Đề tài Phát triển sàn giao dịch vận tải – Thực trạng và giải pháp

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÀ RỊA-VŨNG TÀU KHOA KINH TẾ - LUẬT - LOGISTICS ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Đề tài: PHÁT TRIỂN SÀN GIAO DỊCH VẬN TẢI – Thực trạng và giải pháp Trình độ đào tạo : đại học Ngành : logistics – quản lí chuỗi cung ứng Chuyên ngành: tổ quản lí cảng – xuất nhập khẩu – giao nhận vận tải quốc tế Khóa học : 2018-2022 GVHD: Th.S Đỗ Thanh Phong Sinh viên thực hiện : Lã Anh Tuấn MSSV: 18033873 Lớp: DH18QG Bà Rịa – Vũng Tàu, tháng 1 năm 2021 1 Mục l

pdf96 trang | Chia sẻ: huong20 | Ngày: 05/01/2022 | Lượt xem: 487 | Lượt tải: 0download
Tóm tắt tài liệu Đề tài Phát triển sàn giao dịch vận tải – Thực trạng và giải pháp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
lục Danh mục hình ảnh: ...................................................................................................... 5 Danh mục từ viết tắt: .................................................................................................... 5 Phần mở đầu .................................................................................................................. 6 Lời nói đầu: ..................................................................................................................... 6 Lí do chọn đề tài: ............................................................................................................ 9 Mục đích nghiên cứu: ................................................................................................... 11 Đối tượng nghiên cứu: .................................................................................................. 11 Phạm vi nghiên cứu: ..................................................................................................... 11 Phương pháp nghiên cứu: ............................................................................................ 11 Mục tiêu khoa học: ....................................................................................................... 12 Về phương diện lý luận: ............................................................................................... 13 Về thực tiễn: .................................................................................................................. 13 Chương 1: Cơ sở lí luận: ............................................................................................ 14 1.1 Sàn giao dịch: .......................................................................................................... 14 1.2 Khái niệm sàn giao dịch thương mại điện tử: ...................................................... 16 1.3 Sàn Giao dịch vận tải và tính cần thiết: ............................................................... 17 1.4 Khi vận tải lên sàn: ................................................................................................. 18 1.5 Ý nghĩa của sàn giao dịch thương mại điện tử .................................................... 21 1.6 Quy định về sàn giao dịch thương mại điện tử: ................................................... 23 1.7 Nguyên tắc hoạt động ............................................................................................. 25 1.8 Giới thiệu sàn giao dịch Vinatrucking : ............................................................... 26 2 1.9 Quy chế hoạt động sàn giao dịch vận tải điển hình ở Việt Nam “Vinatrucking”: ........................................................................................................... 29 1.10 Hướng dẫn đăng ký thành viên Vinatrucking.vn – sanvantaiviet.vn: ............ 41 1.11 Giới thiệu về xuất thân sàn giao dịch STX ( Smartlog ): .................................. 42 Giới thiệu về Hệ thống quản lý vận tải – STM ......................................................... 47 Hệ thống quản lí kho bãi - SWM: .............................................................................. 49 1.12 Sử dụng sàn giao dịch STX một cách dễ dàng và thuận lợi: ............................ 56 1.13 Những lợi ích của sàn giao dịch vận tải đối với phát triển kinh tế cũng như ngành Logistics ............................................................................................................. 59 Tóm tắt CHƯƠNG I ..................................................................................................... 61 Chương II: Thực trạng sàn giao dịch vận tải hiện nay: .......................................... 62 2.1.1 Thực trạng sàn giao dịch vận tải Vinatrucking sau 5 năm hoạt động: ......... 64 2.1.2 Thực trạng sàn giao dịch STX ( Smartlog ) ...................................................... 65 2.1 Tiền đề cho cạnh tranh lành mạnh của sàn giao dịch vận tải: ........................... 68 2.3 Sàn giao dịch vận tải ở Việt Nam hiện nay có mang lại hiệu quả: ..................... 68 2.4 Vì sao sàn giao dịch vận tải không phát triển được mạnh mẽ: .......................... 70 2.5 Vẫn còn nhiều rào cản để phát triển sàn giao dịch vận tải ................................. 73 2.6 Hiệu quả của sàn giao dịch vận tải Việt Nam: ..................................................... 75 2.7 Sàn giao dịch vận tải đường thủy Izifix: ............................................................... 76 2.8 Sàn giao dịch Logistics Quốc Tế Phaata: .............................................................. 84 Tóm tắt CHƯƠNG II ................................................................................................... 88 Chương III. Đề xuất giải pháp phát triển cho cả hai sàn giao dịch vận tải Vinatrucking và STX: ................................................................................................. 89 3 3.1 Cần hiện rõ thông tin và giá cả trên sàn giao dịch: ........................................... 89 3.1 Bổ sung tính năng cho sàn giao dịch vận tải: ....................................................... 89 3.2. Doanh nghiệp cần chủ động trong tìm kiếm nguồn hàng: ................................ 90 3.3 Những giải pháp và kiến nghị mang tầm vĩ mô: ................................................. 91 3.5 Sàn giao dịch Vinatrucking nên có thêm những tính năng tối ưu: .................... 92 Tóm tắt CHƯƠNG III.................................................................................................. 93 KẾT LUẬN .................................................................................................................. 94 Tài liệu tham khảo ...................................................................................................... 96 4 Danh mục hình ảnh: Hình 1:Hiển thị nhập tìm kiếm thông tin chủ hàng và nhà vận chuyển. Hình 2: Giao diện sàn giao dịch vận tải STX. Hình 3 : Cách thức hoạt động của sàn giao dịch vận tải STX Hình 4: Thông tin lựa chọn chuyến đi Hình 5: Giao diện sàn IZIFIX Hình 6: Nhiều sà lan nằm chờ hàng tại khu vực Cái Mép - Thị Vải, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Hình 7: Giao diện sàn giao dịch Phaata.com Hình 8: Sàn giao dịch hiện giá và thông tin chuyến đi rõ ràng Danh mục từ viết tắt: CIEM : Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương SGDVT: Sàn giao dịch vận tải. GTVT: Giao thông vận tải ADB: Ngân hàng phát triển Châu Á STM: Hệ thống quản lý vận tải STB: Smartlog Transport Bidding 5 Phần mở đầu Lời nói đầu: Trong xu thế toàn cầu hóa về kinh tế, kinh tế đối ngoại phát triển thì vai trò, trách nhiệm của phát triển vận tải như xuất nhập khẩu càng to lớn và nặng nề hơn. Phát triển sàn giao dịch vận tải là 1 phần góp đáng kể vào việc phát triển kinh tế của đất nước, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà kinh doanh nhỏ lẽ dễ dàng vận chuyển những món hàng đi ra nhiều nơi trên mọi miền tổ quốc. Giúp ích cho việc phát triển kinh tế xã hội ngày càng đi lên. Sẽ có nhiều người định nghĩa khác và công dụng của sàn giao dịch vận tải khác nhau, nhưng SGDVT ra đời có rất nhiều mục tiêu khác nhau nhưng mục tiêu quan trọng nhất là góp phần giảm chi phí lưu thông của nền kinh tế hay chúng ta thường gọi là chi phí logistics. Theo tài liệu của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), chi phí logistics của Việt Nam hiện chiếm trên 20% GDP, là mức rất cao so với các nước. Như ở Đức chi phí này chỉ chiếm khoảng 6%. Ở một số nước trong khối ASEAN, chi phí này cũng chỉ chiếm 10 – 15%. Mức chi phí logistics của Việt Nam cao đã làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa kéo theo giảm sức cạnh tranh chung của nền kinh tế. Chính vì vậy, việc hình thành SGDVT nhằm mục tiêu giảm chi phí, tăng sức cạnh tranh của hàng hóa khi chúng ta hội nhập. Đầu năm 2016 đã đưa hai SGDVT ở Hà Nội và TP HCM vào hoạt động trước và sau đó sẽ nhân rộng thêm tại một số thành phố lớn rồi phát triển ra các tỉnh, thành phố khác để từ đó hình thành SGDVT trong toàn quốc. Khi đưa SGDVT vào hoạt động, để đạt được sự thành công như mục tiêu đề ra rất cần sự phối hợp giữa các Bộ có liên quan như: Bộ GTVT, Bộ Công thương, Bộ Tài chính Sở dĩ nói như vậy vì SGDVT hoạt động dựa trên trên hành lang pháp lý Nghị định số 52 của Chính phủ về thương mại điện tử. Bộ Công thương đã được Chính phủ giao triển khai, hướng dẫn thực hiện Nghị định 52 nên sẽ là đơn vị trực tiếp thực hiện việc chỉ đạo, theo dõi, giám sát về hoạt động chuyên môn của SGDVT. 6 Bộ GTVT sẽ là cơ quan thực hiện chỉ đạo các nội dung về vận tải để đạt được mục tiêu đề ra. Bộ Tài chính cũng có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giúp SGDVT đạt được mục tiêu nhanh hay không. Chẳng hạn như hiện nay có một khối lượng hàng hóa rất lớn được vận chuyển bằng kinh phí Nhà nước. Vì thế, nên có quy định tổ chức đấu thầu các khối lượng vận tải này trên SGDVT. Đã công bố chỉ số về giá cước bình quân của một số mặt hàng chủ yếu theo từng quý và theo từng khu vực. Vì thế, nên chăng, Bộ Tài chính có thể sử dụng thông tin, giá cước bình quân này để làm căn cứ xem xét quyết toán về mặt tài chính đối với các doanh nghiệp có khối lượng hàng hóa lưu thông lớn, đảm bảo mục tiêu giảm chi phí hàng hoá, giảm chi phí logistics của nền kinh tế Những giai đoạn đầu đi vào hoạt động chắc chắn SGDVT đã có những khó khăn nhất định. Nhưng tổng cục Đường bộ VN sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, quảng bá, trao đổi với các Sở GTVT và doanh nghiệp để tạo điều kiện kết nối với các chủ hàng, đơn vị vận tải. Bên cạnh đó, sẽ phối hợp hướng dẫn, tư vấn để SGDVT hoạt động hiệu quả. Tổng cục cũng sẽ tiếp tục hướng dẫn để phát triển thêm các SGDVT, dần hình thành hệ thống SGDVT kết nối với nhau để nâng cao hơn nữa hoạt động của mô hình này. Đặc biệt, Tổng cục cũng sẽ tiếp tục nghiên cứu, đề xuất Bộ GTVT và các Bộ ngành có liên quan ban hành các cơ chế, chính sách thúc đẩy việc giao dịch vận tải qua sàn nhằm thực hiện chủ trương công khai minh bạch, trong hoạt động vận tải, thúc đẩy thị trường vận tải phát triển lành mạnh. Từ trước đến nay tỷ lệ chạy “rỗng” chiều về của các doanh nghiệp luôn ở mức 60 – 70%. Thậm chí ở các tuyến ngắn dưới 300 km tỷ lệ này thường là 100%. Chi phí này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến người sử dụng dịch vụ vận tải. Đối với doanh nghiệp vận tải, khi chạy “rỗng” chiều về, chúng tôi thường áp giá tương đương với khoảng 60 – 70% tổng mức giá cước. Nếu phải chạy chuyến hàng một chiều thì người 7 có nhu cầu vận chuyển sẽ phải chịu toàn bộ chi phí chiều “rỗng”. Tận dụng được chạy hai chiều có hàng, tôi nghĩ chi phí cước vận tải sẽ giảm được 30 – 40%. Chẳng hạn, nếu chạy một chuyến hàng từ Hải Phòng lên Hà Nội mà bị “rỗng” một chiều thì cước có thể là 200 nghìn đồng/tấn hàng nhưng nếu có cả hàng chiều đi lẫn chiều về thì có khi chỉ còn 120 – 140 nghìn đồng/tấn hàng. Vì vậy, nếu sử dụng tốt SGDVT sẽ giảm giá cước do hạn chế chiều chạy “rỗng”. Các đơn vị vận chuyển sẽ phát huy những chuyến cước hai chiều thông qua việc tìm kiếm thông tin trên SGDVT để tăng hiệu quả, có lợi cho cả người sử dụng vận tải lẫn doanh nghiệp vận tải. Để đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng hóa ngày tăng cao, nhiều sàn giao dịch vận tải được lập ra để kết nối nhu cầu vận chuyển giữa chủ hàng và chủ xe nhằm giảm lượng xe chạy rỗng một chiều, giúp giảm chi phí vận tải. Ý tưởng này tưởng chừng sẽ hấp dẫn cả chủ hàng lẫn chủ phương tiện, nhưng đến nay các sàn giao dịch vận tải lại không thành công, thậm chí phải dừng hoạt động. Là một trong những sàn giao dịch đầu tiên được cấp phép hoạt động từ cuối năm 2015, sau năm năm hoạt động, sàn giao dịch vận tải Vinatrucking chưa nhận được nhiều sự quan tâm của doanh nghiệp. Ông Tạ Công Thuận1, Tổng giám đốc sàn vận tải Vinatrucking cho biết, do số lượng khách hàng giao dịch qua sàn không nhiều, kinh doanh không mang hiệu quả nên đến năm 2017 doanh nghiệp đã ngưng sàn giao dịch vận tải hàng hóa này. Tương tự, một sàn giao dịch vận chuyển hàng hóa khác được cấp phép hoạt động từ năm 2016 là sàn giao dịch sanvanchuyen.vn. Số liệu thống kê được đưa trên trang web vào thời điểm ngày 28/9/2020, có trên 800 công ty vận tải đăng ký, số giao dịch là trên 200 tuy nhiên số tiền giao dịch qua sàn chỉ vỏn vẹn là 500 triệu đồng. 1 Báo KinhtếSàigònOnline 8 Sau nhiêu năm hoạt động trên nhiều tỉnh thành nhưng thật sự sàn giao dịch vẫn chưa thật sự mang lại hiệu quả cao, đề tài nghiên cứu về “ Phát triển sàn giao dịch vận tải” là một đề tài nghiên cứu nhất thiết và sẽ có các nội dung sau: (1) Hệ thống hóa các luận cứ về lý luận thủ tục trong sàn giao dịch vận tải, làm nền tảng cho nghiên cứu tìm ra hướng giải quyết. (2) Phân tích, đánh giá thực trạng quá trình thực hiện Sàn giao dịch vận tải ở Việt Nam từ năm 2015 đến này. (3) Từ đó, xây dựng những nhóm giải pháp trọng yếu có vai trò then chốt trong giải quyết vấn đề tồn tại để hoàn thiện Sàn giao dịch vận tải ở Việt Nam. Do khuôn khổ nghiên cứu bị hạn chế về thời gian và nguồn lực nên đề tài khoa học chưa thể bao quát và chuyên sâu hết tất cả các vấn đề về thủ tục hải quan theo các chuẩn mực hải quan hiện đại nên không thể tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Em rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, các chuyên gia và các thầy cô trong lĩnh vực Logistics nói chung và xuất khẩu nói riêng để có thể hoàn thiện đề tài khoa học của mình tốt hơn. Lời cuối em xin được Trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc đến các thầy cô giảng viên BVU trong cùng chuyên ngành suốt thời gian qua đã không ngừng nhiệt tình, nỗ lực truyền đạt kiến thức và đặc biệt là thầy Đỗ Thanh Phong – Giảng viên hướng dẫn đề tài đã tạo điều kiện đủ về mọi mặt để giúp em có thể tham gia viết và hoàn thành bài nghiên cứu khoa học của mình Em xin trân trọng cảm ơn và kính chào! Lí do chọn đề tài: Nền kinh tế chia sẻ hoạt động nhờ tận dụng những nguồn lực nhàn rỗi. Nổi tiếng nhất có lẽ là dịch vụ taxi Uber với giá trị lên đến 62,5 tỉ USD trên toàn cầu. Tại Việt Nam, dù theo sau, song mô hình kinh tế này cũng đã phát triển thành những hình thái gần gũi hơn như “xe ôm”, giao hàng, vận tải hành khách.... 9 Không đơn thuần chỉ tận dụng nguồn lực nhàn rỗi, nếu được hiện thực hóa thành công, sàn giao dịch vận tải sẽ giải được không ít bài toán khó về thực trạng thị trường logistics hiện tại. Theo Ngân hàng Thế giới, chi phí logistics (vận tải, lưu kho, làm thủ tục hải quan) của Việt Nam chiếm từ 20-25% GDP. Con số này rất cao nếu so với các nước trong cùng khu vực như Thái Lan 6%, Malaysia 12% và gấp 3 lần Singapore. Theo ông Bùi Quốc Nghĩa, Viện trưởng Viện Logistics Việt Nam, chi phí logistics cao là một trong những nguyên nhân trực tiếp làm tăng giá sản phẩm và giảm sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam trên thị trường. Đáng nói, tỉ lệ xe chạy rỗng chiếm tới 30-50% do công tác tổ chức, quản lý còn yếu. Các chuyến xe chở hàng thường chỉ đầy chiều đi mà trống chiều về. Việt Nam là nước có xe tải chở hàng chạy suốt 2.000 km từ Nam ra Bắc mà có tải trọng thấp, lượng hàng ít. Trong khi các loại hình vận tải đường biển, đường sắt chưa phát triển thì áp lực vận tải lên đường bộ càng nặng nề hơn. Hiện trạng xe chạy rỗng không chỉ là bài toán khó với các đơn vị vận tải truyền thống. Giaohangnhanh.vn, một đơn vị chiếm thị phần lớn trong ngành vận tải hàng hóa của thương mại điện tử, cũng gặp phải tình trạng tương tự. Theo đại diện của công ty này, chi phí cho một chuyến giao hàng sẽ tiết giảm được 30-40% nếu xe không phải chạy rỗng ở chiều về. Trong nhiều phương án được đưa ra để hiện đại hóa quản lý vận tải đường bộ, thì giải pháp sàn giao dịch vận tải sớm thu hút được sự chú ý của nhiều doanh nghiệp và nhà đầu tư. Sàn là nơi “chủ hàng” đăng tin về món hàng cần vận chuyển, còn các “chủ xe” có phương tiện vận tải đăng ký nhu cầu tìm hàng để vận chuyển. Nếu thấy đối tác phù hợp, thông qua sàn, hai bên sẽ liên hệ và đàm phán thực hiện hợp đồng. Mô hình này được kỳ vọng sẽ giúp giảm lượng xe chạy rỗng, cước vận chuyển, giảm lượng xe chạy trên đường, tai nạn giao thông và ô nhiễm môi trường. 10 Trên sàn, thông tin về các chủ hàng và chủ xe đều được mã hóa để đảm bảo tính minh bạch và cạnh tranh. Đơn vị tổ chức sàn đóng vai trò trung gian tư vấn, kết nối hợp đồng, tổ chức đấu thầu để hợp đồng vận tải được thực hiện với chi phí thấp nhất, đồng thời giám sát quá trình vận tải (nếu có theo cam kết với khách hàng) để thu về lợi nhuận. Trên sàn, đăng ký thành viên, đăng tin, mời thầu đang được miễn phí trong giai đoạn thí điểm. Hành lang pháp lý cho mô hình sàn giao dịch vận tải phát triển theo quy định về thương mại điện tử vốn đang khá dễ thở cho các doanh nghiệp. Sau Quyết định của Bộ Giao thông Vận tải về xã hội hóa 100% các sàn giao dịch vận tải, nhiều doanh nghiệp đã đề xuất thành lập sàn như Tập đoàn Viettel, VNPT, Công ty Hanel. Mục đích nghiên cứu: Để phân tích, làm rõ được những thực trạng “ trên ” và góp phần đưa ra các giải pháp để phục vụ cho các doanh nghiệp vận tải càng ngày càng lớn mạnh và không uổng phí những sàn giao dịch hiện có. Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của đề tài liên quan tới các hoạt động của sàn giao dịch, các doanh nghiệp khi đăng ký sử dụng sàn giao dịch, và tại sao sàn giao dịch lại không hấp dẫn đến như vậy, và ngày càng chết yểu. Phạm vi nghiên cứu: Vì nội dung đề tài mang tính tổng quan cao và vì do sự ảnh hưởng bởi nhiều vấn đề khách quan trong quá trình thực hiện đề tài nên em sẽ chỉ giới hạn phạm vi nghiên cứu trong hoạt động trong hoạt động của sàn giao dịch vận tải. Về phạm vi không gian: Tùy theo điều kiện cho phép, em xin ưu tiên tổng quan về các khu vực trong đất nước. Phương pháp nghiên cứu: 11 Phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử: Vận dụng phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử để trình bày các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến sàn giao dịch vận tải. Xem xét đối tượng và nội dung nghiên cứu theo quan điểm toàn diện, phát triển và hệ thống. Phương pháp thu thập số liệu: Số liệu thứ cấp cần thiết phục vụ cho đề tài được thu thập từ nguồn: các trang mạng, và đặc biệt là sàn giao dịch vận tải vinatrucking và sàn giao dịch khác trên cả nước. Phương pháp tổng hợp và phân tích: Luận văn sử dụng hệ thống các phương pháp thống kê kinh tế, tổng hợp và phân tích số liệu. Tổng hợp số liệu: Dùng phương pháp phân tổ để hệ thống hoá các số liệu thu thập được phù hợp với mục đích nghiên cứu của đề tài. Phân tích số liệu: Vận dụng các phương pháp phân tích thống kê kinh tế, tổng hợp và phân tích các số liệu thu thập được. Mục tiêu khoa học: Một doanh nghiệp vận tải nội địa, các doanh nghiệp logistics nước ngoài dù chỉ chiếm 20% trong tổng số các doanh nghiệp vận tải đang hoạt động lại đang xử lý hết 80% đơn hàng trong nước. Các công ty này cũng tìm cách đưa tình trạng hoạt động của hệ thống lên “online”, vô hình chung lại là đối thủ của mô hình sàn. Vì vậy, khó mà thuyết phục được các doanh nghiệp logistics đang nắm những miếng bánh lớn lẫn các doanh nghiệp logistics quy mô vừa và nhỏ bước vào cuộc chơi chung mới tạo được lợi thế cạnh tranh lâu dài cho sàn giao dịch vận tải. Cũng chính công nghệ là nền tảng liên thông các chủ thể trong sàn giao dịch vận tải để tình trạng xe và đơn hàng được cập nhật nhanh nhất, từ đó đơn hàng sẽ được thực hiện tự động trong thời gian ngắn nhất, chứ không chỉ thực hiện thủ công và có xác suất thành công thấp như hiện nay. Có nền tảng công nghệ rồi, thuyết phục các hãng xe với hàng trăm nghìn tài xế hiểu và sử dụng các thiết bị công nghệ thông 12 minh để cập nhật thời gian thực tình trạng phương tiện vận tải cũng không hề dễ dàng. Ngay cả những sàn giao dịch vận tải đang hoạt động thành công tại Singapore và Hồng Kông, nơi 70-80% lưu lượng hàng hóa vận tải được xử lý qua sàn cũng phải mất gần 10 năm để tạo niềm tin và xây dựng thói quen với khách hàng. Là một xu thế tất yếu góp phần giải quyết được nhiều thách thức của ngành vận tải, thế nhưng hướng đi và nhiệm vụ mà các chủ đầu tư mô hình sàn phải làm được không hề dễ. Để mô hình này phát triển được đúng tầm là một cuộc cách mạng trong vận tải hàng hóa nội địa và dần dần trong xuất nhập khẩu. Phát triển vượt bậc và thật sự đưa vào sử dụng rộng rãi là một mục tiêu lớn của cả nhà nước và doanh nghiệp kinh doanh lớn và nhỏ. Về phương diện lý luận: Đề tài làm rõ các nhận thức, hệ thống hóa các vấn đề lý luận cơ bản, phân tích nội hàm và đưa ra những nội dung: Sàn giao dịch vận tải? Vị trí hoạt động? Nghiên cứu chính sách phát triển của các bộ ngành liên quan? Tìm hiểu về thủ tục lên sàn giao dịch? Qui trình thực hiện thủ tục chọn nhà vận tải trên sàn? Các điều kiện áp dụng? Những điểm cần lưu ý? Về thực tiễn: Sử dụng phương pháp điều tra khảo sát thực tế, để hiểu rõ hơn về thực trạng chung ở Việt Nam cũng như các công ty, sàn giao dịch vận tải đang gặp những khó khăn gì về vấn đề phát triển. Những kết quả đạt được, khó khăn còn tồn tại, nguyên nhân khắc phục. Trên cơ sở phân tích, đánh giá, đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện các phát triển sàn giao dịch vận tải của Việt Nam đến với từng người 13 dân và những doanh nghiệp kinh doanh vận tải một cách hiệu quả. Qua đó, đưa ra những quyết định để thực hiện. Trong tương lai, sẽ có những sự chuyển biến, vậy chúng ta đang và sẽ cần làm gì để phát triển sàn giao dịch vận tải. Có những quy định mới, có những nguyên tắc mới,Thế nên, không chỉ dừng lại ở hiện