Dự báo nhu cầu vốn và giải pháp tạo lập nguồn vốn cho các doanh nghiệp ngành xây dựng ở TP.HCM

1 MUÏC LUÏC : MÔÛ ÑAÀU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 CHÖÔNG 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ VOÁN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 1.1. TOÅNG QUAN VEÀ VOÁN SAÛN XUAÁT KINH DOANH . . . . . . . . . . . . . . . 5 1.1.1. Khaùi nieäm veà voán saûn xuaát kinh doanh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 1.1.2. Moät soá ñaëc tröng cô baûn cuûa voán . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 1.2. SÖÏ GIÔÙI HAÏN CUÛA NGUOÀN VOÁN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 1.2.1. Giôùi haïn nguoàn voán cöùng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 1.2.2. Giôùi haïn nguoàn voán meàm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 1.2.3. Taùc ñoäng cuûa nguoàn voán giôùi haïn ñeán doanh nghieäp . . . . . . . . . . . . . 8 1.3. PHAÂN LOAÏI VOÁN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 1.3.1. Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm luaân chuyeån cuûa töøng loaïi voán trong caùc giai ñoaïn cuûa chu kyø saûn xuaát kinh doanh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 1.3.2. Caên cöù vaøo nguoàn goác hình thaønh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 1.4. CAÙC PHÖÔNG THÖÙC HUY ÑOÄNG VOÁN CHO DOANH NGHIEÄP . . 13 1.4.1. Xin caáp voán boå sung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 1.4.2. Phaùt haønh coå phieáu boå sung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 1.4.3. Phaùt haønh traùi phieáu coâng ty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 1.4.4. Vay töø thò tröôøng tín duïng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 1.4.5. Thueâ taøi saûn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 1.4.6. Tín duïng thöông maïi (tín duïng nhaø cung caáp) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG HUY ÑOÄNG VOÁN CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP XAÂY DÖÏNG ÔÛ TP.HCM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 2.1. TÌNH HÌNH SAÛN XUAÁT KINH DOANH CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP 2 NGAØNH XAÂY DÖÏNG ÔÛ TP.HCM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 2.1.1. Nhöõng ñaëc ñieåm cuûa ngaønh coâng nghieäp xaây döïng . . . . . . . . . . . . . . 31 2.1.2. Phaân loaïi caùc döï aùn xaây döïng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 2.1.3. Moät soá keát quaû saûn xuaát kinh doanh ñaõ ñaït ñöôïc . . . . . . . . . . . . . . . . 36 2.2. THÖÏC TRAÏNG VEÀ VOÁN VAØ TÌNH HÌNH HUY ÑOÄNG VOÁN CUÛA CAÙC DN NGAØNH XAÂY DÖÏNG ÔÛ TP.HCM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 2.2.1. Thöïc traïng veà voán ñaàu tö phaùt trieån vaø voán ñaàu tö xaây döïng cô baûn ôû TP.HCM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 2.2.2. Thöïc traïng veà tình hình huy ñoäng voán cuûa caùc doanh nghieäp ngaønh xaây döïng ôû TP.HCM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 CHÖÔNG 3: DÖÏ BAÙO NHU CAÀU VOÁN VAØ GIAÛI PHAÙP TAÏO LAÄP NGUOÀN VOÁN CHO CAÙC DN NGAØNH XAÂY DÖÏNG ÔÛ TP.HCM ÑEÁN NAÊM 2010-2020 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 3.1. Ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh xaây döïng cuûa Vieät Nam . . . . . . . . . . . . . 66 3.2. Döï baùo veà thò tröôøng vaø nhu caàu voán cuûa caùc doanh nghieäp xaây döïng ôû TP.HCM ñeán naêm 2010-2020 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 3.2.1. Döï baùo veà thò tröôøng xaây döïng Tp.HCM ñeán naêm 2010-2020 . . . . . . 66 3.2.2. Döï baùo nhu caàu voán cuûa caùc doanh nghieäp xaây döïng TP.HCM ñeán naêm 2010-2020 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 3.3. Moät soá giaûi phaùp taïo laäp nguoàn voán cho caùc doanh nghieäp xaây döïng ôû TP.AÙ án naêm 2010-2020 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 3.3.1. Nhoùm giaûi phaùp veà giôùi haïn nguoàn voán cöùng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 3.3.2. Nhoùm giaûi phaùp veà giôùi haïn nguoàn voán meàm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 KEÁT LUAÄN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .XXXVI 3 MÔÛ ÑAÀU 1. Söï caàn thieát cuûa ñeà taøi: Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, hoaø nhaäp vôùi nhöõng bieán ñoåi lôùn lao cuûa neàn kinh teá, ngaønh coâng nghieäp xaây döïng nöôùc ta ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån ñaùng keå. Hieän nay ngaønh ñaõ thu huùt haøng trieäu lao ñoäng tham gia trong caùc hình thöùc toå chöùc kinh doanh xaây döïng khaùc nhau thuoäc moïi thaønh phaàn kinh teá. Haøng naêm, voán ñaàu tö vaøo lónh vöïc xaây döïng chieám tyû leä lôùn trong toång saûn phaåm quoác noäi (GDP) vaø trong ngaân saùch Nhaø nöôùc. Ngaønh xaây döïng cuõng ñaõ vöôn leân veà moïi maët ñeå ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng taêng nhanh veà xaây döïng cuûa caùc ngaønh, caùc ñòa phöông, caùc doanh nghieäp cuõng nhö caùc hoä daân cö trong caû nöôùc. Nhieàu coâng ty xaây döïng cuûa nöôùc ta ñaõ vaø ñang tham gia ñaáu thaàu vaø thi coâng moät soá coâng trình quoác teá. Coù theå noùi, thò tröôøng xaây döïng nöôùc ta ngaøy nay laø khaù soâi ñoäng vaø ngaøy caøng môû roäng. Thaønh phoá Hoà Chí Minh laø moät trong ba trung taâm kinh teá lôùn nhaát cuûa caû nöôùc vôùi toác ñoä taêng tröôûng cao vaø thöôøng ôû möùc caùch bieät vôùi toác ñoä taêng tröôûng chung cuûa caû nöôùc töø 2-3%. Trong quy hoaïch toång theå phaùt trieån Thaønh phoá ñeán naêm 2010-2020 thì ngaønh xaây döïng laø moät trong 9 ngaønh chuû löïc cuûa Thaønh phoá. Vôùi moái lieân heä chaët cheõ vôùi caùc ngaønh kinh teá khaùc, ngaønh xaây döïng giöõ moät vai troø raát quan troïng trong vieäc thuùc ñaåy caùc ngaønh kinh teá khaùc phaùt trieån vaø ñaït ñöôïc muïc tieâu phaùt trieån töø nay ñeán naêm 2010-2020 cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi rieâng vaø caû nöôùc noùi chung. Hieän nay, caùc doanh nghieäp ngaønh xaây döïng cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñang gaëp phaûi vaán ñeà thieáu voán cho ñaàu tö maùy moùc thieát bò, ñoåi môùi coâng ngheä; thieáu voán ñeå hoaøn thieän caùc döï aùn ñang dôû dang vaø voán ñaàu tö cho döï aùn môû roäng saûn 4 xuaát kinh doanh. Vaø thöïc teá ñaõ cho thaáy coù raát nhieàu döï aùn xaây döïng do thieáu voán neân bò chaäm tieán ñoä, chaát löôïng coâng trình cuõng bò aûnh höôûng. Xuaát phaùt töø nhaän thöùc veà taàm quan troïng cuûa voán ñoái vôùi taêng tröôûng cuûa neàn kinh teá noùi chung vaø cuûa ngaønh xaây döïng Thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi rieâng trong giai ñoaïn thöïc hieän söï nghieäp coâng nghieäp hoaù – hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc töø nay ñeán naêm 2020, ñeà taøi luaän vaên cao hoïc “Döï baùo nhu caàu voán vaø giaûi phaùp taïo laäp nguoàn voán cho caùc doanh nghieäp ngaønh xaây döïng ôû Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeán naêm 2010-2020” ñöôïc hình thaønh. 2. Muïc ñích nghieân cöùu cuûa ñeà taøi + Cung caáp nhöõng thoâng tin lyù luaän veà voán, vai troø cuûa voán ñoái vôùi söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa doanh nghieäp noùi rieâng vaø cuûa neàn kinh teá quoác gia noùi chung, caùc phöông thöùc huy ñoäng voán cho doanh nghieäp + Khaùi quaùt ñaëc ñieåm cuûa ngaønh xaây döïng, ñaùnh giaù thöïc traïng nhu caàu veà voán vaø khaû naêng huy ñoäng voán cuûa caùc doanh nghieäp ngaønh xaây döïng Thaønh phoá Hoà Chí Minh trong thôøi gian qua vaø döï baùo nhu caàu voán cuûa ngaønh xaây döïng Thaønh phoá ñeán naêm 2010-2020 + Ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp nhaèm taïo laäp nguoàn voán ñaùp öùng nhu caàu ñaàu tö phaùt trieån cuûa caùc doanh nghieäp xaây döïng trong giai ñoaïn töø nay ñeán naêm 2010- 2020 theo quy hoaïch phaùt trieån cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu Taïo laäp nguoàn voán cho taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá laø moät vaán ñeà mang tính roäng raõi, phoå bieán khoâng chæ ôû phaïm vi moät doanh nghieäp, moät ngaønh, moät ñòa phöông, moät quoác gia maø treân phaïm vi toaøn caàu. Tuy nhieân trong phaïm vi giôùi haïn, ñeà taøi chæ taäp trung nghieân cöùu vaán ñeà taïo laäp voán cho caùc doanh nghieäp 5 ngaønh xaây döïng ôû Thaønh phoá Hoà Chí Minh, trong moái quan heä vôùi caùc ngaønh kinh teá cuûa Thaønh phoá cuõng nhö ngaønh xaây döïng treân caû nöôùc. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu Phöông phaùp chung laø duy vaät bieän chöùng vaø duy vaät lòch söû. Ñeà taøi ñaûm baûo söï keát hôïp chaët cheõ giöõa tö duy bieän chöùng vôùi quan ñieåm lòch söû, xuaát phaùt töø nhöõng yeâu caàu cuï theå cuûa thöïc tieãn ñeå xem xeùt moät caùch toaøn dieän vaø khaùi quaùt nhöõng söï taùc ñoäng qua laïi laãn nhau. Ñeà taøi chuû yeáu söû duïng daïng thieát keá nghieân cöùu moâ taû vaø thieát keá nghieân cöùu döï baùo. Ñi saâu tìm hieåu nhu caàu veà voán cuûa caùc doanh nghieäp vaø thöïc traïng ñaùp öùng nhu caàu veà voán cuûa caùc doanh nghieäp. Söû duïng caùc moâ hình toaùn kinh teá (haøm saûn xuaát Cobb-Douglas,…) vaø caùc coâng cuï toaùn kinh teá ñeå phaân tích döï baùo nhu caàu veà voán cuûa caùc doanh nghieäp xaây döïng TP.HCM. Ñoàng thôøi keát hôïp vôùi vieäc nghieân cöùu, xem xeùt nhöõng baát caäp trong nhöõng qui ñònh cuûa Chính phuû veà vieäc taïo cô cheá thoâng thoaùng cho thò tröôøng voán phaùt trieån, caûi caùch caùc thuû tuïc haønh chính lieân quan ñeán vieäc côûi troùi voán cho doanh nghieäp. Treân cô sôû ñoù söû duïng phöông phaùp phaân tích toång hôïp, so saùnh tìm ra nhöõng nguyeân nhaân gaây khoù khaên cho caùc doanh nghieäp trong vieäc tieáp caän caùc nguoàn voán. Töø ñoù ñeà ra nhöõng giaûi phaùp kieán nghò nhaèm taïo laäp theâm nguoàn voán ñaùp öùng nhu caàu cho caùc doanh nghieäp ngaønh xaây döïng phaùt trieån theo quy hoaïch phaùt trieån chung cuûa Thaønh phoá. 6 CHÖÔNG 1 : CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ VOÁN 1.1. TOÅNG QUAN VEÀ VOÁN SAÛN XUAÁT KINH DOANH 1.1.1. Khaùi nieäm veà voán saûn xuaát kinh doanh Voán laø moät phaïm truø kinh teá quan troïng trong heä thoáng lyù luaän cuõng nhö hoaït ñoäng thöïc tieãn cuûa doanh nghieäp. Trong neàn kinh teá thò tröôøng, voán ñöôïc coi laø toaøn boä giaù trò öùng ra cho quaù trình saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp, voán toàn taïi töø khi doanh nghieäp môùi hình thaønh cho ñeán luùc keát thuùc doanh nghieäp. Moät doanh nghieäp muoán tieán haønh saûn xuaát kinh doanh tröôùc tieân phaûi coù moät löôïng voán tieàn teä nhaát ñònh ñeå thöïc hieän nhöõng khoaûn ñaàu tö ban ñaàu cho vieäc xaây döïng nhaø xöôûng, mua nguyeân nhieân vaät lieäu, traû coâng, traû laõi vay, hoaëc mua saém maùy moùc thieát bò môùi, môû roäng saûn xuaát kinh doanh,… Caùc loaïi voán tieàn teä naøy ñöôïc goïi laø voán saûn xuaát kinh doanh, noù laø moät quyõ tieàn teä ñaëc bieät coù nhieàu chuûng loaïi vôùi caùc hình thaùi vaät chaát khaùc nhau naèm raûi raùc khaép nôi theo phaïm vi maïng löôùi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa toaøn doanh nghieäp vaø phaûn aùnh tieàm löïc veà taøi chính cuûa doanh nghieäp. 1.1.2. Moät soá ñaëc tröng cô baûn cuûa voán • Voán ñöôïc bieåu hieän giaù trò cuûa toaøn boä taøi saûn thuoäc quyeàn quaûn lyù vaø söû duïng cuûa moät doanh nghieäp taïi moät thôøi ñieåm nhaát ñònh, laø löôïng giaù trò thöïc cuûa taøi saûn höõu hình vaø voâ hình ñöôïc söû duïng vaøo saûn xuaát kinh doanh nhaèm taïo ra giaù trò saûn phaåm môùi. Taøi saûn hieän vaät höõu hình nhö nhaø xöôûng, maùy moùc thieát bò, nguyeân nhieân vaät lieäu, thaønh phaåm, haøng toàn kho vaø nhöõng taøi saûn voâ hình nhö thöông hieäu, phaùt minh, saùng cheá, thoâng tin,… Tuy nhieân, khoâng phaûi taát caû taøi saûn ñeàu laø voán maø chæ coù taøi saûn hoaït ñoäng môùi ñöôïc goïi laø voán, coøn taøi saûn ôû traïng thaùi tónh (chöa ñöôïc söû duïng trong saûn xuaát 7 kinh doanh) chæ laø voán tieàm naêng. Ñaëc tröng naøy cho pheùp ta nhaän ñònh raèng moät trong nhöõng bieän phaùp huy ñoäng voán cho phaùt trieån saûn xuaát laø khai thaùc tieàm naêng cuûa taøi saûn xaõ hoäi coøn ñang ñöôïc caát tröõ chöa söû duïng ñeå ñaàu tö vaøo saûn xuaát kinh doanh. • Voán ñöôïc bieåu hieän baèng tieàn vaø ñöôïc söû duïng vaøo saûn xuaát kinh doanh vôùi muïc ñích sinh lôøi. Voán ñöôïc bieåu hieän baèng tieàn nhöng tieàn khaùc vôùi voán. Tieàn neáu duøng ñeå mua baùn trao ñoåi vaät phaåm cho tieâu duøng khoâng phaûi laø voán. Tieàn chæ ñöôïc trôû thaønh voán khi noù ñöôïc söû duïng ñaàu tö kinh doanh vôùi muïc ñích sinh lôøi. • Voán bao giôø cuõng gaén vôùi chuû sôû höõu nhaát ñònh • Voán laø moät haøng hoùa ñaëc bieät, chæ baùn quyeàn söû duïng. Cuõng nhö moïi haøng hoùa khaùc voán coù giaù trò vaø giaù trò söû duïng, noù ñöôïc mua baùn treân thò tröôøng döôùi hình thöùc mua baùn quyeàn söû duïng voán. Giaù caû chính laø laõi suaát maø ngöôøi vay voán phaûi traû cho ngöôøi cho vay ñeå coù ñöôïc quyeàn söû duïng löôïng voán ñoù trong moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh. • Voán ñöôïc tích tuï vaø taäp trung ñeán moät löôïng nhaát ñònh môùi coù theå phaùt huy ñöôïc taùc duïng. Ñeå ñaàu tö saûn xuaát kinh doanh, voán ñöôïc tích tuï thaønh nhöõng moùn tieàn lôùn tôùi moät möùc toái thieåu phaûi baèng voán phaùp ñònh maø nhaø nöôùc ñaõ quy ñònh cho moãi ngaønh ngheà lónh vöïc hoaït ñoäng. Do ñoù trong quaûn lyù, vöøa phaûi caân nhaéc tính toaùn tìm caùch choïn nguoàn voán huy ñoäng ñuû ñaûm baûo yeâu caàu cuûa saûn xuaát kinh doanh naâng cao hieäu quaû kinh teá cuûa ñoàng voán. Voán laø nhaân toá tieàn ñeà cho söï ra ñôøi, toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa doanh nghieäp. Voán vöøa laø nhaân toá ñaàu vaøo, ñoàng thôøi vöøa laø keát quaû phaân phoái thu nhaäp ñaàu ra cuûa quaù trình ñaàu tö. Chính trong quaù trình ñoù voán toàn taïi vôùi tö caùch laø moät nhaân toá 8 ñoäc laäp khoâng theå thieáu ñöôïc. Voán phaûi khoâng ngöøng ñöôïc baûo toaøn, boå sung vaø phaùt trieån sau moät quaù trình vaän ñoäng ñeå thöïc hieän vieäc taùi saûn xuaát giaûn ñôn vaø môû roäng cuûa doanh nghieäp. 1.2. SÖÏ GIÔÙI HAÏN CUÛA NGUOÀN VOÁN. Baát kyø moät doanh nghieäp naøo sau khi thieát laäp vaø thaåm ñònh caùc döï aùn ñaàu tö ñeå coù moät danh muïc ñaàu tö hieäu quaû nhaát ñeàu rôi vaøo moät trong hai tröôøng hôïp sau: Tröôøng hôïp 1: Huy ñoäng ñuû nguoàn taøi trôï ñeå thöïc hieän danh muïc caùc döï aùn ñaàu tö ñöa ra. Tröôøng hôïp 2: Doanh nghieäp khoâng theå hoaëc khoâng saün saøng thöïc hieän taát caû caùc cô hoäi ñaàu tö do doanh nghieäp khoâng coù khaû naêng hoaëc khoâng muoán gia taêng nguoàn taøi trôï ñeán möùc yeâu caàu. Khi tröôøng hôïp 2 xaûy ra, trong doanh nghieäp coù söï giôùi haïn veà nguoàn voán. Treân thöïc teá, khi coù nhieàu döï aùn coù giaù trò hôn nhöõng nguoàn ngaân quyõ coù saün, ngöôøi ta buoäc phaûi xem xeùt ñeán vaán ñeà giôùi haïn cuûa nguoàn voán. Söï giôùi haïn cuûa nguoàn voán bao goàm giôùi haïn nguoàn voán cöùng (Hard Capital Rationing) vaø giôùi haïn nguoàn voán meàm (Soft Capital Rationing). 1.2.1. Giôùi haïn nguoàn voán cöùng Giôùi haïn nguoàn voán cöùng xuaát hieän khi moät doanh nghieäp khoâng theå taêng nguoàn taøi trôï do nguoàn cung caáp bò haïn cheá. Ñoù laø nhöõng giôùi haïn do taùc ñoäng beân ngoaøi leân chi phí ñaàu tö cho vieäc thöïc hieän nhöõng döï aùn tieàm naêng. Nguyeân nhaân xuaát hieän giôùi haïn nguoàn voán cöùng baét nguoàn töø söï baát löïc hay khoâng saün loøng cuûa doanh nghieäp trong vieäc tìm kieám nguoàn taøi trôï taêng theâm. Nhöõng nguyeân nhaân ñoù coù theå laø: Chính saùch tieàn teä thaét chaët cuûa Chính phuû; 9 Thò tröôøng voán hoaït ñoäng keùm hieäu quaû; Noãi lo sôï gia taêng möùc ñoä ruûi ro töø phía nhaø cho vay; Söï thieáu hieåu bieát cuûa nhaø ñaàu tö; Moâi tröôøng kinh teá-moâi tröôøng ñaàu tö khoâng oån ñònh; … 1.2.2. Giôùi haïn nguoàn voán meàm Giôùi haïn nguoàn voán meàm laø nhöõng giôùi haïn chòu taùc ñoäng cuûa vieäc quaûn trò noäi boä leân chi tieâu voán maëc duø ñaõ coù saün nhöõng döï aùn ñaàu tö toát (coù NPV döông). Ñaây laø nhöõng giôùi haïn do töï baûn thaân doanh nghieäp gaây ra. Nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán giôùi haïn nguoàn voán meàm coù theå laø: Doanh nghieäp khoâng ñuû khaû naêng quaûn lyù khi môû roäng ñeán moät möùc ñoä naøo ñoù; Doanh nghieäp khoâng ñuû uy tín ñoái vôùi nhöõng ngöôøi cho vay vaø caùc nhaø ñaàu tö; Söï giôùi haïn vaø phaân chia quyeàn kieåm soaùt doanh nghieäp; Söï xuaát hieän caùc chi phí naèm ngoaøi taàm kieåm soaùt cuûa caùc chuû sôû höõu doanh nghieäp; Baát caân xöùng thoâng tin; Tính caùch cuûa nhöõng ngöôøi chuû sôû höõu doanh nghieäp;… 1.2.3. Taùc ñoäng cuûa nguoàn voán giôùi haïn ñeán doanh nghieäp 1.2.3.1. Taùc ñoäng tích cöïc Nguoàn voán giôùi haïn seõ taïo ñieàu kieän cho caùc chuû theå coù quyeàn lôïi lieân quan coù theå kieåm soaùt haønh ñoäng cuûa ban quaûn trò vaø do ñoù giaûm ñöôïc taùc ñoäng cuûa thoâng tin baát caân xöùng. Bôûi vì neáu moät döï aùn ñaàu tö thaät söï coù lôïi vaø laøm taêng giaù trò taøi saûn cho taát caû nhöõng ngöôøi goùp voán thì giôùi haïn ngaân saùch voán buoäc ban ñieàu haønh phaûi huy ñoäng theâm voán ñeå thöïc hieän döï aùn. Nguoàn voán giôùi haïn cuõng giuùp cho doanh nghieäp chuû ñoäng trong vieäc tìm nguoàn taøi trôï vaø laäp caùc keá hoaïch taøi trôï, laäp ngaân saùch tieàn maët. Bôûi vì vieäc hieåu vaø xaùc ñònh ñöôïc nguoàn voán giôùi haïn giuùp cho caùc doanh nghieäp bieát chaéc söï coù saün 10 nhöõng nguoàn ngaân quyõ daønh cho nhöõng döï aùn ñaõ leân keá hoaïch thöïc hieän vaøo naêm tôùi. Giôùi haïn nguoàn voán meàm khieán doanh nghieäp thaän troïng hôn trong vieäc xem xeùt qui moâ cuûa döï aùn môùi nhaèm laøm giaûm ruûi ro kinh doanh, ñoàng thôøi doanh nghieäp seõ phaûi xem xeùt löïa choïn caùc döï aùn ñaàu tö troïng ñieåm vaø traùnh ñaàu tö moät caùch traøn lan. Ñaây ñöôïc xem laø moät coâng cuï hoaïch ñònh vaø kieåm soaùt ngaân saùch voán. 1.2.3.2. Taùc ñoäng tieâu cöïc Vieäc khoâng tìm ñöôïc nguoàn taøi trôï taêng theâm khieán doanh nghieäp phaûi giôùi haïn chi tieâu voán cuûa mình daãn ñeán vieäc söû duïng nguoàn voán khoâng hieäu quaû, ñaàu tö manh muùn hay phaûi boû qua nhöõng döï aùn toát, nhöõng cô hoäi kinh doanh toát. Ñeå thöïc hieän ñöôïc döï aùn ñaàu tö trong söï giôùi haïn veà nguoàn voán, ban quaûn trò coù theå phaûi söû duïng ñeán nhöõng nguoàn taøi trôï coù chi phí söû duïng voán cao. Ñieàu naøy laøm haïn cheá hieäu quaû cuûa caùc döï aùn coù NPV döông. Trong ñieàu kieän nguoàn voán giôùi haïn, khi muoán löïa choïn moät nhoùm caùc döï aùn toát thì ñieàu kieän tieân quyeát laø caùc döï aùn naøy coù theå chia nhoû hoaëc taùch ra ñöôïc. Treân thöïc teá, ñieàu naøy raát khoù xaûy ra. Vì vaäy, nguoàn voán giôùi haïn seõ coù nhöõng aûnh höôûng khoâng toát ñeán hieäu quaû döï aùn ñaàu tö. Khi caùc nhaø quaûn lyù löïa choïn döï aùn “quaù baûo thuû” ñeå laøm giaûm nhöõng “ruûi ro chöùc vuï” ñaõ voâ tình taïo ra giôùi haïn nguoàn voán meàm cho caùc döï aùn toát, vì söï löïa choïn naøy taïo ra nhieàu chi phí, caùc chi phí naøy ñöôïc tính vaøo chi phí ñaïi dieän cuûa doanh nghieäp. Haønh ñoäng caét giaûm chi phí caùc döï aùn ñaàu tö môùi ñoâi khi daãn daét caùc nhaø ñieàu haønh ñeán suy nghó : caùc döï aùn ñaàu tö naøy coù theå trì hoaõn thöïc hieän maø khoâng laøm 11 maát ñi cô hoäi ñaàu tö. Tuy nhieân treân thöïc teá caùc cô hoäi ñaàu tö toát nhaát ñaõ maát ñi vì söï trì hoaõn ñoù. Söï giôùi haïn veà nguoàn voán buoäc caùc nhaø taøi chính phaûi chia caét döï aùn lôùn thaønh nhieàu döï aùn nhoû hôn, ñoâi khi hoï coøn trì hoaõn vieäc thöïc hieän caùc döï aùn naøy. Caùc nhaø nghieân cöùu cho raèng neáu doanh nghieäp thöïc hieän ngay caùc döï aùn nhoû hôn naøy thì doanh nghieäp vaãn coù theå thu ñöôïc nhöõng khoaûn lôïi nhuaän ñaùng keå. Coøn neáu doanh nghieäp boû qua ngay caû vieäc thöïc hieän caùc döï aùn nhoû hôn naøy thì khoaûn lôïi nhuaän tieàm naêng maø doanh nghieäp maát ñi laø raát lôùn. Nhöõng nghieân cöùu thöïc nghieäm cho thaáy ôû caùc nöôùc phaùt trieån haïn cheá veà nguoàn voán cöùng töông ñoái ít, nguoàn taøi trôï döôøng nhö luoân coù saün cho caùc döï aùn. Haàu heát caùc tröôøng hôïp giôùi haïn nguoàn voán thöôøng laø giôùi haïn nguoàn voán meàm. Tuy nhieân ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån, do thò tröôøng voán chöa phaùt trieån vaø hoaït ñoäng keùm hieäu quaû neân vieäc giôùi haïn nguoàn voán cöùng thöôøng coù taùc ñoäng lôùn hôn. Maëc duø döï aùn toát vaø doanh nghieäp coù nhu caàu voán nhöng ñeå tìm ñöôïc nguoàn taøi trôï thì coøn phaûi phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá khaùc. Chaúng haïn doanh nghieäp coù ñuû ñieàu kieän ñeå huy ñoäng voán treân thò tröôøng chöùng khoaùn khoâng? Coù ñuû taøi saûn ñeå theá chaáp cho caùc khoaûn vay khoâng? Coù quan heä toát vôùi caùc ngaân haøng vaø caùc nhaø cho vay khaùc khoâng?… 1.3. PHAÂN LOAÏI VOÁN Caên cöù vaøo muïc ñích, söï quan taâm vaø höôùng tieáp caän khaùc nhau maø ngöôøi ta phaân ñònh voán thaønh caùc loaïi khaùc nhau. 1.3.1. Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm luaân chuyeån cuûa töøng loaïi voán trong caùc giai ñoaïn cuûa chu kyø saûn xuaát kinh doanh, voán ñöôïc chia ra thaønh hai loaïi: Voán coá ñònh vaø voán löu ñoäng. 