Giải pháp hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Thành phố

1 MUÏC LUÏC LÔØI MÔÛ ÑAÀU CHÖÔNG 1 : CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ DNNVV......................................................1 1.1- KHAÙI NIEÄM DNNVV ÔÛ MOÄT SOÁ NÖÔÙC TREÂN THEÁ GIÔÙI :................ 1 1.2- KHAÙI NIEÄM VEÀ DNNVV ÔÛ VIEÄT NAM : ............................................... 4 1.3- KINH NGHIEÄM HOà TRÔÏ PHAÙT TRIEÅN DNNVV ÔÛ CAÙC NÖÔÙC TRONG KHU VÖÏC : ......................................................................................... 6 1.3.1- Tình hình phaùt trieån DNNVV cuûa moät soá nöôùc treân theá giôùi :............. 6 1.3.1.1- Nhaät Baûn : .....................................................................................6 1.3.1.2- Singapore :.....................................................................................7 1.3.1.3- Ñaøi Loan:.......................................................................................8 1.3.1.4- Haøn Quoác: .....................................................................................9 1.3.1.5- Trung quoác: .................................................................................11 1.3.1.6- AÁn Ñoä: .........................................................................................12 1.3.2- Baøi hoïc kinh nghieäm töø phaùt trieån caùc DNNVV : .............................. 14 CHÖÔNG 2 : PHAÂN TÍCH THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN CAÙC DNNVV VAØ CAÙC CHÍNH SAÙCH HOà TRÔÏ CHO CAÙC DNNVV TREÂN ÑÒA BAØN TP. HCM.......................................................................................................................15 2.1- THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN DNNVV TREÂN ÑÒA BAØN THAØNH PHOÁ15 2.1.1- Tình hình phaùt trieån DNNVV treân ñòa baøn thaønh phoá :..................... 15 2.1.1.1- Doanh nghieäp ñöôïc thaønh laäp theo luaät doanh nghieäp (soá coøn ñang hoaït ñoäng) : ......................................................................................15 (Nguoàn : Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö) ............................................................17 2.1.1.2- Hoä kinh doanh caù theå, toå hôïp taùc vaø hôïp taùc xaõ (soá coøn ñang hoaït ñoäng) :.......................................................................................................17 2.1.2- Ñoùng goùp cuûa DNVVN ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa kinh teá thaønh phoá :17 2.1.3- Nhöõng khoù khaên, toàn taïi cuûa caùc DNVNV :..................................... 20 2.1.3.1− Veà voán : ......................................................................................20 2.1.3.2- Trình ñoä kyõ thuaät, coâng ngheä saûn xuaát : .....................................21 2.1.3.3-Veà vaán ñeà ñaát ñai vaø maët baèng saûn xuaát (ñoái vôùi caùc doanh nghieäp saûn xuaát): ......................................................................................22 2.1.3.4- Veà khaû naêng caïnh tranh, trình ñoä cuûa ñoäi nguõ quaûn lyù vaø löïc löôïng lao ñoäng: .........................................................................................22 2.1.3.5- Nguoàn thoâng tin : .........................................................................23 2.2- TÌNH HÌNH THÖÏC HIEÄN CAÙC CHÍNH SAÙCH HOà TRÔÏ CHO CAÙC DNVVN TREÂN ÑÒA BAØN THAØNH PHOÁ : ..................................................... 23 2.2.1- Caùc chính saùch chung cuûa Trung Öông : ............................................ 23 2.2.1.1- Veà öu ñaõi ñaàu tö : ........................................................................23 2.2.1.2- Veà tín duïng öu ñaõi ñaàu tö : ..........................................................28 2.2.1.3- Tín duïng hoã trôï xuaát khaåu :.........................................................29 2.2.1.4- Hoã trôï laõi suaát sau ñaàu tö : ..........................................................31 2 2.2.2- Caùc chính saùch cuûa thaønh phoá : ........................................................ 32 2.2.2.1- Coâng taùc quaûn lyù haønh chính nhaø nöôùc : .....................................32 2.2.2.2- Chöông trình kích caàu thoâng qua ñaàu tö cuûa thaønh phoá : ............33 2.2.2.3- Chöông trình hoã trôï caùc cô sôû saûn xuaát gaây oâ nhieãm thöïc hieän di dôøi: ............................................................................................................35 2.2.2.4- Caùc chöông trình hoã trôï phaùt trieån khoa hoïc coâng ngheä : ...........38 2.2.2.5- Chöông trình hoã trôï cung caáp thoâng tin cho caùc DNVNV : ........41 2.2.2.6- Chöông trình hoã trôï ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc : ............................42 2.2.2.7- Chöông trình xuùc tieán thöông maïi vaø ñaàu tö :.............................43 2.2.2.8- Chöông trình thaønh laäp Quyõ baûo laõnh tín duïng cho caùc DNVVN treân ñòa baøn :.............................................................................................44 2.3- ÑAÙNH GIAÙ CHUNG VEÀ KEÁT QUAÛ ÑAÏT ÑÖÔÏC CUÛA CAÙC CHÍNH SAÙCH HOà TRÔÏ DNVVN TREÂN ÑÒA BAØN THAØNH PHOÁ : .......................... 45 2.3.1- Nhöõng thaønh töïu : ............................................................................... 45 2.3.2- Nhöõng vaán ñeà coøn toàn taïi : ................................................................. 47 CHÖÔNG 3 : GIAÛI PHAÙP HOà TRÔÏ PHAÙT TRIEÅN CAÙC DNVVN TREÂN ÑÒA BAØN THAØNH PHOÁ ......................................................................................50 3.1- QUAN ÑIEÅM, MUÏC TIEÂU PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ-XAÕ HOÄI CUÛA THAØNH PHOÁ GIAI ÑOAÏN 2006-2010 ........................................................... 50 3.1.1- Quan ñieåm phaùt trieån trong thôøi kyø 2006 – 2010 .............................. 50 3.1.2- Caùc muïc tieâu, phöông höôùng phaùt trieån 2006 – 2010 ........................ 51 3.2- QUAN ÑIEÅM, MUÏC TIEÂU PHAÙT TRIEÅN DNVNV CUÛA THAØNH PHOÁ GIAI ÑOAÏN 2006-2010 : ................................................................................. 53 3.2.1- Quan ñieåm phaùt trieån DNVNV :........................................................ 53 3.2.2- Muïc tieâu phaùt trieån DNVNV treân ñòa baøn thaønh phoá : ..................... 54 3.3- MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP VAØ KIEÁN NGHÒ ÑAÅY MAÏNH HOAÏT ÑOÄNG HOà TRÔÏ PHAÙT TRIEÅN DNVVN TREÂN ÑÒA BAØN THAØNH PHOÁ : .................... 56 3.3.1- Nhoùm caùc giaûi phaùp vaø kieán nghò ngaén haïn : .................................... 56 3.3.1.1- Caùc giaûi phaùp ñoái vôùi caùc chính saùch hoã trôï cuûa Chính phuû : ....56 3.3.1.2- Caùc giaûi phaùp veà caùc chính saùch hoã trôï cuûa thaønh phoá : ............61 3.3.2- Nhoùm giaûi phaùp chieán löôïc (daøi haïn) : .............................................. 65 3.3.2.1- Giaûi phaùp veà moâi tröôøng phaùp lyù : ..............................................66 3.3.2.2- Giaûi phaùp veà tín duïng : ...............................................................68 3.3.2.3- Giaûi phaùp veà caùc chính saùch hoã trôï khaùc : ..................................70 KEÁT LUAÄN TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1 DANH MUÏC CAÙC BAÛNG Baûng 1.1 : Chi tieát veà tieâu thöùc xaùc ñònh DNNVV cuûa moät soá nöôùc treân theá giôùi .................................................................................................................... 2 Baûng 2.1 :Tình hình thaønh laäp doanh nghieäp taïi TP.HCM naêm 1991-2004... 16 Baûng 2.2 : Phaân loaïi DNNVV theo töøng loaïi hình cuï the............................... 17 Baûng 2.3 : Ñoùng goùp cuûa khu vöïc kinh teá trong nöôùc ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa thaønh phoá......................................................................................................... 19 Baûng 2.4 : Tình hình thöïc hieän chöông trình caáp Giaáy chöùng nhaän öu ñaõi ñaàu tö treân ñòa baøn TP.HCM giai ñoaïn 2000-2005................................................ 25 Baûng 2.5 : Tình hình cho vay tín duïng öu ñaõi qua caùc naêm taïi Quyõ Hoã trôï phaùt trieån - chi nhaùnh thaønh phoá Hoà Chí Minh............................................... 29 Baûng 2.6 : Tình hình thöïc hieän cho vay voán tín dung ñaàu tö cuûa Nhaø nöôùc... 30 Baûng 2.7 : Tình hình thöïc hieän chöông trình Hoã trôï laõi suaát sau ñaàu tö ......... 31 Baûng 2.8 : Tình hình giao voán ngaân saùch thaønh phoá cho chöông trình xuùc tieán thöông maïi ...................................................................................................... 43 1 LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1- Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi Theo thoáng keâ thì soá löôïng DNNVV chieám ñeán 89,5% soá löôïng doanh nghieäp treân ñòa baøn thaønh phoá (theo quy ñònh veà xeáp loaïi DNNVV cuûa Chính phuû). Neáu xeùt rieâng töøng doanh nghieäp, caùc DNNVV khoâng coù ñöôïc lôïi theá veà maët kinh teá so vôùi caùc doanh nghieäp lôùn; song veà toång theå, caùc DNNVV ñoùng vai troø voâ cuøng quan troïng trong vieäc huy ñoäng nguoàn löïc cho ñaàu tö phaùt trieån vaø coù yù nghóa then choát trong quaù trình giaûi quyeát caùc vaán ñeà xaõ hoäi nhö xoùa ñoùi giaûm ngheøo, taïo vieäc laøm, ... cho ngöôøi lao ñoäng trong caû nöôùc noùi chung vaø taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi rieâng. ÔÛ caùc nöôùc phaùt trieån nhö Myõ, Nhaät Baûn (nôi taäp trung nhieàu taäp ñoaøn kinh teá lôùn, noåi tieáng cuûa theá giôùi),... Chính phuû caùc nöôùc naøy cuõng xaùc ñònh roõ vai troø quan troïng, laâu daøi cuûa DNNVV trong neàn kinh teá vì noù laø boä phaän caáu thaønh khoâng theå thieáu ñöôïc cuûa neàn kinh teá, coù moái quan heä chaët cheõ, khoâng theå taùch rôøi nhau vôùi caùc taäp ñoaøn kinh teá, ñaëc bieät trong lónh vöïc coâng nghieäp hoã trôï vaø maïng löôùi phaân phoái saûn phaåm. Vôùi tính naêng ñoäng cao, caùc DNNVV laø tröôøng hoïc khôûi nghieäp cho caùc doanh nhaân vaø laø moâi tröôøng taïo moái lieân keát, tích tuï voán ñeå töøng böôùc hình thaønh vaø phaùt trieån doanh nghieäp lôùn. Tuy nhieân, ñaëc ñieåm chung cuûa caùc DNNVV ôû taát caû caùc nöôùc, nhaát laø trong giai ñoaïn môùi hình thaønh vaø phaùt trieån, laø coøn thieáu naêng löïc veà voán, coâng ngheä vaø kyõ naêng quaûn lyù daãn ñeán hoï khoù coù khaû naêng caïnh tranh trong caùc thò tröôøng môùi phaùt trieån. Chính vì vaäy caùc nöôùc ñeàu xaùc ñònh vieäc hoã trôï DNNVV töø phía Chính phuû laø chính saùch laâu daøi, chöù khoâng phaûi laø taïm thôøi. Vieät Nam laø nöôùc ñang trong quaù trình hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá theá giôùi ñoøi hoûi phaûi bieát taän duïng caùc lôïi theá so saùnh hieän coù, trong ñoù vieäc phaùt trieån caùc DNNVV ñuùng höôùng seõ goùp phaàn ñaåy nhanh vieäc thöïc hieän quaù trình naøy. Rieâng ñoái vôùi thaønh phoá Hoà Chí Minh, moät trong nhöõng thaønh phoá naêng ñoäng vaø phaùt trieån nhaát cuûa Vieät Nam, thì quaù trình hoäi nhaäp caøng phaûi ñöôïc thöïc hieän nhanh choùng. Xuaát phaùt töø tính caáp thieát ñoù, toâi choïn ñeà taøi “Giaûi phaùp hoã trôï phaùt trieån doanh nghieäp nhoû vaø vöøa treân ñòa baøn thaønh phoá” nhaèm goùp phaàn hoã trôï 2 DNNVV phaùt trieån nhanh choùng theo ñònh höôùng phaùt trieån cuûa thaønh phoá ñeå ñaåy nhanh quaù trình hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá theá giôùi. 