Hoàn thiện cơ chế quản lý vốn của tập đoàn Bưu chính- Viễn thông Việt Nam

7) Phân tích hoạt động kinh tế của doanh nghiệp, NXB Tài chính Hà Nội. PGS. TS Nguyễn Đình Kiệm, TS Nguyễn Đăng Nam (2001) Quản trị tài chính doanh nghiệp, NXB Tài chính. Luật doanh nghiệp nhà nước 2003 (Luật số 14/2003/QH 11) Nghị đinh số 153/2004/NĐ-CP ngày 09/08/2004 về tổ chức, quản lý TCTNN, Công ty nhà nước theo mô hình công ty mẹ con Nghị định số 199/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004 ban hành quy chế tài chính của công ty nhà nước và quản lý vốn nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp khác. Quyết định số 58/2005/QĐ-TTg ngày 23/03/2005 về việc phê duyệt Đề án thí điểm hình thành Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam Quyết đinh số 06/2006/QĐ-TTg ngày 09/01/2006 về việc thành lập công ty mẹ - Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam Điều lệ hoạt động của Tập đoàn Bưu chính Viễn thông được Thủ tướng chính phủ phê duyệt tại QĐ số 265/2006/QĐ-TTg ngày 17/11/2006 Thông tư số 72/2005/TT-BTC ngày 01/09/2005 Hướng dẫn xây dựng Quy chế quản lý tài chính của công ty Nhà nước hoạt động theo mô hình “Công ty mẹ- Công ty con” THS Phan Thảo Nguyên, Nguyễn Thị Minh Thu – Liên kết kinh tế trong Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam – Tài liệu tham khảo phục vụ lãnh đạo và cán bộ nghiên cứu. Số 02/2006. THS TrÇn Duy H¶i – Mét sè vÊn ®Ò vÒ c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cho nghiªn cøu ph¸t triÓn cña c¸c TËp ®oµn ViÔn th«ng ViÖt Nam- T¹p chÝ B­u chÝnh ViÔn th«ng vµ C«ng nghÖ th«ng tin . Sè 12/2007. THS Phan Th¶o Nguyªn – Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ TËp ®oµn kinh tÕ th­¬ng m¹i- T¹p chÝ B­u chÝnh ViÔn th«ng vµ C«ng nghÖ th«ng tin . Sè 05/2007. Vâ TÊn Phong – M« h×nh C«ng ty mÑ- C«ng ty con, ®iÒu kiÖn cÇn ®Ó ®æi míi c¬ cÊu tæ chøc vµ c¬ chÕ qu¶n lý DNNN – T¹p chÝ Ph¸t triÓn kinh tÕ th¸ng 08/2003. TS Hå SÜ Hïng – Ph¸t triÓn TËp ®oµn kinh tÕ ViÖt Nam nh­ thÕ nµo-B¸o ®Çu t­ sè 11/2003 Ph¹m Quèc LuyÕn – Mét sè khÝa c¹nh tµi chÝnh khi chuyÓn ®æi DNNN sang m« h×nh c«ng ty mÑ – c«ng ty con – T¹p chÝ Ph¸t triÓn kinh tÕ 09/2003 Ch©u T« Long- Mét sè suy nghÜ vÒ m« h×nh tËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng- B¸o B­u ®iÖn ViÖt Nam sè 05/2004 Ph¹m Quang Trung(2000) Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh trong c¸c tËp ®oµn kinh doanh ë ViÖt Nam, LuËn ¸n tiÕn sü kinh tÕ 20200 §ai häc Kinh tÕ Quèc d©n Hµ Néi VNPT B¸o c¸o tæng kÕt 2003,2004,2005,2006 H×nh thµnh TËp ®oµn kinh tÕ: B­íc ®ét ph¸ trong ®æi míi c¸c Tæng C«ng ty Nhµ n­íc- DiÔn ®µn doanh nghiÖp 04/2005 TËp ®oµn kinh tÕ ë ViÖt Nam CÇn nh÷ng sù ®æi míi m¹nh mÏ h¬n- T¹p chÝ vµ Dù b¸o sè 12/2007 danh môc b¶ng biÓu H×nh 01: CÊu tróc së h÷u ®¬n gi¶n trong mét sè tËp ®oµn kinh doanh 48 H×nh 02: C«ng ty mÑ cã thÓ ®Çu t­ vèn trùc tiÕp vµo c«ng ty chi nh¸nh cÊp 3 49 H×nh 03: CÊu tróc hçn hîp cña tËp ®oµn kinh tÕ 50 BiÓu 2.2: Vèn vµ sö dông vèn cña VNPT, VNPTG giai ®o¹n 2002-2006 66 BiÓu 2.3: T×nh h×nh tµi s¶n cã vµ nî cña TËp ®oµn hai n¨m 2005-2006 72 BiÓu 2.4 : Mét sè chØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn 73 lêi më ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi: TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam, tiÒn th©n lµ Tæng c«ng ty B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam víi chøc n¨ng chÝnh lµ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc b­u chÝnh, viÔn th«ng ®· ®­îc Thñ T­íng chÝnh phñ phª duyÖt t¹i QuyÕt ®Þnh sè 58/2005/Q§ - TTg ngµy 23 th¸ng 3 n¨m 2005. Sù ra ®êi cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam phï hîp víi xu h­íng ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam hiÖn nay lµ n»m trong chiÕn l­îc h×nh thµnh mét sè tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh ®Ó ®¶m b¶o c¹nh tranh trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ héi nhËp. Lµ mét tËp ®oµn kinh tÕ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc b­u chÝnh- viÔn th«ng cßn non trÎ trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t, viÖc nghiªn cøu thùc tr¹ng ho¹t ®éng nãi chung vµ c¬ chÕ qu¶n lý vèn nãi riªng cña TËp ®oµn cã ý nghÜa thiÕt thùc, qua ®ã ®Ò xuÊt hoµn thiÖn viÖc qu¶n lý vèn cña tËp ®oµn ®­îc ®Æt ra kh«ng chØ ®èi víi c¸c nhµ qu¶n lý mµ c¶ ®èi víi nh÷ng ai quan t©m, víi môc ®Ých cÇn ph¶i ph¸t triÓn nhanh ®Ó tËp ®oµn cã thÓ tiÕp tôc gi÷ vÞ trÝ chñ ®¹o trong viÖc ph¸t triÓn nhanh lÜnh vùc b­u chÝnh, viÔn th«ng vµ c«ng nghÖ th«ng tin cña ViÖt Nam, ®¸p øng cho viÖc ph¸t triÓn nhanh chãng nÒn kinh tÕ trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc vµ thÝch øng nhanh chãng víi héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi. Lùa chän nghiªn cøu luËn v¨n th¹c sü vÒ vÊn ®Ò “Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña tËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng ViÖt Nam” nh»m phôc vô cho môc tiªu nªu trªn. 2. Môc tiªu nghiªn cøu: - Nghiªn cøu lµm s¸ng tá mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ c¬ chÕ qu¶n lý vèn trong tËp ®oµn kinh tÕ. - Nghiªn cøu rót ra kÕt luËn vÒ thùc tr¹ng c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña tËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng ViÖt Nam, tõ ®ã ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó hoµn thiÖn nã 3. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu - Nghiªn cøu vÊn ®Ò vèn vµ c¬ chÕ qu¶n lý vèn trong tËp ®oµn kinh tÕ - Nghiªn cøu thùc tr¹ng vµ ®Ò xuÊt hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña tËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng ViÖt Nam. 4. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu Trªn c¬ së ph­¬ng ph¸p luËn cña chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng vµ duy vËt lÞch sö, c¸c ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu ®­îc sö dông: ph©n tÝch, tæng hîp, so s¸nh, t­ duy l«gic ®Ó lµm s¸ng tá vÊn ®Ò nghiªn cøu. 5. Nh÷ng ®ãng gãp cña ®Ò tµi - Lµm râ tæng quan lý luËn vÒ C¬ chÕ qu¶n lý vèn trong tËp ®oµn kinh tÕ - Th«ng qua viÖc nghiªn cøu thùc tr¹ng, kÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi ®· ®Ò xuÊt mét hÖ thèng gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña tËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng ViÖt Nam 6. KÕt cÊu cña ®Ò tµi Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, ®Ò tµi ®­îc kÕt cÊu lµm 3 ch­¬ng chÝnh: Ch­¬ng 1 – C¬ chÕ qu¶n lý vèn trong tËp ®oµn kinh tÕ Ch­¬ng 2 - Thùc tr¹ng c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña tËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng ViÖt Nam. Ch­¬ng 3 - Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña tËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng ViÖt Nam. B¶n tãm t¾t luËn v¨n th¹c sü B¶n tãm t¾t luËn v¨n th¹c sü Ch­¬ng 1 C¬ chÕ qu¶n lý vèn trong tËp ®oµn kinh tÕ TËp ®oµn kinh tÕ lµ m« h×nh doanh nghiÖp lÇn ®Çu tiªn xuÊt hiÖn ë n­íc ta. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu cña luËn v¨n , t¸c gi¶ ®· tiÕp cËn víi m« h×nh kinh tÕ míi nµy vÒ c¸c khÝa c¹nh sau: Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ TËp ®oµn kinh tÕ: Trong phÇn nµy, luËn v¨n ®· ®Ò cËp ®Õn mét sè vÊn ®Ò sau: Kh¸i niÖm TËp ®oµn kinh tÕ: Cã nhiÒu ý kiÕn kh¸c nhau vÒ TËp ®oµn kinh tÕ nh­ng cã thÓ tæng hîp nh­ sau “ TËp ®oµn kinh tÕ lµ tæ hîp c¸c c«ng ty ho¹t ®éng trong mét ngµnh hay nh÷ng ngµnh kh¸c nhau, ë ph¹m vi mét n­íc hay nhiÒu n­íc, trong ®ã cã mét c«ng ty mÑ n¾m quyÒn l·nh ®¹o, chi phèi ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty con vÒ mÆt tµi chÝnh vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn”. C¸c h×nh thøc tæ chøc chñ yÕu cña TËp ®oµn kinh tÕ: Trªn thÕ giíi hiÖn nay ®· vµ ®ang cã nhiÒu lo¹i h×nh tËp ®oµn. Cô thÓ: Carter, Syndicate, Trust, Consortium, Concern, Conglomerate. Ngoµi ra nÕu c¨n cø vÒ mÆt cÊu tróc cã thÓ cã ba d¹ng kh¸c nhau cña m« h×nh tËp ®oµn: Liªn kÕt theo chiÒu däc, liªn kÕt theo chiÒu ngang, liªn kÕt kiÓu h¹t nh©n. §Æc tr­ng cña TËp ®oµn kinh tÕ: Nh×n chung kh«ng cã m« h×nh hoÆc h×nh mÉu chung nµo vÒ tËp ®oµn kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Tuy nhiªn cã thÓ thÊy nh÷ng ®Æc tr­ng chung nhÊt cña tËp ®oµn nh­ sau: §Æc tr­ng vÒ liªn kÕt. §Æc tr­ng vÒ cÊu tróc tæ chøc. §Æc tr­ng vÒ tÝnh chÊt ph¸p lý. §Æc tr­ng vÒ së h÷u. §Æc tr­ng vÒ ph¹m vi qu¶n lý. §Æc tr­ng vÒ quy m«. §Æc tr­ng vÒ ngµnh vµ lÜnh vùc kinh doanh. Vai trß cña tËp ®oµn kinh tÕ ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam: TËp ®oµn kinh tÕ ra ®êi cã nh÷ng ®Æc tr­ng ­u viÖt nh­ cã tiÒm lùc vµ kh¶ n¨ng thu hót vèn lín, cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh quèc tÕ cao, tÇm ¶nh h­ëng cña nã v­¬n ra ngoµi ph¹m vi quèc tÕ, ®­îc xem lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nh»m t¸i cÊu tróc l¹i c¬ së cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. TËp ®oµn kinh tÕ ra ®êi trªn c¬ së c¸c Tæng c«ng ty, sù ra ®êi cña nã gãp phÇn kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ hiÖn nay cña c¸c Tæng c«ng ty nhµ n­íc ( kh¾c phôc t×nh tr¹ng thiÕu chñ ®éng trong ®iÒu hµnh ho¹t ®éng, t¨ng tiÒm lùc tµi chÝnh, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh…) C¬ chÕ qu¶n lý vèn trong TËp ®oµn kinh tÕ Víi phÇn lý thuyÕt nµy, luËn v¨n ®· lµm s¸ng tá mét sè vÊn ®Ò sau: 1.2.1 Kh¸i niÖm vÒ vèn: Cã rÊt nhiÒu kh¸i niÖm vÒ vèn, tùu trung l¹i vèn cã thÓ hiÓu nh­ sau: C¸c doanh nghiÖp ®Òu cã ®Æc ®iÓm chung lµ b¾t ®Çu b»ng yÕu tè ®Çu vµo vµ kÕt thóc lµ c¸c yÕu tè ®Çu ra. §Çu vµo gåm nguyªn vËt liÖu, s¶n phÈm dÞch vô… ®­îc mua s¾m b»ng tiÒn. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, tiÒn ®­îc lu©n chuyÓn d­íi nh÷ng h×nh th¸i tµi s¶n kh¸c nhau. Khi kÕt thóc mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®Çu ra lµ s¶n phÇm thu vÒ b»ng tiÒn. Trong qu¸ tr×nh ®ã tiÒn ®­îc gäi lµ vèn. 1.2.2 §Æc tr­ng cña vèn: - Vèn lµ tiÒn cã qu¸ tr×nh vËn ®éng ®Ó sinh lêi. - Vèn cã gi¸ trÞ vÒ mÆt thêi gian. - Vãn cµng lín th× søc m¹nh cµng lín. - Vèn lµ mét lo¹i hµng ho¸. - Vèn lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn gi¸ trÞ cña tµi s¶n h÷u h×nh vµ tµi s¶n v« h×nh. 1.2.3 Ph©n lo¹i vèn trong tËp ®oµn: Cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i vèn bao, trªn ®©y lµ nh÷ng ph©n lo¹i chñ yÕu: - C¨n cø theo c¬ cÊu vèn cã c¸c lo¹i vèn: Vèn s¶n xuÊt, vèn ®Çu t­. - C¨n cø vµo ph­¬ng thøc chu chuyÓn cña vèn: Vèn cè ®Þnh, vèn l­u ®éng. - C¨n cø vµo tÝnh chÊt së h÷u: Vèn chñ së h÷u, nî ph¶i tr¶. - C¨n cø vµo ph¹m vi huy ®éng vèn: Nguån vèn bªn trong cña doanh nghiÖp, nguån vèn bªn ngoµi doanh nghiÖp. - C¨n cø vµo thêi gian huy ®éng vèn vµ sö dông vèn: Nguån vèn dµi h¹n, nguån vèn ng¾n h¹n 1.2.4 C¬ chÕ qu¶n lý vèn theo m« h×nh tËp ®oµn kinh tÕ: C¬ chÕ qu¶n lý vèn ®­îc hiÓu lµ mét tæng thÓ c¸c ph­¬ng ph¸p h×nh thøc vµ c«ng cô ®­îc vËn dông ®Ó qu¶n lý vèn cña tËp ®oµn kinh tÕ. C¬ chÕ qu¶n lý vèn cña tËp ®oµn kinh tÕ cña tËp ®oµn kinh tÕ bao gåm: - C¬ chÕ huy ®éng vèn: Cã rÊt nhiÒu ph­¬ng thøc huy ®éng vèn trong tËp ®oµn kinh tÕ. Cô thÓ: c¬ chÕ vay nî, c¬ chÕ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu cæ phiÕu. - C¬ chÕ qu¶n lý sö dông vµ ®iÒu hoµ vèn: §©y lµ mét trong nh÷ng c¬ chÕ rÊt quan träng trong viÖc qu¶n lý vèn cña tËp ®oµn. ViÖc sö dông nguån vèn cã hîp lý hay kh«ng ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu ®Õn chu kú kinh doanh cña tËp ®oµn. Trong c¬ chÕ nµy bao gåm c¬ chÐ qu¶n lý vèn chñ së h÷u, c¬ chÕ qu¶n lý sö dông nguån vay, c¬ chÕ qu¶n lý ®iÒu hoµ vèn. 1.3. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn c¬ chÕ qu¶n lý vèn: Trong phÇn nµy luËn v¨n nªu ra 2 nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn c¬ chÕ qu¶n lý vèn, bao gåm: 1.3.1 Nh©n tè bªn trong doanh nghiÖp: - §Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp: Cã rÊt nhiÒu m« h×nh qu¶n lý vèn kh¸c nhau, viÖc thùc hiÖn nh­ thÕ nµo cho phï hîp víi hoµn c¶nh cña tõng doanh nghiÖp lµ ®iÓm mÊu chèt ®¬n vÞ ph¶i tù ho¹ch ®Þnh ra. - HÖ thèng th«ng tin tµi chÝnh cña doanh nghiÖp: C¬ chÕ qu¶n lý vèn lµ mét bé phËn cña c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña doanh nghiÖp (bao gåm c¬ chÕ qu¶n lý tµi s¶n, c¬ chÕ ph©n chia lîi nhuËn…). §Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao trong kinh doanh cÇn ph¶i kÕt hîp hµi hoµ nh÷ng c¬ chÕ nµy. Mét doanh nghiÖp cã hÖ thèng th«ng tin hoµn chØnh sÏ lµ mét ®iÒu kiÖn v« cïng thuËn lîi trong viÖc cËp nhËt d÷ liÖu tµi chÝnh mét c¸ch nhanh nhÊt, ®é chÝnh x¸c cao nhÊt, ®¶m b¶o yªu cÇu qu¶n lý tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. 1.3.2 Nh©n tè bªn ngoµi doanh nghiÖp: - C¸c quy ®Þnh chung vÒ qu¶n lý tµi chÝnh cña Nhµ n­íc: Mét doanh nghiÖp muèn cã mét c¬ chÕ qu¶n lý vèn râ rµng vµ chi tiÕt ®ßi hái hÖ thèng c¸c quy ®Þnh cña nhµ n­íc vÒ qu¶n lý tµi chÝnh, kÕ to¸n ph¶i ®Çy ®ñ, cô thÓ. - M«i tr­êng kinh doanh: bao gåm kinh doanh ®éc quyÒn vµ c¹nh tranh gay g¾t. C¬ chÕ qu¶n lý vèn sÏ cã sù ®iÒu chØnh cho phï h¬p ®èi víi mçi mét m«i tr­êng kinh doanh kh¸c nhau. - Khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ: Ho¹t ®éng tµi chÝnh cña mét doanh nghiÖp ®ßi hái ph¶i theo dâi, ghi chÐp, tÝnh to¸n xö lý c¸c nghiÖp vô tµi chÝnh ph¸t sinh. ViÖc cã mét hÖ thèng trang thiÕt bÞ kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i sÏ hç trî rÊt nhiÒu cho doanh nghiÖp trong c«ng viÖc nµy. Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh - ViÔn th«ng ViÖt Nam 2.1. Kh¸i qu¸t vÒ TËp ®oµn B­u chÝnh - ViÔn th«ng ViÖt Nam Trong ch­¬ng 2, luËn v¨n ®· nªu lªn mét sè vÊn ®Ò tæng quan vÒ TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam nh­: LÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam M« h×nh tæ chøc cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam Träng t©m cña phÇn nµy lµ lµm s¸ng tá nh÷ng ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam ¶nh h­ëng ®Õn c¬ chÕ qu¶n lý vèn 2.2 Thùc tr¹ng c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam 2.2.1. Vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam Cã thÓ x¸c ®Þnh nguån vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam nh­ sau: Vèn cña CTM bao gåm vèn Nhµ n­íc ®Çu t­ t¹i CTM, vèn do CTM tù huy ®éng vµ c¸c nguån vèn kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - Vèn cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn: vèn chñ së h÷u (chñ yÕu lµ vèn do CTM ®Çu t­), vèn tù huy ®éng vµ c¸c nguån vèn kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 2.2.2. Thùc tr¹ng c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña VNPT. TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam ra ®êi trªn c¬ së tæ chøc s¾p xÕp l¹i c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cò cña Tæng C«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam (VNPT). Bªn c¹nh ®ã, TËp ®oµn míi cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp chÝnh thøc ®Çu t­ n¨m 2006 vµ hiÖn vÉn ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi ho¹t ®éng. Trªn thùc tÕ, giai ®o¹n 2001 – 2005 lµ giai ®o¹n mµ VNTP ho¹t ®éng theo ®Þnh h­íng chuyÓn ®æi sang m« h×nh tËp ®oµn. Nãi c¸ch kh¸c, giai ®o¹n 2001 – 2005 còng lµ giai ®o¹n qu¸ ®é cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam. Do ®ã, trong phÇn ph©n tÝch thùc tr¹ng c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam, luËn v¨n ®· sö dông sè liÖu tõ n¨m 2002 tíi n¨m 2006 cña VNPT nay lµ VNPTG. §iÒu nµy lµ xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam vµ ®Ó ®¶m b¶o cã mét chuçi sè liÖu ®ñ dµi phôc vô cho viÖc ph©n tÝch, bao gåm 2 phÇn: 2.2.2.1 C¸c quy ®Þnh vÒ c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña VNPT: Trong phÇn nµy luËn v¨n nªu ra c¸c v¨n b¶n kÕ thõa Tæng C«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam mµ TËp ®oµn b­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam ®ang ¸p dông. 2.2.2.2 Thùc tr¹ng c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña VNPTG: C¬ chÕ qu¶n lý nguån vèn: Huy ®éng vèn lµ mét trong nh÷ng c¬ chÕ quan träng nhÊt trong viÖc qu¶n lý nguån vèn cã hiÖu qu¶ bao gåm c¸c h×nh thøc: Bæ sung vèn chñ së h÷u, h×nh thøc vay vµ thu hót ®Çu t­. Qua sè liÖu Vèn vµ sö dông vèn cña VNPT giai ®o¹n 2002-2006 (biÓu 2.2), Vèn chñ së h÷u vµ c¸c nguån vèn kh¸c cña VNPT t¨ng dÇn qua c¸c n¨m, do ®ã VNPT ®· phÇn nµo gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng khã kh¨n v­íng m¾c trong s¶n xuÊt kinh doanh. HiÖn nay,TËp ®oµn ®· kÕ thõa kinh nghiÖm cña VNPT m¹nh d¹n sö dông nguån vèn huy ®éng ®Ó ®Çu t­ theo h­íng ®i th¼ng vµo c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, t¨ng n¨ng lùc cung øng dÞch vô th«ng tin víi chÊt l­îng cao. C¬ chÕ qu¶n lý, sö dông vèn vµ tµi s¶n: Trong phÇn nµy, luËn v¨n sö dông 2 b¶ng biÓu: t×nh h×nh tµi s¶n cã vµ nî cña TËp ®oµn hai n¨m 2005-2006 (biÓu 2.3) vµ Mét sè chØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn (biÓu 2.4) ®Ó ph©n tÝch viÖc qu¶n lý sö dông vèn vµ tµi s¶n cña VNPT. Cô thÓ: -Tèc ®é t¨ng doanh thu cao h¬n tèc ®é t¨ng chi phÝ trong c¸c n¨m qua, ®iÒu ®ã lµ do sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ nhu cÇu th«ng tin liªn l¹c, mét tÝn hiÖu l¹c quan vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh t¹o lßng tin cho c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. - Lîi nhuËn cña VNPTG lu«n t¨ng tr­ëng qua c¸c n¨m phï hîp víi tèc ®é t¨ng doanh thu vµ chi phÝ. §©y lµ mét thµnh c«ng cña VNPTG v× trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t viÖc duy tr× tèc ®é t¨ng lîi nhuËn chÝnh tá VNPTG ®· kÕ thõa t­¬ng ®èi hîp lý nguån vèn - KÕt qu¶ nép ng©n s¸ch nhµ n­íc cña VNPT vÒ c¬ b¶n còng t¨ng ®Òu ®Æn qua c¸c n¨m. §iÒu ®ã còng phï hîp víi sù biÕn ®éng t¨ng doanh thu, chi phÝ lîi nhuËn. C¬ chÕ b¶o toµn vèn vµ tµi s¶n: Tæng C«ng ty thùc hiÖn viÖc b¶o toµn vèn vµ tµi s¶n theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc nh­: Mua b¶o hiÓm tµi s¶n, h¹ch to¸n vµo chi phÝ kinh doanh vµ chi phÝ ho¹t ®éng kh¸c c¸c kho¶n dù phßng rñi ro. Ngoµi ra Ban kiÓm so¸t vµ Ban kiÓm to¸n néi bé th­êng xuyªn kiÓm tra gi¸m s¸t ho¹t ®éng tµi chÝnh, c«ng t¸c ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n t¹i ®¬n vÞ….. §¸nh gi¸ c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña VNPT. 2.2.3 1. MÆt tÝch cùc trong c¬ chÕ qu¶n lý vèn - C¬ chÕ huy ®éng vèn nh÷ng n¨m qua ®· t¹o ra sù ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn - C¬ chÕ qu¶n lý vµ sö dông vèn ®· gãp phÇn thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung vèn, gãp phÇn t¹o ra quy m« vèn t­¬ng ®èi lín cho TËp ®oµn. - MÆc dï ch­a cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ cña Nhµ n­íc, nh­ng víi quy ®Þnh qu¶n lý tµi chÝnh t¹m thêi, cïng c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh, c¬ chÕ qu¶n lý sö dông vèn vµ tµi s¶n hiÖn nay ®· x¸c lËp quyÒn së h÷u vµ quyÒn sö dông vèn cña Nhµ n­íc t¹i TËp ®oµn còng nh­ ë c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. - Ho¹t ®éng kiÓm so¸t nguån vèn, ®¶m b¶o vèn ®­îc sö dông ®óng môc ®Ých tr¸nh l·ng phÝ, thÊt tho¸t 2.2.3 2. Mét sè h¹n chÕ - C¬ chÕ qu¶n lý, sö dông vèn vµ tµi s¶n vÉn dùa vµo mèi quan hÖ hµnh chÝnh gi÷a TËp ®oµn vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn - C¬ chÕ huy ®éng vèn tuy b­íc ®Çu cã chñ tr­¬ng huy ®éng vèn b»ng nhiÒu nguån kh¸c nhau nh­ng ch­a cã quy ®Þnh cô thÓ vÒ vÊn ®Ò nµy - C¬ chÕ qu¶n lý, sö dông vèn vµ tµi s¶n cßn thiÕu linh ®éng: - Cßn thiÕu mét c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh hoµn chØnh. - C¬ chÕ giao vèn vµ qu¶n lý vèn Nhµ n­íc t¹i tËp ®oµn ch­a cã hiÖu qu¶. 2.2.3 3. Mét sè nguyªn nh©n h¹n chÕ - Trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ, nhiÒu ®¬n vÞ thuéc c¸c Bé, Ngµnh kh¸c cã chøc n¨ng t­¬ng øng, ®Æc biÖt ë lÜnh vùc viÔn th«ng ®· h×nh thµnh, bªn c¹nh ®ã c¸c tËp ®oµn viªn th«ng ®a quèc gia n­íc ngoµi x©m nhËp vµo thÞ tr­êngViÖt Nam ®· ph¸ vì thÕ ®éc quyÒn cña ngµnh b­u chÝnh viÔn th«ng ViÖt nam, t¹o ra søc Ðp c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t vÒ thÞ phÇn kinh doanh, vÒ c«ng nghÖ th«ng tin, vÒ nh©n lùc. Trong bèi c¶nh ®ã, Tæng c«ng ty b­u chÝnh- viÔn th«ng, vµ lµ TËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong viÖc x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh doanh cña m×nh, ph¶i th­êng xuyªn ®èi phã víi viÖc c¹nh tranh thÞ tr­êng, gi÷ kh¸ch hµng. - Lµ mét tËp ®oµn míi h×nh thµnh, nªn c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh víi viÖc ph©n cÊp gi÷a c«ng ty mÑ, c«ng ty con ®ang trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn. Trong ®iÒu kiÖn më réng ph¹m vi vµ lÜnh vùc kinh doanh nªn nhiÒu quy ®Þnh ch­a thÓ ®Çy ®ñ ®¸p øng cho viÖc qu¶n lý vµ b¶o toµn nguån vèn cña c«ng ty mÑ vµ c¸c c«ng ty con lµ ®¬n vÞ thµnh viªn. - Kinh nghiÖm qu¶n lý tµi chÝnh theo quy m« tËp ®oµn cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ c¸ch tæ chøc qu¶n lý, kiÓm tra kiÓm so¸t, nguån nh©n lùc víi nh÷ng c¸n bé cã ®ñ tr×nh ®é chuyªn m«n cßn thiÕu vµ yÕu vÒ n¨ng lùc. §ßi hái cÇn ®­îc t¨ng c­êng ®Ó ®¸p øng víi viÖc qu¶n lý hiÖn ®¹i trong ®iÒu kiÖn më réng quy m«, t¨ng c­êng n¨ng lùc ho¹t ®éng kinh doanh trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t hiÖn nay. - Lµ TËp ®oµn míi h×nh thµnh nªn mét sè néi dung quy ®Þnh vÒ qu¶n lý tµi chÝnh ch­a ®Çy ®ñ vµ phï hîp víi tÝnh chÊt ®Æc thï cña mét tËp ®oµn ho¹t ®éng kinh doanh theo h­íng ®a d¹ng trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ. C¸c quy ®Þnh vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch qu¶n lý tµi chÝnh, cô thÓ lµ Quy chÕ tµi chÝnh cña tËp ®oµn hiÖn míi ®ang ®­îc x©y dùng, ch­a ®­îc ban hµnh. Víi nh÷ng h¹n chÕ vµ b­íc ®Çu t×m hiÓu mét sè nguyªn nh©n h¹n chÕ nªu trªn, trong thêi gian tíi cÇn ph¶i t¨ng c­êng mét sè gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý vèn cña tËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng ViÖt Nam. Ch­¬ng 3 Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam §©y lµ ch­¬ng quan träng cña luËn v¨n. Néi dung cña ch­¬ng nµy lµ tiÕp tôc nghiªn cøu bæ sung së cø khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn t¹i TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam. 3.1. Quan ®iÓm ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam 3.1.1. Quan ®iÓm ph¸t triÓn ho¹t ®éng cña tËp ®oµn ®Õn n¨m 2010. Để tiếp tục phát triển với tầm vóc cao hơn, mạnh hơn, trở thành tập đoàn kinh tế mạnh của đất nước, giữ vị trí chủ lực, là nòng cốt của ngành BCVT-CNTT Việt Nam, phát triển nhanh, bền vững, hội nhập nhanh chóng với bên ngoài, từ nay đến năm 2010, sự phát triển của Tập đoàn Bưu chính, Viễn thông Việt Nam nói chung cần chú trọng các quan điểm phát triển sau: Thứ nhất, nhanh chóng xây dựng, hoàn thiện mô hình tổ chức và quản lý của Tập đoàn và các Tổng công ty, tiếp tục thực hiện chương trình đổi mới, sắp xếp doanh nghiệp theo chức năng. Thứ hai, phát triển trên cơ sở kinh doanh đa ngành, đa lĩnh vực, lựa chọn những dịch vụ, giải pháp, công nghệ mũi nhọn mang tính đột phá; chú trọng tới phát triển đồng bộ bưu chính, viễn thông, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn và miền núi. Thứ ba, tăng cường tích tụ vốn, nâng cao khả năng cạnh tranh và tối đa hóa lợi nhuận, hoàn thiện và lành mạnh hóa các quan hệ tài chính trong quá trình đổi mới, tạo điều kiện thuận lợi hơn trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế. Thứ tư, đẩy mạnh tăng cường các quan hệ hợp tác quốc tế, mở rộng thị trường khu vực và quốc tế nhằm nhanh chóng hội nhập và nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế 3.1.2. Quan ®iÓm vÒ hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn t¹i TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam C¨n cø vµo nh÷ng lîi thÕ cña m« h×nh TËp ®oµn ®· tr×nh bµy ch­¬ng 2, vµ nh÷ng kinh nghiÖm thµnh c«ng cña nh÷ng tËp ®oµn kinh tÕ kh¸c trªn thÕ giíi cã thÓ ®­a ra mét sè quan ®iÓm vÒ sö dông vèn nh­ sau: - Chó träng c¸c môc tiªu chiÕn l­îc dµi h¹n HiÖn nay nguån vèn huy ®éng cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam ®­îc sö dông víi hai môc ®Ých lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn x©y dùng c¬ b¶n. Môc tiªu cña TËp ®oµn trong chiÕn l­îc sö dông vèn chÝnh lµ x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ®Ó ®Þnh h­íng cho ho¹t ®éng ®Çu t­ dµi h¹n. - TËn dông tèi ®a lîi thÕ cña TËp ®oµn ®Ó ®ång bé hãa viÖc tËp trung, ®iÒu hoµ, sö dông vèn trong ®Çu t­ CTM víi tiÒm lùc tµi chÝnh lín vµ quyÒn lùc chi phèi, t¸c ®éng ®Õn quyÕt ®Þnh cña c¸c CTC cã kh¶ n¨ng tËp trung vèn cho ®Çu t­. TËp ®oµn sÏ chuyÓn ®æi hoµn toµn h×nh thøc qu¶n lý, ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp tõ viÖc giao vèn theo c¬ chÕ cÊp ph¸t sang c¬ chÕ ®Çu t­ vèn cho doanh nghiÖp thµnh viªn. C¸c doanh nghiÖp thµnh viªn ph¶i ®¶m b¶o nhËn vèn vµ cã tr¸ch nhiÖm b¶o tån vµ ph¸t huy vèn ®ã víi hiÖu qu¶ cao nhÊt. Quan ®iÓm vÒ sö dông vèn cña TËp ®oµn lµ ph¶i tËn dông lîi thÕ nµy, t¹o ra thÕ m¹nh ¸p ®¶o c¹nh tranh gi÷a c¸c thµnh viªn trong tËp ®oµn vµ c¹nh tranh víi c¸c ®¬n vÞ ngoµi tËp ®oµn (c¹nh tranh trong n­íc vµ n­íc ngoµi, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ sö dông vèn. TËn dông ­u thÕ cña ngµnh x©y dùng kinh doanh chÝnh ®Ó chuyÓn dÇn sang kinh doanh ®a ngµnh, ®a nghÒ. Tr­íc m¾t, TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam trong giai ®o¹n nµy, tËp trung ®Çu t­ ph¸t triÓn vµo nh÷ng ngµnh nghÒ kinh doanh chÝnh cña m×nh ®Ó gi÷ v÷ng thÞ tr­êng vµ trong giai ®o¹n tiÕp sau sÏ sö dông lîi nhuËn thu ®­îc tõ lÜnh vùc dÞch vô ®Ó më réng kinh doanh ®a ngµnh, ®a lÜnh vùc b»ng c¸ch gãp vèn víi c¸c tËp ®oµn kh¸c ®Çu t­ vµo nh÷ng lÜnh vùc cña nhau. 3.2 Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam Trªn c¬ së khoa häc ®· tr×nh bµy ë trªn, luËn v¨n ®· ®­a ra 08 gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam, gåm: 3.2.1 Gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ huy ®éng vèn: §æi míi c¬ chÕ huy ®éng vèn lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò ®Ó TËp ®oµn më réng quy m« vèn ®Çu t­, c¶i tiÕn vµ ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh. Trong phÇn nµy, luËn v¨n nªu ra gi¶i ph¸p ®a d¹ng ho¸ c¸c kªnh huy ®éng: ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu, tÝn phiÕu, kú phiÕu c«ng ty, c¸c h×nh thøc vay vèn (vay CBCNV, vay tæ chøc tÝn dông, NH...). Ngoµi ra, ®Ó c¬ chÕ huy ®éng vèn ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt, cÇn khuyÕn khÝch vµ ph©n cÊp cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn ®­îc chñ ®éng huy ®éng vèn trªn c¬ së tù chÞu tr¸ch nhiÖm víi phÇn vèn huy ®éng ®ã. 3.2.2. Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c¬ chÕ ®Çu t­ vèn: Nh»m kh¾c phôc sù thiÕu chñ ®éng trong viÖc sö dông vèn cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, tËp ®oµn cÇn thay ®æi quan ®iÓm vÒ ®Çu t­ vèn. Cô thÓ tËp ®oµn sÏ giao vèn cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n tËp trung, cßn c¸c ®¬n vÞ kh¸c sÏ ®Çu t­ vèn. Víi c¬ chÕ nµy tËp ®oµn s÷ ®­îc h­ëng sè lîi nhuËn t­¬ng øng tû lÖ ®Çu t­ vèn, c¸c c«ng ty con sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm h¬n trong viÖc sö dông vèn ®Çu t­ cã hiÖu qu¶. §ång thêi mèi quan hÖ gi÷a tËp ®oµn vµ c¸c c«ng ty con sÏ m¹ng tÝnh chÊt b×nh ®¼ng mang lîi Ých cho hai bªn, kh«ng cßn mèi quan hÖ hµnh chÝnh mÖnh lÖch nh­ tr­íc kia. 3.2.3. Gi¶i ph¸p vÒ hoµn thiÖn c¬ chÕ tiÕp nhËn, sö dông, b¶o toµn vèn vµ tµi s¶n C¬ chÕ tiÕp nhËn sö dông, b¶o toµn vèn vµ tµi s¶n lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò hÕt søc quan träng ®Ó cho tËp ®oµn cã thÓ më réng s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt, sö dông vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶. §Ó cã thÓ phñ hîp víi m« h×nh tËp ®oµn cÇn ®æi míi c¬ chÕ nµy nh­ sau: - TËp ®oµn cÇn më réng thªm quyÒn tù chñ cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn trong viÖc tiÕp nhËn sö dông vèn tµi s¶n. - X©y dùng c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh lêi ®ång thêi ph©n ®Þnh râ vèn sö dông cho ho¹t ®éng kinh doanh vµ ho¹t ®éng c«ng Ých. - §èi víi qu¶n lý tµi s¶n, cÇn xö lý triÖt ®Ó c¸c tµi s¶n kh«ng cÇn dïng, chê thanh lý, cã mét c¬ chÕ khÊu hao TSC§ theo ph­¬ng h­íng ph©n lo¹i râ rµng vµ ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao phï hîp… 3.2.4. Gi¶i ph¸p nhanh chãng x©y dùng vµ ®­a vµo ¸p dông quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña TËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn Th«ng 3.2.4.1 X©y dùng vµ ®­a vµo ¸p dông quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cho c¸c tËp ®oµn kinh tÕ. Nhµ n­íc cÇn ph¶i nhanh chãng x©y dùng mét quy chÕ phï hîp ®Ó quy ®Þnh ph¹m vi ho¹t ®éng vµ qu¶n lý tµi chÝnh trong c¸c tËp ®oµn kinh tÕ nh»m hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý ®èi víi tËp ®oµn, kh¾c phôc nh÷ng bÊt cËp trong ho¹t ®éng vµ qu¶n lý tµi chÝnh cña tËp ®oµn. 3.2.4.2 X©y dùng quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh néi bé Trong phÇn nµy, luËn v¨n nªu ra nh÷ng gi¶i ph¸p c¬ b¶n trong viÖc qu¶n lý tµi chÝnh néi bé. Cô thÓ, nh÷ng vÊn ®Ò vÒ qu¶n lý sö dông vèn vµ tµi s¶n, qu¶n lý doanh thu chi phÝ, qu¶n lý lîi nhuËn vµ ph©n phèi lîi nhuËn. 3.2.5. Gi¶i ph¸p ph©n cÊp vµ lµm râ mèi quan hÖ gi÷a c«ng ty mÑ víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. Trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh tËp ®oµn, sÏ dÉn ®Õn viÖc ®æi míi c¬ cÊu tæ chøc cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, do ®ã viÖc ph©n cÊp vµ lµm râ mèi quan hÖ gi÷a c«ng ty mÑ vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn lµ rÊt quan träng. Nã gãp phÇn hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh theo c¸c mèi quan hÖ. C¸c mèi quan hÖ träng tËp ®oµn bao gåm: - Quan hÖ gi÷a c«ng ty mÑ víi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ C«ng ty TNHH mét thµnh viªn. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ Tæng C«ng ty B­u chÝnh ViÖt Nam. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ c¸c c«ng ty con do C«ng ty mÑ n¨m d­íi 100% vèn ®iÒu lÖ. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ C«ng ty liªn kÕt. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ C«ng ty tù nguyÖn tham gia liªn kÕt 3.2.6. Gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ kiÓm tra, kiÓm so¸t: §Ó tr¸nh nh÷ng thÊt tho¸t vÒ vèn tµi s¶n cÇn ph¶i cã c¬ chÕ kiÓm tra kiÓm so¸t th­êng xuyªn. §èi víi m« h×nh tËp ®oµn cßn míi mÎ, ®Ó cã mét c¬ chÕ kiÓm tra kiÓm so¸t hiÖu qu¶ cÇn tuú møc ®é së h÷u quyÕt ®Þnh møc ®é kiÓm so¸t. TËp ®oµn cÇn x©y dùng mét hÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ lµm quy chuÈn chung cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn b»ng nh÷ng chØ tiªu cô thÓ ®ång thêi thùc hiÖn c«ng khai b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n. 3.2.7. T¨ng c­êng quyÒn vµ nhiÖm vô cña Tæng Gi¸m ®èc: Tæng gi¸m ®èc lµ ng­êi ®¹i diÖn theo ph¸p luËt cña C«ng ty mÑ, lµ ng­êi ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch kinh doanh theo môc tiªu do ®ã ®Ó t¨ng c­êng hiÖu qu¶ cña ®iÒu hµnh ho¹t ®éng còng nh­ thùc hiÖn tèt c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cÇn coi träng c¸c quyÒn vµ nghÜa vô cña Tæng gi¸m ®èc. 3.2.8. N©ng cao vai trß cña Nhµ n­íc ®èi víi sù ph¸t triÓn cña tËp ®oµn: Nhµ n­íc cã mét vai trß quan träng trong viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÖn tËp ®oµn kinh tÕ. §Ó ®Þnh h­íng vµ hç trî cho tËp ®oµn kinh tÕ ph¸t triÓn v÷ng m¹nh, cã søc c¹nh tranh tho¶ ®¸ng trong thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ, Nhµ n­íc cÇn tiÕp tôc hç trî c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho tËp ®oµn nh­: hç trî vÒ vèn vµ ®Çu t­ tµi chÝnh, c«ng nghÖ vµ ®Çu t­, m«i tr­êng kinh doanh…. 3.3. Mét sè kiÕn nghÞ víi nhµ n­íc vÒ c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn - Nhµ n­íc cÇn cã hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt ph¸p quy ®ñ m¹nh ®iÒu chØnh ho¹t ®éng cña TËp ®oµn kinh tÕ d­íc d¹ng luËt hay ph¸p lÖnh vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ. - Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch ®Èy nhanh tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó huy ®éng vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn cña tËp ®oµn - Ph©n ®Þnh râ h¹i nhiÖm vô ho¹t ®éng kinh doanh vµ c«ng Ých trong lÜch vùc b­u chÝnh viÔn th«ng. - Nhµ n­íc cÇn hoµn thiÖn chÝnh s¸ch ph¸t triÓn m¹nh thÞ tr­êng tµi chÝnh. - Nhµ n­íc cÇn nhanh chãng ban hµnh quy chÕ ho¹t ®éng vµ qu¶n lý tµi chÝnh cña TËp ®oµn kinh tÕ nhµ n­íc. Ch­¬ng 1 C¬ chÕ qu¶n lý vèn trong tËp ®oµn kinh tÕ TËp ®oµn kinh tÕ lµ m« h×nh doanh nghiÖp lÇn ®Çu tiªn xuÊt hiÖn ë n­íc ta. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu cña luËn v¨n , t¸c gi¶ ®· tiÕp cËn víi m« h×nh kinh tÕ míi nµy vÒ c¸c khÝa c¹nh sau: 1.1. Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ TËp ®oµn kinh tÕ: Trong phÇn nµy, luËn v¨n ®· ®Ò cËp ®Õn mét sè vÊn ®Ò sau: kh¸i niÖm TËp ®oµn kinh tÕ, c¸c h×nh thøc tæ chøc chñ yÕu cña TËp ®oµn kinh tÕ, ®Æc tr­ng vµ tÝnh ­u viÖt cña TËp ®oµn kinh tÕ 1.2. C¬ chÕ qu¶n lý vèn trong TËp ®oµn kinh tÕ Víi phÇn lý thuyÕt nµy, luËn v¨n ®· lµm s¸ng tá mét sè vÊn ®Ò sau: Kh¸i niÖm vÒ vèn, ®Æc tr­ng cña vèn, ph©n lo¹i vèn, C¬ chÕ qu¶n lý vèn theo m« h×nh tËp ®oµn kinh tÕ 1.3. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn c¬ chÕ qu¶n lý vèn: PhÇn 1.3 ®· nªu lªn nh÷ng nh©n tè bªn ngoµi vµ nh÷ng nh©n tè bªn trong ¶nh h­ëng ®Õn c¬ chÕ qu¶n lý vèn. Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh - ViÔn th«ng ViÖt Nam 2.1. Kh¸i qu¸t vÒ TËp ®oµn B­u chÝnh - ViÔn th«ng ViÖt Nam Trong ch­¬ng 2, luËn v¨n ®· nªu lªn mét sè vÊn ®Ò tæng quan vÒ TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam nh­: - LÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam. - Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam - M« h×nh tæ chøc cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam Träng t©m cña phÇn nµy lµ lµm s¸ng tá nh÷ng ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam ¶nh h­ëng ®Õn c¬ chÕ qu¶n lý vèn 2.2 Thùc tr¹ng c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam 2.2.1. Vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam Cã thÓ x¸c ®Þnh nguån vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam nh­ sau: Vèn cña CTM bao gåm vèn Nhµ n­íc ®Çu t­ t¹i CTM, vèn._. do CTM tù huy ®éng vµ c¸c nguån vèn kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - Vèn cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn: vèn chñ së h÷u (chñ yÕu lµ vèn do CTM ®Çu t­), vèn tù huy ®éng vµ c¸c nguån vèn kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 2.2.2. Thùc tr¹ng c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña VNPT. TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam ra ®êi trªn c¬ së tæ chøc s¾p xÕp l¹i c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cò cña Tæng C«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam (VNPT). Bªn c¹nh ®ã, TËp ®oµn míi cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp chÝnh thøc ®Çu t­ n¨m 2006 vµ hiÖn vÉn ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi ho¹t ®éng. Trªn thùc tÕ, giai ®o¹n 2001 – 2005 lµ giai ®o¹n mµ VNTP ho¹t ®éng theo ®Þnh h­íng chuyÓn ®æi sang m« h×nh tËp ®oµn. Nãi c¸ch kh¸c, giai ®o¹n 2001 – 2005 còng lµ giai ®o¹n qu¸ ®é cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam. Do ®ã, trong phÇn ph©n tÝch thùc tr¹ng c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam, luËn v¨n ®· sö dông sè liÖu tõ n¨m 2002 tíi n¨m 2006 cña VNPT nay lµ VNPTG. §iÒu nµy lµ xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam vµ ®Ó ®¶m b¶o cã mét chuçi sè liÖu ®ñ dµi phôc vô cho viÖc ph©n tÝch, bao gåm 2 phÇn: 2.2.2.1 C¸c quy ®Þnh vÒ c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña VNPT: Trong phÇn nµy luËn v¨n nªu ra c¸c v¨n b¶n kÕ thõa Tæng C«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam mµ TËp ®oµn b­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam ®ang ¸p dông. 2.2.2.2 Thùc tr¹ng c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña VNPTG: a) C¬ chÕ qu¶n lý nguån vèn: Huy ®éng vèn lµ mét trong nh÷ng c¬ chÕ quan träng nhÊt trong viÖc qu¶n lý nguån vèn cã hiÖu qu¶ bao gåm c¸c h×nh thøc: Bæ sung vèn chñ së h÷u, h×nh thøc vay vµ thu hót ®Çu t­. Qua sè liÖu Vèn vµ sö dông vèn cña VNPT giai ®o¹n 2002-2006 (biÓu 2.2), Vèn chñ së h÷u vµ c¸c nguån vèn kh¸c cña VNPT t¨ng dÇn qua c¸c n¨m, do ®ã VNPT ®· phÇn nµo gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng khã kh¨n v­íng m¾c trong s¶n xuÊt kinh doanh. HiÖn nay,TËp ®oµn ®· kÕ thõa kinh nghiÖm cña VNPT m¹nh d¹n sö dông nguån vèn huy ®éng ®Ó ®Çu t­ theo h­íng ®i th¼ng vµo c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, t¨ng n¨ng lùc cung øng dÞch vô th«ng tin víi chÊt l­îng cao. b) C¬ chÕ qu¶n lý, sö dông vèn vµ tµi s¶n: Trong phÇn nµy, luËn v¨n sö dông 2 b¶ng biÓu: t×nh h×nh tµi s¶n cã vµ nî cña TËp ®oµn hai n¨m 2005-2006 (biÓu 2.3) vµ Mét sè chØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn (biÓu 2.4) ®Ó ph©n tÝch viÖc qu¶n lý sö dông vèn vµ tµi s¶n cña VNPT. Cô thÓ: -Tèc ®é t¨ng doanh thu cao h¬n tèc ®é t¨ng chi phÝ trong c¸c n¨m qua, ®iÒu ®ã lµ do sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ nhu cÇu th«ng tin liªn l¹c, mét tÝn hiÖu l¹c quan vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh t¹o lßng tin cho c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. - Lîi nhuËn cña VNPTG lu«n t¨ng tr­ëng qua c¸c n¨m phï hîp víi tèc ®é t¨ng doanh thu vµ chi phÝ. §©y lµ mét thµnh c«ng cña VNPTG v× trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t viÖc duy tr× tèc ®é t¨ng lîi nhuËn chÝnh tá VNPTG ®· kÕ thõa t­¬ng ®èi hîp lý nguån vèn - KÕt qu¶ nép ng©n s¸ch nhµ n­íc cña VNPT vÒ c¬ b¶n còng t¨ng ®Òu ®Æn qua c¸c n¨m. §iÒu ®ã còng phï hîp víi sù biÕn ®éng t¨ng doanh thu, chi phÝ lîi nhuËn. c) C¬ chÕ b¶o toµn vèn vµ tµi s¶n: Tæng C«ng ty thùc hiÖn viÖc b¶o toµn vèn vµ tµi s¶n theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc nh­: Mua b¶o hiÓm tµi s¶n, h¹ch to¸n vµo chi phÝ kinh doanh vµ chi phÝ ho¹t ®éng kh¸c c¸c kho¶n dù phßng rñi ro. Ngoµi ra Ban kiÓm so¸t vµ Ban kiÓm to¸n néi bé th­êng xuyªn kiÓm tra gi¸m s¸t ho¹t ®éng tµi chÝnh, c«ng t¸c ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n t¹i ®¬n vÞ….. 2.2.3. §¸nh gi¸ c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña VNPT. 2.2.3 1. MÆt tÝch cùc trong c¬ chÕ qu¶n lý vèn - C¬ chÕ huy ®éng vèn nh÷ng n¨m qua ®· t¹o ra sù ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn - C¬ chÕ qu¶n lý vµ sö dông vèn ®· gãp phÇn thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung vèn, gãp phÇn t¹o ra quy m« vèn t­¬ng ®èi lín cho TËp ®oµn. - MÆc dï ch­a cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ cña Nhµ n­íc, nh­ng víi quy ®Þnh qu¶n lý tµi chÝnh t¹m thêi, cïng c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh, c¬ chÕ qu¶n lý sö dông vèn vµ tµi s¶n hiÖn nay ®· x¸c lËp quyÒn së h÷u vµ quyÒn sö dông vèn cña Nhµ n­íc t¹i TËp ®oµn còng nh­ ë c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. - Ho¹t ®éng kiÓm so¸t nguån vèn, ®¶m b¶o vèn ®­îc sö dông ®óng môc ®Ých tr¸nh l·ng phÝ, thÊt tho¸t 2.2.3 2. Mét sè h¹n chÕ - C¬ chÕ qu¶n lý, sö dông vèn vµ tµi s¶n vÉn dùa vµo mèi quan hÖ hµnh chÝnh gi÷a TËp ®oµn vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn - C¬ chÕ huy ®éng vèn tuy b­íc ®Çu cã chñ tr­¬ng huy ®éng vèn b»ng nhiÒu nguån kh¸c nhau nh­ng ch­a cã quy ®Þnh cô thÓ vÒ vÊn ®Ò nµy - C¬ chÕ qu¶n lý, sö dông vèn vµ tµi s¶n cßn thiÕu linh ®éng: - Cßn thiÕu mét c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh hoµn chØnh. - C¬ chÕ giao vèn vµ qu¶n lý vèn Nhµ n­íc t¹i tËp ®oµn ch­a cã hiÖu qu¶. 