Giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công Thương (VietinBank) Việt Nam chi nhánh Cửa Lò

Lêi Më ®Çu B­íc sang nh÷ng n¨m ®Çu cña thÕ kû XXI, nền kinh tÕ ViÖt Nam cã nhiÒu chuyÓn biÕn theo h­íng tÝch cùc theo h­íng c«ng nghiÖp hoá - hiÖn ®¹i hóa nh»m ®­a ®Êt n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp vµo n¨m 2020 trong ®ã ph¸t huy néi lùc trong n­íc lµ chÝnh ®ång thêi tranh thñ sù hç trî tõ bªn ngoµi. Nh­ vËy nÒn kinh tÕ ®ßi hái ph¶i cÇn mét l­îng vèn rÊt lín bëi vèn lµ yÕu tè quan träng gãp phÇn vµo thµnh qu¶ chung cña c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc, dÇn ®­a n­íc ta tho¸t khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn, tôt hËu, tõ ®ã tiÕn nhanh, tiÕn ch¾c ngang víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ thÕ giíi. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn trong v¨n kiÖn ®¹i héi ®¶ng IX “Chóng ta kh«ng thÓ thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ nÕu kh«ng huy ®éng ®­îc nhiÒu nguån vèn, nhÊt lµ nguån vèn trung vµ dµi h¹n trong n­íc mµ “nßng cèt” ®Ó thùc hiÖn ®­îc nhiÖm vô quan träng nµy ph¶i lµ c¸c NHTM, c¸c c«ng ty tµi chÝnh ”. NHTM víi vai trß lµ trung gian tµi chÝnh trong viÖc huy ®éng vèn ®Ó t¸i cÊp vèn cho nÒn kinh tÕ lµ quan träng nhÊt. Tuy nhiªn NH lµ mét lo¹i h×nh doanh ngiÖp ®Æc biÖt kinh doanh chñ yÕu trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ cho nªn b¾t buéc ph¶i ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ ®Ó võa ®¶m b¶o môc tiªu an toµn trong ho¹t ®éng võa cã thÓ ®øng v÷ng trong nªn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ qua ®ã thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ vai trß dÉn vèn cña m×nh. NHTMCP C«ng th­¬ng Việt Nam chi nh¸nh Cöa Lß lµ mét chi nh¸nh thµnh viªn cña NHTMCP C«ng th­¬ng ViÖt Nam. Còng gièng nh­ c¸c NHTM kh¸c Chi nh¸nh rÊt quan t©m tíi nguån vèn huy ®éng tõ nÒn kinh tÕ ®Ó cã thÓ tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh. ThÊy ®­îc tÇm quan träng cña nguån vèn huy ®éng ®èi víi ho¹t ®éng cña Chi nh¸nh, trong qu¸ tr×nh thực tËp vµ nghiªn cøu ho¹t ®éng cña Chi nh¸nh em chän ®Ò tµi khóa luËn tèt nghiÖp: “ Giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn tại NHTMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Cửa Lò”. Khóa luận tèt nghiÖp cña em gåm cã 3 ch­¬ng: Ch­¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ huy ®éng vèn cña ng©n hµng th­¬ng m¹i. Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng huy ®éng vèn t¹i NHTMCP C«ng th­¬ng ViÖt Nam chi nh¸nh Cöa Lß Ch­¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ huy ®éng vèn t¹i NHTMCP C«ng th­¬ng ViÖt Nam chi nh¸nh Cöa Lß Do thêi gian nghiªn cøu vµ kinh nghiÖm b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o, ®Ó ®Ò tµi ®­îc hoµn thiÖn h¬n, cã ý nghÜa thùc tiÔn h¬n, gãp phÇn hoµn thiÖn chÝnh s¸ch huy ®éng vèn cña NHTMCP C«ng th­¬ng Việt Nam chi nh¸nh Cöa Lß. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù tËn t×nh h­íng dÉn chØ b¶o cña thÇy gi¸o - TS. Mai Thanh QuÕ ®· h­íng dÉn vµ gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy Ch­¬ng 1 Nh÷ng vÊn ®Ò C¬ b¶n vÒ huy ®éng vèn cña ng©n hµng th­¬ng m¹i. 1.1. NHTM và vốn của NHTM 1.1.1 Tæng quan vÒ NHTM. 1.1.1.1 Kh¸i niÖm NHTM. Ng©n hµng ®­îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn tr¶i qua mét qu¸ tr×nh l©u dµi víi nhiÒu h×nh th¸i kinh tÕ x· héi kh¸c nhau. Trong thêi kú ®Çu vµo kho¶ng thÕ kû XV ®Õn thÕ kû XVIII, c¸c ng©n hµng cßn ho¹t ®éng ®éc lËp víi nhau vµ thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng nh­ nhau ®ã lµ trung gian tÝn dông, trung gian thanh to¸n trong nÒn kinh tÕ vµ ph¸t hµnh giÊy b¹c ng©n hµng. Sang thÕ kû XVIII, l­u th«ng hµng ho¸ ngµy cµng më réng vµ ph¸t triÓn. ViÖc c¸c ng©n hµng cïng thùc hiÖn chøc n¨ng ph¸t hµnh giÊy b¹c ng©n hµng lµm cho l­u th«ng cã nhiÒu lo¹i giÊy b¹c ng©n hµng kh¸c nhau ®· g©y c¶n trë cho qu¸ tr×nh l­u th«ng hµng ho¸ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. ChÝnh ®iÒu nµy ®· dÉn ®Õn sù ph©n ho¸ trong hÖ thèng ng©n hµng. Lóc nµy hÖ thèng ng©n hµng ®­îc ph©n thµnh hai nhãm: thø nhÊt lµ nhãm ng©n hµng ®­îc ®­îc phÐp ph¸t hµnh tiÒn ®­îc gäi lµ ng©n hµng ph¸t hµnh, sau chuyÓn thµnh NHTW. Thø hai lµ c¸c ng©n hµng kh«ng ®­îc phÐp ph¸t hµnh tiÒn, chØ lµm trung gian tÝn dông vµ trung gian thanh to¸n gi÷a c¸c chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ . Ngµy nay, hÖ thèng ng©n hµng cña hÇu hÕt c¸c n­íc trªn thÕ giíi lµ ng©n hµng hai cÊp trong ®ã cã viÖt nam: NHTW lµ chñ thÓ thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n­íc trong lÜnh vùc tiÒn tÖ, lµ ng©n hµng ph¸t hµnh, ng©n hµng cña c¸c ng©n hµng vµ lµ ng©n hµng cña chÝnh phñ cßn c¸c NHTM thùc hiÖn chøc n¨ng kinh doanh tiÒn tÖ. Do vËy ë mçi quèc gia kh¸c nhau, h×nh thµnh mét kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ NHTM. Ở ViÖt Nam, Ph¸p lÖnh Ng©n hµng ban hµnh ngµy 23/5/1990 x¸c ®Þnh “Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ mét tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ mµ ho¹t ®éng chñ yÕu vµ th­êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi tõ kh¸ch hµng víi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ vµ sö dông sè tiÒn ®ã ®Ó cho vay, thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô chiÕt khÊu vµ lµm ph­¬ng tiÖn thanh to¸n”. LuËt c¸c TCTD ®­îc bæ sung söa ®æi n¨m 2004, ®iÒu 20 gi¶i thÝch: “ TCTD lµ doanh nghiÖp ®­îc thµnh lËp theo qui ®Þnh cña luËt nµy vµ c¸c qui ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt ®Ó ho¹t ®éng ng©n hµng” vµ “ Ho¹t ®éng ng©n hµng lµ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô ng©n hµng víi néi dung th­êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi, sö dông sè tiÒn nµy ®Ó cÊp tÝn dông vµ cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n”. 1.1.1.2 LÞch sö h×nh thµnh LÞch sö ®· ghi nhËn sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña ngµnh Ng©n hµng ®­îc quyÕt ®Þnh bëi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c¸c quan hÖ hµng ho¸-tiÒn tÖ. NghÒ Ng©n hµng b¾t ®Çu tõ nghiÖp vô ®æi tiÒn và ®óc tiÒn cña c¸c thî vµng, viÖc l­u hµnh tõng ®ång tiÒn cña mçi quèc gia vµ vïng l·nh thæ kÕt hîp víi th­¬ng m¹i vµ giao l­u quèc tÕ ®· t¹o ra nhu cÇu ®æi tiÒn hoÆc ®óc tiÒn t¹i c¸c cöa khÈu hoÆc trung t©m th­¬ng m¹i. Ng­êi lµm nghÒ ®óc tiÒn hoÆc ®æi tiÒn thùc hiÖn kinh doanh tiÒn tÖ b»ng c¸ch ®æi ngo¹i tÖ lÊy b¶n tÖ hoÆc ng­îc l¹i, lîi nhuËn thu ®­îc lµ chªnh lÖch gi÷a gi¸ mua vµ gi¸ b¸n. Bªn c¹nh c¸c nghÖp vô trªn, ng­êi lµm nghÒ ®æi tiÒn, ®óc tiÒn cßn thùc hiÖn c¶ nghiÖp vô cÊt tr÷ hé. ViÖc cÊt tr÷ hé ng­êi kh¸c lµ ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn thanh to¸n hé vµ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, víi ­u ®iÓm cña thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®· thu hót kh¸ch hµng göi tiÒn nhiÒu h¬n. Trong ®iÒu kiÖn l­u th«ng tiÒn kim lo¹i c¸c chñ cöa hµng vµng b¹c võa ®æi tiÒn, võa cÊt tr÷ hé vµ thanh to¸n hé. C¸c cöa hµng vµng b¹c lo¹i nµy gäi lµ Ng©n hµng cña nh÷ng thî vµng. Ban ®Çu c¸c Ng©n hµng ho¹t ®éng b»ng vèn tù cã ®Ó tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng cña m×nh nh­ng ®iÒu ®ã kh«ng kÐo dµi. Tõ thùc tiÔn, c¸c Ng©n hµng nhËn thÊy th­êng xuyªn cã ng­êi göi tiÒn vµ ng­êi rót tiÒn song tÊt c¶ c¸c ng­êi göØ tiÒn kh«ng cïng ®ång thêi rót tiÒn ra cïng mét lóc nªn lu«n cã mét l­îng tån kho¶n kh¸ lín n»m t¹i Ng©n hµng. Do tÝnh chÊt v« danh cña tiÒn, chñ Ng©n hµng cã thÓ sö dông t¹m thêi mét phÇn tiÒn göi cña kh¸ch hµng ®Ó cho vay. Tõ ®ã c¸c ho¹t ®éng c¬ b¶n cña Ng©n hµng ngµy cµng h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 1.1.1.3 LÞch sö ph¸t triÓn H×nh thøc Ng©n hµng ®Çu tiªn lµ Ng©n hµng cña c¸c thî vµng hoÆc cña nh÷ng kÎ cho vay nÆng l·i - Thùc hiÖn cho vay ®èi víi c¸c c¸ nh©n, chñ yÕu lµ nh÷ng ng­êi giµu nh»m phôc vô cho môc ®Ých tiªu dïng. NhiÒu chñ Ng©n hµng lín cßn më réng cho vay ®èi víi c¸c vua chóa- h×nh thøc cho vay chñ yÕu lµ thÊu chi. Sau nµy khi s¶n xuÊt ph¸t triÓn h¬n, quan hÖ trao ®æi, mua b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸ gi÷a c¸c vïng, c¸c quèc gia diÔn ra s«i ®éng h¬n th× c¸c nhµ bu«n nhËn thÊy r»ng c¸c Ng©n hµng thî vµng nµy kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña hä. Do vËy mét sã nhµ bu«n ®· tù thµnh lËp Ng©n hµng vµ gäi lµ NHTM. Nh­ vËy NHTM ®­îc thµnh lËp xuÊt ph¸t tõ t­ b¶n th­¬ng nghiÖp g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn cña t­ b¶n th­¬ng nghiÖp. C¸c NHTM nµy võa thùc hiÖn ph¸t hµnh tiÒn võa thùc hiÖn kinh doanh do vËy mµ trong l­u th«ng ®· tån t¹i nhiÒu lo¹i tiÒn kh¸c nhau g©y khã kh¨n cho l­u th«ng. C¸c ngniÖp vô Ng©n hµng thêi kú nµy ®· bao gåm hÇu hÕt c¸c nghiÖp vô cña Ng©n hµng ®­¬ng ®¹i. Tuy nhiªn ®iÓm kh¸c biÖt gi÷a NHTM vµ Ng©n hµng thî vµng lµ NHTM chñ yÕu cho c¸c nhµ bu«n vay d­íi h×nh thøc chiÕt khÊu th­¬ng phiÕu .§©y lµ c¸c kho¶n cho vay ng¾n h¹n dùa trªn qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn cña hµng ho¸ víi l·i suÊt thÊp h¬n so víi lîi nhuËn ®­îc t¹o ra do sö dông tiÒn vay. §Ó ®¶m b¶o an toµn tµi s¶n, ban ®Çu Ng©n hµng kh«ng cho vay ®èi víi ng­êi tiªu dïng, kh«ng cho vay ®èi víi nhµ n­íc, kh«ng cho vay trung vµ dµi h¹n. §Õn cuèi thÕ kû XVIII l­u th«ng hµng ho¸ ®­îc më réng c¶ vÒ qui m« vµ ph¹m vi. Trong bèi c¶nh Êy viÖc cã nhiÒu Ng©n hµng ph¸t hµnh víi nhiÒu lo¹i giÊy b¹c kh¸c nhau ®· c¶n trë qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ. MÆt kh¸c sù ph¸ s¶n cña nhiÒu Ng©n hµng ®· g©y tæn thÊt lín cho ng­êi göi tiÒn nãi riªng vµ nÒn kinh tÕ nãi chung. §Æc biÖt sau khñng ho¶ng kinh tÕ 1929-1933 th× xu h­íng chung trªn toµn thÕ giíi lµ quèc h÷u ho¸ c¸c Ng©n hµng ph¸t hµnh, c¸c Ng©n hµng nµy kh«ng ®­îc phÐp ph¸t hµnh kú phiÕu, ph¸t hµnh giÊy b¹c Ng©n hµng. ChuyÓn chøc n¨ng nµy vÒ NHT¦, NHT¦ kh«ng chØ ph¸t hµnh giÊy b¹c Ng©n hµng mµ cßn thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n­íc vÒ lÜnh vùc TiÒn tÖ-TÝn dông-Ng©n hµng, ®ã lµ sù ra ®êi cña NHT¦. Cßn c¸c Ng©n hµng kh¸c chØ thùc hiÖn chøc n¨ng nhËn tiÒn göi, cho vay, ®Çu t­ vµ lµm dÞch vô thanh to¸n vµ goi c¸c Ng©n hµng nµy lµ c¸c Ng©n hµng chuyªn doanh hay Ng©n hµng th­¬ng m¹i. Trong giai ®o¹n hiÖn nay cïng víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt vµ xu thÕ chung cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi th× hÖ thèng NHTM ®· ph¸t triÓn ngµy cµng ®a d¹ng vÒ lo¹i h×nh, ph¹m vi, vÒ qui m«, vÒ chÊt l­îng ho¹t ®éng vµ cã mèi liªn kÕt trªn toµn cÇu. 1.1.1.4 Chøc n¨ng cña NHTM. - Chøc n¨ng trung gian TD. NHTM lµm trung gian TD trong nÒn kinh tÕ, NHTM thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô: Thø nhÊt, NHTM huy ®éng c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi cña c¸c chñ thÓ kinh tÕ trong x· héi, tõ c¸c doanh nghiÖp, hé gia ®i×nh, c¸ h©n, c¬ quan Nhµ n­íc, NH Trung ¦¬ng, NH th­¬ng m¹i vµ c¸c tæ chức TD kh¸c… ®Ó h×nh thµnh nguån vèn cho vay. Thø hai, NHTM dïng nguån vèn ®· huy ®éng ®­îc ®Ó cho vay ®èi víi c¸c chu thÓ kinh tÕ thiÕu vèn - cã nhu cÇu bæ sung vèn, göi vµo tµi kho¶n dù tr÷ b¾t buéc hoÆc tµi kho¶n thanh to¸n t¹i NH Trung ¦¬ng, NHTM kh¸c hoÆc c¸c tæ chức TD kh¸c. Nh­ vËy, ho¹t ®éng cña NHTM lµ “®i vay ®Ó cho vay”, lµ “cÇu nèi” gi÷a ng­êi cã vèn d­ thõa vµ ng­êi cã nhu cÇu vÒ vèn. Nh÷ng ho¹t ®éng trªn mang tÝnh chÊt kinh doanh, bëi v× khi cho vay NHTM ®Æt ra mét møc l·i suÊt cao h¬n møc l·i suÊt huy ®éng vèn. Chªnh lÖch gi÷a hai møc l·i suÊt lµ ®Ó bï ®¾p chi phÝ ho¹t ®éng TD vµ phÇn lîi nhuËn cña NH. Chøc n¨ng trung gian TD xuÊt ph¸t tõ ®¹c ®iÓm tuÇn hoµn vèn trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. H¬n n÷a, NHTM lµ mét tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ - TD, cã kh¶ n¨ng n¾m b¾t t×nh h×nh cung cÇu TD. Thu hót vèn tiÒn göi víi khèi l­îng lín, NHTM cã thÓ gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a cung vµ cÇu TD c¶ vÒ khèi l­îng vèn cho vay vµ thêi h¹n cho vay. Chøc n¨ng trung gian TD cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi tÊt c¶ c¸c ®èi t¸c trong quan hÖ TD: Ng­êi göi tiÒn thu ®­îc lîi tõ vèn t¹m thêi nhµn rçi víi kho¶n l·i