Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của Sài Gòn Công thương Ngân hàng

MUÏC LUÏC LÔØI MÔÛ ÑAÀU..........................................................................................................3 CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ NGAÂN HAØNG...................................................5 1.1. Toång quan veà ngaân haøng.............................................................................5 1.1.1. Khaùi nieäm ..............................................................................................5 1.1.2. Heä thoáng caùc ngaân haøng thöông maïi taïi Vieät Nam .............................7 1.2. Caùc dòch vuï ngaân haøng ...............................................................................7 1.2.1. Caùc dòch vuï truyeàn thoáng ......................................................................8 1.2.2. Caùc dòch vuï môùi hieän ñaïi ......................................................................9 1.3. Vai troø cuûa ngaân haøng trong neàn kinh teá..................................................10 1.4. Chöùc naêng cuûa ngaân haøng thöông maïi ....................................................11 1.4.1. Chöùc naêng luaân chuyeån taøi saûn ..........................................................12 1.4.2. Chöùc naêng cung caáp caùc dòch vuï thanh toaùn, moâi giôùi vaø tö vaán ......13 1.5. Kinh doanh ngaân haøng – loaïi hình kinh doanh ñaëc bieät .........................13 1.5.1. Ngaân haøng – moät trung gian taøi chính...............................................13 1.5.2. Nhöõng ñaëc tröng khaùc cuûa ngaân haøng...............................................16 1.6. Quaûn lyù ruûi ro trong hoaït ñoäng kinh doanh ngaân haøng ...........................17 1.7. Ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh ngaân haøng .............................18 1.7.1. Caùc tieâu chuaån ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa moät ngaân haøng thöông maïi ....................................................................................................21 1.7.2. Caùc chæ tieâu cô baûn ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng thöôngmaïi .33 KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 1......................................................................................37 CHÖÔNG2: THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG......................................................38 2.1. Tình hình phaùt trieån kinh teá Tp.HCM naêm 2006 .....................................38 - 1 - 2.2. Giôùi thieäu toång quaùt veà quaù trình thaønh laäp vaø phaùt trieån SGCTNH ......42 2.2.1. Voán ñieàu leä...........................................................................................44 2.2.2. Cô sôû haï taàng kyõ thuaät coâng ngheä ......................................................46 2.3. Tình hình hoaït ñoäng cuûa Saøi Goøn Coâng Thöông Ngaân haøng naêm 2006 .48 2.3.1. Nguoàn voán hoaït ñoäng ..........................................................................48 2.3.2. Hoaït ñoäng dòch vuï ...............................................................................48 2.3.3. Nguoàn nhaân löïc vaø trình ñoä quaûn trò..................................................52 2.3.4. Tình hình huy ñoäng voán......................................................................55 2.3.5. Hoaït ñoäng tín duïng .............................................................................58 2.3.6. Quaûn lyù ruûi ro trong hoaït ñoäng Ngaân haøng........................................62 2.3.7. Tình hình keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh ...........................................63 2.4. Moät soá toàn taïi trong hoaït ñoäng kinh doanh Ngaân haøng ...........................67 2.5. Söû duïng ma traän SWOT ñeå phaân tích tình hình hoaït ñoäng cuûa Saøi Goøn Coâng Thöông Ngaân haøng trong giai ñoaïn hoäi nhaäp kinh teá ...........................70 2.5.1. Ñieåm maïnh..........................................................................................70 2.5.2. Ñieåm yeáu ..............................................................................................70 2.5.3. Cô hoäi ..................................................................................................72 2.5.4. Thaùch thöùc ..........................................................................................73 KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 2......................................................................................75 CHÖÔNG 3: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM NAÂNG CAO................................76 3.1. Kieán nghò ...................................................................................................76 3.1.1. Ñoåi môùi ñieàu haønh chính saùch tieàn teä.................................................76 3.1.2. Ñoåi môùi chính saùch quaûn lyù ngoaïi hoái................................................77 3.1.3. Phaùt trieån heä thoáng giaùm saùt ngaân haøng............................................77 3.1.4. Ñoåi môùi quaûn lyù vaø phaùt trieån nhaân löïc.............................................78 3.1.5. Hoaøn thieän haønh lang phaùp lyù............................................................78 1 - 2 - 3.1.6. Phaùt trieån coâng ngheä vaø heä thoáng thanh toaùn lieân ngaân haøng ñeán naêm 2010.......................................................................................................79 3.1.7. Phaùt trieån thò tröôøng tieàn teä ñeán 2010.................................................81 3.1.8. Ñaåy nhanh quaù trình hoäi nhaäp quoác teá trong lónh vöïc ngaân haøng ....82 3.1.9. Caùc kieán nghò khaùc ............................................................................83 3.2. Giaûi phaùp vi moâ .........................................................................................83 3.2.1. Naâng cao voán töï coù cuûa SGCTNH ......................................................83 3.2.2. Naâng cao khaû naêng phoøng ngöøa ruûi ro ..............................................86 3.2.3. Giaûi phaùp ñaøo taïo vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc ...............................90 3.2.4. Hoaøn thieän boä maùy toå chöùc .................................................................91 3.2.5. Cuûng coá vaø naâng cao chaát löôïng tín duïng..........................................92 3.2.6. Naâng cao chaát löôïng cuûa coâng taùc kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä ..........96 3.2.7. Ñaåy maïnh coâng taùc marketing............................................................98 3.2.8. Phaùt trieån haï taàng kyõ thuaät, öùng duïng coâng ngheä hieän ñaïi ...............98 3.2.9. Naâng cao kyõ naêng quaûn trò ñieàu haønh ................................................99 3.2.10. Taïo laäp thöông hieäu vaø trieát lyù trong kinh doanh ...........................101 3.2.11. Môû roäng maïng löôùi..........................................................................102 3.2.12. Naâng cao chaát löôïng thaåm ñònh döï aùn ...........................................103 3.2.13. Moät vaøi kieán nghò khaùc ..................................................................104 3.3. Keá hoaïch taêng voán taïi Saøi Goøn Coâng Thöông Ngaân haøng.....................105 3.3.1. Söï caàn thieát phaûi taêng voán ................................................................105 3.3.2. Phöông thöùc taêng voán .......................................................................105 3.3.3. Lôïi ích cuûa vieäc phaùt haønh traùi phieáu chuyeån ñoåi ............................106 3.3.4. Keá hoaïch söû duïng voán.......................................................................107 KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3....................................................................................109 KEÁT LUAÄN .........................................................................................................110 2 - 3 - LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. Söï caàn thieát vaø yù nghóa cuûa ñeà taøi Trong thôøi gian qua, ngaønh ngaân haøng ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn, goùp phaàn duy trì ñöôïc söï oån ñònh kinh teá vó moâ, kieåm soaùt laïm phaùt, taïo moâi tröôøng thuaän lôïi cho hoaït ñoäng kinh doanh vaø ñaàu tö; thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá nhanh vaø beàn vöõng; goùp phaàn giaûi quyeát caùc vaán ñeà xaõ hoäi nhö taïp theâm coâng aên vieäc laøm, xoùa ñoùi, giaûm ngheøo. Ñeán nay, ngaønh Ngaân haøng ñaõ cô baûn hoaøn thieän caên baûn khuoân khoå phaùp lyù, caùc cô cheá chính saùch quaûn lyù nhaø nöôùc veà tieàn teä, tín duïng vaø caùc coâng cuï ñieàu haønh chính saùch tieàn teä cuûa Ngaân haøng Trung öông, naâng cao kyõ naêng quaûn trò ñieàu haønh, quy moâ vaø naêng löïc hoaït ñoäng phuø hôïp vôùi yeâu caàu ñoåi môùi vaø phaùt trieån cuûa neàn kinh teá cuõng nhö hoäi nhaäp kinh teá quoác teá; cuûng coá vò trí, taêng cöôøng möùc ñoä laønh maïnh, an toaøn vaø phaùt trieån beàn vöõng cuûa toaøn heä thoáng. Vôùi vai troø chuû löïc trong heä thoáng taøi chính, caùc toå chöùc tín duïng (TCTD) ñaõ vaø ñang toå chöùc huy ñoäng cho vay neàn kinh teá moät khoái löôïng voán töông ñöông 70% GDP, ñoàng thôøi cung caáp nhieàu dòch vuï taøi chính khaùc ñaùp öùng nhu caàu cuûa Chính phuû, caùc toå chöùc, caù nhaân. Nhöõng thaønh tích neâu treân cuûa ngaønh ngaân haøng ñaõ ñöôïc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ghi nhaän, maø bieåu hieän cao nhaát laø vieäc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ñaõ trao taëng ngaønh ngaân haøng Huaân chöông Sao vaøng nhaân kyû nieäm 55 naêm ngaøy thaønh laäp ngaønh. Beân caïnh nhöõng thaønh töïu to lôùn ñaõ ñaït ñöôïc, ngaønh Ngaân haøng cuõng ñaõ phaûi traû giaù cho nhöõng sai laàm, khuyeát ñieåm. Nhieàu vuï aùn kinh teá vaø ruûi ro kinh doanh ñaõ ñeå laïi haäu quaû khoâng nhoû veà ngöôøi vaø cuûa. Ñoù khoâng chæ laø nhöõng baøi hoïc cuûa quaù khöù maø noù coøn luoân rình raäp ñoái vôùi caùc ngaân haøng thöông maïi trong chaëng ñöôøng ñi tôùi. Hieän taïi, heä thoáng ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam goàm 32 ngaân haøng coå phaàn, 5 ngaân haøng quoác doanh, 5 ngaân haøng lieân doanh vaø 35 chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi. Trong xu theá hoäi nhaäp toaøn caàu vaø caïnh tranh ngaøy caøng khaù 3 - 4 - gay gaét nhö hieän nay, vieäc tìm hieåu caùc giaûi phaùp nhaèm naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng, gia taêng tính caïnh tranh, naâng cao vò theá, quy moâ cuûa Ngaân haøng trong quaù trình hoäi nhaäp laø moät vaán ñeà caáp thieát ñang ñaët ra ñoái vôùi Saøi Goøn Coâng Thöông Ngaân haøng, moät ngaân haøng laø thí ñieåm cho moâ hình coå phaàn hoùa caùc ngaân haøng treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø treân caû nöôùc noùi chung. Treân cô sôû ñoù, hoïc vieân ñaõ ñeà xuaát ñeà taøi nghieân cöùu laø: “GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG CUÛA SAØI GOØN COÂNG THÖÔNG NGAÂN HAØNG”. 