12 1.3.1.1. Voán coá ñònh: Voán coá ñònh cuûa doanh nghieäp laø soá voán öùng tröôùc veà nhöõng tö lieäu lao ñoäng chuû yeáu maø ñaëc ñieåm cuûa noù laø luaân chuyeån daàn daàn töøng boä phaän giaù trò vaøo saûn phaåm môùi cho ñeán khi tö lieäu lao ñoäng heát thôøi haïn söû duïng thì voán coá ñònh môùi hoaøn thaønh moät laàn luaân chuyeån (hoaëc moät voøng tuaàn hoaøn). Voán coá ñònh gaén lieàn vôùi hình thaùi bieåu hieän vaät chaát cuûa noù, ñoù laø taøi saûn coá ñònh (TSCÑ), ñaây laø nhöõng tö lieäu lao ñoäng chuû yeáu coù ñuû hai ñieàu kieän coù giaù trò toái thieåu ôû möùc nhaát ñònh (theo quy ñònh hieän nay cuûa Vieät Nam laø töø 10 trieäu ñoàng trôû leân); coù thôøi haïn söû duïng toái thieåu töø 1 naêm trôû leân. Voán coá ñònh phaûn aùnh baèng tieàn boä phaän tö lieäu lao ñoäng chuû yeáu cuûa doanh nghieäp, maø tö lieäu lao ñoäng laïi laø cô sôû vaät chaát cuûa neàn saûn xuaát xaõ hoäi. Vì vaäy voán coá ñònh coù vai troø raát lôùn vôùi vieäc phaùt trieån neàn saûn xuaát xaõ hoäi. Trong neàn kinh teá haøng hoùa taøi saûn coá ñònh cuûa doanh nghieäp khoâng chæ bao goàm taøi saûn coù hình thaùi hieän vaät maø coøn bao goàm caû taøi saûn khoâng coù hình thaùi hieän vaät (taøi saûn voâ hình) nhö: chi phí mua baèng phaùt minh saùng cheá, thöông hieäu,…loaïi taøi saûn khoâng coù hình thaùi hieän vaät chuyeån dòch giaù trò vaøo saûn phaåm môùi cuõng töông töï nhö taøi saûn coù hình thaùi hieän vaät. Taøi saûn coá ñònh vaø voán coá ñònh cuûa doanh nghieäp coù söï khaùc nhau. Luùc môùi hoaït ñoäng, doanh nghieäp coù voán coá ñònh baèng giaù trò nguyeân thuyû cuûa TSCÑ. Veà sau giaù trò cuûa voán coá ñònh thöôøng thaáp hôn giaù trò nguyeân thuyû cuûa TSCÑ do khoaûn khaáu hao vaø thanh lyù TSCÑ, maët khaùc laïi taêng theâm giaù trò do ñaàu tö xaây döïng cô baûn ñaõ hoaøn thaønh. Trong quaù trình luaân chuyeån, hình thaùi hieän vaät cuûa voán coá ñònh vaãn giöõ nguyeân (ñoái vôùi loaïi TSCÑ höõu hình), nhöng hình thaùi giaù trò cuûa noù laïi thoâng qua hình thöùc khaáu hao ñeå ñeàn buø giaù trò hao moøn, thöïc hieän taùi saûn xuaát TSCÑ. 13 1.3.1.2. Voán löu ñoäng Ñeå tieán haønh saûn xuaát kinh doanh ngoaøi tö lieäu lao ñoäng, caùc doanh nghieäp coøn phaûi coù ñoái töôïng lao ñoäng vaø söùc lao ñoäng. Ñoái töôïng lao ñoäng goàm hai boä phaän chính laø nhöõng vaät tö döï tröõ ñeå baûo ñaûm cho quaù trình saûn xuaát ñöôïc tieán haønh lieân tuïc (nguyeân, nhieân vaät lieäu) vaø nhöõng vaät tö ñang trong quaù trình saûn xuaát (saûn phaåm ñang cheá taïo, baùn thaønh phaåm). Maët khaùc quaù trình saûn xuaát luoân phaûi gaén lieàn vôùi quaù trình löu thoâng laøm hình thaønh trong khaâu naøy moät soá khoaûn haønh hoùa, tieàn teä vaø voán trong thanh toaùn. Bieåu hieän döôùi hình thaùi vaät chaát cuûa caùc yeáu toá treân ñöôïc goïi laø taøi saûn löu ñoäng cuûa doanh nghieäp, soá tieàn öùng tröôùc veà nhöõng taøi saûn ñoù ñöôïc goïi laø voán löu ñoäng cuûa doanh nghieäp. Voán löu ñoäng tuaàn hoaøn lieân tuïc, hoaøn thaønh moät voøng luaân chuyeån sau moät chu kyø vaø chuyeån toaøn boä giaù trò vaøo saûn phaåm môùi ngay trong chu kyø saûn xuaát ñoù. 1.3.2. Caên cöù vaøo nguoàn goác hình thaønh voán ñöôïc phaân chia thaønh ba loaïi: voán chuû sôû höõu, voán ñi vay vaø voán trong thanh toaùn. 1.3.2.1. Voán chuû sôû höõu: Ñaây laø voán thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa chuû doanh nghieäp, doanh nghieäp coù toaøn quyeàn söû duïng chuùng maø khoâng phaûi cam keát thanh toaùn. Tyû troïng voán chuû sôû höõu so vôùi toång nguoàn voán phaûn aùnh möùc ñoä chuû ñoäng cuûa doanh nghieäp trong hoaït ñoäng kinh doanh. Voán chuû sôû höõu bao goàm nhöõng khoaûn sau ñaây: Voán ñieàu leä laø voán maø chuû sôû höõu doanh nghieäp goùp vaøo ñeå thaønh laäp hay môû roäng doanh nghieäp. Theo quy ñònh cuûa phaùp luaät voán ñieàu leä toái thieåu phaûi baèng möùc voán phaùp ñònh quy ñònh cuï theå ñoái vôùi töøng ngaønh ngheà kinh doanh. Voán ñieàu leä do ngaân saùch nhaø nöôùc caáp (ñoái vôùi doanh nghieäp nhaø nöôùc), hoaëc do caùc coå ñoâng ñoùng goùp (ñoái vôùi coâng ty coå phaàn), hoaëc caùc ñoàng sôû höõu goùp voán (ñoái 14 vôùi coâng ty TNHH). Ñaây laø nguoàn voán chieám vò trí quan troïng nhaát ñeå duy trì hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh moät caùch bình thöôøng. Caùc khoaûn cheânh leäch do ñaùnh giaù laïi taøi saûn, cheânh leäch tyû giaù Caùc khoaûn quyõ ñöôïc hình thaønh trong quaù trình saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp (quyõ phaùt trieån kinh doanh, quyõ döï phoøng taøi chính, quyõ khen thöôûng phuùc lôïi,…) vaø laõi chöa phaân phoái. 1.3.2.2. Voán ñi vay: Voán ñi vay laø soá voán doanh nghieäp vay töø caùc toå chöùc tín duïng, töø daân cö, töø caùc toå chöùc kinh teá, xaõ hoäi döôùi hình thöùc vay nôï vaø phaûi traû goác vaø laõi vay theo thoûa thuaän. Voán ñi vay laø khoaûn voán maø doanh nghieäp phaûi cam keát thanh toaùn. Doanh nghieäp chæ coù quyeàn söû duïng voán trong phaïm vi nhöõng raøng buoäc nhaát ñònh maø khoâng coù quyeàn sôû höõu. 1.3.2.3. Voán trong thanh toaùn (voán chieám duïng) Voán trong thanh toaùn laø khoaûn tieàn phaûi thanh toaùn cuûa doanh nghieäp cho caùc ñoái töôïng trong vaø ngoaøi doanh nghieäp, maø doanh nghieäp ñöôïc söû duïng trong khoaûng thôøi gian chöa ñeán haïn thanh toaùn nhö tieàn mua haøng, mua nguyeân vaät lieäu, tieàn thueá phaûi noäp cho nhaø nöôùc, tieàn löông phaûi traû cho caùn boä coâng nhaân vieân,… 1.4. CAÙC PHÖÔNG THÖÙC HUY ÑOÄNG VOÁN CHO DOANH NGHIEÄP 1.4.1. Xin caáp voán boå sung Vieäc xin caáp voán boå sung ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc (DNNN), vaø caùc doanh nghieäp coù hình thöùc toå chöùc theo moâ hình coâng ty meï - coâng ty con. Treân thöïc teá, nhieàu doanh nghieäp nhaø nöôùc chöa ñöôïc caáp ñuû voán 15 ñieàu leä neân ñaõ gaëp phaûi khoù khaên trong vieäc chuû ñoäng xaây döïng keá hoaïch saûn xuaát kinh doanh. Maët khaùc coù nhieàu DNNN voán ngaân saùch nhaø nöôùc caáp quaù nhoû so vôùi voán saûn xuaát kinh doanh, khoâng töông xöùng vôùi taàm côõ cuûa doanh nghieäp. Chính vì vaäy maø Nhaø nöôùc caàn xem xeùt, caân nhaéc caáp theâm voán cho caùc doanh nghieäp, tröôùc tieân laø caùc doanh nghieäp thuoäc dieän caàn khuyeán khích phaùt trieån. Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp toå chöùc theo moâ hình coâng ty meï - coâng ty con, khi moät coâng ty con coù nhu caàu veà voán ñeå thöïc hieän moät danh muïc ñaàu tö thì coâng ty meï coù theå xem xeùt vaø ñieàu phoái nguoàn voán trong maïng löôùi caùc coâng ty con ñeå ñaùp öùng nhu caàu veà voán cho coâng ty con ñoù, hoaëc coù theå boå sung töø nguoàn ngaân quyõ cuûa coâng ty meï. 1.4.2. Phaùt haønh coå phieáu boå sung Ñoái vôùi coâng ty coå phaàn, sau khi ñaõ huy ñoäng voán kinh doanh baèng ñôït phaùt haønh coå phieáu ñaàu tieân, neáu coâng ty hoaït ñoäng coù hieäu quaû, caàn môû roäng saûn xuaát, ñoåi môùi coâng ngheä thì coâng ty coù theå taêng nguoàn voán baèng caùch huy ñoäng coå ñoâng ñoùng goùp thoâng qua vieäc phaùt haønh coå phieáu môùi. Vieäc phaùt haønh coå phieáu môùi tröôùc heát phaûi do ñaïi hoäi coå ñoâng quyeát ñònh, phaûi gaén vaán ñeà taêng voán vôùi vieäc söûa ñoåi möùc voán ñieàu leä cuûa coâng ty, phaûi coù ñuû caùc ñieàu kieän theo quy ñònh cuûa luaät phaùp môùi ñöôïc Uûy ban chöùng khoùan nhaø nöôùc cho pheùp. Coå phieáu laø chöùng chæ hoaëc buùt toaùn ghi soå xaùc nhaän soá voán coå phaàn cuûa coå ñoâng, xaùc nhaän caùc quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp cuûa coå ñoâng ñoái vôùi coâng ty coå phaàn. Coå phieáu coù hai loaïi laø coå phieáu thöôøng vaø coå phieáu öu ñaõi: Coå phieáu thöôøng: 16 Coå phieáu thöôøng laø loaïi coå phieáu thoâng duïng nhaát. Coå phieáu naøy khoâng coù kyø haïn, toàn taïi cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa coâng ty phaùt haønh ra noù, khoâng coù möùc laõi suaát coá ñònh, soá laõi ñöôïc chia vaøo cuoái moãi nieân ñoä keá toaùn (coå töùc) ít hay nhieàu phuï thuoäc vaøo keát quaû hoaït ñoäng cuûa coâng ty. Ngöôøi mua coå phieáu thöôøng ñöôïc goïi laø coå ñoâng. Coå ñoâng naém giöõ coå phieáu thöôøng laø moät trong nhöõng ngöôøi chuû coâng ty neân laø ngöôøi tröïc tieáp thuï höôûng keát quaû saûn xuaát kinh doanh cuõng nhö chòu moïi ruûi ro trong kinh doanh cuûa coâng ty. Ñaëc ñieåm noåi baät cuûa coå phaàn thöôøng laø ruûi ro nhieàu (gaén lieàn vôùi ruûi ro trong kinh doanh cuûa coâng ty); lôïi nhuaän cao (khi coâng ty laøm aên phaùt ñaït thì coå ñoâng naém giöõ coå phaàn thöôøng ñöôïc höôûng lôïi nhuaän cao); giaù caû bieán ñoäng (giaù coå phieáu thöôøng bieán ñoäng raát nhanh nhaïy, veà cô baûn phuï thuoäc vaøo coå töùc vaø giaù trò thò tröôøng cuûa coâng ty). Coå phieáu öu ñaõi: Coå phieáu öu ñaõi laø moät loaïi chöùng khoaùn lai taïp, coù nhöõng ñaëc ñieåm vöøa gioáng coå phieáu thöôøng, vöøa gioáng traùi phieáu. Ñoù laø moät giaáy chöùng nhaän coå ñoâng ñöôïc öu tieân so vôùi coå ñoâng thöôøng veà maët taøi chính nhöng laïi bò haïn cheá veà quyeàn haïn ñoá._.i vôùi coâng ty. Ngöôøi giöõ coå phieáu öu ñaõi khoâng ñöôïc tham gia baàu cöû, öùng cöû vaøo hoäi ñoàng quaûn trò, ban kieåm soaùt coâng ty, nhöng coù quyeàn nhaän khoaûn lôïi töùc coá ñònh, öu tieân chia laõi tröôùc coå ñoâng thöôøng, öu tieân traû nôï tröôùc coå ñoâng thöôøng khi thanh lyù taøi saûn trong tröôøng hôïp coâng ty bò phaù saûn. Coå phieáu öu ñaõi thöôøng chæ chieám moät tyû troïng nhoû trong toång voán huy ñoäng. Coå phieáu loaïi naøy ñaëc bieät thích hôïp khi coâng ty caàn taêng voán chuû sôû höõu, choáng ñöôïc söï phaù saûn cuûa coâng ty nhöng laïi khoâng muoán bò san seû quyeàn laõnh ñaïo. 17 1.4.3. Phaùt haønh traùi phieáu coâng ty Traùi phieáu laø teân chung cuûa caùc giaáy vay nôï trung - daøi haïn xaùc nhaän nghóa vuï cuûa toå chöùc phaùt haønh phaûi ñaûm baûo moät söï chi traû lôïi töùc ñònh kyø vaø hoaøn laïi voán goác cho ngöôøi sôû höõu traùi phieáu ôû thôøi ñieåm ñaùo haïn. Traùi phieáu goàm nhieàu loaïi khaùc nhau, coù theå ñöôïc phaùt haønh ôû trong vaø ngoaøi nöôùc. Ñeå huy ñoäng ñöôïc baèng caùch phaùt haønh traùi phieáu, doanh nghieäp phaûi töông ñoái coù uy tín treân thò tröôøng, coù tình hình taøi chính laønh maïnh, trieån voïng phaùt trieån toát. Maët khaùc ñeå haáp daãn ñöôïc coâng chuùng, doanh nghieäp phaûi quan taâm ñeán moät soá yeáu toá cuûa traùi phieáu moät caùch hôïp lyù. Caùc yeáu toá phaûi caân nhaéc khi phaùt haønh traùi phieáu laø: Loaïi traùi phieáu: Tröôùc heát doanh nghieäp neân choïn phaùt haønh loaïi traùi phieáu phuø hôïp vì vieäc löïa choïn naøy lieân quan ñeán chi phí, ruûi ro, khaû naêng löu haønh, söï haáp daãn, söï thaønh coâng cuûa traùi phieáu. Doanh nghieäp coù theå choïn phaùt haønh traùi phieáu coù laõi suaát coá ñònh, traùi phieáu coù laõi suaát thaû noåi, traùi phieáu coù theå thu hoài sôùm, traùi phieáu coù khaû naêng chuyeån ñoåi, traùi phieáu coù baûo ñaûm, traùi phieáu khoâng coù baûo ñaûm,… tuyø töøng ñieàu kieän cuï theå. Laõi suaát traùi phieáu: Veà maët lyù thuyeát thì traùi phieáu coù laõi suaát caøng cao caøng haáp daãn nhaø ñaàu tö. Möùc laõi suaát thöôøng phaûi ñaûm baûo möùc trung bình trong thò tröôøng voán, ñaûm baûo caïnh tranh ñöôïc vôùi caùc hình thöùc ñaàu tö khaùc vaø caùc traùi phieáu cuøng loaïi khaùc, vaø phaûi töông xöùng vôùi ruûi ro cuûa traùi phieáu. Ruûi ro cuûa traùi phieáu thöôøng lieân quan ñeán uy tín, tình hình taøi chính vaø xu theá phaùt trieån cuûa doanh nghieäp phaùt haønh. Ngoaøi ra ruûi ro coøn lieân quan ñeán töøng ñaëc ñieåm cuûa loaïi traùi phieáu phaùt 18 haønh nhö laõi suaát coá ñònh hay thaû noåi, coù baûo ñaûm hay khoâng. Traùi phieáu coù ruûi ro thaáp thì haáp daãn nhaø ñaàu tö hôn vaø phaûi traû laõi suaát thaáp hôn. Kyø haïn cuûa traùi phieáu: Kyø haïn cuûa traùi phieáu cuõng gaén lieàn vôùi möùc ñoä ruûi ro cuûa traùi phieáu, kyø haïn daøi thöôøng ñi keøm vôùi ruûi ro lôùn, do ñoù laøm giaûm söï haáp daãn cuûa traùi phieáu, ñoøi hoûi nhöõng buø ñaép xöùng ñaùng veà laõi suaát. 