Hiện trạng tiếng ồn TPHCM và đề xuất biện pháp giảm thiểu tiếng ồn tại ngã tư hàng xanh

CHÖÔNG I: GIÔÙI THIEÄU 1.1.Lyù do choïn ñeà taøi Hieän nay Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñang ñoái maët vôùi nhieàu loaïi oâ nhieãm, nhöng loaïi oâ nhieãm maø ngöôøi daân thaønh phoá ñang haøng ngaøy phaûi ñoái maët vôùi noù vaø chuùng ta thöôøng khoâng chuù yù tôùi taùc haïi cuûa noù ñeán söùc khoûe ñoù laø oâ nhieãm tieáng oàn do caùc phöông tieän giao thoâng gaây ra. Haøng ngaøy chuùng ta tieáp xuùc thöôøng xuyeân vôùi oâ nhieãm tieáng oàn giao thoâng nhöng chuùng ta khoâng bieát nhöõng taùc hai do chuùng gaây ra vôùi söùc khoûe con ngöôøi. Trong quaù trình hoïc taäp taïi Tröôøng Ñaïi hoïc Kyõ thuaät – Coâng ngheä, em ñaõ ñöôïc hoïc caùc moân lieân quan ñeán xöû lyù vaø quaûn lyù moâi tröôøng, maø moân hoïc Xöû lyù Tieáng oàn do Thaøy Nguyeãn Chí Taøi giaûng daïy laø moät trong nhöõng moân nhö vaäy. Trong thôøi gian hoïc ñaïi hoïc, em thöôøng xuyeân ñi laïi treân caùc tuyeán ñöôøng cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh, maø chuû yeáu laø ñi thöïc ñòa vaø tìm kieám taøi lieäu phuïc vuï cho vieäc hoïc taäp. Do vaäy em ñaõ tieáp xuùc tröïc tieáp raát nhieàu vôùi oâ nhieãm tieáng oàn do caùc phöông tieän giao thoâng gaây ra. Laø moät sinh vieân hoïc ngaønh Kyõ thuaät Moâi tröôøng, ñeå ñöa kieán thöùc ñaõ hoïc cuûa mình aùp duïng vaø thöïc teá, vaø muoán laøm ñöôïc caùi gì ñeå goùp phaàn laøm cho moâi tröôøng Thaønh phoá theâm trong laønh, ñaëc bieät laø vieäc giaûm thieåu oâ nhieãm tieáng oàn. Chính vì vaäy, em ñaõ choïn ñeà taøi “Hieän traïng Tieáng oàn TP. Hoà Chí Minh vaø ñeà xuaát bieän phaùp giaûm thieåu tieáng oàn taïi Ngaõ tö Haøng Xanh”. Sau khi choïn ñeà taøi treân, em ñaõ tieán haønh ño ñaïc möùc ñoä oàn do caùc phöông tieän giao thoâng gaây ra taïi 34 tuyeán ñöôøng giao thoâng cuûa thaønh phoá vaø caùc nuùt giao thoâng troïng yeáu. Em ñaõ ñeà xuaát “Bieän phaùp giaûm thieåu tieáng oàn taïi Ngaõ tö Haøng Xanh”. Vì Ngaõ tö Haøng Xanh laø cuûa ngoõ phía Ñoâng cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh, nôi coù löu löôïng xe raát lôùn töø caùc tænh mieàn Ñoâng, mieàn Trung vaø mieàn Baéc ñi tôùi. Vôùi voán kieán thöùc cuûa mình ñaõ tieáp thu ñöôïc trong tröôøng Ñaïi hoïc vaø söï giuùp ñôõ taän tình cuûa thaøy Nguyeãn Chí Taøi, em hy voïng ñeà taøi seõ thaønh coâng vaø coù theå aùp duïng vaøo thöïc teá. 1.2.Muïc ñích ñeà taøi Xaùc ñònh xem möùc ñoä oâ nhieãm tieáng oàn taïi caùc truïc giao thoâng huyeát maïch vaø caùc nuùt giao thoâng cuûa thaønh phoá coù giaù trò laø bao nhieâu, chuùng vöôït giôùi haïn cho pheùp laø bao nhieâu. Treân côû sôû ñoù tính toaùn tìm ra bieän phaùp haïn cheá tieáng oàn taïi Ngaõ tö Haøng Xanh. 1.3.Noäi dung ñeà taøi Trình baøy tình hình Tieáâng oàn taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh .Vaø caùc bieän phaùp giaûm thieåu tieâng oàn taïi moät soá thaønh phoá treân theá giôùi. Treân cô sôû ñoù ñeà xuaát caùc bieän phaùp haïn cheá tieáng oàn taïi Ngaõ tö Haøng Xanh. 1.4.Giôùi haïn ñeà taøi Do ñaây laø Ñoà aùn Toát nghieäp yeâu caàu cuûa ñeà taøi hep, neân en chæ trình baøy toàng quan veà tieáng oàn taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø ñeà xuaát bieän phaùp giaûm thieåu tieáng oàn taïi Ngaõ tö Haøng Xanh. Neân giôùi haïn ñeà taøi chæ taäp trung chuû yeáu ôû khu vöïc Haøng Xanh vaø soá lieäu em cuõng trình baøy chi teát vaø ñaày ñuû hôn ôû caùc khu vöïc khaùc. 1.5.Phöông phaùp thöïc hieäân Phöông phaùp hoài cöùu: nghieân cöùu caùc ñeà taøi ñaõ coâng boá. Phöông phaùp chuyeân gia: thaêm hoûi kinh nghieäm cuûa caùc chuyeân gia Khaûo saùt thöïc teá: tieán haønh ño ñaïc möùc ñoä oàn taïi khu vöïc thöïc hieän ñeà taøi Nghieân cöùu taøi lieäu trong vaø ngoaøi nöôùc: thu thaäp caùc taøi lieäu coù lieân quan ñeán tieáng oàn, töø ñoù aùp duïng vaøo ñeà taøi ñang thöïc hieän. CHÖÔNG II: TIEÁNG OÀN GIAO THOÂNG VAØ PHAÂN LOAÏI 2.1.Khaùi nieäm veà tieáng oàn Tieáng oàn laø moät daïng oâ nhieãm raát phoå bieán cuûa ñoâ thò. Thaønh phoá caøng lôùn, giao thoâng caøng phaùt trieån m maïnh thì oâ nhieãm tieáng oàn caøng naëng. Coù theå ñònh nghóa tieáng oàn nhö sau: Tieáng oàn laø aâm thanh khoâng coù giaù trò, khoâng phuø hôïp vôùi mong muoán cuûa ngöôøi nghe. Coù theå laø moät aâm thanh hay nhöng laïi trôû thaønh tieáng oàn vì noù xay ra khoâng ñuùng luùc, khoâng ñuùng choã. Ngöôøi ta coù theå ñaùnh giaù chính xaùc chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí baèng noàng ñoä chaát oâ nhieãm chöùa trong khoâng khí lôùn hay beù, hay ñaùnh giaù chaát löôïng moâi tröôøng nöôùc theo yeâu caàu cuûa löôïng oxi sinh hoùa trong nöôùc. Nhöng thaät khoù khaên trong vieäc ñaùnh giaù nguoàn tieáng oàn naøo gaây aûnh höôûng xaáu hôn, bôûi vì cuøng moät tieáng oàn xaûy ra, nhöng moãi ngöôøi caûm thaáy möùc ñoä taùc ñoäng ôû möùc ñoä khaùc nhau. Ngay caû cuøng moät con ngöôøi, ñoái vôùi cuøng moät tieáng oàn gaây ra coøn phuï thuoäc vaøo luùc ñoù ngöôøi ta ñang laøm gì, ôû nhaø hay ôû cô quan, hay ñang ñi daïo chôi… Thính giaùc (tai) cuûa con ngöôøi coù ñaëc tính laø caûm thuï cöôøng ñoä aâm thanh theo haøm soá logarit, ví duï cöôøng ñoä aâm thanh taêng 100 laàn nhöng tai chæ nghe to gaáp 2 laàn, hay khi cöôøng ñoä aâm thanh taêng gaáp 1000 laàn thì tai chæ nghe to gaáp 3 laàn,… Vì vaäy coù theå duøng nhieàu heä thoáng ñôn vò vaät lyù khaùc nhau ñeå ño möùc cöôøng ñoä cuûa aâm thanh, nhöng phoå bieán nhaát laø heä dexiben, do oâng Alfred Bell thieát laäp neân. Boäi soá 10 dexiben (dB) laø Bel. Töông öùng vôùi ñoä aâm thanh yeáu nhaát maø tai coù theå nghe ñöôïc laø 1 dB. Tai ngöôøi coù theå caûm thuï moät khoaûng aâm thanh raát roäng, töø 0 ñeán 180 dB. Ngöôøi ta goïi aâm thanh 0 dB laø ngöôõng baét ñaàu nghe thaáy, coøn möùc cao nhaát tai ngöôøi coù theå chòu ñöïng ñöôïc (khi nghe bò choùi tai) goïi laø ngöôõng choùi tai. Thoâng thöôøng ngöôõng choùi tai laø 140 dB. Tuy nhieân moät soá ngöøôi ñaõ bò choùi tai khi aâm thanh môùi ñaït möùc aâm 85 dB, moät soá ngöôøi khaùc caûm thaáy khoù chòu khi aâm thanh ôû möùc 115 dB. Tieáng noùi chuyeän thoâng thöôøng hay tranh luaän vôùi nhau möùc aâm bieán thieân theo taàn soá 30 – 60 dB. Taùc duïng cuûa tieáng oàn ñoái vôùi con ngöôøi phuï thuoäc vaøo taàn soá hay caùc xung cuûa aâm thanh. Möùc aùp löïc aâm thanh gaây ra do aâm thanh taàn soá cao maïnh hôn aâm thanh taàn soá thaáp. Thöôùc ño cöôøng ñoä aâm thanh: Toå chöùc Quoác teá veà tieâu chuaån (ISO – International Orgranization for Standardization) xaùc ñònh möùc cöôøng ñoä aâm thanh nhö sau : L = 20log10 = 10 lg, (dB) (1) Trong ñoù: P – Aùp löïc aâm thanh (N/m2) I – Cöôøng ñoä aâm thanh (W/m2). (Coâng thöùc 1 laáy töø coâng thöùc 5-1 saùch OÂ nhieãm Moâi tröôøng Khoâng khí cuûa Phaïm Ngoïc Ñaêng) Aùp löïc aâm thanh P0 vaø cöôøng ñoä aâm thanh I0 laø caùc giaù trò nhoû nhaát maø tai ngöôøi coù theå caûm thuï ñöôïc aâm thanh. Khaû naêng nghe thaáy töï nhieân coù theå khaùc nhau giöõa ngöôøi naøy vaø ngöôøi kia. Ñeå thoáng nhaát tieâu chuaån hoùa, ngöôøi ta thöøa nhaän trò soá P0 = 2.10-5 N/m2 vaø I0 = 10-12 W/m2 vaø nhö vaäy khi aâm thanh coù aùp löïc baèng 2.10-5N/m2 hay cöôøng ñoä baèng 10-12 W/m2 thì coù möùc aâm baèng 0 dB. Con ngöôøi coù theå nghe thaáy aâm coù taàn soá töø 16 ñeán 20.000 Hz. Nhöng khoaûng taàn soá ñoù giaûm daàn theo tuoåi taùc vaø caùc nhaân toá khaùc. Taàn soá thaáp hôn 16 Hz khoâng theå nghe ñöôïc, taàn soá treân 20.000 Hz laø sieâu aâm khoâng theå nghe ñöôïc. Moät soá ngöôøi coù theå nghe ñöôïc aâm thanh taàn soá naøy, moät soá ngöôøi khaùc laïi khoâng theå nghe ñöôïc aâm thanh taàn soá ñoù. Raát nhieàu ñoäng vaät coù theå nghe ñöôïc sieâu aâm maø con ngöôøi khoâng theå nghe ñöôïc. Cuõng vì vaäy ñoä nhaïy caûm cuûa aâm thanh cuûa ngöôøi phuï thuoäc vaø taàn soá aâm thanh. Hai aâm thanh coù cuôøng ñoä dB gioáng nhau, nhöng chuùng coù taàn soá khaùc nhau thì tai nghe thaáy ñoä to khaùc nhau. Vì vaäy trong thöïc teá coøn coù ñôn vò ño löôøng aâm thanh thöù 2 laø möùc to, ñôn vò Fon. Fon laø ñôn vò ño aâm thanh ñöôïc coâng nhaän laø ñôn vò ño löôøng quoác teá töø naêm 1961 (Theo baûn höôùng daãn duøng ñôn vò Fon :ISO/R226 - 1961). Möùc to (Fon) cuûa aâm xaùc ñònh theo phöông phaùp duøng tai ngöôøi ñaùnh giaù (so saùnh chuû quan) ñoä to aâm thanh caàn ño vôùi aâm thanh chuaån vôùi ñieàu kieän qui öôùc möùc to cuûa aâm thanh chuaån ñuùng baèng möùc aâm thanh (dB) cuûa noù. Theo qui ñònh quoác teá, aâm chuaån laø aâm anh dao ñoäng hình sin soùng phaúng vaø taàn soá 1.000Hz. Ví duï aâm thanh A coù taàn soá 100Hz coù möùc aâm thanh laø 60 dB nhöng chæ nghe töông ñöông aâm thanh taàn soá 1000Hz coù möùc aâm thanh laø 50 dB, thì ta noùi möùc aâm thanh cuûa aâm thanh A laø 50 Fon. Noùi chung tai ngöôøi coù theå nhaïy caûm vôùi aâm thanh coù taàn soá 1.000 – 5.000 Hz, vì vaäy aâm thanh coù taàn soá thaáp hôn 1.000Hz vaø cao hôn 5.000 Hz seõ coù möùc ñoä aâm nhoû hôn 1.000Hz, tuy chuùng coù cuøng moät möùc cöôøng ñoä aâm (dB) nhö nhau. Ñoä to cuûa aâm coøn ñöôïc ñaùnh giaù baèng thöôùc ño thöù 3 laø ñoä to, ñôn vò ño löôøng laø son. Moät Son laø ñoä to cuûa aâm thanh coù taàn soá laø 1.000Hz, coù möùc aâm laø 40 dB. Aâm 5.000 Hz coù möùc aâm cuõng laø 40 dB nhöng tai nghe thaáy to gaáp ñoâi aâm treân thì noù ñöôïc ñaùnh giaù laø aâm coù ñoä to 2 Son. Quan heä giöõa Son vaø Fon ñöôïc theå hieän baèng bieåu thöùc sau: Log10S = 0.03 (F - 40) (2) Trong ñoù : S – Bieåu thò cho ñoä to cuûa aâm laø Son F – Bieåu thò cho möùc ñoä to cuûa aâm ñaõ ñöôïc hieäu chænh laø Fon. (Coâng thöùc 2 laáy töø coâng thöùc 5-2 saùch OÂ nhieãm Moâi tröôøng Khoâng khí cuûa Phaïm Ngoïc Ñaêng) Trò soá Son cuûa aâm thanh laø cô sôû thöïc teá ñeå so saùnh ñaùnh giaù ñoä to cuûa tieáng oàn ñöôïc nhaän thöùc thöïc teá, trong khi ñoù trò soá Fon laø möùc oàn bieåu thò baèng dB ñaõ ñöôïc hieäu chænh vôùi möùc oàn taàn soá 1.000 Hz. Ôû baûng 1 so saùnh trò soá Fon vôùi trò soá Son. Baûng 1: So saùnh giöõa möùc to vaø ñoä to cuûa aâm thanh Fon Son Fon Son 20 30 40 50 60 70 0.25 0.50 1.00 2.00 4.00 8.00 80 90 100 110 120 16.00 32.00 64.00 128.00 256.00 Ñoái vôùi möùc aâm coù taàn soá 250 – 8.000 Hz, thì söï khaùc nhau giöõa möùc cöôøng ñoä aâm ño baèng dB vaø möùc to aâm ño baèng Fon, raát ít. Chæ coù taàn soá aâm thanh thaáp hôn 250 Hz vaø cao hôn 8.000 Hz thì söï khaùc nhau naøy môùi ñaùng keå. Ôû baûng 1 thoáng keâ töông ñöông (coù tính gaàn ñuùng) möùc aâm ño baèng dB vaø ñoä to cuûa aâm ño baèng Son cuûa moät nguoàn aâm thöïc teá. Söï suy giaûm tieáng oàn treân ñöôøng truyeàn tuaân theo moät quy luaät tyû leä nghòch vôùi bình phöông khoaûng caùch, neân khi taêng gaáp ñoâi khoaûng caùch töø ngöôøi nghe ñeán nguoàn oàn thì cöôøng ñoä aâm thanh giaûm ñi coøn ¼ vaø möùc cöôøng ñoä aâm giaûm ñi 6 dB. Thí nghieäm ñaõ chöùng toû moâi tröôøng tieáng oàn coù möùc aâm nhö sau seõ laøm vöøa loøng phaàn lôùn ngöôøi daân (khoâng than phieàn). Trong beänh vieän ñoùng kín, hay nhaø ôû cuûa ngöôøi giaø, vaø caùc coâng trình töông töï: £ 35 dB vaøo ban ñeâm, 45 dB vaøo ban ngaøy, giaù trò cao nhaát 55 dB. Khu daân cö : £ 45 dB vaøo ban ñeâm, 55dB vaøo ban ngaøy, giaù trò cao nhaát laø 70 dB. Khu thöông maïi: trung