2- Ñoái töôïng nghieân cöùu : Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa luaän vaên naøy laø caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa chòu aûnh höôûng cuûa caùc chính saùch hoã trôï phaùt trieån (DNNVV) treân ñòa baøn thaønh phoá . 3- Phaïm vi nghieân cöùu cuûa luaän vaên : Luaän vaên chæ ñi saâu phaân tích tình hình thöïc hieän nhöõng chính saùch hoã trôï phaùt trieån DNNVV treân ñòa baøn thaønh phoá; ñaùnh giaù nhöõng khoù khaên, vöôùng maéc trong quaù trình thöïc hieän; ñöa ra nhöõng vaán ñeà coøn thieáu soùt, chöa hoaøn thieän cuûa caùc chính saùch hoã trôï hieän coù. Töø ño,ù ñöa ra caùc giaûi phaùp, kieán nghò ñeå hoaøn thieän caùc chính saùch hoã trôï DNNVV; ñònh höôùng thöïc hieän caùc chính saùch hoã trôï DNNVV cho phuø hôïp vôùi caùc quy ñònh cuûa quoác teá khi Vieät Nam gia nhaäp toå chöùc thöông maïi theá giôùi (WTO). 4- Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa luaän vaên : - Nhaän ñònh nhöõng ñoùng goùp cuûa DNNVV ñoái vôùi söï phaùt trieån neàn kinh teá xaõ hoäi cuûa thaønh phoá. - Phaân tích vaø ñaùnh giaù caùc chính saùch hoã trôï phaùt trieån DNNVV treân ñòa baøn thaønh phoá trong thôøi gian vöøa qua. - Ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø ñònh höôùng phaùt trieån DNNVV treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh giai ñoaïn 2006- 2010. - Ñeà xuaát caùc giaûi phaùp chính saùch ñaåy maïnh hoaït ñoäng hoã trôï DNNVV treân ñòa baøn thaønh phoá theo ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa thaønh phoá Hoà Chí Minh. 5- Phöông phaùp nghieân cöùu cuûa luaän vaên : Luaän vaên ñöôïc thöïc hieän qua hai böôùc : - Böôùc 1 : Söû duïng caùc phöông phaùp thoáng keá, toång hôïp, phaân tích, chuyeân gia ñeå phaân tích caùc chính saùch hoã trôï cuûa thaønh phoá ñoái vôùi caùc DNNVV - Böôùc 2 : Kieán nghò caùc giaûi phaùp hoaøn thieän chính saùch hoã trôï. 3 6- Keát caáu cuûa luaän vaên : Luaän vaên goàm 03 chöông : ™ Môû ñaàu ™ Chöông 1 : Cô sôû lyù luaän veà DNNVV. ™ Chöông 2 : Phaân tích hieän traïng phaùt trieån caùc DNNVV vaø caùc chính saùch hoã trôï hieän coù cho caùc DNNVV treân ñòa baøn TP. HCM. ™ Chöông 3 : Giaûi phaùp hoã trôï phaùt trieån caùc DNVVN treân ñòa baøn thaønh phoá. ™ Keát luaän. 1 CHÖÔNG 1 : CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ DNNVV 1.1- KHAÙI NIEÄM DNNVV ÔÛ MOÄT SOÁ NÖÔÙC TREÂN THEÁ GIÔÙI : Do nhöõng ñaëc thuø ñöôïc quy ñònh bôûi quy moâ doanh nghieäp trong moät neàn kinh teá thò tröôøng neân caùc doanh nghieäp coù quy moâ nhoû laø ñoái töôïng cuûa caùc chính saùch hoã trôï ñaëc bieät töø phía Chính phuû. Ñeå xaùc ñònh roõ ñoái töôïng cuûa caùc chính saùch hoã trôï naøy caàn coù nhöõng tieâu chí cuï theå. Ngöôøi ta thöôøng goïi caùc tieâu chí ñoù veà DNNVV laø ñònh nghóa DNNVV. Tieâu chí DNNVV thöôøng döïa vaøo quy moâ saûn xuaát cuûa doanh nghieäp. Vieäc xaùc ñònh quy moâ DNNVV taïi caùc nöôùc treân theá giôùi chæ mang tính chaát töông ñoái vì noù chòu taùc ñoäng cuûa moät loaït caùc yeáu toá nhö trình ñoä phaùt trieån cuûa moät nöôùc, tính chaát ngaønh ngheà, ñieàu kieän phaùt trieån cuûa moät vuøng laõnh thoå, töông quan maët baèng giaù lao ñoäng vaø giaù thieát bò hay muïc ñích phaân loaïi doanh nghieäp trong töøng thôøi kyø nhaát ñònh. Nhöng nhìn chung, caùc nöôùc treân theá giôùi söû duïng hai nhoùm tieâu thöùc phoå bieán laø tieâu chí ñònh tính vaø tieâu chí ñònh löôïng ñeå ñònh nghóa DNNVV. Tieâu chí ñònh tính döïa treân ñaëc tröng cô baûn cuûa caùc DNNVV nhö chuyeân moân hoùa thaáp, soá ñaàu moái quaûn lyù ít, möùc ñoä phöùc taïp cuûa quaûn lyù thaáp,... Caùc tieâu chí naøy coù öu theá laø phaûn aùnh ñuùng baûn chaát cuûa vaán ñeà nhöng thöôøng khoù xaùc ñònh treân thöïc teá. Do ñoù, nhoùm tieâu thöùc naøy thöôøng chæ ñöôïc duøng laøm cô sôû tham khaûo, kieåm chöùng maø ít ñöôïc söû duïng laøm cô sôû ñeå xaùc ñònh quy moâ doanh nghieäp. Tieâu chí ñònh löôïng thöôøng bao goàm caùc nhoùm chæ tieâu veà : soá löôïng lao ñoäng, toång giaù trò taøi saûn (hay toång voán), doanh thu hoaëc lôïi nhuaän. Trong ñoù voán vaø soá lao ñoäng ñöôïc aùp duïng nhieàu nhaát laøm tieâu chí xaùc ñònh DNNVV. Taïi nhöõng thôøi ñieåm khaùc nhau thì caùc tieâu thöùc naøy cuõng khaùc nhau giöõa caùc nöôùc. Ngay taïi moãi nöôùc thì caùc tieâu thöùc ñeå ñònh nghóa DNNVV cuõng khoâng coá ñònh vaø ñöôïc thay ñoåi tuøy theo trình ñoä phaùt trieån cuûa töøng thôøi kyø, giöõa caùc ngaønh ngheà tuy vaãn coøn nhöõng neùt chung nhaát ñònh. Caùc ñònh nghóa naøy cuõng raát ña daïng giöõa caùc neàn kinh teá, coù nöôùc (vd Vieät Nam) chæ coù ñònh nghóa veà DNNVV 2 nhöng coù nöôùc laïi phaân chia thaønh doanh nghieäp vöøa, doanh nghieäp nhoû vaø doanh nghieäp sieâu nhoû (hoä kinh doanh gia ñình). Trong moät soá tröôøng hôïp ñaëc bieät, tieâu thöùc chuû sôû höõu cuõng ñöôïc coi laø moät trong caùc tieâu thöùc ñeå ñònh nghóa DNNVV nhaèm ñaûm baûo möùc ñoä naøo ñoù “tính bình ñaúng” trong caïnh tranh thò tröôøng. Trong tröôøng hôïp naøy, DNNVV thöôøng ñöôïc ñoàng nhaát vôùi caùc doanh nghieäp thuoäc sôû höõu tö nhaân. Baûng 1.1 : Chi tieát veà tieâu thöùc xaùc ñònh DNNVV cuûa moät soá nöôùc treân theá giôùi Nöôùc Phaân loaïi Soá lao ñoäng Soá voán Doanh thu A- Caùc nöôùc phaùt trieån 1. Myõ Ngaønh cheá taïo 0-500 Khoâng quan troïng Khoâng quan troïng Ngaønh khaùc Khoâng quan troïng Ít hôn 5 tr.USD/naêm 2. Nhaät Baûn Cheá taùc 1-300 300 trieäu Yeân Baùn buoân 1-100 0-100 trieäu Yeân Baùn leû 1-50 0-50 trieäu Yeân Dòch vuï 1-100 1-100 trieäu Yeân 3. EU DN sieâu nhoû <10 Khoâng quan troïng Khoâng quan troïng DN nhoû <50 5 trieäu Euro 7 trieäu Euro DN vöøa <250 27 trieäu Euro 40 trieäu Euro 4. Australia Cheá taùc nhoû <100 Khoâng quan troïng Khoâng quan troïng Cheá taùc vöøa 100-199 Dòch vuï nhoû <20 Dòch vuï vöøa 20-199 5. Haøn Quoác 3 Cheá taùc 0-300 20-80 tyû Won Khai thaùc moû vaø vaän taûi 0-300 Khoâng quan troïng Khoâng quan troïng Xaây döïng 0-200 Thöông maïi vaø Dòch vuï 0-20 B. Caùc nöôùc ñang phaùt trieån 1. Thaùi Lan Coâng nghieäp nhoû 0-50 Döôùi 50 trieäu Bath Coâng nghieäp vöøa 51-200 50-200 tr.Bath 2. Indonesia DN sieâu nhoû 1-4 Khoâng quan troïng DN nhoû 5-19 0-20.000 USD 0-100.000 USD DN vöøa 20-99 20.000-100.000 USD 100.000-500.000 USD 3. Philipin DN nhoû 10-99 1,5-15 tr.Pexo Khoâng quan troïng DN vöøa 100-199 15-60 tr.Pexo 4. Mexico DN sieâu nhoû 0-30 Khoâng quan troïng Khoâng quan troïng DN nhoû 31-100 DN vöøa 101-500 5. Peru Caùc ngaønh Khoâng quan troïng Khoâng quan troïng <17 tr.USD/naêm C. Caùc nöôùc coù neàn kinh teá chuyeån ñoåi 1. Nga DN nhoû 1-249 Khoâng quan troïng Khoâng quan troïng DN vöøa 249-999 2. Trung 4 Quoác DN nhoû 50-100 DN vöøa 101-500 3. Ba Lan DN nhoû <50 DN vöøa 50-200 4. Hunggary DN sieâu nhoû 1-10 DN nhoû 10-50 DN vöøa 51-250 5. Rumany DN nhoû 1-20 Nguoàn : Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö 1.2- KHAÙI NIEÄM VEÀ DNNVV ÔÛ VIEÄT NAM : Theo quy ñònh taïi Ñieàu 3, Nghò ñònh soá 90/2001/NÑ-CP ngaøy 23/11/2001 veà trôï giuùp phaùt trieån DNNVV cuûa Chính phuû thì : DNNVV laø caùc cô sôû saûn xuaát-kinh doanh ñoäc laäp, ñaõ ñaêng kyù kinh doanh theo phaùp luaät hieän haønh, coù soá voán ñaêng kyù khoâng quaù 10 tyû ñoàng hoaëc coù soá lao ñoäng trung bình haøng naêm khoâng quaù 300 lao ñoäng ( )1 . Khaùi nieäm naøy ñöôïc aùp duïng vôùi caùc loaïi hình doanh nghieäp goàm ( )2 : - Caùc doanh nghieäp thaønh laäp vaø hoaït ñoäng theo Luaät doanh nghieäp; - Caùc doanh nghieäp thaønh laäp vaø hoaït ñoäng theo Luaät doanh nghieäp Nhaø nöôùc; - Caùc doanh nghieäp thaønh laäp vaø hoaït ñoäng theo Luaät Hôïp taùc xaõ; (1) Theo quy ñònh taïi Ñieàu 3, Nghò ñònh soá 90/2001/NÑ-CP ngaøy 23/11/2001 veà trôï giuùp phaùt trieån DNNVV cuûa Chính phu.û ( )2 Theo quy ñònh taïi Ñieàu 4, Nghò ñònh soá 90/2001/NÑ-CP ngaøy 23/11/2001. 5 - Caùc hoä kinh doanh caù theå ñaêng kyù theo Nghò ñònh soá 02/2000/NÑ-CP ngaøy 03/02/2000 cuûa Chính phuû” (Nghò ñònh naøy ñaõ ñöôïc thay theá bôûi Nghò ñònh 109/2004/NÑ-CP cuûa Chính phuû). Nhö vaäy : - Ñoái töôïng aùp duïng cuûa Nghò ñònh naøy goàm hoä kinh doanh caù theå, caùc doanh nghieäp trong nöôùc, keå caû khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc, khu vöïc kinh teá tö nhaân vaø kinh teá taäp theå ñaùp öùng caùc yeâu caàu veà soá voán ñaêng kyù vaø soá lao ñoäng . - Ñoái töôïng aùp duïng naøy khoâng bao goàm caùc DNNVV thaønh laäp vaø hoaït ñoäng theo Luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Tieâu chí xaùc ñònh DNNVV noùi treân coù öu ñieåm laø ñôn giaûn, deã söû duïng, song cuõng coù moät soá haïn cheá sau : - Voán ñaêng kyù (voán ñieàu leä) chæ laø caên cöù ban ñaàu ñeå xaùc ñònh traùch nhieäm phaùp lyù cuûa doanh nghieäp, caùc nhaø ñaàu tö vôùi nhau vaø vôùi beân thöù ba. Coøn quy moâ cuûa doanh nghieäp ñöôïc xaùc ñònh thoâng qua chæ tieâu voán ñaàu tö (bao goàm voán coá ñònh, voán löu ñoäng). Hôn nöõa, trong quaù trình hoaït ñoäng, voán cuûa doanh nghieäp thöôøng xuyeân thay ñoåi tuøy theo yeâu caàu cuûa hoaït ñoäng saûn xuaát- kinh doanh, neân tieâu chí duøng voán ñaêng kyù (voán ban ñaàu) khoâng phaûn aùnh thöïc chaát quy moâ cuûa doanh nghieäp. - Tieâu chí veà voán khoâng phaân bieät ñoái vôùi caùc ngaønh ngheà; trong khi yeâu caàu voán ñaàu tö ñoái vôùi caùc lónh vöïc, ngaønh ngheà khaùc nhau thì cuõng raát khaùc nhau. Ví duï : trong lónh vöïc thöông maïi khoâng yeâu caàu voán coá ñònh lôùn, nhöng caùc ngaønh saûn xuaát xuaát thì laïi yeâu caàu voán coá ñònh lôùn. Ñaây laø moät trong caùc lyù giaûi cho tình traïng soá DNNVV thuoäc lónh vöïc thöông maïi chieám tyû troïng cao trong caùc DNNVV. - Tieâu chí lao ñoäng ñeå xaùc ñònh DNNVV ôû bieân ñoä quaù lôùn. Neáu chæ duøng tieâu chí naøy ñeå phuïc vuï coâng taùc hoaïch ñònh chính saùch thì tính khaû thi cuûa chính saùch ñeà ra seõ khoâng cao. Neáu coù theå, phaân loaïi cuï theå hôn theo quy moâ thaønh doanh nghieäp sieâu nhoû, doanh nghieäp nhoû vaø doanh nghieäp vöøa thì coù theå ñöa ra caùc bieän phaùp hoã trôï phuø hôïp hôn ñoái vôùi töøng loaïi quy moâ. 6 1.3- KINH NGHIEÄM HOà TRÔÏ PHAÙT TRIEÅN DNNVV ÔÛ CAÙC NÖÔÙC TRONG KHU VÖÏC : 1.3.1- Tình hình phaùt trieån DNNVV cuûa moät soá nöôùc treân theá giôùi : Treân theá giôùi, haàu heát caùc nöôùc ñeàu coi troïng vaø khuyeán khích phaùt trieån DNNVV. Töø laâu (khoaûng töø giöõa theá kyû XX), caùc nöôùc coù neàn kinh teá phaùt trieån luoân coi troïng caùc DNNVV, ñaõ xaây döïng heä thoáng luaät leä ñaày ñuû, mang tính khuyeán khích raát cao ñoái vôùi DNNVV. ÔÛ caùc nöôùc ñang phaùt trieån, khu vöïc DNNVV ngaøy caøng ñöôïc coi troïng xuaát phaùt töø nhu caàu phaùt huy moïi tieàm löïc saün coù ñeå phaùt trieån. Thöïc teá phaùt trieån cuûa caùc nöôùc coâng nghieäp môùi (NICs) ôû Chaâu AÙ cho thaáy caùc nöôùc naøy ñaõ sôùm coi troïng vaø bieát coi troïng khu vöïc DNNVV trong moái quan heä gaén keát vôùi vieäc taäp trung phaùt trieån moät soá doanh nghieäp lôùn vaø cöïc lôùn ñeå ñaåy nhanh quaù trình coâng nghieäp hoùa vaø ñaõ trôû thaønh nhöõng “Con Roàng chaâu AÙ” (Ñaøi Loan, Haøn Quoác, Singapo). Chuùng ta coù theå tham khaûo kinh nghieäm thaønh coâng cuûa moät soá nöôùc treân theá giôùi nhö sau: 1.3.1.1- Nhaät Baûn : Sau chieán tranh Theá giôùi laàn thöù II, ñaëc bieät vaøo ñaàu nhöõng naêm 1950, caùc DNNVV ñaõ ñoùng goùp quan troïng trong vieäc khoâi phuïc neàn kinh teá Nhaät Baûn. Cuoái nhöõng naêm 1950, chính saùch phaùt trieån coâng nghieäp hoùa chaát vaø coâng nghieäp naëng ñaõ khuyeán khích phaùt trieån caùc doanh nghieäp lôùn; cho ñeán ñaàu nhöõng naêm 