FDI vào Việt Nam từ năm 1988 đến nay: Thực trạng và giải pháp

Lêi më ®Çu Từ năm 1988 đến nay, hoạt động thu hót đầu tư trực tiếp nước ngoài đ· trở nªn cần thiết và ngày càng quan trọng trong chiến lược ph¸t triển kinh tế-x· hội của Việt Nam. Đặc biệt là trong điều kiện nước ta mới gia nhập tổ chức thương mại thế giới WTO vào th¸ng 11 năm 2006, ®· nảy sinh những thuận lợi và th¸ch thức mới trong việc thu hót đầu tư trùc tiếp n­íc ngoài. V× vậy khi nh×n lại chặng đường đ· qua, ta kh«ng chỉ thừa nhận đầu tư trực tiếp nước ngoài tạo ra nguồn lực bổ sung về vốn , c«ng nghệ, kinh nghiệm quản lý, gãp phần tạo việc làm, tăng thu nhập, n©ng cao tr×nh độ cho người lao động…mà cÇn phải chỉ ra những hạn chế, tồn tại của nã. Từ đã cã những giải ph¸p ®óng ®¾n, chuẩn bị về mọi mặt cho hội nhập kinh tế quốc tế, tạo ®iều kiện để cã thể thu hót đầu tư nước ngoài nhiều nhất và hiệu quả thực hiện c¸c dự ¸n đầu tư nước ngoài lớn nhất. §Ò ¸n: §Çu T­ Trùc TiÕp N­íc Ngoµi VµoViÖt Nam Tõ N¨m 1988 §Õn Nay: Thùc Tr¹ng Vµ Gi¶i Ph¸p ®· thÓ hiÖn ®Çy ®ñ nh÷ng vÊn ®Ò trªn. C¬ së lý luËn vÒ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. I. Kh¸i niÖm, b¶n chÊt vµ ®Æc ®iÓm cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Kh¸i niÖm: §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi( FDI) lµ h×nh thøc ®Çu t­ mµ quyÒn së h÷u vµ quyÒn sö dông qu¶n lý vèn cña ng­êi ®Çu t­ thèng nhÊt víi nhau, tøc lµ ng­êi cã vèn ®Çu t­ trùc tiÕp tham gia vµo viÖc tæ chøc, qu¶n lý, ®iÒu hµnh dù ¸n ®Çu t­, chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶, rñi ro trong kinh doanh vµ thu lîi nhuËn. Dù ¸n FDI: lµ dù ¸n ®Çu t­ do c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ c¸ nh©n ë n­íc ngoµi tù m×nh hoÆc cïng víi c¸c tæ chøc kinh tÕ hay c¸ nh©n ë n­íc së t¹i bá vèn ®Çu t­, trùc tiÕp qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ®Ó thu l¬Þ nhuËn trong kinh doanh. Quan ®iÓm cña ViÖt Nam vÒ FDI: theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 ®iÒu 2 LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi söa ®æi bæ sung: “ §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ viÖc nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­a vµo ViÖt Nam vèn b»ng tiÒn hay bÊt kú tµi s¶n nµo ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ theo quy ®Þnh cña LuËt nµy” trong ®ã nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc hiÓu lµ tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo ViÖt Nam. B¶n chÊt. B¶n chÊt cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ nh»m môc ®Ých tèi ®a ho¸ lîi Ých ®Çu t­ hay t×m kiÕm lîi nhuËn ë n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ th«ng qua di chuyÓn vèn( b»ng tiÒn vµ tµi s¶n, c«ng nghÖ vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ) tõ n­íc ®i ®Çu t­ ®Õn n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­. Nhµ ®Çu t­ ë ®©y bao gåm tæ chøc hay c¸ nh©n chØ mong muèn ®Çu t­ khi cho r»ng kho¶n ®Çu t­ ®ã cã thÓ ®em l¹i lîi Ých hay lîi nhuËn cho hä.§©y lµ nguyªn nh©n s©u xa dÉn ®Õn viÖc h×nh thµnh ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi gi÷a c¸c quèc gia. §Æc ®iÓm: Cã sù tham gia qu¶n lý cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. §©y còng lµ ®Æc ®iÓm ®Ó ph©n biÖt víi ®Çu t­ gi¸n tiÕp( kh«ng cÇn sù tham gia qu¶n lý doanh nghiÖp cña nhµ ®Çu t­, c¸c kho¶n thu nhËp chñ yÕu tõ viÖc mua chøng kho¸n t¹i c¸c doanh nghiÖp ë n­íc nhËn ®Çu t­ ) nhµ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cã quyÒn tham gia ho¹t ®éng qu¶n lý trong c¸c doanh nghiÖp FDI. FDI lµ h×nh thøc kÐo dµi “ Chu kú tuæi thä s¶n xuÊt”, “ Chu kú tuæi thä kü thuËt” vµ “ Néi bé ho¸ di chuyÓn kü thuËt”. Lîi nhuËn c«ng ty ®­îc ph©n chia cho c¸c bªn gãp vèn tuú thuéc vµo kÕt qu¶ kinh doanh vµ tØ lÖ vèn gãp trong vèn ph¸p ®Þnh. FDI lµ sù gÆp nhau vÒ nhu cÇu cña mét bªn lµ nhµ ®Çu t­ vµ bªn kia lµ n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­. FDI g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, chÝnh s¸ch vÒ FDI cña mçi quèc gia tiÕp nhËn ®Çu t­ thÓ hiÖn chÝnh s¸ch më cöa vµ quan ®iÓm héi nhËp quèc tÕ vÒ ®Çu t­. §éng lùc vµ c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn ®Çu t­ FDI. §éng lùc thóc ®Èy ho¹t ®éng FDI. XÐt ®Õn cïng th× viÖc mang l¹i lîi nhuËn cao khi sö dông t­ b¶n ë n­íc ngoµi lµ ®éng lùc thóc ®Èy ho¹t ®éng FDI. Ngay tõ ®Çu h×nh thµnh t¹i c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, dßng vèn FDI ch¶y sang c¸c n­íc ®ang vµ kÐm ph¸t triÓn v× tØ suÊt lîi nhuËn ë c¸c n­íc ®ã cao h¬n c¸c n­íc së t¹i. HiÖn nay xu h­íng nµy ®· thay ®æi dßng FDI tõ c¸c nø¬c ph¸t triÓn sang c¸c n­íc ph¸t triÓn do chi phÝ ë c¸c n­íc ®ang vµ kÐm ph¸t triÓn cao mµ thñ tôc ®¨ng ký vµ chuyÓn lîi nhuËn ra n­íc ngoµi l¹i phøc t¹p, c¬ së h¹ tÇng thÊp kÐm. Ng­îc l¹i ë c¸c n­íc ph¸t triÓn viÖc ®Çu t­ dÔ dµng vµ kh¶ n¨ng thµnh c«ng cao h¬n. C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn FDI. - Quy m« vµ søc mua cña thÞ tr­êng: Mét thÞ tr­êng cã quy m« réng lín lu«n lu«n lµ n¬i thu hót dßng ch¹y FDI. Søc mua cña thÞ tr­êng còng ¶nh h­ëng lín ®Õn l­îng vèn FDI vµ c¬ cÊu FDI theo ngµnh nghÒ, l·nh thæ. - Sù æn ®Þnh, an toµn vÒ kinh tÕ- chÝnh trÞ- x· héi vµ hÖ thèng ph¸p luËt: Nh÷ng yÕu tè liªn quan ®Õn vÊn ®Ò rñi ro trong ho¹t ®éng ®Çu t­ FDI, quyÕt ®Þnh sù hÊp dÉn cña m«i tr­êng ®Çu t­. Khi hÖ thèng kinh tÕ- chÝnh trÞ- x· héi cña mét quèc gia vËn hµnh æn ®Þnh sÏ ®¶m b¶o tû suÊt lîi nhuËn cao, æn ®Þnh cho nhµ ®Çu t­ do ®ã dßng vèn FDI ch¶y vµo sÏ t¨ng m¹nh vµ ng­îc l¹i mét hÖ thèng ph¸p luËt æn ®Þnh, phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, ®¶m b¶o cho tµi s¶n vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cña ®ång vèn sÏ ®­îc coi lµ an toµn vµ hÊp dÉn. - HÖ thèng chÝnh s¸ch ®Çu t­ n­íc ngoµi: mét hÖ thèng chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng víi nhiÒu ­u ®·i,tho¶ ®¸ng sÏ kÝch thÝch sù quan t©mcña c¸c nhµ ®Çu t­. C¸c ­u ®·i khuyÕn khÝch vÒ thuÕ lu«n chiÕm vÞ trÝ hµng ®Çu trong c¸c ­u ®·i víi ®Çu t­ n­íc ngoµi. Ngoµi ra c¸c ­u ®·i vÒ tÝn dông, vÒ tuyÓn dông lao ®éng còng cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn viÖc thu hót vèn FDI. - Sù ph¸t triÓn cña c¬ së h¹ tÇng: c¬ së h¹ tÇng, c¸c dÞch vô phôc vô cho ho¹t ®éng ®Çu t­ nh­ ng©n hµng t­ vÊn, cung cÊp th«ng tin y tÕ, vui ch¬i gi¶i trÝ ph¶i mang l¹i sù thuËn tiÖn tèi ®a, mang l¹i sù tho¶i m¸i vµ gi¶m thiÓu chi phÝ s¶n xuÊt, ®¶m b¶o tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu ®i l¹i, ¨n ë, gi¶i trÝ cho nhµ ®Çu t­. Th«ng tin ®ãng vai trß ®Æc biÖt quan träng trong ®Çu t­ n­íc ngoµi. Nã gióp c¸c nhµ ®Çu t­ n¾m b¾t ®­îc thÞ tr­êng vµ c¸c yÕu tè liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña m×nh tõ ®ã ®Þnh h­íng ®­îc kÕ ho¹ch ®Çu t­ vµ ra quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c. - Tr×nh ®é khoa hä kÜ thuËt, tr×nh ®é lao ®éng: cµng cao th× kh¶ n¨ng tiÕp nhËn vµ sö dông FDI cµng lín. - Tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ c¸c yÕu tè ®Çu vµo kh¸c: cã nhiÒu tµi nguyªn thiªn nhiªn th× cµng thu hót ®­îc nhiÒu dù ¸n FDI. C¸c yÕu tè ®Çu vµo kh¸c ®ãng vai trß lµ chi phÝ vµ cÊu thµnh lªn gi¸ thµnh s¶n phÈm dÉn ®Õn cµng thÊp cµng hÊp dÉn ®Çu t­. - Xu h­íng vËn ®éng cña FDI trªn thÕ giíi còng chi phèi l­îng vèn vµ ho¹t ®éng FDI mçi quèc gia. TÝnh chÊt toµn cÇu diÔn ra trong mäi lÜnh vùc, v× vËy FDI trªn thÕ giíi còng vËn ®éng theo nh÷ng xu h­íng chung nhÊt ®Þnh vµ mäi ho¹t ®éng FDI diÔn ra t¹i mçi n­íc ®Òu chÞu ¶nh h­ëng cña xu h­íng nµy. - ChiÕn l­îc thu hót FDI cña mçi quèc gia lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh. C¸c h×nh thøc ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ë ViÖt Nam. H×nh thøc hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh. - Kh¸i niÖm: Lµ v¨n b¶n kÝ kÕt gi÷a hai bªn hay nhiÒu bªn ®Ó tiÕn hµnh ®Çu t­ kinh doanh t¹i ViÖt Nam trong ®ã quy ®Þnh tr¸ch nhiÖm vµ ph©n chia kÕt qu¶ kinh doanh cho mçi bªn mµ kh«ng thµnh lËp ph¸p nh©n míi. H×nh thøc nµy cã ­u ®iÓm lµ kh«ng t¹o nªn ph¸p nh©n míi nªn c¸c bªn vÉn gi÷ t­ c¸ch ph¸p lÝ cña m×nh, chÞu tr¸ch nhiÖm tµi chÝnh ®éc lËp tr­íc nhµ n­íc ViÖt Nam, dÉn ®Õn lµm t¨ng kh¶ n¨ng ®éc lËp gi÷a c¸c bªn, c¸c bªn kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm liªn ®íi, Ýt x¶y ra tranh chÊp hay hiÖn t­îng lÊn ¸p vÒ kinh tÕ. Ngoµi ra nã cßn ph¸t huy ®­îc thÕ m¹nh cña mçi bªn, ®Æc biÖt trong c¸c lÜnh vùc ®ßi hái kü thuËt vµ c«ng nghÖ cao nh­ t×m kiÕm, th¨m