Dự báo sản lượng xuất khẩu càfê 2008-2009

Lêi nãi ®Çu Cµ phª lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu chñ lùc cña nưíc ta tõ tríc tíi nay. Sau mét thêi gian dµi th©m nhËp vµ ph¸t triÓn cµ phª ViÖt Nam ®· cã chç ®øng trªn thÞ trêng trong níc còng nh thÞ tr¬ng quèc tÕ. Tuy nhiªn mét thùc tÕ ®¸ng buån lµ trong khi chóng ta t¨ng m¹nh c¶ vÒ s¶n lîng vµ diÖn tÝch th× gi¸ cµ phª kh«ng nh÷ng kh«ng t¨ng mµ cßn gi¶m m¹nh. Cã nh÷ng n¨m gi¸ cµ phª thÊp mét c¸ch th¶m h¹i g©y khã kh¨n vµ thiÖt thßi lín cho lÜnh vùc xuÊt khÈu cµ phª cña ViÖt Nam ®Æc biÖt lµ ngêi n«ng d©n lu«n g¾n bã víi c©y cµ phª. NhiÒu n¬i ngêi d©n tù ph¸t ph¸ bá vên cµ phª ®Ó chuyÓn sang trång c©y kh¸c. VËy cÇn thu hÑp diÖn tÝch ë møc ®é nµo ®Ó võa tr¸nh l·ng phÝ võa gi÷ g×n vµ ph¸t triÓn ngµnh trång cµ phª t¹i ViÖt Nam, ®ång thêi ®¶m b¶o ®êi sèng cho ngêi d©n trång cµ phª? §©y lµ mét c©u hái lín ®Çy th¸ch thøc mµ ngµnh cµ phª ViÖt Nam ®ang ph¶i ®èi mÆt. Chóng ta lÊy mét gi¶ ®Þnh : chóng ta kh«ng xuÊt khÈu cµ phª. Toµn bé l­îng cµ phª s¶n xuÊt ra chØ lµ ®Ó phôc vô nhu cÇu cña nh©n d©n trong n­íc. Tiªu dïng trong n­íc qu¸ nhá bÐ so víi l­îng cµ phª mµ chóng ta s¶n xuÊt ra. V× thÕ t×m kiÕm thÞ tr­êng ë n­íc ngoµi lµ mét ®iÒu tÊt yÕu. XuÊt khÈu cµ phª gióp ta gi¶i quyÕt phÇn d­ thõa sau khi ®· ®¸p øng phÇn lín nhu cÇu cña ngêi d©n trong níc v× thùc tÕ kh«ng ph¶i tÊt c¶ nh÷ng ai cã nhu cÇu cµ phª ®Òu dïng cµ phª néi ®Þa. §Ó gi÷ v÷ng chç ®óng trªn thÞ tr­êng trong n­íc ®· khã, chen ch©n ®îc ë thÞ trêng thÕ giíi cßn khã h¬n. DÜ nhiªn r»ng xuÊt khÈu ®­îc gi¸ cµng lµm t¨ng lîi nhuËn trong kinh doanh nh­ng s¶n phÈm cã ®¶m b¶o chÊt l­îng, uy tÝn tªn th­¬ng tr­êng hay kh«ng míi lµ ®iÒu quan träng. Lý do nµy thóc ®Èy b¶n th©n nhµ s¶n xuÊt ph¶i ngµy mét n©ng cao chÊt l­îng, h¹ gi¸ thµnh mµ vÉn ®¶m b¶o cã l·i. §©y ®­îc xem lµ mét ®éng lùc quan träng gióp ngµnh cµ phª ph¸t triÓn bªn v÷ng. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu cµ phª gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ cña chóng ta ph¸t triÓn. Thø nhÊt, gióp ta tranh thñ ®­îc lîi thÕ so s¸nh ë chç: §Êt ®ai, khÝ hËu thuËn tiÖn, nh©n c«ng rÎ h¬n so víi c¸c n­íc kh¸c. Hai lµ, xuÊt khÈu cµ phª gãp phÇn chung vµo viÖc thu håi ngo¹i tÖ, c©n ®èi kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu. Suèt bao n¨m qua cµ phª lu«n cã mÆt trong danh s¸ch 1 trong 10 mÆt hµng xuÊt khÈu lín nhÊt cña chóng ta. Tõ n¨m 1998 trë l¹i ®©y kim ng¹ch xuÊt khÈu cµ phª chiÕm kho¶ng tõ 2% ®Õn 6,37% tæng gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ níc. N¨m 2004, kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng s¶n cña ViÖt Nam ®¹t 4,3 tû USD th× trong ®ã cµ phª ®· ®ãng gãp 590 triÖu USD. Ba lµ, xuÊt khÈu cµ phª lµ mét bé phËn cña xuÊt khÈu nãi chung. Do ®ã nã gãp phÇn trong viÖc x¸c ®Þnh vµ c©n ®èi c¸c tµi kho¶n quèc gia, x¸c ®Þnh tæng s¶n phÈm quèc d©n GDP vµ gi¸ trÞ t¨ng thªm VA. §©y lµ nh÷ng lÝ do em chän ®Ò tµi: ““Ph©n tÝch t×nh h×nh xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam giai ®o¹n 2001-2007 vµ dù b¸o cho c¸c n¨m 2008-2009” Chương I: Cơ sở lí luận I.1 Lý luận chung về dự báo I.1.1 Khái niệm: Dự báo là sự tiên đoán có căn cứ khoa học, mang tính chất xác suất về mức độ, nội dung, các mối quan hệ, trạng thái, xu hướng phát triển của đối tượng nghiên cứu hoặc cách thức và thời hạn đạt được các mục tiêu nhất định đã đề ra trong tương lai. I.1.2 Tính chất của dự báo: Dự báo mang tính xác suất: Mỗi đối tượng dự báo đều vận động theo một quy luật nào đó, đồng thời trong quá trình phát triển nó luôn luôn chịu sự tác động của môi trường hay các yếu tố bên ngoài. Về phía chủ thể dự báo, những thông tin và hiểu biết về đối tượng ở tương lai bao giờ cũng nghèo nàn hơn hiện tại. Vì vậy, dù trình độ dự báo