Tài liệu Hạch toán Chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty xi măng Ngũ Hành Sơn: Lời nói đầu
Trong thời kỳ mở cửa theo đường lối phát triển của Đảng, Nhà nước ta vận dụng nền kinh tế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước, đã thúc đẩy nền kinh tế của nước ta phát triển mạnh mẽ, cơ chế này đã tỏ ra biểu hiện tích cực, hoạt động kinh tế ở trong nước trở nên sôi động hơn, cạnh tranh trên thsu ngày càng gay gắt hơn, đòi hỏi doanh nghiệp phải linh động hơn trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Do đó, công tác kế toán ngày càng trở nên quan trọng và trở thành công cụ không thể th... Ebook Hạch toán Chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty xi măng Ngũ Hành Sơn
44 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1559 | Lượt tải: 1
Tóm tắt tài liệu Hạch toán Chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty xi măng Ngũ Hành Sơn, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
iếu trong quản lý kinh tế của doanh nghiệp.
Đặc biệt đối với một doanh nghiệp sản xuất thì trong công tác kế toán việc hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm được các nhà quản lý chú trọng. Vì quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh trong các doanh nghiệp là quá trình bỏ ra các chi phí để tiến hành các hoạt động sản xuất kinh doanh. Mục đích của việc bỏ ra chi phí là để thu được kết quả: đó là những sản phẩm, lao vụ, dịch vụ... nhất định đã hoàn thành cần được tính được giá thành thực tế, tức là phải xác định được nội dung, phạm vi các chi phí cấu thành nên những kết quả sản xuất kinh doanh.
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm, nên trong thời gian thực tập tại Công ty Cổ phần Xi măng Ngũ Hành Sơn để làm báo cáo tốt nghiệp cho mình. Em đã chọn đề tài: "Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ".
Nội dung đề tài gồm 3 phần:
Phần I. Cơ sở lý luận về kế toán hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất.
Phần II. Thực trạng về công tác hạch toán kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành tại Công ty Cổ phần Xi măng Ngũ Hành Sơn.
Phần III. Một số nhậnk xét và kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành tại Công ty Cổ phần Xi măng Ngũ Hành Sơn.
Mặc dù đã cố gắng hết khả năng của mình nhưng do trình độ bản thân còn hạn chế nên chắc chắn sẽ có những thiếu sót nhất định trong quá trình trình bày . Em rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của các thầy cô giáo cũng như các cô chú trong Công ty và các bạn.
Em xin chân thành cảm ơn.
Đà Nẵng, ngày ... tháng .... năm 2004
Học viên thực hiện
Nguyễn Thị Diệu Linh
PHẦN I.
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT
VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN NGŨ HÀNH SƠN
I. CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM:
1. Chi phí sản xuất :
1.1. Khái niệm: Chi phí sản xuất là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ chi phí về lao động sống và lao động vật hoá và cung cáúp chi phí khác mà doanh nghiệp bỏ ra để tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh trong một thời kỳ nhất định (tháng, quý, năm).
1.2. Phân loại:
Chi phí sản xuất kinh doanh ở doanh nghiệp bao gồm nhiều loại, nhiều khoản mục có tính chất , công dụng khác nhau và có yêu cầu quản lý khác nhau. Vì vậy, trong công tác quản lý cũng như trong công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm phải được thực hiện đối với từng loại chi phí sản xuất theo nhiều khoản mục chi phí khác nhau.
a. Phân theo yếu tố chi phí (nội dung kinh tế) :
- Chi phí nguyên liệu, vật liệu: vật liệu chính, vật liệu phụ, phụ tùng thay thế, công cụ... dùng cho sản xuất kinh doanh.
- Chi phí về nhiên liệu, động lực sử dụng vào quá trình sản xuất kinh doanh trong kỳ.
- Chi phí nhân công: chi phí tiền lương và các khoản trích theo lương.
- Chi phí về dịch vụ mua ngoài: điện, nước, điện thoại, sửa chữa ... dùng cho quá trình sản xuất kinh doanh.
- Chi phí khấu hao TSCĐ: máy móc, thiết bị...
- Chi phí bằng tiền khác: chi phí tiếp khách, hội nghị...
b. Phân loại chi phí theo khoản mục tính giá thành: Là sắp xếp các chi phí có cùng công dụng, cùng một mục đích giống nhau vào từng khoản mục chi phí. Theo quy định hiện hành, giá thành sản phẩm bao gồm 5 khoản mục chi phí:
- Chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp: phản ánh toàn bộ chi phí NVL chính, vật liệu phụ, nhiên liệu... tham gia trực tiếp vào việc sản xuất, chế tạo sản phẩm hay thực hiện lao vụ, dịch vụ.
- Chi phí nhân công trực tiếp: gồm toàn bộ tiền lương, phụ cấp mang tính tiền lương cùng với các khoản trích thưo tỷ lệ quy định vào kinh phí công đoàn, BHXH, BHYT.
- Chi phí sản xuất chung: là những chi phí phát sinh trong phân xưởng sản xuất (trừ chi phí nguyên vật liệu và chi phí nhân công trực tiếp).
