Hiện trạng quản lý chất thải rắn công nghiệp nguy hại trên địa bàn TP. Biên Hoà

CHƯƠNG 2 TỔNG QUAN VỀ TỈNH ĐỒNG NAI VÀ THÀNH PHỐ BIÊN HÒA GIÔÙI THIEÄU CHUNG VEÀ ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN, KINH TEÁ, XAÕ HOÄI TÆNH ÑOÀNG NAI: Vò trí ñòa lyù vaø dieän tích töï nhieân: Ñoàng Nai naèm ôû vuøng Ñoâng Nam Boä, vôùi dieän tích 586.034 ha, chieám 1,76% dieän tích töï nhieân toaøn quoác vaø 25,5% dieän tích töï nhieân vuøng Ñoâng Nam Boä. Ñoàng Nai naèm trong vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam, laø vuøng kinh teá naêng ñoäng cuûa toaøn quoác vì Ñoàng Nai laø cöûa ngoõ ra vaøo Tp. Hoà Chí Minh vaø lieân quan tröïc tieáp ñeán tænh Baø Ròa – Vuõng Taøu. Ñoàng Nai naèm trong caùc truïc giao thoâng quan troïng, ñöôøng boä laãn ñöôøng thuyû vaø ñöôøng haøng khoâng ñoái vôùi caû nöôùc cuõng nhö ñoái vôùi caùc tænh phía Nam. Toaï ñoä ñòa lyù: Töø 10031’17” ñeán 11034’49” vó ñoä Baéc Töø 106044’45” ñeán 107034’50” kinh ñoä Ñoâng Ñoàng Nai coù 9 ñôn vò haønh chính, goàm 1 thaønh phoá laø Bieân Hoaø vaø 8 huyeän: Taân Phuù, Ñònh Quaùn, Long Khaùnh, Xuaân Loäc, Nhôn Traïch, Long Thaønh, Vónh Cöûu vaø Thoáng Nhaát. Veà ranh giôùi haønh chính: phía Baéc vaø phía Ñoâng Baéc giaùp tænh Laâm Ñoàng, phía Baéc vaø Taây Baéc giaùp hai tænh Bình Döông vaø Bình Phöôùc, phía Ñoâng giaùp tænh Bình Thuaän, phía Ñoâng vaø Ñoâng Nam giaùp Baø Ròa – Vuõng Taøu, phía Taây vaø Taây Nam giaùp Tp. Hoà Chí Minh. Ñaëc ñieåm khí haäu: Khí haäu Ñoàng Nai laø khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa caän xích ñaïo, coù hai muøa. Muøa khoâ coù gío muøa Ñoâng Baéc, khoâng khí nhieät ñôùi ít hôi aåm, noùng vaø haàu nhö khoâng möa. Muaø möa coù gío muøa Taây Nam, mang nhieàu hôi aåm töø vuøng bieån AÁn Ñoä Döông, thuoäc khoâng khí xích ñaïo vaø nhieät ñôùi, coù ñaëc tính noùng, aåm vaø möa nhieàu. Löôïng möa muøa khoâ chieám 10 – 15% löôïng möa caû naêm (töø thaùng 11 ñeán thaùng 4 naêm sau). Löôïng möa muøa möa chieám 90% toång löôïng möa caû naêm (töø thaùng 5 ñeán thaùng 10). Ñaëc ñieåm ñòa hình: Ñoàng Nai coù ñòa hình töông ñoái baèng phaúng. Moät caùch toång quaùt coù theå thaáy tænh Ñoàâng Nai coù ñòa hình vuøng ñoàng baèng vaø bình nguyeân vôùi nhöõng nuùi soùt raûi raùc, coù xu höôùng thaáp daàn theo höôùng Baéc Nam. Taøi nguyeân nöôùc maët: Taøi nguyeân nöôùc maët treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai raát phong phuù vaø coù vai troø quan troïng trong phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi. Nguoàn nöôùc quan troïng nhaát laø soâng Ñoàng Nai. Treân ñòa baøn tænh, soâng Ñoàng Nai hôïp löu vôùi soâng Beù, soâng La Ngaø, caáp nöôùc cho hoà Trò An ñoàng thôøi tieáp nhaän nöôùc thaûi cuûa thaønh phoá Bieân Hoaø, caùc KCN laän caän thuoäc tænh Ñoàng Nai, Tp. Hoà Chí Minh. Vôùi vai troø laø nguoàn cung caáp nöôùc saïch cho sinh hoaït, nöôùc soâng Ñoàng Nai ñeå baûo veä ñöôïc loaïi A cuûa TCVN veà chaát löôïng nöôùc maët. Tuy nhieân ñoaïn soâng Ñoàng Nai (ñoaïn soâng töø caàu Hoaù An ñeán caàu Ñoàng Nai) laø nôi tieáp nhaän nhieàu nguoàn oâ nhieãm khaùc nhau nhö: nguoàn thaûi töø caùc suoái Saên Maùu, suoái Linh, suoái Bà Lúa thöôøng xuyeân bò oâ nhieãm naëng ñoå vaøo; chaát thaûi sinh hoaït cuûa caùc phöôøng naèm doïc theo 2 ven soâng vaø nghieâm troïng nhaát vaãn laø nguoàn thaûi coâng nghieäp chöa ñöôïc xöû lyù töø caùc nhaø maùy thuoäc khu coâng nghieäp của Tp. Bieân Hoaø ñoå vaøo ñang laøm suy giảm chất lượng của môi trường nước. Taøi nguyeân nöôùc ngaàm: Tieàm naêng nöôùc ngaàm cuûa tænh Ñoàng Nai khaù phong phuù nhöng khoâng ñoàng ñeàu bao goàm 5 taàng chöùa nöôùc ngaàm: Taàng chöùa nöôùc Halocen (pq) Taàng chöùa nöôùc Pleistocen (gp) Taàng chöùa nöôùc Pliocen (m4) Taàng chöùa nöôùc trong caùc thaønh taïo phun traøo bazan (qp) Phöùc heä chöùa nöôùc trong caùc ñaù Mezozai (ms) Hieän nay nöôùc ngaàm ôû tænh Ñoàng Nai