Hiện trạng và một số biện pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh của Công ty may Chiến Thắng

Lêi nãi ®Çu Tr­íc ®©y trong c¬ chÕ kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®Òu ph¶i tu©n theo kÕ ho¹ch cña nhµ n­íc giao. Ba vÊn ®Ò c¬ b¶n cña s¶n xuÊt kinh doanh lµ s¶n xuÊt c¸i g×?, s¶n xuÊt cho ai? vµ s¶n xuÊt nh­ thÕ nµo? ®Òu do nhµ n­íc chØ ®Þnh s½n chø doanh nghiÖp kh«ng cã quyÒn chñ ®éng x©y dùng. Do vËy c¸c doanh nghiÖp th­êng kh«ng coi träng hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ h¹ch to¸n kinh tÕ chØ lµ h×nh thøc. Khi cã chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý vÜ m« cña nhµ n­íc th× mäi doanh nghiÖp ph¶i tù chñ vÒ mÆt tµi chÝnh, tù x©y dùng ph­¬ng ¸n kinh doanh, tù t×m ®Çu vµo vµ ®Çu ra, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh. D­íi t¸c ®éng cña quy luËt kinh tÕ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× ph¶i sö dông c¸c nguån lùc cña m×nh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt, coi hiÖu qu¶ kinh doanh lµ môc tiªu hµng ®Çu, thùc sù chó träng h¹ch to¸n kinh tÕ, ®¶m b¶o nguyªn t¾c lÊy thu bï chi vµ cã lîi nhuËn. Duy tr× con ®­êng ®æi míi c¬ chÕ kinh tÕ h¬n 10 n¨m qua, diÖn m¹o nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· cã nhiÒu thay ®æi. Nh÷ng thµnh tùu vµ kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong lÜnh vùc kinh tÕ ®· ngµy cµng kh¼ng ®Þnh ®­êng lèi chØ ®¹o chuyÓn h­íng cña §¶ng sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ ®óng ®¾n vµ s¸ng suèt. ThÞ tr­êng trong n­íc ®­îc më mang, c¸c ¸ch t¾c trong s¶n xuÊt vµ l­u th«ng ®­îc gi¶i quyÕt, c¸c c¬ héi häc hái bªn ngoµi, häc tËp kinh nghiÖm lÉn nhau ngµy cµng nhiÒu, t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt trong n­íc ph¸t triÓn, s¶n xuÊt kinh doanh mang l¹i hiÖu qu¶ cao. §¶ng vµ Nhµ n­íc x¸c ®Þnh x©y dùng sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu më réng thÞ tr­êng, tiÕp thu c«ng nghÖ míi cña c¸c n­íc tiªn tiÕn, tËn dông ®­îc lîi thÕ kinh doanh mang l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh lín h¬n nhiÒu so víi thËp niªn tr­íc. HiÖu qu¶ kinh doanh lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh lao ®éng cña con ng­êi, lµ kÕt qu¶ tµi chÝnh cuèi cïng cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, gióp doanh nghiÖp cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn, lµ nguån mang l¹i thu nhËp cho ng­êi lao ®éng ®ång thêi lµ nguån tÝch luü c¬ b¶n ®Ó thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt x· héi. Cã thÓ nãi hiÖu qu¶ kinh doanh lµ viÖc t¹o ra nhiÒu lîi nhuËn cã ý nghÜa rÊt quan träng vµ thiÕt thùc ®èi víi toµn x· héi, doanh nghiÖp vµ víi tõng c¸ nh©n ng­êi lao ®éng. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ý nghÜa ®ã mµ cÇn ph¶i t¹o ra lîi nhuËn vµ t×m mäi c¸ch ®Ó t¨ng lîi nhuËn. ViÖc phÊn ®Êu t¨ng lîi nhuËn kh«ng chØ lµ vÊn ®Ò quan t©m cña doanh nghiÖp mµ cßn lµ cña toµn x· héi còng nh­ c¸c nh©n mçi ng­êi lao ®éng. §ã lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu vµ bøc thiÕt hiÖn nay. Do vËy, hiÖn nay h¬n bao giê hÕt c¸c doanh nghiÖp ph¶i gi¶i quyÕt b»ng ®­îc vÊn ®Ò lµm thÕ nµo ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh vµ cã lîi nhuËn. Tr­íc hÕt lµ ®Ó kh«ng bÞ ph¸ s¶n vµ sau ®ã lµ ®Ó ph¸t triÓn quy m« kinh doanh, chiÕn th¾ng ®èi thñ c¹nh tranh, n©ng cao uy tÝn, thÕ lùc cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña hiÖu qu¶ kinh doanh ®èi víi sù thµnh c«ng cña doanh nghiÖp, t«i ®· chän ®Ò tµi “HiÖn tr¹ng vµ mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty may ChiÕn Th¾ng" cho kho¸ luËn tèt nghiÖp cña m×nh. Ngoµi lêi nãi ®Çu, kÕt luËn, tµi liÖu tham kh¶o, kho¸ luËn ®­îc chia lµm 3 phÇn chÝnh sau : PhÇn I : Nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh. PhÇn II : §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh ë c«ng ty may ChiÕn th¾ng. PhÇn III : Mét sè biÖn ph¸p nh»m gãp phÇn t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh ë c«ng ty may ChiÕn th¾ng. PhÇn I Nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh 1- Kh¸I niÖm vÒ HiÖu qu¶ kinh doanh HiÖu qu¶ kinh doanh nh­ chóng ta ®· biÕt lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh lao ®éng cña con ng­êi. Trong qu¸ tr×nh lao ®éng con ng­êi t¹o ra ®­îc cña c¶i x· héi mµ ®Ó vËt ho¸ chóng, ta gäi lµ hµng ho¸.VËy ta ph¶i xem xÐt c¬ cÊu gi¸ trÞ hµng ho¸ ®Ó t×m ra ®©u lµ hiÖu qu¶ kinh doanh. Theo M¸c: NÕu gäi gi¸ trÞ hµng ho¸ lµ G vµ G = C + V + m Trong ®ã: C : lµ chi phÝ lao ®éng sèng V : lµ lao ®éng vËt hãa ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm m : lµ gi¸ trÞ thÆng d­. VËy khi quan niÖm (C + V) lµ chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm th× sè tiÒn nhµ t­ b¶n thu ®­îc tréi h¬n so víi chi phÝ ®· bá ra (phÇn m) ®­îc gäi lµ lîi nhuËn hay ®ã chÝnh lµ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh. Gi¸ trÞ hµng ho¸ = Chi phÝ + Lîi nhuËn VËy n©ng cao hiÖu qu¶ lµ n©ng cao lîi nhuËn, nã lµ gi¸ trÞ thÆng d­. Tuy nhiªn lîi nhuËn th­êng kh«ng b»ng gi¸ trÞ thÆng d­. Lîi nhuËn th­êng cao h¬n hoÆc thÊp h¬n tuú thuéc vµo gi¸ b¸n hµng hãa do quan hÖ cung cÇu trªn thÞ tr­êng quyÕt ®Þnh. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖu qu¶ kinh doanh ®­îc x¸c ®Þnh lµ môc tiªu cao nhÊt, lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. §øng trªn gãc ®é cña doanh nghiÖp, ta thÊy hiÖu qu¶ kinh doanh lµ kÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó cung cÊp s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô cho thÞ tr­êng, c¸c nhµ s¶n xuÊt ph¶i bá vèn vµo thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Hä mong muèn tèi ®a hãa hiÖu qu¶ (Chi phÝ cho c¸c yÕu tè ®Çu vµo Ýt nhÊt vµ b¸n hµng hãa cña hä víi gi¸ cao nhÊt) ®Ó sau khi trõ ®i c¸c chi phÝ d­ d«i kh«ng kh«ng nh÷ng ®ñ cho t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, mµ cßn cho t¸i s¶n xuÊt më réng, kh«ng ngõng tÝch lòy ph¸t triÓn s¶n xuÊt, cñng cè t¨ng c­êng vÞ trÝ cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. Theo ®ã lîi nhuËn ®­îc ®Þnh nghÜa mét c¸ch kh¸i qu¸t lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a tæng doanh thu vµ tæng chi phÝ: Tæng lîi nhuËn = Tæng doanh thu - Tæng chi phÝ Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh nhiÒu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau, do ®ã hiÖu qu¶ mang l¹i còng nhiÒu lo¹i. Theo chÕ ®é kÕ to¸n míi ®· ®iÒu chØnh, theo 4 chuÈn mùc kÕ to¸n ®Çu tiªn hiÖn nay ng­êi ta chia lµm 3 bé phËn cÊu thµnh nªn néi dung lîi nhuËn cña doanh nghiÖp lµ: Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng th­êng t¹o nªn hiÖu qu¶ kinh doanh tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Ho¹t ®éng tµi chÝnh doanh nghiÖp t¹o nªn hiÖu qu¶ kinh doanh tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh. Ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp t¹o nªn hiÖu qu¶ kinh doanh tõ ho¹t ®éng bÊt th­êng. NÕu quan niÖm ho¹t ®éng SXKD chÝnh cña doanh nghiÖp lµ ho¹t ®éng kinh doanh th«ng th­êng, cßn c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ bÊt th­êng lµ ho¹t ®éng kh¸c, th× ta cã c«ng thøc x¸c ®Þnh lîi nhuËn nh­ sau: KÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp = KÕt qu¶ kinh doanh tõ ho¹t ®éng SX + KÕt qu¶ KD kh¸c KÕt qu¶ kinh doanh kh¸c = KÕt qu¶ tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh + KÕt qu¶ KD tõ H§ bÊt th­êng Do HiÖu qu¶ kinh doanh ®­îc x¸c ®Þnh lµ mét träng ®iÓm cña c«ng t¸c qu¶n lý nªn ®Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu qu¶n trÞ doanh nghiÖp nÕu chØ cã c¸c th«ng tin kÕt qu¶ kinh doanh nãi chung (tæng l·i hoÆc lç) cña doanh nghiÖp th× ch­a ®ñ. Ng­êi qu¶n trÞ doanh nghiÖp cÇn n¾m ch¾c c¸c th«ng tin chi tiÕt vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng lo¹i ho¹t ®éng, tõ ®ã míi cã c¸ch ®¸nh gi¸ ®óng nhÊt, ®­a ra c¸c quyÕt s¸ch hay nhÊt cho c«ng t¸c qu¶n lý ®iÒu hµnh doanh nghiÖp nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. V× vËy cÇn tiÕp tôc ®i s©u vµo c¸c néi dung cô thÓ cña lîi nhuËn trong doanh nghiÖp. 