Đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam 20 năm đổi mới

LêI NãI §ÇU Vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI) lµ mét trong nh÷ng nguån vèn quan träng ®èi víi ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn kh«ng chØ ë c¸c n­íc nghÌo, mµ kÓ c¶ ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. HiÖn nay, trªn thÕ giíi, nguån vèn ®Çu t­ nµy cã kho¶ng trªn 800 tû USD, trong ®ã h¬n 40% lµ ®Çu t­ vµo c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Kinh nghiÖm ph¸t triÓn hiÖn ®¹i cña mét sè n­íc §«ng Nam A cho thÊy, FDI ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c¸c quèc gia. Trong gÇn 20 n¨m qua, kÓ tõ khi ViÖt Nam b¾t ®Çu c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n­íc, FDI ®· cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng. §Õn nay, nÒn kinh tÕ ®· tõng b­íc æn ®Þnh, ViÖt Nam ®ang chuÈn bÞ chuyÓn sang giai ®o¹n ph¸t triÓn t¨ng tèc, FDI l¹i cµng ®ãng vai trß quan träng h¬n. NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø 9 Ban chÊp hµnh Trung ¦¬ng §¶ng nÕu râ “Ph¸t huy cao ®é néi lùc, ®ång thêi tranh thñ nguån lùc bªn ngoµi vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®Ó ph¸t triÓn nhanh, cã hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng” vµ NghÞ quyÕt 01/2004/NQ-CP cña ChÝnh phñ còng mét lÇn n÷a nhÊn m¹nh: “T¨ng c­êng thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, trong ®ã c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ lµ nhiÖm vô quan träng hµng ®Çu”. V× vËy t¸c gi¶ thùc hiÖn ®Ò tµi nµy víi mong muèn t×m hiÓu ®Çu t­ cña n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam hiÖn nay vµ ®Ò ra mét sè gi¶i ph¸p ®Ó thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam. Do thêi gian nghiªn cøu cã h¹n nªn chØ nghiªn cøu c¸c d÷ liÖu ®­îc xuÊt b¶n tõ n¨m 2000 trë l¹i ®©y. KÕt cÊu cña bµi viÕt gåm 4 phÇn: PhÇn 1: Lý luËn chung PhÇn 2: T×nh h×nh FDI tõ 1988 dÕn nay PhÇn 3: T¸c ®éng cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam PhÇn 4: §Èy m¹nh thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ nhiÖm vô ®Æt ra. PHÇN I: Lý LUËN CHUNG 1. Kh¸i niÖm vÒ ®Çu t­ §Çu t­ lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ, lµ mét bé phËn cña s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. Nã cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn viÖc t¨ng tiÒm lùc cña nÒn kinh tÕ nãi chung, cña tõng doanh nghiÖp nãi riªng, lµ ®éng lùc ®Ó thóc ®Èy x· héi ®i lªn. Kh¸i niÖm: §Çu t­ lµ sù bá ra, sù hy sinh nh÷ng nguån lùc hiÖn t¹i (tiÒn, søc lao ®éng, cña c¶i vËt chÊt, trÝ tuÖ…) nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ cã lîi cho chñ ®Çu t­ trong t­¬ng lai. VÒ mÆt ®Þa lý, cã hai lo¹i ho¹t ®éng ®Çu t­: - Ho¹t ®éng ®Çu t­ trong n­íc - Ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi. 2. §Çu t­ n­íc ngoµi a. Kh¸i niÖm §Çu t­ n­íc ngoµi lµ ph­¬ng thøc ®Çu t­ vèn, tµi s¶n ë n­íc ngoµi ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, víi môc ®Ých kiÕm lîi nhuËn vµ nh÷ng môc tiªu kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh. b. H×nh thøc ®Çu t­ n­íc ngoµi Ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi diÔn ra d­íi hai h×nh thøc: - §Çu t­ trùc tiÕp (Foreign Direct Investment: FDI) - §Çu t­ gi¸n tiÕp (Portgalio Investment: OI). Trong ®ã ®Çu t­ trùc tiÕp lµ h×nh thøc chñ yÕu cßn ®Çu t­ gi¸n tiÕp lµ “b­íc ®Öm”, tiÒn ®Ò ®Ó tiÕn hµnh ®Çu t­ trùc tiÕp. Đầu t­ trùc tiếp n­íc ngoµi lµ h×nh thøc ®Çu t­ dµi h¹n cña c¸ nh©n hay c«ng ty n­íc nµy vµo n­íc kh¸c b»ng c¸ch thiÕt lËp c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh. C¸ nh©n hay c«ng ty n­íc ngoµi ®ã sÏ n¾m quyÒn qu¶n lý c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh nµo. Tæ chøc Th­¬ng m¹i ThÕ giíi ®­a ra ®Þnh nghÜa nh­ sau vÒ FDI: §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI) x¶y ra khi mét nhµ ®Çu t­ tõ mét n­íc (n­íc chñ ®Çu t­) cã ®­îc mét tµi s¶n ë mét n­íc kh¸c (n­íc thu hót ®Çu t­) cïng víi quyÒn qu¶n lý tµ s¶n ®ã.Ph­¬ng diÖn qu¶n lý lµ thø ®Ó ph©n biÖt FDI víi c¸c c«ng cô tµi chÝnh kh¸c.Trong phÇn lín tr­êng hîp,c¶ nhµ ®Çu t­ lÉn tµi s¶n mµ ng­êi ®ã qu¶n lý ë n­íc ngoµi lµ c¸c c¬ së kinh doanh.Trong nh÷ng tr­êng hîp ®ã,nhµ ®Çu t­ hay ®­îc gäi lµ “c«ng ty mÑ” vµ tµi s¶n ®­îc gäi lµ “c«ng ty con” hay “chi nh¸nh c«ng ty”. c. §Æc ®iÓm cña h×nh thøc ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi: - Thø nhÊt, ®©y lµ h×nh thøc ®Çu t­ mµ c¸c chñ ®Çu t­ ®­îc tù m×nh ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­, quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ lç, l·i. - Thø hai, chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®iÒu hµnh toµn bé hoÆc mét phÇn c«ng viÖc cña dù ¸n. - Thø ba, chñ nhµ tiÕp cËn ®­îc c«ng nghÖ kü thuËt tiªn tiÕn, häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý hiÖn ®¹i cña n­íc ngoµi. - Thø t­, nguån vèn ®Çu t­ kh«ng chØ bao gåm vèn ®Çu t­ ban ®Çu mµ cßn cã thÓ ®­îc bæ sung, më réng tõ nguån lîi nhuËn thu ®­îc tõ chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi. 3. Vai trß cña nguån vèn FDI Trong nguån vèn n­íc ngoµi, FDI ®­îc coi lµ nguån vèn thÝch hîp ®èi víi n­íc ta.Vai trß cña FDI trong nhòng n¨m qua ®· ®­îc kh¼ng ®Þnh, ®óng gióp tÝch cùc vµo t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tế ®Êt n­íc. FDI cã vai trß quan träng víi c¶ n­íc chñ ®Çu t­ vµ n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­: §èi víi n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­: - FDI lµ nguån vèn bæ sung quan träng phôc vô cho chiÕn l­îc thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao, ®Æc biÖt lµ víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn.C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn vèn lµ nh÷ng n­íc nghÌo, tÝch lòy néi bé thÊp, nªn ®Ó cã t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao th× c¸c n­íc nµy kh«ng chØ dùa vµo tÝch lòy trong n­íc mµ cßn ph¶i dùa vµo nguån vèn tõ bªn ngoµi, trong ®ã cã FDI. - C¸c doanh nghiệp nước ngoài sẽ x©y dựng c¸c d©y chuyền sản xuất tại nước sở tại dưới nhiều h×nh thức kh¸c nhau. Điều này sẽ cho phÐp c¸c nước đang ph¸t triển tiếp cận c«ng nghệ tiªn tiến, kỹ năng quản lý hiện đại. - FDI gióp giải quyết tốt vấn đề việc làm và thu nhập của d©n cư. Vai trß này của FDI kh«ng chỉ đối với c¸c nước đang ph¸t triển mà cả với c¸c nước ph¸t triển, đặc biệt là khi nền kinh tế bước vào giai đoạn khủng hoảng theo chu kỳ. - FDI cã tèc động làm năng động ho¸ nền kinh tế, tạo sức sống mới cho c¸c doanh nghiệp th«ng qua trao đổi c«ng nghệ. Với c¸c nước đang ph¸t triển th× FDI gióp thóc đẩy chuyển dịch cơ cấu sản xuất, ph¸ vỡ cơ cấu sản xuất khÐp kÝn theo kiểu tự cấp tự tóc. - FDI cho phÐp c¸c nước đang ph¸t triển học hỏi kinh nghiệm, kỹ năng quản lý d©y chuyền sản xuất hiện đại, n©ng cao tr×nh độ chuyªn m«n cũng như t¸c phong lao động c«ng nghiệp của đội ngũ c«ng nh©n trong nước. ®èi víi n­íc chñ ®Çu t­: - Gióp c¸c doanh nghiệp khắc phục xu hướng tỷ suất lợi nhuận b×nh qu©n giảm dần, tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh. - KÐo dài chu kỳ sống của sản phẩm khi thị trường trong nước đã chuyển sang giai đoạn suy tho¸i, gióp nhà đầu tư tăng doanh số sản xuất ở nước ngoài trªn cơ sở khai th¸c lợi thế so s¸nh. - Ph¸ vỡ hàng rào thuế quan ở c¸c nước cã xu hướng bảo hộ. - Bành trướng sức mạnh về kinh tế và chÝnh trị. XuÊt ph¸t tõ vai trß quan träng cña nguån vèn FDI, nªn hÇu hÕt c¸c n­íc trong ®ã cã c¸c n­íc ASEAN, ®Òu t×m c¸ch khai th¸c cã hiÖu qu¶ nguån vèn nµy trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña m×nh. 4. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng thu hót vèn FDI §Çu t­ n­íc ngoµi cã vai trß rÊt lín ®èi víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. ViÖc thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu nh©n tè chñ quan vµ kh¸ch quan. a. Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ M«i trường chÝnh trị-x· hội lành mạnh là nh©n tố rất quan trọng trong thu hót FDI. Nếu hệ thống chÝnh trị thiếu ổn định sẽ tạo ra rủi ro quốc gia và nguy cơ mất vốn là rất lớn, do vậy, nhà đầu tư kh«ng thể an t©m khi bỏ vốn của m×nh ra. Hơn nữa, trong một m«i trường x· hội thiếu lành mạnh, thiếu d©n chủ, bất c«ng x· hội lớn, t©m lý d©n cư thiếu niềm tin vào một sự c«ng bằng x· hội... sÏ khiến c¸c nhà đầu tư kh«ng an t©m bỏ vốn. b. C¬ së h¹ tÇng Hạ tầng cơ sở bao gồm hạ tầng cơ sở vật chất- kỹ thuật (hệ thống giao th«ng, th«ng tin...) và hạ tầng cơ sở kinh tế-x· hội (hệ thống thị trường trong nước, hệ thống luật ph¸p và hiệu lực thực thi, số lượng và chất lượng nguồn nh©n lực...). Hệ thống hạ tầng cơ sở liªn quan đến cả c¸c yếu tố đầu vào lẫn đầu ra của hoạt động kinh doanh, nªn nã là điều kiện nền tảng để c¸c nhà đầu tư cã thể khai th¸c lợi nhuận. Nếu hạ tầng cơ sở yếu kÐm và thiếu đồng bộ th× nhà đầu tư rất khã khăn để triển khai dự ¸n, chi phÝ đầu tư cã thể tăng cao, quyền lợi của nhà đầu tư cã thể kh«ng được bảo đảm và do vậy, nhà đầu tư sẽ kh«ng muốn bá vốn của m×nh ra. Mặt kh¸c, việc chuyển vốn ra nước ngoài của nhà đầu tư nhằm khai th¸c thị trường, nếu thị trường của nước tiếp nhận đầu tư nhá, khả năng thanh to¸n của d©n cư bị hạn chế th× sẽ kh«ng hấp dẫn c¸c nhà đầu tư nước ngoài. Điều này lý giải tại sao một số nước dành rất nhiều ưu đ·i cho c¸c nhà đầu tư nước ngoài nhưng kh«ng hấp dẫn được luồng vốn FDI. c. §Æc ®iÓm thÞ t­rêng cña n­íc nhËn vèn §©y cã thÓ nãi lµ yÕu tè hµng ®Çu ¶nh h­ëng ®Õn viÖc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Nã ®­îc thÓ hiÖn ë quy m«, dung l­îng cña thÞ tr­êng, søc mua cña c¸c tÇng líp d©n c­, kh¶ n¨ng më réng quy m« ®Çu t­..., ®Æc biÖt lµ sù ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng nh©n lùc. MÆt kh¸c, gi¸ nh©n c«ng rÎ sÏ lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, nhÊt lµ víi nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ vµo lÜnh vùc sö dông nhiÒu lao ®éng. Ngoµi ra tr×nh ®é chuyªn m«n, tr×nh ®é häc vÊn, kh¶ n¨ng qu¶n lý… còng cã ý nghÜa nhÊt ®Þnh. Bëi vËy, lîi thÕ vÒ thÞ tr­êng sÏ cã søc hót rÊt lín ®èi víi vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. d. Kh¶ n¨ng håi h­¬ng cña vèn MÆt kh¸c, kh¶ n¨ng håi cña vèn còng sÏ ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi kh¶ n¨ng thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi nÕu vèn vµ lîi nhuËn ®­îc tù do ho¸ qua l¹i biªn giíi. e. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ Møc ®é æn ®Þnh cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ë n­íc nhËn vèn ®Çu t­ lµ mét nh©n tè gãp phÇn më réng ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c¸c nhµ ®Çu t­. Tû gi¸ hèi ®o¸i cao hay thÊp ®Òu ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Møc ®é l¹m ph¸t cña nÒn kinh tÕ sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt, lîi nhuËn thu ®­îc cña c¸c dù ¸n cã tû lÖ néi ®Þa ho¸ trong s¶n phÈm cao. g. C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« M«i trường kinh tế vĩ m« ổn định, tăng trưởng kinh tế cao và bền vững, lạm ph¸t được kiểm so¸t tốt. Đ©y là nh©n tố rất quan trọng trong thu hót FDI, bởi v× trong một m«i trường kinh tế vĩ m« thiếu ổn định th× sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro, do vậy nhà đầu tư sẽ kh«ng sẵn lßng bỏ vốn đầu tư. Ngoµi ra, ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cßn chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu nh©n tè kh¸c nhau: hiÖu qu¶ sö dông vèn cña nÒn kinh tÕ, b¶o vÖ quyÒn së h÷u…V× vËy, ®Ó ho¹t ®éng thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi diÔn ra mét c¸ch thuËn lîi th× chóng ta cÇn xem xÐt, ®¸nh gi¸ sù ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè trªn trong mèi quan hÖ biÖn chøng nh»m t¨ng søc hÊp dÉn cña m«i tr­êng ®Çu t­ trong n­íc. PHÇN ii: t×nh h×nh fdi tõ 1988 ®Õn nay N¨m 2007 ®· khÐp l¹i b»ng nh÷ng thµnh tùu ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi ®¸ng khÝch lÖ cña ®Êt n­íc trong ®ã ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ mét ®iÓm s¸ng.Sau 20 năm thu hót đầu tư (1988-2007), ViÖt Nam ®· gÆt h¸i ®­îc nh÷ng thµnh c«ng ngoµi mong ®îi. I. T×nh h×nh thu hót vµ sö dông vèn §TNN ë ViÖt Nam qua 20 n¨m 1. T×nh h×nh thu hót vốn ĐTNN đăng ký từ 1988-2007: 1.1. Cấp phÐp đầu tư từ 1988 đến 2007: Trong 3 năm 1988-1990, mới thực thi Luật Đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam kết quả thu hót vốn ĐTNN cßn Ýt (214 dự ¸n với tổng vốn đăng ký cấp mới 1,6 tỷ USD), ĐTNN chưa t¸c động đến t×nh h×nh kinh tế-x· hội đất nước. Trong thời kỳ 1991-1995, vốn ĐTNN đã tăng lªn (1.409 dự ¸n với tổng vốn đăng ký cấp mới 18,3 tỷ USD) và cã t¸c động tÝch cực đến t×nh h×nh kinh tế-x· hội đất nước. Thời kỳ 1991-1996 được xem là thời kỳ “bïng nổ” ĐTNN tại Việt Nam (cã thể coi như là “làn sãng ĐTNN” đầu tiªn vào Việt Nam) với 1.781 dự ¸n được cấp phÐp cã tổng vốn đăng ký 28,3 tỷ USD. Năm 1995 thu hót được 6,6 tỷ USD vốn đăng ký, tăng gấp 5,5 lần năm 1991 (1,2 tỷ USD). Năm 1996 thu hót được 8,8 tỷ USD vốn đăng ký, tăng 45% so với năm trước. Trong 3 năm 1997-1999 có 961 dự ¸n được cấp phÐp với tổng vốn đăng ký hơn 13 tỷ USD; nhưng vốn đăng ký của năm sau Ýt hơn năm trước (năm 1998 chỉ bằng 81,8% năm 1997, năm 1999 chỉ bằng 46,8% năm 1998), chủ yếu là c¸c dự ¸n cã quy m« vốn vừa và nhỏ. Từ năm 2000 đến 2003, dßng vốn ĐTNN vào Việt Nam bắt đầu cã dấu hiệu phục hồi chậm. Vốn đăng ký cấp mới năm 2000 đạt 2,7 triệu USD, tăng 21% so với năm 1999; năm 2001 tăng 18,2% so với năm 2000; năm 2002 vốn đăng ký giảm, chỉ bằng 91,6% so với năm 2001, năm 2003 (đạt 3,1 tỷ USD), tăng 6% so với năm 2002. Và cã xu hướng tăng nhanh từ năm 2004 (đạt 4,5 tỷ USD) tăng 45,1% so với năm trước; năm 2005 tăng 50,8%; năm 2006 tăng 75,4% và năm 2007 đạt mức kỷ lục trong 20 năm qua 20,3 tỷ USD, tăng 69% so với năm 2006, và tăng hơn gấp đ«i so với năm 1996, năm cao nhất của thời kỳ trước khủng hoảng. Trong giai đoạn 2001-2005 thu hót vốn cấp mới đạt 20,8 tỷ USD vượt 73% so với mục tiªu của Chính phủ, vốn thực hiện đạt 14,3 tỷ USD tăng 30% so với mục tiªu. Nh×n chung trong 5 năm 2001-2005, vốn ĐTNN cấp mới đều tăng đạt mức năm sau cao hơn năm trước (tỷ trọng tăng trung b×nh 59,5%), nhưng đa phần là c¸c dự ¸n cã quy m« vừa và nhỏ. Đặc biệt trong 2 năm 2006-2007, dßng vốn ĐTNN vào nước ta đã tăng đ¸ng kể (32,3 tỷ USD) với sự xuất hiện của nhiều dự ¸n quy m« lớn đầu tư chủ yếu trong lĩnh vực c«ng nghiệp (sản xuất thép, điện tử, sản phẩm công nghệ cao,...) và dịch vụ (cảng biển, bất động sản, c«ng nghệ thông tin, du lịch-dịch vụ cao cấp .v.v.). Điều này cho thấy dấu hiệu của “làn sãng ĐTNN” thứ hai vào Việt Nam. TÝnh đến cuối năm 2007, cả nước cã hơn 9.500 dự ¸n ĐTNN được cấp phÐp đầu tư với tổng vốn đăng ký khoảng 98 tỷ USD (kể cả vốn tăng thªm). Trừ c¸c dự ¸n đã hết thời hạn hoạt động và giải thể trước thời hạn, hiện cã 8.590 dự ¸n cßn hiệu lực với tổng vốn đăng ký 83,1 tỷ USD. 1.2. T×nh h×nh tăng vốn đầu tư (1988-2007): Thời kỳ 1988-1990 việc tăng vốn đầu tư hầu như chưa cã do số lượng doanh nghiệp ĐTNN cßn Ýt. Từ số vốn đầu tư tăng thªm đạt 2,13 tỷ USD trong 5 năm 1991-1995 th× ở giai đoạn 1996-2000 đã tăng gần gấp đ«i so với 5 năm trước (4,17 tỷ USD). Giai đoạn 2001-2005 vốn đầu tư tăng thªm đạt 7,08 tỷ USD (vượt 18% so dự kiến là 6 tỷ USD) tăng 69% so với 5 năm trước. Trong đã, lượng vốn đầu tư tăng thªm vượt con số 1 tỷ USD bắt đầu từ năm 2002 và từ năm 2004 đến 2007 vốn tăng thªm mỗi năm đạt trªn 2 tỷ USD, mỗi năm trung b×nh tăng 35%. TÝnh đến hết năm 2007 cã gần 4.100 lượt dự ¸n tăng vốn đầu tư với tổng vốn tăng thªm hơn 18,9 tỷ USD, bằng 23,8% tổng vốn đầu tư đăng ký cấp mới. Vốn tăng thªm chủ yếu tập trung vào c¸c dự ¸n thuộc lĩnh vực sản xuất c«ng nghiệp và x©y dựng, đạt khoảng 40,6% trong giai đoạn 1991-1995 ; 65,7% trong giai đoạn 1996-2000, khoảng 77,3% trong thời kỳ 2001-2005. Trong 2 năm 2006 và 2007 tỷ lệ tương ứng là 80,17% và 79,1% tổng vốn tăng thªm. Vốn mở rộng của c¸c nhà đầu tư ch©u ¸ cũng chiếm tỷ trọng cao nhất 66,8% trong giai đoạn 1991-1995, đạt 67% trong giai đoạn 1996-2000, đạt 70,3% trong thời kỳ 2001-2005. Trong 2 năm 2006 và 2007 tỷ lệ tương ứng là 72,1% và 80%. 