chöa khai thaùc nhieàu, moät phaàn nöôùc ngaàm ñöôïc söû duïng taäp trung chuû yeáu laø gieáng khoan caùc hoä gia ñình. Chaát löôïng nöôùc ngaàm taïi caùc khu vöïc treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai coù nhieàu söï khaùc bieät, taäp trung vaøo thoâng soá pH, ñoä cöùng, noàng ñoä Fe...Nhieàu khu vöïc nöôùc ngaàm coù pH thaáp (1-4) khoâng ñaït TCVN 5944-1995 veà chaát löôïng nöôùc ngaàm tröôùc xöû lyù. Caùc chaát oâ nhieãm nhö kim loaïi naëng, maøu nhoû hôn TCVN. Dieãn bieán noâng ñoä chaát oâ nhieãm ít thay ñoåi. Rieâng chæ tieâu Coliform luoân cao hôn TCVN 5944-1995 veà chaát löôïng nöôùc ngaàm tröôùc xöû lyù, taäp trung ôû caùc hoä daân vôùi lyù do chính laø tình traïng kyõ thuaät cuûa gieáng khoâng ñaït yeâu caàu cuõng nhö do giöõ veä sinh keùm. Tuy nhieân hieän töôïng treân chæ taäp trung taïi caùc gieáng cuûa caùc hoä daân. Caùc gieáng khoan coâng nghieäp taïi caùc nhaø maùy ñaûm baûo ñöôïc chæ tieâu vi sinh trong nöôùc khoan khaù toát, hieám coù maãu kieåm tra naøo coù soá löôïng Coliform cao hôn möùc cho pheùp cuûa TCVN 5944-1995 veà nöôùc ngaàm tröôùc xöû lyù. 2.2. ĐẶC ĐIỂM KINH TẾ TỈNH ĐỒNG NAI: 2.2.1. Ñaëc ñieåm kinh teá: Toång saûn phaåm trong nöôùc (GDP theo giaù coá ñònh năm 1994) cuûa tænh ñaõ taêng töø 5.043,7 tyû ñoàng (1994 ) leân 8.661,6 tyû ñoàng (1998).Nhòp ñoä phaùt trieån bình quaân taêng 14.5%/năm. Töø ñoù, möùc GDP bình quaân ñaàu ngöôøi taêng töø 391 USD (1994) leân 637 USD (1998). Nhòp ñoä phaùt trieån bình quaân tăng 13%/năm. Cô caáu kinh teá coù xu höôùng chuyeån töø coâng- noâng-dòch vuï sang coâng nghieäp, dòch vuï, noâng nghieäp. 2.2.2. Phaùt trieån coâng nghieäp: Trong giai ñoaïn 1996- 2000 ngành công nghieäp cuûa tænh Ñoàng Nai ñaït möùc taêng tröôûng khaù, taêng bình quaân 20% naêm (giai ñoaïn 1996-2000); trong ñoù coâng nghieäp trung öông taêng 8,27%; coâng nghieäp ñòa phöông taêng 9,96%; coâng nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taêng 31,3%. Cô caáu coâng nghieäp treân ñòa baøn töøng böôùc ñöôïc quy hoaïch, boá trí phaùt trieån hôïp lyù. Coâng nghieäp cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá phaùt trieån khaù nhanh, trong ñoù coâng nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc naâng cao giaù trò saûn phaåm treân ñòa baøn vaø xuaát khaåu. Coâng nghieäp ñòa phöông phaùt trieån theo höôùng ñaàu tö chieàu saâu, gaén coâng nghieäp cheá bieán vôùi vuøng nguyeân lieäu, ñaëc bieät laø vuøng nguyeân lieäu noâng saûn. Ñoàng Nai ñaõ ñöôïc Chính phuû giao nhieäm vuï qui hoaïch 13.500 ha trong toång soá 20.000 ha ñaát coâng nghieäp cuûa ñòa baøn kinh teá troïng ñieåm phía Nam. Ñeán nay, Ñoàng Nai ñaõ qui hoaïch 17 KCN trong ñoù 10 KCN ñaõ ñöôïc pheâ duyeät. Trong soá 17 KCN ñaõ qui hoaïch 15 KCN ñaõ ñi vaøo hoaït ñoäng vôùi hơn 1252 doanh nghieäp trong nöôùc ( trong ñoù coù trên 100 doanh nghieäp Nhaø nöôùc) và hơn 250 döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi töø trên 22 quoác gia. Toång soá voán ñaàu tö vaøo khoaûng 7,0 tæ ñoâ la. Vaán ñeà xöû lyù nöôùc thaûi ñaït tieâu chuaån thaûi noùi chung taïi haàu heát caùc KCN ñeàu chöa thöïc hieän toát. Hieän nay trong toång soá 17 KCN ñang hoaït ñoäng đã coù 07 KCN (Amata, Loteco, Bieân Hoaø II, Long Thành, Tam Phước, Nhơn Trạch I, Gò Dầu) coù nhaø maùy xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung. Caùc KCN coøn laïi hoaëc ñang xaây döïng hoaëc chöa coù qui hoạch xaây döïng nhaø maùy xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung. Baûng: Tình hình cho thueâ ñaát taïi caùc KCN Stt KCN Dieän tích (ha) Dieän tích duøng cho thueâ (ha) Dieän tích ñaõt cho thueâ (ha) Tyû leä (%) Soá döï aùn 1 Amata 129 91,5 79,09 86,4 37 2 Bieân Hoaø II 365 261,0 261,00 100,0 126 3 Goø Daàu 184 136,7 101,48 74,2 13 4 Loteco 100 72,0 30,93 42,9 22 5 Hoá Nai 230 145,9 81,38 55,7 68 6 Soâng Maây 227 158,0 50,28 31,8 19 1 Nhôn Traïch I 430 323,0 191,32 59,2 48 8 Nhôn Traïch II 350 279,0 122,39 43,8 20 9 Nhôn Traïch III 368 240,0 141,05 58,7 17 10 Bieân Hoaø I 335 231,08 231,00 99,9 90 Toång 2718 1.938,2 1289,92 66,6 460 Nguoàn : Ban quaûn lyù caùc KCN tænh Ñoàng Nai, thaùng 3/2005. 