tại, nghiên cứu xây dựng mục tiêu, phương hướng và đề xuất những giải pháp, các điều kiện áp dụng trong những năm tiếp theo. Chương 1: Cơ sở lí luận: 1.1 Sàn giao dịch: Sàn giao dịch hay sàn là một thị trường (cái chợ) được tổ chức cho việc trao đổi hàng hóa, chủ yếu là giữa các mã chứng khoán, hàng hóa, ngoại hối, tiền mã hóa, hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn. Tên "sàn" có nguồn gốc từ thế kỷ 13, nhà trọ tên là Ter Beurze tại Bruges, Bỉ, nơi các thương nhân và nhà buôn nước ngoài từ khắp châu Âu tiến hành trao đổi 14 trong những năm cuối thời kỳ trung cổ. Tòa nhà này, được thành lập bởi Robert van der Buerze như một ký túc xá, đã hoạt động từ năm 1285. Các nhà quản lý của nó đã trở thành nổi tiếng với cung cấp tư vấn tài chính đúng đắn cho các thương nhân và các thương gia thường xuyên lui tới tòa nhà. Dịch vụ này được gọi là "Purse Beurze" đó là cơ sở của từ "sàn", có nghĩa là một nơi được tổ chức để giao dịch. Cuối cùng tòa nhà này đã trở thành một nơi chỉ để trao đổi các hàng hoá. Trong thế kỷ 18, mặt tiền của Ter Beurze được xây dựng lại với một mặt tiền rộng các cột. Tuy nhiên, vào năm 1947 nó đã được khôi phục diện mạo thời trung cổ ban đầu của nó. Các sàn giao dịch mang các nhà môi giới và các đại lý là những người mua và bán các đối tượng này lại cùng nhau. Những công cụ tài chính phong phú này thường có thể được bán thông qua sàn giao dịch này, đặc biệt với lợi ích của một trung tâm thanh toán để trang trải các rủi ro tín dụng, hoặc trao đổi ngang tắt (OTC), nơi thường có ít sự bảo vệ chống lại rủi ro đối tác hơn so với từ các trung tâm thanh toán. Các sàn giao dịch có thể được phân ra thành: Theo đối tượng được trao đổi: Sàn giao dịch cổ phiếu hay sàn giao dịch chứng khoán (chứng khoán ở đây chỉ gồm cổ phiếu/chứng chỉ quỹ, trái phiếu) Sàn giao dịch hàng hóa - giao dịch nhiều loại phái sinh tài chính khác nhau Thị trường ngoại hối - hiện nay hiếm khi trong các hình thức của một tổ chức chuyên ngành Thị trường tiền mã hóa (ví dụ: Bitcoin, Ethereum) Theo loại hình trao đổi: Sàn giao dịch cổ điển - cho các trao đổi giao ngay Sàn giao dịch hợp đồng tương lai hay sàn giao dịch hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn - cho các phái sinh 15 Trong thực tế, các sàn giao dịch hợp đồng tương lai thường là các sàn giao dịch hàng hoá, tức là tất cả các phái sinh, bao gồm các phái sinh tài chính, thường được giao dịch tại các sàn giao dịch hàng hóa. Điều này có lý do lịch sử: các sàn giao dịch đầu tiên là các sàn giao dịch cổ phiếu. Trong thế kỷ 19, các sàn giao dịch được mở để trao đổi các hợp đồng chuyển tiếp trên hàng hóa. Các hợp đồng kỳ hạn được trao đổi qua sàn được gọi là các hợp đồng tương lai. Những sàn giao dịch hàng hóa này sau đó bắt đầu cung cấp các hợp đồng tương lai trên các sản phẩm khác, chẳng hạn như lãi suất và cổ phần, cũng như các hợp đồng quyền chọn. Hiện nay chúng được gọi là các sàn giao dịch hợp đồng tương lai ngoại tệ. 1.2 Khái niệm sàn giao dịch thương mại điện tử: Là một ứng dụng cụ thể của kinh tế chia sẻ trong logistics, một công cụ giúp nâng cao hiệu quả, giảm chi phí trong lĩnh vực này. Chức năng chính của sàn giao dịch vận tải là kết nối giữa chủ xe và chủ hàng. Nhà nước ta đã quy định khái niệm sàn thương mại điện tử rất rõ ràng 2 thông tư 46/2010/TT-BCT:” Sàn giao dịch thương mại điện tử là website thương mại điện tử cho phép cac thương nhân, tổ chức, cá nhân không phải chủ sở hữu hoặc người quản lý website có thể tiến hành bán hàng hoặc cung ứng các dịch vụ trên đó”. Tức là trên cùng một website người dùng có thể tiến hành trao đổi, buôn bán trực tuyến nhằm đạt được mong muốn của bản thân. Thông qua đó kết nối người tiêu dùng với các doanh nghiệp, các nhân, tổ chức. Không chỉ là nơi tiến hành trao đổi hàng hóa, sàn giao dịch điện tử còn là thế giới trưng bày, giới thiệu sản phẩm thương hiệu của các tổ chức, doanh nghiệp để người dùng biết đến. Đồng thời nơi đầy còn là nơi đăng tải các thông tin rao vặt hữu ích, thực hiện các giao dịch qua mạng internet đấu giá, đấu thầu, hợp tác thiết kế và rất nhiều các chức năng khác. 16 1.3 Sàn Giao dịch vận tải và tính cần thiết: Thiếu thông tin dẫn tới chi phí cao Hoạt động giao dịch vận tải hàng hóa của Việt Nam chủ yếu được thực hiện dựa trên những mối quan hệ truyền thống, giữa các đơn vị vận tải và chủ hàng. Vì vậy, thông tin về thị trường, nguồn hàng không đầy đủ. Chính thông tin không đầy đủ này dẫn tới thực trạng là sự kết hợp giữa hàng chiều đi và chiều về thấp. Tỉ lệ chạy xe rỗng của Việt Nam là rất cao, từ 30-50%. Tỉ lệ xe chạy rỗng cao chính là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn tới chi phí logistics trong nền kinh tế của Việt Nam cao hơn các nước trong khu vực và trên thế giới. Số liệu của Ngân hàng Phát triển châu Á đánh giá chi phí này của Việt Nam chiếm 20%, trong khi con số này ở các nước ASEAN chỉ từ 10-15%, còn ở các nước phát triển như Đức thì chỉ 6%. Mặt khác, chi phí về vận tải chiếm tới 60% trong chi phí logistics. “Vì vậy, tổ chức vận tải của Việt Nam hiện nay theo đánh giá là chưa khoa học, dẫn tới rất lãng phí”, ông Quyền nói. Sớm thành lập sàn giao dịch vận tải hàng hóa Việc thành lập các sàn giao dịch vận tải hàng hóa Việt Nam đã được Tổng cục Đường bộ nghiên cứu xây dựng từ năm 2014 và vừa được Bộ Giao thông vận tải phê duyệt. Tổng cục đang tiếp tục triển khai các bước tiếp theo để hình thành sàn giao dịch vận tải hàng hóa Việt Nam trong thời gian tới. Sàn giao dịch vận tải hàng hóa là một trong những giải pháp quan trọng giúp việc tổ chức vận tải khoa học hơn và hình thức này đã được nhiều nước áp dụng. Khi sàn giao dịch hoạt động tốt, các chủ hàng tham gia đầy đủ tích cực, đăng tải toàn bộ thông tin, nhu cầu vận tải của mình lên đó, các đơn vị kinh doanh vận tải sẽ khai thác thông tin này để giao dịch với nhau, qua đó giúp nắm thông tin để giao dịch, kết hợp vận chuyển hàng chiều đi, chiều về được tốt. 17 Nếu tổ chức vận tải khoa học có kết nối tốt giữa các đơn vị vận tải, tỉ lệ vận chuyển hàng hóa hai chiều tăng lên, ngoài việc mang lại hiệu quả cho nền kinh tế, cho chính các đơn vị kinh doanh vận tải, chủ hàng thì còn góp phần tiết kiệm nhiên liệu, giảm tác hại của việc phát thải khí CO2, góp phần bảo vệ môi trường. Việc tổ chức vận tải hàng hóa khoa học sẽ giảm bớt được lưu lượng phương tiện lưu thông trên đường, qua đó góp phần bảo đảm trật tự, an toàn giao thông. Ngoài ra, khi giao dịch diễn ra một cách công khai, minh bạch và các chủ hàng có thể tổ chức đấu thầu khối lượng vận tải trên sàn, giá cước vận chuyển sẽ được minh bạch, qua đó giúp tiếp cận được sát hơn với thị trường, tránh được các khâu trung gian. Khi các đơn vị vận tải vào sàn này để tìm kiếm thông tin, giao dịch vận tải hàng hóa thì sẽ trả phí khai thác. Nếu hiện nay, các đơn vị này phải chi tiền môi giới thì việc thu phí theo hình thức này để khai thác thông tin và giao dịch vận tải sẽ thấp hơn nhiều. Bên cạnh đó, so với cái lợi có được từ việc có thể kết hợp vận chuyển hàng hóa hai chiều, thì phí khai thác thông tin qua sàn lại càng thấp. Công ty Điện tử Hanel (Hà Nội) và Công ty Điện tử Vinh Hiển (TPHCM) đang phối hợp với Tổng cục, làm việc với Cục Thương mại điện tử (Bộ Công Thương), để hoàn thiện các điều kiện cần thiết theo quy định của pháp luật, đã hoàn thành xin giấy phép thành lập sàn giao dịch vận tải vào quý I năm 2015. Với chủ trương theo hướng xã hội hóa, hai doanh nghiệp này đang đứng ra làm thí điểm và sẽ chịu toàn bộ chi phí về mặt bằng, thiết bị và nhân lực. Tổng cục Đường bộ Việt Nam chủ yếu hỗ trợ thông qua nghiên cứu để hướng dẫn về mặt thể chế, kết nối các cơ quan Nhà nước có liên quan 1.4 Khi vận tải lên sàn: Nền kinh tế chia sẻ hoạt động nhờ tận dụng những nguồn lực nhàn rỗi. Nổi tiếng nhất có lẽ là dịch vụ taxi Uber với giá trị lên đến 62,5 tỉ USD trên toàn cầu. Tại Việt 18 Nam, dù theo sau, song mô hình kinh tế này cũng đã phát triển thành những hình thái gần gũi hơn như “xe ôm”, giao hàng, vận tải hành khách... Cuối năm ngoái, xe vận tải hàng hóa chính thức bước vào cuộc chơi này, tận dụng tính nhàn rỗi của các phương tiện vận tả...ợc công bố là chinh xác nhất có thể. Tuy vậy, Sàn Vinatrucking không chịu trách nhiệm về những thông tin cung cấp không chính xác của các thanh viên. 2- Tất cả các giao dịch của khách hàng đều được xử lý, giám sát đầy đủ, có email thông báo xác thực cho thành viên liên quan ở từng giai đoạn. G. BẢO VỆ THÔNG TIN CÁ NHÂN THÀNH VIÊN: 1- Sàn giao dịch vận tải VinaTrucking cam kết bảo mật thông tin của thành viên tuyệt đối. 2- Việc thu thập và sử dụng thông tin của mỗi thành viên chỉ được thực hiện khi có sự đồng ý của thành viên ngoại trừ những trường hợp pháp luật có quy định 36 khác. 3- Sàn giao dịch vận tải VinaTrucking chỉ cung cấp thông tin khách hàng cho bên thứ ba nếu có sự đồng ý của thành viên hoặc theo yêu cầu của cơ quan nhà nước theo quy định của pháp luật. H. QUẢN LÝ THÔNG TIN XẤU: Thông tin đăng ký Lô hàng của Chủ hàng phải thể hiện tính trung thực. Hàng hóa vận tải phải là hàng hóa được phép vận chuyển. Nếu là hàng quá khổ - quá tải Chủ hàng phải thông báo rõ tại mục Mô tả khi đăng ký. Nếu là hóa cần có giấy phép vận chuyển, thành viên phải cung cấp thông tin giấy phép liên quan. Đối với thành viên Chủ xe, cam kết không vận chuyển hàng quá khổ - quá tải khi chưa được sự cho phép của cơ quan chức năng. Trương hợp hàng hóa cần giấy phép vận chuyển, Thành viên Chủ xe phải tuân thủ quy định xin cấp phép trước khi vận chuyển. Sàn Vinatrucking giữ quyền kiểm duyệt nội dung thông tin đăng tải của thành viên, và bảo lưu quyền hủy thông tin nếu xét thấy thông tin đã đăng vi phạm quy định về vận tải hàng hóa của Bộ Giao thông vận tải, hoặc vi phạm về các quy định lưu thông hàng hóa của cơ quan chức năng khác. I. TRÁCH NHIỆM CỦA SÀN VINATRUCKING KHI XẢY RA LỖI KỸ THUẬT: Sàn Vinatrucking chịu trách nhiệm vận hành máy chủ và phần mềm Sàn giao dịchvận tải VinaTrucking hoạt động thông suốt 24/24. Sàn Vinatrucking luôn đầu tư nâng cấp máy chủ hiện đại, cơ chế sao lưu dữ liệu tự động, an toàn. Sàn Vinatrucking chịu trách nhiệm bảo quản thông tin giao dịch của các thành viên, có chế độ sao lưu định kỳ. 37 Trong trường hợp rủi ro do sự cố kỹ thuật làm gián đoạn giao dịch của thành viên, hoặc làm mất dữ liệu của thành viên, Sàn Vinatrucking sẽ cố gắng tối đa khôi phục hoạt động website Vinatrucking.vn trong thời gian sớm nhất có thể. Sàn Vinatrucking cam kết thời gian gián đoạn do lỗi máy chủ sẽ không vượt quá 24 giờ/ năm. Đối với phần dữ liệu bị mất không thể khôi phục lại được, Sàn Vinatrucking mong thành viên thông cảm và Sàn Vinatrucking không chịu trách nhiệm liên đới phát sinh do việc mất mát dữ liệu gây ra. Tuy nhiên Sàn Vinatrucking sẽ xác nhận trung thực việc mất dữ liệu là do lỗi kỹ thuật cho các bên nếu có yêu cầu. J. QUYỀN VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA THÀNH VIÊN THAM GIA SÀN GIAO DỊCH VẬN TẢI VINATRUCKING: 1. Quyền của thành viên tham gia Sàn Giao dịch vận tải VinaTrucking Được tham gia sử dụng dịch vụ do Sàn giao dịch vận tải VinaTrucking cung cấp. Được quyền liên lạc với các bộ phận hỗ trợ của Sàn giao dịch vận tảiVinaTrucking khi sử dụng dịch vụ, trước và sau khi giao dịch. Được quyền cung cấp các thông tin cơ bản liên quan đến giao dịch: loại xe, loại hàng, tổng giá trị giao dịch, thời gian vận chuyển Được bảo vệ thông tin cá nhân tuyệt đối nói tại điều III, và nếu Sàn Giao dịch vận tải VinaTruckingcung cấp thông tin thành viên cho bên thứ 3 phải có sự cho phép của thành viên, ngoại trừ các trường hợp theo yêu cầu của cơ quan chức năng. Được tham gia các chương trình khuyến mãi, quay số trúng thưởng, ưu đãi khách hàng nếu đáp ứng được quy chế chương trình do Sàn VinaTrucking ban hành. 38 Được quyền đề nghị Sàn Vinatrucking trả lời thắc mắc, khiếu nại. Địa chỉ tiếp nhận: email: vinatrucking@vinhhien.vn 22 - Bàu cát 3 – Phường 13 – Quận Tân Bình - Tp.HCM Tel/Fax: 08-3849 3968 2. Trách nhiệm của thành viên tham gia Sàn VinaTrucking Tuân thủ quy chế hoạt động, chính sách do Sàn VinaTrucking ban hành. Đọc kỹ các thông tin về mô tả về xe của Chủ xe và hàng hóa của Chủ hàng trước khi thực hiện giao dịch. Chịu trách nhiệm về các thông tin cung cấp cho Sàn giao dịch vận tải VinaTrucking là đúng và xác thực. Chịu trách nhiệm bảo mật tài khoảnđăng nhập website VinaTrucking.VNcủa mình ở Sàn giao dịch vận tải VinaTrucking. 