1.3. Quy m« dự ¸n : Thời kỳ 1988-1990 quy m« vốn đầu tư đăng ký b×nh qu©n đạt 7,5 triệu USD/dự ¸n/năm. Từ mức quy m« vốn đăng ký b×nh qu©n của một dự ¸n đạt 11,6 triệu USD trong giai đoạn 1991-1995 đã tăng lªn 12,3 triệu USD/dự ¸n trong 5 năm 1996-2000. Điều này thể hiện số lượng c¸c dự ¸n quy m« lớn được cấp phÐp trong giai đoạn 1996-2000 nhiều hơn trong 5 năm trước. Tuy nhiªn, quy m« vốn đăng ký trªn giảm xuống 3,4 triệu USD/dự ¸n trong thời kỳ 2001-2005. Điều này cho thấy đa phần c¸c dự ¸n cấp mới trong giai đoạn 2001-2005 thuộc dự ¸n cã quy m« vừa và nhỏ. Trong 2 năm 2006 và 2007, quy m« vốn đầu tư trung b×nh của một dự ¸n đều ở mức 14,4 triệu USD, cho thấy số dự ¸n cã quy m« lớn ®· tăng lªn so với thời kỳ trước, thể hiện qua sự quan t©m của một số tập đoàn đa quốc gia đầu tư vào một số dự ¸n lớn (Intel, Panasonic, Honhai, Compal, Piaggio....). 1.4. Cơ cấu vốn ĐTNN từ 1988 đến 2007: ĐTNN ph©n theo ngành nghề: - Lĩnh vực c«ng nghiệp và x©y dựng: Qua c¸c thời kỳ, định hướng thu hót ĐTNN lĩnh vực c«ng nghiệp- x©y dựng tuy cã thay đổi về sản phẩm cụ thể nhưng cơ bản vẫn theo định hướng khuyến khÝch sản xuất vật liệu mới, sản phẩm c«ng nghệ cao, c«ng nghệ thông tin, cơ khÝ chế tạo, thiết bị cơ khÝ chÝnh x¸c, sản xuất sản phẩm và linh kiện điện tử... Nhờ vậy, cho đến nay cÊc dự ¸n ĐTNN thuộc c¸c lĩnh vực: thăm dß và khai th¸c dầu khÝ sản xuất c¸c sản phẩm c«ng nghệ cao, sản phẩm điện và điện tử, sản xuất sắt thÐp, sản xuất hàng dệt may... vẫn giữ vai trß quan trọng đoang gãp cho tăng trưởng kinh tế, xuất khẩu và tạo nhiều việc làm và nguồn thu nhập ổn định cho hàng triệu lao động trực tiếp. TÝnh đến hết năm 2007, lĩnh vực c«ng nghiệp và x©y dựng cã tỷ trọng lớn nhất với 5.745 dự ¸n cßn hiệu lực, tổng vốn đăng ký hơn 50 tỷ USD, chiếm 66,8% về số dự ¸n, 61% tổng vốn đăng ký và 68,5% vốn thực hiện. STT Chuyªn ngành Số dự ¸n Vốn đầu tư (USD) Vốn thực hiện (USD) 1 CN dầu khÝ 38 3,861,511,815 5,148,473,303 2 CN nhẹ 2,542 13,268,720,908 3,639,419,314 3 CN nặng 2,404 23,976,819,332 7,049,365,865 4 CN thực phẩm 310 3,621,835,550 2,058,406,260 5 X©y dựng 451 5,301,060,927 2,146,923,027 Tổng số 5,745 50,029,948,532 20,042,587,769 - Lĩnh vực dịch vụ: Nước ta đã cã nhiều chủ trương chÝnh s¸ch, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh dịch vụ ph¸t triển từ khi thi hành Luật Đầu tư nước ngoài (1987). Nhờ vậy, khu vực dịch vụ đ· cã sự chuyển biến tÝch cực đ¸p ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu sản xuất, tiªu dïng và đời sống nh©n d©n, gãp phần đẩy nhanh tăng trưởng kinh tế Trong khu vực dịch vụ ĐTNN tập trung chủ yếu vào kinh doanh bất động sản, bao gồm: x©y dựng căn hộ, văn phßng, ph¸t triển khu đ« thị mới, kinh doanh hạ tầng khu c«ng nghiệp (42% tổng vốn ĐTNN trong khu vực dịch vụ), du lịch-kh¸ch sạn (24%), giao th«ng vận tải-bưu điện (18%) TT Chuyªn ngành Số dự ¸n Vốn đầu tư (triệu USD) Đầu tư đ· thực hiện (triệu USD) 1 Giao th«ng vận tải-Bưu điện ( bao gồm cả dịch vụ logicstics) 208 4.287 721 2 Du lịch – Kh¸ch sạn 223 5.883 2.401 3 X©y dựng văn phßng, căn hộ để b¸n và cho thuª 153 9.262 1.892 4 Ph¸t triển khu đ« thị mới 9 3.477 283 5 Kinh doanh hạ tầng KCN-KCX 28 1.406 576 6 Tài chÝnh – ng©n hàng 66 897 714 7 Văn ho¸ - y tế – gi¸o dục 271 1.248 367 8 Dịch vụ kh¸c (gi¸m định, tư vấn, trợ gióp ph¸p lý, nghiªn cứu thị trường...) 954 2.145 445 Tổng cộng 1.912 28.609 7.399 Trong năm 2007 tuy vốn đầu tư đăng ký tiếp tục tập trung vào lĩnh vực c«ng nghiệp (50,6%), nhưng ®· cã sự chuyển dịch cơ cấu đầu tư mạnh vào lĩnh vực dịch vụ, chiếm 47,7% tổng vốn đăng ký của cả nước, tăng 16,5% so với năm 2006 (31,19%) với nhiều dự ¸n x©y dựng cảng biển, kinh doanh bất động sản, x©y dựng khu vui chơi, giải trÝ.v.v. - Lĩnh vực N«ng-L©m-Ngư : Đến hết năm 2007, lĩnh vực N«ng- L©m- Ngư nghiệp cã 933 dự ¸n cßn hiệu lực, tổng vốn đăng ký hơn 4,4 tỷ USD, đã thực hiện khoảng 2,02 tỷ USD; chiếm 10,8% về số dự ¸n ; 5,37% tổng vốn đăng ký và 6,9% vốn thực hiện, (giảm từ 7,4% so với năm 2006). Trong đã, c¸c dự ¸n về chế biến n«ng sản, thực phẩm chiếm tỷ trọng lớn nhất 53,71% tổng vốn đăng ký của ngành. Tiếp theo là c¸c dự ¸n trồng rừng và chế biến l©m sản, chiếm 24,67% tổng vốn đăng ký của ngành. Rồi tới lĩnh vực chăn nu«i và chế biến thức ăn gia sóc chiếm 12,7%. Cuối cïng là lĩnh vực trồng trọt, chỉ chiếm gần 9% tổng số dự ¸n. Cã 130 dự ¸n thuỷ sản với vốn đăng ký là 450 triệu