Giải pháp thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Hưng Yên

Bé GI¸O DôC Vµ §µO T¹O TR¦êNG §¹I HäC N¤NG NGHIÖP Hµ NéI ----------
---------- §ç Minh TrÝ Gi¶i ph¸p thu hót vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi t¹i H−ng Yªn LUËN V¡N TH¹C SÜ qu¶n trÞ kinh doanh Chuyªn ngµnh: Qu¶n trÞ kinh doanh M· sè : 60.34.05 Ng−êi h−íng dÉn khoa häc: TS. Bïi B»ng §oµn Hµ NéI - 2010 Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. i Lêi cam ®oan T«i xin cam ®oan ®©y lµ c«ng tr×nh nghiªn cøu cña riªng t«i. C¸c sè liÖu, kÕt qu¶ nªu trong luËn v¨n lµ trung thùc vµ ch−a tõng ®−îc ai c«ng bè trong bÊt kú c«ng tr×nh nµo kh¸c. T«i xin cam ®oan r»ng c¸c th«ng tin trÝch dÉn trong luËn v¨n ®Òu ®3 ®−îc chØ râ nguån gèc. T¸c gi¶ luËn v¨n §ç Minh TrÝ Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. ii Lêi c¶m ¬n Em xin ®−îc bµy tá lßng biÕt ¬n ch©n thµnh ®Õn ThÇy gi¸o TS Bïi B»ng §oµn ®3 tËn t©m h−íng dÉn, gióp ®ì em trong suèt thêi gian thùc hiÖn luËn v¨n nµy. Em còng xin ch©n thµnh c¸m ¬n quý ThÇy C« trong Bé m«n KÕ to¸n- Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi ®3 tËn t×nh gi¶ng d¹y, h−íng dÉn, gióp ®ì vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho em ®−îc hoµn thµnh luËn v¨n. Xin ch©n thµnh c¸m ¬n sù gióp ®ì, ®éng viªn vµ chØ b¶o rÊt nhiÖt t×nh cña c¸c anh chÞ Phßng Kinh tÕ ®èi ngo¹i Së kÕ ho¹ch & ®Çu t− tØnh H−ng Yªn vµ tÊt c¶ c¸c b¹n, nh÷ng ng−êi ®3 gióp t«i cã ®ñ nghÞ lùc vµ ý chÝ ®Ó hoµn thµnh luËn v¨n. MÆc dï ®3 cè g¾ng hÕt søc, song luËn v¨n sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®−îc sù th«ng c¶m vµ chØ b¶o tËn t×nh cña quý ThÇy C« vµ c¸c b¹n. H−ng Yªn, ngµy 25 th¸ng 8 n¨m 2010 T¸c gi¶ luËn v¨n §ç Minh TrÝ Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. iii Môc lôc Lêi cam ®oan i Lêi c¶m ¬n ii Môc lôc iii Danh môc ch÷ viÕt t¾t v Danh môc b¶ng vi Danh môc biÓu ®å vii 1 Më ®Çu 1 1.1 TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi 1 1.2 Môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi 3 1.3 §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu 4 2 Tæng quan tµi liÖu nghiªn cøu lý luËn chung vÒ ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi 5 2.1 Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi 5 2.1.1 Kh¸i niÖm ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi 5 2.1.2 §Æc ®iÓm cña ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi 6 2.1.3 C¸c h×nh thøc ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi 7 2.1.4 Vai trß cña vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ-x3 héi ë c¸c n−íc chËm vµ ®ang ph¸t triÓn 12 2.2 Kinh nghiÖm cña mét sè n−íc vµ c¸c ®Þa ph−¬ng vÒ lÜnh vùc thu hót vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi 15 2.2.1 Kinh nghiÖm cña Trung Quèc 15 2.2.2 Kinh nghiÖm cña Singapore 16 2.2.3 Kinh nghiÖm trong n−íc vµ mét sè ®Þa ph−¬ng 18 3 §Æc ®iÓm ®Þa bµn vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 23 3.1 §Æc ®iÓm ®Þa bµn nghiªn cøu 23 3.1.1 §iÒu kiÖn tù nhiªn 23 Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. iv 3.1.2 §Æc ®iÓm kinh tÕ -x3 héi 24 3.1.3 Nh÷ng lîi thÕ vµ h¹n chÕ trong ph¸t triÓn kinh tÕ-x3 héi 26 3.2 Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 27 4 Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thu hót vèn FDI vµ c¸c gi¶i ph¸p nh»m thu hót vèn FDI t¹i h−ng yªn nh÷ng n¨m tíi 29 4.1 Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thu hót vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi ë H−ng Yªn thêi gian qua 29 4.1.1 T×nh h×nh thu hót vèn FDI ë tØnh H−ng Yªn 2007®Õn 2009 29 4.1.2 T×nh h×nh triÓn khai c¸c dù ¸n ®3 ®−îc cÊp phÐp 33 4.1.3 Qu¶n lý nhµ n−íc ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t− n−íc ngoµi ë H−ng Yªn 41 4.2 §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ-x3 héi ë H−ng Yªn 49 4.2.1 Nh÷ng t¸c ®éng thuËn lîi 49 4.2.2 Nh÷ng t¸c ®éng kh«ng thuËn lîi 53 4.3 Mét sè kÕt luËn rót ra tõ ho¹t ®éng thu hót vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi ë H−ng Yªn 58 4.3.1 VÒ −u ®iÓm 58 4.3.2 Mét sè h¹n chÕ 59 4.3.3 Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ 60 4.4 Quan ®iÓm vµ ®Þnh h−íng thu hót vèn FDI ë H−ng Yªn trong thêi gian tíi 63 4.4.1 Quan ®iÓm thu hót vèn FDI ë H−ng Yªn 63 4.4.2 §Þnh h−íng thu hót vèn FDI ë H−ng Yªn 64 4.5 Mét sè gi¶i ph¸p thu hót vèn FDI vµo tØnh H−ng Yªn 71 4.5.1 Nhãm gi¶i ph¸p thuéc vÒ ®Þa ph−¬ng 71 4.5.2 Mét sè nhãm gi¶i ph¸p thuéc vÒ Trung −¬ng 82 5 KÕt luËn 87 Tµi liÖu tham kh¶o 89 Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. v Danh môc ch÷ viÕt t¾t BOT : Xây dựng - Kinh doanh - Chuyển giao BT : Xây dựng - Chuyển giao BTO : Xây dựng - Chuyển giao - Kinh doanh DNLD : Doanh nghiệp liên doanh ðTNN : ðầu tư nước ngoài FDI : ðầu tư trực tiếp nước ngoài GDP : Tổng sản phẩm quốc nội GI : ðầu tư mới M & A : Mua lại và sáp nhập ODA : Viện trợ phát triển chính thức UBND : Ủy ban nhân dân EU : Liên minh châu Âu Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. vi Danh môc b¶ng STT Tªn b¶ng Trang 4.1 FDI trªn ®Þa bµn tØnh H−ng Yªn (2007 - 2009) 29 4.2 Sè dù ¸n FDI ®−îc cÊp phÐp ®Õn 2009 ph©n theo ngµnh kinh tÕ tØnh H−ng Yªn 31 4.3 FDI ph©n theo ngµnh kinh tÕ ®Õn 15/12/2009 cña c¶ n−íc 31 4.4 FDI theo h×nh thøc ®Çu t− cña c¶ n−íc tÝnh ®Õn ngµy 15/12/2009 32 4.5 T×nh h×nh triÓn khai dù ¸n FDI trªn ®Þa bµn tØnh H−ng Yªn theo møc ®é thùc hiÖn (®Õn 2009) 34 4.6 Vèn FDI thùc hiÖn trªn ®Þa bµn tØnh H−ng Yªn theo ngµnh kinh tÕ vµ theo n¨m 35 4.7 T×nh h×nh kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp FDI t¹i H−ng Yªn 36 4.8 T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp FDI (hÕt n¨m 2009) 37 4.9 T×nh h×nh lao ®éng lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp FDI trªn ®Þa bµn tØnh H−ng Yªn (hÕt n¨m 2009) 38 4.10 FDI ph©n bæ theo vïng 54 4.11 Quy ho¹ch c¸c khu c«ng nghiÖp ®Õn n¨m 2010 66 4.12 Mét sè chØ tiªu kinh tÕ-x3 héi chñ yÕu ®Õn n¨m 2010 68 Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. vii Danh môc biÓu ®å STT Tªn biÓu ®å Trang 4.1 Tû lÖ vèn FDI theo h×nh thøc ®Çu t− ë H−ng Yªn 32 4.2 So s¸nh kim ng¹ch xuÊt-nhËp khÈu khu vùc FDI trªn ®Þa bµn tØnh H−ng Yªn tõ 200-2009 55 4.3 KÕt qu¶ xÕp lo¹i PCI n¨m 2009 62 Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 1 1. Më ®Çu 1.1 TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi Trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn vµ x©y dùng ®Êt n−íc, mçi quèc gia ®Òu cã kÕ ho¹ch riªng ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ-x3 héi cho phï hîp. ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua d−íi sù l3nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n, nÒn kinh tÕ ®Êt n−íc ®3 cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc. Tuy nhiªn ®Ó viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ-x3 héi ë n−íc ta ®¹t ®−îc nhiÒu kÕt qu¶ h¬n, th× nÒn kinh tÕ cÇn ph¶i liªn tôc ®−îc bæ sung vèn vµ c«ng nghÖ, ®ã chÝnh lµ ch×a kho¸, lµ ®iÒu kiÖn hµng ®Çu ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc. N−íc ta cã nÒn kinh tÕ ë ®iÓm xuÊt ph¸t thÊp, tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ ch−a cao vµ ch−a thËt sù v÷ng ch¾c, v× vËy ®Ó x©y dùng nÒn kinh tÕ ®−a ®Êt n−íc tho¸t khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn l¹c hËu, tr¸nh nguy c¬ tôt hËu, ®−a ®Êt n−íc ph¸t triÓn nhanh h¬n, v÷ng ch¾c trong thÕ kû XXI, chóng ta kh«ng chØ sö dông nguån vèn vµ c«ng nghÖ trong n−íc mµ cßn rÊt cÇn thiÕt ph¶i cã nguån vèn vµ c«ng nghÖ tõ bªn ngoµi, trong ®ã ®Æc biÖt lµ vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi (FDI). ViÖt Nam ®ang ®øng tr−íc c¬ héi thuËn lîi ch−a tõng cã tõ tr−íc tíi nay trong viÖc thu hót vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi, tuy nhiªn th¸ch thøc ®Æt ra ®èi víi ChÝnh phñ còng kh«ng hÒ nhá, khi cuéc c¹nh tranh ®Ó thu hót vèn FDI gi÷a c¸c n−íc trong khu vùc ngµy cµng gay g¾t. §Çu t− n−íc ngoµi ®3 thùc sù gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu cña nÒn kinh tÕ n−íc ta khi chuyÓn ®æi tõ tËp trung bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, ®ång thêi n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. Tèc ®é t¨ng tr−ëng c«ng nghiÖp cña khu vùc kinh tÕ cã vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi t¨ng bÒn v÷ng ë c¸c ®Þa ph−¬ng trong c¶ n−íc, gãp phÇn thóc ®Èy chuyÓn giao c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµo ViÖt Nam trong mét sè ngµnh kinh tÕ quan träng cña ®Êt n−íc nh− viÔn th«ng, khÝ ho¸ dÇu, tin häc, « t«. Sau khi t¸i lËp tØnh (n¨m 1997), tØnh H−ng Yªn ®3 tËp trung x©y dùng chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ giai ®o¹n 1997-2010 vµ mét sè ®Þnh h−íng ®Õn n¨m 2020, trong ®ã ®3 x¸c ®Þnh râ “H−ng Yªn kh«ng thÓ lµm giµu nÕu chØ dùa vµo Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 2 n«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp mµ ph¶i tËp trung cao ®é ®Ó ph¸t triÓn nhanh m¹nh v÷ng ch¾c c«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp lµm ®éng lùc cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, dÞch vô vµ c¸c lÜnh vùc kh¸c”. Lµ mét tØnh cã t×nh h×nh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp cßn nhá bÐ, Ýt vÒ sè l−îng c¸c doanh nghiÖp, hîp t¸c x3, vèn, thÞ tr−êng… Thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh chØ chiÕm kho¶ng 10% kh«ng tËp trung n¾m gi÷ ®−îc c¸c ngµnh then chèt mòi nhän trong kinh tÕ. §øng tr−íc t×nh h×nh ®ã tØnh H−ng Yªn ®3 cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ khi tham gia ®Çu t− ®−îc ®èi xö c«ng b»ng nh− nhau. Trong nh÷ng n¨m qua, vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi ®3 ®ãng vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc cñng cè c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, t¹o ®éng lùc x©y dùng nÒn kinh tÕ quèc d©n n−íc ta v÷ng m¹nh. Víi H−ng Yªn tõ n¨m 1997 cho tíi nay, tØnh ®3 cã nhiÒu khëi s¾c trong t¨ng tr−ëng kinh tÕ ng©n s¸ch c¸c n¨m sau liªn tôc cao h¬n nh÷ng n¨m tr−íc. §Æc biÖt lµ c¬ cÊu kinh tÕ ®3 cã sù chuyÓn dÞch m¹nh mÏ theo h−íng t¨ng tû träng c«ng nghiÖp, dÞch vô, gi¶m dÇn tû träng n«ng nghiÖp. C«ng nghiÖp ph¸t triÓn nhanh, c¬ së h¹ tÇng tõng b−íc ®−îc ph¸t triÓn, giao th«ng thuËn tiÖn t¹o ®iÒu kÞªn cho viÖc giao l−u hµng ho¸ vµ ®i l¹i cña nh©n d©n. Bªn c¹nh viÖc t¨ng c−êng c¶i thiÖn m«i tr−êng ®Çu t− ®3 ®¹t ®−îc nhiÒu kÕt qu¶ kh¸ so víi mét sè tØnh b¹n. Nh−ng qua ®ã còng ®3 béc lé ra mét sè khã kh¨n trong viÖc giíi thiÖu, thu hót vèn FDI ®Çu t− t¹i tØnh. Mét sè dù ¸n ®Çu t− n−íc ngoµi gi¶m xuèng, mét sè dù ¸n cßn chËm triÓn khai ®i vµo ho¹t ®éng… ViÖc quy ho¹ch c¸c khu c«ng nghiÖp, lµng nghÒ vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp ë c¸c huyÖn, thµnh phè nh− gi¶i quyÕt vÊn ®Ò n−íc th¶i c«ng nghiÖp, m«i tr−êng sèng cña d©n c− vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc, nhµ trä cña c«ng nh©n t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp. N¨m 1997 trong c¬ cÊu kinh tÕ cña tØnh; N«ng nghiÖp - C«ng nghiÖp, x©y dùng - DÞch vô t−¬ng øng lµ 51,87% - 20,26% - 27,8%; ®Õn n¨m 2004 c¬ cÊu kinh tÕ t−¬ng øng lµ 31,92% - 36,95% - 31,13%; kú väng n¨m 2010 c¬ cÊu kinh tÕ t−¬ng øng sÏ lµ 20% - 47% - 33%. So víi yªu cÇu ®ßi hái, th× c¬ cÊu kinh tÕ tuy ®3 chuyÓn dÞch theo h−íng t¨ng nhanh tû träng c«ng nghiÖp, dÞch vô nh−ng thùc tÕ hiÖn nay ®ang rÊt thiÕu vèn ®Ó ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ, thu hót c¸c Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 3 c«ng nghÖ míi, kinh nghiÖm tõ bªn ngoµi héi nhËp vµo H−ng Yªn. §øng tr−íc thùc tr¹ng ®ã, tØnh H−ng Yªn ®3 cã nghÞ quyÕt “§Èy m¹nh hîp t¸c ®Çu t− trªn ®Þa bµn tØnh H−ng yªn”, Uû ban nh©n d©n tØnh ®3 ban hµnh quyÕt ®Þnh h−íng dÉn viÖc thùc hiÖn thñ tôc xin cÊp giÊy phÐp ®Çu t− vµ quy ®Þnh qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi, tØnh ngoµi trªn ®Þa bµn tØnh. NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng bé tØnh lÇn thø XV vµ nghÞ quyÕt sè 09-NQ/TU ngµy 31/10/2001 cña Ban th−êng vô tØnh uû vÒ ®Èy m¹nh hîp t¸c ®Çu t− giai ®o¹n 2001-2005 tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi, tØnh ngoµi lµ nguån vèn quan träng ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¹o viÖc lµm, t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó chñ ®éng héi nhËp. N¨m 2003 Uû ban nh©n d©n tØnh ®3 tiÕp tôc bæ sung, hoµn thiÖn quy tr×nh tiÕp nhËn qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t− trùc tiÕp trong vµ ngoµi n−íc, ®iÒu nµy ®3 chøng minh cho quan ®iÓm chØ ®¹o cña tØnh H−ng Yªn lµ hoµn toµn ®óng víi quan ®iÓm §¶ng vÒ ®Èy m¹nh thu hót ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi vÒ ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Tõ nh÷ng thùc tr¹ng ®ã, kÕt hîp víi viÖc häc tËp t¹i tr−êng em chän néi dung Gi¶i ph¸p thu hót vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi t¹i H−ng Yªn lµm ®Ò tµi luËn v¨n nghiªn cøu. 1.2 Môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi 1.2.1 Môc tiªu chung Nghiªn cøu tæng thÓ t×nh h×nh kinh tÕ-x3 héi cña tØnh H−ng Yªn, ®Ó nh»m ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng vÒ thu hót vèn ®Çu t− n−íc ngoµi vµo ®Þa bµn tØnh. Th«ng qua ®ã ®Ó gióp t×m ra nh÷ng h−íng ®i míi tèt h¬n trong m«i tr−êng ®Çu t−, tõ ®ã ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p thu hót vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi vµo ®Þa bµn H−ng Yªn. 1.2.2 Môc tiªu cô thÓ + HÖ thèng ho¸ c¬ së lý luËn vÒ vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi vµ vÊn ®Ò thu hót nguån vèn nµy. + §¸nh gi¸ viÖc thu hót vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi trªn ®Þa bµn tØnh H−ng Yªn thêi gian qua. + §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p nh»m thu hót vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi trong thêi gian tíi ë H−ng Yªn. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 4 1.3 §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu 1.3.1 §èi t−îng nghiªn cøu + Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t− H−ng Yªn; Ban Qu¶n lý c¸c khu c«ng nghiÖp tØnh H−ng Yªn. + C¸c khu c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh H−ng Yªn. + C¸c Doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi trªn ®Þa bµn tØnh vµ c¸c khu d©n c− liÒn kÒ. 1.3.2 Ph¹m vi nghiªn cøu §Ò tµi ®−îc thùc hiÖn t¹i tØnh H−ng Yªn, trªn c¬ së c¸c kÕt qu¶ cña vèn FDI ®ãng gãp vµo sù t¨ng tr−ëng kinh tÕ H−ng Yªn. Tõ ®ã t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thu hót vèn FDI tõ nay ®Õn giai ®o¹n 2020. C¸c sè liÖu ®−îc t×m hiÓu, cËp nhËp tõ c¸c n¨m 1997 – 2009 vÒ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña H−ng Yªn, trong ®ã cã sö dông sè liÖu cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−, Côc ®Çu t− n−íc ngoµi ®Ó so s¸nh lµm râ. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 5 2. Tæng quan tµi liÖu nghiªn cøu lý luËn chung vÒ ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi 2.1 Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi 2.1.1 Kh¸i niÖm ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi §Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi (FDI) lµ mét trong hai lo¹i h×nh c¬ b¶n cña ®Çu t− quèc tÕ. Trong thùc tiÔn qu¶n lý hiÖn nay cã nhiÒu quan niÖm vÒ FDI, song mçi quan niÖm l¹i ®øng trªn nh÷ng gi¸c ®é kh¸c nhau. FDI lµ lo¹i ®Çu t− mµ c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi bá vèn ®Çu t− vµ trùc tiÕp tham gia qu¶n lý ®iÒu hµnh, tæ chøc s¶n xuÊt ®Ó thu l¹i lîi Ých vµ hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ®ång vèn còng nh− kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Theo ®Þnh nghÜa nµy th× FDI ®3 xuÊt hiÖn tõ nh÷ng thêi kú ®Çu cña chñ nghÜa t− b¶n; thêi kú mµ c¸c n−íc t− b¶n b¾t ®Çu h×nh thµnh c¸c thuéc ®Þa ë ngoµi ph¹m vi l3nh thæ cña m×nh.[22,tr.7] Cïng víi sù ph¸t triÓn cña lùc l−îng s¶n xuÊt, sù thay thÕ nhau cña c¸c ph−¬ng thøc s¶n xuÊt x3 héi, FDI còng cã sù thay ®æi vÒ ph−¬ng thøc, qui m«, h×nh thøc ®Çu t− vèn vµ c¶ th¸i ®é cña con ng−êi ®èi víi nã. Ngµy nay cã thÓ hiÓu FDI lµ h×nh thøc ®Çu t− quèc tÕ mµ chñ ®Çu t− n−íc ngoµi ®ãng gãp mét sè vèn ®ñ lín vµo lÜnh vùc s¶n xuÊt hoÆc dÞch vô, cho phÐp hä trùc tiÕp tham gia ®iÒu hµnh ®èi t−îng hä bá vèn ®Çu t−, hoÆc ®iÒu hµnh cïng c¸c ®èi t¸c n−íc së t¹i chia sÎ rñi ro vµ h−ëng lîi nhuËn. Nh− vËy, FDI lµ lo¹i h×nh ®Çu t− mµ nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi cã thÓ bá 100% vèn hoÆc toµn bé thiÕt bÞ ®Ó ®Çu t− vµo mét lÜnh vùc s¶n xuÊt hay dÞch vô nµo ®ã; còng cã thÓ nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi mua l¹i toµn bé hoÆc mét phÇn mét doanh nghiÖp cña n−íc së t¹i ®Ó kinh doanh; hoÆc hîp t¸c kinh doanh víi ®iÒu kiÖn nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi mua ®−îc sè cæ phiÕu hoÆc hiÖn vËt ®ñ ®Ó cã thÓ ®−îc tham gia ®iÒu hµnh, kiÓm so¸t ®−îc doanh nghiÖp ®ã. Theo LuËt §Çu t− n−íc ngoµi (n¨m 1996) cña ViÖt Nam th×: §Çu t− trùc Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 6 tiÕp n−íc ngoµi lµ viÖc nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi ®−a vµo ViÖt Nam vèn b»ng tiÒn hoÆc bÊt kú tµi s¶n nµo ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng ®Çu t− theo quy ®Þnh cña LuËt nµy.[12,tr.8] HiÓu mét c¸ch tæng qu¸t, FDI lµ lo¹i h×nh ®Çu t− mµ nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi cã thÓ trùc tiÕp vµ chñ ®éng kiÓm so¸t, qu¶n lý ®−îc nguån vèn m×nh tham gia ®Çu t−. Theo th«ng lÖ quèc tÕ, vèn FDI cã thÓ ®ãng gãp d−íi nh÷ng d¹ng sau: - C¸c lo¹i ngo¹i tÖ m¹nh hoÆc tiÒn néi ®Þa. - C¸c lo¹i hiÖn vËt h÷u h×nh nh− nhµ x−ëng, nguyªn vËt liÖu, hµng hãa, tµi nguyªn ( c¶ mÆt ®Êt, biÓn)… - C¸c lo¹i hµng ho¸ v« h×nh nh−: Søc lao ®éng, bÝ quyÕt c«ng nghÖ, b»ng ph¸t minh, nh3n hiÖu, uy tÝn cña th−¬ng hiÖu… 2.1.2 §Æc ®iÓm cña ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi FDI cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau: - Nhµ ®Çu t− tù quyÕt ®Þnh ®Çu t−, quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt, kinh doanh. Lîi nhuËn cña c¸c nhµ ®Çu t− thu ®−îc phô thuéc vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh; ®−îc chia theo tû lÖ gãp vèn trong vèn ph¸p ®Þnh sau khi ®3 nép thuÕ thu nhËp vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp kh¸c cho n−íc së t¹i. - Nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi ®iÒu hµnh, qu¶n lý toµn bé mäi ho¹t ®éng ®Çu t− ®èi víi doanh nghiÖp 100% vèn n−íc ngoµi; tham gia ®iÒu hµnh doanh nghiÖp liªn doanh theo tû lÖ vèn gãp cña m×nh. - Nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi ph¶i ®ãng gãp mét sè vèn tèi thiÓu theo quy ®Þnh cña mçi quèc gia. ë ViÖt Nam, LuËt §Çu t− n−íc ngoµi qui ®Þnh bªn n−íc ngoµi ph¶i ®ãng gãp tèi thiÓu 30% vèn ph¸p ®Þnh cña dù ¸n, trõ nh÷ng tr−êng hîp do ChÝnh phñ qui ®Þnh t¹i §iÒu 8 cña LuËt nµy. - FDI kh«ng chØ cã sù l−u chuyÓn vèn mµ cßn th−êng ®i kÌm theo c«ng nghÖ, kiÕn thøc qu¶n lý, kinh doanh vµ g¾n víi m¹ng l−íi ph©n phèi réng lín trªn ph¹m vi toµn cÇu. V× thÕ, ®èi víi c¸c n−íc nhËn ®Çu t−, ®Æc biÖt c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn, th× h×nh thøc ®Çu t− nµy tá ra cã nhiÒu −u thÕ h¬n c¸c h×nh thøc ®Çu t− kh¸c. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 7 - Vèn FDI kh«ng chØ bao gåm vèn ®Çu t− ban ®Çu d−íi h×nh thøc vèn ph¸p ®Þnh, mµ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, nã cßn bao gåm vèn vay cña doanh nghiÖp vµ vèn t¸i ®Çu t− tõ nguån lîi nhuËn thu ®−îc. 2.1.3 C¸c h×nh thøc ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi Cã nhiÒu tiªu chÝ kh¸c nhau ®Ó ph©n biÖt c¸c h×nh thøc FDI. H×nh thøc FDI cã thÓ hiÓu lµ c¸ch thøc nhµ ®Çu t− ë mét n−íc chuyÓn ®æi quyÒn së h÷u vèn (tiÒn hoÆc bÊt kú tµi s¶n nµo) thµnh quyÒn së h÷u vµ qu¶n lý hoÆc kiÓm so¸t mét thùc thÓ kinh tÕ ë mét n−íc kh¸c. Nh− vËy, cã thÓ coi c¸c h×nh thøc ®Çu t− lµ nh÷ng kªnh dÉn vèn tõ bªn ngoµi vµo n−íc tiÕp nhËn ®Çu t−. Nh÷ng kªnh nµy phô thuéc chñ yÕu vµo c¸c chÝnh s¸ch ®Þnh h−íng thu hót FDI cña n−íc chñ nhµ. HiÖn nay, FDI ®−îc thùc hiÖn theo hai kªnh chñ yÕu lµ: ®Çu t− míi (Greenfield Investment-GI) vµ mua l¹i vµ s¸p nhËp (Mergers and acquisitions- M&A). - GI lµ c¸c chñ ®Çu t− thùc hiÖn ®Çu t− ë n−íc ngoµi th«ng qua viÖc x©y dùng c¸c doanh nghiÖp míi. H×nh thøc nµy bæ sung ngay mét l−îng vèn ®Çu t− nhÊt ®Þnh cho n−íc nhËn ®Çu t−, do vËy t¹o ngay ®−îc viÖc lµm vµ trùc tiÕp t¸c ®éng ®Õn thay ®æi c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ th«ng qua viÖc x©y dùng c¸c doanh nghiÖp míi vµ qua ®ã, nã thóc ®Èy c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ. §©y lµ kªnh ®Çu t− truyÒn thèng cña FDI vµ lµ kªnh chñ yÕu ®Ó c¸c nhµ ®Çu t− ë c¸c n−íc ph¸t triÓn ®Çu t− vµo c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. - M&A lµ c¸c chñ ®Çu t− tiÕn hµnh ®Çu t− th«ng qua viÖc mua l¹i vµ s¸p nhËp c¸c doanh nghiÖp hiÖn cã ë n−íc ngoµi hoÆc mua cæ phÇn cña c¸c c«ng ty cæ phÇn. H×nh thøc nµy chñ yÕu lµ chuyÓn së h÷u tõ c¸c doanh nghiÖp ®ang tån t¹i ë n−íc chñ nhµ cho c¸c c«ng ty n−íc ngoµi. VÒ dµi h¹n, h×nh thøc M&A còng sÏ thu hót ®−îc nguån vèn tõ bªn ngoµi do më réng qui m« ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Kªnh ®Çu t− nµy chñ yÕu ®−îc thùc hiÖn ë c¸c n−íc ph¸t triÓn, c¸c n−íc míi c«ng nghiÖp hãa, trong nh÷ng ngµnh c«ng nghÖ cao vµ rÊt phæ biÕn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Tuy nhiªn M&A vÉn ch−a phæ biÕn ë ViÖt Nam do nh÷ng qui ®Þnh h¹n chÕ Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 8 vÒ cæ phÇn cña ng−êi n−íc ngoµi trong c¸c c«ng ty cæ phÇn trong n−íc. Nh− vËy, nÕu chØ thu hót FDI theo kªnh GI th× kh«ng ®ãn b¾t ®−îc xu h−íng ®Çu t− quèc tÕ ngµy nay, sÏ lµm h¹n chÕ kh¶ n¨ng thu hót FDI vµo n−íc ta. T−¬ng lai, víi chÝnh s¸ch ®æi míi vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, M&A sÏ lµ h×nh thøc quan träng cña FDI ë ViÖt Nam.[13,tr.37] FDI cã nh÷ng h×nh thøc c¬ b¶n sau: * Doanh nghiÖp liªn doanh Doanh nghiÖp liªn doanh (DNLD) lµ h×nh thøc FDI ®−îc sö dông réng r3i trªn thÕ giíi tõ tr−íc tíi nay. DNLD lµ doanh nghiÖp ®−îc thµnh lËp t¹i n−íc së t¹i trªn c¬ së hîp ®ång liªn doanh ký gi÷a Bªn hoÆc c¸c Bªn n−íc chñ nhµ víi Bªn vµ c¸c Bªn n−íc ngoµi ®Ó ®Çu t− kinh doanh t¹i n−íc së t¹i.[13,tr.42] Theo LuËt §Çu t− n−íc ngoµi t¹i ViÖt Nam: DNLD lµ doanh nghiÖp do hai bªn hoÆc nhiÒu bªn hîp t¸c thµnh lËp t¹i ViÖt Nam trªn c¬ së hîp ®ång liªn doanh hoÆc hiÖp ®Þnh ký gi÷a ChÝnh phñ n−íc Céng hßa x3 héi chñ nghÜa ViÖt Nam vµ ChÝnh phñ n−íc ngoµi hoÆc lµ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi hîp t¸c víi doanh nghiÖp ViÖt Nam hoÆc do doanh nghiÖp liªn doanh hîp t¸c víi nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi trªn c¬ së hîp ®ång liªn doanh.[12,tr.8] Ho¹t ®éng cña DNLD ®−îc diÔn ra t¹i n−íc së t¹i (n−íc nhËn ®Çu t−). HiÖu qu¶ ho¹t ®éng phô thuéc rÊt lín vµo m«i tr−êng kinh doanh cña n−íc së t¹i; m«i tr−êng nµy bao gåm c¸c yÕu tè kinh tÕ, chÝnh trÞ, møc ®é hoµn thiÖn ph¸p luËt, tr×nh ®é häc vÊn cña d©n c−. + ¦u ®iÓm cña h×nh thøc DNLD (®èi víi n−íc nhËn ®Çu t−) - Gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng thiÕu vèn. N−íc së t¹i tranh thñ ®−îc nguån vèn lín ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ nh−ng l¹i ®−îc chia sÎ rñi ro. - Th«ng qua c¸c liªn doanh mµ n−íc së t¹i cã c¬ héi ®æi míi c«ng nghÖ, ®a d¹ng hãa s¶n phÈm. - T¹o c¬ héi cho ng−êi lao ®éng cã viÖc lµm vµ häc tËp kinh nghiÖm qu¶n lý cña n−íc ngoµi. Nhµ n−íc së t¹i cã thÓ kiÓm so¸t ®−îc ®èi t¸c n−íc ngoµi. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 9 - Th«ng qua liªn doanh, lµ c«ng cô ®Ó th©m nhËp vµo thÞ tr−êng n−íc ngoµi mét c¸ch hîp ph¸p vµ hiÖu qu¶, t¹o thÞ tr−êng míi, gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho n−íc së t¹i tham gia héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi. + H×nh thøc DNLD còng cã mét sè nh−îc ®iÓm lµ - Do c¸c bªn cã sù kh¸c nhau vÒ chÕ ®é chÝnh trÞ, phong tôc tËp qu¸n, truyÒn thèng, v¨n hãa, ng«n ng÷, luËt ph¸p nªn th−êng dÔ xuÊt hiÖn m©u thuÉn trong ®iÒu hµnh, qu¶n lý doanh nghiÖp. - N−íc së t¹i th−êng bÊt lîi thÕ do tû lÖ gãp vèn thÊp, n¨ng lùc c¸n bé qu¶n lý yÕu. * Doanh nghiÖp 100% vèn ®Çu t− n−íc ngoµi Sù ra ®êi cña h×nh thøc doanh nghiÖp 100% vèn n−íc ngoµi lµ mét b−íc ph¸t triÓn cao cña quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. C¸c nhµ ®Çu t−, cïng víi viÖc chó träng khai th¸c sù kh¸c biÖt cña thÞ tr−êng míi, ®3 nç lùc t×m c¸ch ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ, kinh nghiÖm qu¶n lý trong ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. HiÖn nay, ®a sè c¸c doanh nghiÖp 100% vèn n−íc ngoµi do c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia së h÷u vµ th−êng lµ mét c«ng ty con cña c«ng ty xuyªn quèc gia. Doanh nghiÖp 100% vèn ®Çu t− n−íc ngoµi ph¶i chÞu sù kiÓm so¸t cña ph¸p luËt n−íc së t¹i. Lµ mét ph¸p nh©n kinh tÕ cña n−íc së t¹i, ph¶i thuª ®Êt vµ c¸c ph−¬ng tiÖn vËt chÊt cÇn thiÕt kh¸c cña n−íc së t¹i. V× thÕ, ®«i khi doanh nghiÖp 100% vèn n−íc ngoµi ®−îc xem nh− lµ mét h×nh thøc liªn doanh ®Æc biÖt. LuËt §Çu t− n−íc ngoµi t¹i ViÖt Nam n¨m 1996 ®Þnh nghÜa h×nh thøc nµy nh− sau: Doanh nghiÖp 100% vèn ®Çu t− n−íc ngoµi lµ doanh nghiÖp do nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi ®Çu t− 100%vèn t¹i ViÖt Nam.