Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại chi nhánh Ngân hàng đầu tư và phát triển (BIDV) Thăng Long

Lêi më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi: Sau h¬n 20 n¨m cïng víi sù nghiÖp ®æi míi ®Êt n­íc, hÖ thèng c¸c ng©n hµng th­¬ ng m¹i ë ViÖt Nam ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc, lín m¹nh vÒ mäi mÆt, kÓ cã sè l­îng, quy m«, néi dung vµ chÊt l­îng; ®· cã nh÷ng ®ãng gãp xøng ®¸ng vµo c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ nãi chung vµ qu¸ tr×nh ®æi míi, ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp vµ d©n doanh nãi riªng; thùc sù lµ ngµnh tiªn phong trong qu¸ tr×nh ®æi míi c¬ chÕ kinh tÕ. §Æc biÖt trong nh÷ng n¨m qua, ho¹t ®éng ng©n hµng gãp phÇn tÝch cùc trong viÖc huy ®éng vèn, më réng ®Çu t­ cho lÜnh vùc s¶n xuÊt ph¸t triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn thu hót vèn n­íc ngoµi gãp phÇn ®Èy m¹nh tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ trong n­íc. Ngµnh ng©n hµng xøng ®¸ng lµ c«ng cô ®¾c lùc hç trî cho nhµ n­íc trong viÖc kiÒm chÕ, ®Èy lïi l¹m ph¸t, æn ®Þnh kinh tÕ. Tuy nhiªn, hiÖn nay ho¹t ®éng ng©n hµng ë n­íc ta ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ cßn kh«ng Ýt tån t¹i ®Æc biÖt lµ ë kh©u tÝn dông. TÝn dông ®­îc coi lµ m¶ng ho¹t ®éng chiÕm vÞ trÝ then chèt trong ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM. MÆt kh¸c c¸c NHTM, ®Æc biÖt lµ NHTM quèc doanh ®ang lµ nh÷ng chñ lùc cung øng vèn trªn thÞ tr­êng tÝn dông khi mµ trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng tiÒn tÖ cßn nhiÒu h¹n chÕ. Trong bèi c¶nh ®ã, vÊn ®Ò chÊt l­îng tÝn dông ch­a cao ®· trë thµnh mèi quan t©m kh«ng chØ cña c¸c cÊp l·nh ®¹o, giíi qu¶n lý hÖ thèng ng©n hµng mµ ®· trë thµnh t©m ®iÓm chó ý cña toµn x· héi. Bëi vËy lµm thÕ nµo ®Ó tÝn dông cña c¸c NHTM ViÖt Nam ho¹t ®éng an toµn hiÖu qu¶ cao, phôc vô tèt cho nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ – X· héi ®ang lµ vÊn ®Ò bøc xóc, cã ý nghÜa quan träng vµ quyÕt ®inh vÒ mÆt lý thuyÕt lÉn thùc tÕ. Tr­íc ®ßi hái cÊp thiÕt ®ã céng víi nh÷ng kiÕn thùc cã ®­îc trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu thùc tËp t¹i ng©n hµng §Çu t­ vµ ph¸t triÓn TH¡NG LONG em ®· m¹nh d¹n lùa chän ®Ò tµi: “ Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông t¹i chi nh¸nh ng©n hµng §Çu T­ Vµ Ph¸t TriÓn TH¡NG LONG “ nh»m ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p cã c¨n cø khoa häc ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i vµ n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng tÝn dông t¹i chi nh¸nh. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi. Ho¹t ®éng tÝn dông t¹o ra gi¸ trÞ th«ng qua viÖc qu¶n lý tÝn dông vµ qu¶n lý danh môc cho vay thËn träng vµ x¸c ®¸ng. ChÊt l­îng tÝn dông cã quan hÖ mËt thiÕt ®Õn rñi ro trong ho¹t ®éng tÝn dông, nã ¶nh h­ëng quyÕt ®Þnh ®Õn tµi s¶n cã cña ng©n hµng. ChÊt l­îng tÝn dông kÐm lµ nguyªn nh©n chÝnh dÉn tíi sù ph¸ s¶n cña c¸c ng©n hµng. N©ng cao chÊt l­îng tÝn dông còng lµ gãp phÇn quan träng lµm gi¶m thiÓu rñi ro, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho ng©n hµng. C©u hái ®Æt ra lµ chÊt l­îng tÝn dông bÞ ¶nh h­ëng bëi nh÷ng nh©n tè nµo vµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn rñi ro tÝn dông lµ g×? Do ®ã môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi nµy lµ t×m hiÓu mét sè yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng tÝn dông ng©n hµng, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng tÝn dông vµ chÊt l­îng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NH§TPT TH¡NG LONG ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i t¹i ®©y, t×m ra nguyªn nh©n vµ ®­a ra biÖn ph¸p, kiÕn nghÞ nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i ®ã. 3. §èi t­îng, ph¹m vi nghiªn cøu §Ò tµi tËp trung nghiªn cøu vÒ chÊt l­îng tÝn dông vµ gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NH§TPT TH¡NG LONG. Ph¹m vi nghiªn cøu giíi h¹n ë mét sè vÊn ®Ò lý luËn, thùc tiÔn cã liªn quan tùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM vµ Chi nh¸nh NH§TPT TH¡NG LONG trong nh÷ng n¨m 2008 §Õn 2009. 4. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu Chuyªn ®Ò sö dông kÕt hîp gi÷a ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch, so s¸nh, diÔn gi¶i vµ tæng kÕt thùc tiÔn. 5. KÕt cÊu ®Ò tµi: §Ò tµi gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ tÝn dông vµ chÊt l­îng tÝn dông cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i. Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng chÊt l­îng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NH§TPT TH¡NG LONG Ch­¬ng 3: Gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NH§TPT TH¡NG LONG. Ch­¬ng 1 Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ tÝn dông vµ chÊt l­îng tÝn dông cña ng©n hµng th­¬ng m¹i 1.1. Lý luËn chung vÒ tÝn dông ng©n hµng th­¬ng m¹i. 1.1.1. Kh¸i niªm vµ ®Æc tr­ng cña tÝn dông ng©n hµng th­¬ng m¹i. 1.1.1.1. Kh¸i niÖm HiÖn nay, xu thÕ héi nhËp vµ c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t ®· ®Æt ra cho mçi chñ thÓ kinh tÕ nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc míi. B¶n th©n mçi chñ thÓ ph¶i cã sù c¶i tiÕn vÒ mäi mÆt nh»m t¹o ra søc m¹nh ®Ó dµnh ®­îc ­u thÕ trong c¹nh tranh. Tr­íc ®ßi hái ®ã, hä cã nhu cÇu vay vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh. Muèn vËy hä ph¶i cã mét l­îng vèn lín, thËm chÝ v­ît qu¸ kh¼ n¨ng vèn tù cã cña b¶n th©n doanh nghiÖp. Trong khi ®ã, nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, n¨ng suÊt lao ®éng cao, thu nhËp cña ng­êi d©n t¨ng lªn, kÐo theo ®ã lµ nhu cÇu tiÕt kiÖm vµ ®Çu t­. Hai chñ thÕ cã nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau nh­ng khi kÕt hîp th× l¹i trë thµnh thèng nhÊt vµ hîp lý, hä cã thÓ trùc tiÕp gÆp nhau ®Ó th­¬ng l­îng viÖc vay vèn hoÆc th«ng qua thÞ tr­êng tµi chÝnh, song chñ yÕu lµ gi¸n tiÕp qua trung gian tµi chÝnh ®Æc biÖt lµ NHTM. NHTM lµ mét trong nh÷ng tæ chøc tµi chÝnh quan träng nhÊt cña nÒn kinh tÕ. Ng©n hµng lµ ng­êi ®i vay chñ yÕu tõ hµng triÖu hé tiªu dïng ®ång thêi cung cÊp cho hä v« sè nh÷ng dÞch vô tiÖn Ých ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu cña hä nh­ thÎ tÝn dông, thÎ ATM khi hä muèn thanh to¸n cho c¸c kho¶n mua hµng ho¸ vµ dÞch vô hay dÞch vô t­ vÊn khi hä muèn ®Çu t­. Ng©n hµng còng lµ mét trong nh÷ng tæ chøc cung cÊp vèn quan träng nhÊt cho doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ vèn dµi h¹n ®Ó hç trî viÖc x©y dùng nhµ m¸y, mua s¾m thiÕt bÞ m¸y mãc míi. MÆc dï lÜnh vùc kinh doanh ®a d¹ng nh­ vËy nh­ng cung cÊp tÝn dông vÉn lµ ho¹t ®éng chñ yÕu ®em l¹i lîi nhuËn cho ng©n hµng; t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng. TÝn dông lµ mét ph¹m trï kinh tÕ,ra ®êi ,tån t¹i vµ ph¸t triÓn cïng víi sù ra ®êi ,tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸ .TÝn dông ra ®êi lµ mét yÕu tè kh¸ch quan cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi . TÝn dông xuÊt ph¸t tõ gèc La Tinh “Creditum” cã nghÜa lµ mét sù tin t­ëng lÉn nhau. Nãi c¸ch kh¸c, ®ã lµ lßng tin. Theo c¸ch hiÓu phæ th«ng th× tÝn dông lµ quan hÖ vay m­în lÉn nhau trªn c¬ së cã hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i. Theo tõ ®iÓn thuËt ng÷ tÝn dông cã ®Ò cËp ®Õn kh¸i niÖm “tÝn dông Ng©n Hµng”.§ã lµ quan hÖ tÝn dông gi÷a ng©n hµng vµ TCNH kh¸c víi doanh nghiÖp ,c¸ nh©n .Trong quan hÖ tÝn dông nµy ,ng©n hµng võa lµ ng­êi ®i vay ,võa lµ ng­êi cho vay.Kh¸c víi tÝn dông Th­¬ng m¹i ,tÝn dông ng©n hµng kh«ng cung cÊp tÝn dông d­íi h×nh thøc hµng ho¸. LuËt c¸c tæ chøc TÝn dông ®· ®­îc s÷a ®æi bæ sung n¨m 2004 quy ®Þnh cô thÓ vÒ ho¹t ®éng tÝn dông vµ cÊp tÝn dông cña TCTD nh­ sau :”Ho¹t ®éng tÝn dông lµ viÖc TCNH sö dông nguån vèn tù cã, nguån vèn huy ®éng ®Ó cÊp tÝn dông .CÊp tÝn dông lµ viÖc tæ chøc tÝn dông tho¶ thuËn ®Ó kh¸ch hµng sö dông mét kho¶n tiÒn víi nguyªn t¾c cã hoµn tr¶ b»ng c¸c nghiÖp vô cho vay ,chiÕt khÊu ,cho thuª tµi chÝnh ,b¶o l·nh ng©n hµng vµ c¸c nghiÖp vô kh¸c” “TÝn dông lµ mét hÖ thèng c¸c quan hÖ ph©n phèi theo nguyªn t¾c cã hoµn tr¶ gi÷a ng­êi ®ang t¹m thêi thõa vèn sang ng­êi t¹m thêi thiÕu vèn vµ ng­îc l¹i” TÝn dông th­êng kÌm theo mét kho¶n l·i C¨n cø quan träng nhÊt cña tÝn dông lµ sù tin t­ëng ViÖc hoµn tr¶ trong tÝn dông lµ v« ®iÒu kiÖn Qu¸ tr×nh vËn ®éng ®ã ®­îc biÓu diÔn theo s¬ ®å sau: Ng­êi sö dông Ng­êi së h÷u Cho vay Hoµn tr¶ gèc l·i Ng­êi cho vay Ng­êi ®i vay Theo M¸c, tÝn dông lµ sù chuyÓn nh­îng t¹m thêi mét l­îng gi¸ trÞ tõ ng­êi së h÷u sang ng­êi sö dông, sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh l¹i quay trë vÒ víi l­îng gi¸ trÞ lín h¬n l­îng gi¸ trÞ ban ®Çu. Theo quan ®iÓm nµy ph¹m trï tÝn dông cã 3 néi dung chñ yÕu ®ã lµ: tÝnh chuyÓn nh­îng t¹m thêi mét l­îng gi¸ trÞ, tÝnh thêi h¹n vµ tÝnh hoµn tr¶. Nh­ vËy tÝn dông lµ mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a ng­êi cho vay vµ ng­êi ®i vay th«ng qua sù vËn ®éng cña gi¸ trÞ, vèn tÝn dông ®­îc biÓu hiÖn d­íi h×nh thøc tiÒn tÖ hoÆc hµng ho¸. Qu¸ tr×nh ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua 3 giai ®o¹n sau: - Thø nhÊt: Ph©n phèi vèn tÝn dông d­íi h×nh thøc cho vay. Trong giai ®o¹n nµy, gi¸ trÞ vèn tÝn dông ®­îc chuyÓn sang ng­êi ®i vay, ë ®©y chØ cã mét bªn nhËn gi¸ trÞ vµ còng chØ mét bªn nh­îng ®i gi¸ trÞ. - Thø hai: Sö dông vèn tÝn dông trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. Ng­êi ®i vay sau khi nhËn ®­îc gi¸ trÞ vèn tÝn dông, hä ®­îc quyÒn sö dông gi¸ trÞ ®ã ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña m×nh nh­ ®Çu t­ cho s¶n xuÊt, thanh to¸n c¸c kho¶n tiªu dïng… Tuy nhiªn, ng­êi ®i vay chØ ®­îc quyÒn sö dông trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh mµ kh«ng ®­îc quyÒn së h÷u gi¸ trÞ ®ã. - Thø ba: Thu håi vèn tÝn dông. Sau khi vèn tÝn dông ®· hoµn thµnh mét chu kú s¶n xuÊt ®Ó trë l¹i h×nh th¸i tiÒn tÖ th× vèn tÝn dông ®­îc ng­êi ®i vay hoµn tr¶ l¹i cho ng­êi cho vay. §Õn ®©y, vèn tÝn dông kÕt thóc mét vßng tuÇn hoµn. Trong x· héi lu«n tån t¹i nh÷ng ng­êi thõa vèn muèn ®Çu t­ vµ nh÷ng ng­êi thiÕu vèn ®Ó sö dông. Hä cã thÓ trùc tiÕp gÆp nhau, trao ®æi. Tuy nhiªn, nhu cÇu cña hai ®èi t­îng nµy rÊt hiÕm khi thèng nhÊt víi nhau. Sù kh«ng phï hîp vÒ quy m« vèn, thêi gian còng nh­ nh÷ng chi phÝ kh¸c ®ßi hái ph¶i cã mét ®èi t­îng thø ba ®øng ra lµm trung gian. §èi t­îng nµy sÏ lµm nhiÖm vô tËp trung tÊt c¶ sè vèn cña nh÷ng ng­êi t¹m thêi thõa vèn, cÇn ®Çu t­ kiÕm lêi. Sau ®ã, vèn tËp trung ®­îc ph©n phèi cho nh÷ng ng­êi cÇn vèn ®Ó sö dông d­íi h×nh thøc cho vay. §èi t­îng ®ã chÝnh lµ c¸c tæ chøc tÝn dông, trong ®ã chñ yÕu lµ c¸c NHTM. Hµnh vi “c¸c NHTM tËp trung vèn d­íi h×nh thøc huy ®éng vµ ph©n phèi vèn d­íi h×nh thøc cho vay” ®­îc gäi lµ tÝn dông ng©n hµng. 1.1.1.2. §Æc tr­ng cña tÝn dông ng©n hµng. -TÝn dông lµ sù cung cÊp mét l­îng gi¸ trÞ dùa trªn c¬ së lßng tin. NghÜa lµ ng­êi cho vay tin t­ëng ng­êi ®i vay sÏ sö dông vèn cã hiÖu qu¶, t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc tr¶ nî. Tõ ®Æc tr­ng nµy cho thÊy quan hÖ tÝn dông chØ x¶y ra khi c¸c bªn cã sù tin t­ëng lÉn nhau. §Ó cã ®­îc lßng tin víi kh¸ch hµng, ng©n hµng lu«n thÈm ®Þnh kh¸ch hµng tr­íc khi cho vay. NÕu kh©u nµy ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch kh¸ch quan, chÝnh x¸c th× viÖc thu håi vèn cña ng©n hµng Ýt gÆp rñi ro h¬n vµ ng­îc l¹i. -TÝn dông lµ sù chuyÓn nh­îng mét l­îng gi¸ trÞ cã thêi h¹n. §Æc tr­ng nµy cña tÝn dông xuÊt ph¸t tõ tÝnh chuyÖn nh­îng t¹m thêi. V× ®Ó thùc hiÖn hµnh vi cÊp tÝn dông c¸c ng©n hµng ph¶i t¹o ra cho m×nh mét nguån vèn nhÊt ®Þnh trong mét kho¶ng thêi gian cã h¹n. Do ®ã, ®Ó ®¶m b¶o thu håi nî ®óng h¹n, ng­êi cho vay ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc râ thêi gian cho vay trªn c¬ së xem xÐt ®Õn qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn cña ®èi t­îng vay vµ tÝnh chÊt vèn cña ng©n hµng. NÕu thêi h¹n cho vay nhá h¬n chu kú lu©n chuyÓn vèn cña ®èi t­îng vay th× khi ®Õn h¹n kh¸ch hµng ch­a cã nguån ®Ó tr¶ nî, sÏ g©y khã kh¨n cho kh¸ch hµng. Ng­îc l¹i, nÕu thêi h¹n cho vay dµi h¬n chu kú lu«n chuyÓn vèn sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng sö dông vèn kh«ng ®óng môc ®Ých vµ nÕu rñi ro x¶y ra th× kh¸ch hµng sÏ kh«ng cã nguån ®Ó tr¶ nî. Nh­ vËy, nÕu ng©n hµng ®Þnh kú h¹n nî phï hîp víi ®èi t­îng vay th× kh¶ n¨ng tr¶ nî ®óng h¹n rÊt cao vµ ng­îc l¹i. -TÝn dông lµ sù chuyÓn nh­îng t¹m thêi mét l­îng gi¸ trÞ trªn nguyªn t¾c ph¶i hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i. §Æc tr­ng nµy xuÊt ph¸t tõ tÝnh chuyÓn nh­îng t¹m thêi, tõ tÝnh së h÷u vÒ vèn, tõ yªu cÇu cña ng©n hµng lµ khi cÊp tÝn dông th× tÝn dông ph¶i ®­îc hoµn tr¶. Gi¸ trÞ hoµn tr¶ th«ng th­êng ph¶i lín h¬n gi¸ trÞ lóc cho vay hay nãi c¸ch kh¸c, ng­êi ®i vay ph¶i tr¶ thªm phÇn l·i ngoµi vèn gèc. V× vèn cho vay cña ng©n hµng lµ vèn huy ®éng cña nh÷ng ng­êi t¹m thêi thõa vèn nªn sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh ng©n hµng ph¶i tr¶ l¹i cho ng­êi ký th¸c. MÆt kh¸c, ng©n hµng cÇn ph¶i cã nguån ®Ó bï ®¾p chi phÝ ho¹t ®éng nh­: khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, tr¶ l­¬ng c¸n bé c«ng nh©n viªn, chi phÝ v¨n phßng phÈm... nªn ng­êi vay vèn ngoµi viÖc tr¶ nî gèc cßn ph¶i tr¶ cho ng©n hµng mét kho¶n l·i. L·i ®­îc coi lµ mét nguån thu nhËp cña ng©n hµng, lµ c¬ së ®Ó ng©n hµng tån t¹i vµ ph¸t triÓn. -Tµi s¶n giao dÞch trong quan hÖ giao dÞch tÝn dông bao gåm hai h×nh thøc lµ cho vay (b»ng tiÒn) vµ cho thuª (bÊt ®éng s¶n vµ ®éng s¶n). -TÝn dông lµ ho¹t ®éng tiÒm Èn rñi ro cao v× tÝn dông kh«ng ph¶i chØ chÞu t¸c ®éng ¶nh h­ëng bëi ng­êi cho vay vµ ng­êi ®i vay mµ cßn phô thuéc vµo m«i tr­êng kinh doanh cña b¶n th©n ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. Khi m«i tr­êng kinh doanh thay ®æi nh­: l¹m ph¸t, t¨ng tr­ëng kinh tÕ...sÏ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn kh¸ch hµng cña ng©n hµng do ®ã sÏ ¶nh h­ëng ®Õn chiÕn l­îc kinh doanh cña ng©n hµng. 1.1.2. Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c quan hÖ kinh tÕ vËn ®éng theo c¸c quy luËt kh¸ch quan nh­ quy luËt gi¸ trÞ, quy luËt cung cÇu, quy luËt c¹nh tranh… C¸c doanh nghiÖp ®Ó cã thÓ tho¶ m·n ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng, n©ng cao tÝnh c¹nh tranh cña m×nh th× ph¶i cã vèn ®Ó ®Çu t­ vµ tÝn dông ng©n hµng lµ mét sù lùa chän tèi ­u. NÕu biÕt khai th¸c mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nguån vèn ®ã th× doanh nghiÖp sÏ tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Doanh nghiÖp ph¸t triÓn còng lµ tiÒn ®Ò ®Ó nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Nh­ vËy, tÝn dông ng©n hµng lµ ®ßn bÈy m¹nh mÏ thóc ®Èy sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ, gãp phÇn ®iÒu hµnh nªn kinh tÕ thÞ tr­êng. Nh÷ng néi dung trªn sÏ ®­îc lµm râ ë mét sè ®iÓm sau: Thø nhÊt: TÝn dông ng©n hµng lµ c«ng cô tµi trî cho chi tiªu cña doanh nghiÖp, c¸ nh©n vµ c¸c tæ chøc chÝnh phñ. Thø hai: TÝn dông ng©n hµng lµ cÇu nèi gi÷a ng­êi cã vèn víi ng­êi cÇn vèn vµ gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng mèi quan hÖ nµy. Thø ba: TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng. Thø t­: TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh më réng mèi quan hÖ giao l­u kinh tÕ quèc tÕ. Thø n¨m: TDNH lµ c«ng cô ®Ó Nhµ N­íc ®iÒu tiÕt khèi l­îng tiÒn tÖ l­u th«ng trong nÒn kinh tÕ. Thø s¸u: TDNH gãp phÇn tho¶ m·n nhu cÇu tiÕt kiÖm vµ më réng ®Çu t­ cña nÒn kinh tÕ. §ång thêi, TDNH thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp t¨ng c­êng chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ trong ho¹t ®éng kinh doanh. Thø b¶y: TDNH lµ ho¹t ®éng chñ yÕu ®em l¹i lîi nhuËn cho b¶n th©n c¸c ng©n hµng. Tõ nguån vèn tËp trung ®­îc, ng©n hµng sö dông ®Ó ®Çu t­, cho vay; thÝ dô cho vay tiªu dïng, cho vay ®Ó c¶i tiÕn m¸y mãc hay cho vay liªn ng©n hµng… Tõ ®©y ng©n hµng sÏ thu l·i. L·i lµ mét nguån thu nhËp truyÒn thèng ®èi víi ng©n hµng. Thø t¸m: TDNH gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc ph¸t triÓn c«ng ty cæ phÇn. Nh­ vËy, TDNH cã vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi. Nã gi¶i quyÕt m©u thuÉn néi t¹i cña nÒn kinh tÕ, t¹o nÒn t¶ng thóc ®Èy nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng bÒn v÷ng. Tuy nhiªn ®Ó TDNH ph¸t huy ®­îc hÕt vai trß cña nã th× c¸c nhµ qu¶n lý Ng©n hµng còng nh­ c¸c c¬ quan chøc n¨ng ph¶i t¹o ra mét hµnh lang ph¸p lý còng nh­ c¸c quy ®Þnh phï hîp, chÆt chÏ, vµ th«ng tho¸ng nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c¶ ng­êi cho vay vµ ng­êi ®i vay tho¶ m·n ®­îc nhu cÇu cña m×nh. 1.1.3. Ph©n lo¹i tÝn dông ng©n hµng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¹t ®éng tÝn dông rÊt ®a d¹ng vµ phong phó víi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. §Ó sö dông vµ qu¶n lý tÝn dông cã hiÖu qu¶ th× ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i tÝn dông. Ph©n lo¹i tÝn dông lµ viÖc s¾p xÕp c¸c kho¶n cho vay theo tõng nhãm dùa trªn mét sè tiªu thøc nhÊt ®Þnh. 1.1.3.1. Thêi h¹n tÝn dông. C¨n cø theo tiªu thøc nµy, ng­êi ta chia TÝn dông thµnh 3 lo¹i. -TÝn dông ng¾n h¹n: Lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n < 1 n¨m vµ ®­îc sö dông ®Ó bï ®¾p sù thiÕu hôt tµm thêi vÒ vèn l­u ®éng cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c nhu cÇu chi tiªu ng¾n h¹n cña c¸ nh©n. Nã bao gåm tÝn dông chiÕt khÊu, tÝn dông thÊu chi, tÝn dông øng tr­íc vµ tÝn dông bæ sung vèn l­u ®éng. -TÝn dông trung h¹n: Lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n tõ 1 ®Õn 5 n¨m. Lo¹i tÝn dông nµy chñ yÕu ®­îc sö dông ®Ó ®Çu t­ mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn hoÆc ®æi míi thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, më réng s¶n xuÊt kinh doanh, x©y dùng c¸c dù ¸n míi cã qui m« nhá vµ thêi gian thu håi vèn nhanh. Ngoµi ra, tÝn dông trung h¹n cßn lµ nguån h×nh thµnh vèn l­u ®éng th­êng xuyªn cña c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ nh÷ng doanh nghiÖp míi thµnh lËp. Nã bao gåm c¸c h×nh thøc chñ yÕu sau: tÝn dông thùc hiÖn theo dù ¸n, tÝn dông hîp vèn, tÝn dông cho thuª tµi chÝnh. -TÝn dông dµi h¹n: lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n >5 n¨m ®­îc sö dông ®Ó cÊp vèn cho x©y dùng c¬ b¶n, ®Çu t­ x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp míi, c¸c c«ng tr×nh thuéc c¬ së h¹ tÇng (®­êng x¸, bÕn c¶ng, s©n bay...), c¶i tiÕn vµ më réng s¶n xuÊt víi qui m« lín. NghiÖp vô truyÒn thèng cña NHTM lµ cho vay ng¾n h¹n, nh­ng tõ n¨m 1970 trë l¹i ®©y c¸c NHTM chuyÓn sang kinh doanh tæng hîp vµ mét trong nh÷ng néi dung ®æi míi ®ã lµ n©ng cao tû träng cho vay trung vµ dµi h¹n trong tæng sè d­ nî cña Ng©n Hµng. 1.1.3.2. §èi t­îng tÝn dông . C¨n cø vµo h×nh thøc nµy, ngêi ta chia tÝn dông thµnh 2 lo¹i ®ã lµ: -TÝn dông vèn l­u ®éng: lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông cã thêi h¹n ng¾n th­êng <1 n¨m. §­îc sö dông ®Ó h×nh thµnh vèn l­u ®éng cña c¸c tæ chøc kinh tÕ, cã nghÜa lµ cho vay bï ®¾p vèn l­u ®éng thiÕu hôt t¹m thêi. Nã bao gåm: cho vay dù tr÷ hµng ho¸, cho vay chi phÝ s¶n xuÊt, cho vay ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî d­íi h×nh thøc chiÕt khÊu k× phiÕu. -TÝn dông vèn cè ®Þnh: lµ h×nh thøc ®Çu t­ vèn cña ng©n hµng mµ chi phÝ ®Çu t­ g¾n liÒn víi TSC§, cã nghÜa lµ ®Çu t­ ®Ó mua s¾m TSC§, c¶i tiÕn vµ ®æi míi kÜ thuËt, më réng s¶n xuÊt, x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp vµ c¸c c«ng tr×nh míi. 1.1.3.3.Môc ®Ých sö dông vèn. C¨n cø vµo tiªu thøc nµy, ng­êi ta chia tÝn dông thµnh 2 lo¹i. -TÝn dông s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸: lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông lÊy ®èi t­îng thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ng©n hµng ®Ó lµm c¬ së cÊp tÝn dông nh­ c¸c nhµ doanh nghiÖp, chñ thÓ kinh doanh ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸. -TÝn dông tiªu dïng: lµ h×nh thøc cho vay ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu tiªu dïng nh­ mua s¾m nhµ cöa, c¸c vËt dông ®¾t tiÒn vµ c¸c kho¶n cho vay ®Ó trang tr¶i c¸c chi phÝ th«ng th­êng cña ®êi sèng th«ng qua viÖc ph¸t hµnh thÎ tÝn dông. 1.1.3.4. Møc ®é tÝn nhiÖm víi kh¸ch hµng. Theo c¨n cø nµy, tÝn dông ®­îc chia lµm hai lo¹i. - TÝn dông cã b¶o ®¶m: Lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông cã tµi s¶n hoÆc ng­êi b¶o l·nh ®øng ra lµm ®¶m b¶o cho kho¶n nî vay. H×nh thøc nµy ¸p dông ®èi víi c¸c kh¸ch hµng kh«ng cã uy tÝn cao ®èi víi ng©n hµng, khi vay vèn ®ßi hái ph¶i cã b¶o ®¶m. B¶o ®¶m tÝn dông nh»m b¶o vÖ quyÒn lîi cña ng­êi cho vay dùa trªn c¬ së thÕ chÊp, cÇm cè tµi s¶n thuéc së h÷u cña ng­êi ®i vay hoÆc b¶o l·nh cña bªn thø ba. - TÝn dông kh«ng cã b¶o ®¶m: lµ h×nh thøc tÝn dông kh«ng cã tµi s¶n hoÆc ng­êi b¶o l·nh ®¶m b¶o cho kho¶n nî vay. Tuy nhiªn, kh¸ch hµng vay kh«ng cã b¶o ®¶m sÏ ®­îc nhËn kho¶n vay khi héi tô ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè sau: + Cã uy tÝn víi tæ chøc tÝn dông cho vay trong viÖc sö dông vèn vay vµ tr¶ nî ®óng h¹n, ®Çy ®ñ c¶ gèc vµ l·i. + Cã dù ¸n ®Çu t­, hoÆc ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô kh¶ thi, cã kh¼ n¨ng hoµn tr¶ nî, hoÆc dù ¸n ®ã phôc vô an sinh x· héi cã tÝnh kh¶ thi, phï hîp víi quy ho¹ch cña vïng, cña ngµnh vµ ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cña nhµ n­íc. + Cã kh¼ n¨ng tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ nî. + Cam kÕt thùc hiÖn biÖn ph¸p b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n theo yªu cÇu cña TCTD nÕu sö dông vèn vay kh«ng ®óng theo hîp ®ång tÝn dông, vµ chÊp nhËn tr¶ nî tr­íc h¹n nÕu kh«ng thùc hiÖn ®­îc c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n. 1.1.3.5. Ph­¬ng ph¸p hoµn tr¶. Dùa theo tiªu thøc nµy tÝn dông ®­îc chia 2 lo¹i. - Cho vay cã thêi h¹n: Lµ lo¹i cho vay cã tho¶ thuËn thêi h¹n tr¶ nî cô thÓ trong hîp ®ång. §èi víi lo¹i cho vay nµy kh¸ch hµng cã thÓ tr¶ nî tr­íc h¹n nh­ng ng©n hµng ®­îc quyÒn thu l·i toµn bé k× h¹n tr¶ nî theo hîp ®ång trõ tr­êng hîp cã nh÷ng tho¶ thuËn kh¸c. Nã bao gåm: cho vay chØ cã mét k× h¹n tr¶ nî, cho vay cã nhiÒu k× h¹n tr¶ nî cô thÓ (cho vay tr¶ gãp), cho vay hoµn tr¶ nî nhiÒu lÇn nh­ng kh«ng cã k× h¹n nî cô thÓ, mµ viÖc tr¶ nî phô thuéc vµo kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña ng­êi ®i vay. - Cho vay kh«ng cã thêi h¹n cô thÓ: lµ lo¹i cho vay mµ ng©n hµng cã thÓ yªu cÇu ng­êi ®i vay tù nguyÖn tr¶ nî bÊt k× lóc nµo nh­ng ph¶i b¸o tr­íc mét thêi gian hîp lý, thêi gian nµy cã thÓ ®­îc tho¶ thuËn trong hîp ®ång. 1.1.3.6. XuÊt xø tÝn dông . C¨n cø vµo tiªu thøc nµy, ng­êi ta chia tÝn dông thµnh 2 lo¹i. - TÝn dông trùc tiÕp: Lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông gi÷a ng­êi cã tiÒn (hoÆc hµng ho¸) víi ng­êi cÇn sö dông tiÒn (hoÆc hµng ho¸) ®ã, kh«ng cÇn th«ng qua mét TGTC nµo c¶. - Cho vay gi¸n tiÕp: Lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông th«ng qua mét TGTC nh­ NHTM hoÆc TCTD kh¸c b»ng viÖc mua l¹i c¸c giÊy tê cã gi¸ hoÆc c¸c chøng tõ nî ®· ph¸t sinh vµ cßn thêi h¹n thanh to¸n. §©y lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông ®­îc ¸p dông phæ biÕn vµ chiÕm tû träng lín. 1.1.4. C¸c b­íc trong qui tr×nh tÝn dông. Ho¹t ®éng tÝn dông lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng chÝnh cña NHTM, mét ho¹t ®éng rÊt phøc t¹p vµ chøa ®ùng nhiÒu rñi ro. V× vËy, ®Ó ra ®­îc mét quyÕt ®Þnh cho vay ®óng ®¾n, tiÕt kiÖm thêi gian, chi phÝ cho ng©n hµng vµ kh¸ch hµng, ®¶m b¶o an toµn vèn trong kinh doanh ng©n hµng th× ho¹t ®éng tÝn dông ®ßi hái ng©n hµng ph¶i tu©n thñ nghiªm ngÆt qui tr×nh cho vay vèn. Qui tr×nh tÝn dông lµ tæng hîp c¸c nguyªn t¾c, qui ®Þnh cña ng©n hµng trong viÖc cÊp tÝn dông. Trong ®ã x©y dùng c¸c b­íc ®i cô thÓ theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh kÓ tõ khi chuÈn bÞ hå s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông cho ®Õn khi kÕt thóc hîp ®ång tÝn dông. §©y lµ mét qu¸ tr×nh bao gåm nhiÒu giai ®o¹n mang tÝnh chÊt liªn hoµn, theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh, ®ång thêi cã quan hÖ chÆt chÏ vµ g¾n bã víi nhau. Tuú theo gãc ®é nghiªn cøu mµ qui tr×nh tÝn dông cã thÓ ph©n chia theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau, song nh×n chung, mét qui tr×nh tÝn dông tæng qu¸t bao gåm 5 b­íc. B­íc 1: LËp hå s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông: XÐt vÒ mÆt kinh tÕ, mÆc dï quan hÖ tÝn dông ch­a ®­îc h×nh thµnh nh­ng ®©y lµ giai ®o¹n chuÈn bÞ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó quan hÖ tÝn dông ®­îc thiÕt lËp mét c¸ch lµnh m¹nh. Hå s¬ tÝn dông cña mét ng©n hµng lµ tæng hîp ®Çy ®ñ c¸c giÊy tê, v¨n b¶n chøng tá kh¸ch hµng thùc sù cã nhu cÇu vÒ vèn tÝn dông, còng nh­ chøng minh ®­îc tÝnh hîp ph¸p vÒ nh©n th©n kh¸ch hµng vµ tÝnh tù nguyÖn xin cÊp tÝn dông cña kh¸ch hµng. Nh×n chung, nh÷ng th«ng tin liªn quan tíi kh¸ch hµng cÇn thu thËp trong giai ®o¹n nµy lµ: Nh÷ng tµi liÖu chøng minh n¨ng lùc ph¸p lý cña kh¸ch hµng. Nh÷ng tµi liÖu chøng minh kh¶ n¨ng hÊp thô vèn tÝn dông vµ kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn tÝn dông cña kh¸ch hµng. Nh÷ng tµi liÖu liªn quan ®Õn b¶o ®¶m tÝn dông hoÆc ®iÒu kiÖn cÊp tÝn dông ®Æc thï. C¸c giÊy tê ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông kh¸c ®i kÌm. B­íc 2: Ph©n tÝch tÝn dông: Lµ ph©n tÝch kh¶ n¨ng hiÖn t¹i vµ tiÒm tµng cña kh¸ch hµng vÒ sö dông vèn tÝn dông còng nh­ kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn vay. Nã lµ néi dung quan träng nhÊt, víi môc tiªu lµ t×m kiÕm nh÷ng t×nh huèng cã thÓ dÉn ®Õn rñi ro cho ng©n hµng vµ tiªn l­îng kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña ng©n hµng vÒ c¸c lo¹i rñi ro ®ã còng nh­ dù kiÕn c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa vµ h¹n chÕ nh÷ng thiÖt h¹i cã thÓ x¶y ra. Ph©n tÝch tÝn dông gióp cho ng©n hµng kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña c¸c th«ng tin vÒ kh¸ch hµng, tõ ®ã cã ®­îc sù tin t­ëng ch¾c ch¾n vµo th¸i ®é s½n sµng tr¶ nî vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng. Ph©n tÝch tÝn dông bao gåm mét sè néi dung: Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kh¸ch hµng: trong ®ã cÇn; ph©n tÝch n¨ng lùc ph¸p lý, uy tÝn, t×nh h×nh tµi chÝnh cña kh¸ch hµng vµ n¨ng lùc qu¶n lý ®iÒu hµnh cña ban l·nh ®¹o doanh nghiÖp vay vèn. ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Ò nghÞ vay vèn. ThÈm ®Þnh b¶o ®¶m nî vay. B­íc 3: Ra quyÕt ®Þnh tÝn dông: KÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph©n tÝch lµ ®­a ra quyÕt ®Þnh tÝn dông. ViÖc ra quyÕt ®Þnh tÝn dông nh­ thÕ nµo, chÊp thuËn hay kh«ng chÊp thuËn lµ c«ng viÖc cùc k× quan träng bëi nã kh«ng nh÷ng ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn tr×nh ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng mµ cßn ¶nh h­ëng ®Õn uy tÝn cña ng©n hµng. NÕu ng©n hµng quyÕt ®Þnh chÊp thuËn mµ sau ®ã kh¸ch hµng l¹i kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî th× ng©n hµng sÏ bÞ mÊt vèn dÉn ®Õn gi¶m lîi nhuËn, gi¶m uy tÝn. Ng­îc l¹i, nÕu ng©n hµng kh«ng chÊp thuËn trong khi kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî th× chÝnh b¶n th©n ng©n hµng ®· mÊt ®i c¬ héi t¨ng thu nhËp vµ më réng thÞ phÇn. V× vËy ®èi víi ng­êi lµm ng©n hµng cÇn thÓ hiÖn th¸i ®é t«n träng ®èi víi kh¸ch hµng. Cô thÓ lµ viÖc ra quyÕt ®Þnh tÝn dông ph¶i ®­îc ®­a ra trong mét thêi gian ng¾n nhÊt cã thÓ, ®¶m b¶o sù chñ ®éng, kÞp thêi cho kh¸ch hµng. NÕu yªu cÇu vay vèn ®­îc chÊp nhËn th× c¸n bé tÝn dông cïng kh¸ch hµng tiÕn hµng ký kÕt hîp ®ång. NÕu hå s¬ vay vèn bÞ tõ chèi th× còng ph¶i th«ng b¸o cho kh¸ch hµng biÕt lý do tõ chèi. B­íc 4: Gi¶i ng©n: Lµ nghiÖp vô cÊp tiÒn cho kh¸ch hµng trªn c¬ së møc tÝn dông ®· cam kÕt theo hîp ®ång tÝn dông. Gi¶i ng©n ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c vËn ®éng cña tÝn dông g¾n liÒn víi vËn ®éng cña hµng ho¸. NghÜa lµ viÖc ph¸t tiÒn vay ph¶i cã hµng ho¸ ®èi øng, phï hîp víi môc ®Ých cho vay cña hîp ®ång tÝn dông. C¬ së ®Ó ng©n hµng thùc hiÖn gi¶i ng©n lµ kÕ ho¹ch sö dông vèn cña kh¸ch hµng ®· ®­îc nªu trong hîp ®ång. B­íc 5: Gi¸m s¸t, thu nî vµ thanh lý tÝn dông: Gi¸m s¸t vµ qu¶n lý tÝn dông ®­îc tiÕn hµnh tõ khi tiÒn vay ph¸t ra cho ®Õn khi kho¶n vay ®­îc hoµn tr¶, nh»m ®«n ®èc kh¸ch hµng thùc hiÖn ®óng vµ ®Çy ®ñ nh÷ng cam kÕt ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông, phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña ng©n hµng vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh sö dông vèn cña kh¸ch hµng. ViÖc thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô nµy chÝnh lµ c¬ së ®Ó ng©n hµng ®¸nh gi¸ chÊt l­îng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t­ vèn cña m×nh Gi¸m s¸t tÝn dông lµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n ®· cam kÕt theo hîp ®ång tÝn dông nh­: Kh¸ch hµng cã sö dông vèn ®óng môc ®Ých kh«ng? KiÓm so¸t møc ®é rñi ro tÝn dông ph¸t sinh. Theo dâi thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n cô thÓ ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång, kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng vi ph¹m ®Ó cã c¸ch xö lý thÝch hîp. Theo dâi vµ ghi nhËn viÖc thùc hiÖn qui tr×nh tÝn dông cña c¸c bé phËn cã liªn quan t¹i ng©n hµng. Thu nî, lµ viÖc ng©n hµng theo dâi lÞch tr¶ nî theo c¸c néi dung ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông. Tr­íc ngµy ®¸o h¹n tr¶ nî 3 ®Õn 5 ngµy ng©n hµng th«ng b¸o cho kh¸ch hµng biÕt sè tתn ph¶i thanh to¸n vµ ngµy thanh to¸n, kh¸ch hµng cã tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô tr¶ nî cho ng©n hµng ®óng h¹n, ®Çy ®ñ nh­ ®· cam kÕt trong hîp ®ång tÝn dông. Thanh lý tÝn dông lµ viÖc ng©n hµng lµm thñ tôc gi¶i chÊp tµi s¶n thÕ chÊp hoÆc gi¶i to¶ tµi s¶n cÇm cè, lËp biªn b¶n giao nhËn tµi s¶n/giÊy tê (nÕu cã) ®ång thêi tÊt to¸n tµi kho¶n vay, chuyÓn hå s¬ tÝn dông vµo l­u tr÷. Tãm l¹i, TDNH cã vai trß to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña mçi quèc gia. Do ®ã, qu¶n lý tèt vÊn ®Ò chÊt l­îng tÝn dông vÉn lµ mèi quan t©m kh«ng chØ cña c¸c nhµ qu¶n lý ®iÒu hµnh trong ngµnh ng©n hµng mµ cßn lµ mèi quan t©m lo ng¹i cña nhiÒu ngµnh, nhiÒu cÊp, ë c¶ trung ­¬ng lÉn ®Þa ph­¬ng. 1.2. ChÊt l­îng tÝn dông. 1.2.1. Quan niÖm vÒ chÊt l­îng tÝn dông. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, yÕu tè chÊt l­îng lu«n ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu. LÜnh vùc ng©n hµng còng kh«ng ph¶i ngo¹i lÖ mµ cßn cã phÇn ®­îc coi träng h¬n v× ®©y lµ ngµnh dÞch vô nªn nãi tíi chÊt l­îng th× ®ã kh«ng ph¶i lµ mét con sè cô thÓ. C¸c nhµ kinh tÕ ,nhµ kinh doanh ®· nãi ®Õn chÊt l­îng b»ng nhiÒu c¸ch kh¸c nhau“ChÊt l­îng lµ sù phï hîp víi môc ®Ých vµ sö dông’’:Lµ mét tr×nh ®é dù kiÕn vÒ ®é ®ång ®Òu vµ ®é tin cËy víi chi phÝ thÊp vµ phï hîp víi thÞ tr­êng.Theo hiÖp héi tiªu chuÈn ho¸ Ph¸p (TC NCF- 104)th× chÊt l­îng lµ n¨ng lùc cña mét s¶n phÈm hoÆc dÞch vô nh»m tho¶ m·n nhu cÇu cña ng­êi sö dông .ChÊt l­îng s¶n phÈm ®­îc hiÓu lµ toµn bé tÝnh n¨ng cña s¶n phÈm phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn quy ®Þnh mµ nh»m tho¶ m·n nhu cÇu cña x· héi .N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng nhÊt cña c¸c doanh nghiÖp .VÊn ®Ò chÊt l­îng s¶n phÈm cã ý nghÜa kinh tÕ quèc d©n to lín .§Æc biÖt ho¹t ®éng ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng chøa ®ùng nhiÒu rñi ro th× vÊn ®Ò chÊt l­îng l¹i cµng cÇn thiÕt ®­îc ®Æt ra. ChÊt l­îng tÝn dông lµ sù ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch hµng (ng­êi göi tiÒn vµ ng­êi vay tiÒn), phï hîp víi sù ph¸t trتn kinh tÕ, x· héi vµ ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n Hµng. ChÊt l­îng tÝn dông ®­îc thÓ hiÖn trªn nhiÒu khÝa c¹nh: - §èi víi NHTM: chÊt l­îng tÝn dông ®­îc x¸c ®Þnh th«ng qua c¸c chØ tiªu c¬ b¶n sau ®©y: Phôc vô tèt sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph­¬ng theo ®Þnh h­íng cña Nhµ N­íc qua tõng thêi kú. C¸c kho¶n tÝn dông ®­îc thùc hiÖn ®óng môc ®Ých, ®óng ®èi t­îng, cã hµng ho¸ t­¬ng ®­¬ng lµm ®¶m b¶o. C¸c kho¶n tÝn dông ®­îc thu håi ®Çy ®ñ, ®óng h¹n c¶ gèc vµ l·i, gãp phÇn t¨ng nhanh vßng quay vèn cña ng©n hµng, gi¶m thiÓu c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi, trªn c¬ së ®ã t¨ng doanh thu cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng. - §èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi: D­íi gi¸c ®é nµy, tÝn dông ®­îc coi lµ cã chÊt l­îng khi nã hç trî vµ lµm t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña tõng doanh nghiÖp ®¬n lÎ, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nh÷ng doanh nghiÖp nµy thùc hiÖn tèt nghÜa vô ®èi víi ng©n s¸ch Nhµ N­íc, gi¶i quyÕt ®­îc viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, t¹o nªn tèc ®é ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ. §ång thêi, chÊt l­îng tÝn dông ®­îc ®¶m b¶o còng sÏ gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña nhµ n­íc. Nh­ vËy, cã thÓ nãi chÊt l­îng tÝn dông lµ tæng hîp c¸c ho¹t ®éng gi÷a nh÷ng con ng­êi trong tæ chøc, gi÷a c¸c tæ chøc víi nhau trong mét ng©n hµng. Nã ®­îc x¸c ®Þnh qua nhiÒu yÕu tè: thu hót ®­îc kh¸ch hµng tèt, thñ tôc ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn, møc ®é an toµn cña vèn tÝn dông, chi phÝ tæng thÓ vÒ l·i suÊt, chi phÝ nghiÖp vô ... Do ®ã, hiÓu ®óng b¶n chÊt vµ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c nguyªn nh©n tån t¹i sÏ gióp cho ng©n hµng thùc hiÖn thµnh c«ng chiÕn l­îc kinh doanh vµ ®øng v÷ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 1.2.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông cña NHTM Cã thÓ nãi ng©n hµng vµ tÝn dông ng©n hµng lµ s¶n phÈm tÊt yÕu vµ v« cïng quan träng cña nÒn s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸. Cho tíi nay, khi nghiªn cøu vÒ c¬ cÊu kinh tÕ cña bÊt cø quèc gia nµo ng­êi ta kh«ng thÓ kh«ng bá qua ng©n hµng – tæ chøc tµi chÝnh quan träng hµng ®Çu víi s¶n phÈm truyÒn thèng, chñ yÕu lµ tÝn dông. Nh­ chóng ta ®Òu biÕt, c¸c ng©n hµng lu«n bÞ kiÓm so¸t kh¾t khe bëi c¸c c¬ quan qu¶n lý cña chÝnh phñ. Bëi v×: - Ng©n hµng lµ n¬i tÝch tr÷ tiÕt kiÖm hµng ®Çu cña c«ng chóng, viÖc thÊt tho¸t c¸c kho¶n vèn nµy trong tr­êng hîp ng©n hµng ph¸ s¶n sÏ trë thµnh th¶m ho¹ cho c«ng chóng vµ suy tíi cïng lµ nÒn kinh tÕ. - Ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng cã thÓ ¶nh h­ëng tíi t×nh h×nh kinh tÕ, tû lÖ viÖc lµm, l¹m ph¸t. Hai lý do nµy nãi lªn tÇm quan träng cña ng©n hµng vµ ho¹t ®éng tÝn dông. ViÖc n©ng cao chÊt l­îng TD lµ ®ßi hái tÊt yÕu cña nÒn kinh tÕ vµ còng lµ nhu cÇu thiÕt thùc cña chÝnh c¸c NHTM. §èi víi nÒn kinh tÕ chÊt l­îng TD ngµy cµng ®­îc quan t©m v×: - §¶m b¶o chÊt l­îng TD lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ng©n hµng lµm tèt vai trß trung t©m thanh to¸n: khi chÊt l­îng TD ®­îc ®¶m b¶o sÏ t¨ng vßng quay vèn TD, víi mét khèi l­în._.g tiÒn nh­ cò cã thÓ thùc hiÖn sè lÇn giao dÞch lín h¬n, t¹o ®iÒu kiÖn tiÕt kiÖm tiÒn trong l­u th«ng, cñng cè søc mua cña ®ång tiÒn. - ChÊt l­îng TD t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng lµm tèt chøc n¨ng trung gian tÝn dông trong nÒn kinh tÕ: TD lµ cÇu nèi gi÷a tiÕt kiÖm vµ ®Çu t­, gãp phÇn ®iÒu hoµ vèn trong nÒn kinh tÕ. T¨ng c­êng chÊt l­îng TD ®ång nghÜa víi gi¶m thiÓu l·ng phÝ vèn do kh«ng sö dông hÕt l­îng tiÒn trong l­u th«ng, ®iÒu hoµ vµ æn ®Þnh tiÒn tÖ. - ChÊt l­îng TD gãp phÇn kiÒm chÕ l¹m ph¸t, æn ®Þnh tiÒn tÖ, t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ n©ng cao uy tÝn quèc gia: §ã lµ nhê kh¶ n¨ng t¹o tiÒn cña hÖ thèng ng©n hµng, khèi l­îng tiÒn ®­îc më réng khi ®i vµo l­u th«ng cã quyÒn thanh to¸n nh­ c¸c ph­¬ng tiÖn kh¸c vµ cã thÓ ®­îc chuyÓn thµnh tiÒn mÆt – ph­¬ng tiÖn l­u th«ng víi tÝnh láng cao nhÊt. ChÝnh bëi lÏ ®ã, TD lµ n¬i tiÒm Èn l¹m ph¸t. §¶m b¶o chÊt l­îng tÝn dông t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c NHTM cung cÊp tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n phï hîp víi yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ, triÖt tiªu l­îng tiÒn thõa, gãp phÇn kiÒm chÕ l¹m ph¸t, æn ®Þnh tiÒn tÖ vµ t¨ng c­êng uy tÝn quèc gia b»ng viÖc ph¸t huy t¸c dông cña s¶n phÈm, dÞch vô trong t­¬ng lai cña c¸c c«ng tr×nh ®Çu t­. - TÝn dông lµ c«ng cô ®Ó thùc hiÖn c¸c chñ tr­¬ng cña ®¶ng vµ nhµ n­íc vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi theo ngµnh, lÜnh vùc, ®Þa ph­¬ng. B»ng viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña c¸c ®èi t­îng kinh tÕ, khu vùc kinh tÕ, kÕt hîp víi nguån vèn TD cïng c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n sÏ khai th¸c ®­îc kh¶ n¨ng tiÒm tµng vÒ tµi nguyªn, lao ®éng… ®Ó t¨ng c­êng n¨ng lùc s¶n xuÊt, cung cÊp ngµy cµng nhiÒu s¶n phÈm cho x· héi, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, N©ng cao chÊt l­îng TD lµ gãp phÇn t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn c©n ®èi gi÷a c¸c ngµnh, c¸c vïng trong c¶ n­íc, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. - ChÊt l­îng TD gãp phÇn lµnh m¹nh ho¸ quan hÖ TD: Ho¹t ®éng TD ®­îc më réng víi c¸c thñ tôc ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn, ®¶m b¶o nguyªn t¾c cña TD, cho vay ®óng ®èi t­îng, gi¶m thiÓu, ®i ®Õn xo¸ bá t×nh tr¹ng cho vay nÆng l·i hiÖn nay vµ diÔn ra phæ biÕn ë khu vùc n«ng th«n, miÒn nói. - Víi nh÷ng ý nghÜa to lín ®ã, ®Ó ho¹t ®éng tÝn dông cã chÊt l­îng th× sù nç lùc cña riªng b¶n th©n NHTM th× vÉn ch­a ®ñ mµ cßn cÇn cã sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ cïng c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch phï hîp vµ sù phèi hîp nhÞp nhµng cã hiÖu qu¶ gi÷a c¸c cÊp c¸c ngµnh. - §èi víi mçi NHTM, chÊt l­îng TD lµ yÕu tè hµng ®Çu quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng ®ã. Bëi lÏ: + ChÊt l­îng TD lµm t¨ng kh¶ n¨ng cung cÊp dÞch vô cña c¸c NHTM. Sù phong phó vµ chÊt l­îng cña c¸c s¶n phÈm dÞch vô tèt sÏ t¹o nh÷ng Ên t­îng ®Ñp vÒ ng©n hµng, t¹o uy tÝn cho ng©n hµng. §ã lµ c¬ së ®Ó thu hót thªm kh¸ch hµng, t¨ng vßng quay vèn tÝn dông. + ChÊt l­îng TD gia t¨ng kh¶ n¨ng sinh lêi cña c¸c s¶n phÈm dÞch vô cña chÝnh ng©n hµng th«ng qua viÖc gi¶m chi phÝ nghiÖp vô, chi phÝ qu¶n lý vµ c¸c chi phÝ kh¸c. + ChÊt l­îng TD c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh cña ng©n hµng, t¹o thÕ m¹nh cho ng©n hµng trong qu¸ tr×nh c¹nh tranh. + ChÊt l­îng TD cñng cè mèi quan hÖ x· héi cña ng©n hµng. Tõ nh÷ng lîi Ých nh­ vËy cã thÓ thÊy r»ng viÖc kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng TD lµ sù cÇn thiÕt kh¸ch quan. Nh­ vËy ta cã thÓ hiÓu :“chÊt l­îng tÝn dông lµ vèn vay cña ng©n hµng ®­îc kh¸ch hµng sö dông vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ...®Ó t¹o ra mét sè tiÒn lín h¬n võa ®Ó hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i vay ng©n hµng ®óng h¹n,võa trang tr¶i c¸c chi phÝ vµ cã lîi nhuËn“ 1.2.3. Mét sè chØ tiªu c¬ b¶n ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông cña c¸c NHTM. ChÊt l­îng TD lµ vÊn ®Ò quan träng song còng v« cïng phøc t¹p; nã võa trõu t­îng võa cô thÓ, ®­îc thÓ hiÖn trªn nhiÒu mÆt: Sau ®©y lµ hÖ thèng c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt l­îng TD. 1.2.3.1. C¸c chØ tiªu vÒ phÝa kh¸ch hµng : * ChØ tiªu ®Þnh tÝnh: - Sù ®Çy ®ñ c¬ së ph¸p lý, kinh tÕ, kü thuËt cña dù ¸n sö dông vèn vay. - TÝnh kh¶ thi cña dù ¸n kinh doanh. - Dù ¸n cã môc ®Ýnh vµ kÕ ho¹ch tr¶ nî râ rµng, sñ dông vèn ®óng yªu cÇu. - Cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao vµ trung thùc ®èi víi kho¶n vay. - N¨ng lùc, kinh nghiÖm qu¶n lý, søc m¹nh thÞ tr­êng cña kh¸ch hµng. * ChØ tiªu ®Þnh l­îng - Thêi gian thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh ®óng dù kiÕn. - Dßng tiÒn t¹o ra tõ doanh thu b¸n hµng. - Lîi nhuËn ®Ó l¹i cho chñ thÓ vay vèn. 1.2.3.2: C¸c chØ tiªu vÒ phÝa ng©n hµng C¸c nhµ kinh tÕ ,c¸c nhµ ph©n tÝch ,c¸c nhµ ph©n tÝch ng©n hµng ,c¸c c¬ quan qu¶n lÝ ,c¸c nhµ qu¶n lÝ ng©n hµng ,c¸c c¸n bé thanh tra kiÓm so¸t khi ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông ng©n hµng ®· sö dông rÊt nhiÒu c¸c chØ tiªu kh¸c nhau .Nh×n chung, khi ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông ,ng­êi ta th­êng dïng c¸c chØ tiªu ®­îc xÕp vµo 2 nhãm :nhãm chØ tiªu mang tÝnh ®Þnh tÝnh vµ nhãm chØ tiªu mang tÝnh ®Þnh l­îng . * ChØ tiªu ®Þnh tÝnh: ChÝnh s¸ch tÝn dông cña ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ mét hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p liªn quan ®Õn viÖc khuyÕn tr­¬ng tÝn dông hoÆc h¹n chÕ tÝn dông ®Ó ®¹t môc tiªu ®· ®­îc ho¹ch ®Þnh cña ng©n hµng th­¬ng m¹i ®ã vµ h¹n chÕ rñi ro ,b¶o ®¶m an toµn trong kinh doanh tÝn dông cña ng©n hµng . Néi dung cña chÝnh s¸ch tÝn dông cña ng©n hµng th­¬ng m¹i ®Ó thÓ hiÖn qua c¸c ®iÓm sau ®©y: + ChÝnh s¸ch kh¸ch hµng :Kh¸ch hµng nhËn tÝn dông cña ng©n hµng rÊt ®a d¹ng ,tõ doanh nghiÖp ,c¸c tæ chøc x· héi ,c¸c c¬ quan nhµ n­íc ,c¸ nh©n tiªu dïng,c¸c ng©n hµng ,c¸c c«ng ty tµi chÝnh…Tuy nhiªn luËt ph¸p còng cÊm hoÆc h¹n chÕ tµi trî ®èi víi mét sè ®èi t­îng nhÊt ®Þnh.Ng­êi ®øng tªn vay cho mét tËp thÓ ph¶i ®­îc sù quû quyÒn cu¶ c¶ tËp thÓ C¸ nh©n vay ph¶i lµ ng­êi ®Õn tuæi vÞ thµnh niªn .Ng­êi vay ph¶i ®­îc sù quû quyÒn cña c¶ tËp thÓ C¸ nh©n vay ph¶i lµ ng­êi ®Õn tuæi vÞ thµnh niªn .Ng­êi ®i vay ph¶i ghi râ vay ®Ó lµm g× .Ng©n hµng ®­îc quyÒn ®­îc chÊp døt quan hÖ tÝn dông vµ thu håi nî nÕu ph¸t hiÖn ng­êi ®i vay sö dông vèn sai môc ®Ých ®· ®¨ng kÝ ban ®Çu mµ kh«ng ®­îc phÐp cña ng©n hµng . Ng©n hµng tiÕn hµnh ph©n lo¹i kh¸ch hµng truyÒn thèng vµ quan träng ,kh¸ch hµng kh¸c .Lo¹i kh¸ch hµng truyÒn thèng vµ quan träng th­êng ®­îc h­ëng chÝnh s¸ch ­u ®·i cña NHTM .§©y lµ néi dung cã liªn quan ®Õn chÝnh s¸ch marketing nªn th­êng ®­îc c¸c ng©n hµng c©n nh¾c vµ ®­a ra cho kh¸ch hµng biÕt + ChÝnh s¸ch quy m« vµ giíi h¹n tÝn dông :ng©n hµng cam kÕt tµi trî kh¸ch hµng (cho vay ,b¶o l·nh ,hoÆc cho thuª …)Víi mãn tiÒn hoÆc h¹n møc nhÊt ®Þnh .Sè l­îng tµi trî cã thÓ ®­îc chia nhá sau c¸c kho¶ng thêi gian kh¸c nhau vµ d­íi c¸c h×nh thøc tiÒn tÖ kh¸c nhau .Ng©n hµng cã thÓ tµi trî tèi ®a b»ng nhu cÇu cña kh¸ch vµ phï hîp c¸c ®iÒu luËt (hoÆc c¸c quy ®Þnh )dùa trªn c¸c tÝnh to¸n cña ng©n hµng vÒ rñi ro vµ sinh lêi .Nh×n chung ng©n hµng rÊt quan t©m tíi vèn së h÷u cña kh¸ch hµng vµ Ýt muèn tµi trî trong tr­êng hîp c¸c kho¶n nî lín h¬n vèn chñ së h÷u .Ngoµi c¸c giíi h¹n do luËt quy ®Þnh ,mçi ng©n hµng cßn cã quy ®Þnh riªng vÒ quy m« vµ c¸c giíi h¹n .VÝ dô:Quy m« cho vay tèi ®a cña gi¸m ®èc khu vùc hoÆc chi nh¸nh; quy m« cho vay dùa trªn gi¸ trÞ vËt ®¶m b¶o ;quy m« tèi ®a ph¶i ®¶m b¶o kÕt hîp tÝnh sinh lêi víi møc rñi ro cã thÓ chÊp nhËn cña mçi kho¶n vay .ChÝnh nµy cßn ®­îc quy ®Þnh cho tõng thêi k× trong n¨m ,cã tÝnh ®Õn quy m« vµ tÝnh chÊt cña nguån vèn cña ng©n hµng +L·i suÊt vµ phÝ tÝn dông :Ng©n hµng cã c¸c møc l·i suÊt tÝn dông kh¸c nhau tuú theo k× h¹n (ng¾n,trung ,vµ dµi h¹n ).Ng©n hµng khi tho¶ thuËn vÒ l·i suÊt tÝn dông ph¶i tÝnh ®Õn rñi ro ,l·i suÊt hoµ vèn ,l·i suÊt c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng .L·i suÊt cã thÓ cè ®Þnh trong suèt k× h¹n tÝn dông (gäi lµ l·i suÊt cè ®Þnh ). + Thêi gian tÝn dông vµ k× h¹n nî :thêi h¹n tÝn dông cã thÓ ng¾n h¹n ,trung h¹n hoÆc dµi h¹n . + C¸c kho¶n ®¶m b¶o : Ng©n hµng dùa trªn uy tÝn cña kh¸ch hµng trong tr­êng hîp kh¸ch hµng truyÒn thèng ,cã uy tÝn ,ng©n hµng cho vay kh«ng cÇn kÝ hîp ®ång ®¶m b¶o .C¸c ®¶m b¶o cña kh¸ch hµng nh»m h¹n chÕ bít thiÖt h¹i cho ng©n hµng khi kh¸ch hµng cã khã kh¨n kh«ng tr¶ ®­îc nî .§¶m b¶o cã thÓ ®¶m b¶o b»ng ph­¬ng ph¸p cÇm cè hoÆc thÕ chÊp . * ChØ tiªu ®Þnh l­îng: - ChØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông vèn vay: HiÖu suÊt sö dông vèn cña Ng©n hµng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Tæng d­ nî cho vay H= *100% Tæng nguån vèn huy ®éng Trong ®ã: H lµ hiÖu suÊt sö dông vèn §©y lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh quy m«, kh¼ n¨ng tËn dông nguån vèn trong cho vay cña c¸c NHTM, nã cho ta biÕt trong mét ®ång vèn huy ®éng ®­îc th× bao nhiªu ®ång ®­îc sö dông trong cho vay. ChØ tiªu nµy cµng cao th× ho¹t ®éng kinh doanh ngµy cµng cã hiÖu qu¶ vµ ng­îc l¹i. - ChØ tiªu tæng d­ nî Tæng d­ nî = D­ nî cho vay (ng¾n h¹n, trung h¹n, dµi h¹n). §©y lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh khèi l­îng tiÒn ng©n hµng cÊp cho nÒn kinh tÕ t¹i mét thêi ®iÓm, tæng d­ nî thÊp chøng tá ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng kÐm, kh«ng cã kh¼ n¨ng më réng kh¸ch hµng, më réng thÞ phÇn. Song chØ tiªu nµy cao th× cha h¼n chÊt l­îng kho¶n vay tèt v× nã cßn phô thuéc vµo kh¶ n¨ng thu håi vèn cña ng©n hµng. - ChØ tiªu nî qu¸ h¹n Nî qu¸ h¹n lµ nh÷ng kho¶n cho vay ®Õn h¹n mµ kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®­îc sè tiÒn trong hîp ®ång tÝn dông vµ kh«ng ®­îc ng©n hµng gia h¹n. §Ó ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông trªn c¬ së nî qu¸ h¹n, ng­êi ta th­êng th«ng qua tû lÖ nî qu¸ h¹n vµ tû lÖ ®Çu t­ rñi ro. Nî qu¸ h¹n Tû lÖ nî qu¸ h¹n = *100% Tæng d­ nî Tæng d­ nî mãn vay cã ph¸t sinh nî qu¸ h¹n Tû lÖ ®Çu t­ rñi ro = Tæng d­ nî Hai chØ tiªu nµy nhá th× chÊt l­îng tÝn dông cao vµ ng­îc l¹i. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh lµ kh¸ch quan. Do ®ã nî qu¸ h¹n cña NHTM lµ tÊt yÕu, kh«ng thÓ tr¸nh khái. Song nÕu mét ng©n hµng cã nhiÒu kho¶n nî qu¸ h¹n sÏ gÆp khã kh¨n trong kinh doanh v× sÏ cã nguy c¬ mÊt vèn, ¶nh h­ëng ®Õn kh¼ n¨ng thanh to¸n vµ gi¶m thu nhËp. NHTM nµo cã tû lÖ nî qu¸ h¹n cao sÏ bÞ ®¸nh gi¸ lµ cã chÊt l­îng tÝn dông thÊp vµ ng­îc l¹i. Tuy nhiªn ®Ó ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c chÊt l­îng tÝn dông ng­êi ta th­êng chia nî qu¸ h¹n ra thµnh nî qu¸ h¹n cã kh¼ n¨ng thu håi vµ nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¼ n¨ng thu håi: Tû lÖ nî qu¸ h¹n Nî qu¸ h¹n cã kh¼ n¨ng thu håi cã = *100 kh¼ n¨ng thu håi Nî qu¸ h¹n Tû lÖ nî qu¸ h¹n Nî qu¸ h¹n kh«ng cã kh¼ n¨ng thu håi kh«ng cã = *100 kh¼ n¨ng thu håi Nî qu¸ h¹n Hai chØ tiªu nµy cho ta biÕt ®­îc bao nhiªu % trong tæng nî qu¸ h¹n cã kh¼ n¨ng thu håi vµ kh«ng cã kh¼ n¨ng thu håi ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p xö lý ­¬ng øng. Ngoµi ra, ng©n hµng cßn xem xÐt ®Õn tû lÖ mÊt vèn ®Ó ®¸nh gi¸ vµ thiÕt lËp quÜ dù phßng mÊt vèn. Tæng d­ nî qu¸ h¹n ®îc xo¸ nî Tû lÖ mÊt vèn = *100% Tæng d­ nî b×nh qu©n Tû lÖ nµy cµng nhá cµng tèt. Nã cho thÊy mäi cè g¾ng cña ng©n hµng ®Ó thu håi vèn vµ nç lùc cña kh¸ch hµng trong viÖc hoµn tr¶ mãn vay ®· cam kÕt. - C¬ cÊu vèn ®Çu t­. ViÖc ph©n tÝch c¬ cÊu vèn ®Çu t­ chÝnh lµ viÖc xem xÐt ®¸nh gi¸ tû träng cho vay ®· phï hîp víi kh¼ n¨ng ®¸p øng cña b¶n th©n ng©n hµng còng nh­ ®ßi hái vÒ vèn cña nÒn kinh tÕ ch­a. Trªn c¬ së ®ã, c¸c NHTM cã thÓ quyÕt ®Þnh qui m«, tû träng ®Çu t­ vµo c¸c lÜnh vùc mét c¸ch hîp lý ®Ó võa ®¶m b¶o an toµn vèn cho vay võa cã thÓ ®¹t lîi nhuËn cao nhÊt. - Tû lÖ thanh to¸n nî do b¸n tµi s¶n cña ng­êi vay. NÕu xÐt vÒ b¶n chÊt tÝn dông th× nguån tr¶ nî cho ng©n hµng cña ng­êi vay ®­îc trÝch ra tõ phÇn thu nhËp do ho¹t ®éng SXKD cu¶ kh¸ch hµng. Tuy vËy, cã nhiÒu tr­êng hîp do sö dông vèn kÐm hiÖu qu¶, bÞ mÊt vèn, SXKD thua lç... nªn ng­êi ®i vay ph¶i b¸n tµi s¶n ®Ó tr¶ nî ng©n hµng. Sè tiÒn b¸n tµi s¶n cã thÓ ®ñ ®Ó tr¶ hÕt nî mãn vay, nh­ng còng cã thÓ chØ ®ñ tr¶ mét phÇn nî vay. Sè tiÒn thu nî do kh¸ch hµng b¸n tµi s¶n Tû lÖ nµy ®­îc x¸c ®Þnh = Tæng doanh sè thu nî Nhng viÖc b¸n tµi s¶n kh«ng ph¶i lóc nµo còng thuËn lîi v× trªn thùc tÕ cã nh÷ng tµi s¶n khã b¸n hoÆc ®ang trong thêi kú gi¶m gi¸... do vËy ®©y còng lµ nguyªn nh©n g©y khã kh¨n cho kho¶n vay, ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng tÝn dông cña ng©n hµng. - ChØ tiªu vßng quay vèn tÝn dông. ChØ tiªu nµy th­êng ®­îc c¸c NHTM tÝnh to¸n hµng n¨m ®Ó ®¸nh gi¸ kh¼ n¨ng tæ chøc qu¶n lý vèn tÝn dông vµ chÊt l­îng tÝn dông trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng, gi¶i quyÕt hîp lý gi÷a 3 lîi Ých: Nhµ n­íc, kh¸ch hµng vµ ng©n hµng. Vßng quay vèn tÝn dông ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Doanh sè thu nî Vßng quay vèn tÝn dông = D­ nî b×nh qu©n HÖ sè nµy cµng lín cµng tèt v× ®iÒu ®ã thÓ hiÖn kh¶ n¨ng thu nî cña ng©n hµng vµ chøng tá nguån vèn cña ng©n hµng ®· ®Çu t­ cã hiÖu qu¶. Ng­îc l¹i, hiÖu sè nµy nhá chøng tá viÖc thu nî cña ng©n hµng lµ kÐm. - ChØ tiªu thu nhËp tõ ho¹t ®éng cho vay. Môc ®Ých kinh doanh cña bÊt cø NHTM nµo còng lµ lîi nhuËn. Do vËy bÊt kú mét kho¶n cho vay nµo mµ kh«ng ®em l¹i kho¶n thu nhËp cho ng©n hµng hoÆc lµm gi¶m thu nhËp cña ng©n hµng th× kh«ng thÓ nãi kho¶n vay ®ã cã chÊt l­îng cao. Bëi ®ã lµ nguån thu chñ yÕu ®Ó ng©n hµng tån t¹i vµ ph¸t triÓn. ChØ tiªu nµy ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc: L·i tõ ho¹t ®éng tÝn dông Thu nhËp tõ ho¹t ®éng tÝn dông = Tæng thu nhËp Ngoµi ra, NHNN cßn qui ®Þnh c¸c chØ tiªu cã tÝnh chÊt b¾t buéc ®èi víi c¸c NHTM nh­ thñ tôc, hå s¬ vay vèn, thêi gian tèi ®a ®Ó ra quyÕt ®Þnh ®èi víi mét kho¶n vay, biªn ®é tèi ®a, tèi thiÓu l·i suÊt cho vay so víi møc l·i suÊt c¬ b¶n, tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu ... ViÖc ¸p dông hÖ thèng c¸c chØ tiªu nµy vµo xem xÐt chÊt l­îng TD yªu cÇu tÝnh to¸n, ph©n tÝch trªn c¶ hai mÆt lµ ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh l­îng; ®¸nh gi¸ trªn quan ®iÓm cña c¶ ng©n hµng vµ kh¸ch hµng; trªn ®¶m b¶o lîi nhuËn cña b¶n th©n ng©n hµng vµ lîi Ých x· héi. Thùc hiÖn ®iÒu nµy sÏ gióp x¸c ®Þnh chÊt l­îng TD mét c¸ch chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ. 1.2.4. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng tÝn dông NHTM lµ mét chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng cña nã cã ¶nh h­ëng ®Õn mäi mÆt cña ®êi sèng kinh tÕ; chÝnh trÞ-x· héi. Do ®ã sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña hÖ thèng tµi chÝnh; tiÒn tÖ quèc gia lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña n­íc ®ã. §Ó n©ng cao uy tÝn cña m×nh th× b¶n th©n mçi ng©n hµng ph¶i quan t©m ®Õn tõng mÆt nghiÖp vô nhÊt lµ vÊn ®Ò chÊt l­îng tÝn dông- mét vÊn ®Ò mµ hiÖn nay ®ang ®­îc sù quan t©m cña nhiÒu cÊp, bé, ngµnh. V× vËy viÖc xem xÐt c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng tÝn dông lµ cÇn thiÕt. Nã bao gåm nh©n tè kh¸ch quan vµ nh©n tè chñ quan. 1.2.4.1. Nh©n tè kh¸ch quan. * Nh©n tè thuéc vÒ chÝnh s¸ch, c¬ chÕ. Ho¹t ®éng ng©n hµng nãi chung, ho¹t ®éng tÝn dông nãi riªng chÞu sù kiÓm so¸t kh¾c khe cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc. Bëi lÏ sù ®æ bÓ cña mét ng©n hµng g©y th¶m ho¹ cho c¶ nÒn kinh tÕ h¬n lµ sù ph¸ s¶n cña mét doanh nghiÖp. Nh©n tè ph¸p lý ®Ò cËp ë ®©y bao gåm tÝnh ®ång bé vÒ hÖ thèng ph¸t luËt, tÝnh ®Çy ®ñ thèng nhÊt cña c¸c v¨n b¶n d­íi luËt, ®ång thêi g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh chÊp hµnh ph¸p luËt vµ tr×nh ®é d©n trÝ. Thùc tÕ kinh tÕ thÞ tr­êng trong tiÕn tr×nh lÞch sö ®· kh¼ng ®Þnh: ph¸p luËt lµ mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. NÕu kh«ng cã ph¸p luËt hoÆc ph¸p luËt kh«ng phï hîp víi nh÷ng yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ th× mäi ho¹t ®éng diÔn ra trong nÒn kinh tÕ ®ã kh«ng thÓ tiÕn hµnh tr«i ch¶y ®­îc. Ph¸p luËt cã nhiÖm vô t¹o lËp mét m«i tr­êng ph¸p lý cho mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tiÕn hµnh thuËn tiÖn vµ ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, lµ c¬ së gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò khiÕu n¹i khi cã tranh chÊp x¶y ra. V× vËy nh©n tè ph¸p luËt cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng ®èi víi ho¹t ®éng ng©n hµng nãi chung vµ chÊt l­îng TD nãi riªng. ChØ trong ®iÒu kiÖn c¸c chñ thÓ tham gia quan hÖ tÝn dông tu©n thñ ph¸p luËt mét c¸ch nghiªm chØnh th× quan hÖ tÝn dông míi ®em l¹i lîi Ých cho c¶ hai phÝa vµ chÊt l­îng tÝn dông míi ®­îc ®¶m b¶o. * M«i tr­êng kinh tÕ, Ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng lu«n cã quan hÖ mËt thiÕt víi nÒn kinh tÕ. Tõng giai ®o¹n vµ biÕn cè kinh tÕ: l¹m ph¸t, suy tho¸i hay t¨ng tr­ëng kinh tÕ, thay ®æi chÝnh s¸ch thuÕ, tû gi¸...®Òu cã nh÷ng t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng ng©n hµng. Chu kú kinh tÕ thay ®æi sÏ ¶nh h­ëng ®Õn tiÕt kiÖm, ®Çu t­. Tõ ®ã ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng cña ng©n hµng ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng TD. Trong thêi kú kinh tÕ ®×nh trÖ, s¶n xuÊt kinh doanh bÞ thu hÑp, ho¹t ®éng TD gÆp khã kh¨n trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc. Nhu cÇu vèn tÝn dông gi¶m, víi nh÷ng kho¶n TD ®· ®­îc thùc hiÖn còng khã cã thÓ ®­îc sö dông hiÖu qu¶ vµ tr¶ nî ®óng h¹n cho NHTM. Rñi ro lµ qu¸ râ rµng. XÐt mét c¸ch tæng thÓ, khi nÒn kinh tÕ æn ®Þnh sÏ t¹o thuËn lîi cho ho¹t ®éng TD. NÒn kinh tÕ æn ®Þnh lµ nÒn t¶ng cho qu¸ tr×nh SXKD cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ diÔn ra mét c¸ch b×nh th­êng. Trªn cë së ®ã ho¹t ®éng TD còng diÔn ra thuËn lîi, kh¶ n¨ng hoµn tr¶ nî vay cña kh¸ch hµng ®­îc ®¶m b¶o. Tuy nhiªn, t¨ng tr­ëng kinh tÕ l¹i lu«n lµ môc tiªu cña c¸c quèc gia. §Ó thùc hiÖn môc tiªu nµy cã thÓ chÞu hi sinh lµ duy tr× møc l¹m ph¸t nhÊt ®Þnh ®Ó t¨ng tr­ëng TD, kÝch thÝch ®Çu t­. Tr­êng hîp më réng quy m« tÝn dông qu¸ møc cã thÓ lµm gi¸ c¶ t¨ng, c¸c ng©n hµng cã thÓ chÞu thiÖt h¹i do ®ång tiÒn mÊt gi¸. Sù t¨ng tr­ëng qu¸ m¹nh mÏ cña mét nÒn kinh tÕ lu«n dù b¸o nh÷ng rñi ro. §ã lµ ch­a kÓ ®Õn xu h­íng t¨ng tr­ëng cña mét nÒn kinh tÕ trong chu kú h­ng thÞnh cña nã cã thÓ dÉn tíi ch¹y ®ua trong SXKD, n¹n ®Çu c¬ tÝch tr÷ lµm cho nhu cÇu TD lªn qu¸ cao. Nh÷ng kho¶n TD nµy khã cã thÓ ®­îc hoµn tr¶ nÕu sù ph¸t triÓn SXKD kh«ng cã kÕ ho¹ch. HËu qu¶ lµ suy tho¸i vµ khñng ho¶ng kinh tÕ. ChÊt l­îng kh¸ch hµng: TÝn dông lµ cÇu nèi gi÷a ho¹t ®éng cña ng©n hµng víi qu¸ tr×nh SXKD cña doanh nghiÖp. Do ®ã mçi biÓu hiÖn xÊu hay tèt trong mèi liªn hÖ ®ã sÏ ®Òu dÉn tíi mét hÖ qu¶ khã l­êng. Møc ®é phï hîp vÒ l·i suÊt: Lîi tøc cña ng©n hµng phô thuéc vµo lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng SXKD cña kh¸ch hµng. Lîi tøc ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn l·i suÊt. Do ®ã kh«ng ®¬n vÞ vay vèn nµo cã kh¶ n¨ng tr¶ nî khi l·i suÊt vay vèn cao h¬n hÖ sè sinh lêi trong ho¹t ®éng SXKD cña hä. * M«i tr­êng chÝnh trÞ - x· héi. T×nh h×nh chÝnh trÞ mét quèc gia sÏ t¸c ®éng ®Õn mäi mÆt cña ®êi sèng kinh tÕ-x· héi. Sù v÷ng m¹nh cña mét n­íc sÏ gãp phÇn cñng cè søc mua ®ång tiÒn cña n­íc ®ã, thóc ®Èy xuÊt khÈu vµ më réng giao l­u hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ. Tõ ®ã nhu cÇu ®Çu t­, më réng qui m« ho¹t ®éng cña c¸c chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ t¨ng lªn vµ thóc ®Èy l­u th«ng tiÒn tÖ. Ng­îc l¹i, khi chÝnh trÞ cña mét n­íc bÊt æn, chiÕn tranh, c«ng kÝch sÏ lµm ho¹t ®éng s¶n xuÊt bÞ ®×nh trÖ, kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh bÞ gi¶m sót, doanh nghiÖp ph¸ s¶n kh«ng tr¶ ®­îc nî ng©n hµng. Ngoµi ra, ®¹o ®øc, tËp qu¸n thãi quen vµ tr×nh ®é nhËn thøc cña kh¸ch hµng còng ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi chÊt l­îng kho¶n vay. * M«i tr­êng tù nhiªn Nh÷ng biÕn ®éng bÊt kh¶ kh¸ng x¶y ra trong m«i tr­êng tù nhiªn nh­: thiªn tai, dÞch ho¹ ... lµm ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng SXKD cña kh¸ch hµng tõ ®ã ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng, cã thÓ lµm cho ng©n hµng kh«ng thÓ thu håi vèn. 1.2.4.2. Nh©n tè chñ quan. * ChÝnh s¸ch tÝn dông: ChÝnh s¸ch tÝn dông lµ c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n chi phèi viÖc më réng tÝn dông, gióp ng©n hµng thiÕt lËp kÕ ho¹ch tÝn dông, trªn c¬ së nghiªn cøu t×nh h×nh thÞ tr­êng. Nã lµ mét hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p nh»m khuyÕch tr­¬ng hay h¹n chÕ tÝn dông ®Ó ®¶m b¶o môc tiªu kinh doanh cña mçi ng©n hµng. Cã thÓ nãi, chÝnh s¸ch TD lµ kim chØ nam ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng tÝn dông ®i ®óng h­íng, nã cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét kÕ ho¹ch. ChÊt l­îng tÝn dông phô thuéc vµo viÖc x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch tÝn dông cña NHTM cã ®óng ®¾n hay kh«ng. BÊt cø ng©n hµng nµo muèn cã chÊt l­îng tÝn dông tèt ®Òu ph¶i cã chÝnh s¸ch tÝn dông khoa häc phï hîp víi thùc tÕ cña ng©n hµng còng nh­ cña thÞ tr­êng. * C«ng t¸c tæ chøc vµ chÊt l­îng nh©n sù cña ng©n hµng C«ng t¸c tæ chøc cña ng©n hµng ®ßi hái ph¶i ®­îc s¾p xÕp mét c¸ch khoa häc, hîp lý, ®¶m b¶o sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c phßng ban vµ trong toµn hÖ thèng ng©n hµng còng nh­ gi÷a ng©n hµng víi c¸c c¬ quan kh¸c nh­ tµi chÝnh, ph¸p lý… Nh­ vËy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña kh¸ch hµng, gióp ng©n hµng theo dâi s¸t sao c¸c kho¶n cho vay còng nh­ c«ng t¸c huy ®éng vèn. §©y lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng tÝn dông lµnh m¹nh vµ qu¶n lý hiÖu qu¶ c¸c kho¶n vay. ChÊt l­îng nh©n sù lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh vµ cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn sù thµnh b¹i trong ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ trong viÖc ®¶m b¶o chÊt l­îng tÝn dông nãi riªng. TuyÓn chän nh©n sù cã ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, cã tr×nh ®é chuyªn m«n lµ yÕu tè rÊt quan träng bëi v× con ng­êi lµ nh©n tè chñ quan víi t­ c¸ch lµ chñ thÓ cho vay trong quan hÖ tÝn dông, sÏ quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña dù ¸n tÝn dông. Ngµy nay nÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn, qu¸ tr×nh tù ®éng ho¸ diÔn ra nhanh chãng, ®ßi hái trang bÞ c¸c ph­¬ng tiÖn tiªn tiÕn, phï hîp víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng øng dông cña mçi ng©n hµng. C¸c trang thiÕt bÞ tiªn tiÕn sÏ gióp c¸n bé tÝn dông ph©n tÝch vµ xö lý c¸c kho¶n cho vay mét c¸ch chÝnh x¸c còng nh­ vËn hµnh mét c¸ch ®ång bé trong qu¶n lý tÝn dông. Th­êng xuyªn ®µo t¹o, båi d­ìng c¶ vÒ ®¹o ®øc còng nh­ chuyªn m«n nghiÖp vô cho ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn sÏ gióp ng©n hµng cã thÓ më réng, ph¸t triÓn vµ n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông h¬n n÷a. * Quy tr×nh tÝn dông. ChÊt l­îng tÝn dông cã ®­îc ®¶m b¶o hay kh«ng phô thuéc rÊt lín vµo viÖc cã thùc hiÖn tèt c¸c b­íc trong qui tr×nh tÝn dông kh«ng. ViÖc x©y dùng qui tr×nh tÝn dông hîp lý sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng qu¶n trÞ nh»m gi¶m thiÓu rñi ro vµ n©ng cao doanh lîi. H¬n n÷a qui tr×nh tÝn dông chÝnh lµ c¬ së ®Ó kiÓm so¸t tiÕn tr×nh cÊp tÝn dông vµ ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch tÝn dông cho phï hîp víi thùc tiÔn. Do ®ã ®Ó ra ®­îc quyÕt ®Þnh tÝn dông ®óng ®¾n, tiÕt kiÖm thêi gian, chi phÝ cho ng©n hµng vµ kh¸ch hµng, ®¶m b¶o an toµn vèn trong kinh doanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông ®ßi hái ng©n hµng ph¶i tu©n thñ nghiªm ngÆt qui tr×nh cho vay vèn. * KiÓm so¸t néi bé : Lµ viÖc theo dâi, gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô ng©n hµng ®Ó cã nh÷ng th«ng tin th­êng xuyªn vÒ t×nh h×nh tÝn dông qua ®ã ph¸t hiÖn c¸c vi ph¹m ph¸p luËt, qui chÕ, thÓ lÖ, chÝnh s¸ch, nguyªn t¾c cho vay ®Ó ®­a ra biÖn ph¸p kh¾c phôc kÞp thêi. ChÊt l­îng tÝn dông phô thuéc vµo møc ®é ph¸t hiÖn kÞp thêi c¸c sai sãt ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn mét kho¶n tÝn dông. * HÖ thèng th«ng tin tÝn dông YÕu tè nµy cã vai trß hÕt søc quan träng trong qu¸ tr×nh qu¶n lý chÊt l­îng tÝn dông. Nhê cã th«ng tin tÝn dông mµ c¸n bé ng©n hµng cã thÓ ph©n tÝch kh¶ n¨ng hiÖn t¹i vµ tiÒm n¨ng cña kh¸ch hµng vÒ sö dông vèn còng nh­ kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn vay ng©n hµng. Th«ng tin tÝn dông gãp phÇn ng¨n chÆn nh÷ng kho¶n cho vay chÊt l­îng kh«ng tèt ngay tõ khi ch­a x¶y ra. Th«ng tin ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi sÏ gióp ng©n hµng ®¸nh gi¸ ®óng vÒ kh¸ch hµng, tr¸nh ®­îc nh÷ng quyÕt ®Þnh kinh doanh sai lÇm, lµm mÊt c¬ héi kinh doanh cña ng©n hµng vµ cña c¶ kh¸ch hµng. Tãm l¹i, tuú tõng ®iÒu kiÖn mµ c¸c nh©n tè nµy cã ¶nh h­ëng kh¸c nhau ®Õn chÊt l­îng tÝn dông. Song chóng ta cÇn ph¶i n¾m b¾t ®­îc nh÷ng yÕu tè t¸c ®éng chñ yÕu ®Ó cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh cho phï hîp tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, uy tÝn cña ng©n hµng m×nh gióp cho ng©n hµng cã thÓ ®øng v÷ng trong c¹nh tranh. Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng chÊt l­îng tÝn dông t¹i NG¢N HµNG §ÇU T¦ Vµ PH¸T TRIÓN TH¡NG LONG 2.1. Giíi thiÖu vÒ chi nh¸nh ng©n hµng ®Çu t­ ph¸t triÓn TH¡NG LONG 2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn.  Thành lập ngày 26/4/1957 với tên gọi là Ngân hàng Kiến thiết Việt Nam Từ 1981 – 1989: mang tên Ngân hàng Đầu tư và Xây dựng Việt Nam Từ 1990 đến nay: mang tên Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV)  Lịch sử xây dựng, trưởng thành của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam là một chặng đường đầy gian nan thử thách nhưng cũng rất đỗi tự hào gắn với từng thời kỳ lịch sử đấu tranh chống kẻ thù xâm lược và xây dựng đất nước của dân tộc Việt Nam... Hoà mình trong dòng chảy của dân tộc, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam đã góp phần vào việc khôi phục, phục hồi kinh tế sau chiến tranh, thực hiện kế hoạch năm năm lần thứ nhất (1957 – 1965); Thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng CNXH, chống chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ ở miền Bắc, chi viện cho miền Nam, đấu tranh thống nhất đất nước (1965- 1975); Xây dựng và phát triển kinh tế đất nước (1975-1989) và Thực hiện công cuộc đổi mới hoạt động ngân hàng phục vụ công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước (1990 – nay). Dù ở bất cứ đâu, trong bất cứ hoàn cảnh nào, các thế hệ cán bộ nhân viên BIDV cũng hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình – là người lính xung kích của Đảng trên mặt trận tài chính tiền tệ, phục vụ đầu tư phát triển của đất nước... Ghi nhận những đóng góp của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam qua các thời kỳ, Đảng và Nhà nước CHXHCN Việt Nam đã tặng BIDV nhiều danh hiệu và phần thưởng cao qúy: Huân chương Độc lập hạng Nhất, hạng Ba; Huân chương Lao động Nhất, hạng Nhì, hạng Ba; Danh hiệu Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới, Huân chương Hồ Chí Minh,... I.Thời kỳ Ngân hàng Kiến thiết Việt Nam (1957 – 1981) 1. Giai đoạn 1957-1960 Ra đời trong hoàn cảnh cả nước đang tích cực hoàn thành thời kỳ khôi phục và phục hồi kinh tế để chuyển sang giai đoạn phát triển kinh tế có kế hoạch, xây dựng những tiền đề ban đầu của chủ nghĩa xã hội, Ngân hàng Kiến thiết Việt Nam đã có những đóng góp quan trọng trong việc quản lý vốn cấp phát kiến thiết cơ bản, hạ thấp giá thành công trình, thực hiện tiết kiệm, tích luỹ vốn cho nhà nước… Ngay trong năm đầu tiên, Ngân hàng đã thực hiện cung ứng vốn cho hàng trăm công trình, đồng thời tránh cho tài chính khỏi ứ đọng và lãng phí vốn,.. có tác dụng góp phần vào việc thăng bằng thu chi, tạo thuận lợi cho