Hoàn thiện công tác hạch toán lưu chuyển hàng hoá nhập khẩu tại Chi nhánh Công ty Cổ phần Dược phẩm Nam Hà

Hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i chi nh¸nh c«ng ty cæ phÇn d­îc phÈm Nam Hµ Môc lôc Néi dung Trang Lêi më ®Çu PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng nhËp khÈu vµ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng hãa 1 I. Kh¸i qu¸t chung vÒ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu vµ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ 1 1. Kh¸i niÖm vµ ®iÒu kiÖn kinh doanh xuÊt nhËp khÈu 1 1.1. Kh¸i niÖm 1 1.2. §iÒu kiÖn kinh doanh xuÊt nhËp khÈu 1 2. Vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ 2 3. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ 3 3.1. §èi t­îng nhËp khÈu 3 3.2. Ph­¬ng thøc kinh doanh nhËp khÈu hµng ho¸ 3 a. C¸c ph­¬ng thøc nhËp khÈu 3 b. C¸c h×nh thøc nhËp khÈu 4 c. C¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n trong hîp ®ång ngo¹i 5 3.3. C¸c ph­¬ng thøc tiªu thô hµng nhËp khÈu 7 a. B¸n bu«n hµng ho¸ 7 b. B¸n lÎ hµng ho¸ 8 3.4. C«ng t¸c tÝnh gi¸ hµng nhËp khÈu 9 a. TÝnh gi¸ hµng nhËp khÈu 9 b. TÝnh gi¸ hµng xuÊt b¸n 9 II. KÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu 11 1. Mét sè quy ®Þnh vÒ l­u chuyÓn hµng nhËp khÈu 11 1.1. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n ngo¹i tÖ 11 1.2. Yªu cÇu vµ nhiÖm vô cña h¹ch to¸n kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu 12 2. H¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu theo ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n kª khai th­êng xuyªn 14 2.1. Kh¸i niÖm vµ tµi kho¶n sö dông 14 2.2. H¹ch to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu 15 2.3. H¹ch to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng nhËp khÈu 23 3. H¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ theo ph­¬ng thøc kiÓm kª ®Þnh kú 29 3.1. Kh¸i niÖm vµ tµi kho¶n sö dông 29 3.2. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n 29 4. Chøng tõ vµ sæ kÕ to¸n sö dông trong h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu 30 4.1. Chøng tõ 30 4.2. HÖ thèng sæ kÕ to¸n 31 PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i Chi nh¸nh C«ng ty cæ phÇn d­îc phÈm Nam Hµ 34 I. §Æc ®iÓm chung cña Chi nh¸nh 34 1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 34 2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô 35 3. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña Chi nh¸nh nh÷ng n¨m gÇn ®©y 36 4. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña Chi nh¸nh 37 5. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ c«ng t¸c kÕ to¸n cña Chi nh¸nh 38 5.1. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n 38 5.2. Tæ chøc hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n 40 5.3. HÖ thèng sæ kÕ to¸n 41 II. Thùc tr¹ng h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i Chi nh¸nh 42 1. NhËp khÈu trùc tiÕp 42 1.1. Quy tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ 42 1.2. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n 43 2. NhËp khÈu uû th¸c 46 3. H¹ch to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng nhËp khÈu 49 PhÇn III: Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i Chi nh¸nh C«ng ty cæ phÇn d­îc phÈm Nam Hµ 53 I. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n ho¹t ®éng nhËp khÈu t¹i Chi nh¸nh 53 1. ¦u ®iÓm 53 1.1. VÒ c«ng t¸c qu¶n lý 53 1.2. VÒ c«ng t¸c kÕ to¸n 54 2. Nh­îc ®iÓm 56 2.1. Nh­îc ®iÓm trong viÖc ghi chÐp, h¹ch to¸n kÕ to¸n 56 2.2. Nh­îc ®iÓm trong hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé trong qu¸ tr×nh mua vµ tiªu thô hµng nhËp khÈu 59 II. C¬ së lý luËn vÒ hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n 61 III. Mét sè ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i Chi nh¸nh C«ng ty Cæ phÇn D­îc phÈm Nam Hµ 64 1. C¸c kiÕn nghÞ vÒ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng ho¸ nhËp khÈu nãi riªng vµ hÖ thèng kÕ to¸n nãi chung 64 2. C¸c kiÕn nghÞ liªn quan ®Õn hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé 68 KÕt luËn 74 Phô lôc 1 & 2 Tµi liÖu tham kh¶o PhÇn i nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn VÒ h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng nhËp khÈu Trong c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt, nhËp khÈu i. Kh¸i qu¸t chung vÒ ho¹t ®éng kinh doanh xnk vµ ®Æc ®IÓm ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ 1. Kh¸i niÖm vµ ®iÒu kiÖn kinh doanh xuÊt nhËp khÈu 1.1. Kh¸i niÖm Ho¹t ®éng xuÊt, nhËp khÈu hµng ho¸ lµ ho¹t ®éng mua b¸n hµng ho¸ gi÷a th­¬ng nh©n ViÖt Nam víi th­¬ng nh©n n­íc ngoµi theo c¸c hîp ®ång mua b¸n bao gåm c¶ hîp ®ång t¹m nhËp t¸i xuÊt, t¹m xuÊt t¸i nhËp vµ chuyÓn khÈu hµng ho¸. L­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu lµ mét quy tr×nh gåm hai giai ®o¹n: + NhËp khÈu hµng ho¸, vµ + Tiªu thô hµng nhËp khÈu. (Nguån: Gi¸o tr×nh nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng - §HNTHN) 1.2. §iÒu kiÖn kinh doanh xuÊt - nhËp khÈu C¸c doanh nghiÖp sau ®©y cã quyÒn kinh doanh xuÊt, nhËp khÈu: Th­¬ng nh©n lµ doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh cña ph¸p luËt, ®­îc quyÒn xuÊt - nhËp khÈu hµng ho¸ theo ngµnh, nghÒ ®· ghi trong GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh sau khi ®· ®¨ng ký m· sè t¹i Côc H¶i quan tØnh, thµnh phè theo quy ®Þnh. QuyÒn ®­îc uû th¸c xuÊt, nhËp khÈu hµng ho¸: Th­¬ng nh©n cã GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh hoÆc ®· ®¨ng ký m· sè doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt -nhËp khÈu ®­îc quyÒn uû th¸c xuÊt-nhËp khÈu hµng ho¸ phï hîp víi néi dung cña GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh. §èi víi hµng ho¸ cã h¹n ng¹ch vµ hµng ho¸ cã giÊy phÐp cña Bé Th­¬ng m¹i, th­¬ng nh©n chØ ®­îc uû th¸c xuÊt-nhËp khÈu trong ph¹m vi sè l­îng hoÆc trÞ gi¸ ghi t¹i v¨n b¶n ph©n bæ h¹n ng¹ch cña c¬ quan cã thÈm quyÒn hoÆc giÊy phÐp cña Bé Th­¬ng M¹i. QuyÒn ®­îc nhËn uû th¸c xuÊt, nhËp khÈu hµng ho¸: Th­¬ng nh©n ®· ®¨ng ký m· sè doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt - nhËp khÈu cã quyÒn ®­îc nhËn uû th¸c xuÊt - nhËp khÈu hµng ho¸ phï hîp víi néi dung GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh. Th­¬ng nh©n nhËn uû th¸c kh«ng ®­îc sö dông h¹n ng¹ch hoÆc giÊy phÐp do Bé Th­¬ng m¹i cÊp cho m×nh ®Ó nhËn uû th¸c xuÊt - nhËp khÈu. Vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ Ho¹t ®éng kinh doanh hµng nhËp khÈu lµ mét bé phËn cña ho¹t ®éng l­u th«ng hµng ho¸, lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi. Ho¹t ®éng kinh doanh hµng nhËp khÈu lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó më réng thÞ tr­êng vµ giao l­u quèc tÕ. Ho¹t ®éng nhËp khÈu nh»m bæ sung nh÷ng mÆt hµng trong n­íc ch­a s¶n xuÊt ®­îc hoÆc s¶n xuÊt nh­ng ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu c¶ vÒ mÆt sè l­îng vµ chÊt l­îng nh­ ®Çu t­ c¸c trang thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc, vËt t­ kü thuËt, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i… NhËp khÈu cßn ®Ó thay thÕ, nghÜa lµ nhËp khÈu nh÷ng hµng ho¸ mµ nÕu s¶n xuÊt trong n­íc sÏ kh«ng cã lîi b»ng nhËp khÈu. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN nh­ ë n­íc ta hiÖn nay th× vai trß quan träng cña nhËp khÈu ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c khÝa c¹nh sau: NhËp khÈu t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh trang bÞ, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, t¨ng tû träng ngµnh c«ng nghiÖp, dÞch vô, gi¶m tû träng ngµnh n«ng nghiÖp. Ho¹t ®éng nhËp khÈu gãp phÇn bæ sung kÞp thêi nh÷ng mÆt mÊt c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ, ®¶m b¶o kinh tÕ ph¸t triÓn c©n ®èi vµ æn ®Þnh, tr¸nh nh÷ng biÕn ®éng lín cã thÓ x¶y ra trong nÒn kinh tÕ. NhËp khÈu gãp phÇn c¶i thiÖn vµ n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n. Mét mÆt nhËp khÈu tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng trùc tiÕp cña nh©n d©n vÒ hµng ho¸ tiªu dïng, mÆt kh¸c ®¶m b¶o ®Çu vµo cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tõ ®ã t¹o c«ng ¨n viÖc lµm æn ®Þnh cho ng­êi lao ®éng. NhËp khÈu cã vai trß tÝch cùc thóc ®Èy xuÊt khÈu. Sù t¸c ®éng cña nhËp khÈu ®Õn xuÊt khÈu thÓ hiÖn ë chç nhËp khÈu t¹o ®Çu vµo cho s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, tõ ®ã t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho viÖc xuÊt khÈu hµng ViÖt Nam ra n­íc ngoµi ®Æc biÖt lµ ®èi víi n­íc ta lu«n ë trong t×nh tr¹ng nhËp siªu do néi lùc cña nÒn kinh tÕ ch­a ®ñ m¹nh, tuy r»ng trong mét sè n¨m gÇn ®©y t×nh tr¹ng nµy ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc. 3. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ 3.1. §èi t­îng nhËp khÈu §èi t­îng nhËp khÈu lµ c¸c lo¹i hµng ho¸ phï hîp víi ngµnh, nghÒ ghi trong GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh trõ nh÷ng mÆt hµng thuéc ‘Danh môc hµng ho¸ cÊm nhËp khÈu’ vµ nh÷ng mÆt hµng t¹m ngõng nhËp khÈu. Hµng ho¸ nhËp khÈu lµ nh÷ng mÆt hµng trong n­íc ch­a s¶n xuÊt ®­îc hoÆc ch­a ®ñ yªu cÇu c¶ vÒ chÊt l­îng vµ sè l­îng. §èi t­îng hµng nhËp khÈu kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ nh÷ng mÆt hµng phôc vô cho nhu cÇu tiªu dïng cña c¸c tÇng líp d©n c­ mµ chñ yÕu lµ c¸c trang thiÕt bÞ, m¸y mãc, vËt t­, kü thuËt hiÖn ®¹i phôc vô cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n trong tÊt c¶ c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph­¬ng vµ trªn mäi lÜnh vùc. Bªn c¹nh c¸c mÆt hµng doanh nghiÖp ®­îc tù do nhËp khÈu cßn cã c¸c mÆt hµng nhËp khÈu cã ®iÒu kiÖn vµ c¸c mÆt hµng cÊm nhËp khÈu. Hµng ho¸ nhËp khÈu cã ®iÒu kiÖn lµ hµng ho¸ nhËp khÈu theo h¹n ng¹ch hoÆc theo giÊy phÐp cña Bé Th­¬ng m¹i hoÆc Bé qu¶n lý chuyªn ngµnh. §èi víi ‘Danh môc hµng cÊm nhËp khÈu’, doanh nghiÖp chØ ®­îc nhËp khÈu trong tr­êng hîp ®Æc biÖt khi ®­îc phÐp cña Thñ t­íng ChÝnh phñ. §¹i bé phËn hµng ho¸ nhËp khÈu ®­îc ®ãng gãi nguyªn ®ai, nguyªn kiÖn, bªn ngoµi cã c¸c ký, m· hiÖu thuËn tiÖn cho viÖc giao nhËn, vËn chuyÓn trõ mét sè hµng ho¸ ®Æc biÖt kh«ng ®ãng gãi ®­îc th× cã quy ®Þnh riªng vÒ bao b× vµ c¸ch giao nhËn. 3.2. Ph­¬ng thøc kinh doanh nhËp khÈu hµng ho¸ C¸c ph­¬ng thøc nhËp khÈu Trªn thùc tÕ cã hai ph­¬ng thøc nhËp khÈu hµng ho¸: NhËp khÈu theo NghÞ ®Þnh th­ vµ nhËp khÈu ngoµi NghÞ ®Þnh th­. Ph­¬ng thøc nhËp khÈu theo NghÞ ®Þnh th­ lµ c¸c ph­¬ng thøc mµ doanh nghiÖp ®­îc phÐp nhËp khÈu tu©n theo chØ tiªu ph¸p lÖnh cña Nhµ n­íc ®Æt ra. Nhµ n­íc ViÖt Nam ký kÕt víi c¸c n­íc kh¸c nh÷ng NghÞ ®Þnh hoÆc HiÖp ®Þnh vÒ trao ®æi hµng ho¸ gi÷a hai n­íc. Sau ®ã Nhµ n­íc giao cho mét sè ®¬n vÞ cã chøc n¨ng ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu trùc tiÕp thùc hiÖn. C¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn kinh doanh theo NghÞ ®Þnh th­ cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kho¶n vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, chñng lo¹i, quy c¸ch, mÉu m·, thêi gian giao hµng nh­ ®· ®­îc ghi trong hîp ®ång. §èi víi sè ngo¹i tÖ thu ®­îc ®¬n vÞ ph¶i nép vµo Quü tiÒn tÖ tËp trung cña Nhµ n­íc th«ng qua tµi kho¶n cña Bé Th­¬ng m¹i vµ ®­îc hoµn l¹i b»ng tiÒn VN§ t­¬ng øng víi sè ngo¹i tÖ mµ ®¬n vÞ ®· nép vµo Quü theo tû gi¸ kho¸n do Nhµ n­íc quy ®Þnh. Ph­¬ng thøc nhËp khÈu ngoµi NghÞ ®Þnh th­: Doanh nghiÖp thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu ngoµi NghÞ ®Þnh th­ cña Nhµ n­íc nh­ng vÉn ph¶i tu©n theo khung ph¸p lý chung quy ®Þnh vÒ xuÊt - nhËp khÈu. C¸c ®¬n vÞ nµy ph¶i tù c©n ®èi vÒ tµi chÝnh vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhËp khÈu doanh nghiÖp ®­îc chñ ®éng quyÕt ®Þnh vÒ gi¸ c¶, hµng ho¸, thÞ tr­êng trong ph¹m vi ph¸p luËt cho phÐp. §èi víi sè ngo¹i tÖ thu ®­îc, ®¬n vÞ cã thÓ b¸n trªn thÞ tr­êng giao dÞch ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng hoÆc cã thÓ b¸n cho Nhµ n­íc vµ khi cã nhu cÇu sö dông ngo¹i tÖ ®¬n vÞ ®­îc quyÒn mua l¹i ®Ó sö dông. C¸c h×nh thøc nhËp khÈu C¸c doanh nghiÖp kinh doanh hµng nhËp khÈu cã thÓ tiÕn hµnh nhËp khÈu hµng ho¸ theo hai h×nh thøc: h×nh thøc trùc tiÕp vµ h×nh thøc uû th¸c, hoÆc kÕt hîp c¶ trùc tiÕp vµ uû th¸c. NhËp khÈu trùc tiÕp lµ h×nh thøc mµ trong ®ã ®¬n vÞ nhËp khÈu trùc tiÕp ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång, tæ chøc qu¸ tr×nh mua, b¸n hµng ho¸ vµ tù c©n ®èi tµi chÝnh cho th­¬ng vô ®· ký kÕt. Theo h×nh thøc nµy chØ cã nh÷ng ®¬n vÞ cã uy tÝn, cã kim ng¹ch xuÊt-nhËp khÈu lín trªn thÞ tr­êng, cã ®éi ngò c¸n bé kinh doanh am hiÓu ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i quèc tÕ (c¶ vÒ tËp qu¸n, ng«n ng÷ vµ ph¸p luËt) ®­îc nhËp khÈu trùc tiÕp vµ ph¶i cã giÊy phÐp cña Bé Th­¬ng m¹i cÊp cho phÐp trùc tiÕp tham gia ký kÕt, giao dÞch hîp ®ång ngo¹i th­¬ng víi n­íc ngoµi. NhËp khÈu uû th¸c lµ h×nh thøc ®­îc thùc hiÖn ë nh÷ng ®¬n vÞ cã giÊy phÐp cña Nhµ n­íc cho phÐp nhËp khÈu nh­ng kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn trùc tiÕp tham gia ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång mua b¸n, giao nhËn hµng ho¸ víi n­íc ngoµi v× vËy ph¶i uû th¸c cho ®¬n vÞ cã kh¶ n¨ng nhËp khÈu trùc tiÕp ®Ó hä thùc hiÖn nhËp khÈu hµng ho¸ cho m×nh. §¬n vÞ nhËn, uû th¸c nhËp khÈu lµ ®¹i lý mua hµng trong kh©u nµy vµ nhËn ®­îc hoa hång uû th¸c tõ ®¬n vÞ giao uû th¸c vµ kho¶n hoa hång nµy ®­îc ghi nhËn lµ doanh thu cña ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu. c. C¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n trong hîp ®ång ngo¹i Ph­¬ng thøc thanh to¸n lµ c¸ch thøc ng­êi b¸n thùc hiÖn ®Ó thu tiÒn vÒ vµ ng­êi mua thùc hiÖn ®Ó tr¶ tiÒn. §©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång ngo¹i th­¬ng - mµ ë ®©y lµ hîp ®ång nhËp khÈu. Cã nhiÒu ph­¬ng thøc thanh to¸n kh¸c nhau, mçi ph­¬ng thøc cã nh÷ng thñ tôc thùc hiÖn, ­u nh­îc ®iÓm kh¸c nhau ®ßi hái doanh nghiÖp cÇn ph¶i biÕt vµ n¾m ®­îc ®Ó lùa chän mét ph­¬ng thøc cã lîi, tèn Ýt chi phÝ mµ vÉn ®em l¹i nguån lîi nhuËn. D­íi ®©y lµ mét sè ph­¬ng thøc thanh to¸n phæ biÕn hay ®­îc sö dông: Ph­¬ng thøc thanh to¸n nhê thu (Collection of Payment) Lµ ph­¬ng thøc thanh to¸n trong ®ã bªn b¸n sau khi giao hµng ho¸ vµ dÞch vô sÏ ký ph¸t hèi phiÕu ®ßi tiÒn bªn mua, uû th¸c cho ng©n hµng phôc vô m×nh thu hé sè tiÒn ghi trªn hèi phiÕu ®ã. NÕu phiÕu nhê thu kh«ng kÌm chøng tõ th× gäi lµ ph­¬ng thøc ‘Nhê thu phiÕu tr¬n’ trong ®ã ng©n hµng kh«ng n¾m ®­îc chøng tõ, ng­êi mua cã thÓ dïng bé chøng tõ mµ m×nh ®· nhËn b»ng b­u ®iÖn hoÆc b»ng mét ®­êng nµo kh¸c ®Ó nhËn hµng ®ång thêi vÉn tr× ho·n viÖc tr¶ tiÒn. Mét ph­¬ng thøc kh¸c cña nhê thu lµ ‘Nhê thu kÌm chøng tõ’ lµ ph­¬ng thøc thanh to¸n trong ®ã bªn b¸n sau khi giao hµng sÏ nhê ng©n hµng thu hé sè tiÒn tõ bªn mua kh«ng chØ c¨n cø vµo hèi phiÕu mµ cßn c¨n cø vµo bé chøng tõ göi kÌm hèi phiÕu ®ã vµ yªu cÇu ng©n hµng khi nµo bªn mua ®ång ý thanh to¸n th× míi chuyÓn giao bé chøng tõ cho bªn mua ®Ó hä nhËn hµng. So víi nhê thu phiÕu tr¬n, viÖc nhê thu kÌm chøng tõ cã ®¶m b¶o h¬n cho ng­êi b¸n trong vÊn ®Ò thu tiÒn hµng v× ®­îc ng©n hµng thay mÆt m×nh ®Ó khèng chÕ chøng tõ. Tuy nhiªn, quyÒn lîi cña ng­êi b¸n vÉn cã thÓ bÞ ®e däa nÕu ng­êi mua cã thÓ kh«ng muèn nhËn hµng vµ tõ chèi nhËn chøng tõ, trong khi hµng ®· ®­îc göi ®i råi. Do vËy, ph­¬ng thøc nµy chØ ¸p dông khi trÞ gi¸ hµng xuÊt khÈu vµ trÞ gi¸ hîp ®ång kh«ng cao, khi bªn b¸n n¾m v÷ng kh¶ n¨ng thanh to¸n cña bªn mua. Nh­ng nh×n chung ph­¬ng thøc thanh to¸n nhê thu cã ­u ®iÓm lµ thñ tôc thanh to¸n ®¬n gi¶n, phÝ thanh to¸n thÊp. Ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ (Letter of Credit - L/C) Lµ sù tho¶ thuËn cña mét ng©n hµng (ng©n hµng më L/C) sÏ tr¶ mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho bªn b¸n hoÆc cho bÊt cø ng­êi nµo theo lÖnh cña bªn b¸n khi bªn b¸n xuÊt tr×nh ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu ®­îc quy ®Þnh trong mét v¨n b¶n gäi lµ th­ tÝn dông (L/C). Th­ tÝn dông cã thÓ thuéc lo¹i cã thÓ huû ngang hoÆc kh«ng thÓ huû ngang. Th­ tÝn dông hñy ngang (Revocable L/C) lµ lo¹i th­ tÝn dông mµ ng©n hµng më L/C cã thÓ söa ®æi hoÆc huû bá vµo bÊt cø lóc nµo mµ kh«ng ph¶i b¸o tr­íc cho ng­êi ®­îc h­ëng (bªn b¸n). Th­ tÝn dông kh«ng thÓ huû ngang (Irrevocable L/C) lµ lo¹i th­ tÝn dông trong thêi gian hiÖu lùc cña nã, ng©n hµng më kh«ng cã quyÒn huû bá hay söa ®æi néi dung th­ tÝn dông nÕu kh«ng ®­îc sù ®ång ý cña ng­êi h­ëng ngay c¶ khi ng­êi yªu cÇu më th­ tÝn dông (bªn mua) ra lÖnh huû bá hay söa ®æi th­ tÝn dông ®ã. Nh­ vËy, th­ tÝn dông kh«ng huû ngang lµ cam kÕt ch¾c ch¾n ®èi víi ng­êi b¸n trong viÖc thanh to¸n tiÒn hµng. Ph­¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ cã nhiÒu ­u ®iÓm h¬n so víi c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n kh¸c. §èi víi ng­êi b¸n, nã ®¶m b¶o r»ng ch¾c ch¾n thu ®­îc tiÒn hµng. §èi víi ng­êi mua, nã ®¶m b¶o viÖc tr¶ tiÒn cho ng­êi b¸n chØ ®­îc thùc hiÖn mét khi ng­êi b¸n ®· xuÊt tr×nh ®Çy ®ñ bé chøng tõ hîp lÖ mµ ng©n hµng ®· kiÓm tra bé chøng tõ ®ã. Tuy nhiªn, nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng thøc nµy lµ thñ tôc phøc t¹p vµ chi phÝ cao, tèn kÐm. Ph­¬ng thøc thanh to¸n chuyÓn tiÒn (Remittance) Lµ ph­¬ng thøc trong ®ã bªn mua yªu cÇu ng©n hµng phôc vô m×nh chuyÓn mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho ng­êi ®­îc h­ëng (bªn b¸n) ë mét thêi ®iÓm cô thÓ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh vµ ng­êi mua tr¶ tiÒn cho ng­êi b¸n th«ng qua ng©n hµng. ¦u ®iÓm cña ph­¬ng thøc nµy lµ thñ tôc ®¬n gi¶n, phÝ thanh to¸n kh«ng cao cho nªn nã ®­îc ¸p dông trong thanh to¸n c¸c l« hµng cã gi¸ trÞ nhá hoÆc c¸c kho¶n phÝ dÞch vô ngo¹i th­¬ng, tr¶ tiÒn vËn t¶i, b¶o hiÓm, tiÒn øng tr­íc, tiÒn hoa hång... Tuy nhiªn, trong ph­¬ng thøc nµy ®¬n vÞ nhËp khÈu cã thÓ bÞ rñi ro do bé chøng tõ gi¶ cho nªn trong nhiÒu tr­êng hîp bªn nhËp khÈu nhËn ®­îc hµng råi míi chuyÓn tiÒn tr¶ cho bªn xuÊt khÈu. Ngoµi c¸c ph­¬ng thøc trªn, trong thanh to¸n quèc tÕ ng­êi ta cßn sö dông mét sè ph­¬ng thøc kh¸c nh­: Ghi sæ (Open Account), Th­ uû th¸c (Authority to Purchase - A/P), Th­ b¶o ®¶m tiÒn (Letter of Guarantee - L/G). C¸c ph­¬ng thøc tiªu thô hµng nhËp khÈu Tiªu thô hµng nhËp khÈu chÞu sù qu¶n lý chung cña Nhµ nuíc vÒ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, ®­îc quy ®Þnh t¹i NghÞ §Þnh sè 33/CP ngµy 19/4/1994 cña ChÝnh phñ trªn nguyªn t¾c c¬ b¶n sau: Tu©n thñ ph¸p luËt vµ c¸c chÝnh s¸ch cã liªn quan cña Nhµ n­íc vÒ s¶n xuÊt, l­u th«ng vµ qu¶n lý thÞ tr­êng. T«n träng c¸c cam kÕt víi n­íc ngoµi vµ tËp qu¸n th­¬ng m¹i quèc tÕ. B¶o ®¶m quyÒn tù chñ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp, vµ b¶o ®¶m sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Ho¹t ®éng b¸n hµng trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu gåm hai ph­¬ng thøc chñ yÕu: B¸n bu«n vµ b¸n lÎ hµng ho¸. B¸n bu«n hµng ho¸ Lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng ho¸ víi sè l­îng lín, th­êng lµ cho c¸c tæ chøc b¸n lÎ, cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt hoÆc cho c¸c ®¬n vÞ xuÊt khÈu. Hµng ho¸ b¸n bu«n vÉn n»m trong lÜnh vùc l­u th«ng, ch­a chuyÓn sang lÜnh vùc tiªu dïng. Cã c¸c h×nh thøc b¸n bu«n sau: * B¸n bu«n qua kho: Lµ tr­êng hîp b¸n bu«n hµng ho¸ t¹i kho b¶o qu¶n cña doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh theo hai c¸ch: B¸n bu«n trùc tiÕp qua kho: Dùa trªn hîp ®ång ®· ký kÕt doanh nghiÖp xuÊt hµng ho¸ giao trùc tiÕp cho ®¹i diÖn bªn mua t¹i kho cña doanh nghiÖp. Khi nhËn hµng xong, ng­êi ®¹i diÖn bªn mua x¸c nhËn vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng. Hµng ho¸ ®­îc coi lµ tiªu thô khi bªn mua ký nhËn ®ñ hµng, thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. B¸n bu«n chuyÓn hµng qua kho: Theo h×nh thøc nµy, bªn b¸n sÏ xuÊt hµng chuyÓn ®Õn cho bªn mua theo hîp ®ång ®· ký kÕt. Hµng ho¸ göi ®i vÉn thuéc quyÒn sö h÷u cña doanh nghiÖp, chØ khi nµo thu ®­îc tiÒn hµng hoÆc bªn mua chÊp nhËn thanh to¸n míi ®­îc coi lµ tiªu thô. * B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng (kh«ng qua kho): Lµ tr­êng hîp b¸n bu«n trong ®ã hµng ho¸ sau khi thu mua kh«ng nhËp kho mµ ®­îc chuyÓn th¼ng ®Õn cho kh¸ch hµng. Ph­¬ng thøc nµy ®­îc thùc hiÖn theo mét trong ba c¸ch sau: B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc trùc tiÕp: Doanh nghiÖp mua hµng chuyÓn th¼ng cho ng­êi mua vµ ®­îc kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc vËn chuyÓn hµng: Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp mua hµng vµ chuyÓn th¼ng cho ng­êi mua. Hµng ho¸ vÉn thuéc quyÒn sö h÷u cña doanh nghiÖp, chØ khi ng­êi mua nhËn ®­îc hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n (toµn bé hay mét phÇn gi¸ trÞ) th× míi coi lµ hµng ho¸ ®· tiªu thô. B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n: Doanh nghiÖp ®øng ra lµm trung gian m«i giíi gi÷a bªn b¸n vµ bªn mua ®Ó h­ëng hoa hång (do bªn b¸n hoÆc bªn mua tr¶). Bªn mua chÞu tr¸ch nhiÖm nhËn hµng vµ thanh to¸n cho bªn b¸n. b. B¸n lÎ hµng ho¸ Lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng víi sè l­îng Ýt vµ phôc vô trùc tiÕp ng­êi tiªu dïng. §©y lµ giai ®o¹n cuèi cïng trong qu¸ tr×nh vËn ®éng cña hµng ho¸. Hµng ho¸ chuyÓn sang lÜnh vùc tiªu dïng vµ gi¸ trÞ cña chóng ®­îc thùc hiÖn. C¸c h×nh thøc b¸n lÎ gåm: B¸n lÎ thu tiÒn trùc tiÕp: Nh©n viªn b¸n hµng võa nhËn tiÒn võa giao hµng cho kh¸ch hµng ®ång thêi ghi chÐp vµo thÎ quÇy hµng. Cuèi ca, cuèi ngµy nh©n viªn b¸n hµng cã tr¸ch nhiÖm kiÓm hµng ®Ó ghi thÎ quÇy, lËp b¸o c¸o b¸n hµng ®ång thêi kiÓm tiÒn ®Ó lËp giÊy nép tiÒn. B¸n lÎ thu tiÒn tËp trung: Ph­¬ng thøc nµy t¸ch rêi nghiÖp vô b¸n hµng vµ nghiÖp vô thu tiÒn. Nh©n viªn thu ng©n thu tiÒn, viÕt ho¸ ®¬n hoÆc tÝch kª thu tiÒn vµ ®­a cho kh¸ch hµng tíi nhËn hµng t¹i quÇy do ng­êi b¸n giao. Cuèi ca hoÆc cuèi ngµy, nh©n viªn thu ng©n tæng hîp sè tiÒn, kiÓm tiÒn vµ lËp giÊy nép tiÒn cßn nh©n viªn b¸n hµng c¨n cø vµo sè tiÒn ®· giao theo ho¸ ®¬n hoÆc tÝch kª, lËp b¸o c¸o b¸n hµng, ®èi chiÕu víi sè hiÖn cã ®Ó x¸c ®Þnh sè hµng thõa, thiÕu. B¸n hµng tù chän: Ng­êi mua ®­îc quyÒn chän lÊy hµng mua råi ®em ®Õn bé phËn thu ng©n nép tiÒn. Bé phËn thu ng©n tÝnh tiÒn, lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ thu tiÒn, cuèi ngµy nép vµo quü. Ngoµi c¸c h×nh thøc trªn, c¸c doanh nghiÖp cßn ¸p dông c¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng kh¸c nh­: B¸n hµng tr¶ gãp, ký göi, ®¹i lý... Hµng ho¸ chØ ®­îc coi lµ tiªu thô khi doanh nghiÖp cã tham gia mua b¸n, thanh to¸n theo h×nh thøc nhÊt ®Þnh vµ doanh nghiÖp mÊt quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ thuéc diÖn kinh doanh. 3.4. C«ng t¸c tÝnh gi¸ hµng nhËp khÈu a. TÝnh gi¸ hµng nhËp khÈu §Ó ph¶n ¸nh chÝnh x¸c c¸c nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸ ph¸t sinh trong hÖ thèng tµi kho¶n vµ sæ s¸ch kÕ to¸n th× yªu cÇu ®èi víi c¸c ®¬n vÞ khi thùc hiÖn nhËp khÈu hµng ho¸ lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc toµn bé sè tiÒn ®· bá ra ®Ó cã ®­îc hµng ho¸ tøc lµ x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ thùc tÕ cña hµng nhËp khÈu vµ lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô víi Nhµ n­íc. Hµng ho¸ nhËp khÈu theo quy ®Þnh ®­îc tÝnh theo gi¸ thùc tÕ t­¬ng tù nh­ hµng ho¸ kinh doanh trong n­íc. Gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ nhËp khÈu ®­îc tÝnh chñ yÕu theo gi¸ CIF - lµ gi¸ giao nhËn t¹i biªn giíi n­íc mua (n­íc nhËp khÈu). Gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ nhËp vµo tuú thuéc vµo tõng nguån hµng kh¸c nhau còng nh­ tuú thuéc vµo ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ VAT mµ doanh nghiÖp ¸p dông. §èi víi c¸c doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ trong gi¸ mua kh«ng bao gåm thuÕ VAT ®Çu vµo cßn ®èi víi doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp trong gi¸ mua bao gåm c¶ thuÕ VAT ®Çu vµo. Cô thÓ: Gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ nhËp khÈu = Gi¸ mua hµng ho¸ nhËp khÈu (CIF) + ThuÕ nhËp khÈu + Chi phÝ thu mua - Gi¶m gi¸ hµng mua ®­îc h­ëng CÇn chó ý r»ng, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp, gi¸ thùc tÕ hµng nhËp khÈu cßn bao gåm c¶ thuÕ VAT cña hµng nhËp khÈu. Nh­ vËy, gi¸ thùc tÕ hµng nhËp khÈu bao gåm hai bé phËn: TrÞ gi¸ mua (kÓ c¶ thuÕ ph¶i nép) vµ chi phÝ thu mua. Khi xuÊt kho, ®Ó tÝnh gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸, kÕ to¸n ph¶i t¸ch riªng hai bé phËn trªn ®Ó tÝnh to¸n. b. TÝnh gi¸ hµng xuÊt b¸n Hµng th¸ng ®Ó cã c¬ së tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ thu nhËp tõ ho¹t ®éng b¸n hµng víi doanh nghiÖp, kÕ to¸n ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ thùc tÕ cña hµng b¸n ra. Do gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ mua vµo ®­îc chia thµnh hai bé phËn (trÞ gi¸ mua vµ chi phÝ thu mua) nªn viÖc tÝnh gi¸ cho hµng xuÊt b¸n rÊt phøc t¹p. X¸c ®Þnh ®óng gi¸ vèn kh«ng chØ phô thuéc vµo viÖc tæ chøc tèt qu¸ tr×nh thu mua mµ cßn phô thuéc vµo sù lùa chän ph­¬ng thøc tÝnh gi¸ hµng ho¸ xuÊt t¹i ®¬n vÞ. Kh«ng gièng nh­ viÖc tÝnh gi¸ xuÊt nguyªn vËt liÖu dïng cho s¶n xuÊt, do ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸ nhËp khÈu mµ viÖc tÝnh gi¸ xuÊt b¸n hµng nhËp khÈu chñ yÕu sö dông bèn ph­¬ng thøc tÝnh gi¸ hµng xuÊt b¸n sau: ** Ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc xuÊt tr­íc (FIFO) Ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc xuÊt tr­íc gi¶ ®Þnh l« hµng nµo nhËp kho tr­íc sÏ ®­îc xuÊt b¸n tr­íc, xuÊt hÕt sè nhËp tr­íc míi tíi sè nhËp sau theo gi¸ thùc tÕ cña tõng sè hµng xuÊt. Gi¸ trÞ hµng ho¸ tån kho cuèi kú sÏ lµ gi¸ thùc tÕ cña sè mua vµo sau cïng. Ph­¬ng ph¸p FIFO ®¶m b¶o viÖc tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n kÞp thêi, s¸t thùc tÕ víi sù vËn ®éng cña hµng ho¸ nh­ng ®ßi hái tæ chøc chÆt chÏ kÕ to¸n chi tiÕt hµng tån kho c¶ vÒ sè l­îng vµ gi¸ trÞ theo tõng mÆt hµng vµ tõng lÇn mua hµng. ** Ph­¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tr­íc (LIFO) Ph­¬ng ph¸p nhËp sau-xuÊt tr­íc lµ ph­¬ng ph¸p sinh ®éng nhÊt. Tªn cña ph­¬ng ph¸p nµy cho thÊy nh÷ng hµng mua gÇn nhÊt sÏ ®­îc tiªu thô tr­íc, hµng tån kho cuèi kú sÏ bao gåm nh÷ng hµng ®­îc mua l©u nhÊt. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, nh÷ng chi phÝ thuéc vÒ hµng ho¸ ®· b¸n ra lµ t­¬ng ®èi cËp nhËt, bëi v× chóng ph¸t sinh tõ nh÷ng ®ît mua hµng gÇn ®©y nhÊt. ** Ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh (ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp) Theo ph­¬ng ph¸p nµy, hµng ho¸ ®­îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ theo ®¬n chiÕc hay tõng l« vµ gi÷ nguyªn tõ lóc nhËp vµo cho ®Õn lóc xuÊt (trõ tr­êng hîp ®iÒu chØnh). ** Ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn Theo ph­¬ng ph¸p nµy, chi phÝ b×nh qu©n ®­îc tÝnh b»ng c¸ch lÊy tæng chi phÝ cña hµng ho¸ cã s½n chia cho sè l­îng hµng ®ã. C¸ch tÝnh nµy cho thÊy ®­îc chi phÝ trung b×nh cña mét ®¬n vÞ hµng, vµ sau ®ã chØ tiªu nµy ®­îc ¸p dông ®èi víi mäi ®¬n vÞ hµng trong kho. ii. kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu 1. Mét sè quy ®Þnh vÒ l­u chuyÓn hµng nhËp khÈu 1.1. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n ngo¹i tÖ Trong ®iÒu kiÖn ngµy nay, viÖc mua b¸n gi÷a c¸c n­íc ®Òu tÝnh theo thêi gi¸ quèc tÕ vµ thanh to¸n víi nhau b»ng ngo¹i tÖ tù do chuyÓn ®æi. Do ®ã, tû gi¸ hèi ®o¸i cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ c¸c th­¬ng vô kinh doanh hµng nhËp khÈu. Theo nguyªn t¾c chung, kÕ to¸n c¸c chØ tiªu kinh doanh cã gèc ngo¹i tÖ ®­îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh cô thÓ sau: Nguyªn t¾c 1: Nguyªn t¾c ®ång ViÖt Nam §èi víi c¸c doanh nghiÖp ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam th× ph¶i quy ®æi ngo¹i tÖ thµnh tiÒn ViÖt Nam (VN§) ®Ó h¹ch to¸n qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái khi cã c¸c nghiÖp vô kinh tÕ-tµi chÝnh liªn quan ®Õn ngo¹i tÖ th× kÕ to¸n ph¶i qui ®æi ngo¹i tÖ thµnh tiÒn VN§ theo tû gi¸ hîp lý ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. Tuú theo sè l­îng nghiÖp vô kinh tÕ - tµi chÝnh liªn quan ®Õn ngo¹i tÖ cña doanh nghiÖp nhiÒu hay Ýt vµ ®Æc ®iÓm nghiÖp vô kinh doanh cña doanh nghiÖp, kÕ to¸n cã thÓ ¸p dông mét trong hai ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n tû gi¸ ngo¹i tÖ sau (nguyªn t¾c 2 vµ 3): Nguyªn t¾c 2: Ph­¬ng ph¸p sö dông tû gi¸ h¹ch to¸n Ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông víi c¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu nghiÖp vô kinh tÕ - tµi chÝnh liªn quan ®Õn ngo¹i tÖ. Trong c¸c doanh nghiÖp nµy c¸c kho¶n nh­: TiÒn (tiÒn mÆt vµ tiÒn göi), nî ph¶i thu, nî ph¶i tr¶, nî vay cã nguån gèc ngo¹i tÖ th× ph¶i ®­îc ghi sæ theo tû gi¸ h¹ch to¸n. C¸c kho¶n doanh thu b¸n hµng nhËp khÈu, doanh thu cung cÊp dÞch vô nhËp khÈu uû th¸c, chi phÝ ngo¹i tÖ cho nhËp khÈu vµ c¸c phô phÝ kh¸c b»ng ngo¹i tÖ ®­îc quy ®æi ra VN§ vµ ghi sæ theo tû gi¸ thùc tÕ t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô. Nguyªn t¾c 3: Ph­¬ng ph¸p sö dông tû gi¸ thùc tÕ Ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông cho nh÷ng ®¬n vÞ cã Ýt nghiÖp vô ph¸t sinh liªn quan ®Õn ngo¹i tÖ. Khi ®ã nguyªn t¾c quy ®æi ngo¹i tÖ cho c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh cã liªn quan ®Õn ngo¹i tÖ ®­îc thùc hiÖn theo tû gi¸ thùc tÕ do Ng©n hµng Nhµ n­íc c«ng bè t¹i thêi ®iÓm nghiÖp vô ph¸t sinh. Nguyªn t¾c 4: Nguyªn t¾c vÒ ®iÒu chØnh tû gi¸ ngo¹i tÖ cuèi kú Theo nguyªn t¾c nµy c¸c kho¶n tiÒn b»ng ngo¹i tÖ (tiÒn göi ng©n hµng, tiÒn mÆt), nî ph¶i thu, nî ph¶i tr¶, c¸c kho¶n tiÒn vay cã nguån gèc ngo¹i tÖ cßn d­ vµo cuèi kú ph¶i ®­îc ®iÒu chØnh theo tû gi¸ thùc tÕ do Ng©n hµng c«ng bè vµo thêi ®iÓm ®ã. Chªnh lÖch ph¸t sinh gi÷a tû gi¸ h¹ch to¸n víi tû gi¸ thùc tÕ vµo ngµy cuèi kú ®­îc ®iÒu chØnh gi¶m nÕu tû gi¸ thùc tÕ cuèi kú nhá h¬n tû gi¸ h¹ch to¸n sö dông trong kú t­¬ng øng víi mçi kho¶n trªn vµ lÊy tû gi¸ ®ã lµm tû gi¸ h¹ch to¸n cho kú sau. §ång thêi ®èi víi kho¶n chªnh lÖch do chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ ph¶i ®­îc ghi riªng nh»m chê xö lý vµ b¶o toµn vèn vµo thêi ®iÓm thÝch hîp. Nguyªn t¾c 5: Nguyªn t¾c theo dâi theo nguyªn tÖ Theo nguyªn t¾c nµy c¸c kho¶n tiÒn thu, tiÒn chi b»ng ngo¹i tÖ cÇn ®­îc theo dâi nguyªn tÖ chi tiÕt cho tõng lo¹i tiÒn trªn tµi kho¶n ngoµi b¶ng theo nguyªn t¾c ghi ®¬n ®Ó biÕt ®­îc sè ngo¹i tÖ biÕn ®éng trong kú vµ sè cßn l¹i ë mäi thêi ®iÓm. 1.2. Yªu cÇu vµ nhiÖm vô cña h¹ch to¸n kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ NK 1.2.1. Yªu cÇu ®èi víi h¹ch to¸n kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu Ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ ho¹t ®éng kinh doanh phøc t¹p, nã liªn quan ®Õn c¸c yÕu tè trong vµ ngoµi n­íc nªn rÊt khã qu¶n lý vµ kiÓm so¸t. V× vËy ®Ó qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng nµy c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu cÇn ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau: ViÖc thiÕt lËp c¸c hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n tr­íc hÕt ph¶i phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. §©y lµ yªu cÇu hÕt søc cÇn thiÕt vµ mang tÝnh chÊt b¾t buéc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc trong ®ã cã c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt - nhËp khÈu. Thùc hiÖn theo yªu cÇu nµy nghÜa lµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i thiÕt lËp hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n ®ång bé theo nh÷ng qui t¾c chuÈn mùc nhÊt ®Þnh do c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc ®Æt ra. §iÒu nµy võa ®¶m b¶o ®­îc viÖc cung cÊp th«ng tin phôc vô cho qu¶n lý, qu¶n trÞ néi bé trong doanh nghiÖp l¹i võa gióp cho c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc cã c¬ së ®Ó chØ ®¹o qu¶n lý chung toµn bé nÒn kinh tÕ. C«ng t¸c kÕ to¸n h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu ph¶i phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña ®¬n vÞ. Thùc hiÖn yªu cÇu nµy ®ßi hái ng­êi tæ chøc thiÕt lËp c«ng t¸c kÕ to¸n ph¶i n¾m râ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña ngµnh nghÒ kinh doanh ®Ó ®¶m b¶o qu¶n lý ®­îc chÆt chÏ. Tuy nhiªn vÉn ph¶i tu©n thñ yªu cÇu trªn vµ vÉn ph¶i phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. Ph¶i phï hîp víi tr×nh ®é kh¶ n¨ng cña ®éi ngò c¸n bé kÕ to¸n hiÖn cã. Tõ nh÷ng lý thuyÕt ®Æt ra cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc ®Õn thùc tiÔn ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp dï sao vÉn cã nh÷ng kho¶ng c¸ch nhÊt ®Þnh. NhËn thøc ®­îc ®iÒu nµy nªn khi thiÕt kÕ khèi l­îng c«ng t¸c kÕ to¸n trªn hÖ thèng sæ s¸ch c¸c c¬ quan nµy ®· thiÕt kÕ ra c¸c h×nh thøc sæ kh¸c nhau ®Ó c¸c doanh nghiÖp tù lùa chän cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh, kh¶ n¨ng tr×nh ®é cña ®éi ngò kÕ to¸n cña mçi doanh nghiÖp. Nh­ vËy, khi thiÕt kÕ khèi l­îng c«ng t¸c kÕ to¸n trong doanh nghiÖp còng nh­ lùa chän hÖ thèng sæ ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã sù lùa chän sao cho võa dÔ hiÓu, dÔ lµm vµ dÔ kiÓm tra ®èi chiÕu thuËn tiÖn cho c«ng t¸c qu¶n lý. Phï hîp gi÷a trang thiÕt bÞ, kü thuËt tÝnh to¸n víi khèi l­îng c«ng t¸c kÕ to¸n ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ kÕ to¸n. ViÖc ®­a khoa häc kü thuËt vµo trong tæ chøc h¹ch to¸n lµ hÕt søc cÇn thiÕt tuy nhiªn m¸y mãc thiÕt bÞ dï tiªn tiÕn ®Õn ®©u còng ph¶i cã sù ®iÒu khiÓn cña con ng­êi. Trang thiÕt bÞ kü thuËt cµng hiÖn ®¹i ®ßi hái con ng­êi cµng ph¶i cã tr×nh ®é cao. Liªn kÕt tèt ®­îc hai mÆt nµy sÏ gióp Ých cho doanh nghiÖp trong viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ kÕ to¸n mµ vÉn ®¶m b¶o ®­îc th«ng tinh cho qu¶n lý. 1.2.2. NhiÖm vô h¹ch to¸n kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu H¹ch to¸n kÕ to¸n víi vai trß lµ thu thËp, ghi chÐp, xö lý, ph©n tÝch vµ cuèi cïng lµ cung cÊp th«ng tin cho viÖc ra quyÕt ®Þnh cña nhµ qu¶n lý. C¸c th«ng tin nµy cµng chÝnh x¸c kÞp thêi bao nhiªu th× c¸c quyÕt ®Þnh ®­a ra cµng hiÖu qu¶ bÊy nhiªu. V× vËy, kÕ to¸n ph¶i lu«n theo dâi chÆt chÏ c¸c kh©u c«ng viÖc tõ ký kÕt, thùc hiÖn hîp ®ång, giao nhËn hµng ho¸ ®Õn thanh to¸n, b¸n hµng thu tiÒn, tËp hîp, ph©n bæ chi phÝ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶. §Ó thùc hiÖn tèt c¸c c«ng viÖc trªn yªu cÇu kÕ to¸n ph¶i thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau: Ghi chÐp, ph¶n ¸nh, gi¸m s¸t t×nh h×nh thùc tiÔn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu, gãp phÇn thóc ®Èy nhanh tèc ®é l­u chuyÓn hµng ho¸, t¨ng vßng quay cña vèn ®Ó gi¶m chi phÝ l­u th«ng, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh. Th«ng qua viÖc ghi chÐp ph¶n ¸nh ®Ó kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch nhËp khÈu, kiÓm tra viÖc b¶o qu¶n hµng ho¸, dù tr÷ hµng ho¸, thu chi ng©n s¸ch vµ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch thu chi ng©n s¸ch... KiÓm tra t×nh h×nh._. chi phÝ nhËp khÈu ph¸t sinh ®Ó sö dông tiÕt kiÖm c¸c lo¹i vËt t­, tiÒn vèn. Cung cÊp sè liÖu phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý, ®iÒu hµnh kinh doanh. LËp c¸c quü dù phßng, ®iÒu chØnh tû gi¸ ngo¹i tÖ ë cuèi mçi niªn ®é kÕ to¸n nh»m lµm h¹n chÕ bít nh÷ng thiÖt h¹i vµ chñ ®éng h¬n vÒ tµi chÝnh. 2. H¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu theo ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n kª khai th­êng xuyªn 2.1. Kh¸i niÖm vµ tµi kho¶n sö dông 2.1.1. Kh¸i niÖm Ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn (KKTX) lµ ph­¬ng ph¸p theo dâi, ph¶n ¸nh mét c¸ch th­êng xuyªn, liªn tôc cã hÖ thèng t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho hµng ho¸ trªn sæ kÕ to¸n. Ph­¬ng ph¸p nµy ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c t×nh h×nh l­u chuyÓn cña hµng tån kho vµ th­êng ®­îc sö dông ë nh÷ng doanh nghiÖp kinh doanh mÆt hµng cã gi¸ trÞ lín, Ýt mÆt hµng, cã ®iÒu kiÖn ®Ó kiÓm kª chÝnh x¸c tõng nghiÖp vô xuÊt kho. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, kÕ to¸n sö dông c¸c chøng tõ nhËp, xuÊt kho hµng ho¸ ®Ó ph¶n ¸nh nghiÖp vô nhËp, xuÊt qua c¸c tµi kho¶n tån kho. Víi ph­¬ng ph¸p nµy, c«ng viÖc kÕ to¸n ®­îc r¶i ®Òu trong kú, cuèi kú cã ngay ®­îc sè tån kho trªn sæ s¸ch, sè liÖu dÔ ®èi chiÕu. Ngoµi ra nã cßn cho phÐp x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ hµng tån kho t¹i bÊt kú thêi ®iÓm nµo trong kú. Cuèi kú kÕ to¸n kiÓm kª vµ so s¸nh gi÷a sè liÖu sæ s¸ch vµ sè liÖu kiÓm kª ®Ó x¸c ®Þnh hµng thõa, thiÕu. 2.1.2. Tµi kho¶n sö dông Tµi kho¶n sö dông trong h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu lµ tÊt c¶ c¸c tµi kho¶n cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh nhËp khÈu (mua hµng) vµ tiªu thô hµng nhËp khÈu theo quy ®Þnh thèng nhÊt trong hÖ thèng tµi kho¶n ®­îc Bé Tµi chÝnh ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè 1141 th¸ng 11/1995 vµ c¸c v¨n b¶n söa ®æi bæ sung cho ®Õn thêi ®iÓm hiÖn nay. C¸c tµi kho¶n th«ng dông bao gåm: * Tµi kho¶n 151 - Hµng mua ®i ®­êng: Dïng ph¶n ¸nh trÞ gi¸ hµng mua ®· thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp nh­ng ch­a vÒ nhËp kho, cßn ®ang trªn ®­êng vËn chuyÓn, ë bÕn c¶ng, kho b·i hoÆc ®· vÒ ®Õn doanh nghiÖp nh­ng ®ang chê kiÓm nhËn ®Ó nhËp kho. * Tµi kho¶n 156 - Hµng ho¸: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ thùc tÕ hµng ho¸ t¹i kho, t¹i quÇy, chi tiÕt theo tõng kho, quÇy, tõng lo¹i, nhãm... hµng ho¸. Tµi kho¶n 156 chi tiÕt thµnh: TK 1561 - Gi¸ mua hµng ho¸ TK 1562 - Chi phÝ thu mua hµng ho¸ * Tµi kho¶n 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn hµng ®· tiªu thô trong kú bao gåm trÞ gi¸ mua cña hµng tiªu thô vµ phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng tiªu thô. * Tµi kho¶n 511 - Doanh thu b¸n hµng: Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cña doanh nghiÖp vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu. * Tµi kho¶n 007 - Nguyªn tÖ c¸c lo¹i: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c lo¹i ngo¹i tÖ chi tiÕt theo tõng nguyªn tÖ vµ ®Þa ®iÓm gi÷ nguyªn tÖ. Tµi kho¶n nµy ghi ®¬n: Khi ph¸t sinh t¨ng ghi ®¬n vµo bªn Nî TK 007 Khi ph¸t sinh gi¶m ghi ®¬n vµo bªn Cã TK 007 D­ Nî: Sè nguyªn tÖ cßn tån cuèi kú Ngoµi c¸c tµi kho¶n trªn, kÕ to¸n cßn sö dông c¸c tµi kho¶n kh¸c: TK 131,TK 331, TK 512, TK521, TK 531, TK 532, TK 144, TK 1388, TK 3388, TK 1331, TK 33312, TK 159, TK 139, TK 641, TK 642, TK 911... Theo chuÈn mùc kÕ to¸n míi bæ xung tµi kho¶n 521- chiÕt khÊu th­¬ng m¹i. 2.2. H¹ch to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu 2.2.1. NhËp khÈu trùc tiÕp NhËp khÈu cã nhiÒu môc ®Ých: NhËp khÈu hµng ho¸ ®Ó b¸n, vËt t­, tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó sö dông trong kinh doanh. ë n­íc ta, phÇn lín c¸c doanh nghiÖp kinh doanh hµng nhËp khÈu th­êng sö dông ph­¬ng thøc nhËp theo gi¸ CIF vµ thanh to¸n theo thÓ thøc th­ tÝn dông (L/C). H¹ch to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu trùc tiÕp hµng hãa ®­îc b¾t ®Çu thùc hiÖn b»ng nghiÖp vô më L/C theo hîp ®ång th­¬ng m¹i ®· ký