Giải pháp đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư vào các Khu công nghiệp Việt Nam

Lêi më ®Çu Trong xu thÕ héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, ViÖt Nam ®· vµ ®ang tiÕn hµnh c¶i c¸ch nÒn kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. BÞ tµn nÆng nÒ bëi chiÕn tranh ®· lµm cho nÒn kinh tÕ cña n­íc ta tôt hËu rÊt xa so víi nÒn kinh tÕ cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi. §Ó phôc håi nÒn kinh tÕ, ViÖt Nam ®· chó träng ph¸t triÓn m¹nh c¶ n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp ®Æc biÖt lµ c«ng nghiÖp nÆng. Nh­ng mét vÊn ®Ò khã kh¨n gÆp ph¶i lµ thiÕu vèn ®Çu t­, v× vËy chóng ta cÇn ph¶i ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m huy ®éng mäi nguån lùc cho ph¸t triÓn kinh tÕ. Muèn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, ®ßi hái ph¶i cã c¬ së h¹ tÇng vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. X©y dùng vµ ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt chÝnh lµ nh»m môc ®Ých thu hót vèn ®Çu t­, tiÕp thu c«ng nghÖ míi vµ ®æi míi ph­¬ng thøc qu¶n lý. Qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®· cho thÊy chñ tr­¬ng ®óng ®¾n cña §¶ng vµ nhµ n­íc. MÆc dï ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh, nh­ng trong qu¸ t×nh ph¸t triÓn, thu hót vèn ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp vÉn cßn mét sè tån t¹i cÇn kh¾c phôc. §Ò tµi cña em: “Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh thu hót vèn ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp viÖt Nam”. Ph¹m vi cña ®Ò tµi nµy nãi vÒ thùc tr¹ng cña c¸c khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam trong thêi gian tõ n¨m 2001 ®Õn hÕt n¨m 2006. Bè côc cña ®Ò tµi nµy bao gåm cã 3 phÇn chÝnh: Ch­¬ng I: Thu hót vèn ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp. Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng thu hót vèn vµo c¸c khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam giai ®o¹n tõ 2001 ®Õn hÕt 2006. Ch­¬ng III: Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh thu hót vèn ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp ®Õn n¨m 2010 MÆc dï ®· cè g¾ng nghiªn cøu nh­ng ®Ò tµi cña em kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy em rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o ®Ó em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o Ph¹m V¨n Hïng ®· gióp em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Ch­¬ng i: Thu hót vèn ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp ViÖt nam: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung. 1.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm cña c¸c khu c«ng nghiÖp 1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ c¸c khu c«ng nghiÖp KÓ tõ sau ®¹i chiÕn thÕ giíi lÇn thø II, nÒn kinh tÕ cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi r¬i vµo t×nh tr¹ng khã kh¨n ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc thuéc ®Þa. Mong muèn cña c¸c quèc gia nµy lµ ®­a ®Êt n­íc tho¸t ra khái t×nh tr¹ng tr× trÖ. Muèn lµm ®­îc nh­ vËy ph¶i ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña m×nh. Tuy nhiªn mét vÊn ®Ò mµ c¸c quèc gia gÆp ph¶i ®ã lµ: - §èi víi c¸c n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn: víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cao, vèn d­ thõa mét phÇn do khai th¸c, bãc lét tõ c¸c n­íc thuéc ®Þa. Tuy nhiªn ®èi víi c¸c n­íc nµy gi¸ nh©n c«ng cao, khan khiÕm tµi nguyªn thiªn nhiªn, tõ ®ã lµm t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt. Do vËy c¸c n­íc ph¸t triÓn xuÊt hiÖn ý t­ëng ®Çu t­ ra n­íc ngoµi nh»m tranh thñ lîi thÕ ë c¸c n­íc kh¸c. Do ®ã xuÊt hiÖn rßng di chuyÓn vèn ®Çu t­ tõ c¸c n­íc ph¸t triÓn sang c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. - §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn: mét ®iÒu ng­îc l¹i xÈy ra ë ®©y lµ do bÞ c¸c n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn khai th¸c, bãc lét vµ chÞu sù tµn ph¸ nÆng nÒ cña chiÕn tranh. V× vËy ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn thiÕu vèn ®Çu t­, khoa häc c«ng nghÖ l¹c hËu, thÊt nghiÖp, thiÕu lao ®éng cã tr×nh ®é tay nghÒ. Tuy nhiªn ë c¸c n­íc nµy gi¸ nh©n c«ng thÊp, giµu tµi nguyªn thiªn nhiªn. Do ®ã ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn rÊt cÇn vèn ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Nh­ vËy cã sù gÆp nhau gi÷a c¸c n­íc cung vèn vµ c¸c n­íc cÇu vèn. Trong xu h­íng toµn cÇu ho¸, cã sù c¹nh tranh rÊt lín gi÷a c¸c quèc gia trong viÖc thu hót nguån vèn ®Çu t­. Bëi vËy, c¸c n­íc ®· kh«ng ngõng t¹o mét m«i tr­êng thuËn lîi ®Ó thu hót ®Çu t­, vÒ c¶ m«i tr­êng ph¸p lý lÉn c¬ së h¹ tÇng. Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó thu hót ®Çu t­ ®ã lµ thµnh lËp c¸c ®Æc biÖt víi nh÷ng ­u ®·i hÕt søc thuËn lîi vÒ tµi chÝnh, c¬ së h¹ tÇng. §ã lµ c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt. Khu c«ng nghÞªp. Cã nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ khu c«ng nghiÖp nh­ sau: §Þnh nghÜa 1: KCN lµ khu vùc l·nh thæ réng cã nÒn t¶ng lµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, ®an xen víi nhiÒu ho¹t ®éng dÞch vô, kÓ c¶ dÞch vô s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, dÞch vô sinh ho¹t, vui ch¬i gi¶i trÝ, khu th­¬ng m¹i, v¨n phßng, nhµ ë... VÒ thùc chÊt m« h×nh nµy lµ khu hµnh chÝnh kinh tÕ ®Æc biÖt. §Þnh nghÜa 2: Khu c«ng nghiÖp lµ khu vùc cã giíi h¹n l·nh thæ giíi h¹n nhÊt ®Þnh ë ®ã tËp chung c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp vµ dÞch vô s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, kh«ng cã d©n c­ sinh sèng.. - §Þnh nghÜa cña ViÖt Nam. Theo quy chÕ khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao- ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh sè 36/CP ngµy 24/4/1997, “khu c«ng nghiÖp lµ khu tËp trung c¸c doanh nghiÖp khu c«ng nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt hµng c«ng nghiÖp, cã ranh giíi ®Þa lý x¸c ®Þnh, kh«ng cã d©n c­ sinh sèng; do ChÝnh phñ hoÆc Thñ t­íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh thµnh lËp. Trong khu c«ng nghiÖp cã thÓ cã doanh nghiÖp chÕ xuÊt “. Nh­ vËy, khu c«ng nghiÖp ë ViÖt Nam ®­îc hiÓu gièng víi hai ®Þnh nghÜa trªn. 1.1.2. §Æc ®iÓm cña c¸c khu c«ng nghiÖp Cho ®Õn nay, c¸c KCN ®· ®­îc ph¸t triÓn m¹nh mÏ ë hÇu hÕt c¸c quèc gia, ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. MÆc dï cã sù kh¸c nhau vÒ quy m«, ®Þa ®iÓm vµ ph­¬ng thøc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, nãi chung c¸c KCN nh÷ng ®Æc ®iÓm sau: VÒ tÝnh chÊt ho¹t ®éng: Lµ n¬i tËp trung c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ c¸c doanh nghiÖp cung cÊp c¸c dÞch vô mµ kh«ng cÇn cã d©n c­ ( gäi chung lµ doanh nghiÖp KCN), KCN lµ n¬i x©y dùng ®Ó thu hót c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt s¶n phÈm c«ng nghiÖp hoÆc c¸c ®¬n vÞ kinh doanh dÞch vô g¾n liÒn víi s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. Theo ®iÒu 6 Quy chÕ KCN, KCX, KCNC ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh sè 36/CP th× doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi hoÆc c¸c bªn tham gia Hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh. C¸c doanh nghiÖp nµy ®­îc quyÒn kinh doanh trong c¸c lÜnh vùc cô thÓ sau: -X©y dùng vµ kinh doanh c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng. -S¶n xuÊt, gia c«ng, l¾p r¸p c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp ®Ó xuÊt khÈu vµ tiªu dïng ë trong n­íc; ph¸t triÓn vµ kinh doanh b»ng s¸ng chÕ, bÝ quyÕt kü thuËt, quy tr×nh c«ng nghÖ. - Nghiªn cøu, triÓn khai khoa häc c«ng nghÖ ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ t¹o ra s¶n phÈm míi. - DÞch vô hç trî s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. VÒ c¬ së h¹ tÇng kü thuËt: C¸c KCN ®Òu x©y dùng hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh­ ®­êng x¸, hÖ thèng ®iÖn n­íc, ®iªn tho¹i… Th«ng th­êng viÖc ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng trong KCN do mét c«ng ty x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng ®¶m nhiÖm. ë ViÖt Nam nh÷ng c«ng ty nµy lµ c¸c doanh nghiÖp liªn doanh, doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi hoÆc doanh nghiÖp trong n­íc thùc hiÖn. C¸c c«ng ty nµy ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng KCN sÏ x©y dùng c¸c kÕt cÊu h¹ tÇng sau ®ã ®­îc phÐp cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c thuª l¹i. VÒ tæ chøc qu¶n lý: Trªn thùc tÕ mçi KCN ®Òu thµnh lËp hÖ thèng BQL KCN cÊp tØnh t¹i c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng ®Ó thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh trong KCN. Ngoµi ra tham gia vµo qu¶n lý vµo t¹i c¸c KCN cßn cã nhiÒu Bé nh­ Bé KÕ Ho¹ch vµ §Çu T­, Bé Th­¬ng m¹i, Bé C«ng nghiÖp. 