bình laø 60 dB, giaù trò cao nhaát laø 75 dB. Khu coâng nghieäp : trung bình laø 65 dB, giaù trò cao nhaát 80 dB. Möùc cao nhaát coù theå chaáp nhaân ñöôïc trong nhaø coâng coâng phaûi thaáp hôn caùc soá lieäu sau ñaây: Raïp chieáu boùng, phoøng phaùt thanh vaø phaùt voâ tuyeán truyeàn hình : 30 dB. Phoøng hoøa nhaïc vaø nhaø haùt : 35 dB Beänh vieän, nhaø an döôõng vaø caùc coâng trình töông töï: 40 dB Phoøng laøm vieäc, thö vieän vaø caùc coâng trình töông töï : 45dB Cöûa haøng, nhaø baêng vaø caùc coâng trình töông töï : 50 dB Khaùch saïn vaø phaân xöôûng duïng cuï chính xaùc : 55 dB. Tieáng oàn laø toång hôïp cuûa nhieàu thaønh phaàn khaùc nhau ñöôïc hoãn hôïp trong söï caân baèng bieán ñoäng. Moãi thaønh phaàn coù vai troø rieâng trong söï gaây oàn. Noù raát khaùc nhau giöõa ngöôøi naøy vaø ngöôø khaùc, töø choã naøy ñeán choã khaùc vaø töø luùc naøy ñeán luùc khaùc. Coù theå noùi möùc ñoä khoâng muoán nghe laø thöôùc ño tính chaát taùc haïi cuûa tieáng oàn. Ôû nöôùc ta caùc coâng trình kieán truùc thöôøng môû cöûa ñi vaø cöûa soå trong phaàn lôn thôøi gian trong ngaøy. Ñieàu ñoù daãn tôùi keát quaû laø möùc oàn ôû trong nhaø thöôøng raát gaàn möùc oàn ôû ngoaøi nhaø. 2.2.Taùc haïi cuûa tieáng oàn Nhìn chung, baát cöù tieáng oàn naøo coù trong moâi tröôøng ñeàu laø loaïi oâ nhieãm, vì noù haï thaáp chaát löôïng cuoäc soáng. Tieáng oàn taùc ñoäng tröôùc heát ñeán heä thaàn kinh trung öông, sau ñoù ñeán heä thoáng tim maïch vaø nhieàu cô quan khaùc, cuoái cuøng taùc ñoäng ñeán thính giaùc. Taùc haïi cuûa tieáng oàn chuû yeáu phuï thuoäc vaøo möùc oàn. Tuy nhieân taàn soá laëp laïi cuûa tieáng oàn, ñaëc ñieåm cuûa noù cuõng aûnh höôûng lôùn. Tieáng oàn phoå lieân tuïc gaây taùc ñuïng khoù chòu hôn tieáng oàn giaùn ñoaïn. Tieáng oàn taàn soá cao khoù chòu hôn tieáng oàn taàn soá thaáp. Khoù chòu nhaát laø tieáng oàn thay ñoåi caû veà taàn soá vaø cöôøng ñoä. Aûnh höôûng cuûa tieáng oàn ñoái vôùi cô theå coøn phuï thuoäc vaøo höôùng vaø löôïng cuûa naêng löôïng aâm tôùi, thôøi gian tieáp xuùc cuûa con ngöôi vôùi noù, ñoä nhaïy caûm cuûa töøng ngöôøi vaø töøng löùa tuoåi. Tieáng oàn taùc ñoäng saáu ñoái vôùi con ngöôøi theo moät soá cach sau ñaây: 2.2.1.Laëp ñi laëp laïi söï quaáy raày giaác nguû Nghieân cöùu ñieàu tra xaõ hoäi cho thaáy, nhöõng ngöôøi soáng ôû vuøng laân caän saân bay: khoaûng 22 % daân noùi raèng hoï thöôøng caûm thaáy khoù chòu vì tieáng oàn ôû saân bay. Ôû khu vöïc maø tieáng oàn coù möùc cao, 50% soá daân phaøn naøn veà tieáng oàn. Tyû leä phaàn traêm soá ngöôøi phaøn naøn vì bò ñaùnh thöùc bôûi cöôøng ñoä aâm thanh cao hoaëc giaác nguû khoâng saâu coøn cao hôn. 2.2.2.Taùc ñoäng ñoái vôùi thính giaùc Taùc duïng naøy chæ trôû thaønh thöïc teá quan troïng neáu aâm thanh quaù to. Tieáp tuïc taêng möùc aâm leân tôùi khoaûng 100 dB trong khoaûng thôøi gian ngaén gaây taùc ñoäng xaáu ñoái vôùi thính giaùc. Raát nhieàu coâng nhaân chòu taùc duïng tröïc tieáp tieáng oàn cuûa maùy bay phaûn löïc hay ôû moät phaân xöôûng oàn aøo trong moät thôøi gian vöøa phaûi ñaõ nhanh choùng maéc beänh giaûm thính giaùc. Tieáng oàn maïnh coù theå gaây choùi tai, ñau tai, thaäm chí coøn laøm thuûng maøng nhó. 2.2.3.Taùc ñoäng ñoái vôùi thoâng tin. Aâm thanh duøng ñeå trao ñoåi noùi chuyeän vaø duøng ñeå ñaøm thoaïi. Noù cuõng raát quan troïng ñoái vôùi ngöôøi thích nghe radio vaø voâ tuyeán truyeàn hình. Aâm thanh trtao ñoåi coù yù nghóa raát quan troïng ôû phoøng laøm vieäc, tröôøng hoïc vaø caùc choã coâng coäng khaùc. Möùc aâm lôùn nhaát cuûa tieáng oàn khoâng gaây taùc haïi ñeán trao ñoåi thoâng tin laø döôùi 55 dB. Tieáng oàn coù möùc 70 dB ñaõ laø ñieàu kieän raát baát oån, taùc duïng xaáu ñeán trao ñoåi thoâng tin coâng coäng. 2.2.4.Taùc ñoäng ñoái vôùi theå löïc, ñoái vôùi taâm thaàn vaø hieäu quaû laøm vieäc cuûa con ngöôøi Raát nhieàu ngöôøi phaùt bieåu raèng tieáng oàn ñaõ laøm hoï yeáu veà theå löïc vaø yeáu veà thaàn kinh vaø laøm giaûm hieäu quaû laøm vieäc cuûa hoï. Thí nghieäm ñaõ chöùng minh roõ ñieàu ñoù. Tieáng oàn thöïc chaát khoâng chæ gaây beänh taâm thaàn maø coøn gaây tai hoïa vôùi phaàn tai trong, neáu tieáng oàn ñaït tôùi 100 dB. Ñaõ coù nhieàu ngöôøi phaøn naøn laø raát khoù chòu khi laøm vieäc maø phaûi nghe tieáng tích taéc cuûa ñoàng hoà chaïy, hay coù ngöôøi noùi chuyeän thì thaàm beân caïnh, trong tröôøng hôïp ñoù thieáu soùt xaûy ra trong coâng taùc seõ taêng leân, hôn theá nöõa noù coù theå taùc duïng ñeán theå löïc. Tieáng oàn giaùn ñoaïn coù theå gaây ñaõng trí vaø töø ñoù taùc ñoäng ñeán hieâu quaû coâng vieäc, ñaëc bieät ñoái vôùi ngöôøi thöôøng xuyeân laøm nhieäm vuï ñôn ñieäu. Hieäu quaû laøm vieäc bò aûnh höôûng töø tieáng oàn coù möùc aâm khoaûng 90 dB. Moät soá thí nghieäm coøn cho thaáy thieáu soùt coøn xaûy ra ôû möùc oàn thaáp hôn. 2.2.5.Taùc duïng toång hôïp cuûa tieáng oàn ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa con ngöôøi. Tieáng oàn taùc ñoäng leân con ngöôøi ôû 3 möùc: Quaáy raày veà maët cô hoïc, nhö che laáp aâm thanh caàn nghe. Quaáy raày veà maët sinh hoïc cuûa cô theå, chuû yeáu ñoái vôùi boä phaän thính giaùc vaø heä thaàn kinh. Quaáy raày veà maët xaõ hoäi cuûa cua con ngöôøi. Taát caû caùc quaáy raày ñoù daãn tôùi bieåu hieän saáu veà taâm lyù, sinh lyù, beänh lyù, hieäu quaû lao ñoäng cuûa con ngöôøi, töùc laø aûnh höôûng tôùi cuoäc soáng cuûa con ngöôøi. Hình 1: giôùi thieäu taùc haïi cuûa tieáng oàn coù möùc aâm trung bình ôû taàn soá 1.000Hz laø 50 dB (ñöôøng cong c) vaø 70 dB (ñöôøng cong b) vaø 90 dB (ñöôøng cong a) ñoái vôùi cuoäc soáng con ngöôøi Hình1: Taùc haïi cuûa tieáng oàn ñeá söùc khoûe Trong ñoù: a; laøm toån thöông chöùc naêng thính giaùc, maát nguû suy nhöôïc thaàn kinh, meät moûi toaøn thaân…, b; laøm aûnh höôûng tôùi maïch tim ñaäp, nhòp thôû, huyeát aùp, hoaït ñoäng daï daøy, maát höùng thuù lao ñoäng. c; quaáy raày trao ñoåi thoâng tin, giaûm hieäu xuaát lao ñoäng. Baûng 2: taùc haïi cuûa tieáng oàn coù cöôøng ñoä cao ñeán söùc khoûe con ngöôøi. Möùc tieáng oàn (dB) Taùc duïng ñeán ngöôøi nghe 0 100 110 120 130-135 140 145 150 160 190 Ngöôõng nghe thaáy Baét ñaàu laøm bieán ñoåi nhòp tim Kích thích maïnh maøng nhó Ngöôõng choùi tai Gaây beänh thaàn kinh vaø noân möûa, laøm yeáu xuùc giac vaø cô baüp Ñau choùi tai, nguyeân nhaân gaây beänh maát trí, ñieân Giôùi haïn cöïc ñaïi maø con ngöôøi coù theå chòu ñoái vôùi tieáng oàn Neáu chòu laâu seõ bò thuûng tai Neáu tieáp xuùc laâu ñeå laïi haäu quaû laâu daøi Chæ caàn tieáp xuùc ngaén cuõng gaây nguy hieåm lôùn laâu daøi Tieáng oàn coøn gaây aûnh höôûng ñeán tim maïch vaø söï hình thaønh heä thaàn kinh cuûa baøo thai. Nghieân cöùu cuûa Lieân Xoâ tröôùc ñaây cho thaáy coâng nhaân tröïc tieáp chòu ñöïng möùc oàn cao seõ bò beänh taêng huyeát aùp gaáp ñoâi vaø bò beänh veà boä maùy tieâu hoùa gaáp 4 laàn. Tieáng oàn coù theå laøm giaûm khaû naêng nghe cuûa tai vaø gaây caùc beänh veà thính giaùc, vì vaäy caùc chuyeân gia y hoïc hieän nay cho raèng söï suy giaûm khaû naêng thính giaùc theo ñoä tuoåi chính laø vì con ngöôøi ñaõ thöôøng xuyeân tieáp xuùc vôùi tieáng oàn, nhaát laø trong xaõ hoäi coâng nghieäp phaùt trieån. Tieán só Samuel Rosen ôû tröôøng Ñaïi hoïc Y khoa Mount Sinai ôû New York ñaõ nghieân cöùu phaùt hieän ra raèng ngöôøi Manban (thuoäc boä laïc chaâu Phi nguyeân thuûy) soáng ôû moâi tröôøng yeân tónh neân ôû tuoåi 75 vaãn coù ñoä nhaïy thính giaùc gioáng nhö ngöôøi Myõ ôû tuoåi trung binh 25. Khi con ngöôøi laøm vieäc trong moâi tröôøng oàn, sau vaøi giôø laøm vieäc phaûi maát thôøi gian nhaát ñònh thì thính giaùc môùi phuïc hoài ñöôïc bình thöôøng. Thôøi gian ñoù goïi laø thôøi gian phuïc hoài thính giaùc.neáu con ngöôøi chòu taùc ñoäng vôùi tieáng oàn to vaø quaù laâu thì gaây beänh thính giaùc maõn tính, nhö laø laøm thay ñoåi söï trao ñoåi chaát caùc trong oác tai. Ñeå baûo veä thính giaùc, ngöôøi ta quy ñònh thôøi gian toái ña tieáp xuùc cuûa tieáng oàn trong moãi ngaøy phuï thuoäc vaøo möùc oàn khaùc nhau. Baûng 3 giôùi thieäu caùc giaù trò oàn khaùc nhau maø noù ít gaây ra haäu quaû laøm bieán ñoåi thính löïc laâu daøi cuûa con ngöôøi. Thôøi gian taùc ñoäng (soá giôø trong ngaøy) Möùc oàn 8 6 4 3 2 1.5 1 0.5 0.25 90 92 95 97 100 102 105 110 115 2.3. Phöông phaùp ño ñaïc vaø duïng cuï ño Theo tieâu chuaån ño ñaïc thì tieáng oàn ño ôû ñoä cao 1.2m vaø caùch nguoàn oàn 7.5m. Trong ñeà taøi naøy soá lieäu do em tröïc tieáp ño ñaïc baèng maùy Extech407768 do Ñaøi Loan saûn xuaát. Maùy Extech407768 coù hai cheá ñoä ño laø: ño nhanh (Fast) vaø ño chaäm (Slow) töông öùng vôùi hai ñaëc tính khaùc nhau: Loaïi nhanh (fast): aùp duïng khi ño aâm thanh coù möùc ñoä thay ñoåi lôùn (khoâng oån ñònh) Loaïi chaäm (slow):duøng ño aâm thanh ít thay ñoåi (oån ñònh) Vôùi maùy treân, vaø muïc ñích caàn ño laø tieáng oàn do giao thoâng thöôøng khoâng oån ñònh neân ta phaûi ño ôû cheá ñoä Fast(nhanh) Khi ño tieáng oàn coøn phuï thuoäc vaøo ñoä hieäu chænh A,B,C,D vôùi: Möùc A ño tieáng oàn töø 0 – 40dB Möùc B ño tieáng oàn töø 40 – 70dB Möùc C ño tieáng treân 70dB Möùc D ño tieáng oàn gaây nhieãu nhö maùy bay Nhöng ño nhö vaäy raát phöùc taïp, neân hieän nay ngöôøi ta chæ quy ñònh chæ söû duïng möùc hieäu chænh A (dB, A) ñeå ñaùnh giaù taát caû aâm thanh. Vôùi tieáng oàn giao thoâng thì möùc ñoä hieäu chænh laø A. 2.3.Phaân loaïi tieáng oàn ñöôøng phoá Bao goàm :Tieáng oàn giao thoângñöôøng boä vaø ñöôøng saét , Tieáng oàn do Sinh hoaït vaø Xaây döïng, khu Thöông maïi,Quaûng caùo, Xe cöùu thöông… 2.3.1.Tieáng oàn giao thoâng: Caàn phaûi phaân bieät roõ tieáng oàn do moät xe gaây ra vaø tieáng oàn do moät luoàng xe gaây ra. Vaø do ñöôøng saét gaây leân a. Tieáng oàn cuûa töøng xe : Tieáng oàn cuûa töøng xe coù theå toång hôïp töø caùc tieáng oàn sau: Tieáng oàn töø ñoäng cô vaø do söï dung ñoäng cuûa caùc boä phaän cuûa xe: Tieáng oàn naøy phuï thuoäc vaøo trình ñoä thieát keá vaø coâng ngheä saûn suaát xe. Ñoäng cô xe caøng chính xaùc, boä giaûm soùc cuûa xe caøng toát thì tieáng oàn truyeàn ñeán voû xe, vaø sau ñoù truyeàn ra ngoaøi caøng nhoû. Trình ñoä thieát keá hieän nay ñaûm baûo coù loaïi xe phaùt ra tieáng oàn raát beù. Tieáng oàn cuûa oáng xaû khoùi: Giaûm tieáng oàn töø oáng khoùi phaùt ra laø moät vaán ñeà aâm hoïc ñôn giaûn, noù ñöôïc giaûi quyeàt moät caùch hoaøn thieän. Nhöng heä thoáng tieâu aâm caøng toát thì giaù thaøh caøng cao, vaø ñoøi hoûi chi phí naêng löôïng nhieàu hôn. Vì vaäy trong thöïc teá, moät soá ngöôøi ñaõ laép oáng xaû khoâng coù tieâu aâm ñeå tieát kieäm naêng löôïng vaø ñôõ gaây haïi maùy neân gaây tieáng oàn raát lôùn treân ñöôøng phoá. Vì vaäy chuùng ta phaûi quy ñònh möùc oàn bao nhieâu dB ñeå cho pheùp xe chaïy treân ñöôøng phoá. Tieáng oàn do ñoùng cöûa xe : tieáng oàn ñoù do, Tieáng rit phanh: Tieáng rít haõm phanh cuõng raát khoù chòu. Ngaøy nay ngöôøi ta chuù yù giaûi quyeát vaán ñeà naøy baèng caùc ñóa haõm b. Tieáng oàn töø doøng xe lieân tuïc Laø tieáng oàn cuûa taát caû caùc xe cuøng chaïy treân ñöôøng taïo ra. Noùi tieáng oàn giao thoâng laø chæ tieáng oàn cuûa töøng doøng xe vaø noù coù yù nghóa raát quan troïng ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa ngöôøi daân