Đề xuất các giải pháp quản lý chất thải rắn từ ngành công nghiệp giày da trên địa bàn tỉnh Đồng Nai

CHÖÔNG 2: TOÅNG QUAN Toång quan veà Ñoàng Nai Ñaëc ñieåm töï nhieân: 2.1.1.1. Vò trí ñòa lyù vaø dieän tích töï nhieân: Ñoàng Nai laø Tænh thuoäc mieàn Ñoâng Nam Boä nöôùc ta, coù dieän tích 5.894,37 Km2, chieám 1,76% dieän tích töï nhieân caû nöôùc vaø chieám 25,5% dieän tích cuûa vuøng Ñoâng Nam Boä. Daân soá toaøn Tænh theo soá lieäu thoáng keâ naêm 2006 laø 2.254.676 ngöôøi, maät ñoä daân soá: 380,37 ngöôøi/km2. Tyû leä taêng daân soá töï nhieân cuûa toaøn Tænh naêm 2006 laø 1,22%. Tænh coù 11 ñôn vò haønh chính tröïc thuoäc goàm: Thaønh phoá Bieân Hoaø-laø trung taân chính trò kinh teá vaên hoaù cuûa Tænh; Thò xaõ Long Khaùnh vaø 9 huyeän : Long Thaønh; Nhôn Traïch; Traûng Bom; Thoáng Nhaát; Caåm Myõ; Vónh Cöûu; Xuaân Loäc; Ñònh Quaùn; Taân Phuù. Laø moät Tænh naèm trong vuøng kinh teá troïng ñieåm phía nam, Ñoàng Nai tieáp giaùp vôùi caùc vuøng sau: - Phía Ñoâng giaùp tænh Bình thuaän - Phía Ñoâng Baéc giaùp tænh Laâm Ñoâng - Phía Taây Baéc giaùp tænh Bình Döông vaø Bình Phöôùc - Phía Nam giaùp tænh Baø Ròa – Vuõng Taøu - Phía Taây giaùp Thaønh phoá Hoà Chí Minh Toaï ñoä ñòa lyù: Töø 10031’17” ñeán 11034’49” vó ñoä Baéc Töø 106044’45” ñeán 107034’50” kinh ñoä Ñoâng Laø moät tænh coù heä thoáng giao thoâng thuaän tieän vôùi nhieàu tuyeán ñöôøng huyeát maïch quoác gia ñi qua nhö quoác loä 1A, quoác loä 20, quoác loä 51; tuyeán ñöôøng saét Baéc – Nam; gaàn caûng Saøi Goøn, saân bay quoác teá Taân Sôn Nhaát ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho hoaït ñoäng kinh teá trong vuøng cuõng nhö giao thöông vôùi caû nöôùc. Ñaëc ñieåm khí haäu: Khí haäu Ñoàng Nai laø khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa caän xích ñaïo, coù hai muøa. Muøa khoâ coù gío muøa Ñoâng Baéc, khoâng khí nhieät ñôùi ít hôi aåm, noùng vaø haàu nhö khoâng möa. Muaø möa coù gío muøa Taây Nam, mang nhieàu hôi aåm töø vuøng bieån AÁn Ñoä Döông, thuoäc khoâng khí xích ñaïo vaø nhieät ñôùi, coù ñaëc tính noùng, aåm vaø möa nhieàu. Löôïng möa muøa khoâ chieám 10 – 15% löôïng möa caû naêm (töø thaùng 11 ñeán thaùng 4 naêm sau). Löôïng möa muøa möa chieám 90% toång löôïng möa caû naêm (töø thaùng 5 ñeán thaùng 10). Ñaëc ñieåm ñòa hình: Ñoàng Nai coù ñòa hình töông ñoái baèng phaúng. Moät caùch toång quaùt coù theå thaáy tænh Ñoàâng Nai coù ñòa hình vuøng ñoàng baèng vaø bình nguyeân vôùi nhöõng nuùi soùt raûi raùc, coù xu höôùng thaáp daàn theo höôùng Baéc Nam. Taøi nguyeân nöôùc maët: Taøi nguyeân nöôùc maët treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai raát phong phuù vaø coù vai troø quan troïng trong phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi. Nguoàn nöôùc quan troïng nhaát laø soâng Ñoàng Nai. Treân ñòa baøn tænh, soâng Ñoàng Nai hôïp löu vôùi soâng Beù, soâng La Ngaø, caáp nöôùc cho hoà Trò An ñoàng thôøi tieáp nhaän nöôùc thaûi cuûa thaønh phoá Bieân Hoaø, caùc KCN laän caän thuoäc tænh Ñoàng Nai, Tp. Hoà Chí Minh. Vôùi vai troø laø nguoàn cung caáp nöôùc saïch cho sinh hoaït, nöôùc soâng Ñoàng Nai ñeå baûo veä ñöôïc loaïi A cuûa TCVN veà chaát löôïng nöôùc maët. Tuy nhieân ñoaïn soâng Ñoàng Nai (ñoaïn soâng töø caàu Hoaù An ñeán caàu Ñoàng Nai) laø nôi tieáp nhaän nhieàu nguoàn oâ nhieãm khaùc nhau nhö: nguoàn thaûi töø caùc suoái Saên Maùu, suoái Linh, suoái Baø Luùa thöôøng xuyeân bò oâ nhieãm naëng ñoå vaøo; chaát thaûi sinh hoaït cuûa caùc phöôøng naèm doïc theo 2 ven soâng vaø nghieâm troïng nhaát vaãn laø nguoàn thaûi coâng nghieäp chöa ñöôïc xöû lyù töø caùc nhaø maùy thuoäc khu coâng nghieäp của Tp. Bieân Hoaø ñoå vaøo ñang laøm suy giảm chất lượng của môi trường nước. Taøi nguyeân nöôùc ngaàm: Tieàm naêng nöôùc ngaàm cuûa tænh Ñoàng Nai khaù phong phuù nhöng khoâng ñoàng ñeàu bao goàm 5 taàng chöùa