Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần tư vấn thiết kế và quy hoạch xây dựng Quảng Ninh

Lêi nãi ®Çu Trong hÖ thèng chØ tiªu kÕ to¸n doanh nghiÖp, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh lµ hai chØ tiªu c¬ b¶n, cã mèi quan hÖ kh¨ng khÝt víi nhau vµ cã ý nghÜa v« cïng quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt vµ kinh doanh mµ cô thÓ lµ lîi nhuËn thu ®­îc tõ s¶n xuÊt kinh doanh ®ã. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp chØ tån t¹i khi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®em l¹i lîi nhuËn nhiÒu hay Ýt còng ph¶i bï ®¾p ®­îc chi phÝ bá ra. XuÊt ph¸t tõ tÇm quan träng trong chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ò ra nh÷ng gi¶i ph¸p cã hiÖu qu¶, cã tÝnh thùc thi nhÊt vµ phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña doanh nghiÖp. §ång thêi víi nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ ph¶i tæ chøc c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña c¸c lo¹i s¶n phÈm s¶n xuÊt ra mét c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®óng ®èi t­îng, ®óng chÕ ®é quy ®Þnh vµ ®óng theo ph­¬ng ph¸p. §èi víi ngµnh x©y dùng, nh×n mét c¸ch tæng thÓ c¸c doanh nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n chñ yÕu ho¹t ®éng trªn sè vèn do ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp. XuÊt ph¸t tõ ®iÓm ®ã, c¸c doanh nghiÖp tù trang tr¶i trong s¶n xuÊt kinh doanh cã l·i. §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu nµy vÊn ®Ò tr­íc m¾t tù h¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Do ®Æc thï cña ngµnh x©y dùng kh¸c víi c¸c ngµnh kh¸c nh­: Chi phÝ s¶n xuÊt ra kh«ng gièng nhau, chu kú s¶n xuÊt kinh doanh kÐo dµi tõ chu kú nµy sang chu kú sau nªn viÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hÕt søc phøc t¹p. Nh÷ng nhËn thøc cã ®­îc tõ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty Cæ phÇn T­ vÊn thiÕt kÕ vµ qui ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh lµ nhê cã sù chØ b¶o, h­íng dÉn, sù gióp ®ì cña thÇy c« vµ ban l·nh ®¹o c«ng ty nhÊt lµ c¸n bé phßng kÕ to¸n kÕt hîp víi sù lç lùc cña b¶n th©n, em ®· ®i s©u t×m hiÓu vµ nghiªn cøu c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty vµ ®· hoµn thiÖn ®Ò tµi b¸o c¸o víi ®Ò tµi: “H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cæ phÇn T­ vÊn thiÕt kÕ vµ qui ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh.” MÆc dï em rÊt cè g¾ng t×m hiÓu, song do thêi gian cã h¹n vµ tr×nh dé h¹n chÕ nªn chuyªn ®Ò cßn cã nh÷ng sai sãt khiÕm khuyÕt vÒ néi dung còng nh­ h×nh thøc. Em rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, cña c¸n bé nh©n viªn phßng kÕ to¸n cña c«ng ty ®Ó bµi viÕt cña em hoµn thiÖn h¬n. Chuyªn ®Ò thùc tËp gåm 3 phÇn: PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp T­ vÊn thiÕt kÕ vµ quy ho¹ch x©y dùng PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ë C«ng ty Cæ phÇn T­ vÊn thiÕt kÕ vµ quy ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh. PhÇn III: Mét sè nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt t¹i C«ng ty Cæ phÇn T­ vÊn thiÕt kÕ vµ quy ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh. PhÇn I Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt I. Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1. Chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt a. Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong mét kú nhÊt ®Þnh. Chi phÝ trong mét kú nhÊt ®Þnh bao gåm toµn bé phÇn tµi s¶n hao mßn hoÆc tiªu dïng hÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong kú vµ sè d­ tiªu dïng cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tÝnh nhËp hoÆc ph©n bæ vµo chi phÝ trong kú. Ngoµi ra cßn mét sè c¸c kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶ kh«ng ph¶i lµ chi phÝ trong kú nh­ng ch­a ®­îc tÝnh vµo chi phÝ trong kú. Thùc chÊt chi phÝ ë c¸c doanh nghiÖp lµ sù chuyÓn dÞch vèn cña doanh nghiÖp vµo ®èi t­îng tÝnh gi¸ nhÊt ®Þnh, nã lµ vèn cña c¸c doanh nghiÖp bá ra s¶n xuÊt kinh doanh. b. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt trong kinh doanh Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã hai lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. T¸c dông cña nã lµ chÕ t¹o ra c¸c s¶n phÈm kh¸c nhau. §Ó qu¶n lý chi phÝ ®­îc chÆt chÏ, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã hÖ thèng, n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c kiÓm tra vµ ph©n tÝch c¸c t×nh h×nh trong doanh nghiÖp th× ph¶i ph©n chia, s¾p xÕp chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c nhãm sau: * Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ: + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu: Bao gåm toµn bé nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ...dïng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. + Chi phÝ nh©n c«ng: Bao gåm toµn bé sè tiÒn c«ng ph¶i tr¶, c¸c kho¶n ph¶i trÝch nh­: B¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn cña c«ng nh©n viªn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp. + Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Bao gåm toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao tµi s¶n sö dông cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh. + Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Bao gåm toµn bé sè tiÒn mµ doanh nghiÖp ®· chi tr¶ vÒ c¸c dÞch vô mua ngoµi: tiÒn ®iÖn, n­íc, ®iÖn tho¹i... + Chi phÝ b»ng tiÒn mÆt kh¸c: Bao gåm toµn bé sè chi kh¸c ngoµi c¸c yÕu tè nãi trªn. * Ph©n lo¹i chi phÝ theo môc ®Ých c«ng dông cña s¶n phÈm: + Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Bao gåm chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu sö dông cho môc ®Ých trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm ( kh«ng tÝnh vµo kho¶n môc nµy nh÷ng chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu sö dông vµo môc ®Ých s¶n xuÊt chung vµ nh÷ng ho¹t ®éng ngoµi s¶n xuÊt kinh doanh ). + Chi phÝ s¶n xuÊt chung: lµ nh÷ng chi phÝ sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt chung, bao gåm: Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng, chi phÝ dông cô s¶n xuÊt, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c... 2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt a. Kh¸i niÖm + Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nh÷ng giai ®o¹n tiÕp theo trªn c¬ së sè liÖu cña h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp theo tõng ®Þnh h­íng vµ sè l­îng s¶n phÈm ®· hoµn thµnh. Trªn c¬ së ®ã kiÓm tra ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn møc h¹ gi¸ thµnh theo tõng s¶n phÈm vµ toµn bé s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. + Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh chÊt l­îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ, tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Nh­ vËy, gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña c¸c kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cho mét khèi l­îng hoÆc mét ®¬n vÞ s¶n phÈm lao vô, dÞch vô cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh. b. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt §Ó gióp cho viÖc qu¶n lý tèt t×nh h×nh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n cÇn ph¶i ph©n biÖt c¸c lo¹i gi¸ thµnh. Cã 2 lo¹i chñ yÕu ®Ó ph©n lo¹i gi¸ thµnh: * Ph©n lo¹i theo thêi ®iÓm, c¬ s¬ sè liÖu tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt chia lµm 3 lo¹i: + Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: §­îc x¸c ®Þnh tr­íc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh dùa vµo gi¸ thµnh kú tr­íc vµ c¸c ®Þnh møc dù to¸n chi phÝ cña kÕ ho¹ch. + Gi¸ thµnh ®Þnh møc: Lµ gi¸ thµnh ®­îc tÝnh trªn c¬ së ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc còng ®­îc thùc hiÖn tr­íc khi tiÕn hµnh chÕ t¹o s¶n phÈm. + Gi¸ thµnh thùc tÕ: §­îc x¸c ®Þnh sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh dùa vµo chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ®· ph¸t sinh, tËp hîp ®­îc trong kú vµ sè l­îng s¶n phÈm thùc tÕ ®· s¶n xuÊt ra trong kú. * Ph©n lo¹i theo ph¹m vi ph¸t sinh, gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt chia lµm 2 lo¹i: + Gi¸ thµnh s¶n xuÊt: Lµ toµn bé hao phÝ cña c¸c yÕu tè dïng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm dÞch vô trong ®ã bao gåm c¸c chi phÝ s¶n xuÊt: Gi¸ thµnh s¶n Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ = phÈm dë dang + xuÊt ph¸t sinh - phÈm dë dang cña s¶n phÈm ®Çu kú trong kú cuèi kú + Gi¸ thµnh toµn bé: Bao gåm gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm céng thªm chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho s¶n phÈm ®ã. + + = Gi¸ thµnh Gi¸ thµnh s¶n Chi phÝ Chi phÝ qu¶n lý Toµn bé xuÊt s¶n phÈm b¸n hµng doanh nghiÖp c. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt Tæng gi¸ thµnh Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n S¶n xuÊt = phÈm dë dang + xuÊt ph¸t sinh - phÈm dë dang S¶n phÈm ®Çu kú trong kú cuèi kú Tõ c«ng thøc trªn ta thÊy chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, nh­ng kh«ng ph¶i lµ toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú ®Òu ®­îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai mÆt biÓu hiÖn cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lµ hai kh¸i niÖm kh¸c nhau nh­ng chóng cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, gièng nhau vÒ chÊt v× ®Òu lµ nh÷ng hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, tuy nhiªn chóng còng cã nh÷ng mÆt kh¸c nhau: + Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n liÒn víi tõng thêi kú ph¸t sinh chi phÝ, cßn gi¸ thµnh l¹i g¾n liÒn víi khèi l­îng s¶n phÈm c«ng viÖc lao vô ®· hoµn thµnh. + Chi phÝ s¶n xuÊt trong kú kh«ng chØ liªn quan tíi nh÷ng s¶n phÈm ®· hoµn thµnh mµ cßn liªn quan ®Õn c¶ s¶n phÈm dë dang cuèi kú vµ s¶n phÈm háng. Gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt cña s¶n phÈm dë dang cuèi kú vµ s¶n phÈm háng nh­ng l¹i liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt cña s¶n phÈm dë dang cuèi kú tr­íc chuyÓn sang. + Tuy kh¸c nhau nh­ng néi dung c¬ b¶n cña chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Òu lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña nh÷ng chi phÝ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Chi phÝ s¶n xuÊt trong kú lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô ®· hoµn thµnh. d. Yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt * §Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n cÇn thùc hiÖn tèt nh÷ng nhiÖm vô sau: + X¸c ®Þnh ®óng ®èi t­îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. + Tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng ®èi t­îng x¸c ®Þnh vµ ph¸t triÓn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ thÝch hîp. + X¸c ®Þnh chÝnh x¸c chi phÝ vµ s¶n phÈm dë dang cuèi kú. + Thùc hiÖn tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÞp thêi, chÝnh x¸c theo ®óng ®èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh hîp lý. + Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn ®Þnh møc, dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, t×nh h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó cã kiÕn nghÞ ®Ò xuÊt cho l·nh ®¹o doanh nghiÖp ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh thÝch hîp tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi ®èi víi sù ph¸t triÓn. II. §èi t­îng vµ nguyªn t¾c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1. §èi t­îng vµ nguyªn t¾c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt a. §èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt - §Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÞp thêi ®ßi hái c«ng viÖc ®Çu tiªn mµ nhµ qu¶n lý ph¶i lµm lµ x¸c ®Þnh ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. VÊn ®Ò nµy cã tÇm quan träng ®Æc biÖt c¶ trong lý luËn còng nh­ trong thùc tiÔn h¹ch to¸n lµ néi dung c¬ b¶n nhÊt cña tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. - ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ kho¶n ®Çu tiªn cña c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. §èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vi giíi h¹n mµ chi phÝ s¶n xuÊt cÇn ®­îc tËp hîp. - ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng kÕ to¸n tËp hîp kÕ to¸n tËp chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i dùa trªn c¬ së sau ®©y: + §Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt. + Lo¹i h×nh s¶n xuÊt. + Yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh. Nh­ vËy, ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ n¬i ph¸t sinh vµ chÞu chi phÝ. Tuú theo yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh mµ ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ cã thÓ x¸c ®Þnh tõng s¶n phÈm, tõng nhãm s¶n phÈm, tõng ®¬n ®Æt hµng, tõng ph©n x­ëng s¶n xuÊt hay tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ. b. Nguyªn