3. Quy định đối với người tham gia Sàn Giao dịch vận tải VinaTrucking: Tuân thủ quy chế hoạt động, chính sách do Sàn VinaTrucking ban hành. Kê khai đầy đủ thông tin cá nhân bằng tiếng Việt có dấu: Họ và tên đầy đủ, địa chỉ nhận hàng (khu phố, phường, quận, thành phố); Kê khai email và số điện thoại có thể liên lạc được; Khi gửi Phản hồi và Liên hệ tới Ban quản trịSàn giao dịch vận tải VinaTruckingthành viên cần gửi bằng Tiếng Việt có dấu, hoặc Tiếng Anh. Không gửi những nội dung mang tính chất phá hoại, sỉ nhục hay những nội dung vi phạm quy định thuần phong mỹ tục của pháp luật Việt Nam. Khi tham gia đấu thầu trên Sàn VinaTruckingthành viên cần tuân theo đúng các quy định, quy trình về đấu thầu được thể hiện tại bản nội quy tham gia thầu. K. QUYỀN VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA SÀN GIAO DỊCH VẬN TẢI VINATRUCKING 39 1. Quyền của Sàn giao dịch vận tải VinaTrucking a- Sàn VinaTruckingcó quyền từ chối những giao dịch vi phạm pháp luật Việt Nam và luật thương mại quốc tế. b- Sàn VinaTruckingcó quyền từ chối những giao dịch đi ngược lại thuần phong mỹ tục Việt Nam. c- Sàn VinaTrucking có quyền từ chối hỗ trợ khiếu nại nếu lỗi thuộc về thành viên không đọc kỹ các thông tin xe hoặc hànghóa của đối tác. d- Sàn VinaTrucking có quyền thay đổi các chính sách liên quan và sẽ có hiệu lực sau 30 ngày kể từ ngày thông báo. e- Sàn VinaTrucking có quyền khóa các tài khoản đăng nhập thành viên nếu thành viên vi phạm các chính sách hoạt động của Sàn. 2. Trách nhiệm của Sàn giao dịch vận tải VinaTrucking a- Sàn Giao dịch vận tải VinaTrucking có trách nhiệm kết nối các dữ liệu thông tin về xe và hàng hóa trên các website giao dịch vận tải khác. b- Sàn Giao dich vận tải VinaTruckingsẽ cố gắng hết sức để khắc phục nếu có sự cố xảy ra như mất điện, hỏa hoạn, thiên tai ảnh hưởng đến quyền lợi của thành viên. Tuy nhiên nếu những sự cố khách quan này xảy ra nằm ngoài kiểm soát của Sàn Giao dịch vận tải VinaTrucking gây thiệt hại đến Thành viên thì Sàn VinaTrucking sẽ không liên đới chịu trách nhiệm. c- Giải quyết - trả lời thắc mắc - khiếu nại của thành viên khi nhận được thông qua email tại địa chỉ: vinatrucking@vinhhien.vn.Tùy theo mức độ phức tạp của thắc mắc, khiếu nại của thành viên, Sàn Vinatrucking sẽ phản hồi người gửi trong vòng tối đa 30 ngày làm việc. Trong trường hợp khiếu nại nằm ngoài khả năng và thẩm quyền của Sàn VinaTrucking thì Ban quản trị sẽ yêu cầu bên khiếu nại đưa vụ việc này ra cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết theo pháp luật 40 L. ĐIỀU KHOẢN ÁP DỤNG a- Quy chế hoạt động của Sàn Giao dịch vận tải VinaTrucking có hiệu lực chính thức kể từ ngày đăng lên Website VinaTrucking.VN. Sàn VinaTrucking có quyền điều chỉnh, thay đổi, bổ sung các điều khoản của Quy chế này cho phù hợp với thực tiễn hoạt động và có trách nhiệm thông báo lên Website VinaTrucking.VNcho các thành viên biết. Quy chế sửa đổi có hiệu lực sau 30 ngày kể từ ngày có thông báo sửa đổi. b- Sàn Giao dịch vận tải VinaTrucking và Thành viên đồng ý cam kết thực hiện đúng các điều khoản trong nội dung Quy chế hoạt động này. Mọi tranh chấp phát sinh đều giải quyết trên cơ sở thương lượng, nếu một trong hai bên thấy không thỏa đáng, có thể đưa vụ việc lên tòa án kinh tếThành phố Hồ Chí Minh giải quyết. 1.10 Hướng dẫn đăng ký thành viên Vinatrucking.vn – sanvantaiviet.vn: Website vinatrucking.vn hay sanvantaiviet.vn là Sàn giao dịch Vận tải được Cục Thương mại Điện tử & CNTT - Bộ Công Thương phê duyệt là website Thương mại điện tử ngành Vận tải và là Sàn giao dịch Vận tải thí điểm đầu tiên của Tổng cục Đường Bộ Việt Nam - Bộ GTVT. Trước khi tiến hành đăng ký làm thành viên, Quý khách vui lòng dành chút thời gian xem qua Bản Quy chế hoạt động của Sàn giao dịch vận tải VinaTrucking - Sàn vận tải Việt Nam theo link sau: che-hoat-dong-cua-san-giao-dich-pid-1.html Các bước thực hiện đăng ký thành viên sàn vận tải Vinatrucking như sau: Bước 1: Quý khách truy cập vào địa chỉ website vinatrucking.vn hoặc sanvantaiviet.vn , chọn mục đăng ký: Bước 2: Quý khách kích vào mục 2 để chọn vai trò thành viên (khách vãng lai, chủ hàng, chủ xe). Lưu ý quý khách điền đầy đủ thông tin vào các trường bắt buộc (Địa chỉ email, mật khẩu, số điện thoại,). Thông tin này sẽ được bảo mật nói tại 41 Quy chế hoạt động san-giao-dich-pid-1.html . Chúng tôi khuyến khích quý khách đăng ký đúng và đầy đủ thông tin tại các mục để làm cơ sở Xác thực thông tin của quý khách. Bước 3: Quý khách nhập mã bảo vệ bên trên vào ô 3, sau đó chọn “Tôi đồng ý với quy định của sàn giao dịch 4. Sau khi quý khách Chọn “Thực hiện” 5 việc đăng ký thành viên của quý khách đã thực hiện xong. Lưu ý: Thông tin quý khách cung cấp chúng tôi sẽ tiến hành xác thực thông tin, nếu thông tin quý khách cung cấp đúng sự thât Quý khách sẽ được kết nạp làm Thành viên của Sàn giao dịch vận tải VinaTrucking - Sàn vận tải Việt Nam. Sau khi thực hiện xong 3 bước nói trên, Quý khách vui lòng chờ trong giây lát, quý khách sẽ nhận được Email thông báo xác nhận đăng ký thành viên sàn Vinatrucking - Sàn vận tải Việt Nam. Lưu ý: Sau khi thông tin của quý khách được chúng tôi xác thực, Quý khách sẽ nhận được Email thông báo Xác nhận là thành viên của Sàn Vận tải Vinatrucking - Sàn Vận tải Việt Nam. Thời gian xác thực tối đa 48 giờ kể từ lúc quý khách đăng ký thành viên. Sàn giao dịch vận tải VINATRUCKING (sanvantaiviet.vn) Có tính năng sử dụng khá đơn giản, ai cũng có thể tham gia vào sàn thông qua Smartphone, iPad, hay máy tính. Để tham gia, người dùng chỉ cần đăng ký để trở thành thành viên thông qua việc xác nhận thông tin trên email/số điện thoại. Khi chủ xe (đơn vị vận tải) hoặc chủ hàng có nhu cầu giao dịch sẽ thực hiện theo quy trình định trước được mô tả tại bản quy chế hoạt động của SGDVT. 1.11 Giới thiệu về xuất thân sàn giao dịch STX ( Smartlog ): Smartlog tên đầy đủ là công ty cổ phần giải pháp chuỗi cung ứng Smartlog (Smartlog supply chain solutions corporation). Smartlog là doanh nghiệp (B2B) phát 42 triển các giải pháp công nghệ thông tin phục vụ cho hoạt động vận hành và quản lý logistics tại Việt Nam. Smartlog được thành lập ngày 08/04/2015 bởi ông Kurt Binh (Đỗ Huy Bình) cử nhân trường Đại học Ngoại Thương và thạc sĩ quản trị chuỗi cung ứng tại Malaysia Institute for Supply Chain Innovation (MISI), chương trình Global Supply Chain (SCALE) của Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT, Mỹ). Sau quá trình làm việc tại các doanh nghiệp logistics Việt Nam và học tập tại nước ngoài. Ông nhận thấy thị trường logistics tại Việt Nam có nhiều bất cập và phân mảnh về dòng thông tin, dòng tài chính, dòng hàng hóa so với các doanh nghiệp nước ngoài. Năm 2015, ông và các công sự thành lập Smartlog, giúp các doanh nghiệp Việt Nam xây dựng mạng lưới logistics trở thành một hệ sinh thái toàn diện, các doanh nghiệp có thể chia sẻ, tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao năng lực cạnh tranh. Kurt Binh cũng từng là nhà sáng lập kiêm trưởng ban biên tập tạp chí Supply Chain Insight, một tạp chí chuyên nghiệp đầu tiên về quản trị chuỗi cung ứng và logistics tại Việt Nam vào năm 2007. Smartlog đã vinh dự 2 năm liền được nhận Danh hiệu Sao Khuê cho cặp đôi phần mềm Giải pháp quản trị tối ưu nguồn lực logistics . Cụ thể, năm 2019 Smartlog được trao Danh hiệu Sao Khuê cho Giải pháp quản trị vận tải (STM) ; và năm 2020 là Danh hiệu Sao Khuê cho Giải pháp quản trị kho hàng (SWM) . Trong khoa học VNPost triển khai hệ thống sàn giao dịch vận tải qua smartlog; tự động hóa trong nhiều công đoạn sản xuất Ứng dụng công nghệ trong logistics: Giảm chi phí, nâng chất lượng dịch vụ Kết nối tạo sức bật cho doanh nghiệp Việt Ra mắt Smartlog Bidding: Giải pháp tối ưu và giảm chi phí vận tải trên nền công nghệ 4.0 43 Tầm nhìn Trở thành nền tảng và hệ sinh thái tích hợp hóa đầu tiên cho hoạt động vận hành logistics với độ bao phủ lớn nhất tại Việt Nam và Đông Nam Á. Sứ mệnh Tham gia, cung cấp và nâng cao hiệu quả cho tất cả các bên liên quan trong chuỗi cung ứng bằng việc tận dụng công nghệ, con người và tài sản. Khác biệt Smartlog là doanh nghiệp Logistics As A Service Platform (LaaS), thấu hiểu khách hàng sâu sắc. Với hệ thống tuỳ biến linh hoạt và phù hợp mọi quy mô. Sản phẩm công nghệ Smartlog cung cấp nền tảng hệ thống vận hành và quản lý logistics toàn diện thông qua website, ứng dụng trên thiết bị di động. Doanh nghiệp có thể tiết kiệm thời gian, chi phí và nhân sự vận hành qua chuyển đổi số nhờ ứng dụng giải pháp công nghệ thông tin. Các sản phẩm được phát triển phù hợp với đặc thù tại Việt Nam với nhiều ràng buộc về cung đường, giờ cấm tải, truy vấn phương tiện và hàng hóa theo thời gian thực. Thay thế cách vận hành logistics thủ công, phức tạp, kém hiệu quả. Các sản phẩm công nghệ: Smartlog TMS Smartlog WMS Smartlog STX Smartlog COS Một số khách hàng đang sử dụng sản phẩm của Smarlog: Sabeco, Thaco, Bưu điện Việt Nam (VNPOST), Abbott, CMA-CGM, DHL,... Sàn giao dịch STX 44 Hình 2 : Giao diện sàn giao dịch vận tải STX Sàn giao dịch vận tải CHUYÊN DỤNG CHO DOANH NGHIỆP B2B Chuyên phục vụ các chủ hàng lớn, có nhu cầu vận tải ổn định Kết nối các nhà vận tải lớn, chuyên nghiệp, uy tín Góp phần giải quyết đáng kể tình trạng lãng phí trong ngành vận tải (xe chạy rỗng chiều về, chờ đợi lâu, thanh toán bị kéo dài, nhiều thủ tục hồ sơ..) Đề xuất của Smartlog nhằm mục tiêu kết nối hơn 700.000 phương tiện vận tải và hơn 1000 nhà kho đang vận hành trên cả nước lại với nhau. Nền tảng STX tạo nên một sự kết nối mạnh mẽ thị trường và chia sẻ nguồn lực nhàn rỗi dựa trên khái niệm nền kinh tế chia sẻ (sharing economy). Smartlog với dịch vụ quản lý vận tải sẽ sử dụng Sàn giao dịch vận tải (Smartlog Transport Bidding – STX) để giải quyết bài toán tối ưu hóa vận tải đường dài một cách nhẹ nhàng và nhanh chóng bằng cách kết nối các chuyến hàng chiều về. Chủ hàng giảm chi phí vận tải 45 Nhà xe có thêm doanh thu Smartlog kết nối nhanh chóng và quản lý dịch vụ Khi đến với STX sẽ yên tâm về: Sự tin cậy: Hàng hóa của bạn được giám sát 24/7 qua hệ thống GPS, Mobile App và được cập nhật liên tục... Khả năng kết nối 10.000+ đầu xe được chứng nhận bởi hệ sinh thái Smartlog. Thanh toán thần tốc: Thanh toán nhanh chóng so với mô hình vận tải truyền thống. Thời gian thanh toán công nợ không quá 45 ngày kể từ ngày xuất hoá đơn. Hiệu quả: Thuật toán thông minh giúp chủ xe và chủ hàng luôn có được những đơn hàng tốt nhất. Bộ ứng dụng web và mobile toàn diện, tiện lợi, giúp chủ hàng – chủ xe – tài xế tương tác liên tục với nhau trước, trong và sau quá trình vận chuyển. Chi phí thấp: STX là hệ thống đấu thầu kín, tạo ra một môi trường cạnh tranh và minh bạch cho người vận chuyển, giúp người gửi hàng luôn có chi phí thấp nhất cho hàng của mình. Khai thác hệ thống: STX tích hợp với STM và SWM, sử dụng trí tuệ nhân tạo AI mang đến trải nghiệm lựa chọn đối tác hiệu quả nhất và khả năng kiểm soát xuyên suốt chuỗi cung ứng của bạn. Lộ trình thông minh: Hàng hóa được vận chuyển thông minh, lộ trình được lên kế hoạch giúp giảm tối đa tình trạng xe trống, tiêu hao nhiên liệu và tình trạng tắc nghẽn giao thông. 