nöôùc ngaàm: Taàng chöùa nöôùc Halocen (pq) Taàng chöùa nöôùc Pleistocen (gp) Taàng chöùa nöôùc Pliocen (m4) Taàng chöùa nöôùc trong caùc thaønh taïo phun traøo bazan (qp) Phöùc heä chöùa nöôùc trong caùc ñaù Mezozai (ms) Hieän nay nöôùc ngaàm ôû tænh Ñoàng Nai chöa khai thaùc nhieàu, moät phaàn nöôùc ngaàm ñöôïc söû duïng taäp trung chuû yeáu laø gieáng khoan caùc hoä gia ñình. Chaát löôïng nöôùc ngaàm taïi caùc khu vöïc treân ñòa baøn tænh Ñoàng Nai coù nhieàu söï khaùc bieät, taäp trung vaøo thoâng soá pH, ñoä cöùng, noàng ñoä Fe...Nhieàu khu vöïc nöôùc ngaàm coù pH thaáp (1-4) khoâng ñaït TCVN 5944-1995 veà chaát löôïng nöôùc ngaàm tröôùc xöû lyù. Caùc chaát oâ nhieãm nhö kim loaïi naëng, maøu nhoû hôn TCVN. Dieãn bieán noâng ñoä chaát oâ nhieãm ít thay ñoåi. Rieâng chæ tieâu Coliform luoân cao hôn TCVN 5944-1995 veà chaát löôïng nöôùc ngaàm tröôùc xöû lyù, taäp trung ôû caùc hoä daân vôùi lyù do chính laø tình traïng kyõ thuaät cuûa gieáng khoâng ñaït yeâu caàu cuõng nhö do giöõ veä sinh keùm. Tuy nhieân hieän töôïng treân chæ taäp trung taïi caùc gieáng cuûa caùc hoä daân. Caùc gieáng khoan coâng nghieäp taïi caùc nhaø maùy ñaûm baûo ñöôïc chæ tieâu vi sinh trong nöôùc khoan khaù toát, hieám coù maãu kieåm tra naøo coù soá löôïng Coliform cao hôn möùc cho pheùp cuûa TCVN 5944-1995 veà nöôùc ngaàm tröôùc xöû lyù. 2.1.2 ĐẶC ĐIỂM KINH TẾ TỈNH ĐỒNG NAI: 2.1.2.1 Ñaëc ñieåm kinh teá: Toång saûn phaåm trong nöôùc (GDP theo giaù coá ñònh năm 1994) cuûa tænh ñaõ taêng töø 5.043,7 tyû ñoàng (1994 ) leân 8.661,6 tyû ñoàng (1998).Nhòp ñoä phaùt trieån bình quaân taêng 14.5%/năm. Töø ñoù, möùc GDP bình quaân ñaàu ngöôøi taêng töø 391 USD (1994) leân 637 USD (1998). Nhòp ñoä phaùt trieån bình quaân tăng 13%/năm. Cô caáu kinh teá coù xu höôùng chuyeån töø coâng- noâng-dòch vuï sang coâng nghieäp, dòch vuï, noâng nghieäp. 2.1.2.2 Phaùt trieån coâng nghieäp: Trong giai ñoaïn 1996- 2000 ngaønh coâng nghieäp cuûa tænh Ñoàng Nai ñaït möùc taêng tröôûng khaù, taêng bình quaân 20% naêm (giai ñoaïn 1996-2000); trong ñoù coâng nghieäp trung öông taêng 8,27%; coâng nghieäp ñòa phöông taêng 9,96%; coâng nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taêng 31,3%. Cô caáu coâng nghieäp treân ñòa baøn töøng böôùc ñöôïc quy hoaïch, boá trí phaùt trieån hôïp lyù. Coâng nghieäp cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá phaùt trieån khaù nhanh, trong ñoù coâng nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc naâng cao giaù trò saûn phaåm treân ñòa baøn vaø xuaát khaåu. Coâng nghieäp ñòa phöông phaùt trieån theo höôùng ñaàu tö chieàu saâu, gaén coâng nghieäp cheá bieán vôùi vuøng nguyeân lieäu, ñaëc bieät laø vuøng nguyeân lieäu noâng saûn. Ñoàng Nai ñaõ ñöôïc Chính phuû giao nhieäm vuï qui hoaïch 13.500 ha trong toång soá 20.000 ha ñaát coâng nghieäp cuûa ñòa baøn kinh teá troïng ñieåm phía Nam. Ñeán nay, Ñoàng Nai ñaõ qui hoaïch 17 KCN trong ñoù 10 KCN ñaõ ñöôïc pheâ duyeät. Trong soá 17 KCN ñaõ qui hoaïch 15 KCN ñaõ ñi vaøo hoaït ñoäng vôùi hơn 1252 doanh nghieäp trong nöôùc ( trong ñoù coù hôn 100 doanh nghieäp Nhaø nöôùc) và hơn 250 döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi töø hôn 22 quoác gia. Toång soá voán ñaàu tö vaøo khoaûng 7,0 tæ ñoâ la. Vaán ñeà xöû lyù nöôùc thaûi ñaït tieâu chuaån thaûi noùi chung taïi haàu heát caùc KCN ñeàu chöa thöïc hieän toát. Hieän nay trong toång soá 17 KCN ñang hoaït ñoäng đã coù 07 KCN (Amata, Loteco, Bieân Hoaø II, Long Thành, Tam Phước, Nhơn Trạch I, Gò Dầu) coù nhaø maùy xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung. Caùc KCN coøn laïi hoaëc ñang xaây döïng hoaëc chöa coù qui hoạch xaây döïng nhaø maùy xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung. Baûng 2.1: Tình hình cho thueâ ñaát taïi caùc KCN Stt KCN Dieän tích (ha) Dieän tích duøng cho thueâ (ha) Dieän tích ñaõt cho thueâ (ha) Tyû leä (%) Soá döï aùn 1 Amata 129 91,5 79,09 86,4 37 2 Bieân Hoaø II 365 261,0 261,00 100,0 126 3 Goø Daàu 184 136,7 101,48 74,2 13 4 Loteco 100 72,0 30,93 42,9 22 5 Hoá Nai 230 145,9 81,38 55,7 68 6 Soâng Maây 227 158,0 50,28 31,8 19 1 Nhôn Traïch I 430 323,0 191,32 59,2 48 8 Nhôn Traïch II 350 279,0 122,39 43,8 20 9 Nhôn Traïch III 368 240,0 141,05 58,7 17 10 Bieân Hoaø I 335 231,08 231,00 99,9 90 Toång 2718 1.938,2 1289,92 66,6 460 Nguoàn : Ban quaûn lyù caùc KCN tænh Ñoàng Nai, thaùng 3/2005. 