2.2.3. Phaùt trieån noâng nghieäp: Keát quaû thöïc hieän gieo troàng caây haèng naêm caû 3 vuï ñeàu taêng. Caùc loaïi caây haøng naêm coù dieän tích, naêng suaát vaø saûn löôïng ñeàu baèng vaø taêng so vôùi cuøng kyø. Toaøn tænh coù 34 hôïp taùc xaõ laøm dịch vụ nông nghiệp và thủy sản. 2.2.4. Phaùt trieån thöông maïi- dòch vuï: TMDV taêng 13,5%,khu vực coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taêng 6,2%. Hoạt ñoäng XNK ñaït xaáp xæ cuøng kyø naêm 2001. Nhaäp khaåu ñaït 1.872 trieäu USD, taêng 10,3% keá hoaïch vaø taêng 8% cuøng kyø. 2.3. ĐẶC ĐIỂM VỀ ĐIỀU KIỆN XÃ HỘI TỈNH ĐỒNG NAI: 2.3.1. Daân soá, maät ñoä daân soá: Daân soá tænh Ñoàng Nai naêm 2004 laø 2.113.937 ngöôøi (taêng 3%), trong ñoù nam laø 1.042.171 ngöôøi. Daân soá soáng ôû thaønh thò laø 655.998 ngöôøi, chieám 31% Tyû leä taêng daân soá laø 2,19%, trong ñoù taêng töï nhieân laø 1.38% vaø taêng cô hoïc laø 0,81%. Maät ñoä daân soá trung bình taïi Ñoàng Nai laø 593 ngöôøi/km2 . 2.3.2. Lao ñoäng- Vieäc laøm- Möùc soáng: Trong naêm 2004 toaøn tænh coù theâm 72.695 ngöôøi coù vieäc laøm. Möùc soáng ngöôøi daân trong naêm 2004 ñöôïc naâng leân treân moät soá maët, tyû leä hoä coù tivi, xe gaén maùy, tyû leä hoä duøng ñieän ñeàu taêng. 2.3.3. Hoaït ñoäng giaùo duïc: Keát quaû toát nghieäp naêm hoïc 2003-2004 ñöôïc giöõ vöõng vaø ñaït chæ tieâu: tieåu hoïc ñaït 99,09%, THCS ñaït 98,18%, THPT ñaït 93,60%; Boå tuùc THPT ñaït 97,11%, Boå tuùc THCS ñaït 85,70%. 2.3.4. Hoaït ñoäng y teá: Naêm 2004, caùc hoaït ñoäng y teá ñaït toaøn dieän caû hai laõnh vöïc phoøng beänh vaø chöõa beänh. Tình hình dòch beänh oån ñònh. 2.4. Ñieàu kieän töï nhieân thaønh phoá Bieân Hoaø: 2.4.1. Vò trí ñòa lyù – kinh teá: Vò trí ñòa lyù – kinh teá laø moät trong nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi quyeát ñònh ñeán söï phaùt trieån cuûa Tp. Bieân Hoaø trong quaù khöù, hieän taïi vaø töông lai. Tp. Bieân Hoaø naèm ôû phía Taây Nam cuûa tænh Ñoàng Nai, coù dieän tích töï nhieân laø 155 km2 vaø laø moät trong 11 ñôn vò haønh chính cuûa tænh, caùch trung taâm Tp. Hoà Chí Minh 30 km, caùch Tp. Vuõng Taøu 90 km. Phía Baéc thaønh phoá giaùp vôùi huyeän Vónh Cöûu – tænh Ñoàng Nai; phía Nam giaùp huyeän Long Thaønh; phía Ñoâng giaùp huyeän Thoáng Nhaát; phía Taây giaùp huyeän Dó An vaø Taân Uyeân – Bình Döông, quaän 9 – Tp. Hoà Chí Minh. Tp. Bieân Hoaø naèm ôû hai beân bôø soâng Ñoàng Nai (nhöng phaàn lôùn phía beân taû ngaïn), laø thaønh phoá coù vò trí, vai troø quan troïng nhö sau: Laø trung taâm chính trò – kinh teá – xaõ hoäi cuûa tænh Ñoàng Nai, coù vai troø quan troïng trong chieán löôïc oån ñònh vaø phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa tænh. Laø ñaàu moái giao löu ña daïng vaø ñoàng thôøi giöõ moät vò trí an ninh – quoác phoøng troïng yeáu cuûa vuøng Ñoâng Nam Boä. Tp. Bieân Hoaø ñöôïc coâng nhaän laø ñoâ thò loaïi II theo quyeát ñònh soá 219/TTg ngaøy 10/05/1993 cuûa Thuû Töôùng Chính Phuû, laø thaønh phoá lôùn, laø trung taâm coâng nghieäp quan troïng cuûa caû nöôùc. Laø ñaàu moái giao thoâng quan troïng quoác gia (ñöôøng saét Thoáng Nhaát, QL1, QL51). Laø cöûa ngoõ phía Ñoâng Baéc, laø moät boä phaän trong ñòa baøn haït nhaân Tp. Hoà Chí Minh – Bieân Hoaø – Vuõng Taøu cuûa VKTTÑPN. 