TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI
Chủ biên :
Đồng tác giả:
GIÁO TRÌNH
CHE CHẮN VẬT SƠN VÀ ĐÁNH BÓNG
Hà nội 2017
1
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU ....................................................................................................... 7
MODULE 06: CHE CHẮN VẬT SƠN VÀ ĐÁNH BÓNG ................................. 9
BÀI 1. KỸ THUẬT CHE CHẮN VẬT SƠN ...................................................... 12
A. LÝ THUYẾT .............................................
84 trang |
Chia sẻ: huong20 | Ngày: 20/01/2022 | Lượt xem: 362 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Giáo trình Che chắn vật sơn và đánh bóng, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
....................................................... 12
1.Sử dụng và bảo quản dụng cụ, thiết bị che chắn ........................................... 12
1.1 Dụng cụ bảo hộ lao động ......................................................................... 14
1.2 Quần áo và mũ của thợ sơn ..................................................................... 18
1.3 Găng tay .................................................................................................. 18
1.4 Giầy bảo vệ (giầy chống tĩnh điện) ......................................................... 19
2. Cách sử dụng bảo hộ ..................................................................................... 19
2.1 Chuẩn bị bề mặt ....................................................................................... 19
2.2 Tiến hành pha sơn hay chuẩn bị bề mặt .................................................. 20
2.3 Các dụng cụ bảo hộ cho việc che chắn .................................................... 21
2.4 Phun sơn .................................................................................................. 21
3. Thiết bị và vật liệu che chắn ......................................................................... 22
3.1 Giấy che ................................................................................................... 22
3.2. Tấm nhựa ni lông.................................................................................... 23
3.2 Tấm che đặc biệt ...................................................................................... 23
3.3 Băng dính che .......................................................................................... 24
3.4. Băng dính khe hở (Băng dính URETHANE) ........................................ 25
3.5 Vật liệu che tấm ấp cửa ........................................................................... 26
4. Các phương pháp che.................................................................................... 26
4.1. Che để sơn lót bề mặt ............................................................................. 27
4.2. Phương pháp che cho sơn cả tấm ........................................................... 27
2
4.3. Che để sơn đồng mầu ............................................................................. 28
5. Chọn các ranh giới và các phương pháp che ................................................ 29
5.2 Ranh giới là phần keo làm kín (chỗ tiếp giáp các tấm) ........................... 30
5.3 Ranh giới là đỉnh của các đường gân ...................................................... 30
6. Kỹ thuật che chắn ......................................................................................... 30
6.1 Khung cửa sau ......................................................................................... 32
6.2 Tháo tay mở bên ngoài của sau ............................................................... 32
6.3 Đường viền bên trong cửa sau ................................................................. 32
6.4 Nẹp kính ngoài cửa sau ........................................................................... 34
6.5 Bề ngoài cửa sau ...................................................................................... 34
6.6 Phần gờ phía trước cửa sau ..................................................................... 34
6.7 Bên trong cửa trước ................................................................................. 34
6.8 Che toàn bộ xe ......................................................................................... 36
6.9 Mép sau cửa trước ................................................................................... 36
6.10 Kính cửa sau .......................................................................................... 36
6.11 Bên trong cửa trước ............................................................................... 36
6.12 Mép sau cửa trước ................................................................................. 37
7. Kỹ thuật che chắn khi sơn cánh cửa ............................................................. 37
7.1 Khung kính cửa sau ................................................................................. 37
7.2 Bên trong cửa sau .................................................................................... 37
7.3 Tai xe phía sau ......................................................................................... 37
7.4 Tay nắm bên ngoài cửa sau ..................................................................... 39
7.5 Vùng ốp nẹp kính bên ngoài.................................................................... 39