1.4.4. Vay töø thò tröôøng tín duïng Vay nôï laø caùch taøi trôï phoå bieán coù töø laâu ñôøi. Nguoàn voán vay nôï laø nguoàn voán quan troïng, giuùp doanh nghieäp môû roäng saûn xuaát kinh doanh, ñoåi môùi trang thieát bò, buø ñaép thieáu huït trong thanh toaùn. Phaùt haønh traùi phieáu laø hình thöùc vay nôï treân thò tröôøng chöùng khoaùn. Coøn vay nôï thoâng qua caùc hôïp ñoàng vay vôùi ngaân haøng thöông maïi laø hình thöùc huy ñoäng voán töø thò tröôøng tín duïng. Ngaân haøng thöông maïi laø ñònh cheá taøi chính trung gian, cung caáp nôï quan troïng cho doanh nghieäp döôùi hình thöùc cho vay tröïc tieáp (ngaén haïn, trung daøi haïn), vaø cho vay giaùn tieáp (cho thueâ taøi chính, chieát khaáu). Ñeå coù theå vay ñöôïc töø moät ngaân haøng, doanh nghieäp phaûi chöùng minh ñöôïc tình hình taøi chính vaø trieån voïng cuûa döï aùn vay voán, ñaùp öùng ñöôïc caùc ñieàu kieän cuûa ngaân haøng. Cuï theå, ngaân haøng seõ xeùt duyeät caùc vaán ñeà taøi chính cuûa doanh nghieäp nhö: Tình hình saûn xuaát kinh doanh, tình hình coâng nôï, khaû naêng thanh toaùn. Ngaân haøng cuõng tieán haønh nghieân cöùu döï aùn vay voán theo quy ñònh chaët cheõ veà caùc maët: muïc ñích vay, thaåm ñònh hieäu quaû döï aùn, tính khaû thi cuûa döï aùn. Öu ñieåm cuûa nguoàn taøi trôï naøy laø: caùc giao dòch vay möôïn naøy thöôøng raát linh hoaït, ngöôøi cho vay coù theå thöông löôïng thieát laäp lòch traû nôï phuø hôïp vôùi doøng 19 tieàn thu nhaäp cuûa döï aùn, caùc ñieàu khoaûn khaùc veà soá löôïng vaø phöông thöùc giaûi ngaân, laõi suaát cuõng ñeàu coù theå thoûa thuaän. 1.4.5. Thueâ taøi saûn Thueâ taøi saûn laø moät phöông thöùc taøi trôï cho doanh nghieäp. Hôïp ñoàng thueâ taøi chính coù theå ñöôïc xaùc laäp giöõa hai hay nhieàu beân lieân quan ñeán moät hay nhieàu taøi saûn. Ngöôøi cho thueâ (chuû sôû höõu taøi saûn) chuyeån giao cho ngöôøi thueâ (ngöôøi söû duïng taøi saûn) ñoäc quyeàn söû duïng trong moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh, ñoåi laïi ngöôøi thueâ phaûi traû moät soá tieàn cho chuû taøi saûn töông xöùng vôùi nguoàn söû duïng. Nhö vaäy, trong quaù trình thueâ, ngöôøi cho thueâ phaûi laø ngöôøi sôû höõu taøi saûn coøn ngöôøi ñi thueâ laø ngöôøi söû duïng taøi saûn ñoù. Khi keát thuùc hôïp ñoàng, ngöôøi cho thueâ thu hoài taøi saûn hoaëc baùn laïi taøi saûn ñoù. Hoaït ñoäng cho thueâ taøi saûn ñem laïi lôïi ích cho caû ngöôøi cho thueâ laãn ngöôøi thueâ, cuï theå laø: Baèng caùch söû duïng hình thöùc huy ñoäng voán naøy, ngöôøi thueâ coù theå gia taêng naêng löïc saûn xuaát trong nhöõng ñieàu kieän haïn cheá veà voán ñaàu tö, hieän ñaïi hoùa saûn xuaát theo kòp toác ñoä phaùt trieån cuûa coâng ngheä môùi. Trong tröôøng hôïp doanh nghieäp vì nhieàu lyù do khoâng thoûa maõn caùc yeâu caàu vay voán cuûa caùc toå chöùc tín duïng, vaãn coù theå nhaän ñöôïc taøi trôï qua hôïp ñoàng thueâ taøi saûn. Do taøi saûn vaãn thuoäc sôû höõu cuûa ngöôøi cho thueâ neân ngöôøi cho thueâ khoâng ñoøi hoûi doanh nghieäp (ngöôøi thueâ) phaûi coù taøi saûn theá chaáp, phaûi ñaùp öùng ñöôïc caùc ñieàu kieän khaét khe nhö khi vay voán taïi ngaân haøng. Thueâ taøi saûn laø hình thöùc taøi trôï coù ruûi ro thaáp neân caùc thuû tuïc vaø ñieàu kieän taøi trôï thöôøng ñôn giaûn vaø deã daøng hôn. Ngöôøi thueâ coù theå töï tìm kieám, ñaøm phaùn nguoàn cung öùng taøi saûn thieát bò tröôùc, sau ñoù môùi yeâu caàu taøi trôï neân coù theå ruùt 20 ngaén thôøi gian tieán haønh ñaàu tö maùy moùc thieát bò. Maët khaùc, caùc coâng ty cho thueâ laø nhöõng toå chöùc chuyeân moân hoùa trong lónh vöïc cho thueâ maùy moùc thieát bò neân hoï coù theå cung caáp caùc yù kieán tö vaán, cung caáp caùc phuï tuøng linh kieän ñi keøm, caùc kyõ naêng quaûn trò, huaán luyeän ñaøo taïo vaø caùc dòch vuï hoã trôï khaùc raát höõu ích cho ngöôøi thueâ. Tuy vaäy, beân caïnh caùc lôïi ích maø thueâ taøi saûn ñem laïi cho doanh nghieäp thì hình thöùc taøi trôï naøy cuõng coù nhöõng baát lôïi ñoù laø chi phí phaûi traû theo hôïp ñoàng thueâ taøi saûn thöôøng cao hôn möùc laõi suaát cho vay cuûa caùc hình thöùc taøi trôï voán khaùc treân thò tröôøng voán, ñaây khoâng phaûi laø hình thöùc reû ñoái vôùi doanh nghieäp. Thueâ taøi saûn ñöôïc phaân laøm hai loaïi laø thueâ khai thaùc vaø thueâ taøi chính. 1.4.5.1. Thueâ khai thaùc (Thueâ hoaït ñoäng – Operation lease) Thueâ khai thaùc laø hình thöùc thueâ taøi saûn coù thôøi haïn thueâ thöôøng raát ngaén so vôùi toaøn boä thôøi gian toàn taïi höõu ích cuûa taøi saûn, ngöôøi thueâ coù quyeàn huyû ngang hôïp ñoàng sau khi ñaõ baùo tröôùc vôùi ngöôøi cho thueâ trong khoaûng thôøi gian ñaõ thoûa thuaän, do ñoù toång soá tieàn ngöôøi thueâ phaûi traû thöôøng nhoû hôn giaù trò cuûa taøi saûn. Trong giao dòch thueâ khai thaùc, ngöôøi cho thueâ phaûi chòu toaøn boä chi phí vaän haønh, baûo trì, baûo hieåm taøi saûn, moïi ruûi ro, thieät haïi khoâng phaûi ngöôøi thueâ gaây ra. Khi hôïp ñoàng thueâ khai thaùc ñaùo haïn, quyeàn ñònh ñoaït taøi saûn thuoäc veà ngöôøi cho thueâ. Hôïp ñoàng thueâ khai thaùc coù nhöõng ñaëc ñieåm sau: Tieàn thueâ phaûi traû cuûa hôïp ñoàng thueâ khai thaùc thöôøng cao hôn trong hôïp ñoàng cho thueâ taøi chính, vì ngöôøi thueâ phaûi traû cho ngöôøi cho thueâ caû caùc chi phí khaùc nhö baûo trì, thay theá phuï tuøng, söûa chöõa, baûo hieåm ruûi ro,… Tuy nhieân, trong thöïc teá do ngöôøi cho thueâ chuyeân moân hoùa trong vieäc cho thueâ neân tieát kieäm ñöôïc chi 21 phí vaø giaù caû cho thueâ thöôøng vaãn coù lôïi hôn cho ngöôøi cho thueâ so vôùi tröôøng hôïp hoï töï cung öùng. Thôøi haïn thueâ khai thaùc thöôøng ngaén hôn nhieàu so vôùi toaøn boä thôøi gian höõu ích cuûa taøi saûn, do ñoù ngöôøi cho thueâ thöôøng kyø voïng vaøo vieäc tieáp tuïc cho thueâ hay baùn laïi taøi saûn ñoù ñeå buø ñaép chi phí ban ñaàu vaø thu ñöôïc lôïi nhuaän. Bôûi vaäy, hoï coù theå coù nhöõng raøng buoäc ngöôøi thueâ trong vieäc vaän haønh, söû duïng taøi saûn thueâ. Ngöôøi cho thueâ phaûi chòu moïi thieät haïi vaø ruûi ro lieân quan ñeán taøi saûn, do ñoù ngöôøi cho thueâ phaûi tính theâm caùc chi phí naøy vaøo tieàn thueâ vaø möùc naøy cao hay thaáp töông öùng vôùi ruûi ro. Taïi doanh nghieäp ñi thueâ, taøi saûn thueâ khoâng ñöôïc phaûn aùnh trong soå saùch keá toaùn ngöôøi thueâ, soá tieàn thueâ traû theo hôïp ñoàng ñöôïc ghi nhö moät chi phí bình thöôøng. Trong thoûa thuaän thueâ khai thaùc ngöôøi thueâ coù theå huûy ngang hôïp ñoàng tröôùc khi heát haïn, ñieàu naøy ñem laïi cho ngöôøi thueâ khaû naêng linh hoaït ñoái vôùi taøi saûn. Ñaây laø moät lôïi theá cho ngöôøi thueâ neáu taøi saûn thuoäc loaïi deã bò laïc haäu. Ngöôøi cho thueâ phaûi ñaûm nhieäm moät soá nhieäm vuï nhö mua baûo hieåm, ñoùng thueá taøi saûn, baûo trì, söûa chöõa, cung caáp taøi saûn thay theá. Do ñoù ñaây seõ laø moät tieän ích cho ngöôøi thueâ neáu ngöôøi thueâ khoâng coù caùc ñieàu kieän ñeå tieán haønh hay tieáp caän vôùi caùc dòch vuï hoã trôï naøy. 1.4.5.2. Thueâ taøi chính 1.4.5.2.1. Khaùi nieäm Theo Nghò ñònh soá 16/2001/NH-CP ngaøy 02/05/2001 veà toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa coâng ty cho thueâ taøi chính thì cho thueâ taøi chính (CTTC) laø moät hoaït ñoäng tín duïng trung daøi haïn, thoâng qua vieäc cho thueâ maùy moùc thieát bò, phöông tieän vaän 22 chuyeån vaø caùc ñoäng saûn khaùc. Beân cho thueâ cam keát mua maùy moùc thieát bò phöông tieän vaän chuyeån vaø ñoäng saûn theo yeâu caàu cuûa beân thueâ, vaø naém giöõ quyeàn sôû höõu taøi saûn thueâ. Beân ñi thueâ ñöôïc söû duïng taøi saûn thueâ vaø thanh toaùn tieàn thueâ trong suoát thôøi haïn thueâ ñaõ ñöôïc hai beân thoûa thuaän vaø khoâng ñöôïc huyû boû hôïp ñoàng tröôùc thôøi haïn. Khi keát thuùc thôøi haïn thueâ, beân thueâ ñöôïc quyeàn choïn mua taøi saûn thueâ hoaëc tieáp tuïc thueâ theo ñieàu kieän ñaõ thoûa thuaän trong hôïp ñoàng CTTC. Toång soá tieàn thueâ moät loaïi taøi saûn ñöôïc quy ñònh taïi hôïp ñoàng CTTC ít nhaát phaûi töông ñöông vôùi giaù trò cuûa taøi saûn ñoù taïi thôøi ñieåm kyù hôïp ñoàng. 1.4.5.2.2 Caùc chuû theå tham gia trong hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính Trong giao dòch cho thueâ taøi chính, coù caùc chuû theå sau ñaây tham gia: Beân cho thueâ (Leaser) : Beân cho thueâ laø nhaø taøi trôï, duøng voán cuûa mình mua caùc taøi saûn thieát bò ñeå xaùc laäp quyeàn sôû höõu cuûa mình ñoái vôùi caùc taøi saûn thieát bò ñoù roài ñem cho thueâ ñeå ngöôøi ñi thueâ söû duïng trong moät thôøi gian nhaát ñònh. Beân cho thueâ laø caùc coâng ty taøi chính ñöôïc thaønh laäp vaø ñöôïc caáp giaáy pheùp hoaït ñoäng veà CTTC. Thôøi gian hoaït ñoäng toái ña cuûa coâng ty cho thueâ taøi chính laø 70 naêm. Theo quy ñònh coâng ty taøi chính ôû Vieät Nam goàm caùc loaïi hình sau: - Coâng ty taøi chính nhaø nöôùc - Coâng ty cho thueâ taøi chính coå phaàn 23 - Coâng ty cho thueâ taøi chính do ngaân haøng, coâng ty taøi chính thaønh laäp, hoaëc do ngaân haøng, coâng ty taøi chính cuøng vôùi caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc, coâng ty coå phaàn, coâng ty TNHH (Coâng ty cho thueâ taøi chính tröïc thuoäc ngaân haøng) - Coâng ty taøi chính lieân doanh giöõa beân Vieät Nam laø moät hoaëc nhieàu ngaân haøng, coâng ty taøi chính, doanh nghieäp (trong ñoù nhaát thieát phaûi coù ngaân haøng hoaëc coâng ty taøi chính tham gia) vôùi beân nöôùc ngoaøi laø ngaân haøng, coâng ty taøi chính, coâng ty cho thueâ taøi chính vaø toå chöùc taøi chính quoác teá theo hôïp ñoàng lieân doanh. - Coâng ty cho thueâ taøi chính 100% voán nöôùc ngoaøi, do caùc ngaân haøng, coâng ty taøi chính, coâng ty cho thueâ taøi chính nöôùc ngoaøi thaønh laäp taïi Vieät Nam baèng 100% voán cuûa beân nöôùc ngoaøi. Beân cho thueâ coù nhöõng quyeàn lôïi sau: Mua, nhaäp khaåu tröïc tieáp taøi saûn, thieát bò theo yeâu caàu cuûa beân thueâ. Yeâu caàu beân thueâ cung caáp ñaày ñuû caùc baùo caùo keá toaùn taøi chính, caùc keá hoaïch saûn xuaát kinh doanh coù lieân quan ñeán vieäc söû duïng taøi saûn thueâ. Yeâu caàu beân thueâ boài thöôøng moïi thieät haïi do khoâng thöïc hieän ñaày ñuû nghóa vuï baûo quaûn, söûa chöõa, thanh toaùn tieàn baûo hieåm trong thôøi haïn cho thueâ. Thu hoài taøi saûn cho thueâ vaø yeâu caàu beân thueâ phaûi thanh toaùn ngay toaøn boä soá tieàn thueâ khi vi phaïm hôïp ñoàng cho thueâ. Nghóa vuï cuûa beân cho thueâ: Kyù hôïp ñoàng mua taøi saûn, thieát bò, hoaøn taát caùc thuû tuïc nhaäp khaåu taøi saûn, thanh toaùn toaøn boä tieàn mua taøi saûn thieát bò cho thueâ. Boài thöôøng thieät haïi cho beân thueâ trong tröôøng hôïp beân cho thueâ vi phaïm hôïp ñoàng cho thueâ. 24 Beân thueâ (Leasee): Beân thueâ laø caùc toå chöùc vaø caù nhaân goàm caùc loaïi hình doanh nghieäp, caùc coâng ty, xí nghieäp, toå chöùc kinh teá vaø caù nhaân hoä gia ñình coù nhu caàu söû duïng taøi saûn, thieát bò cho caùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh. Beân thueâ laø ngöôøi coù nhu caàu taøi trôï döôùi hình thöùc cho thueâ taøi chính. Baát kyø moät loaïi hình doanh nghieäp naøo toàn taïi vaø hoaït ñoäng theo luaät phaùp, coù ñuû ñieàu kieän coù nhu caàu seõ ñöôïc coâng ty CTTC taøi trôï baèng cho thueâ taøi chính. Quyeàn cuûa beân thueâ: Beân thueâ ñöôïc quyeàn löïa choïn nhöõng taøi saûn, thieát bò, thöông löôïng vaø thoûa thuaän vôùi ngöôøi baùn (ngöôøi cung caáp) veà ñaëc tính kyõ thuaät, soá löôïng, chuûng loaïi, giaù caû vaän chuyeån, laép ñaët, giao nhaän, baûo haønh, höôùng daãn söû duïng,… caùc taøi saûn thieát bò maø mình thueâ. Tröïc tieáp nhaän taøi saûn thieát bò thueâ töø ngöôøi baùn, ngöôøi cung caáp theo thoûa thuaän trong hôïp ñoàng mua baùn taøi saûn. Ñöôïc quyeàn löïa choïn phöông aùn khi keát thuùc hôïp ñoàng cho thueâ (mua ñeå chuyeån quyeàn sôû höõu, tieáp tuïc thueâ, hoaëc traû laïi taøi saûn thueâ ñeå chaám döùt hôïp ñoàng) Nghóa vuï cuûa beân thueâ: Söû duïng taøi saûn thieát bò ñuùng muïc ñích ñaõ thoûa thuaän trong hôïp ñoàng cho thueâ. Khoâng ñöôïc chuyeån quyeàn söû duïng taøi saûn thueâ cho ñôn vò hoaëc caù nhaân khaùc khi chöa ñöôïc beân cho thueâ ñoàng yù baèng vaên baûn. Thanh toaùn tieàn thueâ theo quy ñònh trong hôïp ñoàng CTTC, thanh toaùn caùc chi phí coù lieân quan ñeán taøi saûn thueâ (thueá nhaäp khaåu, baûo hieåm,…) Chòu moïi ruûi ro veà vieäc maát maùt, hö hoûng ñoái vôùi taøi saûn thueâ vaø nhöõng ruûi ro maø taøi saûn thueâ gaây ra ñoái vôùi caùc ñôn vò vaø caù nhaân khaùc. 