Động viên tại Công ty P&G Việt Nam

CHÖÔNG MÔÛ ÑAÀU 1. GIÔÙI THIEÄU VAÁN ÑEÀ “Chaát löôïng cuoäc soáng chuùng ta bò aûnh höôûng chæ bôûi 10% nhöõng ñieàu chôït ñeán vaø 90% laø do bôûi caùch thöùc maø ta ñoái phoù laïi noù nhö theá naøo.” Charles Swindoll Phaàn lôùn chuùng ta ñeàu phaûi thöùc daäy vaøo buoåi sôùm, thöïc hieän nhöõng coâng vieäc naøo ñoù trong ngaøy, coù theå laø ñi hoïc, ñi laøm, tham döï moät cuoäc daõ ngoaïi... Chuùng ta coù theå phaûn öùng vôùi nhöõng ñieàu chôït ñeán theo nhöõng caùch thöùc khaùc nhau: quyeát ñònh giaûi quyeát moät caùch tích cöïc vaán ñeà phaùt sinh, lôø ñi coi nhö vaán ñeà ñoù chöa heà toàn taïi hay seõ töø töø giaûi quyeát sau? Caâu hoûi ñaët ra laø vì sao chuùng ta laïi choïn caùch giaûi quyeát ñoù? Taïi sao cuøng thöïc hieän moät coâng vieäc coù ngöôøi caûm thaáy thích thuù khi thöïc hieän vaø thöïc hieän theo caùch toát nhaát maø naêng löïc cuûa hoï coù theå cho pheùp, coù ngöôøi laïi khoâng? Coù theå thaáy nhöõng haønh vi aáy bò aûnh höôûng bôûi thaùi ñoä, bôûi coù hay khoâng nhöõng lyù do naøo ñaáy giuùp khuyeán khích vaø ñoäng vieân hoï beàn bæ ñeo ñuoåi vaø hoaøn thaønh coâng vieäc. Theo Richard L.Draft "ñoäng vieân ñöôïc duøng ñeå noùi ñeán nhöõng aûnh höôûng coù theå laø töø beân trong hay beân ngoaøi leân moät ngöôøi naøo ñaáy, khôi daäy loøng nhieät tình vaø kieân trì ñeå theo ñuoåi moät coâng vieäc ñaõ choïn” . Vaø do vaäy, theo Richard M. Hodgetts, “ñoäng vieân laø tieán trình maø nhöõng mong muoán hay nhu caàu chöa ñöôïc thoûa maõn seõ laø ñoäng löïc daãn daét vaø ñònh höôùng nhaân vieân phaán ñaáu ñaït muïc tieâu mong ñôïi” nhaèm thoûa maõn nhöõng mong muoán hay nhu caàu ñoù. Ñoái vôùi moät coâng ty, thuaät ñoäng vieân neáu bieát aùp duïng ñuùng seõ giuùp nhaân vieân caûm thaáy haøi loøng trong moâi tröôøng mình laøm vieäc, giuùp hoï luoân beàn bæ phaán ñaáu ñeå hoaøn thaønh coâng vieäc ngaøy moät toát hôn, luoân tin töôûng vaø trung thaønh vôùi coâng ty mình ñang phuïc vuï. Vaø do vaäy, hieäu suaát vaø hieäu quaû giaûi quyeát coâng vieäc cuûa nhaân vieân seõ cao hôn, giuùp coâng ty khoâng chæ toàn taïi maø coøn phaùt trieån trong moâi tröôøng kinh teá caïnh tranh raát khaéc nghieät nhö hieän nay. Taïi coâng ty P&G Vieät Nam trong nhöõng naêm ñaàu thaønh laäp, nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo luoân mong muoán xaây döïng vaên hoùa phuø hôïp vôùi giaù trò vaø nguyeân taéc laøm vieäc cuûa coâng ty. Nhaân vieân ñöôïc quaûn lyù theo thuyeát Y, ñöôïc thöôøng xuyeân ñaøo taïo vaø khuyeán khích nhaân vieân töï ñaøo taïo theâm ñeå naâng cao tri thöùc (know-how); ñöôïc toân troïng vaø tin töôûng trao cho quyeàn phaùt hieän vaø töï giaûi quyeát vaán ñeà (Problem solving); moãi nhaân vieân ñeàu quaûn lyù moät heä thoáng naøo ñaáy (Ownership) vaø chòu traùch nhieäm vôùi coâng vieäc mình laøm (Accountability). Do vaäy, trong giai ñoaïn naøy chöa coù nhöõng maâu thuaãn traàm troïng phaùt sinh trong nhaân vieân cuûa coâng ty. Tuy nhieân trong nhöng naêm gaàn ñaây, khi saûn löôïng caàn saûn xuaát ñeå ñaùp öùng nhu caàu thò tröôøng taêng cao (naêm taøi chính 02-03 ñaõ taêng töø naêm ñeán möôøi laàn cho caùc loaïi saûn phaåm khaùc nhau so vôùi naêm taøi chính 01-02), löôïng ngöôøi môùi caàn ñöôïc tuyeån vaøo nhieàu. Ñeå caét giaûm chi phí saûn xuaát, coâng ty coù khuynh höôùng tuyeån nhieàu lao ñoäng phoå thoâng khoâng caàn tri thöùc cao. Nhöõng nhaân vieân naøy chæ phaùt hieän maø khoâng giaûi quyeát söï coá khi thöïc hieän coâng vieäc, khoâng ñöôïc tham gia quaûn lyù baát kyø heä thoáng naøo trong coâng ty, tieàn löông tuït giaûm, chöông trình huaán luyeän bò caét bôùt... Ñaõ phaùt sinh ra nhöõng maâu thuaãn trong noäi boä nhö ñaõ coù söï phaøn naøn veà löông thöôûng, nhaân vieân caûm giaùc khoâng haøi loøng veà moâi tröôøng laøm vieäc, khoâng coù nhieàu cô hoäi ñöôïc ñaøo taïo vaø phaùt trieån, thieáu traùch nhieäm, tinh thaàn laøm vieäc nhoùm khoâng cao.... Ñieàu ñoù khoâng chæ aûnh höôûng ñeán naêng suaát lao ñoäng hieän taïi cuûa coâng ty maø coøn aûnh höôûng ñeán uy tín cuûa coâng ty khi coù hieän töôïng gia taêng nhöõng söï coá veà chaát löôïng vaø an toaøn phaùt sinh do nhöõng haønh vi khoâng phuø hôïp cuûa nhaân vieân trong coâng ty. Nhö thöôøng thaáy, caùc coâng ty ña quoác gia khi ñaàu tö taïi moät nöôùc naøo ñoù thöôøng hay ñem moâ hình quaûn lyù coâng vieäc cuûa coâng ty meï vaøo aùp duïng cho caùc nöôùc sôû taïi, vaø P&G Vieät Nam cuõng khoâng laø ngoaïi leä. Ñieàu ñoù giuùp coâng ty nhaát quaùn trong quaûn lyù, trong thu thaäp soá lieäu, trong ñaùnh giaù vaø so saùnh hoaït ñoäng cuûa caùc coâng ty con vôùi nhau. Nhöng caàn phaûi xem xeùt laïi möùc ñoä thích öùng maø coâng ty ñem aùp duïng taïi Vieät Nam. Töông töï vôùi caùc chính saùch ñoäng vieân cuûa P&G ñöôïc xaây döïng döïa treân nghieân cöùu cuûa coâng ty meï vaø ñöôïc aùp duïng cho caùc coâng ty con trong ñoù coù coâng ty P&G Vieät Nam. Moät ñieàu caàn löu yù raèng ña soá lyù thuyeát veà ñoäng vieân maø coâng ty P&G döïa vaøo ñeå laøm cô sôû xaây döïng nhöõng chính saùch vaø chöông trình ñoäng vieân trong coâng ty (ví duï nhö thuyeát Nhu Caàu Phaân Caáp cuûa Maslow) ñöôïc nghieân cöùu thöïc hieän trong phaïm vi nöôùc Myõ. Do vaäy caâu hoûi ñaët ra laø lieäu nhöõng nghieân cöùu ñoù coù theå aùp duïng cho nhaân vieân Vieät Nam, nôi coù möùc soáng thaáp hôn vaø nhieàu ñieåm trong vaên hoùa coù theå khaùc vôùi vaên hoùa Myõ? Vaø möùc baäc nhu caàu ñoù, theo ñaùnh giaù nhaân vieân P&G Vieät Nam, thì nhö theá naøo? Nhöõng yeáu toá naøo thaät söï laø moái quan taâm saâu saéc maø ña soá nhaân vieân P&G Vieät Nam quan taâm vaø caàn ñöôïc thoûa maõn khi caùc nguoàn taøi nguyeân (nguoàn nhaân löïc, tieàn baïc, thôøi gian...) laø giôùi haïn. Do vaäy caàn coù moät nghieân cöùu ñeå hieåu roõ nhöõng nhu caàu vaø möùc ñoä thoûa maõn nhu caàu cuûa nhaân vieân trong coâng ty P&G Vieät Nam, giuùp coâng ty bieát mình phaûi ñaàu tö nhö theá naøo cho coù hieäu quaû nhaát trong vieäc thoûa maõn nhu caàu coù theå cho nhaân vieân coâng ty khi nguoàn taøi nguyeân coù haïn. Chính vì vaäy toâi choïn ñeà taøi Ñoäng Vieân Taïi Coâng Ty P&G Vieät Nam. Thoâng qua khaûo saùt nhu caàu cuûa nhaân vieân trong coâng ty P&G Vieät Nam, döïa treân moâ hình Maslow, nghieân cöùu caàn traû lôøi ñöôc caùc caâu hoûi: Nhöõng chính saùch ñoäng vieân kích thích nhaân vieân naøo ñang ñöôïc trieån khai taïi coâng ty? Thöïc teá vieäc tieán haønh nhöõng chính saùch ñoäng vieân kích thích ñaõ coù keát quaû nhö theá naøo? Nhöõng nhu caàu chính yeáu maø nhaân vieân P&G Vieät Nam muoán ñöôïc thoûa maõn laø gì? Coù hay khoâng söï khaùc bieät veà nhu caàu vaø möùc ñoä thoûa maõn cuûa nhaân vieân theo giôùi tính, tuoåi taùc, trình ñoä, thaâm nieân hay caáp baäc trong coâng ty? Moái quan heä giöõa Thoûa Maõn vaø Cam Keát Vôùi Toå Chöùc cuûa nhaân vieân Moái quan heä giöõa söï Hoã Trôï cuûa ngöôøi quaûn lyù vôùi Thoûa Maõn cuûa nhaân vieân, xem xeùt vai troø trung gian cuûa Cam Keát Vôùi Toå Chöùc cuûa nhaân vieân trong moái quan heä naøy. Hy voïng raèng nghieân cöùu coù theå giuùp coâng ty khai thaùc coù hieäu quaû tieàm naêng voán coù cuûa moïi nhaân vieân, naâng cao ñöôïc naêng suaát laøm vieäc, taêng tính trung thaønh cuûa nhaân vieân ñoái vôùi coâng ty... giuùp coâng ty luoân toàn taïi vaø phaùt trieån. 2. MUÏC ÑÍNH NGHIEÂN CÖÙU Phaân tích, ñaùnh giaù heä thoáng caùc chính saùch, chöông trình ñoäng vieân kích thích ñöôïc aùp duïng taïi P&G Vieät Nam. Khaùm phaù nhu caàu cuûa nhaân vieân. Ñaùnh giaù möùc ñoä thoûa maõn cuûa nhaân vieân Ñöa ra giaûi phaùp ñoäng vieân nhaân vieân coâng ty P&G Vieät Nam, ñònh höôùng cho caáp quaûn trò taäp trung moät caùch coù hieäu quaû hôn vaøo nhöõng yeáu toá coù aûnh höôûng maïnh ñeán ñoäng vieân nhaân vieân trong ñieàu kieän nguoàn taøi nguyeân giôùi haïn cuûa coâng ty. 3. PHAÏM VI VAØ ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU Luaän vaên chuù troïng nghieân cöùu caùc chính saùch hoaït ñoäng, chöông trình ñoäng vieân ñöôïc thöïc hieän taïi coâng ty P&G Vieät Nam. Khaûo saùt xaùc ñònh nhu caàu vaø ñaùnh giaù möùc ñoä thoûa maõn cuûa nhaân vieân khi laøm vieäc trong coâng ty. Ñoái töôïng nghieân cöùu seõ laøø nhaân vieân laøm vieäc cho coâng ty P&G Vieät Nam. 4. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Phaàn khaûo saùt xaùc ñònh nhu caàu vaø ñaùnh giaù möùc ñoä thoûa maõn cuûa nhaân vieân trong coâng ty ñöôïc thöïc hieän theo hai giai ñoaïn: nghieân cöùu sô boä vaø nghieân cöùu chính thöùc. Nghieân cöùu sô boä ñöôïc thöïc hieän thoâng qua phöông phaùp ñònh tính, phöông phaùp chuyeân gia, phöông phaùp ñònh löôïng nhaèm choïn löïa vaø ñieàu chænh nhöõng caâu hoûi coù saõn töø nhöõng nghieâu cöùu veà ñoäng vieân, giuùp phuø hôïp hôn cho vaên hoùa cuûa ngöôøi Vieät. Moät baûng questionnaire vôùi moät boä caâu hoûi thoâ ñeà caäp ñeán caùc yeáu toá nhu caàu trong thöù baäc cuûa Abraham Maslow seõ ñöôïc phaân phaùt vaø thu thaäp vôùi soá löôïng 15 maãu nhaèm xaùc ñònh laïi möùc ñoä thích hôïp cuûa caùc caâu hoûi, caùc thang ño ñeå coù theå aùp duïng cho phaàn nghieân cöùu chính. Nghieân cöùu chính thöùc seõ döïa treân phöông phaùp ñònh löôïng, duøng kyõ thuaät thu thaäp thoâng tin tröïc tieáp thoâng qua baûng questionnaire ñaõ ñöôïc ñieàu chænh. Muïc ñích cuûa nghieân cöùu naøy nhaèm xaùc ñònh caùc giaù trò vaø ñoä tin caäy cuûa thang ño, kieåm ñònh moâ hình lyù thuyeát ñaùnh giaù nhu caàu, möùc ñoä thoûa maõn cuûa nhaân vieân trong coâng ty cuõng nhö khaû naêng coù theå ruùt goïn caùc vaø toùm taét döõ lieäu thoâng qua phöông phaùp phaân tích nhaân toá. Vieäc kieåm ñònh baèng heä soá tin caäy Cronbach alpha, phaân tích nhaân toá khaùm phaù EFA, phaân tích töông quan, phaân tích hoài quy vaø phaân tích ANOVA ñeå phaân tích söï khaùc nhau veà nhu caàu vaø söï thoûa maõn nhu caàu giöõa caùc nhoùm ñoái töôïng khaùc nhau döïa treân keát quaû xöû lyù soá lieäu thoáng keâ treân SPSS. 5. CAÁU TRUÙC LUAÄN VAÊN Luaän vaên coù keát caáu thaønh 4 chöông cuï theå sau: Chöông môû ñaàu: Giôùi thieäu vaán ñeà, muïc tieâu vaø phöông phaùp nghieân cöùu. Chöông 1: Cô sôû lyù luaän veà ñoäng vieân Chöông 2: Coâng ty P&G Vieät Nam vaø caùc chính saùch ñoäng vieân Chöông 3: Nhu caàu vaø möùc ñoä thoûa maõn cuûa nhaân vieân trong coâng ty Chöông 4: Caùc giaûi phaùp hoaøn thieän ñoäng vieân CHÖÔNG I: CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT KHAÙI NIEÄM VAØ NEÀN TAÛNG CUÛA ÑOÄNG VIEÂN Khaùi nieäm Nhö ñaõ ñeà caäp, ñoäng vieân ñöôïc duøng ñeå noùi ñeán nhöõng aûnh höôûng coù theå laø töø beân trong hay beân ngoaøi leân moät ngöôøi naøo ñaáy, khôi daäy loøng nhieät tình vaø kieân trì ñeå theo ñuoåi moät coâng vieäc ñaõ choïn. Ñoäng vieân nhaân vieân aûnh höôûng raát lôùn ñeán naêng suaát laøm vieäc cuûa nhaân vieân, vaø vì vaäy noù laø moät phaàn coâng vieäc cuûa nhaø quaûn lyù nhaèm giuùp nhaân vieân hoaøn thaønh muïc tieâu cuûa toå chöùc. Nhöõng nghieân cöùu veà thuaät ñoäng vieân seõ giuùp nhaø quaûn lyù coù theå taùc ñoäng moät caùch coù ñònh höôùng hôn leân söï choïn löïa phaûn öùng cuûa nhaân vieân trong haønh ñoäng vaø duy trì loøng nhieät tình cuûa hoï trong coâng vieäc. Coù nhieàu hoïc thuyeát veà thuaät ñoäng vieân ñaõ ñöôïc hình thaønh nhaèm giuùp caùc nhaø quaûn trò naâng cao hieäu quaû trong vieäc giaûi quyeát coâng vieäc cuûa nhaân vieân thoâng qua vieäc giuùp hoï thoûa maõn nhöõng nhu caàu cuûa hoï. Vaø nhö moät ñieàu taát yeáu noù seõ phuï thuoäc