Giải pháp Nâng cao chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư tại Ngân hàng thương mại cổ phần Quốc Tế (VIB)

Lêi nãi ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi Lý thuyÕt ph¸t triÓn ®· chØ ra r»ng, ®Ó cã thÓ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña mét quèc gia th× nhÊt thiÕt ph¶i cã ho¹t ®éng ®Çu t­. Trong nh÷ng n¨m võa qua, tèc ®é ®Çu t­ trong nÒn kinh tÕ n­íc ta cã sù t¨ng tr­ëng m¹nh mÏ, thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ mµ biÓu hiÖn ë viÖc ngµy cµng nhiÒu dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, thu hót mọi nguån vèn trong còng nh­ ngoµi n­íc, đã và đang ®­îc triÓn khai réng r·i. Trong bèi c¶nh ®ã, kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn vai trß cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i víi t­ c¸ch lµ nhµ tµi trî cho c¸c dù ¸n ®Çu t­. Thùc tÕ, mÊy n¨m gÇn ®©y cã mét t×nh tr¹ng ®¸ng ph¶i quan t©m, ®ã lµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i nãi chung vµ VIB nãi riªng r¬i vµo t×nh tr¹ng dÌ dÆt sau mét lo¹t c¸c vô ®æ vì tÝn dông lín vµo n¨m 1998, 1999. Nguyªn nh©n th× cã nhiÒu, song ph¶i kÓ ®Õn mét yÕu tè rÊt quan träng, ®ã lµ chÊt l­îng thÈm ®Þnh dù ¸n, ®Æc biÖt lµ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n t¹i c¸c ng©n hµng. §øng tr­íc thùc tÕ ®ã, ®ßi hái toµn hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh dù ¸n mµ träng t©m lµ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­. Trong nh÷ng n¨m qua, VIB ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ trong môc tiªu n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông, lµnh m¹nh ho¸ t×nh h×nh tµi chÝnh vµ n©ng cao hiÖu quả kinh doanh. Mét trong nh÷ng nh©n tè cã ¶nh h­ëng tÝch cùc ®ã lµ ng©n hµng ®· quan t©m ®Õn chÊt l­îng tÝn dông ngay tõ kh©u thÈm ®Þnh, nhÊt lµ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­. Tuy vËy, trong vÊn ®Ò nµy, ng©n hµng kh«ng ph¶i kh«ng cã nh÷ng h¹n chÕ ®·, ®ang vµ sÏ n¶y sinh, cÇn ph¶i ®­îc quan t©m, hoµn thiÖn. Trªn c¬ së kiÕn thøc ®· ®­îc häc vµ nghiªn cøu thùc tÕ trong thêi gian thùc tËp t¹i VIB, em ®· lùa chän nghiªn cøu ®Ò tµi: "Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ t¹i Ng©n hµng th­¬ng m¹i Cæ phÇn Quèc tÕ ViÖt Nam - VIB". 2. Môc ®Ých nghiªn cøu cña luận văn - Kh¸i qu¸t nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ dù ¸n, thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n t¹i ng©n hµng th­¬ng m¹i . - Ph©n tÝch thùc tr¹ng chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ t¹i VIB. - §Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ h÷u hiÖu nh»m n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n t¹i VIB theo h­íng ®¸p øng ®­îc nh÷ng ®ßi hái cña nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn cña n­íc ta, ®ång thêi thùc hiÖn ®­îc ®Þnh h­íng ®Çu t­ còng nh­ yªu cÇu vÒ lîi nhuËn vµ uy tÝn cña ng©n hµng trong thêi gian t¬Ý. 3. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu Víi tÝnh ®a d¹ng vµ phøc t¹p cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­, em chØ tËp trung nghiªn cøu công tác thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ tại Ngân hàng thương mại cổ phần Quốc tế - Việt Nam (VIB) trªn ph­¬ng diÖn tµi chÝnh. Trong luận văn cã sù minh ho¹ b»ng Dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng míi nhµ m¸y èng thÐp Việt - Đức của chủ đầu tư là Công ty Thép và Vật tư công nghiệp - SIMCO . 4. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu Trong luận văn, em cã sö dông tæng hîp c¸c ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu trong ®ã chñ yÕu lµ ph­¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng, kÕt hîp gi÷a l«gic vµ lÞch sö, ph©n tÝch vµ tæng hîp, sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p cña khoa häc thèng kª, kh¶o s¸t thùc tÕ ®Ó nghiªn cøu. 5. KÕt cÊu luận văn Gåm 3 phÇn chÝnh: Ch­¬ng 1: C«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ cña ng©n hµng th­¬ng m¹i. Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ t¹i VIB. Ch­¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ t¹i VIB. ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n nãi riªng vµ thÈm ®Þnh nãi chung lµ mét c«ng viÖc phøc t¹p, nh¹y c¶m vµ linh ho¹t, kh«ng nh÷ng ®ßi hái kiÕn thøc vÒ chuyªn ngµnh mµ cßn hiÓu biÕt vÒ nhiÒu lÜnh vùc. Do giíi h¹n vÒ kiến thức, kinh nghiÖm vµ thêi gian nªn mÆc dï rÊt cè g¾ng song luận văn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ, sai sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù gióp ®ì, gãp ý cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó cã thÓ hoµn thiÖn h¬n n÷a luận văn tèt nghiÖp còng nh­ kiÕn thøc cña m×nh. Em xin tr©n träng c¶m ¬n PGS.TS. NguyÔn V¨n Nam - Phã hiÖu tr­ëng Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n Hµ Néi vµ c¸c c¸n bé t¹i Phßng TÝn dông VIB ®· tËn t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh luận văn tèt nghiÖp nµy. Hµ Néi, th¸ng 05 n¨m 2003 Sinh viªn NguyÔn V¨n ThÞnh Ch­¬ng 1: Tæng quan vÒ c«ng t¸c thÈm ®Þnh TÀI CHÍNH dù ¸n ®Çu t­ cña ng©n hµng th­¬ng m¹i 1. Ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ ho¹t ®éng cho vay theo dù ¸n cña ng©n hµng th­¬ng m¹i 1.1. Tæng quan vÒ ng©n hµng th­¬ng m¹i 1.1.1. Vµi nÐt vÒ sù ra ®êi cña ng©n hµng th­¬ng m¹i Nãi ®Õn thuËt ng÷ "ng©n hµng" hÇu hÕt mäi ng­êi ®Òu ca ngîi hÕt lêi. Hä cho r»ng: "B¶n th©n c¸c nhµ ng©n hµng vµ ho¹t ®éng ng©n hµng xøng ®¸ng ®­îc t«n vinh nh­ nh÷ng c¬ së, nh÷ng ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i". NhiÒu ng­êi h¬n n÷a cßn cho r»ng kh«ng cã hÖ thèng ng©n hµng vµ ho¹t ®éng cña nã th× thÕ giíi vµ nÒn kinh tÕ thÕ giíi kh«ng cã ®­îc nh­ ngµy h«m nay, thËm chÝ cßn kh¼ng ®Þnh sù ra ®êi cña ng©n hµng cã ý nghÜa nh­ lµ mét trong c¸c s¸ng kiÕn vÜ ®¹i cña loµi ng­êi bªn c¹nh viÖc "ph¸t minh ra löa" vµ "ph¸t minh ra b¸nh xe". Tuy nhiªn, còng cã kh«ng Ýt ng­êi c¨m thï ng©n hµng vµ ho¹t ®éng cña nã, chñ yÕu lµ nh÷ng ng­êi kh«ng thùc sù hiÓu vÒ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña ng©n hµng, vµ nhÊt lµ n¹n nh©n cña c¸c vô vì nî, ph¸ s¶n ng©n hµng. VËy ng©n hµng lµ g× vµ t¹i sao sù xuÊt hiÖn cña ng©n hµng l¹i cã ¶nh h­ëng ghª gím nh­ vËy? Cã rÊt nhiÒu quan ®iÓm vÒ lÞch sö h×nh thµnh cña ng©n hµng th­¬ng m¹i. Theo chñ nghÜa M¸c - Lªnin, ng©n hµng th­¬ng m¹i ra ®êi trªn c¬ së nh÷ng nhµ t­ b¶n th­¬ng nghiÖp. Khi nÒn s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa ph¸t triÓn, mét sè nhµ t­ b¶n cã uy tÝn, cã vèn dåi dµo, cã quan hÖ kinh doanh réng r·i sÏ ®øng ra nhËn mäi kho¶n tiÒn göi cña tÊt c¶ c¸c nhµ t­ b¶n kh¸c, sau ®ã sö dông mét phÇn tiÒn nµy ®Ó cho vay, ®Çu t­ nh»m thu lîi. Tõ ®ã hä ®­îc gäi lµ c¸c nhµ t­ b¶n ng©n hµng. Theo quan ®iÓm cña c¸c nhµ kinh tÕ häc hiÖn ®¹i nh­ David Begg; Paul Samuelson..., ho¹t ®éng ng©n hµng ra ®êi trªn c¬ së nh÷ng "thî kim hoµn". Ban ®Çu do cã kh¶ n¨ng cÊt tr÷ vµ b¶o qu¶n an toµn nªn c¸c thî kim hoµn ®øng ra gi÷ hé cña c¶i, tµi s¶n vµ sau nµy lµ tiÒn cho mäi ng­êi. §æi l¹i chñ nh©n cña nh÷ng tµi s¶n ®ã sÏ ph¶i tr¶ cho hä nh÷ng kho¶n thï lao cho viÖc cÊt gi÷ b¶o qu¶n nµy. Sau ®ã, theo thêi gian ho¹t ®éng, nh÷ng ng­êi thî kim hoµn ®Òu nhËn ra r»ng viÖc gi÷ toµn bé sè tiÒn göi trong kho lµ kh«ng cÇn thiÕt v× Ýt cã kh¶ n¨ng tÊt c¶ c¸c kh¸ch hµng cïng rót tiÒn mét lóc. Nªn hä ®· sö dông mét phÇn sè tiÒn nµy ®Ó cho vay lÊy l·i. Kh«ng chØ cã vËy, hä cßn lµm trung gian thanh to¸n, b¶o l·nh, chuyÓn tiÒn, ®æi tiÒn hé cho kh¸ch hµng... KÓ tõ ®ã nh÷ng ng­êi thî kim hoµn ®­îc gäi lµ nh÷ng nhµ ng©n hµng vµ NHTM chÝnh thøc ra ®êi. MÆc dï c¸c quan ®iÓm trªn vµ cßn nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau cã nhiÒu ®iÓm kh¸c nhau trong viÖc gi¶i thÝch sù h×nh thµnh cña NHTM nh­ng ®Òu cã mét ®iÓm chung thèng nhÊt cho r»ng: NHTM chØ thùc sù ra ®êi víi sù xuÊt hiÖn cña c¸c tæ chøc kinh doanh mµ ho¹t ®éng cña chóng g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh vËn ®éng cña tiÒn tÖ th«ng qua qu¸ tr×nh huy ®éng, tËp trung vµ ph©n phèi vèn. 1.1.2. Mét sè ho¹t ®éng c¬ b¶n cña NHTM Theo luËt c¸c tæ chøc tÝn dông cña n­íc CHXHCN ViÖt Nam th× ng©n hµng hay nãi chÝnh x¸c h¬n lµ NHTM lµ lo¹i h×nh tæ chøc tÝn dông ®­îc thùc hiÖn toµn bé ho¹t ®éng ng©n hµng vµ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c cã liªn quan. Trong ®ã ho¹t ®éng ng©n hµng lµ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô ng©n hµng víi néi dung th­êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi, sö dông sè tiÒn nµy ®Ó cho vay vµ cung cÊp c¸c dÞch vô thanh to¸n còng nh­ c¸c dÞch vô kh¸c. Gièng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong nÒn kinh tÕ, NHTM cïng ho¹t ®éng v× môc tiªu tèi ®a gi¸ trÞ cña chñ së h÷u nh­ng trªn mét lÜnh vùc kinh doanh ®Æc biÖt ®ã lµ kinh doanh tiÒn tÖ mét lÜnh vùc nh¹y c¶m nhÊt trong nÒn kinh tÕ. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã, NHTM kh«ng ngõng c¶i tiÕn c¸c dÞch vô, n©ng cao chÊt l­îng, ®a d¹ng ho¸ c¸c ho¹t ®éng cña m×nh. C¸c ho¹t ®éng cña ng©n hµng tuy rÊt ®a d¹ng song chóng ta còng cã thÓ kh¸i qu¸t thµnh c¸c ho¹t ®éng c¬ b¶n d­íi ®©y: - Ho¹t ®éng huy ®éng vèn - Ho¹t ®éng tÝn dông - Ho¹t ®éng trung gian thanh to¸n - C¸c ho¹t ®éng dÞch vô kh¸c *Huy ®éng vèn : Trong ho¹t ®éng ng©n hµng, vèn chñ së h÷u(vèn tù cã) th­êng chiÕm mét tû lÖ rÊt nhá trong toµn bé nguån vèn cña ng©n hµng. Vèn chñ së h÷u ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån kh¸c nhau tuú thuéc vµo lo¹i h×nh ng©n hµng cã thÓ lµ tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp, do c¸c cæ ®«ng ®ãng gãp, do c¸c bªn liªn doanh hoÆc do tÝch luü trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña m×nh. §Ó cã thÓ më réng c¸c ho¹t ®éng cña m×nh, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh c¸c ng©n hµng ph¶i huy ®éng vèn trong nÒn kinh tÕ dưới rÊt nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau: nh­ nhËn tiÒn göi cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n gåm c¶ tiÒn göi thanh to¸n vµ tiÒn göi tiÕt kiÖm. Bªn c¹nh ®ã ng©n hµng cßn cã thÓ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu dµi h¹n ®Ó ®Çu t­ vµo c¸c c«ng tr×nh dù ¸n lín. Trong nh÷ng tr­êng hîp cÇn thiÕt NHTM cßn cã thÓ ®i vay NHNN, c¸c NHTM kh¸c hoÆc c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c trong n­íc vµ quèc tÕ ®Ó tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu vÒ vèn cña m×nh. §Ó huy ®éng ®­îc c¸c nguån vèn nµy ng©n hµng ph¶i bá ra c¸c chi phÝ nh­ chi tr¶ l·i, chi phÝ giao dÞch, chi phÝ kh¸c cã liªn quan. Nh÷ng chi phÝ nµy buéc ng©n hµng ph¶i sö dông nguån vèn huy ®éng ®­îc thËt hiÖu qu¶ ®Ó cã thÓ bï ®¾p ®­îc chi phÝ vµ ®em l¹i lîi nhuËn cho ng©n hµng vµ cuèi cïng lµ ®¹t ®­îc môc tiªu tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ cho c¸c chñ së h÷u. * Ho¹t ®éng tÝn dông §©y là ho¹t ®éng quan träng nhÊt, mang l¹i nguån thu nhËp chñ yÕu, quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng. Theo luËt c¸c tæ chøc tÝn dông th× c¸c NHTM ®­îc phÐp tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng tÝn dông bao gåm cho vay chiÕt khÊu th­¬ng phiÕu vµ giÊy tê cã gi¸ kh¸c, b¶o l·nh cho thuª tµi chÝnh... trong ®ã cho vay ®­îc xem lµ mét ho¹t ®éng c¬ b¶n ®Æc tr­ng cho mét ng©n hµng th­¬ng m¹i, cho ®Õn nay kho¶n môc nµy vÊn chiÕm mét tû lÖ lín vµ ®em l¹i phÇn lín thu nhËp cho NHTM. * Trung gian thanh to¸n Lµ mét trung gian trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh NHTM cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n thay mÆt kh¸ch hµng thùc hiÖn thu hé vµ chi hé kh¸ch hµng th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn, ph­¬ng thøc thanh to¸n nh­ thanh to¸n sÐc, thanh to¸n thÎ, thanh to¸n chuyÓn kho¶n... §æi l¹i ng©n hµng sÏ thu phÝ dÞch vô thanh to¸n vµ cµng ngµy kho¶n thu nhËp nµy cµng chiÕm mét tû träng lín trong thu nhËp cña ng©n hµng th­¬ng m¹i. * C¸c ho¹t ®éng kh¸c TËn dông lîi thÕ vÒ uy tÝn, tr×nh ®é chuyªn m«n, nguån th«ng tin c¬ së vËt chÊt, vµ c¸c mèi quan hÖ réng kh¾p thÞ tr­êng c¸c ng©n hµng cßn tiÕn hµnh nhiÒu ho¹t ®éng kh¸c nh­ kinh doanh ngo¹i hèi, vµng, bÊt ®éng s¶n, thùc hiÖn t­ vÊn ®Çu t­ b¶o qu¶n c¸c giÊy tê cã gi¸, cho thuª kÐt, nhËn uû th¸c ®Çu t­... Ngoµi ra ng©n hµng th­¬ng m¹i cßn thùc hiÖn gãp vèn liªn doanh liªn kÕt, mua cæ phÇn cña c¸c doanh nghiÖp, mua tr¸i phiÕu chÝnh phñ... c¸c ho¹t ®éng nµy cung cÊp thªm c¸c tiÖn Ých cho kh¸ch hµng, gióp ng©n hµng cã thÓ thu hót kh¸ch hµng tèt h¬n, ®em l¹i nguån thu nhËp phô thªm cho ng©n hµng vµ gióp ng©n hµng thùc hiÖn tèt c¸c chiÕn l­îc cña m×nh (chiÕn l­îc dù trï ch¼ng h¹n) ®¶m b¶o cho ng©n hµng cã thÓ ho¹t ®éng hiÖu qu¶, tr¸nh c¸c rñi ro trong kinh doanh. Cã thÓ thÊy râ rµng lµ c¸c ho¹t ®éng cña NHTM cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, bæ trî cho nhau. Ng©n hµng chØ cã thÓ t¨ng c­êng cho vay, ®Çu t­ khi huy ®éng ®­îc nguån vèn dåi dµo víi chi phÝ hîp lý tõ nh÷ng nhµ tiÕt kiÖm, d©n c­ vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ. Tõ nguån vèn huy ®éng ®­îc ng©n hµng cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n vay ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®ång thêi cung cÊp c¸c dÞch vô tiÖn Ých kh¸c...vµ nh­ vËy, nÕu chÊt l­îng dÞch vô cao, chi phÝ ph¶i ch¨ng sÏ thu hót kh¸ch hµng ®Õn ®«ng h¬n, t¨ng nguån vèn huy ®éng cho ng©n hµng. Ng©n hµng l¹i cã thÓ më réng cho vay, ®Çu t­. NhËn thøc ®­îc ®iÒu ®ã c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ngµy nay cã xu h­íng ph¸t triÓn ®a n¨ng trong ho¹t ®éng cña m×nh, tû träng lîi nhuËn tõ c¸c dÞch vô ngµy cµng t¨ng. Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i v× thÕ mµ ho¹t ®éng cho vay l¹i bÞ suy gi¶m vÒ tÇm quan träng, nhÊt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay, c¸c ng©n hµng ®ang t¨ng c­êng tµi trî cho nhu cÇu ®Çu t­ trung dµi h¹n d­íi h×nh thøc cho vay theo dù ¸n. 1.1.3. Vai trß cña NHTM trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng Nh÷ng quan ®iÓm kh¸c nhau gi¶i thÝch vÒ sù h×nh thµnh ng©n hµng vµ ho¹t ®éng ng©n hµng ®· tr×nh bµy ë trªn phÇn nµo còng ®· ph¸n ¸nh ®­îc vai trß cùc kú quan träng cña ng©n hµng. ThËt vËy trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn ®¹i, NHTM lµ mét tæ chøc trung gian tµi chÝnh quan träng bËc nhÊt c¶ vÒ qui m« tµi s¶n vµ ho¹t ®éng nghiÖp vô. Chóng ®ãng vai trß lµ trung gian tµi chÝnh, thùc hiÖn chuyÓn tiÕt kiÖm thµnh ®Çu t­, chuyÓn tiÒn tõ c¸ nh©n tæ chøc cã thÆng d­ vÒ tµi chÝnh sang c¸ nh©n tæ chøc th©m hôt vµ cã nhu cÇu vÒ tµi chÝnh. Ngoµi ra chóng cßn ®ãng vai trß lµm trung gian thanh to¸n, vai trß ng­êi b¶o l·nh ®¹i lý vµ vai trß thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ tµi chÝnh cña chÝnh phñ. TÊt c¶ c¸c vai trß ®ã sÏ lµm cho nÒn kinh tÕ cã thÓ huy ®éng ®­îc mäi nguån lùc tiÕt kiÖm, chuyªn tiÕt kiÖm thµnh ®Çu t­ lµm cho nÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc cã thÓ ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ vËn hµnh mét c¸ch nhÞp nhµng, hiÖu qu¶. Sù ra ®êi cña NHTM ®· kÕt nèi ®­îc sù kh¸c biÖt vÒ kh«ng gian vµ thêi gian gi÷a nh÷ng ng­êi tiÕt kiÖm vµ ®Çu t­, kh¾c phôc ®­îc sù thiÕu hôt vÒ th«ng tin, kh¾c phôc ®­îc hiÖn t­îng "th«ng tin bÊt c©n xøng" cho nguån vèn tõ n¬i thÆng d­ tíi n¬i th©m hôt, lµm cho nguån vèn cña nÒn kinh tÕ ®­îc ph©n bæ mét c¸ch hiÖu qu¶, ®ång thêi lµm gi¶m ®¸ng kÓ chi phÝ giao dÞch do sù chuyªn m«n ho¸ trong ho¹t ®éng ng©n hµng. C¸c ho¹t ®éng cña ng©n hµng liªn quan tíi nhiÒu lÜnh vùc trong nÒn kinh tÕ vµ liªn quan tíi lîi Ých ®«ng ®¶o cña c¸ nh©n còng nh­ c¸c tæ chøc trong x· héi. V× hÇu hÕt c¸c chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ ®Òu cã nhu cÇu vÒ qu¶n lý tµi s¶n, thùc hiÖn ®Çu t­, thanh to¸n hé, cho vay vµ ®i vay. Râ rµng c¸c nhu cÇu nµy chØ cã thÓ ®¸p øng tèt th«ng qua dÞch vô cña c¸c trung gian tµi chÝnh ®Æc biÖt lµ c¸c NHTM. ChÊt l­îng dÞch vô mµ ng©n hµng cung cÊp cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi chÊt l­îng ho¹t ®éng cña c¸c chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ, do ®ã nã cã thÓ thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn hay ng­îc l¹i lµ k×m h·m sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ còng chÝnh v× ho¹t ®éng ng©n hµng cã ¶nh h­ëng to lín, m¹nh mÏ tíi nÒn kinh tÕ mµ hÇu hÕt c¸c chÝnh phñ ®Òu thùc hiÖn qu¶n lý chÆt chÏ c¸c ng©n hµng h¬n bÊt kú mét lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµo kh¸c trong nÒn kinh tÕ. 1.2. Ho¹t ®éng cho vay theo dù ¸n cña NHTM §èi víi NHTM, ho¹t ®éng cho vay lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n ®Æc tr­ng truyÒn thèng. Nã ®em l¹i nguån thu nhËp quan träng ®¶m b¶o cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng. Ho¹t ®éng cho vay lµ ho¹t ®éng sö dông vèn cña NHTM ®¸p øng nhu cÇu vay vèn cña ng­êi ®i vay vµ thu mét kho¶n l·i trªn sè tiÒn vay theo nguyªn t¾c vèn vay ph¶i ®­îc hoµn tr¶ c¶ gèc lÉn l·i theo thêi gian ®­îc tho¶ thuËn tr­íc. L·i vay ®­îc ng©n hµng tÝnh ë møc sao cho cã thÓ trang tr¶i ®­îc chi phÝ vµ ®¶m b¶o cho ng©n hµng cã l·i. §©y lµ ho¹t ®éng mang l¹i lîi nhuËn chñ yÕu cho ng©n hµng, song ®ång thêi nã còng lµ ho¹t ®éng chøa rÊt nhiÒu rñi ro. Cã nhiÒu tiªu thøc ®Ó ph©n lo¹i c¸c h×nh thøc cho vay cña NHTM. - Theo thêi gian: Cho vay ng¾n h¹n, trung h¹n, dµi h¹n - Theo tÝnh chÊt b¶o ®¶m: Cho vay cã tµi s¶n b¶o ®¶m, vµ cho vay kh«ng cã tµi s¶n b¶o ®¶m. - Theo l·i suÊt: Cho vay theo l·i suÊt cè ®Þnh, l·i suÊt th¶ næi. - Theo lÜnh vùc kinh doanh : Cho vay c«ng nghiÖp, cho vay n«ng nghiÖp... - Theo ®èi t­îng kh¸ch hµng: Cho vay doanh nghiÖp, cho vay c¸ nh©n, chÝnh phñ. Ho¹t ®éng cho vay theo dù ¸n ®Çu t­ lµ ho¹t ®éng mµ ng©n hµng cho kh¸ch hµng vay vèn ®Ó thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô. Thùc chÊt ®©y còng chÝnh lµ ph­¬ng thøc cho vay trung dµi h¹n cña ng©n hµng. Nh­ng dï cho vay theo h×nh thøc nµo ®i n÷a th× viÖc cho vay cña NHTM còng ph¶i tr¶ qua ba giai ®o¹n sau: KiÓm tra thÈm ®Þnh xÐt duyÖt quyết ®Þnh cho vay KiÓm tra sö dông vèn vay trong cho vay KiÓm tra - xö lý thu håi nî sau khi cho vay Cã thÓ nãi 3 giai ®o¹n nµy t¹o thµnh mét qu¸ tr×nh liªn tiÕp g¾n bã chÆt chÏ víi nhau. Mçi giai ®o¹n ®Òu cã ý nghÜa nhÊt ®Þnh, cã ¶nh h­ëng quan träng tíi chÊt l­îng chung cña mét kho¶n vay. Do vËy, viÖc nghiªn cøu, xem xÐt c¸c giai ®o¹n nµy lµ rÊt cÇn thiÕt. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng,hiÖn t­îng th«ng tin bÊt c©n xøng, còng nh­ c¸c biÕn ®éng kh«ng l­êng tr­íc cã thÓ khiÕn cho ng©n hµng cã nh÷ng kho¶n cho vay sai lÇm vµ dÉn ®Õn tæn thÊt tµi chÝnh. Sù thÊt b¹i trong c¸c kho¶n vay hay nãi ®óng h¬n lµ c¸c tæn thÊt tµi chÝnh sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi lîi nhuËn cña ng©n hµng, vµ trÇm träng h¬n nã cã thÓ ®e do¹ sù tån t¹i cña ng©n hµng, ®Èy ng©n hµng tíi nguy c¬ ph¸ s¶n. Rñi ro cã thÓ ph¸t sinh bÊt cø lóc nµo, ®iÒu nµy buéc c¸c NHTM ph¶i ph©n tÝch thÈm ®Þnh kü l­ìng ®Ó cã thÓ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, nh»m h¹n chÕ rñi ro tèi thiÓu ho¸ c¸c tæn thÊt cã thÓ x¶y ra. Qu¸ tr×nh t×m lêi gi¶i ®óng cho c©u hái ®ã trong giai ®o¹n xem xÐt tr­íc khi cho vay chÝnh lµ ho¹t ®éng ph©n tÝch tÝn dông thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ cña ng©n hµng. V× vËy thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ ®Æc biÖt lµ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ lµ kh©u tèi quan träng ®èi víi ng©n hµng, lµ kh©u ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu ®Ó ng©n hµng cã thÓ ®i tíi c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, ®¶m b¶o an toµn trong ho¹t ®éng cña ng©n hµng n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông ®em l¹i lîi nhuËn cho ng©n hµng. 2- ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ t¹i ng©n hµng th­¬ng m¹i 2.1. Dù ¸n ®Çu t­ vµ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ 2.1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ dù ¸n ®Çu t­ 2.1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ dù ¸n ®Çu t­ vµ vai trß cña dù ¸n ®Çu t­ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng T¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn lµ hai môc tiªu mµ bÊt kú mét quèc gia nãi chung hay mét doanh nghiÖp ®Òu lu«n lu«n h­íng tíi. §Ó ®¹t ®­îc sù t¨ng tr­ëng trong s¶n xuÊt kinh doanh hay réng h¬n lµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi th× nhÊt thiÕt ph¶i cã ho¹t ®éng ®Çu t­. §Çu t­ ®­îc hiÓu lµ viÖc huy ®éng c¸c nguån lùc, sö dông c¸c nguån lùc ®Ó mong muèn ®¹t ®­îc c¸c lîi Ých dù kiÕn, biÕn c¸c lîi Ých dù kiÕn trë thµnh lîi Ých thùc tÕ trong mét kho¶ng thêi gian ®ñ dµi trong t­¬ng lai. C¸c nguån lùc ë ®©y chÝnh lµ vèn, chÊt x¸m, tµi nguyªn thiªn nhiªn, thêi gian..., cßn lîi Ých dù kiÕn cã thÓ lµ c¸c lîi Ých kinh tÕ cã thÓ ®­îc l­îng ho¸ hay c¸c lîi Ých x· héi kh«ng thÓ l­îng ho¸. §èi víi c¸c doanh nghiÖp cã thÓ hiÓu ®Çu t­ dµi h¹n lµ viÖc bá vèn cã tÝnh chÊt dµi h¹n ®Çu t­ nh»m h×nh thµnh hay bæ sung nh÷ng tµi s¶n cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu kinh doanh l©u dµi cña doanh nghiÖp. Cßn trªn quan ®iÓm x· héi th× ®Çu t­ lµ ho¹t ®éng bá vèn ®Ó ph¸t triÓn ®Ó tõ ®ã thu ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi, v× môc tiªu ph¸t triÓn quèc gia. Nh­ng dï ®øng trªn gãc ®é nµo ®i n÷a, muèn tèi ®a ho¸ hiÖu qu¶ ®Çu t­ th× tr­íc khi quyÕt ®Þnh ®Çu t­ nhÊt thiÕt ph¶i cã sù ¸n ®Çu t­. Vµ trªn thùc tÕ ho¹t ®éng ®Çu t­ ®­îc thÓ hiÖn tËp trung qua c¸c dù ¸n ®Çu t­. VËy dù ¸n ®Çu t­ lµ g×? Dù ¸n ®Çu t­ cã thÓ xem xÐt trªn nhiÒu gãc ®é. VÒ mÆt b¶n chÊt, dù ¸n ®Çu t­ lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®Æc thï víi c¸c môc tiªu, ph­¬ng ph¸p vµ ph­¬ng tiÖn cô thÓ ®Ó ®¹t tíi c¸c tr¹ng th¸i mong muèn trong mét kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh. VÒ mÆt h×nh thøc dù ¸n ®Çu t­ thÓ hiÖn thµnh mét tËp hå s¬ tµi liÖu; tr×nh bµy mét c¸ch chi tiÕt vµ cã hÖ thèng mét dù kiÕn ®Çu t­ trong t­¬ng lai. Nh÷ng tµi liÖu ®ã ®­îc gäi lµ luËn chøng kinh tÕ kü thuËt. §©y còng lµ ph­¬ng tiÖn chñ yÕu mµ c¸c chñ ®Çu t­ tù sö dông ®Ó thuyÕt phôc c¸c nhµ tµi trî, c¸c nhµ qu¶n lý hç trî, ñng hé m×nh c¶ vÒ tµi chÝnh vµ hµnh chÝnh. XÐt trªn gãc ®é qu¶n lý th× dù ¸n ®Çu t­ lµ c«ng cô qu¶n lý viÖc sö dông vèn, vËt t­, lao ®éng ®Ó t¹o ra c¸c kÕt qu¶ tµi chÝnh trong thêi gian dµi.Cßn trªn gãc ®é kÕ ho¹ch ho¸ dù ¸n ®Çu t­ lµ mét kÕ ho¹ch thÓ hiÖn chi tiÕt cña mét c«ng cuéc s¶n xuÊt kinh doanh, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, lµm tiÒn ®Ò cho c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­ vµ tµi trî. Dù ¸n ®Çu t­ ®­îc xem nh­ lµ mét kÕ ho¹ch chi tiÕt nhá nhÊt, riªng biÖt trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nÒn kinh tÕ nãi chung. Nh­ vËy cã nhiÒu gãc ®é xem xÐt dù ¸n ®Çu t­ t­¬ng øng víi c¸c ®èi t­îng kh¸c nhau.Víi mỗi ®èi t­îng kh¸c nhau dù ¸n ®Çu t­ cã mét vai trß cô thÓ. * §èi víi chñ ®Çu t­: Dù ¸n ®Çu t­ lµ c¨n cø quan träng ®Ó ra quyÕt ®Þnh bá vèn ®Çu t­. Do dù ¸n ®Çu t­ ®­îc so¹n th¶o theo mét quy tr×nh chÆt chÏ dùa trªn nh÷ng c¬ së nghiªn cøu ®Çy ®ñ vÒ c¸c yÕu tè kü thuËt, kinh tÕ thÞ tr­êng, tµi chÝnh tæ chøc vµ qu¶n lý thùc hiÖn; nªn nã gióp cho c¸c nhµ ®Çu t­ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­ chÝnh x¸c. H¬n n÷a, xÐt vÒ mÆt tµi chÝnh c¸c dù ¸n ®Çu t­ th­êng cã qui m« lín, thêi gian kÐo dµi, c¸c nhµ ®Çu t­ kh«ng thÓ cã ®ñ vèn tù cã tµi trî cho toµn bé dù ¸n hoÆc lµ muèn tËn dông ®ßn bÈy tµi chÝnh, do vËy mµ hä cÇn ph¶i huy ®éng c¸c nguån kh¸c n÷a tõ c¸c nhµ tµi trî. §Ó thuyÕt phôc c¸c nhµ tµi trî cÊp vèn cho dù ¸n, nhµ ®Çu t­ ph¶i cã mét bé hå s¬ hoµn chØnh, lý gi¶i ®Çy ®ñ, chi tiÕt vÒ lý do, néi dung, c¸ch thùc hiÖn dù ¸n ®ã. Nh­ vËy ®èivíi nhµ ®Çu t­ dù ¸n ®Çu t­ lµ mét tµi liÖu hÕt søc quan träng, gióp cho nhµ ®Çu t­ cã thÓ huy ®éng ®­îc nguån tµi trî thùc hiÖn dù ¸n. Ngoµi ra dù ¸n còng lµ c¬ së ®Ó nhµ ®Çu t­ theo dâi, ®«n ®èc, kiÓm tra qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t­, gióp nhµ ®Çu t­ kÞp thêi gi¶i quyÕt nh÷ng v­íng m¾c khi dù ¸n ®i vµo thùc hiÖn. * §èi víi nhµ tµi trî: §èi víi nhµ tµi trî, ®Æc biÖt lµ NHTM, dù ¸n ®Çu t­ còng cã vai trß hÕt søc quan träng. Nã lµ mét trong c¸c c¬ së chÝnh yÕu ®Ó NHTM xem xÐt, ph©n tÝch vµ ®­a ra quyÕt ®Þnh tõ chèi hay chÊp nhËn tµi trî. Khi tiÕp nhËn mét dù ¸n xin tµi trî cña nhµ ®Çu t­, c¸c NHTM sÏ xem xÐt cô thÓ c¸c néi dung cña dù ¸n c¶ vÒ mÆt kinh tế, tµi chÝnh vµ x· héi ®Ó ra quyÕt ®Þnh cuèi cïng. Trong tr­êng hîp chÊp nhËn tµi trî th× dù ¸n lµ c¨n cø ®Ó ng©n hµng lËp kÕ ho¹ch cÊp vèn thu håi vèn vµ l·i, ®ång thêi dù ¸n còng lµ c¬ së ®Ó ng©n hµng kiÓm tra tiÕn ®é thùc hiÖn cña doanh nghiÖp, tõ ®ã gióp ng©n hµng cã c¸c biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi với các tình huống nảy sinh. * §èi víi c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc: Dù ¸n ®Çu t­ chÝnh lµ c¨n cø ®Ó xem xÐt phª duyÖt; cÊp vèn ®Çu t­ c¸c dù ¸n chØ ®­îc phª duyÖt, cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ khi môc tiªu cña dù ¸n phï hîp víi ®­êng lèi, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc, ho¹t ®éng cña dù ¸n kh«ng g©y ¶nh h­ëng ®Õn m«i tr­êng vµ ph¶i mang l¹i lîi Ých kinh tÕ, lîi Ých x· héi. Khi dù ¸n ®· ®­îc phª duyÖt th× c¸c bªn liªn quan ph¶i tu©n theo dù ¸n, nÕu ph¸t sinh c¸c tranh chÊp th× ®©y chÝnh lµ c¬ së ph¸p lý quan träng ®Ó xem xÐt gi¶i quyÕt. 