Giáo trình Hàn khí (Trình độ Trung cấp)

chỉnh bằng ống cao su có lắp cô dê bắt ống vào đúng vị trí  Thử rò khí tại các chỗ nối  Dùng thiết bị đánh lửa để đốt cháy khí axetylen  Tạo ngọn lửa trung hoà, ngọn lửa các bon và ngọn lửa oxi  Tắt ngọn lửa khí mà không làm lửa bật lại sau. ( Hồi lửa )  Tắt máy hàn khí oxi-axetylen theo đúng quy trình  Tuân thủ các quy định về an toàn khi làm việc với máy hàn khí oxi- axetylen Kiến thức: Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  So sánh những đặc điểm của bình khí oxi và axetylen về mặt thể tích, tay van, công suất áp lực và mầu sắc  Phân biệt sự khác nhau về đặc tính và chức năng của bộ điều chỉnh khí oxi và axetylen  Miêu tả đặc điểm của bộ phận bảo vệ ống và chức năng của chúng  Nhận biết các thiết bị được sử dụng trong việc hàn khí oxi- axetylen  Lựa chọn mỏ hàn đúng kích cỡ theo độ dầy của chi tiết hàn Tài liệu lưu hành nội bộ Các bước tiến hành  Chuyển bình khí oxi và axetylen từ kho ra khu vực hàn Phải để riêng các bình đầy với các bình đã hết.  Xếp các bình khí vào xe đẩy và buộc chặt bằng dây xích  Tháo nắp và làm sạch hốc tay van của cả 2 bình khí oxi và axetylen bằng cách mở các tay van. Phải đảm bảo tay bạn không bị dính dầu mỡ  Lắp bộ điều chỉnh ( Van ) giảm áp vào bình khí ôxi (tay van bên phải)  Lắp bộ điều chỉnh ( Van ) giảm áp vào bình khí axetylen (tay van bên trái) Phải đảm bảo tay điều chỉnh áp suất của cả hai bộ điều chỉnh ( Van ) đều đang mở  Lắp ống cao su vào bộ điều chỉnh( Van ) và lắp bảo vệ ống vào đầu nối với ống hàn. (Sử dụng ống mầu đen cho đường khí ôxi và ống mầu nâu sẫm cho đường khí axetylen)  Thổi ống cao su để làm sạch bụi bẩn Tay van của bình khí axetylen nằm bên trái bình và trên các góc của đai ốc đều có vết cắt còn tay van của bình khí oxi nằm bên phải bình và không có vết cắt trên đai ốc. Từ từ mở van bình và điều chỉnh áp suất đạt áp lực 0.15kg/cm2 trên cả hai bộ điều chỉnh Dùng nước để kiểm tra rò khí ôxi và dùng nước xà phòng để kiểm tra rò khí axetylen tại các chỗ nối. Kính Van giảm áp Ô xy Đầu chai Chai Axeetylen Khoá giữ bình Mặt nạ Chai Ô xy Van giảm áp Axeetylen Mỏ hàn Rắc co Mỏ hàn Dây hàn Xe đỡ chai Ô xy – Axetylen và trang bị bảo hộ Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) LẮP CÁC BỘ ĐIỀU CHỈNH KHÍ Phần này sẽ giúp bạn:  Lắp các bộ điều chỉnh vào các bình khí Đặt đứng các bình khí và giữ chặt bằng xích, đai (hình 1) Khi di chuyển, những bình khí cần được giữ hơi nghiêng so với chiều thẳng đứng và phải có nắp bảo vệ để tránh làm hư hại các van bình. (hình 2) Không lăn tròn các bình trên sàn Kiểm tra các van bình khí bằng cách mở và đóng thật nhanh. (hình 3) Mở chai Đóng van Mở van Tài liệu lưu hành nội bộ Làm sạch các chất bụi bẩn bám trong hốc van để tránh rò khí do việc lắp không khớp và cũng để tránh các hạt bụi bẩn chui vào trong bộ điều chỉnh và có thể làm hỏng bộ điều chỉnh. Luôn đứng tránh sang một bên khi mở các bình khí để tránh khí xả thẳng vào mặt hình 4 Lắp các bộ điều chỉnh khí vào các van bình khí Tháo lỏng các vít điều chỉnh áp lực của cả hai bộ điều chỉnh trước khi lắp chúng vào van. Phải đảm bảo lắp đúng bộ điều chỉnh vào bình khí phù hợp. Bình khí axetylen có tay van bên trái và bình khí ôxi có tay van bên phải. Trên đai ốc liên kết điều chỉnh khí axetylen có rãnh xoi (hình 5) và mặt đồng hồ đo áp lực có mầu nâu sẫm. Các liên kết ren trước hết phải thực hiện bằng tay sau đó chỉ dùng cờ lê để vặn. Việc này sẽ tránh làm hỏng các tay van. Luôn sử dụng đúng loại cờ lê để tránh làm hỏng các đai ốc. (hình 6) Rãnh xoi Tài liệu lưu hành nội bộ Sẽ rất nguy hiểm nếu tra dầu mỡ vào tay van của thiết bị hàn khí bởi rất dễ gây ra cháy nổ (hình 7) Trong lúc vặn tránh dùng lực quá mức. Các chỗ nối chỉ nên vặn vừa phải. Nối ống hàn với các bộ điều chỉnh Phần này sẽ giúp bạn:  Nối ống cao su với các bộ điều chỉnh, rắc co.  Thực hiện các quy định về an toàn Lắp các ống cao su Lắp một đầu của ống đen vào đầu ra của bộ điều chỉnh khí( Van ) ôxi và ống mầu nâu ( Hoặc mầu xanh ) vào đầu ra của bộ điều chỉnh khí ( Van ) axetylen. (hình 1) Tài liệu lưu hành nội bộ Vặn chặt kẹp ống để xiết chặt các khớp nối để đảm bảo sự kẹp chặt và để tránh rò rỉ khí. (hình 2) Không dùng dầu hoặc mỡ để lắp ống Dùng một tua-vit để vặn chặt kẹp ống Mở van chai để thổi ống cao su (hình 3) Giơ đầu rời của ống xa khỏi người Vặn nút điều chỉnh áp suất của bộ điều chỉnh Thả một lượng áp lực vừa đủ để thổi bay những hạt bụi bẩn nếu có ở bên trong ống cao su sau đó vặn nút điều chỉnh áp lực. Lặp lại với các ống khác. Luôn sử dụng các cỡ kẹp ống ( Cô dê )phù hợp (Hình 4) Mở Đóng Tài liệu lưu hành nội bộ Có các loại kẹp ống như sau: 5mm, 6mm, 8mm và 10mm. Kích thước chính là đường kính bên trong của ống. Lắp mỏ đèn hàn hơi Đầu kia của ống cao su sẽ được lắp vào đầu vào của mỏ đèn hàn hơi . (hình 5) Lắp rắc co ống tại các đầu của mỏ đèn hàn hơi . Rắc co ống với một rãnh soi tại các góc được lắp vào ống khí axetylen và lắp vào đầu vào khí axetylen của mỏ đèn hàn hơi . Đai ốc ống không có vết cắt được lắp vào ống khí ôxi và lắp vào đầu vào khí ôxi của mỏ đèn hàn hơi . (hình 6) Cô dê Cách lắp răc co Cô dê đầu ống Dây Ô xy mầu đen Tài liệu lưu hành nội bộ Bảo vệ ống dùng để chặn luồng khí ngược từ mỏ đèn hàn hơi vào ống cao su. Phải đảm bảo các ống kết nối cùng với van hồi (bảo vệ ống) được lắp vào bên dưới của mỏ đèn hàn hơi . Điều chỉnh áp lực khí và kiểm tra rò rỉ Phần này sẽ giúp bạn:  Điều chỉnh áp lực khí theo kích cỡ mỏ đèn hàn hơi  Thử rò rỉ khí tại các chỗ nối để đảm bảo an toàn Điều chỉnh áp lực khí Áp lực khí ôxi và axetylen đều phải được điều chỉnh trên bộ điều chỉnh theo kích cỡ của mỏ đèn hàn hơi Kích cỡ của mỏ đèn hàn hơi được lựa chọn theo vật liệu của chi tiết hàn và độ dầy của nó. Để điều chỉnh khí, từ từ mở van của cả hai bình bằng cách xoay một vòng và đặt áp lực trên cả hai bộ điều chỉnh van là 0.15kg/cm2 cho đèn hàn hơi loại nhỏ bằng cách vặn chặt vít điều chỉnh áp lực. (Hình 1) Áp lực được thể hiện trên đồng hồ đo của cả hai bộ điều chỉnh Kiểm tra rò rỉ khí Kiểm tra rò rỉ khí tại các khớp nối Dùng nước xà phòng để kiểm tra các chỗ nối với bình khí axetylen và dùng nước sạch để kiểm tra các khớp nối với bình khí ôxi (hình 2) Nếu dùng nước xà phòng để kiểm tra khí ôxi có thể gây cháy. Không bao giờ được sử dụng diêm và bật lửa trong khi thử rò rỉ. Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) Kỹ năng Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Điều chỉnh áp lực khí theo yêu cầu trên bộ điều chỉnh theo kích thước của mỏ hàn  Kiểm tra rò rỉ tại mọi chỗ nối để đảm bảo an toàn  Đánh lửa và tạo các loại ngọn lửa ôxi- axetylen: lửa trung hoà, lửa các bon, lửa ôxi  Tắt ngọn lửa mà không làm lửa phụt lại  Tắt máy hàn ôxi-axetylen theo đúng quy trình Kiến thức: Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Gọi tên và phân biệt các loại ngọn lửa khí ôxi-axetylen khác nhau  Nêu đặc điểm và cách sử dụng các loại ngọn lửa  Nêu cách sử dụng các loại ngọn lửa khác nhau trong công việc hàn. Ngọn lửa trung hoà Ngọn lửa O xy Ngọn lửa Các bon Ngọn lửa mầu trắng Tài liệu lưu hành nội bộ Các bước tiến hành TẠO NGỌN LỬA  Mặc bảo hộ lao động  Lắp máy hàn khí ôxi-axetylen  Lắp ống cấp hơi theo kích cỡ quy định vào đèn hàn.  Mở bình khí và điều chỉnh áp lực khí trên bộ điều chỉnh Phải mở van bình rất chậm  Kiểm tra rò khí tại các điểm nối  Mở van điều khiển của khí axetylen trong đèn hàn.  Dùng súng bắn lửa( Bật lửa ) để lấy lửa Tránh sử dụng các nguồn lửa khác Chĩa đèn hàn vào một hướng an toàn trong khoảng trống xa phía bạn  Điều chỉnh khí axetylen cho đến khi xuất hiện khói đen  Mở khí ôxi cho đến khi có ngọn lửa trung hoà  Tăng lượng khí axetylen và tạo một ngọn lửa các bon  Đưa trở về ngọn lửa trung hoà  Tăng lượng khí ôxi để tạo ngọn lửa ôxi  Tắt lửa  Tắt lửa trước hết bằng việc đóng van khí axetylen và sau đó đóng van khí ôxi trên mỏ hàn.  Lặp lại việc tạo ngọn lửa cho đến khi bạn có thể tạo ngọn lửa mà không bị bật lửa trở lại. Làm nguội đèn hàn bằng cách nhúng đèn vào nước đồng thời mở một ít khí ôxi  Đóng các van bình và tháo toàn bộ áp lực từ ống cao su. Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) ĐÁNH LỬA, TẠO NGỌN LỬA, TẮT NGỌN LỬA VÀ TẮT MÁY HÀN KHÍ Phần này sẽ giúp bạn:  Lấy lửa và tắt lửa dùng cho việc hàn khí  Tạo các ngọn lửa trung hoà, lửa ôxi và lửa các bon  Tắt máy hàn ôxi-axetylen để dừng công việc Lấy lửa Phải mặc đầy đủ đồ bảo hộ Áp lực của khí ôxi và axetylen là 0.15kg/cm2 cho mỏ hàn số 3 Trong khi đặt áp lực trên bộ điều chỉnh, phải mở van điều khiển của mỏ hàn để đặt áp lực được chính xác. Mở van điều khiển khí axetylen của đèn hàn 1 / 4 vòng và đánh lửa bằng súng bắn tia lửa (hình 1), Axetylen cháy bằng ôxi có trong không khí. Điều chỉnh khí axetylen cho đến khi xuất hiện ít khói đen (hình 2) Quan sát ngọn lửa và thêm khí ôxi bằng cách mở van điều khiển khí ôxi trên ống Mỏ hàn (hình 3). Súng bắn tia lửa Khí có A xê ty len và ô - xy Ngon lửa trong không khí tự nhiên Không có mầu trắng Tài liệu lưu hành nội bộ Điều chỉnh ngọn lửa Để điều chỉnh ngọn lửa trung hoà, thêm lượng ôxi vừa đủ để tạo ngọn lửa hình nón mầu trắng rõ ràng và tròn đầu (Hình 4) Hỗn hợp khí từ đèn hàn có lượng khí ôxi và axetylen bằng nhau. Để điều chỉnh ngọn lửa ôxi, thêm lượng khí ôxi vào. Hình nón trắng sẽ trở nên ngắn và nhọn Ngọn lửa sẽ tạo ra một tiếng xì và sẽ ngắn lại. (hình 5) Hỗn hợp khí từ đèn hàn sẽ có nhiều khí ôxi hơn khí axetylen. Để điều chỉnh ngọn lửa các bon, phải điều chỉnh ngọn lửa về trung hoà sau đó thêm lượng khí axetylen. Hình nón trắng sẽ trở nên dài và được bao bởi một lớp axetylen giống lông vũ Ngọn lửa sẽ cháy nhẹ và dài hơn (hình 6) Ngon lửa không có ô xy Ngon lửa có mầu trắng Ngon lửa có ô xy Ngọn lửa ô xy có mầu trắng ở giữa Ngọn lửa có ô xy mầu trắng ở giữa tạo thành mũi nhọn Ngọn lửa có nhiều ô xy mầu trắng Tài liệu lưu hành nội bộ Hỗn hợp khí từ ống thổi lửa có lượng khí axetylen nhiều hơn ôxi. Tắt ngọn lửa Để tắt ngọn lửa, phải đóng van khí axetylen trên đèn hàn trước sau đó đóng van khí ôxi. Tắt máy Sau khi kết thúc công việc, tắt máy theo đúng quy trình dưới đây: Đóng van bình khí axetylen Đóng van bình khí ôxi Mở van khí axetylen trên đèn hàn và tháo toàn bộ áp lực khí Mở van khí ôxi trên đèn hàn và tháo toàn bộ áp lực khí Cả hai đồng hồ áp lực trên hai bộ điều chỉnh đều chỉ số 0 Nhả vít điều chỉnh áp suất trên bộ điều khiển khí axetylen Nhả vít điều chỉnh áp suất trên bộ điều khiển khí ôxi Đóng van khí axetylen trên đèn hàn Đóng van khí ôxi trên đèn hàn Phải đảm bảo: - Không có lửa xung quanh các thiết bị - Toàn bộ khí đã thoát hết bằng việc nhúng đèn hàn vào nước Ngọn lửa có nhiều Axêty len mầu trắng Ngọn lửa có nhiều Axêty len Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN KHÍ KHÔNG DÙNG QUE HÀN TẠI TƯ THẾ BẰNG Kỹ năng Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Cắt một tấm theo kích thước cho trước  Mài các mép tấm theo góc chính xác để có kích thước chuẩn  Đánh dấu thẳng và đục các đường thẳng song song trên bề mặt tấm theo bản vẽ Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà theo kích cỡ của mỏ hàn và áp lực khí  Tạo mối hàn bằng việc điều khiển mỏ hàn và ngọn lửa trên bề mặt tấm  Duy trì đường hàn tại tư thế bằng mà không dùng que hàn, sử dụng kỹ thuật di chuyển về phía trái  Làm sạch mối hàn và tìm lỗi  Thao tác các bước chính xác để tránh lỗi trong và sau khi hàn Kiến thức: Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Nêu chức năng của hệ thống hàn ôxi- axetylen áp lực thấp và áp lực cao  Phân biệt các thuật ngữ hàn, hồi lửa (backfire) và phản nhiệt (flashback)  Phân biệt các thuật ngữ nhiệt và nhiệt độ  Viết các đơn vị của nhiệt và nhiệt độ Nêu các bước thực hiện cần thiết để tránh hồi lửa và phản nhiệt Tài liệu lưu hành nội bộ Các bước tiến hành Hàn nóng chảy không dùng que hàn ở tư thế bằng  Đánh dấu và dùng máy cắt để cắt các tấm tôn theo bản vẽ Chú ý không để các ngón tay sát lưỡi cắt và đi găng tay để tránh bị thương  Làm thẳng tấm đã được cắt bằng cách dùng búa gõ lên một cái đe  Mài mép hoàn thiện tấm theo các kích thước quy định  Đánh dấu và đục các đường thẳng trên bề mặt tấm theo bản vẽ  Đặt chi tiết hàn lên mặt bàn hàn ở tư thế bằng.  