Giải pháp nâng cao khả năng cạnh tranh cho ngành da giầy Việt Nam trước thềm hội nhập

Lêi nãi ®Çu Sau mét thêi gian dµi nÒn kinh tÕ n­íc ta theo m« h×nh cña Liªn X« (cò) vµ c¸c n­íc XHCN ë §«ng ¢u . §ã lµ nÒn kinh tÕ chØ huy , tËp chung, quan liªu bao cÊp . ë ®ã mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ lu«n lu«n thô ®éng , c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh lu«n lµm theo chØ tiªu , ph¸p lÖnh mµ nhµ n­íc giao. Nhµ n­íc qu¸n xuyÕn toµn bé tõ x¸c ®Þnh chiÕn l­îc , kÕ ho¹ch , gi¸ c¶ , tiÒn l­¬ng ®Õn quyÕt ®Þnh bé m¸y s¶n xuÊt vµ c¸n bé l·nh ®¹o . C¸c chñ thÓ kinh tÕ lu«n chØ biÕt ho¹t ®éng theo vßng quay " S¶n - Cung - Tiªu " , cã nghÜa lµ cø s¶n xuÊt å ¹t theo chØ tiªu , ph¸p lÖnh mµ nhµ n­íc giao sau råi míi chó ý ®Õn kh©u cung cÊp vµ tiªu thô s¶n phÈm . Sù chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ cò tËp chung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng , c¸c c«ng ty , doanh nghiÖp nhµ n­íc tõ chç ®ang ®­îc bao cÊp hoµn toµn sang ph¶it tù chñ , c©n ®èi , tÝnh to¸n vµ chÞu sù c¹nh tranh gay g¾t nhiÒu ngµnh , nhiÒu doanh nghiÖp kh«ng trô ®­îc trong c¹nh tranh , tr­íc sù tiÕn bé cña s¶n phÈm c¹nh tranh mµ m×nh kh«ng s¶n xuÊt ®­îc , ®· ®i ®Õn ph¸ s¶n . Trong mu«n vµn khã kh¨n thö th¸ch , ngµnh c«ng nghiÖp Da - giÇy nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trong ngµnh Da - giÇy nãi rªng ®· tr¶i qua biÕt bao th¨ng trÇm , thö th¸ch , tuy cã sù dung tóng ban ®Çu nh­ng víi tinh thÇn n¨ng ®éng , d¸m nghÜ , d¸m lµm , phÇn lín hä ®· v­ît qua vµ ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng , ngµy cµng kh¶ng ®Þnh m×nh trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ . Trë thµnh mét ngµnh c«ng nghiÖp ®Çu ®µn trong nÒn kinh tÕ n­íc ta . kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ngµnh ®èi víi nhu cÇu tiªu dïng trong n­íc vµ cho xuÊt khÈu lµ tèt . Tuy vËy trong c¬ chÕ thÞ tr­êng kh«ng thÓ tho¶ m·n ®­îc , sù ®æi míi ®ang th­êng xuyªn diÔn ra trong tõng gi©y , tõng phót.§Æc biÖt trong giai ®o¹n hiÖn nay,ViÖt Nam ®ang cè g¾ng nç lùc gia nhËp WTO. v× vËy n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh da giÇy ViÖt Nam so víi ngoµi n­íc lµ vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt sèng cßn .NhËn thÊy tÇm quan träng vµ nh÷ng bÊt cËp rÊt ®¸ng quan t©m cña c¸c doanh nghiÖp da giÇy, em quyÕt ®Þnh lùa chän ®Ò tµi cho ®Ì ¸n m«n häc cña m×nh lµ: "Gi¶i ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho ngµnh da giÇy ViÖt Nam tr­íc thÒm héi nhËp". Bµi viÕt gåm 3 phÇn : PhÇn I : Mét sè lý luËn c¬ b¶n . PhÇn II : T×nh h×nh c¹nh tranh cña ngµnh Da - giÇy . PhÇn III : Nh÷ng gi¶i ph¸p . §©y lµ lÇn ®Çu tiªn tiÕp xóc víi ®Ò tµi nµy , nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt trong c¸ch nghÜ vµ c¸ch viÕt . V× vËy em kÝnh mong thÇy gi¸o xem xÐt vµ söa ch÷a ®Ó em tiÕn bé trong nh÷ng bµi viÕt tiÕp theo cña m×nh . PhÇn I : Mét sè lý luËn c¬ b¶n I . C¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng . 1. C¹nh tranh vµ quy luËt c¹nh tranh . Trong h×nh thøc trao ®æi hµng ho¸ trùc tiÕp , sù trao ®æi ®· ®­îc tho¶ thuËn , nhu cÇu ®­îc x¸c ®Þnh qua kinh nghiÖm tiªu thô cña c¶ hai bªn mua vµ b¸n , hµng ho¸ s¶n xuÊt ra gÇn nh­ phï hîp víi nhu cÇu cña mçi bªn . V× vËy ch­a ph¸t sinh tÝnh c¹nh tranh . C¹nh tranh ®Æc biÖt ph¸t triÓn cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt TBCN . Theo M¸c : " C¹nh tranh TBCN lµ sù ganh ®ua , sù ®Êu tranh gay g¾t gi÷a c¸c nhµ t­ b¶n nh»m giµnh giËt nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong s¶n xuÊt vµ trong tiªu thô ®Ó thu lîi nhuËn siªu ng¹ch ". Ngµy nay trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng , c¹nh tranh lµ mét ®iÒu kiÖn vµ yÕu tè kÝch thÝch kinh doanh , ®éng lùc ph¸t triÓn s¶n xuÊt . Nh­ vËy c¹nh tranh lµ mét quy luËt kh¸ch quan cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ , lµ néi dung c¬ chÕ vËn ®éng cña thÞ tr­êng . S¶n xuÊt hµng ho¸ cµng ph¸t triÓn , hµng ho¸ b¸n ra cµng nhiÒu , sè l­îng ng­êi cung øng cµng ®«ng th× c¹nh tranh cµng gay g¾t . KÕt qu¶ c¹nh tranh sÏ lo¹i bá nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶ vµ sù lín m¹nh cña c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n tèt . Tãm l¹i : Ta cã thÓ hiªñ c¹nh tranh lµ mét cuéc ®Êu tranh gay g¾t gi÷a c¸c chñ thÓ ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng víi nhau nh»m giµnh giËt nh÷ng ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt , nh÷ng dÞch vô thuËn lîi . §ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn . 2. C¸c lo¹i c¹nh tranh . Cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i c¹nh tranh dùa trªn nh÷ng tiªu thøc kh¸c nhau . a> C¨n cø vµo chñ thÓ tham gia thÞ tr­êng ng­êi ta chia c¹nh tranh thµnh 3 lo¹i : - C¹nh tranh gi÷a ng­êi b¸n vµ ng­êi mua : §©y lµ cuéc c¹nh tranh diÔn ra theo quy luËt mua rÎ b¸n ®¾t . Ng­êi b¸n muèn b¸n víi gi¸ cao , ng­êi mua muèn mua víi gi¸ thÊp . Gi¸ cuèi cïng ®­îc x¸c ®Þnh bëi sù tho¶ thuËn gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n th«ng qua qu¸ tr×nh "mÆc c¶ ". - C¹nh tranh gi÷a ng­êi mua víi nhau : Lµ cuéc c¹nh tranh dîa trªn sù tranh mua . NÕu cung nhá h¬n cÇu th× ng­êi mua sÏ tranh hnau mua, gia c¶ hµng ho¸ sÏ t¨ng lªn . Ng­êi mua s½n sµng chÊp nhËn gi¸ . - C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ng­êi b¸n víi nhau : §©y lµ cuéc c¹nh tranh gay go quyÕt liÖt . C¸c doanh nghiÖp c¹nh tranh thñ tiªu lÉn nhau , tranh giµnh kh¸ch cña nhau . Cuéc c¹nh tranh nµy mang l¹i nhiÒu lîi Ých cho x· héi , kÝch thÝch sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt . b > NÕu c¨n cø vµo ph¹m vi nghµnh kinh tÕ chia thµnh c¹nh tranh trong léi bé vµ c¹nh tranh ngoµi ngµnh . - C¹nh tranh trong néi bé ngµnh lµ sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp cïng s¶n xuÊt mét lo¹i mÆt hµng tiªu thô vµ thu lîi nhuËn . BiÖn ph¸p c¹nh tranh chñ yÕu lµ c¶i tiÕn kü thuËt , n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng , gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt . - C¹nh tranh ngoµi ngµnh lµ c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ doanh nghiÖp hay ®ång minh gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong c¸c ngµnh kinh tÕ víi nhau nh»m giµnh lîi nhuËn cao nhÊt . Trong qu¸ trØnh c¹nh tranh c¸c doanh nghiÖp bÞ hÊp dÉn bëi c¸c ngµnh cã lîi nhuËn cao vµ ®iÒu chØnh ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh theo h­íng cu¶ ngµnh ®ã . c> D­íi gãc ®é thÞ tr­êng ng­êi ta chia lµm 3 lo¹i c¹nh tranh . - C¹nh tranh hoµn h¶o . - C¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o . - C¹nh tranh ®éc quyÒn ' 3. C¸c c«ng cô c¹nh tranh chñ yÕu . a > C¹nh tranh s¶n phÈm . Doanh nghiÖp ph¶i t¹o ra ®­îc s¶n phÈm vµ tiªu thô ®­îc s¶n phÈm . Trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng rÊt ®a d¹ng vµ lu«n cã sù biÕn ®éng do c¸c tiÕn bé khoa häc , kü thuËt ph¸t triÓn nhanh trãng , sù c¹nh tranh gi÷a c¸c lo¹i hµng ho¸ , ®Æc biÖt lµ c¸c hµng ho¸ ®ång d¹ng rÊt gay g¾t , do yªu cÇu ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nªn doanh nghiÖp ph¶i hÕt søc n¨ng ®éng trong viÖc lùa chän c¸c ph­¬ng ¸n kinh doanh , thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm cho phï hîp víi yªu cÇu thÞ tr­êng . §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm lµ qu¸ tr×nh më réng mét c¸ch hîp lý danh môc s¶n phÈm sao cho phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng , phï hîp víi m«i tr­êng cña doanh nghiÖp nh»m t¹o ra c¬ cÊu s¶n phÈm hîp lý cã hiÖu qu¶ . §a d¹ng ho¸ ®­îc thùc hiÖn b»ng hai c¸ch : C¸ch 1 : Lµm ®a d¹ng gi÷a s¶n phÈm truyÒn thèng bµng c¸ch th­êng xuyªn c¶i tiÕn s¶n phÈm hiÖn cã . C¸ch 2 : D­a danh môc s¶n phÈm míi nh»m ph¸t triÓn vµ më réng thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ . §a d¹ng ho¸ cã vai trß quan träng : - T¹o ra s¶n phÈm tho¶ m· tèt nh÷ng yªu cÇu cña thÞ tr­êng . - §­a ra nh÷ng s¶n phÈm míi ë lÜnh vùc mµ tr­a cã ai ®¸p øng , tr­a cã ai chiÕm lÜnh hoÆc lµ sù chiÕm lÜnh tr­a ®Çy ®ñ . - §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm gióp doanh nghiÖp ph¸t triÓn s¶n phÈm chÝnh, c¶i tiÐn , hoµn thiÖn nã c¶ vÒ néi dung vµ h×nh thøc . Tãm l¹i : C¸c s¶n phÈm ®­îc ®a d¹ng ho¸ sÏ hç trî nhau trong c¹nh tranh , thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp . Nãi c¸ch kh¸c nã lµ c«ng cô c¹nh tranh cña doanh nghiÖp . b > C¹nh tranh chÊt l­îng s¶n phÈm . ChÊt l­îng