[12,tr.8] + ¦u ®iÓm cña doanh nghiÖp 100% vèn n−íc ngoµi N−íc chñ nhµ kh«ng cÇn bá vèn, tr¸nh ®−îc nh÷ng rñi ro trong kinh doanh, thu ngay ®−îc tiÒn thuª ®Êt, thuÕ mµ kh«ng cÇn chê kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp; gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng−êi lao ®éng. MÆt kh¸c, do kh«ng ph¶i chia sÎ quyÒn së h÷u nªn c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi tÝch cùc thay thÕ c«ng Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 10 nghÖ míi, ph−¬ng tiÖn kü thuËt hiÖn ®¹i nh»m ®¹t kiÖu qu¶ kinh doanh cao. Vµ do ®ã, tr×nh ®é tay nghÒ cña ng−êi lao ®éng cã ®iÒu kiÖn n©ng cao. + Nh−îc ®iÓm N−íc chñ nhµ khã tiÕp nhËn ®−îc kinh nghiÖm qu¶n lý vµ c«ng nghÖ. Khã kiÓm so¸t ®−îc ®èi t¸c ®Çu t− n−íc ngoµi vµ kh«ng cã lîi nhuËn. * H×nh thøc hîp t¸c kinh doanh trªn c¬ së hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh (gäi t¾t lµ h×nh thøc hîp doanh) Hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh lµ v¨n b¶n ký kÕt gi÷a hai bªn hoÆc nhiÒu bªn (gäi t¾t lµ c¸c bªn hîp doanh) qui ®Þnh tr¸ch nhiÖm vµ ph©n chia kÕt qu¶ kinh doanh cho mçi bªn (n−íc ngoµi vµ n−íc së t¹i) ®Ó tiÕn hµnh ®Çu t− kinh doanh ë n−íc së t¹i mµ kh«ng thµnh lËp ph¸p nh©n. + ¦u ®iÓm Gióp gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng thiÕu vèn, c«ng nghÖ. T¹o thÞ tr−êng míi, ®¶m b¶o ®−îc quyÒn ®iÒu hµnh dù ¸n cña n−íc së t¹i, thu lîi nhuËn t−¬ng ®èi æn ®Þnh. + Nh−îc ®iÓm Nh−îc ®iÓm chÝnh cña h×nh thøc nµy lµ n−íc chñ nhµ kh«ng tiÕp nhËn ®−îc kinh nghiÖm qu¶n lý, c«ng nghÖ, kü thuËt th−êng l¹c hËu vµ nhµ ®Çu t− chØ tËp trung ®èi víi mét sè Ýt lÜnh vùc dÔ sinh lêi. * H×nh thøc hîp ®ång X©y dùng-Kinh doanh-ChuyÓn giao (Build Operation Transfer-BOT) Hîp ®ång BOT lµ hîp ®ång gi÷a nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi víi c¬ quan cã thÈm quyÒn cña n−íc chñ nhµ. Trong ®ã, nhµ ®Çu t− cam kÕt bá vèn ®Ó ®Çu t− x©y dùng míi hoÆc më réng, n©ng cÊp c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng, sau ®ã vËn hµnh khai th¸c c«ng tr×nh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh ®Ó thu phÝ bï l¹i sè vèn ®3 bá ra vµ cã lîi nhuËn hîp lý; khi ®Õn h¹n tháa thuËn trong hîp ®ång th× chuyÓn giao kh«ng båi hoµn toµn bé c«ng tr×nh cho ChÝnh phñ n−íc chñ nhµ.[12,tr.9] + ¦u ®iÓm cña h×nh thøc BOT Thu hót ®−îc vèn ®Çu t− vµo nh÷ng dù ¸n c¬ së h¹ tÇng ®ßi hái vèn lín, Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 11 thu håi vèn trong thêi gian dµi, lµm gi¶m ¸p lùc vèn cho ng©n s¸ch nhµ n−íc. §ång thêi, n−íc së t¹i cã ®−îc nh÷ng c«ng tr×nh hoµn chØnh, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy c¸c nguån lùc kh¸c ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. + Nh−îc ®iÓm N−íc chñ nhµ khã tiÕp nhËn kinh nghiÖm qu¶n lý, c«ng nghÖ; khã kiÓm so¸t ®−îc c«ng tr×nh vµ ph¶i chÞu mäi rñi ro ngoµi kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña nhµ ®Çu t−. Ngoµi ra, BOT cßn cã mét sè h×nh thøc ph¸i sinh (d¹ng thøc) cña nã nh−: hîp ®ång X©y dùng-ChuyÓn giao-BT; hîp ®ång X©y dùng-chuyÓn giao-Kinh doanh-BTO. Sù h×nh thµnh nh÷ng h×nh thøc nµy nh»m ®a d¹ng hãa h×nh thøc ®Çu t−, t¹o ®iÒu kiÖn ®Èy m¹nh thu hót ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi. * H×nh thøc c«ng ty cæ phÇn §©y lµ h×nh thøc doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi kh¸ phæ biÕn trªn thÕ giíi hiÖn nay do nh÷ng −u thÕ cña nã. T¹i ViÖt Nam, h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn n−íc ngoµi ®−îc thõa nhËn vµ quy ®Þnh tõ n¨m 2003, trong NghÞ ®Þnh sè 38/2003/N§-CP vÒ thùc hiÖn thÝ ®iÓm chuyÓn mét sè doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi thµnh c«ng ty cæ phÇn. Theo quy ®Þnh cña NghÞ ®Þnh sè 38/2003/N§-CP th× c«ng ty cæ phÇn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi lµ mét d¹ng c«ng ty cæ phÇn, trong ®ã c¸c cæ ®«ng s¸ng lËp n−íc ngoµi n¾m gi÷ Ýt nhÊt 30% vèn ®iÒu lÖ trong suèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty. C«ng ty cæ phÇn cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi ®−îc tæ chøc, ho¹t ®éng theo h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn qui ®Þnh t¹i LuËt Doanh nghiÖp, nh−ng ®−îc h−ëng c¸c −u ®3i vÒ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp ph¸t sinh vµ c¸c quyÒn, nghÜa vô kh¸c theo quy ®Þnh cña LuËt §Çu t− n−íc ngoµi. C¸c cæ ®«ng n−íc ngoµi ®−îc quyÒn tham gia trùc tiÕp qu¶n lý c«ng ty cæ phÇn.[5] Ngoµi nh÷ng h×nh thøc c¬ b¶n trªn ®©y, hiÖn nay trªn thÕ giíi cßn ph¸t triÓn h×nh thøc c«ng ty mÑ, c«ng ty con, c«ng ty hîp danh cã vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi nh−ng ch−a ®−îc thµnh lËp ë ViÖt Nam. Tãm l¹i, viÖc ®a d¹ng hãa c¸c h×nh thøc ®Çu t− truyÒn thèng trong nh÷ng Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 12 n¨m gÇn ®©y gãp phÇn n©ng cao tÝnh hÊp dÉn cña m«i tr−êng ®Çu t−, nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi ë n−íc ta. 2.1.4 Vai trß cña vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ-x7 héi ë c¸c n−íc chËm vµ ®ang ph¸t triÓn HiÖn nay FDI kh«ng ph¶i chØ ë c¸c n−íc cã nÒn kinh tÕ chËm vµ ®ang ph¸t triÓn mµ cßn ë c¶ nh÷ng n−íc t− b¶n ph¸t triÓn. Trong phÇn nµy chØ nãi ®Õn vai trß cña FDI ®èi víi c¸c n−íc chËm vµ ®ang ph¸t triÓn. Trong suèt mÊy chôc n¨m qua, FDI ngµy cµng thÓ hiÖn râ vai trß quan träng cña nã ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña rÊt nhiÒu quèc gia. Ngµy nay, vai trß cña FDI ®3 kh¼ng ®Þnh nã cã thÓ ®em l¹i nh÷ng lîi thÕ quan träng cho c¸c n−íc tiÕp nhËn ®Çu t− trong ph¸t triÓn kinh tÕ-x3 héi. Thø nhÊt, FDI bæ sung vèn cho nÒn kinh tÕ FDI lµ nguån vèn quan träng gióp c¸c n−íc tiÕp nhËn ®Çu t− c¬ cÊu l¹i nÒn kinh tÕ, thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ, x3 héi, thóc ®Èy t¨ng tr−ëng vµ ph¸t triÓn. FDI kh«ng chØ bæ sung nguån vèn ®Çu t− ph¸t triÓn mµ cßn lµ mét luång vèn æn ®Þnh h¬n so víi c¸c lo¹i vèn ®Çu t− quèc tÕ kh¸c nh− vèn ODA… FDI dùa trªn triÓn väng t¨ng tr−ëng, kh«ng t¹o ra nî cho ChÝnh phñ n−íc nhËn ®Çu t− vµ kh«ng bÞ rµng buéc vÒ c¸c ®iÒu kiÖn cña nhµ ®Çu t−, v× thÕ Ýt thay ®æi khi cã t×nh huèng bÊt lîi. Thø hai, FDI cung cÊp c«ng nghÖ míi §èi víi c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn nh− n−íc ta, ®i t¾t ®ãn ®Çu ®Ó cã c«ng nghÖ míi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ lµ mét ®ßi hái bøc thiÕt hiÖn nay. Con ®−êng thuËn lîi nhÊt ®Ó lµm ®−îc ®iÒu ®ã lµ th«ng qua FDI, ®©y ®−îc coi lµ nguån quan träng ®Ó ph¸t triÓn kh¶ n¨ng c«ng nghÖ cña n−íc nhËn ®Çu t−. Vai trß nµy ®−îc thÓ hiÖn qua viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ s½n cã tõ c¸c nhµ ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi vµ sù ph¸t triÓn kh¶ n¨ng c«ng nghÖ tõ c¸c c¬ së nghiªn cøu, øng dông cña n−íc chñ nhµ (còng ®−îc mong ®îi tõ c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi). PhÇn lín c«ng nghÖ ®−îc chuyÓn giao gi÷a c¸c chi nh¸nh cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia sang n−íc chñ nhµ ®−îc th«ng qua c¸c doanh nghiÖp 100% vèn Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 13 n−íc ngoµi vµ doanh nghiÖp liªn doanh mµ bªn n−íc ngoµi n¾m tû lÖ lín cæ phÇn d−íi c¸c d¹ng c«ng nghÖ. Bªn c¹nh viÖc chuyÓn giao c¸c c«ng nghÖ s½n cã, th«ng qua FDI, c¸c doanh nghiÖp FDI cßn gãp phÇn n©ng cao n¨ng lùc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ cña n−íc chñ nhµ. §ång thêi, trong qu¸ tr×nh tham gia liªn doanh, c¸c doanh nghiÖp trong n−íc häc tËp ®−îc tõ c«ng nghÖ vµ c¶i tiÕn phï hîp víi ®iÒu kiÖn trong n−íc ®Ó khai th¸c tèt nguån vèn, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, chuyÓn giao c«ng nghÖ trë thµnh tÊt yÕu. Tuy nhiªn, thùc tiÔn cho thÊy, chØ khi nµo ®éi ngò nh÷ng ng−êi lao ®éng ë c¸c n−íc tiÕp nhËn ®Çu t− cã kh¶ n¨ng sö dông thµnh th¹o c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, cã n¨ng lùc tæ chøc qu¶n lý giái, nguån FDI míi cã ®iÒu kiÖn ph¸t huy t¸c dông. Thø ba, FDI gióp ph¸t triÓn nguån nh©n lùc vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm FDI gãp phÇn t¨ng quy m« ho¹t ®éng hoÆc thµnh lËp c¸c doanh nghiÖp, ngµnh nghÒ kinh doanh míi, thu hót thªm lao ®éng. §Æc biÖt,._. ®i theo c¸c dù ¸n FDI lµ c¸c ngµnh dÞch vô vµ gia c«ng cho c¸c dù ¸n nµy, t¹o thªm nhiÒu c¬ héi viÖc lµm cho ng−êi lao ®éng. §©y lµ ®iÒu kiÖn vµ m«i tr−êng tèt nhÊt ®Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng lao ®éng d− thõa ë c¸c n−íc chËm vµ ®ang ph¸t triÓn. §ång thêi, FDI còng cã t¸c ®éng tÝch cùc trong ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña n−íc chñ nhµ; th«ng qua viÖc t¹o ®iÒu kiÖn cho nh÷ng lao ®éng lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI cã c¬ héi häc hái, tiÕp nhËn khoa häc c«ng nghÖ, rÌn luyÖn kü n¨ng lao ®éng vµ n¨ng lùc tæ chøc qu¶n lý ë tr×nh ®é cao. Nguån lùc quan träng nµy chÝnh lµ nh©n tè ®¶m b¶o cho c¸c n−íc nhËn ®Çu t− cã ®iÒu kiÖn rót ng¾n kho¶ng c¸ch tôt hËu, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. Thùc tiÔn cho thÊy, kh«ng ë ®©u cã ®iÒu kiÖn n©ng cao kh¶ n¨ng tiÕp cËn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ ph−¬ng thøc qu¶n lÝ cã hiÖu qu¶ b»ng c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi. Trong c¸c lîi Ých mµ FDI ®em l¹i th× lîi Ých vÒ vÊn ®Ò t¹o viÖc lµm vµ n©ng cao tr×nh ®é cho thÕ hÖ nh÷ng ng−êi lao ®éng míi lµ vÊn ®Ò cã gi¸ trÞ vµ ý nghÜa h¬n c¶. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 14 Thø t−, FDI thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ Yªu cÇu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ kh«ng chØ lµ ®ßi hái cña b¶n th©n sù ph¸t triÓn néi t¹i nÒn kinh tÕ, mµ cßn lµ ®ßi hái cña xu h−íng quèc tÕ hãa ®êi sèng kinh tÕ ®ang diÔn ra m¹nh mÏ trªn toµn cÇu hiÖn nay. FDI lµ mét bé phËn quan träng cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, th«ng qua ®ã, c¸c quèc gia sÏ tham gia ngµy cµng s©u vµo qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. §Ó héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ tham gia tÝch cùc vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ, vµo qu¸ tr×nh liªn kÕt kinh tÕ gi÷a c¸c n−íc trªn thÕ giíi, ®ßi hái mçi quèc gia ph¶i thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ cña m×nh cho phï hîp. Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña mçi quèc gia phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn chung trªn thÕ giíi, sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng FDI. Ng−îc l¹i, FDI còng gãp phÇn thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ë n−íc chñ nhµ lµm xuÊt hiÖn nhiÒu lÜnh vùc vµ ngµnh nghÒ kinh tÕ míi vµ gãp phÇn n©ng cao nhanh chãng tr×nh ®é kü thuËt, c«ng nghÖ ë nhiÒu ngµnh kinh tÕ, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ë c¸c ngµnh nµy. Ngoµi ra, víi t¸c ®éng cña FDI, mét sè ngµnh nghÒ ®−îc kÝch thÝch ph¸t triÓn, nh−ng còng cã mét sè ngµnh nghÒ ph¸t triÓn chËm l¹i vµ dÇn bÞ xãa bá. Thø n¨m lµ, FDI t¹o ®iÒu kiÖn më réng thÞ tr−êng vµ thóc ®Èy xuÊt khÈu XuÊt khÈu lµ yÕu tè quan träng cña t¨ng tr−ëng vµ c©n b»ng c¸n c©n th−¬ng m¹i cña mçi n−íc. Nhê cã xuÊt khÈu, nh÷ng lîi thÕ so s¸nh cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt cña n−íc chñ nhµ ®−îc khai th¸c cã hiÖu qu¶ h¬n. C¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn, tuy cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt víi møc chi phÝ cã thÓ c¹nh tranh ®−îc nh−ng vÉn rÊt khã kh¨n trong viÖc th©m nhËp thÞ tr−êng quèc tÕ. V× thÕ, khuyÕn khÝch ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi h−íng vµo xuÊt khÈu lu«n lµ −u ®3i ®Æc biÖt trong chÝnh s¸ch thu hót FDI cña c¸c n−íc nµy. Th«ng qua FDI, c¸c n−íc nhËn ®Çu t− cã thÓ tiÕp cËn víi thÞ tr−êng thÕ giíi, v× hÇu hÕt c¸c ho¹t ®éng FDI ®Òu do c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia vµ ®a quèc gia thùc hiÖn. ë tÊt c¶ c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn, c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia ®Òu ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu do vÞ thÕ vµ uy tÝn cña chóng trong hÖ thèng s¶n xuÊt vµ th−¬ng m¹i quèc tÕ. §©y còng lµ ®iÒu kiÖn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 15 Ngoµi ra, FDI cßn ®em l¹i mét sè lîi thÕ kh¸c cho n−íc chñ nhµ nh− t¨ng nguån thu ng©n s¸ch nhµ n−íc tõ c¸c kho¶n thuÕ, tiÒn thuª ®Êt vµ thu lîi nhuËn ®a d¹ng hãa s¶n phÈm, chÊt l−îng tèt, gi¸ c¶ hîp lý, tháa m3n nhu cÇu tiªu dïng ngµy cµng cao cña c¸c tÇng líp d©n c−… 2.2 Kinh nghiÖm cña mét sè n−íc vµ c¸c ®Þa ph−¬ng vÒ lÜnh vùc thu hót vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi 2.2.1 Kinh nghiÖm cña Trung Quèc Trung Quèc ®−îc coi lµ mét quèc gia thµnh c«ng trong viÖc thu hót vèn FDI cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. Lµ n−íc cã nhiÒu ®iÓm t−¬ng ®ång víi ViÖt Nam, còng chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung sang kinh tÕ thÞ tr−êng. Nh−ng tõ n¨m 1978, Trung Quèc ®3 më cöa thu hót ®Çu t− n−íc ngoµi. Tõ thËp kû 80, Trung Quèc ®3 xuÊt hiÖn trong danh s¸ch 10 n−íc ®ang ph¸t triÓn ®øng ®Çu thÕ giíi vÒ thu hót FDI. §Æc biÖt, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, trung b×nh mçi n¨m, víi viÖc tiÕp nhËn l−îng vèn FDI kho¶ng gÇn 50 tû USD, Trung Quèc ®3 trë thµnh n−íc thu hót FDI nhiÒu nhÊt Ch©u ¸ vµ lµ 1 trong 5 n−íc thu hót nhiÒu vèn FDI nhÊt thÕ giíi. Nhê cã nguån vèn FDI, cïng víi nh÷ng chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng kh¸c ®Ó khai th¸c c¸c lîi thÕ trong n−íc, Trung Quèc ®3 duy tr× ®−îc tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ b×nh qu©n 9%/n¨m liªn tôc nhiÒu n¨m liÒn. §iÒu kh¸c víi ViÖt Nam lµ Trung Quèc kh«ng cã LuËt §Çu t− n−íc ngoµi. §Çu t− nuíc ngoµi vµo Trung Quèc ®−îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c ®¹o luËt riªng rÊt cô thÓ vÒ tõng lÜnh vùc nh− LuËt vÒ c¸c doanh nghiÖp 100% vèn n−íc ngoµi, LuËt vÒ xÝ nghiÖp liªn doanh cæ phÇn, LuËt vÒ xÝ nghiÖp liªn doanh hîp t¸c víi n−íc ngoµi. N¨m 1995, Trung Quèc míi cã chÝnh s¸ch ®Æc biÖt vÒ thu hót FDI. Bªn c¹nh ®ã, ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t−, Trung Quèc cßn thµnh lËp c¸c ®Æc khu kinh tÕ, khu vùc −u ®3i thuÕ quan, khu khai ph¸t kinh tÕ kü thuËt, khu khai ph¸t ngµnh nghÒ kü thuËt cao, míi, thµnh phè më cöa ven biÓn, ven s«ng, néi ®Þa vµ biªn giíi víi nhiÒu chÝnh s¸ch −u ®3i vÒ thuÕ, quyÒn sö dông ®Êt, lao ®éng rÊt hÊp dÉn. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 16 Trong c¸c ®Æc khu kinh tÕ, Nhµ n−íc Trung Quèc ®Æc biÖt quan t©m ®Çu t− vÒ c¬ së h¹ tÇng kü thuËt nh−: giao th«ng vËn t¶i, b−u chÝnh viÔn th«ng, h¹ tÇng vÒ mÆt x3 héi nh− ®µo t¹o nguån nh©n lùc, bÖnh viÖn, tr−êng häc. ViÖc x©y dùng c¸c c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ-x3 héi ë mét tr×nh ®é hiÖn ®¹i b»ng vèn ng©n s¸ch nhµ n−íc trong c¸c ®Æc khu kinh tÕ ®3 thùc sù t¹o ®éng lùc m¹nh, thu hót vµ sö dông cã hiÖu qu¶ FDI trong thêi gian qua ë Trung Quèc. Cïng víi nh÷ng chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng lµ sù h×nh thµnh vµ vËn dông linh ho¹t c¸c lo¹i h×nh ®Çu t−. HiÖn nay, Trung Quèc cã nhiÒu lo¹i h×nh ®Çu t− ®a d¹ng, phï hîp víi nhiÒu ®èi t−îng, nhiÒu chñ ®Çu t− tõ c¸c n−íc kh¸c nhau. Nh÷ng kÕt qu¶ Trung Quèc ®¹t ®−îc trong nh÷ng n¨m qua, lµ sù thµnh c«ng cña chÝnh s¸ch ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi cña Trung Quèc, cã thÓ rót ra mét sè kinh nghiÖm cho ViÖt Nam: - Më réng cöa ®Ó thu hót ®Çu t− nh−ng lu«n lu«n cã nh÷ng chÝnh s¸ch rÊt linh ho¹t vÒ vèn, ngo¹i th−¬ng, thu hót c«ng nghÖ, chÊt x¸m phï hîp cô thÓ víi tõng b−íc ®i vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. - Trung Quèc kh«ng thu hót ®Çu t− mét c¸ch dµn tr¶i mµ tËp trung thu hót ®Çu t− vµo c¸c ®Æc khu kinh tÕ ®Ó dÔ qu¶n lý vµ kiÓm so¸t. §ã còng lµ c¸ch thøc ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc tËp trung ®Çu t− x©y dùng h¹ tÇng mét c¸ch cã träng ®iÓm, trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ch−a ph¸t triÓn ®ång bé. - HÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch cña Trung Quèc ®−îc ban hµnh ®Òu lÊy lîi Ých vµ sù æn ®Þnh l©u dµi lµm nÒn t¶ng, v× thÕ, ®é th«ng tho¸ng vµ sù hÊp dÉn vÒ mÆt lîi Ých ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t− rÊt cao. ChÝnh sù mÒm dÎo vÒ c¬ chÕ vµ lîi Ých ®3 më ra nh÷ng ®iÒu kiÖn nh»m tù do hãa vÒ m«i tr−êng ®Çu t−, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong thu hót ®Çu t− cña Trung Quèc.[2,tr.87-115], [15], [22,tr.63-71] 2.2.2 Kinh nghiÖm cña Singapore Singapore lµ mét n−íc ph¸t triÓn theo con ®−êng t− b¶n chñ nghÜa, d©n sè Ýt, diÖn tÝch tù nhiªn nhá, kh«ng giµu tµi nguyªn. Do vËy, ngay tõ ®Çu, Singapore ®3 x¸c ®Þnh kinh tÕ t− b¶n t− nh©n n−íc ngoµi lµ ®éng lùc quan träng quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa ®Êt n−íc. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 17 Singapore kh«ng ban hµnh LuËt §Çu t− n−íc ngoµi nh−ng l¹i lµ mét n−íc thu hót FDI thµnh c«ng nhÊt trong khu vùc c¸c n−íc Asean. §iÓm c¬ b¶n trong chÝnh s¸ch ®Çu t− cña Singapore lµ: Nhµ n−íc c¨n cø vµo môc tiªu chiÕn l−îc cô thÓ trong tõng giai ®o¹n mµ x¸c ®Þnh nh÷ng ngµnh kinh tÕ ®éng lùc ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t−. §©y lµ mét chÝnh s¸ch víi rÊt nhiÒu lîi thÕ mµ Singapore ®3 biÕt khai th¸c triÖt ®Ó. Còng nhê cã sù mÒm dÎo nµy mµ hä ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch phï hîp vµ rÊt cô thÓ cho tõng lÜnh vùc −u tiªn ®Çu t− trong tõng giai ®o¹n. Khi b¾t ®Çu thùc hiÖn c«ng nghiÖp hãa, hä ®3 cho phÐp c¸c doanh nghiÖp n−íc ngoµi ®−îc ®Çu t− kh«ng giíi h¹n vÒ vèn vµo c¸c lÜnh vùc mµ Nhµ n−íc khuyÕn khÝch ®Çu t−. T¹o mäi ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c nhµ ®Çu t− cã thÓ c− tró vµ nhËp c¶nh dÔ dµng. §−îc håi h−¬ng vèn vµ chuyÓn lîi nhuËn ra n−íc ngoµi thuËn tiÖn. Singapore còng ®3 tËp trung kinh phÝ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, t×m kiÕm ®Êt cho c¸c nhµ ®Çu t− vµ ®Æc biÖt −u tiªn chó träng ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc. Nhµ n−íc cïng víi c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia lËp ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o chuyªn gia, gëi ng−êi ®i n−íc ngoµi häc c¸c chuyªn ngµnh kü thuËt cao, phôc vô trùc tiÕp cho c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty m×nh vµ cung cÊp nguån nh©n lùc cho c¸c c«ng ty kh¸c. ChuyÓn sang giai ®o¹n thùc hiÖn c«ng nghiÖp hãa h−íng vÒ xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp sö dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ s¶n xuÊt phôc vô xuÊt khÈu ®−îc miÔn 90% thuÕ lîi tøc trong 8 n¨m. Sè vèn ®Çu t− cã gi¸ trÞ 150 triÖu ®«la Singapore cã thÓ ®−îc miÔn thuÕ kÐo dµi 15 n¨m. Doanh nghiÖp cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu 100 ngµn ®«la Singapore vµ chiÕm 20% doanh thu cã thÓ ®−îc miÔn thuÕ trªn lîi nhuËn xuÊt khÈu. Ngoµi ra, ë Singapore h×nh thµnh rÊt sím nhiÒu lo¹i h×nh ®Çu t− vµ cã søc hÊp dÉn cao. Nhµ n−íc cho phÐp c¸c c«ng ty n−íc ngoµi tham gia ®Çu t− kinh doanh c¶ nh÷ng lÜnh vùc rÊt nh¹y c¶m nh− kinh doanh ngo¹i tÖ, nh»m ph¸t triÓn ngµnh dÞch vô tµi chÝnh hç trî vèn cho ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ. §Æc biÖt, Nhµ n−íc cho phÐp tÊt c¶ mäi c«ng d©n ®−îc mua l¹i cæ phÇn cña Nhµ n−íc trong c¸c doanh nghiÖp liªn doanh lµm ¨n cã hiÖu qu¶. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 18 Nh×n mét c¸ch tæng qu¸t, thµnh c«ng cña Singapore cã thÓ cho chóng ta mét sè kinh nghiÖm sau: - N¨ng lùc qu¶n lý ®iÒu hµnh cña c¸n bé nhµ n−íc nãi chung, hÖ thèng chuyªn gia trong lÜnh vùc thu hót vµ qu¶n lý vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi nãi riªng thËt sù lµ nh÷ng chuyªn gia cã n¨ng lùc. Hä ®−îc Nhµ n−íc quan t©m ®Çu t− ®µo t¹o, qu¶n lý vµ ®3i ngé rÊt tháa ®¸ng. §©y chÝnh lµ mét trong nh÷ng nh©n tè gãp phÇn b¶o ®¶m sù thµnh c«ng cña Singapore. - C¸c chÝnh s¸ch mµ Singapore ho¹ch ®Þnh lµ rÊt cô thÓ, s¸t hîp víi tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp, víi tõng lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh nh− chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, ®Êt ®ai, ng©n hµng… Singapore lu«n lu«n ®æi míi cËp nhËt vµ ®iÒu chØnh kÞp thêi c¬ chÕ chÝnh s¸ch, b¶o ®¶m c¬ chÕ chÝnh s¸ch thùc sù lµ c«ng cô ®¾c lùc phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý cña Nhµ n−íc trong lÜnh vùc ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi, t¹o ®iÒu kiÖn hÊp dÉn ®Ó c¸c nhµ ®Çu t− yªn t©m s¶n xuÊt kinh doanh vµ hËu thuÉn ®Ó hä kinh doanh cã l3i. - §Çu t− ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng vµ ph¸t triÓn gi¸o dôc, ®µo t¹o nguån nh©n lùc chÊt l−îng cao, chiÕn l−îc thu hót nh©n tµi vµ ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ phôc vô thu hót FDI cña hä lµ rÊt thµnh c«ng. ChÝnh nh÷ng yÕu tè nµy ®3 thùc sù trë thµnh chÊt xóc t¸c cã hiÖu qu¶ gióp Singapore v−¬n lªn thµnh mét n−íc c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, dÞch vô-th−¬ng m¹i, tµi chÝnh vµ du lÞch hÊp dÉn, cã søc c¹nh tranh hµng ®Çu khu vùc vµ thÕ giíi.[22,tr.54-58] 2.2.3 Kinh nghiÖm trong n−íc vµ mét sè ®Þa ph−¬ng 2.2.3.1 Thùc tr¹ng ë ViÖt Nam ë n−íc ta, bªn c¹nh nguån vèn trong n−íc ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh, vèn FDI lµ mét trong nh÷ng nguån vèn quan träng vµ ®−îc coi lµ nguån vèn n−íc ngoµi thÝch hîp víi n−íc ta. Vai trß cña vèn FDI trong nh÷ng n¨m qua ®3 ®−îc kh¼ng ®Þnh, ®ãng gãp tÝch cùc vµo t¨ng tr−ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n−íc. Tr−íc hÕt, FDI gãp phÇn lµm t¨ng tr−ëng tæng vèn ®Çu t−, t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu, t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm cho ng−êi lao ®éng, ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch nhµ n−íc gi÷ v÷ng æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«. Khu vùc FDI hiÖn ®ang ®ãng gãp Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 19 100% s¶n l−îng mét sè s¶n phÈm c«ng nghiÖp nh− dÇu khÝ, «t«, m¸y giÆt, m¸y ®iÒu hoµ, tñ l¹nh, ®iÖn tö; 60% c¸n thÐp; 28% xi m¨ng; 33% m¸y mãc thiÕt bÞ ®iÖn, ®iÖn tö; 25% thùc phÈm ®å uèng… Giai ®o¹n 1991-1995 vèn ®Çu t− n−íc ngoµi chiÕm trªn 25% tæng vèn ®Çu t− toµn x3 héi, giai ®o¹n 1996-2002 chiÕm trªn 18,5%; trong n¨m 2001-2005, xuÊt khÈu cña khu vùc FDI (kh«ng kÓ dÇu th«) −íc ®¹t kho¶ng 33,8 tû USD, chiÕm trªn 33% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña c¶ n−íc, khu vùc FDI chiÕm kho¶ng 15% tæng s¶n phÈm néi ®Þa, chiÕm 18% tæng vèn ®Çu t− toµn x3 héi. Tuy vËy c¸c doanh nghiÖp FDI hiÖn ®ang sö dông chØ víi 31% nguyªn liÖu ®−îc mua tõ c¸c doanh nghiÖp trong n−íc, cßn l¹i phÇn lín lµ nhËp khÈu hoÆc mua l¹i tõ c¸c doanh nghiÖp FDI kh¸c. Mét trong nh÷ng t¸c ®éng lín nhÊt cña dßng vèn FDI ®Õn t¨ng tr−ëng kinh tÕ ë ViÖt Nam, ®ã lµ viÖc t¸c ®éng ®Õn viÖc di chuyÓn lao ®éng vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ gi÷a doanh nghiÖp FDI vµ doanh nghiÖp trong n−íc. Tuy vËy, kÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy c¸c t¸c ®éng nµy ®3 kh«ng hoÆc rÊt Ýt diÔn ra. Nguyªn nh©n cô thÓ nh− viÖc di chuyÓn lao ®éng cã tay nghÒ vµ kü thuËt cao hiÖn nay chñ yÕu diÔn ra trong néi bé c¸c doanh nghiÖp FDI h¬n lµ gi÷a c¸c doanh nghiÖp FDI víi c¸c doanh nghiÖp trong n−íc. Cô thÓ chØ cã 4,6% doanh nghiÖp trong n−íc thuéc nhãm ngµnh chÕ biÕn thùc phÈm cho biÕt lµ cã tiÕp nhËn lao ®éng tõ doanh nghiÖp FDI. Lý do cã thÓ lµ tiÒn l−¬ng cña khu vùc doanh nghiÖp FDI cao h¬n nªn doanh nghiÖp trong n−íc ch−a cã søc hót ®èi víi lao ®éng tay nghÒ cao tõ c¸c doanh nghiÖp FDI. Bªn c¹nh ®ã, viÖc c¸c doanh nghiÖp FDI x©m nhËp vµo ViÖt Nam còng ®3 t¹o søc Ðp c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng nªn tõ ®ã buéc c¸c doanh nghiÖp trong n−íc ph¶i ®Çu t− ®æi míi c«ng nghÖ, t¹o ra sù chuyÓn giao c«ng nghÖ cho c¸c doanh nghiÖp trong n−íc; liªn kÕt gi÷a doanh nghiÖp FDI vµ doanh nghiÖp trong n−íc ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm. Tuy nhiªn, viÖc t¸c ®éng cã c¸c møc ®é rÊt kh¸c nhau vµ tuú thuéc vµo tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp. VÒ kinh nghiÖm chuyÓn giao vµ phæ biÕn c«ng nghÖ gi÷a doanh nghiÖp FDI vµ doanh nghiÖp trong n−íc còng kh«ng hoÆc Ýt diÔn ra. Ngoµi c¸c nguyªn nh©n kh¸ch quan nh− khu«n khæ luËt ph¸p vÒ së h÷u trÝ tuÖ ch−a ®Çy ®ñ, hiÖu lùc cßn thÊp, cßn nguyªn nh©n chñ Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 