2.4.2. Ñaëc ñieåm ñòa hình: Nhìn chung, ñòa hình Tp. Bieân Hoaø phöùc taïp vaø ña daïng goàm ñoàng baèng, chuyeån tieáp giöõa ñoàng baèng vaø trung du. Ñòa hình doác daàn töø Baéc xuoáng Nam vaø töø Ñoâng qua Taây. Khu vöïc phía Ñoâng vaø Baéc thaønh phoá, ñòa hình coù daïng ñoài nhoû, doác thoaûi khoâng ñeàu, nghieâng daàn veà soâng Ñoâng Nai vaø caùc suoái nhoû. Khu vöïc phía Taây vaø Taây Nam, ñòa hình chuû yeáu laø ñoàng baèng. Ngoaøi ra coøn coù phaàn ñaát ñoài laø röøng Baïch Ñaèng, troàng hoa maøu vaø hoang hoaù. 2.4.3. Ñaëc ñieåm khí haäu: Tp. Bieân Hoaø coù khí haäu noùng aåm naèm trong khu vöïc nhieät ñôùi gioù muøa, mang caùc neùt ñaëc tröng cuûa khí haäu mieàn Ñoâng Nam Boä. Haøng naêm chia thaønh 2 muøa roõ reät. Muøa möa keùo daøi töø thaùng 5 ñeán thaùng 10, thöôøng ñeán sôùm hôn mieàn Taây Nam Boä. Muøa khoâ baét ñaàu töø thaùng 11 vaø keát thuùc vaøo thaùng 4 naêm sau. Caùc yeáu toá khí töôïng ñeàu thay ñoåi roõ reät theo 2 muøa keå treân. 2.4.4. Ñaëc ñieåm thuyû vaên: Ñoaïn soâng Ñoàng Nai laø con soâng duy nhaát chaûy qua Tp. Bieân Hoaø treân ñoaïn chieàu daøi 10 km, phaân thaønh nhaùnh phuï (soâng Caùi) taïo neân cuø lao Hieäp Hoaø. Cheá ñoä thuyû vaên soâng Ñoàng Nai phuï thuoäc vaøo cheá ñoä baùn nhaät trieàu khoâng ñeàu cuûa bieån Ñoâng. Trong cheá ñoä töï nhieân, veà muøa kieät löu löôïng trung bình soâng Ñoàng Nai laø 60 m3/s, veà muøa luõ laø 2000 m3/s, khi thuyû ñieän Trò An hoaït ñoäng, löu löôïng xaû trung bình vaøo muøa kieät laø 250m3/s, muøa luõ laø 800 m3/s. 2.4.5. Ñaëcñieåm ñòa chaát – ñòa chaát thuyû vaên: a. Ñaëc ñieåm ñòa chaát: Khu vöïc Tp. Bieân Hoaø coù caáu taïo ñòa chaát vuøng rìa Ñoâng Nam, mieàn kieán taïo Nam Trung Boä thuoäc ranh giôùi rìa Taây Nam cuûa ñôùi suït Mezozoi – ñôùi naâng Kainozoi, ñôùi suït Kainozoi Cöûu Long bao goàm: Ñaù coå nhaát laø traàm tích nuùi löûa, phun traøo vaø xaâm nhaäp Mezozoi, beà daøy 100 – 150m. Traàm tích luïc nguyeân Jura muoän ñeán Kreâta loära ôû Böûu Long, Böûu Hoaø vôùi thaønh phaàn chính laø caùi keát, cuoäi keát, anñeâzit. Traàm tích Pleitoxen N trong vuøng naèm ôû khu vöïc Hoá Nai, Long Bình loä ra döôùi daïng ñoài ñaát seùt, seùt pha vôùi cao ñoä ñænh 5-10m ñeán 40-50m, chieáu daøy thay ñoåi töø 30-70m. Traàm tích soâng Pleitoxen sôùm (aQ1-tb) chuû yeáu ôû khi vöïc Long Bình, Hoá Nai coù ñoä cao beà maët töø 10 – 50 m. Thaønh taïo bazan Xuaân Loäc chæ loä thaønh moät daõy phía Ñoâng Nam vaø raûi raùc taïi Long Bình. Phaàn beà maët ñaõ phong hoaù thaønh ñaát ñoû daøy 3-5m. b. Ñòa chaát thuyû vaên: Coù theå chia laøm 3 khu vöïc: Khu vöïc phaùt trieån phöùc heä chöùa nöôùc naèm trong traàm tích luïc nguyeân Jura (Jl) coù khoaûng 80 km2 veà phía Ñoâng Baéc thaønh phoá. Beà daøy taàng chöùa nöôùc khoaûng 60-80m. Khu vöïc phaùt trieån caùc phaân vò chöùa nöôùc Kainozoi vaø Mezozoi, trong ñoù phaân vò Kainozoi daøy 20-40m vôùi dieän tích khoaûng 30-40m3/h, chaát löôïng nöôùc khoâng ñeàu coù theå bò pheøn. Nhìn chung, trong phaïm vi Tp. Bieân Hoaø, caùc phaân vò chöùa nöôùc phaùt trieån khoâng lieân tuïc, ít ñoàng nhaát. Khu vöïc thuaän lôïi cho khai thaùc nöôùc ngaàm laø thaønh phoá cuõ vaø Hoá Nai. 2.4.6. Taøi nguyeân ñaát: Tình hình söû duïng ñaát Tp. Bieân Hoaø: TT Loaïi ñaát Dieän tích (ha) Bieán ñoäng Naêm 2000 Naêm 2002 1 Ñaát noâng nghieäp 4.062,3 3902,1 -160 2 Ñaát laâm nghieäp 1.151,8 1135,4 -16,4 3 Ñaát chuyeân duøng 6.808,4 6911,4 +103 4 Ñaát ôû 2.254 92335,3 +80,4 5 Ñaát chöa söû duïng 1189,4 1182,6 -6,7 Trong ñoù coù soâng suoái 1.069,3 1082,2 Coäng 15.466,8 15.466,8 Nguoàn: Soá lieäu thoáng keâ cuûa Phoøng thoáng keâ Tp. Bieân Hoaø 1-10-2004 Ñaát quoác phoøng chieám tyû leä cao (23,1%): 3.576,12 hecta. Ñaát coâng nghieäp gaàn 856,5 hecta. Ñaát ôû chieám 15,1% ( 2.335,27 hecta) Ñaát noâng nghieäp chieám 25,23% (3.902,05 hecta) Ñaát soâng suoái lôùn laø 1.082,13 hecta, chieám 6,91%. Ñaát chöa söû duïng khoâng coøn laø bao nhieâu, laø:100,53 hecta, chieám tyû leä 0,65%. Nhö vaäy, vieäc xaây döïng phaùt trieån ñoâ thò Bieân Hoaø seõ phaûi chuyeån ñoåi chöùc naêng töø caùc loaïi ñaát noâng nghieäp, laâm nghieäp, quaân söï. Hieän traïng ñaát ñai phaân ra noäi thò (caùc phöôøng) vaø ngoaïi thò (caùc xaõ) nhö sau: dieän tích ñaát 23 phöôøng laø 13.480,3 hecta, chieám 77,165; 3 xaõ laø 1.986,47 hecta, chieám 12,84%. 