Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn (AgriBank) chi nhánh Bắc Hà Nội

lêi nãi ®Çu Nh÷ng n¨m qua, nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· vµ ®ang chuyÓn ®Çu t­ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt vµ qu¶n lý cña Nhµ n­íc, viÖc chuyÓn ®æi c¬ chÕ mang tÝnh tÊt yÕu cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña mét quèc gia nh­ ViÖt Nam. Trong b­íc chuyÓn ®æi nµy th× ng©n hµng ®ãng vai trß rÊt quan träng. Víi vai trß lµ nhµ ®iÒu hoµ vèn trong nÒn kinh tÕ, ng©n hµng ®i huy ®éng vèn tõ c¸c chñ thÓ thõa vèn trong nÒn kinh tÕ vµ cho nh÷ng chñ thÓ thiÕu vèn, cã nhu cÇu vÒ vèn vay. V× vËy, viÖc n©ng cao chÊt l­îng c¸c nghiÖp vô cña ng©n hµng lµ rÊt cÇn thiÕt, kh«ng ph¶i chØ cÇn thiÕt ®èi víi riªng ng©n hµng mµ cßn cÇn thiÕt h¬n cho c¶ nÒn kinh tÕ. Khi chÊt l­îng cña c¸c nghiÖp vô ng©n hµng ®­îc n©ng cao th× c¸c giao dÞch trong nÒn kinh tÕ sÏ diÔn ra dÔ dµng h¬n, b»ng viÖc ng©n hµng sÏ thay cho c¸c chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ thùc hiÖn c«ng viÖc thanh to¸n hoÆc lµ c¸c dÞch vô huy ®éng vèn nÕu ho¹t ®éng tèt sÏ lµm gi¶m tèi thiÓu vèn nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ. §Æc biÖt, ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng mµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× sÏ gióp cho nÒn kinh tÕ gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò thiÕu vèn ®ång thêi ®Èy nhanh sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Tuy nhiªn hiÖn nay lÜnh vùc Ng©n hµng ®· béc lé nh÷ng yÕu kÐm mµ d­ luËn x· héi ®ang quan t©m vÒ nh÷ng tiÒm Èn vµ nguy c¬ kh«ng lµnh m¹nh. §Æc biÖt lµ chÊt l­îng tÝn dông ch­a cao ®ang ®ßi hái t×m kiÕm nh÷ng gi¶i ph¸p th¸o gì cã hiÖu qu¶. chÝnh v× vËy, nhê cã sù h­íng dÉn, gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o Ph¹m Phan Dòng cïng víi sù lç lùc b¶n th©n, t«i ®· quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi: “Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông t¹i Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n chi nh¸nh B¾c Hµ Néi” B¶ng c¸c ký hiÖu viÕt t¾t KÝ hiÖu gi¶i thÝch NHNo&PTNT Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n H§ Huy ®éng TCKT Tæ chøc kinh tÕ TCTD Tæ chøc tÝn dông DNNN Doanh nghiÖp nhµ níc DNNQD Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh SXKD S¶n xuÊt kinh doanh NHTM Ng©n hµng th¬ng m¹i TD tÝn dông TDNH TÝn dông ng©n hµng HSSDNVH§ HiÖu suÊt sö dông nguån vèn huy ®éng PhÇn I: B¸o c¸o thùc tËp 1. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n B¾c Hµ Néi: 1.1 Sù ra ®êi cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n B¾c Hµ Néi: Chi nh¸nh Ng©n hµng N«ng nghiÖp & Ph¸t triÓn N«ng th«n (NHNo& PTNT) B¾c Hµ Néi lµ mét chi nh¸nh cÊp 1, trùc thuéc NHNo & PTNT ViÖt Nam, ®­îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 342/ Q§ cña Thèng §èc Ng©n hµng Nhµ N­íc ViÖt Nam, víi ngµy giao dÞch ®Çu tiªn lµ ngµy 1/11/2001 vµ ngµy khai tr­¬ng chÝnh thøc lµ ngµy 6/11/2001. Chi nh¸nh NHNo& PTNT B¾c Hµ Néi cã Héi së chÝnh t¹i 217 phè §éi CÊn -Ba §×nh - Hµ Néi. 1.2 Chøc n¨ng nhiÖm vô: NHNo&PTNT B¾c HN lµ mét chi nh¸nh NH cÊp I nªn nã cã mét sè chøc n¨ng sau: - Thùc hiÖn chøc n¨ng trung gian tÝn dông: lµ viÖc Ng©n hµng huy ®éng vèn vµ cho vay b»ng nhiÒu h×nh thøc. NH cã thùc hiÖn c¸c h×nh thøc Marketing nh­: t¨ng l·i suÊt huy ®éng, thùc hiÖn khuyÕn m¹i, tæ chøc c¸c cuéc trao th­ëng, ®­a ra nhiÒu lo¹i l·i suÊt ,... Nh»m thu hót vèn nhµn dçi vµ cho vay. - Trung gian thanh to¸n: NH thùc hiÖn c¶ h×nh thøc thanh to¸n trong n­íc vµ thanh to¸n quèc tÕ. - Chøc n¨ng dÞch vô, thu thËp th«ng tin vµ t­ vÊn, b¶o qu¶n. - Chøc n¨ng tµi trî ngo¹i th­¬ng. 1.3 M« h×nh tæ chøc bé m¸y: Gi¸m ®èc Phã Gi¸m §èc KD Phã Gi¸m §èc TC P. KÕ To¸n Ng©n Quü P.TT quèc tÕ P.KÕ Ho¹ch KD P.NV & KH Tæng Hîp P. Ktra K’To¸n néi bé P. HC Nh©n sù P. ThÈm §Þnh T¹i héi së chÝnh cã 7 phßng ngiÖp vô chuyªn m«n, vµ ®­îc bè trÝ theo s¬ ®å sau: Trong n¨m 2005 ®­îc sù chÊp thuËn cña NHNo&PTNT ViÖt Nam, NHNo&PTNT B¾c Hµ Néi ®· lËp míi chi nh¸nh cÊp II, bao gåm: Chi nh¸nh NguyÔn V¨n Huyªn, vµ phßng giao dÞch sè 1 trùc thuéc chi nh¸nh Hoµng Quèc ViÖt, ®­a tæng sè ®iÓm giao dÞch cña chi nh¸nh lªn 8 ®iÓm. HiÖn nay, ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan ®· ®i vµo æn ®Þnh vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ tèt, cã t¸c dông tÝch cùc cho ho¹t ®éng kinh doanh cña chi nh¸nh. Mµng l­íi cña chi nh¸nh ®Õn thêi ®iÓm 31/12/2005 bao gåm: + Héi Së chÝnh lµ chi nh¸nh CÊp I B¾c Hµ Néi + Chi nh¸nh Kim M· + Chi nh¸nh Hoµng Quèc ViÖt + Chi nh¸nh NguyÔn V¨n Huyªn + Phßng giao dÞch sè 1 trùc thuéc chi nh¸nh Hoµng Quèc ViÖt + Phßng giao dÞch sè 2 + Phßng giao dÞch sè 4 + Phßng giao dÞch sè 5 Sè c¸n bé cña toµn Chi nh¸nh B¾c Hµ Néi cã 111 ng­êi, t¨ng 12 ng­êi so víi n¨m 2004. Tr×nh ®é cña c¸n bé nh©n viªn trong toµn chi nh¸nh cã: 8 c¸n bé cã tr×nh ®é th¹c sü trë lªn, 76 c¸n bé cã tr×nh ®é ®¹i häc. 1.4 LÜnh vùc ho¹t ®éng chÝnh: NHNo&PTNT B¾c Hµ Néi lµ chi nh¸nh cÊp I trùc thuéc NHNo& PTNT ViÖt Nam - mét Ng©n hµng th­¬ng m¹i hµng ®Çu, cã vèn ®iÒu lÖ lín nhÊt, hÖ thèng m¹ng l­íi réng lín nhÊt ViÖt Nam - ®­îc phÐp kinh doanh ®a n¨ng vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c nghiÖp vô cña mét Ng©n hµng hiÖn ®¹i, gåm: - Huy ®éng vèn b»ng ®ång ViÖt Nam vµ c¸c lo¹i ngo¹i tÖ víi nhiÒu h×nh thøc nh­: tiÕt kiÖm, k× phiÕu, tr¸i phiÕu, tiÒn göi thanh to¸n vµ c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n linh ho¹t. - §Çu t­ vèn tÝn dông b»ng ®ång ViÖt Nam vµ ngo¹i tÖ nh­: Cho vay th«ng th­êng; cho vay tµi trî theo ch­¬ng tr×nh, dù ¸n; cho vay ®ång tµi trî; cho vay tµi trî xuÊt nhËp khÈu; chiÕt khÊu c¸c lo¹i giÊy tê, chøng tõ cã gi¸... - B¶o l·nh b»ng ®ång ViÖt Nam vµ ngo¹i tÖ d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau trong vµ ngoµi n­íc. - Thanh to¸n b»ng ®ång ViÖt Nam vµ ngo¹i tÖ nh­: Thanh to¸n chuyÓn tiÒn ®iÖn tö trong c¶ n­íc; thanh to¸n biªn giíi; thanh to¸n quèc tÕ qua m¹ng SWIFT, TELEX... - §Çu t­ d­íi c¸c h×nh thøc hïn vèn, liªn doanh, mua cæ phÇn, mua tµi s¶n vµ c¸c h×nh thøc ®Çu t­ kh¸c víi c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh tÝn dông. - Thùc hiÖn mua b¸n giao ngay, cã kú h¹n vµ thanh to¸n ho¸n ®æi c¸c lo¹i ngo¹i tÖ m¹nh víi thñ tôc nhanh gän, tû gi¸ phï hîp. - Thùc hiÖn lµm ®¹i lý vµ dÞch vô uû th¸c cho c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông vµ c¸ nh©n trong vµ ngoµi n­íc nh­: tiÕp nhËn vµ triÓn khai c¸c dù ¸n uû th¸c vèn; dÞch vô gi¶i ng©n cho dù ¸n ®Çu t­, dù ¸n uû nhiÖm; thanh to¸n thÎ tÝn dông, sÐc du lÞch... - Cung øng c¸c dÞch vô nh­: Chi tr¶ tiÒn l­¬ng t¹i doanh nghiÖp; chi tr¶ kiÒu hèi; chuyÓn tiÒn nhanh; thu chi tiÒn t¹i gia;... - C¸c dÞch vô kh¸c cña mét Ng©n hµng hiÖn ®¹i. 2. KÕt qu¶ thùc tËp: Trong qu¸ tr×nh thùc tËp tõ ngµy 9 th¸ng 1 ®Õn ngµy 1 th¸ng 4, t«i ®· ®­îc tiÕp xóc trùc tiÕp víi c¸c nghiÖp vô vµ hiÓu thªm vÒ h×nh thøc ho¹t ®éng cña NH. §ång thêi t«i còng n¾m ®­îc mét sè th«ng tin vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña NH nh­ sau: 2.1 Nguån vèn huy ®éng: Tæng nguån vèn huy ®éng cña NHNN&PTNT B¾c HN ®Õn ngµy 31/12/2005 ®¹t 4.046 tû ®ång, t¨ng 625 tûVND so víi n¨m 2004 (3421 tû ®ång). Trong ®ã nguån vèn huy ®éng b»ng néi tÖ ®¹t 3.444 tû VND, chiÕm 85.12% tæng nguån vèn huy ®éng; nguån vèn huy ®éng b¨ng ngo¹i tÖ (quy ®æi ra VND) ®¹t 602 tû VND, chiÕm 14.90% tæng nguån vèn H§. C¬ cÊu nguån vèn huy ®éng ®­îc ph©n ra nh­ sau: 2.1.1 C¬ cÊu theo thêi gian: - Nguån vèn huy ®éng kh«ng kú h¹n ®¹t 1.121 tû VND, chiÕm 27,7% tæng nguån vèn huy ®éng cña Chi nh¸nh B¾c Hµ Néi. Trong ®ã ngo¹i tÖ ®· quy ®æi ®¹t 25 tû VND. - Nguån vèn H§ cã kú h¹n ®¹t 2.925 tû VND, chiÕm 72,3% tæng nguån vèn H§ cña Chi nh¸nh B¾c Hµ Néi. trong ®ã ngo¹i tÖ ®· quy ®æi ®¹t 562,2 tû VND. 2.1.2 C¬ cÊu theo thµnh phÇn kinh tÕ: - Nguån vèn huy ®éng tõ d©n c­: 768 tû VND, chiÕm tû träng 18,98% tæng nguån vèn cña Chi nh¸nh B¾c Hµ Néi. Trong ®ã ngo¹i tÖ quy ®æi ®¹t 138 tû VND. - Nguån vèn huy ®éng tõ TCKT : 2.425 tû VND.chiÕm tû träng 59,93%. Trong ®ã ngo¹i tÖ quy ®æi 13 tû VND. - Nguån vèn tiÒn göi, tiÒn vay TCTD: 853 tû, trong ®ã ngo¹i tÖ quy ®æi 443 tû VND. 2.2 Sö dông vèn: 2.2.1 Doanh sè cho vay vµ thu nî: -Doanh sè cho vay: Trong n¨m 2005 doanh sè cho vay cña NHNN&PTNN B¾c HN ®¹t 1.632 tû VND. T¨ng 83,23% so víi n¨m 2004 -Doanh sè thu nî: T×nh h×nh thu nî t¹i c¬ quan ®¹t 1498 tû VND. T×nh h×nh ®ã ®­îc thÓ hiÖn nh­ sau: + Ph©n theo thêi gian: Thu nî ng¾n h¹n: 1.239 tû VND Thu nî trung dµi h¹n: 259 tû VND + Ph©n theo thµnh phÇn kinh tÕ: DNNN ®¹t 561 tûVND DN ngoµi quèc doanh: 799 tû VND Hé SXKD, t­ nh©n c¸ thÓ vµ cho vay kh¸c ®¹t 138 tû VND. 2.2.2 D­ nî: §Õn thêi ®iÓm 31/12/2005, tæng d­ nî ®¹t 1.163,6 tû VND, chiÕm 28,75% tæng nguån vèn, t¨ng 136 tû ( t¨ng 13%). Trong ®ã: - Néi tÖ 770,2 tû, chiÕm 66,19% tæng d­ nî - Ngo¹i tÖ ( quy VND) 393,4 tû, chiÕm 33,81% tæng d­ nî. D­ nî cña c¬ quan còng ®­îc c¬ cÊu theo 2 c¸ch: - C¬ cÊu theo thêi h¹n: + D­ nî ng¾n h¹n: 647 tû VND, chiÕm 55% tæng d­ nî. Trong ®ã ngo¹i tÖ quy ®æi 148,8 tû VND. + D­ nî trung, dµi h¹n: 516,6 tû VND, chiÕm 45% tæng d­ nî. Trong ®ã ngo¹i tÖ quy ®æi ®¹t 244,5 tû VND. - C¬ cÊu d­ nî theo thµnh phÇn kinh tÕ: + D­ nî cho vay DNNN: 317,5 tû VND, chiÕm 27,29% + D­ nî cho vay DNNQD: 712,1 tû VND, chiÕm 61,19% + D­ nî cho vay hé SXKD, t­ nh©n c¸ thÓ vµ cho vay kh¸c: 134 tû VND, chiÕm tû träng 11,5%. 