1960, nhu caàu lieân keát giöõa doanh nghieäp lôùn vôùi caùc DNNVV ñaõ thuùc ñaåy söï phaùt trieån nhanh choùng soá löôïng DNNVV. Naêm 1963, Luaät Cô baûn veà DNNVV cuûa Nhaät Baûn ñöôïc ban haønh, soá löôïng DNNVV lieân tuïc taêng leân trong nhöõng naêm 1970-1990. Söï suït giaûm soá löôïng DNNVV trong nhöõng naêm 1990 ñaõ daãn ñeán söï ra ñôøi cuûa Luaät Cô baûn veà DNNVV (Basic law of small enterprises) naêm 1999 quy ñònh caùc vaán ñeà cô baûn veà quaûn lyù vaø hoã trôï caùc döï aùn naâng caáp kyõ thuaät, trôï giuùp veà thoâng tin, tö vaán veà quan heä xuaát-nhaäp khaåu vaø hôïp taùc vôùi nöôùc ngoaøi. Tính ñeán naêm 1998, soá löôïng DNNVV chieám tyû troïng 99,7% toång soá doanh nghieäp ôû Nhaät Baûn, thu huùt 72,7% toång soá lao ñoäng caû nöôùc (Nguoàn soá lieäu cuûa Cuïc Quaûn lyù vaø Hôïp taùc, theo keát quaû ñieàu tra veà Thaønh laäp vaø Doanh nghieäp Nhaät Baûn). DNNVV coù vai troø quan troïng trong vieäc phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát ôû 7 Nhaät Baûn khi tham gia ngaøy caøng nhieàu vaøo caùc lónh vöïc cheá bieán vaø taïo ra caùc tö lieäu saûn xuaát phuïc vuï trang bò vaø trang bò laïi neàn kinh teá quoác daân vaø xuaát khaåu; coù vai troø lôùn trong vieäc thieát laäp heä thoáng phaân coâng lao ñoäng xaõ hoäi khaù hoaøn chænh vaø hoaït ñoäng coù hieäu quaû kinh teá cao. Ngoaøi Luaät Cô baûn veà DNNVV, Nhaät Baûn ñaõ xaây döïng heä thoáng luaät khuyeán khích phaùt trieån DNNVV, taäp trung vaøo caùc muïc tieâu chuû yeáu: Thuùc ñaåy söï taêng tröôûng vaø phaùt trieån cuûa caùc DNNVV, taêng cöôøng lôïi ích kinh teá vaø xaõ hoäi cuûa caùc nhaø doanh nghieäp vaø ngöôøi lao ñoäng taïi DNNVV, hoã trôï tính töï löïc vaø khaéc phuïc caùc baát lôïi cuûa DNNVV. Heä thoáng caùc luaät bao goàm: Caùc luaät taïo thuaän lôïi cho thaønh laäp doanh nghieäp môùi; caùc luaät trôï giuùp DNNVV ñoåi môùi trong kinh doanh, hoã trôï voán, trôï giuùp coâng ngheä; luaät xuùc tieán caùc heä thoáng phaân phoái trôï giuùp cho DNNVV taêng söùc caïnh tranh trong lónh vöïc baùn leû thoâng qua coâng ngheä thoâng tin vaø xuùc tieán caùc khu vöïc baùn haøng. Ngoaøi vieäc chuù troïng taêng cöôøng khung phaùp luaät cho vieäc trôï giuùp DNNVV, veà maët toå chöùc, naêm 1980, Hieäp hoäi caùc DNNVV Nhaät Baûn (JSBC) ñöôïc thaønh laäp vôùi caùc hoaït ñoäng chính nhö sau: - Höôùng daãn, chæ ñaïo vaø ñeà ra caùc chính saùch taøi trôï cho caùc döï aùn phaùt trieån; - Hoã trôï ñaøo taïo caùn boä coâng nhaân vieân cho caùc DNNVV thoâng qua caùc Vieän, Tröôøng ñaøo taïo cuûa JSBC; - Hoã trôï caùc thoâng tin quoác teá vaø caûi tieán coâng ngheä kyõ thuaät ñoái vôùi caùc DNNVV; - Xaây döïng heä thoáng töông trôï saûn xuaát – kinh doanh vaø töông trôï ngaên ngöøa phaù saûn ñoái vôùi DNNVV. 1.3.1.2- Singapore : Ñaûo quoác Singapo coù soá löôïng DNNVV chieám 90% soá doanh nghieäp ñöôïc thaønh laäp. Trong ngaønh thöông maïi vaø dòch vuï, soá DNNVV chieám tyû troïng raát cao (85% - 94%), ngaønh coâng nghieäp coù 80% doanh nghieäp laø DNNVV. Nhöõng naêm ñaàu cuûa thaäp kyû 60, Chính phuû Singapo ñaõ nhaän ra taàm quan troïng cuûa DNNVV ñoái vôùi söï nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc, do 8 ñoù, Chính phuû ñaõ thaønh laäp caùc toå chöùc trôï giuùp vaø chæ ñaïo caùc cô quan chöùc naêng hoã trôï caùc DNNVV naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng. Haøng naêm, Chính phuû cuõng daønh moät khoaûn kinh phí ñeå taøi trôï cho caùc DNNVV phaùt trieån moät caùch coù hieäu quaû; trong ñoù, caùc doanh nhaân ñöôïc ñaøo taïo moät caùch caên baûn ñeå tieáp thu coâng ngheä môùi vaø heä thoáng quaûn lyù tieân tieán (phaùt trieån nguoàn nhaân löïc). Caùc doanh nghieäp cuõng ñöôïc khuyeán caùo laø caàn phaûi hôïp taùc vôùi caùc xí nghieäp lôùn. Chöông trình naâng caáp nhöõng ngaønh coâng nghieäp ñòa phöông (LIUP) laø moät trong nhöõng nhaân toá quan troïng thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa DNNVV. Sau 30 naêm trieån khai nhieàu bieän phaùp hoã trôï, naêm 1990 Chính phuû ñaõ thaønh laäp “Hoäi ñoàng phaùt trieån doanh nghieäp” (bao goàm caùc Nghò só quoác hoäi, caùc chuû kinh doanh noåi tieáng, Ban laõnh ñaïo caùc coâng ty xuyeân quoác gia, caùc vieän só) nhaèm muïc ñích ñeà ra nhöõng saùng kieán phaùt trieån DNNVV. 1.3.1.3- Ñaøi Loan: Caùc nhaø nghieân cöùu kinh teá xem Ñaøi Loan nhö moät vöông quoác cuûa DNNVV vì nhöõng ñoùng goùp to lôùn cuûa caùc doanh nghieäp naøy ñaõ ñöa neàn kinh teá Ñaøi Loan taêng tröôûng sieâu toác trong gaàn 50 naêm qua. Theo Cuïc Quaûn lyù DNNVV Ñaøi Loan, naêm 1999 Ñaøi Loan coù 1.060.738 DNNVV, chieám 97,7% soá doanh nghieäp; thu huùt 7.344.000 lao ñoäng, chieám 78,2% toång soá lao ñoäng; taïo ra 47,8% toång giaù trò gia taêng cuûa Ñaøi Loan vaø ñoùng goùp 43 – 44% toång soá thueá giaù trò gia taêng trong nhöõng naêm gaàn ñaây. DNNVV ôû Ñaøi Loan ñaõ goùp phaàn laøm thay ñoåi cô caáu kinh teá theo höôùng hieän ñaïi hoùa. Naêm 1990, tyû troïng noâng nghieäp vaø coâng nghieäp trong cô caáu kinh teá laø 4,22% vaø 42,29% trong khi naêm 1952, cô caáu töông öùng laø 32,22% vaø 19,68%. DNNVV taïo ra nhieàu choã laøm vieäc, thu huùt moät löïc löôïng lao ñoäng xaõ hoäi lôùn, giaûm tyû leä giaøu ngheøo moät caùch ñaùng keå töø tyû leä 1/15 naêm 1952 giaûm coøn 1/5 vaøo naêm 1990. Ñaøi Loan ñaõ thaønh laäp “Toå chöùc chæ ñaïo DNNVV” (naêm 1965), ñoåi thaønh “Sôû chæ ñaïo DNNVV” (1968) vaø “Cuïc Coâng nghieäp” thuoäc Boä Kinh teá (1969). Ñaàu thaäp nieân 70, moät soá DNNVV phaùt trieån daàn thaønh nhöõng coâng ty lôùn ñaõ xuaát hieän tình traïng thieáu voán neân Boä Taøi chính ñaõ toå chöùc Ngaân haøng Ñaàu tö 9 DNNVV vaø naêm 1975 ñaõ thaønh laäp Ngaân haøng DNNVV cung caáp tín duïng, hoã trôï caùc DNNVV caûi tieán toå chöùc saûn xuaát, quaûn lyù, ñoåi môùi coâng ngheä… Veà maët kyõ thuaät caùc DNNVV ñöôïc trôï giuùp ñoåi môùi kyõ thuaät vaø thöïc hieän töï ñoäng hoùa saûn xuaát cuûa Vieän nghieân cöùu kyõ thuaät coâng ngheä. Naêm 1980 Ñaøi Loan thaønh laäp Ban Kinh teá DNNVV chuyeân traùch chæ ñaïo söï phaùt trieån DNNVV. Naêm 1983, Boä Kinh teá Ñaøi Loan aùp duïng “Keá hoaïch ñaëc bieät” ñeå giuùp DNNVV naâng caáp kyõ thuaät. Töø “Keá hoaïch ñaëc bieät” naøy, caùc DNNVV ñaõ phaùt trieån moät baäc, goùp phaàn ñöa Ñaøi Loan trôû thaønh moät trong boán Con Roàng Chaâu AÙ. Caùc chính saùch vaø bieän phaùp hoã trôï DNNVV goàm 3 nhoùm nhö sau: - Nhoùm chính saùch veà xaây döïng moâi tröôøng kinh doanh toái öu: goàm chính saùch duy trì söï caïnh tranh coâng baèng vaø hôïp lyù; trôï giuùp ñaøo taïo nhaân löïc, coâng ngheä, thoâng tin; giuùp ñôõ caûi thieän heä thoáng taøi chính, ñieàu kieän lao ñoäng vaø moâi tröôøng. - Nhoùm chính saùch thuùc ñaåy söï hôïp taùc giöõa caùc DNNVV vôùi nhau vaø giöõa DNNVV vôùi caùc doanh nghieäp lôùn: goàm caùc chính saùch trôï giuùp phaùt trieån caùc hình thöùc hôïp taùc hình thaønh caùc lieân minh chieán löôïc, caùc thoûa thuaän ñoàng saûn xuaát, lieân keát saûn xuaát theo daây chuyeàn; khuyeán khích giao dòch noäi ngaønh vaø lieân ngaønh; thuùc ñaåy caùc hình thöùc hôïp taùc hình thaønh caùc doanh nghieäp “Trung taâm – Veä tinh”, hình thaønh maïng löôùi marketing chung … - Nhoùm chính saùch thuùc ñaåy söï taêng tröôûng ñoäc laäp cuûa DNNVV: goàm chính saùch trôï giuùp thaønh laäp môùi DNNVV; thuùc ñaåy DNNVV môû roäng hoaït ñoäng ra nöôùc ngoaøi; trôï giuùp DNNVV phaùt trieån nguoàn nhaân löïc vaø toái öu hoùa saûn xuaát. 1.3.1.4- Haøn Quoác: Haøn Quoác ñaõ taäp trung khaù nhieàu coâng söùc ñeå töøng böôùc hình thaønh moät caùch ñoàng boä vaø toaøn dieän moâi tröôøng phaùp lyù ñaûm baûo cho caùc DNNVV hoaït ñoäng. Hieán phaùp cuûa Haøn Quoác quy ñònh: Nhaø nöôùc khoâng chæ khuyeán khích vaø baûo veä caùc DNNVV maø co._.øn phaûi baûo ñaûm cho caùc toå chöùc vaø hoaït ñoäng trôï giuùp cuûa mình ñoái vôùi caùc doanh nghieäp ñoù. Nhö vaäy, vieäc khuyeán khích vaø baûo veä 10 cho caùc DNNVV laø chính saùch quoác gia, do ñoù, haøng loaït Luaät ñaõ laàn löôït ñöôïc ban haønh trong hôn 40 naêm qua nhaèm hoã trôï ñaëc bieät vaø baûo veä caùc DNNVV. Cuï theå: - Luaät veà ngaân haøng DNNVV (7/1961); - Veà hôïp taùc giöõa caùc DNNVV (12/1961) nhaèm uûng hoä thaønh laäp caùc hôïp taùc xaõ vaø thaønh laäp quyõ töông trôï cuûa DNNVV; - Phoái hôïp giöõa caùc thaønh phaàn cuûa caùc DNNVV (12/1961) nhaèm giaûm caïnh tranh ñoái vôùi nhöõng saûn phaåm qui ñònh daønh rieâng cho khu vöïc DNNVV saûn xuaát; - Luaät cô baûn veà DNNVV (12/1966); - Luaät veà quyõ baûo laõnh tín duïng (12/1974). - Luaät khuyeán khích heä thoáng thaàu phuï cuûa caùc DNNVV (12/1975) nhaèm taïo cô sôû phaùp lyù baûo ñaûm quan heä giöõa DNNVV vôùi doanh nghieäp lôùn. Hình thaønh toå chöùc khuyeán khích thaàu phuï. - Luaät khuyeán khích caùc DNNVV (4/1978) nhaèm hoã trôï haønh chaùnh vaø kyõ thuaät cho hieän ñaïi hoùa thieát bò hoã trôï DNNVV xaây döïng cô sôû coâng ngheä môùi. - Luaät theo doõi ñaëc bieät nhaèm hoã trôï cho söï oån ñònh coâng taùc quaûn lyù vaø ñieàu chænh cô caáu cuûa caùc DNNVV (3/1989). - Luaät veà taøi trôï caùc DNNVV söû duïng coâng ngheä môùi (4/1989). Ngoaøi ra, ôû Haøn quoác coøn hình thaønh caùc toå chöùc taøi chính, caùc ngaân haøng, caùc vieän nghieân cöùu vaø caùc toå chöùc tö vaán ñeå tham gia hoã trôï caùc DNNVV phaùt trieån. Naêm 1982 Haøn Quoác thöïc thi caùc chính saùch khuyeán khích caùc DNNVV trong khuoân khoå cuûa Keá hoaïch daøi haïn veà phaùt trieån coâng nghieäp vöøa vaø nhoû nhaèm naâng cao giaù trò gia taêng vaø söû duïng lao ñoäng cuûa khu vöïc naøy. Cuï theå: - Chính saùch hoã trôï cho caùc DNNVV thích nghi vôùi moâi tröôøng trong nöôùc vaø quoác teá ñang thay ñoåi nhanh choùng thoâng qua vieäc ñieàu chænh cô caáu kinh teá. - Chính saùch oån ñònh vaø taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù caùc DNNVV. 11 - Chính saùch thuùc ñaåy vaø hoã trôï DNNVV ñòa phöông môùi ra ñôøi. Ñeå thöïc hieän caùc chính saùch naøy, Haøn Quoác ñaõ trieån khai thöïc hieän ñoàng boä caùc bieän phaùp nhö: - Thoâng qua caùc hình thöùc baûo laõnh taøi chính vaø baûo laõnh tín duïng ñeå hoã trôï caùc DNNVV taêng cöôøng caùc nguoàn voán ñaàu tö. - Giaûm hoaëc mieãn thueá thu nhaäp doanh nghieäp. - Xaùc ñònh danh muïc caùc saûn phaåm chæ coù caùc DNNVV môùi ñöôïc pheùp saûn xuaát. - Löïa choïn caùc DNNVV coù trieån voïng ñeå hoã trôï ñaëc bieät vaø phaùt trieån coâng ngheä, thuùc ñaåy xuaát khaåu. - Hoã trôï caùc DNNVV tham gia caùc chöông trình hôïp taùc ñeå coù theå ñaåy maïnh hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh. - Xaây döïng caùc khu coâng nghieäp daønh cho caùc DNNVV. Hieän nay, Boä Coâng thöông (MTT) chòu traùch nhieäm tröïc tieáp trong vieäc thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa caùc DNNVV; trong ñoù, Vaên phoøng veà caùc DNNVV (BSMF) laø cô quan tröïc thuoäc Boä, chòu traùnh nhieäm chính trong hoaïch ñònh chính saùch vaø höôùng daãn thöïc hieän caùc chính saùch phaùt trieån DNNVV. Ñeå baûo ñaûm tính ñuùng ñaén cuûa caùc chính saùch ñoái vôùi caùc DNNVV, ôû Haøn Quoác coøn hình thaønh hai toå chöùc laø UÛy ban raø soaùt chính saùch DNNVV (thaønh laäp theo Luaät cô baûn veà DNNVV naêm 1966) vaø Lieân hieäp caùc DNNVV Haøn quoác (KFSB), cô quan trung öông cao nhaát cuûa DNNVV. 