2.5. Ñaëc ñieåm kinh teá – xaõ hoäi thaønh phoá Bieân Hoaø: 2.5.1. Daân soá vaø lao ñoäng: Daân soá Tp. Bieân Hoaø thoáng keâ naêm 2004 laø 523.120 ngöôøi. Söï phaân boá daân trong thaønh phoá khoâng ñeàu, taäp trung nhieàu ôû caùc phöôøng noäi. Nhìn chung, söï khaùc bieät giöõa thaønh thò vaø noâng thoân khoâng lôùn. Trong caùc naêm qua, thaønh phoá ñaõ thöïc hieän toát coâng taùc keá hoaïch hoaù gia ñình song song vôùi vieäc phaùt trieån caùc KCN neân tyû leä taêng daân soá töï nhieân giaûm (bình quaân moãi naêm giaûm ñöôïc 0,04%) vaø tyû leä taêng daân soá cô hoïc taêng. Ñoàng thôøi vieäc ñaàu tö xaây döïng phaùt trieån coâng nghieäp vaøcaùc ngaønh dòch vuï ôû thaønh phoá vaø khu vöïc laân caän ñaõthu huùt lao ñoäng töø caùc nôi khaùc ñeán vaø ñònh cö taïi ñaây. Lao động khu vöïc coâng nghieäp – xaây döïng vaø dòch vuï taêng, khu vöïc noâng laâm nghieäp giaûm. Ñieàu ñoù theå hieän tính taát yeáu cuûa quaù trình coâng nghieäp hoaù – hieän ñaïi hoaù. 2.5.2. Tình hình phaùt trieån caùc khu coâng nghieäp: Taïi Tp. Bieân Hoaø coù 4 khu coâng nghieäp taäp trung: KCN Bieân Hoaø I, KCN Bieân Hoaø II, KCN Amata, KCN Loteco. KCN Bieân Hoaø I: Quy moâ dieän tích: 335 ha. Ñaõ hình thaønh tröôc1975. Ñang xaây döïng khu taùi ñònh cö, giaûi toaû di dôøi daân vaø chænh trang maïng löôùi kyõ thuaät haï taàng. KCN Bieân Hoaø II: Quy moâ dieän tích 365 ha. Ñaõ laáp ñaày dieän tích cho thueâ. Ñaõ hoaøn chænh heä thoáng kyõ thuaät haï taàng. KCN Amata: Hoaøn chænh heä thoáng haï taàng cho giai ñoaïn 1 laø 129ha. Dieän tích ñaõ cho thueâ tính ñeán 30-6-2002 laø 79ha, chieám 86,3% toång dieän tích cho thueâ (91,5ha) KCN Loteco: laø KCN môùi, chöa ñöôïc döï kieán trong quy hoaïch 1993. Dieän tích quy hoaïch: 100 ha, trong ñoù coù khu cheá xuaát, dieän tich ha. Caùc cuïm coâng nghieäp nhoû: Cuïm coâng nghieäp phöôøng Taân Hieäp 6 ha, caùc xí nghieäp may, ñoà gia duïng. Cuïm coâng nghieäp may maëc, thöïc phaåm taïi ñöôøng 5 (phöôøng Taân Tieán) Cuïm coâng nghieäp goã, vaät lieäu xaây döïng: 6 nhaø maùy (phöôøng Long Bình) Cuïm coâng nghieäp giaøy da vaø may maëc Pouchen, 19 ha (QL1K – xaõ Hoaù An) Cuïm coâng nghieäp giaáy Taân Mai, dieän tích 19 ha (phöôøng Thoáng Nhaát) Cuïm coâng nghieäp saûn xuaát giaøy – phöôøng Tam Hieäp. 2.5.3. Noâng nghieäp: Cô caáu giöõa troàng troït vaø chaên nuoâi coù söï thay ñoåi ñaùng keå nhaèm ñaùp öùng nhu caàu veà thòt ngaøy caøng cao cho nhaân daân Tp. Bieân Hoaø. Thaønh phoá cuõng laø thöïc hieän chuyeån dòch töøng böôùc veà cô caáu caây troàng, töø caây luùa sang caây rau, taïo vaønh ñai xanh cho thaønh phoá. 2.5.4. Phaùt trieån laâm nghieäp: Dieän tích ñaát laâm nghieäp cuûa thaønh phoá khoaûng 1.620ha, toaøn boä laø ñaát coù röøng trồng và rừng phòng hộ. Trong ñoù röøng laø do caùc ñôn vò quoác phoøng quaûn lyù chieám hôn 50%, coøn laïi laø do quoác doanh vaø ngoaøi quoác doanh quaûn lyù. 2.5.5. Phaùt trieån lónh vöïc dòch vuï: Ñaây laø ngaønh kinh doanh ñaëc thuø cuûa ñoâ thò Tp. Bieân Hoaø ngay töø khi ñöôïc Chính phuû coâng nhaän laø ñoâ thò loaïi II, ñaõ coù söï phaùt trieån böôùc ñaàu taïo ra moái quan heä giöõa trung taâm vaø caùc vuøng laân caän, doanh soá kinh doanh cuûa caùc ngaønh ngaøy moät taêng cao, ngaønh ñang daàn daàn ñoùng vai troø quan troïng trong cô caáu kinh teá, trong thu nhaäp GDP, trong thu nhaäp GDP, trong vieäc giaûi quyeát vieäc laøm vaø nhaát laø naâng cao ñôøi soáng. Toaøn thaønh phoá coù 11 chôï khu vöïc. Ngoaøi ra coù moät soá chôï nhoû taïi phöôøng vaø maïng löôùi dòch vuï doïc theo caùc ñöôøng phoá. Moät soá chôï ñöôïc xaây môùi, phaùt huy naêng löïc phuïc vuï toát, phuø hôïp quy hoaïch, nhieàu chôï hieän traïng chaät heïp, laán ra xung quanh, ra væa heø ñöôøng phoá, laøm caûn trôû giao thoâng (chôï Saët Taân Mai, Bieân Hoaø…). Heä thoáng nhaø haøng, khaùch saïn treân ñòa baøn thaønh phoá ñang phaùt trieån hoaøn thieän nhaèm thu huùt nhieàu khaùch du lòch ñaëc bieät laø khaùch nöôùc ngoaøi. Hoaït ñoäng xuaát nhaäp khaåu taêng tröôûng nhanh. Tuy Tp. Bieân Hoaø naèm gaàn trung taâm kinh teá cöïc lôùn Tp. Hoà Chí Minh, nhöng thaønh phoá vaãn giöõ ñöôïc nguoàn xuaát khaåu ngaøy caøng tạo ra nhieàu maãu maõ phuø hôïp vôùi thò hieáu cuûa khaùch nöôùc ngoaøi. 