thaønh phoá, bôûi tieáng oàn giao thoâng chieám tyû leä 60 – 90% trong tieáng oàn thaønh phoá, vaø möùc oàn cuûa caùc thaønh phoá lôùn treân theá giôùi cöù moãi naêm laïi taêng theâm 1dB, nghóa laø cöù 10 naêm caûm giaùc ñoä to cuûa tieáng oàn laïi taêng gaáp 2 laàn. Möùc oàn cuûa doøng xe cuõng ñöôïc ño ôû ñieåm caùch truïc cuûa laøn xe gaàn nhaát 7.5m vaø ôû ñoä cao 1.2m treân maët caét cuûa ñöôøng. Möùc oàn cuûa doøng xe phuï thuoäc vaøo: Soá löôïng xe chaïy treân ñöôøng trong moät giôø theo caû 2 chieàu, goïi laø cöôøng ñoä doøng xe, kyù hieäu N (xe/h). cöôøng ñoä xe caøng lôn thì möùc ñoä oàn caøng cao. Thaønh phaàn cuûa doøng xe laø tyû leä (%) caùc loaïi xe thaønh phaàn trong doøng xe. Thöôøng chia laøm 3 loaïi: Xe khaùch vaø xe vaän taûi haïng naëng Xe taûi vaø xe khaùch nhoû Xe moâ toâ vaø xe 2 baùnh Vaän toác doøng xe (km/h) Ñaëc ñieåm cuûa ñöôøng Ñaëc ñieåm cuûa caùc coâng trình 2 beân ñöôøng (coù hay khoâng coù nhaø cöûa 2 beân ñöôøng). Ñeå giaûm nhoû tieáng oàn giao thoâng moät caùch toång theå, tröôùc heát laø giaûm tieáng oàn do töøng xe gaây ra, ñoàng thôøi quy hoaïch ñöôøng cuõng coù theå hoã trôï cho vieäc giaûm tieáng oàn giao thoâng. c.Tieáng oàn töø ñöôøng saét Do ñaëc thuø rieâng, thaønh phoá Hoà Chí Minh coù tuyeán ñöôøng saét Thoáng Nhaát Baéc Nam chaïy qua, neân tieáng oàn thaønh phoá chòu aûnh höôûng caû tieáng oàn cuûa taøu löûa khi chaïy qua. Tieáng oàn töø ñöôøng saét coøn coù taùc haïi maïnh hôn caû tieáng oàn do caùc phöông tieän giao thoâng gaây leân. 2.3.2. Tieáng oàn töø thi coâng xaây döïng Tieáng oàn töø caùc nôi thi coâng xaây döïng noùi chung laø gaây haïi ñoái vôùi con ngöôøi hôn laø tieáng oàn giao thoâng vaø tieáng oàn do caùc nhaø maùy gaây leân. Nguyeân nhaân laø do ngöôøi ta xaây döïng nhaø cöûa, caàu coáng, ñöôøng giao thoâng ôû khaép nôi. Vaø nguyeân nhaân nöõa laø do caùc thieát bò thi coâng xaây döïng thöôøng gaây ra tieáng oàn lôùn. Döôùi ñaây laø möùc oàn do caùc thieát bò thi coâng xaây döïng gaây ra: Baûng 4: Möùc oàn do caùc thi bò thi coâng xaây döïng gaây ra Thieát bò Möùc tieáng oàn ôû ñieåm caùch maùy 15m Maùy uûi Maùy khoan ñaù Maùy ñaäp beâ toâng Maùy cöa tay Maùy neùn diezen Maùy ñoùng buùa 1.5 taán Maùy troän beâ toâng 93 dB 87 dB 85 dB 82 dB 80 dB 75 dB 75 dB Tieáng oàn cuûa töøng thieát bò gaây ra ôû trong khu xaây döïng coøn taêng leân so vôùi khu ñaát troáng traûi, vì coù söï phaûn xaï aâm giöõa caùc coâng trình. Ñeå giaûm tieáng oàn caùc thieát bò xaây döïng,thì bieän phaùp quaây töôøng xung quanh laø moät bieän phaùp höõu coù theå giaûm ñöôïc 4-10 dB 2.3.3. Tieáng oàn coâng nghieäp Tieáng oàn coâng nghieäp ñöôïc sinh ra töø quaù trình va chaïm, chaán ñoäng hoaëc chuyeån ñoäng qua laïi do söï tieáp xuùc cuûa caùc thieát bò vaø hieän töôïng chaûy roái cuûa caùc doøng khoâng khí vaø hôi. Coù theå giaûm ñaùng keå tieáng oàn va chaïm vaø chaán ñoäng baèng caùch ñaët caùc thieát bò treân ñeäm ñaøn hoài. Theâm vaøo ñoù coù theå giaûm tieáng oàn dao ñoäng baèng caùch taêng troïng löôïng hoaëc thieát keá caùc boä phaän maùy caån thaän ñeå traùnh söï coäng höôûng. Khi caàn thieát coù theå duøng caùc veät lieäu huùt aâm bao phuû thieát bò. 2.3.4.Tieáng oàn do Quaûng caùo Tieáng oàn naøy ñöôïc sinh ra, do caùc hoaït ñoäng quaûng baù saûn phaåm cuûa caùc coâng ty, xí nghieäp hoaëc caùc toå chöùc caù nhaân. Tieáng oàn naøy thöôøng chæ keùo daøi khoâng laâu, neân ít gaây taùc haïi ñeán söùc khoûe vaø cuoäc soáng con ngöôøi. 2.4.Söï lan truyeàn tieáng oàn giao thoâng ra moâi tröôøng xung quanh. Khi ñaùnh giaù taùc ñoäng cuûa oâ nhieãm tieáng oàn ñoái vôùi moâi tröôøng xung quanh, cuõng nhö ñoái vôùi söùc khoûe coäng ñoàng, caàn phaûi xaùc ñònh ñöôïc möùc ñoä lan truyeàn caùc nguoàn oàn ra moâi tröôøng xung quanh. 2.4.1.Lan truyeàn tieáng oàn treân ñòa hình baèng phaúng Söï giaûm daàn tieáng oàn giao thoâng theo khoaûng caùch do hai nguyeân nhaân sau: Möùc aâm giaûm theo khoaûng caùch. Do söï huùt aâm cuûa khoâng khí Söï giaûm aâm theo khoaûng caùch ñöôïc xeùt vôùi nguoàn ñieåm vaø nguoàn ñöôøng Tieáng oàn töø doøng xe chaïy treân ñöôøng coù theå coi nhö nguoàn ñöôøng, nguoàn ñieåm, hay nguoàn trung gian giöõa nguoàn ñieåm vaø nguoàn ñöôøng, laø tuøy thuoäc vaøo khoaûng caùc giöõa caùc xe chaïy treân ñöôøng. a.Ñoái vôùi nguoàn aâm ñieåm: Neáu moät nguoàn aâm ñieåm coù coâng suaát P(W) böùc xaï soùng hình caàu, thì ôû khoaûng caùch nguoàn r(m) cöôøng ñoä aâm coù theå tính theo coâng thöùc sau: Ir = (3) (Coâng thöùc 3 laáy töø coâng thöùc 1.15 saùch Aâm hoïc Kieán truùc cuûa PGS-TS Pham Ñöùc Nguyeân) Nhö vaäy khi khoaûng caùch r taêng gaáp ñoâi, cöôøng ñoä aâm giaûm ñi 4 laàn (hình2). Söï giaûm naêng löôïng naøy goïi laø giaûm tyû leä nghòch vôùi bình phöông khoaûng caùch. Hình 2: noàng ñoä aâm giaûm theo bình phöông khoaûng caùch Ta laáy Logarit hoùa hai veá coâng thöùc (3), ta xaùc ñònh ñöôïc möùc aâm (dB) taïi r theo coâng thöùc: Lr = Lp + 10lg (4) Hay Lr = Lp – 20lgr – 11, dB (5) Trong ñoù: Lp – möùc coâng suaát aâm cuûa nguoàn, dB. Vôùi ñeà taøi laø haïn cheá tieáng oàn taïi Ngaõ tö Haøng Xanh, thì ta xaùc ñònh möùc aâm taïi caùc khoaûng caùch r1 (coù möùc oàn L1) vaø r2 (vôùi möùc oàn L2), vôùi r2 > r1. ta coù: D L = L1 – L2 = 20lg, dB. (6) Theo coâng thöùc naøy, moãi khi khoaûng caùch taêng leân hai laàn, möùc aâm giaûm ñi 6 dB. (Coâng thöùc 4, 5, 6 laáy töø coâng thöùc 1.16, 1.17, 1.18 saùch Aâm hoïc Kieán truùc cuûa PGS-TS Pham Ñöùc Nguyeân ) Xeùt tröôøng hôïp toång quaùt, moät nguoàn ñieåm coù tính ñònh höôùng Q ( Q xaùc ñònh baèng tyû soá giöõa cöôøng ñoä aâm theo höôùng khaûo saùt vaø cöôøng ñoä trung bình ñoái vôùi moïi höôùng ôû cuøng khoaûng caùch) böùc xaï naêng löôïng P(W) vaøo moät goùc khoái W, khi ñoù cöôøng ñoä aâm ôû khoaûng caùch r(m) xaùc ñònh theo coâng thöùc sau: Ir = (7) (Coâng thöùc 7 laáy töø coâng thöùc 1.19 saùch Aâm hoïc Kieán truùc cuûa PGS-TS Pham Ñöùc Nguyeân) Logalit hoùa hai veá 7 ta ñöôïc coâng thöùc: Lr = Lp + 10lgQ – 20lgr – 10lgW (8) (Coâng thöùc 8 laáy töø coâng thöùc 1.20 saùch Aâm hoïc Kieán truùc cuûa PGS-TS Pham Ñöùc Nguyeân) Tröôøng hôïp nguoàn aâm böùc xaï ñeàu vaøo khoâng gian (Q = 1 va W = 4P)möùc aâm Lr trôû veà coâng thöùc (5). Khi truyeàn aâm treân maët phaúng (nöûa khoâng gian, W = 2P), möùc aâm taïi r coù daïng (vôùi Q= 1). Lr = Lp – 20lgr – 8 , dB (9) Khi truyeàn aâm töø goùc nhò dieän (W = P): Lr = Lp – 20lgr – 5 (dB) (10) (Coâng thöùc 9, 10 laáy töø coâng thöùc 1.21, 1.22 saùch Aâm hoïc Kieán truùc cuûa PGS-TS Pham Ñöùc Nguyeân) b.Ñoái vôùi nguoàn aâm ñöôøng: Vôùi nguoàn aâm ñöôøng (böùc xaï soùng truï), ñoä giaûm cöôøng ñoä aâm töø khoaûng caùch r1 (I1) ñeán khoaûng caùch r2 (I2) theo quan heä: = Hình3: söï giaûm cöôøng ñoä cuûa nguoàn aâm ñöôøng Ñoä cheânh leäch giöõa möùc aâm giöõa khoaûng caùch r1 vaø r2 luùc naøy seõ laø: DL = 10 lg (dB) (11) (Coâng thöùc 11 laáy töø coâng thöùc 1.23 saùch Aâm hoïc Kieán truùc cuûa PGS-TS Pham Ñöùc Nguyeân) Coâng thöùc (11) cho thaáy, ñoái vôùi nguoàn aâm ñöôøng, moãi khi khoaûng caùch taêng leân gaáp ñoâi möùc aâm seõ giaûm ñi 3 dB. Khi lan truyeàn aâm thanh treân beà maët, naêng löôïng aâm coøn giaûm bôùt moät phaàn do söï huùt aâm cuûa beà. Do ñoù trong quaù trình tính toaùn ngöôøi ta ñöa theâm vaøo caùc coâng thöùc noùi treân moät heä soá, goïi laø heä soá huùt aâm cuûa beà maët, kb: Vôùi nguoàn aâm ñieåm : D Ld = kb.20 lg. (12) Vôùi nguoàn aâm ñöôøng: D Ld = kb.10 lg (13) Heä soá kb laáy nhö sau: Maët ñaát phaúng, daát caây:kb = 1.0 Maët ñaát troøng coû: kb = 1.1 Maët ñöôøng nhöïa: kb = 0.9 (Coâng thöùc 12,13 laáy töø coâng thöùc 6.6 vaø 6.7 saùch Aâm hoïc Kieán truùc cuûa PGS-TS Pham Ñöùc Nguyeân) Trong thöïc teá, doøng xe chaïy treân ñöôøng phoá coù theå coi laø nguoàn aâm ñöôøng moät daïng trung gian cuûa nguoàn aâm vaø nguoàn ñöôøng. Moãi phöông tieän giao thoâng laø moät nguoàn aâm, naèm treân ñöôøng thaúng. Khoaûng caùch giöõa caùc xe naøy kyù hieäu laø S (m), coù theå xaùc ñònh theo coâng thöùc sau ñaây: S = 1000 (14) Trong ñoù: ntb – Vaän toác trung bình cuûa doøng xe (km/h). N – Löu löôïng doøng xe tính theo caû 2 chieàu (xe/h). (Coâng thöùc 14 laáy töø coâng thöùc 6.8 saùch Aâm hoïc Kieán truùc cuûa PGS-TS Pham Ñöùc Nguyeân) Quan heä cuûa coâng thöùc (14)theå hieän trong baûng 5: Baûng 5: quan heä giöõa S vaø N khi vtb = 40km/h N,xe/h 2000 1000 666 500 400 333 285 250 222 200 S, m 20 4._.0 60 80 100 120 140 160 180 200 Khi khoaûng caùch S lôùn, coù theå coi moãi xe laø moät nguoàn aâm (nguoàn ñieåm) vaø aâm thanh lan truyeàn nhö nguoàn ñieåm. Khi khoaûng caùch S ñuû nhoû coù theå coi doøng xe laø nhö moät nguoàn ñöôøng. Trong tính toaùn thöïc teá, khi S ³ 200m coù theå coi laø nguoàn ñieåm, coøn khi S £ 20m thì coi laø nguoàn ñöôøng. Tröôøng hôïp trong ñieàu kieän 20m < S < 200m thì ñaây laø nguoàn oàn trung gian, vaø möùc oàn lan truyeàn coù trò soá trung gian cuûa hai tröôøng hôïp treân, ñöôïc xaùc ñònh theo phöông phaùp noäi suy. 2.4.2.Lan truîeàn tieáng oàn treân ñòa hình coù nhaø cöûa Nhaø cöûa, töôøng raøo coù theå giaûm ñaùng keå möùc oàn giao thoâng do hieäu quaû taïo thaønh boùng aâm phía sau noù. Soùng aâm treân ñöôøng lan truyeàn, khi gaëp caùc vaät caûn moät phaàn naêng löôïng aâm bò phaûn xaï trôû laïi sau khi ñaäp vaøo vaät caûn, laøm taêng möùc aâm phía tröôùc, ñoàng thôøi ôû vaät caûn phía sau vaät caûn coù theå taïo thaønh boùng aâm maø ñoä lôùn cuûa noù coù theå phu thuoäc vaøo kích thöôùc vaät caûn vaø böôùc soùng aâm. Taàn soá aâm caøng cao thì boùng aâm caøng roõ reät, coøn ôû taàn soá thaáp, ñaëc bieät khi böôùc soùng aâm xaáp xæ hoaëc lôùn hôn vaät caûn, aâm thanh coù theå xaâm nhaäp vaøo boùng aâm do hieän töôïng nhieãu xaï. Ñoä giaûm möùc oàn phuï thuoäc vaøo: Ñaëc ñeåm cuûa nguoàn aâm (nguoàn aâm ñieåm, ñöôøng hay ñieåm nguoàn trung gian). Vò trí cuûa töôøng chaén vaø ñieåm khaûo saùt so vôùi nguoàn aâm Kích thöôùc cuûa töôøng chaén (chieàu cao, chieàu dai) Taàn soá aâm thanh Hình 4: Söï giaûm thaáp tieáng oàn trong khoâng gian töï do Hình 5: Söï giaûm thaáp tieáng khi coù töôøng chaén cao 10m Söï giaûm aâm cuûa nguoàn aâm ñöôøng qua töôøng chaén: Hình 6: Sô ñoà tính toaùn ñoä giaûm möùc oàn qua töôøng chaén Phöông phaùp cuûa Scholes W.E, Sargent IW xaùc ñònh ñoä giaûm möùc theo trình töï sau ñaây: 1). Xaùc ñònh ñoä giaûm möùc oàn cöïc ñaïi DLmax phuï thuoäc vaøo d=(a+b-c) theo baûng 6: Trong ñoù: a laø khoaûng caùch töø nguoàn oàn ñeán ñænh töôøng chaén, b: laø khoang caùc töø ñænh töôøng chaén tôùi ñieåm khaûo saùt, c: laø khoaûng caùc töø nguoàn oàn ñeán ñieåm khaûo saùt. Baûng 6:Ñoä giaûm möùc oàn cöïc ñaïi sau töôøng chaén DLmax, dB d=(a+b-c),m 0.005 0.01 0.02 0.04 0.06 0.1 0.14 0.2 0.24 DLmax, dB 6 7 8 9 10 11 12 13 14 d=(a+b-c),m 0.36 0.48 0.63 0.83 1 1.4 1.8 2.4 3.3 6 DLmax, dB 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 2)Theo caùc goùc a1, a2 vaø DLmax.xaùc ñònh ñoä giaûm DLa1, DLa2 theo baûng 7: Baûng 7: ñoä giaûm möùc oàn sau töôøng chaén DLa, dB. DLmax, dB GOÙC a, ñoä 45 50 55 60 65 70 75 80 85 6 1.2 1.7 2.3 3 3.8 4.5 5.1 5.7 6 8 1.7 2.3 3 4 4.8 5.6 6.5 7.4 8 10 2.2 2.9 3.8 4.8 5.8 6.8 7.8 9 10 12 2.4 3.1 4 5.1 6.2 7.5 8.8 10.2 11.7 14 2.6 3.4 4.3 5.4 6.7 