2.2.3 3. Mét sè nguyªn nh©n h¹n chÕ - Trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ, nhiÒu ®¬n vÞ thuéc c¸c Bé, Ngµnh kh¸c cã chøc n¨ng t­¬ng øng, ®Æc biÖt ë lÜnh vùc viÔn th«ng ®· h×nh thµnh, bªn c¹nh ®ã c¸c tËp ®oµn viªn th«ng ®a quèc gia n­íc ngoµi x©m nhËp vµo thÞ tr­êngViÖt Nam ®· ph¸ vì thÕ ®éc quyÒn cña ngµnh b­u chÝnh viÔn th«ng ViÖt nam, t¹o ra søc Ðp c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t vÒ thÞ phÇn kinh doanh, vÒ c«ng nghÖ th«ng tin, vÒ nh©n lùc. Trong bèi c¶nh ®ã, Tæng c«ng ty b­u chÝnh- viÔn th«ng, vµ lµ TËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong viÖc x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh doanh cña m×nh, ph¶i th­êng xuyªn ®èi phã víi viÖc c¹nh tranh thÞ tr­êng, gi÷ kh¸ch hµng. - Lµ mét tËp ®oµn míi h×nh thµnh, nªn c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh víi viÖc ph©n cÊp gi÷a c«ng ty mÑ, c«ng ty con ®ang trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn. Trong ®iÒu kiÖn më réng ph¹m vi vµ lÜnh vùc kinh doanh nªn nhiÒu quy ®Þnh ch­a thÓ ®Çy ®ñ ®¸p øng cho viÖc qu¶n lý vµ b¶o toµn nguån vèn cña c«ng ty mÑ vµ c¸c c«ng ty con lµ ®¬n vÞ thµnh viªn. - Kinh nghiÖm qu¶n lý tµi chÝnh theo quy m« tËp ®oµn cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ c¸ch tæ chøc qu¶n lý, kiÓm tra kiÓm so¸t, nguån nh©n lùc víi nh÷ng c¸n bé cã ®ñ tr×nh ®é chuyªn m«n cßn thiÕu vµ yÕu vÒ n¨ng lùc. §ßi hái cÇn ®­îc t¨ng c­êng ®Ó ®¸p øng víi viÖc qu¶n lý hiÖn ®¹i trong ®iÒu kiÖn më réng quy m«, t¨ng c­êng n¨ng lùc ho¹t ®éng kinh doanh trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t hiÖn nay. - Lµ TËp ®oµn míi h×nh thµnh nªn mét sè néi dung quy ®Þnh vÒ qu¶n lý tµi chÝnh ch­a ®Çy ®ñ vµ phï hîp víi tÝnh chÊt ®Æc thï cña mét tËp ®oµn ho¹t ®éng kinh doanh theo h­íng ®a d¹ng trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ. C¸c quy ®Þnh vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch qu¶n lý tµi chÝnh, cô thÓ lµ Quy chÕ tµi chÝnh cña tËp ®oµn hiÖn míi ®ang ®­îc x©y dùng, ch­a ®­îc ban hµnh. Víi nh÷ng h¹n chÕ vµ b­íc ®Çu t×m hiÓu mét sè nguyªn nh©n h¹n chÕ nªu trªn, trong thêi gian tíi cÇn ph¶i t¨ng c­êng mét sè gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý vèn cña tËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng ViÖt Nam. Ch­¬ng 3 Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam §©y lµ ch­¬ng quan träng cña luËn v¨n. Néi dung cña ch­¬ng nµy lµ tiÕp tôc nghiªn cøu bæ sung së cø khoa häc vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn t¹i TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam. 3.1. Quan ®iÓm ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam 3.1.1. Quan ®iÓm ph¸t triÓn ho¹t ®éng cña tËp ®oµn ®Õn n¨m 2010. §Ó tiÕp tôc ph¸t triÓn víi tÇm vãc cao h¬n, m¹nh h¬n, trë thµnh tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh cña ®Êt n­íc, gi÷ vÞ trÝ chñ lùc, lµ nßng cèt cña ngµnh BCVT-CNTT ViÖt Nam, ph¸t triÓn nhanh, bÒn v÷ng, héi nhËp nhanh chãng víi bªn ngoµi, tõ nay ®Õn n¨m 2010, sù ph¸t triÓn cña TËp ®oµn B­u chÝnh, ViÔn th«ng ViÖt Nam nãi chung cÇn chó träng c¸c quan ®iÓm ph¸t triÓn sau: Thø nhÊt, nhanh chãng x©y dùng, hoµn thiÖn m« h×nh tæ chøc vµ qu¶n lý cña TËp ®oµn vµ c¸c Tæng c«ng ty, tiÕp tôc thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh ®æi míi, s¾p xÕp doanh nghiÖp theo chøc n¨ng. Thø hai, ph¸t triÓn trªn c¬ së kinh doanh ®a ngµnh, ®a lÜnh vùc, lùa chän nh÷ng dÞch vô, gi¶i ph¸p, c«ng nghÖ mòi nhän mang tÝnh ®ét ph¸; chó träng tíi ph¸t triÓn ®ång bé b­u chÝnh, viÔn th«ng, gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, ®Æc biÖt lµ ë c¸c khu vùc n«ng th«n vµ miÒn nói. Thø ba, t¨ng c­êng tÝch tô vèn, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ tèi ®a hãa lîi nhuËn, hoµn thiÖn vµ lµnh m¹nh hãa c¸c quan hÖ tµi chÝnh trong qu¸ tr×nh ®æi míi, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Thø t­, ®Èy m¹nh t¨ng c­êng c¸c quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ, më réng thÞ tr­êng khu vùc vµ quèc tÕ nh»m nhanh chãng héi nhËp vµ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh quèc tÕ 3.1.2. Quan ®iÓm vÒ hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn t¹i TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam C¨n cø vµo nh÷ng lîi thÕ cña m« h×nh TËp ®oµn ®· tr×nh bµy ch­¬ng 2, vµ nh÷ng kinh nghiÖm thµnh c«ng cña nh÷ng tËp ®oµn kinh tÕ kh¸c trªn thÕ giíi cã thÓ ®­a ra mét sè quan ®iÓm vÒ sö dông vèn nh­ sau: - Chó träng c¸c môc tiªu chiÕn l­îc dµi h¹n HiÖn nay nguån vèn huy ®éng cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam ®­îc sö dông víi hai môc ®Ých lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn x©y dùng c¬ b¶n. Môc tiªu cña TËp ®oµn trong chiÕn l­îc sö dông vèn chÝnh lµ x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ®Ó ®Þnh h­íng cho ho¹t ®éng ®Çu t­ dµi h¹n. - TËn dông tèi ®a lîi thÕ cña TËp ®oµn ®Ó ®ång bé hãa viÖc tËp trung, ®iÒu hoµ, sö dông vèn trong ®Çu t­ CTM víi tiÒm lùc tµi chÝnh lín vµ quyÒn lùc chi phèi, t¸c ®éng ®Õn quyÕt ®Þnh cña c¸c CTC cã kh¶ n¨ng tËp trung vèn cho ®Çu t­. TËp ®oµn sÏ chuyÓn ®æi hoµn toµn h×nh thøc qu¶n lý, ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp tõ viÖc giao vèn theo c¬ chÕ cÊp ph¸t sang c¬ chÕ ®Çu t­ vèn cho doanh nghiÖp thµnh viªn. C¸c doanh nghiÖp thµnh viªn ph¶i ®¶m b¶o nhËn vèn vµ cã tr¸ch nhiÖm b¶o tån vµ ph¸t huy vèn ®ã víi hiÖu qu¶ cao nhÊt. Quan ®iÓm vÒ sö dông vèn cña TËp ®oµn lµ ph¶i tËn dông lîi thÕ nµy, t¹o ra thÕ m¹nh ¸p ®¶o c¹nh tranh gi÷a c¸c thµnh viªn trong tËp ®oµn vµ c¹nh tranh víi c¸c ®¬n vÞ ngoµi tËp ®oµn (c¹nh tranh trong n­íc vµ n­íc ngoµi, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ sö dông vèn. TËn dông ­u thÕ cña ngµnh x©y dùng kinh doanh chÝnh ®Ó chuyÓn dÇn sang kinh doanh ®a ngµnh, ®a nghÒ. Tr­íc m¾t, TËp ®oµn B­u chÝnh – ViÔn th«ng ViÖt Nam trong giai ®o¹n nµy, tËp trung ®Çu t­ ph¸t triÓn vµo nh÷ng ngµnh nghÒ kinh doanh chÝnh cña m×nh ®Ó gi÷ v÷ng thÞ tr­êng vµ trong giai ®o¹n tiÕp sau sÏ sö dông lîi nhuËn thu ®­îc tõ lÜnh vùc dÞch vô ®Ó më réng kinh doanh ®a ngµnh, ®a lÜnh vùc b»ng c¸ch gãp vèn víi c¸c tËp ®oµn kh¸c ®Çu t­ vµo nh÷ng lÜnh vùc cña nhau. 3.2 Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam Trªn c¬ së khoa häc ®· tr×nh bµy ë trªn, luËn v¨n ®· ®­a ra 08 gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam, gåm: 3.2.1 Gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ huy ®éng vèn: §æi míi c¬ chÕ huy ®éng vèn lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò ®Ó TËp ®oµn më réng quy m« vèn ®Çu t­, c¶i tiÕn vµ ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh. Trong phÇn nµy, luËn v¨n nªu ra gi¶i ph¸p ®a d¹ng ho¸ c¸c kªnh huy ®éng: ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu, tÝn phiÕu, kú phiÕu c«ng ty, c¸c h×nh thøc vay vèn (vay CBCNV, vay tæ chøc tÝn dông, NH...). Ngoµi ra, ®Ó c¬ chÕ huy ®éng vèn ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt, cÇn khuyÕn khÝch vµ ph©n cÊp cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn ®­îc chñ ®éng huy ®éng vèn trªn c¬ së tù chÞu tr¸ch nhiÖm víi phÇn vèn huy ®éng ®ã. 3.2.2. Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c¬ chÕ ®Çu t­ vèn: Nh»m kh¾c phôc sù thiÕu chñ ®éng trong viÖc sö dông vèn cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, tËp ®oµn cÇn thay ®æi quan ®iÓm vÒ ®Çu t­ vèn. Cô thÓ tËp ®oµn sÏ giao vèn cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n tËp trung, cßn c¸c ®¬n vÞ kh¸c sÏ ®Çu t­ vèn. Víi c¬ chÕ nµy tËp ®oµn s÷ ®­îc h­ëng sè lîi nhuËn t­¬ng øng tû lÖ ®Çu t­ vèn, c¸c c«ng ty con sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm h¬n trong viÖc sö dông vèn ®Çu t­ cã hiÖu qu¶. §ång thêi mèi quan hÖ gi÷a tËp ®oµn vµ c¸c c«ng ty con sÏ m¹ng tÝnh chÊt b×nh ®¼ng mang lîi Ých cho hai bªn, kh«ng cßn mèi quan hÖ hµnh chÝnh mÖnh lÖch nh­ tr­íc kia. 3.2.3. Gi¶i ph¸p vÒ hoµn thiÖn c¬ chÕ tiÕp nhËn, sö dông, b¶o toµn vèn vµ tµi s¶n C¬ chÕ tiÕp nhËn sö dông, b¶o toµn vèn vµ tµi s¶n lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò hÕt søc quan träng ®Ó cho tËp ®oµn cã thÓ më réng s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt, sö dông vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶. §Ó cã thÓ phñ hîp víi m« h×nh tËp ®oµn cÇn ®æi míi c¬ chÕ nµy nh­ sau: - TËp ®oµn cÇn më réng thªm quyÒn tù chñ cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn trong viÖc tiÕp nhËn sö dông vèn tµi s¶n. - X©y dùng c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh lêi ®ång thêi ph©n ®Þnh râ vèn sö dông cho ho¹t ®éng kinh doanh vµ ho¹t ®éng c«ng Ých. - §èi víi qu¶n lý tµi s¶n, cÇn xö lý triÖt ®Ó c¸c tµi s¶n kh«ng cÇn dïng, chê thanh lý, cã mét c¬ chÕ khÊu hao TSC§ theo ph­¬ng h­íng ph©n lo¹i râ rµng vµ ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao phï hîp… 3.2.4. Gi¶i ph¸p nhanh chãng x©y dùng vµ ®­a vµo ¸p dông quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña TËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn Th«ng 3.2.4.1 X©y dùng vµ ®­a vµo ¸p dông quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cho c¸c tËp ®oµn kinh tÕ. Nhµ n­íc cÇn ph¶i nhanh chãng x©y dùng mét quy chÕ phï hîp ®Ó quy ®Þnh ph¹m vi ho¹t ®éng vµ qu¶n lý tµi chÝnh trong c¸c tËp ®oµn kinh tÕ nh»m hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý ®èi víi tËp ®oµn, kh¾c phôc nh÷ng bÊt cËp trong ho¹t ®éng vµ qu¶n lý tµi chÝnh cña tËp ®oµn. 3.2.4.2 X©y dùng quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh néi bé Trong phÇn nµy, luËn v¨n nªu ra nh÷ng gi¶i ph¸p c¬ b¶n trong viÖc qu¶n lý tµi chÝnh néi bé. Cô thÓ, nh÷ng vÊn ®Ò vÒ qu¶n lý sö dông vèn vµ tµi s¶n, qu¶n lý doanh thu chi phÝ, qu¶n lý lîi nhuËn vµ ph©n phèi lîi nhuËn. 3.2.5. Gi¶i ph¸p ph©n cÊp vµ lµm râ mèi quan hÖ gi÷a c«ng ty mÑ víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. Trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh tËp ®oµn, sÏ dÉn ®Õn viÖc ®æi míi c¬ cÊu tæ chøc cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, do ®ã viÖc ph©n cÊp vµ lµm râ mèi quan hÖ gi÷a c«ng ty mÑ vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn lµ rÊt quan träng. Nã gãp phÇn hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh theo c¸c mèi quan hÖ. C¸c mèi quan hÖ träng tËp ®oµn bao gåm: - Quan hÖ gi÷a c«ng ty mÑ víi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ C«ng ty TNHH mét thµnh viªn. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ Tæng C«ng ty B­u chÝnh ViÖt Nam. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ c¸c c«ng ty con do C«ng ty mÑ n¨m d­íi 100% vèn ®iÒu lÖ. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ C«ng ty liªn kÕt. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ C«ng ty tù nguyÖn tham gia liªn kÕt 3.2.6. Gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ kiÓm tra, kiÓm so¸t: §Ó tr¸nh nh÷ng thÊt tho¸t vÒ vèn tµi s¶n cÇn ph¶i cã c¬ chÕ kiÓm tra kiÓm so¸t th­êng xuyªn. §èi víi m« h×nh tËp ®oµn cßn míi mÎ, ®Ó cã mét c¬ chÕ kiÓm tra kiÓm so¸t hiÖu qu¶ cÇn tuú møc ®é së h÷u quyÕt ®Þnh møc ®é kiÓm so¸t. TËp ®oµn cÇn x©y dùng mét hÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ lµm quy chuÈn chung cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn b»ng nh÷ng chØ tiªu cô thÓ ®ång thêi thùc hiÖn c«ng khai b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n. 3.2.7. T¨ng c­êng quyÒn vµ nhiÖm vô cña Tæng Gi¸m ®èc: Tæng gi¸m ®èc lµ ng­êi ®¹i diÖn theo ph¸p luËt cña C«ng ty mÑ, lµ ng­êi ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch kinh doanh theo môc tiªu do ®ã ®Ó t¨ng c­êng hiÖu qu¶ cña ®iÒu hµnh ho¹t ®éng còng nh­ thùc hiÖn tèt c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cÇn coi träng c¸c quyÒn vµ nghÜa vô cña Tæng gi¸m ®èc. 3.2.8. N©ng cao vai trß cña Nhµ n­íc ®èi víi sù ph¸t triÓn cña tËp ®oµn: Nhµ n­íc cã mét vai trß quan träng trong viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÖn tËp ®oµn kinh tÕ. §Ó ®Þnh h­íng vµ hç trî cho tËp ®oµn kinh tÕ ph¸t triÓn v÷ng m¹nh, cã søc c¹nh tranh tho¶ ®¸ng trong thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ, Nhµ n­íc cÇn tiÕp tôc hç trî c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho tËp ®oµn nh­: hç trî vÒ vèn vµ ®Çu t­ tµi chÝnh, c«ng nghÖ vµ ®Çu t­, m«i tr­êng kinh doanh…. 