Đầu tư trực tiếp nước ngoài vào khu công nghiệp, khu chế xuất

LêI NãI §ÇU 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi: Xu thÕ khu vùc ho¸, toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®· t¹o ra nhiÒu c¬ héi còng nh­ kh«ng Ýt th¸ch thøc lín cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ cña c¸c n­íc, ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Trong nhiÒu thËp kû trë l¹i ®©y, viÖc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Æc biÖt lµ vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI) ®· vµ ®ang trë thµnh môc tiªu hµng ®Çu trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi nãi chung vµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nãi riªng. Theo kinh nghiÖm c¸c n­íc, muèn ph¸t triÓn kinh tÕ, ViÖt Nam hay bÊt kú mét quèc gia nµo ®Òu ph¶i t×m cho m×nh träng ®iÓm ­u tiªn, trong ®ã cã khu c«ng nghiÖp va khu chÕ xuÊt (KCN, KCX). Mét sè n­íc ®ang ph¸t triÓn ë khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng trong thêi gian qua ®· coi viÖc ph¸t triÓn c¸c KCN, KCX lµ mét gi¶i ph¸p quan träng nh»m thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, ph¸t triÓn néi lùc, ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu. RÊt nhiÒu n­íc thµnh c«ng trong viÖc x©y dùng vµ triÓn khai m« h×nh kinh tÕ kiÓu nµy ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n­íc. Tuy nhiªn thùc tÕ cho thÊy kh«ng thÓ tiÕn hµnh cïng mét lóc vµ gièng nhau vÒ h×nh thøc, néi dung, tr×nh ®é, quy m« c¸c lo¹i h×nh ph¸t triÓn trªn toµn bé l·nh thæ mét quèc gia, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn, kh¶ n¨ng kinh tÕ, c«ng nghÖ, kü thuËt cßn yÕu kÐm. ChÝnh v× vËy cã mét chÝnh s¸ch tËp trung ®Çu t­ cho mét sè vïng cã chän läc víi môc ®Ých tËp trung vèn vµ lao ®éng cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi nh»m kÐo theo sù ph¸t triÓn c¸c vÖ tinh kh¸c, t¹o ®µ ph¸t triÓn cho toµn bé nÒn kinh tÕ lµ ®iÒu mµ n­íc ta cÇn ph¶i quan t©m. XuÊt ph¸t tõ môc tiªu, chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc vµ nh÷ng kinh nghiÖm rót ra tõ viÖc x©y dùng vµ triÓn khai c¸c KCN, KCX cña mét sè n­íc trong khu vùc, tõ n¨m 1997, ChÝnh phñ ta ®· cho phÐp thµnh lËp mét sè KCX ë c¸c ®Þa ph­¬ng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi. §©y lµ chñ tr­¬ng kÞp thêi, ®óng ®¾n phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña thêi ®¹i vµ thùc tiÔn ë n­íc ta. TÝnh ®Õn th¸ng 10 n¨m 2002, chóng ta ®· thµnh lËp ®­îc72 KCN, KCX, KCNC tËp trung ë ba vïng kinh tÕ träng ®iÓm trong c¶ n­íc vµ ®· cã nh÷ng ®ãng gãp ban ®Çu quan träng cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. Tuy nhiªn thùc tiÔn cho thÊy trong nhiÒu n¨m qua, ho¹t ®éng cña c¸c KCN, KCX cßn nhiÒu tån t¹i vµ yÕu kÐm: vÒ quy ho¹ch tæng thÓ, c¬ chÕ bé m¸y qu¶n lý, thñ tôc hµnh chÝnh, nguån nh©n lùc... Nh÷ng h¹n chÕ nµy ®· vµ ®ang c¶n trë hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c KCN, KCX. Do vËy, nghiªn cøu mét c¸ch nghiªm tóc nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn, thùc tiÔn ph¸t triÓn c¸c KCN, KCX vµ viÖc thu hót FDI ë n­íc ta thêi gian qua còng nh­ viÖc ®óc rót nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm ph¸t triÓn KCN, KCX cña c¸c n­íc trong khu vùc ®Ó lµm luËn cø khoa häc cho viÖc ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p phï hîp víi t×nh h×nh hiÖn nay lµ hÕt søc cÇn thiÕt. 2. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu: §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu cña kho¸ luËn lµ mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ KCN, KCX, ®¸nh gi¸ nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc vµ ph©n tÝch nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña c¸c KCN, KCX ®­îc h×nh thµnh trªn ph¹m vi c¶ n­íc trong 10 n¨m qua. 3. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: LuËn v¨n sö dông ph­¬ng ph¸p tæng hîp, so s¸nh, ph­¬ng ph¸p chøng thùc vµ dù b¸o. C¬ së lý luËn cho c¸c ph­¬ng ph¸p trªn lµ c¸c quan ®iÓm, ®­êng lèi, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta. 4. Môc ®Ých nghiªn cøu: Em chän ®Ò tµi: “§Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt” lµm ®Ò tµi cho kho¸ luËn cña m×nh víi môc ®Ých n©ng cao hiÓu biÕt cña b¶n th©n vÒ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ KCN, KCX, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ph¸t triÓn KCN, KCX ë n­íc ta trong 10 n¨m qua, tõ ®ã phÇn nµo nªu ra nh÷ng gi¶i ph¸p t¨ng c­êng thu hót vèn FDI nh»m ph¸t triÓn KCN, KCX ë n­íc m×nh. 5. Bè côc cña luËn v¨n Néi dung chÝnh cña kho¸ luËn gåm ba ch­¬ng: Ch­¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ KCN, KCX Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng thu hót FDI vµo KCN, KCX ë ViÖt Nam thêi gian qua Ch­¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng c­êng thu hót FDI ®Ó ph¸t triÓn KCN, KCX Ngoµi ra cßn cã phÇn lêi nãi ®Çu, môc lôc, kÕt luËn, danh môc tµi liÖu tham kh¶o, phô lôc. Lµ mét sinh viªn, tr×nh ®é hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ, kinh nghiÖm ch­a tÝch luü ®­îc nhiÒu, thêi gian nghiªn cøu ng¾n, ®øng tr­íc mét ®Ò tµi hÕt søc phøc t¹p nµy em sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, h¹n chÕ. Em rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn vµ chØ b¶o cña thÇy c«, b¹n bÌ vÒ néi dung vµ h×nh thøc cña kho¸ luËn nµy. Em xin bµy tá lßng c¶m ¬n s©u s¾c sù h­íng dÉn, chØ b¶o tËn t×nh cña TS Vò ChÝ Léc, gi¶ng viªn bé m«n ®Çu t­ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ tr­êng §¹i häc Ngo¹i Th­¬ng, cïng sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c« chó ë Vô §Çu t­ - Bé Th­¬ng m¹i, Ban qu¶n lý KCN, KCX - Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ ®· gióp em hoµn thµnh kho¸ luËn nµy. Hµ néi th¸ng 12 - 2002 Sinh viªn: NguyÔn ThÞ Hoµng Hµ Môc lôc Ch­¬ng 1 Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ KCN & KCX 1 Kh¸i qu¸t chung vÒ KCN & KCX 1.1 Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm vÒ KCN& KCX 1.1.1 Khu chÕ xuÊt 1.1.2 Khu c«ng nghiÖp 1.2 §iÓm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a KCN & KCX 1.3 Quan hÖ gi÷a FDI vµ sù ph¸t triÓn cña KCN & KCX 2 Kinh nghiÖm x©y dùng KCN & KCX cña mét sè n­íc vµ bµi häc ®èi víi ViÖt Nam 2.1 Kinh nghiÖm tõ sù thµnh c«ng 2.1.1 §µi Loan 2.1.2 Th¸i Lan 2.1.3 Trung Quèc 2.2 Kinh nghiÖm tõ sù thÊt b¹i 2.2.1 Philippin 2.2.2 Th¸i lan Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng thu hót FDI vµo KCN & KCX ë ViÖt Nam 1 T×nh h×nh thu hót FDI vµ ph¸t triÓn KCN & KCX ë ViÖt Nam thêi gian qua 1.1 T×nh h×nh ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam thêi gian qua 1.1.1 NhËn xÐt chung 1.1.2 KÕt qu¶ thu hót FDI 1.2 Ho¹t ®éng cña c¸c KCN & KCX ë ViÖt nam 1.2.1 Sè l­îng c¸c KCN & KCX ®· h×nh thµnh 1.2.2 Thùc tr¹ng x©y dùng h¹ tÇng c¸c KCN, KCX 1.2.3 Tû lÖ lÊp ®Çy 1.2.4 T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh 1.2.5 VÊn ®Ò lao ®éng 1.2.6 VÊn ®Ò m«i tr­êng 1.3 §ãng gãp cña KCN & KCX vµo nÒn kinh tÕ quèc d©n 2 Vµi nÐt kh¸i qu¸t vÒ c¸c KCN & KCX ë ba vïng kinh tÕ ®éng lùc 2.1 Vïng kinh tÕ ®éng lùc B¾c Bé 2.2 Vïng kinh tÕ ®éng lùc Trung Bé 2.3 Vïng kinh tÕ ®éng lùc Nam Bé 3 C«ng t¸c qu¶n lý cña nhµ n­íc ®èi víi viÖc ph¸t triÓn KCN & KCX 3.1 VÒ chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong KCN & KCX 3.2 VÒ c¬ chÕ qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp trong c¸c KCN & KCX 3.3 Mét sè bÊt cËp trong c«ng t¸c qu¶n lý cña nhµ n­íc 3.4 H­íng gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò qu¶n lý KCN tr­íc m¾t 4 Mét sè vÊn ®Ò tån t¹i chñ yÕu 4.1 VÊn ®Ò khung ph¸p lý 4.2 VÊn ®Ò liªn quan ®Õn qu¶n lý nhµ n­íc vµ thñ tôc hµnh chÝnh 4.3 VÊn ®Ò liªn quan ®Õn tæ chøc bé m¸y cña Ban qu¶n lý 4.4 VÊn ®Ò liªn quan ®Õn ®Êt ®ai vµ c¬ së h¹ tÇng 4.5 VÊn ®Ò liªn quan ®Õn dÞch vô Ch­¬ng 3 Mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng c­êng thu hót FDI vµo KCN 1 §Þnh h­íng x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c KCN, KCX 1.1 Môc tiªu 1.2 §Þnh h­íng 2 Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ph¸t triÓn KCN & KCX ë ViÖt Nam 2.1 VÒ chÝnh s¸ch, luËt ph¸p 2.2 VÒ phÝa c¬ quan nhµ n­íc Trung ­¬ng 2.3 VÒ phÝa Ban qu¶n lý vµ c¸c ®Þa ph­¬ng CH¦¥NG 1 KHU C¤NG NGHIÖP Vµ KHU CHÕ XUÊT MéT Sè VÊN §Ò C¥ B¶N 1. KH¸I QU¸T VÒ KHU C¤NG NGHIÖP Vµ KHU CHÕ XUÊT 1.1. Kh¸i qu¸t chung vÒ Khu c«ng nghiÖp vµ Khu chÕ xuÊt Trong nh÷ng thËp kû gÇn ®©y, ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Æc biÖt lµ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI), ®· trë thµnh mét ®Æc ®iÓm næi bËt trong xu thÕ khu vùc hoµ vµ toµn cÇu hoµ nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Quan s¸t “dßng ch¶y” cña thÞ tr­êng vèn quèc tÕ vµo ®Çu thÕ kû XX, ng­êi ta thÊy ®ã lµ mét “dßng ch¶y thuËn”, tøc lµ tõ c¸c n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn thiÕu vèn nh»m môc tiªu thu lîi nhuËn tèi ®a. Nh­ng vµo nh÷ng n¨m 60, 70 “dßng ch¶y nghÞch” ®· xuÊt hiÖn. Tøc lµ dßng vèn ®Çu t­ ra n­íc cña c¸c n­íc ngoµi l¹i ch¶y “ng­îc” vµo c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Ch¼ng h¹n t¹i Mü, c¸c nhµ kinh tÕ ®· thèng kª vµ cho thÊy r»ng, nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo Mü t¨ng rÊt nhanh v­ît c¶ tèc ®é ®Çu t­ cña Mü ra n­íc ngoµi, lµm cho Mü trë thµnh n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ trùc tiÕp lín nhÊt thÕ giíi. §Õn n¨m 1989, tæng vèn ®Çu t­ cña n­íc ngoµi lín gÇn gÊp ®«i (2.288 tû USD)[11] T¹p chÝ céng s¶n, sè 11 n¨m 1997 . Së dÜ cã hiÖn t­îng nµy lµ do cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ ®· lµm cho hµm l­îng khoa häc, trÝ tuÖ trong s¶n phÈm lµm ra ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, t¨ng lîi nhuËn, chø kh«ng ph¶i lµ nguyªn liÖu vµ gi¸ nh©n c«ng h¹ nh­ tr­íc kia. Do ®ã, cuéc “chiÕn tranh kinh tÕ” ¾t ph¶i diÔn ra trªn th­¬ng tr­êng gi÷a c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ®Ó tranh thñ kü thuËt vµ c«ng nghÖ cña nhau th«ng qua viÖc thu hót nguån ®Çu t­. V× vËy sù c¹nh tranh thu hót FDI cho nhu cÇu t¨ng tr­ëng kinh tÕ ë c¸c n­íc ngµy cµng gay g¾t. Trong bèi c¶nh ®ã, c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ph¶i t×m kiÕm con ®­êng thÝch hîp ®Ó khuyÕn khÝch, thu hót nguån vèn ®Çu t­ tõ bªn ngoµi, ®Æc biÖt lµ tõ c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, c¸c n­íc NICs Ch©u ¸ vµ tiÕp theo lµ c¸c n­íc ASEAN ®· sím nhËn ra vµ kh¾c phôc. §Ó hÊp dÉn ®Çu t­ n­íc ngoµi, c¸c n­íc cÇn cã mét m«i tr­êng ®Çu t­ thuËn lîi, bao gåm m«i tr­êng ph¸p lý hoµn thiÖn vµ m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi. NhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn t×m kiÕm, lùa chän vµ thùc tÕ ®· thµnh c«ng ë nhiÒu n­íc lµ x©y dùng c¸c KCN vµ KCX còng nh­ c¸c m« h×nh t­¬ng tù kh¸c, ®Ó qua ®ã thu hót FDI trong khi ch­a t¹o ®­îc m«i tr­êng ®©u t­ hoµn chØnh trªn ph¹m vi c¶ n­íc. 1.1.1. Khu chÕ xuÊt Kh¸i niÖm: Khu chÕ xuÊt (Export processing zone - EPZ) lµ tõ gäi t¾t cña khu chÕ biÕn xuÊt khÈu. Nã ®­îc gäi b»ng nhiÒu tªn gäi kh¸c nhau, thËm chÝ cã c¶ ®Þnh nghÜa kh¸c nhau. Theo kh¸i niÖm cña Tæ chøc ph¸t triÓn C«ng nghiÖp cña Liªn hiÖp quèc UNIDO th×: KCX lµ mét khu t­¬ng ®èi nhá ph©n c¸ch vÒ ®Þa lý trong mét quèc gia nh»m môc tiªu thu hót c¸c doanh nghiÖp (chñ yÕu lµ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi) h­íng vÒ xuÊt khÈu, b»ng c¸ch cung cÊp cho c¸c doanh nghiÖp nh÷ng ®iÒu kiÖn vÒ ®Çu t­ vµ mËu dÞch ®Æc biÖt thuËn lîi so víi phÇn l·nh thæ cßn l¹i cña n­íc chñ nhµ. §Æc biÖt, KCX cho phÐp nhËp khÈu hµng ho¸ dïng cho s¶n xuÊt xuÊt khÈu miÔn thuÕ[20] T¹p chÝ th«ng tin lý luËn, sè 6 n¨m 1994 . ë n­íc ta, theo quy ®Þnh trong NghÞ ®Þnh 36/CP ngµy 24/4/1997, ban hµnh kÌm theo Quy chÕ Khu c«ng nghiÖp, Khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao quy ®Þnh: Khu chÕ xuÊt lµ KCN tËp trung c¸c doanh nghiÖp chÕ xuÊt chuyªn s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, thùc hiÖn c¸c dÞch vô phôc vô s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu, cã ranh giíi ®Þa lý x¸c ®Þnh, kh«ng cã d©n c­ sinh sèng, do ChÝnh phñ hoÆc Thñ t­íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh thµnh lËp. KCX lµ mét m« h×nh ®· cã lÞch sö ph¸t triÓn tõ l©u, song viÖc h×nh thµnh c¸c KCX víi ý nghÜa lµ mét c«ng cô thu hót FDI vµ khuyÕn khÝch s¶n xuÊt xuÊt khÈu ®· trë thµnh mét quan ®iÓm chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®­îc ¸p dông kh¸ réng r·i t¹i hµng lo¹t c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn trong vµi thËp kû gÇn ®©y. Khu chÕ xuÊt lµ h×nh ¶nh cña mét thÓ chÕ ph¸p lý ®¬n gi¶n râ rµng, gãi gän trong mét bé luËt cña KCX, ®¶m b¶o quyÒn lîi cña c¸c