8.1 9.7 11.3 13.5 16 2.8 3.6 4.5 5.7 7 8.6 10.4 12.4 15 18 2.9 3.7 4.7 5.9 7.3 9.0 10.8 13 16.8 20 3.1 3.9 4.9 6.1 7.6 9.4 11.3 13.7 18.7 22 3.3 4.1 5.1 6.3 7.9 9.8 11.9 14.5 20.7 24 3.5 4.3 5.3 6.5 8.2 10.2 12.6 15.4 22.8 3)Theo hieäu soá (DLa1 - DLa2) vôùi (DLa1 > DLa2) xaùc ñònh trò soá hieäu chænh H theo baûng 8: Baûng 8:Soá hieäu chænh H vaøo möùc DLa, dB. DLa1 - DLa2, dB 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 H, dB 0 0.8 1.5 2 2.4 2.6 2.8 2.9 3 3 3 3 4)Möùc oàn sau töôøng chaén xaùc ñònh theo coâng thöùc sau: DLks= DLa2 + H, dB (15) 2.4.3.Lan truîeàn tieáng oàn qua caây xanh Khi treân ñöôøng lan truyeàn soùng aâm gaëp caùc daûi caây xanh, thì ngoaøi phaàn naêng löôïng giaûm do khoaûng caùch, aâm thanh coøn bò tieâu hao ñaùng keå do: Moät boä phaän naêng nöôïng bò phaûn xaï trôû laïi töø haøng caây gioáng nhö ñoái vôùi töôøng bò chaén. Moät phaàn naêng löôïng bò huùt vaø khueách taùn trong ñaùm laù caây. Caùc nghieân cöùu thöïc nghieäm cho thaáy: Taùc duïng phaûn xaï cuûa töôøng chaén coù theå laøm giaûm möùc aâm 1.5 dB moãi khi gaëp moät daûi caây xanh. - Khaû naêng huùt vaø khueách taùn aâm thanh cuûa caây xanh phuï thuoäc vaøo loaïi caây vôùi möùc ñoä raäm raïp cuûa laù, coù trò soá 0.12 – 0.14 dB/m. Nhö vaäy möùc ñoä giaûm aâm theâm do caây xanh gaây ra (kyù hieäu DLcx) coù theå xaùc ñònh theo coâng thöùc cuûa Meister F vaø Ruhrberg W (CHLB Ñöùc): DLcx = 1.5Z + bå Bi (16) Trong ñoù:Z – soá daûi caây xanh Bi - beà roäng cuûa moãi daûi caây xanh b - heä soá huùt aâm cuûa caây xanh. (Coâng thöùc 16 laáy töø coâng thöùc 6.11 saùch Aâm Hoïc Kieán Truùc cuûa Pgs-Ts Phaïm Ñöùc nguyeân) Trong baûng 9: laø heä soá huùt aâm cuûa caây xanh (dB/m) phuï thuoäc vaøo taàn soá aâm: Baûng 9: khaû naêng huùt aâm cuûa caây xanh ,dB/m Taàn soá aâm, Hz Trung bình caùc taàn soá 200-400 400 - 800 800 – 1600 1600-6400 3200-6400 0.05 0.05-0.07 0.08-0.1 0.11-0.15 0.17-0.2 0.12-0.17 2.5.Tieâu chuaån tieáng oàn toái ña cho pheùp ñoái vôùi phöông tieän giao thoâng vaø khu coâng coâng vaø daân cö. 2.5.1.Phöông phaùp tieâu chuaån. Hình 7 : Bieåu ñoà ñöôøng cong ñoàng möùc to Phöông phaùp tieâu chuaån tröôùc heát phaûi xuaát phaùt töø ñaëc ñieåm caûm thuï aâm thanh hay tieáng oàn cuûa con ngöôøi, phuï thuoäc vaøo möùc vaø taàn aâm. Nghóa laø phaûi döïa vaøo ñöôøng ñoàng möùc to cuûa Robinson vaø Dad Son hình 7 döôùi ñaây: Hieän nay treân theá giôùi aùp duïng moät soá tieâu chuaån theo caùc phöông phaùp khaùc nhau, vaø trong moät quoác gia coù theå söû duïng khoâng chæ moät phöông phaùp tieâu chuaån. Döôùi ñaây laø moät soá phöông phaùp tieâu chuaån thöôøng gaëp treân theá giôùi: Ñöôøng NC (Noise Criterion): laø moät hoï ñöôøng cong do L.Beranek ñeà xuaát naêm 1957, ñöôïc söû duïng phoå bieán ôû Myõ, Anh… Chæ soá cuûa moãi ñöôøng cong laø möùc aâm taïi taàn soá xaáp xæ 2000Hz cuûa ñöôøng ñoù Hình 8: Hoï ñöôøng cong NC Ñöôøng NR (Noise Rating): laø moät ñöôøng cong ñaùnh giaù aûnh höôûng quaáy nhieãu cuûa tieáng oàn trong phaïm vi taàn soá töø 31.5 ñeán 8000Hz theo chieàu daøi octa (baûng 4). Bieåu ñoà naøy ñöôïc xaây döïng döïa treân bieåu ñoà caùc ñöôøng ñoàng möùc aâm (h.1). Chæ soá NR laø trò soá möùc aâm (dB) ôû taàn soá chuaån 1000Hz ñöôïc laáy laøm teân goïi caùc ñöôøng cong. Caùc trò soá cuûa hoï ñöôøng NR cuõng cho trong baûng 4. Baûng 10: Trò soá möùc aâm theo hoï ñöôøng cong NR CHỈ SỐ NR MỨC ÂM THEO DẢI TẦN SỐ 1 ôcta dB LA, dB 63 125 250 500 1000 2000 4000 8000 20 5155 3944 3135 24 20 17 14 13 25 50 29 25 22 20 28 30 30 59 48 40 34 30 27 25 23 35 35 63 52 45 39 35 32 30 28 40 40 67 67 49 44 40 37 35 33 45 40 71 71 54 49 45 42 40 38 50 50 75 66 59 54 50 47 45 43 55 55 79 70 63 58 55 52 50 49 60 60 83 74 68 63 60 57 55 54 65 65 87 79 72 68 65 63 61 59 70 70 92 83 77 73 70 68 66 64 75 75 96 87 82 78 75 73 71 70 80 80 99 92 86 83 80 78 76 74 85 Möùc aâm toång coäng theo hieäu chænh A cuûa moãi ñöôøng cong (LA,dB,A) thöôøng cao hôn caùc chæ soá NR töø 5 ñeán 8 dB vì vaäy coù theå vieát quan heä giöõa chuùng theo bieåu thöùc: LA - NR ≈ 5dB Khi ñaùnh giaù tieáng oàn, thöïc teá theo NR, caàn ño vaø döïng phoå tieáng oàn theo daûi taàn soá 1 oâcta roài ñaët noù leân bieåu ñoà caùc ñöôøng NR (ñöôøng chaám chaám treân hình 3). Chæ soá cuûa ñöôøng khaûo saùt laø ñöôøng NR keà saùt noù nhaát khi khoâng coù ñieåm naøo cuûa ñöôøng naøy naèm döôùi ñöôøng khaûo saùt. Hình9: bieåu ñoà hoï ñöôøng cong NC 2.5.2.Tieâu chuaån veà möùc oàn toái ña cho pheùp ñoái vôi caùc nguoàn oàn. Nguoàn oàn thöôøng laø tieáng oàn cuûa caùc phöông tieän giao thoâng vaän taûi, tieáng oàn maùy moùc, thieát bò. Tieâu chuaån duøng ñeå kieåm soaùt möùc oàn do töøng phöông tieän giao thoâng ha töøng thieát bò maùy moùc gaây ra. Baûng 5: Giôùi thieäu veà tieâu chuaån TCVN 5948-1995 cho möùc toái ña cho pheùp ñoái vôùi caùc phöông tieän giao thoâng vaän taûi ñöôøng boä. Baûng 11: möùc oàn toái ña cho pheùp ñoái vôùi tieáng oàn phöông tieän giao thoâng ñöôøng boä. STT Teân phöông tieän vaän taûi Möùc oàn toái ña (dBA) 1 Xe maùy ñeán 125 cm3 80 2 Xe maùy treân 125 cm3 85 3 Xe maùy 3 baùnh 85 4 Xe OÂ toâ con, xe taxi, xe khaùch ñeán 12 choã ngoài 80 5 Xe khaùch treân 12 choã ngoài 85 6 Xe taûi ñeán 3.5 taán 85 7 Xe taûi treân 3.5 taán 87 8 Xe taûi coâng suaát treân 150 kW 88 9 Maùy keùo, xe uûi ñaát, xe taûi ñaëc bieät lôùn 90 2.5.3.Tieâu chuaån veà möùc oàn toái ña cho pheùp ôû caùc khu vöïc coâng coâng vaø daân cö Tieáng oàn ôû ñaây laø tieáng oàn toång coäng cuûa moïi nguoàn oàn do hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi veà giao thoâng vaän taûi, saûn xuaát, dòch vuï, vui chôi giaûi trí…gaây ra taùc ñoäng ñeán caùc khu coâng coäng vaø daân cö xung quanh. Tieâu chuaån naøy thöôøng duøng ñeå kieåm soaùt vaø ñaùnh giaù taùc ñoäng tieáng oàn cuûa caùc doøng xe giao thoâng vaän taûi ñöôøng boä, ñöôøng saét…ñoái vôùi caùc khu coâng coäng vaø daân cö xung quanh. Baûng 6 döôùi ñaây giôøi thieäu tieâu chuaån TCVN 5949-1998 veà möùc oàn giôùi haïn toái ña cho pheùp ñoái vôùi khu vöïc coâng coäng vaø daân cö ñeå minh hoïa. Baûng 12:Giôùi haïn toái ña cho pheùp ñoái vôùi khu vöïc coâng coäng vaø daân cö. STT Khu vöïc Thôøi gian 6h – 18h 18h – 22h 22h – 6h 1 Khu vöïc caàn ñaëc bieät yeân tónh Beänh vieän, thö vieän, nhaø ñieàu döôõng, nhaø treû, tröôøng hoïc. 50 45 40 2 Khu daân cö Khaùch saïn, nhaø ôø, cô quan haønh chính. 60 55 45 3 Khu thöông maïi, dòch vuï 70 70 50 4 Khu saûn xuaát naèm sen keõ trong khu daân cö 75 70 50 CHÖÔNG III: TÌNH HÌNH TIEÁNG OÀN GIAO THOÂNG TAÏI THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH 3.1.Tình hình tieáng oàn taïi Tp. Hoà Chí Minh Hieän nay, maëc duø caùc tuyeán ñöôøng chính ñaõ caám xe taûi nhöng xe buyùt thì vaãn ñöôïc ñi laïi vaø duøng coøi hôi moät caùch thoaûi maùi. Aâm thanh cuûa coøi hôi luoân laøm ngöôøi ñi xe maùy phaûi giaät mình, taáp xe thaät nhanh vaøo leà ñöôøng. Coù ngöôøi bò kích ñoäng maïnh do coøi hôi, quaùt aàm leân taïi choã, aáy chính laø bieåu hieän cuûa roái loaïn taâm thaønh cho ngöôøi tham gia giao thoâng, khieán soá ngöôøi bò stress ôû ñoâ thò taêng leân. Theo TS.BS Nguyeãn Thò Toaùn (Vieän Y hoïc Lao ñoäng vaø Veä sinh Moâi tröôøng) noùi: vôùi ñoä oàn ñeán 90 dB, ngöôøi ta chæ coù theå laøm vieäc ñöôïc 4giôø/ngaøy neáu khoâng muoán bò ñieác Vieän Y hoïc Lao ñoäng vaø Veä sinh Moâi tröôøng ñang thöïc hieän moät ñeà taøi caáp nhaø nöôùc nghieän cöùu veà aûnh höôûng cuûa tieáng oàn giao thoâng ñoái vôùi coäng ñoàng. Taïi nhieàu nôi phaùt phieáu thaêm doø, ngöôøi daân thoå loä raát böùc xuùc tröôùc hieän traïng coøi xe maùy, coøi oâ toâ boùp voâ toäi vaï hieän nay. Chöa keå ño tieáng oàn taïi nhieàu ñòa ñieåm cho thaáy löu löôïng xe coä khieán ñoä oàn ñaõ quaù möùc cho pheùp. Hieän nay ôû nöôùc ta chöa coù quy dònh boùp coøi to tôùi möùc naøo. Trong khi ño chæ baát ngôø nghe thaáy tieáng coøi 130dB, ngöôøi bình thöôøng coù theå ñaõ raùch maøng nhó. Theo TS Nguyeãn Ñình Tuaán, chi cuïc tröôûng Chi cuïc Baûo veä Moâi tröôøng, cho bieát: theo keát quaû quan traéc môùi nhaát cuûa Chi cuïc Baûo veä Moâi tröôøng veà tieáng oàn khu daân cö doïc tuyeán ñöôøng giao thoâng chính ôû TP.HCM, taïi baát kyø ñieåm naøo ño naøo tieáng oàn cuõng vöôït tieâu chuaån cho pheùp. Taïi caùc tuyeán maät ñoä cao nhö : Ñieän Bieân Phuû, Ba thaùng Hai, Voøng xoay Phuù Laâm, möùc trung bình cuûa tieáng oàn do caùc phöông tieän giao thoâng gaây leân laø treân 78dB trong khi ñoù tieâu chuaån toái ña cho pheùp laø treân 70dB. Rieâng tieáng oàn veà ban ñeâm (22g ñeán 6g hoâm sau), so vôùi tieâu chuaån cho pheùp 50dB thì keát quaû quan traéc ño ñöôïc ôû ñoaïn ñöôøng naøo cuõng vöôït tieâu chuaån 1-2 laàn. 3.2.Taïi moät soá nuùt giao thoâng treân ñòa baøn Tp. Hoà Chí Minh 3.2.1.Ngaõ tö Haøng xanh Ngaõ tö Haøng Xanh laø cöûa ngoõ phía Ñoâng cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Nôi maø caùc phöông tieän giao thoâng töø caùc tænh Mieàn Ñoâng, Mieàn Trung vaø Taây Nguyeân cuøng vôùi caùc quaän, huyeän Ngoaïi thaønh ñeàu phaûi ñi qua khi vaøo thaønh phoá. Vì vaäy Haøng Xanh laø moät trong nhöõng nuùt giao thoâng troïng ñieåm cuûa thaønh phoá vaø noù cuõng laø nôi gaây oâ nhieãm tieáng oàn lôùn cuûa thaønh phoá. Keát quaû ño ñaïc taïi Ngaõ tö Haøng Xanh taïi giôø cao ñieåm (buoåi saùng töø 6g45 ñeán 8g vaø buoåi chieàu töø 16g ñeán 18g30 )coù keát quaû nhö sau: Vôùi keát quaû do em tröïc tieáp ño baèng maùy Extech407768 do Ñaøi Loan saûn xuaát. Ño ôû cheá ñoä Fast vaø ñoä hieäu chænh A. Baûng 13: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi saùng taïi Ngaõ tö Haøng Xanh: Taïi ñaàu ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh (Höôùng xe ñi töø Caàu Thò Ngheø) Ngã tư Hàng Xanh(Đầu XVNT) Lưu lượng xe Lần đoThời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung Bình Otô Xe máy 6g45 80.7 77 76.5 75.8 75.9 77.18 6g50 75.7 82.5 76.7 81.4 78.7 79 6g55 83.7 79.6 78.6 77.8 78.2 79.58 7g00 79.6 79.4 80.3 77.9 76.9 78.82 7g05 80.1 79.3 79.8 88.7 78.8 81.34 7g10 81.4 80.7 78.9 78.3 78.5 79.56 7g15 82.3 81.2 80.7 83.1 84.2 82.3 7g20 78.5 74.9 76.5 77.8 79 77.34 7g25 78.9 79.8 82.3 81.3 80.4 80.54 7g30 82.4 79.6 80.1 81.3 79.4 80.56 7g35 79.7 76.2 72.3 75.5 79.7 76.68 7g40 79.7 79.8 82.3 75.5 79.7 79.4 7g45 80.1 80.3 79.4 78.7 80.1 79.72 7g50 79.5 76.9 74.3 79.2 77.6 77.5 7g55 77.4 78.9 81.5 76.2 78.3 78.46 8g00 80.7 85.2 79.9 78.2 76.2 80.04 Baûng 14: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi saùng taïi Ngaõ tö Haøng Xanh: Taïi ñaàu ñöôøng Ñieän Bieân Phuû (Höôùng töø xe ñi töø caàu Saøi Goøn tôùi) Ngã tư Hàng Xanh(Đầu DBP) Lưu lượng xe Lần đo Thời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung Bình Otô Xe máy 6g45 79 81.6 78 77.7 78.6 78.98 6g50 77.5 79 76.4 76.9 84.7 78.9 6g55 79.7 82.2 81.4 75.5 77.3 79.22 7g00 85.3 80 81 78.9 81 81.24 7g05 79.1 76.4 84.7 110 80.7 86.18 7g10 78.1 78.3 92.8 86.7 94.8 86.14 7g15 97.5 80.9 78.7 77.5 77.2 82.36 7g20 80.2 86.2 83 86.9 77.8 82.82 7g25 81.1 84.5 80 80.3 75.6 80.3 7g30 81.2 80.7 83 88.4 83 83.26 7g35 78.9 79 84.3 79 80.1 80.26 7g40 79 75 77.7 81.4 81.9 79 7g45 80.1 80.3 79.4 78.7 80.1 79.72 7g50 79.5 76.9 74.3 79.2 77.6 77.5 7g55 77.4 78.9 81.5 76.2 78.3 78.46 8g00 80.7 85.2 