2. Phöông phaùp nghieân cöùu Luaän vaên söû duïng phöông phaùp duy vaät bieän chöùng veà töï nhieân vaø xaõ hoäi cuûa CN Marx-Lenin, phöông phaùp phaân tích thoáng keâ. 3. Muïc tieâu nghieân cöùu 3.1. Laøm roõ lyù luaän toång quan veà ngaân haøng thöông maïi vaø caùc chæ tieâu ñeå phaân tích hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng thöông maïi. 3.2. Phaân tích, ñaùnh giaù, laøm roõ thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa Saøi Goøn Coâng Thöông Ngaân haøng. 3.3. Ñeà xuaát giaûi phaùp ñeå naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa Saøi Goøn Coâng Thöông Ngaân haøng. 4. Phaïm vi nghieân cöùu Saøi Goøn Coâng Thöông Ngaân haøng. Thôøi gian phaïm vi nghieân cöùu töø naêm 2002 cho ñeán nay. 5. Noäi dung nghieân cöùu: Goàm 3 chöông chính nhö sau: Chöông 1: Lyù luaän chung veà Ngaân haøng thöông maïi vaø caùc thöôùc ño hieäu quaû hoaït ñoäng ñoái vôùi Ngaân haøng thöông maïi Chöông 2: Thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa Saøi Goøn Coâng Thöông Ngaân haøng Chöông 3: Giaûi phaùp 4 - 5 - CHÖÔNG 1: TOÅNG QUAN VEÀ NGAÂN HAØNG VAØ PHAÂN TÍCH HIEÄU QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG NHTM 1.1. Toång quan veà ngaân haøng 1.1.1. Khaùi nieäm Ngaân haøng laø moät trong nhöõng toå chöùc taøi chính quan troïng nhaát cuûa neàn kinh teá. Ngaân haøng laø ngöôøi cho vay chuû yeáu ñoái vôùi haøng trieäu hoä tieâu duøng (caù nhaân, hoä gia ñình…). Hôn nöõa, ñoái vôùi caùc doanh nghieäp nhoû ôû ñòa phöông, töø ngöôøi baùn rau quaû cho tôùi ngöôøi kinh doanh oâtoâ, ngaân haøng laø toå chöùc cung caáp tín duïng cô baûn phuïc vuï cho vieäc mua haøng hoùa döï tröõ hoaëc mua oâtoâ tröng baøy. Khi doanh nghieäp vaø ngöôøi tieâu duøng phaûi thanh toaùn cho caùc khoaûn mua haøng hoùa vaø dòch vuï, hoï thöôøng söû duïng seùc, theû tín duïng hay taøi khoaûn ñieän töû. Vaø khi caàn thoâng tin taøi chính hay caàn laäp keá hoaïch taøi chính, hoï thöôøng tìm ñeán ngaân haøng ñeå nhaän ñöôïc lôøi tö vaán. Treân toaøn theá giôùi, ngaân haøng laø toå chöùc trung gian taøi chính cung caáp caùc khoaûn tín duïng traû goùp cho ngöôøi tieâu duøng vôùi quy moâ lôùn nhaát. Trong moïi thôøi kyø, ngaân haøng laø moät trong nhöõng thaønh vieân quan troïng nhaát treân thò tröôøng tín phieáu vaø traùi phieáu do chính quyeàn ñòa phöông phaùt haønh ñeå taøi trôï cho caùc coâng trình coâng coäng. Ngaân haøng cuõng laø moät trong nhöõng toå chöùc taøi chính cung caáp voán löu ñoäng quan troïng nhaát cho caùc doanh nghieäp. Vaø trong nhöõng naêm gaàn ñaây, ngaân haøng ñaõ taêng cöôøng môû roäng cho vay daøi haïn ñoái vôùi caùc doanh nghieäp ñeå hoã trôï vieäc xaây döïng nhaø maùy môùi hay mua saém thieát bò maùy moùc thieát bò môùi. Hôn nöõa, ngaân haøng cuõng laø toå chöùc trung gian taøi chính quan troïng nhaát cuûa xaõ hoäi. Vaäy ngaân haøng laø gì? Ngaân haøng laø 1 loaïi hình toå chöùc coù vai troø quan troïng ñoái vôùi neàn kinh teá noùi chung vaø ñoái vôùi töøng coäng ñoàng ñòa phöông noùi rieâng. 5 - 6 - Ngaân haøng Thöông maïi (Comercial bank) ñaõ hình thaønh toàn taïi vaø phaùt trieån haøng traêm naêm gaén lieàn vôùi söï phaùt trieån cuûa kinh teá haøng hoùa. Söï phaùt trieån heä thoáng Ngaân haøng Thöông maïi ñaõ coù taùc ñoäng raát lôùn vaø quan troïng ñeán quaù trình phaùt trieån cuûa neàn kinh teá haøng hoùa, ngöôïc laïi kinh teá haøng hoùa phaùt trieån maïnh meõ ñeán giai ñoaïn cao nhaát cuûa noù – kinh teá thò tröôøng – thì Ngaân haøng Thöông maïi cuõng ngaøy caøng ñöôïc hoaøn thieän vaø trôû thaønh nhöõng ñònh cheá taøi chính khoâng theå thieáu ñöôïc. Ngaân haøng Thöông maïi laø loaïi ngaân haøng tröïc tieáp giao dòch vôùi caùc coâng ty, xí nghieäp, toå chöùc kinh teá, caùc toå chöùc ñoaøn theå vaø caùc caù nhaân ….baèng vieäc nhaän tieàn göûi tieát kieäm, ……cho vay vaø cung caáp caùc dòch vuï Ngaân haøng cho caùc ñoái töôïng noùi treân. Ñieàu 20 Luaät caùc toå chöùc tín duïng (luaät soá 02/1997/QH10) chæ roõ: “Ngaân haøng laø loaïi hình toå chöùc tín duïng ñöôïc thöïc hieän toaøn boä hoaït ñoäng ngaân haøng vaø caùc hoaït ñoäng kinh doanh khaùc coù lieân quan”. Theo tính chaát vaø muïc tieâu hoaït ñoäng caùc loaïi hình ngaân haøng goàm: - Ngaân haøng Thöông maïi; - Ngaân haøng phaùt trieån; - Ngaân haøng ñaàu tö; - Ngaân haøng chính saùch; - Ngaân haøng hôïp taùc; - Caùc loaïi hình ngaân haøng khaùc. Nhö vaäy, coù theå noùi raèng Ngaân haøng Thöông maïi laø ñònh cheá taøi chính trung gian quan troïng vaøo loaïi baäc nhaát trong neàn kinh teá thò tröôøng. Nhôø heä thoáng ñònh cheá naøy maø caùc nguoàn tieàn voán nhaøn roãi seõ ñöôïc huy ñoäng, taïo laäp nguoàn voán tín duïng to lôùn ñeå coù theå cho vay phaùt trieån kinh teá. Töø ñoù coù theå noùi baûn chaát cuûa Ngaân haøng Thöông maïi theå hieän qua caùc ñieåm sau: 6 - 7 - - Ngaân haøng Thöông maïi laø moät toå chöùc kinh teá; - Ngaân haøng Thöông maïi hoaït ñoäng mang tính chaát kinh doanh; - Ngaân haøng Thöông maïi hoaït ñoäng kinh doanh trong lónh vöïc tieàn teä tín duïng vaø dòch vuï ngaân haøng. NHTM - Coâng ty, XN - Hoä gia ñình, caù nhaân - Caùc toå chöùc Nhaän tieàn gôûi Tieát kieäm Cho vay C/c dòch vuï NH Caù nhaân Coâng ty, XN, toå chöùc Ngaân haøng laø loaïi hình toå chöùc taøi chính cung caáp moät danh muïc caùc dòch vuï taøi chính da daïng nhaát – ñaëc bieät laø tín duïng, tieát kieäm vaø dòch vuï thanh toaùn – vaø thöïc hieän nhieàu chöùc naêng taøi chính nhaát so vôùi baát kyø toå chöùc kinh doanh naøo trong neàn kinh teá. 1.1.2. Heä thoáng caùc ngaân haøng thöông maïi taïi Vieät Nam Heä thoáng Ngaân haøng Thöông maïi Vieät Nam laø heä thoáng Ngaân haøng ña naêng, kinh doanh toång hôïp, ñöôïc ñònh hình vaø phaùt trieån maïnh keå töø khi thöïc hieän caûi caùch heä thoáng taøi chính Ngaân haøng – töø naêm 1990. Heä thoáng naøy bao goàm: - Ngaân haøng Thöông maïi quoác doanh; - Caùc ngaân haøng thöông maïi coå phaàn ñoâ thò; - Ngaân haøng thöông maïi coå phaàn noâng thoân; - Chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam; - Ngaân haøng lieân doanh; - Vaên phoøng Ñaïi dieän Ngaân haøng nöôùc ngoaøi; 1.2. Caùc dòch vuï ngaân haøng Moät ngaân haøng thaønh coâng hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo vieäc xaùc ñònh caùc dòch vuï taøi chính maø xaõ hoäi ñang coù nhu caàu, thöïc hieän caùc dòch vuï moät caùch coù 7 - 8 - hieäu quaû vôùi moät möùc giaù caïnh tranh. Caùc dòch vuï cuûa ngaân haøng cung caáp ñöôïc chia thaønh hai loaïi sau: 1.2.1. Caùc dòch vuï truyeàn thoáng - Thöïc hieän trao ñoåi ngoaïi teä: Moät ngaân haøng ñöùng ra mua, baùn moät loaïi tieàn naøy vaø laáy moät loaïi tieàn khaùc. Trong thò tröôøng taøi chính hieän nay, mua baùn ngoaïi teä chæ do caùc ngaân haøng lôùn nhaát thöïc hieän vì nhöõng giao dòch nhö theá thöôøng coù ñoä ruûi ro cao, ñoàng thôøi yeâu caàu phaûi coù trình ñoä chuyeân moân cao. - Chieát khaáu thöông phieáu vaø cho vay thöông maïi: Khaùch haøng baùn caùc khoaûn nôï (caùc khoaûn phaûi thu) cho ngaân haøng ñeå laáy tieàn maët. Ñoù laø böôùc chuyeån tieáp töø chieát khaáu thöông phieáu sang cho vay tröïc tieáp ñoái vôùi khaùch haøng, giuùp hoï coù voán ñeå kinh doanh. - Nhaän tieàn gôûi: Cho vay ñöôïc coi laø ñænh cao sinh lôïi do ñoù caùc ngaân haøng ñaõ tìm kieám moïi caùch ñeå huy ñoäng nguoàn voán cho vay. Moät trong nhöõng nguoàn voán quan troïng laø caùc khoaûn tieàn gôûi tieát kieäm cuûa khaùch haøng. - Baûo quaûn vaät coù giaù: Ngaân haøng löu giöõ hoä vaøng vaø caùc vaät coù giaù cho khaùch haøng trong kho baûo quaûn. Caùc giaáy chöùng nhaän do ngaân haøng kyù phaùt cho khaùch haøng (ghi nhaän veà caùc taøi saûn ñang ñöôïc löu giöõ) coù theå ñöôïc löu haønh nhö tieàn. Ñoù laø hình thöùc ñaàu tieân cuûa seùc vaø theû tín duïng. - Taøi trôï caùc hoaït ñoäng cuûa Chính phuû: Ngaân haøng mua traùi phieáu cuûa Chính phuû ñeå Chính phuû thöïc hieän caùc keá hoaïch. - Cung caáp caùc giao dòch taøi khoaûn: Taøi khoaûn cho pheùp ngöôøi gôûi tieàn vieát seùc thanh toaùn cho vieäc mua haøng hoùa vaø dòch vuï. Taøi khoaûn tieàn gôûi giao dòch naøy caûi thieän ñaùng keå hieäu quaû cuûa quaù trình thanh toaùn, laøm cho caùc giao dòch kinh doanh trôû neân deã daøng hôn, nhanh choùng vaø an toaøn hôn. - Cung caáp dòch vuï uûy thaùc: Ngaân haøng thöïc hieän quaûn lyù taøi saûn vaø hoaït ñoäng taøi chính cho caù nhaân vaø doanh nghieäp thöông maïi. Haàu heát caùc ngaân haøng 8 - 9 - cung caáp caû hai loaïi dòch vuï: dòch vuï uûy thaùc thoâng thöôøng cho caù nhaân, hoä gia ñình vaø uûy thaùc thöông maïi cho caùc doanh nghieäp. Thoâng qua dòch vuï uûy thaùc, caùc khaùch haøng coù theå tieát kieäm caùc khoaûn tieàn ñeå cho con ñi du hoïc. Ngaân haøng seõ quaûn lyù vaø ñaàu tö khoaûn tieàn ñoù cho ñeán khi khaùch haøng caàn. Thaäm chí, caùc ngaân haøng ñoùng vai troø laø ngöôøi ñöôïc uûy thaùc trong di chuùc taøi saûn cho khaùch haøng ñaõ qua ñôøi baèng caùch coâng boá taøi saûn, baûo quaûn caùc taøi saûn coù giaù, ñaàu tö coù hieäu quaû, vaø ñaûm baûo cho ngöôøi thöøa keá hôïp phaùp nhaän taøi khoaûn thöøa keá. Hoaëc ngaân haøng coù theå quaûn lyù danh muïc ñaàu tö chöùng khoaùn vaø keá hoaïch tieàn löông cho caùc coâng ty kinh doanh. Ngaân haøng ñoùng vai troø laø ngöôøi ñaïi lyù cho caùc coâng ty trong caùc hoaït ñoäng phaùt haønh coå phieáu, traùi phieáu. 1.2.2. Caùc dòch vuï môùi hieän ñaïi - Cho vay tieâu duøng: Ngaân haøng cho khaùch haøng vay ñeå thöïc hieän caùc muïc tieâu sinh hoaït, tieâu duøng. - Tö vaán taøi chính: Ngaân haøng ngaøy nay cung caáp nhieàu dòch vuï taøi chính ña daïng, töø chuaån bò veà thueá vaø keá hoaïch taøi chính cho caùc caù nhaân ñeán tö vaán veà caùc cô hoäi thò tröôøng trong nöôùc cho caùc khaùch haøng kinh doanh cuûa hoï. - Quaûn lyù tieàn maët: Ngaân haøng quaûn lyù thu vaø chi cho caùc doanh nghieäp, caù nhaân vaø tieán haønh caùc hoaït ñoäng ñaàu tö vaø cho vay ñeå kieám lôøi. - Dòch vuï thueâ mua thieát bò: Ngaân haøng cho khaùch haøng kinh doanh löïa choïn mua thieát bò, maùy moùc thieát bò caàn thieát thoâng qua hôïp ñoàng thueâ mua, trong ñoù ngaân haøng mua thieát bò vaø cho khaùch haøng thueâ. - Cho vay taøi trôï döï aùn: caùc ngaân haøng ngaøy caøng naêng ñoäng trong vieäc taøi trôï cho chi phí xaây döïng nhaø maùy môùi, hoaëc thöïc hieän caùc döï aùn cuûa khaùch haøng. - Baùn caùc dòch vuï baûo hieåm: Töø nhieàu naêm nay, caùc ngaân haøng ñaõ baùn baûo hieåm tín duïng cho khaùch haøng, ñieàu ñoù ñaûm baûo vieäc hoaøn traû cho khaùch haøng. 