có hoàn thiện đến đâu cũng không dám chắc rằng đánh giá dự báo là hoàn toàn chính xác. Dự báo là đáng tin cậy: Dự báo mang tính xác suất nhưng đáng tin cậy vì nó dựa trên các cơ sở lý luận và phương pháp luận khoa học. Dự báo là sự phản ánh vượt trước, là những giả thiết về sự phát triển của đối tượng dự báo trong tương lai được đưa ra trên cơ sở nhận thức các quy luật phát triển và những điều kiện ban đầu với tư cách là những giả thiết. Theo đà phát triển của khoa học - kỹ thuật, trình độ nhận thức quy luật và các điều kiện ban đầu ngày càng được hoàn thiện thì độ tin cậy của dự báo cũng không ngừng được nâng cao. Dự báo mang tính đa phương án: Mỗi dự báo được thực hiện trên những tập hợp các giả thiết nhầt định - dự báo có điều kiện. Tập hợp các giả thiết như vậy gọi là phông dự báo. Tính đa phương án một mặt là thuộc tính khách quan của dự báo nhưng mặt khác lại phù hợp với yêu cầu của công tác quản lý, nó làm cho việc ra quyết định quản lý trở nên linh hoạt hơn, dễ thích nghi với sự biến đổi vô cùng phức tạp của tình hình thực tế. I.2 Vai trò của dự báo Trong nền kinh tế thị trường, công tác dự báo là vô cùng quan trọng bời lẽ nó cung cấp các thông tin cần thiết nhằm phát hiện và bố trí sử dụng các nguồn lực trong tương lai một cách có căn cứ thực tế. Với những thông tin mà dự báo đưa ra cho phép các nhà hoạch định chính sách có những quyết định về đầu tư, các quyết định về sản xuất, về tiết kiệm và tiêu dùng, các chính sách tài chính, chính sách kinh tế vĩ mô. Dự báo không chỉ tạo cơ sở khoa học cho việc hoạch định chính sách, cho việc xây dựng chiến lược phát triển, cho các quy hoạch tổng thể mà còn cho phép xem xét khả năng thực hiện kế hoạch và hiệu chỉnh kế hoạch. Trong quản lý vi mô, dự báo là hoạt động gắn liền với công tác hoạch định và chỉ đạo thực hiện chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp không thể không tổ chức thực hiện tốt công tác dự báo nếu họ muốn đứng vững trong kinh doanh. Doanh nghiệp phải lập kế hoạch để thực hiện các mục tiêu của doanh nghiệp trong ngắn hạn và dài hạn, để thực hiện tốt cần phải tổ chức tốt các nguồn nhân lực và vật tư để thực hiện kế hoạch, điều chỉnh kế hoạch cũng như kiểm soát các hoạt động để tin chắc rằng tất cả đang diễn ra theo đúng kế hoạch. Phân tích kinh tế và dự báo được tiến hành trong tất cả các bước đó của quản lý doanh nghiệp, nhưng trước hết là trong việc xác định mục tiêu và hoạch định các kế hoạch dài hạn và ngắn hạn. Ch­¬ng II Ph©n tÝch t×nh h×nh xuÊt khÈu cµ phª 2001-2007 vµ dù b¸o cho n¨m 2008-2009 I.Thùc tr¹ng xuÊt khÈu cµ phª vµ mét sè chØ tiªu 1. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam hiÖn nay C¸ch ®©y 25 n¨m vÊn ®Ò ph¸t triÓn c©y cµ phª ë ViÖt Nam ®îc ®Æt ra mét c¸ch rÇm ré, chñ yÕu lµ t¹i ®Þa bµn 2 tØnh §¨kl¨c vµ Gia lai Kontum ë T©y Nguyªn. Vµo thêi gian nay c¶ níc míi chØ cãkh«ng ®Çy 2000 hÐcta ph¸t triÓn kÐm, n¨ng suÊt thÊp, víi s¶n lîng chØ kho¶ng 4000-5000 tÊn. §Õn nay c¶ níc ®· cã h¬n 50.000 hÐcta cµ phª, hÇu hÕt ®Òu sinh trëng khoÎ, n¨ng suÊt cao, tæng s¶n lîng ®¹t tíi h¬n 90.000 tÊn. Nh÷ng con sè ®ã vuît xa tÊt c¶ mäi suy nghÜ, mäi chiÕn lîc cña ngµnh. DiÖn tÝch cµ phª cña ViÖt Nam b¾t ®Çu t¨ng nhanh vµo cuèi thËp kû 80 cña thÕ kû 20. §Õn n¨m 1992 gi¸ cµ phª thÕ giíi tôt xuèng ë møc thÊp nhÊt do c¸c níc s¶n xuÊt cµ phª trªn thÕ giíi tung lîng cµ phª tån kho tõ nh÷ng n¨m tríc do tæ chøc cµ phª quèc tÕ cßn ¸p dông chÕ ®é h¹n ng¹ch xuÊt nhËp khÈu. Tuy nhiªn, sau ®ã gi¸ cµ phª l¹i phôc håi vµ dÇn ®¹t tíi ®Ønh cao vµo n¨m 1994, 1995. Lóc nµy mäi tÇng líp tõ n«ng d©n, gia ®×nh c¸n bé c«ng nh©n viªn ë ViÖt Nam ®æ x« ®i t×m ®Êt, mua võ¬n lµm cµ phª. HËu qu¶ s¶n lîng cµ phª t¨ng nhanh chãng qua tõng n¨m. Ta cã thÓ thÊy sù phÊt triÓn qua nhanh cña