1.2. Vai trß cña c¸c khu c«ng nghiÖp ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi. Trong 20 n¨m thùc hiÖn c¶i c¸ch kinh tÕ trong n­íc vµ héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi, ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ quan träng nh­ : tû lÖ t¨ng tr­ëng cao vµ liªn tôc trong nhiÒu n¨m, c¬ cÇu ngµnh kinh tÕ thay ®æi theo c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa; tû lÖ tiÕt kiÖm t¨ng nhanh,… Trong c¸c thµnh qu¶ chung cña ®Êt n­íc, c¸c khu c«ng nghiÖp ®· ®ãng gãp ®¸ng kÓ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn chung cña ®Êt n­íc. 1.2.1. Vai trß cña c¸c khu c«ng nghiÖp trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ Toµn cÇu hãa kinh tÕ ®ang diÔn ra m¹nh mÏ vµ g¾n liÒn víi nã lµ ngµy cµng cã nhiÒu n­íc héi nhËp vµ héi nhËp s©u h¬n vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, ë n­íc ta, t­ duy vÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ còng ®­îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn tÝch cùc qua c¸c kú §¹i Héi §¶ng. Quan ®iÓm “ s½n sµng më réng quan hÖ kinh tÕ víi tÊt c¶ c¸c n­íc, c¸c c«ng ty n­íc ngoµi trªn c¬ së hai bªn cïng cã lîi vµ kh«ng cã ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ rµng buéc, nh­ng ph¶i chñ ®éng phßng ngõa, tr¸nh bÞ lÖ thuéc” ( §¹i héi §¶ng khãa VI, 1986) ®· n©ng cao thµnh “ ®a ph­¬ng hãa, ®a d¹ng hãa quan hÖ quèc tÕ” ( §¹i héi §¶ng khãa VII, 1991), “ trªn c¬ së ph¸t huy néi lùc, thùc hiÖn nhÊt qu¸n, l©u dµi chÝnh s¸ch thu hót c¸c nguån lùc bªn ngoµi; tÝch cùc chñ ®éng th©m nhËp, më réng thÞ tr­êng quèc tÕ”( §¹i héi §¶ng khãa IX, 2001), “ lÊy phôc vô lîi Ých ®Êt n­íc lµm môc tiªu cao nhÊt vµ lµ nguyªn t¾c chñ ®¹o; ®ång thêi linh ho¹t, mÒm dÎo, phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ” ( §¹i héi §¶ng khãa X, 2006). Nh­ vËy, quan ®iÓm chÊp nh©n héi nhËp ®· ®­îc n©ng lªn “ chñ ®éng vµ tÝch cùc héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. ®©y lµ b­íc ®ét ph¸ trong quan ®iÓm cña §¶ng, ®ãng vai trß tÝch cùc ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua. §Ó héi nhËp vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn nÒn tÝch lòy néi bé cßn thÊp th× thu hót ®­îc nhiÒu vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ rÊt quan träng. Khu c«ng nghiÖp lµ mét m« h×nh qu¶n lý kinh tÕ hiÖn ®¹i, tËp trung, hiÖu qu¶, lµ gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nh»m huy ®éng vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, còng lµ ®iÓm giao thoa cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Tõ ®ã chóng ta cã thÓ tõng b­íc häc hái, n©ng cao nhËn thøc vµ chuÈn hãa luËt ph¸p, c¸c quy tr×nh vµ th«ng lÖ theo tiªu chuÈn quèc tÕ, ®­a ®Êt n­íc tõng b­íc héi nhËp, trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp theo h­íng hiÖn ®¹i vµo n¨m 2020. Theo ®­êng lèi ®æi míi ®ã cña §¶ng, khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam ra ®êi vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Cïng víi viÖc gia nhËp WTO vµo th¸ng 11 n¨m 2006, triÓn väng thu hót ®Çu t­ n­íc nãi chung vµ thu hót vµo c¸c KCN nãi riªng tõ nay ®Õn n¨m 2010 ®­îc më réng h¬n bÊt cø thêi ®iÓm nµo trong lÞch sö ph¸t triÓn c¸c KCN. ViÖt Nam trë thµnh ®iÓm ®Çu t­ hÊp dÉn ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Æc biÖt lµ c¸c thµnh viªn cña WTO. C¸c tËp ®oµn doanh nghiÖp lín, c«ng nghÖ cao liªn tôc ®Õn ViÖt Nam t×m hiÓu c¬ héi ®Çu t­. NhiÒu dù ¸n lín víi vèn ®Çu t­ trªn 500 triÖu USD ®· vµ ®ang ®­îc cÊp giÊy phÐp vµ ®i vµo ho¹t ®éng nh­ dù ¸n nhµ m¸y s¶n xuÊt thÐp cña TËp ®oµn Posco ( Hµn Quèc) t¹i khu c«ng nghiÖp Phó Mü 2, víi tæng sè vèn ®Çu t­ ®¨ng ký gÇn 1,2 tû USD, dù ¸n cña tËp ®oµn Intel vèn ®Çu t­ 605 triÖu USD. §èi víi ®Çu t­ trong n­íc, LuËt Doanh nghiÖp vµ LuËt ®Çu t­ tiÕp tôc ph¸t huy hiÖu qu¶, ®­îc ®¸nh gi¸ lµ cã tiÒm n¨ng to lín trong viÖc huy ®éng vèn. Theo dù b¸o, nh÷ng lÜnh vùc cã triÓn väng h¬n c¶ trong viÖc thu hót ®Çu t­ vµo c¸c KCN trong 5 n¨m tíi sÏ lµ ngµnh c«ng nghiÖp n¨ng l­îng ( ®iÖn, than vµ dÇu khÝ); tiÕp ®Õn lµ c«ng nghiÖp « t«; c«ng nghiÖp dÖt may, da giµy; c¬ khÝ ®ãng tµu; s¶n xuÊt m¸y mãc, thiÕt bÞ ®iÖn tö, thiÕt bÞ th«ng tin, phÇn mªm vµ vËt liÖu x©y dùng. 1.2.2. §ãng gãp cña c¸c KCN vµo thµnh tùu ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña c¶ n­íc. Nhê tÝch cùc thùc hiÖn c¶i c¸ch kinh tÕ vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ theo chñ tr­¬ng cña §¹i héi §¶ng ®Ò ra, trong 20 n¨m ®æi míi võa qua ( 1986- 2006), ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ quan träng vÒ kinh tÕ còng nh­ ®êi sèng v¨n hãa, x· héi. -Tû lÖ t¨ng tr­ëng cao vµ liªn tôc t¨ng trong nhiÒu n¨m ( trung b×nh giai ®o¹n 2001- 2005 ®¹t 7,5%), riªng n¨m 2006 ®¹t 8,17%, tæng GDP toµn x· héi ­íc tÝnh ®¹t 61,7 tû USD, GDP ®Çu ng­êi ®¹t 11,5 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 720 USD. - C¬ cÇu ngµnh kinh tÕ thay ®æi theo c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ( chuyÓn dÞch theo h­íng t¨ng tû träng khu vùc c«ng nghiªp, x©y dùng vµ dÞch vô, gi¶m tû träng khu vùc n«ng l©m nghiÖp vµ thñy s¶n). Tû träng khu vùc c«ng nghiÖp vµ x©y dùng tõ 40,97% n¨m 2005 lªn 41,52% trong n¨m 2006; khu vùc dÞch vô t¨ng tõ 38,01% lªn 38,08%; khu vùc n«ng, l©m nghiÖp vµ thñy s¶n gi¶m tõ 21,02% xu«ng cßn 20,40%; tû lÖ tiÕt kiÖm t¨ng nhanh ( gÊp 3 lÇn, tõ 11% GDP n¨m 1986 lªn 39% n¨m 2005). Trong sù ph¸t triÓn nhanh chãng vµ m¹nh mÏ cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, KCN lµ ®iÓm s¸ng, ®ãng gãp to lín cho t¨ng tr­ëng kinh tÕ, gi÷ vai trß quan träng trong ®Þnh h­íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu lao ®éng, t¨ng c­êng kh¶ n¨ng tiÕp nhËn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn, t¹o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, gãp phÇn xãa ®ãi, gi¶m nghÌo, thóc ®Èy xuÊt nhËp khÈu, thÓ hiÖn ë nh÷ng khÝa c¹nh chñ yÕu sau: -Trong n¨m 2006, gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña doanh nghiÖp trong c¸c KCN c¶ n­íc ( kh«ng kÓ doanh thu dÞch vô) ®¹t 16,8 tû USD, t¨ng 19% so víi n¨m 2005 vµ chiÕm kho¶ng 30% tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp c¶ n­íc. - Trong ®ã, gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng hãa cña DN KCN ®¹t kho¶ng 8,3 tû USD, t¨ng 22% so víi n¨m 2005 vµ chiÕm 28% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng c«ng nghiÖp xuÊt khÈu cña c¶ n­íc. -Trong n¨m, c¸c DN KCN ®· nép ng©n s¸ch nhµ n­íc kho¶ng 880 triÖu USD, t¨ng 35,4% so víi n¨m 2005. - Thu hót l­îng kh¸ lín vèn ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. Riªng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, tÝnh chung c¶ vèn ®¨ng ký míi vµ vèn bæ sung vµo c¸c KCN trong n¨m 2006 ®Çu t­ ®¹t 5682 triÖu USD t¨ng gÇn 2 lÇn so víi n¨m 2005, chiÕm 56% tæng vèn FDI ®¨ng ký míi vµ bæ sung trong n¨m cña c¶ n­íc. §Çu t­ trong n­íc còng diÔn biÕn kh¶ quan víi h¬n 300 dù ¸n ®Çu t­ trong n­íc víi tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký ®¹t trªn 15.000 tû ®ång ( t­¬ng ®­¬ng 940 triÖu USD). Tæng hîp ®Õn cuèi n¨m 2006, c¸c KCN ®· thu hót ®­îc 2433 dù ¸n FDI víi tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký ®¹t 21,79 tû USD, sè dù ¸n trong n­íc lµ 2623 dù ¸n, víi tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký ®¹t 135.690 tû ®ång ( t­¬ng ®­¬ng kho¶ng 9 tû USD). Tû lÖ so s¸ng gi­a hai nguån vèn nµy lµ 0,41 thÓ hiÖn nguån vèn ®Çu t­ trong n­íc ®· cã vai trß quan träng nhÊt ®Þnh trong ph¸t triÓn c¸c KCN nh÷ng n¨m qua. Nh­ vËy, c¸c KCN trªn cÈ n­íc cã 50560 dù ¸n cßn hiÖu lùc, bao gåm 2433 dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi, 2623 dù ¸n ®Çu t­ trong n­íc, ®· cã gÇn 3.424 dù ¸n ®· ®i vµo s¶n xuÊt -kinh doanh vµ trªn 856 dù ¸n ®ang triÓn khai x©y dùng c¬ b¶n. - T¹o thªm nhiÒu viÖc lµm míi, gãp phÇn lµm gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp. N¨m 2006 c¸c KCN ®· thu thót thªm gÇn 118.000 lao ®éng trùc tiÕp, t¨ng 15% so víi n¨m tr­íc, ®­a tæng sè lao ®éng trùc tiÕp trong KCN lªn 918. 