kÕt. TiÕn tr×nh më th­ tÝn dông (L/C) do ng©n hµng më th­ tÝn dông thùc hiÖn theo yªu cÇu cña ng­êi mua (ng­êi nhËp khÈu). Ng©n hµng më L/C sÏ lµ ng­êi tr¶ tiÒn cho ng­êi xuÊt khÈu trªn c¬ së kiÓm tra møc ®é phï hîp cña bé chøng tõ víi L/C ®· më. NÕu ®¬n vÞ cã ngo¹i tÖ tiÒn göi ng©n hµng më L/C th× chØ cÇn theo dâi chi tiÕt sè tiÒn göi ngo¹i tÖ dïng ®Ó më L/C - TK 1122 chi tiÕt th­ tÝn dông (theo quy ®Þnh hiÖn nay sè tiÒn nµy còng cÇn ®­îc ký quü t¹i ng©n hµng). NÕu ®¬n vÞ nhËp khÈu ph¶i vay ng©n hµng më L/C th× ph¶i tiÕn hµnh ký quü mét tû lÖ nhÊt ®Þnh theo trÞ gi¸ tiÒn më L/C. Sè tiÒn ký quü ®­îc theo dâi trªn TK 144 - Ký quü, ký c­îc, thÕ chÊp ng¾n h¹n. S¬ ®å 1 – Phô lôc 1 tãm t¾t tr×nh tù kÕ to¸n nhËp khÈu hµng ho¸ trùc tiÕp. - Khi ký quü sè tiÒn theo phÇn tr¨m quy ®Þnh, kÕ to¸n ghi: Nî TK 144 - ThÕ chÊp, ký c­íc, ký quü ng¾n h¹n Cã - tµi kho¶n liªn quan (111,112) - Khi ng©n hµng b¸o Cã vÒ sè tiÒn vay më L/C, kÕ to¸n ghi: Nî TK 1122 - TiÒn göi ngo¹i tÖ Cã TK 311 - Vay ng¾n h¹n Ng­êi xuÊt khÈu sau khi nhËn ®­îc th«ng b¸o th­ tÝn dông L/C ®· më th× tiÕn hµnh xuÊt giao hµng cho ng­êi nhËp khÈu. - Khi hµng nhËp khÈu vÒ tíi c¶ng (s©n bay, cöa khÈu) tiÕn hµnh lµm thñ tôc h¶i quan, nép thuÕ vµ nhËn hµng. C¨n cø vµo th«ng b¸o nhËn hµng vµ c¸c chøng tõ liªn quan ®Õn hµng nhËp khÈu, kÕ to¸n ghi: Nî TK 151 - TrÞ gi¸ mua cña hµng nhËp khÈu (TGTT) Nî (Cã) TK 413 - Chªnh lÖch tû gi¸ Cã TK 333 (3333) - ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép Cã TK liªn quan: (331,1112,1122) - Gi¸ mua hµng (TGHT) - Ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT cña hµng nhËp khÈu: Nî TK 133 (1331) Cã TK 3331 (33312) - Khi nép thuÕ nhËp khÈu vµ thuÕ GTGT cña hµng nhËp khÈu cho Nhµ n­íc, c¨n cø vµo biªn lai nép thuÕ, kÕ to¸n ghi: Nî TK 3333 - ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép Nî TK 3331 (33312) - ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu Cã TK liªn quan (111,112) - Sè tiÒn thuÕ ®· nép - Khi nhËp hµng vµo kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK 156 (1561) - TrÞ gi¸ mua cña hµng nhËp kho Nî TK 153 (1532) - TrÞ gi¸ bao b× cã tÝnh gi¸ riªng Cã TK 151 - TrÞ gi¸ thùc tÕ hµng mua ®· kiÓm nhËn nhËp kho - Tr­êng hîp hµng ®· kiÓm nhËn kh«ng nhËp kho mµ b¸n th¼ng trùc tiÕp hay göi b¸n th¼ng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 157 - Göi b¸n th¼ng Nî TK 632 - Giao hµng trùc tiÕp t¹i c¶ng, ga... Cã TK 151: Hµng mua ®· kiÓm nhËn - Khi thanh to¸n cho ng­êi b¸n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 331 - Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n Cã TK 112 (1122) - Sè tiÒn tr¶ - Tr­êng hîp khi kiÓm nhËn ph¸t hiÖn thiÕu so víi chøng tõ, kÕ to¸n ghi: Nî TK 138 (1381) - Hµng thiÕu chê xö lý (TGTT) Cã TK 151 - TrÞ gi¸ hµng thiÕu (TGTT) - Tr­êng hîp ®­îc chiÕt khÊu, kÕ to¸n ghi: Nî TK liªn quan (331,111,112) - Sè tiÒn ®­îc chiÕt khÊu Nî (Cã) TK 413 - Chªnh lÖch tû gi¸ Cã TK 515 - Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh - Tr­êng hîp ®­îc gi¶m gi¸ kÕ to¸n ghi: Nî TK liªn quan (331,111,112) - Sè tiÒn ®­îc gi¶m gi¸ (TGHT) Nî (Cã) TK 413 - Chªnh lÖch tû gi¸ Cã TK 151, 156 - Ghi gi¶m trÞ gi¸ hµng mua (TGTT) - Ph¶n ¸nh chi phÝ thu mua hµng: + Chi phÝ vËn chuyÓn ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hµng vÒ nhËp kho hoÆc göi b¸n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 156 (1562) - Sè tiÒn chi phÝ vËn chuyÓn Nî TK 133 (1331) - ThuÕ GTGT tÝnh trªn sè tiÒn vËn chuyÓn Cã TK liªn quan (111,112) - Tæng sè tiÒn thanh to¸n + Chi phÝ vËn chuyÓn ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hµng b¸n trùc tiÕp kh«ng qua kho: NÕu doanh nghiÖp nép hé, kÕ to¸n ghi: Nî TK 138 (1388) - Ph¶i thu kh¸c Cã TK liªn quan (111,112) - Sè tiÒn ®· nép hé NÕu doanh nghiÖp ph¶i chÞu mét phÇn chi phÝ vËn chuyÓn hµng b¸n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 641 - PhÇn chi phÝ vËn chuyÓn ph¶i chÞu Nî TK 133 (1331) - ThuÕ GTGT tÝnh trªn phÇn chi phÝ ph¶i chÞu Nî TK 138 (1388) - PhÇn nép hé Cã TK liªn quan (111,112) - Tæng sè tiÒn ®· thanh to¸n - Ph¶n ¸nh lÖ phÝ më L/C, thñ tôc phÝ ng©n hµng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 156 (1562) - LÖ phÝ ng©n hµng (TGTT) Nî TK 133 (1331) - ThuÕ GTGT tÝnh trªn lÖ phÝ ng©n hµng Nî (Cã) TK 413 - Chªnh lÖch tû gi¸ Cã TK 1122 - Sè tiÒn thanh to¸n (TGHT) - §èi víi doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp, sè thuÕ GTGT cña hµng nhËp khÈu ®­îc tÝnh vµo gi¸ thùc tÕ hµng nhËp khÈu, kÕ to¸n ghi: Nî TK 151, 1561 - TrÞ gi¸ mua hµng nhËp khÈu (TGTT) Nî (Cã) TK 413 - Chªnh lÖch tû gi¸ Cã TK liªn quan (331,111,112) - Gi¸ mua hµng (TGHT) Cã TK 333 (3333) - ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép Cã TK 3331 (33312) - ThuÕ GTGT cña hµng nhËp khÈu 2.2.2. NhËp khÈu uû th¸c a. T¹i ®¬n vÞ nhËn uû th¸c (Tãm t¾t t¹i S¬ ®å 2 – Phô lôc 1) - Khi nhËn cña ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu mét sè tiÒn mua hµng tr¶ tr­íc ®Ó më LC, c¨n cø c¸c chøng tõ liªn quan, ghi Nî TK liªn quan (1112, 112) - Cã TK 131 - (chi tiÕt theo tõng ®¬n vÞ giao uû th¸c nhËp khÈu) - Khi chuyÓn tiÒn hoÆc vay ng©n hµng ®Ó ký quü më LC (nÕu thanh to¸n b»ng th­ tÝn dông), c¨n cø chøng tõ liªn quan ghi: Nî TK 114 - CÇm cè, ký quü, ký c­îc ng¾n h¹n Cã TK 111, 112, 311 - Khi nhËp vËt t­, thiÕt bÞ, hµng ho¸, ghi: + Sè tiÒn hµng uû th¸c nhËp khÈu ph¶i thanh to¸n hé víi ng­êi b¸n cho bªn giao uû th¸c, c¨n cø c¸c chøng tõ liªn quan ghi: Nî TK 151 - Hµng mua ®ang ®i ®­êng (nÕu hµng ®ang ®i ®­êng) Nî TK 156 - Hµng ho¸ (nÕu hµng vÒ nhËp kho) Cã TK 331 - Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n (chi tiÕt cho tõng ng­êi b¸n) + Tr­êng hîp nhËn hµng cña n­íc ngoµi kh«ng nhËp kho chuyÓn giao th¼ng cho ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu ghi: Nî TK 331- Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n (chi tiÕt ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu) Cã TK 331 - Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n (chi tiÕt cho tõng ng­êi b¸n) + ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép hé ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu, c¨n cø chøng tõ liªn quan ghi: Nî TK 151 - Hµng mua ®ang ®i ®­êng Cã TK 156 - Hµng ho¸ Cã TK 333- ThuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu Tr­êng hîp nhËn hµng cña n­íc ngoµi kh«ng nhËp kho chuyÓn giao th¼ng cho ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu ghi: Nî TK 331- Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n (chi tiÕt ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu) Cã TK 333- ThuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu + ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ph¶i nép hé cho ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu, c¨n cø chøng tõ liªn quan ghi: Nî TK 151 - Hµng mua ®ang ®i ®­ßng Nî TK 156 - Hµng ho¸ Cã TK 333 - ThuÕ GTGT ph¶i nép (33312) Tr­êng hîp nhËn hµng cña n­íc ngoµi kh«ng qua nhËp kho chuyÓn giao th¼ng cho ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu, ghi: Nî TK 331- Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n (chi tiÕt ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu) Cã TK 3331- ThuÕ GTGT ph¶i nép (33312) + ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép hé cho ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu, c¨n cø chøng tõ liªn quan ghi: Nî TK 151 - Hµng mua ®ang ®i ®­ßng Nî TK 156 - Hµng ho¸ Cã TK 3332 - ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép (3332) Tr­êng hîp nhËn hµng cña n­íc ngoµi kh«ng qua nhËp kho chuyÓn giao th¼ng cho ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu, ghi: Nî TK 331 - Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n (chi tiÕt ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu) Cã TK 3332 - ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt + Khi tr¶ hµng cho ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng xuÊt tr¶ hµng vµ c¸c chøng tõ liªn quan, ghi: Nî TK 131 - Ph¶i thu kh¸ch hµng (Chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ uû th¸c NK) Cã TK 156 - Hµng ho¸ (Gi¸ trÞ hµng NK ®· bao gåm c¸c kho¶n thuÕ ph¶i nép) Cã TK 151 - Hµng mua ®ang ®i ®­ßng + Tr­êng hîp tr¶ hµng cho ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu ch­a nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, c¨n cø phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé, ghi nh­ bót to¸n trªn. Sau khi ®· nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ë kh©u nhËp khÈu cho hµng ho¸ nhËp khÈu uû th¸c, ph¶i lËp ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng göi cho ®¬n vÞ giao uû th¸c. - §èi víi phÝ uû th¸c nhËp khÈu vµ thuÕ GTGT tÝnh trªn phÝ uû th¸c nhËp khÈu, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT vµ c¸c chøng tõ liªn quan, kÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu phÝ uû th¸c nhËp khÈu ghi: Nî TK 131, 111, 112 (Tæng gi¸ thanh to¸n) Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng (5113) Cã TK 3331 - ThuÕ GTGT ph¶i nép - §èi víi kho¶n chi hé cho ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu liªn quan ®Õn ho¹t ®éng nhËn uû th¸c nhËp khÈu (phÝ ng©n hµng, phÝ gi¸m ®Þnh h¶i quan, chi thuª kho, thuª b·i, chi bèc xÕp vËn chuyÓn hµng...) c¨n cø chøng tõ liªn quan ghi Nî TK 131 - Ph¶i thu kh¸ch hµng (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu) Cã TK 111, 112 - Khi ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu chuyÓn tr¶ nèt sè tiÒn hµng nhËp khÈu, tiÒn thuÕ nhËp khÈu, thuÕ GTGT nhËp khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt (nÕu ®¬n vÞ uû th¸c nhê nép hé vµo Ng©n s¸ch Nhµ n­íc c¸c kho¶n thuÕ nµy), vµ c¸c kho¶n chi hé cho ho¹t ®éng nhËp khÈu uû th¸c, phÝ uû th¸c nhËp khÈu, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ liªn quan ghi: Nî TK 111,112 Cã TK131 - Ph¶i thu kh¸ch hµng (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu) - Khi thanh to¸n hé tiÒn hµng nhËp khÈu víi ng­êi b¸n cho ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu, c¨n cø c¸c chøng tõ liªn quan ghi: Nî TK 331 - Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n (Chi tiÕt cho tõng ng­êi b¸n) Cã TK 112, 114 - Khi nép hé thuÕ nhËp khÈu, thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt vµo Ng©n s¸ch nhµ n­íc, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ liªn quan ghi: Nî TK 3331,3332,3333 Cã TK 111, 112 - Tr­êng hîp ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu lµm thñ tôc nép thuÕ nhËp khÈu , ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu tù nép c¸c kho¶n thuÕ nµy vµo Ng©n s¸ch nhµ n­íc, c¨n cø c¸c chøng tõ liªn quan, kÕ to¸n ph¶n ¸nh sè tiÒn ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu ®· nép vµo ng©n s¸ch ghi: Nî TK 3331, 3332, 3333 Cã TK 131- Ph¶i thu kh¸ch hµng (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu). b. T¹i ®¬n vÞ uû th¸c (Tãm t¾t t¹i S¬ ®å 3 – Phô lôc 1) - Khi tr¶ tr­íc mét kho¶n tiÒn uû th¸c mua hµng theo hîp ®ång uû th¸c nhËp kh¶u cho ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu më L/C... c¨n cø c¸c chøng tõ liªn quan ghi: Nî TK 331 - Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ uû th¸c nhËp khÈu) Cã TK 111, 112 - Khi nhËn uû th¸c nhËp khÈu do ®¬n vÞ nhËn uû th¸c giao tr¶, c¨n cø c¸c chøng tõ liªn quan ghi: + Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu uû th¸c, thuÕ nhËp khÈu, thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu hoÆc thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt nÕu cã, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n xuÊt tr¶ hµng cña bªn nhËn uû th¸c nhËp khÈu vµ c¸c chøng tõ liªn quan, ghi: Tr­êng hîp hµng ho¸ nhËp khÈu dïng vµo s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ th× thuÕ GTGT cña hµng nhËp khÈu sÏ ®­îc khÊu trõ, ghi: *NÕu ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu nép hé c¸c kho¶n thuÕ vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc ghi: Nî TK 151, 152, 156, 211 (gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu kh«ng bao gåm thuÕ GTGT) Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 331- Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu) *NÕu ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu lµm thñ tôc kª khai thuÕ nh­ng ®¬n vÞ uû th¸c tù nép thuÕ vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc th× gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu ®­îc ph¶n ¸nh nh­ bót to¸n trªn. Khi nép thuÕ vµo NSNN ghi: Nî TK 331- Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu) Cã TK 111,112 Tr­êng hîp hµng ho¸ nhËp khÈu dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸ dÞch vô kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc dïng vµo ho¹t ®éng ®­îc trang tr¶i b»ng nguån kinh phÝ kh¸c th× thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu kh«ng ®­îc khÊu trõ, ghi: *NÕu ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu nép hé c¸c kho¶n thuÕ vµo NSNN ghi: Nî TK 152, 156, 211 (gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu bao gåm c¶ c¸c kho¶n thuÕ ph¶i nép) Cã TK 331- Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu) *NÕu ®¬n vÞ nhËn uû th¸c lµm thñ tôc kª khai thuÕ, nh­ng ®¬n vÞ uû th¸c tù nép c¸c kho¶n thuÕ vµo NSNN th× gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu ®­îc kÕ to¸n ghi bót to¸n nh­ trªn. Khi nép thuÕ vµo NSNN ghi: Nî TK 331 - Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu) Cã TK 111, 112 PhÝ uû th¸c nhËp khÈu ph¶i tr¶ ®¬n vÞ nhËn uû th¸c, c¨n cø c¸c chøng tõ liªn quan, ghi: Nî TK 151, 152, 156, 211 Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 331- Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu). Sè tiÒn ph¶i tr¶ ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu c¸c kho¶n chi hé cho ho¹t ®éng nhËn uû th¸c nhËp khÈu, c¨n cø c¸c chøng tõ liªn quan, ghi: Nî TK 151,152,156,211 Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ (nÕu cã) Cã TK 331- Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu). - Khi tr¶ tiÒn cho ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu vÒ sè tiÒn hµng cßn l¹i, tiÒn thuÕ nhËp khÈu, tiÒn thuÕ GTGT, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt (nÕu nhê ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nép hé vµo NSNN), phÝ uû th¸c nhËp khÈu vµ c¸c kho¶n chi hé, c¨n cø c¸c chøng tõ liªn quan, ghi: Nî TK 331 - Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu). Cã TK 111, 112 - Tr­êng hîp ®¬n vÞ nhËn ñy th¸c nhËp khÈu chuyÓn tr¶ hµng uû th¸c nhËp khÈu ch­a nép thuÕ GTGT, ghi: + Khi nhËn hµng, c¨n cø phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé cña ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu, kÕ to¸n ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu uû th¸c theo gi¸ ®· cã thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu, ghi: Nî TK 152, 156, 211 (Gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu bao gåm c¸c kho¶n thuÕ ph¶i nép) Cã TK 331- Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n (chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu). + Khi nhËn ho¸ ®¬n GTGT hµng uû th¸c nhËp khÈu cña ®¬n vÞ nhËn uû th¸c nhËp khÈu, kÕ to¸n ph¶n ¸nh thuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ, ghi: Tr­êng hîp hµng ho¸ uû th¸c nhËp khÈu cßn tån kho, ghi: Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 152, 156, 211 Tr­êng hîp hµng ho¸ uû th¸c nhËp khÈu ®· xuÊt b¸n, ghi: Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n 2.3. H¹ch to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng nhËp khÈu 2.3.1. B¸n bu«n a. B¸n bu«n qua kho ** B¸n bu«n trùc tiÕp qua kho - Khi xuÊt hµng giao cho bªn mua, kÕ to¸n ph¶n ¸nh c¸c bót to¸n sau: + BT1: Gi¸ vèn cña hµng tiªu thô Nî TK 632 Cã TK 156 (1561) + BT2: Doanh thu hµng tiªu thô Nî TK liªn quan (111,112,131) - Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511,512 - Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 (33311) - ThuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i nép - Bao b× tÝnh riªng: Nî TK liªn quan (111,112,1383) Cã TK 153 (1532) - Khi ph¸t sinh c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n Nî TK 3331 (33311) - ThuÕ GTGT t­¬ng øng víi sè gi¶m gi¸ Cã TK liªn quan (111,112,131...) - Tæng sè gi¶m gi¸ tr¶ cho kh¸ch hµng - Khi kh¸ch hµng tr¶ l¹i hµng ®· b¸n, kÕ to¸n ph¶n ¸nh c¸c bót to¸n sau: + BT1: Doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Nî TK 531 - Doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Nî TK 3331 (33311) - ThuÕ GTGT t­¬ng øng víi sè doanh thu bÞ tr¶ l¹i Cã TK liªn quan (111,112,131) - Tæng sè doanh thu b¸n hµng bÞ tr¶ l¹i cho kh¸ch hµng + BT2: Gi¸ vèn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Nî TK 1561 Cã TK 632 - ChiÕt khÊu thanh to¸n ph¸t sinh trong kú, kÕ to¸n ghi: Nî TK 811 Cã TK liªn quan (111, 112, 131) - Ph©n bæ chi phÝ thu mua cho hµng tiªu thô: Nî TK 632 Cã TK 156 (1562) - KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n: Nî TK 911 Cã TK 632 - KÕt chuyÓn c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu: Nî TK 511 Cã TK 531 - Doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Cã TK 532 - Gi¶m gi¸ hµng b¸n - KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn: Nî TK 511,512 Cã TK 911 Tr­êng hîp doanh thu b»ng ngo¹i tÖ: - NÕu kÕ to¸n kh«ng sö dông TGHT: Nî TK liªn quan (111,112,131) - Tæng gi¸ thanh to¸n (TGTT) Cã TK 511, 512 - Doanh thu b¸n hµng (TGTT) Cã TK 3331(33311) - ThuÕ GTGT ®Çu ra - NÕu kÕ to¸n sö dông TGHT: Nî TK liªn quan (111,112,131) - Tæng gi¸ thanh to¸n (TGHT) Nî (Cã) TK 413 - Chªnh lÖch tû gi¸ Cã TK 511,512 - Doanh thu b¸n hµng (TGTT) Cã TK 3331 (33311) - ThuÕ GTGT ®Çu ra ** B¸n bu«n qua kho theo ph­¬ng thøc chuyÓn hµng: - Khi xuÊt hµng chuyÓn cho ng­êi mua, kÕ to¸n ghi: Nî TK 157 Cã TK 156 (1561) - Khi ®­îc ng­êi mua chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc thanh to¸n, kÕ to¸n ph¶n ¸nh c¸c bót to¸n sau: + BT1: Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng Nî TK liªn quan (111,112,131) - Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511,512 - Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331, (33311) - ThuÕ GTGT ®Çu ra + BT2: Ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng b¸n Nî TK 632 Cã TK 157 - C¸c bót to¸n chiÕt khÊu, gi¶m gi¸, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, bót to¸n kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n, c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu vµ kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn h¹ch to¸n t­¬ng tù tr­êng hîp b¸n bu«n trùc tiÕp qua kho. b. B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng ** B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc trùc tiÕp - Khi chuyÓn hµng cho ng­êi mua, kÕ to¸n ph¶n ¸nh c¸c bót to¸n: + BT1: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ mua cña hµng tiªu thô Nî TK 632: (TGTT) Nî (Cã) TK 413 - Chªnh lÖch tû gi¸ Cã TK 333 (3333) - ThuÕ nhËp khÈu Cã TK liªn quan (111,112,131): (TGTH) + BT2: Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng: Nî TK liªn quan (111,112,131) - Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511,512 - Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 (33311) - ThuÕ GTGT ®Çu ra - C¸c bót to¸n chiÕt khÊu, gi¶m gi¸, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, bót to¸n kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n, c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu vµ kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn h¹ch to¸n t­¬ng tù c¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng trªn. ** B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng cã tham gia thanh to¸n - Khi mua hµng, hµng vÒ c¶ng (s©n bay, cöa khÈu...) c¨n cø vµo chøng tõ mua hµng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 157 - TrÞ gi¸ mua cña hµng göi b¸n (TGTT) Nî (Cã) TK 413 - Chªnh lÖch tû gi¸ Cã TK liªn quan: (1112, 1122, 331) (TGTT) - C¸c bót to¸n chiÕt khÊu, gi¶m gi¸, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, bót to¸n kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n, c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu vµ kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn h¹ch to¸n t­¬ng tù c¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng trªn. ** B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp ®øng ra lµm trung gian m«i giíi bªn b¸n vµ bªn mua ®Ó h­ëng hoa hång. - Khi nhËn tiÒn hoa hång tõ viÖc m«i giíi, kÕ to¸n ghi: Nî TK liªn quan (111,112) - Tæng sè tiÒn hoa hång Cã TK 511 - TiÒn hoa hång m«i giíi ®­îc h­ëng Cã TK 3331 (33311) - ThuÕ GTGT ®Çu ra - C¸c chi phÝ liªn quan tíi b¸n hµng, kÕ to¸n ghi: Nî 641 - TÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng Nî 133 (1331) - ThuÕ GTGT ®Çu vµo (nÕu cã) Cã TK liªn quan (111, 112, 338) 2.3.2. B¸n lÎ a. B¸n lÎ thu tiÒn tËp trung, thu tiÒn trùc tiÕp, tù chän - Khi xuÊt kho giao hµng b¸n lÎ cho cöa hµng, quÇy hµng, kÕ to¸n chi tiÕt TK kho hµng theo ®Þa ®iÓm lu©n chuyÓn néi bé cöa hµng: Nî TK 1561 - Kho, quÇy, cöa hµng nhËn b¸n Cã TK 1561 - Kho hµng chÝnh cña doanh nghiÖp - Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng (c¨n cø vµo b¸o c¸o b¸n hµng, giÊy nép tiÒn vµ b¶ng kª b¸n lÎ hµng ho¸): Nî TK liªn quan (111, 112, 131) - Tæng sè tiÒn Cã TK 3331 (33311) - ThuÕ GTGT ®Çu ra - Tr­êng hîp nép thõa (hoÆc thiÕu) tiÒn b¸n hµng ch­a râ nguyªn nh©n ph¶i chê xö lý, kÕ to¸n ghi: + Thõa tiÒn: Nî TK liªn quan (111, 112) - Sè tiÒn ®· nép Cã TK 511, 512 - Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331, (33311) - ThuÕ GTGT ®Çu ra Cã TK 338, (3381) - Sè tiÒn nép thõa chê xö lý + ThiÕu tiÒn: Nî TK liªn quan (111, 112) - Sè tiÒn ®· nép Nî TK 138 (1381) - Sè tiÒn thiÕu Cã TK 511, 512 - Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331, (33311) - ThuÕ GTGT ®Çu ra - X¸c ®Þnh gi¸ vèn cña hµng b¸n: Sè l­îng hµng xuÊt b¸n t¹i quÇy = Sè l­îng hµng ®Çu ngµy (ca) + Sè l­îng hµng nhËp trong ngµy (ca) - Sè l­îng tån cuèi ngµy (ca) TrÞ gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n = Sè l­îng hµng xuÊt b¸n t¹i quÇy + Gi¸ vèn ®¬n vÞ hµng b¸n - C¨n cø vµo sè l­îng hµng xuÊt b¸n, kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ vèn: Nî TK 632 Cã TK 1561 - Chi tiÕt kho, quÇy - C¸c bót to¸n chiÕt khÊu, gi¶m gi¸, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, bót to¸n kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n, c¸c kho¶n trõ doanh thu vµ kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn h¹ch to¸n t­¬ng tù c¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng trªn. b. B¸n lÎ theo ph­¬ng thøc tr¶ gãp - Ph¶n ¸nh gi¸ vèn cña hµng tiªu thô: Nî TK 632 Cã TK 1561 - Ph¶n ¸nh sè tiÒn thu cña hµng b¸n tr¶ gãp: Nî TK liªn quan (111, 112...) - Sè tiÒn thu ngay lÇn ®Çu Nî TK 131 - Sè tiÒn cßn ph¶i thu Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 (33311) - ThuÕ GTGT ®Çu ra Cã TK 711 - L·i b¸n hµng tr¶ gãp - C¸c bót to¸n chiÕt khÊu, gi¶m gi¸, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, bót to¸n kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n, c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu vµ kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn h¹ch to¸n t­¬ng tù c¸c ph­¬ng thøc b¸n hµng trªn. c. B¸n lÎ ph­¬ng thøc ký göi, ®¹i lý - XuÊt hµng giao cho ®¬n vÞ nhËn ®¹i lý: Nî TK 157 Cã TK 151, 156 - Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn hµng göi b¸n ®· tiªu thô: Nî TK 632 Cã TK 157 - Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng ®· tiªu thô: Nî TK liªn quan (111,112,131) - Tæng gi¸ thanh to¸n trõ hoa hång Nî TK 641 - Hoa hång ®¹i lý (kh«ng thuÕ GTGT) Cã TK 511 - Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 (33311) - ThuÕ GTGT ®Çu ra * §èi víi c¸c doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp Quy tr×nh vµ c¸ch thøc h¹ch to¸n còng gièng nh­ doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ, chØ kh¸c lµ trong chØ tiªu doanh thu (ghi nhËn ë TK 511, 512) bao gåm c¶ thuÕ GTGT, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. ThuÕ GTGT cuèi kú ghi nhËn vµo chi phÝ qu¶n lý. - Ph¶n ¸nh doanh thu hµng tiªu thô: Nî TK liªn quan (111,112,131...) - Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 511, 512 - Doanh thu tiªu thô (c¶ thuÕ GTGT) - Ph¶n ¸nh thuÕ GTGT ph¶i nép trong kú: Nî TK 642 (6425) - Chi phÝ b¸n hµng Cã TK 3331 (33311) - ThuÕ GTGT ph¶i nép S¬ ®å 4, 5, 6 – Phô lôc 1 cho biÕt tr×nh tù kÕ to¸n b¸n bu«n hµng ho¸, b¸n hµng theo ph­¬ng thøc tr¶ gãp, vµ b¸n hµng theo ph­¬ng thøc ®¹i lý, ký göi. 3. H¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú 3.1. Kh¸i niÖm vµ tµi kho¶n sö dông 3.1.1. Kh¸i niÖm Theo ph­¬ng ph¸p nµy hµng ho¸ ®­îc kiÓm kª t¹i cuèi kú, x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt b¸n dùa vµo kÕt qu¶ kiÓm kª: TrÞ gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ xuÊt = TrÞ gi¸ hµng ho¸ tån ®Çu kú + TrÞ gi¸ hµng ho¸ nhËp trong kú - TrÞ gi¸ hµng ho¸ tån cuèi kú Ph­¬ng ph¸p nµy cã ®é chÝnh x¸c kh«ng cao mÆc dï tiÕt kiÖm ®­îc c«ng søc ghi chÐp nªn chØ thÝch hîp víi c¸c ®¬n vÞ kinh doanh c¸c mÆt hµng cã gi¸ trÞ thÊp, sè l­îng lín, chñng lo¹i nhiÒu, th­êng xuyªn xuÊt dïng, xuÊt b¸n, kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó lËp chøng tõ cho tõng lÇn xuÊt hµng. Khi sö dông ph­¬ng ph¸p nµy sÏ gi¶m bít ®­îc c«ng viÖc ghi chÐp trong kú nh­ng l¹i dån vµo cuèi kú nªn nÕu cã chªnh lÖch sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc ®èi chiÕu. S¬ ®å 7 – Phô lôc 1 tr×nh bµy tr×nh tù kÕ to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú, cô thÓ nh­ sau: 3.1.2. Tµi kho¶n sö dông Ph­¬ng ph¸p KK§K th­êng sö dông c¸c tµi kho¶n sau: * TK 6112 - Mua hµng ho¸: Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ hµng ho¸ mua vµo theo gi¸ thùc tÕ vµ ®­îc më chi tiÕt theo tõng thø, tõng kho, quÇy hµng ho¸. * TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n: Dïng ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng tiªu thô trong kú. Ngoµi c¸c tµi kho¶n trªn, doanh nghiÖp cßn sö dông c¸c tµi kho¶n kh¸c cã néi dung vµ kÕt cÊu nh­ ph­¬ng ph¸p KKTX: TK 156, 157, 131, 331, 511, 641... 