7.6 Phía trước cửa sau ................................................................................... 39
7.7 Che toàn xe .............................................................................................. 41
3
7.8 Cửa trước ................................................................................................. 41
7.9 Kính cửa sau ............................................................................................ 41
7.10 Tai sau của xe ........................................................................................ 41
7.11 Tấm ốp sườn dưới ................................................................................. 42
7.12 Hoàn tất công việc ................................................................................. 42
8. Che để sơn lại tai sau của xe ......................................................................... 43
8.1 Cửa khoang hành lý ................................................................................. 43
8.2 Bọc quanh cửa sau ................................................................................... 43
8.3 Nắp đổ nhiên liệu .................................................................................... 44
8.4 Che toàn xe .............................................................................................. 44
8.5 Mép dưới tai xe phía sau ......................................................................... 44
8.6 Kính chắn gió sau cửa khoang hành lý và tấm phía sau ......................... 45
8.7 Che đỉnh cửa sau ..................................................................................... 45
8.8 Ốp trụ sau và nẹp kính sau ...................................................................... 46
8.9 Bọc quanh cửa sau ................................................................................... 47
9. Che để sơn lại capo, tai xe trước bên trái, cửa trước bên trái ....................... 48
9.1 Khoang động cơ ...................................................................................... 49
9.2 Vùng gắn đèn cạnh bên trái ..................................................................... 50
9.3 Sườn xe trước bên phải............................................................................ 51
9.4 Đầu sau nắp capô ..................................................................................... 52
9.5 Trụ thân xe phía trước ............................................................................. 52
9.6 Bên trong cửa trước ................................................................................. 53
9.7 Bên ngoài cửa trước ................................................................................ 53
9.8 Xe ............................................................................................................ 54
9.9 Kính chắn gió trước ................................................................................. 54
4
9.10 Cửa sau .................................................................................................. 54
9.11 Khung cửa trước .................................................................................... 54
9.12 Tấm ốp dưới thân xe .............................................................................. 54
9.13 Mép dưới tai xe trước bên phải ............................................................. 55
9.14 Phần dưới phía trước xe ........................................................................ 55
9.15 Bên trong hộc bánh xe ........................................................................... 56
9.16 Hoàn tất công việc ................................................................................. 56
10.Các chú ý khi thực hiện công việc ............................................................... 57
Làm sạch bụi và mỡ ...................................................................................... 57
11. Phạm vi che chắn ........................................................................................ 57
11.1 Che những vùng không thể tháo rời ...................................................... 57
11.2 Che những vùng biên dạng tròn ............................................................ 58
11.3 Che đúp .................................................................................................. 58
11.4 Bóc tấm che ........................................................................................... 59
11.5 Băng dính khe hở ................................................................................... 60
11.6 Băng dính che ........................................................................................ 60
12. Các chú ý khác ............................................................................................ 61
B. THỰC HÀNH ................................................................................................. 61
BÀI 2. KỸ THUẬT ĐÁNH BÓNG ..................................................................... 62
A. LÝ THUYẾT ................................................................................................... 62
1. Mục đích đánh bóng ..................................................................................... 62
2. Các loại bề mặt sơn lại cần phải đánh bóng ................................................. 63