nhµ ®Çu t­ mét c¸ch tho¶ ®¸ng, t¹o sù an toµn, yªn t©m ®Çu t­ cho hä. C¸c n­íc tiÕp nhËn FDI, ®Òu muèn duy tr× h×nh thøc nµy v× nã kh«ng trùc tiÕp c¹nh tranh víi s¶n phÈm s¶n xuÊt trong n­íc. §Æc ®iÓm: MÆc dï KCX ë tõng n­íc cã quy ®Þnh cô thÓ kh¸c nhau, song nh÷ng ®Æc tr­ng sau ®©y ®­îc coi lµ ®Æc ®iÓm cña mét khu chÕ xuÊt ®iÓn h×nh. KCX lµ mét khu ®Êt thuéc l·nh thæ cña mét n­íc ®­îc quy ho¹ch riªng ra, th­êng ®­îc ng¨n b»ng t­êng rµo kiªn cè ®Ó t¸ch biÖt ho¹t ®éng víi phÇn néi ®Þa. Môc ®Ých ho¹t ®éng cña c¸c KCX lµ thu hót c¸c nhµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp n­íc ngoµi vµ trong n­íc ®Þnh h­íng s¶n xuÊt xuÊt khÈu b»ng nh÷ng biÖn ph¸p ®Æc biÖt ­u ®·i vÒ thuÕ quan, vÒ c¸c ®iÒu kiÖn mËu dÞch vµ c¸c lo¹i thuÕ kh¸c. Hµng ho¸, t­ liÖu s¶n xuÊt nhËp khÈu vµo KCX ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®­îc miÔn thuÕ h¶i quan (nÕu nhËp khÈu tõ KCX vµo néi ®Þa ph¶i nép thuÕ nhËp khÈu). Nh÷ng ho¹t ®éng trong khu chÕ xuÊt ®­îc sö dông c¬ së h¹ tÇng tèt nh­ ®­êng giao th«ng, th«ng tin liªn l¹c, cung cÊp ®iÖn, n­íc... vµ gi¶m thiÓu c¸c thñ tôc hµnh chÝnh. Hµng ho¸ lµm ra ë KCX chñ yÕu ®Ó phôc vô xuÊt khÈu. Tuy nhiªn, ë c¸c n­íc kh¸c nhau, trong c¸c thêi kú kh¸c nhau, cã thÓ m« h×nh KCX ®­îc vËn dông mét c¸ch kh¸c nhau vµ cã thÓ gäi b»ng nh÷ng c¸i tªn kh«ng gièng nhau. Nh­ng dï cã ®­îc gäi lµ g× ®i ch¨ng n÷a th× KCX (theo c¸ch gäi th«ng th­êng) còng lµ mét h×nh thøc ®Æc biÖt thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc nhiÒu quèc gia ¸p dông, ph¸t triÓn hoÆc c¶i tiÕn cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña quèc gia m×nh. 1.1.2. Khu c«ng nghiÖp Kh¸i niÖm: Khu c«ng nghiÖp (Industrial Zone; Industrial Park), hay cßn gäi lµ KCN tËp trung, lµ mét quÇn thÓ liªn hoµn c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp x©y dùng trªn mét vïng cã thuËn lîi vÒ c¸c yÕu tè ®Þa lý, tù nhiªn, vÒ kÕt cÊu h¹ tÇng, vÒ x· héi... ®Ó thu hót vèn ®Çu t­ (chñ yÕu lµ ®Çu t­ n­íc ngoµi) vµ ho¹t ®éng theo mét c¬ cÊu hîp lý c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp vµ c¸c doanh nghiÖp dÞch vô, nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao trong s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ kinh doanh. ë n­íc ta, theo quy ®Þnh trong NghÞ ®Þnh 36/CP ngµy 24/4/1997, ban hµnh kÌm theo Quy chÕ Khu c«ng nghiÖp, Khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao quy ®Þnh[9] H­íng dÉn ®Çu t­ c¸c c¸c KCN, KCX, KCNC ë ViÖt Nam, NXB Thèng Kª 1998 : Khu c«ng nghiÖp lµ khu tËp trung c¸c doanh nghiÖp KCN chuyªn s¶n xuÊt hµng c«ng nghiÖp, thùc hiÖn c¸c dÞch vô s¶n xuÊt hµng c«ng nghiÖp, cã ranh giíi ®Þa lý x¸c ®Þnh, kh«ng cã d©n c­ sinh sèng, do ChÝnh phñ hoÆc Thñ t­íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh thµnh lËp. KCN vÒ c¬ b¶n còng gièng nh­ KCX lµ ®Þa b¶n s¶n xuÊt c«ng nghiÖp mµ phÇn lín lµ c«ng nghiÖp tiªu dïng, ®Òu gåm nh÷ng doanh nghiÖp võa vµ nhá vµ phÇn lín lµ c¸c khu vùc kh«ng cã d©n c­ sinh sèng. Tuy vËy, ®iÓm kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a hai lo¹i h×nh nµy lµ: s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong KCX chñ yÕu ph¶i xuÊt khÈu, cßn s¶n phÈm cña KCN võa xuÊt khÈu võa ®­îc tiªu thô ë thÞ tr­êng néi ®Þa, quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp KCX vµ thÞ tr­êng néi ®Þa lµ quan hÖ ngo¹i th­¬ng, cßn quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp KCN vµ thÞ tr­êng néi ®Þa lµ quan hÖ néi th­¬ng. H¬n n÷a, xÐt trªn gãc ®é thÞ tr­êng quèc tÕ, KCX cã thÓ ®­îc coi lµ khu vùc th­¬ng m¹i tù do, v× kh«ng cã thuÕ xuÊt nhËp khÈu, l¹i Ýt rµng buéc bëi c¸c biÖn ph¸p phi thuÕ quan. KCN vµ KCX nh»m môc tiªu thu hót vèn ®Çu t­, chñ yÕu lµ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ t¹o, chÕ biªn gia c«ng xuÊt khÈu. Bªn c¹nh ®ã, môc tiªu quan träng cña viÖc h×nh thµnh KCN, KCX lµ ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t­ h¹ tÇng, v× trong KCN, KCX c¸c doanh nghiÖp dïng chung c¸c c«ng t×nh h¹ tÇng, nªn gi¶m ®­îc chi phÝ trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch vµ ®¬n vÞ s¶n phÈm, thùc hiÖn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp theo mét quy ho¹ch thèng nhÊt kÕt hîp gi÷a quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh víi quy ho¹ch l·nh thæ. MÆt kh¸c, viÖc tËp trung c¸c doanh nghiÖp trong KCN, KCX sÏ t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng h¬n trong viÖc xö lý chÊt th¶i c«ng nghiÖp, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®Êt, c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi liªn kÕt, hîp t¸c víi nhau, ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh. Ngoµi ra, KCN, KCX cßn lµ mét m« h×nh kinh tÕ n¨ng ®éng vµ “kh«ng quan liªu” phï hîp víi nªn kinh tÕ thÞ tr­êng. Bëi v×, trong viÖc ph¸t triÓn vµ qu¶n lý c¸c khu nµy, c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ®· ®­îc gi¶m thiÓu ®Õn møc tèi ®a th«ng qua c¬ chÕ “mét cöa” tËp trung vµo Ban qu¶n lý c¸c khu ®ã, trong khi ch­a thÓ vËn dông réng r·i trong ph¹m vi toµn quèc trong thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Nh÷ng chÝnh s¸ch ¸p dông trong c¸c KCN, KCX g¾n quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña nhµ ®Çu t­ trong mét hîp ®ång, gi¶m thiÓu thñ tôc hµnh chÝnh, cïng víi hÖ thèng quy ®Þnh h÷u hiÖu cho s¶n xuÊt kinh doanh, ®o ®ã ®Ó t¹o ra ®­îc sù an toµn, yªn t©m cho c¸c nhµ ®Çu t­. 1.2 §iÓm gièng vµ kh¸c nhau gi÷a Khu c«ng nghiÖp vµ Khu chÕ xuÊt Tiªu thøc so s¸nh Khu chÕ xuÊt Khu c«ng nghiÖp Khu c«ng nghiÖp cao Kh¸i niÖm (Theo pham vi ho¹t ®éng) HÑp nhÊt Réng h¬n khu chÕ xuÊt, nh­ng hÑp h¬n khu c«ng nghÖ cao. Kh¸i niÖm réng nhÊt hiÖn nay. Môc tiªu ho¹t ®éng Thu hót vèn ®Çu t­ (chñ yÕu lµ FDI ), ph¸t triÓn xuÊt khÈu, t¨ng nguån thu ngo¹i tÖ, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, tiÕp thu chuyÓn giao c«ng nghÖ. Thu hót vèn ®Çu t­ (chñ yÕu lµ FDI ), gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, ph¸t triÓn kinh tÕ, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, tiÕp thu chuyÓn giao c«ng nghÖ. KÕt hîp gi÷a s¶n xuÊt vµ nghiªn cøu khoa häc- triÓn khai, ®µo t¹o, lµm ®ßn bÈy cho viÖc n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ, ®¸p øng nhu cÇu chiÕn l­îc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, thu hót FDI. ThÞ tr­êng phôc vô Chñ yÕu phôc vô thÞ tr­êng ngoµi n­íc. ThÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ ngoµi n­íc. ThÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ ngoµi n­íc. Nh©n lùc Sö dông nhiÒu lao ®éng, cã ­u tiªn cho nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é cao. Sö dông nhiÒu lao ®éng, cã ­u tiªn cho nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é cao. TËp trung cho nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc nghiªn cø vµ tr×nh ®é tay nghÒ cao. Ngµnh ho¹t ®éng C¸c ngµnh truyÒn thèng (n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, hµng tiªu dïng...) mµ trong n­íc cã lîi thÕ so s¸nh vµ c¸c ngµnh c«ng nghÖ míi. C¸c ngµnh truyÒn thèng vµ c¸c ngµnh c«ng nghÖ míi. C¸c ngµnh míi vµ c«ng nghÖ cao : S¶n xuÊt ®Þnh h­íng R&D, c«ng nghÖ sinh häc, vËt liÖu míi, quang häc, c¬ khÝ chÝnh x¸c, ®iÑn tö vi m¹ch. C¬ së h¹ tÇng §­îc cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè h¹ tÇng kü thuËt hiÖn ®¹i (®iÖn n­íc, th«ng tin, xö lý chÊt th¶i...), ®¹t c¸c tiªu chuÈn quy ®Þnh cho ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. §­îc cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè h¹ tÇng kü thuËt hiÖn ®¹i (®iÖn n­íc, th«ng tin, xö lý chÊt th¶i...), ®¹t c¸c tiªu chuÈn quy ®Þnh cho ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. HiÖn ®¹i theo c¸c tiªu chuÈn tiªn tiÕn nhÊt cña thÕ giíi, bao gåm c¸c thuËn lîi vÒ ®iÖn n­íc, m¹ng l­íi b­u chÝnh viÔn th«ng, m«i tr­êng ph¸t triÓn c«ng nghÖ cao. S¶n phÈm S¶n phÈm c«ng nghiÖp chÕ t¹o, gia c«ng, l¾p r¸p, chÕ biÕn xuÊt khÈu vµ dÞch vô phôc vô s¶n xuÊt c«ng nghiÖp xuÊt khÈu. S¶n phÈm c«ng nghiÖp chÕ t¹o, gia c«ng, chÕ biÕn, dÞch vô s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. C¸c s¶n phÈm t¹o ra bëi c¸c doanh nghiÖp trong khu ®­îc dïng cho xuÊt khÈu còng nh­ tiªu dïng trong néi ®Þa. S¶n phÈm cã hµm l­îng c«ng nghÖ cao ®­îc tiªu thô trong vµ ngoµi n­íc, b¶n th©n s¶n phÈm c«ng nghÖ cao ®­îc dïng ®Ó øng dông vµo s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp trong khu hoÆc ®­îc chuyÓn giao ra bªn ngoµi. MËt ®é x©y dùng xÝ nghiÖp DiÖn tÝch x©y dùng xÝ nghiÖp chiÕm trªn 70% diÖn tÝch toµn khu. DiÖn tÝch x©y dùng xÝ nghiÖp chiÕm trªn 70% diÖn tÝch toµn khu. Cã nhiÒu c«ng viªn c©y xanh, diÖn tÝch dµnh cho xÝ nghiÖp chiÕm kh«ng qu¸ 60% diÖn tÝch toµn khu. §iÒu kiÖn ­u ®·i §­îc miÔn thuÕ xuÊt nhËp khÈu, c¸c thñ tôc mua b¸n ®­îc gi¶i quyÕt nhanh gän. C¸c doanh nghiÖp KCX nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp lµ 10% vµ ®­îc miÔn thuÕ trong 4 n¨m ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt, nép 15% vµ ®­îc miÔn trong 2 n¨m ®èi víi doanh nghiÖp dÞch vô §­îc miÔn gi¶m thuÕ xuÊt nhËp khÈu ®èi víi nguyªn liÖu phôc vô cho s¶n xuÊt hµng xu©t khÈu. C¸c doanh nghiÖp KCN nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp lµ 15% lîi nhuËn ®èi víi doanh nghiÖp xuÊt khÈu d­íi 50% s¶n phÈm vµ ®­îc miÔn trong 2 n¨m, nép 10% ®èi víi doanh nghiÖp xuÊt khÈu trªn 80% s¶n phÈm vµ ®­îc mÔn thuÕ trong 2 n¨m. §­îc miÔn gi¶m thuÕ xuÊt nhËp khÈu, c¸c doanh nghiÖp KCNC nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp lµ 10% vµ ®­îc miÔn trong 8 n¨m, ®­îc ­u tiªn trong xÐt duyÖt h­ëng vèn ODA, vèn ng©n s¸ch, cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ph¸t triÓn riªng. Quan hÖ víi thÞ tr­êng néi ®Þa Nh­ ®èi víi thÞ tr­êng xuÊt khÈu Nh­ ®èi víi thÞ tr­êng néi ®Þa th«ng th­êng. §èi víi doanh nghiÖp chÕ xuÊt ®­îc h­ëng ­u ®·i nh­ doanh nghiÖp KCX Nh­ ®èi víi thÞ tr­êng néi ®Þa th«ng th­êng. §èi víi doanh nghiÖp chÕ xuÊt ®­îc h­ëng ­u ®·i nh­ doanh nghiÖp KCX Thµnh phÇn d©n c­ Kh«ng cã d©n c­ trong l·nh thæ cña KCX, t¹i ®©y chØ cã c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng. KCX ®¬n thuÇn chØ lµ khu s¶n xuÊt. (Gièng nh­ KCX) Cã thÓ cã d©n c­ sinh sèng. Thùc chÊt KCNC gièng nh­ mét thµnh phè thu nhá. 1.3. Quan hÖ gi÷a FDI vµ sù ph¸t triÓn KCN, KCX 1.3.1. FDI lµ nguån vèn chñ yÕu ®Ó ph¸t triÓn c¸c KCN ViÖt Nam §Ó ph¸t triÓn kinh tÕ víi môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa, dÇn b¾t kÞp c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· cã chñ tr­¬ng rÊt ®óng ®¾n lµ cho phÐp ra ®êi c¸c KCN. §Ó ph¸t triÓn c¸c KCN, KCX, ngoµi viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng thËt tèt, hiÖn ®¹i th× cÇn ph¶i cã c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ vèn, c«ng nghÖ, kü thuËt tiªn tiÕn ®Ó huy ®éng trong c¸c KCN ®ã, hay nãi c¸ch kh¸c lµ lÊp ®Çy c¸c KCN, KCX. Tuy nhiªn nguån vèn trong n­íc lu«n lu«n h¹n chÕ, ph¶i xuÊt khÈu míi cã tiÒn ®Ó mua s¾m thiÕt bÞ ph¸t triÓn c¸c KCN, KCX. N­íc ta l¹i cã kim ng¹ch xuÊt khÈu nhá bÐ nªn kh¶ n¨ng nhËp khÈu thiÕt bÞ, m¸y mãc, nhÊt lµ m¸y mãc hiÖn ®¹i kh«ng nhiÒu. Nhµ n­íc hay doanh nghiÖp Nhµ n­íc kh«ng thÓ kham næi viÖc nµy. ChÝnh v× vËy mµ cÇn ph¶i cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. C¸c nguån vèn n­íc ngoµi cã thÓ vµo ViÖt Nam qua hai con ®­êng: ®­êng chÝnh thøc vµ ®­êng t­ nh©n hoÆc vay nî n­íc ngoµi. H×nh th¸i chñ yÕu trong con ®­êng chÝnh thøc lµ viÖn trî, bao gåm viÖn trî kh«ng hoµn l¹i vµ cho vay dµi h¹n víi l·i suÊt thÊp tõ c¸c tæ chøc quèc tÕ hoÆc chÝnh phñ c¸c n­íc. ViÖn trî kh«ng hoµn l¹i tÊt nhiªn rÊt tèt cho chóng ta v× nã kh«ng trë thµnh nî, nh­ng nh÷ng kho¶n nµy th­êng chØ ë quy m« nhá vµ th­êng giíi h¹n ë c¸c lÜnh vùc v¨n ho¸, gi¸o dôc, cøu trî...Ngoµi ra, nguån vèn viÖn trî dµnh cho c¸c n­íc ph¸t triÓn th­êng kÌm theo c¸c ®iÒu kiÖn c¶ vÒ kinh tÕ lÉn chÝnh trÞ. Do ®ã nÕu chóng ta dïng nguån vèn nµy th× sÏ ph¶i chÞu rµng buéc hay sø Ðp tõ c¸c nhµ ®Çu t­ cÊp vèn. Cßn viÖc vay dµi h¹n víi l·i suÊt thÊp tõ c¸c tæ chøc quèc tÕ, chÝnh phñ c¸c n­íc th× rÊt dÔ trë thµnh g¸nh nî cho nÒn kinh tÕ nÕu qu¶n lý, sö dông kh«ng hiÖu qu¶. Do vËy viÖc ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn c¸c KCN ViÖt Nam b»ng nguån vèn n­íc ngoµi theo con ®­êng chÝnh thøc kh«ng cã tÝnh kh¶ thi. Nguån vèn n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam qua con ®­êng t­ nh©n hoÆc vay nî th­¬ng m¹i cã thÓ tõ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI), ®Çu t­ gi¸n tiÕp hay ®Çu t­ chøng kho¸n (Portfolio) vµ cho vay víi l·i suÊt th­¬ng m¹i trªn thÞ tr­êng (vay th­¬ng m¹i). Víi vèn vay th­¬ng m¹i th× l·i suÊt th­êng cao nªn nguån vèn vay dÔ trë thµnh g¸nh nî vÒ nî n­íc ngoµi trong t­¬ng lai