3.3. Mét sè kiÕn nghÞ víi nhµ n­íc vÒ c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn - Nhµ n­íc cÇn cã hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt ph¸p quy ®ñ m¹nh ®iÒu chØnh ho¹t ®éng cña TËp ®oµn kinh tÕ d­íc d¹ng luËt hay ph¸p lÖnh vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ. - Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch ®Èy nhanh tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó huy ®éng vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn cña tËp ®oµn - Ph©n ®Þnh râ h¹i nhiÖm vô ho¹t ®éng kinh doanh vµ c«ng Ých trong lÜch vùc b­u chÝnh viÔn th«ng. - Nhµ n­íc cÇn hoµn thiÖn chÝnh s¸ch ph¸t triÓn m¹nh thÞ tr­êng tµi chÝnh. - Nhµ n­íc cÇn nhanh chãng ban hµnh quy chÕ ho¹t ®éng vµ qu¶n lý tµi chÝnh cña TËp ®oµn kinh tÕ nhµ n­íc. Ch­¬ng 1 C¬ chÕ qu¶n lý vèn trong tËp ®oµn kinh tÕ 1.1. Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ TËp ®oµn kinh tÕ 1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ TËp ®oµn kinh tÕ Kh¸i niÖm m« h×nh tËp ®oµn kinh tÕ kh«ng cßn lµ ®iÒu míi mÎ trong sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi hiÖn nay. ThËm chÝ nã cßn ®ang b­íc vµo mét giai ®o¹n ph¸t triÓn míi víi nh÷ng biÕn chuyÓn c¶ vÒ chÊt vµ l­îng. Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cho thÊy nhu cÇu vÒ sù kÕt hîp gi÷a chuyªn m«n hãa s©u trong s¶n xuÊt vµ më réng ngµnh nghÒ, quy m« kinh doanh víi ph©n t¸n rñi ro buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i võa c¹nh tranh, võa hîp t¸c, trong nhiÒu tr­êng hîp ph¶i liªn kÕt d­íi nh÷ng h×nh thøc kh¸c nhau. Sù liªn kÕt kinh tÕ lµ yÕu tè ®Ó c¸c doanh nghiÖp kh¾c phôc h¹n chÕ cña chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt, ph©n t¸n rñi ro, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh, më réng quy m« vµ ph¹m vi kinh doanh. §©y lµ mét yªu cÇu kh¸ch quan, mang tÝnh quy luËt trong kinh doanh. Sù liªn kÕt gi÷a c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn ®Õn mét møc ®é nhÊt ®Þnh th× sÏ h×nh thµnh tËp ®oµn kinh tÕ. Trªn thÕ giíi, tËp ®oµn kinh tÕ nèi tiÕp nhau ra ®êi t¹i n­íc t­ b¶n tõ nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kû 19 d­íi c¸c h×nh thøc nh­ Carter, Syndicate, Trust, Concern, Conglomerate. Tr­íc hÕt, tËp ®oµn kinh tÕ lµ mét tËp hîp gåm nhiÒu doanh nghiÖp (DN). LuËt DN n¨m 1999 cña ViÖt Nam ®Þnh nghÜa: DN lµ ®¬n vÞ kinh doanh ®­îc thµnh lËp nh»m môc ®Ých chñ yÕu lµ thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh, trong ®ã kinh doanh ®­îc hiÓu lµ viÖc thùc hiÖn mét, mét sè hoÆc tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh ®Çu t­ tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu thô s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn dÞch vô trªn thÞ tr­êng nh»m môc ®Ých sinh lêi. Tuy nhiªn, kh¸i niÖm vÒ TËp ®oµn kinh tÕ vÉn ch­a cã sù thèng nhÊt vÒ néi hµm. Cho  ®Õn  nay ®·  cã nhiÒu quan ®iÓm  kh¸c nhau vÒ tËp ®oµn  kinh tÕ: Quan ®iÓm thø nhÊt: tËp ®oµn kinh tÕ lµ ph¸p nh©n kinh tÕ do Nhµ n­íc thµnh lËp gåm nhiÒu DN thµnh viªn cã quan hÖ víi nhau vÒ s¶n xuÊt, kinh doanh (SXKD), dÞch vô vµ tµi chÝnh. Quan ®iÓm nµy cho thÊy ®­îc chøc n¨ng liªn kÕt kinh tÕ cña tËp ®oµn kinh tÕ. TËp  ®oµn kinh tÕ ra ®êi  trªn c¬ së  liªn  kÕt nhiÒu DN, nh÷ng  DN nµy trë  thµnh  thµnh  viªn cña  tËp  ®oµn, ho¹t ®éng v× môc  tiªu chung cña tËp ®oµn vµ ph¸t triÓn theo chiÕn l­îc cña tËp ®oµn. Theo quan ®iÓm nµy, tËp ®oµn kinh tÕ lµ lo¹i h×nh DN cã quy m« lín. Quan ®iÓm thø hai: Theo mét sè nhµ nghiªn cøu th×: "TËp ®oµn kinh tÕ (Group of company) lµ mét tæ hîp c¸c c«ng ty ®éc lËp vÒ mÆt ph¸p lý nh­ng t¹o thµnh mét tËp ®oµn gåm mét c«ng ty mÑ vµ mét hay nhiÒu c«ng ty con hoÆc chi nh¸nh gãp vèn cæ phÇn, chÞu sù kiÓm so¸t cña c«ng ty mÑ v× c«ng ty mÑ chiÕm 1/2 vèn cæ phÇn [1].  Quan  ®iÓm thø  ba:  Mét  sè  nhµ  nghiªn  cøu  cho  r»ng TËp ®oµn c¸c doanh nghiÖp, th­êng  gäi  lµ  tËp  ®oµn  kinh  tÕ  -  lµ mét  lo¹i h×nh tæ  chøc  kinh  tÕ  chØ  h×nh  thµnh  vµ  tån  t¹i  trong  c¸c  nÒn  kinh  tÕ  thÞ tr­êng. §ã lµ mét lo¹i h×nh tæ chøc kinh tÕ ®­îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh tù liªn kÕt, liªn hîp ho¸ cña nhiÒu c«ng ty, xÝ nghiÖp cña nhiÒu chñ së h÷u kh¸c  nhau, ho¹t  ®éng  kinh  doanh  chuyªn  ngµnh  hoÆc  ®a  ngµnh,  thùc  hiÖn tËp trung t­ b¶n, ®Èy m¹nh ph©n c«ng chuyªn m«n ho¸ vµ ®Çu t­ theo chiÒu s©u, nhanh chãng ®æi míi c«ng nghÖ, nh»m ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, më réng thÞ tr­êng, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh ®Ó giµnh lîi nhuËn siªu ng¹ch tõ lîi thÕ hoÆc ®éc quyÒn. MÆc dï cßn cã nhiÒu ý kiÕn kh¸c nhau nh­ trªn nh­ng cã thÓ tæng hîp thµnh mét kh¸i niÖm chung vÒ tËp ®oµn kinh tÕ nh­ sau: “TËp ®oµn kinh tÕ lµ tæ hîp c¸c c«ng ty ho¹t ®éng trong mét ngµnh  hay  nh÷ng  ngµnh  kh¸c  nhau,  ë  ph¹m  vi mét  n­íc  hay  nhiÒu n­íc, trong ®ã cã mét c«ng ty mÑ n¾m quyÒn l·nh ®¹o, chi phèi ho¹t ®éng  cña  c¸c c«ng  ty  con vÒ mÆt  tµi  chÝnh vµ  chiÕn  l­îc ph¸t  triÓn.  TËp  ®oµn  kinh  tÕ  lµ mét  c¬  cÊu  tæ  chøc  võa  cã  chøc  n¨ng  kinh doanh, võa cã chøc n¨ng liªn kÕt kinh tÕ nh»m t¨ng c­êng tÝch tô, tËp trung, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn.” 1.1.2. C¸c h×nh thøc tæ chøc chñ yÕu cña TËp ®oµn kinh tÕ Trªn thÕ giíi hiÖn nay ®· vµ ®ang cã rÊt nhiÒu lo¹i h×nh tËp ®oµn. Cô thÓ: Cartel: lµ lo¹i tËp ®oµn kinh doanh gi÷a c¸c c«ng ty trong mét ngµnh lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh cïng ký kÕt hîp ®ång víi nhau hoÆc tho¶ thuËn kinh tÕ nh»m môc ®Ých c¹nh tranh. Trong c¸c Cartel, c¸c c«ng ty vÉn gi÷ nguyªn tÝnh ®éc lËp vÒ mÆt ph¸p lý, cßn tÝnh ®éc lËp vÒ kinh tÕ ®­îc ®iÒu hµnh b»ng hîp ®ång kinh tÕ. §èi t­îng cña c¸c tho¶ thuËn kinh tÕ cã thÓ lµ: thèng nhÊt vÒ gi¸ c¶, ph©n chia thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm, nguyªn liÖu, thèng nhÊt chuÈn mùc, kiÓu lo¹i kÝch cì, chuyªn m«n ho¸ s¶n phÈm. Tuy nhiªn do c¸c Caltel th­êng dÉn ®Õn ®éc quyÒn nªn chÝnh phñ nhiÒu n­íc ng¨n cÊm hoÆc h¹n chÕ h×nh thøc tËp ®oµn nµy b»ng c¸ch th«ng qua nh÷ng ®¹o luËt chèng ®éc quyÒn hay luËt Cartel. ChØ cã nh÷ng Cartel nµo theo quan ®iÓm cña chÝnh phñ kh«ng trùc tiÕp dÉn ®Õn h¹n chÕ c¹nh tranh míi ®­îc phÐp ho¹t ®éng nh­ng ph¶i ®¨ng ký t¹i c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc. Syndicate: Thùc chÊt lµ mét d¹ng ®Æc biÖt cña Cartel, cã mét v¨n phßng th­¬ng m¹i chung ®­îc thµnh lËp do mét ban Qu¶n trÞ chung ®iÒu hµnh vµ tÊt c¶ c¸c c«ng ty ph¶i tiªu thô hµng ho¸ th«ng qua kªnh cña v¨n phßng nµy. Trust: lµ mét liªn minh ®éc quyÒn c¸c tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh do mét ban qu¶n trÞ thèng nhÊt ®iÒu khiÓn. C¸c doanh nghiÖp bÝ mËt quyÒn ®éc lËp vÒ s¶n xuÊt th­¬ng m¹i, c¸c nhµ t­ b¶n trë thµnh cæ ®«ng. ViÖc thµnh lËp Trust nh»m thu lîi nhuËn ®éc quyÒn cao, chiÕm nguån vèn nguyªn liÖu vµ khu vùc ®Çu t­. Consortium: lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc cña c¸c tæ chøc ®éc quyÒn ng©n hµng nh»m môc ®Ých chia nhau mua tr¸i phiÕu trong vµ ngoµi n­íc hoÆc tiÕn hµnh c«ng viÖc bu«n b¸n nµo ®ã. §øng ®Çu Consortium th­êng lµ ng©n hµng lín cã vai trß ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña tæ chøc nµy. Concern: lµ h×nh thøc tæ chøc tËp ®oµn phæ biÕn hiÖn nay. Concern kh«ng cã t­ c¸ch ph¸p nh©n , c¸c c«ng ty thµnh viªn gi÷ nguyªn tÝnh ®éc lËp vÒ mÆt ph¸p lý, mèi quan hÖ gi÷a c¸c c«ng ty thµnh viªn trªn c¬ së nh÷ng tho¶ thuËn vÒ lîi Ých chung nh­ ph¸t minh s¸ng chÕ, nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ, hîp t¸c s¶n xuÊt vµ cã hÖ thèng tµi chÝnh chung. Trong Concern th­êng cã mét “Holding Company” gi÷ vai trß nh­ “c«ng ty mÑ” ®iÒu hµnh ho¹t ®éng chung, thùc chÊt nã lµm mét c«ng ty cæ phÇn n¾m gi÷ cæ phÇn ®ãng gãp cña c¸c c«ng ty thµnh viªn. C¸c c«ng ty thµnh viªn ho¹t ®éng ë nhiÒu lÜnh vùc, nhiÒu ngµnh nghÒ kh¸c nhau cã mèi quan hÖ gÇn gòi víi nhau vÒ c«ng nghÖ s¶n xuÊt trong ®ã cã mét ngµnh chñ chèt. Ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty thµnh viªn nh»m phôc vô lîi Ých cña m×nh vµ c¶ cña c«ng ty mÑ trªn c¬ së liªn kÕt theo chiÒu däc hay chiÒu ngang th«ng qua nh÷ng hîp ®ång kinh tÕ, hiÖp ®Þnh hay nh÷ng kho¶n tÝn dông cho vay. Conglomerate: lµ mét tËp ®oµn ®a ngµnh, ®a lÜnh vùc. C¸c c«ng ty thµnh viªn Ýt cã mèi quan hÖ c«ng nghÖ s¶n xuÊt víi nhau mµ chñ yÕu quan hÖ vÒ hµnh chÝnh vµ tµi chÝnh. Conglomerate ®­îc h×nh thµnh b»ng c¸ch thu hót cæ phÇn cña nh÷ng c«ng ty cã lîi nhuËn cao nhÊt th«ng qua thÞ tr­êng chøng kho¸n. §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña Conglomerate lµ ho¹t ®«ng chñ yÕu nh»m më réng ph¹m vi kiÓm so¸t tµi chÝnh. C¸c tËp ®oµn kinh doanh xuyªn quèc gia lµ nh÷ng c«ng ty v­ît ra ngoµi biªn giíi quèc gia cña mét n­íc, cã quy m« mang tÇm cì quèc tÕ víi mét hÖ thèng chi nh¸nh dÇy ®Æc ë n­íc ngoµi nh»m môc ®Ých n©ng cao tû suÊt lîi nhuËn. C¬ cÊu tæ chøc gåm hai bé phËn c¬ b¶n lµ c«ng ty mÑ thuéc së h÷u n­íc chñ nhµ vµ mét hÖ thèng c¸c c«ng ty chi nh¸nh ë n­íc ngoµi. Mèi quan hÖ gi÷a c«ng ty mÑ vµ c¸c chi nh¸nh lµ mèi quan hÖ phô thuéc lÉn nhau chñ yÕu vÒ tµi chÝnh,c«ng nghÖ kü thuËt. C¸c chi nh¸nh cã thÓ mang h×nh thøc c«ng ty 100% vèn n­íc ngoµi, c«ng ty liªn doanh, c«ng ty hçn hîp víi h×nh thøc gãp vèn cæ phÇn. Qua mét sè TËp ®oµn kinh tÕ kh¸c nhau ë trªn, c¸c tËp ®oµn kinh doanh cã c¸c h×nh thøc tæ chøc rÊt ®a d¹ng vµ linh ho¹t, tõ ®ã ta cã thÓ ®Ò cËp tãm t¾t mét sè h×nh thøc chñ yÕu nh­ sau: TËp ®oµn kinh doanh ®­îc h×nh thµnh theo nguyªn t¾c “kÕt hîp chÆt chÏ trong mét tæ chøc kinh tÕ”, c¸c c«ng ty thµnh viªn kÕt hîp trong mét tæ chøc thèng nhÊt mang tÝnh ®éc lËp vÒ tµi chÝnh, s¶n xuÊt vµ th­¬ng m¹i,. Nh÷ng tËp ®oµn kinh doanh nµy ®­îc cÊu t¹o d­íi d¹ng ®a së h÷u theo kiÓu c«ng ty cæ phÇn víi sù gãp vèn cña nhiÒu së h÷u kh¸c nhau hoÆc cã mét c«ng ty m¹nh nhÊt chi phèi c¶ tËp ®oµn. C¸c c«ng ty thµnh viªn trong cïng mét ngµnh hoÆc cã liªn quan víi nhau vÒ chu kú c«ng nghÖ s¶n xuÊt, bæ sung cho nhau trong qu¸ tr×nh gia c«ng chÕ biÕn liªn tôc ho¹t ®éng thèng nhÊt trong tËp ®oµn. VÒ mÆt cÊu tróc cã thÓ cã ba d¹ng kh¸c nhau cña h×nh thøc nµy: Liªn kÕt theo chiÒu däc: §©y lµ h×nh thøc liªn kÕt mµ c¸c c«ng ty thµnh viªn sö dông s¶n phÈm (®Çu ra) cña nhau. Ch¼ng h¹n: TËp ®oµn Mitsumisi gåm c¸c c«ng ty khai kho¸ng, luyÖn kim, chÕ t¹o m¸y, cÊu kiÖn kim lo¹i. Liªn kÕt theo chiÒu ngang: trong lo¹i h×nh nµy, c¸c c«ng ty cã quan hÖ víi nhau vÒ s¶n phÈm hay dÞch vô bæ trî cho nhau hoÆc c¸c s¶n phÈm cho cïng mét nhãm kh¸ch hµng hoÆc cïng nhãm môc tiªu sö dông. C¸c c«ng ty nµy liªn kÕt víi nhau ®Ó t¹o lîi thÕ chung. VÝ dô, TËp ®oµn LG cã c«ng ty s¶n xuÊt m¸y tÝnh, c«ng ty s¶n xuÊt m¸y in, m¸y ph« t« vµ thiÕt bÞ v¨n phßng, c«ng ty s¶n xuÊt giÊy.. KiÓu liªn kÕt h¹t nh©n: Gi÷a c¸c c«ng ty thµnh viªn cã sù liªn kÕt vÒ c«ng nghÖ, hoÆc thÞ tr­êng nh­ng xoay quanh mét nhãm s¶n phÈm mòi nhän. VD: TËp ®oµn General moto cung cÊp mét sè lo¹i s¶n phÈm vµ dÞch vô kh¸c nhau, nh­ng s¶n xuÊt « t« lµ h¹t nh©n cña c¶ tËp ®oµn. TËp ®oµn kinh doanh ®­îc h×nh thµnh theo nguyªn t¾c “ liªn kÕt kinh tÕ” Th«ng th­êng, c¬ së tån t¹i cña lo¹i h×nh tËp ®oµn nµy lµ c¸c tho¶ thuËn hoÆc hîp ®ång t¹o ra sù liªn kÕt “mÒm” gi÷a c¸c thµnh viªn ®Ó t¨ng thªm lîi thÕ cho nhãm c¸c thµnh viªn ®ã. C¸c c«ng ty thµnh viªn cã tÝnh ®éc lËp cao. H×nh thøc cña liªn kÕt rÊt ®a d¹ng. C¸c c«ng ty thµnh viªn ký kÕt hîp ®ång tho¶ thuËn víi nhau vÒ nguyªn t¾c chung trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh­ x¸c ®Þnh quy m« s¶n xuÊt, hîp t¸c nghiªn cøu vµ trao ®æi b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ kü thuËt , quy ®Þnh gi¸ c¶, thÞ tr­êng tiªu thô, khèi l­îng s¶n phÈm cung cÊp… VÒ tæ chøc th­êng cã ban qu¶n trÞ chung ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng phèi hîp cña tËp ®oµn theo mét ®­êng lèi chung thèng nhÊt, nh­ng c¸c c«ng ty thµnh viªn vÉn gi÷ nguyªn tÝnh ®éc lËp vÒ tæ chøc s¶n xuÊt vµ th­¬ng m¹i cña m×nh. Tuy nhiªn nh­îc ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ quan hÖ liªn kÕt gi÷a c¸c thµnh viªn t­¬ng ®èi láng lÎo. VÒ mÆt lÞch sö h×nh thøc liªn kÕt nµy ®· cã tõ rÊt sím, ph«i thai tõ thÕ kû 19, vÝ dô nh­ Carter, lµ h×nh thøc liªn kÕt gi÷a c¸c c«ng ty ho¹t ®éng trong cïng mét lÜnh vùc, mét ngµnh, thËm chÝ cã cïng s¶n phÈm gièng nhau. Thùc ra, mèi liªn kÕt gi÷a c¸c c«ng ty trong Carter chØ thuÇn tuý lµ sù cam kÕt ®èi víi mét sè ®iÒu kho¶n nhÊt ®Þnh nh»m tr¸nh c¹nh tranh trùc tiÕp víi nhau. Do sù ph¸t triÓn cao cña thÞ tr­êng tµi chÝnh, tËp ®oµn kinh doanh ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së x¸c lËp sù thèng nhÊt vÒ tµi chÝnh vµ kiÓm so¸t tµi chÝnh. C¸c c«ng ty thµnh viªn ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh vÒ tµi chÝnh h×nh thµnh mét c«ng ty tµi chÝnh chung gäi lµ Holding company. C«ng ty nµy lµ c«ng ty mÑ cña tËp ®oµn kinh doanh. §©y lµ h×nh thøc ph¸t triÓn cao cña tËp ®oµn kinh doanh. Trong tËp ®oµn kinh doanh kh«ng chØ cßn thèng nhÊt h¹n chÕ c¸c ho¹t ®éng mµ lóc nµy ®· më réng ra nhiÒu lÜnh vùc tõ tµi chÝnh ®Õn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt th­¬ng m¹i dÞch vô. HiÖn nay, ®©y lµ h×nh thøc tËp ®oµn phæ biÕn nhÊt trªn thÕ giíi. 1.1.3. §Æc tr­ng cña TËp ®oµn kinh tÕ Nh×n chung kh«ng cã m« h×nh hoÆc h×nh mÉu chung nµo vÒ TËp ®oµn kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, bëi v× b¶n chÊt cña tËp ®oµn lµ sù