USD. §ến nay, đ· cã 50 quốc gia và vïng l·nh thổ đầu tư trực tiếp vào ngành n«ng-l©m-ngư nghiệp nước ta, trong đã, c¸c nước ch©u ¸ ( Đài Loan, Nhật Bản, Trung Quốc, Hồng K«ng,..) chiếm 60% tổng vốn đăng ký vào ngành n«ng nghiệp (riªng Đài Loan là 28%). C¸c nước thuộc EU đầu tư vào Việt Nam đ¸ng kể nhất gồm Ph¸p (8%), quần đảo British Virgin Islands (11%). Một số nước cã ngành n«ng nghiệp ph¸t triển mạnh (Hoa Kỳ, Canada, Australia) vẫn chưa thực sự đầu tư vào ngành n«ng nghiệp nước ta. C¸c dự ¸n ĐTNN trong ngành n«ng-l©m-ngư nghiệp tập trung chủ yếu ở phÝa Nam. Vïng Đ«ng Nam bé chiếm 54% tổng vốn đăng ký của ngành, đồng bằng s«ng Cửu Long 13%, duyªn hải Nam Trung Bộ 15%. Miền Bắc và khu vực miền Trung, lượng vốn đầu tư cßn rất thấp, ngay như vïng đồng bằng s«ng Hồng lượng vốn đăng ký cũng chỉ đạt 5% so với tổng vốn đăng ký của cả nước. STT N«ng, l©m nghiệp Số dự ¸n Vốn đăng ký (USD) Vốn thực hiện (USD) 1 N«ng-L©m nghiệp 803 4,014,833,499 1,856,710,521 2 Thủy sản 130 450,187,779 169,822,132 Tổng số 933 4,465,021,278 2,026,532,653 ĐTNN ph©n theo vïng, l·nh thổ : Vïng trọng điểm phÝa Bắc cã 2.220 dự ¸n cßn hiệu lực với vốn đầu tư trªn 24 tỷ USD, chiếm 26% về số dự ¸n, 27% tổng vốn đăng ký cả nước và 24% tổng vốn thực hiện của cả nước; trong đã Hà Nội đứng đầu (987 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 12,4 tỷ USD) chiếm 51% vốn đăng ký và 50% vốn thực hiện cả vïng. Tiếp theo thứ tự là Hải Phßng (268 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 2,6 tỷ USD), Vĩnh Phóc (140 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 1,8 tỷ USD), Hải Dương (271 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 1,7 tỷ USD), Hà T©y (74 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 1,5 tỷ USD), Bắc Ninh (106 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 0,93 tỷ USD) và Quảng Ninh (94 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 0,77 tỷ USD). Vïng trọng điểm phÝa Nam thu hót 5.293 dự ¸n với tổng vốn đầu tư 44,87 tỷ USD, chiếm 54% tổng vốn đăng ký, trong đã, tp Hồ Chí Minh dẫn đầu cả nước (2.398 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 16,5 tỷ USD) chiếm 36,9% tổng vốn đăng ký của vïng. Tiếp theo thứ tự là Đồng Nai (918 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 11,6 tỷ USD) chiếm 25,9% vốn đăng ký của vïng, B×nh Dương (1.570 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 8,4 tỷ USD) chiếm 18,8% vốn đăng ký của vïng; Bà Rịa-Vũng Tàu (159 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 6,1 tỷ USD) chiếm 13,6% vốn đăng ký của vïng; Long An (188 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 1,8 tỷ USD) chiếm 4,1% vốn đăng ký của vïng. Vïng trọng điểm miền Trung thu hót được 491 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 8,6 tỷ USD chiếm 6% tổng vốn đăng ký của cả nước, trong đã: Phó Yªn (39 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 1,9 tỷ USD) hiện đứng đầu c¸c tỉnh miền Trung với dự ¸n x©y dựng nhà m¸y lọc dầu Vũng R« cã vốn đăng ký 1,7 tỷ USD. Tiếp theo là Đà Nẵng (113 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 1,8 tỷ USD), Quảng Nam (15 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 1,1 tỷ USD) đ· cã nhiều tiến bộ trong thu hót vốn ĐTNN, nhất là đầu tư vào x©y dựng c¸c khu du lịch, trung t©m nghỉ dưỡng, vui chơi đạt tiªu chuẩn quốc tế, bước đầu đ· gãp phần giảm t×nh trạng “ch¸y” buồng, phßng cho kh¸ch du lịch, nhưng nh×n chung vẫn cßn dưới mức nhu cầu và tiềm năng của vïng. T©y Nguyªn cũng ở trạng th¸i thu hót vốn ĐTNN cßn khiªm tốn như vïng Đ«ng Bắc và T©y Bắc, trong đã, tuy L©m Đồng (93 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 318,4 triệu USD) đứng đầu c¸c tỉnh khu vực T©y Nguyªn nhưng chỉ chiếm tỷ trọng 1% về số dự ¸n. ĐTNN ph©n theo h×nh thức đầu tư: TÝnh đến hết năm 2007, chủ yếu c¸c doanh nghiệp ĐTNN thực hiện theo h×nh thức 100% vốn nước ngoài, cã 6.685 dự ¸n ĐTNN với tổng vốn đăng ký 51,2 tỷ USD, chiếm 77,2% về số dự ¸n và 61,6% tổng vốn đăng ký. Theo h×nh thức liªn doanh cã 1.619 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 23,8 