nÕu dïng ®Ó ph¸t triÓn c¸c KCN kh«ng hiÖu qu¶. §Çu t­ gi¸n tiÕp tù nã kh«ng trë thµnh g¸nh nÆng vÒ nî n­íc ngoµi, nh­ng sù thay ®æi ®ét ngét trong hµnh ®éng cña nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi (b¸n chøng kho¸n vÒ n­íc) sÏ ¶nh h­ëng m¹nh ®Õn thÞ tr­êng vµ g©y biÕn ®éng tíi tû gi¸, møc ®é l¹m ph¸t vµ c¸c mÆt kh¸c cña nÒn kinh tÕ vÜ m«. H¬n n÷a thÞ tr­êng chøng kho¸n ViÖt Nam cßn qu¸ non trÎ nªn viÖc thu hót vèn qua kªnh ®Çu t­ gi¸n tiÕp ®Ó ph¸t triÓn KCN cã thÓ cã hiÖu qu¶ trong t­¬ng lai chø kh«ng ph¶i thêi ®iÓm nµy. FDI còng lµ h×nh th¸i kh«ng trë thµnh nî nh­ng kh¸c víi ®Çu t­ gi¸n tiÕp, ®©y lµ vèn cã tÝnh chÊt bÐn rÔ ë n­íc nhËn ®Çu t­ nªn kh«ng dÔ bÞ rót ra trong mét thêi gian ng¾n. §iÒu nµy hÕt søc quan träng cho n­íc ta ®Ó cã thÓ lËp kÕ ho¹ch dµi h¹n cho viÖc ph¸t triÓn c¸c KCN, KCX, Ýt nhÊt lµ vÒ mÆt nguån vèn. Ngoµi ra mét ®iÒu ®¸ng chó ý n÷a lµ, FDI kh«ng chØ tiÕp nhËn vèn mµ cßn tiÕp nhËn c¶ c«ng nghÖ vµ tri thøc kinh doanh, FDI gãp phÇn x©y dùng mét ®éi ngò lao ®éng cã t×nh ®é cao h¬n nªn dÔ dµng thóc ®Èy c¸c KCN ph¸t triÓn lªn mét tr×nh ®é cao h¬n. Mçi h×nh th¸i cña vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Òu cã nh÷ng ®Æc tÝnh riªng, song cã thÓ thÊy r»ng, ë giai ®o¹n nµy, c¬ cÊu t­ b¶n n­íc ngoµi cã lîi nhÊt ®Ó ph¸t triÓn c¸c KCN lµ FDI. Nh­ vËy, chÝnh v× c¸c yÕu tè trªn mµ FDI cã thÓ ®­îc coi lµ nguån vèn quan träng nhÊt ®Ó ph¸t triÓn c¸c KCN cña n­íc ta, cã ¶nh h­ëng lín ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña KCN, KCX. 1.3.2. KCN, KCX lµ n¬i thu hót FDI VÒ c¬ b¶n, KCN vµ KCX nh»m môc tiªu thu hót vèn ®Çu t­, chñ yÕu lµ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ t¹o, chÕ biªn gia c«ng xuÊt khÈu. Theo thèng kª ®Õn hÕt th¸ng 12 n¨m 1999, FDI chiÕm mét tû träng kh¸ lín trong c¸c KCN, KCX, víi 41,14% tæng vèn ph¸t triÓn h¹ tÇng, 81,13% tæng vèn cña c¸c doanh nghiÖp trong KCN, 65,3% tæng sè dù ¸n vµ 86,8% tæng vèn ®Çu t­ cña c¸c dù ¸n trong KCN ViÖt Nam. Thu hót FDI lµ môc tiªu quan träng nhÊt cña KCN. Víi tÝnh chÊt lµ "vïng l·nh thæ" ho¹t ®éng theo mét qui chÕ riªng trong m«i tr­êng ®Çu t­ chung cña c¶ n­íc, KCN trë thµnh c«ng cô h÷u hiÖu thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®Ó më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong khu vµ thóc ®Èy tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ chung cña c¶ nÒn kinh tÕ.Ttrong nhiÒu tr­êng hîp, KCN ®­îc xem nh­ mét cÇu nèi trung gian ®Ó thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo c¸c phÇn l·nh thæ kh¸c cña ®Êt n­íc. Trong ph¹m vi bµi kho¸ luËn nµy, kh¸i niÖm KCN bao gåm KCN, KCX, KCNC. II. Kinh nghiÖm x©y dùng KCN, KCX cña mét sè n­íc vµ bµi häc ®èi víi ViÖt Nam 2.1. Kinh nghiÖm tõ sù thµnh c«ng 2.1.1. §µi Loan Cã thÓ nãi, §µi Loan lµ mét trong nh÷ng quèc gia võa ®i tiªn phong nh­ng l¹i võa cã thµnh c«ng trong viÖc ph¸t triÓn KCN, KCX. Tõ cuèi nh÷ng thËp kû 50, c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch kinh tÕ §µi Loan ®· nhËn ®Þnh vÞ thÕ cña §µi Loan trong hÖ thèng kinh tÕ khu vùc. Theo hä, §µi Loan thuéc lo¹i h×nh kinh tÕ h¶i ®¶o, ®Êt hÑp, ng­êi ®«ng, tµi nguyªn kho¸ng s¶n nghÌo nµn, møc ®é phôc thuéc cña nÒn kinh tÕ trong n­íc vµo ho¹t ®éng Ngo¹i th­¬ng rÊt lín. V× vËy, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× viÖc h×nh thµnh mét c¬ cÊu kinh tÕ h­íng ngo¹i mang ý nghÜa sèng cßn ®èi víi §µi Loan. §Ó cã mét c¬ cÊu kinh tÕ h­íng ngo¹i, tÊt nhiªn kh«ng thÓ dùa vµo ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, ng­ nghiÖp mµ ph¶i dùa vµo ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. §µi Loan ®· chän cho m×nh mét ph­¬ng thøc thÝch hîp ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm trong n­íc vµ t×nh h×nh thÕ giíi tõ nh÷ng n¨m 50 vµ thËp kû 60, §µi Loan ®· chñ tr­¬ng ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ, s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, sö dông nhiÒu lao ®éng. C¸c xÝ nghiÖp míi ®­îc x©y dùng víi quy m« võa vµ nhá lµ phæ biÕn vµ ®­îc x©y dùng tËp trung ë c¸c khu vùc nhÊt (lµ KCN vµ KCX) theo quy ®Þnh cña chÝnh quyÒn, c¸c xÝ nghiÖp ë trong c¸c KCN cã nhiÒu thuËn lîi: ®iÒu kiÖn kü thuËt h¹ tÇng (®iÖn, n­íc, giao th«ng, th«ng tin liªn l¹c... ) hoµn h¶o, ®­îc h­ëng nhiÒu ­u ®·i vÒ tµi chÝnh nh­ ®­îc miÔn, gi¶m thuÕ mét sè n¨m, ®­îc h­ëng thuÕ rÊt thÊp... Trong 30 n¨m qua, ho¹t ®éng cña c¸c KCX, KCN ®· ®ãng vai trß rÊt quan träng ®èi víi tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa, chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ §µi Loan. §¹i bé phËn gi¸ trÞ hµng xuÊt khÈu lµ ®­îc s¶n xuÊt trong c¸c KCX, KCN. KÓ tõ n¨m 1966, khi thµnh lËp KCX ®Çu tiªn, ®Õn nay ë §µi Loan ®· t¹o dùng ®­îc 3 KCX, 80 KCN, 2 KCNC. Riªng 3 KCX, vµ 2 KCNC hµng n¨m ®· xuÊt khÈu 22 tû USD[13] T¹p chÝ th«ng tin Khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam, sè 6 th¸ng 3 n¨m 1998 . PhÇn lín c¸c KCN, KCX ë §µi Loan do Nhµ n­íc trùc tiÕp ®Çu t­ x©y dùng h¹ tÇng kü thuËt, cßn l¹i do t­ nh©n vµ c¸c tæ chøc ®oµn thÓ ®Çu t­ x©y dùng[13] . ë §µi Loan cã mét ®iÒu mµ chóng ta thÊy râ: hÇu nh­ huyÖn nµo còng cã KCN, mçi KCN lµ mét “h¹t nh©n” thóc ®Èy mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong vïng. Trong nh÷ng n¨m tíi, ë §µi Loan cïng víi ®æi míi thiÕt bÞ kü thuËt, thay ®æi ngµnh nghÒ c¸c xÝ nghiÖp vµ hiÖn ®¹i ho¸ h¹ tÇng kü thuËt c¸c KCN hiÖn cã, sÏ tiÕp tôc x©y dùng mét sè KCN ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ cña §µi Loan trong thÕ kû 21. Ph¶i ch¨ng ®©y lµ mét kinh nghiÖm chóng ta nªn tham kh¶o: muèn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ víi tèc ®é cao vµ hiÖu qu¶, nhÊt thiÕt ph¶i ®Èy m¹nh viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c KCN (bao gåm c¶ KCX vµ KCNC) tuú theo ®iÒu kiÖn cô thÓ mçi tØnh cã thÓ cã mét vµi KCN, thËm chÝ huyÖn còng nªn cã KCN ®iÒu cèt lâi lµ ph¶i lµm tèt c«ng t¸c qui ho¹ch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nãi chung vµ qui ho¹ch h×nh thµnh c¸c KCN trªn ph¹m vi c¶ n­íc ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt vµ mèi liªn hÖ liªn hoµn, t­¬ng hç trong ph¸t triÓn gi÷a c¸c KCN víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng, l©m, ng­ nghiÖp vµ qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸, ph¶i ®¹t ®­îc mçi KCN lµ mét trung t©m cã t¸c dông thóc ®Èy mäi ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi trong vïng theo chiÒu h­íng kinh tÕ më. 1.1.2. Th¸i Lan: Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c KCN vµ KCX ý t­ëng x©y dùng KCN cña Th¸i Lan ®­îc h×nh thµnh tõ nh÷ng n¨m ®Çu 60, 15 n¨m sau LuËt KCN ®­îc h×nh thµnh. ë Th¸i Lan nhµ n­íc quy ho¹ch c¸c vïng ph¸t triÓn KCN dùa trªn quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc. §èi víi c¸c KCN x©y dùng theo quy ho¹ch ®­îc Nhµ n­íc b¶o trî, cã tr­êng hîp x©y dùng KCN bÞ lç nh­ng vÉn tiÕn hµnh x©y dùng v× ®Ó ®¶m b¶o c©n b»ng trong ph¸t triÓn, nh­ c¸c KCN ë phÝa B¾c Th¸i Lan. Bªn c¹nh ®ã do c¬ chÕ thÞ tr­êng, t­ nh©n cã thÓ xin phÐp x©y dùng KCN t¹i c¸c vïng kh«ng n»m trong quy ho¹ch, miÔn lµ hä cã thÞ tr­êng. §Æc ®iÓm cña KCN, KCX cña Th¸i Lan Kh¸c víi m« h×nh c¸c KCN, KCX cña §µi Loan hay Malaysia, c¸c KCN cña Th¸i Lan kh«ng n»m t¸ch biÖt mµ lµ mét bé phËn n»m trong KCN tËp trung (tiÕng Anh gäi lµ “Industrial - Estate”). Mçi “Industrial - Estate” cña Th¸i Lan th­êng gåm 2 khu - KCN tæng hîp (General Industrial Zone), gåm xÝ nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu thô trong n­íc vµ hoÆc lµm hµng xuÊt khÈu; KCX (Export Processing Zone) chØ s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. ChÝnh s¸ch ­u ®·i dµnh cho ®Çu t­ vµo KCN cña Th¸i Lan kh¸ réng r·i, (®Çu t­ vµo KCN còng ®­îc ­u ®·i nh­ vµo KCX, trõ miÔn thuÕ xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸), ®Æc biÖt lµ Th¸i Lan cho phÐp nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi cã quyÒn së h÷u ®Êt trong KCN (Malaysia chØ “b¸n” cã thêi h¹n tíi 99 n¨m, Indonesia cho thuª tèi ®a lµ 60 n¨m, Trung Quèc cho “quyÒn sö dông ®Êt” tèi ®a lµ 50 n¨m nh­ng ®­îc quyÒn chuyÓn nh­îng vµ thÕ chÊp[12] T¹p chÝ thêi b¸o kinh tÕ Sµi Gßn, sè 24 n¨m 1993 . Tæ chøc qu¶n lý Tr­íc ®©y, c¸c nhµ ®Çu t­ Th¸i Lan tù mua ®Êt ®Ó x©y dùng nhµ m¸y, Nhµ n­íc kh«ng qu¶n lý ®­îc, nhÊt lµ vÒ mÆt b¶o vÖ m«i tr­êng. N¨m 1972, IEAT ®­îc thµnh lËp vµ ®­îc giao nhiÖm vô qu¶n lý Nhµ n­íc thèng nhÊt vÒ ph¸t triÓn KCN ë Th¸i Lan. Ngoµi ra, Côc cßn cã chøc n¨ng kinh doanh, trong tr­êng hîp nµy IEAT nh­ lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc. TÊt c¶ c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc cña IEAT lµm viÖc t¹i c¸c KCN lµ do IEAT tuyÓn dông, bæ nhiÖm vµ tr¶ l­¬ng, IEAT tù chi tr¶ l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc trªn kÕt qu¶ ho¹t ®«ng kinh doanh cña IEAT. Tr­êng hîp kinh doanh thua lç th× nhµ n­íc kh«ng ®øng ra bï lç, kh«ng tr¶ l­¬ng thay mµ ®øng ra b¶o l·nh cho vay ®Ó tr¶ l­¬ng, n¨m tiÕp theo kinh doanh tèt h¬n h¬n ®Ó tr¶ nî. ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn §èi víi x©y dùng vµ kinh doanh c¬ së h¹ tÇng, Nhµ n­íc kh«ng ­u ®·i cho vay vèn, tuy nhiªn Nhµ n­íc ®øng ra b¶o l·nh cho c¸c c«ng ty Nhµ n­íc vay mµ kh«ng ph¶i thÕ chÊp. Mäi ­u tiªn dµnh cho c¸c doanh nghiÖp trong KCN. Môc tiªu lµ lÊp ®Çy KCN vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp c©n b»ng trong c¶ n­íc. Nh»m thùc hiÖn môc tiªu ®ã, Th¸i Lan ph©n 3 vïng ph¸t triÓn KCN víi nh÷ng ­u ®·i kh¸c nhau ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t­ vµo nh÷ng khã kh¨n xa B¨ng cèc, cô thÓ nh­ sau: ThuÕ thu nhËp c«ng ty: Vïng 1 ®­îc miÔn trong 3 n¨m, vïng 2 ®­._.îc miÔn trong 7 n¨m, vïng 3 ®­îc trong 7 n¨m vµ ®­îc gi¶m 50% trong 8 n¨m tiÕp theo. ThuÕ nhËp khÈu thiÕt bÞ m¸y mãc: Vïng 1 vµ vïng 2 ®­îc gi¶m gi¸ 50% vµ vïng 3 ®­îc gi¶m hoµn toµn. ThuÕ nhËp khÈu nguyªn liÖu s¶n xuÊt: Tr­êng hîp c¶ vïng 3 xuÊt khÈu Ýt nhÊt 30%, vïng 1 vµ vïng 2 ®­îc miÔn 1 n¨m, vïng 3 ®­îc miÔn trong 5 n¨m[13] T¹p chÝ Th«ng tin Khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam, sè 6 th¸ng 3 n¨m 1998 . Ngoµi nh÷ng ­u ®·i chung, KCX cßn ®­îc h­ëng nh÷ng ­u ®·i kh¸c nh­ ®­îc miÔn hoµn toµn thuÕ nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ vµ nguyªn liÖu s¶n xuÊt, miÔn hoµn toµn c¸c lo¹i thuÕ kh¸c nh­ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng, thuÕ tiªu thô, thuÕ phô thu. DÞch vô mét cöa Mäi kh¸ch hµng muèn ®Çu t­ vµo KCN chØ cÇn ®Õn IEAT lµ cã ®ñ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt. Hä sÏ ®­îc giíi thiÖu m¹ng l­íi KCN, ngµnh nghÒ khuyÕn khÝch ®­îc ®Çu t­, vÞ trÝ c¸c KCN, c¸c ­u ®·i, c¸c thñ tôc giÊy tê cÇn giíi thiÖu. Sau mét ngµy hä ®­îc h­íng dÉn chu ®¸o vµ lµm mäi thñ tôc vµ mét tuÇn sau hä sÏ nhËn ®­îc giÊy phÐp vµ cã thÓ b¾t tay vµo x©y dùng nhµ x­ëng. Trong tr­êng hîp ë xa, nhµ ®Çu t­ ch­a ®Õn Th¸i Lan ®­îc, hä th«ng qua m¹ng Internet t×m hiÓu KCN m×nh quan t©m, l« ®Êt m×nh lù chän. Sau ®ã fax cho IEAT, khi ®­îc IEAT chÊp thuËn hä sÏ ®Õn B¨ng cèc ký hîp ®ång, tù hoµn thiÖn ®Ó gi¶i quyÕt yªu cÇu cña kh¸ch hµng. Bëi v×, mét cöa nhung nhµ ®Çu t­ ph¶i chê ®äi l©u còng cã nghÜa nh­ nhiÒu cöa. B¶o vÖ m«i tr­êng Mét trong n¨m môc tiªu x©y dùng KCN cña Th¸i Lan lµ ®¶m b¶o m«i tr­êng trong s¸ch th«ng qua LuËt KCN vµ c¸c quy chÕ b¾t buéc ®Ó b¶o vÖ m«i tr­êng. Th¸i Lan ®­a ra nguyªn t¾c c«ng b»ng - Ng­êi g©y « nhiÔm m«i tr­êng ph¶i ®Òn bï thiÖt h¹i. Do vËy, khi thµnh lËp KCN ph¶i cã dù ¸n thiÕt kÕ x©y dùng hÖ thèng xö lý n­íc th¶i vµ ®­îc c¬ quan cã thÈm quyÒn vÒ m«i tr­êng xem xÐt vµ phª duyÖt. Mäi chÊt th¶i ph¶i ®­îc xö lý vµ gi¶i phãng triÖt ®Ó, nhµ ®Çu t­ ph¶i chi tr¶ chi phÝ xö lý chÊt th¶i. IEAT lµ c¬ quan ®­îc uû quyÒn ®Æt ®¹i diÖn t¹i c¸c KCN ®Ó gi¸m s¸t, kiÓm tra m«i tr­êng. Theo ®Þnh kú lÊy c¸c mÉu chÊt th¶i dÓ ph©n tÝch vµ cã c¸c quyÕt ®Þnh kÞp thêi khi ph¸t hiÖn c¸c tiªu chuÈn b¶o vÖ m«i tr­êng bÞ vi ph¹m. V× vËy, c¸c KCN cña Th¸i Lan ®­îc coi lµ c¸c KCN xanh, s¹ch, ®Ñp. Bµi häc kinh nghiÖm Trong vßng kho¶ng 2 thËp kû gÇn ®©y, Th¸i Lan ®· duy tr× ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng cao tõ 8 - 9%/n¨m. §Õn nay Th¸i Lan ®· trë thµnh mét sè n­íc cã nÒn c«ng nghiÖp t­¬ng ®èi ph¸t triÓn trong khu vùc. Mét nh©n tè quan träng ®ãng gãp vµo thµnh c«ng cña Th¸i Lan lµ c¸c KCN vµ KCX Tõ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vµ thùc tiÔn ho¹t ®éng cña c¸c KCN, Th¸i Lan ®· rót ra mét sè bµi häc kinh nghiÖm. ViÖc thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo c¸c KCN, KCX ®ang lµ cuéc c¹nh tranh ngµy cµng khã kh¨n, gay g¾t. Trong khi ®ã, nh÷ng lîi thÕ t­¬ng ®èi mµ Th¸i Lan ®· cã tr­íc ®©y nh­ lao ®éng, ®Êt ®ai ngµy cµng