Tài liệu Định hướng nghề nghiệp của sinh viên chuyên ngành thư viện-Thông tin học, trường đại học khoa học xã hội và nhân văn thành phố Hồ Chí Minh, ebook Định hướng nghề nghiệp của sinh viên chuyên ngành thư viện-Thông tin học, trường đại học khoa học xã hội và nhân văn thành phố Hồ Chí Minh
9 trang |
Chia sẻ: huongnhu95 | Lượt xem: 542 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Định hướng nghề nghiệp của sinh viên chuyên ngành thư viện-Thông tin học, trường đại học khoa học xã hội và nhân văn thành phố Hồ Chí Minh, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
nh hûúáng nghïì nghiïåp àöëi vúái ngaânh
Thû viïån-Thöng tin hoåc.
Tûâ khoáa: Àõnh hûúáng nghïì nghiïåp; Thû viïån-Thöng tin hoåc; muåc tiïu àaâo taåo; sinh viïn
ngaânh Thû viïån-Thöng tin hoåc.
Career orientation of students major in Library and Information Science at
the Ho Chi Minh City University of Social Sciences and Humanities
Summary: Introducing main objectives of the training programs of the Faculty of Library
and Information Science at the Ho Chi Minh City University of Social Sciences and Humanities.
Analyzing the current career orientation of the students majoring in Library and Information
Science. Suggesting solutions to support students to build careers in the field of Library and
Information Science.
Keywords: Career orientation; Library - Information Science; training objectives; students
major in Library and Information Science.
Àùåt vêën àïì
Hiïån nay, trïn thïë giúái cuäng nhû úã Viïåt Nam
ngaânh hoåc Thû viïån-Thöng tin hoåc (TV-TTH)
àaä vaâ àang àûúåc àaâo taåo úã nhiïìu bêåc hoåc khaác
nhau. Nhiïìu trûúâng àaåi hoåc, trong àoá coá
Trûúâng Àaåi hoåc KHXH&NV Tp. Höì Chñ
Minh àang àaâo taåo bêåc thaåc syä vaâ cûã nhên
TV-TTH. Ngoaâi viïåc àaáp ûáng nhu cêìu thûåc
tiïîn trïn cú súã àaãm baão muåc tiïu àaâo taåo cuãa
chûúng trònh vïì kiïën thûác, kyä nùng, thaái àöå
cho ngûúâi hoåc, thò viïåc giaáo duåc niïìm àam
mï, tònh yïu nghïì nghiïåp àöëi vúái ngûúâi hoåc
coân laâ möåt trong nhûäng vêën àïì cêìn àûúåc quan
têm. Àiïìu naây coá yá nghôa rêët lúán àöëi vúái viïåc
àõnh hûúáng nghïì nghiïåp cuãa ngûúâi hoåc noái
riïng vaâ muåc tiïu cuãa ngaânh hoåc noái chung.
Dûåa trïn kïët quaã phên tñch söë liïåu tûâ cuöåc
khaão saát sinh viïn (SV) nùm cuöëi cûã nhên
TV-TTH, baâi viïët trònh baây bûác tranh töíng thïí
vïì thûåc traång àõnh hûúáng nghïì nghiïåp cuãa SV
chuyïn ngaânh naây sau quaá trònh hoåc têåp vaâ reân
luyïån taåi Trûúâng.
1. Àöi neát vïì muåc tiïu chûúng trònh àaâo
taåo chuyïn ngaânh TV-TTH
Trong hêìu hïët chûúng trònh àaâo taåo chuyïn
ngaânh TV-TTH àïìu bao göìm muåc tiïu àaâo taåo
cuäng nhû caác cú höåi nghïì nghiïåp nhùçm giuáp SV
coá caái nhòn bao quaát vaâ töíng quan vïì ngaânh hoåc
maâ mònh àang theo àuöíi.
Muåc tiïu chung cuãa chûúng trònh àaâo taåo cûã
nhên chuyïn ngaânh TV-TTH laâ: coá phêím chêët
chñnh trõ vaâ àaåo àûác nghïì nghiïåp töët, coá nùng
lûåc giaãi quyïët caác cöng viïåc thuöåc lônh vûåc
chuyïn mön, àaáp ûáng yïu cêìu höåi nhêåp khu vûåc
vaâ quöëc tïë. SV töët nghiïåp coá àuã trònh àöå chuyïn
mön vaâ nùng lûåc laâm cöng taác nghiïn cûáu, giaãng
daåy trong lônh vûåc TT-TV hoùåc àaãm nhêån cöng
viïåc trong caác thû viïån, cú quan thöng tin
(TV, CQTT), töí chûác kinh tïë, cú súã giaáo duåc-
àaâo taåo vaâ caác töí chûác khaác coá liïn quan àïën
cöng taác thöng tin-tû liïåu. Ngûúâi coá bùçng cûã
nhên khoa hoåc TT-TV coá thïí hoåc tiïëp chûúng
trònh àaâo taåo sau àaåi hoåc theo chuyïn ngaânh àaä
àaâo taåo hoùåc caác ngaânh liïn quan.