3. Sử dụng và bảo quản bảo hộ, dụng cụ, thiết bị đánh bóng ........................... 64
3.1 Bảo hộ khi đánh bóng .............................................................................. 64
3.2 Kính bảo hộ. ............................................................................................ 64
5
3.3. Mặt nạ phòng độc. .................................................................................. 64
3.4 Mặt nạ chống hơi độc .............................................................................. 65
3.5 Quần áo và mũ của thợ đánh bóng .......................................................... 68
3.6 Găng tay .................................................................................................. 68
3.7 Giầy bảo vệ (giầy chống tĩnh điện) ......................................................... 69
3.8. Đá mài .................................................................................................... 69
3.9. Giấy ráp. ................................................................................................. 70
3.10. Hợp chất đánh bóng............................................................................. 70
3.11. Miếng đệm đánh bóng .......................................................................... 71
3.12. Máy đánh bóng ..................................................................................... 72
3.13. Giẻ lau .................................................................................................. 72
3.14. Dụng cụ lau sạch miếng đệm .............................................................. 73
4.Kỹ thuật đánh bóng ........................................................................................ 73
5. Sấy Khô sơn .................................................................................................. 74
BÀI 3. ĐÁNH BÓNG BỀ MẶT PHỨC TẠP VÀ SỬA LỖI SƠN BẰNG ĐÁNH
BÓNG................................................................................................................... 77
A. LÝ THUYẾT ................................................................................................... 77
1. Quy trình thực hiện ....................................................................................... 77
1.1 Kiểm tra về bụi sơn và chảy sơn ............................................................. 77
1.2 Mài ướt bằng giấy ráp ............................................................................. 78
1.3. Đánh bóng bằng hợp chất đánh bóng ..................................................... 79
1.4 Các chú ý khi đánh bóng ......................................................................... 79
2. Rửa xe sau khi đánh bóng ............................................................................. 82
B. THỰC HÀNH ................................................................................................. 82
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 83
6
LỜI NÓI ĐẦU
Trong khuôn khổ chương trình hợp tác giữa tổ chức PLAN, KOICA
và tập đoàn Hyundai với trường Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội về
việc đào tạo nghề cho thanh niên có hoàn cảnh khó khăn Hà Nội, Trường
Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội nhận xây dựng chương trình đào tạo 2
nghề sửa chữa Thân vỏ và Sơn Ô tô mỗi nghề 6 tháng đào tạo nhằm mục
đích để chương trình đào tạo với gần với thực tế, đáp ứng nhu cầu đông
đảo của các đối tượng thanh niên khó khăn, chưa tốt nghiệp cấp 3 và sớm
có thu nhập. Đáp ứng nhu cầu của người sử dụng lao động vừa đảm bảo
quy định của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Được sự cho phép của
Tổng cục Dạy nghề dưới sự tài trợ của tổ chức PLAN, KOICA và tập đoàn
Hyundai,Trường Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà nội đã triển khai thực
hiện biên soạn giáo trình "Che chắn vật sơn và đánh bóng" - Nghề Công
nghệ sửa chữa khung, thân vỏ ô tô dùng cho trình độ sơ cấp nghề 06 tháng.
Cấu trúc của giáo trình gồm 3 bài sau:
Bài 1: Kỹ thuật Che chắn vật sơn
Bài 2: Kỹ thuật Che chắn khi sơn nhiều chi tiết cùng lúc
Bài 3: Kỹ thuật đánh bóng
Bài 4: Đánh bóng bề mặt phức tạp và sửa lỗi sơn bằng đánh bóng
Các bài trên, được viết theo cấu trúc: Phần Lý thuyết được viết ngắn
gọn phù hợp với khả năng của người học, phần thực hành có hệ thống từ kỹ
năng vận hành thiết bị cơ bản đến các kỹ năng sửa chữa các chi tiết Thân
vỏ và Sơn Ô tô, đi kèm với các phiếu giao việc cụ thể hóa công việc và kết
quả của người học, phần câu hỏi ôn tập được triển khai trong từng bài
nhằm hướng dẫn học sinh ôn lại kiến thức cũ và dễ cập nhật kiến thức mới.
Trong quá trình biên soạn, nhóm biên soạn đã tuân thủ quy định của
Tổng cục dạy nghề và chương trình khung đã được thẩm định, đồng thời
tham khảo nhiều nguồn tài liệu trong và ngoài nước như: Giáo trình của các
trường Đại học Sư phạm kỹ thuật. Tài liệu đào tạo của các hãng TOYOTA,
HUYNDAI, hướng dẫn trong các dự án nâng cao năng lực đào tạo nghề....
Nhóm tác giả xin chân thành cảm ơn sự cho phép và động viên của
Tổng Cục dạy nghề, sự ủng hộ nhiệt tình của lãnh đạo trường Cao đẳng
nghề Công nghiệp Hà nội, Khoa Công nghệ ô tô, Khoa Cơ khí cùng các
bạn đồng nghiệp đã có nhiều giúp đỡ để nhóm tác giả hoàn thành giáo trình
đảm bảo tiến độ và thời gian như dự kiến.
7
Đặc biệt, xin chân thành cảm ơn sự tài trợ và quan tâm của tổ chức
PLAN, KOICA và tập đoàn Hyundai để nhóm hoàn thành giáo trình này.