Chọn và lắp mỏ hàn cỡ số 3 vào đèn hàn. Mặc đồ bảo hộ  Đặt áp lực khí ôxi và axetylen mức 0.15kg/cm2 trên mỏ hàn  Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà  Giữ mỏ hàn phía trên chi tiết hàn theo đúng đầu  Bắt đầu làm nóng bề mặt bằng việc xoay nhẹ mỏ hàn và tạo ra một lớp kim loại nóng chảy trên đường đã đánh dấu  Di chuyển đều mỏ hàn theo hướng trái.  Tránh tập trung nhiệt quá vào một vị trí Nếu kim loại trở nên quá nóng, nhấc mỏ hàn ra khỏi lớp kim loại chảy một lúc. Không để ngọn lửa hình nón bên trong chạm vào lớp kim loại nóng chảy để tránh phản lửa và phản nhiệt  Tạo mối hàn theo đúng kích cỡ bằng cách điều chỉnh tốc độ di chuyển và tạo chuyển động xoay nhẹ đối với mỏ hàn  Dừng lại ở đầu bên trái và nhấc mỏ hàn thổi trong nước  Dùng bàn chải sắt làm sạch bề mặt mối hàn và kiểm tra sự đồng đều của đường hàn. Nếu tốc độ di chuyển và chuyển động xoay mỏ hàn được thực hiện đúng thì đường hàn sẽ đồng đều về chiều rộng và các vẩy hàn sẽ đều nhau. Lặp lại các thao tác cho đến khi bạn có thể tạo ra các mối hàn đều nhau Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN KHÍ KHÔNG DÙNG QUE HÀN TẠI TƯ THẾ BẰNG HÀN KHÍ KHÔNG DÙNG QUE HÀN TẠI TƯ THẾ BẰNG Phần này sẽ giúp bạn:  Chuẩn bị chi tiết hàn theo đúng kích thước  Giữ mỏ hàn và ngọn lửa theo vị trí chuẩn để có được mối hàn đẹp  Tạo các đường hàn đẹp mà không dùng que hàn  Kiểm tra bên ngoài đường hàn Các mối nối đồng nhất được tạo ra do việc hàn khí bằng cách làm nóng chảy các mép tấm kim loại với sự trợ giúp của khí. Những người mới học hàn cần phải thực hành việc: - Giữ mỏ hàn ở vị trí chuẩn. - Làm nóng chảy kim loại bằng cách sử dụng đúng ngọn lửa khí - Tạo các đường hàn thẳng bằng kỹ thuật di chuyển về phía trái. Chuẩn bị tấm để hàn Kẻ các đường cách nhau 15mm tính từ mép của dải tấm dầy 2mm, rộng 100mm và dài 150mm (hình 1) Cắt dư 2mm để sau khi mài mép có kích thước chuẩn là 150mm Dùng găng tay khi xử lý tấm Cắt dải tấm để có chi tiết hàn 150mm dài x 100mm rộng x 2mm dày (hình 1) Không để các ngón tay gần lưỡi cắt khi cắt tấm Làm phẳng tấm bằng việc dùng búa gõ tấm trên một cái đe Mài mép tấm Làm sạch và đặt tấm lên bàn hàn Đường hàn Tài liệu lưu hành nội bộ Dùng bàn chải sắt và giấy ráp để làm sạch gỉ trên tấm nếu có Không ấn bàn chải sắt lên tấm Làm sạch tấm bằng giấy ráp quấn quanh một miếng gỗ. Làm sạch vết sơn, vết dầu mỡ bằng cách nhúng tấm tôn vào một dung dịch axit clohydric loãng. Đặt tấm phía trên bàn hàn, cách mặt bàn hàn 10mm (hình 2) để giảm sự dẫn nhiệt và để đặt tấm ở tư thế bằng Kẻ các đường thẳng song song theo chiều dài của tấm và đục rãnh để đánh dấu. Giữ mỏ hàn và ngọn lửa ở vị trí chuẩn để có mối hàn đẹp (góc) Giữ mỏ hàn ở vị trí sao cho: - Trục của đường nối song song với người điều khiển (hình 3) - - Giảm mỏi tay cho người hàn - Góc của mỏ hàn so với đường hàn vào khoảng 60o đến 70o (hình 4) Hướng dịch chuyển đường hàn Vật hàn Tấm kê cao Gạch chịu lửa Tài liệu lưu hành nội bộ - Làm nóng chảy kim loại để tạo ra một lớp nhỏ kim loại nóng chảy trên bề mặt chi tiết tại đầu quy định. Xoay nhẹ mỏ hàn Tạo đường hàn không dùng que hàn Di chuyển mỏ hàn theo hướng trái Tạo đường hàn trên các đường đã đục đánh dấu (hình 5) Duy trì tốc độ di chuyển liên tục với chuyển động xoay nhẹ của mỏ hàn (hình 6) Tấm kê Hướng dịch chuyển đường hàn Vật hàn Gạch chịu lửa Chiều rộng mối hàn Tấm phải mối hàn Hướng hàn Hướng hàn Tấm trái Tài liệu lưu hành nội bộ Giảm nhẹ góc mỏ hàn gần mép trái và từ từ rút lửa để tránh làm cháy chân Duy trì khoảng cách 2-3mm liên tục giữa hình nón trắng của ngọn lửa và bề mặt chi tiết hàn để có nhiệt vừa đủ và tránh phản lửa. Kiểm tra bên ngoài đường hàn Việc kiểm tra bên ngoài đường hàn có thể được thực hiện để đảm bảo sự đồng đều về chiều rộng, các vẩy hàn và độ ngấu chân chuẩn của đường hàn sau khi mối hàn đã được làm sạch. Sử dụng kẹp để gắp chi tiết vừa hàn còn nóng Tấm trái Bắt đầu Khoảng 6 m m ( 1/4inch) K h o ản g 6 m m ( 1 /4 in ch ) Hướng dịch chuyển Hướng dịch chuyển ½ chiều dầy Quy cách tấm Khoảng 1,5 mm ( 1/16inch) Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) DÙNG KHÍ TẠO ĐƯỜNG KIM LOẠI NÓNG CHẢY CÙNG QUE HÀN TRÊN TẤM TÔN TẠI TƯ THẾ BẰNG Kỹ năng Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Chuẩn bị các tấm theo kích thước trong bản vẽ  Tạo mối hàn theo đúng kích cỡ bằng cách điều khiển mỏ hàn và ngọn lửa  Thêm lượng kim loại chảy theo mức độ yêu cầu bằng cách sử dụng que hàn.  Tạo đường kim loại nóng chảy bằng que hàn theo tư thế bằng sử dụng kỹ thuật di chuyển về phía trái  Làm sạch và kiểm tra lỗi bên ngoài đường hàn Kiến thức: Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Nêu sự quan trọng của việc xử lý tấm trước khi hàn  Liệt kê các phương pháp làm sạch thông thường trước khi hàn  Mô tả cấu trúc của ngọn lửa ôxi- axetylen  Mô tả các vùng khác nhau của ngọn lửa ôxi-axetylen và nhiệt độ của chúng  Nêu phản ứng hoá học chính và phụ giữa ôxi và axetylen trong quá trình đốt  Nêu sự cần thiết của việc sử dụng que hàn trong quá trình hàn khí  Nêu các loại que hàn sử dụng cho tôn trong quá trình hàn khí (BIS)  Nêu các kích cỡ thông thường của que hàn (BIS)  Nêu các vấn đề cần quan tâm khi chọn que hàn  Nhận biết các nguyên nhân thiếu sự nóng chảy Tài liệu lưu hành nội bộ Các bước tiến hành  Đánh dấu và dùng máy cắt để cắt tấm tôn theo bản vẽ.  Dùng búa và đe để làm thẳng tấm mới cắt Phải tuân thủ các biện pháp an toàn khi cắt tấm  Dùng giũa và giấy ráp để làm sạch và hoàn thiện các tấm theo đúng kích thước  Vạch và đục các đường thẳng song song trên bề mặt tấm theo bản vẽ  Đặt chi tiết hàn lên bàn hàn ở tư thế bằng  Chọn là lắp mỏ hàn cỡ số 3 và đặt áp lực khí axetylen/ôxi 0.15kg/cm2  Chọn que hàn thép mềm tráng đồng (CCMS) đường kính 1.6mm Mặc đồ bảo hộ  Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà  Giữ mỏ hàn theo góc 60o – 70o so với đường đục trên tấm và tạo một lớp nóng chảy nhỏ tại mép phải của đường hàn  Giữ khoảng cách giữa ngọn lửa hình nón trắng và bề mặt tấm từ 2.0mm đến 3.00mm.  Tay trái giữ que hàn, chĩa vào gần lớp kim loại nóng chảy theo góc 30o-40o so với đường hàn  Làm nóng chảy đầu que hàn bằng cách nhúng vào giữa lớp kim loại nóng chảy và thêm kim loại chảy lên bề mặt của chi tiết hàn để tạo thành một mối hàn  Dịch chuyển về hướng trái với tốc độ đều dọc theo đường đục cùng với sự xoay nhẹ mỏ hàn  Di chuyển que hàn lên xuống (giống chuyển động của piston) với tốc độ đều liên tục.  Thêm lượng kim loại nóng chảy từ que hàn vừa đủ vào lớp kim loại nóng chảy để tạo các mối hàn đồng đều về chiều rộng và chiều cao.  Phối hợp tốc độ di chuyển của mỏ hàn với que hàn để kiểm soát kích thước của mối hàn và sự ngấu chân theo yêu cầu.  Giữ đầu que hàn trong phạm vi ngọn lửa để tránh sự ôxi hoá  Dừng việc hàn tại mép trái bằng việc lấp khe hàn.  Tắt ngọn lửa và làm nguội mỏ hàn  Làm sạch bề mặt mối hàn. Kiểm tra sự đồng đều của các vẩy hàn và sự đồng bộ về chiều rộng và chiều cao của đường hàn. Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) DÙNG KHÍ TẠO ĐƯỜNG KIM LOẠI NÓNG CHẢY CÙNG QUE HÀN TRÊN TẤM TÔN TẠI TƯ THẾ BẰNG Phần này sẽ giúp bạn:  Giữ mỏ hàn và que hàn ở vị trí chuẩn so với chi tiết hàn  Làm nóng chảy bề mặt kim loại và que hàn để hàn những đường thẳng sử dụng kỹ thuật di chuyển trái  Làm sạch và kiểm tra lỗi hàn. Trong quá trình hàn khí, phần lớn các chỗ nối cần điền đầy thêm kim loại chảy để có kích thước chuẩn của mối hàn và làm chắc thêm chỗ nối Việc thêm kim loại vào lớp kim loại nóng chảy cần những kỹ năng đặc biệt Đặt vị trí và dùng tay điều khiển mỏ hàn và que hàn để tạo các đường hàn Giữ mỏ hàn và que hàn theo đúng vị trí so với chi tiết hàn Đặt mỏ hàn nghiêng góc 60o-70o so với đường hàn (hướng phải) Đặt que hàn nghiêng góc 30o-40o so với đường hàn (hướng trái) (Hình 1) Góc này giúp di chuyển lớp kim loại nóng chảy dọc theo đường hàn và giữ cho bụi bẩn và tạp chất không rơi lẫn vào lớp kim loại nóng chảy. Nó đồng thời cũng kiểm soát được độ sâu của lớp hàn (ngấu chân) theo đúng độ quy định. Thêm vào đó bề ngoài của đường hàn cũng đẹp hơn. Giữ mỏ hàn và que hàn vuông góc với bề mặt tấm để cho kim loại tan chảy đều trên cả hai bên của hình nón trắng bên trong ngọn lửa (Hình 2) Tài liệu lưu hành nội bộ Làm nóng chảy bề mặt kim loại, duy trì lớp nóng chảy và thêm kim loại từ que hàn với chuyển động phù hợp tại bên phải. Đối với mỏ hàn , cần một chuyển động xoay nhẹ và đối với que hàn cần một di chuyển lên xuống giống hoạt động của piston (Hình 3) Duy trì khoảng cách giữa ngọn lửa hình nón trắng tới bề mặt tấm từ 2-3mm. Tạo đường hàn với que hàn Di chuyển mỏ hàn và que hàn theo hướng trái, dọc theo đường đục đánh dấu trong quá trình hàn (Hình 4) Que hàn Mặt chi tiết Đầu đèn Hướng chuyển động Hướng chuyển động chính Tài liệu lưu hành nội bộ Thêm kim loại từ que hàn vào lớp kim loại nóng chảy để có mối hàn 1.5mm đến 2.0mm trên bề mặt tấm. Duy trì tốc độ di chuyển đều, các góc và cử động đều của mỏ hàn và que hàn trong quá trình hàn. Giữ đầu của que hàn trong phạm vị ngọn lửa để tránh sự ôxi hoá Tiếp tục hàn và dừng hàn TIẾP TỤC HÀN Giữ mỏ hàn theo góc 80o so với ngọn lửa hình nón chĩa vào đoạn cuối khoảng 3mm của đường hàn trước, đó là khe hàn (hình 5a và 5b) Làm chảy lại mối hàn tại khe đường hàn để tạo ra một lớp nóng chảy, thêm kim loại của que hàn và tiến hành hàn tiếp. DỪNG VIỆC HÀN Hướng chuyển động chính Dạng của chiều rộng và chiều cao mối hàn Đầu đèn Vùng hàn Que hàn Đường hàn Tài liệu lưu hành nội bộ Giảm góc của mỏ hàn và que hàn khi lớp nóng chảy chạm đến bên trái để kiểm soát độ cháy chân. Chèn khe hàn bằng cách thêm lượng kim loại chảy vừa phải bằng cách nhỏ vài giọt kim loại nóng chảy vào khe Từ từ bỏ ngọn lửa nhưng bao phủ lớp hàn với đầu của lớp phủ ngoài của ngọn lửa để bảo vệ nó khỏi không khí. Bỏ đầu que hàn ra khỏi vùng hàn trước khi vùng hàn rắn lại. Kiểm tra bên ngoài đường hàn Tìm những lỗi sau đây trên đường hàn: Sự khác biệt trên những điểm khác nhau trên đường hàn (do tốc độ di chuyển không đều của mỏ hàn , sự dùng que hàn không đúng, sự bắt đầu hàn lại sai, sự bắn toé của lớp kim loại nóng chảy do để ngọn lửa hình nón trắng chạm vào lớp kim loại nóng chảy) Sự hụt tại chân đường hàn (do áp lực khí quá lớn làm hỏng ngọn lửa, do sự điểu khiển mỏ hàn không đúng, sử dụng que hàn không đúng) Lõm bề mặt hàn (do ngọn lửa quá mạnh và áp lực khí quá lớn; không đủ lượng kim loại thêm từ que hàn.) Rỗ khí (do tấm chưa được làm sạch hẳn, que hàn bị gỉ) Tham khảo đường hàn chuẩn trong hình 6. Đường hàn Đường hàn cao 1,5 – 2 mm Chiều cao của Đường hàn mm Đường hàn rộng 5 – 6 mm Dạng của đường hàn đẹp Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) : HÀN GẤP MÉP TẤM MỎNG Kỹ năng Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Chuẩn bị mép gờ (uốn) của các tấm theo kích thước trong bản vẽ  Ghép và hàn đính đường nối mép với đường hàn đính cách nhau các đoạn 30mm và tại hai đầu  Hàn nóng chảy kim loại trên đường nối mép mà không dùng thêm que hàn đắp, hàn ở tư thế hàn bằng và dùng kỹ thuật hướng trái  Kiểm tra đường hàn đã hoàn thành về sự đồng bộ, chiều rộng, chiều cao và sự ngấu chân Kiến thức: Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Nêu thành phần khí axetylen  Nêu các tính chất hoá học của khí axetylen  Miêu tả đặc tính của khí axetylen  Nêu thành phần của cacbua canxi  Nêu các tính chất của cacbua canxi  Nêu các cấp hạng của cacbua canxi  Lưu kho và sử dụng cacbua canxi một cách an toàn  Giải thích các thuật ngữ hàn thông thường: sự nóng chảy, lớp kim loại nóng chảy, mối hàn và sự ngấu chân Tài liệu lưu hành nội bộ HÀN NỐI MÉP GỜ KHÔNG DÙNG QUE HÀN ĐẮP TRÊN TẤM TÔN TẠI TƯ THẾ HÀN BẰNG Các bước tiến hành  Đánh dấu và cắt tấm tôn theo bản vẽ.  Chuẩn bị nối mép theo kích thước trong bản vẽ  Đặt mép nối trên bàn hàn  Chọn đầu mỏ hàn cỡ số 3  Điều chỉnh áp suất khí axetylen và ôxi là 0.15kg/cm2 trên đồng hồ Mặc đồ bảo hộ  Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà  Hàn đính đường nối tại hai đầu và cách nhau 30mm trên đường nối, chiều dài đường hàn là 6mm  Bắt đầu hàn từ đầu phải của đường nối  Giữ mỏ hàn theo góc 40o – 45o so với đường hàn và làm nóng chảy đều hai mép cong để tạo một lớp kim loại nóng chảy  Di chuyển mỏ hàn về hướng trái của đường nối với tốc độ di chuyển đều và cử động xoay nhẹ  Làm nóng chảy hai mép gờ một cách đều đặn cho đến hết độ sâu của đường nối Tốc dộ di chuyển chậm và đều là kỹ năng chủ yếu để có được sự ngấu chân hoàn toàn của đường nối Tài liệu lưu hành nội bộ  Dừng tại mép trái bằng cách giảm góc của mỏ hàn để tránh cháy xuyên qua  Tắt ngọn lửa và làm nguội bép hàn  Làm sạch đường hàn  Kiểm tra sự đồng đều về vẩy hàn và ngấu chân  Lặp lại các thao tác cho đến khi bạn có thể tạo ra đường hàn đồng đều về chiều rộng và chiều cao và ngấu chân hoàn toàn. THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN NỐI MÉP GỜ KHÔNG DÙNG QUE HÀN ĐẮP TRÊN TẤM TÔN TẠI TƯ THẾ HÀN BẰNG Phần này sẽ giúp bạn:  Chuẩn bị các mép cho việc nối mép gờ  Ghép và hàn đính mép nối ở tư thế hàn bằng  Hàn mép gờ không dùng thêm kim loại từ que hàn đắp  Kiểm tra đường hàn về sự đồng đều mối hàn và sự ngấu chân Người ta thường hàn mà không dùng thêm que hàn đắp bởi vì các mép cong sẽ cung cấp đủ lượng kim loại nóng chảy cho đường nối Sau khi hàn, đường hàn này trông sẽ giống 1 đường hàn đấu mép (hình 1) Tài liệu lưu hành nội bộ Chuẩn bị các mép để nối Cắt hai tấm tôn 50x1.6x150mm và đánh dấu đường gấp cong 1.6mm kể từ mép Chuẩn bị gờ bằng việc bẻ cong mép trong 1 êtô (hình 2) Đặt chiều cao của gờ bằng với độ dầy của kim loại Ghép và hàn đính Ghép khớp chỗ nối hai tấm lên bàn hàn theo đúng góc và không bị hở. Hàn đính đường nối tại hai đầu và cách nhau 30mm dọc theo đường nối Dùng mỏ-lết hoặc kẹp để giữ các mép gờ với nhau (hình 3) Tài liệu lưu hành nội bộ Hàn đường nối mép gờ không dùng thêm que hàn đắp Bắt đầu hàn từ đầu phải của đường nối với mỏ hàn đặt nghiêng góc 40o đến 45o so với đường hàn (Hình 4) Việc hàn tôn sử dụng ngọn lửa trung hoà. Lắp đầu mỏ hàn số 3 để hàn tấm dầy 1.6mm Làm nóng chảy kim loại gờ mép và tạo một lớp hàn bằng kim loại nóng chảy. Di chuyển về phía trái dọc theo đường nối với tốc độ đều (hình 5) Di chuyển chậm để có sự ngấu chân hoàn toàn (hình 6) Hướng hàn Mỏ hàn Tài liệu lưu hành nội bộ Kiểm tra đường hàn Đường hàn nối này được thực hiện bằng việc đánh dấu 2 tấm phẳng để nối mép chúng với nhau. Vì vậy phải kiểm tra 2 mép sẽ được hàn nóng chảy và phải có sự ngấu chân hoàn toàn tại đường nối. Kiểm tra sự nóng chảy đồng đều của các mép gờ để có sự đồng bộ về chiều cao, chiều rộng và vẩy hàn. Đồng thời kiểm tra để phát hiện bất cứ rỗ khí nào trên bề mặt. THỢ HÀN (HÀN HƠI) Kỹ năng Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Chuẩn bị chi tiết theo kích thước  Hàn đường nối đấu mép vuông ở tư thế hàn bằng, dùng kỹ thuật di chuyển trái Tài liệu lưu hành nội bộ trong bản vẽ .  Cắt hơi các tấm vuông góc , lắp ráp các tấm chuẩn bị mép.  Đặt và lắp ráp các mối ghép với kích thước chính xác và văng gia cường .  Làm sạch và kiểm tra đường hàn đấu mép về sự ngấu chân và sự đồng bộ bề mặt  Thử độ bền của đường hàn đấu mép bằng phương pháp thử uốn cong tự do Kiến thức: Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Giải thích nguyên lý của máy tạo khí A xetylen  Nhận biết cách cấu tạo của máy tạo khí A xetylen  Mô tả các nguyên tắc vận hành máy tạo khí A xetylen  Bảo đảm sự làm việc bình thường của máy tạo khí A xetylen .Chế độ bảo dưỡng định kỳ.  So sánh lợi ích và hạn chế giữa các máy tạo khí A xetylen  Nêu nguyên lý hoạt động của các máy máy tạo khí A xetylen khác nhau HÀN MỐI GHÉP MÉP VUÔNG CỦA TẤM THÉP 2 MM Ở TƯ THẾ BẰNG Các bước tiến hành  Chuẩn bị các chi tiết theo bản vẽ. Tài liệu lưu hành nội bộ  Giũa (mài) các mép cho vuông và làm sạch hoàn toàn  Ghép các chi tiết lên bàn hàn tạo thành một đường nối đấu mép vuông với một khe hở lắp ráp rộng 1.5mm  Lắp mỏ hàn khí, lắp đầu mỏ hàn cỡ số 3 và đặt áp suất khí 0.15kg/cm2 cho cả hai loại khí.  Chọn que hàn thép các bon đường kính 1.6mm để hàn đính và hàn. Mặc đồ bảo hộ  Tạo ngọn lửa trung hoà  Hàn đính đường nối tại hai đầu và tại các khoảng cách 50mm tính từ 2 đầu đường nối, sử dụng que hàn đường kính 1.6mm (Đặt trước độ lệch, khoảng 4o) Các đường hàn đính phải được nóng chảy và ngấu chân hoàn toàn và được thực hiện tại đáy của đường nối  Kiểm tra độ vuông góc và khe lắp ráp và sửa lại nếu cần  Làm sạch các đường hàn đính và đặt chi tiết lên bàn hàn ở tư thế hàn bằng Úp đường hàn đính xuống  Bắt đầu hàn từ đầu bên phải của chi tiết  Dẫn ngọn lửa từ đầu của đường hàn với góc bép hàn là 60o-70o hướng về bên phải  Giữ que hàn đắp theo góc 30o-40o so với đường hàn hướng về bên trái  Làm nóng chảy đều các mép và thêm kim loại từ que hàn đắp bằng việc di chuyển que hàn đắp lên xuống (giống piston) và bắt đầu hàn theo hướng trái  Duy trì một tốc độ di chuyển đều của mỏ hàn với cử động xoay nhẹ  Dừng hàn tại đầu bên trái, lấp khe hàn và hoàn thành đường hàn.  Làm sạch đường hàn và xử lý những ch...hể: Hướng dịch chuyển Hướng dịch chuyển của que hàn Tài liệu lưu hành nội bộ  Hình dung được các sai sót, nguyên nhân và cách xử lý chúng.  Giải thích được các hậu quả của sai sót.  Nắm được các cách sửa chữa sai sót. HÀN LEO CHI TIẾT HÌNH CHỮ T THỢ HÀN (HÀN HƠI) MỐI HÀN PHỦ HÌNH CHỮ "T" TRÊN M.S. THEO PHƯƠNG THẲNG ĐỨNG Phần này sẽ giúp bạn:  Hàn mối phủ theo phương thẳng đứng bằng cách đặt các đường hàn đều nhau mà không bị lõm và không gây ra các lỗi hàn. Công đoạn chuẩn bị và lắp ráp : Tài liệu lưu hành nội bộ Chuẩn bị vật tư theo bản vẽ và giũa cách cạnh cho vuông. Làm sạch bề mặt bằng chổi kim loại. Chọn mỏ hàn số 5 và que hàn 1,6mm đặt lửa vừa phải. Hàn gá chi tiết như theo hình 1 để tránh sai sót và giữ cho mối hàn được thẳng hàng. Đảm bảo rằng mối hàn được giữ chặt trên bàn hàn theo phương thẳng đứng. Kỹ thuật hàn. Giữ ống hàn ở góc 600 và que hàn ở góc 450 tương ứng với đường hàn theo chiều thẳng từ dưới lên. (Hình 2) Lắp và hàn tấm tôn ở vị trí này Tài liệu lưu hành nội bộ Điều chỉnh sao cho rãnh nóng chảy được đều và hàn mối ghép phủ từ dưới chân bằng cách đốt nóng cả hai cạnh mài ngang nhau. Cắm đầu que hàn liên tục vào rãnh nóng chảy và tiếp tục hàn hướng lên trên. Ở điểm cuối của mối hàn, phủ lên rãnh và hoàn tất việc hàn. Chuyển chi tiết ra khỏi đế và làm sạch đường hàn. Kiểm tra lại đường hàn sao cho độ dài chân bằng nhau, vảy hàn đều nhau và đảm bảo không có các sai sót bề mặt. Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) Kỹ năng Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Chuẩn bị và tập trung mối hàn theo hình vuông.  Đặt chi tiết theo phương thẳng đứng với khe hở chân là 2mm  Thao tác ống hàn và que hàn và mối hàn theo phương thẳng đứng bằng phương pháp đưa lên.  Làm sạch chi tiết hàn và kiểm tra khuyết tật mối hàn. Kiến thức Sau khi hoàn thành bài tập bạn sẽ có thể:  Mô tả được 3 bệ của chi tiết và các mối liên quan của chúng với công đoạn hàn.  Giải thích được áp lực của chất khí trong kim loại hàn. Tài liệu lưu hành nội bộ HÀN NỐI 2 TẤM TÔN THEO TƯ THẾ THẲNG ĐỨNG THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN NỐI 2 TẤM TÔN THEO TƯ THẾ THẲNG ĐỨNG Phần này sẽ giúp bạn:  Hàn nối 2 tấm tôn mép vuông theo phương thẳng đứng bằng phương pháp hàn leo đứng với sự ngấu hoàn toàn và không có các sai sót hàn. Hàn nối 2 tấm tôn mép vuông theo phương thẳng đứng với độ ngấu hoàn toàn. Điều này đảm bảo độ bền của mối hàn. Góc của mỏ hàn và que hàn, tốc độ đồng đều của mỏ hàn và que hàn cùng với kỹ năng thao tác chúng sẽ cho phép tạo ra các mối hàn tốt. Chuẩn bị và lắp ráp chi tiết. Cắt thép tấm và giũa vát các góc. Làm sạch bề mặt bằng chổi kim loại. Đặt tấm thép theo hình vuông với khe hở chân là 1.5mm. (Hình 1) Chọn mỏ hàn số 5 và điều chỉnh áp lực khí của oxygen và acetylene ở mức 0,2Kg/ Cm2. Làm nóng mỏ hàn và đặt lửa vừa phải. Chọn que hàn có đường kính  1,6mm. Quá trình hàn. Hàn gá hai miếng tôn với khoảng cách chân 1,5mm bằng nhau ở cả hai đầu và ở giữa. Kiểm tra lại độ thẳng. Mối hàn đính Góc đặt que hàn Tài liệu lưu hành nội bộ Cố định 2 tấm đứng trên bàn kẹp chữ "C" với phần đáy của tấm đặt ngang tầm ngực của thợ hàn. Tạo một rãnh hàn ở cạnh dưới của đường hàn. Giữ mỏ hàn ở góc 25-300 so với đường di chuyển và góc của mỏ hàn từ 30-400 so với cùng mặt phẳng và hàn đi lên. (Hình 1) Tiếp tục hạ que hàn xuống khe nóng chảy và hàn lên. Hàn với một đường đơn. Đảm bảo rằng các cạnh vát của kim loại hàn được đều nhau để có được độ ngấu hoàn hảo. Hàn phủ kim loại ở cuối đường hàn và làm đầy rãnh. Dùng một đôi kẹp để ghắp chi tiết hàn ra khỏi bàn hàn.Làm sạch đường hàn và kiểm tra các sai sót bề mặt. Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) Kỹ năng Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Đặt chi tiết và hàn đính như mối hàn góc ngoài  Cố định chi tiết trên bàn hàn theo phương thẳng đứng  Đặt đường hàn tại chân mối hàn bằng chuyên động xoay nhẹ nhàng mà không làm lõm.  Đặt các đường hàn đều nhau theo phương thẳng đứng.  Làm sạch và kiểm tra mối hàn độ chính xác của kích cỡ và các sai sót bề mặt. Kiến thức Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Mô tả được quá trình Oxi hoá, các nguyên nhân và tác động của quá trình này.  Giải thích được về các chất khử Oxít hoặc các tác nhân khử và tác dụng của chúng trong quy uy trình hàn. Tài liệu lưu hành nội bộ HÀN KE GÓC NHIỀU LỚP THEO PHƯƠNG THẲNG ĐỨNG PHÍA GÓC NGOÀI Các bước tiến hành:  Chuẩn bị chi tiết theo bản vẽ.  Làm sạch và đính chi tiết hàn theo mối hàn góc (đường hàn ngoài) với khe hở đường chân 1,5mm.  Cố định theo phương thẳng đứng trên bàn hàn. Chọn mỏ hàn số 7 và que hàn thép  3mm Để lửa trung bình  Giữ mỏ hàn ở góc 300 và que hàn ở góc 400 so với đường mối hàn.  Hàn mối hàn góc ngoài ở đường chân với độ nóng chảy đều ở cả hai tấm thép từ dưới lên trên.  Hàn một đường mảnh. Tài liệu lưu hành nội bộ  Làm sạch đường hàn và kiểm tra các sai sót bề mặt. THỢ HÀN (HÀN HƠI) MỐI HÀN GÓC NGOÀI TRÊN TẤM PHẲNG THEO PHƯƠNG THẲNG ĐỨNG. Phần này sẽ giúp bạn:  Hàn đường nóng chảy ở mối hàn góc ngoài theo phương thẳng đứng bằng cách đặt các đường hàn bằng nhau mà không gây lõm. Quá trình thực hiện: Làm chảy dọc theo mối hàn đính từ dưới chân mối hàn, sau đó nung chảy kim loại gốc và cho thêm kim loại trám vào để định dạng cho khe hàn. Mũi mỏ hàn nên hướng lên trên một góc từ 30- 400. Quay que hàn đến khi sức nóng toả ra của nó không làm bỏng tay bạn. Từ vùng nóng chảy "hình quả lê" được tạo ra trên kim loại gốc, bắt đầu di chuyển hướng lên trên với góc của mỏ hàn là 25- 300 và góc que hàn là 30-400. (Hình 1) Tài liệu lưu hành nội bộ Điều chỉnh tốc độ di chuyển, cho thêm kim loại trám vào mặt trước cạnh vát của rãnh nóng chảy, lấp đầy đường hàn để thép hình lồi không đáng kể. Không di chuyển quá nhanh vì việc này sẽ làm giảm độ ngấu. Vùng kim loại nóng chảy hình quả lê trước rãnh hàn cần phải được duy trì cho đến khi rãnh được lấp đầy cho tới tận cuối mối nối. Làm sạch đường hàn và kiểm tra góc giữa các bộ phận. Kiểm tra các lỗi bề mặt. THỢ HÀN (HÀN HƠI) Kỹ năng Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có thể:  Chuẩn bị tấm tôn theo đúng kích cỡ.  Đánh dấu các đường thẳng trên bề mặt tôn và giũi các đường này.  Cố định tấm trên bảng hàn theo vị trí hàn trần  Chọn kích cỡ mỏ hàn phù hợp theo độ dày của từng tấm tôn .  Lựa chọn que C.C.M.S. đúng kích cỡ.  Đặt lửa trung tính.  Đặt đường hàn ở vị phía trên bằng thao tác mỏ hàn ở góc 70-800 và que hàn ở góc 20-30 0 so với đường hàn.  Làm sạch đường hàn và kiểm tra quy trình hàn. Mối hàn đính Que hàn Góc đặt que hàn Tài liệu lưu hành nội bộ Kiến thức. Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Mô tả được quy trình hàn tôn.  Giải thích được quy trình hàn ống  Giải thích được sự khác nhau giữa hàn tôn và hàn ống. HÀN TRÊN TÔN TẤM Ở VỊ TRÍ HÀN TRẦN THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN TRÊN TÔN TẤM Ở VỊ TRÍ HÀN TRẦN Phần này sẽ giúp bạn:  Tạo một đường thẳng với que hàn ở vị trí hàn trần bằng cách sử dụng kỹ thuật hàn trần. Thông thường, hàn trần được thực hiện bằng cách giữ mỏ hàn ở góc thật dốc so với thép tấm được hàn. Vùng nóng chảy được kiểm soát hoàn toàn bằng ngọn lửa và bằng sức ép bề mặt, và bằng cách giữ ngọn lửa gần góc phải thép tấm cho phép giữ khoảng cách ở đúng vị trí. Tư thế hàn trần chắc chắn sẽ khó hơn so với hàn ở vị trí thẳng đứng. Sự phản lực của trọng lực với kim loại nóng chảy lớn hơn rất nhiều. Sự tác động lại của ngọn lửa với mối hàn được dùng để làm mất tác dụng phản lực của trọng lực. Tài liệu lưu hành nội bộ Dưới đây là những vị trí rất thuận lợi cho mỏ hàn và que hàn khi thực hiện thao tác hàn trần.(Hình 1). Kiểm soát dòng chảy của kim loại hàn bằng cách thỉnh thoảng lại thu lại ngọn lửa cho đến khi kim loại nóng chảy trở nên đông đặc. Các bước tiến hành. Làm sạch chi tiết hàn và đánh dấu một đường thẳng khoảng 15mm. Cố định chi tiết vào bàn hàn. Chọn mỏ hàn số 7 và que hàn 3mm và điều chỉnh lửa trung tính nhẹ. Giữ mũi mỏ hàn ở góc 70-800 và que hàn ở góc 20-300 như trong Hình 2. Bắt đầu hàn bằng kỹ thuật hàn Trái. (Hình 3) Góc nghiêng so phương thẳng đứng Tài liệu lưu hành nội bộ Duy trì khe nóng chảy bằng cách giữ mũi ống hàn gần khe để tránh kim loại hàn nhỏ giọt xuống. (Hình 4) Đưa mỏ hàn theo hình bán nguyệt. (Hình 5) Di chuyển que hàn từ từ theo hình vòng cung hoặc theo chuyển động nhịp nhàng. Sau khi hàn xong, dỡ chi tiết ra khỏi bàn hàn. Làm sạch mối hàn và kiểm tra lại mối hàn. THỢ HÀN (HÀN HƠI) Kỹ năng Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Xác định chi tiết theo bản vẽ và đính cả hai đầu cho thật thẳng.  Cố định chi tiết trên bàn hàn với chiều dài hợp lý.  Nung chảy mối hàn đính và trám khe hàn.  Thao tác mỏ hàn và que hàn ở góc 450 so với đường hàn.  Di chuyển mỏ hàn và que hàn cùng tốc độ và hoàn thành quy trình hàn.  Làm sạch đường hàn và kiểm tra các sai sót trong qúa trình hàn. Mỏ hàn Que hàn hướng dịch chuyển đường hàn hướng dịch chuyển đường hàn Bề mặt kim loại Tài liệu lưu hành nội bộ Kiến thức. Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Nhận biết ống  Nhận biết ống  Giải thích được sự phân loại các ống.  Xác định được phương pháp chế tạo các ống liền.  Xác định được phương pháp gia công sức bền các ống hàn.  Nắm được công đoạn thử chất lượng các ống.  Giải thích được sự ứng dụng của các loại ống khác nhau.  Xác định tiêu chuẩn an toàn của các ống. HÀN TRẦN 2 TẤM ỐP CHỒNG MÉP Ở TƯ THẾ HÀN TRẦN THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN TRẦN 2 TẤM ỐP CHỒNG MÉP Ở TƯ THẾ HÀN TRẦN Phần này sẽ giúp bạn:  Hàn chồng mép ở tư thế hàn trần Thực hiện hàn trần bạn sẽ thấy khó hơn một chút do vị trí không được thuận tiện, ở kỹ thuật này bạn phải thao tác và đòi hỏi phải có kỹ năng để giữ cho VẬT LIỆU hàn nóng chảy không bị nhỏ giọt xuống thép tấm do trọng lực. Tài liệu lưu hành nội bộ Các bước tiến hành. Kiểm tra và đảm bảo độ chính xác của kích cỡ vật tư. Làm sạch thép tấm và cạo các ba via, nếu có. Đánh dấu kích thước mép chồng theo bản vẽ. Lắp mỏ hàn số 5 và để áp lực 0,3kg/cm2 ở cả hai ống khí. Chọn que hàn C.C.M.S 1,6mm. Đặt lửa trung tính. Đặt và đính thép tấm trên mặt phẳng theo bản vẽ. (Hình 1). Giữ chi tiết ở vị trí phía trên đầu bằng bàn kẹp chữ "C" (Hình 2) ở độ cao thích hợp và độ cao này có thể khác nhau tuỳ theo từng người. Hàn bắt đầu từ góc phải và di chuyển sang phía trái. Giữ mỏ hàn và que hàn ở góc 450 so với bề mặt mối hàn. Mối hàn đính Tài liệu lưu hành nội bộ Sau khi hoàn tất quá trình hàn, lấy chi tiết ra khỏi bàn hàn. Làm sạch mối hàn và kiểm tra quy trình hàn. Các điểm cần lưu ý  Dùng chuyển động mỏ hàn hình bán nguyệt trong hàn trần.  Không được để cho muội hàn quá rộng.  Trong hàn trần, di chuyển que hàn thật chậm giống như Pít tông hoặc chuyển động xoay. THỢ HÀN (HÀN HƠI) Kỹ năng Sau khi hoàn thành bìa tạp này bạn sẽ có khả năng: Hình 3 Hướng dịch chuyển que Tài liệu lưu hành nội bộ  Cắt và chuẩn bị ống thép theo kích cỡ cho sẵn.  Sắp thẳng các ống trên mặt phẳng cho mối hàn đính.  Dùng dây căng theo một nửa của độ dày thành ống.  Đính các mối nối theo góc 1200 bằng cách xoay và hoàn thành công đoạn đính.  Dùng vị trí con lăn để giữ mối hàn luôn hướng xuống dưới.  Xoay ống với một tốc độ ổn định để có kết quả hàn tốt. Kiến thức Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Sắp xếp các loại mối hàn ống.  Mô tả được các công đoạn được coi là hàn ống.  Giải thích được phương pháp chuẩn bị mài góc cho mối hàn ống.  Sắp xếp phương pháp cắt nhỏ vật liệu trong các ống.  Sắp xếp các kỹ thuật hàn thông qua mối hàn nối ống. NỐI ỐNG THÉP ĐƯỜNG KÍNH  50 Ở VỊ TRÍ THẲNG THỢ HÀN (HÀN HƠI) Tài liệu lưu hành nội bộ MỐI HÀN CHÂN ỐNG TRÊN MẶT PHẲNG. Phần này sẽ giúp bạn:  Hàn mối nối chân ống trên mặt phẳng. Hàn ống là một kỹ năng cao trong quy trình hàn, nó đòi hỏi sự liên kết chính xác và độ ngấu cao với cạnh mài nóng chảy bằng nhau giữa các ống. Chuẩn bị và thực hiện. Kiểm tra và đảm bảo độ dài chính xác của các ống. Cưa hai ống thép  50mm, dài 100mm bằng cưa kim loại. Giũa vát các đầu của ống. Làm sạch các ống và cạo gờ ráp, nếu có. Sắp xếp các ống trên mặt phẳng như theo Hình 1. Đính các mối hàn nối bằng cách chèn dây 1,5mm để duy trì khe hở chân đều nhau. (Hình 2) Chọn bàn hàn xoay theo đường kính của ống. Đặt các ống đã đính vào nhau lên bàn hàn xoay và kiểm tra vòng xoay. Chọn mỏ hàn số 5 và que dây thép 1,6mm. Hàn như theo hình vẽ và hoàn tất phân đoạn. (Hình 3 và 4) Mép cùn 1,5 mm Khe hở 1,5 mm Đường kính dây 1,5 mm Tài liệu lưu hành nội bộ Công đoạn tiếp theo được thực hiện bằng cách quay ống như trong Hình 5 và hoàn tất. Đảm bảo độ nóng chảy hợp lý của các mối hàn đính để có độ ngấu tốt và bề mặt hàn được đẹp. Lặp lại thao tác trên cho đến khi thuần thục. Rời chi tiết hàn ra khỏi bàn xoay. Chiều quay trực tiếp Chiều hàn trực tiếp Điểm hàn bắt đầu Kết thúc đường hàn Chiều quay của ống Điểm hàn bắt đầu Chiều quay của ống Tài liệu lưu hành nội bộ Làm sạch đường hàn và kiểm tra lại. THỢ HÀN (HÀN HƠI) Kỹ năng Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Cắt và chuẩn bị tấm thép theo kích cỡ cho trước.  Cắt ống theo từng kích cỡ cho trước và mài vát các cạnh.  Làm sạch oxít và các cặn bẩn trên bề mặt thép ống.  Đánh dấu và giũi trên tấm bích ống.  Kiểm tra góc 900.  Hàn đính thép tấm với ống để tránh bị biến dạng. Kiến thức Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Giải thích được phạm vi sức nóng và đơn vị sức nóng  Mô tả được đơn vị đo nhiệt độ theo hệ thống Centigrade và Fahrenheit và chyển đổi từ độ C sang độ F và ngược lại.  Giải thích được tác dụng của sức nóng.  Giải thích được đường dẫn nhiệt . Tài liệu lưu hành nội bộ HÀN ỐNG VỚI BÍCH NỐI Ở TƯ THẾ HÀN BẰNG THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN ỐNG TRÊN VỊ TRÍ PHẲNG Phần này sẽ giúp bạn:  Hàn mối hàn chồng mép Các bước tiến hành. Kiểm tra và đảm bảo kích cỡ chuẩn của bích và ống. Làm sạch bề mặt và các cạnh vát của cả ống và bích. Làm sạch các Oxít trên bề mặt bích. hoặc ống. Đánh dấu và khoét lỗ trên tấm tôn để đặt ống như trong Hình 1. Kiểm tra sao cho góc tạo giữa ống và bích là 900. Hàn đính mối nối tại vị trí “chữ A” mà không bị hở. Bỏ những phần bị biến dạng. Sau khi bỏ những phần bị biến dạng, hàn đính tại vị trí “chữ B” như trong hình 2. Hàn mối nối bằng thao tác mỏ hàn làm nóng chảy toàn bộ cả ống và bích như nhau. Tài liệu lưu hành nội bộ Tránh hiện tượng cháy chân trong khi hàn Làm sạch đường hàn và kiểm tra hiện tượng cắt chân, các vết lồi lõm, rỗ và xốp. THỢ HÀN (HÀN HƠI) MỤC TIÊU CỦA BÀI TẬP 23 Kỹ năng Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Phác thảo tiến trình cho mối hàn nối ống.  