1.3.1.5- Trung quoác: Ñaëc ñieåm cuûa doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ôû Trung Quoác khaùc vôùi caùc nöôùc laø söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa doanh nghieäp Höông Traán, taäp trung nhaát laø trong lónh vöïc coâng nghieäp. Trong naêm 1978 doanh nghieäp nhaø nöôùc chieám 77,6% tyû troïng giaù trò toång saûn löôïng coâng nghieäp, doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh chieám 22,4%, trong ñoù doanh nghieäp Höông Traán chæ chieám 9%; ñeán naêm 1997 doanh nghieäp Nhaø nöôùc chieám 26,5% vaø doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh chieám 73,6% giaù trò toång saûn löôïng coâng nghieäp, trong ñoù doanh nghieäp taäp theå chieám 40,5% 12 (chuû yeáu laø doanh nghieäp Höông Traán). Toác ñoä taêng bình quaân haøng naêm (töø 1978 ñeán 1997) cuûa doanh nghieäp Höông Traán laø 25%, coøn cuûa doanh nghieäp nhaø nöôùc taêng cuøng kyø laø 8%. Hieän nay soá lao ñoäng laøm vieäc trong khu vöïc doanh nghieäp Höông Traán khoaûng 13 trieäu ngöôøi lôùn gaáp ñoâi so vôùi soá lao ñoäng trong doanh nghieäp nhaø nöôùc. Ngay töø thaäp kyû 80, Chính phuû Trung Quoác ñaõ ban haønh moät soá chính saùch laøm khôi daäy söùc soáng cuûa DNNVV. Tuy nhieân, do ñaëc ñieåm cuûa DNNVV ñang chieám vò trí vaø vai troø quan troïng trong kinh teá – xaõ hoäi Trung Quoác laø loaïi hình doanh nghieäp taäp theå maø chuû yeáu laø doanh nghieäp Höông Traán vôùi hình thöùc chieám höõu tö lieäu saûn xuaát laø sôû höõu taäp theå, neân Trung Quoác taäp trung chuyeån ñoåi cho phuø hôïp vôùi tình hình phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc. Ñaëc bieät laø töø sau Ñaïi Hoäi XIV, Hoäi nghò Trung öông laàn thöù 3, laàn thöù 5 nhöõng chuû tröông chính saùch caûi caùch môû cöûa mang ñaäm “maøu saéc Trung Quoác”. 1.3.1.6- AÁn Ñoä: AÁn Ñoä ñaõ daønh söï quan taâm ñaëc bieät cho khu vöïc coâng nghieäp vöøa vaø nhoû thoâng qua Chöông trình phaùt trieån coâng nghieäp nhoû vaø noâng thoân. Hôn 40 naêm qua, khu vöïc DNNVV ñaõ coù böôùc phaùt trieån maïnh meõ. Theo toå chöùc phaùt trieån coâng nghieäp qui moâ vöøa vaø nhoû, naêm 1982, AÁn Ñoä coù 2.080.000 DNNVV (taêng 5,4 laàn so vôùi naêm 1973), taïo ra 1.787 tyû Rupi giaù trò saûn löôïng (taêng 2,5 laàn so vôùi naêm 1973). Giai ñoaïn 1981 – 1992 khu vöïc DNNVV coù toác ñoä taêng tröôûng haøng naêm khaù cao: Giaù trò toång saûn löôïng taêng 18,5%; lao ñoäng taêng 5,5% vaø giaù trò xuaát khaåu taêng 20,4%. Caùc DNNVV taïo ra treân 35% toång saûn phaåm coâng nghieäp cheá bieán vaøo khoaûng 40% toång kim ngaïch xuaát khaåu cuûa AÁn Ñoä. AÁn Ñoä laø moät trong soá caùc nöôùc Chaâu AÙ ñaõ thaønh coâng trong vieäc ban haønh chính saùch khuyeán khích phaùt trieån DNNVV, taïo ñieàu kieän cho caùc DNNVV coù toác ñoä phaùt trieån cao, coù tyû troïng ñoùng goùp khaù lôùn trong neàn kinh teá ñaát nöôùc. Trong soá caùc chính saùch khuyeán khích, phaûi keå ñeán caùc chính saùch hoã trôï thaønh coâng nhö sau: - Chính saùch phaân phoái vaät tö – kyõ thuaät vaø thieát bò nhaäp khaåu coù öu tieân: Ñaây laø chính saùch nhaèm loaïi bôùt söï caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp lôùn ñoái vôùi DNNVV vaø trôï giuùp DNNVV hieän ñaïi hoùa kyõ thuaät coâng ngheä. 13 - Chính saùch öu ñaõi tín duïng vaø voán thoâng qua heä thoáng ngaân haøng (ngaân haøng thöông maïi, ngaân haøng döï tröõ…): Chính saùch naøy nhaèm öu ñaõi laõi suaát hoã trôï DNNVV hieän ñaïi hoùa hoaëc öùng voán ñeå doanh nghieäp ñaàu tö, taïo voán coá ñònh. - Caùc chính saùch trôï giuùp kyõ thuaät cho caùc DNNVV: Caùc chính saùch naøy ñöôïc trieån khai vôùi 2 hình thöùc, moät laø hoã trôï thoâng tin (cung caáp mieãn phí hoaëc taøi trôï cöôùc phí thaáp ñoái vôùi dòch vuï thoâng tin, tö vaán coâng ngheä, kyõ thuaät), hai laø toå chöùc caùc hoäi thaûo chuyeân ñeà (nhö chuyeân ñeà veà giaù, thieát bò, marketing … ). - Chính saùch marketing thuaän lôïi thoâng qua bieän phaùp öu tieân “baûo hoä ñoäc quyeàn” moät soá maët haøng do caùc DNNVV saûn xuaát. Naêm 1992 gaàn 1.000 maët haøng (trong toång soá 7.000 maët haøng) do caùc DNNVV saûn xuaát ra ñöôïc baûo hoä. Nhaèm taïo söï taùc ñoäng maïnh meõ hôn, ñoàng boä hôn vaøo caùc hoaït ñoäng saûn xuaát – kinh doanh cuûa khu vöïc DNNVV vaø taïo söï taêng tröôûng maïnh meõ hôn nöõa, ngaøy 6/8/1991, AÁn Ñoä ñaõ ban haønh chính saùch phaùt trieån DNNVV vôùi troïng taâm ñöôïc ñaët vaøo vieäc hoã trôï veà taøi chính vôùi caùc noäi dung chính nhö sau: - Hoã trôï DNNVV vay voán qua ngaân haøng thöông maïi: Ngaân haøng quoác gia AÁn Ñoä (SBI) ñaõ ñeä trình leân Chính phuû moät keá hoaïch veà vay voán tín duïng cuûa caùc DNNVV vaø ñaõ ñöôïc trieån khai ôû caùc chi nhaùnh SBI. - Keá hoaïch baûo ñaûm tín duïng cho caùc doanh nghieäp nhoû: Luùc ñaàu keá hoaïch naøy giao cho Ngaân haøng döï tröõ AÁn Ñoä, sau ñoù chuyeån cho Toång coâng ty baûo ñaûm tín duïng vaø baûo hieåm tieàn göûi (DICGC). Ñeán nay, gaàn 400 toå chöùc tín duïng tham gia vaøo Keá hoaïch naøy. - Ngaân haøng phaùt trieån coâng nghieäp nhoû AÁn Ñoä (SIDBI) ñöôïc thaønh laäp theo quyeát ñònh cuûa Nghò vieän AÁn Ñoä (thaùng 4/1990), laø toå chöùc taøi chính chuû yeáu hoã trôï veà taøi chính cho söï phaùt trieån cuûa caùc DNNVV treân caû nöôùc, thöïc hieän chöùc naêng phoái hôïp caùc toå chöùc khaùc ñeå hoã trôï taøi chính vaø tín duïng cho DNNVV. - Veà ñaøo taïo, AÁn Ñoä duy trì caùc hoïc vieän, trung taâm ñaøo taïo vaø thöôøng xuyeân caäp nhaät chöông trình ñaøo taïo ñeå hoã trôï nguoàn nhaân löïc môùi hoaëc ñaøo taïo caùn boä quaûn lyù cho khu vöïc DNNVV. 14 1.3.2- Baøi hoïc kinh nghieäm töø phaùt trieån caùc DNNVV : Töø thöïc teá phaùt trieån DNNVV cuûa caùc nöôùc neâu treân, coù theå khaùi quaùt baøi hoïc kinh nghieäm phaùt trieån caùc DNNVV nhö sau: - Ñaùnh giaù ñuùng möùc vai troø quan troïng cuûa DNNVV trong phaùt trieån kinh teá. Thieát laäp ñöôïc heä thoáng chính saùch theo höôùng khuyeán khích DNNVV phaùt trieån. - Thöïc hieän nhieàu bieän phaùp höõu hieäu ñeå giuùp ñôõ caùc DNNVV vöôït qua caùc khoù khaên veà taøi chính, coâng ngheä, thò tröôøng, naâng cao chaát löôïng saûn phaåm. - Thaønh laäp caùc toå chöùc chuyeân giuùp ñôõ DNNVV ôû Trung öông vaø ñòa phöông. - Haàu heát caùc quoác gia ñeàu quan taâm ñeán heä thoáng toå chöùc hoã trôï DNNVV thöïc hieän caùc chính saùch öu ñaõi ñoái vôùi heä thoáng toå chöùc hoã trôï ñoù. - Söû duïng coù hieäu quaû caùc chính saùch öu ñaõi veà taøi chính, thueá vaø caùc bieän phaùp hoã trôï khaùc ñeå khuyeán khích DNNVV phaùt trieån caân baèng ôû caùc ngaønh. - Söû duïng coù hieäu quaû heä thoáng phaùp luaät, chính saùch vaø caùc bieän phaùp kinh teá vó moâ ñeå khuyeán khích söï hôïp taùc giöõa DNNVV vôùi doanh nghieäp lôùn, thoâng qua caùc hôïp ñoàng thaàu phuï. 15 CHÖÔNG 2 : PHAÂN TÍCH THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN CAÙC DNNVV VAØ CAÙC CHÍNH SAÙCH HOà TRÔÏ CHO CAÙC DNNVV TREÂN ÑÒA BAØN TP. HCM 2.1- THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN DNNVV TREÂN ÑÒA BAØN THAØNH PHOÁ 2.1.1- Tình hình phaùt trieån DNNVV treân ñòa baøn thaønh phoá : Nhö ñaõ trình baøy ôû chöông 1, tieâu chí ñeå xaùc ñònh DNNVV laø doanh nghieäp coù soá voán ñaêng kyù khoâng quaù 10 tyû ñoàng hoaëc coù soá lao ñoäng trung bình haøng naêm khoâng quaù 300 lao ñoäng. Ñoàng thôøi, ôû Vieät Nam hieän nay chöa coù heä thoáng thoâng tin veà doanh nghieäp ñöôïc keát noái giöõa caùc cô quan quaûn lyù nhö cô quan ñaêng kyù kinh doanh, cô quan quaûn lyù thueá, cô quan thoáng keâ,... neân vieäc xaùc ñònh DNNVV chuû yeáu döïa vaøo soá lieäu taïi cô quan ñaêng kyù kinh doanh vaø döïa treân soá voán ñaêng kyù cuûa caùc doanh nghieäp. Vì vaäy, soá lieäu thoáng keâ veà DNNVV ñöôïc thöïc hieän theo caùch maø caùc Boä, ngaønh, thaønh phoá vaãn söû duïng ñeå thoáng keâ veà DNNVV. Ñeå tieän lôïi cho vieäc thoáng keâ, baùo caùo, coù theå chia DNNVV thaønh 02 loaïi hình goàm : doanh nghieäp (Coâng ty TNHH, Coâng ty TNHH moät thaønh vieân, DNTN, Coâng ty coå phaàn, Doanh nghieäp nhaø nöôùc, ñoaøn theå, Coâng ty hôïp danh); hoä kinh doanh caù theå, toå hôïp taùc vaø hôïp taùc xaõ. 2.1.1.1- Doanh nghieäp ñöôïc thaønh laäp theo luaät doanh nghieäp (soá coøn ñang hoaït ñoäng) : Tröôùc khi coù Luaät doanh nghieäp (naêm 2000), toång soá doanh nghieäp treân ñòa baøn thaønh phoá laø 11.726 doanh nghieäp, trong ñoù soá löôïng DNNVV laø 8.564 doanh nghieäp, chieám tyû leä laø 73,9%. Trong giai ñoaïn naøy, soá löôïng doanh nghieäp coøn ít do caùc quy ñònh veà thaønh laäp doanh nghieäp coøn khoù khaên, phöùc taïp, chöa coù nhieàu chính saùch khuyeán khích phaùt trieån kinh teá tö nhaân neân phaàn lôùn caùc thaønh phaàn kinh teá tö nhaân hoaït ñoäng döôùi hình thöùc caùc cô sôû saûn xuaát, hôïp taùc xaõ,...theo quy ñònh cuûa Nghò ñònh 66/HÑBT ngaøy 2/3/1992 cuûa Hoäi ñoàng Boä 16 tröôûng (nay laø Chính phuû), Nghò ñònh soá 02 vaø Nghò ñònh soá 109 (thay theá Nghò ñònh 02 vaø 66). Baûng 2.1 :Tình hình thaønh laäp doanh nghieäp taïi TP.HCM naêm 1991-2004 ÑVT : doanh nghieäp Thôøi gian 1991-1999 2000-2004 Toång coäng Toång soá DN treân ñòa baøn Thaønh phoá 11.726 39.189 50.915 Soá DNNVV 8.564 37.020 45.584 Tyû leä % DNNVV/ Toång soá DN treân ñòa baøn Thaønh phoá 73,9% 94,5% 89,5% (Nguoàn : Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö TP.HCM) Sau khi Luaät doanh nghieäp ñöôïc ban haønh, soá löôïng doanh nghieäp ñaõ coù söï taêng voït leân 50.915 doanh nghieäp vaøo cuoái naêm 2004, trong ñoù doanh nghieäp vöøa vaø nhoû laø 45.584 doanh nghieäp (chieám 89,5%). Nhö vaäy, chæ trong giai ñoaïn 2000-2004, ñaõ coù 39.189 doanh nghieäp ñöôïc thaønh laäp môùi (baèng 334,2% so vôùi giai ñoaïn 1991-1999), trong ñoù doanh nghieäp vöøa vaø nhoû laø 37.020 doanh nghieäp (baèng 432,2% so vôùi giai ñoaïn 1991-1999). Soá lieäu veà doanh nghieäp ñöôïc trình baøy trong baûng 2.1. Töø baûng 2.2 ta coù nhaän xeùt : Neáu phaân theo loaïi hình doanh nghieäp thì Coâng ty TNHH vaãn chieám ña soá vôùi 30.574 doanh nghieäp (chieám 67,07%), keá ñeán laø doanh nghieäp tö nhaân vôùi 11.834 doanh nghieäp (chieám 25,96%), coâng ty coå phaàn (5,34%),... Soá löôïng doanh nghieäp nhaø nöôùc chæ laø 647 doanh nghieäp (chieám 1,42%). Neáu caên cöù theo thôøi ñieåm thaønh laäp thì chuùng ta thaáy soá löôïng Coâng ty TNHH ñöôïc thaønh laäp môùi taêng raát nhanh, trong khi soá löôïng doanh nghieäp nhaø nöôùc ñöôïc thaønh laäp môùi chæ coù 46 doanh nghieäp trong giai ñoaïn 2000-2004 (so vôùi 601 doanh nghieäp ñöôïc thaønh laäp trong giai ñoaïn 1991-1999). Ñieàu naøy laø phuø hôïp vôùi chuû tröông cuûa nhaø nöôùc veà thuùc ñaåy phaùt trieån khu vöïc kinh teá tö nhaân, giaûm bôùt thaønh laäp môùi caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc (doanh nghieäp nhaø nöôùc chæ hoaït ñoäng trong caùc lónh vöïc lôùn, chuû ñaïo cuûa neàn kinh teá). Beân caïnh ñoù, chuùng ta cuõng caàn löu yù ñeán moät xu höôùng phaùt trieån môùi, ñoù chính laø xu höôùng phaùt trieån cuûa caùc doanh nghieäp thuoäc loaïi hình Coâng ty coå 17 phaàn. Soá löôïng Coâng ty coå phaàn trong nhöõng naêm qua ñaõ coù söï gia taêng ñaùng keå. Vôùi nhöõng öu ñieåm cuûa Coâng ty coå phaàn trong vieäc thöïc hieän huy ñoäng voán, chuyeån ñoåi chuû sôû höõu,... thì hình thöùc Coâng ty coå phaàn ñöôïc ñaùnh giaù laø seõ gia taêng maïnh hôn nöõa trong thôøi gian tôùi vaø xu höôùng naøy phuø hôïp vôùi xu höôùng phaùt trieån cuûa Vieät Nam trong giai ñoaïn hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá theá giôùi. Baûng 2.2 : Phaân loaïi DNNVV theo töøng loaïi hình cuï theå Ñôn vò tính : doanh nghieäp Loaïi DN 1991- 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Toång coäng Tyû leä (%) Coâng ty coå phaàn 100 154 396 477 504 803 2.434 5,34 Coâng ty hôïp doanh 0 1 0 0 1 1 3 0 Coâng ty TNHH 4.652 2.809 4.476 5.130 6.032 7.475 30.574 67,07 Coâng ty TNHH 1 TV 0 8 17 12 27 19 83 0,18 DN tö nhaân 3.211 1.535 1.768 1.739 1.868 1.722 11.834 25,96 DN nhaø nöôùc 601 4 9 4 6 23 647 1,42 Toång coäng 8.564 4.511 6.666 7.362 8.438 10.043 45.584 (Nguoàn : Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö) 2.1.1.2- Hoä kinh doanh caù theå, toå hôïp taùc vaø hôïp taùc xaõ (soá coøn ñang hoaït ñoäng) : Giai ñoaïn (2000 – 2004), toång soá hoä kinh doanh caù theå, toå hôïp taùc vaø hôïp taùc xaõ ñöôïc thaønh laäp treân ñòa baøn Thaønh phoá laø 168.633 ñôn vò. Trong ñoù, khu vöïc kinh doanh taäp theå Thaønh phoá bao goàm 2.216 Toå hôïp taùc, 408 Hôïp taùc xaõ (khoâng keå 06 Lieân Hieäp HTX). 