dß vµ khai th¸c dÇu khÝ. Tuy nhiªn h×nh thøc nµy còng cã nh­îc ®iÓm: Khã qu¶n lý( ®éc lËp gi÷a c¸c bªn ), ®iÒu phèi, ®iÒu hµnh c«ng viÖc do kh«ng cã mét ban qu¶n lý, mét ban l·nh ®¹o chung nªn c«ng viÖc dÔ bÞ ph©n t¸n, khã cã sù phèi hîp ®ång bé gi÷a c¸c bªn theo môc tiªu chung vµ nã phô thuéc vµo tr¸ch nhiÖm cña tõng bªn nªn khã thèng nhÊt trong viÖc ®Èy m¹nh tiÕn ®é hîp ®ång. H×nh thøc doanh nghiÖp liªn doanh. - Kh¸i niÖm: Lµ doanh nghiÖp do hai hay nhiÒu bªn hîp t¸c thµnh lËp t¹i ViÖt Nam trªn c¬ së hîp ®ång liªn doanh hay hiÖp ®Þnh kÝ kÕt gi÷a chÝnh phñ ViÖt Nam vµ chÝnh phñ n­íc ngoµi hay doanh nghiÖp do doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi hîp t¸c víi doanh nghiÖp ViÖt Nam, do doanh nghiÖp liªn doanh hîp t¸c víi nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi trªn c¬ së hîp ®ång liªn doanh. H×nh thøc nµy cã c¸c ­u ®iÓm: Ph¸t huy lîi thÕ cña mçi bªn, thùc hiÖn viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ, ®èi víi n­íc nhËn ®Çu t­ h×nh thøc liªn doanh ®¶m b¶o vai trß kiÓm so¸t, qu¶n lý ®èi víi ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi, gi÷ ®­îc vai trß kinh tÕ cña m×nh. Nh­îc ®iÓm lµ: H×nh thøc nµy phô thuéc tiÕn ®é gãp vèn cña mçi bªn do ®ã cã thÓ dÉn tíi t×nh tr¹ng chËm triÓn khai trong thùc hiÖn dù ¸n, viÖc kh«ng thèng nhÊt gi÷a c¸c bªn trong viÖc qu¶n lý, ®iÒu hµnh dÉn ®Õn dÔ x¶y ra tranh chÊp, bÊt ®ång vµ hiÖn t­îng mçi bªn chØ ch¹y theo lîi Ých cña m×nh g©y khã kh¨n cho viÖc liªn doanh vµ bªn gãp vèn nhiÒu cã thÓ chi phèi bªn gãp vèn Ýt. H×nh thøc doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi. - Kh¸i niÖm: Lµ doanh nghiÖp do nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Çu t­ 100% vèn, thµnh lËp t¹i ViÖt Nam, tù qu¶n lý vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ kinh doanh. Nh÷ng ­u ®iÓm:®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp tù chñ cña nhµ ®Çu t­.tr¸nh ®ù¬c nh÷ng phiÒn hµ trong viÖc bá vèn ®Çu t­ nªn tiÖn ®Ó triÓn khai,thùc hiÖn nhanh,ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶,nhanh chãng thu håi vèn l·i,ngoµi ra cßn tr¸nh tranh chÊp,m©u thuÉn gi÷a néi bé doanh nghiÖp. Tuy nhiªn nh÷ng nh­îc ®iÓm cña h×nh thøc nµy còng kh«ng Ýt: thø nhÊt ®èi víi nhµ ®Çu t­ do thiÕu kinh nghiÖm nªó kh«ng t×m hiªñ ph¸p luËt,t×nh h×nh lao ®éng,thÞ tr­êng n­íc së t¹i sÏ g©y c¶n trë,khã kh¨n trong viÖc thùc hiÖn dù ¸n,dÔ m¾c sai lÇm vµ cßn bÞ h¹n chÕ trong mét sè lÜnh vùc mµ n­íc së t¹i cÊm ®Çu t­ 100% vèn. §èi víi n­íc nhËn ®Çu t­:chñ ®Çu t­ sÏ t×m mäi c¸ch ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu lîi nhuËn cña m×nh dÉn ®Õn mét sè hiÖn t­îng tiªu cùc nh­ sö dông tµi nguyªn mét c¸ch th¸i qu¸ kh«ng quan t©m ®Ðn m«i tr­êng còng nh­ ¶nh h­ëng tiªu cùc ®Õn x· héi. Kh«ng ®¶m b¶o kh¶ n¨ng qu¶n lý vµ kiÓm so¸t c¸c doanh nghiÖp nµy, t×nh tr¹ngmét sè ngµnh nghÒ,lÜnh vùc bÞ chi phèi, phô thuéc qu¸ nhiÒu vµo n­íc ngoµi k×m h·m c¸c doanh nghiÖp trong n­íc, ngoµi ra phÝa nhËn ®Çu t­ kh«ng ®­îc h­ëng lîi trùc tiÕp tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp mµ chØ thu ®­îc c¸c kho¶n ®ãng gãp theo nghÜa vô tµi chÝnh, tiÒn cho thuª, b¸n c¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ c¸c lîi Ých gi¸n tiÕp kh¸c. Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p. Thùc tr¹ng. 1. T×nh h×nh thu hót vµ sö dông ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam. T×nh h×nh thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Tõ khi “ LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam” cã hiÖu lùc cho ®Õn hÕt th¸ng 12- 2006, Nhµ n­íc ta ®· cÊp giÊy phÐp cho 8112 dù ¸n FDI víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 76444,4 triÖu USD. TÝnh b×nh qu©n chóng ta cÊp giÊy phÐp cho 427 dù ¸n mét n¨m víi møc 4023,4 triÖu USD vèn ®¨ng ký( ch­a kÓ c¸c dù ¸n cña Vietsovpetro). Sè dù ¸n vµ vèn FDI vµo ViÖt Nam giai ®o¹n 1988 – 2006 N¨m ChØ tiªu 1988-1990 1991-1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Sè dù ¸n 211 1409 372 349 285 372 391 555 808 791 811 970 833 So víi n¨m tr­íc(%) +32 -10.4 -6.2 -18.3 +14.7 +19.6 +41.9 +45.2 -2 +2.5 +19.6 -14.1 Vèn ®Çu t­(triÖu USD) 1602.2 17663 10164.1 5590.7 5099.9 2565.4 2838.9 3142.3 2998.8 3139.2 4547.6 