46 Giới thiệu về Hệ thống quản lý vận tải – STM 47 48 Hệ thống quản lí kho bãi - SWM: 49 50 51 52 53 54 55 Giải pháp của stx: Giúp chủ hàng: yên tâm tìm kiếm, theo dõi xuyên suốt, đối chiếu nhanh gọn. Giúp chủ xe: nguồn hàng ổn định, cắt giảm chờ đợi, nhận tiền nhanh chóng 1.12 Sử dụng sàn giao dịch STX một cách dễ dàng và thuận lợi: Sử dụng STX là hoàn toàn miễn phí cho chủ xe. Kinh doanh vận tải, cho dù có cả đoàn xe thì vẫn nhiều khi khách hợp đồng gọi mà nguồn lực đơn vị không thể đáp ứng được. Đó là lúc đơn vị cần tìm kiếm thêm phương tiện bên ngoài để “vá” hơn lúc nào hết! Mặt khác, rất ít doanh nghiệp vận tải đủ năng lực để mở văn phòng giao dịch, kho bãi tại tất cả các trung tâm, đầu mối kinh tế; hay thiết lập quan hệ bền vững với chủ hàng đầu kia để có hàng chiều về. Kết quả là nhiều xe chạy rỗng một chiều. Sàn giao dịch vận tải, nơi có thể tiếp nhận không hạn chế hàng triệu phương tiện - chính là “ngân hàng xe” lúc “nước sôi lửa bỏng” và cũng là nơi để có hàng chiều về. 56 Tham gia STX và mời gọi bạn nghề cùng tham gia chính là cách làm cho “số dư tài khoản ngân hàng xe” của đơn vị tăng lên nhanh chóng, giúp đơn vị tuyển được thầu phụ ngay khi cần với giá cực rẻ - vì họ ở chiều kết hợp; và tìm được hàng chiều về để khỏi chạy xe không! Chỉ cần bạn gửi hồ sơ của bạn cho chúng tôi, nhân viên chúng tôi sẽ trực tiếp xuống cơ sở của bạn khảo sát và xét duyệt điều kiện tham gia sàn giao dịch. Đăng ký hoạt động tại : https://stx.vn/register/bidder *Văn phòng TP.HCM: 207 Nguyễn Văn Thương, Phường 25, Quận Bình Thạnh, TP.HCM. Hotline (Miền Nam): 0904 110 893 *Văn phòng Hà Nội: Số 75/64 Kim Giang, Phường Kim Giang, Quận Thanh Xuân, TP. Hà Nội. Hotline (Miền Bắc): 0918 345 803 Cách thức hoạt động 1. DÀNH CHO CHỦ HÀNG, TẠO ĐƠN HÀNG Tạo thông tin đơn hàng đấu thầu trên STM (Smartlog Transport Management) hoặc API qua hệ thống doanh nghiệp hệ thống sẽ cập nhật và update liên tục trên STX. 57 2. LỰA CHỌN NHÀ VẬN CHUYỂN STX sẽ liên tục cập nhật những giá thầu từ hơn 10.000 xe đã được chứng thực trên hệ thống. Giá thấp hơn 20% so với giá thì trường STX luôn đảm bảo hàng hóa của bạn vận chuyển đúng thời gian trên mọi lộ trình 3. DÀNH CHO CHỦ XE, THEO DÕI VẬN CHYỂN Đơn hàng được cập nhật liên tục theo thời gian thực thông qua website và mobile app 24/7. 58 Hình 3: Các thức hoạt động của sàn giao dịch vận tải STX 1.13 Những lợi ích của sàn giao dịch vận tải đối với phát triển kinh tế cũng như ngành Logistics SGDVT ra đời có rất nhiều mục tiêu khác nhau nhưng mục tiêu quan trọng nhất là góp phần giảm chi phí lưu thông của nền kinh tế hay chúng ta thường gọi là chi phí logistics. Bên cạnh đó, hiện ADB4 cũng đang triển khai dự án giảm thiểu khí thải cho các nước Tiểu vùng sông Mê Kông. Trong ba hợp phần của dự án này có nội dung rất quan trọng là tổ chức hoạt động vận tải khoa học để giảm lượng xe chạy “rỗng”. Theo tài liệu của ADB, lượng xe chạy “rỗng” của Việt Nam chiếm khoảng 30 – 50%. Xe chạy “rỗng” làm tăng tiêu hao nhiên liệu trên một sản lượng vận tải và tăng ô nhiễm môi trường. Vì vậy, SGDVT là giải pháp rất cơ bản để giảm thiểu nhiên liệu và giảm ô nhiễm môi trường, giúp giảm lưu lượng giao thông và đồng nghĩa với giảm ùn tắc và TNGT Không phải chạy “rỗng” có thể giảm tới 40% cước vận tải 4 ADB: Ngân hàng phát triển Châu Á 59 Từ trước đến nay tỷ lệ chạy “rỗng” chiều về của các doanh nghiệp luôn ở mức 60 – 70%. Thậm chí ở các tuyến ngắn dưới 300 km tỷ lệ này thường là 100%. Chi phí này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến người sử dụng dịch vụ vận tải. Đối với doanh nghiệp vận tải, khi chạy “rỗng” chiều về, chúng tôi thường áp giá tương đương với khoảng 60 – 70% tổng mức giá cước. Nếu phải chạy chuyến hàng một chiều thì người có nhu cầu vận chuyển sẽ phải chịu toàn bộ chi phí chiều “rỗng”. Tận dụng được chạy hai chiều có hàng, tôi nghĩ chi phí cước vận tải sẽ giảm được 30 – 40%. SGDVT VINATRUCKING ra đời không nhằm mục đích kinh doanh lợi nhuận, mà tập trung vào xây dựng một sân chơi cho những giao dịch của các đơn vị vận tải, các đơn vị có nhu cầu vận chuyển hàng hóa, hành khách. Họ có thể liên hệ với nhau để có mức cước và dịch vụ vận tải tốt nhất, góp phần minh bạch nhất – cạnh tranh nhất đối với giá cước và dịch vụ vận tải ở Việt Nam. Khi xây dựng SGDVT VINATRUCKING, không chủ tâm sẽ là chủ sở hữu SGDVT này mà thực sự mong muốn VINATRUCKING sẽ là một công cụ để Bộ GTVT và Tổng cục Đường bộ VN thông qua đó quản lý và kiểm soát được hoạt động vận tải hàng hóa nói riêng và hoạt động vận tải nói chung. Các đơn vị chủ hàng, các doanh nghiệp vận tải đường bộ, đường thủy, hàng hải – hàng không và đường sắt có thể cùng chung tay xây dựng một SGDVT của Việt Nam mang tầm vóc khu vực. SGDVT giúp minh bạch thị trường vận tải Về nguyên tắc, bất kỳ sàn giao dịch nào đều thể hiện tính minh bạch rất cao, chống cạnh tranh không lành mạnh. Đối với SGDVT, nếu chúng ta làm được hiệu quả sẽ rất tốt. Tuy nhiên, theo tôi chúng ta cũng nên làm tốt hơn nữa công tác quản lý vận tải. Có như vậy mới chống được cạnh tranh không lành mạnh. Hiện nay, chúng ta mới quản lý được vận tải khách tuyến cố định, xe buýt, taxi còn vận tải hàng hóa thì chưa quản lý được. Hiện, vẫn còn tàn dư của tình trạng người người có xe, nhà nhà có xe, mỗi người chỉ có một phương tiện cũng tham gia kinh 60 doanh vận tải hàng hóa nên rất khó quản lý. Khi không quản lý được, với các doanh nghiệp có quy mô, thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ với Nhà nước, chắc chắn chi phí sẽ cao hơn so với các cá nhân, cá thể có một phương tiện dẫn đến sự cạnh tranh khốc liệt, không lành mạnh. Tóm tắt CHƯƠNG I Chương này nói về những cách thức hoạt động của sàn giao dịch vận tải, những luật lệ của thương mại điện tử, điều luật và cấm kị khi sử dụng thương mại điện tử, cách thực hoạt động của hai sàn VINATRUCKING VÀ sàn TSX. Khi sử dụng sàn giao dịch vận tải có những lợi ích gì cho kinh tế xã hội và đất nước 61 Chương II: Thực trạng sàn giao dịch vận tải hiện nay: 2.1 Sàn giao dịch vận tải Vinatrucking từ khi ra đời Theo ông Nguyễn Văn Quyền, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ VN, cơ sở pháp lý cho hoạt động của sàn giao dịch vận tải hàng hóa (GDVTHH) là Nghị định 52 của Chính phủ về Thương mại điện tử và Thông tư số 47 của Bộ Tài chính quy định về quản lý website thương mại điện tử. “Nghiên cứu cho thấy, hoạt động của sàn GDVTHH có thể áp dụng trên cơ sở nền tảng hành lang pháp lý cơ bản của các văn bản quy phạm pháp luật nêu trên và khi tổ chức đưa sàn GDVTHH vào hoạt động có thể căn cứ theo quy định của hai văn bản nêu trên”, ông Quyền nói. Theo Tổng cục Đường bộ VN, tại các cuộc làm việc với Cục Thương mại điện tử và CNTT, chủ trương của Bộ GTVT cũng như những ý tưởng của Tổng cục Đường bộ VN về sàn GDVTHH đã nhận được sự ủng hộ cao khi các đơn vị trên đều cho rằng, đây là nội dung cần thiết để nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, thúc đẩy thương mại điện tử phát triển trong lĩnh vực vận tải. Các đơn vị này cam kết sẽ phối hợp với Tổng cục Đường bộ VN khi xây dựng và đưa sàn giao dịch vào hoạt động. Ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô VN cho biết, hiện nay có tình trạng các doanh nghiệp vận tải không muốn công khai minh bạch về khối lượng hàng hóa, giá cước, khả năng vận chuyển vì sợ lộ bí mật kinh doanh, bị cướp mối hàng, gây bức xúc và cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp. Vì vậy, việc tổ chức sàn GDVTHH là rất cần thiết để giải quyết tình trạng này. “Chúng tôi đề xuất Bộ GTVT nghiên cứu, biên soạn giáo trình về sàn giao dịch vận tải để giảng dạy trong các nhà trường trong lĩnh vực GTVT, đồng thời tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ quản lý vận tải về nội dung này. Ở cấp Chính phủ, cần có nghị định quy định về sàn giao dịch để tăng mức độ điều chỉnh, đảm bảo hoạt động của sàn theo đúng các cơ chế của thị trường”, ông Thanh nói. Sàn đã thí điểm ngay trong tháng 10 năm 2015. 62 Tổng cục Đường bộ VN cũng vừa đề nghị Bộ GTVT có văn bản gửi các đơn vị có liên quan của Bộ Tài chính, Bộ Công thương đề nghị tham gia phối hợp xây dựng các quy chế hoạt động của sàn giao dịch vận tải và nghiên cứu ban hành cơ chế, chính sách nâng cao hiệu quả sàn GDVTHH. Theo ông Trần Quang Bình, Vụ trưởng Vụ Vận tải (Tổng cục Đường bộ VN), hiện nay ở Việt Nam khái niệm về sàn GDVTHH còn mới mẻ, chưa được đầy đủ, rõ ràng và có cách hiểu khác nhau. Nhiều tổ chức, cá nhân, trong đó có cả các đơn vị kinh doanh vận tải hàng hóa đều cho rằng, đây là các trang web, trên đó chủ hàng có thể đăng tải các thông tin về nhu cầu vận chuyển (khối lượng hàng hóa, địa điểm, thời gian và các yêu cầu vận chuyển khác) và các đơn vị vận tải tìm kiếm, thực hiện việc giao dịch với các chủ hàng. Cách hiểu như trên là chưa chính xác và đầy đủ. “Sàn GDVTHH là sàn giao dịch thương mại điện tử dành cho các đơn vị vận tải hàng hóa, các nhà cung cấp dịch vụ logistics (các đơn vị vận tải) và các khách hàng có nhu cầu vận chuyển hàng hóa (chủ hàng) đăng thông tin về khả năng cung cấp dịch vụ vận tải hàng hóa, hàng hóa cần chuyên chở và tiến hành một phần hoặc toàn bộ quy trình mua bán dịch vụ vận chuyển hàng hóa. Các đơn vị vận tải tham gia sàn GDVTHH được kiểm chứng về năng lực, uy tín và các cam kết về vận chuyển hàng hóa cho chủ hàng được đảm bảo bởi sàn GDVTHH”, ông Bình cho hay. Cùng đó, các hệ thống trực tuyến thường dựa trên cơ sở các đơn vị vận tải đăng ký tài khoản với một khoản phí nhỏ để đăng tin và tìm kiếm. Sàn giao dịch vận tải cũng sẽ là nơi tạo điều kiện kết nối các phương thức vận tải với nhau, giúp đơn vị vận tải sử dụng năng lực vận tải hai chiều, giảm chi phí vận tải. Cơ quan quản lý Nhà nước thực hiện chức năng quản lý Nhà nước và thực hiện việc tổng hợp, phân tích các dữ liệu có được từ quá trình hoạt động của sàn GDVTHH để nắm bắt tình hình hoạt động vận tải hàng hóa và công bố công khai những thông tin chung về hoạt động 63 vận tải hàng hóa như: Luồng tuyến vận chuyển hàng hóa, giá cước vận chuyển, luồng hàng đi, về, khối lượng giao dịch Cũng theo ông Bình, các đơn vị kinh doanh sàn GDVTHH được nhận một khoản thu nhập nhất định từ các đơn vị vận tải (khi đăng ký tham gia là thành viên của sàn GDVTHH, khi đăng nhập để tìm kiếm thông tin, hoặc khi thực hiện giao dịch thành công). 