Hoàn thiện công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty In Tài Chính

Lêi nãi ®Çu Trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ thuéc së h÷u nhµ n­íc, ph©n phèi theo lao ®éng d­îc thùc hiÖn d­¬i hinh thøc tiÒn l­¬ng.Víi t­ c¸ch mét ph¹m trï kinh tÕ, tiÒn l­¬ng lµ sù biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña s¶n phÈm cÇn thiÕt d­îc t¹o ra trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc ph©n phèi cho nh÷ng ng­êi lao ®éng dùa vµo sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng mµ hä ®· hao phÝ trong qu¸ tr×nhs¶n xuÊt x· héi. §èi víi doanh nghiªp s¶n xuÊt, viªc thanh to¸n chi tr¶ tiÒn l­¬ng cho c«ng nh©n viªn ®ãng mét vai trß rÊt quan träng: Nã d¶m b¶o cho møc thu nhËp trong sinh ho¹t hµng ngµy cña ng­êi lao ®éng ®Çy ®ñ vµ phÇn nµo tho¶ m·n nhu cÇu gi¶i trÝ cua hä trong x· héi.ViÖc trÝch c¸c kho¶n BHXH, BHYT, KPC§ theo l­¬ng cña doanh nghiÖp võa thùc hiÖn theo ®óng chÕ ®éc l¹i v­a biÓu hiÖn sù quan t©m, ch¨m lo ®Õn ®êi sèng,søc khoÎ cña ng­êi lao ®éng mâi khi hä bÞ «m ®au tai n¹n…ChÝnh nh÷ng kho¶n tÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, phô cÊp…®­îc nhËn kÞp thêi vµ sù quan tam nhiÖt t×nh cña Doanh nghiÖp lµ sîi d©y g¾n chÆt h¬n ng­êi lao ®éng víi Doanh nghiÖp t¹o ®éng lùc cho hä tÝch cùc lµm viÖc, lµm ra nhiÒu s¶n phÈm h¬n.Tõ viÖc nhËn thøc trªn c¸c Doang nghiÖp ®· kh«ng ng­ng nghiªn cøu ®Ó x©y dùng nªn c¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh l­¬ng vµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng phï hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh. MÆt kh¸c c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch l­¬ng còng cã v Þ trÝ quan träng v× tiÒn l­¬ng còng lµ mét bé phËn cÊu thµnh nªn gi¸ trÞ s¶n phÈm.Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­¬ng ®ßi hái Doanh nghiÖp ph¶n ¸nh ®óng chÝnh x¸c chi phÝ nh©n c«ng trong kú ®ång thêi kh«ng ngõng hoµn thiÖn ®æi míi c«ng t¸c kÕ to¸n ®Ó phï hîp víi xu thÕ vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. XuÊt ph¸t tõ vai trß vµ tÇm quan träng cña tiÒn l­¬ng còng nh­ h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng ®èi víi hoat ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Doanh nghiÖp, em ®· ®i s©u nghiªn cøu nh÷ngd vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn ®Ì tµi nµy qua ®ît thùc tËp t¹i C«ng ty ph¸t hanh biÓu mÉu thèng kª. Qua ®Ò tµi nµy em hiÓu râ h¬n vÒ thùc tiÔn c«ng viÖc kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trich theo l­¬ng ë c«ng ty.Do tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn bµi viÕt cña em kh«ng tr¸nh khái nh­ng thiÕu sãt. RÊt mong ®­îc sù gãp ý, bæ sung cña c¸c thÇy c« gi¸o ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Néi dung b¸o c¸o nghiªp vô gåm c¸c phÇn chÝnh sau: Ch­¬ngI: Mét sè vÊn ®Ì c¬ b¶n vÒ h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch l­¬ng trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i c«ng ty ph¸t hµnh biÓu mÉu thèng kª. Ch­¬ng III: Mét sè ý kiÕn ®¸nh gi¸ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i c«ng ty ph¸t hµnh biÓu mÉu thèng kª Ch­¬ng I Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch l­¬ng trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt I. B¶n chÊt vµ ý nghÜa cña tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng trong Doanh nghiÖp 1. Kh¸i niÖm. b¶n chÊt vµ chøc n¨ng cña tiÒn l­¬ng trong Doanh nghiÖp 1.1. Kh¸i niÖm tiÒn l­¬ng TiÒn l­¬ng (tiÒn c«ng) lµ thï lao lao ®éng, thÓ hiÖn hao phÝ ®· bá ra c¶ vÒ thÓ lùc vµ trÝ lùc cña ng­êi lao ®éng nay ®­îc lÊy l¹i d­íi h×nh thøc thu nhËp. TiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng do hai bªn tho¶ thuËn trong hîp ®ång lao ®éng vµ ®­îc tr¶ theo n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc. Møc l­¬ng cña ng­êi lao ®éng kh«ng ®­îc thÊp h¬n møc l­¬ng tèi thiÓu do nhµ n­íc quy ®Þnh (§iÒu 55, Bé luËt lao ®éng 2002). Nh­ vËy tiÒn l­¬ng lµ kÕt qu¶ cuèi cïng cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 1.2. B¶n chÊt tiÒn l­¬ng Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp ®ång thêi còng lµ qu¸ tr×nh tiªu hao c¸c yÕu tè c¬ b¶n (lao ®éng, ®èi t­îng lao ®éng vµ t­ liÖu lao ®éng) . Trong ®ã, lao ®éng víi t­ c¸ch lµ ho¹t ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc cña con ng­êi sö dông c¸c t­ liÖu lao ®éng nh»m t¸c ®éng, biÕn ®æi c¸c ®èi t­îng lao ®éng thµnh c¸c vËt phÈm cã Ých phôc vô cho nhu cÇu sinh ho¹t cña m×nh. Theo M¸c th× gi¸ trÞ hµng ho¸ ®­îc t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chø kh«ng ph¶i trong qu¸ tr×nh l­u th«ng. Gi¸ trÞ hµng ho¸ ®­îc c«ng nhËn bao gåm: gi¸ trÞ cña lao ®éng sèng + gi¸ trÞ cña lao ®éng vËt ho¸ + gi¸ trÞ thÆng d­. Trong ®ã, gi¸ trÞ thÆng d­ lµ gi¸ trÞ d«i ra (t¨ng thªm) cßn gi¸ trÞ cña lao ®éng vËt ho¸ lµ chi phÝ vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt mµ ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cÇn ph¶i cã ®Ó tiÕn hµnh ®­îc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. YÕu tè lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt l¹i thay ®æi vÒ l­îng, nã t¨ng lªn do gi¸ trÞ cña hµng ho¸. MÆt kh¸c, søc lao ®éng cã ®Æc ®iÓm lµ khi ®­îc tiªu dïng th× nã t¹o ra mét gi¸ trÞ míi lín h¬n. Nh­ vËy, nguån gèc duy nhÊt ®Ó t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d­ lµ søc lao ®éng. Do ®ã cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng: Lao ®éng lµ mét yÕu tè gi÷ vai trß cùc kú quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Víi vai trß nh­ vËy, chi phÝ cho lao ®éng sèng ®ang ngµy ®­îc n©ng cao, ®iÒu nµy ®­îc biÓu hiÖn ë trong toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt th× chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ngµy cµng chiÕm mét tû lÖ lín dÇn. VÒ phÝa ng­êi sö dông lao ®éng cã xu h­íng tiÕt kiÖm chi phÝ lao ®éng b»ng c¸ch t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng víi viÖc ®æi míi t­ liÖu s¶n xuÊt cho phï hîp vµ hiÖu qu¶ nhÊt. §Ó ®¶m b¶o tiÕn hµnh liªn tôc qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt tr­íc hÕt cÇn ph¶i t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, nghÜa lµ søc lao ®éng mµ con ng­êi bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ph¶i ®­îc båi hoµn d­íi d¹ng thï lao lao ®éng. TiÒn l­¬ng (tiÒn c«ng) chÝnh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ søc lao ®éng vµ lµ gi¸ cña yÕu tè søc lao ®éng mµ ng­êi sö dông lao ®éng ph¶i tr¶ cho ng­êi cung øng søc lao ®éng. TiÒn l­¬ng tu©n theo c¸c nguyªn t¾c cung, cÇu, gi¸ c¶ thÞ tr­êng vµ ph¸p luËt hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc. §èi víi ng­êi chñ Doanh nghiÖp th× tiÒn l­¬ng lµ mét yÕu tè chi phÝ ®Çu vµo cña mét qu¸ trÝnh s¶n xuÊt, cßn ®èi víi ng­êi cung øng søc lao ®éng th× ®ã lµ nguån thu nhËp chñ yÕu cña hä. Môc ®Ých cña c¸c nhµ s¶n xuÊt lµ lîi nhuËn, cßn môc ®Ých lîi Ých cña ng­êi lao ®éng lµ tiÒn l­¬ng. Do vËy tiÒn l­¬ng kh«ng chØ mang b¶n chÊt lµ chi phÝ, mµ nã ®· trë thµnh ph­¬ng tiÖn t¹o ra gi¸ trÞ míi, hay nãi c¸ch kh¸c tiÒn l­¬ng lµ nguån cung øng sù s¸ng t¹o søc lao ®éng, n¨ng lùc cña ng­êi lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §èi víi ng­êi lao ®éng, tiÒn l­¬ng nhËn ®­îc tho¶ ®¸ng sÏ lµ ®éng lùc kÝch thÝch n¨ng lùc s¸ng t¹o ®Ó lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Khi n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng th× lîi nhuËn cña Doanh nghiÖp còng t¨ng. Do ®ã, nguån phóc lîi cña Doanh nghiÖp mµ ng­êi lao ®éng ®­îc nhËn l¹i còng sÏ t¨ng lªn, nã lµ phÇn bæ sung thªm cho tiÒn l­¬ng, lµm t¨ng thu nhËp vµ t¨ng lîi Ých cña ng­êi cung øng søc lao ®éng. H¬n n÷a, khi lîi Ých cña ng­êi lao ®éng ®­îc b¶o ®¶m b»ng c¸c møc l­¬ng tho¶ ®¸ng sÏ t¹o ra sù g¾n kÕt céng ®ång nh÷ng ng­êi lao ®éng víi môc tiªu vµ lîi Ých cña Doanh nghiÖp, xo¸ bá sù ng¨n c¸ch gi÷a chñ Doanh nghiÖp víi ng­êi cung øng søc lao ®éng lµm cho ng­êi lao ®éng cã tr¸ch nhiÖm h¬n, tù gi¸c h¬n víi c¸c ho¹t ®éng cña Doanh nghiÖp. 