2.5.6. Hieän traïng xaây döïng ñoâ thò vaø caùc coâng trình coâng coäng: Coâng taùc quy hoaïch, ñaàu tö xaây döïng phaùt trieån vaø quaûn lyù ñoâ thò ñöôïc tænh vaø thaønh phoá raát quan taâm. Tp. Bieân Hoaø ñaõ vaø ñang taäp trung phaùt trieån heä thoáng trung taâm ñoâ thò vaø caùc coâng trình coâng coäng quan troïng. Bao goàm: Truï sôû cô quan. Coâng trình giaùo duïc – ñaøo taïo. Coâng trình y teá. Coâng trình vaên hoaù – theå duïc theå thao vaø coâng vieân. Coâng trình thöông nghieäp, dòch vuï, khaùch saïn. 2.5.7. Hieän traïng xaây döïng maïng löôùi haï taàng kyõ thuaät: Heä thoáng giao thoâng vaän taûi Tp. Bieân Hoaø goàm: ñöôøng saét, ñöôøng thuyû, ñöôøng haøng khoâng vaø ñöôøng boä. Ñöôøng saét: Tuyeán ñöôøng saét chöa ñoùng goùp vaøo phaùt trieån cuûa thaønh phoá. Tuyeán ñöôøng saéùt Baéc Nam xuyeân qua thaønh phoá daøi 17 km ( trong ñoù qua noäi thaønh 10,8 km), vôùi nhieàu giao caét ñöôøng ñoâ thò. Ñöôøng thuyû: Soâng Ñoàng Nai chaûy qua ñòa phaän Tp. Bieân Hoaø daøi 8,5 km, coù vai troø giao thoâng vaän taûi thuyû raát quan troïng ñoái vôùi thaønh phoá. Keá hoaïch töø nay ñeán naêm 2010, giao thoâng ñöôøng thuyû ñaëc bieät keát hôïp khai thaùc tuyeán du lòch soâng Ñoàng Nai töø trung taâm thaønh phoá voøng quanh Cuø lao Hieäp Hoaø leân khu du lòch Böûu Long, Taân Trieàu, xuoáng khu du lòch Cuø Lao Ba Xeâ, sang caùc khu du lòch vaø coâng vieân vaên hoaù taïi quaän 9 – Tp. Hoà Chí Minh vaø tænh Bình Döông. Ñöôøng boä: Caùc tuyeán vaø tænh loä ñi qua thaønh phoá goàm coù: xa loä Haø Noäi, quoác loä 1, quoác loä 1K, quoác loä 51, quoác loä 15, tænh loä 16, tænh loä 24. 2.5.8. Hieän traïng heä thoáng thoaùt nöôùc möa: Khu vöïc trung taâm thaønh phoá hieän höõu coù heä thoáng thoaùt nöôùc möa chung vôùi nöôùc thaûi sinh hoaït, phaàn nhieàu ñöôïc xaây döïng töø tröôùc 1975 baèng coáng beâtoâng coát theùp vaø möông xaây naép ñan. Ñeán nay ñaõ bò hö hoûng nhieàu ñoaïn, hieäu quaû söû duïng khoaûng 50%. Maáy naêm gaàn ñaây ñaõ xaây döïng theâm moät soá tuyeán coáng troøn beâtoâng coát theùp vaø möông xaây naép ñan chaïy doïc theo moät soá tuyeán ñöôøng ñöôïc caûi taïo vaø xaây môùi (ñöôøng Nguyeãn Traõi, Höng Ñaïo Vöông, Voõ Thò Saùu, ñöôøng soá 5, TL24, ñoaïn quoác loä 1 qua thaønh phoá…). Do quaù trình xaây döïng töï phaùt vaø chöa coù bieän phaùp quaûn lyù trieät ñeå neân loøng suoái trong phaïm vi thaønh phoá bò laán chieám, raùc röôûi taéc ngheõn gaây neân ngaäp luït traàm troïng ôû moät soá khu daân cö vaøo muøa möa luõ (khu daân cö laân caän beänh vieän taâm thaàn, tröôùc caàu Taân Hieäp ngaäp saâu 1m, sau caàu Taân Hieäp ngaäp töø 0.3-0.7m). Khi möa to gaëp luùc trieàu cöôøng, dieän ngaäp luït coøn nhieàu hôn. Phaàn lôùn caùc caàu trong thaønh phoá coù khaåu ñoä nhoû hôn maët caét suoái neân khi coù möa luõ, nöôùc töø thöôïng nguoàn ñoå veà khoâng thoaùt kòp gaây neân tình traïng ngaäp luït ôû vuøng haï löu doïc 2 bôø suoái. Toång chieàu daøi caùc loaïi tuyeán coáng khoaûng 21.000m. 2.5.9. Hieän traïng caáp nöôùc: Hieän traïng caáp nöôùc Tp. Bieân Hoaø: Heä thoáng caáp nöôùc hieän nay so vôùi tröôùc ñaây ñaõ ñöôïc caûi thieän roõ reät: Coâng suaát töø 36.000m3/ng ñaõ naâng leân 66.000m3/ng (taêng theâm 30.000 m3/ngaøy) Maïng löôùi phaân phoái ñaõ taêng leân vaø tyû leä thaát thoaùt giaûm.. Tieâu chuaån heä thoáng caáp nöôùc Tp. Bieân Hoaø haõy coøn nhieàu yeáu keùm: Môùi chæ phuïc vuï ñöôïc 70% daân soá vôùi tieâu chuaån dung nöôùc coøn thaáp: 1001/ngöôøi,ngaøy keå caûcoâng nghieäp) nhöng do roø ræ neân thöïc teá chæ laø 671/ngöôøi/ngaøy. Maïng löôùi ñöôøng oáng xaây döïng quaù laâu neân oáng bò hö hoûng, ñoùng caën vaø muïc naùt nhieàu neân tyû leä roø ræ, toån thaát nöôùc coøn cao khoaûng 32%. 