2.1.2.3 Phaùt trieån noâng nghieäp: Keát quaû thöïc hieän gieo troàng caây haèng naêm caû 3 vuï ñeàu taêng. Caùc loaïi caây haøng naêm coù dieän tích, naêng suaát vaø saûn löôïng ñeàu baèng vaø taêng so vôùi cuøng kyø. Toaøn tænh coù 34 hôïp taùc xaõ laøm dịch vụ nông nghiệp và thủy sản. 2.1.2.4 Phaùt trieån thöông maïi- dòch vuï: TMDV taêng 13,5%,khu vực coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taêng 6,2%. Hoạt ñoäng XNK ñaït xaáp xæ cuøng kyø naêm 2001. Nhaäp khaåu ñaït 1.872 trieäu USD, taêng 10,3% keá hoaïch vaø taêng 8% cuøng kyø. 2.1.3 ĐIỀU KIỆN Xà HỘI TỈNH ĐỒNG NAI: 2.1.3.1. Daân soá, maät ñoä daân soá: Daân soá tænh Ñoàng Nai naêm 2006 laø 2.254.676 ngöôøi, trong ñoù nam laø 1.112.114 ngöôøi. Nöõ laø:1.130.051 ngöôøi Daân soá soáng ôû thaønh thò laø 701.798 ngöôøi; noâng thoân laø:1.540.367 ngöôøi Tyû leä taêng daân soá laø 2,19%, trong ñoù taêng töï nhieân laø 1.38% vaø taêng cô hoïc laø 0,81%. Maät ñoä daân soá trung bình taïi Ñoàng Nai naêm 2006 laø 380,37 ngöôøi/km2 . 2.1.3.2. Lao ñoäng- Vieäc laøm- Möùc soáng: Trong naêm 2004 toaøn tænh coù theâm 72.695 ngöôøi coù vieäc laøm. Möùc soáng ngöôøi daân trong naêm 2004 ñöôïc naâng leân treân moät soá maët, tyû leä hoä coù tivi, xe gaén maùy, tyû leä hoä duøng ñieän ñeàu taêng. 2.1.3.3. Hoaït ñoäng giaùo duïc: Keát quaû toát nghieäp naêm hoïc 2003-2004 ñöôïc giöõ vöõng vaø ñaït chæ tieâu: tieåu hoïc ñaït 99,09%, THCS ñaït 98,18%, THPT ñaït 93,60%; Boå tuùc THPT ñaït 97,11%, Boå tuùc THCS ñaït 85,70%. 2.1.3.4. Hoaït ñoäng y teá: Naêm 2004, caùc hoaït ñoäng y teá ñaït toaøn dieän caû hai laõnh vöïc phoøng beänh vaø chöõa beänh. Tình hình dòch beänh oån ñònh. 2.2. Giôùi thieäu veà ngaønh coâng nghieäp giaøy da 2.2.1. Coâng nghieäp giaøy da Vieät Nam Ngaønh giaøy da Vieät Nam ra ñôøi töø haøng traêm naêm tröôùc vaø traûi qua bao thaêng traàm cuûa lòch söû, ñeán nay ñaõ trôû thaønh moät ngaønh ngheà truyeàn thoáng cuûa daân toäc. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây ngaønh giaøy da phaùt trieån khaù nhanh vaø ñöôïc xem laø moät trong nhöõng ngaønh coâng nghieäp muõi nhoïn xuaát khaåu, thu huùt khaù ñoâng lao ñoäng, goùp phaàn thuùc ñaåy quaù trình coâng nghieäp hoaù – hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc. Ngaønh coâng nghieäp giaøy da ñaõ phaùt trieån khaù nhanh vaø ñöôïc xem laø moät trong nhöõng ngaønh coâng nghieäp chính ñöa neàn kinh teá Vieät Nam phaùt trieån. Giaøy da laø moät trong ba ngaønh ñem laïi kim ngaïch xuaát khaåu lôùn nhaát hieän nay sau daàu thoâ vaø haøng deät may, chieám 10% toång kim ngaïch xuaát khaåu. Vôùi khoaûng 240 doanh nghieäp ñang hoaït ñoäng , ngaønh giaøy da ñang laø moät ngaønh xuaát khaåu muõi nhoïn, thu huùt khoaûng 500.000 lao ñoäng . Vieät Nam chieám thöù tö treân theá giôùi veà xuaát khaåu giaøy deùp vôùi kim ngaïch ñaït treân 2,6 tyû USD trong naêm 2004, taêng gaàn 15% so vôùi naêm 2003. vaø naêm 2005, ngaønh giaøy da ñaët muïc tieâu xuaát khaåu 470 trieäu ñoâi giaøy deùp vôùi toång kim ngaïch xuaát khaåu ñaït 3,3 tyû USD. Naêm 2005 (Xem baûng 2.3) Baûng 2.2: Saûn löôïng giaøy deùp Vieät Nam 2002 – 2005 Loaïi saûn phaåm Ñôn vò 2002 2003 2004 2005 Giaøy deùp caùc loaïi 1.000 ñoâi 360.000 416.644 430.000 598.000 Caëp tuùi xaùch 1.000 chieác 33.700 35.000 37.000 115.000 Da