1.2 Chøc n¨ng cña tiÒn l­¬ng TiÒn l­¬ng cã 3 chøc n¨ng chñ yÕu + Chøc n¨ng t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng: Chóng ta biÕt r»ng qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng ®­îc thùc hiÖn bëi viÖc tr¶ c«ng cho ng­¬× lao ®éng th«ng qua l­¬ng. B¶n chÊt cña søc lao ®éng lµ s¶n phÈm lÞch sö lu«n ®­îc hoµn thiÖn, n©ng cao nhê th­êng xuyªn ®­îc kh«i phôc vµ ph¸t triÓn. Cßn b¶n chÊt cña t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng lµ cã mét tiÒn l­¬ng sinh ho¹t nhÊt ®Þnh ®Ó hä cã thÓ duy tr× vµ ph¸t triÓn søc lao ®éng míi (nu«i d­ìng, gi¸o dôc thÕ hÖ sau...) tÝch luü kinh nghiÖm, n©ng cao tr×nh ®é vµ hoµn thµnh kü n¨ng lao ®éng. + Chøc n¨ng lµ c«ng cô qu¶n lý cña Doanh nghiÖp Môc ®Ých cuèi cïng cña c¸c nhµ qu¶n trÞ ®ã lµ lîi nhuËn cao nhÊt. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã hä ph¶i kÕt hîp nhÞp nhµng vµ qu¶n lý mét c¸ch nghÖ thuËt c¸c yÕu tè trong s¶n xuÊt kinh doanh, ng­êi sö dông lao ®éng cã thÓ tiÕn hµnh kiÓm tra, theo dâi vµ quan s¸t ng­êi lao ®éng lµm viÖc theo kÕ ho¹ch tæ chøc cña m×nh th«ng qua viÖc tr¶ l­¬ng cho hä, ph¶i ®¶m b¶o chi phÝ tiÒn l­¬ng mµ m×nh bá ra ®em l¹i kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ cao. Qua ®ã, ng­êi sö dông lao ®éng sÏ qu¶n lý mét c¸ch chÆt chÏ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng cña m×nh ®Ó tr¶ c«ng xøng ®¸ng cho ng­êi lao ®éng. + Chøc n¨ng kÝch thÝch søc lao ®éng Víi mét møc l­¬ng tho¶ ®¸ng sÏ lµ ®éng lùc thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Khi ®­îc tr¶ c«ng xøng ®¸ng ng­êi lao ®éng sÏ say mª, tÝch cùc lµm viÖc, hä sÏ g¾n chÆt tr¸ch nhiÖm cña m×nh víi lîi Ých cña Doanh nghiÖp. Do vËy tiÒn l­¬ng lµ mét c«ng cô khuyÕn khÝch vËt chÊt, kÝch thÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc thùc sù cã hiÖu qu¶ cao. 2.C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng trong Doanh nghiÖp Tuú theo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, tÝnh chÊt c«ng viÖc vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña tõng Doanh nghiÖp mµ viÖc tÝnh vµ tr¶ l­¬ng cho ng­¬× lao ®éng cã thÓ ®­îc thùc hiÖn theo nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ th­êng ¸p dông 3 h×nh thøc: +TiÒn l­¬ng theo thêi gian +TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm +TiÒn l­¬ng kho¸n 2.1 TiÒn l­¬ng theo thêi gian H×nh thøc nµy th­êng ¸p dông cho lao ®éng lµm c«ng t¸c v¨n phßng nh­: tæ chøc lao ®éng, thèng kª, tµi vô... ViÖc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo thêi gian lao ®éng thùc tÕ, theo ngµnh nghÒ vµ tr×nh ®é thµnh th¹o nghiÖp vô kü thuËt, chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng. Tïy theo tÝnh chÊt lao ®éng kh¸c nhau mµ mçi ngµnh nghÒ, nghiÖp vô cã thÓ cã mét thang l­¬ng riªng. Trong mçi thang l­¬ng l¹i tuú theo tr×nh ®é nghiÖp vô, kü thuËt chuyªn m«n mµ chia thµnh nhiÒu bËc l­¬ng, mçi bËc l­¬ng l¹i cã mét møc tiÒn l­¬ng nhÊt ®Þnh. TiÒn l­¬ng theo thêi gian cã thÓ chia theo c¸c lo¹i sau: -Tr¶ l­¬ng theo th¸ng (l­¬ng th¸ng): Sè tiÒn l­¬ng tr¶ trong th¸ng ®­îc tÝnh b»ng møc l­¬ng theo thang b¶ng l­¬ng do Nhµ n­íc quy ®Þnh + tiÒn phô cÊp (nÕu cã). TiÒn phô cÊp ë ®©y cã thÓ lµ: Phô cÊp chøc n¨ng, phô cÊp ngµnh nghÒ, phô cÊp ®éc h¹i... -Møc l­¬ng mét ngµy (ngµy c«ng): Theo quy ®Þnh sè 188-1999 Q§TTCP ngày 17/9/1999 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ quy ®Þnh tuÇn lµm viÖc 40 giê, ngµy c«ng lµm viÖc trong th¸ng ®­îc quy ®Þnh trung b×nh lµ 22 ngµy c«ng. Møc l­¬ng 1 ngµy = = sè ngµy lµm viÖc x møc l­¬ng mét ngµy L­¬ng ngµy th­êng ®­îc ¸p dông ®Ó tÝnh l­¬ng trong nh÷ng ngµy héi häp, häc tËp, ngµy lµm nhiÖm vô kh¸c nhau hoÆc ®Ó tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng lµm theo hîp ®ång. -Møc l­¬ng mét giê: Lµ tiÒn l­¬ng tr¶ cho mét giê lµm viÖc, ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy tiÒn l­¬ng ngµy chia cho sè giê chuÈn theo quy ®Þnh cña luËt lao ®éng (kh«ng qu¸ 8 giê mét ngµy). Møc l­¬ng1 giê (l­¬ng giê) = = x møc l­¬ng 1 giê Møc l­¬ng 1 giê cßn ®­îc sö dông ®Ó tÝnh ra ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho 1 s¶n phÈm. Møc l­¬ng1 s¶n phÈm = -Møc l­¬ng 1 tuÇn: Lµ tiÒn l­¬ng tr¶ cho mét tuÇn lµm viÖc ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së tiÒn l­¬ng th¸ng nh©n víi 12 th¸ng chia cho 52 tuÇn. Do nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian (mang tÝnh b×nh qu©n, ch­a thùc sù g¾n víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt), ®Ó kh¾c phôc phÇn nµo h¹n chÕ ®ã tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã thÓ kÕt hîp víi chÕ ®é tiÒn th­ëng ®Ó khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc. Khi ®ã: = + tiÒn th­ëng 2.2 TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo sè l­îng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc ®· hoµn thµnh. H×nh thøc nµy ®¶m b¶o thùc hiÖn ®Çy ®ñ nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, g¾n chÆt sè l­îng lao ®éng víi chÊt l­îng lao ®éng, ®éng viªn vµ khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng nhiÖt t×nh, say mª lµm viÖc, t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm cho x· héi. TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm phô thuéc vµo ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cña mét s¶n phÈm, c«ng ®o¹n chÕ biÕn s¶n phÈm vµ sè l­îng s¶n phÈm c«ng viÖc mµ ng­êi lao ®éng hoµn thµnh ®ñ tiªu chuÈn quy ®Þnh. §Ó thùc hiÖn tÝnh l­¬ng theo s¶n phÈm cÇn ph¶i cã c¸c ®iÒu kiÖn sau: - X©y dùng ®­îc ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng - Ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n ban ®Çu sao cho x¸c ®Þnh ®­îc chÝnh x¸c kÕt qu¶ cña tõng ng­êi hoÆc tõng nhãm lao ®éng (cµng chi tiÕt cµng tèt) - Doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc, bè trÝ ®Çy ®ñ c«ng viÖc cho ng­êi lao ®éng - Ph¶i cã hÖ thèng kiÓm tra chÊt l­îng chÆt chÏ ViÖc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã thÓ tiÕn hµnh theo nh÷ng h×nh thøc sau: +TiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm trùc tiÕp kh«ng h¹n chÕ: Theo h×nh thøc nµy, tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng cßn ®­îc tÝnh: = x H×nh thøc nµy ¸p dông ®èi víi lao ®éng trùc tiÕp, s¶n xuÊt hµng lo¹t vµ ®· ®¸nh gi¸ ®óng kÕt qu¶ lao ®éng. +TiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp: Th­êng ¸p dông ®Ó tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n phô phôc vô cho c«ng nh©n chÝnh vµ cïng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. C¸ch tÝnh nh­ sau: TiÒn l­¬ng = i% x tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng s¶n xuÊt trùc tiÕp Trong ®ã: i% lµ tû lÖ tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n phô víi tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp. + TiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm cã th­ëng, cã ph¹t: Lµ tiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm cã g¾n víi chÕ ®é tiÒn th­ëng trong s¶n xuÊt nh­: th­ëng tiÕt kiÖm vËt t­, th­ëng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, th­ëng gi¶m tû lÖ hµng háng, hao phÝ vËt t­, kh«ng ®¶m b¶o ngµy c«ng quy ®Þnh, kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®­îc giao. TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp (gi¸n tiÕp) C¸ch tÝnh nh­ sau: TiÒn l­¬ng = + tiÒn th­ëng – tiÒn ph¹t + TiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm luü tiÕn: C¸ch tÝnh l­¬ng theo h×nh thøc nµy gåm 2 phÇn: PhÇn thø1: C¨n cø vµo møc ®é hoµn thµnh ®Þnh møc lao ®éng tÝnh ra tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ theo s¶n phÈm trong ®Þnh møc. PhÇn thø 2: C¨n cø vµo møc ®é v­ît ®Þnh møc ®Ó tÝnh tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ theo tû lÖ luü tiÕn, tû lÖ hoµn thµnh v­ît ®Þnh møc cµng cao th× suÊt luü tiÕn cµng nhiÒu. H×nh thøc nµy khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ c­êng ®é lao ®éng ®Õn møc tèi ®a. Do vËy, h×nh thøc nµy th­êng ¸p dông ®Ó tr¶ l­¬ng cho ng­êi lµm viÖc trong kh©u träng yÕu nhÊt hoÆc khi Doanh nghiÖp ph¶i hoµn thµnh gÊp mét ®¬n ®Æt hµng. 2.3 TiÒn l­¬ng kho¸n Lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng theo khèi l­îng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc mµ hä hoµn thµnh. H×nh thøc nµy ¸p dông cho nh÷ng c«ng viÖc nÕu giao cho tõng chi tiÕt, tõng bé phËn sÏ kh«ng cã lîi, ph¶i giao tÊt c¶ khèi l­îng c«ng viÖc cho c¶ nhãm hoµn thµnh trong thêi gian nhÊt ®Þnh. -Tr¶ l­¬ng kho¸n gän theo s¶n phÈm cuèi cïng: Lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm