng ho¸. Theo ph­¬ng thøc nµy c¨n cø vµo hîp ®ång kinh tÕ mµ c¸c doanh nghiÖp ®· ký kÕt víi nhau, hai bªn tiÕn hµnh trao ®æi hµng ho¸ cña m×nh cho nhau trªn c¬ së ngang gi¸. Trong tr­êng hîp nµy hµng göi ®i coi nh­ b¸n vµ hµng nhËn vÒ coi nh­ mua. II. KÕ to¸n b¸n hµng * Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh hµng ®­îc b¸n. Theo chÕ ®é kÕ to¸n míi ban hµnh cña ViÖt Nam, nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó ®­îc x¸c ®Þnh lµ ®· b¸n vµ cã doanh thu lµ: -Hµng ho¸ ®ã ph¶i th«ng qua mua b¸n vµ thanh to¸n b»ng tiÒn theo mét ph­¬ng thøc thanh to¸n nhÊt ®Þnh. -Doanh nghiÖp mÊt quyÒn së h÷u vÒ sè hµng ho¸ ®ã, ng­êi mua ®· tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. -Hµng ho¸ thuéc diÖn kinh doanh cña doanh nghiÖp do doanh nghiÖp mua vµo hoÆc s¶n xuÊt chÕ biÕn. Ngoµi ra cßn cã mét sè tr­êng hîp ngo¹i lÖ ®­îc h¹ch to¸n vµo doanh thu nh­ sau: -Hµng ho¸ xuÊt ®Ó ®æi lÊy mét hµng ho¸ kh¸c gäi lµ hµng ®èi l­u. -Hµng ho¸ ®Ó thanh to¸n tiÒn l­¬ng cho c«ng nh©n viªn, thanh to¸n thu nhËp, chia cho c¸c bªn tham gia kinh doanh, thanh to¸n c¸c kho¶n chiÕt khÊu b¸n hµng gi¶m gi¸ hµng ho¸ cho bªn mua. -Hµng ho¸ hao hôt, tæn thÊt trong klh©u b¸n hµng theo hîp ®ång bªn mua chÞu. 1. KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn ë ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ 1.1. Chøng tõ vµ lu©n chuyÓn chøng tõ b¸n hµng Chøng tõ dïng trong kÕ to¸n b¸n hµng ho¸ gåm cã ho¸ ®¬n GTGT, hps ®p­m kiªm phiÕu xuÊt kho, phiÕu thu phiÕu chi tiÒn mÆt,giÊy b¸o cã, b¸o nî ng©n hµng... Tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ b¸n hµng nh­ sau: §¬n ®Æt hµng Bé phËn b¸n hµng Bé phËn tµi vô KÕ to¸n b¸n hµng vµ thanh to¸n Kho Bé phËn vËn chuyÓn KÕ to¸n hµng ho¸ §Çu tiªn bé phËn b¸n hµng tiÕp nhËn ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng, sau ®ã chuyÓn ®¬n ®Æt hµng nµy cho phßng tµi vô ®Ó x¸c ®Þnh ph­¬ng thøc thanh to¸n. Khi chÊp nhËn b¸n hµng, bé phËn b¸n hµng sÏ lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng. Thñ kho c¨n cø vµp ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho tiÕn hµnh xuÊt kho, ghi thÎ kho sau ®ã chuyÓn ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊtkho tiÕn hµnh xuÊt kho, ghi thÎ kho sau ®ã chuyÓn ho¸ ®¬n nµycho kÕ to¸n. C¨n cø vµo hãa ®¬n kÕ to¸n ghi sæ tiªu thô vµ sæ theo dâi thanh to¸n víi ng­êi mua. 1.2. Tµi kho¶n sö dông Trong h¹ch to¸n b¸n hµng kÕ to¸n sö dông mét sè tµi kho¶n sau: -TK 156 : “Hµng ho¸ “ Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp - xuÊt- tån kho hµng ho¸. KÕt cÊu ph¶n ¸nh néi dung cña TK 156 TK 156 “Hµng ho¸” D­ §K: TrÞ gi¸ vèn hµng tån ®Çu kú -TrÞ gi¸ mua cña hµng ho¸ nhËp kho trong kú( theo ph­¬ng ph¸p KKTX) -TrÞ gi¸ thuª gia c«ng chÕ biÕn nhËp kho(KKTX) -Chi phÝ thu mua (KKTX) -TrÞ gi¸ hµng tån kho cuèi kú (Theo ph­¬ng ph¸p KK§K) -TrÞ gi¸ xuÊt kho cña hµng ho¸ b¸n vµ hµng tr¶ l¹i ng­êi b¸n (KKTX) -Gi¶m gi¸ ®­îc h­ëng(KKTX) TrÞ gi¸ hµng thiÕu hôt coi nh­ xuÊt(KKTX) -TrÞ gi¸ tån kho ®Çu kú ®· kÕt chuyÓn (KK§K) D­ CK: TrÞ gi¸ vèn hµng tån cuèi kú Tµi kho¶n 156 – “Hµng ho¸” ®­îc chi tiÕt thµnh 2 tµi kho¶n: TK 1561 : Gi¸ mua cña hµng ho¸ TK 1562 : Chi phÝ mua hµng TK 157- “Hµng göi b¸n” Trj gi¸ hµng ho¸ göi b¸n ®Çu kú -TrÞ gi¸ hµng ho¸ göi b¸n trong kú TrÞ gi¸ hµng ho¸ göi b¸n ®· b¸n trong kú -TrÞ g¸i hµng ho¸, thµnh phÈm göi ®i b¸n bÞ tr¶ l¹i D­ CK: TrÞ gi¸ hµng ho¸ göi b¸n cuèi kú -Tµi kho¶n 157- “Hµng göi b¸n” : sö dông trong tr­êng hîp hµng b¸n theo ph­¬ng thøc göi b¸n, TK nµy ph¶n ¸nh sè hµng göi ®i tiªu thô vµ t×nh h×nh tiªu thô hµng göi trong kú. Néi dung, kÕt cÊu cña TK nµy nh­ sau: - TK 511 : “ Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô” Tµi kho¶n nµy sö dông ®Ó ph¶n ¸nh tæng doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cña doanh nghiÖp. Néi dung kÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nh­ sau: TK 511 “Doanh thu b¸n hµng ” -ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép -Doanh thu bÞ triÕt khÊu gi¶m gi¸ vµ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i trong kú -kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn vµo TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ -Doanh thu b¸n hµng ho¸, s¶n phÈm (doanh thu ch­a cã thuÕ ®èi víi doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p thuÕ khÊu trõ vµ doanh thu cã thuÕ ®èi víi ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp) trong kú -TK5114 :Doanh thu trî cÊp trî gi¸ -TK 512 – “ Doanh thu b¸n hµng néi bé” TK nµy ph¶n ¸nh doanh thu vÒ s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, lao vô gi÷a c¸c ®¬n vÞ trong cïng c«ng ty, tæng C«ng ty ( lµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc). TK nµy còng cã kÕt cÊu nh­ TK511 vµ ®­îc chi tiÕt thµnh 3 TK cÊp 2 : 5121, 5122, 5123. -Tµi kho¶n 531 – “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i”. Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. TK nµy cuèi kú kh«ng cã sè d­. -TK 532 – “ Gi¶m gi¸ hµng b¸n” Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh sè tiÒn gi¶m gi¸ hµng b¸n do kÐm phÈm chÊt, sai qui c¸ch hay kh¸ch hµng mua víi khèi l­îng lín. Tµi kho¶n nµy kh«ng cã sè d­ cuèi kú -TK 632- “ Gi¸ vèn hµng b¸n” Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn hµng ho¸ thµnh phÈm ®· b¸n trong kú. TK 632 cuèi kú kh«ng cã sè d­. 1.3. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n. 1.3.1. KÕ to¸n c¸c tr­êng hîp b¸n bu«n qua kho (§èi víi ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ). S¬ ®å 1: H¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n bu«n qua kho TK 111, 112, 131 TK 632 TK 911 TK 111, 112, 131 TK 511 TK 3331 TK 152, 153, 156 TK 531, 532 TK 331 (2) (1) (5) (3) (4) (8) (9) (10) (7) TK 156 Gi¸ vèn hµng b¸n. KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n. Doanh thu b¸n hµng. ThuÕ GTGT ®Çu ra. Gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i KÕt chuyÓn, gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. Doanh thu hµng ®æi hµng (khi 2 bªn giao nhËn ®ång thêi). Doanh thu hµng ®æi hµng khi kh¸ch hµng ch­a giao hµng cho doanh nghiÖp. KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng thuÇn. 