- Chi phí bán hàng: gồm toàn bộ các khoản chi phí phát sinh liên quan đến việc tiêu thụ sản phẩm, hàng hoá, lao vụ, dịch vụ trong kỳ.
- Chi phí quản lý doanh nghiệp: bao gồm toàn bộ các khoản chi phí phát sinh liên quan đến quản trị kinh doanh và quản lý hành chính trong phạm vi toàn doanh nghiệp mà không tách được cho bất cứ một hoạt động hoặc phân xưởng nào.
Cách phân loại này giúp doanh nghiệp tính được các loại giá thành sản phẩm, đồng thời nó giúp cho việc phân tích nguyên nhân tăng, giảm giá thành sản phẩm. Từ đó, giúp doanh nghiệp khai thác những khả năng tiềm tàng và có một cách nhìn nhận đúng hơn để hạ thấp giá thành sản phẩm.
c. Phân loại theo cách thức kết chuyển chi phí:
Toàn bộ chi phí sản xuất kinh doanh được chia thành chi phí sản phẩm và chi phí thời kỳ.
- Chi phí sản phẩm: là những chi phí gắn liền với các sản phẩm được sản xuất ra hoặc mua vào.
- Chi phí thời kỳ: là những chi phí làm giảm lợi tức trong một kỳ nào đó, nó không phải là một phần giá trị sản phẩm được sản xuất ra hoặc được mua nên được xem là các tổn phí cần được khấu trừ ra từ lợi nhuận của thời kỳ mà chúng phát sinh.
d. Phân theo quan hệ của chi phí với khối lượng công việc, sản phẩm hoàn thành.
Theo cách này, chi phí được chia thành 2 loại:
- Biến phí, là những chi phí thay đổi về tổng số, về tỷ lệ so với khối lượng công việc hoàn thành, chẳng hạn về chi phí nguyên vật liệu... các chi phí biến đổi nếu tính trên một đơn vị sản phẩm thì nó có tính cố định.
- Định phí: là những chi phí không đổi về tổng số so với khối lượng công việc hoàn thành. Chẳng hạn các chi phí về khấu hao TSCĐ, chi phí thuê mặt bằng, phương tiện kinh doanh... các chi phí này nếu tính cho một đơn vị sản phẩm thì lại thay đổi nếu số lượng sản phẩm thay đổi.
e. Phân loại theo phương pháp tập hợp và phân bổ chi phí:
- Chi phí trực tiếp: là những chi phí trực tiếp phát sinh khi tiến hành sản xuất sản phẩm có thể tập hợp trực tiếp cho từng đối tượng chi phí.
- Chi phí gián tiếp: là các chi phí có liên quan đến nhiều loại sản phẩm mà không thể tập hợp được cho từng đối tượng chịu chi phí mà phải phân bổ để tính ra chi phí cho từng đối tượng.
Bên cạnh các cách phân loại nói trên, trong quản lý kinh tế, người ta còn sử dụng một số thuật ngũ khác như chi phí khác biệt, chi phí cơ hội...
2. Giá thành sản phẩm:
2.1. Khái niệm:
Giá thành sản phẩm là biểu hiện bằng tiền của toàn bọ các khoản hao phí về lao động sống và lao động vật hoá có liên quan đến khối lượng công tác, sản phẩm, lao vụ đã hoàn thành.
Giá thành sản phẩm là một phạm trù của sản xuất hàng hoá, phản ánh lượng giá trị của những hao phí lao động sống và lao động vật hoá đã thực sự chi ra cho sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.
2.2. Phân loại :
a. Phân theo thời điểm tính nguồn số liệu để tính giá thành:
- Giá thành kế hoạch: được xác định trước khi bước vào kinh doanh, trên cơ sở giá thành thực tế kỳ trước và các định mức, các dự toán chi phí của kỳ kế hoạch.
- Giá thành định mức: là giá thành được tính trước khi bắt đầu sản xuất và được xây dựng trên cơ sở các định mức kinh tế kỹ thuật tại một thời điểm nhất định trong kỳ kế hoạch.
- Giá thành thực tế: là tỏng chi phí thực tế phát sinh mà doanh nghiệp bỏ ra để hoàn thành việc sản xuất và tiêu thụ sản phẩm trong kỳ.
b. Phân theo phạm vi phát sinh chi phí:
- Giá thành sản xuất: là toàn bộ chi phí doanh nghiệp bỏ ra để hoàn thành sản xuất sản phẩm hay dịch vụ. Nó được tính toán trên cơ sở chi phí phát sinh trong phạm vi phân xưởng bao gồm chi phí vật tư trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung.
- Giá thành toàn bộ: là toàn bộ chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra để hoàn thành việc sản xuất cũng như tiêu thụ, bao gồm tổng giá thành sản xuất của sản phẩm tiêu thụ, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp.
3. Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành:
Chi phí sản xuất và giá thành có mối quan hệ hữu cơ với nhau. Chi phí sản xuất là căn cứ để xác định giá thành.
