Hoạch định chiến lược phát triển du lịch tại Thủ đô Phnom Penh (Kampuchea) đến năm 2015

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH lll AM KENRETH HOAÏCH ÑÒNH CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH TAÏI THUÛ ÑO PHNOM PENH ( KAMPUCHEA) ÑEÁN NAÊM 2015 LUAÄN VAÊN THAÏC SYÕ KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH NAÊM 2007 BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH lll AM KENRETH HOAÏCH ÑÒNH CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH TAÏI THUÛ ÑO PHNOM PENH (KAMPUCHEA) ÑEÁN NAÊM 2015 Chuyeân ngaønh : Quaûn trò kinh doanh Maõ soá : 60.34.05 LUAÄN VAÊN THAÏC SYÕ KINH TEÁ Ngöôøi höôùng daãn Khoa hoïc : PGS.TS. ÑOÀNG THÒ THANH PHÖÔNG TP. HOÀ CHÍ MINH NAÊM 2007 MUÏC LUÏC TRANG PHUÏ BÌA LÔØI CAM ÑOAN MUÏC LUÏC DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT DANH MUÏC CAÙC BAÛNG Trang MÔÛ ÑAÀU…....................................................................................................... 1 CHÖÔNG I :TOÅNG QUAN VEÀ DU LÒCH VAØ PHAÙT TRIEÅN DULÒCH 4 1.1. KHAÙI NIEÄM VAØ LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH DU LÒCH ...................... 4 1.2.THÒ TRÖÔØNG DU LÒCH........................................................................ 6 1.2.1. Cung du lòch ................................................................................................................... 6 1.2.2. Caàu du lòch................................................................................... 6 1.2.3. Saûn phaåm du lòch ......................................................................... 7 1.3.CAÙC NGUOÀN LÖÏC ÑEÅ PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH............................... 7 1.3.1.Taøi nguyeân thieân nhieân ................................................................ 7 1.3.2.Taøi nguyeân nhaân vaên.................................................................. 10 1.3.3.Cô sôû haï taàng vaø vaät chaát kyõ thuaät............................................. 12 1.3.4.Caùc yeáu toá khaùc.......................................................................... 13 1.4.VAI TROÙ CUÛA NGAØNH DU LÒCH .................................................... 13 1.4.1.Vai troø cuûa ngaønh du lòch ñoái vôùi phaùt trieån kinh teá .................. 13 1.4.2.Vai troø cuûa ngaønh du lòch ñoái vôùi lónh vöïc vaên hoùa-xaõ hoäi........ 14 1.4.3.Vai troø cuûa ngaønh du lòch ñoái vôùi moâi tröôøng sinh thaùi.............. 14 1.4.4.Vai troø cuûa ngaønh du lòch ñoái vôùi chính trò................................. 15 1.5.THÖÏC TIEÃN VAØ KINH NGHIEÄM PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH CUÛA MOÄT SOÁ QUOÁC GIA ................................................................. 15 1.5.1.Thöïc tieãn phaùt trieån du lòch moät soá quoác gia.............................. 15 1.5.2.Nhöõng baøi hoïc ruùt ra töø thöïc teá phaùt trieån du lòch taïi moät soá quoác gia.......................................................................................... 20 CHÖÔNG II :THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH THUÛ ÑO PHNOM PENH(KAMPUCHEA)..................................................... 21 2.1.TIEÀM NAÊNG,LÔÏI THEÁ VAØ ÑIEÀU KIEÄN PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH THUÛ ÑO PHNOM PENH ...................................................... 21 2.1.1.Khaùi quaùt Thuû ñoâ PHNOM PENH ............................................. 21 2.1.2.Vò trí ñòa lyù.................................................................................. 22 2.1.3.Taøi nguyeân du lòch...................................................................... 23 2.1.3.1.Taøi nguyeân thieân nhieân...................................................... 23 2.1.3.2.Taøi nguyeân nhaân vaên ......................................................... 25 2.1.4.Chuû tröông, chính saùch phaùt trieån du lòch cuûa Thuû ñoâ PHNOM PENH................................................................................... 28 2.2.THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH THUÛ ÑO PHNOM PENH ................................................................................. 28 2.2.1.Cô sôû haï taàng.............................................................................. 28 2.2.1.1.Maïng löôùi ñöôøng saù vaø phöông tieän giao thoâng ................ 28 2.2.1.2.Phöông tieän thoâng tin lieân laïc ............................................ 29 2.2.1.3.Heä thoáng caùc coâng trình caáp ñieän, nöôùc ............................ 30 2.2.2.Cô sôû vaät chaát kyõ thuaät du lòch ................................................... 30 2.2.2.1.Cô sôû phuïc vuï aên uoáng, löu truù .......................................... 30 2.2.2.2.Maïng löôùi cuûa haøng thöông nghieäp ................................... 30 2.2.2.3.Cô sôû theå thao .................................................................... 31 2.2.2.4.Cô sôû y teá ........................................................................... 31 2.2.2.5.Cô sôû phuïc vuï dòch vuï boå sung khaùc.................................. 32 2.2.3.Löôïng khaùch du lòch ................................................................... 32 2.2.4.Lao ñoäng trong ngaønh du lòch..................................................... 34 2.2.5.Thò tröôøng du lòch ....................................................................... 35 2.2.6.Tình hình ñaàu tö vaøo ngaønh du lòch ............................................ 35 2.2.7.Saûn phaåm du lòch cuûa Thuû ñoâ..................................................... 36 2.2.8.Quûan lyù nhaø nöôùc veà du lòch ...................................................... 36 2.3.ÑAÙNH GIAÙ THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH THUÛ ÑO PHNOM PENH........................................................................ 36 2.3.1.Nhöõng keát quaû ñaït ñöôïc ............................................................. 36 2.3.1.1.Löôïng khaùch....................................................................... 37 2.3.1.2.Chính saùch ñaàu tö phaùt trieån .............................................. 37 2.3.1.3.Nguoàn nhaân löïc trong ngaønh.............................................. 37 2.3.1.4.Moâi tröôøng.......................................................................... 38 2.3.2.Nhöõng haïn cheá yeáu keùm ............................................................ 38 2.3.3.Nhöõng nguyeân nhaân ................................................................... 40 CHÖÔNG III :CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN NGAØNH DU LÒCH TAÏI THUÛ ÑO PHNOM PENH (KAMPUCHEA)ÑEÁN NAÊM 2015.................... 43 3.1.QUAN ÑIEÅM PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH THUÛ ÑO PHNOM PENH. 43 3.1.1.Coi vieäc ñaàu tö cô sôû haï taàng va ñaøo taïo phaùt trieån nguoàn nhaân löïc laø nhieäm vuï caáp baùch haøng ñaàu trong vieäc phaùt trieån du lòch Thuû ñoâ PHNOM PENH........................................................ 43 3.1.2.Phaùt trieån ngaønh du lòch Thuû ñoâ PHNOM PENH laø raát caàn thieát trong vieäc ñoät phaù chuyeån dòch cô caàu kinh teá trong Thuû ñoâ. Do caàn phaûi keát hôïp nhieàu nguoàn löïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi, trong nöôùc vaø lieân keát vôùi nhau............................................................................ 43 3.1.3.Du lòch caàn phaùt trieån trong moái quan heä lieân ngaønh lieân vuøng vôùi noäi duïng vaên hoùa saâu saéc vaø haõ hoäi hoùa cao ...................... 44 3.1.4.Phaùt trieån du lòch nhanh vaø beàn vöõng, tranh thuû khai thaùc moïi nguoàn löïc trong vaø ngoaøi nöôùc, phaùt huy söùc maïnh toång hôïp cuûa caùc thaønh phaàn tham gia, naâng cao chaát löôïng vaø ña daïng hoùa saûn phaåm ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån ......................................... 45 3.1.5.Phaùt trieån du lòch quoác teá vaø du lòch noäi ñòa, ñaûm baûo hieäu quaû cao veà chính trò vaø kinh teá-xaõhoäi, laáy phaùt trieån du lòch quoác teá laø höôùng ñoät phaù..................................................................... 45 3.2.CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH THUÛ ÑO PHNOM PENH ÑEÁN NAÊM 2015........................................................................ 46 3.2.1.Caên cö xaây döïng chieán löôïc ....................................................... 46 3.2.2.Chieán löôïc phaùt trieån du lòch Thuû ñoâ PHNOM PENH ñeán naêm 2015 ..................................................................................... 48 3.2.2.1.Chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng , xuùc tieán, tuyeân truyeàn quaûng baù du lich...................................................... 48 3.2.2.2.Chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm......................................... 51 3.2.2.3.Chieán löôïc ñaàu tö phaùt trieån du lòch Thuû ñoâ PHNOM PENH.................................................................. 52 3.2.2.4.Chieán löôïc baûo veä, toân taïo taøi nguyeân du lòch vaø moâi tröôøng..................................................................................... 54 3.2.2.5.Chieán löôïc xaây döïng cô sôû haï taàng cho phaùt trieån du lòch............................................................................................. 55 3.2.2.6.Chieán löôïc veà hôïp taùc quoác teá ........................................... 57 3.2.2.7.Chieán löôïc phaùt trieån nguoàn nhaân löïc................................ 58 3.3. KIEÁN NGHÒ........................................................................................ 61 4.2.1.Ñoái vôùi Nhaø nöôùc vaø Boä du lòch................................................. 61 4.2.2.Ñoái vôùi UBND Thuû ñoâ vaø Sôû du lòch ........................................................................... 61 KEÁT LUAÄN ........................................................................................ 63 DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT ADB : Ngaân haøng phaùt trieån Chaâu AÙ (Asia Development Bank) AFTA : Khu vöïc maäu dòch töï do ASEAN (ASEAN Free Trade Area) APEC : Dieãn ñaøn hôïp taùc kinh teá Chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông ASEAN : Hieäp hoäi caùc quoác gia Ñoâng Nam AÙ ASEANTA : Hieäp hoäi du lòch ASEAN (ASEAN Tourism Association) CDC : Hoäi ñoàng phaùt trieån Campuchia CDRI : Vieän phaùt trieån nguoàn löïc Campuchia EU : Lieân minh Chaâu Aâu (Europe Union) GDP : Toång saûn phaåm quoác noäi (Gross domestic product) GMS : Tieåu vuøng soâng Mekong môû roäng KVA : Ñôn vò ñieän naêng MICE : Hoäi hoïp, Khen thöôûng, Hoäi nghò, Söï kieän trieån laõm (Meeting Incentive, Convention, Exhibition) RM : Ñoàng tieàn Rupie Malaysia SARS : Vieâm ñöôøng hoâ haáp caáp SWOT : Ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi vaø ruûi ro UBND : Uyû ban nhaân daân UNESCO : Toå chöùc giaùo duïc, khoa hoïc vaø vaên hoùa cuûa Lieân hieäp quoác USD : Ñoàng dollar Myõ WHO : Toå chöùc y teá theá giôùi (Worl Health Organization) WTO : Toå chöùc thöông maïi theá giôùi (World Tourism Organization) XHCN : Xaõ hoäi chuû nghóa DANH MUÏC CAÙC BAÛNG Trang -Baûng 2.1 : soá lieäu caùc khu vöïc taïi Thuû ñoâ Phnom Penh 26 -Baûng 2.2 : Cô sôû phuïc vuï dòch vuï boå sung khaùc 27 -Baûng 2.3 : soá löôïng khaùch du lòch ñeán Thuû ñoâ Phnom Penh 2001-2005 33 -Baûng 3.1 : Ma traän SWOT 47-48 MÔÛ ÑAÀU 1.Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi: Kampuchea coi vieäc phaùt trieån ngaønh du lòch laø moät trong nhöõng ngaønh muõi nhoïn trong thôøi gian tôùi, ñoàng thôøi thoâng qua ñoù ñeå chuyeån dòch cô caáu kinh teá trong caû nöôùc. Trong boái caûnh ñoù vieäc phaùt trieån du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh laø raát caàn thieát goùp phaàn ñöa ngaønh du lòch Kampuchea phaùt trieån maïnh vaø beàn vöõng. Thuû ñoâ Phnom Penh laø ñieåm hoaït ñoäng tích cöïc cuûa ngaønh du lòch, Thuû ñoâ Phnom Penh coù bieán giôùi giaùp vôùi tænh Kanñal, Kompong spö vaø Kompong chhnang, coù tieàm naêng du lòch phong phuù, laø nôi coù 3 khu ñeàn thaùp noåi tieáng: Wat Phnom (Phnom ñoân penh), Phnom chi soâ, Phnom ta mao ñaõ vaø ñöôïc ngöôøi daân coâng nhaän laø khu vaên hoùa du lòch. Tuy nhieân trong thôøi gian qua, ngaønh du lòch cuûa Thuû ñoâ phaùt hieän chöa töông xöùng vôùi tieàm naêng hieän coù. Do ñoù, vieäc tìm ra chieán löôïc, bieän phaùp ñeå khai thaùc vaø phaùt trieån ngaønh du lòch nhaèm taän duïng tieàm naêng du lòch phong phuù vaø giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm ñeå taïo thu nhaäp thu nhaäp ñaát nöôùc Kampuchea , laø voâ cuøng caáp baùch vaø caàn thieát. Vôùi yù nghóa ñoù taùc giaû ñaõ choïn ñeà taøi “Hoaïch ñònh chieán löôïc phaùt trieån du lòch taïi Thuû ñoâ Phnom Penh – Kampuchea ñeán naêm 2015” laøm luaän vaên thaïc syõ cuûa mình nhaèm ñoàng goùp moät soá bieän phaùp thieát thöïc ñeå phaùt trieån du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh. 2. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu: Ñeà taøi naøy chæ taäp trung chuû yeáu vaøo ñoái töôïng laø phaùt trieån ngaønh du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh, vaø coù xu höôùng nhaém ñeán trong töông lai phaùt trieån du lòch xanh vaø beàn vöõng. Phaïm vi nghieân cöùu veà du lòch laø raát quan troïng vaø phong phuù. Tuy nhieân ñeà taøi taäp trung chuû yeáu vaøo vieäc laøm roõ nhöõng vaán ñeà lyù luaän veà phaùt trieån du lòch, nghieân cöùu kinh nghieäm phaùt trieån du lòch cuûa moät soá caùc nöôùc trong khu vöïc, ñoàng thôøi ñaùnh giaù tieàm naêng du lòch vaø phaân tích thöïc traïng phaùt trieån du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh trong thôøi gian qua ñeå coù caùi nhìn thöïc teá nhaèm tìm ra nhöõng bieän phaùp chieán löôïc hôïp lyù ñeå phaùt trieån du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh trong thôøi gian tôùi. 3. Phöông phaùp nghieân cöùu: Trong quaù trình nghieân cöùu, ñeà taøi söû duïng ñoàng boä nhieàu phöông phaùp, trong ñoù quan troïng nhaát laø caùc phöông phaùp duy vaät bieän chöùng vaø duy vaät lòch söû, keát hôïp vôùi phöông phaùp so saùnh ñoái chieáu, phaân tích vaø toång hôïp, suy dieãn, vaø cuoái cuøng laø phöông phaùp tröøu töôïng hoaù khoa hoïc ñeå nghieân cöùu tình hình phaùt trieån du lòch Kampuchea noùi chung vaø Thuû ñoâ Phnom Penh noùi rieâng. Töø keát quaû nghieân cöùu, ñeà taøi ruùt ra nhöõng keát luaän mang tính lyù luaän vaø thöïc tieãn ñeå laøm cô sôû cho vieäc ñeà xuaát nhöõng chieán löôïc mang tính ñoäi phaù, ñoàng thôøi ñeà ra nhöõng bieän phaùp mang tính chieán thuaät ñeå phaùt trieån ngaønh du lòch Kampuchea. 4. Muïc ñích vaø nhieäm vuï nghieân cöùu: ¾ Muïc ñích: ñeà taøi ñeà xuaát nhöõng chieán löôïc chuû yeáu vaø caùc bieän phaùp coù cô sôû khoùa hoïc ñeå phaùt trieån ngaønh du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh trong thôøi gian tôùi nhaèm goùp phaàn tích cöïc vaøo söï nghieäp coâng nghieäp hoaù hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc. ¾ Nhieäm vuï: Thoâng qua vieäc laøm roõ lyù luaän vaø phaân tích thöïc tieãn phaùt trieån du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh trong thôøi gian qua, ñeå ñeà xuaát nhöõng chieán löôïc vaø bieän phaùp phaùt trieån cho khu du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh noùi rieâng vaø du lòch Kampuchea noùi chung. 5. Keát caáu cuûa ñeà taøi bao goàm: -Môû ñaàu : -Chöông I : Toång quan veà du lòch vaø phaùt trieån du lòch.. -Chöông II : Thöïc traïng phaùt trieån ngaønh du lòch taïi Thuû ñoâ Phnom Penh. -ChöôngIII:Chieán löôïc phaùt trieån du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh ñeán naêm 2015. -Keát luaän : -Danh muïc taøi lieäu tham khaûo -Danh muïc phuï luïc CHÖÔNG I TOÅNG QUAN VEÀ DU LÒCH VAØ PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH 1.1. KHAÙI NIEÄM VAØ LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH DU LÒCH “Du lòch” theo tieáng la tinh “Tusnus”, tieáng Hy Laïp “Tomos”, tieáng Anh “Tourism”, tieáng phaùp “Tour” vôùi yù nghóa daõ ngoaïi, daïo chôi, leo nuùi, vaän ñoäng ngoaøi trôøi… Thuaät ngöõ “Tourism” ngaøy nay ñaõ ñöôïc quoác teá hoaù, ñöôïc hieåu nhö söï dòch chuyeån cuûa con ngöôøi ra khoûi nôi thöôøng soáng vaø laøm vieäc cuûa mình ñeå naâng cao söùc khoûe, taàm hieåu bieát veà ñôøi soáng vaên hoaù con ngöôøi vaø moâi tröôøng sinh thaùi môùi trong moät khoaûng thôøi gian töông ñoái ngaén. Theo caùc tö lieäu chuyeân nghieân cöùu veà du lòch, du lòch hoïc ñaõ ñöôïc hình thaønh töø cuoái theå kyû 19 taïi caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån, ñieån hình nhö Aùo, Ñöùc, YÙ, Thuïy Só, Taây Ban Nha, Phaùp, [1,3]. Theo Robert Laquar, “Du lòch chæ trôû thaønh ñoái töôïng nghieân cöùu kinh teá coù heä thoáng töø sau Theá chieán thöù II vôùi söï coå vuõ cuûa hai nhaø kinh teá Thuïy Só Karpt vaø Hunzikeer trong vieäc thaønh laäp Hieäp hoäi quoác teá caùc chuyeân gia khoa hoïc veà du lòch “ [1,7]. Caùc nöôùc XHCN baét ñaàu nghieân cöùu du lòch töø nhöõng naêm 60 xuaát phaùt töø nhu caàu böùc thieát cuûa thöïc tieãn phaùt trieån. Vaø töø ñoù ñeán naøy coù ñaõ hình thaønh raát nhieàu khaùi nieäm du lòch vaø moãi khaùi nieäm ñeàu coù yù nghóa rieâng cuûa noù. Tuy nhieân theo taùc giaû thì coù moät khaùi nieäm du lòch maø taùc giaû raát taâm ñaéc ñoù laø khaùi nieäm du lòch cuûa WTO – Toå chöùc du lòch theá giôùi. Theo ñaïi hoäi WTO taïi thaønh phoá Ottawa, Canada naêm 1991 ñaõ ñònh nghóa raèng “Du lòch laø nhöõng hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi ñi ñeán vaø ôû moät soá nôi beân ngoaøi moâi tröôøng soáng thöôøng xuyeân cuûa hoï trong khoaûng thôøi gian lieân tuïc döôùi moät naêm ñeå giaûi trí vui chôi, kinh doanh vaø moät soá muïc ñích khaùc”. Trong ñònh nghóa treân coù ba cuïm töø raát quan troïng: “di chuyeån ra khoûi moâi tröôøng thöôøng xuyeân”, “vieäc di chuyeån naøy nhaèm thoûa maõn moät soá nhu caàu nhaát ñònh” vaø “trong moät khoaûng thôøi gian döôùi 1 naêm”. Phaùt trieån du lòch theo höôùng beàn vöõng laø xu theá taát yeáu vaø caùc quoác gia ngaøy caøng höôùng tôùi du lòch beàn vöõng. Theo ñònh nghóa cuûa WTO ñöa ra taïi Hoäi nghò veà Moâi tröôøng vaø Phaùt trieån cuûa Lieân hôïp quoác taïi Rio de Janeiro naêm 1992 “Du lòch beàn vöõng laø vieäc phaùt trieån caùc hoaït ñoäng du lòch nhaèm ñaùp öùng caùc nhu caàu hieän taïi cuûa khaùch du lòch vaø ngöôøi daân baûn ñòa trong khi vaãn quan taâm ñeán vieäc baûo toàn vaø toân taïo caùc nguoàn taøi nguyeân cho vieäc phaùt trieån hoaït ñoäng du lòch trong töông lai. Du lòch beàn vöõng seõ coù keá hoaïch quaûn lyù caùc nguoàn taøi nguyeân nhaèm thoaû maõn caùc nhu caàu veà kinh teá, xaõ hoäi, thaåm myõ cuûa con ngöôøi trong khi ñoù vaãn duy trì ñöôïc söï toaøn veïn veà vaên hoaù, ña daïng sinh hoïc, söï phaùt trieån cuûa caùc heä sinh thaùi vaø caùc heä thoáng hoã trôï cho cuoäc soáng cuûa con ngöôøi” Nhö vaäy coù theå coi du lòch beàn vöõng laø moät nhaùnh cuûa phaùt trieån beàn vöõng ñaõ ñöôïc Hoäi nghò cuûa Uyû ban Theá giôùi veà Phaùt trieån vaø Moâi tröôøng xaùc ñònh naêm 1987. Hoaït ñoäng phaùt trieån du lòch beàn vöõng laø hoaït ñoäng phaùt trieån ôû moät khu vöïc cuï theå sao cho noäi dung, hình thöùc, vaø quy moâ laø thích hôïp vaø beàn vöõng theo thôøi gian, khoâng laøm suy thoaùi moâi tröôøng, laøm aûnh höôûng ñeán khaû naêng hoã trôï caùc hoaït ñoäng phaùt trieån khaùc. Ngöôïc laïi tính beàn vöõng cuûa hoaït ñoäng phaùt trieån du lòch ñöôïc xaây döïng treân neàn taûng söï thaønh coâng trong phaùt trieån cuûa caùc ngaønh khaùc. Söï phaùt trieån beàn vöõng chung cuûa khu vöïc. Du lòch beàn vöõng ñöùng tröôùc moät thöû thaùch laø caàn phaùt trieån caùc saûn phaåm du lòch coù chaát löôïng, coù khaû naêng thu huùt khaùch cao song khoâng gaây phöông haïi ñeán moâi tröôøng töï nhieân vaø vaên hoaù baûn ñòa, thaäm chí coøn phaûi coù traùch nhieäm baûo toàn vaø phaùt trieån chuùng. Troïng taâm cuûa phaùt trieån du lòch beàn vöõng ñaáu tranh cho söï caân baèng giöõa caùc muïc tieâu veà kinh teá xaõ hoäi baûo toàn taøi nguyeân moâi tröôøng vaø vaên hoaù coäng ñoàng trong khi phaûi taêng cöôøng suï thoaû maõn nhu caàu ngaøy caøng cao vaø ña daïng cuûa du khaùch. Söï caân baèng naøy coù theå thay ñoåi theo thôøi gian, khi coù söï thay ñoåi veà caùc quy taéc xaõ hoäi, caùc ñieàu kieän ñaûm baûo moâi tröôøng sinh thaùi vaø söï phaùt trieån cuûa khoa hoïc coâng ngheä. 1.2 .THÒ TRÖÔØNG DU LÒCH Thò tröôøng du lòch laø moät boä phaän cuûa thò tröôøng chung, moät phaïm truø cuûa saûn xuaát vaø löu thoâng haøng hoaù, dòch vuï du lòch, phaûn aùnh toaøn boä quan heä trao ñoåi giöõa ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn, giöõa Cung – Caàu veà moät saûn phaåm dòch vuï naøo ñoù vaø toaøn boä caùc moái quan heä. 1.2.1 .Cung du lòch Laø taäp hôïp nhöõng hoaït ñoäng kinh doanh ñöôïc taïo ra ñeå saün saøng giuùp cho vieäc thöïc hieän caùc cuoäc haønh trình vaø löu truù taïm thôøi cuûa con ngöôøi thoâng qua vieäc toå chöùc vaän chuyeån, phuïc vuï löu truù, phuïc vuï aên uoáng, höôùng daãn tham quan. 1.2.2 .Caàu du lòch Laø heä thoáng caùc yeáu toá taùc ñoäng ñeán söï hình thaønh caùc cuoäc haønh trình löu truù taïm thôøi cuûa con ngöôøi ôû moät nôi khaùc ngoaøi nôi ôû thöôøng xuyeân cuûa hoï ñeå nghæ döôõng, chöõa beänh, thoaû maõn caùc nhu caàu veà vaên hoaù, ngheä thuaät, giao löu tình caûm, coâng vuï… nhöõng yeáu toá taùc ñoäng ñoù goàm: khaû naêng chi tieâu, nhu caàu, sôû thích, thôøi gian nghæ ngôi… Giöõa cung vaø caàu du lòch coù moät quan heä taùc ñoäng qua laïi laãn nhau. Tuy nhieân, cung – caàu du lòch coù moät ñaëc ñieåm rieâng laø cung – caàu caùch xa nhau veà khoâng gian ñòa lyù. Do ñoù coâng taùc Marketing, tuyeân truyeàn quaûng baù, ñeå keùo cung – caàu gaëp nhau laø heát söùc caàn thieát. 