1.1 - HiÖu qu¶ kinh doanh tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng th­êng: Lîi nhuËn rßng hay thùc l·i cña ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét phÇn cña thu nhËp thuÇn tuý sau khi trõ thuÕ. VÒ nguyªn t¾c lîi nhuËn ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: P = D - ( Z + Th ± T0 ) Nguån : Gi¸o tr×nh Kinh tÕ vµ qu¶n lý C«ng nghiÖp NXB GD Tr. 149 Trong ®ã: P : Tæng lîi nhuËn thu ®­îc tõ SXKD D : Doanh thu tiªu thô s¶n phÈm (HoÆc ®­îc thùc hiÖn dÞch vô) Z : Gi¸ thµnh toµn bé khèi l­îng SP (hoÆc dÞch vô) Th : ThuÕ c¸c lo¹i T0 : Tæn thÊt hoÆc thu nhËp ngoµi ho¹t ®éng c¬ b¶n. Gi¸ thµnh toµn bé khèi l­îng s¶n phÈm ( Z ) gåm: Gi¸ vèn hµng ho¸ Chi phÝ b¸n hµng Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp KÕt qu¶ tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ bé phËn chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng lîi nhuËn thùc hiÖn cña doanh nghiÖp. §©y lµ yÕu tè c¬ b¶n nhÊt quyÕt ®Þnh sè l·i (hay lç) cña doanh nghiÖp sau kú kinh doanh trong ®ã c¸c chØ tiªu cña c«ng thøc trªn ®­îc gi¶i thÝch cô thÓ nh­ sau: Tæng doanh thu (Doanh thu b¸n hµng): lµ trÞ gi¸ s¶n phÈm hµng hãa, lao vô, dÞch vô mµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ ®em b¸n hoÆc cung cÊp cho kh¸ch hµng vµ ®­îc kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. Sè tiÒn doanh nghiÖp thu ®­îc hoÆc sè tiÒn ghi trªn hãa ®¬n theo tho¶ thuËn gi÷a doanh nghiÖp vµ kh¸ch hµng sau khi kÕt thóc viÖc mua b¸n hµng hãa ®ã ®­îc gäi lµ doanh thu b¸n hµng. Gi¸ vèn hµng b¸n : Lµ trÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸, s¶n phÈm dÞch vô ®· tiªu thô. Cã 4 ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng ho¸: + NhËp tr­íc - xuÊt tr­íc ( FI FO) + NhËp sau - xuÊt tr­íc (LI FO) + B×nh qu©n gia quyÒn + Gi¸ trÞ ®Ých danh Chi phÝ b¸n hµng: Lµ c¸c chi phÝ mµ doanh ngiÖp ®· chi ra phôc vô viÖc b¸n s¶n phÈm hµng hãa cña m×nh nh­: + Chi phÝ qu¶ng c¸o giíi thiÖu s¶n phÈm. + Chi phÝ bao gãi hµng hãa. + Chi phÝ tiÒn l­¬ng tr¶ c«ng nh©n viªn b¸n hµng. + Chi phÝ mua s¾m söa ch÷a ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn phôc vô b¸n hµng. + Hoa hång phÝ tr¶ cho ®¹i lý b¸n hµng. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ toµn bé chi phÝ doanh nghiÖp chi ra phôc vô cho qu¶n lý toµn doanh nghiÖp. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ SX chung lµ c¸c lo¹i chi phÝ kh«ng tÝnh trùc tiÕp cho tõng s¶n phÈm mµ ph¶i ph©n bæ cho tõng kú. Cho nªn trong qu¶n lý doanh nghiÖp nãi chung vµ qu¶n lý lîi nhuËn nãi riªng viÖc qu¶n lý tèt c¸c lo¹i chi phÝ nµy chÝnh lµ h­íng c¬ b¶n ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ gãp phÇn t¨ng lîi nhuËn, bëi trong ®iÒu kiÖn SXKD nh­ hiÖn nay, khi c¸c kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng, chi phÝ vËt liÖu ®· ®­îc tÝnh to¸n chÝnh x¸c theo c¸c ®Þnh møc th× chØ gi¶m thiÓu c¸c chi phÝ chung ®Ó t¨ng thu lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cã thÓ gåm: + Chi phÝ tiÒn l­¬ng cho nh©n viªn qu¶n lý. + Chi phÝ vËt liÖu dïng cho qu¶n lý. + Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho qu¶n lý doanh nghiÖp. + ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ. + C¸c kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ tån kho vµ dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. + Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. + Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn. ThuÕ c¸c lo¹i: lµ c¸c lo¹i thuÕ ®¸nh vµo doanh nghiÖp vµ s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp cßn ph¶i nép thuÕ VAT. §©y lµ kho¶n thuÕ gi¸n thu vµ thuÕ nµy ®¸nh vµo ng­êi tiªu dïng. Doanh nghiÖp chØ lµ ng­êi thu hé nhµ n­íc khi thùc hiÖn tiªu thô c¸c s¶n phÈm hµng hãa cña m×nh, cho nªn kho¶n nµy thùc tÕ kh«ng trùc tiÕp ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn l¹i lµm t¨ng gi¸ b¸n cña s¶n phÈm mµ ng­êi tiªu dïng lµ ng­êi ph¶i chÞu nªn còng ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. C¸c lo¹i gi¶m trõ kh¸c: ChiÕt khÊu: lµ sè tiÒn ®­îc tÝnh trªn tæng doanh thu mµ doanh nghiÖp cho kh¸ch hµng ®­îc h­ëng v× c¸c lý do ­u ®·i nµo ®ã nh»m môc ®Ých ®Èy m¹nh tiªu thô, ®Èy m¹nh c«ng t¸c thu nî. VËy nÕu chØ xÐt biÓu hiÖn bªn ngoµi th× chiÕt khÊu ®­îc xem nh­ mét kho¶n ghi gi¶m doanh thu, dÉn ®Õn gi¶m lîi nhuËn, nh­ng thùc chÊt kinh doanh trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t nh­ hiÖn nay, khi mµ ng­êi mua ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trªn thÞ tr­êng th× viÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc chiÕt khÊu mét c¸ch hîp lý ®­îc xem lµ mét trong c¸c c¸ch ®Ó t¨ng lîi nhuËn. Tuy doanh nghiÖp bÞ gi¶m bít ®i mét phÇn lîi nhá tr­íc m¾t, nh­ng nh×n vÒ tæng thÓ l©u dµi viÖc t¨ng khèi l­îng hµng b¸n ra ®­îc xem lµ h­íng c¬ b¶n nhÊt ®Ó t¨ng lîi nhuËn. C¸c kho¶n gi¶m gi¸, bít gi¸ hoÆc hèi xuÊt cho kh¸ch hµng: §©y còng lµ kho¶n ghi gi¶m doanh thu nh­ng tÝnh chÊt hoµn toµn kh¸c víi chiÕt khÊu. Thùc chÊt gi¶m gi¸, bít gi¸ lµ viÖc doanh nghiÖp buéc ph¶i gi¶m cho kh¸ch ngoµi hãa ®¬n do nguyªn nh©n ®Æc biÖt nh­ hµng bÞ kÐm phÈm chÊt, sai mÉu m· hoÆc bÞ vi ph¹m hîp ®ång (Thêi gian, ®Þa ®iÓm...) mµ lçi ®ã thuéc vÒ phÝa doanh nghiÖp. §èi víi kho¶n nµy doanh nghiÖp ph¶i h¹n chÕ ®Õn møc tèi ®a nh»m gi÷ uy tÝn cña m×nh, ®ång thêi ®ã còng lµ tr¸nh viÖc gi¶m lîi nhuËn do ph¶i chi cho nh÷ng lý do kh«ng nªn cã. Doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i : §©y lµ kho¶n tiÒn ®· thu ®­îc do b¸n hµng nh­ng ph¶i hoµn tr¶ l¹i cho kh¸ch hµng do hµng kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ c«ng dông nh­ khi b¸n, trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh cho phÐp víi tõng mÆt hµng. §©y còng lµ mét kho¶n gi¶m trõ g©y thiÖt h¹i cho doanh nghiÖp, nh­ng còng lµ ®iÒu mµ doanh nghiÖp nµo còng ph¶i l­u t©m khi muèn ®øng v÷ng trªn th­¬ng tr­êng ph¶i cung cÊp hµng b¶o ®¶o chÊt l­îng ®¸p øng nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng, b¶o vÖ quyÒn lîi cña kh¸ch hµng. 1.2 -KÕt qu¶ kinh doanh tõ ho¹t ®éng kh¸c: Ngoµi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng th­êng, c¸c doanh nghiÖp cßn tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kh¸c nh­ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng bÊt th­êng. §Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nµy doanh nghiÖp còng ph¶i bá ra c¸c chi phÝ vµ ph¶i ®¶m b¶o thu håi l¹i vµ cã l·i. PhÇn l·i ®ã ®­îc gäi lµ hiÖu qu¶ kinh doanh tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ kinh doanh tõ ho¹t ®éng bÊt th­êng. KÕt qu¶ kinh doanh tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh ®­îc x¸c ®Þnh lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ c¸c chi phÝ cña ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Nã ®­îc biÓu diÔn b»ng c«ng thøc sau: KÕt qu¶ KD tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh = Thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh - Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh Thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh, bao gåm: Thu nhËp tõ ho¹t ®éng tham gia gãp vèn liªn doanh. Thu nhËp tõ viÖc doanh nghiÖp cho thuª tµi s¶n cè ®Þnh. Thu nhËp tõ ho¹t ®éng mua b¸n cæ phiÕu, tr¸i phiÕu ng¾n h¹n vµ dµi h¹n. Thu nhËp tõ l·i tiÒn göi ng©n hµng, l·i cho vay, l·i do b¸n ngo¹i tÖ. Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh ph¶n ¸nh c¸c kho¶n chi phÝ vµ c¸c kho¶n liªn quan ®Õn ho¹t ®éng vÒ vèn nh­ sau: Chi phÝ do doanh nghiÖp tham gia liªn doanh Chi phÝ cho viÖc ®Çu t­ vµo c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp Chi phÝ liªn quan ®Õn vèn vay, mua b¸n ngo¹i tÖ C¸c kho¶n lç do tham gia liªn doanh KÕt qu¶ tõ ho¹t ®éng kh¸c: lµ chÖnh lÖch gi÷a thu nhËp tõ ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp vµ c¸c kho¶n chi phÝ cho c¸c nghiÖp vô ®ã. Thu nhËp kh¸c cña doanh nghiÖp: lµ nh÷ng kho¶n thu nhËp kh«ng ®­îc x¸c ®Þnh lµ nh÷ng thu nhËp th­êng xuyªn cña doanh nghiÖp, ®ã lµ nh÷ng kho¶n thu nhËp kh«ng cã sù x¸c ®Þnh tõ tr­íc, nh­: Thu vÒ nh­îng b¸n thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp Thu vÒ vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ Kho¶n nî khã ®ßi xö lý vµo lç kinh doanh nay bçng d­ng thu ®­îc... Nhu vËy, ta x¸c ®Þnh ®­îc chØ tiªu tæng hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp (lîi nhuËn tr­íc thuÕ) theo c«ng thøc: Tæng HQKD= HQKD tõ ho¹t ®éng SXKD+HQKD tõ ho¹t ®éng TC+ H§KD tõ ho¹t ®éng kh¸c Theo quy ®Þnh vÒ qu¶n lý tµi chÝnh nhµ n­íc th× mäi tæ chøc, c¸ nh©n cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc cã thu nhËp nhÊt ®Þnh ph¶i cã nghÜa vô ®ãng mét kho¶n nhÊt ®Þnh vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc, kho¶n ®ã gäi lµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (tr­íc ®©y lµ thuÕ lîi tøc). PhÇn lîi nhuËn cßn l¹i sau khi doanh nghiÖp nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®­îc gäi lµ lîi nhuËn rßng (lîi nhuËn sau thuÕ), ®©y míi lµ kho¶n mµ doanh nghiÖp thùc sù ®­îc h­ëng, doanh nghiÖp cã thÓ dïng ®Ó: B¶o toµn vèn, lËp