2.1.1 Thực trạng sàn giao dịch vận tải Vinatrucking sau 5 năm hoạt động: Doanh nghiệp vận tải ngại lên sàn vì lo lộ thông tin Sau rất nhiều nỗ lực của các bộ ngành liên quan, hiện cơ cấu giá thành vận tải hầu như không có sự thay đổi nhiều. Vận tải đường bộ vẫn đang phải đảm nhận tỷ trọng vận chuyển rất lớn, không cân đối với các phương thức vận tải khác. Cụ thể, vận tải ôtô đảm nhiệm trên 90% tổng khối lượng vận chuyển hành khách và trên 70% tổng khối lượng vận chuyển hàng hóa. Trong khi đó, các đơn vị vận tải hầu hết có quy mô nhỏ, manh mún, tỷ lệ xe chạy rỗng còn ở mức trên 45%... nên chi phí vận tải rất cao. Hiện chi phí vận chuyển container loại 40feet từ Hà Nội vào TP Hồ Chí Minh khoảng 40 triệu đồng, cao gấp 9,7 lần so với vận chuyển bằng đường biển và hơn 2,5 lần so với vận chuyển bằng đường sắt. Khai thác sàn giao dịch vận tải trong thời gian qua đã không đạt được kỳ vọng khi các doanh nghiệp không mặn mà với hình thức này, dẫn đến tỷ lệ xe chạy rỗng vẫn cao. Sau hơn 5 năm hoạt động, số lượng thành viên tham gia và các giao dịch thành công vẫn rất ít, lượng hàng hóa trao đổi giao dịch trên sàn khan hiếm, các doanh nghiệp vận tải không mặn mà tham gia vì nhiều lý do. Trong đó, khi tham gia sàn giao dịch, các doanh nghiệp vận tải phải bắt buộc đăng ký tài khoản mới được giao dịch trên sàn khiến nhiều doanh nghiệp nghi ngại 64 về việc bị kiểm soát thông tin đăng tải trên sàn giao dịch. Mặt khác, nhiều các chủ xe (chủ doanh nghiệp vận tải) và chủ hàng hiện nay vẫn còn ngại và chưa quen với việc thực hiện các giao dịch trực tuyến hoặc các đơn vị vận tải hàng hóa đa số có quy mô nhỏ nên chưa quan tâm nhiều đến các công cụ hỗ trợ trực tuyến mà vẫn đang thực hiện và duy trì phương thức giao dịch cũ thông qua gặp mặt trực tiếp hoặc giao dịch qua điện thoại, qua mối hàng quen, Đứng dưới góc độ doanh nghiệp vận tải, thì những chuyến hàng được vận chuyển xa hay gần, nhiều hay ít khi được giao dịch trên sàn giao dịch vận tải thì giá cước vận chuyển sẽ giảm (theo ước tính của một số chuyên gia thì mức giảm này trong khoảng 10-30%). Tuy nhiên, hiện nay việc giao dịch trên sàn giao dịch cũng chưa hấp dẫn là do chủ hàng và chủ xe (chủ doanh nghiệp vận tải) không muốn công khai, minh bạch khối lượng hàng hóa, giá cước, loại hàng, tuyến đường vận chuyển vì sợ lộ bí mật kinh doanh, sợ bị mất mối hàng, Hoạt động của Sàn giao dịch VinaTrucking, tính đến thời điểm hiện nay đã có gần 700 thành viên tham gia đăng ký Sàn Giao dịch vận tải Vinatrucking, trong đó phần lớn là thành viên chủ xe (đơn vị kinh doan vận tải), còn lại hơn 150 thành viên là chủ hàng và thành viên vãng lai, với hàng trăm chuyến hàng, chuyến xe đã được đăng ký thành công trên sàn. Tuy nhiên, thực tế những khó khăn của SGDVT Vinatrucking (cũng là khó khăn của các sàn giao dịch khác) là sự mất cân đối giữa các thành viên tham gia khi số lượng “xe tìm hàng rất lớn” trong khi danh sách “hàng cần vận chuyển” còn ít (nếu theo dõi sàn tại địa chỉ Vinatrucking.com có thể thấy trong phần danh sách “xe tìm hàng” luôn có hàng trăm đơn vị vận tải khắp cả nước đăng ký làm thành viên nhưng số lượng “hàng cần vận chuyển” thì chưa có nhiều. 2.1.2 Thực trạng sàn giao dịch STX ( Smartlog ) 65 Buổi sáng ngày 24/04/2019, tại toà nhà Idoplex đã diễn ra buổi toạ đàm về "Cơ hội trở thành đối tác vận tải của Bưu điện Việt Nam trên sàn giao dịch STX" được tổ chức bởi Smartlog Vietnam với sự tham gia của hơn 20 doanh nghiệp vận tải quan tâm về cơ hội này. Mục đích, ý nghĩa của chương trình cộng tác cùng Bưu điện Việt Nam thông qua sàn giao dịch STX. Mong đợi cao nhất của Smartlog là góp phần giảm tình trạng xe chạy rỗng chiều về thông qua ứng dụng công nghệ 4.0 theo dõ... giá vận chuyển mà chủ lô hàng đề xuất để doanh nghiệp dựa vào đó xem mức giá trả cho dịch vụ có phù hợp hay không, nếu phù hợp thì doanh nghiệp liên hệ chủ hàng để vận chuyển, còn không thì đỡ tốn thời gian giao dịch. Trong khi sàn giao dịch vận tải đường bộ chưa thu hút được nhiều doanh nghiệp tham gia thì sàn giao dịch vận tải đường sông được đánh giá hoạt động hiệu quả và thực chất hơn. 2.7 Sàn giao dịch vận tải đường thủy Izifix: Ứng dụng IZIFIX lần đầu tiên ra mắt các chủ hàng, chủ phương tiện VN vào tháng 7-2016. Chỉ sau 3 tháng triển khai thí điểm, IZIFIX đã thu hút 250 người tham gia, trong đó có nhiều doanh nghiệp lớn. IZIFIX là ứng dụng di động đầu tiên của VN giúp công nghệ hoá ngành vận tải thuỷ nội địa, góp phần giải bài toán mất cân đối cung - cầu về vận tải và phương tiện vận tải bằng việc cung cấp một công cụ để chủ hàng và chủ tàu sông, sà lan có thể kết nối và giao dịch trực tiếp với nhau dễ dàng, hoàn toàn miễn phí. Đáp ứng nhu cầu giao dịch vận tải đường bộ - sông - biển. Sử dụng ứng dụng IZIFIX giúp các chủ phương tiện khai thác tối đa chiều chạy rỗng. Trong ảnh: Nhiều sà lan nằm chờ hàng tại khu vực Cái Mép - Thị Vải, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu 76 Hình 5: Giao diện sàn IZIFIX 77 Hình 6: Nhiều sà lan nằm chờ hàng tại khu vực Cái Mép - Thị Vải, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Ông Nguyễn Tuấn Nam, 6Phó giám đốc công ty TNHH Thanh Bình cho biết:“Sử dụng IZIFIX giúp chúng tôi khai thác phương tiện hiệu quả hơn, tận dụng tối đa chiều rỗng các tuyến vận chuyển xa và đặc biệt có cơ hội kết nối được với nhiều chủ hàng hơn. Ngay như việc mua bán phương tiện, nếu như trước đây cần mua hoặc bán phương tiện cũ thì rất khó vì không biết ai có nhu cầu. Khi muốn đầu tư thêm phương tiện hoặc thay sà lan sức chở lớn hơn thì thường phải liên hệ với các ụ đóng tàu để đóng mới. Sử dụng chuyên trang mua bán phương tiện trên IZIFIX, chúng tôi đã có thể bán được những sà lan có trọng tải nhỏ và mua những chiếc lớn với giá tiền phù hợp hơn để khai thác, giảm áp lực cho việc đầu tư kinh doanh”. 6 Báo tuổi trẻ - kết nối, giao dịch vận tải hàng hóa dễ dàng với ứng dụng IZIFIX 78 Trong khi đó, theo ông Hoàng Minh Tuân7, Giám đốc Công ty CP Tập đoàn SAP, khi có những đơn hàng khối lượng lớn mà đối tác cũ không đáp ứng được nhu cầu, sử dụng ứng dụng IZIFIX doanh nghiệp này đã tìm được các đối tác mới giúp bổ sung được lượng phương tiện thiếu hụt. Tập đoàn SAP cũng sử dụng IZIFIX như một công cụ để tham khảo giá cước vận tải hàng ngày.Ứng dụng IZIFIX với kim chỉ nam “Sử dụng đơn giản, kết nối trực tiếp, giao dịch thông minh”Tính đến tháng 3-2017, đã có hơn 1.400 thành viên tham gia kết nối và giao dịch trên IZIFIX. Theo bộ phận quản trị IZIFIX, hiện nay, mỗi ngày có hàng chục lượt người tải về điện thoại, sử dụng và đóng góp ý kiến xây dựng, phát triển ứng dụng này.Để đáp ứng nhu cầu của người dùng, IZIFIX đã và đang tập trung đầu tư nguồn lực nhằm cải tiến liên tục tính năng và giao diện của ứng dụng. Đặc biệt mới đây, bằng việc mở thêm hai trang giao dịch cho vận tải đường biển và đường bộ, IZIFIX trở thành cổng thông tin mở về giao dịch vận tải đầu tiên của VN dành riêng cho các cá nhân, tổ chức để thực hiện việc kết nối, giao dịch trên cả ba phương thức vận tải. Ông Nguyễn Đức Chính8, Giám đốc khách hàng IZIFIX cho biết: “Ngay từ đầu, IZIFIX đã xác định các tiêu chí 'Sử dụng đơn giản, kết nối trực tiếp, giao dịch thông minh' là kim chỉ nam cho việc xây dựng ứng dụng này. Do đó, tạo mọi điều kiện để người dùng có thể tiếp cận và sử dụng IZIFIX một cách dễ dàng nhất, từ việc xây dựng ứng dụng với giao diện thân thiện ngay trên điện thoại di động để mọi người có thể sử dụng mọi lúc mọi nơi, tới việc người dùng thậm chí không cần đăng ký tài khoản vẫn có thể tìm kiếm và giao dịch trực tiếp với các 7 Báo tuổi trẻ - kết nối, giao dịch vận tải hàng hóa dễ dàng với ứng dụng IZIFIX 8 Báo tuổi trẻ - kết nối giao dịch vận tải hàng hóa dễ dàng với ứng dụng IZIFIX 79 đối tác tiềm năng ngay sau khi tải ứng dụng về máy... Đặc biệt, tất cả các tiện ích hiện có trên IZIFIX đều hoàn toàn miễn phí”. Ông Hoàng Hồng Giang9, Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa VN đánh giá: “Ra đời chưa lâu nhưng ứng dụng IZIFIX đã và đang có những bước phát triển khá tốt, tạo được chỗ đứng trên thị trường là điều rất đáng mừng đối với vận tải đưởng thủy cũng như các phương thức vận tải khác. Cục rất ủng hộ để IZIFIX ngày càng hoàn thiện và cam kết hỗ trợ về cơ chế chính sách, tháo gỡ những khó khăn nếu thực tiễn hoạt động của ứng dụng có gì vướng mắc.Nếu IZIFIX cần thêm các thông tin về đường thủy để cập nhật lên ứng dụng cho nhiều người tìm hiểu và sử dụng, Cục cũng sẽ cung cấp. Ngoài ra, Cục sẽ tạo điều kiện để IZIFIX gặp gỡ, trao đổi thông tin với các chuyên gia về lĩnh vực đường thủy, các chủ hàng, chủ phương tiện thông qua các hội nghị, hội thảo”. Ông Phạm Thanh Tùng10, đại diện Công ty cổ phần Izifix (doanh nghiệp đang điều hành sàn giao dịch vận tải đường sông Izifix), cho biết sau ba tháng đi vào hoạt động sàn giao dịch Izifix hiện có khoảng 300 doanh nghiệp sản xuất lớn thường xuyên giao dịch trên sàn. Bước đầu, tỷ lệ kết nối giao dịch thành công trên sàn là 30%. Đó là chưa kể có những doanh nghiệp lần đầu giao dịch không thành công, sau đó họ có được số điện thoại của nhau khi giao dịch qua sàn, rồi lần sau họ tự liên lạc và giao dịch thành công. sau ba tháng hoạt động, qua đánh giá của các doanh nghiệp sản xuất, việc giao dịch qua sàn giúp họ giảm giá cước 10%. Còn các doanh nghiệp vận chuyển cũng đánh giá khi kết nối qua sàn đã tăng hiệu suất khai thác của sà lan thêm 10%. Nếu so với sàn giao dịch vận tải đường bộ thì sàn giao dịch vận tải đường sông đơn giản và thực chất hơn. Chẳng hạn, việc đăng ký tài khoản chỉ cần đăng ký số 9 Báo tuổi trẻ - kết nối ứng giao dịch vận tải hàng hóa dễ dàng với ứng dụng IZIFIX 10 Báo SaigonOnlines – Giao dịch qua sàn cước vận tải nội địa giảm 10% - Lê Anh 80 điện thoại và xác nhận là xong mà không cần phải khai nhiều thông tin. Hơn nữa, sàn giao dịch đường sông đều đăng tải rõ thông tin giá cả cụ thể nên chủ hàng dễ dàng lựa chọn doanh nghiệp vận chuyển phù hợp. Một chức năng khác của Izifix đang được các chủ sà lan quan tâm là việc mua bán sà lan với đầy đủ thông tin rõ ràng, minh bạch, góp phần điều tiết cung-cầu về phương tiện vận tải, giảm thiểu tình trạng dư hoặc thiếu sà lan trên thị trường. Izifix trong thời gian tới công ty sẽ phát triển nhiều dịch vụ mới cho người dùng như tổ chức các sàn đấu giá sà lan, đấu thầu vận chuyển, kết hợp thêm sàn giao dịch đường bộ và đường biển để phục vụ đa dạng đối tượng sử dụng. Việc sàn giao dịch đường sông ra đời, kết nối miễn phí các chủ sà lan với chủ hàng thông qua ứng dụng trên điện thoại thông minh đã tiết giảm được rất nhiều thời gian, chi phí, khắc phục được chiều chạy rỗng và tăng năng lực vận chuyển của các sà lan. Một số doanh nghiệp tham gia giao dịch trên các sàn này nhận xét, có thể thấy không phải sàn giao dịch nào cũng thành công khi mở ra. Điều quan trọng là sàn giao dịch phải mang lại lợi ích thật sự cho người tham gia thì khi đó họ sẽ tự động tìm đến sàn giao dịch. THÀNH CÔNG CỦA SÀN GIAO DỊCH ĐƯỜNG THỦY IZFIX VÀ NHỮNG CON SỐ ẤN TƯỢNG: Ứng dụng IZIFIX lần đầu tiên ra mắt các chủ hàng, chủ phương tiện Việt Nam từ tháng 7-2016. Với những ưu điểm nổi bật “Không phí thành viên – Không phí đăng tin – Không phí giao dịch thành công”, tiện lợi và dễ sử dụng, chỉ sau 3 tháng triển khai thí điểm, IZIFIX đã thu hút 250 người tham gia, trong đó có nhiều doanh nghiệp lớn. Tính đến tháng 3-2017, đã có hơn 1.400 thành viên tham gia kết nối và giao dịch trên IZIFIX. Mặc dù còn là một thương hiệu mới trong lĩnh vực giao thông vận tải, thế nhưng bởi tính linh hoạt và hữu ích, đến nay Izifix đã đạt được những thành công nhất định. 81 Sau 6 tháng ra mắt, Izifix đạt 1000 người dùng, đến tháng 7/2017, con số tăng lên gần 3.500. Hiện nay vào tháng 3/2020, số người dùng Izifix đã chạm ngưỡng hơn 7.500 người. Ứng dụng cũng được các nhà đầu tư rót nhiều tỷ đồng để có thể phát triển hơn nữa trong tương lai. “Sử dụng IZIFIX giúp khai thác phương tiện hiệu quả hơn, tận dụng tối đa chiều rỗng các tuyến vận chuyển xa và đặc biệt có cơ hội kết nối được với nhiều chủ hàng hơn. Nếu như trước đây cần mua hoặc bán phương tiện cũ rất khó vì sẽ không biết ai có nhu cầu, còn khi muốn đầu tư thêm phương tiện hoặc thay sà lan sức chở lớn hơn thì thường phải đóng mới. Giờ có chuyên trang mua bán phương tiện trên IZIFIX, chúng tôi đã có thể bán được những sà lan có trọng tải nhỏ và mua những chiếc lớn với giá tiền phù hợp hơn để khai thác, giảm áp lực cho việc đầu tư kinh doanh”. Khi có những đơn hàng khối lượng lớn mà đối tác cũ không đáp ứng được nhu cầu, sử dụng ứng dụng IZIFIX đã giúp doanh nghiệp này tìm được các đối tác mới, bổ sung được lượng phương tiện thiếu hụt. ỨNG DỤNG IZIFIX VỚI NHỮNG ƯU ĐIỂM NỔI BẬT “KHÔNG PHÍ THÀNH VIÊN – KHÔNG PHÍ ĐĂNG TIN – KHÔNG PHÍ GIAO DỊCH THÀNH CÔNG”, TIỆN LỢI VÀ DỄ SỬ DỤNG. Chưa dừng lại ở những thành công bước đầu, để đáp ứng nhu cầu của người dùng, tiến đến phục vụ nhu cầu vận tải mạnh mẽ hơn nữa cho ngành nói riêng và cộng đồng nói chung, IZIFIX vẫn đang tiếp tục tập trung đầu tư nguồn lực nhằm cải tiến liên tục tính năng và giao diện của ứng dụng. Đặc biệt mới đây, bằng việc mở thêm hai trang giao dịch cho vận tải đường biển và đường bộ, IZIFIX trở thành ứng dụng giao dịch vận tải đầu tiên của Việt Nam dành riêng cho các cá nhân, tổ chức để thực hiện việc kết nối, giao dịch trên cả ba phương thức vận tải bộ - sông - biển. MỞ THÊM TÍNH NĂNG MUA BÁN TÀU BIỂN TRÊN IZIFIX 82 Nhanh chóng tiện lợi mà hoàn toàn miễn phí đó là tất cả những gì mà địa chỉ mua bán tàu biển cũ này có thể mang đến cho bạn. Tuy nhiên đa số người tiêu dùng lựa chọn mua tàu biển mới vẫn có không ít người lựa chọn mua tàu biển cũ đã qua sử dụng bởi nhiều lý do. Trong đó IZIFIX là công ty bạn có thể tin tưởng lựa chọn mua tàu cũ. Vậy tại sao phải lựa chọn IZIFIX. Khi sử dụng dịch vụ mua tàu biển tại izifix.com sẽ được cung cấp miễn phí các dịch vụ liên quan như hồ sơ giấy tờ, ngoài ra các dịch vụ này còn được thực hiện một cách nhanh chóng mà không làm bạn thất vọng. Tuy là một công ty mới trong ngành vận tải biển nhưng IFIZIZ cũng nhanh chóng tạo niềm tin với khách hàng bằng chất lượng của những chiếc tàu mà mình bán ra. Mà giá cả khi mua một chiếc tàu biển cũ là khá cạnh tranh trên thị trường hiện nay sẽ giúp bạn tiết kiệm được khá nhiều chi phí. Khi lựa chọn mua tàu biện tại IZIFIX thì không phải băn khoăn về các loại giấy tờ hồ sơ liên quan như khi mua từ các công ty cũng như cá nhân khác, IZIFIX sẽ nỗ lực giúp bạn một cách tối đa, khách hàng không phải tốn chi phí đi lại để làm hồ sơ, giấy tờ. Ở IZIFIX sẽ chủ động lựa chọn được tàu biển cũ phù hợp với nhu cầu và mục đích sử dụng của mình và uy tín, chất lượng của tàu được đảm bảo. Chỉ cần kết nối internet là người sử dụng có thể dễ dàng truy cập vào ứng dụng mọi và đăng ký thành viên tại Izifix cũng hoàn toàn miễn phí bạn có thể tìm hiểu các thông tin hữu ích giúp cho tối ưu hóa được chi phí và lợi nhuận Ngoài giao dịch tại Izifix cũng giúp cho mọi người kết nối nhanh chóng, khai thác các tìm nguồn hàng sử dụng phương tiện một các tối đa nhất. Izifix luôn luôn thay đổi chính mình lắng nghe từ khách hàng để ngày càng phục vụ tốt hơn với nhu cầu của thị trường, mang đến cho khách hàng sự hài lòng, tiện ích nhất có thể. THÀNH CÔNG TỪ SỰ KHÁC BIỆT Nói về những yếu tố tạo nên thành công của ứng dụng sau thời gian ngắn ra mắt và cho đến nay, “Ngay từ đầu, IZIFIX đã xác định các tiêu chí “Sử dụng đơn giản, 83 Kết nối trực tiếp, Giao dịch thông minh" là kim chỉ nam cho việc xây dựng ứng dụng. Do đó, chúng tôi tạo mọi điều kiện để người dùng có thể tiếp cận và sử dụng IZIFIX một cách dễ dàng nhất, từ việc xây dựng ứng dụng với giao diện thân thiện ngay trên điện thoại di động để có thể sử dụng mọi lúc mọi nơi, tới việc người dùng thậm chí không cần đăng ký tài khoản vẫn có thể tìm kiếm và giao dịch trực tiếp với các đối tác tiềm năng ngay sau khi tải ứng dụng về máy... Đặc biệt, tất cả các tiện ích hiện có trên IZIFIX đều hoàn toàn miễn phí”. Với cách thức hoạt động khác biệt so với các mô hình sàn giao dịch vận tải, ứng dụng IZIFIX hiện đang là lựa chọn tin cậy của nhiều doanh nghiệp, cá nhân có nhu cầu giao dịch vận tải giải quyết được vấn đề lo ngại về những nguy cơ bị lộ mối hàng, mất lợi thế kinh doanh của doanh nghiệp từ sự cạnh tranh không lành mạnh. “Từ khi ra đời đến nay ứng dụng IZIFIX đã và đang có những bước phát triển khá tốt, tạo được chỗ đứng trên thị trường là điều rất đáng mừng đối với vận tải đường thủy cũng như các phương thức vận tải khác. 2.8 Sàn giao dịch Logistics Quốc Tế Phaata: Phaata.com là sàn giao dịch Logistics Quốc tế đầu tiên của Việt Nam. Phaata.com mang đến giải pháp giúp việc kết nối và giao dịch giữa các Chủ hàng và các công ty cung cấp dịch vụ Logistics được thực hiện một cách dễ dàng, nhanh chóng và tiết kiệm chi phí hơn. Phaata.com là sàn giao dịch TMĐT trong lĩnh vực vận tải ( Logistics ) phục vụ thương nhân, tổ chức, các cá nhân có nhu cầu giới thiệu, mua bán trực tuyến, bao gồm: đăng tin trực tuyến, mở các gian hàng để trưng bày, giới thiệu và mua bán dịch vụ Logistics trực tuyến. Phaata.com được xây dựng nhằm đem lại cho người dùng các tiện ích kết nối, giới thiệu và mua bán dịch vụ Logistics trực tuyeestn tin cậy, nhanh chóng, tiết kiệm, hiệu quả 84 và thấu hiểu người dùng. Qua đó, người dùng có thể dễ dàng tìm kiếm thông tin trực tuyến về nhiều loại dịch vụ Logistics khác nhau và/hoặc mua bán dịch vụ Logistics trực tuyến. Hình 7: Giao diện sàn giao dịch Phaata.com 85 Sàn giao dịch Phaata.com do Công ty TNHH Phaata điều hành và khai thác theo giấy đăng ký kinh doanh số : 0314667281 di Sở Kế hoạch và đầu tư thành phố Hồ Chí Minh cấp ngày 09 tháng 10 năm 2017. Sứ mệnh mà Phaata.com hướng tới là trở thành Sàn giao dịch TMĐT đáng tin cậy trên thị trường thương mại điện tử trong lĩnh vực Logistics; và là cầu nối thương mại quan trọng giữa nhà cung cấp/ Forwarder/Người bán và Chủ hàng/Shipper/Người mua các dịch vụ trong lĩnh vực logistics. Đối với các Chủ hàng/Công ty Xuất Đối với các công ty cung cấp dịch vụ nhập[ khẩu, Phaata giúp: Logistics/Forwarder, Phaata giúp: 1) Tìm được chào giá vận chuyển/ 1) Dễ dàng và nhanh chóng tiếp cận logistics tốt một cách dễ dàng và được nhiều khách hàng tiềm năng nhanh chóng 2) Tăng doanh số và tiết kiệm thời 2) Giảm được chi phí logistics cho gian/ chi phí bán hàng doanh nghiệp 3) Dễ dàng và nhanh chóng triển 3) Dễ dàng tìm được nhà cung cấp khai được các chiến dịch dịch vụ Logistics uy tín và phù Marketing hiệu quả hợp nhất. Sàn giao dịch Phaata.com là sàn giao dịch chuyến quốc tế, giao diện so sánh giá đơn giản, là hình thức mới cho các nhà vận tải nhỏ muốn xuất khẩu hàng hóa đi các nước trên thế giới mà không cần sử dụng bên thứ ba là Forwarder. Khách hàng có thể tìm kiếm chuyến, hãng tàu mà mình mong muốn với giá cả hợp lí và minh bạch. Thị trường xuất khẩu hàng bằng đường biển đang ngày càng phổ biến và kim ngạch xuất khẩu của nước ta ngày càng trên đà phát triển vượt bậc. Khách hàng có thể sử dụng dịch vụ đi hàng FCL và LCL chỉ cần họ mong muốn và sử dụng sàn giao dịch Phaata.com thì mọi mong muốn đều được đáp ứng. 86 Hình 8: Sàn giao dịch hiện giá và thông tin chuyến đi rõ ràng Sàn giao dịch luôn cập nhật chuyến đi hàng ngày, hệ thống giá cả đa dạng cho khách hàng so sánh. Hiển thị 10/20/30 trang giá cả và chuyến đi cho khách hàng thuận tiện so sánh giá và chọn ngày đi phù hợp. Tìm kiếm thông tin dễ dàng, dịch vụ đa dạng: hàng Container, hàng Lẻ, Hàng Không là những loại hình chủ yếu mà sàn giao dịch cung cấp. Đơn cử trong hình trên Công ty Logistics Green Dragon International Logistics Corp có chuyến đi từ HoChiMinh đến Riyadh loại Container 20’GP thứ 2 khởi hành và thời gian đi 30 87 ngày có chuyển tải phụ phí là 4,028,100 triệu đồng cước vận chuyển là 48,615,000 triệu đồng và tổng chi phí là 52,643,000 triệu đồng và thể hiện thời hạn rõ ràng. Giúp cho khách hàng và người sử dụng chọn được thời gian thích hợp và hợp lí. Mọi thông tin được hiển thị một cách minh bạch và công khai, nhiều khách hàng tin cậy và sử dụng dịch vụ của Phaata.com, hiện nay sau 3 năm hoạt động công ty đã có hơn ngàn thành viên và nhiều người sử dụng dịch vụ ngày càng tăng thêm qua thời gian, điều đó thể hiện sự đáng tin cậy của người dùng đối với sàn giao dịch Phaata.com Tóm tắt CHƯƠNG II Chương này sẽ nói về thực trạng của sàn giao dịch vận tải hiện nay qua hai sàn giao dịch VINATRUCKING và STX, những lý do tại sao sàn giao dịch lại chưa được phát triển mạnh mẽ và phổ biến trong 1 thời gian dài đưa vào vận hành. Nói về những vấn đề cạnh tranh thực tế khi hai sàn giao dịch hiện đang là một trong những sàn giao dịch vận tải có triển vọng. Từ sàn giao dịch đường thủy Izifix ta thấy được gì. Sàn giao dịch logistics quốc tế Phaata.com, những điều mà khách hàng mong đợi. 88 Chương III. Đề xuất giải pháp phát triển cho cả hai sàn giao dịch vận tải Vinatrucking và STX: 3.1 Cần hiện rõ thông tin và giá cả trên sàn giao dịch: Thông tin và giá cả của chuyến đi phải được thể hiện rõ ràng cho người sử dụng biết được thông tin mình cần tìm kiếm. Đơn cử là sàn giao dịch Phaata.com, khách hàng có thể tìm kiếm thông tin chuyến đi và xem được giá chuyến đi của từng đơn vị vận tải một cách dễ dàng. Nên bổ sung và thể hiện đầy đủ giá cả, ngày đi, giờ đi, loại hình, và những phụ phí mà người sử dụng có thể gặp phải trong quá trình sử dụng dịch vụ vận tải. Mọi yêu cầu và mọi mong muốn được thể hiện đầy đủ trên trang chủ của sàn giao dịch vận tải. 3.1 Bổ sung tính năng cho sàn giao dịch vận tải: Để có một sàn giao dịch đúng nghĩa thì phải có các bộ phận dịch vụ làm các khâu giao dịch, doanh nghiệp chỉ cần gọi một cú điện thoại chốt giá là xong. “Nếu giải quyết được các hạn chế này sàn giao dịch vận tải hàng hóa sẽ có nhiều người dùng”. Các doanh nghiệp khi đăng ký trên sàn phải là những doanh nghiệp vận tải có uy tín, giá cả công khai, cạnh tranh. Trong trường hợp doanh nghiệp vận tải có sai phạm, khách hàng có quyền phản ánh và phải có chế tài, quy định để xử lý nghiêm sai phạm đó. Sàn giao dịch vận tải nên tổng hợp những thông tin gửi đến cho doanh nghiệp, chủ hàng, đơn cử như gửi thông tin cho các doanh nghiệp vận tải hiện nay đang có đơn hàng với