2.1.1.2. §Æc ®iÓm cña dù ¸n ®Çu t­ Dù ¸n ®Çu t­ lµ rÊt ®a d¹ng, phong phó, tuy nhiªn bá qua sù kh¸c biÖt vÒ mÆt h×nh thøc, tùu chung l¹i dù ¸n ®Çu t­ cã c¸c ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau: - Mét dù ¸n ®Çu t­ ph¶i cã môc tiªu cô thÓ ®­îc thÓ hiÖn ë hai møc: + Môc tiªu trùc tiÕp: ®ã lµ môc tiªu cô thÓ vÒ kinh tÕ tµi chÝnh mµ dù ¸n ph¶i ®¹t ®­îc trong khu«n khæ nhÊt ®Þnh vµ thêi gian x¸c ®Þnh. + Môc tiªu ph¸t triÓn: lµ nh÷ng lîi Ých kinh tÕ - x· héi do viÖc thùc hiÖn dù ¸n ®em l¹i. §¹t ®­îc môc tiªu trùc tiÕp còng chÝnh lµ tiÒn ®Ò gãp phÇn ®¹t ®­îc môc tiªu ph¸t triÓn. - §Ó cã thÓ thùc hiÖn ®­îc, dù ¸n ph¶i cã c¸c ho¹t ®éng cô thÓ. §ã lµ nh÷ng c«ng viÖc, nh÷ng nhiÖm vô ®­îc thùc hiÖn nh»m chuyển ho¸ c¸c nguån lùc thµnh kÕt qu¶ cña dù ¸n. C¸c ho¹t ®éng nµy ®­îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh, t¹o thµnh kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cña dù ¸n. - CÇn cã c¸c nguån lùc ®Ó thùc hiÖn môc tiªu cña dù ¸n. §ã lµ c¸c nguån lùc vÒ con ng­êi, vËt chÊt, khoa häc kü thuËt, c«ng nghÖ cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh dù ¸n. Gi¸ trÞ chi phÝ cho c¸c nguån lùc nµy chÝnh lµ vèn ®Çu t­ cÇn cã dù ¸n. - Cuèi cïng mét dù ¸n ®Çu t­ ph¶i t¹o ra cã kÕt qu¶ cô thÓ vÒ kinh tÕ tµi chÝnh, vµ c¸c kÕt qu¶ vÒ kinh tÕ x· héi. 2.1.1.3. Ph©n lo¹i dù ¸n ®Çu t­ §Ó tiÖn cho viÖc theo dâi qu¶n lý ng­êi ta tiÕn hµnh ph©n lo¹i dù ¸n ®Çu t­ theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau. * Theo quy m« vµ lÜnh vùc ®Çu t­: chia thµnh dù ¸n lo¹i A, lo¹i B, lo¹i C. * Theo thêi h¹n: chia thµnh dù ¸n ®Çu t­ ng¾n h¹n, trung h¹n, dµi h¹n. * Theo nguån vèn: chia thµnh dù ¸n ®Çu t­ b»ng vèn ®Çu t­ trong n­íc, dù ¸n ®Çu t­ b»ng vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI), dù ¸n ®Çu t­ b»ng c¸c nguån vèn tµi trî cña n­íc ngoµi (ODA). * Theo néi dung: chia thµnh dù ¸n ®Çu t­ míi, dù ¸n ®Çu t­ më réng vµ dù ¸n ®Çu t­ c¶i tiÕn n©ng cÊp. Trong ®ã dù ¸n ®Çu t­ míi th­êng lµ nh÷ng dù ¸n rÊt lín liªn quan ®Õn nh÷ng kho¶n ®Çu t­ míi nh»m t¹o ra s¶n phÈm míi, ®éc lËp víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cò. Dù ¸n ®Çu t­ më réng lµ nh÷ng dù ¸n lµm t¨ng thªm n¨ng lùc s¶n xuÊt b»ng sù h×nh thµnh nhµ m¸y, ph©n x­ëng míi, d©y chuyÒn s¶n xuÊt míi ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cïng lo¹i cho thÞ tr­êng. Dù ¸n ®Çu t­ n©ng cÊp lµ nh÷ng dù ¸n liªn quan tíi viÖc thay ®æi c«ng nghÖ, t¹o ra c«ng nghÖ míi cao h¬n, tiªn tiÕn h¬n ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cïng lo¹i song chÊt l­îng cao h¬n, chi phÝ s¶n xuÊt thÊp h¬n t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng. * Theo tÝnh chÊt ®éc lËp hay phô thuéc: c¸c dù ¸n ®­îc ph©n thµnh dù ¸n ®éc lËp vµ phô thuéc. Víi c¸c dù ¸n ®éc lËp th× viÖc thùc hiÖn dù ¸n nµy kh«ng liªn quan ®Õn viÖc b¸c bá dù ¸n kia vµ lîi Ých thuÇn thu ®­îc tõ dù ¸n nµy kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn lîi Ých thuÇn cña dù ¸n kia. C¸c dù ¸n phô thuéc cßn ®­îc chia thµnh nh÷ng dù ¸n bæ sung vµ nh÷ng dù ¸n lo¹i trõ nhau. C¸c dù ¸n gäi lµ bæ sung khi viÖc thùc hiÖn dù ¸n nµy lµm t¨ng lîi Ých dù kiÕn cña dù ¸n kia cßn c¸c dù ¸n ®­îc gäi lµ lo¹i trõ nhau khi viÖc chÊp nhËn dù ¸n nµy ®ång nghÜa víi viÖc b¸c bá dù ¸n kh¸c, do nh÷ng giíi h¹n vÒ nguån lùc hoÆc lµ liªn quan tíi mÆt c«ng nghÖ, m«i tr­êng. CÇn l­u ý r»ng tÝnh ®éc lËp hay phô thuéc cña mét dù ¸n cßn tuú thuéc vµo tõng ®èi t­îng xem xÐt dù ¸n ®ã. §èi víi mét doanh nghiÖp, do cã nh÷ng giíi h¹n vÒ nguån lùc nªn cã thÓ coi hai dù ¸n nµo ®ã lµ hai dù ¸n lo¹i trõ nhau. Nh­ng còng bëi 2 dù ¸n Êy víi doanh nghiÖp kh¸c cã nguån lùc lín m¹nh h¬n, hay ®èi víi mét NHTM víi t­ c¸ch lµ ng­êi tµi trî cã ®ñ kh¶ n¨ng th× hä kh«ng hÒ coi ®ã lµ c¸c dù ¸n lo¹i trõ nhau, chän dù ¸n nµy kh«ng thÓ chän dù ¸n kh¸c, cho vay dù ¸n nµy mµ buéc ph¶i lo¹i bá dù ¸n kia nÕu chóng kh¶ thi, vµ lîi Ých dù kiÕn ®ñ søc hÊp dÉn ®èi víi hä. 2.1.1.4. Chu tr×nh cña dù ¸n Mçi dù ¸n ®Çu t­ dï thuéc lo¹i nµo ®i n÷a còng ph¶i tr¶i qua mét qu¸ tr×nh, qua c¸c giai ®o¹n nhÊt ®Þnh tõ viÖc h×nh thµnh ý ®Þnh ®Çu t­ cho ®Õn khi dù ¸n ®Çu t­ ®i vµo ho¹t ®éng vµ cho ®Õn khi dù ¸n hoµn thµnh kÕt thóc. §ã chÝnh lµ chu tr×nh cña dù ¸n. C¸c dù ¸n lµ hÕt søc ®a d¹ng, phong phó, tuy nhiªn chóng ta cã thÓ kh¸i qu¸t l¹i chu tr×nh cña chóng thµnh c¸c giai ®o¹n chung nhÊt bao gåm c¸c giai ®o¹n sau: - Giai ®o¹n 1: ChuÈn bÞ ®Çu t­. + Nghiªn cøu ph¸t hiện c¬ héi ®Çu t­ + Nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi, lËp dù ¸n + Nghiªn cøu kh¶ thi, lùa chän dù ¸n + ThÈm ®Þnh dù ¸n, ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­ - Giai ®o¹n 2: Thùc hiÖn ®Çu t­ + §µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång + ThiÕt kÕ vµ lËp dù to¸n vèn ®Çu t­ + Thi c«ng, x©y l¾p c«ng tr×nh + Ch¹y thö vµ nghiÖm thu sö dông - Giai ®o¹n 3: VËn hµnh dù ¸n sö dông víi møc c«ng suÊt kh¸c nhau qua c¸c n¨m. - Giai ®o¹n 4: §¸nh gi¸ sau dù ¸n vµ kÕt thóc dù ¸n. Trong c¸c giai ®o¹n trªn giai ®o¹n 1 ®­îc ®¸nh gi¸ lµ cã ý nghÜa vµ vai trß cùc kú quan träng. Nã lµ c¬ së cho viÖc triÓn khai dù ¸n ë c¸c giai ®o¹n sau quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña dù ¸n. Trong giai ®o¹n nµy, thÈm ®Þnh dù ¸n ®­îc xem lµ mét kh©u kh«ng thÓ thiÕu vµ lµ c¬ së v÷ng ch¾c cho viÖc ®­a ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­. 2.1.2. ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ 2.1.2.1. ThÈm ®Þnh vµ vai trß cña thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ Ta cã thÓ ®­a ra mét kh¸i niÖm vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ : ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ lµ viÖc tæ chøc xem xÐt, kiÓm tra, ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸ch quan khoa häc vµ toµn diÖn c¸c néi dung c¬ b¶n ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi tÝnh hîp lý, tÝnh hiÖu qu¶ vµ tÝnh kh¶ thi dù ¸n nh»m ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh vÒ ®Çu t­, cho phÐp ®Çu t­ hoÆc tµi trî mét c¸ch an toµn hiÖu qu¶. Nh­ vËy thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ lµ mét c«ng viÖc ®Çy ý nghÜa thÓ hiÖn ë viÖc gióp cho nh÷ng dù ¸n tèt sÏ kh«ng bÞ b¸c bá, nh÷ng dù ¸n tåi sÏ kh«ng ®­îc chÊp nhËn. Tuy nhiªn, viÖc thÈm ®Þnh, nhËn ®Þnh "tèt" hay "tåi", "kh¶ thi" hay "kh«ng kh¶ thi"... phÇn nµo l¹i phô thuéc vµo gãc ®é nh×n nhËn, ®¸nh gi¸ cña ng­êi thÈm ®Þnh. Dù ¸n liªn quan tíi nhiÒu ®èi t­îng. Tuú tõng ®èi t­îng thÈm ®Þnh, víi quan ®iÓm riªng lîi Ých, môc ®Ých riªng mµ cã thÓ cho kÕt qu¶ thÈm ®Þnh sÏ kh¸c nhau víi ý nghÜa kh¸c nhau: * §èi víi c¸c chñ ®Çu t­: Sù sèng cßn cña doanh nghiÖp trong t­¬ng lai phô thuéc vµo c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­ ngµy h«m nay, nªn tr­íc khi ®Çu t­ hä cÇn ph¶i c©n nh¾c thÞ tr­êng xem c¸c lîi Ých dù kiÕn thu ®­îc cã xøng ®¸ng víi chi phÝ bá ra hay kh«ng. §èi víi hä, mèi quan t©m hµng ®Çu chÝnh lµ ®é lín vµ tÝnh ch¾c ch¾n cña c¸c luång thu nhËp trong t­¬ng lai, tèi ®a ho¸ c¸c lîi Ých tµi chÝnh. V× vËy viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ sÏ gióp chñ ®Çu t­ lùa chän ®­îc ph­¬ng ¸n tèi ­u, cã tÝnh kh¶ thi cao, phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn vÒ nguån lùc cña doanh nghiÖp vµ kh¶ n¨ng t×m kiÕm nguån tµi trî, cuối cùng lµ ®em l¹i hiÖu qu¶ tµi chÝnh cao nhÊt cho hä. * §èi víi nhµ tµi trî: viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ gióp cho c¸c nhµ cã quyÕt ®Þnh tµi trî chÝnh x¸c, ®óng ®¾n. Gióp cho hä cã thÓ lùa chän tµi trî cho c¸c dù ¸n thùc sù cã tÝnh kh¶ thi, cã hiÖu qu¶ tµi chÝnh v÷ng ch¾c, tõ ®ã cã thÓ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thu håi vèn nh­ dù kiÕn. H¬n n÷a, nhê sù thÈm ®Þnh cña c¸c nhµ tµi trî, chñ ®Çu t­ cã thÓ sö dông ®ång vèn cã hiÖu qu¶, ®¶m b¶o sù an toµn tµi chÝnh cho m×nh. Cã rÊt nhiÒu tæ chøc cã thÓ tham gia tµi trî cho mét dù ¸n, nh­ng NHTM lµ mét nhµ tµi trî th­êng xuyªn vµ chñ yÕu cho c¸c dù ¸n, trong thùc tÕ c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ t¹i c¸c NHTM ®· ®­îc cô thÓ ho¸ thµnh c¸c v¨n b¶n mang tÝnh ph¸p lý, qu¶n lý, qui ®Þnh trong nghiÖp vô tÝn dông trung vµ dµi h¹n. C«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n cã chÊt l­îng sÏ gióp cho ng©n hµng ®­a ra ®­îc c¸c kÕt luËn chÝnh x¸c vÒ tÝnh kh¶ thi, hiÖu qu¶ cña dù ¸n, x¸c ®Þnh ®­îc kh¶ n¨ng tr¶ nî còng nh­ c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra vµ dÉn ®Õn rñi ro tÝn dông cho ng©n hµng tõ ®ã ra quyÕt ®Þnh cho vay mét c¸ch ®óng ®¾n. * §èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc: viÖc thÈm ®Þnh ®­îc tiÕn hµnh trªn quan ®iÓm vÒ lîi Ých chi phÝ x· héi lµ chÝnh, ®ång thêi ph¶i quan t©m ®Õn tÝnh phï hîp cña dù ¸n ®èi víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn chung cña vïng, ngµnh vµ c¶ n­íc trªn c¸c mÆt môc tiªu, quy m«, qui ho¹ch, vµ hiÖu qu¶... ®Ó tõ ®ã ra c¸c quyÕt ®Þnh cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ víi c¸c dù ¸n tèt, b¸c bá c¸c dù ¸n kh«ng tèt. ë ®©y viÖc thÈm ®Þnh còng x©y dùng nªn mét khu«n khæ cho viÖc thùc hiÖn dù ¸n sau khi ®· ®­îc phª duyÖt, ®ång thêi lµ c¬ së ®¸nh gi¸ dù ¸n sau khi nã hoµn thµnh. 2.1.2.2. Néi dung thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ Dù ¸n ®Çu t­ ®­îc thùc hiÖn sÏ cã ¶nh h­ëng còng nh­ ph¶i chÞu ¶nh h­ëng cña rÊt nhiÒu c¸c yÕu tè. ĐÓ lùa chän ®­îc dù ¸n tèt, b¸c bá dù ¸n tåi th× c«ng t¸c thÈm ®Þnh ph¶i ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch toµn diÖn trªn tÊt c¶ c¸c khÝa c¹nh ¶nh h­ëng tíi dù ¸n còng nh­ c¸c khÝa c¹nh chÞu t¸c ®éng cña dù ¸n. - ThÈm ®Þnh khÝa c¹nh ph¸p lý cña dù ¸n ViÖc ._.thÈm ®Þnh nµy nh»m kh¼ng ®Þnh c¬ së ph¸p lý cña dù ¸n th«ng qua viÖc kiÓm tra tÝnh ®Çy ®ñ, hîp lý, hîp lÖ cña nh÷ng hå s¬ liªn quan ®Õn dù ¸n nh­: giÊy ph¸p thµnh lËp doanh nghiÖp, giÊy tê kinh doanh, giÊy tê chøng minh vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña chñ ®Çu t­, luËn chøng kinh tÕ kü tuhËt cña dù ¸n,... tõ ®ã cã thÓ kÕt luËn dù ¸n cã ®­îc cÊp giÊy phÐp thùc hiÖn hay kh«ng. - ThÈm ®Þnh sù cÇn thiÕt cña dù ¸n ®Çu t­ Mét dù ¸n ®Çu t­ khi mµ ®­îc thùc hiÖn sÏ cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn ®êi sèng kinh tÕ x· héi nh­ ¶nh h­ëng tíi cung cÇu hµng ho¸, ®Õn ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, ®Õn m«i tr­êng tù nhiªn... Do vËy, dù ¸n cÇn ph¶i ®­îc thÈm ®Þnh xem cã thùc sù cÇn thiÕt trong t×nh h×nh hiÖn t¹i hay kh«ng, cã phï hîp víi quy ho¹ch, kÕ ho¹ch vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn... Muèn vËy c¸c nhµ thÈm ®Þnh ph¶i ®èi chiÕu với môc tiªu, ph­¬ng h­íng, ho¹t ®éng cña dù ¸n víi c¸c quy ®Þnh, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn chung cña Nhµ n­íc, c¸c bé, ngµnh, c¸c vïng cô thÓ nîi dù ¸n sÏ ®­îc thùc hiÖn. - ThÈm ®Þnh khÝa c¹nh thÞ tr­êng ThÞ tr­êng lµ n¬i quyÕt ®Þnh ®Õn sù thÊt b¹i hay thµnh c«ng cña dù ¸n, tõ ®ã còng quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng thu håi vèn vµ tr¶ nî cña chñ ®Çu t­. ThÞ tr­êng ®­îc xem xÐt ë ®©y bao gåm c¶ thÞ tr­êng ®Çu vµo vµ thÞ tr­êng ®Çu ra cho s¶n phÈm. Ph©n tÝch thÞ tr­êng lµ nh»m ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng cung ứng nguyên vật liệu của thị trường đầu vào, kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm cña thÞ tr­êng đầu ra, sè l­îng s¶n phÈm ®· vµ sÏ ®­îc c¸c ®èi thñ ®¸p øng, sè l­îng s¶n phÈm mµ thÞ tr­êng cßn cã thÓ tiªu thô, ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh quy m« ®Çu t­ hîp lý, lùa chän thiÕt bÞ c«ng suÊt thÝch hîp, phương án cung ứng vật liệu hợp lý nhất cho viÖc thùc hiÖn dù ¸n. Ph©n tÝch, dù ®o¸n thÞ tr­êng lµ c«ng viÖc hÕt søc phøc t¹p vµ quan träng. §Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc toµn diÖn, chÝnh x¸c vÒ khÝa c¹nh nµy, c¸c nhµ thÈm ®Þnh cÇn ph¶i thu thËp ®­îc ®Çy ®ñ th«ng tin, kÕt hîp t×nh h×nh thùc tÕ víi c¸c sè liÖu thèng kª còng nh­ c¸c ®Þnh h­íng chØ ®¹o, c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc, cña ngµnh, cña ®Þa ph­¬ng vÒ c¸c vÊn ®Ò liªn quan. - ThÈm ®Þnh khÝa c¹nh kü thuËt c«ng nghÖ §©y lµ mét néi dung còng kh«ng kÐm phÇn quan träng ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh kh¶ thi, hiÖu qu¶ cña mét dù ¸n. C¸c nhµ thÈm ®Þnh cÇn kiÓm tra møc ®é hiÖn ®¹i cña c«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ, kiÓm tra, ®¸nh gi¸ sù phï hîp cña c«ng nghÖ ®­îc lùa chän víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ nh­ ®Æc ®iÓm kü thuËt, chÊt l­îng s¶n phÈm, tr×nh ®é tay nghÒ còng nh­ kh¶ n¨ng tiÕp thu cña ng­êi s¶n xuÊt, ®Æc tÝnh n¨ng l­îng, nguyªn liÖu sö dông, nguån vèn ®Çu t­ vµ kh¶ n¨ng ngo¹i tÖ cña chñ ®Çu t­ (nÕu lµ c«ng nghÖ ngo¹i nhËp). C¸c nhµ thÈm ®Þnh ph¶i xem xÐt thiÕt kÕ dù ¸n, nh÷ng yÕu tè rñi ro trong thiÕt kÕ dù ¸n, kiÓm tra sù ®ång bé cña m¸y mãc thiÕt bÞ víi quy m« cña dù ¸n, tiÕn ®é c¸c h¹ng môc x©y dùng c¬ b¶n... §©y lµ c«ng viÖc phøc t¹p ®ßi hái ph¶i cã c¸c chuyªn gia chuyªn s©u vÒ kü thuËt. - ThÈm ®Þnh khÝa c¹nh tæ chøc qu¶n lý §©y lµ c«ng viÖc cÇn thiÕt bëi chóng ta ®Òu hiÓu râ tÇm quan träng cña c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý trong bÊt kú lÜnh vùc ho¹t ®éng nµo. Víi dù ¸n ®Çu t­ nã t¸c ®éng ®Õn tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n vµ viÖc kiÓm so¸t quy m«, ph¹m vi dù ¸n. Khi ®¸nh gi¸ dù ¸n vÒ ph­¬ng diÖn nµy, c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i xem xÐt kinh nghiÖm, tr×nh ®é tæ chøc vËn hµnh cña chñ ®Çu t­ dù ¸n, ®¸nh gi¸ vÒ nguån nh©n lùc