Đối tượng hạch toán chi phí sản phẩm và đối tượng tính giá thành giống nhau, bản chất chung chúng đề là phạm vi giới hạn để tập hợp chi phí sản xuất cùng phục vụ cho công tác quản lý, phân tích kiểm tra chi phí và giá thành.
Tuy nhiên giữa chúng có điểm khác nhau và xác định đối tượng hạch toán chi phí sản phẩm là xác định phạm vi phát sinh chi phí để tập hợp chi phí phát sinh trong kỳ. Bên cạnh đó, đối tượng tính giá thành được xác định phải liên quan đến kết quả của quá trình sản xuất. Một đối tượng hạch toán chi phí sản phẩm có thể có nhiều đối tượng tính giá thành.
4. Nhiệm vụ của kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành:
- Xác định đối tượng hạch toán chi phí và đối tượng tính giá thành làm căn cứ tập hựop ngay từ khoản chi phí phát sinh đầu tiên.
- Ghi chép phản ánh đầy đủ, kịp thời chi phí sản xuất thực tế phát sinh trong kỳ.
- Tập hợp và phân bổ từng loại chi phí sản xuất theo đúng đối tượng tập hợp chi phí làm căn cứ tính giá thành.
- Kiểm kê và đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ, lựa chọn phương pháp tính giá thành phù hợp để tính giá thành sản phẩm và giá thành đơn vị của từng loại sản phẩm.
- Lập báo cáo chi phí sản xuất, giá thành, phân tích chi phí để có phương hướng tiết kiệm chi phí và hạ giá thành.
II. HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT THEO PHƯƠNG PHÁP KÊ KHAI THƯỜNG XUYÊN:
Do sự hạn chế của thời gian nên trong đề tài này em chỉ trình bày phương pháp hạch toán theo phương pháp kê khai thường xuyên.
1. Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp:
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp bao gồm giá trị nguyên vật liệu chính, vật liệu phụ, nhiên liệu, vật liệu phụ, nhiên liệu... được xuất dùng trực tiếp cho việc chế tạo sản phẩm. Đối với từng vật liệu khi xuất dùng có liên quan trực tiếp đến từng đối tượng tập hợp chi phí riêng biệt thì hạch toán trực tiếp cho đối tượng đó.
Trường hợp vật liệu xuất dùng có liên quan đến nhiều đối tượng tập hợp chi phí không thể tổ chức hạch toán riêng thì phải áp dụng phương pháp phân bổ.
Chi phí vật liệu phân bổ cho từng đối tượng
=
Tổng chi phí vật liệu cần phân bổ
x
Tiêu thức phân bổ của từng đối tượng
Tổng tiêu thức dùng để phân bổ
Để tập hợp và phân bổ chi phí nguyên vật liệu trực tiếp kế toán sử dụng tài khoản 621 - Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.
Tài khoản 621
- Trị giá thực tws của NVL xuất dùng trực tiếp cho sản xuất sản phẩm hoặc thực hiện lao vụ, dịch vụ trong kỳ.
-Giá trị NVL sử dụng không kết nhập lại kho.
- Giá trị phế liệu thu hồi.
- Kết chuyển chi phí vật liệu trực tiếp.
Tài khoản 621 không có số dư cuối kỳ
SƠ ĐỒ KẾ TOÁN CHI PHÍ NVL TRỰC TIẾP
TK 152
TK 621
TK 152
TK 111,112,331
TK 154
Xuất kho NVL sử dụng cho sản xuất sản phẩm
Giá trị NVL thừa nhập lại kho từ sản xuất
Mua NVL nhập kho, sử dụng TT cho sản xuất SP
Kết chuyển chi phí
NVL trực tiếp
TK 133
VAT
2. Hạch toán chi phí nhân công trực tiếp: là khoản thù lao lao động phải trả cho công nhân trực tiếp sản xuất sản phẩm bao gồm: tiền lương chính, tiền lương phụ, phụ cấp lương, tiền ăn ca và các khoản đóng góp cho các quỹ BHXH, BHYT, KPCĐ theo tỷ lệ quy định với số tiền lương phát sinh của công nhân trực tiếp sản xuất.
Để theo dõi chi phí nhân công trực tiếp, kế toán sử dụng tài khoản 622.
TK 622
- Tập hợp chi phí nhân công trực tiếp sản xuất sản phẩm, cung cấp lao vụ, dịch vụ phát sinh trong kỳ.
- Cuối kỳ kết chuyển chi phí nhân công trực tiếp.
SƠ ĐỒ KẾ TOÁN CHI PHÍ NHÂN CÔNG TRỰC TIẾP
TK 334
TK 622
TK 154
TK 338
Tiền lương và phụ cấp lương phải trả cho công nhân TTSXSP
Trích BHXH, BHYT,KPCĐ
Kết chuyển chi phí
NVL trực tiếp
TK 335
Trích trước tiền
lương nghỉ phép
3. Hạch toán chi phí sản xuất chung: là những chi phí phục vụ phân xưởng và những chi phí khác ngoài 2 khoản chi phí nguyên vật liệu trực tiếp và nhân công trực tiếp phát sinh ở phân xưởng và các đội sản xuất như: tiền lương nhân viên quản lý phân xưởng, vật liệu sử dụng ở phân xưởng, dụng cụ sản xuất, khấu hao TSCĐ ở phân xưởng.