000 ng­êi, kh«ng kÓ gÇn 2 triÖu lao ®éng gi¸n tiÕp kh¸c. T¹i Hµ Néi, chØ tÝnh 67 doanh nghiÖp ®i vµo ho¹t ®éng, ®· thu hót gÇn 43.000 lao ®éng trùc tiÕp vµ kho¶ng 45.000 lao ®éng gi¸n tiÕp, b»ng 40% sè lao ®éng lµm viÖc tai c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI trªn ®Þa bµn, phÇn lín c¸c lao ®éng ®Òu ®­îc ®µo t¹o huÊn luyÖn ®Ó nhanh chãng n¨m b¾t vµ sö dông c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt míi, lµm gia t¨ng chÊt l­îng nguån nh©n lùc kÓ c¶ lao ®éng qu¶n lý vµ kü n¨ng lao ®éng trùc tiÕp. - Thóc ®Èy viÖc ®æi míi vµ hoµn thiÖn m«i tr­êng kinh doanh, n©ng cao n¨n lùc c¹nh tranh. C¸c doanh nghiÖp trong cac KCN, ®i tiªn phong trong viÖc thu hót ®Çu t­ vµ ¸p dông c«ng nghÖ, d©y chuyÒn s¶n xuÊt tiªn tiÕn, lµ m« h×nh thö nghiÖm thÝch hîp nhÊt ®Ó c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ trong n­íc, ®· ®em l¹i nhiÒu bµi häc kinh nghiÖm gãp phÇn quan träng vµo viÖc ®æi míi, hoµn thiÖn thÓ chÕ kinh tÕ, hÖ thèng ph¸p luËt, thñ tôc hµnh chÝnh, nhÊt lµ thÓ chÕ tiÒn tÖ vµ tÝn dông, ngo¹i hèi cña c¸c ®Þa ph­¬ng nãi riªng vµ c¶ n­íc nãi chung. C¸c doanh nghiÖp nµy còng gãp phÇn lµm thay ®æi bé mÆt vµ cÊu tróc m¹ng l­íi hµng hãa vµ dÞch vô, c¬ cÊu hÖ thèng hËu cÇn th­¬ng m¹i còng nh­ toµn bé lÜnh vùc ph©n phèi, l­u th«ng vµ dÞch vô x· héi. - T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®Þa ph­¬ng ph¸t huy thÕ m¹nh ®Æc thï cña m×nh, ®ång thêi h×nh thµnh mèi liªn kÕt, hç trî ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong vïng, miÒn vµ c¶ n­íc. - C¸c KCN gãp phÇn t¹o ra nh÷ng n¨ng lùc s¶n xuÊt míi, ngµnh nghÒ míi vµ c«ng nghÖ míi, lµm cho c¬ cÊu kinh tÕ cña nhiÒu tØnh, thµnh phè vµ khu vùc toµn tuyÕn hµnh lang kinh tÕ nãi chung tõng b­íc chuyÓn biÕn theo h­íng mét nÒn kinh tÕ c«ng nghiÖp hãa, thÞ tr­êng, hiÖn ®¹i. NhiÒu KCN nãi chung ®· ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp hoµn toµn míi cã hµm l­îng vèn lín, c«ng nghÖ cao nh­ thiÕt bÞ v¨n phßng, ®iÖn tö, phô tïng « t«, xe m¸y, vËt liÖu x©y dùng, s¶n phÈm thÐp… Theo ®¸nh gi¸, nh÷ng c«ng nghÖ ®ang sö dông ë c¸c dù ¸n FDI trong c¸c KCN ®Òu hiÖn ®¹i h¬n c«ng nghÖ vèn cã cña n­íc ta, lµ c¬ héi ®Ó c¸c doanh nghiÖp trong n­íc häc hái vµ ¸p dông, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña b¶n th©n doanh nghiÖp. - KCN cßn gãp phÇn quan träng vµo më réng thÞ tr­êng, ®Èy m¹nh kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cho khu vùc hµnh lang kinh tÕ. Do ®a d¹ng hãa thÞ tr­êng, ®a ph­¬ng hãa quan hÖ kinh tÕ ®èi ngoai, c¸c doanh nghiÖp trong c¸c KCN cã c¬ héi ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. Gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng hãa cña DN KCN ®¹t kho¶ng 8,3 tû USD, chiÕm 28% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng c«ng nghiÖp xuÊt khÈu cña c¶ n­íc. C¸c doanh nghiÖp trong c¸c KCN cßn gãp phÇn lµm thay ®æi c¬ cÊu hµng hãa xuÊt khÈu vµ c¬ cÊu nhËp khÈu, më réng thÞ tr­êng tiªu thô trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. 1.3. Sù h×nh thµnh vµ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn thu hót vèn vµo c¸c KCN ViÖt Nam 1.3.1. Sù h×nh thµnh c¸c khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®æi míi do §¹i héi §¶ng VI ( 1986) khëi x­íng, ViÖt Nam tiÕn hµnh më cöa, tÝch cùc thu hót vèn trong vµ ngoµi n­íc, vµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®­îc ®­a ra lµ x©y dùng c¸c khu vùc ®Æc biÖt, nh»m t¹o nªn cÇu nèi gi÷a thÞ tr­êng trong n­íc víi c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi. §i ®Çu lµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh víi viÖc thµnh lËp KCX T©n ThuËn ( th¸ng 9 n¨m 1991), ®Çy lµ m« h×nh KCN, KCX ®Çu tiªn ®­îc x©y dùng ë ViÖt Nam. Sau khi KCX T©n ThuËn ra ®êi, 11 KCN, KCX lÇn l­ît ®­îc x©y dùng t¹i mét sè ®Þa ph­¬ng, n©ng tæng sè KCN, KCX ®­îc thµnh lËp trong giai ®o¹n 1991-1995 lªn 12 khu, víi tæng diÖn tÝch tù nhiªn 2.358 ha. Thùc tiÔn ph¸t triÓn KCN, KCX cïng víi ®ßi hái vÕ vèn ®Çu t­ ngµy mét t¨ng lªn, ViÖt Nam x¸c ®Þnh KCN, KCX lµ c«ng cô thu hót ®Çu t­, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®i ®«i víi b¶o vÖ m«i tr­êng. Quan ®iÓm ®ã ®­îc kh¼ng ®Þnh trong NghÞ QuyÕt §¹i héi §¶ng lÇn th­ VIII n¨m 1996: “ H×nh thµnh c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung, t¹o ®Þa bµn thuËn lîi cho viÖc x©y dùng c¸c c¬ së c«ng nghiÖp míi. Ph¸t triÓn m¹nh c«ng nghiÖp n«ng th«n vµ ven ®« thÞ. ë c¸c thµnh phè, thÞ x·, n©ng cÊp, c¶i t¹o c¸c c¬ së c«ng nghiÖp hiÖn cã,®­a c¸c c¬ së kh«ng cã kh¶ n¨ng xö lý « nhiÔm ra ngoµi thµnh phè, h¹n chÕ viÖc x©y dùng c¬ së c«ng nghiÖp míi xen lÉn víi khu d©n c­”. Thùc hiÖn NghÞ quyÕt cña §¶ng, ChÝnh phñ tiÕp tôc nghiªn cøu vµ ®Èy m¹nh x©y dùng m« h×nh KCN, KCX. Më ®Çu lµ viÖc ban hµnh Quy chª KCN, KCX, KCNC ( kÌm theo NghÞ ®Þnh sè 36/1997/N§-CP, ngµy 24/4/1997 cña ChÝnh phñ), kÓ tõ ®ã hµnh lang ph¸p lý cña m« h×nh KCN chÝnh thøc ®­îc h×nh thµnh, thóc ®Èy sù ra ®êi cña c¸c KCN trªn ph¹m vi c¶ n­íc. 1.3.2. Nguån vèn vµ ph­¬ng thøc huy ®éng vèn Vèn lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi còng nh­ ®Ó thµnh lËp vµ s¶n xuÊt kinh doanh ë KCN. Trong mäi khu c«ng nghiÖp, vèn ph¶n ¸nh nguån lùc tµi chÝnh ®­îc ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp. Trong qu¶n lý tµi chÝnh c¸c KCN cÇn chó ý qu¶n lý viÖc huy ®éng vèn vµ sù lu©n chuyÓn cña vèn, sù ¶nh h­ëng qua l¹i cña c¸c h×nh th¸i huy ®éng cña tµi s¶n vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng. Nãi c¸ch kh¸c, vèn cÇn ®­îc xem xÐt vµ qu¶n lý trong tr¹ng th¸i vËn ®éng vµ môc tiªu hiÖu qu¶ cña vèn cã ý nghÜa quan träng nhÊt. Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c ph­¬ng thøc huy ®éng vèn cho ph¸t triÓn KCN ®­îc ®a d¹ng hãa, gi¶i phãng nguån tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ, thóc ®Èy sù thu hót vèn vµo c¸c khu c«ng nghiÖp. Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña nÒn kinh tÕ vµ thÞ tr­êng tµi chÝnh sÏ sím t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c khu c«ng nghiÖp më réng kh¶ n¨ng thu hót vèn vµo ®Çu t­ ph¸t triÓn. Nguån vèn ®Çu t­ bao gåm nguån vèn ®Çu t­ trong n­íc vµ nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi 1.3.2.1. Nguån vèn trong n­íc. Nguån vèn nhµ n­íc: Nguån vèn ®Çu t­ trong n­íc bao gåm nguån vèn cña ng©n s¸ch nhµn n­íc, nguån vèn tÝn dông ®Çu t­ ph¸t triÓn cña nhµ n­íc vµ nguån vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp nhµ n­¬c -§èi víi nguån vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc: §©y chÝnh lµ nguån chi cña ng©n s¸ch nhµ n­íc cho ®Çu t­. §ã lµ mét nguån vèn ®Çu t­ quan träng trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña mçi quèc gia nãi. Nguån vèn nµy th­êng ®­îc sö dông cho c¸c dù ¸n kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ- x· héi, quèc phßng, an ninh, hç trî cho c¸c dù ¸n cña doanh nghiÖp ®Çu t­ vµo lÜnh vùc cÇn cã sù tham gia cña nhµ n­íc, chi cho c«ng t¸c lËp vµ thùc hiÖn c¸c dù ¸n quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi vïng, l·nh thæ, quy ho¹ch x©y dùng c¸c khu c«ng nghiÖp _Vèn tÝn dông ®Çu t­ ph¸p triÓn cña nhµ n­íc: Cïng víi qu¸ tr×nh ®æi míi vµ më cöa, tÝn dông ®Çu t­ ph¸t triÓn cña nhµ n­íc ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi. Nguån vèn nµy ®­îc h×nh thµnh t­ c¸c nguån sau: Vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc hµng n¨m dµnh cho tÝn dông ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n Vèn huy ®éng theo chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ Vay vèn n­íc ngoµi tÝn dông cña chÝnh phñ vµ c¸c nguån viÖn trî cho ®Çu t­ ph¸t triÓn Vèn thu håi nî cho ch­¬ng tr×nh tÝn dông ­u ®·i cña nhµ n­íc ®· ®Çu t­ tr­íc ®Çy ®· ®Õn h¹n tr¶ nî Vèn theo quy ®Þnh cña chÝnh phñ. - Nguån vèn ®Çu t­ tõ doanh nghiÖp nhµ n­íc: §­îc x¸c ®Þnh lµ thµnh phÇn gi÷ vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vÉn n¾m gi÷ mét khèi l­îng vèn nhµ n­íc kh¸ lín. C¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc lµ nh÷ng doanh nghiÖp th­êng ho¹t ®éng trong nh÷ng lÜnh vùc vµ ngµnh kinh tÕ quan träng cña nÒn kinh tÕ vµ cña ®Êt n­íc nªn l­îng vèn cña doanh nghiÖp nhµ n­íc cã ¶nh h­ën lín ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ. Nguån vèn t­ nh©n -Nguån vèn tõ khu vùc t­ nh©n bao gåm phÇn tÝch lòy cña d©n c­, cña c¸c doanh nghiÖp d©n doanh ( c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, doanh nghiÖp t­ nh©n, c«ng ty cæ phÇn, hîp t¸c x·…) ®­îc ®­a vµo qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi thùc hiÖn ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn. Quy m« cña nguån vèn nµy phô thuéc vµo: . Tr×nh ®é ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc . TËp qu¸n tiªu dïng cña d©n c­ . ChÝnh s¸ch ®éng viªn cña nhµ n­íc th«ng qua chÝnh s¸ch thuÕ thu nhËp vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp ®èi víi x· héi. - ThÞ tr­êng vèn  ThÞ tr­êng vèn bao gåm : thÞ tr­êng chøng kho¸n, thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n, thÞ tr­êng thuª mua tµi chÝnh, vµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh kh¸c ( NHTM, c«ng ty b¶o hiÓm,...) ThÞ tr­êng vèn lµ kªnh bæ sung c¸c lo¹i nguån vèn trung vµ d¹i h¹n cho c¸c chñ ®Çu t­. ThÞ tr­êng vèn mµ tËp trung lµ thÞ tr­êng chøng kho¸n nh­ lµ mét trung t©m thu gom nguån vèn tiÕt kiÖm cña tõng hé d©n c­, thu hót mäi nguån vèn nhµn rçi cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc tµi chÝnh,... §©y lµ mét lîi thÕ mµ kh«ng mét ph­¬ng thøc huy ®éng nµo cã thÓ lµm ®­îc. Song h×nh thøc huy ®éng nµy ch­a thùc sù cã hiÖu qu¶ ®èi víi ho¹t ®éng thu hót vèn cña c¸c KCN, ®Õn nay míi chØ cã 2 khu c«ng nghiÖp ph¸t hµnh tham gia thÞ tr­êng chøng kho¸n. Nh­ng trong t­¬ng lai ®©y sÏ lµ h×nh thøc thu hót vèn lín cña c¸c khu c«ng nghiÖp. 