c¸c quü doanh nghiÖp, chia l·i liªn doanh, t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, t¸i s¶n xuÊt më réng.... 1.3 - C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh: HiÖu qu¶ kinh doanh lµ chØ tiªu chÊt l­îng tæng hîp ph¶n ¸nh toµn bé hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh kinh doanh kÓ tõ lóc b¾t ®Çu t×m kiÕm nhu cÇu thÞ tr­êng, chuÈn bÞ vµ tæ chøc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh ®Õn kh©u tæ chøc b¸n hµng vµ dÞch vô cho thÞ tr­êng. HiÖu qu¶ kinh doanh lµ th­íc ®o ph¶n ¸nh c¶ mÆt l­îng vµ mÆt chÊt. HiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp chÞu t¸c ®éng hçn hîp cña nhiÒu nh©n tè: Nh©n tè thø nhÊt lµ nh©n tè quy m« s¶n xuÊt hµng hãa cña doanh nghiÖp tøc lµ nh©n tè s¶n l­îng hµng hãa tiªu thô. NÕu trong ®iÒu kiÖn gi¸ b¸n ®¬n vÞ s¶n phÈm kh«ng thay ®æi th× khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ tiªu thô t¨ng lªn, doanh thu cña doanh nghiÖp t¨ng lªn, ®iÒu ®ã cã thÓ t¹o ®iÒu kiÖn cho lîi nhuËn còng t¨ng lªn. Nh­ chóng ta ®· biÕt quan hÖ cung cÇu vÒ hµng hãa trªn thÞ tr­êng thay ®æi sÏ lµm cho gi¸ c¶ s¶n phÈm thay ®æi. MÆt kh¸c nhu cÇu thÞ tr­êng lµ cã h¹n. NÕu nh­ cung s¶n phÈm cña doanh nghiÖp lín h¬n cÇu s¶n phÈm cña thÞ tr­êng, buéc doanh nghiÖp ph¶i h¹ gi¸ b¸n dÉn ®Õn gi¶m doanh thu, doanh thu kh«ng bï ®¾p chi phÝ, tøc lµ lç hoÆc lµ kh«ng cã lîi nhuËn. VËy ®èi víi nh©n tè s¶n l­îng, doanh nghiÖp cÇn n¾m th«ng tin thÞ tr­êng mét c¸ch chÝnh x¸c vÒ nhu cÇu s¶n phÈm th× míi cã thÓ t¨ng ®­îc lîi nhuËn cña doanh nghiÖp lªn. Nh©n tè thø hai lµ nh©n tè gi¸ thµnh s¶n xuÊt: Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn toµn bé chi phÝ cña doanh nghiÖp ®Ó hoµn thµnh viÖc s¶n xuÊt ra s¶n phÈm mang tiªu thô. Gi¸ c¶ vµ chÊt l­îng c¸c yÕu tè ®Çu vµo gåm: Lao ®éng, nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ... vµ ph­¬ng tiÖn kÕt hîp c¸c yÕu tè ®Çu vµo trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh sÏ quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt doanh nghiÖp ph¶i chi ra. Do ®ã cã t¸c dông trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn cu¶ doanh nghiÖp vµ cã t¸c ®éng ng­îc chiÒu. NÕu gi¸ thµnh cµng t¨ng, lîi nhuËn cµng gi¶m. Nh©n tè thø ba lµ nh©n tè gi¸ b¸n hµng hãa dÞch vô cïng toµn bé c¸c ho¹t ®éng nh»m thóc ®Çy qu¸ tr×nh b¸n hµng, tiªu thô s¶n phÈm vµ thu håi vèn, ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng marketing vµ c«ng t¸c tµi chÝnh doanh nghiÖp. Do gi¸ b¸n ®¬n vÞ s¶n phÈm chÝnh lµ doanh thu tiªu thô ®¬n vÞ s¶n phÈm nªn trong ®iÒu kiÖn gi¸ thµnh vµ chÊt l­îng ®¬n vÞ s¶n phÈm kh«ng ®æi, gi¸ b¸n t¨ng sÏ lµm doanh thu t¨ng tõ ®ã lµm t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh. Nh­ng trªn thùc tÕ, doanh nghiÖp kh«ng nªn vµ kh«ng thÓ ®­a gi¸ b¸n s¶n phÈm cña m×nh lªn trªn gi¸ chung cña thÞ tr­êng mµ tr¸i l¹i xu h­íng hiÖn nay lµ: LÊy gi¸ b¸n lµm chiÕn l­îc ®Ó chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh, b»ng c¸ch h¹ gi¸ b¸n trªn c¬ së tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh, ®Èy m¹nh tiªu thô, nh»m t¨ng doanh thu dÉn ®Õn t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh. §ã lµ mét chÝnh s¸ch hÕt søc tiÕn bé, ®óng ®¾n, còng lµ mét trong nh÷ng h­íng c¬ b¶n ®Ó gi¶ bµi to¸n “hiÖu qu¶ kinh doanh” cho nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Nh©n tè thø t­ lµ nh©n tè kÕt cÊu mÆt hµng: Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng, s¶n xuÊt c¸i g× vµ s¶n xuÊt bao nhiªu lµ do thÞ tr­êng quyÕt ®Þnh. Do ®ã kÕt cÊu mÆt hµng cña doanh nghiÖp ph¶i thay ®æi th­êng xuyªn theo yªu cÇu cña thÞ tr­êng, nh»m ®¶m b¶o viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô, thùc hiÖn lîi nhuËn ®­îc æn ®Þnh. Vµ nÕu doanh nghiÖp t¨ng ®­îc c¸c mÆt hµng cã tû suÊt lîi nhuËn cao, gi¶m c¸c mÆt hµng cã tû suÊt lîi nhuËn thÊp sÏ t¨ng ®­îc lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Nh©n tè thø n¨m lµ nh÷ng nh©n tè vÒ nguån lùc ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh ®ã lµ ®Çu t­ ph¸t triÓn: nh©n lùc, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ lµ nh÷ng vÊn ®Ò mµ doanh nghiÖp lu«n lu«n cÇn chó träng vµ rµ so¸t ®Ó cã h­íng kÞp th¬× víi kinh tÕ thÞ tr­êng nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh. Nh©n tè thø s¸u mang tÝnh kh¸ch quan nh­ng còng cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ã lµ thuÕ ph¶i nép cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc. NÕu cè ®Þnh c¸c yÕu tè kh¸c mµ thuÕ t¨ng th× tÊt yÕu lîi nhuËn gi¶m vµ ng­îc l¹i. Tãm l¹i: do tÝnh chÊt tæng hîp cña hiÖu qu¶ kinh doanh, cho nªn doanh nghiÖp muèn cã lîi nhuËn cao ph¶i lu«n cã chiÕn l­îc vµ ph­¬ng ¸n kinh doanh tæng hîp, ®ång bé ®Ó kh«ng ngõng ph¸t huy nh÷ng ¶nh h­ëng tÝch cùc, h¹n chÕ nh÷ng ¶nh h­ëng tiªu cùc cña c¸c nh©n tè trªn, nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu kinh doanh lµ hiÖu qu¶ kinh doanh vµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. 1.4 ý nghÜa cña HiÖu qu¶ kinh doanh §èi víi x· héi: HiÖu qu¶ kinh doanh lµ ®éng lùc ph¸t triÓn ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ nãi chung. Nhµ n­íc th«ng qua chØ tiªu lîi nhuËn ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt - kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp vµ qu¶n lý doanh nghiÖp b»ng nhiÒu c«ng cô, trong ®ã cã c«ng cô thuÕ. Th«ng qua viÖc thu thuÕ lîi tøc (nay lµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp) Nhµ n­íc t¹o lËp ®­îc quü ng©n s¸ch Nhµ n­íc - mét kh©u quan träng trong hÖ thèng tµi chÝnh - ®ãng vai trß lµ mét nguån vèn trong x· héi, tõ ®ã Nhµ n­íc cã thÓ thùc hiÖn vai trß qu¶n lý tµi chÝnh nhµ n­íc cña m×nh nh­ ®Çu t­ vµo c¸c ngµnh mòi nhän, ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng (x©y dùng ®­êng x¸, cÇu cèng, ®iÖn n­íc...) gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn, thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý ®Êt n­íc, gi÷ v÷ng an ninh trËt tù an toµn x· héi, t¨ng c­êng phóc lîi x· héi... §èi víi doanh nghiÖp: HiÖu qu¶ lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ gi÷ mét vÞ trÝ hÕt søc quan träng trong ®iÒu kiÖn h¹ch to¸n kinh doanh theo c¬ chÕ “lÊy thu bï chi vµ ®¶m b¶o cã l·i” th× doanh nghiÖp cã tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc hay kh«ng ®iÒu ®ã phô thuéc vµo viÖc doanh nghiÖp cã t¹o ra ®­îc lîi nhuËn vµ nhiÖu lîi nhuËn hay kh«ng? Víi ý nghÜa vµ kÕt qu¶ , môc ®Ých, ®éng lùc, ®ßn bÈy cña s¶n xuÊt - kinh doanh, lîi nhuËn ®­îc xem lµ th­íc ®o c¬ b¶n vµ quan träng nhÊt, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ cã t¸c ®éng ®Õn tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng, quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Thùc hiÖn tèt chØ tiªu lîi nhuËn lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®¶m b¶o cho t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµnh m¹nh, v÷ng ch¾c bëi møc lîi nhuËn thùc hiÖn cao hay thÊp sÏ quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp tèt hay kh«ng tèt, trªn c¬ së ®ã t¨ng thªm uy tÝn cña doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c kú kinh doanh tiÕp theo. VËy cã thÓ kÕt luËn ®èi víi doanh nghiÖp phÊn ®Êu c¶i tiÕn ho¹t ®éng s¶n xuÊt, qu¶n lý tèt c¸c yÕu tè chi phÝ lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp h¹, doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn h¹ gi¸ b¸n, t¨ng søc c¹nh tranh cho s¶n phÈm hµng hãa cña m×nh dÉn ®Õn ®Èy m¹nh tiªu thô, t¨ng thu lîi nhuËn mét c¸ch trùc tiÕp. Ng­îc l¹i, nÕu gi¸ thµnh t¨ng sÏ lµm gi¶m lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Cho nªn cã thÓ nãi, lîi nhuËn cã vai trß ph¶n ¸nh chÊt l­îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh, lµ mét c¨n cø quan träng ®Ó doanh nghiÖp xem xÐt ®iÒu chØnh ho¹t ®éng cña m×nh ®i ®óng h­íng. Ngoµi ra lîi nhuËn cßn cã vai trß lµ nguån tÝch luü ®Ó doanh nghiÖp bæ sung vèn vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, trÝch lËp c¸c quü doanh nghiªp theo quy ®Þnh nh­: Quü ph¸t triÓn kinh doanh, quü dù tr÷, quü khen th­êng, phóc lîi... tõ c¸c quü nµy gióp doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn bæ sung vèn, thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt më réng, ®Çu t­ chiÒu s©u, ®æi míi hiÖn ®¹i ho¸ m¸y mãc thiÕt bÞ, t¨ng quy m« s¶n xuÊt, còng nh­ n©ng cao ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp...vv. §èi víi c¸ nh©n ng­êi lao ®éng: ViÖc t¨ng ®­îc lîi nhuËn cña doanh nghiÖp sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp bæ sung vµo c¸c quü doanh nghiÖp, t¨ng