nh­ng tiÒn l­¬ng ®­îc tÝnh theo ®¬n gi¸ tËp hîp cho s¶n phÈm hoµn thµnh ®Õn c«ng viÖc cuèi cïng. H×nh thøc nµy ¸p dông cho nh÷ng Doanh nghiÖp mµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ nh»m khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng quan t©m ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm -Tr¶ l­¬ng kho¸n quü l­¬ng: Theo h×nh thøc nµy Doanh nghiÖp tÝnh to¸n vµ giao kho¸n quü l­¬ng cho tõng phßng ban, bé phËn theo nguyªn t¾c hoµn thµnh kÕ ho¹ch c«ng t¸c hay kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch. -Tr¶ l­¬ng kho¸n thu nhËp: Tuú thuéc vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña Doanh nghiÖp mµ h×nh thµnh quü l­¬ng ®Ó ph©n chia cho ng­êi lao ®éng. Khi tiÒn l­¬ng kh«ng thÓ h¹ch to¸n riªng cho tõng lao ®éng th× ph¶i tr¶ l­¬ng cho c¶ tËp thÓ ®ã, sau ®ã míi chia cho tõng ng­êi. TiÒn c«ng cã thÓ chia dùa vµo c¸c yÕu tè sau: +Dùa vµo cÊp bËc kü thuËt vµ cÊp bËc c«ng viÖc (ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc ¸p dông khi cÊp bËc c«ng viÖc ®­îc giao phï hîp víi cÊp bËc kü thuËt). +Dùa vµo cÊp bËc kü thuËt vµ cÊp bËc c«ng viÖc kÕt hîp víi b×nh céng ®iÓm (¸p dông khi c«ng viÖc ®­îc giao kh«ng phï hîp víi cÊp bËc kü thuËt). +Dùa trªn c¬ së sè ®iÓm ®Ó tÝnh møc l­¬ng t­¬ng øng (¸p dông khi kh«ng thùc hiÖn viÖc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm v× khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh th­êng kh«ng phô thuéc vµo chÊt l­îng tay nghÒ mµ phô thuéc vµo søc khoÎ vµ th¸i ®é lao ®éng cña tõng ng­êi. Khi ¸p dông h×nh thøc nµy, tiÒn l­¬ng thùc tÕ cña ng­êi lao ®éng chØ x¸c ®Þnh khi kÕt thóc kú h¹ch to¸n. V× vËy, viÖc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng thùc chÊt lµ t¹m ph©n phèi thu nhËp. 2.4 Mét sè chÕ ®é kh¸c khi tÝnh l­¬ng *ChÕ ®é th­ëng: Ngoµi chÕ ®é tiÒn l­¬ng c¸c Doanh nghiÖp cßn tiÕn hµnh x©y dùng chÕ ®é tiÒn th­ëng cho c¸c c¸ nh©n, tËp thÓ cã thµnh tÝch trong s¶n xuÊt kinh doanh. TiÒn th­ëng thùc chÊt lµ kho¶n tiÒn l­¬ng bæ xung nh»m qu¸n triÖt ®Çy ®ñ nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Trong c¬ cÊu thu nhËp cña ng­êi lao ®éng th× tiÒn l­¬ng cã tÝnh æn ®Þnh, th­êng xuyªn cßn tiÒn th­ëng chØ lµ phÇn thu nhËp thªm vµ phô thuéc vµo c¸c chØ tiªu th­ëng, phô thuéc vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Nguyªn t¾c thùc hiÖn chÕ ®é th­ëng: -§èi t­îng xÐt th­ëng: +Lao ®éng cã thêi gian lµm viÖc t¹i Doanh nghiÖp tõ 1 n¨m trë lªn. +Cã ®ãng gãp vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña Doanh nghiÖp. -Møc th­ëng: Møc th­ëng cña 1 n¨m kh«ng thÊp h¬n 1 th¸ng l­¬ng theo nguyªn t¾c sau: +C¨n cø vµo kÕt qu¶ ®ãng gãp cña ng­êi lao ®éng ®èi víi Doanh nghiÖp thÓ hiÖn qua n¨ng suÊt, chÊt l­îng c«ng viÖc +C¨n cø vµo thêi gian lµm viÖc t¹i Doanh nghiÖp, ng­êi cã thêi gian lµm viÖc nhiÒu sÏ ®­îc h­ëng nhiÒu. +ChÊp hµnh néi quy kû luËt cña Doanh nghiÖp -C¸c lo¹i tiÒn th­ëng: TiÒn th­ëng bao gåm tiÒn th­ëng thi ®ua (lÊy tõ quü khen th­ëng) vµ tiÒn th­ëng trong s¶n xuÊt kinh doanh (th­ëng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, th­ëng tiÕt kiÖm vËt t­, th­ëng ph¸t minh s¸ng kiÕn...) +TiÒn th­ëng trong s¶n xuÊt kinh doanh: §©y thùc chÊt lµ mét phÇn cña quü l­¬ng ®­îc trÝch ra ®Ó tr¶ cho ng­êi lao ®éng d­íi h×nh thøc tiÒn th­ëng theo mét tiªu chÝ nhÊt ®Þnh. . TiÒn th­ëng vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm: Kho¶n tiÒn nµy ®­îc tÝnh trªn c¬ së tû lÖ quy ®Þnh chung (kh«ng qu¸ 40%) vµ phÇn chªnh lÖch gi¸ gi÷a s¶n phÈm cÊp cao so víi s¶n phÈm cã phÈm cÊp thÊp. . TiÒn th­ëng vÒ tiÕt kiÖm vËt t­: Lµ kho¶n tiÒn th­ëng tÝnh trªn c¬ së gi¸ trÞ tiÕt kiÖm ®­îc so víi ®Þnh møc vµ tû lÖ quy ®Þnh kh«ng qu¸ 40%. +TiÒn th­ëng thi ®ua: Lo¹i tiÒn th­ëng nµy ®­îc lÊy ra tõ quü tiÒn th­ëng cña Doanh nghiÖp, quü tiÒn th­ëng trÝch tõ lîi nhuËn cßn l¹i sau khi nép thuÕ lîi tøc, thanh to¸n c¸c kho¶n tiÒn ph¹t, c«ng nî... §Ó tiÒn th­ëng trë thµnh c«ng cô khuyÕn khÝch vËt chÊt ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ c¸c h×nh thøc vµ c¸c chÕ ®é th­ëng. §ång thêi tr­íc khi chi tr¶ ph¶i x¸c ®Þnh râ quü tiÒn th­ëng hiÖn cã cña Doanh nghiÖp . *ChÕ ®é phô cÊp: Theo ®iÒu 4 th«ng t­ liªn bé sè20/LB-TT ngµy2/6/1993 cña liªn bé Liªn ®oµn Th­¬ng binh x· héi - Tµi chÝnh cã 7 lo¹i phô cÊp sau: -Phô cÊp lµm ®ªm: NÕu ng­êi lao ®éng lµm viÖc vµo ban ®ªm (22h - 6h s¸ng) th× ngoµi sè tiÒn tr¶ cho nh÷ng giê lµm thªm ng­êi lao ®éng cßn ®­îc h­ëng phô cÊp lµm ®ªm. x x Phô cÊp lµm ®ªm = sè giê tiªu chuÈn quy ho¹ch trong th¸ng Trong ®ã: 30% lµ ®èi víi c«ng viÖc kh«ng th­êng xuyªn vÒ ban ®ªm, 40% ®èi víi nh÷ng c«ng viÖc th­êng xuyªn lµm theo ca hoÆc chuyªn lµm viÖc ban ®ªm. -Phô cÊp l­u ®éng: Nh»m bï ®¾p cho nh÷ng ng­êi lµm mét hoÆc mét sè nghÒ hoÆc c«ng viÖc ph¶i th­êng xuyªn thay ®æi n¬i ë vµ n¬i lµm viÖc, ®iÒu kiÖn sinh ho¹t kh«ng æn ®Þnh vµ khã kh¨n. Lo¹i phô cÊp nµy chØ ¸p dông víi nghÒ vµ c«ng viÖc mµ tÝnh chÊt l­u ®éng ch­a x¸c ®Þnh trong møc l­¬ng. NghÒ hoÆc c«ng viÖc l­u ®éng nhiÒu, ph¹m vi l­u ®éng réng, ®Þa h×nh phøc t¹p vµ khã kh¨n th× ®­îc h­ëng phô cÊp cao, lo¹i phô cÊp nµy ®­îc tr¶ theo sè ngµy thùc tÕ lao ®éng vµ ®­îc tÝnh cïng kú víi tr¶ l­¬ng. Trong Doanh nghiÖp phô cÊp l­u ®éng ®­îc tÝnh vµo ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vµ h¹ch to¸n vµo gi¸ thµnh hoÆc chi phÝ l­u ®éng. -Phô cÊp tr¸ch nhiÖm: Nh»m bï ®¾p cho nh÷ng ng­êi võa trùc tiÕp s¶n xuÊt hoÆc lµm c«ng viÖc chuyªn m«n nghiÖp vô võa kiªm nghiÖm c«ng t¸c qu¶n lý kh«ng thuéc chøc vô l·nh ®¹o bæ nhiÖm hoÆc nh÷ng ng­êi lµm nh÷ng c«ng viÖc ®ßi hái tr¸ch nhiÖm cao ch­a ®­îc x¸c ®Þnh trong møc l­¬ng, phô cÊp tr¸ch nhiÖm ®­îc tÝnh tr¶ cïng kú l­¬ng hµng th¸ng. §èi víi Doanh nghiÖp, lo¹i phô cÊp nµy ®­îc tÝnh vµo ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vµ h¹ch to¸n vµo chi phÝ gi¸ thµnh hoÆc chi phÝ l­u ®éng. -Phô cÊp thu hót: ¸p dông ®èi víi c«ng nh©n viªn chøc ®Õn lµm viÖc ë nh÷ng vïng kinh tÕ míi vµ c¸c h¶i ®¶o xa ®Êt liÒn cã ®iÒu kiÖn sinh ho¹t ®Æc biÖt khã kh¨n do ch­a cã c¬ së h¹ tÇng ¶nh h­ëng ®Õn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ng­êi lao ®éng. C¸ch tÝnh: Phô cÊp thu hót = x % phô cÊp ®­îc h­ëng % phô cÊp ®­îc h­ëng cã c¸c møc: 20%, 30%, 50%, 70% tÝnh trªn l­¬ng cÊp bËc, chøc vô, l­¬ng chuyªn m«n nghiÖp vô. Thêi gian h­ëng phô cÊp tõ 3- 5 n¨m tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn sinh ho¹t khã kh¨n, dµi hoÆc ng¾n cña tõng vïng kinh tÕ míi, c¬ së kinh tÕ vµ ®¶o xa ®Êt liÒn. -Phô cÊp ®¾t ®á: ¸p dông ®èi víi nh÷ng n¬i cã chØ sè gi¸ sinh ho¹t cao h¬n chØ sè gi¸ sinh ho¹t b×nh qu©n chung cña c¶ n­íc lµ 19% trë lªn. -Phô cÊp khu vùc: ¸p dông ®èi víi nh÷ng n¬i xa x«i, hÎo l¸nh gÆp nhiÒu ®iÒu kiÖn khã kh¨n. -Phô cÊp ®éc h¹i: ¸p dông cho nh÷ng Doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn ®éc h¹i hoÆc nguy hiÓm ch­a x¸c ®Þnh trong møc l­¬ng. 3. Quü l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 3.1 Quü l­¬ng Quü tiÒn l­¬ng cña Doanh nghiÖp lµ toµn bé sè tiÒn ph¶i tr¶ cho tÊt c¶ c¸c lo¹i lao ®éng mµ Doanh nghiÖp qu¶n lý, sö dông kÓ c¶ lao ®éng trong vµ ngoµi danh s¸ch. - Quü tiÒn l­¬ng cña Doanh nghiÖp bao gåm nh÷ng kho¶n sau: +TiÒn l­¬ng tÝnh theo thêi gian, tiÒn l­¬ng tÝnh theo s¶n phÈm vµ tiÒn l­¬ng kho¸n. +TiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng t¹o ra s¶n phÈm háng trong ph¹m vi chÕ ®é quy ®Þnh. +TiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt do nguyªn nh©n kh¸ch quan, trong thêi gian ®iÒu ®éng c«ng t¸c, lµm nghÜa vô theo chÕ ®é quy ®Þnh, thêi gian nghØ phÐp, thêi gian ®i häc... +C¸c kho¶n tiÒn th­ëng cã tÝnh chÊt th­êng xuyªn. Ngoµi ra, trong tiÒn l­¬ng kÕ ho¹ch cßn ®­îc tÝnh c¶ c¸c kho¶n tiÒn trî cÊp b¶o hiÓm x· héi cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng... - VÒ ph­¬ng diÖn h¹ch to¸n, tiÒn l­¬ng trong Doanh nghiÖp s¶n xuÊt chia lµm 2 lo¹i +TiÒn l­¬ng chÝnh: Lµ tiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian lµm nhiÖm vô chÝnh ®· quy ®Þnh cho hä bao gåm: l­¬ng cÊp bËc, c¸c kho¶n phô cÊp th­êng xuyªn vµ tiÒn th­ëng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt. +TiÒn l­¬ng phô: Lµ tiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian kh«ng lµm viÖc chÝnh nh­ng vÉn ®­îc h­ëng l­¬ng theo chÕ ®é quy ®Þnh nh­ tiÒn l­¬ng trong thêi gian nghØ phÐp, thêi gian ®i lµm nghÜa vô x· héi, héi häp, thêi gian ngõng s¶n xuÊt... Qu¶n lý chi tiªu quü l­¬ng ph¶i trong mèi quan hÖ víi viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ nh»m võa chi tiªu hîp lý tiÕt kiÖm tiÒn l­¬ng võa ®¶m b¶o hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña Doanh nghiÖp. 