Doanh nghiệp tư nhân trong công nghiệp trên địa bàn Hà Nội

më ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh h­íng XHCN lµ mét chñ tr­¬ng nhÊt qu¸n, l©u dµi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ kinh doanh theo ph¸p luËt ®Òu lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN, cïng ph¸t triÓn l©u dµi, hîp t¸c vµ c¹nh tranh. Nhê cã chÝnh s¸ch ®óng ®¾n nµy mµ khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ë n­íc ta cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n trong c«ng nghiÖp. NghÞ quyÕt 15 cña Bé ChÝnh trÞ vµ qui ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi Thñ §« ®­îc Thñ t­íng phª duyÖt, đã x¸c ®Þnh ngµnh c«ng nghiÖp lµ ngµnh kinh tÕ quan träng cña Thñ ®«. Nh÷ng n¨m qua doanh nghiÖp t­ nh©n trong ngµnh c«ng nghiÖp ®· ®ãng gãp rÊt lín vµo sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp Hµ Néi, cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ë Thñ ®«, t¹o ra s¶n phÈm phôc vô tiªu dïng trong n­íc vµ xuÊt khÈu, huy ®éng vèn trong d©n ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, gi¶i quyÕt nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm, ®ãng gãp ngµy cµng lín cho ng©n s¸ch Nhà nước, tiÕp cËn víi khoa häc c«ng nghÖ míi, lµm gia t¨ng tÝnh c¹nh tranh trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Cã ®­îc nh÷ng chuyÓn biÕn ®ã lµ do Thµnh uû, Héi ®ång nh©n d©n, Uû ban nh©n d©n Thµnh phè Hµ Néi rÊt quan t©m ®Õn sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n. Cïng víi thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cña Trung ­¬ng, Hµ néi ®· x©y dùng vµ thùc hiÖn nhiÒu c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p hç trî c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp t­ nh©n nãi riªng nh­ hç trî vÒ tÝn dông, tµi chÝnh; khoa häc c«ng nghÖ; ®µo t¹o nguån nh©n lùc; xóc tiÕn ®Çu t­, th­¬ng m¹i; gi¶i quyÕt mÆt b»ng s¶n xuÊt; thñ tôc ph¸p lý... Nh÷ng chñ tr­¬ng vµ chÝnh s¸ch ®ã ®· gãp phÇn rÊt quan träng vµo sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n. Sè l­îng doanh nghiÖp vµ sè vèn ®¨ng ký t¨ng nhanh, tÝnh ®Õn hÕt n¨m 2005, trªn ®Þa bµn Hµ Néi ®· cã trªn 35.000 doanh nghiÖp thµnh lËp vµ ®¨ng ký kinh doanh víi sè vèn ®¨ng ký trªn 65.000 tû ®ång. B×nh qu©n mçi n¨m cã kho¶ng 5000 doanh nghiÖp thµnh lËp, víi sè vèn ®¨ng ký b×nh qu©n trªn mét doanh nghiÖp ®¹t kho¶ng 2 tû ®ång. S¶n xuÊt kinh doanh cña khu vùc doanh nghiÖp t­ nh©n cã t¨ng tr­ëng cao, ngµy cµng chiÕm tû träng lín trong c¸c lÜnh vùc, ®Æc biÖt lµ c«ng nghiÖp. Trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp, tÝnh ®Õn hÕt n¨m 2004 trªn ®Þa bµn Hµ Néi cã 1772 c¬ së s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp t­ nh©n, t¨ng 4,5 lÇn so víi n¨m 2000; gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp theo gi¸ cè ®Þnh 1994 ®¹t 5584 tû ®ång, t¨ng tr­ëng b×nh qu©n giai ®o¹n 2001-2004 ®¹t 46,4%. Tû träng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña doanh nghiÖp t­ nh©n chiÕm 79,5% GTSXCN kinh tÕ ngoµi nhµ n­íc vµ chiÕm 15,8% c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn. N¨m 2004, c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n ®· ®Çu t­ 7000 tû ®ång vµo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp quy m« lín, kü thuËt cao nh­ chÕ t¹o « t«, xe m¸y, m¸y tÝnh, ®iÖn tho¹i di ®éng, thang m¸y, ®å ®iÖn ®a dông..., thu hót 60% sè lao ®éng trªn ®Þa bµn. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc, c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n ®ang ph¶i ®­¬ng ®Çu víi rÊt nhiÒu khã kh¨n, th¸ch thøc vÒ n¨ng lùc qu¶n lý, c«ng nghÖ, nguån nh©n lùc, chÊt l­îng s¶n phÈm, th«ng tin thÞ tr­êng...; thiÕu vèn ®Çu t­ vµo c¸c ngµnh s¶n xuÊt lín, ch­a m¹nh d¹n liªn kÕt víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c vµ còng ®· béc lé mét sè yÕu kÐm nh­: chØ ch¹y theo lîi Ých ng¾n h¹n, khai th¸c kh«ng hiÖu qu¶ nguån lùc x· héi, hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh thÊp, g©y « nhiÔm m«i tr­êng... T×nh tr¹ng trªn ®ßi hái thµnh phè Hµ Néi ph¶i cã ®Þnh h­íng vµ c¸c gi¶i ph¸p phï hîp ®Ó khuyÕn khÝch doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n ph¸t triÓn theo qui ho¹ch, kÕ ho¹ch cña Thµnh phè, ph¸t huy ®­îc tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh s½n cã, thóc ®Èy lo¹i h×nh c«ng nghiÖp nµy ph¸t triÓn nhanh, bÒn v÷ng, ®ãng gãp ngµy cµng lín cho sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña Thñ ®«. XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh ®ã, t«i lùa chän “Doanh nghiÖp t­ nh©n trong c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn Hµ Néi" lµm ®Ò tµi luËn v¨n th¹c sÜ Kinh tÕ lµ cÇn thiÕt c¶ vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn. 2. T×nh h×nh nghiªn cøu Tõ sau §¹i héi lÇn thø VI cña §¶ng, kinh tÕ t­ nh©n lµ mét ®Ò tµi ®· ®­îc nhiÒu t¸c gi¶ trong n­íc nghiªn cøu, nhiÒu vÊn ®Ò vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ kinh tÕ t­ nh©n ®· ®­îc nghiên cứu qua một số công trình như: - TS. Nghiªm Xu©n §¹t, TS. NguyÔn Minh Phong (®ång chñ biªn) (2002), Hµ Néi trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. - TS.Nghiªm Xu©n §¹t, GS.TS T« Xu©n D©n (chñ biªn), Ph¸t triÓn vµ qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, Nxb Khoa häc vµ kü thuËt. - TS. NguyÔn Minh Phong (chñ biªn) (2004), Ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n ë Hµ Néi, ViÖn Nghiªn cøu Ph¸t triÓn Kinh tÕ - X· héi Hµ Néi, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. - NguyÔn Huy O¸nh (2001), Vai trß cña kinh tÕ t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ, T¹p chÝ Nghiªn cøu kinh tÕ... Và đã được lµm râ dÇn, thÓ hiÖn trong NghÞ quyÕt TW5 kho¸ IX cña §¶ng. Tuy đã có những công trình nghiên cứu về kinh tế tư nhân nhưng ch­a cã ®Ò tµi nµo nghiªn cøu kinh tÕ t­ nh©n, tËp trung vµo c¸c doanh nghiÖp tư nhân trong c«ng nghiÖp ë Hµ Néi d­íi gãc ®é khoa häc kinh tÕ chÝnh trÞ. 3. Môc ®Ých, nhiÖm vô nghiªn cøu cña luËn v¨n 3.1. Môc ®Ých nghiªn cøu Môc ®Ých cña luËn v¨n lµ tiÕp tôc lµm râ mét sè lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ DNCNTN trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN lµm c¬ së cho viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng DNTN trong ngµnh c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn thµnh phè Hµ Néi. Qua ®ã, ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ph¸t triÓn c¸c DNCNTN ë Thñ ®« Hµ Néi mét c¸ch lµnh m¹nh, bÒn v÷ng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN. 3.2. NhiÖm vô nghiªn cøu TËp trung lµm râ mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ ph¸t triÓn doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n, qu¸ tr×nh ph¸t triÓn DNCNTN ë Hµ Néi, thùc tr¹ng ph¸t triÓn DNCNTN ë Hµ Néi vµ kinh nghiÖm ph¸t triÓn DNCNTN cña mét sè n­íc. Trªn c¬ së ®ã, ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i, v­íng m¾c, ®Èy m¹nh ph¸t triÓn c¸c DNCNTN ë Thñ ®« Hµ Néi trong giai ®o¹n hiÖn nay. 4. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu 4.1. §èi t­îng nghiªn cøu §Ò tµi ®­îc nghiªn cøu d­íi gi¸c ®é khoa häc kinh tÕ chÝnh trÞ nªn ®èi t­îng nghiªn cøu lµ c¸c quan hÖ kinh tÕ ¶nh h­ëng ®Õn ph¸t triÓn doanh nghiÖp t­ nh©n trong ngµnh c«ng nghiÖp. 4.2. Ph¹m vi nghiªn cøu - VÒ néi dung: ®Ò tµi sÏ tËp trung nghiªn cøu doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n bao gồm DNCNTN một chủ, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần kh«ng nghiªn cøu c¸c lo¹i h×nh kinh tÕ kh¸c nh­ HTX, hé t­ nh©n, c¸ thÓ... - Giíi h¹n thêi gian: nghiªn cøu thùc tr¹ng c«ng nghiÖp t­ nh©n Hµ Néi qua các thời kỳ để thấy được bức tranh tổng thể vÒ DNCNTN ë Hµ Néi. LuËn v¨n tËp trung phân tích ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng từ 1997 trë l¹i ®©y. 5. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu Sö dông ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu kinh tÕ chÝnh trÞ lµ ph­¬ng ph¸p trõu t­îng ho¸ khoa häc ®Ó lµm râ b¶n chÊt c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n víi c¸c chñ thÓ kh¸c cña nÒn kinh tÕ. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi, luËn v¨n sö dông tæng hîp nhiÒu ph­¬ng ph¸p nh­ ®iÒu tra, kh¶o s¸t, thu thËp tµi liÖu, t­ liÖu, ph©n tÝch, tæng hîp... ®Ó rót ra nh÷ng kÕt luËn cÇn thiÕt. 6. §ãng gãp cña luËn v¨n Trªn c¬ së nghiªn cøu, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng qu¸ tr×nh ph¸t triÓn CNTN nãi chung vµ DNTN trong c«ng nghiÖp ë Hµ Néi nãi riªng, ®èi chiÕu, so s¸nh, rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm vÒ ph¸t triÓn DNCNTN cña mét sè quèc gia, d­íi gãc ®é khoa häc kinh tÕ chÝnh trÞ, luËn v¨n tiÕp tôc lµm râ: c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ ph¸t triÓn DNTN trong c«ng nghiÖp ë Hµ Néi, ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p ph¸t triÓn DNCNTN ë Thñ ®« trong giai ®o¹n hiÖn nay. 7. KÕt cÊu cña luËn v¨n Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, danh môc tµi liÖu tham kh¶o vµ phô lôc, luËn v¨n ®­îc kÕt cÊu thµnh 3 ch­¬ng, 6 tiÕt. Ch­¬ng 1 c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ ph¸t triÓn doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa 1.1. Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ ph¸t triÓn doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa 1.1.1. C¸c quan ®iÓm cña M¸c, ¡ngghen, Lªnin cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta vÒ kinh tÕ t­ nh©n vµ doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi Trong c¸c t¸c phÈm cña M¸c, ¡ngghen, Lªnin, thuËt ng÷ "Kinh tÕ t­ nh©n" ch­a ®­îc sö dông nhiÒu, mÆc dï c¸c «ng ®· nghiªn cøu rÊt nhiÒu vÒ chÕ ®é t­ h÷u, vÒ kinh tÕ c¸ thÓ vÒ s¶n xuÊt hµng ho¸ nhá, ®Æc biÖt lµ vÒ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt dùa trªn së h÷u t­ b¶n t­ nh©n... Song vÒ thùc chÊt, dï sö dông ng«n tõ kh¸c nhau nh­ng kinh tÕ t­ nh©n ë tr×nh ®é cao cña nã lµ doanh nghiÖp t­ nh©n. Do ®ã, doanh nghiÖp t­ nh©n lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp dùa trªn chÕ ®é së h÷u t­ nh©n vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt. C¸c M¸c cho r»ng: ChÕ ®é t­ h÷u, víi t­ c¸ch lµ c¸i ®èi lËp víi chÕ ®é së h÷u x· héi vµ tËp thÓ, chØ tån t¹i ë n¬i nµo... mµ nh÷ng ®iÒu kiÖn bªn ngoµi cña lao ®éng lµ cña t­ nh©n. Nh÷ng h×nh thøc cña chÕ ®é t­ h÷u thay ®æi tuú theo nh÷ng t­ nh©n Êy lµ ng­êi lao ®éng hoÆc ng­êi kh«ng lao ®éng [19, tr.589]. Theo C¸c M¸c vµ ¡ngghen, ®Æc tr­ng cña kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n lµ: Ng­êi c«ng nh©n lao ®éng d­íi sù kiÓm so¸t cña nhµ t­ b¶n, lao ®éng cña anh ta thuéc vÒ nhµ t­ b¶n. Nhµ t­ b¶n tr«ng nom sao cho c«ng viÖc ®­îc tiÕn hµnh tèt vµ nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt ®­îc tiªu dïng mét c¸ch hîp lý, do ®ã, ®Ó cho nguyªn liÖu kh«ng bÞ l·ng phÝ v« Ých vµ c«ng cô lao ®éng ®­îc gi÷ g×n cÈn thËn, nghÜa lµ chØ bÞ huû ho¹i theo møc ®é cÇn thiÕt cho ng­êi tiªu dïng chóng trong c«ng viÖc mµ th«i. Vµ thø hai: s¶n phÈm lµ së h÷u cña nhµ t­ b¶n chø kh«ng ph¶i cña ng­êi s¶n xuÊt trùc tiÕp, kh«ng ph¶i cña c«ng nh©n [21, tr.277]. Nh­ vËy, ­u ®iÓm cña doanh nghiÖp t­ b¶n t­ nh©n lµ t¹o ra ®­îc mét lùc l­îng s¶n xuÊt tiÕn bé h¬n so víi s¶n xuÊt t­ nh©n c¸ thÓ nhê cã quy m« lín, tæ chøc s¶n xuÊt hîp lý vµ tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu, song mÆt h¹n chÕ cña doanh nghiÖp t­ b¶n t­ nh©n lµ bãc lét gi¸ trÞ thÆng d­ cña c«ng nh©n lµm thuª. Trong Tuyªn ng«n cña §¶ng Céng s¶n, C¸c M¸c vµ ¡ngghen ®· chØ ra r»ng " ph¶i xo¸ bá chÕ ®é së h÷u t­ s¶n". Tuy nhiªn, c¸c «ng còng kh¼ng ®Þnh r»ng: kh«ng thÓ thñ tiªu chÕ ®é t­ h÷u ngay lËp tøc ®­îc, còng nh­ kh«ng thÓ lµm cho lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn cã t¨ng lªn ngay lËp tøc ®Õn møc cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng mét nÒn kinh tÕ c«ng h÷u. C¸c «ng ®· viÕt "SÏ chØ cã thÓ c¶i t¹o x· héi hiÖn nay mét c¸ch dÇn dÇn, vµ chØ khi nµo t¹o nªn mét khèi l­îng lín t­ liÖu s¶n xuÊt cÇn thiÕt cho viÖc c¶i t¹o ®ã th× khi Êy míi thñ tiªu ®­îc chÕ ®é t­ h÷u" [22, tr.496]. Lªnin còng cho r»ng, trong thêi kú qu¸ ®é tõ nÒn tiÓu s¶n xuÊt lªn CNXH, th× ë møc ®é nµo ®ã, Chñ nghÜa t­ b¶n lµ kh«ng tr¸nh khái. Trong nÒn kinh tÕ thêi kú qu¸ ®é, vÉn cßn cã nh÷ng thµnh phÇn, nh÷ng bé phËn, nh÷ng m¶nh cña c¶ chñ nghÜa t­ b¶n vµ chñ nghÜa x· héi. Lªnin ®· nªu ra nh÷ng thµnh phÇn kinh tÕ trong kÕt cÊu x· héi Nga thêi kú qu¸ ®é nh­ sau: "1 - kinh tÕ n«ng d©n kiÓu gia tr­ëng, nghÜa lµ phÇn lín cã tÝnh chÊt tù nhiªn; 2 - S¶n xuÊt hµng ho¸ nhá (trong ®ã bao