Cắt và chuẩn bị ống như theo các kích cỡ  Làm sạch Oxít khỏi bề mặt hàn.  Kiểm tra góc nối với thước đo góc 900.  Hàn đính ống và kiểm tra lại góc với khe hở đường chân là 1,6mm  Bắt đầu hàn và hoàn thiện nó ở cả hai nửa. Kiến thức  Giải thích được tính liên tục của tiến trình trong mối hàn nối ống.  Thiết lập được bản phác thảo tiến trình cho ống nối Tài liệu lưu hành nội bộ HÀN NỐI ỐNG THÉP  50 Ở VỊ TRÍ PHẲNG THỢ HÀN (HÀN HƠI) MỐI HÀN CÚT NỐI ỐNG TRÊN ỐNG THÉP ( 50) TRÊN MẶT PHẲNG Phần này sẽ giúp bạn:  Hàn mối hàn cút nối ống trên mặt phẳng. Các bước tiến hành. Đảm bảo các ống có kích cỡ chính xác. Phác thảo tiến trình cho một mối hàn cút nối. (Hình 1) Tài liệu lưu hành nội bộ Đánh dấu tiến trình trên ống và cắt theo. Làm sắc lại các cạnh vát bằng cách giũa. Làm sạch tất cả các Oxít khỏi bề mặt . Đặt và sắp xếp các ống theo góc 900. Hàn đính các mối nối với khe hở đường chân là 1,6mm để tránh tình trạng bị biến dạng và giữ cho các mối nối luôn thẳng hàng. Hàn các mối nối bằng các thao tác mỏ hàn và que hàn mà không bị xoay do ở cả hai nửa. Tránh tình trạng ngấu quá mức. Làm sạch đường hàn và kiểm tra. THỢ HÀN (HÀN HƠI) Kỹ năng Sau khi hoàn thành bài tập này, bạn sẽ có khả năng:  Chuẩn bị ống thép với góc xiên 37,50 cho mỗi chiếc.  Đặt hai đầu của ống với khe hở đường chân từ 1,5mm- 3mm trên mối hàn đấu đầu.  Kiểm tra độ thẳng hàng và hàn đính tại 4 điểm với khoảng cách bằng nhau trên chu vi của ống.  Giữ cho các mối nối trên bàn kẹp ở tư thế cố định. Hình khai triển giao tuyến ống Tài liệu lưu hành nội bộ  Hàn khoảng cách hai góc ¼ (đối diện với nhau) bằng cách di chuyển mỏ hàn hướng lên trên theo phương thẳng đứng.  Hàn khoảng cách góc ¼ phía trên cùng ở tư thế hạ tay.  Hàn góc ¼ phía dưới ở tư thế hàn trần. Kiến thức Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Giải thích được phương pháp của quá trình chuẩn bị mài vát ống.  Mô tả được các tư thế khác nhau của hàn ống trong 5 G.  Giải thích được phương pháp điều khiển sự biến dạng.  Mô tả được kỹ thuật hàn ống. HÀN NỐI ỐNG THÉP  50 Ở TƯ THẾ NGANG THỢ HÀN (HÀN HƠI) MỐI NỐI ĐẤU ĐẦU TRONG HÀN ỐNG TRÊN ỐNG THÉP ( 50) Ở TƯ THẾ CỐ ĐỊNH Phần này sẽ giúp bạn:  Hàn mối nối đấu đầu trong kỹ thuật hàn ống ở tư thế cố định. (5 G) Các bước tiến hành. Kiểm tra và đảm bảo kích cỡ chuẩn cho ống. Chuẩn bị thép ống mài vát với góc vát 37,50 và bề mặt đường chân là 1,6mm bằng cách giũa. Điểm bắt đầu hàn Tài liệu lưu hành nội bộ Làm sạch các góc và bề mặt của các ống. Giữ các ống trên thép góc (như trong Hình 1 và 2) với khe hở đường chân chính xác là 1,5mm và hàn đính tại 4 điểm. Kiểm tra độ thẳng hàng. Cố định chi tiết trên bàn kẹp trong tư thế cố định ở độ cao thích hợp. (Hình 3) Hàn các mối nối tại 4 điểm góc ¼ như trong Hình 4. Giá kê Thép hình kê ống Mối hàn đính Hình 2 1.5 -3.0 mm Tài liệu lưu hành nội bộ Đảm bảo độ ngấu đều tại đường chân bằng cách tạo ra lỗ ngấu trong khi hàn. (Hình 5). Hàn từ chân lên tới đỉnh với những thao tác hợp lý của mỏ hàn và que hàn. (Hình 6). Tháo chi tiết, làm sạch và kiểm tra. THỢ HÀN (HÀN HƠI) Mối khoá Tài liệu lưu hành nội bộ Kỹ năng Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Phác thảo tiến trình của việc hàn cút nhánh T 450.  Phác thảo thiến trình của nhánh T 900.  Cắt và chuẩn bị các ống như theo các kích thước.  Kiểm tra nhánh ống 450 và 900 bằng cách sử dụng thước đo.  Làm sạch Oxít trên bề mặt hàn.  Hàn đính ống và kiểm tra lại góc.  Bắt đầu hàn và hoàn thành ở cả hai nửa. Kiến thức Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Giải thích được quy trình xử lý nhiệt. - thông thường - rèn - tôi cứng.  Giải thích được quy trình của trường hợp tôi cứng và gia nhiệt.  Mô tả được quy trình khai thông ứng suất  Giải thích được sự khác nhau của cấu trúc thép.  Mô tả được tác dụng của việc làm nóng và làm mát thép chậm.  Mô tả được công đoạn xử lý nhiệt của các loại thép. Tài liệu lưu hành nội bộ HÀN NỐI CÚT 45 ĐỘ Ở TƯ THẾ CỐ ĐỊNH Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) Phần này sẽ giúp bạn:  Hàn mối hàn nối ống tại góc 450. Các bước tiến hành: Đảm bảo kích cỡ chính xác cho các ống. Chuẩn bị cho tiến trình ống nối 450 cho ống OD đã quy định. (Hình 1) Tài liệu lưu hành nội bộ Đánh dấu tiến trình trên ống và cắt. Mài lại các góc vát và giũa các góc. Làm sạch toàn bộ Oxít, sơn, dầu nhờn v.v khỏi bề mặt ống. Đặt và xếp thẳng hàng các ống nối trên ống chính với góc 450. (Hình 2) Hàn đính các mối nối với khe hở đường chân là 2mm để kiểm soát sự biến dạng và đạt được độ ngấu. Hàn các mối nối bằng thao tác không quay khi ở trên cả hai nửa. Tránh tình trạng ngấu quá mức Làm sạch đường hàn và kiểm tra quy trình hàn. Hình khai triển Giao tuyến Tài liệu lưu hành nội bộ MỐI NỐI CÚT ỐNG 900 Phần này sẽ giúp bạn:  Hàn mối nối cút ống với góc 900. Các bước tiến hành: Đảm bảo kích cỡ chính xác cho các ống. Chuẩn bị tiến trình cho ống nối 900. (Hình 1) Đánh dấu tiến trình trên ống và cắt theo. Mài lại các cạnh cắt vát của ống và giũa các cạnh vát. Làm sạch bề mặt của ống nếu thấy có Oxít. Đặt ống nối vào ống chính ở góc 900. (Hình 2) Tài liệu lưu hành nội bộ Hàn đính mối nối với 2mm khe hở đường chân để để kiểm soát sự biến dạng và đạt được độ ngấu. Hàn mối nối bằng thao tác không quay như ở trên hai nửa. Tránh ngấu quá mức Làm sạch đường hàn và kiểm tra quy trình hàn. THỢ HÀN (HÀN HƠI) Kỹ năng Sau khi hoàn tất bài tập này, bạn sẽ có khả năng:  Tạo sẵn các góc của thép tấm được dùng để hàn.  Đặt chi tiết theo từng bản phác thảo.  Chọn kiểu mũi và đặt ngọn lửa để hàn.  Gia nhiệt cho chi tiết bằng đèn hàn.  Chọn que hàn đắp cho thép xám đúc.  Nhận biết và sử dụng được dòng chảy.  Thao tác đèn hàn và que hàn đắp.  Thao tác theo từng bước đối với post heating Kiến thức Sauk hi hoàn tất bài tập này bạn sẽ có khả năng:  giải thích được sự đa dạng của thép đúc và các thuộc tính của chúng.  Giải thích được các phương pháp chế tạo.  Gải thích được kỹ thuật hàn thép đúc.  Giải thích được các hình thức của các phương pháp gia nhiệt, một phần hoặc toàn bộ và gián tiếp. Mối đính Mối đính Mối đính Mối đính thứ nhất Tài liệu lưu hành nội bộ HÀN GANG CÓ VÁT MÉP CHỮ V Ở VỊ TRÍ BẰNG CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH Dùng bàn chải sắt làm sạch các bề mặt chi tiết cần hàn.. Cắt vát các mép để hàn giáp mối tại góc 45o Mài ba via các góc. Đặt các chi tiết hàn với khoảng cách khe hở lắp ráp 2mm và giữ nó trên gạch nung. Chọn mỏ hàn số 10 và lắp vào đèn hàn hơi Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà và gia nhiệt cả hai mặt tấm tôn cho đến khi có màu nâu xẫm. Chọn que hàn đắp loại hàn gang silicon chất lượng tốt và thuốc hàn dùng cho hàn gang. Sử dụng thuốc hàn bằng cách nhúng nóng các đầu của que hàn đắp trong thuốc hàn. Sử dụng thuốc hàn dùng cho hàn gang và que hàn đắp C.I hàn đính 2 đầu với khoảng cách khe hở lắp ráp 2mm. Giữ ngọn lửa hình nón bên trong, cách kim loại nóng chảy khoảng từ 3 đến 4 mm. Di chuyển mỏ hàn nhẹ nhàng theo đường dích dắc nhưng không di chuyển que hàn đắp. Hàn đường khe hở. Đánh lửa lại trên mối hàn và làm nóng toàn bộ. Hàn phủ lớp thứ 2 trên đường chân khe hở. bằng cách khéo léo sử dụng mỏ hàn và que hàn đắp như đã làm lúc đầu. Dừng tại điểm kết thúc mối hàn bên trái, tắt lửa hàn khi hoàn thành mối hàn. Làm nóng đường hàn trở lại và phủ trên đường hàn một lớp tro hoặc lớp cát khô để làm nguội từ từ. Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN NÓNG CHẢY GIÁP MỐI ĐƠN CHỮ V TRÊN TẤM GANG THEO VỊ TRÍ BẰNG Phần này sẽ giúp bạn: Hàn nóng chảy giáp mối trên gang. Quy trình: Kiểm tra và đảm bảo kích thước đúng của các chi tiết hàn. Làm sạch các bề mặt của các chi tiết hàn trước khi hàn ( Hình 1 ). Vùng làm sạch cạnh mối hàn Tài liệu lưu hành nội bộ Cắt vát các cạnh tạo một góc 45o và khe hở lắp ráp 2mm bằng máy mài hoặc gia công cắt gọt như đã trình bày tại hình 2. Mài bằng các mép. Giữ các chi tiết hàn trên gạch nung và dựng một đường chân khoảng từ 2mm đến 3 mm như hình 3. Chọn mỏ hàn số 10 và điều chỉnh ngọn lửa trung hoà . Gia nhiệt đường hàn cho đến khi tấm gang có màu nâu xẫm ( khoảng 540o C) bằng lửa hàn Sử dụng que hàn gang silicon với thuốc hàn dùng cho hàn gang.hàn đính 2 đầu nối. Hàn đường chân lót ( lớp thứ nhất ) bằng cách giữ mỏ hàn theo một góc khoảng từ 60o đến 70o và sử dụng kỹ thuật di chuyển que hàn đắp từ 40o đến 50o về phía trái. (Hình 4) Gạch chịu lửa Vùng làm sạch mối hàn Vùng xếp mối hàn Tài liệu lưu hành nội bộ Nhúng nóng từng đợt đầu của que hàn đắp vào trong thuốc hàn . Chỉ sử dụng thuốc hàn vừa đủ để hàn vì nếu sử dụng thừa thuốc hàn sẽ bị rỗ và làm kém chất lượng đường hàn. Kiểm tra độ ngấu chân toàn bộ tại đuờng hàn chân . Lấy lửa lại để làm nóng toàn bộ. Hàn phủ lớp thứ hai, sử dụng kỹ thuật hàn như đã thực hiện đối với lớp thứ nhất . ( Hình 5 ) Di chuyển mỏ hàn nhẹ nhàng theo đường dích dắc trong khi hàn. Giữ ngọn lửa hình nón bên trong, cách kim loại nóng chảy khoảng từ 3 đến 4 mm. Nếu để tiếp xúc với ngọn lửa thì vết hàn sẽ xấu. Tắt lửa để kết thúc công việc hàn. Làm nóng trở lại. Tiếp theo làm nguội đường hàn từ từ bằng cách phủ lên đường hàn lớp vôi, tro, hoặc cát khô. Sau khi làm nguội , làm sạch đường hàn bằng bàn chải sắt và phải kiểm tra các đường hàn. 40 0 - 50 0 Đường hàn lót Đường hàn lớp 2 60 0 - 70 0 Hướng hàn Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) KỸ NĂNG Sau bài tập này bạn sẽ có thể: Bảo vệ được đôi tay, cánh tay và mặt do độ nóng trong khi hàn gây nên. Tạo oxy hoá trên bề mặt của tấm kim loại Chọn đúng que hàn đắp và cỡ mỏ hàn. Tạo ngọn lửa hàn oxi nhẹ . Nhận đúng loại thuốc hàn và phương pháp sử dụng. Thao tác khéo léo mỏ hàn.và que hàn đắp trong quá trình hàn. Kiểm tra các lỗi trên đường hàn. Tài liệu lưu hành nội bộ KIẾN THỨC Sau bài tập này bạn sẽ có thể Nêu được nguyên tắc và việc áp dụng hàn đồng . Giải thích được chức năng của que hàn đắp đồng và thuốc hàn Đưa ra các thuận lợi và khó khăn của vệc hàn đồng HÀN ĐỒNG GIÁP MỐI GANG Ở TƯ THẾ HÀN BẰNG HÀN ĐỒNG GIÁP MỐI GANG Ở TƯ THẾ HÀN BẰNG Phần này sẽ giúp bạn Hàn đồng theo phương pháp hàn đồng ở tư thế hàn bằng Quy trình Dùng dũa để làm sạch bề mặt chi tiết hàn và tẩy các rỉ sét nếu có. Mài bằng các mép của tấm tôn , tạo một góc 90o Chọn mỏ hàn số 10 Chọn que hàn đắp đồng silicon đường kính 3mm. Chọn thuốc hàn dành cho hàn đồng Tài liệu lưu hành nội bộ Đảm bảo tuyệt đối an toàn trước khi bật đèn hàn Tạo một ngọn lửa ô xi nhẹ. Xoay nhẹ mỏ hàn làm tấm tôn nóng đến 400oC. Hàn đính đầu nối với khoảng cách khe hở lắp ráp 2,5mm, điều chỉnh ngọn lửa khéo léo để hàn và phủ đầy kim loại trên bề mặt và chiều rộng đường hàn nếu thiếu.