ÀÕNH HÛÚÁNG NGHÏÌ NGHIÏÅP CUÃA SINH VIÏN CHUYÏN NGAÂNH THÛ VIÏÅN-THÖNG TIN HOÅC,
TRÛÚÂNG ÀAÅI HOÅC KHOA HOÅC XAÄ HÖÅI VAÂ NHÊN VÙN THAÂNH PHÖË HÖÌ CHÑ MINH
THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 4/2015 27
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
Muåc tiïu cuå thïí cuãa chûúng trònh àaâo taåo cûã
nhên chuyïn ngaânh TV-TTH bao göìm:
- Vïì kiïën thûác: göìm coá kiïën thûác cú baãn vïì
khoa hoåc xaä höåi vaâ nhên vùn, kiïën thûác nïìn taãng
vïì ûáng duång cöng nghïå thöng tin trong hoaåt
àöång TT-TV; kiïën thûác chuyïn sêu vïì viïåc thu
thêåp, xûã lyá, töí chûác, khai thaác nguöìn taâi nguyïn
thöng tin vaâ cung cêëp thöng tin cho moåi àöëi
tûúång coá nhu cêìu; kiïën thûác cú baãn vïì töí chûác,
quaãn lyá hoaåt àöång TT-TV trong caác TV, CQTT
hoùåc caác töí chûác khaác; sûã duång àûúåc ñt nhêët möåt
ngoaåi ngûä.
- Vïì nùng lûåc nhêån thûác, tû duy, kyä nùng
thûåc haânh: coá nùng lûåc nhêån tûác töët àïí giaãi
quyïët caác vêën àïì chuyïn mön; coá kyä nùng nghïì
nghiïåp cú baãn: thu thêåp, xûã lyá, khai thaác, cung
cêëp vaâ tû vêën thöng tin; kyä nùng giao tiïëp; kyä
nùng laâm viïåc theo nhoám vaâ laâm viïåc àöåc lêåp;
kyä nùng tûå nghiïn cûáu vaâ tûå hoåc; coá khaã nùng
tû duy saáng taåo.
- Vïì phêím chêët: coá phêím chêët chñnh trõ vaâ
àaåo àûác nghïì nghiïåp töët, coá baãn lônh nghïì
nghiïåp, coá yá thûác phuåc vuå cöång àöìng, coá tinh
thêìn cêìu tiïën vaâ coá khaã nùng thñch ûáng cao vúái
möi trûúâng laâm viïåc àa daång vaâ luön thay àöíi.
Àùåc biïåt, àiïìu maâ nhaâ trûúâng, khoa, caác cú
súã àaâo taåo noái chung vaâ SV quan têm chñnh laâ
cú höåi nghïì nghiïåp. Cûã nhên ngaânh TV-TTH coá
thïí àaãm nhiïåm caác cöng viïåc vaâ võ trñ cöng taác
nhû: nghiïn cûáu, giaãng daåy trong caác trûúâng àaåi
hoåc, cao àùèng, viïån nghiïn cûáu; chuyïn gia
TT-TV vaâ quaãn trõ thöng tin trong caác loaåi hònh
TV, CQTT, töí chûác tû vêën, töí chûác kinh tïë, cú
súã giaáo duåc, àaâo taåo, caác töí chûác kinh tïë, cú
quan truyïìn thöng
Baâi viïët töíng húåp, phên tñch kïët quaã
khaão saát 49 sinh viïn nùm cuöëi (34/49: nguyïån
voång 1- chiïëm 69,4%; 14/49: nguyïån
voång 2- chiïëm 28,6%; 1/49: tuyïín thùèng- chiïëm 2,0%)
cuãa Trûúâng (vúái viïåc khaão saát bùçng baãng hoãi)
nhùçm tòm hiïíu nhêån thûác cuãa SV tûâ khi vaâo
Trûúâng cho àïën khi töët nghiïåp ngaânh hoåc
TV-TTH, nùæm àûúåc àõnh hûúáng nghïì nghiïåp
cuãa SV, tûâ àoá àïì xuêët möåt söë giaãi phaáp cho SV
vïì àõnh hûúáng nghïì nghiïåp sau khi ra trûúâng.
2. Kïët quaã khaão saát vaâ àaánh giaá
Nöåi dung phiïëu khaão saát göìm coá möåt söë nöåi
dung cú baãn sau: nhûäng yïëu töë taác àöång àïën viïåc
choån ngaânh hoåc cuãa SV; kïët quaã hoåc têåp cuãa SV
trong quaá trònh hoåc têåp; dûå àõnh nêng cao trònh
àöå; dûå àõnh laâm viïåc trong TV, CQTT, Dûúái
àêy laâ kïët quaã khaão saát vaâ möåt söë àaánh giaá.
2.1. Nhûäng yïëu töë aãnh hûúãng àïën viïåc lûåa
choån ngaânh hoåc
Coá rêët nhiïìu yïëu töë aãnh hûúãng àïën viïåc lûåa
choån ngaânh hoåc cuãa SV chuyïn ngaânh
TV-TTH, nhû: súã thñch caá nhên, sûå taác àöång
cuãa möi trûúâng bïn ngoaâi, gia àònh, baån beâ,
thêìy cö vaâ caác yïëu töë khaác. Nhûäng kïnh thöng
tin khaác nhau cuäng phêìn naâo aãnh hûúãng àïën
quyïët àõnh choån ngaânh hoåc cuãa SV, bao göìm:
caác kïnh tû vêën tuyïín sinh cuãa trûúâng, cêím
nang tuyïín sinh, gia àònh, baån beâ, tûå tòm hiïíu
qua Internet. Möåt àiïím nöíi bêåt cuãa caác kïnh
thöng tin maâ SV biïët àïën chñnh laâ qua cêím
nang tuyïín sinh (49,0%) vaâ tûå tòm hiïíu qua
Internet (40,8%), trong söë 49 SV traã lúâi, khöng
coá SV naâo biïët àïën ngaânh hoåc qua hoaåt àöång tû
vêën tuyïín sinh cuãa trûúâng (0%).