nhieàu vaøo thaùi ñoä, caùch nhìn nhaän nhöõng yeáu toá naøo thaät söï aûnh höôûng leân tính ñoäng vieân naøy. Nhö Frederick Taylor, moät trong nhöõng nhaø khôûi xöôùng cho moâ hình quaûn trò khoa hoïc, thì quan nieäm raèng yeáu toá taùc ñoäng maïnh leân ngöôøi coâng nhaân ñeå laøm vieäc ñoù laø ... tieàn. OÂng cho raèng ngöôøi coâng nhaân seõ laøm vieäc chaêm chæ hôn, caàn maãn hôn chæ laø ñeå kieám nhieàu tieàn hôn. Vaø do vaäy, OÂng ñaõ ñeà xöôùng phaân chia nhoû coâng vieäc ra thaønh nhöõng vieäc ñôn giaûn ñeå giuùp ngöôøi coâng nhaân taêng naêng suaát trong coâng vieäc. Baèng caùch naøy, coâng ty taïo ra ñöôïc nhieàu saûn phaåm hôn, lôïi nhuaän mang laïi nhieàu hôn, ngöôøi coâng nhaân seõ ñöôïc traû coâng nhieàu hôn, vaø ñieàu naøy seõ ñoäng vieân, thuùc ñaåy hoï nhieät tình hôn trong coâng vieäc. Tuy nhieân, theo doøng thôøi gian, xaõ hoäi con ngöôøi ñaõ bieán chuyeån nhieàu, möùc soáng con ngöôøi ñöôïc naâng cao, löôïng – chaát cuûa nhaân vieân ñaõ thay ñoåi, vaø vì vaäy quan nieäm veà nhu caàu cuõng phaûi ñoåi thay. Ñaõ xuaát hieän raát nhieàu hoïc thuyeát ñeå giaûi thích nhu caàu cuûa con ngöôøi moät caùch nhaân vaên hôn nhö thuyeát Nhu Caàu Phaân Caáp cuûa Abraham Maslow, Thuyeát Hai Yeáu Toá cuûa Herzberg, Thuyeát Nhu Caàu Phaùt Sinh cuûa David McClelland, hay thuyeát 4 Nhu Caàu Cô Baûn cuûa Stephen Covey... Caùc thuyeát naøy tuy coù vaøi quan ñieåm hay ñoái töôïng ñeå nghieân cöùu khaùc nhau, nhöng töïu chung ñeàu cho raèng nhu caàu veà kieám tieàn khoâng phaûi laø nhu caàu duy nhaát, maø coøn raát nhieàu nhöõng nhu caàu khaùc maø ngöôøi nhaân vieân ngaøy nay caàn ñöôïc thoûa maõn. Noù coù theå laø nhu caàu veà tinh thaàn: ñöôïc hoïc hoûi, ñöôïc phaùt trieån, ñöôïc töï chuû hôn trong coâng vieäc cuûa mình; nhu caàu veà tình caûm: ñöôïc yeâu ngöôøi vaø ñöôïc nhöõng ngöôøi xung quanh quí meán, ñöôïc hoäi nhaäp trong nhöõng nôi maø mình laøm vieäc, mình thuoäc veà ....Vaø taát nhieân nhöõng nhu caàu treân seõ khoù thoûa maõn neáu nhaân vieân ñoù khoâng coù moät söùc khoûe toát, coù nhöõng ñieàu kieän vaät chaát nhaát ñònh ñeå coù theå ñaït ñöôïc nhöõng nhu caàu treân. Moät moâ hình ñôn giaûn veà thuaät ñoäng vieân nhö trong hình 1.1. Con ngöôøi coù nhöõng nhu caàu cô baûn, chaúng haïn nhö thöùc aên, thaønh quaû ñaït ñöôïc, taêng thu nhaäp... Nhöõng nhu caàu naøy seõ taïo ra aùp löïc beân trong khuyeán khích moät caù nhaân phaûi theå hieän moät haønh vi cuï theå naøo ñoù ñeå maø thoûa maõn nhu caàu. Neáu nhöõng haønh vi ñaït ñoù taïo ra ñöôïc keát quaû thaønh coâng naøo ñaáy, caù nhaân ñoù seõ ñöôïc töôûng thöôûng thoâng qua caûm nhaän raèng nhu caàu ñaõ ñöôïc thoûa maõn. Phaàn thöôûng naøy cuõng cho thaáy haønh vi cuûa caù nhaân ñoù laø thích hôïp vaø coù theå laëp laïi trong töông lai. Coù 2 daïng phaàn thöôûng: thuoäc beân trong hay beân ngoaøi. Phaàn thöôûng beân trong laø söï haøi loøng maø moät caù nhaân caûm nhaän khi thöïc hieän moät coâng vieäc cuï theå naøo ñoù, ví duï nhö moät caûm giaùc haøi loøng vôùi keát quaû vieäc laøm khi thaät loøng muoán vaø ñang giuùp ñôõ ai ñoù. Phaàn thöôûng beân ngoaøi laø do ngöôøi khaùc trao taëng do ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû maø hoï mong muoán, ví duï nhö söï thaêng tieán, ñöôïc leân löông, ñöôïc laõnh löông cao... Moät ñieàu quan troïng cuûa ñoäng vieân, nhö ñöôïc moâ taû trong hình 1.1, ñoù laø coù theå daãn ñeán nhöõng haønh vi mang laïi hieäu quaû coâng vieäc cao cho toå chöùc. Nhöõng nhaø quaûn trò coù theå duøng nhöõng lyù thuyeát veà ñoäng vieân ñeå giuùp nhaân vieân thoûa maõn nhöõng nhu caàu cuûa mình vaø thoâng qua ñoù taêng hieäu quaû laøm vieäc trong coâng ty. PHAÀN THÖÔØNG thoûa maõn nhu caàu, coù theå beân trong hay ngoaøi HAØNH VI daãn ñeán nhöõng haønh ñoäng ñaùp öùng nhu caàu NHU CAÀU taïo ra yù muoán ñeå ñaùp öùng nhu caàu PHAÛN HOÀI: töôûng thöôûng laø caùch thoâng baùo nhöõng haønh vi cuûa hoï ñöôïc ghi nhaän vaø neân duy trì. Hình 1.1 Moâ hình ñôn giaûn cuûa ñoäng vieân Nguoàn: Richard L. Daft, Management, 4th ed. Neàn taûng cuûa thuaät ñoäng vieân Nhö giôùi thieäu treân, thaùi ñoä cuûa nhaø quaûn trò seõ aûnh höôûng ñeán caùch thöùc maø hoï duøng ñeå ñoäng nhaân vieân. Coù boán caùch thöùc tieáp caän veà thuaät ñoäng vieân nhaân vieân bao goàm caùch tieáp caän coå ñieån (traditional approach), caùch tieáp caän theo moái quan heä con ngöôøi (human relations approach), caùch tieáp caän theo nguoàn nhaân löïc (human resources approach), vaø caùch tieáp caän gaàn ñaây nhaát veà ñoäng vieân laø caùch tieáp caän hieän ñaïi (contemporary approach). Caùch tieáp caän truyeàn thoáng: Ñieån hình laø nhöõng nghieân cöùu veà ñoäng vieân cuûa Frederick W. Taylor, ngöôøi saùng laäp ra thuyeát quaûn lyù khoa hoïc. Thuyeát naøy ñeà caäp ñeán vieäc phaân tích moät caùch coù heä thoáng caùc coâng vieäc cuûa nhaân vieân nhaèm muïc ñích taêng hieäu quaû coâng vieäc. Phaàn thöôûng coù giaù trò veà kinh teá seõ trao cho nhöõng nhaân vieân coù thaønh tích cao. Vieäc chuù troïng ñeán löông ñaõ taïo ra söï nhaän thöùc cuûa nhaân vieân nhö laø nhöõng ngöôøi kinh teá (economic people). Nhaân vieân mong muoán laøm nhieàu vieäc hôn ñôn giaûn chæ vì mong muoán ñöôïc traû löông nhieàu hôn. Caùch tieáp caän naøy ñaõ daãn ñeán vieäc phaùt trieån heä thoáng traû löông coù tính kích thích, ñoù laø vieäc traû löông ñöôïc döïa treân soá löôïng vaø chaát löôïng saûn phaåm maø nhaân vieân ñoù taïo ra. Caùch tieáp caän theo moái quan heä con ngöôøi: Quan nieäm cuûa caùc nhaø quaûn trò veà nhaân vieân nhö nhöõng con ngöôøi kinh teá ñöôïc thay daàn baèng quan nieäm coi hoï nhö nhöõng con ngöôøi xaõ hoäi (sociable people). Baét ñaàu laø nhöõng nghieân cöùu cuûa Landmark Hawthorne taïi nhaø maùy ñieän Western, coù nhöõng yeáu toá phi vaät chaát khaùc, chaúng haïn nhö moái quan heä trong nhoùm nhöõng ngöôøi coù cuøng loaïi hình coâng vieäc, döôøng nhö laø quan troïng hôn caû tieàn löông, vaø laø nhaân toá ñoäng vieân quan troïng taùc ñoäng ñeán haønh vi trong coâng vieäc. Ñaây laø laàn ñaàu tieân ngöôøi coâng nhaân ñöôïc nghieân cöùu moät caùch nhaân vaên hôn, vaø khai sinh ra khaùi nieäm con ngöôøi xaõ hoäi. Nhöõng nghieân cöùu saâu hôn ñaõ keát luaän raèng vieäc coâng ty quan taâm ñeán nhaân vieân cuõng coù theå thay ñoåi haønh vi cuûa hoï trong coâng vieäc trôû neân tích cöïc hôn – vaø ñaây ñöôïc goïi laø hieäu öùng Hawthorne. Caùch tieáp caän theo nguoàn nhaân löïc Caùch tieáp caän theo nguoàn löïc ñaõ ñöa khaùi nieäm con ngöôøi kinh teá vaø con ngöôøi xaõ hoäi ñi xa hôn khi giôùi thieäu khaùi nieäm con ngöôøi toaøn dieän (whole people). Lyù thuyeát nguoàn nhaân löïc cho raèng nhaân vieân raát phöùc taïp vaø ñöôïc ñoäng vieân bôûi nhieàu yeáu toá khaùc nhau, nhö theo McGregor, ngöôøi ñöa ra thuyeát X/Y. Nhöõng taùc giaû uûng hoä caùch tieáp caän naøy tin raèng nhöõng caùch tieáp caän ñoäng vieân tröôùc ñoù ñaõ thu huùt ñöôïc nhaân vieân thoâng qua nhöõng phaàn thöôûng veà maët kinh teá hay xaõ hoäi. Tuy nhieân, cuøng vôùi giaû ñònh cho raèng nhaân vieân coù ñuû naêng löïc vaø coù theå taïo ra nhöõng ñoùng goùp ñaùng keå, nhaø quaûn trò coù theå naâng cao thaønh tích cuûa toå chöùc. Caùch tieáp caän naøy chính laø cô sôû cho caùch tieáp caän hieän ñaïi. Caùch tieáp caän hieän ñaïi Caùch tieáp caän hieän ñaïi veà ñoäng vieân nhaân vieân coù theå ñöôïc phaân thaønh 3 daïng. Daïnh thöù nhaát laø thuyeát noäi dung (content theory) nhaán maïnh veà vieäc phaân tích nhöõng nhu caàu cô baûn cuûa con ngöôøi. Thuyeát naøy seõ ñöa ra nhöõng nhu caàu beân trong cuûa nhöõng con ngöôøi trong moät toå chöùc vaø giuùp nhaø quaûn trò hieåu nhöõng nhu caàu naøy coù theå ñöôïc thoûa maõn nhö theá naøo. Thuyeát tieán trình (process theory) thì quan taâm ñeán nhöõng tieán trình naøo aûnh höôûng ñeán haønh vi cuûa con ngöôøi. Thuyeát naøy taäp trung vaøo vieäc giaûi thích nhaân vieân tìm kieám nhöõng phaàn thöôûng nhö theá naøo. Thuyeát cuûng coá (Reinforcement theory) laïi taäp trung vaøo vieäc hoïc hoûi cuûa nhaân vieân treân nhöõng haønh vi ñöôïc mong ñôïi khi thöïc hieän coâng vieäc. Coù theå thaáy treân hình 1.1, thuyeát haøi loøng taäp trung vaøo hoäp ñaàu tieân (hoäp nhu caàu), thuyeát tieán trình taäp trung vaøo hoäp thöù hai (hoäp haønh vi) vaø thuyeát cuûng coá taäp trung vaø hoäp thöù ba (hoäp phaàn thöôûng). CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT NOÄI DUNG 1.2.1 Thuyeát Nhu Caàu Phaân Caáp (Hierarchy of Needs Theory) Theo Maslow moãi ngöôøi ñeàu coù 5 nhu caàu cô baûn ñöôïc saép xeáp theo thöù baäc taêng daàn goàm caùc nhu caàu: theå lyù, an toaøn, xaõ hoäi, ñöôïc toân troïng, vaø töï hoaøn thieän. Nhu caàu theå lyù: laø nhöõng yeáu toá thieát yeáu ñeå toàn taïi nhö thöùc aên, khoâng khí, nöôùc, quaàn aùo, choã truù nguï... vaø ñaây laø baäc thaáp nhaát trong moâ hình baäc nhu caàu cuûa Maslow. Trong moät toå chöùc noù theå hieän qua löông cô baûn, nhöõng vaät duïng cô baûn ñeå ñaûm baûo soáng coøn. Nhu caàu an toaøn: bao goàm an ninh, nhöõng luaät leä ñeå baûo veä, traùnh ñöôïc nhöõng ruûi ro. Nhöõng nhu caàu naøy khoâng chæ ñeà caäp veà an toaøn veà theå chaát maø coøn ñeà caäp ñeán an toaøn tinh thaàn, traùnh nhöõng toån thöông do tình caûm gaây ra. Trong moät toå chöùc, noù coù theå laø ñieàu kieän laøm vieäc, hôïp ñoàng laøm vieäc, chính saùch veà baûo hieåm xaõ hoäi, chính saùch an toaøn taïi nôi laøm vieäc, cheá ñoä höu, chính saùch y teá cuõng nhö nhöõng chính saùch an toaøn khaùc. Nhu caàu xaõ hoäi: laø nhöõng nhu caàu coù moái quan heä toát vôùi nhöõng ngöôøi xung quanh, ñöôïc laø thaønh vieân ñaày ñuû trong moät nhoùm, ñöôïc tin yeâu... Trong toå chöùc, nhöõng nhu caàu naøy ñöôïc theå hieän qua mong ñôïi coù moái quan heä toát ñoái vôùi ñoàng nghieäp, ñöôïc tham gia coâng vieäc trong nhoùm, coù moái quan heä tích cöïc vôùi caáp treân... Nhu caàu ñöôïc toân troïng: laø nhöõng mong ñôïi ñöôïc coi troïng töø mình vaø töø nhöõng ngöôøi xung quanh. Noù bao goàm nhöõng nhu caàu nhö söï khen thöôûng ñaëc bieät, nhöõng phaàn thöôûng trong coâng vieäc hay xaõ hoäi, söï thaêng tieán, quyeàn löïc, nhöõng thaønh quaû ñaït ñöôïc. Moät daïng theå hieän nhu caàu naøy laø tham voïng hay hoaøi baõo. Nhöõng nhu caàu nhö vaäy seõ ñoäng vieân kích thích caù nhaân tìm kieám nhöõng cô hoäi ñeå ñöôïc theå hieän khaû naêng cuûa mình. Nhu caàu naøy thì thöôøng khoâng theå thoûa maõn ñöôïc neáu caù nhaân ñoù chöa thoûa maõn ñöôïc nhu caàu xaõ hoäi vaø caûm giaùc ñöôïc chaáp nhaän bôûi vaøi nhoùm naøo ñoù trong xaõ hoäi. Khoâng gioáng nhö nhöõng nhu caàu tröôùc ñoù, nhu caàu ñöôïc toân troïng khoâng chæ laø söï haøi loøng beân trong, maø noù coøn phuï thuoäc vaøo nhöõng thoâng tin phaûn hoài töø beân ngoaøi. Nhöõng nhu caàu naøy khoù ñöôïc thoûa maõn vì noù phuï thuoäc nhieàu vaøo khoâng chæ yù kieán cuûa nhöõng ngöôøi xung quanh maø coøn vaøo khaû naêng truyeàn ñaït nhöõng yù kieán ñoù ñoái vôùi nhöõng noã löïc cuûa caù nhaân khi thöïc hieän toát moät coâng vieäc naøo ñaáy. Nhu caàu ñöôïc hoaøn thieän: ñaây laø nhu caàu cao nhaát vaø khoù thoûa maõn nhaát trong thang baäc nhu caàu cuûa Maslow, noù bao goàm caû nhu caàu ñöôïc phaùt trieån caù nhaân vaø töï hoaøn thieän. Moät caù nhaân khi thoûa maõn nhu caàu ñöôïc toân troïng seõ caûm thaáy mong muoán ñöôïc theå hieän söï saùng taïo cuûa mình trong coâng vieäc, söï phaùt trieån cuûa baûn thaân vaø ñöôïc ñoái phoù vôùi nhöõng thaùch thöùc. Caù nhaân luoân coá gaéng mình trôû neân