Hạch toán Chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cao su Đà Nẵng

Låìi måí âáöu Trong cå chãú thë træåìng hiãûn nay, haûch toaïn chi phê saín xuáút vaì tênh giaï thaình saín pháøm trong doanh nghiãûp saín xuáút laì hai chè tiãu quan troüng âoïng vai troì chuí âaûo trong nãön kinh tãú quäúc dán, laì mäüt trong nhæîng yãúu täú quan troüng coï tênh cháút quyãút âënh âäúi våïi sæû täön taûi vaì phaït triãøn cuía mäüt doanh nghiãûp. Âäúi våïi doanh nghiãûp væìa saín xuáút væìa kinh doanh, muûc âêch cuía hoü laì ngaìy caìng saín xuáút nhiãöu saín pháøm coï cháút læåüng máùu maî täút hån, âa daûng hån nhàmg âaïp æïng nhu cáöu cuía xaî häüi. Bãn caûnh âoï, âãø âaím baío thu häöi väún âaî âáöu tæ trong quaï trçnh saín xuáút - kinh doanh âæåüc nhanh choïng, thæûc hiãûn taïi saín xuáút giaín âån vaì taïi saín xuáút måí räüng, âiãöu âoï âàût ra cho mäùi doanh nghiãûp hæåïng laìm thãú naìo âãø saín pháøm cuía mçnh tiãu thuû âæåüc trãn thë træåìng vaì âæåüc thë træåìng cháúp nháûn. Hay noïi caïch khaïc, mäùi doanh nghiãûp phaíi täø chæïc cäng taïc haûch toaïn mäüt caïch coï khoa hoüc vaì håüp lyï. Chênh âiãöu naìy âãø chæïng minh doanh nghiãûp phaíi tæû khàóng âënh mçnh, phaíi coï phæång aïn thêch håüp cho cäng taïc täø chæïc, quaín lyï, haûch toaïn chi phê saín xuáút ngaìy caìng täút hån. Vç váûy âoìi hoíi bäü pháûn kãú toaïn cuía mäùi doanh nghiãûp phaíi haûch toaïn kãú toaïn chênh xaïc, roî raìng, cung cáúp thäng tin këp thåìi cho laînh âaûo doanh nghiãûp âãø cäng taïc âiãöu haình saín xuáút ngaìy caìng täút hån, thu âæåüc nhiãöu låüi nhuáûn, qua âoï doanh nghiãûp coï khaí nàng hoaìn thaình täút nghéa vuû näüp ngán saïch Nhaì næåïc. Qua thåìi gian thæûc táûp taûi Cäng ty Cao Su Âaì Nàông em âaî nghiãn cæïu tçm hiãøu vaì choün âãö taìi "Haûch toaïn chi phê saín xuáút vaì tênhgtf saín pháøm taûi Cäng ty Cao Su Âaì Nàông". Tuy thåìi gian thæûc táûp khäng nhiãöu nhæng baín thán em âaî nháûn âæåüc sæû giuïp âåî táûn tçnh cuía caïc cä vaì cung cáúp chë trong phoìng kãú toaïn, âäöng thåìi âæåüc sæû giuïp âåî chè baío táûn tçnh cuía cä giaïo hæåïng dáùn thæûc táûp Voî Thë Thanh Tám âaî giuïp em såïm hoaìn thaình chuyãn âãö täút nghiãûp. Âaì Nàông, ngaìy ... thaïng ... nàm 2004 Hoüc viãn thæûc hiãûn Phan Dæång Anh Thæ Pháön I: NHÆÎNG VÁÚN ÂÃÖ CÅ BAÍN VÃÖ HAÛCH TOAÏN CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT VAÌ TÊNH GIAÏ THAÌNH SPE TRONG DOANH NGHIÃÛP SAÍN XUÁÚT I. HAÛCH TOAÏN CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT KINH DOANH VAÌ TÊNH GIAÏ THAÌNH SAÍN PHÁØM TRONG DOANH NGHIÃÛP SAÍN XUÁÚT: 1. Chi phê saín xuáút kinh doanh trong doanh nghiãûp saín xuáút: 1.1. Chi phê saín xuáút: 1.1.1. Khaïi niãûm: Chi phê saín xuáút laì täøng caïc hao phê vãö lao âäüng säúng vaì lao âäüng váût hoaï âæåüc biãøu hiãûn bàòng tiãön phaït sinh trong quaï trçnh saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp trong mäüt kyì nháút âënh (thaïng, quyï, nàm). 1.1.2. Phán loaûi chi phê saín xuáút: âãø quaín lyï vaì haûch toaïn chi phê saín xuáút, ngæåìi ta phán loaûi chi phê saín xuáút theo nhiãöu caïch khaïc nhau. a. Phán loaûi chi phê theo näüi dung (tênh cháút) kinh tãú cuía chi phê: Theo caïch phán loaûi naìy nhæîng khoaín chi phê coï chung tênh cháút kinh tãú âæåüc xãúp chung vaìo mäüt yãúu täú chi phê, khäng kãø chi phê âoï phaït sinh åí âëa âiãøm naìo vaì duìng vaìo muûc âêch gç trong quaï trçnh saín xuáút kinh doanh. Phán loaûi theo caïch naìy chi phê âæåüc chia thaình caïc yãúu täú sau: - Chi phê nguyãn váût liãûu: Bao gäöm toaìn bäü giaï trë nguyãn váût liãûu, phuû tuìng thay thãú, CCDC, xuáút duìng cho saín xuáút, kinh doanh trong kyì træì nguyãn váût liãûu ... baïn hoàûc xuáút cho xáy dæûng cå baín. - Chi phê nhán cäng : Bao gäöm toaìn bäü chi phê phaíi traí cho ngæåìi lao âäüng (thæåìng xuyãn hay taûm thåìi) vãö tiãön læång, tiãön cäng vaì caïc khoaín phuû cáúp, tråü cáúp coï tênh cháút læåüng trong kyì baïo caïo træåïc khi træì caïc khoaín giaím træì. Bao gäöm caí chi phê BHXH, BHYT, KPCÂ maì doanh nghiãûp phaíi näüp Nhaì næåïc theo quy âënh . Khäng bao gäöm chi phê nhán cäng cho XDCB hoàûc âæåüc buì âàõp bàòng caïc nguäön kinh phê khaïc nhæ: âaíng, âoaìn .. .caïc khoaín chi tæì quyî khen thæåíng, phuïc låüi. - Chi phê kháúu hao taìi saín cäú âënh : Bao gäöm chi phê kháúu hao toaìn bäü TSCÂ cuía doanh nghiãûp duìng trong saín xuáút kinh doanh kyì baïo caïo. - Chi phê dëch vuû mua ngoaìi : Bao gäöm caïc chi phê vãö nháûn cung cáúp dëch vuû tæì caïc âån vë khaïc âãø phuûc vuû cho hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp trong kyì baïo caïo nhæ : âiãûn, tiãön næåïc, âiãûn thoaûi ... - Chi phê khaïc bàòng tiãön : Bao gäöm caïc chi phê khäng thuäüc caïc loaûi trãn nhæ : Chi phê tiãúp khaïch, häüi nghë, thuã quaíng caïo ,. . . Caïch phán loaûi naìy giuïp cho doanh nghiãûp biãút âæåüc trong quaï trçnh saín xuáút kinh doanh cáön chi duìng nhæîng chi phê gç âãø tæì âoï phuûc vuû cho viãûc láûp, kiãøm tra vaì phán têch dæû toaïn chi phê: b. Phán loaûi chi phê theo khoaín muûc giaï thaình saín pháøm: Theo quy âënh hiãûn haình, giaï thaình saín xuáút bao gäöm coï ba khoaín muûc chi phê: - Chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp: gäöm coï nguyãn váût liãûu chênh, váût liãûu phuû, nhiãn liãûu... tham gia træûc tiãúp vaìo viãûc saín xuáút, chãú taûo saín pháøm hoàûc thæûc hiãûn caïc lao vuû, dëch vuû. - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp : laì nhæîng khoaín tiãön phaíi traí, phaíi thanh toaïn cho cäng nhán træûc tiãúp saín xuáút saín pháøm, træûc tiãúp thæûc hiãûn caïc lao vuû, dëch vuû. - Chi phê saín xuáút chung: laì nhæîng chi phê phaït sinh trong phaûm vi phán xæåíng nhæ tiãön læång, phuû cáúp, chi phê CCDC xuáút duìng cho phán xæåíng bäü pháûn saín xuáút, caïc chi phê dëch vuû, lao vuû mua ngoaìi vaì chi phê khaïc thuäüc phaûm vi phán xæåíng. Caïch phán loaûi naìy coï taïc duûng âãø haûch toaïn chi phê saín xuáút vaì tênh giaï thaình thæûc tãú cuía saín pháøm theo khoaín muûc, tênh toaïn chênh xaïc giaï thaình thæûc tãú cuía saín pháøm, xaïc âënh mæïc âäü aính hæåíng cuía caïc nhán täú khaïc nhau âãún giaï thaình saín pháøm. c. Phán loaûi chi phê theo phaûm vi sæí duûng vaì vai troì cuía chi phê trong quaï trçnh saín xuáút: - Chi phê cå baín: laì nhæîng chi phê thuäüc caïc yãúu täú cå baín cuía quaï trçnh saín xuáút nhæ: chi phê nguyãn váût liãûu, tiãön læång... - Chi phê quaín lyï phuûc vuû: laì nhæîng khoaín chi phê coï tênh cháút quaín lyï, phuûc vuû liãn quan chung âãún hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh nhæ: Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp... 1.1.3. Phán loaûi theo chæïc nàng hoaût âäüng: - Chi phê cung cáúp: laì nhæîng chi phê duìng âãø mua sàõm váût tæ, maïy moïc... - Chi phê saín xuáút: laì nhæîng chi phê phaït sinh trong quaï trçnh saín xuáút bao gäöm: chi phê NVL træûc tiãúp, chi phê nhán cäng træûc tiãúp, chi phê saín xuáút chung... - Chi phê baïn haìng: laì toaìn bäü nhæîng chi phê phaït sinh trong quaï trçnh tiãu thuû haìng hoïa nhæ: Chi phê quaíng caïo, hoa häöng baïn haìng, læång cuía bäü pháûn baïn haìng... - Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp: âoï laì caïc chi phê liãn quan âãún quaï trçnh quaín lyï vaì phuûc vuû cuía doanh nghiãûp nhæ: læång cuía caïn bäü laînh âaûo, nhán viãn quaín lyï... - Chi phê nghiãn cæïu phaït triãøn: - Chi phê âáöu tæ XDCB. - Chi phê hoaût âäüng taìi chênh. - Chi phê hoaût âäüng báút thæåìng. 