3.2 C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 3.2.1 Quü B¶o hiÓm x· héi Quü B¶o hiÓm x· héi ®­îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè quü tiÒn l­¬ng cÊp bËc vµ c¸c kho¶n phô cÊp (chøc vô, khu vùc, ®¾t ®á, th©m niªn) cña c«ng nh©n viªn chøc thùc tÕ ph¸t sinh trong th¸ng. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, tû lÖ trÝch B¶o hiÓm x· héi lµ 20%, trong ®ã: +15% do ®¬n vÞ hoÆc chñ sö dông lao ®éng nép, ®­îc tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh +5% do ng­êi lao ®éng ®ãng gãp vµ ®­îc trõ vµo l­¬ng th¸ng Theo c«ng ­íc 102 vÒ B¶o hiÓm x· héi cña tæ chøc lao ®éng quèc tÕ, B¶o hiÓm x· héi bao gåm: - Ch¨m sãc y tÕ - Trî cÊp èm ®au - Trî cÊp thÊt nghiÖp - Trî cÊp tuæi giµ -Trî cÊp tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp -Trî cÊp gia ®×nh -Trî cÊp thai s¶n, tµn tËt, mÊt ng­êi nu«i d­ìng HiÖn nay ë ViÖt Nam B¶o hiÓm x· héi ®ang thùc hiÖn c¸c nghÜa vô sau: - Trî cÊp èm ®au - Trî cÊp thai s¶n - Trî cÊp tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp - Trî cÊp mÊt søc lao ®éng, trî cÊp tµn tËt. Trong c¸c Doanh nghiÖp ®i ®«i víi quü tiÒn l­¬ng lµ quü B¶o hiÓm x· héi. Quü nµy dïng ®Ó ®µi thä cho c«ng nh©n viªn cã ®ãng gãp vµo quü trong c¸c tr­êng hîp: - Ng­êi lao ®éng mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng: H­u trÝ, trî cÊp th«i viÖc, tö tuÊt. - Ng­êi lao ®éng mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng t¹m thêi: èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp . Quü B¶o hiÓm x· héi do c¬ quan b¶o hiÓm thèng nhÊt qu¶n lý. Khi c¸c Doanh nghiÖp trÝch ®­îc B¶o hiÓm x· héi th× ph¶i nép hÕt cho c¬ quan B¶o hiÓm x· héi. Sau khi nép, ®­îc c¬ quan b¶o hiÓm øng tr­íc 3% ®Ó chi tiªu B¶o hiÓm x· héi trong Doanh nghiÖp. Cuèi kú, kÕ to¸n tæng hîp chi tiªu B¶o hiÓm x· héi, lËp b¸o c¸o göi c¬ quan b¶o hiÓm cÊp trªn duyÖt. 3.2.2 Quü B¶o hiÓm y tÕ Môc ®Ých cña B¶o hiÓm y tÕ lµ tËp hîp mét m¹ng l­íi b¶o vÖ søc khoÎ cho toµn céng ®ång bÊt kÓ ®Þa vÞ x· héi, møc thu nhËp cao hay thÊp. Quü nµy ®­îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n viªn chøc thùc tÕ ph¸t sinh trong th¸ng. Tû lÖ trÝch b¶o hiÓm y tÕ hiÖn hµnh lµ 3% trong ®ã 2% tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh vµ 1% trõ vµo thu nhËp cña ng­êi lao ®éng. 3.2.3 Quü kinh phÝ c«ng ®oµn Lµ quü tµi trî cho ho¹t ®éng C«ng ®oµn ë c¸c cÊp. Quü nµy ®­îc h×nh thµnh do viÖc trÝch lËp tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña Doanh nghiÖp hµng th¸ng theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n viªn trong Doanh nghiÖp lµ 2%. Kinh phÝ c«ng ®oµn còng ®­îc ph©n cÊp qu¶n lý vµ chi tiªu theo cÊp ®é quy ®Þnh. Mét phÇn ®­îc nép cho c¬ quan cÊp trªn lµ 1%, cßn l¹i ®Ó chi tiªu cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn cña Doanh nghiÖp. Toµn bé sè tiÒn trÝch theo quü nµy ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. II. H¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 1. Thñ tôc, chøng tõ h¹ch to¸n: §Ó thanh to¸n tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp, trî cÊp cho ng­êi lao ®éng, hµng th¸ng kÕ to¸n doanh nghiÖp ph¶i lËp "B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng" cho tõng tæ, ®éi, ph©n x­ëng s¶n xuÊt vµ c¸c phßng ban c¨n cø vµo kÕt qu¶ tÝnh l­¬ng cho tõng ng­êi. Trªn b¶ng tÝnh l­¬ng cÇn ph¶i ghi râ tõng kho¶n tiÒn l­¬ng (l­¬ng s¶n phÈm, l­¬ng thêi gian), c¸c kho¶n phô cÊp, trî cÊp, c¸c kho¶n khÊu trõ vµ sè tiÒn ng­êi lao ®éng cßn ®­îc lÜnh. Kho¶n thanh to¸n vÒ trî cÊp b¶o hiÓm x· héi còng ®­îc lËp t­¬ng tù. Sau khi kÕ to¸n tr­ëng kiÓm tra, x¸c nhËn vµ ký, gi¸m ®èc duyÖt, "B¶ng thanh to¸n l­¬ng vµ B¶o hiÓm x· héi" sÏ ®­îc lµm c¨n cø ®Ó thanh to¸n l­¬ng vµ B¶o hiÓm x· héi cho ng­êi lao ®éng. Th«ng th­êng, t¹i c¸c Doanh nghiÖp, viÖc thanh to¸n l­¬ng vµ c¸c kho¶n kh¸c cho ng­êi lao ®éng ®­îc chia lµm 2 kú: kú 1 t¹m øng vµ kú 2 sÏ nhËn sè cßn l¹i sau khi ®· trõ c¸c kho¶n khÊu trõ vµo thu nhËp. C¸c kho¶n thanh to¸n l­¬ng, thanh to¸n BHXH, b¶ng kª danh s¸ch nh÷ng ng­êi ch­a lÜnh cïng víi c¸c chøng tõ vµ b¸o c¸o thu chi tiÒn mÆt ph¶i chuyÓn kÞp thêi cho phßng kÕ to¸n ®Ó kiÓm tra, ghi sæ. MÉu: b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng vµ phô cÊp Th¸ng ... n¨m ... Stt Hä tªn Chøc vô C¸c kho¶n l­¬ng Phô cÊp Tæng l­¬ng KhÊu trõ Cßn ®­îc lÜnh Thêi gian S¶n phÈm TiÒn ký 1 2 Céng B¶ng thanh to¸n b¶o hiÓm x· héi Th¸ng ... n¨m ... STT Hä tªn Møc l­¬ng NghØ èm Con èm Thai s¶n Tai n¹n lao ®éng NghØ ®Î SN ST SN ST SN ST SN ST SN ST 2. H¹ch to¸n chi tiÕt tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng trong Doanh nghiÖp 2.1 H¹ch to¸n chi tiÕt tiÒn l­¬ng 2.1.1 H¹ch to¸n sè l­îng lao ®éng Sè l­îng lao ®éng cña Doanh nghiÖp ®­îc ph¶n ¸nh trªn sæ s¸ch dùa vµo sè lao ®éng hiÖn cã cña Doanh nghiÖp bao gåm: Sè l­îng tõng lo¹i lao ®éng theo nghÒ nghiÖp c«ng viÖc, theo tr×nh ®é tay nghÒ, cÊp bËc kü thuËt, bao gåm c¶ sè lao ®éng dµi h¹n vµ sè lao ®éng t¹m thêi, c¶ lùc l­îng lao ®éng trùc tiÕp, gi¸n tiÕp vµ lao ®éng thuéc khu vùc kh¸c ngoµi s¶n xuÊt. H¹ch to¸n sè l­îng lao ®éng lµ viÖc theo dâi kÞp thêi chÝnh x¸c t×nh h×nh biÕn ®æi t¨ng, gi¶m sè l­îng lao ®éng theo tõng lo¹i lao ®éng trªn c¬ së ®ã lµm c¨n cø cho viÖc tÝnh l­¬ng ph¶i tr¶ vµ c¸c chÕ ®é kh¸c cho ng­êi lao ®éng. ViÖc h¹ch to¸n sè l­îng lao ®éng ®­îc h¹ch to¸n trªn sæ " Danh s¸ch lao ®éng" cña Doanh nghiÖp vµ sæ "Danh s¸ch lao ®éng" cña tõng bé phËn. Sæ nµy do phßng tæ chøc lao ®éng lËp theo mÉu quy ®Þnh vµ ®­îc lËp thµnh 2 b¶n: 1 b¶n do phßng tæ chøc lao ®éng, 1b¶n do phßng kÕ to¸n qu¶n lý. C¨n cø ®Ó ghi vµo sæ s¸ch nµy lµ c¸c hîp ®ång lao ®éng vµ c¸c quy ®Þnh cña c¸c cÊp cã thÈm quyÒn duyÖt theo quy ®Þnh cña Doanh nghiÖp (khi chuyÓn c«ng t¸c vµ th«i viÖc). Khi nhËn ®­îc chøng tõ trªn phßng lao ®éng, phßng kÕ to¸n ph¶i ghi chÐp kÞp thêi ®Çy ®ñ vµo sæ danh s¸ch lao ®éng cña Doanh nghiÖp ®Õn tõng phßng ban, tæ s¶n xuÊt ®¬n vÞ. ViÖc ghi chÐp nµy lµ c¬ së ®Çu tiªn ®Ó lËp b¸o c¸o lao ®éng vµ ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng vÒ lao ®éng trong Doanh nghiÖp vµo cuèi th¸ng, cuèi quý tuú theo yªu cÇu cña qu¶n lý cÊp trªn. 2.1.2 H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng Lµ viÖc ghi chÐp kÞp thêi, chÝnh x¸c thêi gian lao ®éng cña tõng ng­êi lao ®éng, trªn c¬ së ®ã tÝnh tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng ®­îc chÝnh x¸c. H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng ph¶n ¸nh sè ngµy c«ng, sè giê lµm viÖc thùc tÕ, sè giê ngõng s¶n xuÊt, nghØ viÖc cña tõng lao ®éng, tõng bé phËn s¶n xuÊt, tõng phßng ban trong Doanh nghiÖp. Chøng tõ h¹ch to¸n thêi gian lao ®éng bao gåm: B¶ng chÊm c«ng, phiÕu lµm thªm giê, phiÕu nghØ h­ëng BHXH. * B¶ng chÊm c«ng ®­îc lËp hµng th¸ng, theo dâi thêi gian hµng ngµy trong th¸ng cña tõng c¸ nh©n, tõng tæ s¶n xuÊt, tõng bé phËn. Tæ tr­ëng s¶n xuÊt, tæ c«ng t¸c hoÆc nh÷ng ng­êi ®­îc uû quyÒn theo lao ®éng. Cuèi th¸ng c¨n cø theo thêi gian lao ®éng thùc tÕ (sè ngµy c«ng), sè ngµy nghØ ®Ó tÝnh l­¬ng, th­ëng vµ tæng hîp thêi gian lao ®éng cña tõng ng­êi trong tõng bé phËn. B¶ng chÊm c«ng ph¶i ®­îc treo c«ng khai ®Ó mäi ng­êi kiÓm tra vµ gi¸m s¸t. * PhiÕu lµm thªm giê: H¹ch to¸n chi tiÕt cho tõng ng­êi * PhiÕu nghØ h­ëng BHXH: Dïng cho tr­êng hîp èm ®au, con èm, thai s¶n, nghØ tai n¹n lao ®éng. Chøng tõ nµy do c¬ quan y tÕ (nÕu ®­îc phÐp) hoÆc do bÖnh viÖn cÊp vµ ®­îc ghi vµo b¶ng chÊm c«ng. 2.1.3 H¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng Lµ viÖc ghi chÐp kÞp thêi, chÝnh x¸c sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm cña tõng c«ng nh©n hoÆc tõng tËp thÓ c«ng nh©n ®Ó tõ ®ã tÝnh l­¬ng, tÝnh th­ëng vµ kiÓm tra sù phï hîp cña tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ víi kÕt qu¶ lao ®éng thùc tÕ, kiÓm tra t×nh h×nh ®Þnh møc lao ®éng cña tõng ng­êi, tõng bé