Mặc dù có rất nhiều cố gắng trong quá trình chuẩn bị và triển khai thực
hiện biên soạn giáo trình, song chắc chắn không thể tránh khỏi những sai
sót. Nhóm biên soạn rất mong nhận được sự đóng góp của các bạn đồng
nghiệp và bạn đọc để giáo trình ngày càng hoàn chỉnh hơn.
Nhóm biên soạn xin chân thành cảm ơn.
Hà nội, ngày tháng năm 2017
Tham gia biên soạn giáo trình
8
MODULE 06: CHE CHẮN VẬT SƠN VÀ ĐÁNH BÓNG
Mã số module: MD06
1.Mục đích:
- Thực hiện công việc che chắn và đánh bóng vật sơn đảm bảo kỹ
thuật
2.Yêu cầu: Học viên có khả năng
- Kiến thức :
- Hiểu biết các kỹ thuật che chắn tạo gờ sơn, đánh bóng, che chắn chi
tiết mỹ thuật
- Nắm vững kỹ thuật sử dụng, bảo quản thiết bị, vật liệu che chắn và
đánh bóng
- Kỹ năng :
- Sử dụng đúng vật liệu, phương tiện che chắn, đánh bóng.
- Che chắn không gây trở ngại cho đánh bóng
- Không làm mất lớp sơn mầu, tạo độ bóng phù hợp, sửa lỗi sơn bằng
đánh bóng
- Thái độ:
- Tuân thủ qui trình kỹ thuật và đảm bảo an toàn lao động, sức khỏe và
vệ sinh môi trường
3.Điều kiện triển khai:
- Ô tô đã rửa sạch, Máy nén khí, dây sơn ruột gà
- Giấy che, tấm nhựa nilông, băng dính che, băng dính khe hở, vật liệu
che tấm ốp cửa.
- Thiết bị sấy khô bằng hồng ngoại hoặc khí nóng
- Kính bảo hộ, mặt nạ phòng độc, găng tay, quần áo bảo hộ.
9
Chương trình chi tiết mô đun
Thời gian đào tạo (giờ)
Trong đó
Mã Nội dung Tổng
số Lý Thực Kiể
thuyết hành m tra
MD Kỹ thuật Che chắn vật sơn và 70 10 50 10
06 đánh bóng
Bài Kỹ thuật Che chắn vật sơn 30 5 25
1 A. LÝ THUYẾT 2 2
1.Sử dụng và bảo quản dụng cụ,
thiết bị che chắn
2.Kỹ thuật che chắn
3. Kỹ thuật che chắn khi sơn cánh
cửa
4.Các chú ý khi thực hiện công việc 13 12
B. THỰC HÀNH
Rèn luyện cơ bản: Che chắn khi sơn
và đánh bóng một cánh cửa xe
Bài Kỹ thuật đánh bóng 15 2 13
2 A. LÝ THUYẾT 2 2
1.Sử dụng và bảo quản dụng cụ,
thiết bị đánh bóng
2.Kỹ thuật đánh bóng
3. Kỹ thuật sửa chữa lỗi sơn bằng
đánh bóng
4.Các chú ý khi thực hiện công việc 13 13
B. THỰC HÀNH
Rèn luyện cơ bản: Đánh bóng một
cánh cửa xe (đã được che chắn)
10
Bài Đánh bóng bề mặt phức tạp và 15 3 12
3 sửa lỗi sơn bằng đánh bóng 3 3
A. LÝ THUYẾT
1.Kỹ thuật dánh bóng bề mặt phức
tạp
2. Kỹ thuật đánh bóng tạo cam
3.Các chú ý khi thực hiện công việc
B. THỰC HÀNH 12 12
Rèn luyện tích hợp: Đánh bóng toàn
bộ một xe (đã được che chắn)
Kiểm tra kết thúc MD06 10 10
11
BÀI 1. KỸ THUẬT CHE CHẮN VẬT SƠN
Thời gian: 30giờ ( LT: 5 giờ; Thực hành: 25giờ ;)
Mục tiêu:
- Trình bày và sử dụng bảo quản dụng cụ, thiết bị che chắn
- Trình bày và sử dụng bảo hộ đúng kỹ thuật
- Trình bày và thực hành che chắn đúng yêu cầu kỹ thuật
- Tuân thủ an toàn và vệ sinh công nghiệp.