cña dù ¸n, c¬ chÕ ®iÒu hµnh vµ ®Æc biÖt lµ kh¶ n¨ng qu¶n lý tæ chøc cña ®éi ngò ®iÒu hµnh doanh nghiÖp. - ThÈm ®Þnh khÝa c¹nh tµi chÝnh Cã thÓ nãi ®©y lµ kh©u quan träng nhÊt trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­, ®Æc biÖt ®èi víi chñ dù ¸n vµ nhµ tµi trî. ThÈm ®Þnh tµi chÝnh nh»m ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ph¸t sinh nguån thu ®Ó ®¸p øng c¸c nghÜa vô tµi chÝnh tõ dù ¸n th«ng qua viÖc tæng hîp c¸c biÕn sè tµi chÝnh ®· ®­îc tÝnh to¸n ®Ó ®­a ra nh÷ng b¶ng dù trï tµi chÝnh, tÝnh to¸n nh÷ng chØ tiªu tµi chÝnh tæng hîp nh»m ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n. ThÈm ®Þnh tµi chÝnh ®­îc thùc hiÖn trªn nguyªn t¾c đánh gi¸ toµn bé c¸c chi phÝ lîi Ých cña dù ¸n(Sẽ được xem xét kỹ hơn ở phần sau). - ThÈm ®Þnh khÝa c¹nh kinh tÕ - x· héi cña dù ¸n NÕu như kh¶ n¨ng thu lîi nhuËn cña dù ¸n lµ ®éng lùc thóc ®Èy chñ ®Çu t­ vµ c¸c nhµ tµi trî th× lîi Ých kinh tÕ - x· héi cña dù ¸n lµ c¨n cø chñ yÕu ®Ó c¸c c¬ quan thÈm quyÒn xem xÐt ra quyÕt ®Þnh cÊp hoÆc kh«ng cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ cho dù ¸n. V× vËy, ®©y lµ néi dung mµ c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc rÊt quan t©m xem xÐt, c¶ vÒ ®Þnh tÝnh lÉn ®Þnh l­îng. Nguyªn t¾c thÈm ®Þnh ë khÝa c¹nh nµy còng gièng nh­ ®èi víi thÈm ®Þnh tµi chÝnh, ®ã lµ ®Òu tiÕn hµnh trªn c¬ së so s¸nh gi÷a lîi Ých víi chi phÝ cña dù ¸n. Song ®iÓm kh¸c biÖt ë ®©y lµ lîi Ých vµ chi phÝ ®­îc xÐt ®Õn trªn gi¸c ®é x· héi. Lîi Ých x· héi lµ nh÷ng ®ãng gãp thùc sù cña dù ¸n, bao gåm c¶ nh÷ng lîi Ých cho chñ ®Çu t­, nhµ tµi trî vµ c¸c lîi Ých ®ãng gãp vµo phóc lîi chung cho x· héi céng ®ång. Chi phÝ x· héi lµ nh÷ng kho¶n ph¸t sinh thùc sù lµm tiªu hao nguån lùc cña x· héi céng ®ång, cña nÒn kinh tÕ. Ngoµi viÖc so s¸nh gi÷a lîi Ých chi phÝ x· héi cã thÓ l­îng ho¸ ®­îc cña dù ¸n th× viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n trªn khÝa c¹nh nµy cßn ph¶i xem xÐt vµ chØ ra ®­îc nh÷ng ®ãng gãp cña dù ¸n vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi nh­ t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, n©ng cao thu nhËp, vµ xem xÐt t¸c ®éng cña dù ¸n ®Õn viÖc thùc hiÖn nh÷ng dù ¸n kh¸c cũng như các tác động đến môi trường . C¸c néi dung trªn cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ lµ hÕt søc quan träng cÇn thiÕt, ®ßi hái ph¶i ®­îc xem xÐt mét c¸ch toµn diÖn bëi mçi khÝa c¹nh cña dù ¸n tån t¹i trong mét hÖ thèng, cã mèi quan hÖ rµng buéc, ¶nh h­ëng lÉn nhau vµ ¶nh h­ëng tíi viÖc dù ¸n cã ®­îc chÊp nhËn hay b¸c bá. Nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸, kÕt luËn ë kh©u nµy còng cã thÓ lµm c¬ së cho viÖc ®¸nh gi¸, ph©n tÝch ë kh©u kh¸c. Nãi tãm l¹i, thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ lµ mét c«ng viÖc hÕt søc phøc t¹p, nhiÒu kh©u ®o¹n cã mèi liªn hÖ rµng buéc. Tuy nhiªn, tuú tõng ®èi t­îng mµ kh©u ®o¹n nµo sÏ ®­îc quan t©m nhiÒu h¬n. §èi víi ng©n hµng th­¬ng m¹i th× néi dung ®­îc thÈm ®Þnh kü l­ìng nhÊt lµ khÝa c¹nh tµi chÝnh cña dù ¸n. §©y còng lµ mét khÝa c¹nh mµ ng©n hµng cã thÕ m¹nh vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô vµ kinh nghiÖm. 2.2. ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ t¹i ng©n hµng th­¬ng m¹i 2.2.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ t¹i ng©n hµng th­¬ng m¹i Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c ®Òu lµ nh÷ng tæ chøc kinh doanh còng tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong mèi liªn hÖ qua l¹i, rµng buéc. NÕu ®èi víi mét doanh nghiÖp ®Çu t­ lµ ho¹t ®éng v« cïng quan träng, th× ®èi víi mét ng©n hµng th­¬ng m¹i cho vay lµ mét ho¹t ®éng sèng cßn. Hai ho¹t ®éng cña hai chñ thÓ nµy cïng phèi hîp vµ g¾n bã víi nhau trong mét thÓ thèng nhÊt, mµ biÓu hiÖn cô thÓ cña nã lµ c¸c dù ¸n. Cïng víi xu h­íng vµ tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ nh­ hiÖn nay sè l­îng vµ quy m« dù ¸n ®Çu t­ ®ang t¨ng lªn nhanh chãng. C¸c chñ ®Çu t­ ngµy cµng muèn t×m ®Õn víi ng©n hµng th­¬ng m¹i v× hä kh«ng cã ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó tù tµi trî toµn bé cho dù ¸n, hoÆc hä muèn dïng nî ®Ó sö dông c¸i ®­îc gäi lµ "®ßn bÈy tµi chÝnh" ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vèn ®Çu t­ cña m×nh. Ng­îc l¹i ®èi víi ng©n hµng th­¬ng m¹i, viÖc tµi trî cho c¸c dù ¸n lµ mét nghiÖp vô, mét ph­¬ng thøc kinh doanh thu lîi nhuËn trªn c¬ së cung cÊp c¸c s¶n phÈm dÞch vô cña m×nh. Thùc tÕ cho thÊy tû träng cho vay theo dù ¸n trong sè c¸c ho¹t ®éng cña ng©n hµng th­¬ng m¹i ngµy cµng t¨ng. Do ®ã, tr­íc khi cho vay theo mét dù ¸n th× viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n lµ rÊt cÇn thiÕt. ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ lµ khÝa c¹nh ng©n hµng th­¬ng m¹i tËp trung nhÊt do có thÕ m¹nh vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô; còng nh­ kinh nghiÖm. Vai trß cña thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ ngµy cµng ®­îc n©ng cao, bëi th«ng qua nghiÖp vô nµy ng©n hµng cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc nhu cÇu vay vèn cña dù ¸n, tÝnh hîp lý cña viÖc sö dông vèn ®Çu t­, hiÖu qu¶ tµi chÝnh mµ dù ¸n mang l¹i vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî tõ dù ¸n. KÕt luËn nµy ®­îc ®­a ra chñ yÕu dùa trªn sù ph©n tÝch vÒ tµi chÝnh, dßng tiÒn cña dù ¸n. Trong ph©n tÝch, ng©n hµng cã thÓ dù ®o¸n ®­îc nh÷ng rñi ro cã thÓ xÈy ra, ¶nh h­ëng tíi triÓn khai thùc hiÖn dù ¸n. Tõ ®ã ng©n hµng cã thÓ, ph¸t hiÖn bæ sung thªm c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc, h¹n chÕ c¸c rñi ro, tham gia ý kiÕn víi c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc, chñ ®Çu t­ ®Ó cã c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n. MÆt kh¸c, tõ c¸c ph©n tÝch, ng©n hµng còng cã thÓ cã c¸c ph­¬ng ¸n h¹n chÕ rñi ro tÝn dông khi quyÕt ®Þnh cho vay víi quy m«, thêi gian, l·i suÊt, hîp lý, t¹o ®iÒu kiÖn cho dù ¸n ho¹t ®éng hiÖu qu¶ h¬n. Nh­ vËy th«ng qua c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­, Ng©n hµng sÏ lo¹i bá ®­îc c¸c dù ¸n kh«ng hiÖu qu¶ tr¸nh c¸c tæn thÊt mÊt vèn hay suy gi¶m lîi nhuËn, ®ång thêi lùa chän ®­îc c¸c dù ¸n tèt, gãp phÇn vµo gia t¨ng lîi nhuËn còng nh­ më réng ho¹t ®éng kinh doanh cho ng©n hµng. Trªn thùc tÕ ho¹t ®éng, tr­íc khi cho vay, c¸c ng©n hµng cßn quan t©m ®Õn c¶ vËt thÕ chÊp, cÇm cè. Song nếu chØ dùa vµo ®iÒu nµy th× ho¹t ®éng cho vay cña ng©n hµng rÊt khã ph¸t triÓn, më réng. VËt thÕ chÊp chØ lµ biÖn ph¸p phßng ngõa bÊt ®¾c dÜ ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò an toµn cho ng©n hµng tr­íc sù mÐo mã, sai lÖch cña c¸c th«ng tin thu thËp ®­îc. ChÝnh tÝnh kh¶ thi an toµn, hiÖu qu¶ cña dù ¸n míi lµ c¬ së bÒn v÷ng nhÊt, ®¶m b¶o an toµn cho kho¶n vay, vµ lµ c¬ së quan träng nhÊt cho viÖc ra quyÕt ®Þnh cho vay. 2.2.2. Néi dung,phương pháp thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ Môc tiªu cña thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ lµ x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng t¹o ra lîi nhuËn trªn kho¶n vèn ®Çu t­ cho dù ¸n. §èi víi ng©n hµng th­¬ng m¹i, viÖc x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ tài chÝnh cña dù ¸n lµ ®Ó xem c¸c kÕt qu¶ t¹o ra cã thÓ ®¶m b¶o tr¶ nî ®­îc cho ng©n hµng hay kh«ng. ChØ cã hiÖu qu¶ vµ lîi Ých tµi chÝnh do dù ¸n t¹o ra míi lµ nguån ®¶m b¶o hoµn tr¶ c¸c kho¶n nî mµ chñ dù ¸n ®· vay ng©n hµng. Cã thÓ nãi viÖc thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ ë c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i chÝnh lµ viÖc c¸n bé thÈm ®Þnh xem xÐt, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vÒ c¸c b¶ng dù trï tµi chÝnh cña dù ¸n. Qua ®ã, cã thÓ thÊy ®­îc hiÖu qu¶ ®Çu t­ còng nh­ kh¶ n¨ng ®øng v÷ng vÒ tµi chÝnh cña dù ¸n qua c¸c n¨m. Nh÷ng b¶ng dù trï tµi chÝnh nµy ®­îc lËp trªn c¬ së nh÷ng suy ®o¸n, dù b¸o t×nh h×nh, triÓn väng trong t­¬ng lai cña dù ¸n, tõ nh÷ng th«ng tin cã ®­îc ë thêi ®iÓm hiÖn t¹i vµ tr­íc hÕt ®ã lµ c¸c b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi do chñ dù ¸n lËp. §ång thêi t×nh h×nh tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña chñ ®Çu t­ lµ sù tham kh¶o cÇn thiÕt trong mét sè ph©n tÝch nhÊt ®Þnh nh­ nguån vèn ®Çu t­, kÕ ho¹ch tr¶ nî ng©n hµng... cña dù ¸n. Trong thùc tÕ c¸c ng©n hµng th­êng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ theo nh÷ng néi dung sau: - ThÈm ®Þnh kÕ ho¹ch vèn ®Çu t­. - ThÈm ®Þnh c¸c b¶ng dù trï doanh thu - chi phÝ, l·i - lç vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. - ThÈm ®Þnh hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n. - X¸c ®Þnh kh¶ n¨ng thu nî. 2.2.2.1. ThÈm ®Þnh kÕ ho¹ch vèn ®Çu t­ Th«ng th­êng mét dù ¸n ®Çu t­ ®­îc ®­a ®Õn ng©n hµng ®Ó xin vay th× dù ¸n ®ã ®· ®­îc nhiÒu cÊp xem xÐt phª duyÖt, tæng vèn ®Çu t­ ®· ®­îc x¸c ®Þnh. Tuy nhiªn, víi t­ c¸ch lµ nhµ tµi trî, ng©n hµng vÉn tiÕn hµnh thÈm ®Þnh xem xÐt l¹i theo quan ®iÓm riªng cña m×nh. §iÒu nµy rÊt quan träng v× vèn ®Çu t­ thÝch hîp sÏ gióp cho dù ¸n ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch thuËn lîi, n©ng cao hiÖu qu¶ còng nh­ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. NÕu vèn ®Çu t­ dù trï qu¸ thÊp th× dù ¸n cã thÓ bÞ ®æ vì, v× c«ng tr×nh kh«ng ®­a ®­îc vµo thùc hiÖn hoÆc kh«ng ®¶m b¶o ®­îc tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n. Ng­îc l¹i vèn ®Çu t­ thõa sÏ g©y lµng phÝ, lµm gi¶m hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n. Tæng vèn ®Çu t­ cña dù ¸n bao gåm toµn bé sè vèn cÇn thiÕt ®Ó thiÕt lËp vµ ®­a dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng, bao gåm: vèn ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh (vèn cè ®Þnh), vèn ®Çu t­ vµo tµi s¶n l­u ®éng (vèn l­u ®éng) vµ vèn dù phßng. - Vèn cè ®Þnh: Lµ vèn ®Çu t­ cho tµi s¶n cè ®Þnh ban ®Çu bæ sung cho c¸c n¨m sau, bao gåm: chi phÝ thuª chuyªn gia t­ vÊn, so¹n th¶o dù ¸n, chi phÝ kh¶o s¸t th¨m dß, chi phÝ t×m kiÕm th«ng tin, chi phÝ hµnh chÝnh, chi phÝ m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ (chuyÓn giao c«ng nghÖ), chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n vµ gi¸ trÞ cßn l¹i cña c¸c c«ng tr×nh cã s½n, chi phÝ ®Êt ®ai, chuÈn bÞ mÆt b»ng x©y dùng, chi phÝ l¾p ®Æt vËn hµnh, s¶n xuÊt thö, chi phÝ dù phßng. - Vèn l­u ®éng: Bao gåm tiÒn, c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ kh¸c, chi phÝ nguyªn vËt liÖu (chÝnh, phô), tiÒn l­¬ng, hµng dù tr÷. - Vèn dù phßng: Do viÖc tÝnh to¸n nh÷ng kho¶n vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng ë trªn chØ mang tÝnh chÊt dù kiÕn, nªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn cã thÓ cã sù thiÕu hôt do nhiÒu nguyªn nh©n ch¼ng h¹n nh­ chªnh lÖch tû gi¸, chi phÝ nguyªn vËt liÖu t¨ng,... v× vËy, viÖc ®Ó ra mét kho¶n vèn dù phßng nh»m bï ®¾p cho sù thiÕt hôt ®ã lµ rÊt cÇn thiÕt. Trªn c¬ së nhu cÇu vèn ®Çu t­ ®ã ng©n hµng sÏ xem xÐt nguån tµi trî cho dù ¸n. Mét dù ¸n th­êng cã hai nguån tµi trî lµ vèn tù cã vµ vèn vay. - Vèn tù cã (vèn chñ së h÷u): ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån vèn: vèn cæ phÇn, vèn do Nhµ n­íc cÊp (®èi víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc), vèn liªn doanh, lîi nhuËn ®Ó l¹i. - Vèn vay: bao gåm vay ng©n hµng th­¬ng m¹i, c¸c tæ chøc tÝn dông phi ng©n hµng vµ vay tõ c¸c nguån kh¸c. NhiÖm vô cña ng©n hµng ë ®©y lµ xem xÐt c¬ cÊu tµi trî cho dù ¸n cã phï hîp víi tiến ®é thùc hiÖn dù ¸n hay kh«ng. Ng©n hµng ph¶i thÈm ®Þnh c¶ c¬ së ph¸p lý vµ c¶ c¬ së thùc tÕ ®Ó ®¶m b¶o r»ng kh¶ n¨ng dù ¸n nhËn ®­îc c¸c tµi trî ®ã lµ ch¾c ch¾n (nghÜa lµ ph¶i cã c¸c cam kÕt, hîp ®ång cña c¸c bªn liªn quan). Trªn c¬ së c©n ®èi gi÷a nhu cÇu víi kh¶ n¨ng ®¶m b¶o ch¾c ch¾n cña mçi nguån tµi trî, sè vèn mµ c¸c nguån ®· cung cÊp, ng©n hµng sÏ x¸c ®Þnh ®­îc møc cho vay. Møc cho vay = Tæng vèn ®Çu t­ cña dù ¸n - Vèn tù cã - Vèn vay tõ nguån kh¸c. Ngoµi ra ng©n hµng cßn ph¶i xem xÐt møc cho vay tho¶ m·n nh­ng quy ®Þnh trong quy chÕ cho vay cña ng©n hµng hay kh«ng. Mét ®iÒu quan träng n÷a lµ ng©n hµng ph¶i xem xÐt tiÕn ®é bá vèn cho dù ¸n ®· phï hîp ch­a, cã phï hîp víi tiÕn ®é thi c«ng vµ ®¶m b¶o ®ñ vèn theo tiÕn ®é thi c«ng hay ch­a. §Ó tõ ®ã ng©n hµng x©y dùng, điều chỉnh ph­¬ng ¸n gi¶i ng©n vµ thu nî cña m×nh cho phï hîp. 2.2.2.2. ThÈm ®Þnh c¸c dù trï doanh thu - chi phÝ, l·i - lç, vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh Ng©n hµng cÇn ph¶i thÈm ®Þnh l¹i tÝnh chÝnh x¸c, hîp lý, hîp lÖ cña c¸c b¶ng dù trï tµi chÝnh nµy bëi ®©y lµ mét kh©u rÊt quan träng trong viÖc thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n. Mét b¶ng dù trï chÝnh x¸c vµ trung thùc sÏ cho thÊy t×nh h×nh sö dông vèn khi dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng còng nh­ tÝnh sinh lîi cña dù ¸n, tõ ®ã x¸c ®Þnh ®­îc kh¶ n¨ng hoµn trë nî cña chñ dù ¸n. H¬n n÷a, nh÷ng b¶ng nµy lµ cơ sở cho ng©n hµng th­¬ng m¹i thùc hiÖn viÖc tÝnh to¸n c¸c luång tiÒn cña dù ¸n vµ ph©n tÝch hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n. Néi