Baãng 1: Caác kïnh thöng tin aãnh hûúãng àïën viïåc choån ngaânh cuãa SV
SV biïët àïën ngaânh hoåc thöng qua Söë lûúång Tyã lïå
Tû vêën tuyïín sinh cuãa trûúâng 0 0
Cêím nang tuyïín sinh 24 49,0
Gia àònh, baån beâ 5 10,2
Tûå tòm hiïíu qua Internet 20 40,8
Khaác 0 0,0
Töíng 49 100
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
28 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 4/2015
Viïåc choån lûåa ngaânh hoåc bêët kyâ thûúâng phuå
thuöåc vaâo möåt hoùåc nhiïìu yïëu töë khaác nhau. SV
chuyïn ngaânh TV-TTH àûúåc khaão saát cho
rùçng, hoå choån ngaânh hoåc naây laâ ngêîu nhiïn
(40,8%), chiïëm tyã lïå cao nhêët so vúái caác lyá do
khaác, tiïëp àïën laâ SV bõ thu huát búãi tïn ngaânh
hoåc hêëp dêîn. Lyá do yïu thñch ngaânh hoåc vaâ
àiïím chuêín phuâ húåp vúái khaã nùng cuãa baãn thên
coá tyã lïå bùçng nhau (12,2%). Ngoaâi ra, möåt söë ñt
SV giaãi thñch viïåc choån ngaânh hoåc laâ do gia
àònh, thêìy/cö tû vêën (4,1%) vaâ àöi khi SV cho
rùçng, hoå khöng coân sûå lûåa choån naâo khaác cuäng
nhû choån ngaânh hoåc vò phuâ húåp vúái tñnh caách
cuãa baãn thên (2%).
2.2. Kïët quaã hoåc têåp cuãa SV trong quaá
trònh hoåc têåp
Kïët quaã hoåc têåp cuãa SV cuäng àûúåc xem
laâ möåt trong nhûäng tiïu chñ àïí xaác àõnh mûác
àöå quan têm àïën ngaânh nghïì vaâ àõnh hûúáng
nghïì nghiïåp cuãa SV. Tuy nhiïn, tiïu chñ
naây chó phêìn naâo thïí hiïån àûúåc àiïìu àoá, búãi
leä trïn thûåc tïë, SV àaåt kïët quaã hoåc têåp cao
hay thêëp coân phuå thuöåc rêët nhiïìu vaâo caác
yïëu töë khaác nhû: khaã nùng tiïëp thu cuãa SV,
àöång cú hoåc têåp, Bïn caånh àoá, viïåc SV àaä
tûâng coá yá àõnh chuyïín ngaânh hoåc cuäng goáp
phêìn chûáng toã thaái àöå cuãa SV àöëi vúái ngaânh
hoåc àang theo àuöíi. Do vêåy, coá thïí phên
thaânh hai nhoám SV trong khaão saát naây àïí
phêìn naâo thêëy àûúåc sûå khaác biïåt giûäa nhoám
SV àaä tûâng coá yá àõnh chuyïín ngaânh vaâ
nhoám SV khöng coá yá àõnh chuyïín ngaânh.
Kïët quaã cho thêëy, coá àïën gêìn 1/3 SV trong
töíng söë 49 SV traã lúâi khaão saát àaä tûâng coá yá
àõnh chuyïín sang möåt ngaânh hoåc khaác.
“Caãm thêëy khöng phuâ húåp” laâ lyá do maâ
SV giaãi thñch vïì yá àõnh chuyïín ngaânh
(chiïëm 6,12 %). Ngoaâi ra, 2 SV coân cho
rùçng khöng thêëy hûáng thuá vúái ngaânh hoåc vaâ
1 SV khöng thñch ngaânh hoåc naây. Söë SV
coân laåi trong nhoám khöng trònh baây lyá do vïì
yá àõnh chuyïín ngaânh cuãa mònh. Mùåc duâ
vêåy, SV cuäng nïu möåt söë ngaânh hoåc maâ hoå
yïu thñch nhû: Têm lyá hoåc, Luêåt, Du lõch,
Baáo chñ, Ngûä vùn Anh, Sû phaåm.
Töíng húåp phên tñch kïët quaã hoåc têåp nùm
cuöëi cuãa nhoám SV traã lúâi coá yá àõnh chuyïín
ngaânh hoåc cho thêëy, SV àaåt kïët quaã hoåc têåp
tûâ nùm thûá Nhêët cho àïën nùm thûá Tû laâ tûúng
àöëi öín àõnh vaâ cao. Àiïìu naây cho thêëy, duâ
Baãng 2: Lyá do sinh viïn choån ngaânh hoåc TV- TTH
Lyá do Söë lûúång Tyã lïå
Choån ngêîu nhiïn 20 40,8
Yïu thñch 6 12,2
Gia àònh tû vêën 2 4,1
Thêìy cö tû vêën 2 4.1
Tïn ngaânh hoåc hêëp dêîn 8 16,3
Dïî xin viïåc laâm 0 0.0
Àiïím chuêín phuâ húåp khaã nùng 6 12,2
Khöng coân sûå lûåa choån khaác 4 8,2
Khaác 1 2,0
Töíng 49 100
THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 4/2015 29
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
cho SV coá yá àõnh chuyïín ngaânh hoåc trong
quaá trònh hoåc têåp thò kïët quaã hoåc têåp cuãa SV
vêîn àaãm baão tûâ trung bònh trúã lïn (chó 3 SV
coá xïëp loaåi trung bònh), trong khi coá gêìn 50%
SV trong nhoám (9/19) coá hoåc lûåc loaåi khaá.
Qua àoá, coá thïí nhêån thêëy möëi quan hïå giûäa
nhêån thûác cuãa SV vïì yá àõnh chuyïín ngaânh
hoåc vaâ sûå nöî lûåc cuãa SV trong hoåc têåp.