s¶n phÈm ®­îc h×nh thµnh tõ khi thiÝet kÕ s¶n phÈm cho ®Õn khi s¶n xuÊt ®­îc s¶n phÈm , tiªu thô s¶n phÈm , muèn b¶o ®¶m vÒ chÊt l­îng ph¶i chÕ ®é kiÓm tra , kiÓm so¸t tèt . Do vËy ch¸t l­îng s¶n phÈm cao cã ý nghÜa quan träng trong viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh : - ChÊt l­îng s¶n phÈm t¨ng dÉn ®Õ t¨ng tèc ®é tiªu thô hµng ho¸ , t¹o Ên t­îng tèt vÒ nh·n hiÖu s¶n phÈm , t¹o ®­îc sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng, kÝch thÝch ®­îc tiªu dïng . - ChÊt l­îng s¶n phÈm t¨ng dÉn ®Õn gi¶m ®­îc phÕ phÈm , tiÕt kiÖm chi phÝ . Do ®ã t¹o kh¶ n¨ng sinh lêi . - N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm t¹o ®iÒu kiÖn kÕo dµi vßng ®êi cña s¶n phÈm , ®¶m b¶o sù tån t¹i l©u dµi cña doanh nghiÖp , b¶o ®¶m giµnh ®­îc th¾ng lîi trong c¹nh tranh , thu ®­îc ngay cµng nhiÒu kh¸ch hµng , gãp phÇn ph¸t triÓn më réng thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ . Tãm l¹i : Ngµy nay c¹nh tranh b»ng chÊt l­îng ®ang ngµy cµng gay g¾t vµ nã lµ mét yÕu tè quyÕt ®Þnh thµnh b¹i trong kinh doanh . V× vËy n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm cã ý nghÜa sèng cßn ®ãi víi doanh nghiÖp . c> C¹nh tranh gi¸ b¸n s¶n phÈm . Gi¸ b¸n s¶n phÈm ®­îc hiÓu lµ mét sè tiÒn mµ ng­¬i mua tr¶ cho ng­êi b¸n vÒ viªc cung øng mét lo¹i hµng ho¸ hoÆc dÞch vô nµo ®ã . Gi¸ b¸n s¶n phÈm cã thÓ cao h¬n rÊt nhiÒu , cao h¬n hoÆc cã lóc cßn thÊp h¬n so víi gi¸ thµnh . §iÒu nµy tuú thuéc vµo chÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ cña c«ng ty . Khi thu nhËp cña ng­êi d©n cßn thÊp th× gi¸ c¶ lµ vÊn ®Ò nhËy bÐn , mét sù gi¶m gi¸ cã thÓ ®Èy nhanh tèc ®ä tiªu thô hay mét sù t¨ng gi¸ cã thÓ ch¾t läc thÞ tr­êng . Nh­ng khi tu nhËp cao ng­êi tiªu dïng quan t©m nhiÒu h¬n ®Ðn c¸c cèng hiÕn cña s¶n phÈm , lóc nµy gi¸ c¶ lµ vÊn ®Ò quan träng nh­ng kh«ng ph¶i lµ quan träng nhÊt . Nh­ vËy ®Þnh gi¸ s¶n phÈm lµ bµi to¸n khã , ph¶i ®­îc kÕt hîp víi c¸c c«ng cô c¹nh tranh kh¸c ®Î t¹o ra cho doanh nghiÖp vÞ thÕ c¹nh tranh tèt . d> C¸c kªnh ph©n phèi , qu¶ng c¸o , khuyÕn m¹i . - Kªnh ph©n phèi : Mét kªnh ph©n phèi lµm c«ng viÖc truyÓn ho¸ tõ nhµ s¶n xuÊt tíi ng­êi tiªu dïng . Hä lÊp ®Çy c¸c kho¶ng c¸ch vÒ thêi gian , kh«ng gian vµ quyÒn së h÷u gi÷a ng­êi tiªu dïng víi c¸c hµng ho¸ . Sù ra ®êi cña c¸c kªnh ph©n phèi lµm t¸ch rêi ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ ho¹t ®éng tiªu thô , to¹ ®iÒu kiÖn cho viÖc chuyªn m«n ho¸ trong c¸c kh©u . - Qu¶ng c¸o : Lµ nghÖ thuËt sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn tin vÒ hµng ho¸ , dÞch vô cña doanh nghiÖp ®Õn víi ng­êi tiªu dïng nh»m lµm cho kh¸ch hµng chó ý tíi mÆt hµng cña doanh nghiÖp , biÕt ®Õn sù cã mÆt cña doanh nghiÖp . Nh÷ng ph­¬ng tiÖn qu¶ng c¸o gåm : C¸c t¹p chÝ , s¸ch b¸o , truyÒn h×nh , radio ... Mçi h×nh thøc qu¶ng c¸o ®Òu cã nh­ng ­u , nh­îc ®iÓm riªng . Do vËy tuú theo kh¶ n¨ng mµ trän c¸ch qu¶ng c¸o cho hîp lý nhÊt . - KhuyÕn m¹i : Lµ ph­¬ng thøc khuyÕn khÝch viÖc tiªu thô s¶n phÈm b»ng c¸ch tÆng th­ëng , b¸n h¹ gi¸ , b¸n gi¸ ®Æc biÖt , gi¸ ­u ®·i .. Sù khuyÕn m¹i ®­îc thõa nhËn lµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ , mÆc dï cã nh÷ng chi phÝ khuyÕn m¹i kh¸ cao nh­ng lîi Ých thu ®­îc tõ viÖc nµy l¹i lín . II . Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh . 1 . Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp . §ã lµ kh¶ n¨ng ,n¨ng lùc mµ doanh nghiÖp cã thÓ tù duy tr× vÞ trÝ cña nã mét c¸ch l©u dµi vµ n©ng cÊp vÞ trÝ ®ã lªn . V× vËy kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®­îc ®o l­êng b»ng chØ tiªu tæng hîp bao gåm chØ tiªu ®Þnh tÝnh vµ chØ tiªu ®Þnh l­îng . NhËn thøc ®­îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng tøc lµ biÕt ®­îc kh¶ n¨ng cña m×nh , c¸i mµ m×nh cã thÓ ®¹t ®­îc , kh¶ n¨ng cña ®èi thñ c¹nh tranh hay ®ã lµ sù bÕt m×nh ,biÕt ta trong kinh doanh . 2 . TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña viÖc t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh . T¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ t¹o ra ngµy cµng nhiÒu h¬n c¸c ­u thÕ vÒ tÊt c¶ c¸c mÆt : Gi¸ c¶ , gi¸ trÞ sö dông cña s¶n phÈm , uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng ... Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan . C¸c doanh nghiÖp tham gia vµo thÞ tr­êng ®Òu phaØo chÊp nhËn c¹nh tranh . TÝnh c¹nh tranh ngµy cµng trë lªn gay g¾t h¬n khi viÖc tham gia vµo thÞ tr­êng , vµ rót lui khái thÞ tr­êng lµ dÔ dµng . Lóc nµy mét thÞ tr­êng cã rÊt nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ cïng tham gia cung cÊp s¶n phÈm nh­ : Doanh nghiÖp nhµ n­íc , doanh nghiÖp t­ nh©n , c«ng ty cæ phÇn ,c«ng ty TNHH .. TÊt c¶ ®Òu cè g¾ng thhu lîi nhuËn cao cho m×nh , cèng hiÕn tèt h¬n s¶n phÈm cña m×nh . N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ n©ng cao søc c¹nh tranh cho s¶n phÈm . V× vËy ph¶i sö dông tæng hîp c¸c biÖn ph¸p kh¸c nhau nh­ : §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm , gi¶m gi¸ thµnh , ®æi míi kü thuËt , c«ng nghÖ ... Tãm l¹i : N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ mét tÊt yÐu kh¸ch quan . 3 . C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cu¶ doanh nghiÖp . a > YÕu tè kh¸ch quan . - M«i tr­êng nÒn kinh tÕ quèc d©n : + C¸c nh©n tè chÝnh trÞ , ph¸p luËt : ChÝnh trÞ æn ®Þnh t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ , khuyÕn khÝch sù ®Çu t­ , t¹o sù yªn t©m trong ®Çu t­ . HÖ thèng ph¸p luËt t¹o m«i ttr­êng ®Çu t­ thuËn lîi ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ng trong c¹nh tranh cho c¸c doanh nghiÖp . + Nh©n tè khoa häc c«ng nghÖ : Khoa häc c«ng nghÖ t¸c ®éng ®Õn chi phÝ c¸ biÖt cña doanh nghiÖp , t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng tèt . D­íi sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ c¸c s¶n phÈm bÞ l·o ho¸ nhanh chãng , vßng ®êi bÞ rót ng¾n . Phµn th¾ng th­êng nghiªng vÒ nh÷ng doanh nghiÖp cã tr×nh ®é m¸y mãc thiÕt bÞ , khoa häc c«ng nghÖ cao h¬n . + Nh©n tè v¨n ho¸ x· héi : Phong tôc tËp qu¸ , thÞ hiÕu , thãi quen tiªu dïng , tÝn ng­ìng , t«n gi¸o ... ¶nh h­ëng ®Õn c¬ cÊu cña nhu cÇu thÞ tr­êng . Do ®ã t¸c ®éng ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp . + C¸c nh©n tè tù nhiªn : VÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi ,tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó , khÝ hËu tèt ...t¹o m«i truêng tù nhiªn thuËn l¬i ®ª doanh nghiÖp ho¹t ®éng . - M«i tr­êng ngµnh : + Kh¸ch hµng : Nh÷ng kh¸ch hµng mua s¶n phÈm cña mét ngµnh nµo ®ã cã thÓ lµm gi¶m lîi nhuËn cña ngµnh ®ã b»ng c¸ch yªu cÇu chÊt l­îng s¶n phÈm cao h¬n hoÆc dÞch vô sau b¸n hµng nhiÒu h¬n hay cã thÓ dïng doanh nghiÖp nµy chèng l¹i doanh nghiÖp kia . Nh­ v¹y kh¸ch hµng còng t¸c ®éng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp . + Sè l­îng c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh : Sè l­îng c¸c doanh nghiÖp c¹nh tranh vµ c¸c ®èi thñ ngang søc t¸c ®éng rÊt lín ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh . C¸c ngµnh cã mét hoÆc vµi doanh nghiÖp th­êng cã c­êng ®é c¹nh tranh Ýt h¬n bëi doanh nghiÖp thèng lÜnh ®ãng vai trß lµ ng­êi chØ ®¹o gi¸ . Nh­ng nÕu ngµnh chØ bao gåm mét sè doanh nghiÖp cã quy m« t­¬ng ®­¬ng nhau th× c­êng ®é c¹nh tranh sÏ cao . Khi ®ã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp hoÆc lµ sÏ t¨ng lªn hoÆc sÏ thÊp ®i . C¹nh tranh còng sÏ trë nªn c¨ng th¼ng trong c¸c ngµnh cã sè l­îng lín doanh nghiÖp , v× khi ®ã mét sè doanh nghiÖp cã thÓ t¨ng c­êng c¹nh tranh mµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c kh«ng nhËn thÊy ngay ®­îc . Do ®ã viÖc nghiªn cøu ®èi thñ c¹nh tranh lµ mét c«ng viÖc cÇn thiÕt . + Søc Ðp cña s¶n phÈm thay thÕ : S¶n phÈm thay thÕ ra ®êi lµ mét tÊt yÕu , nã nh»m ®¸p øng sù biÕn ®éng cña nhu cÇu thÞ tr­êng theo h­íng ngµy cµng ®a d¹ng phong phó vµ cao cÊp h¬n . S¶n phÈm thay thÕ lu«n lu«n ®­îc s¶n xuÊt trªn nh÷ng d©y truyÒn kü thuËt vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn h¬n , do ®ã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao h¬n . MÆc dï ph¶i chÞ sù chèng tr¶ cña c¸c s¶n phÈm bÞ thay thÕ nh­eng c¸c s¶n phÈm thay thÕ cã nhiÒu ­u ®iÓm nªn sÏ dÉn ®Õn tranh giµnh thÞ tr­êng víi c¸c s¶n phÈm bÞ thay thÕ . + Sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng m«i giíi : M«i gií lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng . Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nã lµ mét nghÒ kinh doanh cã t¸c ®éng m¹nh ®Õn m«i tr­êng kinh doanh . M«i gií cµng ph¸t triÓn cµng lµm th«ng tin còng nh­ thÞ tr­êng ®­îc th«ng suèt . NÕu doanh nghiÖp cã quan hÖ th­êng xuyªn víi c¸c nhµ m«i gií th× hä n¾m b¾t ®­îc kÞp thêi c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng . Tõ ®ã n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh . b > Yªó tè chñ quan : - Nguån nh©n lùc : Nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp c«ng nghiÖp th­êng bao gåm : + Ban gi¸m ®èc doanh nghiÖp : Lµ nh÷ng c¸n bé qu¶n lý ë cÊp c©o nhÊt trong doanh nghiÖp , v¹ch ra chiÕn l­îc , trùc tiÕp ®iÒu hµnh , tæ chøc thùc c«ng viÖc kinh doanh , cã thÓ nãi chÊt l­îng ®iÒu hµnh , qu¶n lý cña ban gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp . + §éi ngò c¸n bé qu¶ lý : Nh÷ng ng­êi qu¶ lý chñ chèt cã kinh nghiÖm c«ng t¸c , phong c¸ch qu¶ lý , kh¶ n¨ng ra quyÕt ®Þnh , hiÓu biÕt vÒ kinh doanh lµ mét lîi thÕ lín cho danh nghiÖp . §iÒu nµy sÏ thuËn lîi khi ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý cã ®Çy nhiÖt huyÕt , nhiÒu ý t­ëng s¸ng t¹o . + §éi ngò c¸n bé qu¶n lý chung gian , ®èc c«ng vµ c«ng nh©n : Nguån c¸n bé cña mét doanh nghiÖp ph¶i ®ång bé , tr×nh ®é tay nghÒ cña c«ng nh©n , lßng h¨ng h¸i say mª l¶m viÖc t¸c ®éng ®Õn kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp . §©y lµ tiÒn ®Ò ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng . Muèn cã ®­îc ®iÒu nµy c¸c doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé , c«ng nh©n, ph©n chia bËc thî , cã chÕ ®é khen th­ëng , kû luËt thÝch ®¸ng . - Nguån lùc vËt chÊt vµ tµi chÝnh . + M¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ : T×nh tr¹ng m¸y mãc , thiÕt bÞ c«ng nghÖ ¶nh h­ëng mét c¸ch s©u s¾c tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp , nã thÓ hiÖn n¨ng lùc s¶n xuÊt cña mét doanh nghiÖp , t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm , lµ yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm. Mét doanh nghiÖp cã hÖ tnèng trang thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i th× s¶n phÈm s¶n xuÊt ra sÏ cã chÊt l­îng cao gi¸ thµnh h¹ vµ ng­îc l¹i mét doanh nghiÖp víi hÖ thèng trang thiÕt bÞ , m¸y mãc cò kü , l¹c hËu th× s¶n phÈm s¶n xuÊt ra sÏ cã chi phÝ cao h¬n , chÊt l­îng thÊ h¬n dÉn ®Õn gi¸ b¸n cao , ng­êi tiªu dïng khã lßng chÊp nhËn . + T×nh tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp : Doanh nghiÖp cã tiÒm lùc vÒ tµi chÝnh sÏ cã nhiÒu kh¶ n¨ng cho viÖc ®æi míi , ®Çu t­ míi c«ng nghÖ , nh÷ng doanh nghiÖp Ýt vèn sÏ khã kh¨n trong c¹nh tranh . PhÇn II : T×nh h×nh c¹nh tranh cña ngµnh Da- giÇy VN. I . T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ngµnh . 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn . Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¬ chÕ thÞ tr­êng , chÝnh s¸ch më cöa cña nhµ n­íc . Trong nh÷ng n¨m qua ,trong nÒn kinh tÕ nãi chung vµ trong ngµnh Da - giÇy nãi riªng ®ang tån t¹i vµ ph¸t triÓn nhiÒu lo¹i h×ng doanh nghiÖp , nhiÒu h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau , cïng ho¹t ®éng ®an xen , võa c¹nh tranh , võa hîp t¸c . Tõ mét ngµnh kinh tÕ kü thuËt khiªm tèn , non trÎ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. §Õn n¨m 1987 ngµnh da-giÇy míi trë thµnh mét ngµnh kinh tÕ kü thuËt ®éc lËp . Trong nh÷ng n¨m 80 ngµnh Da - giÇy viÖt nam ®· cã sù ph¸t triÓn ®¸ng kÓ ( trõ ngµnh da) . Th«ng qua sù hîp t¸c víi c¸c n­íc Liªn x« (cò ) vµ §«ng ¢u . Sau khi Liªn x« ( cò ) vµ khèi c¸c n­íc §«ng ¢u tan gi· toµn bé ch­¬ng tr×nh hîp t¸c gia c«ng mò giÇy víi c¸c n­íc nµy còng chÊm døt , s¶n xuÊt cña ngµnh bÞ ch÷ng l¹i do kh«ng ®­îc ®Çu t­ ®ång bé ®Ó s¶n xuÊt , c¬ së vËt chÊt l¹c hËu . §©y lµ giai ®o¹n khã kh¨n nhÊt trong sù ph¸t triÓn cña ngµnh Da - giÇy . lóc nµy ngµnh Da - giÇy ViÖt nam chuyÓn sang thêi kú ph¸t triÓn míi , tiÕp nhËn sù chuyÓn dÞch s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm giÇy- dÐp tõ c¸c n­íc trong khu vôc ®Ó xuÊt khÈu nh»m khai th¸c lîi thÕ mµ ViÖt nam cã ®­îc . §ã lµ lùc l­îng lao ®éng dåi dµo , trÎ , khoÎ , tiÕp thu nhanh, tiÒn c«ng lao ®éng cßn thÊp , ch­a bÞ c¸c n­íc nhËp khÈu giÇy dÐp khèng chÕ vµ ®­îc h­ëng ­u ®·i thuÕ quan (GSP ) nÕu ®¸p øng ®ñ tiªu chuÈn mµ hä yªu cÇu . §Ó khai th¸c tiÒm n¨ng , lîi thÕ ®ã . ChØ tõ n¨m 1993 ®Õn nay , ngµnh Da - giÇy ViÖt nam ( gåm tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ) ®· tËp trung søc ®Çu t­ , khai th¸c mäi nguån vèn b»ng nhiÒu h×nh thøc , ®Çu t­ c¸c c¬ së s¶n xuÊt c¸c lo¹i giÇy dÐp cho xuÊt khÈu vµ nhê cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch s¶n xuÊt cñat nhµ n­íc th«ng qua luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt nam, cïng víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh Da - giÇy thÕ giíi vµ khu vôc tõ n¨m 1992 ngµnh Da - giÇy ViÖt nam b¾t ®Çu tiÕp nhËn sù chuyÓn dÞch c«ng nghiÖp s¶n xuÊt giÇy dÐp vµ c¸c s¶n phÈm b»ng da tõ Hµn Quèc , §µi loan .. Ngµnh Da - giÇy ViÖt nam thùc sù b­íc sang giai ®o¹n míi víi tèc ®é t¨ng tr­ëng nhanh . Do vËy ngµnh Da - giÇy ngµy nay ®· trë thµnh mét ngµnh cã søc ph¸t triÓn m¹nh , kim ng¹ch xuÊt khÈu lín cïng ngµnh DÖt -may ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ chung cña ®Êt n­íc . Sù ph¸t triÓn cña x· héi , theo ®ã ngµnh Da - giÇy ngµy cµng ®­îc quan t©m , ®Çu t­ ph¸t triÓn vµ cã vÞ chÝ xøng ®¸ng ttrong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu dïng ViÖt nam . Tuy nhiªn , hiÖn nay ngµnh s¶n xuÊt Da - giÇy n­íc ta cßn lÖ thuéc vµo nhiÒu ®èi t¸c n­íc ngoµi do chñ yÕu lµm gia c«ng , hiÖu qu¶ kinh tÕ cßn thÊp.H¬n n÷a s­ thiÕu hiÓu biÕt vÒ luËt th­¬ng m¹i quèc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp da-giay trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ vÊn ®Ò hÕt søc bÊt æn,kÕt qu¶ lµ Ngành da giày ViÖt Nam ®ang ph¶i ®èi phã víi viÖc bÞ EC ®Ò xuÊt ®­a ra ¸p thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸. Kh«ng nh÷ng thÕ, ngµnh hµng nµy còng ®ang ph¶i ®èi diÖn víi t×nh tr¹ng… c«ng nh©n liªn tôc ®×nh c«ng. §iÒu nµy ®· khiÕn c¸c doanh nghiÖp da giµy…. "trë ®i m¾c nói, trë l¹i m¾c s«ng" . 2 . Kết qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña ngµnh Da – giÇyViệt Nam trong mét sè n¨m gÇn ®©y 2.1. Nh÷ng thµnh tùu mµ ngµnh da-giÇy ®¹t ®­îc C«ng nghiÖp Da - giÇy lµ ngµnh s¶n xuÊt g¾n liÒn víi nhu cÇu mÆc vµ thêi trang , ngµnh nµy cã vÞ trÝ quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ . Lµ ngµnh thu hót nhiÒu lao ®éng , cung cÊp nhiÒu s¶n phÈm tiªu dïng trong n­íc vµ xuÊt khÈu . §©y còng lµ ngµnh kinh tÕ cã kh¶ n¨ng khai th¸c nguån nguyªn liÖu trong n­íc , cã lîi thÕ vµ tiÒm n¨ng xuÊt khÈu lín , thu nhiÒu ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc . TÝnh ®Õn n¨m 1998 ngµnh c«ng nghiÖp Da - giÇy ViÖt nam cã 196 doanh nghiÖp trong ®ã : + C¸c doanh nghiÖp thuéc së h÷u nhµ n­íc : 109 ®¬n vÞ . + C¸c doanh nghiÖp cã së h÷u tËp thÓ vµ së h÷u c¸ nh©n ; 34 ®¬n vÞ . + C¸c doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi : 39 ®¬n vÞ . + C¸c doanh nghiÖp liªn doanh : 14 ®¬n vÞ Do cã nh÷ng tiÒm n¨ng ®ã vµ do cã sù ®Çu t­ s¶n xuÊt hîp lý cña nhµ n­íc , ngµnh ®· cã n¨ng lùc s¶n xuÊt trªn 300 triÖu ®«i giÇy dÐp c¸c lo¹i , thu hót lùc l­îng lao ®éng kho¶ng 300 ngh×n ng­êi , ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n¨m trªn 50% , t¨ng 8,48 lÇn tõ 118 triÖu USD n¨m 1993 nªn 100.822. 000 USD n¨m 1998 , 6th¸ng ®Çu n¨m 1999 ®¹t 624 triÖu USD ®øng thø 3 sau c¸c ngµnh dÇu khÝ vµ dÖt may . N¨ng lùc s¶n xuÊt cña ngµnh Da - giÇy ViÖt nam ( theo vèn ®Çu t­ thùc hiÖn ) lµ : Chñng lo¹i s¶n phÈm tæng sè ( x 1000 ) ph©n bæ theo d¹ng doanh nghiÖp quèc doanh ngoµi quèc doanh cã vèn §TNN GiÇy dÐp c¸c lo¹i (®«i) Tói ,cÆp c¸c lo¹i (®«i) Da thuéc c¸c lo¹i (sqft) 301.100 26.570 17.000 125.650 9.000 8.500 70.550 2.770 7.500 140.910 14.800 1.000 Đến hết năm 2002, toàn Ngành đã đầu tư nâng năng lực sản xuất lên 470 triệu đôi giầy dép các loại, cặp túi xách 37 triệu chiếc, da thuộc thành phẩm 32 triệu sqft. Sau khi Hiệp định thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ được ký kết, nhiều doanh nghiệp trong Ngành đã tập trung đầu tư nâng cao năng lực sản xuất và phát triển sản phẩm, đặc biệt, các doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài và liên doanh. Một số doanh nghiệp giầy có quy mô lớn như Công ty Pou Yuen, Công ty Giầy Sao vàng, Công ty Liên doanh Chí Hùng, Công ty Pacific Đồng Nai, Công ty