thaønh phaåm 1.000 sqf 25.000 32.000 35.000 43.700 Nguoàn: Hieäp hoäi da giaøy Vieät Nam Baûng 2.3: Giaù trò xuaát khaåu giaøy da Vieät Nam 2001 – 2006 Ñôn vò :trieäu USD 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1.500 1.600 1.800 2.250 2.700 3.039 3.550 Nguoàn : Hieäp hoäi da giaøy Vieät Nam 2.2.1.1 Phöông höôùng phaùt trieån ngaønh giaøy da: Ngaønh giaøy da ñöôïc xeáp thöù 3 trong 7 nhoùm ngaønh haøng giai ñoaïn 2001 – 2005 vaø xeáp thöù 4 trong 6 nhoùm ngaønh haøng giai ñoaïn 2006 – 2010 ñöôïc öu tieân xuaát khaåu. Trong quy hoaïch phaùt trieån ngaønh da giaøy tôùi naêm 2010, ngaønh da giaøy ñöa ra chæ tieâu ñaït kim ngaïch xuaát khaåu 3,1 tyû USD naêm 2005 vaø phaán ñaáu ñaït 6,2 tyû USD naêm 2010 vôùi toác ñoä taêng tröôûng bình quaân ñaït 20 – 22%. Baûng 2.4: Muïc tieâu saûn löôïng vaø giaù trò xuaát khaåu (2005 – 2010 ) 2005 2010 Giaøy deùp caùc loaïi(ñôn vò:1.000 ñoâi) Toång saûn löôïng 470.000 720.000 Xuaát khaåu 427.700 655.200 Caëp, tuùi xaùch (ñôn vò:1.000 chieác ) Toång saûn löôïng 51.700 80.700 Xuaát khaåu 50.500 78.470 Da thaønh phaåm (ñôn vò: 1.000 spft ) Toång saûn löôïng 40.000 80.000 Xuaát khaåu 25.000 65.000 Toång xuaát khaåu(trieäu USD) 3.100 6.200 Nguoàn :[9] Danh muïc caùc nguyeân vaät lieäu chuû yeáu ñöôïc ñöa ra trong caùc baûng 2.5: Baûng 2.5: Da thuoäc Chæ tieâu Ñôn vò tính 2005 2010 1. Da thuoäc 1.000 sqft 28.000 56.000 Da caät 1.000 sqft 29.930 40.600 Da vaùng 1.000 sqft 7.070 15.400 2. Da nguyeân lieäu Taán 23.660 40.460 Da traâu boø (noäi ñòa) Taán 19.460 26.110 Da boø muoái (nhaäp) Taán 2.800 11.900 Da vaùng (nhaäp) Taán 1.400 2.450 Nguoàn : [9] Baûng 2.6 : Nguyeân vaät lieäu chuû yeáu Nguyeân vaät lieäu Ñôn vò tính 2005 2010 Giaû da Trieäu yard 30 45 Vaûi caùc loaïi Trieäu yard 50 77,5 Ñeá Trieäu ñoâi 275 408 Keo toång hôïp Taán 3.276 5.000 Phuï lieäu Taán 20.617,5 49.480 Nguoàn : [9] Nhu caàu lao ñoäng trong ngaønh da giaøy ñöôïc ñöa ra trong caùc baûng 2.7: Baûng 2.7 : Lao ñoäng Lao ñoäng (ngöôøi) 2005 2010 Giaøy deùp 232.000 311.000 Tuùi xaùch 13.400 21.000 Nguoàn : [9] Nhu caàu veà voán ñaàu tö cho ngaønh da giaøy ñöôïc ñöa ra trong caùc baûng 2.8: Baûng 2.8 : Voán Ñôn vò tính (trieäu USD) 2005 2010 Saûn phaåm 3.679.000 3.679.000 Nguyeân vaät lieäu 1.619.000 1.472.000 Nguoàn : [9] Giai ñoaïn töø nay ñeán naêm 2010 ngaønh giaøy da Vieät Nam vaãn caàn duy trì vaø löïa choïn coâng ngheä truyeàn thoáng nhö hieän nay, ñoàng thôøi caàn keát hôïp ñi nhanh vaøo coâng ngheä tieân tieán, tieáp nhaän coâng ngheä hieän ñaïi. Ñoái vôùi caùc coâng ngheä hieän ñaïi caàn coù söï chuyeån giao töø nöôùc ngoaøi. Maët khaùc caùc DN cuõng caàn chuû ñoäng phaùt ñoäng , ñaåy maïnh caùc hoaït ñoäng saùng kieán caûi tieán kyõ thuaät. Trong ñaàu tö coâng ngheä, thieát bò maùy moùc caùc DN, cô sôû saûn xuaát caàn ñac75 bieät quan taâm ñeán vieäc BVMT. Phaán ñaáu ñeán cuoái naêm 2010, haàu heát caùc DN, cô sôû saûn xuaát giaøy da Vieät Nam aùp duïng thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù ISO 14000 veà baûo veä moâi tröôøng. 2.2.1.2 Thuaän lôïi vaø khoù khaên cuûa giaøy da hieän nay Thuaän lôïi Ñöôïc EU daønh cho quy cheá öu ñaõi GSP, saûn phaåm nhaäp khaåu töø Vieät Nam baùn taïi caùc nöôùc EU coù möùc giaù caïnh tranh (do thueá nhaäp khaåu thueá thaáp hôncaùc nöôùc trong khu vöïc ). Lôïi theá naøy caùc ñoái taùc hôïp taùc vôùi Vieät Nam ñang höôûng lôïi nhieàu hôn chính caùc doanh nghieäp Vieät Nam. Nhu caàu tieâu duøng lôùn, oån ñònh vaø ngaøy caøng gia taêngcuøng vôùi söï gia taêng giaù trò cuûa ñoàng EURO. Chaát löôïng saûn phaåm giaøy deùp ñöôïc saûn xuaát taõi Vieät Nam phuø hôïp vaø ñaùp öùng yeâu caàu cuûa ngöôøi tieâu duøng trong caùc nöôùc EU. Caùc nöôùc EU môû roäng taïo theâm nhieàu cô hoäi ñeå caùc doanh nghieäp da – giaøy Vieät Nam xuaát khaåu sang EU (vôùi chính saùch ñoàng nhaát