9 - 10 - - Cung caáp caùc keá hoaïch höu trí: Ngaân haøng quaûn lyù keá hoaïch höu trí maø caùc doanh nghieäp laäp cho ngöôøi lao ñoäng. - Cung caáp caùc dòch vuï moâi giôùi ñaàu tö chöùng khoaùn: cung caáp cô hoäi cho khaùch haøng mua coå phieáu, traùi phieáu vaø caùc chöùng khoaùn khaùc maø khoâng phaûi nhôø ñeán ngöôøi kinh doanh chöùng khoaùn. - Cung caáp dòch vuï quyõ töông hoã vaø trôï caáp: do ngaân haøng cung caáp caùc taøi khoaûn tieàn gôûi truyeàn thoáng vôùi laõi suaát quaù thaáp, nhieàu khaùch haøng ñaõ höôùng tôùi vieäc söû duïng caùc saûn phaåm ñaàu tö, ñaëc bieät laø caùc taøi khoaûn cuûa quyõ töông hoã vaø hôïp ñoàng trôï caáp. Hôïp ñoàng trôï caáp bao goàm caùc keá hoaïch tieát kieäm daøi haïn vaø cam keát thanh toaùn moät khoaûn tieàn maët haøng naêm cho khaùch haøng baét ñaàu töø moät ngaøy nhaát ñònh trong töông lai (ngaøy nghæ höu). Ngöôïc laïi, quyõ töông hoã bao goàm caùc chöông trình ñaàu tö ñöôïc quaûn lyù moät caùch chuyeân nghieäp nhaèm vaøo vieäc mua coå phieáu, traùi phieáu vaø caùc chöùng khoaùn phuø hôïp vôùi muïc tieâu cuûa quyõ. - Cung caáp dòch vuï ngaân haøng ñaàu tö vaø ngaân haøng baùn buoân: Nhöõng dòch vuï naøy bao goàm xaùc ñònh muïc tieâu hôïp nhaát, taøi trôï mua laïi coâng ty, mua baùn chöùng khoaùn cho khaùch haøng (Vd: baûo laõnh phaùt haønh chöùng khoaùn), cung caáp coâng cuï marketing chieán löôïc, caùc dòch vuï haïn cheá ruûi ro ñeå baûo veä khaùch haøng. Hieän nay, caùc dòch vuï ngaân haøng hieän ñaïi cung caáp ñang taêng leân nhanh choùng. Nhieàu loaïi hình tín duïng vaø taøi khaûn tieàn gôûi môùi ñang ñöôïc phaùt trieån, caùc loaïi dòch vuï môùi nhö giao dòch qua internet vaø theû ñang ñöôïc môû roäng vaø caùc dòch vuï môùi nhö baûo hieåm vaø kinh doanh chöùng khoaùn ñang phaùt trieån ngaøy caøng raàm roä taïi Vieät Nam. Caùc dòch vuï ngaân haøng ngaøy nay taïo ra moät söï thuaän tieän raát lôùn cho khaùch haøng. Khaùch haøng coù theå hoaøn toaøn thoûa maõn vôùi caùc nhu caàu dòch vuï taøi chính hieän ñaïi. 1.3. Vai troø cuûa ngaân haøng trong neàn kinh teá Trong khi nhieàu ngöôøi cho raèng caùc ngaân haøng ñoùng vai troø raát nhoû trong neàn kinh teá nhö nhaän tieàn gôûi vaø cho vay thì treân thöïc teá ngaân haøng hieän ñaïi 10 - 11 - ngaøy nay ñaõ phaûi thöïc hieän nhieàu vai troø môùi ñeå coù theå duy trì khaû naêng caïnh tranh vaø ñaùp öùng nhu caàu cuûa xaõ hoäi. Caùc ngaân haøng ngaøy nay coù nhöõng vai troø cô baûn sau: Vai troø trung gian: Chuyeån caùc khoaûn tieàn tieát kieäm, chuû yeáu töø hoä gia ñình thaønh caùc khoaûn tín duïng cho caùc toå chöùc kinh doanh vaø caùc thaønh phaàn khaùc ñeå ñaàu tö vaøo nhaø cöûa, thieát bò vaø caùc taøi saûn khaùc. Vai troø thanh toaùn: Thay maët khaùch haøng thöïc hieän thanh toaùn cho vieäc mua haøng hoùa vaø dòch vuï (nhö baèng caùch phaùt haønh vaø buø tröø seùc, cung caáp maïng löôùi thanh toaùn ñieän töû, keát noái caùc quyõ vaø phaân phoái tieàn giaáy vaø tieàn ñuùc) Vai troø ngöôøi baûo laõnh: Cam keát traû nôï cho khaùch haøng khi khaùch haøng maát khaû naêng thanh toaùn (chaúng haïn phaùt haønh thö tín duïng). Vai troø ngöôøi ñaïi lyù: Thay maët khaùch haøng quaûn lyù vaø baûo veä taøi saûn cuûa hoï, phaùt haønh hoaëc chuoäc laïi chöùng khoaùn. Vai troø thöïc hieän chính saùch: Thöïc hieän caùc chính saùch kinh teá cuûa Chính phuû. 1.4. Chöùc naêng cuûa ngaân haøng thöông maïi Ngaân haøng laø loaïi hình toå chöùc chuyeân nghieäp trong lónh vöïc taïo laäp cung caáp caùc dòch vuï quaûn lyù quó cho coâng chuùng, ñoàng thôøi noù cuõng thöïc hieän nhieàu vai troø khaùc nhau trong neàn kinh teá (baûng döôùi) Baûng 1.1. Nhöõng chöùc naêng cô baûn cuûa ngaân haøng ña naêng ngaøy nay: 11 - 12 - Chöùc naêng uûy thaùc Chöùc naêng baûo hieåm Chöùc naêng moâi giôùi Chöùc naêng ngaân haøng ñaàu tö vaø baûo laõnh Ngaân haøng hieän ñaïi Chöùc naêng quaûn lyù tieàn maët Chöùc naêng tín duïng Chöùc naêng laäp keá hoaïch ñaàu tö Chöùc naêng thanh toaùn Chöùc naêng tieát kieäm Thaønh coâng cuûa moät ngaân haøng hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo naêng löïc trong vieäc xaùc ñònh caùc dòch vuï taøi chính maø xaõ hoäi coù nhu caàu, thöïc hieän caùc dòch vuï ñoù moät caùch coù hieäu quaû vaø baùn chuùng taïi moät möùc giaù caïnh tranh. Ngaân haøng thöïc hieän hai chöùc naêng cô baûn laø: - Chöùc naêng luaân chuyeån taøi saûn; - Chöùc naêng cung caáp caùc dòch vuï thanh toaùn, moâi giôùi vaø tö vaán… 1.4.1. Chöùc naêng luaân chuyeån taøi saûn Trong chöùc naêng luaân chuyeån taøi saûn, ngaân haøng tieán haønh ñoàng thôøi hai hoaït ñoäng. Thöù nhaát, ngaân haøng huy ñoäng voán baèng caùch phaùt haønh caùc chöùng chæ tieàn göûi. Caùc chöùng chæ tieàn göûi do ngaân haøng phaùt haønh thöôøng haáp daãn ngöôøi ñaàu tö daân chuùng, bôûi vì, ñoái vôùi haàu heát nhöõng ngöôøi ñaàu tö thì vieäc mua caùc chöùng chæ tieàn göûi cuûa ngaân haøng seõ giaûm ñöôïc ñaùng keå caùc chi phí nhö chi phí giaùm saùt, chi phí thanh khoaûn vaø ruûi ro giaù caû. Thöù hai, ngaân haøng tieán haønh ñaàu tö baèng caùch caáp tín duïng vaø mua caùc coå phieáu vaø traùi phieáu do coâng ty phaùt haønh (goïi chung laø ñaàu tö chöùng khoaùn), nhöõng chöùng khoaùn naøy laø nhöõng chöùng khoaùn sô caáp. Nhö vaäy, nhöûng chöùng 12 - 13 - chæ tieàn göûi do ngaân haøng phaùt haønh laø nhöõng chöùng khoaùn thöù caáp, bôûi vì chuùng chæ ñöôïc phaùt haønh khi caùc coâng ty phaùt haønh caùc chöùng khoaùn sô caáp ñeå ñaàu tö vaøo taøi saûn thöïc. Söï khaùc bieät rong chöùc naêng luaân chuyeån taøi saûn giöõa ngaân haøng vaø caùc loaïi hình kinh doanh khaùc ñöôïc theå hieän trong baûng döôùi ñaây: Baûng 1.1. Baûng caân ñoái taøi saûn ngaân haøng vaø coâng ty (daïng giaûn ñôn) Caùc coâng ty Ngaân haøng Taøi saûn coù: TS höõu hình: - Nhaø xöôûng; - Maùy moùc; - Thieát bò. Taøi saûn nôï: CK sô caáp: - Traùi phieáu; - Coå phieáu; - Tín duïng. Taøi saûn coù: CK sô caáp: - Traùi phieáu; - Coå phieáu; - Tín duïng. Taøi saûn nôï: CK thöù caáp: - Chöùng chæ tieàn göûi; - Tieàn göûi tieát kieäm; - Tieàn göûi thanh toaùn. Ñaây laø daïng giaûn ñôn cuûa baûng caân ñoái taøi saûn cuûa ngaân haøng vaø coâng ty, nhaèm phaûn aùnh söï khaùc bieät trong chöùc naêng luaân chuyeån taøi saûn giöõa hoaït ñoäng kinh doanh ngaân haøng vaø caùc hoaït ñoäng kinh doanh khaùc. 1.4.2. Chöùc naêng cung caáp caùc dòch vuï thanh toaùn, moâi giôùi vaø tö vaán Ngaân haøng hoaït ñoäng nhö laø ñaïi lyù cuûa khaùch haøng trong vieäc moâi giôùi cung caáp dòch vuï thanh toaùn vaø caùc thoâng tin cho khaùch haøng. Ví duï nhö hoaït ñoäng nghieân cöùu vaø tö vaán ñaàu tö cho khaùch haøng, höôùng daãn khaùch haøng mua baùn chöùng khoaùn…thoâng qua chöùc naêng tö vaán vaø cung caáp dòch vuï thanh toaùn laøm cho chi phí ñaàu tö cuûa khaùch haøng giaûm xuoáng vaø ngöôøi ñaàu tö coù theå naém baét ñöôïc tình hình taøi chính vaø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty moät caùch chính xaùc vaø toaøn dieän hôn. Do ñoù, thoâng qua chöùc naêng cung caáp dòch vuï tö vaán vaø ñaàu tö, heä thoáng ngaân haøng ñaõ khuyeán khích ñöôïc tyû leä tieát kieäm trong daân chuùng taêng leân. 1.5. Kinh doanh ngaân haøng – loaïi hình kinh doanh ñaëc bieät 1.5.1. Ngaân haøng – moät trung gian taøi chính 13 - 14 - Ñeå hieåu ñöôïc chöùc naêng ñaëc bieät cuûa ngaân haøng trong neàn kinh teá, chuùng ta haõy hình dung moät theá giôùi giaûn ñôn trong ñoù khoâng toàn taïi hoaït ñoäng cuûa heä thoáng ngaân haøng. Trong moät theá giôùi nhö vaäy, nhöõng khoaûn tieát kieäm cuûa daân chuùng chæ coù theå ñöôïc söû duïng hoaëc laø döôùi daïng tieàn maët; hoaëc laø döôùi daïng ñaàu tö chöùng ñeå ñaàu tö chöùng khoaùn vaøo caùc coâng ty. Noùi moät caùch khaùi quaùt, caùc coâng ty phaùt haønh chöùng khoaùn ñeå ñaàu tö vaøo caùc taøi saûn thöïc, nhö nhaø xöôûng, maùy moùc, nguyeân vaät lieäu… sô ñoà 1.1 moâ taû luoàng tieàn tieát kieäm ñöôïc luaân chuyeån töø daân chuùng ñeán caùc coâng ty; vaø ngöôïc laïi, caùc chöùng khoaùn laø coå phieáu vaø traùi phieáu ñöôïc luaân chuyeån töø coâng ty ñeán daân chuùng. Sô ñoà 1.1: Caùc luoàng voán vaø chöùng khoaùn trong moät theá giôùi khoâng coù ngaân haøng Daân chuùng (nhöõng ngöôøi tieát kieäm) Caùc coâng ty (nhöõng ngöôøi ñi vay) CP & TP Voán Trong moät theá giôùi khoâng coù caùc ngaân haøng thì quy moâ caùc luoàng voán töø nhöõng ngöôøi tieát kieäm chuyeån ñeán caùc coâng ty nhìn chung laø raát thaáp. Lyù do neâu ra nhö sau: - Chi phí ñeå giaùm saùt tröïc tieáp hoaït ñoäng cuûa coâng ty laø raát toán keùm. Khi daân chuùng mua chöùng khoaùn cuûa coâng ty, hoï phaûi giaùm saùt ñöôïc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty vaø hoï phaûi ñaûm baûo raèng tình traïng taøi chính cuûa coâng ty laø laønh maïnh vaø coâng ty khoâng che daáu vaø laõng phí tieàn tieàn voán trong baát cöù döï aùn naøo. Ñeå coù theå giaùm saùt ñöôïc hoaït ñoäng cuûa coâng ty, nhöõng ngöôøi ñaàu tö chöùng khoaùn phaûi daønh thôøi gian vaø tieàn baïc vaøo vieäc thu thaäp, phaân tích vaø xöû lyù caùc thoâng tin veà tình hình taøi chính vaø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty. Vôùi nhöõng yeâu caàu phaûi giaùm saùt hoaït ñoäng cuûa coâng ty nhö vaäy thì quaû laø toán keùm ñoái ._.vôùi nhöõng ngöôøi ñaàu tö chöùng khoaùn vaøo coâng ty, do ñoù, hoï muoán uyû quyeàn vieäc giaùm saùt cho ngöôøi khaùc, vaø nhö vaäy, hoï ñaõ moät phaàn hay hoaøn toaøn töø boû vieäc 14 - 15 - giaùm saùt tröïc tieáp hoaït ñoäng cuûa coâng ty maø hoï ñaõ ñaàu tö vaøo. Do khoâng giaùm saùt tröïc tieáp hoaït ñoäng cuûa coâng ty neân vieäc naém giöõ coå phieáu vaø traùi phieáu coâng ty trôû neân keùm haáp daãn vaø chöùa ñöïng tieàm aån ruûi ro raát lôù,. Ñieàu naøy laøm giaûm ñoäng löïc cuûa daân chuùng mua chöùng khoaùn cuûa caùc coâng ty. Trong thöïc teá, lo laéng cuûa nhöõng ngöôøi naém giöõ traùi phieáu ñöôïc giaûi toûa moät phaàn bôûi caùc ñieåu khoaûn chaët cheõ ñöôïc quy ñònh trong hôïp ñoàng phaùt haønh traùi phieáu. Nhöõng ñieàu khoaûn naøy ñaõ haïn cheá coâng ty phaùt haønh chöùng khoaùn ñoái vôùi caùc döï aùn chöùa ñöïng tieàm aån ruûi ro cao. Tuy nhieân, chi phí ñeå giaùm saùt vieäc thöïc chi caùc ñieàu khoaûn naøy laø raát lôùn, ñaëc bieät laø ñoái vôùi caùc chöùng khoaùn daøi haïn vaø caùc chöùng khoaùn xuaát hieän laàn ñaàu hoaëc chöa quen thuoäc. - Vôùi ñaëc tính daøi haïn cuûa coå phieáu vaø traùi phieáu laø nguyeân nhaân thöù hai laøm naûn loøng ngöôøi tieát kieäm mua chöùng khoaùn cuûa coâng ty. Ñieàu naøy coù theå khieán cho nhöõng ngöôøi tieát kieäm öu tieân naém giöõ tieàn maët nhaèm muïc ñích thanh khoaûn hôn laø ñaàu tö vaøo caùc chöùng khoaùn daøi haïn nhaát laø khi hoï coù keá hoaïch söû duïng khoaûn tieát kieäm vaøo chi tieâu trong thôøi gian ngaén nhaát. - Lyù do cuoái cuøng ñoù laø maëc duø treân thöïc teá, caùc chöùng khaùon ñöôïc mua baùn treân thò tröôøng thöù caáp taïo ra moät ñoä thanh khoaûn nhaát ñònh cho taøi saûn, nhöng nhöõng nhaø ñaàu tö thöôøng phaûi chòu ruûi ro bieán ñoäng giaù caû cuûa chöùng khoaùn (nhaát laø coå phieáu) vaø phaûi chòu caùc chi phí chuyeån nhöôïng coù lieân quan. Ñieàu naøy daãn ñeán thu nhaäp thöïc teá töø vieäc chuyeån nhöôïng chöùng khoaùn treân thò tröôøng thöù caáp giaûm vaø trong moät soá tröôøng hôïp thu nhaäp coøn thaáp hôn giaù mua chöùng khoaùn ban ñaàu. Toùm laïi, nhöõng nguyeân nhaân chính laøm cho quy moâ caùc luoàng voán töø nhöõng ngöôøi tieát kieäm ñaàu tö tröïc tieáp vaøo chöùng khaùon caùc coâng ty thaáp laø do: + Chi phí ñeå giaùm saùt hoaït ñoäng cuûa coâng ty raát toán keùm; + Chi phí chuyeån nhöôïng (thanh khoaûn) caùc chöùng khoaùn coâng ty laø raát cao; 15 - 16 - + Ruûi ro bieán ñoäng giaù caû chöùng khoaùn treân thò tröôøng. Trong moät theá giôùi maø heä thoáng ngaân haøng khoâng toàn taïi, thì nhöõng nguyeân nhaân neâu treân khieán cho daân chuùng giaûm ñoäng löïc tieát kieäm, taêng tieâu duøng vaø hoaëc laø tieát kieäm ôû daïng tieàn maët. Tuy nhieân, chuùng ta ñang soáng trong moät theá giôùi maø ôû ñoù heä thoáng ngaân haøng phaùt trieån maïnh meõ vaø ñang ñöôïc coi nhö boä xöông soáng cuûa neàn kinh teá. Heä thoáng ngaân haøng cung caáp moät keânh daãn voán giaùn tieáp töø nhöõng ngöôøi coù nhu caàu ñaàu tö ñeán caùc coâng ty. Sô ñoà döôùi ñaây bieåu dieãn caùc luoàng voán luaân chuyeån trong neàn kinh teá, qua ñoù cho thaáy vao troø, vò trí cuûa heä thoáng ngaân haøng laø trung gian giöõa ngöôøi ñaàu tö vaø caùc coâng ty laø nhö theá naøo: Hình 1.1. Sô ñoà caùc luoàng luaân chuyeån voán trong moät theá giôùi vôùi heä thoáng ngaân haøng phaùt trieån Daân chuùng Ngaân haøng (nhaø cung caáp dòch vuï Ngaân haøng (nhaø luaân chuyeån