ngµnh cµ phª ViÖt Nam qua nh÷ng con sè s¶n lîng 9 niªn vô gÇn ®©y. Niªn vô DiÖn tÝch (ha) S¶n l­îng (tÊn) 2000/2001 215.000 211.920 2001/2002 295.000 236.280 2002/2003 350.000 342.300 2003/2004 410.000 413.580 2004/2005 460.000 404.206 2005/2006 520.000 700.000 2006/2007 500.000 900.000 §iÒu nµy kh«ng n»m trong sù kiÓm so¸t cña chóng ta v× thÕ ®Õn h«m nay chóng ta ph¶i tr¶ c¸i gi¸ qu¸ ®¾t, víi nh÷ng tæn thÊt nÆng nÒ. Qua phÇn ph©n tÝch ë trªn cho ta thÊy kim ng¹ch xuÊt khÈu mµ ngµnh cµ phª mang vÒ cho ViÖt Nam ngµy mét gi¶m trong khi lîng mµ ta xuÊt khÈu ngµy cµng nhiÒu. Tû träng kim ng¹ch xuÊt khÈu cµ phª trong tæng gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu mÊy n¨m gÇn ®©y sÏ cho ta thÊy râ h¬n. N¨m Tû träng (%) 2001 6.37 2002 5.10 2003 3.50 2004 2.60 2005 2.00 2006 2.50 2007 2.42 §èi mÆt víi vÊn ®Ò nµy c¸c ngµnh quan chøc cµ phª ViÖt Nam ®· ¸p dông mét sè biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh. Trong ®ã chñ yÕu lµ: - Huy ®éng ng©n s¸ch nhµ níc ®Ó gióp ®ì n«ng d©n qua khái khã kh¨n nh mua cµ phª t¹m tr÷ ®Ó n©ng gi¸ cho n«ng d©n, miÔn thuÕ n«ng nghiÖp cho ®©t trång cµ phª, ho·n nî vµ tiÕp tôc cho n«ng d©n vay tiÒn ®Ó ch¨m sãc vên c©y hoÆc c©y trång kh¸c. -C¾t gi¶m diÖn tÝch trång cµ phª chuyÒnr sang c¸c lo¹i c©y trång kh¸c do hiÖu qu¶ c©y cµ phª qu¸ thÊp. ë §¨kl¨c, tØnh tËp trung nhiÒu c©y cµ phª, chiÕm tíi 60% tæng s¶n lîng cµ phª cña c¶ níc ®· bá tíi h¬n 40.000 ha cµ phª chuyÓn sang c©y cacao, hå tiªu, cao su, c©y ¨n qu¶, ®iÒu vµ c¶ c©y b«ng, c©y ng«… -Thùc hiÖn gi¶m gi¸ thµnh s¶n xuÊt th«ng qua gi¶m gi¸ thµnh ®Çu t trªn ®¬n vÞ diÖn tÝch, kh«ng ch¹y theo n¨ng suÊt cao nhÊt mµ nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. -Thùc hiÖn héi th¶o vÒ c¸c chñ ®Ò: + ChÕ biÕn cµ phª vµ xö lý níc th¶i b¶o vÖ m«i trêng + S¶n xuÊt cµ phª bÒn v÷ng + N©ng cao chÊt lîng cµ phª, ng¨n ngõa h×nh thµnh nÊm mèc, chèng nhiÔm OTA víi cµ phª ViÖt Nam. Tæ chøc ngµy v¨n ho¸ cµ phª, ph¸t ®éng phong trµo tiªu thô cµ phª néi ®Þa, cã ®Üa h×nh,®Üa nh¹c vµ tranh qu¶ng c¸o nh»m cæ vò viÖc uèng cµ phª trong c¸c tÇng líp trong nh©n d©n Trªn ®©y lµ mét sè viÖc lµm chÝnh vµ nh÷ng kÕt qu¶ ban ®Çu trong bíc ®iÒu chØnh cña ngµnh cµ phª ViÖt Nam 2. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n a/Kh¸i niÖm xuÊt khÈu Theo quan ®iÓm SNA, xuÊt khÈu ®îc hiÓu lµ viÖc mua b¸n, trao ®æi hµng ho¸ gi÷a ®¬n vÞ thêng tró vµ ®¬n vÞ kh«ng thêng tró. Nh­ vËy,xuÊt khÈu bao gåm c¶ s¶n phÈm vËt chÊt vµ dÞch vô. Gi¸ trÞ c¸c s¶n phÈm nµy kh«ng chØ ®îc x¸c ®Þnh t¹i c¸c cöa khÈu cña c¸c quèc gia mµ cßn t¹i c¸c n¬i trong néi C¸c lo¹i s¶n phÈm xuÊt khÈu t¹i cöa khÈu quèc gia ®îc gäi lµ xuÊt khÈu qua biªn giíi. Tæng gi¸ trÞ (s¶n l­îng) xuÊt khÈu = gi¸ trÞ (s¶n l­îng) xuÊt khÈu t¹i chç + gi¸ trÞ (s¶n l­îng) xuÊt khÈu qua biªn giíi b/ThÞ trêng xuÊt khÈu cµ phª ThÞ trêng xuÊt khÈu cµ phª ë ®©y ®îc hiÓu lµ nh÷ng quèc gia, khu vùc cã nhu cÇu nhËp khÈu cµ phª cña ViÖt Nam. HiÖn nay, thÞ trêng mua b¸n cµ phª trªn thÕ giíi v« cïng s«i ®éng, gi¸ c¶ lªn xuèng theo tõng ngµy qua hÖ thèng giao dÞch trªn m¹ng hay cßn gäi xuÊt khÈu cµ phª qua… net. M« h×nh nµy ®îc ¸p dông tõ rÊt l©u trªn thÕ giíi nhng cßn kh¸ míi mÎ ®èi víi ViÖt Nam. Nã sÏ lµm thay ®æi h×nh thøc còng nh hiÖu qu¶ trong xuÊt khÈu n«ng s¶n cña níc ta bÊt chÊp nh÷ng biÕn ®éng vÒ gi¸ trªn thÞ truêng thÕ giíi. Cµ phª lµ mÆt hµng ®Çu tiªn ¸p dông m« h×nh xuÊt khÈu nµy. c/ Quy m« cµ phª xuÊt khÈu Kh¸i niÖm Quy m« cµ phª xuÊt khÈu hay chÝnh lµ quy m« cÇu thÞ trêng nhËp khÈu cµ phª. Tríc hÕt, ®Ó hiÓu kh¸i niÖm quy m« cÇu cµ phª xuÊt khÈu ta t×m hiÓu quy m« cÇu thÞ trêng lµ g×? Quy m« cÇu hay lµ khèi lîng hµng ho¸ mµ ngêi mua s½n sµng mua ë mét møc gi¸ nhÊt ®Þnh. Quy m« cÇu thÞ trêng nhËp khÈu cµ phª còng kh«ng n»m ngoµi kh¸i niÖm nµy. “Quy m« cÇu thÞ tr­êng nhËp khÈu cµ phª lµ nhu cÇu cña ngêi mua vÒ mét lîng cµ phª nµo ®ã mµ hä cã kh¶ n¨ng thanh to¸n ë mét møc gi¸ nhÊt ®Þnh” C«ng thøc,ph­¬ng ph¸p tÝnh: -§¬n vÞ hiÖn vËt: .S¶n lîng cµ phª xuÊt khÈu theo tõng thÞ trêng (qi) .Tæng s¶n lîng xuÊt khÈu (Q) Q=qi -§¬n vÞ gi¸ trÞ: . Kim ng¹ch xuÊt khÈu cµ phª theo tõng thÞ trêng (mi ) mi = pi qi . Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cµ phª (M) M= (mi ) =pi qi Trong ®ã : pi lµ gi¸ cµ phª xuÊt khÈu sang thÞ trêng i qi lîng cµ phª xuÊt khÈu sang thÞ trêng i 3. Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh c¬ cÊu cµ phª xuÊt khÈu Kh¸i niÖm Cã thÓ ph©n tÝch c¬ cÊu cµ phª xuÊt khÈu theo nhiÒu tiªu thøc kh¸c nhau. Tuy nhiªn ë bµi viÕt nµy em chØ nghiªn cøu c¬ cÊu cµ phª theo thÞ trêng xuÊt khÈu. VËy: C¬ cÊu cµ phª xuÊt khÈu lµ tû lÖ gi÷a quy m« cµ phª xuÊt khÈu cña mçi thÞ trêng nhËp khÈu so víi tæng quy m« cµ phª xuÊt khÈu trong cïng mét thêi kú (thêng lµ mét n¨m) ChØ tiªu nµy sÏ cho ta biÕt cµ phª ®­îc xuÊt theo thÞ tr­êng nµy chiÕm bao nhiªu phÇn tr¨m trong tæng sè ®­îc xuÊt b¸n. Tõ ®ã, biÕt ®îc ®©u lµ thÞ tr­êng chñ yÕu cña chóng ta. C«ng thøc tÝnh: di = 100% vµ Di =*100% Trong ®ã: di : Tû träng lîng cµ phª xuÊt khÈu theo thÞ trêng i qi : Lîng cµ phª xuÊt khÈu theo thÞ trêng i q : Lîng cµ phª xuÊt khÈu c¶ n¨m Di : Tû träng kim ng¹ch xuÊt khÈu cµ phª theo thÞ trêng i Qi : Kim ng¹ch xuÊt khÈu cµ phª cña thÞ trêng i Q : Kim ng¹ch xuÊt khÈu cµ phª c¶ n¨m 4. Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh biÕn ®éng quy m« cµ phª xuÊt khÈu ChØ tiªu nµy chÝnh lµ lîng t¨ng (gi¶m) tuyÖt ®èi, t¬ng ®èi cña cµ phª xuÊt khÈu qua c¸c n¨m. Nã dïng ®Ó nhËn biÕt biÕn ®éng cµ phª xuÊt khÈu theo thêi gian. L­îng cµ phª xuÊt khÈu t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi liªn hoµn tõng kú. Dqi = yi - yi-1 (i = 2,3,...n) L­îng cµ phª xuÊt khÈu t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi ®Þnh gèc Dqi* = yi - y1 (i = 2,3,...n) Kim ng¹ch xuÊt khÈu cµ phª t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi liªn hoµn tõng kú. DQi = yi - yi-1 (i = 2, 3,...n) Kim ng¹ch xuÊt khÈu cµ phª t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi ®Þnh gèc DQi = yi – y1 (i = 2, 3,...n) 5. Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh gi¸ cµ phª xuÊt khÈu Nh­ ®· nãi cµ phª lµ mÆt hµng gi¸ c¶ lªn xuèng thÊt thêng. Do lîng d thõa lín nªn gi¸ cµ phª gi¶m m¹nh trong suèt gÇn 1 thËp kû qua. BiÕn ®éng vÒ gi¸ ®îc xem xÐt trªn c¶ hai khÝa c¹nh BiÕn ®éng tuyÖt ®èi gi¸ cµ phª xuÊt khÈu Di = pi - pi-n ( = 1,2,3,...m) Trong ®ã: pi møc ®é kú nghiªn cøu pi-n møc ®é lÊy lµm gèc ®Ó so s¸nh - Ph©n tÝch biÕn ®éng tuyÖt ®èi gi¸ cµ phª xuÊt khÈu c¸c n¨m so víi gi¸ n¨m 2001 D*i = pi – p1 ( i = 1,2,3,...m) pi møc ®é kú nghiªn cøu p1 møc ®é lÊy lµm gèc ®Ó so s¸nh - Ph©n tÝch biÕn ®éng tuyÖt ®èi gi¸ cµ phª xuÊt khÈu c¸c n¨m so víi gi¸ n¨m 2001 D*i = pi – p1 ( i = 1,2,3,...m) pi møc ®é kú nghiªn cøu p1 møc ®é lÊy lµm gèc ®Ó so s¸nh Ph©n tÝch biÕn ®éng t¬ng ®èi liªn hoµn gi¸ cµ phª xuÊt khÈu c¸c n¨m 2001-2007 Ph©n tÝch biÕn ®éng t¬ng ®èi gi¸ cµ phª xuÊt khÈu c¸c n¨m so víi gi¸ n¨m 2001 p1=p1998 II. Lùa chän ph­¬ng ph¸p 1.Ph­¬ng ph¸p d·y sè thêi gian Kh¸i niÖm, t¸c dông, yªu cÇu D·y sè thêi gian lµ mét d·y c¸c trÞ sè cña chØ tiªu thèng kª ®îc s¾p xÕp theo thø tù thêi gian. Qua thêi gian, mÆt lîng cña hiÖn t­îng th­êng xuyªn biÕn ®éng qua thêi gian. §Ó nghiªn cøu sù biÖn ®éng nµy ng­êi ta th­êng sö dông ph­¬ng ph¸p d·y sè thêi gian. Nghiªn cøu d·y sè thêi gian cho biÕt ®Æc ®iÓm vÒ sù biÕn ®éng cña hiÖn t­îng, xu h­íng, tÝnh quy luËt cña sù biÕn ®éng trªn c¬ së ®ã dù ®o¸n cho t­¬ng lai. Khi x©y dùng d·y thêi gian cÇn ph¶i ®¶m b¶o tÝnh chÊt cã thÓ so s¸nh ®îc gi÷a c¸c møc ®é trong d·y sè. §Ó ®¶m b¶o yªu cÇu nµy tríc hÕt néi dung, ph¹m vi ph¬ng ph¸p tÝnh c¸c chØ tiªu ph¶i thèng nhÊt. CÊu t¹o D·y sè thêi gian gåm 2 phÇn: Thêi gian ®o b»ng c¸c ®¬n vÞ ngµy, tuÇn, th¸ng,quý, n¨m ChØ tiªu ph¶n ¸nh c¸c møc ®é cña d·y sè C¸c chØ tiªu d·y sè vËn dông ®Ó ph©n tÝch §Ó ph©n tÝch biÕn ®éng quy m« xuÊt khÈu cµ phª ngêi ta thêng tÝnh c¸c chØ tiªu c¸c chØ tiªu nh: (1)Møc ®é b×nh qu©n theo thêi gian: Trong ®ã: yi(i = 1,2,...,n) - Møc ®é thø i trong d·y sè n- sè c¸c møc ®é cña d·y sè (2) L­îng t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi. L­îng t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi liªn hoµn tõng kú. Lµ chªnh lÖch gi÷a møc ®é kú nghiªn cøu (yi) víi møc ®é cña kú ®øng liÒn tríc nã (yi-1), nh»m ph¶n ¸nh møc ®é t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi gi÷a hai thêi gian liÒn nhau: Di = yi - yi-1 (i = 1,2,3,...n) L­îng t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi ®Þnh gèc Lµ hiÖu sè gi÷a møc ®é cña kú nghiªn cøu (yi) víi møc ®é cña mét kú ®îc chän lµm gèc cè ®Þnh thêng lµ møc ®é ®Çu tiªn cña d·y sè y1, nh»m ®Ó ph¶n ¸nh møc ®é t¨ng ( gi¶m) cña hiÖn tîng trong kho¶ng thêi gian dµi. Di* = yi - y1 (i = 2,3,...n) + Tæng ®¹i sè cña c¸c lîng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi ®Þnh gèc t¬ng øng. (y2 - y1) + (y3 - y2) +...+ (yi – yi-1) = yi- y1 Û SDi = Di* L­îng t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi b×nh qu©n Lµ sè trung b×nh céng cña c¸c lîng t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi liªn hoµn. Nã ph¶n ¸nh møc ®é trung b×nh cña hiÖn tîng nghiªn cøu trong thêi kú dµi: (3) Tèc ®é ph¸t triÓn Lµ chØ tiªu t¬ng ®èi ph¶n ¸nh xu híng ph¸t triÓn cña hiÖn tîng nghiªn cøu qua thêi gian. ChØ tiªu nµy ®îc x¸c ®Þnh b»ng tû sè gi÷a hai møc ®é cña hiÖn tîng ë hai thêi kú hoÆc hai thêi ®iÓm. Tuú theo môc ®Ých nghiªn cøu, ta cã c¸c lo¹i tèc ®é ph¸t triÓn sau ®©y. Tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn. Lµ tû sè gi÷a møc ®é cña kú nghiªn cøu (yi) víi møc ®é cña kú ®øng ngay tríc ®ã (yi-1). ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn cña hiÖn tîng gi÷a hai thêi gian liÒn nhau hay Tèc ®é ph¸t triÓn ®Þnh gèc Lµ tû sè gi÷a møc ®é cña kú nghiªn cøu (yi) víi møc ®é cña mét kú ®îc chän lµm kú gèc cè ®Þnh, thêng lµ møc ®é ®Çu tiªn cña d·y sè (yi). ChØ tiªu nµy biÓu hiÖn sù ph¸t triÓn cña hiÖn tîng trong c¸c kho¶ng thêi gian dµi. hay Gi÷a tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn vµ tèc ®é ph¸t triÓn ®Þnh gèc cã mèi quan hÖ sau: -TÝch c¸c tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn b»ng tèc ®é ph¸t triÓn ®Þnh gèc, nghÜa lµ: -Th¬ng cña 2 tèc ®é ph¸t triÓn ®Þnh gèc liÒn nhau b»ng tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn gi÷a hai th¬× gian : Tèc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n. Lµ sè trung b×nh céng cña c¸c tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn. ChØ tiªu nµy biÓu hiÖn tèc ®é ph¸t triÓn trung b×nh cña hiÖn tîng trong suèt thêi gian nghiªn cøu (4) Tèc ®é t¨ng (hoÆc gi¶m) Lµ chØ tiªu t¬ng ®èi ph¶n ¸nh møc ®é cña hiÖn tîng nghiªn cøu gi÷a hai thêi gian ®· t¨ng hoÆc gi¶m bao nhiªu lÇn (hoÆc bao nhiªu phÇn tr¨m). Tuú theo môc ®Ých nghiªn cøu ta cã: Tèc ®é t¨ng (hoÆc gi¶m) liªn hoµn Lµ tû sè gi÷a lîng t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi liªn hoµn víi møc ®é kú gèc liªn hoµn (kú gèc ®øng ngay tríc nã). Tèc ®é t¨ng (hoÆc gi¶m) ®Þnh gèc Lµ tû sè gi÷a lîng t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi ®Þnh gèc vµ møc ®é kú gèc cè ®Þnh. VËy tèc ®é t¨ng (gi¶m) liªn hoµn hay ®Þnh gèc b»ng tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn hay ®Þnh gèc trõ 1(hay 100%). Tèc ®é t¨ng hoÆc gi¶m b×nh qu©n Lµ chØ tiªu t­¬ng ®èi nãi lªn nhÞp ®iÖu t¨ng (hoÆc gi¶m) ®iÓn h×nh cña hiÖn tîng nghiªn cøu trong thêi gian dµi. `a =`t - 1 NÕu`t tÝnh b»ng % th×: `a = `t- 100 (5) Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña 1% t¨ng (hoÆc gi¶m) ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh cø 1% t¨ng (hoÆc gi¶m) cña tèc ®é t¨ng (hoÆc gi¶m) liªn hoµn th× t¬ng øng víi mét trÞ sè tuyÖt ®èi lµ bao nhiªu? Víi ai tÝnh b»ng % Qua qu¸ tr×nh ph©n tÝch nhËn thÊy r»ng kh«ng thÓ dù ®o¸n t×nh h×nh xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam dùa vµo l­îng t¨ng (hoÆc gi¶m) tuyÖt ®èi trung b×nh, dùa vµo tèc ®é ph¸t triÓn trung b×nh v× c¸c ph­¬ng ph¸p nµy chØ ¸p dông ®îc trong trêng hîp sù biÕn ®éng ®Òu ®¨n hay æn ®Þnh gi÷a c¸c n¨m. Do vËy, chØ cã thÓ dù ®o¸n dùa vµo hµm håi quy biÓu hiÖn xu thÕ biÕn ®éng t×nh h×nh xuÊt khÈu cµ phª theo thêi gian. 2.Dù b¸o l­îng cµ phª xuÊt khÈu n¨m 2008-2009 Dù ®o¸n l­îng cµ phª xuÊt khÈu theo sè liÖu n¨m N¨m ChØ tiªu 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 L­îng (ngh×n tÊn) 380.74 479.2 730.74 922.96 698.85 737.99 974.77 Sö dông phÇn mÒn SPSS lËp hµm håi quy gi÷a thêi gian vµ lîng cµ phª xuÊt khÈu. Hµm håi quy gi÷a l­îng cµ phª xuÊt khÈu vµ thêi gian cã d¹ng hµm håi quy bËc 3. LËp hµm håi quy cho ta kÕt qu¶ sau: Dependent variable.. LUONG Method.. CUBIC Listwise Deletion of Missing Data Multiple R ,89607 R Square ,80294 Adjusted R Square ,60587 Standard Error 135,18000 Analysis of Variance: DF Sum of Squares Mean Square Regression 3 223366,83 74455,611 Residuals 3 54820,90 18273,633 F = 4,07448 Signif F = ,1394 -------------------- Variables in the Equation -------------------- Variable B SE B Beta T Sig T Time 613,689563 395,964971 6,156853 1,550 ,2190 Time**2 -136,698810 111,355132 -11,225667 -1,228 ,3071 Time**3 10,198056 9,197834 6,022282 1,109 ,3484 (Constant) -159,357143 392,454614 -,406 ,7119 M« h×nh håi quy lµ: (Víi t lµ biÕn thêi gian) Mét sè kÕt qu¶ dù ®o¸n: §¬n vÞ: Ngh×n tÊn ChØ tiªu N¨m fit_1 lcl_1 ucl_1 2008 1222.84 998.14 2543.82 2009 1725.63 1153.39 4604.64 ë ®©y cho kÕt qu¶ cña 2 dù ®o¸n: Dù ®o¸n ®iÓm: Ký hiÖu fit_1 N¨m 2008, theo dù ®o¸n lîng cµ phª ViÖt Nam xuÊt khÈu lµ 1222.84 ngh×n tÊn vµ n¨m 2009 lµ 1725.63 ngh×n tÊn. Dù ®o¸n kho¶ng: CËn díi ký hiÖu lcl_1 cËn trªn ký hiÖu ucl_1. Víi kho¶ng tin cËy 95% th× lîng cµ phª n¨m 2008 ë trong kho¶ng 998.14 ngh×n tÊn ®Õn 2543.82 ngh×n tÊn. Dù ®o¸n kim ng¹ch xuÊt khÈu cµ phª theo sè liÖu n¨m N¨m ChØ tiªu 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Kim ng¹ch xuÊt khÈu (TriÖu USD) 542.13 581.22 498.97 388.33 308.13 507.2 737.35 Sö dông phÇn mÒn SPSS lËp hµm håi quy gi÷a thêi gian vµ lîng cµ phª xuÊt khÈu. Independent: Time Dependent Mth Rsq d.f. F Sigf b0 b1 b2 b3 KNXK CUB ,946 3 17,49 ,021 359,824 302,053 -124,52 12,7800 The following new variables are being created: Name Label FIT_1 Fit for KNXK from CURVEFIT, MOD_5 CUBIC LCL_1 95% LCL for KNXK from CURVEFIT, MOD_5 CUBIC UCL_1 95% UCL for KNXK from CURVEFIT, MOD_5 CUBIC (Víi t lµ biÕn thêi gian) Mét sè kÕt qu¶ dù ®o¸n: §¬n vÞ: TriÖu USD ChØ tiªu N¨m fit_1 lcl_1 ucl_1 2008 1350.49 908.49 1792.49 2009 2309.01 1345.69 3272.33 ë ®©y cho kÕt qu¶ cña 2 dù ®o¸n: Dù ®o¸n ®iÓm: Ký hiÖu fit_1 N¨m 2008, theo dù ®o¸n kim ng¹ch xuÊt khÈu cµ phª ViÖt Nam lµ 1350.49 triÖu USD vµ n¨m 2009 lµ 2309.01 triÖu USD. Dù ®o¸n kho¶ng: CËn díi ký hiÖu lcl_1 cËn trªn ký hiÖu ucl_1. Víi kho¶ng tin cËy 95% th× kim ng¹ch xuÊt khÈu cµ phª n¨m 2008 ë trong kho¶ng 908.49 triÖu USD ®Õn 1345.69 triÖu USD. N¨m 2009, kim ng¹ch xuÊt khÈu dù ®o¸n vµo kho¶ng 1792.49 triÖu USD ®Õn 3272.33 triÖu USD. 3.Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m t¨ng s¶n l­îng xuÊt khÈu Tõng bÞ chØ trÝch lµ quèc gia gãp mét phÇn kh«ng nhá trong viÖc lµm d­ thõa l­îng cung cµ phª trªn thÕ giíi vµ chóng ta còng ®· rÊt cè g¾ng ®Ó c¶i thiÖn t×nh h×nh nh­ng nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc cßn qu¸ Ýt ái buéc chóng ta ph¶i phÊn ®Êu nhiÒu h¬n n÷a ®Ó thay ®æi h×nh ¶nh cña cµ phª ViÖt Nam tr­íc m¾t kh¸ch hµng thÕ giíi. Tõ nh÷ng ph©n tÝch ë trªn em xin ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p gãp phÇn c¶i thiÖn t×nh h×nh xuÊt khÈu cµ phª cña ViÖt Nam bªn c¹nh viÖc thùc hiÖn nh÷ng chÝnh s¸ch ®· thi hµnh. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång - Gi¶m bít diÖn tÝch cµ phª Robusta. - Më réng diÖn tÝch cµ phª Arabica ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn khÝ hËu ®Êt ®ai thËt thÝch hîp. Môc tiªu cña chiÕn lîc nµy lµ gi÷ v÷ng tæng diÖn tÝch cµ phª kh«ng ®æi ë møc hiÖn nay hoÆc gi¶m chót Ýt nhng c¬ cÊu chñng lo¹i cµ phª cÇn thay ®æi. Kinh nghiÖm trong níc vµ quèc tÕ cho thÊy sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu nµy lµ hîp lý ®èi víi n«ng nghiÖp ViÖt Nam còng nh víi thÞ trêng cµ phª quèc tÕ. Cµ phª Arabica tuy n¨ng xuÊt k cao b»ng cµ phª Robusta nhng h¬ng vÞ vµ chÊt lîng cña nã ®îc thÞ trêng thÕ giíi a chuéng h¬n, do ®ã mµ lo¹i cµ phª nµy ®îc gi¸ h¬n. H¹ gi¸ thµnh s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qña kinh doanh MÆc dï chi phÝ lao ®éng cña ngµnh cµ phª ViÖt Nam t¬ng ®èi thÊp so víi nhiÒu n¬i kh¸c nhng gi¸ thµnh cµ phª cña ViÖt Nam vÉn cha thÊp tíi møc cã thÓ c¹nh tranh ®îc trªn thÞ trêng quèc tÕ trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn Braxin ®èi thñ cña chóng ta trªn thÞ trêng xuÊt khÈu cµ phª. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do n«ng d©n ViÖt Nam víi mong muèn ®¹t n¨ng suÊt cao nhÊt ®· t¨ng ®Çu t ph©n bãn, nưíc tíi lªn rÊt cao ®· lam gi¶m hiÖu qu¶ ®Çu t vµ n©ng cao gÝa thµnh s¶n xuÊt. Do vËy viÖc ph¶i lµm lµ t×m c«ng thøc ®Çu t cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt trong ®ã gi¶m thiÓu ®Çu t vµo ph©n bãn, thuèc trõ s©u, lîng níc tíi ®Ó ®¹t mét n¨ng suÊt kh«ng ph¶i lµ cao nhÊt nhng cã møc lîi nhuËn tèt nhÊt. Thùc hiÖn c¸c dù ¸n n©ng cao chÊt lîng cµ phª - Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p c¶i tiÕn ng¨n ngõa nÊm mèc. - S¶n xuÊt c¸c lo¹i cµ phª chÊt lîng cao: cµ phª h÷u c¬, cµ phª ®Æc biÖt, h¶o h¹ng… S¶n xuÊt cµ phª h÷u c¬ lµ mét ph¬ng híng cÇn ®îc quan t©m. TiÒm n¨ng ®Ó s¶n xuÊt cµ phª h÷ c¬ lín v× phÝa B¾c ViÖt Nam cã mét vïng nói réng lín ®iÒu kiÖn khÝ hËu rÊt thÝch hîp cho cµ phª Arabica sinh trëng ph¸t triÓn. §ång bµo d©n téc ë ®©y Ýt sö dông ph©n bãn ho¸ häc vµ thuèc trõ s©u. §ã lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt cµ phª h÷u c¬. Thu nhËp tõ cµ phª h÷u c¬ c¨«hn sÏ khuyÕn khÝch n«ng d©n tham gia s¶n xuÊt mÆt hµng nµy. Ngoµi ra, ViÖt Nam còng cã nhiÒu vïng cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cµ phª th¬m ngon. NÕu cã chñ tr¬ng tæ chøc s¶n xuÊt tèt céng víi chÕ biÕn tèt hoµn toµn cã thÓ ®a ra thÞ trêng nh÷ng mÆt hµng cµ phª h¶o h¹ng nh cµ phª Bu«n Ma ThuËt. Më réng thÞ trêng cho cµ phª ViÖt Nam ë níc ngoµi, xóc tiÕn tiªu thô cµ phª ë thÞ trêng néi ®Þa. §æi míi, n©ng cao hiÖu qu¶ cña viÖc tiÕp thÞ, t×m kiÕm thÞ trêng lµ mét yªu cÇu bøc thiÕt cña ngµnh cµ phª ViÖt Nam. HiÖn nay cµ phª ViÖt Nam ®îc xuÊt sang h¬n 60 quèc gia vµ vïng l·nh thæ nhng cßn thiÕu nh÷ng thÞ trêng truyÒn thèng. Nh÷ng b¹n hµng l©u n¨m, ®¸ng tin cËy kh«ng nhiÒu. HiÖn nay nh÷ng thÞ trêng tiªu thô cµ phª míi næi lªn ®îc c¸c níc s¶n xuÊt cµ phª rÊt quan t©m ®ã lµ Trung Quèc vµ NhËt B¶n. Hai quèc gia nµy vèn cã truyÒn thèng uèng trµ th× nay ®ang co nhiÒu ngêi chuyÓn sang dïng cµ phª. ViÖt Nam n»m trong khu vùc ch©u ¸ cïng víi Trung Quèc vµ NhËt B¶n do ®ã viÖc tiÕp cËn hai thÞ trêng míi mÎ nµy dÔ dµng h¬n so víi Braxin vµ c¸c níc xuÊt khÈu cµ phª kh¸c. Do