25 Chòu traùch nhieäm baûo döôõng, söûa chöõa taøi saûn thueâ trong thôøi haïn thueâ. Khoâng ñöôïc duøng taøi saûn thueâ ñeå theá chaáp, caàm coá, hoaëc ñeå baûo ñaûm cho baát kyø moät nghóa vuï taøi chính naøo. Nhaø cung caáp (Manufacturer; Supplier) Nhaø cung caáp laø caùc coâng ty, caùc haõng saûn xuaát hoaëc kinh doanh nhöõng taøi saûn thieát bò maø beân thueâ caàn coù ñeå söû duïng (goàm caùc maùy moùc thieát bò coâng nghieäp; caùc thieát bò vaên phoøng, thieát bò cô khí töï ñoäng, thieát bò kieåm nghieäm ño löôøng vaø caùc loaïi ñoäng saûn khaùc. Nhaø cung caáp thöïc hieän vieäc chuyeån giao, laép ñaët taøi saûn thieát bò theo hôïp ñoàng mua baùn, höôùng daãn kyõ thuaät cho coâng nhaân vieân vaän haønh, baûo trì, baûo döôõng taøi saûn thieát bò,… 1.4.5.2.3. Ñaëc ñieåm cô baûn cuûa cho thueâ taøi chính: Cho thueâ taøi chính laø loaïi hình tín duïng taøi trôï 100% nhu caàu voán cho beân ñi thueâ, so vôùi cho vay trung daøi haïn ngöôøi ñi vay phaûi coù voán töï coù tham gia vaøo döï aùn thì cho thueâ taøi chính roõ raøng coù lôïi hôn, öu theá hôn. Ngöôøi ñi thueâ (beân thueâ) laø ngöôøi chuû ñoäng hoaøn toaøn trong vieäc tìm kieám vaø löïa choïn caùc taøi saûn thieát bò maø mình caàn söû duïng, vì vaäy beân cho thueâ thaät söï yeân taâm veà muïc ñích söû duïng voán cuûa beân thueâ. Beân thueâ ñöôïc quyeàn choïn mua taøi saûn thieát bò thueâ theo moät möùc giaù ñöôïc xaùc ñònh tröôùc trong hôïp ñoàng thaáp hôn giaù trò coøn laïi cuûa taøi saûn thieát bò ñoù. Thôøi haïn cho thueâ chieám phaàn lôùn thôøi gian höõu duïng cuûa taøi saûn thieát bò vaø laø thôøi haïn khoâng theå huyû ngang theo yù muoán chuû quan cuûa caùc beân lieân quan (tröø tröôøng hôïp hôïp ñoàng cho thueâ bò vi phaïm) 26 Giaù caû cho thueâ ñöôïc tính toaùn vaø xaùc ñònh tröôùc vaø ghi vaøo phuï luïc hôïp ñoàng cho thueâ taøi chính, beân thueâ seõ traû daàn daàn hoaëc löïa choïn phöông thöùc traû thích hôïp vôùi quaù trình söû duïng taøi saûn thueâ. Trong suoát thôøi haïn cuûa hôïp ñoàng cho thueâ taøi chính, beân cho thueâ taøi chính naém giöõ quyeàn sôû höõu taøi saûn thieát bò coøn beân thueâ chæ coù quyeàn söû duïng caùc taøi saûn thieát bò ñoù. 1.4.5.2.4. Caùc hình thöùc cho thueâ taøi chính 1.4.5.2.4.1. Cho thueâ taøi chính thoâng thöôøng (1) Sau khi ñaõ tham khaûo yù kieán cuûa beân cho thueâ taøi chính, ngöôøi ñi thueâ lieân heä vôùi nhaø cung caáp veà taøi saûn thieát bò maø mình caàn söû duïng veà giaù caû, ñaëc tính kyõ thuaät, chuyeân gia, ñoäi nguõ coâng nhaân,… Nhaø cung caáp vaø beân ñi thueâ seõ kyù hôïp ñoàng sô boä hoaëc bieân baûn thoûa thuaän veà taát caû caùc noäi dung coù lieân quan ñeán taøi saûn, thieát bò. (2) Beân ñi thueâ tieán haønh caùc thuû tuïc taøi trôï taïi moät coâng ty cho thueâ taøi chính thuaän lôïi nhaát. Thuû tuïc taøi trôï goàm coù: - Ñôn xin taøi trôï - Phöông aùn khai thaùc söû duïng caùc taøi saûn ñi thueâ Beân ñi thueâ Beân cho thueâ Nhaø cung caáp (1) (4a) (5) (4b) (3) (2) (6) 27 - Hoà sô coù lieân quan ñeán taøi saûn thieát bò maø mình caàn thueâ (soá löôïng, chuûng loaïi, tính naêng kyõ thuaät, vaän chuyeån laép ñaët, vaän haønh baûo döôõng, giaù caû,…) keøm theo hôïp ñoàng sô boä (bieân baûn ghi nhôù) ñaõ ñöôïc kyù vôùi nhaø cung caáp. Khi tieáp nhaän hoà sô xin taøi trôï cuûa khaùch haøng coâng ty CTTC phaûi tieán haønh thaåm ñònh vieäc cho thueâ taøi chính, noäi dung coâng taùc thaåm ñònh töông töï nhö tín duïng trung daøi haïn. Neáu keát quaû thaåm ñònh thaáy coù nhieàu ruûi ro seõ töø choái. Neáu phöông aùn söû duïng thieát bò coù hieäu quaû ñaûm baûo khaû naêng traû nôï thì beân cho thueâ thoâng baùo cho khaùch haøng bieát chaáp nhaän taøi trôï vaø neâu caùc ñieàu kieän cuï theå, thôøi haïn cho thueâ. Nguyeân taéc cho thueâ vôùi thôøi haïn caøng daøi caøng toát (60% ñeán 100% thôøi gian söû duïng thieát bò). Laõi suaát cho thueâ coù theå laø coá ñònh hoaëc thaû noåi. Phaàn lôùn aùp duïng laõi suaát coá ñònh. (3) Sau khi hôïp ñoàng cho thueâ taøi chính ñaõ ñöôïc kyù keát coâng ty CTTC seõ lieân heä vôùi nhaø cung caáp ñaët haøng vaø sau ñoù kyù hôïp ñoàng mua caùc taøi saûn thieát bò theo yeâu caàu cuûa beân ñi thueâ. (4a) Nhaø cung caáp caên cöù vaøo caùc ñieàu khoaûn hôïp ñoàng ñaõ kyù vôùi coâng ty CTTC tieán haønh vaän chuyeån vaø laép ñaët taøi saûn thieát bò taïi ñòa ñieåm theo yeâu caàu cuûa beân ñi thueâ. (4b) Nhaø cung caáp göûi caùc chöùng töø hoùa ñôn keøm theo thö yeâu caàu thanh toaùn (hoái phieáu, leänh nhôø thu) göûi cho coâng ty CTTC ñeå yeâu caàu thanh toaùn. (5) Coâng ty CTTC thöïc hieän vieäc thanh toaùn cho nhaø cung caáp veà caùc taøi saûn thieát bò noùi treân. Bao goàm giaù mua, chi phí vaän chuyeån, chi phí laép ñaët chaïy thöû, chi phí khaùc neáu coù. Sau khi thanh toaùn coâng ty CTTC seõ chính thöùc xaùc laäp quyeàn sôû höõu cuûa mình ñoái vôùi caùc taøi saûn thieát bò noùi treân. 28 (6) Beân cho thueâ vaø beân ñi thueâ kieåm tra laïi laàn cuoái caùc taøi saûn thieát bò ñaõ ñöôc laép ñaët. Toå chöùc vaän haønh thöû sau ñoù seõ laäp bieân baûn baøn giao taøi saûn thieát bò. Beân giao laø beân cho thueâ (ngöôøi naém quyeàn sôû höõu), beân nhaän laø beân ñi thueâ (ngöôøi ñöôïc quyeàn söû duïng caùc taøi saûn thieát bò ñoù). Chính thöùc chuyeån giao taøi saûn cho beân ñi thueâ söû duïng. Hôïp ñoàng cho thueâ taøi chính baét ñaàu coù hieäu löïc veà phöông dieän thöïc teá. Haøng thaùng, quyù, naêm ñònh kyø ngöôøi ñi thueâ phaûi thanh toaùn cho coâng ty CTTC soá tieàn thueâ theo baûng khaáu hao taøi chính. Khi heát haïn hôïp ñoàng beân ñi thueâ ñöôïc quyeàn löïa choïn 1 trong 3 phöông aùn sau ñaây: Phöông aùn 1: Mua taøi saûn thieát bò theo giaù caû ñaõ ñöôïc xaùc ñònh tröôùc trong hôïp ñoàng. Phöông aùn 2: Tieáp tuïc keùo daøi thôøi haïn thueâ (khoâng phaûi laäp hôïp ñoàng cho thueâ taøi chính môùi) Phöông aùn 3: Traû laïi taøi saûn thieát bò thueâ cho coâng ty cho thueâ taøi chính. 1.4.5.2.4.2. Mua vaø cho thueâ laïi (Buying and lease back) Theo hình thöùc naøy, coâng ty CTTC seõ kyù hôïp ñoàng “Mua vaø cho thueâ laïi” vôùi moät ñôn vò kinh teá hoaëc caù nhaân, trong ñoù coâng ty CTTC seõ duøng voán cuûa mình ñeå mua taøi saûn thieát bò cuûa ñôn vò naøy theo moät möùc giaù ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû giaù trò coøn laïi cuûa taøi saûn thieát bò ñoù (ñaây laø nhöõng taøi saûn thieát bò ñang ñöôïc söû duïng trong saûn xuaát kinh doanh cuûa ñôn vò ñoù). Ñoàng thôøi coâng ty CTTC duøng taøi saûn thieát bò naøy ñeå cho chính ñôn vò ñoù thueâ vaø traû tieàn thueâ theo ñònh kyø nhö trong cho thueâ thoâng thöôøng. Hình thöùc cho thueâ naøy giuùp caùc coâng ty, ñôn vò kinh teá coù voán ñeå môû roäng ñaàu tö, ñoåi môùi trang thieát bò,… ñeå gia taêng khoái löôïng saûn phaåm, dòch vuï vaø doanh thu. 29 Mua vaø cho thueâ laïi ñöôïc thöïc hieän theo caùc böôùc sau: Böôùc 1: Ngöôøi ñi thueâ (ñoàng thôøi laø ngöôøi chuû sôû höõu cuûa thieát bò ñang caàn baùn vaø thueâ laïi) tieán haønh caùc thuû tuïc xin taøi trôï döôùi hình thöùc “Baùn vaø thueâ laïi”. Thuû tuïc goàm coù: Ñôn xin taøi trôï Toaøn boä hoà sô coù lieân quan ñeán taøi saûn thieát bò Phöông aùn söû duïng taøi saûn thieát bò thueâ vaø traû tieàn thueâ. Böôùc 2: Coâng ty cho thueâ taøi chính tieán haønh thaåm ñònh cho thueâ taøi chình: Kieåm tra hoà sô taøi saûn thieát bò maø beân ñi thueâ caàn baùn Xaùc ñònh giaù trò coøn laïi vaø giaù trò thò tröôøng cuûa taøi saûn thieát bò Kieåm tra tình traïng kyõ thuaät vaø giaù trò söû duïng cuûa taøi saûn thieát bò Kieåm tra vieäc söû duïng taøi saûn thieát bò cuûa ñôn vò Sau ñoù laäp döï thaûo hôïp ñoàng mua vaø cho thueâ laïi. Böôùc 3: Kyù hôïp ñoàng mua vaø cho thueâ laïi, coâng chöùng, ñaêng kyù taøi saûn cho thueâ taøi chính. Böôùc 4: Thöïc hieän phaàn 1 cuûa hôïp ñoàng mua vaø cho thueâ laïi. Coâng ty CTTC chuyeån tieàn (theo giaù mua) thanh toaùn tieàn mua taøi saûn thieát bò cho beân ñi thueâ. Beân ñi thueâ chuyeån giao hoà sô goác vaø giaáy chöùng nhaän sôû höõu taøi saûn thieát bò cho coâng ty CTTC. Böôùc 5: Thöïc hieän phaàn 2 cuûa hôïp ñoàng mua vaø cho thueâ laïi. Beân cho thueâ (coâng ty CTTC) laäp bieân baûn baøn giao taøi saûn thieát bò cho beân thueâ ñi thueâ ñeå söû duïng theo hôïp ñoàng. Beân ñi thueâ söû duïng taøi saûn thieát bò ñeå saûn xuaát kinh doanh vaø thanh toaùn tieàn thueâ cho coâng ty CTTC theo ñònh kyø ñaõ quy ñònh. 30 Böôùc 6: Thanh lyù hôïp ñoàng. Khi heát haïn cho thueâ (ñoàng thôøi heát haïn khaáu hao taøi saûn thieát bò), hai beân seõ tieán haønh thanh lyù hôïp ñoàng töông töï nhö trong cho thueâ thoâng thöôøng. 1.4.5.2.4.3. Cho thueâ giaùp löng (Back to back leasing) Ñeå khai thaùc vaø söû duïng trieät ñeå coâng naêng cuûa taøi saûn thieát bò, beân cho thueâ ñoàng yù cho beân ñi thueâ ngoaøi vieäc söû duïng taøi saûn thieát bò thueâ ñeå saûn xuaát kinh doanh coøn ñöôïc pheùp söû duïng taøi saûn thieát bò ñoù ñeå cho moät ñôn vò hoaëc caù nhaân khaùc thueâ, vôùi ñieàu kieän ngöôøi ñi thueâ phaûi chòu traùch nhieäm veà vieäc söû duïng taøi saûn thieát bò ñuùng coâng naêng vaø thanh toaùn tieàn thueâ kòp thôøi ñaày ñuû. Coâng ty cho thueâ taøi chính chæ xaùc laäp quan heä vôùi ngöôøi ñi thueâ (quan heä phaùp lyù, kinh teá vaø taøi chính). Coøn vieäc ngöôøi ñi thueâ söû duïng taøi saûn thieát bò ñeå cho ai thueâ laïi, giaù caû tieàn thueâ bao nhieâu,… coâng ty CTTC khoâng quan taâm. 1.4.6. Tín duïng thöông maïi (tín duïng nhaø cung caáp) Trong neàn kinh teá thò tröôøng caùc doanh nghieäp coù theå söû duïng taøi trôï baèng caùch mua chòu cuûa nhaø cung caáp. Tröôøng hôïp naøy ngöôøi ta goïi laø tín duïng thöông maïi hay tín duïng nhaø cung caáp. Trong baûng caân ñoái taøi saûn cuûa doanh nghieäp nguoàn taøi trôï naøy theå hieän ôû khoaûn muïc phaûi traû ngöôøi baùn. Coâng cuï ñeå thöïc hieän loaïi tín duïng naøy phoå bieán laø duøng kyø phieáu vaø hoái phieáu. Tín duïng thöông maïi laø nguoàn taøi trôï ngaén haïn raát öa chuoäng cuûa caùc doanh nghieäp bôûi vì thôøi haïn linh ñoäng, hôn nöõa vôùi söï phaùt trieån cuûa heä thoáng ngaân haøng nhöõng ngöôøi “cho vay” hoaøn toaøn coù theå deã daøng chieát khaáu caùc thöông phieáu ñeå laáy tieàn phuïc vuï cho nhöõng nhu caàu rieâng khi thöông phieáu chöa ñeán haïn thanh toaùn. Cuõng nhö caùc nguoàn taøi trôï khaùc, taøi trôï baèng tín duïng