toát hôn, ñöôïc hoaøn thieän hôn. Noù bao goàm bieát chaáp nhaän nhöõng coâng vieäc coù ruûi ro thaùch thöùc, mong muoán ñöôïc töï chuû, ñöôïc töï do trong haønh ñoäng ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích. Trong toå chöùc, ñeå thoûa maõn nhöõng nhu caàu naøy caàn taïo cô hoäi cho moïi ngöôøi phaùt trieån, ñöôïc saùng taïo, cung caáp nhöõng khoùa huaán luyeän ñeå hoï ñuû naêng löïc vaø töï tin ñoái phoù vôùi nhöõng yeâu caàu coâng vieäc vaø nhöõng thaùch thöùc môùi. Trong moâ hình Maslow haøm chöùa moät soá giaû ñònh. Moät laø nhöõng nhu caàu baäc thaáp hôn caàn phaûi ñöôïc thoûa maõn (khoâng nhaát thieát laø hoaøn toaøn) tröôùc khi nhu caàu baäc cao hôn phaùt sinh. Nhöõng nhu caàu ñeå thoûa maõn seõ noái tieáp nhau, nhu caàu theå lyù ñeán tröôùc nhu caàu an toaøn, nhu caàu an toaøn ñeán tröôùc nhu caàu xaõ hoäi vaø v.v. Moät caù nhaân ñang mong ñôïi ñöôïc thoûa maõn nhu caàu theå lyù seõ khoâng quan taâm nhieàu ñeán nhu caàu ñöôïc toân troïng hay ñöôïc hoaøn thieän. Hai laø moät khi moät nhu caàu naøo ñoù ñöôïc thoûa maõn thì noù khoâng coøn coù ñoäng löïc ñeå ñoäng vieân kích thích hoï. Ba laø vôùi nhu caàu baäc cao thì coù nhieàu caùch ñeå thoûa maõn hôn nhu caàu baäc thaáp. Thoûa maõn ngoaøi coâng vieäc Baäc Nhu Caàu Thoûa maõn trong coâng vieäc Giaùo duïc, toân giaùo, sôû thích rieâng, phaùt trieån caù nhaân Töï Hoaøn Thieän Cô hoäi ñöôïc huaán luyeän, thaêng chöùc, phaùt trieån vaø saùng taïo Ñöôïc toân troïng trong gia ñình, trong baïn beø vaø trong coäng ñoàng Ñöôïc Toân Troïng Ñöôïc khen thöôûng, coù ñòa vò cao trong xaõ hoäi, coù nhieàu traùch nhieäm hôn Coù moái quan heä toát trong gia ñình, baïn beø vaø trong coäng ñoàng Ñöôïc Phuï Thuoäc Coù moái quan heä toát vôùi ñoàng söï, khaùch haøng, caáp treân... Khoâng gaëp phaûi chieán tranh, oâ nhieãm, baïo löïc An Toaøn, An Ninh Ñieàu kieän laøm vieäc an toaøn, coâng vieäc khoâng bò xaùo troän Thöùc aên, khoâng khí, nöôùc ... Theå Lyù Khoâng khí, thöùc aên, löông cô baûn ... Hình 1.2 Phaân baäc nhu caàu Maslow Nguoàn: Mark Mendenhall, Betty Jane Punnet and David Risks, Global Management Quan nieäm cuûa Maslow ñaõ ñöôïc nhieàu toå chöùc aùp duïng vaø nhu caàu töï hoaøn thieän laø nhu caàu cao nhaát vaø lyù töôûng nhaát maø con ngöôøi mong muoán coù ñöôïc. Vaø do vaäy, ñieàu maø moät toå chöùc caàn quan taâm laø laøm sao taïo ra moâi tröôøng cho pheùp moïi ngöôøi coù cô hoäi thoûa maõn nhu caàu töï hoaøn thieän mình naøy. Ñieàu ñoù seõ nguoàn ñoäng vieân kích thích nhaø quaûn lyù vaø nhaân vieân trong moät toå chöùc noã löïc heát mình cho coâng vieäc cuûa coâng ty. Moät vaán ñeà caàn quan taâm laø nhieàu nhaân vieân mong muoán ñöôïc thoûa maõn nhu caàu töï hoaøn thieän khoâng lieân quan ñeán coâng vieäc trong coâng ty, vaø vì vaäy vieäc ñaàu tö quaù möùc ñeå taïo moâi tröôøng naøy laø khoâng phuø hôïp. Tuy vaäy, quan nieäm cuûa Maslow cuõng ñaõ aûnh höôûng raát maïnh ñeán chính saùch ñaøo taïo vaø huaán luyeän nguoàn nhaân löïc trong trong caùc coâng ty lôùn. Thuyeát Nhu Caàu Phaân Caáp cuûa Maslow laø moâ hình veà ñoäng vieân ñaàu tieân ñöôïc ñöôïc nhieàu nhaø nghieân cöuù söû duïng laøm cô sôû ñeå döïa vaøo ñoù tìm hieåu nhu caàu cuûa moïi ngöôøi treân theá giôùi theo quoác gia, theo vaên hoùa, theo ngaønh ngheà trong xaõ hoäi nhaèm traû lôøi caâu hoûi nhu caàu cuûa moïi ngöôøi treân theá giôùi naøy coù töông töï vaø ñöôïc phaân baäc nhö theo moâ hình cuûa Maslow hay khoâng? Tuy nhieân, so saùnh vôùi nhöõng nghieân cöùu nhaèm kieåm ñònh moâ hình cuûa Maslow taïi Myõ vaø Canada, thì nhöõng nghieân cöùu roäng raõi taïi nhöõng quoác gia khaùc khaù ít vaø keát quaû ñöôïc theå hieän qua hai nhaän ñònh chung: Keát quaû chung cho caùc nghieân cöùu naøy khoâng khaúng ñònh hay phuû ñònh nhöõng giaû thuyeát cuûa Maslow. Vaø do vaäy caùc nhaø nghieân cöùu vaãn coøn tranh luaän tính giaù trò vaø tính phoå bieán cuûa moâ hình Nhu Caàu Phaân Caáp cuûa Maslow. Nhö trong baûng 1.3, moät soá keát quaû nghieân cöùu cho thaáy coù söï töông töï hay raát gaàn vôùi moâ hình Maslow, trong khi moät soá keát quaû cuûa nhöõng nghieân cöùu khaùc laïi cho thaáy coù nhöõng söï khaùc bieäc trong vieäc phaân baäc nhu caàu. Tuy khoâng ñöôïc khaúng ñònh hoaøn toaøn trong caùc nghieân cöùu roäng raõi khaùc veà phaân baäc nhu caàu trong moâ hình cuûa Maslow, nhöng nhöõng nhu caàu maø Maslow ñöa ra ñeàu ñöôïc theå hieän trong caùc nghieân cöùu öùng vôùi caùc vaên hoùa vaø caùc quoác gia khaùc nhau. Ñieàu ñoù coù nghóa, tuy khoâng ñoàng yù veà caùch phaân baäc nhu caàu do vaên hoùa khaùc nhau, nhöng nhöõng nhu caàu cô baûn do Maslow ñöa ra coù tính phoå bieán vaø coù giaù trò. Ñoàng YÙ Reitz, 1975 Ronen, 1979 Salman, 1978 Herbert, et.al., 1979 Haire, et.al., 1966 Clark & McCabe, 1970 Mozina, 1969 Ñoàng YÙ Moät Phaàn Invancevich & Baker, 1970 Kao & Leven, 1978 Nambudiri &Saiyadain, 1978 Khoâng Ñoàng YÙ Hofstede, 1980 Howell, et.al., 1975 Buera & Glueck, 1979 Redding, 1976, 1977 Whitehill, 1964 Kanugo, 1983 Redding & Martyn-Johns, 1979 Badawy, 1979 Af-Twaijri, 1989 Ali & Al-Shakhis, 1988 Baûng 1.3 Caùc nghieân cöùu kieåm ñònh moâ hình Maslow Nguoàn: Mark Mendenhall, Betty Jane Punnet and David Risks, Global Management Trong nghieân cöuù cuûa Haire, Ghiselli vaø Porter ñöôïc thöïc hieän taïi 14 quoác gia nhö Myõ, Argentina, Bæ, Chile, Ñan Maïch, Anh, Phaùp, Ñöùc, YÙ, Aán Ñoä, Nhaät, Na Uy, Taây Ban Nha vaø Thuïy Ñieån vôùi maãu laø nhöõng nhaø quaûn trò cho thaáy söï quan troïng cuûa 4 möùc nhu caàu baäc cao trong Baäc Nhu Caàu cuûa Maslow. Tuy nhieân nhu caàu ñöôïc Toân Troïng ñöôïc taùch thaønh 2 nhoùm, ñoù laø ñöôïc Toân Troïng vaø ñöôïc Töï Chuû. Nhoùm 1 theå hieän loøng töï troïng vaø uy tín cuûa coâng ty cuõng nhö coâng vieäc mình ñang laøm beân trong cuõng nhö beân ngoaøi xaõ hoäi. Nhoùm 2 theå hieän nhu caàu quyeàn vaø cô hoäi ñöôïc ñoäc laäp trong suy nghó vaø haønh ñoäng. Keát quaû nghieân cöùu naøy cuõng cho thaáy caùc nhu caàu naøy laø quan troïng ñoái vôùi ngöôøi ñöôïc hoûi ôû nhöõng quoác gia raát khaùc nhau veà neàn vaên hoùa. Tuy nhieân cuõng caàn phaûi löu yù raèng trong nghieân cöùu naøy ñoái töôïng nghieân cöuù laø nhöõng nhaø quaûn trò, khoâng phaûi laø moïi thaønh phaàn nhaân vieân trong cô caáu cuûa moät toå chöùc. Vaøø do vaäy, nhöõng nhu caàu baäc cao laø quan troïng noåi baäc trong nghieân cöuù naøy laø ñieàu deã hieåu. Neáu phaân thaønh nhoùm nhoû hôn (Latin, Chaâu aâu, Myõ, Anh, Baéc aâu) cho thaáy nhu caàu Töï Chuû vaø Töï Hoaøn Thieän laø quan troïng nhaát. Vaø moät ñieàu thuù vò laø, cuõng nhoùm naøy cho raèng ñoù laø nhöõng nhu caàu maø hoï caûm thaáy ít haøi loøng nhaát. Töông töï cho 8 nöôùc Ñoâng AÙ ñöôïc khaûo saùt, nhu caàu Töï Chuû vaø Töï Hoaøn Thieän cuûa caùc nhaø quaûn trò vaø ñieàu haønh ñöôïc ñaùnh giaù cao, tuy nhieân möùc ñoä haøi loøng thì raát khaùc bieät. Trong nghieân cöùu naøy cuõng cho thaáy moãi quoác gia, moãi khu vöïc ñeàu coù nhöõng ñaëc tröng veà nhu caàu rieâng cuûa noù. Moät soá nghieân cöuù khaùc thaäm chí coøn söûa ñoåi laïi thöù töï baäc nhu caàu cuûa Maslow. Nevis cho raèng moâ hình Nhu Caàu Phaân Caáp cuûa Maslow chæ phaûn aùnh vaên hoùa phöông taây vaø chæ taäp chung vaøo nhu caàu beân trong cuûa moãi caù nhaân. Hieån nhieân laø khoâng phaûi caùc vaên hoùa khaùc ñeàu cuøng theå hieän nhö vaäy. Trong keát quaû nghieân cöùu cuûa mình, Nevis cho raèng nhu caàu phaân baäc cuûa ngöôøi Trung Quoác coù 4 baäc vaø ñi töø thaáp leân cao bao goàm: (1) nhu caàu xaõ hoäi, (2) nhu caàu theå lyù, (3) nhu caàu an toaøn, vaø (4) nhu caàu töï hoaøn thieän. Vaø neáu ñieàu naøy ñuùng thì caùc nhaø quaûn trò ñang laøm kinh doanh taïi Trung Quoác caàn phaûi xem xeùt nghieâm tuùc nhu caàu phaân baäc ñöôïc söûa ñoåi naøy ñeå töø ñoù xaùc ñònh chöông trình löông thöôûng, phuùc lôïi vaø thieát keá coâng vieäc nhaèm ñaùp öùng nhöõng nhu caàu ñoäng vieân cuûa nhaân vieân. Moät nghieân cöùu töông töï ñöôïc Badawy (1979-1980) hay At-Twaijri (1989) thöïc hieän taïi nöôùc trung ñoâng cho thaáy caùc nhaø quaûn trò taïi caùc nöôùc trung ñoâng quan taâm ñeán nhu caàu Xaõ Hoäi cao hôn vaøi ít quan taâm hôn vôùi n._.hu caàu Töï Hoaøn Thieän khi so vôùi caùc nhu caàu cuûa caùc nhaø quaûn trò Hoa Kyø. Vaø do vaäy, ñoái vôùi caùc nöôùc vuøng trung ñoâng, nhu caàu Xaõ Hoäi, Toân Troïng laø nhu caàu baäc cao nhaát, nhu caàu Töï Hoaøn Thieän laø nhu caàu baäc trung, vaø nhu caàu An Toaøn, Theå Lyù laø nhu caàu baäc thaáp. Taát nhieân nhöõng keát luaän trong caùc nghieân cöuù treân coù theå caàn baøn caõi, tuy nhieân nhöõng nghieân cöùu cuûa Nevis, Dadawy, At-Twaijri, Ali & Al-Shakhis… raát coù giaù trò vì noù thuùc ñaåy caùc coâng ty ña quoác gia neân tìm hieåu nhöõng yeáu toá ñoäng vieân cô baûn döïa treân yeáu toá veà vaên hoùa ñaëc tröng cuûa nöôùc sôû taïi. Nhöõng thaûo luaän cho ñeán nay vaãn cho thaáy raèng, ngay caû nhöõng rieâng bieät veà vaên hoùa, khaùi nieäm nhu caàu phaân baäc vaãn laø cô sôû ñeå nghieân cöuù vaø aùp duïng roäng raõi nhaèm ñoäng vieân nhaân vieân. Tuy nhieân Greert Hofstede coù nhaän ñònh khaùc, oâng cho raèng ñaëc tröng nhu caàu thoûa maõn döïa treân vaên hoùa theo khu vöïc, theo quoác gia hay theo moät toå chöùc naøo ñoù khoâng haún laø caùch tieáp caän toát bôûi vì coù nhieàu vaên hoùa con (subculture) beân trong moät toå chöùc, vaø ñieàu naøy seõ gaây khoù khaên do khoâng theå xaùc ñònh ñöôïc nhöõng yeáu toá vaên hoùa chung cho caùc nhoùm trong moät toå chöùc. Hair vaø coäng söï cuûa mình chæ nghieân cöùu treân ñoái töôïng laø caùc nhaø quaûn trò, nhöng Hofstede ñaõ nghieân cöùu vaø nhaän thaáy laø nhöõng daïng coâng vieäc khaùc nhau coù theå coù nhöõng moái quan taâm khaùc nhau veà nhu caàu caàn ñöôïc thoûa maõn khaùc nhau. OÂng nhaän thaáy coù söï quan heä giöõa daïng coâng vieäc, caáp baäc vaø baäc nhu caàu. Döïa treân keát quaû khaûo saùt cuûa mình ôû 50 quoác gia khaùc nhau, OÂng keát luaän: Nhoùm chuyeân gia ñaùnh giaù cao boán muïc ñích cuûa thang baäc “cao” trong nhu caàu phaân caáp cuûa Maslow. Nhoùm vaên phoøng ñaùnh giaù cao boán muïc ñích cuûa thang baäc “trung bình” trong thang baäc nhu caàu cuûa Maslow. Nhoùm nhaân vieân khoâng coù kyõ naêng coâng vieäc ñaùnh giaù cao boán muïc ñích cuûa thang baäc “thaáp” trong nhu caàu phaán caáp cuûa Maslow. Nhoùm caùc nhaø quaûn trò vaø kyõ thuaät vieân cho thaáy coù söï troän laãn, nhöng ít nhaát coù moät muïc ñöôïc ñaùnh giaù cao naèm trong thang baäc “cao” trong nhu caàu phaân baäc cuûa Maslow. Muïc Ñích Trong Nhu Caàu Phaân Baäc Chuyeân Gia (veà nghieân cöùu) Chuyeân Gia (veà coâng vieäc) Quaûn Lyù Kyõ Thuaät Vieân (veà coâng vieäc) Kyõ Thuaät Vieân (khoái saûn xuaát) Nhaân vieân vaên phoøng Coâng nhaân (khoái saûn xuaát) CAO-Nhu caàu Töï Phaùt Trieån vaø Toân Troïng: Thaùch thöùc Huaán luyeän Töï chuû Caäp nhaät thoâng tin Söû duïng kyõ naêng 1 3 2 4 2 1 3 4 1 2 3 1 4 3 TRUNG BINH-Nhu caàu Xaõ hoäi: Hôïp taùc Ngöôøi quaûn Tính thaân thieän Tính hieäu quaû 3/4 3/4 4 1 2 3 4 THAÁP-Nhu caàu An toaøn vaø Theå lyù An toaøn Kieám tieàn Phuï caáp Tình traïng theå lyù 2 1 2 2 3 4 1 Baûng 1.4 Phaân caáp nhu caàu theo loaïi coâng vieäc Nguoàn: Richard M. Hodgetts, International Management Keát quaû nghieân cöùu cuûa Hofstede cho thaáy nhu caàu Töï Hoaøn Thieän vaø Toân Troïng ñöôïc nhoùm chuyeân gia vaø caùc nhaø quaûn trò ñaùnh giaù cao. Ngöôïc laïi, nhu caàu An Toaøn, Kieám Tieàn, Phuï Caáp, vaø Theå Lyù ñöôïc ñaùnh giaù cao bôûi caáp