79.9 78.2 76.2 80.04 Baûng 15: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi saùng taïi Ngaõ tö Haøng Xanh: Taïi ñaàu ñöôøng Ñieän Bieân Phuû (Höôùng töø caàu Ñieän Bieân Phuû) Ngã tư Hàng Xanh(Đầu Điện Biên Phủ) Lưu lượng xe Lần đo Thời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung Bình Otô Xe máy 6g45 81.1 84.5 80 80.3 75.6 80.3 6g50 81.2 80.7 83 88.4 83 83.26 6g55 78.9 79 84.3 79 80.1 80.26 7g00 81.5 81.2 77.7 81.4 81.9 80.74 7g05 81.7 89.7 79.1 80.1 83.6 82.84 7g10 80.6 80 77.8 78.4 76.2 78.6 7g15 81.6 80.2 79.8 80.1 80.7 80.48 7g20 89.8 88.2 79.8 76.5 81.4 83.14 7g25 80.4 77.9 79.3 76.5 81.6 79.14 7g30 82.7 81.3 75.3 81.8 83.2 80.86 7g35 79.8 81.8 81.3 83.4 86 82.46 7g40 78.6 79.2 80.7 76.1 80.5 79.02 7g45 79.1 79.9 76 74.4 80 77.88 7g50 77.4 79.3 79.7 78.5 82.6 79.5 7g55 80.1 75.9 76 76 74.1 76.42 8g00 76.6 62 82.8 74.6 82.5 75.7 Baûng 16: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi saùng taïi Ngaõ tö Haøng Xanh: Baûng keát quaû ño ñaïc taïi ñaàu ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh (höôùng xe ñi töø ñöôøng Baïch Ñaèng ) Ngã tư Hàng Xanh(Đầu XVNT) Lưu lượng xe Lần đo Thời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung Bình Otô Xe máy 6g45 83.2 86.3 78.8 80.4 79.2 81.58 6g50 83.2 81.5 82.7 79.4 852 82.4 6g55 82.2 80.4 79 85 81.5 81.62 7g00 85.5 80 80.2 78.3 76.9 80.18 7g05 81.8 80.9 81.8 81.8 83.3 81.92 7g10 83.1 79.7 78.1 75.9 75.5 78.46 7g15 84.2 81.3 81.2 82.4 82.2 82.26 7g20 81.3 76.8 79.5 80.2 78.4 79.24 7g25 82.1 84.4 84.2 77.1 77 80.96 7g30 87.6 83.9 82.4 82.3 81.8 83.6 7g35 85.4 76.2 75.2 75.1 77.7 77.92 7g40 84.4 82.2 83.3 84.6 81.2 83.14 7g45 81.7 84.9 78.4 82.5 78.2 81.14 7g50 87.7 81.5 79.5 79.7 75.3 80.74 7g55 81.2 74.7 87 81.1 83.5 81.5 8g00 79.6 80.8 86.8 78.1 76.3 80.32 Hình 10:Bieåu ñoà Tieáng oàn trung bình theo giôø ño vaøo buoåi saùng taïi Ngaõ tö Haøng Xanh: Baûng 17: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi chieàu taïi Ngaõ tö Haøng Xanh: Taïi ñaàu ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh (Höôùng xe ñi töø Caàu Thò Ngheø) Ngã tư Hàng Xanh(Đường Xô Viết Nghệ Tĩnh) Lưu lượng xe Lần đoThời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung Bình Ô tô Xe máy 16g00 79.5 77 74.3 75.4 79 77.04 16g05 80.3 84.3 81.3 84.6 78.1 81.72 16g10 78.5 79.5 77.6 76.8 78.2 78.12 16g15 79.7 79.7 80.1 79.6 77.5 79.32 16g20 76 77.3 76.8 79.9 80.8 78.16 16g25 76.9 77.7 75.3 76.7 76.8 76.68 16g30 76.2 74.4 79.2 79.7 78 77.5 16g35 79 81.6 78 77.7 78.6 78.98 16g40 77.5 79 76.4 76.9 84.7 78.9 16g45 79.7 82.2 81.4 75.5 77.3 79.22 16g50 85.3 80 81 78.9 81 81.24 16g55 79.1 76.4 84.7 110 80.7 86.18 17g00 78.1 78.3 92.8 86.7 94.8 86.14 17g05 80.1 80.9 78.7 77.5 77.2 78.88 17g10 80.2 86.2 83 86.9 77.8 82.82 17g15 81.1 84.5 80 80.3 75.6 80.3 17g20 81.2 80.7 83 88.4 83 83.26 17g25 78.9 79 84.3 79 80.1 80.26 17g30 79 75 77.7 81.4 81.9 79 17g35 80.1 80.3 79.4 78.7 80.1 79.72 17g40 79.5 76.9 74.3 79.2 77.6 77.5 17g45 77.4 78.9 81.5 76.2 78.3 78.46 17g50 80.7 85.2 79.9 78.2 76.2 80.04 17g55 79.3 76.9 78.7 79.6 82 79.3 18g00 79 77.6 76.9 75.83 76.1 77.3 Baûng 18: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi chieàu taïi Ngaõ tö Haøng Xanh Taïi ñaàu ñöôøng Ñieän Bieân Phuû (Höôùng xe ñi töø caàu Saøi Goøn) Ngã tư Hàng xanh(Đường ĐBP) Lưu lượng xe Lần đo Thời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung Bình Ô tô Xe máy 16g00 78.5 79.1 79.5 79.6 80.3 79.4 16g05 80.1 81.2 80.2 79.6 79.4 80.1 16g10 79.1 79.5 78.3 80.1 81.2 79.64 16g15 78.3 79.2 79.7 79.6 78.3 79.02 16g20 79.7 80.3 78.5 79.3 78.7 79.3 16g25 76.9 77.7 75.3 79.7 80.3 77.98 16g30 79.3 80.3 80.1 81.2 79.3 80.04 16g35 80.1 79.3 79.5 79.7 78.5 79.42 16g40 78.3 79 77.9 78.7 84.7 79.72 16g45 81 79.3 78.2 77.6 79.6 79.14 16g50 80.1 80 81.2 81.6 82 80.98 16g55 79.1 79.6 80.2 80.4 79.7 79.8 17g00 80.1 78.3 79.4 80.2 79.5 79.5 17g05 78.7 79.1 79.6 78.4 77.8 78.72 17g10 81.2 79.3 80.1 80.6 79.3 80.1 17g15 79.6 81 82.1 81.3 79.4 80.68 17g20 79.3 79.6 80.1 80.3 79.7 79.8 17g25 80.1 79 81.4 80.3 79.7 80.1 17g30 80.1 79.3 78.6 77.3 77.6 78.58 17g35 78.3 79.5 78.7 80.4 79.6 79.3 17g40 80 81 79 78.5 77.9 79.28 17g45 78.3 78.5 77.6 77.3 77 77.74 17g50 79.3 79.4 78.3 77.1 77.2 78.26 17g55 79.1 78.9 78.7 79.6 80 79.26 18g00 78.3 77.6 77.2 76.8 79 77.78 Baûng 19: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi chieàu taïi Ngaõ tö Haøng Xanh Taïi ñaàu ñöôøng Ñieän Bieân Phuû (Höôùng xe ñi töø caàu Ñieän Bieân Phuû) Ngã tư Hàng xanh(Đường ĐBP) Lưu lượng xe lần đoThời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung Bình Ô tô Xe máy 16g00 81.4 78.6 76.2 77.5 79.4 78.62 16g05 86.7 79.6 82.9 77.5 74.7 80.28 16g10 81.8 80.9 79.3 77.7 85 80.94 16g15 80 83.3 81.3 82.6 83.1 82.06 16g20 81.8 80.7 88 79.3 79.7 81.9 16g25 80 78.3 82.8 79.1 79.1 79.86 16g30 79.8 81.1 73 81.6 80.1 79.12 16g35 80.5 76.3 81.5 79.4 80.6 79.66 16g40 86.5 86.7 82.9 80.2 110 89.26 16g45 86.3 88.7 81 82.5 77.3 83.16 16g50 77.7 76.4 81.1 81.2 82.8 79.84 16g55 77.5 79.2 82.9 81.5 82.7 80.76 17g00 78.6 78 78 82.1 76.9 78.72 17g05 81.7 79.5 81.2 76.5 79.1 79.6 17g10 79.7 81.7 78.7 77.3 75.7 78.62 17g15 86.4 82.7 76.5 76.4 81.4 80.68 17g20 91 93 90.9 77.6 80.5 86.6 17g25 76.4 79.5 80.6 79.5 79.7 79.14 17g30 75.8 80.2 81.3 82.5 78.7 79.7 17g35 79.3 86.2 87.9 87 76.6 83.4 17g40 77 76.6 76.6 76.7 78.4 77.06 17g45 78.9 78.1 78.9 77.9 80 78.76 17g50 77.9 79.2 80 81.6 89 81.54 17g55 78.1 84.1 78.3 80.7 79.1 80.06 18g00 76 79.6 78.4 77.7 81 78.54 Baûng 20: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi chieàu taïi Ngaõ tö Haøng Xanh Taïi ñaàu ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh (höôùng xe ñi töø ñöôøng Baïch Ñaèng ) Ngã tư Hàng xanh(Đường XVNT) Lưu lượng xe Lần đoThời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung Bình Ô tô Xe máy 16g00 81.8 78.4 77.7 78 77.1 78.6 16g05 80.9 80.9 68.7 68.2 77 75.14 16g10 74.2 73.6 72.4 73.8 71.6 73.12 16g15 75.9 77.1 75.1 76.4 75.2 75.94 16g20 78.7 79.7 77.5 77.2 72.9 77.2 16g25 84 81.2 75.8 77.3 76.2 78.9 16g30 77.1 80.5 79.9 77 76.9 78.28 16g35 76.4 77.2 79.9 80.3 77 78.16 16g40 82.1 80.5 78.2 79.8 76.5 79.42 16g45 78 78.3 77.9 78.7 80 78.58 16g50 77.1 78 80.2 77.7 76.9 77.98 16g55 79.8 78.4 80.6 79.3 78.7 79.36 17g00 78.9 79.2 80.1 79.6 80.3 79.62 17g05 77.9 78.7 78.5 79.3 80.1 78.9 17g10 75.7 80 85.6 81.1 82.5 80.98 17g15 77.2 76.5 77 76.4 77.3 76.88 17g20 79.8 76.3 78.5 79.7 80.1 78.88 17g25 80.1 78.9 77.9 78.7 79.6 79.04 17g30 78.3 78.5 78.4 79.3 81.2 79.14 17g35 78.5 79.6 81.9 76.8 78.2 79 17g40 77.9 78.5 78.6 76.7 78.6 78.06 17g45 78.3 79.2 79.4 80.4 79.5 79.36 17g50 78.7 79.7 78.9 77.5 76.5 78.26 17g55 76.9 77.8 78.7 78.2 77.6 77.84 18g00 77.1 78.6 78.5 78.4 79.3 78.38 Hình 11:Bieåu ñoà Tieáng oàn trung bình theo giôø ño vaøo buoåi chieàu taïi Ngaõ tö Haøng Xanh: 3.2.2.Voøng xoay Phuù Laâm: Laø nôi taäp trung cuûa caùc phöông tieän giao thoâng töø trong thaønh phoá ñi caùc tænh mieàn Taây, vaø caùc quaän huyeän ngoaïi thaønh cuûa Thaønh phoá Hoá Chí Minh. Taïi ñaây coù maät ñoä xe giao thoâng raát lôùn, moät nôi maø coù nhieàu tuyeán xe buyùt chaïy qua. Keát quaû ño ñaïc taïi Voøng xoay Phuù laâm taïi giôø cao ñieåm (buoåi saùng töø 6g45 ñeán 8g vaø buoåi chieàu töø 16g ñeán 18g30 ) coù keát quaû do em tröïc tieáp baèng maùy Extech407768 coù keát quaû nhö sau: Baûng 21: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi saùng taïi Voaøng xoay PhuùLaâm Keát quaû ño vaøo buoåi saùng: Vòng xoay Phú Lâm Lưu lượng xe Lần đoThời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung Bình Otô Xe máy 6g45 80.2 79.8 80.3 81.2 80.1 80.32 6g50 80.6 80.2 79.8 78.9 78.6 79.62 6g55 79.4 80.3 81.2 80.5 80.1 80.3 7g00 80.6 81.2 80.2 79.7 79.5 80.24 7g05 80.1 80.5 81.2 79.8 80.1 80.34 7g10 79.8 80.1 80.3 79.4 78.9 79.7 7g15 79.3 80.3 81.2 80.3 78.7 79.96 7g20 80.4 81.2 80 80.3 79.3 80.24 7g25 79.5 79.6 81.3 81 80.4 80.36 7g30 79.6 78.7 80.6 80.1 80 79.8 7g35 79.8 80.1 82.3 80.2 79.5 80.38 7g40 80.1 81.2 79.3 80.4 80.1 80.22 7g45 80 79.6 79.5 80.3 79.6 79.8 7g50 79.6 78.7 79.6 80.1 79.7 79.54 7g55 79.1 80 79.6 79.7 79 79.48 8g00 79.3 78.9 79 79.5 80.1 79.36 Hình 12:Bieåu ñoà Tieáng oàn trung bình theo giôø ño taïi Voøng xoay Phuù Laâm: Baûng 22: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi chieàu taïi Voøng xoay PhuùLaâm Keát quaû ño vaøo buoåi chieàu: Vòng xoay Phú Lâm Lưu lượng xe Lần đo Thời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung Bình Ô tô Xe máy 16g00 78.9 77.3 82 76.7 78 78.58 16g05 76.2 75.7 82 79.5 80.5 78.78 16g10 78.3 80.9 77.4 74 74.9 77.1 16g15 76.3 72.4 74.9 75.8 75.5 74.98 16g20 77 76 78.9 72.2 71.1 75.04 16g25 76.1 79.8 77.6 76.7 75.6 77.16 16g30 78.1 74.4 73.9 74 82.8 76.64 16g35 72.4 73.6 79.3 76.2 74 75.1 16g40 75.5 73.5 81.6 81.7 81 78.66 16g45 78.3 75.7 76.2 76.2 78.7 77.02 16g50 71.5 77.4 78.1 76.1 74.6 75.54 16g55 74.9 77.8 76.2 83.9 71.2 76.8 17g00 84.1 76.5 75.9 75.5 78.6 78.12 17g05 89.4 76 76 72.3 91.7 81.08 17g10 81.8 75.3 87.3 89.4 77.2 82.2 17g15 72.1 75.5 76 68.3 73.7 73.12 17g20 76.9 88.3 81.6 80.6 78.2 81.12 17g25 74.8 75.7 80.1 75.4 76.3 76.46 17g30 77.9 78.7 86.2 74 77.7 78.9 17g35 79.6 71.2 71.9 75.2 72.6 74.1 17g40 71.8 72.2 72.2 77.6 78.5 74.46 17g45 92.6 76.8 73.8 74.4 76.8 78.88 17g50 77.6 74.4 83 77.7 77.5 78.04 17g55 78.1 75.8 73.5 75 72.6 75 18g00 85.3 76.9 85.9 82.5 80.3 82.18 Hình 13: Bieåu ñoà Tieáng oàn trung bình theo giôø ño vaøo buoåi chieàu: 3.2.3.Buøng binh Daân Chuû Buøng binh Daân chuû laø nôi giao nhau cuûa caùc tuyeán ñöôøng Voõ Thò Saùu, Caùch maïng Thaùng taùm, Ba thaùng Hai, Lyù Chính Thaéng, Nguyeãn Phuùc Nguyeân vaø Nguyeãn Thöôïng Hieàn. Vì vaäy, laø nôi taäp trung cuûa raát nhieàu phöông tieän giao thoâng ñi vaø veà caùc quaän Taân Bình, Q.10, Phuù Nhuaän, Goø Vaáp… Taïi buøng binh naøy haàu nhö caùc xe ñi caùc höôùng trong thaønh phoá ñeàu phaûi ñi qua. Döôùi ñaây laø keát quaû do em töï ño ñaïc baèng maùy Extech407768 ôû cheá ñoä Fast vaø ñoä hieäu chænh A vaøo caùc giôø cao ñieåm taïi Buøng binh Daân chuû: Baûng 23: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi saùng taïi Buøng binh Daân chuû Buoåi saùng: Bùng binh Dân chủ Lưu lượng xe Lần đoThời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung bình Otô Xe máy 6g45 78.9 79.8 80.3 80.1 80 79.82 6g50 79.9 80.2 81.2 80.1 79.5 80.18 6g55 80 80.2 80.3 81.1 79.5 80.22 7g00 80.3 80.7 81.2 80.3 80 80.5 7g05 79.5 80.4 80.7 81.6 81.2 80.68 7g10 80.1 80.3 80.8 81.3 82.1 80.92 7g15 81.1 81.5 81.9 80.2 80.1 80.96 7g20 80.5 79.8 79.7 80.3 81 80.26 7g25 81.2 80.7 80.6 82.3 80.4 81.04 7g30 80.2 80.6 81.3 79.7 79.5 80.26 7g35 79.9 80.4 80.7 80.5 80 80.3 7g40 80.3 80.7 80.6 80.3 80.7 80.52 7g45 78.9 79.7 80.6 79.8 79.8 79.76 7g50 80.1 77.9 78.7 80.2 79.5 79.28 7g55 81.2 79.7 79.8 78.9 80.3 79.98 8g00 80.2 83.1 80.2 80.1 80.3 80.78 Hình 14:Bieåu ñoà Tieáng oàn trung bình theo giôø ño taïi Buøng binh Daân chuû: Baûng 24: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi chieàu taïi Buøng binh Daân chuû Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi chieàu (töø 16g ñeán 18g) Bùng binh Dân chủ Lưu lượng xe Lần đoThời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung bình Ô tô Xe máy 16g00 80.1 80.2 79.3 80.5 80.2 80.06 16g05 80.5 81.2 81.4 80.3 80.1 80.7 16g10 81.1 80.2 80.6 80.5 79.8 80.44 16g15 78.9 80.1 82.3 81.2 80.7 80.64 16g20 79.8 80.2 80.4 79.7 80.3 80.08 16g25 80.2 80.5 80.9 82.7 81.2 81.1 16g30 79.6 80 80.8 81.3 81.2 80.58 16g35 81.8 80.7 80.5 81.2 80.2 80.88 16g40 80.9 80.4 79.8 79.6 79.5 80.04 16g45 79.6 80.1 80.2 80.4 81.3 80.32 16g50 80.1 80.3 80.1 79.5 79.6 79.92 16g55 80.6 77.1 80.4 77.4 81.7 79.44 17g00 77.3 86.6 81.2 81.2 78.2 80.9 17g05 80.8 79.1 80.1 82.6 77.6 80.04 17g10 79.5 80.9 80.9 86.9 80.1 81.66 17g15 82.6 79 79.5 80.6 80.4 80.42 17g20 87.3 79.6 79.6 79 81.9 81.48 17g25 82.1 80.6 82 80.4 80.1 81.04 17g30 82.2 79.4 83.7 81.3 79.8 81.28 17g35 81.8 81.2 75.9 79.2 80.8 79.78 17g40 78.1 80.1 80.9 80.3 80.5 79.98 17g45 80.6 80.3 79.5 88.7 77.1 81.24 17g50 80.1 81.4 80.3 80.7 77.8 80.06 17g55 81.8 81.2 75.9 79.2 80.8 79.78 18g00 78.1 77.4 75.9 75.3 77.5 76.84 Hình 15:Bieåu ñoà Tieáng oàn trung bình theo giôø ño taïi Buøng binh Daân chuû: 3.3.Taïi moät soá tuyeán ñöôøng giao thoâng chính treân ñòa baøn Tp. Hoà Chí Minh 3.3.1.