thöông maïi cuõng coù chi phí: 31 Tyû leä chieát khaáu 360 ngaøy Chi phí cuûa tín duïng thöông maïi = 100-Tyû leä C.khaáu x Soá ngaøy mua chòu - Thôøi gian ñöôïc höôûng chieát khaáu Ví duï: Moät khoaûn tín duïng thöông maïi 100.000.000 ñoàng qui ñònh ñieàu kieän thanh toaùn “2/15, net 45”. Coù nghóa laø nhaø cung caáp seõ chieát khaáu 2% treân giaù trò 100.000.000 ñoàng neáu ngöôøi mua traû tieàn trong khoaûng thôøi gian 15 ngaøy keå töø ngaøy giao haøng, ngoaøi 15 ngaøy ñeán 45 ngaøy phaûi traû ñuû 100.000.000 ñoàng. Chi phí cuûa khoaûn tín duïng naøy laø: 2 360 100 – 2 x 45 – 15 = 24,5 % 32 CHÖÔNG 2 : THÖÏC TRAÏNG HUY ÑOÄNG VOÁN CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP XAÂY DÖÏNG ÔÛ TP.HCM 2.1. TÌNH HÌNH SAÛN XUAÁT KINH DOANH CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP NGAØNH XAÂY DÖÏNG ÔÛ TP.HCM 2.1.1. Nhöõng ñaëc ñieåm cuûa ngaønh coâng nghieäp xaây döïng Coâng nghieäp xaây döïng laø moät ngaønh coâng nghieäp lôùn coù phaàn ñoùng goùp khoaûng 7%-12% vaøo toång saûn phaåm cuûa neàn kinh teá quoác daân, coù soá löôïng doanh nghieäp raát lôùn. Ngaønh xaây döïng mang nhieàu ñaëc tính chung cuûa caû coâng nghieäp saûn xuaát vaø coâng nghieäp dòch vuï. Cuõng nhö nhöõng ngaønh saûn xuaát khaùc, noù cuõng coù caùc saûn phaåm vaät chaát vaø chuùng thöôøng gaây aán töôïng veà kích thöôùc, giaù thaønh vaø söï phöùc taïp ña daïng. Nhöng maët khaùc, xaây döïng laïi mang daùng veû cuûa moät ngaønh coâng nghieäp dòch vuï bôûi leõ noù khoâng tích luyõ moät löôïng voán ñaùng keå so vôùi caùc ngaønh coâng nghieäp khaùc nhö giao thoâng vaän taûi, daàu khí vaø khai thaùc moû. Xaây döïng laø moät ngaønh bò caét rôøi cao ñoä vaø ñoâi khi chia reõ, nhöng trong coâng vieäc ñaùp öùng nhu caàu caáp baùch cuûa quoác gia, chaúng haïn nhö trong thôøi chieán thì ít coù ngaønh coâng nghieäp naøo coù theå huy ñoäng ñöôïc tieàm löïc nhanh choùng hôn. Moãi thaønh phaàn cuûa ngaønh xaây döïng – caùc nhaø thieát keá, xaây döïng, ñieàu phoái, tieâu thuï, cung öùng, taäp theå coâng nhaân ñeàu coù theå ñaït ñöôïc trình ñoä cao trong lónh vöïc cuûa mình nhöng coù raát ít trieån voïng ñeå caùc boä phaän ñoù phuø hôïp toát vôùi nhau. Chính vì vaäy maø ngöôøi ta noùi ngaønh xaây döïng khoâng coù ñöôïc moät trung taâm hoäi tuï. 33 Ngaønh coâng nghieäp xaây döïng vôùi nhöõng ñaëc tính veà phuïc vuï, veà tính chia caét, rôøi raïc cuûa mình ñaõ khoâng theå chi phoái nhu caàu moät caùch maïnh meõ ñoái vôùi saûn phaåm ñaàu ra cuûa mình hoaëc kieåm soaùt söï cung caáp. Söï khoâng oån ñònh cuûa nhu caàu ñaõ cheá ngöï moïi thöù. Chaúng haïn tính thôøi vuï laø moät hieän töôïng kinh nieân vaø vieäc xaây döïng ñaõ coù moät phaûn öùng roäng lôùn tôùi kinh doanh haï taàng vaø caùc chu kyø kinh teá. Caùc vaán ñeà kinh teá khaùc trong coâng nghieäp xaây döïng lieân quan tôùi söï thieáu linh hoaït, cô ñoäng cuûa nguoàn taøi nguyeân. Do ñoù, thöôøng coù quaù nhieàu coâng vieäc trong cuøng moät thôøi gian treân moät soá vuøng trong khi moät soá vuøng khaùc laïi phaûi chòu caûnh suy thoaùi. Caùc vaán ñeà chuû yeáu laïi tieáp dieãn ra trong vieäc taøi trôï caùc döï aùn caû lôùn vaø nhoû, vaø söï caïnh tranh nhaø nöôùc ñeå söû duïng caùc quyõ tieàn teä raát haïn cheá hieän coù ñaõ laøm traàm troïng theâm nhöõng khoù khaên naøy. Ngaønh xaây döïng thöôøng ñöôïc ñaët vaøo haøng ñaàu trong chính saùch nhaø nöôùc veà taøi chính vaø xaõ hoäi. 2.1.2. Phaân loaïi caùc döï aùn xaây döïng Ngaønh xaây döïng coù moái quan heä maät thieát vôùi haàu heát caùc lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi vaø söï ña daïng naøy ñöôïc phaûn aùnh trong caùc döï aùn cuûa noù. Caùc nhaø thieát keá beänh vieän phaûi phoái hôïp chaët cheõ vôùi caùc nhaø chuyeân moân veà y ñeå phuïc vuï toát cho caùc nhu caàu cuûa ngöôøi beänh; caùc trieát lyù giaùo duïc treân thöïc teá ñaõ ñöôïc theå hieän trong kieán truùc cuûa caùc ngoâi tröôøng,… Noùi chung, vieäc thieát keá vaø xaây döïng caùc nhaø maùy loïc daàu, caùc xí nghieäp vaø nhaø maùy ñieän ñoøi hoûi caùc nhaø xaây döïng phaûi hieåu bieát caùc coâng ngheä coâng nghieäp c._.nh nghieäp xaây döïng mua beâ toâng töôi töø Coâng ty TNHH Saigon-RDC ñeán thôøi ñeåm 30/06/2005 Ñôn vò tính : trieäu ñoàng Teân coâng ty Toång nôï Chöa quaù haïn Quaù haïn 1- 30 ngaøy Quaù haïn 31- 60 ngaøy Quaù haïn 61- 90 ngaøy Quaù haïn treân 90 ngaøy 1.Cty CP XD CTGT 610 598,63 135,38 463,25 - - - 2. Cty XL & VTXD 815,17 240,33 195,62 336,40 42,82 - 3. Cty TNHH TM-DV-XD Töôøng Ñaït 702,90 141,71 325,66 125,30 110,23 - 4. DNTN Khaùch Saïn Danh 167,79 167,79 5. Xí nghieäp XD soá 9 247,42 - - - - 247,42 6. Cty XD & KDN Saigon 613,45 46,89 7,97 185,29 130,63 242,67 7. Cty CP KDN Q.11 601,67 266,77 246,46 80,08 8,36 - 8. Cô sôû VLXD Hoaøn Myõ 112,20 - - - - 112,20 9. Cty TNHH XD-TM Vieät Haûi 457,97 457,97 - - - - 10. Cty CP XL & VLXD Khaùnh Hoaø 47,77 26,51 - 21,26 - - 11. Cty DV&Coâng Ích Q.11 22,10 22,10 - - - - 12. Cty Cô Khí & Xaây Laép soá 9 249,57 - - - 77,04 172,53 13. Cty XD & Chuyeån Giao KT 152,12 - - - - 152,12 107 14. Cty XL soá 5 212,86 184,09 28,77 - - - 15. Cty TNHH XD&KDN Kim Long 24,80 24,80 - - - - 16. Cty TNHH XD-TM Ñöùc Minh 36,13 - - - - 36,13 17. XN Söûa Chöõa XDCT 14,82 - - - - 14,82 18. Cty TNHH Long Duy Phaùt 18,40 - - - - 18,40 19. Cty Quaûn lyù & PTN Q.2 100,00 - - - 51,50 48,50 20. Cty TNHH Beâ Toâng Hoãn Hôïp VN 29,38 - - - - 29,38 21. Cty CP VTTB&XDCT 624 2.922,63 178,42 170,50 957,59 1.058,88 557,24 22. Cty XD Soá 1 (COFICO) 72,00 72,00 23. Cty CP ÑT XD soá 5 721,31 417,69 274,02 - - 29,60 24. Cty CT Giao Thoâng 61 1.379,44 661,96 437,17 157,86 109,76 12,69 25. Caûng Soâng TP.HCM 208,26 - - - - 208,26 26. Cty CP ÑT XD GT 379 15,66 - - - - 15,66 27. Cty TNHH XD&SLN Trung Duõng 511,80 - 2,80 224,08 284,80 0,12 28. Cty XD TM Thuaän Vieät 171,25 - 82,00 89,25 29. Cty TNHH Hoaøn Thaønh 153,40 - - - - 153,40 30. Cty TNHH Thieân Höông 309,34 - - - - 309,34 108 31. Cty XD TM Vónh Taân 23,42 21,35 - - - 2,07 32. Cty TNHH Cô Khí XD TM Huøng Vaân 41,28 - - - - 41,28 33. Cty TNHH Saùng Taïo Westbuilt 19,00 - - - - 19,00 34. XNXD soá 4 (Cty CP XD soá 5) 528,44 - 4,13 53,62 306,28 164,41 35. XN XL Soá 1 222,50 - - - - 222,50 36. Cty XD soá 16 385,01 385,01 37. CN Cty CP XL TM 2 177,43 - - - 177,43 - 38. Cty CT GT 68 16,50 - - - 16,50 - 39. TT ÑT-PT- TK XD&TM TP.HCM 1.096,28 - - 736,64 - 359,64 40. Cty CP ÑT&PT Ñoâ Thò Long Giang IDC 137,74 - - - - 137,74 41. Toång Cty XD CTGT 6 833,57 165,64 402,54 157,25 108,14 - 42. TCT XD CT 5 – Cty 508 249,17 142,71 106,46 43. Cty Nöôùc GK S.P 225,73 99,79 76,95 39,69 9,30 - 44. Cty CP SX&PT XD Cöûu Long 16,93 - - - - 16,93 45. Cty CP- ÑT&XD soá 8 76,17 - - 41,95 34,22 46. TCT XD CT5 – Cty 565 399,45 107,28 185,90 106,27 - - 47. Cty CP XD 526,92 - 3,68 219,86 303,38 - 48. Cty CP ÑT&PT XD Investco 53,86 16,75 25,88 11,23 109 49. XN Moäc TBNT Thaùi Bình 18,43 18,43 50. Cty TNHH DAEWON 492,59 492,59 51. Cty TNHH TM XD Tieán Phaùt 46,69 - - - 13,86 32,83 52. Cty CP Ñòa Oác Saigon 85,50 27,90 57,60 53. CN Cty LD XD VIC 50,54 - 50,54 54. Cty CP Ñaàu Tö XD Thieân Ñöùc 19,56 - - 19,56 55. Cty TNHH Long Giang 4.712,36 3.391,39 1.320,97 - - - 56. Cty TNHH TV&Tin Hoïc 99 23,85 23,85 - - - - 57. XN C&ME - Cty CP XDCN - Descon 412,43 412,43 - - - - Coäng 22.581,59 8.349,53 4.468,87 3.563,18 2.843,13 3.356,88 Tyû leä % 100% 36,97% 19,79% 15,78% 12,59% 14,87% (Nguoàn: Baùo caùo coâng nôï phaûi thu cuûa Coâng ty TNHH Saigon-RDC ñeán ngaøy 30/06/2005) 110 9: Moät soá chæ tieâu so saùnh vai troø cuûa TP.HCM so vôùi VKTTÑPN vaø caû nöôùc qua 10 naêm phaùt trieån (1991-2000) Caùc chæ tieâu so vôùi caû nöôùc 1990 1995 2000 1. GDP 13,66% 16,67% 19,30% 2. Giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp 26,24% 28,55% 29,69% 3. Giaù trò dòch vuï 20,09% 22,12% 24,74% 4. Baùn leû cuûa Thaønh phoá 23,41% 28,76% 28,32% 5. Toång thu Ng.saùch treân ñòa baøn 22,60% 34,00% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 1 2 3 4 5 Chæ tieâu so vôùi caû nöôùc naêm 1990 TP.HCM Caû nöôùc 0% 20% 40% 60% 80% 100% 1 2 3 4 Chæ tieâu so vôùi caû nöôùc naêm 1995 TP.HCM Caû nöôùc 19 ,3 0% 80 ,7 0% 29 ,6 9% 70 ,3 1% 24 ,7 4% 75 ,2 6% 28 ,3 2% 71 ,6 8% 34 ,0 0% 66 ,0 0% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 1 2 3 4 5 Chæ tieâu so vôùi caû nöôùc naêm 2000 TP.HCM Caû nöôùc 111 Toác ñoä taêng tröôûng GDP cuûa VKTTÑPN vaø caû nöôùc giai ñoaïn 1991-2000 (%) 1991-1995 1996-2000 1991-2000 Caû nöôùc 8,2 7,0 7,6 VKTTÑPN 13,6 10,9 12,2 Cô caáu caùc khu vöïc kinh teá trong GDP cuûa TP.HCM, VKTTÑPN vaø caû nöôùc 1995 2000 Khu vöïc kinh teá TPHC M VKTTÑ PN Caû nöôùc TPHC M VKTTÑ PN Caû nöôùc Khu vöïc I (Noâng laâm ngö nghieäp) 3,3% 5,9% 27,2% 2,3% 5,3% 25,4% Khu vöïc II (Coâng nghieäp – Xaây döïng) 38,9% 49,7% 28,8% 41,1% 55,5% 34,5% Khu vöïc III (Dòch vuï) 57,8% 44,4% 44,1% 54,6% 39,2% 40,1% (Nguoàn 8,2 % 13,6% 7,0 % 10,9% 7,6 % 12,2% 0,0% 2,5% 5,0% 7,5% 10,0% 12,5% 15,0% 91 - 95 96 - 00 91 - 00 Caû nöôùc VKTTÑPN 112 Phuï luïc 10: Caùc khu cheá xuaát, khu coâng nghieäp ôû TP.HCM. KCX, KCN (Teân, ñòa chæ) Dieän tích, vò trí, Quy hoaïch ngaønh 1. KCX TAÂN THUAÄN Coâng ty Lieân Doanh Xaây Döïng & Kinh Doanh KCX Taân Thuaän (TTC) ÑC: Huyønh Taán Phaùt, P.Taân Thuaän Ñoâng, Q.7 ÑT: (84.8) 7701777-7701888 Fax: (84.8) 7701999 Email: ttepx@saigonnet.vn Website: - Dieän tích ñaát: 300 ha; ñaát coâng nghieäp cho thueâ: 195,5ha - Vò trí: Caùch trung taâm thaønh phoá: 4km; saân bay: 13km; caûng: 1km - Quy hoaïch ngaønh: ñieän töû, vi ñieän töû, ñieän gia duïng; cheá taïo cô khí; cheá bieán cao su thieân nhieân (ñaëc bieät laø haøng cao su kyõ thuaät) vaø nhöïa (nhöïa cao caáp), deät, may, theâu, cheá bieán thöïc phaåm, quang hoïc vaø haøng thuyû tinh, duïng cuï y teá; duïng cuï theå thao cao caáp; saûn phaåm giaáy, bao bì; döôïc lieäu, döôïc phaåm, höông lieäu, myõ phaåm; söù caùo caáp (keå caû söù veä sinh); haøng trang söùc; saûn phaåm da (tröø thuoäc da), loâng ñoäng vaät, giaû da. 2. KCX LINH TRUNG 1 Coâng ty SEPZONE Linh Trung ÑC: Quoác loä 1A, P.Linh Trung, Q.Thuû Ñöùc ÑT: (84.8) 8962356 Fax: (84.8) 8962350 - Dieän tích ñaát: 60 ha; ñaát coâng nghieäp cho thueâ: 42 ha - Vò trí: caùch trung taâm thaønh phoá 16km; saân bay: 20km; caûng: 11km - Quy hoaïch ngaønh: ñieän töû, vi ñieän töû, ñieän gia duïng; cheá taïo cô khí; cheá bieán cao su thieân nhieân (ñaëc bieät laø haøng cao 113 Email: sepzone- linhtrung@hcm.fpt.vn su kyõ thuaät) vaø nhöïa (nhöïa cao caáp), deät, may, theâu, ñoà uoáng töø nguyeân lieäu noâng laâm, thuyû saûn, haûi saûn; duïng cuï y teá; duïng cuï theå thao cao caáp; saûn phaåm giaáy, bao bì; döôïc lieäu, döôïc phaåm, höông lieäu, myõ phaåm; söù caùo caáp (keå caû söù veä sinh); haøng trang söùc; saûn phaåm da (tröø thuoäc da), loâng ñoäng vaät, giaû da; saûn phaåm baèng chaát deûo, ñoà chôi treû em, laép raùp phöông tieän vaän taûi. 3. KCX LINH TRUNG 2 Coâng ty SEPZONE Linh Trung ÑC: Lieân tænh loä 43, P.Bình Chieåu, Q.Thuû Ñöùc ÑT: (84.8) 7291290 Fax: (84.8) 7291289 Email: sepzone- linhtrung@hcm.fpt.vn - Dieän tích ñaát: 62 ha; ñaát coâng nghieäp cho thueâ: 47 ha - Vò trí: caùch trung taâm thaønh phoá: 15km; saân bay: 20km; caûng 8km. - Quy hoaïch ngaønh: saûn phaåm cô khí; ñieän – ñieän töû; giaáy (khoâng coù boät giaáy); bao bì ñoùng goùi; may, deät; cheá bieán thöïc phaåm, thöùc uoáng; haøng tieâu duøng, haøng gia duïng; saûn phaåm goã, maây tre laù, da (khoâng coù thuoäc da), loâng thuù, len; duïng cuï theå thao, giaøy deùp. 4. KCN TAÂN TAÏO Coâng ty Coå Phaàn Khu Coâng Nghieäp Taân Taïo (ITACO) ÑC: Quoác loä 1A, Taân Taïo, Q.Bình Taân ÑT: (84.8) 7505171/2/3/4 – 7508235/6 - Dieän tích ñaát: 422 ha; ñaát coâng nghieäp cho thueâ: 228,7 ha - Vò trí: caùch trung taâm thaønh phoá: 12km; saân bay: 12km; caûng: 15km - Quy hoaïch ngaønh: caùc ngaønh coâng nghieäp ít gaây oâ nhieåm (ñoái vôùi khu I) vaø khoâng gaây oâ nhieåm (ñoái vôùi khu II) nhö 114 Fax: (84.8) 7508237 Email: itaco-iso@hcm.vnn.vn Website: coâng nghieäp cô khí, ñieän – ñieän töû, deät, may, nhuoäm, da, cheá bieán noâng saûn, löông thöïc, thöïc phaåm, hoaù myõ phaåm, duïng cuï y teá, cheá bieán goã, giaáy, nhöïa, cao su, thuyû tinh; vaät lieäu xaây döïng (khoâng boá trí ngaønh coâng nghieäp hoaù chaát, hoaù daàu) 5. KCN VÓNH LOÄC Coâng ty Xuaát Nhaäp Khaåu Vaø Ñaàu Tö Chôï Lôùn (CHOLIMEX) ÑC: Nguyeãn Thò Tuù, Bình Höng Hoøa, Q.Bình Taân ÑT: (84.8) 7650302/303/315 Fax: (84.8) 7500655-7650303 Email: kcn@saigonnet.vn - Dieän tích ñaát: 207 ha; ñaát coâng nghieäp cho thueâ: 120 ha - Vò trí: caùch trung taâm thaønh phoá 15km; saân bay: 8km; caûng: 17km - Quy hoaïch ngaønh: caùc ngaønh coâng nghieäp khoâng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nhö coâng nghieäp cô khí, laép raùp ñieän töû, may, deät, da; cheá bieán löông thöïc, thöïc phaåm. 