( Hình 1 ) Kiểm tra độ nóng rất quan trọng. Nếu độ nóng không đủ thì kim loại đồng sẽ không phủ kín bề mặt hoặc chảy không chính xác. Vượt qua độ nóng cho phép thì gây ra kim loại đồng sẽ chảy tự do và không lấp đầy bề mặt. Đặt tấm hàn theo góc nghiêng 30o. Giữ que hàn đắp theo góc từ 30o đến 40o rà sát que hàn đắp lên góc tấm tôn. Giữ mỏ hàn theo một góc khoảng từ 60o đến 70o và xoay nhẹ mỏ hàn . ( Hinh 2 ). Hàn đồng với chất phủ Mối hàn đính Khe hở lắp 2,5mm Hàn đồng với chất phủ lót thiếc Tài liệu lưu hành nội bộ Dùng que hàn đắp đường kính 3mm hàn một đường chân và que hàn đắp với đường kính 1,6mm.hàn hoàn thiện Tiêp tục hàn đến hết tấm tôn Tiếp theo làm nguội từ từ bằng cách phủ cát khô hoặc asbestes. Tẩy xỉ hàn và làm sạch mối hàn cả hai phía tấm tôn. Kiểm tra mối hàn. Mối hàn đính Luôn để ngọn lửa cách 3 mm so với đầu que hàn Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) KỸ NĂNG Sau bài tập này bạn sẽ có thể Bảo vệ được đôi tay, cánh tay và mặt do độ nóng trong khi hàn gây nên. Tạo oxy hoá trên bề mặt của tấm hàn Chọn đúng que hàn đắp và cỡ mỏ hàn. Tạo ngọn lửa hàn oxi nhẹ . Nhận đúng loại thuốc hàn và phương pháp sử dụng. Hàn một mình Hàn hai người. Thao tác khéo léo mỏ hàn.và que hàn đắp trong suốt quá trình hàn. Kiểm tra các lỗi trên đường hàn. KIẾN THỨC Sau bài tập này bạn sẽ có thể Nhận biết được các loại que hàn đắp Giải thích được cấu tạo từng loại que hàn đắp. Nêu được chức năng của từng yếu tố trong que hàn đắp. Tài liệu lưu hành nội bộ HÀN ĐỒNG GIÁP MỐI NỐI CHỮ V ĐƠN TRÊN GANG THEO TƯ THẾ HÀN ĐỨNG Phần này sẽ giúp bạn Hàn đồng giáp mối nối chữ V trên gang theo tư thế hàn đứng Quy trình Dùng dũa hoặc bàn chải sắt làm sạch bề mặt, tẩy rỉ sét và các chất bụi bẩn nếu có Vát mép bề mặt tấm tôn bằng gia công cắt gọt. Tạo một góc 90o, và dũa bằng các mép Chọn mỏ hàn.số 10. Chọn que hàn đắp đồng với đường kính 3mm. Chọn thuốc hàn dùng cho hàn đồng. Đảm bảo tuyệt đối an toàn trước khi bật đèn hàn Tạo một ngọn lửa ô xi nhẹ. Gia nhiệt đầu của que hàn đắp và nhúng vào thuốc hàn Hàn đính mối nối với khoảng cách khe hở lắp ráp 2,5mm. ( Hình 1 ) Đặt vật hàn cố định nghiêng 1 góc 10o theo vị trí đứng Gia nhiệt mối hàn đến 400o C . Đánh lửa tại mép dưới bằng cách hơ đèn đều tại bề mặt Dí sát que hàn đắp tại đường rãnh cho đến khi bề mặt có đủ điều kiện để hàn. Khe hở lắp ráp Mối hàn đính Tài liệu lưu hành nội bộ Kiểm tra độ nóng rất quan trọng. Nếu độ nóng không đủ thì kim loại đồng sẽ không kín bề mặt hoặc chảy không chính xác. Vượt qua độ nóng cho phép thì gây ra kim loại đồng sẽ chảy tự do và không lấp đầy bề mặt. Di chuyển mỏ hàn và que hàn đắp theo hướng đi lên. Giữ mỏ hàn theo một góc khoảng từ 60o đến 80o và Que hàn đắp 30o so với đường hàn. ( Hình 2). Xoay các cạnh mỏ hàn để hàn và đắp đầy đường rãnh. ( Hình 3 ). Tiếp tục hàn đến khi hết đầu nối. Sau khi làm nóng mối hàn , tiếp theo làm nguội từ từ bằng cách phủ cát khô lên mối hàn Làm sạch mối hàn và tẩy xỉ hàn trên cả hai phía. Kiểm tra mối hàn. Lớp hàn Tài liệu lưu hành nội bộ HÀN CHỒNG MÉP KỸ NĂNG Sau bài tập này bạn sẽ có thể Tạo oxy hoá trên bề mặt của tấm Đặt các chi tiết hàn chồng mép Chọn đúng cỡ mỏ hàn.và que hàn đắp Tạo một ngọn lửa ô xi Chọn thuốc hàn đúng dành cho hàn đồng. Sử dụng khéo léo que hàn đắp và mỏ hàn. Kiểm tra đường hàn. KIẾN THỨC Sau bài tập này bạn sẽ có thể Nêu được các nguyên tắc hàn đồng Mô tả được kỹ thuật hàn đồng Đưa ra các vấn đề liên quan đến hàn đồng và giải quyết các vấn đề đó. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH Chuẩn bị tấm đồng theo từng kích thước Làm sạch các mép tấm và mài bavia. Đặt tấm thẳng đầu nối. Gá hàn hai đầu Chọn mỏ hàn số 7 Chọn thuốc hàn đồng đúng Hàn đầu nối Làm sạch và kiểm tra mối hàn. Tài liệu lưu hành nội bộ HÀN ĐỒNG TRÊN CÁC TẤM ĐỒNG THEO VỊ TRÍ HÀN BẰNG - CHỒNG MÉP Phần này sẽ giúp bạn Hàn đồng trên tấm đ...u được cách nhận biết của các kim loại. HÀN GIÁP MỐI MÉP VUÔNG GÓC TRÊN TẤM NHÔM DẦY 3 MM TƯ THẾ PHẲNG Tài liệu lưu hành nội bộ HÀN GIÁP MỐI VUÔNG GÓC TRÊN TẤM NHÔM THEO VỊ TRÍ PHẲNG Phần này sẽ giúp bạn Hàn giáp mối vuông góc trên tấm nhôm ( 3,15mm ) Quy trình Chuẩn bị tấm nhôm theo kích thước với các mép vuông góc Làm sạch bề mặt và các mép của các tấm tẩy rỉ sét bề mặt. Không dùng máy mài để mài các tấm nhôm. Sử dụng thuốc hàn trên các mép tiếp giáp. Đặt các tấm với khe hở lắp ráp từ 1,5mm đến 2mm giữa các mép tiếp giáp ( hình 1 ) Lắp mỏ hàn số 5 vào đèn hàn và điều chỉnh áp lực khí chính xác Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà ( Hình 2 ). Dùng que hàn đắp nhôm silic đường kính 3mm và sử dụng thuốc hàn trên que hàn đắp. Hàn đính cả hai đầu mối nối. Gia nhiệt mối hàn với nhiệt độ từ 150 đến 250 oC để giảm sự giãn nở trong quá trình hàn. Bắt đầu hàn theo kỹ thuật từ hướng trái qua mối nối bằng cách cầm đèn hàn theo một góc 40 đến 50o và que hàn đắp theo góc 30 đến 40o ( Hình 3 ). Tài liệu lưu hành nội bộ Không được rời que hàn đắp khi lửa hàn vẫn đang cháy. Rửa nước lạnh để làm sạch mối hàn và nước hoà thêm 10% axit sulffuric. Rửa lại mối hàn bằng nước nóng hoặc nước lạnh. Không để lại dấu vết thuốc hàn trên mối hàn . Nó sẽ là nguyên nhân gây mòn đường hàn . Mỏ hàn Hướng di chuyển mỏ hàn Que hàn Kỹ thuật hàn hướng trái Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN NHÔM KỸ NĂNG Phần này sẽ giúp bạn Chuẩn bị các mép vuông góc của tấm hàn Làm sạch rỉ sét trên bề mặt tấm hàn Đặt các tấm không có khoảng cách Chọn mỏ hàn chính xác Chọn que hàn đắp thích hợp Chọn thuốc hàn cho hàn nhôm bằng đồng Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà Thao tác khéo léo đèn hàn , que hàn đắp sử dụng hợp kim nhôm - đồng Làm sạch sau khi hàn bằng đồng Sử lý nhiệt độ sau khi hàn bằng đồng Kiểm tra các lỗi bề mặt mối hàn KIẾN THỨC Sau bài tập này bạn sẽ có thể Giải thích được phương pháp hàn bằng hợp kim dễ chảy mềm và hợp kim dễ chảy cứng Nêu được phương pháp hàn bằng đồng hàn bằng hợp kim dễ chảy mềm và hợp kim dễ chảy cứng Giải thích được sự khác nhau giữa hàn bằng đồng và hàn bằng hợp kim dễ chảy Giải thích được phương pháp hàn bằng đồng khác nhau. Nêu được các thuận lợi và bất lợi của phương pháp hàn bằng đồng Đưa ra được các vấn đề trong hàn bằng đồng và phương pháp sử lý các vấn đề đó. Tài liệu lưu hành nội bộ CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH Chuẩn bị các tấm nhôm theo kích thước đã cho Làm sạch các mép tấm nhôm theo phương pháp làm sạch bằng hoá chât. Hàn mối nối chữ T theo phương pháp hàn bằng đồng Chọn mỏ hàn số 3 Chọn que hàn đắp hàn bằng đồng Chọn thuốc hàn nhôm hàn bằng đồng Hàn đồng mối nối chữ T theo vị trí bằng Làm sạch tấm hàn Sử lý nhiệt độ sau khi hàn bằng đồng Kiểm tra mối hàn HÀN BẰNG ĐỒNG NHÔM TRÊN MỐI NỐI CHỮ T TƯ THẾ HÀN BẰNG Phần này sẽ giúp ban Hàn đồng mối nối chữ T trên tấm nhôm bằng que hàn đắp theo vị trí bằng Quy trình Đảm bảo kích cỡ tấm hàn chính xác. Tẩy sạch rỉ sét các mép và bề mặt . Hàn theo vị trí bằng không có khoảng cách. Chọn que hàn đắp hợp kim nhôm silicon 10 đến 12 % Chọn thuốc hàn bằng đồng nhôm dạng bột hoặc dạng hồ Điều chỉnh một ngọn lửa trung hoà. Gia nhiệt đầu que hàn đắp và nhúng vào thuốc hàn, do đó một lượng nhỏ thuiốc hàn sẽ bám vào que hàn đắp. Gia nhiệt bề mặt của tấm hàn và hàn đính cả đầu và cuối tấm hàn Hàn kết cấu chữ T nhôm ở tư thế bằng Tài liệu lưu hành nội bộ Tiếp theo hàn kỹ thuật từ hướng trái. Thao tác khéo léo đèn hàn và que hàn đắp như trình bày tại hình 1 Tẩy sạch xỉ hàn Sử lý nhiệt mối hàn . Kiểm tra các lỗi bề mặt THỢ HÀN (HÀN HƠI) KỸ NĂNG Sau bài tập này bạn sẽ có thể Chuẩn bị vật liệu hàn theo bản vẽ Làm sạch các bề mặt Chọn mỏ hàn đúng cỡ , que hàn đắp và thuốc hàn Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà Gia nhiệt tấm kim loại trước khi sử lý bề mặt Hàn hợp kim theo yêu cầu Làm nguội đường hàn từ từ Làm sạch và kiểm tra phần được sử lý bề mặt KIẾN THỨC Sau bài tập này bạn sẽ có thể Nêu được các dạng khác nhau về ăn mòn Nêu được các quy trình sử ký bề mặt Giải thích được cách lý nhiệt độ đối với sử lý bề mặt. Bề mặt tôn Mặt cắt ngang A - Mỏ hàn B - Dịch chuyển mỏ hàn và thứ tự 1-2-3 Tài liệu lưu hành nội bộ CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH Chuẩn bị các tấm hàn theo kích cỡ đã choVí dụ: 150mm x 50mm x 10mm (t ) - số 1 Tẩy sạch chất bẩn, dầu mỡ trên bề mặt các tấm hàn Gọt dũa tất cả các góc sắc Chọn mỏ hàn số 13 Chọn que hàn đắp hợp kim đường kính 4mm Chọn cách sử lý bề mặt hoặc thuốc hàn hợp kim cụ thể Gia nhiệt mối hàn Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà Hàn sử lý bề mặt kim loại Làm nguội mối hàn từ từ Làm sạch và kiểm tra mối hàn Xếp lớp vẩy hàn trên bề mặt tấm kim loại dầy 10 mm tại tư thế hàn bằng Xếp lớp vẩy hàn Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) Xếp lớp vẩy hàn trên bề mặt tấm kim loại dầy 10 mm tại tư thế hàn bằng Phần này sẽ giúp bạn: Xếp lớp vẩy hàn trên mặt tôn với que hàn hợp kim Stelit ở vị trí mặt phẳng . Kỹ năng - Kiểm tra kích thước của tấm kim loại . - Kiểm tra thành phần của hợp kim . - Đặt tấm hàn ở tư thế bằng. - Nung bề mặt tôn lên nhiệt độ từ 250 – 650 độ C . - Dùng ngọn lửa các bon và đặt nghiêng 1 góc từ 30 – 60 độ so với mặt tôn Hình 1 : - Tài liệu lưu hành nội bộ - Đặt que hàn cách 3 mm ( 1/8 in ) từ kim loại gốc . Ảnh hưởng của ngọn lửa ở vị trí này trên mặt kim loại làm cho nóng chẩy kim loại . Nó được gọi là sự hàn thiếc . ( SWEATING). Ảnh hưởng của que hàn khi đó trên bề mặt kim loại là việc tạo thành phễu hàn do ảnh hưởng sự nóng chẩy của que hàn . Kim loại đặt thêm Que hàn Kim loại gốc Bề mặt cứng của búa A & B sai C đúng Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) Kỹ năng Sau bài tập này bạn sẽ có thể: Chuẩn bị mép hàn của đoạn ống ,dạng của cách vát mép đường ống khi hàn đắp trục .  