3.2. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n - §Çu kú, kÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng ch­a tiªu thô: Nî TK 611 (6112) Cã TK 156 - Hµng tån kho, tån quÇy ®Çu kú Cã TK 157 - Hµng göi b¸n, ký göi ®Çu kú Cã TK 151 - Hµng mua ®ang ®i ®­êng ®Çu kú - Trong kú: + Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ hµng t¨ng thªm do c¸c nguyªn nh©n: Nî TK 611 (6112) Cã TK 333 (3333) - ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép Cã TK liªn quan (111, 112, 2331) - Gi¸ mua vµ chi phÝ thu mua + Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo hµng nhËp khÈu: Nî TK 133 (1331) Cã TK 3331 (33312) + Sè gi¶m gi¸ hµng mua vµ hµng mua tr¶ l¹i: Nî TK liªn quan (111, 112, 331, ...) Cã TK 611 (6112) - TrÞ gi¸ mua cña hµng tr¶ l¹i vµ sè gi¶m gi¸ hµng mua ®­îc h­ëng Cã TK 133 (1331) - ThuÕ GTGT t­¬ng øng cña gi¶m gi¸ hµng mua tr¶ l¹i + Sè chiÕt khÊu thanh to¸n khi mua hµng ®­îc h­ëng: Nî TK liªn quan (111, 112, 331, ...) Cã TK 711 - Ghi t¨ng thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh + Ghi nhËn doanh thu trong kú: Nî TK liªn quan (111, 112, 113) - Tæng sè tiÒn Cã TK 511, 512 - Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 (33311) - ThuÕ GTGT ®Çu ra - Cuèi kú, c¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm kª, x¸c ®Þnh hµng ®· tiªu thô vµ ch­a tiªu thô cuèi kú: + KÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng cßn l¹i, ch­a tiªu thô: Nî TK liªn quan (151, 156, 157) Cã TK 611 (6112) + X¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn hµng tiªu thô trong kú: Nî TK 632 Cã TK 611 (6112) - C¸c bót kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n, c¸c kho¶n gi¶m trõ, doanh thu thuÇn t­¬ng tù ph­¬ng ph¸p KKTX. 4. Chøng tõ vµ sæ kÕ to¸n sö dông trong h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu Chøng tõ Chøng tõ lµ ph­¬ng tiÖn chøng minh tÝnh hîp ph¸p cña nghiÖp vô ®ång thêi lµ ph­¬ng tiÖn th«ng tin vÒ kÕt qu¶ nghiÖp vô ®ã. §èi víi doanh nghiÖp nhËp khÈu, ngoµi nh÷ng chøng tõ t­¬ng tù c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, cßn cã nhiÒu lo¹i chøng tõ riªng biÖt. Nh÷ng chøng tõ c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång ngo¹i th­¬ng bao gåm: Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i (Commercial Invoice): Lµ chøng tõ c¬ b¶n trong viÖc thanh to¸n, ghi râ sè tiÒn ng­êi mua ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n vµ lµ c¬ së ®Ó theo dâi, thùc hiÖn hîp ®ång, khai b¸o h¶i quan. B¶ng kª chi tiÕt (Specification): Lµ chøng tõ vÒ chi tiÕt hµng ho¸ trong kiÖn hµng, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó kiÓm tra hµng. PhiÕu ®ãng gãi (Packing List): Lµ b¶ng kª khai mçi hµng ho¸ trong kiÖn hµng, ®­îc lËp khi ®ãng gãi hµng. GiÊy chøng nhËn phÈm chÊt (Certificate of Quality): Lµ chøng tõ x¸c nhËn chÊt l­îng cña hµng ®­îc giao vµ chøng minh phÈm chÊt hµng phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn trong hîp ®ång. GiÊy nµy do c¬ quan kiÓm nghiÖm hoÆc n¬i cung cÊp hµng cÊp. VËn ®¬n (Bill of Lading): Lµ chøng tõ x¸c nhËn viÖc chuyªn chë hµng ho¸ do ng­êi chuyªn chë hoÆc ng­êi ®¹i diÖn cÊp cho ng­êi göi hµng. VËn ®¬n chøng minh viÖc thùc hiÖn hîp ®ång mua b¸n, lµ chøng tõ kh«ng thÓ thiÕu trong thanh to¸n b¶o hiÓm, khiÕu n¹i... GiÊy chøng nhËn xuÊt xø (Certificate of Origin): Do c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn cÊp ®Ó x¸c nhËn n¬i s¶n xuÊt hoÆc khai th¸c hµng ho¸. GiÊy chøng nhËn kiÓm dÞch (Sanitary Certificate): do c¬ quan thÈm quyÒn cña Nhµ n­íc cÊp ®Ó x¸c nhËn hµng ho¸ ®· ®­îc kiÓm tra, b¶o ®¶m an toµn vÖ sinh. Ngoµi ra doanh nghiÖp cßn sö dông c¸c chøng tõ kh¸c nh­: giÊy chøng nhËn sè l­îng, träng l­îng, giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm, phiÕu lËp kho, phiÕu xuÊt kho, ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt, phiÕu thu, chi... 4.2. HÖ thèng sæ kÕ to¸n §Ó cã ®­îc th«ng tin theo hÖ thèng vÒ c¸c ®èi t­îng kÕ to¸n nh»m ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña qu¶n lý vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n th× kÕ to¸n ph¶i sö dông sæ s¸ch ®Ó ph¶n ¸nh. VÊn ®Ò quan träng trong h¹ch to¸n ë bÊt cø ®¬n vÞ nµo lµ ph¶i tæ chøc hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n nh­ thÕ nµo ®Ó phôc vô cho viÖc h¹ch to¸n, t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng cho c¸c thao t¸c nghiÖp vô kÕ to¸n vµ ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu qu¶n lý. Tæ chøc hîp lý hÖ thèng kÕ to¸n ph¶i g¾n liÒn víi tæ chøc hîp lý hÖ thèng sæ s¸ch vµ ph­¬ng ph¸p ghi chÐp v× chóng ®Òu n»m trong quy tr×nh h¹ch to¸n. M« h×nh tæ chøc sæ kÕ to¸n ®Òu cã nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm riªng vµ chØ ph¸t huy trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh. Sæ s¸ch kÕ to¸n bao gåm 2 lo¹i lµ sæ kÕ to¸n tæng hîp vµ sæ kÕ to¸n chi tiÕt. Sæ kÕ to¸n tæng hîp lµ sæ cña phÇn kÕ to¸n tæng hîp bao gåm sæ nhËt ký, sæ C¸i, sæ kÕ to¸n tæng hîp kh¸c. Sæ kÕ to¸n chi tiÕt lµ sæ cña phÇn kÕ to¸n chi tiÕt bao gåm c¸c sæ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt. Tuú theo tõng doanh nghiÖp vËn dông h×nh thøc kÕ to¸n nµo mµ x©y dùng danh môc sæ kÕ to¸n t­¬ng øng ®Ó h¹ch to¸n. C¸c doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông 1 trong 4 h×nh thøc sau: H×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký chung H×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký - sæ C¸i H×nh thøc sæ kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ H×nh thøc sæ kÕ to¸n NhË._.¹i kho nªn kh¸ch hµng ph¶i chê ®îi vµ kh«ng giao hµng theo ®óng kÕ ho¹ch ®· ®Þnh. Ho¸ ®¬n b¸n hµng; HiÖn t¹i ho¸ ®¬n b¸n hµng ®­îc viÕt dùa trªn phiÕu xuÊt kho, Hîp ®ång mua b¸n hµng, nh×n chung viÖc ph¸t hµnh ho¸ ®¬n, kª khai thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®· ®­îc tiÕn hµnh rÊt tèt, tuy nhiªn cã nh÷ng ho¸ ®¬n do viÕt sai hoÆc do hµng bÞ tr¶ l¹i ph¶i huû, kÕ to¸n ®· lËp B¸o c¸o huû ho¸ ®¬n tr×nh c¬ quan thuÕ nh­ng viÖc l­u tr÷ sè ho¸ ®¬n huû nãi trªn ch­a tèt, cßn lén xén, ch­a ®ãng thµnh tËp vµ l­u ë mét ®Þa ®iÓm riªng biÖt. Theo dâi thanh to¸n tiÒn hµng: Cã rÊt nhiÒu kh¸ch hµng theo hîp ®ång ®· ký kÕt ph¶i thanh to¸n cho chi nh¸nh trong vßng tõ 30- 60 ngµy. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ cã nhiÒu kh¸ch hµng kh«ng thùc hiÖn thanh to¸n theo ®óng hîp ®ång ®· ký kÕt. §èi víi nh÷ng tr­êng hîp nµy Chi nh¸nh ch­a thùc hiÖn viÖc ®èc thóc thu nî mét c¸ch s¸t sao nh­ ch­a göi th­ yªu cÇu thanh to¸n, ch­a tÝnh l·i tiÒn ph¹t cho nh÷ng kho¶n nî qu¸ l©u hoÆc dõng cung cÊp hµng cho nh÷ng kh¸ch hµng ®ã. §iÒu nµy dÉn ®Õn t×nh tr¹ng lµ sè nî ®äng ngµy cµng t¨ng, ¶nh h­ëng ®Õn luång tiÒn kinh doanh v× ®· bÞ chiÕm dông vèn tõ kh¸ch hµng. Theo dâi tuæi c«ng nî b¸n hµng: Cã rÊt nhiÒu kho¶n nî tõ kh¸ch hµng cã thêi gian t­¬ng ®èi l©u (1 vµ trªn 1 n¨m), tuy nhiªn hµng th¸ng Chi nh¸nh ch­a lËp B¸o c¸o tuæi c«ng nî ®Ó chØ râ thêi gian nî cña mçi kh¸ch hµng lµ bao l©u t¹i cuèi mçi th¸ng ®ã. ViÖc nµy rÊt quan träng v× nÕu kh«ng Chi nh¸nh sÏ kh«ng ph©n tÝch ®­îc c¬ cÊu c«ng nî theo thêi gian vµ khã kh¨n trong viÖc ®èi chiÕu c«ng nî víi kh¸ch hµng. §èi chiÕu c«ng nî víi kh¸ch hµng: HÖ qu¶ tõ nh÷ng viÖc trªn cã mét sè kh¸ch hµng, khi Chi nh¸nh tiÕn hµnh ®èi chiÕu c«ng nî, ®· x¶y ra t×nh tr¹ng sè liÖu vÒ c«ng nî do Chi nh¸nh ghi chÐp kh¸c víi sè liÖu do kh¸ch hµng ghi chÐp. II. c¬ së lý luËn vÒ hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n Trong qu¸ tr×nh kh«ng ngõng c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý th× viÖc c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n lµ mét nhiÖm vô hÕt søc quan träng bëi h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ mét c«ng cô quan träng trong hÖ thèng c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ, tµi chÝnh ®Ó ®Èy m¹nh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. V× lÏ ng­êi kÕ to¸n trong mét ®¬n vÞ lµ ng­êi n¾m gi÷ th«ng tin cña toµn bé qu¸ tr×nh kinh doanh, c¸c th«ng tin cña ng­êi kÕ to¸n ®­a ra ¶nh h­ëng ®Õn quyÕt ®Þnh cña Ban Gi¸m §èc c«ng ty, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, nh÷ng th«ng tin ®­a ra ph¶i ®¶m b¶o c¸c tÝnh chÊt nh­ sau: TÝnh chÝnh x¸c: Mäi th«ng tin do ng­êi kÕ to¸n ®­a ra ph¶i ®¶m b¶o chÝnh x¸c vÒ mÆt sè liÖu, vÒ néi dung vµ cã c¬ së. TÝnh kÞp thêi: Th«ng tin do ng­êi kÕ to¸n ®­a ra mÆc dï chÝnh x¸c nh­ng nÕu kh«ng mang tÝnh kÞp thêi th× còng kh«ng cßn t¸c dông. TÝnh b¶o mËt: Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¹nh tranh rÊt khèc liÖt, ng­êi kÕ to¸n lu«n ph¶i ®Ò cao nguyªn t¾c b¶o mËt khi cung cÊp th«ng tin, chØ cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vµ cho nh÷ng ng­êi ®­îc phÐp cã nh÷ng th«ng tin ®ã. TÝnh kh¸i qu¸t vµ c« ®äng/tr×nh bµy râ rµng, dÔ hiÓu: Ban Gi¸m §èc lµ nh÷ng ng­êi lµm viÖc ë cÊp ®é cao, vÜ m« vµ cÇn ®­a ra quyÕt ®Þnh nhanh chãng v× vËy khi cung cÊp th«ng tin ng­êi kÕ to¸n kh«ng nªn cung cÊp th«ng tin qu¸ chi tiÕt, qu¸ ®i s©u vµo nghiÖp vô v× mét lÏ dÓ hiÓu lµ kh«ng ph¶i ng­êi Gi¸m ®èc nµo còng hiÓu s©u vÒ nghiÖp vô kÕ to¸n. Trong nh÷ng n¨m qua chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i th­¬ng ë n­íc ta ®· cã sù chuyÓn biÕn kh¸ hoµn thiÖn vµ mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ tÝch cùc nh­: M¹nh d¹n thay ®æi quan niÖm Nhµ n­íc ®éc quyÒn vÒ ngo¹i th­¬ng, chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý hµng ho¸, ®æi míi c«ng cô ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng nhËp khÈu thay thÕ dÇn c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh, mÖnh lÖnh b»ng c¸c c«ng cô kinh tÕ. §Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, hoµ nhËp víi thÞ tr­êng quèc tÕ, ®­a n­íc ta vµo hµng c¸c n­íc cã nÒn ngo¹i th­¬ng t­¬ng ®èi ph¸t triÓn th× mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n lµ tiÕp tôc ®æi míi vµ hoµn thiÖn h¬n vÒ c¬ chÕ qu¶n lý nhËp khÈu. Trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ míi, c¸c ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu nãi riªng ngµy cµng trë nªn phong phó vµ phøc t¹p. ViÖc më cöa nÒn kinh tÕ vµ c¸c cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ liªn tiÕp x¶y ra ®· ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. C¸c chÝnh s¸ch ®iÒu hµnh nhËp khÈu kh«ng ph¶i lóc nµo còng hç trî cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, tÖ n¹n th­¬ng m¹i g©y khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp. Thñ tôc hµnh chÝnh cßn nhiÒu phiÒn phøc, tû gi¸ hèi ®o¸i kh«ng æn ®Þnh…g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp nµy. Trong khi ®ã muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp ph¶i lµm ¨n cã hiÖu qu¶ vµ cã l·i. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã c¸c nhµ l·nh ®¹o ph¶i n¾m ®­îc c¸c th«ng tin vÒ ®¬n vÞ m×nh mét c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi ®Æc biÖt lµ c¸c th«ng tin kÕ to¸n. Víi vai trß quan träng ®ã, kÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®ßi hái ph¶i ®­îc hoµn thiÖn tõ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n ®Õn c«ng t¸c h¹ch to¸n vµ ®©y lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nhËp khÈu hµng ho¸ nãi riªng vµ hiÖu qu¶ kinh doanh toµn doanh nghiÖp nãi chung. ViÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n nhËp khÈu nãi riªng cÇn ®¶m b¶o mét sè nguyªn t¾c sau: Nguyªn t¾c thø nhÊt: N¾m v÷ng chøc n¨ng, nhiÖm vô cña h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung vµ h¹ch to¸n kÕ to¸n nhËp khÈu nãi riªng. V× vËy cÇn ph¶i hoµn thiÖn tõ bé m¸y kÕ to¸n ®Õn c«ng t¸c h¹ch to¸n ®Ó gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t. Nguyªn t¾c thø hai: Ph¶i xuÊt ph¸t tõ ®Æc tr­ng cña ngµnh ngo¹i th­¬ng, ®Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Môc ®Ých cña ho¹t ®éng nhËp khÈu còng gièng nh­ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c ®ã lµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. V× vËy lîi Ých kinh tÕ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ ®éng lùc cña kinh doanh. MÆt kh¸c, l­u chuyÓn hµng hãa nhËp khÈu diÔn ra trªn ph¹m vi ®a quèc gia, thêi gian l­u chuyÓn dµi, nhiÒu yÕu tè rñi ro, do ®ã nhiÖm vô cña viÖc hoµn thiÖn h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu lµ ph¶i lùa chän c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n thÝch hîp, th­êng xuyªn c©n ®èi, kiÓm tra tiÕn tr×nh giao nhËn hµng víi ®èi t¸c kinh doanh. Nguyªn t¾c thø ba: Ph¶i c¨n cø vµo m« h×nh chung trong h¹ch to¸n, nh÷ng quy ®Þnh vÒ ghi chÐp, lu©n chuyÓn chøng tõ cña ®¬n vÞ ®Ó hoµn thiÖn. Ho¹t ®éng nhËp khÈu còng nh­ ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c rÊt ®a d¹ng, ë mçi ®¬n vÞ viÖc tæ chøc h¹ch to¸n lµ kh¸c nhau nh­ng cã mét ®iÓm chung nhÊt lµ dùa vµo luËt lÖ, chÕ ®é mµ Nhµ n­íc quy ®Þnh. CÇn ph¶i