quü khen th­ëng phóc lîi, trî cÊp mÊt viÖc lµm...vv tõ ®ã gióp viÖc t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng ®­îc tèt h¬n, t¨ng ®­îc n¨ng suÊt lao ®éng còng nh­ t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho ng­êi lao ®éng. 2. - C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp 2.1 - C¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh tæng hîp HiÖu qu¶ kinh doanh lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông c¸c nguån nh©n tµi, vËt lùc cña doanh nghiÖp nh»m ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt trong qu¸ tr×nh kinh doanh víi tæng chi phÝ thÊp nhÊt. §Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c, cã c¬ së khoa häc hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp cÇn ph¶i x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu phï hîp bao gåm c¸c chØ tiªu tæng hîp vµ c¸c chØ tiªu bé phËn. C¸c chØ tiªu ®ã ph¶i ph¶n ¸nh ®­îc søc s¶n xuÊt, suÊt hao phÝ còng nh­ søc sinh lêi cña tõng yÕu tè, tõng lo¹i vèn. HiÖu qu¶ kinh doanh = KÕt qu¶ ®Çu ra YÕu tè ®Çu vµo Trong tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n doanh nghiÖp cÇn ph©n biÖt 3 chØ tiªu lîi nhuËn trong kinh doanh sau: Lîi nhuËn gép (LG) Lîi nhuËn thuÇn tr­íc thuÕ (LT) Lîi nhuËn thuÇn sau thuÕ hay l·i rßng (L) Lîi nhuËn gép (LG): lµ tæng l·i ch­a trõ ®i c¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: LG = G - GT - CZ Nguån : Gi¸o tr×nh Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ-Tr­êng §HKTQD-NXB GD-1997 Tr.191 (1) Trong ®ã: G : Tæng doanh thu b¸n hµng GT : C¸c kho¶n gi¶m trõ (GT) CZ : Tæng gi¸ vèn h¹ch to¸n HoÆc: LG = DT - CZ (2) Trong ®ã: DT : Tæng doanh thu thuÇn Mµ: Tæng doanh thu thuÇn = Tæng doanh thu b¸n hµng - C¸c kho¶n gi¶m trõ Trong thùc tÕ cã 4 kho¶n gi¶m trõ: ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i:Lµ tiÒn th­ëng cho ng­êi mua do trong mét lÇn mua ®· mua mét khèi l­îng hµng lín cña doanh nghiÖp. Kho¶n tiÒn nµy tÝnh trªn gi¸ ®¬n vÞ hµng b¸n ra trong thêi gian nµy. Gi¶m gi¸ hµng ngoµi hãa ®¬n: lµ kho¶n tiÒn gi¶m gi¸ do mét sè nguyªn nh©n nh­ giao hµng kh«ng ®óng tiÕn ®é, kh«ng ®óng ®Þa ®iÓm, kh«ng ®óng quy c¸ch phÈm chÊt. Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu. Tõ c«ng thøc (1) ta cã: Lîi nhuËn gép cã thÓ tÝnh theo c«ng thøc: LG = åQ’i(Pi - GTi - Zi) (3) Trong ®ã: Q’i : Tæng l­îng s¶n phÈm tiªu thô cña s¶n phÈm i Zi : Gi¸ vèn tÝnh trªn 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm tiªu thô cña s¶n phÈm i GTi : Kho¶n gi¶m trõ tÝnh trªn 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm cña s¶n phÈm i Pi : Gi¸ b¸n 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm cña s¶n phÈm i Tõ c«ng thøc (2) ta cã: Lîi nhuËn gép cã thÓ tÝnh theo c«ng thøc: LG = åQ’i(DTi - Zi) (4) Trong ®ã: DTi : lµ doanh thu thuÇn cña 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm i Chó ý: Khi ph©n tÝch l·i ng­êi ta th­êng hay ¸p dông c«ng thøc (3) vµ (4) Lîi nhuËn thuÇn tr­íc thuÕ (LT): lµ chØ tiªu l·i sau khi ®· trõ chi phÝ c¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý hay lµ chØ tiªu l·i sau khi trõ ®i chi phÝ tiªu thô: LT = G - GT - CZ - C Nguån : Gi¸o tr×nh Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ-Tr­êng §HKTQD-NXB GD-1997 Tr.210 (5) Trong ®ã: C : lµ tæng chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Hay: LT = DT - CZ - C (6) LT = åQ’i(Pi - GTi - Zi - Ci) (7) LT = åQ’i(DTi - Zi - Ci) (8) Lîi nhuËn thuÇn (L): lµ chØ tiªu l·i sau khi ®· trõ ®i thuÕ lîi tøc hay thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp nép ng©n s¸ch nhµ n­íc: L = G - GT - Cz - C -T (9) Trong ®ã: T : lµ tæng thuÕ lîi tøc nép ng©n s¸ch nhµ n­íc trong kú Mµ: DT = G - GT Nªn: L = DT - CZ - C -T (10) L = åQ’i(Pi - GTi - Zi - Ci - Ti) (11) L = åQ’i(DTi- Zi - Ci - Ti) (12) Chó ý: Ng­êi ta th­êng ph©n tÝch l·i theo c«ng thøc (11) vµ (12) 2.2 - C¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh bé phËn HiÖu qu¶ sö dông vèn §Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã mét l­îng vèn nhÊt ®Þnh bao gåm vèn cè ®Þnh, vèn l­u ®éng vµ vèn chuyªn dïng kh¸c (quü c«ng ty, vèn x©y dùng c¬ b¶n,...). Doanh nghiÖp cã nhiÖm vô tæ chøc, huy ®éng c¸c lo¹i vèn cÇn thiÕt cho nhu cÇu kinh doanh cña m×nh. §ång thêi, tiÕn hµnh ph©n phèi, qu¶n lý vµ sö dông sè vèn hiÖn cã mét c¸ch hîp lý, cã hiÖu qu¶ nhÊt trªn c¬ së chÊp hµnh c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh vµ kû luËt thanh to¸n cña nhµ n­íc. §Ó n¾m ®­îc hiÖu qu¶ sö dông vèn, ng­êi ph©n tÝch ph¶i sö dông rÊt nhiÒu tµi liÖu kh¸c nhau, trong ®ã chñ yÕu lµ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp gåm : B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (B¶ng tæng kÕt tµi s¶n) bao gåm 2 phÇn: Tµi s¶n vµ nguån vèn PhÇn "tµi s¶n" cho phÐp ®¸nh gi¸ tæng qu¸t n¨ng lùc vµ tr×nh ®é sö dông tµi s¶n. Nã thÓ hiÖn sè tiÒm lùc mµ doanh nghiÖp cã quyÒn qu¶n lý, sö dông l©u dµi g¾n víi môc ®Ých thu ®­îc c¸c kho¶n lîi Ých trong t­¬ng lai. PhÈn "Nguån vèn" cho ta thÊy ®­îc thùc tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Nã thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp vÒ tæng sè vèn ®· ®¨ng ký kinh doanh víi nhµ n­íc. B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh tãm l­îc c¸c kho¶n doanh thu, chi phÝ vµ kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. C¸c chØ tiªu chñ yÕu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp: Doanh thu theo vèn: lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh søc s¶n xuÊt cña vèn s¶n xuÊt kinh doanh. Doanh thu theo vèn = Tæng doanh thu Tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh Doanh thu theo vèn cã thÓ chia lµm doanh thu theo vèn cè ®Þnh vµ doanh thu theo vèn l­u ®éng: Doanh thu theo vèn cè ®Þnh: lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh søc s¶n xuÊt cña tµi s¶n cè ®Þnh (mét ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n tµi s¶n cè ®Þnh ®em l¹i mÊy ®ång doanh thu thuÇn). ChØ tiªu nµy cã thÓ tÝnh theo c¸ch sau: Doanh thu theo vèn cè ®Þnh = Tæng doanh thu thuÇn (HoÆc gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng) Nguyªn gi¸ b×nh qu©n tµi s¶n cè ®Þnh Doanh thu theo vèn l­u ®éng: lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh søc s¶n xuÊt cña vèn l­u ®éng (mét ®ång vèn l­u ®éng b×nh qu©n ®em l¹i mÊy ®ång doanh thu thuÇn). ChØ tiªu nµy cã thÓ tÝnh theo c¸ch sau: Doanh thu theo vèn l­u ®éng = Tæng doanh thu thuÇn (HoÆc gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng) Vèn l­u ®éng b×nh qu©n +TØ lÖ lîi nhuËn theo vèn : lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh søc sinh lîi cña vèn s¶n xuÊt kinh doanh TØ lÖ lîi nhuËn theo vèn = Tæng lîi nhuËn thuÇn (Hay l·i gép) Tæng vèn kinh doanh s¶n xuÊt Lîi nhuËn theo vèn cã thÓ chia lµm lîi nhuËn theo vèn cè ®Þnh vµ lîi nhuËn theo vèn l­u ®éng: Lîi nhuËn theo vèn cè ®Þnh: lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh søc sinh lîi cña tµi s¶n cè ®Þnh (mét ®ång nguyªn gi¸ b×nh qu©n tµi s¶n cè ®Þnh ®em l¹i mÊy ®ång lîi nhuËn). ChØ tiªu nµy cã thÓ tÝnh theo c¸ch sau: Lîi nhuËn theo vèn cè ®Þnh = Tæng lîi nhuËn thuÇn (Hay l·i gép) Nguyªn gi¸ b×nh qu©n tµi s¶n cè ®Þnh Lîi nhuËn theo vèn l­u ®éng: lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh søc sinh lîi cña vèn l­u ®éng (mét ®ång vèn l­u ®éng b×nh qu©n ®em l¹i mÊy ®ång lîi nhuËn thuÇn). ChØ tiªu nµy cã thÓ tÝnh theo c¸ch sau: Lîi nhuËn theo vèn l­u ®éng = Tæng lîi nhuËn thuÇn (Hay l·i gép) Vèn l­u ®éng b×nh qu©n Sè vßng quay cña vèn l­u ®éng (HÖ sè lu©n chuyÓn): lµ chØ tiªu cho biÕt vèn l­u ®éng quay ®­îc mÊy vßng trong kú. NÕu sè vßng quay t¨ng, chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn t¨ng vµ ng­îc l¹i. HÖ sè nµy ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Sè vßng quay cña vèn l­u ®éng = Tæng doanh thu thuÇn Vèn l­u ®éng b×nh qu©n Thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn thÓ hiÖn sè ngµy cÇn thiÕt cho vèn l­u ®éng quay ®­îc mét vßng. Thêi gian cña 1 vßng lu©n chuyÓn cµng nhá th× tèc ®é lu©n chuyÓn cµng lín: Thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn = Thêi gian cña kú ph©n tÝch Sè vßng quay cña vèn l­u déng trong kú HÖ sè ®¶m nhiÖm cña vèn l­u ®éng: lµ chØ tiªu cho biÕt ®Ó cã mét ®ång lu©n chuyÓn th× cÇn mÊy ®ång vèn l­u ®éng: HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng = Vèn l­u ®éng b×nh qu©n Tæng doanh thu thuÇn HiÖu qu¶ sö dông lao ®éng: Sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n quyÕt ®Þnh quy m« kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Sö dông tèt nguån lao ®éng, biÓu hiÖn trªn c¸c mÆt sè l­îng vµ thêi gian lao ®éng, tËn dông hÕt kh¶ n¨ng lao ®éng kü thuËt cña ng­êi lao ®éng lµ mét yÕu tè hÕt søc quan träng lµm t¨ng khèi l­îng s¶n phÈm, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh cho doanh nghiÖp. Bëi vËy, viÖc ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng tøc lµ x¸c ®Þnh møc tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ trong viÖc sö dông lao ®éng. Trªn c¬ së ®ã, t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó sö dông lao ®éng mét c¸ch tèt nhÊt. ViÖc ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng cã rÊt nhiÒu chØ tiªu tÝnh to¸n, nh­ng c¸c chØ tiªu chñ yÕu th­êng lµ: N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n: lµ chØ tiªu cho biÕt 1 lao ®éng mang l¹i cho doanh nghiÖp bao nhiªu ®ång doanh thu: N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n = Tæng doanh thu thuÇn Tæng sè lao ®éng Søc sinh lîi cña 1 lao ®éng: lµ chØ tiªu cho biÕt._. 