6839.8 10200 So víi n¨m tr­íc(%) +57.5 +46.5 -45 -8.8 -49.7 +10.7 +10.7 -4.6 +6.4 +42.5 +50.4 +49.1 NhÞp ®é thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cña ta cã xu h­íng t¨ng nhanh tõ n¨m 1988 ®Õn n¨m 1995: N¨m 1988 chØ cã 37 dù ¸n, n¨m 1989 chØ cã 67 dù ¸n ( v× LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc ban hµnh th¸ng 12- 1987 nªn kh¶ n¨ng thu hót FDI cßn kÐm) nh­ng ®Õn n¨m 1995 ®· cã 415 dù ¸n. ChØ trong 8 n¨m mµ sè dù ¸n t¨ng 11,21 lÇn; ®©y lµ mét kÕt qu¶ rÊt kh¶ quan. Tuy nhiªn tõ n¨m 1997, ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam b¾t ®Çu suy gi¶m, nhÊt lµ n¨m 1998 sè dù ¸n lµ 285 gi¶m 31,33% so víi n¨m 1995. §iÒu nµy phÇn nµo cã thÓ do sù t¸c ®éng cña cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ- tµi chÝnh khu vùc ®èi víi ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam ( khi mµ kho¶ng 70% vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam lµ xuÊt ph¸t tõ c¸c nhµ ®Çu t­ ch©u ¸ ) vµ nguyªn nh©n kh¸c kh«ng kÐm phÇn quan träng ®ã lµ sù gi¶m sót vÒ kh¶ n¨ng hÊp dÉn do ®iÒu kiÖn néi t¹i cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Tõ n¨m 2000 viÖc thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cã xu h­íng t¨ng trë l¹i: N¨m 2001 cã 555 dù ¸n t¨ng 41,9% so víi n¨m 2000, n¨m 2002 cã 808 dù ¸n t¨ng 45,6% so víi n¨m 2001(sè liÖu trong b¶ng) Nh÷ng n¨m 2003- 2004 sè dù ¸n cã gi¶m nhÑ nh­ng sè vèn ®Çu t­ l¹i t¨ng. Đến nay đ· cã 76 quốc gia và vïng l·nh thổ cã dự ¸n đầu tư tại Việt Nam, trong đã c¸c nước ch©u Á chiếm 67% tổng vốn đăng ký; c¸c nước ch©u Âu chiếm 29% tổng vốn đăng ký và c¸c nước ch©u Mỹ chiếm 29% tổng vốn đăng ký. Riªng 5 nền kinh tế dẫn đầu về đầu tư vào Việt Nam là Đài Loan, Nhật Bản, Hµn Quèc, Hồng K«ng và Singapore đ· chiếm 60,6% tổng vốn đăng ký. Về cơ cấu đầu tư, lĩnh vực c«ng nghiệp và x©y dựng thu hót nhiều dự ¸n đầu tư nhất, chiếm 67,5% về số dự ¸n và trªn 62% tổng vốn đầu tư, tiếp theo là lĩnh vực dịch vụ, n«ng-l©m-ngư nghiệp. Những thành phố lớn ở c¸c vïng kinh tế trọng điểm vẫn là những địa phương dẫn đầu về thu hót đầu tư nước ngoài. Cụ thể, TP.Hồ ChÝ Minh chiếm gần 30,2% số dự ¸n và 23,4% tổng vốn đăng ký; Hà Nội chiếm 11,11% số dự ¸n, 16,74% tổng vốn đăng ký; Đồng Nai chiếm 11,45% số dự ¸n và 15% tổng vốn đăng ký; B×nh Dương chiếm 18,44% số dự ¸n, gần 10% tổng vốn đăng ký. H×nh thức đầu tư chủ yếu cña c¸c dự ¸n đầu tư vào Việt Nam là 100% vốn nước ngoài, chiếm trªn 76%; c¸c dự ¸n liªn doanh chiếm 20,6%, số cßn lại được thực hiện theo h×nh thức hợp doanh, C«ng ty cổ phần và C«ng ty quản lý vốn. 1.2. T×nh h×nh thùc hiÖn c¸c dù ¸n FDI. Trong 5 n¨m tõ 1991 ®Õn 1995 vèn ®Çu t­ thùc hiÖn lµ 7091 triÖu USD ®¹t kho¶ng 43% vèn ®¨ng ký, lµ mét tû lÖ b×nh th­êng so víi c¸c n­íc trong khu vùc nh­ng so víi tèc ®é t¨ng cña vèn ®¨ng ký giai ®o¹n nµy(trung b×nh 51%) th× tû lÖ nµy lµ thÊp . B¾t ®Çu tõ n¨m 1996, tèc ®é triÓn khai c¸c dù ¸n FDI ch÷ng l¹i. N¨m1996, 1997t¨ng rÊt Ýt, n¨m1998 gi¶m 28%, n¨m 2000, 2001 t¨ng nhÑ ®¹t 8,6% vµ 9,5%. nguyªn nh©n lµ do ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn c¸c nhµ ®Çu t­ ch©u ¸ khiÕn hä bÞ ph¸ s¶n hoÆc tiÒm lùc kinh tÕ bÞ thu hÑp, dÉn ®Õn chËm tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n ë ViÖt Nam, hoÆc ho·n hoÆc dõng thùc hiÖn. Vèn thùc hiÖn tõ phÝa ViÖt Nam th­êng chØ ®¹t trªn d­íi 10% tæng vèn thùc hiÖn. §©y lµ mét tØ lÖ rÊt thÊp, chøng tá n¨ng lùc gãp vèn cña ViÖt Nam rÊt h¹n chÕ vµ ®©y lµ mét nguyªn nh©n lµm gi¶m tiÕn ®é chung cña viÖc thùc hiÖn dù ¸n liªn doanh. Mét thùc tr¹ng ®¸ng b¸o ®éng lµ t×nh tr¹ng c¸c dù ¸n FDI bÞ gi¶i thÓ dÉn ®Õn t¸c ®éng xÊu ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng FDI. N¨m 2000 cã 113 dù ¸n gi¶i thÓ víi sè vèn 1709 triÖu USD, n¨m 2001 cã 94 dù ¸n bÞ gi¶i thÓ víi 1050 triÖu USD, n¨m 2002cã 107 dù ¸n bÞ gi¶i thÓ víi 747 triÖu USD. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng chËm triÓn khai vµ gi¶i thÓ cña c¸c dù ¸n FDI lµ do: - Thø nhÊt, vÒ phÝa nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi do sù khã kh¨n vÒ tµi chÝnh cña c¸c c«ng ty mÑ ë n­íc ngoµi nªn kh«ng ®¶m b¶o tiÕn ®é gãp vèn, do chñ ®Çu t­ kh«ng n¾m b¾t, dù ®o¸n ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng dÉn ®Õn ®Çu t­ trµn lan cung qu¸ cÇu nªn lîi nhuËn thÊp hoÆc lç. - Thø hai, vÒ phÝa ViÖt Nam: c«ng t¸c qu¶n lý cña nhµ n­íc ®èi víi ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cßn kÐm, thiÕu kinh nghiÖm ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c quy ho¹ch, thÈm ®Þnh kh«ng phï hîp thiÕu sù nhÊt qu¸n, do c¬ së h¹ tÇng kÐm ph¸t triÓn, do m«i tr­êng kinh tÕ cã chiÒu h­íng xÊu ®i: thÞ tr­êng cã sù suy gi¶m søc mua, tèc ®é ph¸t triÓn ch÷ng l¹i, thÞ tr­êng vèn tÝn dông kÐm ph¸t triÓn... §èi víi c¸c dù ¸n sö dông nguån nguyªn liÖu trong n­íc, ®Æc biÖt lµ c¸c dù ¸n trong lÜnh vùc n«ng l©m ng­ nghiÖp, sù kh«ng æn ®Þnh trong viÖc cung cÊp do phô thuéc vµo yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu. TiÕn ®é gãp vèn cña bªn ViÖt Nam trong liªn doanh kh«ng ®¶m b¶o b×nh qu©n, chØ chiÕm 23% vèn ph¸p ®Þnh vµ 10% vèn ®Çu t­, trong ®ã 90% gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt vµ nhµ x­ëng. Vµ c¸n bé ViÖt Nam lµm viÖc trong c¸c dù ¸n th­êng thiÕu kinh nghiÖm, kh«ng ®ñ tr×nh ®é, kh¶ n¨ng qu¶n lý, ngo¹i ng÷ chuyªn m«n kÐm. C¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®­îc ®Èy m¹nh tõ khi ChÝnh Phñ ban hµnh NghÞ QuyÕt sè 09/2001/NQ-CP ngµy 28/8/2001 vÒ t¨ng c­êng thu hót vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­ FDI thêi kú 2001-2005. TÝnh chung, giai đoạn 1988-2006, cả nước hiện cã 6.813 dự ¸n đầu tư nước ngoài cßn hiệu lực với tổng vốn đăng ký trªn 60 tỷ USD. N¨m 2006 sè vèn ®Çu t­ thùc hiÖn lµ 4,1 triÖu USD, t¨ng 24,2% so víi n¨m 2005. 1.3. Quy m« c¸c dù ¸n FDI. Giai ®o¹n võa qua, quy m« c¸c dù ¸n FDI thay ®æi qua c¸c n¨m vµ cã sù kh¸c nhau ë mçi lÜnh vùc, mçi ngµnh nghÒ, mçi ®èi t¸c ®Çu t­. Giai ®o¹n 1991- 1996 lµ giai ®o¹n quy m« dù ¸n FDI t¨ng liªn tôc víi tèc ®é kh¸ nhanh, n¨m 1991 lµ 8,7 triÖu USD, n¨m 1996 lªn ®Õn 26,1 triÖu USD, tèc ®é t¨ng liªn hoµn hµng n¨m ë møc cao. C¸c dù ¸n quy m« lín th­êng ë c¸c lÜnh vùc th¨m dß khai th¸c chÕ biÕn dÇu khÝ, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. Sang ®Õn 1997 còng theo xu h­íng gi¶m sót cña l­îng vèn FDI, quy m« trung b×nh dù ¸n ®· gi¶m trÇm träng víi tèc ®é nhanh: n¨m 1997 gi¶m 48,3% so víi n¨m 1996, quy m« dù ¸n b»ng mét nöa lµ 13,5 triÖu USD. N¨m 1999 lµ n¨m quy m« dù ¸n thÊp nhÊt 5,1 triÖu USD, chØ b»ng 19,5% quy m« trung b×nh n¨m 1996. Quy m« trung b×nh dù ¸n 1997- 2001 lµ 8,7 triÖu USD b»ng 61,3% giai ®o¹n 1991-1996. §Õn n¨m 2000 quy m« dù ¸n cã t¨ng lªn nh­ng chñ yÕu lµ do dù ¸n Nam C«n S¬n. Nguyªn nh©n lµ do ViÖt Nam ch­a cã nhiÒu doanh môc dù ¸n lín thËt sù hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­, ®ång thêi t©m lý e ng¹i rñi ro, khi quy m« dù ¸n cµng lín,kh¶ n¨ng rñi ro cµng cao còng h¹n chÕ viÑc ®Çut­ do dù ¸n quy m« lín.Bªn c¹nh ®ã n¨ng lùc cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam còng kh«ng thÓ ®¸p øng ®­îc vai trß lµm ®èi t¸c trong nh÷ng dù ¸n lín. Thêi gian gÇn ®©y cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng chó ý: trong thêi kú 2001-2005 quy m« c¸c dù ¸n t¨ng dÇn vµ næi bËt lµ n¨m 2006 n­íc ta ®· thu hót ®­îc nhiÒu dù ¸n lín nh­: dù ¸n vÒ c«Tng nghÖ th«ng tin cña tËp ®oµn Intel trÞ gi¸ 1 tû USD, dù ¸n cña c«ng ty POSCO ®Çu t­ 1.12 tû USD, dù ¸n më réng s¶n xuÊt cña tËp ®oµn Canon…Trung b×nh mét dù ¸n EDI n¨m 2006 cã vèn lµ 9,4 triÖu USD cao h¬n so víi n¨m 2005 lµ 4,6 triÖu USD/dù ¸n. Tãm l¹i quy m« c¸c dù ¸n ngµy cµng t¨ng vµ triÓn väng thu hót FDI cña c¸c c«ng ty TNCs ngµy cµng cao, trong n¨m 2007 sÏ høa hÑn nhiÒu thµnh c«ng m¬Ý. 2.Triển vọng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài năm 2007 và những vấn đề đặt ra. Năm 2007 là năm đầu tiên Việt Nam gia nhập WTO, triển vọng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài là rất tốt. Một kinh nghiệm thường thấy là thu hút nước ngoài thường tăng rất nhanh đối với những nước mới trở thành thành viên của WTO. Đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc năm 2005 đạt 72 tỷ, tăng hơn một nửa so với năm 2001 khi Trung Quốc gia nhập WTO. Đặc biệt, nhờ tác động là thành viên của WTO, năm 2005, Campuchia đã tăng gấp 3 thu hút đầu tư nước ngoài (381 triệu USD) so với năm 2004( 181 triệu USD). Ngoài ra, triển vọng tăng trưởng đầu