1.3.2.2. Nguån vèn n­íc ngoµi ( FDI) Trong sù thu hót vèn vµo c¸c khu c«ng nghiÖp chñ yÕu lµ thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Nªn trong ph¹m vi cña ®Ò tµi t«i chØ ®Ò cËp ®Õn h×nh thøc thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp tõ n­íc ngoµi FDI lµ h×nh thøc ®Çu t­ quèc tÕ mµ nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi gãp mét l­îng vèn ®ñ lín ®Ó thiÕt lËp c¸c c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh, nhê ®ã cho phÐp hä trùc tiÕp tham gia ®iÒu hµnh ®èi t­îng mµ hä bá vèn ®Çu t­, cïng víi c¸c ®èi t¸c n­íc nhËn ®Çu t­ chia sÎ rñi ro vµ thu lîi nhuËn tõ nh÷ng ho¹t ®éng ®Çu t­ ®ã. 1.3.3. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn thu hót vèn ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp - VÞ trÝ ®Þa lý, ®iÒu kiÖn tù nhiªn. VÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi gåm c¸c yÕu tè nh­ tuyÕn giao th«ng bé, hµng kh«ng, bÕn c¶ng vµ c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi kh¸c nh­ gÇn c¸c trung t©m kinh tÕ vµ ®« thÞ. §ã lµ n¬i tËp trung lao ®éng kü thuËt cã chÊt l­îng cao; tËp trung c¸c c¬ së nghiªn cøu khoa häc, ®µo t¹o, d¹y nghÒ gióp c¸c khu c«ng nghiÖp ph¸t triÓn thuËn lîi. VÞ trÝ gÇn c¸c thµnh phè lín, cã s½n hÖ thèng ng©n hµng tµi chÝnh, s½n cã nh÷ng c¬ së c«ng n«ng nghiÖp phô trî cho c«ng nghiÖp trong khu c«ng nghiÖp. C¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn còng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ®Çu t­ ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp. Nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn s½n cã sÏ lµm gi¶m chi phÝ vÌ nguyªn vËt liÖu nh­ chi phÝ vÒ vËn chuyÓn, chi phÝ nhËp khÈu, chi phÝ l­u kho l­u b·i. Sù kÕt hîp gi÷a nguån lao ®éng rÎ víi nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn trong n­íc sÏ lµm gi¶m chi phÝ, h¹ gi¸ thanh n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Do ®ã mµ c¸c khu c«ng nghiÖp cã vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi, cã nhiÒu nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn sÏ thu hót ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ tõ ®ã cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn. C¬ së h¹ tÇng s½n cã sÏ gi¶m chi phÝ ®Çu vµo, gióp doanh nghiÖp cã thÓ nhanh chãng tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tËn dông thêi c¬ c¹nh tranh. §ã lµ mét lîi thÕ cña ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp so víi ®Çu t­ bªn ngoµi khu c«ng nghiÖp. - C¸c yÕu tè chÝnh trÞ, ph¸p luËt, kinh tÕ. Ph¸p luËt: bao gåm toµn bé c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cã liªn quan, c¸c quy ®Þnh, c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc cã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t­ hay kh«ng. Hµnh lang ph¸p luËt lµ c¬ së ®Ó hÊp dÉn, thu hót c¸c nhµ ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. T×nh h×nh kinh tÕ: T×nh h×nh kinh tÕ cña mét quèc gia còng ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn viÖc thu hót ®Çu t­. Mét quèc gia cã nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng æn ®Þnh, chØ sè l¹m ph¸t, tr­ît gi¸.. . ë møc thÊp sÔ hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­. VÒ chÝnh trÞ: Mét quèc gia cã nÒn chÝnh trÞ æn ®Þnh c¸c biÕn ®éng lín vÒ chÝnh trÞ nh­: ChiÕn tranh, ®×nh c«ng... Ýt x¶y ra lµ mét trong nh÷ng c¬ së ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t­. Sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ x· héi lµ ®iÒu kiÖn ®Ó: + ®¶m b¶o yÕu tè ®Çu t­ l©u dµi, ®ã lµ yÕu tè c¬ b¶n; + ®iÒu kiÖn ­u ®·i vÒ vèn (nhÊt lµ ODA) c¸c kho¶n vay ng©n hµng; + T¹o ®iÒu kiÖn vÒ xuÊt nhËp khÈu s¶n phÈm vµ nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo; + ThuËn lîi trong viÖc tiÕp nhËn c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi; + Thu hót ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. - Vèn ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc: VÒ vèn ®èi øng trong n­íc: §Ó cã thÓ thu hót ®­îc vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo khu c«ng nghiÖp th× cÇn ph¶i cã mét l­îng vèn ®èi øng trong n­íc. MÆt kh¸c, ph¶i thu hót ®­îc c¸c nguån vèn trong n­íc ®Ó bï ®¾p chi phÝ vÒ c¬ së h¹ tÇng, c¸c c«ng phô trî kh¸c. Vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi: §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn th× vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cã vai trß rÊt quan träng trong viÖc ph¸t triÓn triÓn kinh tÕ nãi chung vµ ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp nãi riªng. - ThÞ tr­êng. Møc tiªu thô cña thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn sù ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp. Mét quèc gia cã søc tiªu thô lín vÒ c¸c lo¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô, cã mèi quan hÖ ngo¹i th­¬ng víi nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¸c doanh nghiÖp trong khu c«ng nghiÖp vµ c¸c doanh nghiÖp ngoµi khu c«ng nghiÖp. Tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t­ më réng s¶n xuÊt kinh doanh vµ t¨ng ®Çu t­ míi vµo c¸c khu c«ng nghiÖp. Ngoµi ra ®Çu t­ ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp con ¶nh h­ëng bëi c¸c yÕu tè kh¸c nh­: Vèn ®Çu t­ trong n­íc, nhu cÇu chuyÓn giao c«ng nghÖ, yªu cÇu vÒ b¶o vÖ m«i tr­êng, m«i sinh.... 1.4. Kinh nghiÖm cña mét sè n­íc trong viÖc thu hót ®Çu t­ vµo c¸c KCN M« h×nh KCN ra ®êi nh»m thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, thùc hiÖn ®æi míi c¬ cÊu kinh tÕ, t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc h×nh thµnh c¸c khu ®« thÞ míi, dùa trªn viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng thuËn lîi s·n sµng ®ãn trµo c¸c nhµ ®Çu t­. ViÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn KCN ®· vµ ®ang lµ m« h×nh kinh tÕ quan träng, lµ sù lùa chän cña c¸c n­íc trong viÖc thu hót ®Çu t­. D­íi ®©y lµ mét s« m« h×nh vµ kinh nghiÖm ë mét sè n­íc vµ vïng l·nh thæ thµnh c«ng trong chiÕn l­îc thu hót ®Çu t­ vµo KCN. Tõ ®ã rót ra nh÷ng bµi häc quý cho sù ph¸t triÓn KCN, KCX vµ thu hót vèn vµo KCN ViÖt Nam. 1.4.1. Ph¸t triÓn c¸c KCN cña Hµn Quèc Hµn Quèc b¾t ®Çu x©y dùng c¸c KCN vµo cuèi nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kû 20. Vµo thêi ®iÓm nµy Hµn Quèc chuyÓn c«ng nghiÖp hãa sang h­íng xuÊt khÈu, tÝch cùc c¹nh tranh thu hót vèn, c«ng nghÖ víi Hång K«ng, §µi Loan, vµ Singapore ®ång thêi ®Ó gi¶i quyÕt n¹n thÊt nghiÖp trong n­íc. Vµ tõ ®ã lÇn l­ît c¸c KCN nh­: Masan Tri, Chang Won, Guai, vµ Inchon ®­îc x©y dùng. So víi nhiÒu n­íc kh¸c, c¸c KCN ë Hµn Quèc cã quy m« vèn ®Çu t­ vµo m«i khu lµ t­¬ng ®èi cao C¬ quan qu¶n lý KCN trùc thuéc Bé Ngo¹i Thuwog vµ C«ng nghiÖp ®­îc giao quyÒn h¹n rÊt lín nh­ng bé m¸y l¹i rÊt gän nhÑ ( vÝ dô nh­ bé phËn nµy t¹i khu Masan lµ 163 ng­êi). Bé phËn nµy cã nhiÖm vô qu¶n lý nhµ n­íc theo thÈm quyÒn ®­îc giao, ngoµi ra cßn cã vai trß rÊt lín trong viÖc khuyÕn khÝch c¸c xÝ nghiÖp trong khu sö dông nguyªn vËt liÖu vµ b¸n thµnh phÈm cã nguån gèc trong n­íc thay cho viÖc nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi. ChÝnh nhê cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ngay tõ khi thµnh lËp nªn tû lÖ sö dông nguyªn vËt liÖu néi ®Þa trong s¶n xuÊt hµng hãa cña c¸c xÝ nghiÖp trong KCN ë Hµn Quèc lµ rÊt cao ®Æc biÖt lµ tû träng nguyªn vËt liÖu vµ b¸n thµnh phÈm ®­îc sö dông ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu chiÕm mét tû lÖ lín vµ ngµy mét t¨ng lªn, tû lÖ nµy lµ 21% n¨m 1975 ®· t¨ng lªn 33% n¨m 1980; trong ®ã trong ngµnh hãa chÊt chiÕm 70%, ngµnh c¬ khÝ chiÕm 40%, ngµnh dÖt may chiÕm 33%. Nh÷ng hµng hãa xuÊt khÈu tõ KCN ®Òu mang th­¬ng hiÖu vµ ghi râ xuÊt xø hµng hãa, ®ång thêi chÞu nh÷ng quy ®Þnh chÆt chÏ ®Ó h¹n chÕ viÖc c¹nh tranh cña nh÷ng s¶n phÈm nµy víi nh÷ng s¶n phÈm cña c¸c xÝ nghiÖp ngoai KCN trªn thÞ tr­êng néi ®Þa. NhiÒu s¶n phÈm chÊt l­îng ngµy mét n©ng cao trong khi gi¸ thµnh ngµy mét gi¶m do sö dông phÇn lín ®Çu vµo trong n­íc, ®iÒu nµy ®· t¹o chç ®øng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh m¹nh mÏ cña hµng hãa Hµn Què trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. VÒ chÝnh s¸ch ®µo t¹o nh©n lùc vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ; Hµn Quèc tÝch cùc cö c¸n bé, c«ng nh©n ra n­íc ngo¹i häc tËp ë mäi ngµnh nghÒ ®Æc biÖt trong lÜnh vùc ®iÖn tö. Tõ nguån nµy kÕt hîp víi chÝnh s¸ch thu hót lµnh nghÒ, chuyªn gia cã tr×nh ®é cao vµ giµu kinh nghiÖm phôc vô trong c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt tÝch cùc nghiªn cøu, c¶i tiÕn c«ng nghÖ, n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm cña hµng hãa Hµn Quèc. 1.4.2. Kinh nghiÖm ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp cña §µi Loan ChÝnh nh÷ng chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng, t¹o thuËn lîi cho nhµ ®Çu t­, hç trî tµi chÝnh, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn kinh tÕ ®· ®em l¹i nh÷ng kÕt qu¶ to lín cho ph¸t triÓn kinh tÕ §µi Loan trong nh÷ng thËp kû võa qua. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸c KCN ë §µi Loan khëi ®iÓm tõ nh÷ng chÝnh s¸ch ban ®Çu chØ ®¬n thuÇn t¹o mÆt b»ng ®Ó x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp ®­îc kÕt hîp víi chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c©n ®èi theo vïng vµ n©ng cao chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ. Theo sè liÖu cña Bé Kinh tÕ §µi Loan, hiÖn cã 88 KCN ®ang ho¹t ®éng trªn kh¾p l·nh thæ víi tæng diÖn tÝch ®¸t tù nhiªn h¬n 11.422 ha, thu hót ®­îc h¬n 11.000 dù ¸n ®Çu t­, trong ®ã Côc Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp (IDB) trùc tiÕp qu¶n lý 54 ?KCN cã vai trß quan träng tíi viÖc ph¸t triÓn c¸c vïng. Ngoµi ra cã 23 KCN ®ang trong qu¸ tr×nh x©y dùng víi tæng diÖn tÝch 18.414 ha vµ 18 KCN kh¸c ®· ®­îc quy ho¹ch víi tæng diÖn tÝch gÇn 4.400 ha. Nh»m thu hót ®Çu t­ vµo c¸c KCN, ®Æc biÖt lµ c¸c dù ¸n cã hµm l­îng c«ng nghÖ ._.cao, t¹o gi¸ trÞ gia t¨ng lín, §µi Loan ®· ¸p dông nhiÒu chÝnh s¸ch ­u ®·i kh¸c nhau vÒ thuÕ, hç trî tµi chÝnh hoÆc vay ­u ®·i tõ phÝa chÝnh phñ, quy ®Þnh møc khÊu hao ®Æc biÖt cho c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc… C¸c thñ tôc xin giÊy phÐp ®Çu t­, giÊy phÐp h¶i quan trong c¸c KCN, KCX ë §µi Loan ®Òu thùc hiÖn chÕ ®é “mét cöa” cho c¸c nhµ ®Çu t­. C«ng t¸c ph¸t triÓn c¸c KCN ë §µi Loan ®­îc ph©n thµnh 4 nhiÖm vô qu¶n lý chñ yÕu sau: (i) lùc chän ®Þa ®iÓm vµ ®¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n ®Çu t­; (ii) lËp kÕ ho¹ch, thiÕt kÕ vµ x©y dùng KCN; (iii) b¸n vµ cho thuª ®Êt trong KCN vµ (iv) qu¶n lý ®iÒu hµnh KCN. C¨n cø vµo ®iÒu kiÖn tµi nguyªn, ®Æc ®iÎm kinh tÕ x· héi tõng khu vùc kÕt hîp víi viÖc dù ®o¸n, ®¸nh gi¸ xu h­íng ph¸t triÓn khoa häc – kü thuËt, c«ng nghÖ, triÓn väng thÞ tr­ëng thÕ giíi trong thêi gian 10-20 n¨m mµ chÝnh quyÒn §µi Loan x©y dùng quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n, quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c KCN vµ ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn phï hîp theo tõng giai ®o¹n. ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn KCN ®­îc ho¹ch ®Þnh theo tr×nh tù c¸c b­íc: x¸c ®Þnh träng t©m vÊn ®Ò gi¶i quyÕt; x¸c lËp môc tiªu cÇn ph¶i ®¹t ®­îc; ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p vµ lùa chän ph­¬ng ¸n chÝnh s¸ch tèi ­u. Nh»m ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan trong ®iÒu hµnh kinh tÕ, c¸c c¬ quan ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn, quy ho¹ch ®­îc t¸ch ra khái c¬ quan qu¶n lý ®iÒu hµnh. ThÝ dô Héi ®ång KÕ ho¹ch vµ ph¸t triÓn kinh tÕ chÞu tr¸ch nhiÖm ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc ph¸t triÓn, quy ho¹ch c¸c ngµnh, c¸c vïng, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn, c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn KCN…; Bé Kinh tÕ chÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc thùc hiÖn c¸c quy ho¹ch, kÕ ho¹ch vµ cô thÓ ho¸ c¸c chÝnh s¸ch. Trong qu¸ tr×nh triÓn khai, c¸c c¬ quan nµy cã thÓ kiÓm tra c«ng viÖc cña nhau ®Ó kÞp tr×nh ChÝnh phñ nh÷ng gi¶i ph¸p, ®iÒu chØnh thÝch hîp nh»m kh¾c phôc kÞp thêi nh÷ng khiÕm khuyÕt hoÆc sai lÖch trong quy ho¹ch, kÕ ho¹ch, chÝnh s¸ch hay trong c«ng t¸c chØ ®¹o tæ chøc thùc hiÖn. Tõ gi÷a thËp kû 1980, nÒn kinh tÕ §µi Loan døng tr­íc nhiÒu biÕn ®æi lín; ®ång §µi tÖ lªn gi¸, c¸n c©n mËu dÞch bÞ h¹n chÕ, sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña quan hÖ kinh tÕ gi÷a hai bê eo biÓn dÇn trë thµnh nh©n tè quan träng ®èi víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ §µi Loan… dÉn ®Õn nhÞp ®é t¨ng tr­ëng cña c¸c ngµnh kinh tÕ kh«ng æn ®Þnh vµ mÊt c©n ®èi… §øng tr­íc t×nh h×nh Êy, chÝnh quyÒn §µi Loan ®· thùc thi ChiÕn l­îc chuyÓn ®æi m« h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, trªn c¬ së ®ã ®Ò ra nhiÒu chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p ®iÒu chØnh ph¸t triÓn kinh tÕ, nh»m tiÕp tôc ®­a §µi Loan b­íc vµo thêi kú t¨ng tr­ëng míi – h­íng ngo¹i m¹nh mÏ vµ toµn diÖn theo ph­¬ng ch©m “Ba ho¸” (tù do ho¸, quèc tÕ ho¸ vµ chÕ ®é ho¸), tiÕn hµnh chiÕn l­îc n©ng cÊp ngµnh nghÒ, chuyÓn träng t©m x©y dùng c«ng nghiÖp sang c¸c ngµnh sö dông kü thuËt cao, c¬ giíi ho¸, tù ®éng ho¸, tiÕt kiÖm tèi ®a n¨ng l­îng vµ nguyªn liÖu. Môc tiªu c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch “Ba ho¸” lµ thùc hiÖn më réng toµn diÖn, tËp trung mäi nguån lùc ®Ó thu hót vèn ®Çu t­ bªn ngoµi (kÓ c¶ cña Hoa kiÒu vµ Trung Quèc ®¹i lôc), khuyÕn khÝch tù do c¹nh tranh, kiÖn toµn ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng, sau ®ã chuyÓn sang t¨ng tèc c«ng nghiÖp. ChÝnh quyÒn §µi Loan ®· ®Ò ra môc tiªu t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp tõ 254,5 tû USD n¨m 2003 ®¹t møc 350,5 tû USD vµo n¨m 2008, gi¸ trÞ s¶n xuÊt b×nh qu©n cña mçi c«ng nh©n t¨ng t­¬ng øng tõ 110 ngh×n USD lªn 150 ngh×n USD. §ång thêi ®­a ra 6 nguyªn t¾c c¬ b¶n ®èi víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp; cã tiÒm lùc thÞ tr­êng v÷ng m¹nh; liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a c¸c ngµnh; t¹o gi¸ trÞ gia t¨ng cao; c«ng nghÖ tiªn tiÕn; møc ®é « nhiÔm th©p vµ tiªu thô Ýt n¨ng l­îng. DÓ ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu trªn th× ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nãi chung vµ ph¸t triÓn KCN nãi riªng cña §µi Loan ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng thay ®æi to lín kh«ng chØ vÒ sè l­îng mµ c¶ vÒ chÊt l­îng. Nh»m b¾t kÞp víi yªu cÇu ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ngµy cµng t¨ng trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, ®Æt biÖt tõ khi §µi Loan gia nhËp vµo Tæ chøc th­¬ng m¹i thÐ giíi WTO vµo ®Çu n¨m 2002, Bé Kinh tÕ §µi Loan ®· ®Ò ra nh÷ng ®Þnh h­íng ®iÒu chØnh trong chÝnh s¸ch ph¸t triÓn KCN trong thêi gian tíi nh­ sau: Thø nhÊt, chuyÓn ®æi thu hót ®Çu t­ vµo KCN tõ dùa trªn yÕu tè gi¸ thµnh sang yÕu tè chÊt l­îng dÞch vô. Tr­íc ®©y chñ ®Çu t­ KCN chØ cung cÊp nh÷ng dÞch vô c«ng céng c¬ b¶n víi møc gi¸ cho thuª ®Êt thÊp nh»m gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt vµ qu¶n lý cña c¸c doanh nghiÖp KCN.. th× nay chuyÓn h­íng sang ®Çu t­ x©y dùng c¸c KCN cã chÊt l­îng dÞch vô cao víi gi¸ cho thuª ®Êt hîp lý. Thø hai, chuyÓn tõ ®Þnh h­íng “träng cung” sang ®Þnh h­íng “trong cÇu” viÖc cho thuª ®Êt ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trong c¸c KCN sÏ dùa trªn nhu cÇu thÞ tr­êng vµ yªu cÇu ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp; ®ång thêi, khuyÕn khÝch khu vùc t­ nh©n tham gia ph¸t triÓn KCN. Thø ba, chuyÓn tõ m« h×nh ph¸t triÓn c¸c KCN tËp trung sang m« h×nh c«ng viªn c«ng nghiÖp, theo ®ã sÏ chñ träng h¬n c«ng t¸c b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i, ­u tiªn quy ho¹ch ®Êt cho c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn (R&D), c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao vµ c¸c ho¹t ®éng gi¶i trÝ nh»m t¹o ra mét h×nh ¶nh míi, chÊt l­îng dÞch vô cao cña c¸c c«ng viªn c«ng nghiÖp. Thø t­, chuyÓn tõ cung cÊp c¸c dÞch vô c¬ b¶n sang c¸c lo¹i dÞch vô cao cÊp. C¸c KCN míi sÏ ngµy cµng ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô, kh«ng chØ ®¬n thuÇn nh÷ng dÞch vô söa ch÷a, duy tu, b¶o d­ìng hÖ thèng h¹ tÇng nh­ tr­íc ®©y, mµ cßn cung cÊp c¸c dÞch vô hç trî vÒ qu¶n lý c«ng doanh nghiÖp, dÞch vô xóc tiÕn th­¬ng m¹i, t­ vÊn ph¸p lý, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Thø n¨m, ph¸t triÓn “c¸c c«ng viªn c«ng nghiÖp th«ng minh” ®Ó n©ng cao n¨ng lùc ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña §µi Loan. Nh»m môc tiªu ®­a §µi Loan thµnh mét trung t©m c«ng nghiÖp cña khu vùc Ch©u ¸- Th¸i B×nh D­¬ng vµ ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn c«ng nghiÖp c«ng nghÖ míi, t¹« gi¸ trÞ gia t¨ng cao, §µi Loan ®ang nç lùc thµnh lËp c¸c “c«ng viªn c«ng nghiÖp th«ng minh” ®­îc quy ho¹ch h¹ tÇng hoµn thiÖn cã hÖ thèng viÔn th«ng hiÖn ®¹i vµ cung cÊp c¸c dÞch vô qu¶n lý tËp trung tiªn tiÕn. C¸c KCN th«ng minh nµy sÏ chñ yÕu ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin, c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn R&D, ph¸t triÓn c«ng nghÖ míi, t¹o gi¸ trÞ gia t¨ng cao, bao gåm c¶ c¸c trung t©m ®µo t¹o vµ c¸c viÖn nghiªn cøu. 1.4.3. Bµi häc kinh nghiÖm víi ViÖt Nam trong thu hót vèn vµo c¸c KCN Qua viÖc nghiªn cøu qua tr×nh ph¸t triÓn , m« h×nh tæ chøc qu¶n lý vµ chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t­ vµo KCN cña mét sè n­íc, cã thÓ rót ra ®­îc mét sè kinh nghiÖp cho qu¸ tr×nh x©y dùng vµ thu hót vèn ®Çu t­ vµo KCN ë ViÖt Nam: Thø nh©t: C¨n cø vµo ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i, dù b¸o triÓn väng kinh tÕ, quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi, ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®Æc ®iÓm v¨n hãa, x· héi tõng vïng, ®Þnh h­íng cô thÓ cho viÖc ph¸t triÓn ngµnh nghÒ cña tõng khu vùc, ®Ó tõ ®ã ®­a ra nh÷ng chØ dÉn triÓn khai x©y dùng KCN. Thø hai: KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp trong KCN chuyÓn h­íng sang c¸c ngµnh cã tr×nh ®é khoa häc, c«ng nghÖ cao, nh»m t¹o ra c¸c s¶n phÈm cã hµm l­îng chÊt x¸m phôc vô thÞ tr­êng néi ®Þa vµ ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh cña hµng hãa. Thø ba: Nhµ n­íc thèng nhÊt qu¶n lý ®èi víi KCN khi ®iÒu kiÖn thÝch hîp míi tiÕn hµnh ph©n cÊp qu¶n lý cho chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. Th­ t­: Ph­¬ng ch©m trong c«ng t¸c thu hót ®Çu t­ lµ nhµ ®Çu t­ cã l·i, ng­êi d©n cã viÖc lµm víi thu nhËp tháa ®¸ng vµ nhµ n­íc thu ®­îc nhiÒu thuÕ. Thø n¨m: §¶m b¶o m«i tr­êng kinh doanh lµnh m¹nh vµ æn ®Þnh ®Ó nhµ ®Çu t­ yªn t©m ®Çu t­ s¶n xuÊt. Thùc hiÖn tÝnh ®ång bé cña luËt ph¸p, quy ®Þnh thñ tôc ®¬n gi¶n, b¶o ®¶m quyÒn së h÷u vµ vÊn ®Ó lîi nhuËn cho nhµ ®Çu t­ Th­ s¸u: C¸c KCN cã quy m« thÝch hîp. KhuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc cïng víi Nhµ ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng Th­ b¶y: Thùc hiÖn tèt c¸c biÖn ph¸p ­u ®·i nh­: miÔn gi¶m thuÕ lîi tøc, thuÕ xuÊt nhËp khÈu, thuÕ thu nhËp… Th­ t¸m: cã chÝnh s¸ch ®µo t¹o c¸n bé vµ c«ng nh©n kü thuËt vµ cã kÕ ho¹ch tæ chøc nghiªn cøu c«ng nghÖ, khoa häc kü thuËt kÌm theo nh÷ng quan hÖ trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp víi c¸c KCN. Ch­¬ng II : thùc tr¹ng thu hót vèn vµo c¸c khu c«ng nghiÖp viÖt nam giai ®o¹n 2001 ®Õn hÕt 2006. 2.1. T×nh h×nh ®Çu t­ vµ thùc hiÖn ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp viÖt Nam ®Õn hÕt 2006. 2.1.1. T×nh h×nh ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp Tõ ngµy 24-9- 1991, khi uû ban hîp t¸c vµ ®Çu t­ (nay lµ Bé KÕ ho¹ch vµ ®Çu t­) ®­îc Thñ t­íng ChÝnh phñ uû nhiÖm cÊp giÊy phÐp sè 245/GP thµnh lËp khu chÕ xuÊt ®Çu tiªn víi quy m« 300 ha ®Êt t¹i x· T©n ThuËn §«ng, huyÖn Nhµ BÌ, Thµnh phè Hå ChÝ Minh, ®Õn cuèi th¸ng 31/12/2006, c¶ n­íc cã 139 khu c«ng nghiÖp ®­îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng víi tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn lµ 29.392 ha. Trong sè 139 khu nµy cã 90 khu c¬ b¶n hoµn thµnh x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vµ ®ang vËn hµnh vµ 49 khu ®ang trong thêi kú triÓn khai x©y dùng c¬ b¶n, trong ®ã ®Êt c«ng nghiÖp cã thÓ cho thuª lµ 19.743 ha chiÕm 67% tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn KÓ tõ khi thµnh lËp cho ®Õn nay sè l­îng c¸c khu c«ng nghiÖp t¨ng liªn tôc qua c¸c n¨m thÓ hiÖn cô thÓ qua b¶n sè liÖu sau: B¶ng1: Sè l­îng c¸c khu c«ng nghiÖp ®­îc thµnh lËp qua c¸c n¨m. (§¬n vÞ: Khu c«ng nghiÖp) N¨m Sè KCN ®­îc thµnh lËp DiÖn tÝch (ha) 2000 1 698 2001 3 918 2002 10 3210 2003 21 3251 2004 13 3433 2005 16 3387 2006 9 2607 Nguån:vô qu¶n lý KCN, KCX( bé KÕ Häach vµ ®Çu t­) Ghi chó: DiÖn tÝch KCN ®­îc thµnh lËp trong c¸c n¨m bao gåm c¶ diÖn tÝch më réng cña c¸c KCN ®· ®­îc thµnh lËp tr­íc ®ã Tõ b¶ng sè liÖu 1 chóng ta cã thÓ thÊy ®­îc sè l­îng c¸c KCN t¨ng nhanh kÓ tõ n¨m 2001, trong ®ã n¨m 2003 lµ n¨m cã sè l­îng KCN ®­îc thµnh lËp míi nhiÒu nhÊt víi tæng diÖn tÝch ®Êt bao gåm c¶ diÖn tÝch më réng lµ 3251 ha. N¨m 2005 sè l­îng c¸c KCN ®­îc phÐp thµnh lËp vµ më réng lµ 20 KCN t¹i 16 tØnh víi tæng diÖn tÝch cao nhÊt lµ 3387 ha, trong ®ã cã 4 khu ®­îc më réng víi diÖn tÝch lµ 398 ha. VÒ ph©n bè c¸c KCN, trong thêi gian qua, ph©n bè c¸c KCN ®· dÇn dÇn dÞch chuyÓn theo h­íng gi¶m bít mËt ®é c¸c KCN ë c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm, ­u tiªn thµnh lËp c¸c KCN ë Trung du vµ miÒn nói B¾c Bé, §ång b»ng s«ng Hång vµ §ång b»ng s«ng Cöu Long. HiÖn nay, 48 tØnh, thµnh phè ®· thµnh lËp KCN, tuy nhiªn, ph©n bè c¸c KCN vÉn tËp trung ë ba vïng kinh tÕ träng ®iÓm. Vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam tËp trung nhiÒu KCN nhÊt víi 65 KCN víi tæng diÖn tÝch tù nhiªn 16.228 ha, chiÓm 55.2% tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn CKN cña c¶ n­íc. Vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa B¸c cã 25 KCN víi tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn 4.601 ha, chiÒm 15.7% tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn c¸c KCN c¶ n­íc vµ Vïng kinh tÕ träng ®iÓm miÒn Trung cã 10 KCN víi tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn 2.395 ha, chiÕm 8.1% tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn c¸c KCN cña c¶ n­íc. ChØ cã 21% diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn c¸c KCN ®­îc ph©n bè cho c¸c vïng cßn l¹i. 2.1.2. T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh Giá trị sản xuất công nghiệp của các KCN tăng đều qua các năm, và tốc độ gia tăng giá trị sản xuất công nghiệp trong KCN đều vượt so với tốc độ gia tăng giá trị sản xuất công nghiệp của cả nước. Tổng giá trị sản xuất công nghiệp của các KCN thời kỳ 1996 - 2000 đạt khoảng 9,5 tỷ USD, tăng bình quân khoảng 20%/năm. Trong thời kỳ 2001 - 2005, tổng giá trị sản xuất công nghiệp của các doanh nghiệp KCN (kể cả trong nước và nước ngoài) đạt khoảng 44,4 tỷ USD, gấp gần 5 lần so với 5 năm trước. Riêng năm 2006, giá trị sản xuất công nghiệp của các doanh nghiệp trong KCN đạt mức tăng trưởng khá cao và toàn diện đạt 16,8 tỷ USD, tăng 19%/năm tổng giá trị sản xuất. Tỷ trọng giá trị sản xuất công nghiệp của các doanh nghiệp KCN trong tổng giá trị sản xuất công nghiệp của cả nước đã tăng lên đáng kể từ mức khoảng 8% năm 1996 lên 14% năm 2000 và từ mức 17% năm 2001 lên khoảng 30% năm 2006 Sức cạnh tranh của các doanh nghiệp KCN trên thị trường thế giới được nâng cao đáng kể trong thời gian qua. Tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu của các doanh nghiệp KCN thời kỳ 5 năm 1996 - 2000 đạt 6,2 tỷ USD, tăng bình quân khoảng 18%/năm; trong 5 năm tiếp sau (2001-2005), giá trị xuất khẩu của các doanh nghiệp KCN đạt trên 22,3 tỷ USD, tăng bình quân khoảng 24%/năm, cao hơn tốc độ tăng trưởng bình quân giá trị xuất khẩu công nghiệp của cả nước. Năm 2006 giá trị xuất khẩu hàng hóa của doanh nghiệp trong KCN đạt khoảng 8,3 tỷ USD, tăng 22%/ năm. Tỷ trọng giá trị xuất khẩu của các doanh nghiệp KCN trong tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước đã tăng lên từ mức khoảng 15% năm 2000 lên gần 28% năm 2006. Tổng giá trị nhập khẩu của các doanh nghiệp KCN thời kỳ 2001-2005 đạt khoảng 27,3 tỷ USD, tăng bình quân khoảng 32%/năm và tăng gấp 3,4 lần so với tổng giá trị nhập khẩu trong 5 năm 1996-2000. Các doanh nghiệp KCN bước đầu có đóng góp tích cực vào ngân sách Nhà nước, trong thời kỳ 2001-2005, tổng nộp ngân sách của các doanh nghiệp KCN tăng mạnh và đạt khoảng 2 tỷ USD, tăng bình quân khoảng 45%/năm và gấp 6 lần so với 5 năm 1996 - 2000. Chỉ tính riêng trong năm 2006 các doanh nghiệp này đã nộp ngân sách nhà nước khoảng 880 triệu USD tăng khoảng 2 lần so với giai đoạn 2001-2005. Qua những chỉ tiêu trên có thể thấy đóng góp to lớn của các KCN, vào sự phát triển chung của đất nước . 2.2. Thùc tr¹ng thu hót vèn vµo c¸c khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam tõ 2001 ®Õn 2006 2.2.1. Thu hót vèn vµo ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng c¸c khu c«ng nghiÖp KÕt cÊu h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp bao gåm cã: §­êng x¸, cÇu cèng, c¸c c«ng tr×nh ®iÖn n­íc, b­u chÝnh viÔn th«ng, Nhµ x­ëng, m¸y mãc, thiÕt bÞ.. 2.2.1.1. X©y dùng c¬ së h¹ tÇng trong hµng rµo khu c«ng nghiÖp. §Ó thu hót ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nhµ ®Çu t­ trong viÖc triÓn khai nhanh dù ¸n, ngoµi c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ mÆt tµi chÝnh vµ qu¶n lý thuËn lîi cña nhµ n­íc, c¬ së h¹ tÇng kü thuËt c¸c khu c«ng nghiÖp ®¸p øng yªu cÇu cña c¸c nhµ ®Çu t­ cã ý nghÜa rÊt quan träng. Nhµ n­íc ta cã chñ tr­¬ng khuyÕn khÝch vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c doanh nghiÖpViÖt Nam thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Çu t­ x©y dùng vµ kinh doanh c¬ së h¹ tÇng kü thuËt khu c«ng nghiÖp. Trong khu c«ng nghiÖp, c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn h¹ tÇng tiÕn hµnh x©y dùng c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng sau ®ã cho c¸c doanh nghiÖp thuª l¹i. Cho ®Õn nay c¶ n­íc ®· cã 139 dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp, trong ®ã cã 19 dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi víi tæng vèn h¹ tÇng ®¨ng ký lµ: 1181.2 triÖu $ vµ 120 dù ¸n ®Çu t­ trong n­íc víi tæng vèn ®¨ng ký lµ 37.259 tû ®ång. B¶ng 2: Vèn ®Çu t­ h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp giai ®o¹n 2000- 2006. STT ChØ tiªu §vÞ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1 Vèn ®Çu t­ h¹ tÇng ®¨ng ký Vèn ®Çu t­ trong n­íc Vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi Tû ® Tr.