- Tài khoản sử dụng: TK 627.
- Kết cấu TK 627.
TK 627
- Tập hợp chi phí sản xuất chung phát sinh trong kỳ.
- Các khỏn ghi giảm chi phí SX chung
- Phân bổ chi phí SX chung và kết chuyển cho các đối tượng chi phí có liên quan.
- TK 627 không có số dư cuối kỳ.
- TK 627 có 6 tài khoản cấp 2:
+ TK 6271: Chi phí nhân viên phân xưởng
+ TK 6272: Chi phí vật liệu
+ TK 6273: Chi phí dụng cụ sản xuất
+ TK 6274: Chi phí khấu hao TSCĐ
+ TK 6277: Chi phí dịch vụ mua ngoài
+ TK 6277: Chi phí bằng tiền khác
SƠ ĐỒ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT CHUNG
TK 334,338
TK 627
TK 111,112,152
TK 152,153,142,242
Trích lương nhân viên PX
Trích BHXH, BHYT, KPCĐ theo lương NVPX
Xuất vât liệu, công cụ
cho sản xuất chung
Các khoản ghi giảm
chi phí SX chung
TK 214
TK 335
Trích khấu hao TSCĐ thuộc phân xưởng
Trích trước chi phí khấu hao TSCĐ, chi phí BH
TK 111,112,141,331
Các chi phí khác tại PX
TK 133
Kết chuyển và phân bổ chi phí sản xuất chung
NVL trực tiếp
TK 154
III. HẠCH TOÁN TỔNG HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT THEO PHƯƠNG PHÁP KÊ KHAI THƯỜNG XUYÊN:
1. Nội dung và nguyên tắc hạch toán:
a. Nội dung: Các chi phí sản xuất cuối kỳ được kế toán tính và phân bổ (chi phí NVL trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung) cho các đối tượng chịu chi phí và sau đó kết chuyển vào bên Nợ TK 154. Tài khoản 154 được mở chi tiết theo từng ngành sản xuất, từng nơi phát sinh chi phí hay từng loại sản phẩm lao vụ, dịch vụ để làm cơ sở tính giá thành.
b. Nguyên tắc hạch toán:
Phải nắm rõ nội dung và bảng chất kinh tế của chi phí
- Phải phân loại chi phí sản xuất hợp lý theo yêu cầu của công tác quản lý và hạch toán.
- Phải phân định chi phí với giá thành sản phẩm và nắm rõ mối quan hệ giữa chúng.
- Phải nắm vững được các cách phân loại giá thành khác nhau phục vụ cho công tác quản lý và hạch toán.
- Xác định đối tượng và phương pháp hạch toán chi phí sản xuất, tính giá thành sản phẩm phù hợp.
2. Tài khoản sử dụng :
Để hạch toán chi phí sản xuất kinh doanh dở dang: kế toán sử dụng TK 154 - Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang:
3. Phương pháp hạch toán:
Nội dung phản ánh của tài khoản 154 như sau:
TK 154
- Tổng hợp các chi phí sản xuất trong kỳ (chi phí NVLTT, chi phí NCTT, chi phí SXC)
- Các khoản giảm chi phí sản phẩm.
- Tổng giá thành sản xuất thực tế hay chi phí thực tế của sản phẩm lao vụ, dịch vụ đã hoàn thành.
SD: Chi phí thực tế của sản phẩm lao vụ, dịch vụ chưa hoàn thành
Quá trình tổng hợp chi phí sản xuất được tiến hành:
Bút toán 1: Cuối kỳ, kết chuyển chi phí NVLTT:
Nợ TK 154
Có TK 621
Bút toán 2: Kết chuyển chi phí NCTT:
Nợ TK 154
Có TK 622
Bút toán 3: Phân bổ hoặc kết chuyển chi phí sản xuất chung vho từng sản phẩm, lao vụ, dịch vụ:
Nợ TK 154
Có TK 627
- Đồng thời , phản ánh các bút toán ghi giảm chi phí:
Nợ TK 111,1388,336 giá trị thu hồi được
Nợ TK 632 giá trị không thu hồi được
Có TK 151
- Giá thành thực tế sản phẩm, lao vụ hoàn thành :
Nợ TK 155 nhập kho thành phẩm
Nợ TK 157 hàng gởi đi bán
Nợ TK 632 giá vốn hàng tiêu thụ thẳng (không qua kho)
Có TK 154 chi tiết sản phẩm
* Đối với giá trị sản phẩm, lao vụ của sản xuất kinh doanh phục vụ cho các đối tượng:
- Phản ánh giá thành sản phẩm, dịch vụ phục vụ:
Nợ TK 632
Có TK 154 chi tiết
- Phản ánh doanh thu tiêu thụ nội bộ :
Nợ TK 627 phục vụ bán hàng, QLDN
Nợ TK 152,153,155 nhập kho vật tư, thành phẩm
Có TK 512 doanh thu tiêu thụ nội bộ
- Phản ánh thuế VAT phải nôpk (tính trên giá bán ):
Nợ TK 1331 thuế VAT được khấu trừ
Có TK 3331 thuế VAT phải nộp về hàng tiêu thụ nội bộ
IV. TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM:
1. Xác định giá trị sản phẩm dở dang cuối kỳ:
1.1. Sản phẩm dở dang : gồm những sản phẩm chưa kết thúc giai đoạn chế biến.
- Các chi tiết: bộ phận đang gia công, chế biến.