1.3.2.KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng ( §èi víi ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ ). - KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng cã tham gia thanh to¸n. S¬ ®å 2 : H¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng cã tham gia thanh to¸n. TK 111, 112, 331 TK 632 TK 911 (1) (2) TK 511 TK 111, 112, 131 (4) TK 111, 112, 131 TK 531, 532 (6) (7) (8) TK331 (5) TK157 (2a) (2b) TK 133 (3) Gi¸ vèn hµng b¸n (tr­êng hîp giao nhËn trùc tiÕp tay ba víi nhµ cung cÊp vµ kh¸ch hµng) (2a) Hµng göi b¸n (tr­êng hîp doanh nghiÖp ph¶i chuyÓn hµng ®Õn cho kh¸ch hµng) (2b) Gi¸ vèn hµng göi b¸n ®· x¸c ®Þnh tiªu thô (3) ThuÕ GTGT ®Çu vµo (4) Doanh thu b¸n hµng (5)ThuÕ GTGT ®Çu ra cña cöa hµng (6) Gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i (7) KÕt chuyÓn gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i (8) KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng (9) KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n - KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n. S¬ ®å 3 : H¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n TK 111, 112 TK511 TK 111, 112 TK 641 (1) (3) TK911 TK3331 (4) (5) (2) Hoa hång ®­îc h­ëng tõ nghiÖp vô m«i giíi ThuÕ GTGT cña nghiÖp vô m«i giíi Chi phÝ liªn quan ®Õn nghiÖp vô m«i giíi KÕt chuyÓn chi phÝ m«i giíi b¸n hµng KÐt chuyÓn hoa hång ®­îc h­ëng 1.3.3.KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n lÎ hµng ho¸ (§«i víi ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ) S¬ ®å 4 : H¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n lÎ hµng ho¸ TK156 Kho TK156 quÇy TK632 TK 511, 512 TK111, 112 (1) (2) (4) TK911 TK 3331 (8) (5) (3) TK1381 TK 3381 (7) (6) XuÊt hµng tõ kho cho quÇy Gi¸ vèn hµng b¸n KÕt chuyÓn g¸i vèn Doanh thu b¸n hµng ThuÕ GTGT ®Çu ra TiÒn b¸n hµng thõa ch­a xö lý TiÒn b¸n hµng thiÕu ch­a xö lý KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng 1.3.4.KÕ to¸n b¸n hµng qua ®¹i lý ký göi (§èi víi ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ) Tr­êng hîp doanh nghiÖp cã hµng giao ®¹i lý: S¬ ®å 5 : H¹ch to¸n tr­êng hîp doanh nghiÖp cã hµng giao ®¹i lý TK156 TK157 TK 632 TK 911 TK 511 TK 111, 112, 131 (1) (2) (6) (7) (3) TK 3331 (4) TK 641 (5) TrÞ gi¸ hµng göi b¸n Gi¸ vèn hµng b¸n Doanh thu cña hµng göi b¸n ®¹i lý ThuÕ GTGT ®Çu ra cña hµn tiªu thô TiÒn hoa hång ®¹i lý ký göi KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng Tr­êng hîp doanh nghiÖp nhËn b¸n hµng ®¹i lý S¬ ®å 6 : H¹ch to¸n tr­êng hîp doanh nghiÖp nhËn b¸n hµng ®¹i lý TK 003 TK511 TK 111, 112, 131 (1) (2) (3a) TK911 TK331 (5) (3b) (4) Ghi nhËn hµng göi b¸n ®¹i lý. Sè hµng nhËn göi b¸n ®· b¸n ®­îc. (3a) Hoa hång b¸n hµng ®­îc h­ëng. (3b) sè tiÒn hµng ph¶i tr¶ cho bªn giao ®¹i lý. Thanh to¸n tiÒn hµng cho bªn giao ®¹i lý. KÕt chuyÓn doanh thu. 1.3.5. KÕ to¸n b¸n hµng theo ph­¬ng thøc tr¶ gãp (§èi víi ®¬n vÞ tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ). S¬ ®å 7: H¹ch to¸n b¸n hµng theo ph­¬ng thøc tr¶ gãp. TK 111,112, 131 TK 632 TK 911 TK 3331 TK 511 (1) (5) (6) (2) (3) TK711 (7) (4) TK 156 Gi¸ vèn hµng b¸n Doanh thu b¸n hµng tr¶ gãp ThuÕ GTGT cña hµng b¸n ra L·i tÝnh trªn kho¶n ph¶i tr¶ vÒ hµng b¸n tr¶ gãp do chËm t¶ KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng KÕt chuyÓn thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh 2. KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng hãa theo ph­¬ng thøc kiÓm kª ®Þnh kú Kh¸c víi doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn trong c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú, c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh liªn quan ®Õn hµng ho¸ tån kho kh«ng ®­îc ghi sæ kiªn tôc. Bëi vËy ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú kh«ng cho biÕt t×nh h×nh hiÖn cã t¨ng gi¶m hµng ho¸ t¹i bÊt kú thêi ®iÓm nµo trong kú mµ muèn x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt b¸n trong kú ph¶i dùa vµo kÕt qu¶ kiÓm kª. KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ho¸ theo ph­¬ng thøc kiÓm kª ®iÞnh kú chØ kh¸c ph­¬ng thøc kª khai th­êng xuyªn trong viÖc h¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n vµ nhËp xuÊt kho hµng ho¸ cßn c¸c b­íc kh¸c th× t­¬ng tù. S¬ ®å h¹ch to¸n b¸n hµng ho¸ ë doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú nh­ sau: S¬ ®å 9:H¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ho¸ theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú TK 151, 156, 157 TK611 TK632 TK911 TK511 TK111, 112, 131 (1) (6) (7) (8) (2) TK 531, 531 TK3331 (4) (3) §Çu kú kÕt chuyÓn gi¸ trÞ hµng mua cña hµng ho¸ tån ®Çu kú Doanh thu b¸n hµng ThuÕ GTGT ®Çu ra Cuèi kú kÕt chuyÓn gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Cuèi kú c¨n cø vµokÕt qu¶ kiÓm kª hµng tån kho, x¸c ®Þnh gÝa trÞ mua cña hµng ®ang ®i ®­êng, hµng ho¸ tån kho, hµng ®· göi ®i b¸n nh­ng c­a ®­îc coi lµ tiªu thô vµ kÕt chuyÓn Gi¸ trÞ hµng ho¸ x¸c ®Þnh lµ tiªu thô KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng III. kÕ to¸n chi phÝ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng. 1.Néi dung Trong qu¸ tr×nh kinh doanh th­¬ng m¹i, c¸c doanh nghiÖp ph¶i hao phÝ mét l­îng lao ®éng x· héi nhÊt ®Þnh dïng ®Ó mua, b¸n vµ dù tr÷ hµng ho¸. KÕ to¸n gi÷ chøc n¨ng gi¸m ®èc vµ th«ng tin mäi mÆt ho¹t ®éng cña qu¸ tr×nh kinh doanh cÇn ph¶i ghi chÐp ®Çy ®ñ chÝng x¸c kÞp thêi c¸c kho¶n chi phÝ bá ra. Theo quy ®Þnh cña hÖ thèng kÕ to¸n hiÖn hµnh, to¸n bé chi phÝ cña kh©u mua ®­îc tÝnh vµo gi¸ vèn cña hµng nhËp kho cßn chi phÝ cña qu¸ tr×nh chuÈn bÞ b¸n hµng vµ chi phÝ cña qu¸ tr×nh b¸n hµng ®­îc ghi chÐp ë tµi kho¶n riªng (TK chi phÝ b¸n hµng ). Ngoµi ra, c¸c kho¶n chi phÝ qu¶n ký doanh nghiÖp còng ®­îc tËp hîp ë tµi kho¶n “ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp”. - Chi phÝ b¸n hµng: lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cÇn thiÕt ®Ó phôc vô trùc tiÕp cho qu¸ tr×nh b¸n hµng ho¸ nh­ chi phÝ bao gãi, qu¶ng c¸o, b¶o hµnh, nh©n viªn b¸n hµng... - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ cã liªn quan chung ®Õn toµn bé ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp mµ kh«ng t¸ch riªng cho bÊt cø ho¹t ®éng nµo nh­ chi phÝ qu¶n lý, chi phÝ hµnh chÝnh. KÕ to¸n ph¶i cã nhiÖm vô gi¸m s¸t kiÓm tra chÆt chÏ chi phÝ b¸n hµng chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®Ó lµm c¬ së cho viÖc tÝnh to¸n chÝnh x¸c kÕt qu¶ kinh doanh. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i lµ chØ tiªu biÓu hiÖn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng l­u chuyÓn hµng ho¸. Nã chÝnh lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a doanh thu thuÇn víi tæng chi phÝ kinh doanh bao gåm: chi phÝ vÒ gi¸ vèn hµng b¸n, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. Nh­ vËy b¶n chÊt kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh lµ l·i hay lç. Doanh thu thuÇn Doanh thu b¸n hµng ThuÕ TT§B ph¶i nép Doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Gi¶m gi¸ hµng b¸n = - - - KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú ®­îc ph¶n ¸nh b»ng mét sè chØ tiªu sau: Lîi nhuËn gép = Doanh thu thuÇn - Gi¸ vèn hµng b¸n. KÕt qu¶ H§KD Lîi nhuËn gép Chi phÝ b¸n hµng Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp = - - KÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc tÝnh vµo cuèi kú h¹ch to¸n ( th­êng lµ cuèi th¸ng, cuèi quý). KÕt qu¶ kinh doanh ph¶i ®­îc ph©n phèi c«ng b»ng hîp lý ®óng chÕ ®é quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc vµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña ngµnh kinh doanh. 2. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 2.1. H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng *Nguyªn t¾c h¹ch to¸n ChØ h¹ch to¸n vµo chi phÝ b¸n hµng c¸c chi phÝ sau: _ Chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng: lµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ nh©n viªn b¸n hµng, nh©n viªn ®ãng gãi, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n hµng ho¸ vµ c¸c kho¶n tiÒn c«ng b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm Y tÕ vµ c¸c kho¶n phô cÊp kh¸c. _Chi phÝ vËt liÖu bao b×: lµ gi¸ trÞ b»ng tiÒn cña c¸c lo¹i bao b×, vËt ®ãng gãi dïng cho viÖc b¶o qu¶n vµ b¸n hµng hoa nh­ chi phÝ vËt bao gãi, chi phÝ söa c÷a tµi s¶n cè ®Þnh ë bé phËn b¸n hµng. _Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh : lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña phÇn hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh, kÓ c¶ tµi s¶n h÷u h×nh vµ tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n hµng ho¸ vµ qu¸ tr×nh b¸n hµng ho¸ nh­ khÊu hao cña nhµ kho, cöa hµng, c¸c ph­¬ng tiÖn bèc xÕp, ph­¬ng tiÖn tÝnh to¸n kiÓm nghiÖm... _Chi phÝ dông cô ®å dïng : lµ gi¸ trÞ b»ng tiÒn cña c¸c c«ng cô dông cô, ®å dïng phôc vô cho qu¸ tr×nh chuÈn bÞ b¸n hµng vµ qu¸ tr×nh vµ qu¸ tr×nh b¸n hµng nh­ ph­¬ng tiÖn tÝnh to¸n, dông cô ®o l­êng, c¸c ph­¬ng tiÖn lµm viÖc ë kh©u b¸n hµng. _Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi : lµ sè tiÒn dïng ®Ó tr¶ cho