gåm ®¹i ®a sè n«ng d©n b¸n lóa m×); 3 - Chñ nghÜa t­ b¶n t­ nh©n; 4 - Chñ nghÜa t­ b¶n Nhµ n­íc ; 5 - Chñ nghÜa x· héi" [17, tr.310]. Qua c¸c thµnh phÇn kinh tÕ mµ Lªnin ®· kÓ ë trªn, cã thÓ thÊy r»ng kinh tÕ t­ nh©n mµ c¬ së cña nã lµ së h÷u t­ nh©n vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt bao gåm c¸c thµnh phÇn sau: Kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ vµ kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n. Mét khi kinh tÕ t­ nh©n lµ s¶n vËt tù nhiªn cña nÒn s¶n xuÊt trong thêi kú qu¸ ®é th× chóng ta ph¶i chÊp nhËn sù tån t¹i cña nã, kh«ng nªn kú thÞ vµ kh«ng thÓ tuú tiÖn ng¨n cÊm hay xo¸ bá nã mét c¸ch duy ý chÝ. §Ó ®­a ra chÝnh s¸ch ®óng vÒ kinh tÕ t­ nh©n nãi chung vµ DN c«ng nghiÖp t­ nh©n nãi riªng, cÇn nh×n nhËn ®óng vai trß ®Æc ®iÓm vµ nh÷ng h¹n chÕ cña nã. Qua thùc tiÔn ¸p dông chÝnh s¸ch kinh tÕ míi (NEP) ë Nga, Lªnin ®· ®¸nh gi¸ vai trß cña kinh tÕ t­ nh©n nh­ sau: Hä ®· nép cho Nhµ n­íc mét c¸ch tho¶i m¸i l¹ th­êng vµ hÇu nh­ kh«ng bÞ gß Ðp mét sè thuÕ lªn ®Õn hµng tr¨m triÖu pót lóa,.., ®¹i ®a sè d©n c­ mµ s¶n xuÊt víi qui m« rÊt nhá hÑp vµ n»m trong tay t­ nh©n, ®em l¹i nh÷ng sè l·i to lín nhÊt. Toµn bé nÒn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña n«ng d©n lµ thÕ. NÒn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cung cÊp nh÷ng mãn l·i còng b»ng nh­ thÕ hay Ýt h¬n mét tÝ, nÒn s¶n xuÊt nµy mét phÇn do nh÷ng t­ nh©n n¾m [17, tr.310]. Theo Lªnin, mét trong nh÷ng néi dung vµ biÖn ph¸p chñ yÕu cña chÝnh s¸ch kinh tÕ míi lµ kh«i phôc vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ trªn c¬ së sö dông søc m¹nh kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. Do ®ã, Ng­êi chñ tr­¬ng: Kh«ng ®Ëp tan c¸i c¬ cÊu kinh tÕ vµ x· héi cò, mµ lµ chÊn h­ng th­¬ng nghiÖp, c«ng nghiÖp nhá, chñ nghÜa t­ b¶n, b»ng c¸ch n¾m v÷ng nh÷ng c¸i ®ã mét c¸ch thËn träng vµ tõng b­íc, hoÆc b»ng c¸ch Nhµ n­íc ®iÒu tiÕt nh÷ng c¸i ®ã, nh­ng chØ trong chõng mùc lµm cho chóng sÏ ®­îc phôc håi l¹i [17, tr.275]. Lªnin còng chØ râ "Kh«ng thÓ t×m c¸ch ng¨n cÊm hay chÆn ®øng sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n mµ t×m c¸ch h­íng nã vµo con ®­êng chñ nghÜa t­ b¶n Nhµ n­íc. VÒ ph­¬ng diÖn kinh tÕ, ®ã lµ ®iÒu cã thÓ thùc hiÖn ®­îc" [17, tr.267]. §ång thêi víi viÖc ®¸nh gi¸ vai trß kh«ng nhá cña kinh tÕ t­ nh©n trong viÖc ®Èy m¹nh s¶n xuÊt, ®ãng gãp vµo tæng s¶n phÈm quèc néi, c¸c nhµ kinh ®iÓn ®· chØ ra nh÷ng ­u ®iÓm cña nã mµ c¸c nhµ qu¶n lý cÇn tËn dông, ®ã lµ: Lßng nhiÖt t×nh phi th­êng cña c¸c tiÓu chñ, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, tµi n¨ng tæ chøc, vèn hiÓu biÕt kü thuËt cña c¸c nhµ t­ b¶n t­ nh©n. C¸c quan ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ n­íc vÒ kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH: Sau khi khai sinh ra n­íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ ngµy 2/9/1945, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· tuyªn bè: Trong lóc c¸c giíi kh¸c trong quèc d©n ra søc ho¹t ®éng ®Ó giµnh lÊy nÒn hoµn toµn ®éc lËp cña n­íc nhµ, th× giíi c«ng th­¬ng ph¶i ho¹t ®éng ®Ó x©y dùng mét nÒn kinh tÕ vµ tµi chÝnh v÷ng vµng vµ thÞnh v­îng. ChÝnh phñ nh©n d©n vµ t«i sÏ tËn t©m gióp giíi c«ng th­¬ng trong c«ng cuéc kiÕn thiÕt nµy [23, tr.49]. TiÕp ®ã, ngµy 9/10/1945 ChÝnh phñ ViÖt Nam ®· ban hµnh s¾c lÖnh vÒ viÖc "cho phÐp c¸c c«ng ty vµ c¸c h·ng ngo¹i quèc ®­îc phÐp tiÕp tôc c«ng viÖc doanh nghiÖp" [3, tr.4]. Ngµy 16/7/1947, tr¶ lêi mét nhµ b¸o n­íc ngoµi, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· nãi "Chóng t«i kh«ng chñ tr­¬ng giai cÊp ®Êu tranh... Tr¸i l¹i, chóng t«i chñ tr­¬ng lµm t­ b¶n ViÖt Nam ph¸t triÓn" [24, tr.169]. Ngµy 17/3/1949, Liªn Bé kinh tÕ, néi vô cã v¨n b¶n sè 27/NV-KT nªu râ "Nguyªn t¾c c¬ b¶n lµ tù do kinh doanh. Trong hoµn c¶nh hiÖn t¹i, nguyªn t¾c Êy cµng cÇn ®­îc t«n träng vµ nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh t­ nh©n ®ang gi÷ mét vai trß quan träng trong viÖc ®iÒu hoµ, ph©n phèi gi÷a c¸c vïng" [3, tr.3]. T¹i §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc cña §¶ng lÇn thø II n¨m 1951 x¸c ®Þnh "X©y dùng kinh tÕ quèc d©n cÇn cã t­ b¶n. Giai cÊp t­ s¶n d©n téc cÇn vµ cã thÓ gãp phÇn vµo viÖc ph¸t triÓn c«ng th­¬ng nghiÖp Nhµ n­íc". Sau hoµ b×nh lËp l¹i ë miÒn B¾c, §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· cã chñ tr­¬ng tËp trung vµo kh«i phôc nÒn kinh tÕ. NghÞ quyÕt Trung ­¬ng lÇn thø 7 vµ NghÞ quyÕt Quèc héi lÇn thø 4 n¨m 1955 ®· ®Ò ra chñ tr­¬ng "Ch­a x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt XHCN mµ tËp trung ph¸t triÓn s¶n xuÊt, lµm cho kinh tÕ dåi dµo, c«ng vµ t­ ®Òu ®­îc chiÕu cè, lao ®éng t­ nh©n ®Òu cã lîi, thµnh thÞ vµ th«n quª gióp ®ì lÉn nhau, më réng trao ®æi gi÷a trong vµ ngoµi n­íc. H­íng dÉn, khuyÕn khÝch gióp ®ì c«ng ¨n viÖc lµm, bu«n b¸n cña c¸c tÇng líp tiÓu t­ s¶n vµ c«ng cuéc kinh doanh cña t­ s¶n d©n téc". T¹i cuéc häp Quèc héi n­íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ lÇn thø 4 tõ 20-26/3/1955 ®· ®Ò ra chñ tr­¬ng "H­íng dÉn khuyÕn khÝch gióp ®ì kinh doanh t­ nh©n cña t­ s¶n d©n téc, t­ s¶n ngo¹i quèc còng cÇn ®­îc chiÕu cè mét c¸ch thÝch ®¸ng". Sau 3 n¨m kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ 1954-1957, c«ng nghiÖp t­ nh©n Hµ Néi lóc nµy tån t¹i 3 lo¹i h×nh chÝnh lµ: HTX t­ s¶n, t­ b¶n t­ nh©n vµ c¸ thÓ. T×nh h×nh ®Æt ra lóc nµy lµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp t­ nh©n theo h­íng nµo. NghÞ quyÕt Trung ­¬ng lÇn thø 16 th¸ng 4/1959 vÒ vÊn ®Ò c¶i t¹o XHCN ®èi víi c«ng th­¬ng nghiÖp t­ b¶n t­ doanh ®· chØ râ “ViÖc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa ë miÒn B¾c kh«ng thÓ dung thø sù tån t¹i kinh tÕ t­ b¶n chñ nghÜa" do ®ã ®· quyÕt ®Þnh "tiÕn hµnh c¶i t¹o lo¹i h×nh c«ng nghiÖp t­ b¶n t­ doanh" víi môc tiªu lµ chuyÓn chÕ ®é së h÷u t­ b¶n chñ nghÜa vÒ c¨n b¶n thµnh chÕ ®é së h÷u Nhµ n­íc vµ trªn c¬ së quan hÖ s¶n xuÊt míi ®ã biÕn ng­êi t­ s¶n d©n téc thµnh ng­êi lao ®éng. VÒ biÖn ph¸p lµ "chuéc l¹i t­ liÖu s¶n xuÊt cña nh÷ng ng­êi t­ s¶n, chuéc l¹i tr¶ tiÒn dÇn chø kh«ng ph¶i tÞch thu". Quan ®iÓm ®ã ®· ®­îc qu¸n triÖt qua c¸c kỳ §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø III, IV, V. Cuéc c¸ch m¹ng vÒ quan hÖ s¶n xuÊt mµ ®iÓm xuÊt ph¸t lµ xo¸ bá së h÷u t­ nh©n ®· diÔn ra kh¸ quyÕt liÖt th«ng qua c¸c cao trµo quèc h÷u ho¸, tËp thÓ ho¸ ®· dÉn tíi kinh tÕ t­ nh©n nãi chung vµ trong c«ng nghiÖp nãi riªng bÞ xo¸ bá. §Õn n¨m 1986, §¹i héi §¶ng lÇn thø VI ®· ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh tiÕn hµnh c¸ch m¹ng XHCN ë n­íc ta væ rót ra kÕt luËn: Trong 30 n¨m qua, chóng ta ®· cã biÓu hiÖn n«n nãng, muèn xo¸ bá ngay c¸c thµnh phÇn kinh tÕ phi XHCN, nhanh chãng biÕn kinh tÕ t­ nh©n thµnh quèc doanh. VÒ néi dung c¶i t¹o kinh tÕ t­ nh©n th­êng nhÊn m¹nh viÖc thay ®æi quan hÖ së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt mµ kh«ng coi träng gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ tæ chøc qu¶n lý vµ chÕ ®é ph©n phèi. C¸ch lµm th­êng theo chiÕn dÞch gß Ðp, ch¹y theo sè l­îng, coi nhÑ chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶. Nguyªn nh©n c¬ b¶n lµ trong nhËn thøc còng nh­ trong hµnh ®éng, chóng ta ch­a thùc sù thõa nhËn c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë n­íc ta cßn tån t¹i trong mét thêi gian t­¬ng ®èi dµi, ch­a n¾m v÷ng vµ vËn dông ®óng qui luËt vÒ sù phï hîp gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é lùc l­îng s¶n xuÊt. Tíi thêi ®iÓm nµy, c¸c bµi häc kinh nghiÖm trªn cho chóng ta thÊy r»ng ®èi víi khu vùc t­ nh©n, vÊn ®Ò lµ kh«ng ph¶i t×m c¸ch xo¸ bá kinh tÕ t­ nh©n mµ nªn t×m biÖn ph¸p tèt nhÊt ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho kinh tÕ t­ nh©n ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng XHCN ®Ó ngµy cµng ®ãng gãp tèt h¬n cho nÒn kinh tÕ. §¹i héi §¶ng lÇn thø VI th¸ng 12/1986 ®¸nh dÊu b­íc ngoÆt vÒ ®æi míi t­ duy kinh tÕ, ®· chÝnh thøc thõa nhËn nÒn kinh tÕ n­íc ta lµ nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc, theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, trong ®ã kinh tÕ Nhµ n­íc cã vai trß chñ ®¹o, kinh tÕ t­ nh©n cho phÐp tån t¹i cã møc ®é, cã thêi h¹n vµ h­íng ®i vµo lµm ¨n tËp thÓ hoÆc c¶i t¹o theo ph­¬ng ch©m "sö dông ®Ó c¶i t¹o, c¶i t¹o ®Ó sö dông tèt h¬n". Th¸ng 3/1988, ChÝnh phñ ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh 27 vÒ kinh tÕ t­ doanh. §©y lµ lÇn ®Çu tiªn lo¹i h×nh DN c«ng nghiÖp t­ nh©n ®­îc chÝnh thøc thõa nhËn trong c¸c v¨n b¶n ph¸p qui cña Nhµ n­íc. Ngµy 15/7/1988, NghÞ quyÕt 16 cña Bé ChÝnh trÞ cho phÐp c¸c c¬ së kinh tÕ t­ nh©n qui m« nhá ®­îc ho¹t ®éng trong c¸c ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, x©y dùng, vËn t¶i, dÞch vô vµ cho phÐp ®æi míi chÝnh s¸ch, c¬ chÕ qu¶n lý ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Ngµy 29/3/1989 Héi nghÞ Trung ­¬ng 6 kho¸ VI nªu râ quan ®iÓm "thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, gi¶i phãng mäi n¨ng lùc s¶n xuÊt" vµ coi chÝnh s¸ch kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn cã ý nghÜa chiÕn l­îc l©u dµi, cã tÝnh qui luËt tõ s¶n xuÊt nhá ®i lªn CNXH. NghÞ quyÕt Héi nghÞ còng nhÊn m¹nh "C¸c h×nh thøc kinh tÕ t­ nh©n, c¸ thÓ, tiÓu chñ, t­ b¶n t­ nh©n vÉn cÇn thiÕt l©u dµi cho nÒn kinh tÕ vµ n»m trong c¬ cÊu cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ®i lªn CNXH". LuËt Doanh nghiÖp t­ nh©n vµ LuËt C«ng ty cã hiÖu lùc ngµy 15/4/1991 ®· t¹o c¬ së ph¸p lý quan träng cho c¸c DN c«ng nghiÖp t­ nh©n cã qui m« lín ®­îc ho¹t ®éng. §©y lµ nh÷ng v¨n b¶n thÓ hiÖn d­íi h×nh thøc LuËt ®Çu tiªn thõa nhËn sù tån t¹i kh¸ch quan cña kinh tÕ t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, khuyÕn khÝch t­ nh©n ®Çu t­ kinh doanh. T¹i §iÒu 3 cña LuËt Doanh nghiÖp t­ nh©n ®· nªu râ: "Nhµ n­íc c«ng nhËn sù tån t¹i l©u dµi vµ ph¸t triÓn cña Doanh nghiÖp t­ nh©n, thõa nhËn sù b×nh ®¼ng tr­íc ph¸p luËt cña Doanh nghiÖp t­ nh©n víi c¸c Doanh nghiÖp kh¸c vµ tÝnh sinh lîi hîp ph¸p cña kinh doanh. Trong khu«n khæ ph¸p luËt, chñ doanh nghiÖp t­ nh©n cã quyÒn tù do kinh doanh vµ chñ ®éng trong mäi ho¹t ®éng kinh doanh". §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII cña §¶ng tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn lµ cÇn thiÕt ®Ó gi¶i phãng vµ ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng s¶n xuÊt, ®ång thêi lµm râ thªm quan ®iÓm "Kinh tÕ t­ nh©n ®­îc ph¸t triÓn, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, theo sù qu¶n lý vµ h­íng dÉn cña Nhµ n­íc, trong ®ã kinh tÕ c¸ thÓ vµ tiÓu chñ cã ph¹m vi t­¬ng ®èi réng ë nh÷ng n¬i ch­a cã ®iÒu kiÖn tæ chøc kinh tÕ tËp thÓ, h­íng kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ph¸t triÓn theo con ®­êng t­ b¶n Nhµ n­íc d­íi nhiÒu h×nh thøc". C­¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt n­íc trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi cña §¶ng ®· nªu râ: "T­ b¶n t­ nh©n ®­îc kinh doanh trong nh÷ng ngµnh cã lîi cho quèc kÕ d©n sinh do luËt ph¸p qui ®Þnh. Ph¸t triÓn kinh tÕ t­ b¶n Nhµ n­íc d­íi nhiÒu h×nh thøc". ChiÕn l­îc æn ®Þnh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Õn n¨m 2000 cña §¶ng cßn nhÊn m¹nh: "kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ®­îc ph¸t triÓn kh«ng h¹n chÕ vÒ qui m« vµ ®Þa bµn ho¹t ®éng trong nh÷ng ngµnh nghÒ mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm" cã thÓ coi ®©y lµ sù ®æi míi c¨n b¶n quan ®iÓm cña §¶ng ta ®èi víi c¸c DN t­ nh©n. HiÕn ph¸p n¨m 1992, c¬ së ph¸p lý quan träng vµ cã hiÖu lùc cao nhÊt ®· chÝnh thøc ghi nhËn sù tån t¹i cña kinh tÕ t­ nh©n bªn c¹nh kinh tÕ Nhµ n­íc vµ kinh tÕ tËp thÓ. §©y lµ lÇn ®Çu tiªn d­íi chÝnh thÓ ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ vµ Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam, së h÷u t­ nh©n ®· ®­îc hiÕn ph¸p thõa nhËn vµ coi lµ mét trong ba chÕ ®é së h÷u chñ yÕu trong nÒn kinh tÕ. HiÕn Ph¸p còng qui ®Þnh : "C«ng d©n ViÖt Nam cã quyÒn tù do kinh doanh theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt". Nh­ vËy, HiÕn ph¸p n¨m 1992 ®· ®Æt nh÷ng nÒn mãng v÷ng ch¾c cho sù ph¸t triÓn l©u dµi vµ æn ®Þnh cña kinh tÕ t­ nh©n. §¹i héi §¶ng lÇn thø VIII n¨m 1996 tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh "kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n cã kh¶ n¨ng gãp phÇn x©y dùng ®Êt n­íc, do ®ã ®ßi hái Nhµ n­íc ph¶i khuyÕn khÝch ph¸t triÓn, võa ph¶i t¨ng c­êng qu¶n lý, h­íng dÉn lµm ¨n hîp ph¸p". T¹i Héi nghÞ Trung ­¬ng lÇn thø 4 kho¸ VIII ®· ®Ò ra chñ tr­¬ng "hoµn thiÖn m«i tr­êng kinh doanh hîp ph¸p, t¹o ®iÒu kiÖn khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Çu t­ ph¸t triÓn... Kinh tÕ t­ nh©n ®­îc coi lµ bé phËn hîp thµnh quan träng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n theo ®Þnh h­íng XHCN". Héi nghÞ Trung ­¬ng 6 kho¸ VIII lÇn 1 nhÊn m¹nh "T¹o m«i tr­êng vµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ph¸t triÓn kh«ng h¹n chÕ vÒ qui m« vµ ®Þa bµn ho¹t ®éng trong nh÷ng lÜnh vùc mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm". §¹i héi §¶ng lÇn thø IX th¸ng 4/2001 tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh "khuyÕn khÝch ph¸t triÓn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n réng r·i trong nh÷ng ngµnh nghÒ s¶n xuÊt kinh doanh mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm... T¹o m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi vÒ ph¸p lý ®Ó kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n ph¸t triÓn theo nh÷ng ®Þnh h­íng ­u tiªn cña Nhµ n­íc ". §Õn th¸ng 5/2002, Héi nghÞ Trung ­¬ng 5 kho¸ IX lÇn ®Çu tiªn cã mét NghÞ quyÕt quan träng riªng cho kinh tÕ t­ nh©n, ®¸nh gi¸ rÊt cao kinh tÕ t­ nh©n trong viÖc "huy ®éng c¸c nguån lùc vµo s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh, t¹o thªm viÖc lµm, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, thóc ®Èy ph©n c«ng lao ®éng x· héi, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸, ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN". Nh­ vËy, vÒ mÆt quan ®iÓm, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ViÖt Nam ®èi víi kinh tÕ t­ nh©n tõ 1986 ®Õn nay ngµy cµng râ vµ ®Çy ®ñ h¬n. §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· kh¼ng ®Þnh nhÊt qu¸n sù cã mÆt cña khu vùc kinh tÕ t­ nh©n kh«ng chØ lµ sù tån t¹i kh¸ch quan trong khi ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng, mµ cßn lµ sù cÇn thiÕt ®Ó huy ®éng mäi nguån lùc cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. 1.1.2. Doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa 1.1.2.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n Doanh nghiÖp hiÓu theo nghÜa chung nhÊt lµ tæ chøc kinh tÕ cã tªn riªng, cã tµi s¶n, cã trô së giao dÞch æn ®Þnh, ®­îc ®¨ng ký kinh doanh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt nh»m môc ®Ých thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, ®ã lµ viÖc thùc hiÖn mét, mét sè hoÆc tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh ®Çu t­, tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu thô s¶n phÈm hoÆc cung øng dÞch vô trªn thÞ tr­êng nh»m môc ®Ých sinh lîi. DN lµ tÕ bµo kinh tÕ cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, trong ®ã DN c«ng nghiÖp lµ tÕ bµo s¶n xuÊt vËt chÊt chñ yÕu cho nÒn kinh tÕ. Doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n lµ lo¹i h×nh DN c«ng nghiÖp dùa trªn së h÷u t­ nh©n vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt. HiÖn nay, kh¸i niÖm nµy vÉn cßn cã mét sè ý kiÕn kh¸c nhau. Lo¹i ý kiÕn thø nhÊt: Cho r»ng doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n lµ lo¹i h×nh DN c«ng nghiÖp dùa trªn së h÷u toµn bé hay ®¹i bé phËn t­ liÖu s¶n xuÊt thuéc së h÷u t­ nh©n vµ lao ®éng lµm thuª. Ng­êi chñ chiÕm ®o¹t gi¸ trÞ thÆng d­ do c«ng nh©n t¹o ra. VÒ h×nh thøc tæ chøc, DN c«ng nghiÖp t­ nh©n gåm cã c¸c C«ng ty cæ phÇn, c«ng ty Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, Doanh nghiÖp t­ nh©n, C«ng ty hîp danh do c¸c c¸ nh©n, hoÆc chñ yÕu lµ do c¸c c¸ nh©n gãp vèn. Theo quan niÖm nµy, Doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n kh«ng bao gåm c¸c c¬ së kinh tÕ c¸ thÓ, c¸c HTX, mµ cã sù ®ång nhÊt Doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n víi Doanh nghiÖp t­ b¶n t­ nh©n. Lo¹i ý kiÕn thø hai: Cho r»ng Doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n lµ lo¹i h×nh DN c«ng nghiÖp dùa trªn së h÷u toµn bé hay ®¹i bé phËn t­ liÖu s¶n xuÊt thuéc së h÷u t­ nh©n nãi chung, kh«ng ph©n biÖt ph©n phèi thu nhËp thÕ nµo. Theo quan niÖm nµy, DN c«ng nghiÖp t­ nh©n bao gåm c¶ c¸c HTX c«ng nghiÖp. Nh­ vËy, cã sù ®ång nhÊt DN c«ng nghiÖp t­ nh©n víi DN c«ng nghiÖp t­ nh©n nãi chung. Lo¹i ý kiÕn thø ba: Cho r»ng Doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n lµ lo¹i h×nh DN c«ng nghiÖp kh«ng ph¶i do Nhµ n­íc gãp vèn. Tr­êng hîp nµy DN c«ng nghiÖp t­ nh©n bao gåm c¶ DN 100% vèn n­íc ngoµi vµ c¸c HTXTCN. Nh­ vËy cã sù ®ång nhÊt DN c«ng nghiÖp t­ nh©n víi c¸c DN c«ng nghiÖp ngoµi quèc doanh nãi chung. Kh¸i qu¸t tõ c¸c ý kiÕn trªn, t¸c gi¶ LuËn v¨n cho r»ng Doanh nghiÖp t­ nh©n trong ngµnh c«ng nghiÖp (d­íi ®©y gäi chung lµ DN c«ng nghiÖp t­ nh©n) lµ nh÷ng DN ho¹t ®éng trong ngµnh c«ng nghiÖp dùa trªn së h÷u t­ nh©n vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt vµ sö dông lao ®éng thuª m­ín lµ chñ yÕu. C¸c lo¹i h×nh DN c«ng nghiÖp t­ nh©n cô thÓ ®ã lµ c¸c C«ng ty cæ phÇn, c«ng ty Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, Doanh nghiÖp t­ nh©n thuÇn tuý - mét chñ, C«ng ty hîp danh do c¸c c¸ nh©n gãp vèn thµnh lËp theo LuËt Doanh nghiÖp ®­îc Quèc héi n­íc Céng hoµ XHCN ViÖt Nam th«ng qua. §Æc ®iÓm cña Doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë ViÖt Nam: Nghiªn cøu ®Æc ®iÓm cña DN c«ng nghiÖp t­ nh©n cã ý nghÜa quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh néi dung vµ ph­¬ng ph¸p vµ nh÷ng gi¶i ph¸p phï hîp ®Ó qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi DN c«ng nghiÖp t­ nh©n mét c¸ch cã hiÖu qu¶. §Æc ®iÓm cña DN c«ng nghiÖp t­ nh©n cã nh÷ng nÐt ®Æc thï kh¸c víi DN Nhµ n­íc vµ kh¸c víi DN t­ nh©n c¸c n­íc trªn thÕ giíi. D­íi ®©y lµ mét sè ®Æc ®iÓm cô thÓ: - Mét lµ: §Æc ®iÓm lín nhÊt cña DN c«ng nghiÖp t­ nh©n n­íc ta lµ ho¹t ®éng kinh doanh cña hä ph¶i phô thuéc vµo kinh tÕ Nhµ n­íc ë nh÷ng møc ®é kh¸c nhau, cã quan hÖ mËt thiÕt víi kinh tÕ nhµ n­íc, cïng trong mét thÓ thèng nhÊt cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN. §©y lµ ®iÓm kh¸c c¬ b¶n víi DNCNTN trong nÒn kinh tÕ t­ b¶n tù do c¹nh tranh. - Hai lµ: C«ng nghiÖp t­ nh©n n­íc ta tr¶i qua nhiÒu biÕn ®éng th¨ng trÇm cña ®Êt n­íc nªn ®Õn nay vÉn cßn non trÎ. PhÇn lín c¸c DN c«ng nghiÖp t­ nh©n míi ra ®êi sau khi cã LuËt DNTN vµ LuËt c«ng ty (1990) vµ hiÖn nay lµ LuËt doanh nghiÖp (1999). Do ®ã chñ DN th­êng thiÕu kiÕn thøc, kinh nghiÖm kinh doanh vµ rÊt bì ngì tr­íc thÞ tr­êng, nhÊt lµ thÞ tr­êng ngoµi n­íc, ®iÒu ®ã kh¸c víi DN Nhµ n­íc vµ cµng rÊt kh¸c víi DN c«ng nghiÖp t­ nh©n ë nhiÒu n­íc mµ ë ®ã sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ t­ nh©n cã truyÒn thèng tõ l©u ®êi, giíi chñ DN cã rÊt nhiÒu kinh nghiÖm vµ kiÕn thøc kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Ba lµ: PhÇn lín DN c«ng nghiÖp t­ nh©n cã quy m« nhá, ph©n t¸n, h×nh thøc hé c¸ thÓ chiÕm tû träng lín vÒ sè l­îng c¬ së vµ thu hót lao ®éng. PhÇn lín chñ DN xuÊt th©n tõ kinh tÕ c¸ thÓ hoÆc tõ c¸n bé, viªn chøc Nhµ n­íc do qu¸ tr×nh s¾p xÕp l¹i DN Nhµ n­íc vµ tæ chøc l¹i bé m¸y Nhµ n­íc. Do ®ã chñ DN th­êng thiÕu kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm kinh doanh, kÐm n¨ng ®éng, ch­a quen víi c¸ch lµm ¨n lín trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Bèn lµ: Tr×nh ®é ph¸t triÓn cña DN c«ng nghiÖp t­ nh©n n­íc ta thÊp c¶ vÒ c«ng nghÖ, kü n¨ng lao ®éng vµ qu¶n lý, ch­a ®ñ tr×nh ®é v­¬n ra c¸c ®Þa bµn trong n­íc vµ quèc tÕ, kinh doanh trªn tõng ®Þa bµn lµ chñ yÕu. Trong khi ®ã c«ng nghiÖp t­ nh©n ë n­íc ngoµi ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn lín, ®Çu t­ chiÒu s©u, ¸p dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ c«ng nghÖ cao, chuyÓn tõ c¬ khÝ ho¸ sang tù ®éng ho¸, ®iÖn tö ho¸, tin häc ho¸ cao ®é, hµm l­îng chÊt x¸m trong hµng ho¸ rÊt cao. N¨m lµ: Tr×nh ®é x· héi s¶n xuÊt vµ së h÷u ch­a cao, thÓ hiÖn râ nÐt nhÊt lµ lo¹i h×nh mét chñ vÉn chiÕm ­u thÕ. H×nh thøc c«ng ty, C«ng ty cæ phÇn cßn chiÕm tû träng thÊp, c¸c hé kinh tÕ c¸ thÓ lµm ¨n nhá lÎ lµ phæ biÕn. Sù liªn kÕt, hîp t¸c gi÷a c¸c DN c«ng nghiÖp t­ nh©n víi nhau vµ víi c¸c khu vùc kinh tÕ kh¸c cßn h¹n chÕ. S¸u lµ: Tr×nh ®é quèc tÕ ho¸ cßn thÊp, mét mÆt do khu vùc t­ nh©n cßn non trÎ, mÆt kh¸c do chÝnh s¸ch më cöa nÒn kinh tÕ cho ®Õn nay vÉn ch­a ®­îc thùc hiÖn triÖt ®Ó, nhÊt lµ ®èi víi khu vùc t­ nh©n. C¸c c¬ së nµy gÆp rÊt nhiÒu trë ng¹i trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, liªn doanh víi n­íc ngoµi, vay vèn n­íc ngoµi vµ xuÊt c¶nh ®i n­íc ngoµi ®Ó häc tËp kinh nghiÖm nghiªn cøu thÞ tr­êng. §iÒu ®ã lµm cho c¸c DN t­ nh©n lóng tóng, thiÕu kinh nghiÖm vµ chÞu nhiÒu thua thiÖt trong quan hÖ víi c¸c b¹n hµng n­íc ngoµi. Trªn thÕ giíi, møc ®é quèc tÕ ho¸ cña kinh tÕ t­ nh©n ë nhiÒu n­íc rÊt cao theo xu h­íng: ®Èy m¹nh th­¬ng m¹i quèc tÕ, t¨ng nhanh c¸c luång vèn ®Çu t­, h×nh thµnh c¸c c«ng ty ®a quèc gia, xuyªn quèc gia. C¸c h×nh thøc liªn minh kinh tÕ quèc tÕ gi÷a c¸c c«ng ty ph¸t triÓn m¹nh nh­ liªn minh vÒ nghiªn cøu triÓn khai ®Ó chia sÎ c«ng nghÖ vµ nghiªn c­ø triÓn khai hçn hîp. BÈy lµ: DN c«ng nghiÖp t­ nh©n ph©n bè kh«ng ®Òu: Chñ yÕu ph©n bè tËp trung vµo nh÷ng vïng mµ c¬ së h¹ tÇng thuËn lîi, d©n c­ ®«ng ®óc trong mét sè ngµnh cã suÊt sinh l·i cao. Tr×nh ®é ph¸t triÓn DN c«ng nghiÖp t­ nh©n cã sù chªnh lÖch lín gi÷a c¸c vïng miÒn. 1.1.2.2. Vai trß tÝch cùc vµ h¹n chÕ cña doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n Vai trß tÝch cùc cña doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n: KÓ tõ khi ®æi míi, ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu to lín trong ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ ngµnh c«ng nghiÖp nãi riªng, trong ®ã cã sù ®ãng gãp quan träng cña khèi ._.DNCNTN. Vai trß cña c¸c DN c«ng nghiÖp t­ nh©n thÓ hiÖn ë c¸c khÝa c¹nh sau ®©y: - DNCNTN lµ n¬i trùc tiÕp s¶n xuÊt mét khèi l­îng s¶n phÈm t­¬ng ®èi lín ®¸p øng cho nhu cÇu cña x· héi, lµm gi¶m bít ¸p lùc cÇu cña thÞ tr­êng, ®ång thêi ®ãng gãp vµo Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. - DNCNTN lµ khu vùc cã kh¶ n¨ng khai th¸c vµ thu hót vèn trong d©n, ®©y lµ nguån vèn cßn nhiÒu tiÒm n¨ng ch­a ®­îc khai th¸c. KhuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp t­ nh©n míi cã thÓ khai th¸c tèi ®a c¸c tiÒm n¨ng cña x· héi cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. - DNCNTN gãp phÇn thóc ®Èy sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ, gia t¨ng thu nhËp quèc d©n, t¨ng gi¸ trÞ xuÊt khÈu. - Trong qu¸ tr×nh më cöa nÒn kinh tÕ, tõng b­íc héi nhËp kinh tÕ víi khu vùc vµ thÕ giíi, c¸c DNCNTN cã thÓ thu hót vèn, kü thuËt, c«ng nghÖ s¶n xuÊt vµ lµ ng­êi b¹n ®ång hµnh t¹o ra sù tin t­ëng ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. - DNCNTN gãp phÇn quan träng trong viÖc gi¶i quyÕt viÖc lµm, gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp - mét vÊn ®Ò hÕt søc nan gi¶i vµ bøc thiÕt khi mµ sù ph¸t triÓn cña khoa häc - c«ng nghÖ cïng víi viÖc ®Èy m¹nh viÖc s¾p xÕp l¹i DN Nhµ n­íc ®· d«i ra mét sè l­îng lín lao ®éng. C¸c DNCNTN cã kh¶ n¨ng t¹o ra viÖc lµm víi møc ®Çu t­ thÊp vµ chñ yÕu lµ vèn cña d©n mµ lÏ ra Nhµ n­íc ph¶i tèn rÊt nhiÒu vèn ®Çu t­ ®Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm cho sè lao ®éng d«i d­ nµy. ViÖc gi¶i quyÕt cã hiÖu qu¶ vÊn ®Ò thÊt nghiÖp sÏ dÉn ®Õn gi¶m bít c¸c tÖ n¹n x· héi vµ t¹o ra ph¸t triÓn hµi hoµ cho nÒn kinh tÕ. - DNCNTN gãp phÇn thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý theo h­íng kinh tÕ thÞ tr­êng, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ. Sù tham gia víi møc ®é ngµy cµng lín cña khèi DNCNTN vµo c¸c ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ®· t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn c¸c DN Nhµ n­íc, buéc c¸c DN nµy ph¶i c¶i tæ, s¾p xÕp l¹i, ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ, ®æi míi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó tån t¹i vµ ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Nãi c¸ch kh¸c, DNCNTN ®· thóc ®Èy sù c¹nh tranh gi÷a c¸c DN trong nÒn kinh tÕ. - DNCNTN lµ n¬i ®µo t¹o vµ sµng läc c¸c nhµ qu¶n lý DN th«ng qua thùc tiÔn s¶n xuÊt kinh doanh, gãp phÇn x©y dùng mét ®éi ngò c¸c doanh nh©n, lùc l­îng c¸n bé qu¶n lý DN cã chÊt l­îng cao cho ®Êt n­íc. C¬ chÕ qu¶n lý mÒm dÎo trong c¸c DN c«ng nghiÖp t­ nh©n còng t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn n¨ng lùc cña ng­êi lao ®éng, tõng b­íc thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi. Nh÷ng mÆt h¹n chÕ cña DN c«ng nghiÖp t­ nh©n: C¬ së kh¸ch quan dÉn tíi nh÷ng h¹n chÕ cña DN c«ng nghiÖp t­ nh©n: - DNCNTN dùa trªn së h÷u t­ nh©n