Khoá àïí àûa ra sûå so saánh kïët quaã hoåc têåp
giûäa nhoám SV coá yá àõnh chuyïín ngaânh hoåc
(sau àêy goåi laâ nhoám 1) vaâ nhoám 30 SV
khöng coá yá àõnh chuyïín ngaânh hoåc (nhoám 2)
vò söë lûúång hai nhoám khöng bùçng nhau. Tuy
nhiïn, möåt thûåc tïë cho thêëy, tyã lïå SV àaåt kïët
quaã khaá cuãa nhoám 2 (23,3%) laåi thêëp hún so
vúái nhoám 1 (47,4%).
2.3. Dûå àõnh nêng cao trònh àöå
Nêng cao trònh àöå sau khi töët nghiïåp cuäng
laâ möåt trong nhûäng nhu cêìu vaâ àoâi hoãi cêìn
thiïët cuãa baãn thên möîi SV cuäng nhû tûâ yïu cêìu
phña nhaâ tuyïín duång. Viïåc khaão saát tiïu chñ
naây àïí goáp phêìn hiïíu thïm vïì àõnh hûúáng
nghïì nghiïåp cuãa SV trûúác khi töët nghiïåp. Caác
chûúng trònh hoåc têåp nêng cao trònh àöå bao
göìm: cao hoåc chuyïn ngaânh TV-TTH, cao hoåc
ngaânh khaác, àaåi hoåc ngaânh khaác, caác khoáa hoåc
ngùæn haån vaâ lúáp kyä nùng. Têët caã SV àûúåc khaão
Baãng 3: Kïët quaã hoåc têåp cuãa nhoám SV coá yá àõnh chuyïín ngaânh
Baãng 4: Kïët quaã hoåc têåp cuãa nhoám SV khöng coá yá àõnh chuyïín ngaânh
Xïëp loaåi SV coá yá àõnh chuyïín ngaânh
Söë lûúång Tyã lïå
Xuêët sùæc 0 0
Gioãi 1 5,2
Khaá 9 47,4
Trung bònh khaá 6 31,6
Trung bònh 3 15,8
Yïëu 0 0
Töíng söë 19 100
Xïëp loaåi Söë lûúång Tyã lïå
Xuêët sùæc 0 0
Gioãi 1 3,33
Khaá 7 23,3
TB - Khaá 8 26,7
Trung bònh 11 36,7
Yïëu 0 0
Töíng söë 30 100
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
30 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 4/2015
saát àïìu coá dûå àõnh hoåc caác chûúng trònh nêng
cao trònh àöå. Vïì chuyïn mön nghiïåp vuå, coá 8
SV trong caã hai nhoám coá yá àõnh hoåc thaåc syä
chuyïn ngaânh TV-TTH (chiïëm 16,3%) vaâ 3
SV (6,12%) lûåa choån cao hoåc ngaânh khaác.
Ngoaâi ra, coá khoaãng 21,1% SV thuöåc nhoám coá
yá àõnh chuyïín ngaânh dûå àõnh seä theo hoåc
chûúng trònh àaåi hoåc cuãa möåt ngaânh hoåc khaác
maâ hoå yïu thñch, kïí caã nhoám khöng coá yá àõnh
chuyïín ngaânh cuäng coá nhu cêìu hoåc ngaânh hoåc
khaác (6,7%). Möåt àiïím nöíi bêåt cuãa caã hai
nhoám SV naây chñnh laâ àïìu coá dûå àõnh tham gia
caác lúáp kyä nùng nhû ngoaåi ngûä, tin hoåc, kyä
nùng phaát triïín baãn thên hoùåc theo hoåc àaåi hoåc
ngaânh khaác nhû: Luêåt vaâ Ngûä vùn Anh. Ngoaâi
ra, SV coân coá nhu cêìu hoåc caác khoáa hoåc ngùæn
haån nhû: nghiïåp vuå thû kyá, quaãn trõ vùn phoâng,
ngên haâng. Thûåc tïë naây chûáng toã rùçng trong
quaá trònh hoåc têåp, SV àaä dêìn xaác àõnh àûúåc
àõnh hûúáng nghïì nghiïåp cuãa mònh möåt caách roä
raâng hún.
2.4. Dûå àõnh laâm viïåc trong thû viïån, cú
quan thöng tin
Coá nhiïìu lyá do aãnh hûúãng àïën viïåc SV
quyïët àõnh lûåa choån laâm viïåc taåi möåt cú
quan, töí chûác nhêët àõnh. 22 SV cho rùçng seä
khöng coá yá àõnh laâm viïåc trong caác TV,
CQTT vúái möåt söë lyá do nhû “khöng thñch”
(chiïëm 77,3 %). Àêy laâ lyá do chiïëm tyã lïå traã
lúâi cao nhêët, so vúái viïåc cho rùçng thu nhêåp
thêëp (13,6%) vaâ 4,5 % SV cho rùçng cöng
viïåc trong caác TV, CQTT khöng phuâ húåp vúái
khaã nùng cuãa hoå.