2.1.2- Ñoùng goùp cuûa DNVVN ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa kinh teá thaønh phoá : Nhö ñaõ phaân tích ôû treân, DNNVV treân ñòa baøn Thaønh phoá ña soá thuoäc khu vöïc daân doanh vaø chieám tyû troïng 89,5% treân toång soá doanh nghieäp noäi ñòa treân ñòa baøn (chöa tính caùc hoä kinh doanh caù theå, toå hôïp taùc vaø caùc hôïp taùc xaõ ñöôïc thaønh laäp theo Nghò ñònh 66 cuûa Chính phuû, neáu tính thaâm thaønh phaàn naøy thì tyû 18 leä DNNVV coøn lôùn hôn nhieàu). Do ñoù, khi phaân tích veà ñoùng goùp cuûa DNNVV ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa kinh teá thaønh phoá, chuùng ta phaân tích treân cô sôû soá lieäu cuûa khu vöïc kinh teá trong nöôùc. Qua baûng 2.3 cho thaáy, hoaït ñoäng kinh doanh cuûa khu vöïc kinh teá trong nöôùc (trong ñoù, DNNVV chieám ña soá) treân ñòa baøn Thaønh phoá coù möùc taêng tröôûng cao vaø ñoùng vai troø khaù quan troïng trong phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi Thaønh phoá, cuï theå: - Tyû troïng ñoùng goùp GDP cuûa khu vöïc kinh teá trong nöôùc vaøo GDP cuûa Thaønh phoá cuõng raát lôùn vaø töông ñoái oån ñònh qua caùc naêm: naêm 2001 GDP cuûa khu vöïc naøy chieám 81,5% trong toång GDP cuûa thaønh phoá; naêm 2002 chieám 81,3%; naêm 2003 chieám 81,2%; naêm 2004 chieám 81,1%. - Giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp cuûa khu vöïc kinh teá trong nöôùc naêm 2004 laø 101.962 tyû ñoàng chieám 72,5% toång giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp toaøn thaønhphoá vaø ñaït toác ñoä taêng tröôûng laø 16,3%. - Toác ñoä taêng tröôûng ñoùng goùp ngaân saùch cuûa khu vöïc kinh teá trong nöôùc vaøo ngaân saùch thaønh phoá töông ñoái cao (thaáp nhaát laø 9,5%/naêm vaøo naêm 2002 vaø ñaït möùc taêng tröôûng 22,7% vaøo naêm 2001) . - Giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng gia taêng haøng naêm treân ñòa baøn Thaønh phoá, cuï theå: naêm 2001 khu vöïc kinh teá trong nöôùc giaûi quyeát ñöôïc vieäc laøm cho 553.899 lao ñoäng; naêm 2002 laø 602.499 lao ñoäng; vaø naêm 2003 giaûi quyeát ñöôïc 642.194 lao ñoäng vaø naêm 2004 laø 656.472 lao ñoäng. Nhìn chung, DNNVV treân ñòa baøn Thaønh phoá naêng ñoäng vaø thích öùng nhanh vôùi nhöõng thay ñoåi cuûa thò tröôøng, goùp phaàn gìn giöõ vaø phaùt huy caùc ngaønh ngheà truyeàn thoáng, phaùt trieån caùc saûn phaåm haøng hoùa, dòch vuï maø caùc doanh nghieäp lôùn ít quan taâm, tham gia tích cöïc vaøo khaâu phaân phoái caùc saûn phaåm ñeán tay ngöôøi tieâu duøng taïi caùc vuøng xa xoâi, heûo laùnh. Söùc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp khoâng ngöøng ñöôïc naâng cao. Taïo vieäc laøm vaø thu nhaäp cho ngöôøi lao ñoäng goùp phaàn thöïc hieän toát muïc tieâu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa thaønh phoá. 19 Baûng 2.3 : Ñoùng goùp cuûa khu vöïc kinh teá trong nöôùc ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa thaønh phoá Chæ tieâu Naêm 2001 Naêm 2002 Naêm 2003 Naêm 2004 1- Veà GDP GDP cuûa toaøn thaønh phoá GDP cuûa khu vöïc kinh teá trong nöôùc (tyû ñoàng) 47.092 51.773 57.606 64.224 Tyû troïng ñoùng goùp (%) 81,5 81,3 81,2 81,1 Toác ñoä taêng tröôûng cuûa khu vöïc kinh teá trong nöôùc (%) 111,3 109,9 111,3 111,5 2- Veà giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp Giaù trò SXCN toaøn thaønh phoá (tyû ñoàng) 66.930 77.021 88.602 101.962 Giaù trò SXCN cuûa khu vöïc kinh teá trong nöôùc (tyû ñoàng) 49.393 55.914 63.546 73.902 Tyû troïng (%) 73,8 72,6 71,7 72,5 Toác ñoä phaùt trieån Giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp (%) 116,5 113,2 113,6 116,3 3- Möùc ñoä ñoùng goùp vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc Thu ngaân saùch treân ñòa baøn (caùc khoaûn thu noäi ñòa, tyû ñoàng) 17.432 20.265 24.839 27.701 Khu vöïc kinh teá trong nöôùc (tyû ñoàng) 9.219 10.096 12.094 13.284 Tyû troïng (%) 52,9 49,8 48,7 47,9 Toác ñoä taêng tröôûng (%) 122,7 109,5 119,8 109,8 4- Giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm haøng naêm cho lao ñoäng Toång soá lao ñoäng coù vieäc laøm 717.297 809.219 897.848 930.987 Khu vöïc kinh teá trong nöôùc 553.899 602.499 642.194 656.472 Tyû troïng (%) 77,2 74,4 71,5 70,5 (Nguoàn : Cuïc Thoáng keâ TP.HCM-Nieân giaùm thoáng keâ TP.HCM naêm 2004) 20 2.1.3- Nhöõng khoù khaên, toàn taïi cuûa caùc DNVNV : 2.1.3.1− Veà voán : Caùc DNNVV thöôøng khoù tieáp caän vôùi caùc nguoàn tín duïng daøi haïn vì ñieàu kieän theá chaáp; Thieáu söï tin caäy cuûa phía caùc toå chöùc tín duïng; Phuï thuoäc nhieàu vaøo caùc nguoàn voán töï coù hoaëc huy ñoäng voán töø baïn beø. Veà cô cheá, chính saùch tín duïng : Ñeán nay, caùc cô cheá, chính saùch veà tín duïng ñoái vôùi neàn kinh teá, trong ñoù coù DNNVV ñaõ ñöôïc ban haønh töông ñoái ñoàng boä, caùc quy ñònh cuûa Ngaân haøng nhaø nöôùc ñaõ khoâng coøn söï can thieäp haønh chính ñoái vôùi vieäc cho vay cuûa toå chöùc tín duïng, toå chöùc tín duïng ñöôïc töï chuû xem xeùt, quyeát ñònh vaø tö chòu traùch nhieäm veà vieäc caáp tín duïng cho caùc DNNVV phuø hôïp vôùi quy ñònh cuûa phaùp luaät. Tuy nhieân, trong quaù trình thöïc hieän vaãn gaëp phaûi caùc khoù khaên, vöôùng maéc do caùc nguyeân nhaân sau : a- Veà cô cheá caáp tín duïng : Phaàn lôùn caùc DNNVV ôû Vieät Nam môùi thaønh laäp, trình ñoä, naêng löïc quaûn lyù kinh doanh coøn haïn cheá, coøn khoù khaên trong vieäc xaây döïng keá hoaïch kinh doanh, caùc baùo caùo taøi chính khoâng roõ raøng, thieáu ñoä tin caäy, naêng löïc taøi chính coøn haïn cheá neân chöa taïo ñöôïc uy tín ñoái vôùi caùc toå chöùc tín duïng, nhaát laø trong tröôøng hôïp vay voán khoâng phaûi baûo ñaûm baèng taøi saûn.. Nhieàu doanh nghieäp chöa hieåu bieát veà quy trình, thuû tuïc vay voán töø caùc ngaân haøng neân gaëp khoù khaên vaø maát nhieàu thôøi gian trong vieäc hoaøn thieän thuû tuïc vay voán. Theo quy ñònh cuûa Luaät caùc toå chöùc tín duïng vaø Nghò ñònh 16/2001/NÑ- CP cuûa Chính phuû thì caùc coâng ty cho thueâ taøi chính ñöôïc thu hoài ngay taøi saûn cho thueâ neáu beân thueâ vi phaïm hôïp ñoàng. Tuy nhieân, caùc vaên baûn naøy chöa quy ñònh cuï theå traùch nhieäm phoái hôïp cuûa caùc cô quan phaùp luaät. Vì vaäy, trong xöû lyù taøi saûn, haàu heát caùc coâng ty cho thueâ taøi chính ñeàu vöôùng maéc vaø khoâng thu hoài ñöôïc ngay taøi saûn maø phaûi chôø phaùn quyeát cuûa toøa aùn, laøm phaùt sinh chi phí vaø aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng cuûa coâng ty cho thueâ taøi chính. Töø ñoù, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính cuõng khoâng maïnh daïn cho thueâ, nhaát laø ñoái vôùi caùc doanh nghieäp nhoû, voán ít, hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh khoâng oån ñònh. 21 b- Veà cô cheá baûo ñaûm tieàn vay : Vieäc caáp giaáy chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát coøn chaäm, laøm haïn cheá quan heä vay voán cuûa doanh nghieäp vôùi toå chöùc tín duïng do thuû tuïc theá chaáp, caàm coá, baûo laõnh lieân quan ñeán vieäc ñaêng kyù, coâng chöùng caùc hôïp ñoàng giao dòch baûo ñaûm chöa thöïc hieän ñöôïc. Cô cheá ñaêng kyù giao dòch baûo ñaûm chöa ñöôïc caùc Boä, ngaønh ban haønh vaên baûn höôùng daãn ñoàng boä. Thuû tuïc coâng chöùng vaø ñaêng kyù giao dòch baûo ñaûm coøn phieàn haø nhö leä phí ñaêng kyù cao, chöa phuø hôïp ñieàu kieän cuûa doanh nghieäp nhoû vaø vöøa, maãu hôïp ñoàng ñaêng kyù vaø coâng chöùng khoâng thoáng nhaát. 2.1.3.2- Trình ñoä kyõ thuaät, coâng ngheä saûn xuaát : Caùc DNNVV thöôøng coù kyõ thuaät, coâng ngheä saûn xuaát, maùy moùc cuõ, laïc haäu; Thieáu thoâng tin veà coâng ngheä, maùy moùc thieát bò, nguoàn cung caáp; ít hieåu bieát veà quaûn lyù saûn xuaát vaø quaûn lyù chaát löôïng daãn ñeán chaát löôïng vaø naêng suaát saûn phaåm thaáp. Nguyeân nhaân chuû yeáu cuûa vaán ñeà naøy laø do : - Chi phí ñaàu tö cho coâng ngheä môùi thöôøng raát cao, trong khi ñoù, voán ñaàu tö cuûa caùc DNNVV thöôøng khoâng lôùn, laïi khoù tieáp caän ñöôïc vôùi caùc khoaûn voán vay tín duïng töø caùc ngaân haøng (nhaát laø ñoái vôùi caùc doanh nghieäp tö nhaân) nhö ñaõ noùi ôû treân neân khoù coù theå tieáp caän ñöôïc vôùi caùc coâng ngheä saûn xuaát môùi, hieän ñaïi. - Khaû naêng tieáp caän vaø tieàm löïc veà coâng ngheä cuûa DNNVV raát yeáu, doanh nghieäp raát thieáu caùc thoâng tin veà kyõ thuaät, thò tröôøng, coâng ngheä (nguoàn cung caáp, ñaëc ñieåm coâng ngheä, giaù caû,...) thieáu nhaân löïc ñöôïc ñaøo taïo ñeå tieáp thu coâng ngheä,... Ñieàu naøy moät phaàn do chính saùch coâng ngheä cuûa Vieät Nam môùi döøng ôû phöông höôùng, chöa thaät cuï theå, roõ raøng, chính saùch vó moâ nhieàu khi coøn maâu thuaãn nhau (vd : Nhaø nöôùc khaúng ñònh khuyeán khích ñoåi môùi coâng ngheä nhöng chính saùch thueá laïi khoâng cho pheùp doanh nghieäp ñöôïc khaáu hao nhanh maùy moùc vaø trang thieát bò), moät phaàn do vaãn chöa coù söï hoã trôï tích cöïc töø phía Nhaø nöôùc. Hieän ñang raát thieáu caùc Trung taâm hoã trôï kyõ thuaät cho caùc doanh nghieäp vaø cung caáp caùc thoâng tin veà thò tröôøng coâng ngheä. 22 2.1.3.3-Veà vaán ñeà ñaát ñai vaø maët baèng saûn xuaát (ñoái vôùi caùc doanh nghieäp saûn xuaát): Caùc DNNVV hieän cuõng ñang gaëp nhieàu khoù khaên veà maët baèng phuïc vuï cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, nhaát laø trong thôøi ñieåm hieän nay, thaønh phoá ñang thöïc hieän ñaåy maïnh chính saùch di dôøi caùc xí nghieäp saûn xuaát gaây oâ nhieãm ra khu quy hoaïch. Nguyeân nhaân laø do : - Caùc DNNVV thöôøng coù khaû naêng nguoàn voán khoâng lôùn vaø thöôøng thöïc hieän hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ngay taïi nôi ôû (nhaát laø ñoái vôùi caùc doanh nghieäp nhoû, caùc hoä kinh doanh caù theå). Do ñoù, khi thöïc hieän di dôøi thì raát khoù tìm ñöôïc ñòa ñieåm phuø hôïp vôùi quy hoaïch vaø khoâng ñuû voán ñeå ñaàu tö mua ñaát vaø xaây döïng nhaø xöôûng môùi phuïc vuï cho saûn xuaát kinh doanh. Coøn neáu thueâ ñaát trong caùc khu coâng nghieäp thì giaù thueâ ñaát thöôøng quaù cao so vôùi khaû naêng cuûa caùc doanh nghieäp naøy (giaù cho thueâ ñaát trong caùc khu coâng nghieäp treân ñòa baøn thaønh phoá hieän nay khoaûng töø 60-90 USD/m2/50 naêm) - Ñòa ñieåm saûn xuaát cuûa caùc DNNVV thöôøng ôû gaàn nôi tieâu thuï saûn phaåm hoaëc gaàn nôi cung caáp nguyeân vaät lieäu ñaàu vaøo. Khi thöïc hieän di dôøi ñeán ñòa ñieåm môùi xa hôn, ngoaøi vieäc chi phí taêng do phaûi ñaàu tö xaây döïng nhaø xöôûng môùi thì chi phí phuïc vuï saûn xuaát cuõng taêng leân daãn ñeán giaù thaønh gia taêng laøm aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp. 2.1.3.4- Veà khaû naêng caïnh tranh, trình ñoä cuûa ñoäi nguõ quaûn lyù vaø löïc löôïng lao ñoäng: Haàu heát caùc DNNVV chöa thích nghi vôùi cô cheá thò tröôøng, caùc hoaït ñoäng cuûa DNNVV trong cô cheá môùi coøn gaëp nhieàu luùng tuùng. Tình