1.2.3 . Saûn phaåm du lòch “Saûn phaåm du lòch laø moät toång theå bao goàm caùc thaønh phaàn khoâng ñoàng nhaát höõu hình vaø voâ hình”. Saûn phaåm du lòch coù theå laø moät moùn haøng cuï theå nhö thöùc aên, hoaëc moät moùn haøng khoâng cuï theå nhö chaát löôïng phuïc vuï, baàu khoâng khí taïi nôi nghæ maùt” Saûn phaåm du lòch nhieàu ñaëc tính rieâng bieät. Nhöõng ñaëc tính naøy cuõng laø nhöõng ñaëc tröng cuûa dòch vuï du lòch. Sau ñaây laø nhöõng ñaëc tính saûn phaåm du lòch: + Khaùch mua saûn phaåm tröôùc khi thaáy saûn phaåm. + Saûn phaåm du lòch thöôøng laø moät dòch vuï neân deã baét chöôùc. + Khoaûng thôøi gian mua saûn phaåm vaø söû duïng saûn phaåm cuõng trong moät thôøi ñieåm (khoâng quaù laâu). + Saûn phaåm du lòch thöôøng laø nhöõng ñieåm ôû xa khaùch haøng. + Saûn phaåm du lòch laø saûn phaåm söï toång hôïp caùc ngaønh kinh doanh khaùc nhau. + Saûn phaåm du lòch( nhö choã ngoài ôû maùy bay, phoøng nguû khaùch saïn, gheá ngoài nhaø haøng ) khoâng theå ñeå toàn kho. + Trong thôøi gian ngaén, löôïng cung saûn phaåm du lòch coá ñònh, nhöng löôïng caàu cuûa khaùc coù theå gia taêng hoaïc suùt giaûm. + Khaùch mua saûn phaåm du lòch ít trung thaønh hoaëc khoâng trung thaønh vôùi coâng ty baùn saûn phaåm. + Nhu caàu cuûa khaùch ñoái vôùi saûn phaåm du lòch deã bò thay doåi trong söï giao ñoäng veà tieàn teä, chính trò. 1.3.CAÙC NGUOÀN LÖÏC ÑEÅ PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH Ñeå phaùt trieån du lòch, ñaëc bieät laø du lòch beàn vöõng coù caùc nguoàn löïc sau: 1.3.1.Taøi nguyeân thieân nhieân Thieân nhieân laø moâi tröôøng soáng cuûa con ngöôøi bao goàm moïi sinh vaät treân traùi ñaát, song chæ coù moät soá thaønh phaàn vaø caùc theá toång hôïp töï nhieân tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp ñöôïc khai thaùc söû duïng phuïc vuï cho muïc ñích phaùt trieån du lòch môùi ñöôïc xem laø taøi nguyeân du lòch thieân nhieân. Caùc taøi nguyeân du lòch thieân nhieân goàm: ¾ Ñòa hình: Caùc daïng ñòa hình taïo neân cho phong caûnh, moät soá kieåu ñòa hình ñaëc bieät vaø caùc di tích töï nhieân coù giaù trò phuïc vuï cho nhieàu loaïi hình du lòch. Khaùch du lòch coù taâm lyù vaø sôû thích chung laø muoán ñeán nhöõng nôi coù phong caûnh ñeïp, khaùc laï so vôùi nôi hoï ñang sinh soáng. Nhöõng taøi nguyen ñòa hình ñöôïc khai thaùc cho du lòch thöôøng laø: caùc phong caûnh ñeïp, hang ñoäng, caùc baõi bieån, caùc ñaûo vaø quaàn ñaûo ven bôø, caùc di tích töï nhieân. ¾ Khí haäu: Laø moät daïng taøi nguyeân du lòch quan troïng. Caùc ñieàu kieän khí haäu ñöôïc xem nhö caùc taøi nguyeân khí haäu du lòch cuõng raát ña daïng vaø ñaõ ñöôïc khai thaùc ñeå phuïc vuï cho caùc muïc ñích du lòch khaùc nhau. ¾ Nguoàn nöôùc: Ñoái vôùi hoaït ñoäng du lòch, thuyû vaên cuõng ñöôïc xem nhö moät daïng taøi nguyeân quan troïng. Nhieàu loaïi hình du lòch gaén boù vôùi ñoái töôïng nöôùc chính vaø taïo theâm nhieàu saûn phaåm du lòch môùi, thích hôïp nhö maët nöôùc vaø vuøng ven bôø, taøi nguyeân nöôùc khoaùng. ¾ Sinh vaät: Taøi nguyeân sinh vaät coù giaù trò taïo neân phong caûnh laøm cho thieân nhieân ñeïp vaø soáng ñoäng hôn. Ñoái vôùi moät soá loaïi hình du lòch nhö du lòch sinh thaùi, tham quan, nghieân cöùu khoa hoïc, taøi nguyeân sinh vaät coù yù nghóa ñaëc bieät quan troïng tröôùc heát laø tính ña daïng sinh hoïc, laø söï baûo toàn ñöôïc nhieàu nguoàn gen quyù giaù raát ñaëc tröng trong vuøng nhieät ñôùi, laø vieäc taïo neân nhöõng phong caûnh mang daùng daáp cuûa vuøng nhieät ñôùi vaø oân ñôùi laï maét ñoái vôùi nhöõng ngöôøi soáng ôû vuøng nhieät ñôùi. Taøi nguyeân sinh vaät ñöôïc khai thaùc cho du lòch thöôøng laø caùc vöôøn quoác gia, caùc khu röøng ñaëc duïng, heä sinh thaùi ñaëc bieät, caùc khu sinh vaät nuoâi. Treân ñaây laø caùc daïng taøi nguyeân du lòch töï nhieân chuû yeáu döïa treân caùc thaønh phaàn cuûa töï nhieân ñeå laøm cô sôû cho vieäc xaùc ñònh caùc loaïi hình du lòch vaø coù ñònh höôùng khai thaùc chuùng theo nhöõng chuû ñeà vaø chöôøng trình nhaát ñònh. Nhöng trong thöïc teá, caùc daïng taøi nguyeân luoân gaén boù vôùi nhau, boå sung vaø hoã trôï cho nhau vaø cuøng ñöôïc khai thaùc moät luùc taïo neân caùc saûn phaåm du lòch hoaøn chænh, coù tính toång hôïp cao. Vì theá caùc taøi nguyeân du lòch töï nhieân caàn ñöôïc xem xeùt döôùi goùc ñoä toång hôïp cuûa caùc daïng taøi nguyeân vôùi nhau taïi moãi moät ñôn vò laõnh thoå coù khoâng gian vaø thôøi gian xaùc ñònh. BAÛN ÑOÀ CUÛA KAMPUCHEA Hình.1.1 1.3.2. Taøi nguyeân nhaân vaên a) Daân cö, daân toäc hoïc: Moãi daân toäc coù nhöõng ñieàu kieän sinh soáng nhöõng ñaëc ñieåm vaên hoaù, phong tuïc taäp quaùn, hoaït ñoäng saûn xuaát maïnh nhöõng saùc thaùi rieâng cuûa mình vaø coù ñòa baøn cö truù nhaát ñònh. Nhöõng ñaëc thuø cuûa töøng daân toäc coù söïc haáp daãn rieâng ñoái vôùi khaùch du lòch. Caùc ñoái töôïng du lòch gaén lieàn vôùi daân toäc hoïc yù nghóa vôùi du lòch laø caùc taäp tuïc laï veà cö truù, veà toå chöùc xaõ hoäi, veà thoùi quen aên uoáng sinh hoaït, veà kieán truùc coå, caùc neùt truyeàn thoáng trong quy hoaïch cö truù vaø xaây döïng, trang phuïc daân toäc… Moãi daân toâïc, moãi quoác gia ñeàu theå hieän nhöõng saéc thaùi rieâng bieät cuûa mình ñeå thu huùt khaùch du lòch. Ngöôøi Taây Ban Nha ôû vuøng bieån Ñòa Trung Haûi vôùi neàn vaên hoaù Phlamanco vaø truyeàn thoáng ñaáu boø laø ñoái töôïng haáp daãn khaùch du lòch nghæ heø ôû Chaâu aâu. Ñaát nöôùc Phaùp, Italia, Hy Laïp… laø nhöõng caùi noâi cuûa vaên minh Chaâu Aâu,kho taøng vaên hoaù, sinh hoaït vaên hoaù ñaëc thuø laø ñieàu kieän thuaän lôïi cho coâng nghieäp du lòch phaùt trieån. b) Di tích lòch söû – vaên hoaù: Di tích lòch söû – vaên hoaù laø nhöõng khoâng gian vaät chaát cuï theå khaùch quan, trong ñoù chöùa ñöïng caùc giaù trò ñieån hình lòch söû, do taäp theå hoaëc caù nhaân con ngöôøi hoaït ñoäng saùng taïo ra trong lòch söû ñeå laïi. Di tích lòch söû – vaên hoaù ôû moãi daân toäc, moãi quoác gia ñöôïc phaân chia thaønh: ¾ Di tích vaên hoaù khaûo coå: laø nhöõng ñòa ñieåm aån giaáu moät boä phaän giaù trò vaên hoaù, thuoäc veà thôøi kyø lòch söû xaõ hoäi loaøi ngöôøi chöa coù vaên töï vaø thôøi gian naøo ñoù trong lòch söû coå ñaïi. ¾ Di tích lòch söû: di tích lòch söû thöôøng bao goàm (1) di tích ghi daáu veà daân toäc hoïc; (2) di tích ghi daáu söï kieän chính trò quan troïng, tieâu bieåu coù yù nghóa quyeát ñònh chieàu höôùng phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc, cuûa ñòa phöông; (3) di tích ghi daáu chieán coâng choáng xaâm löôïc; (4) di tích ghi daáu nhöõng kyû nieäm; (5) di tích ghi daáu söï vinh quang trong lao ñoäng; (6) di tích ghi daáu toäi aùc cuûa ñeá quoác, phong kieán vaø ñoäc taøi. ¾ Di tích vaên hoaù ngheä thuaät: laø caùc di tích gaén vôùi caùc coâng trình kieán truùc coù giaù trò neân coøn goïi laø di tích kieán truùc ngheä thuaät. Nhöõng di tích naøy khoâng chæ chöùa ñöïng nhöõng giaù trò kieán truùc maø coøn chöùa ñöïng caû nhöõng giaù trò vaên hoaù xaõ hoäi, vaên hoaù tinh thaàn (Thaùp Eiffel, Khaûi Hoaøn Moân ôû Phaùp, khu ñeàn Angkor Wat Kampuchea, Kim töï thaùp Ai Caäp…) c) Leã Hoäi: Laø neùt ñoäc ñaùo ñaëc tröng cho moãi daân toäc. Nhìn beân ngoaøi coù theå leã hoäi mang tính chaát coå khoâng phuø hôïp vôùi tính hieän ñaïi trong thôøi kyø thoâng tin buøng noå hieän nay, nhöng neáu thöïc söï ñeå taâm nghieân cöùu seõ thaáy ñöôïc nhöõng neùt heát söùc ñoäc ñaùo vaø khoâng khoûi kinh ngaïc veà giaù trò phi thôøi gian, ñoàng thôøi thoâng qua ñoù coù theå hieåu roõ hôn veà sinh hoaït veà nhu caàu taâm linh cuûa ngöôøi xöa ñöôïc minh hoïa roõ neùt cho töøng giai ñoaïn lòch söû cuûa daân toäc. Ñieàu ñoù chính laø ñieàu du khaùch mong muoán khaùm phaù. Mong muoán cuûa du khaùch khoâng chæ ñôn thuaàn chæ ngaém nhìn thöôûng thöùc veû ñeïp thieân nhieân, nhöõng danh lam thaéng caûnh, nhöõng di tích coå xöa, nghe nhöõng huyeàn thoaïi veà ñaát nöôùc con ngöôøi maø coøn coù nhu caàu hieåu bieát phong tuïc taäp quaùn, neáp sinh hoaït vaên hoaù truyeàn thoâng daân gian cuõng nhö ñôøi soáng hieän ñaïi. Do ñoù leã hoäi laø nguoàn cung caáp nhöõng nhu caàu ñaëc bieät ñoù cho du khaùch. Do ñoù leã hoäi taïo neân söùc haáp daãn du khaùch moät caùch maõnh lieät. d) Caùc loaïi hình ngheä thuaät ca muùa, nhaïc, saân khaáu: caùc loaïi hình ngheä thuaät ca muùa nhaïc saân khaáu cuõng laø moät di saûn cuûa con ngöôøi coù khaû naêng haáp daãn du khaùch trong vaø ngoaøi nöôùc. Coù theå noùi trong sinh hoaït vaên hoaù coù tính ñaëc tröng cuûa moãi ñòa phöông moãi vuøng ñoùng vai troø heát söùc quan troïng. Trong chuyeán du ngoaïn treân nhöõng doøng keânh raïch len loõi trong mieät vöôøn ñaày hoa traùi, beân caïnh veû ñeïp thieân nhieân neáu ñöôïc nghe nhöõng ñieäu lyù, lôøi ca voïng coå, bay boång giöõa trôøi ñaát meânh mong, coû caây soâng nöôùc thì tính haáp daãn seõ taêng leân gaáp boäi laàn. Neáu baïn ñeán Angkor Wat coù keøm theo nhöõng ñieäu muùa daân gian, nhöõng trang phuïc cuûa vua chuùa coå xöa haún seõ laøm du khaùch thuù vò hôn gaáp nhieàu laàn. Nhöõng ñoäi ca nhaïc cuûa chuøa, nhaø thôø, nhöõng ngaøy teát ñaát nöôùc, nhöõng ngaøy hoäi ñua thuyeàn treân soâng… seõ phuïc vuï toát hôn nhu caàu thöôûng ngoaïn cuûa khaùch. e) Ngheà vaø laøng ngheà truyeàn thoáng: Ngheà thuû coâng truyeàn thoáng cuõng laø loaïi taøi nguyeân du lòch nhaân vaên quan troïng vaø coù söùc haáp daãn lôùn ñoái vôùi du khaùch thoâng qua nhöõng saûn phaåm thuû coâng ñoäc ñaùo, ñaëc saéc. Ñaáy cuõng chính laø nhö._.õng ñaëc tính rieâng cuûa caùc neàn vaên hoaù vaø laø söùc haáp daãn cuûa caùc ngheà vaø laøng thuû coâng truyeàn thoáng. Nhöõng ngheà thuû coâng truyeàn thoáng bao goàm: ngheà chaïm khaéc ñaù, ngheà ñuùc ñoàng, ngheà kim hoaøn, ngheà goám, ngheà moäc, ngheà deät – theâu ren truyeàn thoáng, ngheà sôn maøi vaø khaûm. f) Caùc söï kieän vaên hoaù, theå thao: Nhöõng hoaït doäng mang tính söï kieän nhö caùc giaûi theå thao lôùn, caùc cuoäc trieån laõm caùc thaønh töïu kinh teá quoác daân, caùc hoäi chôï, caùc lieân hoan phim aûnh quoác teá, ca nhaïc quoác teá hay daân toäc, caùc leã hoäi ñieån hình… cuõng laø nhöõng ñoái töôïng haáp daãn du khaùch. Thoâng thöôøng nhöõng ñoái töôïng vaên hoaù naøy thöôøng taäp trung ôû nhöõng thaønh phoá lôùn, vaø nhöõng thaønh phoá naøy laø nhöõng haït nhaân cuûa caùc trung taâm du lòch quoác gia, vuøng vaø khu vöïc. 1.3.3. Cô sôû haï taàng vaø vaät chaát kyõ thuaät Cô sôû vaät chaát kyõ thuaät chuyeân ngaønh vaø cô sôû haï taàng chung cuûa neàn kinh teá laø yeáu toá quan troïng ñeå phaùt trieån ngaønh du lòch. Quoác gia naøo neáu coù cô sôû vaät chaát kyõ thuaät chuyeân ngaønh vaø cô sôû haï taàng chung yeáu keùm thì quoác gia ñoù khoù thaønh coâng trong chieán löôïc phaùt trieån cho ngaønh du lòch hay phaùt trieån neàn kinh teá quoác daân noùi chung. Coù cô sôû haï taàng toát thì lôïi theá caïnh tranh raát maïnh veà thu huùt du khaùch, thaäm chí seõ haáp daãn nhaø ñaàu tö. 1.3.4. Caùc yeáu toá khaùc. Moät yeáu toá voâ cuøng quan troïng taïo nguoàn tieàm naêng cho ngaønh du lòch laø chuû tröôøng chính saùch ñaàu tö caûu nhaø nöôùc. Kinh nghieäm cuûa moät soá nöôùc cho thaáy khi Chính phuû ñaàu tö maïnh cho ngaønh du lòch thì toác ñoä taêng tröôûng cuûa ngaønh raát cao, khaû naêng caïnh tranh vôùi ngaønh du lòch cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc cuõng nhö treân theá giôùi raát maïnh nhö Thaùi Lan, Trung Quoác,… 1.4 . VAØI TROØ CUÛA NGAØNH DU LÒCH 1.4.1. Vai troø cuûa ngaønh du lòch ñoái vôùi phaùt trieån neàn kinh teá Ngaønh du lòch ñoùng moät vaøi troø quan troïng trong vieäc chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa moät quoác gia, moät khi ngaønh du lòch phaùt trieån thì noù seõ keùo theo tyû troïng trong GDP taêng leân vaø cuøng luùc ñoù tyû trong noâng nghieäp giaûm. Ngoaøi ra ngaønh du lòch coøn ñoùng goùp moät tyû troïng khoâng nhoû trong GDP cuûa moät quoác gia. Treân phaïm vi toaøn caàu, thu nhaäp cuûa ngaønh du lòch töông ñöông 48,25% toång thu cuûa toaøn ngaønh dòch vuï trong giai ñoaïn 2002-2006; ñaëc bieät taïi caùc quoác gia ñang phaùt trieån tyû troïng ñoùng goùp cuûa ngaønh du lòch chieám ñeán 60% toaøn ngaønh dòch vuï. Ngaønh du lòch laø ngaønh coâng nghieäp söû duïng nhieàu lao ñoïng, laø ngaønh chuû löïc coù möùc ñoùng goùp quan troïng cho ngaân saùch quoác gia. Trong naêm 2002, thoáng keâ veà ngaønh du lòch ñaõ ñoùng goùp 8,8% vaøo GDP theá giôùi, trong ñoù du lòch noäi ñòa chieám 75%. WTO döï baùo möùc ñoùng goùp tröïc tieáp hoaëc gian tieáp cuûa ngaønh du lòch vaøo GDP theá giôùi seõ leân tôùi tyû leä 12,5% vaø naêm 2015. Ngaønh du lòch laø cô sôû quan troïng kích thích söï phaùt trieûn caùc ngaønh kinh teá khaùc, trong ñoù noåi leân öu theá cuûa dòch vuï giao thoâng, aên ôû… Ngoaøi ra, ngaønh du lòch coøn laø ngaønh dòch vuï mang laïi nguoàn thu ngoaïi teä lôùn cuûa nhieàu nöôùc. 