Baãng 5: Dûå àõnh nêng cao trònh àöå cuãa SV
Baãng 6: Dûå àõnh laâm viïåc trong TV, CQTT
Trònh àöå
Nhoám coá yá àõnh chuyïín ngaânh Nhoám khöng chuyïín ngaânh
Söë lûúång Tyã lïå Söë lûúång Tyã lïå
Cao hoåc TV-TTH 3 15,8 5 16,7
Cao hoåc ngaânh khaác 1 5,3 2 6,7
Àaåi hoåc ngaânh khaác 4 21,1 2 6,7
Khoáa hoåc ngùæn haån 3 15,8 1 3,3
Lúáp kyä nùng 7 36,8 12 40,0
Khaác 1 5,3 8 26,7
Töíng söë 19 100 30 100
Lyá do Söë lûúång Tyã lïå
Khöng thñch 17 77,3
Thu nhêåp thêëp 3 13,6
Khöng phuâ húåp khaã nùng 1 4,5
Khaác 1 4,5
Töíng 22 100%
THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 4/2015 31
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
Trong khi àoá, 27 SV coá dûå àõnh laâm viïåc
taåi caác TV, CQTT theo àuáng ngaânh nghïì
mònh àûúåc àaâo taåo vúái nhiïìu lyá do khaác
nhau. Lyá do maâ SV ûu tiïn choån chñnh laâ coá
cöng viïåc öín àõnh (chiïëm 37%), coá 25,9%
SV laåi cho rùçng seä choån laâm viïåc taåi caác TV,
CQTT trong thúâi gian taåm thúâi, sau àoá seä
chuyïín sang möi trûúâng laâm viïåc khaác khi coá
cú höåi. Möåt àiïím tûúng àöìng trong viïåc lûåa
choån naây chñnh laâ coá xêëp xó 15% SV àïìu
choån cöng viïåc taåi caác TV, CQTT vò chñnh
niïìm yïu thñch cuãa mònh, yïu thñch ngaânh
hoåc vaâ yïu thñch möi trûúâng laâm viïåc. Àiïìu
naây chûáng toã hoå àaä coá àõnh hûúáng tûúng ûáng
giûäa sûå choån lûåa àêìu vaâo vaâ àêìu ra trong suöët
quaá trònh hoåc têåp.
Kïët quaã khaão saát cuäng cho thêëy, trong
trûúâng húåp SV àûúåc yïu cêìu lûåa choån núi laâm
viïåc laâ TV, CQTT thò hêìu hïët SV àïìu coá xu
hûúáng mong muöën laâm viïåc taåi thû viïån àaåi
hoåc (51%), tiïëp àïën laâ cú quan thöng tin cuãa
caác töí chûác, cöng ty nûúác ngoaâi (30.6%). Möåt
söë SV khaác lûåa choån núi laâm viïåc mong muöën
laâ TV cöng cöång (4,1%) vaâ thû viïån trûúâng
hoåc (2%). Àiïìu naây coá thïí dïî daâng lyá giaãi búãi
möåt söë lyá do nhû thû viïån àaåi hoåc laâ loaåi hònh
thû viïån phaát triïín, gêìn guäi vúái kiïën thûác cuãa
SV trong quaá trònh hoåc têåp. Khöng nhûäng vêåy,
thúâi lûúång SV khaão saát, tham gia thûåc têåp,
thûåc tïë vaâ tiïëp cêån vúái TV àaåi hoåc nhiïìu hún
rêët nhiïìu so vúái caác loaåi hònh thû viïån thuöåc
caác hïå thöëng khaác.
Baãng 7: Lyá do SV lûåa choån laâm viïåc taåi caác TV, CQTT
Baãng 8: Sûå lûåa choån núi laâm viïåc cuãa SV
Lyá do Söë lûúång Tyã lïå
Yïu thñch ngaânh naây 4 14,8
Thu nhêåp cao 1 3,7
Coá cöng viïåc öín àõnh 10 37,0
Yïu thñch möi trûúâng laâm viïåc 4 14,8
Laâm taåm thúâi vaâ chuyïín sang viïåc khaác khi coá cú höåi 7 25,9
Khaác 1 3,7
Töíng 27 100
Loaåi hònh TV Söë lûúång Tyã lïå
TV àaåi hoåc 25 51,0
TV trûúâng hoåc 1 2,0
TV tû nhên 1 2,0
TV cöng cöång 2 4,1
TV àùåc biïåt 0 0,0
CQTT cuãa caác töí chûác, cöng ty nûúác ngoaâi 15 30,6
Khaác 5 10,2
Töíng 49 100
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
32 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 4/2015
3. Möåt söë giaãi phaáp cho àõnh hûúáng nghïì
nghiïåp cuãa sinh viïn
3.1. Quaãng baá ngaânh nghïì àöëi vúái sinh
viïn trûúác khi lûåa choån ngaânh hoåc
Kïët quaã khaão saát cho thêëy, hêìu nhû khöng
coá SV naâo lûåa choån ngaânh hoåc tûâ kïnh tû vêën
tuyïín sinh cuãa Nhaâ trûúâng. Nhû vêåy, àïí taåo
nïn taác àöång ban àêìu àöëi vúái SV, Nhaâ trûúâng,
Khoa cêìn chuá troång nhiïìu hún àïën hoaåt àöång
quaãng baá hònh aãnh ngaânh TV-TTH nhû: töí
chûác caác hoaåt àöång tû vêën tuyïín sinh taåi chñnh
cú súã àaâo taåo dûúái hònh thûác ngaây höåi thöng tin
daânh cho têët caã àöëi tûúång hoåc sinh trïn àõa baân
thaânh phöë; tû vêën tuyïín sinh löìng gheáp cung
cêëp thöng tin bùçng túâ rúi giúái thiïåu Khoa,
ngaânh hoåc nhùçm taåo êën tûúång cho hoåc sinh caác
tónh thaânh phña Nam. Bïn caånh àoá, viïåc xêy
dûång trang thöng tin àiïån tûã cêåp nhêåt vaâ phaãn
aánh sinh àöång ngaânh nghïì àïí hoåc sinh coá thïí
truy cêåp vaâ tòm hiïíu trûåc tuyïën. Trang thöng
tin àiïån tûã daång web coá thïí bao göìm caác clip
giúái thiïåu ngaânh hoåc sinh àöång, caác cú höåi hoåc
têåp, hònh aãnh hoaåt àöång vui chúi, giaãi trñ, àöåi
nguä giaãng daåy, cú súã vêåt chêët àaáp ûáng nhu cêìu
hoåc têåp taåi Trûúâng vaâ Khoa. Àùåc biïåt, viïåc
cung cêëp thöng tin vïì tûúng lai nghïì nghiïåp
cuãa ngaânh hoåc bùçng caác söë liïåu thöëng kï vïì
cûåu SV sau khi töët nghiïåp vaâ tònh hònh viïåc
laâm; hònh aãnh hoaåt àöång cuãa caác TV, CQTT.