2.2.3 Nî qu¸ h¹n: T¹i thêi ®iÓm 31/12/2005, sè nî qu¸ h¹n chØ chiÕm 0,16% tæng d­ nî, tøc lµ 1868 triÖu VND. §iÒu ®ã chøng tá ho¹t ®éng cho vay vµ thu nî cña ng©n hµng lµ t­¬ng ®èi tèt, viÖc ®¸nh gi¸ còng nh­ t×m hiÓu kh¸ch hµng tr­íc khi cho vay cña Ng©n hµng ®¹t hiÖu qu¶ cao. Tuy nhiªn, nî qu¸ h¹n cña Ng©n hµng B¾c Hµ Néi thÊp còng mét phÇn lµ do chi nh¸nh nµy míi ®­îc thµnh lËp, vµ nî qu¸ h¹n míi b¾t ®Çu xuÊt hiÖn t¹i NHNo&PTNT B¾c Hµ Néi tõ n¨m 2004. ViÖc trÝch lËp dù phßng t¹i c¬ quan ®¹t 8 tû VND ( gåm dù phßng cô thÓ vµ dù phßng chung) 2.3 Thanh to¸n trong n­íc: - ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö: + Sè mãn: 6.102 mãn + Sè tiÒn: 14.923 tû VND - Thanh to¸n ®iÖn tö liªn Ng©n hµng: + Sè mãn: 16.234 mãn + Sè tiÒn : 31.609 tû VND - Thu, chi tiÒn mÆt: + Doanh sè thu tiÒn mÆt: 3.823 tû + Doanh sè chi tiÒn mÆt: 3.836 tû + C«ng t¸c ng©n quü ®­îc ®¶m b¶o an toµn ®óng chÕ ®é, kh«ng sai sãt nhÇm lÉn. 2.4 NghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ: NHNo&PTNT B¾c HN lµ mét chi nh¸nh cÊp I. V× vËy, NH cßn thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ. D­íi ®©y lµ mét sè kÕt qu¶ cña nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ mµ em t×m hiÓu ®­îc sau khi thùc tËp t¹i NH (n¨m 2005). 2.4.1 Thanh to¸n hµng nhËp khÈu: Tæng sè mãn NH thùc hiÖn lµ 1.055 mãn vµ tæng gi¸ trÞ lµ 88.247.058 USD, t¨ng 169 mãn (+19,07%) so víi n¨m 2004, t¨ng trÞ gi¸ 27.021.239USD(+44%) so víi n¨m 2004. 2.4.2 Thanh to¸n hµng xuÊt khÈu: Trong n¨m 2005 NH thùc hiÖn tæng sè 45 mãn vµ tæng trÞ gi¸ 3.279.628 USD ( t¨ng 277% so víi n¨m 2004) 2.4.3 Doanh sè mua vµ b¸n ngo¹i tÖ: Tæng trÞ gi¸ c¸c giao dÞch mµ NH thôc hiÖn trong n¨m: 87.873.792 USD, t¨ng 17% so víi n¨m 2004. Trong ®ã: + Doanh sè mua ngo¹i tÖ : 43.734.092 USD + Doanh sè b¸n ngo¹i tÖ : 44.139.700 USD 2.4.4 Phôc vô dù ¸n: Rót vèn vÒ tµi kho¶n ®Æc biÖt phôc vô dù ¸n t¹i NHNo B¾c Hµ Néi ®Õn 31/12/2005 víi tæng sè 3.772.257 USD. 2.4.5 Chi tr¶ kiÒu hèi: Thùc hiÖn c«ng v¨n chØ ®¹o sè 4132/NHNo - QHQT cña Héi ®ång qu¶n trÞ NHNo&PTNT ViÖt nam ban hµnh, NHNo B¾c HN ®· tÝch cùc triÓn khai c¸c ch­¬ng tr×nh tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o vµ khuyÕn m¹i cho kh¸ch hµng nhËn kiÒu hèi vµ ®· ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ kh¶ quan trong n¨m 2004. Trong n¨m 2005 th× nghiÖp vô chi tr¶ kiÒu hèi t¨ng lªn ®¸ng kÓ, cô thÓ nh­: + Qua kªnh WESTERN UNION: 372 mãn víi trÞ gi¸ 342.527 USD t¨ng 784% so víi n¨m 2004 + Qua tµi kho¶n c¸ nh©n: 67 mãn víi sè tiÒn lµ 373.362 USD, t¨ng 4% so víi n¨m 2004. 2.4.6 TriÓn khai thµnh lËp c¸c bµn thu ®æi ngo¹i tÖ: Chi nh¸nh ®· tÝch cùc chñ ®éng tiÕp cËn c¸c cöa hµng kinh doanh vµng ®Ó ký hîp ®ång ®¹i lý thu ®æi ngo¹i tÖ, gãp phÇn t¨ng nguån ngo¹i tÖ phôc vô c«ng t¸c thanh to¸n quèc tÕ. Trong n¨m 2005 NH ®· më thªm 5 bµn, t¨ng tæng sè bµn ®¹i lý thu ®æi ngo¹i tÖ lµ 10 bµn, víi tæng sè ngo¹i tÖ mua ®­îc tõ c¸c bµn thu ®æi ngo¹i tÖ lµ gÇn 3 triÖu USD. 2.5 Kh¸ch hµng: §Õn ngµy 31/12/2005, NHNo&PTNT B¾c Hµ Néi cã quan hÖ giao dÞch víi 587 doanh nghiÖp, t¨ng 187 doanh nghiÖp so víi 31/12/2004.Trong ®ã, cã 95 doanh nghiÖp nhµ n­íc, 462 doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh vµ 30 c¸c tæ chøc ®oµn thÓ kh¸c. §iÒu ®ã chøng tá uy tÝn cña Ng©n hµng vµ niÒm tin cña kh¸ch hµng ®èi víi Ng©n hµng ®· ®­îc n©ng lªn râ rÖt, nhiÒu kh¸ch hµng lín ®· chñ ®éng t×m ®Õn víi Ng©n hµng. 2.6 KÕt qu¶ tµi chÝnh cña Ng©n hµng: Trong n¨m, NHNo&PTNT B¾c Hµ Néi ®· thùc hiÖn: - Tæng thu lµ 276.541 triÖu ®ång - Tæng chi lµ 226.199 triÖu ®ång Nh­ vËy, møc chªnh lÖch thu chi cña Ng©n hµng lµ 50.342 triÖu ®ång. T¨ng 56% so víi n¨m 2004. Quü tiÒn l­¬ng cña Ng©n hµng ®­îc x¸c lËp theo ®¬n gi¸ n¨m 7.778 triÖu ®ång, hÖ sè l­¬ng ®¹t ®­îc b×nh qu©n n¨m 2005 lµ 2,32 lÇn. cã quan hÖ giao dÞch víi. 2.7 KiÓm tra kiÓm to¸n néi bé cña Ng©n hµng: Trong n¨m 2005, Ng©n hµng ®· thùc hiÖn tèt viÖc tæ chøc c¸c ®ît kiÓm tra theo ®Ò c­¬ng cña NHNo&PTNT ViÖt Nam vµ cña Ng©n hµng nhµ n­íc nh­: - §oµn thanh tra Chi nh¸nh Ng©n hµng nhµ n­íc Hµ néi ®· thùc hiÖn 2 cuéc kiÓm tra ®èi víi Ng©n hµng B¾c Hµ Néi vÒ ho¹t ®éng tÝn dông, gia h¹n nî vµ chuyÓn nî qu¸ h¹n. - Ng©n hµng cßn th­êng xuyªn tæ chøc kiÓm tra néi bé. V× vËy hÇu hÕt c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh ®Òu ®­îc kiÓm tra kiÓm so¸t. - Sau mçi cuéc kiÓm tra, Ng©n hµng ®Òu tæ chøc rót kinh nghiÖm vµ chØnh söa nghiªm tóc. 3 - KÕt LuËn: Qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c¬ quan, t«i ®· ®­îc trùc tiÕp thùc hiÖn mét sè nghiÖp vô, ®­îc ®i thùc tÕ ®Õn mét sè c¬ quan lµ kh¸ch hµng cña Ng©n hµng. Qua ®ã, t«i còng nhËn thÊy kiÕn thøc cña m×nh cßn h¹n chÕ. V× vËy viÖc ®i thùc tËp t¹i c¬ quan lµ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi mçi sinh viªn khi chuÈn bÞ ra tr­êng, mçi sinh viªn sÏ tù tÝch luü cho m×nh ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm thùc tÕ ®Ó khi ra tr­êng kh«ng bÞ bì ngì tr­íc nh÷ng phøc t¹p vµ khã kh¨n cña c«ng viÖc. T«i nhËn thÊy r»ng, ®èi víi t«i thêi gian thùc tËp t¹i c¬ quan lµ qu¸ ng¾n, ®iÒu ®ã ®ßi hái khi ra tr­êng mçi sinh viªn sÏ ph¶i mÊt mét thêi gian dµi ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®­îc thµnh th¹o c¸c nhiÖm vô cña m×nh. Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c¬ quan, t«i còng cè g¾ng ®Ó t¹o mèi quan hÖ tèt víi c¸c c« chó trong c¬ quan, cè g¾ng chÊp hµnh tèt c¸c néi quy, quy chÕ cña c¬ quan, cè g¾ng thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô mµ c¸c l·nh ®¹o còng nh­ c¸c c« chó trong c¬ quan giao cho. Tõ ®ã cã thÓ rót ra cho m×nh ®­îc kinh nghiÖm tõ nh÷ng nhiÖm vô ®ã. §èi víi NHNo&PTNT B¾c Hµ Néi, tuy cßn mét sè mÆt h¹n chÕ, thiÕu sãt cÇn ph¶i tiÕp tôc phÊn ®Êu, kh¾c phôc trong nh÷ng n¨m tíi. Nh­ng xÐt tæng qu¸t n¨m 2005 ta thÊy: c¸c chØ tiªu nguån vèn, tµi chÝnh tiÕp tôc cã møc t¨ng tr­ëng kh¸, c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch do Trung t©m ®iÒu hµnh, NghÞ quyÕt chi bé, NghÞ quyÕt ®¹i héi CNVC ®Ò ra ®èi víi n¨m 2005 ®Òu ®­îc hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch. PhÇn II: Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông t¹i Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n chi nh¸nh B¾c Hµ Néi Ch­¬ng 1 TÝn dông vµ chÊt l­îng tÝn dông cña NHTM trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 1.1. NHTM vµ tÝn dông Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng: 1.1.1. Kh¸i niÖm NHTM: NHTM tr­íc hÕt lµ mét doanh nghiÖp,v× NHTM ho¹t ®éng gièng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c: cã vèn riªng, mua vµo, b¸n ra,cã chi phÝ vµ thu nhËp, cã nghÜa vô nép thuÕ cho Ng©n hµng Nhµ n­íc, cã thÓ l·i hoÆc lç, cã thÓ giÇu nªn hoÆc ph¸ s¶n. NHTM kinh doanh dÞch vô tiÒn tÖ, kh«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt nh­ c¸c doanh nghiÖp thuéc lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh nh­ng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt , l­u th«ng vµ ph©n phèi s¶n phÈm x· héi b»ng c¸ch cung øng vèn tÝn dông, vèn ®Çu t­ cho c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ më réng kinh doanh gãp phÇn t¨ng nhanh tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ. Nãi tãm l¹i, NHTM lµ tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ mµ ho¹t ®éng th­êng xuyªn vµ chñ yÕu lµ nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng víi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ vµ sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn thanh to¸n. Sè tiÒn göi ®ã ®Ó cho vay ®Çu t­ thùc hiÖn nghiÖp vô triÕt khÊu vµ lµm c¸c ph­¬ng tiÖn thanh to¸n. 1.1.2 - Vai trß cña NHTM trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 1.1.2.1 NHTM tËp trung vèn vµ cung øng vèn cho nÒn kinh tÕ, trªn c¬ së ®ã ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn, ®Çu t­ vèn cã hiÖu qu¶ Trong x· héi cã mét l­îng vèn nhµn rçi rÊt lín, tËp trung vµo 3 ®èi t­îng: c¸ nh©n, hé gia ®×nh (kho¶n chªnh lÖch gi÷a thu nhËp vµ chi phÝ sinh ho¹t, c¶ nh÷ng kho¶n ch­a chi tr¶; c¸c kho¶n thõa kÕ, thu nhËp bÊt th­êng); doanh nghiÖp (sè vèn nhµn rçi tõ kho¶n khÊu hao ®· trÝch nh­ng ch­a sö dông, kho¶n v­ît thu kh«ng th­êng xuyªn, thu nhËp ch­a sö dông, vèn t¹m thêi nhµn rçi trong tõng giai ®o¹n cña chu k× s¶n xuÊt...) vµ vèn nhµn rçi tõ c¸c tæ chøc kh¸c. NÕu ®Ó l­îng vèn ®ã nhµn rçi hay nãi theo mét c¸ch kh¸c lµ ®Ó vèn “chÕt” th× sÏ rÊt l·ng phÝ vµ kh«ng hiÖu qu¶. Khi ®ã ng­êi cã tiÒn nhµn rçi sÏ kh«ng ®­îc h­ëng nh÷ng lîi Ých tõ sè tiÒn nhµn rçi cña m×nh, thËm chÝ cßn kh«ng ®­îc h­ëng ®óng gi¸ trÞ cña sè tiÒn nhµn rçi Êy nÕu l¹m ph¸t cao x¶y ra. Nguy hiÓm h¬n lµ ng­êi göi tiÒn cßn ph¶i ®èi mÆt víi sù mÊt an toµn trong cÊt tr÷ tµi s¶n. §Ó tiÒn nhµn rçi còng lµ nguyªn nh©n kh«ng khuyÕn khÝch sù tiÕt kiÖm cña chñ thÓ. Cïng lóc ®ã cã rÊt nhiÒu chñ thÓ cÇn vèn trong x· héi. Ch¼ng h¹n nh­: c¸ nh©n, hé gia ®×nh cÇn tiÒn cho tiªu dïng, kinh doanh, doanh nghiÖp cÇn vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, hay c¸c tæ chøc kh¸c cÇn tiÒn ®Ó trang tr¶i c¸c chi phÝ. NÕu c¸c nhu cÇu vèn nµy kh«ng ®­îc ®¸p øng sÏ ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng sinh ho¹t hoÆc kinh doanh cña c¸c chñ thÓ, c¸c doanh nghiÖp th× kh«ng ®ñ nguån lùc bï ®¾p ®Ó ®Èy nhanh ®Çu t­ míi ®Ó s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ thËm chÝ cßn mÊt ®i c¬ héi kinh doanh quÝ b¸u. NHTM xuÊt hiÖn gãp phÇn tËp trung tiÒn tÖ nhµn rçi ®Ó ®¸p øng cho c¸c nhu cÇu vèn kh¸c nhau, tõ ®ã kh¾c phôc ®­îc sù kh«ng hiÖu qu¶ nªu trªn. §ång thêi, nã cßn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tÝch tô vµ sö dông vèn trong x· héi. 1.1.2.2 Ho¹t ®éng cña NHTM gãp phÇn vµo æn ®Þnh l­u th«ng tiÒn tÖ vµ l­u th«ng hµng ho¸ NHTM lµ kªnh cung cÊp th«ng tin quan träng ®Ó ®iÒu tiÕt l­u th«ng tiÒn tÖ. H¬n n÷a, v× ho¹t ®éng cña NHTM g¾n liÒn víi hÖ thèng l­u th«ng tiÒn tÖ cña mçi quèc gia nªn nã ®­îc xem lµ c«ng cô quan träng bËc nhÊt ®Ó Ng©n hµng trung ­¬ng thùc thi c¸c biÖn ph¸p trong chÝnh s¸ch tiÒn tÖ (qua l·i suÊt t¸i cÊp vèn, nghiÖp vô thÞ tr­êng më, tû gi¸, l·i suÊt, dù tr÷ b¾t buéc). Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn, NHTM thóc ®Èy, hç trî thanh to¸n chÝnh thøc qua NH, tõ ®ã gi¶m thiÓu rñi ro trong lu©n chuyÓn vèn, gãp phÇn æn ®Þnh l­u th«ng tiÒn tÖ. Khi c¸c chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ thùc hiÖn thanh to¸n qua ng©n hµng th× khi thanh to¸n hä kh«ng cÇn ph¶i cÇm trong tay mét l­îng tiÒn mÆt lín. §iÒu ®ã sÏ gióp cho c¸c chñ thÓ gi¶m bít rñi ro thÊt tho¸t tiÒn do mÊt c¾p, ®¸nh r¬i, nhÇm lÉn khi thanh to¸n…Thay v× vËy, Ng©n hµng sÏ ®øng ra thanh to¸n thay vµ ®­îc h­ëng phÝ. §ång thêi, Ng©n hµng sÏ ®¶m b¶o cho viÖc thanh to¸n ®­îc diÔn ra thuËn lîi, b¶o ®¶m an toµn vèn cho kh¸ch hµng. Chu tr×nh l­u th«ng tiÒn tÖ lu«n g¾n liÒn víi chu tr×nh l­u th«ng hµng hãa. L­u th«ng tiÒn tÖ æn ®Þnh - tøc lµ thanh to¸n qua NH æn ®Þnh víi chÊt l­îng cao, gióp cho qu¸ tr×nh l­u th«ng hµng hãa diÔn ra thuËn lîi. Kh«ng dõng l¹i ë ®ã, th«ng qua c¬ chÕ hç trî TD, NH gãp phÇn c©n ®èi quan hÖ cung - cÇu hµng hãa trªn thÞ tr­êng. 1.1.2.3 NHTM gãp phÇn quan träng vµo viÖc kiÓm so¸t thÞ tr­êng, thu hót ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. NHTM lµ tæ chøc kinh tÕ cã thÓ t¸c ®éng kiÓm so¸t tÊt c¶ c¸c thÞ tr­êng, t¸c ®éng tíi c¶ cung vµ cÇu hµng hãa. Cô thÓ lµ NH cã thÓ thóc ®Èy cung hµng hãa b»ng c¸ch hç trî vèn trùc tiÕp ®Ó cã c¸c nhµ m¸y (doanh nghiÖp trùc thuéc hoÆc lµ cæ ®«ng lín) hay hç trî gi¸n tiÕp (th«ng qua c¸c h×nh thøc cÊp TD, ®©y lµ c¸ch phæ biÕn vµ quan träng h¬n c¶). VÒ phÝa cÇu hµng hãa, NH sÏ dïng tÝn dông ng©n hµng ®Ó kÝch thÝch ho¹t ®éng tiªu dïng, mua s¾m (cho vay mua nhµ, cho vay mua « t«, cho vay du häc ). Nh­ vËy víi sù kiÓm so¸t tíi c¶ cung vµ cÇu hµng hãa NH cã kh¶ n¨ng t¹o ra sù æn ®Þnh trªn thÞ tr­êng. Sù æn ®Þnh trªn thÞ tr­êng gãp phÇn lµm cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh; lµm cho gi¸ trÞ ®ång tiÒn æn ®Þnh vµ qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch thuËn lîi tõ ®ã gãp phÇn t¹o ra m«i tr­êng ®Çu t­ æn ®Þnh lµ yÕu tè quan träng nhÊt ®Ó thu hót ®Çu t­. MÆt kh¸c, viÖc NH cung cÊp c¸c dÞch vô tµi chÝnh còng lµ ®iÒu kiÖn quan träng thóc ®Èy, thu hót ®Çu t­. ChÝnh v× thÕ mµ ë n­íc ta, NH ®­îc xÕp vµo danh s¸ch nh÷ng ngµnh cÇn ph¸t triÓn tr­íc mét b­íc so víi c¸c ngµnh kh¸c (NH, viÔn th«ng, giao th«ng, c«ng nghÖ th«ng tin…). Tãm l¹i NHTM cã vai trß v« cïng quan träng trong nÒn kinh tÕ. 1.1.3 . TÝn dông Ng©n hµng: 1.1.3.1. Kh¸i niÖm TÝn dông trong Ng©n hµng th­¬ng m¹i. TÝn dông Ng©n hµng lµ quan hÖ vay m­în b»ng tiÒn tÖ, hµng ho¸ vµ dÞch vô theo nguyªn t¾c hoµn tr¶ gi÷a mét bªn lµ Ng©n hµng vµ mét bªn lµ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, c¸c tæ chøc x· héi vµ d©n c­. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh quan hÖ tÝn dông chÝnh lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¸c quan hÖ vay m­în lÉn nhau trong x· héi. §ã lµ mèi quan hÖ vay m­în cã hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh, lµ sù chuyÓn dÞch t¹m thêi quyÒn sö dông vèn, lµ quyÒn b×nh ®¼ng, hai bªn cïng cã lîi. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ®¹i bé phËn quü cho vay tËp trung qua Ng©n hµng, tõ ®ã ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu vèn bæ xung cho c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n. tÝn dông Ng©n hµng kh«ng chØ bï ®¾p sù thiÕu hôt vèn l­u ®éng cña c¸c doanh nghiÖp, tham gia cÊp vèn cho ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n, c¶i tiÕn ®æi míi c«ng nghÖ kü thuËt s¶n xuÊt mµ cßn ®¸p øng mét phÇn ®¸ng kÓ nhu cÇu tiªu dïng cña c¸ nh©n. Nh­ vËy, tÝn dông Ng©n hµng lµ h×nh thøc tÝn dông chñ yÕu trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 1.1.3.2.Vai trß cña TDNH trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng: Cho ®Õn nay, mäi ng­êi ®Òu thèng nhÊt ý kiÕn cho r»ng kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn t¹o ra ®éng lùc lín, ®Èy nhanh sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ, t¨ng thu nhËp, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, ®­a l¹i sù phån vinh kinh tÕ cho n­íc ta trong nh÷ng n¨m qua. §Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nh­ vËy ph¶i kÓ ®Õn mét nh©n tè gãp phÇn quan träng vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc ®ã chÝnh lµ TDNH. Kh¸c so víi TD tr­íc ®©y, trong thêi kú bao cÊp TD ®­îc coi nh­ lµ mét c«ng cô cÊp ph¸t thay ng©n s¸ch, v× lÏ ®ã mµ ®· x¶y ra t×nh tr¹ng cã n¬i cÇn vèn s¶n xuÊt th× kh«ng cã hoÆc kh«ng kÞp thêi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt trong khi ®ã vÉn cã n¬i l¹i cã mét l­îng vèn ø ®äng t­¬ng ®èi lín trong x· héi. Ngµy nay khi chóng ta chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc th× TDNH ®­îc sö dông nh­ mét ®ßn bÈy kinh tÕ, ®iÒu hoµ vèn tõ n¬i thõa ®Õn n¬i thiÕu mét c¸ch hiÖu qu¶, gióp cho nÒn kinh tÕ ngµy mét ph¸t triÓn. Vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng ®­îc biÓu hiÖn nh­ sau: a. TDNH thóc ®Èy qu¸ tr×nh tÝch tô tËp trung vèn nhµn rçi trong x· héi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn : Sù ra ®êi cña TDNH ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ trong nh÷ng thËp kû qua. Víi chøc n¨ng lµ trung gian tµi chÝnh ®øng gi÷a ng­êi göi tiÒn vµ ng­êi ®i vay NH ®· biÕn mäi nguån tiÒn tÖ ph©n t¸n trong x· héi thµnh nguån vèn tËp trung, qua ®ã ®iÒu hoµ quan hÖ cung cÇu vÒ tiÒn tÖ trong x· héi, tháa m·n tèt nhÊt nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ víi môc ®Ých lîi nhuËn, c¸c NHTM lu«n t×m c¸ch ®Ó tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña m×nh. Lîi tøc thu ®­îc cña c¸c NH ®­îc h×nh thµnh tõ hai ho¹t ®éng ®ã lµ: ho¹t ®éng TD vµ c¸c dÞch vô cña NH trong ®ã thu tõ ho¹t ®éng TD lµ chñ yÕu. TD ë ®©y chóng ta hiÓu lµ ho¹t ®éng cho vay cña NH. VËy NH lÊy vèn ë ®©u ra ®Ó cho vay? Ph¶i ch¨ng lµ vèn tù cã cña NH? ë ®©y c¸c NH ph¶i huy ®éng vèn tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n vµ c¸c tÇng líp d©n c­ trong x· héi sau ®ã ph©n phèi vèn trë l¹i mét c¸ch hîp lý. ChÝnh nhê cã TDNH mµ c¸c chñ thÓ “thõa“ vèn cã c¬ héi kh«ng nh÷ng b¶o tån vèn mµ cßn t¹o thu nhËp (thu l·i), cßn chñ thÓ thiÕu vèn th× TDNH gióp hä bæ sung vèn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc ®êi sèng. Trong c«ng t¸c huy ®éng vèn mét mÆt c¸c NH ph¶i cè g¾ng ®­a ra nh÷ng møc l·i suÊt hÊp dÉn ®èi víi kh¸ch hµng mÆt kh¸c ph¶i ®em l¹i lîi nhuËn cho NH. B»ng c¸c h×nh thøc kh¸c nhau NH ®· ®éng viªn, tËp trung c¸c nguån vèn ®ã vÒ mét mèi. Trªn c¬ së c¸c nguån tµi chÝnh t¹m thêi NH sÏ tiÕn hµnh khai th¸c vµ sö dông mét c¸ch triÖt ®Ó nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao tr¸nh t×nh tr¹ng vèn chÕt, gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. Th«ng qua c«ng t¸c TD, NH ®· ®¸p øng ®­îc hÇu hÕt c¸c nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong x· héi, gióp cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc liªn tôc, ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. §ång thêi viÖc tËp trung vµ ph©n phèi vèn TD ®· gãp phÇn ®iÒu hoµ vèn trong nÒn kinh tÕ quèc d©n tõ n¬i thõa ®Õn n¬i thiÕu. Bªn c¹nh viÖc ®¸p øng vèn kÞp thêi ®Çy ®ñ cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c NH cßn cã nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cho ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, lùa chän ®èi t¸c th«ng qua qu¸ tr×nh sö dông vèn cña doanh nghiÖp... Ngoµi ra khi sö dông vèn vay NH, c¸c doanh nghiÖp bÞ rµng buéc bëi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ vèn gèc + l·i trong thêi gian nhÊt ®Þnh khi ký kÕt hîp ®ång TD. Do ®ã buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i hÕt søc nç lùc, tËn dông hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt nguån vèn TD b»ng c¸ch ®éng viªn vËt t­ hµng ho¸, thóc ®Èy qu¸ tr×nh øng dông khoa häc kü thuËt ®Ó ®Èy nhanh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi ®em l¹i lîi nhuËn cho doanh nghiÖp vµ ®¶m b¶o nghÜa vô víi NH. Nh­ vËy ho¹t ®éng TD cña NH gãp phÇn ®Èy lïi l¹m ph¸t,thóc ®Èy sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. b. TDNH gãp phÇn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng, ®Èy m¹nh ®Çu t­ ph¸t triÓn Thùc tÕ cho thÊy bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo muèn ho¹t ®éng vµ s¶n xuÊt kinh doanh còng ph¶i cÇn cã mét l­îng vèn nhÊt ®Þnh, trong tr­êng hîp muèn më réng s¶n xuÊt kinh doanh th× cÇn ph¶i cã mét l­îng vèn lín h¬n. HiÖn nay trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t gi÷a c¸c doanh nghiÖp ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp lu«n lu«n ph¶i ®æi míi vµ më réng s¶n xuÊt. TDNH chÝnh lµ nguån vèn c¬ b¶n h×nh thµnh nªn vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp. Th«ng qua viÖc ®Çu t­, TDNH sÏ gãp phÇn h×nh thµnh c¬ cÊu vèn hîp lý cho c¸c doanh nghiÖp. ë n­íc ta hiÖn nay c¬ cÊu kinh tÕ ®ang chuyÓn dÞch theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸, më cöa th«ng th­¬ng víi nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi do vËy nhu cÇu vÒ vèn ngµy cµng cao, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®ang rÊt cÇn vèn ®Ó ®æi míi c«ng nghÖ, më réng s¶n xuÊt kinh doanh phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña x· héi ®ßi hái c¸c NH cÇn ph¶i nç lùc h¬n n÷a ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn ngµy cµng lín cña c¸c doanh nghiÖp. Muèn vËy c¸c NH cÇn ph¶i lµm tèt c«ng t¸c huy ®éng vèn t¹m thêi nhµn rçi vµ x©y dùng cho m×nh nh÷ng chiÕn l­îc kinh doanh hîp lý, phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Cã nh­ vËy c¸c NH míi cã thÓ ®¸p øng mét c¸ch tèt nhÊt nhu cÇu vÒ vèn cho doanh nghiÖp, gãp phÇn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ®­a nÒn kinh tÕ n­íc nhµ ngµy cµng ph¸t triÓn. c. TDNH cã vai trß quan träng trong tæ chøc ®iÒu hoµ l­u th«ng tiÒn tÖ Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nghiÖp vô TD cña m×nh, c¸c NH ®· huy ®éng vµ tËp trung l­îng vèn nhµn rçi trong x· héi, ®ång thêi rót ra khái l­u th«ng mét bé phËn tiÒn tÖ kh«ng cÇn thiÕt gãp phÇn gi¶m l¹m ph¸t. Bëi viÖc Ng©n hµng trung ­¬ng ph¸t hµnh tiÒn ®Ó t¹o ra nguån vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn sÏ lµm t¨ng khèi l­îng tiÒn tÖ trong l­u th«ng, g©y mÊt c©n ®èi trong quan hÖ tiÒn hµng dÉn ®Õn l¹m ph¸t cho nÒn kinh tÕ. MÆt kh¸c, dùa vµo quy luËt cña l­u th«ng tiÒn tÖ trong qu¸ tr×nh c©n ®èi nguån vèn TD víi nhu cÇu vay mµ Ng©n hµng Trung ­¬ng thùc hiÖn ph¸p lÖnh ®­a tiÒn vµo l­u th«ng. Do ®ã sù vËn ®éng cña vèn TD lµ dùa trªn nguyªn t¾c ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ ®Ó tæ chøc ®iÒu hoµ l­u th«ng tiÒn tÖ. H¬n n÷a, qu¸ tr×nh ho¹t ®éng TDNH g¾n liÒn víi viÖc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt gãp phÇn gi¶m bít l­îng tiÒn mÆt l­u th«ng tr«i næi trªn thÞ tr­êng mµ kh«ng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc nh»m môc ®Ých æn ®Þnh l­u th«ng tiÒn tÖ. §iÒu nµy ®ång nghÜa víi viÖc lµm gi¶m l¹m ph¸t - mét vÊn ®Ò mµ nÒn kinh tÕ ph¶i ®­¬ng ®Çu khi cã tèc ®é t¨ng tr­ëng gia t¨ng nhanh. Nh­ vËy TDNH ®­îc coi lµ mét c«ng cô cã thÓ ®iÒu hoµ vèn trªn ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. d. TDNH gãp phÇn t¨ng c­êng viÖc chÊp hµnh chÕ ®é h¹ch to¸n trong c¸c doanh nghiÖp nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn Trong qui tr×nh nghiÖp vô TD cña NH tr­íc khi cho vay, NH cã nghiÖp vô gióp ®ì c¸c ®¬n vÞ vay vèn x©y dùng kÕ ho¹ch vay vèn dùa trªn c¬ së c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, kü thuËt, tµi chÝnh. Khi xÐt duyÖt cho vay, NH cßn c¨n cø vµo t×nh h×nh chÊp hµnh c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña chÕ ®é TDNH, t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô hîp ®ång kinh tÕ ®èi víi c¸c ®¬n vÞ b¹n còng nh­ t«n träng c¸c quy chÕ thñ tôc cho vay. §Æc biÖt cÇn ph¶i cã c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh trong ®ã nªu râ môc ®Ých vµ kh¼ng ®Þnh tÝnh kh¶ thi, møc sinh lîi cña dù ¸n. Nh­ vËy muèn vay ®­îc vèn c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n thËt tèt. TÊt c¶ nh÷ng c«ng t¸c trªn gióp cho doanh nghiÖp sö dông vèn cã hiÖu qu¶, NH cã kh¶ n¨ng thu håi ®­îc vèn. §Æc tr­ng c¬ b¶n cña TDNH lµ sù vËn ®éng trªn c¬ së hoµn tr¶ c¶ gèc lÉn l·i cña c¸c con nî ®èi víi NH. C¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, c¸ nh©n khi vay vèn NH ®Òu ph¶i cam kÕt thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn mµ NH ®­a ra nh»m ®¶m b¶o sö dông vèn ®óng môc ®Ých, cã hiÖu qu¶, phï hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ vµ hoµn tr¶ vèn + l·i ®óng thêi h¹n. Trong tr­êng hîp c¸c ®¬n vÞ vay vèn kh«ng thùc hiÖn ®óng cam kÕt th× NH sÏ dïng ®Õn c¸c biÖn ph¸p chÕ tµi TD. Do vËy c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh lu«n lu«n t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn nh­: §Èy nhanh vßng quay vèn, t¨ng n¨ng xuÊt, gi¶m gi¸ thµnh nh»m t¹o ra nhiÒu lîi nhuËn, ®Ó cã thÓ hoµn tr¶ gèc vµ l·i ®óng thêi h¹n. §iÒu nµy ®· thóc ®Èy ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng c­êng kh©u h¹ch to¸n kÕ to¸n mét c¸ch chÆt chÏ ®¶m b¶o doanh lîi ngµy cµng cao, t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn TD. e. TDNH lµ c«ng cô chñ yÕu ®Ó ®Çu t­, tµi trî cho c¸c ngµnh kinh tÕ then chèt vµ c¸c ngµnh, vïng kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn Ho¹t ®éng TD cña NH lµ tËp trung l­îng vèn nhµn rçi trong x· héi cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ®Ó cho c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ vay. Nh­ng kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c chñ thÓ cã nhu cÇu vay ®Òu ®­îc NH ®¸p øng, bëi ®Ó tr¸nh rñi ro TD c¸c NH chØ thùc hiÖn ®Çu t­ tËp trung vµo mét c¸c ®¬n vÞ cã triÓn väng s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn ®Êt n­íc ta hiÖn nay mét bé phËn lín d©n c­ ®ang sèng b»ng nghÒ n«ng, ë hÇu hÕt c¸c tûnh miÒn nói vÊn ®Ò ®­a m¸y mãc vµo n«ng nghiÖp cßn rÊt h¹n chÕ mµ nguyªn nh©n lµ do thiÕu vèn, v× vËy trong giai ®o¹n tr­íc m¾t th«ng qua c«ng t¸c TDNH, Nhµ n­íc cÇn tËp trung vµo ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng nhu cÇu tèi thiÓu cña x· héi ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c. Bªn c¹nh ®ã n­íc ta ®ang trªn con ®­êng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ tham gia vµo c¸c quan hÖ kinh tÕ mang tÝnh chÊt quèc tÕ. Bëi vËy chóng ta cÇn ph¶i tËp trung vµo viÖc ph¸t triÓn c¸c ngµnh mòi nhän nh­: c«ng nghiÖp chÕ biÕn, dÇu khÝ... vµ TDNH lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n gãp phÇn quan träng vµo viÖc ph¸t triÓn c¸c ngµnh nµy ®iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua viÖc c._.