việc quản lý thị trường, giữ vững giá cả... Nhiều công trình lớn, có ý nghĩa đặc biệt đối với đời sống sản xuất của nhân dân miền Bắc khi đó đã được xây dựng nên từ những đồng vốn cấp phát của Ngân hàng Kiến Thiết như: Hệ thống đại Thuỷ Nông Bắc Hưng Hải; Góp phần phục hồi và xây dựng các hầm lò mỏ than ở Quảng Ninh, Bắc Thái; Nhà máy Xi măng Hải phòng, những tuyến đường sắt huyết mạch... ; Góp phần dựng xây lại Nhà máy nhiệt điện Yên Phụ, Uông Bí, Vinh; Xây dựng Đài phát thanh Mễ Trì rồi các trường Đại học Bách khoa, Kinh tế - Kế hoạch, Đại học Thuỷ Lợi... 2. Giai đoạn 1960-1965 Trong giai đoạn này, Ngân hàng Kiến thiết Việt Nam đã cung ứng vốn cấp phát để kiến thiết những cơ sở công nghiệp, những công trình xây dựng cơ bản phục vụ quốc kế, dân sinh và góp phần làm thay đổi diện mạo nền kinh tế miền Bắc. Hàng trăm công trình đã được xây dựng và sử dụng như khu công nghiệp Cao - Xà - Lá (Thượng Đình - Hà Nội), Khu công nghiệp Việt Trì, Khu gang thép Thái Nguyên; Các nhà máy Thuỷ điện Thác Bà, Bản Thạch (Thanh Hoá), Khuổi Sao (Lạng Sơn), Nà Sa (Cao Bằng), nhiệt điện Phả Lại, Ninh Bình, đường dây điện cao thế 110 KV Việt Trì - Đông Anh, Đông Anh – Thái Nguyên,... Qua đồng vốn cấp phát của Ngân hàng Kiến thiết, các nhà máy phục vụ phát triển kinh tế nông nghiệp như Phân Lân Văn Điển, Phân đạm Hà Bắc, Supe phốt phát Lâm Thao, Hệ thống Thuỷ Nông Nam Hà gồm 6 trạm bơm lớn Cổ Đam, Cốc Thành, Hữu Bị, Vĩnh Trị, Như Trái, Nham Tràng... đã ra đời cùng với các nhà máy mới như đường Vạn Điểm, Nhà máy bóng đèn Phích nước Rạng Đông, Nhà máy Trung quy mô (Công cụ số I), Nhà máy cơ khí Trần Hưng Đạo, các nhà máy dệt 8/3, 10/10... Cầu Hàm Rồng, đoạn đường sắt Vinh – Hàm rồng, Các trường đại học Giao thông Vận Tải, Bách Khoa, Đài tiếng nói dân tộc khu Tây Bắc... 3. Giai đoạn 1965-1975 Thời kỳ này, Ngân hàng Kiến thiết đã cùng với nhân dân cả nước thực hiện nhiệm vụ xây dựng cơ bản thời chiến, cung ứng vốn kịp thời cho các công trình phòng không, sơ tán, di chuyển các xí nghiệp công nghiệp quan trọng, cấp vốn kịp thời cho công tác cứu chữa, phục hồi và đảm bảo giao thông thời chiến, xây dựng công nghiệp địa phương. 4. Giai đoạn 1975- 1981 Ngân hàng Kiến thiết đã cùng nhân dân cả nước khôi phục và hàn gắn vết thương chiến tranh, tiếp quản, cải tạo và xây dựng các cơ sở kinh tế ở miền Nam, xây dựng các công trình quốc kế dân sinh mới trên nền đổ nát của chiến tranh. Hàng loạt công trình mới được mọc lên trên một nửa đất nước vừa được giải phóng: các rừng cây cao su, cà phê mới ở Tây Nguyên, Đông Nam Bộ và Quảng Trị; Hồ thuỷ lợi Dầu Tiếng (Tây Ninh), Phú Ninh (Quảng Nam),… Khu công nghiệp Dầu khí Vũng Tàu, các công ty chè, cà phê, cao su ở Tây Nguyên,... các nhà máy điện Đa Nhim, xi măng Hà Tiên,... Ngân hàng Kiến thiết đã cung ứng vốn cho các công trình công nghiệp, nông nghiệp, giao thông vận tải, công trình phúc lợi và đặc biệt ưu tiên vốn cho những công trình trọng điểm, then chốt của nền kinh tế quốc dân, góp phần đưa vào sử dụng 358 công trình lớn trên hạn ngạch. Trong đó có những công trình quan trọng như: Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đài truyền hình Việt Nam, 3 tổ máy của nhà máy nhiệt điện Phả Lại, 2 Nhà máy xi măng Bỉm Sơn và Hoàng Thạch, Nhà máy sửa chữa tàu biển Phà Rừng, Nhà máy cơ khí đóng tàu Hạ Long, Hồ Thuỷ lợi Kẻ Gỗ (Hà Tĩnh), các nhà máy sợi Nha Trang, Hà Nội, Nhà máy giấy Vĩnh Phú, Nhà máy đường La Ngà, Cầu Chương Dương,... II. Thời kỳ Ngân hàng Đầu tư và Xây dựng Việt Nam (1981 – 1990) Việc ra đời Ngân hàng Đầu tư và Xây dựng Việt Nam có ý nghĩa quan trọng trong việc cải tiến các phương pháp cung ứng và quản lý vốn đầu tư cơ bản, nâng cao vai trò tín dụng phù hợp với khối lượng vốn đầu tư cơ bản tăng lên và nhu cầu xây dựng phát triển rộng rãi. Chỉ sau một thời gian ngắn, Ngân hàng Đầu tư và Xây dựng đã nhanh chóng ổn định công tác tổ chức từ trung ương đến cơ sở, đảm bảo các hoạt động cấp phát và tín dụng đầu tư cơ bản không bị ách tắc. Các quan hệ tín dụng trong lĩnh vực xây dựng cơ bản được mở rộng, vai trò tín dụng được nâng cao. Ngân hàng Đầu tư và Xây dựng đảm bảo cung ứng vốn lưu động cho các tổ chức xây lắp, khuyến khích các đơn vị xây lắp đẩy nhanh tiến độ xây dựng, cải tiến kỹ thuật, mở rộng năng lực sản xuất, tăng cường chế độ hạch toán kinh tế. Trong khoảng từ 1981- 1990, Ngân hàng Đầu tư và Xây dựng Việt Nam đã từng bước vượt qua khó khăn, hoàn thiện các cơ chế nghiệp vụ, tiếp tục khẳng định để đứng vững và phát triển. Đây cũng là thời kỳ ngân hàng đã có bước chuyển mình theo định hướng của sự nghiệp đổi mới của cả nước nói chung và ngành ngân hàng nói riêng, từng bước trở thành một trong các ngân hàng chuyên doanh hàng đầu trong nền kinh tế. Những đóng góp của Ngân hàng Đầu tư và Xây dựng Việt Nam thời kỳ này lớn hơn trước gấp bội cả về tổng nguồn vốn cấp phát, tổng n._.lý, vÞ thÕ cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. Trong khi ®iÒu tra trùc tiÕp t¹i c¬ së s¶n xuÊt, cÇn n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh SXKD chung cña doang nghiÖp, n¨ng lùc qu¶n lý ®iÒu hµnh cña ng­êi chñ doanh nghiÖp trong t­¬ng lai. ®Ó lµm tèt c«ng t¸c nµy chi nh¸nh cÇn chó ý tíi viÖc cö c¸n bé cã kiÕn thøc nghiÖp vô ng©n hµng vµ am hiÓu vÒ lÜnh vùc mµ kh¸ch hµng kinh doanh tíi tËn ®Þa bµn SXKD cña DN, kÕt hîp víi th«ng tin do kh¸ch hµng cung cÊp ®Ó cã kÕt luËn chÝnh x¸c, kÞp thêi. + Thu thËp th«ng tin tõ bªn ngoµi: cÇn ph¶i th­êng xuyªn theo dâi nh÷ng th«ng tin ®­îc cung cÊp tõ hÖ thèng th«ng tin tÝn dông cña Nhµ n­íc, tõ c¸c ®èi t¸c lµm ¨n cña doanh nghiÖp ®ã, tõ c¸c ng©n hµng, tæ chøc tÝn dông kh¸c vµ th«ng tin tõ c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng. Ngµy nay víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc- kü thuËt viÖc thu thËp th«ng tin trë nªn thuËn tiÖn h¬n. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò thu thËp th«ng tin lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc khã kh¨n do ph¹m vi thu thËp th«ng tin réng, c¸c kªnh cung cÊp th«ng tin kh«ng ®Çy ®ñ vµ khã tiÕp cËn trong khi c¸c c¸n bé tÝn dông bÞ giíi h¹n vÒ thêi gian, chi phÝ. Do vËy ngêi thÈm ®Þnh ph¶i th­êng xuyªn chó ý ®Õn vÊn ®Ò thu thËp vµ l­u tr÷ th«ng tin mét c¸ch khoa häc nh÷ng ngµnh nghÒ do m×nh phô tr¸ch. Ngoµi ra, b»ng kinh nghiÖm cña b¶n th©n c¸n bé tÝn dông vµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ chi nh¸nh cÇkDx©y dùng cho m×nh mét hÖ thèng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ s¶n phÈm, vÒ gi¸ c¶, thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ, c¸c tiªu chuÈn vÒ c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh, an toµn tµi chÝnh ®Ó c¸n bé tÝn dông cã tiªu chuÈn so s¸nh khi tiÕn hµnh thÈm ®Þnh. - N©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c xö lý th«ng tin. Sau khi thu thËp ®­îc th«ng tin th× cÇn cã qui tr×nh xö lý ®Ó lµm râ nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña kh¸ch hµng vµ quyÕt ®Þnh cã cÊp tÝn dông hay kh«ng. C¸ch xö lý th«ng tin ®¬n gi¶n nhÊt mµ chi nh¸nh nªn ¸p dông lµ tiÕn hµnh xÕp lo¹i tõng tiªu thøc ®¸nh gi¸ vµ lËp b¶ng theo dâi tõng kh¸ch hµng. 3.2.1.3. Ra quyÕt ®Þnh cho vay trªn c¬ së ph¶i x¸c ®Þnh vµ hiÓu râ ng­êi vay. T×m hiÓu vµ ®¸nh gi¸ ng­êi vay cÇn ®îc xem xÐt trªn nhiÒu mÆt. Tr­íc hÕt, ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c tÝn nhiÖm trong quan hÖ vay tr¶. Thø hai lµ, ®¶m b¶o nguyªn t¾c ng­êi vay vèn ph¶i cã ®ñ n¨ng lùc ph¸p lý vµ n¨ng lùc tµi chÝnh ®Ó sö dông tiÒn vay vµ thùc hiÖn c¸c nghÜa vô cam kÕt ®èi víi c¸c kho¶n vay. Thø ba, ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c x©y dùng ®­îc c¸c ph­¬ng ¸n dù phßng tr¶ nî vay cña kh¸ch hµng. Th«ng th­êng ®Ó tr¸nh ®­îc rñi ro kh«ng tr¶ ®­îc nî cña kh¸ch hµng th× viÖc cho vay cßn ph¶i trªn c¬ së cã ®¶m b¶o tiÒn vay víi tÝnh kh¶ thi cao. §¶m b¶o tiÒn vay cã nhiÒu lo¹i: ®¶m b¶o b»ng cÇm cè, thÕ chÊp tµi s¶n hoÆc b¶o l·nh cña bªn thø ba, ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay vµ b»ng chÝnh sù tÝn nhiÖm lÉn nhau trong quan hÖ tÝn dông. Víi hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh khi ®i vay ®Òu ph¶i cã tµi s¶n ®¶m b¶o song ®Ó ®èi phã víi ®iÒu kiÖn ®ã nhiÒu doanh nghiÖp ®· lõa ®¶o ng©n hµng trong viÖc kª khai tµi s¶n bÊt hîp ph¸p, g©y khã kh¨n cho ng©n hµng khi ph¸t m¹i tµi s¶n. §©y còng chÝnh lµ mét thiÕu sãt cña c¸n bé tÝn dông khi kh«ng thÈm ®Þnh kü kh¸ch hµng. 3.2.1.4. T¨ng c­êng qu¶n lý kho¶n vay. Sau khi gi¶i ng©n cho kh¸ch hµng, c¸n bé tÝn dông ph¶i th­êng xuyªn theo dâi ho¹t ®éng SXKD cña doanh nghiÖp nh»m ®¸nh gi¸ tiÕn ®é thùc hiÖn cña ph­¬ng ¸n, t×nh h×nh sö dông vèn vay cã ®óng môc ®Ých ®· cam kÕt kh«ng. ViÖc nµy hÕt søc cÇn thiÕt v× nã gióp cho c¸n bé tÝn dông ph¸t hiÖn sím nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh, kÞp thêi ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p xö lý thÝch øng víi t×nh h×nh SXKD cña DN tr¸nh rñi ro sau nµy. §ång thêi ph¶i tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p nh­: - KiÓm tra ®Þnh kú kh¸ch hµng dùa trªn B¸o c¸o tµi chÝnh cña kh¸ch hµng. - KiÓm tra th­êng xuyªn ®ét xuÊt t¹i c¬ së SXKD cña kh¸ch hµng. - KiÓm tra viÖc ®¸nh gi¸ TSTC theo gi¸ trÞ vµ hiÖn tr¹ng cña TSTC ë thêi ®iÓn hiÖn t¹i. - Theo dâi t×nh h×nh, xu h­íng vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh nghÒ ®Ó cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh viÖc cho vay kh¸ch hµng ë nh÷ng ngµnh nµy cho kÞp thêi khi cã nh÷ng biÕn ®éng ®ét xuÊt. - KiÓm tra c¸c th«ng tin thu ®­îc tõ c¸c nguån kh¸c. 3.2.1.5. T¨ng c­êng c«ng t¸c thu håi nî vµ chñ ®éng gi¶i quyÕt nî cã vÊn ®Ò. Trong c«ng t¸c thu nî cÇn chó ý tíi nh÷ng dÊu hiÖu vÒ mãn vay cã vÊn ®Ò vµ cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p ng¨n chÆn kÞp thêi. Mãn vay cã vÊn ®Ò ë ®©y ®­îc hiÓu lµ mãn vay ®· qu¸ h¹n vµ mãn vay ch­a ®Õn h¹n nh­ng kh¸ch hµng cã nguy c¬ kh«ng tr¶ ®­îc nî do mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n, do thua lç hoÆc do DN cã biÓu hiÖn vi ph¹m ph¸p luËt. Xö lý mãn vay cã vÊn ®Ò chÝnh lµ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kh¸c nhau ®Ó thu håi nî. Khi thÊy dÊu hiÖu cña nî cã vÊn ®Ò ng©n hµng cÇn tiÕn hµnh ngay c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt nh­: * T­ vÊn cho kh¸ch hµng vÒ viÖc b¸n s¶n phÈm, thu håi c«ng nî hoÆc cã thÓ tiÕp thªm vèn cho DN khi thÊy cã triÓn väng trong ph­¬ng ¸n SXKD ®Ó duy tr× ho¹t ®éng vµ cã l·i tr¶ cho ng©n hµng. * §Ò nghÞ doanh nghiÖp c¾t gi¶m bít kÕ ho¹ch ®Çu t­ trung dµi h¹n, mua s¾m tµi s¶n cha thËt cÇn thiÕt vµ mét sè ho¹t ®éng SXKD kh«ng hiÖu qu¶ thËm chÝ ph¶i kiÓm so¸t thu nhËp vµ chi phÝ cña ng­êi vay ®Ó tËp trung nguån vèn tr¶ nî. * KhuyÕn khÝch ng­êi vay hîp nhÊt víi doanh nghiÖp kh¸c. * Ng©n hµng nhËn thªm tµi s¶n b¶o ®¶m * KÕt hîp víi c¸c biÖn ph¸p trªn th× ng©n hµng cÇn ph¶i ®éng viªn thuyÕt phôc kh¸ch hµng ý thøc ®­îc tr¸ch nhiÖm vµ cã sù cè g¾ng trong viÖc thanh to¸n sè nî ®· qu¸ h¹n cho ng©n hµng. Ng©n hµng cã thÓ chñ ®éng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kh¸ch hµng nh­ gia h¹n nî, gi·n nî hoÆc cã thÓ cho vay tiÕp ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng ®ang cã nî qu¸ h¹n d­íi 6 th¸ng do nguyªn nh©n bÊt kh¶ kh¸ng nh­ng l¹i cã dù ¸n SXKD tiÕp theo cã hiÖu qu¶ nh»m t¹o nguån tr¶ nî cho ng©n hµng vµ ph¶i gi¸m s¸t chÆt chÏ ho¹t ®éng SXKD cña ng­êi vay cho ®Õn khi sè nî vay míi vµ NQH cò ®Òu ®­îc tr¶ hÕt. * Bªn c¹nh ®ã cÇn xem xÐt l¹i tµi s¶n ®ang sö dông; cã thÓ yªu cÇu kh¸ch hµng b¸n bít TSC§ kh«ng cÇn dïng hoÆc dïng kh«ng hiÖu qu¶, gi¶m gi¸ trÞ hµng tån kho thÊp nhÊt. * NÕu DN bÞ lç lín kh«ng thÓ tiÕp tôc duy tr× ho¹t ®éng vµ ng©n hµng ®· ¸p dông c¸c biÖn ph¸p khai th¸c, th­¬ng l­îng nhng kh¸ch hµng vÉn kh«ng cã thiÖn chÝ tr¶ nî th× ng©n hµng cÇn cã biÖn ph¸p xö lý TS§B hoÆc ®­a ra c¬ quan ph¸p luËt gi¶i quyÕt. §©y lµ biÖn ph¸p mµ ng©n hµng kh«ng muèn ¸p dông v× mÊt kh¸ch hµng vµ gÆp ph¶i c¸c thñ tôc ph¸p lý r¾c rèi do m«i tr­êng ph¸p lý cña ViÖt nam ch­a ®Çy ®ñ, thiÕu ®ång bé, viÖc xö lý qua toµ ¸n ph¶i qua nhiÒu kh©u, nhiÒu tÇng tèn thêi gian vµ chi phÝ nªn theo t«i khi cã dÊu hiÖu nî cã vÊn ®Ò cÇn ph¶i ¸p dông tèt, linh ho¹t, kÞp thêi vµ triÖt ®Ó c¸c biÖn ph¸p khai th¸c, th­¬ng l­îng ®Ó võa tr¸nh khã kh¨n cho kh¸ch hµng võa t¨ng uy tÝn cho ng©n hµng vµ ng©n hµng vÉn thu ®­îc nî. Tuy nhiªn tr­íc khi ¸p dông biÖn ph¸p thanh lý nµy ng©n hµng cÇn rµ so¸t, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng cña kho¶n nî qu¸ h¹n, x¸c ®Þnh ®­îc mãn nî nµo cßn TS§B, kh¶ n¨ng thanh lý nh÷ng tµi s¶n ®ã ®Ó thu håi nî. Ngoµi ra ®Ó gi¶i quyÕt