1.1.4. Phán loaûi chi phê theo caïch thæïc kãút chuyãøn chi phê: - Chi phê saín pháøm: laì nhæîng chi phê liãn quan âãún viãûc saín xuáút ra saín pháøm bao gäöm ba yãúu täú: chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp, chi phê nhán cäng træûc tiãúp, chi phê saín xuáút chung. - Chi phê thåìi kyì: laì nhæîng chi phê laìm giaím låüi tæïc trong mäüt thåìi kyì nhæ: chi phê læu thäng, chi phê quaín lyï. Noï khäng gàõn liãön våïi caïc âån vë saín pháøm maì gàõn liãön våïi quaï trçnh baïn ra vaì trong âiãöu kiãûn naìy noï âæåüc xem laì phê täøn vaì âæåüc kháúu træì vaìo låüi tæïc cuía thåìi kyì maì chuïng phaït sinh. 1.2. Giaï thaình saín pháøm: 1.2.1. Khaïi niãûm vãö giaï thaình saín pháøm: a. Xeït theo thåìi âiãøm vaì nguäön säú liãûu âãø tênh giaï thaình: - Giaï thaình kãú hoaûch: laì giaï thaình âæåüc tênh træåïc khi bàõt âáöu saín xuáút - kinh doanh cuía kyì kãú hoaûch, âæåüc xáy dæûng càn cæï vaìo caïc âënh mæïc vaì dæû toaïn chi phê cuía kyì kãú hoaûch. Noïi mäüt caïch khaïc, giaï thaình kãú hoaûch laì biãøu hiãûn bàòng tiãön cuía täøng säú caïc chi phê tênh theo âënh mæïc vaì dæû toaïn cáön thiãút âãø saín xuáút ra mäüt âån vë saín pháøm. - Giaï thaình âënh mæïc: laì mäüt loaûi giaï thaình âæåüc tênh træåïc khi bàõt âáöu saín xuáút saín pháøm. Giaï thaình âënh mæïc âæåüc xáy dæûng trãn cå såí caïc âënh mæïc chi phê hiãûn haình taûi tæìng thåìi âiãøm nháút âënh trong kyì kãú hoaûch (thæåìng laì ngaìy âáöu thaïng). - Giaï thaình thæûc tãú: laì giaï thaình âæåüc xaïc âënh sau khi âaî hoaìn thaình viãûc saín xuáút saín pháøm, càn cæï vaìo caïc chi phê saín xuáút thæûc tãú phaït sinh trong quaï trçnh saín xuáút saín pháøm. Noï bao gäöm táút caí caïc chi phê thæûc tãú phaït sinh trong âoï coï caí chi phê væåüt âënh mæïc, ngoaìi kãú hoaûch nhæ caïc thiãût haûi vãö saín pháøm hoíng, caïc thiãût haûi do ngæìng saín xuáút... b. Xeït theo phaûm vi phaït sinh chi phê, giaï thaình âæåüc chia ra: - Giaï thaình cäng xæåíng : laì toaìn bäü hao phê cuía caïc yãúu täú duìng taûo ra saín pháøm dëch vuû . Trong âoï bao gäöm: nguyãn váût liãûu træûc tiãúp, chi phê nhán cäng træûc tiãúp vaì chi phê saín xuáút chung tênh cho saín xuáút, dëch vuû hoaìn thaình. - Giaï thaình toaìn bäü: laì chi phê thæûc tãú cuía saín pháøm, dëch vuû âaî tiãu thuû cuía doanh nghiãûp. Chè tiãu giaï thaình naìy âæåüc duìng âãø xaïc âënh låüi tæïc træåïc thuãú cuía tæìng thæï saín pháøm, lao vuû... Giaï thaình toaìn bäü = Giaï thaình saín xuáút + Chi phê baïn haìng + Chi phê quaín lyï doanh nghiãûp. Chè tiãu âaïnh giaï coï yï nghéa trong laînh âaûo vaì quaín lyï kinh tãú. Giaï thaình laì chè kinh tãú, kyî thuáût täøng håüp, âæåüc duìng âãø âaïnh giaï cháút læåüng hoaût âäüng cuía doanh nghiãûp, phaín aïnh mäüt caïch täøng quaït caïc màût kyî thuáût, kinh tãú, täø chæïc cuía doanh nghiãûp. Pháún dáúu haû giaï thaình vaì náng cao cháút læåüng saín pháøm laì nhán täú quyãút âënh náng cao hiãûu quaí saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp, tàng thu nháûp cho ngæåìi lao âäüng. Tênh toaïn chênh xaïc giaï thaình saín pháøm laì cå såí âãø xaïc âënh giaï baïn håüp lyï cuía saín pháøm laì cå såí âãø kiãøm tra tçnh hçnh thæûc hiãûn caïc âënh mæïc tiãu hao, tçnh hçnh thæûc hiãûn haûch toaïn kinh tãú näüi bäü, laì càn cæï âãø xaïc âënh kãút quaí saín xuáút - kinh doanh. 1.3. Mäúi quan hãû giæîa chi phê saín xuáút vaì giaï thaình saín pháøm: Giæîa chi phê saín xuáút vaì giaï thaình saín pháøm coï mäúi quan hãû chàût cheî våïi nhau, chi phê thãø hiãûn màût hao phê coìn giaï thaình biãøu hiãûn màût kãút quaí cuía caïc quaï trçnh saín xuáút. Xeït vãö màût cháút thç chi phê saín xuáút vaì giaï thaình saín pháøm giäúng nhau nhæng xeït vãö màût læåüng tçnh hçnh chuïng khaïc nhau åí nhæîng màût sau: - Chi phê saín xuáút chè tênh nhæîng chi phê phaït sinh trong mäüt thåìi kyì nháút âënh (thaïng, quyï, nàm) khäng tênh âãún nhæîng chi phê coï liãn quan âãún säú saín pháøm hoaìn thaình hay chæa. Giaï thaình saín pháøm laì mäüt säú chi phê saín xuáút liãn quan âãún khäúi læåüng saín pháøm, dëch vuû hoaìn thaình. - Chi phê saín xuáút tênh cho mäüt kyì, coìn giaï thaình saín pháøm liãn quan âãún chi phê saín xuáút cuía kyì træåïc chuyãøn sang. 1.4. Nhiãûm vuû haûch toaïn chi phê saín xuáút vaì tênh giaï thaình saín pháøm: - Càn cæï vaìo âàûc âiãøm tênh cháút quy trçnh cäng nghãû, âàûc âiãøm täø chæïc saín xuáút saín pháøm vaì âån vë tênh grf saín pháøm trong doanh nghiãûp maì xaïc âënh âäúi tæåüng vaì phæång phaïp haûch toaïn chi phê saín xuáút cuîng nhæ tênh giaï thaình phuì håüp. - Ghi cheïp, phaín aïnh âáöy âuí, këp thåìi moüi chi phê thæûc tãú phaït sinh trong quaï trçnh saín xuáút saín pháøm, kiãøm tra tçnh hçnh thæûc hiãûn caïc âënh mæïc tiãu hao lao âäüng, váût tæ, caïc dæû toïan chi phê phuûc vuû vaì quaín lyï saín xuáút nhàòm thuïc âáøy sæí duûng tiãút kiãûm, håüp lyï nguyãn váût liãûu, maïy moïc thiãút bë, vaûch ra âæåüc mæïc âäü vaì nguyãn nhán cuía nhæîng laîng phê vaì thiãût haûi åí tæìng kháu saín xuáút. - Täø chæïc kiãøm kã, âaïnh giaï saín pháøm dåí dang vaì tênh toaïn chênh xaïc këp thåìi giaï thaình âån vë cuía tæìng loaûi saín pháøm do doanh nghiãûp saín xuáút ra. Xaïc âënh kãút quaí haûch toaïn kinh tãú näüi bäü cuía caïc phán xæåíng, bäü pháûn saín xuáút trong doanh nghiãûp. - Láûp caïc baïo caïo vãö chi phê saín xuáút kinh doanh theo chãú âäü quy âënh. II. ÂÄÚI TÆÅÜNG VAÌ PHÆÅNG PHAÏP HAÛCH TOAÏN CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT VAÌ TÊNH GIAÏ THAÌNH SAÍN PHÁØM: 1. Âäúi tæåüng haûch toaïn chi phê saín xuáút: Âäúi tæåüng haûch toaïn chi phê saín xuáút åí doanh nghiãûp tuyì thuäüc vaìo âàûc âiãøm quy trçnh cäng nghãû saín xuáút saín pháøm vaì yãu cáöu cuía cäng taïc quaín lyï giaï thaình ... Båíi thãú âäúi tæåüng haûch toaïn chi phê saín xuáút coï thãø laì nåi phaït sinh chi phê hoàûc coï thãø laì caïc âäúi tæåüng chëu chi phê. Váûy âäúi tæåüng haûch toaïn chi phê saín xuáút coï thãø laì: - Tæìng phán xæåíng, bäü pháûn, täø âäüi saín xuáút hoàûc toaìn doanh nghiãûp. - Tæìng giai âoaûn (bæåïc) cäng nghãû hay toaìn bäü quy trçnh cäng nghãû. - Tæìng saín pháøm, tæìng âån âàût haìng, tæìng haûng muûc cäng trçnh, tæìng nhoïm saín pháøm, bäü pháûn, chi tiãút saín pháøm. 2. Âäúi tæåüng tênh giaï thaình: Trong caïc doanh nghiãûp tuyì thuäüc vaìo âàûc âiãøm tçnh hçnh cuû thãø maì âäúi tæåüng tênh giaï thaình coï thãø laì: - Tæìng saín pháøm cäng viãûc, âån âàût haìng hoaìn thaình. - Tæìng loaûi saín pháøm hoaìn thaình, chi tiãút, bäü pháûn saín pháøm. - Tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh. Càn cæï vaìo chu kyì saín xuáút saín pháøm, âàûc âiãøm täø chæïc saín xuáút... maì xaïc âënh khäúi læåüng tênh giaï thaình, âån vë tênh giaï thaình âãø cung cáúp säú liãûu tênh giaï thaình saín pháøm mäüt caïch këp thåìi phuûc vuû cho cäng taïc quaín lyï doanh nghiãûp. * Mäúi quan hãû giæîa âäúi tæåüng táûp håüp chi phê saín xuáút vaì âäúi tæåüng tênh giaï thaình saín pháøm: - Âäúi tæåüng haûch toaïn chi phê saín xuáút vaì âäúi tæåüng tênh giaï thaình saín pháøm coï näüi dung khaïc nhau nhæng coï mäúi quan hãû máût thiãút våïi nhau. Chuïng giäúng nhau åí baín cháút chung âãöu laì phaûm vi giåïi haûn âãø táûp håüp chi phê vaì cuìng phuûc vuû cho cäng taïc quaín lyï phán têch vaì kiãøm tra chi phê vaì giaï thaình. Tuy nhiãn chuïng cuîng coï nhæîng âiãøm khaïc nhau nhæ: - Xaïc âënh âäúi tæåüng táûp håüp chi phê saín xuáút: laì xaïc âënh phaûm vi phaït sinh chi phê coìn âäúi tæåüng tênh giaï thaình coï liãn quan âãún kãút quaí cuía quaï trçnh saín xuáút. - Mäüt âäúi tæåüng táûp håüp chi phê saín xuáút coï thãø bao gäöm nhiãöu âäúi tæåüng tênh giaï thaình vaì ngæåüc laûi mäüt âäúi tæåüng tênh giaï thaình coï thãø bao gäöm nhiãöu âäúi tæåüng