tiÒn göi. H¬n n÷a, NH cßn ®¶m b¶o an toµn cho c¸c kho¶n tiÒn göi vµ cung cÊp cho kh¸ch hµng c¸c dÞch vô thanh to¸n tiÖn lîi. Ng­êi ®i vay tho¶ m·n ®­îc nhu cÇu vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc tiªu dïng, mµ kh«ng ph¶i tèn kÐm nhiÒu chi phÝ vµ thêi gian cho viÖc t×m kiÕm n¬i cung cÊp vèn. B¶n th©n NHTM sÏ thu ®­îc lîi nhuËn tõ chªnh lÖch gi÷a l·i suÊt cho vay vµ l·i suÊt tiÒn göi. Lîi nhuËn nµy lµ c¬ së ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn NH. §èi víi nÒn kinh tÕ, chøc n¨ng nµy gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ, ®iÒu hoµ l­u th«ng tiÒn tÖ, æn ®Þnh søc mua ®ång tiÒn vµ kiÒm chÕ l¹m ph¸t. Tõ nh÷ng néi dung trªn, cã thÓ kÕt luËn r»ng chøc n¨ng trung gian TD lµ chøc n¨ng c¬ b¶n vµ quan träng nhÊt cña NHTM. - Chøc n¨ng trung gian thanh to¸n. NHTM lµm trung gian thanh to¸n trªn c¬ së nh÷ng ho¹t ®éng ®i vay ®Ó cho vay. ViÖc nhËn tiÒn göi vµ theo dâi c¸c kho¶n chi trªn tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng lµ tiÒn ®Ò ®Ó NH thùc hiÖn chøc n¨ng nµy. MÆt kh¸c, viÖc thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÕ cã nhiÒu h¹n chÕ nh­ kh«ng an toµn, chi phÝ lín… ®· t¹o nªn nhu cÇu thanh to¸n qua NH. Khi lµm trung gian thanh to¸n. NHTM tiÕn hµnh nh÷ng nghiÖp vô nh­: më tµi kho¶n tiÒn göi, nhËn vèn tiÒn göi vµo tµi kho¶n vµ thanh to¸n yªu cÇu cña kh¸ch hµng. Trong ®ã, thanh to¸n theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng lµ kÕt qu¶ sau khi thùc hiÖn hai c«ng viÖc trªn. NH trÝch tiÒn tõ tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng ®Ó thanh ot¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô hoÆc nhËp vµo tµi kho¶n tiÒn göi, tiÒn thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n thu kh¸c theo lÖnh cña kh¸ch hµng. Víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña NHTM, phÇn lín c¸c kho¶n thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô cña x· héi ®­îc thùc hiÖn qua NH víi nh÷ng h×nh thøc thanh to¸n tiªn tiÕn vµ thñ tôc ngµy cµng ®¬n gi¶n. Chøc n¨ng trung gian thanh to¸n cã ý nghÜa quan träng ®èi víi ho¹t ®éng kinh tÕ: Nhê tËp trung c«ng viÖc thanh to¸n cña toµn x· héi vµo NH, nªn mäi nguån thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô trë nªn thuËn tiÖn, nhanh chãng, an toµn vµ tiÕt kiÖm chi phÝ. §iÒu nµy gãp phÇn t¨ng nhanh tèc ®é l­u th«ng hµng ho¸, tèc ®é lu©n chuyÓn vèn vµ hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. Do thùc hiÖn chøc n¨ng trung gian thanh to¸n, NHTM cã ®iÒu kiÖn huy ®éng tiÒn göi cña kh¸ch hµng tíi møc tèi ®a, më réng cho vay vµ ®Çu t­, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cña NH. Qua chøc n¨ng nµy, NHTM ®· gãp phÇn gi¸m s¸t kû luËt hîp ®ång kinh tÕ, tµi chÝnh vµ thanh to¸n theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt Nhµ n­íc. - Chøc n¨ng t¹o tiÒn. Chøc n¨ng nµy ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së: Khi hÖ thèng NH hai cÊp ®· ®­îc h×nh thµnh, c¸c NH kh«ng cßn ho¹t ®éng riªng lÎ mµ theo hÖ thèng. Trong ®ã NH Trung ¦¬ng gi÷ ®éc quyÒn ph¸t hµnh tê giÊy b¹cNH vµ víi vai trß NH cña c¸c NH. Cßn c¸c NHTM chuyªn kinh doanh tiÒn tÖ trong mèi quan hÖ víi c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n…. Víi chøc n¨ng trung gian TD vµ trung gian thanh to¸n, NHTM cã kh¶ n¨ng t¹o ra tiÒn göi thanh to¸n. Th«ng qua chøc n¨ng trung gian TD, NH sö dông sè tiÒn vèn huy ®éng ®­îc ®Ó cho vay, sè tiÒn cho vay l¹i ®­îc kh¸ch hµng sö dông ®Ó thanh to¸n chuyÓn kho¶n cho kh¸ch hµng ë NH kh¸c vµ chØ khi thùc hiÖn nghiÖp vô cho vay, NH míi b¾t ®Çu t¹o tiÒn. Tõ mét kho¶n tiÒn göi ban ®Çu, th«ng qua cho vay b»ng chuyÓn kho¶n trong hÖ thèng NHTM, sè tiÒn göi ®· t¨ng lªn gÊp đôi víi l­îng tiÒn göi ban ®Çu. Kh¶ n¨ng t¹o tiÒn cña NHTM phô thuéc vµo c¸c yÕu tè nh­: tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc, tû lÖ dù tr÷ d­ thõa vµ tû lÖ gi÷a tiÒn mÆt so víi tiÒn göi thanh to¸n. Më réng tiÒn göi lµ chức n¨ng vèn cã cña hÖ thèng NHTM, g¾n liÒn víi ho¹t ®éng TD vµ thanh to¸n. Hay nãi c¸ch kh¸c khi NH cung øng TD b»ng c¸ch chuyÓn kho¶n lµ nã t¹o ra tiÒn cung øng, khi thu nî l­îng tiÒn cung øng gi¶m xuèng. Nh­ vËy l­îng tiÒn giao dÞch kh«ng chØ lµ giÊy b¹c NH do NH Trung ¦¬ng ph¸t hµnh, mµ bé phËn quan träng lµ do tiÒn ghi sæ do c¸c NHTM t¹o ra. Chøc n¨ng t¹o tiÒn cã ý nghÜa quan träng: Khèi l­îng tiÒn do c¸c NHTM t¹o ra cã ý nghÜa lín, t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lợi cho sù ph¸t triÓn cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®¸p øng nhu cÇu sö dông tiÒn cña x· héi. ViÖc t¹o ra tiÒn chuyÓn kho¶n ®Ó thay thÕ cho tiÒn mÆt lµ mét s¸ng kiÕn quan träng thø hai cña lÞch sö ho¹t ®éng NH. ChÝnh nhê ph­¬ng thøc t¹o tiÒn ®· tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ l­u th«ng vµ NH trë thµnh trung t©m cña ®êi sèng kinh tÕ - x· héi. 1.1.1.5 Ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM. ª Ho¹t ®éng t¹o lËp nguån vèn. NHTM lµ mét lo¹i h×nh doanh nghiÖp, bëi vËy muèn më réng c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, nã ph¶i tù lËp ®­îc nguån vèn. Vèn tù cã. Vèn tù cã cña NHTM bao gåm vèn ®iÒu lÖ, c¸c quü dù tr÷ vµ mét sè tµi kho¶n nî kh¸c theo quy ®Þnh cña NH Trung ¦¬ng. Nguån vèn nµy chiÕm tû träng nhá trong tæng nguån vèn knih doanh cña ng©n hang, song nã cã ý nghÜa rÊt quan träng: Lµ c¬ së ®Ó thu hót nguån vèn kh¸c, lµ vèn khëi ®Çu t¹o uy tÝn cña NH ®èi víi kh¸ch hµng, sö dông x©y dung c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho NH. §ång thêi, vèn tù cã cßn lµ c¬ së thu hót ®­îc nhiÒu vèn huy ®éng vµ x¸c ®Þnh hÖ sè an toµn trong kinh doanh cña NH. Bëi vËy, c¸c NHTM kh«ng ngõng t¨ng c­êng bæ sung vèn ®iÒu lÖ, trÝch lËp c¸c quü dù tr÷ vµ sö dông c¸c tµi kho¶n nî. Vèn huy ®éng. Huy ®éng vèn nhµn rçi lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng quan träng hµng ®Çu cña NHTM. Nã t¹o ra nguån vèn chñ lùc trong kinh doanh. NHTM th­êng huy ®éng vèn nhµn rçi cña x· héi qua c¸c h×nh thóc nhËn tiÒn göi, ph¸t hµnh c¸c chøng tõ cã gi¸. Vèn vay cña c¸c NH. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh mét NHTM cã thÓ thiÕu vèn ng¾n h¹n ®Ó thanh to¸n. NH gi¶i quyÕt b»ng c¸ch ®i vay c¸c NHTM vµ c¸c tæ chøc TD kh¸c hoÆc cña NH Trung ¦¬ng. Vay vèn cña c¸c NHTM vµ tæ chøc TD kh¸c ®­îc thùc hiÖn th«ng qua thÞ tr­êng liªn NH. ViÖc vay vèn nµy ®­îc thùc hiÖn ë NHTM Trung ¦¬ng vµ sau ®ã sÏ ®iÒu chØnh cho c¸c chi nh¸nh trong hÖ thèng. Vay vèn cña NH Trung ¦¬ng ®­îc thùc hiÖn th«ng qua h×nh thøc t¸i cÊp vèn, vay bæ sung vèn thanh to¸n bï trõ gi÷a c¸c NHTM vµ vay khi NH mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n. Huy ®éng vèn trong thanh to¸n vµ vèn kh¸c. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chøc n¨ng trung gian thanh to¸n, NH thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt theo lÖnh cña kh¸ch hµng, nh­ vËy NH ®· huy ®éng ®­îc nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi d­íi h×nh thøc: tiÒn ký quü vµo tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n, tiÒn chu chuyÓn trong thanh to¸n. Khi thùc hiÖn c¸c dÞch vô, NH huy ®éng ®­îc vèn uû th¸c ®Çu t­, tµi trî cña ChÝnh phñ hoÆc bªn n­íc ngoµi. Trong thêi gian chê gi¶i ng©n, NHTM cã thÓ huy ®éng lµm nguån vèn kinh doanh. ª Ho¹t ®éng sö dông vèn. Sö dông vèn lµ ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu vµ quan träng nhÊt cña NHTM. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ho¹t ®éng sö dông vèn ngµy cµng ®a d¹ng vµ ®­îc thùc hiÖn d­íi nhiÒu h×nh thøc: NHTM cho vay ®èi víi kh¸ch hµng: §©y lµ h­íng c¬ b¶n trong sö dông vèn cña NH, gåm cã cho vay ng¾n h¹n, trung vµ dµi h¹n. Cho vay ng¾n h¹n lµ lo¹i cho vay cã thêi h¹n d­íi 12 th¸ng. Nã lµ lo¹i cho vay phæ biÕn cña NHTM, nh»m bæ sung vèn l­u ®éng cho kh¸ch hµng. Cho vay trung vµ dµi h¹n lµ lo¹i cho vay cã thêi h¹n trªn 12 th¸ng. Lo¹i cho vay nµy ®Ó kh¸ch hµng thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ. MÆt kh¸c lo¹i cho vay nµy còng phï hîp víi kh¶ n¨ng huy ®éng vèn theo chiÒu h­íng gia t¨ng cña NHTM vµ nhu cÇu ®a d¹ng cña ®èi t¸c xin vay. Ho¹t ®éng ®Çu t­. Ho¹t ®éng ®Çu t­ cña NHTM thùc hiÖn d­íi hai h×nh thøc chñ yÕu: §Çu t­ chøng kho¸n NH mua chøng kho¸n vµ trë thµnh ng­êi së h÷u chøng kho¸n. Chøng kho¸n mµ NH cã thÓ mua lµ tÝn phiÕu kho b¹c ng¾n h¹n, tr¸i phiÕu ChÝnh phñ, cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu doanh nghiÖp. Mua chøng kho¸n mang l¹i lîi Ých cho NH, ®ã lµ NH sö dông tèi ®a nguån vèn ®· huy ®éng ®­îc ®Ó thu lîi nhuËn. MÆt kh¸c, t¨ng c­êng kh¶ n¨ng thanh kho¶n cho c¸c kho¶n dù tr÷ cña m×nh. H¬n n÷a, th«ng qua viÖc mua cæ phiÕu NHTM cßn cã thÓ tham gia thµnh lËp vµ qu¶n lý c¸c c«ng ty cæ phÇn. Tuy nhiªn, NHTM chØ ®­îc ®Çu t­ chøng kho¸n ë mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt Nhµ n­íc. §Çu t­ vèn liªn doanh, liªn kÕt lµ viÖc NH bá vèn ra ®Ó liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c NHTM , tæ chøc TD kh¸c hoÆc c¸c doanh nghiÖp thuéc lÜnh vùc s¶n xuÊt th­¬ng m¹i, dÞch vô ®Ó t¨ng phÇn vèn gãp, t¹o ra nh÷ng lîi thÕ cho NH vµ nÒn kinh tÕ. ª Ho¹t ®éng dÞch vô NH. DÞch vô NH ®­îc ph¸t triÓn m¹nh trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ ®­a l¹i nguån thu ®¸ng kÓ cho c¸c NHTM. Ho¹t ®éng dÞch vô ®­îc thùc hiÖn d­íi c¸c h×nh thøc sau: Thanh to¸n, NHTM lµ mét tæ chức cung øng dÞch vô thanh to¸n cho kh¸ch hµng. DÞch vô nµy bao gåm h¹ch to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, hoÆc thu chi tiÒn mÆt, qua NH. §©y lµ mét nghiÖp vô truyÒn thèng, ®ång thêi ®­îc ph¸t triÓn m¹nh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Th«ng qua ho¹t ®éng thanh to¸n, NH thu ®­îc lÖ phÝ, tËp trung ®­îc nhiÒu nguån vèn vµ th«ng qua ®ã kiÓm so¸t ®­îc chu chuyÓn tiÒn tệ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. B¶o l·nh lµ nghiÖp vô trong ®ã NHTM chÞu tr¸ch nhiÖm tr¶ tiÒn thay cho bªn ®­îc b¶o l·nh, nÕu hä kh«ng thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô ®èi víi yªu cÇu cña mét ®èi t¸c nµo ®ã. B¶o l·nh ®­îc thùc hiÖn d­íi nhiÒu h×nh thøc, nh­ b¶o l·nh vay vèn, b¶o l·nh dù thÇu, b¶o l·nh chÊt l­îng vµ khèi l­îng hµng ho¸…. Kinh doanh ngo¹i tÖ vµ vµng, NH mua b¸n ngo¹i tÖ vµ vµng ë thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ. Lîi nhuËn mang l¹i cho NH lµ chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n vµ gi¸ mua. M«i giíi kinh doanh chøng kho¸n, NH lµm m«i giíi chøng kho¸n cho kh¸ch hµng ®Ó h­ëng hoa hång. Ho¹t ®éng uû th¸clµ NH lµm theo sù uû th¸c cña kh¸ch hµng vÒ mét sè c«ng viÖc nh­ qu¶n lý tµi s¶n, ®¹i lý vµ ®¹i diÖn t¹i c¸c tæ chøc kinh tÕ hoÆc c¬ quan ph¸p luËt. Ho¹t ®éng th«ng tin, t­ vÊn. + NHTM lµ trung t©m tiÒn tÖ, TD vµ thanh to¸n. H¬n n÷a, NH lµ tæ chøc cã kh¸ ®Çy ®ñ vµ cËp nhËt c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, gi¸ c¶ do vËy nã cã thÓ cung cÊp c¸c th«ng tin theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng, trong giíi h¹n cho phÐp. + Do cã tr×nh ®é nghiÖp vô, cã th«ng tin vµ kinh nghiÖm nªn NHTM cã thÓ t­ vÊn cho kh¸ch hµng vÒ x©y dùng dù ¸n ®Çu t­, ph­¬ng ¸n huy ®éng vèn, ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp…. 