liªn kÕt kinh tÕ th«ng qua liªn kÕt vèn gi÷a c¸c ph¸p nh©n ®éc lËp nh»m môc ®Ých ph¸t triÓn, më réng ho¹t ®éng. Tuy nhiªn cã thÓ thÊy nh÷ng ®Æc tr­ng chung nhÊt cña tËp ®oµn nh­ sau: - §Æc tr­ng vÒ liªn kÕt: ViÖc liªn kÕt gi÷a c¸c doanh nghiÖp theo c¸c h×nh thøc kh¸c nhau ®­îc thùc hiÖn kh«ng ph¶i b»ng c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh, phi kinh tÕ, c¬ chÕ cÊp vèn gi÷a tæng c«ng ty vµ c¸c c«ng ty thµnh viªn mµ tõ yªu cÇu kinh tÕ, xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thùc tiÔn cña doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. - §Æc tr­ng vÒ cÊu tróc tæ chøc: TËp ®oµn kinh tÕ lµ tæ hîp cña nhiÒu c«ng ty, víi h×nh thøc tæ chøc phæ biÕn nhÊt lµ theo m« h×nh c«ng ty mÑ – c«ng ty con: C¸c c«ng ty thµnh viªn chÞu sù chi phèi cña mét c«ng ty lín nhÊt, ®ã lµ c«ng ty mÑ. C«ng ty mÑ n¾m cæ phÇn (vèn gãp) chi phèi cña c¸c c«ng ty thµnh viªn vµ t¹o thµnh cÊu tróc gièng nh­ c¸c vÖ tinh xoay quanh h¹t nh©n. Tuy nhiªn, do thÞ tr­êng tµi chÝnh ph¸t triÓn ®Õn mét tr×nh ®é cao nªn quan hÖ së h÷u gi÷a c¸c c«ng ty thµnh viªn trong tËp ®oµn rÊt phøc t¹p, ®an xen ch»ng chÞt t¹o ra sù phô thuéc lÉn nhau rÊt chÆt chÏ. - §Æc tr­ng vÒ tÝnh chÊt ph¸p lý: XÐt theo nghÜa réng, tËp ®oµn víi t­ c¸ch lµ tËp hîp c¸c doanh nghiÖp cã c¸c mèi liªn kÕt kinh tÕ, kÓ c¶ láng vµ chËt th× tËp hîp nµy kh«ng cã t­ c¸ch ph¸p nh©n; nh­ng mçi thµnh viªn cña tËp hîp l¹i cã t­ c¸ch ph¸p nh©n ®­îc liªn kÕt víi nhau b»ng vèn, b»ng mèi quan hÖ vÒ c«ng nghÖ, thÞ tr­êng, lîi Ých, trong ®ã mèi liªn kÕt vÒ vèn lµ chñ yÕu. C¸c doanh nghiÖp hîp thµnh tËp ®oµn tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, vÒ c¸c kho¶n nî trong kho¶ng vèn ®Çu t­ cña c¸c doanh nghiÖp trong tËp ®oµn vµ cña c¸c cæ ®«ng, cña nh÷ng ng­êi gãp vèn vµo doanh nghiÖp. XÐt theo nghÜa hÑp, tøc lµ chØ xÐt riªng c«ng ty mÑ víi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc vµ chi nh¸nh lµ gèc cña tËp ®oµn th× c«ng ty mÑ cã t­ c¸ch ph¸p nh©n - §Æc tr­ng vÒ së h÷u: TËp ®oµn lµ mét tæ hîp nhiÒu c«ng ty, bao gåm c«ng ty mÑ vµ c¸c c«ng ty con. C«ng ty mÑ së h÷u l­îng vèn cæ phÇn lín trong c¸c c«ng ty con vµ cã quyÒn chi phèi nh÷ng mÆt c¬ b¶n vÒ tµi chÝnh vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn. Nh­ vËy, së h÷u vèn trong tËp ®oµn lµ së h÷u hçn hîp, trong ®ã c«ng ty mÑ ®ãng vai trß khèng chÕ. Víi ®Æc tr­ng nµy, søc m¹nh kinh tÕ vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña tËp ®oµn còng nh­ cña tõng ®¬n vÞ thµnh viªn trong tËp ®oµn sÏ t¨ng lªn. ViÖc h×nh thµnh tËp ®oµn cho phÐp h¹n chÕ tíi møc tèi ®a sù c¹nh tranh gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. Bªn canh ®ã, mèi liªn hÖ chÆt chÏ gi÷a c¸c thµnh viªn sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thèng nhÊt ph­¬ng h­íng chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh doanh, ®ång thêi h¹n chÕ sù c¹nh tranh cña tËp ®oµn kh¸c. §Æc biÖt, ®._.ch to¸n phô thuéc nh­ c¸c chØ tiªu lîi nhuËn/vèn kinh doanh, lîi nhuËn/doanh thu, tèc ®é vßng quay cña vèn…nh»m khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ ph¸t huy hiÖu qu¶ sö dông vèn vµ thùc hiÖn b¶o toµn vèn kinh doanh. Bªn c¹nh ®ã ®Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c kÕt qu¶ kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn vµ cña toµn bé tËp ®oµn, cÇn ph©n ®Þnh râ sö dông vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh vµ ho¹t ®éng c«ng Ých. C«ng ty mÑ TËp ®oµn sÏ lµ ng­êi tiÕp nhËn vèn, tµi s¶n tõ nhµ n­íc ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô c«ng Ých sau ®ã sÏ giao l¹i cho doanh nghiÖp ViÔn th«ng tØnh, Tæng C«ng ty B­u chÝnh, c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc kh¸c ®Ó triÓn khai nhiÖm vô c«ng Ých. §èi víi viÖc qu¶n lý tµi s¶n, tËp ®oµn cÇn xö lý triÖt ®Ó c¸c tµi s¶n kh«ng cÇn dïng, chê thanh lý, vËt t­ ø ®äng, chËm lu©n chuyÓn, c«ng nî d©y d­a nh»m huy ®éng mét bé phËn vèn ø ®äng vµo lu©n chuyÓn, gãp phÇn gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n hiÖn t¹i vÒ vèn cña c¸c ®¬n vÞ, trong toµn tËp ®oµn. ViÖc chuyÓn nh­îng thanh lý tµi s¶n cÇn ph¶i ®­îc thùc hiÖn qua tæ chøc ®Êu gi¸, nghÜa lµ tµi s¶n cña tËp ®oµn cÇn ph¶i ®­îc thanh lý, chuyÓn nh­îng theo gi¸ thÞ tr­êng theo ®óng tr×nh tù, thñ tôc quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n. §èi víi tµi s¶n trùc tiÕp phôc vô c«ng Ých, khi nh­îng b¸n thanh lý cÇn cã sù ®ång ý cña ®¹i diÖn chñ së h÷u C«ng ty mÑ tËp ®oµn. Khi tµi s¶n cña ®¬n vÞ bÞ thÊt l¹c, thiÕu hôt, tæn thÊt, ph¶i x¸c ®Þnh râ nguyªn nh©n vµ quy tr¸ch nhiÖm cô thÓ ®èi víi c¸ nh©n, tËp thÓ liªn quan. §Ó qu¶n lý c¸c kho¶n c«ng nî ph¶i thu C«ng ty mÑ TËp ®oµn cÇn x©y dùng vµ ban hµnh quy chÕ qu¶n lý c¸c kho¶n c«ng nî ph¶i thu, ph©n c«ng vµ x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña tËp thÓ, c¸ nh©n trong viÖc theo dâi, thu håi, thanh to¸n c¸c kho¶n c«ng nî. C«ng ty mÑ tËp ®oµn cã quyÒn ®­îc b¸n c¸c kho¶n nî ph¶i thu theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ gi¸ b¸n c¸c kho¶n nî sÏ do hai bªn tù tho¶ thuËn. §èi víi c¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi hoÆc c¸c kho¶n nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi th× C«ng ty mÑ TËp ®oµn cã tr¸ch nhiÖm xö lý lËp quü dù phßng tµi chÝnh hoÆc theo dâi trªn tµi kho¶n ngo¹i b¶ng c©n ®èi theo ®óng quy ®Þnh. C¬ chÕ khÊu hao TSC§ cÇn thay ®æi theo ph­¬ng h­íng ph©n lo¹i râ rµng c¸c lo¹i tµi s¶n vµ ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao phï hîp, chó träng khÊu hao nhanh ®èi víi c¸c tµi s¶n l¹c hËu nhanh vÒ c«ng nghÖ. V× ®iÒu kiÖn c¸c tµi s¶n cña tËp ®oµn trong lÜnh vùc viÔn th«ng mang tÝnh ®Æc thï, cÇn ®æi míi chÝnh s¸ch khÊu hao TSC§ theo h­íng cho phÐp tËp ®oµn vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao nhanh ®èi víi c¸c m¸y mãc chÞu ¶nh h­ëng cña hao mßn v« h×nh ®Æc biÖt lµ do sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña c«ng nghÖ nh»m t¨ng c­êng kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn ®Çu t­. Tuy chÕ ®é khÊu hao TSC§ hiÖn nay còng ®· cã nhiÒu ®æi míi song vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc trong ®iÒu kiÖn c¸c m¹ng c«ng nghÖ diÔn ra hÕt søc m¹nh mÏ. §Æc biÖt lµ ®èi víi tËp ®oµn kinh doanh b­u chÝnh viÔn th«ng th× ®ßi hái thêi gian khÊu hao cÇn ph¶i rót ng¾n h¬n n÷a. CÇn cã nhiÒu ph­¬ng ph¸p khÊu hao kh¸c nhau ®Ó tËp ®oµn vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cã thÓ tù do lùa chän ph­¬ng ph¸p phï hîp víi m« h×nh cña ®¬n vÞ m×nh. 3.2.4. Gi¶i ph¸p x©y dùng vµ ®­a vµo ¸p dông quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cho c¸c tËp ®oµn kinh tÕ nãi chung vµ cña TËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng nãi riªng. 3.2.4.1. X©y dùng vµ ®­a vµo ¸p dông quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cho c¸c tËp ®oµn kinh tÕ. HiÖn nay, c¸c tËp ®oµn kinh tÕ chñ yÕu dùa vµo v¨n b¶n ph¸p lý cña ChÝnh phñ, lµ NghÞ ®Þnh 199/2004/N§- CP ngµy 3/12/2004 cña ChÝnh phñ vÒ ban hµnh Quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña c«ng ty nhµ n­íc vµ qu¶n lý vèn nhµ n­íc ®Çu t­ vµo doanh nghiÖp kh¸c ®Ó lµm c¬ së cho viÖc qu¶n lý tµi chÝnh nãi chung vµ qu¶n lý vèn nãi riªng trong c¸c tËp ®oµn. Víi tÝnh ®Æc thï vµ ph¹m vi chøc n¨ng ho¹t ®éng réng, nªn râ rµng viÖc ¸p dông NghÞ ®Þnh 199 nªu trªn tá ra cã nhiÒu bÊt cËp vµ h¹n chÕ trong viÖc qu¶n lý tµi chÝnh tËp ®oµn kinh tÕ, ®iÒu nµy dÉn ®Õn nhiÒu bÊt cËp nh­ ®· nªu ë phÇn h¹n chÕ trong c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña tËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng, trong ®ã cã viÖc sö dông vèn ph¸p ®Þnh do nhµ n­íc cÊp vµ c¸c nguån vèn kh¸c kÐm hiÖu qu¶. Trong ®iÒu kiÖn nh­ vËy, Nhµ n­íc cÇn ph¶i nhanh chãng x©y dùng mét quy chÕ phï hîp ®Ó quy ®Þnh ph¹m vi ho¹t ®éng vµ qu¶n lý tµi chÝnh trong c¸c tËp ®oµn kinh tÕ nh»m hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý ®èi víi tËp ®oµn, kh¾c phôc nh÷ng bÊt cËp trong ho¹t ®éng vµ qu¶n lý tµi chÝnh cña tËp ®oµn, ®ång thêi gióp cho tËp ®oµn kinh tÕ cã c¬ së hµnh lang ph¸p lý x©y dùng chi tiÕt quy chÕ tµi chÝnh néi bé cña m×nh. 3.2.4.2. X©y dùng quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh néi bé. ViÖc x©y dùng quy chÕ ph¶i ph¶n ¸nh mét c¸ch ®Çy ®ñ thùc tiÔn ph¸t sinh c¸c mèi quan hÖ tµi chÝnh gi÷a C«ng ty mÑ víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, ®Æc biÖt lµ gi÷a C«ng ty mÑ víi c¸c ®¬n vÞ phô thuéc ( c¸c ®¬n vÞ kh¸c nh­ c¸c c«ng ty cæ phÇn vÒ c¬ b¶n ®­îc trao quyÒn tù chñ vÒ mÆt tµi chÝnh, nªn c¬ b¶n thùc hiÖn viÖc qu¶n lý tµi chÝnh theo c¸c quy ®Þnh chung cña mét doanh nghiÖp vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña Bé tµi chÝnh vµ Bé ngµnh liªn quan). Trong viÖc x©y dùng Quy chÕ tµi chÝnh cña tËp ®oµn, cÇn chó träng mét sè néi dung sau: a) VÒ qu¶n lý sö dông vèn vµ tµi s¶n ViÖc quy ®Þnh qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n cÇn ®­îc râ rµng, x¸c ®Þnh quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña C«ng ty mÑ vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn trong viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn, tµi s¶n. + C¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc c«ng ty mÑ ®­îc Tæng Gi¸m ®èc C«ng ty mÑ giao qu¶n lý tµi s¶n, vèn phï hîp víi quy m« vµ nhiÖm vô kinh doanh, phôc vô. §¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc c«ng ty mÑ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Tæng Gi¸m ®èc C«ng ty mÑ vÒ b¶o toµn, ph¸t triÓn vèn hiÖu qu¶ sö dông ®èi víi sè vèn ®­îc giao, ®¶m b¶o quyÒn lîi cña nh÷ng ng­êi cã liªn quan ®Õn ®¬n vÞ nh­ c¸c chñ nî, kh¸ch hµng, ng­êi lao ®éng theo c¸c hîp ®ång ®· giao kÕt. Tæng gi¸m ®èc c«ng ty mÑ cã thÓ bæ sung vèn hoÆc ®iÒu ®éng vèn ®· giao cho c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc. + §¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc ®­îc chñ ®éng bæ sung nguån vèn kinh doanh tõ lîi nhuËn cña ®¬n vÞ + C«ng ty mÑ ®­îc sö dông vèn vµ c¸c quü cña ®¬n vÞ ®Ó phôc vô kÞp thêi nhu cÇu kinh doanh theo nguyªn t¾c b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn, tr­êng hîp sö dông vèn vµ quü kh¸c môc ®Ých quy ®Þnh th× ph¶i theo nguyªn t¸c hoµn tr¶. ViÖc sö dông vèn quü ®Ó ®Çu t­ x©y dùng, ph¶i chÊp hµnh ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh cña nhµ n­íc vµ c«ng ty mÑ + §¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc ®­îc huy ®éng vèn ng¾n h¹n khi ®­îc sù chÊp thuËn cña Tæng Gi¸m ®èc C«ng ty mÑ phï hîp víi c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh. §¬n vÞ phô thuéc chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ môc ®Ých vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn huy ®éng, hoµn tr¶ vèn l·i theo ®óng cam kÕt vµ hîp ®ång huy ®éng vèn. + §¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc thùc hiÖn qu¶n lý c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ thùc hiÖn b¶o toµn vèn ®­îc giao theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc + Tµi s¶n cè ®Þnh t¹i ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc bao gåm TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ v« h×nh. Tiªu chuÈn x¸c ®Þnh tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ n­íc. §¬n vÞ thùc hiÖn ®óng chÕ ®é khÊu hao TSC§ theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc. Toµn bé khÊu hao TSC§ ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc nép vÒ C«ng ty mÑ. + §¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc ®­îc cho thuª, thÕ chÊp cÇm cè tµi s¶n do ®¬n vÞ qu¶n lý theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc, Gi¸m ®èc ®¬n vÞ quyÕt ®Þnh cho thuª thÕ chÊp cÇm cè tµi s¶n víi gi¸ trÞ ®­îc quy ®Þnh thèng nhÊt. + §¬n vÞ ®­îc quyÒn thõa lÖnh nh­îng b¸n TSC§ vµ c¸c kho¶n ®Çu t­ dµi h¹n theo quy ®Þnh cña NN, Gi¸m ®èc ®¬n vÞ ®­îc quyÒn thanh lý nh­îng b¸n TSC§ vµ c¸c kho¶n ®Çu t­ dµi h¹n víi gi¸ trÞ quy ®Þnh thèng nhÊt; vv… b) VÒ qu¶n lý doanh thu, chi phÝ - Qu¶n lý doanh thu ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc bao gåm doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh vµ thu nhËp kh¸c, trong ®ã ph©n ®Þnh râ doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh gåm doanh thu ho¹t ®éng kinh doanh th«ng th­êng vµ doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh. Doanh thu ho¹t ®éng kinh doanh th«ng th­êng lµ toµn bé sè tiÒn ph¶i thu ph¸t sinh trong kú tõ viÖc b¸n s¶n phÈm hµng hãa cung cÊp dÞch vô cña ®¬n vÞ. Cßn doanh thu tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh bao gåm: c¸c kho¶n thu ph¸t sinh tõ tiÒn b¶n quyÒn cho c¸c bªn kh¸c sö dông tµi s¶n cña ®¬n vÞ, l·i tiÒn göi l·i b¸n hµng tr¶ chËm, tr¶ gãp, l·i cho thuª tµi chÝnh, chªnh lÖch l·i do b¸n ngo¹i tÖ, chªnh lÖch tû gi¸ ngo¹i tÖ. Thu nhËp kh¸c gåm c¸c kho¶n thu tõ viÖc thanh lý, nh­îng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh thu tiÒn b¶o hiÓm ®­îc båi th­êng c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ nay mÊt chñ ®­îc ghi t¨ng thu nhËp thu tõ quµ biÕu tÆng thu tiÒn ph¹t kh¸ch hµng do vi ph¹m hîp ®ång vµ c¸c kho¶n thu kh¸c. - Chi phÝ cña ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc bao gåm chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh vµ chi phÝ kh¸c néi dung c¸c kho¶n chi phÝ, qu¶n lý chi phÝ ®¬n vÞ thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc c) VÒ qu¶n lý lîi nhuËn vµ ph©n phèi lîi nhuËn - Lîi nhuËn cña ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc cÇn ®­îc thùc hiÖn theo c¬ chÕ néi bé cña C«ng ty mÑ. - Lîi nhuËn thùc hiÖn trong n¨m cña ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc lµ tæng cña lîi nhuËn ho¹t ®éng kinh doanh vµ lîi nhuËn ho¹t ®éng kh¸c - ViÖc ph©n phèi lîi nhuËn vµ môc ®Ých sö dông c¸c quü ®­îc trÝch lËp tõ lîi nhuËn sau thuÕ ®¬n vÞ trùc thuéc thùc hiÖn cÇn cã quy ®Þnh cô thÓ. Néi dung trÝch lËp cô thÓ do H§ qu¶n trÞ quyÕt ®Þnh, Tæng Gi¸m ®èc C«ng ty mÑ h­íng dÉn thùc hiÖn. Lîi nhuËn thùc hiÖn cña c«ng ty mÑ sau khi thùc hiÖn bï ®¾p lç ( nÕu cã) cña n¨m tr­íc theo quy ®Þnh cña luËt thuÕ doanh nghiÖp vµ nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, phÇn cßn l¹i sö dông ®Ó trÝch lËp c¸c quü theo h­íng: + Quü dù phßng tµi chÝnh: TrÝch 10% + Quü ®Çu t­ ph¸t triÓn: TrÝch tèi thiÓu 30% + Quü khen th­ëng: 5% + Quü phóc lîi: 10% Ngoµi ra cßn trÝch lËp mét sè quü kh¸c nh­: Quü KH& CN vµ ®µo t¹o; Quü dù phßng trî cÊp thÊt nghiÖp,vv… Mét ®iÒu l­u ý lµ viÖc x©y dùng quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh néi bé ph¶i ®­îc c¨n cø vµo nh÷ng ®Þnh chÕ vµ quy ®Þnh chung cña chÝnh phñ ®èi víi ho¹t ®éng cña c¸c tËp ®oµn kinh tÕ. 3.2.5. Gi¶i ph¸p ph©n cÊp vµ lµm râ mèi quan hÖ gi÷a c«ng ty mÑ víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. ViÖc h×nh thµnh tËp ®oµn víi viÖc ®æi míi c¬ cÊu tæ chøc theo xu h­íng ¸p dông nhiÒu m« h×nh tæ chøc cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, dÉn ®Õn viÖc x¸c ®Þnh mèi quan hÖ qu¶n lý däc vµ x¸c ®Þnh c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cho phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh hiÖn hµnh cña TËp ®oµn còng nh­ c¸c quy ®Þnh Nhµ n­íc cã liªn quan. V× vËy, viÖc ph©n cÊp vµ lµm râ mèi quan hÖ gi÷a c«ng ty mÑ víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn ( gåm c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc vµ ®¬n vÞ phô thuéc) lµ rÊt quan träng. §Ó hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh theo c¸c mèi quan hÖ cña C«ng ty mÑ víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, cÇn ph¶i ph©n ®Þnh mét c¸ch râ rµng tõng lo¹i quan hÖ, cô thÓ lµ: - Quan hÖ gi÷a c«ng ty mÑ víi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc + C¸c ®¬n vÞ trùc thuéc thùc hiÖn chÕ ®é ph©n cÊp ho¹t ®éng kinh doanh , h¹ch to¸n tæ chøc vµ nh©n sù v..v theo quy ®Þnh t¹i Quy chÕ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ trùc thuéc do Tæng Gi¸m ®èc c«ng ty mÑ x©y dùng vµ tr×nh Héi ®ång qu¶n trÞ phª duyÖt + C«ng ty mÑ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c nghÜa vô tµi chÝnh ph¸t sinh ®èi víi cam kÕt cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc + C«ng ty mÑ h¹ch to¸n tËp trung vèn, doanh thu chi phÝ x¸c ®Þnh lîi nhuËn nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, trÝch lËp c¸c quü cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc c«ng ty mÑ, ®¬n vÞ trùc thuéc c«ng ty mÑ thùc hiÖn quyÒn, nghÜa vô theo quy ®Þnh cô thÓ - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ C«ng ty ty TNHH mét thµnh viªn C«ng ty TNHH mét thµnh viªn do C«ng ty mÑ thµnh lËp ®­îc chuyÓn ®æi tõ ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng C«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam nªn C«ng ty mÑ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n nî vµ nghÜa vô tµi s¶n kh¸c cña c¸c c«ng ty nµy trong ph¹m vi vèn ®iÒu lÖ cña c«ng ty ®ã. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ VNPT Nhµ n­íc giao vèn cho Tæng C«ng ty B­u chÝnh ViÖt Nam th«ng qua c«ng ty mÑ, Tæng c«ng ty thùc hiÖn kinh doanh ®a ngµnh trong ®ã b­u chÝnh lµ ngµnh kinh doanh chÝnh, thùc hiÖn nhiÖm vô c«ng Ých. Héi ®ång qu¶n trÞ lµ ®¹i diÖn trùc tiÕp chñ së h÷u nhµ n­íc t¹i Tæng C«ng ty. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp Héi ®ång qu¶n trÞ C«ng ty mÑ lµ ®¹i diÖn chñ së h÷u ®èi víi ®¬n vÞ sù nghiÖp. C«ng ty mÑ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n nî vµ nghÜa vô tµi s¶n kh¸c cña ®¬n vÞ sù nghiÖp trong ph¹m vi sè vèn ®iÒu lÖ cña ®¬n vÞ - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ c¸c c«ng ty con do C«ng ty mÑ n¾m d­íi 100% vèn ®iÒu lÖ C«ng ty mÑ lµ cæ ®«ng bªn gãp vèn chi phèi ®èi víi c«ng ty con do c«ng ty mÑ n¾m d­íi 100% vèn ®iÒu lÖ do ®ã cã quyÒn vµ nghÜa vô cña cæ ®«ng, bªn gãp vèn chi phèi theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c«ng ty con. Héi ®ång qu¶n trÞ C«ng ty mÑ thùc hiÖn c¸c quyÒn vµ nghÜa vô cña chñ së h÷u ®èi víi phÇn vèn C«ng ty mÑ ®Çu t­ vµ c«ng ty con - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ vµ C«ng ty liªn kÕt C«ng ty mÑ cã c¸c quyÒn vµ nghÜa vô ®èi víi c«ng ty liªn kÕt theo quy ®Þnh cña §iÒu lÖ c«ng ty liªn kÕt vµ c¸c c¬ së ph¸p luËt cã liªn quan. - Quan hÖ gi÷a C«ng ty mÑ víi c«ng ty tù nguyÖn tham gia liªn kÕt §èi víi d¹ng liªn kÕt nµy, th× c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh ®­îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c Hîp ®ång kinh tÕ. 3.2.6. Gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ kiÓm tra, kiÓm so¸t §Ó c¬ chÕ kiÓm so¸t cña TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ®­îc hiÖu qu¶ cÇn tuú møc ®é së h÷u quyÕt ®Þnh møc ®é kiÓm so¸t trong tËp ®oµn. ViÖc ban hµnh chÝnh s¸ch vÒ kiÓm tra, gi¸m s¸t t×nh h×nh tµi chÝnh ®èi víi c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt – kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn ®Æc biÖt lµ c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc. C¬ chÕ kiÓm so¸t gióp cho c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tµi chÝnh n»m trong chiÕn l­îc tµi chÝnh nãi riªng vµ chiÕn l­îc kinh doanh nãi chung cña tËp ®oµn. Møc ®é së h÷u g¾n víi møc ®é kiÓm so¸t vèn còng lµ mét vÊn ®Ò gióp viÖc ®iÒu hµnh vèn trong tËp ®oµn tËp trung h¬n, h­íng tõ kiÓm so¸t hµnh chÝnh sang ®iÒu hµnh qu¶n trÞ, gióp cung cÊp th«ng tin cho l·nh ®¹o tËp ®oµn cã thÓ n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh tµi chÝnh tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, x¸c ®Þnh ®­îc kÕt qu¶ kinh doanh cña tËp ®oµn mét c¸ch chÝnh x¸c. TiÕp ®ã cÇn thùc hiÖn x©y dùng hÖ thèng c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ lµm quy chuÈn chung cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn b»ng nh÷ng chØ tiªu cô thÓ. ViÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn nªn chuyÓn tõ c¸ch kiÓm tra gi¸m s¸t qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh cho c¸c ®¬n vÞ sang viÖc x©y dùng c¸c chØ tiªu vµ ®¸nh gi¸ theo møc ®é c¸c chØ tiªu vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ ®ã nh­ l·i, lç, tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n trªn vèn, møc ®é b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ®¬n vÞ… §èi víi c¸c ho¹t ®éng c«ng Ých cÇn x©y dùng vµ thùc hiÖn mét sè chØ tiªu chÝnh lµ sè l­îng, chÊt l­îng s¶n phÈm c«ng Ých cung cÊp cho x· héi, møc ®é cung cÊp cho x· héi, møc ®é b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn. TËp ®oµn cÇn thùc hiÖn chÕ ®é c«ng khai b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ to¸n. HÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh bao gåm: c¸c b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ víi c¸c chØ tiªu ®¶m b¶o cho l·nh ®¹o tËp ®oµn, ng­êi ®Çu t­ vµ c¸c ®èi t­îng cã liªn quan cã thÓ n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh tµi chÝnh cña tËp ®oµn ®Ó ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh cña m×nh. HÖ thèng kÕ to¸n cÇn ph¶i ®­îc x©y dùng phï hîp víi c¸c yªu cÇu, ®Æc ®iÓm cña tËp ®oµn. TËp ®oµn cÇn vËn dông cã chän läc th«ng lÖ vµ chuÈn mùc quèc tÕ vÒ kÕ to¸n, t¹o m«i tr­êng ph¸p lý thuËn lîi cho viÖc thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n cña Bé tµi chÝnh ban hµnh vµ phï hîp víi t×nh h×nh SXKD cña toµn bé tËp ®oµn. C¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña tËp ®oµn cÇn quy ®Þnh râ vÒ tr¸ch nhiÖm chÊp hµnh c¸c quy chÕ, thÓ lÖ kÕ to¸n thèng kª cña nhµ n­íc nh­: c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n, mÉu biÓu kÕ to¸n, thêi gian lËp b¸o c¸o kÕ to¸n. TËp ®oµn cÇn cã quy ®Þnh râ vµ yªu cÇu thùc hiÖn chÆt chÏ vÒ thêi gian, c¸ch thøc c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn lËp b¸o c¸o kÕ to¸n, quyÕt to¸n, lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh göi vÒ tËp ®oµn ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh ph©n tÝch t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh»m cung cÊp th«ng tin cho l·nh ®¹o phôc vô cho viÖc ra quyÕt ®Þnh kinh doanh. TËp ®oµn B­u chÝnh viÔn th«ng cÇn ban hµnh chÕ ®é néi bé vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ ¸p dông cho toµn bé tËp ®oµn bëi c«ng t¸c nµy gióp cho tËp ®oµn ®iÒu hµnh mét c¸ch toµn diÖn h¬n c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. HÖ thèng kÕ to¸n còng cÇn ®­îc söa ®æi theo mét sè nguyªn t¾c ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu, dÔ h¹ch to¸n, kÕ to¸n ph¶i h¹ch to¸n ®­îc ®Õn tõng dÞch vô vµ lµ c«ng cô ®¾c lùc ®Ó l·nh ®¹o tËp ®oµn x©y dùng kÕ ho¹ch vµ ®Þnh h­íng chiÕn l­îc kinh doanh. HÖ thèng mÉu biÓu, b¸o c¸o gän nhÑ, ®Çy ®ñ ®­îc øng dông b¸o c¸o trªn m¹ng víi phÇn mÒm kÕ to¸n m¹nh. KÕt qu¶ kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn ®­îc hîp nhÊt trong b¸o c¸o tµi chÝnh cña tËp ®oµn theo c¸c nguyªn t¾c ®­îc nhµ n­íc chÊp nhËn. §Æc biÖt chó träng ®Õn ®Çu t­ ph¸t triÓn c¸c phÇn mÒm kÕ to¸n, tµi chÝnh tiªn tiÕn an toµn, chÝnh x¸c, nhanh chãng, ®Ó sö dông ¸p dông thèng nhÊt cho toµn c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. C¸c nh©n viªn kÕ to¸n, c¸n bé ®µo t¹o qu¶n lý tµi chÝnh ®­îc quan t©m vµ cã c¸c chiÕn l­îc ®µo t¹o n©ng cao theo nh÷ng lé tr×nh cô thÓ ®Ó cã nh÷ng ®éi ngò lµm c«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh ®ñ søc ®¶m ®­¬ng nh÷ng nhiÖm vô trong thêi kú míi. C«ng t¸c tµi chÝnh vµ c«ng t¸c kiÓm to¸n néi bé còng cÇn ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch chÆt chÏ h¬n. HiÖn nay tuy ®· thµnh lËp Ban kiÓm to¸n néi bé nh­ng vÉn ch­a cã mét quy ®Þnh ®­îc x©y dùng trªn c¬ së chÕ ®é kiÓm to¸n chung cña Nhµ n­íc trong c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh hiÖn t¹i, quy ®Þnh nµy võa mang tÝnh chÊt h­íng dÉn c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn thùc hiÖn ®óng chÕ ®é mµ cßn lµ nh÷ng chuÈn mùc ®Ó xö lý mét c¸ch nhanh chãng nh÷ng vi ph¹m x¶y ra, tr¸nh hiÖn t­îng vi ph¹m kÐo dµi g©y tæn thÊt cho tËp ®oµn vµ c¸c nhµ ®Çu t­. TËp ®oµn cÇn x©y dùng c¬ cÊu c¸n bé chuyªn m«n kiÓm tra theo ph­¬ng ph¸p chuyªn qu¶n tõng nghiÖp vô vµ cã thÓ kiÓm tra chÐo gi÷a c¸c bé phËn nh­: Chuyªn qu¶n vèn, doanh thu s¶n l­îng, chi phÝ ®Çu t­ XDCB… c«ng t¸c kiÓm tra, gi¸m s¸t cÇn cã kÕ ho¹ch cô thÓ, cÇn tËp trung vµo c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cã biÓu hiÖn kh«ng b×nh th­êng, thua lç liªn tôc, sö dông vèn kÐm hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng SXKD. 3.2.7. T¨ng c­êng quyÒn vµ nhiÖm vô cña Tæng Gi¸m ®èc Ngoµi Héi ®ång qu¶n trÞ tËp ®oµn, Tæng Gi¸m ®èc lµ ng­êi cã vai trß quan träng trong viÖc thùc hiÖn viÖc ®iÒu hµnh toµn bé ho¹t ®éng cña TËp ®oµn theo nh÷ng ®Þnh h­íng chiÕn l­îc vµ b­íc ®i ®· ®­îc Héi ®ång qu¶n trÞ th«ng qua. Tæng Gi¸m ®èc lµ ng­êi ®¹i diÖn theo ph¸p luËt cña C«ng ty mÑ, lµ ng­êi ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng hµng ngµy cña C«ng ty mÑ, ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch phèi hîp kinh doanh theo môc tiªu, kÕ ho¹ch phï hîp víi §iÒu lÖ c«ng ty mÑ vµ c¸c nghÞ quyÕt, quyÕt ®Þnh cña Héi ®ång Qu¶n trÞ, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc chñ së h÷u, Héi ®ång Qu¶n trÞ C«ng ty mÑ vµ tr­íc ph¸p luËt vÒ viÖc thùc hiÖn c¸c quyÒn vµ nghÜa vô cña m×nh. §Ó t¨ng c­êng hiÖu qu¶ cña ®iÒu hµnh ho¹t ®éng vµ thùc hiÖn tèt c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh cña TËp ®oµn, cÇn coi träng c¸c quyÒn vµ nhiÖm vô sau cña Tæng Gi¸m ®èc C«ng ty mÑ: + ChÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Héi ®ång qu¶n trÞ viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn t¹i C«ng ty mÑ. + Tæ chøc thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t­, ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty mÑ ®Ó thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch kinh doanh do Héi ®éng qu¶n trÞ quy ®Þnh. + Tæng gi¸m ®èc x©y dùng vµ tr×nh Héi ®ång qu¶n trÞ quyÕt ®Þnh c¸c vÊn ®Ò nh­: KÕ ho¹ch tµi chÝnh dµi h¹n vµ kÕ ho¹ch tµi chÝnh hµng n¨m cña C«ng ty mÑ. Tæng C«ng ty B­u chÝnh ViÖt Nam, c¸c c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n mét thµnh viªn do C«ng ty mÑ ®Çu t­ 100% vèn ®iÒu lÖ vµ c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp. C¸c ®Þnh møc kü thuËt, ®Þnh møc chi phÝ tµi chÝnh vµ chi phÝ kh¸c, tû lÖ trÝch c¸c quü cña c¸c ®¬n vÞ phô thuéc. QuyÕt ®Þnh ph­¬ng ¸n ®iÒu chØnh vèn ®iÒu lÖ cña C«ng ty mÑ vµ ®¬n vÞ phô thuéc. + Thùc hiÖn theo sù ph©n cÊp cña Héi ®ång qu¶n trÞ mét sè quy ®Þnh h÷u h¹n vÒ quyÒn quyÕt ®Þnh c¸c dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng, c¸c hîp ®ång vay vèn, cho thuª, xö lý hµng tån kho, xö lý nî ph¶i thu khã ®ßi, tr¸ch nhiÖm víi c¸c kho¶n vèn huy ®éng vµ c¸c nguån vèn kh¸c cña c«ng ty,vv…. 