Ñöôøng Voõ Thò Saùu Ñöôøng Voõ Thò Saùu laø moät trong nhöõng truïc giao thoâng chính cuûa thaønh phoá, nôi maø moïi ngöôøi khi löu thoâng ñeán caùc quaïân 10,11,6, huyeän Bình Chaùnh … ñeàu phaûi ñi qua. Chính vì nhö vaäy maät ñoä xe löu thoâng taïi tuyeán ñöôøng naøy raát lôùn vaø tieáng oàn do caùc phöông tieän giao thoâng gaây ra cuõng raát cao, nhaát laø giôø xe taûi ñöôïc ñi vaøo vaø xe buyùt keùo coøi. Keát quaû ño ñaïc taïi Buøng binh Daân Chuû cuoái ñöôøng Voõ Thò Saùu vaøo giôø cao ñieåm (buoåi saùng töø 6g45 ñeán 8g vaø buoåi chieàu töø 16g ñeán 18g30 )coù keát quaû nhö sau: Baûng 25: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi saùng taïi Ñöôøng Voõ Thò Saùu Baûng keát quaû ño ñaïc trong giôø cao ñieåm vaøo buoåi saùng Đường Võ Thị Sáu Lưu lượng xe Lần đo Thời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung Bình Otô Xe máy 6g45 78.3 82.3 77.6 83.8 84.5 81.3 6g50 82.6 81.5 82.1 85.6 81.9 82.74 6g55 81.5 81.7 82.1 80.3 78.9 80.9 7g00 80.6 83.2 82.6 81.2 80.2 81.56 7g05 80.1 79.8 78.9 80.3 80.7 79.96 7g10 79.8 82.1 82.6 80.5 79.8 80.96 7g15 81.2 81.5 82.7 82.3 80.5 81.64 7g20 81.2 81.3 82.1 82.3 81.3 81.64 7g25 79.5 80.2 80.7 79.5 79.9 79.96 7g30 80.2 81.3 81.7 81.3 80.7 81.04 7g35 77.9 78.9 80.7 80.6 79.6 79.54 7g40 81.2 81.6 82.1 80.6 80.3 81.16 7g45 79.8 79.3 80.1 79.6 80 79.76 7g50 80.1 79.6 78.9 79.3 79.8 79.54 7g55 79.2 79.8 80.3 79.1 78.7 79.42 8g00 78.6 79.6 79.7 80.1 79.9 79.58 Baûng 26: Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn vaøo buoåi chieàu taïi ñöông Voõ Thò Saùu Baûng keát quaû ño ñaïc trong giôø cao ñieåm vaøo uoåi chieàu Đường Võ Thị Sáu Lưu lượng xe Lần đo Thời gian Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Trung bình Ô tô Xe máy 16g00 81.5 82.5 82.6 81.5 80.6 81.74 16g05 81 80.5 80.7 80.2 79.8 80.44 16g10 80.1 80.3 81.5 80.6 80.3 80.56 16g15 79.9 80.6 81.6 80.5 80.1 80.54 16g20 81.2 81.6 82.4 81.6 81.3 81.62 16g25 82.1 83.2 83.5 84.2 84.7 83.54 16g30 80.2 80.9 82.4 83.6 84.5 82.32 16g35 80.6 82.9 83.1 83._.ia taêng saûn xuaát nhöõng phöông tieän gaio thoâng ít oàn. Hình 29. Ñöôøng cong lyù thuyeát möùc oàn theo giaûn ñoà giao thoâng xe coä. Con soá cho bieát chæ soá möùc aâm thanh. ÔÛ caùc khu ñöôøng saét thoân queâ vieäc hoaøn thieän cô caáu laøm taêng vaän toác löu thoâng coù theå giuùp giaûm ñoä oàn. Trong thaønh phoá thì vaän toác nhö theá khoâng theå ñaït. Tình traïng oàn coù theå ñöôïc ñaëc tröng bôûi caùc chæ tieâu khaùc nhau. Chuùng coù theå laø: Tính tích cöïc nhaát thôøi cuûa tieáng oàn , ño baèng dB, noù theå ñöôïc aùp duïng nhôø khoaûng caùch vuøng taàng soá hoaëc phaàn cuûa noù ôû dB Lin, dBA, dBD, dB/Oác ta; Tính tích cöïc trung bình cuûa oàn ño trong khoaûng thôøi gian xaùc ñònh vaø ñöôïc tính theo möùc töông ñöôïng coá ñònh – Lekv, ñôn vò ño dBA, trong ñoù thôøi gian ño ñaït laø thoâng soá quan troïng: Lekv(8-20 g) hoaëc Lekv(1 g). Treân cô sôû caùc ñaëc tính vaät lyù naøy tieáng oàn khoâng coù yù nghóa neáu nhö quan taâm löu yù ñeán khoâng gian chung quanh. Nguoàn phaûi xem nhö trong toång theå khoâng gian. Baûn ñoà oàn laø ñieàu quan taâm nhaát. Taïi ñoù coù theå hình dung ra cô cheá ño oàn vaø döï baùo söï thay ñoåi. Nhöõng baûn ñoà naøy laø coâng cuï taùc nghieäp ñeå döï baùo söï caùch aâm caàn thieát cho maët tieàn nhaø. Ñöôøng cong möùc oàn (hình29) coù theå xaùc ñònh nhôø tính toaùn. Vieäc thay ñoåi caùc ñöôøng naøy coù theå döï baùo ñöôïc. Khu vöïc caän saân bay, baûn ñoà oàn töø söï tính toaùn cho pheùp phaân loaïi khu vöïc xaây döïng. Trong tröôøng hôïp naøy ngöôøi ta tính toaùn söï thay ñoåi cuûa löu löôïng giao thoâng vaø ñeà xuaát caûi thieän choáng oàn cuûa nhöõng keát caáu rieâng toøa nhaø. (hình 30) Vieäc ñaùnh giaù tình traïng oàn cho ngöôøi daân raát quan troïng. Ñaïi löôïng vaät lyù cuûa oàn ñöôïc boå xung hieäu öùng khoâng thuaän lôïi. Ñaïi löôïng naøy veà maët thoáng keâ xaùc ñònh phaàn daân cö, chòu ñöïng söï baát tieän do nhöõng loaïi oàn khaùc nhau. Ngöôøi ta söû duïng phöông phaùp xaùc ñònh vaät lyù (Lekv, L50, L10, L90, v.v..), hoãn hôïp aâm ñöôïc phaân ra thaønh: “gaây baát oån lôùn”, “gaây baát oån”, “gaáy baát oàn ít”, “hoaøn toaøn khoâng gaây oàn”. Taïi Phaùp hieän nay ngöôøi ta nghieân cöùu cho raèng, Lekv(8-20 g) laø ñaëc tröng xaùc ñònh toát nhaát tính gaây baát oån maø ngöôøi daân phaûi chòu trong moät khoaûng thôøi gian. Treân hình 31 cho thaáy giaù trò phaàn traêm bieåu thò soá daân “haøi loøng” hoaëc “raát maïnh” sôï haõi oàn phuï thuoäc vaø möùc L(8-20 g). Phaân loaïi döõ lieäu theo möùc baát oån cho pheùp xaùc ñònh 3 vuøng oàn: Vuøng thöù nhaát: Lekv < 60 dBA. Trong vuøng naøy coù 55% daân thaønh phoá cuûa Phaùp ôû, chæ tieâu naøy thay ñoåi tuyø thuoäc oàn theo höôùng naøy. Coù theå keát luaän döïa treân cô sôû naøy raèng, söï baù66t oån do oàn hoaøn toaøn chòu ñöôïc. Vuøng thöù hai: 60 65 dB. Trong vuøng naøy 25% daân thaønh thò Phaùp soáng. Chæ tieâu ñaõ neâu ñaõ cao vaø coù theå taêng leân theo möùc ñoä taêng tieáng oàn vaø ñaït ñeán möùc 70 dBA. Do noù maø 75% daân soá khoå sôû “raát nhieàu” vaø “khaù nhieàu”. Tieáng oàn coù theå ñaït möùc baùo ñoäng 75 dBA trong ñoù 90% daân soá chòu khoå sôû vì oàn. Caàn coù caùch baûo veä hoï. Söï baát oån vaøo ban ñeâm nhoû hôn ban ngaøy, bôûi vì möùc ñoä oàn vaøo giôø naøy cuûa moät ngaøy ñeâm thöôøng thaáp hôn (trung bình 10 dBA). Nhöng khoâng phaûi luoân nhö theá. Hình30: baûn ñoà oàn khu vöïc saân bay töø keát quaû tính toaùn1-caám xaây döïng; 2-giôùi haïn; 3-coù theå Hình 31: Phaân traêm daân “khaù maïnh”, “raát nhieàu” aûnh höôûng cuûa oàn tuyø thuoäc möùc ñoä Laekv(8-20g) So saùnh caùc ñöôøng ñaëc tröng cho söï baát oån cuûa hai giai ñoaïn ngaøy ñeâm, cho ta keát luaän raèng: Ban ñeâm tieáng oàn gaây baát oån ít hôn ngaøy, trong ñoù, neáu Lekv.ngaøy – Lekv.ñeâm < 6 dB, thì laø tröôøng hôïp ñaëc tröng; Ban ñeâm tieáng oàn gaây baát oån nhieàu hôn ban ngaøy, neáu Lekv ngaøy – Lekv ñeâm > 6 dB Nhö vaäy, baát cöù bieän phaùp choáng oàn naøo döïa treân tieâu chí baát oån trong luùc nhay khaùc cuûa ngaøy ñeâm coù theå giuùp giaûm ñaùng keå möùc ñoä baát oån do oàn gaây ra vaøo ban ñeâm. Nghieân cöùu naøy cho pheùp xaùc ñònh muïc tieâu trong xaây döïng caùc tieåu khu daân cö môùi. Tieâu chuaån oàn taïi maët tieàn toøa nhaø khoâng ñöôïc vöôït Lekv(8-20 g) = 65 +- 5 dB. Cheânh leänh +-5 dBA coù theå do ba nguyeân nhaân: Ñaëc ñieåm rieâng cuûa tình traïng cuï theå, nhö taïi khu ñoâng ñuùc daân cö hay khu ngoaïi vi; Söï khaùc bieät kyõ thuaät: phöông tieän baûo veä khoâng nhö nhau veà hieäu quaû kinh teá vaø giaù thaønh. Söï cho pheùp döï baùo hoaëc bieán thieân ± 3 dBA caàn löu yù chuùng khi tính toaùn. Baây giôø chæ tieâu treân cuõng ñaõ coù nhöôïc ñieåm: noù chung cho caùc giai ñoaïn ngaøy ñeâm vaø cho taát caû taùc ñoäng vaø khoâng cho bieát söï baát oån do oàn gaây ra ngaøy hay ñeâm. Ngaøy nay chæ tieâu Lekv(8-20g) ñöôïc söû duïng nhö cô sôû ñeå xaùc ñònh möùc ñoä baát oån chung gaây oàn cho daân cö. Vaán ñeà ñaáu tranh vôùi oàn caàn phaûi nghieân cöùu döïa treân döõ lieäu phaân tích môùi, theo yù kieán töøng ngöôøi ñang coá gaéng tìm lôøi giaûi cuï theå: Coù theå phaân ñònh hay khoâng vaø xaùc ñònh söï baát oån do oàn vaøo ngaøy hay ñeám, vaø moâ taû noù nhôø chæ tieâu trong keá hoaïch taùc nghieäp; Coù theå tính hay khoâng tính baát oån do oàn khi tieán haønh coâng vieäc naøy. Möùc ñoä oàn do giao thoâng vaøo ban ngaøy khoaûng 60-80 dBA taïi maët tieàn toøa nhaø boá trí doïc caùc tuyeán ñöôøng thaønh phoá. Nhôø phoå tieáng oàn gaây bôûi doøng giao thoâng, giaù trò trung bình cuûa möùc oàn trong vuøng 100-2000 Hz laø 52-72 dB. Neáu ngöôøi naøo tham gia giao thoâng khoâng quaù 2 giôø ngaøy thì ít chòu aûnh höôûng cuûa oàn. Nhöûng ngöôøi laøm taøi xeá, giao thö, laøm ñöôøng xaù, phuïc vuï löu thoâng chòu aûnh höôûng oàn nhieàu nhaát. Gia taêng möùc caûm nhaän aâm thanh phuï thuoäc vaøo: - Taàn soá aâm, thöôøng ôû taàn soá 2 ñeán 6 kHz (cô baûn taàn soá 4 kHz); - Vaøo tính tích cöïc cuûa aâm(hieäu quaû taêng raát nhanh khi tieáng oàn ñaït ñeán 90 dB treân moät ñôn vò beà maët) - Vaøo möùc keùo daøi cuûa taùc ñoäng aâm – vuøng bieán thieân töông ñöông logarit cuûa ñoä keùo daøi taùc ñoäng aâm thanh. Hình32: Phaân traêm daân soá trong vuøng thuaän lôïi aâm tuøy thuoäc vaøo Laekv tröôùc (ñöôøng cong A) vaø sau (ñöôøng cong B) khi thöïc hieän keá hoïach hoøan thieän giao thoâng ñöôøng phoá (Lion) Soá löôïng daân chòu taùc ñoäng cuûa tieáng oàn vôùi möùc hôn 75 dB, haï xuoáng töø 70,5 ñeán 37,4%; ñoàng thôøi taêng soá löôïng daân daân chòu taùc ñoäng cuûa tieáng oàn vôùi möùc hôn 80 dB töø 0 ñeán 9,7%, laø nhöõng khuyeát ñieåm cuûa caùc bieän phaùp ñaõ aùp duïng Hình 33: Sô ñoà toå chöùc chuyeån ñoäng cuûa giao thoâng xe coä a-. tröôùc khi aùp duïng ñoà thò chuyeån ñoäng; b- sau khi aùp duïng ñoà thò chuyeån ñoäng;. Nhöõng con soá cho thaáy soá löôïng ñoäi, coøn muõi teân – höôùng chuyeån ñoäng cuûa hoï. Hình 34:Soá toång hôïp veà daân cö, caûm thaáy khoâng thuaän lôïi, % tuøy thuoäc vaøo Laekv 1-tröôùc khi laép caùc maøn chaén choáng oàn; 2-sau khi laép ñaët maøn chaén Vieäc phuïc hoài ñoä thính cuûa tai theo thôøi gian tieán haønh theo trình töï logaritm qui ñònh. Neáu nhö möùc ñoä keùo daøi cuûa taùc ñoäng aâm vöôït quaù 16 giôø thì möùc ñoä ñieác seõ taêng leân. (Ñieàu naøy ñaõ xaûy ra ñoái vôùi nhöõng ngöôøi laøm ôû caùc nhaø maùy coâng nghieäp, ghi nhaän gia taêng söï giaûm ñoä thính cuûa hoï). Söï taêng giôùi haïn caûm nhaän aâm ñöôïc baét ñaàu trong moät taàng soá cô baûn vöôït möùc trung bình 4000 Hz, xa hôn noù ñöôïc taêng leân vaø tieáp dieãn ñeán taàng soá 5000 – 10000 Hz. Möùc ñoä oàn coù theå daãn ñeán ñieác phuï thuoäc phaàn lôùn vaøo ñaëc tröng cuûa töøng ngöôøi. Döï baùo nhö theá ñöôïc xaùc ñònh khi maø : maát ñoä thính giaùc laø 35 dB vaø noù xaûy ra khoâng ít hôn 2 laàn trong voøng ba vaø nhieàu tuaàn; tai ngöôøi hoøan toøan khoâng phaân bieät aâm thanh taàng soá 500, 1000, 2000, 4000 Hz; ngöôøi ta khoâng phaân bieät töø ngöõ phaùt aâm töø cuøng moät ñoä lôùn; con ngöôøi laøm nhöõng ngheà maø ñaõ ñöôïc ghi trong danh saùch laø nhöõng ngöôøi deã bò nhöõng beänh nhö theá. Ñoä oàn laø keát quaû cuûa quaù trình kyõ thuaät, vaø theo quy luaät coù theå giaûm nhôø chính noù. Coù theå keå ra caùch giaûm oàn nhö: thay ñoåi ñaëc tính kyõ thuaät cuûa ñoäng cô, phuû ñöôøng laùng… hoøan thieän quy hoïach khu vöïc vôùi söï tính toùan khaû naêng xuaát hieän vaø phaùt taùn tieáng oàn; söû duïng moâi tröôøng vaät lyù töï nhieân cuûa tieáng oàn khi thieát keá phöông phaùp baûo veä moâi tröôøng; naâng cao trình ñoä yù thöùc cuûa ngöôøi taøi xeá. Nhö ñaõ neâu treân, vieäc toå chöùc hôïp lyù chuyeån ñoäng giao thoâng thaønh phoá coù vai troø quan troïng (thaønh laäp cöïc giao thoâng môùi, boá trí hôïp lyù doøng giao thoâng …(hình29). Ñaùnh giaù hieäu quaû giaûi phaùp treân hình 30. Treân hình 31 cho thaáy hieäu quaû cuûa vieäc aùp duïng maøn chaén choáng oàn. Nhieàu moân khoa hoïc ñaõ nghieân cöùu veà nhöõng ñaëc tröng cuûa tieáng oàn- töø vaät lyù lyù thuyeát ñeán taâm lyù xaõ hoäi. Chuyeân gia vaät lyù-ño löôøng nhaän ñöôïc nhieàu hay ít nhöõng ñaëc tröng cuûa nguoàn taïo oàn, nhaø xaõ hoäi hoïc xaùc ñònh moái lieân quan giöõa hieän töôïng vaät lyù (oàn) vaø söï caûm nhaän maïnh cuûa söï baát lôïi . Töø cô sôû ñoù ngöôøi ta xaùc ñònh chæ soá Lekv (8-20 g). Nhaø kinh teá boå sung theâm döõ lieäu veà ñaëc ñieåm kinh teá cuûa söï taùc ñoäng oàn ñeán con ngöôøi. Treân cô sôû nhöõng caùi naøy chính phuû ñeà ra nhöõng ñònh möùc tieâu chuaån cho pheùp. Vieäc tuaân thuû ñònh möùc phaûi do caùc toå chöùc kieåm tra: nhö lieân ñoøan kyõ thuaät nhöõng nhaân vieân ngaønh coâng nghieäp oâ toâ vaø xe ñaïp; lieân ñoaøn kyõ thuaät vaø quaûn trò haøng khoâng daân duïng veà kieåm tra söï tuaân thuû ñònh möùc ñoái vôùi nhöõng nguoàn oàn khoâng theo tieâu chuaån; ban quaûn lyù cuûa caùc khu vöïc vaø nghò vieän; phoøng thí nghieäm kieåm tra nhaø ôû. Vieäc nghieân cöùu veà baûo veä daân cö khoûi tieáng oàn phaûi ñöôïc tieáp tuïc trong caùc cô quan keá hoïach, trong caùc tröôøng ñaïi hoïc chuyeân ngaønh vaø phoøng thí nghieäm. Raát tieác laø söï taêng tröôûng kinh teá coøn laøm trì treä vieäc baûo veä moâi tröôøng soáng khoûi tieáng oàn. CHÖÔNG VII:HIEÄN TRAÏNG OÂ NHIEÃM TIEÁNG OÀN TAÏI NGAÕ TÖ HAØNG XANH 7.1.Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn taïi Haøng Xanh thaùng 9 vaø thaùng 10 naêm 2006 Thaùng 9 Thaùng 10 Ngaøy Thôøi gian Möùc oàn dB) Ngaøy Thôøi gian Möùc oàn(dB) 1/9/2006 7:00 79 – 83 1/10/2006 7:00 79 - 82 10:00 80 - 84 10:00 79 - 82 15:00 79 - 83 15:00 78 - 81 TB ngaøy TB ngaøy 5/9/2006 7:00 79 - 83 5/10/2006 7:00 78 - 82 10:00 79 - 84 10:00 80- 83 15:00 79 - 83 15:00 78 - 83 TB ngaøy TB ngaøy 10/9/2006 7:00 79 - 83 10/10/2006 7:00 79 - 82 10:00 80 - 83 10:00 79 - 83 15:00 79 - 83 15:00 78 - 83 TB ngaøy TB ngaøy 15/9/2006 7:00 80 - 83 15/10/2006 7:00 79 - 83 10:00 78 - 82 10:00 78 - 83 15:00 80 - 82 15:00 79 - 82 TB ngaøy TB ngaøy 20/9/2006 7:00 77 - 80 20/10/2006 7:00 79 - 82 10:00 78 - 79 10:00 77 -82 15:00 77- 81 15:00 78 - 81 TB ngaøy TB ngaøy 25/9/2006 7:00 78 - 81 25/10/2006 7:00 78 - 83 10:00 79 - 82 10:00 79- 84 15:00 79 - 83 15:00 79 - 83 TB ngaøy TB ngaøy 30/9/2006 7:00 77 - 80 30/10/2006 7:00 77 - 82 10:00 78 - 82 10:00 79 - 82 15:00 79 - 84 15:00 79 - 81 TB ngaøy TB ngaøy Nhö vaäy vôùi keát quaû ño ñaïc treân, taát caû caùc giôø ñeàu vöôït quaù tieâu chuaån cho pheùp. Vôùi keát quaû treân vieäc giaûm thieåu tieáng oàn taïi Ngaõ tö Haøng Xanh laø raát caáp baùch, ñeå giaûm thieåu taùc ñoäng cuûa tieáng oàn ñeán söùc khoûe cuûa daân cö khu vöïc naøy. 7.2.Keát quaû ño ñaïc tieáng oàn taïi Haøng Xanh naêm 2002 Thaùng 1 Thaùng 2 Ngaøy Thôøi gian Möùc oàn (dB) Ngaøy Thôøi gian Möùc oàn(dB) 7/1/2002 7:00 74 - 80 2/1/2002 7:00 73 - 80 10:00 73 - 81 10:00 73 - 81 15:00 73 - 80 15:00 72 - 81 TB ngaøy 76.83 TB ngaøy 76.67 7/1/2002 7:00 74 - 82 2/5/2002 7:00 73 - 81 10:00 73 - 80 10:00 73 - 81 15:00 74 - 82 15:00 74 - 82 TB ngaøy 77.5 TB ngaøy 77.3 9/1/2002 7:00 73 - 83 2/6/2002 7:00 73 - 82 10:00 74 - 80 10:00 74 - 80 15:00 72 - 81 15:00 73 - 81 TB ngaøy 77.17 TB ngaøy 77.17 11/1/2002 7:00 72 - 80 2/7/2002 7:00 71 - 81 10:00 73 - 82 10:00 73 - 83 15:00 74 - 82 15:00 74 - 82 TB ngaøy 77 TB ngaøy 77.17 15/1/2002 7:00 74 - 80 18/2/2002 7:00 74 - 82 10:00 72 - 79 10:00 72 -79 15:00 73 - 81 15:00 72 - 81 TB ngaøy 77 TB ngaøy 76.7 17/1/2002 7:00 76 - 81 20/2/2002 7:00 72 - 83 10:00 74 - 82 10:00 73 - 82 15:00 74 - 80 15:00 74 - 80 TB ngaøy 77.83 TB ngaøy 77.33 21/1/2002 7:00 72 - 80 22/2/2002 7:00 72 - 80 10:00 72 - 81 10:00 72 - 82 15:00 73 - 82 15:00 72 - 82 TB ngaøy 76.67 TB ngaøy 76.67 23/1/2002 7:00 73 - 83 25/2/2002 7:00 73 - 82 10:00 74 - 81 10:00 74 - 81 15:00 74 - 81 15:00 73 - 81 TB ngaøy 77.67 TB ngaøy 77.33 25/1/2002 7:00 74 - 81 27/2/2002 7:00 74 - 81 10:00 73 - 80 10:00 73 - 81 15:00 72 - 82 15:00 72 - 80 TB ngaøy 77 TB ngaøy 76.83 29/1/2002 7:00 75 - 81 10:00 73 - 80 15:00 72 - 80 TB ngaøy 76.83 Thaùng 3 Thaùng 4 Ngaøy Thôøi gian Möùc oàn (dB) Ngaøy Thôøi gian Möùc oàn (dB) 3/5/2002 7:00 74 - 81 1/4/2002 7:00 74 - 80 10:00 74 - 80 10:00 73 - 81 15:00 73 - 80 15:00 73 - 80 TB ngay 77 TB ngay 76.83 3/7/2002 7:00 73 - 81 7/4/2002 7:00 74 - 82 10:00 73 - 80 10:00 73 - 80 15:00 73 - 81 15:00 74 - 82 TB ngaøy 76.8 TB ngaøy 77.5 3/11/2002 7:00 73 - 81 9/4/2002 7:00 73 - 83 10:00 72 - 80 10:00 74 - 80 15:00 73 - 81 15:00 72 - 81 TB ngaøy 76.67 TB ngaøy 77.17 13/3/2002 7:00 72 - 80 11/4/2002 7:00 72 - 80 10:00 73 - 82 10:00 73 - 82 15:00 74 - 82 15:00 74 - 82 TB ngaøy 77 TB ngaøy 77 15/3/2002 7:00 74 - 80 15/4/2002 7:00 74 - 80 10:00 72 - 79 10:00 72 - 79 15:00 73 - 81 15:00 73 - 81 TB ngaøy 77 TB ngaøy 77 17/3/2002 7:00 76 - 81 17/4/2002 7:00 76 - 81 10:00 74 - 82 10:00 74 - 82 15:00 74 - 80 15:00 74 - 80 TB ngaøy 77.83 TB ngaøy 77.83 21/3/2002 7:00 72 - 80 21/4/2002 7:00 72 - 80 10:00 72 - 81 10:00 72 - 81 15:00 73 - 82 15:00 73 - 82 TB ngaøy 76.67 TB ngaøy 76.67 23/3/2002 7:00 73 - 83 23/4/2002 7:00 73 - 83 10:00 74 - 81 10:00 74 - 81 15:00 74 - 81 15:00 74 - 81 TB ngaøy 77.67 TB ngaøy 77.67 25/3/2002 7:00 74 - 81 25/4/2002 7:00 74 - 81 10:00 73 - 80 10:00 73 - 80 15:00 72 - 82 15:00 72 - 82 TB ngaøy 77 TB ngaøy 77 29/3/2002 7:00 75 - 81 29/4/2002 7:00 75 - 81 10:00 73 - 80 10:00 73 - 80 15:00 72 - 80 15:00 72 - 80 TB ngaøy 76.83 TB ngaøy 76.83 (Nguoàn: Chi cuïc Baûo veä Moâi tröôøng Tp. HCM) 7.3. Nhaän xeùt veà keát quaû ño ñaïc naêm 2002 vaø 2006 Töø keát quaû ño ñaïc naêm 2002 cuûa Chi cuïc Baûo veä Moâi tröôøng, vaø naêm 2006 do em tröïc tieáp ño ñaïc ta thaáy: Naêm 2002 möùc ñoä oàn (dB) dao ñoäng töø 72 – 80 coøn naêm 2006 coù möùc ñoä oàn laø 77 – 84. nhö vaäy cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá thaønh phoá, söï ra taêng daân soá nhaäp cö. Cuøng vôùi ñoù laø löôïng xe gaén maùy, xe oâ toâ cô giôùi cuõng taêng theo ñieàu naøy daãn ñeán möùc ñoä gaây oàn cuûa caùc phöông tieän giuao thoâng cuõng taêng leân. Vaø noù cuõng taùc ñoäng maïnh ñeán söùc khoûe cuûa ngöôøi daân khu vöïc Haøng Xanh noùi rieâng vaø thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi chung. Vì vaäy, Ngaõ tö Haøng Xanh caàn ñeà ra moät bieän phaùp phaân luoàng giao thoâng ñoàng thôøi keát hôïp vôùi thieát keá choáng oàn keøm theo. CHÖÔNG XIII: NGUYEÂN NHAÂN GAÂY RA TIEÁNG OÀN ÔÛ NGAÕ TÖ HAØNG XANH Cuõng nhö caùc nguyeân nhaân ñaõ gaây ra tieáng oàn ôû Thaønh phoá noùi chung, thì taïi Ngaõ tö Haøng Xanh cuõng nhö vaïây, tieáng oàn chuû yeáu laø do caùc phöông tieän xe gaén maùy vaø xe oâ toâ cô giôùi gaây leân laø chuû yeáu. Nhöng ñoâi khi nguoàn oàn laïi do caùc xe oâ toâ cöùu thöông, caûnh saùt ruù coøi hoaëc caùc xe baùn haøng vaø quaûng caùo, nhöng chuùng chæ coù taùc ñoäng töùc thì ít gaây aûnh höôûng ñeán söùc khoûe con ngöôøi. Qua quaù trình ño ñaïc thöïc teá em thaáy bình thöôøng doøng xe di chuyeån bình thöôøng möùc oàn chæ dao ñoäng töø 75 – 80dB. Nhöng khi xe maùy vaø oâ toâ keùo coøi, keùo ga thì möùc oàn taêng theâm töø 5 – 10 dB coù khi tôùi 20 dB. Möùc oàn leân tôùi 95dB cuõng raát thöôøng xuyeân. Nhö vaây nguyeân nhaân gaây oàn ôû Haøng Xanh coøn coù theâm yù thöùc cuûa ngöôøi ñieàu khieån giao thoâng. Tieáng oàn ôû ñaây cuõng coù theå do maët ñöôøng khoâng baèng phaúng, xe chaïy bò xoùc gaây oàn. Tieáng oàn do tình traïng keït xe, ñaëc bieät laø xe gaén maùy vaø caùc phöông tieän khaùc phaûi nhích “töøng meùt” “töøng meùt moät” CHÖÔNG IX:ÑEÀ XUAÁT BIEÄN PHAÙP GIAÛM THIEÅU TIEÁNG OÀN TAÏI NGAÕ TÖ HAØNG XANH 9.1.Aùp duïng caùc bieän phaùp cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi 9.1.1.Troàng caây xanh: Duøng daûi caây xanh ñeå choáng tieáng oàn laø moät bieän phaùp coù hieäu quaû vaø kinh teá. Ngoaøi ra caây xanh coøn coù taùc duïng caûi taïo khí haäu, choáng buïi vaø choáng oâ nhieãm moâi tröôøng. Caây xanh troàng thaønh nhieàu daûi coù taùc duïng choáng oàn hôn laø troàng moät daûi lieân tuïc nhôø taùc duïng töôøng chaén aâm thanh. Moät daûi caây choáng oàn ñöôïc troàng ñuùng kyõ thuaät coù theå ñaùnh giaù ñôn giaûn nhö sau: Khi ñöùng cuoái daûi caây khoâng nhìn thaáy caùc khoaûng saùng. Veà maët aâm hoïc caùc khoaûng saùng chính laø haønh lang lan truyeàn aâm thanh. Ñaàu vaø cuoái daûi caây phaûi coù caùc haøng raøo thaáp vaø kín ñeå xhe phaàn thaân caây. Xaùc ñònh ñoä giaûm möùc oàn qua daûi caây theo sô ñoà hình 5 theo coâng thöùc: DLa = DLd + 1.5Z + bå21 Bi , (16) Trong ñoù: Ld - ñoä giaûm oàn theo khoaûng caùch chöa keå taùc duïng giaûm oàn do caây xanh (tính theo coäng thöùc 12 hoaëc 13) 1.5Z – ñoä giaûm cuûa möùc oàn do taùc duïng phaûn xaï cuûa daûi caây. Z – laø soá löôïng caây. å 21 Bi – toång beà roäng cuûa caùc daûi caây (m). bå21- möùc oàn haï thaáp do aâm thanh bò huùt vaø khuyeách taùn trong daûi caây. b - thoâng thöôøng laáy 0.1 – 0.2. Hình 18: Sô ñoà ñeå tính möùc giaûm oàn khi nguoàn aâm truyeån qua daûi caây xanh Ví duï: Taïi Ngaõ tö Haøng xanh tieáng oàn giao thoâng laø 80dB (ño ôû ñoä cao 1.2m vaø caùc doøng xe 7.5m), löu löôïng xe laø 10.000 xe/h, vaän toác trung bình 15km/h. Neáu troàng 3 daûi caây xanh, moãi daûi laø 3m. Xaùc ñònh möùc ñoä oàn taïi 1 ñieåm caùch ñoù 25m. Giaûi: Tính khoaûng caùch giöõa caùc xe theo coâng thöùc (14) laø: S = 1000= 1m, töùc laø S < 20. vaäy ñaây laø nguoàn ñöôøng. Theo coâng thöùc (13) ta coù: D Ld = kb.10 lg = 1.10lg= 5.2dB. Theo ñaàu baøi ta coù Z = 3, toång chieàu roäng cuûa daûi caây xanh laø å 21Bi = 3+3+3=9m, trò soá aûnh höôûng huùt aâm cuûa caây xanh b = 0.15. Vaäy ñoä giaûm möùc oàn taïi khoaûng caùc 30m laø: Theo coâng thöùc (17) laø: DLa = 5.2 + 1.5*3 + 0.15*9 = 11.5dB Vaäy möùc oàn taïi ñieåm caùch ñoù 30 m laø: L = Lp - DLa = 80 – 11.5 = 68.5 dB Nhö vaäy neáu ñaët giaûi phaùp troàng caây xanh taïi Ngaõ tö Haøng Xanh thì möùc oàn seõ ñaït döôùi tieâu chuaån cho pheùp vaøo giôø cao ñieåm. 9.1.2.Xaây töôøng chaén aâm Ñaây laø bieän phaùp duøng phoå bieán ôû caùc nöôùc treân theá giôùi ñoái vôùi caùc xa loä. Nhöng do Ngaõ tö Haøng Xanh laø nuùt giao thoâng troïng yeáu cuûa thaønh phoá, vì vaäy ñeå ñaõm baõo tính thaåm myõ vaø giaûm thieåu uøn taéc giao thoâng. Neân ta keát hôïp giöõa xaây töôøng chaén vaø xaây caàu vöôït. Moät soá nôi coøn duøng caùc caên nhaø ñöôïc thieát keá choáng oàn ñeå laøm töôøng chaén aâm cho caùc khu daân cö ôû phía sau nhö : chung cö, coâng sôû, sieâu thò… Moät soá hình aûnh töôøng chaén aâm ñöôïc xaây döïng treân theá giôùi 9.2.