tỷ USD, chiếm 18,8% về số dự ¸n và 28,7% tổng vốn đăng ký. Theo h×nh thức Hợp đồng hợp t¸c kinh doanh cã 221 dự ¸n với tổng vốn đăng ký 4,5 tỷ USD chiếm 2,5% về số dự ¸n và 5,5% tổng vốn đăng ký. Số cßn lại thuộc c¸c h×nh thức kh¸c như BOT, BT, BTO. ĐTNN ph©n theo đối t¸c đầu tư: Thực hiện phương ch©m của Đảng và ChÝnh phủ “đa phương hãa, đa dạng hãa quan hệ hợp t¸c… Việt Nam muốn làm bạn với c¸c nước trong khu vực và thế giới...” được cụ thể hãa qua hệ thống ph¸p luật ĐTNN, qua 20 năm đ· cã 81 quốc gia và vïng l·nh thổ đầu tư tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký trªn 83 tỷ đ« la Mỹ. Trong đã, c¸c nước Ch©u ¸ chiếm 69%, trong đã khối ASEAN chiếm 19% tổng vốn đăng ký. C¸c nước ch©u ¢u chiếm 24%, trong đã EU chiếm 10%. C¸c nước Ch©u Mỹ chiếm 5%, riªng Hoa Kỳ chiếm 3,6%. Tuy nhiªn, nếu tÝnh cả số vốn đầu tư từ c¸c chi nh¸nh tại nước thứ 3 của c¸c nhà đầu tư Hoa Kỳ th× vốn đầu tư của Hoa Kỳ tại Việt Nam sẽ đạt con số trªn 3 tỷ USD, đứng vị trÝ thứ 5 trong tổng số 80 quốc gia và vïng l·nh thổ cã đầu tư tại Việt Nam. Hiện đ· cã 15 quốc gia và vïng l·nh thổ đầu tư vốn đăng ký cam kết trªn 1 tỷ USD tại Việt Nam. Đứng đầu là Hàn Quốc vốn đăng ký 13,5 tỷ USD, thứ 2 là Singapore 10,7 tỷ USD, thứ 3 là Đài loan 10,5 tỷ USD (đồng thời cũng đứng thứ 3 trong giải ng©n vốn đạt 3,07 tỷ USD), thứ 4 là Nhật Bản 9,03 tỷ USD. Nhưng nếu tÝnh về vốn thực hiện th× Nhật Bản đứng đầu với vốn giải ng©n đạt gần 5 tỷ USD, tiếp theo là Singapore đứng thứ 2 đạt 3,8 tỷ USD. Hàn Quốc đứng thứ 4 với vốn giải ng©n đạt 2,7 tỷ USD. 2. T×nh h×nh triển khai hoạt động sản xuất kinh doanh của c¸c dự ¸n ĐTNN. 2.1. Vốn giải ng©n ĐTNN từ 1988 đến 2007: Trong số 8.590 dự ¸n cßn hiệu lực với tổng vốn đăng ký hơn 83 tỷ đ« la Mỹ, đ· cã khoảng 50% dự ¸n triển khai gãp vốn thực hiện đạt hơn 43 tỷ USD chiếm 52,3% tổng vốn đăng ký, trong đã, vốn của bªn nước ngoài đưa vào khoảng 37,9 tỷ USD, chiếm 89,5% tổng vốn thực hiện. Nếu như cả giai đoạn 1991-1995 vốn thực hiện mới đạt 7,1 tỷ USD, chiếm 44% tổng vốn đăng ký mới th× trong thời kỳ 1996-2000, mặc dï cã ảnh hưởng tiªu cực của khủng hoảng kinh tế khu vực, vốn thực hiện đ· đạt 13,5 tỷ USD, tăng 89% so với 5 năm trước, chiếm 64,8% tổng vốn đăng ký mới và tăng 90% so với 5 năm trước. Trong 5 năm 2001-2005 vốn thực hiện đạt 14,3 tỷ USD, chiếm 64,8% tổng vốn đăng ký mới, tăng 6% so với 5 năm trước và vượt 30% dự b¸o ban đầu (11 tỷ USD), trong đã, vốn gãp của bªn Việt Nam đạt trªn 1,1 tỷ USD và vốn từ nước ngoài đạt 12,6 tỷ USD. Riªng hai năm 2006 và 2007 tổng vốn thực hiện đạt 8,7 tỷ USD (trong đã, vốn gãp của bªn Việt Nam đạt gần 1 tỷ USD và vốn từ nước ngoài đạt 7,7 tỷ USD), tuy chỉ bằng 27% tổng vốn đăng ký mới, nhưng vốn thực hiện năm 2007 tăng 12% so với năm 2006. 2.2. Triển khai hoạt động sản xuất-kinh doanh của dự ¸n ĐTNN : Trong 20 năm qua, từ mức đãng gãp trung b×nh 6,3% của GDP trong giai đoạn 1991-1995, khu vực doanh nghiệp ĐTNN đ· tăng lªn 10,3% GDP của 5 năm 1996-2000. Trong thời kỳ 2001-2005, tỷ trọng trªn đạt trung b×nh là 14,6%. Riªng năm 2005, khu vực ĐTNN đãng gãp khoảng 15,5% GDP, cao hơn mục tiªu đề ra tại Nghị quyết 09 (15%). Trong hai năm 2006 và 2007 khu vực kinh tế cã vốn ĐTNN đãng gãp trªn 17% GDP. Nếu trong giai đoạn 1991-1995 tổng gi¸ trị doanh thu mới đạt 4,1 tỷ USD (trong đã gi¸ trị xuất khẩu kh«ng tÝnh dầu th« đạt 1,2 tỷ USD, chiếm 30% tổng doanh thu) th× trong thời kỳ 1996-2000 tổng gi¸ trị doanh thu đã đạt 27,09 tỷ USD (trong đ¸ gi¸ trị xuất khẩu kh«ng tÝnh dầu th« đạt 10,59 tỷ USD, chiếm 39% tổng doanh thu), tăng gấp 6,5 lần so với 5 năm trước. Trong giai đoạn 2001-2005 tổng gi¸ trị doanh thu đạt 77,4 tỷ USD (trong đã gi¸ trị xuất khẩu kh«ng tÝnh dầu th« đạt 34,6 tỷ USD, chiếm 44,7% tổng doanh thu), tăng gấp 2,8 lần so với 5 năm 1996-2000. Trong hai năm 2006, 2007 tổng gi¸ trị doanh thu đạt 69 tỷ USD, trong đã gi¸ trị xuất khẩu (trừ dầu th«) đạt 28,6 tỷ USD, chiếm 41% tổng doanh thu. Đồng thời, khu vực kinh tế cã vốn ĐTNN cũng tạo việc làm và thu nhập ổn định cho một bộ phận d©n cư, tÝnh từ 1988 đến cuối 2007 cã trªn 1,26 triệu