Thûåc hiïån töët caác biïån phaáp naây seä thûåc sûå gêy
àûúåc hiïåu ûáng ban àêìu àöëi vúái hoåc sinh àaä vaâ
àang coá yá àõnh lûåa choån ngaânh nghïì.
3.2. Töí chûác ngaây àõnh hûúáng nghïì
nghiïåp daânh cho tên sinh viïn
Viïåc Khoa töí chûác caác ngaây höåi àõnh hûúáng
nghïì nghiïåp daânh cho SV nùm thûá Nhêët cuäng
cêìn àûúåc chuá troång thûåc hiïån nhùçm taåo cú höåi
cho tên SV laâm quen vúái Khoa, Nhaâ trûúâng,
taåo dûång möëi quan hïå vúái caác SV àang hoåc taåi
Trûúâng. Cuäng nhên caác buöíi àõnh hûúáng naây,
Khoa vaâ caác töí chûác àoaân, höåi, cêu laåc böå coá
thïí taåo caác hoaåt àöång àöåi nhoám, hoaåt àöång
minh hoåa, taåo dûång tònh huöëng nghïì nghiïåp
tûúng lai. Àùåc biïåt, viïåc giúái thiïåu chûúng
trònh àaâo taåo, caác dõch vuå, àiïìu kiïån giuáp tên
SV coá thïí àaåt àûúåc nhûäng kiïën thûác, kyä nùng
trong quaá trònh hoåc têåp taåi Trûúâng.
3.3. Löìng gheáp kiïën thûác thûåc tiïîn trong
chûúng trònh àaâo taåo
Viïåc xêy dûång àõnh hûúáng nghïì nghiïåp cuãa
SV chuyïn ngaânh TV-TTH àoâi hoãi tûâ nhiïìu
phña bao göìm: Trûúâng, Khoa àaâo taåo, àùåc biïåt
laâ baãn thên SV. Qua möåt söë yá kiïën àûúåc khaão
saát tûâ SV, coá thïí thêëy, viïåc giaãm taãi lyá thuyïët,
tùng thúâi gian thûåc haânh, thúâi gian tûå hoåc cuãa
SV taåi TV laâ mong muöën cuãa SV trong quaá
trònh hoåc têåp taåi Trûúâng. Hiïån nay, hêìu hïët caác
mön hoåc àïìu löìng gheáp kiïën thûác lyá thuyïët vaâ
thûåc haânh daânh cho SV. Ngoaâi ra, SV coân coá
thúâi gian tûå hoåc, àïën tham quan thûåc tïë taåi möåt
söë TV, CQTT theo yïu cêìu cuãa tûâng mön hoåc.
Tuy nhiïn, nhùçm giuáp SV coá thïm cú höåi tûå
hoåc taåi caác TV, CQTT, caác thêìy/cö coá thïí yïu
cêìu SV àïën TV, CQTT àïí tòm thöng tin laâm
baâi têåp nhiïìu hún. Àêy cuäng àûúåc xem laâ cú
höåi töët giuáp SV tiïëp xuác vúái thûåc tiïîn nghïì
nghiïåp vúái goác àöå vûâa laâ ngûúâi duâng tin cuãa
TV, vûâa laâ ngûúâi caán böå thû viïån tûúng lai.
Ngoaâi viïåc chuá troång àïën chûúng trònh àaâo
taåo chuyïn mön, Khoa vaâ Nhaâ trûúâng cêìn chuã
àöång vaâ thûúâng xuyïn töí chûác caác lúáp reân
luyïån kyä nùng cho SV, bao göìm: kyä nùng
ngoaåi ngûä, kyä nùng giao tiïëp, kyä nùng phoãng
vêën xin viïåc vaâ möåt söë kyä nùng khaác giuáp SV
coá sûå chuêín bõ vaâ tûå tin trûúác khi bûúác vaâo
cöng viïåc thûåc tïë. Àêy coá thïí laâ caác lúáp kyä
nùng trong chûúng trònh tûå choån, viïåc quyïët
àõnh lûåa choån tham gia chûúng trònh reân luyïån
kyä nùng phuå thuöåc vaâo nhu cêìu cuãa SV.