nªn ho¹t ®éng cña hä tr­íc hÕt lµ v× lîi Ých c¸ nh©n cña chñ së h÷u doanh nghiÖp. - DNCNTN qu¸ chó träng tíi lîi Ých c¸ nh©n, lîi Ých tr­íc m¾t, Ýt chó träng ®Õn lîi Ých céng ®ång nÕu kh«ng t«n vinh ®¹o ®øc kinh doanh cña hä. - Do tèi ­u ho¸ kinh tÕ côc bé, tèi ­u ho¸ lîi nhuËn nªn nhiÒu khi DN c«ng nghiÖp t­ nh©n t×m kiÕm lîi nhuËn b»ng mäi c¸ch bÊt chÊp c¶ ph¸p luËt. Nh÷ng biÓu hiÖn tiªu cùc cña DN c«ng nghiÖp t­ nh©n: - Trèn thuÕ: Lµ hiÖn t­îng vi ph¹m phæ biÕn nhÊt cña DN c«ng nghiÖp t­ nh©n. C¸c thñ ®o¹n trèn thuÕ phæ biÕn lµ: kh«ng kª khai nép thuÕ hoÆc xin nghØ kinh doanh nh­ng vÉn ho¹t ®éng; kª khai nép thuÕ sai víi hµng ho¸, dÞch vô ®· ®¨ng ký kinh doanh; khai t¨ng chi phÝ vµ gi¶m gi¸ b¸n, gi¶m doanh sè ®Ó gi¶m møc nép thuÕ thu nhËp; th«ng ®ång víi c¸n bé thuÕ ®Ó gi¶m møc nép thuÕ. - Trèn tr¸nh ®¨ng ký kinh doanh hoÆc kª khai ®¨ng ký kinh doanh kh«ng trung thùc vÒ ngµnh nghÒ, vèn, ®Þa bµn, tªn chñ së h÷u. - Vi ph¹m ph¸p luËt trong sö dông lao ®éng: Kh«ng ký hîp ®ång lao ®éng, kh«ng ®ãng b¶o hiÓm cho ng­êi lao ®éng, kh«ng ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn vÒ an toµn vµ vÖ sinh lao ®éng. - Kh«ng thùc hiÖn c¸c chÕ ®é quy ®Þnh cña Nhµ n­íc, trong ®ã ®Æc biÖt lµ nh÷ng quy ®Þnh vÒ sæ s¸ch kÕ to¸n, ho¸ ®¬n, chøng tõ vµ b¸o c¸o ®Þnh kú, lµm ho¸ ®¬n gi¶, lËp hÖ thèng sæ s¸ch ®en (kh¸c xa víi hÖ thèng sæ s¸ch b¸o c¸o c«ng khai) víi môc ®Ých trèn tr¸nh nghÜa vô víi Nhµ n­íc. - Tr×nh ®é v¨n ho¸ DN cßn thÊp: H×nh thøc, l·ng phÝ, lµm ¨n chôp giËt, gian lËn th­¬ng m¹i, lõa ®¶o cßn nhiÒu. Nh÷ng vi ph¹m cña nhiÒu DN c«ng nghiÖp t­ nh©n võa t¹o ra sù bÊt b×nh ®»ng gi÷a c¸c chñ thÓ kinh doanh, kÝch thÝch c¸c ho¹t ®éng thiÕu lµnh m¹nh, gian lËn th­¬ng m¹i, ®ång thêi g©y rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc qu¶n lý Nhµ n­íc do th«ng tin sai lÖch, t¹o ra bøc tranh "thiÕu ch©n thùc" vÒ DN t­ nh©n. Nguyªn nh©n cña sù vi ph¹m nãi trªn xuÊt ph¸t tõ c¶ hai phÝa: tõ c¸c DN do ®éng c¬ lîi Ých c¸ nh©n vµ nhËn thøc sai lÖch cña DN; Tõ m«i tr­êng kinh doanh do c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vµ c¸n bé qu¶n lý cßn nhiÒu h¹n chÕ. Nh÷ng khiÕm khuyÕt trªn ®©y xuÊt ph¸t tõ b¶n chÊt cña DN c«ng nghiÖp t­ nh©n g¾n víi lîi Ých c¸ nh©n, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña c¸c DN nµy cßn thÊp, do tr×nh ®é vµ c¸ch thøc qu¶n lý Nhµ n­íc cßn nhiÒu h¹n chÕ. 1.1.2.3. Xu h­íng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n Nghiªn cøu c¸c xu h­íng ph¸t triÓn DN c«ng nghiÖp t­ nh©n lµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó cã gi¶i ph¸p khuyÕn khÝch nh÷ng xu h­íng tÝch cùc vµ h¹n chÕ c¸c xu h­íng tiªu cùc cña lo¹i h×nh DN nµy. C¸c xu h­íng tÝch cùc: Mét lµ: Xu h­íng x· héi ho¸ së h÷u ®Ó thÝch øng víi yªu cÇu ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt. §©y lµ xu h­íng tÊt yÕu trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng thÓ hiÖn ë x· héi ho¸ vÒ së h÷u, x· héi ho¸ vÒ qu¶n lý, x· héi ho¸ vÒ kiÓm so¸t DN. X· héi ho¸ vÒ së h÷u cã tr×nh ®é ph¸t triÓn cao h¬n së h÷u c¸ nh©n ®¬n lÎ, thÓ hiÖn ë quy m« vèn - tµi s¶n cña doanh nghiÖp t¨ng lªn ®Ó øng dông c¸c tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ, th«ng qua viÖc c¸c t­ nh©n gãp vèn, hïn vèn hoÆc g¾n kÕt l¹i víi nhau thµnh doanh nghiÖp cña tËp thÓ c¸c t­ nh©n lín h¬n. X· héi ho¸ së h÷u cßn ®­îc thùc hiÖn th«ng qua liªn kÕt kinh tÕ t­ nh©n víi kinh tÕ nhµ n­íc ®Ó chuyÓn ho¸ sang h×nh thøc chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc. X· héi ho¸ vÒ qu¶n lý thÓ hiÖn sù tham gia cña c¸c cæ ®«ng vµo qu¶n lý DN, kiÓm so¸t ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña DN. §©y lµ qu¸ tr×nh tÊt yÕu cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n, nh­ng xu h­íng nµy cña ViÖt Nam cßn yÕu ít. Nguyªn nh©n c¶n trë xu h­íng nµy lµ do: Mét mÆt, DN c«ng nghiÖp t­ nh©n cßn non trÎ do t©m lý kinh doanh ®éc lËp cßn næi tréi h¬n lµ xu h­íng hîp t¸c liªn kÕt. MÆt kh¸c lµ do c¬ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý ch­a kÝch thÝch c¸c DNTN liªn doanh liªn kÕt l¹i. NhiÒu n­íc quan t©m khuyÕn khÝch ®Õn hîp t¸c, liªn kÕt gi÷a c¸c DN. VÝ dô: ë Th¸i Lan, Nhµ n­íc gi¶m thuÕ thu nhËp DN cho phÇn thu nhËp thu ®­îc tõ viÖc liªn kÕt, hîp t¸c hoÆc mua cæ phiÕu cña c«ng ty kh¸c. Hai lµ: Xu h­íng quèc tÕ ho¸: ThÓ hiÖn møc ®é tham gia cña c¸c DN t­ nh©n vµo ®êi sèng kinh tÕ quèc tÕ, trong ®ã c¸c ho¹t ®éng chñ yÕu nh­ xuÊt nhËp khÈu, ®Çu t­ ra n­íc ngoµi vµ hîp t¸c ®Çu t­ víi n­íc ngoµi, tham gia vµo qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. §©y còng lµ xu h­íng tÊt yÕu trong nÒn kinh tÕ më hiÖn nay trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn, xu h­íng nµy ®èi víi DN t­ nh©n n­íc ta cßn nhiÒu h¹n chÕ, mét mÆt ë n­íc ta do duy tr× nÒn kinh tÕ khÐp kÝn kh¸ l©u nªn c¸c chñ DN cßn rÊt nhiÒu bì ngì tr­íc thÞ tr­êng quèc tÕ. MÆt kh¸c, thêi gian qua nhiÒu chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc nh­ chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu, chÝnh s¸ch ®Çu t­ ra n­íc ngoµi,.. ch­a thËt thuËn lîi víi DN c«ng nghiÖp t­ nh©n n­íc ta. Ba lµ: Xu h­íng hiÖn ®¹i ho¸: Lµ mét tÊt yÕu trong sù ph¸t triÓn DN t­ nh©n. Trong thÞ tr­êng c¹nh tranh quyÕt liÖt hiÖn nay, c¸c DN ph¶i ®Çu t­ chiÒu s©u, ®Çu t­ vµo c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý vµ tay nghÒ ng­êi lao ®éng ®Ó ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. ChÝnh ®ã còng lµ ®éng lùc thóc ®Èy DN c«ng nghiÖp t­ nh©n ph¸t triÓn theo xu h­íng hiÖn ®¹i ho¸. Tuy nhiªn, hiÖn nay xu h­íng nµy cña DN c«ng nghiÖp t­ nh©n n­íc ta ch­a ph¸t triÓn m¹nh do nhiÒu DN thiÕu vèn kinh doanh, h¬n n÷a m«i tr­êng vÜ m« ch­a æn ®Þnh, h¹n chÕ c¸c DN ®Çu t­ chiÒu s©u. C¸c xu h­íng tiªu cùc trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña DNTN: Bªn c¹nh c¸c xu h­íng ph¸t triÓn lµnh m¹nh nãi trªn, trong khu vùc DN t­ nh©n cßn cã xu h­íng ph¸t triÓn kh«ng lµnh m¹nh, tiªu cùc biÓu hiÖn cô thÓ lµ: Mét lµ: C¹nh tranh thiÕu lµnh m¹nh: ThÓ hiÖn viÖc lµm hµng nh¸i, hµng gi¶, vi ph¹m ph¸p luËt vÒ së h÷u c«ng nghiÖp, hoÆc t×m c¸ch liªn kÕt ®Ó ®éc quyÒn t­ nh©n vµ ®éc quyÒn nhãm ®Ó triÖt h¹ ®èi thñ, nh»m h¹n chÕ c¹nh tranh Hai lµ:TiÕp tay cho c¸c hµnh vi tham nhòng trong bé m¸y c«ng quyÒn: ThÓ hiÖn ë c¸c hµnh vi hèi lé, mua chuéc c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, c¸c c¬ quan c«ng quyÒn, lîi dông nh÷ng kÏ hë trong chÝnh s¸ch ®Ó thu lîi c¸ nh©n. Ba lµ: Lµm c¹n kiÖt tµi nguyªn, nguån lùc quèc gia: BiÓu hiÖn ë viÖc khai th¸c bõa b·i lµm c¹n kiÖt tµi nguyªn, nguån lùc quèc gia, g©y « nhiÔm m«i tr­êng. C¸c xu h­íng tiªu cùc trong ph¸t triÓn DN t­ nh©n mét mÆt do tÝnh chÊt t­ lîi, Ých kû cña DN t­ nh©n, mÆt kh¸c do nhiÒu khiÕm khuyÕt trong qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi c¸c DN nµy. Nh­ vËy sù bÊt cËp trong chÝnh s¸ch vµ nh÷ng tiªu cùc trong viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cã thÓ lµm cho DN ph¸t triÓn chÖch h­íng, lµm nÈy sinh c¸c hiÖn t­îng tiªu cùc, c¸c hµnh vi gian lËn th­¬ng m¹i vµ vi ph¹m ph¸p luËt. 1.1.2.4. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ph¸t triÓn doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ViÖc ph¸t triÓn DNCNTN trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë n­íc ta phô thuéc vµo nh÷ng nh©n tè c¬ b¶n sau: Mét lµ, bối cảnh kinh tế quốc tế và đường lối phát triển kinh tế của Đảng Cộng sản Việt Nam: Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ lµ xu thÕ kh¸ch quan, l«i cuèn c¸c n­íc, bao trïm hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc, võa thóc ®Èy hîp t¸c, võa t¨ng søc Ðp c¹nh tranh vµ tÝnh tuú thuéc lÉn nhau gi÷a c¸c quèc gia, gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ë mçi quèc gia. Sù gia t¨ng cña xu thÕ nµy ®­îc thÓ hiÖn ë sù më réng ph¹m vi vµ qui m« mËu dÞch thÕ giíi, sù l­u chuyÓn cña c¸c dßng vèn vµ lao ®éng trªn ph¹m vi toµn cÇu. Xu thÕ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ nh©n tè t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn sù ph¸t triÓn DNCNTN ë n­íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay. Trong nh÷ng n¨m qua, Nhµ n­íc ®· tõng b­íc chuÈn bÞ cho nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc tham gia héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ quèc tÕ nh­ khai th«ng quan hÖ víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tiÒn tÖ quèc tÕ nh­ IMP, WB, ADB n¨m 1993; tham gia ASEAN 28/7/1995, b¾t ®Çu thùc hiÖn khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN (AFTA) tõ 1/1/1996, tham gia khu vùc ®Çu t­ ASEAN (AIA) tõ th¸ng 12/1998; lµ thµnh viªn s¸ng lËp cña diÔn ®µn hîp t¸c ¸ - ©u (ASEM) th¸ng 3/1996, thµnh viªn cña Céng ®ång quèc gia cã sö dông tiÕng Ph¸p; tham gia DiÔn ®µn hîp t¸c kinh tÕ Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng (APEC) tõ th¸ng 11/1998; ®· ký HiÖp ®Þnh khung víi EU; ®ang trªn lé tr×nh gia nhËp tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO). §Õn nay, n­íc ta ®· ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i víi h¬n 60 n­íc trªn thÕ giíi. Bèi c¶nh héi nhËp quèc tÕ t¹o ra nh÷ng vËn héi míi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ n­íc nhµ, còng nh­ t¹o ra nhiÒu c¬ héi cho c¸c DN t­ nh©n. Tuy nhiªn, víi xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp cña nÒn kinh tÕ trong so s¸nh víi c¸c n­íc trong khu vùc c«ng víi hÖ qu¶ cña viÖc ¸p dông mét sè chÕ ®é ®éc quyÒn ngo¹i th­¬ng trong mét thêi gian dµi ®· ®Æt c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nãi chung vµ c¸c DN t­ nh©n nãi riªng tr­íc nh÷ng th¸ch thøc nÆng nÒ. Ph¶i ®èi mÆt víi søc Ðp c¹nh tranh tõ c¸c ®èi t¸c cã tiÒm lùc tµi chÝnh, c«ng nghÖ vµ kinh nghiÖm thÞ tr­êng v­ît tréi, c¸c DN t­ nh©n ë n­íc ta vèn ch­a cã nhiÒu kinh nghiÖm c¹nh tranh quèc tÕ, bÞ chÌn Ðp ngay trªn thÞ tr­êng trong n­íc. V× lÏ ®ã, ®Ó chñ ®éng héi nhËp, c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vµ b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã nh÷ng chiÕn l­îc vµ b­íc ®i thÝch hîp nh»m ph¸t huy, khai th¸c thÕ m¹nh s½n cã, tËn dông triÖt ®Ó c¸c c¬ héi mµ qu¸ tr×nh héi nhËp mang l¹i, ®ång thêi h¹n chÕ ®Õn møc tèi ®a c¸c t¸c ®éng tiªu cùc cña qu¸ tr×nh nµy. Quan ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ n­íc cã ý nghÜa tiªn quyÕt ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña DNCNTN nãi riªng vµ DN t­ nh©n nãi chung. §æi míi c¬ chÕ kinh tÕ, hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt ®Ó phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, gi¶i phãng søc s¶n xuÊt cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ lµ mét thµnh c«ng lín cña §¶ng ta trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH. Víi nh÷ng ®æi míi trong t­ duy lý luËn, c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch, §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· ®æi míi c¸ch nh×n nhËn vÒ sù tån t¹i c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp còng nh­ c¸c doanh nh©n. Nhµ n­íc khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc vµ c¶ doanh nghiÖp liªn doanh, liªn kÕt víi n­íc ngoµi; khuyÕn khÝch mäi ng­êi tham gia kinh doanh, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, mäi thÓ nh©n cã kh¶ n¨ng vÒ vèn, kü thuËt, c«ng nghÖ ®Òu ®­îc phÐp thµnh lËp doanh nghiÖp vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo ph¸p luËt. Chñ tr­¬ng vµ ®­êng lèi cña §¶ng lµ sù më ®­êng cho sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c¸c DN t­ nh©n ë n­íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay. Hai lµ, hÖ thèng luËt ph¸p, chÝnh s¸ch vµ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc: Chñ tr­¬ng ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· cã tõ sau §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI, nh­ng chØ ®Õn khi söa ®æi HiÕn ph¸p ViÖt Nam n¨m 1992 th× nh÷ng ®¶m b¶o ph¸p lý c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn mét c¸ch l©u dµi vµ b×nh ®¼ng cña c¸c DN t­ nh©n míi thùc sù ®i vµo ®êi sèng kinh tÕ n­íc ta. HiÕn ph¸p ®· x¸c ®Þnh nÒn kinh tÕ n­íc ta lµ “nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa”, ghi nhËn sù tån t¹i cña thµnh phÇn “kinh tÕ c¸ thÓ vµ t­ b¶n t­ nh©n”, mäi c«ng d©n ®Òu cã quyÒn tù do kinh doanh còng nh­ ®­îc sù b¶o hé cña Nhµ n­íc ®èi víi “vèn tµi s¶n hîp ph¸p. Nh­ vËy, HiÕn ph¸p 1992 ®· thõa nhËn vµ b¶o hé c¸c thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ vµ t­ b¶n t­ nh©n, b¶o hé quyÒn së h÷u vèn vµ tµi s¶n hîp ph¸p cña ng­êi kinh doanh. HiÕn ph¸p 1992 lµ c¬ së cho sù ra ®êi cña hÖ thèng ph¸p luËt, c¸c chÝnh s¸ch,... ®ã lµ nh©n tè quan träng t¸c ®éng tíi sù ph¸t triÓn cña DN t­ nh©n. Ngày 12/06/1999 Luật Doanh nghiệp đã được Quốc hội thông qua, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2000, thay thế Luật Công Ty và Luật Doanh nghiệp tư nhân năm 1990. Cùng với các văn bản hướng dẫn thi hành, Luật Doanh nghiệp 1999 tạo điều kiện pháp lý thuận lợi cho các DN tư nhân trong việc thành lập và tổ chức kinh doanh cho doanh nghiệp tư nhân, công ty TNHH, công ty hợp danh và công ty cổ phần. Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XI ngày 29/11/2005 đã thông qua Luật Doanh nghiệp mới có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2006. Nhìn chung, các Luật Doanh nghiệp được ban hành qua các thời kỳ đều nhằm hoàn thiện môi trường pháp lý cho khu vực kinh tế tư nhân, thể hiện ở một số điểm như: + Đơn giản hóa thủ tục thành lập doanh nghiệp + Đa dạng hóa các loại hình doanh nghiệp + Hoàn thiện các quy định về góp vốn và phần vốn góp trong công ty TNHH + Hoàn thiện cấu trúc quản lý công ty TNHH + Đa dạng hóa các loại cổ phần + Bảo vệ thành viên và cổ động thiểu số trong công ty + Nâng cao trách nhiệm và giám sát hoạt động quản lý, điều hành công ty. + Bảo vệ chủ nợ làm ăn với công ty + Quy định quy chế chuyển đổi công ty Ba lµ, chÝnh s¸ch hç trî khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh DN c«ng nghiÖp t­ nh©n. Trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp, c¸c chÝnh s¸ch Nhµ n­íc hç trî khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh DN c«ng nghiÖp t­ nh©n sÏ t¸c ®éng tíi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c DN khu vùc nµy. C¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch bao gåm: chÝnh s¸ch hç trî ph¸t triÓn h¹ tÇng: ®­êng giao th«ng, cÊp ®iÖn, cÊp n­íc. Quy ho¹ch lµm chñ ®Çu t­ ®ång bé h¹ tÇng c¬ së, mÆt b»ng s¶n xuÊt, ph¸t triÓn c¸c côm c«ng nghiÖp, khu c«ng nghiÖp tËp trung. C¬ chÕ chÝnh s¸ch hç trî vÒ tµi chÝnh, tÝn dông: x©y dùng quü hç trî, b¶o l·nh tÝn dông: x©y dùng quü hç trî, b¶o l·nh tÝn dông cho c¸c DNCNTN, ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc cho vay ®èi víi c¸c DNCNTN, c¸c dù ¸n ®Çu t­ phï hîp víi quy ho¹ch ®­îc xÐt vay vèn tõ c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n quèc gia, vèn ODA, FDI víi møc ­u ®·i... Hç trî c¸c DNCNTN vÒ khoa häc, c«ng nghÖ vµ ®µo t¹o d¹y nghÒ cho c¸n bé qu¶n lý vµ ng­êi lao ®éng, vÒ xóc tiÕn ®Çu t­ th­¬ng m¹i, qu¶ng b¸ th­¬ng hiÖu, xóc tiÕn th­¬ng m¹i më réng thÞ tr­êng... Bèn lµ, năng lực néi t¹i cña tõng doanh nghiÖp và mối quan hệ hiệp tác giữa các DNCN trên địa bàn: - Mặc dù số lượng DNCN có xu hướng phát triển nhanh nhưng năng lực vận hành, quy mô đầu tư, khả năng tiếp thu công nghệ và chất lượng ho¹t động của các DN này trên địa bàn thành phố còn yếu và không đồng đều. Vốn, kế ho¹ch đầu tư còn mang tính tự phát, tập trung chủ yếu ở khu vực công nghiệp nhẹ. Xét theo tiêu chí phân loại của Chính phủ thì các DN của Hà Nội nói chung và DNCN tư nhân nói riêng vẫn chủ yếu là các DN có năng lực, quy mô vừa và nhỏ. Sè c¸c DN c«ng nghiÖp t­ nh©n tham gia vµo c¸c ngµnh nghÒ c«ng nghiÖp cÊp II, nhÊt lµ ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn kh¸ nhiÒu. ChÝnh sù tham gia ®«ng ®¶o cña c¸c DN t­ nh©n ®· t¹o ra søc c¹nh tranh, mang l¹i lîi Ých cho ng­êi tiªu dïng. Tuy nhiªn, do sù ph¸t triÓn nhanh nh­ng kh«ng ®ång ®Òu theo c¸c ngµnh nghÒ l¹i khiÕn c¸c DN t­ nh©n tù c¶n trë lÉn nhau, lµm gi¶m hiÖu qu¶ ph¸t triÓn. Thªm vµo ®ã, sù t¨ng tr­ëng cña khu vùc c«ng nghiÖp t­ nh©n gÇn nh­ kh«ng phô thuéc vµo ®Þnh h­íng vµ c¬ chÕ hç trî Nhµ n­íc mµ chñ yÕu do quan hÖ cung cÇu thÞ tr­êng ®iÒu tiÕt, nªn kh«ng ph¸t huy hÕt lîi thÕ ®­îc ­u ®·i cña m×nh. Thùc tiÔn cho thÊy nh÷ng thay ®æi vÒ c«ng nghÖ trong c¸c DN chÝnh lµ ®éng lùc quan träng nhÊt lµm n¶y sinh nhu cÇu vay vèn, t¹o thÞ tr­êng vèn cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. Trong mét nÒn kinh tÕ c¹nh tranh cao ®é nh­ hiÖn nay, c¸c DN t­ nh©n ph¶i th­êng xuyªn thay ®æi c«ng nghÖ, m¸y mãc, thiÕt bÞ, c¸c ph­¬ng ph¸p, bÝ quyÕt s¶n xuÊt. ThÕ nh­ng hÇu hÕt c«ng nghÖ ®ang ®­îc sö dông trong c¸c DN t­ nh©n hiÖn nay ®­îc ®¸nh gi¸ lµ l¹c hËu. §¹i ®a sè nh÷ng chñ DN t­ nh©n kh«ng cã kiÕn thøc, th«ng tin, kinh nghiÖm vÒ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn lùa chän, mua vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ. Bªn c¹nh ®ã, còng do thiÕu vèn, hÇu hÕt c¸c DN chØ ®Çu t­ nhá giät, manh món. §iÒu nµy g©y c¶n trë lín tíi kh¶ n¨ng ph¸t triÓn khu vùc doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n. C«ng nghÖ,n¨ng lùc sö dông c«ng nghÖ liªn quan mËt thiÕt ®Õn n¨ng lùc qu¶n lý cña DN. Sù thay ®æi c«ng nghÖ trong c¸c DNCNTN lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña DN. N¨ng lùc tiÕp nhËn c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt, qu¶n lý cña c¸c DNCNTN lÖ thuéc vµo nhËn thøc, th«ng tin, qu¶n lý, nh©n lùc vµ vèn. DNCNTN Hµ Néi ®Ó cã thÓ thÝch øng víi bèi c¶nh míi cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng rÊt cÇn nhËn thøc ®Çy ®ñ vÒ ý nghÜa, vai trß cña nh©n tè c«ng nghÖ ®èi víi n¨ng lùc c¹nh tranh cña DN. - Hîp t¸c liªn kÕt gi÷a c¸c DN c«ng nghiÖp t­ nh©n vµ c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c trªn ®Þa bµn Hµ Néi cã nh÷ng b­íc biÕn ®æi quan träng tr­íc vµ sau thêi kú ®æi míi ®· t¸c ®éng tÝch cùc tíi sù ph¸t triÓn cña DN t­ nh©n ë Hµ Néi. Tr­íc nh÷ng n¨m 1990, quan hÖ hîp t¸c cña DN c«ng nghiÖp t­ nh©n víi c¸c DN Nhµ N­íc chñ yÕu lµ mua b¸n trao ®æi vËt t­, d­ thõa ø ®äng, trao ®æi hµng ho¸ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch b¸n, trao ®æi c¸c s¶n phÈm phô, s¶n phÈm v­ît kÕ ho¹ch Nhµ n­íc. NhiÒu DN c«ng nghiÖp t­ nh©n ®· lîi dông hîp liªn kÕt ®Ó mua b¸n c¸c lo¹i vËt t­, nguyªn liÖu ph©n bè theo kÕ ho¹ch Nhµ n­íc ®Ó kiÕm lêi. Trªn thùc tÕ, c¸c quan hÖ hîp t¸c nµy ®· gãp phÇn gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ vËt t­, nguyªn liÖu cho DN, nh­ng còng g©y khã kh¨n cho thùc hiÖn chØ ®¹o kÕ ho¹ch cña Nhµ n­íc nãi chung. Mét quan hÖ liªn kÕt kh¸c còng kh¸ phæ biÕn lµ quan hÖ gia c«ng ®Æt hµng. C¸c DN s¶n xuÊt trªn c¬ së ®Þnh møc tiªu hao vËt t­ nguyªn liÖu, tiÒn c«ng do c¸c c¬ quan gia c«ng ®Æt hµng cña Nhµ n­íc ®Æt ra. Quan hÖ hîp t¸c liªn kÕt nµy ®· gãp phÇn t¹o c«ng ¨n viÖc lµm t­¬ng ®èi æn ®Þnh cho nhiÒu DN c«ng nghiÖp t­ nh©n. Tuy nhiªn, mÆc dï quan hÖ nµy mang h×nh thøc liªn kÕt cña hai bªn nh­ng b¶n chÊt vÉn thÓ hiÖn sù g­îng Ðp, gß bã, thÓ hiÖn sù phô thuéc mét chiÒu cña DN víi c¸c c¬ quan gia c«ng ®Æt hµng cña Nhµ n­íc. QuyÒn uy c¬ quan gia c«ng ®Æt hµng ®èi víi DN lµ rÊt lín, muèn cho DN nµo cã viÖc hay mÊt viÖc ®Òu ®­îc, v× thÕ Ýt nhiÒu ®· ph¸t sinh c¸c tiªu cùc trong c¸c quan hÖ nµy. H¹n chÕ lín nhÊt cña quan hÖ hîp t¸c tr­íc n¨m 1990 lµ kh«ng thËt sù xuÊt ph¸t tõ quan hÖ b×nh ®¼ng tù nguyÖn gi÷a c¸c bªn tham gia, víi c¸c h×nh thøc liªn kÕt phï hîp ®­îc x©y dùng tõng b­íc tõ thÊp ®Õn cao, xuÊt ph¸t tõ n¨ng lùc vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña DN. C¸c quan hÖ liªn kÕt, hîp t¸c ®­îc thiÕt lËp chñ yÕu b»ng c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh tæ chøc do Nhµ n­íc ¸p ®Æt mét c¸ch duy ý chÝ víi nh÷ng h×nh thøc hîp t¸c,liªn kÕt kh«ng phï hîp víi tr×nh ®é vµ n¨ng lùc qu¶n lý cña DN. §iÒu nµy dÉn tíi c¸c quan hÖ hîp t¸c liªn kÕt phÇn nhiÒu chØ mang tÝnh chÊt h×nh thøc víi hiÖu qu¶ thu ®­îc rÊt h¹n chÕ. Sau nh÷ng n¨m 1990, khi kinh tÕ n­íc ta chuyÕn sang nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, n¨ng lùc s¶n xuÊt cña khu vùc d©n doanh ®· ®­îc gi¶i phãng. S¶n xuÊt cña c¸c DN c«ng nghiÖp t­ nh©n Hµ Néi tù chñ h¬n, do ®ã còng n¨ng ®éng linh ho¹t h¬n. Sù phèi hîp, hîp t¸c liªn kÕt cña c¸c DN c«ng nghiÖp d©n doanh còng chuyÓn sang giai ®o¹n míi víi tr×nh ®é chuyªn m«n ho¸ cao h¬n vµ sù hîp t¸c liªn kÕt ®a d¹ng h¬n, hiÖu qu¶ h¬n. Bªn c¹nh c¸c quan hÖ hîp t¸c nhÊt thêi, ®¬n gi¶n ë tr×nh ®é thÊp ®· xuÊt hiÖn c¸c quan hÖ liªn kÕt dµi h¹n, ë tr×nh ®é cao, víi nhiÒu chñ thÓ tham gia. C¸c quan hÖ hiÖp t¸c gi÷a c¸c DN ®· ®i vµo thùc chÊt h¬n, diÔn ra theo ®óng quy luËt tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung. Cã thÓ nãi, sau n¨m 1990, quan hÖ hîp t¸c gi÷a c¸c DN trë nªn s«i ®éng h¬n, phong phó h¬n, diÔn ra trªn hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Cïng víi qu¸ tr×nh vËn hµnh nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ qu¶n lý kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, quan hÖ hîp t¸c liªn kÕt gi÷a c¸c DN ®­îc gia t¨ng, ph¸t triÓn tõ thÊp lªn cao, tõ liªn kÕt láng lÎo ®Õn liªn kÕt chÆt chÏ, kh¨ng khÝt. Hîp t¸c liªn kÕt gi÷a c¸c DN ®· vµ ®ang ph¸t triÓn víi nhiÒu lo¹i h×nh phong phó, ®a d¹ng, tån t¹i xen kÏ, bªn c¹nh nhau. Trªn ®Þa bµn Hµ Néi ®· xuÊt hiÖn mét sè tæ chøc héi, hiÖp héi thuéc ngµnh c«ng nghiÖp nh­ Héi c¬ khÝ, Héi nhùa, Héi gia giÇy, Héi gèm sø B¸t Trµng, Héi d©y vµ c¸p ®iÖn, víi sù tham gia cña nhiÒu DN c«ng nghiÖp d©n doanh ®Ó thùc hiÖn c¸c quan hÖ hîp t¸c liªn kÕt nh­ trao ®æi kinh nghiÖm, th«ng tin, thèng nhÊt gi¸ c¶, thÞ tr­êng,ph©n c«ng s¶n xuÊt. Ngoµi ra c¸c héi vµ hiÖp héi nµy cßn thùc hiÖn chøc n¨ng liªn minh kinh tÕ nh»m ®¶m b¶o c¸c quyÒn lîi cña c¸c nhµ s¶n xuÊt trong n­íc nh»m chèng l¹i sù c¹nh tranh vµ tiÕn hµnh c¹nh tranh tËp thÓ víi DN n­íc ngoµi. C¸c h×nh thøc hîp t¸c liªn kÕt chÆt chÏ còng ®· xuÊt hiÖn nhiÒu h¬n nh­ liªn doanh ®Çu t­ s¶n xuÊt kinh doanh víi viÖc ®Çu t­ øng tr­íc, bao tiªu s¶n phÈm, uû th¸c xuÊt nhËp khÈu, cung øng vËt t­ nguyªn liÖu ®Ó gia c«ng ®Æt hµng. C¸c quan hÖ hîp t¸c liªn kÕt ®iÓn h×nh trong khèi DN c«ng nghiÖp t­ nh©n lµ: Thµnh lËp C«ng ty do c¸c ph¸p nh©n cung gãp vèn ®Ó s¶n xuÊt víi quy m« lín h¬n, vÝ dô C«ng ty ViÖt Trung vµ C«ng ty Alphanam liªn doanh gãp vèn ®Çu t­ ®Ó s¶n xuÊt c¸c vá thiÕt bÞ ®iÖn composite. C¸c DN c«ng nghiÖp t­ nh©n thùc hiÖn chuyªn m«n ho¸ ®Ó trë thµnh vÖ sinh s¶n xuÊt b¸n thµnh phÈm vµ phô kiÖn cho c¸c DN lín nh­ tr­êng hîp C«ng ty NhËt Quang s¶n xuÊt bao b× cho h·ng Canon s¶n xuÊt m¸y in t¹i khu c«ng nghiÖp Th¨ng Long. C«ng ty Hoµng S¬n s¶n xuÊt ®Õ giÇy cho C«ng ty giÇy Thuþ Khuª, chÕ biÕn nhùa h¹t cho C«ng ty c¬ ®iÖn TrÇn Phó. Mét ®iÓm kh¸ míi trong khèi DN c«ng nghiÖp t­ nh©n Hµ Néi lµ ®· xuÊt hiÖn h×nh thøc hîp t¸c ë tr×nh ®é cao mang d¸ng dÊp cña tËp ®oµn kinh tÕ nh­ c¸c tr­êng hîp Hoµ Ph¸t, CMC, T&T, Alphanam, ®iÓn h×nh nhÊt lµ tËp ®oµn Hoµ Ph¸t lµ tËp ®oµn c«ng nghiÖp t­ nh©n bao gåm kho¶ng 30 C«ng ty, nhµ m¸y, chi nh¸nh trùc thuéc ho¹t ®éng s¶n xuÊt víi c¸c s¶n phÈm rÊt ®a d¹ng nh­ m¸y x©y dùng, èng thÐp, c¸nh kÐo thÐp x©y dùng, ®iÖn l¹nh, néi thÊt v¨n phßng, x©y dùng, ®· thùc hiÖn chuyªn m«n ho¸ vµ hîp t¸c ë tr×nh ®é cao víi tæng doanh thu mét n¨m kho¶ng DN c«ng nghiÖp t­ nh©n 3.000 tû ®ång. Víi c¸c quan hÖ hîp t¸c liªn kÕt nµy, mÆt ®­îc lín nhÊt lµ s¶n xuÊt vµ l­u th«ng cña c¸c DN c«ng nghiÖp t­ nh©n ®· g¾n bã ngµy cµng chÆt chÏ h¬n, gãp phÇn æn ®Þnh “®Çu vµo”, khai th«ng ®­îc “®Çu ra” trong s¶n xuÊt cho c¸c DN mét c¸ch nhanh chãng, b¶o ®¶m ph¸t huy ®­îc tiÒm n¨ng thÕ m¹nh, tÝnh tù chñ cña c¸c chñ thÓ tham gia hîp t¸c liªn kÕt, thóc ®Èy chuyªn m«n ho¸ trong s¶n xuÊt ë tr×nh ®é cao h¬n. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng mÆt ®¹t ®­îc trong hîp t¸c liªn kÕt, vÉn tån t¹i mét sè mÆt h¹n chÕ nh­: cßn tån t¹i c¸c m©u thuÉn vÒ mÆt lîi Ých trong quan hÖ kinh tÕ dÉn ®Õn hîp t¸c liªn kÕt thiÕu æn ®Þnh, bÒn chÆt. ChÕ ®é tµi ph¸n xö lý c¸c DN vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ cßn yÕu, kh«ng nghiªm dÉn tíi nÕu cã m©u thuÉn c¸c DN c«ng nghiÖp t­ nh©n Ýt khi t×m ®Õn toµ ¸n kinh tÕ ®Ó b¶o vÖ lîi Ých cña m×nh. Sù hîp t¸c liªn kÕt gi÷a c¸c DN lín vµ c¸c DN nhá bÞ phô thuéc nªn lîi Ých th­êng bÞ x©m ph¹m. H×nh thøc, néi dung ho¹t ®éng tæ chøc hîp t¸c liªn kÕt ch­a râ rµng, n¨ng lùc bé m¸y vµ ph­¬ng tiÖn ®iÒu hµnh hîp t¸c liªn kÕt cßn yÕu kÐm ch­a chuyªn nghiÖp. 