vËy cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶ng b¸ th¬ng hiÖu cµ phª ViÖt Nam, giíi thiÖu ®Õn ngêi tiªu dïng Trung Quèc, NhËt B¶n nh÷ng s¶n phÈm tèt nhÊt cña chóng ta. TÝch cùc tham gia c¸c tæ chøc cµ phª thÕ giíi Míi ®©y cµ phª ViÖt Nam chÝnh thøc gia nhËp thÞ trêng tµi chÝnh vµ kú h¹n Quèc tÕ tÞa London (LIFFE). vµ s¾p tíi cµ phª ViÖt Nam chuÈn bÞ tham gia thÞ trêng kú h¹n. Cµ phª ViÖt Nam ®· cã tõ l©u vµ mÊy n¨m gÇn ®©y næi tiÕng vÒ n¨ng suÊt vµ s¶n lîng trªn toµn thÕ giíi nhng nãi vÒ kú hµn giao dÞch cµ phª cßn rÊt míi mÎ. §Ó h¹n chÕ nh÷ng rñi ro trong qu¸ tr×nh giao dÞch mua b¸n trªn thÞ trêng, viÖc tham gia thÞ trêng kú h¹n lµ cÇn thiÕt ®Ó gi¶m thiÓu rñi ro nh»m tr¸nh giao ®äng gi¸ lµ biÖn ph¸p tÝch cùc cho c¸c doanh nghiÖp mua b¸n cµ phª trªn thÞ trêng hiÖn nay. (6) Ph¸t triÓn mét ngµnh cµ phª bÒn v÷ng NghÒ trång cµ phª ë ViÖt Nam lµ mét nguån thu nhËp cho mét nhãm ®«ng d©n c ë n«ng th«n, trung du, vµ miÒn nói. Víi h¬n 500.000 ha cµ phª nã ®· t¹o viÖc lµm cho h¬n 600.000 n«ng d©n vµ sè ngêi cã cuéc sèng liªn quan ®Õn cµ phª lªn tíi trªn 1 triÖu ngêi. Do ®ã ë ViÖt Nam c©y cµ phª cÇn ph¶i ®¶m b¶o cho mét sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Muèn vËy ph¶i cã mét híng ®i ®óng ®Ó c©y cµ phª mang l¹i lîi Ých kinh tÕ còng nh lîi Ých sinh th¸i. Ngµnh cµ phª ViÖt Nam ®îc ®¸nh gi¸ lµ cßn míi mÎ, nã ph¶i c¹nh tranh víi cµ phª cña nhiÒu níc cã truyÒn thèng l©u ®êi h¬n, cã thÓ gäi lµ kú cùu h¬n vèn cã tiªng t¨m vÒ mÆt chÊt lîng vµ sù bÒn v÷ng. §©y lµ mét vÊn ®Ò mµ ngµnh cµ phª ViÖt Nam ph¶i cè g¾ng trªn nhiÒu lÜnh vùc tõ kh©u ¸p dông nh÷ng kü thuËt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp tiªn tiÕn ®Õn c«ng nghÖ chÕ biÕn, ®a ra thÞ trêng nhiÒu chñng lo¹i s¶n phÈm míi, ph¸t triÓn s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i cµ phª h¶o h¹ng, cµ phª h÷u c¬…Ph¸t triÓn mét ngµnh cµ phª bÒn v÷ng lµ nÒn t¶ng cho th¬ng hiÖu cµ phª ViÖt Nam chiÕm lÜnh thÞ trêng cµ phª thÕ giíi. KÕt luËn Sau 100 n¨m ph¸t triÓn ngµnh cµ phª ViÖt Nam ®· gãp phÇn kh«ng nhá trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña ®Êt níc. Lµ mét bé phËn cña ngµnh cµ phª thÕ giíi, cµ phª ViÖt Nam tõng tr¶i qua c¸c thêi kú th¾ng lîi còng nh thua lç. Thêi kú 1998-2004 t×nh h×nh xuÊt khÈu cµ phª biÕn ®éng rÊt phøc t¹p. KÕt qu¶ ph©n tÝch cho thÊy c¶ vÒ s¶n lîng, gi¸ c¶, kim ng¹ch xuÊt khÈu lu«n biÕn ®éng qua c¸c n¨m. ThÞ trêng cµ phª ®îc xem lµ s«i ®éng vµ phøc t¹p h¬n c¶ so víi c¸c mÆt hµng n«ng s¶n kh¸c. Cµ phª lu«n lµ s¶n phÈm n«ng nghiÖp xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam, sau g¹o. HiÖn nay gi¸ cµ phª ®ang dÇn t¨ng trë l¹i, ngêi n«ng d©n trång cµ phª ViÖt Nam l¹i cã thÓ hy väng vµo mét t¬ng lai t¬i s¸ng h¬n. §Æc biÖt trong n¨m 2005, theo dù ®o¸n cña c¸c chuyªn gia s¶n lîng cµ phª cña Braxin sÏ gi¶m theo chu kú 2 n¨m mét lÇn, mµ Braxin l¹i chÝnh lµ ®èi thñ chÝnh cña ViÖt Nam trªn thÞ trêng thÕ giíi vÒ xuÊt khÈu cµ phª. §©y lµ c¬ héi cho ViÖt Nam v× cã thÓ do thiÕu hôt mét lîng lín sÏ ®Èy gi¸ cµ phª lªn cao h¬n n÷a. Thªm vµo ®ã, theo dù ®o¸n cña c¸c nhµ ph©n tÝch nhu cÇu tiªu thô cµ phª c¸c n¨m 2005, 2006 t¨ng m¹nh, s¶n lîng cña c¸c níc s¶n xuÊt sÏ kh«ng ®¸p øng ®ñ cÇu mµ ph¶i tung ra lîng cµ phª dù tr÷ cña c¸c n¨m vÒ tríc. TiÕn hµnh nhiÒu biÖn ph¸p linh ho¹t, nh¹y bÐn trong ph©n tÝch, n¾m b¾t thÞ trêng míi tiÒm n¨ng lµ ®éng lùc cho cµ phª ViÖt Nam ph¸t triÓn vµ cã chç ®øng v÷ng ch¾c trong lµng cµ phª thÕ giíi. Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh Dù b¸o ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi Trang Web cña Tæng côc thèng kª Gi¸o tr×nh kinh tÕ ph¸t triÓn Gi¸o tr×nh kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn Trang Web cña hiÖp héi cafe - ca cao ViÖt Nam môc lôc ._.