thaáp hôn vaø coâng nhaân khoâng coù kyõ naêng. Nhöõng khaùm phaù naøy cho thaáy loaïi hình coâng vieäc vaø caáp baäc raát coù aûnh höôûng ñeán yeáu toá ñoäng vieân. Hofstede nhaän ñònh “söï khaùc bieät veà möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá ñoäng vieân giöõa caùc loaïi hình coâng vieäc khaùc nhau nhieàu hôn laø giöõa quoác gia naøy vôùi quoác gia khaùc”. Theo coâng ty P&G, nhöõng yeáu toá cô baûn ñeå duy trì nguoàn nhaân löïc cuõng ñöôïc döïa treân thaùp nhu caàu cuûa Maslow (xem hình 1.5). Vieäc tìm hieåu vaø thoûa maõn nhöõng nhu caàu khaùc nhau cuûa nhöõng nhaân vieân khaùc nhau trong nhöõng hoaøn caûnh khaùc nhau laø yeáu toá chính ñeå ñoäng vieân vaø giöõ nhaân vieân gaén boù vôùi coâng vieäc vaø vôùi coâng ty. So saùnh vôùi giaù trò vaø nguyeân taéc hoaët ñoäng maø coâng ty ñöa ra deã daøng nhaän thaáy coâng ty, vôùi töï tin raèng heä thoáng löông vaø khen thöôûng cuûa coâng ty coù theå thoûa maõn nhaân vieân nhu caàu baäc moät vaø hai, ñang coá gaéng thoûa maõn nhu caàu cao hôn cuûa nhaân vieân thoâng qua vieäc xaây döïng vaên hoùa coâng ty phuø hôïp vaø taïo moâi tröôøng laøm vieäc thuaän lôïi cho moïi nhaân vieân. Theo quan nieäm coâng ty, söï hoã trôï nhaân vieân thuoäc caáp cuûa ngöôøi quaûn lyù tröïc tieáp laø yeáu toá quan troïng nhaát trong vieäc duy trì nguoàn nhaân löïc. Ngöôøi quaûn lyù khoâng neân chæ quan taâm ñeán vieäc ñaûm baûo cho nhaân vieân cuûa mình coù ñoùng goùp nhöõng vieäc coù yù nghóa cho coâng ty maø khoâng quan taâm ñeán nhu caàu cô baûn cuûa hoï. Khoâng neân queân caûm giaùc cuûa nhaân vieân mong muoán mình ñöôïc hoäi nhaäp trong taäp theå, ñöôïc nhaän söï hoã trôï töø ngöôøi quaûn lyù vaø cuûa ñoàng nghieäp quan troïng nhö theá naøo. Maëc daàu trong nhieàu tröôøng hôïp, ñöôïc laøm nhöõng coâng vieäc coù yù nghóa giuùp nhaân vieân thuoäc caáp caûm thaáy deã daøng hôn khi laáy ñöôïc söï hoã trôï vaø taïo ra quan heä toát vôùi caùc ñoàng nghieäp xung quanh, nhöng ñöôïc laøm nhöõng coâng vieäc coù yù nghóa mình noù thì khoâng ñuû ñeå giöõ nhaân vieân ôû laïi coâng ty. Söï hoã trôï coù theå ñi theo hai keânh chính: chính thöùc vaø khoâng chính thöùc Keânh chính thöùc: laø nhöõng hoã trôï coù keá hoaïch, ñöôïc laäp laïi coù chu kyø vaø ñöôïc ghi laïi ñeå laäp hoà sô, coù tính heä thoáng (ví duï nhö : khi xem xeùt W&DP – Work & Development Plan, khi coù nhöõng cuoäc trao ñoåi maët ñoái maët ñònh kyø …). Keânh khoâng chính thöùc: tuøy theo hoaøn caûnh vaø khoâng coù keá hoaïch tröôùc (cho nhöõng goùp yù khi nhaân vieân ñang laøm vieäc gì ñoù …). Moät soá nhaø quaûn lyù ñoâi khi coù quan nieäm sai laàm veà söï hoã trôï khi cho raèng söï hoã trôï chæ daønh cho nhöõng ngöôøi khoâng ñuû naêng löïc, vaø vì vaäy maø xem nheï vieäc hoã trôï. Thaät ra coâng ty quan nieäm vieäc hoã trôï goàm saùu thaønh phaàn (New Manager Development Manual-taøi lieäu noäi boä P&G): Baûo veä: caûm nhaän nhöõng vaán ñeà maø nhaân vieân ñang vaø seõ ñoái phoù, quan saùt, trang bò ñuû kieán thöùc vaø kyõ naêng caàn thieát ñeå nhaân vieân coù theå hoaøn thaønh coâng vieäc ñöôïc giao. Ñöa ra nhöõng mong ñôïi vaø kieåm tra möùc ñoä lónh hoäi: ñöa ra nhöõng yeâu caàu coâng vieäc cuï theå, giuùp hoï laäp baûng keá hoaïch, kieåm tra tieán ñoä coâng vieäc hoï laøm. Cuûng coá nhöõng haønh vi toát: phaûn hoài 3 khía caïnh Stop/Start/Continue (neân chaám döùt nhöõng caùch laøm khoâng phuø hôïp/phaùt hieän nhöõng tieàm naêng nôi hoï vaø khuyeán khích hoï thöïc hieän/neân duy trì nhöõng haønh vi, caùch laøm phuø hôïp maø hoï ñaõ theå hieän trong thôøi gian qua) Phaùt hieän cô hoäi ñeå hoøa nhaäp vaø thaêng tieán: giuùp nhaân vieân xaùc ñònh cô hoäi, höôùng phaán ñaáu, giuùp hoï coù söï hoøa ñoàng trong moâi tröôøng hoï laøm vieäc. Hoã trôï tinh thaàn: caûm nhaän nhöõng nhu caàu cuûa nhaân vieân ñeå coù theå ñaùp öùng. Xaây döïng vaø phaùt trieån khaû naêng töï hoã trôï, töï ñaùnh giaù mình, töï phaùt trieån, giuùp hoï caûm thaáy töï tin thöïc thi coâng vieäc ñöôïc giao. Nhaân Toá Ñoäng Vieân Nhaân Vieân Nhu Caàu Phaân Baäc Maslow Cô hoäi · Thöû thaùch · Höôùng daãn ngöôøi khaùc · Aûnh höôûng ñeán heä thoáng Töï Hoaøn Thieän Töï Chuû · Ñöôïc kieåm soaùt khu vöïc vaø keát quaû coâng vieäc · Daãn daét · Ñöôïc pheùp ruûi ro trong coâng vieäc Töï Phaùt Trieån Coâng Vieäc & Söï Ñoùng Goùp Coù YÙù Nghóa · Caûm giaùc “toâi laøm ñöôïc söï khaùc bieät” · Caùc coâng vieäc ñeàu coù yù nghóa Töï Troïng Hoã Trôï · Caûm giaùc thuoäc veà Quan heä toát vôùi caùc thaønh vieân khaùc · Ñöôïc gia nhaäp vôùi nhoùm · Phuø hôïp vôùi coäng ñoàng · Coù ñoàng nghieäp tin caäy Thuoäc Veà/Thaønh Vieân Trong Nhoùm An Ninh · An toaøn/khoâng bò quaáy roái · Ñeàn buø thoûa ñaùng vaø oån ñònh An Toaøn/An Ninh Hình 1.5 Moái quan heä giöõa nhu caàu con ngöôøi theo Maslow vôùi caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán duy trì nguoàn nhaân löïc Nguoàn: New Manager Development Manual, taøi lieäu noäi boä P&G Nhö ñaõ noùi treân, trong nghieân cöuù naøy khoâng nhaèm phaân baäc nhu caàu maø chæ xaùc ñònh nhöõng nhu caàu naøo coù aûnh höôûng lôùn vaø söï thoûa maõn nhöõng nhu caàu ñaáy aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán thoûa maõn chung cuûa nhaân vieân trong coâng ty P&G. Do vaäy baûng caâu hoûi seõ ñöôïc thieát keá ñeå hoûi veà caùc nhoùm nhu caàu: Theå Lyù, An Toaøn, Xaõ Hoäi/Hoã Trôï, Toân Troïng/Töï Chuû, vaø nhu caàu Töï Hoaøn Thieän. 1.2.2 Moái quan heä Cam Keát Vôùi Toå Chöùc, söï Hoã Trôï vaø Thoûa Maõn Yeáu toá Cam Keát Vôùi Toå Chöùc ñaõ ñöôïc nhieàu hoïc giaû nghieân cöùu xem xeùt söï aûnh höôûng cuûa noù tôùi söï haøi loøng vaø thaønh tích laøm vieäc cuûa nhaân vieân. Coù nhieàu caùch ñeå ñònh nghóa söï Cam Keát Vôùi Toå Chöùc, tuy nhieân trong nghieân cöùu naøy söû duïng theo ñònh nghóa vaø thang ño cuûa David L. Stum trong ñoù söï Cam Keát Vôùi Toå Chöùc bao goàm 3 thaønh phaàn cô baûn: hieäu suaát laøm vieäc cuûa nhaân vieân (productivity), nieàm töï hoøa veà coâng ty (Pride) vaø söï duy trì loøng trung thaønh vôùi coâng ty (Retention). Döïa vaøo ñoù, David vaø coäng söï ñaõ ñöa ra 6 haønh vi ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä cam keát cuûa nhaân vieân trong coâng ty (tham khaûo baûng ñieàu tra) goïi taét laø WCI (Workforce Commitment Index). Trong baùo caùo veà Cam Keát Vôùi Toå Chöùc (Workforce Commitment Report, Seventh Edition, The United States @ Work 2002), caùc taùc giaû cho raèng yeáu toá Cam Keát Vôùi Toå Chöùc coù bò aûnh höôûng bôûi söï thoûa maõn cuûa nhaân vieân vôùi nhöõng nhu caàu gioáng vôùi caùc nhu caàu trong Maslow tuy raèng söï phaân baäc cuûa caùc nhoùm nhu caàu coù söï khaùc bieät vôùi Maslow. Do vaäy trong luaän vaên naøy seõ tìm hieåu aûnh höôûng cuûa söï haøi loøng cuûa caùc nhoùm nhu caàu leân Thoûa Maõn cuûa nhaân vieân vaø xem xeùt aûnh höôûng cuûa Thoûa Maõn leân Cam Keát Vôùi Toå Chöùc cuûa nhaân vieân. Vôùi söï Cam Keát Vôùi Toå Chöùc cao seõ giuùp oån ñònh vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc vaø coù theå laø yeáu toá chính aûnh höôûng ñeán naêng suaát vaø hieäu quaû laøm vieäc cuûa nhaân vieân. Rieâng thang ño möùc ñoä Thoûa Maõn - theo Scarpello and Camplell (1983), Begley and Czaika (1993), Bhuian and Islam (1996) hay Darwish A. Yousef (2000) – coù theå ñöôïc ño baèng moät caâu hoûi ñôn “noùi chung, anh/ chò thaáy thoûa maõn khi laøm vieäc trong coâng ty”. Moät ñieàu löu yù raèng khoâng phaûi caùc nghieân cöuù ñeàu cho thaáy coù moái quan heä giöûa caùc bieán treân. Tuy nhieân trong nghieân cöuù cuûa mình, Darwish ñaõ kieåm ñònh cho thaáy moái quan heä giöõ Cam Keát Vôùi Toå Chöùc, Thoûa Maõn, Phong Caùch Laõnh Ñaïo vaø Thaønh Tích cuûa nhaân vieân. Trong nghieân cöùu naøy seõ xem xeùt moái quan heä giöõa Hoã Trôï (bieán maø coâng ty P&G raát ñeà cao) vôùi Thoûa Maõn vaø Cam Keát Vôùi Toå Chöùc cuûa nhaân vieân P&G. Ngoaøi ra cuõng aùp duïng moâ hình kieåm ñònh cuûa Judd and Kenny (1981) ñeå xem xeùt vai troø trung gian cuûa Cam Keát Vôùi Toå Chöùc trong moái quan heä giöõa Hoã Trôï vaø söï Thoûa Maõn cuûa nhaân vieân. Bieán Hoã Trôï coù theå ño vaø laáy trung bình cuûa caùc caâu hoûi töø 13 ñeán 16 veà haøi loøng. Theo moâ hình naøy, thöù nhaát bieán trung gian seõ ñöôïc hoài qui treân bieán ñoäc laäp. Thöù hai laø bieán phuï thuoäc seõ ñöôïc hoài qui treân bieán ñoäc laäp. Vaø thöù ba laø bieán phuï thuoäc seõ ñöôïc hoài qui döïa treân bieán trung gian vaø bieán ñoäc laäp. Do vaäy moâ hình seõ laø tc = α + β*support tm35 = α + β*support tm35 = α + β1*support + β2*tc Trong ñoù: tc: Cam Keát Vôùi Toå Chöùc tm35: Thoûa Maõn support: Hoã Trôï CHÖÔNG 2: COÂNG TY P&G VAØ CAÙC CHÍNH SAÙCH ÑOÄNG VIEÂN 2.1 GIÔÙI THIEÄU SÔ LÖÔÏC VEÀ HOAÏT ÑOÄNG COÂNG TY 2.1.1 Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån Coâng ty P&G Vietnam ñöôïc thaønh laäp töø lieân doanh giöõa P&G vaø Ordesco trong naêm1995. Sau ñoù coâng ty naâng caáp daây chuyeàn cuõ hoaëc laép nhöõng daây chuyeàn môùi nhö xaø boâng, daàu goäi ñaàu, boät giaët … Sau 5 naêm hoaït ñoäng, coâng ty ñaõ hoøa voán vaøo naêm taøi chính 2000/2001. Tyû leä taêng tröôûng (theo doanh thu) cuûa coâng ty troài suït trong nhöõng naêm 1995 – 2000. Sang nhöõng naêm taøi chính 2001 – 2003 coù söï taêng tröôûng maïnh, naêm sau gaàn nhö gaáp ñoâi naêm tröôùc, chuû yeáu laø döïa vaøo thò tröôøng xuaát khaåu. 2.1.2 Chöùc naêng vaø nhieäm vuï Chieán löôïc cuûa coâng ty laø ña daïng hoùa ngaønh haøng tieâu duøng vaø thò tröôøng xuaát khaåu nhôø söï hoã trôï cuûa coâng ty meï nhaèm taän duïng coâng suaát caùc daây chuyeàn. Taäp trung moät soá maët haøng chuû löïc trong noäi ñòa. Saûn xuaát haøng chaát löôïng cao vôùi giaù caû caïnh tranh Söû duïng nguoàn löïc coù hieäu quaû thoâng qua ñaøo taïo vaø huaán luyeän nhöõng kyõ naêng caàn thieát. Ñaàu tö nhaân löïc vaø vaät löïc cho nhöõng caûi tieán nhaèm giuùp giaûm chi phí saûn xuaát. 