traïng tieâu hao nguyeân lieäu cao, chi phí khaáu hao maùy moùc thieát bò quaù lôùn, chi phí tieàn löông, chi phí quaûn lyù cao do trình ñoä cuûa caùn boä quaûn lyù vaø ngöôøi lao ñoäng thaáp, doâi dö nhieàu daãn ñeán giaù thaønh saûn phaåm taêng, laøm giaûm söùc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp treân thò tröôøng. Nhieàu DNNVV chöa coù chieán löôïc veà nhaân söï, chöa quan taâm ñeán ñaøo taïo, boài döôõng löïc löôïng lao ñoäng. Chaát löôïng quaûn lyù doanh nghieäp coøn thaáp, khoâng ít doanh nghieäp chöa thöïc hieän ñaày ñuû vaø nghieâm tuùc caùc quyeàn daân chuû 23 cuûa coå ñoâng, cuûa ngöôøi goùp voán, chöa toân troïng vai troø cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò. Nhöõng thoâng leä quaûn trò toát nhaát chöa ñöôïc aùp duïng trong caùc coâng ty. Ngöôøi lao ñoäng chöa nhaän thöùc ñaày ñuû veà quyeàn vaø nghóa vuï cuûa mình neân quyeàn laøm chuû chöa ñöôïc phaùt huy. Taùc phong laõnh ñaïo cuûa neàn kinh teá taäp trung bao caáp vaãn chöa ñöôïc xoùa boû ôû haàu heát caùc DNNVV. Veà vaán ñeà lao ñoäng : hieän raát thieáu lao ñoäng coù kyõ naêng cho caùc doanh nghieäp. Ñieàu naøy laø do soá löôïng caùc cô sôû ñaøo taïo ngheà, soá löôïng hoïc sinh hoïc ngheà vaø chaát löôïng ñaøo taïo ngheà thaáp, cô sôû vaät chaát vaø maùy moùc thieát bò cuûa tröôøng ñaøo taïo ngheà raát laïc haäu. Thieáu ñaøo taïo taïi choã trong caùc doanh nghieäp vaø thieáu cô cheá ñeå khuyeán khích ñaøo taïo taïi choã trong caùc doanh nghieäp. Ngoaøi ra, ngöôøi lao ñoäng sau khi ñöôïc ñaøo taïo vaø laøm vieäc coù kinh nghieäm thöôøng coù xu höôùng chuyeån sang caùc doanh nghieäp lôùn hoaëc caùc coâng ty nöôùc ngoaøi vôùi möùc löông cao hôn vaø ñieàu kieän laøm vieäc toát hôn. 2.1.3.5- Nguoàn thoâng tin : Caùc DNNVV raát thieáu caùc thoâng tin veà thöông maïi, veà thò tröôøng. Coâng taùc xuùc tieán thöông maïi haàu heát chæ cho caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc, ñieàu naøy laø khoâng coâng baèng. Caùc tham taùn thöông maïi chöa chuù yù nhieàu ñeán khoái DNNVV vaø thöôøng khoâng coù moái lieân heä, cung caáp thoâng tin thöôøng xuyeân ñeán caùc hieäp hoäi doanh nghieäp. Treân thöïc teá, coâng taùc tieáp thò cuûa DNNVV thöôøng khoâng hieäu quaû do quy moâ nhoû leû, thieáu söï phoái hôïp giöõa caùc doanh nghieäp vôùi nhau, thaäm chí coøn caïnh tranh nhau moät caùch khoâng laønh maïnh daãn ñeán baùn phaù giaù. 2.2- TÌNH HÌNH THÖÏC HIEÄN CAÙC CHÍNH SAÙCH HOà TRÔÏ CHO CAÙC DNVVN TREÂN ÑÒA BAØN THAØNH PHOÁ : 2.2.1- Caùc chính saùch chung cuûa Trung Öông : 2.2.1.1- Veà öu ñaõi ñaàu tö : Cô sôû phaùp lyù : - Luaät khuyeán khích ñaàu tö trong nöôùc (söûa ñoåi) naêm 1998 - Nghò ñònh soá 51/1999/NÑ-CP ngaøy 08 thaùng 7 naêm 1999 vaø Nghò ñònh soá 35/2002/NÑ-CP ngaøy 20/03/2002 cuûa Chính phuû. 24 - Nghò ñònh soá 164/2003/NÑ-CP ngaøy 22/12/2003 cuûa Chính phuû veà quy ñònh chi tieát Luaät Thueá thu nhaäp doanh nghieäp. Muïc tieâu cuûa chöông trình : Hoã trôï caùc doanh nghieäp ñaàu tö ñuùng caùc ngaønh ngheà hoaëc ñòa baøn öu ñaõi caàn khuyeán khích ñaàu tö theo quy ñònh cuûa Chính phuû. Ñoái töôïng cuûa chöông trình : Caùc doanh nghieäp coù döï aùn ñaàu tö ñuùng caùc ngaønh ngheà hoaëc ñòa baøn öu ñaõi caàn khuyeán khích ñaàu tö theo quy ñònh cuûa Nghò ñònh soá 51/1999/NÑ-CP ngaøy 08 thaùng 7 naêm 1999 vaø Nghò ñònh soá 35/2002/NÑ- CP ngaøy 20/03/2002 cuûa Chính phuû goàm : - Ngaønh ngheà ñöôïc höôûng öu ñaõi ñaàu tö : theo quy ñònh cuûa danh muïc A ban haønh keøm theo Nghò ñònh soá 35/2002/NÑ-CP ngaøy 20/03/2002 cuûa Chính phuû (chi tieát theo phuï luïc 1 ñính keøm). - Soá lao ñoäng ñöôïc höôûng öu ñaõi ñaà._.g oáng cung caáp nöôùc saïch, saûn xuaát nöôùc saïch. - Döï aùn ñaàu tö phaùt trieån saûn phaåm coâng nghieäp chuû löïc ñöôïc UÛy ban nhaân daân thaønh phoá pheâ duyeät (neáu saûn phaåm cuûa döï aùn xuaát khaåu treân 80% thì ñöôïc hoã trôï 5%). - Döï aùn ñaàu tö môû roäng, xaây döïng môùi cô sôû chaên nuoâi-saûn xuaát, chuyeån ñoåi cô caáu caây troàng vaät nuoâi, thuûy saûn theo chuû tröông cuûa thaønh phoá. - Döï aùn ñaàu tö môùi maùy moùc, thieát bò, coâng ngheä thuoäc caùc döï aùn saûn xuaát coù söû duïng lao ñoäng laø hoïc vieân vaø ngöôøi sau cai nghieän thuoäc chöông trình 3 giaûm cuûa thaønh phoá . - Döï aùn ñaàu tö söûa chöõa, naâng caáp, xaây döïng môùi caùc cô sôû vaên hoùa, theå duïc, theå thao theo quy hoaïch phaùt trieån ngaønh vaên hoùa thoâng tin vaø theå duïc, theå thao. - Döï aùn ñaàu tö xaây döïng sieâu thò (haïng 1) vôùi dieän tích kinh doanh töø 5000 m2 trôû leân. * Taêng cöôøng thoâng tin, phoå bieán veà chöông trình kích caàu thoâng qua ñaàu tö cuûa thaønh phoá ñeán caùc doanh nghieäp treân ñòa baøn thaønh phoá thoâng qua Hieäp hoäi doanh nghieäp thaønh phoá vaø caùc Hoäi ngaønh ngheà treân ñòa baøn thaønh phoá ; thoâng qua caùc quaän huyeän vaø Ban Quaûn lyù caùc khu coâng nghieäp, khu cheá xuaát treân ñòa baøn thaønh phoá ñeå khuyeán khích caùc doanh nghieäm tham gia ñaàu tö, ñoåi 64 b- Ñaåy nhanh tieán ñoä thöïc hieän di dôøi keát hôïp ñaàu tö hieän ñaïi hoùa, ñoåi môùi thieát bò coâng ngheä cuûa caùc doanh nghieäp treân ñòa baøn thaønh phoá Muïc tieâu cuûa thaønh phoá veà chöông trình laø nhaèm hoã trôï caùc doanh nghieäp, cô sôû saûn xuaát thuoäc dieän phi di dôøi ñeå ñaåy nhanh tieán ñoä di dôøi caùc doanh nghieäp, cô sôû saûn xuaát treân ñòa baøn thaønh phoá. Vieäc trieån khai thöïc hieän chaäm chöông trình seõ daãn ñeán nhöõng khoù khaên cho caû thaønh phoá laãn doanh nghieäp, cuï theå : - Ñoái vôùi thaønh phoá : Vieäc chaäm thöïc hieän chöông trình di dôøi caùc cô sôû gaây oâ nhieãm moâi tröôøng seõ laøm aûnh höôûng xaáu ñeán moâi tröôøng thaønh phoá; aûnh höôûng ñeán coâng taùc quy hoaïch phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa thaønh phoá (veà vaán ñeà giao thoâng, vaán ñeà nhaø ôû cho ngöôøi lao ñoäng, vaán ñeà quy hoaïch phaùt trieån ñoâ thò,...) - Ñoái vôùi doanh nghieäp : khi doanh nghieäp ñaõ coù teân trong danh saùch doanh nghieäp phaûi thöïc hieän di dôøi hoaëc chöa coù teân trong danh saùch phaûi thöïc hieän di dôøi nhöng naèm trong khu daân cö maø chöa thöïc hieän di dôøi seõ khoâng ñöôïc pheùp ñaàu tö môû roäng saûn xuaát. Ñoàng thôøi vieäc vaän chuyeån, löu thoâng nguyeân vaät lieäu, haøng hoùa saûn xuaát ra cuõng gaëp nhieàu khoù khaên do caùc quy ñònh chung cuûa thaønh phoá veà vaán ñeà giao thoâng vaän taûi. Do ñoù, vieäc ñaåy nhanh tieán ñoä di dôøi seõ ñem laïi lôïi ích cho caû thaønh phoá laãn doanh nghieäp. Ñeå laøm ñöôïc ñieàu naøy, trong thôøi gian qua, thaønh phoá ñaõ ban haønh quyeát ñònh soá 99/2005/QÑ-UB ngaøy 13/06/2005 veà vieäc quy ñònh moät soá chính saùch taøi chính cho vieäc di dôøi caùc cô sôû saûn xuaát gaây oâ nhieãm vaøo KCN vaø cuïm coâng nghieäp thay theá quyeát ñònh soá 81/2002/QÑ-UB ngaøy 08/07/2002 cuûa Uûy ban nhaân daân thaønh phoá vôùi nhieàu chính saùch öu ñaõi hôn cho caùc doanh nghieäp thöïc hieän di dôøi. Ñoàng thôøi cuõng ban haønh Quyeát ñònh soá 162/2005/QÑ- UB ngaøy 26/08/2005 veà quy ñònh trình töï thuû tuïc vaø phaân caáp thöïc hieän chính saùch taøi chính cho vieäc di dôøi caùc cô sôû saûn xuaát gaây oâ nhieãm moâi tröôøng vaøo caùc KCN taäp trung vaø cuïm coâng nghieäp vôùi nhöõng quy ñònh veà thuû tuïc hoã trôï thoâng thoaùng hôn. Tuy nhieân, ñeå ñaåy maïnh hôn nöõa hoaït ñoäng di dôøi caùc cô sôû saûn 65 - Veà maët tö töôûng: Caàn phaûi ñaåy maïnh coâng taùc tuyeân truyeàn veà söï caàn thieát phaûi thöïc hieän di dôøi vaø caùc chính saùch hoã trôï di dôøi cuûa thaønh phoá ñeán caùc doanh nghieäp, nhaát laø caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc (caùc doanh nghieäp coøn tö töôûng troâng chôø, yû laïi Nhaø nöôùc, coi vieäc di dôøi laø coâng vieäc cuûa cô quan Nhaø nöôùc chöù khoâng phaûi cuûa doanh nghieäp mình). - Caùc cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc veà moâi tröôøng caàn coù bieän phaùp xöû lyù trieät ñeå ñoái vôùi caùc doanh nghieäp gaây oâ nhieãm moâi tröôøng. Caùc döï aùn ñaàu tö môùi ñeàu coù söï thaåm ñònh veà moâi tröôøng, nhöng quaù trình thöïc hieän saûn xuaát, döï aùn ñi vaøo saûn xuaát caàn coù söï kieåm tra, ñaùnh giaù ñuùng möùc aûnh höôûng veà moâi tröôøng trong vieäc thöïc hieän döï aùn ñoù, veà caùc chæ tieâu moâi tröôøng doanh nghieäp cam keát trong luaän chöùng kinh teá - kyõ thuaät .... - Veà ñòa ñieåm di dôøi: Thaønh phoá caàn taäp trung quy hoaïch vaø ñaåy nhanh tieán ñoä xaây döïng caùc khu coâng nghieäp vaø cuïm coâng nghieäp ñeå tieáp nhaän caùc cô sôû di dôøi ñeå taïo ñòa ñieåm cho caùc doanh nghieäp thuoäc ñoái töôïng phaûi thöïc hieän di dôøi thöïc hieän ñaàu tö di dôøi. 3.3.2- Nhoùm giaûi phaùp chieán löôïc (daøi haïn) : Laø nhoùm nhöõng giaûi phaùp hoã trôï phaùt trieån DNNVV mang tính caên baûn, oån ñònh, laâu daøi, phuø hôïp vôùi caùc quy ñònh cuûa quoác teá trong töông lai khi Vieät Nam gia nhaäp toå chöùc thöông maïi theá giôùi. Nhoùm giaûi phaùp naøy laø nhöõng giaûi phaùp veà phaùp lyù cho vieäc thaønh laäp vaø hoaït ñoäng cuûa caùc DNNVV, nhöõng giaûi phaùp nhaèm taïo söï thoâng thoaùng cho caùc DNNVV tieáp caän vôùi caùc nguoàn voán saün coù, nhöõng giaûi phaùp veà söï hoã trôï giaùn tieáp cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp nhö : hoã trôï veà ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc, veà cung caáp thoâng tin cho caùc doanh nghieäp,.... Nhöõng giaûi phaùp naøy seõ goùp phaàn taïo ra moät moâi tröôøng phaùp lyù thoâng thoaùng cho hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp; laøm taêng theâm khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp treân tröôøng quoác teá; taïo ra moái lieân keát , hoã trôï qua laïi giöõa Nhaø nöôùc- doanh nghieäp- caùc nhaø khoa hoïc-caùc toå chöùc taøi chính,... nhaèm thuùc ñaåy phaùt trieån caùc doanh nghieäp noùi rieâng vaø phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi thaønh phoá noùi chung. Cuï theå goàm : 66 3.3.2.1- Giaûi phaùp veà moâi tröôøng phaùp lyù : Moâi tröôøng theå cheá laø moät trong nhöõng nhaân toá quan troïng nhaát aûnh höôûng ñeán phaùt trieån DNNVV. Moâi tröôøng theå cheá laø toång hôïp caùc quy ñònh phaùp quy vaø caùc quy öôùc cuûa coäng ñoàng maø phuï thuoäc vaøo chuùng caùc doanh nghieäp seõ hình thaønh, toàn taïi, phaùt trieån hay tieâu vong. Do ñoù, ñeå co cô sôû cho caùc DNNVV phaùt trieån moät caùch toaøn dieän vaø vöõng chaéc, caàn phaûi coù moät heä thoáng moâi tröôøng phaùp lyù hoaøn chænh, oån ñònh. Muoán vaäy, chuùng ta caàn taäp trung thöïc hieän caùc giaûi phaùp sau : a- Tieáp tuïc kieän toaøn coâng taùc ñaêng kyù kinh doanh taïi caáp thaønh phoá vaø caáp Trung öông ( )11 Ñoái vôùi thaønh phoá : Caàn thöïc hieän thoáng nhaát ñaàu moái quaûn lyù ñaêng kyù kinh doanh (bao goàm vieäc caáp vaø ñieàu chænh giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh, caáp daáu, caáp maõ soá thueá) cho caùc doanh nghieäp taïi Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö thaønh phoá ñeå traùnh laøm maát thôøi gian vaø phieàn haø cho caùc doanh nghieäp phaûi ñi laøm thuû tuïc ôû 3 nôi laø Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö, Coâng an thaønh phoá vaø Cô quan thueá. Theo giaûi phaùp naøy thì sau khi Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö nhaän ñaày ñuû hoà sô hôïp leä cuûa doanh nghieäp seõ coù traùnh nhieäm thoâng baùo vaø yeâu caàu cô quan coâng an vaø cô quan thueá thöïc hieän caáp daáu, maõ soá thueá cuõng luùc vôùi vieäc caáp giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh. Nhö vaäy, sau 07 ngaøy keå töø ngaøy hoà sô hôïp leä, doanh nhaân coù theå laáy Giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh keøm theo con daáu vaø maõ soá thueá. Tieáp tuïc naâng caáp heä thoáng maïng ñeå thöïc hieän nhanh vaø roäng raõi hôn nöõa hình thöùc caáp pheùp ñaàu tö qua maïng taïi Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö. Tieán tôùi thöïc hieän trieån khai ñaàu tö heä thoáng caáp pheùp vaø quaûn lyù caáp pheùp ñaàu tö qua maïng cho taát caû caùc quaän-huyeän treân ñòa baøn thaønh phoá. Thöïc hieän keát noái giöõa Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö thaønh phoá vôùi taát caû caùc quaän huyeän ñeå taïo söï thuaän tieän trong ( )11 Chính phuû ñaõ döï thaûo xong Luaät doanh nghieäp, trong ñoù ñaõ quy ñònh nhieàu vaán ñeà ñieàu chænh so vôùi Luaät doanh nghieäp hieän haønh. Ñeán nay, Chính phuû ñang trình Quoác hoäi thoâng qua Luaät doanh nghieäp môùi, döï kieán seõ ban haønh trong naêm 2006. Tuy nhieân, trong thôøi gian chôø Quoác hoäi coù yù kieán goùp yù vaø thoâng qua, vaãn tieáp tuïc thöïc hieän kieán nghò Chính phuû ñeå hoaøn thieän ñeå taïo söï thuaän lôïi cho vieäc thöïc hieän. 