hiÓu r»ng hoµn thiÖn lµ söa ch÷a sai sãt, nh÷ng yÕu tè ch­a khoa häc ®Ó ®i ®Õn nh÷ng quy ®Þnh ®óng, hoµn thiÖn nh÷ng viÖc ®· lµm trong h¹ch to¸n. §©y lµ qu¸ tr×nh tõ nhËn thøc lµm thay ®æi thùc tÕ tån t¹i tõ thùc tÕ ph¸t huy, bæ sung thªm cho nhËn thøc vµ lý luËn. Nguyªn t¾c thø t­: Ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c phôc vô theo yªu cÇu cña h¹ch to¸n kinh doanh, c¸c th«ng tin kÕ to¸n ph¶i nh¹y bÐn, x¸c thùc, phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng vÒ kinh doanh nhËp khÈu hµng ho¸. Nguyªn t¾c thø n¨m: ViÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n nhËp khÈu hµng ho¸ nãi riªng ph¶i ®­îc thùc hiÖn tõ cÊp Nhµ n­íc cho ®Õn tõng ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu. Bªn c¹nh nh÷ng nguyªn t¾c trªn, ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n nhËp khÈu hµng ho¸ th× b¶n th©n bé phËn kÕ to¸n nhËp khÈu ph¶i cã nh÷ng ®iÒu kiÖn sau: Bé m¸y kÕ to¸n ph¶i ®­îc x©y dùng mét c¸ch hîp lý. C¨n cø vµo n¨ng lùc, tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm cña c¸c nh©n viªn mµ ph©n c«ng c«ng viÖc cho phï hîp, ph¸t huy tèi ®a n¨ng lùc cña tõng ng­êi. Bé m¸y kÕ to¸n ®¶m b¶o khèi l­îng c«ng t¸c kÕ to¸n víi ®Çy ®ñ c¸c chøc n¨ng th«ng tin vµ kiÓm tra c¸c ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ. §éi ngò c¸n bé, nh©n viªn kÕ to¸n ph¶i hiÓu biÕt kÕ to¸n nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng, hiÓu biÕt c¸c chÕ ®é tµi chÝnh, lu«n lu«n häc hái n©ng cao tr×nh ®é. C¸n bé qu¶n lý vµ kÕ to¸n tr­ëng ph¶i am hiÓu chÕ ®é nghiÖp vô, cã kh¶ n¨ng xö lý nhanh nh¹y c¸c t×nh h×nh x¶y ra, cã ãc ph¸n ®o¸n vµ ph©n tÝch, cã kh¶ n¨ng bao qu¸t toµn bé c«ng viÖc kÕ to¸n vµ doanh nghiÖp. C¸n bé nh©n viªn kÕ to¸n ph¶i lµ nh÷ng ng­êi ham viÖc, biÕt nhiÖm vô, vÞ trÝ mµ m×nh ®­îc ph©n c«ng, biÕt c¸ch thùc hiÖn vµ hoµn thµnh nhiÖm vô. KÕ to¸n trùc tiÕp lµm nhiÖm vô kinh doanh nhËp khÈu ph¶i lµ ng­êi cã tr×nh ®é, hiÓu biÕt nghiÖp vô vµ ®Æc biÖt lµ th«ng th¹o tiÕng Anh v× ho¹t ®éng nhËp khÈu liªn quan ®Õn nhiÒu c«ng ty n­íc ngoµi vµ kÕ to¸n th­êng xuyªn ph¶i tiÕp xóc víi c¸c chøng tõ, tµi liÖu b»ng tiÕng n­íc ngoµi (chñ yÕu lµ tiÕng Anh). Do ®ã, kÕ to¸n cã th«ng th¹o tiÕng Anh th× cã thÓ n¾m ®­îc néi dung cña c¸c chøng tõ, tµi liÖu, tõ ®ã ph¶n ¸nh nghiÖp vô mét c¸ch chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ trªn sæ s¸ch kÕ to¸n. KÓ tõ khi Nhµ n­íc thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa, nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng còng lµ lóc ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu bung ra m¹nh mÏ. Tuy nhiªn, c¸c chÝnh s¸ch, quy ®Þnh cña Nhµ n­íc th­êng xuyªn ®æi míi nh­ng so víi yªu cÇu thùc tÕ th× vÉn ch­a ®¸p øng kÞp thêi lµm cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu khã thÝch øng kÞp thêi víi sù thay ®æi ®ã. Do vËy, ®Ó cho c¸c doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn, c¬ së ®Ó hoµn thiÖn bé m¸y kÕ to¸n, tu©n thñ c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc th× Nhµ n­íc ph¶i ®­a ra c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ h¬n. Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nhËp khÈu ph¶i theo h­íng hiÖn ®¹i ho¸ trong tÝnh to¸n, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ cho l·nh ®¹o. §Ó thùc hiÖn theo h­íng nµy ®ßi hái ®éi ngò kÕ to¸n kh«ng nh÷ng giái vÒ thao t¸c xö lý trªn m¸y tÝnh mµ cßn ph¶i xö dông thµnh th¹o phÇn mÒm kÕ to¸n trong ph©n tÝch, ph¶n ¸nh, xö lý c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vµ lËp b¸o c¸o ®Þnh kú. III. mét sè ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i chi nh¸nh c«ng ty cæ phÇn d­îc phÈm nam hµ Tõ c¬ së lý luËn trªn kÕt hîp víi thùc tÕ t¹i Chi nh¸nh t«i xin ®­a ra mét vµi ph­¬ng h­íng nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i Chi nh¸nh nh­ sau: 1. C¸c kiÕn nghÞ vÒ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng ho¸ nhËp khÈu nãi riªng vµ hÖ thèng kÕ to¸n nãi chung: *KiÕn nghÞ thø nhÊt: KÕ to¸n Chi nh¸nh nªn nghiªn cøu Th«ng t­ sè 108/2001/TC/BTC ngµy 31/12/2001 cña Bé Tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn h¹ch to¸n hµng nhËp khÈu theo ®óng víi nh÷ng quy ®Þnh hiÖn hµnh. Chi nh¸nh nªn t¹o ®iÒu kiÖn nhiÒu h¬n n÷a cho ®éi ngò kÕ to¸n cña m×nh tham gia c¸c líp huÊn luyÖn ®µo t¹o vÒ nghiÖp vô do C¬ quan thuÕ hoÆc c¸c C«ng ty kiÓm to¸n tæ chøc ®Ó cËp nhËt th«ng tin trong nghÒ nh»m n©ng cao tr×nh ®é cña nh©n viªn vµ cËp nhËt nh÷ng thay ®æi míi vÒ chÕ ®é kÕ to¸n, tµi chÝnh cña ViÖt nam. HiÖn t¹i Bé Tµi ChÝnh ®· ban hµnh mét sè chuÈn mùc vÒ kÕ to¸n ¸p dông cho mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ, viÖc hiÓu vµ thùc hiÖn theo ®óng nh÷ng h­íng dÉn trong chuÈn mùc kÕ to¸n lµ mét ®iÒu rÊt quan träng. *KiÕn nghÞ thø hai: Chi nh¸nh nªn sö dông TK 151- Hµng mua ®ang ®i ®­êng ®Ó ph¶n ¸nh nh÷ng hµng ho¸ mua mµ cuèi th¸ng vÉn ch­a vÒ nhËp kho. ViÖc sö dông TK 151 sÏ gióp cho Chi nh¸nh theo dâi vµ qu¶n lý hµng ho¸ cña m×nh mét c¸ch chÆt chÏ ®Çy ®ñ h¬n. *KiÕn nghÞ thø ba: VÒ h¹ch to¸n nguyªn tÖ, Chi nh¸nh nªn sö dông TK007 ®Ó theo dâi c¸c lo¹i ngo¹i tÖ kh¸c nhau mµ Chi nh¸nh ®ang dïng. ViÖc sö dông TK007 sÏ gióp cho Chi nh¸nh theo dâi ngo¹i tÖ dÔ dµng, thuËn tiÖn h¬n ®ång thêi gióp cho Chi nh¸nh n¾m b¾t ®­îc sè ngo¹i tÖ tõng lo¹i cßn l¹i bao nhiªu, ph¸t sinh t¨ng, gi¶m bao nhiªu, ®¶m b¶o phôc vô cho c«ng t¸c thanh to¸n tiÒn hµng. Chi tiÕt viÖc sö dông TK 007 nh­ sau: TK007 ®­îc më chi tiÕt cho tõng lo¹i nguyªn tÖ. Khi cã ph¸t sinh t¨ng ngo¹i tÖ, kÕ to¸n ghi: Nî TK007: Chi tiÕt tõng lo¹i nguyªn tÖ Khi cã ph¸t sinh gi¶m vÒ ngo¹i tÖ, kÕ to¸n ghi: Cã TK007: Chi tiÕt tõng lo¹i nguyªn tÖ Chi nh¸nh còng nªn chi tiÕt TK007 theo tiÒn t¹i quü, tiÒn göi Ng©n hµng vµ tõng tµi kho¶n chi tiÕt nµy l¹i chi tiÕt cho tõng ngo¹i tÖ. ViÖc theo dâi chi tiÕt theo tõng nguyªn tÖ sÏ gióp Chi nh¸nh chñ ®éng trong viÖc lËp kÕ ho¹ch mua b¸n ngo¹i tÖ, tr¸nh t×nh tr¹ng ph¶i mua nguyªn tÖ víi gi¸ qu¸ cao ®Ó thanh to¸n hoÆc dù tr÷ qu¸ nhiÒu ngo¹i tÖ kh«ng cÇn thiÕt dÉn ®Õn t×nh tr¹ng vèn kh«ng l­u ®éng th­êng xuyªn, ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh. Chi nh¸nh còng nªn ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ c¸c nguyªn tÖ vµo thêi ®iÓm cuèi mçi th¸ng, c¨n cø vµo sè d­ mçi lo¹i nguyªn tÖ hiÖn cã vµ tû gi¸ chuyÓn ®æi cña tõng lo¹i nguyªn tÖ so víi ®ång ViÖt nam do Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt nam c«ng bè t¹i ngµy cuèi th¸ng ®Ó ®¸nh gi¸, ghi chÐp, ph¶n ¸nh sù chªnh lÖch ph¸t sinh do tû gi¸ vµo c¸c tµi kho¶n liªn quan. *KiÕn nghÞ thø t­: VÒ h¹ch to¸n chi phÝ thu mua: Chi nh¸nh nªn t¸ch biÖt trÞ gi¸ hµng mua vµ chi phÝ thu mua hµng. Nh÷ng kho¶n chi phÝ nh­ chi phÝ bèc dì, vËn chuyÓn, phÝ H¶i quan, phÝ Ng©n hµng, chi phÝ ¨n ë, ®i l¹i cña nh©n viªn ®i nhËn hµng... lµ chi phÝ ph¸t sinh tr­íc khi hµng nhËp vÒ kho, phôc vô cho viÖc nhËp khÈu hµng ho¸ vµ tiÕp nhËn hµng ho¸. Do vËy, sè chi phÝ nµy cÇn phÝ h¹ch to¸n vµo TK 1562 - Chi phÝ thu mua hµng ho¸ vµ ®­îc h¹ch to¸n nh­ sau: C¨n cø vµo c¸c chøng tõ kÕ to¸n ghi: Nî TK 1562: Chi phÝ thu mua Nî TK 1331: ThuÕ GTGT (nÕu cã) Cã TK 111, 112, 331: Tæng gi¸ thanh to¸n Cuèi kú, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ thu mua cho hµng tiªu dïng trong kú vµ hµng tån cuèi kú. Chi nh¸nh nªn sö dông tiªu thøc ph©n bæ ®­îc sö dông phæ biÕn lµ tiªu thøc ph©n bæ theo trÞ gi¸ mua. C«ng thøc ph©n bæ nh­ sau: TrÞ gi¸ hµng tiªu thô trong kú Chi phÝ thu mua ph¸t sinh trong kú Chi phÝ thu mua cña hµng tån ®Çu kú Chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng tiªu thô trong kú + = x TrÞ gi¸ mua hµng tiªu thô trong kú TrÞ gi¸ mua hµng tån cuèi kú + Sau khi x¸c ®Þnh ®­îc chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng tiªu thô trong kú, kÕ to¸n ghi: Nî TK 632 Cã TK 156 ViÖc theo dâi riªng rÏ gi¸ trÞ hµng mua vµ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn mua hµng nh­ trªn ®· nãi ngoµi viÖc gióp lËp nh÷ng b¸o c¸o ph©n tÝch chi tiÕt gi¸ vèn theo yÕu tè, ngoµi ra nã cßn gióp cho viÖc tÝnh to¸n lç l·i theo tõng mÆt hµng hoÆc nhãm mÆt hµng mét c¸ch chÝnh x¸c h¬n. Trªn thùc tÕ, khi cã yªu cÇu tõ phÝa Ban Gi¸m §èc, kÕ to¸n sÏ ph¶i lËp nh÷ng B¸o c¸o ph©n tÝch lç, l·i theo mÆt hµng ®Ó t×m hiÓu nguyªn nh©n lç/l·i cña Chi nh¸nh, tõ ®ã ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh vµ ®Þnh h­íng míi trong kinh doanh nh­: s¶n phÈm nµo nªn ®­îc ­u tiªn ph¸t triÓn cho kú kinh doanh nµy, kÕ ho¹ch mua vµ b¸n hµng cho s¶n phÈm ®ã ra sao, s¶n phÈm nµo nªn ®­îc thu hÑp l¹i hoÆc c¾t gi¶m chi phÝ thu mua, chi phÝ qu¶ng c¸o, vËn chuyÓn. *KiÕn nghÞ thø n¨m: VÒ viÖc lËp dù phßng cho hµng chËm lu©n chuyÓn vµ hµng gi¶m gi¸: Cuèi mçi kú, kÕ to¸n ®¬n vÞ nªn lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. ViÖc lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho hiÖn t¹i ®­îc thùc hiÖn theo Th«ng t­ sè 55/2002/TT-BTC cña Bé Tµi ChÝnh, nh­ sau: Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho lµ dù phßng phÇn gi¸ trÞ dù kiÕn bÞ tæn thÊt sÏ ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh do gi¶m gi¸ thµnh phÈm. Cuèi niªn ®é kÕ to¸n, khi thÊy gi¸ thÞ tr­êng cña hµng ho¸ thÊp h¬n gi¸ trÞ trªn sæ s¸ch, c¨n cø vµo t×nh h×nh gi¶m gi¸, sè l­îng tån kho thùc tÕ cña tõng lo¹i thµnh phÈm, hµng ho¸ ®Ó x¸c ®Þnh møc dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho theo c«ng thøc sau: Møc dù phßng gi¶m gi¸ hµng ho¸ cho n¨m kÕ ho¹ch = L­îng hµng ho¸ tån kho t¹i thêi®iÓm 31/12 n¨m B¸o c¸o x Gi¸ h¹ch to¸n trªn sæ kÕ to¸n - Gi¸ thùc tÕ trªn t/tr­êng t¹i thêi ®iÓm 31/12 Sè ph¶i lËp dù phßng hoÆc hoµn nhËp gi¶m gi¸ hµng tån kho ®Ó ghi nhËn vµo gi¸ vèn hµng b¸n hoÆc ph¶i hoµn nhËp ghi gi¶m gi¸ vèn hµng b¸n cña n¨m tµi chÝnh. Cuèi niªn ®é kÕ to¸n, c¨n cø vµo t×nh h×nh gi¶m gi¸ cña sè l­îng hµng tån kho thùc tÕ, tÝnh møc trÝch lËp míi hoÆc bæ xung dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho (nÕu sè ph¶i lËp dù phßng n¨m nay lín h¬n sè ®· lËp dù phßng n¨m tr­íc), ghi: Nî TK 632- Gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 159 - Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho HoÆc, tr­êng hîp nÕu sè ph¶i lËp dù phßng n¨m nay nhá h¬n sè ®· lËp dù phßng n¨m tr­íc, kÕ to¸n tiÕn hµnh hoµn nhËp trÞ gi¸ chªnh lÖch gi÷a kho¶n lËp dù phßng ®· lËp cuèi n¨m tr­íc víi kho¶n lËp dù phßng cuèi n¨m nay ghi: Nî TK 159 - Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho Cã TK 632- Gi¸ vèn hµng b¸n *KiÕn nghÞ thø s¸u: VÒ hÖ thèng sæ tæng hîp. Chi nh¸nh nªn më sæ “§¨ng ký chøng tõ ghi sæ” ®Ó ®¨ng ký c¸c chøng tõ ghi sæ ®· lËp theo tr×nh tù thêi gian theo mÉu sau: Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ N¨m 2001 Chøng tõ ghi sæ Sè tiÒn Chøng tõ ghi sæ Sè tiÒn Sè hiÖu Ngµy Sè hiÖu Ngµy 0789 31/03 432.212.513 0576 31/02 355.907.390 ... ... .... Céng Céng Ngµy......th¸ng.....n¨m Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ViÖc lËp sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ Chi nh¸nh cã thÓ thùc hiÖn trªn m¸y tÝnh b»ng c¸ch thiÕt kÕ thªm vµo phÇn mÒm m¸y tÝnh ®ang sö dông khi ch¹y ch­¬ng tr×nh m¸y sÏ lËp sæ, chuyÓn sè liÖu vµo nh­ c¸c sæ kh¸c. Khi cã Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ th× viÖc ®èi chiÕu sè liÖu gi÷a sè liÖu trong m¸y ch­¬ng tr×nh víi chøng tõ gèc khi cã sai sãt x¶y ra rÊt thuËn lîi, thªm n÷a nã sÏ gióp ng­êi kÕ to¸n trong viÖc kiÓm tra xem ®· nhËp ®Çy ®ñ chøng tõ vµo ch­¬ng tr×nh ch­a, tr¸nh t×nh tr¹ng cã nhiÒu chõng tõ ®· tËp hîp, ®· ®­îc lËp chøng tõ ghi sæ nh­ng do bÞ ®¸nh sè chøng tõ ghi sæ trïng nªn kÕ to¸n ®· kh«ng nhËp d÷ liÖu cho nh÷ng tËp chøng tõ ghi sæ ®ã. *KiÕn nghÞ thø b¶y: VÒ c¸c b¸o c¸o ph©n tÝch b¸n hµng, Chi nh¸nh nªn khai th¸c c¸c tiÖn Ých cña phÇn mÒm kÕ to¸n ®ang sö dông, hµng th¸ng nªn tæng hîp tõ ch­¬ng tr×nh c¸c B¸o c¸o ph©n tÝch vÒ b¸n hµng phôc vô cho c«ng viÖc qu¶n lý nh­: B¸o c¸o tiªu thô theo nhãm s¶n phÈm, B¸o c¸o ph©n tÝch theo thêi gian (ph©n tÝch so s¸nh gi÷a c¸c th¸ng, c¸c quý víi nhau) hoÆc b¸o c¸o theo khu vùc (B¸o c¸o doanh thu theo tõng QuËn néi thµnh, theo tõng tØnh trong c¶ n­íc hoÆc B¸o c¸o theo tõng n­íc trªn thÕ giíi). NÕu cã ®ñ hÖ thèng b¸o c¸o nh­ trªn Ban Gi¸m §èc sÏ ph©n tÝch ®­îc nguyªn nh©n t¨ng gi¶m doanh thu cho tõng kú, cã biÖn ph¸p ®Ó vùc dËy nh÷ng mÆt hµng hoÆc nh÷ng khu vùc cã doanh thu nhá hoÆc t×m c¸ch ®Èy m¹nh doanh thu ë nh÷ng khu vùc cã tiÒm n¨ng. 2. C¸c kiÕn nghÞ liªn quan ®Õn hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé *KiÕn nghÞ thø nhÊt: Quy tr×nh mua hµng, Chi nh¸nh nªn x©y dùng quy tr×nh vÒ c¸c thñ tôc liªn quan ®Õn viÖc mua hµng mét c¸ch khoa häc, tõ lóc nhËn lËp kÕ ho¹ch mua hµng ®Õn khi hµng xuÊt ra khái kho. KiÓm so¸t qu¸ tr×nh mua hµng lµ viÖc sèng cßn quyÕt ®Þnh ®Õn gi¸ thµnh cña s¶n phÈm, mét quy tr×nh liªn quan ®Õn mua hµng Ýt nhÊt ph¶i bao gåm nh÷ng ®iÓm chÝnh sau: LËp kÕ ho¹ch mua hµng: Phßng Kinh doanh hµng th¸ng dùa vµo kÕ ho¹ch n¨m ®· ®­îc duyÖt ph¶i lËp kÕ ho¹ch mua hµng cho th¸ng/quý ®ã, kÕ ho¹ch mua hµng ph¶i