1 lao ®éng mang l¹i cho doanh nghiÖp bao nhiªu ®ång lîi nhuËn: Søc sinh lîi cña 1 lao ®éng = Tæng lîi nhuËn thuÇn Tæng sè lao ®éng 3. HiÖu Qña Kinh Doanh XuÊt NhËp KhÈu. 3.1 Kinh doanh xuÊt nhËp khÈu -®éng lùc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. Trong ®iÒu kiÖn n­íc ta hiÖn nay, kinh tÕ ®èi ngo¹i trong ®ã cã kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ngµy cµng quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. V× vËy, §¶ng vµ nhµ n­íc lu«n coi träng lÜnh vùc nµy, x¸c ®Þnh x©y dùng nÒn kinh tÕ më, h­íng vÒ xuÊt nhËp khÈu. HiÖu qu¶ vÒ mÆt h×nh thøc HiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu lµ mét ®¹i l­îng so s¸nh gi÷a kÕt qu¶ ®Çu ra vµ chi phÝ ®Çu vµo cña Doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu. HiÖu qu¶ kinh doanh XNK= KÕt qu¶ ®Çu ra/ Chi phÝ ®Çu vµo. Khi mét n­íc tham gia vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ®Ó s¶n xuÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu, c¸c hµng ho¸ ®ã kh«ng tham gia vµo l­u th«ng trong n­íc mµ ®­a ra ngoµi biªn giíi quèc gia. C¸c n­íc thu ®­îc mét l­îng ngo¹i tÖ nhÊt ®Þnh do viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ ®ã. C¸c tû lÖ trao ®æi ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së gi¸ c¶ quèc tÕ, kh¸c víi gi¸ c¶ trong néi bé mét n­íc. S¶n phÈm nhËp khÈu tham gia vµo l­u th«ng hµng ho¸ trong n­íc vµ tham gia vµo qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi, thùc tÕ kh«ng ®­îc s¶n xuÊt t¹i n­íc ®ã. S¶n phÈm nhËp khÈu d­êng nh­ lµ h×nh thøc thay ®æi cña s¶n phÈm nh­ng vÒ khèi l­îng chóng kh«ng b»ng nhau. C¸c tû lÖ trao ®æi quèc tÕ ¶nh h­ëng ®Õn t­¬ng quan vÒ khèi l­îng ®ã. HiÖu qu¶ ngo¹i th­¬ng xuÊt hiÖn trªn c¬ së sù kh¸c nhau vÒ chi phÝ s¶n xuÊt trong n­íc cña c¸c hµng ho¸ kh¸c nhau. Mét n­íc sÏ xuÊt khÈu mét hµng ho¸ mµ viÖc s¶n xuÊt ra nã t­¬ng ®èi rÎ vµ nhËp khÈu mét hµng ho¸ mµ viÖc s¶n xuÊt ra nã sÏ ®¾t h¬n. Trong nh÷ng ®iÒu kiÖn thô©n lîi, gi¸ c¶ quèc tÕ cho phÐp t¨ng tiÒn thu xuÊt khÈu vµ do ®ã t¹o ®iÒu kiÖn nhËp khÈu nhê ®ã mµ tiÕt kiÖm ®­îc lao ®éng x· héi, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, sö dông triÖt ®Ó h¬n nguån lao ®éng vµ ®Êt ®ai..... Nh­ vËy néi dung c¬ b¶n cña hiÖu qu¶ kinh tÕ ngo¹i th­¬ng lµ gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng nhanh n¨ng xuÊt lao ®éng x· héi, nghÜa lµ tiÕt kiÖm lao ®éng x· héi vµ t¨ng thu nhËp quèc d©n cã thÓ sö dông ®­îc, qua ®ã t¹o thªm nguån tÝch luü s¶n xuÊt vµ n©ng cao møc sèng ë trong n­íc. 3.2. C¸c chØ tiªu biÓu hiÖn hiÖu qu¶ cô thÓ cña c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu, nhËp khÈu. - ChØ tiªu lîi nhuËn xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu: ®©y lµ chØ tiªu quan träng nhÊt ®èi víi doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu. - ChØ tiªu so s¸nh gi¸ xuÊt nhËp khÈu so víi gi¸ quèc tÕ. - ChØ tiªu so s¸nh doanh thu xuÊt khÈu tÝnh ra ®ång ViÖt Nam theo tû gi¸ hiÖn hµnh cña Ng©n hµng nhµ n­íc víi gi¸ thµnh xuÊt khÈu ë trong n­íc cña tõng mÆt hµng, nhãm hµng, chuyÕn hµng hay tõng thêi kú s¶n xuÊt kh¸c nhau. - ChØ tiªu so s¸nh doanh thu b¸n hµng nhËp khÈu ë trong n­íc víi chi phÝ nhËp khÈu tÝnh ra ®ång ViÖt Nam theo tû gi¸ hiÖn hµnh cña Ng©n hµng nhµ n­íc cña tõng mÆt hµng, nhãm hµng, tõng chuyÕn hµng hay tõng thêi kú nhËp khÈu. - ChØ tiªu so s¸nh gi¸ c¶ nhËp khÈu cña tõng mÆt hµng, nhãm hµng gi÷a c¸c khu vùc thÞ tr­êng vµ c¸c th­¬ng nh©n kh¸c nhau. Qua ®ã rót ra lîi thÕ trao ®æi ®èi víi c¸c khu vùc thÞ tr­êng vµ th­¬ng nh©n kh¸c nhau. - ChØ tiªu hiÖu qu¶ xuÊt nhËp khÈu kÕt hîp tÝnh cho c¶ n­íc hµng tõng dÞch vô ®æi hµng riªng lÎ. PhÇn II ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty may chiÕn th¾ng 1 - Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty 1.1 - Qu¸ tr×nh h×nh thµnh C«ng ty may ChiÕn Th¾ng, tiÒn th©n lµ xÝ nghiÖp may ChiÕn Th¾ng, lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc thµnh lËp ngµy 15 th¸ng 06 n¨m 1968 theo quyÕt ®Þnh cña Bé Néi th­¬ng. Tr¶i qua chÆng ®­êng h¬n 30 n¨m ph¸t triÓn C«ng ty may ChiÕn Th¾ng ®· tõ mét xÝ nghiÖp may quy m« nhá, s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm ®¬n gi¶n phôc vô quèc phßng (Qu©n phôc chiÕn sÜ, ch¨n, mµn, tÊt chèng v¾t....) vµ mét sè s¶n phÈm tiªu dïng néi th­¬ng cÊp thÊp (QuÇn ¸o trÎ em, ¸o b«ng,...) theo c¸c chØ tiªu ph¸p lÖnh cña Nhµ n­íc. Tõ ®ã ®Õn nay C«ng ty may ChiÕn th¾ng ®· kh«ng ngõng ph¸t triÓn trë thµnh mét C«ng ty may lín m¹nh c¶ vÒ qui m« s¶n xuÊt, n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt - kinh doanh. HiÖn nay C«ng ty may ChiÕn Th»ng lµ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty dÖt may ViÖt nam trùc thuéc Bé C«ng NghiÖp, lµ mét tæ chøc cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, tù chñ trong s¶n xuÊt kinh doanh vµ thùc hiÖn h¹ch to¸n ®éc lËp theo ®óng qui ®Þnh vÒ qu¶n lý tµi chÝnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc. NhiÖm vô chñ yÕu cña C«ng ty lµ tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp vµ gia c«ng c¸c mÆt hµng may mÆc vµ th¶m len. Hµng n¨m C«ng ty tiÕn hµnh s¶n xuÊt theo c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch cña Bé giao, ®ång thêi kh«ng ngõng t×m kiÕm khai th¸c nh÷ng nguån kh¸ch hµng míi c¶ trong vµ ngoµi n­íc. HiÖn t¹i c«ng ty lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp DÖt may lín cña c¶ n­íc víi s¶n phÈm chiÕn l­îc cña m×nh lµ ¸o Jacket c¸c lo¹i. Mét sè th«ng tin chÝnh vÒ c«ng ty may ChiÕn th¾ng: Tªn ®Çy ®ñ : C«ng ty may ChiÕn th¾ng Tªn giao dÞch : CHIGAMEX Trô së chÝnh : 22 phè Thµnh C«ng - Ba ®×nh - Hµ néi. C¸c chi nh¸nh cña C«ng ty: 178 §­êng NguyÔn L­¬ng B»ng §èng ®a - Hµ néi §­êng C¸ch m¹ng Th¸ng 8 - Ph­êng Phó X¸ - TP Th¸i nguyªn Sè l­îng c¸n bé c«ng nh©n viªn toµn C«ng ty lµ 2753 ng­êi (trong ®ã 82,2% lµ lao ®éng n÷) cã tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô, tay nghÒ cao. HiÖn t¹i lÜnh vùc kinh doanh chÝnh cña C«ng ty lµ s¶n xuÊt kinh doanh c¸c chñng lo¹i ¸o Jacket, quÇn ¸o, v¸y phô n÷ vµ trÎ em, quÇn ¸o ®ång phô cho c¸c ®¬n vÞ tr­êng häc, g¨ng ty mïa ®ång vµ g¨ng tay ch¬i g«n. Ngoµi ra C«ng ty cßn cã mét ph©n x­ëng th¶m len dÖt tay xuÊt khÈu. Vèn lµ mét doanh nghiÖp cã truyÒn thèng lµm hµng gia c«ng xuÊt khÈu, c«ng ty ®· t¹o cho m×nh ®­îc mét sè l­îng lín c¸c kh¸ch hµng æn ®Þnh thuéc nhiÒu thÞ tr­êng nh­: CHLB §øc, Hµn Quèc, EC, NhËt, Ph¸p... Bªn c¹nh ®ã, víi ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o giái trong kinh doanh, nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc, cµng nµy C«ng ty cµng kh¼ng ®Þnh ®­îc m×nh trªn thÞ tr­êng may mÆc. Chinh phôc kh¸ch hµng b»ng chÝnh uy tÝn vµ chÊt l­îng cña s¶n phÈm, may ChiÕn Th¾ng ®·, vµ ®ang vµ sÏ ®­îc nhiÒu ng­êi tiªu dïng biÕt ®Õn vµ lùa chän. §ã còng chÝnh lµ ch×a kho¸ cña sù thµnh c«ng ®èi víi C«ng ty ChiÕn Th¾ng. 