táûp håüp chi phê. 3. Phæång phaïp haûch toaïn chi phê saín xuáút: - Phæång phaïp haûch toaïn chi phê theo chi tiãút hoàûc bäü pháûn saín pháøm: phæång phaïp naìy khaï phæïc taûp cho nãn âæåüc aïp duûng åí nhæîng doanh nghiãûp coï trçnh âäü chuyãn män hoaï cao, saín xuáút êt loaûi saín pháøm hoàûc mang tênh cháút âån chiãúc, êt chi tiãút cáúu thaình saín pháøm. - Phæång phaïp haûch toaïn chi phê theo saín pháøm: theo phæång phaïp naìy chi phê phaït sinh seî âæåüc táûp håüp vaì phán loaûi cho tæìng saín pháøm riãng biãût khäng phuû thuäüc vaìo tênh phæïc taûp cuía saín pháøm vaì quy trçnh cäng nghãû saín xuáút. - Phæång phaïp haûch toaïn chi phê theo nhoïm saín pháøm: theo phæång phaïp naìy caïc chi phê phaït sinh âæåüc táûp håüp theo nhoïm saín pháøm cuìng loaûi. Phæång phaïp naìy thæåìng âæåüc sæí duûng trong caïc xê nghiãûp âoïng giaìy may màûc, dãût kim... - Phæång phaïp haûch toaïn chi phê saín xuáút theo âån âàût haìng: theo phæång phaïp naìy caïc chi phê saín xuáút âæåüc táûp håüp vaì phán loaûi theo tæìng âån âàût haìng riãng biãût khi âån âàût haìng hoaìn thaình thç grd cuía saín pháøm laì täøng håüp chi phê táûp håüp âæåüc. Phæång phaïp naìy âæåüc aïp duûng trong caïc doanh nghiãûp saín xuáút âån chiãúc nhæ xê nghiãûp cå khê chãú taûo, sæía chæîa. - Phæång phaïp haûch toaïn chi phê saín xuáút theo âån vë saín xuáút: theo phæång phaïp naìy chi phê saín xuáút âæåüc táûp håüp theo tæìng âån vë, phán xæåíng, täø âäüi. Sau âoï chi phê saín xuáút âæåüc táûp håüp theo âäúi tæåüng chëu chi phê. - Phæång phaïp haûch toaïn chi phê saín xuáút theo giai âoaûn cäng nghãû: theo phæång phaïp naìy caïc chi phê saín xuáút phaït sinh âæåüc táûp håüp vaì phán bäø theo tæìng giai âoaûn cäng nghãû. Phæång phaïp naìy âæåüc aïp duûng åí xê nghiãûp maì toaìn bäü cäng nghãû saín xuáút âæåüc chia thaình nhiãöu giai âoaûn vaì nguyãn váût liãûu chênh âæåüc chãú biãún liãn tuûc tæì giai âoaûn âáöu âãún giai âoaûn cuäúi theo quy trçnh nháút âënh. 4. Phæång phaïp tênh giaï thaình saín pháøm: - Phæång phaïp træûc tiãúp (giaín âån): phæång phaïp naìy âæåüc aïp duûng trong caïc doanh nghiãûp thuäüc loaûi hçnh saín xuáút giaín âån. Giaï thaình âån vë saín pháøm theo phæång phaïp naìy âæåüc tênh bàòng caïch træûc tiãúp. Giaï thaình âån vë saín pháøm = Giaï trë SP dåí Chi phê SX phaït Chi phê SX dåí dang âáöu kyì sinh trong kyì dang cuäúi kyì Säú læåüng saín pháøm SX hoaìn thaình trong kyì - Phæång phaïp tyí lãû: trong caïc doanh nghiãûp saín xuáút nhiãöu loaûi saín pháøm coï quy caïch, pháøm cháút khaïc nhau. Âãø giaím båït khäúi læåüng - + haûch toaïn, kãú toaïn thæåìng tiãún haình táûp håüp chi phê saín xuáút theo nhoïm saín pháøm cuìng loaûi. Càn cæï vaìo tyí lãû chi phê giæîa chi phê saín xuáút thæûc tãú våïi chi phê saín xuáút kãú hoaûch (hoàûc âënh mæïc) âãø tênh ra giaï thaình saín pháøm tæìng loaûi. - Phæång phaïp loaûi træì giaï trë saín pháøm phuû: âäúi våïi caïc doanh nghiãûp maì trong cuìng mäüt quaï trçnh saín xuáút, bãn caûnh caïc saín pháøm chênh thu âæåüc coìn coï thãø thu âæåüc caïc saín pháøm phuû, âãø tênh giaï trë saín pháøm chênh kãú toaïn phaíi loaûi træì saín pháøm phuû khoíi täøng chi phê saín xuáút saín pháøm. Giaï thaình saín pháøm chênh = Giaï trë Sp dåî dang âáöu kyì + Chi phê SX phaït sinh trong kyì - Giaï trë Sp dåí dang cuäúi kyì - Giaï trë SP phuû III.VÁÚN ÂÃÖ HAÛCH TOAÏN CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT: 1. Haûch toaïn vaì phán bäø chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp: Chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp bao gäöm giaï trë NVL chênh, NVL phuû, nhiãn liãûu... âæåüc xuáút duìng træûc tiãúp cho viãûc chãú taûo saín pháøm. Âäúi våïi nhæîng váût liãûu khi xuáút duìng coï liãn quan træûc tiãúp âãún tæìng âäúi tæåüng táûp håüp chi phê riãng biãût thç haûch toaïn træûc tiãúp cho âäúi tæåüng âoï. Træåìng håüp váût liãûu xuáút duìng coï liãn quan âãún nhiãöu âäúi tæåüng táûp håüp chi phê khäng thãø täø chæïc haûch toaïn riãng âæåüc thç phaíi aïp duûng phæång phaïp phán bäø cho caïc âäúi tæåüng coï liãn quan. Âäúi våïi NVL chênh ta coï thãø phán bäø theo hãû säú, tyí lãû våïi âënh mæïc tiãu hao hoàûc tyí lãû våïi troüng læåüng saín pháøm. Coìn âäúi våïi váût liãûu phuû coï thãø phán bäø theo âënh mæïc tiãu hao tyí lãû våïi nguyãn váût liãûu chênh. Âãø táûp håüp vaì phán bäø chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp, kãú toaïn sæí duûng TK 621 "Chi phê NVL træûc tiãúp". Taìi khoaín naìy duìng âãø táûp håüp toaìn bäü chi phê NVL træûc tiãúp duìng cho saín xuáút, chãú taûo saín pháøm phaït sinh trong kyì, cuäúi kyì kãútchuyãøn sang taìi khoaín táûop håüp chi phê vaì tênh giaï thaình saín pháøm. * Kãút cáúu Bãn Nåü: Giaï trë thæûc tãú NVL xuáút duìng træûc tiãúp cho saín xuáút, chãú taûo saín pháøm. Bãn Coï: - Giaï trë thæûc tãú NVL sæí duûng khäng hãút nháûp laûi kho. - Kãút chuyãøn, phán bäø vaìo TK 154 "Chi phê saín xuáút dåí dang". TK 621 cuäúi kyì khäng coï säú dæ, TK 621 coï thãø âæåüc måí chi tiãút theo tæìng âäúi tæåüng táûp håüp chi phê saín xuáút âãø phuûc vuû cho viãûc tênh giaï thaình cho tæìng âäúi tæåüng tênh giaï thaình. 1.1. Âäúi våïi phæång phaïp kã khai thæåìng xuyãn: Phæång phaïp haûch toaïn: - Trong kyì, khi xuáút NL, VLC, VLP... sæí duûng cho træûc tiãúp saín xuáút, chãú taûo saín pháøm Nåü TK 621 : chi phê NL. VL træûc tiãúp Coï TK 152 : Nguyãn liãûu, váût liãûu. - Træåìng håüp NL, VL... xuáút xho saín xuáút kinh doanh nhæng sæí duûng khäng hãút nháûp laûi kho. Nåü TK 152 Nguyãn liãûu, váût liãûu Coï TK 621 : Chi phê NL, VL træûc tiãúp - Cuäúi kyì kãú toaïn kãút chuyãøn chi phê NL, VL træûc tiãúp theo âäúi tæåüng táûp håüp chi phê: Nåü TK 154 : Chi phê saín xuáút kinh doanh dåí dang Coï TK 621 : Chi phê NL, VL træûc tiãúp Viãûc täøng håüp vaì phán bäø NL, VL, CCDC âæåüc thæûc hiãûn trãn "Baíng phán boí NL, VL, CCDC". Sau âoï càn cæï trãn baíng naìy âãø vaìo säø kãú toaïn täøng håüp vaì säø kãú toaïn chi tiãút coï liãn quan. SÅ ÂÄÖ HAÛCH TOAÏN CHI PHÊ NGUYÃN VÁÛT LIÃÛU TRÆÛC TIÃÚP (Theo phæång phaïp kã khai thæåìng xuyãn) TK 152,111,112,331,141 TK 621 TK 152 TK 154 Giaï trë NVL træûc tiãúp duìng saín xuáút saín pháøm Váût liãûu sæí duûng khäng Hãút nháûp laûi kho Cuäúi kyì kãút chuyãøn giaï trë NVLTT vaìo giaï trë saín pháøm 1.2. Âäúi våïi phæång phaïp kiãøm kã âënh kyì: Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu, phaín aïnh trãn taìi khoaín naìy âæåüc ghi mäüt láön vaìo cuäúi kyì kãú toaïn. Cuäúi kyì kãú toaïn doanh nghiãûp tiãún haình kiãøm kã vaì xaïc âënh giaï trë tæìng NL, VL täön kho cuäúi kyì âãø xaïc âënh giaï trë NL, VL xuáút kho theo cäng thæïc: Trë giaï xuáút trong kyì = Trë giaï nháûp trong kyì + Trë giaï täön âáöu kyì - Trë giaï täön cuäúi kyì Nåü TK 621 Chi phê NL,VL træûc tiãúp (ghi trë giaï xuáút trong kyì) Coï TK 611 (6111) mua haìng Cuäúi kyì kãú toaïn kãút chuyãøn chi phê NL, VLTT vaìo giaï thaình saín xuáút, ghi: Nåü TK 631 giaï thaình saín xuáút Coï TK 621 chi phê NL, VL træûc tiãúp TK 152 TK 152 TK 631 TK 111,112,331 K/c giaï trë VL täön kho ÂK TK 611 TK 152 K/c giaï trë VL täön kho trong kyì Cuäúi kyì K/c giaï trë NVL vaìo giaï thaình SXSP Giaï trë NL, VL sæí duûng trong kyì Giaï thæûc tãú NL,VL mua vaìo trong kyì 2. Haûch toaïn vaì phán bäø chi phê nhán cäng træûc tiãúp: Chi phê nhán cäng træûc tiãúp (NCTT) laì nhæîng khoaín tiãön phaíi traí, phaíi thanh toaïn cho cäng nhán træûc tiãúp saín xuáút saín pháøm, træûc tiãúp thæûc hiãûn caïc lao vuû, dëch vuû nhæ: tiãön læång chênh, tiãön læång phuû,, tiãön cäng, caïc khoaín phuû cáúp, caïc khoaín trêch theo læång nhæ: BHXH, BHYT, KPCÂ. Chi phê NCTT âæåüc tênh træûc tiãúp cho tæìng loaûi saín pháøm, nhoïm saín pháøm, lao vuû dëch vuû... chuí yãúu bàòng phæång phaïp træûc tiãúp. Træåìng håüp chi phê naìy coï liãn quan âãún nhiãöu loaûi saín pháøm, lao vuû... maì khäng thãø tênh træûc tiãúp âæåüc cho tæìng loaûi saín pháøm thç måïi aïp duûng phæång phaïp phán bäø. Phæång phaïp phán bäø thæåìng sæí duûng laì phán bäø theo tiãön læång âënh mæïc cuía tæìng loaûi saín pháøm, lao vuû, dëch vuû hoàûc phán bäø theo tyí lãû våïi khäúi læåüng saín pháøm. Âãø täøng håüp vaì phán bäø chi phê NCTT kãú toaïn sæí duûng TK 622 "Chi phê nhán cäng træûc tiãúp". Taìi khoaín naìy duìng âãø táûp håüp vaì kãút chuyãøn säú chi phê tiãön cäng cuía cäng nhán træûc tiãúp saín xuáút vaìo taìi khoaín táûp håüp chi phê saín xuáút vaì tênh giaï thaình. * Kãút cáúu: Bãn Nåü : Chi phê nhán cäng træûc tiãúp phaït sinh trong kyì. Bãn Coï: Kãút chuyãøn vaì phán bäø vaìo TK 154. Taìi khoaín naìy khäng coï säú dæ cuäúi kyì vaì âæåüc måí chi tiãút cho tæìng nåi phaït sinh chi phê. SÅ ÂÄÖ HAÛCH TOAÏN CHI PHÊ NHÁN CÄNG TRÆÛC TIÃÚP TK 334 TK 622 TK 154 TK 634 Tiãön læång traí cho CNSX træûc tiãúp Âäúi våïi phæång phaïp KKTX Âäúi våïi phæång phaïp KKÂK K/c chi phê NCTT SX TK 338 BHXH,BHYT,KPCÂ cuía CNSXTT TK 338 Trêch træåïc tiãön læång nghè pheïp 3. Haûch toaïn vaì phán bäø chi phê saín xuáút chung: Chi phê saín xuáút chung laì nhæîng chi phê phaït sinh åí phán xæåíng, bäü pháûn saín xuáút cuía doanh nghiãûp bao gäöm caïc khoaín sau: - Chi phê nhán viãn phán xæåíng. - Chi phê kháúu hao TSCÂ. - Chi phê váût liãûu - Chi phê dëch vuû thuã ngoaìi - Chi phê CCDC saín xuáút - Chi phê khaïc bàòng tiãön màût Âãø haûch toaïn chi phê saín xuáút chung kãú toaïn sæí duûng TK 627 "Chi phê saín xuáút chung" taìi khoaín naìy duìng âãø táûp håüp chi phê liãn quan âãún viãûc phuûc vuû, quaín lyï saín xuáút, chãú taûo saín pháøm trong caïc phán xæåíng, bäü pháûn, täø, âäüi saín xuáút. * Kãút cáúu: Bãn Nåü: Táûp håüp caïc chi phê saín xuáút chung trong kyì. Bãn Coï: - Ghi giaím chi phê saín xuáút chung. - Kãút chuyãøn, phán bäø chi phê saín xuáút chung vaìo TK 154. TK 627 cuäúi kyì cuîng khäng coï säú dæ vaì cuîng âæåüc måí chi tiãút theo tæìng âäúi tæåüng, tæìng loaûi hoaût âäüng, tæìng bäü pháûn, tæìng phán xæåíng. TK 627 coï saïu TK cáúp 2. Mäùi taìi khoaín cáúp II seî phaín aïnh mäüt näüi dung cuía chi phê saín xuáút chung. Tuyì vaìo âàûc âiãøm cuû thãø maì mäùi doanh nghiãûp læûa choün tiãu thæïc phán bäø chi phê saín xuáút chung khaïc nhau. Phán bäø theo giåì cäng cuía cäng nhán saín xuáút hoàûc phán bäø theo tiãön læång cuía cäng nhán saín xuáút. Phán bäø theo chi phê saín xuáút træûc tiãúp. Phán bäø theo säú giåì maïy chaûy. SÅ ÂÄÖ HAÛCH TOAÏN VAÌ PHÁN BÄØ CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT CHUNG TK 111 TK 334,335 TK 1521 TK 631 Chi tiãön traí læång, BHXH, BHYT, KPCÂ Âäúi våïi PP KKTX Âäúi våïi PP KKÂK Cuäúi kyì K/c chi phê SXC vaìo giaï thaình SP TK 152,153 Chi phê váût liãûu , duûng cuû saín xuáút TK 214 Chi phê kháúu hao TSCÂ TK 627 TK 331 TK 111,112 Chi phê nhán viãn phán xæåíng Phaíi traí cho ngæåìi baïn Chi phê bàòng tiãön khaïc TK 142 Chi phê dëch vuû mua ngoaìi IV. TÄØNG HÅÜP CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT, XAÏC ÂËNH GIAÏ TRË SAÍN PHÁØM DÅÍ DANG VAÌ TÊNH GIAÏ THAÌNH SAÍN PHÁØM: 1. Täøng håüp chi phê saín xuáút: Táút caí caïc chi phê NVLTT, NCTT, SXC âãöu âæåüc táûp håüp vaìo bãn Nåü TK 154 "Chi phê saín xuáút kinh doanh" hoàûc TK 631 "Giaï thaình saín pháøm" tuyìtheo dngaïp duûng phæång phaïp kã khai thæåìng xuyãn hay phæång phaïp kiãøm kã âënh kyì. 1.1. Âäúi våïi phæång phaïp kã khai thæåìng xuyãn: Træåìng håüp doanh nghiãûp aïp duûng phæång phaïp kã khai thæåìng xuyãn âãø täøng håüp chi phê saín xuáút phuûc vuû cho viãûc tênh giaï thaình saín pháøm, kãú toaïn sæí duûng TK 154 "Chi phê saín xuáút kinh doanh". Taìi khoaín naìy duìng âãø táûp håüp chi phê saín xuáút - kinh doanh vaì tênh giaï thaình saín pháøm, lao vuû cuía caïc phán xæåíng hoàûc caïc bäü pháûn saín xuáút trong doanh nghiãûp saín xuáút. * Kãút cáúu: Bãn Nåü: Phaín aïnh vãö caïc chi phê NVLTT, NCTT, chi phê saín xuáút chung kãút chuyãøn cuäúi kyì. Bãn Coï: Phaín aïnh caïc giaï trë phãú liãûu thu häöi, giaï trë saín pháøm hoíng khäng sæía chæîa âæåüc. - Phaín aïnh giaï thaình thæûc tãú saín xuáút saín pháøm âaî chãú taûo xong nháûp kho vaì chi phê thæûc tãú cuía khäúi læåüng cäng taïc lao vuû, dëch vuû âaî hoaìn thaình. - Dæ nåü cuäúi kyì: phaín aïnh chi phê cuía saín pháøm dåí dang hoàûc lao vuû, dëch vuû chæa hoaìn thaình. TK naìy âæåüc måí chi tiãút cho tæìng phán xæåíng, bäü pháûn saín xuáút hay tæìng saín pháøm, nhoïm saín pháøm, tæìng lao vuû... 1.2. Âäúi våïi phæång phaïp kiãøm kã âënh kyì: Træåìng håüp doanh nghiãûp aïp duûng phæång phaïp kiãøm kã âënh kyì, thç chi phê saín xuáút âæåüc táûp håüp vaìo TK 631 "Giaï thaình saín pháøm". Taìi khoaín naìy duìng âãø táûp håüp chi phê saín xuáút kinh doanh vaì tênh giaï thaình saín pháøm, lao vuû, dëch vuû åí caïc âån vë saín xuáút. TK 631 âæåüc haûch toaïn chi phê theo nåi phaït sinh chi phê. Så âäö haûch toaïn täøng håüp chi phê saín xuáút (Phæång phaïp kã khai thæåìng xuyãn) TK 621 TK 134 K/c chi phê NVL træûc tiãúp TK 622 K/c chi phê NCTT TK 627 K/c chi phê saín xuáút chung TK 152 TK 138,334 TK 156(632) Giaï trë phãú liãûu thu häöi Giaï trë SP hoíng khäng sæía chæîa âæåüc, ngæåìi gáy thiãût haûi bäöi thæåìng Giaï thaình thæûc tãú saín pháøm hoaìn thaình XXX XXX (Phæång phaïp kiãøm kã âënh kyì) TK 154 TK 631 K/c chi phê SXKD dåí dang âáöu kyì TK 621 K/c chi phê NVL træûc tiãúp TK 622 K/c chi phê NC TT TK 154 TK 632 K/c chi phê SXKD dåí dang cuäúi kyì Giaï trë saín pháøm hoaìn thaình XXX TK 622 K/c chi phê saín xuáút chung 2. Xaïc âënh giaï trë saín pháøm dåí dang: Saín pháøm dåí dang laì nhæîng saín pháøm chæa kãút thuïc giai âoaûn chãú biãún, coìn âang nàòm trong quaï trçnh saín xuáút. Âãø tênh âæåüc giaï thaình saín pháøm, doanh nghiãûp cáön thiãút phaíi tieïn haình kiãøm kã vaì âaïnh giaï saín pháøm dåí dang. Tuyì theo âàûc âiãøm täø chæïc saín xuáút, quy trçnh cäng nghãû vaì tênh cháút saín pháøm. Doanh nghiãûp coï thãø aïp duûng mäüt trong caïc phæång phaïp âaïnh giaï saín pháøm dåí dang sau: - Xaïc âënh giaï trë saín pháøm dåí dang theo phæång phaïp æåïc tênh saín læåüng hoaìn thaình tæång âæång. Dæûa theo mæïc âäü vaì säú læåüng saín pháøm dåí dang âãø quy âäøi saín pháøm dåí dang thaình saín pháøm hoaìn thaình. Tiãu chuáøn quy âäøi thæåìng dæûa vaìo giåì cäng hoàûc tiãön læång âënh mæïc. Âãø âaím baío tênh chênh xaïc phæång phaïp naìy chè nãn aïp duûng âãø tênh caïc chi phê chãú biãún, coìn caïc chi phê nguyãn liãûu thæûc tãú phaíi xaïc âënh theo säú thæûc tãú âaî duìng. Chi phê chãú biãún tênh cho dåí dang cuäúi kyì Chi phê chãú biãún dåí dang âáöu kyì Chi phê chãú biãún PS trong kyì Säú læåüng thaình pháøm Täøng säú læåüng SP DD cuäúi kyì % hoaìn thaình Täøng säú læåüng SPDD cuäúi kyì % hoaìn thaình x x + + = x  - Xaïc âënh giaï trë saín pháøm dåí dang theo chi phê NVLTT hoàûc theo chi phê træûc tiãúp theo phæång phaïp naìy trong giaï trë saín pháøm dåí dang chè bao gäöm chi phê NVLTT hoàûc chi phê træûc tiãúp maì khäng tênh âãún caïc chi phê khaïc. CP NVLTT (CPTT) tênh cho DD cuäúi kyì CPDD âáöu kyì (NVLTT,CPTT) CP NVLTT (CPTT) sæí duûng TTãú trong kyì SL saín pháøm DD cuäúi kyì Säú læåüng SP dåí dang cuäúi kyì x + + = Säú læåüng thaình pháøm - Xaïc âënh giaï trë saín pháøm dåí dang theo 50% chi phê chãú biãún. Âãø âån giaín cho viãûc tênh toaïn âäúi våïi nhæîng loaûi saín pháøm maì