thÓ hiÖn c¸c th«ng tin sau: Sè l­îng hµng dù kiÕn mua Chñng lo¹i hµng dù kiÕn mua XuÊt xø cña hµng Gi¸ mua hµng ChÊt l­îng Thêi gian dù kiÕn mua Ph­¬ng thøc mua Xin phª duyÖt kÕ ho¹ch mua hµng: KÕ ho¹ch mua hµng nµy ph¶i ®­îc kiÓm tra bëi Phßng KÕ to¸n trªn ph­¬ng diÖn gi¸ b»ng c¸ch t×m kiÕm th«ng tin vÒ gi¸ t¹i c¸c nguån hµng hoÆc nhµ cung cÊp kh¸c ®Ó so s¸nh (l­u ý lµ chÊt l­îng hµng ho¸ ®Ó so s¸nh ph¶i t­¬ng ®ång), sau ®ã Phßng KÕ to¸n sÏ ph¶i ®èi chiÕu víi Kho hµng xem sè d­ cña c¸c chñng lo¹i trªn nh­ thÕ nµo, ®· cÇn thiÕt ph¶i mua ngay ch­a, kiÓm tra c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kho b·i xem cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó l­u tr÷ vµ b¶o qu¶n sè hµng ®Þnh nhËp kh«ng, nÕu ®ã lµ nh÷ng l« hµng lín ph¶i lËp kÕ ho¹ch nhËp, kiÓm kª hµng vÒ mét c¸ch chi tiÕt. Sau khi Phßng KÕ to¸n kiÓm tra c¸c yÕu tè nãi trªn, kÕ ho¹ch mua hµng sÏ ®­îc chuyÓn cho Ban Gi¸m §èc xem xÐt vµ phª duyÖt. Thanh to¸n tiÒn mua hµng: Sau khi hµng vÒ nhËp kho, kÕ to¸n thanh to¸n tr­íc khi chuyÓn tr¶ tiÒn hµng cÇn so s¸nh sè hµng thùc tÕ ®· nhËp kho víi sè hµng yªu cÇu thanh to¸n tõ nhµ cung cÊp thÓ hiÖn trªn ho¸ ®¬n vµ Hîp ®ång mua hµng ®Ó ch¾c ch¾n r»ng sè hµng trªn Hîp ®ång, trªn ho¸ ®¬n ®· thùc tÕ ®­îc nhËp vµo kho theo ®óng chñng lo¹i, quy c¸ch, sè l­îng, chÊt l­îng. Trong tr­êng hîp cã sù sai lÖch gi÷a Ho¸ ®¬n, phiÕu nhËp kho vµ Hîp ®ång th× kÕ to¸n cÇn th«ng b¸o ngay cho Thñ kho, ng­êi mua hµng vµ nhµ cung cÊp biÕt ®Ó gi¶i quyÕt, viÖc thanh to¸n lóc nµy chØ ®­îc thùc hiÖn cho nh÷ng sè l­îng hµng thùc tÕ ®· nhËp kho vµ theo ®óng víi yªu cÇu cña Chi nh¸nh. *KiÕn nghÞ thø hai: VÒ quy tr×nh tiªu thô hµng ho¸. Nh­ ®· nãi trong phÇn nh­îc ®iÓm tån t¹i trong quy tr×nh b¸n hµng, ®· cã nh÷ng tr­êng hîp Chi nh¸nh ®· x¸c nhËn ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng nh­ng hµng ®· kh«ng ®­îc giao nh­ kÕ ho¹ch, nguyªn nh©n lµ do viÖc kiÓm tra chÐo vµ phèi hîp gi÷a Phßng KÕ to¸n vµ Kho hµng còng nh­ c¸c bé phËn kh¸c ch­a ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch chÆt chÏ. T­¬ng tù nh­ quy tr×nh mua hµng, Chi nh¸nh cÇn x©y dùng cho m×nh mét quy tr×nh b¸n hµng mét c¸ch khoa häc, chÆt chÏ ®Ó kiÓm so¸t quy tr×nh b¸n hµng tèt h¬n, quy tr×nh b¸n hµng ph¶i bao gåm c¸c ®iÓm chÝnh nh­ sau: Quy ®Þnh vÒ viÖc nhËn ®¬n ®Æt hµng tõ kh¸ch hµng: Phßng kinh doanh khi nhËn ®­îc ®¬n ®Æt hµng tõ kh¸ch hµng ph¶i chñ ®éng liªn l¹c víi Phßng KÕ to¸n ®Ó ch¾c ch¾n r»ng hµng ho¸ mµ kh¸ch hµng yªu cÇu hiÖn ®ang cã. Quy ®Þnh vÒ viÖc kiÓm tra, phèi hîp gi÷a Phßng KÕ to¸n vµ Kho hµng, kÕ to¸n ph¶i thùc tÕ xuèng kho hµng kiÓm tra vÒ chñng lo¹i, chÊt l­îng hµng ho¸ do kh¸ch hµng yªu cÇu ®Ó sau ®ã x¸c nhËn vµo ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch. Quy ®Þnh vÒ c¸c thñ tôc chuyÓn hµng ra khái kho, viÕt ho¸ ®¬n vµ theo dâi thanh to¸n; Hµng ra khái kho cÇn lËp phiÕu xuÊt kho, ghi sæ kho vµ cã ®Çy ®ñ phª duyÖt cña Ban Gi¸m §èc, KÕ to¸n tr­ëng vµ Thñ kho. Thñ kho cÇn yªu cÇu ng­êi mua hµng ký x¸c nhËn vµo phiÕu xuÊt kho ®Ó thÓ hiÖn viÖc chuyÓn giao quyÒn së h÷u hµng ho¸ vµ lµm c¨n cø cho viÖc thanh to¸n. *KiÕn nghÞ thø ba: Ho¸ ®¬n b¸n hµng ®· huû: Chi nh¸nh nªn l­u gi÷ riªng vµ cÈn thËn c¸c ho¸ ®¬n ®· hñy, c¸c B¸o c¸o ho¸ ®¬n huû göi ®Õn c¬ quan thuÕ nªn ®­îc copy mét b¶n vµ l­u tr÷ cïng sè ho¸ ®¬n huû ®ã. Cuèi kú kÕ to¸n, khi C¸n bé thuÕ quyÕt to¸n thuÕ cho Chi nh¸nh th× tÊt c¶ nh÷ng ho¸ ®¬n huû nãi trªn cÇn ®­îc kiÓm tra x¸c nhËn cña C¸n bé thuÕ vµ dïng ®Ó ®èi chiÕu víi phÇn doanh thu ®· ghi gi¶m do viÖc huû ho¸ ®¬n nãi trªn. *KiÕn nghÞ thø t­: Theo dâi thanh to¸n tiÒn hµng/theo dâi c«ng nî víi kh¸ch hµng: Nh­ ®· tr×nh bµy trong phÇn nh­îc ®iÓm trong HÖ thèng kiÓm so¸t néi bé quy tr×nh b¸n hµng, viÖc theo dâi thanh to¸n vµ c«ng nî víi kh¸ch hµng t¹i Chi nh¸nh thùc hiÖn ch­a tèt, cßn nhiÒu nî ®äng, nî qu¸ h¹n vµ ch­a cã biÖn ph¸p thu håi nî. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, cuèi mçi th¸ng kÕ to¸n phô tr¸ch phÇn thanh to¸n víi kh¸ch hµng cÇn thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc sau: LËp danh s¸ch c«ng nî theo tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng: Kh¸ch hµng A, B, C… vµ sè tiÒn chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng. Ph©n tÝch tuæi c«ng nî cho tõng ®èi t­îng, theo mÉu sau Tªn kh¸ch hµng Tæng sè c«ng nî Trong ®ã Nî d­íi 30 ngµy Trªn 30 vµ d­íi 60 ngµy Trªn 60 vµ d­íi 90 ngµy Trªn 90 ngµy A B C Khi theo dâi c«ng nî chi tiÕt theo ®é tuæi nãi trªn Chi nh¸nh míi thÊy ®­îc viÖc chiÕm dông vèn cña kh¸ch hµng víi Chi nh¸nh ®ang ë møc ®é nµo vµ nªn cã biÖn ph¸p thu håi nî ra sao. LËp ra quy tr×nh ®«n ®èc vµ thu håi nî vµ ®èc thóc kÕ to¸n thanh to¸n thùc hiÖn nh÷ng quy ®Þnh nµy. Cô thÓ: §èi víi nh÷ng kho¶n c«ng nî ®· qu¸ h¹n thanh to¸n trªn 30 ngµy, kÕ to¸n cÇn göi th­ nh¾c nhë kh¸ch hµng vÒ viÖc tr¶ nî. §èi víi nh÷ng kho¶n nî qu¸ 60 ngµy kÕ to¸n cÇn göi th­ nh¾c nhë lÇn thø hai vµ ë møc ®é cøng r¾n h¬n. §èi víi nh÷ng kho¶n nî trªn 90 ngµy, kÕ to¸n nªn b¾t ®Çu tÝnh l·i ph¹t tr¶ chËm cho sè tiÒn nãi trªn. §èi víi nh÷ng kho¶n nî trªn 1 n¨m Chi nh¸nh nªn xem xÐt viÖc dõng b¸n hµng cho kh¸ch hµng ®ã vµ tËp trung vµo viÖc thu håi c«ng nî. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng r¬i vµo t×nh tr¹ng kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n, Chi nh¸nh nªn yªu cÇu sù hç trî tõ phÝa c¸c C¬ quan chøc n¨ng Nhµ n­íc. LËp ra quy ®Þnh vÒ viÖc thùc hiÖn ®èi chiÕu c«ng nî gi÷a Chi nh¸nh vµ c¸c kh¸ch hµng. ViÖc nµy rÊt quan träng v× cã nhiÒu kh¸ch hµng do HÖ thèng kÕ to¸n kh«ng tèt, viÖc ghi chÐp kh«ng ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c v× vËy sè liÖu trªn sæ s¸ch cña hä vÒ c«ng nî víi Chi nh¸nh cã thÓ kh¸c víi sè liÖu mµ Chi nh¸nh ghi chÐp. NÕu kh«ng cã sù ®èi chiÕu th­êng xuyªn sÏ dÉn ®Õn hiÖn t­îng tranh c·i vÒ tÝnh chÝnh x¸c cña sè liÖu cña mét trong hai bªn vµ sÏ mÊt rÊt nhiÒu thêi gian trong viÖc ®èi chiÕu l¹i chøng tõ gèc, ho¸ ®¬n Hîp ®ång mua b¸n, khã kh¨n h¬n nÕu nh÷ng kho¶n c«ng nî kÐo dµi trong nhiÒu n¨m th× l­îng chøng tõ gèc cÇn ®èi chiÕu, kiÓm tra l¹i sÏ lµ mét ®èng khæng lå vµ cã thÓ sÏ kh«ng thùc hiÖn ®­îc. Trong qu¸ tr×nh ®èi chiÕu c«ng nî víi kh¸ch hµng, kÕ to¸n Chi nh¸nh còng cÇn l­u ý mét ®iÒu r»ng cã thÓ sù kh¸c biÖt sè liÖu do yÕu tè thêi gian ghi chÐp, cã tr­êng hîp khi Chi nh¸nh ®· xuÊt hµng, ®· ghi nhËn c«ng nî trªn sæ s¸ch cña m×nh nh­ng do ®Õn cuèi th¸ng kh¸ch hµng vÉn ch­a nhËn ®­îc hµng nªn ch­a ghi c«ng nî v× vËy tr­íc khi göi sè liÖu c«ng nî cho kh¸ch hµng cÇn ghi chó nh÷ng l« hµng võa xuÊt gÇn nhÊt ®Ó kÕ to¸n cña kh¸ch hµng tiÖn theo dâi vµ ®èi chiÕu. Vµo ngµy 31/12 hµng n¨m lµ thêi ®iÓm kÕt thóc n¨m tµi chÝnh viÖc ®èi chiÕu c«ng nî víi c¸c kh¸ch hµng cã sè d­ c«ng nî lín lµ b¾t buéc vµ cÇn yªu cÇu kh¸ch hµng ký x¸c nhËn sè d­ nãi trªn. Biªn b¶n ®èi chiÕu vµ x¸c nhËn c«ng nî cã thÓ lËp theo mÉu sau: Chi nh¸nh c«ng ty cæ phÇn d­îc phÈm Nam Hµ §Þa chØ: 96 Th¸i Hµ- Hµ néi BI£N B¶N X¸C NHËN C¤NG Nî Tªn kh¸ch hµng: C«ng ty TNHH A Th­a quý kh¸ch hµng, theo sæ s¸ch kÕ to¸n cña chóng t«i, t¹i thêi ®iÓm 31/12/2002, quý kh¸ch hµng cßn nî chóng t«i sè tiÒn lµ: 1.000.000 ®ång, chi tiÕt theo c¸c ho¸ ®¬n vµ Hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ nh­ sau: Hîp ®ång sè Ho¸ ®¬n sè Sè tiÒn HD01/01 3569 200.000 HD01/02 9957 300.000 HD01/03 4724 500.000 ___________ Tæng céng 1.000.000 ®ång §Ò nghÞ quý kh¸ch hµng x¸c nhËn sè d­ c«ng nî trªn. Ngµy 5/1/2003 Gi¸m §èc (Ký vµ ®ãng dÊu) PhÇn dµnh cho x¸c nhËn cña kh¸ch hµng Chóng t«i ®ång ý víi sè d­ c«ng nî trªn ___________ Chóng t«i kh«ng ®ång ý víi sè d­ c«ng nî trªn, lý do nh­ sau (nªu râ lý do) Ngµy ______________ Gi¸m ®èc (kh¸ch hµng) (Ký vµ ®ãng dÊu) *Nh÷ng kiÕn nghÞ kh¸c: VÒ bé m¸y kÕ to¸n. Bé m¸y kÕ to¸n t¹i Chi nh¸nh ®· ph¸t huy ®­îc n¨ng lùc cña nh©n viªn kÕ to¸n, nh­ng do sè l­îng c¸n bé kÕ to¸n Ýt nªn kÕ to¸n viªn ph¶i kiªm nhiÖm nhiÒu nhiÖm vô nh­ kÕ to¸n tr­ëng (kiªm kÕ to¸n tæng hîp) võa theo dâi c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi b¸n trong n­íc, n­íc ngoµi vµ ng­êi mua n­íc ngoµi, l¹i kiªm ®èi chiÕu tæng hîp sè liÖu. Cßn kÕ to¸n c«ng nî võa h¹ch to¸n c¸c nhiÖm vô nhËp khÈu hµng ho¸, võa theo dâi c¸c nghiÖp vô thanh to¸n c«ng nî víi ng­êi mua trong n­íc. Nh­ vËy, tr¸ch nhiÖm cña kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n c«ng nî lµ qu¸ nÆng nÒ, g©y ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi c«ng t¸c kÕ to¸n ®Æc biÖt lµ viÖc kiÓm tra, ®èi chiÕu sÏ kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ cao. V× vËy, theo t«i Chi nh¸nh nªn t¸ch ra nh­ sau: KÕ to¸n tæng hîp: ChÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm tra, ®èi chiÕu, tæng hîp lËp b¸o c¸o vµo cuèi th¸ng, cuèi kú. KÕ to¸n xuÊt, nhËp khÈu: Theo dâi c¸c nghiÖp vô nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu hµng hãa. KÕ to¸n thanh to¸n: Theo dâi c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi b¸n trong n­íc, n­íc ngoµi vµ c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi mua trong n­íc còng nh­ n­íc ngoµi. VÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ c«ng t¸c kinh doanh. Chi nh¸nh nªn c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý h¬n n÷a, n©ng cao chÊt l­îng cña c«ng t¸c qu¶n lý, lu«n lu«n tæ chøc ®µo t¹o, båi d­ìng ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cho c¸c nh©n viªn trong Chi nh¸nh ®Ó ®¸p øng ®­îc yªu cÇu míi. §Ó gi¶m hao hôt, mÊt m¸t hµng ho¸, tµi s¶n cña Chi nh¸nh, cÇn nghiªn cøu c¶i tiÕn kü thuËt c«ng nghÖ, hÖ thèng kho hµng. Bé m¸y qu¶n lý cña Chi nh¸nh còng cÇn ph¶i ®æi míi vµ kh«ng ngõng hoµn thiÖn c«ng t¸c kinh doanh. Tr­íc hÕt lµ kh©u tæ chøc vµ b¶o qu¶n hµng ho¸, Chi nh¸nh ph¶i dùa vµo qu¸ tr×nh ph©n tÝch kÕt qu¶ kinh doanh quý tr­íc, n¨m tr­íc ®Ó lËp kÕ ho¹ch mua hµng mét c¸ch hîp lý tr¸nh viÖc mua hµng qu¸ nhiÒu, tiªu thô Ýt dÉn ®Õn viÖc ø ®äng, sè vßng lu©n chuyÓn nhá g©y nªn chi phÝ b¶o qu¶n cao, hµng ho¸ bÞ h­ háng qu¸ h¹n. TiÕp ®Õn cÇn ®Èy m¹nh kh©u tiªu thô, gi÷ lÊy thÞ tr­êng truyÒn thèng vµ tiÕp tôc t×m kiÕm, khai th¸c thÞ tr­êng míi. Chi nh¸nh cÇn t×m hiÓu, n¾m b¾t ®­îc c¸c th«ng tin trªn thÞ tr­êng mét c¸ch nhanh chãng ®Ó ®¶m b¶o æn ®Þnh nguån hµng phôc vô cho kh¸ch vµ giµnh ®­îc lîi thÕ nhÊt ®Þnh so víi c¸c ®èi thñ kh¸c trªn thÞ tr­êng. kÕt luËn C¬ chÕ thÞ tr­êng t¹o m«i tr­êng thuËn lîi, t¹o sù tù chñ trong kinh doanh cho c¸c doanh nghiÖp song c¬ chÕ thÞ tr­êng còng t¹o ra sù c¹nh tranh gay g¾t. §Ó cã thÓ ®øng v÷ng, c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ nãi chung cÇn kh«ng ngõng t×m tßi, ®æi míi vµ hoµn thiÖn tæ chøc qu¶n lý vµ nhÊt lµ hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n. §Ó x¸c ®Þnh ®­îc thùc chÊt cña ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu hµng ho¸ th× c«ng t¸c kÕ to¸n ph¶i ph¶n ¸nh ®óng ®¾n, kh¸ch quan, kÞp thêi toµn bé ho¹t ®éng nhËp khÈu. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng th«ng tin kÕ to¸n, nh÷ng sè liÖu chÝnh x¸c, kÞp thêi ng­êi l·nh ®¹o cã thÓ ®­a ra c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ®óng ®¾n vµ kÞp thêi. ChÝnh v× vËy, viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu ®Ó thÝch øng víi yªu cÇu qu¶n lý trong c¬ chÕ míi cã tÇm quan träng ®Æc biÖt. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng nãi trªn cña c«ng t¸c kÕ to¸n hµng nhËp khÈu, kÕt hîp víi kiÕn thøc ®· häc ®­îc ë tr­êng vµ ®ît t×m hiÓu thùc tÕ ë Chi nh¸nh C«ng ty Cæ phÇn D­îc phÈm Nam Hµ, cïng víi sù h­íng dÉn cña c« gi¸o §µo Thu Giang, cña c¸c c« chó, anh chÞ trong Phßng kÕ to¸n ®Õn nay t«i ®· hoµn thµnh Kho¸ luËn tèt nghiÖp víi ®Ò tµi “Hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n l­u chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i Chi nh¸nh C«ng ty D­îc phÈm Nam Hµ”. Qua qu¸ tr×nh t×m hiÓu, t«i ®· tr×nh bµy c¸c vÊn ®Ò vÒ kÕ to¸n nhËp khÈu hµng ho¸ tõ c¬ së lý luËn, thùc tr¹ng ®Õn nh÷ng tån t¹i vµ ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nhËp khÈu t¹i Chi nh¸nh. PhÇn I: Kho¸ luËn tr×nh bµy c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu vµ lý luËn vÒ kÕ to¸n nhËp khÈu hµng ho¸. PhÇn II: Kho¸ luËn tr×nh bµy thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô nhËp khÈu hµng ho¸ t¹i Chi nh¸nh trªn c¬ së c¸c chøng tõ, sæ s¸ch. PhÇn III: Kho¸ luËn nªu ra nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm trong ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ vµ c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô nhËp khÈu cña Chi nh¸nh tõ ®ã ®­a ra mét sè ph­¬ng h­íng nh»m hoµn thiÖn c¸c c«ng t¸c nµy. Do thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ vµ kinh nghiÖm cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn Kho¸ luËn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, kÝnh mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn quý b¸u cña c¸c thÇy c« gi¸o, nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c kÕ to¸n vµ b¹n ®äc ®Ó Kho¸ luËn nµy ®­îc hoµn thiÖn h¬n. ._.