3.4. Hònh thaânh àõnh hûúáng nghïì nghiïåp
qua quaá trònh tñch luäy kinh nghiïåm thûåc tïë
SV cho rùçng viïåc trúã thaânh cöång taác viïn,
THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 4/2015 33
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
laâm viïåc baán thúâi gian taåi caác TV, CQTT laâ
àiïìu kiïån cêìn thiïët àïí baãn thên möîi SV coá cú
höåi tñch luäy kinh nghiïåm thûåc tiïîn, àöëi saánh
vaâ vêån duång vaâo thûåc tiïîn nhûäng kiïën thûác
àûúåc àaâo taåo taåi trûúâng. Tûâ àoá, SV coá yá thûác,
thaái àöå gùæn boá vúái ngaânh hoåc hún cuäng nhû
kñch thñch niïìm àam mï nghïì nghiïåp. Thûåc
tïë cho thêëy, sau khi töët nghiïåp, möåt söë SV
trong nhoám àûúåc khaão saát àaä tham gia laâm
viïåc baán thúâi gian vaâ cöång taác viïn taåi möåt söë
TV, CQTT cuãa toâa soaån baáo, trûúâng àaåi hoåc
nhùçm tñch luäy kinh nghiïåm thûåc tïë vaâ coá
thïm thu nhêåp trûúác khi coá cöng viïåc chñnh
thûác. Nhû vêåy, àêy coá thïí xem laâ möåt giaãi
phaáp khaã thi àöëi vúái nhûäng SV coá àõnh
hûúáng nghïì nghiïåp tûúng àöëi roä raâng, búãi leä
trong quaá trònh cöång taác, laâm viïåc baán thúâi
gian taåi caác TV, CQTT, SV seä coá caách nhòn
toaân diïån vaâ mêåt thiïët vïì thûåc tiïîn ngaânh hoåc
maâ mònh àaä hoaân thaânh vúái àõnh hûúáng nghïì
nghiïåp cuãa baãn thên. Tûâ àoá, SV lûåa choån vaâ
coá quyïët àõnh theo àuöíi ngaânh nghïì theo
àuáng chuyïn mön àûúåc àaâo taåo. Àïí thûåc hiïån
àûúåc giaãi phaáp naây, Khoa vaâ caác TV, CQTT,
àùåc biïåt laâ baãn thên SV cêìn coá sûå phöëi húåp,
cuå thïí nhû sau:
Thûá nhêët, Khoa vaâ caác TV, CQTT cêìn tñch
cûåc duy trò vaâ phaát triïín möëi quan hïå trong
viïåc höî trúå hoaåt àöång hoåc thuêåt cuãa Khoa vaâ
hoaåt àöång chuyïn mön, thûåc tiïîn cuãa TV,
CQTT. Noái caách khaác, ngoaâi viïåc caác TV,
CQTT laâ núi taåo àiïìu kiïån cho SV thûåc têåp,
thûåc tïë, tham quan trong quaá trònh àaâo taåo, thò
caác TV, CQTT cêìn xem xeát, cên nhùæc àiïìu
kiïån thûåc tïë vaâ tiïëp tuåc nhêån SV vúái tû caách laâ
cöång taác viïn chñnh thûác hoùåc baán thúâi gian.
Trûúác khi SV töët nghiïåp, Khoa seä cung cêëp
thöng tin chñnh thûác vïì viïåc tuyïín duång cöång
taác viïn laâm viïåc baán thúâi gian (coá thuâ lao
hoùåc khöng coá thuâ lao) àïí SV cên nhùæc vaâ
quyïët àõnh.
Thûá hai, xeát úã phaåm vi lúåi ñch cuãa caác TV,
CQTT, viïåc SV tham gia cöång taác seä goáp phêìn
giaãi quyïët möåt phêìn cöng viïåc töìn àoång cuãa cú
quan cuäng nhû nhûäng cöng viïåc thiïëu nhên sûå
nhûng chûa coá àiïìu kiïån tuyïín duång chñnh
thûác. Mùåt khaác, sau quaá trònh laâm viïåc cuãa SV,
caác TV, CQTT seä coá caách nhòn roä raâng nhêët vïì
nùng lûåc cuãa SV, tûâ àoá, cên nhùæc vaâ tuyïín
duång chñnh thûác khi cú quan coá nhu cêìu. Àiïìu
naây giuáp cho TV, CQTT tuyïín duång nhên sûå
khöng phaãi mêët quaá nhiïìu thúâi gian àïí SV thûã
viïåc vaâ khùèng àõnh baãn thên.
Thûá ba, SV àoáng vai troâ quyïët àõnh viïåc
tiïëp tuåc theo àuöíi ngaânh nghïì vúái tû caách laâ
cöång taác viïn cuãa TV, CQTT. Baãn thên möîi
SV phaãi nhêån thûác àûúåc yá nghôa vaâ lúåi ñch
cuãa viïåc trúã thaânh cöång taác viïn cuãa
TV, CQTT. Traãi nghiïåm thûåc tiïîn nghïì thû
viïån - thöng tin trïn cú súã vêån duång kiïën thûác
àûúåc àaâo taåo laâ àiïìu quan troång àïí giuáp SV
coá thïm sûå tûå tin khi bûúác vaâo ngaânh nghïì
chñnh thûác. Thûåc tïë, thúâi gian thûåc têåp taåi caác
TV, CQTT àûúåc xem laâ phuâ húåp vúái viïåc
phên böí chûúng trònh àaâo taåo vaâ SV cuäng coá
àûúåc möåt söë nhêån àõnh vaâ nhòn nhêån vïì ngaânh
nghïì cuãa mònh. Tuy nhiïn, viïåc àaánh giaá SV
sau khi thûåc têåp taåi TV, CQTT àöi khi coân
chûa thûåc sûå nghiïm khùæc. Àiïìu naây dêîn àïën
thûåc tïë àöi khi SV coá caách nhòn khöng thûåc
vïì giaá trõ cuãa baãn thên. Do vêåy, àêy thûåc sûå laâ
cú höåi àïí SV chûáng toã baãn thên vúái nhaâ tuyïín
duång tûúng lai cuäng nhû laâ cú höåi àïí SV
quyïët àõnh vïì àõnh hûúáng nghïì nghiïåp maâ
mònh yïu thñch.
3.5. Thaái àöå tñch cûåc goáp phêìn hònh
thaânh àõnh hûúáng nghïì nghiïåp
Thaái àöå hoåc têåp cuãa SV cuäng nhû thaái àöå,
quan àiïím vïì ngaânh hoåc vaâ àõnh hûúáng nghïì
nghiïåp chuã yïëu phuå thuöåc vaâo baãn thên SV.