cuûa EU ñöôïc thöïc thi töø thaùng 5/2004). Caùc lôïi theá töø moái quan heä giöõa Vieät Nam vaø EU, giöõa caùc doanh nghieäpvôùi caùc nhaø nhaäp khaåu EU (quan heä tröïc tieáp vaø thoâng qua ñoái taùc thöù 3). Khoù khaên, thaùch thöùc: Kim ngaïch xuaát khaåucuûa Vieät Nam vaøo EU taêng nhanh trong thôøi gian qua, hieän taïi chieám treân 20% kim ngaïch nhaäp khaåu giaøy deùp cuûa EU (khi vöôït qua 25%, EU seõ coù caùc giaûi phaùp maïnh ñeå haïn cheá ). Söùc eùp do Trung Quoác gia nhaäo WTO, hieän taïi saûn löôïng giaøy deùp Trung Quoác tieâu thuï taïi thò tröôøng EU raát lôùn vôùi maãu maõ ña daïng, phong phuù, giaù raát caïnh tranh, ñaùp öùng yeâu caàu nhanh (tuy veà chaát löôïng khoâng ñöôïc ñaûm baûo nhö giaøy deùp saûn xuaát taïi Vieät Nam). Khi chính thöùcTrung Quoác ñöôïc thöïc thi caùc quy ñònh cuûa WTO (sau naêm 2005), caùc lôïi theá seõ taêng hôn nhieàu vaø caùc saûn phaåm cuûa Vieät Nam seõ phaûi caïnh tranh gay gaét hôn. Nhöõng haïn cheá do phöông thöùc gia coâng , caùc doanh nghieäp Vieät Nam ít coù cô hoäi quan heä tröïc tieáp vôùi caùc nhaø nhaäp khaåu vaø ngöôøi tieâu duøng ôû caùc nöôùc EU ñeå baét naém xu höôùng tieâu duøng, nhu caàu vaø nhöõng bieán ñoängcuûa thò tröôøng theo thôøi gian nhaèm coù chieán löïôc kinh doanh thích hôïp . Haïn cheá veà khaû naêng töï thieát keá, ra maãu chaøo haøng, chuû ñoäng caân ñoái caùc ñieàu kieän cho saûn xuaát (töø nguoàn vaät tö trong nöôùc ) vaø khaû naêng ñaùp öùng caùc yeâu caàu cuûa caùc nhaø nhaäp khaåu (veà tieâu chaåun saûn phaåm, veà moâi tröôøng vaø thöïc hieän toát traùch nhieäm xaõ hoäi doanh nghòeâp). Caùc doanh nghieäp trong ngaønh seõ gaëp nhieàu khoù khaên hôn neáu EU xem xeùt khoâng cho pheùp ñöôïc tieáp tuïc höôûng öu ñaõi thueá quan (GSP), ñaëc bieät laø caùc ñoái taùc seõ löïa choïn di dôøi saûn xuaát tôùi caùc quoác gia coù lôïi theá xuaát khaåu hôn trong khu vöïc.. 2.2.2. Ngaønh giaøy da Ñoàng Nai Caùc ngaønh coâng nghieäp öu tieân, ngaønh coâng nghieäp muõi nhoïn cuûa Tænh Ñoàng Nai giai ñoaïn 2007 – 2010, taàm nhìn ñeán naêm 2020. Caên cöù quyeát soá 55/2007/QÑ-TTg ngaøy 23/4/2007 cuûa Thuû töôùng Chính phuû pheâ duyeät danh muïc caùc ngaønh coâng nghieäp öu tieân, ngaønh coâng nghieäp muõi nhoïn giai ñoaïn 2007-2010, taàm nhìn ñeán naêm 2020, chuû tòch UBND Tænh Ñoàng Nai ra quyeát ñònh soá 2269/QÑ-UBND ngaøy 24/7/2007 pheâ duyeät danh muïc caùc ngaønh coâng nghieäp öu tieân, coâng nghieäp muõi nhoïn cuûa Tænh Ñoàng Nai giai ñoaïn 2007-2010, taàm nhìn ñeán naêm 2020. Theo ñoù nhöõng ngaønh coâng nghieäp öu tieân töø naêm 2007 ñeán naêm 2010 laø:Deät may(sôïi, vaûi, quaàn aùo xuaát khaåu, nguyeân phuï lieäu);Da, giaøy (saûn xuaát giaøy deùp xuaát khaåu, nguyeân phuï lieäu ). Ôû Ñoàng Nai, ngaønh coâng nghieäp giaøy da laø ngaønh coâng nghieäp coù tyû troïng cao vaø thu huùt nhieàu lao ñoäng. Naêm 2000 ngaønh giaøy da chieám 10,57% toång giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp, toác ñoä taêng tröôûng giai ñoaïn 1996 – 2000 bình quaân laø 37%. Caùc saûn phaåm chuû yeáu ngoaøi giaøy deùp coøn coù caùc saûn phaåm da vaø giaû da nhö va li, tuùi xaùch, ví, vaûi simili…ñöôïc caùc nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc quan taâm ñaàu tö vaø phaùt trieån. Trong giai ñoaïn 2001 – 2010 Ñoàng Nai tieáp tuïc thu huùt voán ñaàu tö vaøo ngaønh coâng nghieäp saûn xuaát da, giaøy vaø giaû da. Caùc döï aùn môùi cho ngaønh giaøy da yeâu caàu löïa choïn coâng ngheä tieân tieán, maùy moùc coâng ngheä hieän ñaïi vaø öùng duïng daây chuyeàn töï ñoäng hoaù cao, chuù troïng caùc döï aùn veà thuoäc da, saûn phaåm ñaêc chuûng töø da thuoäc vaø döï aùn saûn xuaát nguyeân lieäu ñeá muõ giaøy… 2.2.2.1 Moät soá nhaø maùy saûn xuaát giaøy da ôû Ñoàng Nai: Hieän nay ôû Ñoàng Nai coù khoaûng hôn 13 cô sôû, xí nghieäp saûn xuaát giaøy da nhö: - Coâng ty TNHH