taøi saûn) Caùc coâng ty Voán Chöùng chæ tieàn göûi CP & TP Voán Ngaân haøng thöïc hieän hai chöùc naêng cô baûn ñoù laø: (1) Chöùc naêng luaân chuyeån taøi saûn; (2) Chöùc naêng cung caáp caùc dòch vuï thanh toaùn vaø tö vaán… 1.5.2. Nhöõng ñaëc tröng khaùc cuûa ngaân haøng - Ngaân haøng laø ñoái töôïng vaø ñoàng thôøi laø caùc trung gian (chuyeån taûi chính saùch tieàn teä): Thoâng qua hoaït ñoäng coù tính ñaëc thuø cuûa mình, caùc ngaân haøng ñaõ thöïc hieän chöùc naêng chuyeån taûi chính saùch tieàn teä töø ngaân haøng trung öông ñeán 16 - 17 - toaøn boä neàn kinh teá. Nhö vaäy, caùc ngaân haøng ñaõ trôû thaønh moät keânh ñaëc bieät, thoâng qua ñoù maø aûnh höôûng cuûa caùc chính saùch tieàn teä leân toaøn boä neàn kinh teá. - Phaân boå tín duïng: Lyù do tieáp theo laøm cho ngaân haøng trôû neân ñaëc bieät laø vì caùc ngaân haøng laø nguoàn chính ñeå taøi trôï, cung caáp tín duïng cho moät soá lónh vöïc nhaát ñònh ñöôïc xaùc ñònh laø coù nhu caàu ñaëc bieät veà voán. Ví duï, ôû haàu heát caùc quoác gia, nhöõng nhaø laøm chính saùch luoân xaùc ñònh caùc lónh vöïc caàn ñöôïc giuùp ñôõ veà voán, nhö ñoái vôùi ngöôøi ngheøo, hoaëc moät soá ngaønh ngheà thuoäc caùc lónh vöïc khaùc nhau cuûa neàn kinh teá. - Dòch vuï thanh toaùn: Dòch vuï thanh toaùn laø ñaëc thuø cuûa ngaân haøng, tính hieäu quaû cuûa nhöõng dòch vuï naøy ñaõ ñem laïi lôïi ích tröïc tieáp cho neàn kinh teá. Chuùng ta thaáy raèng, baát kyø moät truïc traëc naøo trong heä thoáng thanh toaùn cuûa ngaân haøng cuõng ñuû ñeå gaây söï beá taéc vaø thieät haïi cho neàn kinh teá. 1.6. Quaûn lyù ruûi ro trong hoaït ñoäng kinh doanh ngaân haøng “Caùc ngaân haøng kinh doanh baèng chính vieäc quaûn lyù ruûi ro, thuaàn nhaát vaø ñôn giaûn, ñoù chính laø ngheà cuûa ngaân haøng”1 Quaûn lyù ruûi ro laø moät quaù trình chaáp nhaän ruûi ro ñaõ ñöôïc tính toaùn tröôùc chöù khoâng phaûi troán traùnh ruûi ro (Carl Olsson, Global Risk management, SCB). Maëc duø chaáp nhaän ruûi ro laø ñieàu kieän caàn thieát ñeå thu lôïi nhuaän trong töông lai. Vieäc quaûn trò ruûi ro seõ mang laïi nhöõng lôïi ích: - Baûo veä ngaân haøng khoûi nhöõng thaát baïi, maát maùt, thieät haïi khoâng döï tính tröôùc; - Chuaån bò cho nhöõng thay ñoåi baát lôïi; - Giaûm bôùt nhaïy caûm ñoái vôùi nhöõng thay ñoåi coù haïi cuûa moâi tröôøng; - Taêng lôïi theá caïnh tranh; - Coù khaû naêng ñieàu tieát ruûi ro giaù caû vaø naém laáy cô hoäi. Ruûi ro trong kinh doanh ngaân haøng ñöôïc chia laøm 3 loaïi hình ruûi ro chính: 1 (Walter Wriston, Chuû tòch HÑQT vaø Toång giaùm ñoác Citicorp 1970-1984) 17 - 18 - - Ruûi ro taøi chính: Ruûi ro thanh khoaûn, ruûi ro phaù saûn, ruûi ro laõi suaát, ruûi ro tyû giaù hoái ñoaùi; - Ruûi ro kinh doanh: Ruûi ro tín duïng, ruûi ro chính trò, ruûi ro quoác gia, ruûi ro chính saùch, ruûi ro moâi tröôøng; - Ruûi ro hoaït ñoäng (vaän haønh): Ruûi ro con ngöôøi, ruûi ro coâng ngheä, ruûi ro uy tín, röûa tieàn vaølöøa ñaûo. Caùc ruûi ro treân luoân töông taùc vôùi nhau. 1.7. Ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh ngaân haøng Caùc toå chöùc xeáp haïng heä soá tín nhieäm thöôøng caên cöù caùc yeáu toá sau ñeå ñaùnh giaù tình hình hoaït ñoäng cuûa NHTM: Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc: Nguoàn nhaân löïc laø moät yeáu toá ñaëc bieät quan troïng cuûa quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh. Tính chaát ñaëc bieät cuûa noù ñöôïc theå hieän ôû choã ñoù laø con ngöôøi vôùi caùc nhaân toá taâm sinh lyù, tình caûm, phaåm chaát, ñaïo ñöùc, nieàm tin, khaùt voïng, trình ñoä chuyeân moân, nghieäp vuï, …do ñoù vieäc thu huùt nguoàn nhaân löïc, moät yeáu toá quan troïng coù tính chaát quyeát ñònh ñeán söï thaønh coâng hay thaát baïi ñoái vôùi chieán löôïc hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng. Ñieàu ñoù buoäc ngaân haøng phaûi tính ñeán nhaân toá ñoù trong vieäc ñöa ra caùc hình thöùc phong phuù, ña daïng trong thu huùt nguoàn nhaân löïc ñeå coù ñöôïc nhöõng nhaân vieân coù trình ñoä chuyeân moân, nghieäp vuï cao, coù kinh nghieäm vaø kyõ naêng thöïc hieän nghieäp vuï nhaèm thöïc hieän toát chieán löôïc kinh doanh cuûa ngaân haøng. Ngoaøi caùc yeáu toá veà vaät chaát caùc ngaân haøng coøn thöïc hieän caùc hình thöùc thu huùt phi vaät chaát ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng. Coù ñöôïc moät nguoàn nhaân löïc toát seõ laøm taêng naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng. Naêng löïc taøi chính: Naêng löïc taøi chính laø yeáu toá ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng thöông maïi. Moät ngaân haøng thöông maïi coù naêng löïc toát veà taøi chính seõ deã daøng chieám ñöôïc loøng tin cuûa khaùch haøng. Moät ngaân haøng thöông maïi coù söùc 18 - 19 - maïnh veà taøi chính seõ deã daøng hôn trong huy ñoäng voán cuõng nhö trong cho vay voán vaø hieän ñaïi hoùa coâng ngheä cuûa mình nhaèm trôû thaønh moät ngaân haøng hieän ñaïi. Chuùng ta bieát raèng, thoâng thöôøng phaùp luaät caùc nöôùc ñöa ra caùc giôùi haïn veà taêng quy moâ taøi saûn coá ñònh, taêng khoái löôïng cho vay toái ña ñoái vôùi moät khaùch haøng töông öùng vôùi moät tyû leä naøo ñoù so vôùi toång voán ñieàu leä cuûa moät ngaân haøng. Trong nhöõng ñieàu kieän nhö vaäy thì söùc maïnh taøi chính ñoùng vai troø khoâng nhoû ñoái vôùi vieäc naâng cao naêng löïc caïnht ranh cuûa ngaân haøng thöông maïi. Caùc quy ñònh cuûa nhaø nöôùc cuõng nhö söï noã löïc cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi laø höôùng tôùi naâng cao naêng löïc taøi chính cuûa ngaân haøng. Tính ña daïng danh muïc vaø chaát löôïng dòch vuï taøi chính: Ña daïng hoùa caùc dòch vuï taøi chính ngaân haøng laø moät trong nhöõng söï caïnh tranh ñua gay gaét giöõa caùc ngaân haøng thöông maïi. Nhu caàu ñoøi hoûi ñöôïc thoûa maõn caùc tieän ích, an toaøn caùc dòch vuï taøi chính töø ngaân haøng cuûa khaùch haøng ngaøy caøng gia taêng. Khaùch haøng seõ coù ñöôïc quyeàn löïa choïn moät khi coù nhieàu dòch vuï töø ngaân haøng. Nhöõng tieän ích coù chaát löôïng cao töø dòch vuï taøi chính ngaân haøng cho pheùp ngaân haøng taïo ñöôïc söï cuoán huùt ñoái vôùi khaùch haøng. Giaù caû caùc saûn phaåm dòch vuï taøi chính: Giaù caû trong kinh teá thò tröôøng luoân laø moät trong nhöõng vuõ khí ñöôïc caùc doanh nghieäp cuõng nhö ngaân haøng thöông maïi söû duïng trong caïnh tranh. Laõi suaát huy ñoäng vaø cho vay cuõng nhö caùc khoaûn phí dòch vuï veà taøi chính ñöôïc caùc ngaân haøng tính toaùn kyõ trong chieán löôïc ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng. Tuy coù nhieàu ngöôøi coù quan ñieåm cho raèng caùc ngaân haøng thöông maïi khoâng neân caïnh tranh baèng laõi suaát, song giaù caû treân thò tröôøng vaãn laø giaù caû thò tröôøng döôùi söï taùc ñoäng cuûa caùc quy luaät cuûa thò tröôøng thì khoù coù theå noùi raèng caïnh tranh baèng laõi suaát ñoái vôùi caùc ngaân haøng thöông maïi laø khoâng quan troïng. 19 - 20 - Trong xu theá toaøn caàu hoaù caïnh tranh veà giaù caû khoâng nhöõng khoâng giaûm maø coøn ñöôïc söû duïng nhieàu hôn vôùi caùc hình thöùc phong phuù hôn. Thoâng tin, coâng ngheä môùi vaø maïng löôùi ngaân haøng: Naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi coøn theå hieän ôû khaû naêng môû roäng maïng löôùi treân cô sôû thaønh laäp caùc chi nhaùnh con höõu ích cuûa mình. Maïng löôùi vôùi caùc chi nhaùnh seõ taïo ra nhieàu cô hoäi thu huùt khaùch haøng treân moät khoâng gian roäng. Neàn kinh teá thoâng tin ñaõ laøm thay ñoåi nhieàu hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh so vôùi neàn kinh teá coâng nghieäp truyeàn thoáng. Coâng ngheä thoâng tin ñaõ laøm thay ñoåi hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng truyeàn thoáng. Caùc nghieäp vuï truyeàn thoáng ñöôïc öùng duïng bôûi nhöõng thaønh töïu cuûa coâng ngheä thoâng tin ñaõ mang laïi saéc thaùi môùi cho hoaït ñoäng ngaân haøng. Caùc dòch vuï taøi chính ngaân haøng ñöôïc thöïc hieän moät caùch nhanh choùng, chính xaùc, an toaøn mang laïi nhieàu tieän ích cho caû khaùch haøng vaø ngaân haøng. Hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng hieän ñaïi cho pheùp khaùch haøng thöïc hieän caùc giao dòch, keát noái tröïc tuyeán thoâng qua internet maø khoâng caàn ñeán giao dòch tröïc tieáp vôùi ngaân haøng ñaõ coù khaû naêng lôùn trong vieäc thu huùt khaùch haøng. Thoâng tin veà taøi chính ngaân haøng ñeán vôùi khaùch haøng nhanh choùng. Khaùch haøng coù theå theo doõi taøi saûn cuûa mình moïi luùc, moïi nôi maø khoâng caàn phaûi tröïc tieáp ñeán ngaân haøng do ñoù giaûm thieåu söï ñi laïi vaø thôøi gian chôø ñôïi. Vieäc öùng duïng coâng ngheä môùi trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi coù vai troø quan troïng trong vieäc naâng cao chaát löôïng saûn phaåm dòch vuï taøi chính ngaân haøng. Öùng duïng coâng ngheä thoâng tin giuùp caùc ngaân haøng thöông maïi coù theå phaùt trieån ña daïng hoùa danh muïc saûn phaåm ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh. Caùc ngaân haøng thöông maïi höôùng tôùi xaây döïng chieán löôïc quaûng baù thoâng tin moät caùch ñaày ñuû nhaát ñaùp öùng nhu caàu cuûa khaùch haøng. Thoâng tin ña chieàu cho pheùp taêng cöôøng ñöôïc khaû naêng thu huùt khaùch haøng vaø cuõng qua ñoù giöõa 20 - 21 - ngaân haøng vaø khaùch haøng coù söï hieåu bieát roõ hôn veà nhau, taêng cöôøng söï hôïp taùc giöõa khaùch haøng vaø ngaân haøng chính laø lôïi theá cuûa ngaân haøng trong naâng cao naêng löïc caïnh tranh. Chieán löôïc khaùch haøng, chieán löôïc kinh doanh vaø chieán löôïc marketing ngaân haøng: Chieán löôïc khaùch haøng, chieán löôïc kinh doanh vaø chieán löôïc marketing ngaân haøng gaén boù thaân thieát vôùi nhau. Ngaân haøng thöông maïi coù naêng löïc caïnh tranh toát laø ngaân haøng coù ñöôïc chieán löôïc khaùch haøng, chieán löôïc kinh doanh vaø chieán löôïc marketing phuø hôïp. Nhöõng chieán löôïc khaùch haøng, chieán löôïc kinh doanh vaø chieán löôïc marketing ñoøi hoøi phaûi phuø hôïp vôùi caùc yeáu toá noäi löïc cuûa baûn thaân ngaân haøng nhö naêng löïc taøi chính, nguoàn nhaân löïc, coâng ngheä, … vaø phuø hôïp vôùi caùc yeáu toá beân ngoaøi nhö moâi tröôøng haønh chính, kinh teá, söùc saûn xuaát vaø caùc yeáu toá khaùc cuûa thò tröôøng. Caùc chieán löôïc khaùch haøng, chieán löôïc kinh doanh vaø chieán löôïc marketing theå hieän naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi. 1.7.1. Caùc tieâu chuaån ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa moät ngaân haøng thöông maïi Ngaân haøng thöông maïi nhö ñaõ ñeà caäp – laø moät doanh nghieäp ñaëc bieät chuyeân kinh doanh caùc dòch vuï taøi chính ngaân haøng. Vôùi leõ ñoù, ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi khoâng chæ ñôn thuaàn ñaùnh giaù veà soá löôïng, chaát löôïng, giaù caû saûn phaåm maø coøn bao haøm caû söï ñaùnh giaù veà yeáu toá loøng tin, uy tín, veà ñoä an toaøn trong hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng. Thoâng thöôøng ngöôøi ta chia caùc nhoùm ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa moät ngaân haøng thöông maïi nhö sau: - Caùc naêng löïc rieâng bieät vaø hoaït ñoäng coát loõi cuûa ngaân haøng. Trong ñoù ñeà caäp ñeán quaûn trò ruûi ro vaø quaûn trò caùc keânh phaân phoái; xaây döïng heä thoáng thoâng tin vaø xaây döïng quaûng baù thöông hieäu. 