2.1.3 Cô caáu toå chöùc P&G laø coâng ty ña quoác gia, coù truï sôû chính taïi Cincinnati, Ohio, Myõ. Coâng ty saûn xuaát hôn 300 loaïi maët haøng khaùc nhau, nhöng coù theå chia thaønh nhöõng ngaønh haøng chính nhö: chaát taåy röûa (Fabric & Home Care), myõ phaåm vaø chaêm soùc toùc (Beauty Care), chaêm soùc söùc khoûe (Health Care), thöïc phaåm (Food & Beverage Care), giaáy veä sinh (Baby, Feminine & Family Care). Tröôùc ñaây moâ hình quaûn lyù cuûa coâng ty treân toaøn caàu ñöôïc phaân chia theo ñòa lyù, goàm boán khu vöïc (regional): Khu vöïc Baéc Myõ (North America) Khu vöïc Nam My õ(Latin America) Khu vöïc Chaâu aâu, Trung Ñoâng, Chaâu phi (Europe/Middle East/Africa) Khu vöïc Chaâu AÙ (Asia/Pacific) Ngoaøi ra caùc boä phaän chöùc naêng seõ ñöôïc quaûn lyù theo ngaønh doïc. CEO Vice President (Regional) Functional President (Global) General Manager (Country) Functional Manager (Country) Functional Director (Regional) Hình 2.1 Caáu truùc toå chöùc & phaân baäc cuûa coâng ty theo ñòa lyù Tuy nhieân töø naêm 2000 ñeán naêm 2005 coâng ty seõ chuyeån töøng böôùc töø moâ hình toå chöùc cuõ coù caáu truùc quaûn lyù vaø phaân baäc taäp trung theo vuøng ñòa lyù sang sang caáu truùc GBU nhö hình 2.2 Caáu truùc môùi cô baûn goàm 5 GBU vaø keøm theo 3 MDO cho nhöõng thò tröôøng ñang phaùt trieån. Caáp döôùi GBU laø nhöõng Sub-GBU. Caùc MDO cuûa nhöõng thò tröôøng ñaõ phaùt trieån nhö North America, Western Europe, Latin America, vaø Northeast Asia (Korea & Japan) seõ naèm trong quaûn lyù cuûa Sub-GBU. Trong ñoù : GBU (Global Business Units): Duøng cho nhöõng maët haøng daãn ñaàu thò tröôøng treân phaïm vi toaøn caàu. Nhöõng ñôn vò naøy seõ xaây döïng vaø thöïc hieän caùc chieán löôïc kinh doanh cuûa coâng ty cuõng nhö chòu traùch nhieäm hoaøn toaøn ñeán lôïi nhuaän do ngaønh haøng mình kinh doanh. Ngoaøi ra GBU coäng taùc vôùi MDO ñeå taïo ra nhöõng moâ hình mang laïi vaø duy trì thaønh coâng cho thöông hieäu cuûa ngaønh haøng taïi thò tröôøng cuõ, cuõng nhö thaâm nhaäp vaøo nhöõng thò tröôøng môùi. Caùc GBU coù ñaày ñuû caùc boä phaän chöùc naêng coù ñuû khaû naêng ñeå thöïc hieän coâng vieäc kinh doanh, bao goàm caùc boä phaän R&D (Research & Development), Cung ÖÙng Saûn Phaåm PS (Product Supply), Marketing, Phaùt trieån ñaïi lyù CBD (Customer Business Development), Coâng Ngheä Thoâng Tin (Information Technology), Taøi Chính & Keá Toaùn F&A (Finance & Accounting), vaø Nhaân Söï HR (Human Resources) MDO (Market Development Organizations): Ñaûm baûo cho caùc döï aùn tung saûn phaåm cuûa coâng ty luoân thaønh coâng treân thöông tröôøng. Nhieäm vuï cuûa toå chöùc naøy goàm: Phaùt trieån chieán löôïc ñeå trieån khai coâng vieäc kinh doanh cuûa coâng ty treân thò tröôøng Coäng taùc vôùi GBU ñeå taïo ra nhöõng saûn phaåm ñieån hình daãn ñaàu thò tröôøng. Cung caáp kieán thöùc veà tieän ích cuõng nhö caùch söû duïng saûn phaåm cho khaùch haøng. Xaây döïng vaø thuùc ñaåy moái quan heä vôùi caùc khaùch haøng ruoät cuõng nhö caùc coå ñoâng beân ngoaøi. MDO phaûi coù hieåu bieát thaáu ñaùo veà chieán löôïc thò tröôøng, phaùt trieån kinh doanh cho caùc ñaïi lyù, taïo moái quan heä toát vôùi beân ngoaøi vaø phaùt trieån toå chöùc. MDO cuõng coù ñaày ñuû caùc boä phaän chöùc naêng coù ñuû khaû naêng ñeå thöïc hieän coâng vieäc kinh doanh, bao goàm CBD, Marketing, IT, PA (Public Affairs), vaø tö vaán veà luaät (Legal). Caùc thò tröôøng ñang phaùt trieån (Developing MDO) bao goàm: CEEMEA (Central & Eastern Europe, Middle East & Affica), Greater China, A/A/I (Asean/Australian/India). Developed MDO: ñoù laø nhöõng thò tröôøng maø coâng ty ñaõ thaâm nhaäp vaø phaùt trieån, cuõng nhö coù cô sôû saûn xuaát saûn phaåm toaøn dieän. Noù bao goàm caùc quoác gia naèm trong caùc khu vöïc sau: Baéc Myõ, Taây AÂu, Nhaät Baûn, Mexico vaø Venezuela. GBS (Global Business Services): Laø trung taâm cung caáp caùc dòch vuï nhaèm hoã trôï cho GBU vaø MDO coù nhöõng coâng cuï thöïc hieän coâng vieäc cuûa mình. Worldwide Procter & Gamble Fabric & Home Care Beauty Care Health Care Developing MDO’s: CEEMEA, Gr. China, A/A/I Baby, Feminine & Family Care Food & Beverage Fabric Care Home Care Personnal Beauty Care and Color Cosmetics Hair Care Oral Care Food Baby Care Fine Fraggrances Personal Health Care Pet Health & Nutrition Pharmaceuticals Beverage Feminine Care Family Care Incontinence Health care Enterprises (Pur) Hình 2.2 Caáu truùc toå chöùc cuûa coâng ty theo moâ hình GBU Nguoàn: Source One Vision, taøi lieäu noäi boä P&G Do moâ hình toå chöùc cuûa coâng ty khaù roäng neân phaïm vi cuûa luaän vaên chæ taäp trung vaøo caùch Quaûn Trò Nguoàn Nhaân Löïc cuûa coâng ty taïi Vieät Nam aûnh höôûng leân ñoäng vieân nhaân vieân trong coâng ty. Cô caáu toå chöùc cuûa coâng ty P&G taïi Vieät Nam nhö sau: An Toaøn Hoã Trôï Ñaïi Lyù Toång Giaùm Ñoác Mua Haøng Nhaân Söï Quaûng Caùo Phaân Xöôûng Saûn Xuaát Taøi Chính Keá Hoaïch Kyõ thuaät QA/QC Baùn Haøng Nhaø Kho Hình 2.3 Cô caáu toå chöùc P&G Viet nam 2.1.4 Moâ hình vaø vai troø cuûa HR (Human Resource) 4 Quadrant Model TAÄP TRUNG VAØO CHIEÁN LÖÔÏC Coäng söï trong coâng vieäc (Naêng löïc) Thay ñoåi chaát (Naêng löïc) - Hieåu roõ coâng vieäc kinh doanh - Daãn daét & quaûn lyù söï thay ñoåi - Coù aûnh höôûng vaø tín nhieäm caù nhaân - Coù khaû naêng taïo ra vaø quaûn lyù vaên hoùa VAÊN HOÙA Muïc Tieâu/ Giaù Trò/ Nguyeân Taéc Laøm Vieäc TIEÁN TRÌNH CON NGÖÔØI Chuyeân gia quaûn trò (Naêng löïc) Quaûn lyù nhaân vieân (Naêng löïc) - Quaûn lyù nguoàn nhaân löïc - Quaûn lyù nguoàn nhaân löïc TAÄP TRUNG VAØO ÑIEÀU HAØNH Hình 2.4 Moâ hình quaûn trò nguoàn nhaân löïc cuûa coâng ty P&G Nguoàn: Core Competencies, taøi lieäu noäi boä P&G Hình 2.4 cho thaáy ñaày ñuû vai troø vaø chöùc naêng cuûa boä phaän HR trong toå chöùc. Theo truïc ngang lieân quan ñeán vieäc xaùc ñònh vaø ñôn giaûn hoùa caùc tieán trình coâng vieäc, phaùt trieån con ngöôøi, caùc nhaân vieân trong toå chöùc vaø nhöõng heä thoáng maø hoï ñang söû duïng ñeå thöïc hieän coâng vieäc. Theo truïc tung, HR hoaït ñoäng roäng hôn, taäp trung vaøo vieäc phaùt trieån chieán löôïc, hoã trôï caùc laõnh ñaïo kinh doanh vaø nhoùm cuûa hoï trong coâng vieäc, coù keá hoaïch chuyeån ñoåi cô caáu toå chöùc vaø vaên hoùa coâng ty phuø hôïp vôùi tình hình kinh doanh trong töông lai vaø ñaûm baûo quaù trình chuyeån ñoåi cô caáu toå chöùc khoâng aûnh höôûng ñeán caùc hoaït ñoäng kinh doanh. Hoäp giöõa trung taâm theå hieän vai troø quan troïng cuûa boä phaän HR, noù laø taùc nhaân keát dính, phoái hôïp caùc hoaït ñoäng trong toå chöùc laïi vôùi nhau. Traùch nhieäm cuûa HR bao goàm xaây döïng, caûi thieän vaø quaûn lyù vaên hoùa cuûa coâng ty. Noù ñöôïc theå hieän khi traû lôøi caùc caâu hoûi nhö chuùng ta laø ai; chuùng ta aûnh höôûng laãn nhau nhö theá naøo; chuùng ta tin vaøo ñieàu gì; nhöõng ñieàu gì chuùng ta caàn taäp trung vaøo laøm ñeå giuùp chuùng ta noái keát giöõa con ngöôøi trong coâng ty (vaên hoaù) vaø coâng vieäc kinh doanh (chieán löôïc) ñeå ñaûm baûo ñem laïi thaønh coâng nhaát cho doanh nghieäp; nhöõng nguyeân taéc laøm vieäc (Principles) vaø nhöõng giaù trò (Values) seõ laø ñònh höôùng lieân quan ñeán caùch chuùng ta tieán haønh coâng vieäc nhö theá naøo; muïc ñích hoaït ñoäng (Purpose) seõ giuùp chuùng ta xaùc ñònh taïi sao chuùng ta toàn taïi ñöôïc vaø coâng vieäc kinh doanh naøo chuùng ta thöïc hieän ñeå phaùt trieån coâng ty. Moâ hình treân theå hieän 4 vai troø chính cuûa hoaït ñoäng HR. Noù bao goàm: Quadrant 1 (Business Partner) - taäp tung chieán löôïc vaøo tieán trình: xaùc ñònh vai troø cuûa boä phaän HR laø ngöôøi coäng taùc vôùi caùc nhaø quaûn lyù ñeå giaûi quyeát coâng vieäc kinh doanh. Ñieàu naøy coù nghóa laø HR phaûi chuyeân nghieäp hoaù ñeå hoã trôï caùc nhaø quaûn lyù taïo ra nhöõng chieán löôïc kinh doanh vaø phaùt trieån vaên hoùa caàn thieát trong coâng ty ñeå coù theå thöïc hieän ñöôïc nhieäm vuï naøy. Caùc kyõ naêng maø HR caàn ñöôïc trang bò ñoù laø phaûi coù hieåu bieát veà caùc coâng vieäc cuûa coâng ty vaø phaûi coù taàm aûnh höôûng ñeå taùc ñoäng vaøo caùc ñöôøng höôùng phaùt trieån cuûa toå chöùc. Quadrant 2 (Change Agent) - taäp trung chieán löôïc vaøo con ngöôøi: HR coù vai troø taïo ra söï thay ñoåi toå chöùc phuø hôïp vôùi tình hình kinh doanh coâng ty vaø phaûi quaûn lyù ñöôïc söï chuyeån tieáp ñeå khoâng aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng kinh doanh. Quadrant 3 (Administrative Expert) - taäp trung ñieàu haønh vaøo tieán trình: HR phaûi laø chuyeân gia veà quaûn trò trong coâng ty. HR giuùp duy trì nguoàn nhaân löïc thích hôïp taïo ñieàu kieän cho coâng ty hoaït ñoäng coù hieäu quaû. Noù ñöôïc theå hieän thoâng qua caùc chính saùch, quaûn lyù löông, thöôûng … Quadrant 4 (Employee Champion) - taäp trung ñieàu haønh vaøo con ngöôøi : HR coù vai troø hoã trôï, phaùt trieån caùc kyõ naêng cho nhaân vieân. Taïo moâi tröôøng laøm vieäc coù hieäu quaû vaø taêng möùc ñoä haøi loøng trong nhaân vieân khi laøm vieäc cho coâng ty. 2.2 TOÂN CHÆ CUÛA COÂNG TY VAØ CAÙC CHÍNH SAÙCH ÑOÄNG VIEÂN 2.2.1 Muïc ñích hoaït ñoäng – Giaù trò caên baûn – Nguyeân taéc hoaït ñoäng Söï thaønh coâng hay thaát baïi trong hoaït ñoäng kinh doanh ngaøy nay cuûa moät doanh nghieäp phuï thuoäc khaù nhieàu vaøo chaát löôïng nguoàn nhaân löïc. Vieäc thu huùt, tuyeån duïng, ñaøo taïo nhöõng con ngöôøi phuø hôïp vôùi hình thöùc kinh doanh vaø vaên hoùa maø doanh nghieäp mong muoán ñoøi hoûi doanh nghieäp phaûi quan taâm vaø xaây döïng nhöõng haønh vi tích cöïc cho nhaân vieân. Tuy nhieân, haønh vi vaø nhöõng nguyeân taéc öùng xöû cuûa moät caù nhaân hay moät toå chöùc chæ laø phaàn noåi cuûa moät taûng baêng. Noù ñöôïc hình thaønh töø phaàn chìm cuûa taûng baêng ñoù nhö nhöõng ñònh höôùng, nhöõng giaû thieát, nhöõng nieàm tin, nhöõng giaù trò cuûa moät toå chöùc vaø cuûa caùc caù nhaân hoaït ñoäng trong toå chöùc ñoù. Caùc caùch thöùc tieán haønh tuyeån moä, ñaøo taïo, quaûn lyù nguoàn nhaân löïc chæ laø phaûn aûnh muïc ñích hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp laø gì, phaûn aùnh nhöõng quan nieäm, thaùi ñoä cuûa doanh nghieäp ñoái vôùi nguoàn nhaân löïc trong coâng ty nhö theá naøo? Vì vaäy vieäc tìm hieåu muïc ñích hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, caùc giaù trò caên baûn, caùc quan nieäm cuûa coâng ty laø ñieàu caàn thieát tröôùc khi xem xeùt caùch thöùc cuûa hoaït ñoäng Quaûn Lyù Nguoàn Nhaân Löïc cuûa coâng ty cuõng nhö caùc chính saùch ñoäng vieân maø coâng ty ñang aùp duïng. Muïc ñích hoaït ñoäng coâng ty “Chuùng ta luoân cung caáp caùc saûn phaåm coù giaù trò vaø chaát löôïng haøng ñaàu nhaèm caûi thieän ñôøi soáng cuûa ngöôøi tieâu duøng treân toaøn theá giôùi. Keát quaû laø, ngöôøi tieâu duøng seõ töôûng thöôûng chuùng ta baèng doanh soá haøng ñaàu vaø gia taêng lôïi nhuaän. Nhôø ñoù chuùng ta, caùc coå ñoâng cuûa chuùng ta vaø coäng ñoàng nôi chuùng ta soáng vaø laøm vieäc cuøng phaùt trieån thònh vöôïng” Caùc giaù trò caên baûn Coâng ty ñöôïc taïo thaønh bôûi caùc caù nhaân vaø nhöõng giaù trò caên baûn maø hoï tuaân thuû. Noù bao goàm: Con ngöôøi cuûa coâng ty: Chuùng ta luoân thu huùt vaø tuyeån choïn nhöõng ngöôøi coù naêng löïc nhaát cho coâng ty ñeå töø ñoù coù theå xaây döïng ñöôïc moät toå chöùc vöõng maïnh töø beân trong. Vieäc ñeà baït vaø töôûng thöôûng caùc thaønh vieân khoâng heà coù söï phaân bieät naøo maø chæ döïa treân keát quaû coâng vieäc. Chuùng ta hoaït ñoäng döïa treân nieàm tin vöõng chaéc raèng nhaân vieân cuûa coâng ty – khoâng keå nam hay nöõ – luoân luoân laø taøi saûn quí giaù nhaát cuûa coâng ty. Laõnh ñaïo: Chuùng ta ñeàu laø nhöõng nhaø laõnh ñaïo trong phaïm vi traùch nhieäm cuûa mình, vôùi söï quyeát taâm saâu saéc mang laïi keát quaû haøng ñaàu. Chuùng ta taäp trung caùc nguoàn löïc, loaïi boû caùc raøo caûn trong toå chöùc vaø phaùt trieån moïi khaû naêng cuûa nhaân vieân ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu vaø chieán löôïc haøng ñaàu. Laøm chuû: Chuùng ta chaáp nhaän traùch nhieäm caù nhaân trong vieäc ñaùp öùng caùc nhu caàu kinh doanh, caûi tieán heä thoáng laøm vieäc vaø giuùp ñôõ caùc thaønh vieân khaùc naâng cao hieäu quaû laøm vieäc. Chuùng ta haønh ñoäng nhö nhöõng ngöôøi chuû, coi taøi saûn cuûa coâng ty nhö taøi saûn cuûa chính mình vaø luoân coù yù thöùc haønh ñoäng vì söï thaønh coâng daøi laâu cuûa coâng ty. Lieâm chính: Chuùng ta luoân laøm ñieàu phaûi, thaúng thaén vaø trung thöïc vôùi nhau. Chuùng ta haønh ñoäng theo ñuùng noäi dung vaø tinh thaàn cuûa phaùp luaät. Chuùng ta luoân giöõ vöõng caùc giaù trò vaø nguyeân taéc cuûa coâng ty trong moïi haønh ñoäng vaø quyeát ñònh. Chuùng ta laøm vieäc döïa treân caùc cô sôû döõ lieäu, trung thöïc moät caùch coù hieåu bieát vaø yù thöùc ñöôïc caùc ruûi ro khi xeùt duyeät caùc döï aùn. Khaùt voïng chieán thaéng: Chuùng ta quyeát taâm daãn ñaàu trong caùc lónh vöïc hoaït ñoäng troïng yeáu. Do vaäy chuùng ta khoâng töï thoûa maõn vôùi nhöõng gì ñaõ coù. Chuùng ta phaûi