Êp TD cho c¸c dù ¸n, c¸c ch­¬ng tr×nh träng ®iÓm ®Ó khai th¸c triÖt ®Ó nguån lùc, ®Èy nhanh tèc ®é chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp - n«ng nghiÖp - dÞch vô. Víi mét chÝnh s¸ch TD vµ møc l·i suÊt hîp lý sö dông trong viÖc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn mét sè ngµnh kinh tÕ mòi nhän sÏ lµ mét c«ng cô linh ho¹t tÝch cùc trong viÖc ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ, gãp phÇn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc mét c¸ch v÷ng ch¾c. f. TDNH gãp phÇn gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi Trong nh÷ng n¨m qua víi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc cïng víi sù cè g¾ng cña tÊt c¶ c¸c thµnh viªn trong x· héi, n­íc ta ®· vµ ®ang tõng b­íc ®i lªn vµ ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ: Tèc ®é t¨ng tr­ëng t­¬ng ®èi cao, t¨ng thu nhËp, ®êi sèng nh©n d©n ®­îc c¶i thiÖn... Nh­ng cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh Tõ, ®Êt n­íc ®· n¶y sinh c¸c vÊn ®Ò x· héi lín: Sù ph©n ho¸ giµu nghÌo ngµy cµng râ rÖt, chªnh lÖch gi÷a n«ng th«n vµ thµnh thÞ nµy cµng do·ng réng, tham nhòng cã dÊu hiÖu gia t¨ng c¶ vÒ quy m« vµ sè vô, thÊt nghiÖp ë tû lÖ cao... NhËn thøc s©u s¾c thùc tr¹ng nµy, c¸c nghÞ quyÕt cña §¶ng lu«n lu«n nhÊn m¹nh yªu cÇu ph¶i kÕt hîp t¨ng tr­ëng víi c«ng b»ng, gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu vÒ c«ng b»ng vµ tiÕn bé x· héi ngay trong tõng b­íc t¨ng tr­ëng vµ TDNH ®­îc sö dông nh­ mét c«ng cô ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy. Th«ng qua c¬ chÕ TD ­u tiªn vµ ­u ®·i chóng ta ®ang dÇn dÇn kh¾c phôc ®­îc c¸c vÊn ®Ò x· héi. TD ­u tiªn lµ h×nh thøc tËp trung nguån vèn cho mét vïng, giíi, ngµnh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh nh»m ®¹t tíi mét môc tiªu nµo ®ã. TD ­u ®·i lµ cho vay c¸c ®èi t­îng cÇn ­u ®·i víi l·i suÊt thÊp h¬n l·i suÊt thÞ tr­êng gäi lµ l·i suÊt ­u ®·i. C¸c NH chÝnh s¸ch b»ng c¸ch cung cÊp nguån vèn víi l·i suÊt ­u ®·i cho ng­êi nghÌo, ng­êi khã kh¨n ®· gióp hä cã ®iÒu kiÖn më réng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh, ¸p dông kü thuËt míi, më réng thÞ tr­êng tõ ®ã t¨ng thu nhËp. Víi møc l·i suÊt ­u ®·i, TDNH cã vai trß to lín trong viÖc gióp ng­êi nghÌo tù v­¬n lªn, tù gi¶i quyÕt ®­îc t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi cña m×nh. §ång thêi chóng ta ph¶i kh¼ng ®Þnh r»ng gióp ng­êi nghÌo b»ng TD lµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò c«ng b»ng theo quan ®iÓm hiÖn ®¹i, coi träng sù nç lùc vµ tham gia cña b¶n th©n ng­êi nghÌo. §ã lµ sù gióp ®ì tÝch cùc “Cho cÇn c©u chø kh«ng cho x©u c¸”. Song ®Ó ®¹t ®­îc môc ®Ých trªn c¸c cÇn ph¶i cã mét c¬ chÕ gi¸m s¸t chÆt chÏ bëi thùc tÕ cho thÊy do l·i suÊt ­u ®·i thÊp h¬n l·i suÊt thÞ tr­êng c¸n bé TD cã c¬ héi l¹m dông quyÒn h¹n ®Ó cho vay víi nh÷ng ®ßi hái ngoµi l·i suÊt lµm cho ng­êi nghÌo khã lßng ®¸p øng. Ngoµi ra c¸c c¸n bé TDNH cÇn ph¶i quan t©m ®Õn vÊn ®Ò lµm sao ®Ó vèn ®­îc sö dông ®óng môc ®Ých lµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, c¶i tiÕn kü thuËt ®Ó t¨ng thu nhËp, tr¸nh rñi ro cho Ng©n hµng kh«ng thu håi ®­îc vèn... Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay chóng ta hy väng r»ng TDNH sÏ ph¸t huy tèt vai trß to lín cña m×nh trong viÖc cung cÊp nguån lùc ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi theo h­íng chñ ®éng, tÝch cùc, phï hîp víi kinh tÕ thÞ tr­êng. g. TDNH t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn quan hÖ ®èi ngo¹i Ngµy nay khi tÊt c¶ c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®Òu cã xu h­íng chuyÓn tõ ®èi ®Çu sang ®èi tho¹i th× viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ kh«ng chØ bã hÑp trong ph¹m vi ®Êt n­íc m×nh mµ ph¶i hoµ vµo sù ph¸t triÓn chung cña c¸c quèc gia trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. TDNH ®· trë thµnh mét ph­¬ng tiÖn nèi liÒn nÒn kinh tÕ c¸c n­íc víi nhau. §Æc biÖt lµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nãi chung vµ ViÖt Nam nãi riªng. TD ®ãng vai trß quan träng trong viÖc xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ. Së dÜ nã cã mét tÇm quan träng nh­ vËy lµ bëi c¸c ho¹t ®éng nµy ®ßi hái ph¶i cã mét l­îng vèn lín ®Æc biÖt lµ vèn ngo¹i tÖ mµ chÝnh b¶n th©n mét tæ chøc hay mét c¸ nh©n kh«ng thÓ cã ®­îc. V× vËy mµ TDNH sÏ lµ nguån vèn tµi trî ®¾c lùc cho c¸c nhµ ®Çu t­, kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸, dÞch vô. H¬n n÷a nÕu NH cã mét chÝnh s¸ch TD ®óng ®¾n th× nã sÏ cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Mét chÝnh s¸ch TD ­u ®·i ®èi víi c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu sÏ lµm t¨ng søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ nµy trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, n©ng cao vÞ thÕ cña quèc gia. Sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng TD gi÷a c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ, c¸c quü tiÒn tÖ quèc tÕ vµ c¸c NH n­íc ngoµi víi chÝnh phñ ViÖt Nam ®· gãp phÇn to lín trong viÖc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ n­íc ta cã nh÷ng b­íc tiÕn v­ît bËc ®Ó cã thÓ cã kh¶ n¨ng héi nhËp víi c¸c tæ chøc kinh tÕ trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. 1.1.3.3. Ph©n lo¹i tÝn dông Ng©n hµng: Trªn thùc tÕ cã nhiÒu c¸ch ®Ó ph©n lo¹i tÝn dông Ng©n hµng vµ t­¬ng øng víi mçi c¸ch ph©n lo¹i ®ã chóng ta l¹i cã nh÷ng lo¹i h×nh tÝn dông kh¸c nhau. Th«ng th­êng tÝn dông Ng©n hµng ®­îc ph©n lo¹i theo nh÷ng c¸ch sau: - Ph©n lo¹i theo thêi h¹n cho vay, tÝn dông Ng©n hµng ®­îc chia thµnh: tÝn dông ng¾n h¹n; tÝn dông trung h¹n vµ tÝn dông dµi h¹n. - Ph©n lo¹i theo sù ®¶m b¶o cña c¸c kho¶n vay: tÝn dông kh«ng ®¶m b¶o ( tÝn chÊp) vµ tÝn dông cã ®¶m b¶o. - Ph©n lo¹i theo môc ®Ých sö dông vèn : tÝn dông s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸; tÝn dông hé gia ®×nh; tÝn dông tiªu dïng. - Ph©n lo¹i theo h×nh th¸i gi¸ trÞ tÝn dông: tÝn dông b»ng tiÒn vµ tÝn dông b»ng tµi s¶n. 1.2 ChÊt l­îng tÝn dông vµ nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng tÝn dông. 1.2.1 ChÊt l­îng tÝn dông: 1.2.1.1 Kh¸i niÖm chÊt l­îng tÝn dông: ChÊt l­îng tÝn dông lµ sù ®¸p øng tèt nhÊt yªu cÇu cña kh¸ch hµng (ng­êi göi tiÒn vµ ng­êi vay tiÒn) trong mèi quan hÖ tÝn dông, ®¶m b¶o an toµn hay h¹n chÕ rñi ro vÒ vèn, t¨ng lîi nhuËn cho Ng©n hµng phï hîp vµ phôc vô cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. ChÊt l­îng tÝn dông ®­îc h×nh thµnh vµ b¶o ®¶m tõ hai phÝa lµ Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. Bëi vËy, chÊt l­îng tÝn dông cña Ng©n hµng kh«ng nh÷ng phô thuéc vµo b¶n th©n Ng©n hµng mµ cßn phô thuéc vµo chÊt l­îng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. 1.2.1.2 Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao chÊt l­îng TDNH: ViÖt Nam trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay víi sù bung ra cña c¬ chÕ míi ngoµi c¸c Ng©n hµng quèc doanh ®· xuÊt hiÖn hµng lo¹t c¸c lo¹i h×nh NH kh¸c nhau nh­: C¸c NH liªn doanh, c¸c NHTM cæ phÇn, c¸c chi nh¸nh NH n­íc ngoµi. ChÝnh sù xuÊt hiÖn nµy ®· lµm cho møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng NH ngµy cµng t¨ng. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c NH ph¶i lu«n lu«n t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m th¾ng trong c¹nh tranh, n©ng cao uy tÝn vÞ thÕ cña m×nh trªn thÞ tr­êng. Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®ã chÝnh lµ ph¶i n©ng cao chÊt l­îng TD. ChÊt l­îng TD ®­îc thÓ hiÖn cô thÓ qua c¸c chØ tiªu cã thÓ tÝnh to¸n ®­îc nh­ kÕt qu¶ kinh doanh, D­ nî, nî qu¸ h¹n..., ®ång thêi nã còng ®­îc thÓ hiÖn qua kh¶ n¨ng thu hót kh¸ch hµng vµ møc ®é t¸c ®éng tíi nÒn kinh tÕ. §Ó cã ®­îc chÊt l­îng TD cao th× ho¹t ®éng tÝn dông ph¶i cã hiÖu qu¶ vµ quan hÖ TD ph¶i ®­îc thiÕt lËp trªn c¬ së tin cËy vµ uy tÝn. HiÓu ®óng b¶n chÊt cña TD hiÖn t¹i còng nh­ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i vÒ chÊt l­îng sÏ gióp cho NH t×m ®­îc nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Cïng víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸, TDNH còng kh«ng ngõng ph¸t triÓn nh»m cung cÊp thªm c¸c ph­¬ng tiÖn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu giao dÞch ngµy cµng t¨ng cña x· héi ®ßi hái chÊt l­îng TD cÇn ph¶i ®­îc quan t©m h¬n. H¬n n÷a viÖc ®¶m b¶o chÊt l­îng TD lµ ®iÒu kiÖn ®Ó NH lµm tèt vai trß trung t©m thanh to¸n cña m×nh. ChÊt l­îng ®¶m b¶o sÏ t¨ng vßng quay cña vèn TD ®Ó cã thÓ t¹o ra ®­îc sè lÇn giao dÞch lín h¬n, lµm gi¶m l­îng tiÒn trong l­u th«ng, më réng ph¹m vi thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt tõ ®ã gi¶m chi phÝ l­u th«ng cho x· héi. Nh­ vËy nghiÖp vô tÝn dông cña NHTM cã quan hÖ chÆt chÏ víi sè l­îng tiÒn mÆt trong l­u th«ng - nguyªn nh©n tiÒm Èn cña l¹m ph¸t. Lµm tèt c«ng t¸c TD sÏ gi¶m bít l­îng tiÒn trong l­u th«ng, gãp phÇn kiÒm chÕ l¹m ph¸t, ®iÒu hoµ vµ æn ®Þnh l­u th«ng tiÒn tÖ. MÆt kh¸c chóng ta thÊy r»ng víi mét chÝnh s¸ch TD ®óng ®¾n vµ ®­îc thùc hiÖn cã chÊt l­îng kh«ng nh÷ng hç trî cho c¸c ngµnh kÐm ph¸t triÓn, thóc ®Èy c¸c ngµnh mòi nhän mµ cßn gãp phÇn vµo viÖc t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh tÕ x· héi, ®¶m b¶o sù c©n ®èi gi÷a c¸c vïng, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò mang tÝnh x· héi... t¹o ®iÒu kiÖn ®­a ®Êt n­íc ta tiÕn nhanh trªn con ®­êng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Th«ng qua kh©u ph©n tÝch kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña ®èi t­îng ®Þnh ®Çu t­ ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l­îng kho¶n TD tõ ®ã ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t­ ®óng ®¾n sÏ khai th¸c tèt tiÒm n¨ng vÒ tµi nguyªn, lao ®éng... t¨ng c­êng n¨ng lùc s¶n xuÊt, cung cÊp ngµy cµng nhiÒu s¶n phÈm cho x· héi, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. ViÖc thùc hiÖn ®óng nguyªn t¾c tÝn dông sÏ gãp phÇn cho vay ®óng ®èi t­îng, h¹n chÕ vµ xo¸ bá n¹n cho vay nÆng l·i ë c¸c vïng n«ng th«n xa x«i hÎo l¸nh. Mét lý do quan träng mµ ta ph¶i ®Ò cËp ®Õn lµ viÖc n©ng cao chÊt l­îng TD cã vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña NH. Bëi chÊt l­¬ng TD cã tèt míi t¨ng kh¶ n¨ng cung cÊp dÞch vô do t¹o thªm ®­îc nguån vèn tõ viÖc quay vßng vèn TD, thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng bëi c¸c h×nh thøc s¶n phÈm dÞch vô ®a d¹ng. ChÊt l­îng TDNH tèt sÏ lµm t¨ng kh¶ n¨ng sinh lêi do gi¶m ®­îc sù chËm chÔ, gi¶m chi phÝ nghiÖp vô, chi phÝ qu¶n lý, c¸c chi phÝ thiÖt h¹i do kh«ng thu håi ®­îc vèn ®· cho vay. Tõ ®ã t¹o ra thÕ m¹nh vµ n©ng cao uy tÝn cho ngµnh NH trong ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ cña m×nh. ChÝnh nhê ®ã mµ t¹o ra ®iÒu kiÖn cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn l©u dµi cña NH. V× vËy c¸c NH lu«n lu«n ph¶i quan t©m tíi viÖc n©ng cao chÊt l­îng TD. 1.2.1.3 Sù biÓu hiÖn cña chÊt l­îng tÝn dông: - §èi víi kh¸ch hµng: tÝn dông cÊp ph¶i phï hîp víi môc ®Ých sö dông cña kh¸ch hµng víi l·i suÊt, kú h¹n hîp lý, thñ tôc ®¬n gi¶n, thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng nh­ng vÉn ®¶m b¶o nguyªn t¾c tÝn dông. - §èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi: TÝn dông phôc vô s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸, gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm, khai th¸c kh¶ n¨ng tiÒm tµng trong nÒn kinh tÕ, thóc ®Èy qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung s¶n xuÊt, gi¶i quyÕt tèt c¸c quan hÖ gi÷a t¨ng tr­ëng tÝn dông víi t¨ng tr­ëng kinh tÕ. - §èi víi Ng©n hµng th­¬ng m¹i: Ph¹m vi, møc ®é, giíi h¹n, thêi h¹n tÝn dông ph¶i phï hîp víi thùc lùc cña b¶n th©n Ng©n hµng vµ ®¶m b¶o ®­îc tÝnh c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng víi nguyªn t¾c hoµn tr¶ ®óng h¹n vµ cã l·i. 1.2.2. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng tÝn dông Ng©n hµng. ChÊt l­îng tÝn dông cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ cña toµn x· héi. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ chÊt l­îng tÝn dông ph¶i chÞu t¸c ®éng cña rÊt nhiÒu nh©n tè c¶ chñ quan vµ kh¸ch quan. V× vËy ®Ó cã ®­îc chÊt l­îng tÝn cao th× ®ßi hái c¸c nhµ qu¶n lý Ng©n hµng ph¶i hiÓu râ t¸c ®éng cña tõng nh©n tè. Nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng tÝn dông ®­îc chia theo hai nhãm: Nhãm nh÷ng nh©n tè kh¸ch quan vµ nhãm nh÷ng nh©n tè chñ quan. 1.2.2.1 C¸c nh©n tè kh¸ch quan: a. §iÒu kÖn kinh tÕ: Mét nÒn kinh tÕ æn ®Þnh sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c kho¶n tÝn dông Ng©n hµng cã chÊt l­îng cao h¬n rÊt nhiÒu so víi mét nÒn kinh tÕ kh«ng æn ®Þnh. Mét nÒn kinh tÕ kh«ng æn ®Þnh th× c¸c yÕu tè nh­ l¹m ph¸t, khñng ho¶ng sÏ ¶nh h­ëng lín ®Õn viÖc cho vay cña Ng©n hµng vµ viÖc tr¶ nî cña kh¸ch hµng hay doanh thu vµ chi phÝ cña Ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã, ®iÒu kiÖn kinh tÕ trong khu vùc mµ Ng©n hµng ho¹t ®éng còng cã ý nghÜa rÊt quan träng. Nã quyÕt ®Þnh ®Õn quy m« vµ chÊt l­îng cña tÝn dông Ng©n hµng. Ngoµi ra, chÝnh s¸ch kinh tÕ cña nhµ n­íc nh»m ­u tiªn hay h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña mét ngµnh, mét lÜnh vùc nµo ®ã ®Ó ®¶m b¶o cho sù c©n ®èi trong nÒn kinh tÕ còng ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu tíi chÊt l­îng tÝn dông. Chu kú ph¸t triÓn kinh tÕ cã t¸c ®éng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng tÝn tÝn dông. Trong thêi kú nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh bÞ thu hÑp, ho¹t ®éng tÝn dông sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc. Trong thêi k× nµy th× nhu cÇu vÒ tÝn dông gi¶m ®i rÊt nhiÒu, ®ång thêi c¸c kho¶n tÝn dông ®· ®­îc thùc hiÖn th× khã cã thÓ thu håi ®óng h¹n c¶ gèc vµ l·i. Ng­îc l¹i, trong thêi k× nÒn kinh tÕ thÞnh th× nhu cÇu vÒ vèn tÝn dông t¨ng ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh. Tuy nhiªn, trong nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh nh­ vËy th× khã cã thÓ tr¸nh ®­îc sù c¹nh tranh lo¹i bá lÉn nhau. V× vËy mµ Ng©n hµng còng cã kh¶ n¨ng mÊt vèn khi doanh nghiÖp lµm ¨n bÞ thua lç. ChÝnh s¸ch l·i suÊt còng ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng tÝn dông cña Ng©n hµng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th× l·i suÊt lu«n lu«n biÕn ®éng. NÕu l·i suÊt tiÒn göi qu¸ cao th× Ng©n hµng l¹i ph¶i n©ng l·i suÊt cho vay, viÖc cho sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n, kh¸ch hµng cña Ng©n hµng sÏ t×m ph­¬ng thøc kh¸c ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn cña m×nh. NÕu l·i suÊt tiÒn göi thÊp th× viÖc huy ®éng vèn còng gÆp nhiÒu khã kh¨n, vµ Ng©n hµng còng sÏ kh«ng cã vèn ®Ó cho vay. V× vËy mµ Ng©n hµng còng ph¶i cã chÝnh s¸ch l·i suÊt hîp lý, võa ph¶i phï hîp víi l·i suÊt thÞ tr­êng, võa ph¶i ®¶m b¶o thu nhËp cña m×nh, võa ph¶i ®¶m b¶o quyÒn lîi cho doanh nghiÖp. Lîi nhuËn cña Ng©n hµng phô thuéc vµo lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. V× vËy, l·i cña Ng©n hµng mµ lín h¬n lîi nhuËn cña doanh nghiÖp th× doanh nghiªp vay vèn sÏ kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî, ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp nãi riªng vµ t×nh h×nh ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ nãi chung. b. §iÒu kiÖn x· héi. Quan hÖ tÝn dông Ng©n hµng lµ sù liªn kÕt gi÷a ba nh©n tè: kh¸ch hµng, sù tÝn nhiÖm vµ Ng©n hµng. Trong ®ã nh©n tè sù tÝn nhiÖm liªn kÕt hai nh©n tè cßn l¹i víi nhau. NÕu Ng©n hµng cµng cã sù tÝn nhiÖm cao th× kh¸ch hµng t×m ®Õn hä cµng nhiÒu, vµ ng­îc l¹i. §iÒu ®ã cho thÊy sù tÝn nhiÖm cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng cña mét hîp ®ång tÝn dông nãi riªng vµ sù tån t¹i cña Ng©n hµng nãi chung. Ngoµi ra, cßn cã nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng tÝn dông nh­: §¹o ®øc x· héi, tr×nh ®é d©n trÝ, thãi quen cña kh¸ch hµng, phong tôc tËp qu¸n cña ®Þa ph­¬ng, ... Bªn c¹nh ®ã, sù biÕn ®éng cña t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi c¸c n­íc kh¸c còng cã ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng tÝn dông Ng©n hµng. c. Ph¸p luËt: Ph¸p luËt cã mét vai cùc kú quan träng trong kinh tÕ - x· héi. Ph¸p luËt gi÷ cho kinh tÕ - x· héi ®­îc ph¸t triÓn lµnh m¹nh vµ æn ®Þnh. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th× mäi ngµnh nghÒ, tæ chøc, ph¸p nh©n, c¸ nh©n, hé gia ®×nh, tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng vÒ kinh tÕ - chÝnh trÞ - x· héi ®Òu ph¶i chÊp hµnh theo ®óng ph¸p luËt. §iÒu ®ã còng kh¼ng ®Þnh r»ng Ph¸p luËt lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng trong ho¹t ®éng Ng©n hµng nãi chung vµ ho¹t ®éng tÝn dông nãi riªng. Nã t¹o ra mét hµnh lang ph¸p lý ®¶m b¶o cho c¸c hîp ®ång ®­îc thùc hiÖn, c¸c bªn tham gia vµo hîp ®ång ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hîp ®ång ®· ký. Trong tÝn dông Ng©n hµng, nã buéc c¸c bªn tham gia vµo hîp ®ång tÝn dông ph¶i thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña m×nh. ChØ cã tu©n thñ ph¸p luËt mét c¸ch nghiªm chØnh th× quan hÖ tÝn dông míi ®em l¹i lîi Ých cho c¶ hai vµ chÊt l­îng tÝn dông míi ®­îc ®¶m b¶o. d. §iÒu kiÖn m«i tr­êng tù nhiªn: §©y lµ mét nh©n tè khã dù ®o¸n nhÊt mµ l¹i ¶nh h­ëng rÊt lín tíi tÝn dông Ng©n hµng nãi riªng vµ c¶ nÒn kinh tÕ nãi chung. ViÖt Nam lµ n­íc cã khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, th­êng xuyªn x¶y ra thiªn tai, bÖnh dÞch( nh­ lò lôt, h¹n h¸n, ... mµ hiÖn nay cßn ®ang cã dÞch cóm H5N1,). ®iÒu kiÖn khÝ hËu ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu tíi mét sè ngµnh nghÒ. C¸c hiÖn t­îng thiªn tai nµy, khi x¶y ra sÏ rÊt rÔ g©y thiÖt h¹i lín tíi c¸c nhµ ®Çu t­, lµm cho c¸c chñ ®Çu t­ ( hay nãi riªng lµ nh÷ng kh¸ch hµng cña NH) sÏ bÞ thua lç vµ mÊt kh¶ n¨ng tr¶ nî cho NH. §©y lµ mét nh©n tè kh¸ch quan nh­ng còng cÇn ph¶i nghiªn cøu ®Õn nã khi cho vay, nh»m gi¶m kh¶ n¨ng mÊt vèn cho NH. 1.2.2.2 C¸c nh©n tè chñ quan: a. ChÝnh s¸ch tÝn dông: NÒn kinh tÕ n­íc ta ®ang trong thêi k× chuyÓn ®æi nªn c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch cña ta còng thay ®æi vµ hoµn thiÖn. ChÝnh s¸ch tÝn dông trong thêi gian qua còng cã nh÷ng ®æi míi c¬ b¶n theo c¬ chÕ thÞ tr­êng nªn gãp phÇn quan träng trong viÖc thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ tÝn dông cña §¶ng vµ nhµ n­íc, gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ kiÒm chÕ l¹m ph¸t. Nã cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét Ng©n hµng th­¬ng m¹i. Mét chÝnh s¸ch tÝn dông ®óng ®¾n sÏ thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng sinh lêi tõ ho¹t ®éng tÝn dông trªn c¬ së ph©n t¸n rñi ro, tu©n thñ ph¸p luËt, ®­êng lèi chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc vµ ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ chÊt l­îng tÝn dông phô thuéc vµo viÖc x©y dùng chÝnh s¸ch tÝn dông cña mét Ng©n hµng th­¬ng m¹i cã ®óng ®¾n vµ hîp lý kh«ng, bÊt cø mét Ng©n hµng th­¬ng m¹i nµo muèn cã chÊt l­îng tÝn dông tèt ®Òu ph¶i cã chÝnh s¸ch tÝn dông râ rµng, thÝch hîp cho Ng©n hµng m×nh. b. C«ng t¸c tæ chøc cña Ng©n hµng: Tæ chøc Ng©n hµng ph¶i ®­îc s¾p xÕp mét c¸ch cã khoa häc, ®¶m b¶o sù phèi hîp chÆt chÏ, nhÞp nhµng gi÷a c¸c phßng ban trong tõng Ng©n hµng, trong toµn bé hÖ thèng Ng©n hµng còng nh­ gi÷a Ng©n hµng víi c¸c c¬ quan quan kh¸c nh­ tµi chÝnh, ph¸p lý... SÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®¸p øng kÞp thêi yªu cÇu cña kh¸ch hµng, gióp Ng©n hµng theo dâi, qu¶n lý s¸t sao c¸c kho¶n cho vay, c¸c kho¶n huy ®éng vèn. §©y lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh c¸c nghiÖp vô tÝn dông lµnh m¹nh vµ qu¶n lý cã hiÖu qu¶ c¸c kho¶n vèn tÝn dông. c. Tr×nh ®é nghiÖp vô cña nh©n viªn Ng©n hµng: §©y lµ mét nh©n tè quan träng. Sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i trong ho¹t ®éng tÝn dông phô thuéc vµo n¨ng lùc, tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé tÝn dông. Hä lµ ng­êi trùc tiÕp qu¶n lý toµn bé sè vèn tõ khi ®Çu t­ cho ®Õn khi kÕt thóc hîp ®ång tÝn dông, hä cÇn ph¶i ph©n tÝch kü t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, ph©n tÝch dù ¸n mµ kh¸ch hµng vay vèn, qu¶n lý gi¸m s¸t t×nh h×nh sö dông vèn vay. X· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, ®ßi hái chÊt l­îng nh©n sù ph¶i cao ®Ó cã thÓ ®¸p øng kÞp thêi, cã hiÖu qu¶ víi c¸c t×nh huèng kh¸c nhau cña ho¹t ®éng tÝn dông. ViÖc tuyÓn chän nh©n sù cã ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp tèt vµ giái vÒ chuyªn m«n sÏ gióp cho Ng©n hµng cã thÓ ng¨n ngõa ®­îc nh÷ng sai ph¹m cã thÓ x¶y ra khi thùc hiÖn chu k× khÐp kÝn cña mét kho¶n tÝn dông. d. Quy tr×nh tÝn dông: Quy tr×nh tÝn dông bao gåm nh÷ng quy ®Þnh ph¶i thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh cho vay, thu nî nh»m ®¶m b¶o an toµn vèn tÝn dông. Nã ®­îc b¾t ®Çu tõ khi chuÈn bÞ cho vay, gi¶i ng©n, kiÓm tra qu¸ tr×nh cho vay ®Õn khi thu håi nî. ChÊt l­îng tÝn dông cã ®¶m b¶o hay kh«ng tuú thuéc vµo viÖc thùc hiÖn tèt c¸c quy ®Þnh ë tõng b­íc vµ sù phèi hîp chÆt chÏ, nhÞp nhµng gi÷a c¸c b­íc trong quy tr×nh tÝn dông. Sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c b­íc trong quy tr×nh tÝn dông sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho vèn tÝn dông ®­îc lu©n chuyÓn b×nh th­êng, theo ®óng kÕ ho¹ch ®· ®Þnh, nhê ®ã chÊt l­îng tÝn dông ®­îc ®¶m b¶o. e. Th«ng tin tÝn dông: Th«ng tin tÝn dông cã vai trß quan träng trong qu¶n lý chÊt l­îng tÝn dông. Nhê cã th«ng tin tÝn dông, ng­êi qu¶n lý cã thÓ ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh cÇn thiÕt cã liªn quan ®Õn cho vay, theo dâi vµ qu¶n lý tµi kho¶n cho vay. Th«ng tin tÝn dông cã thÓ thu ®­îc tõ nh÷ng nguån s½n cã cña Ng©n hµng, tõ kh¸ch hµng, tõ c¸c c¬ quan chuyªn vÒ th«ng tin tÝn dông ë trong vµ ngoµi n­íc vµ tõ c¸c nguån kh¸c. Sè l­îng, chÊt l­îng cña th«ng tin thu nhËn ®­îc cã liªn quan ®Õn møc ®é chÝnh x¸c trong viÖc ph©n tÝch, nhËn ®Þnh t×nh h×nh thÞ tr­êng, kh¸ch hµng... ®Ó ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh phï hîp. V× vËy, th«ng tin cµng ®Çy ®ñ, nhanh nh¹y, chÝnh x¸c vµ toµn diÖn th× kh¶ n¨ng phßng ngõa rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh cµng lín, chÊt l­îng tÝn dông cµng ®­îc n©ng cao. f. KiÓm so¸t néi bé: §©y lµ biÖn ph¸p gióp cho ban l·nh ®¹o Ng©n hµng cã ®­îc c¸c th«ng tin vÒ t×nh tr¹ng kinh doanh nh»m duy tr× cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh ®ang ®­îc xóc tiÕn, phï hîp víi c¸c chÝnh s¸ch, ®¸p øng ®­îc c¸c môc tiªu ®· ®Þnh. ChÊt l­îng tÝn dông tuú thuéc vµo møc ®é ph¸t hiÖn kÞp thêi nguyªn nh©n c¸c sai sãt ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn mét kho¶n tÝn dông cña c«ng t¸c kiÓm so¸t néi bé ®Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc kÞp thêi. §Ó kiÓm so¸t néi bé cã hiÖu qu¶, Ng©n hµng cÇn cã c¬ cÊu tæ chøc hîp lý, c¸n bé kiÓm tra ph¶i giái nghiÖp vô, trung thùc vµ cã chÝnh s¸ch th­ëng ph¹t vËt chÊt nghiªm minh. g. Trang thiÕt bÞ phôc vô cho ho¹t ®éng tÝn dông: Ng©n hµng trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c thiÕt bÞ tiªn tiÕn, phï hîp víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh, ph¹m vi, quy m« ho¹t ®éng sÏ gióp cho Ng©n hµng: - Phôc vô kÞp thêi yªu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ tÊt c¶ c¸c mÆt dÞch vô, phôc vô víi chi phÝ phï hîp nhÊt ®èi víi c¶ hai bªn. - Gióp cho c¸c cÊp qu¶n lý cña Ng©n hµng kÞp thêi n¾m b¾t t×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông, ®Ó ®iÒu chØnh kÞp thêi cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ, nh»m tho¶ m·n nhu cÇu ngµy cµng cao cña kh¸ch hµng. Nh­ vËy, trang thiÕt bÞ còng lµ mét nh©n tè cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn chÊt l­îng tÝn dông cña Ng©n hµng. * Tãm l¹i, qua nghiªn cøu vÒ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng tÝn dông ta thÊy: Tuú theo sù ph¸t triÓn, ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi vµ sù hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý cña tõng n­íc còng nh­ kh¶ n¨ng qu¶n lý, c¬ së vËt chÊt, kÜ thuËt vµ tr×nh ®é c¸n bé cña tõng Ng©n hµng th­¬ng m¹i mµ c¸c nh©n tè nµy cã ¶nh h­ëng kh¸c nhau tíi chÊt l­îng tÝn dông. VÊn ®Ò c¬ b¶n ®Æt ra lµ chóng ta ph¶i n¾m ch¾c c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng tÝn dông vµ biÕt vËn dông s¸ng t¹o sù ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè nµy trong hoµn c¶nh thùc tÕ, tõ ®ã t×m ®­îc c¸c biÖn ph¸p ®Ó qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ chÊt l­îng tÝn dông. T¹o ®iÒu kiÖn cho sù thµnh c«ng cña ho¹t ®éng tÝn dông nãi riªng còng nh­ toµn bé ho¹t ®éng cña mét Ng©n hµng th­¬ng m¹i nãi chung. 