1.2 - C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn: Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty cã thÓ kh¸i qu¸t theo ba giai ®o¹n nh­ sau: Giai ®o¹n 1968 - 1975: §Çu n¨m 1968, trªn c¬ së m¸y mäc thiÕt bÞ vµ nh©n lùc cña tr¹m may Lª Trùc (thuéc c«ng ty gia c«ng DÖt Kim v¶i sîi cÊp I Hµ Néi) vµ x­ëng may cÊp I do Côc v¶i sîi may mÆc qu¶n lý víi nhiÖm vô ban ®Çu lµ tæ chøc s¶n xuÊt quÇn ¸o c¸c lo¹i, mò, g¨ng tay..., theo chØ tiªu kÕ ho¹ch hoÆc cña Côc giao. Th¸ng 5 - 1971 xÝ nghiÖp may ChiÕn Th¾ng ®­îc chÝnh thøc chuyÓn giao cho Bé C«ng NghiÖp NhÑ qu¶n lý víi nhiÖm vô chuyªn may hµng xuÊt khÇu vµ chñ yÕu lµ c¸c lo¹i quÇn ¸o b¶o hé lao ®éng cho thÞ tr­êng Liªn X« vµ §«ng ¢u. Giai ®o¹n 1976 - 1986: Giai ®o¹n nµy viÖc lµm hµng gia c«ng ®· ®i vµo nÒ nÕp, cã nhiÒu tiÕn bé trong s¶n xuÊt, nhiÖm vô s¶n xuÊt ngµy cµng nhiÒu h¬n, thùc tÕ ®ã ®ßi hái mÆt b»ng s¶n xuÊt ph¶i ®­îc më réng vÒ diÖn tÝch nhµ x­ëng, mÆt b»ng s¶n xuÊt, ®Çu t­ bæ sung vµ c¶i tiÕn m¸y mãc, thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. N¨m 1986, nhê cã b­íc chuyÓn trong c¬ chÕ qu¶n lý cña Nhµ n­íc tõ c¬ chÕ bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc, c¸c doanh nghiÖp buéc ph¶i chñ ®éng h¬n trong s¶n xuÊt kinh doanh. S¶n xuÊt kh«ng chØ cßn tr«ng chê vµo chØ tiªu cÊp trªn giao mµ ph¶i chñ ®éng khai th¸c nguån hµng ®Ó tõng b­íc tiÕp cËn víi thÞ tr­êng nh»m më réng s¶n xuÊt. Giai ®o¹n 1987 - ®Õn nay: Tõ 1987 - 1989: ChuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng nhiÒu c¬ héi kinh doanh ®­îc më ra ®ång thêi còng cã kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n ®Æt ra ®èi víi toµn xÝ nghiÖp. Lóc ®ã, xÝ nghiÖp vÉn chØ lµ mét ®¬n vÞ may gia c«ng cho n­íc ngoµi, kh«ng ®­îc quyÒn xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp, tiÕn ®é s¶n xuÊt phô thuéc nhiÒu vµo viÖc tiÕp nhËn nguyªn phô liÖu cña kh¸ch. HiÖp ®Þnh ký ngµy 19 th¸ng 5 n¨m 1987 gi÷a ViÖt Nam vµ Liªn X« (tr­íc ®©y) vÒ viÖc gia c«ng hµng dÖt, may,...do ®ã ngoµi may hµng b¶o hé lao ®éng xuÊt khÈu cho CHDC §øc xÝ nghiÖp cßn ®­îc giao gia c«ng nhiÒu mÆt hµng quÇn, ¸o, v¸y,...xuÊt khÈu víi ®ñ chñng lo¹i mÉu m· ®· më ra cho xÝ nghiÖp mét thÞ tr­êng xuÊt khÈu réng lín lµ Liªn X« vµ §«ng ¢u. D©y chuyÒn s¶n xuÊt trong giai ®o¹n nµy kh«ng cßn æn ®Þnh mét mÆt hµng tõ ®Çu n¨m ®Õn cuèi n¨m nh­ tr­íc ®©y n÷a mµ chuyÓn sang thay ®æi mÉu m· liªn tôc. Do ®ã ®· t¹o ®­îc tÝnh n¨ng ®éng cho ng­êi lao ®éng vµ yªu cÇu vÖ sinh c«ng nghiÖp vµ tay nghÒ cña ng­êi c«ng nh©n còng ®ßi hái ph¶i ®­îc n©ng cao. Qua giai ®o¹n nµy ®éi ngò c«ng nh©n cña xÝ nghiÖp ®· phÇn nµo tiÕp thu ®­îc c«ng nghÖ may tiªn tiÕn h¬n. Tõ 1989 - 1995: Giai ®o¹n nµy t×nh h×nh thÕ giíi cã nhiÒu biÕn ®éng vÒ chÝnh trÞ. Khèi SEV tuyªn bè gi¶i t¸n, c¸c n­íc XHCN ë §«ng ¢u vµ Liªn X« tan r· ®· lµm ¶nh h­ëng m¹nh mÏ ®Õn nÒn kinh tÕ n­íc ta trong ®ã nghµnh may còng chÞu ¶nh h­ëng kh«ng nhá do thÞ tr­êng gia c«ng nµy biÕn ®éng. Tr­íc t×nh h×nh khã kh¨n nh­ vËy, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn xÝ nghiÖp ®· tËp trung ®æi míi c«ng nghÖ ®Ó chuyÓn thÞ tr­êng gia c«ng sang thÞ tr­êng khu vùc II b»ng nguån vèn vay vµ bé cÊp. Ngµy 25 th¸ng 8 n¨m 1992, Bé C«ng nghiÖp nhÑ ®· ra quyÕt ®Þnh sè 730/CNN - TCL§ chuyÓn xÝ nghiÖp may ChiÕn Th¾ng thµnh c«ng ty may ChiÕn Th¾ng, më réng quyÒn chñ ®éng trong s¶n xuÊt, kinh doanh cña c«ng ty. Tõ ®©y C«ng ty ®· cã quyÒn ký kÕt c¸c hîp ®ång XNK trùc tiÕp vµ chñ ®éng t×m kiÕm kh¸ch hµng. Ngµy 25 th¸ng 03 n¨m 1994, theo quyÕt ®Þnh sè 290/ Q§ - TCL§ cña Bé C«ng nghiÖp nhÑ, xÝ nghiÖp DÖt th¶m len xuÊt khÈu §èng §a ®­îc s¸t nhËp vµo C«ng ty may ChiÕn Th¾ng. Giai ®o¹n nµy C«ng ty ®· thay thÕ toµn bé m¸y may míi cña NhËt vµ CHLB §øc, nhËp thªm mét sè thiÕt bÞ chuyªn dïng. Tõ 1996 ®Õn nay: Giai ®o¹n nµy thÞ tr­êng may mÆc cña n­íc ta ®· cã mét b­íc ph¸t triÓn míi, hµng lo¹t c¸c doanh nghiÖp may ë mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®· ra ®êi t¹o nªn mét cuéc c¹nh tranh m¹nh mÏ trong néi bé ngµnh may c¶ vÒ lao ®éng vµ gi¸ c¶ gia c«ng. Nh­ vËy sau h¬n 30 n¨m x©y dùng vµ tr­ëng thµnh, b»ng sù nç lùc cè g¾ng cña C«ng ty vµ sù gióp ®ì cña §¶ng, Nhµ n­íc, C¬ quan qu¶n lý c¸c cÊp, c¸c doanh nghiÖp cã liªn quan kh¸c... C«ng ty ®· kh«ng ngõng ph¸t triÓn c¶ vÒ chÊt vµ l­îng x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt, n©ng cao tr×nh ®é s¶n xuÊt vµ qu¶n lý... ®¸p øng tèt c¸c yªu cÇu cña s¶n xuÊt kinh doanh. 2 - §Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty cã ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh. 2.1 - M« h×nh tæ chøc qu¶n lý vµ chøc n¨ng nhiÖm vô cña c¸c bé phËn: 2.1.1 - M« h×nh tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty: Phßng PVSX -PVSX : Phôc vô s¶n xuÊt -KT : Kü thuËt -Kªnh liªn l¹c chÝnh: -Kªnh liªn l¹c phô : gi¸m ®èc ®iÒu hµnh XN Thªu- in C¸c XN May quÇn ¸o Phßng KT Phã tæng gi¸m ®èc Kü thuËt Tæng gi¸m ®èc XN may da Ghi chó: -TC-L§TL : Tæ chøc - lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng -XNK : XuÊt nhËp khÈu -KD-TT : Kinh doanh- TiÕp thÞ -TV : Tµi vô -BV-QS : B¶o vÖ - qu©n sù Phßng KD-TT Phßng TC-L§TL Phã tæng gi¸m ®èc Kinh tÕ Phßng XNK V¨n phßng Phßng BV-QS Phßng TV Phßng Y tÕ S¬ ®å 01: S¬ ®å tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty may ChiÕn th¾ng 2.1.2 - Chøc n¨ng nhiÖm vô tõng bé phËn trong bé m¸y tæ chøc - qu¶n lý cña C«ng ty: Tæng gi¸m ®èc: lµ ng­êi ®øng ®Çu C«ng ty, cã tr¸ch nhiÖm ®iÒu hµnh chung ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña toµn C«ng ty víi sù hç trî cña Phã tæng gi¸m ®èc kü thuËt vµ Phã tæng gi¸m ®èc kinh doanh. Phã tæng gi¸m ®èc kü thuËt: lµ ng­êi phôc tr¸ch viÖc lËp vµ chØ ®¹o thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt. Phã tæng gi¸m ®èc kinh doanh: lµ ng­êi phô tr¸ch viÖc kinh doanh cña toµn c«ng ty theo c¸c hîp ®ång kinh tÕ, t×m kiÕm thÞ tr­êng tiªu thô ®ång thêi phô tr¸ch vÒ tæ chøc ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn C«ng ty. Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh: lµ ng­êi phô tr¸ch theo dâi, ®«n ®èc, ®iÒu hµnh viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña c«ng ty Phßng tæ chøc lao ®éng - tiÒn l­¬ng: lµ n¬i thùc hiÖn nhiÖm vô nghiªn cøu c¬ cÊu tæ chøc phï hîp víi chøc n¨ng, nhiÖm vô cña C«ng ty ®Ó tõ ®ã tæ chøc nh©n sù, x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch ®µo t¹o c¸n bé c«ng nh©n viªn, h­íng dÉn thùc hiÖn c¸c chÕ ®é tiÒn l­¬ng, BHXH,.... V¨n phßng: cã nhiÖm vô qu¶n lý vµ ch¨m lo c¸c c«ng viÖc hµnh chÝnh cña C«ng ty, qu¶n lý c¸c c«ng v¨n, giÊy tê hµnh chÝnh. Gióp Tæng gi¸m ®èc tæng hîp c¸c c«ng t¸c thi ®ua, lËp b¸o c¸o tæng hîp cña C«ng ty. Tæ chøc lÔ t©n, tiÕp kh¸ch, c¸c cuéc häp, héi nghÞ. Phßng b¶o vÖ- qu©n sù: Cã nghÜa vô b¶o ®¶m an ninh trËt tù trong toµn C«ng ty nãi chung vµ ®¹i bµn s¶n xuÊt nãi riªng. B¶o vÖ vµ qu¶n lý toµn bé tµi s¶n cña C«ng ty. Tæ chøc thùc hiÖn c¸c c«ng t¸c qu©n sù nh­ ®éi tù vÖ, ®éi phßng ch¸y, ch÷a ch¸y. Phßng y tÕ: Cã tr¸ch nhiÖm ch¨m lo søc khoÎ cña CBCNV trong C«ng ty, thùc hiÖn kh¸m ch÷a bÖnh ®Þnh kú vµ ®iÒu trÞ bÖnh cho CBCNV. Tæ chøc c«ng t¸c vÖ sinh m«i tr­êng trong toµn C«ng ty. Phßng xuÊt nhËp khÈu: Gióp Tæng gi¸m ®èc trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh ng¾n h¹n vµ dµi h¹n, ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch, nhiÖm vô ®Ò ra sao cho cã hiÖu qu¶. Gióp Tæng gi¸m ®èc trong c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸, vËt t­ thiÕt bÞ....phôc vô cho c¸c ®¬n vÞ trong C«ng ty nh»m ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ tiÕn ®é s¶n xuÊt cña c¸c ®¬n vÞ ®ã. Phßng kü thuËt: Phô tr¸ch c«ng t¸c kü thuËt phôc vô s¶n xuÊt cña c¸c c¬ së, n¾m v÷ng c¸c th«ng tin kinh tÕ, khoa häc kü thuËt trong lÜnh vùc may mÆc, tæ chøc viÖc chÕ thö s¶n phÈm míi, nghiªn cøu øng dông c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt, tæ chøc söa ch÷a b¶o d­ìng m¸y mãc thiÕt bÞ ®¶m b¶o tèt c«ng t¸c kü thuËt phôc vô s¶n xuÊt. Phßng phôc vô s¶n xuÊt: ®iÒu tiÕt c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña c«ng ty, cung øng vµ ®iÒu tiÕt nguyªn vËt liÖu cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt theo kÕ ho¹ch, t×m thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm, tæ chøc ®êi sèng vµ c¸c mÆt sinh ho¹t kh¸c cho c¸n bé c«ng nh©n trong C«ng ty. Phßng kinh doanh tiÕp thÞ: cã nhiÖm vô duy tr× sù ph¸t triÓn cña nh÷ng thÞ tr­êng ®· cã, thiÕt lËp vµ më réng m¹ng l­íi c¸c cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm, tiÕp cËn vµ më réng thÞ tr­êng míi trong vµ ngoµi n­íc...th«ng qua c«ng t¸c s¸ng t¸c mÉu m· míi, t×m kiÕm c¸c nguån nguyªn phô liÖu míi, t×m tßi nghiªn cøu nh»m n¾m b¾t ®­îc xu h­íng ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng. Phßng tµi vô: cã nhiÖm vô gióp Tæng gi¸m ®èc tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n- tµi chÝnh tõ C«ng ty tíi c¸c xÝ nghiÖp trùc thuéc. Nghiªn cøu, ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý vµ sö dông nguån vèn sao cho cã hiÖu qu¶. Tham m­u cho Tæng gi¸m ®èc trong c¸c quyÕt ®Þnh chi tiªu. Gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vµ thùc hiÖn c¸c nghÜa vô vÒ tµi chÝnh ®èi víi nhµ n­íc. C¸c c¬ së s¶n xuÊt: lµ n¬i trùc tiÕp diÔn ra c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt. C¸c