khao khaùt vöôn leân, hoaøn thieän vaø chieán thaéng treân thöông tröôøng. Tin caäy: Chuùng ta luoân toân troïng ñoàng nghieäp, khaùch haøng, ngöôøi tieâu duøng vaø ñoái xöû vôùi hoï theo caùch maø chuùng ta muoán ñöôïc hoï ñoái xöû, tin töôûng vaøo naêng löïc vaø thieän chí cuûa nhau, vaø tin raèng moïi ngöôøi seõ laøm vieäc toát nhaát treân cô sôû cuûa söï tin caäy. Nguyeân taéc hoaït ñoäng Laø caùc nguyeân taéc vaø haønh vi thích öùng baét nguoàn töø muïc ñích hoaït ñoäng vaø caùc giaù trò caên baûn. Noù bao goàm: Chuùng ta toân troïng moïi caù nhaân: Lôïi ích cuûa coâng ty vaø caù nhaân laø khoâng theå taùch rôøi Chuùng ta taäp trung moät caùch coù chieán löôïc vaøo coâng vieäc: Saùng taïo laø neàn taûng cuûa söï thaønh coâng Chuùng ta chuù troïng ñeán moâi tröôøng hoaït ñoäng Chuùng ta ñaùnh giaù cao nhöõng thaønh ñaït chuyeân moân caù nhaân Chuùng ta quyeát daãn ñaàu Söï lieân keát, töông trôï laãn nhau laø phöông chaâm soáng cuûa chuùng ta Vôùi Giaù Trò Caên Baûn vaø Nguyeân Taét Hoaït Ñoäng naøy, coâng ty ñaõ coi ngöôøi lao ñoäng laø taøi saûn quí nhaát cuûa coâng ty, vaø taïo moâi tröôøng laøm vieäc coù theå ñaùp öùng nhu caàu baäc cao trong thaùp nhu caàu phaân baäc cuûa Maslow cho nhaân vieân mình. 2.2.2 Giôùi thieäu caùc chính saùch cuûa coâng ty aûnh höôûng ñeán ñoäng vieân 2.2.2.1 Chöông trình ñaøo taïo vaø phaùt trieån / chuyeån ñoåi coâng taùc Moãi naêm nhaân vieân seõ laøm vieäc vôùi ngöôøi quaûn lyù tröïc tieáp ñeå xem xeùt vaø ñaùnh giaù thaønh quaû coâng vieäc cuûa hoï trong naêm qua vaø leân keá hoaïch coâng vieäc cuõng nhö keá hoaïch huaán luyeän vaø ñaøo taïo nhaèm ñaùp öùng ñöôïc nhöõng yeâu caàu cuûa coâng vieäc ñöôïc giao cho nhöõng naêm tôùi. Vieäc huaán luyeän khoâng chæ cung caáp kieán thöùc vaø kyõ naêng caàn thieát ñeå nhaân vieân töï tin thöïc hieän coâng vieäc ñöôïc giao maø coøn caû nhöõng kyõ naêng caàn thieát ñeå laøm vieäc vôùi ngöôøi khaùc, giuùp hoï deã hoøa nhaäp vaøo coâng ty, töï chuû trong coâng vieäc vaø töï hoaøn thieän mình. Coù 2 daïng huaán luyeän: cung caáp nhöõng lyù thuyeát treân lôùp hay thöïc haønh. Caùc moân cung caáp veà kyõ naêng hay kieán thöùc coù theå ñöôïc chia laøm 3 daïng: Daïng veà chuyeân moân nhaân vieân ñang laøm. Caùc boä phaän ñeàu coù nhöõng moân hoïc töø toång quan ñeán chuyeân saâu nhaèm naâng cao kyõ naêng chuyeân moân cho nhaân vieân trong boä phaän Daïng veà kyõ naêng chung maø nhaân vieân caàn coù, giuùp nhaân vieân laøm vieäc vôùi ngöôøi khaùc hay trong nhoùm moät caùch hieäu quaû. Daïng veà kyõ naêng quaûn lyù thöôøng daønh cho caùc nhaø quaûn lyù hoaëc nhaân vieân coù tieàm naêng Noùi chung caùc boä phaän phaûi lieät keâ caùc hình thöùc coâng vieäc trong boä phaän mình, nhöõng yeâu caàu veà kieán thöùc, kyõ naêng caàn coù ñeå thöïc hieän coâng vieäc ñoù. So saùnh nhöõng yeâu caàu naøy vôùi tình traïng hieän coù cuûa nhaân vieân trong boä phaän ñeå ñònh höôùng huaán luyeän vaø ñaøo taïo cho caùc nhaân vieân trong boä phaän. Coù 4 baäc ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä thöïc hieän moät coâng vieäc naøo ñoù cuûa nhaân vieân: Baäc 1: chæ xem hoaëc hoã trôï nhaân vieân laønh ngheà laøm Baäc 2: ñöôïc pheùp thöïc hieän coâng vieäc ñoù vôùi söï giaùm saùt cuûa nhaân vieân laønh ngheà Baäc 3: ñöôïc pheùp thöïc hieän coâng vieäc ñoù maø khoâng caàn söï giaùm saùt Baäc 4: ñuû tö caùch huaán luyeän vaø kyù coâng nhaän nhöõng ngöôøi mình huaán luyeän ñaït ñöôïc baäc 3 ñoái vôùi coâng vieäc maø mình laønh ngheà Caùc nhaân vieân khoâng chæ laøm vieäc chuyeân moân cuûa mình maø hoï caàn phaûi tham gia moät nhoùm hoaït ñoäng naøo ñoù. Caùc nhoùm nhoû naøy coù nhieäm vuï cung caáp kieán thöùc, kyõ naêng vaø coâng cuï cho caùc phoøng ban nhaèm taêng hieäu quaû coâng vieäc cuûa hoï. Rieâng vôùi khoái cung öùng saûn phaåm (Product Supply) coù taát caû 8 nhoùm, bao goàm: Nhoùm Toå Chöùc hoã trôï caùc boä phaän ñaùnh giaù toå chöùc cuûa chính mình. Chæ ra nhöõng ñieåm maïnh caàn duy trì, nhöõng ñieåm yeáu caàn khaéc phuïc, taïo moâi tröôøng thuaän lôïi cho nhaân vieân laøm vieäc. Nhoùm Quaûn Lyù Chaát Löôïng hoã trôï caùc boä phaän hieåu vaø tuaân thuû the._.iöõa Thoûa Maõn vaø Cam Keát Vôùi Toå Chöùc Ñieåm trung bình cuûa möùc ñoä ñoàng yù trong Cam Keát Vôùi Toå Chöùc vaø Thoûa Maõn chung cuûa nhaân Vieân Tieâu Thöùc Xtrung bình s Cam Keát Vôùi Toå Chöùc 3.96 0.62 Ñoàng nghieäp cuûa Anh /Chò trong toå chöùc noã löïc heát mình naâng cao kyõ naêng ñeå coù theå coáng hieán nhieàu hôn cho coâng vieäc 3.93 0.707 Ñoàng nghieäp cuûa Anh /Chò trong toå chöùc saün saøng hi sinh quyeàn lôïi caù nhaân khi caàn thieát ñeå giuùp ñôõ nhoùm laøm vieäc thaønh coâng 3.55 0.830 Anh/Chò seõ giôùi thieäu veà saûn phaåm, dòch vuï cuûa toå chöùc, doanh nghieäp laø thöù toát nhaát maø khaùch haøng coù theå mua 4.25 0.791 Anh/Chò seõ giôùi thieäu veà toå chöùc, doanh nghieäp laø nôiù toát nhaát ñeå laøm vieäc trong coäng ñoàng cuûa Anh/Chò 4.02 0.884 Anh/Chò coù yù ñònh ôû laïi daøi laâu cuøng toå chöùc/ doanh nghieäp 4.03 1.037 Anh/Chò seõ ôû laïi cuøng toå chöùc/ doanh nghieäp maëc duø coù nôi khaùc coù lôøi ñeà nghò löông boång töông ñoái haáp daãn hôn 3.18 1.263 Noùi chung Anh/Chò thaáy thoûa maõn khi laøm vieäc trong coâng ty 3.75 0.81 Keát quaû phaân tích cho thaáy coù söï khaùc bieät coù yù nghóa thoáng keâ veà thoûa maõn chung giöõa nhoùm trình ñoä cao (3.59) so vôùi nhoùm caáp 3 (4.16) Töông töï vôùi Cam Keát Vôùi Toå Chöùc theo trình ñoä, nhoùm trình ñoä cao coù möùc ñoä cam keát vôùi toå chöùc thaáp hôn so vôùi nhoùm trình ñoä thaáp (tham khaûo chi tieát phaàn phuï luïc): nhoùm trình ñoä cao caûm thaáy möùc ñoä hy sinh quyeàn lôïi caù nhaân cuûa ñoàng nghieäp cho coâng vieäc chung thaáp hôn (3.30 so vôùi 3.89-nhoùm caáp 3); töï haøo veà doanh nghieäp, coi doanh nghieäp laø nôi toát nhaát ñeå laøm vieäc ñöôïc nhoùm trình ñoä cao ñaùnh giaù thaáp hôn (3.78 so vôùi 4.26 cuûa nhoùm caáp 3); mong muoán laøm vieäc daøi laâu vôùi doanh nghieäp cuûa nhoùm trình ñoä cao cuõng thaáp hôn (3.78 so vôùi 4.30 nhoùm trung caáp). Hoài qui Thoûa Maõn chung veà Cam Keát Vôùi Toå Chöùc (ñieåm trung bình cuûa caùc bieán tc29-tc33) cho thaáy vieäc Thoûa Maõn chung cuûa nhaân vieân coù aûnh höôûng ñeán Cam Keát Vôùi Toå Chöùc cuûa nhaân vieân trong coâng ty. Model R R Square Adjusted R Square Std. Error of the Estimate 1 .589(a) .347 .341 .5067 a Predictors: (Constant), tm35 Model Unstandardized Coefficients Standardized Coefficients t Sig. B Std. Error Beta 1 (Constant) 2.369 .219 10.827 .000 tm35 .422 .057 .589 7.436 .000 a Dependent Variable: to chuc Phöông trình hoài qui: Cam Keát Vôùi Toå Chöùc = 2.369 + 0.422xThoûa Maõn Keát quaû phaân tích tröôùc ñoù cho thaáy nhoùm trình ñoä cao raát quan taâm nhieàu hôn ñeán Phong Caùch Quaûn Lyù vaø Coâng Vieäc hôn so vôùi trình ñoä thaáp vaø ñaây coù theå laø maët yeáu cuûa coâng ty trong thôøi gian qua. Ñieàu ñoù laø do nhoùm trình ñoä cao ít haøi loøng hôn, coù theå laøm cho Cam Keát Vôùi Toå Chöùc cuûa hoï thaáp hôn. Ñieàu naøy coù theå laø moät trong nhöõng yeáu toá chính giaûi thích söï ra ñi khaù nhieàu nhaân vieân coù trình ñoä cao nhöng caáp baäc 2, môùi vaøo trong thôøi gian qua. Coâng ty, vôùi ñònh höôùng laø moâ hình hoïc vieän, ñaøo taïo ngöôøi töø beân trong, do vaäy seõ tuyeån nhöõng ngöôøi trình ñoä cao vaøo laøm töø nhöõng vò trí thaáp nhaát vaø ñaøo taïo leân daàn theo thôøi gian. Nhöõng nhoùm nhaân vieân naøy coù theå chaáp nhaän laøm vò trí thaáp vôùi kyø voïng seõ ñöôïc ñaøo taïo, ñöôïc hoã trôï ñeå phaùt trieån hôn sau naøy. Vieäc thieáu vaéng söï ñaøo taïo trong coâng vieäc vaø hoã trôï seõ khieán nhoùm nhaân vieân naøy caûm thaáy khoâng haøi loøng vaø ít cam keát laøm vieäc cho coâng ty hôn. C. Kieåm tra söï aûnh höôûng cuûa bieán Hoã Trôï leân söï lieân heä Cam Keát Vôùi Toå Chöùc cuûa nhaân vieân vôùi möùc ñoä thoûa maõn Correlations tm35 to chuc support tm35 Pearson Correlation 1 .589(**) .503(**) Sig. (2-tailed) . .000 .000 Sum of Squares and Cross-products 79.623 33.623 27.836 Covariance .758 .320 .265 N 106 106 106 to chuc Pearson Correlation .589(**) 1 .363(**) Sig. (2-tailed) .000 . .000 Sum of Squares and Cross-products 33.623 40.903 14.376 Covariance .320 .390 .137 N 106 106 106 support Pearson Correlation .503(**) .363(**) 1 Sig. (2-tailed) .000 .000 . Sum of Squares and Cross-products 27.836 14.376 38.415 Covariance .265 .137 .366 N 106 106 106 Coù söï töông quan giöõa Thoûa maõn (tm35), Hoã Trôï (support: trung bình cuûa caùc bieán hl13, hl14, hl15, hl16) vaø cam keát vôùi toå chöùc (toå chöùc: trung bình cuûa tc29, tc30, tc31, tc32, tc33) N Minimum Maximum Mean Std. Deviation tm35 106 1 5 3.75 .871 to chuc 106 1.6 5.0 3.955 .6241 support 106 2.3 5.0 3.828 .6049 Valid N (listwise) 106 Keát quaû cho thaáy nhaân vieân trong coâng ty khaù haøi loøng vôùi coâng vieäc cuûa mình (3.75), Cam Keát Vôùi Toå Chöùc cao (3.96) vaø coù nhaän ñöôïc söï hoã trôï töø ngöôøi laõnh ñaïo tröïc tieáp (3.83). Keát quaû cuõng cho thaáy coù moái quan heä giöõa caùc bieán Hoã Trôï, Cam Keát Vôùi Toå Chöùc vaø Thoûa Maõn. Ñeå kieåm ñònh vai troø trung gian cuûa Cam Keát Vôùi Toå Chöùc leân moái quan heä giöõa Hoã Trôï vaø Thoûa Maõn, ta kieåm ñònh thoâng qua 3 moâ hình sau: Moâ hình 1: hoài qui Hoã Trôï veà Cam Keát Vôùi Toå Chöùc (toå chöùc) Moâ hình 2: hoài qui Hoã Trôï veà Thoûa Maõn (tm35) Moâ hình 3: hoài qui Hoã Trôï vaø Cam Keát Vôùi Toå Chöùc (tùc) veà Thoûa Maõn (tm35) Keát quaû hoài qui ba moâ hình: Bieán Phuï Thuoäc Bieán Ñoäc Laäp R2 B tc Constant support 0.132 2.522 0.374 tm35 Constant support 0.253 0.981 0.725 tm35 Constant support tc 0.444 -.667 0.480 0.653 Keát quaû thoáng keâ cho thaáy coù vai troø trung gian cuûa vai troø Cam Keát Vôùi Toå Chöùc trong moái quan heä giöõa söï Hoã Trôï vaø söï Thoûa Maõn cuûa nhaân vieân. Söï Hoã Trôï töø ngöôøi laõnh ñaïo raát aûnh höôûng ñeán cam keát cuûa nhaân vieân ñoái vôùi coâng ty, laøm hoï haøi loøng hôn ñoái vôùi coâng vieäc. Kieåm ñònh ANOVA Thoûa maõn Kieåm ñònh thoûa maõn ñöôïc phaân theo giôùi tính, tuoåi, thôøi gian coâng taùc, caáp baäc vaø nhoùm khoâng coù söï khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ. Tuy nhieân, ñoái vôùi phaân loaïi theo trình ñoä thì coù söï khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ giöõa 2 nhoùm trung hoïc phoå thoâng (4.16) vaø ñaïi hoïc (3.59). Trình ñoä caøng cao, caøng khoù thoûa maõn vaø haøi loøng vôùi nhöõng gì mình coù! Cam Keát Vôùi Toå Chöùc Kieåm ñònh Cam Keát Vôùi Toå Chöùc ñöôïc phaân theo giôùi tính, tuoåi, thôøi gian coâng taùc, caáp baäc khoâng coù söï khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ. Tuy nhieân, ñoái vôùi phaân loaïi theo trình ñoä thì coù söï khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ giöõa 2 nhoùm trung hoïc phoå thoâng (4.16) vaø ñaïi hoïc (3.59). Ñoái vôùi phaân loaïi theo nhoùm cuõng coù söï khaùc bieät giöõa nhoùm saûn xuaát(4.106) vaø nhoùm QA/QA/kyõ thuaät (3.678). Nhaân vieân nhoùm saûn xuaát coù söï cam keát vaø trung thaønh vôùi toå chöùc toát hôn. Ñieàu naøy cuõng deã giaûi thích, ñoù laø vôùi trình ñoä Ñaïi hoïc hoaëc nhöõng nhaân vieân kyõ thuaät/QA deã coù khaû naêng kieám vieäc ôû nhöõng nôi khaùc hôn. Söï Hoã Trôï cuûa laõnh ñaïo Chæ coù phaân theo nhoùm cho thaáy coù söï khaùc bieät coù yù nghóa (vôùi chæ soá coù nghóa 10%) veà maët thoáng keâ giöõa nhoùm kyõ thuaät/QA/QC (3.572) vaø nhoùm vaên phoøng (3.977) vaø ñieàu naøy taùc ñoäng laøm nhoùm Kyõ thuaät/QA/QC ít coù Cam Keát Vôùi Toå Chöùc vaø ít coù Thoûa Maõn hôn nhöõng nhoùm khaùc.  