$ 125 23 3830 92 3726 13 6203 41 7611 66 5003 56.2 2 V§T h¹ tÇng ®¨ng ký (luü kÕ). §Çu t­ trong n­íc Tû ® 13047 16877 20603 26807 32256 37259 §Çu t­ n­íc ngoµi Tr $ 913 1005 1018 1059 1125 1181.2 3 V§T h¹ tÇng thùc hiÖn(luü kÕ) Vèn ®Çu t­ trong n­íc Tû ® 3978 4523 5744 7989 8732 13596 Vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi Tr $ 416 437 496 530 545 585 4 V§T thùc hiÖn/V§T ®¨ng ký Trong n­íc N­íc ngoµi % % 30.5 45.6 26.8 43.5 27.9 48.7 29.8 50.1 27.1 48.4 36.5 49.5 Nguån:Vô qu¶n lý KCN, KCX- Bé qu¶n lý vµ ®Çu t­ Qua b¶ng sè 2 ta thÊy vèn ®Çu t­ h¹ tÇng ®¨ng ký cña c¸c khu c«ng nghiÖp ®­îc thµnh lËp vµ më réng t¨ng liªn tôc qua c¸c n¨m. N¨m 2001 míi chØ cã 125 tû ®ång vèn ®Çu t­ ®¨ng ký, ®Õn n¨m 2002 ®· t¨ng lªn 3830 tû ®ång nh­ng ®Õn 2004 t¨ng lªn 6203 tû ®ång vµ ®Õn n¨m 2006 t¨ng lªn 2842 tû ®ång. NÕu xÐt theo tæng vèn ®Çu t­ luü kÕ ®Õn n¨m 2006 th×:Tæng vèn ®Çu t­ trong n­íc ®¨ng ký n¨m 2000 lµ 12922 tû ®ång nh­ng ®Õn n¨m 2004 lµ 26807 tû ®ång vµ n¨m 2006 lµ 37.259 tû ®ång. Tæng vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®¨ng ký n¨m 2000 lµ 890 triÖu $, n¨m 2001 t¨ng lªn lµ 913 triÖu $ vµ n¨m 2003 lµ 1018 triÖu $, n¨m 2004 lµ 1059 vµ ®Õn n¨m 2006 lµ 1125 triÖu $. C¨n cø vµo b¶ng sè 2 ta thÊy: Sè vèn ®Çu t­ h¹ tÇng ®¨ng ký lµ kh¸ lín nh­ng ®Õn cuèi n¨m 2006 vèn ®Çu t­ trong n­íc míi chØ thùc hiÖn ®­îc lµ 13.596tû ®ång ®¹t 36,5%. Vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi thùc hiÖn ®­îc lµ 585 triÖu $ ®¹t 49.5%. Nh­ vËy, tû lÖ vèn ®Çu t­ thùc hiÖn ®· ®­îc c¶i thiÖn so víi vèn h¹ tÇng ®¨ng ký. VÒ tèc ®é t¨ng vèn trong vµ ngoµi n­íc ®­îc thÓ hiÖn nh­ sau: -Tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t­ trong n­íc vµo c¬ së h¹ tÇng t¨ng qua các năm được thÓ hiÖn ë biÓu ®å 1 d­íi ®©y: BiÓu ®å 1: tèc ®é t¨ng V§T trong n­íc vµo c¸c khu c«ng nghiÖp So víi n¨m 2000, nÕu nh­ n¨m 2001 tèc ®é t¨ng V§T trong n­íc vµo c¬ së h¹ tÇng c¸c KCN chØ ®¹t 101% th× ®Õn n¨m 2004 con sè nµy ®· lµ 130%. Cã thÓ thÇy trong giai ®o¹n 2001-2006 ®©y lµ n¨m cã tèc ®é t¨ng vèn lín nhÊt. Do trong giai ®o¹n nµy c¸c KCN chñ yÕu míi trong giai ®o¹n x©y dùng c¬ së h¹ tÇng sè KCN ®i vµo vËn hµnh s¶n xu©t cßn Ýt. §Õn n¨m 2006 tèc ®é t¨ng v«n ®Çu t­ vµo lÜnh vùc nµy gi¶m chØ cßn 115%. Do ®©y lµ lÜnh vùc ®Çu t­ mang l¹i lîi nhuËn Ýt nªn c¸c nhµ ®Çu t­ t­ nh©n Ýt quan t©m. Sè v«n ®Çu t­ vµo c¬ së h¹ tÇng chñ yÕu do ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp. tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi t¨ng kh«ng ®ång ®Òu ®­îc thÓ hiÖn ë biÓu ®å sè 2 d­íi ®©y : BiÓu ®å 2: tèc ®é t¨ng V§T c¬ së h¹ tÇng n­íc ngoµi vµo KCN Nguån: Vô qu¶n lý KCN, KCX- Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ XÐt vÒ m¾t sè l­¬ng: Cho ®Õn nay c¶ n­íc míi thu hót ®­îc 19 dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. Trong ®ã cã 17 dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng. Qua biÓu ®å 2 cho thÊy trong giai ®o¹n 2001-2006 tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t­ kh«ng ®Òu. N¨m 2002 lµ n¨m cã tèc ®é t¨ng vèn lín nhÊt ®¹t 110%. N¨m 2006 vÉn ch­a thu hót thªm ®­îc dù ¸n míi nµo ®Çu t­ vµo c¬ së h¹ tÇng, sè vèn t¨ng thªm trong n¨m chØ ®¹t 56,2 triÖu USD vµ tèc ®é t¨ng ®¹t 105% gi¶m 1% so víi n¨m 2005. Trong c¶ giai ®o¹n tèc ®é t¨ng vèn cßn rÊt h¹n chÕ do vËy ®ßi hái trong thêi gian tíi Nhµ n­íc vµ c¸c ban qu¶n lý c¸c KCN cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i h¬n vµ ®Èy m¹nh h¬n n÷a c«ng t¸c xóc tiªn ®Çu t­ vµo c¸c dù ¸n x©y dùng c¬ së h¹ tÇng KCN XÐt vÒ chÊt l­îng c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng kü thuËt th×: §èi víi nh÷ng khu c«ng nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kü thuËt hoµn chØnh vµ hiÖn ®¹i nh­ khu c«ng nghiÖp Nomura- H¶i Phßng, khu c«ng nghiÖp T©n ThuËn, khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam- Singapore, khu c«ng nghiÖp Th¨ng Long... Thu hót chñ yÕu c¸c dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi. NhiÒu khu c«ng nghiÖp kh¸c do c¸c c«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng trong n­íc lµm chñ ®Çu t­, phÇn lín tr×nh ®é kÕt cÊu h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp kÐm hoµn chØnh h¬n, chÊt l­îng c«ng tr×nh thÊp, tiÕn ®é x©y dùng vµ kh¶ n¨ng thu hót vèn ®Çu t­ ®Òu chËm so víi yªu cÇu. Trong nh÷ng n¨m qua vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng chñ yÕu tËp trung ë c¸c vïng nh­ §ång b¨ng s«ng hång, Duyªn h¶i miÒn trung vµ §«ng nam bé. Riªng vïng trung du miÒn nói phÝa B¾c, vµ vïng T©y nguyªn lµ nh÷ng ®Þa bµn cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi khã kh¨n cho nªn khã thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi. Trong giai ®o¹n 2000- 2005, 2 vïng nµy ®· kh«ng thu hót ®­îc vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo c¬ së h¹ tÇng vµ n¨m 2006 còng khã kh¨n trong viÖc thu hót vèn vµo c¬ së h¹ tÇng. Trong thêi gian qua ®Çu t­ vµo c¬ së h¹ tÇng trong 2 vïng nµy chñ yÕu lµ vèn ®Çu t­ trong n­íc nh­ng l­îng vèn ®Çu t­ còng kh«ng ®¸ng lµ bao so víi nhu cÇu ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp. §©y sÏ thùc sù lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n trong viÖc ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp ë hai vïng nµy. V× vËy trong thêi gian tíi cÇn ph¶i ®Èy m¹nh xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo nh÷ng vïng nµy. §Õn cuèi th¸ng 12/2006 , trong sè 139 dù ¸n ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng vµ kinh doanh h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp, 19 dù ¸n cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ 73 dù ¸n ®Çu t­ trong n­íc ®· c¬ b¶n hoµn thµnh x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vµ ®i vµo vËn hµnh, mét sè khu c«ng nghiÖp ®· c¬ b¶n x©y dùng xong c¬ së h¹ tÇng kü thuËt nh­ khu chÕ xuÊt T©n ThuËn, khu chÕ xuÊt Linh Chung, c¸c khu c«ng nghiÖp Nomura, §µ N½ng, Amata Biªn Hoµ, ViÖt Nam- Singapore, Néi Bµi, Nh¬n Tr¹ch.... C¸c khu c«ng nghiÖp cßn l¹i ®ang trong qu¸ tr×nh ®Òn bï, gi¶i phãng mÆt b»ng, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp. VÊn ®Ò næi cém trong viÖc ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp trong thêi gian qua lµ khã kh¨n trong viÖc ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng khu c«ng nghiÖp ®©y lµ c«ng viÖc tèn kÐm thêi gian vµ tiÒn b¹c cña nhµ ®Çu t­. RÊt nhiÒu khu c«ng nghiÖp ®· cã nhµ ®Çu t­ ®Õn thuª ®Êt nh­ng khã kh¨n trong viÖc gi¶i phãng mÆt b»ng nªn kh«ng x©y dùng ®­îc c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng bµn giao mÆt b»ng s¶n xuÊt cho c¸c nhµ ®Çu t­ Nh»m th¸o gì khã kh¨n cho c¸c khu c«ng nghiÖp vµ thùc hiÖn chØ ®¹o cña chÝnh phñ vµ Thñ t­íng chÝnh phñ, Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ ®· tiÕn hµnh rµ so¸t t×nh h×nh triÓn khai cña c¸c khu c«ng nghiÖp ®· thµnh lËp ®Ó kiÕn nghÞ mét sè c¸c gi¶i ph¸p xö lý cô thÓ ®èi víi c¸c khu c«ng nghiÖp ®ang gÆp khã kh¨n 2.2.1.2.- X©y dùng c¬ së h¹ tÇng ngoµi hµng rµo. C¬ së h¹ tÇng ngoµi hµng rµo khu c«ng nghiÖp lµ yÕu tè quan träng ®Ó hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­. Nh×n chung viÖc ph¸t triÓn c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng h¹ tÇng ngoµi hµng rµo khu c«ng nghiÖp vµ ®Çu nèi víi c¸c c«ng tr×nh bªn ngoµi hµng rµo khu c«ng nghiÖp trong thêi gian qua gÆp nhiÒu khã kh¨n do thiÕu vèn vµ ch­a thùc sù ®­îc quan t©m mét c¸ch ®óng møc. NhiÒu c«ng tr×nh ®ßi hái l­îng vèn ®Çu t­ lín nªn ch­a ®­îc thùc hiÖn. Chóng ta míi chØ quan t©m tíi viÖc ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng trong hµng rµo khu c«ng nghiÖp ch­a chó ý ®Õn viÖc ph¸t triÓn c¬ së h¹ t©ng ngoµi hµng rµo. §iÒu nµy ®· h¹n chÕ tÝnh hÊp dÉn cña khu c«ng nghiÖp vµ khã kh¨n trong viÖc thu hót ®Çu t­. Trong viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ngoµi hµng rµo còng gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n nh­: khã kh¨n vÒ vèn, ®Òn bï, gi¶i to¶ vµ t×nh thu hót ®Çu t­ cßn chËm, còng nh­ viÖc ®Çu nèi c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt víi c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng ngoµi hµng rµo vµ sù chËm trÔ trong viÖc x©y dùng c«ng tr×nh h¹ tÇng ngoµi hµng rµo. Trong thêi gian qua, c¬ së h¹ tÇng chung cña c¶ n­íc ®· ®­îc c¶i thiÖn râ rÖt. Tuy nhiªn c¬ së h¹ tÇng bªn ngoµi khu c«ng nghiÖp ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ph¸t triÓn hiÖn t¹i vµ trong t­¬ng lai cña s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c khu c«ng nghiÖp, thÓ hiÖn ë mét sè ®iÓm sau: - Mét sè gi¸ dÞch vô c¬ së h¹ tÇng trong vµ ngoµi khu c«ng nghiÖp cña ViÖt Nam cao h¬n møc trung b×nh cña c¸c n­íc trong khu vùc. - ChÕ ®é qu¶n lý gi¸ cña nhµ n­íc: gi¸ c­íc c¸c dÞch vô c«ng Ých c¬ b¶n nh­ ®iÖn, n­íc, viÔn th«ng, vËn t¶i ®Òu ro nhµ n­íc quy ®Þnh. B¶n th©n doanh nghiÖp kh«ng cã quyÒn ®Þnh gi¸ c­íc mµ chØ x©y dùng møc gi¸ tr×nh c¬ quan nhµ n­íc vµ chÝnh phñ phª duyÖt. Trªn thùc tÕ, do ho¹t ®éng kh«ng cã ®èi thñ c¹nh tranh ®­a ra møc gi¸ so víi gi¸ so s¸nh nªn doanh nghiÖp cã thÓ ®Ò nghÞ møc gÝa mua vµ b¸n kh«ng hîp lý. - ChÊt l­îng dÞch vô cßn thÊp so víi møc ®é c¸c n­íc trong khu vùc vµ ch­a ®a d¹ng. Thùc tÕ trong thêi gian qua, chóng ta rÊt chËm ®ång bé ho¸ gi÷a ph¸t triÓn khu c«ng nghiÖp víi ph¸t triÓn c¸c c«ng tr×nh x· héi (nhµ ë, c¸c c«ng tr×nh gi¸o dôc, y tÕ...) phôc vô ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä lµm viÖc trong khu c«ng nghiÖp. 