c¬ së nµy ho¹t ®éng ®éc lËp theo c¬ chÕ kho¸n s¶n phÈm theo nhiÖm vô cña c«ng ty giao... 2.2 - §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt cña c«ng ty: Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®èi víi mçi doanh nghiÖp, quy tr×nh c«ng nghÖ cã mét ý nghÜa rÊt quan träng. Quy tr×nh c«ng nghÖ theo kiÓu phøc t¹p hay gi¶n ®¬n, liªn tôc hay ®¬n chiÕc, tû lÖ thiÕt bÞ chuyªn dïng so víi thiÕt bÞ th«ng th­êng...lµ thÓ hiÖn tr×nh ®é trang bÞ khoa häc c«ng nghÖ cho s¶n xuÊt s¶n phÈm cña c«ng ty ë møc ®é hiÖn ®¹i hay l¹c hËu. Tuy nhiªn khi lùa chän quy tr×nh c«ng nghÖ kh«ng ph¶i bao giê m¸y mãc hiÖn ®¹i nhÊt, c«ng suÊt lín bao giê còng cho hiÖu qu¶ cao nhÊt mµ cÇn xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm t×nh h×nh thùc tÕ cña doanh nghiÖp, yªu cÇu cña s¶n phÈm s¶n xuÊt... ®Ó lùa chän quy tr×nh c«ng nghÖ phï hîp, tr¸nh l·ng phÝ c«ng suÊt m¸y mãc. NÕu trang bÞ c«ng nghÖ qu¸ cao so víi thùc tÕ (Tøc lµ kh«ng t¶i hÕt c«ng suÊt cña quy tr×nh) dÉn ®Õn l·ng phÝ nguån vèn. C«ng ty may ChiÕn Th¾ng cã s¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ nh­ sau: May C¾t ChuÈn bÞ s¶n xuÊt Kho Hoµn thiÖn KCS §ãng gãi S¬ ®å 02: S¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ cña c«ng ty may ChiÕn th¾ng S¶n phÈm chñ yÕu cña c«ng ty lµ quÇn ¸o c¸c lo¹i trong ®ã mÆt hµng Jacket chiÕm tû träng lín nhÊt. Ngoµi ra c«ng ty cßn s¶n xuÊt s¶n phÈm g¨ng tay Golf vµ th¶m len. Hai lo¹i s¶n phÈm nµy chiÕm tû träng kh«ng lín vµ quy tr×nh c«ng nghÖ gi¶n ®¬n h¬n. Do vËy ta t×m hiÓu quy tr×nh c«ng nghÖ cña c«ng ty qua s¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ trªn. Do lµ mét c«ng ty cã truyÒn thèng lµm hµng may gia c«ng xuÊt khÈu nªn kh©u ®Çu cña quy tr×nh s¶n xuÊt lu«n lµ c¸c ®¬n ®Æt hµng hay c¸c hîp ®ång ®Æt hµng mµ c«ng ty ®· ký kÕt. Néi dung c¸c ®¬n ®Æt hµng bao giê còng ®Çy ®ñ tÊt c¶ c¸c tho¶ thuËn cÇn thiÕt vÒ sè l­îng, gi¸ c¶ , ph­¬ng thøc thanh to¸n, ®iÒn kiÖn giao nhËn...vµ do ®ã c¸c ®¬n ®Æt hµng chÝnh lµ c¨n cø quan träng nhÊt cho viÖc lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña c«ng ty. MÆt kh¸c do c«ng ty chñ yÕu lµm hµng gia c«ng cho kh¸ch nªn nguyªn vËt liÖu chÝnh vµ mÉu thiÕt kÕ ...th­êng do bªn kh¸ch hµng cung cÊp. C«ng ty c¨n cø vµo thêi gian nguyªn liÖu vÒ ®Ó nhËp kho vµ lµm lÖnh s¶n xuÊt. §èi víi c¸c hîp ®ång b¸n FOB, c«ng ty ®­îc quyÒn mua nguyªn vËt liÖu, s¶n xuÊt s¶n phÈm b¸n cho kh¸ch hµng. §©y cã thÓ nãi lµ mét h×nh thøc mang l¹i cho c«ng ty nhiÒu lîi nhuËn h¬n trong s¶n xuÊt kinh doanh. Thùc tÕ ë c«ng ty may ChiÕn th¾ng còng ®· kh¼ng ®Þnh nh­ vËy qua c¸c chØ tiªu doanh thu, lîi nhuËn ... ®Òu t¨ng so víi c¸c n¨m tr­íc nhê vµo viÖc c«ng ty ®· ký kÕt ®­îc nhiÒu hîp ®ång b¸n FOB. VËy cã thÓ kÕt luËn quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm may cña c«ng ty may ChiÕn Th¾ng lµ theo kiÓu liªn tôc vµ khÐp kÝn. Tuy møc ®é trang bÞ m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt chØ vµo d¹ng trung b×nh so víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong ngµnh nh­ng c«ng ty ®· chän ®­îc quy tr×nh c«ng nghÖ thÝch hîp, tËn dông hÕt c«ng suÊt thiÕt bÞ, tiÕt kiÖm chi phÝ cè ®Þnh, t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cho c«ng ty. 2.3 - §Æc ®iÓm vÒ tµi chÝnh vµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt: 2.3.1 - QuyÒn sö dông ®Êt ®ai: §Êt ®ai thuéc quyÒn së h÷u cña nhµ n­íc. C«ng ty ph¶i nép thuÕ sö dông ®Êt. Cô thÓ n¨m 2000 nh­ sau: - Khu vùc sè 22 phè Thµnh c«ng: DiÖn tÝch ®Êt sö dông: 6753 m2 ThuÕ sö dông ®Êt: 57.842.400®/ n¨m - Khu vùc Th¶m len: DiÖn tÝch ®Êt sö dông: 12000 m2 ThuÕ sö dông ®Êt: 56.000.000®/ n¨m 2.3.2 - T×nh tr¹ng qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh n¨m 2002 B¶ng 01: Gi¸ trÞ c¸c lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty nh­ sau: ( §¬n vÞ: ® ) Nguyªn gi¸ TSC§ Gi¸ trÞ ®· hao mßn Gi¸ trÞ cßn l¹i 47.303.326.053 21.092.672.258 26.210.653.795 2.3.3 - T×nh h×nh qu¶n lý c¸c lo¹i tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n n¨m 2002 B¶ng 02: Gi¸ trÞ c¸c lo¹i tµi s¶n l­u ®éng cña c«ng ty nh­ sau: (§¬n vÞ: ®) -TiÒn mÆt: 1.930.801.428 TiÒn mÆt t¹i quü: 138.537.511 TiÒn göi ng©n hµng: 1.792.263.917 - C¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh ng¾n h¹n: 0 - C¸c kho¶n ph¶i thu: 14.813.605.089 Ph¶i thu cña kh¸ch hµng: 5.863.807.256 Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n: 4.625.116.688 Ph¶i thu néi bé: 1.315.847.117 C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c: 1.516.583.588 - Hµng tån kho: 4.450.263.196 Nguyªn vËt liÖu tån kho: 1.670.854.932 C«ng cô dông cô trong kho: 24.253.876 Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang: 60.270.573 Thµnh phÈm tån kho: 2.182.966.921 Hµng ho¸ tån kho: 511.916.894 - Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c: 1.733.080.412 T¹m øng: 300.722.871 Tµi s¶n thiÕu chê xö lý: 1.432.357.541 TæNG CéNG: 22.927.750.125 2.3.4 - T×nh h×nh huy ®éng, qu¶n lý, sö dông c¸c nguån vèn kinh doanh n¨m 2002 cña c«ng ty. B¶ng 03: T×nh h×nh sö dông nguån vèn kinh doanh cña c«ng ty n¨m 2002 Nî ph¶i tr¶ Sè tiÒn (®¬n vÞ :®) Nî ng¾n h¹n: 20.635.341.569 Vay ng¾n h¹n: 15.737.141.455 Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶: 0 Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n: 1.699.209.203 Ng­êi mua tr¶ tiÒn tr­íc: 80.565.121 ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n­íc: 393.287.627 Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn: 2.000.552.656 Ph¶i tr¶ c¸c ®¬n vÞ néi bé: 0 C¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c: 724.585.687 Nî dµi h¹n: 31.588.657.357 Vay dµi h¹n: 19.677.806.488 Nî dµi h¹n: 11.910.868.869 Nî kh¸c: 0 Chi phÝ ph¶i tr¶: Tµi s¶n thõa chê sö lý: NhËn ký quü ký c­îc dµi h¹n: Nguån vèn chñ së h÷u Nguån vèn quü: 11.234.541.279 Nguån vèn kinh doanh: 9.266.849.522 Chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n: 0 Chªnh lÖch tû gi¸: 24.801.899 Quü ph¸t triÓn kinh doanh: 300.467.469 Quü dù tr÷: 92.268.741 L·i ch­a ph©n phèi: 664.854.768 Quü khen th­ëng phóc lîi: 15.298.888 Nguån vèn ®Çu t­ XDCB: 870.000.000 2.3.5 - T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô ng©n s¸ch vµ ph©n phèi lîi nhuËn n¨m 2002 cña c«ng ty B¶ng 04: T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô ng©n s¸ch vµ ph©n phèi lîi nhuËn n¨m 2002 (§¬n vÞ: ®) Lo¹i thuÕ Sè tiÒn - ThuÕ doanh thu (hoÆc VAT): 785.652.506 - ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt : 0 - ThuÕ xuÊt nhËp khÈu: 46.284.223 - ThuÕ lîi tøc: 394.099.534 - Thu trªn vèn: -4.747.226 - ThuÕ tµi nguyªn: 0 - ThuÕ nhµ ®Êt: 0 - TiÒn thuª ®Êt: 113.942.400 - C¸c lo¹i thuÕ kh¸c: 64.669.623 Tæng céng: 1.399.901.060 2.4 - §Æc ®iÓm vÒ thÞ tr­êng lao ®éng: Lao ®éng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ®Çu vµo cña mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. C«ng ty may ChiÕn th¾ng hiÖn nay (n¨m 2002) cã 2753 lao ®éng trong ®ã n÷ lµ 2263 ng­êi chiÕm 82,2 %. §Æc thï ngµnh may lµ ngµnh thu hót nhiÒu lao ®éng, ®Çu t­ vèn Ýt, c«ng nghÖ s¶n xuÊt ®¬n gi¶n, phÇn lín c«ng viÖc phï hîp víi phô n÷. Do vËy lùc l­îng lao ®éng cña c«ng ty còng cã tÊt c¶ nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña ngµnh: Ngµnh may hiÖn nay cã thu nhËp kh«ng cao nªn sù biÕn ®éng vÒ lao ®éng cña c«ng ty t­¬ng ®èi lín. NhÊt lµ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay nªn viÖc duy tr× ®éi ngò kü thuËt vµ c«ng nh©n tay nghÒ bËc cao gÆp khã kh¨n. ViÖc ®µo t¹o c¬ b¶n c«ng nh©n t¹i c¸c tr­êng cßn h¹n chÕ. Nguån lao ®éng bæ xung ®­îc ®µo t¹o c¬ b¶n vÒ c¸c doanh nghiÖp may cßn Ýt. Tuy nhiªn ë vµo vÞ trÝ trung t©m cña thñ ®«, lùc l­îng lao ®éng cña c«ng ty may ChiÕn th¾ng còng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng: Lao ®éng th­êng kh«ng æn ®Þnh do viÖc dÔ dµng cã nhiÒu ngµnh nghÒ kh¸c thu hót lao ®éng tõ ngµnh may chuyÓn sang. Lao ®éng míi tuyÓn l¹i ph¶i mÊt mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh míi hoµ nhËp ®­îc vµo d©y chuyÒn. C«ng ty n»m ë trung t©m thµnh phè nªn ngoµi mÆt lao ®éng kh«ng æn ®Þnh th× c¸c kho¶n chi phÝ ®Òu cao, ®Æc biÖt lµ tiÒn l­¬ng ng­êi lao ®éng ph¶i ®¶m b¶o ë møc cao h¬n so víi c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c. §a phÇn lùc l­îng lao ®éng cña c«ng ty hiÖn nay lµ thanh niªn nªn còng cã nhiÒu thuËn lîi trong tæ chøc s¶n xuÊt, tiÕp thu c«ng nghÖ míi, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. 