dung cña kh©u nµy lµ ng©n hµng ph¶i tiÕn hµnh tÝnh to¸n, kiÓm tra l¹i c¸c yÕu tè nh­ c«ng suÊt vµ kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm cña dù ¸n, kh¶o s¸t l¹i gi¸ thµnh, gi¸ b¸n cña s¶n phÈm còng nh­ c¸c yÕu tè ®Çu vµo t¹i thêi ®iÓm xin vay, møc khÊu hao theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc,... §ã lµ nh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi doanh thu, chi phÝ vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp khi cã dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng. C¬ së cña viÖc thẩm ®Þnh ë néi dung nµy lµ dùa trªn n«i dung cña luËn chøng kinh tÕ kü thuËt, dùa trªn c¸c chØ tiªu, ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt cña ngµnh do Nhµ n­íc ban hµnh hoÆc c¸c c¬ quan chuyªn m«n c«ng bè vµ dùa trªn c¸c kÕt qu¶ thÈm ®Þnh ë c¸c mÆt thÞ tr­êng, kü thuËt - c«ng nghÖ, tæ chøc vµ kinh tÕ x· héi cña dù ¸n mµ ng©n hµng ®· tiÕn hµnh ë trªn. 2.2.2.3. ThÈm ®Þnh hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n ®Çu t­, vÒ lý thuyÕt còng nh­ thùc tiÔn, ng­êi ta th­êng sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p (hay c¸c chØ tiªu) sau ®©y: - Ph­¬ng ph¸p gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV) - Ph­¬ng ph¸p tû suÊt hoµn vèn néi bé (IRR) - Thêi gian hoµn vèn (PP) - Tû suÊt lîi Ých - chi phÝ (BCR) - ChØ sè doanh lîi (PI) - §iÓm hoµ vèn(Break-even point) Th«ng th­êng, cã hai ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n, ®ã lµ: ph­¬ng ph¸p gi¶n ®¬n vµ ph­¬ng ph¸p chiÕt khÊu. Tuy nhiªn, ph­¬ng ph¸p chiÕt khÊu cho ta kÕt luËn chÝnh x¸c h¬n v× trong c¸c dù ¸n ®Çu t­, lîi Ých vµ chi phÝ ph¸t sinh ë c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau, do vËy chóng ta kh«ng thÓ so s¸nh nh÷ng gi¸ trÞ nh­ vËy mµ kh«ng quy vÒ mét thêi ®iÓm dùa trªn gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn. Khi ®ã, chóng ta ®· xÐt ®Õn chi phÝ c¬ héi, mét kh¸i niÖm kh«ng thÓ bá qua trong viÖc ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­. V× vËy, ë ®©y chóng ta chØ thÈm ®Þnh dù ¸n theo ph­¬ng ph¸p chiÕt khÊu, ph­¬ng ph¸p mµ hiÖn nay ®ang ®­îc sö dông rÊt phæ biÕn. - Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV - Net Present Value) Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng cña mét dù ¸n ®Çu t­ lµ sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c luång thu nhËp rßng kú väng trong t­¬ng lai víi gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña vèn ®Çu t­. C«ng thøc tÝnh: hay Tromg ®ã: CFi (=Bi – Ci): luång tiÒn rßng n¨m i Bi: luång thu nhËp rßng dù kiÕn cña n¨m i Ci: Chi phÝ thùc hiÖn dù ¸n ë n¨m i r: Tû lÖ chiÕt khÊu n: Sè n¨m tÝnh tõ thêi ®iÓm ®Çu t­ cho ®Õn khi kÕt thóc dù ¸n ý nghÜa cña NPV: VÒ b¶n chÊt, NPV ph¶n ¸nh phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm dù tÝnh mµ dù ¸n ®em l¹i cho nhµ ®Çu t­ víi møc ®é rñi ro cô thÓ cña dù ¸n. ViÖc tÝnh NPV cho phÐp so s¸nh møc sinh lêi cña mét dù ¸n ®ang xÐt víi møc sinh lêi cña mét dù ¸n kh¸c cã tû lÖ sinh lêi ch¾c ch¾n b»ng l·i suÊt chiÕu khÊu cña dù ¸n ®ang xÐt. Tuy nhiªn, viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c tû lÖ chiÕt khÊu cho mçi dù ¸n ®Çu t­ lµ rÊt khã kh¨n. Ng­êi ta cã thÓ lÊy tû lÖ chiÕt khÊu b»ng víi l·i suÊt mµ doanh nghiÖp ®i vay trªn thÞ tr­êng, hoÆc b»ng l·i suÊt b×nh qu©n trªn thÞ tr­êng, hoÆc b»ng l·i suÊt ng­ìng (l·i suÊt do héi ®ång qu¶n trÞ cña doanh nghiÖp ®Æt ra), l·i suÊt tr¸i phiÕu kho b¹c Nhµ n­íc céng víi mét biªn ®é nµo ®ã... Nh­ng th«ng th­êng, ng­êi ta lÊy tû lÖ chiÕt khÊu thÝch hîp lµ chi phÝ trung b×nh cña vèn (WACC). Sö dông chØ tiªu NPV ®Ó ®¸nh gi¸ dù ¸n ®Çu t­ theo nguyªn t¾c: §èi víi dù ¸n ®éc lËp th× dù ¸n nµo cã NPV >0 sÏ ®­îc lùa chän, NPV <0 sÏ bÞ lo¹i bá, cßn nÕu NPV = 0 th× phô thuéc vµo sù cÇn thiÕt cña dù ¸n mµ quyÕt ®Þnh. §èi víi c¸c dù ¸n lo¹i trõ nhau th× dù ¸n nµo cã NPV³ 0 vµ lín nhÊt sÏ ®­îc lùa chän. Sö dông ph­¬ng ph¸p NPV ®Ó ®¸nh gi¸, lùa chän dù ¸n ®Çu t­ cã ­u nh­îc ®iÓm sau: ¦u ®iÓm: Ph­¬ng ph¸p nµy tÝnh to¸n dùa trªn c¬ së dßng tiÒn cã chiÕt khÊu lµ hîp lý v× tiÒn cã gi¸ trÞ theo thêi gian. Do NPV ®­îc biÓu thÞ b»ng sè tuyÖt ®èi nªn nã ph¶n ¸nh trùc tiÕp phÇn lîi nhuËn mµ dù ¸n ®ãng gãp vµo tµi s¶n cña doanh nghiÖp. ViÖc quyÕt ®Þnh chÊp thuËn hay tõ chèi vµ xÕp h¹ng c¸c dù ¸n phï hîp víi môc tiªu tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ tµi s¶n cña chñ së h÷u. H¬n n÷a, ph­¬ng ph¸p nµy sö dông chi phÝ trung b×nh cña vèn lµm tû lÖ chiÕt khÊu lµ thÝch hîp nhÊt v× nã ph¶n ¸nh møc rñi ro cña dù ¸n b»ng víi møc rñi ro cña doanh nghiÖp vµ chÝnh s¸ch tµi trî cña doanh nghiÖp phï hîp víi dù ¸n. Nh­îc ®iÓm: §é lín cña NPV phô thuéc rÊt nhiÒu vµo tû lÖ chiÕt khÊu r ®­îc lùa chän, cô thÓ lµ: r cµng nhá th× NPV cµng lín vµ ng­îc l¹i. Trong khi ®ã, viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c r lµ rÊt khã kh¨n. MÆt kh¸c, NPV chØ ph¶n ¸nh ®­îc quy m« sinh lêi mµ kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc hiÖu suÊt sinh lêi. Ph­¬ng ph¸p nµy kh«ng thÓ so s¸nh ®­îc c¸c dù ¸n cã thêi gian kh¸c nhau hoÆc nÕu cã thÓ th× sÏ rÊt phøc t¹p vµ tèn thêi gian. §èi víi nh÷ng dù ¸n cã thêi gian dµi th× viÖc ¸p dông NPV ®Ó so s¸nh lµ kh«ng cã ý nghÜa v× thêi gian cµng dµi th× l·i suÊt chiÕt khÊu cµng bÞ dao ®éng vµ do ®ã lµm ¶nh h­ëng ®Õn ®é lín cña NPV. - Tû suÊt hoµn vèn néi bé (IRR - Internal Rate of Return) Tû suÊt hoµn vèn néi bé lµ tû lÖ chiÕt khÊu mµ t¹i ®ã NPV = 0, tøc lµ gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c luång thu nhËp rßng b»ng víi gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña vèn ®Çu t­. Nh­ vËy ta cã c«ng thøc: NPV 0 r IRR H×nh: §å thÞ vÒ mèi quan hÖ gi÷a NPV vµ r. Ng­êi ta sö dông hai c¸ch tÝnh IRR nh­ sau: Ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: §Çu tiªn chän 1 l·i suÊt chiÕt khÊu bÊt kú råi tÝnh NPV, nÕu NPV >0 th× tiÕp tôc n©ng r lªn vµ ng­îc l¹i. LÆp l¹i c¸ch tÝnh trªn cho tíi khi NPV=0 hoÆc gÇn b»ng 0, khi ®ã møc l·i suÊt nµy b»ng IRR cña dù ¸n. Ph­¬ng ph¸p néi suy tuyÕn tÝnh: §©y lµ ph­¬ng ph¸p ®­îc sö dông phổ biến . §Çu tiªn, chän 2 møc l·i suÊt chiÕt kh©u sao cho: Víi r1 cã NPV1 > 0, vµ víi r2 cã NPV2 < 0, sau ®ã ¸p dông c«ng thøc: ý nghÜa: Tû suÊt hoµn vèn néi bé ®o l­êng tû lÖ hoµn vèn ®Çu t­ cña mét dù ¸n. Nã ®­îc coi lµ b»ng víi møc l·i suÊt tiÒn vay cao nhÊt mµ nhµ ®Çu t­ cã thÓ chÊp nhËn mµ kh«ng bÞ thua thiÖt nÕu toµn bé sè tiÒn ®Çu t­ cho dù ¸n ®Òu lµ vèn vay (c¶ gèc vµ l·i céng dån) vµ ®­îc tr¶ b»ng nguån tiÒn thu ®­îc dù ¸n mçi khi chóng ph¸t sinh. Sö dông IRR ®Ó ®¸nh gi¸ dù ¸n ®Çu t­: Tr­íc hÕt ph¶i lùa chän mét møc l·i suÊt chiÕt khÊu lµm IRR®m (IRR ®Þnh møc). Th«ng th­êng, ®ã chÝnh lµ chi phÝ c¬ héi cña vèn. §èi víi c¸c dù ¸n ®éc lËp: nÕu dù ¸n nµo cã IRR IRR®m vµ lín nhÊt. NÕu dù ¸n cã thêi gian cµng dµi th× nªn lùa chän dù ¸n theo chØ tiªu IRR. ¦u ®iÓm: Còng gièng nh­ ph­¬ng ph¸p NPV, ph­¬ng ph¸p nµy còng chó träng ®Õn gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn. H¬n n÷a, IRR ®­îc biÓu thÞ b»ng tû lÖ % nªn dÔ dµng so s¸nh víi chi phÝ sö dông vèn. Vµ ph­¬ng ph¸p nµy gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò lùa chän gi÷a c¸c dù ¸n cã thêi gian kh¸c nhau. Nh­îc ®iÓm: Ph­¬ng ph¸p nµy kh«ng ®Ò cËp ®Õn ®é lín, quy m« cña dù ¸n. Víi nh÷ng dù ¸n cã nh÷ng kho¶n ®Çu t­ thay thÕ lín, dßng tiÒn ®æi dÊu liªn tôc dÉn tíi hiÖn t­îng IRR ®a trÞ vµ nh­ vËy, viÖc ¸p dông IRR kh«ng cßn chÝnh x¸c n÷a. Do ®­îc biÓu thÞ b»ng tû lÖ % trong khi tµi s¶n ®­îc ®o l­êng b»ng tiÒn nªn kh«ng thÓ ph¶n ¸nh trùc tiÕp vÒ nh÷ng h×nh thøc gia t¨ng gi¸ trÞ cña tµi s¶n. MÆt kh¸c, ph­¬ng ph¸p IRR ngÇm gi¶ ®Þnh r»ng thu nhËp rßng cña dù ¸n ®· ®­îc t¸i ®Çu t­ víi l·i suÊt b»ng IRR, nghÜa lµ kh«ng gi¶ ®Þnh ®óng tû lÖ t¸i ®Çu t­. §Ó kh¾c phôc nh­îc ®iÓm nµy cña ph­¬ng ph¸p IRR, ng­êi ta sö dông ph­¬ng ph¸p tû suÊt hoµn vèn néi bé ®iÒu chØnh (MIRR - Modified Internal Rate or Return). MIRR lµ tû lÖ chiÕt khÊu mµ t¹i ®ã gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña tæng vèn ®Çu t­ b»ng gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña tæng gi¸ trÞ t­¬ng lai cña c¸c luång tiÒn rßng thu tõ dù ¸n, víi gi¶ ®Þnh luång tiÒn nµy ®­îc t¸i ®Çu t­ t¹i tû lÖ l·i suÊt ®óng b»ng chi phÝ vèn. ViÖc sö dông hai ph­¬ng ph¸p NPV vµ IRR ®Ó ®¸nh gi¸ dù ¸n ®Çu t­ cã thÓ ®­a tíi cïng mét kÕt luËn, ®ång thêi l¹i cã thÓ ®­a ®Õn hai kÕt luËn tr¸i ng­îc nhau, ®iÒu ®ã phô thuéc vµo c¸c dßng tiÒn trong t­¬ng lai vµ tû lÖ chiÕt khÊu. Trong tr­êng hîp cã sù xung ®ét gi÷a hai ph­¬ng ph¸p th× viÖc lùa chän dù ¸n theo ph­¬ng ph¸p NPV ­u viÖt h¬n. - Thêi gian hoµn vèn (PP - Payback Period) Thêi gian hoµn vèn cña mét dù ¸n lµ ®é dµi thêi gian cÇn thiÕt ®Ó thu håi ®ñ vèn ®Çu t­ ban ®Çu. Cã hai c¸ch tÝnh chØ tiªu nµy, ®ã lµ thêi gian hoµn vèn gi¶n ®¬n vµ thêi gian hoµn vèn cã chiÕt khÊu. Thêi gian hoµn vèn gi¶n ®¬n (Thvg®) lµ kho¶ng thêi gian cÇn thiÕt ®Ó c¸c dßng tiÒn t¹o ra tõ dù ¸n ®Çu t­ b»ng sè tiÒn ban ®Çu ®­îc bá ra ®Ó thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­ ®ã. Cßn thêi gian hoµn vèn cã chiÕt khÊu (Thvck) lµ kho¶ng thêi gian cÇn thiÕt ®Ó gi¸ trÞ hiÖn t¹i thuÇn cña dòng tiên được tạo ra từ dù ¸n b»ng kh«ng. C«ng thøc: vµ ý nghÜa: Ph­¬ng ph¸p nµy cung cÊp mét th«ng tin quan träng r»ng vèn cña chñ ®Çu t­ bÞ trãi buéc vµo mçi dù ¸n lµ bao nhiªu thêi gian. Sö dông chØ tiªu PP ®Ó ®¸nh gi¸ dù ¸n ®Çu t­ theo nguyªn t¾c: Lùa chän dù ¸n cã thêi gian hoµn vèn cµng ng¾n cµng tèt vµ PP ph¶i nhá h¬n thêi gian quy ®Þnh (v× thêi gian hoµn vèn ng¾n th× vèn ®Çu t­ lu©n chuyÓn nhanh h¬n, cã c¬ héi ®Çu t­ vµo dù ¸n míi víi kú väng tû suÊt sinh lêi cao h¬n). §èi víi nh÷ng dù ¸n ®­îc tµi trî bëi vèn vay th× thêi gian hoµn vèn cµng ng¾n th× phÝ tr¶ l·i vay cµng thÊp. ¦u ®iÓm: Ph­¬ng ph¸p nµy ®¬n gi¶n, dÔ ¸p dông vµ thường ®­îc sö dông nh­ mét c«ng cô sµng läc. Nã rÊt h÷u Ých trong viÖc ®Þnh l­îng rñi ro, v× thêi gian hoµn vèn cµng dµi th× l­îng thu nhËp dù kiÕn trong t­¬ng lai sÏ bÞ ¶nh h­ëng bëi yÕu tè rñi ro cña dù ¸n. H¬n n÷a, viÖc thÊy râ ®­îc thêi gian thu håi vèn cho phÐp ®Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó rót ng¾n thêi gian ®ã. Nh­îc ®iÓm: Thêi gian hoµn vèn gi¶n ®¬n kh«ng tÝnh ®Õn gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn vµ c¶ hai chØ tiªu trªn kh«ng tÝnh ®Õn sù sai kh¸c vÒ thêi ®iÓm t¹o ra dßng tiÒn tr­íc thêi ®iÓm hoµn vèn, còng nh­ kh«ng xem xÐt ®Õn yÕu tè rñi ro ®èi víi luång tiÒn t­¬ng lai cña dù ¸n. Phần thu nhËp sau thêi ®iÓm hoµn vèn bÞ bá qua hoµn toµn, nh­ vËy kh«ng ®¸nh gi¸ ®­îc hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña c¶ ®êi dù ¸n. Khi ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy th× viÖc xÕp h¹ng dù ¸n kh«ng phï hîp víi môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña chñ së h÷u. - Tû suÊt lîi Ých - chi phÝ (BCR - Benefit / Cost Rate) Tû suÊt lîi Ých - chi phÝ ®­îc tÝnh b»ng gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña thu nhËp vµ gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c chi phÝ cña dù ¸n, víi tû lÖ chiÕt khÊu b»ng chi phÝ c¬ héi cña vèn. C«ng thøc: ý nghÜa: Tû sè nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n trªn mçi ®¬n vÞ tiÒn tÖ vèn ®Çu t­ (quy vÒ thêi ®iÓm hiÖn t¹i). Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸: Lùa chän dù ¸n cã BCR ³1 vµ BCR lín nhÊt. ¦u ®iÓm: Nã cho biÕt lîi Ých thu ®­îc trªn mét ®ång chi phÝ bá ra tõ ®ã gióp chñ ®Çu t­ lùa chän, c©n nh¾c c¸c ph­¬ng ¸n cã hiÖu qu¶. Nh­îc ®iÓm: Tuy nhiªn, sö dông chØ tiªu nµy rÊt dÔ dÉn ®Õn sai lÇm khi lùa chän c¸c dù ¸n lo¹i trõ nhau vµ c¸c dù ¸n cã quy m« kh¸c nhau. - ChØ sè doanh lîi (PI - Profitability Index). §ã lµ tû sè gi÷a thu nhËp b×nh qu©n víi vèn ®Çu t­ b×nh qu©n. PI = Thu nhËp rßng b×nh qu©n Vèn ®Çu t­ b×nh qu©n ý nghÜa: PI ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n trªn tæng sè vèn ®Çu t­ b×nh qu©n cña dù ¸n. Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ dù ¸n ®Çu t­: §èi víi c¸c dù ¸n ®éc lËp, nÕu dù ¸n cã PI>1 th× chÊp thuËn dù ¸n nÕu dù ¸n cã PI1 vµ cã PI lín nhÊt. Ph­¬ng ph¸p nµy t­¬ng ®èi gi¶n ®¬n vµ dÔ tÝnh nh­ng nã kh«ng tÝnh ®Õn gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn, kh«ng tÝnh ®Õn thêi ®iÓm ph¸t sinh dßng tiÒn vµ còng kh«ng ®o l­êng trùc tiÕp t¸c ®éng cña mét dù ¸n ®èi víi lîi nhuËn cña c¸c chñ së h÷u. - §iÓm hoµ vèn: §iÓm hoµ vèn lµ ®iÓm mµ t¹i ®ã møc doanh thu võa ®ñ trang tr¶i cho mäi chi phÝ (kh«ng lç, kh«ng l·i). §iÓm hoµ vèn cã thÓ ®­îc thÓ hiÖn b»ng møc s¶n l­îng hoÆc doanh thu. C«ng thøc: S¶n l­îng hoµ vèn: Trong ®ã: FC: Tæng chi phÝ cè ®Þnh P: Gi¸ b¸n ®¬n vÞ s¶n phÈm p-v: Møc l·i gép trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. Doanh thu hoµ vèn (tr­êng hîp s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm) NÕu s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau th× tÝnh thªm träng sè cña tõng lo¹i s¶n phÈm. Trong ®ã: Wi lµ tû träng doanh sè s¶n phÈm i. Ngoµi ra, ng­êi ta cßn tÝnh ®iÓm hoµ vèn tiÒn tÖ vµ ®iÓm hoµ vèn tr¶ nî: §iÓm hoµ vèn tiÒn tÖ = Tæng ®Þnh phÝ – KHCB Tæng doanh thu - Tæng biÕn phÝ §iÓm hoµ vèn tr¶ nî = Tæng ®Þnh phÝ - KHCB + Nî gèc + ThuÕ thu nhËp Tæng doanh thu - Tæng biÕn phÝ ý nghÜa: §iÓm hoµ vèn cho ta biÕt møc ®é ho¹t ®éng tèi thiÓu cÇn thiÕt ®Ó doanh nghiÖp cã lîi nhuËn. Sö dông chØ tiªu ®Ó ®¸nh gi¸ dù ¸n: Lùa chän dù ¸n cã ®iÓm hoµ vèn cµng nhá cµng tèt. Tuy nhiªn, thèng kª cho thÊy ®iÓm hoµ vèn 80% th× ®Çu t­ kh«ng an toµn. CÇn ph¶i l­u ý mét ®iÓm lµ ®iÓm hoµ vèn chØ xÐt riªng cho tõng dù ¸n cô thÓ v× thùc tÕ, c¸c dù ¸n thuéc c¸c ngµnh kh¸c nhau cã c¬ cÊu ®Çu t­ vèn kh¸c nhau nªn cã ®iÓm hoµ vèn kh¸c nhau. ¦u ®iÓm: Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn cho biÕt s¶n l­îng hoµ vèn lµ bao nhiªu, do ®ã chñ ®Çu t­ cã thÓ t×m c¸ch ®¹t ®Õn ®iÓm hoµ vèn trong thêi gian ng¾n nhÊt. Nh­îc ®iÓm: Ph­¬ng ph¸p nµy kh«ng cho biÕt quy m« l·i rßng cña c¶ ®êi dù ¸n còng nh­ hiÖu qu¶ cña mét ®ång vèn bá ra. MÆt kh¸c, viÖc ph©n tÝch sÏ trë nªn phøc t¹p vµ tÝnh chÝnh x¸c kh«ng cao khi cã hoạt động ®Çu t­ bæ sung, thay thÕ. Nh­ vËy, mçi chØ tiªu, mçi ph­¬ng ph¸p ®Òu cã nh÷ng ­u, nh­îc ®iÓm nhÊt ®Þnh. Nh×n chung, viÖc thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ b»ng mét hÖ thèng c¸c chØ tiªu sẽ cho ta mét kÕt luËn chung tæng hîp, kh¸i qu¸t vÒ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n. Tuy nhiên, cã nh÷ng tr­êng hîp, c¸c kÕt luËn cã sù xung ®ét th× c¸c c¸n bé thÈm ®Þnh cÇn cã sù linh ho¹t, tuú vµo tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ, cũng như tÇm quan träng kh¸c nhau cña c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ vµ sù ­u tiªn khÝa c¹nh nµo cña từng dù ¸n mµ ®­a ra kÕt luËn. 2.2.4. X¸c ®Þnh kh¶ n¨ng tr¶ nî Th«ng th­êng, kÕ ho¹ch tr¶ nî ®­îc x©y dùng trªn c¬ së kÕ ho¹ch vay nî, ®iÒu kiÖn tµi trî cña tõng nguån vay vµ chu kỳ sản xuất kinh doanh của dự án. Tuy nhiên, nã ®­îc chñ ®Çu t­ ®­a ra trong giai ®o¹n lËp dù ¸n, khi nhiÒu ®iÒu kiÖn vay tr¶ cô thÓ ch­a ®­îc kh¼ng ®Þnh, mµ chñ yÕu chØ dùa vµo c¸c ®iÒu kiÖn th«ng lÖ cña nh÷ng nguån tµi trî dù tÝnh, nªn th­êng mang tÝnh chñ quan. V× vËy, viÖc ng©n hµng thÈm ®Þnh nh»m xem xÐt tÝnh hîp lý, hợp lệ cña kÕ ho¹ch nµy lµ cÇn thiÕt. Trªn c¬ së ph©n tÝch c¸c dßng thu tõ dù ¸n vµ c¸c kho¶n vay mµ dù ¸n ph¶i tr¶ trong cïng thêi gian ng©n hµng thu nî, ng©n hµng sÏ tho¶ thuËn víi chñ ®Çu t­ vÒ ph­¬ng thøc cho vay, ph­¬ng thøc hoµn tr¶ nî... §Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña chñ ®Çu t­, ng©n hµng th­êng tÝnh tû lÖ ®¶m b¶o tr¶ nî nh­ sau: Tû lÖ ®¶m b¶o tr¶ nî = C¸c nguån tiÒn ®Ó tr¶ nî hµng n¨m Sè nî ph¶i tr¶ hµng n¨m C¸c nguån tiÒn ®Ó tr¶ nî hµng n¨m chñ yÕu th­êng ®­îc lÊy tõ lîi nhuËn cña ho¹t ®éng kinh doanh hiÖn cã vµ quü khÊu hao, ngoµi ra cã thÓ lÊy tõ c¸c nguån kh¸c do thanh lý tµi s¶n, do chñ së h÷u gãp thªm vèn, do vay ë nguån kh¸c, ... Râ rµng, sù ph©n tÝch vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña chñ dù ¸n ë ®©y lµ cÇn thiÕt. Tû lÖ nµy cho thÊy møc ®é tin cËy cña dù ¸n nªn nã cµng cao th× cµng tèt vµ ng­îc l¹i . Trªn c¬ së ®ã, ng©n hµng cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc møc thu nî vµ thêi gian thu nî hîp lý. §èi víu nh÷ng dù ¸n vay vèn ngo¹i tÖ, ng©n hµng cÇn ®¸nh gi¸ thªm ph­¬ng ¸n c©n ®èi ngo¹i tÖ ®Ó tr¶ nî. Ngoµi ra, c¸c c¸n bé tÝn dông muèn x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kh¶ n¨ng tr¶ nî cña chñ ®Çu t­ tõ dù ¸n th× ph¶i c¨n cø vµo t­ c¸ch ng­êi vay, kh¶ n¨ng qu¶n lý cña ng­êi vay vµ cßn ph¶i xem xÐt tíi tµi s¶n b¶o ®¶m tiÒn vay. Mét sè ®iÓm cÇn l­u ý khi thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ Nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn, c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n cã ý nghÜa rÊt quan träng trong viÖc thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­. Tuy nhiªn, c¸c chØ tiªu nµy ®­îc tÝnh to¸n chñ yÕu dùa trªn c¸c dßng tiÒn cña dù ¸n (dßng lîi Ých vµ chi phÝ). V× vËy, viÖc tÝnh to¸n chÝnh x¸c vµ cã ý nghÜa c¸c chØ tiªu nµy phô thuéc vµo c¸ch x¸c ®Þnh x¸c luång tiÒn vµo - ra cña dù ¸n. ViÖc x¸c ®Þnh dßng tiÒn ®­îc xem lµ b­íc quan träng, nh­ng còng khã kh¨n nhÊt trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch, thÈm ®Þnh hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n ®Çu t­. Kh¸c víi nh÷ng th«ng lÖ kÕ to¸n, trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­, ng­êi ta th­êng quan t©m ._. ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n trªn mét sè khÝa c¹nh c¬ bản. 2.1. Hoµn thiÖn quy tr×nh, néi dung thÈm ®Þnh tµi chÝnh DA§T Như đã đề cập ở trên, quy tr×nh thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ được hiểu theo nghĩa bao gåm néi dung, ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh vµ tr×nh tù tiÕn hµnh nh÷ng néi dung ®ã. Về trình tự thẩm định thì có thể thấy rằng hiện nay VIB đã thực hiện theo một trình tự hợp lý, từ cấp thấp lên cấp cao hơn. Vì vậy, phần tiếp theo của luận văn chỉ đề cập đến nội dung và phương pháp thẩm định. 2.1.1. ThÈm ®Þnh tæng vèn ®Çu t­ Ng©n hµng cÇn tiÕn hµnh xem xÐt ®¸nh gi¸ t­¬ng quan gi÷a kh¶ n¨ng tæ chøc vµ c«ng nghÖ cña dù ¸n víi nh÷ng yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi mçi lo¹i s¶n phÈm cña dù ¸n, trªn c¬ së ®ã mµ x¸c ®Þnh sè vèn ®Çu t­ cÇn huy ®éng. Theo ®¸nh gi¸ cña c¸c c¸n bé tÝn dông cã kinh nghiÖm tæng vèn ®Çu t­ cña c¸c dù ¸n khi tr×nh lªn ng©n hµng ®Ó vay vèn th­êng thÊp h¬n tæng sè vèn khi dù ¸n ®i vµo thùc hiÖn. Lý do lµ khi ®i vµo thùc hiÖn th­êng ph¸t sinh nhiÒu h¹ng môc chi phÝ míi, hoÆc còng cã thÓ lµ do chñ ®Çu t­ cã chñ ®Þnh lµm gi¶m tæng vèn ®Çu t­ khi lËp dù ¸n ®Ó xin vay dÔ h¬n. Do vËy ®Ó dù ®o¸n mét c¸ch chÝnh x¸c tæng vèn ®Çu t­, ng©n hµng kh«ng nªn chØ dùa vµo nh÷ng th«ng tin tõ chñ ®Çu t­ mµ cÇn tham kh¶o nh÷ng th«ng tin tõ nh÷ng dù ¸n trong cïng lÜnh vùc ®· vµ ®ang ®i vµo ho¹t ®éng. Tæng kinh phÝ cho mét dù ¸n ®ù¬c cÊu thµnh tõ c¸c kho¶n chi phÝ cho tõng kho¶n môc. Ng©n hµng cÇn xem xÐt kü l­ìng cho tõng h¹ng môc ®Çu t­, ch¼ng h¹n cho x©y dùng c¬ b¶n, m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn nhiªn vËt liÖu, hay chi phÝ cho viÖc mua c¸c chi tiÕt l¾p r¸p ®ång bé. Ngoµi ra DA§T cßn cÇn ®­îc xem xÐt tíi kh¶ n¨ng thay ®æi thiÕt bÞ kü thuËt, d©y chuyÒn c«ng nghÖ. Ng©n hµng cÇn chó träng kiÓm tra tÝnh hîp lý cña c¸c dù tÝnh vÒ chi phÝ cho c¸c kho¶n môc ®Çu t­. VÒ nguyªn t¾c c¸c kho¶n môc nµy ®­îc tÝnh to¸n dùa trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc hoÆc theo møc gi¸ c¶ thÞ tr­êng cã thÓ chÊp nhËn, hay x¸c ®Þnh theo c¸c dù ¸n t­¬ng tù ®· vµ ®ang ®­îc thùc hiÖn. §ång thêi kÕt hîp víi nh÷ng ph©n tÝch t×nh h×nh l¹m ph¸t, tû gi¸ thÞ tr­êng ®Ó ®¸nh gi¸ møc dù to¸n vèn ®Çu t­ chø kh«ng nªn chØ chñ yÕu dùa vµo dù ¸n cho chñ ®Çu t­ tr×nh lªn nh­ hiÖn nay. Cã lµm ®­îc nh­ vËy míi tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng thiÕu hay thõa vèn ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ víi c¸c dù ¸n lín thêi gian kÐo dµi. 2.1.2. VÒ thÈm ®Þnh doanh thu, chi phÝ dù kiÕn cña dù ¸n Doanh thu liên hệ mật thiết với quan hệ cung – cầu. Để xác định được doanh thu chính xác, c¸n bé thÈm ®Þnh cÇn ph¶i nghiªn cøu, t×m hiÓu, ®­a ra nh÷ng m« h×nh ph©n tÝch mét c¸ch khoa häc t×nh h×nh cung cÇu hiÖn t¹i còng nh­ t­¬ng lai cña s¶n phÈm cña dù ¸n. §ång thêi ®Æt s¶n phÈm ®ã trong mèi quan hÖ t­¬ng quan víi s¶n phÈm t­¬ng tù ®­îc cung øng bëi c¸c nhµ cung cÊp kh¸c, tøc lµ ph¶i cã sù ph©n tÝch ®Þnh l­îng cô thÓ. ViÖc nghiªn cøu chÝnh s¸ch marketing cña doanh nghiÖp mét c¸ch cÈn thËn sÏ lµ sù hç trî ®¾c lùc cho c¸n bé thÈm ®Þnh trong viÖc ph©n tÝch nµy. LÏ tÊt nhiªn c«ng viÖc nµy ®ßi hái ph¶i cã nhiÒu th«ng tin, cã phÇn mÒm chuyªn dông ®Ó tÝnh to¸n vµ tèn nhiÒu thêi gian c«ng søc. Ngoµi ra ng©n hµng còng cÇn chó ý tíi kh©u thÈm ®Þnh c«ng nghÖ kü thuËt, kh«ng chØ so s¸nh c«ng nghÖ thùc hiÖn trong dù ¸n víi c«ng nghÖ trong n­íc mµ cßn cÇn ph¶i xem xÐt trong mét t­¬ng quan víi c«ng nghÖ trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Bëi v× nhiÒu khi c«ng nghÖ trong dù ¸n ®­îc xem lµ cã ­u thÕ, hiÖn ®¹i so víi trong n­íc nh­ng khi ®i vµo ho¹t ®éng còng kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ do kh«ng thÓ c¹nh tranh næi víi hµng ngo¹i nhËp. VÊn ®Ò nµy cµng trë nªn quan träng khi mµ thêi h¹n thùc hiÖn AFTA ®ang ®Õn gÇn tíi sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t cña hµng ngo¹i nhËp. §iÒu ®ã ®ßi hái ng©n hµng ph¶i cã nh÷ng c¸n bé cã n¨ng lùc, kinh nghiÖm, hoÆc cã thÓ thuª chuyên gia kỹ thuật t­ vÊn thÈm ®Þnh ®èi víi dù ¸n cã c«ng nghÖ phøc t¹p, tinh vi, nh÷ng dù ¸n cã s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng ph¶i c¹nh tranh gay g¾t víi hµng ngo¹i nhËp. Trong viÖc tÝnh to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, ng©n hµng kh«ng nªn coi nhÑ nh÷ng yÕu tè chi phÝ, nh­ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, chi phÝ dù phßng... §èi víi nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng míi, ng©n hµng cã thÓ dùa vµo chØ tiªu cña c¸c dù ¸n t­¬ng tù, cßn ®èi víi dù ¸n ®Çu t­ më réng th× ng©n hµng cã thÓ dùa vµo sè liÖu cña c¸c n¨m tr­íc. 2.1.3. TÝnh to¸n vµ x¸c ®Þnh dßng tiÒn một cách hợp lý Khi tÝnh to¸n dßng tiÒn cña dù ¸n, ng©n hµng cÇn l­u ý ®Õn viÖc hoµn tr¶ vèn l­u ®éng vµ thu håi gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh khi dù ¸n chÊm døt ho¹t ®éng. §Æc biÖt, ng©n hµng ph¶i tÝnh to¸n dßng tiÒn cho c¶ ®êi dù ¸n chø kh«ng nªn dõng l¹i ë n¨m ng©n hµng thu nî. Trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n, ng©n hµng còng cÇn ph¶i ph©n tÝch c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trong qu¸ khø, ®Æc biÖt lµ c¸c b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ vµ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n nh»m xem xÐt tÝnh hîp lý cña c¸c dù tÝnh, ®¶m b¶o tÝnh ch¾c ch¾n cña kÕ ho¹ch chuÈn bÞ ng©n quü cña doanh nghiÖp. Từ đó còng có thể thu được thêm những thông tin giúp cho việc đánh giá một cách hợp lý, chính xác về dòng tiền của dự án. ViÖc xem xÐt nhu cÇu vèn l­u ®éng, tÝnh hîp lý cña chÝnh s¸ch qu¶n lý tiÒn mÆt, chÝnh s¸ch dù tr÷, chÝnh s¸ch tÝn dông thương mại của kh¸ch hµng còng sÏ gãp phÇn ®¸nh gi¸ ®­îc kh¶ n¨ng thanh to¸n còng nh­ hiÖu qu¶ ®Çu t­ cña dù ¸n. §ång thêi, kÕt hîp ph©n tÝch ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña doanh nghiÖp, thÞ tr­êng mµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng ®Ó ®¸nh gi¸, xÕp lo¹i doanh nghiÖp, tõ ®ã x¸c ®Þnh rñi ro khi ®Çu t­ vµo doanh nghiÖp lµ cao hay thÊp nh»m x¸c ®Þnh ®­îc møc l·i suÊt phï hîp víi møc ®é rñi ro. 2.1.4. X¸c ®Þnh thêi gian ph©n tÝch dù ¸n hợp lý Ng©n hµng nªn x¸c ®Þnh thêi gian ph©n tÝch dù ¸n thÝch hîp ®Ó ®¶m b¶o ý nghÜa cña c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸. Víi nh÷ng dù ¸n cã thêi h¹n ho¹t ®éng x¸c ®Þnh, c¸n bé thÈm ®Þnh cÇn ph©n tÝch trong c¶ ®êi dù ¸n vµ víi dù ¸n kh«ng cã thêi h¹n râ rµng th× viÖc ph©n tÝch còng ph¶i ®¶m b¶o tèi thiÓu lµ hÕt thêi gian khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh chÝnh chøng kh«ng ph¶i chØ trong nh÷ng n¨m ng©n hµng thu nî nh­ hä vÉn th­êng lµm nh­ hiÖn nay. 2.1.5. VÒ viÖc x¸c ®Þnh thêi h¹n tr¶ nî Thùc tÕ ë ViÖt Nam hiÖn nay cho thÊy, mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khã kh¨n của doanh nghiệp khi tr¶ nî ng©n hµng lµ thêi h¹n tr¶ nî kh«ng t­¬ng thÝch víi thêi h¹n ®Çu t­ kinh doanh, cũng như chu kỳ sản xuất kinh doanh của dự án. V× vËy, trong viÖc thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n xin vay vèn, ng©n hµng nªn chó ý ®Õn viÖc x¸c ®Þnh thêi h¹n tr¶ nî t­¬ng thÝch víi chu kú cña dù ¸n nh»m t¹o c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp thu håi vèn vµ tr¶ nî ®óng h¹n. §Ó cã thÓ x©y dùng ®­îc lÞch tr¶ nî chÝnh x¸c vµ phï hîp, ng©n hµng nªn quan t©m tíi t×nh h×nh ng©n quỹ cña doanh nghiÖp vµ chu kú tiÒn mÆt cña doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã, c¸n bé tÝn dông nªn xác định lÞch tr¶ nî mét c¸ch chi tiÕt h¬n cho tÊt c¶ c¸c kho¶n vay đưa vµo dù ¸n. ĐÓ tõ ®ã cã thÓ ®¸nh gi¸ tính kh¶ thi cña kÕ ho¹ch ®ã, còng nh­ x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng thêi ®iÓm mµ g¸nh nặng nî vay lµ lín nhÊt ®èi víi dù ¸n, thấy được khả năng đứng vững về mặt tài chính của dự án . 