gi¶m ®i; tµi nguyªn gç, thiÕc, cao su, h¶i s¶n.. th× c¹n kiÖt; gi¸ ®Êt vµ lao ®éng t¨ng cao. §Ó thu hót ®Çu t­ trong t×nh h×nh míi, Th¸i Lan cÇn ph¶i cã m« h×nh KCN hîp lý, ®Æc biÖt chÝnh s¸ch, luËt lÖ, thñ tôc ®¬n gi¶n, thùc hiÖn “chÕ ®é mét cöa”. Theo mét c«ng tr×nh nghiªn cøu míi ®©y cña IEAT, m« h×nh KCN nh­ hiÖn nay võa thiÕu søc c¹nh tranh võa khã ®¹t ®­îc môc tiªu ®Ò ra, v× h×nh h×nh thùc tÕ ®· cã nhiÒu thay ®æi. IEAT ®ang cã ®Ò ¸n tr×nh ChÝnh phñ vÒ chiÕn l­îc vµ kÕ ho¹ch x©y dùng KCN vµ KCX cña Th¸i Lan, trong ®ã cã viÖc bæ sung söa ®æi Bé luËt n¨m 1979 vÒ KCN, ®Þnh h­íng x©y dùng mét sè ngµnh c«ng nghiÖp then chèt (trong ®ã cã s¾t thÐp, ho¸ dÇu, ®iÖn tö, dÖt, c«ng nghiÖp giÊy vµ chÕ biÕn n«ng s¶n). Quy ho¹ch x©y dùng 9 trung t©m c«ng nghiÖp míi ë c¸c tØnh vµ ®Þa ph­¬ng. 2.1.3. §Æc khu kinh tÕ cña Trung Quèc M« h×nh ®Æc khu kinh tÕ cña Trung Quèc còng cã nh÷ng ®Æc tr­ng c¬ b¶n gièng nh­ c¸c KCN, KCX ë c¸c n­íc kh¸c (vÒ vÞ trÝ ®Þa lý, vÒ c¬ së h¹ tÇng, c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é ­u ®·i...), nh­ng môc tiÕu ®Æt ra lín h¬n vµ lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh doanh réng h¬n nhiÒu so víi KCN, KCX, tõ: c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp ®Õn dÞch vô, du lÞch, tµi chÝnh, ng©n hµng... ®­îc triÓn khai trªn mét quy m« réng lín (hµng tr¨m km2) vµ rÊt ®«ng d©n. Tuy nhiªn nh÷ng thµnh c«ng cña m« h×nh ph¸t triÓn c¸c ®Æc khu kinh tÕ cña Trung Quèc cïng lµ mét kinh nghiÖm cã thÓ ¸p dông trong ph¸t triÓn c¸c KCN, KCX. Dùa trªn kinh nghiÖm ph¸t triÓn khu mËu dÞch tù do, KCX vµ c¶ng tù do cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi vµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña n­íc m×nh, Trung Quèc ®· tiÕn hµnh thö nghiÖm ®Ó c¶i c¸ch vµ viÖc ®Èu tiªn lµ chän mét sè khu vùc ven biÓn thuËn lîi cho viÖc giao l­u kinh tÕ víi n­íc ngoµi x©y dùng thµnh c¸c ®Æc khu kinh tÕ. §Õn nay Trung Quèc ®· x©y dùng 5 ®Æc khu kinh tÕ lµ: ThÈm QuyÕn, Chu H¶i, S¸n §Çu (tØnh Qu¶ng §«ng), H¹ M«n (tØnh Phóc KiÕn) vµ tØnh H¶i Nam. Môc tiªu cña viÖc h×nh thµnh ®Æc khu kinh tÕ: §ã lµ cöa ngâ më ra bªn ngoµi, thu hót vèn ®Çu t­, kü thuËt, c«ng nghÖ vµ kinh nghiÖm qu¶n lý kinh tÕ tiªn tiÕn cña n­íc ngoµi. §Æc khu kinh tÕ lµ n¬i thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch thÓ chÕ míi cña Trung Quèc, nÕu thµnh c«ng sÏ ¸p dông cho c¸c khu vùc kh¸c trong n­íc lµ ®Çu tÇu kÝch thÝch l«i kÐo néi ®Þa cïng ph¸t triÓn. Sau gÇn 20 n¨m ph¸t triÓn, c¸c m« h×nh ®Æc khu kinh tÕ cña Trung Quèc tá ra rÊt thµnh c«ng, ®­îc c¸c n­íc ®¸nh gi¸ cao. Khi míi thµnh thµnh lËp xuÊt ph¸t ®iÓm cña 5 ®Æc khu kinh tÕ rÊt thÊp kÐm, nh­ng ®Õn cuèi n¨m 1996, 5 khu ®Æc khu kinh tÕ cã diÖn tÝch 35.000 km2 vµ d©n sè 10,2 triÖu ng­êi, chiÕm 0,36% diÖn tÝch n­íc vµ 0,78% d©n sè ®· ®¹t ®­îc gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu vµ thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi xÊp xØ b»ng 1/3 cña c¶ n­íc[14] T¹p chÝ Khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam, Sè 8 th¸ng 5 n¨m 1998 . Nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn thµnh c«ng cña c¸c ®Æc khu kinh tÕ cña Trung Quèc cã thÓ tæng hîp nh­ sau: Tr­íc hÕt ®­îc sù quan t©m ®Æc biÖt vµ quyÕt t©m cao cña §¶ng, Nhµ n­íc vµ c¸c ®Þa ph­¬ng trong viÖc x©y dùng c¸c ®Æc khu. Thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch ®Çu t­ n­íc ngoµi, coi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ ng­íc ngoµi ®Æt trªn ®Êt Trung Quèc lµ cña Trung Quèc. Trong thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi, lÊy lîi Ých c¬ b¶n vµ l©u dµi lµm chñ yÕu, kh«ng tham mét dÜa bá c¶ m©m mµ nu«i gµ ®Î trøng; chÝnh v× vËy, c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ tµi chÝnh rÊt réng r·i cho c¸c ®Æc khu. §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh thøc ®Çu t­ n­íc ngoµi. Ngoµi c¸c h×nh thøc ®Çu t­ trùc tiÕp cña n­íc nh­ hîp doanh, liªn doanh, 100% vèn n­íc ngoµi, Trung Quèc cßn cã thªm c¸c h×nh thøc: liªn doanh cïng khai th¸c, chuyÓn giao kü thuËt, vay vèn, mua tr¸i phiÕu, cæ phiÕu... Trung Quèc tiÕn hµnh thùc nghiÖm c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ vµ hµnh chÝnh míi theo nguyªn t¾c: “mét cöa, mé ®Çu mèi”, ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc hµnh chÝnh, bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ, ®èi xö b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong ®Æc khu trªn tÊt c¶ c¸c mÆt: thuÕ, th­¬ng m¹i, ngo¹i hèi, xuÊt nhËp khÈu, xuÊt nhËp c¶nh.... H×nh thøc huy ®éng vèn ®Ó ph¸t triÓn h¹ tÇng rÊt phong phó. Ngoµi c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn nh­ ë n­íc ta nh­ vay ng©n hµng, hîp t¸c víi n­íc ngoµi, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, Trung Quèc cßn cã c¸c chÝnh s¸ch sau: cho ®Æc khu gi÷ l¹i quyÒn sö dông ®Êt trong 10 n¨m ®Çu vµ ®Õn n¨m 1989 ®­îc gi÷ l¹i tiÒn thu ng©n s¸ch v­ît chØ tiªu trung ­¬ng giao ®Ó ph¸t triÓn h¹ tÇng. Ngoµi ra ng­êi n«ng d©n ®­îc quyÒn gãp vèn b»ng gi¸ trÞ hoa lîi vµ t¸i s¶n trªn m¶nh ®Êt cña hä ®Ó h­ëng cæ tøc thay v× theo c¸ch lµm cæ ®iÓn lµ nhËn ®Òn bï. ViÖc lùa chän ®óng ®Þa ®iÓm, sau ®ã lµ c«ng t¸c quy ho¹ch ph¶i lµm tr­íc; x¸c ®Þnh b­íc ®i ban ®Çu cho phï hîp tõ nhá råi më réng ra, tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p (ban ®Çu ë Th©m QuyÕn lµ gia c«ng l¾p r¸p, tíi n¨m 1992 míi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ t¹o vµ s¶n phÈm cã hµm l­îng kü thuËt cao), cã chÝnh s¸ch ®óng vµ kiªn tr× tæ chøc thùc hiÖn. Tuy nhiªn, t¸c ®éng tiªu cùc cña c¸c ®Æc khu thÓ hiÖn ë mét sè mÆt: th¼m lËu hµng ho¸ tõ ®Æc khu vµo néi ®Þa, bu«n b¸n trèn thuÕ, gian l©n th­¬ng m¹i, lµm hµng gi¶, lèi sèng thùc dông ph¸t triÓn, tÖ n¹n x· héi theo ®µ ph¸t triÓn kinh tÕ t¨ng lªn, do ph¸t triÓn nhanh nªn gÆp khã kh¨n trong qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸. Thùc tiÔn cho thÊy, t¸c ®éng xÊu nãi trªn lµ kh«ng tr¸nh khái, muèn xo¸ bá hoµn toµn lµ kh«ng hiÖn thùc, Trung Quèc ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p nh»m h¹n chÕ tíi møc thÊp nhÊt nh÷ng tiªu cùc ®ã. 2.2. Kinh nghiÖm tõ sù thÊt b¹i 2.2.1. Philippin N¨m 1960, Philippin quyÕt ®Þnh chuyÓn ®« thÞ Mariveles thµnh mét c¶ng nhËp c¶nh vµ thµnh lËp c¬ quan chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ Ngo¹i th­¬ng ®Ó lËp kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vµ qu¶n lý KCX. §Õn th¸ng 12 n¨m 1972 ®æi tªn thµnh KCX Bataan (BEPZ). KCX Bataan cã diÖn tÝch 1.200 ha, n»m c¸ch Malila 55 km[5] C¸c khu chÕ xuÊt Ch©u ¸ - Th¸i b×nh D­¬ng vµ ViÖt Nam, NXB Thèng Kª, Hµ Néi, 1993 . Môc tiªu cña viÖc thµnh lËp BEPZ lµ nh»m di chuyÓn ngµnh c«ng nghiÖp tõ vïng thµnh thÞ chËt chéi sang c¸c vïng n«ng th«n, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, chuyÓn tõ xuÊt khÈu hµng truyÒn thèng sang xuÊt khÈu s¶n phÈm phi truyÒn thèng vµ thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi Philippin. Tuy nhiªn, sau mét thêi gian ho¹t ®éng, c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Òu cho r»ng hÇu nh­ c¸c môc tiªu cña BEPZ lµ kh«ng thùc hiÖn ®­îc, sè l­îng lao ®éng lµm viÖc trong BEPZ lµ thÊp, thu nhËp ngo¹i tÖ kh«ng ®¸ng kÓ chuyÓn giao c«ng nghÖ kh«ng ®­îc bao nhiªu, liªn kÕt kinh tÕ kh«ng lín vµ bÞ gi¸n ®o¹n, kh«ng thu hót ®­íc vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. VÒ ph­¬ng diÖn chi phÝ - lîi Ých, th× nh÷ng lîi Ých do BEPZ mang l¹i lµ kh«ng thÓ bï ®¾p l¹i ®­îc c¸c chi phÝ bá ra trong hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai. Cã nhiÒu nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù kh«ng thµnh c«ng cña BEPZ: VÞ trÝ cña BEPZ ®­îc lùa chän ch­a ®óng. BEPZ ®­îc x©y dùng ë bê biÓn, nói non biÖt lËp kÐm ph¸t triÓn. Do vËy ®Ó x©y dùng ph¶i san b»ng mét sè ®åi, x©y dùng ®­êng x¸, c¶ng khÈu vµ c¸c ph­¬ng tiÖn kh¸c, h¬n n÷a sè d©n ë ®©y vèn chØ cã h¬n 5.000 ng­êi v× vËy ph¶i di d©n tõ c¸c vïng l©n cËn ®Õn, ®iÒu ®ã ®ßi hái ph¶i x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kh¸ lín, tÊt c¶ ®iÒu ®ã lµm chi phÝ cho kÕt cÊu h¹ tÇng t¨ng nhanh. Trong khi chi phÝ x©y dùng lín, song tõ khi thµnh lËp, BEPZ chØ thu hót ®­îc kho¶ng mét nöa sè c«ng ty vµo ho¹t ®éng so víi dù kiÕn. §iÒu ®ã lµm cho chi phÝ sö dông ngµy cµng t¨ng cao h¬n møc b×nh th­êng. Ngay sau khi BEPZ ®­îc thµnh lËp, ChÝnh phñ Philippin ®· cã mét sè thay ®æi vÒ chÝnh s¸ch më réng kÕ ho¹ch kho hµng thuÕ quan. KÕ ho¹ch nµy kh«ng chØ ¸p dông cho BEPZ mµ cßn cho c¸c KCX kh¸c, quyÕt ®Þnh ®ã lµm cho viÖc tæ chøc BEPZ trë nªn thõa, v× mét lµ nã thóc ®Èy viÖc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ë ph¹m vi r«ng h¬n lµ BEPZ, hai lµ thóc ®Èy s¶n xuÊt hµng c«ng nghiÖp xuÊt khÈu bªn ngoµi KCX. Mét sè chÝnh s¸ch ­u ®·i ban ®Çu vÒ tµi chÝnh bÞ gi¶m dÇn vµ kh«ng t­¬ng xøng víi chi phÝ kÕt cÊu h¹ tÇng. C¸c chi phÝ dÞch vô ph¶i tr¶ kh¸ cao cã nhiÒu phiÒn hµ vÒ thñ tôc giÊy tê, n¹n trém c¾p, chi phÝ vËn t¶i t¨ng... tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò ®ã d· kh«ng thu hót ®­îc c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia ®Çu t­ vµo KCX. 2.2.2. Th¸i Lan Tuy ®¹t ®­îc thµnh tùu ®¸ng kÓ, nh­ng viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp võa qua cña Th¸i Lan cßn cã nh÷ng nh­îc ®iÓm lín ®ã lµ: Quy ho¹ch vµ ph¸t triÓn kh«ng ®Òu, sù chªnh lÖch kh¸ lín gi÷a c¸c vïng, c«ng nghiÖp chñ yÕu tËp trung ë B¨ng cèc vµ vïng l©n cËn, trong khi c¸c vïng vµ ®Þa ph­¬ng kh¸c vÉn cßn nghÌo nµn, kÐm ph¸t triÓn. C¬ cÊu c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ch­a c©n ®èi, Th¸i Lan míi ph¸t triÓn ®­îc ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ, chÕ biÕn, cßn thiÕu c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nÆng then chèt nh­ s¾t, thÐp, ho¸ dÇu, chÕ t¹o... lµm nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c. MÆt kh¸c, Th¸i Lan vèn ch­a t¹o dùng ®­îc mét nÒn kü nghÖ tù chñ, ®éc lËp ®Ó cã thÓ tiÕn nhanh vµ v­ît xa h¬n. Do vËy, ®Õn nay Th¸i Lan vÉn cßn phôc thuéc nhiÒu vµo bªn ngoµi kÓ c¶ vÒ vån, kü thuËt vµ cung cÊp nguyªn liÖu vËt liÖu c«ng nghiÖp chñ yÕu. Ngoµi ra, Th¸i Lan cßn thiÕu c¬ së h¹ t©ng hiÖn ®¹i, ®éi ngò c¸n bé kü thuËt vµ c«ng nh©n lµnh nghÒ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn. Tõ bµi häc kinh nghiÖm cña Th¸i Lan cho ta thÊy viÖc x©y dùng KCN, KCN thµnh c«ng kh«ng ph¶i lµ dÔ dµng v× th»ng lîi cña KCX, KCN kh«ng ph¶i chØ dõng l¹i ë viÖc thu hót ®­îc ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ quan träng h¬n lµ sau khi n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo råi th× n­íc nhµ thu ®­îc lîi Ých g× theo môc tiªu kinh tÕ, x· héi cña n­íc m×nh? Lµm thÕ nµo ®Ó thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi trong t×nh h×nh c¹nh tranh gay g¾t hiÖn nay ®· lµ viÖc khã nh­ng c©u tr¶ lêi cÈu hái thø hai cßn khã h¬n. Nh­ng ®Ó cã mét m« h×nh tèi ­u ®iÒu kh«ng tr¸nh khái lµ ph¶i lµm râ c©u hái ®ã. Tãm l¹i, ngµy nay ph¸t triÓn c¸c KCN, KCX ®ang næi lªn nh­ lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p quan träng ®Ó thu hót vèn ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ ®­îc nhiÒu quèc gia ®ang ph¸t triÓn ¸p dông. Tuy nhiªn kÕt qu¶ mµ nã mang l¹i cho tõng n­íc r¸t kh¸c nhau. Thùc tÕ cho thÊy kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c KCN, KCX ®· x©y dùng ®Òu thµnh c«ng. Ph©n tÝch kinh nghiÖm ph¸t triÓn KCN, KCX cña mét sè n­íc trong khu vùc, cã thÓ nªu lªn mét c¸ch tãm t¾t nguyªn nh©n thµnh c«ng, thÊt b¹i nh­ sau[13] T¹p chÝ Th«ng tin Khu c«ng nghiÖp ViÖt Nam, Sè 6 th¸ng 3 n¨m 1998 : VÒ nguyªn nh©n thµnh c«ng. . M«i tr­êng chÝnh trÞ x· héi æn ®Þnh, chÝnh s¸ch nhÊt qu¸n, cëi më. . Lùa chän vÞ trÝ x©y dùng thuËn lîi, gÇn c¸c ®Çu mèi giao th«ng (®­êng bé, hµng kh«ng, hµng h¶i...). . Cã c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i, khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ ®Æc biÖt vÒ tµi chÝnh, thñ tôc ®¬n gi¶n, râ rµng, thuËn lîi. . C¬ së h¹ tÇng: giao th«ng thuËn lîi, th«ng tin liªn l¹c nhanh chãng; cung cÊp ®iÖn, n­íc ®Çy ®ñ... . Lao ®éng dåi dµo cã tay nghÒ, tiÒn l­¬ng hîp lý. . Thêi ®iÓm x©y dùng thÝch hîp. . M«i tr­êng c­ tró sinh sèng dÔ chÞu, an toµn vµ c¬ së vËt chÊt cho ho¹t ®éng vui ch¬i gi¶i trÝ tèt. VÒ nguyªn nh©n thÊt b¹i: . Sù mÊt æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ trong n­íc khiÕn cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi kh«ng an t©m bá vèn. . Kh«ng ph¸t huy hÕt n¨ng lùc s¶n xuÊt ®· dù kiÕn. . C¬ së h¹ tÇng trong khu yÕu kÐm. . ChÝnh s¸ch ®Çu t­ kÐm hÊp dÉn. . TÖ quan liªu, tham nhòng, thñ tôc phiÒn hµ. . ThiÕu lao ®éng cã tay nghÒ thÝch hîp . Sai lÇm trong viÖc lùa chän ®Þa ®iÓm x©y dùng. . C¸c nguyªn nh©n kh¸c: C«ng t¸c