saûn xuaát giaøy Vieät Vinh Ñoàng Nai - Coâng ty Dona Pacicific Vieät Nam - Coâng ty Chang shin Vieät Nam - Coâng ty TNHH Shinkwang Vieät Nam - Coâng ty TNHH Asia Pacific Vieät Nam - Coâng ty TNHH Tae Kwang Vina - Coâng ty TNHH Hwaseung Vina - Coâng ty Höng Nghieäp coå phaàn TNHH Pouchen VN - Coâng ty TNHH Cöï Huøng - Coâng ty giaøy LaïÏc Cöôøng -coâng ty giaøy da Vieät YÙ - Coâng ty TNHH Ñoâng Phöông - Coâng ty TNHH giaøy Biti’s - Coâng ty TNHH Pousung 2.2.2.2. Giôùi thieäu veà Coâng ty Lieân doanh giaøy da Vieät YÙ Teân: coâng ty lieân doanh giaøy da Vieät YÙ Ñòa chæ:xaõ thieän taân, huyeän vónh cöûu, tænh ñoàng nai Hình thöùc ñaàu tö: coâng ty lieân doanh Muïc tieâu saûn xuaát: saûn xuaát giaøy da xuaát khaåu Ñieän thoaïi-Fax: 061.828697- 061.828698 Saûn phaåm vaø thò tröôøng: Saûn phaåm chính cuûa coâng ty laø giaøy da nam. Ñaëc ñieåm saûn phaåm: saûn phaåm ñöôïc cheá taïo chuû yeáu töø nhöõng nguyeân lieäu vaø baùn thaønh phaåm laøm baèng da cao caáp (da deâ, da boø, da cöøu,…) ñöôïc nhaäp khaåu töø Coäng hoaø lieân bang Ñöùc vaø moät soá nöôùc khaùc. Kích côû cuûa giaøy ñöôïc thieát keá theo tieâu chuaån Chaâu AÂu. Saûn phaåm ñöôïc mang nhaõn maùc thích hôïp do beân nöôùc ngoaøi cung caáp hoaëc do coâng ty lieân doanh phaùt trieån, ñoùng goùi trong bao giaáy huùt aåm vaø hoäp giaáy carton vôùi tieâu chuaån ñoùng goùi ñöôøng bieån ñaëc bieät, ñaûm baûo giaøy khoâng bò aåm trong quaù trình vaän chuyeån. Thò tröôøng tieâu thuï: xuaát khaåu 100% sang Coäng hoaø lieân bang Ñöùc. Quy moâ saûn xuaát: 300.000 ñoâi/ naêm Qui trình coâng ngheä saûn xuaát Caùc giai ñoaïn coâng ngheä chuû yeáu trong quaù trình saûn xuaát bao goàm: Caét nguyeân lieäu da Kieåm tra nhöõng maûnh da ñaõ ñöôïc caét Laïng moûng vaø baøo naïo caùc maûnh da sau khi caét Daäp daáu, nhaõn leân caùc maûnh caét Ñoùng muõi, khaâu EÙp mieáng muõi giaøy EÙp nhaõn, cheøn, ñuùc Daùn ñeá trong voøm khuoân giaøy Aùp phaàn goùt vaø phaàn muõi giaøy vaøo khuoân Gia nhieät Phaùc hình Gaén keo ñeá giaøy Daùn ñeá giaøy Thaùo khuoân Ñaùnh boùng Sôn phuû (phuû lôùp silicon choáng aåm) Kieåm tra Ñoùng goùi. Öu ñieåm cuûa coâng ngheä: Vôùi coâng ñoaïn caét: theo phöông thöùc truyeàn thoáng, ñaët maãu leân caû taám da lôùn roài caét theo maãu baèng tay, nhö vaäy raát toán thôøi gian, nguyeân lieäu bò laõng phí vaø khaû naêng hö hoûng lôùn. Vôùi coâng ngheä cuûa coâng ty, vieäc caét da ñöôïc thöïc hieän baèng maùy (khuoân raäp) vöøa taêng naêng suaát gaàn 250% vöøa tieát kieän ñöôïc 3 – 5% nguyeân lieäu da. Vôùi quaù trình baøo moûng: vieäc baøo moûng baèng tay khoâng chæ laøm cho hoaït ñoäng saûn xuaát chaäm maø coøn laøm cho vieäc hoaøn thieän keùm gaây ra thieät haïi ñoái vôùi saûn phaåm vaø chaát löôïng khoâng ñuùng qui caùch. Vôùi coâng ngheä cuûa coâng ty, vieäc baøo moûng ñöôïc thöïc hieän baèng maùy vöøa taêng naêng suaát vöøa taêng chaát löôïng saûn phaåm. Caùc coâng ñoaïn daùn muõi giaøy, eùp goùt, daùn ñeá, cuõng ñöôïc thöïc hieän baèng maùy. Keo daùn laø loaïi keo khoâ cuoän thaønh sôïi coù khaû naêng keát dính cao, chòu ñöôïc noùng laïnh vaø chòu nöôùc. Keo ñöôïc ñöa vaøo daùn qua caùc ñieåm ñöôïc tính toaùn theo chöông trình, döôùi taùc ñoäng cuûa nhieät ñoä cao, keo seõ chaûy ñeàu. Phaàn da ñöôïc daùn seõ ñöôïc maùy caêng ñeàu laøm cho da phaúng, khoâng nhaên. Khi caùc phaàn daùn ñöôïc aùp ñeàu vaøo nhau thì giaøy cuøng khuoân chuyeån sang cheá ñoä laøm laïnh. Ôû nhieät ñoä vaøi chuïc ñoä aâm keo ñöôïc ñoùng cöùng, da giaøy caêng phaúng. Cheá ñoä laøm vieäc cuûa maùy moùc thieät bò ñöôïc chöông trình hoaù, taïo saûn phaåm coù chaát löôïng cao, raát ñoàng ñeàu, cho naêng suaát cao. Giaøy ñöôïc phuû moät lôùp silicon choáng aåm. Do ñoù giaøy coù ñoä beàn cao, chòu ñöôïc noùng laïnh cuûa moâi tröôøng vaø chòu ñöôïc nöôùc. 