6. KCN BÌNH CHIEÅU Coâng ty Phaùt Trieån Khu Coâng Nghieäp Bình Chieåu ÑC: Lieân tænh loä 43, P.Bình Chieåu, Q. Thuû Ñöùc ÑT: (84.8) 8963360 Fax: (84.8) 8963359 Email: sunimex@saigonnet.vn Website: - Dieän tích ñaát: 27,3 ha; ñaát coâng nghieäp cho thueâ: 21 ha - Vò trí: caùch trung taâm thaønh phoá 12km; saân bay: 8km; caûng: 17km - Quy hoaïch ngaønh: caùc ngaønh coâng nghieäp nhö saûn xuaát saûn phaåm cô khí, ñieän – ñieän töû, caùc saûn phaåm bao bì baèng giaáy; vaät lieäu xaây döïng; cheá bieán thöïc phaåm, laâm saûn; sôn cao caáp, baûo trì caùc saûn phaåm baèng theùp. 115 7. KCN HIEÄP PHÖÔÙC Coâng Ty Phaùt Trieån Coâng Nghieäp Taân Thuaän (IPC) ÑC: 210 – 212 Leâ Hoàng Phong, Q.5 ÑT: (84.8) 8350780 – 8353596 Fax: (84.8) 8351564 Email: hiepphuocmkg@hcm.vnn.vn Website: - Dieän tích ñaát: 332 ha; ñaát coâng nghieäp cho thueâ: 200 ha - Vò trí: caùch trung taâm thaønh phoá 20km; saân bay: 25km; caùch cöûa soâng Soaøi Raïp: 25km - Quy hoaïch ngaønh: coâng nghieäp hoaù daàu, naêng löôïng, hoaù chaát, nguyeân lieäu cô baûn, saûn xuaát haøng xuaát khaåu, haøng thay theá nhaäp khaåu; cô khí naëng, oàn, phaù dôõ taøu cuõ, ñoùng vaø söûa chöõa taøu. 8. KCN TAÂN BÌNH Coâng ty SXKD XNK Dòch Vuï & Ñaàu Tö Taân Bình ÑC: 108 Taây Thaïnh, P.15, Q.Taân Phuù ÑT: (84.8) 8161254 – 8150073 Fax: (84.8) 8150074 Email: kcntanbinh@hcm.fpt.vn - Dieän tích ñaát: 125,7 ha ; ñaát coâng nghieäp cho thueâ: 82,5 ha - Vò trí: caùch trung taâm thaønh phoá 10km; naèm caïnh saân bay; caûng: 11km - Quy hoaïch ngaønh: caùc ngaønh coâng nghieäp khoâng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nhö coâng nghieäp cô khí, laép raùp ñieän töû, may, deät, da, nhöïa; ñoà gia duïng; döôïc phaåm; cheá bieán löông thöïc, thöïc phaåm. 9. KCN TAÂN THÔÙI HIEÄP Coâng ty TNHH Ñaàu Tö XD KD Cô Sôû Haï Taàng KCN Taân Thôùi Hieäp ÑC: 108 Nguyeãn Aùnh Thuû, P.Hieäp Thaønh, Q.12 ÑT: (84.8) 7175233 – 7175224 - Dieän tích ñaát: 215,4 ha – GÑ1: 29,3 ha; ñaát coâng nghieäp cho thueâ: 21,8 ha - Vò trí: caùch trung taâm thaønh phoá 15km; saân bay: 4km; caûng: 15km - Quy hoaïch ngaønh: caùc ngaønh coâng nghieäp khoâng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nhö coâng nghieäp cô khí, laép raùp ñieän töû, may, deät, da, döôïc, myõ phaåm; haøng tieâu 116 Fax: (84.8) 7175224 Email: tthiz@hcm.fpt.vn duøng; saønh söù, thuyû tinh, nhöïa, cao su, nhoâm, goã myõ ngheä xuaát khaåu, thieát bò noäi thaát vaø cheá bieán löông thöïc, thöïc phaåm. 10. KCN LEÂ MINH XUAÂN Coâng ty Coå Phaàn Ñaàu Tö Xaây Döïng Bình Chaùnh ÑC: A6/177B Traàn Ñaïi Nghóa, Taân Nhöït, H.Bình Chaùnh ÑT: (84.8) 7660024 /0122 /0123 /0119 Fax: (84.8) 7660023 Email: kcn@leminhxuan-ip.com Website: - Dieän tích ñaát: 100 ha; ñaát coâng nghieäp cho thueâ: 66,23 ha - Vò trí: caùch trung taâm thaønh phoá 18km; saân bay: 18km; caûng: 18km - Quy hoaïch ngaønh: caùc ngaønh coâng nghieäp nheï vaø ngaønh coâng nghieäp coù oâ nhieãm moâi tröôøng, ít gaây tieáng oàn, khoâng khí nhöng khoâng gaây oâ nhieãm nguoàn nöôùc nhö coâng nghieäp cô khí, caùn keùo kim loaïi; nhöïa, chaát deûo; laép raùp ñieän töû, may, deät, da; cheá bieán löông thöïc, thöïc phaåm (khoâng boá trí ngaønh coâng nghieäp hoaù chaát, hoaù daàu) 11. KCN TAÂY BAÉC CUÛ CHI Coâng ty Coå Phaàn ÑC: Quoác loä 22, Taân An Hoäi, H.Cuû Chi ÑT: (84.8) 8921196 – 8923046 Fax: (84.8) 8921008 Email: cuchiiz@hcm.vnn.vn - Dieän tích ñaát: 220 ha; ñaát coâng nghieäp cho thueâ: 140 ha - Vò trí: caùch trung taâm thaønh phoá 32km; saân bay: 30km; caûng: 36km - Quy hoaïch ngaønh: caùc ngaønh coâng nghieäp khoâng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nhö coâng nghieäp cô khí, laép raùp ñieän töû, may, deät, da, thieát bò noäi thaát; döôïc, myõ phaåm; cheá bieán löông thöïc, thöïc phaåm. 12. KCN PHONG PHUÙ Coâng ty Coå Phaàn Khu Coâng - Dieän tích ñaát: 163,3 ha; ñaát coâng nghieäp cho thueâ: 94,1 ha 117 Nghieäp Phong Phuù ÑC: 354 Kinh Döông Vöông, An Laïc, H.Bình Chaùnh ÑT: (84.8) 8776046 Fax: (84.8) 8794350 Email: kcnphongphu@saigonnet.vn - Vò trí: caùch trung taâm thaønh phoá 11km; saân bay: 13km; caûng: 12km - Quy hoaïch ngaønh: caùc ngaønh coâng nghieäp ñieän töû (coâng ngheä phaàn meàm, saûn xuaát cheá taïo phaàn cöùng), coâng nghieäp may maëc, coâng nghieäp cheá bieán löông thöïc, thöïc phaåm, vaät lieäu xaây döïng môùi. 13. KCN CAÙT LAÙI – Cuïm II Coâng ty Quaûn Lyù vaø Phaùt Trieån Nhaø Quaän 2 ÑC: 936 Nguyeãn Thò Ñònh, P.Thaïnh Myõ Lôïi, Q.2 ÑT: (84.8) 7421166 Fax: (84.8) 7421167 Email: company@ptnq2.com.vn - Dieän tích ñaát: 119,6 ha; ñaát coâng nghieäp cho thueâ: 79,3 ha - Vò trí: caùch trung taâm thaønh phoá 15km; saân bay: 17km; caûng: 1km - Quy hoaïch ngaønh: caùc ngaønh coâng nghieäp ít gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nhö saûn xuaát cô khí, ñieän - ñieän töû; saûn xuaát saûn phaåm caáu kieän töø beâ toâng, ñoùng goùi vaø phaân phoái; saûn xuaát thieát bò; vaät tö xaây döïng; deät, may; haøng myõ ngheä. 118 Phuï luïc 11: Caùc kòch baûn laøm cô sôû tính toaùn caùc döï baùo cho phaùt trieån vaø taêng tröôûng kinh teá cuûa TP.HCM giai ñoaïn töø 1998-2010. 0Kòch baûn thöù nhaát : Kòch baûn naøy veà cô baûn, caùc tính toaùn phaûn aùnh saùt vôùi thöïc teá trong keá hoaïch phaùt trieån naêm 1998, 1999 vaø ñeán naêm 2000 khoâng coù gì thay ñoåi so vôùi naêm 1998-1999. Giai ñoaïn 2000-2005 ñöôïc ñieàu chænh soá lieäu theo caùc phöông aùn tính toaùn toác ñoä phaùt trieån trong Quy hoaïch toång theå phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi TP.HCM ñeán 2010. Toác ñoä ñieàu chænh ñöôïc giaûm ôû giai ñoaïn ñaàu do taùc ñoäng cuûa khuûng hoaûng taøi chính khu vöïc cho phuø hôïp vôùi xu theá ñaõ vaø ñang dieãn ra. Do thöïc hieän caùc muïc tieâu coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa neân toác ñoä taêng tröôûng cuûa caùc ngaønh saûn xuaát coâng nghieäp seõ cao hôn caùc ngaønh kinh teá khaùc, vaø nhö vaäy cô caáu kinh teá seõ dòch chuyeån theo höôùng taêng daàn tyû troïng khu vöïc II thuoäc caùc ngaønh coâng nghieäp vaø xaây döïng. Tuy khu vöïc III (thöông maïi – dòch vuï) vaãn giöõ tyû troïng cao treân 50% toång thu nhaäp quoác noäi nhöng xu höôùng giaûm daàn tyû troïng trong caùc naêm sau, trong noäi boä khu vöïc thöông maïi dòch vuï seõ coù söï chuyeån bieán tích cöïc do taêng tyû troïng caùc ngaønh dòch vuï tröïc tieáp phuïc vuï saûn xuaát, ñaëc bieät laø phuïc vuï phaùt trieån khu vöïc II (coâng nghieäp cheá bieán vaø xaây döïng). Veà xu höôùng, do ñaàu tö theo chieàu saâu thay ñoåi coâng ngheä ñeå naâng cao chaát löôïng saûn phaåm coù khaû naêng caïnh tranh treân thò tröôøng trong vaø ngoaøi nöôùc, neân suaát ñaàu tö treân moät lao ñoäng ôû haàu heát caùc ngaønh ñeàu taêng. Theo soá lieäu ñieàu tra doanh nghieäp môùi ñaây cuûa Vieän Kinh teá TP.HCM thì suaát ñaàu tö taêng ôû caùc khu vöïc ngaønh kinh teá nhö sau: caùc ngaønh thöông maïi dòch vuï taêng bình quaân 14%/naêm; ngaønh xaây döïng taêng bình quaân 17%/naêm; caùc ngaønh coâng nghieäp taêng bình quaân 19%/naêm. Nhö vaäy caùc ngaønh ñeàu coù xu höôùng thaâm duïng voán nhieàu hôn, trong ñoù caùc ngaønh coâng nghieäp xu höôùng thaâm duïng voán seõ cao hôn maëc duø trang bò voán treân moät lao ñoäng ôû haàu heát caùc ngaønh chöa cao, ñaëc bieät ngaønh coâng nghieäp, xaây döïng möùc trang bò voán treân moät lao ñoäng hieän 119 nay chæ baèng 1/3-1/2 möùc trang bò voán treân moät lao ñoäng cuûa caùc ngaønh thuoäc khu vöïc thöông maïi, dòch vuï. Tuy nhieân, trình ñoä coâng ngheä cao seõ ñoøi hoûi möùc trang bò voán lôùn. Trong ñieàu kieän nguoàn voán trong nöôùc, ñaëc bieät caùc nguoàn töø ngaân saùch cuûa Thaønh phoá coøn haïn cheá do haøng naêm coù tyû leä khoáng cheá töø Trung öông, trong luùc yeâu caàu phaùt trieån caàn voán khaù lôùn ñeå ñaûm baûo cho neàn kinh teá phaùt trieån theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa theo nhieäm vuï maø Ñaûng vaø Nhaø nöôùc Vieät Nam ñang phaán ñaáu thöïc hieän trong giai ñoaïn töø nay ñeán naêm 2020 thì nguoàn voán beân ngoaøi vaø nguoàn voán cuûa tö nhaân ñeàu heát söùc quan troïng. Theo kòch baûn naøy thì heä thoáng haønh chính cuûa nhaø nöôùc vaø caùc chính saùch chöa ñöôïc caûi tieán ñoàng boä, chính quyeàn ñòa phöông chöa ñöôïc quyeàn roäng raõi chuû ñoäng trong caùc vaán ñeà lieân quan ñeán thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp vaø giaùn tieáp, taêng caùc nguoàn thu cho ngaân saùch, neân toác ñoä taêng caùc nguoàn ñaàu tö vaøo neàn kinh teá Thaønh phoá tuy vaãn taêng nhöng coù xu höôùng giaûm daàn veà toác ñoä vaø toång ñaàu tö so vôùi GDP chæ ñaït 15% - 20% ôû giai ñoaïn 2000 – 2005 vaø 20% - 25% ôû giai ñoaïn sau naêm 2005. Tình hình laïm phaùt tieáp tuïc ñöôïc khoáng cheá, möùc tieâu duøng cuûa daân cö taêng trong phaïm vi töø 7% - 10%. Töø kòch baûn treân coù theå löôïng hoùa toác ñoä taêng tröôûng neàn kinh teá thaønh phoá vôùi moät soá chæ tieâu döï baùo nhö sau: - Toác ñoä taêng tröôûng GDP laø 8%-9% giai ñoaïn 1998-2000, 11%-12% giai ñoaïn 2001-2005 vaø 13% giai ñoaïn 2006-2010; - Chæ soá ICOR töông öùng vôùi ba giai ñoaïn treân laø: 3,0, 3,5 vaø 4,0; - Toác ñoä taêng tieâu duøng cuûa daân cö laø 4%-5%; 120 - Toác ñoä taêng kim ngaïch xuaát khaåu vaø thaëng dö xuaát khaåu theo giai ñoaïn töông öùng laø 6%-7%, 10%, 12%; - Tyû leä voán tieát kieäm trong nöôùc hay voán ñaàu tö trong nöôùc so vôùi GDP töông öùng vôùi caùc giai ñoaïn laø: 15%-16%, 20%, 25%; voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi baèng 30% so vôùi toång ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc. Kòch baûn thöù