Sûå nöî lûåc cuãa SV trong hoåc têåp àïí àaåt kïët quaã
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
34 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 4/2015
töët cuäng nhû yá thûác nghïì nghiïåp seä taác àöång
trûåc tiïëp àïën quyïët àõnh choån núi laâm viïåc
cuãa SV sau khi töët nghiïåp. Tuy nhiïn, SV àöi
khi coân chõu nhiïìu yïëu töë khaác taác àöång àïën
thaái àöå cuãa mònh nhû: möi trûúâng, gia àònh,
baån beâ vaâ thêìy cö. Nhû vêåy, giaáo viïn àoáng
vai troâ rêët quan troång viïåc taác àöång àïën thaái
àöå cuãa SV àöëi vúái ngaânh hoåc. Thaái àöå cuãa
giaáo viïn àöëi vúái nghïì nghiïåp, hoaåt àöång
giaãng daåy, phûúng phaáp giaãng daåy, cuäng laâ
nhûäng yïëu töë aãnh hûúãng àïën thaái àöå cuãa SV.
Trong quaá trònh giaãng daåy trïn lúáp vaâ ngoaâi
xaä höåi, giaáo viïn cêìn chuã àöång thïí hiïån sûå
nhiïåt huyïët, gùæn boá vaâ niïìm àam mï nghïì
nghiïåp àöëi vúái SV chuyïn ngaânh. Thaái àöå cuãa
giaáo viïn àöëi vúái ngaânh nghïì seä goáp phêìn
hònh thaânh thaái àöå cuãa SV àöëi vúái ngaânh hoåc
noái riïng, nghïì nghiïåp noái chung. Àùåc biïåt,
nhûäng giaáo viïn vûâa àaãm nhiïåm cöng taác
giaãng daåy, vûâa nghiïn cûáu khoa hoåc vaâ vûâa
tham gia hoaåt àöång thûåc tiïîn taåi caác TV,
CQTT hay caác hoaåt àöång cöång àöìng khaác, seä
laâ hònh aãnh töët goáp phêìn giuáp SV àõnh hònh
àûúåc viïîn caãnh nghïì nghiïåp cuãa baãn thên sau
khi töët nghiïåp.
Bïn caånh àoá, vai troâ cuãa Khoa, àùåc biïåt laâ
caác töí chûác àoaân, höåi, cêu laåc böå hoåc thuêåt
cuãa Khoa cuäng coá thïí phöëi húåp töí chûác caác
hoaåt àöång liïn quan àïën àõnh hûúáng nghïì
nghiïåp. Chùèng haån, viïåc töí chûác caác buöíi gùåp
mùåt, giao lûu giûäa cûåu giaãng viïn, sinh viïn,
hoåc viïn cao hoåc àaä vaâ àang laâm viïåc taåi caác
cú quan àuáng ngaânh nghïì àûúåc xem laâ möåt
trong nhûäng biïån phaáp giuáp SV dêìn hònh
thaânh thaái àöå tñch cûåc àöëi vúái ngaânh nghïì maâ
mònh àang theo hoåc. Thöng qua caác hoaåt
àöång naây, SV coá thïí tiïëp thu, hoåc hoãi nhûäng
kinh nghiïåm cuãa nhûäng ngûúâi ài trûúác vaâ tûå
lûåa choån, cên nhùæc cho mònh hûúáng ài phuâ
húåp. Tûâ àoá, SV cuäng coá thïí tûå xêy dûång möëi
quan hïå lêu daâi vaâ tòm kiïëm cú höåi laâm viïåc,
cöång taác vúái cûåu giaãng viïn, sinh viïn vaâ hoåc
viïn cao hoåc trong suöët quaá trònh hoåc têåp vaâ
sau khi töët nghiïåp.
Kïët luêån
Nhû vêåy, viïåc lûåa choån ngaânh nghïì, cöng
viïåc trûúác khi lûåa choån ngaânh hoåc vïì sau khi
töët nghiïåp cuãa SV chuyïn ngaânh TV-TTH
phuå thuöåc vaâo nhiïìu yïëu töë khaác nhau bao
göìm: yïëu töë chuã quan (niïìm àam mï, yïu
thñch, nùng lûåc baãn thên, v.v) vaâ yïëu töë
khaách quan tûâ gia àònh, baån beâ, thêìy/cö, möi
trûúâng giaáo duåc, möi trûúâng xaä höåi. Duâ bêët cûá
lyá do hay lûåa choån naâo thò àõnh hûúáng nghïì
nghiïåp cuãa möîi SV cuäng phaãn aánh möåt phêìn
möëi liïn hïå giûäa quaá trònh àaâo taåo cuãa Khoa,
Nhaâ trûúâng àöëi vúái SV. Do vêåy, viïåc àïì ra
caác giaãi phaáp, biïån phaáp phuâ húåp nhùçm
hûúáng cho SV caách nhòn àuáng àùæn vïì ngaânh
TV-TTH laâ àiïìu thûåc sûå quan troång khöng chó
àöëi vúái cú súã àaâo taåo maâ coân àöëi vúái caác TV,
CQTT hiïån nay.
(Ngaây Toâa soaån nhêån àûúåc baâi: 06-3-2015; Ngaây phaãn biïån
àaánh giaá: 20-4-2015; Ngaây chêëp nhêån àùng: 20-6-2015).
1. Chûúng trònh àaâo taåo chuyïn ngaânh Thû
viïån - Thöng tin/ Khoa Thû viïån - Thöng tin hoåc.
=1393153008423&cat=1359337400440. Truy
cêåp ngaây 15/01/2014.
2. Monaliza C. Mugot/ Students Awareness
and Motivation in the Choice of Library and Infor-
mation Science (LIS as a Career): Basis for Pro-
motional Strategies. –
tional_research_office/publications/vol.15no.7/6.
html. Truy cêåp ngaây 13/12/2014.
Taâi liïåu tham khaão
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- dinh_huong_nghe_nghiep_cua_sinh_vien_chuyen_nganh_thu_vien_t.pdf