Nội dung:
A. LÝ THUYẾT
1.Sử dụng và bảo quản dụng cụ, thiết bị che chắn
Mục đích việc che chắn: Che chắn là một phương pháp bảo vệ dùng
băng dính hay giấy che lên bề mặt không cần sơn và nó được dùng để bảo
vệ các vùng lân cận khi mài, mài bóc lớp sơn cũ và đánh bóng.
Phần này mô tả các phương pháp che chắn chính được sử dụng cho sơn lót
bề mặt và sơn mầu.
• Giá để giấy che.
• Giấy che
• Tấm ni lông.
• Băng dính.
• Tấm che chuyên dụng.
12
Hình 1.1: Vật liệu dung che chắn
Hình 1.2 Vật liệu dung che chắn
Mặc dù phạm vi sơn quá thay đổi theo áp suất khí và cách điều khiển
súng sơn, nó có thể rộng ra từ 1 đến 2 m ngoài vùng cánh cửa nếu cần phun
sơn mầu cửa sau. Để ngăn phun sơn quá khỏi dính vào vùng khác, vì vậy
các vùng đó phải được che chắn hợp lý
13
1.1 Dụng cụ bảo hộ lao động
1.1.1 Kính bảo hộ
Kính bảo hộ bảo vệ mắt khỏi bị sơn, chất pha sơn cũng như matit hay
các hạt kim loại tạo ra khi mài bắn vào mắt.
Hình 1.3: Kính bảo hộ
1.1.2 Mặt nạ chống độc
Mặt nạ chống hạt độc
Mặt nạ chống hạt độc phải được sử dụng ở những nơi làm việc có hạt
khí độc, như trong khi mài ma tít. Có hai loại mặt nạ chống độc. Loại đơn
giản dùng một lần và loại có lọc có thể thay thế. Bất cứ loại nào khi dùng
cũng phải chú ý đến giới hạn thời gian sử dụng của nó.
Hình1.4: Mặt nạ chống hơi độc có lọc
14
Hình1.5: Mặt lạ chống hơi độc (loại dung một lần)
Kích thước của các hạt có thể ảnh hưởng đến phổi như đã biết là nằm
trong phạm vi 0,2 đến 5 micro mét. Bảng bên phải chỉ ra kích thước của
các hạt điển hình. Mặt nạ phòng độc là một trong những thiết bị bảo vệ
hiệu quả nhất mà tránh cho người lao động khỏi hít phải các hạt độc.
Bảng1.1: Chỉ ra kích thước của các hạt điển hình
1.1.3. Mặt nạ chống hơi độc
Mặt nạ chống hơi độc là một thiết bị bảo vệ được thiết kế để tránh
khí hữu cơ (không khí trộn lẫn với hơi của dung môi hữu cơ) khỏi bị hít
vào phổi qua miệng hay mũi. Có hai loại, loại có đường kính ống khí và
một loại có lọc. Loại có đường ống khí cung cấp khí sạch (trong lành) vào
mặt nạ qua ống dẫn khí.
15
Hình 1.6: Mặt nạ chống độc có đường kính ống khí
Loại có lọc, được trang bị một bầu lọc than hoạt tình lọc để hấp thụ
khí hữu cơ.
Đối với loại có lọc, có một giới hạn đối với khả năng lọc của bầu lọc
để có thể hấp thụ các chất độc. Nếu chất hấp thụ đã bị bão hòa thì lọc sẽ để
khói độc xuyên qua. Thời gian từ thời điểm lọc còn mới đến khi nó trở nên
bão hòa được gọi là "thời gian xuyên thủng". Thời gian xuyên thủng của
bầu lọc than hoạt tính được thay đổi theo mật độ khói. Điểm quan trọng
nhất khi sử dụng mặt nạ chống độc là thay thế bầu lọc của nó trước khi đến
hạn thời gian xuyên thủng. Chú ý rằng vì không khí có độ ẩm, nên khả
năng hấp thụ của bầu lọc bắt đầu thái hòa ngay khi mở bầu lọc ra. Mỗi loại
bầu lọc được thiết kế cho một loại khí nhất định. Trong việc sửa chữa ô tô,
chắc chắn phải dùng loại được thiết kế cho các dung môi hữu cơ.