Phaân loaïi theo Thoûa Maõn Cam Keát Hoã Trôï Theå Lyù Xaõ Hoäi Quaûn Lyù Coâng Vieäc Giôùi tính Nam Nöõ 3.78 3.68 4.02 3.75 3.86 3.72 3.97 3.94 3.69 3.65 3.86 3.73 3.58 3.67 Trình ñoä Caáp 3 Trung caáp Ñaïi hoïc 4.16** 3.79 3.59** 4.16** 4.15** 3.77** 4.01 3.90 3.72 3.95 3.86 4.03 3.66 3.70 3.67 3.96 3.91 3.74 3.71 3.60 3.56 Tuoåi Döôùi 25 25-35 Treân 35 3.86 3.70 3.75 3.87 3.99 3.99 3.97 3.81 3.67 3.85 4.03 3.95 3.75 3.70 3.52 3.95 3.82 3.68 3.65 3.61 3.50 Nhoùm Vaên phoøng Kyõ thuaät/QA Saûn xuaát 3.73 3.44 3.85 3.79 3.68** 4.11** 3.98* 3.57* 3.85 3.94 4.03 3.95 3.88* 3.49* 3.65 3.95 3.60 3.85 3.69 3.50 3.59 Thôøi gian coâng taùc Döôùi 1 naêm 1-3 naêm 3-5 naêm Treân 5 naêm 3.88 3.56 4.00 3.70 4.07 3.85 4.80 3.89 4.05 3.72 3.85 3.74 3.98 3.84 3.97 4.09 3.88 3.55 3.62 3.69 4.05 3.70 3.90 3.74 3.80 3.47 3.46 3.66 Caáp baäc Baäc 0-1 Baäc 2-3 Treân 4 3.7 3.8 3.74 4.09 3.93 3.77 3.96 3.74 3.81 3.95 3.90 4.16 3.75 3.60 3.74 3.95 3.75 3.81 3.62 3.50 3.82 ** chæ soá yù nghóa α = 0.05 / * chæ soá yù nghóa α = 0.1 3.2.2 Nhöõng maët haïn cheá Tyû leä hoài ñaùp coøn thaáp. Chöa laáy maãu taïi phaân xöôûng Haircare laø phaân xöôûng coù nhieàu söï coá veà nhaân söï nhaát. Do vaäy ñoái vôí khoái saûn xuaát chæ ñaïi dieän cho phaân xöôûng Granule laø chính. Phaân xöôûng naøy voán bieán ñoäng veà nhaân söï naêm 2002, nhöng ñaõ kòp taïo ra söï oån ñònh trong nhaân vieân. Moät soá bieán ñöôïc cho laø quan troïng (nhö thu nhaäp hôïp lyù) coù theå chöa roõ nghóa hay khoâng laø bieán quan troïng ñoái vôùi ngöôøi ñöôïc hoûi. Soá löôïng caâu hoûi nhieàu coù theå aûnh höôûng ñeán chaát löôïng caâu traû lôøi. Chöa nghieân cöùu cho thaáy nhöõng aûnh höôûng cuûa Thoûa Maõn vaø Cam Keát Vôùi Toå Chöùc ñeán thaønh tích cuûa nhaân vieân. Caùc caâu hoûi lieân quan ñeán phaân loaïi quaù chi tieát (nhaát laø caâu hoûi veà phaân loaïi caáp baäc) laøm moät soá ngöôøi (nhaát laø ban laõnh ñaïo) raát ngaïi traû lôøi, ñieàu ñoù cuõng aûnh höôûng ñeán soá löôïng maãu töø caáp baäc 5 trôû leân. Do coâng ty ñang coù moät ít söï coá veà nguoàn nhaân löïc (nhaân vieân vaøo nhieàu, ñang coù nhöõng vöôùng maéc veà löông boång, keá hoaïch ñaøo taïo vaø phaùt trieån trong naêm qua), do vaäy vieäc laáy maãu trong thôøi ñieåm naøy khaù nhaïy caûm, deã gaây söï hieåu laàm trong nhaân vieân laø nhaân söï ñang ñieàu tra möùc ñoä haøi loøng trong nhaân vieân vaø hoï kyø voïng nhöõng nhu caàu cuûa hoï phaûi ñöôïc thoûa maõn trong thôøi gian gaàn. 3.3 TOÙM TAÉT KEÁT QUAÛ Moät soá nhaän ñònh chung ñoù laø: Veà phöông dieän toång theå Phong Caùch Quaûn Lyù vaø Coâng Vieäc laø hai yeáu toá chính taùc ñoäng leân thoûa maõn cuûa nhaân laø coù yù nghóa veà maët thoáng keâ. Huaán luyeän nhaø quaûn trò coù Phong Caùch Laõnh Ñaïo phuø hôïp vaø taïo söï höùng thuù trong coâng vieäc maø nhaân vieân ñang thöïc hieän laø ñieàu caàn quan taâm trong chính saùch ñoäng vieân trong thôøi gian tôùi. Coù moät söï khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ veà Thoûa Maõn vaø Cam Keát Vôùi Toå Chöùc theo trình ñoä nhaát laø giöõa caáp 3 vaø trình ñoä ñaïi hoïc. Caøng trình ñoä cao, caøng ít thoûa maõn vaø cam keát laøm vieäc daøi laâu cho coâng ty. Do vaäy caàn phaûi coù chính saùch ñeå thoûa maõn cho nhoùm coù trình ñoä ñaïi hoïc, nhaát laø cho nhöõng ngöôøi ñöôïc ñaùnh giaù laø coù tieàm naêng. Coù moái quan heä giöõa Hoã Trôï, Cam Keát Vôùi Toå Chöùc vaø Thoûa Maõn cuûa nhaân vieân, cuõng nhö vai troø trung gian cuûa Cam Keát Vôùi Toå Chöùc giöõa moái quan heä cuûa Hoã Trôï vaø Thoûa Maõn Veà rieâng cho nhoùm baäc 0-1 Caàn quan taâm ñeán chính saùch minh baïch cuûa löông, thöôûng Caàn quan taâm ñeán vieäc huaán luyeän vaø ñaøo taïo coâng vieäc hoï ñang laøm, söû duïng ñuùng naêng löïc. Ñieàu naøy giuùp hoï töï tin hôn khi ñöôïc laøm vieäc vaø seõ ñöôïc laøm vieäc cho coâng ty. Keát luaän treân cho thaáy: Moät laø Hoã Trôï nhaân vieân thuoäc quyeàn laø yeáu toá quan troïng trong ñoäng vieân taïi coâng ty. Ñaây khoâng phaûi laø ñieàu coâng ty khoâng bieát nhöng ñaõ thieáu soùt khi khoâng taäp trung thöïc hieän trong thôøi gian qua. Vaø hai laø ñoái vôùi nhaân vieân baäc 0-1 nhu caàu ñöôïc huaán luyeän vaø ñaøo taïo ñeå töï tin trong coâng vieäc laø coù vaø thaät söï aûnh höôûng ñeán söï thoûa maõn cuûa hoï. Tuy nhieân trong chieán löôïc veà nhaân söï, coâng ty laïi giaû ñònh cho raèng nhöõng nhaân vieân trình ñoä thaáp (hay baäc thaáp) chæ quan taâm ñeán löông vaø khoâng quan taâm ñeán ñaøo taïo vaø phaùt trieån cho nhoùm naøy. Nhaän ñònh naøy caàn ñöôïc thay ñoåi vì raèng tuy nhu caàu veà coâng vieäc vaø ñöôïc ñaøo taïo khoâng cao nhö nhoùm trình ñoä cao, nhöng vôùi hoï, nhöõng nhu caàu naøy khoâng heà thaáp. Ñieàu quan troïng laø phaûi xaây döïng chöông trình huaán luyeän vaø ñaøo taïo cho hoï vöøa ñuû (ví duï ñôn cöû nhö nhöõng huaán luyeän cô baûn veà quaûn lyù chaát löôïng, veà an toaøn hay veà chính saùch traû löông vaø caùc cheá ñoä cuûa coâng ty) vöøa khoâng aûnh höôûng ñeán keá hoaïch saûn xuaát; vöøa giuùp thoûa maõn nhu caàu ñöôïc ñaøo taïo; vöøa haïn cheá nhöõng ruûi ro veà chaát löôïng saûn phaåm vaø an toaøn khi laøm vieäc maø hoï coù theå gaây ra; giaûm baát maõn cuûa hoï veà löông boång khi hoï coù nhaän thöùc nhaát ñònh veà chính saùch löông cuûa coâng ty cuõng nhö coù caùi nhìn khaùi quaùt khi so saùnh giöõa coâng ty so vôùi beân ngoaøi thay vì cöù so saùnh vôùi nhöõng ngöôøi trong cuøng boä phaän hay cuøng coâng ty. CHÖÔNG 4: GIAÛI PHAÙP HOAØN THIEÄN ÑOÄNG VIEÂN 4.1 QUAN ÑIEÅM VAØ ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN CUÛA COÂNG TY Naêm 1999-2000, nhaø maùy ñöùng tröôùc nguy cô ñoùng cöûa vì löôïng baùn haøng trong nöôùc tuït giaûm, bò caïnh tranh gay gaét vôùi caùc nhaø maùy P&G trong cuøng khu vöïc. Do vaäy chieán löôïc ña daïng hoùa ngaønh haøng saûn xuaát vaø taêng cöôøng söï hoã trôï cuûa coâng ty meï ñeå taêng cöôøng xuaát khaåu thoâng qua nhöõng döï aùn coù hôïp ñoàng ngaén haïn, saûn löôïng nhoû, hay saûn phaåm thöû nghieäm… Tuy nhieân do quaù taäp trung vaøo vieäc nhaän quaù nhieàu döï aùn nhoû vaø “linh ñoäng” khi tieán haønh döï aùn, khoâng chaët cheõ theo saùt nhöõng yeâu caàu khi tieán haønh döï aùn, khoâng daønh thôøi gian ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc, chöa quan taâm duy trì vaø cuûng coá caùc heä thoáng hoã trôï quaûn lyù caàn thieát. Keát quaû laø taàn suaát veà söï coá chaát löôïng, söï coá veà an toaøn cuõng nhö con ngöôøi taêng ñaùng keå, chi phí saûn xuaát vöôït cao so vôùi nhöõng öôùc tính ban ñaàu. Ñöùng tröôùc nguy cô ñoù, chieán löôïc nhaø maùy caàn phaûi ñöôïc thay ñoåi, chaát löôïng döï aùn caàn phaûi ñöôïc quan taâm nhieàu hôn, caàn xaây döïng nguoàn nhaân löïc ñeå vieäc naâng cao chaát löôïng döï aùn: Vaãn “linh ñoäng” khi tieán haønh döï aùn, nhöng phaûi döï vaøo chaát löôïng döï aùn vaø nguoàn löïc saün coù. Quan taâm veà chi phí tieán haønh döï aùn treân phöông dieän daøi haïn hôn ngaén haïn. Quan taâm hôn ñeán chaát löôïng saûn phaåm vaø chaát löôïng coâng vieäc thöïc hieän Taäp trung vaøo “voøng cung öùng saûn phaåm” (supply chain) hôn laø caùc boä phaän chæ taäp trung vaøo coâng vieäc cuûa mình. Duy trì vaø cuûng coá caùc heä thoáng quaûn lyù coâng vieäc cuûa coâng ty moät caùch “thoâng minh hôn” Caùc ñieàu treân khoâng theå thöïc hieän ñöôïc neáu khoâng coù nguoàn nhaân löïc ñuû maïnh. Do vaäy phaûi taêng cöôøng coâng taùc huaán luyeän vaø ñaøo taïo nhaân vieân. Moät soá heä thoáng nhaèm ñoäng vieân nhaân vieân nhö khen thöôûng, ñaøo taïo vaø huaán luyeän, chuyeån ñoåi coâng taùc, taêng cöôøng hoã trôï cuûa laõnh ñaïo vôùi nhaân vieân… caàn phaûi ñöôïc cuûng coá laïi. Nhöõng chieán löôïc treân voán dó khoâng phaûi laø môùi, nhöng hai naêm tröôùc ñaây ñaõ khoâng ñöôïc quan taâm ñaày ñuû nhaát laø phaàn lieân quan ñeán quaûn lyù nguoàn nhaân löïc. Vieäc nhaän ra sai laàm vaø cam keát thöïc hieän nhöõng chieán löôïc ñöôïc ñöa ra trong thôøi gian tôùi laø ñieàu caàn thieát. 4.2 MUÏC TIEÂU CUÛA GIAÛI PHAÙP Caùc kieán nghò seõ döïa treân caùc keát quaû nghieân cöùu ñaõ ñöôïc ñeà caäp trong chöông 3 ñeå ñöa ra caùc giaûi phaùp ñoäng vieân coù taäp trung vaø hoaøn thieän hôn, ñoù laø nhu caàu veà löông cho nhoùm nhaân vieân baäc thaáp, nhu caàu ñöôïc Hoã Trôï cho nhoùm nhaân vieân coù trình ñoä cao hôn, vaø nhu caàu veà Coâng Vieäc vaø ñöôïc Hoïc Hoûi cho caû hai nhoùm. 4.3 CAÙC GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ ÑOÄNG VIEÂN Veà Hoã Trôï hay Phong Caùch Quaûn Trò cuûa ngöôøi quaûn lyù Nhö trong keát quaû nghieân cöùu treân, nhaân vieân coù haøi loøng trong coâng vieäc hay khoâng phuï thuoäc raát nhieàu vaøo caùch quaûn lyù cuûa ngöôøi tröôûng boä phaän. Ngoaøi vieäc trang bò caùc kieán thöùc vaø kyõ naêng caàn thieát veà quaûn lyù coâng vieäc cho nhöõng ngöôøi quaûn lyù trong coâng ty, coâng ty neân toå chöùc nhöõng khoùa hoïc veà quaûn trò, veà caùch ñoäng vieân, veà caùch hoã trôï cho nhaân vieân mình trong coâng vieäc, veà caùch khen ngôïi nhöõng thaønh tích hay pheâ bình nhöõng sai soùt cuûa nhaân vieân mình, veà caùch ñaùnh giaù vaø ñònh höôùng cho nhaân vieân höôùng phaùt trieån cuûa hoï döïa vaøo nhöõng maët maïnh maø hoï coù(theo moâ hình Start-Stop-Continue), veà tính laõnh ñaïo theo moâ hình 3 E cuûa coâng ty (Evisioning - bieát ñònh höôùng coâng vieäc cho nhaân vieân, Energizing - ñoäng vieân, khuyeán khích hoï thöïc hieän coâng vieäc ñoù moät caùch nhieät tình, Enabling – taïo cho hoï coù ñuû naêng löïc vaø ñuû ñieàu kieän ñeå thöïc hieän coâng vieäc), taïo ra moâi tröôøng laøm vieäc maø coâng ty mong ñôïi döïa treân nhöõng giaù trò vaø nguyeân taéc laøm vieäc maø coâng ty xaây döïng. Toå chöùc nhöõng khoùa huaán luyeän vôùi nhöõng baøi taäp tình huoáng seõ giuùp hoï coù cô hoäi hoïc hoûi theâm caùch giaûi quyeát tình huoáng cuï theå töø ngöôøi ñoàng nghieäp veà caùch ñoái xöû nhaân vieân, caùch traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi veà löông thöôûng…. Ví duï nhö sau moãi laàn ban laõnh ñaïo hoïp baùo caùo tình hình hoaït ñoäng cuûa boä phaän mình, thì cuoái buoåi tröôûng boä phaän naøo ñoù seõ ñöa ra moät tình huoáng cuï theå ñeå moïi ngöôøi chia xeû caùch giaûi quyeát cuûa mình. Moät soá caâu thaûo luaän ñôn giaûn ñi töø caùc boä phaän nhö: An toaøn & Moâi tröôøng: Ví duï nhö neáu … chaùy nhaø xöôûng, baïn laø ngöôøi cao nhaát hieän coù trong nhaø maùy, baïn seõ laøm gì? Baïn seõ noùi gì vôùi thaân nhaân ngöôøi bò thöông? Baïn seõ noùi gì vôùi baùo chí? … Nhaân söï: Sau khi xem ñoaïn baêng veà caùch noùi chuyeän giöõa seáp vaø nhaân vieân, yeâu caàu ñaùnh giaù caùch laøm vieäc cuûa seáp nhö vaäy coù phuø hôïp trong hoaøn caûnh ñoù khoâng? Neáu laø baïn, baïn seõ laøm gì? …. Veà Coâng Vieäc Caùc boä phaän neân hoïp haøng thaùng ñeå xem xeùt vaø ñaùnh giaù caùc hoaït ñoäng cuûa toaøn boä phaän. Ñieàu naøy raát quan troïng, moät maët noù ñaùnh giaù keát quaû laøm vieäc cuûa töøng thaønh vieân trong boä phaän – moät ñoäng löïc thuùc ñaåy nhaân vieân hoaøn thaønh coâng vieäc, maët khaùc taïo cô hoäi cho nhaân vieân trình baøy nhöõng khoù khaên thöïc hieän trong coâng vieäc cuûa mình vaø nhaän söï hoã trôï töø ngöôøi quaûn lyù hay ñoàng nghieäp trong nhoùm. Trong buoåi hoïp neân keát hôïp toå chöùc caùc khoùa huaán luyeän vôùi moät chuû ñeà naøo ñaáy cho