20 quan tõ phÝa c¸c doanh nghiÖp trong n−íc. C¸c doanh nghiÖp trong n−íc phÇn lín quy m« cßn nhá, thiÕu n¨ng lùc vÒ tµi chÝnh ®Ó thanh to¸n c¸c hîp ®ång chuyÓn giao c«ng nghÖ, tr×nh ®é lao ®éng thÊp dÉn ®Õn kh¶ n¨ng hÊp thô c«ng nghÖ thÊp. Víi nh÷ng søc Ðp c¹nh tranh, ta thÊy râ søc Ðp c¹nh tranh cã t¸c ®éng hai mÆt, mÆt thø nhÊt lµm ®èi thñ c¹nh tranh cã nguy c¬ bÞ thu hÑp thÞ phÇn, gi¶m s¶n xuÊt, thËm chÝ ph¶i rót lui khái thÞ tr−êng, ®©y lµ mÆt tiªu cùc cña c¹nh tranh. Tuy vËy, c¹nh tranh l¹i kÝch thÝch c¸c ®èi thñ ®Çu t− ®æi míi ®Ó v−¬n lªn ®øng v÷ng trªn thÞ tr−êng, tõ ®ã n¨ng suÊt s¶n xuÊt ®−îc c¶i thiÖn, c¸c doanh nghiÖp quy m« lín chËm ®æi míi trang thiÕt bÞ sÏ bÞ t¸c ®éng c¹nh tranh nhiÒu, cßn doanh nghiÖp võa vµ nhá d−êng nh− cã lîi thÕ vÒ tÝnh linh ho¹t nªn tr¸nh ®−îc søc Ðp c¹nh tranh h¬n. V× vËy, ®Ó tËn dông tèt nh÷ng lîi thÕ cña FDI vµo ViÖt Nam, th× chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch FDI cña ChÝnh phñ vµ c¸c ®Þa ph−¬ng cÇn h−íng tíi ®¹t ®−îc c¶ t¸c ®éng tÝch cùc trùc tiÕp lÉn gi¸n tiÕp. Mét sè biÖn ph¸p cã thÓ ®−îc ¸p dông nh−: hoµn thiÖn thÓ chÕ ph¸t triÓn thÞ tr−êng c¸c yÕu tè (®Æc biÖt lµ thÞ tr−êng lao ®éng, thÞ tr−êng c«ng nghÖ, thÞ tr−êng bÊt ®éng s¶n, thÞ tr−êng vèn), ®Èy m¹nh c¶i c¸ch doanh nghiÖp nhµ n−íc. Thóc ®Èy m¹nh mÏ qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, nhanh chãng hoµn thiÖn hÖ thèng doanh nghiÖp phô trî ®Ó cïng víi doanh nghiÖp FDI t¹o nªn nh÷ng nhãm ngµnh cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh quèc tÕ. 2.2.3.2 Kinh nghiÖm cña tØnh VÜnh Phóc Lµ mét tØnh trung du n»m phÝa T©y B¾c Thñ ®« Hµ Néi vµ còng chÝnh lµ cöa ngâ nèi c¸c tØnh khu vùc T©y B¾c. Nh÷ng n¨m qua kinh tÕ cña VÜnh Phóc ph¸t triÓn rÊt m¹nh, tèc ®é t¨ng tr−ëng GDP ®¹t cao qua mçi n¨m, nhÊt lµ viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ th«ng qua viÖc ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp. Víi ph−¬ng ch©m "TÊt c¶ c¸c nhµ ®Çu t− vµo VÜnh Phóc ®Òu lµ c«ng d©n cña VÜnh Phóc-Thµnh c«ng cña doanh nghiÖp chÝnh lµ thµnh c«ng vµ niÒm tù hµo cña tØnh". §Ó x©y dùng ®−îc niÒm tin ®ã, xuÊt ph¸t tõ viÖc tØnh lu«n s¸t c¸nh cïng th¸o gì khã kh¨n víi doanh nghiÖp, doanh nghiÖp chia sÎ khã kh¨n chung víi tØnh. VÜnh Phóc x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña tØnh, ®3 ®ét ph¸ vÒ giao th«ng, m¹nh Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 21 d¹n chi nhiÒu tû ®ång cho ®Çu t− ph¸t triÓn h¹ tÇng, tØnh ®3 tÝch cùc mêi gäi c¸c doanh nghiÖp cã n¨ng lùc ®Çu t− vµo lÜnh vùc nµy theo h×nh thøc BOT vµ BT. TiÕp tôc c¶i thiÖn m«i tr−êng ®Çu t− cña tØnh, nhÊt lµ ®Èy m¹nh c«ng t¸c quy ho¹ch vµ chuÈn bÞ ®Çu t−, tËp trung x©y dùng h¹ tÇng thiÕt yÕu ®Õn hµng rµo c¸c khu c«ng nghiÖp; ®µo t¹o nguån nh©n lùc; ph¸t triÓn c¸c khu ®« thÞ, dÞch vô, du lÞch, gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c kiÕn nghÞ vÒ thñ tôc hµnh chÝnh cho ng−êi d©n vµ doanh nghiÖp. §Èy m¹nh c«ng t¸c xóc tiÕn ®Çu t−, ®Æc biÖt chó träng tíi c¸c dù ¸n FDI ®¶m b¶o ®óng chñ tr−¬ng chung cña tØnh vÒ mêi gäi ®Çu t−, ph¸t triÓn c¸c kªnh th«ng tin nh− website, tæ chøc c¸c buæi héi th¶o quèc tÕ vÒ m«i tr−êng ®Çu t− t¹i VÜnh Phóc. Tãm l¹i, FDI dï theo h×nh thøc nµy hay h×nh thøc kh¸c th× môc tiªu cña nã vÉn lµ mang l¹i lîi nhuËn tèi ®a cho nhµ ®Çu t−. §ång thêi, nã còng mang l¹i nh÷ng lîi Ých nhÊt ®Þnh cho c¸c n−íc nhËn ®Çu t−. Ngµy nay, tÊt c¶ c¸c quèc gia trªn thÕ giíi, kÓ c¶ c¸c n−íc ph¸t triÓn, ®Òu cÇn vèn FDI ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ vµ lu«n t×m mäi c¸ch ®Ó thu hót vµ sö dông nguån vèn nµy mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt, ViÖt Nam kh«ng n»m ngoµi xu h−íng ®ã. So s¸nh víi Trung Quèc, Singapore vµ mét sè n−íc kh¸c trong khu vùc, tuy ViÖt Nam ®3 cã nhiÒu cè g¾ng ®æi míi, nh−ng c¸c chÝnh s¸ch cßn ch−a thËt th«ng tho¸ng vµ ®ång bé. NhiÒu chÝnh s¸ch cßn h¹n chÕ vµ cã nh÷ng chÝnh s¸ch cßn qu¸ chÆt chÏ. §Ó thu hót cã hiÖu qu¶ FDI trong bèi c¶nh c¹nh tranh quyÕt liÖt hiÖn nay, ViÖt Nam cÇn t×m hiÓu vÒ b¹n, tù ®æi míi m×nh lµ mét quyÕt s¸ch ®óng ®¾n nh»m kh¾c phôc yÕu kÐm, chñ ®éng héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Bªn c¹nh ®ã, Trung −¬ng còng cÇn m¹nh d¹n tæ chøc c¸c héi th¶o ®óc rót kinh nghiÖm vÒ thu hót vèn FDI, phæ biÕn cho c¸c ®Þa ph−¬ng häc tËp. C¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi xuÊt ph¸t tõ nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, nªn hä thõa hiÓu viÖc x©y dùng c¬ së s¶n xuÊt bao giê còng g¾n liÒn víi b¶o vÖ m«i tr−êng. Song trªn thùc tÕ, nh÷ng rµng buéc kÌm theo ®Çy ®ñ trong hå s¬ xin cÊp phÐp ®Çu t− th−êng ®−îc xem nhÑ, kh«ng bÞ b¾t buéc mµ C«ng ty Vedan lµm « nhiÔm s«ng ThÞ V¶i ¶nh h−ëng tíi c¸c tØnh §ång Nai, Bµ RÞa-Vòng Tµu, Thµnh phè Hå ChÝ Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 22 Minh; C«ng ty Tung Kuang ë H¶i D−¬ng... chØ lµ nh÷ng vÝ dô ®iÓn h×nh. Ngay c¶ khi c¸c c«ng ty ®ång ý båi th−êng b»ng tiÒn mÆt cho ®Þa ph−¬ng, th× nh÷ng chÊt ®éc h¹i hoµ vµo dßng n−íc, thÊm s©u lßng ®Êt sÏ vÉn g©y lªn nh÷ng ¶nh h−ëng l©u dµi cho ng−êi d©n. Trong qu¸ tr×nh thu hót, mét sè ®Þa ph−¬ng gÆp ph¶i c¸c nhµ ®Çu t− kh«ng thËt sù cã ®ñ n¨ng lùc tµi chÝnh, ®Çu t− vµo c¸c ngµnh kh«ng ®−îc khuyÕn khÝch, kh«ng t¹o ®−îc nhiÒu viÖc lµm, tr×nh ®é c«ng nghÖ cßn l¹c hËu... nªn cÇn ph¶i ®−îc xem xÐt, lùa chän nghiªm tóc tõ kh©u thÈm ®Þnh dù ¸n tr¸nh ®Ó l3ng phÝ tµi nguyªn, ®Êt n«ng nghiÖp g©y bøc xóc trong nh©n d©n, c¶n trë tíi quy ho¹ch chung cña c¸c vïng, miÒn. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 23 3. §Æc ®iÓm ®Þa bµn vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 3.1 §Æc ®iÓm ®Þa bµn nghiªn cøu 3.1.1 §iÒu kiÖn tù nhiªn §iÒu kiÖn tù nhiªn vµ ®Æc ®iÓm kinh tÕ-x3 héi lµ mét trong nh÷ng nh©n tè cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ-x3 héi cña bÊt kú mét ®Þa ph−¬ng nµo. NhËn thøc vµ ®¸nh gi¸ ®óng c¸c tiÒm n¨ng vµ nh÷ng h¹n chÕ lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó x©y dùng chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ-x3 héi, t¹o b−íc ph¸t triÓn nhanh, m¹nh, bÒn v÷ng trong hiÖn t¹i vµ t−¬ng lai. * VÞ trÝ ®Þa lý H−ng Yªn lµ tØnh thuéc vïng ®ång b»ng B¾c Bé, thuéc tam gi¸c kinh tÕ träng ®iÓm Hµ Néi - H¶i phßng - Qu¶ng Ninh. H−ng Yªn n»m trong to¹ ®é 20º36’ vµ 21º vÜ ®é B¾c, 105º53’ vµ 106º15’ kinh ®é §«ng, phÝa b¾c gi¸p tØnh B¾c Ninh, phÝa ®«ng gi¸p tØnh H¶i D−¬ng, phÝa t©y gi¸p thñ ®« Hµ Néi, Hµ Nam, phÝa nam gi¸p tØnh Th¸i B×nh. * §Þa chÊt H−ng Yªn n»m gän trong « tròng thuéc ®ång b»ng s«ng Hång ®−îc cÊu t¹o b»ng c¸c trÇm tÝch thuéc kû §Ö Tø víi chiÒu dµy 150-160m. §Þa h×nh t−¬ng ®èi b»ng ph¼ng, kh«ng cã nói, ®åi. H−íng dèc cña tØnh tõ t©y b¾c xuèng ®«ng nam, ®é dèc 14 cm/km, ®é cao ®Êt ®ai kh«ng ®ång ®Òu víi c¸c d¶i, khu, vïng ®Êt cao thÊp xen kÏ nhau. §Þa h×nh cao chñ yÕu ë phÝa t©y b¾c gåm c¸c huyÖn V¨n Giang, Kho¸i Ch©u, V¨n L©m; ®Þa h×nh thÊp tËp trung ë c¸c huyÖn Phï Cõ, Tiªn L÷, ¢n Thi. * KhÝ hËu H−ng Yªn thuéc vïng nhiÖt ®íi giã mïa, cã mïa ®«ng l¹nh. NhiÖt ®é trung b×nh hµng n¨m lµ 23,2oC, nhiÖt ®é trung b×nh mïa hÌ 25oC, mïa ®«ng d−íi 20oC. L−îng m−a trung b×nh dao ®éng trong kho¶ng 1.500-1.600mm, trong ®ã tËp trung vµo th¸ng 5 ®Õn th¸ng 10 (chiÕm 80 – 85% l−îng m−a c¶ n¨m). Sè giê n¾ng trung b×nh hµng n¨m kho¶ng 1.400 giê (116,7giê/th¸ng), trong ®ã tõ th¸ng Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 24 5 ®Õn th¸ng 10 trung b×nh 187 giê n¾ng/th¸ng, tõ th¸ng 11 ®Õn th¸ng 4 n¨m sau, trung b×nh 86 giê n¾ng/th¸ng. KhÝ hËu H−ng Yªn cã 2 mïa giã chÝnh lµ giã mïa §«ng B¾c (tõ th¸ng 9 ®Õn th¸ng 2 n¨m sau), giã mïa §«ng Nam (th¸ng3 ®Õn th¸ng 5). * S«ng ngßi H−ng Yªn cã m¹ng l−íi s«ng ngßi kh¸ dµy ®Æc víi 3 hÖ thèng s«ng lín ch¶y qua: s«ng Hång, s«ng §uèng, s«ng Luéc. Bªn c¹nh ®ã, H−ng Yªn cßn cã hÖ thèng s«ng néi ®Þa nh− s«ng Cöa An, s«ng KÎ SÆt, s«ng Hoan ¸i, s«ng NghÜa Trô, s«ng §iÖn Biªn, s«ng Kim S¬n... lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi kh«ng chØ cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp mµ cßn cho sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, sinh ho¹t vµ giao th«ng ®−êng thuû. Ngoµi ra, ®Þa phËn H−ng Yªn cßn cã nh÷ng má n−íc ngÇm rÊt lín, ®Æc biÖt lµ khu vùc däc quèc lé 5 tõ Nh− Quúnh ®Õn Qu¸n Gái, l−îng n−íc nµy kh«ng chØ tho¶ m3n nhu cÇu ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña tØnh mµ cßn cã kh¶ n¨ng cung cÊp khèi l−îng lín cho c¸c khu vùc l©n cËn. * Tµi nguyªn ®Êt Tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn lµ 923,093km2, trong ®ã diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp chiÕm 68,74%, ®Êt chuyªn dïng chiÕm 16,67%, ®Êt ë chiÕm 7,91%, ®Êt ch−a sö dông vµ s«ng chiÕm 6,68%. DiÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp phong phó, nh−ng ®Êt x©y dùng c«ng nghiÖp vµ ®« thÞ cßn h¹n chÕ. V× vËy, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp kh«ng tr¸nh khái viÖc sö dông thªm phÇn ®Êt n«ng nghiÖp. 3.1.2 §Æc ®iÓm kinh tÕ -x7 héi * Kinh tÕ Cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¶ n−íc, H−ng Yªn ®−îc ®¸nh gi¸ lµ mét trong nh÷ng tØnh cã tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ t−¬ng ®èi nhanh vµ cao. NÒn kinh tÕ H−ng Yªn ®ang ®æi thay tõng ngµy, c¬ cÊu kinh tÕ ®ang dÇn chuyÓn dÞch theo h−íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. N«ng nghiÖp, n«ng th«n cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc, tû träng gi÷a ch¨n nu«i vµ trång trät ®−îc c©n ®èi. Ng−êi n«ng d©n b−íc ®Çu quan t©m ®Õn s¶n xuÊt hµng ho¸, ®¶m b¶o an ninh l−¬ng thùc. C«ng nghiÖp, dÞch vô cã b−íc ph¸t triÓn kh¸, c«ng nghiÖp ®Þa ph−¬ng tuy cßn ph¶i ®èi Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 25 mÆt víi nhiÒu khã kh¨n, nh−ng vÉn ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng khÝch lÖ. Mét sè ngµnh hµng tiÕp tôc ®−îc cñng cè ph¸t triÓn, lùa chän c¸c mÆt hµng −u tiªn vµ cã lîi thÕ ®Ó ®Çu t− chiÒu s©u, ®æi míi c«ng nghÖ t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm chÊt l−îng cao. Khèi c«ng nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi t¨ng nhanh do sè dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng t¨ng lªn, s¶n phÈm ®−îc thÞ tr−êng chÊp nhËn vµ cã xu thÕ ph¸t triÓn tèt. Riªng ngµnh du lÞch vµ dÞch vô cÇn ph¶i nç lùc nhiÒu h¬n n÷a, ®¸p øng nhu cÇu khai th¸c tiÒm n¨ng phôc vô kh¸ch du lÞch trong vµ ngoµi n−íc nh− du lÞch Phè HiÕn, di tÝch Chö §ång Tö – Tiªn Dung. * D©n sè – lao ®éng Nguån nh©n lùc H−ng Yªn kh¸ dåi dµo, víi 1,2 triÖu ng−êi, nguån lao ®éng hiÖn cã kho¶ng 55 v¹n ®a sè ®Òu lµ lao ®éng trÎ, khoÎ, tû lÖ lao ®éng ®3 qua ®µo t¹o trªn 30%, phÇn lín lao ®éng cßn l¹i ch−a ®−îc ®µo t¹o, mét bé phËn lao ®éng chñ yÕu lµm viÖc trong c¸c c«ng ®o¹n lao ®éng gi¶n ®¬n. HiÖn nay, sè lao ®éng ch−a cã viÖc lµm æn ®Þnh cßn nhiÒu ®3 trë thµnh søc Ðp lín ®èi víi H−ng Yªn trong vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm. * V¨n ho¸ - xi héi H−ng Yªn lµ tØnh víi bÒ dµy lÞch sö v¨n hiÕn, lµ mét trong nh÷ng chiÕc n«i cña ng−êi ViÖt cæ, n¬i tô c− l©u ®êi tõ xa x−a. H−ng Yªn ®3 tõng ®−îc l−u danh; “thø nhÊt Kinh Kú, thø nh× Phè HiÕn” hiÖn cã 1.210 di tÝch, trong ®ã cã 157 di tÝch ®−îc xÕp h¹ng quèc gia. H−ng Yªn lµ tØnh cã mËt ®é di tÝch dµy ®Æc vµo lo¹i bËc nhÊt ë ®ång b»ng ch©u thæ s«ng Hång. ChØ trong vßng 5 km däc theo bê t¶ ng¹n s«ng Hång ®3 cã trªn 60 di tÝch ®−îc xÕp h¹ng. H−ng Yªn cã di tÝch Phè HiÕn - trung t©m th−¬ng m¹i, ®èi ngo¹i sÇm uÊt, ®« héi, phån hoa bËc nhÊt §µng Ngoµi vµo thÕ kû XVI-XVII. NhiÒu ®Òn, chïa næi tiÕng linh thiªng, n¬i tÕ lÔ cña c¸c triÒu ®¹i phong kiÕn nh− ®Òn thê §øc Tèng Tr©n; §øc Ng« V−¬ng; Chö §ång Tö, Ph¹m Ngò L3o... H−ng Yªn cßn lµ ®Þa ph−¬ng cã nhiÒu lÔ héi ®Æc s¾c, toµn tØnh cã 363 lÔ héi c¸c lo¹i, trong ®ã cã 326 lÔ héi d©n gian, 22 lÔ héi t«n gi¸o, 13 lÔ héi tÝn ng−ìng, 2 lÔ héi ®−îc b¶o tån theo dù ¸n v¨n ho¸ phi vËt thÓ. M¶nh ®Êt H−ng Yªn cßn lµ n¬i sinh d−ìng biÕt bao anh hïng hµo kiÖt, häc cao Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 26 hiÓu réng, lµm r¹ng danh cho quª h−¬ng ®Êt n−íc nh− Tèng Tr©n, Ph¹m ngò L3o, NguyÔn Trung Ng¹n, §µo C«ng So¹n, NguyÔn ThiÖn ThuËt, Lª H÷u Tr¸c, Hoµng Hoa Th¸m, Chu M¹nh Trinh, NguyÔn C«ng Hoan, Vò Träng Phông, T« HiÖu, T« Ngäc V©n, Lª V¨n L−¬ng, NguyÔn V¨n Linh... Trong suèt chiÒu dµi lÞch sö khoa cö phong kiÕn ViÖt Nam, H−ng Yªn cã 400 tiÕn sÜ, cö nh©n, tr¹ng nguyªn, ®øng hµng thø t− c¶ n−íc. 3.1.3 Nh÷ng lîi thÕ vµ h¹n chÕ trong ph¸t triÓn kinh tÕ-x7 héi Nh×n chung ®iÒu kiÖn tù nhiÖn, vÞ trÝ ®Þa lý, ®Æc ®iÓm kinh tÕ-x3 héi ®3 mang l¹i cho H−ng Yªn nhiÒu tiÒm lùc ®Ó ph¸t triÓn, tuy nhiªn còng cßn kh«ng Ýt h¹n chÕ. * Lîi thÕ vµ tiÒm n¨ng Kh«ng chØ cã vÞ trÝ thuËn lîi n»m kÒ s¸t thñ ®« Hµ Néi, H−ng Yªn cßn cã c¸c tuyÕn ®−êng giao th«ng quan träng nh− Quèc lé 5 (dµi 23km), quèc lé 38, 39 (dµi 43 km) nèi quèc lé 5 víi quèc lé 1 t¹i Hµ Nam, ®−êng s¾t Hµ Néi – H¶i Phßng vµ c¸c tuyÕn ®−êng s«ng. HÖ thèng giao th«ng cÇu Thanh Tr× hoµn thµnh cïng víi cÇu Yªn Lönh sÏ thóc ®Èy mèi giao l−u gi÷a c¸c tØnh phÝa nam Hµ Néi qua H−ng Yªn ra H¶i Phßng vµ c¶ng C¸i L©n (Qu¶ng Ninh). Nh÷ng lîi thÕ vÒ vÞ trÝ ®Þa lý vµ kÕt cÊu h¹ tÇng lµ c¬ héi lín ®Ó tØnh ph¸t triÓn m¹nh ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. §Æc biÖt, quèc lé 5 ch¹y qua H−ng Yªn më ra c¬ héi cho viÖc h×nh thµnh c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung, t¹o ®éng lùc lín thóc ®Èy kinh tÕ ®Þa ph−¬ng ph¸t triÓn, gãp phÇn thùc hiÖn thµnh c«ng c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. N»m trong vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé, H−ng Yªn cã c¬ héi ®ãn nhËn vµ tËn dông nh÷ng c¬ héi ph¸t triÓn cña vïng. NhÊt lµ trong t−¬ng lai gÇn, khi kÕt cÊu h¹ tÇng nh− hÖ thèng ®−êng bé, ®−êng cao tèc, ®−êng s¾t, s©n bay, c¶ng s«ng ®−îc ®Çu t− x©y dùng. Bªn c¹nh ®ã, tØnh cã lîi thÕ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp l¹i cã vÞ trÝ gÇn c¸c trung t©m c«ng nghiÖp, H−ng Yªn cã c¬ héi chuyÓn ®æi nhanh c¬ cÊu kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ c¬ cÊu ngµnh n«ng nghiÖp theo h−íng ph¸t triÓn m¹nh n«ng nghiÖp hµng ho¸ phôc vô cho nhu cÇu thùc phÈm t−¬i sèng vµ chÕ biÕn cña c¸c thµnh phè vµ khu c«ng nghiÖp. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 27 * H¹n chÕ Bªn c¹nh nh÷ng lîi thÕ, H−ng Yªn cßn ph¶i ®èi mÆt víi kh«ng Ýt khã kh¨n nh− thùc tr¹ng nÒn kinh tÕ cßn yÕu, GDP b×nh qu©n ®Çu ng−êi thÊp so víi mét sè tØnh trong vïng. Vµi n¨m trë l¹i ®©y, kÕt cÊu h¹ tÇng ®3 ®−îc c¶i thiÖn nh−ng ch−a ®¸p øng ®−îc nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ-x3 héi. Sè lao ®éng qua ®µo t¹o thÊp, c¬ cÊu kinh tÕ chËm thay ®æi, chñ yÕu vÉn lµ n«ng nghiÖp, trong khi ®ã thêi tiÕt diÔn biÕn phøc t¹p, thÞ tr−êng tiªu thô s¶n phÈm khã kh¨n, kinh nghiÖm héi nhËp cßn Ýt... ®3 h¹n chÕ viÖc h×nh thµnh vµ më réng thÞ tr−êng tiªu thô s¶n phÈm cho n«ng d©n. Ngoµi ra, nguån tµi nguyªn kho¸ng s¶n Ýt còng lµ mét h¹n chÕ lín cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña H−ng Yªn. [7,tr.12] 3.2 Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu * Ph−¬ng ph¸p kh¶o s¸t thùc ®Þa thu thËp sè liÖu + Nguån cung cÊp: Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−, Côc ®Çu t− n−íc ngoµi, c¸c c¬ quan tham m−u cho uû ban nh©n d©n tØnh H−ng Yªn vÒ lÜnh vùc qu¶n lý tµi chÝnh, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, qu¶n lý lao ®éng t¹i Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t−, Côc thèng kª, Côc thuÕ tØnh, Ban Qu¶n lý c¸c khu c«ng nghiÖp tØnh. + Thu thËp sè liÖu: Sè liÖu ®−îc thu thËp th«ng qua c¸c b¸o c¸o, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn cã kiÓm tra tÝnh thùc tiÔn cña c¸c th«ng tin. Pháng vÊn c¸c doanh nghiÖp FDI vµ kh¶o s¸t thùc ®Þa t¹i c¸c ®Þa bµn d©n c− níi c¸c doanh nghiÖp FDI trùc tiÕp s¶n xuÊt. Sè liÖu ®−îc x©y dùng, t×m kiÕm theo h−íng cã chän läc víi c¸c møc ®é t¸c ®éng kh¸c nhau tíi t×nh h×nh kinh tÕ-x3 héi nh− ®iÒu kiÖn m«i tr−êng, chÊt l−îng nguån lao ®éng, t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô nép ng©n s¸ch tØnh hµng n¨m, møc ph©n bæ FDI t¹i c¸c ®Þa ph−¬ng trªn ®Þa bµn tØnh, chÝnh s¸ch quy ho¹ch côm, khu c«ng nghiÖp, c¸c dÞch vô c«ng, c¬ së h¹ tÇng... * Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch vµ xö lý sè liÖu + Thèng kª m« t¶: KÞp thêi ph©n tÝch c¸c chØ sè trong ph¸t triÓn côm, khu c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh, tõ ®ã thÊy râ sù t¨ng lªn ha._.g, nh−ng còng ch−a ®−îc thùc hiÖn tèt. V× vËy ®Ó øng dông c«ng nghÖ th«ng tin hiÖu qu¶ trong thñ tôc hµnh chÝnh, tr−íc m¾t cÇn ph¸t triÓn hoµn thiÖn c¬ së h¹ tÇng vÒ c«ng nghÖ th«ng tin. X©y dùng c¬ së d÷ liÖu trong c¸c lÜnh vùc kinh tÕ-x3 héi chñ yÕu cña tØnh, x©y dùng c¸c trang website vµ ph¶i cËp nhËt th«ng tin kÞp thêi. T¨ng c−êng nguån nh©n lùc vÒ c«ng nghÖ th«ng tin, ®Æc biÖt lµ ®éi ngò c¸n bé trong bé m¸y qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ n−íc. KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ øng dông cã hiÖu qu¶ c«ng nghÖ th«ng tin, ®æi míi, n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. * VÒ thñ tôc cho thuª ®Êt ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi HiÖn nay c¸c thñ tôc cho thuª ®Êt ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi mÆc dï ®−îc tiÕn hµnh theo c¬ chÕ mét cöa, giao cho Së tµi nguyªn m«i tr−êng ®¶m nhËn, nh−ng thñ tôc vÉn r−êm rµ, kÐo dµi thêi gian. Nguyªn nh©n chñ quan lµ thñ tôc giao ®Êt cho c¸c tæ chøc nãi chung, c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi nãi riªng ®Òu chñ yÕu lµ do phßng quy ho¹ch trùc thuéc Së ®¶m nhËn. Víi mét khèi l−îng c«ng viÖc nhiÒu, ®éi ngò c¸n bé th× h¹n chÕ ®3 gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n cho c¸c nhµ ®Çu t−. V× vËy, cã thÓ thùc hiÖn gi¶i ph¸p UBND tØnh uû quyÒn cho Ban qu¶n lý c¸c khu c«ng nghiÖp thùc hiÖn mét sè nhiÖm vô qu¶n lý nhµ n−íc trong khu c«ng nghiÖp nh− cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt thuª l¹i, phª duyÖt thiÕt kÕ kü thuËt tiªu chuÈn m«i tr−êng ®èi víi doanh nghiÖp ®Çu t− vµo khu c«ng nghiÖp, bëi v× tæng thÓ c¸c khu c«ng nghiÖp ®3 ®−îc UBND tØnh cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, Bé x©y dùng phª duyÖt quy ho¹ch chi tiÕt vµ Bé tµi nguyªn m«i tr−êng thÈm ®Þnh b¸o c¸o ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr−êng cho toµn khu c«ng nghiÖp. NÕu thùc hiÖn gi¶i ph¸p nµy sÏ gi¶m bít khèi l−îng c«ng viÖc lín cho Së tµi nguyªn m«i tr−êng, ®ång thêi t¨ng sù chñ ®éng cña Ban qu¶n lý c¸c khu c«ng nghiÖp, t¹o thuËn lîi nhanh chãng vÒ thñ tôc hµnh chÝnh cho nhµ ®Çu t−. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 77 Ngoµi ra, viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sau cÊp phÐp vÒ gi¶i phãng ®Òn bï mÆt b»ng, c¬ së h¹ tÇng, chÝnh s¸ch ng−êi lao ®éng, h¶i quan, thuÕ, tÝn dông cÇn ph¶i ®−îc tiÕp tôc chØ ®¹o thùc hiÖn theo quy ®Þnh cô thÓ vµ cã sù ph©n cÊp râ h¬n, cã h−íng dÉn phèi hîp chÆt chÏ cña c¸c Bé, Ngµnh Trung −¬ng. TØnh cÇn cã biÖn ph¸p xö lý ®Ých ®¸ng, kiªn quyÕt nh÷ng tr−êng hîp s¸ch nhiÔu, cöa quyÒn, tiªu cùc vµ v« tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé c«ng chøc nhµ n−íc thùc thi nhiÖm vô. 4.5.1.5 X©y dùng c¸c khu c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, b¶o vÖ m«i tr−êng sinh th¸i H−ng Yªn cã ®iÓm m¹nh, lîi thÕ h¬n so víi mét sè tØnh, thµnh phè kh¸c lµ vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi tiÕp gi¸p c¸c thÞ tr−êng lín, ®−êng giao th«ng t−¬ng ®èi thuËn lîi. Song qua ®ã còng cho thÊy ®iÓm yÕu hiÖn nay lµ viÖc quy ho¹ch c¸c khu c«ng nghiÖp cßn ch−a thèng nhÊt, ®ång ®Òu ®Ó tËn dông ®−îc hÕt mÆt b»ng, quy ®Þnh ®−êng gom, ®−êng dÉn nhá cßn ch−a hîp lý. V× thÕ tØnh cÇn cã mét chÝnh s¸ch chiÕn l−îc ®Ó x©y dùng vµ sö dông quü ®Êt t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp ®¶m b¶o tiÕt kiÖm, hiÖu qu¶ vµ ®i liÒn víi ®ã lµ m«i tr−êng sinh th¸i ®−îc b¶o ®¶m. Qua ph©n tÝch ë trªn, ®3 cho thÊy ph¸t triÓn c«ng nghiÖp thùc sù lµ n¬i thu hót nguån vèn quan träng cho ®Çu t− ph¸t triÓn, khai th¸c sö dông hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc trong n−íc, ®ång thêi lµ kªnh quan träng ®Ó tiÕp thu c«ng nghÖ vµ kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn. Tuy nhiªn, víi tû lÖ c¸c dù ¸n FDI trong c¸c khu c«ng nghiÖp nh− hiÖn nay (chiÕm 39 ®Õn 42% tæng sè dù ¸n FDI toµn tØnh). Cïng víi viÖc h×nh thµnh nhiÒu khu c«ng nghiÖp míi, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m thu hót c¸c dù ¸n ®Çu t− vµo c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung. Lîi thÕ cña c¸c khu c«ng nghiÖp lµ kÕt cÊu h¹ tÇng ®3 ®−îc quy ho¹ch, x©y dùng t−¬ng ®èi tèt vµ ®ång bé, hÖ thèng dÞch vô hç trî ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ trong ®Çu t− ph¸t triÓn c«ng nghiÖp do tËn dông ®−îc c¸c tiÖn Ých cña h¹ tÇng kü thuËt vµ dÞch vô c«ng céng. Cã ban qu¶n lý riªng, t¹i chç kÞp thêi n¾m b¾t th¸o gì khã kh¨n v−íng m¾c cho doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, chñ tr−¬ng thu hót c¸c dù ¸n ®Çu t− tËp trung vµo c¸c khu c«ng nghiÖp lµ nh»m ®¶m b¶o tÝnh hîp lý trong ph©n bè c«ng nghiÖp, ®óng ®¾n trong quy ho¹ch ngµnh, phï hîp víi ®Æc thï kinh tÕ vïng vµ c¸c Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 78 ®Þa ph−¬ng, liªn quan ®Õn vïng nguyªn liÖu vµ c¸c vÊn ®Ò x3 héi kh¸c. C¸c khu c«ng nghiÖp cßn ®¶m b¶o vÖ sinh m«i tr−êng do ®−îc c¸ch ly khái khu d©n c−, gi¶m bít hËu qu¶ cña « nhiÔm c«ng nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tËp trung xö lý chÊt th¶i c«ng nghiÖp, ®¶m b¶o ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Ngoµi ra, tËp trung dù ¸n vµo khu c«ng nghiÖp, Nhµ n−íc cã ®iÒu kiÖn tËp trung nguån vèn cßn ®ang h¹n hÑp vµo x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. Trong khi ®ã, c¸c dù ¸n ngoµi khu c«ng nghiÖp th−êng g©y ¶nh h−ëng ®Õn m«i tr−êng xung quanh v× kh«ng cã hÖ thèng xö lý chÊt th¶i ®ång bé, l¹i gÇn n¬i d©n c− sèng xen kÏ, kh«ng ®¶m b¶o an ninh trËt tù, khã kiÓm so¸t vµ qu¶n lý, hiÖu qu¶ kinh tÕ-x3 héi kh«ng cao. V× vËy, ®Èy m¹nh thu hót c¸c dù ¸n nãi chung vµ c¸c dù ¸n FDI nãi riªng vµo khu c«ng nghiÖp lµ tiªu chuÈn khuyÕn khÝch ®Çu t− trong nh÷ng n¨m tíi. §Ó thùc hiÖn ®iÒu ®ã, ngoµi nh÷ng chÝnh s¸ch −u ®3i ®Çu t−, cßn ph¶i n©ng cao chÊt l−îng ho¹t ®éng cña c¸c khu c«ng nghiÖp, ph¸t triÓn bÒn v÷ng c¸c khu c«ng nghiÖp lµ rÊt cÇn thiÕt. HiÖn nay c¸c khu c«ng nghiÖp H−ng Yªn tuy ®3 c¬ b¶n ®−îc ®Çu t− x©y dùng ®ång bé c¬ së h¹ tÇng nh−ng vÉn cßn nhiÒu tån t¹i cÇn kh¾c phôc ®Ó t¹o ra m«i tr−êng, ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n, tèt h¬n cho c¸c nhµ ®Çu t−. C¸c gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l−îng ho¹t ®éng c¸c khu c«ng nghiÖp H−ng Yªn hiÖn nay cÇn tËp trung nh− sau. - Trong thêi gian tíi cÇn t¨ng c−êng c«ng t¸c tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ®Ó c¸c cÊp, c¸c ngµnh thèng nhÊt nhËn thøc vÒ vai trß cña khu c«ng nghiÖp. Coi c¸c khu c«ng nghiÖp lµ b−íc ®ét ph¸, lµ mét c«ng cô trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h−íng t¨ng nhanh tû träng c«ng nghiÖp, dÞch vô vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn ngµnh n«ng nghiÖp, gãp phÇn ®¹t ®−îc môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ-x3 héi cña TØnh. - TØnh cÇn tËp trung gióp c¸c khu c«ng nghiÖp trong c«ng t¸c gi¶i phãng mÆt b»ng. §©y lµ vÊn ®Ò ®ang g©y rÊt nhiÒu trë ng¹i cho viÖc quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp hiÖn nay ë H−ng Yªn. §Õn nay cßn mét sè khu c«ng nghiÖp ®ang gÆp khã kh¨n trong c«ng t¸c ®Òn bï gi¶i táa. Cã nh÷ng khu cßn hµng tr¨m hecta ®Êt ch−a thÓ tiÕn hµnh ®Òn bï v× ng−êi d©n kh«ng chÞu møc gi¸ Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 79 ®Òn bï hiÖn nay, tØnh còng ch−a cã biÖn ph¸p kÞp thêi ®Ó gi¶i quyÕt, tiÕn ®é gi¶i phãng mÆt b»ng cßn chËm vµ khã kh¨n h¬n nhiÒu. C¸c vïng ®Êt quy ho¹ch nµy chñ yÕu lµ ®Êt n«ng nghiÖp cña n«ng d©n, hä kh«ng biÕt sèng thÕ nµo nÕu kh«ng cßn ®Êt vµ gi¸ ®Êt ®Òn bï l¹i rÊt thÊp so víi gi¸ thÞ tr−êng. V× vËy, chØ víi vai trß Nhµ n−íc thùc hiÖn c«ng t¸c ®Òn bï gi¶i táa míi cã thÓ thùc hiÖn nhanh chãng viÖc gi¶i phãng mÆt b»ng. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò lµ ph¶i ®¶m b¶o hîp t×nh hîp lý, ®−a ra gi¶i ph¸p tèi −u, hµi hßa lîi Ých Nhµ n−íc vµ nh©n d©n. Nhµ n−íc cã thÓ gi¶i quyÕt cho c¸c hé ph¶i di dêi æn ®Þnh cuéc sèng b»ng c¸ch x©y dùng nh÷ng khu chung c− míi, cÊp ®Êt míi phï hîp víi tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ. G¾n quy ho¹ch khu c«ng nghiÖp víi quy ho¹ch ®« thÞ. KhuyÕn khÝch b»ng b¶o ®¶m viÖc lµm cho con c¸i hä, hoÆc dïng tiÒn ®Òn bï mua cæ phÇn cña doanh nghiÖp. - Ngoµi c¸c néi dung trong gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c¬ së h¹ tÇng, trong ®ã cã hoµn thiÖn hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng kü thuËt trong vµ ngoµi hµng rµo khu c«ng nghiÖp, cßn ph¶i ®Æc biÖt chó träng x©y dùng ®ång bé hÖ thèng xö lý chÊt th¶i, ®Æc biÖt lµ xö lý chÊt th¶i r¾n nguy h¹i, khÝ th¶i, h¬i dung m«i, bôi cña c¸c doanh nghiÖp khu c«ng nghiÖp (hiÖn nay viÖc xö lý c¸c lo¹i chÊt th¶i nµy cßn rÊt h¹n chÕ). Cã biÖn ph¸p b¾t buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®Êu nèi n−íc th¶i c«ng nghiÖp víi tr¹m xö lý n−íc th¶i tËp trung cña khu c«ng nghiÖp. HiÖn nay, míi cã 2 khu c«ng nghiÖp ®−a vµo vËn hµnh chÝnh thøc tr¹m xö lý n−íc th¶i tËp trung. Mét sè khu ch−a hoµn chØnh hÖ thèng thu gom n−íc th¶i, ®ang trong qu¸ tr×nh x©y dùng hÖ thèng xö lý n−íc th¶i nªn cßn x¶y ra t×nh tr¹ng « nhiÔm m«i tr−êng. - TiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý nhµ n−íc ®èi víi c¸c khu c«ng nghiÖp. TriÖt ®Ó thùc hiÖn c¬ chÕ “mét cöa, t¹i chç” vµ nh©n réng c¬ chÕ ho¹t ®éng “tù chñ vÒ tµi chÝnh”. ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin, kÕt nèi gi÷a Ban qu¶n lý víi c¸c khu c«ng nghiÖp trong vïng vµ c¶ n−íc, cËp nhËt th«ng tin ®Ó cung cÊp kÞp thêi cho c¸c nhµ ®Çu t−, ®ång thêi nhËn th«ng tin ph¶n håi tõ c¸c nhµ ®Çu t− mét c¸ch nhanh chãng, gi¶i quyÕt kÞp thêi. - VÒ quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp, cÇn ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp ë c¸c huyÖn phÝa Nam cña TØnh. Trong tõng khu c«ng nghiÖp còng Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 80 nªn quy ho¹ch cô thÓ, ph©n khu chøc n¨ng, kh«ng v× môc tiªu sè l−îng mµ cho bÊt kÓ ngµnh nghÒ nµo theo ý muèn cña nhµ ®Çu t− lµm ¶nh h−ëng ®Õn quy ho¹ch chung vµ nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c nh− m«i tr−êng, vÖ sinh an toµn thùc phÈm, an ninh quèc phßng l©u dµi cña ®Þa ph−¬ng…VÝ dô xÕp c¸c ngµnh nghÒ ®èi nghÞch nh− doanh nghiÖp hãa chÊt x©y dùng liÒn kÒ doanh nghiÖp thùc phÈm. - Ngoµi ra cÇn ph¶i n©ng cao n¨ng lùc cña c¸c c¸n bé trong Ban qu¶n lý c¸c khu c«ng nghiÖp, ®¶m b¶o ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý hiÖn ®¹i trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. §©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng ®Ó ho¹t ®éng cña c¸c khu c«ng nghiÖp ®¹t hiÖu qu¶ h¬n. Cïng víi viÖc thùc hiÖn gi¶i ph¸p thu hót c¸c dù ¸n ®Çu t− vµo c¸c khu c«ng nghiÖp, tr−íc m¾t tØnh H−ng Yªn vÉn cÇn ph¶i x©y dùng vµ hoµn thiÖn h¹ tÇng c¸c côm s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ®Ó qu¶n lý vµ thu hót c¸c dù ¸n kh«ng ®Çu t− vµo c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung. HiÖn nay tû lÖ c¸c dù ¸n x©y dùng ngoµi khu c«ng nghiÖp cßn cao, do chi phÝ dÞch vô cao, chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµo c¸c khu c«ng nghiÖp ch−a thùc sù hÊp dÉn. V× vËy, ®©y lµ gi¶i ph¸p ®¶m b¶o viÖc ®Çu t− theo ®óng quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Þa ph−¬ng, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò m«i tr- −êng, cung cÊp ®iÖn, n−íc, giao th«ng, nh»m qu¶n lý cã hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n ®Çu t−. Thùc tÕ ë H−ng Yªn thêi gian qua ®3 h×nh thµnh nhiÒu khu s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. Tuy nhiªn ®Ó lo¹i h×nh nµy ph¸t huy hiÖu qu¶, cÇn ph¶i cã mét quy chÕ thÝch hîp hoÆc cho h−ëng quy chÕ khu c«ng nghiÖp tËp trung, t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng qu¶n lý c¸c dù ¸n vµ thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn thµnh khu c«ng nghiÖp khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn. 4.5.1.6 N©ng cao n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶ qu¶n lý nhµ n−íc ®èi víi khu vùc ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi Tr−íc hÕt cÇn t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c dù ¸n ®3 triÓn khai ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, më réng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng c«ng suÊt hiÖn cã. Khi nhµ ®Çu t− muèn dïng lîi nhuËn ®Ó t¸i ®Çu t−, hoÆc bá thªm vèn ®Ó më réng quy m« dù ¸n cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, nhÊt lµ khi phÇn vèn bæ sung lín h¬n vèn ®Çu t− ban ®Çu, hoÆc liªn quan ®Õn quy ®Þnh vÒ tû lÖ xuÊt khÈu…V× thÕ ®Ó Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 81 khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t− bæ sung thªm nguån vèn lín cÇn gän nhÑ thñ tôc thay v× ph¶i xem xÐt nh− cÊp phÐp lÇn ®Çu. Thùc hiÖn qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi theo nguyªn t¾c tËp trung thèng nhÊt, ®ång thêi thùc hiÖn ph©n cÊp vµ phèi hîp qu¶n lý gi÷a c¸c c¬ quan chøc n¨ng cña tØnh, tr¸nh chång chÐo nh−ng còng kh«ng ®−îc bu«ng láng. T¨ng c−êng c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp víi ph−¬ng ch©m ®¶m b¶o gióp doanh nghiÖp ho¹t ®éng ®óng ph¸p luËt vµ kh«ng g©y c¶n trë cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Duy tr× th−êng xuyªn viÖc gÆp gì, ®èi tho¹i gi÷a l3nh ®¹o tØnh, c¸c c¬ quan qu¶n lý chøc n¨ng víi c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi, nh»m kÞp thêi gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n, v−íng m¾c, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp triÓn khai ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Tõ thùc tÕ, mét sè c¸c doanh nghiÖp FDI ®3 ®¨ng ký ®Çu t− vµo ®Þa bµn tØnh, song ch−a triÓn khai. TØnh còng cÇn cã biÖn ph¸p ®Ó kiÓm tra n¨ng lùc cña c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi nh− thuª kiÓm tra t− vÊn, kiÓm ®Þnh c¸c nhµ thÇu vÒ n¨ng lùc tµi chÝnh, tr×nh ®é c«ng nghÖ, s¶n phÈm... ®Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi dù ¸n ®−îc triÓn khai ho¹t ®éng sím. §iÒu nµy ®Æc biÖt quan träng khi tØnh chän läc c¸c dù ¸n mµ kh«ng lµm mÊt ®i c¬ héi ®ãn c¸c dù ¸n FDI kh¸c vµo ®Þa bµn tØnh. 4.5.1.7 Thu hót m¹nh vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi vµo c¸c ngµnh, lÜnh vùc vµ c¸c vïng cÇn khuyÕn khÝch ®Çu t− Bªn c¹nh viÖc ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän, c¸c vïng träng ®iÓm ®èi víi H−ng Yªn, viÖc thu hót vèn FDI vµo lÜnh vùc liªn quan ®Õn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ nh÷ng vïng khã kh¨n, vïng s©u, vïng xa còng rÊt cÇn thiÕt. Trong quan ®iÓm vµ ®Þnh h−íng thu hót vèn FDI, tØnh còng ®3 ®Ò ra nh÷ng chÝnh s¸ch −u ®3i ®Æc biÖt khuyÕn khÝch ®Çu t− vµo nh÷ng vïng nµy. §©y lµ nh÷ng vïng tr×nh ®é ph¸t triÓn thÊp, lao ®éng n«ng nghiÖp lµ chñ yÕu, cã thÓ chän lùa nh÷ng ngµnh phï hîp nh− c«ng nghiÖp chÕ biÕn ®Ó sö dông nguån nguyªn liÖu t¹i chç, c«ng nghiÖp dÖt may sö dông nhiÒu lao ®éng thñ c«ng. §ång thêi cÇn thµnh lËp doanh nghiÖp nhµ n−íc ë c¸c huyÖn phÝa B¾c ®Ó dÉn d¾t ®Çu t−, cïng víi nh÷ng Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 82 chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp FDI trong c¸c khu c«ng nghiÖp phÝa B¾c tØnh t¸i ®Çu t− vµo c¸c vïng khã kh¨n nµy. H−ng Yªn cÇn ®Æc biÖt quan t©m ®Õn thu hót vèn FDI vµo ph¸t triÓn lÜnh vùc du lÞch cña tØnh. §©y lµ lÜnh vùc cã lîi thÕ cña H−ng Yªn so víi c¸c tØnh ®ång b»ng s«ng Hång, víi quÇn thÓ c¸c khu di tÝch lÞch sö, ®Òn, chïa. §Ó ®¶m b¶o ph¸t triÓn du lÞch b»ng vèn FDI, tØnh cÇn quan t©m tíi hÖ thèng giao th«ng ®−êng bé, ®−êng thuû, ®ång thêi ®Èy m¹nh ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm du lÞch ®éc ®¸o ®Ó thu hót kh¸ch du lÞch, ®Æc biÖt lµ kh¸ch quèc tÕ. CÇn chó träng x©y dùng c¸c trung t©m mua s¾m, gi¶i trÝ lín víi nhiÒu s¶n phÈm du lÞch ®a d¹ng cña c¸c huyÖn, thµnh phè. Më réng liªn kÕt th«ng tin, qu¶ng b¸ víi c¸c tØnh, thµnh phè l©n cËn trong viÖc x©y dùng s¶n phÈm du lÞch còng nh− c«ng t¸c xóc tiÕn du lÞch. 4.5.2 Mét sè nhãm gi¶i ph¸p thuéc vÒ Trung −¬ng 4.5.2.1 Trung −¬ng cÇn sím hoµn thiÖn c«ng t¸c quy ho¹ch thu hót vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi Quy ho¹ch ®Çu t− n−íc ngoµi lµ mét bé phËn trong quy ho¹ch tæng thÓ c¸c nguån lùc chung cña c¶ n−íc, bao gåm vèn vµ c¸c nguån lùc trong n−íc, vèn FDI, vèn ODA… trªn c¬ së ®¶m b¶o ph¸t huy cao ®é néi lùc, g¾n víi tiÕn tr×nh héi nhËp, n©ng cao søc c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ. Thêi gian qua, c«ng t¸c quy ho¹ch cña c¶ n−íc nãi chung vµ c¸c ®Þa ph−¬ng nãi riªng kh«ng ®¶m b¶o chÊt l−îng, ®3 trë thµnh mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm c¶n trë thu hót vèn FDI vµ viÖc sö dông nguån vèn nµy kÐm hiÖu qu¶. Do vËy, trong thêi gian tíi, Nhµ n−íc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch nh»m th¸o gì c¸c rµo c¶n do quy ho¹ch. Trong ®ã, ph¶i rµ so¸t, ®iÒu chØnh quy ho¹ch ngµnh, nh»m dì bá c¸c h¹n chÕ ®èi víi ®Çu t− n−íc ngoµi, phï hîp víi c¸c cam kÕt quèc tÕ song ph−¬ng vµ ®a ph−¬ng. X©y dùng quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp c¬ khÝ nh− chÕ t¹o m¸y, xi m¨ng, ®iÖn, ®iÖn tö, ®Æc biÖt lµ quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp phô trî. Ngoµi ra, cÇn ban hµnh quy ho¹ch m¹ng l−íi c¸c tr−êng ®¹i häc, khu ®¹i häc, d¹y nghÒ cïng víi c¸c ®iÒu kiÖn, tiªu chuÈn cÊp phÐp cho c¸c dù ¸n thuéc lÜnh vùc nµy. Hoµn chØnh quy ho¹ch ngµnh y tÕ còng nh− c¬ chÕ qu¶n lý y tÕ, th«ng qua ®ã kÞp thêi th¸o gì Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 83 nh÷ng v−íng m¾c hiÖn nay trong thu hót vèn FDI vµo lÜnh vùc kh¸m ch÷a bÖnh, s¶n xuÊt vµ cung øng thuèc ch÷a bÖnh, trang thiÕt bÞ y tÕ. C«ng t¸c x©y dùng quy ho¹ch ngµnh ph¶i g¾n víi quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c vïng l3nh thæ, tr−íc hÕt ph¶i g¾n víi viÖc khai th¸c lîi thÕ so s¸nh cña vïng, cña ®Þa ph−¬ng. §ång thêi ®Èy m¹nh thu hót c¸c dù ¸n cã c«ng nghÖ thÝch hîp ®Çu t− vµo nh÷ng ngµnh mòi nhän. Lo¹i bá theo lé tr×nh c¸c h¹n chÕ ®èi víi ®Çu t− n−íc ngoµi trong c¸c lÜnh vùc dÞch vô, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, tiÕp tôc lµm râ c¸c lÜnh vùc kh«ng cÊp phÐp ®Çu t− vµ ®Çu t− cã ®iÒu kiÖn. Bªn c¹nh ®ã, cÇn quy ®Þnh cô thÓ c¸c danh môc dù ¸n ®Æc biÖt khuyÕn khÝch ®Çu t− theo ®iÒu 37 NghÞ ®Þnh 164/2003 N§-CP quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. Cô thÓ h¬n n÷a chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch khu vùc kinh tÕ t− nh©n, trong ®ã chó träng ®Çu t− n−íc ngoµi tham gia ®Çu t− x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng, x©y nhµ ®Ó b¸n hoÆc x©y nhµ cho c«ng nh©n lµm viÖc t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt. ChÝnh phñ cÇn dµnh nguån vèn lín ®Ó t¨ng c−êng ®Çu t−, n©ng cÊp c¸c c«ng tr×nh c¬ së h¹ tÇng nh− ®iÖn, n−íc, c¸c c«ng tr×nh giao th«ng, c¶ng biÓn, ng©n hµng vµ tµi chÝnh, thuÕ… ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn t−¬ng ®èi thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t−. §Èy m¹nh viÖc g¾n quy ho¹ch ph¸t triÓn cña tõng vïng víi quy ho¹ch chung cña c¶ n−íc, g¾n quy ho¹ch ph¸t triÓn cña tõng tØnh víi quy ho¹ch chung vïng thµnh mét tæng thÓ hµi hoµ, ®ång bé, cã sù ph©n c«ng vµ hîp t¸c râ rµng. Ph¸t huy ®−îc lîi thÕ so s¸nh cña tõng vïng, h×nh thµnh râ rÖt c¸c s¶n phÈm chñ lùc trªn tõng vïng, tõng tØnh. X©y dùng m« h×nh tæ chøc vµ c¬ chÕ phï hîp ®Ó ph©n c«ng hîp t¸c cã hiÖu qu¶ gi÷a c¸c tØnh trong tõng vïng. Theo kinh nghiÖm cña Trung Quèc, nªn quy ho¹ch vïng ®Æc khu kinh tÕ, trong ®ã bao gåm nhiÒu ®Þa ph−¬ng nh− vïng kinh tÕ träng ®iÓm nh−ng cã quy chÕ ho¹t ®éng, qu¶n lý chung, thèng nhÊt cã ®iÒu kiÖn tËp trung x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. Tr¸nh t×nh tr¹ng c¹nh tranh, thu hót ®Çu t− chång chÐo ngay gi÷a c¸c ®Þa ph−¬ng l©n cËn lµm l3ng phÝ nguån lùc, dÉn ®Õn thiÖt h¹i chung cho ®Êt n−íc. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 84 4.5.2.2 TiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, c¬ chÕ chÝnh s¸ch liªn quan ®Õn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi Tõ khi b¾t ®Çu më cöa héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, ViÖt Nam ®3 ®Èy m¹nh vµ x©y dùng hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt nãi chung vµ ph¸p luËt liªn quan ®Õn ho¹t ®éng FDI nãi riªng. Tuy vËy, ®Ó t¹o ra m«i tr−êng ®Çu t− hÊp dÉn h¬n n÷a, cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, chÝnh s¸ch vÒ ®Çu t− hÊp dÉn h¬n n÷a, chÝnh s¸ch vÒ ®Çu t− n−íc ngoµi theo h−íng t¹o thªm ®iÒu kiÖn thuËn lîi, ®¶m b¶o tÝnh minh b¹ch vµ dÔ tiªn ®o¸n, phï hîp víi yªu cÇu héi nhËp quèc tÕ. CÇn söa ®æi NghÞ ®Þnh 105/2003/N§-CP ngµy 17/9/2003 cña ChÝnh phñ vÒ tuyÓn dông vµ qu¶n lý lao ®éng n−íc ngoµi, nªn më réng tû lÖ lao ®éng n−íc ngoµi trong mét sè dù ¸n, lÜnh vùc ®Æc thï. Söa ®æi bæ sung c¸c quy ®Þnh vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ vµ b¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ. Söa ®æi NghÞ ®Þnh 38/2003/N§-CP cña ChÝnh phñ vÒ viÖc chuyÓn ®æi mét sè doanh nghiÖp FDI sang ho¹t ®éng theo h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn theo h−íng më réng ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp chuyÓn ®æi. T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp nµy ®−îc niªm yÕt cæ phiÕu trªn thÞ tr−êng chøng kho¸n. Ban hµnh khung ph¸p lý cho viÖc h×nh thµnh m« h×nh c«ng ty mÑ, c«ng ty con, c«ng ty hîp danh cña c¸c doanh nghiÖp vèn ®Çu t− n−íc ngoµi. Áp dông h×nh thøc ®Çu t− M&A ®Ó më thªm kªnh thu hót vèn ®Çu t−, ®ång thêi víi viÖc quy ®Þnh nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ nhÊt ®Þnh cho h×nh thøc nµy. Cho phÐp nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi mua cæ phÇn kh«ng h¹n chÕ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n−íc cæ phÇn ho¸ mµ Nhµ n−íc kh«ng cÇn n¾m gi÷ cæ phÇn chi phèi (theo quy ®Þnh hiÖn hµnh QuyÕt ®Þnh sè 36/2003/Q§-TTg, nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi ®−îc n¾m gi÷ tèi ®a 30% tæng vèn ®iÒu lÖ cña doanh nghiÖp ViÖt Nam). Bªn c¹nh ®ã, còng cÇn cã chÝnh s¸ch vµ quy ®Þnh ph¸p lý cô thÓ t¹o ®iÒu kiÖn vµ khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c tham gia trong c¸c liªn doanh hoÆc mua l¹i cæ phÇn nhµ n−íc trong c¸c liªn doanh víi n−íc ngoµi. TÝch cùc ®Èy nhanh viÖc triÓn khai x©y dùng LuËt ®Çu t− chung vµ LuËt doanh nghiÖp chung, theo h−íng t¹o lËp mét mÆt b»ng thèng nhÊt vÒ ph¸p lý vµ nh÷ng chÝnh s¸ch chñ yÕu cho ®Çu t− trong n−íc vµ ®Çu t− n−íc ngoµi. Nªn Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 85 nghiªn cøu vµ ¸p dông theo mét sè kinh nghiÖm cña Trung Quèc vµ Singapore, kh«ng cÇn luËt ®Çu t− n−íc ngoµi riªng mµ chØ nªn x©y dùng luËt ®Çu t− thèng nhÊt, ®ång thêi cã nh÷ng v¨n b¶n ph¸p luËt (cã thÓ d−íi luËt) ®iÒu chØnh riªng cho tõng lo¹i h×nh ®Çu t− n−íc ngoµi cô thÓ. Song song víi ®ã, còng rÊt cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn mét sè chÝnh s¸ch vÒ thuÕ, tµi chÝnh tÝn dông t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi. + VÒ chÝnh s¸ch thuÕ CÇn cã ®Þnh h−íng chung ®æi míi chÝnh s¸ch thuÕ cho phï hîp víi tiÕn tr×nh héi nhËp, sö dông thuÕ nh− mét c«ng cô ®Ó khuyÕn khÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh ®óng h−íng, t¨ng kh¶ n¨ng héi nhËp ®èi víi c¸c ngµnh nghÒ, lÜnh vùc cÇn gäi vèn ®Çu t−. ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cÇn ®−îc gi¶m h¬n n÷a ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp tÝch luü t¸i ®Çu t− ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph¸t triÓn nguån thu. Tr−íc m¾t cÇn gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh míi vÒ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp theo h−íng t¹o sù c«ng b»ng, minh b¹ch gi÷a c¸c ®èi t−îng ®−îc h−ëng −u ®3i ®Çu t−. §Æc biÖt bæ sung −u ®3i vÒ thuÕ ®èi víi c¸c lÜnh vùc c«ng nghÖ cao, c¸c dù ¸n ®Çu t− vµo lÜnh vùc n«ng, l©m ng− nghiÖp, vïng n«ng th«n, vïng nói, vïng s©u, vïng xa. Cã thÓ cã nh÷ng chÝnh s¸ch vÒ thuÕ ®Æc biÖt −u ®3i, thËt hÊp dÉn ®èi víi nh÷ng dù ¸n FDI cã thµnh lËp c¬ së nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµ c«ng nghÖ nguån. + VÒ chÝnh s¸ch tµi chÝnh, tÝn dông CÇn x©y dùng mét thÞ tr−êng tµi chÝnh hoµn chØnh, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi tham gia mét c¸ch thuËn lîi trªn thÞ tr−êng chøng kho¸n. C¸c doanh nghiÖp FDI cã thÓ dÔ ®µng ®−îc tiÕp cËn nguån vèn vay tõ c¸c tæ chøc tÝn dông ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam nh− c¸c doanh nghiÖp trong n−íc, tuú thuéc hiÖu qu¶ kinh doanh vµ cã thÓ b¶o ®¶m tµi s¶n tõ c«ng ty mÑ. Xo¸ dÇn c¸c h¹n chÕ vÒ viÖc sö dông vèn vµ tµi s¶n cña c¸c ng©n hµng n−íc ngoµi phï hîp víi lé tr×nh vµ cam kÕt quèc tÕ. X©y dùng khung ph¸p lý qu¶n lý ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 86 FDI phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, ®¶m b¶o sù qu¶n lý cña Nhµ n−íc ®èi víi ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp + VÒ chÝnh s¸ch xóc tiÕn ®Çu t− Võa qua ChÝnh phñ ®3 tiÕp tôc ban hµnh c¸c NghÞ quyÕt vÒ ®Þnh h−íng trong c«ng t¸c xóc tiÕn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi, trong ®ã ®3 chØ râ mét sè bÊt cËp cña c¸c ®Þa ph−¬ng hiÖn nay nh− viÖc quy ho¹ch c¸c khu c«ng nghiÖp ®3 ®−îc phª duyÖt. C¸c ®Þa ph−¬ng cÇn chñ ®éng nghiªn cøu ®Ò xuÊt chÝnh s¸ch vËn ®éng, thu hót ®Çu t− ®èi víi c¸c tËp ®oµn ®a quèc gia, tËp ®oµn, tæ chøc kh¶o s¸t, nghiªn cøu vµ x©y dùng m« h×nh c¬ quan xóc tiÕn ®Çu t− ë Trung −¬ng. ChÝnh phñ quan t©m ®Ó c¸c Bé, Ngµnh Trung −¬ng tiÕp tôc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t− nh− g¾n víi xóc tiÕn th−¬ng m¹i, më réng vµ t×m kiÕm thÞ tr−êng, ®Æc biÖt chó träng thÞ tr−êng c¸c khu vùc Ch©u ¢u, Mü ®Ó t×m kiÕm c¸c nhµ ®Çu t− cã tiÒm lùc vÒ c¬ héi ®Çu t− vµo ViÖt Nam. Phèi hîp víi c¸c c¬ quan ngo¹i giao gióp ®ì c¸c ®Þa ph−¬ng trong viÖc cung cÊp th«ng tin ®Çu t− víi c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 87 5. KÕt luËn Vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi ®ãng mét vai trß quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn, trong ®ã cã ViÖt Nam. NghÞ quyÕt Héi nghÞ Trung −¬ng lÇn 9 khãa IX cña §¶ng tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh: “Thùc sù coi kinh tÕ cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi lµ mét bé phËn h÷u c¬ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng x3 héi chñ nghÜa cña n−íc ta”. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, tÝch cùc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi, nh»m t¨ng nhanh tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ ë n−íc ta lµ nhiÖm vô cña tÊt c¶ c¸c ngµnh, c¸c cÊp vµ c¸c ®Þa ph−¬ng. Lµ mét tØnh n»m trong vïng kinh tÕ träng ®iÓm cña tam gi¸c kinh tÕ Hµ Néi, H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh. §Ó ph¸t triÓn kinh tÕ-x3 héi ®Þa ph−¬ng, còng nh− gãp phÇn t¨ng tr−ëng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt n−íc, th× viÖc thu hót vµ sö dông cã hiÖu qu¶ vèn FDI lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô träng t©m hµng ®Çu trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn cña H−ng Yªn hiÖn nay. Nh×n l¹i qu¸ tr×nh 12 n¨m ®æi míi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, H−ng Yªn lu«n tù kh¼ng ®Þnh m×nh vµ v−ît lªn mäi hoµn c¶nh. + H−ng Yªn cã ®−îc mét sè lîi thÕ lín trong thu hót vèn FDI vµo ®Þa bµn tØnh, nh− vÒ mÆt vÞ trÝ ®Þa lý, tiÒm n¨ng du lÞch, nguån nh©n lùc, chÝnh s¸ch −u ®3i ®Çu t− cña tØnh c¬ b¶n ®3 t¹o ®−îc niÒm tin cho c¸c nhµ ®Çu t− m¹nh d¹n t×m ®Õn vµ ®Çu t− t¹i H−ng Yªn. Mét sè vïng nguyªn liÖu, tµi nguyªn... còng lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c nhµ ®Çu t− yªn t©m. H−ng Yªn lµ tØnh cã diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp phï sa mµu mì cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp bÒn v÷ng, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. + So víi mét sè tØnh, thµnh phè gÇn kÒ víi Thñ ®« Hµ Néi th× c¸c dù ¸n FDI ®Çu t− t¹i H−ng Yªn cã quy m« vèn nhá, c«ng nghÖ d©y chuyÒn s¶n xuÊt cßn ch−a cao. Kinh nghiÖm qu¶n lý, s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp ch−a ®−îc phæ biÕn t¹o c¬ héi häc hái cho c¸c tæ chøc, c¸c nh©n. VÒ giao th«ng, c¸c tuyÕn ®−êng chiÕn l−îc ch−a thùc sù ®−îc ®Çu t−, cßn gÆp nhiÒu bÊt tiÖn. Nguån nh©n lùc t¹i chç cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc, tr×nh ®é, nªn chñ yÕu nh©n lùc lao ®éng tay Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 88 nghÒ cao hÇu hÕt lµ ®Õn tõ c¸c ®Þa ph−¬ng kh¸c. C¸c dù ¸n FDI ®Çu t− chñ yÕu vµo c¸c lÜnh vùc l¾p r¸p, chÕ biÕn, ®iÖn tö, lµm hµng gia c«ng nªn ch−a ph¸t huy kÝch thÝch ®−îc tiÒm n¨ng cña c¸c vïng nguyªn liÖu trong tØnh. + Bªn c¹nh c¸c mÆt tÝch cùc do nguån vèn FDI ®Çu t− mang l¹i, vÉn cßn mét sè h¹n chÕ ®ang t¸c ®éng lµm ¶nh h−ëng xÊu tíi m«i tr−êng ®Çu t− nh− vÊn ®Ò m«i tr−êng sèng, t×nh h×nh an ninh x3 héi, tr×nh ®é cña lao ®éng, viÖc lµm æn ®Þnh. Nh÷ng vÊn ®Ò trªn, theo xu h−íng hiÖn nay sÏ t¨ng lªn, t¹o thµnh c¸c khã kh¨n, trë ng¹i l©u dµi ®èi víi H−ng Yªn trong viÖc c¶i thiÖn m«i tr−êng ®Çu t−. + Víi c¸c néi dung ®3 ®−îc nghiªn cøu vµ tr×nh bµy, ®Ò tµi ®−a ra c¸c nhãm gi¶i ph¸p thu hót vèn FDI vµo tØnh H−ng Yªn. Nhãm gi¶i ph¸p thuéc vÒ ®Þa ph−¬ng nh− ph¸t triÓn vµ n©ng cao chÊt l−îng kÕt cÊu h¹ tÇng; ®æi míi c«ng t¸c xóc tiÕn ®Çu t− tr−¬ng m¹i; n©ng cao chÊt l−îng nguån nh©n lùc; c¶i c¸ch hµnh chÝnh trong lÜnh vùc ®Çu t− n−íc ngoµi; quy ho¹ch c¸c khu c«ng nghiÖp g¾n víi b¶o vÖ m«i tr−êng; n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý nhµ n−íc cña c¸c c¬ quan chuyªn m«n vµ khuyÕn khÝch ®Çu t− FDI vµo nh÷ng ngµnh, lÜnh vùc −u tiªn. Nhãm gi¶i ph¸p thuéc vÒ Trung −¬ng nh− hoµn thiÖn c«ng t¸c quy ho¹ch thu hót vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi; hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, c¬ chÕ chÝnh s¸ch liªn quan ®Õn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi. Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 89 Tµi liÖu tham kh¶o 1 Ban chÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n VN (2004), NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø 9 (khãa IX), Hµ Néi. 2 NguyÔn Kim B¶o (2004), §Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi ë Trung Quèc tõ 1979 ®Õn nay, Nxb Khoa häc X3 héi vµ Nh©n v¨n, Hµ Néi. 3 Ban qu¶n lý c¸c khu c«ng nghiÖp H−ng Yªn (2007), B¸o c¸o n¨m 2007, ph−¬ng h−íng nhiÖm vô n¨m 2008. 4 Bé Khoa häc-C«ng nghÖ vµ M«i tr−êng(2001), Th«ng t− 56/2001/TT- BKCNMT h−íng dÉn thùc hiÖn viÖc hîp t¸c ®Çu t− víi n−íc ngoµi trong ho¹t ®éng khoa häc c«ng nghÖ theo NghÞ ®Þnh sè 05/2000/N§- CP ngµy 06/3/2000, Hµ Néi. 5 ChÝnh phñ (2001), NghÞ quyÕt cña ChÝnh phñ vÒ t¨ng c−êng thu hót vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi thêi kú 2001-2005, Hµ Néi. 6 ChÝnh phñ (2003), NghÞ ®Þnh sè 38/2003/N§-CP vÒ viÖc chuyÓn ®æi mét sè doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi sang ho¹t ®éng theo h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn, Hµ Néi. 7 C«ng ty cæ phÇn th«ng tin kinh tÕ ®èi ngo¹i (2005), H−ng Yªn thÕ vµ lùc míi trong thÕ kû XXI, Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 8 Côc Thèng kª H−ng Yªn, Niªn gi¸m thèng kª tõ n¨m 2005 ®Õn n¨m 2009. 9 Côc ThuÕ H−ng Yªn (2009), B¸o c¸o kÕt qu¶ c«ng t¸c thuÕ n¨m 2009, nhiÖm vô-biÖn ph¸p c«ng t¸c thuÕ n¨m 2010. 10 §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam (1996), V¨n kiÖn §¹i héi khãa VIII, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 11 §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2001), V¨n kiÖn §¹i héi kho¸ IX, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. 12 LuËt §Çu t− n−íc ngoµi t¹i ViÖt Nam vµ v¨n b¶n h−íng dÉn thi hµnh (2003), Nxb Tµi chÝnh, Hµ Néi . Trường ðại học Nông gnhiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ quản trị kinh doanh …….. 90 13 Phïng Xu©n Nh¹ (2001), Gi¸o tr×nh §Çu t− quèc tÕ, Nxb §¹i häc quèc gia Hµ Néi. 14 Së KÕ ho¹ch-§Çu t− H−ng Yªn (1999), B¸o c¸o tãm t¾t quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ xi héi tØnh H−ng Yªn ®Õn n¨m 2010 15 Hoµng ThÞ Kim Thanh 2002, “Kinh nghiÖm thu hót vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi cña Trung Quèc”, T¹p chÝ Kinh tÕ vµ Dù b¸o. 16 TØnh ñy H−ng Yªn (2007), B¸o c¸o kiÓm ®iÓm gi÷a nhiÖm kú vÒ thùc hiÖn NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng bé TØnh lÇn thø XVI (2005-2010). 17 Trung t©m UNESCO (2003), H−íng dÉn lËp, thÈm ®Þnh vµ qu¶n lý c¸c dù ¸n ®Çu t−, Nxb Thèng kª, Hµ Néi. 18 UBND TØnh H−ng Yªn, B¸o c¸o t×nh h×nh kinh tÕ-xi héi, quèc phßng an ninh n¨m (2005-2008). 19 UBND TØnh H−ng Yªn (2006), B¸o c¸o −íc thùc hiÖn thu chi ng©n s¸ch n¨m 2006, dù to¸n thu chi ng©n s¸ch n¨m 2007 cña tØnh H−ng Yªn. 20 UBND TØnh H−ng Yªn (2007), B¸o c¸o −íc thùc hiÖn thu chi ng©n s¸ch n¨m 2007, dù to¸n thu chi ng©n s¸ch n¨m 2008 cña tØnh H−ng Yªn. 21 UBND TØnh H−ng Yªn (2008), B¸o c¸o −íc thùc hiÖn thu chi ng©n s¸ch n¨m 2008, dù to¸n thu chi ng©n s¸ch n¨m 2009 cña tØnh H−ng Yªn. 22 NguyÔn Träng Xu©n (2002), §Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi víi c«ng cuéc CNH, H§H ë ViÖt Nam, Nxb Khoa häc x3 héi, Hµ Néi. ._.