2.2.2. Thu hót vèn vµo ®Çu t­ s¶n xuÊt kinh doanh 2.2.2.1. Dù ¸n ®Çu t­ thu hót vèn n­íc ngoµi. Sau 16 n¨m x©y dùng vµ ph¸t triÓn, víi nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt c¸c khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam ®· thùc sù thu hót ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. C¸c dù ¸n ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt thuéc ®ñ mäi thµnh phÇn kinh tÕ do c¸c c¸ nh©n, tæ chøc lµ ng­êi ViÖt Nam, ng­êi n­íc ngoµi thùc hiÖn bao gåm nh÷ng lÜnh vùc nh­: x©y dùng c¬ së h¹ t©ng, s¶n xuÊt kinh doanh vµ dÞch vô... Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chñ tr­¬ng ®æi míi cña §¶ng vµ nhµ n­íc, viÖc thu hót vµ sö dông nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI) ®­îc coi lµ c«ng cô, ®ßn bÈy quan träng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi, thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Thêi gian qua, khu vùc cã vèn FDI ®· gãp phÇn quan träng vµo t¨ng tr­ëng, ph¸t triÓn kinh tÕ vµ æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« cña ®Êt n­íc. Sau mét thêi gian x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt ë ViÖt Nam trë thµnh ®Çu mèi quan träng trong viÖc thu hót nguån vèn FDI. Chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ nhµ n­íc ta lµ ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc s¶n xuÊt kinh doanh míi, gãp phÇn quan träng ®Ó ngµnh c«ng nghiÖp ViÖt Nam ph¸t triÓn hiÖu qu¶ t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ s¶n l­îng c«ng nghiÖp ®Ó xuÊt khÈu vµ phôc vô nhu cÇu trong n­íc t¹o ra nhiÒu viÖc lµm míi cho ng­¬i lao ®éng, n©ng cao ®êi sèng cho ng­êi d©n. Lîi Ých to lín cña viÖc ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp lµ thu hót ®­îc nhiÒu nguån vèn ®Çu t­ cÇn thiÕt tõ bªn ngoµi ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt hµng c«ng nghiÖp. Nhê ¸p dông nguyªn lý tËp trung theo chiÒu däc trong x©y dùng c¸c nhµ m¸y ë khu c«ng nghiÖp nªn nguån nguyªn liÖu t¹i chç cã thÓ ®­îc sö dông t«i ®a vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm gi¶m ®¸ng kÓ. H¬n n÷a, do c¬ së h¹ tÇng ®­îc chuÈn bÞ s½n cïng víi nh÷ng ­u ®·i ®Æc biÖt nªn khi ®Õn c¸c khu c«ng nghiÖp c¸c nhµ ®Çu t­ ®­îc gi¶m rÊt nhiÒu chi phÝ doanh nghiÖp. B¶ng 3: thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo c¸c khu c«ng nghiÖp giai ®o¹n 2001- 2006 ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1.§Çu t­ míi Tæng sè dù ¸n Dù ¸n 161 210 291 252 277 304 356 Tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký TriÖu USD 462 1011 761 914 1274 1593 4336 2. §Çu t­ më réng Tæng sè dù ¸n Dù ¸n 86 114 189 323 450 400 337 Tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký t¨ng thªm TriÖu USD 262 250 529 676 886 1152 1347 3. Tæng vèn ®Çu t­ míi vµ ®Çu t­ më réng TriÖu USD 724 1261 1290 1589 2160 2745 5682 4. §Çu t­ n­íc ngoµi(luü kÕ) Tæng sè dù ¸n Dù ¸n 743 953 1244 1496 1773 2077 2433 Tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký TriÖu USD 8763 10024 11314 12904 15064 17809 21790 Tèc ®é t¨ng V§T (liªn hoµn) % 100 114 113 114 117 118 122 Nguån: Vô qu¶n lý KCN, KCX- Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ BiÓu ®å 3: t¨ng V§T n­íc ngoµi vµo c¸c dù ¸n KCN Qua b¶ng 3 ta thÊy: sè l­îng c¸c dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký t¨ng m¹nh qua c¸c n¨m. VÒ ®Çu t­ míi: n¨m 2000 cã tæng sè 161 dù ¸n n­íc ngoµi ®Çu t­ míi víi tæng sè vèn ®Çu t­ lµ 462 triÖu USD chiÕm tû träng 22.9% trong tæng vèn FDI ®¨ng ký, n¨m 2001 t¨ng lªn 210 dù ¸n (t¨ng 30% so víi n¨m 2000), tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký lµ 1011 triÖu USD t¨ng 119% so víi n¨m 2000. Nh­ vËy chØ trong 2 n¨m vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· t¨ng rÊt nhanh. Sang ®Õn n¨m 2004 tæng sè dù ¸n ®Çu t­ míi vµo khu c«ng nghiÖp ®· t¨ng lªn 277 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký lµ 1274 triÖu USD.Sang ®Õn n¨m 2006 ®· thu hót ®­îc 2433 dù ¸n víi tæng vèn ®¨ng ký lµ 21,79 tû ®ång. N¨m 2000th× sè l­îng c¸c dù ¸n ®Çu t­ míi chØ cã 86 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t­ lµ 262 triÖu USD nh­ng ®Õn cuèi n¨m 2006 ®· t¨ng lªn 356 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký lµ 4336 triÖu USD. Tû träng cña hai lo¹i vèn ®Çu t­ cÊp míi vµ vèn ®©ï t­ më réng lµ 76% vµ 24%. Nh­ vËy ta thÊy xu h­íng dù ¸n ®Çu t­ gi¶m ®i song quy m« vèn ®Çu t­ l¹i t¨ng lªn cña sù ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp VÒ tèc ®é t¨ng vèn §TNN vµo c¸c KCN n¨m sau lín h¬n n¨m tr­íc vµ t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m ®­îc thÓ hiÖn ë biÓu ®å sè 3 VÒ c¬ cÊu ®Çu t­ theo ngµnh, lÜnh vùc c«ng nghiÖp, c¸c dù ¸n ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp tËp trung chñ yÕu vµo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ (dÖt, sîi, may mÆc...) vµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm lµ c¸c dù ¸n thu hót nhiÒu lao ®éng vµ cã tû lÖ xuÊt khÈu cao. C¸c dù ¸n c«ng nghiÖp nÆng chñ yÕu tËp trung trong lÜnh vùc l¾p r¸p c¸c s¶n phÈm ®iÖn, ®iÖn tö vµ s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, cßn c¸c ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp nÆng kh¸c nh­ vËt liÖu x©y dùng, ho¸ chÊt, ®iÖn, c¬ khÝ... cßn kh¸ khiªm tèn. KÓ t­ khi thµnh lËp khu c«ng nghiÖp ®Çu tiªn ®Õn nay, c¸c khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam ®· thu hót ®Çu t­ tõ gÇn 50 quèc gia trªn thÕ giíi. Trong sè gÇn 50 quèc gia, vïng l·nh thæ cã ®Çu t­ trùc tiÕp vµo c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt c¸c quèc gia Ch©u ¸ cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng. 2.2.2.2. C¸c dù ¸n ®Çu t­ trong n­íc. Víi nhiÒu c¬ chÕ chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t­ “cëi më” nhiÒu ­u ®·i cho c¸c nhµ ®Çu t­ cho nªn c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt ViÖt Nam ®· thu hót ®­îc rÊt nhiÒu c¸c dù ¸n ®Çu t­ kh«ng chØ cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi mµ cßn cã c¶ c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc. NÕu kh«ng tÝnh ®Õn c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ®­îc thµnh lËp tr­íc khi khu c«ng nghiÖp ®­îc h×nh thµnh, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· quan t©m ®Õn viÖc ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp. C¸c tØnh nh­ thµnh phè Hå ChÝ M×nh, B×nh D­¬ng vµ mét sè tØnh miÒn trung nh­ Qu¶ng Nam, §µ N½ng, Phó Yªn... lµ n¬i thu hót nhiÒu doanh nghiÖp n­íc ngoµi vµo khu c«ng nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi ®­îc thµnh lËp míi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n míi trong di chuyÓn khái néi c¸c ®« thÞ. §ång thêi khu c«ng nghiÖp cµng trë nªn hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc, ®Æc biÖt sau khi cã LuËt doanh nghiÖp ra ®êi, v× khu c«ng nghiÖp ®­îc quy ho¹ch ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp l©u dµi, viÖc thuÕ ®Êt trong khu c«ng nghiÖp thuËn lîi h¬n nhiÒu víi thuÕ ®Êt ngoµi khu c«ng nghiÖp do ph¶i ®Òn bï, gi¶i to¶ vµ thu ®­îc ®Êt nhanh chãng, c¬ së h¹ tÇng tèt, thñ tôc ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn h¬n. B¶ng4: Thu hót ®Çu t­ trong n­íc vµo c¸c khu c«ng nghiÖp giai ®o¹n 2001- 2006 ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1.Tæng sè dù ¸n ®Çu t­ míi Dù ¸n 308 199 271 353 544 494 300 2.Tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký míi Tû ®ång 7712 14178 8995 26186 24167 6065 15000 3.§Çu t­ trong n­íc(luü kÕ) Tæng sè dù ¸n Dù ¸n 472 671 942 1295 1839 2333 2633 Tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký Tèc ®é t¨ng V§T(liªn hoµn) Tû ®ång % 36434 100 50611 139 59606 118 85792 143 109959 128 116024 124 135690 117 Nguån:Vô qu¶n KCN, KCX- Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­. Qua sè liÖu tæng kÕt (b¶ng 4) ta thÊy: tæng sè dù ¸n ®Çu t­ míi t¨ng kh«ng ®Òu qua c¸c n¨m 2000 cã tæng sè 308 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký lµ 7712 tû ®ång, ®Õn n¨m 2001 tæng sè ®Çu t­ míi gi¶m xuèng cßn 199 Dù ¸n nh­ng tæng sè vèn ®Çu t­ ®¨ng ký míi t¨ng m¹nh 14178 tû ®ång t¨ng gÇn 50% so víi n¨m 2000 song ®Õn n¨m 2004 ®· thu hót ®­îc 544 tû ®ång ®Çu t­ míi víi sè vèn ®Çu t­ ®¨ng ký lµ 24167 tû ®ång. §Õn n¨m 2006 sÏ thu hót ®­îc trªn 300 dù ¸n míi vµ thu hót ®­îc 15.000 tû ®ång. Nh­ vËy, tæng vèn ®Çu t­ trong n­íc ®¨ng ký míi vµo khu c«ng nghiÖp t¨ng m¹nh qua c¸c n¨m. Tõ ®ã lµm tæng vèn ®Çu t­ vµo khu c«ng nghiÖp t¨ng, n¨m 2000 míi chØ cã 36434 tû ®ång nh­ng ®Õn n¨m 200 t¨ng 135,69 ngh×n tû ®ång tæng sè dù ¸n ®Çu t­ trong n­íc vµo khu c«ng nghiÖp luü kÕ: n¨m 2000 lµ 472 dù ¸n, n¨m 2002 t¨ng lªn 942 dù ¸n ._.