lao động trực tiếp, chưa kể số lao động gi¸n tiếp kh¸c làm việc trong khu vực dịch vụ mà theo kết quả điều tra của Ng©n hàng Thế giới, cứ 1 lao động trực tiếp sẽ tạo việc làm cho khoảng từ 2-3 lao động gi¸n tiếp kh¸c. Số lao động làm việc trong c¸c doanh nghiệp ĐTNN cũng tăng lªn qua từng giai đoạn, từ 21 vạn người vào cuối năm 1995 đã tăng lªn 37,9 vạn người vào cuối năm 2000, tăng 80% so với 5 năm trước. Đến cuối năm 2005 đ· tăng gấp 2,5 lần so với 5 năm trước thể hiện số lượng c¸c doanh nghiệp đi vào triển khai dự ¸n tăng lªn. Trong 2 năm 2006 và 2007 số lượng lao động trong khu vực ĐTNN tÝnh đến cuối 2 năm này đã tăng 9,9% và 12% so với cuối năm 2005. PHÇN III:T¸c ®éng cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam I. T¸c ®éng cña FDI vµo ViÖt Nam trong thêi gian qua Nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cã t¸c ®éng kh«ng nhá ®èi víi ViÖt Nam trªn c¶ hai mÆt: tÝch cùc vµ tiªu cùc. 1. Mặt tÝch cực: Khu vực kinh tế cã vốn ĐTNN ngày càng khẳng định vai trß quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, là khu vực cã tốc độ ph¸t triển năng động nhất. 1.1. Về mặt kinh tế: - ĐTNN là nguồn vốn bổ sung quan trọng cho vốn đầu tư đ¸p ứng nhu cầu đầu tư ph¸t triển x· hội và tăng trưởng kinh tế: Vốn ĐTNN đ· gãp phần thóc đẩy tăng trưởng kinh tế đất nước. Từ năm 1991-2000, GDP tăng liªn tục qua c¸c năm với tốc động tăng b×nh qu©n mỗi năm 7,56%, trong đã: (i) 5 năm 1991-1995: tăng 8,18% (n«ng l©m ngư tăng 2,4%; c«ng nghiệp x©y dựng tăng 11,3%, dịch vụ tăng 7,2%); (ii) 5 năm 1996-2000: tăng 6,94% (n«ng l©m ngư tăng 4,3%; c«ng nghiệp x©y dựng tăng 10,6%, dịch vụ tăng 5,75%). Nhờ vậy, đến năm 2000 tổng sản phẩm trong nước tăng gấp hơn 2 lần năm 1990. (iii) 5 năm 2001-2005: tốc độ tăng GDP đạt 7,5% (n«ng l©m ngư tăng 3,8%; c«ng nghiệp x©y dựng tăng 10,2%, dịch vụ tăng 7%); (iv) Năm 2006 đạt 8,17% (n«ng l©m ngư tăng 3,4%; c«ng nghiệp x©y dựng tăng 10,37%, dịch vụ tăng 8,29%) (iv) Năm 2007 đạt 8,48% (n«ng l©m ngư tăng 3,4%; c«ng nghiệp x©y dựng tăng 10,6%, dịch vụ tăng 8,6%). - ĐTNN gãp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao động, n©ng cao năng lực sản xuất c«ng nghiệp: Tốc độ tăng trưởng c«ng nghiệp của khu vực kinh tế cã vốn ĐTNN cao hơn mức tăng trưởng c«ng nghiệp chung của cả nước. Gi¸ trị sản xuất c«ng nghiệp của khu vực kinh tế cã vốn ĐTNN trong 5 năm qua chiếm trung b×nh 42,5% gi¸ trị sản xuất c«ng nghiệp của cả nước. Hiện ĐTNN đãng gãp 100% sản lượng của một số sản phẩm c«ng nghiệp (dầu khÝ, thiết bị m¸y tÝnh, m¸y giặt, điều hßa), 60% c¸n thÐp, 33% hàng điện tử, 76% dụng cụ y tế chÝnh x¸c, 49% sản phẩm da giày, 55% sản lượng sợi, 25% hàng may mặc. - ĐTNN thóc đẩy chuyển giao c«ng nghệ: ĐTNN gãp phần thóc đẩy chuyển giao c«ng nghệ tiªn tiến vào Việt Nam, ph¸t triển một số ngành kinh tế quan trọng của đất nước như viễn th«ng, thăm dß và khai th¸c dầu khÝ, ho¸ chất, cơ khÝ chế tạo điện tử, tin học, « t«, xe m¸y... Hầu hết c¸c doanh nghiệp cã vốn ĐTNN ¸p dụng phương thức quản lý tiªn tiến, được kết nối và chịu ảnh hưởng của hệ thống quản lý hiện đại của c«ng ty mẹ. Trong n«ng-l©m-ngư nghiệp, ĐTNN đ· tạo ra một số sản phẩm mới cã hàm lượng kỹ thuật cao và c¸c c©y, con giống mới. - T¸c động lan tỏa của ĐTNN đến c¸c thành phần kinh tế kh¸c trong nền kinh tế: Hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp ĐTNN được n©ng cao qua số lượng c¸c doanh nghiệp tăng vốn đầu tư, mở rộng quy m« sản xuất. Đồng thời, cã t¸c động lan tỏa đến c¸c thành phần kh¸c của nền kinh tế th«ng qua sự liªn kết giữa doanh nghiệp cã vốn ĐTNN với c¸c doanh nghiệp trong nước, c«ng nghệ và năng lực kinh doanh được chuyển giao từ doanh nghiệp cã vốn ĐTNN. Mặt kh¸c, c¸c doanh nghiệp ĐTNN cũng tạo động lực cạnh tranh của c¸c doanh nghiệp trong nước nhằm thÝch ứng trong bối cảnh toàn cầu hãa - ĐTNN đãng gãp đ¸ng kể vào NSNN và c¸c c©n đối vĩ m«: Thời kỳ 1996-2000, kh«ng kể thu từ dầu th«, c¸c doanh nghiệp ĐTNN đ· nộp ng©n s¸ch đạt 1,49 tỷ USD, gấp 4,5 lần 5 năm trước. Trong 5 năm 2001-2005, thu ng©n s¸ch trong khối doanh nghiệp ĐTNN đạt hơn 3,6 tỷ USD, tăng b._.