1.2.3 C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông cña NHTM: *Doanh sè cho vay, doanh sè thu nî kú nµy so víi kú tr­íc. Nãi chung doanh sè nµy cµng cao cµng tèt nh­ng ph¶i trong ®iÒu kiÖn D­ nî cho vay mét kh¸ch hµng kh«ng ®­îc v­ît qu¸ 15% vèn tù cã cña kh¸ch hµng. *Tèc ®é t¨ng D­ nî tÝn dông: Tèc ®é t¨ng D­ = nî TD D­ nî TD k× nµy - D­ nî TD k× tr­íc hoÆc k× kÕ ho¹ch ------------------------------------------------------------------- X 100% D­ nî tÝn dông k× tr­íc hoÆc k× kÕ ho¹ch ChØ tiªu nµy gióp nhµ ph©n tÝch x¸c ®Þnh quy m«, sù t¨ng tr­ëng cña ho¹t ®éng tÝn dông kú nµy so víi kú tr­íc hoÆc so víi môc tiªu dù kiÕn. Nãi chung tû lÖ nµy cµng cao cµng tèt nh­ng trong tæng D­ nî th× D­ nî qu¸ h¹n ph¶i ë møc hîp lý. *HiÖu suÊt sö dông nguån vèn huy ®éng. Tæng D­ nî HiÖu suÊt sö dông vèn = ---------------------------------- Tæng nguån vèn huy ®éng ChØ tiªu nµy cho biÕt t×nh h×nh sö dông nguån vèn huy ®éng ®Ó cho vay. ChØ tiªu nµy cµng lín cµng tèt, nã thÓ hiÖn Ng©n hµng ®· sö dông mét c¸ch hiÖu qu¶ nguån vèn huy ®éng ®­îc. *Tû träng tõng kho¶n nî. D­ nî tÝn dông lo¹i i Tû träng tõng kho¶n nî = ---------------------------------- Tæng D­ nî ChØ tiªu nµy cho thÊy râ c¬ cÊu tÝn dông cña Ng©n hµng. Tæng D­ nî tÝn dông ë ®©y th­êng ®­îc ph©n lo¹i theo nhiÒu tiªu thøc kh¸c nhau nh­ : theo thµnh phÇn kinh tÕ ( doanh nghiÖp Nhµ n­íc, doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh); theo thêi h¹n cho vay; theo ngµnh kinh tÕ; theo vïng kinh tÕ ; theo môc ®Ých sö dông vèn vay. C¨n cø vµo tû träng tõng lo¹i cho vay vµ sù biÕn ®éng cña tû träng ®ã, nhµ qu¶n lý Ng©n hµng x¸c lËp mét c¬ cÊu tÝn dông hîp lý phï hîp víi ®Þnh h­íng cña Nhµ n­íc còng nh­ chÝnh s¸ch kinh tÕ nãi chung cña Nhµ n­íc ®ång thêi cã nh÷ng biÖn ph¸p phßng ngõa rñi ro vµ nh÷ng biÖn ph¸p hç trî cÇn thiÕt kh¸c nh»m gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i. *Tû lÖ nî qu¸ h¹n trªn tæng D­ nî. Nî qu¸ h¹n lµ kho¶n nî mµ thêi gian tån t¹i cña nã v­ît qu¸ thêi gian cho vay theo tho¶ thuËn gi÷a Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng céng víi thêi gian gia h¹n thªm nÕu kh¸ch hµng yªu cÇu vµ Ng©n hµng chÊp thuËn. D­ nî qu¸ h¹n Tû lÖ nî qu¸ h¹n= ----------------------- Tæng D­ nî Tû lÖ nµy cµng thÊp th× cµng tèt. HiÖn nay ë ViÖt Nam, c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ®ang phÊn ®Êu gi÷ tû lÖ nî qu¸ h¹n D­íi 3%. 1.2.4 ý nghÜa cña viÖc më réng vµ n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông: 1.2.4.1. ChÊt l­îng tÝn dông ®èi víi nÒn kinh tÕ x· héi: LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn quan hÖ tÝn dông cho ta thÊy vai trß quan träng cña nã ®èi víi nÒn kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸, tÝn dông ngµy cµng ph¸t tiÓn nh»m cung cÊp thªm c¸c ph­¬ng tiÖn giao dÞch ®Ó ®¸p øng nhu cÇu giao dÞch trong x· héi. Trong ®iÒu kiÖn ®ã, më réng vµ n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông lµ vÊn ®Ò ngµy cµng ®­îc quan t©m nhiÒu h¬n v×: - §¶m b¶o chÊt l­îng tÝn dông lµ ®iÒu kiÖn ®Ó Ng©n hµng lµm tèt chøc n¨ng trung gian thanh to¸n. V× khi chÊt l­îng tÝn dông ®­îc ®¶m b¶o sÏ t¨ng vßng quay vèn tÝn dông, víi mét khèi l­îng tiÒn nhÊt ®Þnh, cã thÓ thùc hiÖn sè lÇn giao dÞch lín h¬n, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc h¹n chÕ l­îng tiÒn trong l­u th«ng, cñng cè søc mua cña ®ång tiÒn. - ChÊt l­îng tÝn dông cao sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho Ng©n hµng lµm tèt chøc n¨ng ®iÒu hoµ vèn trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Bëi v× tÝn dông lµ cÇu nèi gi÷a ho¹t ®éng tiÕt kiÖm vµ ®Çu t­. Khi mét Ng©n hµng cã chÊt l­îng tÝn dông cao tûc lµ Ng©n hµng ®ã thùc hiÖn tèt c¶ nghiÖp vô huy ®éng vèn vµ nghiÖp vô cho vay. - N©ng cao chÊt l­îng tÝn dông gãp phÇn gi¶m bít l­îng tiÒn thõa trong l­u th«ng, gãp phÇn kiÒm chÕ l¹m ph¸t, æn ®Þnh tiÒn tÖ, t¨ng tr­ëng kinh tÕ, t¨ng uy tÝn quèc gia b»ng viÖc ph¸t huy t¸c dông cña c¸c s¶n phÈm, dÞch vô trong t­¬ng lai cña c¸c c«ng tr×nh ®Çu t­. - TÝn dông lµ mét trong nh÷ng c«ng cô ®Ó thùc hiÖn c¸c chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ nhµ n­íc vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi theo tõng ngµnh, tõng lÜnh vùc. N©ng cao chÊt l­îng tÝn dông sÏ gãp phÇn t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt x· héi, ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn c©n ®èi gi÷a c¸c ngµnh, c¸c vïng trong c¶ n­íc, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. TÝn dông cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nÒn kinh tÕ x· héi. §Ó cã chÊt l­îng tÝn dông, ngoµi sù nç lùc cña b¶n th©n c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i, ®ßi hái nÒn kinh tÕ ph¶i æn ®Þnh vµ ph¶i cã mét c¬ chÕ phï hîp vÒ chÝnh s¸ch, chÕ ®é, sù phèi kÕt hîp nhÞp nhµng cã hiÖu qu¶ gi÷a c¸c cÊp, c¸c ngµnh... t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho sù ho¹t ®éng cña tÝn dông. 1.2.4.2 ChÊt l­îng tÝn dông ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i : - ChÊt l­îng tÝn dông cao sÏ lµm t¨ng kh¶ n¨ng cung cÊp dÞch vô cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i, do t¹o thªm nguån tõ viÖc t¨ng vßng quay vèn tÝn dông vµ thu hót thªm ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng bëi h×nh thøc cña s¶n phÈm, dÞch vô, t¹o ra mét h×nh ¶nh tèt vª biÓu t­îng vµ uy tÝn cña Ng©n hµng còng nh­ sù trung thµnh cña kh¸ch hµng. - ChÊt l­îng tÝn dông lµm t¨ng kh¶ n¨ng sinh lêi cña c¸c s¶n phÈm, dÞch vô Ng©n hµng do gi¶m ®­îc sù chËm trÔ, gi¶m chi phÝ nghiÖp vô, chi phÝ qu¶n lÝ, c¸c chi phÝ thiÖt h¹i do kh«ng thu håi ®­îc vèn ®· cho vay. - Ch©t l­îng tÝn dông cao sÏ c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh cña Ng©n hµng, t¹o thÕ m¹nh cho Ng©n hµng trong qóa tr×nh c¹nh tranh. - ChÊt l­îng tÝn dông t¹o thuËn lîi cho sù tån t¹i l©u dµi cña Ng©n hµng, bëi v× chÊt l­îng tÝn dông cho phÐp Ng©n hµng cã nh÷ng kh¸ch hµng trung thµnh vµ nh÷ng kho¶n lîi nhuËn bæ xung vèn ®Çu t­. - ChÊt l­îng tÝn dông cñng cè mèi quan hÖ x· héi cña Ng©n hµng, ®iÒu ®ã còng cã ý nghÜa lµ t¹o ®­îc m«i tr­êng thuËn lîi nhÊt cho ho¹t ®éng ng©n hµng. - ChÊt l­îng tÝn dông n©ng cao uy tÝn, h×nh ¶nh vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña Ng©n hµng. * Víi nh÷ng ­u thÕ trªn, viÖc cñng cè vµ n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ sù cÇn thiÕt, kh¸ch quan v× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn l©u dµi cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i. Còng chÝnh v× vËy, chÊt l­îng tÝn dông lu«n lu«n ph¶i ®­îc c¶i tiÕn. Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng tÝn dông t¹i NHNo&PTNT Chi nh¸nh B¾c Hµ Néi 2.1 Thùc tr¹ng chÊt l­îng tÝn dông cña NHNo&PTNT chi nh¸nh B¾c Hµ Néi. 2.1.1 VÒ nghiÖp vô huy ®éng vèn: Do b¶n chÊt cña ho¹t ®éng Ng©n hµng lµ kinh doanh trªn ®ång vèn ®i vay. Nªn nghiÖp vô huy ®éng vèn trong Ng©n hµng cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi toµn bé ho¹t ®éng cña Ng©n hµng nãi chung còng nh­ viÖc cho vay cña Ng©n hµng nãi riªng. §ång thêi, nh×n vµo nguån vèn cña mét Ng©n hµng ng­êi ta cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc r»ng Ng©n hµng ®ã cã uy tÝn kh«ng, ho¹t ®éng hiÖu qu¶ kh«ng. Tuy NHNo&PTNT B¾c Hµ Néi lµ mét Ng©n hµng míi thµnh lËp ( th¸ng 11 n¨m 2001), nh­ng Ng©n hµng ®· cã ®­îc mét nguån vèn v÷ng m¹nh, víi t×nh h×nh ho¹t ®éng ba n¨m gÇn ®©y nh­ sau: B¶ng 1: C¬ cÊu nguån vèn huy ®éng theo thêi gian: §¬n vÞ: tû ®ång ChØ tiªu N 2003 N 2004 N 2005 1.Nguån vèn kh«ng kú h¹n + VN§ + Ngo¹i tÖ ®· quy ®æi 376 356 20 859 839,7 19,3 1.121 1.096 25 2.Nguån vèn k× h¹n <12 th¸ng + VN§ + Ngo¹i tÖ ®· quy ®æi 907 700,84 206,16 1.785 1.215 570 1.856 1.388,6 467,4 3.Nguån vèn k× h¹n >= 12 th¸ng + VN§ + Ngo¹i tÖ ®· quy ®æi 753 592,16 160,84 777 633 144 1.069 958,3 110,7 Tæng 2.036 3.421 4.046 (Nguån : B¸o c¸o tæng kÕt kinh doanh NHNo&PTNTB¾c Hµ Néi n¨m 2003-2005) Tõ b¶ng 1 ta thÊy qua ba n¨m th× tæng nguån vèn huy ®éng ®Òu t¨ng qua c¸c n¨m: n¨m 2004 t¨ng 1.386 tû ®ång (+68,07%) so víi n¨m 2003, n¨m 2005 t¨ng 625 tû ®ång ( + 18,27%) so víi n¨m 2004. C«ng t¸c huy ®éng vèn cña NH xÐt vÒ mÆt tæng thÓ th× t­¬ng ®èi tèt, tèc ®é t¨ng nhanh. Chi nh¸nh B¾c Hµ néi lµ mét chi nh¸nh cÊp 1 míi thµnh lËp vµo n¨m 2001, v× vËy ®Ó ®¹t ®­îc møc huy ®éng nh­ vËy cÇn ph¶i lç lùc rÊt nhiÒu. Tuy nhiªn, møc huy ®éng cña tõng l¹i h×nh nguån huy ®éng biÕn ®éng nh­ sau: + Nguån vèn kh«ng kú h¹n: b»ng ngo¹i tÖ ®· quy ®æi gi¶m n¨m 2004 so víi n¨m 2003 gi¶m 3,5%, vµ n¨m 2005 so víi n¨m 2004 t¨ng lµ 29,5%. Tuy nhiªn, nguån ngo¹i tÖ chiÕm tû träng rÊt nhá vµo n¨m 2003 lµ 5,32% tæng nguån vèn khong kú h¹n, n¨m 2004 chØ chiÕm 2,25% vµ n¨m 2005 chiÕm 2,23% tæng nguån vèn kh«ng kú h¹n. Trong khi ®ã tèc ®é t¨ng cña nguån vèn kh«ng kú h¹n b»ng VN§ nhanh h¬n,n¨m 2004 so víi n¨m 2003 lµ 135,87% vµ n¨m 2005 so víi n¨m 2004 lµ 30,52%. + Nguån vèn cã kú h¹n < 12 th¸ng: b»ng ngo¹i tÖ ®· quy ®æi vµo n¨m 2003 lµ 206,16 tû ®ång, chiÕm tû träng lµ 22,73% trong tæng nguån vèn kú h¹n <12 th¸ng, th× n¨m 2004 ®· t¨ng lªn 570 víi tû träng 31,93% vµ ®Õn n¨m 2005 l¹i gi¶m xuèng lµ 467,4 tû ®ång so víi n¨m 2004 (chiÕm 25,18% tæng nguån vèn cã k× h¹n <12 th¸ng). Nguån tiÒn VN§ còng t¨ng ®¸ng kÓ n¨m 2004 so víi n¨m 2003 t¨ng 514,16 tû ®ång t­¬ng øng 73,36% vµ n¨m 2005 so víi n¨m 2004 t¨ng 173,6 tû ®ång t­¬ng øng 14,29% tæng nguån vèn cã k× h¹n <12 th¸ng. + Nguån vèn cã kú h¹n >= 12 th¸nh b»ng ngo¹i tÖ ®· quy ®æi n¨m t¹i 2003 lµ 160,84 tû ®ång, chiÕm tû träng 21,36% tæng nguån vèn cã kú h¹n > =12 th¸ng, th× n¨m 2004 gi¶m xuèng cßn 144 chiÕm tû träng lµ ._.