1.1.1.6 Vai trß cña NHTM. Vai trß cña NHTM lµ kÕt qu¶ cña viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng vµ triÓn khai cô thÓ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña nã. - NHTM gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn vµ nang cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ®Ó më réng quy m« s¶n xuÊt, ®ßi hái kinh doanh ph¶i cã l­îng vèn lín ®Ó ®æi míi thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ, ¸p dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc - kü thuËt hiÖn ®¹i, bæ sung vèn huy ®éng thiÕu cho c¸c ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh. Trong ®iÒu kiÖn ®ã NHTM cung øng ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi vèn TD, c¸c dÞch vô NH nh»m hç trî c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh. MÆt kh¸c, th«ng qua cung øng vèn TD vµ c¸c dÞch vô NH nhanh chãng, thuËn tiÖn ®· thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn hµng ho¸, lu©n chuyển vèn, tiÕt kiÖm chi phÝ vµ tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cho toàn doanh nghiÖp vµ toµn bé nÒn kinh tÕ. - NHTM gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Nhê cã hÖ thèng NHTM mµ c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi trong x· héi ®­îc huy ®éng ®Ó ®Çu t­ cho c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n cÇn vèn. NHTM cßn cã kh¶ n¨ng ®iÒu chuyÓn vèn gi÷a c¸c chi nh¸nh trong hÖ thèng ®Ó ®¶m b¶o c©n ®èi vèn cÇn thiÕt. Nh­ vËy, tõ ho¹t ®éng TD cña NHTM gãp phÇn h×nh thµnh c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý gi÷a c¸c ngµnh, vïng, thµnh phÇn kinh tÕ. §ã lµ mét trong nh÷ng yÕu tè thóc ®Èy t¨ng tr­ëngkinh tÕ bÒn v÷ng. - NHTM t¹o lËp m«i tr­êng cho viÖc thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña NH Trung ¦¬ng. §Ó thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, NH Trung ¦¬ng ph¶i sö dông c¸c c«ng cô nh­: l·i suÊt, tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc, thÞ tr­êng më…. ChÝnh c¸c NHTM lµ “m«i tr­êng” ®Ó NH Trung ¦¬ng sö dông c¸c c«ng cô nµy. Nãi cô thÓ h¬n, NHTM cßn lµ tæ chøc ph¶i chÊp hµnh nh÷ng quy ®Þnh trong néi dungcña c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ ®ãng va trß cÇu nèi trong viÖc chuyÓn tiÕp c¸c t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®Õn nÒn kinh tÕ. Th«ng qua c¸c NHTM, NH Trung ¦¬ng ph¸t hµnh thªm hoÆc thu håi bít tiÒn tõ l­u th«ng vÒ. Còng th«ng qua NHTM sù biÕn ®éng l·i suÊt, tû gi¸ hèi ®o¸i… cña nÒn kinh tÕ ®­îc ph¶n håi vÒ NH Trung ¦¬ng ®Ó NH Trung ¦¬ng cã gi¶i ph¸p ®iÒu tiÕt thÝch hîp theo yªu cÇu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. - NHTM lµ cÇu nèi gi÷a kinh tÕ quèc gia víi kinh tÕ quèc tÕ. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ víi c¸c n­íc trong khu vùcvµ trªn thÕ giíi lµ tÊt yÕu. §Ó hç trî ®¾c lùc cÇu nèi nµy cã hiÖu qu¶ cao vµ t¨ng søc c¹nh tranh cho c¸c doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, th× vai trß cña NHTM lµ hÕt søc quan träng. Th«ng qua nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu, th«ng tin, b¶o l·nh… ®· gióp c¸c doanh ngiÖp thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ víi ®èi t¸c n­íc ngoµi nhanh chãng, thuËn tiÖn vµ an toµn. 1.1.2 Nguồn vốn của ngân hàng thương mại: 1.1.2.1 Kh¸i niÖm vÒ vèn. “Vèn cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ nh÷ng gi¸ trÞ tiÒn tÖ do NHTM t¹o lËp hoÆc huy ®éng ®­îc dïng ®Ó ®Çu t­, cho vay hoÆc thùc hiÖn c¸c dÞch vô kinh doanh kh¸c. Nã chi phèi toµn bé ho¹t ®éng cña NHTM. Nã quÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng” 1.1.2.2 C¬ cÊu vµ nguån h×nh thµnh nªn nguån vèn cña NHTM ª Vèn tù cã. Vèn tù cã cña NHTM lµ nh÷ng gi¸ trÞ tiÒn tÖ do Ng©n hµng tù t¹o lËp ®­îc, thuéc së h÷u cña Ng©n hµng, lµ c¬ së ®Ó thµnh lËp Ng©n hµng. Vèn nµy chiÕm tû träng nhá trong tæng tµi s¶n “cã”, lu«n æn ®Þnh vµ Ýt biÕn ®éng. Víi ®Æc tÝnh s½n cã c¸c Ng©n hµng th­êng sö dông nguån vèn nµy ®Ó trang bÞ c¬ së vËt chÊt, ®Çu t­ vµo TSC§, tham gia ®Çu t­ - gãp vèn liªn doanh. Vèn tù cã ®­îc coi nh­ tµi s¶n ®¶m b¶o g©y lßng tin ®èi víi NH duy tr× kh¶ n¨ng thanh to¸n trong tr­êng hîp NH gÆp thua lç, nã cßn lµ mét trong nhiÒu c¨n cø quyÕt ®Þnh ®Õn kh¶ n¨ng khèi l­îng vèn huy ®éng cña NH. Nh­ vËy quy m« sù t¨ng tr­ëng cña vèn tù cã sÏ quyÕt ®Þnh ®Õn n¨ng lùc vµ sù ph¸t triÓn cña NHTM. Vèn tù cã cña NHTM cã vèn tù cã c¬ b¶n vµ vèn tù cã bæ sung. Kinh doanh tiÒn tÖ nhiÒu rñi ro bÊt th­êng, vèn tù cã cña mçi NH chÝnh lµ nguån vèn c¬ b¶n ®Ó phôc vô kinh doanh khi thÞ tr­êng cã nhiÒu biÕn ®éng. Vốn tự có bao gồm vốn điều lệ và các quỹ. ª Nguồn vốn huy động Theo quan niÖm cña c¸c nhµ kinh tÕ häc vµ c¸c nhµ Ng©n hµng trong tæng nguån vèn cña Ng©n hµng ngoµi nguån vèn thuéc chñ së h÷u th× tÊt c¶ c¸c nguån vèn cßn l¹i ®­îc coi lµ nguån vèn huy ®éng. Nh­ vËy nguån vèn huy ®éng cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i chiÕm tû träng tíi h¬n 90% trong tæng nguån vèn. V× vËy c¸c ho¹t ®éng sö dông vèn cña Ng©n hµng tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc lµ nhê nguån vèn huy ®éng nµy. - Tiền gửi huy động Lµ nguån vèn mµ Ng©n hµng huy ®éng ®­îc tõ c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n trong x· héi th«ng qua qu¸ tr×nh nhËn tiÒn göi, thanh to¸n hé, c¸c kho¶n cho vay t¹o tiÒn göi vµ c¸c nghÞÖp vô kinh doanh kh¸c. B¶n chÊt cña tµi kho¶n tiÒn göi lµ tµi s¶n thuéc së h÷u cña c¸c ®èi t­îng kh¸ch hµng kh¸c nhau, Ng©n hµng chØ cã quyÒn sö dông nã ®Ó cho vay, chiÕt khÊu, thanh to¸n nh­ng kh«ng cã quyÒn së h÷u, Ng©n hµng cã tr¸ch nhiÖm ph¶i hoµn tr¶ ®óng h¹n c¶ gèc vµ l·i hoÆc khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu rót tiÒn ®Ó sö dông. TiÒn göi chiÕm mét tû träng kh¸ lín trong nguån vèn huy ®éng cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i. C¸c h×nh thøc nhËn tiÒn göi cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i rÊt ®a d¹ng, tuú thuéc vµo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau mµ ®­îc chia thµnh tõng lo¹i kh¸c nhau: + Theo tiªu thøc nguån h×nh thµnh § C¸c kho¶n ký göi cña c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc lµ c¸c kho¶n tiÒn mµ c¸ nh©n vµ tæ chøc trùc tiÕp chuyÓn vµo Ng©n hµng: C¸ nh©n göi tiÒn tÕt kiÖm, doanh nghiÖp nép tiÒn b¸n hµng. §©y lµ c¸c kho¶n tiÒn t¹m thêi nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ ®­îc Ng©n hµng tËp trung l¹i. C¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc th­êng göi tiÒn víi kú h¹n vµ môc ®Ých kh¸c nhau, c¸c c¸ nh©n th­êng göi tiÒn ®Ó h­ëng l·i cßn c¸c tæ chøc doanh nghiÖp th­êng lµ ®Ó sö dông c¸c dÞch vô thanh to¸n cña Ng©n hµng. § TÝn dông t¹o tiÒn göi: Ýt ng­êi biÕt ®­îc r»ng ®©y lµ mét h×nh thøc nhËn tiÒn göi. Khi Ng©n hµng cho kh¸ch hµng vay vèn th× Ng©n hµng chuyÓn sè tiÒn cho vay cña kh¸ch hµng vµo tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng ngay trong Ng©n hµng. Khi kh¸ch hµng ch­a cã nhu cÇu rót tiÒn ngay lËp th× Ng©n hµng cã thÓ sö dông sè tiÒn ®ã mÆc dï víi thêi h¹n rÊt ng¾n. + Theo tiªu thøc kú h¹n Ngµy nay ng­êi ta th­êng ph©n chia c¸c kho¶n tiÒn göi theo tiªu thøc nµy ®Ó cã thÓ qu¶n lý tèt l­îng tiÒn göi, tiÒn l·i vµ lµ c¬ së ®Ó Ng©n hµng x©y dùng chiÕn l­îc dù tr÷ phï hîp vµ chñ ®éng trong viÖc sö dông nguån vèn ®ã vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh. § TiÒn göi kh«ng kú h¹n: §©y lµ c¸c kho¶n tiÒn göi kh«ng cã kú h¹n x¸c ®Þnh, ng­êi göi tiÒn cã thÓ rót ra bÊt kú lóc nµo tuú theo nhu cÇu cña m×nh do ®ã l·i suÊt cña lo¹i tiÒn göi nµy th­êng thÊp h¬n so víi c¸c lo¹i tiÒn göi cã kú h¹n x¸c ®Þnh. TiÒn göi kh«ng kú h¹n ®¸p øng nhu cÇu cña nh÷ng kh¸ch hµng ch­a cã dù ®Þnh râ rµng trong t­¬ng lai. §©y lµ h×nh thøc chñ yÕu ®­îc c¸c doanh nghiÖp lùa chän nh»m môc ®Ých giao dÞch trong kinh doanh. Do vËy l­îng tiÒn göi kh«ng kú h¹n th­êng chiÕm tû träng rÊt lín trong tæng nguån vèn huy ®éng cña Ng©n hµng. Víi ®Æc tÝnh cña nguån tiÒn nµy lµ lu«n biÕn ®éng cho nªn Ng©n hµng chØ ®­îc sö dông mét tû lÖ phÇn tr¨m(%) nhÊt ®Þnh cña l­îng tiÒn göi kh«ng kú h¹n nhËn ®­îc nhÊt ®Þnh tuú thuéc vµo dù tÝnh cña Ng©n hµng vÒ sù æn ®Þnh t­¬ng ®èi cña l­îng tiÒn huy ®éng ®­îc trong thêi gian tíi. Qu¶n lý tiÒn göi kh«ng kú h¹n lµ mét phÇn quan träng cña qu¶ lý dù tr÷ cña Ng©n hµng. § TiÕt kiÖm cã kú h¹n: §©y lµ lo¹i tiÒn göi cã sù thỏa thuËn gi÷a ng­êi göi tiÒn vµ Ng©n hµng vÒ sè l­îng, kú h¹n vµ l·i suÊt cña kho¶n tiÒn göi dã. Do cã sù x¸c ®Þnh râ rµng vÒ kú h¹n nªn Ng©n hµng cã thÓ sö dông ®Ó cho vay víi thêi h¹n t­¬ng øng hoÆc cã thÓ chuyÓn ®æi mét phÇn tiÒn göi ng¾n h¹n ®Ó cho vay trung vµ dµi h¹n. Do ®Æc tÝnh cña kho¶n tiÒn göi nµy lµ cã ®é æn ®Þnh cao nªn Ng©n hµng chñ ®éng trong viÖc sö dông nguån tiÒn ®ã ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, v× vËy Ng©n hµng tr¶ l·i cho ng­êi göi tiÒn cao h¬n l·i suÊt cña lo¹i tiÒn göi kh«ng kú h¹n vµ tiÒn giöi thanh to¸n, Ng©n hµng ®­a ra c¸c kú h¹n kh¸c nhau nh­ 3 th¸ng, 6 th¸ng, 12 th¸ng, Møc l·i suÊt tû lÖ thuËn víi kú h¹n, nÕu kú h¹n cµng dµi th× l·i suÊt cµng cao. C¸c kh¸ch hµng göi tiÒn theo lo¹i nµy th× khi ®Õn h¹n sÏ ®­îc hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i theo qui ®Þnh, nÕu ch­a ®Õn h¹n mµ kh¸ch hµng göi tiÒn rót tiÒn ra tr­íc th× kh¸ch hµng chØ ®­îc h­ëng l·i suÊt cña tiÒn göi kh«ng kú h¹n. + Theo tiªu thøc lo¹i tiÒn § TiÒn göi néi tÖ: §©y lµ kho¶n tiÒn göi c¬ b¶n mµ c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i nhËn ®­îc, nguån vèn néi tÖ lµ nguån vèn chñ yÕu ®èi víi c¸c Ng©n hµng, nã phô thuéc vµo møc thu nhËp trong n­íc vµ l·i suÊt huy ®éng trong tõng thêi kú, lo¹i tiÒn nµy th­êng chiÕm tû träng cao trong tæng l­îng tiÕt kiÖm. § TiÒn göi ngo¹i tÖ: Bªn c¹nh nhËn tiÒn göi néi tÖ, Ng©n hµng cßn nhËn tiÒn göi d­íi d¹ng ngo¹i tÖ ®Æc biÖt lµ c¸c ngo¹i tÖ m¹nh nh­ USD, FRF, GBP, DEM. Nh÷ng ngo¹i tÖ nµy còng rÊt cÇn thiÕt trong ho¹t ®éng cña Ng©n hµng nh­ kinh doanh ngo¹i tÖ trong n­íc, trong quan hÖ tµi trî xuÊt nhËp khÈu, thanh to¸n quèc tÕ…c¸c Ng©n hµng cã xu h­íng më réng kinh doanh ®èi ngo¹i th­êng cã nguån vèn ngo¹i tÖ lín. NhËn tiÒn göi b»ng ngo¹i tÖ lµ mét ph­¬ng thøc ®a d¹ng ho¸ vÒ ph­¬ng thøc huy ®éng vèn cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i. + Theo tiªu thøc môc ®Ých sö dông § TiÒn göi tiÕt kiÖm: PhÇn lín lµ c¸c kho¶n ký göi cña c¸ nh©n víi môc ®Ých lµ t×m kiÕm mét kho¶n thu nhËp víi sè tiÒn nhµn rçi cña m×nh. Th«ng th­êng tiÒn göi cã khèi l­îng nhá, thêi h¹n ng¾n. Nh÷ng ng­êi göi tiÒn tiÕt kiÖm lµ nh÷ng ®èi t­îng gi¶m chi tiªu trong hiÖn t¹i víi kú väng sÏ t¨ng ®­îc chi tiªu trong t­¬ng lai. Ph­¬ng thøc göi tiÒn tiÕt kiÖm chñ yÕu lµ nép tiÒn trùc tiÕp vµo Ng©n hµng hoÆc gi¸n tiÕp chuyÓn thu nhËp d­íi h×nh thøc chuyÓn qua tµi kho¶n. § TiÒn göi tiÕt kiÖm cã môc ®Ých: Lo¹i h×nh nµy kh¸ phæ biÕn ë c¸c n­íc ph¸t triÓn, th­êng sö dông víi nh÷ng hé cã thu nhËp thÊp vµ trung b×nh. Nh÷ng ng­êi ®Ó dµnh mét kho¶n tiÒn göi vµo Ng©n hµng (Th«ng th­êng lµ c¸c kho¶n tiÒn ®Òu ®Æn hµng n¨m) víi ý ®Þnh tÝch luü tiÒn cho mét môc ®Ých nhÊt ®Þnh trong t­¬ng lai nh­ x©y dùng nhµ cöa, mua «t« vµ còng ®­îc h­ëng l·i trªn sè tiÒn göi nh­ c¸c lo¹i tiÕt kiÖm kh¸c. Khi cã nhu cÇu sö dông tiÒn vµo môc ®Ých nãi trªn, nÕu sè d­ cña kho¶n tiÕt kiÖm ®ã ch­a ®ñ th× Ng©n hµng cã thÓ hç trî thªm mét phÇn d­íi h×nh thøc cho vay víi mét l·i suÊt hîp lý ®¶m ._.b¶o quyÒn lîi cho c¶ hai bªn. §©y lµ mét h×nh thøc huy ®éng vèn trung vµ dµi h¹n kh¸ hiÖu qu¶, cã tÝnh chÊt æn ®Þnh, ®ång thêi cã t¸c dông tÝch cùc trong viÖc hç trî cho ng­êi d©n vÒ viÖc mua s¾m nhµ cöa, ph­¬ng tiÖn. § TiÒn göi thanh to¸n: Lµ c¸c kho¶n ký göi cña c¸ nh©n, tæ chøc, doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng nh»m môc ®Ých t×m kiÕm thªm thu nhËp mµ ®Ó ®­îc h­ëng c¸c dÞch vô thanh to¸n cña Ng©n hµng, th«ng th­êng c¸c kho¶n tiÒn göi thanh to¸n cã sè l­îng lín. MÆt kh¸c mét sè Ng©n hµng th­êng ­u tiªn h¬n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp më tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng vµ ph¶i cã sè d­ nhÊt ®Þnh trªn tµi kho¶n tiÒn göi t¹i Ng©n hµng. C¸c kho¶n tiÒn göi nµy Ng©n hµng ph¶i chÞu chi phÝ thÊp, ph¶i qu¶n lý chÝnh x¸c kh©u dù tr÷ nh­ng l¹i ®­îc sö dông mét kho¶n tiÒn lín phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng cña m×nh. § C¸c kho¶n tiÒn göi thanh to¸n mét mÆt lµm ph¸t triÓn hÖ thèng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua hÖ thèng Ng©n hµng, tiÕt kiÖm chi phÝ trong l­u th«ng, mÆt kh¸c kiÓm so¸t ®­îc ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. Khi thùc hiÖn chøc n¨ng lµ trung gian thanh to¸n cho nÒn kinh tÕ, Ng©n hµng t¹o ®­îc mét nguån vèn tõ ho¹t ®éng thanh to¸n: vèn trªn tµi kho¶n më th­ tÝn dông, tµi kho¶n tiÒn göi chê thanh to¸n. C¸c kho¶n tiÒn t¹m thêi ®ang n»m ë tµi kho¶n cña Ng©n hµng chê sö dông nªn ®­îc coi lµ nhµn rçi. Ng©n hµng th­¬ng m¹i còng thu hót ®­îc mét l­îng vèn ®¸ng kÓ trong qu¸ tr×nh thu hé hoÆc chi hé kh¸ch hµng, lµm ®¹i lý cho c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c, nhËn vèn uû th¸c cña c¸c tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc. Do tiÒn ®­îc gi¶i ng©n theo tiÕn ®é c«ng viÖc nªn Ng©n hµng cã thÓ sö dông t¹m thêi c¸c kho¶n