3.2.8. N©ng cao vai trß cña Nhµ n­íc ®èi víi sù ph¸t triÓn cña tËp ®oµn Trong ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ViÖt Nam, Nhµ n­íc ®ãng vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi c¸c tËp ®oµn kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ ®èi víi TËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng, mét lÜnh vùc ®ang cã sù quan t©m ­u tiªn hµng ®Çu . Vai trß cña Nhµ n­íc thÓ hiÖn tõ sù xóc tiÕn thµnh lËp, quyÕt ®Þnh vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch, b¶o hé vµ hç trî cã chän läc… Nhµ n­íc cã t¸c ®éng trªn nhiÒu mÆt cña qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn tËp ®oµn kinh tÕ. §Ó ®Þnh h­íng vµ hç trî cho tËp ®oµn kinh tÕ ph¸t triÓn v÷ng m¹nh, cã søc c¹nh tranh tho¶ ®¸ng trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÕ giíi, cã n¨ng lùc s¶n xuÊt, c«ng nghÖ, tr×nh ®é qu¶n lý ngang b»ng khu vùc vµ thÕ giíi, Nhµ n­íc cÇn tiÕp tôc hç trî c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho tËp ®oµn b»ng nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau nh­: - H×nh thµnh m«i tr­êng kinh doanh, t¹o ®iÒu kiÖn b×nh ®¼ng ®Ó tËp ®oµn vµ c¸c c«ng ty thµnh viªn ph¸t triÓn thuËn lîi vµ bÒn v÷ng. - §Þnh h­íng hç trî ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, ®µo t¹o c¸n bé vµ c«ng nh©n cho tËp ®oµn kinh tÕ. - H×nh thµnh c¬ chÕ hç trî vÒ vèn vµ ®Çu t­ tµi chÝnh - Hç trî vÒ c«ng nghÖ vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghÖ míi 3.3. Mét sè kiÕn nghÞ víi nhµ n­íc vÒ c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, cã hai t¸c nh©n chÝnh tham gia vµo qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ Nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp, mçi t¸c nh©n ®Òu cã quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh vÒ theo ®uæi môc tiªu t¨ng tr­ëng. Nhµ n­íc víi t­ c¸ch lµ ng­êi qu¶n lý vÜ m« nÒn kinh tÕ, cã vai trß quan träng víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn c¸c chñ thÓ kinh tÕ x· héi, TËp ®oµn kinh tÕ còng kh«ng n»m ngoµi c¸c chñ thÓ kinh tÕ ®ã. ViÖc t¹o ra m«i tr­êng thuËn lîi ®Ó t¨ng c­êng hiÖu qu¶ cho c¸c liªn kÕt kinh tÕ chÝnh lµ thiÕt lËp c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c tËp ®oµn kinh tÕ. T¹o m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi cho doanh nghiÖp lµ nhiÖm vô qu¶n lý Nhµ n­íc quan träng nhÊt. V× vËy: - Nhµ n­íc cÇn cã hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt ph¸p quy ®ñ m¹nh ®iÒu chØnh ho¹t ®éng cña TËp ®oµn kinh tÕ d­íi d¹ng luËt hay ph¸p lÖnh vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ. Cô thÓ lµ: ChÝnh phñ, Bé Tµi chÝnh, Ng©n hµng nhµ n­íc cÇn nghiªn cøu söa ®æi c¸c v¨n b¶n ®iÒu chØnh ho¹t ®éng vÒ huy ®éng vèn, vÒ ho¹t ®éng cña c¸c trung gian tµi chÝnh cho phï hîp víi thùc tÕ ho¹t ®éng cña c¸c trung gian nµy trong m« h×nh tËp ®oµn kinh tÕ. Cô thÓ cÇn söa ®æi, bæ sung c¸c NghÞ ®Þnh, Th«ng t­, QuyÕt ®Þnh vÒ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu vµ cæ phiÕu ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc. TËp ®oµn kinh tÕ ë ®©y lµ TËp ®oµn kinh tÕ nhµ n­íc nh­ng cã së h÷u ®a d¹ng do ®ã kh¸i niÖm ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, cæ phiÕu trong doanh nghiÖp nhµ n­íc cÇn ®­îc ®iÒu chØnh cho phï hîp víi thùc tiÔn ho¹t ®éng cña TËp ®oµn kinh tÕ Nhµ n­íc nh­ng ®a d¹ng vÒ mÆt së h÷u. MÆt kh¸c, Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn më réng, níi láng c¬ chÕ ho¹t ®éng cña c¸c Trung gian tµi chÝnh trong tËp ®oµn kinh tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c trung gian tµi chÝnh nµy ho¹t ®éng tèt ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cña TËp ®oµn kinh tÕ. - Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch ®Èy nhanh tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó huy ®éng vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn cña TËp ®oµn, mÆt kh¸c t¹o ra sù ®a d¹ng ho¸ vÒ së h÷u mét trong c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c tËp ®oµn kinh tÕ ë ViÖt Nam nãi chung vµ TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng nãi riªng. Më réng h¬n n÷a quyÒn tù chñ trong s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp, tr¸nh khuynh h­íng nhµ n­íc can thiÖp trùc tiÕp vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, h¹n chÕ s¸ng kiÕn vµ tÝnh n¨ng ®éng cña tæng c«ng ty bëi lÏ m« h×nh TËp ®oµn lµ m« h×nh mµ ë ®ã c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn nãi riªng vµ TËp ®oµn nãi chung sÏ cã møc ®é tù chñ rÊt cao trong s¶n xuÊt kinh doanh. Nhµ n­íc gi¸m s¸t kiÓm tra ®¸nh gi¸ t×nh h×nh kinh doanh vµ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp thóc ®Èy c¹nh tranh ®i ®«i víi minh b¹ch vÒ tµi chÝnh, cã c¬ chÕ th­ëng ph¹t vµ tr¸ch nhiÖm râ rµng, xo¸ bá c¬ chÕ xin cho trong ®Çu t­ vµ quan hÖ tµi chÝnh gi÷a nhµ n­íc vµ tæng c«ng ty. ViÖc ®Çu t­ kh«ng theo ph­¬ng thøc cÊp ph¸t mµ chuyÓn sang h×nh thøc quü ®Çu t­ hoÆc c«ng ty ®Çu t­ tµi chÝnh cña nhµ n­íc. TiÕp tôc ph©n cÊp thùc hiÖn c¸c quyÒn chñ së h÷u nhµ n­íc ®èi víi tæng c«ng ty, trong ®ã héi ®ång qu¶n trÞ lµ c¬ quan nhµ n­íc ®¹i diÖn trùc tiÕp chñ së h÷u t¹i tæng c«ng ty, chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ ®­îc giao b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn nhµ n­íc. MÆt kh¸c, më réng quyÒn cña c¸c doanh nghiÖp trong viÖc thay ®æi c¬ cÊu vèn kinh doanh, quyÒn quyÕt ®Þnh ®èi víi tµi s¶n cña doanh nghiÖp ®Ó phï hîp víi nh÷ng biÕn ®éng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng. §©y lµ ®iÒu kiÖn rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt ®èi víi TËp ®oµn kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. - Ph©n ®Þnh râ hai nhiÖm vô ho¹t ®éng kinh doanh vµ c«ng Ých trong lÜnh vùc b­u chÝnh viÔn th«ng: §Ó kh¾c phôc tÝnh mÉu thuÉn trong c¬ chÕ tµi chÝnh hiÖn nay, Nhµ n­íc cÇn ph©n ®Þnh râ hai nhiÖm vô kinh doanh vµ c«ng Ých (trªn c¬ së c¸c kiÕn nghÞ cña Tæng C«ng ty) b»ng c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch cô thÓ. Theo ®ã Nhµ n­íc sÏ quy ®Þnh râ nh÷ng ho¹t ®éng nµo lµ ho¹t ®éng kinh doanh, nh÷ng ho¹t ®éng nµo lµ c«ng Ých. Tõ ®ã cã thÓ h¹ch to¸n kÕt qu¶ kinh doanh cña c¸c ho¹t ®éng doanh theo m« h×nh doanh nghiÖp kinh doanh, c¸c ho¹t ®éng c«ng Ých theo m« h×nh doanh nghiÖp c«ng Ých. Nh­ vËy, c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña TËp ®oµn sÏ ®­îc ph©n ®Þnh mét c¸ch râ rµng vµ cã kÕ ho¹ch ®Çu t­ hîp lý. C¸c h×nh thøc ®Çu t­ vµo ho¹t ®éng c«ng Ých sÏ ®­îc nhµ n­íc hç trî kinh phÝ hoÆc c¸c ®iÒu kiÖn ­u ®·i kh¸c. Nhê ®ã mµ T©p ®oµn võa ®¶m b¶o ®ång thêi hai nhiÖm vô kinh doanh vµ phôc vô c«ng Ých, phôc vô nhiÖm vô chÝnh trÞ mµ §¶ng vµ Nhµ n­íc giao cho. - Nhµ n­íc cÇn hoµn thiÖn chÝnh s¸ch ph¸t triÓn m¹nh thÞ tr­êng tµi chÝnh, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng vèn ®Ó t¹o ra sù ®a d¹ng c¸c kªnh huy ®éng vèn t¹o ®iÒu kiÖn cho TËp ®oµn huy ®éng vèn dÔ dµng. MÆt kh¸c cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn m¹nh c¸c trung gian tµi chÝnh trong ®ã cã c¸c trung gian tµi chÝnh trong TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ®iÒu hoµ vèn trong TËp ®oµn vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, ®ång thêi gióp c¸c doanh nghiÖp tham gia vµo thÞ tr­êng vèn trong vµ ngoµi n­íc. - Nhµ n­íc cÇn nhanh chãng ban hµnh Quy chÕ ho¹t ®éng vµ qu¶n lý tµi chÝnh cña TËp ®oµn kinh tÕ nhµ n­íc ( nh­ ®· nªu ë môc 4.2.4.1) vµ c¸c quy ®Þnh vÒ B¸o c¸o tµi chÝnh hîp nhÊt cña TËp ®oµn kinh tÕ ®Ó lµm c¬ së cho TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Nhµ n­íc cÇn trùc tiÕp kiÓm tra c¸c hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt vµ lµm träng tµi ®¶m b¶o sù c«ng b»ng trong c¸c quan hÖ kinh tÕ. §©y lµ chøc n¨ng quan träng cña Nhµ n­íc nh»m duy tr× c¸c luËt ch¬i vµ lµm träng tµi gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vÒ kinh tÕ, b¶o ®¶m tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®Òu b×nh ®¼ng tr­íc ph¸p luËt vµ c¹nh tranh b×nh ®¼ng. Nhµ n­íc cÇn gi¸m s¸t, kiÓm tra ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §©y lµ mét chøc n¨ng rÊt quan träng cña chñ së h÷u nh»m môc ®Ých gi¸m s¸t ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng qu¶n lý ®Ó ®­a ra hÖ thèng khuyÕn khÝch lîi Ých c¸ nh©n vµo viÖc n©ng cao nç lùc qu¶n lý cña gi¸m ®èc doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn më réng, níi láng c¬ chÕ ho¹t ®éng cña c¸c Trung gian tµi chÝnh trong tËp ®oµn kinh tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c trung gian tµi chÝnh nµy ho¹t ®éng tèt ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cña TËp ®oµn kinh tÕ. Nhµ n­íc cÇn cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch gióp ®ì doanh nghiÖp tiÕp tôc gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò v­íng m¾c sau khi chuyÓn ®æi ®Ó nhanh chãng æn ®Þnh cho ho¹t ®éng s¶n suÊt kinh doanh. Doanh nghiÖp sau khi ®­îc chuyÓn ®æi thµnh c¸c c«ng ty con ®­îc quyÒn chñ ®éng vËn dông c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý theo ®óng ph¸p luËt cña nhµ n­íc. KÕt luËn Trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ thÝch øng víi ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ, mét vÊn ®Ò ®Æt ra lµ viÖc s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, trong ®ã cã c¬ cÊu l¹i tæ chøc vµ m« h×nh ph¸t triÓn. M« h×nh tËp ®oµn kinh tÕ cßn qu¸ míi mÎ víi nÒn kinh tÕ n­íc ta, nh÷ng kinh nghiÖm cña mét sè nÒn kinh tÕ nh­ Hµn Quèc ®· kh«ng thµnh c«ng víi lo¹i m« h×nh nµy do nh÷ng bÊt cËp trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. V× vËy chóng ta còng ch­a thÓ nãi tr­íc ®­îc nh÷ng thµnh c«ng cña tËp ®oµn kinh tÕ ViÖt Nam trong t­¬ng lai. Nh­ng víi nh÷ng ®Æc tr­ng ­u viÖt vÒ sù ph¸t triÓn cña c¸c TËp ®oµn kinh tÕ trªn thÕ giíi tõ tr­íc tíi nay, viÖc chuyÓn ®æi m« h×nh Tæng C«ng ty Nhµ n­íc sang TËp ®oµn kinh tÕ lµ mét ®ßi hái cÊp b¸ch ®Æt ra ®èi víi qu¸ tr×nh tiÕp tôc ®æi míi vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. Tæng C«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam ®· ®­îc ChÝnh phñ chØ ®Þnh chuyÓn ®æi thµnh TËp ®oµn kinh tÕ (TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam) ho¹t ®éng theo m« h×nh C«ng ty mÑ – C«ng ty con. M« h×nh kinh tÕ nµy ®· lµm thay ®æi nh÷ng ®Æc tr­ng vÒ liªn kÕt kinh tÕ, së h÷u, ph¹m vi qu¶n lý. Trªn c¬ së ®ã, luËn v¨n th¹c sü ®Ò tµi “ Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn TËp ®oµn B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam”, häc viªn ®· nghiªn cøu gãp phÇn vµo gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò chÝnh sau ®©y: - Tãm t¾t c¸c lý thuyÕt vÒ vèn, c¸c h×nh thøc tæ chøc cña tËp ®oµn kinh tÕ vµ c¬ chÕ qu¶n lý vèn theo m« h×nh tËp ®oµn. - §¸nh gi¸ thùc tr¹ng c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña Tæng C«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam vµ nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i. Qua nh÷ng nghiªn cøu ®ã, t¸c gi¶ ®· x©y dùng quan ®iÓm ph¸t triÓn cña còng nh­ quan ®iÓm vÒ c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña tËp ®oµn, tËp trung x©y dùng vµ ®Ò xuÊt hÖ thèng gåm 8 gi¶i ph¸p quan träng cïng mét sè kiÕn nghÞ víi môc tiªu lµ gãp phÇn hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn cña TËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng ViÖt nam thÝch øng víi ®iÒu kiÖn më réng ho¹t ®éng vµ n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña T¹p ®oµn trong ®iÒu kiÖn míi hiÖn nay. ý nghÜa cña kÕt qu¶ nghiªn cøu luËn v¨n kh«ng chØ dõng l¹i ë viÖc gi¶i quyÕt môc tiªu lùa chän ë mét tËp ®oµn B­u chÝnh- ViÔn th«ng, nã cßn cã ý nghÜa réng h¬n lµ gãp phÇn vµo qu¸ tr×nh hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn ë c¸c TËp ®oµn kinh tÕ cña ViÖt Nam ®ang v­¬n vµ mong muèn lªn kh¼ng ®Þnh lµ mét m« h×nh kinh tÕ chñ lùc cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong ®iÒu kiÖn héi nhËp nhanh víi c¸c nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Víi nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu hoµn thµnh b¶n luËn v¨n, häc viªn ®· nhËn ®­îc sù quan t©m gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c ThÇy, C« gi¸o thuéc ViÖn Sau ®¹i häc; Khoa Ng©n hµng- Tµi chÝnh tr­êng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n; ®Æc biÖt lµ TS. Lª Anh TuÊn, ®· nhiÖt t×nh h­íng dÉn vÒ néi dung khoa häc cña LuËn v¨n. Xin ®­îc ghi nhËn vµ tr©n träng c¶m ¬n c¸c ThÇy C« gi¸o. Bªn c¹nh ®ã kÕt qu¶ nghiªn cøu còng kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc nh÷ng sai sãt, kÝnh mong sù gãp ý cña c¸c thÇy, c« gi¸o ®Ó häc viªn cã thÓ tiÕp tôc hoµn thiÖn h¬n vÊn ®Ò nghiªn cøu trong qu¸ tr×nh c«ng t¸c cña m×nh.. ._.