tư nước ngoài của Việt Nam trong những năm tới, theo nhiều chuyên gia nghiên cứu trong và ngoài nước, còn do Việt Nam đã hội tụ đủ 3 điều kiện cơ bản để các nhà đầu tư quyết định bỏ vốn đầu tư là môi trường đầu tư ổn định, có tiềm năng và có tính dài hạn. Môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam ngày càng được cải thiện, với sự ra đời của Luật doanh nghiệp, Luật đầu tư đã góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật và tạo dựng môi trường cởi mở hơn cho nhà đầu tư. Việc phân cấp toàn diện về quản lý đầu tư nước ngoài cho địa phương theo quy định mới của Chính phủ đã tạo điều kiện để nâng cao vai trò quản lý và tính chủ động của các địa phương trong quản lý đầu tư. Tại Diễn đàn Đầu tư APEC tháng 11/2006, các nhà đầu tư tại Việt Nam đều đánh giá tích cực những bước cải cách về môi trường kinh doanh của nước sở tại, đồng thời, họ cũng kêu gọi những nhà đầu tư khác vào làm ăn ở Việt Nam. Việt Nam đang được coi là một thị trường đầu tư đầy triển vọng và có tính dài hạn cao. Theo kết quả một cuộc thăm dò được Ngân hàng Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JBIC) công bố mới đây, Việt Nam đã lần đầu tiên vượt qua Thái Lan, đứng ở vị trí thứ ba trong danh sách 10 nước có triển vọng nhất đối với các doanh nghiệp Nhật Bản, chỉ sau Trung Quốc và Ấn Độ. Đặc biệt với việc tháng 11/2006 Việt Nam chính thức trở thành thành viên WTO đã tạo điều kiện cho việc mở rộng thị trường xuất khẩu và kinh doanh dịch vụ ra thế giới. Với tình hình chính trị ổn định, nền kinh tế mới nổi tăng trưởng nhanh, Việt Nam đã trở thành điểm ngắm đầu tư của những nhà đầu tư nước ngoài. Một ví dụ tiêu biểu là sự kiện 100 Tập đoàn nằm trong danh sách của Tạp chí Fortune tới Việt Nam tham gia các sự kiện của APEC, và hàng loạt hợp đồng giá trị cao đã được ký ngay bên lề. Bên cạnh đó, một lý do hết sức quan trọng đó là sự phục hồi của dòng đầu tư nước ngoài. Theo Tổ chức Thương mại và Phát triển của Liên hợp quốc (UNCTAD), đầu tư nước ngoài giảm trong 3 năm đầu của thập kỷ mới, nhưng đã tăng mạnh trở lại trong 3 năm gần đây (năm 2004 tăng 27% so với 2003 và năm 2005 tăng 29% so với 2004). Trong số các nước đang phát triển, Đông Nam Á đang là địa chỉ ưa chuộng của các nhà đầu tư. Theo Cục đầu tư nước ngoài, hiện vốn liếng dự án đầu tư nước ngoài dành cho năm 2007 còn khá tiềm năng, hứa hẹn con số 10 tỷ USD vốn đầu tư cho năm tới sẽ tiếp tục được duy trì. Cụ thể, Mỹ có khoảng 3-4 dự án lớn tầm cơ xấp xỉ dự án của Intel đang chuẩn bị các thủ tục để vào Việt Nam. Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, Singapore là những nhà đầu tư truyền thống, đầy tiềm lực cũng đang có một số dự án quy mô lớn trong giai đoạn chuẩn bị. Bên cạnh đó, thực hiện cam kết gia nhập WTO, thời gian tới Việt Nam sẽ mở cửa đầu tư một số lĩnh vực như ngân hàng, viễn thông, bán lẻ, điện lực và tài chính. Đây cũng là một điều kiện tạo sức hút lớn với các nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, bên cạnh những nhân tố tích cực đó, còn không ít những cản trở đối với thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài trong những năm tới, trong đó nổi bật lên nhất là những yếu tố sau: - Cản trở lớn nhất là sự yếu kém về năng lực cạnh tranh trên cả 3 cấp độ: quốc gia, doanh nghiệp và sản phẩm. Theo đánh giá năng lực cạnh tranh của WEF (Diễn đàn kinh tế thế giới), năm 2006, Việt Nam xếp hạng 77/125 quốc gia, tụt 3 hạng so với năm 2005. - Thứ hai, môi trường kinh doanh, mặc dù đã được cải thiện đáng kể trong những năm qua, nhưng nhìn chung, môi trường đầu tư ở Việt Nam vẫn còn nhiều bất cập, đặc biệt là chi phí sản xuất có xu hướng gia tăng do giá cả một số mặt hàng, nhất là giá nhiên liệu (giá điện, than) tăng đáng kể sẽ ảnh hưởng đến giá thành và tính cạnh tranh của một số sản phẩm. Chất lượng nguồn nhân lực của Việt Nam còn yếu kém, dẫn tới sự giảm lợi thế và khả năng cạnh tranh về mặt lao động. Hơn nữa, cải cách hành chính mặc dù đã tích cực triển khai các năm qua, nhưng còn nhiều vấn đề đòi hỏi cần tiếp tục tháo gỡ trong những năm tới. - Thứ ba, hệ thống kết cấu hạ tầng của nước ta tuy đã được nâng cấp, nhưng nhìn chung vẫn còn yếu kém so với các nước trong khu vực. Đặc biệt, tình