16
Hình 1.7 Mặt nạ chống độc có lọc
Có một số loại mặt nạ chống độc khác, được làm bằng vải mỏng và
có các bon đã hoạt hóa, nhưng không được dùng thay cho loại mặt nạ
chống hơi độc.
Để biết thêm chi tiết xin tham khảo các hướng dẫn liên quan của nhà sản
xuất.
Hình 1.8: Khẩu trang chống độc
17
1.2 Quần áo và mũ của thợ sơn
Để bảo vệ cơ thể của người thợ sơn khỏi bị sơn phun vào, phải giảm
thiểu các ảnh hưởng về bụi. Một số quần áo bảo hộ được làm bằng vật liệu
chống tĩnh điện
Hình 1.9: Quần áo và mũ của thợ sơn
1.3 Găng tay
Găng tay dùng để bảo vệ tay của bạn khi sử dụng máy mài hay khi
vận chuyển các chi tiết thân xe.
Hình 1.10: Găng tay bảo vệ tay
Găng tay chống dung môi
Găng tay này chống hấp thụ các dung dịch hữu cơ qua da. Hơn nữa,
găng tay này có thể đeo vào khi bôi keo làm kín.
18
Hình 1.11: Găng tay chống dung môi
1.4 Giầy bảo vệ (giầy chống tĩnh điện)
Giầy này có một tấm kim loại bọc các ngón chân và chắc chắn để
bảo vệ chân ngoài ra còn có các loại giầy bảo hộ có đặc điểm chống tĩnh
điện.
Hình 1.12: Giầy bảo vệ (giầy chống tĩnh điện)
2. Cách sử dụng bảo hộ
2.1 Chuẩn bị bề mặt
(Mài bỏ lớp sơn, ma tít và sơn lót bề mặt)
19
Mũ
Kính bảo hộ
Quần áo bảo hộ
Găng tay
Giày bảo hộ
Hình1.1
3: Bảo
hộ dùng
mài bỏ lớp sơn
2.2 Tiến hành pha sơn hay chuẩn bị bề mặt (bả ma tít, làm sạch mỡ) điều
chỉnh màu
Mũ
Kính bảo hộ
Mặt nạ chống độc loại có lọc
Quần áo bảo hộ
Găng tay cao su
Giầy bảo hộ
20
Hình 1.14: Bảo hộ khi pha sơn
2.3 Các dụng cụ bảo hộ cho việc che chắn
Mũ
Quần áo bảo hộ
Giày bảo hộ
Hình 1.15: Bảo hộ cho việc che chắn
2.4 Phun sơn
Mặt nạ chống độc có ống dẫn khí
(loại trùm kín đầu)
Quần áo bảo hộ cho thợ sơn
Găng tay cao su
Giày bảo hộ (Giày chống tĩnh điện)
Hình1.16: Bảo bộ khi phun sơn
21
3. Thiết bị và vật liệu che chắn
Yêu cầu điển hình của các vật liệu che chăn.
- Ngăn dung môi khỏi ảnh hưởng đến bề mặt.
- Ngăn sơn khỏi bong ra sau khi khô. - Ngăn bám bụi.
- Ngăn sự bám dính trong dung môi khỏi ảnh hưởng đến sơn.
- Không có sự chuyển bám dính.
Khi bạn đang lựa chọn vật liệu để sử dụng, ngoài thỏa mãn các yêu cầu trên
của vật liệu, bạn còn phải quan tâm đến tính năng dễ sử dụng và kinh tế của
vật liệu.
3.1 Giấy che
Giấy che có các thuận lợi hơn cả giấy in báo ví nó không có bụi và
ngăn cản sơn chảy ra. Nó cũng rất thuận tiện vì có sẵn các kích thước khác
nhau và được làm thành các chiều dầy khác nhau cho các ứng dụng tương
ứng, như giấy dầy ngăn cản sự thấm của chất dung môi, hay giấy cách nhiệt
có lót một lớp nhôm làm nền.