chi phê chãú biãún chiãúm tyí troüng tháúp trong täøng säú chi phê. Thæûc cháút âáy laì mäüt daûng cuía phæång phaïp æåïc tênh saín læåüng hoaìn thaình tæång âæång, trong âoï giaí âënh saín pháøm dåí dang âaî hoaìn thaình åí mæïc âäü 50% so våïi thaình pháøm. - Xaïc âënh giaï trë saín pháøm dåí dang theo chi phê âënh mæïc hoàûc kãú hoaûch: càn cæï vaìo caïc âënh mæïc tiãu hao (hoàûc chi phê kãú hoaûch) cho caïc kháu, c._.aïc bæåïc, caïc cäng viãûc trong quaï trçnh chãú taûo saín pháøm âãø xaïc âënh giaï trë saín pháøm dåí dang. 3. Tênh giaï thaình saín pháøm: Sau khi täøng håüp toaìn bäü caïc chi phê saín xuáút phaït sinh trong kyì theo âäúi tæåüng haûch toaïn chi phê saín xuáút âaî xaïc âënh vaì âaïnh giaï saín pháøm dåí dang, kãú toaïn tiãún haình tênh giaï thaình saín pháøm. Sau âáy laì caïc phæång phaïp tênh giaï thaình cuía mäüt säú loaûi hçnh chuí yãúu: a. Tênh giaï thaình saín pháøm âäúi våïi doanh nghiãûp coï quy trçnh cäng nghãû saín xuáút giaín âån: Theo phæång phaïp naìy toaìn bäü chi phê saín xuáút âæåüc táûp håüp theo tæìng saín pháøm, cäng viãûc tênh giaï thaình saín pháøm âæåüc tiãún haình vaìo cuäúi thaïng theo phæång phaïp træûc tiãúp. b. Tênh giaï thaình saín pháøm trong doanh nghiãûp coï quy trçnh cäng nghãû saín xuáút phæïc taûp theo kiãøu chãú biãún liãn tuûc: âæåüc aïp duûng trong caïc doanh nghiãûp saín xuáút phæïc taûp, kiãøu chãú biãún liãn tuûc qua nhiãöu giai âoaûn (bæåïc) theo mäüt trçnh tæû nháút âënh, mäùi giai âoaûn âãöu taûo ra baïn thaình pháøm vaì baïn thaình pháøm cuía giai âoaûn naìy seî laì âäúi tæåüng chãú biãún cuía giai âoaûn sau. Cho nãn âãø tênh âæåüc giaï thaình saín pháøm hoàûc giaï thaình baïn thaình pháøm trong giai âoaûn naìo âoï thç phaíi biãút giaï thaình cuía giai âoaûn træåïc. Do âoï giaï thaình âæåüc tênh theo 2 phæång aïn sau: - Phæång aïn coï tênh giaï thaình baïn thaình pháøm: theo phæång phaïp naìy træåïc tiãn phaíi tênh giaï thaình baïn thaình pháøm giai âoaûn 1. Sau âoï cäüng våïi chi phê chãú biãún cuía giai âoaûn 2 âãø tçm ra giaï thaình baïn thaình pháøm giai âoaûn 2 räöi tuáön tæû kãút chuyãøn nhæ váûy âãø tênh giaï thaình giai âoaûn cuäúi cuìng. Nãúu laì giai âoaûn saín xuáút cuäúi cuìng thç cäüng thãm chi phê quaín lyï phán xæåíng âãø tênh giaï thaình cuía saín pháøm. - Phæång aïn khäng tênh giaï thaình baïn thaình pháøm: theo phæång aïn naìy âãø tênh giaï thaình thaình pháøm, mäùi phán xæåíng chè cáön tênh toaïn xaïc âënh pháön chi phê saín xuáút cuía tæìng giai âoaûn nàòm trong thaình pháøm. Sau âoï täøng cäüng chi phê saín xuáút cuía caïc giai âoaûn trong thaình pháøm laûi våïi nhau ta âæåüc giaï thaình cuía thaình pháøm. c. Tênh giaï thaình saín pháøm trong doanh nghiãûp saín xuáút theo âån âàng haìng: phæång phaïp naìy âæåüc aïp duûng trongcaïc doanh nghiãûp saín xuáút phæïc taûp, làõp raïp tæìng phuû tuìng, täø chæïc saín xuáút tæìng caïi vaì haìng loaût. Theo phæång phaïp naìy táút caí caïc chi phê saín xuáút phaït sinh âãöu âæåüc táûp håüp theo tæìng âån âàût haìng, âäúi våïi chi phê chung thæåìng âæåüc táûp håüp theo tæìng nåi âaî phaït sinh chi phê âoï. Âënh kyì seî phán bäø vaìo tæìng âån âàût haìng, âäúi våïi chi phê chung thæåìng táûp håüp theo tæìng nåi âaî phaït sinh chi phê âoï. Âënh kyì seî phán bäø vaìo giaï thaình cuía tæìng âån âàût haìng coï liãn quan theo mäüt tiãu chuáøn nháút âënh. Täøng giaï thaình cuía mäùi âån âàût haìng âæåüc xaïc âënh sau khi âån âàût haìng âaî hoaìn thaình. d. Phæång phaïp tênh giaï thaình trong doanh nghiãûp aïp duûng hãû thäúng âënh mæïc: theo phæång aïn naìy dæûa trãn cå såí caïc âënh mæïc tiãu hao lao âäüng váût tæ hiãûn haình vaì dæû âoaïn vãö chi phê saín xuáút chung, kãú toaïn seî xaïc âënh giaï thaình âënh mæïc cuía tæìng loaûi saín pháøm. Âäöng thåìi haûch toaïn riãng caïc thay âäøi, caïc chãnh lãûch so våïi âënh mæïc phaït sinh trong quaï trçnh saín xuáút saín pháøm vaì phán têch toaìn bäü chi phê thæûc tãú phaït sinh trong kyì thaình 3 loaûi âoï laì: theo âënh mæïc, chãnh lãûch do thay âäøi âënh mæïc vaì chãnh lãûch so våïi âënh mæïc. Tæì âoï tiãún haình xaïc âënh giaï thaình thæûc tãú cuía saín pháøm. Giaï thaình thæûc tãú cuía saín pháøm âënh mæïc = Giaï thaình âënh mæïc saín pháøm ± Chãnh lãûch do thay âäøi âënh mæïc ± Chãnh lãûch so våïi âënh mæïc Pháön II: TÇNH HÇNH THÆÛC TÃÚ VÃÖ CÄNG TAÏC HAÛCH TOAÏN CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT VAÌ TÊNH GIAÏ THAÌNH SAÍN PHÁØM TAÛI CÄNG TY CAO SU ÂAÌ NÀÔNG I. ÂÀÛC ÂIÃØM CHUNG CUÍA CÄNG TY CAO SU ÂAÌ NÀÔNG: 1. Quaï trçnh hçnh thaình vaì phaït triãøn: Cäng ty Cao Su Âaì Nàông âæåüc âäøi tãn tæì nhaì maïy Cao su Âaì Nàông theo quyãút âënh säú 112QÂ-CNNG ngaìy 13/3/1993. Cäng ty Cao Su Âaì Nàông khäng phaíi laì laì cå såí måïi xáy maì âæåüc tiãúp quaín tæì mäüt xæåíng âàõp voí ätä daî chiãún cuía Myî Nguyñ âãø laûi, âàût taûi phæåìng Bàõc Myî An, quáûn Nguî Haình Sån - Thaình phäú Âaì Nàông. Sau ngaìy giaíi phoïng miãön Nam ngaìy 04/12/1975 theo âãö nghë cuía Täøng cuûc Hoaï cháúy, Cäng ty Cao Su Âaì Nàông âæåüc chên thæïc thaình láûp våêu tãn Nhaì maïy Cao Su Âaì Nàông theo quyãút âënh säú 340/PTT cuía Häüi Âäöng Chênh phuí. Sau khi coï quyãút âënh thaình láûp, Täøng cuûc Hoaï cháút âaî cæí mäüt nhoïm caïn bäü, kyî sæ gäöm 10 ngæåìi cuía nhaì maïy Cao Su Sao Vaìng Haì Näüi vaìo tiãúp quaín vaì quaín lyï cå såí noïi trãn. Âáy laì 1 xæåíng âàõp voí xe ätä daî chiãún phuûc vuû cho chiãún tranh cho nãn noï chè âæåüc thæûc hiãûn giai âoaûn cäng nghãû laì âàõp vaì háúp coìn toaìn bäü viãûc gia cäng baïn thaình pháøm âãöu âæåüc chuyãøn tæì nåi khaïc âãún. Chênh vç váûy cå såí váût cháút ngheìo naìn, âån âiãûu. Nhæng våïi sæû nhiãût tçnh saïng taûo cuía 10 kyî sæ våïi sæû giuïp âåî nhiãût tçnh cuía Tènh cuía Nhaì maïy Cao Su Sao Vaìng Haì Näüi, nhæîng khoï khàn âæåüc dáön dáön khàõc phuûc. Âáöu nàm 1976 chiãúc läúp âàõp âáöu tiãn ra âåìi. Luïc âáöu chè âàõp âæåüc 3 quy caïch, âãún nàm 1977 âàõp âæåüc 15 quy caïch. Ngoaìi saín pháøm âàõp läúp ätä ,cäng ty âaî phaït triãøn thãm saín pháøm nhæ äúng huït næåïc, äúng dáùn næåïc, dáy curoa. Âãún nàm 1995- 1996 cäng ty âaî hoaìn thaình quy trçnh cäng nghãû saín xuáút läúp ätä måïi våïi nhiãöu quy caïch khaïc nhau. Nàm 1976 tæì mäüt saín pháøm âãún nay cäng ty âaî saín xuáút hån 30 saín pháøm våïi nhiãöu chuíng loaûi nhàòm phuûc vuû cho caïc ngaình cäng nghiãûp näng nghiãûp, giao thäng váûn taíi vaì tiãu duìng xaî häüi. Traíi qua hån 20 nàm xáy dæûng vaì træåíng thaình, cäng ty caìng âæåüc cuíng cäú vaì phaït triãøn vãö moüi màût, âãún nay âaî taûo âæåüc mäüt säú cå såí váût cháút kyî thuáût duì chæa hiãûn âaûi hoaï hoaìn toaìn nhæng cuîng tæång âäúi âáöy âuí. Saín pháøm cuía cäng ty saín xuáút âa daûng âaím baío cháút læåüng, âàûc biãût saín pháøm läúp xe âaûp âaî 2 láön âaût huy chæång vaìng taûi Häüi chåü triãùn laîm KT - KT toaìn quäúc vaì âaî âæåüc náng cao, saín pháøm âæåüc tiãu thuû räüng khàõp chiãúm lénh thë træåìng caí næåïc, hiãûu quaí saín xuáút kinh doanh ngaìy caìng cao. * Quaï trçnh phaït triãøn cuía cäng ty coï thãø chia laìm hai giai âoaûn: - Giai âoaûn I: tæì khi thaình láûp âãún nàm 1989: âáy laì giai âoaûn phaït triãøn theo cå chãú quaín lyï kinh tãú bao cáúp, trong giai âoaûn naìy vãö quy mä saín xuáút âæåüc måí räüng, väún âáöu tæ tàng nhæng hiãûu quaí saín xuáút kinh doanh âaût tháúp so våïi khaí nàng sàôn coï cuía cäng ty, cäng suáút maïy moïc thiãút bë sæí duûng khäng hãút, nàng suáút lao âäüng tháúp , saín pháøm saín xuáút theo kãú hoaûch âënh sàôn âãø giao näüp cho Nhaì næåïc, váût tæ tiãön väún âæåüc Nhaì næåïc cáúp theo chè tiãu. Do váûy trong giai