21 - 22 - - Ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong. Trong ñoù, ñeà caäp ñeán hoaït ñoäng quaûn trò; taøi chính – keá toaùn; taùc nghieäp; marketing; nghieân cöùu phaùt trieån; heä thoáng thoâng tin quaûn lyù; heä thoáng kieåm soaùt noäi boä. - Ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi. Trong ñoù ñeà caäp ñeán caùc yeáu toá vieäc taêng theâm ñoái thuû caïnh tranh môùi; caùc yeáu toá veà chính saùch, moâi tröôøng; vaên hoùa, xaõ hoäi, taâm lyù, ñòa lyù, … - Ñaùnh giaù caùc lôïi theá thöôøng xuyeân nhö nguoàn nhaân löïc, coâng ngheä. Tuy nhieân, ñeå xaùc ñònh söï ñoäc laäp töông ñoái cuûa töøng chæ tieâu ñeà taøi seõ ñeà caäp ñeán moät soá noäi dung chính trong ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng thöông maïi, cuï theå nhö sau: 1.7.1.1. Ñaùnh giaù khaû naêng thu huùt nhaân löïc vaø chaát löôïng nguoàn nhaân löïc Moät ngaân haøng thöông maïi ñöôïc ñaùnh giaù laø coù khaû naêng caïnh tranh cao khi noù coù khaû naêng caïnh tranh trong thu huùt ñöôïc nhöõng lao ñoäng coù trình ñoä chuyeân moân cao, coù phaåm chaát ñaïo ñöùc toát veà laøm vieäc cho ngaân haøng. Ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa moät ngaân haøng thöông maïi trong thu huùt nguoàn nhaân löïc thöôøng ngöôøi ta xem xeùt caùc yeáu toá chính nhö: - Uy tín, danh tieáng thöông hieäu cuûa ngaân haøng; - Quy moâ cuûa ngaân haøng vaø khaû naêng phaùt trieån trong töông lai; - Naêng löïc caùn boä laõnh ñaïo ngaân haøng; - Moâi tröôøng vaø khoâng khí laøm vieäc; - Tieàn löông vaø thu nhaäp; - Söï ñaõi ngoä khaùc lieân quan ñeán con ngöôøi vaø cuoäc soáng; - Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc. Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc coù vai troø quan troïng vaø quyeát ñònh ñoái vôùi hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa moät ngaân haøng thöông maïi. Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc laø keát quaû cuûa söï caïnh tranh trong quaù khöù ñoàng thôøi laïi chính laø naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng trong töông lai. Coù moät ñoäi nguõ caùn boä thöøa haønh vaø nhaân 22 - 23 - vieân gioûi coù khaû naêng saùng taïo, coù khaû naêng thöïc thi chieán löôïc vaø coù khaû naêng tham gia hoaïch ñònh chieán löôïc, … seõ mang laïi cho ngaân haøng moät söï hoaït ñoäng oån ñònh vaø beàn vöõng. Coù theå khaúng ñònh nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng cao laø bieåu hieän cuûa naêng löïc hoaït ñoäng cao. Ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng nguoàn nhaân löïc thöôøng thoâng qua caùc chæ tieâu nhö: + Naêng löïc quaûn trò cuûa caùn boä laõnh ñaïo; + Trình ñoä nhaân vieân noùi chung. Trình ñoä thöôøng ñöôïc xem xeùt treân phöông dieän baèng caáp ñöôïc ñaøo taïo nhö tieán só, thaïc só, boài döôõng sau ñaïi hoïc, ñaïi hoïc, trung hoïc, sô caáp, veà chuyeân moân ngoaïi ngöõ, tin hoïc vaø nhöõng ñaøo taïo khaùc, chöa qua ñaøo taïo; + Kyõ naêng thao taùc nghieäp vuï cuûa nhaân vieân khi ñöôïc giao nhieäm vuï, taùc nghieäp cuï theå; + Caùc yeáu toá khaùc nhö vaên hoùa, kyõ naêng giao tieáp, theå hình, … cuûa ñoäi nguõ; + Tuoåi ñôøi bình quaân cuûa ngaân haøng. Khi ñeà caäp ñeán tieâu thöùc tuoåi ñôøi bình quaân laø muoán ñeà caäp ñeán söï phaûn aùnh söùc treû, söùc saùng taïo, tính linh hoaït ôû moãi ngaân haøng. Maët quan troïng laø ñeà caäp ñeán söï ñan xen, keá thöøa khoâng gaây neân söï huït haãng veà löïc löôïng lao ñoäng khi coù ngöôøi nghæ laøm vieäc. 1.7.1.2. Ñaùnh giaù naêng löïc taøi chính vaø uy tín cuûa ngaân haøng treân thò tröôøng Nhö treân ñaõ ñeà caäp naêng löïc taøi chính vaø uy tín cuûa ngaân haøng thöông maïi coù taàm quan troïng trong theå hieän hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng thöông maïi. Hieäu quaû hoaït ñoäng ñöôïc coi laø tieàn ñeà quyeát ñònh trong vieäc naâng cao chaát löôïng trong phaùt trieån dòch vuï taøi chính ngaân haøng vaø ñeå phaùt trieån thò tröôøng thöïc hieän chieán löôïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi. Khaû naêng taøi chính lôùn cuûa ngaân haøng môùi coù theå cho pheùp ngaân haøng thöïc hieän vieäc phaùt trieån dòch vuï, môû theâm chi nhaùnh, taêng cöôøng trang thieát bò hieän ñaïi hoùa coâng ngheä vaø hoaït 23 - 24 - ñoäng ngaân haøng maø vaãn khoâng vi phaïm caùc quy ñònh nhö baét buoäc caùc ngaân haøng thöông maïi phaûi coù moät tyû leä toái thieåu töông öùng vôùi taøi saûn coù sinh lôøi, vieäc khoáng cheá tyû leä cho vay ñoái vôùi moät khaùch haøng so vôùi toång voán ñieàu leä, veà vieäc chæ ñöôïc ñaàu tö vaøo taøi saûn coá ñònh theo moät tyû leä töông öùng vôùi moät soá voán nhaát ñònh cuûa ngaân haøng thöông maïi, tyû leä naøy ôû Vieät Nam hieän nay quy ñònh laø 50%. Quy moâ voán ñöôïc coi nhö laø moät chæ tieâu quan troïng ñeå ño löôøng lôïi theá kinh teá theo quy moâ. Soá löôïng voán cuûa moät ngaân haøng laø moät yeâu caàu cao trong boái caûnh hieän nay cuûa thò tröôøng tieàn teä. Nhieàu yeâu caàu ngaân haøng cho ay ñoái vôùoi caùc hoaït ñoäng thöông maïi khoâng chæ ôû taàm quoác gia maø coøn mang tính chaát quoác teá vaø ñoøi hoûi khoái löôïng voán khoâng lôùn. Quy moâ voán lôùn coøn taïo khaû naêng cho ngaân haøng thöông maïi ña daïng hoùa caùc loaïi hình ñaàu tö vaø giaûm thieåu nhöõng ruûi ro khaùc. Ñeå ñaùnh giaù naêng löïc taøi chính cuûa moät ngaân haøng thöông maïi thöôøng ñaùnh giaù thoâng qua quy moâ voán chuû sôû höõu cuûa ngaân haøng thöông maïi lôùn hay nhoû hoaëc coù theå thoâng qua quy moâ taøi saûn cuûa ngaân haøng hoaëc caû hai chæ tieâu vöøa neâu: Khaû naêng sinh lôøi: Tröôùc heát coù theå tính ñeán moâ hình tính toaùn lôïi nhuaän roøng cuûa moät ngaân haøng thöông maïi. Trong ñieàu kieän bình thöôøng, coù nghóa laø kinh doanh cuûa ngaân haøng treân cô sôû vaän haønh cuûa thò tröôøng maø khoâng coù moät söï can thieäp phi kinh teá naøo khaùc, ñeå tính lôïi nhuaän cuûa moät ngaân haøng ta coù moâ hình sau: R = (L * iL) - (D * iD) – (L * iL * π) – FC Trong ñoù : R laø lôïi nhuaän roøng cuûa ngaân haøng π laø tyû leä laïm phaùt L laø toång giaù trò voán ñaõ ñaàu tö vaø cho vay IL laø laõi suaát cuûa voán ñaàu tö vaø cho vay 24 - 25 - D laø toång giaù trò taøi saûn nôï (hay tieàn huy ñoäng ñöôïc) ID laø laõi suaát phaûi traû cho taøi saûn nôï noùi treân FC laø chi phí veà quaûn trò, giao dòch ñieàu haønh ...neáu goäp söï maát giaù taøi saûn do laïm phaùt (L * iL * π) vaøo trong FC thì coâng thöùc treân coù theå vieát laïi goïn hôn : R = (L * iL) - (D * iD) – FC Vôùi moâ hình naøy cho thaáy ít nhieàu coù theå söû duïng söï co daõn cuûa laõi suaát treân thò tröôøng trong nhöõng tröôøng hôïp cuï theå cuõng coù taùc duïng ñoái vôùi khaû naêng caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi. Ngoaøi caùch tính toaùn treân ngöôøi ta thöôøng söû duïng caùch tieáp caän ñaùnh giaù khaû naêng sinh lôøi töø hai chæ tieâu cô baûn laø : + Tyû suaát sinh lôøi – ROA (Return on assets) ROA = (thu nhaäp roøng sau thueá/toång taøi saûn coù bình quaân)*100 + Tyû suaát sinh lôøi voán cuûa chuû sôû höõu ngaân haøng – ROE (Return on equity) ROE = (thu nhaäp roøng sau thueá/voán chuû sôû höõu vaø caùc quyõ)* 100 ROA vaø ROE laø hai chæ tieâu cô baûn ñeå ñaùnh giaù phaân tích khaû naêng sinh lôøi, khaû naêng caïnh tranh cuûa moät ngaân haøng thöông maïi. ROA vaø ROE ñöôïc caùc toå chöùc taøi chính quoác teá söû duïng ñeå ñaùnh giaù naêng löïc hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi, treân cô sôû ñoù maø xaùc ñònh ngaân thöông maïi ñoù coù ñuû ñieàu kieän ñeå coù theå tham gia treân thò tröôøng taøi chính toaøn caàu hay khoâng. Möùc ñoä sinh lôøi cao laø moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng ñoái vôùi vieäc theå hieän naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng. Ñaùnh giaù möùc ñoä an toaøn taøi saûn cuûa ngaân haøng : Lôïi nhuaän ruûi ro trong kinh doanh laø 2 maët gaén lieàn trong kinh teá thò tröôøng. Vôùi leõ ñoù, vaán ñeà an toaøn trong kinh doanh noùi chung, cuûa ngaân haøng noùi rieâng laø heát söùc quan troïng. An toaøn trong hoaït ñoäng kinh doanh ngaân haøng laø yeáu toá quan troïng ñoái vôùi hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng thöông maïi. Ñaùnh 25 - 26 - giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng thöông maïi thoâng qua ñoä an toaøn taøi saûn cuûa ngaân haøng coù yù nghóa ñoái vôùi söï toàn taïi, phaùt trieån vaø khaû naêng thu huùt khaùch haøng. Khaùch haøng quan taâm ñeán möùc sinh lôïi cuûa voán boû ra nhöng cuõng raát quan taâm ñeán söï an toaøn cuûa voán. Möùc sinh lôïi thaáp chöa laøm maát voán nhöng maát an toaøn thì khaû naêng maát voán seõ laø raát lôùn. Ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä an toaøn taøi saûn cuûa ngaân haøng, thoâng qua ñoù ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng ngöôøi ta aùp duïng heä soá Cook hay goïi taét laø CAR. CAR = Vốn chủ sở hữu / Tổng tài sản có qui đổi theo mức độ rủi ro Theo hieäp öôùc Basel 1 ñöôïc thoûa hieäp giöõa caùc ngaân haøng trung öông cuûa 10 quoác gia, moät ngaân haøng thöông maïi coù CAR ≥ 8% ñöôïc coi laø ngaân haøng coù ñoä an toaøn chaáp nhaän ñöôïc. Hieän nay CAR ñöôïc caùc toå chöùc taøi chính quoác teá WB, IMF, ngaân haøng thanh toaùn quoác teá (BIS) ñaõ khuyeán caùo caùc ngaân haøng trung öông, caùc ngaân haøng thöông maïi treân theá giôùi aùp duïng. Treân thöïc teá heä soá naøy ñaõ ñöôïc ngaân haøng trung öông treân 100 nöôùc treân theá giôùi aùp duïng. Uy tín cuûa ngaân haøng treân thò tröôøng taøi chính : Uy tín cuûa ngaân haøng thöông maïi coù vai troø quan troïng trong taùc ñoäng ñeán khaû naêng caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi trong hieän taïi cuõng nhö trong töông lai. Uy tín cuûa ngaân haøng thöông maïi phaûn aùnh naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi treân thò tröôøng trong vaø ngoaøi nöôùc, trong quaù khöù vaø trong töông lai. Vôùi chöùc naêng trung gian taøi chính ngaân haøng thöông maïi thöïc hieän caùc dòch vuï treân thò tröôøng taøi chính. Uy tín cuûa ngaân haøng thöông maïi treân thò tröôøng taøi chính noùi leân moät caùch toång quaùt caùc öu theá cuûa ngaân haøng thöông maïi rong caïnh tranh. Tính ña daïng cuûa danh muïc dòch vuï taøi chính, chaát löôïng dòch vuï vaø giaù caû cuûa dòch vuï: Neàn kinh teá hieän ñaïi ñoøi hoûi caùc dòch vuï taøi chính ngaân haøng ngaøy caøng cao. Loaïi tröø caïnh tranh laõi suaát, ngöôøi ta cho raèng caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng 26 - 27 - thöông maïi taäp trung vaøo maûng dòch vuï laø chính. Soá löôïng caùc saûn phaåm dòch vuï taøi chính ngaân haøng noùi leân hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng. Töø ñoù cho thaáy, khi ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi ngöôøi ta tính ñeán: Soá löôïng danh muïc saûn phaåm dòch vuï taøi chính do ngaân haøng cung caáp vaø chuûng loaïi saûn phaåm trong moãi danh muïc. Chaát löôïng dòch vuï taøi chính ngaân haøng laø moät trong nhöõng chæ tieâu ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät ngaân haøng thöông maïi. Ñaùnh giaù chaát löôïng dòch vuï taøi chính ngaân haøng thoâng qua caùc maët nhö tính tieän ích cuûa saûn phaåm maø ngaân haøng cung caáp; möùc ñoä chính xaùc cuûa saûn phaåm ngaân haøng cung caáp; thôøi gian cung öùng saûn phaåm cuøng loaïi so vôùi caùc ngaân haøng khaùc; möùc ñoä ñôn giaûn hay phöùc taïp cuûa quy trình cung öùng saûn phaåm. Cô hoäi tieáp caän dòch vuï taøi chính ngaân haøng cuûa khaùch haøng ñoái vôùi ngaân haøng tuyø thuoäc vaøo caû ngaân haøng vaø khaùch haøng. 1.7.1.3. Ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng thoâng qua maïng löôùi Caùc doanh nghieäp thöôøng taäp trung khuyeách tröông heä thoáng maïng löôùi phaân phoái caùc saûn phaåm trong neàn kinh teá. Caùc ngaân haøng thöông maïi cuõng tìm moïi caùch ñeå phaùt trieån heä thoáng maïng löôùi caùc chi nhaùnh trong moät quoác gia, thaäm chí ra caû nöôùc ngoaøi ñeå naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng. Khoâng nhöõng heä thoáng caùc maïng löôùi naøy theå hieän tính saün coù cuûa saûn phaåm ñeå ngöôøi daân deã tieáp caän maø trong nhieàu tröôøng hôïp coøn giaûm caùc chi phí giao dòch vaø taêng soá löôïng thoâng tin. Theo nghieân cöùu cuûa Stiglitz, chính söï caùch xa veà maët ñòa lyù vaø thoâng tin khoâng caân xöùng giöõa caùc ngaân haøng vaø ngöôøi ñi vay laø ñieàu kieän cho caùc loaïi tín duïng vi moâ (microfinance) vaø nhöõng theå cheá tín duïng phi chính thöùc (nhö huïi, nhoùm tín duïng gia ñình) xuaát hieän vaø toàn taïi. Trong raát nhieàu tröôøng hôïp, thieáu caùc maïng löôùi ngaân haøng hoã trôï laøm cho vieäc tìm kieám nguoàn voán cuûa khaùch haøng gaëp trôû ngaïi. 27 - 28 - Tuy nhieân, trong giôùi haïn phaân tích lôïi ích vaø chi phí, vieäc môû roäng maïng löôùi caùc chi nhaùnh ñeán möùc naøo coøn tuyø thuoäc vaøo muïc tieâu cuûa töøng ngaân haøng. Theo ñoù, soá löôïng caùc chi nhaùnh coù theå phuï thuoäc vaøo nhu caàu giao dòch, vò trí, khoái löôïng giao dòch toái thieåu, daân soá, thu nhaäp vaø caùc loaïi chi phí khaùc… 1.7.1.4. Ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh thoâng qua chaát löôïng tín duïng Chaát löôïng tín duïng laø maáu choát ñeå cho ngaân haøng thöông maïi tröôùc heát laø toàn taïi vaø sau ñoù laø nuoâi soáng naêng löïc caïnh tranh. Do ñoù chaát löôïng tín duïng ngaân haøng trôû thaønh yeáu toá quan troïng theå hieän hieäu quaû hoaït ñoäng. Hieän taïi Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam quy ñònh nôï quaù haïn cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi ôû döôùi 5%. Vieäc caùc ngaân haøng thöông maïi xaây döïng quy trình caáp phaùt tín duïng laø ñeå ñaûm baûo chaát löôïng tín duïng. Tuy nhieân ñaùnh giaù veà chaát löôïng tín duïng ngaân haøng thoâng thöôøng ngöôøi ta xem xeùt caùc chæ tieâu sau: + Tyû leä nôï quaù haïn: Tyû leä nôï quaù haïn laø tyû leä phaàn traêm giöõa toång soá nôï quaù haïn treân toång dö nôï cho vay: Toång soá nôï quaù haïn Tyû leä nôï quaù haïn = --------------------------------- x 100 Toång dö nôï cho vay Neáu tyû leä naøy caøng cao thì chaát löôïng cuûa tín duïng ngaân haøng caøng yeáu vaø ngöôïc laïi. Nhö vaäy roõ raøng tyû leä nôï quaù haïn caøng thaáp caøng toát. Trong nôï quaù haïn goàm coù: Nôï quaù haïn thoâng thöôøng, nôï quaù haïn coù vaán ñeà vaø nôï quaù haïn khoù ñoøi. Caùc nhaø kinh teá cuõng tính toaùn caùc tyû leä ñoù theo caùc coâng thöùc sau: @ Nôï quaù haïn thoâng thöôøng: Laø khoaûn nôï maø khaùch haøng vay coù gaëp khoù khaên veà voán taïm thôøi, chöa coù khaû naêng traû nôï goác vaø laõi cho ngaân haøng ñuùng theo ñònh kyø haïn nôï. Ñaây laø khoaûn nôï trong haïn môùi chuyeån sang nôï quaù haïn vôùi moät thôøi gian ngaén vaø coù 28 - 29 - khaû naêng thu hoài goác, laõi trong thôøi gian tôùi. Tyû leä nôï quaù haïn thoâng thöôøng ñöôïc tính theo coâng thöùc sau: Tổng số nợ quá hạn thông thường Tỷ lệ nợ quá hạn thông thường = ------------------------------------------- x 100 Tổng dư nợ cho vay Nếu tỷ lệ này càng cao thì chất lượng của tín dụng ngân hàng có vấn đề. @ Nôï quaù haïn coù vaán ñeà: Laø khoaûn nôï quaù haïn maø tình hình taøi chính cuûa khaùch haøng vay ñang coù chieàu höôùng xaáu, raát khoù coù khaû naêng hoaøn traû voán vaø laõi cho ngaân haøng. Tyû leä naøy caøng cao thì chaát löôïng tín duïng rôi vaøo tình traïng baùo ñoäng. Tyû leä nôï quaù haïn coù vaán ñeà ñöôïc tính theo coâng thöùc sau: Tổng số nợ quá hạn có vấn đề Tỷ lệ nợ quá hạn có vấn đề = ----------------------------------------- x 100 Tổng dư nợ cho vay @ Nôï quaù haïn khoù ñoøi: Laø khoaûn nôï maø ngöôøi vay rôi vaøo tình traïng caïn kieät veà taøi chính, khoân._.phaän naøy coù ñuû kyõ naêng caàn thieát treân taát caû caùc maët nghieäp vuï giuùp hoaøn thaønh toát coâng taùc ñöôïc giao; - Boá trí caùn boä ôû boä phaän naøy phaûi chuù yù ñeán khía caïnh kinh nghieäm, caùn boä ôû ñaây phaûi coù thôøi gian coâng taùc nghieäp vuï, ñeå söï keát hôïp giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn giuùp hoï coù theå xaây döïng chöông trình kieåm tra kieåm soaùt chaët hôn. Soá löôïng caùn boä ôû ñaây cuõng phaûi ñuû lôùn ñeå coù theå kieåm tra ñöôïc toaøn dieän hoaït 96 - 97 - ñoäng cuûa ñôn vò. - Ñoåi môùi cô caáu toå chöùc cuûa boä maùy kieåm tra, kieåm toaùn noäi boä: Lyù thuyeát veà quaûn trò ñieàu haønh ñoøi hoûi tính ñoäc laäp cuûa boä maùy kieåm toaùn noäi boä ñoái vôùi caùc hoaït ñoäng maø boä phaän naøy thöïc hieän nhaèm tham möu cho Hoäi ñoàng Quaûn trò vaø Ban ñieàu haønh baûo ñaûm an toaøn vaø hieäu quaû kinh doanh. Tuy nhieân, hieän nay heä thoáng kieåm tra noäi boä cuûa SGCTNH chòu söï chæ ñaïo tröïc tieáp cuûa Toång giaùm ñoác taïi hoäi sôû chính vaø Giaùm ñoác chi nhaùnh do ñoù coâng taùc kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä tuy ñaõ ñaït ñöôïc keát quaû nhaát ñònh nhöng hieäu quaû chöa cao. Trong thôøi gian tôùi, cô caáu toå chöùc cuûa boä maùy kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä ñeà nghò phaûi chòu söï quaûn lyù cuûa Hoäi ñoàng Quaûn trò. - Naâng cao chaát löôïng coâng taùc kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä: Ngoaøi vieäc ñoåi môùi veà cô caáu toå chöùc, coâng taùc kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä caàn ñöôïc naâng cao chaát löôïng baèng caùc bieän phaùp: + Veà nhaân söï: Choïn loïc nhöõng caùn boä gioûi nghieäp vuï, coù baûn lónh ngheä thuaät ñaáu tranh, bieát vì lôïi ích chung; + Veà cheá ñoä ñaõi ngoä: Cuõng caàn cheá ñoä ñaõi ngoä, ñoàng thôøi quy traùch nhieäm cho caùn boä laøm coâng taùc kieåm tra neáu thieáu tinh thaàn traùch nhieäm trong coâng vieäc; + Veà phöông phaùp kieåm tra: noäi dung caên baûn nhaát cuûa phöông phaùp kieåm tra laø phaûi tuaân thuû caùc quy trình nghieäp vuï, öùng duïng coâng ngheä hieän ñaïi trong vieäc thu thaäp vaø xöû lyù thoâng tin trong phaïm vi hoaït ñoäng cuûa SGCTNH. Vieäc coù ñöôïc thoâng tin toaøn dieän veà caùc hoaït ñoäng caàn kieåm soaùt coù hieäu löïc. - Caàn coù söï phoái hôïp giöõa coâng taùc kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä vôùi kieåm tra, kieåm toaùn beân ngoaøi: Hoaït ñoäng kieåm toaùn ñoäc laäp neáu phaùt huy ñuùng chöùc naêng cuûa noù cuõng goùp phaàn quan troïng ñeå caùc ngaân haøng thöông maïi phaùt hieän ra nhöõng ruûi ro trong xu theá phaùt trieån cuûa hoaït ñoäng kinh doanh tín duïng. Vieäc phoái hôïp kieåm soaùt beân trong vôùi kieåm toaùn beân ngoaøi chaët cheõ seõ laøm haïn cheá 97 - 98 - ñeán toái thieåu caùc ruûi ro tín duïng coù theå, qua ñoù phaùt hieän vaø xöû lyù kòp thôøi. Nhôø ñoù, caùc ruûi ro tieàm taøng caøng ñöôïc sôùm phaùt hieän vaø giaûm thieåu thieät haïi neáu coù cho ngaân haøng. 3.2.7. Ñaåy maïnh coâng taùc marketing SGCTNH caàn xaây döïng ñöôïc nhöõng chieán löôïc marketing phuø hôïp bao goàm caùc hoaït ñoäng tuyeân truyeàn, quaûng caùo, giôùi thieäu saûn phaåm dòch vuï ngaân haøng ñeán ñoâng ñaûo khaùch haøng ñeå taïo ñieàu kieän cho khaùch haøng laøm quen vôùi caùc dòch vuï ngaân haøng vaø nhaän thöùc ñöôïc tieän ích cuûa nhöõng saûn phaåm naøy: - Xaùc ñònh vaø löïa choïn khaùch haøng muïc tieâu, khaùch haøng tieàm naêng ñeå phaùt trieån saûn phaåm dòch vuï ngaân haøng phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm, quy moâ, phaïm vi hoaït ñoäng cuûa töøng ngaân haøng. Taïo söï khaùc bieät trong caùc saûn phaåm dòch vuï thoâng qua vieäc taêng caùc tieän ích dòch vuï hoaëc thöïc hieän caùc dòch vuï troïn goùi. - Coù chieán löôïc phaùt trieån kinh doanh, xaùc ñònh thò tröôøng hoaït ñoäng, thöïc hieän caùc böôùc tieáp caän khaùch haøng, xaây döïng moái quan heä khaùch haøng. - Coâng boá caùc thoâng tin taøi chính ñeå ngöôøi daân tieáp caän, naém baét nhaèm thu huùt ngöôøi daân quan heä vôùi ngaân haøng vaø haïn cheá ñöôïc nhöõng ruûi ro veà thoâng tin. Naâng cao naêng löïc veà voán thoâng qua caùc hình thöùc phaùt haønh coå phieáu qua thò tröôøng chöùng khoaùn, lôïi nhuaän ñeå laïi, töø nguoàn thu nôï ñaõ ñöôïc xöû lyù… 3.2.8. Phaùt trieån haï taàng kyõ thuaät, öùng duïng coâng ngheä hieän ñaïi Con ñöôøng duy nhaát ñeå phuïc vuï nhu caàu cho neàn kinh teá ñang chuyeån ñoåi vaø phaùt trieån ñoåi môùi coâng ngheä maø thöïc chaát laø öùng duïng maïnh meõ CNTT vaøo hoaït ñoäng Ngaân haøng. Trong giai ñoaïn hieän nay, xu höôùng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ñang chuyeån ñoäng heát söùc nhanh choùng thì hieän ñaïi hoaù ngaân haøng caøng nhaønh, caøng coù lôïi theá khi chuùng ta tham gia vaøo caùc chöông trình kinh teá quoác teá. Ngöôïc laïi, söï chaäm treã laø nguy cô, baát lôïi nhieàu maët laø khoâng traùnh khoûi. Tuy nhieân, trong quaù trình phaùt trieån khoâng traùnh khoûi nhöõng ñaâu ñoù coøn coù söï laõng phí, baát caäp. Hieän töôïng maùy tính thay maùy chöõ, trang bò maùy tính 98 - 99 - khoâng trang bò phaàn meàm öùng duïng kòp thôøi, hay phaûi chôø ñôïi cô cheá vaän haønh laøm cho tính hieäu quaû chöa cao cuûa voán ñaàu tö. Ñeå ñaùp öùng yeâu caàu cho vieäc xaây döïng heä thoáng quaûn trò ngaân haøng hieän ñaïi phuø hôïp vôùi yeáu toá thò tröôøng trong kinh doanh ngaân haøng ñoøi hoûi phaûi giaûi quyeát nhieàu vaán ñeà ñoàng boä coù lieân quan trong ñoù coù yeáu toá kyõ thuaät. Thöïc teá cho thaáy cô sôû vaät chaát cuûa SGCTNH noùi chung coøn quaù ngheøo naøn, maùy moùc coâng ngheä phuïc vuï cho giao dòch thoâng tin coøn laïc haäu, caùc phöông tieän kieåm soaùt caùc hình thöùc cho vay, phöông tieän thanh toaùn coøn quaù haïn cheá, do vaäy vieäc kieåm soaùt vaø ñeà ra caùc bieän phaùp ñeå phoøn ngöøa ruûi ro thieáu hieäu quaû. Ñaàu tö hieäu quaû vaø ñuùng höôùng, coù tính ñoùn ñaàu vôùi nhöõng phöông aùn cuï theå veà ñaàu tö, phaùt trieån nguoàn nhaân löïc vaø khaû naêng öùng duïng laø muïc tieâu maø caùc ngaân haøng luoân höôùng ñeán bôûi coâng ngheä noùi chung vaø coâng ngheä ngaân haøng noùi rieâng coù ñaëc ñieåm raát deã laïc haäu so vôùi toác ñoä phaùt trieån nhanh choùng cuûa khoa hoïc kyõ thuaät. Beân caïnh ñoù, SGCTNH caàn taêng cöôøng hoaït ñoäng lieân keát nhaèm taän duïng maïng löôùi, coâng ngheä hieän ñaïi vöøa naâng cao hieäu quaû voán ñaàu tö vöøa giuùp cho toå chöùc coù khaû naêng taøi chính thaáp coù theå trieån khai vaø phaùt trieån dòch vuï. 3.2.9. Naâng cao kyõ naêng quaûn trò ñieàu haønh Naêng löïc quaûn trò ñieàu haønh laø moät trong nhöõng yeáu toá quyeát ñònh naêng löïc vaø hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa moãi ngaân haøng. Naêng löïc naøy phuï thuoäc vaøo khaû naêng döï baùo vaø chuû ñoäng xöû lyù kòp thôøi caùc tình huoáng phaùt sinh, söû duïng coù hieäu quaû caùc cô hoäi vaø vöôït qua caùc thaùch thöùc. Do vaäy, ñoøi hoûi caùn boä laõnh ñaïo, quaûn lyù vöøa phaûi coù taàm nhìn chieán löôïc vöøa phaûi coù söï khoân kheùo, linh hoaït trong saùch löôïc vaø aùp duïng caùc bieän phaùp cuï theå. Trong quaûn trò ñieàu haønh phaûi ñaëc bieät chuù yù ñeán yeáu toá con ngöôøi. Con ngöôøi laø yeáu toá quyeát ñònh trong kinh doanh, trình ñoä chuyeân moân cuûa caùn boä ngaân haøng, vieäc boá trí phaân coâng nhaân söï