nî cã vÊn ®Ò ®¹t hiÖu qu¶, ng©n hµng nªn t¨ng c­êng sù g¾n bã víi chÝnh quyÒn së t¹i, c¸c c¬ quan chøc n¨ng th«ng qua h×nh thøc nh­ héi nghÞ kh¸ch hµng, tæng kÕt ho¹t ®éng kinh doanh... ®ång thêi ph¶i lËp bé phËn xö lý nî cã vÊn ®Ò bao gåm nh÷ng ng­êi cã chuyªn m«n, nghiÖp vô cao, võa th«ng hiÓu ph¸p luËt, võa nh¹y bÐn trong kinh doanh va cã kinh nghÞªm ®Ó gióp cho c«ng t¸c thu håi nî ®­îc tèt h¬n. 3.2.2. Nhãm gi¶i ph¸p ng¨n chÆn nî qu¸ h¹n míi ph¸t sinh. §Ó ng¨n chÆn nî qu¸ h¹n míi ph¸t sinh chi nh¸nh ph¶i: - Lu«n chó träng c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n, kiÓm tra tr­íc, trong vµ sau khi cho vay, ®¶m b¶o vèn vay ®­îc sö dông ®óng môc ®Ých. Thùc hiÖn viÖc bè trÝ, s¾p xÕp l¹i c¸n bé theo h­íng t¨ng c­êng c¸n bé tÝn dông gi¶m thiÓu ë mét sè bé phËn kh¸c nh»m cã ®ñ lùc l­îng c¸n bé tÝn dông ®ñ søc, ®ñ thêi gian gi¸m s¸t vèn vay chÆt chÏ, kh«ng bá sãt mãn vay nµo lµ kh«ng kiÓm tra sau khi cho vay theo ®Þnh kú hµng th¸ng. - Tæ chøc s¬ kÕt ®¸nh gi¸ t×nh h×nh cho vay theo ®Þnh kú cña tõng c¸n bé tÝn dông nh»m rót ra nh÷ng mÆt lµm ®­îc, nh÷ng tån t¹i ®Ó ho¹ch ®Þnh ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cho th¸ng sau, quÝ sau tèt h¬n ®ång thêi ph¸t huy nh÷ng mÆt ®­îc, mÆt hiÖu qu¶ cña mãn vay tr­íc ®Ó rót kinh nghiÖm cho mãn vay sau; - §Þnh kú hµng th¸ng, quÝ tæ chøc ph©n tÝch NQH cña tõng c¸n bé tÝn dông, theo ®ã ®Ó ph©n lo¹i nî tèt, xÊu vµ kÞp thêi xö lý chÕ tµi vÒ tÝn dông; Bªn c¹nh ®ã t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t c¸c chuyªn ®Ò vÒ tÝn dông cña cÊp trªn ®Ó uèn n¾n kÞp thêi sai sãt nh»m h¹n chÕ NQH míi ph¸t sinh. - X¸c ®Þnh nguån thu håi nî qu¸ h¹n kh«ng chØ tõ mãn vay mµ tõ tÊt c¶ c¸c nguån kh¸c mµ ng­êi vay cã thÓ dïng ®Ó tr¶ nî ng©n hµng. Nh­ng cÇn chó ý x¸c ®Þnh c¨n cø thùc tÕ vµ c¬ së ph¸p lý cña c¸c nguån thu ®ã. - Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa nh­: thùc hiÖn nghiªm tóc qui ®Þnh vÒ nghiÖp vô cho vay; x©y dông hÖ thèng th«ng tin kh¸ch hµng; ®a d¹ng ho¸ kh¸ch hµng ®Ó tr¸nh rñi ro; thùc hiÖn nghiªm chØnh viÖc trÝch lËp quÜ bï ®¾p rñi ro nh»m t¹o sù yªn t©m ®èi víi nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra trong qu¸ tr×nh kinh doanh. - N©ng cao kh¶ n¨ng ®o l­êng c¸c lo¹i rñi ro trong ho¹t ®éng tÝn dông. Muèn thÕ ng©n hµng ph¶i xem xÐt m«i tr­êng kinh doanh trong t­¬ng lai vµ dù ®o¸n sù ¶nh h­ëng cña nã ®èi víi c¸n c©n lîi nhuËn vµ rñi ro. - T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t kh«ng chØ víi kh¸ch hµng mµ ngay c¶ víi c¸n bé tÝn dông nh»m gióp hä tu©n thñ theo ®óng qui tr×nh nghiÖp vô, theo ®óng ph¸p luËt ®¶m b¶o kinh doanh an toµn vµ hiÖu qu¶. 3.2.3. §Èy m¹nh c«ng t¸c huy ®éng vèn. Trong ho¹t ®éng cña ng©n hµng, gi÷a huy ®éng vèn vµ sö dông vèn cã mèi quan hÖn nh©n qu¶ víi nhau. T¹o vèn lµ gi¶i ph¸p hµng ®Çu ®Ó ng©n hµng ph¸t triÓn vµ ®¶m b¶o kinh doanh. V× thÕ ng©n hµng cÇn cã chÝnh s¸ch t¹o vèn phï hîp nh»m khai th¸c mäi tiÒm n¨ng vÒ vèn, ®Ó cã ®­îc nguån vèn ®ñ m¹nh ®¸p øng nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng còng nh­ ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c cña ng©n hµng. Vèn huy ®éng tõ nguån: ng©n s¸ch doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c, d©n c­…Trong ®ã, nguån vèn trong d©n c­ vµ doanh nghiÖp lµ quan träng nhÊt v× ®©y lµ n¬i t¹o ra tÝch tô vèn, lµ nguån nguyªn thuû ®Ó t¹o ra nguån vèn cho ng©n hµng. HÇu hÕt t©m lý cña ng­êi d©n thÝch ®Ó tiÒn ë nhµ h¬n lµ göi tiÒn vµo ng©n hµng, mÆc dï hä biÕt göi tiÒn vµo ng©n hµng hä sÏ cã tiÒn l·i. Nh­ng hä l¹i cã t©m lý kh«ng an t©m khi göi vµo ng©n hµng, hoÆc hä lu«n muèn t×m mét c¸ch ®Çu t­ lµm sao cã lîi nhÊt. V× vËy ng©n hµng cÇn t¹o ra sù hÊp dÉn cho kh¸ch hµng göi tiÒn b»ng c¸ch duy tr× vµ ph¸t triÓn h¬n n÷a c¸c biÖn ph¸p sau: - X©y dùng kÕ ho¹ch ch¨m sãc kh¸ch, th­êng xuyªn coi doanh nghiÖp lµ kh¸ch hµng tiÒm n¨ng cña ng©n hµng, kh«ng ngåi chê DN ®Õn mµ cÇn cã sù chñ ®éng tiÕp xóc, n¾m b¾t th«ng tin doanh nghiÖp trªn ®Þa bµn quËn ®Ó chñ ®éng ®­a ra nh÷ng s¶n phÈm, dÞch vô h÷u Ých nhÊt phôc vô doanh nghiÖp. - Më réng m¹ng l­íi huy ®éng vèn ®Õn c¸c ®Þa bµn míi, t¨ng c­êng c«ng t¸c tiÕp thÞ, tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o kÕt hîp víi phong c¸ch tËn t×nh, lÞch sù chu ®¸o, më réng nhiÒu kªnh thêi gian phôc vô linh ho¹t t¹o phong c¸ch riªng còng nh­ h×nh ¶nh cña chi nh¸nh. - Chó träng huy ®éng nguån vèn trung dµi h¹n tõ c¸c tÇng líp d©n c­ t¹o thÕ chñ ®éng vÒ vèn vµ ®¸p øng nhu cÇu vèn trung h¹n bªn c¹nh ®ã cÇn tÝch cùc khai th¸c c¸c nguån vèn hç trî ®Çu t­ n­íc ngoµi. - §æi míi t­ duy truyÒn thèng, ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i, ¸p dông c«ng nghÖ khoa häc kü thuËt tiªn tiÕn vµo c¸c s¶n phÈm thanh to¸n, tiÒn göi vµ qu¶n lý nguån vèn g¾n víi ®Èy m¹nh viÖc më tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n gióp cho kh¸ch hµng tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian vµ chi phÝ nh­ng an toµn tiÖn lîi tõ ®ã t¹o ®­îc lßng tin, uy tÝn víi kh¸ch hµng, gióp ng©n hµng dÔ dµng h¬n trong huy ®éng vèn. - §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng. - Ph¸t hµnh kú phiÕu, tr¸i phiÕu cã ®¶m b¶o b»ng ngo¹i tÖ ®Ó kh¸ch hµng yªn t©m kh«ng sî l¹m ph¸t. - §­a ra c¸c møc l·i suÊt khuyÕn khÝch khi huy ®éng vèn. §èi víi hÖ thèng l·i suÊt bËc thang hiÖn nay th× cÇn t¨ng thªm c¸c gi¸ trÞ kÌm theo nh­ quay sè tróng th­ëng hay tÆng quµ… - Cam kÕt vÒ tÝnh an toµn tiÒn göi cho kh¸ch hµng, gióp kh¸ch hµng c¶m thÊy yªn t©m khi göi tiÒn. - §éi ngò nh©n viªn ph¶i n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, th©n thiÖn t¹o c¶m gi¸c tho¶i m¸i cho kh¸ch hµng. - HÖ thèng c¬ së vËt chÊt cÇn ®­îc chó träng. Trô së còng nh­ c¸c chi nh¸nh cÇn ®Ñp ®Ï cã tÇm vãc thÓ hiÖn tiÒm lùc cña ng©n hµng. Nh­ vËy míi t¹o niÒm tin n¬i kh¸ch hµng. - T¨ng c­êng c¸c kh©u tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o vµ c¸c ho¹t ®éng x· héi nh­ tõ thiÖn, tæ chøc c¸c sù kiÖn… 3.2.4. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc cho vay cã kÕt hîp víi chu kú s¶n xuÊt vµ thu nhËp cña kh¸ch hµng. NÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn, d­ nî cho vay cña c¸c NHTM cµng t¨ng nhanh. Xu h­íng cho vay chuyÓn dÇn tõ cho vay ng¾n h¹n sang cho vay trung dµi h¹n nh»m ®¸p øng nhu cÇu ®æi míi trang thiÕt bÞ, kü thuËt cu¶ c¸c doanh nghiÖp. §èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh NHCT CÇu GiÊy cÇn cã c¸c biÖn ph¸p cho vay linh ho¹t h¬n n÷a mµ vÉn ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu vÒ an toµn trong c«ng t¸c cho vay. Tuy nhiªn ng©n hµng cÇn ph¶i tÝnh to¸n thêi h¹n cho vay sao cho phï hîp víi chu kú s¶n xuÊt kinh doanh cña DN. (Thêi h¹n cho vay =chu kú s¶n xuÊt + thêi gian tiªu thô s¶n phÈm), cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o thêi gian thu håi vèn tr¶ nî cho ng©n hµng tõ ®ã h¹n chÕ tû lÖ NQH do nguyªn nh©n ch­a cã nguån thu tõ s¶n phÈm ®Ó tr¶ nî vay. Më réng ph¹m vi ®ång tµi trî vµ cho vay hîp vèn c¸c dù ¸n lín ®iÒu nµy kh«ng nh÷ng lµm t¨ng doanh sè cho vay cã hiÖu qu¶ mµ cßn ph©n t¸n ®­îc rñi ro vµ häc hái ®­îc kinh nghiÖm qu¶n lý cña c¸c TCTD kh¸c. §èi víi kho¶n cho vay ng¾n h¹n, cÇn ¸p dông linh ho¹t c¸c h×nh thøc chiÕt khÊu, tÝn dông øng tr­íc, tÝn dông b»ng ch÷ ký. Bëi chóng cã thêi h¹n ng¾n kh«ng lµm ®ãng b¨ng vèn cña ng©n hµng, n©ng cao tÝnh thanh kho¶n trong qu¶n lý tµi s¶n cã cña ng©n hµng, ®ång thêi ng©n hµng cã thÓ dù ®o¸n ®­îc sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, sù biÕn ®éng trong m«i tr­¬ng kinh doanh. Ph¸t triÓn cho vay tiªu dïng: chi nh¸nh n»m ë khu vùc kh¸ ®«ng d©n c­. V× thÕ nhu cÇu vay vèn tiªu dïng lµ kh¸ cao. Nh­ng hiÖn nay chi nh¸nh míi chØ cho vay víi c«ng nh©n viªn chøc víi nªn ®· h¹n chÕ nguån thu nhËp ®¸ng kÓ cho ng©n hµng. H¬n n÷a nh÷ng kho¶n vay nµy th­êng rÊt nhá so víi c¸c kho¶n vay cña DN nªn kh¶ n¨ng nªn kh¶ n¨ng qu¶n lý tiÒn vay dÔ dµng h¬n. 3.2.5. Thµnh lËp bé phËn chuyªn nghiªn cøu thÞ tr­êng. Trong t×nh h×nh n­íc ta hiÖn nay, cã rÊt Ýt tæ chøc nghiªn cøu vÒ thÞ tr­êng ®Ó cã thÓ cung cÊp th«ng tin cho kh¸ch hµng. Do vËy viÖc thiÕt lËp mét bé phËn nghiªn cøu thÞ tr­êng t¹i chi nh¸nh lµ cÇn thiÕt ®Ó dù ®o¸n vµ h¹n chÕ nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra ®èi víi vèn vay cña ng©n hµng. Thùc hiÖn ®¸nh gi¸ vµ ph©n loai kh¸ch hµng: C¬ së cña viÖc xÕp lo¹i: + C¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña kh¸ch hµng ®ang cã quan hÖ tÝn dông víi NH§TPT VN . + C¨n cø vµo yªu cÇu cña ban l·nh ®¹o trong viÖc ®­a ra c¸c tiªu thøc ®¸nh gi¸ ,ph©n lo¹i kh¸ch hµng nh»m môc Ých thùc hiÖn chÝnh s¸ch kh¸ch hµng ;ph©n lo¹i tÝn dông + C¨n cø vµo quyÕt ®Þnh 57/2002/Q§-NHNN Ngµy 24/1/2002 cña Thèng §èc Ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam vÒ kÕt qu¶ xÕp lo¹i tÝn dông doanh nghiÖp . LÜnh vùc kinh doanh cña kh¸ch hµng ®­îc s¾p xÕp vµo 4 nhãm c¬ b¶n sau : +C«ng nghiÖp +N«ng -L©m –Ng­ nghiÖp +Th­¬ng m¹i ,dÞch vô : Th­¬ng nghiÖp ,kh¸ch s¹n ,nhµ hµng… +X©y dùng Quy m« kh¸ch hµng xÕp thµnh 3 lo¹i : +Quy m« nhá * Vèn chñ së h÷u :=< 5tû ®ång * Doanh thu : =< 10tû ®ång * Tæng tµi s¶n :=<10tû ®ång + Quy m« võa *Vèn chñ së h÷u :>5 vµ =<10tû ®ång *Doanh thu :>10 vµ =<50tû ®ång *Tæng tµi s¶n :>10 vµ =<50tû ®ång +Quy m« lín *Vèn chñ së h÷u :>10tû ®ång *Doanh thu :> 50tû ®ång *Tæng tµi s¶n :>50 tû ®ång 3.2.6. T¨ng c­êng hiÖu lùc c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé. Th«ng qua kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé sÏ gióp ng©n hµng n¾m b¾t ®­îc thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh cu¶ ng©n hµng. Trªn c¬ së ®ã cã biÖn ph¸p ®Ó cñng cè vµ n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng tÝn dông. Do ®ã chi nh¸nh cÇn ph¶i: - ThiÕt lËp mét c¬ chÕ vËn hµnh hîp lý cã hiÖu qu¶ ®Ó gi¸m s¸t c¸c qu¸ tr×nh vËn ®éng cña vèn tÝn dông tõ khi cho vay cho ®Õn khi thu håi ®­îc nî. - ViÖc kiÓm tra kiÓm so¸t ph¶i ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch th­êng xuyªn, cã kÕ ho¹ch theo nh÷ng néi dung nhÊt ®Þnh. Trªn c¬ së kÕt qu¶ kiÓm tra ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt tån t¹i cÇn ®­îc th«ng b¸o kÞp thêi nh÷ng tån t¹i ®ã cho c¸c cÊp l·nh ®¹o cã liªn quan ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi theo chøc n¨ng, nhiÖm vô ®­îc ph©n c«ng. - KiÓm tra chÊt l­îng TD trªn c¬ së c¸c quy ®Þnh cã liªn quan, nh»m v¹ch ra nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu, nh÷ng mãn vay cã thÓ dÉn ®Õn rñi ro mÊt vèn. 3.2.7. Tæ chøc tèt c«ng t¸c phßng ngõa rñi ro - Thùc hiÖn ph©n t¸n kh¸ch hµng vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c kho¶n ®Çu t­ b»ng viÖc ®Çu t­ cho nhiÒu kh¸ch hµng vµ ®Çu t­ vµo nhiÒu lÜnh vùc nhÊt lµ nh÷ng lÜnh vùc thuéc ch­¬ng tr×nh cña Nhµ n­íc. - Thùc hiÖn ®¶m b¶o tiÒn vay, b¶o l·nh theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ. - Tham gia chÕ ®é th«ng tin tÝn dông, cã ®¨ng ký t¹i CIC nh»m thu thËp th«ng tin ®Çy ®ñ chÝnh x¸c vÒ kh¸ch hµng còng nh thÞ tr­êng. - Phèi hîp víi c«ng ty b¶o hiÓm cïng vËn ®éng tuyªn truyÒn kh¸ch hµng vay vèn mua b¶o hiÓm cho c¸c tµi s¶n. 3.2.8. Coi träng c«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi d­ìng c¸n bé. Trong bÊt cø ho¹t ®éng kinh doanh nµo th× yÕu tè con ng­êi lu«n mang tÝnh quyÕt ®Þnh. V× vËy c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i c¸n bé ®Æc biÖt lµ c¸n bé tÝn dông ph¶i th­êng xuyªn, lµ vÊn ®Ò kh«ng thÓ thiÕu trong viÖc tæ chøc triÓn khai ho¹t ®éng cho vay mµ môc tiªu lµ ph¶i h¹n chÕ thÊp nhÊt rñi ro vÒ sau. - Th­êng xuyªn tæ chøc c¸c líp båi båi d­ìng nghiÖp vô vÒ chÕ ®é kÕ to¸n míi, c¸c ph­¬ng ph¸p kü thuËt thÈm ®Þnh dù ¸n, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ, bæ sung c¸c kiÕn thøc vÒ ph¸p lý, luËt, cËp nhËt chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch míi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc trong tõng thêi kú. - TuyÓn chän c¸n bé thùc sù cã n¨ng lùc c¶ vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô lÉn tr×nh ®é ngo¹i ng÷, tin häc vµ kiÕn thøc x· héi kh¸c, cã lËp tr­êng t­ t­ëng v÷ng vµng, cã c¸i nh×n kh¸ch quan. - Tæ chøc viÖc ph©n c«ng c«ng viÖc cô thÓ, khoa häc ®Õn tõng ng­êi, tõng vÞ trÝ. - X©y dùng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, t¹o dùng líp l·nh ®¹o kÕ c©n, cã chÝnh s¸ch hç trî va khuyÕn khÝch c¶ vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn nh»m n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña tõng ng­êi t¹o lËp bé m¸y ho¹t ®éng thèng nhÊt hiÖu qu¶. - Tæ chøc viÖc ph©n c«ng c«ng viÖc cô thÓ, khoa häc ®Õn tõng ng­êi, tõng vÞ trÝ theo c¸c h­íng chuyªn m«n ho¸. 