tiÒn ®ã vµo kinh doanh. ª Vèn vay Bªn c¹nh viÖc huy ®éng tiÒn göi, nhiÒu lóc c¸c Ng©n hµng còng ph¶i ®i vay ®Ó ®¶m b¶o thanh to¸n, ®¶m b¶o dù tr÷ b¾t buéc ... C¸c Ng©n hµng cã thÓ vay ë NHNN, c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c hay vay trªn thÞ tr­êng vèn b»ng c¸ch ph¸t hµnh giÊy nî (kú phiÕu, tÝn phiÕu, tr¸i phiÕu)... Vèn ®i vay chiÕm mét tû träng cã thÓ chÊp nhËn ®­îc trong kÕt cÊu nguån vèn, nh­ng nã rÊt cÇn thiÕt vµ cã vÞ trÝ quan träng ®Ó ®¶m b¶o cho Ng©n hµng ho¹t ®éng kinh doanh mét c¸ch b×nh th­êng. ª Nguån vèn kh¸c Ngoµi nh÷ng nguån huy ®éng trªn, Ng©n hµng cßn cã thÓ thùc hiÖn huy ®éng th«ng qua c¸c nguån uû th¸c (nh­ uû th¸c cho vay, uû th¸c ®Çu t­ vµ qu¶n lý). Nguån trong thanh to¸n vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c. Nh÷ng nguån nµy ®· gãp phÇn quan träng vµo thÞ tr­êng nguån cña Ng©n hµng, gióp Ng©n hµng thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô vµ ho¹t ®éng kinh doanh dÔ dµng h¬n. 1.1.2.3 Vai trò của vốn đối với Ngân hàng thương mại. Như mọi đơn vị kinh doanh khác, muốn hoạt động kinh doanh được tiến hành cần phải có tư liệu sản xuất. Ngân hàng thương mại là một tổ chức kinh doanh tiền tệ nên phải có tiền mới có thể hoạt động kinh doanh được. Hoạt động tìm kiếm tư liệu sản xuất của ngân hàng thương mại là hoạt động huy động vốn. Như vậy, huy động vốn đóng vai trò rất quan trọng trong hoạt động của các ngân hàng thương mại. - Vèn là cơ sở để ngân hàng tiến hành hoạt động kinh doanh. Đối với bất kỳ doanh nghiệp nào, muốn hoạt động kinh doanh được thì phải có vốn, vì vốn phản ánh năng lực kinh doanh. Điều này thể hiện ở vốn tự có, vốn huy động, vốn đi vay của ngân hàng. Nếu vốn tự có giữ vai trò quan trọng trong việc thành lập thì sau khi đi vào hoạt động, vốn huy động quyết định tới quy mô đầu tư, cho vay nên sẽ ảnh hưởng tới thu nhập của ngân hàng. Vậy, nếu ngân hàng không có vốn thì không thể tiến hành hoạt động kinh doanh. Bởi vì, với đặc trưng của hoạt động ngân hàng, vốn không chỉ là phương tiện kinh doanh mà còn là đối tượng kinh doanh chủ yếu. Trên thực tế, ngân hàng nào có khối lượng vốn lớn hơn thì ngân hàng đó có thế mạnh cạnh tranh trong kinh doanh. - Vốn ảnh hưởng trực tiếp đến quy mô các hoạt động của ngân hàng thương mại. Vốn của ngân hàng có ảnh hưởng lớn đến việc mở rộng hay thu hẹp tín dụng, hoạt động bảo lãnh, kinh doanh ngoại tệ hay trong hoạt động thanh toán của các ngân hàng thương mại. Thông thường so với các ngân hàng nhỏ, các ngân hàng lớn có những khoản mục về đầu tư cho vay đa dạng hơn, phạm vi và khối lượng cho vay của các ngân hàng này cũng lớn hơn. Trong khi các ngân hàng lớn hoạt động trên phạm vi toàn thế giới thì các ngân hàng nhỏ lại giới hạn phạm vi hoạt động chủ yếu trong một khu vực nhỏ, trong nước. Nếu khả năng về vốn của ngân hàng đó dồi dào thì ngân hàng có thể mở rộng được các hoạt động của mình và đáp ứng được nhu cầu về vốn của khách hàng về cho vay, bảo lãnh, đầu tư... Ví dụ như : +Đầu tư cổ phần hoặc liên doanh không quá 50% vốn tự có. + Cho vay đối tượng ưu đãi không quá 5% vốn tự có. + Cho vay tối đa một khách hàng không quá 15% vốn tự có. + Kinh doanh ngoại hối không quá 30 lần vốn tự có. Bên cạnh vốn lớn hay nhỏ thì chúng ta không thể coi nhẹ vai trò của tính ổn định của vốn. Một ngân hàng có lượng vốn ổn định thì sẽ dễ dàng trong việc hoạch định việc cung ứng đầu tư cho vay. Ngân hàng đó có thể dự kiến tương đối chính xác lượng vốn cung ứng, cho nên sẽ dự kiến được lợi nhuận trong tương lai khá chính xác. - Vốn giúp ngân hàng chủ động trong kinh doanh. Ngân hàng không thể hoạt động kinh doanh tốt nếu các hoạt động nghiệp vụ hoàn toàn phụ thuộc vào vốn đi vay: vay để cho vay, vay để đầu tư, vay để thanh toán... Bởi vì khi đi vay vốn để thực hiện các hoạt động của mình, ngân hàng sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào đối tượng cho vay về thời hạn vay, số lượng vay và chi phí vay cao. Do đó có thể ngân hàng sẽ bỏ lỡ cơ hội trong kinh doanh. Ngược lại, ngân hàng có lượng vốn huy động dồi dào sẽ hoàn toàn chủ động trong hoạt động kinh doanh của mình, không phụ thuộc vào ai, không bị bỏ lỡ cơ hội kinh doanh. Nguồn vốn huy động lớn cũng làm tăng khả năng hoạt động của ngân hàng như chủ động đa dạng hoá các hoạt động kinh doanh nhằm phân tán rủi ro và tăng thu nhập, đạt mục tiêu cuối cùng của ngân hàng là an toàn và sinh lợi. - Vốn giúp ngân hàng quyết định năng lực thanh toán và đảm bảo uy tín của mình trên thị trường. Trong nền kinh tế thị trường, để tồn tại và ngày càng mở rộng quy mô hoạt động đòi hỏi các ngân hàng phải coi uy tín của mình trên thị thường là điều quan trọng. Uy tín đó trước hết được thể hiện ở khả năng sẵn sàng thanh toán cho khách hàng. Khả năng thanh toán của ngân hàng càng cao thì vốn khả dụng càng lớn. Mặt khác, uy tín của ngân hàng còn thể hiện ở khả năng cho vay và đầu tư của ngân hàng (ngân hàng chỉ có thể cho vay những dự án lớn, thời hạn dài nếu như ngân hàng có nguồn vốn lớn). Điều này phụ thuộc vào hoạt động huy động vốn của ngân hàng. Với tiềm năng vốn và khả năng huy động vốn lớn, ngân hàng có thể hoạt động kinh doanh với quy mô ngày càng tăng, tiến hành cạnh tranh có hiệu quả; vừa giữ chữ tín vừa nâng cao thanh thế của ngân hàng trên thị trường. Bên cạnh đó, một trong những tác dụng lớn nhất của vốn tự có là tạo sự uy tín trong công chúng. Một ngân hàng có trụ sở là tài sản riêng càng đồ sộ chừng nào thì càng dễ gây tín nhiệm của dân chúng chừng ấy. Vốn tự có của ngân hàng càng lớn thì sức chịu đựng của ngân hàng càng mạnh khi mà tình hình kinh tế - xã hội và tình hình hoạt động của ngân hàng trải qua giai đoạn khó khăn. - Vốn quyết định năng lực cạnh tranh của ngân hàng. Quy mô, trình độ cán bộ, công nhân viên, phương tiện kỹ thuật hiện đại của ngân hàng là tiền đề thu hút vốn. Khả năng vốn lớn là điều kiện thuận lợi đối với ngân hàng trong việc mở rộng quan hệ tín dụng đối với các thành phần kinh tế cả về quy mô tín dụng, lẫn việc chủ động về thời hạn cho vay và thậm chí trong khi quyết định lãi suất phù hợp với khách hàng. Điều này sẽ thu hút ngày càng nhiều khách hàng đến với mình, nghĩa là doanh số hoạt động của ngân hàng sẽ tăng lên trong tương lai và ngân hàng có nhiều thuận lợi hơn trong kinh doanh. Hơn nữa, vốn của ngân hàng lớn sẽ giúp cho ngân hàng có đủ năng lực tài chính kinh doanh đa năng trên thị trường không chỉ cho vay mà còn đầu tư trên thị trường tiền tệ, liên doanh, liên kết, thực hiện dịch vụ thuê mua... Và chính sự đa dạng hoá hoạt động sẽ góp phần phân tán rủi ro trong hoạt động kinh doanh và tạo lợi nhuận cho ngân hàng, đặc biệt là tăng sức mạnh cạnh tranh của ngân hàng trên thị trường. Để ngân hàng tồn tại và phát triển, ngoài vốn chủ sở hữu (thường chiếm tỷ trọng rất nhỏ trong tổng nguồn vốn) các ngân hàng phải chú trọng tới việc tăng trưởng nguồn vốn nghĩa là phải làm tốt công tác huy động vốn. 1.2. HiÖu qu¶ huy ®éng vèn cña nhtm. 1.2.1. Kh¸i niÖm hiÖu qu¶ huy ®éng vèn. HiÖu qu¶ huy ®éng vèn lµ ph¹m trï ph¶n ¸nh tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng ®¶m b¶o thùc hiÖn c«ng t¸c huy ®éng vèn cã kÕt qu¶ cao víi chi phÝ nhá nhÊt. Cã nghÜa lµ ®èi víi mÆt l­îng, hiÖu qu¶ huy ®éng vèn biÓu hiÖn gi÷a kÕt qu¶ thu ®­îc (sè l­îng, thêi h¹n…) vµ chi phÝ bá ra, cßn ®èi víi mÆt chÊt, nã ph¶n ¸nh n¨ng lùc vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña Ng©n hµng . §èi víi mét NHTM th× hiÖu qu¶ huy ®éng vèn cã mèi quan hÖ biÖn chøng víi ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng, cã nghÜa lµ huy ®éng vèn tèt lµm nÒn t¶ng cho ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng, vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng cã hiÖu qu¶ lµ c¬ së thuËn lîi ®Ó huy ®éng vèn cã hiÖu qu¶. Hai mèi quan hÖ nµy hç trî cho nhau cïng ph¸t triÓn. 1.2.2. ý nghÜa cña viÖc n¨ng cao hiÖu qu¶ huy ®éng vèn. H§V lµ mét ho¹t ®éng hÕt søc quan träng cña c¸c NHTM v× nã lµ kªnh cung cÊp ®Çu vµo trong ho¹t ®éng cña NHTM. Cã thÓ nãi r»ng ho¹t ®éng kinh doanh cña NH cã ph¸t triÓn tèt hay kh«ng phô thuéc rÊt nhiÒu vµo viÖc H§V. Ngoµi ý nghÜa hÕt søc quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM th× nghiÖp vô H§V cßn cã mét sè ý nghÜa kh¸c nh­: - H§V ®¶m b¶o nhu cÇu ®Çu t­ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ; §©y lµ mét vÊn ®Ò quan träng trong sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ cña bÊt kú quèc gia, d©n téc nµo trªn thÕ giíi. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu ®ã th× quan träng h¬n c¶ lµ nguån vèn ®Çu t­. Cµng cã nhiÒu nguån vèn th× c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cµng lín. V× vËy, nghiÖp vô H§V gãp phÇn kh«ng nhá ®¶m b¶o nhu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. - H§V t¹o ®iÒu kiÖn cÇn b»ng cung cÇu tiÒn tÖ, gi¶m l¹m ph¸t: L¹m ph¸t lµ khi mµ l­îng tiÒn l­u th«ng v­ît qu¸ nhu cÇu cÇn thiÕt lµm cho chóng bÞ mÊt gi¸, lµm cho gi¸ c¶ cña c¸c lo¹i hµng ho¸ kh«ng ngõng t¨ng lªn. Trong khi ®ã nÕu nghiÖp vô H§V cña NHTM ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶ th× l­îng tiÒn nhµn rçi trong x· héi cßn cao dÔ dÉn ®Õn nguy c¬ x¶y ra l¹m ph¸t. V× thÕ nghiÖp vô H§V cña Ng©n hµng ®· gãp phÇn lµm gi¶m l¹m ph¸t, æn ®Þnh tiÒn tÖ vµ æn ®Þnh nÒn kinh tÕ. - H§V t¹o ®iÒu kiÖn ®­a tiÒn nhµn rçi vµo l­u th«ng, lµm cho chóng cã thÓ sinh lêi. Thùc tÕ khi H§V th× ch¾c ch¾n NHTM sÏ ph¶i tr¶ mét kho¶n l·i suÊt theo quy ®Þnh t­¬ng øng víi sè vèn huy ®éng cho ng­êi së h÷u sè vèn ®ã. Nh­ vËy nghiÖp vô H§V cña NHTM kh«ng nh÷ng cã thÓ ®­a tiÒn nhµn rçi trong x· héi vµo l­u th«ng mµ cßn gãp phÇn lµm cho ®ång tiÒn cã kh¶ n¨ng sinh lêi vµ lµm t¨ng thu nhËp cho ng­êi së h÷u vèn. 1.2.3 C¸c h×nh thøc huy ®éng vèn cña NHTM 1.2.3.1.Vèn huy ®éng tõ tiÒn göi. §©y lµ vèn quan träng, chiÕm tû träng lín trong nguån vèn NHTM vµ ®ã lµ môc tiªu t¨ng tr­ëng hµng n¨m cña c¸c NH. Cã nhiÒu h×nh thøc huy ®éng kh¸c nhau nh­: TiÒn göi thanh to¸n (tiÒn göi kh«ng kú h¹n): Lµ sè tiÒn mµ doanh nghiÖp hoÆc c¸ nh©n göi vµo NH nh»m môc ®Ých giao dÞch, thanh to¸n, chi tr¶ cho c¸c ho¹t ®éng mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô vµ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong kinh doanh. Ng­êi göi cã thÓ rót ra bÊt cø lóc nµovµ NH ph¶i cã tr¸ch nhiÖm ®¸p øng kÞp thêi, ®Çy ®ñ. §©y lµ nguån vèn huy ®éng cã chi phÝ thÊp cña NHTM. TiÒn göi cã kú h¹n cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc x· héi: lµ nh÷ng kho¶n tiÒn mµ c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc x· héi göi ë NH sÏ ®­îc chi tr¶ trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. §©y lµ nguån vèn æn ®Þnh, v× vËy c¸c NHTM lu«n t×m c¸ch ®a d¹ng ho¸ huy ®éng lo¹i tiÒn göi nµy b»ng vi©ec ¸p dông nhiÒu kú h¹n, l·i suÊt, linh ho¹t cïng víi nhiÒu chÝnh s¸ch kh¸ch hµng ®Ó thu hót tèi ®a nguån vèn nµy. TiÒn göi tiÕt kiÖm cña d©n c­: lµ nguån vèn mµ NHTM huy ®éng tiÒn nhµn rçi trong c¸c tÇng líp d©n c­. §Ó thu hót lo¹i tiÒn nµy, c¸c NHTM cã nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m khuyÕn khÝch d©n c­ göi tiÒn nh­ më réng m¹ng l­íi huy ®éng, ®a d¹ng c¸c h×nh thøc huy ®éng, l·i suÊt linh ho¹t, víi c¸c h×nh thøc tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹nvµ tiÕt kiÖm cã kú h¹n. TiÒn göi kh¸c: C¸c NHTM cßn huy ®éng c¸c kho¶n tiÒn göi kh¸c nh­ tiÒn göi cña c¸c tæ chøc TD kh¸c, tiÒn göi cña kho b¹c Nhµ n­íc, tiÒn göi cña c¸c ®oµn thÓ x· héi…. 1.2.3.2. Vèn vay cña c¸c tæ chøc TD kh¸c vµ cña NH Trung ¦¬ng. - Vay tõ NH Trung ¦¬ng: Ng©n hµng Trung ¦¬ng cã thÓ cho c¸c tæ chøc TD vay vèn ng¾n h¹n khi cÇn thiÕt d­íi h×nh thøc t¸i cÊp vèn nh­: cho vay l¹i theo hå s¬ TD; chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu, th­¬ng phiÕu vµ c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c; cho vay cã ®¶m b¶o b»ng cÇm cè th­¬ng phiÕu vµ c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c; cho vay bæ sung vèn tong thanh to¸n bï trõ; cho vay ®Æc biÖt khi khi tæ chøc TD mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n cã nguy c¬ mÊt an toµn cho hÖ thèng. - Vay tõ c¸c tæ chøc TD kh¸c: §©y lµ nguån vèn mµ NHTM vay m­în lÉn nhau vµ vay cña c¸c tæ chøc TD kh¸c trªn thÞ tr­êng liªn NH nh»m ®¸p øng nhu cÇu dù tr÷ chi tr¶ cÊp b¸ch. 1.2.3.3. Vay trªn thÞ tr­êng vèn (ph¸t hµnh c¸c giÊy tê cã gi¸). Thùc chÊt lµ NH huy ®éng vèn b»ng viÖc ph¸t hµnh c¸c giÊy tê cã gi¸ nh­: kú phiÕu, tr¸i phiÕu, chøng chØ tiÒn göi; trong ®ã kú phiÕu vµ chøng chØ tiÒn göi lµ lo¹i phiÕu nî ng¾n h¹n, tr¸i phiÕu phiÕu nî trung dµi h¹n. C¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ ®ã ®­îc NHTM ph¸t hµnh tong ®ît víi môc ®Ých vµ sè l­îng cô thÓ vµ ®­îc NH Trung ¦¬ng chÊp thuËn. Kh¶ n¨ng vay m­în tuú thuéc vµo uy tÝn cña NH, l·i suÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng tµi chÝnh. 