cho phuø hôïp seõ quyeát ñònh ñeán chaát 99 - 100 - löôïng kinh doanh. Treân thöïc teá hieän nay, vaán ñeà naêng löïc cuûa ñoäi nguõ caùn boä Ngaân haøng noùi chung chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa thöïc tieãn, yeâu caàu cuûa kinh teá thò tröôøng. Song cuõng coù nhöõng NHTM coù ñoäi nguõ caùn boä coù trình ñoä cao xeùt veà maët toång theå. Ñieàu ñoù chöùng toû yeáu toá con ngöôøi laø quyeát ñònh vaø caùi coát loõi cuûa yeáu toá quyeát ñònh ñoù chính laø söï boá trí vaø söû duïng ñoäi nguõ caùn boä cuûa NHTM. Maëc duø SGCTNH ñaõ coù nhieàu coá gaéng trong vieäc boá trí nhaân söï vaø phaân quyeàn cho vay sao cho phuø hôïp, ñoåi môùi heä thoáng toå chöùc ra quyeát ñònh cho vay nhöng do vieäc boá trí nhaân söï ôû moät soá chi nhaùnh khoâng phuø hôïp vôùi traùch nhieäm ñöôïc giao, phaân quyeàn cho vay chöa hôïp lyù, vieäc ra quyeát ñònh cho vay vaãn mang tính chuû quan, thieáu chuyeân moân hoùa veà toå chöùc ñeå thöïc hieän caùc khaâu cuûa quaù trình cho vay daãn ñeán voâ traùch nhieäm hoaëc laïm duïng quyeàn haønh, naåy sinh nhöõng vaán ñeà tieâu cöïc trong quan heä tín duïng vaø haäu quaû laø khoâng theå kieåm soaùt ñöôïc chaát löôïng cuûa caùc khoaûn cho vay. Trong quaù trình ñoåi môùi, naêng löïc quaûn trò, ñieàu haønh cuûa ñoäi nguõ caùn boä ngaân haøng ñaõ ñöôïc naâng leân ñaùng keå nhöng neáu so vôùi yeâu caàu caïnh tranh vaø hoäi nhaäp moät caùch coù hieäu quaû, caàn phaûi khaéc phuïc moät soá haïn cheá vaø yeáu keùm sau: - Xaùc ñònh roõ vaø kieân trì thöïc hieän caùc muïc tieâu, nhieäm vuï chieán löôïc cuûa ngaân haøng, traùnh chaïy theo caùc thaønh tích tröôùc maét nhöng coù theå gaây thieät haïi cho töông lai, thí duï, huy ñoäng voán vôùi laõi suaát cao ñeå ñaùp öùng nhu caàu taêng tröôûng tín duïng quaù möùc, daãn ñeán giaûm chaát löôïng tín duïng, giaûm tyû suaát lôïi nhuaän… - Taïo döïng moâi tröôøng laøm vieäc laønh maïnh, minh baïch vaø daân chuû thöïc söï. Trong quaûn trò ñieàu haønh, traùch nhieäm vaø quyeàn lôïi ñöôïc phaân ñònh roõ raøng vaø gaén lieàn vôùi töøng cöông vò coâng taùc vaø töøng coâng vieäc, thöïc hieän nhaát quaùn ñoái vôùi taát caû caùc caáp laõnh ñaïo, caùn boä quaûn lyù vaø caùn boä nghieäp vuï… 100 - 101 - - Aùp duïng caùc bieän phaùp hieän ñaïi vaø coâng ngheä thoâng tin phuïc vuï cho coâng taùc quaûn trò ñieàu haønh, tröôùc heát laø trong khaâu thu thaäp, xöû lyù thoâng tin phuïc vuï laõnh ñaïo. - Caàn tieáp tuïc naâng cao trình ñoä quaûn lyù, quaûn trò ngaân haøng. Chuù yù xaây döïng heä thoáng thoâng tin ñoái vôùi toå chöùc hoaït ñoäng thoâng tin hieäu quaû: thoâng tin noäi boä vaø beân ngoaøi. Trong ñoù ngoaøi thoâng tin noäi boä töø boä phaän nghieäp vuï, caàn khai thaùc caùc loaïi thoâng tin töø thò tröôøng, töø neàn kinh teá, töø khaùch haøng ñeå coù nhöõng ñaùnh giaù tình hình, döï baùo xu theá phaùt trieån, naém baét dieãn bieán tình hình raát coù lôïi cho hoaït ñoäng kinh doanh. Naâng cao chaát löôïng cuûa hoaït ñoäng kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä. Trong ñoù chuù troïng hoaït ñoäng phaân tích tình hình taøi chính, keá toaùn quaûn trò ñeå coù thoâng tin toång quan, cuï theå, chính xaùc, nhanh vaø phaûi caäp nhaät cho laõnh ñaïo naém baét vaø chæ ñaïo kòp thôøi. 3.2.10. Taïo laäp thöông hieäu vaø trieát lyù trong kinh doanh Trong neàn kinh teá thò tröôøng hieän ñaïi, thöông hieäu cuûa moät doanh nghieäp laø yeáu toá coù yù nghóa quan troïng, moät taøi saûn lôùn; trong moät soá tröôøng hôïp, giaù trò thöông hieäu cuûa moät doanh nghieäp coù theå lôùn hôn toång soá taøi saûn höõu hình cuûa doanh nghieäp ñoù. Ñeå phaùt trieån thöông hieäu cuûa mình, Ngaân haøng caàn coù chieán löôïc vaø keá hoaïch roõ raøng, phaûi daønh nguoàn löïc caàn thieát ñeå tieán haønh nghieân cöùu thò tröôøng vaø khaùch haøng, thöïc hieän thöôøng xuyeân vieäc quaûng baù veà thöông hieäu cuûa mình. Trong quaù trình naøy, caàn chuù troïng thöïc hieän caùc yeâu caàu sau: - Caàn tuyeân truyeàn, giaùo duïc cho toaøn theå caùn boä cuûa Ngaân haøng hieåu roõ yù nghóa vaø taàm quan troïng cuûa vieäc quaûng baù thöông hieäu Ngaân haøng, töï giaùc tham gia vaø coù nhöõng ñoùng goùp thieát thöïc cho hoaït ñoäng naøy; - Caàn xaùc ñònh vaø neâu roõ trieát lyù kinh doanh cuûa Ngaân haøng ñeán töøng khaùch haøng; coá gaéng taïo döïng hình aûnh cuûa ngaân haøng thoâng qua nhieàu vieäc laøm cuï theå; - Khoâng ngöøng caûi tieán vaø naâng cao chaát löôïng dòch vuï cao, tieän lôïi vaø an 101 - 102 - toaøn cho khaùch haøng, coi ñaây laø yeáu toá quyeát ñònh ñoái vôùi giaù trò vaø möùc ñoä thaønh coâng cuûa thöông hieäu ngaân haøng; - Trong quaù trình quaûng baù, caàn chuù yù cung caáp caùc thoâng tin vaø chæ ra cho caùc khaùch haøng nhaän bieát nhöõng noåi troäi cuûa ngaân haøng mình trong chaát löôïng vaø caùch thöùc cung caáp dòch vuï ñeå hoï coù theå töï so saùnh vôùi caùc ngaân haøng khaùc vaø töï ruùt ra keát luaän. 3.2.11. Môû roäng maïng löôùi Vieäc môû roäng maïng löôùi chi nhaùnh cuõng laø vaán ñeà caàn ñöôïc quan taâm giaûi quyeát hôïp lyù. Hieän nay, Ngaân haøng Saøi Goøn Coâng Thöông caàn môû roäng theâm caùc chi nhaùnh vaø phoøng giao dòch ñeå vöøa ñoàng thôøi phuïc vuï toái ña nhu caàu cuûa khaùch vaø cuõng ñeå taïo laäp hình aûnh, thöông hieäu cuûa Ngaân haøng. 3.2.16. Phaùt trieån vaø naâng cao chaát löôïng dòch vuï Hoaït ñoäng dòch vuï cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn Tp.HCM ngaøy caøng coù söï caïnh tranh maïnh meõ. Ngoaøi caùc dòch vuï ñôn thuaàn nhö thanh toaùn trong vaø ngoaøi nöôùc, baûo laõnh, kinh doanh ngoaïi teä,…SGCTNH caàn tích cöïc ñaàu tö phaùt trieån, ña daïng hoùa caùc dòch vuï cung caáp cho khaùch haøng, ñieån hình laø nhöõng dòch vuï: - Ngaân haøng tröïc tuyeán (cho pheùp khaùch haøng gôûi tieàn ôû moät nôi, ruùt tieàn ôû nhieàu nôi khaùc nhau, khaéc phuïc haïn cheá veà thôøi gian vaø khoâng gian giao dòch. - E-banking; phone banking; thanh toaùn qua ñieän thoaïi di ñoäng (mobile banking); - Thaáu chi treân taøi khoaûn; - Sieâu thò ñòa oác vôùi dòch vuï thanh toaùn kinh doanh baát ñoäng saûn; - Dòch vuï thanh toaùn ñieän töû töø xa; - Thaønh laäp coâng ty chöùng khoaùn; - Dòch vuï theû ña naêng: ñaây laø maûng dòch vuï ñang dieãn ra maïnh meõ nhaát cuûa caùc NHTMCP, SGCTNH caàn tieáp tuïc hoaøn thieän vaø phaùt trieån maïng löôùi 102 - 103 - thanh toaùn theû, trang bò caùc maùy töï ñoäng: dòch vuï ruùt tieàn töï ñoäng, dòch vuï maùy ATM laø heä thoáng ruùt tieàn töï ñoäng chaáp nhaän ñöôïc caùc loaïi theû thanh toaùn quoác teá, dòch vuï thanh toaùn haøng hoùa (thanh toaùn tieàn ñieän, nöôùc, thanh toaùn tieàn mua haøng taïi caùc sieâu thò…). Do vaäy: + Caàn naâng cao hôn nöõa vai troø cuûa trung taâm theû: Nghieân cöùu phaùt trieån caùc saûn phaåm theû; + Xuùc tieán nhanh vieäc lieân keát vôùi caùc ngaân haøng baïn, nhaát laø caùc ngaân haøng quoác doanh ñeå trieån khai vieäc duøng chung heä thoáng ATM, caùc keânh thanh toaùn ñeå taïo ra quy moâ toái thieåu mang laïi söï tieän lôïi cho caùc khaùch haøng giao dòch; - Trieån khai ngay caùc tieän ích cuûa döï aùn hieän ñaïi hoùa, nhaát laø dòch vuï göûi ruùt tieàn ôû taát caû caùc ñieåm giao dòch; - Xem xeùt aùp duïng möùc phí dòch vuï, nhaát laø möùc phí chuyeån tieàn, thanh toaùn trong heä thoáng moät caùch hôïp lyù ñaûm baûo khaû naêng caïnh tranh vôùi caùc ngaân haøng khaùc; ñaëc bieät trong vieäc lieân keát heä thoáng theû vôùi caùc ngaân haøng baïn phaûi thoûa thuaän möùc phí chaáp nhaän theû phaûi phuø hôïp vôùi yeâu caàu chaáp nhaän cuûa ngöôøi duøng theû vaø mang tính caïnh tranh; - Naâng cao taùc phong giao dòch hieän ñaïi, giaûm thieåu phieàn haø vaø thôøi gian chôø ñôïi cuûa khaùch haøng. Ñaây laø yeáu toá raát ñôn giaûn, thöôøng xuyeân ñöôïc noùi ñeán, nhöng vieäc thöïc hieän laø raát khoù vì noù lieân quan ñeán thoùi quen, vaên hoùa giao dòch, do ñoù caàn ñöôïc trieån khai thöïc hieän moät caùch trieät ñeå vaø coù tính nhaát quaùn cao. 3.2.12. Naâng cao chaát löôïng thaåm ñònh döï aùn Maëc duø NHNN ñaõ ban haønh caùc cheá ñoä, theå leä, quy cheá cho vay nhöng vieäc trieån khai qua caùc höôùng daãn cuûa SGCTNH coøn chöa ñaày ñuû, thieáu ñoàng boä. Quaù trình tính toaùn, phaân tích vaø thaåm ñònh hieäu quaû cuûa moät soá döï aùn cho vay khoâng khaû thi, quaù maïo hieåm, cho khaùch haøng vay khoâng ñuû ñieàu kieän, khoâng coù khaû naêng thu hoài voán. 103 - 104 - Do vaäy, SGCTNH caàn chuù troïng ñeán coâng taùc thanh tra, kieåm tra. Caùc vuï vieäc vi phaïm ñöôïc phaùt hieän sau thanh tra, kieåm tra chöa coù bieän phaùp ngaên ngöøa vaø xöû lyù döùt ñieåm. Maët khaùc caàn naâng cao trình ñoä kyõ naêng nghieäp vuï chuyeân moân, khaû naêng phaân tích cuûa kieåm soaùt vieân noäi boä. 3.2.13. Moät vaøi kieán nghò khaùc - Bieän phaùp nghieäp vuï: + Xaây döïng chính saùch tín duïng, chính saùch khaùch haøng phuø hôïp laøm ñònh höôùng cho hoaït ñoäng tín duïng trong tình hình môùi; + Ña daïng keânh phaân phoái, saûn phaåm huy ñoäng keøm theo chính saùch khuyeán maõi thích hôïp; + Nghieân cöùu aùp duïng cô cheá giao dòch “moät cöûa” ñeå ñoåi môùi phong caùch phuïc vuï khaùch haøng; + Phaân loaïi khaùch haøng vaø aùp duïng caùc chính saùch öu ñaõi theo töøng ñoái töôïng khaùch haøng; + Chuyeån ñoåi danh muïc taøi saûn coù ñeå ñaûm baûo khaû naêng thanh khoaûn, phoøng traùnh ruûi ro vaø baûo ñaûm hieäu quaû trong hoaït ñoäng; + Nghieân cöùu thaønh laäp coâng ty chöùng khoaùn khi ñuû ñieàu kieän; nghieân cöùu xaây döïng keá hoaïch kinh doanh baûo hieåm, phaùt trieån caùc dòch vuï ngaân haøng ñieän töû, bao thanh toaùn, … - Taêng cöôøng vieäc phaân caáp trong xeùt duyeät tín duïng, xaùc ñònh roõ traùch nhieäm caù nhaân trong vieäc xöû lyù, phaùn quyeát cho vay, baûo laõnh; - Xaùc ñònh giôùi haïn tín duïng vaø cô caáu tín duïng, caàn tieán haønh xaùc ñònh giôùi haïn tín duïng ñoái vôùi töøng ngaønh, lónh vöïc, saûn phaåm; - Thöôøng xuyeân tieán haønh phaân loaïi, ñaùnh giaù thöïc traïng dö nôï, chaát löôïng tín duïng, xaùc ñònh caùc khoaûn nôï coù vaán ñeà theo chuaån möïc quoác teá ñeå coù cô sôû ñaùnh giaù ñuùng tieàm aån ruûi ro cuûa toaøn heä thoáng; - Taêng cöôøng coâng taùc kieåm tra vieäc chaáp haønh kyû cöông, kyû luaät trong 104 - 105 - ñieàu haønh hoaït ñoäng tín duïng, nhöõng tröôøng hôïp coù sai phaïm khoâng kòp thôøi chaán chænh caàn coù bieän phaùp xöû lyù nghieâm, keå caû traùch nhieäm vaät chaát. 3.3. Keá hoaïch taêng voán taïi Saøi Goøn Coâng Thöông Ngaân haøng Trong naêm nay (naêm 2007) theo keá hoaïch taêng voán cuûa Saigonbank ñeå phuø hôïp vôùi tieán trình taêng voán theo yeâu caàu hoäi nhaäp. Nhö vaäy vieäc taêng voán nhö theá naøo ñeå ñaûm baûo khaû naêng chi traû coå töùc cho coå ñoâng vaø vaãn ñaûm baûo hieäu quaû hoaït ñoäng ngaân haøng trong naêm laø moät vaán ñeà maø Ngaân haøng caàn phaûi chuù yù ñeå naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng trong thôøi gian tôùi. 3.3.1. Söï caàn thieát phaûi taêng voán Trong thôøi gian gaàn ñaây, nhaèm taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh, caùc NHTM Vieät Nam ñeàu thöïc hieän taêng voán ñieàu leä ñeå naâng cao naêng löïc taøi chaùnh, ñaàu tö coâng ngheä ngaân haøng, ñaàu tö cô sôû vaät chaát, môû roäng maïng löôùi chi nhaùnh vaø cuûng coá phaùt trieån caùc hoaït ñoäng ngaân haøng. Ngaøy 22/11/2006, Chính phuû ban haønh Nghò ñònh soá 141/2006/NÑ-CP, trong ñoù quy ñònh baét buoäc möùc voán phaùp ñònh toái thieåu cuûa caùc TCTD ñeán naêm 2008 laø 1.000 tyû ñoàng vaø naêm 2010 laø 3.000 tyû ñoàng. Tröôùc xu theá phaùt trieån cuûa caùc ngaân haøng Thöông maïi vaø quy ñònh môùi cuûa Chính phuû veà voán ñieàu leä toái thieåu cuûa caùc NHTM VN, SGCTNH cuõng caàn taêng naêng löïc taøi chaùnh cuûa Ngaân haøng ñeå cuûng coá, phaùt trieån hoaït ñoäng vaø ñaùp öùng caùc yeâu caàu hoaït ñoäng trong giai ñoaïn caïnh tranh hoäi nhaäp baèng caùc hình thöùc nhö phaùt haønh coå phaàn, traùi phieáu chuyeån ñoåi, …nhaèm taêng naêng löïc caïnh tranh vaø phaùt trieån, môû roäng hoaït ñoäng trong giai ñoaïn caïnh tranh hoäi nhaäp. 