2.5.10. Hieän traïng thoaùt nöôùc vaø veä sinh moâi tröôøng: a. Hieän traïng thoaùt nöôùc: + Khu vöïc daân cö: Tp. Bieân Hoaø hieän taïi söû duïng heä thoáng thoaùt nöôùc chung, nöôùc baån vaø nöôùc möa. - Tính ñeán naêm 1993, toaøn thaønh phoá coù 5.000m coáng vaø 9.200m möông naép ñan. - Töø 1993 ñeán nay, ñaõ caûi taïo vaø xaây môùi moät soá tuyeán coáng vaø möông thoaùt nuôùc, toång chieàu daøi khoaûng 10 km. - Khu vöïc daân cö chöa coù heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung. Chæ coù xöû lyù cuïc boä baèng beå töï hoaïi vaø töï thaám, nhöng caùc beå khoâng ñöôïc huùt căïn thöôøng xuyeân, vì vaäy nöôùc thaûi gaây oâ nhieãm heä thoáng coáng chung vaø nguoàn soâng Ñoàng Nai. + Khu vöïc coâng nghieäp taäp trung: Khu coâng nghieäp Bieân Hoaø II: ñaõ xaây döïng heä thoáng thóat nöôùc baån vaø traïm xöû lyù coâng suaát thieát keá 8.000 m3/ngaøy hieän ñang hoaït ñoäng vôùi Q=4.000m3/ngaøy. Khu coâng nghieäp Loteco: ñaõ xaây döïng heä thoáng thoaùt nöôùc baån vaø traïm xöû lyù nöôùc thaûi coù coâng suaát laø 2000 m3/ngaøy. Khu coâng nghieäp Amata: ñaõ xaây döïng heä thoáng thoaùt nöôùc baån vaø traïm xöû lyù coù coâng suaát laø 1000m3/ngaøy. Rieâng KCN Bieân Hoaø I hieän taïi vaãn duøng chung heä thoáng thoaùt nöôùc (cho caû thoaùt nöôùc möa vaø thoaùt nöôùc baån). Caùc cuïm coâng nghieäp nhoû, leû chöa coù heä thoáng thoaùt nöôùc baån rieâng. Nöôùc baån ñöôïc xöû lyù cuïc boä taïi caùc nhaø maùy xaû vaøo heä thoáng thoaùt nöôùc chung. b. Chất thải rắn sinh họat: Theo soá lieäu thoáng keâ cuûa Trung taâm baûo veä moâi tröôøng (EPC), löôïng raùc thaûi sinh hoaït thaønh phoá khoaûng 100 – 120 m3raùc/ngaøy (trung bình 0,8kg/ngöôøi/ngày). Coâng ty veä sinh moâi tröôøng cuûa thaønh phoá thu gom (ñaït 70%) veà baõi chôn lấp chất thải rắn sinh họat Traûng Daøi. 2.5.11. Heä thoáng caáp ñieän: Tp. Bieân Hoaø laø moät khu vöïc thuaän lôïi ñeå söû duïng caùc nguoàn ñieän (thuyû ñieän vaø nhieät ñieän) quoácgia. Tp. Bieân Hoaø hieän ñang nhaän nguoàn caáp ñieän töø 2 traïm: traïm Long Bình 220/110KV-125+25 MVA va traïm Saøi Goøn 230/66/11KV-68+125MVA, vôùi toång coâng suaát laø 418 MVA, thoâng qua caùc traïm trung gian nhö: Ñoàng Nai (duøng cho KCN Bieân Hoaø I), Bieân Hoaø vaø Taân Mai (traïm chuyeân duøng). Döï tính toång ñieän naêng (coù tính 10% toån hao vaø 5% döï phoøng) ñeán naêm 2010 laø 1.550 x 106 KWh/naêm, toång coâng suaát caàn thieát laø 439.160 KW. HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG TỈNH ĐỒNG NAI: Năm 2002, UBND tỉnh đã ban hành quyết định số 2840/QĐ.CT.UBT ngày 09/8/2002 về việc thành lập Hội đồng thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường, kèm theo quy chế về tổ chức và hoạt động của Hội đồng thẩm định. Tổng số báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) đã duyệt là 16 báo cáo, trong đó do Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện thẩm định báo cáo (ĐTM) và tỉnh đã cấp quyết định phê chuẩn báo cáo ĐTM gồm 6 dự án bãi chôn lấp chất thải rắn hợp vệ sinh, 3 dự án bệnh viện, 3 dự án về sản xuất kinh doanh, 1 dự án nghiã trang và 3 dự án về hoạt động khai thác tài nguyên khoáng sản. Thẩm định việc đăng kí đạt tiêu chuẩn môi trường: trên 112 dự án, trong đó Sở tổ chức thẩm định trên 111 dự án, dự án về kinh doanh xăng dầu (31/111 dự án) và 01 dự án do Bộ tổ chức thẩm định. Đối với các cơ sở thuộc diện phải kê khai về môi trường, thẩm định và cấp phiếu xác nhận bản kê khai môi trường: 38 cơ sở. 2.6.1. Công tác thanh tra, xử lý vi phạm về môi trường năm 2002: Công tác tiếp dân và giải quyết đơn khiếu tố: Trong năm 2002, thanh tra Sở đã nhận 128 đơn về các lĩnh vực, tăng 12% so với cùng