Làm sạch bề mặt Ốxit sắt bằng phớt dạ Lắp đấu đàu chi tiết  Hàn nối tiếp Kiến thức: Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Hàn đồng từ đồng đồng thau hoặc đồng đỏ Bề mặt cứng được hàn đắp Tài liệu lưu hành nội bộ HÀN ỐNG ĐỒNG VÀNG VỚI ỐNG ĐỒNG ĐỎ  25 Ở TƯ THẾ PHẢNG ( CÓ MÉP RÃNH GỜ ) Các bước tiến hành - Chuẩn bị các ống đồng thau và đồng đỏ theo bản vẽ . - Chuẩn bị mép ống - Làm sạch bề mạt O xit đồng bàng phớt dạ . - Điều chỉnh mỏ hàn và chọn que hàn . - Lấy ngọn lửa O xy trên mỏ hàn . - Lắp ống vào miệng phễu và hàn đính . - Bắt đầu hàn từ trên bề mặt. - làm sạch và sủa kích thước . THỢ HÀN (HÀN HƠI) HÀN ỐNG ĐỒNG VÀNG VỚI ỐNG ĐỒNG ĐỎ  25 Ở TƯ THẾ PHẢNG ( CÓ MÉP RÃNH GỜ ) Phần này sẽ giúp bạn: Hàn ống đồng vàng với ống đồng đỏ ở vị trí phẳng . Kỹ năng - Hơ đèn tại đầu ống ( Ở vị trí gờ lắp ) toàn bộ bề mặt cho đến khi có mầu vàng hình 1 Ống đồng thau Hàn đồng thau Ống đồng đỏ 150 Tài liệu lưu hành nội bộ Nhúng vào xô nước và làm sạch Ô xit đồng . Hình 2 Dùng khuôn dưỡng để tạo mép lắp ráp Hình 3 Tài liệu lưu hành nội bộ Đóng khuôn vào miệng ống để tạo ống hình côn . Nắn sửa mép ống cho tròn đều Hình 4 Lắp 2 ống vào nhau và hàn đính . Hàn 1 lớp mỏng theo chu vi theo thứ tự đã cho Hình 5 Tài liệu lưu hành nội bộ Hàn các đường hàn tiếp theo cho đến khi hàn đầy như yêu cầu đã cho. Mối hàn đúng được thể hiện trong hình vẽ 6. Làm sạch mối hàn Điểm cuối Mối hàn hoàn chỉnh Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) Kỹ năng Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Làm sạch các mép và bề mặt các tấm  Ghép các tấm tạo đường nối chồng mép  Chọn đầu mỏ hàn  Chọn chất gây cháy và que hàn đắp  Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà  Làm nóng và sử dụng que hàn đắp  Làm sạch và kiểm tra đường hàn Kiến thức: Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Nêu sự cần thiết của các nguyên tố hợp kim  Nhận biết các nguyên tố hợp kim thông thường thêm vào kim loại  Miêu tả các tác dụng của tõng nguyên tố đó Tấm trên Tấm dưới Mối đính Tài liệu lưu hành nội bộ HÀN BẠC NỐI CHỒNG MÉP TẤM ĐỒNG ĐỔ VÀ TẤM ĐỒNG THAU (DẦY 2mm) Ở TƯ THẾ HÀN BẰNG HÀN BẠC NỐI CHỒNG MÉP TẤM ĐỒNG ĐỔ VÀ TẤM ĐỒNG THAU (DẦY 2mm) Ở TƯ THẾ HÀN BẰNG Các bước tiến hành  Chuẩn bị các chi tiết kim loại vuông mép  Làm sạch oxit bề mặt kim loại nền  Ghép chồng mép các chi tiết và đỡ chỗ nối  Chọn và đắp chất bảo vệ dưới dạng bột nhão vào chỗ nối và que hàn đắp  Chọn đầu mỏ hàn số 3  Chọn một que hàn hợp kim bạc đường kính 1.6mm  Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà (ngọn lửa trung hoà nhẹ)  Nung nóng đều cả hai tấm để phñ mét líp bạc  Sử dụng thêm que hàn đắp hợp kim bạc  Hoàn thành đường hàn  Làm nguội chi tiết hàn  Làm sạch các chất gây cháy còn sót lại từ đường hàn  Kiểm tra đường hàn HÀN BẠC NỐI CHỒNG MÉP TẤM ĐỒNG ĐỔ VÀ TẤM ĐỒNG THAU (DẦY 2mm) Ở TƯ THẾ HÀN BẰNG Phần này sẽ giúp bạn:  Hàn bạc nối chồng mép tấm đồng đỏ với tấm đồng thau ở tư thế hàn bằng Quy trình Đảm bảo các tấm có kích thước chính xác. Dùng giấy nhám làm sạch oxit bề mặt và các mép tấm. Đặt các tấm ở tư thế bằng và đỡ chỗ nối (tấm đồng đỏ nằm dưới) (hình 1) Tấm trên Tấm dưới Vật hàn tốt Tài liệu lưu hành nội bộ C¸c ®-êng nèi ®Ñp ®-îc chuÈn bÞ ®Ó hµn ®ång nh- trong h×nh vÏ 2 Hình dưói là chất lượng kém Chän chÊt g©y ch¸y b¹c d-íi d¹ng bét nh·o; ®¾p chÝnh x¸c vµo ®-êng nèi vµ que hµn ®¾p Chän ®Çu má hµn sè 3 Chän que hµn ®¾p hîp kim b¹c ®-êng kÝnh 1.6mm cã chøa 40 ®Õn 50% b¹c vµ 25 ®Õn 15% kÏm. §iÒu chØnh ngän löa trung hoµ nhÑ Nung nãng tr-íc c¸c bÒ mÆt tÊm vµ hµn g¸ t¹i hai ®Çu Sö dông kü thuËt h-íng tr¸i Ph¶i ®¶m b¶o r»ng kim lo¹i ®¾p ch¶y dÔ dµng Kim lo¹i nÒn cÇn ®-îc lµm -ít §iÒu khiÓn má hµn vµ que hµn ®¾p dïng kü thuËt di chuyÓn h-íng tr¸i Lu«n ®iÒu chØnh ngän löa sao cho nhiÖt tËp trung nhiÒu h¬n vµ tÊm ®ång ®á ®¸y vµ Ýt h¬n vµo tÊm ®ång thau ë trªn. Lµm s¹ch c¸c khu vùc hµn vµ dïng n-íc nãng lo¹i bá chÊt gÊy ch¸y thõa vµ ®Ó kh« hoµn toµn. KiÓm tra lçi bÒ mÆt hµn. Vật hàn xấu Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (HÀN HƠI) Kỹ năng Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Làm sạch ®-êng nèi và bề mặt các tấm  GhÐp c¸c tÊm t¹i ®-êng nèi cµng khÝt cµng tèt  Chän vËt kª phï hîp cho ®-êng nèi Chän ngän löa hµn nhÑ ®Æc biÖt (má hµn “O”)  Chän ®Çu má cã kÝch cì phï hîp  Chän ®óng lo¹i que hµn ®¾p bäc ch×  §iÒu chØnh ngän löa c¸c bon nhÑ/trung hoµ  §iÒu khiÓn má hµn vµ que hµn ®¾p theo ®óng c¸ch  Hµn chi tiÕt (lµm nãng ch¶y ch×)  Lµm s¹ch vµ kiÓm tra ®-êng hµn Kiến thức: Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Gi¶i thÝch c¸c thuéc tÝnh cña ch×   Miªu t¶ c¸c lo¹i ch× kh¸c nhau vµ øng dông cña chóng  Miªu t¶ qu¸ tr×nh nãng ch¶y ch× Tài liệu lưu hành nội bộ Hµn ®Êu mÐp trªn tÊm ch× (6mm) ë t- thÕ hµn b»ng Các bước tiến hành  Chuẩn bị c¸c tÊm ch× vu«ng mÐp  Dïng dao c¹o s¹ch bÒ mÆt cÇn hµn  GhÐp tÊm t¹i ®-êng nèi ®Êu mÐp vµ dì chç nèi  Chän mét ngän löa hµn nhÑ ®Æc biÖt víi kÝch cì ®Çu má hµn phï hîp  TÊm ch× cã thÓ ®-îc c¾t thµnh nh÷ng d¶i ®Ó lµm que hµn ®¾p  §iÒu chØnh ngän löa trung hoµ (löa c¸c bon nhÑ)  Nung nãng ch× vµ ®iÒu khiÓn má hµn vu«ng gãc víi ®-êng hµn  DÝ s¸t ngän löa vµo chi tiÕt hµn víi ®Çu ngän löa h×nh nãn bªn trong phÝa trªn bÒ mÆt kim lo¹i.  §Ó nguéi tõ tõ  Lµm s¹ch vµ kiÓm tra ®-êng hµn Hµn ®Êu mÐp trªn tÊm ch× (6mm) ë t- thÕ hµn b»ng Phần này sẽ giúp bạn:  Hµn ®Êu mÐp vu«ng trªn tÊm ch× ë t- thÕ hµn b»ng Tài liệu lưu hành nội bộ Quy trình Đảm bảo các tấm có kích thước chính xác. Lµm s¹ch c¸c mÐp vµ bÒn mÆt tÊm b»ng c¸ch dïng dao c¹o mét líp máng tõ bÒ mÆt ®-êng nèi. GhÐp c¸c tÊm t¹o ®-êng nèi ®Êu mÐp cµng chÆt vµ khÝt cµng tèt Ch× lµ mét kim lo¹i mÒm vµ dÎo dÔ uèn, v× thÕ ®-êng nèi th-êng b¾t buéc ph¶i ®-îc ®ì ®Ó tr¸nh bÞ vÆn trong khi hµn. Ch× nãng ch¶y rÊt nhanh ë nhiÖt ®é thÊp, v× thÕ chän mét má hµn vµ ®Çu má hµn cho ngän löa hµn nhÑ ®Æc biÖt ®Ó lµm nãng ch¶y ch×. Cã thÓ c¾t tÊm ch× thµnh nh÷ng d¶i nhá ®Ó lµm que hµn ®¾p hoÆc nh÷ng miÕng ch× cã thÓ ®-îc lµm nãng ch¶y vµ dÝnh vµo que hµn víi kÝch cì, h×nh d¸ng vµ ®é dµi phï hîp. §iÒu chØnh má hµn ®Ó t¹o ngän löa trung hoµ hoÆc ngän löa c¸c bon nhÑ. Kh«ng cÇn dïng chÊt g©y ch¸y ®Ó lµm nãng ch¶y ch× Ch× nãng ch¶y sÏ g©y ra luång khãi ®éc. Khi hµn ch× cÇn t¹o sù th«ng khÝ tèt vµ/hoÆc dïng b×nh khÝ ®Ó thë ®Ó tr¸nh hÝt ph¶i khãi ®éc. Gi÷ ngän löa gÇn nh- vu«ng gãc víi chi tiÕt hµn víi ®Çu cña ngän löa tr¾ng h×nh nãn bªn trong ngay phÝa trªn bÒ mÆt. §iÒu khiÓn ngän löa ®Ó tr¸nh lµm nãng ch¶y qu¸. Kim lo¹i ®¾p, khi ®-îc thªm vµo, ch¶y trong ngän löa däc theo kim lo¹i nÒn ®Ó chóng cïng nãng ch¶y víi nhau. §¶m b¶o gÝ ngän löa xuèng sao cho kh«ng nung nãng tr-íc kim lo¹i nÒn. HÕt søc cÈn thËn khi thao t¸c ®Ó ®¶m b¶o sù nãng ch¶y ®Õn hÕt ch©n. Sù nãng ch¶y kh«ng hoµn chØnh sÏ lµm ¶nh h-ëng ®Õn chÊt l-îng ®-êng nèi. Hoµn thµnh viÖc hµn vµ ®Ó chi tiÕt nguéi tõ tõ. Lµm s¹ch vµ kiÓm tra lçi bÒ mÆt hµn. THỢ HÀN (HÀN HƠI) MỤC ĐÍCH CỦA BÀI 40 Kỹ năng Sau bài tập này bạn sẽ có thể: ChuÈn bÞ c¸c chi tiÕt theo b¶n vÏ Kiến thức: Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Gi¶i thÝch c¸c nh©n tè cÇn quan tÊm ®Ó hµn c¸c kim lo¹i kh¸c nhau  Gi¶i thÝch c¸c lo¹i qui tr×nh hµn kh¸c nhau ®Ó hµn c¸c kim lo¹i kh¸c nhau  Miªu t¶ viÖc hµn c¸c kim lo¹i kh¸c nhau b»ng quy tr×nh hµn khÝ oxy-acetylene Tài liệu lưu hành nội bộ TẤM SÀN CÓ HOA VĂN Tài liệu lưu hành nội bộ BÀN SẮT TIÊU CHUẨN Tài liệu lưu hành nội bộ GIÁ TIÊU CHUẨN Tài liệu lưu hành nội bộ Tài liệu lưu hành nội bộ GIÁ ĐỂ HÀNG Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ HÀN (CẮT HƠI) MUC ĐÍCH CỦA BÀI 1 Kỹ năng Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Đánh dấu đường cắt trên tấm (chi tiết cắt), để dư theo dung sai cho phép  Đặt chi tiết để cắt thẳng  Chọn 1 đầu mỏ cắt cỡ phù hợp cho việc cắt thẳng  Điều chỉnh ngọn lửa cắt  Thực hiện bằng tay một đường cắt thẳng  Làm sạch các mép cắt bằng hơi  Kiểm tra các mép cắt để phát hiện lỗi Kiến thức: Sau bài tập này bạn sẽ có thể:  Miêu tả các biện pháp an toàn cần tuân thủ trong quá trình cắt hơi  Nêu biện pháp an toàn của người điều khiển  Giải thích quy trình cắt hơi CẮT THẲNG BẰNG KHÍ OXI - AXETYLEN TRÊN TẤM TÔN DẦY 10MM Tài liệu lưu hành nội bộ Các bước tiến hành  Mặc đồ bảo hộ  Lắp máy hàn hơi với mỏ cắt  Lắp đầu mỏ cắt phù hợp với độ dầy của kim loại cần cắt (đối với tấm tôn dầy 10mm, sử dụng đầu mỏ cắt có đường kính miệng 1.2mm)  Điều chỉnh áp suất khí oxi và axetylen theo kích cỡ đầu mỏ cắt (1.6kg/cm2 cho khí oxi và 0.15kg/cm 2 cho khí axetylen) Khi điều chỉnh áp suất phải mở các van của mỏ cắt  Làm sạch bề mặt cần cắt  Đánh dấu và đục các đường thẳng trên tấm cách nhau 15mm  Tạo ngọn lửa trung hoà  Phải đảm bảo trong khi vận hành cần cắt khí oxi, ngọn lửa trung hoà không thay đổi  Giữ mỏ cắt theo góc 90o giữa đường cắt và bề mặt tấm  Nung một đầu của đường đục cho đến khi nóng đỏ  Giữ khoảng cách giữa chi tiết cắt và bép cắt khoảng 5mm.  Ấn cần cắt khí oxi và quan sát hành động cắt  Di chuyển mỏ cắt về đầu kia của tấm dọc theo đường đục với tốc độ di chuyển đều.  Duy trì tốc độ di chuyển và khoảng cách phù hợp giữa bề mặt tấm và bép cắt cho đến hết đường cắt.  Nhả cần cắt khí oxi và tắt ngọn lửa sau khi hoàn thành việc cắt  Làm sạch bề mặt cắt và kiểm tra độ chính xác  Lặp lại các thao tác cho đến khi thành thạo. Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ (CẮT HƠI) CẮT THẲNG BẰNG KHÍ ÔXI - AXETYLEN TRÊN TẤM TÔN DẦY 10MM Phần này sẽ giúp bạn:  Lắp máy cắt bằng khí oxi-axetylen để thực hiện việc cắt hơi  Đánh lửa và điều chỉnh ngọn lửa cắt  Tạo 1 đường cắt thẳng bằng tay  Dùng mỏ cắt tấm theo đường thẳng  Kiểm tra và nhận biết các lỗi cắt Lắp máy cắt hơi Lắp máy cắt hơi bằng khí oxi-axetylen theo đúng quy trình thực hiện lắp máy cho việc hàn hơi và lắp mỏ cắt vào vị trí của mỏ hàn (hình 1) Đặt chi tiết để cắt thẳng (hình 2) Khí ga Tay điều chỉnh van Ô xy cắt Ô xy Tài liệu lưu hành nội bộ Đánh dấu và đục các đường thẳng trên tấm cách nhau 15mm để cắt thẳng Đặt chi tiết lên bàn cắt sao cho các miếng bị cắt rời sẽ tự do rơi xuống Phải đảm bảo rằng mặt dưới của đường cắt phải trống và không có các vật liệu dễ cháy xung quanh. Điều chỉnh ngọn lửa cắt Chọn đầu mỏ cắt và đặt áp suất khí theo độ dầy của chi tiết cần cắt (Bảng 1) BẢNG 1 Dữ liệu dùng trong công việc cắt Đường kính miệng mỏ cắt khí oxi cắt Độ dầy tấm thép Áp lực khí oxi cắt (1) mm (2) mm (3) kgf/cm 2 0.8 3.6 1.0-1.4 1.2 6.19 1.4-2.1 1.6 19-100 2.1-4.2 2.0 100-150 4.2-4.6 2.4 150-200 4.6-4.9 2.8 200-250 4.9-5.5 3.2 250-300 5.5-5.6 Áp suất khí axetylen phải đặt là 0.15Kg/cm2 Vật cắt Đường cắt Giá kê Khoảng cách 2 đường cắt cách nhau 15 mm Vật cắt Giá kê Phía dưới vật cắt phải để trống Tài liệu lưu hành nội bộ Chọn đầu mỏ cắt đường kính (lỗ) 1.2mm để cắt tấm dầy 10mm Đặt áp suất khí oxi cắt là 1.6 kg/cm2 và áp suất khí axetylen là 0.15kg/cm2 Mặc bảo hộ lao động Lắp chính xác đầu mỏ cắt vào thân mỏ cắt (hình 3) Kiểm tra rò rỉ khí O2 và C2H2 tại các đầu nối với đèn cắt Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà để nung nóng trước (hình 4) Ngọn lửa trắng xanh ở giữa Phải đảm bảo rằng việc điều chỉnh ngọn lửa không bị rối loạn khi đang vận hành cần cắt khí oxi Cắt đường thảng Giữ mỏ cắt ở góc 90o so với bề mặt tấm và bắt đầu cắt một đường thẳng (hình 5) Mặt đầu của mỏ cắt Lỗ dẫn Ô xy của mỏ cắt Lỗ dẫn khí ga của mỏ cắt Lỗ dẫn khí ga của mỏ cắt Tài liệu lưu hành nội bộ Nung nóng đỏ điểm bắt đầu cắt trước khi ấn cần khí oxi cắt (hình 5) Giữ khoảng cách giữa chi tiết cắt và đầu mỏ cắt khoảng 5mm để tránh hiện tượng hồi lửa (hình 5) Mở khí oxi cắt bằng cách ấn cần điều khiển khí oxi cắt và bắt đầu việc cắt và di chuyển mỏ cắt dọc theo đường đục với tốc độ di chuyển đều. (hình 6) Đảm bảo di chuyển thẳng, không bị lượn từ bên nọ sang bên kia Duy trì góc của đầu mỏ cắt là 90o so với bề mặt tấm cho đến khi hoàn thành việc cắt Mở hết cỡ van khí oxi cắt Nếu có thể, lắp một gờ thẳng hoặc một dưỡng lên tấm để đỡ đầu mỏ cắt,để đảm bảo khoảng cách đều liên tục giữa đầu mỏ cắt và bề mặt tấm và duy trì một đường cắt thẳng đều (hình 7) Hướng cắt Hướng cắt từ mép tấm tôn Sự bắt đầu tiến hành cắt Tài liệu lưu hành nội bộ Kiểm tra đường cắt thẳng Làm sạch đường cắt bằng búa gõ xỉ hàn, đục và bản chải sắt Kiểm tra để đảm bảo: - Đường