trạng thiếu điện nếu không được khắc phục sẽ ảnh hưởng lớn tới hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp và gây tâm lý lo ngại đối với các nhà đầu tư mới. Tương tự, sự tăng trưởng nhanh của nền kinh tế cũng đang dẫn tới nguy cơ quá tải của hệ thống giao thông, cảng N­íc ta cµng nhanh chãng kh¾c phôc ®­îc nh÷ng h¹n chÕ ®ã bao nhiªu th× kh¶ n¨ng thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cµng cao vµ hiÖu qu¶ mang l¹i cµng lín bÊy nhiªu. * T×nh h×nh ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi 4 th¸ng ®Çu n¨m 2007. Thèng kª míi nhÊt tõ Bé KÕ Ho¹ch - ®Çu T­, trong th¸ng t­ cã 102 dù ¸n ®­îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ víi tæng sè vèn ®Çu t­ kho¶ng 804 triÖu USD. Trong khi ®ã, trong th¸ng còng cã thªm 25 l­ît dù ¸n t¨ng vèn víi tæng sè vèn ®Çu t­ t¨ng thªm lµ 117 triÖu USD. Nh­ vËy, tÝnh trong 4 th¸ng ®Çu n¨m ®· cã 3,515 tû USD t¨ng 54,7% so víi cïng kú n¨m ngo¸i. Trong ®ã cã 298 dù ¸n míi víi tæng vèn ®Çu t­ 2,964 tû USD, t¨ng 55% vÒ l­îng vèn. Cã 134 l­ît dù ¸n t¨ng vèn víi tæng ®Çu t­ 548,4 triÖu USD t¨ng 52,9% vÒ vèn. Bªn c¹nh ®ã, trong th¸ng 4, træng sèv«ns FDI ®­a vµo thùc hiÖn ®¹t 375 triÖu USD, n©ng tæng sè vèn thùc hiÖn qua 4 th¸ng lªn1,43 tû USD, t¨ng 24,3% so víi cïng kú n¨m ngo¸i. Theo nhËn ®Þnh cña Bé KÕ Ho¹ch vµ §Çu T­, thu hót ®Çu t­ hiÖn ®ang trong ®µ thuËn lîi. RÊt nhiÒu dù ¸n lín ®ang tiÕp tôc vµo ViÖt Nam. Vµ ®©y chÝnh lµ c¬ së ®Ó trong diÔn ®µn Kinh TÕ ViÖt Nam míi ®­îc tæ chøc, Bé tr­ëng Vò Hång Phóc bµy tá tin t­ëng vÒ kh¶ n¨ng ViÖt Nam thu hót FDI v­ît møc 12 tû USD ®· ®Ò ra vµ v­¬n lªn kû lôc míi 15 tû USD. NhËn ®Þnh trªn cµng cã c¬ së v× trong mét cuéc kh¶o s¸t míi ®©y cña Côc §Çu T­ n­íc ngoµi, míi chØ tæng hîp s¬ bé tõ kho¶ng 20 ®Þa ph­¬ng thu hót m¹nh ®Çu t­ n­íc ngoµi th× con sè dù kiÕn ®· lªn ®Õn 16-17 tû USD. KÕt qu¶ trªn cho phÐp chóng ta nghÜ ®Õn nh÷ng con sè kh¶ quan cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi trong c¶ n¨m 2007. * Tóm lại, triển vọng thu hút đầu tư của Việt Nam trong những năm tới đang đứng trước các cơ hội rất lớn. Tuy nhiên, những cản trở đối với dòng vốn từ bên ngoài đổ vào Việt Nam cũng đang đặt ra nhiều thách thức đòi hỏi nhà nước và các cơ quan quản lý, khuyến khích đầu tư cần có những giải pháp kịp thời nhằm tháo gỡ những khó khăn cho các nhà đầu tư, cải thiện môi trường kinh doanh và cải thiện hình ảnh Việt Nam trong con mắt các nhà đầu tư nước ngoài.2.1.Nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc vµ tiªu cùc cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. 2.1 Nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt Nam. 2.1.1.§Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ ë ViÖt Nam kh«ng æn ®Þnh tõ khi luËt ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®­îc ban hµnh( 1987) ®Õn thêi ®iÓm hiÖn nay. Thêi kú tõ 1992 ®Õn 1997 ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao nhÊt trªn 8%. Sau mét thêi gian chÞu ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ n¨m 1997, 1998 tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP cã xu h­íng gi¶m vµ thÊp nhÊt lµ 4,8% n¨m 1999. Tuy vËy trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y tõ 2002 nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®¹t tèc ®é t¨ng truëng GDP cao h¬n c¸c n¨m tr­íc vµ mang tÝnh æn ®Þnh cao: 7,12% n¨m 2002; 7,24% n¨m 2003; 7,6% n¨m 2004. VÒ c¬ b¶n tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP ch­a ®¹t ®­îc môc tiªu trong kÕ ho¹ch 5 n¨m tõ 2001 ®Õn 2005. ChØ tiªu kÕ ho¹ch 5 n¨m ®¹t ra nhÞp ®é t¨ng GDP b×nh qu©n lµ 7,5%/ n¨m víi GDP n¨m 2005 gÊp 2 lÇn so víi n¨m 1995 ( 8,0 %). §Æc biÖt n¨m 2006 tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP ®¹t møc kØ lôc trªn 8,2% víi viÖc ViÖt Nam gia nhËp WTO. Ho¹t ®éng FDI trong thêi gian qua ®ãng vai trß quan träng lµm gia t¨ng s¶n l­îng GDP. Tõ møc ®ãng gãp 2% cña FDI ®èi víi GDP n¨m 1992 th× trong n¨m gÇn ®©y tõ 2003 ®Õn 2004 tØ lÖ nµy ®· ®¹t tíi 14,3%; 14,5%;(b¸o c¸o t×nh h×nh ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam n¨m 2004 vµ dù b¸o n¨m 2005 cña Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­).Nh­ vËy cã thÓ kÕt luËn tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam cïng chiÒu vèn ®ãng gãp cña ho¹t ®éng FDI vµ tØ lÖ ®ãng gãp ngµy cµng t¨ng. 2.1.2.§Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi bæ sung nguån vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ. KÓ tõ khi cã sù tham gia cña thµnh phÇn kinh tÕ cã vèn FDI, vèn FDI thùc hiÖn t¨ng nhanh qua c¸c n¨m. Thêi kú tõ n¨m 1991 ®Õn n¨m 1995 ®¹t trªn 7,5 tû USD chiÕm trªn 25% tæng vèn ®Çu t­ toµn x· héi, thêi kú tõ n¨m 1996 ®Õn n¨m 2000 ®¹t trªn 12,8 tû USD chiÕm 24% tæng vèn ®Çu t­ toµn x· héi gÊp trªn 1,8 lÇn thêi kú tõ n¨m 1991 ®Õn 1995. Tû lÖ vèn FDI thùc hiÖn so víi GDP trong thêi kú tõ n¨m 1996 ®Õn n¨m 2000 ®· ®¹t trªn 6%. Riªng thêi kú tõ n¨m 2001 ®Õn n¨m 2005 tæng vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cã t¨ng. Trong 3 n¨m 2002 ®Õn 2004 tæng sè vèn FDI thùc hiÖn ®¹t trªn 8 tû USD b»ng 70% môc tiªu ®Ò ra cho 5 n¨m( 2001- 2005) (11 tû USD ). Riªng n¨m 2003 vèn FDI vµo ViÖt Nam ®· ®¹t 4,2 tû USD. Doanh thu n¨m 2006 cña khu vùc cã vèn FDI kh¸ cao,s¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¨ng 19,5%, t¨ng cao h¬n møc t¨ng tr­ëng trung b×nh cña c«ng nghiÖp c¶ n­íc.Riªng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña c¸c doanh nghiÖp trong khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt ­íc ®¹t 14 tû USD t¨ng 25% so víi n¨m 2005. Tû lÖ FDI so víi tæng vèn ®Çu t­ x· héi vµ GDP thêi k× 1991-2004 ChØ tiªu 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 V§TXH/ GDP(%) 17.6 22.4 30.9 31.9 29.7 29.2 30.9 26.7 26.6 27.9 30 33.7 35.9 36.3 FDI thùc hiÖn/GDP (%) 2 3.6 6.1 6.1 6.3 7.4 9.1 10 2.2 13.3 13.8 13.8 14.5 17 FDI thùc hiÖn/ V§TXH (%) 17 23 26 31 30 26 28 21 17 19 18 18 18 18 2.1.3.§Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi gãp phÇn chuyÓn giao c«ng nghÖ. Ho¹t ®éng FDI gãp phÇn n©ng cao n¨ng lùc c«ng nghÖ cho c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ViÖt Nam nãi riªng. ë ViÖt Nam ®Õn n¨m 2002 viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ trong khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi chiÕm kho¶ng 90% trong sè 200 hîp ®ång chuyÓn giao c«ng nghÖ ®Õn n¨m 2003. Th«ng qua ho¹t ®éng FDI ®· t¹o ra nh÷ng hiÖu øng tÝch cùc thóc ®Èy viÖc nghiªn cøu vµ ¸p dông nh÷ng thµnh tùu kÜ thuËt c«ng nghÖ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. NhiÒu c«ng nghÖ míi vµ hiÖn ®¹i ®· ®­îc chuyÓn giao th«ng qua ho¹t ®éng FDI, t¹o b­íc ngoÆt quan träng trong sù ph¸t triÓn mét sè ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña ®Êt n­íc. ViÖc chuyÓn giao nh÷ng c«ng nghÖ míi hiÖn ®¹i vµo ViÖt Nam kh«ng chØ cã lîi cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña chÝnh doanh nghiÖp FDI ®ã mµ cßn t¸c ®éng phæ biÕn nh÷ng c«ng nghÖ nµy cho c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, thóc ®Èy ho¹t ®éng nghiªn cøu khoa häc vµ øng dông nh÷ng c«ng nghÖ míi trong c¸c doanh nghiÖp vµ t¹i c¸c c¬ së nghiªn cøu kh¸c ë ViÖt Nam . 2.1.4.FDI gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng. * VÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm: HiÖn nay ®ang ®­îc x· héi quan t©m vµ cßn lµ mét trong nh÷ng nh©n tè gãp phÇn lµm cho x· héi ph¸t triÓn c«ng b»ng vµ bÒn v÷ng. Mäi ng­êi ®Òu cã viÖc lµm, c¸c vÊn ®Ò x· héi ®­îc gi¶i quyÕt. KÓ tõ khi cã ho¹t ®éng FDI ë ViÖt Nam, nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi kh«ng nh÷ng trùc tiÕp thu hót vµ sö dông lao ®éng mµ cßn t¹o ra hiÖu øng tÝch cùc ®èi víi vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm gi¸n tiÕp.  Sè Lao §éng Trùc TiÕp Trong Khu Vùc FDI Tõ N¨m 1996 §Õn 2002 N¨m 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 L® trùc tiÕp(ngµn ng­êi) 220 250 270 296 379 439 492 Tèc ®é t¨ng (%) 32 13,6 8,0 9,6 28,0 15,8 12,1 - §èi víi gi¶i quyÕt viÖc lµm trùc tiÕp: Lùc l­îng lao ®éng trong c¸c dù ¸n cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi t¨ng hµng n¨m. Cuèi n¨m 1993 sè lao ®éng trong c¸c dù ¸n FDI chØ cã 49.892 lao ®éng ®Õn n¨m 1994 lµ 88.054 lao ®éng t¨ng 1,76 lÇn. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y ku vùc FDI ®· gi¶i quyÕt mét khèi l­îng lín lao ®éng: n¨m 2001 thu hót thªm 6 v¹n lao ®éng t¨ng 15,8%; n¨m 2002 thªm 5,3 v¹n lao ®éng t¨ng 12,07%; n¨m 2003 th._.