âoaûn naìy cäng ty chè âån thuáön thæûc hiãûn hoaìn thaình kãú hoaûch trãn cå såí Nhaì næåïc cáúp phaït váût tæ vaì caïc yãúu täú khaïc cho saín xuáút tæång æïng. - Giai âoaûn II: Tæì nàm 1989 âãún nay: Âáy laì giai âoaûn quaín lyï kinh tãú theo thë træåìng coï sæû âiãöu tiãút cuía Nhaì næåïc. Âãø phuì håüp våïi cå chãú måïi, cäng ty phaíi thæûc sæû quan tám âãún viãûc haûch toaïn kinh tãú näüi bäü, thæåìng xuyãn caíi tiãún máùu maî , cháút læåüng täút mf giaï thaình haû phuì håüp våïi thë hiãúu ngæåìi tiãu duìng. Bæåïc âáöu hoaût âäüng theo cå chãú thë træåìng, cäng ty coìn nhiãöu båî ngåî nhæng våïi sæû nhiãût tçnh saïng taûo cuía âäüi nguî caïn bäü, kyî sæ cuía cäng ty âaî laînh âaûo cäng ty âæïng væîng trãn thë træåìng, täúc âäü phaït triãøn nàm sau cao hån nàm træåïc, saín pháøm âæåüc thë træåìng cháúp nháûn, âåìi säúng caïn bäü cäng nhán viãn luän äøn âënh vaì laì doanh nghiãûp âæåüc Bäü Cäng nghiãûp âaïnh giaï cao trong ngaình cao su. 2. Âàûc âiãøm täø chæïc saín xuáút vaì quy trçnh cäng nghãû: Saín pháøm cuía cäng ty Cao Su Âaì Nàông saín xuáút âæåüc tiãu thuû räüng raîi trãn thë træåìng caí næåïc nhàòm phuûc vuû cho caïc ngaình näng nghiãûp, cäng nghiãûp, giao thäng váûn taíi vaì tiãu duìng xaî häüi. Qua tæìng thåìi kyì saín pháøm cuía cäng ty luän âæåüc caíi tiãún vãö quy caïch, chuíng loaûi, máùu maî âãø phuì håüp våïi thë hiãúu ngæåìi tiãu duìng. Hiãûn nay cäng ty âang saín xuáút caïc loaûi màût haìng sau: - Xàm läúp xe âaûp caïc cåî. - Xàm läúp xe maïy caïc cåî. - Xàm läúp ätä caïc cåî. - ÄÚng cao su caïc loaûi - Läúp ätä âàõp caïc loaûi. - Vaì caïc saín pháøm cao su kyî thuáût khaïc. Trogn âoï: + Màût haìng xàm läúp xe âaûp laì saín pháøm truyãön thäúng chuí yãúu chiãúm tyí troüng cao. + Màût haìng âang phaït triãøn laì saín pháøm läúp ätä vaì xàm läúp xe maïy. + Màût haìng saín pháøm theo thåìi vuû, âån âàût haìng laì läúp ätä âàõp, äúng næåïc vaì caïc saín pháøm cao su khaïc. Khäúi læåüng saín pháøm vaì chuíng loaûi saín pháøm saín xuáút ra khäng nhæîng phuû thuäüc vaìo trçnh âäü trang bë kyî thuáût cho quaï trçnh cäng nghãû saín xuáút maì coìn phuû thuäüc vaìo mäi træåìng vaì âiãöu kiãûn phaín æïng hoaï hoüc thay âäøi. Vãö kãút quaí cuía viãûc saín xuáút saín pháøm, trong quaï trçnh saín xuáút nãúu ngæìng saín xuáút âäüt ngäüt (do máút âiãûn) thç säú saín pháøm trãn dáy chuyãön seî bë hoíng. Vç váûy âàûc âiãøm cäng nghãû saín xuáút dáy chuyãön âæåüc phán ra thaình caïc cäng âoaûn saín xuáút. Vãö täø chæïc saín xuáút: Cäng ty Cao Su Âaì Nàông täø chæïc saín xuáút theo mä hçnh cäng ty, træûc thuäüc cäng ty laì caïc xê nghiãûp, hiãûn nay cäng ty täø chæïc thaình 6 xê nghiãûp. a. Xê nghiãûp Caïn luyãûn: Coï nhiãûm vuû saín xuáút ra caïc loaûi baïn thaình pháøm theo caïc âån pha chãú âãø cung cáúp cho caïc xê nghiãûp saín xuáút raíp. Xê nghiãûp coï 1 giaïm âäúc, 1 thäúng kã, 1 kyî sæ cäng nghãû vaì 1 kyî sæ cå khê . thäúng kã xê nghiãûp coï nhiãûm vuû thäúng kã toaìn bäü nguyãn váût liãûu nháûn vãö thæûc tãú âaî âæa vaìo saín xuáút baïn thaình pháøm vaì täøng säú baïn thaình pháøm saín xuáút âæåüc (vãö säú læåüng tæìng loaûi), theo doîi cäng lao âäüng vaì tênh toaïn chi tiãút cho cäng nhán. b. Xê nghiãûp xàm läúp xe maïy: Coï nhiãûm vuû nháûp baïn thaình pháøm liãn quan âãún saín xuáút xàm läúp xã âaûp, xe maïy vaì caïc váût tæ nguyãn liãûu khaïc, tæì kho cäng ty vãö phuûc vuû cho saín xuáút. Xê nghiãûp coï 1 giaïm âäúc, 1 phoï giaïm âäúc, 1 thäúng kã vaì 3 træåíng ca. Thäúng kã xê nghiãûp coï nhiãûm vuû thäúng kã säú læåüng baïn thaình pháøm, váût tæ, nguyãn liãûu, nháûn vãö thæûc tãú âaî âæa vaìo saín xuáút thaình pháøm, thäúng kã toaìn bäü læåüng saín pháøm saín xuáút âæåüc âãø laìm thuí tuûc nháûp kho cäng ty, theo doîi lao âäüng vaì saín pháøm theo cäng âoaûn saín xuáút âãø tênh læång cho CBCNV xê nghiãûp. c. Xê nghiãûp xàm läúp ätä måïi: Coï nhiãûm vuû nháûn baïn thaình pháøm tæì xê nghiãûp caïn luyãûn vaì váût tæ nguyãn liãûu khaïc tæì kho cäng ty vãö saín xuáút thaình saín pháøm xàm läúp ätä måïi caïc loaûi. Xê nghiãûp coï giaïm âäúc, phoï giaïm âäúc, 1 thäúng kã vaì 3 træåíng ca. Thäúng kã coï nhiãûm vuû thäúng kã toaìn bäü säú læåüng baïn thaình pháøm, váût tæ, nguyãn liãûu sæí duûng trong thaïng vaì säú læåüng saín pháøm xuáút nháûp kho, theo doîi cäng vaì læång saín pháøm cho caïn bäü cäng nhán viãn trong xê nghiãûp. d. Xê nghiãûp saín pháøm måïi: Coï nhiãûm vuû baïn thaình pháøm tæì xê nghiãûp caïn luyãûn vaì váût tæ nguyãn liãûu khaïc tæì kho cäng ty vãö saín xuáút ra saín pháøm cao su kyî thuáût theo âån âàût haìng vaì saín pháøm phuû laì caïc táúm låüp kêch cåî. Xê nghiãûp coï 1 giaïm âäúc vaì 1 thäúng kã. Thäúng kã coï nhiãûm vuû thäúng kã toaìn bäü baïn thaình pháøm vaì váût tæ khaïc sæí duûng thæûc tãú vaìo saín xuáút vaì säú læåüng saín pháøm nháûp kho. Thäúng kã chuyãn vãö theo doîi saín xuáút. e. Xê nghiãûp âàõp läúp ätä: Coï nhiãûm vuû nháûn baïn thaình pháøm tæì xê nghiãûp caïn luyãûn vaì váût tæ nguyãn liãûu khaïc tæì kho cäng ty âãø saín xuáút saín pháøm (riãng pháön âàõp vaì háúp) thäúng kã säú læåüng läúp nháûn cuía khaïch, ghi säø tæìng quy caïch vaì âàõp xong nháûp kho cäng ty, giao laûi cho khaïch, xê nghiãûp naìy khäng coï giaïm âäúc maì coï phoï giaïm âäúc phuû traïch saín xuáút cuía cäng ty kiãm nhiãûm. f. Xê nghiãûp cå âiãûn - nàng læåüng: Coï nhiãûm vuû phuûc vuû sæía chæîa vaì chãú taûo måïi khuän máùu vaì phuû tuìng thay thãú cho 1 xê nghiãûp khaïc, cung cáúp håi, nhiãût cho caïc xê nghiãûp trãn saín xuáút ra saín pháøm. Xê nghiãûp naìy do phoï giaïm âäúc cäng ty kiãm nhiãûm laînh âaûo xê nghiãûp vaì 1 thäúng kã, 1 phoï giaïm âäúc. Xê nghiãûp coï 3 bäü pháûn chênh: - Bäü pháûn cung cáúp håi nhiãût: coï nhiãûm vuû nháûn dáöu âäút loì vãö cung cáúp håi nhiãût cho caïc xê nghiãûp saín xuáút, cuäúi thaïng thäúng kã säú læåüng dáöu tiãu thuû thæûc tãú trong thaïng. - Bäü pháûn sæía chæîa: bäü pháûn naìy âæåüc haûch toaïn riãng, khoaïn cäng viãûc, mäùi 1 pháön viãûc âãöu coï håüp âäöng do phoìng kyî thuáût, phoìng täø chæïc lao âäüng. - Bäü pháûn chãú taûo måïi: cuîng nhæ bäü pháûn sæía chæîa âæåüc pheïp haûch toaïn riãng. Nhiãûm vuû chuí yãúu laì chãú taûo khuän máùu, caïc phuû tuìng thay thãú. Thäúng kã coï nhiãûm vuû theo doîi säú læåüng váût tæ, nguyãn váût liãûu nháûn tæì kho cäng ty, theo doîi cäng lao âäüng cho cäng nhán xê nghiãûp. * Toïm laûi: Täø chæïc saín xuáút cuía cäng ty gäöm coï 6 xê nghiãûp saín xuáút, muûc âêch laì tæìng bæåïc giao quyãön tæû chuí cho tæìng xê nghiãûp, nhæng hiãûn nay måïi chè giao tiãön læång cho tæìng xê nghiãûp, coìn caïc nhiãûm vuû khaïc thç chæa giao. Do váûy chæa phaït huy âæåüc hiãûu quaí vaì tênh chuí âäüng, tçnh traûng laîng phê váût tæ coìn phäø biãún. Âãø khàõc phuûc tçnh traûng naìy laînh âaûo cäng ty âãö ra viãûc haûch toaïn näüi bäü cho caïc xê nghiãûp, trong âoï haûch toaïn chi phê nguyãn váût liãûu, baïn thaình pháøm laì chuí yãúu, coï chãú âäü thæåíng phaût roî raìng cho tæìng xê nghiãûp. Mäüt säú quy âënh cäng nghãû chênh åí cäng ty Cao Su Âaì Nàông: Mäùi loaûi saín pháøm cuía cäng ty coï mäüt quy trçnh saín xuáút riãng. Mäùi saín pháøm laûi sæí duûng mäüt bäü baïn thaình pháøm do xê nghiãûp caïn luyãûn saín xuáút ra vaì coi baïn thaình pháøm nhæ mäüt säú nguyãn váût liãûu chênh khaïc âæa vaìo saín xuáút saín pháøm. Âãø saín xuáút ra baïn thaình pháøm xê nghiãûp caïn luyãûn phaíi theo âuïng quy trçnh cäng nghãû saín xuáút baïn thaình pháøm. Cäng ty Xê nghiãûp Caïn luyãûn Bäü pháûn SX läúp xe âaûp Bäü pháûn SX xàm xe âaûp Bäü pháûn SX xàm läúp xe maïy Bäü pháûn saín xuáút läúp ätä Bäü pháûn SX saìm