phaân xöôûng, ví duï nhö trình töï caùch giaûi quyeát vaán ñeà, caùch laøm vieäc vôùi nhau, caùch toå chöùc coâng vieäc, nhöõng kieán thöùc veà an toaøn, kieán thöùc veà quaûn lyù chaát löôïng, hay ñôn giaûn chæ ñöa ra moät tình huoáng söï coá coù thaät xaûy ra trong thôøi gian qua vaø ñöa cho hoï phaân tích, tìm ra bieän phaùp ngaên ngöøa sau naøy… Taïo cô hoäi cho caùc thaønh vieân ñöôïc ñoùng goùp yù kieán hay chia seû kinh nghieäm giaûi quyeát coâng vieäc – ñieàu naøy seõ thoûa maõn caùi toâi cuûa moãi thaønh vieân, nhaân vieân caûm thaáy coâng vieäc mình laøm coù yù nghóa vaø taïo ñieàu kieän cho caùc thaønh vieân khaùc coù cô hoäi hoïc taäp laãn nhau. Tuy nhieân ñeå thöïc hieän ñieàu naøy raát phuï thuoäc vaøo naêng löïc vaø phong caùch quaûn lyù cuûa tröôûng boä phaän trong vieäc taïo ra moâi tröôøng laøm vieäc côûi môû, vaø toân troïng laãn nhau. Phaûi cuûng coá laïi heä thoáng ñaùnh giaù vaø khen thöôûng maø coâng ty ñaõ khoâng taäp trung ñuùng möùc trong thôøi gian qua. Khen thöôûng ñuùng ngöôøi, ñuùng caùch vaø ñuùng luùc seõ giuùp nhaân vieân caûm thaáy giaù trò ñoùng goùp cuûa mình trong coâng vieäc kinh doanh cuûa coâng ty ñaõ ñöôïc coâng ty ghi nhaän, caûm thaáy töï haøo vôùi coâng vieäc mình ñaõ vaø ñang laøm. Neân khuyeán khích thaønh tích taäp theå hôn laø thaønh tích caù nhaân. Ñieàu ñoù giuùp nhaân vieân gaén boù vôùi nhau, hoã trôï nhau, taïo moâi tröôøng laøm vieäc thuaän lôïi. Neân phoå bieán roäng raõi tieâu chuaån ñeå ñöôïc choïn löïa cuûa caùc giaûi thöôûng. Ñieàu ñoù giuùp nhaân vieân seõ coù höôùng ñeå phaán ñaáu vaø tin raèng coâng ty coù heä thoáng ñaùnh giaù vaø khen thöôûng roõ raèng vaø coâng bình. Do vaäy caàn phaûi laøm laïi vaø laøm toát heä thoáng W&DP (Work & Development Plan). Nhaø quaûn lyù tröïc tieáp phaûi luoân ñaùnh giaù vaø caäp nhaät cho phoøng nhaân söï nhöõng nhaân vieân tieàm naêng, keá hoaïch phaùt trieån nhaân vieân. Moät vaán ñeà thöïc hieän khaù yeáu trong thôøi gian qua ñoù laø moät soá heä thoáng cuûa nhaân söï ñöôïc duøng ñeå ñaùnh giaù nhaân vieân ñaõ ñöôïc thieát laäp tröôùc ñaây ñaõ khoâng ñöôïc caäp nhaät vaø ñöôïc söû duïng moät caùch höõu hieäu. Nhoùm ñaùnh giaù vaø phaùt trieån nhaân vieân phaûi ñöôïc laäp laïi vaø ñöôïc hoïp ñònh kyø haøng quí nhaèm ñaùnh giaù thöôøng xuyeân tình hình bieán ñoäng trong coâng vieäc kinh doanh vaø phöông höôùng phaùt trieån nhaân söû ñeå coù theå thích öùng, traùnh bò ñoäng khi ngöôøi chính yeáu ra ñi cuõng nhö boá trí nhaân vieân vaøo nhöõng vò trí quan troïng maø chöa kòp trang bò nhöõng kieán thöùc caàn thieát nhaèm hoã trôï hoï thöïc hieän ñöôïc coâng vieäc ñöôïc giao. Veà huaán luyeän vaø ñaøo taïo Vôùi moät coâng vieäc cuï theå, neân phaân 2 loaïi: Nhöõng kieán thöùc vaø kyõ naêng caàn thieát phaûi hoïc: Nhaân vieân phaûi ñöôïc ñaøo taïo nhöõng kyõ naêng toái caàn thieát ñeå giaûi quyeát coâng vieäc. Nhöõng kieán thöùc vaø kyõ naêng neân ñöôïc hoïc: nhaèm giuùp nhaân vieân laøm vieäc ñöôïc toát hôn (ví duï effective presentation, team effectiveness, conflict resolution …). Möùc ñoä hieäu quaû cuûa nhöõng moân hoï naøy raát khoù ñaùnh giaù. Noù thaät söï raát caàn thieát vôùi moät soá vò trí nhaát ñònh trong coâng ty hay nhöõng ngöôøi coù tieàm naêng maø coâng ty caàn ñaøo taïo ñeå trôû thaønh ñoäi nguõ keá thöøa. Ngoaøi ra phaûi laäp rieâng chöông trình ñaøo taïo cho nhoùm baäc thaáp. Moät soá noäi dung huaán luyeän veà quaûn lyù chaát löôïng, veà an toaøn, veà daây chuyeàn saûn xuaát, veà chính saùch löông boång cuûa coâng ty coù theå ñöôïc giaûn löôïc ñeå phuø hôïp hôn vôùi nhoùm trình ñoä thaáp naøy. Taát caû caùc moân cho nhoùm naøy phaûi ñöôïc chuyeån sang tieáng Vieät (thay vì ñeå nguyeân baûng goác tieáng Anh) ñeå nhaân vieân trình ñoä thaáp deã theo doõi. Moät lôïi theá maø coâng ty ñang coù ñoù laø Taát caû caùc moân ñeàu coù file meàm vaø ñeå treân maïng noäi boä cuûa coâng ty (intranet), do vaäy nhaân vieân coù theå töï hoïc, töï ñaøo taïo. Caùc coâng vieäc cuûa coâng ty ñeàu ñöôïc tieâu chuaån hoùa vaø coù vaên baûng höôùng daãn (daïng Standard Operating Procedure – SOP ñöa ra trình töï phaûi tuaân thuû ñeå thöïc hieän moät coâng vieäc, hoaëc daïng Current Best Approach – CBA ñöa ra ñònh höôùng neân theo ñeå giaûi quyeát moät coâng vieäc) ñeå nhaân vieân daãn roõ cho nhaân vieân nhöõng nguoàn taøi lieäu maø hoï coù theå tieáp caän. Ñeå taän duïng lôïi theá naøy, coâng ty caàn taïo moät vaên hoùa chia seû nhö khuyeán khích nhöõng ngöôøi ñi tröôùc höôùng daãn moät caùch coù choïn loïc cho nhöõng nhaân vieân sau nhöõng vaán ñeà caàn ñöôïc hoïc hay töï hoïc nhaèm phuïc vuï tröïc tieáp cho coâng vieäc maø nhaân vieân lôùp sau ñang phaûi ñoái phoù. Vieäc laøm naøy giuùp coâng ty vaãn coù ñoäi nguõ môùi coù kieán thöùc vaø kyõ naêng caàn thieát vôùi chi phí toå chöùc ñaøo taïo giaûm ñaùng keå. Trong phaàn ñaùnh giaù ñoùng goùp cuûa nhaân vieân trong naêm qua phaûi coù moät phaàn lieân quan ñeán vieäc ñoùng goùp cuûa nhaân vieân ñoù trong vieäc xaây döïng toå chöùc, chuû yeáu laø lieân quan ñeán phaàn ñaøo taïo cho ñoàng nghieäp hoaëc thuoäc caáp veà laõnh vöïc maø mình naém vöõng. Veà löông thöôûng: Boå sung chính saùch löông cho nhoùm baäc 0 vaø 1. Toå chöùc lôùp huaán luyeän veà chính saùch löông cuûa coâng ty cho nhaân vieân nhoùm baäc naøya2ø Phoøng nhaân söï seõ laáy theâm thoâng tin, nhöõng ñieàu kieän laøm vieäc cuûa nhöõng nhaân vieân cuøng baäc ôû nhöõng coâng ty cuøng caáp ñeå laøm chuaån so saùnh, chia seû thoâng tin ñoù vôùi nhoùm baäc thaáp (0-1). Tình traïng thieáu thoâng tin, chæ so saùnh veà löông vôùi nhöõng nhaân vieân cuõ coù theå gaây baát maõn. Toå chöùc caùc khoùa huaán luyeän vaø chia seû thoâng tin thu ñöôïc vôùi nhaân vieân veà nhöõng öu ñaõi cuûa coâng ty, nhöõng chính saùch baûo hieåm maø coâng ty ñang thöïc hieän, moâi tröôøng laøm vieäc, ñieàu kieän laøm vieäc, möùc löông trong coâng ty so vôùi nhöõng coâng ty khaùc seõ laøm thay ñoåi nhaän ñònh cuûa hoï veà möùc löông maø hoï ñöôïc nhaän hieän nay trong coâng ty. KEÁT LUAÄN Keát quaû nghieân cöuù coù söï phaân nhoùm caùc nhu caàu khaù gaàn vôùi caùch phaân nhoùm trong moâ hình cuûa Maslow ñöôïc söûa ñoåi, bao goàm caùc nhoùm lieân quan ñeán Theå Lyù, Xaõ Hoäi, Quaûn Lyù (naèm trong Xaõ Hoäi), Coâng vieäc (naèm trong Toân Troïng vaø Töï Hoaøn Thieän). Hai yeáu toá chính aûnh höôûng ñeán thoûa maõn cuûa nhaân vieân coù yù nghóa veà maët thoáng keâ laø phong caùch Quaûn Lyù vaø Coâng Vieäc maø ngöôøi nhaân vieân laøm. Moät ñieàu löu yù raèng khi taùch rieâng nhoùm caáp baäc 0-1, keát quaû nghieân cöuù cho thaáy yeáu toá veà Thu Nhaäp raát ñöôïc nhoùm naøy quan taâm. Ñieàu naøy coù theå giaûi thích theo keát quaû nghieân cöùu cuûa Greert Hofstede, nhöõng nhoùm coâng vieäc khaùc nhau trong cuøng moät toå chöùc coù theå coù nhöõng nhu caàu quan troïng caàn ñöôïc thoûa maõn khaùc nhau. Do vaäy chöông trình ñoäng vieân aùp duïng cho töøng caáp baäc neân thieát keá khaùc nhau nhaèm taêng hieäu quaû ñoäng vieân nhaân vieân trong nguoàn löïc höõu haïn. Coù söï khaùc bieät veà nhu caàu khi phaân tích theo nhoùm trình ñoä. Nhoùm coù trình ñoä cao thöôøng quan taâm ñeán nhu caàu baäc cao hôn vaø ngöôïc laïi. Tuy nhieân, caùc nhoùm ñeàu quan taâm ñeán yeáu toá Coâng Vieäc, ñöôïc ñaøo taïo trong coâng vieäc vaø caûm thaáy vieäc mình laøm coù yù nghóa vaø ñöôïc coâng ty ghi nhaän. Tuy raèng coâng ty luoân cho raèng “con ngöôøi laø taøi saûn quí giaù nhaát trong coâng ty”, nhöng trong ñònh höôùng chieán löôïc veà quaûn trò nguoàn nhaân löïc (nhaát laø caáp baäc 0 vaø 1) vaø trong haønh xöû, ñoâi khi caùc nhaø quaûn trò trong coâng ty laïi khoâng laøm theo caùch maø mình noùi. Lôïi ích töø vieäc ñaàu tö cho con ngöôøi thöôøng khoâng deã thaáy vaø phaûi ñaàu tö daøi haïn, maëc duø raèng khi ñaùnh giaù hieäu quaû kinh doanh, caùc nhaø quaûn trò ñeàu deã daøng thaáy raèng ñoù laø do yeáu toá naêng löïc cuûa nhaân vieân. Vieäc nhaän ra sai laàm vaø cam keát thöïc hieän phaùt trieån nguoàn löïc laø ñieàu caàn thieát vaø laø cô sôû ñeå phaùt trieån coâng vieäc kinh doanh cuûa coâng ty trong töông lai. Coù söï aûnh höôûng cuûa Thoûa Maõn leân möùc ñoä Cam Keát Vôùi Toå Chöùc cuûa nhaân vieân. Keát quaû cuõng cho thaáy coù söï khaùc bieät coù yù nghóa veà maët thoáng keâ giöõa möùc ñoä Thoûa Maõn vaø Cam Keát Vôùi Toå Chöùc cuûa nhaân vieân theo trình ñoä. Trình ñoä cao thì möùc ñoä Thoûa Maõn vaø Cam Keát Vôùi Toå Chöùc thaáp hôn vaø ngöôïc laïi Coù moái quan heä giöõa söï Hoã Trôï nhaân vieân trong coâng vieäc cuûa nhaø quaûn lyù vaø söï Thoûa Maõn cuûa nhaân vieân. Keát quaû nghieân cöùu cuõng cho thaáy coù vai troø trung gian cuûa yeáu toá Cam Keát Vôùi Toå Chöùc cuûa nhaân vieân trong moái quan heä giöõa söï Hoã Trôï vaø Thoûa Maõn. Caàn nghieân cöuù theâm söï aûnh höôûng cuûa Thoûa Maõn vaø Hoã Trôï leân hieäu quaû vaø thaønh tích laøm vieäc cuûa nhaân vieân. Döïa treân nhöõng keát quaû phaân tích, luaän vaên cuõng ñaõ ñeà caäp moät soá bieän phaùp caàn aùp duïng vaøo trong caùch quaûn lyù nguoàn nhaân löïc trong coâng ty, trong caùc chính saùch tuyeån duïng, ñaøo taïo, huaán luyeän, duy trì vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc. Tuy nhieân trong luaän vaên chæ döøng laïi ôû vieäc xem xeùt nhu caàu vaø söï aûnh höôûng vieäc thoûa maõn nhöõng nhu caàu naøy leân Cam Keát Vôùi Toå Chöùc nhaèm ñöa ra chính saùch ñoäng vieân thích hôïp, oån ñònh vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc trong coâng ty. Luaän vaên chöa ñeà caäp ñeán Thaønh Tích cuûa nhaân vieân, chöa nghieân cöuù nhöõng yeáu toá aûnh höôûng ñeán Thaønh Tích cuûa nhaân vieân, vaø yeáu toá Thoûa Maõn vaø Cam Keát Vôùi Toå Chöùc aûnh höôûng nhö theá naøo leân yeáu toá Thaønh Tích cuûa nhaân vieân naøy, maø ñaây cuõng laø moät trong nhöõng yeáu toá chính maø nhaø quaûn trò caàn thoâng tin phaân tích caàn ñöôïc khaûo saùt sau naøy. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Darwish A. Yousef (2000), “Organizational commitment: a mediator of the relationships of leadership behavior with job satisfaction and performance in a non-western country”. Journal of Managerial Psychology, Volume 15 Number 1 2000, pp.6-24 David L. Stum (2001), Strategy & Leadership, University Press. Mark Mendenhall, Betty Jane Punnet and David Risks (1995), Global Management, Blackwell Publishers. Pamda S. Lewis, Patricia M. Fandt and Stephen H. Goodman (1995), Management, West Publishing Company. Richard L. Daft, Management, 4th ed. ,The Dryden Press Richard M. Hodgetts (1994), International Management, 2nd ed. , McGraw-Hill. Stephen P. Robbins, Organizational Behavior, 8th ed. ,Prentice-Hall, 1998 Taøi lieäu löu haønh noäi boä trong P&G. Salary Performance Rating System Core Competencies Cost Of People "Binh Duong Pay & Progression System" SOP Global Compensation System Manual Intergrated Work Systems Manual New Manager Development Manual "Performance Evaluation Criteria" SOP “Reward & Recognition system” SOP Source One Vision Total Assessment Interview Manual TOÙM TAÉT LYÙ LÒCH Hoï vaø Teân: Traàn Quang Minh Ngaøy, thaùng, naêm sinh: 27/11/1973 Nôi sinh: Tp. HCM Ñòa chæ lieân laïc: 95/44 Leâ Vaên Syõ, Phöôøng 13, Quaän Phuù Nhuaän, Tp. HCM QUAÙ TRÌNH ÑAØO TAÏO 1991-1996: Coâng ngheä hoùa hoïc & daàu khí, ÑHBK, Tp. HCM 2001- 2004: Quaûn lyù coâng nghieäp, ÑHBK, Tp. HCM QUAÙ TRÌNH COÂNG TAÙC 1996-2004: coâng taùc taïi coâng ty P&G Vieät nam. ._.