67 Ñoái vôùi Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö vaø caùc Boä ngaønh coù lieân quan : Khaån tröông xaây döïng ñeà aùn toå chöùc heä thoáng cô quan ñaêng kyù kinh doanh toaøn quoác vôùi tính chaát heä thoáng doïc ôû caû 3 caáp (Trung öông, tænh, huyeän), thoáng nhaát caû veà nghieäp vuï, kinh phí hoaït ñoäng laõnh toå chöùc bieân cheá, nhaân söï. Ñaåy maïnh coâng taùc tin hoïc hoùa ñaêng kyù kinh doanh vôùi muïc tieâu hoaøn thaønh mang thoâng tin doanh nghieäp toaøn quoác, keát noái vôùi taát caû caùc phoøng Ñaêng kyù kinh doanh taïi 64 tænh/thaønh. Trong ñoù chuù troïng xaây döïng moät cô sôû döõ lieäu veà doanh nghieäp trong caû nöôùc ñeå phuïc vuï coâng taùc coâng khai, trao ñoåi vaø cung caáp thoâng tin trong phaïm vi toaøn quoác; taêng cöôøng ñaøo taïo, chuyeån giao coâng ngheä cho caùc caùn boä laøm coâng taùc Ñaêng kyù kinh doanh tai ñòa phöông. Raø soaùt, ñaùnh giaù laïi caùc hoà sô, trình töï, thuû tuïc chi phí vaø ñieàu kieän gia nhaäp thò tröôøng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp, bao goàm caùc khaâu Ñaêng kyù kinh doanh, khaéc daáu, ñaêng kyù maõ soá thueá,.. vôùi muïc tieâu xoùa boû caùc ñieàu kieän vaø chi phí baát hôïp lyù vaø höôùng tôùi xaây döïng cô cheá “moät cöûa” trong Ñaêng kyù kinh doanh. Nghieân cöùu caûi thieän caùc quy ñònh veà ñaêng kyù teân doanh nghieäp vaø thöïc hieän vieäc baûo hoä teân doanh nghieäp treân phaïm vi toaøn quoác. Ñôn giaûn hoùa caùc maãu bieåu baùo caùo taøi chính cuûa doanh nghieäp nhaàm giaûm caùc chæ tieâu phaûi baùo caùo, ñeå phuø hôïp hôn vôùi caùc DNNVV vaø khuyeán khích caùc doanh nghieäp naøy thöïc hieän baùo caùo theo quy ñònh. Hieän Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö ñaõ thaønh laäp Cuïc phaùt trieån DNNVV vaø trieån khai caùc Trung taâm hoã trôï DNNVV xuoáng caùc tænh/thaønh phoá. Tuy nhieân hoaït ñoäng cuûa Cuïc phaùt trieån DNNVV vaø caùc Trung taâm vaãn chöa coù hieäu quaû. Do ñoù, ñeà nghò caàn ñaåy maïnh hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa Cuïc phaùt trieån DNNVV . Khi Luaät doanh nghieäp chung ñöôïc ban haønh, caùc Boä ngaønh lieân quan khaån tröông nghieân cöùu ban haønh hoaëc trình Chính phuû ban haønh caùc vaên baûn höôùng daãn thöïc hieän ñeå sôùm ñöa Luaät naøy vaøo thöïc hieän. 68 b- Caûi thieän caùc quy ñònh veà cheá ñoä keá toaùn –baùo caùo taøi chính, goàm : - Hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn ñoái vôùi DNNVV theo höôùng môû roäng phaïm vi ñoái töôïng aùp duïng cheá ñoä keá toaùn cho caùc DNNVV; nghieân cöùu xaây döïng phöông phaùp keá toaùn ñôn aùp duïng cho caùc doanh nghieäp coù quy moâ nhoû, trình ñoä quaûn lyù thaáp vaø noäp thueá theo phöông phaùp thueá khoaùn. - Ñôn giaûn hoùa caùc yeâu caàu veà noäp vaø löu tröõ hoùa ñôn , chöùng töø. c- Caûi caùch caùc chính saùch veà thueá theo höôùng : - Giaûm bôùt vieäc thöïc hieän kieåm tra, quyeát toaùn thueá cuûa cô quan thueá thoâng qua vieäc naâng cao vai troø cuûa caùc Coâng ty kieåm toaùn. Theo ñoù, nhaø nöôùc caàn coù caùc ñònh cheá veà kieåm toaùn, trong ñoù yeâu caàu cô quan thueá coù theå caên cöù vaøo keát luaän cuûa coâng ty kieåm toaùn ñeå thu thueá. Coâng ty kieåm toaùn chòu hoaøn toaøn traùch nhieäm veà hoaït ñoäng kieåm toaùn cuûa mình. Ñoái vôùi tröôøng hôïp naøy, cô quan thueá chæ caàn ñaåy maïnh coâng taùc haäu kieåm (kieåm tra ñoät xuaát vieäc thöïc hieän kieåm toaùn cuûa caùc Coâng ty kieåm toaùn ñoái vôùi caùc tröôøng hôïp coù nghi ngôø), neáu coù sai phaïm xaûy ra, Coâng ty kieåm toaùn seõ chòu hoaøn toaøn traùch nhieäm veà nhöõng sai soùt cuûa mình. - Nghieân cöùu boå sung quy ñònh veà khaáu hao taøi saûn coá ñònh theo höôùng cho pheùp aùp duïng cheá ñoä khaáu hao luõy tieán, nhaém khuyeán khích caùc doanh nghieäp, trong ñoù coù caùc DNNVV thöïc hieän ñoåi môùi coâng ngheä thieát bò. d- Xem xeùt laïi khaùi nieäm veà DNNVV theo höôùng chia cuï theå ra laø doanh nghieäp vöøa, doanh nghieäp nhoû vaø doanh nghieäp sieâu nhoû ñeå coù caùc chính saùch hoã trôï rieâng vaø phuø hôïp hôn vôùi töøng ñoái töôïng do treân ñòa baøn thaønh phoá soá löôïng doanh nghieäp nhoû vaø sieâu nhoû (hoä gia ñình) chieám khaù lôùn, neáu aùp duïng caùc chính saùch hoã trôï hieän taïi thì caùc doanh nghieäp nhoû vaø sieâu nhoû naøy ít ñöôïc tham gia (treân thöïc teá thoáng keâ veà hieäu quaû cuûa caùc giaûi phaùp hoã trôï neâu treân, soá löôïng cô sôû saûn xuaát vaø hoä kinh doanh caù theå ñöôïc tham gia vaøo caùc chöông trình laø raát ít). 3.3.2.2- Giaûi phaùp veà tín duïng : Nhoùm giaûi phaùp naøy bao goàm caùc giaûi phaùp nhaèm hoã trôï cho caùc DNNVV tieáp caän vôùi caùc nguoàn voán tín duïng ñeå thöïc hieän ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä thieát 69 a- Giaûi phaùp ñoái vôùi Chính phuû vaø caùc Boä, ngaønh Trung öông : Boä Taøi chính vaø Quyõ Hoã trôï phaùt trieån Trung öông sôùm xaây döïng phöông aùn chuyeån ñoåi hình thöùc hoaït ñoäng hoã trôï cuûa Quyõ Hoã trôï phaùt trieån cho phuø hôïp vôùi tieán trình gia nhaäp toå chöùc thöông maïi theá giôùi cuûa Vieät Nam theo höôùng chuyeån daãn töø hoaït ñoäng hoã trôï voán tröïc tieáp cho caùc doanh nghieäp sang hình thöùc hoã trôï giaùn tieáp, cuï theå laø chuyeån daàn sang hoã trôï tín duïng cho caùc ñòa phöông vay voán tín duïng öu ñaõi ñeå ñaàu tö cô sôû haï taàng ñieän, nöôùc, vieãn thoâng,... nhaèm giaûm caùc chi phí giaùn tieáp cho caùc doanh nghieäp; hoã trôï cho caùc döï aùn ñaàu tö xaây döïng caùc tröôøng ñaøo taïo, daïy ngheà cho ngöôøi lao ñoäng,..... Caàn ñaåy maïnh hoaït ñoäng cuûa caùc coâng ty cho thueâ taøi chính : Hieän nay, ñoái vôùi caùc DNNVV khoù khaên lôùn nhaát trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh laø thieáu voán ñaàu tö. Trong khi ñoù, neáu thöïc hieän vay voán ngaân haøng ñeå ñaàu tö thì phaûi thöïc hieän theá chaáp taøi saûn (khoâng phaûi doanh nghieäp naøo cuõng coù ñuû taøi saûn ñeå theá chaáp theo quy ñònh) vaø nhieàu thuû tuïc khaùc coù lieân quan. Ñieàu naøy daãn ñeán caùc khoù khaên cho doanh nghieäp trong vieäc thöïc hieän ñaàu tö maùy moùc thieát bò môû roäng saûn xuaát kinh doanh. Ñeå hoã trôï doanh nghieäp, nhaát laø caùc DNNVV, ñeà nghò Ngaân haøng Nhaø nöôùc caàn nghieân cöùu, trình Chính phuû söûa ñoåi, boå sung Nghò ñònh soá 16/2001/NÑ-CP ngaøy 02/05/2001 veà toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa Coâng ty cho thueâ taøi chính theo höôùng thoâng thoaùng hôn ñeå ñaåy maïnh hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính. Ñaåy maïnh vieäc taùi cô caáu caùc ngaân haøng thöông maïi nhaø nöôùc ñeå môû roäng huy ñoäng voán, taêng naêng löïc taøi chính, naêng löïc cung caáp dòch vuï ñeå ñaûm baûo cung caáp caùc dòch vuï ngaân haøng hieäu quaû hôn cho caùc doanh nghieäp. Ñoàng thôøi sôùm xaây döïng chöông trình phaàn meàm keát noái giöõa caùc ngaân haøng ñeå ñaåy maïnh caùc hoaït ñoäng thanh toaùn qua theû tín duïng nhaèm thu huùt ñöôïc nguoàn tieàn göûi lôùn töø trong daân. 70 Ñaåy maïnh hoaït ñoäng cuûa Trung taâm thoâng tin tín duïng ñeå naâng cao hoaït ñoäng thoâng tin tín duïng caû veà chaát löôïng, soá löôïng, trong ñoù chuù troïng môû roäng caùc dòch vuï thoâng tin tín duïng vaø taêng cöôøng hoäi nhaäp kieåm soaùt thoâng tin quoác teá. Sôùm nghieân cöùu vaø ban haønh Quy cheá thaønh laäp vaø hoaït ñoäng cuûa Quyõ ñaàu tö maïo hieåm nhaèm hoã trôï voán kinh doanh cho caùc nhaø ñaàu tö coù nhöõng phöông aùn kinh doanh coù hieäu quaû, coù tính thöïc teá cao nhöng khoâng coù voán ñaàu tö. Tröôùc maét neân taäp trung xaây döïng Quy cheá thaønh laäp vaø hoaït ñoäng cuûa Quyõ ñaàu tö maïo hieåm ñoái vôùi caùc ngaønh, lónh vöïc coâng ngheä cao (ñaõ ñöôïc quy ñònh taïi Nghò ñònh 99/2003/NÑ-CP ngaøy 28/08/2003 veà ban haønh Quy cheá Khu Coâng ngheä cao cuûa Chính phuû). b- Giaûi phaùp ñoái vôùi thaønh phoá : Caàn ñaåy nhanh tieán ñoä thaønh laäp Quyõ baûo laõnh tín duïng taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh nhaèm taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc doanh nghieäp, nhaát laø caùc DNNVV tieáp caän ñöôïc vôùi caùc nguoàn voán ñeå vay ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä thieát bò, môû roäng saûn xuaát. Caàn chuaån bò xaây döïng caùc phöông aùn ñaàu tö cô sôû haï taàng, ñieän, nöôùc, thoâng tin lieân laïc ñeán caùc khu coâng nghieäp; caùc trung taâm ñaøo taïo;... söû duïng nguoàn voán vay tín duïng cuûa Quyõ Hoã trôï phaùt trieån ñeå hoã trôï caùc doanh nghieäp giaûm chi phí thueâ ñaát, giaûm giaù ñieän, nöôùc,..(caùc chi phí giaùn tieáp cho doanh nghieäp) cho phuø hôïp vôùi phöông höôùng hoaït ñoäng cuûa Quyõ Hoã trôï phaùt trieån trong thôøi gian tôùi (hieän taïi, Quyõ Hoã trôï phaùt trieån ñaõ baét ñaàu cho thaønh phoá vay voán vôùi laõi suaát öu ñaõi ñeå ñaàu tö xaây döïng cô sôû haï taàng nhö : cho vay voán ñeå ñaàu tö xaây döïng maïng löôùi caáp nöôùc treân ñòa baøn thaønh phoá, cho vay voán ñeå thöïc hieän ñeàn buø, giaûi phoùng maët baèng Khu Coâng ngheä cao thaønh phoá, Khu Ñoâ thò môùi Thuû Thieâm, ñaïi loä Ñoâng Taây,....). 3.3.2.3- Giaûi phaùp veà caùc chính saùch hoã trôï khaùc : Ngoaøi caùc giaûi phaùp hoã trôï veà taøi chính vaø phaùp lyù cho doanh nghieäp, caùc hoaït ñoäng hoã trôï khaùc veà khoa hoïc coâng ngheä, ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc, cung caáp thoâng tin, cuõng coù vai troø quan troïng trong vieäc hoã trôï phaùt trieån doanh nghieäp, 71 a- Nhoùm giaûi phaùp veà hoã trôï khoa hoïc coâng ngheä : Tieáp tuïc ñaåy maïnh vieäc thöïc hieän Chöông trình “Hoã trôï doanh nghieäp hieän ñaïi hoùa vôùi chi phí thaáp taïo öu theá caïnh tranh toång hôïp vaø ñaåy maïnh xuaát khaåu”, cuï theå goàm : - Ñaåy maïnh hoaït ñoäng cuûa chöông trình thieát keá, cheá taïo thieát bò coù trình ñoä coâng ngheä tieân tieán vôùi chi phí thaáp thay theá thieát bò nhaäp khaåu ñeå taïo söï lieân keát giöõa caùc Tröôøng, vieän nghieân cöùu, caùc nhaø khoa hoïc vôùi caùc doanh nghieäp (nhaát laø caùc DNNVV) vaø caùc doanh nghieäp saûn xuaát ngaønh cô khí thoâng qua moät ñôn vò söï nghieäp coù thu cuûa nhaø nöôùc (Trung taâm nghieân cöùu cheá taïo thieát bò môùi) nhaèm hoaøn thieän moät chu trình kheùp kín cho söï phaùt trieån cuûa thaønh phoá : töø nhu caàu- nghieân cöùu, cheá taïo thöû- saûn xuaát haøng loaït. Ñieàu naøy vöøa taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp coù nhu caàu mua saém caùc thieát bò trong nöôùc saûn xuaát (coù chaát löôïng töông ñöông haøng ngoaïi nhaäp) vôùi giaù reû, vöøa taïo ñieàu kieän cho caùc nhaø khoa hoïc trong nöôùc taïi caùc tröôøng, vieän nghieân cöùu coù ñieàu kieän nghieân cöùu, vaän duïng lyù thieát vaøo trong thöïc teá; vöøa taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp ngaønh cô khí (hieän ñang laø moät ngaønh coøn yeáu keùm cuûa thaønh phoá) phaùt trieån. - Tieáp tuïc ñaåy maïnh hoã trôï DN aùp duïng Heä thoáng Quaûn lyù chaát löôïng tieân tieán. Thaønh phoá hoã trôï cho caùc DN 10-15% chi phí aùp duïng ISO 9000 (tö vaán, ñaøo taïo, chi phí chöùng nhaän). Ñaây laø moät vaán ñeà raát caàn thieát cho caùc doanh nghieäp nhaèm caïnh tranh vôùi haøng ngoaïi khi Vieät Nam tham gia vaøo toå chöùc thöông maïi theá giôùi. 