Hình 1.17:Giấy che
Chỉ khi giấy che được cuốn ra khỏi thiết bị phân phối này, tại thời điểm đó
băng dính mới có thể bám vào giấy che chắn.
22
Thiết bị phân phối cũng có thể dùng để giữ các cuộn giấy che có chiều rộng và
các loại khác nhau.
(Một số thiết bị phân phối có thể dùng để cất giữ cuộn ni lông)
Hình 1.18: Thiết bị cuộn giấy che
3.2. Tấm nhựa ni lông
Tấm nhựa ni lông là một loại vật liệu vinyl rất mỏng, nhin chung
chúng có bề ngang rộng hơn giấy che. Vì vậy, nó đặc biệt có ích để tránh
sơn quá một vùng rộng xung quanh bề mặt làm việc.
Hình 1.19: tấm nhựa ni lông
3.2 Tấm che đặc biệt
Là một tấm che toàn bộ xe, chỉ để lộ ra phần cần sơn. Tấm này được
sử dụng thường xuyên. Còn có các loại khác, như loại che lốp.
23
Hình 1.20: Tấm che lốp
3.3 Băng dính che
Đối với băng dính che ôtô, bạn phải dùng một loại vật liệu chịu được
nhiệt, dung mội và bám chắc mà không dính lên bề mặt thân xe sau khi
bóc. Trong số các loại băng dính che ôtô sẵn có trên thị trường loại mà bạn
chọn phải phù hợp với việc dán bằng tay.2
Phân loại theo độ chịu nhiệt
- Đối với loại sơn sấy khô trong không khí (hong khô):
Sử dụng các sơn gốc Lacquer. Nếu bị nung nóng, băng dính sẽ dính vào
thân xe.
- Đối với loại sơn sấy khô cưỡng bức:
Sử dụng các sơn gốc Urethane.Nó chịu được nhiệt lên từ 60 đến 80oC.
- Đối với loại sơn sấy khô ở nhiệt độ cao. Chịu được nhiệt từ 130 đến
140oC.
Thậm chí, nếu sức bền nhiệt của băng dính che phù hợp với nhiệt độ sấy
sơn, nếu lớp sơn có ít dung môi, nó có thể bị ảnh hưởng bởi dung môi chứa
trong băng dính. Điều này sẽ để lại dấu vết của băng dính trên bề mặt được
che.
Phân loại theo vật liệu nền (lớp nền)
- Loại bằng giấy
24
Để ngăn sự phun quá khỏi dính đè lên thân xe và băng dính gắn cứng trên
thân xe.
* Dùng trong khu vực bình thường
- Làm bằng nhựa
Để phun sơn hai tông mầu và các ranh giới vòng tròn.
Bảng 1.2 Chức năng theo vật liệu nền băng dính che
Tên Chức năng
A Chất không Ngăn cho băng dính không dính vào nhau khi
dính cuộn
B Lớp nền Vật liệu cơ bản của bằng dính (giấy .v.v.)
C Lớp lót Cải thiện độ dính với nền, vì vậy tránh dính lại
trên bề mặt làm việc.
D Lớp dính Dính với các bề mặt.
* Ranh giới là vùng phân cách giữa các phần được sơn và các phần không nên
sơn.
3.4. Băng dính khe hở (Băng dính URETHANE)
Băng dính che khe hở là một loại vật liệu che để ngăn thấm sơn qua
các khe hở tại nắp capô và các cửa. Làm bằng bọt có thể bám dính được.
Băng dính che làm đơn giản hóa quá trình che những vùng có khe hở. Dạng
hình trụ của nó ngăn khỏi tạo ra bậc sơn và vì vậy bề mặt được sơn có thể
được đánh bóng dễ dàng.