General Shoe Bình Dương, Công ty Giầy Quế Bằng Thủ Đức... đều có chiến lược mở rộng sản xuất. Bên cạnh sự phát triển của các doanh nghiệp giầy, các doanh nghiệp thuộc da cũng đầu tư phát triển mạnh. Phần lớn các cơ sở hiện có đều mở rộng năng lực sản xuất, đầu tư bổ sung thêm máy móc thiết bị để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu. Tỷ trọng da thuộc thành phẩm cung cấp cho các doanh nghiệp giầy xuất khẩu tăng lên đáng kể- trên 50% sản lượng sản xuất và tiếp tục gia tăng trong thời gian tới. Có thêm 3 doanh nghiệp thuộc da đã và đang được xây dựng và đưa vào sản xuất trong năm 2002- 2003 gồm Công ty TNHH Samwoo (100% vốn nước ngoài) tại Khu CN Nhơn Trạch, Đồng Nai; Công ty Hào Dương tại Khu Công nghiệp Hiệp Phước và 1 công ty thuộc da khác của Hàn Quốc được đầu tư tại Đồng Nai. Ba công ty này có quy mô lớn, đang trong giai đoạn đầu tư và dự kiến sẽ nhập nguyên liệu từ nước ngoài về sản xuất thành phẩm tại Việt Nam. Ngoài ra, nhiều cơ sở thuộc da mới ra đời tại khu vực chuyên thuộc da tại quận Tân Bình (TP. Hồ Chí Minh). Trong năm 2002, số doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài đầu tư sản xuất nguyên phụ liệu giầy đã tăng thêm hơn 40 doanh nghiệp. Các doanh nghiệp này có quy mô không lớn, song đã từng bước đáp ứng nhu cầu nguyên phụ liệu cho các doanh nghiệp giầy tại Việt Nam. Từ cuối năm 2002 và đầu năm 2003, công tác thị trường và xúc tiến thương mại được Chính phủ quan tâm với mục tiêu hỗ trợ, thúc đẩy gia tăng kim ngạch xuất khẩu của cả nước, tranh thủ các lợi thế và tăng cường quảng bá sản phẩm, hình ảnh về ngành công nghiệp trên thị trường quốc tế. Để hỗ trợ các doanh nghiệp, Hiệp hội Da Giầy Việt Nam đã triển khai nhiều hoạt động thuộc chương trình xúc tiến thương mại trọng điÓm n¨m 2003, trong đó đã phối hợp tổ chức thành công Triển lãm Quốc tế Da Giầy Việt Nam 2003 tại TP. HCM, tổ chức đoàn khảo sát thị trường Mỹ, đoàn tham gia trưng bày sản phẩm tại Hội chợ Giầy Quốc tế GDS 96 tại Đức, tổ chức đoàn các doanh nghiệp Da Giầy khảo sát thị trường nguyên phụ liệu tại Trung Quốc. Đồng thời, triển khai thực hiện một số nội dung về xây dựng cơ sở dữ liệu, xây dựng trang web... Hiệp hội cũng tăng cường mở rộng các mối quan hệ hợp tác quốc tế với các Hiệp hội chuyên ngành trong khu vực và trên thế giới, phối hợp trao đổi các thông tin chuyên ngành. Với những thành công đó tính ®Õn th¸ng 10 n¨m 2003 ,Toµn ngµnh da giÇy viÖt nam ®· ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu 1,81 tû USD ,t¨ng 22,65% so víi cïng kú n¨m 2002.Có thể nói, ®©y lµ mét n¨m hoạt động mạnh mẽ của Hiệp hội Da Giầy Việt Nam trong nỗ lực tạo điều kiện cho các doanh nghiệp quảng bá thương hiệu của mình thông qua các hình thức tham quan, học hỏi cũng như trao đổi thông tin với thị trường quốc tế. Năm 2004, kim ngạch xuất khẩu giầy dép và cặp túi xách các loại đạt 2,91 tỷ USD, đứng thứ 3 sau Dầu khí và Dệt may, sản lượng 420- 430 triệu đôi giầy dép các loại, 35- 36 triệu chiếc cặp, túi xách các loại, 31- 32 triệu sqft da thuộc thành phÈm, víi sè l­îng lao động trong ngành là 450.000- 455.000 người ®· gi¶i quyÕt ®­îc c«ng ¨n viÖc lµm cho mét tû lÖ lao ®éng t­¬ng ®èi lín ®em l¹i thu nhËp, ®¶m b¶o ®êi sèng cho mäi ng­êi. Trong những năm qua, ngành Da-Giầy VN có tốc độ phát triển cao với kim ngạch xuất khẩu hàng năm tăng bình quân trên 20% so với cùng kỳ năm trước. Bước sang năm 2005, SXKD của các doanh nghiệp trong Ngành có một số biến động và thay đổi so với năm 2004, cụ thể: Ngay những tháng đầu năm đơn hàng giảm mạnh, đặc biệt tháng 2 và 3/2005. Tuy nhiên, từ cuối tháng 4 đầu tháng 5/2005, số đơn hàng tăng lên nhiều, một phần do chuyển dịch mùa vụ, một phần do ảnh hưởng của Trung Quốc có các chính sách mạnh hơn đối với sự phát triển của ngành Da- Giầy (Nâng mức lương tối thiểu của người lao động, kiểm soát chặt chẽ hơn về việc thực hiện các yêu cầu về trách nhiệm xã hội của DN (TNXHDN)...). Một số đối tác có nhà máy sản xuất ở Trung Quốc đang có xu hướng chuyển dịch đơn hàng về Việt Nam và các nước khác trong khu vực; Cơ cấu sản phẩm có sự biến động: Các đơn hàng giầy vải được duy trì trở lại, đặc biệt các loại giầy vải cao cấp (Có mũ giầy từ da thật) và giầy