1.4.2. Vai troø cuûa du lòch trong lónh vöïc vaên hoaù – xaõ hoäi. Ngaønh du lòch taïo ra nhieàu coâng aên vieäc laøm, ñaëc bieät laø lao ñoäng taïi caùc vuøng mieàn coù ñieåm du lòch. Du lòch theå hieän trong vieäc giöõ gìn, phuïc hoài söùc khoeû vaø taêng cöôøng söùc soáng cho nhaân daân. Trong chöøng möïc naøo ñoù du lòch coù taùc duïng haïn cheá caùc beänh taät, keùo daøi tuoåi thoï vaø khaû naêng lao ñoäng cuûa con ngöôøi. Du lòch laø caàu noái giao löu vaên hoaù giöõa caùc coäng ñoàng, nhôø coù du lòch maø quaàn chuùng coù ñieàu kieän tieáp xuùc vôùi nhöõng thaønh töïu vaên hoaù phong phuù vaø laâu ñôøi cuûa caùc daân toäc, töø ñoù taêng theâm loøng yeâu nöôùc, tình thaàn ñoaøn keát quoác teá, hình thaønh nhöõng phaåm chaát ñaïo ñöïc toát ñeïp nhö loøng yeâu lao ñoäng, tình baïn… 1.4.3. Vai troø cuûa ngaønh du lòch ñoái vôùi moâi tröôøng sinh thaùi Ngaønh du lòch ñöôïc theå hieän trong vieäc taïo neân moâi tröôøng soáng oån ñònh veà maët sinh thaùi. Nghæ ngôi du lòch laø nhaân toá coù taùc duïng kích thích vieäc baûo veä, khoâi phuïc vaø toái öu hoaù moâi tröôøng thieân nhieân bao quanh. Vieäc ñaåy maïnh hoaït ñoäng du lòch, taêng möùc ñoä taäp trung khaùch vaøo nhöõng vuøng nhaát ñònh laïi ñoøi hoûi phaûi toái öu hoaù quaù trình söû duïng töï nhieân vôùi muïc ñích du lòch. Ñeán löôïc mình du lòch laïi kích thích vieäc tìm kieám caùc hình thöùc baûo veä töï nhieân, ñaûm baûo ñieàu kieän söû duïng nguoàn taøi nguyeân moät caùch hôïp lyù. Vieäc laøm quen vôùi caùc danh lam thaéng caûnh vaø moâi tröôøng thieân nhieân bao quanh coù yù nghóa khoâng nhoû ñoái vôùi khaùch du lòch. Noù taïo ñieàu kieän cho hoï hieåu bieát saâu saéc caùc tri thöùc veà töï nhieân, hình thaønh quan nieäm veà thoùi quen baûo veä töï nhieân, goùp phaàn giaùo duïc cho khaùch du lòch veà maët sinh thaùi hoïc. 1.4.4. Vai troø cuûa ngaønh du lòch ñoái vôùi chính trò Du lòch nhö laø moät nhaân toá cuûng coá hoaø bình, ñaåy maïnh caùc moái giao löu quoác teá, môû roäng sö hieåu bieát giöõa caùc daân toäc. Du lòch quoác teá laøm cho con ngöôøi soáng ôû caùc khu vöïc khaùc nhau hieåu bieát vaø xích laïi gaàn nhau. Moãi naêm, hoaït ñoäng du lòch vôùi caùc chuû ñeà khaùc nhau, nhö “Du lòch laø giaáy thoâng haønh cuûa hoaø bình” (naêm 1967). “Du lòch khoâng chæ laø quyeàn lôïi, maø coøn laø traùch nhieäm cuûa moãi ngöôøi” (naêm 1983)… keâu goïi haøng trieäu ngöôøi quyù troïng lòch söû, vaên hoùa vaø truyeàn thoáng cuûa caùc quoác gia, giaùo duïc loøng meán khaùch vaø traùch nhieäm cuûa chuû nhaø ñoái vôùi khaùch du lòch, taïo neân söï hieåu bieát vaø tình höõu nghò giöõa caùc daân toäc. 1.5 .THÖÏC TIEÃN KINH NGHIEÄM PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH CUÛA MOÄT SOÁ QUOÁC GIA Nhaèm taïo cô sôû cho vieäc hình thaønh nhöõng giaûi phaùp phaùt trieån du lòch, coâng vieäc nghieân cöùu tham khaûo moâ hình phaùt trieån du lòch cuûa caùc quoác gia ñieån hình treân theá giôùi noùi chung vaø khu vöïc noùi rieâng laø coâng vieäc heát söùc caàn thieát. Döôùi ñaây laø nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm coù giaù trò lôùn ñeå hoïc hoûi. 1.5.1. Thöïc tieãn phaùt trieån du lòch moät soá quoác gia ¾ Kinh nghieäm cuûa Trung Quoác: Quoác gia naøy ñaõ ñònh höôùng chieán löôïc phaùt trieån trong 20 naêm qua vaø ñaõ taïo neân moät böôùc ñoät phaù trong lòch söû veà nguoàn khaùch ña daïng vaø phong phuù. Neáu nghieân cöùu kyõ, coù leõ deã daøng nhaän ra ngaønh du lòch Trung Quoác ñaõ choïn cho mình moät höôùng ñi ñuùng. Ñoù laø söï naâng cao chaát löôïng dòch vuï theo tieâu chuaãn quoác teá, thuû tuïc haønh chính goïn nheï, giao thoâng thuaän lôïi, giaù caû hôïp lyù, saûn phaåm du lòch theo chuyeân ñeà vaø raát ña daïng. Du lòch vaên hoaù – di tích lòch söû: laø moät yeáu toá cöïc kyø quan troïng cuûa ngaønh du lòch Trung Quoác, laø quoác gia coù neàn vaên hoaù laâu ñôøi – ña daïng phong phuù vaø ñaõ giöõ gìn, baûo toàn toát nhö: phong tuïc taäp quaùn daân toäc, vaïn lyù tröôøng thaønh… Du lòch xanh: laø moät chuû ñeà chính cuûa ngaønh du lòch Trung Quoác, ñöôïc ra ñôøi töø naêm 1999. töø ñoù , chính phuû ñaõ khoâng ngöøng phaán ñaáu baûo veä moâi tröôøng. Trung Quoác ñaõ toå chöùc hoäi thaûo veà: Phaùt trieån du lòch beàn vöõng; Quaûn lyù vaø phaùt trieån du lòch sinh thaùi cuûa töøng ñòa phöông; Xaây döïng vaø truyeàn baù nhöõng thuaän lôïi cuûa caùc tieän nghi du lòch. Keát quaû cuûa nhöõng hoäi thaûo aáy ñaõ höôùng Trung Quoác ñi vaøo vieäc phaùt trieån du lòch sinh thaùi vaø xem ñaây laø moät trong nhöõng caùch taùc ñoäng tröïc tieáp vaø tích cöïc ñeán vieäc phaùt trieån beàn vöõng. Vaøo naêm 2000. Trung Quoác ñaõ böôùc vaøo keá hoaïch 5 naêm laàn thöù 10; Chính phuû Trung Quoác ñaõ tieáp tuïc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån du lòch beàn vöõng, söû duïng coâng ngheä taïo ra nhöõng saûn phaåm saïch vaø xanh, thu hoài chaát pheá thaûi, Chính phuû quaûn lyù saâu, roäng heä thoáng xanh. Hoï coá gaéng höôùng du lòch trôû thaønh moät boä phaän khoâng theå thieáu vaø coù moái quan heä chaët cheõ vôùi moâi tröôøng. Vaøo thaùng Gieâng naêm 2003, Trung Quoác laø nôi ñaõ phaùt hieän beänh dòch SARS raát nguy hieåm vaø ñaõ ñe doaï theá giôùi. Toå chöùc WHO ñaõ caûnh baùo khaùch du lòch ñöøng ñeán nhöõng quoác gia coù beänh dòch SARS naøy. Hieän naùy Chính phuû vaø caùc coâng ty du lòch Trung Quoác ñang khaéc phuïc tình traïng naøy vôùi moät soá chöông trình quaûng baù ñeå theá giôùi bieát laø nôi an toaøn söùc khoeû nhaèm thu huùt du khaùch trôû laïi nhö: Hoäi chôï du lòch quoác teá Trung Quoác vöøa dieãn ra taïi thaønh phoá Coân Minh töø 20-24/11/2003 vôùi söï tham gia gaàn 10 nghìn quan chöùc vaø doanh nghieäp du lòch ñeán töø 49 quoác gia nhaèm taêng cöôøng trao ñoåi vaø hôïp taùc giöõa ngaønh du lòch Trung Quoác vôùi theá giôùi. Theâm vaøo ñoù, Cuïc phaùt trieån Du lòch Hong Kong vöøa phaùt ñoäng ñôït vaän ñoäng môùi quaûng baù du lòch töø ngaøy 28/11/2003 ñeán ngaøy 04/1/2004 vôùi chuû ñeà “Nhöõng ngaøy röïc rôõ cuoái naêm”. [2]. Ñaây laø moät trong nhöõng noäi dung tieáp theo cuûa chieán dòch quaûng baù du lòch quy moâ lôùn “Keá hoaïch môû roäng du lòch toaøn caàu” cuûa Hong Kong vôùi muïc ñích laø vò trí “ñoâ thò du lòch, giaûi trí vaø toå chöùc caùc hoäi nghò lôùn Chaâu AÙ”. Ngaønh du lòch Trung Quoác cuõng nhö Cuïc Du lòch Hong Kong ñaõ ñöa ra caùc chieán dòch nhö : Hong Kong kính chaøo quyù khaùch, trôû thaønh laø chieán löôïc quyù khaùch cuûa chuùng ta vì theá giôùi,baây giôø Cathay’s thaêm quan Hong Kong, Heïn gaëp laïi Trung Quoác…nhaèm phuïc hoài ngaønh du lòch sau ñaïi dòch SARS. Nhöõng hoaït ñoäng treân laø chính saùch vaø thöïc tieãn cuûa ngaønh Du lòch Trung Quoác ñaõ thöïc hieän thaønh coâng trong vieäc thu huùt du khaùc quoác teá. ¾ Kinh nghieäm cuûa Thaùi Lan: Thaùi Lan laø moät trong nhöõng ñieåm thu huùt khaùch du lòch nhieàu nhaát trong khu vöïc, chæ ñöùng sau Trung Quoác vaø Malaysia, bôûi leõ öu theá quyeát ñònh cuûa Thaùi Lan laø neàn kinh teá phaùt trieån, ñoàng thôøi chaát löôïng dòch vuï khaùch saïn laïi khaù toát. Trong keá hoaïch phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi ñaát nöôùc giai ñoaïn 1997 – 2003, Thaùi Lan ñaõ xaùc ñònh phaùt trieån du lòch theo hai höôùng öu tieân chính laø: baûo toàn caùc nguoàn taøi nguyeân vaø taøi saûn du lòch, phuïc vuï cho phaùt trieån du lòch. Chính phuû ñaõ phaùt ñoäng phong traøo khoâi phuïc laïi giaù trò nguyeân baûn cuûa vaên hoaù vaø ñaát nöôùc cuûa hoï, keâu goïi caùc laøng maïc ôû vuøng noâng thoân giöõ nguyeân veû ñeïp nguyeân sô, baûo veä caây coái, giaûm thieåu tieáng oàn vaø giöõ gìn phong caùch kieán truùc Thaùi Lan. Maët khaùc, Cô quan Du lòch Thaùi Lan cuõng hoã trôï caùc coäng ñoàng baûn ñòa duy trì söùc haáp daãn cuûa caùc ñieåm du lòch, phoái hôïp vôùi Cuïc baûo toàn röøng töø caùc cô quan lieân quan ôû ñòa phöông trieån khai caùc chöông trình giaùo duïc, ñaøo taïo vaø naâng cao nhaän thöùc veà du lòch cho moïi taàng lôùp daân cö. Ngoaøi ra, Thaùi Lan coøn xaây döïng nhieàu chöông trình du lòch raát saùng taïo vaø ñoäc ñaùo ñeå thu huùt khaùch du lòch. Beân caïnh ñoù Thaùi Lan coøn thieáp laäp nhöõng chöông trình quaûng caùo, khuyeán maõi raàm roä, coù söùc thu huùt chöông trình Thai – Amazing, Du lòch kieán taïo neân hoaø bình, “Road Show” quaûng baù maïnh meõ taïi Toyo, Osaka vaø Fukuoka, “Luck is in the Air” nhaèm ñaåy maïnh löôïng khaùch ñeán Thaùi Lan baèng chöông trình khuyeán maõi veù cuûa Thai Airways… ¾ Kinh nghieäm cuûa Malaysia: Ngaønh du lòch nöôùc naøy taäp trung phaùt trieån du lòch vôùi baûo veä caùc giaù trò vaên hoaù, truyeàn thoáng. Maylasia ñaõ xaây döïng vaø phaùt trieån du lòch vaên hoaù treân cô sôû phoái hôïp cuûa coäng ñoàng ñòa phöông theo höôùng beàn vöõng. Boä vaên hoaù – Ngheä thuaät vaø Du lòch cuûa Malaysia ñaõ xaùc ñònh muïc tieâu phaùt trieån chuû ñaïo cuûa ngaønh du lòch laø höôùng tôùi phaùt trieån beàn vöõng treân cô sôû baûo toàn caùc nguoàn gien quyù hieám, duy trì ña daïng sinh hoïc vaø phaùt huy baûn saéc vaên hoaù Maylasia truyeàn thoáng taïo ra caùc saûn phaåm du lòch beàn vöõng vaø ñoäc ñaùo. Chöông trình du lòch nghæ taïi nhaø daân laø saûn phaåm du lòch raát haáp daãn vaø ñöôïc Chính phuû pheâ duyeät cho tieán haønh taïi 5 laøng thí ñieåm. Muïc ñích chính cuûa chöông trình naøy nhaèm giuùp cho du khaùch coù ñieàu kieän ñöôïc tieùp xuùc, trao ñoåi vaø tröïc tieáp tham gia vaøo ñôøi soáng sinh hoaït cuûa coäng ñoàng ngöôøi Malaysia baûn ñòa vaø nhaèm taïo ñieàu kieän duy trì phaùt huy baûn saéc vaên hoaù truyeàn thoáng daân toäc cuõng nhö goùp phaàn naâng cao möùc soáng cho ngöôøi daân ñòa phöông. Sau ñaïi dòch SARS, ñeå phuïc hoài ngaønh du lòch Chính phuû Malaysia ñaõ ñöa ra chieán dòch môùi, ñöôïc söï hoã trôï trò giaù moät tyû RM töø quyõ hoã trôï ñaëc bieät daønh cho caùc doanh nghieäp kinh doanh du lòch vaø Chính phuû cuõng ñaõ cam keát: Giaûm 5% tieàn ñieän cho caùc khaùch saïn trong voøng 6 thaùng, Giaûm 50% thueá caàu ñöôøng trong voøng 6 thaùng cho Taxi, Giaûm thueá dòch vuï cho caùc khaùch saïn vaø nhaø haøng trong voøng 6 thaùng, xoaù boû thueá dòch vuï taïi caùc phoøng nguû, hoaõn thanh toaùn thueá thu nhaäp cho caùc haõng löõ haønh trong voøng 6 thaùng. Ñaây laø tieàn ñeå taïo ñieâu kieän cho söï phaùt trieån ngaønh du lòch cuûa Malaysia trong thôøi gian qua vaø nhöõng naêm gaàn ñaây. ¾ Kinh nghieäm cuûa Vieät Nam: Nhìn chung ngaønh du lòch Vieät Nam ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû cao trong nhöõng naêm gaàn ñaây, ñaëc bieät trong naêm 2004 ngaønh du lòch Vieät Nam ñaõ thu huùt hôn 2,9 trieäu löôït khaùch quoác teá vaø thu ñöôïc 26 ngaøn tyû ñoàng. Nhöõng thaønh töïu naøy do söï noã löïc cuûa Chính phuû, caùc caáp, caùc ngaønh, caùc ñòa phöông vaø ñaëc bieät laø caùc cô quan ngaønh du lòch Vieät Nam. Töø keát quaû phaùt trieån du lòch Vieät nam taùc giaû ruùt ra moät soá kinh nghieäm trong quaù trình phaùt trieån du lòch Vieät Nam : • Töøng böôùc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån du lòch daøi haïn, ñaëc bieät laø coù söï ñieàu chænh kòp thôøi theo töøng giai ñoaïn. • Taän duïng toát nhöõng theá maïnh nhö oån ñònh chính trò, taêng tröôûng kinh teá cao vaø hình aûnh quoác gia ñöôïc quaûng baù roäng raõi. • Töøng böôùc xaây döïng vaø ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc theo höôùng chuyeân moân hoaù du lòch. • Ñaõ phaùt huy ñöôïc vai troø cuûa coâng taùc tuyeân chuyeån, quaûng baù, xuùc tieán du lòch, ñaëc bieät laø vieäc höôùng ñeán khai thaùc theá maïnh veà du lòch mua saém, du lòch hoäi nghò – hoäi chôï – trieån laõm (MICE), du lòch sinh thaùi, du lòch di tích lòch söû chieán tranh choáng Phaùp – choáng Myõ. • Caùc doanh nghieäp vaø ngaønh du lòch ngaøy caøng ña daïng hoaù caùc saûn phaåm vaø dòch vuï du lòch nhö caùc tour du lòch lieân vuøng.Tuy nhieân cuõng coù theå ruùt ra nhöõng baøi hoïc töø nhöõng haïn cheá. • Chöa phaùt huy heát caùc tieàm naêng du lòch hieän coù, ñaëc bieät laø söï thieáu haún caùc khu du lòch nghæ maùt cao caáp (resort). • Chöa phoå bieán kieán thöùc du lòch cho moïi ngöôøi, ñaëc bieät laø chöa coù söï keát hôïp giöõa nhaø nöôùc vaø nhaân daân cuøng laøm du lòch, chöa phaùt trieån ñoàng boä maø phaùt trieån coøn manh muùn töï phaùt ôû moät soá tuyeán ñieåm du lòch sinh thaùi, chöa quan taâm ñuùng möùc yeáu toá veä sinh moâi tröôøng. • Chöa coù ñònh höôùng trong vieäc vöøa phaùt trieån du lòch beàn vöõng vöøa toân taïo vaø baûo veä moâi tröôøng thieân nhieân. 