t¾c tËp hîp chi phÝ - C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn tõng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ riªng biÖt th× h¹ch to¸n trùc tiÕp cho tõng ®èi t­îng ®ã. - Chi phÝ cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ th× tËp hîp chung cuèi kú ¸p dông ph­¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp cho c¸c ®èi t­îng liªn quan theo c¸c tiªu thøc thÝch hîp. - Tiªu thøc ph©n bæ cã thÓ lµ ®Þnh møc chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp tuú theo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp. ViÖc ph©n bæ ®­îc tiÕn hµnh theo c«ng thøc sau: = x Chi phÝ ph©n bæ Tæng chi phÝ HÖ sè cho tõng ®èi t­îng cÇn ph©n bæ ph©n bæ Trong ®ã: = HÖ sè Tæng c¸c tiªu thøc ph©n bæ cho tõng ®èi t­îng ph©n bæ Tæng c¸c tiªu thøc ph©n bæ cho tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng 2. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt a. KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu Khi tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c phiÕu nhËp kho, xuÊt kho vµ c¸c ho¸ ®¬n chøng tõ cã liªn quan ®Õn nguyªn vËt liÖu ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. * Tµi kho¶n sö dông: §Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÕ to¸n sö dông TK: 621 “ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp”. - KÕt cÊu: Bªn nî: + Gi¸ trÞ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng ®Ó trùc tiÕp chÕ t¹o s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn lao vô, dÞch vô. Bªn cã: + Gi¸ trÞ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu kh«ng hÕt nhËp l¹i kho. + KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cuèi kú sang tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh. TK: 621 kh«ng cã sè d­. * Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n: S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. TK:151,152 TK:621 TK:152 (1) (3) TK:111,112 TK:133 (2) (1) XuÊt nguyªn vËt liÖu sö dông trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm thùc hiÖn lao vô, dÞch vô, kÕ to¸n ghi: Nî TK621: Cã TK152: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt dïng. (2) Mua nguyªn vËt liÖu xuÊt th¼ng cho s¶n xuÊt kh«ng qua kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK621: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt cho s¶n xuÊt. Nî TK133: - VAT ®Çu vµo. Cã TK111, 112, 141, 331... – Tæng gi¸ trÞ thanh to¸n. (3) VËt liÖu xuÊt cho s¶n xuÊt dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK152, 153 Cã TK621 - Gi¸ trÞ thùc tÕ nhËp kho. b. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c kho¶n l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô cña tõng c«ng nh©n vµ c¸c kho¶n ph¶i trÝch theo l­¬ng( b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ ). §Ó tÝnh l­¬ng cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm trong th¸ng. * Tµi kho¶n sö dông. §Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 622 “ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp”. - KÕt cÊu: Bªn nî: + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú. Bªn cã: + KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp sang tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh. TK: 622 kh«ng cã sè d­. * Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n: - S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. TK: 334 TK:622 (1) TK:335 (2) TK:338 (3) (1) TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ vµ c¸c kho¶n phô cÊp cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, kÕ to¸n ghi: Nî TK622: Cã TK334: - Sè ph¸t sinh trong th¸ng. (2) TrÝch tr­íc tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n nghØ phÐp trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi: Nî TK622: Cã TK335 - Sè ph¸t sinh trong th¸ng. (3) C¸c kho¶n kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ ph¶i trÝch theo l­¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong th¸ng, kÕ to¸n ghi: Nî TK622 Cã TK338(3382, 3383, 3384) - Sè thùc tÕ ph¸t sinh. c. Chi phÝ s¶n xuÊt chung KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n chøng tõ cña c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt vÒ chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt chung. * Tµi kho¶n sö