Marketing KCN, KCX kÐm, tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng cña Ban qu¶n lý kÐm hiÖu qu¶. Tõ nh÷ng nguyªn nh©n thµnh c«ng, thÊt b¹i nªu trªn, cã thÓ nªu lªn mét sè vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt then chèt tr­íc khi x©y dùng KCN, KCX nh­ sau: CÇn x¸c ®Þnh râ môc tiªu vµ sù cÇn thiÕt cña c¸c KCN vµ KCX khi ®­îc thµnh lËp. Mçi KCN, KCX ®­îc thµnh lËp víi nh÷ng môc ®Ých l©u dµi vµ tr­íc m¾t kh¸c nhau. V× vËy cÇn ph¶i x¸c ®Þnh râ nh÷ng môc tiªu cô thÓ ®Ó cã nh÷ng quy ®Þnh phï hîp. Th«ng th­êng thêi kú ®Çu nªn phÊn ®Êu ®¹t môc tiªu ng¾n h¹n, kho ®· cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn sÏ h­íng vµo nh÷ng môc tiªu dµi h¹n. X¸c ®Þnh thêi gian, ®Þa ®iÓm vµ quy m« x©y dùng, kh«ng khÝ chung cña ®Çu t­, lµ nh÷ng vÊn ®Ò quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸c KCN, KCX, nã sÏ tËn dông ®­îc t©m lý vµ thêi c¬ ®Çu t­ thuËn lîi nhÊt ®ång thêi tiÕt kiÖm chi phÝ triÓn khai vµ phï hîp víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh còng nh­ qu¶n lý cña ®Êt n­íc. Ph¶i lµm tèt c«ng t¸c Marketing cho KCN, KCX Vai trß c¸c KCN, KCX lµ thu hót vèn ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ ®Çu t­ cña c¸c C«ng ty xuyªn quèc gia, cho nªn ph¶i cã ch­¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch tiÕp thÞ, khuyÕch tr­¬ng bao gåm hµng lo¹t c¸c biÖn ph¸p ®­îc x©y dùng chu ®¸o vµ phèi hîp chÆt chÏ víi nhau trªn quy m« r«ng c¶ trong vµ ngoµi n­íc. Ph¶i lùa chän ®­îc c¸c lo¹i ngµnh c«ng nghiÖp, lo¹i h×nh s¶n phÈm. S¶n phÈm ®­îc ph¸t triÓn trong KCN vµ KCX ph¶i cã thÞ tr­êng tiªu thÞ trong n­íc ®ång thêi cã thÓ t×m ®­îc thÞ tr­êng tiªu thô trªn thÕ giíi vµ tËn dông ®­îc lîi thÕ tµi nguyªn cña n­íc chñ nhµ. CÇn ph¶i x©y dùng mét hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch tµi chÝnh ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­, cã sù ­u ®·i tho¶ ®¸ng. C¸n x©y dùng ®­îc hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng ®Çy ®ñ nh­: ®­êng giao th«ng, nhµ x­ëng, kho tµng, hÖ thèng ®iÖn, n­íc. Bé m¸y qu¶n lý KCN vµ KCX ph¶i ho¹t ®éng tÝch cùc, thùc thi cã hiÖu qu¶ chÕ ®é mét cöa ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­. Cuèi cïng ph¶i lùa chän ®óng ®èi t¸c. Trong qu¸ tr×nh tiÕp thÞ th­êng cã nhiÒu nhµ ®Çu t­ ®Õn t×m hiÓu th¨m dß ký kÕt hîp ®ång ®Çu t­, v× vËy cÇn ph¶i t×m hiÓu, lùa chän ®óng ®èi t¸c cã tiÒm lùc vµ thiÖn chÝ lµm ¨n. Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng thu hót FDI vµo KCN, KCX ë ViÖt Nam 1. T×nh h×nh thu hót FDI vµ ph¸t triÓn KCN, KCX ë ViÖt Nam thêi gian qua 1.1. T×nh h×nh ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam thêi gian qua NhËn xÐt chung Cïng víi c«ng t¸c x©y dùng , hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ Qu¶n lÝ Nhµ n­íc vÒ ®Çu t­ n­íc ngoµi (§TNN), c«ng t¸c vËn ®éng ®Çu t­ thêi gian qua ®· ®ãng gãp tÝch cùc vµo nh÷ng thµnh tùu chung cña ho¹t ®éng §TNN t¹i ViÖt Nam. Trong m­êi l¨m n¨m qua, kÓ tõ khi ban hµnh LuËt §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam (n¨m 1987), ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ë n­íc ta ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu quan träng, gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu kinh tÕ, x· héi, vµo th¾ng lîi cña c«ng cuéc ®æi míi, ®­a n­íc ta ra khái khñng ho¶ng kinh tÕ, t¨ng c­êng thÕ vµ lùc cña ViÖt Nam trªn tr­êng quèc tÕ. §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®· trë thµnh mét trong nh÷ng nguån vèn quan träng cho ®Çu t­ ph¸t triÓn, cã t¸c dông thóc ®Èy sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng CNH, H§H, më ra nhiÒu ngµnh nghÒ, s¶n phÈm míi n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý vµ tr×nh ®é c«ng nghÖ, më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu, t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm míi, gãp phÇn më réng quan hÖ ®èi ngo¹i vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi. TÝnh ®Õn nay, cã 3079 dù ¸n §TNN cßn hiÖu lùc t¹i ViÖt Nam víi tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng kÝ 37,93 tû USD. Riªng n¨m 2001, ®· cã gÇn 480 dù ¸n ®­îc cÊp phÐp ®Çu t­, víi tæng vèn ®¨ng kÝ lµ 2,96 tû USD, t¨ng 26,9% vÒ sè dù ¸n vµ 22,5% vÒ vèn ®Çu t­ so víi n¨m 2000. NÕu tÝnh c¶ phÇn vèn bæ sung th× dßng vèn §TNN vµo ViÖt Nam n¨m 2001 ®¹t trªn 3 tû USD t¨ng 25,8% so víi n¨m tr­íc. Trong n¨m 2001, khu vùc kinh tÕ §TNN ®· t¹o ra doanh thu 7,4 tû USD (t¨ng 6% so víi n¨m 2000) vµ nép Ng©n s¸ch ®¹t 373 triÖu USD (t¨ng 15% so víi n¨m 2000) gi¸ trÞ xuÊt khÈu ®¹t 3,6 tû USD vµ t¹o ra viÖc lµm míi cho kho¶ng 395 ngh×n lao ®éng trùc tiÕp (t¨ng 5% so víi n¨m 2000)[17] Th«ng tin Khu c«ng nghiÖp ViÖt nam th¸ng 5 n¨m 2002 . * §Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam 8 th¸ng ®Çu n¨m 2002. §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam trong 8 th¸ng ®Çu n¨m 2002 cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc. Vèn ®Çu t­ thùc hiÖn ®¹t 1.450 triÖu USD, t¨ng 8% so víi cïng kú 2001, doanh thu ®¹t 5.700 triÖu USD, t¨ng 14% so víi cïng k× n¨m 2001, xuÊt khÈu ®¹t 2800 triÖu USD, t¨ng 13% so víi 8 th¸ng ®Çu n¨m 2001, vµ nép Ng©n s¸ch 373 triÖu USD, t¨ng 14% so víi cïng kú n¨m ngo¸i. T×nh h×nh thùc hiÖn tèt cña c¸c dù ¸n cho thÊy m«i tr­êng kinh doanh t¹i ViÖt Nam ®· tõng b­íc ®­îc c¶i thiÖn, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nhµ ®Çu t­ ®¹t ®­îc môc tiªu cña dù ¸n[18] Th«ng tin Khu c«ng nghiÖp ViÖt nam th¸ng 9 n¨m 2002 . Tuy nhiªn, t×nh h×nh cÊp phÐp míi cho c¸c dù ¸n vÉn ch­a cã dÊu hiÖu kh¶ quan. Trong 8 th¸ng ®Çu n¨m 2002, 446 dù ¸n cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc cÊp phÐp, víi tæng vèn ®¨ng ký 820,5 triÖu USD b»ng 61,2% so víi cïng kú n¨m 2001, vµ 409,8 triÖu USD vèn ph¸p ®Þnh b»ng 80,6% so víi 8 th¸ng ®Çu n¨m 2001. NghÞch lý vÒ m«i tr­êng kinh doanh dÇn tèt lªn, nh­ng ®Çu t­ míi l¹i gi¶m ®i cã thÓ ®­îc gi¶i thÝch bëi nhiÒu lý do. Tr­íc hÕt, nÕu kh«ng cã g× thay ®æi, n¨m 2005 ViÖt Nam sÏ chÝnh thøc tham gia khèi mËu dÞch Tù do §«ng Nam ¸ (AFTA). Chóng ta ®ang tÝch cùc ®µm ph¸n ®Ó gia nhËp Tæ chøc Th­¬ng M¹i ThÕ giíi (WTO). Víi t­ c¸ch lµ thµnh viªn ASEAN, ViÖt Nam ®ang tõng b­íc ®µm ph¸n ®Ó thµnh lËp khu th­¬ng m¹i tù do ASEAN - Trung Quèc. Cïng víi viÖc tham gia vµo c¸c khu th­¬ng m¹i tù do, hµng rµo thuÕ quan cña ViÖt Nam sÏ kh«ng cßn n÷a hoÆc sÏ rÊt thÊp (trung b×nh tõ 0-5%). Nh­ vËy, nhµ m¸y s¶n xuÊt dï ®­îc ®Æt ë n­íc nµo trong khu vùc th­¬ng m¹i tù do, còng ®­îc xuÊt khÈu tù do hµng ho¸ cña m×nh sang c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc. §iÒu nµy, mét mÆt kÝch thÝch m¹nh mÏ lîi thÕ so s¸nh cña c¸c n­íc, nh»m ph¸t triÓn thÕ m¹nh cña riªng m×nh, mÆt kh¸c h¹n chÕ dßng ®Çu t­ tõ n­íc nµy sang n­íc kia. Lý do thø hai cña viÖc suy gi¶m ®Çu t­ lµ søc thu hót ®Çu t­ cña c¸c n­íc trong khu vùc ngµy cµng trë nªn m¹nh mÏ. Kh«ng nghi ngê g× n÷a, víi thÞ tr­êng réng lín víi tiÒm n¨ng, chi phÝ ®Çu t­ thÊp, víi nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i hÊp dÉn, Trung Quèc lu«n lµ ®iÓm ®Çu t­ hÊp dÉn ®èi víi tÊt c¶ c¸c nhµ ®Çu t­. Bªn c¹nh Trung Quèc, c¸c n­íc ASEAN nh­ Malaixia,Th¸i Lan, Singapore, ®· cã nh÷ng b­íc ®ét ph¸ trong c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­, sau khi chÞu hËu qu¶ nÆng nÒ cña c¬n b¶o khñng ho¶ng tµi chÝnh n¨m 1997. Lý do thø ba dÉn ®Õn sù suy gi¶m ®Çu t­ míi chÝnh lµ tõ phÝa chóng ta. Chi phÝ ®Çu t­ t¹i ViÖt Nam cßn cao so víi c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc; tr×nh ®é lao ®éng cßn thÊp, ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña s¶n xuÊt ¸p dông c«ng nghÖ cao, céng thªm thñ tôc hµnh chÝnh ë c¸c cÊp, c¸c ngµnh kh¸c nhau, kh«ng riªng ë c¸c c¬ quan cÊp phÐp ®Çu t­, cßn phøc t¹p, g©y phiÒn hµ tèn kÐm cho nhµ ®Çu t­. Môc tiªu cña nhµ ®Çu t­ lµ kiÕm lîi nhuËn ë møc cao nhÊt cã thÓ. V× vËy c©n nh¾c nh÷ng mÆt ®­îc vµ mÊt cña m«i tr­êng ®Çu t­ ViÖt nam vµ so s¸nh víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi, nh÷ng lîi thÕ cña ViÖt Nam ®· bÞ c¸c h¹n chÕ lµm gi¶m hÊp dÉn. Trong 8 th¸ng võa qua, chóng ta còng ghi nhËn xu h­íng ®Çu t­ vµo c¸c dù ¸n võa vµ nhá cña c¸c nhµ ®Çu t­. Møc vèn ®Çu t­ trung b×nh cho mét dù ¸n t¸m th¸ng ®Çu n¨m 2002 chØ lµ 1,78 triÖu USD b»ng 46% so víi cïng kú n¨m 2001. C¸c dù ¸n tËp trung nhiÒu vµo KCN, KCX víi tæng vèn ®¨ng ký lµ 424,5 triÖu USD, 156 dù ¸n. §©y chÝnh lµ minh chøng cho tÝnh hÊp dÉn cña c¸c khu c«ng nghiÖp cã ®iÒu kiÖn c¬ së h¹ tÇng tèt vµ ­u ®·i hîp lý. Gièng víi c¸c n¨m tr­íc, khu vùc thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi chñ yÕu cña ViÖt Nam vÉn lµ c¸c tØnh thuéc vïng kinh tÕ träng ®iÓm miÒn Nam. Trong 8 th¸ng võa qua, riªng B×nh D­¬ng, §ång Nai vµ TP. Hå ChÝ Minh ®· thu hót 291 dù ¸n víi tæng vèn ®¨ng ký lµ 477,3 triÖu USD, b»ng 66,9% tæng sè dù ¸n vµ 60,3% tæng vèn ®¨ngký cña c¸c dù ¸n cÊp míi cña c¶ n­íc. Nh×n l¹i t×nh h×nh ®Çu t­ 8 th¸ng võa qua, bªn c¹nh nh÷ng dÊu hiÖu ®¸ng mõng cña viÖc thùc hiÖn dù ¸n, chóng ta kh«ng khái b¨n kho¨n tr­íc sù gi¶m sót cña c¸c dù ¸n míi ®Çu t­. Nguyªn nh©n cã nhiÒu nh­ng tÊt c¶ sÏ kh«ng thÓ thay ®æi nÕu kh«ng cã sù nç lùc cña chÝnh ViÖt Nam. KÕt qu¶ thu hót FDI 1.1.2.1. C¬ cÊu ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo KCN theo vïng, l·nh thæ FDI t¹i c¸c KCN ph©n theo vïng, l·nh thæ (kÓ c¶ c¸c dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng KCN, KCX tÝnh ®Õn ®Çu n¨m 2000) §¬n vÞ: TriÖu ®ång Vïng Tæng vèn FDI ®¨ng ký Vèn FDI ®¨ng ký trong c¸c KCN Tû träng (%) VKT§L Nam Bé VKT§L B¾c Bé VKT§L Trung Bé Vïng T©y Nguyªn Vïng nói B¾c Bé Vïng ®ång b»ng S. Cöu long C¶ n­íc 17.304,84 10.888,6 1.983,5 898 264 1.005,83 35.660 5.685,6 990,6 1.516,6 0 0 214,25 8.607,5 31 9,1 76,5 - - 21,3 24.1 (Nguån : Ban qu¶n lý KCN, KCX - Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­) Nh­ vËy trong thêi kú nµy, tû träng vèn FDI ®¨ng ký trong c¸c KCN (8.607,5 tr. ®ång) trªn tæng vèn FDI ®¨ng ký trªn ph¹m vi c¶ n­íc (35.660 tr. ®ång) lµ 24,1%. §©y ch­a ph¶i lµ tû träng lín, nh­ng nã còng ®· ph¶n ¶nh ®­îc vai trß cña KCN, KCX trong viÖc thu hót FDI. Vïng kinh tÕ ®éng lùc Nam Bé vÉn lµ n¬i thu hót ®­îc FDI lín nhÊt trong c¶ n­íc, thø ®Õn lµ vïng kinh tÕ ®éng lùc B¾c Bé, Trung Bé. Xu thÕ nµy ph¶n ¸nh thÕ m¹nh cña cña c¸c tØnh miÒn Nam trong viÖc thu hót ®Çu t­, ®ång thêi còng cho thÊy h¹n chÕ cña c¸c tØnh miÒn B¾c, miÒn Trung. §Ó t¨ng c­êng søc thu hót ®Çu t­ cña m×nh, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng cÇn tÝch cùc thu hót, vËn ®éng ®Çu t­, gi¶m tèi ®a c¸c thñ tôc hµnh chÝnh, ®Êu tranh quyÕt liÖt víi c¸c hiÖn t­îng s¸ch nhiÔu, phiÒn hµ, t¹o niÒm tin cho nhµ ®Çu t­ khi quyÕt ®Þnh ®Çu t­ ë ®Þa ph­¬ng. 1.1.2.2. Ph©n theo ®èi t¸c ®Çu t­ TÝnh ®Õn ®Çu n¨m 2000, c¬ cÊu vèn ®Çu t­ vµo c¸c KCN, KCX theo n­íc ®­îc thÓ hiÖn nh­ sau: C¬ cÊu vèn ®Çu t­ vµo c¸c KCN, KCX theo n­íc (mét sè n­íc cã vèn ®Çu t­ trªn 100 tr. USD, tÝnh ®Õn hÕt th¸ng 12 n¨m 1999) STT N­íc Sè dù ¸n Vèn ®Çu t­ Vèn ph¸p ®Þnh Tæng céng 8.607.562.843 3.746.218.352 1 NhËt B¶n 102 1.551.843.347 656.339.188 2 §µi Loan 190 1.353.449.944 558.418.179 3 Liªn Bang Nga 5 1.333.550.270 817.100.000 4 Hµn Quèc 50 1.149.553.772 349.922.239 5 Singapore 55 596.190.933 256.244.222 6 British Virgin isl. 17 550.190.769 181.062.924 7 Hoa Kú 18 390.924577 98.303.031 8 Cayman islands 2 379.104.321 101.131.296. 9 Hång K«ng 35 340.236.502 160.095.132 10 Th¸i Lan 17 245.333.530 91.060.000 11 British West Indies 2 211.541.396 88.000.000 12 Malaixia 15 182.591.982 70.687.255 13 CHLB §øc 7 153.411.000 47.867.000 14 Ph¸p 15 153.411.333 35.669.343 15 Australia 12 107.888.462 58.603.500 (Nguån : Ban qu¶n lý KCN, KCX - Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­) NhËt B¶n, §µi Loan, Nga, Hµn Quèc, Singapore lµ nh÷ng quèc gia ®øng ®Çu danh s¸ch. + NhËt B¶n cã 102 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t­ kho¶ng 1.552 triÖu USD. Nh­ vËy vèn ®Çu t­ b×nh qu©n mét dù ¸n cña NhËt B¶n lµ 15,2 triÖu USD, b»ng víi vèn ®Çu t­ b×nh qu©n mét dù ¸n ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi nãi chung. + §µi Loan tuy chiÕm sè dù ¸n ¸p ®¶o nh­ng tæng vèn ®Çu t­ chØ ®¹t kho¶ng 1.353 triÖu USD. Vèn ®Çu t­ b×nh qu©n mét dù ¸n lµ 7,12 triÖu USD. C¸c dù ¸n cña §µi Loan th­êng lµ nh÷ng dù ¸n võa vµ nhá so víi mÆt b»ng chung. + Nga hiÖn chØ cã 5 dù ¸n ®Çu t­ vµo ViÖt Nam nh­ng trong 5 dù ¸n nµy, ®Æc biÖt ph¶i kÓ ®Õn dù ¸n Nhµ m¸y läc dÇu sè 1 víi vèn ®Çu t­ ®¨ng ký 1.300 triÖu USD t¹i khu c«ng nghiÖp Dung QuÊt. Bèn dù ¸n cßn l¹i lµ nh÷ng dù ¸n qui m« nhá (tæng vèn ®Çu t­ cña 4 dù ¸n lµ 34 triÖu USD). + Hµn Quèc lµ quèc gia cã nhiÒu dù ¸n ®Çu t­ lín vµo ViÖt Nam. Vèn ®Çu t­ b×nh qu©n mét dù ¸n cña Hµn Quèc lµ 22,98 triÖu USD (50 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t­ kho¶ng 1.150 triÖu USD). + Singapore, chØ ®øng sau §µi Loan vµ NhËt B¶n vÒ sè dù ¸n (nh­ ®· tr×nh bµy) nh­ng tæng vèn ®Çu t­ th× ®øng sau c¶ Nga vµ Hµn Quèc do c¸c dù ¸n cña Singapore cã qui m« b×nh qu©n rÊt nhá (55 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t­ lµ 596 triÖu USD, b×nh qu©n 0,011 triÖu USD mét dù ¸n). + Trong sè 3 n­íc Ch©u ¢u víi t­¬ng ®èi nhiÒu dù ¸n ®Çu t­ vµo c¸c khu c«ng nghiÖp cña ViÖt Nam: Anh, Ph¸p, §øc, c¸c dù ¸n cña Anh vµ §øc lµ cã qui m« b×nh qu©n lín h¬n c¶ (32,3 triÖu USD víi Anh vµ 21,8 triÖu USD víi §øc). Cßn dù ¸n cña Ph¸p chØ ®a sè lµ nh÷ng dù ¸n võa vµ nhá (7,2 triÖu USD víi Ph¸p) Nh×n mét c¸ch tæng thÓ, c¬ cÊu vèn ®Çu t­ vµo c¸c khu theo quèc gia nh­ hiÖn nay lµ ch­a c©n ®èi. Trong khi NhËt B¶n vµ c¸c n­íc c«ng nghiÖp Ch©u ¸ chiÕm vÞ trÝ chñ ®¹o bëi l­îng vèn ®Çu t­ vµ sè dù ¸n ¸p ®¶o th× Ch©u ¢u vµ B¾c Mü cã vai trß cßn rÊt mê nh¹t. §©y còng lµ mét vÊn ®Ò bøc xóc ®­îc ®Æt ra víi c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc nãi chung vµ Ban qu¶n lý khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt nãi riªng trong c«ng t¸c xóc tiÕn, vËn ®éng ®Çu t­. 