1.5.2. Nhöõng baøi hoïc ruùt ra töø thöïc teá phaùt trieån du lòch taïi moät soá quoác gia Qua nghieân cöùu chính saùch moâ hình phaùt trieån du lòch treân theá giôùi vaø trong khu vöïc, phaân tích nhöõng baøi hoïc thaønh coâng cuõng nhö khoâng thaønh coâng taïi moät soá quoác gia coù theå ruùt ra moät soá baøi hoïc kinh nghieäm nhö sau: 1. Caàn quaùn trieät saâu saéc töø trung öông ñeán ñòa phöông veà chuû tröông – chính saùch phaùt trieån du lòch cuûa nhaø nöôùc cuõng nhö söï hoã trôï tích cöïc cuûa Chính phuû. 2. Phaûi coù söï keát hôïp chaët cheõ giöõa caùc thaønh phaàn kinh teá, caùc caù nhaân – ñôn vò kinh doanh vaø chính quyeàn ñòa phöông ñeå hoaïch ñònh, toå chöùc, phaùt trieån du lòch theo quy hoaïch chung. 3. Phaûi coù söï giaùo duïc veà nhaän thöùc ñuùng vaø ñoàng tình uûng hoä cuûa toaøn xaõ hoäi , ñaëc bieät laø cö daân ñòa phöông taïi nhöõng nôi coù ñieåm du lòch. 4. Phaùt trieån du lòch phaûi chuù troïng baûo veä moâi tröôøng töï nhieân, giöõ gìn vaø khai thaùc taøi nguyeân du lòch moät caùch coù hieäu quaû. 5. Phaùt trieån du lòch phaûi chuù troïng baûo veä moâi tröôøng xaõ hoäi, ngaên ngöøa söï suy ñoài cuûa neàn vaên hoaù ñòa phöông, baûo daûm traät töï ,veä sinh taïi caùc khu du lòch. 6. Chöông trình, saûn phaåm du lòch phaûi theå hieän ñöôïc neùt ñoäc ñaùo, ñaëc thuø cuûa ñòa phöông quoác gia mình. 7. Ñaûm baûo tuyeät ñoái an toaøn – an ninh cho du khaùch trong quaù trình tham quan du lòch 8. Quaûn lyù cuûa Chính phuû ñoái vôùi hoaït ñoäng du lòch phaûi nghieâm ngaët. CHÖÔNG II THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH THUÛ ÑO PHNOM PENH (KAMPUCHEA) 2.1.Tieàm naêng,lôïi theá vaø ñieàu kieän phaùt trieån du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh : 2.1.1. Khaùi quaùt Thuû ñoâ Phnom Penh (Kampuchea) : Thuû ñoâ Phnom Penh (Kampuchea) coù toång dieän tích ñaát ñai laø 375 km2(trong naêm 2004).Trong ñoù, Thuû ñoâ chia laøm 7 Quaän : Trong noäi ñoâ coù 04 quaän coù dieän tích 28,15km², ngoaïi oâ coù 03 quaän vôùi dieän tích 346,85km², coù 76 phöông. Toång daân soá laø 1.042.108 ngöôøi(2004) trong ñoù nam 484.323 ngöôøi vaø nöõ 557.785 ngöôøi, toång soá giaø ñình 205.042, trong ñoù tÍnh trung bình coù 5,5 ngöôøi trong moät giaø ñình. Maät ñoä daân soá trung bình laø 2681 ngöôøi/km2 .Taïi Thuû ñoâ laø16.688 ngöôøi/km², Laø ngoaïi oâ tröôûng 1289 ngöôøi/km². Daân soá Kampuchea trong naêm 1998 laø 11.437.000 ngöôøi, trong naêm 2004 laø 13.091.000 ngöôøi. So saùnh phaàn traêm cuûa daân soá taïi Thuû ñoâ Phnom Penh so vôùi caû nöôùc laø : -Thuû ñoâ Phnom Penh coù daân soá :1.042.108 ngöôøi so vôùi caû nöôùc, chieám tyû leä khoaûng 7% vôùi caû nöôùc. -Kampuchea coù daân soá :13.091.000 ngöôøi. Phaàn lôùn daân soá laø daân toäc Khmer laáy ñaïo phaät laâm quoác ñaïo. Khí haäu Kampuchea noùi chung vaø Thuû ñoâ Phnom Penh noùi rieâng laø khí haäu nhieät ñôùi gioù möùa, noùng vaø aåm öôùt, löôïng möa trung bình 250-350 mm/naêm. Nhieät ñoä trung bình khoaûng 27oc. Coù hai muøa : möa vaø khoâ roõ reät. Tuy nhieân muøa khoâ thöôøng coù hai tieåu muøa laø muøa laïnh vaø muøa noùng. + muøa möa: töø thaùng 06 ñeán thaùng 10, nhieät ñoä töø 27 ñeán 35 ñoä c + muøa khoâ: töø thaùng 11 ñeán thaùng 02, nhieät ñoä töø 17 ñeán 27 ñoä c, muøa noùng töø thaùng 03 ñeán thaùng 05, nhieät ñoä töø 29 ñeán 38 ñoä c. Coù theå noùi raèng thôøi tieát khí haäu nhö vaäy thuaän lôïi cho vieäc phaùt trieån du lòch Kamphuchea noùi chung vaø Thuû ñoâ Phnom Penh noùi rieâng vì khoâng coù baõo taùp vaø noùng böùc. 2.1.2. Vò trí ñòa lyù : Phnom Penh laø Thuû ñoâ vaø laø traùi tìm cuûa vöông quoác Kampuchea, naèm ôû phía Taây, khu vöïc ASEAN. BAÛN ÑOÀ CUÛA THUÛ ÑO PHNOM PENH Hình.2.1 2.1.3. Taøi nguyeân du lòch : 2.1.3.1 Taøi nguyeân thieân nhieân : Nguoàn taøi nguyeân du lòch thieân nhieân cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh raát ña daïng vaø phong phuù, taäp trung chuû yeáu vaøo taøi nguyeân du lòch sinh thaùi coù hoà 4 maët taäp trung vôùi nhau goïi laø hoà “Chatomuk” nhö hoà: Mekong leu(treân), Mekong krom(döôùi), Tonley Basak vaø Tonley Sap, coù nhieàu loaøi Ñoäng thöïc vaät soáng ôû bôø soâng vaø nguoàn thöïc phaêm cho quan troïng. Taïi Phnom Penh coù moät soá khu du lòch raát phong phuù vaø ña daïng nhö : + khu du lòch Wat Phnom (Wat Phnoâm Ñoân Peânh): Theo truyeàn thuyeát xa xöa coù moät coâ gaùi ñaõ tìm nhaø ôû gaàn hoà. Luùc ñoù Coâ theo Ñaïo Phaät ñaõ phaät goïi leân nuùi taïi ñoù hình thaønh moät nhaø Thô goïi laø chuùa Phnoâm Ñoân Peânh (Wat Phnoâm Ñoân Peânh) ñöôïc xaây döïng hoaøn thaønh trong naêm 1372. Wat Phnoâm Ñoân Peânh hieän nay coù nghóa laø nuùi cuûa coâ teân laø Peânh. Hieän laø chuùa goïi laø Wat Phnoâm Ñoân Peânh. Hieän nay du khaùch trong vaø ngoaøi nöôùc ñeán tham quan raát nhieàu. + Khu du lòch Hoaøng cung : Ñaõ ñöôïc xaây döïng trong naêm 1866 vaø xong naêm 1870, naèm trong Quaän Ñoân Peânh laø traùi tim cuûa Vöông quoác Kampuchea noùi chung laø nhaøø cuûa Vua, haøng ngaøy khu du lòch Hoaøng cung cuõng môû cöûa cho du khaùch trong vaø ngoaøi nöôùc vaøo tham quan vaø raát quan taâm ñeán phong tuïc taäp quaùn cuûa Vua taïi Hoaøng cung. +khu du liïch vaên hoaù Vieän baûo taøng : Beân caïnh nhöõng di tích lòch söû, vaên hoùa phong phuù vaø ña daïng.Vöông quoác Kampuchea coøn coù moät heä thoáng baûo taøng, laøng vaên hoùa vaø khu löu nhieäm nhö : baûo taøng Quoác gia ñöôïc xaây döïng töù ngaøy 15 thaùng 08 naêm 1917 vaø ñaõ hoaøn thaønh trong ngaøy 13 thaùng 04 naêm 1920, ñuùng vôùi ngaøy teát cuûa Kampuchea theo kieån truùc Khmer, hieän nay baûo taøng ñaõ tröng baøy vaø giöõ gìn hôn 5.000 coå vaät cuûa cheá ñoä xöa tröôùc theá kyû 20. Baûo taøng gieät chuûng Toul sleng, Baûo taøng quaân ñoäi vaø caùc baûo taøng toång hôïp taïi caùc tænh coù di tích lòch söû, vaên hoùa, laøng vaên hoùa taïi tænh Sieâm Rieâp vaø caùc cöûa haøng baùn haøng löu nieäm xung quanh nhaø baûo taøng quoác gia vaø taïi khu Angkor. Ñaây laø nhöõng ñieåm gaén lieân vôùi chöông trình du lòch taïi Kampuchea vaø ñöôïc nhieàu du khaùch ñeán xem va raátø quan taâm. + Khu du lòch Hoà Tonlesap : Naèm ôû tröôùc maët nhaø Hoaøng cung thöôøng coù toå chöùc thi ñua thuyeàn baét ñaàu töø ngaøy 04-05-06 thaùng 11 haøng naêm coù 23 tænh vaøo tham gia raát soâi noåi taïo neân taäp quaùn raát haáp daãn vôùi du khaùch. Hình.2.2 + Khu du lòch Nhaø tuø toul sleng : Tröôùc ñaây taïi ñoù laø tröôøng trung hoïc , nhöng trong cheá ñoä gieät chuùng cuûa Poâl Poât, ñaõ bieán thaønh Nhaø Tuø laø choã gieát ngöôùi raát daõ maõn. Ñoù laø cheá ñoä dieät chuùng cuûa lòch söû nöôùc Kampuchea. Nhieàu du khaùch cuûa moät soá quoác gia treân theá giôùi raát quan taâm vaø thöôøng ñeán tham quan. + Khu du lòch Toul Cheung Ek : Trong cheá ñoä Poâl Poât, Taïi ñaây cuõng laø nôùi dieät ngöôøi. Giam giöõ taïi Toul Sleng taäp trung dieät.Taïi ñaây hieän nay cuõng laø ñieåm thu huùt söï quan taâm cuûa du khaùch. +khu du lòch hoà Kokey : naèm trong Thuû ñoâ Phnom Penh, laø nôi hoäi tuï nguoàn nöôùc vaø coù dieän tích raát roäng lôùn.Ngoaøi ra, Thuû ñoâ Phnom Penh coù heä thoáng röøng nuùi chaèng chòt, Theo söï nghieân cöùu cho bieát taïi ñaây coù hôn 1000 loaøi ñoäng thöïc vaät, rieâng caùc loaøi chim töø 200-400 loaøi soáng trong khu vöïc naøy, vaø coøn coù nhieàu loaøi boø saùt, nhieàu loaøi ñoäng vaät quyù hieám. Ñaây coù theå ñöôïc xem laø nguoàn taøi ngueân thieân nhieân phong phuù, phuïc vuï cho vieäc phaùt trieån loaïi hình du lòch sinh thaùi nhö du lòch nuùi, nghæ maùt, thöôûng ngoaïn thieân nhieân…. 2.1.3.2. Taøi nguyeân nhaân vaên : Nguoàn taøi nguyeân du lòch nhaân vaên cuûa Kampuchea noùi chung vaø Thuû ñoâ Phnom Penh noùi rieâng voâ cuøng ña daïng vaø phong phuù laø ‘‘Thieân ñöôøng kho baùu cuûa theá giôùi’’. Coù theå noùi raèng, Thuû ñoâ Sieâm Rieâp noåi tieáng veà khu ñeàn thaùp Angkor Wat ñöôïc UNESCO coâng nhaän laø di saûn vaên hoùa theá giôùi, thì Thuû ñoâ Phnom Penh cuõng noåi tieáng veà cung vua, Nhaø Tuø Toul Sleng, Wat Phnoâm Ñoân Peânh, Toul Chuang Ek, Nhaø Baûo Taøng, Hoà Kokey vaø coù moät soá chuøa vôùi caùch kieân thöùc raát ñeïp vaø ñaëc saéc. Taøi nguyeân du lòch nhaân vaên cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh chuû yeáu taäp trung vaøo di tòch lòch söû – vaên hoaù vaø kieán truùc, ñaëc bieät laø caùc khu ñeàn thaùp coå xöa. Baûng 2.1:soá lieäu caùc khu vöïc taïi Thuû ñoâ Phnom Penh St Vò trí soá löôïng 1 Quaän 07 2 Phöôøng 76 3 Xoùm laøng 637 4 Dieän tích 375km² 5 Daân soá trong Thuû ñoâ 1.042.108 Ngöôøi 6 Daân soá toaøn Kampuchea 13.091.000 Ngöôøi 7 Daân soá tyû leä bình quaân trong 01 km² treân caû nöôùc 2681 Ngöôøi Daân soá tyû leä bình quaân cuûa Thuû ñoâ Treân 01 km² 16.688 Ngöôùi Daân soá tyû leä bình quaân Ngoaïi oâ 01km² 1289 Ngöôùi 8 Chieáu daøi maïng löôùi phaân phoái nöôùc 921.909m 9 Tyû troïng nöôùc 46.800km³ (Nguoàn: Boä du lòch Kampuchea,2006) So saùnh phaàn traêm cuûa daân soá Thuû ñoâ Phnom Penh vaø caû Vöông quoác Kampuchea : -Thuû ñoâ Phnom Penh : 1.042.108 Ngöôøi -Toaøn Vöông quoác Kampuchea : 13.091.000 Ngöôøi Theo söï tình toaùn cuûa daân soá treân ta thaáy laø Thuû ñoâ Phnom Penh chieám tyû leä khoaûng 7% trong caû nöôùc. Baûng 2.2 : Cô sôû phuïc vuï dòch vuï boå sung khaùc Stt Vò trí Soá löôïng 1 khaùch saïn 117 Phoøng taïi khaùch saïn 6.106 2 Nhaø troï 123 Phoøng taïi nhaø troï 2.211 3 Nhaø haøng 548 Phoøng taïi nhaø haøng 4.635 4 Ngöôøi phuïc vuï du khaùch 1560 (Nguoàn: Sôû du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh, 2006) Haøng naêm taïi Thuû ñoâ Phnom Penh cuõng coù toå chöùc caùc ngaøy leã cuûa truyeàn thoáng nhö sau : Caùc leã hoäi truyeàn thoáng ôû Thuû ñoâ Phnom Penh cuõng gioáng nhö nhöõng tænh khaùc ôû Kampuchea ñoù laø : -Leã “ Naêm môùi Quoác teá “ chuùc möøng Naêm môùi theo lòch chung cuûa Theá giôùi dieãn ra vaøo ngaøy 01 thaùng 01 haøng naêm. - Leã “ Meak Bochea “chuùc möøng Oâng Ñaïo phaät sinh ra, dieãn ra vaøo ngaøy 13 thaùng 2 haøng naêm. - Leã “Boân Choâl Chhnaêm thmey” chuùc möøng naêm môùi theo daân toäc Khmer dieãn ra vaøo ngaøy13-14-15 thaùng 4 haøng naêm. - Leã “Boân Chroat Preah Nengkoal hoaëc laø Visak Bochea” chuùc möøng thu hoaïch muøa dieãn ra vaøo ngaøy 12 thaùng 5 haøng naêm. - Leã “ Boân Om Tuok ” laø leã cuùng baùi oâng baø toå tieân dieãn ra vaøo ngaøy 04-05-06 thaùng 11 haøng naêm. - Leã “Boân Ñak Ben vaø Pchum Ben” laø leã hoä nöôùc ñua thuyeàn dieãn ra vaøo ngaøy 16 thaùng 10 haøng naêm. 2.1.4. Chuû tröông, chính