phËn vµ cña Doanh nghiÖp. Tuú thuéc vµo lo¹i h×nh vµ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña tõng Doanh nghiÖp mµ sö dông c¸c chøng tõ ban ®Çu kh¸c nhau. C¸c chøng tõ cã thÓ sö dông lµ "PhiÕu kho¸n", "B¶ng kª khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh", "B¶ng giao nhËn s¶n phÈm", "GiÊy giao ca", "Hîp ®ång giao kho¸n", "B¶ng kª s¶n l­îng tõng ng­êi". Chøng tõ kÕt qu¶ lao ®éng ph¶i do ng­êi lËp (tæ tr­ëng) ký, c¸n bé kÕ to¸n kiÓm tra x¸c nhËn, l·nh ®¹o ký duyÖt (qu¶n ®èc ph©n x­ëng, tr­ëng bé phËn). Sau ®ã chøng tõ ®­îc chuyÓn cho nh©n viªn h¹ch to¸n ®Ó tæng hîp kÕt qu¶ cña ng­êi lao ®éng cña toµn ®¬n vÞ, råi l¹i ®­îc chuyÓn lªn phßng lao ®éng tiÒn l­¬ng x¸c nhËn. Cuèi cïng ®­îc chuyÓn vÒ phßng kÕ to¸n cña Doanh nghiÖp lµm c¨n cø tÝnh l­¬ng, tÝnh th­ëng. §Ó tæng hîp kÕt qu¶ lao ®éng t¹i mçi ph©n x­ëng, bé phËn s¶n xuÊt, nh©n viªn h¹ch to¸n ph©n x­ëng ph¶i më sæ tæng hîp kÕt qu¶ lao ®éng. Trªn c¬ së c¸c chøng tõ h¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng do c¸c tæ göi ®Õn hµng ngµy (hoÆc ®Þnh kú) nh©n viªn h¹ch to¸n ph©n x­ëng ghi kÕt qu¶ lao ®éng cña tõng ng­êi, tõng bé phËn vµo sæ vµ céng sæ, lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ lao ®éng göi cho bé phËn qu¶n lý liªn quan. Phßng kÕ to¸n Doanh nghiÖp còng ph¶i më sæ tæng hîp kÕt qu¶ lao ®éng ®Ó tæng hîp kÕt qu¶ chung cña toµn Doanh nghiÖp. Nh­ vËy, ®Ó thanh to¸n tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng cho c¸n bé c«ng nh©n ._.viªn hµng th¸ng kÕ to¸n lËp "B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng" cho tõng ®èi t­îng, tõng tæ s¶n xuÊt, tõng bé phËn s¶n xuÊt dùa trªn kÕt qu¶ tÝnh l­¬ng ®· cã. 2.2 H¹ch to¸n chi tiÕt c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng Theo chÕ ®é hiÖn hµnh c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ®­îc tÝnh víi mét tû lÖ quy ®Þnh nh­ sau: 19% tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, 6% trõ vµo l­¬ng. Møc trÝch c¸c kho¶n = x Tû lÖ trÝch c¸c kho¶n theo l­¬ng nh­ sau: -BHXH 20% trong ®ã: 15% tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh, 5% trõ vµo l­¬ng -BHYT 3% trong ®ã: 2% tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, 1% trõ vµo l­¬ng -KPC§ 2% trong ®ã: 2% tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh Sau khi tÝnh ®­îc c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng kÕ to¸n lËp b¶ng ph©n bæ KPC§, BHXH, BHYT. B¶ng ph©n bæ nµy dïng chung cho ph©n bæ tiÒn l­¬ng. Trªn c¬ së c¸c chøng tõ vÒ lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng liªn quan, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i, tæng hîp tiÒn l­¬ng ph¶n ¸nh cho tõng ®èi t­îng sö dông (tiÒn l­¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, tiÒn l­¬ng nh©n viªn ph©n x­ëng, nh©n viªn qu¶n lý cïng c¸c kho¶n kh¸c ®Ó ghi vµo cét t­¬ng øng thuéc Tµi kho¶n 334). Sau ®ã, c¨n cø vµo tiÒn l­¬ng thùc tÕ (l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô) vµ tû lÖ quy ®Þnh vÒ c¸c kho¶n BHXH, BHYT, KPC§ ®Ó tÝnh trÝch vµ ghi vµo cét tµi kho¶n 338 ë c¸c dßng thÝch hîp. Sè liÖu vÒ tæng hîp ph©n phèi tiÒn l­¬ng vµ trÝch BHXH, BHYT, KPC§ ®­îc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ghi vµo b¶ng kª tËp hîp chi phÝ"B¶ng kª sè 4".C¨n cø vµo c¸c chøng tõ nghØ h­ëng BHXH do c¬ quan y tÕ cÊp, c¸c phiÕu chi liªn quan ®Õn chi cho BHYT, chi cho ho¹t ®éng C«ng ®oµn, kÕ to¸n tæng hîp lËp b¸o c¸o KPC§, BHXH, BHYT göi lªn cÊp trªn. 3. H¹ch to¸n tæng hîp tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng trong Doanh nghiÖp 3.1 H¹ch to¸n tæng hîp tiÒn l­¬ng 3.1.1 Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông §Ó h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 334 "ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn". Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n thanh to¸n víi c«ng nh©n viªn cña Doanh nghiÖp vÒ tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng, phô cÊp, BHXH, tiÒn th­ëng vµ c¸c kho¶n kh¸c thuéc thu nhËp cña hä. KÕt cÊu TK 334 Bªn Nî: - C¸c kho¶n khÊu trõ vµo tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng cña nh©n viªn -TiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c ®· tr¶ cho c«ng nh©n viªn -KÕt chuyÓn tiÒn l­¬ng c«ng nh©n viªn chøc ch­a lÜnh Bªn Cã: -TiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn chøc D­ Cã: -TiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn chøc. D­ Nî (nÕu cã): -Sè tr¶ thõa cho c«ng nh©n viªn chøc 3.1.2 Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n -Hµng th¸ng c¨n cø vµo kÕt qu¶ lao ®éng tÝnh ra tæng sè tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn. Nî TK 622(chi tiÕt ®èi t­îng) Nî TK 627(6271) Nî TK 641(6411) Nî TK 642(6421) Cã TK 334 -TrÝch BHXH,BHYT,KPC§ theo tû lÖ quy ®Þnh Nî TK 622,627,641,642(19%) Nî TK 334(6%) Cã TK 338(25%) -Sè tiÒn th­ëng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn tõ quü khen th­ëng Nî TK 431(4311) Cã TK 334 -C¸c kho¶n khÊu trõ vµo thu nhËp cña c«ng nh©n viªn Nî TK 334 Cã TK 333(3338) Cã TK 141 Cã TK 138 -Sè tiÒn ¨n ca ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn +NÕu lÊy tõ quü phóc lîi, kÕ to¸n ghi: Nî TK 431(4312) Cã TK 334 +NÕu tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh, kÕ to¸n ghi: Nî TK 622, 627, 641, 642 Cã TK 334 - Khi Doanh nghiÖp thanh to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n kh¸c cho c«ng nh©n viªn +NÕu Doanh nghiÖp tr¶ b»ng tiÒn mÆt Nî TK 334 Cã TK 111 Cã TK 112 +NÕu Doanh nghiÖp thanh to¸n b»ng vËt t­ hµng ho¸ Bót to¸n 1: Ghi nhËn gi¸ vèn vËt t­ hµng ho¸ Nî TK 632 Cã TK 152, 153, 154, 155... Bót to¸n 2: Ghi nhËn gi¸ thanh to¸n Nî TK 334 Cã TK 512 Cã TK 333(333.1.1) -Nép BHXH, BHYT, KPC§ Nî TK 338(338.2, 338.3, 338.4) Cã TK 111, 112 -Chi tiªu KPC§ ®Ó l¹i Doanh nghiÖp Nî TK 338 Cã TK 111, 112 -Cuèi kú kÕt chuyÓn sè tiÒn c«ng nh©n viªn ®i v¾ng ch­a lÜnh Nî TK 334 Cã TK 338(338.8) -TrÝch tr­íc tiÒn l­¬ng phÐp cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt Nî TK 622 Cã TK 335 -Khi c«ng nh©n nghØ phÐp ph¶n ¸nh tiÒn l­¬ng phÐp ph¶i tr¶ Nî TK 335 Cã TK 334 - NÕu sè trÝch tr­íc nhá h¬n sè thùc tÕ ph¶i tr¶ th× ph¶i tÝnh thªm vµo chi phÝ Nî TK 622 Cã TK 335 - NÕu sè trÝch tr­íc lín h¬n sè thùc tÕ ph¶i tr¶ th× sÏ gi¶m chi phÝ Nî TK335 Cã TK622 Kh¸i qu¸t c¸ch h¹ch to¸n trªn qua s¬ ®å sau: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp tiÒn l­¬ng TK 141, 138, 333 ... TK 334 TK622 C¸c kho¶n khÊu trõ vµo l­¬ng TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho Thu nhËp cña c«ng nh©n viªn CNTTSX K627.1 TK 338.3, 338.4 TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho PhÇn ®ãng gãp cho quü nh©n viªn ph©n x­ëng BHXH, BHYT TK641,642 TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng, qu¶n lý DN TK 111, 512 TK 431.1 Thanh to¸n l­¬ng,th­ëng,BHXH TiÒn th­ëng vµ c¸c kho¶n kh¸c cho CNVC TK 338.3 BHXH ph¶i tr¶ Trùc tiÕp S¬ ®å h¹ch to¸n trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng phÐp kÕ ho¹ch cña c«ng nh©n s¶n xuÊt TK 334 TK 335 TK 622 TiÒn l­¬ng phÐp thùc tÕ TrÝch tr­íc tiÒn l­¬ng phÐp ph¶i tr¶ CNSX trong kú theo kÕ ho¹ch cña CNTTSX TK 338 phÇn chªnh lÖch gi÷a tiÒn L­¬ng phÐp thùc ph¶i tr¶ CNTTSX lín h¬n kÕ ho¹ch ghi t¨ng chi phÝ TrÝch KPC§, BHXH, BHYT trªn tiÒn l­¬ng PhÐp ph¶i tr¶ CNTTSX trong kú 3.2 H¹ch to¸n tæng hîp c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng 3.2.1 Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông: §Ó h¹ch to¸n c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 338 "ph¶i tr¶ vµ ph¶i nép kh¸c" dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n, trÝch lËp, sö dông c¸c quü BHYT, BHXH, KPC§. KÕt cÊu TK 338 Bªn Nî: -C¸c kho¶n ®· nép cho c¬ quan qu¶n lý c¸c quü -C¸c kho¶n chi vÒ kinh phÝ c«ng ®oµn -Xö lý gi¸ trÞ tµi s¶n thõa -KÕt chuyÓn doanh thu nhËn tr­íc cña kh¸ch hµng vµo doanh thu b¸n hµng t­¬ng øng tõng kú kÕ to¸n -C¸c kho¶n ®· tr¶, ®· nép kh¸c Bªn Cã: -TrÝch KPC§, BHXH, BHYT theo tû lÖ quy ®Þnh -Tæng sè doanh thu nhËn tr­íc ph¸t sinh trong kú -C¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép hay thu hé -Gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý -Sè ®· nép, ®· tr¶ lín h¬n sè ph¶i nép, ph¶i tr¶ ®­îc hoµn l¹i D­ Cã: - Sè tiÒn