- Các bán thành phẩm tưk chế nhập kho .
- Các sản phẩm đã kết thúc giai đoạn sản xuất cuối cùng nhưng chưa làm thủ tục nhập kho .
1.2. Các phương pháp tính giá trị sản phẩm dở dang:
a. Đánh giá sản phẩm dở dang theo phương pháp chi phí NVL trực tiếp:
Theo phương pháp này giá trị sản phẩm dở dang cuối kỳ chỉ tính phần chi phí NVL trực tiếp, còn các chi phí khác được tính hết cho sản phẩm hoàn thành trong kỳ:
Cck =
Cđk + C
x Qdd
Qht + Qdd
Trong đó:
Cck : chi phí NVL trực tiếp tính cho sản phẩm dở dang cuối kỳ.
Cđk : chi phí NVL trực tiếp tính cho sản phẩm dở dang đầu kỳ.
Qht : sản lượng sản phẩm hoàn thành
Qdd : sản lượng sản phẩm dở dang cuối kỳ
C: chi phí NVL trực tiếp phát sinh trong kỳ
b. Theo phương pháp ước lượng tương đương:
Theo phương pháp này, căn cứ vào mức độ hoàn thành của sản phẩm dở dang để quy đổi sản phẩm dở dang về sản phẩm hoàn thành tương đương.
- Đối với chi phí sản xuất bỏ vào một lần ngay từ đầu quá trình sản xuất như chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí vật liệu chính trực tiếp sản xuất thì tính cho sản phẩm dở dang theo công thức:
Cck =
Cđk + C
x Qdd
Qht + Qdd
Đốivới chi phí bỏ dần vào quá trình sản xuất như chi phí NVL trực tiếp, chi phí vật liệu chính trực tiếp thì:
Cck =
Cđk + C
x Qdd x %HT
Qht + (Qdd x %HT)
Trong đó:
Cck : chi phí chế biến tính cho sản phẩm dở dang cuối kỳ.
Cđk : chi phí chế biến tính cho sản phẩm dở dang đầu kỳ.
Qht : sản lượng sản phẩm hoàn thành
Qdd : sản lượng sản phẩm dở dang cuối kỳ
C: chi phí chế biến phát sinh trong kỳ
%HT: tỷ lệ hoàn thành tương đương
c. Đánh giá sản phẩm dở dang theo 50% chi phí chế biến:
Theo phương pháp này, chi phí chế biến được xác định mức độ hoàn thành 50%. Thực chất là phương pháp ước lượng tương đương nhưng để đơn giản hoá quá trình tính toán thì người ta ước lượng mức độ hoàn thành là 50%.
d. Phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang theo chi phí định mức:
Phương pháp này chỉ thích hợp với những sản phẩm đã xây dựng định mức chi phí sản xuất hợp lý hoặc đã hoàn thiện phương pháp tính giá thành theo định mức.
Theo phương pháp này, kế toán căn cứ vào khối lượng sản phẩm dở dang xác định ở từng công đoạn đã cho ở đơn vị sản phẩm để tính ra chi phí định mức của khối lượng sản phẩm ở từng công đoạn.
2. Các phương pháp tính giá thành sản phẩm :
a. Phương pháp trực tiếp: được áp dụng ở các doanh nghiệp có quy trình công nghệ sản xuất giản đơn:
Tổng giá thành sản phẩm
=
Giá trị sản phẩm dở dang đầu kỳ
+
Chi phí SX phát sinh trong kỳ
-
Giá trị sản phẩm dở dang cuối kỳ
Giá thành
đơn vị sản phẩm
=
Tổng giá thành sản phẩm
Khối lượng sản phẩm hoàn thành
b. Phương pháp tính giá thành phân bước: áp dụng trong doanh nghiệp có quy trình công nghệ phức tạp do có sự khác nhau về đối tượng tính giá thành nên phương pháp này được chia làm 2 loại:
- Phương pháp phân bước có tính giá thành nửa thành phẩm (phương pháp kết chuyển tuần tự)
Trong trường hợp này để tính được giá thành của thành phẩm hoàn thành ở giai đoạn công nghệ cuối cùng cần xác định được giá thành của nửa thành phẩm ở giai đoạn trước và chi phí của nửa thành phẩm giai đoạn trước chuyển sang giai đoạn sau. Cứ như vậy, tuần tự cho tới giai đoạn cuối cùng khi tính được giá thành thành phẩm.