saùch phaùt trieån du lòch cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh : Keå töø naêm 1995, chính Phuû vaø Boä Du Lòch Kampuchea baét ñaàu thuùc ñaåy phaùt trieån du lòch baèng vieäc chuû tröông xaây döïng ngaønh du lòch trôû thaønh moät ngaønh kinh teá muõi nhoïn, ñoàng thôøi trieån khai caùc chính saùch phaùt trieån nhö chính saùch ñaàu tö cô sôû haï taàng vaät chaát, kyõ thuaät vaø ñaàu tö taïi caùc ñòa ñieåm quan troïng, ñeïp nhaát cuûa khu du lòch troïng ñieåm nhö : Thuû ñoâ Phnom Penh, Tæønh Sieâm Riep, Tæønh Sihanouk, Tæønh Coâmpong Chham, Tænh Coâmpong Thoâm vaø Tænh Preach Vihear . Trong boái caûnh ñoù, Thuû ñoâ Phnom Penh cuõng ñöôïc söï tröïc tieáp chæ ñaïo töø Chính Phuû vaø Boä du lòch veà chính saùch vaø chuû truông phaùt trieån, ñaëc bieät laø chính saùch ñaàu tö cô sôû haï taàng vaø cô sôû vaät chaát phuïc vuï du lòch, sôû keá hoaïch Thuû ñoâ ñaõ trieån khai caùc keá hoaïch ñaàu tö 03 naêm 2000-2003 vaø töø 2003-2005 seõ trieån khai keá hoaïch ñaàu tö 05 naêm 2005-2010 vaø coøn tieáp tuïc laäp caùc keá hoaïch môùi nöõa. 2.2. Thöïc traïng phaùt trieån du liïch Thuû ñoâ Phnom Penh : 2.2.1. cô sôû haï taàng : 2.2.1.1. Maïng löôùi ñöôøng saù vaø phöông tieän giao thoâng : Thuû ñoâ Phnom Penh laø moät Thuû ñoâ ñeïp nhaát cuûa ñaát nöôùc Kampuchea, coù heä thoáng ñöôøng saù bao goàm : Ñöôøng boä, Ñöôøng thuûy, Ñöôøng haøng khoâng,Ñöôøng xe löûa. Trong tình hình hieän nay, heä thoáng cô sôû haï taàng giao thoâng trong toaøn Thuû ñoâ ñang ñöôïc caûi thieän. Tuy nhieân, heä thoáng ñöôøng saù vaãn chöa toát vaø laøm cho heä thoáng giao thoâng gaëp raát nhieàu khoù khaên trong muøa möa do 30% ñaõ bò hö hoûng vaø xuoáng caáp, hieän ñang ñöôïc söûa laïi vaø xaây theâm nhö : + Ñöôøng boä: töø Thuû ñoâ Phnom Penh ñeán caùc tænh trong caû nöôùc gaëp raát nhieàu khoù khaên trong muøa möa, neân giao thoâng chöa thuaän lôïi. +Ñöôøng thuûy: töø Thuû ñoâ Phnom Penh ñeán caùc tænh chæ ñi ñöôïc trong muøa möa (khoaûng 4 thaùng/naêm). +Ñöôøng haøng khoâng: coù moät saân bay ôû Poâ Chaân Toâng ñoù laø saân bay lôùn nhaát cuûa Kampuchea, coù 3 chuyeán bay ñi tôùi 3 tænh nhö : Tænh Siem Reap, Tænh Bat Tom Bang vaø Tænh Coâm Poâng Chham, cuõng coù moät vaøi chuyeán bay khaùc nhöng khoâng oán ñònh, chæ duøng cho nhöõng may bay coù côõ nhoû ví duï ñöôøng bay Phnom Penh ñi Preach Vihier. +Ñöôøng xe löûa : Goàm coù 2 chuyeán, thöù nhaát ñi theo tænh Porsat, Baâtam bang, Poây Peât vaø thöù hai ñi theo tænh Compoât. Trong thôøi gian qua sôû giao thoâng phoái hôïp vôùi sôû du lòch cuøng vôi Thuû ñoâ ñaõ khaéc phuïc heä thoáng giao thoâng ñöôøng saét ñang söûa chöõa vaø xaây döïng theâm moät soá ñöôøng lôùn nöõa ñeå ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu ñi laïi cuûa haønh khaùch. Chính phuû ñaõ vaø ñang tieáp tuïc ñaàâu tö phaùt trieån theâm theo keá hoaïch phaùt trieån Noâng thoân treân caû nöôùc Kampuchea. 2.2.1.2. Phöông tieän thoâng tin lieân laïc : Tình hình thoâng tin lieân laïc chöa ñaûm baûo vieäc vaän chuyeån caùc tin töùc moät caùch nhanh choùng vaø kòp thôøi goùp phaàn thöïc hieän caùc moái giao löu giöõa caùc vuøng, caùc tænh vaø caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. Hieän nay, toaøn Thuû ñoâ coù keânh truyeàn thoâng tin chuû yeáu nhö ñaøi truyeàn hình, baùo chí, internet, heä thoáng keânh truyeàn thanh,…Nhöng maø chöa ñaùp öùng nhu caàu ñeå truyeàn tröïc tieáp töø ñaøi phaùt thanh vaø ñaøi truyeàn hình cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh tôùi caùc khu du lòch trong vaø ngoaøi nöôùc. 2.2.1.3. Heä thoáng caùc coâng trình caáp ñieän, nöôùc : Duøng ñeå phuïc vuï tröïc tieáp cho vieäc nghæ ngôi giaûi trí cuûa khaùch du lòch ñeán Thuû ñoâ Phno._.khaùch ñeå coù nhöõng saûn phaåm phuø hôïp vôùi thò tröôøng thoâng qua caùc hình thöùc tuyeân truyeàn quaûng caùo. Theo nghieân cöùu veà thò tröôøng cuûa caùc nöôùc cho thaáy taâm lyù khaùch du lòch Taây AÂu thích du lòch sinh thaùi soâng nöôùc, ñeàn thaùp, nuùi non. Cho neân caàn quaûng baù veà ñieàu kieän du lòch sinh thaùi vaø lòch söû taïi khu du lòch khaùc coù ñaëc ñieåm quan troïng nhaát. Ví coù ñaày ñuû tieàm naêng du lòch : coù 237 thaùp coå trong ñoù coù baûy thaùp lôùn, ñaëc bieät thaùp ôû trong tænh Preah Vihear vaù thaùp Angkor Wat cuûa tænh Siem Reap, ngoaøi ra coøn coù nuùi non truøng ñieäp chieám khoaûng 90% dieän tích coù heä thoáng ñoäng thöïc vaät raát phong phuù, coù caû heä thoáng soâng nöôùc phong caûnh raát ñeïp,… - Lieân keát vôùi caùc haõng löù haønh, coâng ty du lòch cuûa Sieâm Reap,Preah Vihear, Coâm Poâng Thoâm, Coâm Poâng Soâm vaø Phnom Penh ñeå quaûng baù veà tieàm naêng du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh, ñoàng thôøi gian Phnom Penh vaøo caùc tour du lòch Kampuchea. - Thoâng qua ñaïi dieän du lòch Kampuchea ñeå giôùi thieäu tieàm naêng du lòch cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh. - Ngoaøi ra caàn taêng cöôøng tuyeân truyeàn quaûng baù treân caùc phöông tieän truyeàn thoâng, phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng vôùi caùc loaïi hình khaùc nhau nhö ñaêng baøi phoùng söï ngaén veà tieàm naêng du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh treân ñaøi truyeàn hình Kampuchea taïi Phnom Penh, lieân keát vôùi taïp chí quoác teá veà du lòch noåi tieáng cuûa Kampuchea laø APSARA TOURS Cambodia – Discovering the World Heritage ñeå ñaêng baøi veà tieàm naêng du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh. - Phoái hôïp vôùi caùc löïc löôïng laøm thoâng tin ñoái ngoaïi, tranh thuû caùc nguoàn löïc töø beân ngoaøi vaø hoã trôï quoác teá ñeå coäng taùc xuùc tieán quaûng baù du lòch ñaït hieäu quaû. 3.2.2.2. Chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm * Muïc tieâu: Xaây döïng nhöõng saûn phaåm du lòch ñoäc ñaùo mang saéc thaùi rieâng cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh, ñuû söùc caïnh tranh trong khu vöïc vaø quoác teá, trong ñoù ñaëc bieät chuù troïng ñeán caùc saûn phaåm du lòch tìm hieåu vaên hoùa – lòch söû, du lòch toân giaùo vaø du lòch sinh thaùi. Ñaây laø 3 loaïi hình du lòch hoaøn toaøn coù khaû naêng taän duïng trieät ñeå vôùi nguoàn taøi nguyeân du lòch phong phuù cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh, ñaëc bieät laø nguoàn taøi nguyeân lòch söû – nhaân vaên phong phuù vaø ña daïng, beân caïnh heä sinh thaùi ñaëc saéc goàm 90% laø röøng töï nhieân, khoâng khí trong laønh vaø maùt dòu quanh naêm. Ngoaøi ra, caàn xaây döïng saûn phaåm du lòch sinh thaùi phuø hôïp vôùi nhu caàu du lòch vaø khaû naêng taøi chính cuûa nhaân daân trong tænh Preah Vihear coù (thaùp Preah Vihear) trong tænh Sieâm Rieâp coù (thaùp Angkor) nhaèm kích caàu du lòch noäi ñòa, taïo ñieàu kieän cho khaùch du lòch caùc tænh vaø caùc quoác giaù treân theá giôùi ñeán tham quan nhaèm goùp phaàn naâng cao daân trí, caûi thieän ñôøi soáng vaät chaát tinh thaàn cuûa nhaân daân. *Caùc bieän phaùp thöïc hieän: a/. Ñieàu tra, döï baùo nhu caàu khaùch du lòch ñeå coù ñònh löôïng phaùt trieån: Ñieàu tra, döï baùo nhu caàu khaùch du lòch ñeå coù ñònh höôùng phaùt trieån: Thu thaäp thoâng tin veà khaùch du lòch cuûa caùc nöôùc, ñeå ñaùnh giaù xem thò hieáu cuûa khaùch du lòch thuoäc daïng naøo, nghæ maùt hay tìm hieåu lòch söû, … nhaèm giuùp cho tænh coù bieän phaùp thu huùt hôïp lyù. Phaûi gaén saûn phaåm vôùi thò tröôøng, ñaëc bieät ñoái vôùi nhöõng thò tröôøng quoác teá coù khaû naêng chi traû cao, löu truù daøi ngaøy vaø coù nguoàn khaùch lôùn. b/. Xaây döïng vaø phaùt trieån saûn phaåm du lòch sinh thaùi: Ñeå thöïc hieän ñöôïc giaûi phaùp naøy caàn ñieàu tra veà tieàm naêng phaùt trieån du lòch sinh thaùi trong toaøn tænh vaø ñaùnh giaù thöïc traïng caùc saûn phaåm du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh hieän nay, trong moái quan heä vôùi nguoàn taøi nguyeân hieän coù, nhaèm khai thaùc theá maïnh cuûa thaùp Preah Vihear vaø thaùp Angkor vaø röøng thieân nhieân xung quanh thaùp, phong caûnh ñeïp, nuùi cao, do ñoù ñaëc bieät phaùt trieån caùc loaïi hình du lòch: (1) "Du lòch leo nuùi", (2) "Du lòch tham quan röøng nguyeõn sinh", (3) "Du lòch tham quan soâng nöôùc, nghæ döôõng khoâng khí maùt dòu quanh naêm". Naâng cao chaát löôïng du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh, phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm vaø nhu caàu thò hieáu cuûa thò tröôøng khaùch quoác teá vaø khaùch noäi ñòa. Töøng böôùc ñöa chaát löôïng saûn phaåm du lòch taïi Thuû ñoâ Phnom Penh ngang taàm vôùi caùc tænh khaùc vaø caùc nöôùc trong khu vöïc baèng caùch thöïc hieän trong döï aùn : (1)xaây döïng naâng caáp nhaø khaùch leân khaùch saïn; (2)xaây döïng caùc ñöôøng oâ toâ chính yeáu trôû neân lôùn vaø roäng; (3)ñaàu tö theâm caùc phöông tieän vaän chuyeån hieän ñaïi. 3.2.2.3. Chieán löôïc ñaàu tö phaùt trieån du lòch taïi Thuû ñoâ Phnom Penh - Muïc tieâu :Ñaàu tö du lòch laø ñaàu tö phaùt trieån, nhaèm taêng cöôøng cô sôû haï taàng vaø cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cho moät ngaønh kinh teá muõi nhoïn, vì vaäy caàn taïo ra chuyeån bieán tích cöïc trong coâng taùc ñaàu tö phaùt trieån du lòch vôùi nhöõng chính saùch öu ñaõi, höôùng ñaàu tö vaøo cô sôû haï taàng giao thoâng cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh, ñoàng thôøi keâu goïi ñaàu tö trong vaø ngoaïi nöôùc vaøo vieäc ñaùnh giaù, phaùt hieän vaø truøng tu caùc ñieåm du lòch, ñaëc bieät laø khu du lòch phong phuù vaø ña daïng, khu ñeàn thaùp lôùn nhö ñaõ noùi ôû treân. Hoã trôï caùc höôùng phaùt trieån öu tieân trong xaây döïng caùc khu , tuyeán ñieåm du lòch trong vieäc toân taïo caûnh quan,moâi tröôøng ; caùc di tích lòch söû , vaên hoùa… taäp trung ñaàu tö du lòch vaøo caùc ñòa baøn troïng ñieåm song song vôùi vieäc naâng caáp caùc khu, ñieåm du lòch ôû caùc vuøng du lòch. - Caùc bieän phaùp thöïc hieän: a- Ñaùnh giaù thöïc traïng coâng taùc ñaàu tö du lòch, ñaëc bieät ñoài vôùi vieäc ñaàu tö phaùt trieån caùc khu du lòch, ñaàu tö phaùt trieån du lòch sinh thaùi, du lòch vaên hoùa, du lòch toân giaùo, caùc cô cheá vaø chính saùch ñaàu tö, ñang baét ñaàu trieån khai ôû caùc khu du lòch keå treân. b- Keâu goïi ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc ñaàu tö vaøo ngaønh du lòch taïi Thuû ñoâ Phnom Penh, muoán thöïc hieän ñieàu ñoù, Thuû ñoâ Phnom Penh phaûi coù nhöõng chính saùch öu ñaõi ñaëc bieät ñeå thu huùt ñaàu tö. c- Xaây döïng boä phaän chuyeân traùch veà ñaàu tö du lòch cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh: nhaèm xuùc tieán vaø trieån khai thaät nhanh caùc döï aùn ñaàu tö trong Thuû ñoâ ñaõ ñöôïc duyeät vaø xaây döïng ñeä trình caùc duï aùn ñaàu tö du lòch cuûa Thuû ñoâ tieáp theo nhö sau: -Thöïc hieän döï aùn xaây döïng khu du lòch vaên hoùa. Caùc haïn muïc coâng caàn trieån khai laø: nghieân cöùu döï aùn, saép xeáp khu giaûi trí, laøm ñöôøng xung quanh, xaây döïng vaên phoøng cung caáp thoâng tin, khu vöïc du lòch xung quanh Thuû ñoâ, nhaø veä sinh, gieáng nöôùc, nhaø nghæ, phoøng ñeå vaät lieäu söû duïng haøng ngaøy. d- Öu tieân ñaàu tö ñoái vôùi ñòa baøn troïng ñieåm taïi khu du lòch. e- Phoái hôïp vôùi caùc boä, ngaønh chöùc naêng vaø ñòa phöông lieân quan trong vieäc ñaàu tö baûo veä, toân taïo caùc di tích, caûnh quan moâi tröôøng, khoâi phuïc vaø phaùt trieån caùc leã hoäi, hoaït ñoäng vaên hoùa daân gian, caùc laøng ngheà phuïc vuï phaùt trieån du lòch. 3.2.2.4. Chieán löôïc baûo veä, toân taïo taøi nguyeân du lòch vaø moâi tröôøng -Muïc tieâu: Taêng cöôøng hieäu