1.2. Kinh nghiÖm vÒ ph¸t triÓn doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc ë mét sè n­íc 1.2.1. Kinh nghiÖm cña Trung Quèc Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng, më cöa héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ tõ n¨m 1979 ®Õn nay cña Trung Quèc cã thÓ chia ra thµnh 2 giai ®o¹n: Giai ®o¹n héi nhËp theo chiÒu réng (1979-1990) víi néi dung chñ yÕu lµ më cöa tõng b­íc tõ x©y dùng 4 ®Æc khu kinh tÕ më, më cöa c¸c Thµnh phè ven biÓn, ven s«ng, c¸c Thµnh phè biªn giíi nh»m t¨ng c­êng thu hót FDI vµ s¶n xuÊt h­íng vÒ xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm cã hµm l­îng lao ®éng vµ nguyªn liÖu cao phï hîp lîi thÕ so s¸nh hiÖn t¹i cña Trung Quèc. Tõ nh÷ng ®Æc khu ®ã t¸c ®éng lan to¶ ra toµn quèc. Trong giai ®o¹n ®Çu, Trung Quèc ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch më cöa (nhÊt lµ thuÕ) theo h­íng hç trî gia c«ng xuÊt khÈu, b¶o hé s¶n xuÊt trong n­íc, song s½n sµng nh­îng bé lîi Ých tr­íc m¾t, miÔn gi¶m thuÕ vµ ®­a ra nhiÒu chÝnh s¸ch ­u ®·i kh¸c hÊp dÉn ®Ó thu hót tèi ®a nguån vèn n­íc ngoµi; ®ång thêi tÝch cùc khai th¸c nguån ODA ®Ó ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, t¹o thuËn lîi thu hót FDI, ­u ®·i thuÕ cho doanh nghiÖp trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. §Ó khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, Trung Quèc ®· gi¶m møc thuÕ thu nhËp tõ 30% xuèng cßn 15% vµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ë ®Æc khu kinh tÕ lµ 10%; miÔn thuÕ tíi 5 n¨m ®Çu cho c¸c doanh nghiÖp míi thµnh lËp ë ®Æc khu; miÔn thuÕ thu nhËp khi chuyÓn l·i ra n­íc ngoµi, hoµn tr¶ thuÕ thu nhËp cho phÇn lîi nhuËn dïng ®Ó t¸i ®Çu t­. §éc quyÒn kinh doanh vµ can thiÖp trùc tiÕp cña Nhµ n­íc vµo ho¹t ®éng kinh tÕ gi¶m dÇn. §Çu thËp kû 80, ChÝnh phñ chØ cßn ®éc quyÒn kinh doanh 7 mÆt hµng nhËp khÈu vµ 16 mÆt hµng xuÊt khÈu quan träng nhÊt. §Ó hç trî xuÊt khÈu, tõ n¨m 1983 ®· thùc hiÖn hoµn thuÕ c«ng th­¬ng ë kh©u s¶n xuÊt cuèi cïng ¸p dông VAT ®èi víi 17 mÆt hµng xuÊt khÈu c¬ ®iÖn; n¨m 1985 më réng ph¹m vi hoµn tr¶ thuÕ ®Õn tÊt c¶ c¸c mÆt hµng trõ dÇu th« vµ dÇu thµnh phÈm. N¨m 1986, hoµn tr¶ thuÕ trung gian vµ VAT ®èi víi 10 s¶n phÈm nh­ may mÆc, thuèc l¸ cuèn, n¨m 1988 hoµn tr¶ toµn bé thuÕ gi¸n tiÕp luü tiÕn ë c¸c kh©u. Trung Quèc coi träng viÖc lËp c¸c quü tÝn dông xuÊt khÈu, quü hç trî s¶n xuÊt chuyªn ngµnh nh»m cung cÊp tÝn dông xuÊt khÈu, tÝn dông c¶i tiÕn kü thuËt, t¨ng c­êng kh¶ n¨ng s¶n xuÊt s¶n phÈm gia c«ng xuÊt khÈu vµ th­ëng xuÊt khÈu cho c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc, ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc gia c«ng l¾p ®Æt ®èi víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi; sö dông linh ho¹t c¸c h×nh thøc mËu dÞch båi hoµn, thuª mua tµi chÝnh ®Ó hç trî doanh nghiÖp Trung Quèc ®æi míi n¨ng lùc vµ hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thiÕt bÞ. Tõ n¨m 1979-1990, Trung Quèc ®· 6 lÇn ®iÒu chØnh tû gi¸ (riªng n¨m 1994 Trung Quèc ®· ph¸ gi¸ lªn tíi trªn 30% ®ång NDT cña m×nh) nh»m khuyÕn khÝch xuÊt khÈu vµ b­íc ®Çu më cöa thÞ tr­êng vèn Trung Quèc cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Giai ®o¹n héi nhËp theo chiÒu s©u (tõ 1990 ®Õn nay): KÕt hîp gi÷a më cöa theo khu vùc ®Þa lý víi më cöa theo lÜnh vùc (®Æc biÖt lµ lÜnh vùc dÞch vô - tµi chÝnh), ®ång thêi ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng th­¬ng l­îng ®iÒu chØnh thÓ chÕ ®Ó tham gia WTO. Nhµ n­íc thèng nhÊt vµ t¹o m«i tr­êng thuÕ b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc, tõng b­íc h¹ thÊp thuÕ quan theo yªu cÇu héi nhËp vµ duy tr× b¶o hé ë møc cã thÓ ®èi víi ngµnh, s¶n phÈm s¶n xuÊt trong n­íc cã triÓn väng thÞ tr­êng vµ cã ý nghÜa quan träng trong ®êi sèng kinh tÕ - x· héi. Trung Quèc chuyÓn m¹nh tõ viÖc ­u ®·i thuÕ l©u dµi vµ theo khu vùc ®Þa lý, thµnh phÇn kinh tÕ, sang ­u ®·i thuÕ cã thêi h¹n vµ lÜnh vùc, dù ¸n cÇn ­u tiªn ph¸t triÓn. Møc thuÕ quan trung b×nh cña Trung Quèc gi¶m tõ 43,2% n¨m 1992 xuèng cßn 17% n¨m 1997 vµ d­íi 15% vµo n¨m 2000. Nh»m c¶i thiÖn c¨n b¶n m«i tr­êng kinh doanh, nh÷ng n¨m gÇn ®©y Trung Quèc ph¸t triÓn h¹ tÇng vµ ¸p dông møc gi¸ dÞch vô thèng nhÊt cho c¸c doanh nghiÖp vµ th­¬ng nh©n Trung Quèc. C¸c thñ tôc phª duyÖt dù ¸n ®­îc ®¬n gi¶n ho¸, nh÷ng h¹n chÕ ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc gi¶m tèi thiÓu. §ång nh©n d©n tÖ ®· ®­îc chuyÓn ®æi trong tµi kho¶n v·ng lai tõ 01/12/1996, gióp cho doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi thuËn lîi trong thanh to¸n quèc tÕ. Trung Quèc t¨ng c­êng ph©n cÊp qu¶n lý kinh tÕ- x· héi cho ®Þa ph­¬ng. Ban qu¶n lý c¸c ®Æc khu, c¸c khu chÕ xuÊt cã quyÒn h¹n rÊt réng vµ ®éc lËp xö lý tÊt c¶ c¸c khÝa c¹nh liªn quan ®Õn thu hót FDI trªn c¬ së mét sè chÝnh s¸ch khung do ChÝnh phñ ®Ò ra. C¸c ®Þa ph­¬ng ®­îc ph©n cÊp cã quyÒn ®­a ra c¸c lo¹i thuÕ vµ phÝ riªng cã quyÒn phª chuÈn c¸c dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ ®­a ra c¸c h¹n møc ®Çu t­ riªng. C¬ chÕ qu¶n lý ngo¹i th­¬ng ®­îc c¶i c¸ch theo h­íng cëi më h¬n. T×nh tr¹ng ®éc quyÒn cña Nhµ n­íc ngµy cµng thu hÑp, tr­íc hÕt trong ngo¹i th­¬ng. C¸c c«ng ty t­ nh©n ®­îc phÐp xuÊt khÈu trùc tiÕp. ChÝnh s¸ch hoµn thuÕ vµ ®iÒu chØnh linh ho¹t tû gi¸ ®­îc sö dông nh­ mét c«ng cô trî gióp doanh nghiÖp xuÊt khÈu. N©ng cao søc c¹nh tranh cña khu vùc doanh nghiÖp trong n­íc, nhÊt lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®­îc ­u tiªn trong môc tiªu vµ c«ng cô ®Ó ®Èy m¹nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Hµng lo¹t biÖn ph¸p c¶i c¸ch doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®· ®­îc ®­a ra: cæ phÇn ho¸, cho thuª, b¸n kho¸n, gi¶i thÓ, ph¸ s¶n, cho phÐp t­ nh©n mua l¹i hoÆc tham gia cæ phÇn cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc (Trung Quèc chñ tr­¬ng chØ gi÷ l¹i kho¶ng 500 doanh nghiÖp Nhµ n­íc chñ chèt vµ 110 tËp ®oµn C«ng ty). C¸c doanh nghiÖp t­ nh©n ®­îc phÐp vay ._. t­ nh©n vÒ khoa häc c«ng nghÖ Hç trî cho c¸c DNCNTN c¸c chi phÝ vÒ chuÈn bÞ dù ¸n ®Çu t­ trong chuyÓn giao c«ng nghÖ, øng dông c«ng nghÖ míi, ¸p dông c«ng nghÖ cao, c«ng nghÖ s¹ch. C¸c DNCNTN cã c¸c dù ¸n trªn ®­îc ­u tiªn vay vèn ­u ®·i vµ hç trî l·i suÊt sau ®Çu t­, ®­îc thµnh phè ®Ò nghÞ ng©n hµng ngo¹i th­¬ng b¶o l·nh vay vèn n­íc ngoµi nhËp khÈu thiÕt bÞ s¶n xuÊt. C¸c DN t­ vÊn khoa häc c«ng nghÖ ®­îc miÔn gi¶m thuÕ trÞ gi¸ gia t¨ng thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c DNCNTN h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt c¸c kho¶n chi phÝ nghiªn cøu thiÕt kÕ, c¶i tiÕn, s¸ng t¸c mÉu m· míi, ®æi míi n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ, chÕ thö s¶n phÈm míi vµ kh«ng ph¶i chÞu thuÕ thu nhËp ®èi víi c¸c ho¹t ®éng nµy. T¹o ®iÒu kiÖn miÔn thuÕ thu nhËp cho viÖc gãp vèn b»ng s¸ng chÕ, bÝ quyÕt kü thuËt, qui tr×nh c«ng nghÖ. MiÔn thuÕ thu nhËp cho phÇn thu nhËp tõ viÖc thùc hiÖn hîp ®ång nghiªn cøu khoa häc vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ, s¶n phÈm ®ang trong thêi kú s¶n xuÊt thö nghiÖm, s¶n phÈm lµm ra tõ c«ng nghÖ míi lÇn ®Çu tiÕn ®­îc ¸p dông. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ­u ®·i ®èi víi c¸c c¬ quan nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ liªn kÕt hîp t¸c víi c¸c DNCNTN. C¸c c¸ nh©n cã nhiÒu thµnh tÝch trong nghiªn cøu ¸p dông c«ng nghÖ míi, n©ng cao chÊt l­îng vµ søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm t¹i khu vùc c«ng nghiÖp t­ nh©n sÏ ®­îc thµnh phè ®éng viªn khen th­ëng. Thùc hiÖn chÕ ®é ®¨ng ký vµ b¶o hé, khen th­ëng b×nh ®¼ng nh­ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc cho c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n cã c¸c ®Ò tµi, dù ¸n, ph¸t minh vµ s¸ng kiÕn khoa häc c«ng nghÖ cã gi¸ trÞ. §èi víi c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n lín, s¶n xuÊt hiÖu qu¶, ®Ò nghÞ ngµnh thuÕ cho ¸p dông chÕ ®é khÊu hao rót ng¾n thêi gian ®Ó doanh nghiÖp sím nhanh chãng ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ. T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c DNCNTN liªn kÕt víi c¸c c«ng ty thuª mua tµi chÝnh ®Ó thuª thiÕt bÞ hoÆc nhËp khÈu thiÕt bÞ tr¶ chËm. Hç trî mét phÇn kinh phÝ cho c¸c DNCNTN lín ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng quèc tÕ, ph¸t triÓn th­¬ng hiÖu, øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong qu¶n lý vµ s¶n xuÊt. Cung cÊp th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp vÒ c¸c ®Ò tµi khoa häc kü thuËt ®· ®­îc Nhµ n­íc nghiÖm thu, c¸c th«ng tin vÒ thiÕt bÞ c«ng nghÖ n­íc ngoµi ®Ó c¸c DN c«ng nghiÖp n«ng th«n cã ®iÒu kiÖn lùa chän c«ng nghÖ phï hîp nhÊt cho ®Çu t­ s¶n xuÊt. T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c nghÖ nh©n tham gia ho¹t ®éng nghiªn cøu thiÕt kÕ c¶i tiÕn mÉu m·, ®æi míi c«ng nghÖ tõ nguån kinh phÝ nghiªn cøu khoa häc cña Nhµ n­íc, ®­îc ®¨ng ký chñ tr× c¸c ®Ò tµi khoa häc c«ng nghÖ, ®­îc hç trî qu¶ng c¸o tr×nh diÔn giíi thiÖu kÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ cña m×nh. KhuyÕn khÝch viÖc tiÕp thÞ, m«i giíi mua b¸n b¶n quyÒn së h÷u khoa häc c«ng nghÖ trªn thÞ tr­êng. Áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế. Sím nghiªn cøu thµnh lËp mét sè quÜ tµi chÝnh cho ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ nh­ QuÜ hç trî ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ, QuÜ ®Çu t­ m¹o hiÓm dµnh riªng cho nghiªn cøu vµ s¶n xuÊt s¶n phÈm míi. KhuyÕn khÝch thµnh lËp c¸c tæ chøc ho¹t ®éng khoa häc c«ng nghÖ t¹i ®Þa bµn n«ng th«n víi sù trî gióp ban ®Çu cña Nhµ n­íc ®Ó lµm ®Çu mèi chÝnh phæ biÕn kiÕn thøc, kü n¨ng ngµnh nghÒ míi, hç trî d¹y nghÒ, cung cÊp th«ng tin, chuyÓn giao c«ng nghÖ trªn ®Þa bµn n«ng th«n. 3.2.3.4. Thùc hiÖn c¬ chÕ chÝnh s¸ch hç trî ®èi víi c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n vÒ ®µo t¹o d¹y nghÒ cho c¸n bé qu¶n lý vµ ng­êi lao ®éng Víi môc tiªu phÊn ®Êu lµ Hµ Néi ph¶i lµ ®Þa ph­¬ng ®i ®Çu c¶ n­íc vÒ ®µo t¹o nguån nh©n lùc chÊt l­îng cao. Víi môc tiªu ®ã, cÇn thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸, x· héi ho¸ c«ng t¸c ®µo t¹o d¹y nghÒ cho ng­êi lao ®éng trong khu vùc c«ng nghiÖp t­ nh©n d­íi mäi h×nh thøc nh­ ®µo t¹o dµi h¹n, ng¾n h¹n, kÌm cÆp, truyÒn nghÒ, ®µo t¹o l¹i, ®µo t¹o bæ sung, ®µo t¹o t¹i chç, ®µo t¹o l­u ®éng, ®µo t¹o tõ xa... TiÕp tôc t¨ng qui m« ®µo t¹o vµ sè l­îng c¸c tr­êng, trung t©m ®µo t¹o d¹y nghÒ cho c«ng nghiÖp. Kh«ng ngõng ®æi míi ch­¬ng tr×nh, gi¸o tr×nh ®µo t¹o d¹y nghÒ, khuyÕn khÝch ®µo t¹o theo modun, ®µo t¹o theo ®Æt hµng, ®µo t¹o khëi sù doanh nghiÖp d­íi h×nh thøc “v­ên ­¬m doanh nghiÖp”, kÕt hîp ®µo t¹o víi trao ®æi kinh nghiÖm theo nhãm DN cïng ngµnh nghÒ. Bªn c¹nh viÖc n©ng cÊp, tæ chøc l¹i ho¹t ®éng c¸c tr­êng, c¸c trung t©m ®µo t¹o chuyªn nghiÖp ®ang cã, cÇn khuyÕn khÝch c¸c h×nh thøc hîp t¸c, liªn kÕt gi÷a c¸c tr­êng, c¸c viÖn víi doanh nghiÖp vÒ ®µo t¹o d¹y nghÒ nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng thùc hµnh t¹i DN, ®ång thêi vÉn b¶o ®¶m ®­îc ®µo t¹o vÒ lý thuyÕt c¬ b¶n cho ng­êi lao ®éng, gi¶m bít chi phÝ ®µo t¹o. KhuyÕn khÝch c¸c DNCNTN tự tæ chøc c¸c ho¹t ®éng ®µo t¹o d¹y nghÒ. TiÕp tôc ®Èy m¹nh thùc hiÖn c¬ chÕ hç trî tµi chÝnh Nhµ n­íc cho ho¹t ®éng ®µo t¹o d¹y nghÒ, nhÊt lµ cho DNCNTN võa vµ nhá, ­u tiªn ®µo t¹o d¹y nghÒ trong c¸c ngµnh nghÒ mòi nhän, träng ®iÓm ®ßi hái kü thuËt vµ c«ng nghÖ cao, ®µo t¹o d¹y nghÒ t¹i c¸c x· n«ng nghiÖp ch­a ph¸t triÓn nghÒ T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c DN c«ng nghiÖp n«ng th«n ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt c¸c kho¶n chi cho ®µo t¹o d¹y nghÒ theo h×nh thøc võa häc võa lµm ngay t¹i DN. KhuyÕn khÝch c¸c chñ Doanh nghiÖp cã kiÕn thøc, cã tay nghÒ, cã kinh nghiÖm kinh doanh tham gia vµo ho¹t ®éng ®µo t¹o d¹y nghÒ. MiÔn c¸c lo¹i thuÕ cho c¸c nghÖ nh©n vµ chuyªn gia trong ho¹t ®éng truyÒn nghÒ trùc tiÕp. Hç trî mét phÇn häc phÝ cho ng­êi lao ®éng khi theo häc t¹i c¸c c¬ së ®µo t¹o cña thµnh phè. Cã qui ®Þnh cÊp mét phÇn kinh phÝ ®Ó doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n cã thÓ cö ng­êi ®i ®µo t¹o, thùc tËp ë n­íc ngoµi theo ch­¬ng tr×nh, ®Ò ¸n ®µo t¹o cña thµnh phè. Bè trÝ kho¶n kinh phÝ cÇn thiÕt trong kinh phÝ gi¶i phãng mÆt b»ng, ®ång thêi qui ®Þnh tr¸ch nhiÖm cho tæ chøc tiÕp nhËn sö dông ®Êt ph¶i ®ãng gãp mét phÇn kinh phÝ ®µo t¹o d¹y nghÒ cho n«ng d©n bÞ thu håi ®Êt ®Ó n«ng d©n cã nghÒ cã thÓ chuyÓn viÖc lµm míi. Tæ chøc ®µo t¹o víi häc phÝ thÊp nhÊt c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ qu¶n lý cho c¸c chøc danh chñ chèt qu¶n lý doanh nghiÖp c«ng nghiÖp võa vµ nhá. Söa ®æi chÕ ®é häc phÝ ®µo t¹o d¹y nghÒ theo h­íng ngoµi phÇn hç trî cña Nhµ n­íc theo kh¶ n¨ng ng©n s¸ch, häc phÝ ®µo t¹o d¹y nghÒ cÇn b¶o ®¶m trang tr¶i c¸c chi phÝ cÇn thiÕt cho gi¶ng d¹y vµ häc tËp vµ cã tÝch luü ®Çu t­ ph¸t triÓn c¬ së ®µo t¹o. Xo¸ bá mäi kho¶n thu ngoµi häc phÝ ®èi víi c¸c häc viªn. Thµnh lËp quü hç trî häc nghÒ do Nhµ n­íc, c¸ nh©n vµ Doanh nghiÖp cïng ®ãng gãp. T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho tæ chøc c¸ nh©n n­íc ngoµi vµ ViÖt kiÒu ®Çu t­ më tr­êng ®µo t¹o d¹y nghÒ. 3.2.3.5. Thùc hiÖn c¬ chÕ chÝnh s¸ch hç trî ®èi víi c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n vÒ xóc tiÕn ®Çu t­ vµ th­¬ng m¹i Tæ chøc tuyªn truyÒn, qu¶ng b¸ mét c¸ch réng r·i nh»m giíi thiÖu m«i tr­êng vµ chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ cña thµnh phè ®Õn c¸c DNCNTN. T¨ng c­êng n¨ng lùc c¸n bé Nhµ n­íc ho¹t ®éng vÒ xóc tiÕn ®Çu t­, ®¶m b¶o cho sè c¸n bé nµy cã kiÕn thøc chuyªn m«n, hiÓu biÕt vÒ doanh nghiÖp vµ c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi cã liªn quan, cã ®ñ n¨ng lùc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh vµ dù ¸n xóc tiÕn vµ kªu gäi ®Çu t­ cô thÓ, am hiÓu vµ th­êng xuyªn g¾n bã víi doanh nghiÖp, cã kh¶ n¨ng tËp hîp vµ cung cÊp th«ng tin, cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch vµ dù b¸o. T¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt, thiÕt bÞ kü thuËt tiªn tiÕn, nhÊt lµ hÖ thèng m¹ng m¸y tÝnh ®ñ m¹nh ®Ó cã thÓ l­u tr÷, cËp nhËt, tiÕp nhËn, chuyÓn t¶i nhanh nhÊt th«ng tin khèi l­îng lín ®Õn c¸c doanh nghiÖp. X©y dùng hÖ thèng néi dung th«ng tin xóc tiÕn kªu gäi ®Çu t­ phï hîp th«ng qua x©y dùng chiÕn l­îc vµ kÕ ho¹ch xóc tiÕn ®Çu t­ 2006 - 2010 nh»m t¹o dùng h×nh ¶nh tèt ®Ñp cña Hµ Néi cho c¸c nhµ ®Çu t­. X¸c ®Þnh ®óng träng t©m, träng ®iÓm vÒ xóc tiÕn ®Çu t­ trong tõng giai ®o¹n, kh«ng dµn tr¶i ®Ó ph©n t¸n nguån lùc, ph¶i t¹o ra Ên t­îng m¹nh, t¹o ra lßng tin cho c¸c nhµ ®Çu t­. N©ng cao n¨ng lùc, chÊt l­îng c¸c dù b¸o vÒ diÔn biÕn, nhu cÇu ®Çu t­ ®Ó lµm c¨n cø cho viÖc x©y dùng qui ho¹ch ph¸t triÓn vµ x©y dùng chÝnh s¸ch hç trî khuyÕn khÝch cña thµnh phè. Ban hµnh danh môc ngµnh nghÒ, s¶n phÈm, c«ng nghÖ, lÜnh vùc ­u tiªn kªu gäi ®Çu t­ dùa trªn c¬ së c¸c ®Þnh h­íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cã tÝnh ®Õn ®iÒu kiÖn ®Æc thï cña Hµ Néi. Lùa chän c¸c h×nh thøc vµ ph­¬ng ph¸p xóc tiÕn kªu gäi ®Çu t­ cã hiÖu qu¶ b»ng nhiÒu h×nh thøc. T¨ng c­êng chÊt l­îng c¸c ho¹t ®éng héi th¶o, héi nghÞ chuyªn ®Ò, c¸c buæi tiÕp xóc ®Þnh kú gi÷a thµnh phè, quËn huyÖn vµ doanh nghiÖp ®Ó cung cÊp th«ng tin, n¾m b¾t ý kiÕn kiÕn nghÞ cña DN ®Ó c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ t¹i Hµ Néi tèt h¬n. N©ng cao sè l­îng vµ chÊt l­îng viÖc in Ên, ph¸t hµnh, chuyÓn t¶i c¸c Ên phÈm th«ng tin kªu gäi xóc tiÕn ®Çu t­ ®Õn c¸c doanh nghiÖp. Hç trî c¸c DNCNTN, nhÊt lµ DN nhá tham gia c¸c Héi chî, héi thi, triÓn l·m, giíi thiÖu s¶n phÈm do thµnh phè tæ chøc. ThiÕt lËp quan hÖ hîp t¸c gia c«ng ®Æt hµng, bao tiªu, ®¹i lý, mua b¸n trao ®æi hµng ho¸, s¶n phÈm theo hîp ®ång gi÷a c¸c DN s¶n xuÊt vµ c¸c DN th­¬ng m¹i, Trung t©m th­¬ng m¹i lín trong néi thµnh. Hç trî c¸c DNCNTN ®i tham quan, kh¶o s¸t t×m kiÕm thÞ tr­êng, t×m kiÕm ®èi t¸c tiªu thô s¶n phÈm trong vµ ngoµi n­íc. Hç trî trong viÖc tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ s¶n phÈm c«ng nghiÖp t­ nh©n d­íi c¸c h×nh thøc nh­ ph¸t hµnh tê r¬i, tê gÊp, ®Üa h×nh, ®Üa CD rom, giíi thiÖu th«ng tin vÒ s¶n phÈm c«ng nghiÖp t­ nh©n trªn c¸c t¹p chÝ chuyªn ngµnh, b¸o hµng nµy, ®µi ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh. Hç trî DN tiÕp cËn víi viÖc t×m kiÕm th«ng tin thÞ tr­êng vµ giao dÞch th­¬ng m¹i ®iÖn tö trªn m¹ng Internet th«ng qua giao dÞch qua Email, trang Website. TËp huÊn cho DN c«ng nghiÖp Hµ Néi c¸c kiÕn thøc vÒ x©y dùng ph¸t triÓn th­¬ng hiÖu, c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng b¸n hµng, ph©n tÝch thÞ tr­êng, c¸c qui ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ hîp ®ång mua b¸n, nh·n hiÖu hµng ho¸, së h÷u c«ng nghiÖp, v¨n minh th­¬ng m¹i, vÖ sinh an toµn thùc phÈm. Hç trî cho c¸c DN tham gia vµo c¸c tæ chøc liªn kÕt nh­ Héi, hiÖp héi ngµnh nghÒ, c©u l¹c bé, nhãm s¶n phÈm, t¹i ®Þa ph­¬ng vµ trong khu vùc ®Ó tõng b­íc gióp nhau chia sÎ th«ng tin, ph©n ®Þnh thÞ tr­êng, thèng nhÊt gi¸ c¶, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Cung cÊp cho c¸c DN th«ng tin thÞ tr­êng, gi¸ c¶ trong vµ ngoµi n­íc, thÞ hiÕu, t©m lý kh¸ch hµng, dù b¸o diÔn biÕn cung cÇu hµng ho¸, tû gi¸ ngo¹i hèi. §Þnh kú, tæ chøc c¸c buæi gÆp gì, tiÕp xóc, héi nghÞ kh¸ch hµng, ®Ó cho c¸c DN s¶n xuÊt gÆp gì c¸c ®¬n vÞ th­¬ng m¹i xuÊt nhËp khÈu lín ®Ó n¾m râ h¬n vÒ diÔn biÕn thÞ tr­êng, kh¶ n¨ng hîp t¸c tiªu thô s¶n phÈm. 3.2.3.6. §æi míi c¸c ho¹t ®éng hç trî ph¸t triÓn c«ng nghiÖp t­ nh©n th«ng qua c¸c ho¹t ®éng dÞch vô khuyÕn c«ng Thùc hiÖn hç trî cho c«ng nghiÖp t­ nh©n th«ng qua viÖc triÓn khai thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 134 cña ChÝnh phñ vÒ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n, theo ®ã tËp trung vµo mét sè kh©u träng t©m sau: Trong kh©u khëi sù lËp DN: C¸c DNCNTN khi khëi sù thµnh lËp DN th­êng lóng tóng v× kh«ng cã ®ñ th«ng tin vµ kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ vÊn ®Ò nµy. V× vËy, trong kh©u khëi sù DN, thµnh phè cÇn t¨ng c­êng h­íng dÉn hç trî DN vÒ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n nhÊt vÒ thñ tôc ®¨ng ký kinh doanh, ®¨ng ký kª khai nép thuÕ, chÕ ®é b¸o c¸o tµi chÝnh thèng kª, tuyÓn dông lao ®éng, qu¶n lý Doanh nghiÖp. Trong kh©u chuÈn bÞ ®Çu t­ míi vµ ®Çu t­ më réng: Thµnh phè cÇn hç trî DN c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vÒ viÖc lËp dù ¸n, t×m kiÕm mÆt b»ng, xin ­u ®·i ®Çu t­, huy ®éng vèn, ®iÒu tra thÞ tr­êng, tiÕp cËn c¸c nguån vèn ­u ®·i ph¸t triÓn Nhµ n­íc. Tr­íc m¾t, tËp trung c«ng t¸c hç trî nµy cho c¸c DN néi thµnh cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh, cã nhu cÇu bøc xóc vµ cÇn di rêi ®Þa ®iÓm s¶n xuÊt ra ngo¹i thµnh. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt: Thµnh phè cÇn quan t©m hç trî DN n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý, hîp lý ho¸ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh, n©ng cao søc c¹nh tranh. Tr­íc m¾t, tËp trung c«ng t¸c nµy cho c¸c DNCNTN tham gia s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp chñ lùc, phï hîp víi qui ho¹ch ®Þnh h­íng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña thµnh phè. Trong ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ: Thµnh phè hç trî DN trong viÖc lùa chän c«ng nghÖ míi, øng dông tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ ®Ó n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt, qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm vµ b¶o vÖ m«i tr­êng. TËp trung ­u tiªn hç trî cho DN øng dông c«ng nghÖ kü thuËt cao, c«ng nghÖ s¹ch, cã hµm l­îng c«ng nghÖ cao. Trong ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i: T¨ng c­êng c¸c hç trî cña thµnh phè cho DN vÒ cung cÊp th«ng tin, tiÕp thÞ, t×m kiÕm thÞ tr­êng, t×m kiÕm ®èi t¸c, tæ chøc héi chî triÓn l·m vµ giíi thiÖu s¶n phÈm. TËp trung ­u tiªn hç trî cho c¸c DN s¶n xuÊt s¶n phÈm xuÊt khÈu, s¶n phÈm thay thÕ hµng nhËp khÈu. Trong tuyÓn dông vµ n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng: Thµnh phè hç trî DN trong viÖc ®µo t¹o kiÕn thøc qu¶n lý lao ®éng, ®µo t¹o nghÒ, truyÒn nghÒ, ph¸t triÓn nghÒ, nhÊt lµ c¸c ngµnh nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng mang b¶n s¾c v¨n ho¸ Hµ Néi vµ c¸c ngµnh nghÒ míi phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña Hµ Néi. TËp trung hç trî c¸c DN ®Çu t­ thu hót tuyÓn dông lao ®éng t¹i c¸c x· ngo¹i thµnh ch­a ph¸t triÓn nghÒ TCN. Trong ho¹t ®éng liªn doanh liªn kÕt: Thµnh phè hç trî DN trong c¸c ho¹t ®éng trao ®æi kinh nghiÖm, tham quan, kh¶o s¸t, tham gia c¸c ho¹t ®éng liªn doanh, liªn kÕt, c¸c héi, hiÖp héi ngµnh nghÒ. Trong ®ã tËp trung vµo c¸c DN thuéc nhãm s¶n phÈm cã thÕ m¹nh cña Hµ Néi nh­ d©y vµ c¸p ®iÖn, bao b×, gèm sø, xe m¸y, dÖt may xuÊt khÈu, thñ c«ng mü nghÖ. 3.2.3.7. Duy tr× vµ n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng trao ®æi th«ng tin th­êng xuyªn gi÷a c¸c c¬ së c«ng nghiÖp t­ nh©n vµ c¬ quan qu¶n lý H­íng tíi môc tiªu x©y dùng quan hÖ g¾n bã chÆt chÏ, th­êng xuyªn gi÷a c¸c c¬ quan qu¶n lý víi DN, gãp phÇn gi¶m chi phÝ, t¹o m«i tr­êng, ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt cho c¸c DN trong s¶n xuÊt kinh doanh, cÇn thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p sau: - N©ng cao h¬n n÷a néi dung vµ chÊt l­îng hÖ thèng th«ng tin vÒ c¸c c¬ së c«ng nghiÖp thµnh phè trªn m¹ng Internet ®Ó cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n, doanh nghiÖp cã thÓ tra cøu nhanh chãng c¸c th«ng tin cÇn thiÕt gióp cho viÖc t×m hiÓu n¨ng lùc, ngµnh nghÒ, kh¶ n¨ng hîp t¸c liªn kÕt gi÷a c¸c DN. C¸c th«ng tin nµy còng rÊt cÇn thiÕt cho c¸c c¬ quan qu¶n lý khi cÇn x¸c ®Þnh n¨ng lùc tµi chÝnh cña DN tham gia vµo c¸c dù ¸n cña Nhµ n­íc. Ngoµi ra, th«ng tin nµy cßn ®Ó thùc hiÖn sù gi¸m s¸t cña céng ®ång ®èi víi DN trong viÖc thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô trong s¶n xuÊt kinh doanh. - §Çu t­ ng©n s¸ch thµnh phè ®Ó x©y dùng hÖ thèng d÷ liÖu th«ng tin khoa häc c«ng nghÖ dïng chung b»ng c«ng cô th«ng tin hiÖn ®¹i ®Ó cho c¸c DN cã thÓ tiÕp cËn nhanh chãng c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ trong vµ ngoµi n­íc. Thµnh phè cÇn ®Èy m¹nh viÖc hç trî viÖc lËp c¸c trang Web chuyªn ngµnh, ®a d¹ng ho¸ c¸c Ên phÈm truyÒn t¶i th«ng tin vÒ nhu cÇu, kh¶ n¨ng, c¬ héi hîp t¸c, trao ®æi trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp liªn quan ®Õn nghiªn cøu vµ øng dông khoa häc c«ng nghÖ cho c¸c DN c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn. - Cung cÊp cho DN c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ, nhÊt lµ c¸c th«ng tin vÒ lÞch tr×nh c¾t gi¶m thuÕ theo CEPT/AFTA ®èi víi ngµnh c«ng nghiÖp, c¸c ph©n tÝch dù b¸o vÒ thÞ tr­êng, c¸c chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i vµ ®Æc ®iÓm thÞ tr­êng c¸c n­íc trªn thÕ giíi, c¸c th«ng lÖ vµ tiªu chuÈn hµng ho¸ xuÊt khÈu quèc tÕ. - Th«ng qua Cæng giao tiÕp ®iÖn tö Hµ Néi trªn Internet, thµnh phè cung cÊp ®Çy ®ñ, kÞp thêi cho DN c¸c th«ng tin mäi mÆt cña thµnh phè, tr­íc m¾t lµ toµn bé th«ng tin cña thµnh phè vÒ chÝnh s¸ch, qui ho¹ch chi tiÕt, thñ tôc hµnh chÝnh, c¸c th«ng tin vÒ h¹ tÇng c¬ së, c«ng th­¬ng nghiÖp vµ dÞch vô, c¸c dù ¸n kinh tÕ... TiÕn tíi sÏ thùc hiÖn c¸c dÞch vô hái ®¸p, t­ vÊn, diÔn ®µn giao tiÕp trùc tuyÕn, gi¶i quyÕt thñ tôc hµnh chÝnh qua cæng giao tiÕp ®iÖn tö,... kÕt luËn Thùc hiÖn ®­êng lèi ®æi míi cña §¶ng, nh÷ng n¨m qua doanh nghiÖp t­ nh©n trong ngµnh c«ng nghiÖp ë Hµ Néi ®· ph¸t triÓn nhanh, ®ãng gãp ngµy cµng t¨ng vµo sù ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ë Thñ ®«, t¹o ®­îc nhiÒu viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, t¹o ra ®­îc khèi l­îng hµng ho¸ ngµy cµng t¨ng víi chñng lo¹i phong phó ®· lµm t¨ng kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng trong n­íc vµ xuÊt khÈu, ®ãng gãp ngµy cµng t¨ng vµo NSNN. Nh÷ng ®iÒu ®ã nãi lªn vÞ trÝ, vai trß quan träng cña DNCNTN ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ë Hµ Néi. Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc, qu¸ tr×nh ph¸t triÓn DNCNTN ë Hµ Néi còng ®· béc lé nhiÒu mÆt h¹n chÕ do nhiÒu nguyªn nh©n chñ quan vµ kh¸ch quan t¸c ®éng, ®ang c¶n trë sù ph¸t triÓn c¸c DNCNTN trªn ®Þa bµn. Do ®ã, viÖc nghiªn cøu DNCNTN trong c«ng nghiÖp ë Hµ Néi lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa lý luËn vµ thùc tiÔn cÊp b¸ch hiÖn nay. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi, néi dung luËn v¨n ®· lµm râ c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn ph¸t triÓn DNCNTN trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta; ®· ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ph¸t triÓn DNCNTN ë Hµ Néi, rót ra nh÷ng thµnh c«ng vµ h¹n chÕ trªn c¸c mÆt: sù ph¸t triÓn DNCNTN theo ngµnh nghÒ s¶n phÈm, ph©n bè DNCNTN trªn c¸c quËn huyÖn, n¨ng lùc néi t¹i cña c¸c DNCNTN; tõ nh÷ng c¬ së lý luËn vµ bµi häc kinh nghiÖm ph¸t triÓn, DNCNTN ë mét sè n­íc, tõ nh÷ng thµnh c«ng vµ nh÷ng h¹n chÕ trong ph¸t triÓn DNCNTN ë Hµ Néi thêi gian qua, luËn v¨n ®· tr×nh bµy ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn DNCNTN ë Hµ Néi trong giai ®o¹n hiÖn nay. LuËn v¨n lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh c«ng t¸c ë ®Þa ph­¬ng Hµ Néi vµ häc cao häc chuyªn ngµnh KTCT t¹i Häc viÖn ChÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh, ®­îc c¸c thÇy c« trang bÞ vÒ néi dung lý luËn vµ ph­¬ng ph¸p luËn nghiªn cøu kinh tÕ ®Ó nghiªn cøu vµo mét vÊn ®Ò cô thÓ: doanh nghiÖp c«ng nghiÖp t­ nh©n trong ngµnh c«ng nghiÖp ë Hµ Néi. Trong qua trình thực hiện luËn v¨n nµy, bản thân đã được sù gióp ®ì tận tình của các thầy trong học viện, các nhà khoa học, các ban ngành của thành phố và ®ång nghiÖp. Bản thân xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ to lớn và quý báu trên đây. Với những cố gắng, nỗ lực của mình, hy vọng rằng kết quả nghiên cứu của đề tài này, sẽ góp phần nhỏ bé vào sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô ngàn năm văn hiến. Xin tr©n träng c¶m ¬n. Danh môc Tµi liÖu tham kh¶o §inh V¨n ¢n (2003), Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng X· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam, Nxb Thèng kª. C¸c v¨n b¶n chØ ®¹o cña Thµnh uû, H§ND, UBND thµnh phè Hµ Néi. C«ng b¸o 1945 ChÝnh phñ n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam: NghÞ quyÕt cña ChÝnh phñ sè 01/2004/NQ-CP ngµy 12 th¸ng 01 n¨m 2004 vµ mét sè NghÞ ®Þnh liªn quan. T« Xu©n D©n, Vò Träng L©m (chñ biªn) (2003), C¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Æc thï ph¸t triÓn Thñ ®« Hµ Néi. Mét sè ®Þnh h­íng c¬ b¶n, ViÖn nghiªn cøu Ph¸t triÓn Kinh tÕ – X· héi Hµ Néi, Nxb Khoa häc vµ Kü thuËt, Hµ Néi. Nghiªm Xu©n §¹t, NguyÔn Minh Phong (®ång chñ biªn) (2002), Gi¶i ph¸p Tµi chÝnh thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ thµnh phè Hµ Néi , ViÖn nghiªn cøu Ph¸t triÓn Kinh tÕ – X· héi Hµ Néi, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. Nghiªm Xu©n §¹t, T« Xu©n D©n (chñ biªn), Ph¸t triÓn vµ qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, Nxb Khoa häc vµ kü thuËt. Nghiªm Xu©n §¹t, NguyÔn Minh Phong (®ång chñ biªn) (2002), Hµ Néi trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1986), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VI, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1996), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2001), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX, Nxb ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi. Häc viÖn Tµi chÝnh – Bé Tµi chÝnh (2002), Gi¶i ph¸p kinh tÕ tµi chÝnh hç trî vµ thóc ®Èy kinh tÕ t­ nh©n (Tµi liÖu héi th¶o), Hµ Néi. HiÕn ph¸p n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. Kû yÕu héi th¶o khoa häc vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n n¨m 2003, §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n. LuËt doanh nghiÖp. V.I.Lªnin (1978), Toµn tËp, TËp 43, Nxb TiÕn bé, M¸txc¬va. §Æng Danh Lîi (2003), "Kinh tÕ t­ nh©n ViÖt Nam: nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn", T¹p chÝ Ph¸t triÓn Kinh tÕ. C M¸c vµ ¡ngghen (1995), Toµn tËp, TËp 19, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh, Hµ Néi. C M¸c vµ ¡ngghen (1999), Toµn tËp, TËp 22, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh, Hµ Néi. C M¸c vµ ¡ngghen (1995), Toµn tËp, TËp 23, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh, Hµ Néi. C M¸c vµ ¡ngghen (1995), Toµn tËp, TËp 4, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh, Hµ Néi. Hå ChÝ Minh (2000), Toµn tËp, tËp 4, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. Hå ChÝ Minh (2000), Toµn tËp, tËp 5, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. NguyÔn §¨ng Nam (2001), "Tµi chÝnh víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n". T¹p chÝ Nghiªn cøu kinh tÕ, ( ). Niªn gi¸m thèng kª 2000 - 2005. NghÞ quyÕt 15 cña Bé ChÝnh trÞ. Lª §¨ng Oanh, NguyÔn ThÞ Kim Dung (1998), N©ng cao nh©n lùc c¹nh tranh vµ b¶o hé s¶n xuÊt trong n­íc, Nxb Lao ®éng. NguyÔn Huy O¸nh (2001), "Vai trß cña kinh tÕ t­ nh©n trong nÒn kinh tÕ", T¹p chÝ Nghiªn cøu kinh tÕ, ( ). Ph¸p lÖnh Thñ ®«. NguyÔn Minh Phong (chñ biªn) (2004), Ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n ë Hµ Néi, ViÖn nghiªn cøu Ph¸t triÓn Kinh tÕ – X· héi Hµ Néi, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. NguyÔn TrÇn QuÕ (2003), "C¸c thµnh phÇn kinh tÕ ë ViÖt Nam: chÝnh s¸ch vµ thùc tiÔn thêi kú ®æi míi", T¹p chÝ Kinh tÕ ThÕ giíi, ( ). Quèc héi n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam: NghÞ quyÕt cña Quèc héi 51/2001/QH10 ngµy 25/12/2001 vÒ viÖc söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña HiÕn ph¸p n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam n¨m 1992. Quèc héi n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam: Bé LuËt lao ®éng vµ c¸c LuËt liªn quan. Lª ViÕt Th¸i (chñ biªn) (2000), C¬ së khoa häc cho viÖc x©y dùng chÝnh s¸ch c¹nh tranh ë ViÖt Nam. Nxb Lao ®éng. Lª ViÕt Th¸i (chñ biªn) (2000), Doanh nghiÖp võa vµ nhá - HiÖn tr¹ng vµ nh÷ng kiÕn nghÞ gi¶i ph¸p. Tæ thi hµnh LuËt doanh nghiÖp cña Thñ t­íng ChÝnh phñ, B¸o c¸o 03 n¨m thi hµnh LuËt doanh nghiÖp. NguyÔn Thanh TuyÒn (2002), Thµnh phÇn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. Uû ban nh©n d©n thµnh phè Hµ Néi, ViÖn nghiªn cøu Ph¸t triÓn Kinh tÕ – X· héi Hµ Néi (2001), Kinh tÕ t­ nh©n ë Hµ Néi - Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p (Mét sè bµi nghiªn cøu phôc vô cho c«ng t¸c tæng kÕt t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ t­ nh©n ë Hµ Néi), Hµ Néi. ViÖn nghiªn cøu Qu¶n lý Kinh tÕ Trung ¦¬ng (CIEM) (2001), LuËt Doanh nghiÖp vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thi hµnh (Tµi liÖu dïng cho triÓn khai thi hµnh LuËt doanh nghiÖp). UNDP Dù ¸n VIE/97/016, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi. ViÖn nghiªn cøu Qu¶n lý Kinh tÕ Trung ­¬ng, B¸o c¸o kinh tÕ ViÖt Nam n¨m 2001 ®Õn 2005. ViÖn nghiªn cøu Qu¶n lý kinh tÕ Trung ­¬ng (2003), C¬ së khoa häc cho viÖc ®Þnh h­íng chÝnh s¸ch vµ c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña kinh tÕ ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, §Ò tµi ®éc lËp cÊp Nhµ n­íc. Phô Lôc Phô lôc 1 Sè l­îng c¬ së theo ngµnh nghÒ c«ng nghiÖp d©n doanh 1997-2004 §¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång TT Ngµnh nghÒ N¨m 1997 N¨m 2004 Sè c¬ së Tû träng Sè c¬ së Tû träng 1 Khai th¸c than 99 0.61 46 0.29 2 Khai th¸c ®¸ c¸t sái 65 0.40 44 0.28 3 S¶n xuÊt thùc phÈm vµ ®å uèng 3907 23.99 2831 17.84 4 DÖt 1145 7.03 270 1.70 5 S¶n xuÊt trang phôc 2542 15.61 2946 18.56 6 S¶n xuÊt ®å da vµ giÇy dÐp 238 1.46 133 0.84 7 ChÕ biÕn gç 2057 12.63 1393 8.78 8 S¶n xuÊt giÊy, chÕ biÕn giÊy 192 1.18 202 1.27 9 XuÊt b¶n, in 389 2.39 409 2.58 10 S¶n xuÊt ho¸ chÊt 196 1.20 197 1.24 11 S¶n xuÊt s¶n phÈm tõ cao su nhùa 267 1.64 330 2.08 12 S¶n xuÊt s¶n phÈm tõ kho¸ng phi KL 1873 11.50 1304 8.22 13 S¶n xuÊt kim lo¹i 139 0.85 190 1.20 14 S¶n xuÊt s¶n phÈm tõ kim lo¹i 1902 11.68 2629 16.57 15 S¶n xuÊt m¸y mãc thiÕt bÞ 46 0.28 87 0.55 16 S¶n xuÊt m¸y mãc thiÕt bÞ ®iÖn 79 0.49 142 0.89 17 S¶n xuÊt ti vi, radio 8 0.05 45 0.28 18 S¶n xuÊt dông cô y tÕ 18 0.11 16 0.10 19 S¶n xuÊt xe ®éng c¬ 85 0.52 53 0.33 20 S¶n xuÊt ph­¬ng tiÖn vËn t¶i kh¸c 45 0.28 56 0.35 21 S¶n xuÊt gi­êng tñ bµn ghÕ 971 5.96 2509 15.81 22 T¸i chÕ 21 0.13 38 0.24 Nguån: Niªn gi¸m vµ sè liÖu cña Côc Thèng kª Hµ Néi Phô lôc 2 Qui m« doanh thu DN c«ng nghiÖp t­ nh©n theo ngµnh nghÒ §¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång/ c¬ së TT Lo¹i h×nh 1997 2005 Sè l­îng DN Doanh thu b×nh qu©n Sè l­îng DN Doanh thu b×nh qu©n Tæng sè 447 2378 2401 6440 1 Khai th¸c than quÆng 4 2211 22 1616 2 Thùc phÈm vµ ®å uèng 46 1387 293 4733 3 DÖt 18 1612 71 8624 4 May 51 969 158 4159 5 Da gi¶ da 10 4920 30 1965 6 Gç m©y tre 32 953 113 2441 7 GiÊy 25 1958 116 8454 8 In 5 467 296 1559 9 Ho¸ chÊt 25 1458 137 7198 10 Cao su nhùa 48 1307 182 9404 11 Thuû tinh gèm sø 30 836 113 5484 12 S¶n xuÊt kim lo¹i 6 5977 45 28991 13 C¸c s¶n phÈm kim lo¹i 37 3352 358 4670 14 S¶n xuÊt m¸y mãc thiÕt bÞ 11 5864 81 12680 15 S¶n xuÊt m¸y mãc vµ thiÕt bÞ ®iÖn 18 6274 83 14149 16 §iÖn tö 2 10465 32 2478 17 Dông cô y tÕ chÝnh x¸c 4 4677 15 7739 18 S¶n xuÊt xe cã ®éng c¬ 20 1480 27 29459 19 S¶n xuÊt ph­¬ng tiÖn vËn t¶i kh¸c 10 6662 52 18821 20 C¸c s¶n phÈm kh¸c 44 4166 166 3140 21 T¸i chÕ 0 0 2 1213 Nguån: Sè liÖu cña Së C«ng nghiÖp ®iÒu tra Phô lôc 3 Gi¸ trÞ s¶n xuÊt theo ngµnh nghÒ c«ng nghiÖp d©n doanh 1997-2005 §¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång TT Ngµnh nghÒ N¨m 1997 N¨m 2004 1.223.112 100% 7.023.029 100% 1 Khai th¸c than 5.379 0.44 6.854 0.10 2 Khai th¸c ®¸ c¸t sái 14.572 1.19 30.002 0.43 3 S¶n xuÊt thùc phÈm vµ ®å uèng 174.811 14.29 830.632 11.83 4 DÖt 38.453 3.14 322.982 4.60 5 S¶n xuÊt trang phôc 61.169 5.00 415.745 5.92 6 S¶n xuÊt ®å da vµ giÇy dÐp 26.030 2.13 165.279 2.35 7 ChÕ biÕn gç 99.321 8.12 227.275 3.24 8 S¶n xuÊt giÊy, chÕ biÕn giÊy 52.596 4.30 446.772 6.36 9 XuÊt b¶n, in 8.779 0.72 157.585 2.24 10 S¶n xuÊt ho¸ chÊt 45.773 3.74 374.281 5.33 11 S¶n xuÊt s¶n phÈm tõ cao su nhùa 60.968 4.98 563.641 8.03 12 S¶n xuÊt s¶n phÈm tõ kho¸ng phi kim lo¹i 139.646 11.42 355.118 5.06 13 S¶n xuÊt kim lo¹i 40.054 3.27 488.123 6.95 14 S¶n xuÊt s¶n phÈm tõ kim lo¹i 201.806 16.50 1.140.923 16.25 15 S¶n xuÊt m¸y mãc thiÕt bÞ 14.774 1.21 332.937 4.74 16 S¶n xuÊt m¸y mãc thiÕt bÞ ®iÖn 43.982 3.60 509.509 7.25 17 S¶n xuÊt ti vi, radio 35.768 2.92 71.328 1.02 18 S¶n xuÊt dông cô y tÕ 19.942 1.63 12.177 0.17 19 S¶n xuÊt xe ®éng c¬ 25.282 2.07 98.265 1.40 20 S¶n xuÊt ph­¬ng tiÖn vËn t¶i kh¸c 9.998 0.82 203.190 2.89 21 S¶n xuÊt gi­êng tñ bµn ghÕ 102.897 8.41 269.515 3.84 22 T¸i chÕ 1.112 0.09 896 0.01 Nguån: Niªn gi¸m vµ sè liÖu cña Côc Thèng kª Hµ Néi Phô lôc 4 Ph©n bè sè c¬ së c«ng nghiÖp t­ nh©n theo ®Þa bµn n¨m 2000 §¬n vÞ: C¬ së TT §Þa bµn Tæng HTXTCN XN, Cty C¸ thÓ I Tæng céng 16075 175 395 15505 1 Ba §×nh 461 18 34 409 2 Hoµn KiÕm 769 58 45 666 3 T©y Hå 344 66 15 323 4 Long Biªn - - - - 5 CÇu GiÊy 538 4 18 516 6 §èng §a 786 18 89 679 7 Hai Bµ Tr­ng 1384 36 79 1269 8 Hoµng Mai - - - - 9 Thanh Xu©n 464 2 24 438 10 Sãc S¬n 2266 3 5 2258 11 §«ng Anh 2104 5 13 2086 12 Gia L©m 3410 11 36 3363 13 Tõ Liªm 2344 2 13 2329 14 Thanh Tr× 1205 12 24 1169 Nguån: Sè liÖu thèng kª cña Së C«ng nghiÖp qua c¸c quËn huyÖn Phô lôc 5 Ph©n bè sè c¬ së c«ng nghiÖp t­ nh©n theo ®Þa bµn n¨m 2004 §¬n vÞ: C¬ së TT §Þa bµn Tæng HTXTCN XN, Cty C¸ thÓ I Tæng céng 15870 159 1772 13939 1 Ba §×nh 380 16 137 227 2 Hoµn KiÕm 620 46 133 441 3 T©y Hå 327 2 69 256 4 Long Biªn 1127 4 131 992 5 CÇu GiÊy 431 5 73 353 6 §èng §a 845 19 280 546 7 Hai Bµ Tr­ng 812 27 229 556 8 Hoµng Mai 701 15 179 507 9 Thanh Xu©n 443 1 139 303 10 Sãc S¬n 1939 3 24 1912 11 §«ng Anh 2799 8 106 2685 12 Gia L©m 2213 5 67 2141 13 Tõ Liªm 2139 1 117 2021 14 Thanh Tr× 1094 7 88 999 Nguån: Sè liÖu thèng kª cña Së C«ng nghiÖp qua c¸c quËn huyÖn Phô lôc 6 Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp d©n doanh n¨m 2005 theo ®Þa bµn §¬n vÞ: TriÖu ®ång TT §Þa bµn 2001 C¬ cÊu % 2005 C¬ cÊu % I 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Tæng sè Ba §×nh Hoµn KiÕm T©y Hå Long Biªn CÇu GiÊy §èng §a Hai Bµ Tr­ng Hoµng Mai Thanh Xu©n Sãc S¬n §«ng Anh Gia L©m Tõ Liªm Thanh Tr× 2.963.132 150.169 417.360 89.087 98.055 376.725 680.086 138.640 144.267 195.714 316.492 174.182 182.355 100,00 5,06 14,08 3,00 3,30 12,71 22,95 4,67 4,86 6,60 10,68 5,87 6,15 7.112.251 411.520 546.302 183.835 575.744 263.607 987.396 854.300 677.576 645.017 290.815 523.092 395.660 470.848 286.539 100,00 5,78 7,68 2,58 8,09 3,70 13,88 12,01 9,52 9,06 4,08 7,35 5,56 6,62 4,02 Nguån: Niªn gi¸m vµ sè liÖu cña Côc Thèng kª Hµ Néi Phô lôc 7 Vèn ®Çu t­ c¸c DN c«ng nghiÖp t­ nh©n theo ngµnh nghÒ n¨m 1997-2005 §¬n vÞ: TriÖu ®ång TT Ngµnh nghÒ N¨m 1997 N¨m 2004 1.223.112 100 13.982.535 100 1 Khai th¸c than vµ quÆng 5.379 0.44 53.808 0.38 2 Khai th¸c ®¸ c¸t sái 14.572 1.19 63.620 0.45 3 S¶n xuÊt thùc phÈm vµ ®å uèng 174.811 14.29 1.179.096 8.43 4 DÖt 38.453 3.14 634.103 4.53 5 S¶n xuÊt trang phôc 61.169 5.00 703.015 5.03 6 S¶n xuÊt ®å da vµ giÇy dÐp 26.030 2.13 124.073 0.89 7 ChÕ biÕn gç 99.321 8.12 336.094 2.40 8 S¶n xuÊt giÊy, chÕ biÕn giÊy 52.596 4.30 890.301 6.37 9 XuÊt b¶n, in 8.779 0.72 390.675 2.79 10 S¶n xuÊt ho¸ chÊt 45.773 3.74 877.727 6.28 11 S¶n xuÊt s¶n phÈm tõ cao su nhùa 60.968 4.98 1.236.148 8.84 12 S¶n xuÊt s¶n phÈm tõ kho¸ng phi kim lo¹i 139.646 11.42 659.082 4.71 13 S¶n xuÊt kim lo¹i 40.054 3.27 737.123 5.27 14 S¶n xuÊt s¶n phÈm tõ kim lo¹i 201.806 16.50 2.361.635 16.89 15 S¶n xuÊt m¸y mãc thiÕt bÞ 14.774 1.21 1.099.666 7.86 16 S¶n xuÊt m¸y mãc thiÕt bÞ ®iÖn 43.982 3.60 1.004.224 7.18 17 S¶n xuÊt ti vi, radio 35.768 2.92 76.863 0.55 18 S¶n xuÊt dông cô y tÕ 19.942 1.63 202.048 1.45 19 S¶n xuÊt xe ®éng c¬ 25.282 2.07 246.239 1.76 20 S¶n xuÊt ph­¬ng tiÖn vËn t¶i kh¸c 9.998 0.82 502.213 3.59 21 S¶n xuÊt gi­êng tñ bµn ghÕ 102.897 8.41 603.595 4.32 22 T¸i chÕ 1.112 0.09 1.187 0.01 Nguån: Sè liÖu cña Së C«ng nghiÖp qua ®iÒu tra t¹i DN ._.