1.1.2.3. Ph©n theo ngµnh kinh tÕ §Õn thêi ®iÓm ®Çu n¨m 2000, ®· cã trªn 30 n­íc ®Çu t­ vµo c¸c KCN ë ViÖt Nam víi tæng sè 565 dù ¸n. C¸c dù ¸n nµy cã sè vèn ®Çu t­ lµ 8.607,5 triÖu USD (kÓ c¶ dù ¸n Nhµ m¸y läc dÇu sè 1 ë khu c«ng nghiÖp Dung QuÊt cã vèn ®Çu t­ 1.300 triÖu USD). So víi sè dù ¸n vµ vèn ®¨ng ký cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· ®­îc cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng theo LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi th× tû träng vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®¨ng ký ®Çu t­ vµo chiÕm 23,5%, trong ®ã: + Cã 14 dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng vµ kinh doanh c¬ së h¹ tÇng KCN víi vèn ®Çu t­ ®¨ng ký 891,5 triÖu USD. + Cã 551 dù ¸n ®Çu t­ vµo lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ dÞch vô trong c¸c KCN víi tæng vèn ®Çu t­ 7.716 triÖu USD. §Õn cuèi n¨m 2000, sè dù ¸n lo¹i nµy lµ 666, thªm 115 dù ¸n míi. C¬ cÊu ®Çu t­ FDI trong mét sè ngµnh, lÜnh vùc c«ng nghiÖp trong c¸c KCN, KCX, tÝnh ®Õn hÕt th¸ng 12 n¨m 1999. STT Ngµnh, lÜnh vùc Sè dù ¸n Vèn ®Çu t­ (tr. USD) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Tæng sè Xi m¨ng S¾t, thÐp ¤ t«, xe m¸y §iÖn §­êng, mÝa DÖt may Bia, n­íc gi¶i kh¸t CSHT Khu c«ng nghiÖp G¹ch èp l¸t, sø vÖ sinh ChÕ biÕn thuû s¶n §iÖn tö Ph©n bãn NPK C¬ khÝ chÕ t¹o N­íc cho SH vµ s¶n xuÊt ChÕ biÕn g¹o XK 565 0 3 2 5 0 - 2 14 3 - 31 1 16 1 1 8607,5 0 141,25 301,5 446,665 0 1321,11 88,8 891,5 67 - 618,78 39,95 179,5 19 10 (Nguån : Ban qu¶n lý KCN, KCX - Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­) C¸c dù ¸n trong KCN tËp trung chñ yÕu vµo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ nh­ dÖt, may mÆc, nhùa, l¾p r¸p ®iÖn tö, c¬ khÝ chÝnh x¸c. C¸c KCN, ngoµi c«ng nghiÖp nhÑ, ®iÖn tö vµ hµng s¶n xuÊt tiªu dïng cßn thu hót c¶ c¸c dù ¸n c«ng nghiÖp nÆng, b­íc ®Çu gãp phÇn x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt thùc hiÖn chiÕn l­îc CNH, H§H ®Êt n­íc. C¸c doanh nghiÖp FDI trong KCN ®· gãp phÇn t¹o thªm nhiÒu n¨ng lùc s¶n xuÊt míi trong c¸c ngµnh kinh tÕ then chèt. Ngoµi nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu nh­ giµy dÐp, ®å ®iÖn, s¶n phÈm ®iÖn tö, dÖt sîi, may mÆc cã tû lÖ huy ®éng c«ng suÊt t­¬ng ®èi cao, nh÷ng s¶n phÈm dïng cho nhu cÇu s¶n xuÊt trong n­íc míi huy ®éng c«ng suÊt thiÕt kÕ ë møc thÊp, hoÆc xÝ nghiÖp ®ang trong thêi kú x©y dùng, ch­a ®i vµo s¶n xuÊt. Ho¹t ®éng cña c¸c KCN, KCX ë ViÖt Nam Sè l­îng c¸c KCN, KCX ®· ®­îc h×nh thµnh Trong 8 th¸ng ®Çu n¨m 2002, t×nh h×nh ph¸t triÓn c¸c KCN, KCX ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. Trong 8 th¸ng ®Çu n¨m nay, Thñ t­íng chÝnh phñ ®· quyÕt ®Þnh thµnh lËp thªm 4 KCN t¹i c¸c thµnh phè Hå ChÝ Minh, B×nh D­¬ng vµ Bµ Rþa - Vòng Tµu víi tæng diÖn tÝch 1432 ha vµ quyÕt ®Þnh ngõng triÓn khai KCN B¾c Mü ThuËn, tØnh VÜnh Long (cã diÖn tÝch 73 ha), chuyÓn chøc n¨ng cña ®Þa ®iÓm KCN nµy sang phôc vô du lÞch, th­¬ng m¹i, ®« thÞ. TÝnh ®Õn hÕt th¸ng 8 n¨m 2002, c¶ n­íc ®· cã 72 KCN trong ®ã cã 68 KCN tËp trung, 3 KCX vµ 1 Khu c«ng nghÖ cao ®­îc thµnh lËp, víi tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn lªn ®Õn 13.200 ha (t¨ng 12% so víi th¸ng 12 n¨m 2001). Nh­ vËy, sau mét thêi gian ch÷ng l¹i (tõ cuèi n¨m 1999), trong 8 th¸ng ®Çu n¨m 2002, nhu cÇu thµnh lËp thªm c¸c KCN vµ më réng c¸c KCN hiÖn cã ®ang trong chiÒu h­íng ph¸t triÓn. HiÖn nay, ngoµi c¸c KCN ®· ®­îc Thñ t­íng chÝnh phñ ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp, mét sè ®Þa ph­¬ng ®· tr×nh c¸c c¬ quan chøc n¨ng hå s¬ xin thµnh lËp c¸c KCN míi nh­ B¾c Phó C¸t (Hµ T©y), QuÕ Vâ (B¾c Ninh), T©m Th¾ng (§¨kl¾c), Ch¬n Thµnh (B×nh Ph­íc)...[18] Th«ng tin Khu c«ng nghiÖp ViÖt nam th¸ng 9 n¨m 2002 Ngoµi ra trªn c¬ së kiÕn nghÞ cña c¸c ®Þa ph­¬ng, Thñ t­íng ChÝnh Phñ ®· ®ång ý chñ tr­¬ng cho phÐp mét sè UBND cÊp tØnh ®­îc t¹m giao ®Êt cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn h¹ tÇng ®Ó thùc hiÖn ®Òn bï gi¶i ph¸p mÆt b»ng mét sè KCN nh­ 68 ha ®Êt t¹i huyÖn B×nh C._. hµng ®Çu, nh­ng chóng ta ch­a lµm tèt. §©y thùc sù lµ mét c«ng viÖc khã kh¨n, phøc t¹p nh­ng cÇn ph¶i lµm tèt tõ ®Çu mét c¸ch hoµn chØnh. Ngoµi quy ho¹ch chung cÇn ph¶i chó ý quy ho¹ch chuyªn ngµnh kh¸c, nh­ quy ho¹ch x©y dùng ph¸t triÓn khu c«ng nghÖ cao, quy ho¹ch ph¸t triÓn dÆc khu kinh tÕ, quy ho¹ch vµ chiÕn l­îc ®µo t¹o, ph¸t triÓn nguån lùc KCN... 2.2.4. C«ng t¸c ®Òn bï vµ gi¶i phãng mÆt b»ng C«ng t¸c ®Òn bï vµ gi¶i phãng mÆt b»ng ph¶i trªn c¬ së quy ho¹ch dµi h¹n vÒ h×nh thµnh ph¸t triÓn KCN cã chØ dÉn, cã ranh giíi vµ ®­îc c«ng khai trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin d¹i chóng mät c¸ch th­êng xuyªn lµ mét ®¶m b¶o ch¾c ch¾n ®Ó gi¶m g¸nh nÆng cho c«ng t¸c ®Òn bï vµ gi¶i phãng mÆt b»ng. Trong nh÷ng n¨m qua, do c«ng t¸c quy ho¹ch chØ dÉn h­íng dÉn ch­a lµm tèt do ®ã viÖc ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng lu«n lµ vÊn ®Ò gay cÊn, võa bøc xóc c¨ng th¼ng, võa tèn kÐm vµ lµm cho c«ng tr×nh kÐo dµi, lµm chËm qqu¸ tr×nh ph¸t triÓn KCN, KCX, g©y khã kh¨n phiÒn hµ kh«ng nhá cho c¸c nhµ ®Çu t­. HiÖn nay tõ khi cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp ®Õn khi hoµn thµnh thñ tôc vÒ ®Êt th­êng kÐo dµi hµng n¨m. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ chñ ®Çu t­ thiÕu vèn ®Ó ®Òn bï do chi ph¸t sinh kh¸ lín, cã nhiÒu tr­êng hîp n»m ngoµi dù kiÕn. Ngoµi tiÒn ®Òn bï tµi s¶n cã trªn ®Êt, chñ ®Çu t­ cßn ph¶i nép thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt, hç trî x©y dùng mét sè c«ng tr×nh phóc lîi chung cña ®Þa ph­¬ng. §èi víi d©n (®èi t­îng ®Òn bï) mét mÆt do ch­a hiÓu râ chñ tr­¬ng ph¸t triÓn KCN, chÝnh s¸ch ®Òn bï hoÆc chÝnh s¸ch ®Òn bï kh«ng thèng nhÊt, mÆt kh¸c mét sã hé cè t×nh ch©y ú ®Æt ®iÒu kiÖn ®Òn bï qu¸ ®¸ng, trong khi thiÕu ®iÒu kho¶n mang tÝnh chÊt c­ìng chÕ ®èi víi nh÷ng tr­êng hîp cÇn xö lý. ChÝnh c¸c nguyªn nh©n trªn ®· t¸c ®éng ®Õn t­ t­ëng t×nh c¶m ®èi víi c¸c ®èi t­îng giao ®Êt lµm KCN, khiÕn cho mét sè ng­êi kh«ng ®ång t×nh, g©y khã kh¨n c¶n trë. §Ó lµm tèt h¬n c«ng t¸c ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng, c«ng t¸c quy ho¹ch thùc sù ph¶i ®i tr­íc mét b­íc, tuyªn truyÒn gi¸o dôc cho nh©n d©n vÒ ®­êng lèi c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, chñ tr­¬ng ph¸t triÓn KCN cÇn ®Æc biÖt chó träng sù chØ ®¹o th­êng xuyªn cña c¸c c¬ quan chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng trong vËn ®éng, gi¶i thÝch, thuyÕt phôc c¸c ®èi t­îng ph¶i di dêi. ViÖc tÝnh tiÒn ®Òn bï ph¶i tho¶ ®¸ng theo nguyªn t¾c thÞ tr­êng vµ cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc th«ng qua quy ®Þnh, quy chÕ b¶o ®¶m cho d©n cã ®iÒu kiÖn ®Ó t¸i lËp c¬ së míi. 2.2.4. §Çu t­ ph¸t triÓn h¹ tÇng §ång thêi víi sù ra ®êi KCN, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng co chÊt l­îng, nh»m phôc vô cho c¸c doanh nghiÖp trong KCN cã ý nghÜa quan träng. ViÖc quy ho¹ch KCN g¾n víi quy ho¹ch ph¸t triÓn h¹ tÇng lµ mét trong nh÷ng néi dung quan tréng nhÊt bao gåm x¸c ®Þnh diÖn tÝch KCN, KCX, c¬ së h¹ tÇng kü thuËt hÖ thèng giao th«ng néi bé, c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc, hÖ thèng chuyÓn t¶i cÊp ®iÖn, n­íc, xö lý r¸c th¶i, th«ng tin, huy ®éng vèn, h×nh thøc ®Çu t­ ph¸t triÓn h¹ tÇng.... HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp rÊt thiÕu vèn ®Ó ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng vµ ®Çu t­ vµo KCN, KCX. ViÖc huy ®éng vèn ®Ó ®Çu t­ vµo x©y dùng c¸c c«ng tr×nh ngoµi hµng rµo cµng khã kh¨n h¬n. §Ó cã nguån vèn cho ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng KCN cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®a d¹ng: §a d¹ng ho¸ c¸c nguån vèn: nhµ n­íc, tÝn dông, vèn vay tõ c¸c tæ chøc quèc tÕ, nguån vèn tõ c¸c chñ ®Çu t­. H×nh thµnh c¸c ng©n hµng chuyªn doanh phôc vô cho c¸c KCN, KCX ®Ó huy ®éng vèn nhµn rçi trong x· héi ®Ó ph¸t triÓn KCN, KCX. ¦u tiªn nguån vèn ODA cho ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng KCN, KCX, x¸c ®Þnh danh môc cÇn sö dông nguån vèn nµy theo thø tù ­u tiªn ®Ó bè trÝ kÕ ho¹ch x©y dùng. Sö dông quü ®Êt t¹o vèn x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ®Ó ph¸t triÓn KCN, KCX. KhuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµo mét sè h¹ng môc phï hîp víi kh¶ n¨ng cña hä. Cã c¬ chÕ sö dông vèn ng©n s¸ch ph¸t triÓn KCN th«ng qua ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, cæ phiÕu, ®ãng gãp lao ®éng nghÜa vô c«ng d©n. VÒ h×nh thøc ®Çu t­ ph¸t triÓn h¹ tÇng: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®ay nhµ n­íc chñ tr­¬ng khuyÕn khÝch c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp ®Çu t­ vµo kinh doanh h¹ tÇng KCN nh­ng khã kh¨n lín nhÊt lµ thiÕu vèn vµ kh¶ n¨ng tiÕp thÞ vËn ®éng ®Çu t­ do ®ã ®· h¹n chÕ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn vµ hiÖu qu¶ ®Çu t­. Gi¶i ph¸p thùc tÕ cho vÊn ®Ò nµy lµ: ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc ®Çu t­ doanh nghiÖp nhµ n­íc (c«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng), c«ng ty liªn doanh ph¸t triÓn h¹ tÇng (th­êng cã nguån tµi chÝnh dåi dµo h¬n, kh¶ n¨ng vËn ®éng tèt h¬n), c«ng ty t­ nh©n. Ngoµi ra cã thÓ ¸p dông c¸c h×nh thøc kh¸c nh­ BOT víi ®èi t¸c trong vµ ngoµi n­íc, cæ phÇn. ChÝnh sù ®a d¹ng vÒ h×nh thøc ®Çu t­ vµ ®èi t¸c ®Çu t­ lµm cho thÞ tr­êng x©y dùng thªm phong phó, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¹nh tranh, n©ng cao chÊt l­îng, gi¶m chi phÝ x©y dùng KCN, KCX. 2.2.5. TiÕp tôc c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ C¬ së ph¸p lý chñ yÕu ®iÒu chØnh ho¹t ®éng KCN lµ NghÞ ®Þnh 36/CP ban hµnh kÌm theo Qui chÕ khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt vµ khu c«ng nghÖ cao. NghÞ ®Þnh nµy ®­îc x©y dùng trªn c¬ së hÖ thèng ph¸p luËt hiÖn hµnh, cèt lâi lµ LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi, LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc, LuËt doanh nghiÖp vµ c¸c luËt kh¸c. Do tån t¹i hai hÖ thèng luËt kh¸c nhau ®iÒu chØnh c¸c doanh nghiÖp trong khu c«ng nghiÖp (LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc ¸p dông víi doanh nghiÖp trong n­íc, LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi ¸p dông víi doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi), nªn ®· t¹o sù kh¸c biÖt trong tæ chøc vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh gi÷a c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp, nhÊt lµ ®iÒu kiÖn ­u ®·i thuÕ, gi¸ mét sè yÕu tè ®Çu vµo (®iÖn, n­íc), dÞch vô... §Ó c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn h¬n cho c¸c nhµ ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, ChÝnh phñ ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh 10/ CP vÒ nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch vµ b¶o ®¶m ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi víi nh÷ng qui ®Þnh th«ng tho¸ng h¬n, ­u ®·i h¬n cho c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi nãi chung trong ®ã cã c¸c doanh nghiÖp KCN , song vÉn ch­a gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò ph©n biÖt ®èi xö gi÷a hai hÖ thèng doanh nghiÖp. Nh»m tõng b­íc xo¸ bá sù kh¸c biÖt vÒ ®iÒu kiÖn kinh doanh gi÷a doanh nghiÖp trong n­íc víi doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, Thñ t­íng ChÝnh phñ ®· ban hµnh QuyÕt ®Þnh 53/ 1999/ Q§-TTg qui ®Þnh gi¶m gi¸ mét sè hµng ho¸, dÞch vô cung cÊp cho doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, ng­êi n­íc ngoµi, qui ®Þnh dïng ®ång tiÒn ViÖt Nam ®Ó thanh to¸n c¸c lo¹i gi¸ dÞch vô, phÝ vµ lÖ phÝ. Nh­ng viÖc thùc hiÖn c¸c qui ®Þnh nµy diÔn ra rÊt chËm. Võa råi, QuyÕt ®Þnh nµy ®· kh«ng cßn hiÖu lùc. Thay thÕ cho QuyÕt ®Þnh lµ NghÞ ®Þnh 24/ CP. NghÞ ®Þnh 24/ CP, vÒ c¬ b¶n, cã néi dung kÕ thõa néi dung cña NghÞ ®Þnh 12/ CP ngµy 18 th¸ng 2 n¨m 1997, NghÞ ®Þnh 10/ 1998/ N§-CP ngµy 23 th¸ng 1 n¨m 1998 cña ChÝnh phñ, QuyÕt ®Þnh sè 53/ 1999/ Q§-TTg ngµy 26 th¸ng 3 n¨m 1999 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ còng nh­ c¸c v¨n b¶n ph¸p qui kh¸c cã liªn quan nh»m n©ng cao hiÖu lùc ph¸p lý, ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé, æn ®Þnh cña chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. NghÞ ®Þnh còng cËp nhËt vµ ®iÒu chØnh mét sè qui ®Þnh ®· nªu t¹i mét sè v¨n b¶n ph¸p qui nãi trªn nh­ng kh«ng cßn phï hîp ®Ó ®¶m b¶o tÝnh nhÊt qu¸n víi c¸c v¨n b¶n ph¸p qui míi ®­îc ban hµnh sau nµy. ViÖc ¸p dông ®em l¹i hiÖu qu¶ nh­ thÕ nµo, thêi gian sÏ tr¶ lêi, tuy nhiªn, sù tuyªn truyÒn, h­íng dÉn cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc ®Õn c¸c chñ ®Çu t­ vµ sù theo s¸t ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, kÞp thêi t×m ra nh÷ng ®iÓm ch­a phï hîp ®Ó ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch víi c¸c doanh nghiÖp lµ rÊt cÇn thiÕt. Cã thÓ nghiªn cøu cho phÐp doanh nghiÖp KCN thuª l¹i ®Êt cña doanh nghiÖp ph¸t triÓn h¹ tÇng ®­îc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt nh­ c¸c doanh nghiÖp ngoµi khu ®Ó t¹o thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp huy ®éng vèn s¶n xuÊt - kinh doanh vµ yªn t©m ®Çu t­. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, QuyÕt ®Þnh 53/ 1999/ Q§ - TTg ®· qui ®Þnh doanh nghiÖp KCN ®­îc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt trong thêi h¹n hîp ®ång ký víi doanh nghiÖp x©y dùng vµ kinh doanh c¬ së h¹ tÇng KCN . Tuy nhiªn, ®Õn hÕt n¨m 1999, c¸c Bé, ngµnh liªn quan vÉn ch­a ban hµnh v¨n b¶n h­íng dÉn thùc hiÖn, nªn viÖc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cho doanh nghiÖp thø cÊp míi chØ ®­îc thùc hiÖn cho c¸c khu do doanh nghiÖp ViÖt Nam x©y dùng c¬ së h¹ tÇng; tr­êng hîp doanh nghiÖp thø cÊp thuª ®Êt doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi x©y dùng vµ kinh doanh c¬ së h¹ tÇng th× vÉn ch­a cã v¨n b¶n h­íng dÉn nªn kh«ng thùc hiÖn ®­îc. Trong LuËt söa ®æi, bæ sung LuËt §Çu t­ n­íc ngoµi n¨m 2000 vµ NghÞ ®Þnh sè 24/ 2000/ N§-CP qui ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt §Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam, vÊn ®Ò nµy ®­îc ®Ò cËp nh­ sau: “Doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, c¸c bªn hîp doanh thuª ®Êt, thuª l¹i ®Êt trong KCN, KCX, KCNC ®­îc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt theo h­íng dÉn cña Tæng côc §Þa chÝnh”. Nh­ng ®Ó ®i vµo thùc tÕ, chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi rÊt cÇn sù gióp ®ì cô thÓ cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc. Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi trong KCN còng chÞu sù ®iÒu chØnh cña c¸c luËt liªn quan kh¸c. C¸c luËt nµy hiÖn cßn nhiÒu ®iÓm bÊt hîp lý, ®ßi hái ®­îc sím nghiªn cøu, ®iÒu chØnh, tr×nh ChÝnh phñ ban hµnh ®Ó ®¬n gi¶n c¸c thñ tôc, gi¶m thêi gian vµ chi phÝ, t¹o thuËn lîi cho nhµ ®Çu t­. Ch¼ng h¹n nh­ c¬ chÕ tuyÓn dông lao ®éng vµ tuyÓn dông ng­êi n­íc ngoµi vµo lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. C¬ chÕ nµy cßn phøc t¹p, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña doanh nghiÖp v× qui ®Þnh tuyÓn dông lao ®éng lµ ng­êi n­íc ngoµi ®ßi hái tiªu chuÈn rÊt cao vµ kh«ng hîp lý (mét sè nghÒ nghiÖp ng­êi lao ®éng ë ViÖt Nam vÉn cã thÓ ®¸p øng ®­îc nh­ng nhµ ®Çu t­ muèn gi÷ bÝ mËt c«ng nghÖ, bÝ mËt kinh tÕ nªn hä cÇn sö dông ng­êi cña chÝnh n­íc hä). V× vËy, Bé Lao ®éng nªn nghiªn cøu, ®iÒu chØnh vµ tr×nh ChÝnh phñ ban hµnh cho phï hîp. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh ViÖt Nam lµ mét ®Þa bµn ®Çu t­ t­¬ng ®èi hÊp dÉn, cã nh÷ng lîi thÕ l©u dµi trong khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng. ViÖt Nam lµ ®iÓm ®Õn an toµn cña c¸c nhµ ®Çu t­. ViÖt Nam cã nh÷ng lîi thÕ l©u dµi trong thu hót FDI nh­ m«i tr­êng chÝnh trÞ æn ®Þnh, an ninh ®­îc ®¶m b¶o vµ lîi thÕ vÒ vÞ trÝ ®Þa lý, vÒ quy m« thÞ tr­êng tiÒm n¨ng, vÒ nguån lao ®éng dåi dµo, cã tri thøc vµ trÎ. ë tÇm vÜ m«, m«i tr­êng kinh tÕ ViÖt nam kh¸ æn ®Þnh, t¨ng tr­ëng ®Òu ®Æn. §êi sèng nh©n d©n c¸c vïng, c¶ thµnh thÞ vµ n«ng th«n kh«ng ngõng ®­îc n©ng cao (b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng kho¶ng 4 - 5%) lµ ®iÒu kiÖn ®Ó më réng dung l­îng cña thÞ tr­êng. ViÖt nam ®· vµ ®ang tiÕp tôc ®Èy m¹nh c«ng cuéc c¶i c¸ch, ®æi míi nÒn kinh tÕ theo h­íng më cöa c¶ bÓntong vµ bªn ngoµi, t¹o nªn m«i tr­êng kinh doanh ngµy cµng thuËn lîi h¬n. Tuy nhiªn trong t×nh h×nh c¹nh tranh quèc tÕ diÔn ra gay g¾t nh­ hiÖn nay chóng ta ®· nhËn thøc s©u s¾c ®­îc viÖc c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ vïa ph¶i tèt h¬n tr­íc ®©y, võa ph¶i tèt h¬n so víi n­íc kh¸c th× míi cã thÓ thu hót ®­îc FDI. Theo h­íng nµy, trong th¸ng 8 n¨m 2001, ChÝnh phñ ViÖt Nam ®· ban hµnh mét NghÞ quyÕt riªng nh»m ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p ®Þnh h­íng ®Ó t¨ng c­êng thu hót vµ n©ng cao hiÖu qu¶ FDI thêi lú 2001 - 2005; tËp trung vµo mét sè vÊn ®Ò sau. TiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt liªn quan ®Õn §TNN theo h­íng t¹o sù hÊp dÉn, th«ng tho¸ng, râ rµng, æn ®Þnh. TiÕn tíi x©y dùng mét mÆt b»ng ph¸p lý chung cho c¶ n­íc cµ n­íc ngoµi. X©y dùng hÖ thèng cã chÕ chÝnh s¸ch c¶i thiÖn m«i tr­êng kinh doanh mang tÝnh c¹nh tranh cao. TiÕp tô ®iÒu chØnh mét b­íc gi¶m gi¸ vµ phÝ c¸c dÞch vô; söa ®æi ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n n÷a cho viÖc triÓn khai c¸c dù ¸n. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc ®Çu t­ ®Ó khai th¸c thªm c¸c kªnh thu hót ®Çu t­ míi, thùc hiÖn thÝ ®iÓm cæ phÇn ho¸ mét sè doanh nghiÖp cã vèn §TNN. Tõng b­íc më cöa thÞ tr­¬ng bÊt ®éng s¶n, lÜnh vù th­¬ng m¹i - du lÞch phï hîp víi tiÕn tr×nh héi nhËp quèc tÕ. N©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý nhµ n­íc c¸c cÊp, më réng thÈm quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña ®Þa ph­¬ng nh»m gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c v­íng m¾c cho nhµ ddÇu t­. ¸p dông quy tr×nh ®¨ng ký cÊp GiÊy phÐp ®Çu t­ theo mÉu hå s¬ ®¬n gi¶n vµ thêi gian cÊp giÊy phÐp ng¾n h¬n so víi c¸c dù ¸n thuéc diÖn thÈm ®Þnh cÊp GiÊy phÐp ®Çu t­ ®èi víi nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ vµo KCN, c¸c dù ¸n s¶n xuÊt quy m« nhá vµ cã tû lÖ s¶n phÈm xuÊt khÈu kh¸ cao. §¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh nh»m tiÕt kiÖm thêi gian, chi phÝ kinh doanh, t¹o niÒm tin cho c¸c nhµ ®Çu t­. Rµ so¸t vµ b·i bá c¸c quy ®Þnh, c¸c giÊy phÐp kh«ng cÇn thiÕt ®ang c¶n trë ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, më réng dù ¸n ®¨ng ký cÊp GiÊy phÐp ®Çu t­. §Çu t­ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn c¬ së h¹ tÇng nh­ cung cÊp ®iÖn, n­íc, th«ng tin...còng nh­ n©ng cao chÊt l­îng c¸c dÞch vô tµi chÝnh, ng©n hµng, dÞch vô kü thuËt, c«ng nghÖ...®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh. §Èy m¹nh c«ng t¸c xóc tiÕn ®Çu t­ h­íng vµo c¸c ®Þa bµn träng ®iÓm; ®a d¹ng ho¸ c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn trªn c¬ së chuÈn bÞ tèt c¸c dù ¸n kªu gäi §TNN, t¨ng c­êng c¸n bé vµ cung cÊp th«ng tin. 2.3. VÒ phÝa Ban qu¶n lý vµ c¸c ®Þa ph­¬ng Thùc hiÖn ®Çy ®ñ nh÷ng néi dung ®· ®­îc quy ®Þnh trong c«ng v¨n sè 04/CP ngµy 16/3/1997 vÒ viÖc ph©n cÊp uû quyÒn cho Ban qu¶n lý (cÊp phÐp ®Çu t­ trong n­íc) §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu “lÊp ®Çy” c¸c KCN trong thêi gian tíi, bªn c¹nh viÖc tiÕp tôc thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, cÇn chó ý h¬n n÷a viÖc thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc vµo c¸c KCN. V× thÕ c¸c tØnh, thµnh phè cÇn thùc hiÖn ®Çy ®ñ c«ng v¨n sè 04/CP ngµy 16/3/2000 vÒ viÖc ph©n cÊp uû quyÒn cho Ban qu¶n lý c¸c KCN, KCX cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ trong n­íc. H×nh thµnh c¸c trung t©m hç trî c¸c doanh nghiÖp trong KCN d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. X©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c dÞch vô tµi chÝnh trong KCN. Trong h¬n 10 n¨m ph¸t triÓn KCN, bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng b­íc ®Çu, cßn kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n mµ mét trong nh÷ng khã kh¨n lín lµ thiÕu vèn ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng trong vµ ngoµi KCN hoÆc lµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh«ng ®ñ vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn. Do vËy, viÖc x©y dùng hÖ thèng c¸c dÞch vô tµi chÝnh nh»m hç trî cho c¸c doanh nghiÖp KCN lµ yªu cÇu bøc thiÕt ®èi víi sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp nµy còng nh­ sù tån t¹i cña KCN ®ång thêi còng lµ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n n÷a cho chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo c¸c KCN §Ó th¸o gì nh÷ng v­íng m¾c trªn, c¸c ng©n hµng, tæ chøc tÝn dông cÇn xem xÐt, bæ sung vµ triÓn khai c¸c dÞch vô tµi chÝnh : - VÒ vèn x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, cã nhiÒu h×nh thøc hç trî cho c¸c KCN nh­ tham gia mét phÇn vèn ®Ó n©ng cao vèn ®iÒu lÖ cña c¸c c«ng ty kinh doanh h¹ tÇng KCN hoÆc cho vay mét phÇn vèn ®Ó h×nh thµnh khu t¸i ®Þnh c­, phôc vô gi¶i to¶ ®Òn bï: cho c¸c hé di dêi vay vèn mua nhµ tr¶ gãp ®Ó hç trî viÖc t¸i ®Þnh c­; cho vay vèn ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng (®­êng x¸, nhµ x­ëng, hÖ thèng cÊp n­íc...) hoÆc cho vay c¸c ®Ò ¸n ph¸t triÓn dÞch vô trong KCN. Ng©n hµng còng cã thÓ hç trî c¸c KCN ph¸t hµnh tr¸i phiÕu hoÆc cæ phiÕu ®Ó kªu gäi thªm vèn ®Çu t­ chuyÓn ®æi thµnh c«ng ty cæ phÇn nÕu ®­îc phÐp. - VÒ viÖc hç trî di dêi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµo KCN. HiÖn nay, ë thµnh phè Hå ChÝ Minh, Hµ Néi vµ mét sè thµnh phè lín cã hµng ngµn xÝ nghiÖp, nhµ m¸y n»m xen c¸c khu d©n c­. Nh»m ®¶m b¶o m«i tr­êng ®« thÞ, còng nh­ ph¸t triÓn mÆt b»ng s¶n xuÊt, chÝnh quyÒn c¸c ®Þa ph­¬ng ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p nh»m khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp dêi ®Þa ®iÓm s¶n xuÊt vµo c¸c KCN, tuy nhiªn kÕt qu¶ cßn rÊt thÊp. Nguyªn nh©n chÝnh cña sù chËm chÔ nµy lµ do c¸c doanh nghiÖp thiÕu vèn. §Ó gi¶i quyÕt khã kh¨n nµy, ng©n hµng cÇn cã thªm nhiÒu h×nh thøc hç trî cho c¸c doanh nghiÖp nh­: hç trî mét phÇn vèn trung vµ dµi h¹n ®Ó x©y dùng nhµ x­ëng vµ ®æi míi c«ng nghÖ, thiÕt bÞ; hç trî vèn l­u ®éng; tµi trî hµng xuÊt khÈu. Ng©n hµng còng cã thÓ tµi trî c¸c dù ¸n ph¸t triÓn d©n c­, chung c­, ®Þa bµn, gi¶i quyÕt mét phÇn nhu cÇu nhµ ë cho c¸n bé c«ng nh©n viªn c«ng t¸c t¹i c¸c KCN còng nh­ thu hót lao ®éng phôc vô cho KCN. Ngoµi ra, c¸c ng©n hµng còng cã kh¶ n¨ng hç trî c¸c doanh nghiÖp KCN b»ng nhiÒu dÞch vô kh¸c nhau, ®em l¹i tiÖn Ých cho kh¸ch hµng, kh¾c phôc kho¶ng c¸ch gi÷a KCN vµ c¸c trung t©m tµi chÝnh nh­: më chi nh¸nh t¹i c¸c KCN nh»m thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô: nhËn tiÒn göi, cho vay, thùc hiÖn thanh to¸n, më L/C, thuª b¶o l·nh thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu, dÞch vô thÎ tÝn dông, thÎ thanh to¸n ®iÖn tö, dÞch vô ng©n hµng t¹i bµn lµm viÖc. CÇn cho phÐp c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ c¸c ng©n hµng c«ng nghiÖp më chi nh¸nh t¹i KCN. Ngoµi c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn hiÖn hµnh, cÇn tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cña c¸c quü ®Çu t­ thµnh lËp ngoµi l·nh thæ ViÖt Nam; ph¸t hµnh tr¸i phiÕu KCN, doanh nghiÖp KCN. ¸p dông réng r·i chÝnh s¸ch c¸c doanh nghiÖp thuéc diÖn di dêi ®­îc sö dông tiÒn b¸n tµi s¶n vµ thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt ®ang sö dông ®Ó t¸i lËp doanh nghiÖp trong KCN (hiÖn nay míi chØ cã quy ®Þnh ¸p dông cho Hµ Néi vµ TP Hå ChÝ Minh). ViÖc h×nh thµnh c¸c trung t©m cung cÊp th«ng tin ph¸p luËt, th«ng tin thÞ tr­êng, tæ chøc c¸c kho¸ huÊn luyÖn kiÕn thøc kinh doanh, hç trî c¸c doanh nghiÖp t×m kiÕm ®èi t¸c kinh doanh sÏ gióp Ých rÊt nhiÒu cho c¸c doanh nghiÖp. §ång thêi víi viÖc tËp trung c¸c doanh nghiÖp trªn mét ®Þa bµn sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n trong viÖc cung cÊp th«ng tin cho nhòng doanh nghiÖp nµy. C¸c tØnh thµnh phè cÇn hç trî cho viÖc h×nh thµnh mét vµi trung t©m t­ vÊn t¹i c¸c KCN. Nh÷ng trung t©m nµy (cã thÓ ho¹t ®éng kh«ng v× môc ®Ých lîi nhuËn) sÏ cung cÊp nh÷ng dÞch vô tõ ®¬n gi¶n (vÝ dô cã thiÕt bÞ v¨n phßng nh­ m¸y vi tÝnh, m¸y Fax...phôc vô cho mét sè doanh nghiÖp nhá, cung cÊp th«ng tin ph¸p luËt, thÞ tr­êng, thùc hiÖn dÞch vô kÕ to¸n, dÞch vô vÖ sinh,...) ®Õn c¸c dÞch vô phøc t¹p h¬n nh­ t­ vÊn qu¶n lý, t­ vÊn ph¸p luËt, më kho¸ båi d­ìng ng¾n h¹n.... 2.3.3. §Èy m¹nh c«ng t¸c tiÕp thÞ vµ vËn ®éng ®Çu t­ vµo KCN §Ó ®Èy m¹nh c«ng t¸c vËn ®éng ®Çu t­ vµ tiÕp thÞ vµo KCN , Ban qu¶n lý KCN cÇn chñ ®éng phèi hîp víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng nh­ Phßng th­¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt Nam, Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­....tæ chøc giíi thiÖu KCN víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. §ång thêi cã KCNÕ ho¹ch tæ chøc mêi ®oµn doanh nghiÖp cã tiÒm n¨ng n­íc ngoµi vµo th¨m KCN ViÖt nam cïng Phßng Th­¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc ®Ó h­íng dÉn t¹o ®iÒu kiÖn cho hä hiÓu kü c¸c KCN ViÖt nam, tõ ®ã gióp hä h×nh thµnh ph­¬ng ¸n kh¶ thi ®Çu t­ vµo KCN. C¸c Ban qu¶n lý KCN cÊp tØnh cÇn phèi hîp víi C«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng KCN tËp trung søc vµo viÖc tæ chøc vËn ®éng ®Çu t­ vµo KCN d­íi nhiÒu h×nh thøc víi chi phÝ tho¶ ®¸ng. §Ó chñ ®éng ®Çu t­ vµ tiÕp thÞ ®Çu t­ vµo KCN, cÇn m¹nh d¹n ®Æt mét sè ®¹i diÖn cña ta theo h×nh thøc thÝch hîp (cã thÓ hîp t¸c víi tæ chøc Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp Liªn hîp quèc UNIDO vµ c¸c tæ chøc xóc tiÕn mËu dÞch vµ ®Çu t­ ë n­íc së t¹i) ë mét sè khu vùc quan träng nh­: Singapore, NhËt B¶n, Mü, T©y ¢u. Ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch h­íng dÉn ®Çu t­ vao KCN t¹i ViÖt Nam, trong ®ã nªu râ c¸c chÝnh s¸ch, thñ tôc thùc hiÖn ®Çu t­, giíi thiÖu nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n vÒ c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng ®· x©y dùng, gi¸ thuª ®Êt, gi¸ thuª h¹ tÇng, c¸c ­u ®·i... VÒ phÝa c¸c C«ng ty X©y dùng vµ kinh doanh h¹ tÇng, song song víi viÖc tËp trung x©y dùng tèt c¬ së h¹ tÇng, ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng, nghiªn cøu ng­êi tiªu dïng (ë ®©y lµ c¸c nhµ ®Çu t­ ) ®Ó x©y dùng cho m×nh chiÕn l­îc Marketing h÷u hiÖu. ë c¸c C«ng ty ph¸t triÓn h¹ tÇng KCN , nªn tæ chøc phßng tiÕp thÞ. Néi dung chñ yÕu cña nh÷ng c«ng viÖc cÇn nghiªn cøu trong Marketing KCN cÇn ph¶i thùc hiÖn lµ: - Nghiªn cøu thÞ tr­êng: gåm thÞ tr­êng trong n­íc, ngoµi n­íc, n¾m râ nhu cÇu, ®ßi hái cña thÞ tr­êng ®Ó x©y dùng, söa ®æi, tu chØnh c¬ së h¹ tÇng cho võa ý thÝch, võa tói tiÒn nhµ ®Çu t­. Nghiªn cøu ng­êi tiªu dïng: nguêi tiªu dïng ë ®©y lµ c¸c nhµ ®Çu t­. CÇn nghiªn cøu ®Ó biÕt nhµ ®Çu t­ nµo sÏ ®Õn víi m×nh, hä thÝch s¶n phÈm thÕ nµo, gi¸ c¶ ra sao. CÇn nghiªn cøu t¹i sao hä ®Çu t­ vµo KCN nµy mµ kh«ng ®Çu t­ vµo KCN kh¸c... Nghiªn cøu ®éng c¬ mua hµng: Nhµ ®Çu t­ ®Õn víi ta ®Ó thuª ®Êt x©y dùng nhµ x­ëng ®Ó s¶n xuÊt, xuÊt ph¸t tõ ®éng c¬, ®éng c¬ xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu, nhung kh«ng hÔ cã nhu cÇu lµ hä thuª ngay, nhÊt lµ nh÷ng nhµ ®Çu t­ ph¶i bá ra mét kho¶n vèn lín ®Ó x©y dùng nhµ x­ëng, tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh...nªn hä suy nghÜ, c©n nh¾c rÊt kü l­ìng. Ph©n tÝch vµ kiÓm tra l¹i c¸c ho¹t ®éng chiªu thÞ, vËn ®éng ®Çu t­ cña c«ng ty: nghiªn cøu, ph©n tÝch xem c«ng ty tù tæ chøc, vËn ®éng thu hót ®Çu t­ hay th«ng qua m¹ng l­íi ®¹i diÖn ë trong hay ngoµi n­íc cïng vËn ®éng, tiÕp xóc, giao dÞch, giíi thiÖu. Nghiªn cøu s¶n phÈm: lu«n lu«n ph¶i xem l¹i KCN cña minh ®· ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng ch­a, cÇn c¶i tiÕn vÊn ®Ò ra sao, tõ ®ã cã kÕ ho¹ch söa ®èi s¶n phÈm cò, tung ra thÞ tr­êng s¶n phÈm míi phï hîp víi thÞ tr­êng. Tõ viÖc nghiªn cøu c¸c lÜnh vùc nªu trªn, cÇn lËp nªn chiÕn l­îc Marketing cho ®¬n vÞ m×nh ®Ó triÓn khai thùc hiÖn trong tõng thêi kú. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o B¸o c¸o kÕ ho¹ch 2003, ngµy 5/9/2002, Vô qu¶n lý KCN, KCX, Bé KH - §T B¸o c¸o vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn KCN, KCX thêi gian qua vµ mét sè gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ, Vô qu¶n lý KCN, KCX, Bé KH - §T B¸o c¸o rµ so¸t, ph©n lo¹i dù ¸n §TNN theo nghÞ quyÕt 09, Vô qu¶n lý KCN, KCX, Bé KH - §T B¸o c¸o vÒ viÖc dõng hoÆc gi·n tiÕn ®é c¸c KCN kh«ng ®ñ yÕu tè kh¶ thi, Sè 3316 BKH/KCN ngµy 29/5/2002, Vô qu¶n lý KCN, KCX, Bé KH - §T C¸c Khu chÕ xuÊt Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng vµ ViÖt Nam, NXB Thèng kª, Hµ Néi, 1993, tr 78 - 83, PTS. Mai Ngäc C­êng Dù th¶o chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi 2000 - 2010 Dù th¶o NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ ban hµnh quy chÕ KCN, KCX, Sè 514 BKH/KCN, ngµy 23/1/2002, Vô qu¶n lý KCN, KCX, Bé KH - §T Gi¸o tr×nh §Çu t­ n­íc ngoµi, tr­êng §¹i häc Ngo¹i Th­¬ng, TS. Vò ChÝ Léc H­íng dÉn ®Çu t­ vµo c¸c Khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, Khu c«ng nghÖ cao ë ViÖt Nam, NXB Thèng Kª, 1998 NghÞ ®Þnh 36/CP ngµy 24/4/1997, ban hµnh kÌm theo Quy chÕ Khu c«ng nghiÖp, Khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao T¹p chÝ Céng s¶n, sè 11 n¨m 1997, tr 28, 29 T¹p chÝ Thêi b¸o kinh tÕ Sµi Gßn, sè 24 n¨m 1993, tr 30 T¹p chÝ Th«ng tin KCN ViÖt Nam, sè 6 th¸ng 3 n¨m 1998, tr 35 T¹p chÝ Th«ng tin KCN ViÖt Nam, sè 8 th¸ng 5 n¨m 1998, tr 35 T¹p chÝ Th«ng tin KCN ViÖt Nam, sè 34 th¸ng 7 n¨m 2000, tr 9 - 10 T¹p chÝ Th«ng tin KCN ViÖt Nam, th¸ng 3 n¨m 2002, tr 24 T¹p chÝ Th«ng tin KCN ViÖt Nam, th¸ng 5 n¨m 2002, tr 3 - 9 T¹p chÝ Th«ng tin KCN ViÖt Nam, th¸ng 9 n¨m 2002, tr 7, 8, 20 T¹p chÝ Th«ng tin KCN ViÖt Nam, th¸ng 5 n¨m 2002, tr 3 - 9 T¹p chÝ Th«ng tin lý luËn, sè 6 n¨m 1994, tr 20 - 22 BQL 1997 1998 1999 Tæng céng DA V§T Tr. USD DA V§T Tr. USD DA V§T Tr. USD DA V§T Tr. USD 1 BQL Hµ Néi 3 9.3 3 2.75 2 5.7 8 17.75 2 BQL HCM (ch­a kÓ DA ®Çu t­ vµo 2 KCX) 4 5.588 13 61 27 31.3 44 97.888 3 BQL H.Phßng 2 18.9 1 0.125 3 23.4 6 42.425 4 BQL §ång Nai 14 86.53 12 69.82 12 54.4 38 210.75 5 BQL B.D­¬ng 7 16.45 9 22.1 24 55.73 40 94.28 6 BQL CÇn Th¬ 2 11.27 2 11.27 7 BQL BR VT 1 1 2 8.27 3 9.27 8 BQL §µ N½ng 1 4.2 2 7.3 1 0.6 4 12.1 9 BQL SVIP 11 117.26 6 45.25 8 26.07 25 188.58 10 BQL D. QuÊt 1 6 1 20.15 2 26.15 11 BQL Q. Nam 0 0 12 BQL Long An 1 2.2 1 2.2 13 Kh¸nh Hoµ 0 0 Tæng céng 43 264.228 49 220.62 81 227.82 173 712.663 T×nh h×nh c¸c KCN ®Õn hÕt th¸ng 07/2002 STT Tªn KCN, KCX §Þa ph­¬ng Ngµy cÊp giÊy phÐp Chñ ®Çu t­ x©y dùng CSHT DiÖn tÝch (ha) D.TÝch ®Êt cã thÓ cho thuª §Çu t­ n­íc ngoµi §Çu t­ trong n­íc DiÖn tÝch * Lao ®éng ViÖt Nam Sè dù ¸n Tæng vèn ®Çu t­ (tû ®ång) Vèn thùc hiÖn (tû ®ång) Sè dù ¸n Tæng vèn ®Çu t­ (tû ®ång) Vèn thùc hiÖn (tû ®ång) ®· cho thuª (ha) Tû lÖ (%) 1 KCN AMATA §ång Nai 1994 T. Lan-VN 129 91.5 27 330.16 92.95 0 53.43 58.39 1486 2 KCN Nh¬n Tr¹ch I §ång Nai 1995 ViÖt Nam 430 323 32 426.16 85.59 5 51.46 190.52 59.98 869 3 KCN Nh¬n Tr¹ch II §ång Nai 1997 ViÖt Nam 350 279 8 528.5 136.52 2 43.7 71.03 25.46 4070 4 KCN Nh¬n Tr¹ch III §ång Nai 1997 ViÖt Nam 368 240 4 269.85 8.18 1 35.95 128.6 53.58 196 5 KCN Gß DÇu §ång Nai 1995 ViÖt Nam 186 136.7 12 358.759 132.26 2 16.29 81.17 59.38 1396 6 KCN LOTECO §ång Nai 1996 NhËt B¶n 100 72 10 119.77 34.15 10.9 15.14 963 7 KCN Biªn Hoµ II §ång Nai 1995 ViÖt Nam 365 261 94 1328.2 62.55 12 32.52 253.7 97.2 37556 8 KCN Biªn Hoµ I §ång Nai 2000 ViÖt Nam 335 231 18 312.514 72 1856.54 231 100 33301 9 KCN S«ng M©y §ång Nai 1998 ViÖt Nam 227 158 11 163.15 56.74 4 24.74 5.08 3.215 7135 10 KCN Hè Nai §ång Nai 1998 ViÖt Nam 230 146 49 186.73 26.39 1 14.95 70.7 48.42 2073 11 KCN Mü Xu©n A BR - VT 1996 ViÖt Nam 279.2 175 3 171.4 7 6 359.515 54.828 45.5 26 10 12 KCN Mü Xu©n A2 BR - VT 2001 ViÖt Nam 312/8 219 2 8.2 1 208.35 14.3 6.53 13 KCN §«ng Xuyªn BR - VT 1996 ViÖt Nam 160.8 92 7 18.655 1.65 6 122.4 24.77 23 25 20 14 KCN Mü Xu©n B1 BR - VT 1998 ViÖt Nam 222.8 145 1 21 4 2.759 15 KCN Phó Mü I BR - VT 1998 ViÖt Nam 954.4 651 7 970 104.65 12 20319 8918.637 324.3 49.82 600 16 KCN C¸i MÐp BR - VT 2002 ViÖt Nam 670 449 134.4 29.93 17 KCN B×nh §­êng B. D­¬ng 1997 ViÖt Nam 37.8 26 6 10.57 4 58 7 18.1 69.62 3859 18 KCN Sãng ThÇn I B. D­¬ng 1995 ViÖt Nam 180 145 62 146.8 80 36 488.295 1095.2 138 95.17 15846 19 KCN Sãng ThÇn II B. D­¬ng 1996 ViÖt Nam 338 250 75 335.91 5.37 15 685.07 28.65 180 72 3634 20 KCN Viªt-Sing* B. D­¬ng 1996 Sing-VN 292 204 65 522.88 151.655 2 107 50 90 44.12 6088 21 KCN §ång An B. D­¬ng 1996 ViÖt Nam 122.5 85 39 81.28 1.3 2 564 33.93 70.3 82.71 2085 22 KCN T©n §«ng HiÖp B. D­¬ng 1997 ViÖt Nam 215 148 1 5 0 23 KCN ViÖt H­¬ng B. D­¬ng 1996 ViÖt Nam 45.62 32 29 60.37 22.7 5 13.282 11.3 31.41 98.16 3026 24 KCN Mü Ph­íc B. D­¬ng 2002 ViÖt Nam 377 270 25 KCN T©n ThuËn TP. HCM 1991 §.Loan- VN 300 210 116 635.25 360 142.2 67.71 32337 26 KCN Linh Trung 1 TP. HCM 1992 T.Quèc-VN 62 42 33 188.073 70 45.9 109.3 32065 27 KCN Linh Trung 2 TP. HCM 1997 T.Quèc-VN 61.26 43.4 25 27.78 2 2 21.5 49.54 14000 28 KCN B×nh ChiÓu TP. HCM 1996 ViÖt Nam 27 21 15 82.63 30 6 39.99 4 21.6 102.9 1700 29 KCN T©n T¹o * TP. HCM 1996 ViÖt Nam 444 240 31 69.8 4 86 1446.3 202.86 84.53 9800 30 KCN VÜnh Léc TP. HCM 1997 ViÖt Nam 207 123 24 37.19 7 45 148.28 21 79.2 64.39 4850 31 KCN HiÖp Ph­íc I TP. HCM 1996 ViÖt Nam 332 200 2 31.4 2 3 348.37 40 20 260 32 KCN HiÖp Ph­íc II TP. HCM 1998 Mü, BØ, Th¸i 106* 74.2* 33 KCN T©n B×nh TP. HCM 1997 ViÖt Nam 151 98 26 27.91 1 70 1125.04 16 77.24 78.82 4700 34 KCN T©n Thíi HiÖp TP. HCM 1997 ViÖt Nam 215 134 10 16 15 409.55 20.89 15.59 720 35 KCN Lª Minh xu©n TP. HCM 1997 ViÖt Nam 100 60 30 29.15 7.5 84 451.57 20 28.8 48 1320 36 KCN T©y B¾c Cñ Chi TP. HCM 1997 ViÖt Nam 230 140 15 130.13 35 7 168.84 106.27 75.91 650 37 KCN C¾t L¸t TP. HCM 1997 ViÖt Nam 127 98 38 KCN Phong Phó TP. HCM 2002 ViÖt Nam 163 110 39 KCN §µ n½ng §µ N½ng 1994 Malay-VN 63 42 5 13.7 9.885 2 32 18 42.86 550 40 KCN Liªn ChiÓu §µ N½ng 1998 ViÖt Nam 109 81 25 871.23 37.58 122.22 150.9 2135 41 KCN Hoµ Kh¸nh §µ N½ng 1997 ViÖt Nam 423.5 270 11 85.59 24.44 70 2060.36 478.612 198.45 73.5 7344 42 KCN §iÖn Ngäc Qu¶ng Nam 1996 ViÖt Nam 145 110 19 739.8 269.2 49 44.55 1538 43 KCN TÞnh Phong Qu¶ng Nam 1997 ViÖt Nam 40 30 19 124.53 28.762 24.59 81.97 500 44 KCN Qu¶ng Phó Qu¶ng Nam 1998 ViÖt Nam 56.6 40 21 746 807.769 16.5 41.25 5407 45 KCN Phó Bµi TT HuÕ 1998 ViÖt Nam 53 31 2 9 0.1 8 570 43 22.41 72.29 50 46 KCN Néi Bµn Hµ Néi 1994 Malay-VN 100 75 7 51.53 5 12.4 16.53 780 47 KCN §µi T­-Hµ Néi Hµ Néi 1995 §. Loan 100 40 30 3 5.11 3.26 10.87 48 KCN Sµi §ång B Hµ Néi 1996 ViÖt Nam 97 73 19 326.04 271 2 6.5 42 57.53 3667 49 KCN Deawoo-Hanel Hµ Néi 1996 H. Quèc-VN 197 150 0 50 KCN Th¨ng Long Hµ Néi 1997 N.B¶n-VN 121 87 15 179.96 2 45.25 52.01 279 51 KCN Nomura-HP H¶i Phßng 1994 N.B¶n-VN 153 123 18 100.37 78.6 14.9 12.11 1739 52 KCN §×nh Vò H¶i Phßng 1997 Mü, BØ, Th¸i 164 120 2 33.91 11.225 15 12. 77 53 KCN H¶i Phßng 96 H¶i Phßng 1997 H.Kong-VN 150 120 54 KCN C¸i l©n Qu¶ng Ninh 1997 ViÖt Nam 78 57.5 1 3.3 2 16.755 17.29 30.07 155 55 KCN Hoµ L¹c Hµ T©y 1998 ViÖt Nam 200 150 1871 56 KCN §øc Hoµ I Long An 1997 §.Loan-VN 70 49.5 8 51.8 8.97 2 58.8 21.6 43.64 317 57 KCN §øc Hoµ II Long An 1997 ViÖt Nam 70 48.5 3 19.89 1 63.7 8.4 17.32 11522 58 KCN Mü Tho TiÒn Giang 1997 ViÖt Nam 79 54.25 5 127.5 72.305 4 10.9 6.8 46.25 85.25 59 KCN CÇn Th¬ CÇn Th¬ 1994 ViÖt Nam 289 218 19 67.87 35.1 48 1241.608 874.273 112.67 51.68 60 KCN B¾cMü ThuËn VÜnh Long 1998 ViÖt Nam 73 50 1 2 2 22.4 6.2 12.4 61 KCN Sa §Ðc §ång Th¸p 1998 ViÖt Nam 77.61 58 3 10.7 7 104.3 5.9 10.17 62 KCN Tr¶ng Bµng T©y Ninh 1999 ViÖt Nam 56.85 38 22 34.356 1 14.5 42.21 111.1 63 KCN S«ng C«ng I Th¸i Nguyªn 1999 ViÖt Nam 69 47 1 3 4 309.95 17 36.17 64 KCN Kim Hoa VÜnh Phóc 1998 ViÖt Nam 50 38 65 KCN Tiªn S¬n B¾c Ninh 1998 ViÖt Nam 135 101.25 1 3 3 265.716 38 37.53 66 KCN Thuþ V©n Phó Thä 1997 ViÖt Nam 70 48 9 350 93.119 26.8 55.83 67 KCN Suèi DÇu Kh¸nh Hoµ 1997 ViÖt Nam 78 47 10 20.45 2.49 8 150 21.3 32.8 69.79 2155 68 KCN Phan ThiÕt B×nh ThuËn 1998 ViÖt Nam 68 42 4 6.089 0.05 3 33.8 23.2 14.25 33.93 100 69 KCN Hoµ HiÖp Phó Yªn 1998 ViÖt Nam 101.5 61.6 7 68.6 12 227.7 28 45.45 70 KCN Phó Tµi B×nh §Þnh 1998 ViÖt Nam 188 129 66 708.434 325.337 81 62.79 12000 71 KCN LÖ M«n Thah Ho¸ 1998 ViÖt Nam 62.6 42.5 2 1.7 12 334.977 149.702 23.2 54.59 72 KCN B¾c Vinh NghÖ An 1998 ViÖt Nam 60 42.16 1 1.61 8 243.7 10 17.5 41.51 2500 73 KCN Vòng ¸ng I Hµ TÜnh 2002 ViÖt Nam 116 84 Tæng Céng 13309.84 9136.86 1058 8911.785 888 40806.66 13453.97 4078.95 44.64 292355 ._.