dông. §Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n: 627 “ Chi phÝ s¶n xuÊt chung” - KÕt cÊu: Bªn nî: + Chi phÝ s¶n xuÊt chung thùc tÕ ph¸t sinh trong kú. Bªn cã: + C¸c kho¶n ph¸t sinh gi¶m chi phÝ trong kú. + KÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c¸c ®èi t­îng chÞu chi phÝ. TK: 627 Kh«ng cã sè d­ vµ ®­îc më chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng theo c¸c yÕu tè chi phÝ vµ ph¶n ¸nh trªn c¸c tiÓu kho¶n. TK6271: Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng. TK6272: Chi phÝ vËt liÖu. TK6273: Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt. TK6274: Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. TK6277: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. TK6278: Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c * Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n. TÝnh tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n x­ëng, vµ c¸c kho¶n ph¶i trÝch (Kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ ) trÝch theo l­¬ng tÝnh vµo chi phÝ trong th¸ng cña nh©n viªn ph©n x­ëng, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: - Tæng sè tiÒn tÝnh vµo chi phÝ . Cã TK334: - TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶. Cã TK338: - C¸c kho¶n ph¶i trÝch. (2) Nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng cho bé phËn qu¶n lý ph©n x­ëng: Nî TK627: Cã TK152: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt dïng . (3) XuÊt c«ng cô dông cô lo¹i ph©n bæ 1 lÇn cho ph©n x­ëng s¶n xuÊt, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: Cã TK153: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt dïng. (4) C¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi sö dông cho s¶n xuÊt vµ qu¶n lý ph©n x­ëng, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: - Gi¸ trÞ thanh to¸n thùc tÕ. Nî TK133 - VAT ®Çu vµo. Cã TK111, 112, 331 - Tæng chi phÝ ph¸t sinh. (5) C¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn c¨n cø vµo chøng tõ nghiÖp vô ph¸t sinh, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: Cã TK111, 112, 141 - Sè tiÒn chi phÝ thùc tÕ. (6) Sè khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông ë ph©n x­ëng s¶n xuÊt ph¶i trÝch trong th¸ng, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: Cã TK214: - Sè khÊu hao ph¶i trÝch. d. KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt dë dang KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c s¶n phÈm dë dang ®Çu kú, cuèi kú vµ c¸c s¶n phÈm nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, nh©n c«ng trùc tiÕp, s¶n xuÊt chung ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. * Tµi kho¶n sö dông: KÕ to¸n sö dông TK: 154 “ Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang” ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt. - KÕt cÊu: Bªn nî: + TËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú. + Gi¸ trÞ vËt liÖu vµ chi phÝ thuª ngoµi chÕ biÕn . Bªn cã: + C¸c kho¶n gi¶m gi¸ thµnh. + TrÞ gi¸ phÕ liÖu thu håi. + TrÞ gi¸ thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú. D­ nî: + Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang. + Chi phÝ thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn ch­a hoµn thµnh. * Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n: - S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt dë dang: TK: 621 TK: 154 TK: 155 (1) (4) TK: 622 TK: 157 (2) (5) TK: 627 TK:632 (6) (1) KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi: Nî TK154: Cã TK621: - Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh. (2) KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi: Nî TK154: Cã TK622: - Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh. (3) KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi: Nî TK154: Cã TK627: - Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh. (4) NhËp kho thµnh phÈm xuÊt b¸n, kÕ to¸n ghi: Nî TK155: Cã TK154: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt. (5) Thµnh phÈm göi ®i b¸n kh«ng qua kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK157: Cã TK154: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt. (6) NÕu thµnh phÈm tiªu thô kh«ng qua kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK632: Cã TK154: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt. III. §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1. KiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm ch­a kÕt thóc giai ®o¹n chÕ biÕn, cßn ®ang n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. a. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Theo ph­¬ng ph¸p nµy toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt chÕ biÕn ®­îc tÝnh vµo trong thµnh phÈm dë dang chØ bao gåm Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Sè l­îng chi phÝ nguyªn Toµn bé + = x Chi phÝ NVLTT vËt liÖu dë dang cuèi kú chi phÝ n»m trong SPDD Sè l­îng Sè l­îng SP nguyªn vËt thµnh phÈm dë dang liÖu TT Trong ®ã: = + Toµn bé chi Chi phÝ NVLTT n»m Chi phÝ NVLTT phÝ NVLTT trong s¶n phÈm DD§K ph¸t sinh trong kú b. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo s¶n l­îng ­íc tÝnh t­¬ng ®­¬ng Ph­¬ng ph¸p nµy dùa theo møc ®é hoµn thµnh vµ sè l­îng cña s¶n phÈm dë dang ®Ó quy ®æi thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh. Tiªu chuÈn cã thÓ quy ®æi lµ giê c«ng ®Þnh møc. §Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c khi ®¸nh gi¸ chØ nªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy lµ ®Ó tÝnh c¸c chi phÝ chÕ biÕn, chi phÝ vÒ vËt liÖu x¸c ®Þnh theo sè thùc tÕ ®· dïng. 2. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ nh÷ng s¶n phÈm, c«ng viÖc lao vô nhÊt ®Þnh ph¶i ®­îc tÝnh gi¸ thµnh cho mét ®¬n vÞ. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ mét s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh ë giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hoÆc cã thÓ lµ chØ nh÷ng b¸n thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi cña mét c«ng ®o¹n nhÊt ®Þnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Bé phËn kÕ to¸n khi tÝnh gi¸ thµnh ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc ®èi t­îng c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt cña tõng s¶n phÈm, yªu cÇu tr×nh ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Cô thÓ: - C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm: Víi s¶n phÈm gi¶n ®¬n th× ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm cuèi cïng. Víi s¶n phÈm phøc t¹p th× ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm ë b­íc chÕ t¹o cuèi cïng hay b¸n thµnh phÈm ë b­íc chÕ t¹o. - C¨n cø vµo yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp: Dùa trªn c¬ së tr×nh ®é, yªu cÇu vµ tæ chøc qu¶n lý ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh víi tr×nh ®é cao cã thÓ chi tiÕt ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh ë gãc ®é kh¸c nhau hoÆc ng­îc l¹i víi tr×nh ®é thÊp th× ®èi t­îng ®ã cã thÓ bÞ h¹n chÕ vµ thu hÑp l¹i. 3. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt a. Ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp Theo ph­¬ng ph¸p nµy gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc tÝnh trùc tiÕp theo c«ng thøc: = Gi¸ thµnh ®¬n Gi¸ trÞ SPDD§K – Chi phÝ SXPSTK – Gi¸ trÞ SPDDCK vÞ SP s¶n xuÊt Sè l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh b. Ph­¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp mµ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®­îc thùc hiÖn ë nhiÒu bé phËn s¶n xuÊt, ë nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ tæng chi phÝ s¶n xuÊt ë nhiÒu giai ®o¹n s¶n xuÊt: Gi¸ thµnh SP = Z1 + Z2 + ...+ Zn c. Ph­¬ng ph¸p hÖ sè Ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt mµ sö dông trong cïng mét lo¹i nguyªn liÖu, cïng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh­ng t¹o ra nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau vµ kh«ng tËp hîp chi phÝ riªng cho tõng lo¹i s¶n phÈm mµ ®­îc tËp hîp chung cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c hÖ sè quy ®æi c¸c lo¹i s¶n phÈm vÒ s¶n phÈm gèc vµ c¨n cø vµo chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®­îc ®Ó tÝnh s¶n phÈm gèc: = Gi¸ thµnh ®¬n vÞ Tæng gi¸ thµnh cña tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm s¶n phÈm gèc Tæng sè s¶n phÈm gèc ®· quy ®æi Tæng gi¸ cña Gi¸ trÞ s¶n Tæng chi phÝ Gi¸ trÞ s¶n tÊt c¶ c¸c lo¹i = phÈm dë dang + s¶n xuÊt ph¸t - phÈm dë dang s¶n phÈm cuèi kú sinh trong kú cuèi kú Tæng s¶n phÈm gèc (quy ®æi) = x Gi¸ thµnh ®¬n vÞ Gi¸ thµnh ®¬n vÞ HÖ sè quy ®æi s¶n phÈm tõng lo¹i s¶n phÈm gèc s¶n phÈm tõng lo¹i d. Ph­¬ng ph¸p tØ lÖ + §èi t­îng ¸p