cßn ph¶i tr¶, ph¶i nép vµ gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý. D­ Nî (nÕu cã): -Sè tr¶ thõa, nép thõa, v­ît chi ch­a ®­îc thanh to¸n. TK 338 chi tiÕt lµm 6 tiÓu kho¶n: +338.1: Tµi s¶n thõa chê gi¶i quyÕt +338.2: KPC§ +338.3: BHXH +338.4: BHYT + 338.7: Doanh thu nhËn tr­íc + 338.8: Ph¶i nép kh¸c 3.2.2 Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n -Hµng th¸ng c¸c kho¶n BHXH, BHYT, KPC§ ®­îc trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh lµ 25% trong ®ã: +19% ®­îc tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh Nî TK 622, 627, 641, 642 Cã TK 338: Trong ®ã: 338.2: 2% 338.3: 15% 338.4: 2% + 6% trõ vµo tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n Nî TK 334: Cã TK 338: Trong ®ã: 338.3: 5% 338.4: 1% - Sè BHXH ph¶i tr¶ trùc tiÕp cho c«ng nh©n Nî TK 338(338.3) Cã TK 334 - Nép KPC§, BHXH, BHYT cho c¬ quan qu¶n lý quü Nî TK 338 Trong ®ã: 338.2: 1% 338.3: 20% 338.4: 3% Cã TK 111, 112... - Chi tiªu KPC§ ®Ó l¹i Doanh nghiÖp Nî TK 338(338.2): 1% Cã TK 111, 112 Tr­êng hîp vÒ sè ®· tr¶, ®· nép vÒ KPC§, BHXH lín h¬n sè ph¶i tr¶, ph¶i nép ®­îc cÊp bï, kÕ to¸n ghi: Nî TK 111, 112 Cã TK 338(338.2, 338.3) Kh¸i qu¸t h¹ch to¸n c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng qua s¬ ®å: S¬ ®å h¹ch to¸n thanh to¸n BHXH, BHYT, KPC§ TK 334 TK 338 TK 622, 627, 641, 642 BHXH ph¶i tr¶ trùc tiÕp TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ cho c«ng nh©n viªn theo tû lÖ quy ®Þnh TK 111, 112 TK334 BHXH, BHYT trõ l­¬ng Nép KPC§, BHXH, BHYT cña c«ng nh©n cho c¬ quan qu¶n lý TK111, 112 chi tiªu KPC§ t¹i c¬ së Sè BHXH, BHYT chi v­ît ®­îc cÊp bï III. HÖ thèng sæ ¸p dông trong kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng Tuú theo quy m«, lo¹i h×nh vµ ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng mµ c¸c Doanh nghiÖp lùa chän cho m×nh mét h×nh thøc sæ kÕ to¸n phï hîp. Trªn thùc tÕ, c¸c doanh nghiÖp th­êng lùa chän 1 trong 4 h×nh thøc sæ sau ®Ó ¸p dông trong c«ng t¸c kÕ to¸n: - H×nh thøc nhËt ký chung - H×nh thøc nhËt ký sæ c¸i - H×nh thøc nhËt ký chøng tõ - H×nh thøc chøng tõ ghi sæ Do vËy, c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng còng ®­îc ph¶n ¸nh trªn hÖ thèng sæ phï hîp víi h×nh thøc sæ vËn dông ë ®¬n vÞ . 1. H×nh thøc nhËt ký chung C¸c lo¹i sæ kÕ to¸n thuéc h×nh thøc nhËt ký chung - Sæ nhËt ký chung - Sæ c¸i - C¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Tr×nh tù h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng theo h×nh thøc nhËt ký chung: Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Tk 334; TK 338 Chøng tõ gèc Sæ nhËt ký chuyªn dïng B¶ng c©n ®èi ph¸t sinh Sæ nhËt ký chung Sæ c¸c tµikho¶n TK334;TK338 B¶ng tæng hîp chi tiÕt ph¸t sinh B¸o c¸c tµi chÝnh Ghi chó: : Ghi hµng ngµy : Ghi cuèi th¸ng : Quan hÖ ®èi chiÕu 2.H×nh thøc nhËt ký sæ c¸i: C¸c lo¹i sæ kÕ to¸n thuéc h×nh thøc nhËt ký sæ c¸i: - Sæ nhËt ký sæ c¸i - Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Tr×nh tù h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng theo h×nh thøc nhËt ký sæ c¸i: Sè thÎ kÕ to¸n chi tiÕt TK 334; TK 338 B¶ng tæng hîp chi tiÕt TK 334 TK 338 Sæ quü B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc NhËt ký – sæ c¸i TK 334, TK 338 B¸o c¸c tµi chÝnh Chøng tõ gèc - B¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng - B¶ng thanh to¸n BHXH - Chøng tõ thanh to¸n Ghi chó: : Ghi hµng ngµy : Ghi cuèi th¸ng : Quan hÖ ®èi chiÕu 3. H×nh thøc nhËt ký chøng tõ C¸c lo¹i sæ kÕ to¸n thuéc h×nh thøc nhËt ký chøng tõ - NhËt ký chøng tõ - B¶ng kª - Sæ c¸i - Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Tr×nh tù h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng theo h×nh thøc nhËt ký Sè, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt TK334, TK 338 B¶ng tæng hîp chi tiÕt Chøng tõ gèc vµ b¶ng ph©n bæ sè 1 B¶ng kª sè 2 NhËt ký – chøng tõ sè 1, sè 7, sè 10 Sæ c¸i TK 334, TK 338 B¸o c¸o tµi chÝnh chøng tõ: Ghi chó : : Ghi hµng ngµy : Ghi cuèi th¸ng : Quan hÖ ®èi chiÕu 4. H×nh thøc chøng tõ ghi sæ C¸c lo¹i sæ kÕ to¸n thuéc h×nh thøc chøng tõ ghi sæ: - Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ - Sæ c¸i - C¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Tr×nh tù ho¹ch to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng theo h×nh thøc chøng tõ ghi sæ: Chøng tõ gèc Sæ quü B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc Sè thÎ kÕ to¸n chi tiÕt TK 334 TK 338 Sè ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ gèc Chøng tõ ghi sæ Sæ c¸i TK 334, 338 B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n B¸o c¸o tµi chÝnh B¶ng tæng hîp chi tiÕt TK 334 TK 338 Ghi chó : : Ghi hµng ngµy : Ghi cuèi th¸ng : Quan hÖ ®èi chiÕu Ch­¬ng II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i c«ng ty in tµi chÝnh I. Kh¸i qu¸t chung vÒ C«ng ty in Tµi ChÝnh 1. Quá trình hình thành và phát triển Công ty Công ty In Tài Chính được thành lập và phát triển trên cơ sở Nhà In Tài Chính cũ. Nhà in tài chính được thành lập vào 5/3/1985 và trực thuộc Bộ tài chính. Ban đầu, số vốn của Nhà in còn rất nhỏ, 5 triệu đồng cùng với 5 cỗ máy cũ của Bộ Tài chính cấp, 13 gian nhà cấp 4 được cấp làm nhà kho, nhà làm việc và xưởng sản xuất, một vài bộ bàn ghế cũ, bộ phận quản lý có 11 người kể cả giám đốc, có 8 học sinh trung cấp kỹ thuật vừa ra trường . Hoạt động của Nhà in lúc đó chỉ là in ấn tài liệu, báo chí, biểu mẫu, sổ sách, chứng từ và các ấn phẩm khác theo giấy phép của cơ quan nhà nước. Trong 4 năm đầu hoạt động (1985 – 1989) với số vốn ít ỏi, đội ngũ cán bộ công nhân viên chưa lành nghề, máy móc ít và cũ lại được Nhà nước bao cấp hoàn toàn nên kết quả sản xuất không cao, Nhà in không có quyền chủ động trong sản xuất kinh doanh. Bước sang năm 1990, do chính sách kinh tế đổi mới của Nhà nước, Nhà In đã chủ động đề nghị với Bộ Tài chính giao quyền tự chủ trong hoạt động sản xuất kinh doanh, hạch toán độc lập, tự trang trải và đảm bảo đời sống cho cán bộ công nhân viên, có nghĩa vụ đóng góp đầy đủ các khoản phải nộp vào ngân sách nhà nước và cũng chính thời điểm này, Nhà In tự đặt mình vào guồng máy của nền kinh tế thị trường, không còn được bao cấp mọi thứ như trước nữa. Với những thử thách tưởng như khó vượt qua nổi thì thật đáng mừng khi năm đầu thực hiện quyền tự chủ trong sản xuất kinh doanh, số lượng trang in chỉ tiêu tài chính đạt 186 triệu trang, cao nhất từ khi thành lập đến nay và bằng 381% so với năm trước, doanh thu đạt một tỷ đồng, bằng 685% so với năm trước. Tuy nhiên bên cạnh những thành tựu đó Nhà in cũng còn những yếu kém như: chất lượng hµng in chưa đạt mong muốn của khách hàng, giá thành sản phẩm còn cao, giao hàng chậm trễ quá thời hạn hợp đồng kí kết … Để khắc phục được tình trạng trên, trong những năm tiếp theo, việc đầu tư mua sắm máy móc thiết bị hiện đại được nhà in coi trọng hàng đầu. Năm 1991 : Mua máy tính điện tử thay việc sắp đặt ch÷ chì Năm 1992 : Mua máy in ốp set 4 trang hiện đại nhất của Đức giá 600 trđ Năm 1993 : Mua máy in ốp set 8 trang 2 màu của Đức giá 2 tỷ 200 trđ Năm 1994 : Mua máy in ốp set 16 trang 2 màu của Nhật có vận tốc rất lớn Thêm vào đó, Nhà in đã thực hiện đúng đắn các hợp đồng kí kết, hàng làm tốt đúng màu, trả hàng đủ số lượng, đúng thời gian nên qua nhiều năm phục vụ, mỗi năm số lượng khách hàng đều tăng. Kết quả năm năm thực hiện quyền làm chủ sản xuất kinh doanh, liên tục năm nào Nhà in cũng thực hiện vượt mức chỉ tiêu kế hoạch, năm sau cao hơn năm trước, lợi nhuận tăng, đời sống cán bộ công nhân viên được cải thiện rõ rệt. Qua thực tiễn hoạt động sản xuất kinh doanh, Nhà in đã thực hiện tốt các chức năng và nhiệm vụ của mình, thực hiện nghiêm chỉnh mọi chính sách của Đảng và Nhµ n­íc, thực hiện đúng các hợp đồng kí kết giữ được chữ tín với khách hàng, thực hiện phân phối theo lao động, công khai và công bằng, cải thiện điều kiện làm việc, đời sống vật chất và bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ công nhân viên, nộp đủ các khoản phải nộp vào ngân sách Nhà nước, thực hiện hạch toán trong xí nghiệp theo pháp lệnh kế toán, nộp đầy đủ báo cáo lên cấp trên đúng hạn, thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí, bảo vệ an toàn tài sản của xí nghiệp . Với quyền hạn của