3.3.2. Phöông thöùc taêng voán Treân cô sôû caùc quy ñònh hieän haønh cuûa NHNNVN, ñieàu leä hoaït ñoäng cuûa SGCTNH vaø döïa treân quy moâ vaø hieäu quaû hoaït ñoäng trong nhöõng naêm vöøa qua, thì phöông thöùc taêng voán trong thôøi gian tôùi nhö sau: 105 - 106 - - Voán ñieàu leä naêm 2007 seõ taêng leân 1.020 tyû ñoàng (taêng 330,745 tyû ñoàng), trong ñoù: + Phaùt haønh 283,745 tyû ñoàng (meänh giaù) cho coå ñoâng hieän höõu vaø cho CBCNV, thaønh vieân HÑQT, BKS caùc thôøi kyø. + Baùn 47 tyû ñoàng (meänh giaù) cho khaùch haøng chieán löôïc trong nöôùc vôùi giaù baùn töø 60% ñeán 70% giaù coå phieáu SGCTNH treân thò tröôøng (thò giaù). Phaàn cheânh leäch giaù seõ ñöôïc haïch toaùn vaøo taøi khoaûn thaëng dö voán. Trong ñoù, khaùch haøng chieán löôïc trong nöôùc laø caùc doanh nghieäp Vieät Nam coù thöông hieäu noåi tieáng, coù tình hình taøi chính laønh maïnh, coù doanh soá lôùn, cam keát gaén boù laâu daøi vôùi SGCTNH vaø chuyeån phaàn lôùn giao dòch veà SGCTNH. + Ngoaøi phaùt haønh coå phieáu, SGCTNH cuõng chuaån bò keá hoaïch ñeå taêng voán baèng caùch phaùt haønh traùi phieáu chuyeån ñoåi vôùi toång giaù trò laø 1.000 tyû ñoàng daønh cho caùc ñoái töôïng laø coå ñoâng hieän höõu, CBCNV, thaønh vieân HÑQT vaø BKS caùc nhieäm kyø vaø khaùch haøng chieán löôïc trong nöôùc vôùi thôøi haïn chuyeån ñoåi töø 13-18 thaùng trôû leân. 3.3.3. Lôïi ích cuûa vieäc phaùt haønh traùi phieáu chuyeån ñoåi TPCÑ: laø loaïi traùi phieáu maø tuøy theo quyeàn löïa choïn cuûa ngöôøi sôû höõu coù khaû naêng chuyeån ñoåi thaønh coå phieáu theo moät tyû leä, thôøi gian chuyeån ñoåi do toå chöùc phaùt haønh xaùc ñònh taïi thôøi ñieåm phaùt haønh (trích Nghò ñònh soá 52/2006/NÑ-CP ngaøy 19/05/2006 cuûa Chính Phuû veà vieäc phaùt haønh traùi phieáu doanh nghieäp). Hieän coù nhieàu laäp luaän uûng hoä vieäc huy ñoäng voán baèng phaùt haønh TPCÑ döôùi nhieàu goùc ñoä khaùc nhau: Thöù nhaát, trong giôùi ñaàu tö, TPCÑ (convertible bonds) thöôøng ñöôïc öa chuoäng trong giôùi ñaàu tö vì ngoaøi tính tieän lôïi, hieäu quaû, an toaøn maø coøn taïo cho ngöôøi sôû höõu caûm giaùc maïo hieåm. Ngöôøi sôû höõu TPCÑ coù khaû naêng mang laïi cho nhaø ñaàu tö söï an toaøn cuûa moät coâng cuï taøi chính coù thu nhaäp oån ñònh, thöôøng 106 - 107 - cao hôn coå töùc, ñoàng thôøi taïo ñieàu kieän cho hoï ñöôïc höôûng lôïi khi ñoåi thaønh coå phieáu trong ñieàu kieän thi tröôøng coå phieáu ñang noùng. Thöù hai, ñöùng döôùi goùc ñoä laø moät doanh nghieäp phaùt haønh, TPCÑ ñöôïc xem laø moät coâng cuï quaûn lyù caân baèng taøi chính linh hoaït, vì laõi suaát traùi phieáu vaø tyû leä chuyeån ñoåi ñöôïc chính hoï xaùc ñònh khi phaùt haønh. Khi phaùt haønh theo hình thöùc TPCÑ, vieäc huy ñoäng voán theo phöông thöùc naøy thöôøng thaáp (laõi suaát trung bình hieän nay ôû Vieät Nam khoaûng 8%/naêm) hôn phöông thöùc truyeàn thoáng, nhö vay möôïn ngaân haøng, phaùt haønh traùi phieáu thöôøng (laõi suaát trung bình hieän nay khoaûng 9%/naêm). Quan troïng hôn, phöông thöùc naøy seõ khoâng daãn ñeán söï taêng ñoät bieán veà nguoàn cung coå phieáu nhö khi phaùt haønh coå phieáu, vì nguoàn cung taêng oà aït coù khaû naêng laøm giaù coå phieáu giaûm. Thöù ba, treân phöông dieän quaûn lyù nhaø nöôùc, vieäc huy ñoäng voán baèng TPCÑ coù theå laø moät trong nhöõng giaûi phaùp haïn cheá thaát thoaùt taøi saûn nhaø nöôùc vì ñònh giaù thaáp trong quaù trình coå phaàn hoùa DNNN. Nhìn chung, TPCÑ ñaõ môû ra moät keânh huy ñoäng voán môùi vôùi nhieàu lôïi theá ñaùng quan taâm töø goùc ñoä laø ngöôøi huy ñoäng voán. 3.3.4. Keá hoaïch söû duïng voán - Môû roäng maïng löôùi hoaït ñoäng: Ñeán cuoái naêm 2006, SGCTNH môùi thaønh laäp 26 chi nhaùnh vaø 09 phoøng giao dòch taïi moät soá khu vöïc kinh teá troïng ñieåm trong caû nöôùc. Maïng löôùi hoaït ñoäng hieän nay chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu phaùt trieån, môû roäng hoaït ñoäng neân ñeå ñaùp öùng nhu caàu môû roäng thò phaàn vaø naâng cao khaû naêng caïnh tranh hoäi nhaäp, SGCTNH seõ söû duïng nguoàn voán töø phaùt haønh coå phieáu ñeå ñaàu tö vaø thaønh laäp theâm chi nhaùnh taïi moät soá khu vöïc kinh teá troïng ñieåm trong nöôùc theo keá hoaïch kinh doanh haøng naêm. - Ñaàu tö ñoåi môùi heä thoáng coâng ngheä ngaân haøng: naêm 2007, SGCTNH baét ñaàu trieån khai döï aùn Corebanking vaø seõ tieáp tuïc ñaàu tö theâm caùc giai ñoaïn tieáp theo cuûa döï aùn naøy ñeå phaùt trieån theâm nhöõng saûn phaåm dòch vuï taøi chính môùi 107 - 108 - mang tieän ích cao cho khaùch haøng. Vì vaäy, SGCTNH döï kieán seõ duøng moät phaàn voán ñeå cuûng coá, trang bò theâm nhöõng thieát bò, ñoåi môùi coâng ngheä nhaèm taïo ra nhöõng tieän ích cho khaùch haøng khi giao dòch vôùi Ngaân haøng. - Ñaàu tö trung, daøi haïn: Sau khi ñöôïc NHNN chaáp thuaän theo phöông aùn taêng voán treân, SGCTNH seõ coù ñieàu kieän phaùt trieån nghieäp vuï ñaàu tö trung – daøi haïn vaø haïn möùc ñaàu tö treân moät khaùch haøng nhaèm hoã trôï caùc doanh nghieäp Vieät Nam taêng söùc caïnh tranh trong quaù trình hoäi nhaäp thoâng qua vieäc caûi tieán, ñoåi môùi coâng ngheä, môû roäng quy moâ SXJD,… - Taøi trôï xuaát nhaäp khaåu: Thöïc hieän vieäc taøi trôï xuaát nhaäp khaåu seõ goùp phaàn thu huùt vaø phaùt trieån caùc nghieäp vuï, dòch vuï, nguoàn ngoaïi teä töø khaùch haøng coù hoaït ñoäng kinh doanh xuaát nhaäp khaåu vaø thoâng qua nghieäp vuï naøy SGCTNH seõ goùp phaàn hoã trôï caùc doanh nghieäp Vieät Nam trong tieán trình hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi. - Huøn voán, lieân doanh: Ñaây laø moät trong nhöõng nghieäp vuï seõ trieån khai trong thôøi gian tôùi cuûa SGCTNH nhaèm gia taêng caùc nguoàn thu veà dòch vuï vaø thoâng qua hoaït ñoäng huøn voán (goùp voán) mua coå phaàn caùc doanh nghieäp ñeå hoã trôï chuû tröông coå phaàn hoùa doanh nghieäp cuûa Nhaø nöôùc vaø cuûng coá, phaùt trieån caùc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp Vieät Nam treân con ñöôøng hoäi nhaäp. - Taøi khoaûn thaëng dö voán coå phaàn: phaàn laõi phaûi traû cho traùi phieáu vaø cheânh leäch giaù giöõa meänh giaù – giaù baùn treân taøi khoaûn thaëng dö voán coå phaàn seõ ñöôïc söû duïng laøm nguoàn chia coå phieáu thöôûng cho coå ñoâng sau khi traùi phieáu chuyeån ñoåi thaønh coå phieáu vaø voán ñieàu leä cuûa SGCTNH seõ ñieàu chænh taêng töông öùng theo soá coå phieáu thöôûng ñöôïc chia haøng naêm. 108 - 109 - KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3 Trong xu theá hoäi nhaäp toaøn caàu vaø caïnh tranh ngaøy caøng khaù gay gaét nhö hieän nay, ngaønh ngaân haøng phaûi chuyeån ñoäng maïnh hôn nhaèm giöõ vaø môû roäng thò phaàn, phaùt trieån caùc dòch vuï ñeå phuïc vuï neàn kinh teá toát hôn. Dó nhieân, töï ngaân haøng cuõng phaûi coù moät giaûi phaùp höõu hieäu cho böôùc ñi cuûa ngaân haøng mình trong theá caïnh tranh ñeå phaùt trieån, caùc giaûi phaùp veà nghieäp vuï vaø giaûi phaùp chieán löôïc laâu daøi maø hieän nay ñang noåi leân laø ñoåi môùi heä thoáng coâng ngheä kyõ thuaät ñeå taïo ñieàu kieän thuaän lôïi trong giao dòch vaø ñoàng thôøi laø caàu noái phaùt trieån dòch vuï vaø saûn phaåm ngaân haøng hieän ñaïi ñang laø moái quan taâm haøng ñaàu hieän nay taïi caùc ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam noùi chung trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá taøi chính. Moät yeáu toá quan troïng khaùc trong quaù trình naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng Ngaân haøng laø chuù yù ñeán vieäc ñaøo taïo naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc vì con ngöôøi laø thaønh toá raát quan troïng quyeát ñònh vieäc thaønh coâng hay thaát baïi trong kinh doanh cuûa Ngaân haøng. Maëc duø vôùi quy moâ voán vaø thöông hieäu ngaân haøng hieän nay coøn nhoû beù nhöng hy voïng nhöõng giaûi phaùp ñöôïc thöïc hieän ñoàng boä seõ goùp phaàn naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng Ngaân haøng. 109 - 110 - KEÁT LUAÄN Trong thôøi gian qua, ngaønh ngaân haøng ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn, goùp phaàn duy trì ñöôïc söï oån ñònh kinh teá vó moâ, kieåm soaùt laïm phaùt, taïo moâi tröôøng thuaän lôïi cho hoaït ñoäng kinh doanh vaø ñaàu tö; thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá nhanh vaø beàn vöõng; goùp phaàn giaûi quyeát caùc vaán ñeà xaõ hoäi nhö taïp theâm coâng aên vieäc laøm, xoùa ñoùi, giaûm ngheøo. Ñeán nay, ngaønh Ngaân haøng ñaõ cô baûn hoaøn thieän caên baûn khuoân khoå phaùp lyù, caùc cô cheá chính saùch quaûn lyù nhaø nöôùc veà tieàn teä, tín duïng vaø caùc coâng cuï ñieàu haønh chính saùch tieàn teä cuûa Ngaân haøng Trung öông, naâng cao kyõ naêng quaûn trò ñieàu haønh, quy moâ vaø naêng löïc hoaït ñoäng phuø hôïp vôùi yeâu caàu ñoåi môùi vaø phaùt trieån cuûa neàn kinh teá cuõng nhö hoäi nhaäp kinh teá quoác teá; cuûng coá vò trí, taêng cöôøng möùc ñoä laønh maïnh, an toaøn vaø phaùt trieån beàn vöõng cuûa toaøn heä thoáng. Vôùi vai troø chuû löïc trong heä thoáng taøi chính, caùc toå chöùc tín duïng (TCTD) ñaõ vaø ñang toå chöùc huy ñoäng cho vay neàn kinh teá moät khoái löôïng voán töông ñöông 70% GDP, ñoàng thôøi cung caáp nhieàu dòch vuï taøi chính khaùc ñaùp öùng nhu caàu cuûa Chính phuû, caùc toå chöùc, caù nhaân. Nhöõng thaønh tích neâu treân cuûa ngaønh ngaân haøng ñaõ ñöôïc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ghi nhaän, maø bieåu hieän cao nhaát laø vieäc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ñaõ trao taëng ngaønh ngaân haøng Huaân chöông Sao vaøng nhaân kyû nieäm 55 naêm ngaøy thaønh laäp ngaønh. Cuøng vôùi xu theá ñoù, Saøi Goøn Coâng Thöông Ngaân haøng cuõng khoâng phaûi laø tröôøng hôïp ngoaïi leä. Maëc duø thöông hieäu Saøi Goøn Coâng Thöông Ngaân haøng (Saigonbank) chöa thaät söï aán töôïng vaø lôùn maïnh cuøng vôùi tuoåi ñôøi hình thaønh vaø phaùt trieån nhöng ñaõ taïo ra nhöõng tieàn ñeà phaùt trieån vöõng chaéc trong thôøi gian qua vôùi nhöõng caûi caùch mang tính chieán löôïc. Maëc duø nhöõng thaønh quaû ñoù coøn khieâm 110 - 111 - toán nhöng cuõng ñaõ theå hieän baûn lónh cuûa coâng cuoäc caûi caùch ñoåi môùi taïi Ngaân haøng. Beân caïnh nhöõng thaønh töïu to lôùn ñaõ ñaït ñöôïc, Saøi Goøn Coâng Thöông Ngaân haøng cuõng ñaõ phaûi traû giaù cho nhöõng sai laàm, khuyeát ñieåm. Nhieàu vuï aùn kinh teá vaø ruûi ro kinh doanh ñaõ ñeå laïi haäu quaû khoâng nhoû. Ñoù khoâng chæ laø nhöõng baøi hoïc cuûa quaù khöù maø noù coøn luoân rình raäp ñoái vôùi hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng trong chaëng ñöôøng ñi tôùi. Hy voïng raèng vôùi vieäc öùng duïng moät caùch hieäu quaû caùc giaûi phaùp toång theå vaø caùc giaûi phaùp hoã trôï treân seõ giuùp cho heä thoáng Saøi Goøn Coâng Thöông Ngaân haøng phaùt trieån vöõng maïnh hôn treân con ñöôøng hoäi nhaäp vaøo thò tröôøng taøi chính khu vöïc vaø theá giôùi./. 111 ._.