khối lượng như thế này, cần vận chuyển tới đâu để họ ghép đơn hàng hoặc doanh nghiệp vận tải này đang rộng hàng chiều đi hoặc chiều về, phải có thông tin cụ thể để chủ hàng, doanh nghiệp vận tải nắm được như thế mới thu hút họ tham gia vào sàn. Các sàn phải cung cấp cho các chủ xe, chủ hàng thông tin, đơn hàng chi 89 tiết, biết được chiều nào rộng, đơn hàng như thế nào, khối lượng cần vân chuyển như vậy các sàn phải có sự kết nối để khách hàng có thể xem được tất cả thông tin ở các sàn. Về góc độ quản lý nhà nước,Tổng cục ĐBVN là đơn vị điều phối và trung tâm kết nối các giao dịch cần để quản lý cần phải có thông tin tổng hợp, yêu cầu các sàn phải cung cấp thông tin tổng hợp, thông tin chung. Bổ sung thêm chức năng mua “bảo hiểm vận chuyển hàng hóa" ngay trên sàn giao dịch vận tải đối với hàng hóa bởi vì ngoài mục đích bảo đảm các giao dịch ra thì bảo hiểm hàng hóa cũng bảo đảm an toàn lưu thông, vì đã từng có nhiều trường hợp khi xảy ra tai nạn, xe Container sẵn sàng đâm chết người để bảo vệ hàng hóa của mình. Đẩy mạnh truyền thông để doanh nghiệp biết nhiều hơn về sàn giao dịch này, đồng thời, lắng nghe góp ý để có những cải tiến. Mở thêm tính năng buôn bán xe cũ trên sàn giao dịch vận tải như sàn giao dịch đường thủy IZIFIX, mở thêm tính năng mua bán xe cũ, sẽ là một thuận lợi cho sàn giao dịch vận tải vì khách hàng có nhiều tính năng để sử dụng, khả năng truyền bá thông tin ngày càng một mở rộng. 3.2. Doanh nghiệp cần chủ động trong tìm kiếm nguồn hàng: Mục đích của việc hình thành Sàn giao dịch vận tải hàng hóa là tạo môi trường để các đơn vị kinh doanh vận tải đăng tải, giới thiệu năng lực của mình và nhu cầu tìm kiếm nguồn hàng để vận chuyển, vì thế các chủ hàng đăng tải nhu cầu vận tải, tổ chức đấu thầu công khai để lựa chọn đơn vị vận tải đáp ứng nhu cầu và có giá cước thấp nhất. Đồng thời thông qua hoạt động của các sàn giao dịch vận tải người làm tổ chức vận tải sẽ phát hiện các quy luật của các luồng hàng đi, hàng về trên các hành lang vận tải để có tỷ lệ hàng 2 chiều cao nhất. Từ đó, mang lại hiệu quả cho các đơn vị kinh doanh vận tải; tính công khai minh bạch sẽ được thực hiện hóa khi mà mọi thông tin về hàng hóa, giá cước sẽ được hiển thị hết lên sàn. 90 3.3 Những giải pháp và kiến nghị mang tầm vĩ mô: Thứ nhất, Đảng, Quốc Hội, Chính phủ cần tiếp tục khẳng định quyết tâm chính trị, tăng cường chỉ đạo về nhận thức vai trò ứng dụng sàn giao dịch vận tải theo các chuẩn mực thương mại điện tử hiện đại. Thứ hai, tăng cường thực hiện đầu tư bài bản mang tính tập trung và khoa học trong xây dựng và ứng dụng thủ tục sàn giao dịch điện tử theo chuẩn mực thương mại điện tử hiện đại. Thứ ba, chủ động hợp tác quốc tế và các doanh nghiệp nước ngoài nhằm phát triển đẩy mạnh Sạn giao dịch vận tải. Thứ tư, sự cần thiết xây dựng, hoàn thiện Chính phủ điện tử. Cần khẳng định vị trí chủ trì của điện tử trong thời đại mới, tăng cường hưởng ứng công nghệ 5.0 vào việc liên kết các công ty vận tải và khách hàng lại với nhau. Thứ năm, để nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành logistics Việt Nam, cần phải thúc đẩy áp dụng các giải pháp công nghệ thông qua tạo hành lang pháp lý hỗ trợ phát triển và ứng dụng công nghệ trong ngành logistics; xây dựng chính sách thúc đẩy liên kết ngành thương mại điện tử và logistics; có chính sách khuyến khích doanh nghiệp logistics đầu tư công nghệ. Thứ sáu, cần cắt giảm chi phí cho ngành logistics bằng cách xây dựng và phát triển sàn giao dịch vận tải, tận dụng vận chuyển hai chiều, hạn chế chở container rỗng; quy hoạch xây dựng các bãi xe container, xe tải đảm bảo thuận lợi cho vận tải hàng hóa, góp phần làm giảm chi phí logistics Thứ bảy, xây dựng một thuế suất chung cho hàng thương mại điện tử và không áp dụng chính sách mặt hàng với hàng thương mại điện tử nhập khẩu số lượng nhỏ nhằm thúc đẩy hoạt động kinh tế này, tạo sự lan tỏa cho hoạt động kinh tế khác. CẢI THIỆN CƠ SỞ PHÁP LÝ: 91 Cơ sở pháp lý của sàn chưa cao, giữa chủ xe và chủ hàng chưa có ràng buộc pháp lý dẫn đến nhiều rủi ro khi hàng hóa bị mất, trách nhiệm bồi thường sẽ thế nào. Vì thế mà nên bổ sung cơ sở pháp lý và tính ràng buộc với nhau bằng những chứng từ có giá trị làm bằng chứng hai bên đã thỏa thuận vận tải, như là sử dụng Bill of lading của hãng tàu với nhà xuất khẩu và nhà nhập khẩu. Để tăng tính pháp lý và độ tin cậy cho cả hai bên, nhà nước cần có những bộ luật bổ sung thêm nhằm giúp cho nhà vận chuyển và người thuê vận chuyển có thể an tâm khi sử dụng sàn giao dịch vận tải, và nên bổ sung vào Luật ĐTĐB để có tính hoàn thiện hơn. Cần luật hóa việc ứng dụng công nghệ thông tin vào điều kiện kinh doanh. Đề xuất các sàn giao dịch phải có hợp đồng bảo lãnh để gắn trách nhiệm của chủ sàn giao dịch nếu xảy ra hư hỏng, mất mát hàng hóa, khi đó chủ hàng và chủ xe mới tin tưởng. Hoàn thiện môi trường chính sách và khuôn khổ pháp lý cho dịch vụ logistic và “Sàn giao dịch vận tải”, đặc biệt cần phải sắp xếp hợp lý khung luật định để giảm bớt các mâu thuẫn và chồng chéo tiềm ẩn đã xác định từ trước, bằng cách đưa tất cả các quy định về cấp giấy phép và quy định về trách nhiệm vào một nghị định mới về “Sàn giao dịch vận tải”. Cùng với đó, tăng cường cơ sở thể chế cho việc xây dựng chính sách, quy hoạch, phối hợp và thực hiện vận tải đa phương thức, bằng cách thành lập các Ủy ban phối hợp cấp bộ và liên bộ; Tăng cường và làm rõ các quy định và hướng dẫn thực hiện về “Sàn giao dịch vận tải”. Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Công Thương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần thống nhất về khái niệm và phạm vi hoạt động của các dịch vụ hậu cần trong Luật Thương mại 2005 trước khi ban hành các quy định hướng dẫn thực hiện Luật Thương mại. 3.5 Sàn giao dịch Vinatrucking nên có thêm những tính năng tối ưu: Đầu tư nâng cấp hệ thống kho hàng nhằm tạo thuận lợi cho các nhà vận tải và khách hàng, không chỉ sử dụng dịch vụ vận tải mà còn có thể dễ dàng sử dụng thêm 92 các dịch vụ thuê kho bãi, tăng tính thuận lợi và cạnh tranh đối với các sàn giao dịch khác. Không chỉ hiển thị giờ xe chạy, giá cả. Mà còn nên thêm vào tính năng đấu giá, nhằm nâng cấp hệ thống và nhiều sự lựa chọn cho người sử dụng dịch vụ vận chuyển, nên ưu tiên đầu tư phần mền quản lý hệ thống xe di chuyển vận chuyển hàng và hệ thống chăm sóc khách hàng một cách toàn diện. Sử dụng hiện thị sơ đồ xe chạy trên bản đồ tích ứng trên phần mềm điện thoại, khách hàng có thể theo dõi Xe hàng của mình đi đến đâu và dễ dàng kiểm soát được tình trạng hàng hóa và đặc biệt là tiết kiệm thời gian chuẩn bị nhận hàng cho người sử dụng dịch vụ vận chuyển Liên tục tổ chức các hội thảo diễn đàn nhằm phát triển và lan truyền sàn giao dịch đến người dân và đặc biệt là các nhà kinh doanh vận tải. Chủ động tìm kiếm thị trường ở nhiều nơi trên toàn bộ lãnh thổ Việt Nam. Cập nhật giao diện hệ thống, dễ nhìn dễ sử dụng. Nên lắng nghe nguyện vọng của khách hàng và người kinh doanh vận tải nhiều hơn, hợp tác phát triển với các sàn giao dịch cạnh tranh. Nhằm tạo ra nhiều thuận lợi cho sàn giao dịch phát triển. Liên tục đổi mới trang thiết bị và cập nhật phần mềm hệ thống quản lý. Tóm tắt CHƯƠNG III Những giải pháp được thể hiện trong chương này một cách khách quan và mang tầm vi mô cũng như vĩ mô, giúp cho sàn giao dịch hoạt động một cách hiệu quả và thực tế trong thời gian tới. một số giải pháp nhỏ nhưng đáng thiết thực và nên thực hiện vào thời gian tới để giúp cho sàn giao dịch chở nên hiệu quả hơn bao giờ hết. 93 KẾT LUẬN Trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành đề tài khoa học, em đã tìm hiểu về thực trạng để đưa ra giải pháp cho hoạt động khai báo hải quan xuất khẩu dựa trên ba yếu tố: Một là về vấn đề Sàn giao dịch vận tải, hai là những lợi ích khi phát triển sàn giao dịch vận tải và ba là về công tác cải cách hoạt động phát triển Sàn giao dịch vận tải. Có thể thấy trong suốt thời gian qua trong lĩnh vực Sàn giao dịch vận tải ở nước ta đã và đang có những chuyển biến khá tích cực để trong tương lai có thể dần tiệm cận với chuẩn mực. Có được sự sự giúp đỡ cũng như những bài học kinh nghiệm từ các nước đi đầu trong công cuộc cải cách và hiện đại hóa về hoạt động sàn giao dịch vận tải kể cả trong và ngoài khu vực. Tuy nhiên trong nội bộ vẫn còn tồn tại một số mặt hạn chế ít nhiều gây cản trở đến công cuộc cải thiện và phát triển hoạt động sàn giao dịch vận tải mà Việt Nam vẫn chưa thể nhanh chóng giải quyết trong một thời gian ngắn như lỗ hổng pháp lý, nhận thức hạn chế của một số đội ngủ nhân viên và thiếu sót trong hệ thống Sàn giao dịch vận tải về vấn đề cải cách Sàn giao dịch vận tải và cũng như những tính năng thích hợp, nhận thức hạn chế của doanh nghiệp, tổ chức về pháp luật hay sự thiếu nhất quán, đồng bộ giữa các ban ngành hữu quan trong việc chỉ đạo và thực hiện cải cách. Đồng thời đề tài nghiên cứu cũng đã đưa ra những giái pháp mang tính thực tiễn được đúc kết từ kinh nghiệm của các nước đi tiên phong trong công cuộc cải cách hoạt động Sàn giao dịch vận tải sao cho phù hợp với thực trạng Việt Nam Cần phải tích cực trong việc nâng cao nhận thức, hiệu chỉnh khung pháp lí, đẩy mạnh ứng dụng CNTT, đổi mới tổ chức bộ máy quản lý hải quan ở các tỉnh địa phương và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực theo xu hướng áp dụng chuẩn mực thương mại điện tử hiện đại. Hy vọng đề tài nghiên cứu khoa học của em sẽ có những đóng góp hiệu quả nhất định cho công cuộc cải thiện phát triển ngành hải quan nói chung cũng như hoạt động Sàn giao dịch vận tải cho nước nhà. Một lần nữa em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc và chân thành đến các quý thầy cô đã không ngừng 94 nỗ lực truyền dạy kiến thức cũng như tạo điều kiện để giúp em có thể hoàn thành đề tài nghiên cứu khoa học cấp trường Em xin trân trọng kính chào! 95 Tài liệu tham khảo TS. Trần Thị Thập , TS. Nguyễn Trấn Hưng (2020). Sách Thương Mại Điện Tử Căn Bản Nguyễn Việt Khôi (2010). Giáo Trình Thương Mại Điện Tử TS.Kim Ngọc Đạt, GS.TS Đoàn Thị Hồng Vân () . Logistics những vấn đề căn bản GS.TS NGƯT Đặng Đinh Đào, TS. Vũ Thị Minh Loan, TS. Nguyễn Minh Ngọc, TS. Đặng Thu Hương, ThS. Phạm Thị Minh thảo(2011). Logistics những vấn đề lý luận và thực tiễn ở Việt Nam PGS.TS Nguyễn Như Tiến (2006), Logistics khả năng ứng dụng và phát triển trong kinh doanh dịch vụ vận tải giao nhận việt nam Thanh Bình ( 2015 ). Sàn giao dịch vận tải hoạt động thế nào. Báo giao thông. [trích dẫn từ ngày 24/09/2015]; Lấy từ : https://www.baogiaothong.vn/san-giao-dich- van-tai-hoat-dong-the-nao-d121324.html Lê Anh ( 2019 ). Sàn giao dịch vận tải hàng hóa: vào làm rồi mới thấy khó nhằn! Báo Kinh tế Sài gòn Onlines. [trích dẫn từ ngày 24/09/2015]; Lấy từ : https://www.thesaigontimes.vn/285350/San-giao-dich-van-tai-hang-hoa-Vao-lam- roi-moi-thay-kho-nhan!.html (2017 ) Thành công của ứng dụng vận tải IZIFIX SAU 8 THÁNG RA MẮT. Báo Kinh tế Sài gòn Onlines . [trích dẫn từ ngày 28/03/2017] lấy từ: https://www.thesaigontimes.vn/158389/Thanh-cong-cua-ung-dung-van-tai-IZIFIX- sau-8-thang-ra-mat.html 96

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdfde_tai_phat_trien_san_giao_dich_van_tai_thuc_trang_va_giai_p.pdf
Tài liệu liên quan