quaû quaûn lyù Nhaø nöôùc, söû duïng hôïp lyù vaø hieäu quaû caùc nguoàn taøi nguyeân, moâi tröôøng du lòch, ñaûm baûo phaùt trieån beàn vöõng du lòch cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh. Moâi tröôøng laø yeáu toá voâ cuøng quan troïng ñeå khai thaùc vaø phaùt trieån du lòch beàn vöõng. Do ñoù khoâng ngöøng toân taïo moâi tröôøng sinh thaùi töï nhieân, moâi tröôøng xaõ hoäi nhaân vaên. -Caùc bieän phaùp thöïc hieän: a-Ñaùnh giaù toaøn dieän tieàm naêng, taøi nguyeân vaø moâi tröôøng du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh, ñaëc bieät ôû caùc khu vöïc troïng ñieåm phaùt trieån du lòch, caùc vuøng cao, vuøng xaâu, vuøng xa. b-Xaây döïng heä thoáng quaûn lyù taøi nguyeân vaø moâi tröôøng du lòch ñaûm baûo thöôøng xuyeân theo doõi bieán ñoäng ñeå coù nhöõng giaûi phaùp kòp thôøi, phoái hôïp cuøng caùc ban, ngaønh vaø ñòa phöông lieân quan khaéc phuïc söï coá, tình traïng xuoáng caáp veà taøi nguyeân vaø moâi tröôøng du lòch trong Thuû ñoâ. c-Xaây döïng ñoäi nguõ chuyeân traùch veà baûo veä vaø toân taïo taøi nguyeân moâi tröôøng trong Thuû ñoâ nhaèm truøng tu vaø baûo veä thaùp coå trong Thuû ñoâ vaø caû nöôùc. d-Tuyeân truyeàn vaø naâng cao nhaän thöùc cuûa ngöôøi daân ñòa phöông veà vieäc baûo veä moâi tröôøng vaø caûnh quan töï nhieân ñeå gìn giöõ cho ñeïp. e-Xaây döïng heä thoáng thoaùt nöôùc trong Thuû ñoâ nhaèm traùnh tình traïng xaû nöôùc thaûi böøa baõi, gaây neân oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc ôû caùc soâng trong Thuû ñoâ nhö soâng Chaêc tuùk moùc,… f-Treân heä caùc nuùi caàn phaûi toå chöùc heä thoáng caùp treo, phöông tieän ñöôøng saù vaø phöông tieän caùc loaïi nhaèm traùnh tình traïng di chuyeån loän xoän gaây haïi ñeán moâi tröôøng sinh thaùi xung quanh. 3.2.2.5. Chieán löôïc xaây döïng cô sôû haï taàng cho phaùt trieån du lòch -Muïc tieâu : Trong thôøi gian tôùi, chính quyeàn Thuû ñoâ Phnom Penh vaø caùc sôû phoái hôïp vôùi Boä du lòch Kampuchea cuøng vôùi Boä giao thoâng vaø hoäi ñoàng phaùt trieån Kampuchea, taêng cöôøng xaây döïng cô sôû haï taàng cho du lòch nhö : Ñieän, nöôùc, giao thoâng, cô sôû kinh doanh löu truù… cho ñeán naêm 2015 hoaøn thaønh veà maët cô baûn. -Caùc bieän phaùp thöïc hieän a-Ñieän : Nhö ñaõ trình baøy ôû treân, Thuû ñoâ ñang söû duïng ñieän töø heä thoáng maùy phaùt ñieän coâng suaát 120 KVA vaø hoaït ñoäng 24/24 giôø. Nhö vaäy, Thuû ñoâ Phnom Penh caàn phaûi quy hoaïch, xaây döïng vaø trieån khai heä thoáng maïng löôùi ñieän quoác ñeå taêng cöôøng nguoàn ñieän phuïc vuï hoaït ñoäng du lòch trong Thuû ñoâ cho töông lai. b-Giao thoâng : Hieän nay heä thoâng giao thoâng Thuû ñoâ toaøn laø ñöôøng boä caàn söõa chöõa hoaøn toaøn. Vì vaäy, chöa theå ñaùp öùng phaùt trieån du lòch. Trong thôøi gian tôùi chính quyeàn Thuû ñoâ phoái hôïp vôùi Sôû giao thoâng vaø Sôû du lòch cuøng ngöôøi daân leân ñeà aùn xaây döïng vaø traûi nhöïa nhöõng tuyeán ñöôøng chính trong Thuû ñoâ tôùi maïng löôùi caùc tænh ñaëc bieät laø caùc tuyeàn ñöôøng lieân keát giöõa caùc ñòa ñieåm du lòch trong Thuû ñoâ. c-cô sôû kinh doanh löu truù vaø ñòa ñieåm vui chôøi giaûi trí : Trong thôøi gian naøy caàn quy hoaïch toång theå vaø xaây döïng ñeà aùn, keâu goïi ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaàu tö vaøo xaây döïng vaø naâng caáp nhaø khaùch hieän nay leân khaùch saïn. Ñoàng thôøi xaây döïng ñeà aùn veà beå bôi, hoà taém, phoøng theå duïc theå thao, coâng vieân,… Cuõng nhö taêng cöôøng heä thoáng phöông tieän xe giao thoâng ñöa ñoùn khaùch nhö xe hieän ñaïi nhaát löu thoâng, ñoù laø hoaùn caûnh ñeïp trong thaønh phoá,… d-Gæai phaùp huy ñoäng voán nhaèm thöïc hieän caùc döï aùn : Nhu caàu voán ñaàu tö vaøo ngaønh du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh ñeán naêm 2015 öôùc tính khoaûng treân 10 trieäu USD (trích theo döï baùo nhu caàu voán ñaàu tö cuûa Boä du lòch). Tuy nhieân, khaû naêng ñaùp öùng cuûa ngaân saùch Thuû ñoâ chæ khoaûng 40% töông ñöông 4 trieäu USD. Vì vaäy caàn phaûi huy ñoäng 60% coøn laïi töø nguoàn voán beân ngoaøi. Ñeå huy ñoäng ñöôïc nguoàn voán naøy, chính quyeàn Thuû ñoâ vaø Sôû du lòch caàn phaûi thöïc hieän caùc coâng vieäc sau : -Taïo chính saùch ñaàu tö thoâng thoaùng vaø öu ñaõi ñeå keâu goïi caùc nhaø ñaàu tö vaøo caùc döï aùn cô sôû haï taàng vaät chaát kyõ thuaät du lòch trong Thuû ñoâ. -Keâu goïi hoã trôï voán nöôùc ngoaøi thoâng qua nguoàn voán vieän trôï phaùt trieån chính thöùc cuûa caùc nöôùc daønh cho. -Huy ñoäng töø caùc taàng lôùp nhaân daân vaø caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc. -Huy ñoäng qua thò tröôøng voán trong nöôùc nhö ngaân haøng, caùc toå chöùc tín duïng. -Huy ñoäng qua caùc toå chöùc taøi trôï, toå chöùc phi chính phuû, toå chöùc veà hôïp taùc quoác teá. Ñeå huy ñoäng caùc nguoàn voán naøy thaät toát thì chính quyeàn Thuû ñoâ vaø Sôû du lòch caàn thöïc hieän caùc cuoäc xuùc tieán ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi, ñeå quaûng baù veà taøi nguyeân du lòch phoâng phuù vaø ña daïng cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh. e-Keâu goïi ñaàu tö quoác teá : Thoâng qua Hoäi ñoàng phaùt trieån Kampuchea(CDC), Thuû ñoâ Phnom Penh caàn trieån khai caùc chính saùch öu ñaõi ñaàu tö vaø thueá quan ñeå keâu goïi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaàu tö vaøo heä thoáng haï taàng giao thoâng vaø haï taàng cô sôû vaät chaát du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh. Ñeå thöïc hieän ñöôïc ñieàu naøy Thuû ñoâ Phnom Penh caàn thöïc hieän caùc bieän phaùp sau : -Thöïc hieän moät cô cheá caáp pheùp ñaàu tö nhanh goïn, khoâng maát nhieàu thôøi gian vaø coâng söùc cho nhaø ñaàu tö. -Coù chính saùch öu ñaõi veà ñaát ñai, ñaëc bieät laø sau khi caáp pheùp ñaàu tö, caàn phaûi thöïc hieän ngay vieäc giao ñaát, vaø hoã trôï trong vieäc di dôøi cuõng nhö sang laáp maët baèng… -Thöïc hieän chính saùch öu ñaõi thueá quan nhö giaûm thueá thu nhaäp doanh nghieäp cho nhöõng nhaø ñaàu tö trong 10 ñeán 15 naêm ñaàu. Cho pheùp caùc nhaø ñaàu tö chuyeån lôïi nhuaän veà nöôùc trong quyeàn haïn vaø phaïm vi cho pheùp. 3.2.2.6. Chieán löôïc veà hôïp taùc quoác teá -Muïc tieâu : Môû roäng vaø taêng cöôøng chuû ñoäng hôïp taùc quoác teá, taïo laäp vaø naâng cao hình aûnh, vò theá cuûa du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh trong khu vöïc. Ña daïng hoùa, ña phöông hoùa hôïp taùc phaùt trieån vôùi vuøng mieàn vaø caùc nöôùc trong khu vöïc ñeå keâu goïi ñaàu tö cuõng nhö vieäc hoã trôï trong vieäc xaây döïng vaø quaûn lyù caùc döï aùn du lòch trong Thuû ñoâ Phnom Penh vaø kinh nghieäm phaùt trieån du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh. Trong thôøi gian tôùi Thuû ñoâ Phnom Penh phaûi taêng cöôøng hôïp taùc vaø trieån khai ñeà aùn phaùt trieån khu du lòch tam giaùc “Thuû ñoâ Phnom Penh (Campuchea),Thuû ñoâ Bangkok(Thaùi lan),Thaønh phoá Veang Chaân(Laøo),Thaønh phoá Hoà chí minh(Vieät nam),…”.Ñoù laø lieân keát caùc nöôùc xung quanh nhau. -Caùc bieän phaùp thöïc hieän : a-Xaây döïng khu du lòch tam giaùc lieân thoâng : Thuû ñoâ Phnom Penh phaûi xaây döïng heä thoáng ñöôøng saù giao thoâng trong khu du lòch tam giaùc lieân thoâng giöõa caùc khu du lòch khaùc trong nöôùc Thaùi lan, Vieät nam vaø Laøo. b-Xaây döïng heä thoáng khaùch saïn trong tam giaùc lieân thoâng : Xaây döïng heä thoáng caùc khaùch saïn vaø nhaø haøng cuõng nhö caùc ñieåm vui chôøi giaûi trí trong vuøng tam giaùc cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh. c-Thöïc hieän chính saùch môû ñöôøng bay : Thöïc hieän chính saùch môû ñöôøng bay, Thaùi lan , Laøo , Vieät nam vaø Trung quoác,... Môû cöûa giao löu ñöôøng thuûy Tonley sap laø keânh cuûa soâng Mekong bieân giôùi Kampuchea – Laøo – Thaøi lan vaø Vieät nam. Thuû ñoâ Phnom Penh phaûi xaùc ñònh baûn ñoà du lòch ranh giôùi roõ raøng trong khu tam giaùc. d-Thöïc hieän hôïp taùc ña phöông trong khu vöïc : -Chuû troïng hôïp taùc ña phöông trong khu vöïc, tieåu khu vöïc : hôïp taùc du lòch 6 khu vöïc Campuchea – Laøo – Thaøi lan – Vieät nam - Trung quoác vaø Myanma, tieåu vuøng Mekong môû roäng… hình thaønh caùc khu vöïc taêng cöôøng du lòch vaø kinh teá. -Thöïc hieän cam keát hôïp taùc du lòch vôùi toå chöùc du lòch theá giôùi (WTO), dieãn ñaøn hôïp taùc kinh teá Chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông ( APEC), Hieäp hoäi du lòch Chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông (APEC), Hieäp hoäi du lòch Chaâu AÙ- Thaùi bình döông (PAT), ASEAN vaø hieäp hoäi du lòch Ñoâng Nam AÙ (ASEANTA), Lieân minh Chaâu AÂu (EU)… 3.2.2.7. Chieán löôïc phaùt trieån nguoàn nhaän löïc -Muïc tieâu :Xaây döïng ñoäi nguõ caùn boä du lòch coù trình ñoä vaø kyõ naêng nghieäp vuï, cô caàu hôïp lyù,ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån cuûa ngaønh trong tieán trính phaùt trieån kinh teá phaùt trieån cuûa Thuû ñoâ trong quaù trình hoäi nhaäp khu vöïc vaø quoác teá. -Caùc bieän phaùp thöïc hieän : a-Xaây döïng keá hoaïch ñaøo taïo cuûa sôû du lòch Thuû ñoâ : Xaây döïng vaø toå chöùc thöïc hieän chieån löôïc phaùt trieån nguoàn nhaän löïc trong Thuû ñoâ, ñaëc bieät laø laäp keá hoaïch ñaøo taïo caùn boä du lòch cuûa Sôû du lòch Thuû ñoâ. Chuù troïng ñeán vieäc ñaøo taïo nhöõng nhaø quaûn lyù vaø ñoäi nguõ höôøng daãn vieân du lòch, maø ñaëc bieät laø ñaøo taïo ñoäi nguõ höôùng daãn vieân vöøa thaïo veà ngoaøi ngöõ, löu loaùt trong giao tieáp, meán khaùch laïi vöøa am hieåu veå lòch söû trong vaø ngoaøi nöôùc. b-Xaây döïng tröôøng ñaøo taïo caùn boä du lòch trong Thuû ñoâ treân cô sôû döï baùo nguoàn nhaän löïc cho ngaønh : Keát hôïp vôùi caùc toå chöùc du lòch quoác teá ñeå vaän ñoäng vaø hình thaønh tröôøng du lòch trong Thuû ñoâ ñoàng thôøi keát hôïp ñaøo taïo vôùi caùc tröôøng, caùc tænh trong nöôùc vaø caùc nöôùc khaùc trong khu vöïc. Ñeå khuyeán khích kinh doanh du lòch löõ haønh, khaùch saïn, nhaø haøng, caàn tuyeån choïn moät soá hoïc sinh göûi ngay ñeán caùc tröôøng cao ñaúng, ñi hoïc chuyeân ngaønh veà du lòch löõ haønh. c-Xaây döïng keá hoaïch ñaøo taïo caùn boä quaûn lyù du lòch : Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån nguoàn nhaân löïc du lòch, ñaëc bieät chuù troïng ñeán vieäc döï baùo nhu caàu nguoàn nhaân löïc cho thôøi gian tôùi, töø ñoù laäp moät chöông trình ñaøo taïo toaøn dieän moät keá hoaïch cuï theå cho Thuû ñoâ Phnom Penh. Theo tính toaùn taïi Sôû du lòch trong 12 nhaân vieân laøm vieäc taïi sôû chæ coù 5 nhaân vieân coù trình ñoä. Ñaøo taïo laïi vaø boài döôøng naâng cao chaát löôïng ñoäi nguõ caùn boä hieän ñang coâng taùc taïi Sôû du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh, ñaëc bieät laø caân boä quaûn lyù vaø nhaân vieân nghieäp vuï ñeå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu phaùt trieån du lòch cuûa Thuû ñoâ trong naêm tôùi. Sôû du lòch coá gaéng môøi caùc chuyeân gia quoác teá veà du lòch ñeå toå chöùc caùc cuoäc hoäi thaûo veà du lòch trong Thuû ñoâ nhaèm naâng cao trình ñoä hieåu bieát veà du lòch cho caùn boä vaø nhaân daân. d-Xaây döïng chính saùch caùn boä : Thöïc hieän ñaày ñuû vaø nghieâm tuùc caùc chính saùch caùn boä töø vieäc quy hoaïch, tuyeån duïng, saép xeáp, söû duïng ñeán ñaõi ngoä,… ñaëc bieät chuù troïng töøng böôùc treû hoùa ñoäi nguõ caùn boä, keát hôïp öu tieân söû duïng caùn boä coù kieán thöùc, trình ñoä tay ngheà vaø kinh nghieäm cao, ñaûm baûo tính keá thöøa. Töø thöïc tieãn toaøn caàu hoùa kinh teá-xaõ hoäi vaø nhöõng döï baùo vaø xu theá phaùt trieån du lòch trong thôøi gian tôùi ôû khu vöïc vaø theá giôùi, keát hôïp vôùi chuû tröông ñöôøng loái xaây döïng vaø phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa chính phuû Kampuchea, ñaëc bieät laø chieán löôïc phaùt trieån kinh teá cuûa ngaønh du lòch. Chính vì vaäy, luaän aùn nghieân cöùu ñaõ ñöa ra ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh du lòch Kampuchea ñeán naêm 2015. Vieäc phaùt trieån ngaønh du lòch Kampuchea trong thôøi gian qua gaëp nhieàu khoù khaên, chöa töông xöùng vôùi tieàm naêng du lòch laø voán coù cuûa mình, ñaëc bieät laø nhöõng thaùch thöùc töø quaù trình toaøn caàu hoùa kinh teá-xaõ hoäi. Ñeå giaûi quyeát nhöõng khoù khaên vaø ñaåy maïnh phaùt trieån du lòch Kampuchea ñeán naêm 2015, phaûi ñöa ra heä thoáng caùc giaûi phaùp cô baûn mang tính chieán löôïc vaø nhöõng bieän phaùp mang tính chieán thuaät töø moâi tröôøng vi moâ ñeán moâi tröôøng vó moâ, cuõng nhö caùc giaûi phaùp phaùt trieån nhanh, ñi ñoùn ñaàu. Caùc giaûi phaùp naøy döïa treân cô sôû lyù luaän vaø thöïc tieãn chöùa ñöïng nhöõng neùt vöøa khaùi quaùt vöøa cuï theå mang tính khaû thi,neáu ñöôïc nghieân cöùu vaän duïng seõ goùp phaàn vaøo ngaønh du lòch Kampuchea ngang taàm vôùi tieàm naêng vaø vò trí xöùng ñaùng cuûa noù trong quaù trình phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi Kampuchea. Qua lyù luaän vaø thöïc traïng trong chöông III cuûa luaän aùn ñaõ phaân tích nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa chieán löôïc phaùt trieån ngaønh du lòch ñang thaùch thöùc ngaøy nay vaø töông lai ñoåi vôùi hoaït ñoäng du lòch ngaøy caùng phaùt trieån. Ñieåu ñoù daãn ñeán moät soá keát luaät ñeå phaùt trieån ngaønh du lòch ñeán naêm 2015. 3.3. KIEÁN NGHÒ 3.3.1. Ñoái vôùi nhaø nöôùc vaø boä du lòch 1.Caàn phaûi thöïc hieän chính saùch ñaàu tö quy hoaïch phaùt trieån toång theå cho caùc tænh trong khu vöïc, ñaëc bieät laø veà du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh. 2.Hoã trôï trong vieäc keâu goïi ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Thuû ñoâ Phnom Penh nhö hoã trôï kinh phí xuùc tieán keâu goïi ñaàu tö nöôùc ngoaøi, cöû caùn boä Thuû ñoâ ñi theo ñoaøn xuùc tieán ñaàu tö cuûa Kampuchea ra nöôùc ngoaøi,… 3.Trieån khai vaø thöïc hieän caùc chính saùch ñaëc bieät öu ñaõi nhö chính saùch mieãn giaûm thueá, cho thueá ñaát ñai, daønh ngaân saùch thu ñöôïc cuûa Thuû ñoâ ñöôïc ñeå laïi ñeå ñaàu tö caùc coâng trình phuùc lôïi coäng coâng nhö beänh vieân, tröôøng hoïc, heä thoáng maïng löôùi ñieän,… 4-Ban haønh vaø thöïc hieän chính saùch khuyeán khích cô sôû haï taàng, ñaëc bieät laø chính saùch khuyeán khích xaây döïng heä thoáng giao thoâng theo phöông thöùc BOT ñöôïc söï öu ñaõi cuûa chính phuû,… 3.3.2. Ñoái vôùi UBND Thuû ñoâ vaø sôû du lòch 1-Caàn thöïc hieän vaø trieån khai caùc chính saùch vaø cô cheá veà thu huùt ñaàu tö vaøo ñòa baøn Thuû ñoâ noùi chung vaø ngaønh du lòch noùi rieâng,… 2- Quy hoaïch toång hôïp ngaønh du lòch, laáy chieán löôïc phaùt trieån du lòch cuûa Thuû ñoâ laøm tö töûong chæ ñaïo chung ñeå tieán haønh saép xeáp vaø boá trí toaøn dieän ñoái vôùi söï phaùt trieån töông lai cuûa ngaønh du lòch. 3-Caàn xaây döïng moät chính saùch khai thaùc taøi nguyeân du lòch moät caùch hôïp lyù coù hieäu quaû vaø beàn vöõng baèng caùc döï aùn cho töøng ngaønh cuï theå, roõ raøng. 4-Gíaùo duïc ngöôøi daân Thuû ñoâ naâng cao yù thöùc, hieåu bieát vaø caùch trieån khai caùc nguoàn taøi nguyeân du lòch ñeå naâng cao cuoäc soáng. Ñoàng thôøi giaùo duïc ngöôøi daân yù thöùc veà vieäc giöõ gìn baûn saéc daân toäc, kieân quyeát trong kinh doanh du lòch tình duïc, maïi daâm,… 5-Coù keá hoaïch ñaøo taïo ñoäi nguõ nhaân löïc cho ngaønh du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh trong thôøi gian tôùi. Maët duø taùc giaû ñaõ coù nhieàu coá gaéng ñeå hoaøn thaønh luaän vaên naøy, nhöng do thôøi gian vaø kieán thöùc coøn haïn cheá vaø cuõng chöa töøng hoaït ñoäng tröïc tieáp trong lónh vöïc naøy, neân chaéc chaén luaän vaên seõ coøn nhieàu sai soùt, mong quyù Thaày, Coâ vaø caùc nhaø khoa hoïc vaø caùc baïn ñoïc gaàn xa chæ daãn, goùp yù ñeå luaän vaên ñöôïc hoaøn thieän hôn. KEÁT LUAÄN Du lòch laø moät ngaùnh kinh teá toång hôïp, lieân ngaønh, lieân vuøng, coù taùc duïng ñoøn baåy ñeå vöïc daäy neàn kinh teá cuûa Kampuchea noùi chung vaø Thuû ñoâ Phnom Penh noùi rieâng. Vôùi öu theá veà taøi nguyeân du lòch phong phuù vaø ña daïng, vieäc phaùt trieån du lòch trôû thaønh moät ngaønh kinh teá muõi nhoïn vaø hoaøn toaøn hôïp lyù vaø khaû thi. Ñeå thöïc hieän ñöôïc ñieäu naøy, trong thôøi gian tôùi, caùc nhaø laõnh ñaïo cuûa Kampuchea noùi chung vaø caùc nhaø laõnh ñaïo cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh noùi rieâng phaûi coù nhöõng chieán löôïc thích hôïp vaø caùc bieän phaùp ñuùng ñaén thì môùi coù theå phaùt trieån ngaønh du lòch saùnh ngang taàm vôùi Thuû ñoâ Phnom Penh vaø caùc tænh trong trong caû nöôùc. Baèng nhöõng phöông phaùp nghieân cöùu cuûa taùc giaû, luaän vaên naøy ñaõ giaûi quyeát ñöôïc nhöõng vaán ñeà sau : 1.Trình baøy moät caùch coù heä thoáng cô sôû lyù luaän veà du lòch hieän ñaïi, caùc nguoàn löïc chuû yeáu ñeå phaùt trieån du lòch ñoàng thôøi neâu roõ vai troø cuûa du lòch trong neàn kinh teá xaõ hoäi. Ñaëc bieät laø nghieân cöùu kinh nghieäm phaùt trieån du lòch cuûa moät soá quoác gia ñeå ruùt ra nhöõng baøi hoïc quyù giaù vaän duïng vaøo phaùt trieån du lòch Kampuchea noùi chung vaø Thuû ñoâ Phnom Penh noùi rieâng. 2.Ñaõ phaân tích vaø ñaùnh giaù thöïc traïng quaù trình phaùt trieån du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh trong thôøi gian qua, ñoàng thôøi ñaùnh giaù caùc tieåm naêng du lòch cuûa Thuû ñoâ ñeå tìm ra nhöõng maët toàn taïi vaø nguyeân nhaân cuûa noù cuõng nhö caùc cô hoäi vaø nguy cô töø beân ngoaøi nhaèm xaây döïng heä thoáng caùc chieán löôïc ñoàng boä vaø caùc bieän phaùp thöïc thi. 3.Töø vieäc vaân duïng heä thoáng cô sôû lyù luaän cuõng nhö heä thoáng cô sôû thöïc tieãn töø vieäc phaân tích vaø ñaùnh giaù hieän traïng, taùc giaû ñaõ neâu leân ñöôïc heä thoáng caùc quan ñieåm, heä thoáng caùc chieán löôïc vaø caùc bieän phaùp thöïc hieän ñeán naêm 2015, ñoàng ñeà xuaát moät soá kieán nghò ñeà goùp phaàn ñöa ngaønh du lòch Thuû ñoâ Phnom Penh ngang taàm trong nöôùc vaø quoác teá. Phaùt trieån ngaønh du lòch beàn vöõng laø xu höôùng maø caùc quoác gia treân theá giôùi höôùng ñeán, ñoái vôùi ngaønh du lòch Kampuchea vaø Thuû ñoâ Phnom Penh thì vaãn coøn khaù môùi meõ. Vì vaäy, chuùng toâi coøn phaûi tieáp tuïc nghieân cöùu vaø mong muoán neâu leân nhöõng yù kieán cuûa mình vôùi tö caùch laø moät coâng daân cuûa Thuû ñoâ Phnom Penh noùi rieâng vaø Kampuchea noùi chung. Ñeå xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån du lòch Kampuchea phaûi nghieân cöùu öng duïng, vaän duïng caùc cô sôû lyù luaän vaø caùc kinh nghieäm sau : Moïi cô quan du lòch Kampuchea cuøng hoã trôï caùc coäng ñoàng baûn ñòa duy trì söùc haáp daãn cuûa caùc ñieåm du lòch, phoái hôïp vôùi Cuïc baûo toàn röøng töø caùc cô quan lieân quan ôû ñòa phöông trieån khai caùc chöông trình giaùo duïc, ñaøo taïo vaø naâng cao nhaän thöùc veà du lòch cho moïi taàng lôùp daân cö. Caàn xaây döïng nhieàu chöông trình du lòch saùng taïo vaø ñoäc ñaùo ñeå thu huùt khaùch du lòch. Beân caïnh ñoù Kampuchea caàn thieát laäp nhöõng chöông trình quaûng caùo, khuyeán maõi raàm roä ñeå theá giôùi bieát veà baûn chaát vaø hoaøn caûnh beân trong vaø beân ngoaøi cuûa ngaønh du lòch Kampuchea. Söï trình baøy coù caên cöù lyù luaän vaø thöïc tieãn veà ngaønh du lòch cuõng nhö caùc kinh nghieäm trích ra töø quaù trình phaùt trieån du lòch cuûa caùc quoác gia treân theá giôùi trong chöông 1 laø côû sôû ñeå phaân tích nhöõng nguoàn löïc vaø thöïc traïng chieán löôïc phaùt trieån cuûa ngaønh du lòch Kampuchea trong thôøi gian qua, nhaän dieän nhöõng chieán löôïc vaø thaùch thöùc caàn phaûi ñöôïc giaûi quyeát nhaèm phaùt trieån ngaønh du lòch Kampuchea. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO -TAØI LIEÄU TIEÁNG VIEÄT 1.Robert laquar, “Kinh teá du lòch”,NXB : Theá giôùi-Haø noäi,1993. 2.Dennis L.Foster, “Coâng ngheä du lòch”, NXB : Thoáng keá-TP.HCM,2001. 3.Nguyeãn hoàng giaùp,”Kinh teá du lòch”,NXB :Treû-TP.HCM,2002. 4.Fred R.David, “Khaùi luaän veà quaûn trò chieán löôïc”,NXB : Thoáng keá-Haø noäi,2002. 5.Nguyeãn thò lieân dieäp,Phaïm vaên nam,”Chieán löôïc vaø chính saùch kinh doanh”,NXB :Thoáng keá-TP.HCM,1998. 6.Traàn ngoïc nam,Traàn huy khang,”Marketing du lòch”NXB TP.HCM,2001. 7.Ñoång ngoïc minh, Vöôg loâi ñình,”Kinh teá du lòch vaø Du lòch hoïc”, NXB :Treû, 2001. 8.Phaïm trung löông,”Cô sôû lyù luaän veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng”,Ñeà taøi khoa hoïc caáp nhaø nöôùc, 2003. 9.Ñoã vaên quaát,”Ñònh höôùng vaø nhöõng chính saùch cô baûn ñeå phaùt trieån ngaønh du lòch Vieät nam ñeán naêm 2015”,Luaän aùn tieán só kinh teá, 2001. 10.Ñoaøn lieân dieãm,”Moät soá giaûi phaùp phaùt trieån du lòch beàn vöõng TP.HCM ñeán naêm 2010”,Luaän aùn tieán só kinh teá,2003. 11.Tieán só EM PUTHY,”Moät soá giaûi phaùp nhaèm phaùt trieån ngaønh du lòch Kampuchea ñeán naêm 2020”,Luaän aùn tieán só kinh teá, 2005. -TAØI LIEÄU TIEÁNG ANH 12.Apsara tours Cambodia,”Discovering the world Heritage Apsara tours Co.,Ltd”,2004. 13.Ministry of tourism ,”Tourism statistical report Year Book”,Cambodia,2002. 14.Ministry of tourism,” Tourism statistical report Year Book”,Cambodia,2003. 15.Ministry of tourism,”Annual report of Tourism statistics ”, Cambodia,2003. 16.Ministry of tourism,”Cambodia a world of treasures”,Cambodia, 2005. 17.Ministry of tourism,”Home of the world Heritages” Cambodia, 2005. -TAØI LIEÄU TIEÁNG KHMER 18.sßanPaBTUeTAraCFanIPñMeBj cgRkgedayRksYgeTscrN¾qañM2004. -Tình hình chung cuûa Thuû ñoâ Phnoâm Peânh, do Boä Du lòch bieân soaïn naêm 2003 . 19.r)aykarN_segçbsÍþBIlkçNHPUmisaRsþnigskm µPaBkarRKb;RKgvis½yeTscrN_raCFanIPMñeBBa J cuHéf¶TI 13 Ex ]sPa qaMñ 2004 . -Baûng toång keát toùm taét noùi veà ñòa lyù vaø quaûn lyù tình hình hoaït ñoäng cuûa ngaønh du lòch cuûa Thuû ñoââ Phnoâm Peânh kyù ngaøy 13/05/2004 . 20.KMerag Epnkar GPivDÆn_eTscrN_tMbn;ctuekaN km<úCa evotNam éf T,av cuHéf¶TI 03 Ex kumÖH qañM 2003 rbs;RksYgeTscrN_ . -Döï aùn phaùt trieån ngaønh du lòch khu töù giaùc Kampuchea,Vieät nam, Thaùi land vaø Lao kyù ngaøy 03/02/2003 cuûa Boä Du lòch Kampuchea . 21>r)aykarN_bUksrublT§plskmµPaBkargareTscr N_qañM 2002-2003-2004 nigTisedAParkic©qañM 2005 rbs;RksYgeTscrN_raCFanIPMñeBBaJ cuHéf¶TI 17 Ex viciäka qañM 2004 . -Baûng toång keát keát quaû tình hình hoaït ñoäng ngaønh du lòch naêm 2002-2005 cuûa Boä du lòch Kampuchea . 22>r)aykarN_GnuvtþkargareTscrN_RtImasTI1 nigTI2 qañM2005 cuHéf¶TI 20 Ex emsa qañM2005 rbs;RksYgeTscrN_raCFanIPMñeBBaJ . -Baûng toång keát thöïc hieän coâng vieäc ngaønh du lòch kyø 1 vaø kyø 2 naêm 2005 kyù ngaøy 20/04/2005 cuûa Boä du lòch Kampuchea . 23.r)aykarN_sIþBIKMeragsßabnapøÚveTAkan;b NþarmNIydæankñúgraCFanIPMñeBBaJ cuHéf¶TI 14 Ex mina qañM 2005 . - Baûng toång keát veà döï aùn xaây döïng ñöôøng vaøo caùc khu giaûi trí trong Thuû ñoââ Phnoâm Peânh kyù ngaøy 14/03/2005. 24>KMerag Epnkar GPivDÆn_eTscrN_ryHeBl 03 qañM ¬2003-2005¦ rbs;RksYgeTscrN_raCFanIPMñeBBaJ . 25>taraglMGiténkarvinieyaKtambNþarmµNIda§n eTscrN_kñúgraCFanIPMñeBBaJ ¬2005-2015¦ . 26>PUmisaRsþeTscrN_ énRbeTskm<úCa qaMñ2003 erobcMedayelak EkvPYg. -Ñòa lyù du lòch cuûa nöôùc Kampuchea naêm 2003 (bieân soaïn bôûi Keo Phuong). WEBSITES 27. 28. gov/ 29. 30.ái/cambodia ._.