Việc kết chuyển có thể theo tổng hợp hay theo từng khoản mục giá thành. Nếu kết chuyển chi phí giai đoạn trước sang giai đoạn sau theo phương pháp tổng hợp thì sau khi tính được giá thành thành phẩm ta phải hoàn nguyên ngược lại theo các khoản mục chi phí quyết định là chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung. Mà việc hoàn nguyên rất phức tạp cho nên ít sử dụng trong thực tế.
Việc kết chuyển tuần tự riêng theo từng khoản mục sẽ cho ta giá thành của nửa thành phẩm bước sau và thành phẩm ở giai đoạn cuối cùng theo khoản mục ngay nên được áp dụng phổ biến.
- Phương pháp phân bước không tính giá thành bán tpru: (phương pháp kết chuyển song song):
Trong trường hợp này, đối tượng giá thành chỉ là thành phẩm ở bước công nghệ cuối cùng. Do vậy, chỉ cần xác định phần chi phí sản xuất của từng giai đoạn nằm trong thành phẩm, sau đó tổng cộng chi phí sản xuất của các giai đoạn trong thành phẩm ta được giá thành của các thành phẩm.
Tính chi phí sản xuất từng giai đoạn trong thành phẩm:
Chi phí sản xuất giai đoạn i
=
Chi phí đầu kỳ + Chi phí trong kỳ
x
Thành phẩm
SP hoàn thành + SP làm dở
giai đoạn i giai đoạn i
Tuỳ theo phương pháp đánh giá sản phẩm làm dở cuối kỳ áp dụng trong doanh nghiệp mà sản phẩm làm dở phải quy đổi theo mức độ hoàn thành hay không. Sau đó, cộng chi phí sản xuất theo từng giai đoạn ta được giá thành thành phẩm.
Giá thành sản xuất thành phẩm = Tổng giá thành chi phí sản xuất giai đoạn i.
c. Phương pháp loại trừ chi phí sản phẩm phụ: áp dụng đối với quy trình công nghệ sản xuất ngoài sản phẩm chính còn thu được cả sản phẩm phụ:
Tổng giá thành sản phẩm chính
=
Giá trị sản phẩm dở dang đầu kỳ
+
Tổng chi phí SX phát sinh trong kỳ
-
Giá trị sản phẩm thu hồi ước tính
-
Giá trị sản phẩm chính dở dang cuối kỳ
d. Phương pháp hệ số: áp dụng trong những doanh nghiệp mà trong cùng một quá trình sản xuất cùng sử dụng một thứ nguyên liệu và một lượng dlju nhưng thu được nhiều sản phẩm khác nhau.
- Quy đổi thực tế từng loại sản phẩm theo hệ số tính giá thành để làm tiêu thức phân bổ:
Giá thành đơn vị sản phẩm gốc
=
Tổng giá thành của tất cả các loại sản phẩm
Tổng số sản phẩm gốc
Giá thành đơn vị sản phẩm từng loại
=
Giá thành đơn vị sản phẩm gốc
+
Hệ số quy đổi sản phẩm các loại
Tổng giá thành sản xuất của các loại sản phẩm
=
Giá trị sản phẩm dở dang đầu kỳ
+
Tổng chi phí SX phát sinh trong kỳ
-
Giá trị sản phẩm dở dang cuối kỳ
e. Phương pháp tỷ lệ chi phí: áp dụng trong các doanh nghiệp sản xuất có nhiều loại sản phẩm có quy cách, phẩm chất khác nhau:
Giá thành thực tế đơn vị sản phẩm từng loại
=
Giá thành kế hoạch đơn vị SP từng loại
+
Tỷ lệ chi phí
Tỷ lệ chi phí
=
Tổng giá thành thực tế của tất cả SP
= 212,5
Tổng giá thành kế hoạch của tất cả SP
g. Theo phương pháp đơn đặt hàng: áp dụng đối với những doanh nghiệp tổ chức sản xuất đơn chiếc hay hàng loạt nhỏ, vừa theo dõi đặt hàng:
Chi phí NVL phân bổ cho đơn đặt hàng
=
Tổng chi phí cần phân bổ
x
Tiêu thức được phân bổ cho đơn đặt hàng
Tổng tiêu thức cần phân bổ
PHẦN II.
HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT
VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XI MĂNG NGŨ HÀNH SƠN
A. KHÁI QUÁT CHUNG
VỀ CÔNG TY CỎ PHẦN XIMĂNG NGŨ HÀNH SƠN
I. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN XIMĂNG NGŨ HÀNH SƠN:
1. Quá trình hình thành và phát triển :
Công ty Cổ phần Ximăng Ngũ Hành Sơn nằm trên địa bàn phường Hoà Hiệp, quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng.
Công ty Cổ phần Ximăng Ngũ Hành Sơn là doanh nghiệp được thành lập dưới hình thức chuyển từ doanh nghiệp Nhà nước thành Công ty cổ phần, được tổ chức họp theo luật Công ty do Quốc hội của nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam khoá VIII kỳ họp thứ 8 thông qua ngày 20/12/1990.
Nghị định số 44/1998/QĐ-CP ngày 29/6/1998 của chính phủ về chuyển doanh nghiệp Nhà nước thành Công ty cổ phần.