25
Hình 1.21: Băng dính khe hở
3.5 Vật liệu che tấm ấp cửa
Khó có thể phân cách đúng khi che các cửa sổ vì các tấm ốp cửa vẫn
tiếp xúc với thân xe. Vì vậy sơn sẽ dính lên tấm ốp cửa.
Trong trường hợp này, một dụng cụ đặc biệt có thể chèn vào tấm ốp cửa để
tạo ra khe hở giữa thân xe và ốp cửa. Ví dụ của loại sản phẩm này được chỉ
ra dưới đây.
Hình 1.22: Vật liệu chèn vào tấm ốp cửa
4. Các phƣơng pháp che
Phương pháp che có thể được phân loại theo vùng che và phương
pháp sơn lại được trình bầy như sơ đồ dưới đây.
26
Che để sơn lót bề mặt
Phương pháp Che để sơn cả tấm
che
Che để sơn một vùng trên
tấm
4.1. Che để sơn lót bề mặt
Vì sơn lót dùng áp suất khí thấp hơn so với áp suất khí cho sơn lớp
sơn mầu (giảm thiểu sự phun quá), quy trình che của bề mặt làm việc có thể
được dơn giản hóa. Phương pháp che lật ngược lại thường được sử dụng để
trách tạo ra bậc phun.
Che lật ngược là một phương pháp mà giấy che được gắn ở phia
trong của nó, sao cho lớp sơn sương mù mỏng dính theo ranh giới. Phương
pháp này được dùng để giảm thiểu việc tạo ra các bậc và làm cho ranh giới
khó nhận thấy hơn. Khi làm việc trên diện tích nhỏ như sơn sửa một vùng
trên tấm thì ranh giới có thể được định rõ trên vỏ xe.
Hình 1.23: Che để sơn lót
4.2. Phƣơng pháp che cho sơn cả tấm
Sơn lại cả tấm (mảng lớn) các tấm như sườn xe hay cửa cần che một
cách độc lập. Trong trường hợp tấm có lỗ hở (nhức lỗ để gắn các tấm ốp
27
hay khe hở giữa các tấm) chúng phải được che để ngăn cho sơn sương mù
khỏi lọt vào các khu vục này. Nếu quá khó không thể che được các chỗ hở,
có thể che chô hở từ bên trong, vì vậy trách được sơn sương mù bám vào
các chi tiết bên trong.
Hình 1.23: Che cả tấm
4.3. Che để sơn đồng mầu
Sơn lại tai sau của xe. Khi che các tấm không có ranh giới, trong
trường hợp này phải dùng kỹ thuật sơn đồng mầu để sơn lại tấm. Chắc chắn
rằng phun sơn không tạo ra bậc sơn, khu vục này phải được che dùng kỹ
thuật che lật ngược tấm che.
Sơn lại phần đầu của tai xe trước. Để sơn lại phần đầu của tai xe
trước, vùng đó phải được sơn lại theo phương pháp sơn một phần của tấm
(mảng nhỏ), vì sơn mảng nhỏ sẽ sơn được những khu vực nhỏ hơn sơn
mảng lớn, chỉ che đủ phần đầu của tai xe trước
28
Hình 1.24: che để sơn đồng màu
5. Chọn các ranh giới và các phƣơng pháp che
Vùng sơn mà phân cách vùng sơn lại và vùng không bị sơn lại được
gọi là ranh giới. Điều quan trọng để chọn ranh giới là dựa trên phạm vi sửa
chữa và tình trạng của sơn cũ.
5.1 Ranh giới là khe hở giữa các tấm
Để sơn lại cả tấm, bên ngoài tấm được bắt bulông, các tấm xung quanh
phải được che bằng cách tạo ranh giới là khe hở giữa các tấm.
29
Hình 1.25: Ranh giới giữa các tấm
5.2 Ranh giới là phần keo làm kín (chỗ tiếp giáp các tấm)
Các tai sau của xe hay các tấm hàn khác không có khe hở phân cách
chúng khỏi các tấm lân cận. Đây là một trường hợp mà khu vực nối tấm
thấp hơn với tấm ốp sườn bên dưới, vì các vùng đó thường phải dùng
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- giao_trinh_che_chan_vat_son_va_danh_bong.pdf