1.2.4. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ huy ®éng vèn. 1.2.4.1. Sù gia t¨ng vµ tÝnh æn ®Þnh cña vèn huy ®éng. - Khèi l­îng vµ c¬ cÊu hiÖn t¹i: Kh«ng thÓ nãi ®Õn hiÖu qu¶ huy ®éng vèn cao nÕu viÖc huy ®éng vèn kh«ng ®¸p øng næi nhu cÇu vÒ khèi l­îng vèn. Khèi l­îng vèn ph¶i ®¹t mét qui m« nhÊt ®Þnh theo kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. §ång thêi c¬ cÊu vèn cÇn hîp lý, thÓ hiÖn gi÷a vèn huy ®éng ng¾n h¹n víi dµi h¹n, gi÷a vèn néi tÖ víi ngo¹i tÖ - Sù t¨ng tr­ëng vèn huy ®éng vÒ sè l­îng vµ thêi gian: Vèn huy ®éng ph¶i cã sù t¨ng tr­ëng vÒ sè l­îng ®Ó cã thÓ tho¶ m·n c¸c nhu cÇu vÒ khèi l­îng vèn tÝn dông, thanh to¸n, còng nh­ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c ngµy cµng gia t¨ng cña Ng©n hµng. §ång thêi vèn huy ®éng ph¶i cã sù æn ®Þnh vÒ mÆt thêi gian. NÕu Ng©n hµng ®ã huy ®éng ®­îc mét khèi l­îng vèn lín nh­ng kh«ng æn ®Þnh, th× th­êng xuyªn cã kh¶ n¨ng mét dßng tiÒn lín bÞ rót ra. Ng©n hµng lu«n ph¶i ®èi ®Çu víi vÊn ®Ò thanh to¸n th× l­îng vèn lín cho vay vµ ®Çu t­ sÏ kh«ng lín, nh­ vËy hiÖu qu¶ huy ®éng vèn sÏ lµ kh«ng cao, ng­îc l¹i nÕu nguån vèn huy ®éng æn ®Þnh, Ng©n hµng sÏ yªn t©m sö dông phÇn lín sè vèn ®ã vµo ho¹t ®éng kinh doanh cã thu nhËp cao. Nguån vèn t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m ®¹t môc tiªu ®Ò ra vµ cã ®é gia t¨ng ®Òu ®Æn lµ nguån vèn t¨ng tr­ëng æn ®Þnh. - Xu h­íng biÕn ®æi c¬ cÊu theo h­íng tÝch cùc: Sù biÕn ®æi vÒ c¬ cÊu vèn sÏ ¶nh h­ëng ®Õn c¬ cÊu cho vay, ®Çu t­… vµ kÐo theo sù thay ®æi trong lîi nhuËn, rñi ro cña ho¹t ®éng kinh doanh. Xu h­íng biÕn ®æi c¬ cÊu vèn huy ®éng ph¶i ®¸p øng ®­îc nhu cÇu sö dông trong t­¬ng lai vÒ cho vay ng¾n h¹n, trung vµ dµi h¹n, cho vay néi tÖ vµ ngo¹i tÖ. 1.2.4.2. Kh¶ n¨ng ®iÒu hµnh l·i suÊt vµ tiÕt kiÖm chi phÝ huy ®éng. - L·i suÊt huy ®éng: L·i suÊt lu«n lµ vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu cña tÊt c¶ c¸c chñ thÓ kinh tÕ. Ng­êi göi tiÒn muèn mét l·i suÊt cao, ng­êi vay l¹i muèn cã l·i suÊt thÊp. Lµ trung gian ®ãng vai trß cÇu nèi gi÷a hai ®èi t­îng trªn, Ng©n hµng ph¶i t×m c¸ch ®a d¹ng ho¸ lîi Ých cña c¸c bªn, trong ®ã ®iÒu quan träng lµ ph¶i ®¶m b¶o lîi Ých cña Ng©n hµng. V× vËy trong huy ®éng vèn, mçi Ng©n hµng ®Òu cè g¾ng ¸p dông mäi biÖn ph¸p cã thÓ nh»m t×m kiÕm ®­îc nh÷ng nguån vèn sao cho chi phÝ huy ®éng vèn b×nh qu©n lµ nhá nhÊt vµ sö dông sè vèn ®ã ®Ó cho vay víi mét l·i suÊt ®­îc chÊp nhËn trªn thÞ tr­êng. Chi phÝ huy ®éng th­êng ®­îc ®¸nh gi¸ chñ yÕu bëi møc l·i suÊt huy ®éng tõng nguån, l·i suÊt huy ®éng b×nh qu©n, tÝnh b»ng b×nh qu©n gi÷a gia quyÒn cña l·i suÊt c¸c nguån theo khèi l­îng tõng nguån, chªnh lÖch ®Çu vµo ®Çu ra. C¸c nguån huy ®éng cña Ng©n hµng cã møc l·i suÊt, kú h¹n, qui m« kh¸c nhau. Mµ trong thùc tÕ, khi cho vay kh«ng ph©n biÖt r¹ch rßi lµ tõ nguån nµo. Do ®ã Ng©n hµng ph¶i tÝnh møc l·i suÊt b×nh qu©n ®Çu ra vµ ®Çu vµo lµ d­¬ng. MÆt kh¸c, còng víi mét møc chi phÝ tr¶ l·i b×nh qu©n, sù ®a d¹ng ho¸ trong l·i suÊt cho phï hîp víi mçi h×nh thøc huy ®éng vèn lµ cÇn thiÕt. Sù ®a d¹ng ho¸ l·i suÊt lµm t¨ng tÝnh hiÖu qu¶ cña chÝnh s¸ch l·i suÊt mµ Ng©n hµng ®­a ra. NÕu cã chÝnh s¸ch l·i suÊt phï hîp, hiÖu qu¶, Ng©n hµng sÏ tèi thiÓu ho¸ ®­îc chi phÝ trong khi vÉn hoµn thµnh kÕ ho¹ch vÒ nguån vèn. - Chi phÝ kh¸c: Bªn c¹nh chi phÝ chÝnh lµ l·i suÊt, trong qu¸ tr×nh huy ®éng vèn Ng©n hµng cßn ph¶i chÞu mét sè chi phÝ kh¸c nh­ chi phÝ tiÒn l­¬ng cho c¸n bé huy ®éng vèn, chi phÝ in Ên ph¸t hµnh, chi phÝ c¬ së vËt chÊt, chi phÝ giao dÞch, qu¶ng c¸o… NÕu Ng©n hµng gi¶m chi phÝ huy ®éng b»ng c¸ch h¹ l·i suÊt th× viÖc huy ®éng vèn sÏ rÊt khã kh¨n v× kh«ng c¹nh tranh ®­îc víi c¸c ng©n hµng kh¸c. Do ®ã Ng©n hµng cÇn ph¶i gi¶m thiÓu chi phÝ kh¸c. 1.2.4.3. §é ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng. - Sè l­îng c¸c c«ng cô huy ®éng: Tuú theo ®Æc ®iÓm kinh doanh mµ mçi ng©n hµng ¸p dông mét hÖ thèng c¸c c«ng cô kh¸c nhau trong qu¸ tr×nh huy ®éng vèn. Sè l­îng c¸c c«ng cô nµy tuú thuéc vµ còng lµ mét yÕu tè ph¶n ¸nh n¨ng lùc cña mét Ng©n hµng. ChØ nh÷ng Ng©n hµng cã ho¹t ®éng kinh doanh ®a d¹ng, phong phó, cã tr×nh ®é nh©n viªn cao, n¨ng lùc qu¶n lý tèt míi cã ®ñ ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nhiÒu lo¹i c«ng cô huy ®éng vèn kh¸c nhau. - Sù ®a d¹ng vÒ kú h¹n vµ c¸c lo¹i tiÒn tÖ ®­îc sö dông: §ã lµ kh¶ n¨ng huy ®éng c¸c nguån vèn víi c¸c kú h¹n kh¸c nhau trong ®ã cã c¶ ngo¹i tÖ, ngo¹i tÖ vµ víi møc l·i suÊt kh¸c biÖt t­¬ng øng sao cho ng­êi göi tiÒn chÊp nhËn ®­îc vµ c¶m thÊy hîp lý. Nhê ®ã, Ng©n hµng ®¹t ®­îc c¬ cÊu vÒ kú h¹n vµ lo¹i tiÒn mong muèn ®Ó ®¸p øng ®­îc tèi ®a c¸c nhu cÇu sö dông vèn tr¸nh t×nh tr¹ng thõa vèn ng¾n h¹n trong khi thiÕu vèn trung dµi h¹n, thõa vèn néi tÖ thiÕu vèn ngo¹i tÖ. 1.2.4.4. Mét sè chØ tiªu kh¸c. Ngoµi c¸c chØ tiªu chÝnh trªn, hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn cßn ®­îc ®¸nh gi¸ qua mét sè tiªu chÝ sau: * Tiªu chÝ 1: Gi¸ thµnh cña mét ®¬n vÞ Tæng chi phÝ (C) vèn huy ®éng (A) Tæng sè vèn huy ®éng(V) Trong ®ã: - C: lµ tæng chi phÝ bao gåm: + Lîi tøc tr¶ cho ng­êi göi + Chi phÝ qu¶n lý + L­¬ng tr¶ c¸n bé c«ng nh©n viªn + Chi phÝ khuyÕn m¹i, tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o + Chi phÝ kh¸c (giÊy tê in, vËn chuyÓn bèc xÕp…) + Tû lÖ rñi ro bÞ lîi dông: khÊu hao TSC§ - V: lµ tæng sè vèn huy ®éng ®­îc. Gi¸ thµnh cña mét ®ång vèn huy ®éng ®­îc cµng thÊp th× lîi nhuËn thu ®­îc khi sö dông ®ång vèn ®ã cho vay cµng cao vµ nh­ vËy hiÖu qu¶ huy ®éng còng t¨ng. V× vËy ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ cña vèn huy ®éng ta ph¶i t×m c¸ch cho gi¸ thµnh cña mét ®ång vèn lµ thÊp nhÊt mµ ®iÒu ®ã ph¶i phô thuéc vµo viÖc gi¶m c¸c chi phÝ bá ra ®Ó thu hót ®­îc sè vèn ®ã. * Tiªu chÝ 2; HÖ sè sö dông vèn (B) = Sè vèn ®­îc sö dông Tæng vèn huy ®éng Sè l­îng vèn ®­îc sö dông trong tæng nguån vèn huy ®éng cµng t¨ng th× hÖ sè sö dông vèn cµng lín ®iÒu nµy cho thÊy sè vèn huy ®éng ®­îc quay vßng nhanh vµ cã hiÖu qu¶ tõ ®ã lµm cho lîi nhuËn thu ®­îc còng t¨ng theo v× vËy hÖ sè sö dông vèn còng lµ m«t phÇn quan träng khi ®¸nh gi¸ hiÖu qña huy ®éng vèn. Bªn c¹nh ®ã cãn cã c¸c chØ tiªu kh¸c nh­: - Møc ®é thuËn tiÖn kh¸ch hµng: §­îc ®¸nh gi¸ qua c¸c thñ tôc göi tiÒn, rót tiÒn, c¸c dÞch vô kÌm theo cña Ng©n hµng. TiÕt kiÖm ®­îc thêi gian vµ chi phÝ cho kh¸ch hµng. - Thêi gian ®Ó huy ®éng mét sè l­îng vèn nhÊt ®Þnh. - Mét sè chØ tiªu kh¸c nh­ sè l­îng vèn bÞ rót ra tr­íc h¹n, kú h¹n thùc tÕ cña nguån vèn. Trªn ®©y lµ mét sè chØ tiªu dïng ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn. Tuy nhiªn, sö dông mét chØ tiªu th× kh«ng thÓ ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ ®­îc, mµ cÇn ph¶i kÕt hîp nhiÒu chØ tiªu th× míi ®¸nh gi¸ ®óng vµ thùc chÊt hiÖu qu¶ c«ng t¸c huy ®éng vèn t¹i mét NHTM. 1.2.5 C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ huy ®éng vèn cña NHTM. 1.2.5.1 C¸c nh©n tè chñ quan (thuéc vÒ Ng©n hµng) ª ChiÕn l­îc kinh doanh cña Ng©n hµng Mçi Ng©n hµng ph¶i tù ho¹ch ®Þnh cho m×nh mét chiÕn l­îc kinh doanh riªng biÖt, phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn bªn trong vµ bªn ngoµi Ng©n hµng. ChiÕn l­îc kinh doanh cã tÝnh quyÕt ®Þnh tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. Ng©n hµng cÇn ph¶i x¸c ®Þnh vÞ trÝ hiÖn t¹i cña m×nh trong hÖ thèng, thÊy ®­îc ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu, thÊy ®­îc nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc. Trªn c¬ së ®ã dù ®o¸n sù thay ®æi cña m«i tr­êng ®Ó x©y dùng ®­îc chiÕn l­îc kinh doanh phï hîp mµ trong ®ã chiÕn l­îc ph¸t triÓn qui m« vµ chÊt l­îng nguån vèn lµ mét bé phËn quan träng trong chiÕn l­îc tæng thÓ cña Ng©n hµng. Trong tõng thêi kú, dùa trªn chØ tiªu ®­îc giao vÒ ho¹t ®éng huy ®éng vèn , sö dông vèn vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña NHT¦ cïng víi t×nh h×nh thùc tÕ cña tõng Ng©n hµng, Ng©n hµng ph¶i lËp kÕ ho¹ch vµ lªn c©n ®èi gi÷a huy ®éng vèn vµ sö dông vèn. NÕu nhËn thÊy trong n¨m cã nh÷ng dù ¸n tèt cÇn vay vèn víi khèi l­îng lín, thêi h¹n dµi th× Ng©n hµng sÏ cã kÕ ho¹ch huy ®éng vèn ®Ó t×m kiÕm ®­îc nguån vèn t­¬ng øng b»ng c¸ch ®­a ra c¸c lo¹i h×nh huy ®éng víi l·i suÊt hÊp dÉn, kú h¹n ®a d¹ng. Cßn nÕu nhËn thÊy trong n¨m tíi Ng©n hµng cÇn ph¶i thu hÑp khèi l­îng tÝn dông th× Ng©n hµng sÏ cã kÕ ho¹ch huy ®éng mét l­îng vèn võa ®ñ ®Ó tèi ®a ho¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn. MÆt kh¸c, trong chiÕn l­îc kinh doanh cña m×nh Ng©n hµng cÇn ph¶i ®Æc biÖt chó träng vµo chi phÝ vèn mµ Ng©n hµng ph¶i chÞu trong kh©u huy ®éng. Ph¶i t×m kiÕm nguån vèn rÎ, thêi h¹n dµi th«ng qua viÖc lùa chän c¸c h×nh thøc huy ®éng kh¸c nhau, cã nh­ vËy Ng©n hµng míi chñ ®éng trong viÖc t×m kiÕm vµ sö dông vèn. ª C¸c h×nh thøc huy ®éng vèn, chÊt l­îng c¸c dÞch vô do Ng©n hµng cung øng vµ hÖ thèng c¸c mµng l­íi Mét yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn qui m« vµ chÊt l­îng nguån vèn huy ®éng lµ h×nh thøc, kú h¹n vµ c¸c dÞch vô cung cÊp cã liªn quan nh­ giao dÞch t¹i nhµ, rót tiÒn tù ®éng, t­ vÊn kinh doanh, dÞch vô thu tiÒn hé... Ngoµi ra cßn cã mét sè yÕu tè kh¸c nh­ thêi gian vµ thñ tôc giao dÞch. Do nhu cÇu cña kh¸ch hµng khi ®Õn Ng©n hµng lµ kh¸c nhau nªn viÖc tho¶ m·n ®­îc nh÷ng nhu cÇu ®a d¹ng cña kh¸ch hµng sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng huy ®éng vèn. Trong nÒn kinh tÐ thÞ tr­êng th× hiÖn t­îng c¹nh tranh lµ tÊt yÕu, viÖc ®¸p øng nhu cÇu kh¸ch hµng lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt dÓ ®¹t ®­îc th¾ng lîi trong kinh doanh. Mét Ng©n hµng cã c¸c h×nh thøc huy ®éng vµ kú h¹n huy ®éng vèn phong phó, linh ho¹t, thuËn tiÖn h¬n sÏ cã søc thu hót kh¸ch hµng míi vµ duy tr× nh÷ng kh¸ch hµng hiÖn cã h¬n nh÷ng Ng©n hµng kh¸c. C¸c Ng©n hµng hiÖn nay kh«ng chØ huy ®éng tiÒn göi tiÕt kiÖm mµ cßn khuyÕn khÝch ng­êi d©n göi tiÒn d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau nh­ më tµi kho¶n tiÒn göi, huy ®éng qua kú phiÕu, tr¸i phiÕu phong phó c¶ vÒ mÖnh gi¨, kú h¹n vµ chñng lo¹i. Khi h×nh thøc huy ®éng vèn ®a d¹ng vµ hÊp dÉn th× sÏ lµm cho sè l­îng ng­êi göi tiÒn t¨ng lªn vµ khi dã chi phÝ huy ®éng sÏ gi¶m xuèng. H¬n n÷a, h×nh thøc huy ®éng vèn phong phó còng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó thu hót nh÷ng kho¶n vèn ®a d¹ng tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau víi nh÷ng tÝnh chÊt kh¸c nhau vÒ sè l­îng, chÊt l­îng vµ kú h¹n... Tõ ®ã sÏ gióp Ng©n hµng sö dông vèn linh ho¹t, an toµn vµ hiÖu qu¶ h¬n. DÞch vô Ng©n hµng chØ lµ s¶n phÈm phô trong ho¹t ®éng cña Ng©n hµng nh­ng trong chiÕn l­îc c¹nh tranh ®· cho thÊy Ng©n hµng nµo cã dÞch vô ®a d¹ng, chÊt l­îng dÞch vô cao, ®¸p øng ®­îc nh÷ng nhu cÇu cña kh¸ch hµng th× sÏ thu hót ®­îc kh¸ch hµng ®Õn víi m×nh. HiÖn nay víi sù tham gia cña nhiÒu lo¹i h×nh Ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc phi Ng©n hµng cïng c¹nh tranh víi nhau, ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ kh¸ch hµng cµng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó lùa chän Ng©n hµng tèt nhÊt ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña m×nh. V× vËy dÞch vô Ng©n hµng ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng vµ chÝnh lµ mét yÕu tè gãp phÇn thu hót kh¸ch hµng cã hiÖu qu¶ nhÊt. ª ChÝnh s¸ch l·i suÊt §iÒu ®Çu tiªn mµ bÊt kú mét c¸ nh©n hay tæ chøc kinh tÕ nµo còng muèn tham kh¶o khi göi tiÒn vµo Ng©n hµng chÝnh lµ l·i suÊt. V× vËy chÝnh s¸ch l·i suÊt lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch quan träng nhÊt trong sè c¸c chÝnh s¸ch bæ trî cho c«ng t¸c huy ®éng vèn cña Ng©n hµng. Ng©n hµng sö dông hÖ thèng l·i suÊt nh­ lµ mét c«ng cô quan träng trong viÖc huy ®éng vµ thay ®æi qui m« nguån vèn thu hót vµo Ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ quy m« tiÒn göi. §Ó duy tr× vµ thu hót thªm nguån vèn, Ng©n hµng cÇn ph¶i Ên ®Þnh møc l·i suÊt c¹nh tranh, thùc hiÖn ­u ®·i vÒ l·i suÊt cho kh¸ch hµng lín, göi tiÒn th­êng xuyªn. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i Ng©n hµng cø ®­a ra møc l·i suÊt cao lµ thu hót ®­îc nhiÒu nguån vèn nhµn rçi cña d©n c­ mµ vÊn ®Ò lµ ë chç víi møc l·i suÊt cô thÓ mµ Ng©n hµng ®­a ra sÏ ®em l¹i cho ng­êi göi tiÒn møc lîi tøc thùc tÕ lµ bao nhiªu. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ møc l·i suÊt mµ Ng©n hµng ®­a ra ph¶i lu«n ®¶m b¶o lín h¬n tû lÖ l¹m ph¸t, do ®ã Ng©n hµng ph¶i dù ®o¸n chÝnh x¸c tû lÖ l¹m ph¸t trong tõng thêi kú ®Ó ®­a ra møc l·i suÊt hîp lý. Ngoµi ra khi quyÕt ®Þnh ®­a ra møc l·i suÊt nµo ®ã cßn phô thuéc vµo mét sè yÕu tè kh¸c nh­ thêi gian ®¸o h¹n cña kho¶n tiÒn göi, kh¶ n¨ng chuyÓn ho¸n gi÷a c¸c kú h¹n, møc ®é rñi ro vµ lîi nhuËn mang l¹i tõ c¸c kho¶n ®Çu t­ kh¸c, c¸c qui ®Þnh cña nhµ n­íc, qui ®Þnh cña NHT¦, møc l·i suÊt ®Çu ra mµ Ng©n hµng cã thÓ ¸p dông ®èi víi c¸c kh¸ch hµng vay vèn. L·i suÊt cµng cao th× cµng hÊp dÉn ng­êi göi tiÒn nh­ng l·i suÊt huy ®éng cao còng cã nghÜ lµ l·i suÊt cho vay còng ph¶i cao t­¬ng øng th× Ng©n hµng kinh doanh míi cã l·i. Møc l·i suÊt ®ñ cao ®Ó thu hót kh¸ch hµng nh­ng còng kh«ng ®­îc cao qu¸ ®Ó vÉn cã thÓ thu hót ®­îc kh¸ch ®i vay mµ kh«ng lµm gi¶m lîi nhuËn cña Ng©n hµng. H¬n n÷a Ng©n hµng ph¶i tÝnh ®Õn chi phÝ huy ®éng vèn cña m×nh vµ mÆt b»ng l·i suÊt huy ®éng cña Ng©n hµng m×nh so víi c¸c Ng©n hµng kh¸c. ª §æi míi c«ng nghÖ Ng©n hµng nhÊt lµ kh©u thanh to¸n Cïng víi viÖc ®æi míi ho¹t ®éng Ng©n hµng, c¸c NHTM ngµy cµng chó träng tíi viÖc ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo ho¹t ®éng Ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ kh©u thanh to¸n. Nhê ®ã lµm cho vèn lu©n chuyÓn nhanh, thuËn tiÖn, ®¶m b¶o an toµn cho kh¸ch hµng trong viÖc göi tiÒn, rót tiÒn vµ vay vèn. NÕu thùc hiÖn tèt kh©u nµy th× sÏ h¹n chÕ ®­îc viÖc l­u th«ng b»ng tiÒn mÆt võa kh«ng hiÖu qu¶ võa kh«ng an toµn. Ngoµi ra nÕu tû lÖ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¨ng lªn th× Ng©n hµng sÏ thu hót ®­îc cµng nhiÒu c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ vµo hÖ th«ng Ng©n hµng vµ gãp phÇn lµm gi¶m chi phÝ in Ên, b¶o qu¶n, kiÓm ®Õm.. HiÖn nay c¸c Ng©n hµng ®ang vËn ®éng d©n c­ më tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n, thùc hiÖn qu¸ tr×nh thanh to¸n tiÒn hµng hãa dÞch vô qua tµi kho¶n tiÒn göi trong ®ã Ng©n hµng ®ãng vai trß lµ ng­êi lµm trung gian thanh to¸n, ngoµi ra Ng©n hµng cßn ®­a ra c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn th«ng qua c¸c h×nh thøc hÊp dÉn nh­ tiÒn göi tiÕt kiÖm ë mét n¬i cã thÓ rót ë nhiÒu n¬i, thùc hiÖn thanh to¸n qua thÎ tÝn dông, thÎ tiÒn göi... §Ó thùc hiÖn tèt vÊn ®Ò nµy, ngµnh Ng©n hµng ph¶i tiÕp tôc trang bÞ nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, nhÊt lµ kh©u thanh to¸n. MÆt kh¸c Ng©n hµng cÇn nghiªn cøu ®Ó ®­a ra c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn phï hîp. Tõ ®ã t¹o cho kh©u thanh to¸n lu©n chuyÓn vèn nhanh vµ thuËn tiÖn cho c«ng t¸c kiÓm so¸t. ª Ho¹t ®éng Marketing Ng©n hµng §©y lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng nh»m gióp cho Ng©n hµng n¾m b¾t ®­îc yªu cÇu, nguyÖn väng cña kh¸ch hµng. Tõ ®ã Ng©n hµng ®­a ra ®­îc c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn, chÝnh s¸ch l·i suÊt, chÝnh s¸ch tÝn dông... cho phï hîp. §ång thêi c¸c NHTM ph¶i tiÕn hµnh thu thËp th«ng tin ®Çy ®ñ, kÞp thêi ®Ó n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng tõ ®ã ®Ó cã c¸c biÖn ph¸p h¬n ®èi thñ c¹nh tranh nh»m giµnh ­u thÕ vÒ m×nh. ª Møc ®é th©m niªn vµ uy tÝn cña Ng©n hµng Trªn c¬ së thùc tÕ s½n cã, mçi Ng©n hµng ®·, ®ang vµ sÏ t¹o ®­îc h×nh ¶nh riªng cña m×nh trong lßng thÞ tr­êng. Mét Ng©n hµng lín, cã uy tÝn sÏ cã lîi thÕ h¬n trong c¸c ho¹t ®éng Ng©n hµng nãi chung vµ ho¹t ®éng huy ®éng vèn nãi riªng. Sù tin t­ëng cña kh¸ch hµng sÏ gióp cho Ng©n hµng cã kh¶ n¨ng æn ®Þnh khèi l­îng vèn huy ®éng vµ tiÕt kiÖm chi phÝ huy ®éng tõ ®ã gióp Ng©n hµng chñ ®éng h¬n trong kinh doanh. Mét Ng©n hµng cã mét bÒ dµy lÞch sö víi danh tiÕng, c¬ së vËt chÊt, tr×nh ®é nh©n viªn… sÏ t¹o ra h×nh ¶nh tèt vÒ Ng©n hµng, g©y ®­îc sù chó ý cña kh¸ch hµng tõ ®ã l«i kÐo ®­îc kh¸ch hµng ®Õn quan hÖ giao dÞch víi m×nh. 1.2.5.2 Nh©n tè kh¸ch quan (ngoµi ng©n hµng) ª Chu kú ph¸t trØÓn kinh tÕ T×nh tr¹ng ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ lµ mét nh©n tè vÜ m« cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng cña NHTM nãi chung vµ ®Õn ho¹t ®éng huy ®éng vèn nãi riªng. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn t¨ng tr­ëng vµ æn ®Þnh, thu nhËp cña ng­êi d©n ®­îc ®¶m b¶o vµ æn ®Þnh th× nhu cÇu tÝch luü cña d©n c­ cao h¬n tõ ®ã l­îng tiÒn göi vµo Ng©n hµng t¨ng lªn hay kh¶ n¨ng huy ®éng vèn t¨ng lªn. MÆt kh¸c khi nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng cao vµ æn ®Þnh th× nhu cÇu sö dông vèn t¨ng lªn, Ng©n hµng cã thÓ më réng khèi l­îng tÝn dông b»ng c¸ch t¨ng l·i suÊt huy ®éng nh»m kÝch thÝch ng­êi d©n göi tiÒn vµo Ng©n hµng ®Ó t¹o nguån vèn nh»m ®¸p øng nhu cÇu tiÒn tÝn dông cña nÒn kinh tÕ. Ng­îc l¹i, khi nÒn kinh tÕ l©m vµo t×nh tr¹ng suy tho¸i, thu nhËp thùc tÕ cña ng­êi lao ®éng gi¶m vµ ngµy cµng biÕn ®éng, ®iÒu nµy sÏ lµm gi¶m lßng tin cña kh¸ch hµng vµo sù æn ®Þnh cña ®ång tiÒn h¬n n÷a khi thu nhËp thÊp th× l­îng tiÒn nhµn rçi trong toµn nÒn kinh tÕ sÏ gi¶m xuèng mµ l­îng tiÒn d©n c­ ®· ký th¸c vµo hÖ thèng Ng©n hµng cßn cã nguy s¬ bÞ rót ra. Khi ®ã Ng©n hµng sÏ gÆp khã kh¨n trong c«ng t¸c huy ®éng vèn, qu¶n ký dù tr÷ vµ cñng cè lßng tin cña kh¸ch hµng vµo hÖ thèng Ng©n hµng. ª M«i tr­êng ph¸p lý Mäi ho¹t ®éng kinh doanh, trong ®ã ho¹t ®éng cña Ng©n hµng ®Òu ph¶i chÞu sù ®iÒu chØnh cña ph¸p luËt. C¸c ho¹t ®éng cña c¸c NHTM chÞu sù ®iÒu chØnh cña luËt c¸c tæ chøc tÝn dông vµ hÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt kh¸c cña nhµ n­íc. MÆt kh¸c, ë ViÖt nam hiÖn nay c¸c NHTM ®­îc tæ chøc theo m« h×nh tæng c«ng ty do vËy c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng trong ho¹t ®éng cña m×nh ngoµi viÖc ph¶i tu©n thñ theo ph¸p luËt vµ c¸c v¨n b¶n d­íi luËt cña nhµ n­íc ban hµnh cßn ph¶i tu©n thñ theo c¸c quy ®Þnh mµ NHT¦ ban hµnh cô thÓ t._.µng chó ý ®Çu tiªn, thùc chÊt ®ã lµ gi¸ c¶ cña quyÒn sö dông vèn kh¸ch hµng göi vµo NH, lµ phÇn lêi cña kho¶n tiÒn göi. VÒ c¬ b¶n l·i suÊt cÇn ®­îc quyÕt ®Þnh bëi cung cÇu vèn, l·i suÊt huy ®éng danh nghÜa ph¶i cao h¬n tû lÖ l¹m ph¸t dù kiÕn ®Ó khuyÕn khÝch tiÕt kiÖm vµ göi tiÒn vµo NH. Ng­êi cã tiÒn lu«n lu«n c©n nh¾c gi÷a: göi tiÒn vµo NH, mua vµng, ngo¹i tÖ, ®Çu t­ bÊt ®éng s¶n nh­ thÕ nµo ®Ó võa an toµn vµ sinh l·i. ChÝnh s¸ch l·i suÊt cña NH ph¶i phï hîp sao cho võa thu hót ®­îc ng­êi göi tiÒn l¹i võa kh«ng lµm cho l·i suÊt qu¸ cao ®Ó kh«ng lµm gi¶m thu nhËp. Kinh nghiÖm huy ®éng vèn b»ng c«ng cô l·i suÊt ®· cho thÊy: chÝnh s¸ch l·i suÊt thùc sù chØ ph¸t huy hiÖu qu¶ víi viÖc huy ®éng vèn trong ®iÒu kiÖn tiÒn tÖ æn ®Þnh, gi¸ c¶ Ýt biÕn ®éng hay nãi c¸ch kh¸c lµ l¹m ph¸t võa ph¶i, kh«ng biÕn ®éng bÊt th­êng. Qua thùc tiÔn ®· cho thÊy: N©ng l·i suÊt lªn cao ®Ó thu hót vèn lµ mét biÖn ph¸p hiÖu qu¶ nh­ng kh«ng tèi ­u b»ng viÖc ®a d¹ng ho¸ tiÖn Ých kh¸ch hµng, øng dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó phôc vô kh¸ch hµng nhanh nhÊt, chÝnh x¸c, kÞp thêi nhÊt. Do ®ã, NHTMCP C«ng th­¬ng chi nh¸nh Cöa Lß cÇn thùc hiÖn chÝnh s¸ch l·i suÊt linh ho¹t, phï hîp víi tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng. Cô thÓ: * Víi kh¸ch hµng lµ d©n c­: Thùc hiÖn huy ®éng víi l·i suÊt hÊp dÉn, kÕt hîp víi viÖc ¸p dông l·i suÊt phï hîp víi tõng lo¹i tiÒn göi tiÕt kiÖm, linh ho¹t chuyÓn ®æi kú h¹n tiÒn göi tiÕt kiÖm t­¬ng øng chuyÓn ®æi l·i suÊt, c¸ch tÝnh l·i, ®­a vµo øng dông thÝ ®iÓm vµ triÓn khai mét sè h×nh thøc huy ®éng míi vÒ tiÕt kiÖm d©n c­. * Víi kh¸ch hµng lµ c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ: Thùc tr¹ng huy ®éng vèn cña NHTMCP C«ng th­¬ng chi nh¸nh Cöa Lß tõ c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ cßn ë møc thÊp, tuy nhiªn víi ®Þa bµn ThÞ x· Cöa Lß nÕu thiÕt lËp ®­îc mèi quan hÖ bÒn v÷ng th× rÊt cã lîi. - Thø nhÊt: V× gi÷a viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô lu«n cã sù lÖch pha nªn doanh nghiÖp cã lóc thiÕu vèn, cã lóc thõa vèn cã tiÒn nhµn rçi ch­a sö dông nªn lu«n cã quan hÖ göi vay víi NH. - Thø hai: Mét doanh nghiÖp lu«n cã mèi quan hÖ víi b¹n hµng, víi nhµ cung cÊp, víi n¬i tiªu thô vµ c¸c luång thanh to¸n chi tr¶ th­êng qua NH. V× thÕ, khi ®· cã quan hÖ göi vay, tÊt yÕu doanh nghiÖp sÏ coi NH lµ trung gian vµ sö dông c¸c dÞch vô thanh to¸n qua NH vµ lµm t¨ng thu cho NH bëi phÝ dÞch vô, tiÒn göi ký quü. Do ®ã víi ph©n ®o¹n thÞ tr­êng nµy, NH cÇn chñ ®éng tiÕp thÞ, t¹o mèi quan hÖ tíi tõng doanh nghiÖp, ¸p dông l·i suÊt tiÒn göi nhiÒu bËc, cã nh÷ng ­u ®·i vÒ phÝ dÞch vô, ¸p dông nhiÒu l·i suÊt cho nhiÒu doanh nghiÖp sao cho lîi Ých cµng t¨ng khi sè d­ tiÒn göi thanh to¸n h­ëng l·i suÊt cµng lín vµ th­êng xuyªn giao dÞch t¹i NH. Nh×n chung, chÝnh s¸ch l·i suÊt bªn c¹nh viÖc c¨n cø vµo thùc tr¹ng kh¸ch hµng t¹i NHTMCP C«ng th­¬ng chi nh¸nh Cöa Lß cßn cÇn c¨n cø vµ b¸m s¸t diÔn biÕn l·i suÊt trªn thÞ tr­êng vµ chÝnh s¸ch nµy cßn bao gåm c¶ ­u ®·i gi¸ c¶, ­u ®·i dÞch vô... nh»m thu hót kh¸ch hµng tèt h¬n c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. Mét chÝnh s¸ch l·i suÊt ®­îc coi lµ hîp lý khi nã tho¶ m·n c¸c yªu cÇu sau: - Cã thÓ gióp ng©n hµng huy ®éng ®­îc ®ñ nguån vèn cho ho¹t ®éng vµ ®¶m b¶o c¬ cÊu vèn hîp lý. - §¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh - §¶m b¶o lîi nhuËn hîp lý cho ng©n hµng - Phï hîp víi chÝnh s¸ch l·i suÊt cña NHT¦ vµ xu h­íng thay ®æi l·i suÊt trªn thÞ tr­êng. 3.2.3 T¨ng c­êng vµ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch Marketing. T¨ng c­êng vµ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch Marketing ®Ó thu hót kh¸ch hµng míi cã tiÒm n¨ng vÒ nguån vèn, c¬ cÊu l¹i kú h¹n vµ l·i suÊt, tËn dông c¬ héi thÞ tr­êng ®Ó gi¶m chi phÝ huy ®éng vèn. Góp phần làm tăng nguồn vốn huy động, chi nhánh ph¶i thực hiện đẩy mạnh phát triển sản phẩm dịch vụ mới như: thu hộ ngân sách Nhà nước( thu thuế nội địa, thu thuế hàng hóa xuất nhập khẩu), đại lí nhận lệnh chứng khoán… Bên cạnh đó, chi nhánh không ngừng n©ng cao h¬n n÷a vÞ thÕ, uy tÝn cña NHTMCP C«ng th­¬ng chi nh¸nh Cửa Lß: Uy tÝn cña ng©n hµng = Chất lượng + Hiểu quả + An toàn C¬ chÕ thÞ tr­êng lu«n lu«n tån t¹i sù c¹nh tranh vµ cã xu h­íng t¨ng lªn theo thêi gian. §Ó t×m kiÕm lîi nhuËn cao kh«ng ph¶i chØ ®èi víi nhµ doanh nghiÖp, mµ cßn ®èi víi c¶ nh÷ng ng­êi cã tiÒn nhµn rçi t¹m thêi. Khi ®ã ng­êi ta còng lu«n lu«n tù ®Æt ra Ýt nhÊt lµ 5 c©u hái: Mua vµng? Mua ngo¹i tÖ? §Çu t­ bÊt ®éng s¶n? Tù më nghÒ kinh doanh? Hay göi tiÒn vµo ng©n hµng? Vµ còng kh«ng lo¹i trõ mét kh¶ n¨ng n÷a lµ ng­êi ta cho vay nÆng l·i trªn thÞ tr­êng tÝn dông tù do v× ë ®ã vÉn cã ng­êi s½n sµng vay víi “mäi gi¸”. Tuy nhiªn ng­êi ta s½n sµng chän gi¶i ph¸p göi tiÒn vµo ng©n hµng nÕu nh­ ng©n hµng thùc sù héi tô ®ñ 3 yÕu tè Chất lượng , Hiểu quả ,n toàn. §iÒu nµy còng cã thÓ hiÓu r»ng ng©n hµng cã ho¹t ®éng ®­îc hay kh«ng lµ nhê phÇn lín vµo lßng tin cña d©n chóng. Do vËy, ®Ó thu hót kh¸ch hµng, NHTMCP C«ng th­¬ng chi nh¸nh Cöa Lß cÇn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p ®Ó c¶i thiÖn h×nh ¶nh, n©ng cao uy tÝn cña m×nh trªn th­¬ng tr­êng trªn c¬ së ®¶m b¶o thùc hiÖn tèt 3yÕu tè Chất lượng + Hiểu quả + An toàn trong mäi nghiÖp vô cña m×nh. 3.2.4 HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ, n©ng cÊp c¬ së vËt chÊt, kü thuËt cho NHTMCP C«ng th­¬ng chi nh¸nh Cửa Lß. Tõ nhËn thøc vÒ tÇm quan träng cña “ph¸t triÓn c«ng nghÖ” ®Ó quèc tÕ ho¸ dÞch vô lµ mét trong chiÕn l­îc c¹nh tranh NH. NHTMCP C«ng th­¬ng chi nh¸nh Cửa Lß. cÇn ph¶i cã c¸c chiÕn l­îc c«ng nghÖ, bao gåm phÇn cøng míi nhÊt, phÇn mÒm cËp nhËp, hÖ thèng më vµ m¹ng th«ng tin viÔn th«ng. Tr­íc m¾t NH cÇn hoµn thiÖn hÖ thèng IPCAS, nhÊt lµ ®èi víi hÖ thèng kÕ to¸n huy ®éng vèn vµ thanh to¸n qua NH bëi v× tÇm quan träng cña dÞch vô nµy ®èi víi NH. 3.2.5 C«ng t¸c qu¶n lý c¸n bé, nh©n viªn Ng©n hµng Con ng­êi lu«n lµ yÕu tè trung t©m quyÕt ®Þnh mäi sù thµnh b¹i cña ng©n hµng. §Ó cã thÓ ph¸t triÓn kinh doanh, phôc vô kh¸ch hµng ngµy mét tèt h¬n, th× ng©n hµng ph¶i cã mét ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é cao, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, cã nhiÖt t×nh, t©m huyÕt víi nghÒ nghiÖp. Nhằm phát huy năng lực và vai trò của con cán bộ, nhân viên, chi nhánh Ngân hàng không ngừng động viên, cử cán bộ công nhân viên tham dự những đợt tập huấn, hội thảo nâng cao kiến thức chuyên môn nghiệp vụ do NHCT Việt Nam và Ngân hàng Nhà nước mở. Chỉ có liên tục nâng cao trình độ cán bộ thì ngân hàng mới theo kịp sự đổi mới, tiến bộ của xã hội để ngân hàng ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng và nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Bên cạnh việc nâng cao trình độ chuyên môn, nhân viên ngân hàng đặc biệt là nhân viên hàng ngày trực tiếp tiếp xúc, giao dịch với khách hàng cần phải có thái độ nhiệt tình, vui vẻ, lịch sự, cởi mở. Những nhân viên này đóng vai trò tạo nên bộ mặt của ngân hàng. Vì vậy ngân hàng phải bố trí khuyến khích nhân viên tiếp khách hàng như thế nào để cho khách hàng cảm thấy đang được đón tiếp nồng nhiệt, niềm nở. Nhân viên luôn nhiệt tình chỉ dẫn cho khách hàng vào làm việc ở phòng, ban nào, thủ tục mà khách hàng cần phải thực hiện ... để tiết kiệm thời gian cho khách hàng. Đây là một nghệ thuật trong giao tiếp với khách hàng, đánh vào tâm lý của khách hàng. Một khi khách hàng vui vẻ thoả mãn khi gửi tiền vào ngân hàng lần đầu tiên thì họ không những sẽ gửi tiếp vào lần sau mà còn tuyên truyền giới thiệu cho người khác đến gửi tiền tại ngân hàng. Ngân hàng cần sắp xếp đội ngũ cán bộ một cách hợp lý, phù hợp với trình độ chuyên môn và điều kiện gia đình của mỗi cán bộ công nhân viên. Điều này khuyến khích được cán bộ ngân hàng phát huy tối đa khả năng của mình trong công việc. Mặt khác các nhà lãnh đạo ngân hàng cần quan tâm, động viên chăm sóc đến cán bộ công nhân viên trong ngân hàng, tạo cho họ môi trường làm việc thuận lợi với tâm lý thoải mái, tạo không khí sao cho cán bộ công nhân viên thấy được ngân hàng là một gia đình lớn. Điều này thúc đẩy cán bộ công nhân viên ngân hàng hết sức cố gắng, hết lòng làm việc để ngân hàng lớn mạnh, đạt kết quả kinh doanh cao. Công tác đào tạo, tổ chức cán bộ phải coi việc phát triển nguồn nhân lực là nhân tố quyết định mọi thắng lợi trong hoạt động kinh doanh . Ngoµi ra, ban l·nh ®¹o ph¶i th­êng xuyªn ®¸nh gi¸ c«ng viÖc ®¹t ®­îc g¾n víi tiÒn l­¬ng kinh doanh; giao chØ tiªu kÕ ho¹ch cho tõng phßng, tõng c¸n bé, nh©n viªn; ph¸t ®éng c¸c ®ît thi ®ua ng¾n ngµy, khen th­ëng kÞp thêi c¸c tËp thÓ vµ c¸ nh©n ®¹t thµnh tÝch cao nh»m ph¸t huy tèi ®a n¨ng lùc cña mçi c¸n bé, nh©n viªn trong chi nh¸nh. 3.2.6 C¶i tiÕn c«ng t¸c thanh to¸n Cïng víi viÖc ®æi míi ho¹t ®éng Ng©n hµng, c¸c NHTM ngµy cµng chó träng tíi viÖc ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo ho¹t ®éng Ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ kh©u thanh to¸n. Nhê ®ã lµm cho vèn lu©n chuyÓn nhanh, thuËn tiÖn, ®¶m b¶o an toµn cho kh¸ch hµng trong viÖc göi tiÒn, rót tiÒn vµ vay vèn. NÕu thùc hiÖn tèt kh©u nµy th× sÏ h¹n chÕ ®­îc viÖc l­u th«ng b»ng tiÒn mÆt võa kh«ng hiÖu qu¶ võa kh«ng an toµn. Ngoµi ra nÕu tû lÖ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¨ng lªn th× Ng©n hµng sÏ thu hót ®­îc cµng nhiÒu c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ vµo hÖ th«ng Ng©n hµng vµ gãp phÇn lµm gi¶m chi phÝ in Ên, b¶o qu¶n, kiÓm ®Õm.. HiÖn nay c¸c Ng©n hµng ®ang vËn ®éng d©n c­ më tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n, thùc hiÖn qu¸ tr×nh thanh to¸n tiÒn hµng hãa dÞch vô qua tµi kho¶n tiÒn göi trong ®ã Ng©n hµng ®ãng vai trß lµ ng­êi lµm trung gian thanh to¸n, ngoµi ra Ng©n hµng cßn ®­a ra c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn th«ng qua c¸c h×nh thøc hÊp dÉn nh­ tiÒn göi tiÕt kiÖm ë mét n¬i cã thÓ rót ë nhiÒu n¬i, thùc hiÖn thanh to¸n qua thÎ tÝn dông, thÎ tiÒn göi... §Ó thùc hiÖn tèt vÊn ®Ò nµy, ngµnh Ng©n hµng ph¶i tiÕp tôc trang bÞ nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, nhÊt lµ kh©u thanh to¸n. MÆt kh¸c Ng©n hµng cÇn nghiªn cøu ®Ó ®­a ra c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn phï hîp ch¼ng h¹n: - Thñ tôc ®¬n gi¶n, rót ng¾n thêi gian giao dÞch. Râ rµng trong x· héi hiÖn ®¹i, ®èi t­îng n»m trong “tÇm ng¾m” cña c«ng t¸c huy ®éng vèn lµ nh÷ng ng­êi cã cuéc sèng kinh tÕ æn ®Þnh ë møc kh¸ trë lªn, hä cã chung ®Æc ®iÓm lµ sù quÝ träng thêi gian. Hä göi tiÒn vµo ng©n hµng ngoµi môc ®Ých kh¸c nh­ thuËn lîi, an toµn vµ hiÖu qu¶ hä cßn quan t©m ®Õn sù ®¬n gi¶n, nhanh chãng vµ tiÕt kiÖm thêi gian. NÕu kh¸ch hµng ph¶i lµm thñ tôc r­êm rµ, qu¸ l©u sÏ g©y phiÒn hµ thËm chÝ lµ khã chÞu cho kh¸ch hµng. V× vËy, ®Ó lµm võa lßng mét c¸ch tèi ­u cho kh¸ch hµng göi tiÒn, Chi nh¸nh cÇn ph¶i c¶i tiÕn c¸c thñ tôc sao cho ®¬n gi¶n, nhanh chãng, râ rµng, hiÖu qu¶ nh­ng vÉn ®¶m b¶o tÝnh an toµn trong nghiÖp vô. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, Chi nh¸nh nªn x©y dùng qui ®Þnh vÒ thêi gian tèi ®a cho mçi giao dÞch vµ triÓn khai ®Õn toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn cña Chi nh¸nh trªn c¬ së ®¶m b¶o tÝnh ph¸p lý, an toµn tµi s¶n cho kh¸ch hµng. - Bè trÝ ®iÒu chØnh thêi gian giao dÞch phï hîp. Cöa Lß lµ mét thÞ x· BiÓn, ®¹i ®a sè ng­êi d©n lµ n«ng d©n vµ nh÷ng ng­êi kinh doanh hµng h¶i s¶n v× vËy mïa ®«ng th× dËy muén h¬n mïa hÌ, chÝnh v× vËy, kh«ng thÓ ¸p dông giê giÊc giao dÞch nh­ c¸c thµnh phè lín nh­ Hµ Néi vµ TP.Hå ChÝ Minh vµ c¸c ®Þa bµn kh¸c theo quy ®Þnh cña NHCTVN, Chi nh¸nh cÇn ®iÒu chØnh giê giao dÞch nh­ mïa hÌ vµo buæi s¸ng th× lµm viÖc sím h¬n 1 tiÕng, buæi chiÒu th× muén h¬n 1 tiÕng, mïa ®«ng thi ng­îc l¹i, bªn c¹nh ®ã, cã thÓ tæ chøc lµm viÖc ngoµi giê hµnh chÝnh theo ca kÓ c¶ vµo c¸c ngµy lÔ, thø b¶y, chñ nhËt. - Më réng thªm c¸c phßng giao dÞch. C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i hiÖn ®¹i lu«n ph¸t triÓn quan hÖ cña m×nh tíi mäi ngâ ng¸ch trong x· héi, ®iÒu ®ã chØ ®­îc thùc hiÖn qua viÖc më réng m¹ng l­íi huy ®éng vèn khi mµ tr×nh ®é, khoa häc kü thuËt, c«ng nghÖ th«ng tin cña ng­êi d©n vµ ng©n hµng ch­a ph¸t triÓn hoÆc ch­a cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. 3.2.7 Thµnh lËp tæ huy ®éng vèn Tæ cã nhiÖm vô tham m­u cho Ban gi¸m ®èc vÒ l·i suÊt, c¸c h×nh thøc tiÕp thÞ, th­êng xuyªn b¸m s¸t n¾m b¾t diÔn biÕn thÞ tr­êng ®Ó ®Ò xuÊt biÖn ph¸p t¨ng c­êng nguån vèn phï hîp. 3.3 KiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ huy ®éng vèn. 3.3.1 KiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ n­íc ChÝnh phñ. 3.3.1.1 æn ®Þnh m«i tr­êng kinh tÕ vÜ m« M«i tr­êng kinh tÕ vÜ m« cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn c«ng t¸c huy ®éng vèn cña ng©n hµng. Nã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh­ng còng g©y kh«ng Ýt khã kh¨n, c¶n trë c«ng t¸c huy ®éng vèn. æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« lµ thµnh qu¶ cña sù phèi hîp nhiÒu chÝnh s¸ch nh­: chÝnh s¸ch tµi kho¸, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i... trong ®ã chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cã vai trß quan träng ®èi víi ng©n hµng. §èi víi nÒn kinh tÕ hiÖn nay mét trong nh÷ng néi dung cña viÖc t¹o lËp kinh tÕ vÜ m« chÝnh lµ viÖc: chèng l¹m ph¸t, æn ®Þnh tiÒn tÖ. Nã chÝnh lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho viÖc thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p cã hiÖu qu¶. Thùc tÕ ®· chøng tá r»ng, Nhµ n­íc vµ c¸c ngµnh trong ®ã tr­íc hÕt lµ NHNN ®· thµnh c«ng trong viÖc t¹o lËp vµ duy tr× æn ®Þnh tiÒn tÖ. NHNN b¾t ®Çu sö dông c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ nh»m æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« cã hiÖu qu¶, tû lÖ l¹m ph¸t hîp lý. §©y lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho viÖc thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p cã hiÖu qu¶. Trong giai ®o¹n tíi, mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p æn ®Þnh chñ yÕu lµ ph¶i kiÓm so¸t vµ ®iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t­ sao cho nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng cao trong thÕ æn ®Þnh, bÒn v÷ng. §ång thêi còng lµ ®iÒu kÖn ph¸t huy t¸c dông cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ trong viÖc ®iÒu tiÕt khèi l­îng tiÒn trong l­u th«ng, më réng hoÆc thu hÑp khèi l­îng tiÒn cung øng cho phï hîp víi c¸c môc tiªu vµ sù biÕn ®éng cña nÒn kinh tÕ. 3.3.1.2 T¹o m«i tr­êng ph¸p lý. ViÖc ban hµnh mét hÖ thèng ph¸p lý ®ång bé vµ râ rµng kh«ng chØ t¹o niÒm tin cho d©n chóng mµ nh÷ng quy ®Þnh, khuyÕn khÝch cña nhµ n­íc sÏ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn viÖc ®iÒu chØnh tiªu dïng vµ tiÕt kiÖm, chuyÓn mét bé phËn tiªu dïng ch­a cÇn thiÕt sang ®Çu t­, chuyÓn dÇn tµi s¶n cÊt gi÷ tõ vµng, ngo¹i tÖ hoÆc bÊt ®éng s¶n sang ®Çu t­ trùc tiÕp vµo s¶n suÊt kinh doanh hoÆc göi tiÒn vµo ng©n hµng. Nhµ n­íc nªn cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ng­êi d©n tiÕt kiÖm h¬n n÷a nh­ng tr­íc hÕt c¸c c¬ quan nhµ n­íc ph¶i lµ ng­êi ®i ®Çu trong c«ng t¸c nµy. Ngµy nay chóng ta ®ang tiÕp tôc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc theo c¬ chÕ thÞ tr­êng. Theo c¬ chÕ nµy c¸c doanh nghiÖp, thµnh phÇn kinh tÕ tù do c¹nh tranh vµ ph¸t triÓn, hÖ thèng c¸c NHTM còng vËy. C¸c NHTM còng ph¶i ®­îc tù do c¹nh tranh, lo¹i bá nh÷ng c¸ thÓ yÕu kÐm ra khái hÖ thèng gióp n©ng cao uy tÝn, n©ng cao søc c¹nh tranh cña hÖ thèng ng©n hµng. Do ®ã c¸c c¬ quan nhµ n­íc kh«ng nªn can thiÖp s©u vµo ho¹t ®éng cña c¸c NHTM mµ cÇn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c NHTM ho¹t ®éng tèt. HÖ thèng ng©n hµng ®­îc coi lµ m¹ch m¸u cña nÒn kinh tÕ do ®ã gi÷ cho hÖ thèng ng©n hµng ho¹t ®éng mét c¸ch hµi hoµ, æn ®Þnh lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt. V× vËy nhµ n­íc cÇn ban hµnh métt hÖ thèng c¸c c¸c quy ®Þnh vÒ ho¹t ®éng cña c¸c NHTM mét c¸nh thèng nhÊt, ®Çy ®ñ gióp c¸c ng©n hµng ho¹t ®éng mét c¸ch dÔ dµng. HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p quy ph¶i ®Çy ®ñ thèng nhÊt, kh«ng ®­îc chång chÐo gióp cho c¸c ng©n hµng dÔ dµng khi ¸p dông. HiÖn nay hÖ thèng ph¸p luËt n­íc ta ®ang ®­îc söa ®æi nh»m ®¸p øng nhu cÇu ®ã nh­ng trªn thùc tÕ vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ. C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÉn cßn chång chÐo, cã nhiÒu hµnh vi ®­îc nhiÒu luËt ®iÒu chØnh nh­ng cã hµnh vi ch­a ®­îc ph¸p luËt ®iÒu chØnh. MÆt kh¸c c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cña n­íc ta hiÖn nay vÉn cßn thiÕu do nh÷ng thay ®æi th­êng xuyªn trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ph¸t sinh nh÷ng chanh chÊp, nh÷ng vÊn ®Ò tr­íc ®©y ch­a cã. Do ®ã viÖc lµm cÇn thiÕt hiÖn nay lµ Nhµ n­íc nªn t×m c¸ch x©y dùng mét hÖ thèng ph¸p luËt võa thèng nhÊt, võa ®Çy ®ñ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c NHTM ho¹t ®éng mét c¸ch lµnh m¹nh, ®¹t hiÖu qu¶ cao. 3.3.2 KiÕn nghÞ víi NH Nhµ n­íc ViÖt Nam 3.3.2.1 ChÝnh s¸ch l·i suÊt. L·i suÊt lµ mét c«ng cô quan träng ®Ó ng©n hµng huy ®éng vèn hiÖn cã trong d©n c­, doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc tÝn dông... ChÝnh s¸ch l·i suÊt chØ ph¸t huy hiÖu lùc ®èi víi viÖc huy ®éng vèn trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ æn ®Þnh, gi¸ c¶ Ýt biÕn ®éng. Sö dông chÝnh s¸ch l·i suÊt hîp lý sÏ thu hót ngµy cµng nhiÒu nguån vèn trong x· héi, kÝch thÝch c¸c tæ chøc kinh tÕ sö dông nguån vèn cã hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ChÝnh s¸ch l·i suÊt ph¶i ®­îc x©y dùng trªn c¬ së kÕ ho¹ch vµ thùc tiÔn phï hîp víi ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña tõng thêi kú. §Ó gióp cho ng©n hµng cã ®­îc l·i suÊt hîp lý, thu hót ®­îc nhiÒu nguån vèn nhµn rçi trong d©n c­ ®ång thêi ®Èy m¹nh chÝnh s¸ch cho vay mang l¹i lîi nhuËn cho ng©n hµng, gi¶m khèi l­îng tiÒn trong l­u th«ng NHNN ph¶i sö dông linh ho¹t chÝnh s¸ch l·i suÊt trong qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c NHTM, chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó ¸p dông chÝnh s¸ch l·i suÊt chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu v× ®©y lµ ®iÒu kiÖn chñ yÕu t¸c ®éng vµo viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch l·i suÊt cña NHTM. 3.3.3.2 ChÝnh s¸ch tû gi¸ Khi tû gi¸ biÕn ®éng nhanh th× mÆc dï l·i suÊt ngo¹i tÖ cã h¹ xuèng vµ l·i suÊt néi tÖ ®ang ë møc kh¸ cao th× nguån huy ®éng VND còng kh«ng t¨ng tr­ëng ®¸ng kÓ. Trong ®iÒu kiÖn ®ã, doanh nghiÖp cã nhu cÇu vay vèn l¹i chuéng néi tÖ h¬n. §iÒu nµy g©y ¸p lùc lín lªn thÞ tr­êng vµ lµm cho viÖc khan hiÕm néi tÖ thªm c¨ng th¼ng. Còng do tû gi¸ biÕn ®éng nhanh khiÕn cho ng©n hµng tèi ®a ho¸ tr¹ng th¸i ngo¹i hèi cña m×nh. Vµ còng nh­ vËy c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n dÌ dÆt trong viÖc chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ cña hä thµnh néi tÖ. Do ®ã sÏ g©y khã kh¨n cho c¸c NHTM khi huy ®éng b»ng néi tÖ trõ khi chÝnh phñ cã chÝnh s¸ch b×nh æn tû gi¸. NÕu tû gi¸ æn ®Þnh th× c¸c NHTM sÏ huy ®éng ®­îc nhiÒu néi tÖ mµ kh«ng ph¶i t¨ng l·i suÊt. 3.3.2.3 Hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng vèn. Trong ®iÒu kiÖn chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã ®iÒu tiÕt vÜ m«, viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng vèn cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi c¸c NHTM hiÖn nay. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng vèn lµ yÕu tè thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng hµng ho¸. NÒn kinh tÕ n­íc ta ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc, t¨ng tr­ëng ngµy cµng cao ®ßi hái nhu cÇu vèn ngµy cµng t¨ng nh»m ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc huy ®éng vèn th«ng qua ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸. ThÞ tr­êng vèn lµ n¬i gÆp gì gi÷a ng­êi cã kh¶ n¨ng cung cÊp vèn vµ ng­êi cã nhu cÇu vèn, qua ®ã tËp trung ®­îc c¸c nguån vèn ph©n t¸n víi khèi l­îng nhá thµnh nguån vèn lín nh»m ®Çu t­ cã hiÖu qu¶ vµ mang l¹i lîi Ých to lín gãp phÇn kh«ng nhá vµo c«ng cuéc ®­a ®Êt n­íc ngµy cµng tiÕn lªn. V× vËy NHNN cÇn xóc tiÕn vµ t¸c ®éng ®Ó thÞ tr­êng vèn ngµy cµng ph¸t triÓn vµ më réng. 3.3.2.4 Thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra NHNN ph¶i thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch qu¶n lý nhµ n­íc, t¨ng c­êng c¸c ho¹t ®éng thanh tra, kiÓm tra, kiÓm so¸t, chÊn chØnh, xö lý kÞp thêi nh÷ng sai ph¹m lµm thÊt tho¸t nguån vèn cña Nhµ n­íc, cña nh©n d©n, ®­a hÖ thèng c¸c TCTD ®i vµo nÒ nÕp vµ cã hiÖu qu¶, kh«ng ngõng n©ng cao uy tÝn cña hÖ thèng ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ. 3.3.2.5 Më réng møc b¶o hiÓm tiÒn göi Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, viÖc lç l·i trong ho¹t ®éng kinh doanh lµ mét tÊt yÕu. NÕu ng©n hµng ho¹t ®éng tèt, kinh doanh cã l·i th× sÏ cã nhiÒu kh¸ch hµng göi tiÒn. Ng­îc l¹i nÕu ng©n hµng lµm ¨n kh«ng tèt sÏ gÆp rñi ro, bÊt ch¾c trong ho¹t ®éng kinh doanh, ®iÒu ®ã sÏ ¶nh h­ëng ®Õn viÖc göi tiÒn vµ rót tiÒn ë ng©n hµng. Do ®ã ®Ó ng­êi göi tiÒn thùc sù yªn t©m khi göi tiÒn vµo ng©n hµng, chi nh¸nh NHTMCP C«ng th­¬ng chi nh¸nh Cöa Lß ®· tham gia b¶o hiÓm tiÒn göi vµ cÇn tiÕp tôc ho¹t ®éng nµy. Tuy nhiªn møc båi th­êng thiÖt h¹i rñi ro tiÒn göi vÉn ch­a tho¶ ®¸ng. Nh­ vËy sÏ kh«ng kÝch thÝch kh¸ch hµng cã c¬ sè tiÒn lín göi vµo ng©n hµng. NHNN nªn cã chÝnh s¸ch b¶o hiÓm tiÒn göi gièng nh­ chÝnh s¸ch b¶o hiÓm c¸c tµi s¶n kh¸c. Nh­ vËy gióp kh¸ch hµng an t©m göi tiÒn vµ ng©n hµng cã thÓ huy ®éng ®­îc nhiÒu nguån vèn nhµn rçi trong x· héi. 3.3.3 KiÕn nghÞ víi Ng©n hµng c«ng th­¬ng Trung ¦¬ng. NHTMCP Công thương ViÖt Nam cÇn t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì vÒ mÆt thñ tôc, v¨n b¶n h­íng dÉn thñ tôc cã liªn quan khi mµ Chi nh¸nh khai th¸c ®­îc nh÷ng kh¸ch hµng cã tÝnh chÊt ho¹t ®éng trªn toµn hÖ thèng. Bªn c¹nh ®ã NHTMCP Công thương ViÖt Nam cã ý kiÕn víi hiÖp héi NH ViÖt Nam, víi NHNN cã sù can thiÖp vÒ gi¸ trªn tõng ®Þa bµn ®Ó gi¶m bít thiÖt h¹i cho NH. NHTMCP Công thương ViÖt Nam tiÕp tôc triÓn khai nhanh chãng c¸c nghiÖp vô míi cña NH hiÖn ®¹i nh­ thanh to¸n nhanh, kÕt hîp h×nh thøc NH b¸n lÎ víi NH b¸n bu«n, thùc hiÖn c¬ chÕ giao dÞch mét cöa, nèi m¹ng Internet, hoµn thiÖn nµ n©ng cÊp hÖ thèng IPCAS... ®Ó tõ ®ã thu hót ®­îc nguån tiÒn tõ thanh to¸n. Hç trî c¸c Chi nh¸nh vÒ tµi chÝnh ®Ó x©y dùng trô së, ®Æt phßng giao dÞch vµ c¸c quü tiÕt kiÖm, cã nh­ vËy míi mang tÝnh æn ®Þnh l©u dµi, ®ã lµ ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn ®Ó t¹o sù tin t­ëng ®èi víi kh¸ch hµng. Hç trî vÒ ngo¹i tÖ khi Chi nh¸nh kh«ng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu sö dông ngo¹i tÖ cña kh¸ch hµng vµ cho phÐp Chi nh¸nh kinh doanh mua b¸n ngo¹i tÖ trong vµ ngoµi hÖ thèng. Cho phÐp c¸c Chi nh¸nh NHTMCP Công thương ViÖt Nam trªn toµn quèc ®­îc chñ ®éng tham gia vµo thÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn NH. §Ò nghÞ NHTMCP Công thương ViÖt Nam sím trang bÞ bæ sung thiÕt bÞ tin häc, c«ng nghÖ cao ®Ó ®¶m b¶o qu¸ tr×nh triÓn khai c¸c øng dông míi nh»m khai th¸c thÕ m¹nh trong giao dÞch, vµ c¸c th«ng tin liªn quan tíi sù thay ®æi, biÕn ®éng cña thÞ tr­êng tµi chÝnh trong thêi gian tíi. Nèi m¹ng víi hÖ thèng c¸c doanh nghiÖp, tæng c«ng ty,... ®Ó t¹o sù thuËn tiÖn tèi ®a cho Chi nh¸nh còng nh­ kh¸ch hµng cña Chi nh¸nh trong viÖc gi¸m s¸t ho¹t ®éng, t×m hiÓu vµ trao ®æi th«ng tin. ¸p dông møc phÝ ®iÒu vèn ng¾n h¹n thÊp h¬n so víi vèn trung vµ dµi h¹n cho c¸c chi nhánh NHTMCP Công thương ViÖt Nam trong hÖ thèng, còng nh­ c¸c NH kh¸c hÖ thèng ®Ó t¹o sù thuËn lîi trong ho¹t ®éng cña c¶ hÖ thèng còng nh­ NHTMCP Công thương ViÖt Nam chi nhánh Cöa Lß ®ång thêi còng ph¶i t¹o ra kho¶ng c¸ch gi÷a l·i suÊt ®Çu vµo vµ l·i suÊt ®Çu ra ®Ó t¨ng thu nhËp cho NHTMCP Công thương ViÖt Nam chi nhánh Cöa Lß. KÕt luËn Ngµy nay, sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®Êt n­íc lu«n lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ l·nh ®¹o cña mçi quèc gia. Do vËy nhu cÇu vÒ vèn cña nÒn kinh tÕ còng lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ kinh tÕ, chÝnh trÞ gia trªn thÕ giíi. Mét trong c¸c kªnh truyÒn vèn quan träng nhÊt, hiÖu qu¶ nhÊt lµ th«ng qua hÖ thèng NHTM. Trong khi ®ã, huy ®éng vèn lµ mét nghiÖp vô c¬ b¶n vµ quan träng cña bÊt cø NHTM nµo. Quy m«, chÊt l­îng huy ®éng vèn cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c NH do vËy ¶nh h­ëng ®Õn sù cung øng vèn cho nÒn kinh tÕ. ë ViÖt Nam hiÖn nay nhu cÇu vèn cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc lµ rÊt lín, trong khi thÞ tr­êng chøng kho¸n ch­a ph¸t triÓn. Trong t×nh h×nh nh­ vËy, c«ng t¸c huy ®éng vèn ë NHTM rÊt cÇn ®­îc chÊn chØnh, më réng vµ t¨ng c­êng nh»m thu gom ®­îc tèi ®a l­îng tiÒn nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ. Trong thêi gian thùc tËp t¹i NHTMCP Công thương ViÖt Nam chi nhánh Cöa Lß em ®· t×m hiÓu kü c«ng t¸c huy ®éng vèn cïng víi sù tham kh¶o c¸c tµi liÖu liªn quan, em ®· hoµn thµnh ®­îc chuyªn ®Ò nµy. Chuyªn ®Ò ®· nªu lªn ®­îc c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn cña NHTM vµ nh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng tíi hiệu quả huy động vốn. Tõ lý thuyÕt, chuyªn ®Ò ®· ®i vµo ph©n tÝch thùc tr¹ng huy ®éng vèn cña NH, nh÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®­îc, nh÷ng khã kh¨n cßn v­íng m¾c. Tõ ®ã ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m t¨ng c­êng c«ng t¸c huy ®éng vèn cho NH. Trªn ®©y lµ toµn bé chuyªn ®Ò cña em trong thêi gian thùc tËp tèt nghiÖp t¹i NHTMCP Công thương ViÖt Nam chi nhánh Cöa Lß. Do tr×nh ®é thùc tÕ cßn bÞ h¹n chÕ, thêi gian thùc tËp kh«ng ®­îc dµi nªn chuyªn ®Ò nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, rÊt mong ®­îc sù gãp ý cña thÇy c« vµ nh÷ng ai quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy. Lêi c¶m ¬n Trong qu¸ tr×nh thùc tËp, tuy thời gian kh«ng dµi nh­ng em ®· tÝch luü kh«ng Ýt nh÷ng kiÕn thøc cïng nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u vÒ c¸c ho¹t ®éng cña NH nhÊt lµ c¸c ho¹t ®éng vÒ huy ®éng vèn NH. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thầy giáo - TS. Mai Thanh Quế cïng c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Tµi chÝnh- Ngân hàng tr­êng §¹i häc Công Đoàn ®· nhiÖt t×nh hướng dÉn vµ hç trî cho em vÒ kiÕn thøc vµ ph­¬ng ph¸p t×m hiÓu thùc tÕ, kÕt hîp häc ®i ®«i víi hµnh lµ kinh nghiÖm quý b¸u cho b¶n th©n em sau nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n Ban l·nh ®¹o cïng c¸c c« chó, anh chÞ trong phßng kÕ to¸n vµ tÊt c¶ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña NHTMCP Công thương ViÖt Nam chi nhánh Cöa Lß ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn cung cÊp sè liÖu vµ h­íng dÉn em trong qu¸ tr×nh thùc tËp, gióp em thu thËp kinh nghiÖm vµ hoµn thµnh bµi b¸o c¸o tèt nghiÖp cña em. Em hy väng ®Ò tµi cña em sÏ phÇn nµo gióp c¶i thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng huy ®éng vèn t¹i NH vµ em còng xin chóc NHTMCP Công thương ViÖt Nam chi nhánh Cöa Lß lu«n kinh doanh hiÖu qu¶, lµm giµu ®Ñp h¬n n÷a ThÞ x· Cöa Lß nãi riªng vµ ®Êt n­íc ta nãi chung. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! Nh÷ng ký hiÖu vµ ch÷ viÕt t¾t NHTMCP : Ngân hàng thương mại cổ phần G§ : Gi¸m ®èc NH : Ng©n hµng VNH : Vay ng¾n h¹n VDH : Vay dµi h¹n TD : TÝn dông TK : Tµi kho¶n KH : Kh¸ch hµng TGTK : TiÒn göi tiÕt kÞªm TGTKKKH : TiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹n TGTKCKH : TiÒn göi tiÕt kiÖm cã kú h¹n KKH : Kh«ng kú h¹n TCKT : Tæ chøc kinh tÕ NHTM : Ng©n hµng th­¬ng m¹i TCTD : Tæ chøc tÝn dông TCTC : Tæ chøc tµi chÝnh DNNN : Doanh nghiÖp nhµ n­íc DNTN : Doanh nghiÖp t­ nh©n TGKKH : TiÒn göi kh«ng kú h¹n TGCKH : TiÒn göi cã kú h¹n VN§ : ViÖt Nam ®ång tµi liÖu tham kh¶o 1. LuËt Ng©n hµng Nhµ n­íc – NXB ChÝnh trÞ Quèc gia Hµ Néi n¨m 1997. 2. LuËt c¸c Tæ chøc tÝn dông – NXB ChÝnh trÞ Quèc gia Hµ Néi n¨m 1997. 3. LuËt DNNN– NXB ChÝnh trÞ Quèc gia Hµ Néi n¨m 1995. 4. Marketting ng©n hµng – NXB Thèng kª – Hµ Néi – 1996. 5. Gi¸o tr×nh Ng©n hµng th­¬ng m¹i. 6. T¹p chÝ thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ n¨m 2007-2009. 7. T¹p chÝ ng©n hµng c¸c sè n¨m 2009, tháng 1- 2/2010 8. Báo cáo kết quả kinh doanh cña NHTMCP Công thương Việt Nam Chi nhánh Cửa Lò. (2007-2009) 9. TiÒn tÖ, ng©n hµng vµ thÞ tr­êng Tµi chÝnh - Frederic. S. Mishkin. 10. C¸c gi¶i ph¸p nh»m huy ®éng vèn cho sù nghiÖp CNH, H§H - NguyÔn Trung Kiªn - NXB Thèng kª. 11. Ng©n hµng th­¬ng m¹i - Lª V¨n T­, Lª Tïng V©n, Lª Nam H¶i - NXB TP. Hå ChÝ Minh. 12. §Ò tµi nghiªn cøu khoa häc "Ph¸t triÓn c¸c nghiÖp vô kinh doanh tiÒn tÖ truyÒn thèng cña Ng©n hµng ®¸p øng yªu cÇu míi cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng". - TS. NguyÔn §øc Th¶o. 13. TiÒn vµ ho¹t ®éng Ng©n hµng - Lª Vinh Doanh - NXB TP Hå ChÝ Minh. Lêi cam ®oan Em xin cam ®oan ®©y lµ c«ng tr×nh nghiªn cøu cña riªng em. C¸c sè liÖu trong chuyªn ®Ò lµ trung thùc vµ phï hîp víi thùc tÕ cña Ng©n hµng. NhËn xÐt cña gi¸o viªn h­íng dÉn ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... Hµ Néi, ngµy th¸ng n¨m 2010 Gi¸o viªn h­íng dÉn (Ký, ghi râ hä tªn) Môc lôc DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU B¶ng 2.1 : C¬ cÊu nguån vèn huy ®éng theo k× h¹n cña VN§ B¶ng 2.2 : KÕt cÊu d­ nî vµ ®Çu t­ tÝn .. 3 dông. B¶ng 2.3 : Tû lÖ nî qu¸ h¹n trªn tæng d­ nî B¶ng 2.4 : Nî qu¸ h¹n theo lo¹i cho vay Bảng 2.5 : Lãi suất huy động hiện nay của chi nhánh. B¶ng 2.6 : T×nh h×nh huy ®éng vèn (gåm VN§ vµ ngo¹i tÖ quy ®æi) B¶ng 2.7 : C¬ cÊu vèn huy ®éng theo kú h¹n cña VN§ B¶ng 2.8 : C¬ cÊu huy ®éng theo b¶n tÖ B¶ng 2.9 : C¬ cÊu nguån vèn theo h×nh thøc huy ®éng cña VN§ B¶ng 2.10 : C©n ®èi gi÷a nguån vèn huy ®éng vµ cho vay ._.