cắt nhẵn và đều - Vết cắt thẳng - Vết cắt sắc nét - Chiều rộng của vết cắt chính xác Tấm dưỡng ( cữ ) cắt cữ cắt theo chiều cao Vết cắt Độ phẳng của vết cắt Chỗ lẹm củaVết cắt Tài liệu lưu hành nội bộ - THỢ (CẮT HƠI ) CẮT VÁT BẰNG KHI OXI-AXETYLEN TRÊN TẤM TÔN DẦY 10MM Phần này sẽ giúp bạn:  Ghép các chi tiết để cắt vát  Điều chỉnh ngọn lửa cắt  Cắt vát tấm bằng tay  Kiểm tra đường cắt vát và góc vát Kê chi tiết cắt (hình 1) Tài liệu lưu hành nội bộ Đánh dấu và đục các đường thẳng trên tấm cách nhau 25mm để cắt vát Cố định chi tiết lên bàn cắt sao cho các miếng khi bị cắt rời sẽ tự do rơi xuống Phải đảm bảo rằng mặt dưới của đường cắt phải trống Các miếng bị cắt rời sẽ tự do rơi xuống Điều chỉnh ngọn lửa cắt Chọn đầu mỏ cắt theo độ dầy của tấm cần cắt vát (hình 2) Độ dầy vát cho đường cắt vát phải lớn hơn so với đường cắt vuông đối với cùng một độ dấy tấm Lắp đầu mỏ cắt cắt phù hợp với độ dấy tấm (vát) vào mỏ cắt (hình 3) Vật cắt Giá kê Đường cắt cắt Khoảng cách các đường cắt 25 mm Mép vuông trước khi cắt Mép vát sau khi cắt Tài liệu lưu hành nội bộ Điều chỉnh ngọn lửa trung hoà để nung nóng trước Phải đảm bảo rằng việc điều chỉnh ngọn lửa để nung nóng trước không bị rối loạn khi đang vận hành cần cắt khí oxi Cắt vát Giữ mỏ cắt (đầu mỏ cắt) ở góc vát 45o (hình 4) Nung nóng đỏ điểm bắt đầu Giữ khoảng cách giữa chi tiết cắt và đầu mỏ cắt khoảng 5mm để tránh hiện tượng hồi lửa (hình 4) Mở khí oxi cắt bằng cách ấn cần điều khiển khí oxi cắt và bắt đầu việc cắt và di chuyển mỏ cắt dọc theo đường đục với tốc độ di chuyển đều. (hình 5) Tốc độ cắt chậm hơn tốc độ cắt thẳng đối với cùng một độ dầy tấm Lắp các thanh thẳng phù hợp vào chi tiết cắt để đảm bảo việc cắt thẳng để có thể duy trì góc chính xác (hình 6) Mặt đèn cắt hơi Lỗ gia nhiệt Lỗ gia nhiệt Đường cắt Lỗ Ô xy cắt Mỏ cắt Góc cắt Góc của mỏ cắt Hướng di chuyển của mỏ cắt Tài liệu lưu hành nội bộ Kiểm tra đường cắt vát Làm sạch đường cắt và kiểm tra như trong các hình vẽ. Đường cắt có chất lượng tốt là đường cắt có mép trên sắc nét và mặt cắt nhẵn mịn. Phần cắt có kích thước chính xác. Đường cắt có chất lượng tồi thể hiện trên những vết nham nhở trên vết cắt, một lỗi rất thường gặp. Nguyên nhân có thể là do tốc độ quá lớn hoặc một ngọn lửa nung nóng trước quá thấp. Hoặc Ô xy chất lượng kém Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ (CẮT HƠI ) Kỹ năng Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Thao tác đèn cắt và tạo thành một lỗ giũi trên thép tấm M.S.  Tạo ra một rãnh bằng cách đưa đèn cắt cắt sang trái và phải.  Cắt thép hình bản vẽ với, hoặc không cần bản hướng dẫn. Kiến thức Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Giải thích được các loại mũi đặc biệt được dùng trong kỹ thuật cắt gas và cách lắp chúng.  Hình dung được các phần của thiết bị cắt oxy-acetylene và các chức năng của chúng.  Hình dung được nguyên tắc hoạt động của máy cắt thép hình.  Giải thích được công đoạn xử lý các sự cố, nguyên nhân và các biện pháp sửa chữa trong kỹ thuật cắt oxygen. LỖ LẤY ĐƯỜNG CẮT HƠI O XY – AXEETYLEN VÀ TIẾT DIỆN LỖ CẮT Khoét lỗ ở vị trí này Tiết diện của mối cắt vuông góc Tiết diện của mối cắt hình tròn Tiết diện của mối cắt bất kỳ Tài liệu lưu hành nội bộ Các bước tiến hành  Mặc trang phục bảo hộ lao động.  Làm sạch bề mặt của kim loại cần cắt.  Đánh dấu và khoét một đường trên thép tấm theo từng hình theo yêu cầu.  Gắn một mỏ cắt phù hợp vào ống cắt gas.  Điều chỉnh áp suất khí cho phù hợp với việc cắt bằng oxygene và acetylene. Khoan các lỗ dẫn hướng tại các điểm đầu của vòng cắt.  Điều chỉnh lửa vừa phải và giữ cho đèn cắt ở đúng vị trí.  Làm nóng bề mặt kim loại hàn tại điểm đầu cho tới khi nóng đỏ lên.  Mở khí oxygen thật nhẹ nhàng đến khi khoét được thành một lỗ (nếu không bị khoan). Nâng và quay nghiêng mũi hàn thật chậm để tránh trường hợp nổ ngược.  Ngừng cắt, làm sạch bề mặt và bỏ hết Oxít.  Khởi động lại thao tác cắt từ lỗ khoan và tiếp tục theo đường giũi.  Hoàn thành thao tác cắt tại điểm bắt đầu. Duy trì góc của mũi khoan và khoảng cách đều nhau giữa các đường cẳt thẳng.  Lấy hình cắt ra khỏi tấm kim loại.  Làm sạch các cạnh cắt và kiểm tra độ đều của vết cắt thép hình. (lặp lại thao tác lại cho tới khi có được những đường cắt đẹp và phẳng) Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ (CẮT HƠI ) LỖ LẤY ĐƯỜNG CẮT HỚI O XY – AXEETYLEN VÀ TIẾT DIỆN LỖ CẮT Phần này sẽ giúp bạn:  Chuẩn bị chi tiết và xác định hình cắt .  Cắt tôn bằng một đèn hơi cắt bằng tay.  Cắt tôn có sử dụng hướng dẫn. Chuẩn bị công việc Làm sạch chi tiết và đánh dấu hình.cắt (Hình 1) Đặt chi tiết lên bàn cắt. Khoét một lỗ bằng cách đặt nghiêng mũi cắt để có được lỗ bằng phương pháp khoét lỗ hoặc khoan. Đảm bảo rằng, mặt dưới của các đường cắt được cắt rời. Công đoạn cắt hình :Bắt đầu công đoạn cắt từ lỗ đã khoét. (Hình 2) Lắp mỏ cắt sao cho vuông góc với mặt phẳng cắt. Giá kê Hình cắt Lỗ khoét Tài liệu lưu hành nội bộ Di chuyển đèn cắt đều tay dọc theo đường cắt Khoảng cách từ bề mặt của thép hình đến đầu của mũi cắt là 5mm. Cắt đều tay với tốc độ trung bình. Cắt theo đường cắt Kết thúc công đoạn cắt tại điểm bắt đầu. Trong trường hợp cắt đường tròn, Gắn thêm thiết bị cắt tròn. (Hình 3) Với kỹ thuật cắt thẳng và cắt góc, dùng thiết bị bánh lăn. (Hình 4 và 5) Đồ ghá đầu đèn cắt khi cắt vuông góc Đồ ghá đầu đèn cắt khi cắt vát góc Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ (CẮT HƠI ) Kỹ năng Sau khi hoàn thành bài tạp này bạn sẽ có khả năng:  Lắp một máy cắt khí.  Lựa chọn các khuôn các nhau cho công đoạn cắt.  lựa chọn vật phẩm và tốc độ phù hợp để cắt.  Làm sạch bề mặt cắt và kiểm tra chất lượng. Kiến thức Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có khả năng:  Giải thích được cách sử dụng ống tiếp hợp hai chiều và ba chiều.  Giải thích được cấu trúc của thiết bị tiếp hợp (ống nối hay thiết bị nắn điện)  Giải thích được sự khác nhau giữa các loại máy cắt. Góc vát 45 độ Máy cắt Đường cắt Đường ray Tài liệu lưu hành nội bộ SỬ DỤNG MÁY CĂT BÁN TỰ ĐỘNG MÁY CẮT OXY- ACETYLENE (THEO ĐƯỜNG THẲNG VÀ GÓC XIÊN) Các bước tiến hành.  Bố trí máy cắt và nối các đường ống Oxy và acetylene, điều chỉnh và lắp một mũi cắt phù hợp.  Làm sạch bề mặt của kim loại cắt.  Chọn mỏ cắt tuỳ theo độ dày của kim loại cắt. Làm sạch và đảm bảo không còn vết bẩn trên đường cắt.  Kiểm tra điểm bắt đầu và đảm bảo nó đang ở vị trí cân đối.  Đặt áp suất yêu cầu của Oxy và Acetylene theo kích cỡ của mỏ cắt  Đặt tốc độ yêu cầu trên đồng hồ điều chỉnh tốc độ theo độ dày của kim loại cắt.  Chỉnh mỏ cắt ở độ cao 3mm so với bề mặt của kim loại hàn.  Đặt máy cắt tại điểm bắt đầu.  Làm nóng và đặt lửa trung bình.  Chú ý để độ nóng vừa phải, sau đó bật vòi Oxygen.  Cùng lúc bật máy và đưa máy đi với tốc độ chuẩn.  Dừng máy và đưa công tắc trở về vị trí trung lập tại cuối đường cắt.  Làm sạch cạnh cắt và kiểm tra quy trình cắt. Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ (CẮT HƠI ) MÁY CẮT OXY VÀ AXÊTYLENE Phần này sẽ giúp bạn:  Cắt thép tấm theo đường thẳng và cạnh vát bằng máy cắt sử dụng Oxy và Acetylene mà không có bất cứ một sai sót nào. Các bước tiến hành. Việc lắp ráp máy, sử dụng các khuôn hay hệ thống tái sản xuất, vi trí của chi tiết, và các mũi cắt sẽ thay đổi tuỳ theo chủng loại từng máy. Làm sạch tấm thép sẽ cắt và giữ nó ở tư thế chuẩn. Lắp ráp các phụ tùng vào máy cắt. (Hình 1) Chọn mỏ cắt với kích cỡ chuẩn theo độ dày tấm thép. Dây O xy Dây khí Van kiểm tra áp lực Van điều chỉnh áp lực Ô xy cắt Thanh dịch chuyển ngang Điều chỉnh tốc độ Cáp điện Đường ray Tay điều khiển Tài liệu lưu hành nội bộ Để áp lực gas theo kích cỡ của mỏ cắt THÔNG SỐ MÁY CẮT. Độ dày vật cắt Áp lực gas xấp xỉ Tốc độ di chuyển- tay Tốc độ di chuyển- cơ giới Acetylene Oxygen In. mm cỡ In. Mm Psi Psi In./min In./min 1/8 1/4 3/8 1/2 3/4 1 1-1/2 2 3 4 5 6 8 3,2 6,4 9,5 12,7 19,0 25,4 38,1 50,8 76,2 101,6 127,0 152,4 203,2 60 60 55 55 55 53 53 49 49 49 45 45 45 0,040 0,040 0,052 0,052 0,052 0,060 0,060 0,073 0,073 0,073 0,082 0,082 0,082 1,0 1,0 1,3 1,3 1,3 1,5 1,5 1,9 1,9 1,9 2,1 2,1 2,1 3 3 3 3 4 4 4 4 5 5 5 6 6 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 70 85 20-22 16-18 14-16 12-14 10-12 8-11 6-7-1/2 5-1/2-7 5-6-1/2 4-5 3-1/2-4-1/2 3-4 3 22 20 19 17 15 14 12 10 8 7 6 5 4 Tăng lửa và chỉnh lửa trung tính. Lắp đầu mũi để có khoảng cách chuẩn so với bề mặt của thép được cắt. (Hình 2) Khởi động máy và chạy một khoảng cách yêu cầu để cắt kim loại. (Hình 3) Tài liệu lưu hành nội bộ Tắt máy và dập lửa ở điểm cắt cuối cùng. Nhấc thép tấm ra và làm sạch bề mặt cắt. Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ (CẮT HƠI ) MỤC TIÊU CỦA BÀI TẬP 5 Kỹ năng Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có thể:  Lắp ráp máy cắt khí và cố định mũi cắt.  Cố định bộ phận định tâm để cắt tròn.  Điều khiển máy và cắt thép tròn.  Làm sạch bề mặt cắt và kiểm tra lại. Kiến thức. Sau khi hoàn thành bài tập này bạn sẽ có thể:  Nêu ra được các nguyên lý cấu tạo của phương pháp cắt lỗ tròn  Nêu ra được các cách sử dụng thiết bị trong phương pháp cắt lỗ tròn  Mô tả phương pháp trong thao tác cắt lỗ tròn.  Nêu ra được các ứng dụng của phương pháp này. CẮT HỚI BẰNG KHÍ O XY – AXETYLEN BẰNG MÁY CĂT, CẮT HÌNH TRÒN Tài liệu lưu hành nội bộ Các bước thực hiện.  Lắp ráp các thiết bị phụ của máy cắt.  Làm sạch bề mặt của kim loại cắt.  Chọn và lắp mũi vừa với máy cắt.  Lắp bộ phận định tâm vào máy cắt.  Đánh dấu và đục một đường trong  140mm trên thép tấm.  Đặt máy lên tấm thép và tốc độ và cài đặt tốc độ.  Điều chỉnh tâm điểm của bộ phận định tâm.  Chỉnh mũi cắt theo đường đánh dấu.  Chỉnh mỏ cắt cách đế kim loại 3mm.  Làm nóng chảy và chỉnh lửa trung tính.  Khoét một lỗ tại điểm cuối của đường đánh dấu.  Cùng lúc bật máy và cho máy hoạt động.  Sau khi cắt xong, dừng máy, gạt công tắc về vị trí trung gian.  Làm sạch thép tròn và kiểm tra độ chính xác của kích thước và chất lượng đường cắt. Tài liệu lưu hành nội bộ THỢ (CẮT HƠI ) MÁY OXY-ACETYLENE- CẮT TRÒN. Phần này sẽ giúp bạn:  Cắt thép tròn bằng máy cắt oxy-acetylene theo đúng kích thước. Không làm sạch bề mặt tấm thép bằng dầu, mỡ và xút. Lắp các thiết bị phụ của máy cắt. Chọn và cố định mỏ cắt 1,6mm cho thao tác cắt đường tròn. Lắp kèm bộ phận định tâm vào với máy cắt và điều chỉnh độ cao cho hợp lý. (Hình 1) Kiểm tra độ chính xác của khoảng cách giữa mũi và trục. Làm sáng ống hàn và điều chỉnh để làm nóng ngọn lửa trung tính. Làm nóng điểm bắt đầu của quá trình cắt theo quỹ đạo tròn cho đến khi vết nóng lan toả. Mở van cắt oxygene đến khi mở hoàn toàn. Ngay sau khi khoét được một lỗ giữ cho bộ phận định tâm luôn ở chính giữa của đường giũ đánh dấu, tiếp tục cắt khi ống hàn di chuyển trên đường tròn. (Hình 2) Tay điều khiển Tài liệu lưu hành nội bộ Đặt tốc độ di chuyển chính xác theo độ dày của kim loại cắt. Sau khi hoàn thành quá trình cắt tròn, dừng máy và gạt công tắc về vị trí trung gian. Bộ điều khiển