Ñeà xuaát bieän phaùp haïn cheá tieáng oàn taïi Ngaõ tö Haøng Xanh Do Ngaõ tö Haøng Xanh laø moät nuùt giao thoâng troïng yeáu, thöôøng xaûy ra keït xe vaøo giôø cao ñieåm vaø cuõng laø luùc möùc ñoä gaây oàn cao nhaát. Do ñoù vieäc giaûi quyeát oâ nhieãm tieáng oàn phaûi ñi ñoâi vôùi bieän phaùp giaûm uøn taéc giao thoâng. Döôùi ñaây em ñeà xuaát bieän phaùp vöøa giaûm thieåu ñöôïc oâ nhieãm tieáng oàn vaø coøn giaûm ñöôïc uøn taéc giao thoâng. Ñoù laø xaây döïng nuùt giao thoâng nhieàu taàng keát hôïp vôùi bieän phaùp giaûm thieåu söï lan truyeàn cuûa tieáng oàn ñoái vôùi khu daân cö: Hình 19: Ngaõ tö Haøng xanh nhìn töø treân xuoáng Ngaõ tö Haøng Xanh laø nôi giao nhau cuûa hai tuyeán ñöôøng Ñieän Bieân Phuû vaø Xoâ Vieát Ngheä Tónh. Ñeå haïn cheá ñöôïc oâ nhieãm tieáng oàn vaø giaûi quyeát naïn uøn taéc giao thoâng. Em ñeà xuaát boá trí giao thoâng taïi ngaõ tö Haøng Xanh theo hình 20 döôùi ñaäy: 9.2.1. Höôùng ñi töø Caàu Bình Trieäu: Ñoái vôùi höôùng ñi töø Caàu Bình Trieäu ñi vaøo trung taâm thaønh phoá seõ ñi thaúng theo höôùng Xoâ Vieát Ngheä Tónh. Vaø ñi döôùi caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû. Ñoái vôùi höôùng töø Caàu Bình Trieäu ñi tôùi caàu Saøi Goøn seõ ñi theo voøng xoay V4 ñeå ñi leân caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû. Ñoái vôùi höôùng töø Caàu Bình Trieäu ñi tôùi caàu Ñieän Bieân Phuû seõ reõ phaûi töø Xoâ Vieát Ngheä tónh qua ñöôøng Ñieän Bieân Phuû. 9.2.2. Ñoái vôùi höôùng ñi töø caàu Saøi Goøn : Höôùng töø Caàu Saøi Goøn ñi tôùi Caàu Ñieän Bieân Phuû seõ ñi qua caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû. Höôùng töø Caàu Saøi Goøn ñi tôùi Caàu Thò Ngheø seõ reõ phaûi vaøo voøng xoay V1 xuoáng ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh ñi döôùi ngaàm caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû. Höôùng töø Caàu Saøi Goøn ñi tôùi Caàu Bình Trieäu seõ reõ phaûi vaøo ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh taïi ñaàu caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû. 9.2.3.Ñoái vôùi höôùng ñi töø caàu Thò Ngheø Höôùng töø caàu Thò Ngheø ñi caàu Bình Trieäu seõ ñi thaúng ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh döôùi caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû. Höôùng töø caàu Thò Ngheø ñi caàu Saøi Goøn seõ reõ phaûi töø ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh sang ñöôøng Ñieän Bieân Phuû. Höôùng töø caàu Thò Ngheø ñi caàu Ñieän Bieân Phuû seõ ñi qua voøng xoay V2 leân caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû. 9.2.4 Ñoái vôùi höôùng ñi töø caàu Ñieän Bieân Phuû Höôùng töø caàu Ñieän Bieân Phuû ñi caàu Bình Trieäu seõ ñi thaúng ñöôøng qua caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû voøng qua voøng xoay V2 xuoáng ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh. Höôùng töø caàu Ñieän Bieân Phuû ø ñi caàu Saøi Goøn seõ ñi thaúng ñöôøng Ñieän Bieân Phuû qua caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû coøn Höôùng töø caàu Ñieän Bieân Phuû ñi caàu Thò Ngheø seõ reõ phaûi töø ñöôøng Ñieän Bieân Phuû sang ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh. Hình 20: Sô ñoà giao thoâng taïi Ngaõ tö Haøng Xanh 9.3.Tính toaùn thieát keá Hình 21: Söï taïo thaønh boùng aâm sau töôøng chaén Theo nguyeân taéc truyeàn aâm, sau khi aâm gaëp töôøng chaén aâm seõ taïo ra phía sau töôøng moät boùng aâm, theo hình 10 sau: Nhö vaäy sau töôøng chaén laø khu vöïc coù möùc ñoä oàn thaáp nhaát, döïa vaøo nguyeân taéc treân ta tính toaùn chieàu cao töôøng chaén cho Ngaõ tö Haøng Xanh. Vôùi bieän phaùp ñaõ choïn phaàn treân ta tính toaùn cuï theå töôøng chaén cho ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh, Voøng xoay Haøng Xanh vaø Caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû. Ta choïn ñieåm chuaån khaûo saùt ñeå xaây döïng töôøng chaén cao 15m (töông ñöông vôùi toøa nhaø cao 3 taàng) vaø caùch nguoàn oàn taïi Ngaõ tö laø 60m 9.3.1.Ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä tónh: Ñeå cho ñöôøng truyeàn aâm khi ñeán ñieåm khaûo saùt coù ñoä oàn laø thaáp nhaát so vôùi caùc ñöôøng truyeàn aâm khaùc ( töùc laø aâm truyeàn töø nguoàn oàn qua ñænh cuûa töôøng chaén aâm tôùi ñieåm khaûo saùt phaûi laø moät ñöôøng thaúng). Theå hieän ôû hình 11 döôùi ñaây: Boùng aâm Hình 22: Sô ñoà tính toaùn töôøng chaén aâm cho ñöôøng XVNT Vôùi nguoàn oàn cao 1.2m, ñieåm khaûo saùt cao 15m vaø caùch nguoàn oàn 60 m. Ta doùng 1 ñöôøng thaúng töø nguoàn oàn tôùi ñieåm khaûo saùt (goïi laø ñöôøng 1 ). Töø meùp ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh doùng töôøng chaén caét ñöôøng 1 theo höôùng vuoâng goùc vôùi maët ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh ta seõ coù chieàu cao cuûa töôøng chaén laø 3m. Ñeå ñieåm khaûo saùt ôû döôùi ñöôøng 1, thì möùc aâm seõ giaûm xuoáng ta xaây theâm gôø chaén aâm treân töôøng chaén aâm. Gôø coù kích thuôùc roäng 0.5m höôùng vaøo trong, nhö hình veõ 11. Khi coù Gôø chaén thì ñöôøng 1 seõ trôû thaønh ñöôøng 2. Nhö vaäy ta ñaõ tính ñöôïc töôøng chaén aâm coù chieàu cao 3m. 9.3.2.Caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû Vôùi caàu vöôït coù chieàu cao so vôùi maët ñöôøng cuõ laø 5m, chieàu roäng cuûa caàu laø 20 m. Nhöng do ñöôøng roäng 20m ta daët theâm daûi phaân caùch coù taùc duïng caùch aâm ôû giöõa. Rieâng vôùi töôøng ngaên ôû giöõa ta doùng ñöôøng3 töø nguoàn 2 tôùi ñieåm khaûo saùt ta seõ coù chieàu cao cuûa töôøng ngaên daûi phaân caùch. Ñeå ñaûm baûo tính thaåm myõ ta neân söû duïng kính caùch aâm. Boùng aâm Hình 23: Sô ñoà tính toaùn töôøng chaén aâm cho Caàu vöôït Khi töôøng daûi phaân caùch ta cuõng laøm gôø chaén aâm roäng 0.5m thì ñöôøng 3 trôû thaønh ñöôøng 4. Vôùi caùch tính toaùn nhö treân ta coù keát quaûn theo hình 12: ta coù töôøng ngaên cao 2.3 m, daûi phaân caùch cao 2.2 m. Hình 13: Maët caét sô ñoà tính toaùn töôøng chaén aâm cho Voøng xoay 9.3.3. Ñoái vôùi voøng xoay V1, V2, V3, V4 Ñoái vôùi 4 voøng xoay naøy töôøng chaén aâm ta chæ caàn noái töôøng chaén aâm töø ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh tôùi töôøng chaén aâm caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû. CHÖÔNG X: HIEÄU QUAÛ GIAÛM OÀN Taïi Ngaõ tö Haøng Xanh, nguoàn oàn gaây ra laø nguoàn aâm ñöôøng. Ta tính toaùn möùc ñoä giaûm tieáng oàn sau khi ñaõ xaây döïng nuùt giao thoâng: 10.1. Ñoái vôùi ñöôøng Xoâ Vieát Ngheä Tónh Töôøng chaén daøi 300m, cao 3m. Ñöôøng roäng 10m, nguoàn oàn caùch töôøng chaén 7.5m. Ta tính möùc ñoä oàn taïi 1 ñieåm caùch ñöôøng 60m: Vôùi möùc ñoä gaây oàn trung bình laø 78 dB thì möùc oàn taïi ñieåm khaûo saùt M seõ laø: Theo phaàn 4b(söï lan truyeàn tieáng oàn taïi khu vöïc coù nhaø cöûa) ta coù Hình 24: Sô ñoà tính toaùn ñoä giaûm aâm cho ñöôøng XVNT Hình 25: Sô ñoà tính toaùn ñoä giaûm aâm cho ñöôøng XVNT Vôùi ñieàu kieän treân ta coù a = 7.7m, b = 60.1 m, c = 67.5m Ta coù: a + b - c = 0.3m Theo baûng 6 ta coù: DLmax = 15 dB. Goùc a1 = 720 vaø a2 = 630 theo baûng 7 noäi suy: Ta coù DLa1 = 8.5 vaø DLa2 = 5.8 do DLa1 > DLa2 vaø DLa1  - DLa2 = 2.8 dB Vaäy H = 1.1 (theo baûng 8) Suy ra möùc giaûm tieáng oàn taïi ñieåm khaûo saùt: DLks = DLa2 = 7.7 + 1.1 = 8.8 dB. Vaäy khi xaây töôøng chaén sau töôøng seõ giaûm ñi 8.8dB luùc ñoù tieáng oàn taïi Haøng Xanh seõ giaûm döôùi tieâu chuaån cho pheùp. 10.2. Ñoái vôùi caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû Töôøng chaén daøi 300m, cao 2.2m. Ñöôøng roäng 20m, nguoàn oàn caùch töôøng chaén 7.5m. Ta tính möùc ñoä oàn taïi 1 ñieåm caùch ñöôøng 60m: Vôùi möùc ñoä gaây oàn trung bình laø 78 dB thì möùc oàn taïi ñieåm khaûo saùt M seõ laø: Theo phaàn 4b(söï lan truyeàn tieáng oàn taïi khu vöïc coù nhaø cöûa) ta coù: Hình 26: Sô ñoà tính toaùn ñoä giaûm aâm cho ñöôøng ÑBP Boùng aâm Hình 27: Sô ñoà tính toaùn töôøng chaén aâm cho Caàu vöôïtÑBP Vôùi ñieàu kieän treân ta coù a = 15.8m, b = 44.9 m, c = 60.2m Ta coù: a + b - c = 0.5m. Theo baûng 6 ta coù: DLmax = 16 dB. Goùc a1 = 720 vaø a2 = 630 theo baûng 7 noäi suy: Ta coù DLa1 = 8.8 vaø DLa2 = 5.8 do DLa1 > DLa2 vaø DLa1  - DLa2 = 3 dB Vaäy H = 1.25 (theo baûng 8) Suy ra möùc giaûm tieáng oàn taïi ñieåm khaûo saùt: DLks = DLa2 = 8.8 + 1.25 = 10.5 dB. Vaäy caàu vöôït Ñieän Bieân Phuû khi xaây töôøng chaén möùc ñoä gaây oàn seõ giaûm ñöôïc 10.5 dB, taïi ñieåm khaûo saùt caùch ñoù 60m. CHÖÔNG XI: KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ 11.1.Keát luaän Nhö vaäy vôùi baøi toaùn giaûm thieåu tieáng oàn taïi Ngaõ tö Haøng Xanh ñöôïc giaûi quyeát nhö phaàn 9.2. Thì tieáng oàn taïi khu vöcï caùch ñoù khoaûng caùch 60m theo tính toaùn seõ giaûm xuoáng khoaûng 10 dB. Coù nghóa laø möùc ñoä tieáng oàn ñaõ ñaït tieâu chuaån cho pheùp cuûa TCVN 5948-1995. Ñaây vôùi chæ laø tính toaùn treân lyù thuyeát, nhöng treân thöïc teá tieáng oàn coøn coù theå giaûm thaáp hôn nöõa. Do tieáng oàn chuû yeáu töø caùc phöông tieän gaây ra, ngoaøi caùc bieän phaùp kyõ thuaät nhö treân thì chuùng ta cuõng phaûi ñeà ra caùc bieän phaùp haønh chính ñeå naâng cao yù thöùc cuûa ngöôøi ñieàu kieån phöông tieän giao thoâng. 11.2.Kieán nghò Sau khi tieán haønh ño ñaïc soá lieäu vaø nghieân cöùu taøi lieäu coù lieân quan ñeán caùc bieän phaùp choáng oàn cho ñoâ thò. Sau ñoù em ra bieän phaùp giaûm thieåu tieáng oàn taïi Ngaõ tö Haøng Xanh. Trong quaù trình tieán haønh laøm ñeà taøi em ñaõ coù thôøi gian ñi thöïc teá , neân em coù nhöõng kieán nghò nhö sau: Caùc cô quan chöùc naêng xem xeùt bieän phaùp ñeà xuaát cuûa em, treân cô sôû ñoù nghieân cöùu boå xung vaø söûa ñoåi cho phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuûa Thaønh phoá. Treân cô sôû ñoù tieán haønh aùp duïng coù hieäu quaû cho Ngaõ tö Haøng Xanh, vöøa giaûi quyeát ñöôïc uøn taéc giao thoâng vöøa giaûm thieåu taùc haïi cuûa tieáng oàn ñeán söùc khoûe nhaân daân. Ñeà ra caùc quy phaïm phaùp luaät ñeå xöû phaït caùc phöông tieän giao thoâng gaây oàn quaù möùc nhö caùc xe: laép poâ to, gaén coøi hôi… Caám caùc phöông tieän giao baám coøi khi löu thoâng treân ñöôøng phoá, ñaëc bieät laø xe contener, xe chôû xaêng daàu, xe buyùt.., Giaûi quyeát tieáng oàn giao thoâng laø moät baøi toaùn khoù maø caùc maø caùc nöôùc treân theá giôùi ñang ñau ñaàu. Vôùi em laø moät Kyõ sö Moâi tröôøng töông lai ñöôïc ñaøo taïo khaù baøi baûn döôùi maùi tröôøng Ñaïi hoïc Kyõ thuaät Coâng ngheä, em luoân töï nhuû mình ñaõ may maén ñöôïc hoïc taäp taïi ñaây. Böùc xuùc tröôùc baøi toaùn choáng oàn ôû Ngaõ tö Haøng Xanh, vôùi böôùc ñi chaäp chöõng ban ñaàu, em nghó ñeà xuaát cuûa caàn phaûi boå xung nhieàu. Voøng xoay Haøng Xanh cöûa ngoõ phía ñoâng cuûa Thaønh phoá caàn phaûi ñöôïc xaây döïng hieän ñaïi, caûnh quan moâi tröôøng saïch ñeïp, khoâng coøn tình traïng keït xe vaø uøn taéc giao thoâng. Mong öôùc cuûa em thì nhieàu, em hy voïng ñeà taøi cuûa em seõ laø moät vieân ñaù nhoû goùp phaàn xaây döïng cho voøng xoay Haøng Xanh ngaøy caøng hieän ñaïi xöùng ñaùng Thaønh phoá Anh huøng vaø trôû thaønh hoøn ngoïc Vieãn Ñoâng nhö ngaøy naøo ._.