2.2.3. Toång quan veà saûn xuaát giaøy da 2.2.3.1. Quy trình coâng ngheä Quy trình coâng ngheä saûn xuaát giaøy ñöôïc trình baøy taïi Hình 2.1: Daäp caét Daùn keo talon Daùn Talon Boâi keo ñeá Talon Ñònh hình haäu EÙp keo muõi May muõi May chaân goø Ñònh hình haäu EÙp ñeá Laïng Xoû giaây, veä sinh Ñoùng goùi Giaøy thaønh phaåm Hình 2.1. Quy trình coâng ngheä saûn xuaát giaøy Nguyeân vaät lieäu ñöôïc ñöa vaøo phaân xöôûng daäp caét, ôû ñaây chuùng ñöôïc daäp caét thaønh caùc chi tieát cuûa giaøy vôùi hình daïng vaø kích thöôùc khaùc nhau. Sau ñoù, coâng nhaân seõ kieåm tra laïi nhöõng maûnh da ñaõ caét, laïng moûng vaø baøo naïo ñeán khi ñaït yeâu caàu. Taát caû nhöõng chi tieát naøy seõ ñöôïc thu gom laïi vaø daùn soá ñeå traùnh nhaàm laãn giöõa caùc boä phaän. Neáu nhöõng chi tieát naøy caàn in luïa thì chuùng seõ ñöôïc chuyeån sang toå in luïa. Tieáp theo, chuùng ñöôïc chuyeån ñeán phaân xöôûng may ñeå raùp noái laïi vôùi nhau. ÔÛ ñaây, chuùng ñöôïc eùp keo sau ñoù laø may gheùp moái. Sau coâng ñoaïn naøy, ta coù baùn thaønh phaåm goïi laø muõ giaøy. Khi qua xöôûng eùp ñeá, muõ giaøy ñöôïc ñaët leân moät chaân ñeá baèng theùp vaø coâng nhaân seõ ruùt chaët 2 sôïi chæ goø coù saün trong muõ giaøy ñeå coá ñònh muõ giaøy vaøo chaân ñeá. Sau ñoù, maùy phun seõ phun moät lôùp nhöïa noùng vaøo khung qua caùc loã, chaát nhöïa loûng naøy coù taùc duïng giöõ chaët phaàn thaân ñeá, vaøi phuùt sau phaàn naøy seõ ñöôïc laøm laïnh ñeå ñònh hình laïi vaø laáy ra khoûi khung. Tieáp theo giaøy seõ ñöôïc lau chuøi saïch caùc veát baån, ñaùnh boùng vaø sôn phuû lôùp silicon choáng aåm, roài ñöa sang baêng chuyeàn ñeå daùn keo Talon, daùn Talon, sau ñoù xoû daây giaøy, daùn tem nhaõn vaø veä sinh tröôùc khi ñöa ñeán boä phaän ñoùng goùi. Ngoaøi ra xí nghieäp coøn söû duïng caùc loaïi dung moâi ñeå pha keo nhö: Dichloremethene, Xylene, Toluen, Cyclohexand, Tricloroethylene, Anline, Diethylether, Methanol, Kenose, …. Caùc giai ñoaïn saûn xuaát giaøy a. Giai ñoaïn chaët (pha caét): Sô ñoà coâng ngheä giai ñoaïn chaët (pha caét) ñöôïc ñöa ra taïi Hình 2.2.: Da (vaûi), xöông goùt nguyeân lieäu Daäp Thaønh phaåm da (vaûi) Vaït Hình 2.2: Sô ñoà coâng ngheä giai ñoaïn chaët (pha caét) Giaøy coù ñaëc ñieåm ñoái xöùng, ñoàng daïng, ñoàng keát caáu, ñoàng maøu saéc…Nghieâm ngaët ñeán töøng chi tieát hôïp thaønh. Trong suoát quaù trình saûn xuaát ñaëc ñieåm naøy phaûi ñöôïc ton troïng ôû caùc coâng vieäc nhaát laø töø khi baét ñaàu löïa choïn vaø pha caét nguyeân lieäu. Nguyeân lieäu ban ñaàu goàm caùc loaïi : thuoäc da, giaû da, vaûi caùc loaïi ( vaûi mesh, vaûi spandex...) ñöôïc traûi leân thôùt chaët sau ñoù ñaët khuoân chaët nheï nhaøng leân beà maët nguyeân lieäu choã ñònh caét chi tieát, löu yù khoâng ñeå nguyeân lieäu bò thieáu trong phaïm vi khuoân chaët. Ñieàu khieån ñaàu daäp vôùi löïc ñaäp vöøa ñuû ñeå caét ñuû chi tieát theo hình daïng khuoân chaët, tieáp tuïc cho khuoân chaët qua vò trí môùi ñeå caét caùc chi tieát tieáp theo. Roài sau ñoù cho caùc chi tieát ôû pha caét qua maùy vaït ñeå vaït moûng nhöõng ñöôøng ngoaøi cuûa caùc chi tieát trong pha caét. Vì coù moät soá loaïi da, xöông goùt... sau khi qua pha caét thì ban ñaàu raát cöùng neân phaûi thöïc hieän coâng ñoaïn vaït ñeå laøm moûng ñi ñöôøng may, giuùp cho quaù trình may seõ deã daøng hôn Khuoân chaët : moãi khuoân chaët seõ coù caùc maãu maõ rieâng theo yeâu caàu cuûa saûn phaåm b.Giai ñoaïn in eùp: Sô ñoà coâng ngheä giai ñoaïn in eùp ñöôïc ñöa ra taïi Hình 2.3.: EÙùp Thaønh phaåm da ( vaûi) Thaønh phaåm in eùp In Hình 2.3: Sô ñoà coâng ngheä giai ñoaïn in eùp Moãi ñoâi giaøy khi xuaát hieän treân thò tröôøng phaûi caàn coù caùc nhaõn hieäu, lo go treân giaøy. Vì theå coâng ñoaïn in eùp seõ giuùp cho ngöôøi tieâu duøng bieát ñöôïc saûn phaåm mình ñang söû duïng cuûa coâng ty hoaëc nöôùc naøo saûn xuaát, do ñoù khaâu in eùp khoâng theå thieáu