yãúm ätä XN Xàm läúp xe âaûp Xê nghiãûp Xàm läúp ätä Caïc Xê nghiãûp khaïc Caïc täø saín xuáút SÅ ÂÄÖ TÄØ CHÆÏC SAÍN XUÁÚT ÅÍ CÄNG TY CAO SU SÅ ÂÄÖ BÄÜ MAÏY TÄØ CHÆÏC QUAÍN LYÏ Giaïm âäúc PGÂ kyî thuáût PGÂ Saín xuáút PGÂ Kinh doanh KTT kiãm træåíng phoìng TCKT A B 2 I 1 3 4 5 6 7 8 D C K G H E * Ghi chuï: A. Phoìng kyî thuáût cå nàng 1. Xê nghiãûp caïn luyãûn B. Phoìng kyî thuáût cäng nghãû 2. XN cå âiãûn nàng læåüng C. Phoìng kãú hoaûch kinh doanh 3. XN xàm läúp xe âaûp, xe maïy D. Phoìng cung cáúp xuáút nháûp kháøu 4. Xê nghiãûp xàm läúp ätä måïi E. Phgoìng taìi chênh kãú toaïn 5. Caïc xê nghiãûp khaïc G. Phoìng täø chæïc lao âäüng 6. Cæía haìng trung tám H. Phoìng KCS 7. Chi nhaïnh DRC miãön Bàõc I. Ban an toaìn 7. Chi nhaïnh DRC miãön Nam K. Âäüi baío vãû cäng ty Caïc neït liãön näúi biãøu hiãûn phán cäng, phán nhiãûm træûc tiãúp. Ngoaìi ra coï mäúi quan hãû qua laûi cuìng cáúp vaì dæåïi sæû laînh âaûo cuía cáúp trãn. 3. Âàûc âiãøm täø chæïc bäü maïy quaín lyï: a. Âàûc âiãøm: Càn cæï vaìo âàûc âfiãøm saín xuáút, hçnh thæïc täø chæïc saín xuáút vaì quy trçnh cäng nghãû saín xuáút saín pháøm maì cäng ty hçnh thaình cå cáúu täø chæïc quaín lyï gäöm caïc bäü pháûn phoìng ban vaì âæåüc phán cáúp mäüt säú traïch nhiãûm vaì quyãön haûn nháút âënh nhàmg âaím baío thæûc hiãûn chæïc nàng quaín lyï saín xuáút mäüt caïch troün veûn. b. Så âäö bäü maïy täø chæïc quaín lyï: bao gäöm: - Giaïm âäúc laì ngæåìi âiãöu haình cao nháút, toaìn quyãön quyãút âënh moüi váún âãö trong cäng ty vaì chëu traïch nhiãûm træåïc Nhaì næåïc vãö moüi màût hoaût âäüng cuía cäng ty. - Caïc phoï giaïm âäúc: laì ngæåìi giuïp viãûc cho giaïm âäúc theo tæìng lénh væûc chuyãn män, âæåüc giaïm âäúc uyí quyãön chè daûo træûc tiãúp caïc phoìng ban caïc xê nghiãûp saín xuáút theo tæìng lénh væûc âæåüc phán cäng. Haìng tuáön coï traïch nhiãûm baïo caïo våïi giaïm âäúc tçnh hçnh saín xuáút, tçnh hçnh quaín lyï vaì doanh thu taûi caïc bäü pháûn maì caïc phoï giaïm âäúc chëu traïch nhiãûm chênh. - Caïc phoìng ban, caïc xê nghiãûp , chi nhanh: coï traïch nhiãûm täø chæïc bäü maïy cuía mçnh vãö lqs kinh tãú, quaín lyï kyî thuáût chuyãn män, âãø hoaìn thaình täút nhiãûm vuû saín xuáút kinh doanh cuía cäng ty thuäüc mçnh âaím nhiãûm. Viãûc thiãút láûp cå cáúu täø chæïc quaín lyï trong cäng ty âaím baío tênh chàût cheî coï hãû thäúng, caïc cáúp âiãöu haình hiãøu roî traïch nhiãûm quyãön haûn, nghéa vuû vaì quyãön låüi cuía mçnh, taûo moüi âiãöu kiãûn chuí âäüng vaì saïng taûo trong moüi hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh cuía toaìn cäng ty. 4. Âàûc âiãøm täø chæïc cäng taïc kãú toaïn: a. Täø chæïc bäü maïy kãú toaïn: Càn cæï vaìo quy mä âàûc âiãøm täø chæïc saín xuáút vaì yãu cáöu quaín lyï kinh tãú taìi chênh cuía âån vë, càn cæï vaìo khäúi læåüng cäng viãûc kãú toaïn, cäng ty täø chæïc bäü maïy kãú toaïn theo hçnh thæïc táûp trung. Táút caí caïc cäng viãûc nhæ kiãøm tra phán loaûi chæïng tæì gäúc, âënh khoaín kãú toaïn, ghi säø chi tiãút vaì täøng håüp, haûch toaïn täøng håüp chi phê saín xuáút, láûp baïo caïo kãú toaïn... âãöu táûp trung åí phoìng kãú toaïn taìi chênh. SÅ ÂÄÖ TÄØ CHÆÏC BÄÜ MAÏY KÃÚ TOAÏN Kãú toaïn træåíng kiãm kãú toaïn täøng håüp Phoï phoìng kãú toaïn kiãm KT giaï thaình, kãú toaïn XDCB Thuí quyî Kãú toaïn thanh toaïn kiãm kãú toaïn TSCÂ Kãú toaïn tiãu thuû kiãm kãú toaïn tiãön læång vaì BHXH Kãú toaïn váût liãûu kiãm thäúng kã täøng håüp Caïc thäúng kã xê nghiãûp Caïc kãú toaïn chi nhaïnh * Chæïc nàng nhiãûm vuû cuía tæìng kãú toaïn: - Phoìng kãú toaïn taìi vuû coï traïch nhiãûm giuïp giaïm âäúc täø chæïc caïc thäng tin kinh tãú haûch toaïn kinh tãú näüi bäü, quyãút toaïn viãûc thæûc hiãûn caïc kãú hoaûch saín xuáút, phán têch hoaût âäüng kinh tãú, thæûc hiãûn âuïng chãú âäü kãú toaïn cuía Nhaì næåïc. Âënh kyì láûp baïo caïo kãú toaïn kiãøm tra chãú âäü haûch toaïn, chãú âäü quaín lyï taìi chênh, âãö xuáút tham mæu cho giaïm âäúc caïc phæång aïn sæí duûng väún kinh doanh coï hiãûu quaí. - Kãú toaïn træåíng: laì ngæåìi chëu traïch nhiãûm phuû traïch phoìng kãú toaïn taìi vuû , kãú toaïn træåíng kiãm pháön kãú toaïn täøng håüp. - Phoï phoìng Kãú toaïn : laì ngæåìi giuïp viãûc cho kãú toaïn træåíng, phuû traïch cäng taïc taìi chênh vaì kiãm kãú toaïn giaï thaình. - Nhán viãn cuía phoìng kãú toaïn: âæåüc chia phuû traïch tæìng pháön haình cäng viãûc theo hæåïng chuyãn män hoaï gäöm caïc kháu: + KÃÚ TOAÏN tiãu thuû kiãm tiãön læång vaì BHXH. + Kãú toaïn thanh toaïn kiãm kãú toaïn TSCÂ. + Kt nguyãn váût liãûu kiãm thäúng kã täøng håüp. Caïc chi nhaïnh kãú toaïn coï nhiãûm vuû theo doîi tçnh hçnh thu mua váût tæ vaì tiãu thuû saín pháøm, thu tiãön baïn haìng âënh kyì haìng thaïng vãö âäúi chiãúu säú liãûu våïi phoìng kãú toaïn cäng ty, thanh toaïn cäng nåü. b. Täø chæïc bäü säø kãú toaïn: Cäng ty Cao Su aïp duûng hçnh thæïc nháût kyï chæïng tæì cho cäng taïc kãú toaïn vç hçnh thæïc naìy phuì håüp våïi loaûi hçnh kãú toaïn cuía cäng ty. Theo hçnh thæïc naìy caïc nghiãûp vuû kinh tãú phaït sinh haìng ngaìy âæåüc phaín aïnh trãn chæïng tæì gäúc, tæì chæïng tæì gäúc âæåüc ghi thàóng vaìo nháût kyï hoàûc chæïng tæì gäúc ghi vaìo baíng kã, tæì baíng kã ghi vaìo nháût kyï chæïng tæì. Mäùi nháût kyï chæïng tæì duìng cho mäüt hoàûc nhiãöu taìi khoaín coï näüi dung kinh tãú giäúng nhau hoàûc coï mäúi quan hãû âäúi æïng máût thiãút våïi nhau. Tæì nháût kyï chæïng tæì ghi vaìo säø caïi, säø caïi laìm càn cæï âãø láûp baïo caïo kãú toaïn. Ngoaìi viãûc sæí duûng baíng kã, nháût kyï chæïng tæì, säø caïi kãú toaïn coìn sæí duûng mäüt säú säø chi tiãút, säø täøng håüp chi tiãút âãø phuûc vuû cho cäng taïc quaín lyï chung, táûp håüp chi phê tênh giaï thaình saín pháøm. Våïi loaûi säø naìy caïc chi phê phaït sinh trãn chæïng tæì gäúc âæåüc ghi vaìo säø chi tiãút. Cuäúi thaïng ghi vaìo säø täøng håüp, säø täøng håüp chi tiãút laìm càn cæï baïo caïo âënh kyì. SÅ ÂÄÖ HÇNH THÆÏC SÄØ KÃÚ TOAÏN Chæïng tæì gäúc Nháût kyï chæïng tæì Säø caïi Baïo caïo kãú toaïn Baíng kã, baíng phán bäø Säø chi tiãút tæì Baíng täøng håüp chi tiãút Ghi haìng ngaìy Ghi cuäúi thaïng Âäúi chiãúu III. TÇNH HÇNH THÆÛC TÃÚ VÃÖ HAÛCH TOAÏN CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT VAÌ TÊNH GIAÏ THAÌNH SAÍN PHÁØM TAÛI CÄNG TY CAO SU ÂAÌ NÀÔNG : 1. Âäúi tæåüng vaì phæång phaïp haûch toaïn chi phê saín xuáút vaì tênh giaï thaình saín pháøm åí Cäng ty Cao Su Âaì Nàông: Våïi loaûi hçnh saín xuáút haìng loaût, khäúi læåüng låïn, quy trçnh cäng nghãû saín xuáút phæïc taûp kiãøu chãú biãún liãn tuûc, coï saín xuáút baïn thaình pháøm vaì tiãúp tuûc chuyãøn sang giai âoaûn saín xuáút tiãúp theo. Nãn âäúi tæåüng táûp håüp chi phê laì tæìng giai âoaûn cäng nghãû saín xuáút ra baïn thaình pháøm vaì saín pháøm. Âäúi tæåüng tênh giaï thaình chuí yãúu laì saín pháøm hoaìn thaình. Phæång phaïp tênh giaï thaình laì phæång phaïp phán bæåïc: Kyì tênh giaï thaình âæåüc tênh theo tæìng thaïng. 