2.1.6. Về sö dông c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh của dù ¸n Cã thÓ nãi, néi dung chÝnh cña ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n lµ hÖ thèng c¸c chØ tiªu nµy. Bëi vËy viÖc kiÓm tra, rµ so¸t l¹i toµn bé c¸c chØ tiªu đ· ®­îc sö dông trong ph©n tÝch cÇn ph¶i ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch th­êng xuyªn bëi nh÷ng ng­êi ®· tham gia thÈm ®Þnh, nhằm ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt, bÊt hîp lý trong c¸ch tÝnh, còng nh­ sö dông chóng ®Ó ®¸nh gi¸; để có thể söa ®æi, bæ sung kÞp thêi. Khi vËn dông chØ tiªu thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n, bªn c¹nh viÖc sö dông nh÷ng chØ tiªu tuyÖt ®èi ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lîi vµ ®é rñi ro cña dù ¸n nh­ NPV, Thêi gian hoµn vèn, ĐiÓm hoµ vèn… ng©n hµng cÇn kÕt hîp nh÷ng chØ tiªu t­¬ng ®èi nh­ tû sè lîi phÝ (BCR), Tỷ lệ hoàn vốn nội bộ (IRR), Tỷ số doanh lợi (PI),... bëi mçi chØ tiªu nµy cïng bæ sung cho nhau, gióp cho viÖc nhËn ®Þnh ®¸nh gi¸ dù ¸n càng s©u s¾c vµ chÝnh x¸c. VÒ viÖc tÝnh to¸n ®iÓm hoµ vèn, ng©n hµng kh«ng nªn san ®Òu tÊt c¶ c¸c n¨m mµ cÇn cã sù tÝnh to¸n riªng biÖt cho mçi n¨m. §ång thêi, nªn ¸p dông chØ tiªu Thêi gian hoµn vèn chiÕt khÊu nh»m ®¶m b¶o gi¸ trÞ cña tiÒn theo thêi gian. Mét ®iÒu cÇn ph¶i l­u ý n÷a, ®ã lµ NPV sÏ kh«ng ph¶i lµ chØ tiªu tèt nÕu kh«ng x¸c ®Þnh chÝnh x¸c tû lÖ chiÕt khÊu. Nh­ ®· tr×nh bµy trong phÇn lý luËn, ng©n hµng nªn sö chi phÝ trung b×nh cña vèn (WACC) lµm tû lÖ chiÕt khÊu. C¸c chØ tiªu lµ quan träng song ®iÒu cuèi cïng lµ ph¶i biÕt ®¸nh gi¸, kÕt luËn tõ c¸c kÕt qu¶ mµ c¸c chØ tiªu, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch mang l¹i, nªn ph¶i chó träng lùa chän b¸c bá hay chÊp nhËn dù ¸n mét c¸ch chÝnh x¸c, thÝch hîp. 2.1.7. VÒ ph©n tÝch rñi ro cña dù ¸n Nh­ ®· ®Ò cËp trong c¸c phÇn tr­íc, ph©n tÝch rñi ro cã ý nghÜa quan träng ®èi víi thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n, ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc chÝnh x¸c c¸c yÕu tè ®Çu vµo. Do vËy trong thêi gian tíi, ng©n hµng cÇn m¹nh d¹n ¸p dông h×nh thøc thÈm ®Þnh nµy. B­íc ®Çu cã thÓ ¸p dông ngay ph©n tÝch ®é nh¹y vµ ph©n tÝch t×nh huèng. Cßn trong t­¬ng lai khi cã hÖ c¬ së d÷ liÖu phong phó, hÖ thèng m¸y vi tÝnh vµ phÇn mÒm hiÖn d¹i cã thÓ ¸p dông thªm ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch m« pháng (Monte - Carlo). §èi víi ph©n tÝch ®é nh¹y: ng©n hµng cÇn ®¸nh gi¸ sù thay ®æi c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ tµi chÝnh khi c«ng suÊt, gi¸ b¸n s¶n phÈm, tæng vèn ®Çu t­ thay ®æi 5%, 10% hay 20%. Cã thÓ biÓu diÔn ph©n tÝch ®é nh¹y cña dù ¸n : Bảng 3.1 : Bảng biểu diễn phân tích độ nhậy Møc thay ®æi Gi¸ NVL ®Çu vµo (%) Gi¸ b¸n s¶n phÈm (%) Doanh thu (%) Chi phÝ n¨m(%) NPV tăng(giảm) IRR tăng(giảm) Tû lÖ thay ®æi NPV Tû lÖ thay ®æi IRR §èi víi ph©n tÝch t×nh huèng. Ng©n hµng cã thÓ yªu cÇu chñ ®Çu t­ ®­a ra ph­¬ng ¸n tèt nhÊt cho dù ¸n (c«ng suÊt ®¹t cao nhÊt, gi¸ b¸n cao nhÊt vµ vèn ®Çu t­ thÊp nhÊt….) vµ ph­¬ng ¸n xÊu nhÊt cña dù ¸n (công suÊt thÊp, gi¸ b¸n thÊp, vèn ®Çu t­ lín nhÊt …), x¸c suÊt x¶y ra tõng ph­¬ng ¸n vµ sau ®ã so s¸nh víi tr­êng hîp ®· ®­îc dù tÝnh trong dù ¸n, ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro lín nhÊt hoÆc thÊp nhÊt cña dù ¸n. Thẩm định lại Dự án xây dựng mới Nhà máy Ống thép Theo đề xuất trên, ta có thể tiến hành phân tích độ nhậy của dự án (với hai trường hợp giả định) như sau Lãi suất chiết khấu 12% Trường hợp 1: Doanh thu giảm 3% Ta tính được : NPV = - 10,754 tỷ, IRR = 8,9 % Trường hợp 2: Chi phí tăng 4% Ta tính được : NPV = - 18504 tỷ, IRR = 6,1 % Ta lập được bảng sau : Bảng 3.2 : Bảng phân tích độ nhậy của dự án VGPIPE Mức thay đổi TH 1 TH2 NPV tăng(giảm) - 27.245 tỷ - 34.995 tỷ IRR tăng(giảm) -8.1 % -10,90 % Tỷ lệ tăng(giảm) NPV -165.21 % -212.21 % Tỷ lệ tăng(giảm) IRR -47.65 % - 64.12 % Từ bảng trên ta cũng tính được độ co giãn của NPV theo doanh thu(DT) và chi phí(CF) E(NPV/DT) = +55,07 E(NPV/CF) = - 53,05 Như vậy ta thấy mức rủi ro của dự án là rất cao, NPV vô cùng nhậy cảm với DT và CF. Chỉ với một thay đổi nhỏ của DT hoặc CF theo hướng bất lợi đã làm NPV trở thành con số âm cực lớn. Vì vậy ngân hàng cần xem xét kỹ lưỡng điều này trước khi ra quyết định cuối cùng. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, quy tr×nh ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh kh«ng ph¶i lµ mét néi dung ®ãng, mµ mang tÝnh më, phải luân được sử dụng linh hoạt, hợp lý và bổ xung kịp thời. Nh÷ng vÊn ®Òn nªu trªn lµ nh÷ng néi dung thÈm ®Þnh c¬ b¶n cÇn cã ®èi víi phÇn lín c¸c dù ¸n ®Çu t­. Tuy nhiªn tuú thuéc vµo ®Æc thï tõng dù ¸n, ng©n hµng cã thÓ lùa chän ¸p dông mét sè néi dung nhÊt ®Þnh hoÆc ¸p dông thªm mét sè néi dung thÈm ®Þnh. §iÒu nµy hoµn toµn phô thuéc vµo kh¶ n¨ng linh ho¹t trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh cña mçi c¸n bé tÝn dông, thÈm ®Þnh. 2.2. §Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d­ìng vµ phóc lîi cho c¸n bé §©y lµ nh©n tè ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­. Bëi vËy, ng©n hµng cÇn ph¶i th­êng xuyªn quan t©m tíi ®éi ngò c¸n bé ®iÒu hµnh hoÆc trùc tiÕp tham gia thÈm ®Þnh. §Ó ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ph¸t triÓn cña VIB trong c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ trong m«i tr­êng c¹nh tranh gay g¾t hiÖn nay, ®éi ngò c¸n bé cña VIB ph¶i héi ®ñ c¸c yÕu tè vÒ kiÕn thøc, n¨ng lùc chuyªn m«n, còng nh­ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, cô thÓ lµ: VÒ tr×nh ®é chuyªn m«n, tÊt c¶ c¸c c¸n bé tÝn dông, c¸n bé thÈm ®Þnh cÇn ph¶i cã tr×nh ®é tõ ®¹i häc trë lªn, cã kiÕn thøc vÒ chuyªn ngµnh tµi chÝnh - ng©n hµng mét c¸ch v÷ng vµng còng nh­ nh÷ng hiÓu biÕt t­¬ng ®èi réng vÒ thÞ tr­êng, ph¸p luËt,… ViÖc ph©n c«ng c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i theo h­íng chuyªn m«n ho¸, c¨n cø vµo n¨ng lùc, së tr­êng kinh nghiÖm vµ nh÷ng hiÓu biÕt vÒ lÜnh vùc chuyªn m«n cña c¸n bé ®Ó ph©n c«ng c«ng viÖc. Ng©n hµng th­êng xuyªn tiÕn hµnh rµ so¸t l¹i ®éi ngò c¸n bé trùc tiÕp tham gia thÈm ®Þnh. Víi nh÷ng ng­êi kh«ng ®¹t yªu cÇu cña c«ng viÖc, cÇn cã kÕ ho¹ch båi d­ìng hoÆc chuyÓn sang nhiÖm vô kh¸c. Cßn l¹i, chó ý ®µo t¹o, c©n nh¾c nh÷ng c¸n bé cã tr×nh ®é, phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt, t©m huyÕt víi nghÒ nghiÖp vµo nh÷ng vÞ trÝ quan träng, chñ chèt. TiÕp tôc ®Èy m¹nh c«ng t¸c båi d­ìng, ®µo t¹o c¸n bé trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc nh­ ngo¹i ng÷, tin häc, ph¸p luËt, chÝnh trÞ. VÒ h×nh thøc tæ chøc, cã thÓ tæ chøc c¸c líp tËp trung t¹i ng©n hµng do c¸c chuyªn gia nhân viên giỏi, giµu kinh nghiÖm cña ng©n hµng, hoặc phèi hợp víi c¸c tr­êng ®¹i häc, c¸c chuyªn gia giái ë trong vµ ngoµi n­íc tổ chức gi¶ng d¹y. C«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ lµ mét c«ng viÖc phøc t¹p ®ßi hái tr¸ch nhiÖm cña ng­êi thÈm ®Þnh rÊt cao, v× vËy ng©n hµng cÇn thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®·i ngé tho¶ ®¸ng vÒ lîi Ých vËt chÊt còng nh­ c¬ héi th¨ng tiÕn. §ång thêi, m«i tr­êng t¸c nghiÖp cña c¸c c¸n bé thÈm ®Þnh kh¸ phøc t¹p, tiÕp xóc víi nhiÒu lo¹i kh¸ch hµng, lu«n ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng c¸m dç… Do ®ã, ng©n hµng cÇn quan t©m n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cho tõng c¸n bé thÈm ®Þnh, g¾n tr¸ch nhiÖm víi quyÒn lîi hîp lý. Bªn c¹nh ®ã còng ph¸t hiÖn, uèn n¾n kÞp thêi nh÷ng nhËn thøc sai lÇm, dao ®éng vÒ t­ t­ëng, ng¾n ngõa c¸c biÓu hiÖn sa sót phÈm chÊt c¸n bé, xö lý nghiªm minh nh÷ng hµnh vi tiªu cùc. 2.3. Cñng cè vµ ph¸t triÓn công tác thu thập xử lý th«ng tin ChÊt l­îng th«ng tin cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi c¸c quyÕt ®Þnh vÒ chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n. §Ó n©ng cao chÊt l­îng th«ng tin phôc vô cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh vµ ra quyÕt ®Þnh cho vay, ng©n hµng cÇn cñng cè vµ ph¸t triÓn hÖ thèng cung cÊp thu thËp xö lý th«ng tin. Cô thÓ lµ: Tr­íc m¾t, nªn thµnh lËp mét bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ thu thËp, xö lý, ph©n tÝch l­u tr÷ th«ng tin mét c¸ch hÖ thèng theo yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý t¹i VIB. ViÖc trao ®æi th«ng tin víi c¸c bé phËn trong ng©n hµng ph¶i th­êng xuyªn diÔn ra vµ theo hai chiÒu. Ng©n hµng cÇn ph¸t triÓn hÖ thèng thu thËp th«ng tin tõ bªn ngoµi theo h­íng míi víi hÖ thèng c¸c m¹ng th«ng tin trong vµ ngoµi n­íc nh­ m¹ng côc bé (LAN) trong héi së vµ m¹ng Internet nh»m kh¶i th¸c mét c¸ch trùc tiÕp, nhanh chãng thuËn tiÖn vµ ®a d¹ng c¸c lo¹i th«ng tin. Bªn c¹nh ®ã, ng©n hµng cÇn t¨ng c­êng quan hÖ hîp t¸c víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c, c¸c bé, ngµnh, c¬ quan tæ chøc kh¸c ®Ó khai th¸c, tËn dông nguån th«ng tin . Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, VIB ch­a thÓ chuyªn s©u vµo tÊt c¶ c¸c khÝa c¹nh thÈm ®Þnh. V× vËy viÖc thuª chuyªn gia, C«ng ty t­ vÊn gãp ý kiÕn, tham gia thÈm ®Þnh, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc c«ng nghÖ, kü thuËt ë mét sè dù ¸n lín, phøc t¹p còng lµ cÇn thiÕt. 2.4. Chó träng ®Çu t­, øng dông vµ ph¸t triÓn c¸c trang thiÕt bÞ kü thuËt HiÖn nay, c«ng nghÖ ng©n hµng vµ c«ng t¸c thÈm ®Þnh ë c¸c n­íc trong khu vùc trªn thế giới ®· rÊt ph¸t triÓn. Do vËy, ®Ó VIB cã thÓ tiÕp nhËn vµ xö lý th«ng tin mét c¸ch hiÖu qu¶ th× c«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ kü thuËt phôc vô cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh ph¶i ®­îc chó träng ®Çu t­, øng dông vµ ph¸t triÓn. Bªn c¹nh viÖc trang bÞ ®Çy ®ñ hÖ thèng m¸y tÝnh hiÖn ®¹i tíi tõng nh©n viªn th× viÖc t¨ng c­êng sö dông c¸c phÇn mÒm hiÖn ®¹i, chuyªn dông trong qu¶n lý vµ thÈm ®Þnh dù ¸n còng cÇn ph¶i ®­îc quan t©m. HiÖn nay, c¸n bé thÈm ®Þnh chñ yÕu vÉn chØ sö dông phÇn mÒm Excel ®Ó tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu tµi chÝnh, do vËy cÇn ¸p dông thªm mét sè phÇn mÒm nh­ Risk, Master,… nh»m tiÕt kiÖm thêi gian, c«ng søc còng nh­ më réng ®­îc kh¶ n¨ng ph©n tÝch. 2.5. Tăng cường c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé ®èi víi c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n §Ó ®¶m b¶o c¸c quy chÕ, quy tr×nh thÈm ®Þnh ®­îc tu©n thñ ®óng ®¾n, ®Çy ®ï, VIB cÇn cã kÕ ho¹ch t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé ®èi víi nghiÖp vô nµy. NghiÖp vô nµy ph¶i ®ù¬c tiÕn hµnh trong c¸c giai ®o¹n tõ khi ph¸t sinh cho ®Õn khi kÕt thóc qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh, bao gåm ba giai ®o¹n: - KiÓm so¸t tr­íc: Trong giai ®o¹n nµy, c¸n bé kiÓm tra cÇn b¸m s¸t vµo quy chÕ vµ qui tr×nh thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ ®Ó tiÕn hµnh kiÓm tra nh»m ph¸t hiÖn ra nh÷ng ®iÓm bÊt hîp lý cña nghiÖp vô thÈm ®Þnh tr­íc khi thùc hiÖn, cô thÓ lµ: C¸n bé thÈm ®Þnh ®· h­íng dÉn kh¸ch hµng cô thÓ vµ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vay vèn cña ng©n hµng theo c¬ chÕ tÝn dông hiÖn hµnh ch­a? Hå s¬ vay vèn cña kh¸ch hµng ®· ®Çy ®ñ vµ hîp lÖ ch­a? C¸n bé thÈm ®Þnh ®· tiÕn hµnh ®iÒu tra, thu thËp th«ng tin cÇn thiÕt ch­a? - KiÓm so¸t trong: §ã lµ viÖc gi¸m s¸t qu¸ tr×nh thùc hiÖn, h¹n chÕ nh÷ng thiÕu sãt, thùc hiÖn kh«ng ®óng tr×nh tù nghiÖp vô.... nh»m ng¨n chÆn kÞp thêi nh÷ng thiÖt h¹i có thể xẩy ra sau khi cho vay. ViÖc kiÓm tra nªn tËp trung vµo nh÷ng c«ng viÖc nh­ : Xem xÐt ph­¬ng ¸n hoÆc dù ¸n vay vèn cã ®­îc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ kü l­¬ng hay kh«ng? Trong qu¸ t×nh thÈm ®Þnh, c¸n bé thÈm ®Þnh cã nh÷ng khã kh¨n nµo cÇn sù phèi hîp nghiÖp vô vµ cã h­íng gi¶i quyÕt khã kh¨n ch­a? - KiÓm so¸t sau: Môc ®Ých cña kh©u nµy lµ nh»m ph¸t hiÖn ra nh÷ng hiÖn t­îng bÊt th­êng trong nghiÖp vô ®· hoµn thµnh th«ng qua viÖc kiÓm tra hå s¬, chøng tõ, rµ so¸t l¹i tÝnh hîp ph¸p, hîp lÖ cña nghiÖp vô giai ®o¹n tr­íc, ®¶m b¶o tÝnh ®óng ®¾n tr­íc khi ra quyÕt ®Þnh cho vay. Ng­êi lµm c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t ph¶i lµ ng­êi cã kinh nghiÖm, nắm râ t­êng tËn quy chÕ, qui tr×nh thÈm ®Þnh, cã ãc quan s¸t tinh tÕ. C«ng t¸c nµy mang nhiều ý nghĩa dự phòng và sẽ đóng vai trò quan trọng nhất định trong việc nâng cao chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư. 2.6. Hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý ®iÒu hµnh Nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn, viÖc tæ chøc, qu¶n lý ®iÒu hµnh vµ thùc hiÖn còng lµ nh÷ng nh©n tè cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi chÊt l­îng thÈm ®Þnh tài chính dù ¸n ®Çu t­. Quy tr×nh vµ néi dung cña thÈm ®Þnh dù ¸n cã ®Çy ®ñ, khoa häc vµ hîp lý ®Õn ®©u nh­ng nÕu kh«ng ®­îc ph©n c«ng tæ chøc mét c¸ch phï hîp th× còng kh«ng ®em l¹i kÕt qu¶ cao. Để có mét c¬ chÕ tæ chøc ho¹t ®éng hîp lý, phï hîp víi t×nh h×nh thùc tiÔn còng nh­ ®Æc ®iÓm cña ng©n hµng, VIB ViÖt Nam cÇn quan t©m tíi c¸c vÊn ®Ò sau: Thø nhÊt: CÇn tiÕp tôc ®æi míi quan ®iÓm, nhËn thøc cña ®éi ngò l·nh ®¹o, c¸n bé nh©n viªn cña ng©n hµng vÒ vai trß cña thÈm ®Þnh tài chính dù ¸n ®Çu t­. CÇn ý thøc ®­îc thÈm ®Þnh tài chính dù ¸n ®Çu t­ lµ yÕu tè c¬ b¶n ®¶m b¶o an toµn, lµnh m¹nh trong ho¹t ®éng cho vay cña ng©n hµng. Hiện nay ho¹t ®éng cña các ng©n hµng tõng b­íc thùc hiÖn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng. Ng©n hµng sÏ tiÕn hµnh cho vay vµ hoµn toµn tù chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc nh÷ng quyÕt ®Þnh cña m×nh. ChÝnh v× vËy, h¬n lóc nµo