c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n bªn ngoµi do cung cÊp c¸c dÞch vô, lao vô cho doanh nghiÖp, phôc vô cho qu¸ tr×nh b¸n hµng nh­ tiÒn thuª kho, vËn chuyÓn, tiÒn söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh thuª ngoµi, tiÒn hoa hång cho c¸c ®¹i lý b¸n hµng, cho ®¬n vÞ nhËn uû th¸c... _Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c : lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ ch­a ghi vµo c¸c kho¶n ®· tr×nh bµy ë trªn nh­ chi phÝ qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, giíi thiÖu s¶n phÈm, b¶o hµnh s¶n phÈm, chi tiÕp kh¸ch ë bé phËn b¸n hµng. _Ngoµi ra kho¶n chi cho b¸n hµng ®· nªu trªn, doanh nghiÖp cßn ph¶i ghi vµo chi phÝ b¸n hµng kho¶n chi phÝ liªn quan tíi viÖc tiÕp nhËn l¹i sè hµng bÞ tõ chèi sau khi b¸n. Theo quy ®Þnh c¸c kho¶n chi sau ®©y kh«ng ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ b¸n hµng. Chi phÝ thùc hiÖn qu¸ tr×nh mua hµng Chi tõ sö dông c¸c quü cña doanh nghiÖp C¸c kho¶n chi qu¶n lý chung ngoµi qu¸ tr×nh b¸n hµng C¸c thiÖt h¹i hµng ho¸, ph­¬ng tiÖn, phÝ tæn thiÖt h¹i kh¸c do sù cè thiªn tai, tai n¹n giao th«ng, ho¶ ho¹n, kh¸ch hµng huû bá hîp ®ång...kh«ng ®­îc h¹ch to¸n nÕu kh«ng cã quyÕt ®Þnh xö lý ®­a vµo chi phÝ b¸n hµng. Tµi kho¶n sö dông: Tµi kho¶n- 641 “ Chi phÝ b¸n hµng” dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c c¬ ph¸t sinh trong qu¸ trÝnh b¸n hµng hãa, thµnh phÈm. Néi dung kÕt cÊu cña TK nµy nh­ sau: TK 641- “ Chi phÝ b¸n hµng” -Chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh -C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ trong qu¸ kú. b¸n hµng. - KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng vµo TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ trong kú. TK 641 kh«ng cã sè d­ cuèi kú ®­îc më chi tiÕt theo c¸c yÕu tè chi phÝ sau: + TK6411 : Chi phÝ nh©n viªn. + TK6412 : Chi phÝ vËt liÖu bao b×. + TK6413 : Chi phÝ dông cô, ®å dïng. + TK 6414 : Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®×nh. + TK 6415 : Chi phÝ b¶o hµnh. + TK 6415 : Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. + TK 6418 : Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. Tr×nh tù kÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng. S¬ ®å 10: H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng. TK 334, 338 TK641 TK111, 112, 138 Chi phÝ tiÒn l­¬ng BHXH, BHYT Gi¸ trÞ thu håi ghi gi¶m cña nh©n viªn b¸n hµng chi phÝ TK152, 153 TK 911 XuÊt kho vËt liÖu, c«ng cô cho Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ bé phËn b¸n hµng hµng cho hµng ho¸ tiªu thô trong kú TK 214 KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh(TSC§) TK 111, 112 331 TK242 C¸c kho¶n chi phÝ liªn quan kh¸c Chi phÝ b¸n hµng KÕt chuyÓn chê kÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµngvµ kú sau TK 142, 335 Ph©n bæ hoÆc trÝch tr­íc chi phÝ söa ch÷a TSC§ 2.2. KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Nguyªn t¾c h¹ch to¸n. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ mét lo¹i chi phÝ thêi kú, ®­îc ._.