mình Nhà in đã chủ động hoàn toàn trong hoạt động sản xuất kinh doanh, làm cho sản xuất không ngừng phát triển cả chiều rộng lẫn chiều sâu, kinh doanh luôn có lãi, bảo toàn và phát huy được nguồn vốn, thu hút ngày càng đông lao động có tay nghề cao. Từ thực tế đó , ngày 17/8/1995 Quyết định của Bộ trưởng Bộ Tài chính số 925 / TC- QĐ -TCCB đã quyết định đổi tên Nhà in tài chính trực thuộc Bộ Tài chính thành Công ty In Tài chính. Từ quyết định trên, Công ty In Tài chính được bổ sung thêm các nghề như sau: + Kinh doanh vật tư ngành in + Làm đại lí phát hành các ấn phẩm vầ tài chính kế toán Trải qua 18 năm hình thành và phát triển. Công ty đã không ngừng lớn mạnh cả về số lượng cũng như chất lượng, quan trọng hơn, Công ty đã tồn tại và đứng vững trong cuộn cạnh tranh khốc liệt của kinh tế thị trường , tạo được uy tín lớn đối với khách hàng gần xa. Dưới đây là một số chỉ tiêu kinh tế quan trọng mà Công ty In Tài chính đã đạt được trong 3 năm gần nhất (2000 – 2001 – 2002) Chỉ tiêu Năm Kinh tế chủ yếu 2000 2001 2002 1.Số lượng trang in tiêu chuẩn (tỷ trang) 2.Tổng doanh thu ( tỷ đồng ) 3.Lợi nhuận ( tỷ đồng ) 4. Thu nhập bình quân người lao động (triệu đồng ) 4.013 56.821 3.069 1.69 4.446 67.049 4.256 1.81 4.980 78.582 5.6 1.96 Để đạt được kết quả cao hơn nữa trong thời gian tới, Công ty In tài chính đề ra phương hướng mục tiêu phát triển Đầu tư 14 tỷ đồng vào xây dựng cơ sở vật chất Đầu tư 21 tỷ đồng vào mua sắm máy móc thiết bị mới Dự kiến sản xuất kinh doanh của công ty năm 2003 cần đạt: STT Chỉ tiêu Đơn vị tính Kế hoạch 1 2 3 4 5 6 Số lượng trang in tiêu chuẩn Tổng doanh thu Lợi nhuận thực hiện Lợi nhuận nộp ngân sách Lao động bình quân Thu nhËp b×nh qu©n ng­êi lao ®éng tỷ trang tỷ đồng tỷ đồng tỷ đồng người triệu đồng 5,5 80 5,6 1,7 350 2,1 - Thực hiện tốt các chế độ đối với người lao động, làm tốt các nghĩa vụ với ngân sách nhà nước, duy trì phong trào thi đua liên tục trên mọi lĩnh vực 2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty Để quá trình sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả và phù hợp với quy mô hoạt động của công ty vì thế bộ máy quản lý của Công ty in Tài chính khá gọn nhẹ, được quản lý theo chế độ một thủ trưởng . Người đứng đầu công ty là giám đốc - người có quyền cao nhất và chịu mọi trách nhiệm về điều hành Công ty với các cơ quan chức năng, với khách hàng và cán bộ công nhân viên trong Công ty. Giúp việc, tham mưu cho Giám Đốc là một phó Giám đốc kỹ thuật và 1 phó giám đốc kinh doanh. Tiếp đến là các bộ phận phòng ban chức năng như: Phòng kế toán sản xuất vật tư, phòng kế toán tài vụ và phòng tổ chức hành chính. Sơ đồ bộ máy tổ chức ở công ty in Tài chính như sau: Giám đốc Phó giám đốc kỹ thuật Phó giám đốc kinh doanh Phòng kế hoạch sản xuất vật tư Phòng kế toán tài vụ Phòng tổ chức hành chính Phòng kinh doanh Phân xưởng Sách Phân xưởng ty-pô Phân xưởng ốp sét Tổ vi tính chế bản a) Cơ cấu bộ máy quản lý - Đứng đầu công ty là Giám đốc. Giám đốc có trách nhiệm : + Điều hành, quản lý và chịu trách nhiệm về toàn bộ hoạt động của công ty + Quyết định các phương án sản xuất kinh doanh, phương án đầu tư và phát triển năng lực sản xuất của Công ty + Quyết định các vấn đề về cán bộ, lao động tiền lương, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức + Xây dựng quy chế lao động, tiền lương, khen thưởng, kỷ luật áp dụng cho Công ty theo quy định của Nhà nước và Bộ Tài chính + Tạo điều kiện cần thiết để kế toán trưởng thực hiện chức năng nhiệm vụ của mình theo đúng chế độ tài chính kế toán do Nhà nước quy định - Dưới Giám đốc là 2 Phó Giám đốc Phó giám đốc kỹ thuật chịu trách nhiệm trước giám đốc về mọi hoạt động tiêu chuẩn hóa, đo lường và kiểm tra chất lượng sản phẩm, nghiên cứu, đề xuất các phương án kế hoạch ngắn hạn và dài hạn nhằm đổi mới nâng cao chất lượng sản phẩm Phó giám đốc kinh doanh giúp giám đốc giải quyết các vấn đề chất lượng , giá cả, phương thức thanh toán với các khách hàng và điều hành hoạt động của Công ty tại chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh - Dưới là các phòng giúp việc cho giám đốc và phó giám đốc. Nhiệm vụ cụ thể của các phòng này như sau: + Phòng kế hoạch kỹ thuật sản xuất: Nhận và triển khai sản xuất ở tất cả các phân xưởng, cung cấp đầy đủ vật tư, đúng chủng loại, đảm bảo chất lượng, giấy, mực, phim, kẻ, hoá chất cho các bộ phận sản xuất, Ngiên cứu thiết kế công nghệ sản xuất, cung cấp mẫu, bản thảo đúng tiêu chuẩn kỹ thuật cho các bộ phận sản xuất, cung cấp lịch điều độ sản xuất cho giám đốc và các phân xưởng; kết hợp với phòng tài vụ tính toán giá thành sản phẩm sao cho hợp lý; Soạn thảo các nội dung ký kết hợp đồng kinh tế trong lĩnh vực cung ứng vật tư, tiêu thụ sản phẩm và theo dõi việc thực hiện và thanh lý hợp đồng ký kết; Quản lý vật tư kho tàng, phương tiện vận tải, xuất nhập khẩu hàng hóa; xây dựng kế hoạch đầu tư đổi mới máy móc thiết bị nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. + Phòng kế toán tài vụ: Tham mưu và giúp việc cho giám đốc quản lý về mặt kế toán, thống kê tài chính. Nhiệm vụ của phòng là lập và tổ chức thực hiện các kế hoạch về kế toán, thống kê tài chính, theo dõi kịp thời, liên tục các hệ thống, các số liệu về sản lượng, tài sản về tiền vốn và các quỹ hiện có của công ty, tính toán các chi phí sản xuất để lập biểu giá thành thực hiện, tính toán lỗ lãi, các khoản thanh toán với ngân sách theo chế độ kế toán và thông tin kinh tế của nhà nước, phân tích hoạt động kinh tế trong từng thời kỳ, lập kế hoạch giao dịch với ngân hàng để cung ứng các khoản thanh toán kịp thời, thu chi tiền mặt, thu chi tài chính và hạch toán kinh tế quyết toán tài chính và lập báo cáo hàng quý theo quy định của nhà nước; thực hiện về kế hoạch vốn cho sản xuất, hạch toán kế toán; thực hiện và hạch toán nghiệp vụ đầy đủ quá trình vận động về vật tư tiền vốn tài sản của Công ty ; lập báo cáo tài chính đồng thời cung cấp thông tin về tình hình tài chính và kết quả kinh doanh, làm cơ sở cho ban giám đốc ra quyết định kinh doanh. + Phòng tổ chức hành chính: Tham mưu cho giám đốc về mặt tổ chức cán bộ và nhân sự, công tác lao động tiền lương, tổ chức các phong trào thi đua khen thưởng, kỷ luật, công tác bảo vệ tự vệ. Nhiệm vụ của phòng là nghiên cứu xây dựng cơ chế bộ máy quản lý phù hợp với từng thời kỳ sản xuất. Nghiên cứu đánh giá năng lực cán bộ, đề xuất với giám đốc điều động, đề bạt cán bộ phù hợp với năng lực và trình độ của mọi người. Xây dựng kế hoạch quy hoạch cán bộ ngắn hạn và dài hạn. Quản lý tình hình sử dụng số lao động, ngày công và giờ công. Xây dựng kế hoạch số lượng và chất lượng lao động dựa vào mức tiêu hao lao động và nhiệm vụ sản xuất, đánh giá chất lượng lao động theo tháng, quý, năm. Giải quyết kịp thời những mất cân đối về tổ chức lao động và điều động, chuyển vị trí hợp lý cho những lao động tạm thời sản xuất, cân đối lao động chung trong toàn công ty để có kế hoạch bổ sung thêm người làm khi cần thiết, xây dựng các phương án trả lương khoán, lương sản phẩm, lương thời gian và hướng dẫn kiểm tra duyệt chi lương của Công ty, theo dõi lập danh s¸ch c¸n bé khoa học kỹ thuật, chuyên môn nghiệp vụ và công nhân kỹ thuật, phục vụ cho công tác đào tạo sắp xếp cán bộ công nhân viên, thường xuyên đánh giá thành tích của cá nhân, tập thể làm cơ sở để phân loại A,B,C để tính lương hàng tháng, Xây dựng, tố chức thực hiện kế hoạch bảo vệ bí mật, bảo vệ tài sản và trật tự an ninh trong công ty, thực hiện các công việc hành chính như : Văn thư, y tế, quản trị, hội nghị, tiếp khách… sắp xếp nơi làm việc hội họp và các hoạt động đối nội, đối ngoại của công ty, lo ăn trưa cho cán bộ công nhân viên của công ty, tổ chức bồi dưỡng bằng hiện vật cho công nhân làm ca. + Phòng Kinh doanh: Làm nhiệm vụ tiếp thị, tiếp nhận các hợp đồng sản xuất, đề ra kế hoạch về tiền vốn cũng như kế hoạch tiêu thụ sản phẩm  b) Tæ chức cơ cấu sản xuất Bộ phận sản xuất của Công ty In Tài chính được phân thành 3 phân xưởng và 1 tổ . Đó là tổ vi tính và chế bản, phân xưởng ốp-sét, phân xưởng ty-pô và phân xưởng sách Chức năng nhiệm vụ của từng tổ, phân xưởng như sau: - Tổ vi tính và chế bản có trách nhiệm : + Nhận bong bài, ma-két, phiếu sản xuất cụ thể của phòng kế