hÕt, c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ cµng cÇn ®­îc coi träng vµ ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch nghiªm tóc chặt chẽ và khoa học. Muèn vËy, ng©n hµng cÇn qu¸n triÖt s©u réng trong toµn bé hÖ thèng vÒ vai trß cña thÈm ®Þnh tài chính dù ¸n ®Çu t­. Th«ng qua c¸c v¨n b¶n, th«ng t­, tµi liÖu trong ngµnh vµ cña chÝnh ng©n hµng, ng©n hµng cÇn lµm cho ®éi ngò c¸n bé, nh©n viªn ý thøc râ rµng vÒ vÊn ®Ò nµy. ë ®©y, quan ®iÓm cña c¸c cÊp l·nh ®¹o cã ý nghÜa hÕt søc quan träng. ChØ khi c¸c cÊp l·nh ®¹o nhËn thøc ®Çy ®ñ vÒ vÊn ®Ò th× míi cã thÓ qu¸n triÖt ®­îc tíi c¸c c¸n bộ nhân viªn cña m×nh. Thø hai Thø hai : Ng©n hµng cÇn xem xÐt kiÖn toµn l¹i c¬ cÊu tæ chøc phï hîp theo chiÒu däc tõ Héi së tíi Chi nh¸nh, ph©n ®Þnh râ chøc n¨ng nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm tõng bé phËn, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c bé phËn ph¸t huy tèi ®a n¨ng lùc, së tr­êng cña m×nh ®ång thêi còng dÔ dµng cho viÖc kiÓm tra, kiÓm so¸t. Ng©n hµng cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng tæ chøc thÈm ®Þnh t¹i c¸c chi nh¸nh, tæ chøc thªm c¸c phßng thÈm ®Þnh, ®¶m b¶o c¸c chi nh¸nh ®Òu cã phßng thÈm ®Þnh. HiÖn nay ë mét sè ch­a cã phßng ThÈm ®Þnh chuyªn tr¸ch. §©y râ rµng ch­a ph¶i lµ mét c¬ chÕ hoµn h¶o, nã chØ mang tÝnh nhÊt thêi khi ho¹t ®éng cña chi nh¸nh cßn h¹n hÑp. VÒ l©u dµi, tÊt c¶ c¸c chi nh¸nh cÇn thµnh lËp riªng phßng thÈm ®Þnh, ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n cÇn cã sù tham gia cña c¶ ba phßng ban: tÝn dông, thÈm ®Þnh vµ nguån vèn kinh doanh nh­ Héi së chÝnh C¬ chÕ ph©n cÊp thÈm ®Þnh dù ¸n vµ ph¸n quyÕt cho vay hiÖn nay lµ hîp lý. Tuy nhiªn cã cÇn chó ý th­êng xuyªn ®iÒu chØnh møc ph¸n quyÕt trong tõng giai ®o¹n cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ vµ ®Æc ®iÓm chi nh¸nh. CÇn ®Èy m¹nh chÊt l­îng thÈm ®Þnh, dù ¸n t¹i Chi nh¸nh, coi kÕt qu¶ thÈm ®Þnh t¹i Chi nh¸nh lµ c¨n cø c¬ b¶n ®Ó Héi së t¸i thÈm ®Þnh, tr¸nh t×nh tr¹ng nh­ hiÖn nay lµ cã mét sè dù ¸n do chi nh¸nh thÈm ®Þnh s¬ sµi nªn khi chuyÓn lªn Héi së ph¶i thÈm ®Þnh tõ ®Çu, rÊt tèn kÐm vÒ mÆt thêi gian vµ c«ng søc. Ngoµi ra h×nh thøc ho¹t ®éng theo chÕ ®é cña Héi ®ång tÝn dông hiÖn nay còng rÊt hîp lý, nã ®¶m b¶o gi¶m thiÓu t×nh tr¹ng rñi ro ®¹o ®øc vµ h¹n chÕ vÒ chuyªn m«n, do vËy cÇn ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch th­êng xuyªn h¬n n÷a, kh«ng chØ víi c¸c dù ¸n phøc t¹p, qui m« lín mµ nªn ¸p dông víi tÊt c¶ dù ¸n cña ng©n hµng. Trªn ®©y, luận văn ®· ®Ò cËp tíi nh÷ng gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Ó n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh dù ¸n taÞ VIB. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ, c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ rÊt phøc t¹p, nã liªn quan vµ chÞu nhiÒu ¶nh h­ëng cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau. Do vËy ngoµi nh÷ng gi¶i ph¸p nãi trªn, ®Ó n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh dù ¸n ®ßi hái cÇn cã sù chØ ®¹o, phèi hîp, tham gia ®ång bé cña nhiÒu ngµnh, nhiÒu cÊp. Cã nh­ vËy, nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ò ra míi cã thÓ ®­îc thùc hiÖn, chÊt l­îng thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ cña ng©n hµng míi ®­îc n©ng cao ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña ho¹t ®éng cho vay nãi riªng vµ toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng nãi chung. 3- Mét sè kiÕn nghÞ gãp phÇn hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ t¹i VIb Ho¹t ®éng thÈm ®Þnh vµ chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n lµ mét vÊn ®Ò kh«ng ®¬n gi¶n chØ giíi h¹n trong ph¹m vi mét ng©n hµng mµ nã cßn g¾n liÒn víi nhiÒu yÕu tè kh¸c nh­ c¸c vÊn ®Ò ph¸p lý, m«i tr­êng ho¹t ®éng, m«i tr­êng vÜ m« cña nÒn kinh tÕ vµ liªn quan tíi nhiÒu ®èi t­îng kh¸c. V× vËy, ®Ó n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­, kh«ng chØ ®ßi hái cã sù nç lùc, cè g¾ng cña b¶n th©n ng©n hµng mµ cßn cÇn cã sù hç trî cña c¸c c¬ quan h÷u quan. Trªn c¬ së ®ã, em xin ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ tíi c¸c c¬ quan chøc n¨ng. 3.1. KiÕn nghÞ víi ChÝnh phñ vµ c¸c Bé ngµnh cã liªn quan ViÖc x©y dùng c¸c quy ho¹ch, ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ ë tÇm vÜ m« hay qui ho¹ch cô thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ ë tõng ®Þa ph­¬ng, tõng ngµnh cÇn ph¶i ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch khoa häc vµ æn ®Þnh. §iÒu nµy sÏ hç trî cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh trªn hai gi¸c ®é lµ c¬ së cho viÖc thÈm ®Þnh còng nh­ h¹n chÕ rñi ro do sự thay ®æi ®ét ngét trong ®Þnh h­íng chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ, khiÕn dù ¸n cã thÓ l©m vµo bÕ t¾c. HiÖn nay, hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt dµnh cho c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh cßn rÊt Ýt vµ kh«ng ®ång bé, ®Æc biÖt lµ vÒ c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp nµy. §iÒu nµy ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu tíi viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ qu¶n lý tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp vµ do ®ã ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng th«ng tin tõ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh do c¸c doanh nghiÖp nµy cung cÊp. H¬n n÷a, ®Þnh h­íng cho vay trong nh÷ng n¨m tíi cña VIB lµ ®Èy m¹nh cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh nªn vai trß cña chÝnh phñ trong viÖc hÖ thèng ho¸ vµ quy chuÈn c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt quy ®Þnh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh lµ rÊt cÇn thiÕt. Do vËy, chÝnh phñ cÇn nhanh chãng hoµn hiÖn m«i tr­êng ph¸p lý, ®¶m b¶o tÝnh ®Çy ®ñ, thèng nhÊt còng nh­ n©ng cao hiÖu lùc trong sù ®iÒu chØnh cña ph¸p luËt víi ho¹t ®éng sản xuất kinh doanh . §ång thêi, chÝnh phñ cÇn kÞp thêi ban hµnh vµ thùc thi c¸c v¨n b¶n, th«ng t­ cô thÓ ho¸ c¸c nghÞ ®Þnh, nghÞ quyÕt trong lÜnh vùc tµi chÝnh, tiÒn tÖ vµ ng©n hµng, nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng luËt hoÆc nghÞ ®Þnh ®· ban hµnh mµ ch­a cã th«ng t­ h­íng dÉn cô thÓ, g©y khã kh¨n cho viÖc thùc hiÖn. HiÖn nay, chóng ta vÉn ch­a cã mét c¬ quan thèng kª nµo ®øng ra tËp thîp c¸c sè liÖu nh»m ®­a ra c¸c tû lÖ trung b×nh ngµnh, gióp cho doanh nghiÖp vµ ng©n hµng khai th¸c sö dông. Bëi vËy, hµng n¨m, c¸c Bé, ngµnh cÇn hÖ thèng ho¸ th«ng tin liªn quan ®Õn lÜnh vùc m×nh qu¶n lý, c«ng khai ho¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn còng nh­ x©y dùng c¸c ®Þnh møc, c¸c th«ng sè kinh tÕ cña c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc. Trªn c¬ së ®ã, mét hÖ thèng c¸c chØ tiªu tµi chÝnh lµm c¬ së so s¸nh cho c¸c doanh nghiÖp vµ ng©n hµng sÏ ®­îc ban hµnh. C¸c Bé, ngµnh, c¸c c¬ quan chuyªn tr¸ch ë ®Þa ph­¬ng cã sù phèi hîp chÆt chÏ trong viÖc thÈm ®Þnh vµ phª duyÖt dù ¸n ®Çu t­. ChÝnh phñ cÇn cã nh÷ng v¨n b¶n cô thÓ quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm gi÷a c¸c bªn liªn quan ®èi víi kÕt qu¶ thÈm ®Þnh trong néi dung c¸c dù ¸n ®Çu t­. Ngoµi ra, Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ cÇn cã c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ h¬n vÒ quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ®Çu t­, ®Þnh h­íng x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Ó h­íng dÉn c¸c doanh nghiÖp vµ ng©n hµng tËp trung vµo tµi trî cho c¸c dù ¸n, c¸c ch­¬ng tr×nh ­u tiªn cña chÝnh phñ. 3.2. KiÕn nghÞ víi Ng©n hµng Nhµ n­íc Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn ph¸t huy hiÖu qu¶ vai trß ®iÒu phèi cña trung t©m th«ng tin tÝn dông (CIC) th«ng qua mét sè biÖn ph¸p: quy ®Þnh b¾t buéc vÒ cung cÊp th«ng tin cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i nÕu cho vay mét h¹n møc nhÊt ®Þnh, nh÷ng th«ng tin vÒ nh÷ng kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn rñi ro cao. Trung t©m CIC nªn cã c¸c v¨n b¶n tho¶ thuËn ®Ó thu nhËp th«ng tin tõ c¸c Bé, ngµnh nh­ trung t©m th«ng tin cña Tæng côc Thèng kª, Tæng côc thuÕ, Bé KÕ ho¹ch vµ ®Çu t­, Bé Khoa häc - C«ng nghÖ vµ m«i tr­êng, Bé Th­¬ng m¹i... §ång thêi më réng nguån thu thËp th«ng tin n­íc ngoµi, cÇn tiÕp cËn vµ tham gia thµnh viªn trao ®æi víi mét sè c¬ quan th«ng tin tÝn dông nh­ HiÖp héi th«ng tin tÝn dông Ch©u ¸, DiÔn ®µn th«ng tin tÝn dông ASEAN, c¸c c¬ quan tÝn dông trong khu vùc. Thùc tÕ trong nh÷ng v¨n b¶n ph¸p luËt do chÝnh phñ cïng c¸c th«ng t­ h­íng dÉn cña NHNN ban hµnh cßn cã nhiÒu m©u thuÉn vµ bÊt hîp lý. Ch¼ng h¹n nh­ trong ph¹m vi b¶o ®¶m tiÒn vay cña tµi s¶n trong §iÒu 11 NghÞ ®Þnh 178/1999/N§-CP ®· quy ®Þnh: "Mét tµi s¶n ®­îc dïng ®Ó b¶o ®¶m cho mét nghÜa vô tr¶ nî t¹i mét tæ chøc tÝn dông. Tr­êng hîp tµi s¶n cã ®¨ng ký quyÒn së h÷u theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt th× mét tµi s¶n cã thÓ ®­îc b¶o ®¶m thùc hiÖn nhiÒu nghÜa vô tr¶ nî t¹i mét TCTD..." Trong khi ®ã §iÒu 22d, môc 3 cña Th«ng t­ 06/2000/TT-NHNN 1 h­íng dÉn "kh«ng ®­îc dïng tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó ®¶m b¶o cho nh÷ng nghÜa vô kh¸c trõ tr­êng hîp tµi s¶n cã ®¨ng ký quyÒn së h÷u", nghÜa lµ nÕu tµi s¶n cã ®¨ng ký quyÒn së h÷u th× cã thÓ ®­îc thÕ chÊp cho nhiÒu nghÜa vô kh¸c kh«ng giíi h¹n sè l­îng ®èi t­îng ®­îc ®¶m b¶o. Nh­ vËy, ®Ó ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt, ®Çy ®ñ trong luËt ®Þnh, ®Ò nghÞ NHNN söa ®æi, bæ sung vµ sím ban hµnh c¸c th«ng t­ h­íng dÉn, t¹o c¬ së v÷ng ch¾c cho viÖc ¸p dông vµ thi hµnh trong ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n nói chung và thẩm định tài chính nói riêng. KÕt luËn ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ chØ lµ mét trong nh÷ng khÝa c¹nh cÇn ph¶i tiÕn hµnh xem xÐt ®èi víi mçi dù ¸n tr­íc khi ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­, cho phÐp ®Çu t­ hay quyÕt ®Þnh tµi trî. Tuy nhiªn, ®©y cã thÓ ®­îc xem lµ kh©u quan träng nhÊt trong thÈm ®Þnh dù ¸n, ®Æc biÖt d­íi gãc ®é cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. Chóng ta ®ang b­íc vµo ng­ìng cöa cña thiªn niªn kû thø ba víi nhiÒu c¬ héi vµ thö th¸ch lín. Tr­íc nh÷ng th¸ch thøc vÒ m«i tr­êng kinh tÕ - x· héi còng nh­ các c¬ héi vÒ ®Çu t­ ph¸t triÓn ®ßi hái c¸c ng©n hµng ph¶i n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­, gãp phÇn më réng tÝn dông an toµn vµ hiÖu qu¶. Song ®©y còng lµ mét vÊn ®Ò phøc t¹p liên quan ®Õn nhiÒu ®èi t­îng vµ ®ßi hái thêi gian l©u dµi. Ph¹m vi cña chuyªn ®Ò thùc tËp tuy kh¸ hÑp song cã nhiều ý nghÜa bëi tÝnh phøc t¹p còng nh­ tÇm quan träng cña thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ ®èi víi ho¹t ®éng cña ng©n hµng th­¬ng m¹i. MÆc dï cã sù h¹n chÕ vÒ kinh nghiÖm, c¸ch tiÕp cËn thùc tÕ còng nh­ kh¶ n¨ng ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ nh­ng em còng đã m¹nh d¹n ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ t¹i VIB - Ng©n hµng Th­¬ng m¹i Cæ phÇn Quèc tÕ ViÖt Nam. Em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo, các anh chị, cùng tất cả các bạn. Cuối cùng, một lần nữa, em xin chân thành cảm ơn PSG.TS Nguyễn Văn Nam và các cán bộ, nhân viên Phòng Tín dụng đã nhiệt tình giúp đỡ em hoàn thành tốt đề tài này. Sinh viên Nguyễn Văn Thịnh Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Edward W.Reed vµ Edward K.Gill. Ng©n hµng th­¬ng m¹i - NXB Thµnh phè Hå ChÝ Minh - 1993. 2. Davix Cox. NghiÖp vô ng©n hµng hiÖn ®¹i - NXB ChÝnh trÞ quèc gia - 1997. 3. Harrod Bierman, JB - Seymour Smith. QuyÕt ®Þnh dù to¸n vèn ®Çu t­ - NXB Thèng kª - 2000. 4. Fedric Minskin. TiÒn tÖ - Ng©n hµng vµ thÞ tr­êng tµi chÝnh - NXB Khoa häc kü thuËt - 1994. 5. TS. L­u ThÞ H­¬ng (Chñ biªn). Gi¸o tr×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp, §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n - NXB Thèng kª - 2002. 6. Lª Vinh Danh. TiÒn tÖ vµ ho¹t ®éng ng©n hµng - NXB ChÝnh trÞ quèc gia -1997. 7. Vò C«ng TuÊn. ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ - NXB Thµnh phè Hå ChÝ Minh - 1999 8. Vâ Thanh Thu. Qu¶n trÞ dù ¸n ®Çu t­ trong n­íc vµ quèc tÕ - NXB Thèng kª - 6/1996. 9. Ph©n tÝch vµ qu¶n lý c¸c dù ¸n ®Çu t­ - PGS.TS. NguyÔn Ngäc Mai - NXB Khoa häc kü thuËt - 1995 10. PGS.TS. §µm V¨n NhuÖ, TS. Ng« ThÞ Hoµi Lam - Sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn cña doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng - NXB ChÝnh trÞ Quèc gia - 2001. 11. CÈm nang qu¶n lý tÝn dông ng©n hµng - ViÖn Nghiªn cøu khoa häc ng©n hµng - 1998. 12. C¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ cña Ng©n hµng Th­¬ng m¹i Cæ phÇn Quèc tÕ. 13. C¸c v¨n b¶n ph¸p qui ph¹m ph¸p luËt cã liªn quan. 14. C¸c t¹p chÝ Ng©n hµng - Tµi chÝnh - ThÞ tr­êng Tµi chÝnh - TiÒn tÖ 15. Bµi gi¶ng c¸c m«n häc: - Tµi chÝnh doanh nghiÖp - ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ - NghiÖp vô ng©n hµng th­¬ng m¹i - Marketing ng©n hµng 16. LuËn v¨n c¸c kho¸ tr­íc Môc lôc Trang ._.