hai: Do neàn kinh teá Vieät Nam ñaõ töøng böôùc hoäi nhaäp vôùi neàn kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi, chính saùch ñaàu tö ñaõ ñöôïc ñieàu chænh trong caùc naêm gaàn ñaây vaø tieáp tuïc ñieàu chænh trong caùc naêm tôùi theo chieàu höôùng tích cöïc. Theo ñoù, ñaõ coù söï phaân quyeàn nhaát ñònh cho chính quyeàn ñòa phöông trong vieäc caáp giaáy pheùp vaø quaûn lyù ñaàu tö, trong vieäc ñieàu chænh giaù thueâ ñaát cho caùc nhaø ñaàu tö, trong vieäc ña daïng hoùa caùc hình thöùc ñaàu tö vaø huy ñoäng voán, khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc seõ coù moät boä phaän khoâng nhoû ñöôïc coå phaàn hoùa seõ taïo cô hoäi cho Thaønh phoá thu huùt theâm voán töø caùc nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc töø vieäc baùn coå phaàn ñeå ñaàu tö laïi cho neàn kinh teá thaønh phoá. Ngaân saùch nhaø nöôùc thaønh phoá cuõng seõ ñöôïc taêng hôn theo tyû leä do toång nguoàn thu taêng veà soá löôïng tuyeät ñoái vaø coù theå trong giai ñoaïn sau naøy, Trung öông seõ taêng tyû leä ñeå laïi töø caùc nguoàn thu cao hôn. Nhö vaäy nhòp ñoä ñaàu tö vaøo neàn kinh teá TP.HCM seõ tieáp tuïc taêng maø chuû yeáu laø taêng töø khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø khu vöïc tö nhaân. Trong ñieàu kieän ñoù, caùc nguoàn voán nöôùc ngoaøi vaøo neàn kinh teá Thaønh phoá keå caû ODA vaø FDI ñeàu taêng. Do chính saùch caûi caùch kinh teá khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc ñöôïc ñaåy maïnh, chính saùch ñaát ñai thay ñoåi, chính saùch taøi chính ngaân haøng, thueá khuyeán khích ôû moät soá lónh vöïc thuoäc caùc ngaønh coâng nghieäp seõ cho pheùp thu huùt ñaàu tö tö nhaân vaøo caùc khu vöïc naøy. Trong ñieàu kieän ñoù, ñaàu tö cuûa tö nhaân seõ taêng cao hôn. Trong ñieàu kieän neàn kinh teá phaùt trieån haøi hoøa cuûa caû ba khu vöïc: nhaø nöôùc, tö nhaân vaø nöôùc ngoaøi thì tieâu duøng cuûa daân cö seõ taêng ñeàu vaø oån ñònh. 121 Töø kòch baûn naøy coù theå löôïng hoùa toác ñoä taêng tröôûng neàn kinh teá thaønh phoá vôùi moät soá chæ tieâu döï baùo nhö sau: - Toác ñoä taêng tröôûng GDP laø 8%-9% giai ñoaïn 1998-2000, 12%-13% giai ñoaïn 2001-2005 vaø 14% giai ñoaïn 2006-2010; - Chæ soá ICOR töông öùng vôùi ba giai ñoaïn treân laø: 3,5, 4,0 vaø 4,5; - Toác ñoä taêng tieâu duøng cuûa daân cö laø 7%-8%; - Toác ñoä taêng kim ngaïch xuaát khaåu vaø thaëng dö xuaát khaåu theo giai ñoaïn töông öùng laø: 6%-7%, 12%, 15%; - Tyû leä voán tieát kieäm trong nöôùc hay voán ñaàu tö trong nöôùc so vôùi GDP töông öùng vôùi caùc giai ñoaïn laø 16%-18%, 22%, 25%; voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi baèng 35% so vôùi toång ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc. Kòch baûn thöù 3: Nhö kòch baûn thöù hai, ñoàng thôøi coù moät khaû naêng toái öu nhaát ñeå caûi thieän neàn kinh teá Vieät Nam noùi chung vaø neàn kinh teá TP.HCM noùi rieâng: ñoù laø vieäc chi tieâu ngaân saùch seõ ñöôïc thaét chaët, giaûm ñöôïc boäi chi ngaân saùch, thu chi ngaân saùch cuûa TP.HCM seõ chuû ñoäng hôn. Nguoàn thu cuûa Thaønh phoá ñöôïc taêng toái ña caû veà soá löôïng tuyeät ñoái laãn töông ñoái. Caûi caùch haønh chính nhaø nöôùc vaø caûi caùch khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc ñöôïc tieán haønh moät caùch saâu roäng vaø coù theå ñöa laïi hieäu quaû tích cöïc, khaû quan nhaát. Thaønh phoá ñöôïc giao quyeàn toái ña trong vieäc keâu goïi voán töø beân ngoaøi, ñaëc bieät laø ñöôïc quyeàn keâu goïi caùc döï aùn, kyù keát tröïc tieáp töø caùc nguoàn taøi trôï ODA. Theo ñoù cô sôû haï taàng cuûa thaønh phoá seõ ñöôïc caûi thieän hôn, chính saùch hoã trôï phaùt trieån coâng nghieäp vaø hoã trôï xuaát khaåu coù hieäu quaû seõ thu huùt khu vöïc tö nhaân phaùt trieån maïnh, oån ñònh vaø mang tính beàn vöõng hôn. Theo kòch baøn naøy, neàn kinh teá thaønh phoá seõ ñöôïc töï do hoùa hôn vaø söï kieåm soaùt cuûa Nhaø nöôùc ñaõ ñi vaøo neàn neáp, coù taùc ñoäng tích cöïc ñeán 122 söï phaùt trieån kinh teá. TP.HCM vaãn laø moät cöïc phaùt trieån trong moái quan heä chaët cheõ vôùi Vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam noùi rieâng vaø khu vöïc Nam Boä noùi chung. Trong boái caûnh ñoù, möùc taêng tröôûng kinh teá seõ nhanh hôn vaø coù khaû naêng taêng toång kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu, caùc chính saùch kích caàu cuõng seõ taùc ñoäng maïnh ñeán vieäc taêng cheânh leäch xuaát khaåu so vôùi nhaäp khaåu, ñoàng thôøi phaùt trieån kinh teá seõ taêng cao hôn möùc soáng daân cö vaø taêng cao hôn toác ñoä tieâu duøng daân cö vaø tích luyõ so vôùi GDP seõ cao hôn. Aùp duïng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä cao vaøo saûn xuaát seõ taïo ra thaâm duïng voán ôû caùc ngaønh coâng nghieäp cao hôn. Töø kòch baûn naøy coù theå löôïng hoùa toác ñoä taêng tröôûng neàn kinh teá thaønh phoá vôùi moät soá chæ tieâu döï baùo nhö sau: - Toác ñoä taêng tröôûng GDP laø 8%-9% giai ñoaïn 1998-2000, 14% giai ñoaïn 2001-2005 vaø 15% giai ñoaïn 2006-2010; - Chæ soá ICOR töông öùng vôùi ba giai ñoaïn treân laø: 3,5, 4,5 vaø 4,5; - Toác ñoä taêng tieâu duøng cuûa daân cö laø 9%-10%; - Toác ñoä taêng kim ngaïch xuaát khaåu vaø thaëng dö xuaát khaåu theo giai ñoaïn töông öùng laø: 6%-7%, 15%, 20%; - Tyû leä voán tieát kieäm trong nöôùc hay voán ñaàu tö trong nöôùc so vôùi GDP töông öùng vôùi caùc giai ñoaïn laø 16%-18%, 25%, 30%; voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi baèng 40% so vôùi toång ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc. 123 Phuï luïc 12: Nhöõng giaû ñònh veà chính saùch vaø giaû ñònh veà “kyõ thuaät” cho caùc kòch baûn phaùt trieån cuûa kinh teá theá giôùi 2001-2020 Caùc giaû ñònh Kòch baûn 1 Kòch baûn 2 Nhöõng giaû ñònh veà chính saùch - Haøng raøo thöông maïi Möùc thueá töông ñöông seõ giaûm xuoáng möùc 0 vaøo naêm 2020 Möùc thueá töông ñöông giaûm xuoáng 50% so vôùi möùc naêm 1992. - Trôï giuùp/ caùc möùc thueá xuaát khaåu Giaûm xuoáng 0% vaøo naêm 2020 Giaûm xuoáng 50% so vôùi möùc naêm 1992 - Cuûng coá taøi chính Ñaõ ñaït caùc muïc tieâu naøy Khoâng ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu naøy - Caûi caùch lieân quan ñeán thò tröôøng lao ñoäng Thöïc hieän chieán löôïc vieäc laøm cuûa OECD Khoâng coù söï tieán boä lôùn naøo veà tính linh hoaït cuûa thò tröôøng lao ñoäng Nhöõng giaû ñònh veà “kyõ thuaät” - Hieäu quaû naêng löôïng Tyû leä gia taêng haøng naêm 1% ôû caùc nöôùc OECD vaø 2% ôû caùc nöôùc khaùc Tyû leä gia taêng haøng naêm 0,8% ôû caùc nöôùc OECD vaø 1,5% ôû caùc nöôùc khaùc - Giaù daàu theá giôùi Tyû leä gia taêng thöïc teá haøng naêm 2% töø 1995- 2010 vaø 1% töø 2001- 2020 Tyû leä gia taêng thöïc teá haøng naêm 1,5% töø 1995- 2010 vaø 0,8% töø 2001- 2020 - Toác ñoä khai thaùc khí töï nhieân vaø daàu thoâ gioáng nhau giöõa hai moâ hình - Söï suy giaûm veà lôïi nhuaän vaän taûi vaø TM Giaûm 1% haøng naêm Giaûm 0,8% haøng naêm (Nguoàn: OECD, Theá giôùi 2020) 124 Phuï luïc 13: Taêng tröôûng GDP thöïc teá, 1991-2015 (Theo giaù naêm 1995, thay ñoåi haøng naêm) Taêng tröôûng GDP % Döï baùo taêng GDP % GDP naêm 2002 (nghìn tyû USD) 1991- 2000 2002 2003 2004- 2005 2006- 2015 Theá giôùi 32.016 2,6 1,9 2,0 2,9 3,2 Caùc neàn kinh teá thu nhaäp cao 25.937 2,5 1,6 1,5 2,5 2,7 Caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån 25.190 2,4 1,6 1,5 2,4 2,6 Khu vöïc chaâu Aâu 6.633 2,0 0,9 0,7 1,9 2,2 Caùc neàn kinh teá thu nhaäp cao khaùc 747 5,4 2,4 2,1 4,3 4,5 Caùc neàn kinh teá thu nhaäp trung bình & thaáp 6,097 3,3 3,3 4,0 4,9 4,6 Ñoâng AÙ vaø Thaùi Bình Döông 1,757 7,7 6,7 6,1 6,6 6,2 Myõ La tinh vaø Caribeâ 1,658 3,4 -0,8 1,8 3,8 3,8 Chaâu Aâu vaø Trung AÙ 1,114 -1,6 4,6 4,3 4,3 3,4 Trung Ñoâng vaø Baéc Phi 587 3,4 3,1 3,3 3,7 4,3 Nam Sahara: Chaâu Phi 316 2,3 2,8 2,8 3,7 3,5 (Nguoàn: WB, Globle Economic Prospects, 2004) Phuï luïc 14: Toång keát trieån voïng kinh teá toaøn caàu veà taêng tröôûng GDP 125 (Phaàn traêm thay ñoåi so vôùi naêm tröôùc, khoâng bao goàm laõi suaát vaø giaù daàu) 2003 2004e 2005f 2006f 2007f Theá giôùi (giaù so saùnh 1995)e Löu yù: ngang giaù söùc mua naêm 1995f 2,5 3,9 3,8 5,0 3,1 4,3 3,1 4,2 3,2 4,3 Caùc nöôùc coù thu nhaäp cao 1,9 3,21 2,4 2,6 2,6 Caùc nöôùc OECD 1,8 3,1 2,3 2,5 2,6 Chaâu Aâu 0,5 1,8 1,2 2,2 2,6 Nhaät Baûn 1,4 2,6 0,8 1,9 1,9 Myõ 3,0 4,4 3,9 3,0 2,6 Caùc nöôùc ngoaøi khoái OECD 3,2 6,2 4,4 4,5 4,1 Caùc nöôùc ñang phaùt trieån 5,3 6,6 5,7 5,2 5,4 Ñoâng AÙ vaø Thaùi Bình Döông 8,0 8,3 7,4 6,9 7,2 Chaâu Aâu vaø Trung AÙ 5,9 6,8 5,5 4,9 5,0 Myõ La tinh vaø Caribeâ 1,7 5,7 4,3 3,7 3,7 Trung Ñoâng vaø Baéc Phi 5,8 5,1 4,9 4,3 4,3 Nam AÙ 7,8 6,6 6,2 6,4 6,7 Nam Sahara: Chaâu Phi 3,4 3,8 4,1 4,0 4,1 Chuù thích: e. Giaù vaø tyû giaù thò tröôøng naêm 1995 f. Giaù ño baèng ngang giaù söùc mua naêm 1995 (Nguoàn: 126 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Tieáng Vieät: 1. TS. Traàn Ngoïc Thô (2003), Taøi chính doanh nghieäp hieän ñaïi, NXB Thoáng Keâ 2. TS. Traàn Ngoïc Thô (2004), “Thaùo gôõ nhöõng raøo caûn khoâng hôïp lyù trong coå phaàn hoaù doanh nghieäp nhaø nöôùc ñoäc quyeàn”, Taïp chí phaùt trieån kinh teá, (165) 3. PGS-TS. Nguyeãn Thò Caønh (2004), Caùc moâ hình taêng tröôûng vaø döï baùo kinh teá - lyù thuyeát vaø thöïc nghieäm, NXB Ñaïi hoïc quoác gia TP.HCM. 4. PTS. Vuõ Duy Haøo – Ñaøm Vaên Hueä, THS. Nguyeãn Quang Ninh (1997), Quaûn trò taøi chính doanh nghieäp, NXB Thoáng keâ, Haø Noäi. 5. PGS.TS Leâ Vaên Taâm (2004), Coå phaàn hoaù vaø quaûn lyù doanh nghieäp nhaø nöôùc sau coå phaàn hoaù, NXB Chính trò quoác gia, Haø Noäi. 6. Donald S.Barrie; Boyd C. Paulson, JR./ Ñoã Vaên Toaûn & Ñoã Höõu Thaønh dòch (1996), Quaûn lyù coâng nghieäp xaây döïng – NXB Khoa Hoïc vaø Kyõ Thuaät, Haø Noäi. 7. PGS.TS Kim Ngoïc (2004), Kinh teá theá giôùi 2020, Xu höôùng vaø thaùch thöùc – NXB Chính Trò Quoác Gia, Haø Noäi. 8. Ñaûng coäng saûn Vieät Nam (2001), Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù IX, NXB Chính Trò Quoác Gia, Haø Noäi. 9. Nieân giaùm thoáng keâ 2003 – Cuïc Thoáng Keâ TP.HCM thaùng 4/2004. 127 10. Cuïc Thoáng keâ TP.HCM (Thaùng 8-2002), Thöïc traïng doanh nghieäp treân ñòa baøn TP.HCM naêm 2000 (Keát quaû ñieàu tra toaøn boä doanh nghieäp ngaøy 01/04/2001) 11. TS. Mai Thò Truùc Ngaân (2003), “Cuûng coá hoaït ñoäng cuûa caùc coâng ty cho thueâ taøi chính”, Taïp chí Phaùt Trieån Kinh Teá (soá 152) . 12. THS Nguyeãn Thaønh Danh (2003), “Hoaït ñoäng cho thueâ taøi chính taïi caùc ngaân haøng thöông maïi”, Taïp chí Phaùt Trieån Kinh Teá (soá 154). 13. Vieän Nghieân Cöùu Khoa Hoïc Ngaân Haøng (2003), “Nhöõng thaùch thöùc cuûa ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam trong caïnh tranh vaø hoäi nhaäp quoác teá”, Kyû yeáu hoäi thaûo khoa hoïc, NXB Thoáng Keâ, Haø Noäi. 14. (Trang Web Cuïc Thoáng keâ TP.HCM) 15. (Trang Web Ngaân haøng nhaø nöôùc Vieät Nam) 16. 17. 18. (Trang Web Toång cuïc Thoáng Keâ) 19. (Trang Web Sôû Keá hoaïch Ñaàu tö TP.HCM) 20. (Trang Web Baùo ñaàu tö) 21. (Trang Web Thôøi baùo kinh teá Saøi Goøn) 22. (Trang Web Vieän nghieân cöùu quaûn lyù trung öông) 23. (Trang Web Ban quaûn lyù KCN-KCX TP.HCM) 24. (Trang Web cuûa Coâng ty Chöùng khoaùn Baûo Vieät) 128 Tieáng Anh : 1. 2. 3. 4. 5. 6. ._.