Theo quyết định số 4615/QĐ-UB ngày 07/8/1999 của UBND thành phố Đà Nẵng về việc chuyển DNN, nhà máy xi măng Ngũ Hành Sơn thành Công ty Cổ phần Ximăng Ngũ Hành Sơn.
2. Lĩnh vực hoạt động và ngành nghề kinh doanh:
Công ty được thành lập để huy động và sử dụng vốn có hiệu quả trong việc phát triển sản xuất ximăng, bột đá, gạch block, đá xây dựng.
Sản xuất và kinh doanh: sản xuất ximăng, bột đá block, đá xây dựng.
Xuất nhập khẩu: clinker, vật liệu xây dựng.
Kinh doanh các ngành nghề khác trong phạm vi đăng ký và phù hợp với quy định của pháp luật.
3. Quy mô và số lượng lao động:
Vốn điều lệ cảu Công ty tại thời điểm thành lập được xác định là 525.000.000VNĐ. Vốn thuộc sở hữu của các cổ đông và pháp nhân, cá nhân ngoài Nhà nước là 525.000.000VNĐ chiếm 100% vốn điều lệ.
Số lượng lao động: bao gồm cả bộ phận quản lý và công nhân sản xuất là 110 người.
II. ĐẶC ĐIỂM TỔ CHỨC SẢN XUẤT, QUẢN LÝ TẠI CÔNG TY:
1. Cơ cấu tổ chức sản xuất:
Công ty Cổ phần Ximăng Ngũ Hành Sơn là công ty chuyên sản xuất các mặt hàng thuộc ngành xáy dæûng: ximăng, bột đá, gạch block, đá xây dựng, clinker, vật liệu xây dựng có quy trình công nghệ sản xuất phức tạp theo kiểu chế biến liên tục, kế tiếp nhau theo một trình tự nhất định. Sản phẩm của giai đoạn trước là đối tượng chế biến của giai đoan sau:
Nguyên vật liệu,
(clinker, phụ gia hoạt tính, thạch cao)
Nghiền
Chứa Xyclo
Đóng bao
Vào kho thành phẩm
SƠ ĐỒ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ
- Tổ chức sản xuất:
Công ty
Ca 1
Ca 2
Ca 3
Phân xưởng sản xuất
2. Tổ chức bộ máy quản lý:
Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý tại Công ty Cổ phần Ximăng Ngũ Hành Sơn :
Giám đốc
Phòng Kế hoạch Vật tư
Phòng kế toán thống kê
Phòng kỹ thuật KCS
Phó giám đốc
Phòng TCHT và tiếp thị
Phòng tiêu thụ
Phân xưởng ximăng
Phân xưởng cơ điện
Chú thích :
Quan hệ trực tuyến
Quan hệ chức năng
Công ty tổ chức bộ máy quản lý theo kiểu trực tuyến chức năng. Theo đó, giám đốc có toàn quyền quyết định các hoạt động sản xuất kinh doanh tại Công ty với sự tham mưu của Phó giám đốc và các phòng ban chức năng. Những quyết định quản lý, những đề xuất của các phòng ban chức năng, của các phân xưởng sẽ được trình bày và giám đốc cân nhắc, quyết định và truyền đạt các quyết định xuống dưới theo các tuyến đã được quy định.
- Chức năng, nhiệm vụ:
+ Giám đốc: là người được Hội đồng quản trị Công ty bổ nhiệm và là người đại diện pháp nhân trong mọi giao dịch, chịu trách nhiệm trước Hội đồng quản trị về Đại hội cổ đông và quản lý điều hành.
+ Phó giám đốc: là người giúp việc cho giám đốc, được giám đốc uỷ quyền và giao quyền chịu trách nhiệm lĩnh vực được phân công. Thay mặt giám đốc quản lý và điều hành Công ty khi giám đốc vắng mặt.
+ Phòng Kế hoạch - vật tư: quản lý về công tác tổ chức xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh, kế hoạch thu mua, cung ứng vật tư, nguyên nhiên vật liệu.
+ Phòng kế toán, thống kê: phản ánh, cung cấp thông tin về hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty, tổ chức lập và báo cáo tài chính theo quy định Nhà nước. theo dõi quản lý tình hình tài chính của Công ty.
+ Phòng tổ chức hành chính và tiếp thị:
Tổ chức hành chính: chịu trách nhiệm quản lý, theo dõi tình hình tăng giảm lao động, kế hoạch tuyển nhân sự, đào tạo công nhân, tính toán và theo dõi tiền lương, các khoản trích theo lương trong toàn công ty.
Tiếp thị: là quan hệ thị trường, giới thiệu quảng cáo sản phẩm điều tiết quản lý các nguồn thông tin.
+ Phòng tiêu thụ: chịu trách nhiệm về công tác kinh doanh bán hàng của Công ty.
+ Phòng kỹ thuật - KCS: quản lý chuyên môn về công tác kỹ thuật công nghệ, kỹ thuật vận hành sản xuất, quản lý chất lượng sản phẩm, các định mức tiêu chuẩn đo lường chất lượng cơ sở.