2.5 - §Æc ®iÓm vÒ s¶n phÈm: May mÆc lµ mét nghµnh s¶n xuÊt mang tÝnh thêi vô (mïa ®«ng s¶n xuÊt quÇn ¸o mïa hÌ, mïa hÌ s¶n xuÊt quÇn ¸o mïa ®«ng) mµ ¸o Jacket l¹i lµ s¶n phÈm chiÕm tØ träng lín trong sè c¸c s¶n phÈm cña C«ng ty nªn kh«ng tr¸nh khái cã lóc c«ng suÊt thiÕt bÞ,m¸y mãc d­ thõa, c«ng ¨n viÖc lµm cña CBCNV bÞ gi¸n ®o¹n dÉn ®Õn ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy C«ng ty ®· thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nh»m ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm b»ng c¸ch x©y dùng c«ng nghÖ s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm may kh¸c nh­ ¸o s¬mi, quÇn ©u,.... 2.6 - §Æc ®iÓm vÒ nguyªn liÖu: Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty may ChiÕn th¾ng hiÖn nay chñ yÕu vÉn lµ may gia c«ng. ChÝnh v× vËy nguyªn phô liÖu ®Òu do kh¸ch hµng cung cÊp. §èi víi lo¹i hîp ®ång gia c«ng nµy C«ng ty sÏ triÓn khai s¶n xuÊt theo yªu cÇu vµ giao s¶n phÈm cho kh¸ch hµng. Tuy nhiªn c«ng ty còng lu«n t×m tßi c¸c nguån cung cÊp nguyªn phô liÖu vµ trùc tiÕp khai th¸c c¸c nguån nguyªn phô liÖu nµy cho c¸c hîp ®ång b¸n FOB nh­ng viÖc b¸n s¶n phÈm theo d¹ng hîp ®ång FOB nµy còng gÆp ph¶i kh«ng Ýt khã kh¨n vÒ vÊn ®Ò nguyªn phô liÖu: ChÊt l­îng nguyªn phô liÖu s¶n xuÊt trong n­íc phÇn lín ch­a ®¸p øng ®­îc theo yªu cÇu, ®ßi hái cña kh¸ch hµng v× vËy C«ng ty ph¶i t×m nh÷ng nhµ cung cÊp n­íc ngoµi ®Ó mua. C«ng ty kh«ng n¾m b¾t s¸t ®­îc thÞ tr­êng nguyªn vËt liÖu n­íc ngoµi do ch­a cã ®iÒu kiÖn t×m hiÓu kü thÞ tr­êng nµy mµ chñ yÕu chØ dùa trªn c¬ së mÉu chµo hµng cña hä. 3 - T×nh h×nh ho¹t ®éng sxkd, XK cña cty may chiÕn th¾ng C«ng ty may ChiÕn th¾ng cã nhiÒu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: May gia c«ng XK trong ®ã ¸o jacket lµ s¶n phÈm chñ yÕu. Kinh doanh vµ b¸n c¸c s¶n phÈm may mÆc kh¸c. Trong n­íc c«ng ty hiÖn cã 6 cña hµng b¸n hµng trùc tiÕp cho ng­êi tiªu dïng. Tiªu thô s¶n phÈm cña m×nh sang c¸c thÞ tr­êng n­íc ngoµi qua c¸c hîp ®ång b¸n FOB, trong ®ã lín nhÊt lµ CHLB Nga. S¶n xuÊt vµ tiªu thô mÆt hµng th¶m len. Tuy nhiªn ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, chóng ta tiÕn hµnh nghiªn cøu kÕt qu¶ cña tõng lo¹i mÆt hµng theo b¶ng tæng hîp sau: B¶ng 05: KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty n¨m 2000 (§¬n vÞ: 1.000.000 ®) STT MÆt hµng Sè l­îng Doanh thu Chi phÝ s¶n xuÊt CP b¸n hµng & CP qu¶n lý d.n Jacket gia c«ng XK 547.367 20.856 13.783 6.373 Jacket FOB 15.516 4.655 3.404 1.044 Jacket néi ®Þa 9.722 1941 1.255 572 V¸y 212.847 2.266 1.695 584 S¬ mi 256.331 4.101 3.009 1.086 Kh¨n trÎ em 1.590.940 1.285 804 420 SP may kh¸c 50.570 1.680 1.185 522 G¨ng tay 1.616.245 9.700 6.992 2.596 Thªu 1.526 986 452 Th¶m (m2 ) 2003 1.238 976 293 MÆt hµng kh¸c 1.034 523 308 Tæng: 50.282 34.612 14.250 B¶ng 06: KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty n¨m 2001 (§¬n vÞ: 1.000.000 ®) STT MÆt hµng Sè l­îng Doanh thu Chi phÝ s¶n xuÊt CP b¸n hµng & CP qu¶n lý dn Jacket gia c«ng XK 543.705 18.903 12.910 5.243 Jacket FOB 31.584 9.476 6.999 2.119 Jacket néi ®Þa 12.965 2.593 1.784 689 V¸y 218.275 3.511 2.602 901 S¬ mi 212.933 3.194 2.257 924 Kh¨n trÎ em 2.480.130 1.984 1.332 568 SP may kh¸c 48.614 1.614 1.079 559 G¨ng tay 1.351.832 8.111 5.741 2.285 Thªu 1.139 752 325 Th¶m (m2) 1.672 1.171 958 251 MÆt hµng kh¸c 1.701 1.065 425 Tæng: 53.397 37.479 14.289 B¶ng 07: KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty n¨m 2002 (§¬n vÞ: 1.000.000 ®) STT MÆt hµng Sè l­îng Doanh thu Chi phÝ s¶n xuÊt CP b¸n hµng & CP qu¶n lý doanh nghiÖp Jacket gia c«ng XK 553.061 20.496 15.197 4.681 Jacket FOB 45.071 14.743 11.793 2.350 Jacket néi ®Þa 15.715 2.986 2.214 680 V¸y 89.084 1.995 1.502 412 S¬ mi 123.883 3.239 2.293 911 Kh¨n trÎ em 2.674.465 1.819 1.220 519 SP may kh¸c 83.810 1.811 1.210 592 G¨ng tay 1.978.591 9.043 6.250 2.547 Thªu 1.231 895 297 Th¶m (m2) 738 491 412 115 MÆt hµng kh¸c 686 431 193 Tæng: 58.540 43.417 13.297 Qua b¶ng tæng kÕt kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty n¨m 2000,2001, 2002 ta thÊy sè l­îng c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty cã nhiÒu biÕn ®éng. Tuy nhiªn c¸c s¶n phÈm chiÕm tû träng lín lµ ¸o jacket lu«n t¨ng. §iÒu nµy ®· lµm cho tæng doanh thu vµ lîi nhuËn cña c«ng ty ®Òu t¨ng. Cô thÓ lµ: MÆt hµng ¸o jacket ®· s¶n xuÊt b×nh qu©n t¨ng so víi n¨m tr­íc 3,54%. hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch s¶n xuÊt tiªu thô khiÕn lîi nhuËn cña c«ng ty t¨ng thªm. Ngoµi ra tû lÖ s¶n phÈm ¸o jacket b¸n FOB chiÕm 5,14% trong tæng sè s¶n phÈm ¸o Jacket c«ng ty s¶n xuÊt do vËy chÝnh viÖc ®Èy m¹nh viÖc mua nguyªn liÖu b¸n s¶n phÈm lµ mét vÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi c«ng ty may ChiÕn th¾ng. C«ng ty còng cÇn khai th¸c thªm m¶ng kinh doanh néi ®Þa, n©ng tû lÖ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra tiªu thô trªn thÞ tr­êng trong n­íc gãp phÇn t¨ng lîi nhuËn cho c«ng ty. Cïng trong nhãm c¸c s¶n phÈm may mÆc, c«ng ty cßn s¶n xuÊt vµ tiªu thô nhiÒu lo¹i s¶n phÈm nh­ng c¸c s¶n phÈm nµy s¶n l­îng cã sù biÕn ®éng kh¸c nhau: ¸o v¸y c¸c lo¹i n¨m 2002 s¶n l­îng cã sù biÕn ®éng do xÝ nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt ¸o v¸y ®· ®­îc chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn. S¬ mi c¸c lo¹i s¶n l­îng gi¶m trung b×nh 29% trong ®ã 100% lµ xuÊt khÈu. Kh¨n tay trÎ em còng cã s¶n l­îng t¨ng m¹nh nhÊt trung b×nh 32% mçi n¨m vµ 100% cho xuÊt khÈu. S¶n phÈm g¨ng tay da cã mét sè biÕn ®éng vÒ s¶n l­îng do ¶nh h­ëng c¹nh tranh ë c¸c khu vùc kh¸c nªn n¨m 2001 s¶n l­îng cã gi¶m 19%, tuy nhiªn s¶n xuÊt kinh doanh vÉn ®¶m b¶o cã l·i vµ ®Õn n¨m 2002 s¶n l­îng ®· b¾t ®Çu t¨ng. §èi víi mÆt hµng th¶m len cã sù gi¶m sót s¶n l­îng do ngµnh kinh doanh nµy gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong t×m kiÕm kh¸ch hµng. C«ng ty may ChiÕn th¾ng lµ mét doanh nghiÖp chñ yÕu xuÊt khÈu s¶n phÈm ra n­íc ngoµi trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh . Doanh thu xuÊt khÈu hµng n¨m chiÕm tØ träng 85%-95% trªn tæng doanh thu cña doanh nghiÖp, mang l¹i lîi nhuËn chÝnh cho c«ng ty, c«ng ¨n viÖc lµm còng nh­ thu nhËp æn ®Þnh cho ng­êi lao ®éng. §iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng 8 sau: B¶ng 8 : KÕt qu¶ kinh doanh XuÊt khÈu c¸c n¨m 2000, 2001, 2002 N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 Tæng kim ng¹ch XK (trÞ gi¸ FOB USD) 17 851 555 18 589 675 20 287 697 C¸c thÞ trõ¬ng chñ yÕu: VÞ trÝ TØ träng Gi¸ trÞ XK VÞ trÝ TØ träng Gi¸ trÞ XK VÞ trÝ TØ träng Gi¸ trÞ XK CHLB §øc NhËt Anh Hµ lan Canada Mü 1 2 3 4 5 0 35.9% 12.8% 8.3% 4.0% 3.6% 6403316 2291585 1482100 708157 645109 1 2 5 4 3 0 20.7% 9.5% 8.0% 8.51% 8.52% 3852174 1759690 1497550 1583481 1584378 2 3 4 6 5 1 18.9% 17.2% 6.1% 3.2% 4.7% 30.6% 3827224 3487352 1240900 642918 959897 6212370 Theo b¶ng trªn ta thÊy doanh thu XuÊt khÈu t¨ng tr­ëng ®Òu c¸c n¨m chøng tá c«ng ty vÉn ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn tèt trong lÜnh vùc kinh doanh cña m×nh. §Æc biÖt lµ trong n¨m 2002 doanh thu t¨ng m¹nh lµ do HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt -Mü ®· cã hiÖu lùc t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c«ng ty vµ c¸c th­¬ng nh©n Mü vµo ViÖt nam ®Æt hµng . C¸c b¹n hµng chñ yÕu cña c«ng ty kh¸ æn ®Þnh chøng tá c«ng ty ®· cã ®­îc niÒm tin ë khµch hµng truyÒn thèng nh­ §øc, Anh, NhËt , Hµ lan , Canada. Tuy nhiªn CHLB §øc gi¶m s¶n l­îng m¹nh vµo hai n¨m liªn tiÕp so víi n¨m 2000 do cã mét sè c«ng ty c¹nh tranh m¹nh kÐo b¹n hµng vÒ m×nh do ®ã thÞ phÇn cña c«ng ty ®èi víi thÞ tr­êng nµy gi¶m m¹nh. §ã còng lµ bµi häc vµ th¸ch thøc ®èi víi c«ng ty- ph¶i lµm sao t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi, hÊp dÉn ®Ó gi÷ ®­îc kh¸ch hµng cò còng nh­ thu hót kh¸ch hµng míi, ph¶i cã chÝnh s¸ch, chiÕn l­îc phï hîp, nh¹y bÐn h¬n ®Ó cã thÓ c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c trªn th­¬ng tr­êng. Bªn c¹nh ®ã viÖc chuÈn bÞ cho ViÖt nam ra nhËp vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ lín trªn thÕ giíi nh­ AFTA, WTO, APEC, CEFT th× ®ßi hái tÝnh c¹nh tranh hµng ho¸ cµng khèc liÖt h¬n. Hµng ho¸ cña ViÖt nam sÏ ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu mang tÝnh quèc tÕ. §©y lµ mét th¸ch thøc thøc thùc sù ®èi víi hµng ho¸ ViÖt nam bëi lÏ viÖc c¹nh tranh víi hµng ho¸ quèc tÕ cã hµm l­îng khoa häc c«ng nghÖ, tiªu chuÈn vÒ qui c¸ch chÊt l­îng cao ®· bá c¸ch hµng ho¸ cña ta hµng thÕ kû. §iÒu nµy ®¹t c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam nãi chung vµ c«ng ty May ChiÕn th¾ng nãi riªng tr­íc nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc cÇn ph¶i v­._.