hoạch sản xuất giao cho + Đọc kỹ phiếu sản xuất và ma-két bong bài để đảm bảo sản xuất, không bị ách tắc, sai sót trong sản xuất của bộ phận mình và các bộ phận khác có liên quan + Quản lý chặt chẽ sản phẩm do mình làm ra, có giao nhận, ký nhận giữa các bộ phận + Đảm bảo sản xuất đúng với quy trình quản lý sản xuất giao nhận + Mọi sai hỏng, ách tắc, gây ảnh hưởng tới các bộ phận khác, tæ đều phải chịu trách nhiệm trước phòng kế hoạch sản xuất, trước giám đốc công ty - Phân xưởng ốp-sét-typô có trách nhiệm: + Nhận nhiệm vụ hoặc phiếu sản xuất, đọc kỹ phiếu sản xuất trước khi giao nhiệm vụ cho máy sản xuất đồng thời phải tổ chức sản xuất hợp lý đảm bảo yêu cầu cả về chất lượng, số lượng và thời gian làm ra sản phẩm. + Nhận giấy in và ký nhận giấy theo quy trình sản xuất, kiểm tra chất lượng, số lượng, quản lý và chịu trách nhiệm số giấy đã nhận, những sản phẩm dïng giấy đặc chủng, nguyên liệu đặc biệt thì phải theo quy địng của công ty. + In theo đúng lệnh sản xuất, màu bong bài, ma-két và tiêu chuẩn kỹ thuật đã ban hành + KiÓm tra và phân loại sản phẩm A,B,C của các loại sản phẩm in + Giao ®ủ số lượng, đúng thời gian, đạt chất lượng, chuyển phiếu giao nộp sản phẩm cho phân xưởng sách - Phân xưởng sách: Phân xưởng sách với chức năng giải quyết vật tư chính cho sản xuất, đồng thời là nơi hoàn chỉnh cho các công đoạn tiếp theo và sản phẩm được kết thúc, giao hàng. Trong phân xưởng sách có các bộ phận * Bộ phận xén giấy + Nhận phiếu sản xuất, nhận giấy từ kho về xén để giao cho máy in và các bộ phận trong công ty + Bảo quản cẩn thận sản phẩm chưa xuất kho, giấy chưa giao hết cho các phân xưởng, giao giấy cho các phân xưởng theo đúng tiến độ sản xuất * Bộ phận sách và biên lai hoá đơn + Nhận sản phẩm từ các phân xưởng sản xuất khác về phân xưởng mình ,tổ chức kiểm điểm, ký nhận với các phân xưởng in + Thực hiện quy trình sản xuất làm mẫu sản phẩm, khi sản phẩm đã đảm bảo tính mỹ thuật, kỹ thuật đạt tiêu chuẩn theo quy định thì sản xuất đồng loạt + Bó gói sản phẩm đúng đủ số lượng, có bao bì, ghi tên ngày tháng đóng gói sản phẩm giao nhận, ký nhận đầy đủ với kho và khách hàng, giao hàng khi có lệnh xuất kho * Bộ phận vận chuyển bốc vác + Vận chuyển theo kế hoạch của Công ty trên cơ sở lệnh bốc hàng. + Giao hàng đầy đủ, ký nhận với khách hàng về số giao hàng, báo cáo với phòng kế hoạch sản xuất và nộp hóa đơn cho phòng kế toán của công ty. 3. §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty a. Bộ máy kế toán : Công ty có cơ cấu bộ máy kế toán theo hình thức tổ chức công tác kế toán tập trung Sơ đồ cơ cấu bộ máy kế toán của Công ty In Tài chính như sau: Kế toán trưởng Kế toán vật liệu công cụ, dụng cụ Kế toán tiền lương, các khoản trích theo lương, tiêu thụ, thanh toán Thư Quỹ Kế toán tổng hợp Toàn bộ phòng kế toán có 5 người, trong đó có 1 kế toán trưởng, 1 thủ quỹ và 3 kế toán viên. Chức năng nhiệm vụ công việc của từng người như sau: -Kế toán trưởng: Là người giúp việc cho giám đốc trong công việc chuyên môn do mình đảm nhận, chịu trách nhiệm trước lãnh đạo về chấp hành thể lệ, chế độ tài chính hiện hành, là người kiểm tra tình hình hạch toán, kiểm tra tình hình về huy động vốn và sử dụng vốn, có trách nhiệm tổ chức sử dụng vốn có hiệu quả, khai thác những khả năng tiềm tàng của tài sản, cung cấp các thông tin về tình hình tài chính một cách chính xác, kịp thời và đầy đủ để lãnh đạo ra quyết định kinh doanh. Kế toán trưởng còn tham gia kí kết các hợp đồng kinh tế, xây dựng các kế hoạch tài chính cho công ty. - Kế toán tổng hợp: Tiến hành tập hợp các chi phí sản xuất từ các bộ phận kế toán liên quan, tiến hành phân bæ chi phí sản xuất cho từng ®èi tượng sử dụng, tính giá thành từng loại sản phẩm và xác định chi phí dở dang cuối kỳ. Đồng thời kế toán tổng hợp còn kiêm kế toán tài sản cố định và theo dõi tình hình tăng, giảm, khấu hao tài sản cố định -Kế toán vật liệu, công cụ dụng cụ: Là người theo dõi tình hình nhập, xuất các loại vật liệu công cụ dụng cụ trong kỳ. Hàng ngày hoặc định kỳ, kế toán vật liệu công cụ dụng cụ phải ghi các số liệu chứng từ vào sæ chi tiết vật tư, tính giá thực tế xuất kho. Cuối tháng lập bảng tổng hợp tình hình nhập, xuất, tồn vật liệu và công cụ dụng cụ. - Kế toán tiền lương và tiêu thụ, thanh toán: là người tính lương phải trả công nhân nhân viên và phân bæ chi phí tiền lương, BHXH, BHYT, KPCĐ vào các đối tượng để tập hợp chi phí tính giá thành, theo dõi về doanh thu bán hàng, theo dõi công nợ phải trả, phải thu đối với khách hàng, thời hạn thanh lý hợp đồng cho từng khách hàng. - Thủ quỹ: Là người quản lý lượng tiền mặt tại Công ty, chịu trách nhiệm thu tiền bán hàng và các khoản thu khác và chi tiền mặt, rút tiền gửi ngân hàng về quỹ tiền mặt. b. Hình thức kế toán công ty áp dụng Hình thức sổ kế toán mà Công ty áp dụng là hình thức kế toán sổ nhật ký chung. Đây là hình thức sổ có kết cấu đơn giản, ít cột, rất thuận tiện cho việc xử lý công tác kế toán bằng máy vi tính, lại phù hợp yêu cầu quản lý và trình độ cán bộ kế toán. Theo hình thức này, hàng ngày tất cả các nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh của Công ty được thể hiện trên các chứng từ gốc đều được chuyển vào máy. Do máy tính đã được chuyên viên kế toán cài đặt và mở các sổ tổng hợp, sổ chi tiết theo từng mã riêng phù hợp với yêu cầu quản lý, theo dõi chi tiết của Công ty, nên mét nghiệp vụ nào đó liên quan đến chi tiết cÇn theo dõi, cán bộ kế toán khi đưa các số liệu vào máy chỉ cần gọi tên mã của tài khoản chi tiết là lập tức số liệu đó cùng đồng thời có trong nhật ký chung, trong sổ chi tiết và ở sổ c¸i các tài khoản. Cuối tháng, căn cứ vào sổ cái tài khoản, máy tính lập nên bảng cân đối số phát sinh các tài khoản từ các sổ (thẻ) chi tiết, máy lập bảng tæng hîp các chi tiết. Kế toán tiến hành đối chiếu số liệu giữa tổng hợp và chi tiết có khác nhau không. Nếu như không có sai sót thì máy lập bảng cân đối kế toán, dựa trên số dư cuối kỳ của các tài khoản, nếu dư nợ thì ghi bên tài sản, nếu dư có thì ghi bên nguồn vốn. Riêng tài khoản liên quan đến công nợ 131, 331 thì không căn cứ vào số dư cuối kỳ của tài khoản tổng hợp mà phải tổng hợp chi tiết bên nợ ở bảng tổng hợp chi tiết số phát sinh để ghi vào bên nguồn vốn; Tài khoản 214 tuy có số dư bên có nhưng vẫn ghi vào bên tài sản nhưng để trong dấu ngoặc đơn.  Hệ thống sổ kế toán của Công ty gồm có : - Sổ kế toán chi tiết: Sổ chi tiết vật liệu, sổ chi tiết theo dõi công nợ với khách hàng, sổ chi tiết theo dõi tài sản cố định, sổ chi tiết bán hàng… - Sổ kế toán tổng hợp: Sổ nhật ký chung, sổ c¸i các tài khoản. Trình tự luân chuyển chứng từ và ghi chép số liệu trên các sổ kế toán đều được máy thực hiện tự động theo trình tự chương trình đã được cài đặt sẵn theo sơ đồ sau: Chứng từ Nhật ký chung Sổ các tài khoản Bảng cân đối số phát sinh các tài khoản Sổ thẻ chi tiết Bảng tổng hợp chi tiết số phát sinh Bảng cân đối kế toán và báo cáo kế toán khác (1c) (1a) (1b) (2) (2) (2) (3) Ghi chú : : Ghi hµng ngµy : Ghi cuèi th¸ng : Quan hÖ ®èi chiÕu Hàng ngày, căn cứ các chứng từ gốc hợp lệ đưa vào máy theo từng mã riêng, máy tính tự động đưa số liệu vào sổ nhật ký chung, sổ chi tiết ( nếu cần thiết theo dõi chi tiết ) và sổ cái . Cuối tháng, từ số liệu trên sổ cái, máy lập bảng cấn đối số phát sinh các tài khoản. Từ số liệu trên các sổ chi tiết, máy lập bảng tổng hợp chi tiết số phát sinh. Lấy số liệu trên bảng đối chiếu số phát sinh và bảng tổng hợp chi tiết số phát sinh để máy lập bảng cân đối kế toán và c¸c báo cáo kế toán khác c) Phương pháp kế toán hàng tồn kho mà Công ty đang áp dụng là phương pháp kê khai thường xuyên. Theo phương pháp này, kế toán thực hiện ghi chép phản ánh thường xuyên, liên tục, có hệ thống tình hình nhập xuất vật tư, sản phẩm hàng hóa vào sổ kế toán và tài khoản trên cơ sở các chứng từ nhập, xuất. Giá trị của vật tư xuất kho được xác định trên cơ sở tổng hợp số liệu từ các chứng từ xuất kho, được phân loại theo từng đối tượng sử dụng và được phản ánh trên tài khoản và sổ kế toán. Số tồn kho - giá trị của vật tư tồn kho có thể được xác định ở bất kỳ thời điểm nào, số liệu thể hiện trên tài khoản và sổ kế toán . II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹._.