+ Phân xưởng ximăng: trực tiếp sản xuất sản phẩm chính của Công ty, tổ chức quản lý ,điều hành sản xuất theo kế hoạch của Công ty.
+ Phân xưởng cơ điện: phục vụ trực tiếp sản xuất, tổ chức quản lý và chịu trách nhiệm điều hành toàn bộ quy trình vận hành kỹ thuật cơ điện trong toàn Công ty.
III. TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN, HÌNH THỨC KÉ TOÁN:
a. Tổ chức bộ máy kế toán:
Kế toán trưởng kiêm trưởng phòng
Kế toán viên kiêm kế toán công nợ
Phó phòng kế toán kiêm kế toán thanh toán
Chú thích :
Quan hệ trực tuyến
Quan hệ chức năng
Phó phòng TCHC kiêm thủ quỹ
SƠ ĐỒ TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN
b. Chức năng , nhiệm vụ:
- Kế toán trưởng kiêm trưởng phòng: là người đứng đầu phòng kế toán thống kê, lãnh đạo bộ máy kế toán Công ty. Có nhiệm vụ tổ chức công tác kế toán và lứu tài chính của Công ty.
- Phó phòng kế toán kiêm kế toán thanh toán: hỗ trợ kế toán trưởng quản lý, giải quyết các côgn việc của phòng thay mặt kế toán trưởng khi kế toán trưởng vắng mặt. Đồng thời, có nhiệm vụ theo dõi hạch toán vốn bằng tiền như tiền mặt, tiền gởi ngân hàng, thanh toán với người mua, người bán, đồng thời thực hiện các giao dịch với ngân hàng.
- Kế toán viên kiêm kế toán công nợ: theo dõi các khoản công nợ với người bán, các khoản phải trả khác.
- Thủ quỹ: có nhiệm vụ thu - chi, bảo quản tiền mặt tông quỹ, lập báo cáo quỹ hằng ngày.
c. Hình thức kế toán:
Hình thức kế toán áp dụng tại Công ty là hình thức kế toán nhật ký chứng từ. Hệ thống nhật ký chứng từ kết hợp chặt chẽ giữa sổ sách và báo biểu, giữa kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết, tạo nhiều thuận lợi cho việc kiểm soát, kiểm tra kế toán. Phù hợp với khả năng, năng lực của kế toán viên trong phòng.
SƠ ĐỒ TRÌNH TỰ LUÂN CHUYỂN CHỨNG TỪ
Chứng từ gốc
Bảng
kê
Nhật ký chứng từ
Thẻ và sổ kế toán
chi tiết
Sổ cái
Bảng tổng hợp chi tiết
Báo cáo tài chính
Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Đối chiếu kiểm tra sản xuất
Chú thích:
B. THỰC TẾ VỀ HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XIMĂNG NGŨ HÀNH SƠN
Xuất phát từ đặc điểm quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm theo kiểu liên tục, tổ chức sản xuất giản đơn. nên Công ty Cổ phần Ximăng Ngũ Hành Sơn, đối tượng hạch toán chi phí và tính giá thành được xác định.
Đối tượng hạch toán chi phí: là toàn bộ dây chuyền công nghệ sản xuất ra ximăng.
Đối tượng tính giá thành: là ximăng đã được đóng bao.
I. HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT TẠI CÔNG TY:
1. Hạch toán nguyên vật liệu trực tiếp:
a. Nội dung:
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp tại Công ty Cổ phần Ximăng Ngũ Hành Sơn gồm:
- Nguyên vật liệu chính: clinker, thạch cao, đá phụ gia.
- Vật liệu phụ: bi cầu, bi đạn.
- Phụ tùng thay thế: bi các loại, tấm lót, bulông, bánh răng.
b. Tập hợp chi phí:
Hằng ngày, căn cứ vào phiếu lĩnh vật tư thủ kho ghi vào thẻ kho, rút số dư của từng loại vật liệu rồi chuyển cho phòng kế toán.
Phòng kế toán sau khi nhận được phiếu lĩnh vật tư do thủ kho chuyển lên thì ghi vào bảng kê ghi có các tài khoản TK 1521, TK 1522, TK 1523, TK 1524 Giá trị của vật liệu xuất kho được tính theo giá bình quân tháng:
Giá trị vật liệu xuất kho
=
Số lượng vật liệu xuất kho
x
Đơn giá bình quân tháng trước của vật liệu
Để tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp kế toán Công ty sử dụng tài khoản:
- TK 621 - Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.
- TK 152 - nguyên vật liệu, trong đó chi tiết thành:
+ TK 1521 : nguyên vật liệu chính (NVLC)
+ TK 1522 : vật liệu phụ (VLP)
+ TK 1523 : nguyên liệu (NL)
+ TK 1524: phụ tùng thay thế (PTTT)
Đơn vị: .....
Địa chỉ: ....
PHIẾU XUẤT KHO
Ngày 31/3/04
Số 01/1XT
Tên và địa chỉ người nhận: Đặng Thị Nhuần
Xuất tại kho : Công ty
Lý do: Sản xuất 1.850 tấ._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 18085.doc