dông: C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm cã quy c¸c vµ phÈm chÊt kh¸c nhau nh­ng ®­îc tËp hîp chi phÝ theo nhãm s¶n phÈm. + C¨n cø tÝnh gi¸ thµnh: Lµ tØ lÖ gi÷a chi phÝ thùc tÕ vµ chi phÝ ®Þnh møc ( hoÆc chi phÝ kÕ ho¹ch). = x Gi¸ trÞ thùc tÕ ®¬n vÞ Gi¸ trÞ kÕ ho¹ch (®Þnh møc) TØ lÖ s¶n phÈm tõng lo¹i ®¬n vÞ s¶n phÈm tõng lo¹i chi phÝ Trong ®ã: x 100 = TØ lÖ Tæng GT thùc tÕ cña c¸c lo¹i s¶n phÈm Chi phÝ Tæng GT kÕ ho¹ch (®Þnh møc) cña c¸c lo¹i SP e. Ph­¬ng ph¸p lo¹i trõ s¶n phÈm phô + §èi t­îng ¸p dông lµ c¸c doanh nghiÖp trong cïng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ngoµi s¶n phÈm chÝnh cßn cã s¶n phÈm phô thu håi - + - = Tæng GT GTSP chÝnh Tæng CPSX GT SP phô GT SP chÝnh SP chÝnh DD ®Çu kú PS trong kú thu håi ­íc tÝnh DD cuèi kú f. Ph­¬ng ph¸p liªn hîp Lµ ph­¬ng ph¸p ¸p dông trong tr­êng hîp doanh nghiÖp cã tæ chøc s¶n xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ vµ tÝnh chÊt cña s¶n phÈm ®ßi hái viÖc tÝnh gi¸ thµnh ph¶i kÕt hîp c¸c ph­¬ng ph¸p trªn. IV. HÖ thèng sæ kÕ to¸n sö dông trong kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt (theo c¸c h×nh thøc kÕ to¸n) Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nghiÖp vô bao giê còng xuÊt ph¸t tõ chøng tõ gèc vµ kÕt thóc b»ng b¸o c¸o kÕ to¸n th«ng qua viÖc ghi chÐp theo dâi, ®Þnh kho¶n, tÝnh to¸n vµ xö lý sè liÖu trªn c¸c sæ s¸ch kÕ to¸n. Tõ c¸c b¶ng ph©n bæ, c¸c b¸o biÓu liªn quan kÕ to¸n lËp lªn c¸c sæ kÕ to¸n tæng hîp ®Ó tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm tuú thuéc vµo h×nh thøc kÕ to¸n mµ doanh nghiÖp ®ang ¸p dông. HiÖn nay cã 4 h×nh thøc sæ kÕ to¸n mµ c¸c doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän lµ: + H×nh thøc nhËt ký sæ c¸i. + H×nh thøc chøng tõ ghi sæ. + H×nh thøc nhËt ký chøng tõ. + H×nh thøc nhËt ký chung. a. H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ - KÕ to¸n tæng hîp vÒ c¸c kho¶n chi phÝ ®­îc thùc hiÖn trªn nhiÒu sæ s¸ch kÕ to¸n gåm: NhËt ký chøng tõ, b¶ng ph©n bæ, sæ c¸i, sæ kÕ to¸n chi tiÕt. - NhËt ký chøng tõ sè 7 ®Ó tËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ cña toµn bé doanh nghiÖp kiÓm kª ph¸t sinh liªn quan ®Õn bªn cã c¸c TK: 142, 152, 153, 154, 611, 622, 627 tõ ®ã ghi vµo B¶ng kª sè 4, b¶ng kª sè 5 vµ b¶ng kª sè 6. b. H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký chung Hµng ngµy cã tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n ph¸t sinh kÕ to¸n ghi sæ nhËt ký chung theo tr×nh tù thêi gian. Bªn c¹nh ®ã thùc hiÖn ph¶n ¸nh theo quan hÖ ®¬n vÞ tµi kho¶n ®Ó phôc vô viÖc ghi sæ c¸i. c. H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký sæ c¸i Tõ chøng tõ gèc kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp vÒ c¸c kho¶n chi phÝ c¨n cø vµo b¶ng tæng hîp ®Ó ghi vµo nhËt ký sæ c¸i. Chøng tõ gèc vµ b¶ng tæng hîp sau khi ghi nhËt ký sæ c¸i ®­îc ghi sæ hoÆc thÎ kÕ to¸n chi tiÕt liªn quan hµng ngµy vµ c¨n cø vµo chøng tõ kÕ to¸n ®Ó ghi vµo c¸c sæ hoÆc thÎ chi tiÕt. Cuèi th¸ng hoÆc cuèi quý ph¶i tæng hîp sè liÖu vµ kho¸ c¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt vµ lËp c¸c b¶ng tæng hîp chi tiÕt. B¶ng tæng hîp chi tiÕt ®­îc dïng ®Ó ®èi chiÕu sè liÖu víi sæ nhËt ký sæ c¸i vµo cuèi th¸ng. d. H×nh thøc sæ kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ Hµng ngµy c¨n cø vµo chøng tõ gèc kÕ to¸n ph©n lo¹i vµ tæng hîp ®Ó lËp chøng tõ ghi sæ, c¨n cø vµo sè liÖu chøng tõ ghi ®· lËp kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi vµo sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ vµ ghi sæ c¸i c¸c tµi kho¶n liªn quan. Cuèi th¸ng c¨n cø sè liÖu ë c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt lËp b¶ng chi tiÕt sè ph¸t sinh, c¨n cø vµo sè liÖu ë Sæ c¸i tµi kho¶n kÕ to¸n lËp b¶ng c©n ®èi chi phÝ. PhÇn II Thùc tr¹ng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn t­ vÊn thiÕt kÕ quy ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh I. Kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty cæ phÇn t­ vÊn qui ho¹ch vµ thiÕt kÕ x©y dùng Qu¶ng Ninh Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty C«ng ty cæ phÇn t­ vÊn qui ho¹ch vµ thiÕt kÕ x©y dùng Qu¶ng Ninh ®­îc t¸ch ra tõ së x©y dùng Qu¶ng Ninh n¨m 1999. C«ng ty tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ theo quyÕt ®Þnh sè 1775/2003/Q§ _UB, ngµy 10/06/2003. C«ng ty ho¹t ®éng theo luËt doanh nghiÖp, theo c¸c qui ®Þnh cña UBND tØnh Qu¶ng Ninh vµ luËt x©y dùng. C¬ cÊu vèn cña c«ng ty ®­îc chia theo tØ lÖ 51% vèn cña nhµ n­íc, cßn l¹i lµ vèn cña c¸n bé trong vµ ngoµi c«ng ty gãp. C«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc qui ho¹ch vµ thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp vµ d©n dông trong vµ ngoµi tØnh. Lóc ®Çu lµ cong ti cña nhµ n­íc, ho¹t ®éng theo ®­êng lèi chñ tr­¬ng cña nhµ n­íc qui ®Þnh. Tõ sau khi cæ phÇn ho¸, c«ng ty ph¶i tù ®øng v÷ng b»ng chÝnh n¨ng lùc cña m×nh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. NhÊt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã rÊt nhiÒu thuËn lîi song còng cã rÊt nhÒu khã kh¨n, c¹nh tranh ngµy cµng m¹nh, cho nªn kÓ tõ khi cæ phÇn ho¸ c«ng ty ®· cã nh÷ng thay ®æi rÊt lín vÒ qu¶n lÝ vÒ tæ chøc, vÒ lÜnh vùc kinh doanh. §Ó ®¸p øng ®­îc nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña c«ng ty trong thêi k× míi, chñ tr­¬ng cña c«ng t lµ ®a d¹ng ho¸ ngµnh nghÒ ®ång thêi ph¸t huy tiÒm n¨ng thÕ m¹nh s½n cã ®¶m b¶o c«ng an viÖc lµm th­êng xuyªn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, tõng b­íc t¨ng cæ tøc cho cæ ®«ng. C¨n cø vµo chñ tr­¬ng trªn c«ng ty dù kiÕn: T¨ng c­êng dÇu t­ chiÒu s©u cho c¸c lÜnh vùc thÕ m¹nh nh­ t­ vÊn qui ho¹ch kh¶o s¸t,vµ x©y dùng nh»m më réng vµ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng. Më thªm mét sè lÜnh vùc kinh doanh míi cô thÓ lµ: Thµnh lËp xÝ nghiÖp dÞch vô kinh doanh th­¬ng m¹i, më v¨n phßng ®¹i diÖn c«ng ty t¹i mét sè huyÖn nh­ ®«ng triÒu, mãng c¸i §Æc ®iÓm kinh doanh C«ng ty ho¹t ®éng kinh doanh ë lÜnh vùc t­ vÊn qui ho¹ch thiÕt kÕ, vµC«ng ty ho¹t ®éng kinh doanh ë lÜnh vùc t­ vÊn qui ho¹ch thiÕt kÕ, vµ y dùng, cô thÓ cã c¸c ngµnh nghÒ sau: LËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh x©y dùng d©n dông c«ng nghiÖp giao th«ng thuû lîi, h¹ tÇng kÜ thuËt vµ m«i tr­êng. Kh¶o s¸t ®o ®¹c c¸c c«ng tr×nh x©y dùng. ThiÕt kÕ qui ho¹ch chi tݪt c¸c khu d©n c­. NhËn x©y dung c¸c c«ng tr×nh d©n dông vµ c«ng nghiÖp. LËp hå s¬ mêi thÇu vµ ph©n tÝch ®¸nh gi¸ hå s¬ mêi thÇu . KiÓm ®Þnh chÊt l­îng thi c«ng c¸c c«ng tr×nh. Bé m¸y qu¶n lÝ Gi¸m ®èc lµ ng­êi ®øng ®Çu l·nh ®¹o s¶n xuÊt chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Do héi ®ång qu¶n trÞ bæ nhiÖm. XÝ nghiÖp thiÕt kÕ, vµ x©y dùng :Cã chøc n¨ng lËp dù ¸n kh¶ thi thiÕt kÕ, x©y dùng néi ngo¹i thÊt c¸c c«ng tr×nh d©n dông vµ c«ng nghiÖp, lËp hå s¬ mêi thÇu vµ ph©n tÝch ®¸nh gi¸ hå s¬ mêi thÇu. Trung t©m qui ho¹ch: Cã chøc n¨ng nghiªn cøu thiÕt kÕ qui ho¹ch lËp dù ¸n tiÒn kh¶ thi, vµ kh¶ thi. XÝ nghiÖp kh¶o s¸t: Chøc n¨ng kh¶o s¸t ®Þa chÊt c«ng tr×nh, ®o vÏ b¶n ®å ®a tØ lÖ. Phßng kÕ to¸n: cã chøc n¨ng h­íng dÉn nghiÖp vô lËp sæ s¸ch kÕ to¸n, h­íng dÉn thùc hiÖn ph¸p lÖnh h¹ch to¸n kÕ to¸n thèng kª cho c¸c ®¬n vÞ, nghiÖm thu thanh lÝ hîp ®ång kiÓm so¸t c«ng t¸c h¹ch to¸n kinh tÕ. Phßng qu¶n lÝ nghiÖp vô: Chøc n¨ng chñ yÕu ®«n ®èc thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ, tham m­u cho héi ®ång qu¶n trÞ ban gi¸m ®èc ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña c«ng ty trong thêi k× míi. S¬ ®å bé m¸y c«ng ty. HDQT BAN GIAM §OC P.K£ TOAN XN-TKI XN-TKII QLNV XN-KS TT-QH 4. Thực trạng hiện nay Về sản xuất kinh doanh, công ty hoạt động trên lĩnh vực tư vấn thiết kế một lĩnh vực khá mới mẻ có nhiều khó khăn cả về mở rộng thị trường và thu hút đầu tư.Khi vừa được tách ra rừ sở xây dựng cơ sở vật chất của công ty còn rất nghèo nàn máy móc thiết bị còn quá thô sơ. Ban đầu chỉ có một xí nghiệp thiết kế, khách hang đến tư vấn thiết kế chủ yếu là cơ quan nhà nước, phụ thuộc nhiều vào kinh phí do nhà nước cấp, đời sống của cán bộ công nhân viên chưa được cải thiện. Đứng trước nền kinh tế thị trường rất náo nhiệt nhưng vô cùng khắc nhiệt, nếu như không tự chủ năng động nắm bắt thời cơ thì sẽ không thể tồn tại được. Nhận thấy đựợc những khó khăn và thuận lợi trên công ty đã nổ lực hết mình tại dựng chổ đứng trên thị trường. Từ chổ là một công ty nhà nước, đến năm 2003 công ty đã cổ phần hóa, từng bước nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng sản xuất. Đến nay khách hang của công ty không chỉ là các cơ quan nhà nước mà cả doanh nghiệp tư nhân, cá nhân trong và ngo._.