kỳ. Thanh tra Sở đã giải quyết trực tiếp 82 đơn/83 đơn vị thuộc thẩm quyền (đạt 98%), chuyển tới các cơ quan có thẩm quyền 35 đơn. Công tác thanh tra định kỳ: Thanh tra Sở đã thanh tra 51 đơn vị, trong đó đã xử phạt 17 đơn vị vi phạm, thu về cho nhà nước 37.200.000 đồng (năm 2002). Công tác khác: Thực hiện chỉ đạo của HĐND tỉnh và UBND tỉnh, thanh tra Sở giúp Giám đốc Sở giải quyết các phản ánh các cử chi và đại biểu HĐND các cấp, kiểm tra, đo đạc các thông số kỹ thuật môi trường để trả lời trước công luận các vụ việc gây sự cố môi trường trong năm. 2.6.2. Các quan trắc môi trường: Trạm quan trắc và phân tích môi trường đã hoàn tất kế hoạch quan trắc năm 2002 theo chương trình quan trắc địa phương bao gồm quan trắc không khí (327 mẫu), quan trắc chất lượng nước mặt theo các chỉ tiêu quy định (700 mẫu nước sông, hồ, suối). Ngoài ra còn quan trắc định kỳ chất lượng sông Đồng Môn (huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai) theo chỉ đạo của UBND tỉnh. 2.6.3. Công tác kiểm soát ô nhiễm: Hầu hết các doanh nghiệp không thực hiện chương trình giám sát chất lượng môi trường theo yêu cầu kèm theo quyết định phê chuẩn báo cáo ĐTM hoặc phiếu xác nhận bản đăng ký đạt tiêu chuẩn môi trường, bản kê khai môi trường. Tuy nhiên, so với các năm trước việc giám sát sau ĐTM có nhiều chuyển biến hơn, trong năm 2002 có 38 đơn vị doanh nghiệp tiến hành thực hiện chương trình giám sát sau ĐTM. 2.6.4. Công tác giáo dục-tuyên truyền và nâng cao nhận thức môi trường: Các hoạt động hưởng ứng 04 tuần lễ bảo vệ môi trường đã dần dần đi vào nề nếp và trở thành phong trào rộng rãi trong mọi tầng lớp nhân dân, đồng thời dấy lên phong trào ra quân bảo vệ môi trường rộng khắp trên toàn tỉnh. Nhaän ñònh chung veà tình hình kinh tế - xã hội thành phố Biên Hòa: Trong nhieàu naêm qua, tình hình kinh teá – xaõ hoäi, an ninh quoác phoøng cuûa Tp. Bieân Hoaø ñaõ coù nhöõng chuyeån bieán tích cöïc. Vôùi xu höôùng phaùt trieån nhanh vaø oån ñònh. Thaønh phoá nhanh choùng trôû thaønh moät trung taâm coâng nghieäp, xöùng ñaùng laø trung taâm kinh teá – xaõ hoäi cuûa tænh Ñoàng Nai. Thaønh phoá ñaõ goùp phaàn ñöa tænh Ñoàng Nai töø moät tænh noâng nghieäp, trình ñoä phaùt trieån thaáp, tieán leân coâng nghieäp hoaù – hieän ñaïi hoaù, vôùi moät cô caáu kinh teá hôïp lyù hôn, maø trong ñoù coâng nghieäp chieám moät tyû troïng cao. Tp. Bieân Hoaø cuøng tænh Ñoàng Nai taùc ñoäng vaøo söï phaùt trieån chung cuûa VKTTÑPN, trôû thaønh khu vöïc naêng ñoäng, phaùt trieån cao cuûa ñaát nöôùc. Söï phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa thaønh phoá ñi theo söï ñoåi môùi veà cô cheá, chính saùch veà khaû naêng quaûn lyù ñieàu haønh cuûa nhaø nöôùc, taïo nieàm tin cho caùc nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc tieáp tuïc ñaàu tö vaøo ñòa baøn thaønh phoá. Veà coâng taùc xaây döïng haï taàng kyõ thuaät: nhieàu coâng trình xaây döïng nhö duy tu, söõa chöõa, naâng caáp, môû roäng ñöôøng saét, xaõ hoäi hoaù giao thoâng ñöôïc thöïc hieän vôùi toång soá ñaàu tö xaây döïng cô baûn treân ñòa baøn thaønh phoá haøng naêm lieân tuïc taêng. Nhieàu coâng trình xaây döïng khoâng nhöõng ñaõ taïo cô sôû vaät chaát cho nhieàu ngaønh kinh teá – xaõ hoäi maø coøn laøm caûnh quan thaønh phoá ngaøy caøng thay ñoåi, ñöôøng phoá ngaøy moät khang trang, saïch ñeïp hôn. Tuy nhieân, qua moät giai ñoaïn phaùt trieån, beân caïnh nhöõng thaønh quaû ñaït ñöôïc, taát yeáu seõ toàn taïi nhöõng vaán ñeà chöa theå giaûi quyeát. Coù theå khaùi quaùt nhö sau: Khu vöïc saûn xuaát coâng nghieäp phaùt trieån nhanh nhöng heä thoáng cô sôû haï taàng thaønh phoá coøn nhieàu baát caäp, chöa ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån xaõ hoäi. Nhìn chung heä thoáng giao thoâng cuûa thaønh phoá coøn nhieàu baát hôïp lyù. Coâng taùc ñaàu tö xaây döïng cô baûn treân ñòa baøn chæ taäp trung chuû yeáu vaøo vieäc naâng caá._.