2. Phæång phaïp haûch toaïn chi phê saín xuáút vaì tênh giaï thaình baïn thaình pháøm: A. Táûp håüp chi phê saín xuáút: Haìng thaïng càn cæï vaìo kãú hoaûch saín xuáút trong thaïng xê nghiãûp caïn luyãûn tiãún haình saín xuáút baïn thaình pháøm thêch håüp vaì cán âäúi vãö màût säú læåüng saín xuáút âãø phuûc vuû âuí cho viãûc saín xuáút saín pháøm. ÆÏng våïi mäùi loaûi baïn thaình pháøm coï mäüt âån pha chãú riãng biãût do phoìng kyî thuáût cäng nghãû cung cáúp, chi phê NVL saín xuáút ra baïn thaình pháøm âæåüc tênh nhæ sau: Chi phê NVL saín xuáút baïn thaình pháøm = Säú læåüng NVL xuáút duìng x Âån giaï bçnh quán thæûc tãú NVL a.1. Säú læåüng nguyãn váût liãûu xuáút duìng: Säú læåüng nguyãn váût liãûu thæûc tãú sæí duûng do thäúng kã xê nghiãûp caïn luyãûn täøng håüp âæa lãn haìng thaïng, so saïnh våïi säú læåüng NVL theo âån pha chãú (säú læåüng naìy do phoìng kyî thuáût cäng nghãû tênh toaïn täøng håüp laûi tæì âån pha chãú ). Kãú toaïn thæûc hiãûn viãûc phán bäø NVL thæûc tãú sæí duûng cho caïc baïn thaình pháøm bàòng tiãu thæïc tyí lãû våïi âån pha chãú baïn thaình pháøm thäng qua baíng "Phán bäø NVL sæí duûng theo âån pha chãú cho tæìng loaûi baïn thaình pháøm" (Biãøu säú 01). a.2. Âån giaï NVL xuáút duìng cho saín xuáút âæåüc tênh nhæ sau: Træåïc hãút tênhNVL xê nghiãûp nháûp trong thaïng, thäng qua baíng tênh giaï thæûc tãú nháûp kho xê nghiãûp. Càn cæï vaìo säú læåüng NVL taûi kho cäng ty thæûc cháút xuáút kho xê nghiãûp (xuáút theo âån âaî âæåüc âäúi chiãúu) trong thaïng, kãú toaïn váût liãûu tênh giaï trë NVL xuáút theo giaï bçnh quán cäüt täøng cäüng thäng qua biãøu (Biãøu säú 02). Säú liãûu åí biãøu säú 3 âæåüc kãú toaïn táûp håüp chi phê vaì tênh giaï thaình kãú toaïn tênh toaïn nhæ sau: Âån giaï thæûc tãú bçnh quán = Trë giaï thæûc tãú NL,VL täön ÂK+ Täøng trë giaï NL,VL nháûp trong kyì Säú læåüng NL,VL täön ÂK + Täøng säú læåüng NL,VL nháûp trong kyì Do âoï Giaï thæûc tãú cuía NL,VL xuáút trong kyì = Säú læåüng NL,VL xuáút trong kyì x Âån giaï thæûc tãú bçnh quán Vê duû: Tênh âån giaï bçnh quán cuía 1kg than âen xuáút duìng trong thaïng vaì trë giaï than âen xuáút duìng trong thaïng åí biãøu säú 03 nhæ sau: Âån giaï bçnh quán 1kg than âen xuáút duìng = 13.663.231 + 554.527.426 = 6.826,34 2.008 + 81.227 Giaï trë then âen (xuáút duìng trong thaïng) = 80.766 x 6.826,34 = 551.336.176. Caïc loaûi váût liãûu khaïc âãöu cuîng âæåüc tênh toaïn nhæ váûy: B. Tênh giaï thaình baïn thaình pháøm: Sau khi tênh âæåüc giaï trë mäùi loaûi váût liãûu xuáút duìng cho saín xuáút baïn thaình pháøm thäng qua "Säø theo doîi chi phê váût liãûu cuía baïn thaình pháøm" (biãøu säú 04), säú liãûu åí biãøu naìy âæåüc tênh toaïn nhæ sau: Càn cæï vaìo täøng säú læåüng vaì säú tiãön cuía váût liãûu thæûc tãú duìng âãø saín xuáút baïn thaình pháøm trong thaïng (åí cäüt xuáút cuía biãøu säú 03). Kãú toaïn tiãún haình tênh chi phê NVL cuía tæìng baïn thaình pháøm bàòng caïch: láúy giaï bçnh quán cuía tæìng loaûi váût liãûu nhán våïi säú læåüng tæìng loaûi váût liãûu âaî âæåüc phán bäø cho tæìng loaûi baïn thaình pháøm theo "Baíng phán bäø NVL sæí duûng theo âån pha chãú" (åí biãøu 01) Vê duû: Tênh giaï trë than âen duìng âãø saín xuáút màût läúp måïi. Giaï trë than âen duìng âãø saín xuáút màût läúp måïi. 6.826,34 x 42.152kg = 287.743.881 âäöng. Nhæ váûy, mäùi loaûi baïn thaình pháøm sæí duûng bao nhiãu loaûi váût liãûu ta tênh giaï trë cho báúy nhiãu loaûi váût liãûu. a. Kãú toaïn táûp håüp chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp: Kãú toaïn chi phê NVL chênh: nhæ âaî trçnh baìy åí trãn, baïn thaình pháøm do xê nghiãûp caïn luyãûn saín xuáút âæa vaìo giai âoaûn saín xuáút saín pháøm âæåüc coi nhæ laì NVL chênh âãø saín xuáút ra saín pháøm. Säú læåüng baïn thaình pháøm sæí duûng trong thaïng âæåüc xaïc âënh bàòng säú liãûu thäúng kã haìng thaïng thäng qua "baíng phán bäø baïn thaình pháøm, nguyãn váût liãûu" sæí duûng cho saín xuáút saín pháøm (BIãøu säú 05) Âån giaï baïn thaình pháøm xuáút duìng trong thaïng âæåüc xaïc âënh theo phæång phaïp giaï bçnh quán thäng qua "Säø theo doîi nháûp - xuáút - täön baïn thaình pháøm" (Biãøu säú 06) trong thaïng. Caïch tênh nhæ sau: Âån giaï baïn thaình pháøm bçnh quán xuáút duìng trong thaïng = Giaï trë BTP täön âáöu thaïng + Giaï trë BTP nháûp trong thaïng Säú læåüng BTP täön âáöu thaïng + Säú læåüng BTP nháûp trong thaïng Giaï trë BTP xuáút duìng trong thaïng = Säú læåüng BTP xuáút duìng trong thaïng x Âån giaï bçnh quán Giaï trë baïn thaình pháøm nháûp trong thaïng chênh laì giaï thaình saín xuáút baïn thaình pháøm âoï trong thaïng. Säú liãûu âæåüc láúy åí doìng täøng cäüng cuía mäùi loaûi baïn thaình pháøm trong (biãøu säú 04) "Säø theo doîi chi phê NVL cuía baïn thaình pháøm" coìn vãö læång baïn thaình pháøm nháûp trong thaïng do thuí kho baïn thaình pháøm cuía cäng ty âæa säú liãûu lãn. Cuû thãø nhæ caïch tênh toaïn sau: Âån giaï bçnh quán 1kg than âen xuáút duìng trong thaïng = 252.118.755 + 1.802.753.913 = 11.865,95â 22.229 + 151.029 Giaï trë màût läúp måïi xuáút duìng = 142.512 x 11.865,95 = 1.691.041.692â. Trong thaïng, sau khi xaïc âënh âæåüc giaï trë cuía tæìng loaûi baïn thaình pháøm duìng vaìo saín xuáút vaì täøng giaï trë baïn thaình pháøm xuáút duìng trong thaïng, kãú toaïn vàn cæï vaìo baíngphán bäø baïn thaình pháøm, nguyãn váût liãûu (Biãøu säú 05) âãø tiãún haình phán bäø giaï trë cuía tæìng loaûi baïn thaình pháøm cho tæìng saín pháøm thäng qua "Säø phán bäø baïn thaình pháøm cho tæìng saín pháøm" (Biãøu säú 07). Cäüt täøng cäüng cuía biãøu säú 07 chênh laì cäüt xuáút duìng trong kyì cuía biãøu säú 06. Phán bäø giaï trë cuía mäùi loaûi baïn thaình pháøm cho tæìng saín pháøm, kãú toaïn càn cæï vaìo læåüng âaî âæåüc phán bäø åí biãøu säú 05 nhán våïi âån giaï cuía baïn thaình pháøm âoï. - Kãú toaïn chi phê váût liãûu khaïc: âãø saín xuáút ra saín pháøm, ngoaìi baïn thaình pháøm, saín pháøm cuía cäng ty coìn cáön nhiãöu loaûi NVL khaïc nhæ: vaíi ätä, vaíi phin, theïp fi 10, PE boüc läúp, thuìng caïc ton... vaì caïc váût liãûu duìng âãø âäút loì læu hoaï saín pháøm. Âãø theo doîi caïc chi phê naìy kãú toaïn thäng qua "Säø theo doîi nháûp - xuáút - täng, vaíi, kim loaûi, váût liãûu khaïc, nhiãn liãûu" (Biãøu säú 08). Haìng thaïng kãú toaïn giaï thaình càn cæï vaìo säú læåüng váût liãûu dãût, váût liãûu kim loaûi, váût liãûu khaïc, nhiãn liãûu... xuáút kho cäng ty cho caïc xê nghiãûp (xuáút theo âënh mæïc). Vaì säú tiãön (cäüt täøng cäüng åí biãøu 02) ghi vaìo cäüt nháûp trong kyì cäüng täön cuäúi kyì (Vãö læåüng), tæì âoï læåüng xuáút trong kyì âæåüc tênh toaïn nhæ sau: Säú læåüng xuáút trong kyì = SLtäön âáöu kyì + SL nháûp trong kyì - SL täön cuäúi kyì. Âån giaï xuáút trong kyì âæåüc tênh theo âån giaï bçnh quán: Giaï trë NVL xuáút duìng trongkyì = Säú læång NVL xuáút x Âån giaï xuáút. Sau khi täøng håüp chi phê NVL khaïc xuáút duìng trong thaïng, kãú toaïn tiãún haình phán bäø NVL khaïc cho tæìng saín pháøm thäng qua baíng "Phán bäø nguyãn váût liãûu khaïc cho tæìng saín pháøm" (Biãøu säú 09) . Trong biãøu 09, vãö læåüng mäùi loaûi váût liãûu phán bäø cho tæìng saín pháøm âæåüc láúy åí baíng phán bäø baïn thaình pháøm, NVL cho saín pháøm (åí biãøu 05), âån giaï âæåüc láúy åí biãøu 08. Caïch phán bäø cho tæìng saín pháøm nhæ biãøu 07 "Phán bäø baïn thaình pháøm cho tæìng saín pháøm". Vi duû: Giaï trë vaíi ätä xuáút duìng cho läúp 1.200 - 200. 8.019 x 56.323,96 = 451.661.835 âäöng. Täøng cäüng giaï trë cuía cac s NVL phán bäø cho tæìng saín pháøm, kãú toaïn cäüng thãm pháön chi phê vãö baïn toí phán bäø cho saín pháøm âoï (láúy åí doìng täøng cäüng cuía mäùi saín pháøm åí biãøu 07). Doìng täøng cäüng chênh laì täøng chi phê vãö NVL phán bäø vaìo giaï thaình saín pháøm âoï. - Kãú toaïn chi phê nhiãn liãûu: kãú toaïn táûp håüp chi phê vaì tênh giaï thaình xaïc âënh täøng chi phê nhiãn liãûu xuáút duìng vaìo saín xuáút thäng qua biãøu säú 08 "Säø theo doîi nháûp - xuáút - täön vaíi, kim loaûi, váût liãûu khaïc, nhiãn liãûu" Sau âoï càn cæï vaìo säú tiãön âaî âæåüc xaïc âënh vaì læåüng phán bäø cho tæìng saín pháøm thäng qua "Baíng phán bäø nhiãn liãûu" (Cåí biãøu säú 10). b. Kãú toaïn táûp håüp chi phê nhán cäng træûc tiãúp: Caïc saín pháøm cuía cäng ty luän täön taûi åí 2 loaûi âån giaï læång, âoï laì âån giaï._.