vải thời trang. Các loại dép sandal và dép đi trong nhà có mẫu mã đa dạng, phong phú hơn. Tỷ trọng giầy thể thao và giầy nữ có mũ từ da thật ngày càng gia tăng. 2.2. Nh÷ng khã kh¨n vµ h¹n chÕ cña ngµnh da giÇy ViÖt Nam Víi sù nç lùc cao trong nh÷ng n¨m qua,ngµnh da–giµy viÖt nam ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ tr­êng da-giµy thÕ giíi, tuy nhiªn ngµnh da-giµy vÉn cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vµ ®Æc biÖt trong t­¬ng lai: Trong năm 2003, các mặt hàng chủ yếu có sự biến động lớn về cơ cấu. Cụ thể là giầy thể thao và giầy nữ có tốc độ gia tăng cao, riêng giầy vải ngày càng thu hẹp sản lượng xuất khẩu, sản lượng da thuộc thành phẩm và các loại nguyên phụ liệu gia tăng nhanh (do nhu cầu phục vụ cho xuất khẩu gia tăng nhanh và có nhiều đối tác nước ngoài đầu tư vào lĩnh vực này, đặc biệt các doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài). Tuy nhiên, các loại giầy da thời trang thông dụng chưa được nhiều doanh nghiệp quan tâm phát triển, chủ yếu vẫn do các cơ sở nhỏ sản xuất để phục vụ nhu cầu nội địa. Sáu tháng đầu năm 2004, tình hình sản xuất - kinh doanh của Công ty Da Giầy Việt Nam đạt mức thấp. Giá trị tổng sản lượng đạt 43%, doanh thu đạt 41% kế hoạch năm. Nguyên nhân là do sản xuất trì trệ tại hai đơn vị phụ thuộc là Nhà máy Da Vinh và Xí nghiệp Sản xuất Dịch vụ Thương mại Da Giầy. Tuy nhiên, kim ngạch xuất nhập khẩu vẫn đạt 53% và 56% kế hoạch năm. Về lĩnh vực sản xuất, trong số 3 thành viên của Công ty, chỉ có Nhà máy Giầy Phúc Yên giữ được mức tăng trưởng khá, đạt 50% kế hoạch được giao về chỉ tiêu giá trị tổng sản lượng.Nhà máy Da Vinh, sau 2 tháng đầu năm sản xuất trì trệ, do không có vốn để mua nguyên liệu và hoá chất, các tháng tiếp theo đã có những cố gắng tạo nguồn vốn để mua nguyên liệu.Riêng Xí nghiệp sản xuất Dịch vụ Thương mại Da Giầy tình hình sản xuất - kinh doanh vẫn trì trệ. Giá trị sản xuất sản xuất công nghiệp mới chỉ đạt 17% kế hoạch năm. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ngành Da Giầy gặp nhiều khó khăn trong vấn đề lao động. Tại các doanh nghiệp, sức ép lao động ngày một gia tăng vì sự chuyển dịch lao động từ doanh nghiệp này sang doanh nghiệp khác, một phần lao động thôi việc sau khi có gia đình Sự thiếu hụt nghiêm trọng về lao động ở hầu hết các DN (Mức biến động tới trên 35%). Lực lượng lao động trẻ khan hiếm, tuyển dụng mới rất khó khăn và công nhân mới thường phải qua đào tạo một thời gian nhất định mới có thể bố trí vào dây chuyền sản xuất, đặc biệt công nhân may. Những bất cập trên đã và đang gây sức ép lớn đối với các DN., chính sách khuyến khích xuất khẩu lao động đã thu hút nhiều lực lượng lao động trẻ cũng làm ảnh hưởng không nhỏ đến nguồn lao động. Mức biến động về lao động lên rất cao, có doanh nghiệp tới trên 40%. Sự biến động trên làm cho các doanh nghiệp rất “bí” trong việc bố trí sản xuất, giao hàng đúng hạn và vì thế, chất lượng sản phẩm còng bÞ ¶nh h­ëng . Với ngành da giày, sức ép thời gian giao hàng là rất lớn, khi công nhân bỏ việc hàng loạt thì thời gian chờ quá dài sẽ càng tăng thiệt hại cho DN. Cụ thể, tại Cty TNHH giày Sao Vàng (Hải Phòng), sau 5 ngày đình công (16 - 22/02006), Cty này giảm sản lượng 100.000 đôi sản phẩm, quy thành tiền là 2 triệu USD, tương đương gần 32 tỷ VND. Đó là chưa tính tới các khoản thiệt hại về nguyên liệu sản xuất, phạt chậm hợp đồng, uy tín DN bị tổn hại...Nguyên nhân của vấn đề này là một phần do các doanh nghiệp có mức thu nhập rất chênh lệch, một phần do sức ép giãn ca và một số chính sách mới liên quan tới lao động chưa đồng bộ và sát với điều kiện thực tế của các doanh nghiệp và Ngành đã làm cho người lao động chưa thực sự yên tâm gắn bó với doanh nghiệp. Việc nâng mức lương tối thiểu từ 210.000đ lên 290.000đ đã làm tăng quỹ lương và tổng mức nộp của doanh nghiệp, nhưng cũng phần nào làm người lao động yên tâm hơn với mức thu nhập của mình. Ngoài ra, trong vấn đề lao động, công tác đào tạo, tuyển dụng cũng còn nhiều bất cập. Người lao động làm việc tại các doanh nghiệp Da Giầy hầu hết chỉ được đào tạo theo hình thức kèm cặp, sau đó thực hành trên các dây chuyền sản xuất, chưa có trường lớp, trung tâm nào chuyên._.