treân daây chuyeàn saûn xuaát. Thaønh phaåm da ( vaûi ) töø giai ñoaïn pha caét ñöôïc traûi leân thôùt cuûa maùy eùp, sau ñoù cho khuoân eùp vaøo ñaàu maùy eùp roài ñieàu khieån ñaàu maùy eùp vôùi moät löïc vöøa ñuû xuoáng thaønh phaåm da (vaûi) ñeå taïo ra caùc chi tieát theo khuoân eùp. Coâng vieäc naøy giuùp cho vieäc trang trí ñeåâ saûn phaåm ñöôïc ñeïp hôn. Vaø thaønh phaåm da ( vaûi ) töø giai ñoaïn pha caét cuõng cho vaøo khung in ( nguyeân lieäu duøng ñeå in chuû yeáu laø möïc in vaø boät in ). Moãi khung in coù caùc maãu khaùc nhau, thöôøng thì in caùc nhaõn hieäu cuûa giaøy, logo hoaëc in caùc ñöôøng may giuùp trong quaù trình may coù theå ñuùng kích côõ saûn phaåm. Khuoân eùp: moãi khuoân eùp coù caùc maãu maõ rieâng theo yeâu caàu cuûa saûn phaåm Giai ñoaïn saép xeáp: Caùc chi tieát töø khaâu chaët (pha caét), in eùp, vaït.. ñöôïc saép xeáp töøng boä theo töøng ñoâi ñeå chuyeån qua khaâu may Giai ñoaïn may: Sô ñoà coâng ngheä giai ñoaïn may ñöôïc ñöa ra taïi Hình 2.4 : Caùc chi tieát töø giai ñoaïn saép xeáp Veä sinh, kieåm tra thaønh phaåm may May raùp Daùn Hình 2.4: Sô ñoà coâng ngheä giai ñoaïn may Ngaøy nay muõ giaøy laøm töø da, giaû da, vaûi chuû yeáu ñöôïc laép raùp nhôø ñöôøng may. Sôõ dó nhö vaäy vì ñöôøng may coù öö ñieåm sau: Taïo khaû naêng lieân keát beàn chaët Deã xöû lyù, ñieàu khieån caùc chi tieát laép raùp Coù khaû naêng noái caùc loaïi nguyeân lieäu laøm muõ giaøy khaùc nhau nhö da vôùi da loùt, da vôùi vaûi, giaû da vôùi vaûi… Caùc ñöôøng may naøy goùp phaàn taïo veû ñeïp rieâng cho töøng kieåu giaøy. Caùc chi tieát töø giai ñoaïn saép xeáp ñöa qua caùc maùy may ñeå may raùp vaø daùn caùc chi tieát laïi vôùi nhau thaønh muû giaøy sau ñoù caét chæ, veä sinh, kieåm tra thaønh phaåm may ñeå chuyeån qua goø raùp. Giai ñoaïn goø raùp: Sô ñoà coâng ngheä giai ñoaïn goø raùp ñöôïc ñöa ra taïi Hình 2.5: Goø EÙp ñònh hình Thaùo laáy Phoâm giaøy Thaønh phaåm giaøy Ñeá giaøy Daùn Muõ giaøy Maøi Saáy Hình 2.5: Sô ñoà coâng ngheä giai ñoaïn goø raùp Khi ñaõ coù muõ giaøy hoaøn chænh taïi boä phaän saûn xuaát tieáp theo vôùi moät coâng cuï quan troïng quyeát ñònh kieåu daùng cuûa giaøy, laø phom ngöôøi ta tieán haønh taïo daùng giaøy theo phom vaø laép raùp caùc chi tieát phaàn ñeá. Do vaäy boä phaän saûn xuaát naøy thöôøng goïi laø boä phaän goø raùp ñeá giaøy. Quaù trình taïo daùng treân phom ñöôïc thöïc hieän thoâng qua ñoäng taùc goø ( thöïc chaát laø aùp suaát vaø keùo caêng muõ giaøy treân phom) vaø moät soá coâng vieäc hoã trôï ñeå naâng cao hieäu quaû taïo daùng vaø ñònh hình. Sau khi goø muõ giaøy leân phom tieán haønh laép raùp ñeá taïo moái lieân keát beàn vöõng muõ giaøy vaø ñeá giaøy, laøm coâng vieäc hoaøn thieän ñöa saûn phaåm giaøy hoaøn chænh. Goø raùp laø coâng vieäc cuoái cuøng cuûa quaù trình saûn xuaát giaøy, vaø ñoùng vai troø quyeát ñònh cuûa saûn phaåm giaøy. Caùch tieán haønh nhö sau: ñöa muõ giaøy vaøo phoâm giaøy ñeå goø, coøn ñeá giaøy cho vaøo maùy maøi ñeå maøi sao cho phuø hôïp vôùi kích côõ theo yeâu caàu cuûa saûn phaåm. Sau khi ñaõ maøi xong roài chuyeån qua coâng ñoaïn daùn, laáy muõ giaøy daùn vaøo ñeá giaøy, tieáp tuïc cho qua maùy eùp ñeå ñònh hình, roài cho qua maùy saáy ñeå taïo ra söï keát dính beàn chaéc cuûa muõ giaøy vaø ñeá giaøy trong quaù trình daùn keo, cuoái cuøng thaùo laáy phoâm giaøy ra, sau ñoù laøm veä sinh thaønh phaåm cho saïch. Giai ñoaïn hoaøn thaønh: Sô ñoà coâng ngheä giai ñoaïn hoøan thaønh ñöôïc ñöa ra taïi Hình 2.6: Thaønh phaåm giaøy Daùn nhaõn ( tem ) Ñoùng goùi Kho baûo quaûn Hình 2.6: Sô ñoà coâng ngheä giai ñoaïn hoaøn thaønh Ôû giai ñoaïn naøy sau khi thaønh phaåm giaøy ñöôïc hoaøn thaønh thì daùn nhaõn (tem) theo coâng ty ñaët gia coâng, sau ño cho vaøo hoäp roài ñoùng goùi boû vaøo kho baûo quaûn. 2.3. Toång quan veà moät soá coâng ty xöû lyù ._.