72 - Tieáp tuïc tö vaán, höôùng daãn vaø hoã trôï caùc doanh nghieäp ñaêng kyù vaø baûo hoä nhaõn hieäu haøng hoùa. Ñaây laø vaán ñeà heát söùc quan troïng cho caùc doanh nghieäp trong vieäc nghieân cöùu, phaùt trieån saûn phaåm môùi cuûa mình ñoái vôùi thò tröôøng trong nöôùc vaø caû ñoái vôùi nöôùc ngoaøi. Treân thöïc teá ñaõ chöùng minh taàm quan troïng cuûa vieäc ñaêng kyù vaø baûo hoä nhaõn hieäu haøng hoùa qua tröôøng hôïp cuûa Voõng xeáp Duy Lôïi vaø Cafe Trung Nguyeân. - Tieáp tuïc trieån khai chöông trình Tieát kieäm naêng löôïng ñeå cung caáp thoâng tin vaø tö vaán veà caùc giaûi phaùp tieát kieäm naêng löôïng, khaû naêng tieát kieäm naêng löôïng cho caùc doanh nghieäp nhaèm giuùp doanh nghieäp giaûm chi phí saûn xuaát, naâng cao hieäu quaû cuûa hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh. - Ñaåy maïnh hoaït ñoäng cuûa Chôï Khoa hoïc coâng ngheä nhaèm khuyeán khích caùc toå chöùc, caù nhaân tham gia nghieân cöùu, saùng cheá ra caùc coâng ngheä môùi phuïc vuï cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh. Ñoàng thôøi taïo cô hoäi giôùi thieäu caùc nghieân cöùu, saùng cheá môùi ñeán ngöôøi tieâu duøng Caùc chöông trình noùi treân seõ do Sôû Khoa hoïc Coâng ngheä vaø caùc ñôn vò nhö : Trung taâm thieát keá cheá taïo thieát bò môùi, Chi Cuïc tieâu chuaån vaø ño löôøng chaát löôïng,,... thöïc hieän. b- Nhoùm giaûi phaùp hoã trôï veà ñaøo taïo : Tieáp tuïc ñaåy maïnh vieäc thöïc hieän caùc chöông trình hoã trôï ñaøo taïo, boài döôõng caùc nhaø laõnh ñaïo doanh nghieäp veà hoäi nhaäp kinh teá vôùi caùc kieán thöùc veà thò tröôøng AFTA, WTO thoâng qua caùc hoäi thaûo, hoäi nghò, caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng, trong ñoù chuù troïng ñeán vieäc ñaøo taïo veà caùc lónh vöïc : - Taäp huaán naâng cao khaû naêng caïnh tranh hoäi nhaäp, trieån khai caùc chöông trình huaán luyeän veà : kyõ naêng xuùc tieán thöông maïi, heä thoáng Quaûn lyù chaát löôïng quoác teá, sôû höõu trí tueä, baûo hoä nhaõn hieäu haøng hoùa, Tieát kieäm naêng löôïng, Coâng ngheä thoâng tin (öùng duïng tieâu chuaån CMM veà chaát löôïng quy trình saûn xuaát phaàn meàm, thöông maïi ñieän töû , kyõ thuaät thieát keá web,…). - Ñeà nghò giao Vieän Kinh teá thaønh phoá phoái hôïp vôùi Trung taâm xuùc tieán thöông maïi vaø ñaàu tö thaønh phoá nghieân cöùu veà tieán trình hoäi nhaäp kinh teá ñeå ñeà 73 c- Nhoùm giaûi phaùp hoã trôï veà cung caáp thoâng tin: Ñaây laø moät trong nhöõng vaán ñeà khoâng keùm phaàn quan troïng trong vieäc hoã trôï caùc DNNVV phaùt trieån trong quaù trình hoäi nhaäp. Khoâng coù thoâng tin, caùc doanh nghieäp seõ khoâng naém baét ñöôïc veà tình hình thò tröôøng theá giôùi, veà caùc ñoái taùc laøm aên trong töông lai, xu höôùng phaùt trieån cuûa thò tröôøng, caùc quy ñònh cuûa theá giôùi veà xuaát nhaäp khaåu haøng hoùa, veà vaán ñeà baûn quyeàn vaø quan troïng laø caùc quy ñònh lieân quan ñeán vieäc laäp caùc hôïp ñoàng kinh teá,... Do ñoù, vieäc thöïc hieän thu thaäp thoâng tin vaø cung caáp caùc thoâng tin môùi, kòp thôøi vaø chính xaùc cho caùc doanh nghieäp laø raát quan troïng. Cuï theå caùc giaûi phaùp thöïc hieän : - Hieän Trung taâm xuùc tieán thöông maïi vaø ñaàu tö thaønh phoá vaø Sôû Thöông maïi thaønh phoá ñaõ xaây döïng cô sôû döõ lieäu veà thò tröôøng cuûa cuûa moät soá nöôùc nhö : Anh, Ñöùc, Phaùp, Myõ, Nhaät, Haøn Quoác, Trung Quoác, Nga, Nam Phi,… ; tuy nhieân caùc döõ lieäu naøy vaãn chöa ñöôïc phoå bieán roäng raõi ñeán caùc doanh nghieäp. Do ñoù, caàn phaûi coù phöông aùn phoå bieán roäng raõi caùc thoâng tin naøy ñeán caùc DNNVV thoâng qua maïng thoâng tin ña dòch vuï (maïng MAN) cuûa thaønh phoá ñang ñöôïc trieån khai ñeán Hieäp hoäi doanh nghieäp thaønh phoá vaø caùc hoäi ngaønh ngheà cuûa thaønh phoá. Ñoàng thôøi tieáp tuïc thöïc hieän xaây döïng cô sôû döõ lieäu veà caùc thò tröôøng khaùc. - Tieáp tuïc hoaøn thieän vieäc hình thaønh trang web veà ñaàu tö vôùi caùc thöù tieáng Anh, Phaùp, Nhaät, Hoa nhaèm taïo ñieàu kieän cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi tìm hieåu thoâng tin nhanh vaø chính xaùc hôn. - Tieáp tuïc thöïc hieän vaø naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa Heä thoáng ñoái thoaïi doanh nghieäp – Chính quyeàn TP taïi ñòa chæ: vôùi 18 Sôû ngaønh tham gia hoaït ñoäng traû lôøi. Tieáp tuïc duy trì vaø phaùt huy taùc duïng cuûa caùc toå coâng taùc lieân ngaønh. - Heä thoáng maïng thoâng tin tích hôïp cuûa thaønh phoá treân internet (hochiminhcity website) ñaõ chính thöùc ñi vaøo hoaït ñoäng vaøo ngaøy 03/5/2002: saép tôùi seõ trieån khai ôû giai ñoaïn II keát noái 24 Sôû, ngaønh cuûa Thaønh phoá. Tuy nhieân hoaït ñoäng caäp nhaät thoâng tin laïi khoâng ñöôïc thöôøng xuyeân vaø ñaày ñuû. Do ñoù, caàn 74 - Ñaåy maïnh hoaït ñoäng nhaø Vieät Nam ôû Singaore ñeå taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho hoaït ñoäng xuùc tieán thöông maïi vaø ñaàu tö giöõa Thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø Singapore. Ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa nhaø Vieät Nam taïi Singapre, treân cô sôû ñoù ruùt kinh nghieäm ñeå sôùm nghieân cöùu xaây döïng caùc nhaø Vieät Nam taïi caùc nöôùc coù thò tröôøng lôùn nhö Myõ, Nhaät, Chaâu Aâu (Ñöùc, Phaùp,..),.... - Trung taâm xuùc tieán thöông maïi vaø ñaàu tö sôùm nghieân cöùu vaø ban haønh caùc cuoán saùch (caåm nang) höôùng daãn sô löôïc veà tình hình thò tröôøng, nhu caàu saûn phaåm, giaù caû, ñieàu kieän kinh doanh, luaät phaùp ,.... cuûa moät soá thò tröôøng troïng ñieåm ñeå cung caáp cho caùc doanh nghieäp d- Nhoùm giaûi phaùp hoã trôï veà xuùc tieán thöông maïi vaø ñaàu tö : Trung taâm xuùc tieán thöông maïi vaø ñaàu tö vaø Sôû Thöông maïi caàn tieáp tuïc ñaåy maïnh chöông trình xuùc tieán thöông maïi vaø ñaàu tö cuûa thaønh phoá. Trong ñoù chuù troïng ñeán vieäc quaûng baù, giôùi thieäu saûn phaåm cuûa caùc DNNVV thoâng qua vieäc toå chöùc caùc hoäi chôï, trieån laõm. 1 KEÁT LUAÄN Taïi Vieät Nam noùi chung vaø Thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi rieâng, DNNVV chieám moät vò trí quan troïng trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh. Caùc DNNVV ñaõ chieám moät tyû troïng lôùn veà soá löôïng doanh nghieäp; taïo ra coâng aên vieäc laøm cho phaàn lôùn lao ñoäng xaõ hoäi; laø keânh thu huùt ñaùng keå moät löôïng voán tieàm taøng trong daân cö; taïo ra vaø ñaùp öùng nhu caàu tieâu duøng saûn phaåm haøng hoùa vaø dòch vuï phong phuù, ña daïng cuûa caùc taàng lôùp daân cö coù möùc thu nhaäp, möùc soáng vaø thò hieáu tieâu duøng khaùc nhau trong xaõ hoäi ... cuõng nhö goùp phaàn vaøo nguoàn thu ngaân saùch, thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá. Tuy nhieân, beân caïnh nhöõng ñieåm maïnh noùi treân, neáu xeùt veà cuï theå töøng doanh nghieäp thì caùc DNNVV cuûa chuùng ta hieän nay coøn raát yeáu naêng löïc veà caû trình ñoä thieát bò coâng ngheä laãn naêng löïc quaûn lyù vaø khaû naêng voán ñaàu tö. Ñieàu naøy ñaõ daãn ñeán khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc DNNVV laø raát yeáu, nhaát laø trong tình hình thöïc teá hieän nay, khi Vieät Nam chuaån bò gia nhaäp toå chöùc thöông maïi theá giôùi (WTO). Neáu chuùng ta khoâng coù söï chuaån bò sôùm ñeå naâng cao khaû naêng caïnh tranh cho caùc DNNVV thì caùc DNNVV cuûa chuùng ta khoâng nhöõng coù theå khoâng caïnh tranh ñöôïc vôùi caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi treân thò tröôøng quoác teá maø chuùng ta coøn coù theå thaát baïi ngay treân saân nhaø (treân chính thò tröôøng cuûa Vieät Nam) Töø lyù do treân, vieäc Chính phuû Vieät Nam noùi chung vaø Uûy ban nhaân daân thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi rieâng trieån khai thöïc hieän nhieàu chính saùch hoã trôï phaùt trieån DNNVV ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho caùc DNNVV nhaèm chuaån bò cho coâng cuoäc hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá theá giôùi laø hoaøn toaøn ñuùng ñaén vaø hôïp lyù. Caùc chính saùch naøy böôùc ñaàu ñaõ ñaït hieäu quaû vaø phaùt huy taùc duïng, nhöng vaãn coøn nhieàu khoù khaên, vöôùng maéc trong quaù trình trieån khai. Trong khi ñoù, hoaït ñoäng hoã trôï doanh nghieäp phaûi laø goàm nhieàu hoaït ñoäng hoã trôï ña dang vaø ñöôïc thöïc hieän lieân tuïc, laâu daøi vaø luoân phaûi ñöôïc caûi tieán, ñoåi môùi cho phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá môùi coù theå ñem laïi nhöõng hieäu quaû thieát thöïc. Do ñoù, vieäc thöôøng xuyeân thöïc hieän ñaùnh giaù tình hình hoã trôï DNNVV ñoàng thôøi ñeà xuaát nhöõng giaûi phaùp thöïc hieän cho phuø hôïp vôùi tình hình môùi vaø ñònh höôùng phaùt trieån cho caùc DNNVV laø vieäc caàn phaûi laøm. Luaän vaên naøy ñi saâu vaøo phaân tích thöïc trang tình hình thöïc hieän nhöõng chöông trình hoã trôï DNNVV treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø ñöa ra nhöõng giaûi phaùp ñeå ñaåy maïnh hoaït ñoäng hoã trôï DNNVV treân ñòa baøn thaønh phoá nhaèm goùp phaàn giuùp caùc DNNVV naâng cao naêng löïc caïnh tranh chuaån bò cho coâng cuoäc hoäi nhaäp vaøo neân kinh teá theá giôùi. 1 DANH MUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Chính saùch coâng nghieäp cuûa Nhaät Baûn (1999), NXB CTQG, HN, Chöông 20 - Caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû _, tr. 831 – 876. 1- Ñoã Ñöùc Ñònh (1999), Kinh nghieäm vaø caåm nang phaùt trieån xí nghieäp vöøa vaø nhoû ôû moät soá nöôùc treân theá giôùi, NXB Thoáng keâ, HN. 2- Cuïc thoáng keâ Thaønh phoá Hoà Chí Minh (2004), Nieân giaùm thoáng keâ 2004.2- Thoâng taán xaõ Vieät Nam (2004), “Chính saùch khuyeán khích ñoái vôùi doanh nghieäp tö nhaân Trung Quoác”, Taøi lieäu tham khaûo ñaëc bieät, soá ra ngaøy 25- 05-2004. 3- Nguyeãn Cuùc (1999), “Vai troø vaø xu theá phaùt trieån trong doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ôû Vieät Nam”, Taïp chí Nghieân cöùu lyù luaän, soá 1/1999. 4- Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö thaønh phoá (2005), Caùc soá lieäu veà tình hình thöïc hieän caùc chính saùch hoã trôï DNNVV treân ñòa baøn thaønh phoá. 5- Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö thaønh phoá, Caùc soá lieäu veà tình hình thaønh laäp vaø hoaït ñoäng cuûa DNNVV treân ñòa baøn thaønh phoá. 6- Vieän Kinh teá thaønh phoá (2005), “Baùo caùo Keá hoaïch phaùt trieån kinh teá –xaõ hoäi thaønh phoá Hoà Chí Minh 2006-2010”. 7- Caùc Nghò ñònh, quyeát ñònh cuûa Chính phuû, Thoâng tö höôùng daãn cuûa caùc Boä ngaønh veà caùc vaán ñeà coù lieân quan. 8- Caùc Quyeát ñònh, vaên baûn cuûa Uûy ban nhaân daân thaønh phoá Hoà Chí Minh veà caùc chính saùch Hoã trôï DNNVV treân ñòa baøn thaønh phoá. 9- ._.