3.3. KiÕn nghÞ 3.3.1. KiÕn nghÞ ®èi víi NH§TPTVN. 3.3.1.1. Ban hµnh nh÷ng v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ h¬n n÷a. NH§TPTVN ®· cã nhiÒu v¨n b¶n h­íng dÉn viÖc thùc hiÖn qui tr×nh tÝn dông. Tuy nhiªn mét sè qui ®Þnh cô thÓ vÒ tõng lo¹i h×nh tÝn dông l¹i ch­a ®Çy ®ñ do ®ã ®Ó gióp cho c¸n bé tÝn dông nhÊt lµ c¸n bé míi n¾m b¾t c«ng viÖc ®­îc nhanh chãng, ®Çu t­ vèn tÝn dông cã hiÖu qu¶ th× NH§TPTVN nªn cã nh÷ng v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ h¬n tr¸nh m©u thuÉn chång chÐo víi c¸c qui ®Þnh chung cña Nhµ n­íc. C¸c dù th¶o qui chÕ tÝnh vµ ph©n bæ dù phßng rñi ro nªn cã sù tham kh¶o ý kiÕn cña c¸c chi nh¸nh ®Ó ban hµnh cho phï hîp víi thùc tÕ. 3.3.1.2. Phèi hîp chÆt chÏ víi NHNN ®Ó tæ chøc cã hiÖu qu¶ ch­¬ng tr×nh th«ng tin tÝn dông, n©ng cao chÊt l­îng vµ më réng ph¹m vi th«ng tin gióp c¸c chi nh¸nh phßng ngõa rñi ro mét c¸ch tèt nhÊt. 3.3.1.3. Do tÝnh chÊt phøc t¹p cña c«ng t¸c tÝn dông nªn cÇn nghiªn cøu ban hµnh c¬ chÕ vÒ chÝnh s¸ch, chÕ ®é, thÓ lÖ lµm viÖc nghÜa vô, quúªn lîi cña ®éi ngò c¸n bé tÝn dông, cã tÝnh chÝnh s¸ch ­u ®·i ®çi víi c¸n bé tÝn dông vÒ thu nhËp, ph­¬ng tiÖn ®i l¹i, ®¶m b¶o an toµn. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, m¸y tÝnh ®­îc sö dông réng r·i th× NH§TPTVN cÇn cã chÝnh s¸ch ®µo t¹o nh»m n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé tÝn dông ®ång thêi cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch häc tËp, khen th­ëng trong c«ng viÖc. Cã chÝnh s¸ch nh­ vËy míi ®¶m b¶o ®îc chÊt l­îng tÝn dông trong kinh doanh. 3.3.1.4. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vÒ ®¶m b¶o tiÒn vay. Trong nh÷ng n¨m qua kh«ng chØ riªng chi nh¸nh NH§TPT TH¡NG LONG mµ ngay c¶ NH§TPTVN còng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong viÖc xö lý ®¶m b¶o tiÒn vay. §©y lµ vÊn ®Ò mµ ng©n hµng cÊp trªn cÇn xem xÐt còng nh­ ®iÒu chØnh chÕ ®é qui tr×nh thÕ chÊp tµi s¶n theo ®óng luËt ®Þnh ®Ó gióp c¸c ng©n hµng th¸o gì khã kh¨n nh­: - Cã qui tr×nh h­íng dÉn cô thÓ vÒ viÖc thÕ chÊp cu¶ tµi s¶n cÇm cè, tµi s¶n ®¶m b¶o vêi tõng lo¹i h×nh ®éng s¶n, bÊt ®éng s¶n. - ThiÕt lËp phßng ban tæ thÈm ®Þnh g¾n tr¸ch nhiÖm th­ëng ph¹t ®Õn tõng c¸n bé, phßng ban kÞp thêi. - Cïng hç trî víi c¸c ng©n hµng c¬ së h­íng dÉn vµ phèi hîp víi c¸c c¬ quan ban hµnh ®Ó xö lý TSTC thu håi vèn kÞp thêi. - HiÖn nay c¸c DNNN vay vèn l­u ®éng kh«ng cã TSTC v× thùc tÕ vèn tù cã cña c¸c DN qu¸ thÊp nªn viÖc thÕ chÊp tµi s¶n cho nh÷ng ph­¬ng ¸n vèn vay ng¾n h¹n lµ rÊt khã kh¨n. NH§TPTVN cÇn cã biÖn ph¸p, h­íng dÉn chØ ®¹o cô thÓ tõng thêi kú, tr¸nh chØ ®¹o chung chung, chØ giao chØ tiªu mµ kh«ng h­íng dÉn kiÓm tra tõng ng©n hµng c¬ së. Cã nh­ vËy míi kiÓm tra gi¸m s¸t ®­îc viÖc thÕ chÊp, cÇm cè tµi s¶n ®¶m b¶o an toµn cho kho¶n vay. 3.3.1.5. T¨ng c­êng ho¹t ®éng thanh tra, kiÓm so¸t néi bé trong toµn hÖ thèng nh»m chÊn chØnh c¸c ho¹t ®éng cña chi nh¸nh vµ ®éi ngò nh©n sù. 3.3.2. KiÕn nghÞ ®èi víi NHNN. 3.3.2.1. TiÕp tôc x©y dùng vµ hoµn chØnh c¸c v¨n b¶n ph¸p qui cho ho¹t ®éng tÝn dông. C¸c v¨n b¶n nµy gåm: NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ, QuyÕt ®Þnh vµ Th«ng t­ cña Thèng ®èc NHNN ®Ó h­íng dÉn thi hµnh vÒ hai luËt ng©n hµng: luËt NHNN vµ luËt c¸c TCTD. ViÖc x©y dùng vµ hoµn chØnh nµy ph¶i ®­îc x©y dùng víi tinh thÇn khÈn tr­¬ng, chÊt l­îng võa ph¶i ®¶m b¶o tu©n thñ ph¸p luËt, võa ®¶m b¶o yªu cÇu ®Æt ra cña ®êi sèng x· héi, th¸o gì v­íng m¾c, gi¶m bít c¸c thñ tôc phiÒn hµ kh«ng cÇn thiÕt nh­ng ph¶i ®¶m b¶o an toµn ho¹t ®éng n©ng cao quyÒn tù chñ cña c¸c TCTD, cña c¸c DN vµ c¸ nh©n d©n trong ho¹t ®éng tÝn dông. 3.3.2.2. Tæ chøc triÓn khai c¸c v¨n b¶n ®· ban hµnh mét c¸ch s©u réng: viÖc tæ chøc triÓn khai ph¶i ®­îc thùc hiÖn tíi tËn c¬ së, c¸n bé ng©n hµng bao gåm c¸c kh©u ra v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ, chÊn chØnh vµ s¾p xÕp c¸n bé mét c¸ch hîp lý theo ph­¬ng ch©m" ®óng ng­êi ®óng viÖc", tæ chøc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i, tËp huÊn c¸c v¨n b¶n nghiÖp vô ®Õn tËn c¬ së, kiÓm tra ®«n ®èc qu¸ tr×nh triÓn khai thùc hiÖn, ph¸t hiÖn vµ ph¶n ¸nh kÞp thêi c¸c khã kh¨n ®Ó söa ®æi vµ ®iÒu chØnh. 3.3.2.3. CÇn kiÓm tra chÆt chÏ h¬n ho¹t ®éng cña c¸c NHTM. Th«ng qua viÖc ban hµnh c¸c c¬ chÕ, qui chÕ, hÖ thèng chØ tiªu giíi h¹n ®Ó kiÓm so¸t ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c NHTM, cã biÖn ph¸p xö lý nghiªm minh c¸c tr­êng hîp vi ph¹m. §ång thêi phèi hîp víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng nh­ së nhµ ®Êt, së t­ ph¸p, së tµi chÝnh, toµ ¸n, c«ng an, viÖn kiÓm so¸t, trung t©m b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n thµnh lËp Ban kiÓm tra ®¸nh gi¸ toµn bé c¸c kho¶n tÝn dông cña c¸c NHTM nh»m gi¶i quyÕt døt ®iÓm c¸c kho¶n nî tån ®äng. 3.3.3. §èi víi Nhµ n­íc. - ViÖc ®iÒu chØnh l·i suÊt cho phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi lµ cÇn thiÕt nh­ng kh«ng nªn qu¸ nhiÒu lÇn trong n¨m ¶nh h­ëng ®Õn t©m lý ng­êi göi tiÒn. §Æc biÖt kh«ng huy ®éng ®­îc vèn dµi h¹n, ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông. - C¶i tiÕn c«ng t¸c toµ ¸n, th× hµnh ¸n, sím chØnh söa ph¸p lÖnh thi hµnh ¸n ®Ó n©ng cao hiÖu lùc ph¸p lý cña c¸c b¶n ¸n ®· cã hiÖu lùc thi hµnh, rót ng¾n thêi gian thi hµnh ¸n. - Ngoµi ra, Nhµ n­íc cÇn cã biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng chøng kho¸n ®Ó doanh nghiÖp vµ ng©n hµng dÔ dµng trong viÖc huy ®éng vèn nhÊt lµ nguån vèn dµi h¹n phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ dÞch vô. KÕt luËn Rñi ro lu«n tiÒm Èn trong mäi ho¹t ®éng cña cuéc sèng hµng ngµy cña con ng­êi; nã lµ nh÷ng t×nh huèng bÊt tr¾c x¶y ra mµ chóng ta kh«ng thÓ l­êng tr­íc ®­îc vµ cã thÓ dÉn tíi tæn thÊt. Vµ trong ho¹t ®éng tÝn dông còng vËy, nguy c¬ kh«ng thu ®­îc nî lu«n lu«n tån t¹i. Tuy nhiªn chóng ta kh«ng thÓ khuÊt phôc, nhón nh­êng tr­íc nh÷ng nguy c¬ ®ã mµ cÇn ph¶i dòng c¶m ®èi mÆt vµ cã nh÷ng gi¶i ph¸p phßng ngõa gi¶m thiÓu nguy c¬ x¶y ra rñi ro, nh»m gi¶m thiªur tæn thÊt. Qua ®Ò tµi nµy, em xin ®­îc kÕt luËn mét sè vÊn ®Ò sau: * Ho¹t ®éng tÝn dông ph¶i lu«n ®¶m b¶o thùc hiÖn nguyªn t¾c thÞ tr­êng, ®i vay ®Ó cho vay, l·i suÊt cho vay ®¶m b¶o bï ®¾p ®­îc chi phÝ vµ kinh doanh cã l·i. * TÝn dông ph¶i lu«n ®¶m b¶o hai nguyªn t¾c: sö dông vèn ®óng môc ®Ých, hoµn tr¶ gèc vµ l·i ®óng thêi h¹n ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông. * CÇn ph¸t triÓn thªm c¸c s¶n phÈm phi tÝn dông, n©ng cao dÇn chÊt l­îng c¸c s¶n phÈm ®ã. * §Ó phßng ngõa vµ gi¶m thiÓu nguy c¬ x¶y ra rñi ro tÝn dông cho ng©n hµng th× mçi c¸n bé tÝn dông cÇn ph¶i qu¸n triÖt vµ thùc hiÖn ®óng nh÷ng chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch tÝn dông cña mçi ng©n hµng; thùc hiÖn ®óng vµ ®Çy ®ñ quy tr×nh nghiÖp vô tÝn dông; th­êng xuyªn trau dåi n©ng cao tr×nh ®é, ®¹o ®øc; c¸n bé tÝn dông ph¶i thùc sù cã c¸i t©m trong c«ng t¸c phôc vô kh¸ch hµng. §Ó cã thÓ gi¶i thÝch sù vËt hiÖn t­îng trong tù nhiªn vµ x· héi th× cÇn ph¶i hiÓu ®­îc nguyªn nh©n cña nã, ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng biÖn ph¸p gi¶i quyÕt thÝch hîp. §ã lµ mong muèn lín nhÊt cña con ng­êi vµ b¶n th©n em còng vËy. Tuy nhiªn, dï em ®· cè g¾ng hÕt søc ®Ó hoµn thµnh ®­îc chuyªn ®Ò nµy nh­ng v× tr×nh ®é hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, khiÕm khuyÕt. Em rÊt mong sù th«ng c¶m vµ quan t©m ®ãng gãp cña quý thÇy c« cïng c¸c b¹n ®äc. Bªn c¹nh ®ã, em xin ®­îc göi lêi c¶m ¬n tíi c¸c c« chó c«ng t¸c t¹i Ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn Th¨ng Long . Nhê cã sù gióp ®ì cña c¸c c« chó mµ h«m nay em cã thÓ hoµn thµnh ®­îc chuyªn ®Ò nµy. Em xin tr©n träng kÝnh chµo ! Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh NghiÖp vô kinh doanh ng©n hµng_TS.T« Ngäc H­ng. 2. Gi¸o tr×nh tÝn dông ng©n hµng _HVNH 3. Gi¸o tr×nh Marketing ng©n hµng_HVNH 4. Gi¸o tr×nh tµi trî dù ¸n ®Çu t­_HVNH 5. Gi¸o tr×nh lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng_HVNH 6. Qu¶n trÞ ng©n hµng th­¬ng m¹i_Peter S.Rose. 7. CÈm nang tÝn dông. 8. B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2007, 2008, 2009, quý I n¨m 2009 vµ b¸o c¸o c«ng l·nh cña §¶ng bé chi nh¸nh NHCTCG nhiÖm kú 2007 - 2009 vµ ph­¬ng h­íng l·nh ®¹o nhiÖm kú 2007 – 2009. 9. T¹p chÝ ng©n hµng cña chi nh¸nh NH§TPT TH¡NG LONG . 10.T¹p chÝ thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ . 11.Mét sè trang web: sbv.gov.vn; kd .com.vn;mof.gov.vn; mf. Gov.vn 12.Bµi “Ng©n hµng ViÖt Nam sau mét n¨m gia nhËp WTO”(Sè 1/2008) 13.Bµi “§Ó h¹n chÕ rñi ro trong cho vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông (t¸c gi¶ TrÇn LuyÖn -2/2007) DiÔn gi¶i viÕt t¾t NHNN : Ng©n hµng nhµ n­íc NHTM : Ng©n hµng th­¬ng m¹i NH§TPTVN : Ng©n hµng ®Çu t­ ph¸t triÓn ViÖt nam DNNN : Doanh nghiÖp nhµ n­íc SXKD : S¶n xuÊt kinh doanh GTCG : GiÊy tê cã gi¸ TS§B : Tµi s¶n ®¶m b¶o NQH : Nî qu¸ h¹n TD : TÝn dông Danh môc biÓu ®å: B¶ng 1: T×nh h×nh nguån vèn huy ®éng cña NH§TPT TH¡NG LONG………… 28 B¶ng 2: Tèc ®é t¨ng tr­ëng d­ nî cña NH§TPT TH¡NG LONG 30 B¶ng 3: T¨ng tr­ëng d­ nî quý I n¨m 2009 31 B¶ng 4: HiÖu suÊt sö dông vèn cña NH§TPT TH¡NG LONG 32 B¶ng 5: KÕt cÊu d­ nî theo tiÒn vay 33 B¶ng 6: C¬ cÊu d­ nî theo tiÒn vay quý I n¨m 2009 34 B¶ng 7: C¬ cÊu d­ nî theo thêi h¹n vay 34 B¶ng 8: C¬ cÊu d­ nî theo thêi h¹n quý I n¨m 2009 36 B¶ng 9: C¬ cÊu d­ nî theo thµnh phÇn kinh tÕ 36 B¶ng 10: C¬ cÊu d­ nî theo møc ®é tµi s¶n ®¶m b¶o 37 B¶ng 11: C¬ cÊu d­ nî theo lo¹i h×nh kh¸ch hµng 38 B¶ng 12: C¬ cÊu d­ nî theo ngµnh hµng 40 B¶ng 13: C¬ cÊu d­ nî theo nhãm (Q§ 234) 41 BiÓu 1: C¬ cÊu d­ nî theo lo¹i tiÒn vay 33 BiÓu 2: C¬ cÊu d­ nî theo thêi h¹n vay 35 BiÓu 3: C¬ cÊu d­ nî theo thµnh phÇn kinh tÕ 36 BiÓu 4: C¬ cÊu d­ nî theo møc TS§B 38 BiÓu 5: C¬ cÊu d­ nî theo lo¹i h×nh kh¸ch hµng 39 BiÓu 6: C¬ cÊu d­ nî theo ngµnh hµng 40 BiÓu 7: C¬ cÊu d­ nî ph©n theo nhãm (Q§234) 42 NhËn xÐt cña c¬ quan thùc tËp NhËn xÐt cña l·nh ®¹o ng©n hµng môc lôc Lêi më ®Çu 1 Ch­¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ tÝn dông vµ chÊt l­îng tÝn dông cña ng©n hµng th­¬ng m¹i 3 1.1. Lý luËn chung vÒ tÝn dông ng©n hµng th­¬ng m¹i. 3 1.1.1. Kh¸i niªm vµ ®Æc tr­ng cña tÝn dông ng©n hµng th­¬ng m¹i. 3 1.1.2. Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 6 1.1.3. Ph©n lo¹i tÝn dông ng©n hµng. 7 1.1.4. C¸c b­íc trong qui tr×nh tÝn dông. 10 1.2. ChÊt l­îng tÝn dông. 13 1.2.1. Quan niÖm vÒ chÊt l­îng tÝn dông. 13 1.2.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông cña NHTM 14 1.2.3. Mét sè chØ tiªu c¬ b¶n ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông cña c¸c NHTM. 16 1.2.4. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng tÝn dông 20 Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng chÊt l­îng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NH§TPT TH¡NG LONG 25 2.1. Giíi thiÖu vÒ chi nh¸nh NH§TPT TH¡NG LONG. 25 2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. 25 2.1.2. C¬ cÊu tæ chøc 25 2.2. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña chi nh¸nh NH§TPT TH¡NG LONG trong nh÷ng n¨m qua. 25 2.2.1. VÒ ho¹t ®éng huy ®éng vèn. 25 2.2.2. Ho¹t ®éng cho vay vµ ®Çu t­ kinh doanh kh¸c. 25 2.3. Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NH§TPT TH¡NG LONG 25 2.3.1. ChØ tiªu ®Þnh tÝnh. 25 2.3.2. ChØ tiªu ®Þnh l­îng 25 2.4. §¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NH§TPT TH¡NG LONG. 25 2.5. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc 25 2.6. Nh÷ng mÆt h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n. 25 Ch­¬ng 3: Gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông t¹i chi nh¸nh NH§TPT TH¡NG LONG 25 3.1. HËu qu¶ cña rñi ro tÝn dông 25 3.1.1. §èi víi nÒn kinh tÕ – x· héi: 25 3.1.2. §èi víi b¶n th©n ng©n hµng: 25 3.1.3. §Þnh h­íng ho¹t ®éng tÝn dông cña NH§TPT TH¡NG LONG 25 3.2. Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông. 25 3.2.1. Nhãm gi¶i ph¸p hoµn thiÖn qui tr×nh tÝn dông. 25 3.2.2. Nhãm gi¶i ph¸p ng¨n chÆn nî qu¸ h¹n míi ph¸t sinh. 25 3.2.3. §Èy m¹nh c«ng t¸c huy ®éng vèn. 25 3.2.4. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc cho vay cã kÕt hîp víi chu kú s¶n xuÊt vµ thu nhËp cña kh¸ch hµng. 25 3.2.5. Thµnh lËp bé phËn chuyªn nghiªn cøu thÞ tr­êng. 25 3.2.6. T¨ng c­êng hiÖu lùc c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé. 25 3.2.7. Tæ chøc tèt c«ng t¸c phßng ngõa rñi ro 25 3.2.8. Coi träng c«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi d­ìng c¸n bé. 25 3.3. KiÕn nghÞ 25 3.3.1. KiÕn nghÞ ®èi víi NH§TPTVN. 25 3.3.2. KiÕn nghÞ ®èi víi NHNN. 25 3.3.3. §èi víi Nhµ n­íc. 25 KÕt luËn 25 ._.